www.frettatiminn.is ritstjorn@frettatiminn.is auglysingar@frettatiminn.is
Helgarblað 29. apríl–1. maí 2016 • 17. tölublað 7. árgangur
Tíska 46
Að vígbúast eins og Beyoncé Kylfur og trukkar
Garfað í grafhýsum Saga Shlomo Moussaieff, tengdaföður Íslands
Í opinni dagskrá á dominoshelgin.is
Stór pizza af matseðli, 2 ltr. gos og Gott að eigin vali. Ef þú sækir, 29. apríl 2. maí
Ævintýrasaga 20
Panama-skjölin svipta hulunni af baneitruðum tengslum stjórnmála og viðskiptalífs hjá Framsóknarflokknum
Hremmingar Helgu Rakelar Sjö heimili á þremur árum Leigumarkaður 24
Judith Júlíusdóttir Afskipt með blóðtappa í þjónustuíbúð Velferð 8
Milljarðar töpuðust í risagjaldþrotum 10
Phantom 4 lendir laugardaginn 30. apríl Sérverslun með Apple vörur
Viðurkenndur endursöluaðili
KRINGLUNNI ISTORE.IS
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
2|
Engar upplýsingar um arðgreiðslur til einkafyrirtækja í heilbrigðisþjónustu
Sinnum fékk 171 milljón til að reka sjúkrahótel Fyrirtækið Sinnum fékk 171 milljón frá ríkinu í fyrra til að reka sjúkrahótel við Ármúla 9. Þetta kemur fram í svari heilbrigðisráðherra við fyrirspurn Katrínar Jakobsdóttur alþingismanns um kostnað sjúkratrygginga við einkarekna heilbrigðisþjónustu. Katrín Jakobsdóttir spurði ráðherra um arðgreiðslur til einkarekinna heilbrigðisfyrirtækja en hann segir
að ekki sé fylgst með arðgreiðslum að hálfu ríkisins. „Það finnst mér að ætti að vera hluti af heildarmyndinni: Þarna er fólk að veita þjónustu fyrir opinbert fé. Það hlýtur að vera skylda ríkisins að vita hvert peningarnir fara.“ „Það er greinilega miklu meiri peningur í túristum,“ segir Anna Sigrún Baldursdóttir, aðstoðarmaður forstjóra Landspítalans, en fyrirtækið Sinnum ætlar að hætta starfsemi í maí og ætlar að einbeita sér að gistingu fyrir ferðamenn.
Miklar deilur voru milli Landspítalans og Sinnum á sínum tíma um þjónustuna enda vísaði fyrirtækið sjúklingum oft frá sjúkrahótelinu til að þjónusta ferðamenn. Anna Sigrún Baldursdóttir segir að upphaflega hafi verið tekið fé frá spítalanum til að verja í samninginn við fyrirtækið. Hugmyndin hafi verið að fólk sem þyrfti minniháttar stuðning og aðhlynningu gæti dvalið á sjúkrahóteli til að minnka álag á spítalanum. Sinnum og sjúkratryggingar hafi hinsvegar viljað að þeir
sem legðust inn fengju heimahjúkrun utan úr bæ. Fólk geti hinsvegar alveg dvalið heima hjá sér ef það fái hjúkrunarþjónustu. Því hafi þetta fallið um sjálft sig og spítalinn notað þetta minna og minna. Auk sjúklinga á Landspítalanum átti fyrirtækið að sinna þeim sem væru að fara í aðgerðir á öðrum heilbrigðisstofum eða læknastofum. Ekkert annað fyrirtæki hefur lýst sig reiðubúið til að taka við starfseminni þar til nýtt sjúkrahótel rís á lóð Landspítalans árið 2017. | þká
GISTÆNÆTUR SJÚKRATRYGGÐRA
6.968
GISTÆNÆTUR AÐSTANDANDA
803
GISTÆNÆTUR AÐSTANDANDA
7.771
Móðurfélag Matfugls er Langisjór en aðaleigendi þess er Coldrock Investment Limited
Fréttatíminn líka á laugardögum Og nýtt blað fylgir með Frá og með næstu viku mun Fréttatíminn koma út tvisvar í viku, á föstudögum sem fyrr en einnig á laugardögum. Fyrsti útgáfudagur Fréttatímans á laugardögum verður 7. maí. „Við erum að auka þjónustu við lesendur og auglýsendur,“ segir Valdimar Birgisson, framkvæmdastjóri Fréttatímans. „Lesendur fá fleiri góð blöð að lesa og auglýsendur fá kost á að auglýsa í nýju og spræku helgarblaði.“ Samhliða þessu mun útgáfufélagið Morgundagur hefja útgáfu nýs blaðs. Það verður borið út með Fréttatímanum bæði á föstudögum og laugardögum. „Þetta verður líflegt tímarit í dagblaðabroti sem fjallar um fólk og fjölskylduna, heimilið og heilsuna, matinn og munúðina og margt fleira,“ segir Gunnar Smári Egilsson útgefandi. „Nýja blaðið verður með annan karakter og svip en Fréttatíminn og Fréttatíminn mun hafa áhuga á öðru efni og fjalla með öðrum hætti um það. Þetta verða tvær sjálfstæðar persónur sem taka sér far með sama blaðberanum heim til fólks.“ Aðspurður um hvort þetta sé fyrsta skrefið að því að breyta Fréttatímanum í dagblað neitaði Gunnar Smári því. Auglýsingamarkaðurinn ber aðeins fríblöð þrjá daga í viku,“ sagði Gunnar Smári.
Helsti kjúklingabóndi landsins er aflandsfélag á Möltu Fjölskyldan jók hlutaféð í Langasjó með 250 milljón krónum úr félagi sem hún átti á Möltu. Síðan hefur félagið greitt eigendum sínum vel á annan milljarð króna með kaupum félagsins á hlutafé og lækkun hlutafjár. Gunnar Smári Egilsson gunnarsmari@frettatiminn.is
Systkinin sem eiga Matfugl, Gunnar Þór, Guðný Edda, Halldór Páll og Eggert Árni Gíslabörn, létu félag í sinni eigu, sem skráð er á Möltu, kaupa um tvo þriðju hluta Langasjávar árið 2011 fyrir rúmlega 250 milljónir króna. Ekki fylgir sögunni hvernig þau eignuðust þetta félag, en Malta er skattaskjól. Og var það enn frekar en undanfarin ár hafa OECD og Evrópusambandið mjög þrýst á stjórnvöld á Möltu að herða skattalöggjöf sína. Lengst af hafa félög skráð á Möltu ekki þurft að greiða neina skatta af tekjum sem verða til utan Möltu né af útgreiðslum sem renna til aðila utanlands eða sem varið er til neyslu utan eyjunnar. Gunnar Þór Gíslason, framkvæmdastjóra Langasjávar, sagðist í samtali við Fréttatímann ekki kannast við að Malta væri skattaskjól og sagðist ekki þekkja skattareglur þar. Hann sagði að Coldrock borgaði skatta þar ytra og ef til þess kæmi að félagið greiddi eigendum sínum arð myndu þau systkinin borga skatta hér heima. Gunnar lýsti aðkomu Coldrock Investment að Langasjó í blaðagrein fyrir rúmu ári, löngu áður af landsfélög urðu að almennu
Kjúklingarækt nýtur ríkulegs stuðnings með verndartollum. Íslendingar borga allt að helmingi hærra verð fyrir kjúklinginn sinn en þeir myndu gera ef ríkið verndaði ekki tiltölulega fá kjúklingabú. Matfugl er eilítið minni en Reykjagarður en saman ná þessir tveir stærstu ræktendur yfir um 75 prósent markaðarins.
fréttaefni á Íslandi. Þar sagði Gunnar Þór: „Við systkinin erum endanlegir eigendur að Coldrock Investments Limted. Skýringin á tilvist félagsins í hluthafahópi Langasjávar ehf. er að eitt af dótturfélögum Langasjávar ehf. þurfti fjárhagslegan stuðning árið 2011 og við nýttum fjármuni sem við áttum erlendis til að auka eigið fé fyrirtækjanna á Íslandi. Ekki kemur fram í grein Gunnars hvernig systkinin fluttu féð til Möltu og hann vildi ekki til greina frá því í samtali við Fréttatímann. „Eitt af fyrirtækjunum lenti í vandræðum vegna gengislána og við öfluðum
peninga. Við áttum peninga erlendis og þeir voru í Coldrock. Þeir peningar voru fluttir til Íslands,“ sagði Gunnar. Þau systkinin eru umsvifamikil í íslensku viðskiptalífi og landbúnaði. Auk Matfugls á Langisjór grænmetissölufyrirtækið Mata, Síld og fisk og Salathúsið. Frá því að Coldrock Investment greiddi inn rúmar 250 milljónir króna í Langasjó hefur fyrirtækið greitt umtalsvert fé út til eigenda sinna. Það hefur verið gert með kaupum á eigin hlutabréfum og með því að lækka hlutafé. Í ársreikningi fyrir árið 2014 kemur
fram að vegna þessara viðskipta hafi greiðsla til hluthafa verið rúmlega 800 milljónir króna. Þar sem maltverska félagið er skráð sem 60 prósent hluthafi hefur það fengið góðan hluta þessara upphæðar eða um 485 milljónir króna. Greiðslur til hluthafa, samkvæmt reikningum fyrir árin 2013 og 2012, námu samtals um 357 milljónum króna á verðlagi áranna. Samtals nema greiðslur til hluthafa á þessum þremur árum um 1,2 milljörðum króna á núvirði, samkvæmt þessum ársreikningum. Coldrock Investment hefur því fengið framlag sitt margfalt til baka á skömmum tíma.
Langisjór fær um 2,5 milljarða króna í neytendastuðning árlega Kjúklingarækt nýtur, sem kunnugt er, ríkulegs stuðnings stjórnvalda. Þótt kjúklingabændur fái ekki beina styrki úr ríkissjóði fær atvinnugreinin stuðning af tollvernd. Í nýlegri grein Guðjóns Sigurhjartarsonar viðskiptafræðings og Jóhannesar Gunnarssonar, formanns Neytendasamtakanna, áætluðu þeir verðgildi þessa stuðnings upp á tæplega 5,2 milljarða króna. Samkvæmt mati Samkeppnisstofnunar nemur markaðshlutdeild Matfugls um 35 til 40 prósent af markaðnum. Samkvæmt því nemur styrkur neytenda til Matfugls í gegnum of hátt verð um 1,8 til 2,1 milljarðs króna á ári. En Coldrock Investment á líka Síld og fisk í gegnum Langasjó. Markaðshlutdeild Síldar og fisks er um 40 til 45 prósent í sölu svínakjöts, samkvæmt mati Samkeppnisstofnunar. Stuðningur ríkisins við þá grein er ívið minni að mati Guðjóns og Jóhannesar, eða um tæplega 1,8 milljarðar á ári. Hlutur Síldar og fisks í þeim stuðningi er um 715 til 800 milljónir króna. Samanlagt er því stuðningur neytenda við fyrirtæki Langasjávar í gegnum tollvernd og hátt verð um 2,5 til 2,9 milljarðar króna árlega. Það verður að teljast kostulegt í ljósi frétta síðustu vikna að langstærsti eigandi Langasjávar er aflandsfélagið Coldrock Investment.
Nýr Audi A4 Öflugri, sparneytnari og snjallari: Nýr Audi A4 sameinar tækni og fagurfræði með einstökum hætti. Nýstárlegt Audi Virtual mælaborð með 12,3 tommu háskerpu LCD skjá og Bang & Olufsen hljómkerfi (valbúnaður) með þrívíðu hljóði gefa innanrýminu áhrifamikið yfirbragð. Komdu og reynsluaktu nýjum Audi A4 sem er margverðlaunaður um allan heim.
HEKLA · Laugavegi 170-174 · Reykjavík · sími 590 5000 · www.audi.is
5
ára ábyrgð
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
4|
Íþróttir Sérsamningur um auglýsingar í íþróttastarfi
Börnin auglýsa fyrir Rio Tinto Í samstarfssamningi Hafnarfjarðarbæjar, Rio Tinto Alcan og ÍBH er kveðið á um að allir keppnisbúningar fyrir 16 ára og yngri skulu merktir með fyrirtækismerki álfyrirtækisins Valgerður Halldórsdóttir ritstjorn@frettatiminn.is
Samstarfssamningur Rio Tinto Alcan, Hafnarfjarðarbæjar og IBH um auglýsingar í og við íþróttamannvirki í bænum er ekki í samræmi við
kvaðir um auglýsingar sem finna má í þjónustusamningum bæjarins við íþróttafélögin í bænum. Nema að álframleiðsla teljist hafa jákvætt gildi í íþróttastarfi og stuðli að heilbrigðum lífsháttum. Í þjónustusamningum Íþrótta- og tómstundaráðs Hafnarfjarðar við íþróttafélög bæjarins kemur fram að íþróttafélagi sé heimilt að setja upp auglýsingar á veggi og lóð íþróttamiðstöðva samræmist þær jákvæðu gildi íþróttastarfs og heilbrigðra lífshátta. Í samstarfssamningi Rio Tinto
Aflandsfélög þegar komin í skattrannsókn
Alcan, Hafnarfjarðarbæjar og IBH er aðgangur fyrirtækisins mun greiðari að mannvirkjum bæjarins en finna má í þjónustusamningunum. Upphaflegi samningurinn við fyrirtækið er frá 2002. Í samningnum segir að skilti skuli vera utanhúss og í íþróttasal á Ásvöllum sem eru höfuðstöðvar Hauka. „Nákvæm staðsetning skal ákveðin í samráði við fulltrúa Rio Tinto Alcan á Íslandi.“ Skilti með nafni fyrirtækisins skuli vera uppi í aðalsal Bjarkahússins og fyrirtækjafánum flaggað utanhúss á fim-
leikasýningum barna og unglinga, t.d. á jóla- vorsýningum. Einnig er kveðið á um að allir keppnisbúningar fyrir 16 ára og yngri skulu merktir með fyrirtækismerki Rio Tinto Alcan, ásamt bréfsefni og tryggt skuli að fulltrúi Rió Tinto Alcan veiti verðlaun á þeim mótum sem eru í þeirra nafni. Geir Bjarnason, íþrótta- og tómstundafulltrúi Hafnarfjarðarbæjar, segist ekki þekkja til samstarfssamningsins né veit hann hvernig eftirfylgni hans er háttað. Rósa Guðbjartsdóttir, formaður bæjarráðs,
segir að persónulega trufli það hana ekki að búningar sem þessir séu merktir styrktaraðilum, það séu þó skiptar skoðanir um það. Íþróttafélögin eigi þó að fá að ráða þessu.
Fjárhagur
Aflandsgreiðslukort Píratar verða vellauðugir í skattrannsókn
UP! MEÐ ÖRYGGIÐ VW Up! frá aðeins:
1.890.000 kr.
HEKLA · Laugavegi 170-174 · Reykjavík · Sími 590 5000 · hekla.is
15
10
5
103.246.000 kr. 15.479.059 kr.
20
32.963.593 kr. 31.460.000 kr.
25
9.393.645 kr.
Skoðanakönnun april 2016
38.976.809 kr. 27.170.000 kr.
Flokkarnir fá þannig úthlutað 290 milljónum þann 1. febrúar, sem skiptist niður eftir fylgi á alla flokka sem fá meira en 2,5 prósent. Til viðbótar þessu fá flokkarnir úthlutað 52 milljónum sem skiptast á þingflokkana eftir þingmannafjölda. „Við erum ekkert að spá í þetta, okkur er alveg sama. Lýðræðið snýst ekki um að fá fullt af peningum úr ríkissjóði,“ segir Birgitta Jónsdóttir, þingflokksformaður Pírata. „Mjög mikið af þessum peningum fer í auglýsingabrjálæði fyrir kosningar. Við rákum kosningaskrifstofu í Kolaportinu fyrir síðustu kosningar og það var fínt. Við þurfum hinsvegar að geta greitt starfsmanni laun, en allt umfram það er ofgnótt.“ Samkvæmt skoðanakönnunum fengi Framsóknarflokkurinn 12 prósent fylgi en hafði 24 prósent. Hann missir því helming alls fjár sem hann
30
Kosningar 2013
9.156.197 kr.
Þóra Kristín Ásgeirsdóttir tka@frettatiminn.is
35
80.948.996 kr. 66.352.000 kr.
Ísland Þessi 30 mál voru send í skattrannsókn af ríkisskattstjóra fyrir fjórum árum í kjölfar þess að keyrð var út eyðsla á erlendum Lúxemborg kreditkortum á Íslandi yfir tólf mánaða tímabil. Ef eyðslan var meiri en 5 milljónir króna var málið rannTortóla sakað sérstaklega. Í sumum tilfellum var ómögulegt að tengja kortin við tiltekna einstaklinga. Þá hafði eigandi kortsins gætt þess að nota það ekki nema til úttektar úr hraðbönkum eða þar sem engin slóð var skilin eftir. Í sumum tilfellum höfðu eigendurnir hegðað sér þannig að mestu leyti en gleymt sér einu sinni eða tvisvar. Þá var hægt að kalla eftir kvittun frá söluaðila og tengja viðkomandi einstakling ákveðnu greiðslukorti. Samkvæmt heimildum Fréttatímans voru þessi kort nánast án undantekninga gefin út af aflandsfélögum. Þessi mál varpa því ljósi á hvernig aflandsfélög eru notuð. Með því að endurfjárfesta arð í félagi frestaði fólk greiðslu fjármagnstekjuskatts. Það félag lánaði síðan féð til aflandsfélags. Gefið var út kreditkort á aflandsfélagið og fólk notaði það síðan til neyslu, einkum erlendis. Eins og fram kom í viðtali Fréttatímans við fyrrum útgerðarmenn fyrir skömmu, var fólki ráðlagt að nota ekki kortin á Íslandi nema í neyð. Það var til þess að skilja ekki eftir sig spor sem skatturinn gæti rakið. Með þessu móti gat fólk greitt sér upp allt féð án þess að borga af því skatta. Þegar féð var búið mátti afskrifa lánið og færa það sem tap í hinu félaginu, tap sem mátti síðan nota til skattaafsláttar í framtíðinni. Af þeim 30 málum sem send voru til skattrannsóknarstjóra fannst ekki saknæmi í sex. Samkvæmt upplýsingum embættisins fóru 24 mál hinsvegar til endurálagningar, ákæru og dóms. Dómur hefur verið kveðinn upp í tveimur en átta bíða ákærumeðferðar hjá saksóknara. Fimm mál eru til meðferðar hjá yfirskattanefnd og svo framvegis. Í upphafi rannsóknar var gerð húsleit hjá 13 manns. Þar var lagt hald á gögn sem aftur urðu tilefni til nýrra rannsókna. Auk þessara 24 mála gat könnun ríkisskattstjóra á greiðslukortunum af sér um fimmtíu önnur mál. Flest þeirra tengjast aflandsfélögum.
Framsóknarflokkurinn gæti orðið af tugum milljóna króna verði kosið fyrir fyrsta febrúar. Fjármunum til flokkanna er úthlutað samkvæmt stöðu þeirra hverju sinni, þann fyrsta febrúar á hverju ári. Verði kosið eftir þann tíma, miðast framlagið við stöðu í síðustu kosningum þegar flokkurinn vann stórsigur.
74.079.041 kr. 34.320.000 kr.
Gunnar Smári Egilsson gunnarsmari@frettatiminn.is
en Framsókn staurblönk
25.002.659 kr. 9.152.000 kr.
Um þrjátíu mál sem tengjast aflandsfélögum voru þegar til rannsóknar hjá skattrannsóknarstjóra áður en Panamaskjölin voru opnuð. Rannsóknin snýr að notkun kreditkorta sem gefin voru út á aflandsfélög í eigu Íslendinga.
0
Árlegir styrkir til stjórnmálaflokkanna. Annars vegar eins og þeir voru á síðasta ári og hins vegar eins og þeir yrðu ef fylgiskannanir væru úrslit kosninga.
hefur fengið úthlutað á ári. Að sama skapi fá Píratar tugi milljóna til umráða, eða mest fé allra flokka. Björt framtíð ríður ekki feitum hesti frá kosningum að óbreyttu. Flokkurinn fær 3,2 prósent í könnunum en hafði 8,2 prósent í kosningum.
Við erum ekkert að spá í þetta, okkur er alveg sama. Lýðræðið snýst ekki um að fá fullt af peningum úr ríkissjóði. Birgitta Jónsdóttir, þingflokksformaður Pírata.
Hallalaus spítalarekstur keyptur dýru verði Áslaug Valsdóttir, formaður Ljósmæðrafélags Íslands, segir hallalausan rekstur spítalans fenginn á kostnað starfsfólks og skertrar þjónustu við sjúklinga. Fimm ljósmæður hafa höfðað mál gegn ríkinu í héraðsdómi „Það er nú frekar ósmart að tala um „jákvæða“ rekstrarniðurstöðu Landspítala,“ segir Áslaug Valsdóttir, formaður Ljósmæðrafélags Íslands, aðspurð um það hvað henni finnist um þær fréttir að rekstrarniðurstaða Landspítala hafi verið jákvæð á síðasta ári, en á ársfundi Landspítalans kom fram að 56 milljóna króna afgangur varð af rekstri Landspítalans árið 2015. „Rekstrarniðurstaðan er auðvitað dýru verði keypt, hún er fengin á kostnað starfsfólks og með skertri þjónustu við sjúklinga. Jákvæð niðurstaða fæst að hluta til vegna þess að fólk hefur unnið í sjálfboðavinnu,“ segir Áslaug og vísar þá til þess að spítalinn ákvað að greiða ljósmæðrum ekki laun fyrir þá vinnu sem þær unnu á verkfallstíma.
„ Jákvæð rekstrarniðurstaða fæst að hluta til vegna þess að fólk hefur unnið í sjálfboðavinnu,“ segir Áslaug Valsdóttir, formaður Ljósmæðrafélags Íslands.
„Félagið fór með málið fyrir Félagsdóm og tapaði þar naumlega í október síðastliðnum, þrír dæmdu ríkinu í hag og tveir okkur í hag, svo það gat ekki verið tæpara. Við vorum mjög ósáttar við niðurstöðuna því það er réttur hvers manns að fá laun fyrir vinnuna sína. Svo það eru núna fimm ljósmæður að höfða mál fyrir héraðsdómi,“ segir Áslaug en málið var þingfest fyrir tveimur vikum. „Við gleðjumst auðvitað yfir því að spítalinn sé á núlli en við erum ekki glaðar yfir því hvernig því var náð.“ | hh
Stöndum saman!
Á þessu ári fagnar Alþýðusamband Íslands 100 ára afmæli sínu. Í gegnum tíðina hefur verkalýðshreyfingin haft mótandi áhrif á velferðarsamfélagið og mun halda áfram að berjast fyrir bættum kjörum og réttindum launafólks um ókomna tíð.
Um leið og við minnumst þeirra sem á undan okkur hafa gengið skulum við hafa í huga að baráttunni er hvergi nærri lokið. Staða erlends verkafólks og ungs fólks á vinnumarkaði er áminning um að réttindi launafólks eru ekki sjálfgefin.
Upphitun hefst með skemmtidagskrá fyrir alla fjölskylduna í Fjölskylduhlaupi VR á Klambratúni kl. 11. Jónsi í Svörtum fötum, Íþróttaálfurinn, Trúðurinn Wally, Sirkus Íslands, pylsur og gos, kröfuskiltagerð og margt fleira.
Mætum í 1. maí kröfugönguna kl. 13 á Hlemmi og sækjum fram til nýrra sigra.
Minnum líka á árlegt verkalýðskaffi VR í Laugardalshöll að loknum útifundi. Til hamingju með daginn!
VR | KRINGLUNNI 7 | 103 REYKJAVÍK | SÍMI 510 1700 | WWW.VR.IS
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
6|
Forsetakosningar Ný könnun MMR er gerð áður að fréttir komu um aflandsfélag
„Staða Ólafs er ekki jafn sterk og ég hélt“ Svanur Kristjánsson segir að sex hafi sagt af sér vegna tengsla við aflandsfélög vegna uppljóstrana úr Panama-skjölunum. Þau mál fjalli um smáaura miðað við aflandsfélag fjölskyldu Dorritar Moussaieff. Þarna er líka um að ræða þjóðhöfðingjann sjálfan og fjölskyldu hans en hann sé aldrei þessu vant á hlaupum undan myndavélum.
„Staða Ólafs Ragnars er ekki jafn sterk og ég gerði ráð fyrir,“ segir Svanur Kristjánsson prófessor og vísar í nýja könnun MMR þar sem rúm 52,6 prósent segjast styðja Ólaf Ragnar. Könnunin var hinsvegar gerð dagana 22. til 26. apríl, áður en þáttur Kastljóss um Panama-skjölin var sýndur á RÚV, þar sem greint var frá eignarhaldsfélagi fjölskyldu forsetafrúarinnar í Panama. Það og aðferðafræðin þar sem óákveðnir eru spurðir hvort það sé líklegra að þeir kjósi Ólaf en einhvern annan, gerir
það að verkum að Svanur telur að stuðningur við forsetann sé mun minni en gert var ráð fyrir. „Það er sérkennilegt að sjá forsetann á flótta undan myndavélum í þessu máli. Hann hefur ekki forðast þær hingað til,“ segir Svanur. „Það hafa sex sagt af sér vegna tengsla við aflandsfélög en þau mál fjalla um smáaura miðað við sjóð Dorritar. Þarna er líka um að ræða þjóðhöfðingjann sjálfan og fjölskyldu hans. Hann kemst varla upp með það lengi að svara engu.“
Hann segist telja að Ólafur Ragnar hafi haldið sig vera að segja satt um þetta aflandsfélag. „Dorrit flutti þó lögheimili sitt árið 2012, meðal annars vegna þess að hún ætti að sjá um rekstur fjölskyldufyrirtækisins, en samt segist hún ekki hafa hugmynd um málið. Þau verða að gera betur grein fyrir sínum fjármálum og því að forsetafrúin sé ekki með lögheimili hér og greiði enga skatta. Krafan er í raun sú að þau leggi upplýsingar um fjármál sín á
Ólafur Ragnar Grímsson forseti
borðið, nokkur ár aftur í tímann.“ Eftir að Ólafur Ragnar Grímsson tilkynnti að hann sæktist eftir endurkjöri hafa margir frambjóðendur dregið sig í hlé. Enginn þó sem var raunveruleg ógn við Ólaf Ragnar. Eftir stendur Andri Snær Magnason, sá sem er líklegastur til að veita honum samkeppni en fær 29,4 prósenta stuðning í könnuninni. Næst honum er Halla Tómasdóttir með 8,8 en aðrir frambjóðendur ná ekki 2 prósentum. | þká
Útgerð Fyrsta hrefnan er komin í verslanir Við höfum endurskapað heilsudýnuna. Aftur.
Rennilásinn er líklega það eina sem við endurhönnuðum ekki.
25% T E M P U R-D A G A R
A F S L ÁT T U R
L O K AV I K A N !
Háþróað TEMPUR® efni
Precision™ Micro gormar
NÝJA TEMPUR® Hybrid heilsudýnan
Með því að sameina háþróaða TEMPUR® efnið og hina vönduðu Precision™ micro gorma aðlagar nýja TEMPUR® Hybrid heilsudýnan sig fullkomlega að líkama þínum og bregst við hreyfingum þínum þannig að þú upplifir réttan stuðning og hámarksþægindi. Til enn frekari þægindaauka er dýnan klædd QuickRefresh™ áklæði sem taka má af með rennilás og þvo.
TEMPUR® HYBRID HEILSUDÝNAN Frumlegasta hönnun TEMPUR til þessa!
Mynd | Hari
Rangt að breyta Faxaflóa í sædýrasafn Gunnar Bergmann Jónsson útgerðarmaður segir að það væri hættulegt fordæmi að leggja stærri veiðisvæði hrefnu undir griðasvæði fyrir hvalaskoðun. Ekki sé farið lengra út með ferðamennina en fjórar sjómílur en hvalveiðibátarnar fari yfirleitt lengra en tólf. Leiðir þeirra liggi því ekki saman. Þóra Kristín Ásgeirsdóttir tka@frettatiminn.is
Gunnar Bergmann Jónsson segir að Hvalaskoðunarsamtökin herji endalaust á hvalveiðar og geri veiðarnar erfiðari og erfiðari. Hann segir umræðu um að banna hvalveiðar á Faxaflóa skaðlega og ranga, hvalaskoðun og hvalveiðar geti vel lifað í sátt og samlyndi. „Af hverju ekki að breyta Íslandsmiðum í sædýrasafn og hætta hval-
QUICKREFRESH™ ÁKL ÆÐI
Rennilás gerir það afar einfalt er að taka QuickRefresh áklæðið af dýnunni og þvo.
DA L S B R AU T 1 Akureyri 588 1100
S KE I Ð I 1 Ísafirði 456 4566
veiðum?“ segir hann. „Ég held að við hvalveiðimenn ættum ekki að gefa meira eftir, það væri hættulegt fordæmi.“ Hann segir að hvalveiðimenn hafi verið allt annað en sáttir þegar stór veiðisvæði á Faxaflóa voru skilgreind sem griðasvæði og lögð undir hvalaskoðun. „Hvalveiðar hófust löngu á undan hvalaskoðun og okkur fannst þetta ekki sanngjarnt. Við þurftum að gefa eftir og hvað gerðist þá? Þeir færðu bara víglínuna. Núna vilja þeir alfarið losna við okkur,“ segir hann. Gunnar Bergmann Jónsson er viðskiptalögfræðingur og atvinnuflugmaður að mennt. Hrefnuveiðarnar voru sumarvinna með háskólanámi til að byrja með. Fyrirtæki hans gerir út á hrefnu og pakkar henni og öðru fiskmeti og dreifir í verslanir og á veitingastaði. Hrefnu hefur fækkað á Faxaflóa og hún hefur smám saman verið að
færa sig norðar í leit að æti. Gunnar Bergmann og fyrirtæki hans hafa þurft að flytja inn 5 til 10 tonn af hrefnu síðastliðin ár til að anna eftirspurn eftir kjötinu. Fréttatíminn hefur greint frá því að frá árinu 2007 hafi hrefnuveiðar á Faxaflóa að mestu verið stundaðar af fyrirtækjum sem Gunnar Bergmann Jónsson hefur verið í forsvari fyrir. Tvö þeirra, Hrefnuveiðimenn ehf og Hrafnreyður ehf, voru úrskurðuð gjaldþrota á árunum 2012 og 2013, Kröfuhafar þurftu að afskrifa 38 milljónir vegna gjaldþrots Hrefnuveiðimanna ehf og 35 milljónir vegna gjaldþrots Hrafnreyðar ehf, eða samtals 78 milljónir króna. Gunnar Bergmann segir að veiðarnar hafi verið erfiðar í byrjun og reksturinn gengið illa enda hafi tekið tíma að afla nýrra markaða fyrir kjötið. Í dag gangi þetta sómasamlega en það sé enginn myljandi hagnaður.
Huldumaður sópaði til sín útskriftarverkum Mikla furðu vakti þegar huldumaður kom á útskriftarsýningu nemenda í Listaháskóla Íslands í Hafnarhúsinu á dögunum og keypti hvert verkið á fætur öðru. Þar á meðal eina eintakið af glimmerbók um Britney Spears.
FA X A F E N I 5 Reykjavík 588 8477
Hrefnuveiðibáturinn Hrafnreyður landaði sinni fyrstu hrefnu á vertíðinni á mánudag, átta metra löngu kvendýri og kjötið er komið í verslanir. Þetta er í fyrsta sinn í allmörg ár sem vertíðin hefst svona snemma.
Að sögn sjónarvotta vakti maðurinn furðu þar sem hann gekk um sýningarsalinn og tók allnokkur verk með sér. Talið var líklegt að hann héldi að verkin væru ókeypis. Þegar nemendur, sem sátu yfir sýningunni, útskýrðu fyrir manninum að hann mætti ekki taka með sér verkin úr salnum, fór hann rakleiðis að afgreiðsluborði verslunar safnsins og borgaði fyrir öll verkin.
Meðal þess sem huldumaðurinn keypti var fánaaska, myndlistarverk eftir Hjálmar Guðmundsson, bókin Húsverk sem fjallar um hústónlist á Íslandi, og svo viðhafnarútgáfa og eina eintakið sem til er af glimmerbók um Britney Spears. „Ég átti nú ekki von á að ókunnug manneskja keypti þetta verk,“ segir Gréta Þorkelsdóttir, útskriftarnemi í grafískri hönnun. „Mér fannst kannski mamma vera líklegasti kaupandinn. Þetta kom því mjög á óvart.“ Glimmerbókin um Britney samanstendur af fjórum bókum um ólík æviskeið í lífi poppsöngkonunnar. Verkið kom út samhliða meistararitgerðinni „Who you calling a bitch?“ | þt
1. MAÍ 2016
SAMSTAÐA Í 100 ÁR SÓKN TIL NÝRRA SIGRA! Samstaða launafólks í 100 ár gerði verkalýðshreyfinguna
Verkefni verkalýðshreyfingarinnar er nú sem fyrr að
að mikilvægasta gerandanum í baráttunni fyrir bættum
sækja frekari kjarabætur og réttindi á vinnumarkaði og
kjörum og réttindum á öllum sviðum samfélagsins. Þess
tryggja velferð og góð lífskjör allrar alþýðu. Um leið verðum
vegna er nauðsynlegt að við minnumst sögunnar og þess
við að verja árangurinn sem áunnist hefur svo hann verði
mikilvæga árangurs af starfi verkalýðshreyfingarinnar
ekki frá okkur tekinn. Sókn til nýrra sigra er hér eftir sem
sem við njótum í dag.
hingað til drifkraftur íslenskrar verkalýðshreyfingar.
ASÍ óskar launafólki til hamingju með daginn og hvetur til samstöðu í aðgerðum stéttarfélaganna 1. maí.
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
8|
Velferð Allir öryggisventlar brugðust þegar Judith fékk blóðtappa
Ergo veitir umhverfisstyrk
Í Seljahlíð í Breiðholti búa 72 íbúar en aðeins tvær konur eru á næturvakt. Erfiðlega hefur gengið að manna heimilið.
Enginn heyrði neyðarkallið Judith Júlíusdóttir, 96 ára íbúi í þjónustuíbúð Reykjavíkurborgar, fékk blóðtappa í heila og þurfti að hringja öryggiskallkerfi í einn og hálfan tíma áður en henni var komið til hjálpar. Konurnar tvær á næturvakt heyrðu hvorki í kallinu né í dóttur Judithar og lögreglunni sem bönkuðu á gluggana og hringdu dyrabjöllunni. Þóra Tómasdóttir thora@frettatiminn.is
Umhverfissjóður Ergo auglýsir eftir umsóknum um umhverfisstyrk Sjóðurinn úthlutar umhverfisstyrk að fjárhæð 500.000 kr. að jafnaði einu sinni til tvisvar á ári til frumkvöðlaverkefna en markmið sjóðsins er að hvetja til nýsköpunar og þróunar á sviði umferðar- og umhverfismála. Sendu inn þína hugmynd Einstaklingar og fyrirtæki geta sótt um styrkinn. Viðskiptaáætlun þarf að fylgja umsókninni ásamt skýringu á því hvernig nýta eigi styrkinn. Frestur til að senda inn umsóknir er til 20. maí. Öllum umsóknum verður svarað. Kynntu þér málið nánar á ergo.is
sími 440 4400
>
www.ergo.is
Judith Júlíusdóttir er hraust kona á tíræðisaldri sem hafði séð um sig sjálf þar til hún fyrir ári flutti í þjónustuíbúð sem Reykjavíkurborg rekur í Seljahlíð í Breiðholti. Ættingjar hennar töldu, öryggisins vegna, að betra væri að hún byggi í þjónustuíbúð þar sem er sólarhringsvöktun og starfsfólk sem gæti verið henni innan handar ef eitthvað kæmi upp á. Hvert herbergi er sérstaklega búið öryggiskallkerfi. Auk þess er neyðarhnappur frá Securitas á hverju herbergi. Fyrir rúmri viku fannst Judith hún vera máttfarin en fann ekki til og hafði því ekki miklar áhyggjur. Klukkan fjögur um nótt vaknaði hún með ónot og fann að öll vinstri hlið líkamans var dofin. Hún hafði fengið blóðtappa í heila og hringdi því á næturvaktina eftir hjálp. Seljahlíð er þriggja hæða hús með 72 íbúum. Þessa nótt voru tvær konur á vakt en forstöðukonan var á bakvakt. Þó Judith hringdi látlaust í fimmtíu mínútur eftir hjálp var enginn sem brást við og kom henni til bjargar. Þá greip hún til þess ráðs að hringja úr farsíma sínum til dóttur sinnar, Margrétar Stefánsdóttur, sem býr í sömu götu. Hún þorði hinsvegar ekki að hringja neyðarhnappi Securitas. Margréti brá auðvitað við símtalið og var komin á staðinn aðeins nokkrum mínútum síðar. Margrét hélt áfram að hringja í vaktsíma hússins en án árangurs. Þegar hún kom að húsinu hringdi hún dyrabjöllunni en enginn svaraði. Eftir að hafa reynt að ná til starfsfólksins í nokkurn tíma ákvað hún að hringja á lögregluna. „Ég
Judith Júlíusdóttir er enn að jafna sig eftir blóðtappann.
dvalar- og hjúkrunarheimili fyrir aldraða. Forsvarsmenn velferðarsviðs Reykjavíkurborgar deildu áhyggjum sínum af stöðunni og ítrekuðu að erfiðlega gengi að fá fólk í svo illa launuð störf sem hjúkrun við aldraða. „Sauð á mér eftir svar forstöðukonunnar“
var búin að ganga hringinn í kringum um húsið, banka á glugga og reyna að láta í mér heyra en enginn opnaði. Lögreglan kom á staðinn en hafði ekki önnur úrræði en ég til að komast inn. Útidyrnar voru læstar og enginn svaraði dyrabjöllunni. Á endanum kom næturvaktin til dyra og opnaði fyrir okkur. Þá hafði liðið einn og hálfur klukkutími frá því mamma hringdi fyrst eftir hjálp,“ segir Margrét. Hún segir þær hafi fengið þær skýringar að hvorki bjöllusími á herbergi móður hennar né dyrasíminn hafi verið stilltir á vaktsíma starfsfólksins. Þessvegna hafi enginn heyrt til þeirra. „Mér finnst alvarlegt að kerfið þarna sé ekki í lagi og hvað eru fáir á vakt. Mér finnst það vera mannekla að hafa tvær fullorðnar konur á vakt hjá 72 íbúum sem borga sérstaklega fyrir sólarhringsþjónustu. Það getur varla talist góð umönnun. Við eru mjög reið yfir því hvað þetta tók langan tíma og þökkum fyrir að ekki fór verr. Mamma er enn að jafna sig og tíminn leiðir í ljós hvort hún nái sér að fullu eftir blóðtappann.“ Margrét segir móður sína mjög ánægða á Seljahlíð og þar sé alla jafna mjög gott starfsfólk. Henni finnist hinsvegar ekki annað hægt en að láta vita af atvikinu þar sem um lífsspursmál hafi verið að ræða. Rekstrarvandi Seljahlíðar hefur áður ratað í fjölmiðla en fyrir ári fjallaði Stöð 2 um að gríðarlegt álag væri á starfsfólki heimilisins og ekkert gengi að ráða nýtt fólk. Starfsfólk heimilisins hafði þá skrifað borgarstjóra og landlækni bréf og gert þeim grein fyrir að enginn hjúkrunarfræðingur hafi fengist til að sinna sumarafleysingum og því hafi annars árs læknanemi verið fenginn til starfa. Á tímabilum hafi enginn hjúkrunarfræðingur verið að störfum á heimilinu sem er bæði
Katrín Ósk Jóhannsdóttir, barnabarn Judithar, hefur sjálf unnið um tíma á Seljahlíð og ákvað því að ganga á forstöðukonuna og inna eftir svörum. Hún segist orðlaus yfir viðbrögðum sem hún fékk. Katrín Ósk Jóhannsdóttir, barnabarn Judithar, furðar sig á svörum forstöðukonu Seljahlíðar við atvikinu.
„Þetta atvik kom flatt upp á okkur. Amma hefur ekki áður þurft á slíkri hjálp að halda og segir sjálf að sér líði vel þarna, þó auðvitað séu hlutir sem mættu betur fara. Ég ákvað að spyrja forstöðukonu Seljahlíðar um hversvegna það gat gerst í þjónustuíbúð að amma fengi ekki hjálp í neyðartilviki fyrr en einni og hálfri klukkustund eftir að hún fyrst kallaði á hjálp. Forstöðukonan glotti við mér og ég fékk þau svör að það væri ekkert við þessu að gera. Hún sagðist ekki vita hversvegna ekkert heyrðist í dyrabjöllunni. Nú væri þetta búið og gert og ekkert við því að gera. Ég fékk engin svör frá henni og það sauð á mér að fá þessi viðbrögð. Ég óskaði því eftir að fá að tala við næturvaktarstarfsmennina í eigin persónu, í von um að geta fengið einhverjar skýringar. Forstöðukonan greindi mér frá því að starfsmennirnir ynnu bara á næturvöktum og myndu aldrei gera sér sérstaka ferð að heimilinu til að ræða þetta mál. Hún sagði að mögulega gæti hún sent okkur nótu um málið.“ Katrín segir nauðsynlegt að vekja athygli á þessu og að svarað sé fyrir það þegar upp koma mistök af þessu tagi. „Því hvað ef þetta hefði farið verr? Ef þetta hefði verið upp á líf og dauða? Dugar að segja að þetta sé bara búið og gert?“
Viðbragð Forstöðukona Seljahlíðar segir starfsmenn sína hafa gert ófyrirgefanleg mistök
Neitar því að Judith hafi hringt Margrét Árdís Ósvaldsdóttir, forstöðukona á Seljahlíð, telur að Judith hafi alls ekki hringt á hjálp úr herbergi sínu. Þær upplýsingar hafi hún frá næturvaktinni. Skýringar forstöðukonunnar eru í algjörri andstöðu við frásagnir Judithar og fjölskyldu hennar sem Fréttatíminn hefur rætt við. „Þetta er auðvitað alveg agalegt. Þetta er leiðindaatvik sem ekki er hægt að leiðrétta, þetta átti sér stað og vonandi kemur þetta ekki fyrir aftur,“ segir Margrét. „Atvikið gerist aðfaranótt sumardagsins fyrsta. Ég fékk starfsmann frá Securitas til að fara yfir málið daginn eftir og hann komst að því að símar næturvaktarinnar hafi verið stilltir hljóðlausir. Þessvegna heyrðu þeir ekki í símtölum sem streymdu inn frá lögreglu og aðstandendum. Það eru auðvitað ófyrirgefanleg mistök.“
Aðspurð um hversvegna hún efist um að Judith hafi hringt úr herbergi sínu á hjálp, segir Margrét: „Já, hún telur sig hafa hringt en hún gerði það ekki. Ég fékk þær upplýsingar frá næturvaktinni. En hún upplifir þarna ákveðna bið. Á hæðunum okkar eru vaktstöðvar og þær taka allar hringingar og þær fara ekkert af fyrr en búið er að svara. Ef hún hefði hringt þá hefði verið svarað. Það er ekki hægt að hunsa kerfið.“ Skilurðu reiði aðstandenda hennar yfir atvikinu? „Vissulega og við erum að fara yfir stöðuna eftir þetta. Við höfum bætt við símanúmerinu mínu við dyr hússins ef upp koma atvik að næturlagi og einhver þurfi að komast inn í húsið. Við höfum ekki lent í þessu áður.“ Judith segist ekki í nokkrum vafa um að hún hafi ítrekað hringt á næturvaktina. „Ég hringdi og hringdi í meira en klukkutíma en það kom enginn til mín.“ | þt
ÁTVR HLÝTUR KUÐUNGINN 2015 – umhverfisviðurkenningu umhverfisog auðlindaráðuneytisins
N M 74 9 9 8
Við erum ekki síður stolt af starfsfólki okkar víðsvegar um landið, sem tekur virkan þátt í að gera umhverfisstefnu okkar að veruleika.
ENNEMM / SÍA /
Við erum stolt af þessari viðurkenningu á góðum árangri í umhverfisstarfi. Undanfarin ár höfum við lagt áherslu á verkefni á borð við endurvinnslu, fjölnota poka, samgöngusamninga við starfsfólk og fjölmargt annað sem miðar að betri umgengni við umhverfið og ábyrgri nýtingu auðlinda.
fréttatíminn | Helgin 29. apríl–1. maí 2016
10 |
Myndir | Hari
Finnur Ingólfsson hóf feril sinn sem aðstoðarmaður Halldórs Ásgrímssonar. Eftir feril í stjórnmálum sneri hann sér að viðskiptum og skildi eftir sig fjórtán milljarða króna gjaldþrot. Helgi S. Guðmundsson var fyrrverandi lögreglumaður og tryggingasali sem átti eftir að verða stjórnarformaður Landsbankans og stjórnarformaður Seðlabankans. Þórólfur Gíslason kaupfélagsstjóri í Skagafirði er innmúraður framsóknarmaður og guðfaðir skagfirska efnahagssvæðisins. Hrólfur Ölvisson tengdist tveimur aflandsfélögum og sagði af sér nýlega sem framkvæmdastjóri Framsóknarflokksins. Framkvæmdastjórn flokksins taldi þó ekki ástæðu til þess að hann færi og hvatti hann frekar til að vera áfram.
Stjórnmál Milljarðar og háar stöður á veisluborði Framsóknarflokksins
Bastarður stjórnmála og viðskiptalífs Formaður Framsóknar hrökklaðist úr embætti forsætisráðherra og framkvæmdastjóri flokksins hefur nú sagt af sér vegna tengsla við aflandsfélög. Það kemur þó engum á óvart að Framsóknarflokkurinn þoli illa að kastljósinu sé beint að tengslum stjórnmála og viðskiptalífs. Bæði þingflokkurinn og framkvæmdastjórnin reyndu þó að slá skjaldborg um sína menn en allt kom fyrir ekki. Þóra Kristín Ásgeirsdóttir tka@frettatiminn.is
Kastljós fjallaði á mánudag um þrjá áhrifamenn í Framsóknarflokknum, sem er að finna í Panama-skjölunum svonefndu. Það eru þeir Finnur Ingólfsson, fyrrverandi seðlabankastjóri og þingmaður og ráðherra Framsóknarflokksins, Hrólfur Ölvisson, sem nú hefur sagt af sér sem framkvæmdastjóri Framsóknarflokksins, og Helgi S. Guðmundsson, fyrrverandi formaður bankaráðs Seðlabankans. Flokkurinn hjálpar sínum Þremenningarnir gegndu allir ýmsum trúnaðarstörfum fyrir Framsóknarflokkinn. Þeir hafa allir setið í fjáröflunarnefnd flokksins, bæði í gamni og alvöru. Í gamni vegna þess að þeir voru eignalitlir menn sem urðu milljónamæringar á skömmum tíma, en auð þeirra má að stofni til rekja til tengslanna við Framsóknarflokkinn og hinsvegar vegna
þess að þeir komu að fjáröflun fyrir flokksstarfið um lengri eða skemmri tíma. „Helgi S. Guðmundsson er eitt besta nýlega dæmið um það hvernig stjórnmálaf lokkur og flokkspólitísk tengsl geta komið manni í miklar virðingarstöður í íslensku samfélagi; manni sem fyrirfram virðist ekki hafa bakgrunn til að gegna slíkum störfum,“ segir Ingi Freyr Vilhjálmsson blaðamaður. „Helgi var dyggur framsóknarmaður um áratugaskeið og náinn viðskiptafélagi Finns Ingólfssonar. Hann starfaði sem leigubílstjóri og lögreglumaður í Keflavík og var síðar starfsmaður Samvinnutrygginga og Vátryggingafélags Íslands fram á tíunda áratug síðustu aldar. Vegna tengsla sinna við Framsóknarflokkinn settist hann í stjórn ríkisbankans Landsbanka Íslands og varð formaður bankastjórnarinnar fram að einkavæðingunni árið 2003.“ Helgi, sem lést fyrir þremur árum, var því formaður bankaráðs Landsbankans þegar S- hópurinn keypti Búnaðarbankann við einkavæðingu bankanna. Forystumenn S-hópsins voru Ólafur Ólafsson, Þórólfur Gíslason, Finnur Ingólfsson og fleiri sem tengdust Framsóknarflokknum. Lán frá KB banka „Sama ár og S-hópurinn hreppti Búnaðarbankann, eða árið 2003, fékk Helgi S. 200 milljóna króna lán hjá KB banka sem þá var búinn að innlima Búnaðarbankann,“ segir Jóhann Hauksson blaðamaður. „Þetta
lán rann inn á félag Helga sem heitir Vogás ehf. En hvað sem öðru líður er ekki að sjá að KB hafi innheimt þetta lán ef skoðaðar eru ársskýrslur. Ég kann engar skýringar á því en fjárhæðin virðist hafa orðið eftir í félagi Helga og skuldin gufað upp án þess að það sjáist merki um að hún hafi verið greidd,“ segir Jóhann Hauksson í samtali við Fréttatímann. Helgi var skipaður í bankaráð Seðlabankans um vorið 2003 og sat þar til ársins 2007 og var formaður þess undir lokin. Samkvæmt uppljóstrun Kastljóss stofnaði hann aflandsfélag í Panama árið 2007 ásamt Finni Ingólfssyni. Landsbankinn stofnaði félagið fyrir þá að því er virðist til þess að lána fyrir kaupum á bréfum í bankanum sjálfum. „Þetta gæti bent til þess að menn hafi verið að nota Helga og hans góða orðspor til að halda uppi verði á hlutabréfum í bankanum. Það er auðvitað mjög miður,“ segir Jón Sigurðsson. „Málið ber auðvitað keim af því að um markaðsmisnotkun gæti verið að ræða en það er mjög alvarlegt mál, eins og allir vita.“ „Helg i va rð ei n n ig f ra mkvæmdastjóri hjá heilsugæslunni á höfuðborgarsvæðinu þegar heilbrigðisráðuneytið heyrði undir Framsóknarf lokkinn,“ segir Ingi Freyr. „Á þessum árum eftir einkavæðingu bankanna var Helgi S. svo sjálfur virkur á markaði sem fjárfestir, samhliða störfum sínum í bankaráði Seðlabanka Íslands, og var meðal annars viðskiptavinur einkabankaþjónustu Kaupþings. Helgi varð virðingarmaður í samfélaginu og þar að auki efnamaður vegna
„Helgi S. Guðmundsson varð virðingarmaður innan samfélagsins og þar að auki efnamaður því hann valdi sér að styðja og starfa innan Framsóknarflokksins. Flokkurinn gerði hann að því sem hann var.“ Ingi Freyr Vilhjálmsson
„Þegar menn reiða hátt til höggs, hittir það stundum þá sjálfa fyrir. Þetta er fullkomið búmerang. Framsóknarflokkurinn er kolflæktur í kóngulóarvefnum miðjum.“ Steingrímur J. Sigfússon
„Þórólfur Gíslason er rödd úr löngu liðnum tíma. Hann lifir og hrærist í pólitík eins og hún var fyrir 60 árum.“ Jón Sigurðsson, fyrrverandi formaður Framsóknarflokksins
þess að hann valdi sér að styðja og starfa innan Framsóknarflokksins. Flokkurinn gerði hann að því sem hann var.“ Líffæri Finns Ingólfssonar Þeir sem Fréttatíminn ræddi við segja að Helgi S. hafi verið afar venjulegur á yfirborðinu, þó mjög trúaður og virkur innan KFUM hreyfingarinnar. „Það var erfitt að þekkja Helga og láta sér ekki þykja vænt um hann. Hann var frekar hlýlegur karl,“ segir fyrrverandi áhrifamaður í Framsóknarflokknum. „Ég held þó að Helgi hafi verið mikilvægur hluti af líffærakerfi Finns Ingólfssonar.“ Hann vill ekki láta nafns síns getið en bætir við að Helgi hafi verið ákaflega tryggur sínum og góður liðsmaður, sjaldan tekið frumkvæði að neinu. „Í eitt sinn man ég eftir því að Staksteinar í Morgunblaðinu voru að skrifa um að framsóknarmenn væru orðnir valdamiklir í atvinnulífinu á fremur háðslegan hátt enda var verið að ýja að því að mörkin milli stjórnmála og viðskipta væri orðin óljós. Ég man að hann kom til mín og sýndi mér þetta og var afar stoltur. Hann virtist ekki skilja að þetta væri almennt álitið til marks um spillingu en taldi það fremur til marks um velgengni.“ Tengsl Helga S. Guðmundssonar við aflandsfélög, meðan hann var í bankaráði Seðlabankans, eru afar athyglisverð. Hitt er annað að hann vann að fjáröflun Framsóknarflokksins á sama tíma og hann var formaður bankaráðs Landsbankans en hann sat í ráðinu frá 1995 og var formaður þess þegar bankinn var einkavæddur. Það hlýtur að hafa verið
Graníthellur
Þú færð landslagsráðgjöf og garðlausnir hjá okkur
Steypustöðin býður upp á mikið úrval af fallegum hellum og mynstursteypu fyrir heimili, garða, göngustíga og bílaplön.
4 400 400 Hafðu samband og láttu sérfræðinga okkar aðstoða þig við að finna réttu lausnina.
20 YFIR
TEGU N AF HE DIR LLUM
Malarhöfða 10 110 Reykjavík
Hringhellu 2 221 Hafnarfjörður
Hrísmýri 8 800 Selfoss
Berghólabraut 9 230 Reykjanesbær
Smiðjuvegi 870 Vík
Skoðaðu úrvalið á www.steypustodin.is
Sími 4 400 400 www.steypustodin.is
Glæsilegt úrval útipotta oG fUlLur gArðSkálI aF útiPlönTum
20% AfsLátTur
WÁvAxtATréW WbErJarUnnArW WjArðaBerJaPlöntUrW
fYrStu sUmaRBlómiN kOmiN!
20% AfsLátTur
WhAnSkaRW WsTuNguGaFflArW WVökVunARkönnUrW
Lærðu alLt um rækTun á KarTöfLum fYrIrlEsTur Með vIlMunDI hAnSen gArðyRkjUFræðiNgi kL 12:00 á LauGaRdaG - á SpírUnnI AðgAngUR ókEypIS
Ný SenDiNg Af stOfuPlönTum oRkIdeUtIlbOð 1.990kR
oPnUnaRtími mOldArAfgREiðslU •
vIrkA DagA Frá 9 Til 17 hElgAr Frá 10 Til 16 Garðheimar • Stekkjarbakka 6 • 540 3300 • gardheimar.is
fréttatíminn | Helgin 29. apríl–1. maí 2016
12 |
ankannaleg staða fyrir forstjóra fyrirtækja sem áttu allt sitt undir bankanum að stjórnarformaður bankans, birtist endrum og sinnum í þeim erindagjörðum að biðja um peninga fyrir Framsóknarflokkinn.
Sala hlutabréfa Landsbankans í Vís 2002 og sala Búnaðarbankans til S-hópsins 2003 eru afar umdeildar vegna pólitískra afskipta.
Þetta var fullkomið búmerang. Hrólf ur Ölvis son, framkvæmdastjóri Framsóknarflokksins, teng ist tveimur aflandsfélög um samkvæmt Panama-skjölunum, eins og fjallað var um í Kastljósi á mánudag. Annars vegar félaginu Chamile Marketing skráðu á Bresku Jómfrúareyjum og hins vegar Selco Finance sem stofnað var í Panama. Bæði félögin voru stofnuð árið 2003. Jón Sigurðsson segist telja að Hrólfur hafi einungis verið leppur fyrir aðra og valdameiri menn í þessu braski. „Ég held að hann sé enginn sérstakur hrappur eða klækjarefur, en þetta lítur svo sannarlega ekki vel út,“ segir Jón. Árið 2003 var Hrólfur einn þriggja eigenda félagsins Eldberg ehf. í gegnum annað félag, Jarðefnaiðnað ehf. Rekstur fyrirtækjanna snérist um að safna og flytja út vikurefni. Tortólafélagið var notað til að fara á svig við skattalögin og fela fjárfestingu íslensku félaganna t veggja í danska félaginu Scancore ApS. Það var gert með því að Eldberg lánaði félaginu 12 milljónir króna vaxtalaust til að kaupa hlut í Scancore. Í lánasamningi milli Eldbergs og Chamile Marketing vegna fjárfestingarinnar segir að tilgangur lánsins sé „að tryggja að nafn Eldbergs eða móðurfélags þess verði ekki skráð í tengslum við fjárfestingar Chamile Marketing.“ Aumingja stelpan hún Vigdís
minn.i s www.f rettati tatimin n.is ritstjor n@fret rettatim inn.is auglysi ngar@f
Helga rblað
7. árgang ur 14. tölubla ð apríl 2016 • 8. apríl–10.
n
Panama-skjöli
Sven Bergman Illnauðsynleg u aðferð í viðtalin
u r í Vestur-Evróp 332 ráðherra skir þar af 3 íslen 4 í skattaskjóli
Ris og fall Sigmundar tta, Upp eins og rake prik niður eins og Bless 18
in 10
amaðurinn 8
Sænski blað
Spilltasta þjóð
m felldi Maðurinn se herra forsætisráð
Hemúllinn Fjölskyldufaðir í Breiðholti − turvelli pönkari á Aus Mannlíf 62
Steingrímur J. Sigfússon, fjármálaráðherra í ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur, fékk það óþvegið frá Sigmundi Davíð Gunnlaugssyni, þáverandi forsætisráðherra og formanni Framsóknarf lokksins og Vigdísi Hauksdóttur, þingmanni Framsóknarflokksins, vegna Víglundarmálsins svokallaða. Þau héldu því fram að tilteknir menn í viðskiptalífinu hefðu verið knésettir í bönkunum eftir hrun svo hrægammasjóðir gætu komist yfir eignir þeirra. Í Kastljósi var ennfremur fjallað um að Hrólfur Ölvisson hefði verið á bak við kaupin á BM Vallá en árið 2012 keypti hann í félagi við aðra fjárfesta hlut Arion banka í BM Vallá sem síðan var sameinað Björgun og Sementsverksmiðjunni. „Það er pínlegt í ljósi þess hvað þingmaðurinn gekk hart fram í málinu að það skyldi síðan vera Hrólfur Ölvisson, framkvæmdastjóri Framsóknarflokksins, sem var á bak við Kaupin á BM Vallá,“ segir Steingrímur J. Sigfússon. Hrólfur segir við Kastljós að hann hafi gert formanninum, Sigmundi Davíð Gunnlaugssyni, grein fyrir tengslunum. „Ég átta mig ekki á þessari ósvífni, þeir hafa kannski treyst því að það þetta kæmist ekki upp,“ segir Steingrímur. „þegar menn reiða hátt til höggs hittir það stundum þá sjálfa fyrir. Þetta er fullkomið búmerang. Framsóknarflokkurinn er kolflæktur í kóngulóarvefnum miðjum. Þau hefðu átt að líta sér nær.“ „Aumingja stelpan hún Vigdís. Þetta mál er auðvitað kjaftshögg fyrir hana og líka hræðilega neyðarlegt fyrir Sigmund Davíð,“ segir Jón Sigurðsson. „En ég býst við að þau verði í afneitun eitthvað fram á sumarið.“ „Þessa ákvörðun tek ég í ljósi þess hversu einsleit og óvægin umræðan er. Þetta er persónuleg ákvörðun mín og á engan hátt viðurkenning á því að ég hafi brotið lög eða starfað með óheiðarlegum hætti,“ sagði Hrólfur Ölvisson í yfirlýsingu þegar hann sagði af sér. Undir þetta tekur í raun framkvæmdastjórnin en í samtali við RÚV segir Sigurður Ingi Jóhannsson, varaformaður Framsóknarflokksins, að framkvæmdastjórn Framsóknarflokksins hafi
ekki talið ástæðu til þess að framkvæmdastjóri flokksins segði af sér vegna tengsla sinna við aflandsfélög. Finnið Finn Af þremenningunum hefur Finnur Ingólfsson verið umsvifamestur, umdeildastur og mest um hann fjallað enda skildi hann eftir sig fjórtán milljarða króna skuldir þegar eignarhaldsfélag hans Langflug fór í þrot. Af öllum þeim auðmönnum sem voru sagðir hafa sterk tengsl við Framsóknarflokkinn, voru tengsl hans við flokkinn einna mest enda var hann fyrrverandi stjórnmálamaður og náinn vinur Halldórs Ásgrímssonar, formanns flokksins til 2006. Finnur hóf feril sinn í stjórnmálum árið 1983 sem aðstoðarmaður Halldórs Ásgrímssonar sem þá var sjávarútvegsráðherra. Hann var kjörinn á þing 1991 og sat þar til 1999. Hann varð iðnaðar- og viðskiptaráðherra 1995 en hvarf úr því embætti til Seðlabankans, en þar gegndi hann stöðu seðlabankastjóra þar til hann tók við stöðu forstjóra tryggingafélagsins VÍS, fyrir atbeina Ólafs Ólafssonar í Samskipum sem er sagður hafa beitt sér fyrir ráðningunni. Finnur varð síðar stjórnarformaður félagsins. VÍS var stofnað á grunni tveggja félaga, Samvinnutrygginga og Brunabótafélagsins árið 1989. Eignarhaldsfélaginu Samvinnutryggingum var stýrt af fulltrúaráði sem í sátu meðal annars nokkrir þekktir framsóknarmenn eins og Finnur Ingólfsson, Helgi S. Guðmundsson og Valgerður Sverrisdóttir. Eignarhaldsfélagið tengdist eignarhaldi á tveimur fyrirtækjum sem voru einkavædd árin 2002 og 2003. Báðar þessar einkavæðingar, annars vegar sala Landsbankans á bréfum sínum í VÍS árið 2002 og salan á Búnaðarbankanum árið 2003, eru mjög umdeildar ekki síst vegna pólitískra afskipta. Finnur varð stjórnarformaður Icelanda ir 2006 og átti um tíma stóran hlut í flug félag inu. Hann sat einnig í stjórn Kaupþings og settist í stjórn Samvinnusjóðsins og Andvöku 2008. Þá átti hann um tíma allt hlutafé í skoðunarfyrirtækinu Frumherja. Haustið 2007 var eignarhaldsfélag Samvinnutrygginga lagt niður en eignir og skuldir yfirfærðar í fjárfestingarfélagið Gift sem hélt áfram að fjárfesta á markaði í fyrirtækjum sem tengdust ýmsum áhrifamönnum Framsóknarflokksins, til dæmis félögum sem Finnur Ingólfsson, fyrrverandi ráðherra, átti hlut í og félögum sem Þórólfur Gíslason, stjórnarformaður Giftar og kaupfélagsstjóri Kaupfélags Skagafjarðar, átti í. Á fimmta tug þúsunda fyrr um viðskipta manna Samvinnutrygginga urðu hluthafar í Gift sem varð þá jafnframt eitt öflugasta og fjölmennasta fjárfestingarfélag landsins. Gift hafði það að yfirlýstu markmiði að ráðstafa arði af eignarhlutnum til
samfélagsverkefna og almenningsheilla. Þannig lánaði Gift fasteignafélögum í eigu Finns, Gómi og Lindberg, 840 milljónir sem verja átti til að reisa íbúabyggð í Örfirisey. Og félagið keypti hlut í Icelandair af Finni fyrir 4,9 milljarða króna gegnum félagið Fikt ehf. Því hefur verið haldið fram að Þórólfur Gíslason, kaupfélagsstjóri í Skagafirði, áhrifamaður innan Framsóknarflokksins sem var stjórnarformaður Giftar, hafi framan af lagst hart gegn áformum um að greiða hinum raunverulegu eigendum Samvinnutrygginga út andvirði sjóðsins, sem var metinn á um þrjátíu milljarða. Féð glataðist og hluthafarnir sáu aldrei krónu. „Það hefur aldrei verið rannsakað frekar hvað varð um milljarðana í Gift. Arion banki gerði einkennilegan nauðasamning við félagið eftir hrun sem með réttu hefði átt að fara í tugmilljarða gjaldþrot og rannsókn,“ segir Jóhann Hauksson. „Nauðasamningurinn var gerður á grundvelli skýrslu sem gerð var af endurskoðunarfyrirtækinu Ernest & Young sem ég hef ástæðu til að ætla að sé bæði pöntuð og ekki marktæk. Giftarsjóðurinn var upphaflega í eigu um 50 þúsund tryggingataka sem aldrei fengu neitt. Var peningunum stolið? Hirtu þessir menn fé án hirðis? Fyrir mér eru ástæður þess að Alþingi framfylgir ekki samþykkt þingsins frá 8. nóvember 2012 um rannsókn á einkavæðingu bankanna skiljanlegar: Undir því teppi er of mikill skítur sem þolir ekki dagsins ljós. Panamaskjölin sýna okkur aðeins brot af honum,“ segir Jóhann. „Hann sleppir aldrei neinu“ Þórólfur Gíslason í Skagafirði er talinn einn af valdamestu mönnum landsins og stórauðugur maður. Hann hefur sig þó sjaldnast í frammi opinberlega og talar því sem næst aldrei við fjölmiðla. „Kaupfélag Skagfirðinga er langstærsti atvinnurekandinn í Skagafirði og sennilega í Norðvesturkjördæmi sem er annað helsta höfuðvígi Framsóknarflokksins í landinu,“ segir Ingi Freyr Vilhjálmsson. „Fyrirtækið er auðvitað fyrst og fremst útgerðarfélag þegar horft er til þess hvar mesti hluti tekna og hagnaður fyrirtækisins skapast – í gegnum útgerðina FISK Seafood – en fyrirtækið er líka stór hluthafi í Olís og Mjólkursamsölunni. Þá ræður kaupfélagið nánast eitt yfir smásölumarkaðnum í Skagafirði. Þórólfur gegnir í dag engri formlegri stöðu fyrir hönd Framsóknarflokksins en hann sat áður í miðstjórn hans. Formlega eru völd Þórólfs í flokknum því engin en undir yfirborðinu eru þau mikil samkvæmt þeim sem til þekkja.“ „Þórólfur Gíslason er rödd úr löngu liðnum tíma,“ segir Jón Sigurðsson, fyrrverandi formaður Framsóknarflokksins, um þennan mikilvæga bakmann flokksins, fyrrverandi stjórnarformann Giftar og guðföður
SamSUngSetrid.iS
Sjáðu alla leikina á EM í 65” Samsung háskerpu EM
Ð O B TIL
4x betri upplausn, Nanokristaltækni, 64x fleiri litir, 30% meiri birta. 65” Samsung JS9505
Bognu sjónvörpin hafa fengið mjög góðar viðtökur og ber öllum saman um að upplifunin sé sterkari. Þeir sem ekki komast til Frakklands á EM, eiga kost á því að gleðjast með fjölskyldu og vinum yfir leikjum íslenska landsliðsins í nýja Samsung sjónvarpinu sínu.
EM
OÐ B L I T
4x betri upplausn, Smart TV, Netflix ofl., 65” Samsung JS9005
EM verðlækkun kr. 110.000,- Nú kr:
EM
OÐ TILB
539.900.65” Samsung JU7005
429.900.-
EM
OÐ TILB
65” Samsung JU7505
449.900.-
FYRIR HEIMILIN Í LANDINU
lágmúla 8 · SÍmi 530 2800 · ormsson.is
SÍÐUmúla 9 · SÍmi 530 2900
fréttatíminn | Helgin 29. apríl–1. maí 2016
14 |
skagfirska efnahagssvæðisins: „Hann lifir og hrærist í pólitik eins og hún var fyrir 60 árum. Hann sér allt í hópum valdamanna innan flokkanna sem takast á um gæðin, ríkisfyrirtækin og fyrirgreiðslu. Hann var framan af mjög duglegur og samviskusamur stjórnandi og hlóð duglega undir þau fyrirtæki sem hann var í forsvari fyrir, fremur en sjálfan sig. Hitt er annað mál, að hann sleppir engu sem hann krækir í.“ Jón Sigurðsson segir að Þórólfur haft gríðarlega sterk tök á Sigmundi Davíð Gunnlaugssyni. Hann hafi haft Gunnar Braga Sveinsson í vasanum, enda var hann fyrrverandi starfsmaður hans hjá Kaupfélagi Skagfirðinga og harður andstæðingur ESB, eins og Þórólfur sjálfur. Hann hafi hinsvegar reiðst honum ákaflega vegna stuðningsins við Úkraínu og viðskiptabanns Rússa enda miklir hagsmunir undir í sjávarútvegi, þar sem Kaupfélag Skagfirðinga og Þórólfur eiga mikið undir. Magnús Stefánsson, fyrrverandi félagsmálaráðherra Framsóknarflokksins um skamma hríð, fékk að kenna á Þórólfi Gíslasyni í desember 2006 þegar sá síðarnefndi beit það í sig að verða stjórnarformaður Íbúðalánasjóðs. Sagt er að andstaða Magnúsar, sem er ekki orðlagður skapmaður, hafi valdið því að tveir menn hafi bókstaflega teppt símann á heimili hans öll jólin, en það voru Þórólfur sjálfur og Helgi S. Guðmundsson. „Þórólfur hefur auðgast vegna starfs síns sem kaupfélagsstjóri, meðal annars með því að eiga sjálfur í hlutabréfaviðskiptum með fyrirtæki sem kaupfélagið hefur keypt,“ segir Ingi Freyr Vilhjálmsson. „Þannig tók Þórólfur meðal annars 155 milljóna króna arð út úr eignarhaldsfélagi sínu Háuhlíð 2 ehf. sem stundað hafði viðskipti með hlutabréf í Fiskiðjunni Skagstrendingi sem FISK
Seafood, dótturfélag kaupfélagsins, keypti síðar. Kaupfélag Skagfirðinga hefur svo sjálft hagnast á tengslum sínum við Framsóknarf lokkinn, meðal annars árið 2002 þegar fyrirtæki sem var sameiginlega í eigu þess og Skinneyjar-Þinganess, fjölskyldufyrirtækis Halldórs Ásgrímssonar, keypti hlutarbréfa ríkisins í VÍS af Landsbankanum árið 2002 og hagnaðist um nokkra milljarða króna.“ Margir urðu milljónamæringar Jóhann Hauksson bendir á að hér sé hefð fyrir samtryggingu í stjórnmálum og viðskiptum á forræði tiltekinna flokka og valdahópa: „Auðvelt er að nefna helmingaskiptareglu Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins. Hún snerist í fyrstu um skiptingu fjárhagslegs ávinnings dyggra flokksmanna af veru bandaríska setuliðsins á Keflavíkurflugvelli. Um hálfri öld síðar gætti hennar enn þegar Landsbankinn og Búnaðarbankinn voru einkavæddir árin 2002 og 2003. Forystumenn þessara tveggja flokka hlutuðust með beinum hætti til um að þóknanlegir menn fengju að kaupa bankana.“ Margir valdamiklir auðmenn og hirðmenn þeirra hafa verið orðaðir við Framsóknarflokkinn, allir þeir sem teljast til S-hópsins, sem keypti Búnaðarbankann, svo sem Sigurður Einarsson, Ólafur Ólafsson, auk þeirra sem áður eru nefndir. Pálmi Haraldsson í Fons er spyrtur saman við flokkinn en það mun hafa verið Matthías Imsland, fyrrverandi aðstoðarmaður Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar og Eyglóar Harðardóttur, sem kom á þeim tengslum. Matthías var í forystu fyrir ungliða í flokknum þegar hann réðist til Pálma, fyrst sem starfsmaður Fons og síðan framkvæmdastjóri Iceland Express. Þá er ónefndur Björn Ingi Hrafnsson sem fór fyrst úr blaða-
„Menn gátu vissulega orðið milljónamæringar á þessum árum, en langflestir misstu allt sitt í hruninu. Meira að segja Finnur Ingólfsson, hann á lítið eftir nema hestabúgarð á Ólafsvöllum á Skeiðum.“ Jón Sigurðsson, fyrrverandi formaður Framsóknarflokksins.
mennsku í stjórnmálaþátttöku í Framsóknarflokknum en þaðan í viðskipti. „Það voru margir spíralar í gangi í viðskiptalífinu fram að 2008, eins og til dæmis Sterling fléttan,“ segir Jón Sigurðsson, fyrrverandi formaður Framsóknarflokksins. Þeir sem tengdust réttu mönnunum soguðust inn í hvirfilbylinn og margir gerendur í viðskiptum voru á vappi í kringum Framsóknarflokkinn. „Menn gátu vissulega orðið milljónamæringar á þessum árum, en langflestir misstu allt sitt í hruninu. Meira að segja Finnur Ingólfsson, hann á lítið eftir nema hestabúgarð á Ólafsvöllum á Skeiðum.“ Uppljóstranir úr Panama-skjölunum hafa varpað nýju ljósi á flokkinn og valdið titringi þar innandyra eins og víðar: „Menn bíða með öndina í hálsinum eftir því hvort það komi eitthvað úr kafinu varðandi sjávarútvegsfyrirtækin og tiltekna einstaklinga,“ segir Jón Sigurðsson. „Það gæti komið báðum stjórnarflokkunum afar illa. Þetta er auðvitað ríkisstjórnin sem felldi niður auðlegðarskatinn og veiðigjöldin, það verður ekki frá þeim tekið.“
Mikið hefur verið skrifað og skrafað um tengsl forkólfa Framsóknarflokksins við umdeild viðskiptaævintýri. Það sem kom upp úr Panama-skjölunum setur flokkinn í enn óþægilegra ljós. Flokksforystan reynir þó enn að berja höfðinu við steininn.
Módel: Hrönn Johannsen Gleraugu: Dior
ÍSLENSK JARÐARBER GLEÐILEGT SUMAR! Þótt sumarið sé ekki alltaf mjög sumarlegt er hægt að bragða á sumrinu hvenær sem maður vill með glænýjum íslenskum jarðarberjum. Það er fátt huggulegra en að koma inn eftir góða útiveru, hella upp á og reiða fram dýrindis vöfflur með rjóma og ferskum jarðarberjum. Eigðu alltaf smá bragð af sumrinu í ísskápnum.
islenskt.is
r þig
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
16 |
lóaboratoríum
lóa hjálmtýsdóttir
FRAMSÓKN ÞARF AÐ TAKA U-BEYGJU
Falleg form Í í fimmtán ár.
JÓNSSON & LE’MACKS
•
jl.is
•
SÍA
Fréttatímanum í dag er fjallað um vanhelga sambúð viðskipta og stjórnmála í Framsóknarflokknum. Þar segir af bröskurum sem trúað er fyrir mikilvægum störfum og jafnvel falið eftirlit með helstu stofnunum samfélagsins. Þetta er saga af mönnum sem komust til auðs og áhrifa í krafti stjórnmála. Þetta er hryggðarsaga og sorgarsaga. Það er óendanlega sorglegt að okkur Íslendingum hafi ekki tekist betur upp við að móta hér gott og réttlátt samfélag. Það er hryllilegt að hér séu mikilvægustu stofnanirnar í höndum fólks sem lítur á þær sem tæki til persónulegrar auðsöfnunar. Það er ekki augljóst hvort þessi saga sé lýsandi fyrir Framsóknarflokkinn einan eða hvort sagan varpar ljósi á rotna stjórnmálaog viðskiptamenningu á Íslandi. Það er þó margt sem bendir til að Framsóknarflokkurinn eigi í sérstökum vanda. Hann byggðist upp sem stjórnmálaarmur vakningar til sveita þegar bændur umbreyttu sveitunum með kaupfélögum og samvinnufélögum og efldu samfélagið með ungmennafélögum og lestrarfélögum. Þegar völdin innan hreyfingarinnar færðust frá bændum og búaliði að stjórnendum varð Framsókn stjórnmálaarmur þess hluta viðskiptalífsins sem Sjálfstæðisflokkurinn þjónaði ekki. Þessir tveir flokkar byggðu upp ríkisvald á Íslandi sem fyrst og fremst gætti hagsmuna sérhagsmunahópa; útgerðar, landbúnaðar, heildsala. Þegar viðskiptaveldi Sambandsins hrundi varð Framsókn sem þjónn án húsbónda. Flokkurinn leitaði nýrrar framtíðar í stefnu frjálslyndra miðjuflokka á Norður-
Kokka hefur verið potturinn og pannan í húsbúnaði og eldhúsvörum í einn og hálfan áratug. Í tilefni afmælisins verða gæðavörur frá Pappelina, Rösle, Lodge, Epicurean og öll glös á 15% afslætti alla helgina, bæði á Laugavegi og í vefverslun. Líttu inn og taktu þátt í veislunni með okkur.
laugavegi 47
www.kokka.is
kokka@kokka.is
löndum í tíð Halldórs Ásgrímssonar en til popúlískra flokka í tíð Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar. Á sama tíma vildi kjarni flokksins endurskapa viðskiptaveldi til hliðar við flokkinn. Annað hvort treysti kjarninn sér ekki til að vinna einvörðungu að almannahagsmunum eða kunni það ekki. Innan kjarnans voru menn sem höfðu alist upp í vanhelgu hjónabandi viðskipta og stjórnmála. Þeir trúðu því annað hvort að það væri eina leiðin til að stunda stjórnmál eða litu vísvitandi framhjá öðrum kostum. Meðal annars vegna þess að þeir gátu hagnast á því persónulega að halda sig við hin vanhelgu tengsl. Tilraunir framsóknarmanna til að búa til viðskiptaveldi fyrir flokkinn að þjóna áttu sér stað á mikilli hörmungartíð í íslenskri sögu. Þær náðu í gegnum einkavæðingu bankanna, kerfisbundið niðurbrot eftirlits, glórulausa peningastefnu og útstreymi fjármagns í skattaskjól sem endaði í Hruninu. Eftirhrunsárin voru líka gróðarstía spillingar. Þá losnaði um eignir, gríðarháar upphæðir voru afskrifaðar og fé var flutt inn á afslætti frá Seðlabankanum til uppkaupa á eignum. Tilraunir framsóknarmanna til að nota flokkinn til að byggja upp nýtt viðskiptaveldi á þessum hörmungartímum skilja því eftir sig mýmörg ljót dæmi um spillingu. Sum hafa legið ljós fyrir en önnur eru nú dregin fram í dagsljósið með opnun Panama-skjalanna. Frá því þau skjöl voru opnuð hefur formaður flokksins sagt af sér sem forsætisráðherra, framkvæmdastjóri flokksins hefur sagt upp störfum og ljóst er að oddviti
flokksins í borgarstjórn Reykjavíkur mun segja af sér þegar hún kemur úr fríi. Það er augljóst að Framsóknarflokkurinn hefur verið í miðju spillingarinnar. Eftir þessar hörmungar hefur Framsóknarflokkurinn verið dreginn að kunnuglegum gatnamótum. Á flokkurinn að verða stjórnmálaarmur viðskiptaveldis, samkrull sérhagsmuna undir blæju stjórnmálastefnu? Eða á hann að verða raunverulegur stjórnmálaflokkur sem berst fyrir hagsmunum kjósenda sinna? Síðast þegar flokkurinn kom að þessum gatnamótum beygði hann inn blindgötu sérhagsmuna. Nú hefur hann engan kost annan en að velja hagsmuni almennings og þá spurningu sem íslensk stjórnmál munu snúast um næstu áratugina: Hvernig getum við gert íslenskt samfélag gott, kröftugt og réttlátt fyrir íbúana? En það er ekki bara Framsókn sem stendur á gatnamótum. Sjálfstæðisflokkurinn stendur frammi fyrir samskonar vali. Á að leyfa sérhagsmunahópum að nota flokkinn til að verja hagsmuni sína næstu árin? Eða á að umbreyta flokknum í hagsmunatæki fyrir almenning? Sama á við um Samtök atvinnulífsins, Verslunarráð og önnur hagsmunasamtök fyrirtækja. Í vikunni sendu þessi samtök frá sér harðorð mótmæli gegn tilraunum Samkeppniseftirlitsins við að brjóta niður verðsamráð og önnur sjúkleg einkenni fákeppni í olíuverslun. Eru það virkilega hagsmunir aðildarfélaga SA og Verslunarráðs að berjast fyrir háu olíuverði? Þessi samtök þurfa ekki síður en flokkarnir að skúra út hjá sér. Þau eiga að berjast fyrir réttlátum leikreglum og jafnri aðstöðu en ekki fyrir pilsfaldakapítalisma, fákeppni og okri. Þau eiga að berjast fyrir því að Ísland verði venjulegt ríki Vestur-Evrópu en dragi ekki dám af bananalýðveldum þar sem besta leiðin til að auðgast er að ganga í stjórnmálaflokk.
Gunnar Smári
Köllunarklettsvegi 1, 104 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Útgefandi: Gunnar Smári Egilsson. Ritstjórar: Gunnar Smári Egilsson og Þóra Tómasdóttir. Fréttastjóri: Þóra Kristín Ásgeirsdóttir. Ritstjórnarfulltrúi: Höskuldur Daði Magnússon. Framkvæmdastjóri og auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 83.000 eintökum í Landsprenti.
40% afsláttur af sérvöldum einingum
3 sérfræðingar
verða hjá okkur um helgina, fimmtudag, föstudag og laugardag, 28. – 30. apríl.
Skeifan 6 / 5687733 / epal@epal.is / www.epal.is
20% afsláttur af öllum pöntunum og sýningarvörum frá þessum aðilum um helgina!
Tilboðsverð: Y stóll (reykt eik)
99.800.-
EFNI: WHITE WASHED OAK
VORTILBOÐ! Á KRONOTEX HÖRKU PLANKA HARÐPARKETI FYRIR SUMARHÚS, SKRIFSTOFUR, HÓTEL OG HEIMILI.
VERÐ FRÁ 1.490 kr. m² 8 mm planka harðparket AC4 25 ára ábyrgð: Verð frá 1.490 kr. m² 10 mm planka harðparket AC5 30 ára ábyrgð: Verð frá 2.790 kr. m² 12 mm planka harðparket AC5 35 ára ábyrgð: Verð frá 2.990 kr. m² Undirlag og listar á tilboðsverði.
Ármúli 8 I 108 Reykjavík I Sími 516 0600 I www.birgisson.is
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
20 |
Rótað í grafhýsum Tengdafaðir Ólafs Ragnars vílaði fátt fyrir sér Greint var frá því nýlega að nafn Shlomo og Alisu Moussaieff, foreldra forsetafrúarinnar Dorritar Moussaieff, sé að finna í Panama-skjölunum svonefndu um aflandsfélög. Það þarf kannski engan að undra að Shlomo Moussaieff hafi verið meðal viðskiptavina panamísku lögfræðistofunnar alræmdu Mossack Fonseca. Moussaieff, sem lést í fyrra, var stórtækur skartgripasali, seldi olíufurstum og Hollywood-stjörnum demanta og djásn og var um árabil einn allra ríkasti maður Bretlands. Vera Illugadóttir ritstjorn@frettatiminn.is
En Moussaieff var líka frægur fyrir mikinn áhuga á fornmunum tengdum langri sögu gyðingdómsins og átti hann eitt stærsta slíka safnið í einkaeigu. Og suma munina er hann sagður hafa eignast á nokkuð vafasaman hátt. Fjörutíu kistur af gulli og gimsteinum Moussaieff-fjölskyldan hefur löngum stært sig af því að vera gömul og gróin og hún hefur rakið uppruna sinn langt aftur í ættir. Shlomo Moussaieff mun hafa verið skírður í höfuðið á afa sínum, Shlomo Moussaieff eldri, sem sagður er hafa flust frá Bukhara í Mið-Asíu til Jerúsalem á síðasta áratug nítjándu aldar. Bukhara, sem nú er í Úsbekist-
an, er ævaforn menningarborg á silkileiðinni milli Miðausturlanda og Kína og þar eiga gyðingar sér ríka sögu. Og það kveðst Moussaieff-ættin líka gera. Sagan segir að forfeður Moussaieffa hafi ofið silkið í skikkju sjálfs Gengisar Khans. Og ættin mun hafa komið ár sinni vel fyrir borð í Bukhara, samkvæmt hinni opinberu ættarsögu, meðal annars með verslun með te og fasteignir, skartgripi og gimsteina. Og þeirri iðju hélt ættfaðirinn, Shlomo Moussaieff eldri, áfram í Jerúsalem en þangað flutti hann 1888 og tók með sér konu sína og börn, og einar fjörutíu kistur af gulli og gimsteinum. Shlomo eldri lést 1922 og skildi eftir sig gríðarleg auðæfi. Synir hans tóku við fjölskyldubissnessnum og einn sonurinn, Rehavia Moussieff, eignaðist svo sjálfur soninn Shlomo árið 1925. Hann varð svo faðir Dorritar. Götustrákur í Jerúsalem Fyrir fáeinum dögum var viðtal við Ástþór Magnússon forsetaframbjóðanda á útvarpsstöðinni X-inu sem vakti heilmikla athygli. Þar fullyrti Ástþór að sagan um hina ævafornu og vel stæðu ætt Moussaieff-anna væri tóm lygi og vitnaði þar til bókarinnar Unholy Business eftir Ninu Burleigh. Samkvæmt henni hafi það í raun verið Shlomo yngri, faðir Dorritar, sem safnaði í fjölskylduauðinn með heldur óprúttnum ráðum, en hann hafi svo búið til fortíð ættarinnar til að gera söguna virðulegri. Skemmst er frá því að segja að
Unholy Business getur að þessu leyti ekki talist ábyggileg heimild. Ekki er óhugsandi að Moussaieffættin kunni að hafa krítað eitthvað liðugt um fortíð sína og ýkt fornan auð sinn, en nægar skjalfestar heimildir eru samt til um ættina frá því á 19. öld til að ekki sé hægt að taka undir þessar fullyrðingar Ninu Burleigh. En þar kemur líka fram að Shlomo yngri hafi verið hálfgerður götustrákur í Jerúsalem á sínum æskuárum. Og þar er vissulega rétt og var staðfest af fleiri heimildum, þar á meðal honum sjálfum. Shlomo tolldi illa í skóla, enda var hann að öllum líkindum lesblindur. Svo illa gekk honum að á endanum gafst faðir hans upp og henti honum út. Tólf ára gamall, enn ólæs og óskrifandi, þurfti Shlomo því að bjarga sér á eigin spýtur. Hann fékk inni í sýnagógum eða svaf á götum gömlu Jerúsalem. Skipti við olíufursta og fræga Þar eru fornminjar á hverju strái og til að hafa í sig og á gramsaði Shlomo hinn ungi á fornleifasvæðum, tíndi upp úr moldinni gamla mynt og aðra smámuni sem hann síðan seldi erlendum fræðiog ferðamönnum. Þetta varð upphafið að ævilöngum áhuga á fornminjum. Hann var ekki alltaf vandur að meðulum og lýsti því til dæmis sjálfur, seinna meir, hvernig hann laumaðist inn í fornt grafhýsi og braut niður ævagamla kistu sem þar var að finna, til þess að geta síðar selt brot úr henni við háu verði. Shlomo var táningur þegar
VÖNDUÐ JEPPADEKK
FYRIR ÍSLENSKAR AÐSTÆÐUR
Dorrit Moussaieff og Ólafur Ragnar Grímsson forseti.
heimsstyrjöldin síðari braust út og gekk þá til liðs við breska herinn. Á styrjaldarárunum ferðaðist Shlomo með hernum um Austurlönd nær – fór til Egyptalands, Jórdaníu og víðar. Hvar sem hann kom notaði hann tækifærið og þefaði upp forna muni – gramsaði á geymsluloftum sýnagóga í Kaíró og Amman og hafði með sér þaðan rykfallin handrit, myntir og innsigli. Þessu smyglaði hann svo burt til að geta selt og grætt á því sjálfur. Eftir styrjöldina og sjálfstæðisstríð Ísraels 1948 hafði Shlomo Moussaieff sæst við föður sinn og gat tekið við blómstrandi fjölskyldubissnessnum. Árið 1963 flutti hann svo til Lundúna þar sem hann kom á fót eigin verslun. Hans helstu kúnnar voru arabískir olíufurstar með fulla vasa fjár, og til hans komu líka kvikmyndastjörnur á borð við Elizabeth Taylor og önnur frægðarmenni.
Shlomo eldri lést 1922 og skildi eftir sig gríðarleg auðæfi. Synir hans tóku við fjölskyldubissnessnum og einn sonurinn, Rehavia Moussieff, eignaðist svo sjálfur soninn Shlomo árið 1925. Hann varð svo faðir Dorritar.
BJÓÐUM ALLA ALMENNA
DEKKJAÞJÓNUSTU
® ®
EXPLORE WITHOUT LIMITS EXPLORE WITHOUT LIMITS
Kletthálsi 3 | 110 Reykjavík | Sími 540 4900 www.arctictrucks.is
Shlomo eldri var rabbíni auk þess að vera kaupahéðinn. Ekki fer miklum sögum af trúareldmóði hjá Shlomo yngri, föður Dorritar, en stundum kviknaði þó í honum trúarneisti. Hann leit til dæmis svo á að Ólafur Ragnar og Dorrit væru ekki sannlega gift úr því Ólafur hefði ekki tekið gyðingatrú.
9 VERSLANIR ÞÖKKUM FRÁBÆRAR VIÐTÖKUR
% 20
AFSLÁTTUR
AF ÖLLUM VÖRUM
28.APRÍL - 1. MAÍ
Kringlan, Skeifan, Spöng, Garðabær, Smáralind, Borgarnes, Njarðvík, Selfoss og Akureyri
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
22 |
Átti sextíu þúsund fornmuni Í fyrrnefndri bók eftir Ninu Burleigh sem Ástþór vitnaði til í áðurnefndu viðtali, þar er gefið í skyn, ef ekki beinlínis fullyrt, að Shlomo hafi einnig verið viðriðinn háklassa vændi í London og demantar, sem hann og fjölskylda hans versluðu með, hafi verið notaðir sem gjaldmiðill í slíkum „bissniss“. Sem fyrr verður að vara við bókinni, hún er alls ekki pottþétt heimild ein og sér, en sögur um þetta virðast þó vissulega hafa verið á kreiki. Hvað sem er til í svona sögum, þá vílaði Shlomo fátt fyrir sér. „Ég hjálpa fólki að losna við peningana sína,“ sagði hann í viðtali við ísraelska blaðið Haaretz árið 2001. „Þeir sem vilja versla fyrir minna en milljón pund hafa ekkert að gera til mín.“ Enda hagnaðist Shlomo gríðarlega á þessum tíma. En forngripaáhuginn var alltaf til staðar og auðæfin notaði Shlomo ekki síst til að sanka að sér dýrgripum. Hann byggði þannig fljótt upp eitt stærsta og merkasta safn gyðinglegra muna í einkaeigu – átti um sextíu þúsund fornmuni þegar mest var. Málaferli við stjórn Saddams Áður en Ísraelsríki var stofnað 1948 lögðu gyðingarnir sem settust að í Palestínu mikið kapp á að festa sig í sessi á svæðinu með öllum leiðum. Ein slík leið var að safna þar saman fornmunum úr langri sögu gyðingdómsins. Oftar en ekki fór þessi söfnun alveg löglega fram. Oft komu gyðingar sem fluttust til landsins helga færandi hendi með helstu fjársjóði heimahaganna. Oft keyptu fjársterkir gyðingar dýrgripi og gáfu hinu verðandi Ísraelsríki – og oft voru gripir líka teknir ófrjálsri hendi og smyglað til Ísrael. Meðal þeirra sem fengust við slíkt smygl var herforinginn frægi Moshe Dayan sem einnig var ráðherra í ríkisstjórn Ísraels um árabil, og þekktur fyrir svartan lepp sem hann bar eftir að hafa særst á auga í heimsstyrjöldinni. Á síðari hluta síðustu aldar sankaði Dayan að sér miklum fjölda fornmuna með ólöglegum uppgreftri víðsvegar um Austurlönd. Þeim Dayan og Shlomo Moussaieff var vel til vina og hefur Moussaieff síðar sagt að hann hafi
ekki bara aðstoðað Dayan við að kaupa og selja fornmuni á þessum tíma, heldur einnig komið með honum í uppgreftarleiðangra. Og þar var auðvitað ekki farið að lögum og reglum um fornleifauppgröft. Moussaieff virðist enda aldrei hafa kært sig sérstaklega um það hvaðan munirnir kæmu eða hvernig, svo lengi sem að hann fengi þá í safn sitt. Á tíunda áratugnum átti Moussaieff þannig í áralöngum málaferlum við stjórn Saddams Husseins Íraksforseta, sem sakaði hann um að hafa tekið ævaforna lágmynd úr írösku fornborginni Nineveh ófrjálsri hendi. Moussaieff hélt því ætíð fram að hann hefði keypt lágmyndina af forngripasala í góðri trú, en neyddist á endanum til að skila henni til Íraks. Missti af Aleppo-handritinu Meðal þeirra dýrgripa sem komu til Ísraels á fyrstu árum ríkisins var biblíuhandrit frá tíundu öld sem kennt er við borgina Aleppó í Sýrlandi, og er af fræðimönnum talið eitt elsta, nákvæmasta og fullkomnasta eintak af hebresku biblíunni sem til er. Eftir að það var flutt til Ísraels og komið fyrir á Þjóðminjasafninu í Jerúsalem komst upp að nærri tvö hundruð síður vantaði í handritið – einhvers staðar á leiðinni frá Sýrlandi í sýningarsal Þjóðminjasafnsins höfðu síðurnar gufað upp. Blaðamaðurinn Matti Friedman skrifaði bókina The Aleppo Codex um sögu Aleppó-handritsins og leitina að týndu síðunum árið 2012. Í bókinni ræðir Friedman meðal annars við Shlomo Moussaieff. Hann segir við Friedman að um miðbik níunda áratugarins hafi fornbókasali nokkur boðið honum bunka af gulnuðum bókfellssíðum til kaups á hótelherbergi í Jerúsalem. Moussaieff var ekki í neinum vafa um að síðurnar tilheyrðu Aleppó-handritinu. En þó að peningar hafi sjaldan verið Shlomo Moussaieff fyrirstaða – sérstaklega þegar kom að ómetanlegum forngripum úr sögu gyðingdómsins, eins og Aleppóhandritið var tvímælalaust – þá fannst honum að eigin sögn verðið sem fornbókasalinn setti upp vera of hátt. Hann reyndi að prútta en þá kom fát á fornbókasalann, sem
Moussaieff búð í London
hætti snarlega við viðskiptin og lét sig hverfa. Shlomo viðurkenndi fúslega við blaðamanninn að hann hafi þarna gert stórkostleg mistök. Handritið, þessi ómetanlegi dýrgripur, hafði runnið honum úr greipum. En hann sagðist að vísu vita hver hafi að lokum keypt gulnuðu síðurnar. Það var strangtrúaður gyðingur í Lundúnum, sagði hann. En meira en það vildi hann aldrei segja, þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir blaðamannsins Friedmans og ótal annarra að fá hann til að leysa frá skjóðunni. Týndu síðurnar úr Aleppó-handritinu hafa aldrei fundist. Fornbókasalinn sem bauð Moussaieff handritið til kaups fannst nokkru síðar látinn á öðru hótelherbergi í Jerúsalem – aldrei hefur fengist staðfest hvernig hann lést. Shlomo Moussaieff lést þann 1. júlí í fyrra, níræður að aldri.
Shlomo Moussaieff eldri flutti frá Bukhara til Palestínu með fjörutíu kistur af gulli og drottnaði yfir samfélagi gyðinga frá Bukhara í Jerúsalem næstu áratugina.
Aleppóhandritið
Aleppó-handritið innihélt öll helstu helgirit gyðingdómsins og var löngum talið eitt nákvæmasta og fullkomnasta eintak af hebresku biblíunni sem til væri. En á leið þess frá Sýrlandi til Ísrael hurfu tvö hundruð síður sem lítið hefur spurst til síðan. Shlomo Moussaieff mun þó hafa vitað hvar síðurnar voru niðurkomnar, en tók leyndarmálið með sér í gröfina.
Don't enlarge the this template. The size of this template can be reduced.
og meiri drægni en nokkur annar bíll í þessum stærðarflokki. Komdu og reynsluaktu þessum vinsæla rafbíl og kynnstu af eigin raun hvers vegna Nissan Leaf er mest seldi rafbíll í heimi.
30 kWh 250 km*
24 kWh 199 km*
ENNEMM / SÍA /
NISSAN LEAF ACENTA 30kWh Verð: 4.290.000 kr.
100% RAFKNÚINN NISSAN LEAF.
RAFBÍLL ER FRAMTÍÐIN GE bílar Reykjanesbæ www.gebilar.is 420 0400
Bílasalan Bílás Akranesi www.bilas.is 431 2622
Bílasala Akureyrar Akureyri www.bilak.is 461 2533
N M 74 5 8 7
Nú færðu nýjan Nissan Leaf með stærri rafhlöðu
*Drægni hverrar hleðslu miðast við uppgefnar tölur framleiðanda við staðlaðar bestu mögulegar aðstæður.
NÝ 30 KWH RAFHLAÐA. 250 KM DRÆGNI. KLÁRT.
Bílaverkstæði Austurlands Egilsstöðum www.bva.is 470 5070
IB ehf. Selfossi www.ib.is 480 8080
BL söluumboð Vestmannaeyjum 481 1313 862 2516
BL ehf Sævarhöfða 2 / 110 Reykjavík 525 8000 / www.bl.is
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
24 |
Leigumarkaðurinn Leiga hefur hækkað langt umfram verðlag
Óvissan og óöryggið verst Á meðan leiguverð hækkar og framboð af leiguíbúðum minnkar er aðstoð við leigjendur lítil sem engin. Á sama tíma fjölgar ferðamönnum sem keppa við borgarbúa um gistingu og byggingakranar verktakanna reisa fleiri hótel en heimili. armeðlimur Samtaka leigjenda á Íslandi, segir ástandið vera hreint út sagt glatað. Sjaldan hafi verið jafn erfitt að eignast eigið húsnæði þar sem krafa um eigið fé sé strangari en áður, stór hópur fólks hafi misst húsnæði í Hruninu og margir vantreysti kerfinu. „Í dag horfum við upp á það að það er ekkert öruggt húsnæðiskerfi fyrir lágtekju- og millitekjufólk á Íslandi. Staða leigjenda á Íslandi hefur alltaf verið slæm en frá því að verkamannabústaðakerfið, sem var eina örugga húsnæðiskerfið á Íslandi, var lagt af árið 1999 á stór hópur fólks ekki nokkurn tíma eftir að eignast öruggt húsnæði. Við berum okkur saman við Norðurlöndin í flestum efnum en stjórnvöld virðast ekki hafa neinn áhuga á að skapa hér örugga búsetu með til að mynda kaupleigukerfum, búseturétti eða almennum leigufélögum, eins og hafa verið lengi við líði þar.“ Viðmælendur Fréttatímans eru allir sammála um að þrátt fyrir að það reynist illmögulegt að ráða við fokdýrt leiguverðið þá sé það óöryggið og óvissan á markaðinum sem sé verst, ekki síst fyrir barnafólk. Uppsagnarfrestir með stuttum fyrirvara og stuttir leigusamningar séu ekki til þess gerðir að skapa örugga búsetu.
Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is
Þrátt fyrir að sögur af raunum fólks á leigumarkaði og fjölskyldum á hrakhólum verði sífellt algengari virðast engar lausnir vera í sjónmáli. Samt er erfiður leigumarkaður engin nýlunda í Reykjavík, líkt og saga viðmælanda okkar, Helgu Rakelar, minnir á. Leigumarkaðurinn í Reykjavík hefur alltaf verið erfiður, þó hann hafi sjaldan verið jafn slæmur og í dag. Líkt grafið hér fyrir neðan sýnir þá hafa leigjendur komið mun verr út Hruninu en þeir sem áttu eigið húsnæði. Því þrátt fyrir að ofuráhersla hafi verið á stökkbreytingu lána og lækkun eiginfjár húseigenda í kjölfar Hrunsins hefur almenn kjaraskerðing og síðar hækkun húsleigu haft mun verri áhrif afkomu leigjenda en hækkun skulda hafði á húseigendur. Ásta Hafberg, stjórn-
Leigjendur fóru verst út úr Hruninu 25
Leigjandi á almennum markaði
Húsnæðiseigandi með lán
Húsnæðiseigandi, skuldlaust
20 18,7%
15
12,2%
10
11,3% 6,4%
6,1%
5 0
5,4%
2004
2014
Mynd | Hari
Guðmundur leigir 110 fermetra íbúð í Úlfarsárdal fyrir 240.000 krónur á mánuði og þakkar fyrir að hafa skrifað undir 3 ára samning.
Ekki forsvaranlegt að kaupa Guðmundur H. Helgason og fjölskylda hans hafa búið að tveimur stöðum frá því þau fluttu frá Akureyri fyrir tveimur árum
Guðmundur hefur búið með konu sinni og dóttur í tveimur leiguíbúðum í Reykjavík frá því að fjölskyldan flutti frá Akureyri fyrir tveimur árum. „Það var nú aðeins auðveldara að finna leiguhúsnæði fyrir norðan en þegar við fluttum suður blasti allt annar raunveruleiki við okkur. Eftir mikla leit
Þrátt fyrir að ofuráhersla hafi verið á stökkbreytingu lána og lækkun eiginfjár húseigenda í kjölfar Hrunsins hafði almenn kjaraskerðing og síðar hækkun húsaleigu mun verri áhrif afkomu leigjenda en hækkun skulda hafði á húseigendur. Á grafinu sést að Hrunið fjölgaði ekki þeim íbúðareigendum í skuldlausri eign, sem bjuggu við íþyngjandi húsnæðiskostnað. Áhrif almennrar kjaraskerðingar sést ekki frá þessum sjónarhóli. Og heldur ekki hjá þeim íbúðareigendum sem bjuggu í skuldsettri eign. Ástæður þess eru margþættar. Sumir misstu húsnæðið og færðust yfir í hóp leigjenda, aðrir nutu margvíslegra aðgerða sem fólust í frestun greiðslna af lánum, skuldaniðurfærsla vegna ólögmætis erlendra lána lækkaði greiðslubyrði, vaxtabætur voru stórhækkaðar og svo framvegis. Aðstoð við leigjendur var hins vegar lítil sem engin. Kjaraskerðingin hafði mikil áhrif á hópinn, enda eru leigjendur almennt tekjulægri en íbúðareigendur, og síðan hefur húsaleiga hækkað umfram laun og verðlag á síðustu árum. |gse
Hlutfall heimila sem greiddu meira en 40 prósent ráðstöfunartekna í húsnæðiskostnað. Heimild: Hagstofa Íslands
fundum við íbúð í Grafarholti og vorum þar í tvö ár, þar til eigendurnir skildu og ákváðu að selja. Við vildum ekki fara langt svo dóttir okkar gæti haldið áfram í skólanum og fundum þá þessa íbúð hjá Almenna leigufélaginu. Þetta er góð íbúð en alveg fokdýr því við borgum 240.000 krónur fyrir 110 fermetra. Það góða er að við skrifuðum upp á þriggja ára samning svo við vitum hvar við verðum næstu árin.“ Guðmundur býst ekki við að kaupa íbúð þrátt fyrir óöryggið á leigumarkaðinum. „Ég tel ekki forsvaranlegt að kaupa eins og ástandið er í þessu landi, miðað við vextina á lánunum er hagstæðara að leigja. Ég myndi kannski helst gera kaupleigusamning um búsetu-íbúð því þar lendir skellurinn á leigufélaginu ef eitthvað gerist. En það verður að gera eitthvað í húsnæðismálum, það er nauðsynlegt að bæta framboðið og fjölga lausnum á leigumarkaði svo fólk hafi tryggt aðgengi að íbúð.“ | hh
SUMAR SMELLIR STÚTFULLAR VERSLANIR AF ÖLLUM HEITUSTU GRÆJUNUM! 5 ÞÚ
SUND
AFSLÁTT
VERÐ ÁÐ
UR
UR 14.900
DIXXO
747
9.900
LEIENSD LÝSING TAKLEG SÉRSTILLAN A FLOTT GRÁÐU LED LEG 360 LÝSING.
ÞRÁÐLAUS HÁTALARI
14.990
ROCK100 HEYRNARTÓL
SILICON BUMPER VARNARHLÍF
FYLGJA
7” SPJALDTÖLVA
4K
4K SALORA
119.990
ULTRA HD 38 SNJALLAR 40x2160 A SJ MEÐ INNBYG ÓNVARP GÐU 4K
NETFLIX
Ý N ING SEND Ð VAR A
!
LENDA
48” SNJALLSJÓNVARP
Tölvutek • Reykjavík • Hallarmúla 2 • 563 6900 • Akureyri • Undirhlíð 2 • 430 6900 • www.tolvutek.is
MEST
SELDU BÆKUR LANDSINS
1. Metsölulisti Eymundsson Aðallisti - vika 16
2.
3.
Metsölulisti Eymundsson
Metsölulisti Eymundsson
Aðallisti - vika 16
Aðallisti - vika 16
w w w.forlagid.i s | Bókabúð Forlags in s | F i sk i slóð 39
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
26 |
Óvissan og óöryggið verst
Prentvörur kynna með stolti Í fyrsta sinn á Íslandi Hágæða samheitablekhylki fyrir prentara
PGI-570XL & CLI-571XL hágæða og margvottað samheitablek fyrir Canon prentara. Þú borgar einfaldlega minna fyrir sömu gæði. Verð frá: 1390 KR
Ábyrgðaryfirlýsing: Samkvæmt ábyrgðarskilmálum prentaraframleiðenda og alþjóðalögum fellur ábyrgð prentara ekki úr gildi við notkun endurnýttra eða samhæfðra prenthylkja nema rekja megi bilun til notkunar á þeim hylkjum. Bili tæki eða eyðileggjast sem rekja má til notkunar samheita prenthylkja frá Prentvörum munum við bæta þau tæki, séu þau enn í ábyrgð. Prentvörur Skútuvogi 11, prentvorur.is, s. 553-4000
Mynd | Hari
Magga Stína segir leigusalann alltaf ráða því hvað sé ásættanlegt ástand íbúðarinnar.
Gildismat leigusalans ræður PLUSPLUS kubbana fáið þið í verslun
við Gylfaflöt
Fálkagata ▷ Bakkastaðir ▷ Kársne sbraut ▷ Ægisíða ▷ Hagamelur
Magga Stína hefur verið á leigumarkaði síðan í janúar 2011 og hefur á þeim tíma þurft að flytja fjórum sinnum með börnin sín þrjú Magga Stína hefur undanfarin fimm ár kynnst lögmálum leigumarkaðarins á eigin skinni. Eftir skilnað árið 2011 flutti hún með börnin sín þrjú úr íbúð sem hún átti í leiguíbúð. „Þá fórum við af Fálkagötu í Vesturbænum yfir í Grafarvoginn. Ég var ljónheppin að þurfa ekki að greiða háar fjárhæðir í tryggingu og fyrirframgreiðslur og við fengum leiguhúsnæði í gegnum kunningskap. En þessu fylgdi að ég þurfti að fá mér bíl, því ég vinn miðsvæðis í Reykjavík og krakkarnir héldu áfram að ganga í skóla í Vesturbænum. Eina íbúðin sem völ var á í mínum aðstæðum var í Grafarvoginum svo ég stökk á hana. Ég hélt kannski að það væri hagkvæmara að búa þar og keyra á
PICK&MIX
Þú velur sjálf/ur hvaða liti þú vilt í þinn poka 50% afsláttur af PLUSPLUS PICK&MIX barnum á laugardögum
krumma.is Gylfaflöt 7
112 Reykjavík
587 8700
krumma@krumma.is
Leiguverð hefur hækkað jafnt og þétt á undanförnum árum vegna fjölgunar leigjenda og aukningar á útleigu til ferðamanna. Síðustu fimm ár hefur meðalverð 35 fermetra stúdíóíbúðar í 101 Reykjavík hækkað um 25 þúsund krónur umfram verðlag, ef miðað er við meðaltal þinglýstra leigusamninga, eða um 31 prósent. Þessi hækkun skerðir beint ráðstöfunarfé leigjendanna. Til að vinna það upp þarf leigjandinn að auka tekjur sínar um 50 þúsund krónur á mánuði. Meðalverð 50 fermetra tveggja herbergja íbúðar hefur hækkað úr 99 þúsund krónum í 123 þúsund krónur, um 24 þúsund krónur eða 24 prósent. Þriggja herbergja íbúð, 65 fermetra, hefur hækkað um nánast sömu upphæð, eða um 26 þúsund krónur. 2011 var leiguverðið
milli, en annað kom á daginn.” Hún segir bensínkostnað og dýran rekstur bílsins hafa gert það að verkum á endanum ákvað hún að reyna að komast aftur í Vesturbæinn. „Þá tók við langt millibilsástand þar sem við vorum upp á vinargreiða komin, í húsnæði í Kópavogi. Þaðan fórum við í aðra bráðabirgðaíbúð í Vesturbæ þar til við loks fundum íbúðina sem við leigjum í dag.“ Magga Stína hafði verið á leigumarkaði á sínum yngri árum en fann fyrir verulegri breytingu þegar hún fór aftur á að leigja, einstæð með þrjú börn. „Sem ung manneskja hafði ég auðvitað verið svona á randinu og flutt oft á milli staða. Nú er andrúmsloftið annað. Það eina sem maður veit, sem einstæð móðir, er að maður ræður ekki við íbúðaverð í Reykjavík nema vinna margfalda vinnu. Þá rétt skrimtir
maður, því íbúðaverðið er orðið svo hátt hlutfall af þeim tekjum sem maður aflar. Í dag kostar að minnsta kosti 200 þúsund krónur á mánuði, fyrir utan rafmagn og hita, að leigja íbúð fyrir fjölskyldu af minni stærðargráðu. Listamenn geta varla framfleytt sér á Íslandi og sem ein af þeim, lifi ég bara frá degi til dags. Hugsanlega bara á lyginni.“ Hún segir stöðu sína á leigumarkaði allt aðra en þegar hún var í eigin húsnæði. „Öryggistilfinningin hverfur því sem leigjandi er maður alltaf háður því af hverskonar fólki maður leigir. Hvort maður haldi íbúðinni og hversu lengi það varir. Svo eru aðrir hlutir. Ef þitt eigið mat, til dæmis á því hvað sé ásættanlegt ástand íbúðar, fer ekki saman við mat leigusalans, er það alltaf á hans valdi að ákveða hvort hann bregðist við athugasemdum frá þér.“ |þt
Leiguverð hækkar langt umfram verðlag 4. herb. 90fm 180
3. herb. 65fm
B 31%
2. herb. 50fm 160
Stúdíó 35fm B 24%
140 B 22%
120
B 23%
100 80 2011
2015
Meðalverð íbúða í 101. Heimild: ÞJóðskrá Íslands.
um 116 þúsund krónur en var orðið 141 þúsund krónur 2015. Meðalverð 90 fermetra, fjögurra herbergja íbúðar var 2011 um 137 þúsund krónur á núvirði en var
komið í 168 þúsund krónur 2015. Hækkunin nemur 23 prósentum umfram verðlag, eða 31 þúsund krónum. |gse
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
|27
Missti íbúðina í hruninu Halldór G. Gunnarsson hefur búið á sjö stöðum frá því hann missti íbúðina sína árið 2010 „Mér finnst ég vera að sleppa vel hérna með því að borga 80.000 krónur á mánuði, en þetta er líka 45 fermetra kjallari. Maður verður auðvitað dálítið þreyttur á því að sofa alltaf í líkhæð, það þarf að venjast því að sofa fyrir neðan jörðina, svo ég vonast til að komast einhvern tímann upp á yfirborðið og sjá aðeins út. En ég er ekkert að sjá fram á að það gerist því ég er einn og get ekkert borgað einn yfir 150.000 kall,“segir Halldór Guðmundsson en hann hefur verið á leigumarkaðinum frá því hann missti íbúðina sína í hruninu. „Ég var borinn út árið 2010 og síðan hef ég búið á sjö stöðum. Þetta er skelfilegur markaður. Það er algjört ofmat á öllum eignum, verðið er farið upp úr öllu og er ekki samræmi við neitt. Ég hef skoðað fokdýrar smákytrur, bílskúra og atvinnuhúsnæði, það er allur gangur á þessu. Ég er nú ekki að leita að íbúðum í þessum vinsælu túristahverfum en þessi aukni túrismi hefur samt dómínó-áhrif yfir í hin hverfin. Samkeppnin um íbúðir er bara svakaleg.“ „Ég bjó lengi í Danmörku og var á leigumarkaðinum þar og þar var maður bara rólegur í sinni íbúð í mörg ár. Þar er hægt að leigja íbúð út lífið en hér er ekkert þannig kerfi. Ég hef verið í eitt ár hér og bind vonir við að fá að framlengja samninginn. Ég borga alltaf á réttum tíma og það fer mjög lítið fyrir mér svo það ætti ekki að vera nein ástæða til annars, nema þá að eigendurnir ákveða allt í einu að fara að leigja íbúðina á Airbnb.“ | hh
Þetta er skelfilegur markaður. Það er algjört ofmat á öllum eignum, verðið er farið upp úr öllu og er ekki samræmi við neitt. Ég hef skoðað fokdýrar smákytrur, bílskúra og atvinnuhúsnæði, það er allur gangur á þessu.
Mynd | Hari
Við óskum íslensku launafólki til hamingju með 1. maí! Samtakamáttur og barátta launafólks eru eina leiðin til bættra kjara. Krafan um aukinn jöfnuð og hækkun lægstu launa hefur verið í forgrunni undanfarið ár og skilað raunverulegum árangri.
Við Vinstri-græn höldum áfram að berjast fyrir öflugu velferðarkerfi, heilbrigðiskerfi og menntakerfi á vettvangi stjórnmálanna.
Stöndum saman um gott samfélag fyrir alla – sjáumst í göngunni!
Halldór býr í 45 fm kjallara í Norðurmýri og greiðir 80.000 kr á mánuði.
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
28 |
BALKANSKAGINN
Óvissan og óöryggið verst
S E R B Í A , S VA R T FJ A L L A L A N D O G K R Ó AT Í A EINSTÖK NÁTTÚRUFEGÐUR OG FORN MENNING
Sjö heimili á þremur árum
13 - 25. JÚNÍ 2016
Við ferðumst um þrjú af löndum fyrrum Júgóslaviu, Serbiu, Svartfjallaland og Króatíu. Förum aftur í tíma og sjáum gömul þorp þar sem tíminn hefur staðið í stað. Skoðum falleg sveitahéruð, kirkjur, klaustur söfn og glæsilegar borgir. Verð 337.900.á mann í 2ja manna herbergi
Innifalið í verði per mann er: Öll keyrsla milli staða og allar skoðunarferðir samkvæmt ferðaáætlun, Allur aðgangur þar sem við á, Hótel með morgunmat, Kvöldmatur i Skadarlija, Hádegistmatur i ferðinni um Sremski Karlovci og Novi Sad, Hádegismatur í Ovcar- Kablar og lestarferð til Sargan, Aðgangur að þjóðgarðinum Uvac, bátsferð og grillað úti Bátsferð til Kotor, Hálft fæði i Zlatibor fjöllum, Hálft fæði i Podgoria Hotel Ramada, Hálft fæði i Herceg Novi, Íslenskur fararstjóri.
WWW.TRANSATLANTIC.IS
SÍMI: 588 8900
Hagamelur ▷ Birkimelur ▷ Bjargarstígur ▷ Ránargata ▷ Flateyri ▷ Lynghagi ▷ Holtsgata
Síðastliðin þrjú ár hefur Helga Rakel Rafnsdóttir búið, ásamt dætrum sínum, á sjö stöðum. Þær hafa búið í núverandi íbúð í tæpt ár en eru byrjaðar að leita að næsta heimili. „Ég hef flutt oftar en árin sem ég hef lifað,“ segir Helga Rakel Rafnsdóttir en hún hefur þurft að flytja sjö sinnum á þremur árum. „Ég er önnur kynslóð leigjenda því mamma eignaðist ekki íbúð fyrr en ég var tvítug. Það hefur alltaf verið þannig að ef þú átt ekki efnaða foreldra eða annað bakland þá ertu í þessari stöðu, nema þá að þú bara gerir ekkert annað í lífinu en að eignast start-kapítal fyrir húsnæði, sem ég hef bara, kannski því miður, ekki gert. Í dag er ég með ágætis laun en ég var lengi að mennta mig og það gekk ekki upp að safna fyrir húsnæði á sama tíma. Kannski færi ég öðruvísi að í dag, hver veit, en svona er þetta.“ Vill öryggi fyrir dætur sínar „Við mamma bjuggum út um allt og þurftum á tímabili að flytja vestur á firði vegna húsnæðismála í Reykjavík. Síðar bjuggum við um tíma hjá Félagi einstæðra foreldra en fluttum svo í kommúnu í Þingholtunum þegar mamma ákvað að leigja stórt hús og framleigja herbergin til nokkurra kvenna. Það var sniðug lausn og mjög skemmtilegur tími í minningunni, segir
Apótekið þitt í gamla Héðinshúsinu við Seljaveg 2
Mynd | Rut
Helga Rakel Rafnsdóttir, kvikmyndagerðarkona og framleiðandi, hefur flutt oftar en árin sem hún hefur lifað. Hún leigir 85 fm íbúð við Holtsgötu á 200.000 kr.
Helga Rakel sem þrátt fyrir fjölda heimila hefur nær alltaf búið í Vesturbænum þar sem dætur hennar hafa einnig skotið rótum. „Á þessu svæði er mikil gróska og þess vegna hefur framboðið minnkað og leiguverð hækkað. Ég vil samt frekar að börnin mín haldi áfram í sama skóla en að þau þurfi að skipta um hverfi og vini. Ég hef mikið hugsað um að flytja í annað hverfi og jafnvel vestur á firði en þær geta ekki hugsað sér það. Hér eru ræturnar og ég læt mig hafa það að vinna meira til að geta borgað hærri leigu. En það er í raun ekki hækkað verð sem er mesta vandamálið heldur er það óvissan. Það eru engar íbúðir í boði því framboðið er ekkert.“ Breytir gildismatinu Helga Rakel segist fyrir löngu hafa fengið nóg, hún sé komin
með hálfgerða flutningafóbíu og vilji helst sem minnst hugsa um að sumarið fari í leit að nýju heimili, þar sem samningurinn sé að renna út. „Auðvitað hefur þetta áhrif á gildismat dætra minna. Við nennum ekki að eiga mikið af dóti og hlutir skipta okkur litlu máli. Síðast þegar við fluttum var ég komin með svo mikið nóg að ég bara gaf öll húsgögnin, frekar en að finna geymslu, og keypti svo ný á Bland þegar við fengum næstu íbúð. Þetta hefur sennilega meiri áhrif á þær en ég átta mig á en ég er bara svo vön þessu. Það er auðvitað ekkert gaman að þurfa að auglýsa líf sitt á Facebook í hvert einasta skipti sem maður missir heimilið. Síðast reyndi ég að gera það ekki heldur fara bara í gengum miðlanir en ég enda svo alltaf á að finna eitthvað í gegnum tengslanetið.“ | hh
Hátt hlutfall séreignar
Reykjavíkur Apótek býður upp á allar tegundir lyfja. Mikið og
Noregur
fjölbreytt úrval af heilsulyfjum,
84,4%
Ísland
bað- og ilmvörum, gjafavörum
78,2%
Finnland
auk ýmissa annarra góðra kosta.
Svíþjóð
Reykjavíkur Apótek er
Danmörk
sjálfstætt starfandi apótek sem
73,2% 69,34% 63,3%
Hlutfall fjölskyldna sem býr í eigin húsnæði.
leggur áherslu á persónulega þjónustu og hagstætt verð.
Öryrkjar og eldri borgarar njóta sérkjara hjá okkur Afgreiðslutími: 9-18:30 virka daga 10-16:00 laugardaga
Seljavegur 2 | Sími: 511-3340 | Fax: 511-3341 | www.reyap.is | reyap@reyap.is
Þrátt fyrir að hlutfall fjölskyldna sem búa í séreignarhúsnæði á Íslandi hafi lækkað eftir Hrun er það enn hátt í alþjóðlegum samanburði. Það er þó ekki hærra en í Noregi, þar sem séreign er óvenju algeng. Ef Íslendingar vildu stefna að norsku hlutfalli þyrfti að flytja um 11.500 fjölskyldur af leigumarkaði yfir í séreign. En til þess að það gengi upp þyrfti að lækka vexti umtalsvert og til að aðlaga aðstæður húsnæðiskaupenda að því sem þekkist í Noregi. En ef Íslendingar vildu aðlaga húsnæðiskerfið sitt að því finnska þyrfti að flytja rúmlega 9 þúsund fjölskyldur úr séreign í leiguhúsnæði. Ef við vildum stefna á sænska kerfið þyrfti að koma um 16.500 fjölskyldum úr séreign í leigu og ef danska kerfið væri haft til hliðsjónar yrði markmiðið að taka 27.500 fjölskyldur úr skuldsettum íbúðarkaupum og bjóða þeim öruggt leiguhúsnæði. Séreign er hærri á Norðurlöndum en í öðrum löndum Vestur-Evrópu. Í Frakklandi og Bretlandi búa um 65 prósent fjölskyldna í séreign en aðeins 52 prósent í Þýskalandi. Ef Íslendingar vildu aðlaga húsnæðismarkaðinn að þýskum stöðugleika þyrfti að flytja nærri 50 þúsund fjölskyldur undan vaxtaklyfjunum og í öruggt leiguhúsnæði. |gse
LÓAN ER AÐ KOMA OG KANNSKI MILLJÓNIRNAR LÍKA? FYRSTI VINNINGUR STEFNIR Í FJÖRUTÍU OG SJÖ MILLJÓNIR
LEIKURINN OKKAR
ÍSLENSK GETSPÁ Engjavegi 6, 104 Reykjavík Sími 580 2500 | www.lotto.is
Íslensk getspá er í eigu Íþrótta- og Ólympíusambands Íslands, Öryrkjabandalagsins og Ungmennafélags Íslands.
ENNEMM / SÍA / NM75040
NI
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
30 |
Elta íslenska drauminn þrátt fyrir þröngan fjárhag Týnda kynslóðin Ungt fólk hefur dregist efnahagslega aftur úr öðrum aldurshópum. Það hefur lægri laun og fær minni stuðning en fyrri kynslóðir. Margt ungt fólk reynir að lifa íslenska drauminn; vinnur mikið og skuldar mikið í von um að þetta reddist. Fréttatíminn mun fjalla um týndu kynslóðina á næstu vikum.
Kjartan og Hafdís hafa verið saman í þrjú ár, flutt á milli leiguíbúða, eignast stúlkuna sína Kötlu Maríu og klárað háskólanám. Hafdís í fjarnámi til þess að geta verið heima með Kötlu og Kjartan hefur unnið fyrir fjölskyldunni enda nauðsynlegt af því að Hafdís hefur verið tekjulaus síðan um áramót. Alda Lóa Leifsdóttir aldaloa@frettatiminn.is
Bar Ellefu „Við vorum með matarboð um daginn og þá kom í ljós að öll þrjú pörin í boðinu kynntust á skemmtistaðnum Bar Ellefu,“ segir Hafdís.
En þau Kjartan hittust fyrst í mars 2013, reyndar úti á stétt fyrir framan Ellefuna. Það bar þannig til að Hafdís reiddist við mann sem var með dónaskap og kvenfyrirlitningu fyrir utan skemmtistaðinn og þegar hún leit upp frá þeim orðaskiptum sem hún átti við dónann sá hún Kjartan og vin hans standa þarna álengdar og æpti hún til þeirra: „Eru þið allir svona miklir fávitar?“ Þannig voru nú fyrstu kynni þeirra Hafdísar Arnardóttur, sem er fædd 87 og Kjartans Richters,´86 módel, og fluttu þau saman inn í litla risíbúð í Þingholtunum hálfu ári síðar. Fann Kjartan aftur á feisbúkk „Feisbúkk, við „ödduðum“ hvort öðru á feisbúkk. Ég fór inn á feisbúkk hjá
Hafdís hefur verið heima með Kötlu Maríu, sem verður tveggja ára í haust, og kláraði fjarnám, bæði viðburðastjórnun og ferðamálafræði. Myndir | Alda Lóa
stjúpbróður mínum til þess að finna hann. Ég náði því þarna um kvöldið að Kjartan væri frá Breiðvanginum í Hafnarfirði þar sem pabbi minn bjó og ég dvaldi aðra hvora helgi öll æskuárin. Kjartan þekkti stjúpbróðir minn og við höfðum leikið okkur á sömu slóðum í Hafnarfirði en þarna hittumst við í fyrsta sinn, hann orðin 25 ára og ég 24 ára.“ Verkstjóri og munkurinn Oddur Þegar þau kynntust var Hafdís á Hólum í ferðamálafræði og Kjartan á síðustu metrunum í sagnfræði við HÍ. Í dag eru þau bæði að klára BA ritgerðirnar sínar. Kjartan sinnir hinsvegar fullu starfi sínu sem verkstjóri hjá Samskip og hefur ritgerðin setið á hakanum en ritgerðarefnið er ís-
„Ég mæti vegna þess að samstaðan er okkar styrkur.“ DAÐI RÚNAR PÉTURSSON, SÉRFRÆÐINGUR HJÁ VR
„Ég mæti vegna þess að jöfnuður býr til betra samfélag.“
„Ég mæti vegna þess að ég vil að menntun sé metin til launa.“ REGÍNA LAUFDAL AÐALSTEINSDÓTTIR, LEIKSKÓLALIÐI
KRISTÍN HAUKSDÓTTIR, VERKEFNISSTJÓRI HJÁ LJÓSMYNDASAFNI REYKJAVÍKUR
„Ég mæti vegna þess að laun eru of lág miðað við lágmarksframfærslu.“ JÓN SVAVAR ÚLFLJÓTSSON, BRÉFBERI
„Ég mæti vegna þess að ég vil geta búið og starfað á Íslandi.“
VIÐ LAUNAFÓLK EIGUM SAM EIGIN LEGRA HAGSMUNA AÐ GÆTA ÓHÁÐ ÞVÍ VIÐ HVAÐ VIÐ STÖRFUM FRÁ DEGI TIL DAGS.
SVANBORG HILMARSDÓTTIR, RAFVIRKI
„Ég mæti vegna þess að það þarf að standa vörð um réttindi okkar launafólksins.“ EINAR KRISTJÁN HILMARSSON, SMÍÐAKENNARI
„Ég ætla að mæta – en þú?“ PETRÍNA RAGNA PÉTURSDÓTTIR, TRÚNAÐARMAÐUR HJÁ VR
„Ég mæti vegna þess að það þarf að verja sameiginlegar auðlindir þjóðarinnar.“ HÖRÐUR AÐALSTEINSSON, UMSJÓNARMAÐUR VÖRUBÍLAVERKSTÆÐIS
Kl. 13.00 Safnast saman á Hlemmi Kl. 13.30 Gangan leggur af stað Lúðrasveitir leika í göngunni Örræður á leið göngunnar niður Laugaveg Sigtryggur Baldursson og Parabólurnar taka á móti göngunni á Ingólfstorgi
Kl. 14.10 Fundarstjóri Þórarinn Eyfjörð setur fundinn
SÝNUM STYRK OKKAR OG STÖNDUM SAMAN ÖLL SEM EITT!
Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ, heldur ræðu Samúel Jón Samúelsson Big Band Kristín Á. Guðmundsdóttir, formaður Sjúkraliðafélags Íslands, heldur ræðu Samúel Jón Samúelsson Big Band, Sigtryggur Baldursson og Parabólurnar Lúðrasveitir, Samúel Jón Samúelsson Big Band og Sigtryggur Baldursson og Parabólurnar syngja og spila Maístjörnuna og „Internationalinn” Hulda Halldórsdóttir syngur á táknmáli
Kl. 15.00 Hvatningarorð fundarstjóra frá aðstandendum fundarins MUNIÐ BARÁTTUKAFFI STÉTTARFÉLAGA AÐ FUNDI LOKNUM
MÆTUM Í KRÖFUGÖNGUNA OG Á 1. MAÍ HÁTÍÐARHÖLDIN – SAMSTAÐAN ER OKKAR STYRKUR!
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
32 |
byggðarkynningu í kringum hátíðina. Hafdís segir að uppgangur ferðamannstraumsins til Íslands sé jafngamall Eistnaflugshátíðinni á Austfjörðum. En hinsvegar hafi Austfirðir setið eftir í ferðamannaævintýrinu og minni aðsókn þangað af bæði erlendum og íslenskum ferðamönnum, miðað við aðra staði á landinu.
lenskur munkur sem skrifaði hálfgerða dýrlingasögu um Ólaf Noregskonung Tryggvason. Rannsóknarefnið er hvort munkurinn hafi ætlað sér að skrifa dýrlingasögu um konunginn sem komst þó aldrei í dýrlingatölu. Kjartan segir að allar uppástungur sínar um ritgerðarefni, sem voru nær í tíma, hafi verið flautaðar út af. Persónulega hefur hann meiri áhuga á nútímanum. Hann hafi stungið upp á Vilmundi Gylfasyni, Bandalagi jafnaðarmanna og fleiru en endað uppi með miðaldamunkinn Odd Snorrason.
Úr Þingholtunum í Eskihlíð Fyrstu mánuðina í sambandinu bjuggu þau saman í Þingholtunum. „Og svo eftir að ég varð ólétt þá vorum við þarna á fjórðu hæð og partípinni á neðri hæðinni sem hélt okkur vakandi. Við vildum bara komast í eitthvað sem væri kannski í göngufæri frá miðbænum. Og barnvænna, ég gat varla labbað upp stigann. „Við fluttum hingað í Eskihlíðina í júní í þessa íbúð hérna sem er pínu niðurgrafin, 75 fermetrar með geymslu og borgum 150 þúsund krónur á mánuði. Við fáum alltaf „vá“ hvað þið eruð að borga litið í leigu. Við erum með sér inngang og það er leikskóli hérna beint á móti þar sem Katla fær inni í september.“
Hjá Samskip frá 17 ára aldri Kjartan er verkstjóri hjá Samskip og líkar vel. Hann var hækkaður í launum fyrir stuttu og fær útborgað í kringum 360-400 þúsund krónur. Það er misjafnt hvað hann vinnur marga tíma en líklega í kringum 200 tíma með yfirvinnu, telst honum til. Kjartan hefur, þrátt fyrir ungan aldur, unnið næstum því hálfa ævi sína hjá Samskip. Hann byrjaði sem sumarstarfsmaður með Verzlunarskólanum og síðan réð hann sig hjá fyrirtækinu í nokkur ár og safnaði sér fyrir háskólanáminu. Kjartan hefur aldrei tekið námslán og átti fyrir sparnað þegar þau Hafdís fóru að búa. Sjóð sem bráðum mun verða þurrausinn.
Ekki efni á dagmömmu Hitinn er innifalin í leigunni og ég borga rafmagnið, segir Hafdís, 5 þúsund, af því að það kemur inn á heimabankann hennar, ásamt gömlu láni sem hún er að borga 20 þúsund krónur af á mánuði. Einnig borgar hún um hver mánaðamót pakkatilboð frá Símanum sem er net, sjónvarp og heimasími. Þetta skrifast á mig og ég vinn í skóbúð í Kringlunni aðra hvora helgi sem dekkar þessi útgjöld. Hinsvegar hef ég ekki tekið þátt í leigunni í tvö ár, segir Hafdís, sem var kyrrsett alla meðgönguna vegna slæmsku í grindarbotni og hefur verið heima
Rannsakar Eistnaflug Hafdís á að skila sinni ritgerð eftir nokkra daga. Hún á bara eftir að skella nafni á ritgerðina sem hún var að fá til baka úr yfirlestri, en hún er að rannsaka áhrif þungarokkshátíðarinnar Eistnaflugs á sveitarfélagið. Hún er í raun að rannsaka viðburðatengda ferðaþjónustu og í því samhengi að skrifa um Eistnaflug og lands-
Aðalfundur Íbúasamtaka Miðborgar Aðalfundur Íbúasamtaka Miðborgar verður haldinn í Iðnó, efri hæð, laugardaginn 30. apríl kl. 11. Venjuleg aðalfundarstörf. Að loknum venjulegum aðalfundarstörfum mun Ólöf Ýr Atladóttir ferðamálastjóri fjalla um ferðamennsku og áhrif hennar á miðborgina Allir íbúar miðborgarinnar velkomnir Stjórnin
minn.i s www.f rettati tatimin n.is ritstjor n@fret rettatim inn.is auglysi ngar@f
Helga rblað
7. árgang ur 14. tölubla ð apríl 2016 • 8. apríl–10.
n
Panama-skjöli
Sven Bergman g Illnauðsynlealinu aðferð í viðt
u r í Vestur-Evróp 332 ráðherra skir þar af 3 íslen 4 í skattaskjóli
in 10
maðurinn 8
BARNABÆTUR
Spilltasta þjóð
m felldi Maðurinn se herra forsætisráð
LEIGUBÆTUR
milljónir
-3,5
milljónir á barn
-100
Fæðingarorlof er styttra á Íslandi en á hinum Norðurlöndunum og hámarksgreiðslur lægri. Foreldrar á Íslandi fá 2,8 milljónum krónum minna í orlof en foreldrar á Norðurlöndunum.
Barnabætur til barna foreldra í sambúð eru 15 þúsund krónum lægri á Íslandi en á Norðurlöndunum þremur (Noregur, Danmörk, Svíþjóð). Það jafngildir því að sautján ára barn hafi fengið 3,5 milljónum króna minna í stuðning en sautján ára barn á Norðurlöndunum.
Húsaleigubætur er lægri á Íslandi en á hinum Norðurlöndunum sem nemur um 8.500 krónum á mánuði eða 100 þúsund krónum á ári fyrir barnafólk í sambúð. Megináhersla á húsnæðisbætur á Norðurlöndunum er á leigumarkaðinn en Íslandi eru vaxtabætur mun umfangsmeiri en leigubætur.
með Kötlu Maríu síðan hún fæddist í september 2014. Hafdís fór aftur í skólann í fjarnám þegar Katla var rúmlega þriggja mánaða en hefur ekki verið með námslán á þessu ári. Þau Kjartan og Hafdís hafa ekki ráð á dagmömmu en mamma Kjartans hefur komið þeim til aðstoðar og sækir Kötlu heim til sín á meðan Hafdís er að ganga frá ritgerðinni. „Við höfum verið að leita hvar við getum sparað. Við tókum saman hvað við erum að eyða sirka í mat, bleyjur og blautþurrkur en laun Kjartans duga fyrir því og leigu og bensíni. Við höfum það alveg fínt, við höfum efni á mat og það sem við þurfum en það er ekkert meira en það, við getum ekki lagt til hliðar.“
þriðja mánuðinn af fæðingarorlofinu vegna þess að hann mun lækka í launum og það geta þau ekki leyft sér á meðan Hafdís er ekki komin með vinnu og hann verður að nýta sér orlofið áður en Katla verður tveggja ára, þannig eru lögin á Íslandi. Kjartan lækkar niður í 80% af meðallaununum sem hann vann sér inn á tímabili löngu áður en Katla María var einu sinni orðin hugsanlegur jarðarbúi. Orlofsjóður reiknar út tekjurnar hans frá 18 mánuðum áður en Katla María fæddist. Á því tímabili var hann ennþá í skólanum og launalaus að hluta þannig að hann mun hrapa í launum miðað við þann útreikning. Líklega eru hverfandi líkur á því að Kjartan muni nýta sér meðlagið. Það er hinsvegar alveg bannað að Hafdís fái hans ónýtta meðlag útborgað, það varðar við lögum, þrátt fyrir að hún sé launalaus heima með Kötlu.
fyrstu íbúð.“ Tveggja herbergja íbúð, 50 fermetra, 1 herbergi og stofa í Breiðvanginum hljómar vel í þeirra eyrum.
-2,8
Ekki eignast barn í námi Það sem kom Hafdísi verulega á óvart þegar hún var ólétt og eftir að hún eignaðist Kötlu Maríu að stofnanir samfélagsins töldu hana ekki vera sjálfstæða heldur var orðin kona ófær í umsjá Kjartans. „Ég var svo slæm í grindinni og þurfti að sækja um aðstoð og allstaðar þar sem ég bankaði upp á hjá kerfinu þá var sagt við mig: „Hann á að sjá um þig,“ af því við Kjartan vorum skráð í sambúð.“ Ég hafði fram að því alltaf haft mínar eigin tekjur og verið sjálfstæð. Hoppandi á milli stofnana „Eftir grunnskóla hef ég alltaf verið annaðhvort í vinnu eða skóla. Það hafa komið tímabil þar sem ég hef verið á milli vinna og hefði átt að sækja um atvinnuleysisbætur, en ég hef alltaf reddað mér sjálf. En svo kemur tímabil þar sem maður þarf virkilega á þessari hjálp að halda og þú heldur kannski að þú getir hringt eitt símtal í einhverja ríkisstofnun og sagt frá vandamáli þínu og að þér verði þér bent á hjálpina. Nei, þú hoppar á milli stofnana og færð alltaf sama viðmótið: Nei, farðu þangað eða farðu eitthvað annað og enga leið að finna aðstoð. Loksins, ef það er einhverja aðstoða finna, þá er hún ekki þess virði að fá magasár út af vegna þess að hún er svo lítil. Allar þessar stofnanir sem maður kemur að finnst mér vera í mikilli mótsögn, því ef ég ætla að sækja mér hjálp þá er það alltaf svo erfitt en þegar þeir þurfa að taka eitthvað frá mér þá er það svo auðvelt.“ Hið ónýtta feðraorlof
Ris og fall Sigmundar tta, Upp eins og rake prik niður eins og Bless 18
Sænski blaða
FÆÐINGARORLOF
Kjartan mun líklega ekki nýta sér
Húsaleigustyrkur og barnabætur Á Íslandi eru bæði húsaleigustyrkur og barnabætur tekjutengdar. Samanlagt fær fjölskyldan núna 20 þúsund krónur á mánuði í barnabætur og 11 þúsund í húsaleigustyrk. „Katla María er hinsvegar heppin að eiga gott net í kringum sig, segir Hafdís, en hún á afa og ömmur sem taka virkan þátt í lífi hennar hvort sem það eru kaup á kuldagalla eða pössun á meðan Hafdís er að ganga frá ritgerðinni sem kemur sér vel af því dagmömmur eru dýrar. Pláss hjá einni kostar 60 þúsund krónur á mánuði og hafa þau hvorki efni á því né áhuga. Kaupa húsnæði Hafdís og Kjartan vita ekki hvað þau fá að vera lengi í íbúðinni í Eskihlíðinni. Leigusamningurinn er gerður frá ári til árs. Upp á öryggið væri gott að eiga eigið húsnæði og miðað við þeirra greiðslugetu gætu þau hugsanlega keypt sér 50 fermetra íbúð í Hafnarfirði fyrir 20 milljónir. „Flestir vinir okkar sem eru að kaupa flytja heim til mömmu og pabba í eitt eða tvö ár og safna eða eiga fjölskyldu sem getur hjálpað með útborgun. Það eru ekki margir á okkar aldri sem geta lifað og náð að leggja fyrir.“ Kjartan flettir upp á Íbúðalánasjóði: „Ef maður ætlar að kaupa einhverja litla krúttlega íbúð fyrir 20 milljónir þá þarf maður að leggja út 4 milljónir, 20%. Eða jafnvel bara 10% ef bankinn veitir aukalán fyrir
þúsund
Flytja á eyðibýli og skrifa Kjartan stingur reglulega upp á því að við flytjum bara út á land. Fáum okkur eyðibýli og gerum það upp, hann verði heima að skrifa en ég vinni sem ferðamálafrömuður. Við erum alveg til í að flytja út á land ef það væri einhverja vinnu að fá, en það er auðvitað ástæða fyrir því af hverju húsnæði er ódýrara út á landi, af því þar er einfaldlega minni eftirsókn og enga vinnu að fá. Ólæti á Ólafsfirði Hafdís er farin að skima eftir vinnu fyrir haustið þegar Katla fer á leikskóla. Hún hefur ekki hugmynd um hvað sé í boði. En hún gæti hugsað sér að vinna við eitthvað tengt náminu sínu eins og viðburðatengda ferðamennsku. En hún sér fram á óvissu í atvinnumálum þar sem hún á marga vini með ágætis háskólapróf sem finna enga vinnu í sínum geira. Ári áður en Katla fæddist skellti Hafdís upp útihátíð á Ólafsfirði ásamt þrem öðrum konum sem fóru á stúfana og höfðu samband við hljómsveitir eins og Kaleo og Ojbarasta og aðrar góðar til þess að spila. Ólafsfirðingar voru óöryggir með nafnið á hátíðinni „Ólæti“ og voru tregir til að mæta í fyrstu sem var nóg til þess að það varð fjárhagshalli á viðburðnum. „Þetta er það skemmtilegasta sem ég hef nokkurntímann gert á ævinni, að plana eitthvað og sjá það gerast. Við byrjuðum alltof stórt, við hefðum átt að hafa þetta minna í sniðum, byrja bara með einn dag. En svo misstum við húsnæðið og fengum ekki styrk árið eftir en við stefnum á að gera þetta aftur seinna, ég og Sunna vinkona. Þetta var árið 2013 og árið á eftir var ég ólétt og núna erum við báðar að klára nám á Hólum. Elta draumana sína Ef það er val, þá langar Kjartan að fara í meira nám og einu sinni dreymdi hann um að setjast við skriftir eða vinna við blaðamennsku. En það verður bara að koma í ljós, það fer eftir fjárhagsaðstæðum okkar. Hafdís sér líka annan möguleika í stöðunni sem er að „vera fátæk og hamingjusöm“ og meinar þá að elta drauma sína, þrátt fyrir aðþrengdan fjárhag.
Skipulag, grænir fingur og hollir bitar 1. Metsölulisti Eymundsson Handbókalistinn - vika 16
2. 3. Metsölulisti Eymundsson Handbókalistinn - vika 16
w w w.forlagid.i s | Bókabúð Forlags in s | F i sk i slóð 39
Metsölulisti Eymundsson Handbókalistinn - vika 16
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
Jarðarber og jógúrt í öll mál? Kæra Magga Pála! Ég er með fjögurra ára stelpu sem er búin að skrúfa sig upp í ótrúlega mikla matvendni. Nú er svo komið að hún borðar bara jarðarber, kjötbúðing, eina tegund af jógúrt og hvítlauks-naanbrauð. Þetta hefur ekki alltaf verið svona heldur hefur ágerst undanfarna mánuði. Þegar hún var tveggja borðaði hún allt, þegar hún var þriggja var hún farin að fúlsa við ýmsum mat en núna er svo komið að matseðillinn er sá sami öll kvöld. Ég er búin að ráðgast við lækni sem sagði að þetta væri allt í lagi af því að hún borðaði allt í leikskólanum og það er rétt. Þar borðar hún kjöt, fisk, grænmeti, hrísgrjón og alls konar brauð með alls konar áleggi án þess að gera neinar athugasemdir og leikskólakennarinn hennar trúði mér ekki þegar ég sagði að hún væri með þessa stæla heima. Ég var að hugsa um hvort þetta snúist eitthvað um að hún sé að stjórna mér en hún virðist alveg ánægð bara ef hún fær naan og jógúrt á meðan að ég borða heitan mat. Ef ég býð henni eitthvað annað þá segir áður en hún lítur á matinn og áður en hún smakkar „ég borða ekki svona.“ Er þetta eitthvað tímabil sem mun ganga yfir eða á ég að gera eitthvað í þessu? Og þá hverskonar sérfræðing ætti ég að tala við?
Klippur
Trjáklippur - Greinaklippur - Limgerðisklippur - Rósaklippur
Heil og sæl, kæra móðir og þakkir bestar fyrir bréfið þitt. Dóttir þín er ákveðin, ung kona og afar athyglisvert að heyra um val hennar á fæðutegundum, þ.e. þegar heim er komið.
Limgerðisklippur
Átök um mat, hvíld og fatnað
Trjáklippur Greinaklippur
Rósaklippur Greinaklippur
Kurlarar
Öflugir greinakurlarar - taka allt að 45 mm stofna
Model SDL 2800 EVO
Einfasa rafmótor 2800 W Sjálfbrýnandi kurlaravals Koma með safnkassa Meðfærilegir Auðveldir í allri notkun Hljóðlátir
ÞÓR
H F
Reykjavík: Krókháls 16 110 Reykjavík Sími 568-1500
Akureyri: Lónsbakka 601 Akureyri Sími 568-1555
Vefsíða og Opnunartími: Opið alla virka daga netverslun: frá kl 8:00 - 18:00 www.thor.is Lokað um helgar
Öll börn eru fædd með óendanlega sterkan vilja sem gefur þeim kjark og kraft til að fást við allar þær erfiðu en um leið stórkostlegu æfingar sem bíða þeirra. Að reisa upp höfuðin, að velta sér, að skríða, að ganga; endalausar æfingar og mistök og enn meiri æfingar. Á hverjum degi sýna þessi litlu börn þrautseigju og viljastyrk sem við fullorðin höfum oft gleymt að við ættum í fórum okkar. En – svo verðum við agndofa þegar krílin okkar vaxa upp og viljinn þarf að fá útrás og æfingar á nýjum sviðum. Þær viljaæfingar eru teknar út á foreldrunum – þessum einstaklingum sem börnin elska meira en allt annað í heiminum. Klassísku stríðin eru háð á þremur sviðum heimilislífsins; matarmálin, hvíldarmálin og fatamálin. Jarðarber og júgúrt í öll mál Í fljótu bragði sýnist mér að dóttir þín sé í viljaæfingum eða með öðrum orðum; í átökum við þig um matinn með að neita öllu öðru en þessum eftirlætistegundum sem þú nefnir. Þú ert búin að skoða stöðuna og leita þér stuðnings sem er ávallt best með bæði samráði við skóla barnsins þar sem barnið hefur prýðislyst á öllum mat og eins hefur læknir hitt ykkur og metið að stúlkan sé við hestaheilsu þar sem hún nærist á fjölbreyttum mat alla virka daga. Auðvitað væri áhugavert að vita hvort hún velur fjölbreyttari fæðu í fjölskylduboðum eða á veitingahúsum en samkvæmt bréfinu þínu einskorðast matvendnin hennar við heimilismáltíðina sem þú berð á borð fyrir hana. Sem sagt, kæra móðir, hún virðist vera að spila með þig og þá hefur þú val um viðbrögð. Reiptog – sleppa eða taka slaginn? Þegar tveir togast á, gefur oft bestu raunina að sleppa bara sínum enda og sjá hvað gerist. Þú getur gefið henni eftirlætismat á disk-
inn en þú skalt elda og njóta þess að borða góðan mat við borðið með henni. Allir fá nóg af jarðarberjum í kvöldmat eftir einhverja mánuði og ef þú ert ekkert að bjóða henni annað, fær hún ekkert út úr því að neita. Önnur leið getur verið að eiga ekki jarðarberin og naanbrauðið til og hún fer þá bara svöng í háttinn. Um helgar yrði hún illa svöng þegar liði á daginn og það dugar mörgum til að brjóta odd af oflæti sínu og innbyrða einhverja aðra fæðutegund. Þetta getur rofið vítahringinn en getur kostað mikil átök sem þú þarft að meta hvort geri eitthvað fyrir ykkur mæðgurnar. Er hætta á ferðum? Auðvitað eru margar hliðar á öllum málum og við skulum ekki vanmeta mögulegar afleiðingar þess að barn þrói sérkennilegar matarvenjur. Jarðarber og jógúrt í hvert mál getur endað með þráhyggjuhegðun á fleiri sviðum. Eins geta átraskanir birst í mörgum myndum og foreldrar verða að vera vel á verði, ekki síst með stúlkurnar sínar. En þar sem dóttir þín er aðeins fjögurra ára og bæði leikskólinn og læknir hafa staðfest að hún nærist vel og sé frísk, er ekki hætta á ferðum að mínu mati. Síðar getur þú leitað til sérfræðinga ef þörf krefur. Núna skaltu bara elda þér afskaplega góðan kvöldverð og njóta hvers bita í frelsi frá áhyggjum. Magga Pála
Uppeldisáhöldin Sendið Möggu Pálu spurningar á maggapala@frettatiminn.is og hún mun svara í næstu blöðum.
„Tónlistin hefur leitt mig á vit bestu dvalarstaða og mestu ævintýra lífsins.“
TÓNASTÖÐIN • SKIPHOLTI 50D • REYKJAVÍK • S. 552 1185 • WWW.TONASTODIN.IS
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
36 |
Matartíminn
Bleikur Brennivínskokteill Teitur Schiöth sigraði í keppni um besta Brennivínskokteilinn með Svartafelli
Svartafell
45 ml Brennivín 15 ml Montenegro Amaro (ítalskur líkjör) 30 ml ferskur sítrónusafi 20 ml heimagert hindberjasíróp 1 dass rjómi 2 döss Fee Brother’s rabarbara bitter 1 eggjahvíta
Ellefu barþjónar tóku þátt í keppninni um besta Brennivínskokteilinn sem haldin var í Tjarnarbíói í síðustu viku. Það var Teitur Schiöth frá Slippbarnum sem sigraði með kokteilnum Svartafelli. Teitur hefur starfað sem barþjónn í fjögur ár. Hann hlýtur að launum ferð á kokteilahátíðina Tales of Cocktail sem haldin er í New Orleans í júlí. Teitur gefur okkur hér uppskriftina að Svartafelli.
Aðferð: Hendið öllum hráefnum í hristara og hristið án klaka til að leysa upp eggjahvítuna, hendið klaka í hristarann og hristið af fullum krafti. Síið innihald hristarans frá klakanum í fallegt glas á fæti. Skreytið með fínskornum sítrónu- og límónuberki.
Mynd | Hari
Teitur tók sig vel út á sviðinu í Tjarnarbíói og Svartafell þótti bera af öðrum kokteilum.
Meira blóðflæði Seldi mat á götunni Bætt hjarta- og æðakerfi
Nitric Oxide stjórnar blóðflæði líkamans SuperBeets er eina náttúruefnið á markaðnum sem uppfyllir gæðakröfur fyrir aukið blóðflæði NO. Nitric Oxide hefur áhrif á og bætir: Blóðþrýsting, kólesteról, hjarta- æða- og taugakerfi, lifur, nýru, þynnku, astma, lungnaþembu. Nitric Oxide Nóbelsverðlaun ‘98
Linda Lek Thieojanthuk hefur verið að elda mat frá því hún man eftir sér. Hún seldi mat á götum Pakchong í Tælandi sem unglingur og dreymdi um að reka einn daginn sinn eigin stað. Draumurinn rættist þegar Linda breytti hluta matvöruverslunar sinnar við Laugaveg í veitingastað. Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is
Íslensk vottun á virkni NO
3
Sýni - Nýsköpunarmiðstöð Íslands
NO 1. Superbeets dós = 30 flöskur af 500 ml rauðrófusafa eða 90 rauðrófur
www.SUPERBEETS.is Fæst í apótekum og heilsubúðum
Nánari upplýsingar
Ná t t ú r u le g t
Melatónin Triptófan ZenBev
úr graskersfræjum
Fæst í apótekum og heilsubúðum
LIÐIR – BÓLGUR – GIGT
CURCUMIN Gullkryddið
Bætt heilsa og betri líðan með
Natural Health Labs 100% náttúruleg bætiefni
Steinunn Kristjánsdóttir er sjúkraliði að mennt og starfar í Blue Lagoon versluninni á Laugavegi. Hún hefur átt við mikla verki að stríða um allann líkama í með liðagigt. „Ég er búin að taka inn minn skammt af verkjalyfjum og var alveg að gefast upp á þeim. Nuddkonan mín sagði mér þá frá Curcumin sem hefur í sannleika sagt gefið mér nýtt líf. Ég var búin að taka inn Curcumin í einn og hálfan mánuð þegar ég missti út fjóra daga og það var þá sem ég uppgötvaði að Curcumin er það sem hjálpar mér að losna við alla verki.”
Fæst í apótekum, Heilsuhúsið, Hagkaup, Fjarðarkaup, Orkusetrið, Lifandi Markaður, Heilsuver, Heilsuhornið Blómaval, Heilsulausn.is, Heimkaup og Iceland Engilhjalla.
balsam.is
minn.i s www.f rettati tatimin n.is ritstjor n@fret rettatim inn.is auglysi ngar@f
Helga rblað
7. árgang ur 14. tölubla ð apríl 2016 • 8. apríl–10.
n
Panama-skjöli
Sven Bergman Illnauðsynleg u aðferð í viðtalin
u r í Vestur-Evróp 332 ráðherra skir þar af 3 íslen 4 í skattaskjóli
Ris og fall Sigmundar tta, Upp eins og rake prik niður eins og Bless 18
in 10
maðurinn 8
Sænski blaða
Spilltasta þjóð
m felldi Maðurinn se herra forsætisráð
n
„Það gerist ekkert ef maður er hræddur við breytingar. Ég hef alltaf haft gaman af því að elda og hefur alltaf langað að opna lítinn stað og elda fyrir aðra, en ég var hrædd. Hrædd um að það myndi ekki takast nógu vel. En svo ákvað ég að ég yrði að prófa,“ segir Linda Lek Thieojanthuk, kokkur á Mai thai, Laugavegi 116. Linda hefur búið á Íslandi í þrjátíu ár, allt frá því hún kom hingað fyrst með fyrrverandi eiginmanni sínum. „Það hjónaband gekk ekkert vel svo við skildum eftir tvö ár. Mig langaði samt ekkert að fara frá Íslandi og svo nokkrum árum síðar fann ég Einar og við höfum verið saman síðan,“ segir Linda en þau Einar reka saman verslunina Eir og núna veitingastaðinn Mai thai. „Það voru engar asískar matvöruverslanir á Íslandi þegar ég kom hingað fyrst. Þegar ég fór í fyrsta sinn til Tælands frá Íslandi kom ég til baka með tösku fulla af kryddum, chili og núðlusúpum,“ segir Linda og hlær. „Fyrsta asíska verslunin var í bakhúsinu við veitingastaðinn Asíu og þar verslaði ég en svo fórum við Einar að flytja inn vörur. Við höfum rekið þessa
Ég hef verið að elda mat frá því ég var lítil stelpa, segir Linda.
Mynd | Hari
verslun í tíu ár en ákváðum í fyrra að taka burt gjafavöruna svo ég gæti eldað mat hérna í smá plássi.“ „Ég hef verið að elda mat frá því ég var lítil stelpa og mín fyrsta vinna var að hjálpa frænku minni að baka litlar eftirréttakúlur sem hún seldi úti á götu. Þá vaknaði ég klukkan fjögur á nóttunni til að hnoða deig áður en ég mætti í skólann. Mér fannst alltaf mjög gaman að fá að hjálpa til við söluna hjá frænku og fannst það algjört ævintýri að gera mat með henni og fá að selja úti á götu um helgar. Þá gerðum við allskonar mat, en aðallega núðlusúpu og papaya-salat,“ segir Linda og
bendir brosandi á töfluna þar sem papaya-salat er einmitt einn rétta dagsins. „Mamma og pabbi unnu á maísakri fram eftir degi svo ég sá um eldamennskuna eftir skóla svo þau fengju heitan mat eftir vinnu. Mamma skammaði mig mikið ef maturinn var ekki tilbúinn.“ „Mér hefur aldrei þótt leiðinlegt eða mikil vinna að elda mat, því ég hef alltaf elskað mat. Stundum elda ég fjóra rétti á kvöldin fyrir Einar þó ég sé búin að vera að elda hérna allan daginn. Mér finnst þetta æðisleg vinna, sérstaklega núna þegar ég er að vinna fyrir sjálfa mig. Það skiptir svo miklu máli að gera hlutina sjálfur.“
Massaman karrí fyrir fimm Linda deilir hér uppskrift af karríi sem hún segir vera einstaklega einfalda, þetta sé rétturinn sem hún hendi í þegar hún hafi ekki mikinn tíma. Innihaldið er til að styðjast við en í raun má nota hvaða kjöt og grænmeti sem finnst í ísskápnum, svo lengi sem grænmetið er ferskt og ekki síst litríkt, en Linda hefur ekki gaman af einlitum mat. 5 kartöflur, afhýddar og skornar í kubba 1 rauð paprika 1 græn eða gul paprika 300-500 gr. kjúklingur, lamb eða naut. 1 dós kókósmjólk 1 msk. massaman karrí mauk 1 tks. tamarind mauk 1 tsk pálmasykur Ferskt kóríander Salt
Aðferð: Setjið kókósmjólk á pönnuna líkt og um olíu væri að ræða, u.þ.b. 3 msk, en í réttinn fer engin olía og lítið er um olíu í tælenskri matargerð. Þegar mjólkin hefur hitnað setjið örlítið massaman mauk út í og hrærið þar til lyktin verður góð. Haldið svona áfram þar til áferðin á mjólkinni
verður olíukennd en ekki klára mjólkina. Svo er kjötið sett út í og steikt í mjólkinni, síðan er restin af mjólkinni sett í pönnuna, grænmetið og kryddið. Soðið þar til grænmetið verður hæfilega mjúkt. Berið fram með hrísgrjónum og fersku kóríander.
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
38 |
Útivist
Allir fá að prófa kajak Þeir sem hafa hug á að prófa kajakróður geta látið slag standa sér að kostnaðarlausu „Áhuginn á sportinu er alltaf að aukast en nú er hægt að fá miklu fjölbreyttari báta en áður og þú velur þér bara erfiðleikastig. Það er vel hægt að finna eitthvað við allra hæfi. Hægt er að róa kajak sér til ánægju og yndisauka, svo er aftur á móti hægt að stunda þetta sem íþrótt og þá ertu kominn svolítið á annan stað, orðinn sjálfbjarga og farinn að elta uppi öldurnar og lætin,“ segir Eymundur Ingimundarson, meðlimur í Kayakklúbbnum, sem stofnaður var árið 1981. Kayakklúbburinn á báta sem allir
Mynd | Hari
Kayakklúbburinn var stofnaður árið 1981.
Mynd | Hari
geta komið og fengið að prófa. Einu sinni í viku eru svokallaðir félagsróðrar og þá er kjörið tækifæri fyrir þá sem hafa hug á að prófa kajakróður að láta slag standa. „Fólk getur komið og fengið lánaðan bát, þær græjur sem til þarf og prófað og verið með. Þá er aldrei farið hraðar
en sá sem er hægastur. Það kostar ekkert að koma og prófa og hver veit nema að þú fáir delluna.“ Vorhátíð Kayakklúbbsins verður haldin við aðstöðu klúbbsins í Geldinganesi laugardaginn 7. maí. Nánari upplýsingar má finna á heimasíðunni, kayakklubburinn.is. | gvg
Páll Ingólfur Árnason æfir nú af kappi fyrir hæsta tind Íslands.
Gekk af sér sykursýkina Páll Ingólfur Árnason var 98 kíló fyrir 10 mánuðum og talsvert verr á sig kominn en hann hélt Guðrún Veiga Guðmundsdóttir gudrunveiga@frettatiminn.is
Dr. Shubanghee ayurvedískur læknir mun kenna hér á Íslandi Sigrast á stressi og streitu með Ayurveda og jóga. Staður: Jógasetrið, fimmtudagurinn 5. maí, kl. 13:00 - 18.00 Verð: 8.900 kr. Ayurveda, þyngdaraukning og offita Staður: Jurtaapótekið, laugardagurinn 7. maí, kl. 14:15 - 17:15 Verð: 6.500 kr Ayurveda og augun Staður: Jurtaapótekið, 9. maí, kl. 18:30 - 21:30 Verð: 6.500 kr. Einnig einkatímar lausir 9. og 10. maí verð 12.000 kr
Jurtaapótek | Skipholt 33 | sími 552 1103 facebook.com/jurtaapotek
Páll Ingólfur Árnason, múrarameistari og verkefnisstjóri hjá umhverfis- og skipulagssviði Reykjavíkur, hefur alltaf verið mikið gefinn fyrir útivist en fór að stunda göngur og fjallgöngur markvisst fyrir tæplega ellefu mánuðum. „Ég hef alltaf hreyft mig mikið og taldi mig vera í nokkuð góðu formi, en svo kom nú annað á daginn þegar ég fór til læknis í maí á síðasta ári.“ Páll greindist með óvirkan skjaldkirtil fyrir sjö árum og allskyns kvilla í kjölfarið, þar á meðal sykursýki 2. „Ég breytti sáralitlu hjá mér á þessum tíma, hélt bara áfram að lifa eins og hver annar maður, passaði ekkert sérstaklega upp á sykurinn eða neitt slíkt,“ segir Páll sem fékk þau tíðindi í fyrra að ef hann gerði ekki eitthvað í sínum málum væri stutt í að hann þyrfti að fara að sprauta sig vegna sykursýkinnar. „Ég er mjög þrjóskur maður og ákvað strax að taka þetta föstum tökum. Ég leitaði ráða hjá læknum og öðrum sem glímt höfðu við þessa tegund af sykursýki og voru allir sammála um að hreyfing væri besta meðalið. Það get ég svo aldeilis tekið undir,“ segir Páll sem í dag er laus við sykursýkina. Páll Ingólfur gengur 2-3 í viku. Einu sinni í viku fer hann með hópi sínum Fjallagarpar og gyðjur sem hægt er að finna á Facebook. Eins gengur hann vikulega með hópi sem er undir handleiðslu
Einars Skúlasonar og kallast Vesen og vergangur. „Fyrir tíu mánuðum var ég 98 kíló, í dag er ég 73 kíló. Ég hafði það val að fara að sprauta mig með insúlíni eða taka tilveruna föstum tökum, “ segir Páll sem breytti mataræðinu samhliða aukinni hreyfingu. „Þetta kostar auðvitað sjálfsaga en það er svo sannarlega þess virði. Ég fæ mér nú stundum nammi enda allt gott í hófi.“ Það er nóg framundan hjá Páli sem æfir nú af kappi fyrir hæsta tind Íslands. „Þessa stundina er ég að æfa mig fyrir göngu á Hvannadalshnúk en ég stefni á að ganga hann, ásamt fleirum, þann 14. maí næstkomandi.“
Páll Ingólfur Árnason fór að stunda fjallgöngur og göngur markvisst fyrir tæplega 11 mánuðum.
5 góð ráð Páls fyrir gönguferðir 1. Góða skapið er nauðsynlegt að hafa með í hvers kyns útvist. „Það eru reyndar alltaf allir í góðu skapi þegar þeir stunda skemmtilega útivist. Ég hef engan fýlupúka hitt á fjöllum,“ segir Páll og hlær. 2. Góðir skór til þess að ganga á, þú ferð ekki á fjöll án þess að vera í góðum skóm. Skóbúnaður er alveg númer eitt, tvö og þrjú. 3. Gott nesti er nauðsynlegt í lengri ferðir. „Sjálfur tek ég með mér Snickers, rúsínur og hnetur. Og auðvitað nóg af vatni. Margir taka með sér flatkökur og eins er vinsælt að hafa með sér slátur. Það verður öllum heitt sem fá sér slátur, þannig að það er mjög gott að hafa það í nestispokanum,“ segir Páll. 4. Það borgar sig vera vel undirbúinn fyrir hverja árstíð og eiga til dæmis góða göngubrodda fyrir veturinn og góða göngustafi sem hægt er að nota allan ársins hring, fyrir þá sem kjósa það. Einnig skaltu alltaf hafa regnfatnað meðferðis. Veðrið á Íslandi er óútreiknanlegt og þess vegna er mikilvægt að vera við öllu búinn. 5. Síðast en ekki síst mælir Páll með því að göngugarpar hafi þrúgusykur í bakpokanum sínum. „Það geta allir lent í því að verða orkulausir, þá hjálpar þrúgusykurinn alveg ótrúlega.“
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
40 |
Útivist Einar Skúlason og synir hans, Emil Skúli, Gabríel Gauti og Steinn Ingi, gengu Laugaveginn í fyrra.
5 fjöll fyrir byrjendur Einar Skúlason, göngugarpur og leiðsögumaður, mælir með fimm gönguleiðum fyrir þá sem ætla að reima á sig gönguskóna í sumar „Almennt séð er gott að hafa stígandi í gönguferðum og það er gott fyrir sjálfstraustið þegar þú nærð markmiðum þínum og kemst þangað sem þú ætlar þér. Eins er skemmtilegt að skoða fjölbreytta staði, fjöllin eru mörg og leiðirnar svo margar þannig að það er óþarfi að fara alltaf sömu leiðina,“ segir Einar Skúlason, göngugarpur og leiðsögumaður. Einar, sem skrifað hefur þó nokkrar göngubækur, mælir hér með fimm fjöllum sem henta vel fyrir byrjendur. „Leiðirnar má fara í þessari röð og í framhaldinu er hægt að fara til dæmis á Helgafell í Hafnarfirði, Þyril og Brekkukamb í Hvalfirði, upp að Steini í Esjunni,
Skálafell við Hellisheiði, tinda Akrafjallsins og fleira.“ VÍFILSSTAÐAVATN OG GUNNHILDARVARÐA Þetta er mjög góð ganga fyrir byrjendur til að prófa gönguskóna, taka nokkra kílómetra og ná smávegis hækkun í leiðinni. Byrjað er á því að ganga einn hring í kringum vatnið og svo er gengið upp að Gunnhildarvörðunni. Þaðan blasa Vífilsstaðir við og það þótti einmitt gríðarlegur áfangi í bataferlinu þegar berklasjúklingi tókst að komast upp að vörðunni. Þegar komið er niður aftur má taka annan hring í kringum vatnið, ef fólk er í stuði. Gangan tekur 1,5 klukkustund. BÚRFELLSGJÁ OG BÚRFELL Búrfellsgjáin er ein af perlum höfuðborgarsvæðisins. Þarna rann hraunið forðum sem við þekkjum úr Hafnarfirði og Garðabæ. Gengið er um Hjallamisgengið og um Búr-
fellsgjána eftir að hafa staldrað við hjá Vatnsgjá og Gjáarrétt. Með því að ganga upp á Búrfellið og hringinn í kringum gíginn fæst ágætis hækkun. Gangan tekur 2,5 klukkustundir. HELGAFELL Í MOSFELLSBÆ Það er fínt næsta skref að fara á Helgafellið í Mosfellsbæ til að sjá yfir sundin blá, en ekki gleyma að taka líka einhverja vegalengd í leiðinni og það er upplagt að halda áfram áleiðis í Skammadal þar sem skemmtileg þyrping lítilla sumarhúsa er í kringum matjurtagarða borgarinnar og ganga svo niður meðfram Varmá í sömu göngu. Þannig næst þó nokkur hækkun og mjög fjölbreyttur gönguhringur um svæði sem kemur á óvart. Gangan tekur 2 klukkustundir. MOSFELL Í MOSFELLSBÆ Mosfellið sker sig frá öðrum fellum á svæðinu að því leyti að það er
langyngst. Þetta er unglingur meðal öldunga og hentar því vel frísku fólki. Hækkunin er líka góð og fallegt að sjá Esjuna í nærmynd, þá sérstaklega Kistufellið og Mosfellsdalinn allan. Aldrei að vita nema að þið sjáið glitta í silfur Egils einhvern tímann í ferðinni og andi Halldórs Kiljan Laxness svífur yfir vötnum. Gangan tekur 2 klukkustundir. ÞORBJÖRN Í GRINDAVÍK Þorbjörninn er þannig að hann kemur þeim skemmtilega á óvart sem fara þar í fyrsta skipti. Neðan frá virkar hann eins og hvert annað fell, en hver hefði ímyndað sér að uppi séu leifar af herstöð og hin djúpa og fallega Þjófagjá sem á sér svo skemmtilega þjóðsögu. Það er upplagt að byrja í skógræktinni og fara niður að sunnanverðu um Gyltustíg og fylgja svo Reykjavegi vestan megin við fellið aftur í skógræktina. Gangan tekur 2,5 klukkustundir.
Farðu í gönguferð með Wappinu
Wappið er smáforrit fyrir snjallsíma í eigu Einars Skúlasonar. Wappið hefur að geyma safn fjölbreyttra GPS leiðarlýsinga um allt Ísland með upplýsingum um örnefni, sögur, náttúru og umhverfi til þess að njóta ferðarinnar sem best. Allar göngurnar sem Einar mælir með hérna eru í Wappinu. Forritið er sótt með því að fara inn á Wapp –Walking app í Appstore eða Playstore. Það kostar ekkert að hlaða Wappinu inn, en til þess að hlaða inn gönguleiðum með korti og leiðarlýsingu þarf að vera með reikning hjá Itunes eða Playstore. Leiðirnar kosta ýmist 150-300 krónur eða eru í boði einhvers.
Incrediwear vörurnar eru magnaðar og bera nafn með rentu. Um er að ræða hlífar og fatnað með ótrúlega virkni við að auka blóðrás og hitamyndum sem getur dregið úr sársauka, bólgum, stífleika og þreytu. Vörurnar hljóta meðmæli sérfræðinga á heilbrigðissviði og eru m.a notaðar af afreksíþróttafólki um heim allan og eru þróaðar út frá vísindalegum rannsóknum. Þessi mikla virkni kemur til út af byltingarkenndu fataefni sem samanstendur af bambus (kola) trefjum og Germaníum. Ég æfi og keppi mjög mikið og það er gríðarlegt álag á líkama mínum. Ég hef verið að nota hnéhlíf, ökklahlíf og sokka frá Incrediware og ég finn verulegan mun á mér, minni spenna og bólgur. Ég mæli sérstaklega með sokkunum, þeir eru mjög þægilegir og ég þreytist mun síður í fótunum þegar ég nota þá.
Víðir Þór Þrastarson Íþrótta- og heilsufræðingur
ÚTSÖLUSTAÐIR: ÚTILÍF KRINGLUNNI - ÚTILÍF SMÁRALIND - INTERSPORT BÍLDSHÖFÐA
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
42 |
Kynningar | Útivist
AUGLÝSINGADEILD FRÉTTATÍMANS S. 531 33 00 | auglysingar@frettatiminn.is Nokkrar hressar í morgungöngu Ferðafélags Íslands vorið 2015. Morgungöngurnar hafa notið mikilla vinsælda og taka um 500 manns þátt hverju sinni.
Nú er bara að stilla vekjaraklukkuna Morgungöngur Ferðafélags Íslands að hefjast í þrettánda sinn og fjölbreytt dagskrá hjá félaginu í allt sumar Unnið í samstarfi við Ferðafélag Íslands
M
orgungöngur Ferðafélags Íslands hafa verið árlega á dagskrá síðastliðin tólf ár. Að þessu sinni verður brugðið út af venjunni og stað þess að ganga á fjöll verður nú gengið í fjörunni allt frá Leirvogi í Mosfellssveit til Kópavogs. Gengið er klukkan sex alla morgna 9.–13.maí og er þátttaka ókeypis og allir velkomnir.
Páll Guðmundsson, framkvæmdastjóri FÍ, er fararstjóri í morgungöngunum. „Þegar við byrjuðum á þessu verkefni fyrir tólf árum þá mættu fimm manns í fyrstu morgungönguna. Þeim fjölgaði þó jafnt og þétt og nú eru um 500 manns sem taka þátt í þessum gönguferðum sem eru fimm daga í röð eina viku í maí. Við förum að þessu sinni niður í fjöru og upplifum kyrrðina og fegurðina í fjöruborðinu við undirspil sjávarins. Við munum auk þess bregða á leik
og fjaran er tilvalinn leikvöllur fyrir morgunhressa göngugarpa,“ segir Páll. Hver ganga tekur um tvær klukkustundir og er gengið í fjörunni frá upphafsstað en til baka eftir göngustígum ofan við fjöruna og aftur að bílunum. „Það má finna dagskrá morgungangnanna á heimasíðu FÍ og fylgjast með á Facebook,“ segir Páll. Morgungöngurnar eru góð upphitun fyrir gönguferðir sumarsins og einnig góð byrjun á hverjum degi að fylla lungun af fersku sjávarlofti. Örgöngur í Mosfellsbæ Örgöngur Ferðafélagsins hafa verið á dagskrá mörg undanfarin ár og er þá gengið í þéttbýlinu með leiðsögn
heimamanna og boðið upp á fróðleik um eitt og annað á viðkomandi svæði. Að þessu sinni verða örgöngurnar allar í Mosfellssveit og gengið á þremur mánudögum klukkan 19. Fararstjóri í þessum ferðum verður Bjarki Bjarnason. Fjallaskíðaveisla á Siglufirði Ferðafélag Íslands hefur boðið upp á fjallaskíðaferðir í vetur sem notið hafa mikilla vinsælda. Hápunkturinn í þessu verkefni er þátttaka í fjallaskíðamóti á Siglufirði sem haldið verður helgina 6. – 8. maí. Þeir Tómas Guðbjartsson og Helgi Jóhannesson hafa leitt þetta verkefni fyrir FÍ og hafa þátttakendur fengið
gríðarlega góða og fallega daga á fjöllum. Fjölbreyttar ferðir í boði Ferðaáætlun FÍ kom út í byrjun árs og í áætluninni má finna fyrir 200 ferðir; fjölbreyttar ferðir þar sem allir ættu að geta fundið eitthvað við sitt hæfi. „Það eru ferðir af öllum stærðum og gerðum, dagsferðir, kvöldferðir og lengri ferðir, allt frá göngustígum í þéttbýli og upp á hæstu tinda landsins og allt þar á milli. Þátttakan er góð, fjölmargar ferðir orðnar fullbókaðar og margir á leiðina í góða gönguferð í sumar,“ segir Páll Guðmundsson, framkvæmdastjóri FÍ.
Eitthvað óútskýranlegt sem náttúran gefur mér Bergdís Ýr fékk fjallgöngubakteríuna fyrir fjórum árum og gengur á fjöll allan ársins hring
B
Guðrún Veiga Guðmundsdóttir gudrunveiga@frettatiminn.is
FÉKKSTU EKKI BLAÐIÐ Í DAG?
HAFÐU ÞÁ SAMBAND VIÐ DREIFING@FRETTATIMINN.IS
ergdís Ýr Guðmundsdóttir, félagsráðgjafi hjá B a r naver nd a rnefnd Kópavogs, fékk fjallgöngubakteríuna í upphafi ársins 2012 og hefur vart stoppað síðan. „Ég gekk alltaf á eitt og eitt fjall fyrir austan á sumrin þegar ég var yngri en áhuginn kviknaði fyrir alvöru í kringum áramótin 2011-2012, þá fór ég að fara á fjöll ásamt vinkonu minni,“ segir Bergdís Ýr sem er fædd og uppalin á Fáskrúðsfirði. „Eða telst það ekki alvöru áhugi þegar þú vilt frekar eyða peningum í gönguskó en hælaskó?“ Bergdís Ýr gengur á fjöll að minnsta kosti fjórum sinnum í mánuði yfir veturinn. „Ég geng allan ársins hring en þó meira á sumrin. Fjöllin eru auðvitað aðgengilegri á þeim tíma og veðrið betra. Síðasta sumar var ég til dæmis alveg rosalega öflug og fór 3-4 sinnum í viku,“ segir Bergdís Ýr sem á erfitt með að lýsa því hversu mikið göngurnar gefa henni. „Auðvitað er alltaf gott að hreyfa sig og andlega eru fjallgöngur alveg ótrúlega nærandi. Það er einfaldlega eitthvað óútskýranlegt sem náttúran gefur mér, svona á móti vinnunni og daglegu amstri. Að ganga í vondu veðri eða góðu veðri og prófa að takast á við náttúruöflin sem þú ræður ekkert yfir er alveg ólýsanlegt. Svo ekki sé minnst á félagsskapinn sem fylgir þessu sporti.“
Bergdís Ýr gengur á fjöll allan ársins hring.
Bergdís Ýr fékk fjallgöngubakteríuna í upphafi árs 2012.
Bergdís Ýr byrjaði árið 2012 í fjallgönguhópi hjá Útivist en hefur nú gengið með hóp frá Íslenskum fjallaleiðsögumönnum í eitt og hálft ár. „Þú lærir ótrúlega mikið á því að vera í góðum hópi og mæli ég með því við alla sem hafa hug á því að fara stunda fjallgöngur að skrá sig í gönguhóp. Það er svo drífandi að vera hluti af hópi og þess vegna
„Að ganga í vondu veðri eða góðu veðri og prófa að takast á við náttúruöflin sem þú ræður ekkert yfir er alveg ólýsanlegt. “ mjög gott að byrja á því að skrá sig í einn slíkan.“ Framundan hjá Bergdísi eru tvær krefjandi göngur. „Ég er að fara í fjögurra daga göngu í Núpsstaðaskóg, um skóginn og upp á jökul. Svo ætla ég á Örninn hjá Grundarfirði sem er mjög spennandi ganga. Þetta eru tvær ólíkar göngur sem ég er mjög spennt fyrir,“ segir Bergdís.
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
44 |
Kynningar | Heilsutíminn
AUGLÝSINGADEILD FRÉTTATÍMANS S. 531 33 00 | auglysingar@frettatiminn.is
CARCIANA CAMBOGIA er vinsælasta fæðubótarefnið við þyngdarstjórnun
Helga Lind einkaþjálfari mælir eindregið með Caralluma fyrir þá sem vilja ná stjórn á matarvenjum og slá á naslþörfina.
Kaktusinn sem dregur úr ofáti
að einhverju að snarla án þess að vera svöng eða þurfa mat. Ég hef verið að kljást við sykurpúkann í mörg ár,“ segir Helga Lind.
Balsam kynnir Caralluma Fimbriata frá Natural Health Labs. Caralluma kemur jafnvægi á hið vel þekkta svengdar hormón „Ghrelin“ sem er oft í of miklu magni í líkamanum og kallar á ofát, sætuþörf og löngun í óhollustu Unnið í samstarfi við Balsam
H
elga Lind Björgvinsdóttir er lærður pilates kennari og einkaþjálfari og rekur líkamsræktarfyrirtækið Balance sem er starfrækt í Sporthúsinu í Kópavogi þar sem hún kennir meðal annars Power Pilates og aðhaldsnámskeiðið Betra form. „Ég hef lifað og hrærst
í íþróttum alla ævi og vissi alltaf að líkamsrækt væri mín hilla.“ Hjálpar fólki að breyta um lífsstíl Helga Lind hefur rekið Balance í sex ár og hefur þar að auki kennt líkamsrækt til fjölda ára. Sem menntaður pilates kennari og einkaþjálfari leggur hún áherslu á að fólk breyti hægt og rólega um lífsstíl svo breytingarnar séu varan-
legar. „Það er best að taka hlutina skref fyrir skref til að ná varanlegum árangri, í stað þess að leita að skyndilausnum,“ að mati Helgu Lindar. Alltaf að kljást við sykurpúkann „Þrátt fyrir að borða nóg af næringarríkum mat þá hef ég alltaf verið að kljást við naslþörf og áður en ég veit af er ég komin hálf inn í skáp að leita
Fullkomin stjórn á matarvenjum Helga Lind ákvað að prófa Caralluma því það er náttúruleg lausn. „Ég var svo uppveðruð af árangrinum að ég fékk vinkonur mínar allar til að prófa líka. Naslþörfin hvarf algjörlega og ég náði betri stjórn á matarskömmtunum þar sem ég varð saddari fyrr og lengur,“ segir Helga Lind sem þakkar Caralluma fyrir að nú eigi hún afslappaðra samband við mat. „Þetta er kjörin leið til að ná stjórn á öllum matarvenjum og kveða niður sykurpúkann.“
Náttúrulegt þyngdartap með CARCIANA CAMBOGIA: Fæðubótarefnið er unnið úr ávextinum CARCIANA CAMBOGA sem vex í Suðaustur-Asíu, þar sem hann hefur verið notaður í mörg hundruð ár sem almenn fæða og sem lækningalyf. CARCIANA CAMBOGIA inniheldur virka efnið HCA eða hýdróxýsýru sem rannsóknir hafa leitt í ljós að dregur úr matarlyst, stöðvar fitumyndun, vekur upp seddutilfnningu og jafnar blóðsykur. CARCIANA CAMBOGIA eykur jafnframt serótónín en aukin serótónínvirkni í heilanum dregur úr matarlyst, bætir andlega líðan, og vinnur gegn streitu.
Meistaranám í forystu og stjórnun hefur slegið í gegn Hefur á stuttum tíma orðið langstærsta námsbrautin við Háskólann á Bifröst Unnið í samstarfi við Háskólann á Bifröst „Við vorum mjög bjartsýn en gerðum okkur þó engar vonir um að þetta myndi slá svona hressilega í gegn,“ segir Sigurður Ragnarsson, sviðsstjóri viðskiptafræðisviðs í Háskólanum á Bifröst, en á aðeins tveimur árum hefur meistaranám í forystu og stjórnun orðið langstærsta námsbraut skólans. Meistaranám í forystu og stjórnun er 90 ECTS eininga nám sem hægt er að ljúka með MS gráðu og einnig MLM gráðu. „Þetta er gagnlegt nám sem gríðarleg eftirspurn er eftir frá fólki úr öllum áttum. Það er mikill misskilningur að nám af þessu tagi henti bara þeim sem eru með bakgrunn úr viðskiptafræði. Þegar við lögðum upp með þessa námsbraut gengum við út frá því að hún yrði gagnleg fyrir fólk sem væri að fást við ólík verkefni í samfélaginu. Nemendur okkar koma úr öllum áttum, heilbrigðisgeiranum, stjórnmálum og mennta-
Fyrsti útskriftarhópurinn ásamt nokkrum nemendum úr alþjóðaviðskiptum.
Sigurður Ragnarsson, sviðsstjóri viðskiptafræðisviðs í Háskólanum á Bifröst.
geiranum, svo eitthvað sé nefnt,“ segir Sigurður. Námið er kennt í fjarnámi en Háskólinn á Bifröst hefur áralanga
Það er mikill misskilningur að nám af þessu tagi henti bara þeim sem eru með bakgrunn úr viðskiptafræði. Þegar við lögðum upp með þessa námsbraut gengum við út frá því að hún yrði gagnleg fyrir fólk sem væri að fást við ólík verkefni í samfélaginu. reynslu í háskólakennslu í fjarnámi, bæði í grunnnámi og í meistaranámi. „Þetta er nám sem fólk getur tekið á eigin hraða, langflestir sem
stunda þetta nám gera það samhliða vinnu. Margir nemendur okkar eru til dæmis nú þegar í ábyrgðarog stjórnunarstöðum og eru að bæta við sig. Forysta og stjórnun er nefnilega afar nytsamlegt nám fyrir þá sem vilja auðga sig og efla sem stjórnendur.“ Að sögn Sigurðar er mikil áhersla lögð á vöxt og eflingu einstaklingsins í tenglsum við forystu og eru námskeiðin á mjög breiðu sviði. Til dæmis er sérstakt námskeið í þjónandi forystu. „Það rímar vel við stefnu og ímynd skólans að mennta samfélagslega ábyrga leiðtoga.“
Námið hófst haustið 2014 og var fyrsti hópurinn útskrifaður í febrúar síðastliðnum. „Í kringum 145 manns stunda nám við brautina í dag og við útskrifuðum fyrsta hópinn okkar nýverið sem var afskaplega skemmtilegt. Í náminu eru vinnuhelgar þar sem allir hittast og hafa nemendur okkar myndað rosalega sterk tengsl sín á milli.“ Opið er fyrir umsóknir, allar nánari upplýsingar má finna á bifrost.is
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
| 45
Kynningar | Heilsutíminn
AUGLÝSINGADEILD FRÉTTATÍMANS S. 531 33 00 | auglysingar@frettatiminn.is
Mæli með Amino Liðum fyrir alla Steinþóra Sigurðardóttir er mjög ánægð með Amínó Liði sem hafa reynst einstaklega vel Unnið í samstarfi við Icecare
A
mínó vörulínan samanstendur af fæðubótarefnum sem innihalda IceProtein® ásamt öðrum lífvirkum efnum. Amínó® Liðir er liðkandi blanda með náttúrlegum efnum úr hafinu við Ísland. Það inniheldur sæbjúgu (Cucumaria frondosa) og IceProtein® (vatnsrofin þorskprótín). Skrápurinn samanstendur að mestu leyti úr brjóski og er því mjög ríkur af kollageni en einnig lífvirka efninu chondroitin sulphate sem verndar liði fyrir skemmdum
og örvar endurbyggingu á skemmdu brjóski. Fyrir utan að innihalda kollagen og chondroitin sulphate er sæbjúgna-extraktið ríkt af sinki, joði og járni sem og bólguhemjandi efnum sem nefnast saponin. Auk sæbjúgna og IceProteins® inni inniheldur Amínó Liðir túrmerik, vítamín D, vítamín C og mangan. Rannsóknir hafa sýnt að vatnsrofið fiskprótín, eins og eru í IceProtein®, styðja við liðaheilsu. Kollagen, chondroitin sulphate, vítamín D, vítamín C og mangan eru allt mikilefni sem eru mikil væg fyrir liðaheilsu. Amínó® vörulínan samanstendur
Dr. Hólmfríður Sveinsdóttir.
af fæðubótarefnum sem innihalda þorskprótín, ásamt öðrum lífvirkum efnum sem styðja við eða auka heilsubætandi virkni þorskpeptíðanna. Að sögn dr. Hólmfríðar Sveinsdóttir, stofnanda og framkvæmdastjóra PROTIS ehf., sem
„Ég var með stöðug óþægindi í bakinu og hálf haltraði um. Eftir að ég fór að taka inn Amino Liðir sæbjúgnahylkin öðlaðist ég meiri liðleika í bakinu.“
framleiðir Amínó® vörulínuna, er fiskprótínið unnið úr hágæða hráefni sem fellur til við flakavinnslu á íslenskum þorski. „Markmiðið er að hámarka nýtingu á einstakri náttúruauðlind og bæta lýðheilsu. Fiskprótínið er unnið samkvæmt IceProtein® tækni sem byggir á vatnsrofstækni þar sem prótínin eru meðhöndluð með vatni og ensímum og í framhaldinu síuð þannig að prótínið sem kallast IceProtein® samanstendur einungis af smáum lífvirkum peptíðum,“ útskýrir Hólmfríður. Steinþóra Sigurðardóttir hóf inntöku Amínó Liða með góðum árangri. „Ég var með stöðug óþægindi í bakinu og hálf haltraði um. Eftir að ég fór að taka inn Amino Liðir sæbjúgnahylkin öðlaðist ég meiri liðleika í bakinu.“
Steinþóra Sigurðardóttir.
Nærandi smyrsl úr íslenskum jurtum
Active Liver virkar fyrir mig
Sárabót og Hælabót eru hluti af vörulínunni Gandi. Smyrslin eru mýkjandi og rakagefandi krem unnin úr minkaolíu og íslenskum jurtum
Fita er ekki bara bundin við maga, rass og læri. Hún getur einnig sest innan í líffærin, þar á meðal lifrina
M
inkaolía og handtíndar íslenskar jurtir eru uppistaðan í vörunum frá Gandi. Minkaolía hefur óvenjuhátt hlutfall af ómettuðum fitusýrum sem gefa henni einstaka eiginleika í snyrtivörum. Hún er græðandi og mýkjandi náttúruleg afurð fyrir húð bæði manna og dýra. Minkaolían sogast hratt inn í húðina og getur þannig hjálpað til við að loka sárum og sprungum sem í kjölfarið gróa hraðar. Í smyrslunum er einnig að finna handtíndar íslenskar jurtir, bývax og E-vítamín. Heldur exeminu niðri Klara Helgadóttir prófaði Sárabót fyrir átta ára gamlan son sinn sem berst við exem og er með mjög þurra húð. „Við höfum prófað ansi mörg exem krem, þar á meðal sterakrem og ekkert hefur virkað jafn vel og Sárabót frá Gandi. Við höldum exeminu alveg niðri með Sárabót.“ Frískir og nærðir fætur Hjördís Anna Helgadóttir notast við Hælabót í starfi sínu sem fótaaðgerðafræðingur. „Í dag nota ég nær eingöngu Hælabót eftir fótaaðagerðir og mæli ég hiklaust með því. Það þarf ekki mikið magn af því. Kremið smýgur mjög vel inn í húðina og það er mjög gott að nudda upp úr því. Hælabótin er sérstaklega góð á sprungna hæla og þurra fætur.“ Hjördís er einnig hrifin af myntunni í kreminu sem gefur
Hjördís Anna Helgadóttir, löggiltur fótaaðgerðafræðingur, notar Hælabót eftir fótaaðgerðir.
fótunum frískleika. „Ég hef unnið með þetta krem í um það bil fimm mánuði og bæði ég og viðskiptavinir mínir erum mjög hrifin af Hælabót,“ segir Hjördís.
Hælabót
Sárabót
Hælabót hefur reynst vel á þurra og sprungna hæla. Hælabót inniheldur minkaolíu, bývax, vallhumal, tea treeog piparmyntu kjarnaolíur auk E-vítamíns. Vallhumall hefur lengi verið notaður sem lækningajurt á Íslandi, þekktur fyrir græðandi og mýkjandi eiginleika sína. Tea tree olía er talin hafa sótthreinsandi áhrif og piparmyntan þykir auka blóðflæði.
Sárabót er mýkjandi, græðandi og kláðastillandi smyrsl. Sárabót inniheldur minkaolíu, bývax, haugarfa, vallhumal og klóelfting, lavender og rósmarín kjarnaolíur auk E-vítamíns. Klóelfting og haugarfi hafa sömu eiginleika og vallhumall en haugarfinn þykir einnig kláðastillandi. Sárabót og Hælabót eru fáanleg í apótekum og heilsuhillum stórmarkaðanna.
J
óna Hjálmarsdóttir hefur notað Active Liver í nokkra mánuði með góðum árangri. „Ég ákvað að prófa Active Liver eftir að ég sá að það er úr náttúrulegum efnum og ég hef fulla trú á að náttúruefnin í vörunni stuðli að eðlilegri lifrarstarfsemi. Ég er sjúkraliði að mennt og er meðvituð um líkamsstarfsemina og veit að fita getur safnast á lifrina, þess vegna vildi ég prófa.“ Fékk fljótlega aukna orku Hún segist hafa fundið fljótt mun á sér. „Ég fékk fljótlega aukna orku og mér finnst auðveldara að halda mér í réttri þyngd, enda inniheldur Active Liver kólín sem stuðlar að eðlilegum fituefnaskiptum. Ég er í vinnu þar sem ég þarf að vera mikið á ferðinni, ég er í góðu formi og hef trú á að Active Liver virki fyrir mig. Einnig finn ég mikinn mun á húðinni á mér, hún ljómar meira og er mýkri. Ég er mjög ánægð með árangurinn og mæli með Active Liver fyrir fólk sem hugsar um að halda meltingunni góðri,“ segir Jóna. Starfsemi lifrarinnar hefur mikið að segja um líkamlegt heilbrigði og hefur lifrin mikla þýðingu fyrir efnaskiptin. Það geta verið margar ástæður fyrir því að fita safnast upp í lifrinni. Það getur verið vegna áfengisneyslu en það getur einnig verið vandamál hjá fólki í yfirþyngd. Þreyta og þróttleysi geta verið merki um að mikið álag sé á lifrinni. Nýtur þú lífsins of mikið? Þegar lífinu er lifað til fulls er auðvelt að finna fyrir því og það sést á fólki. Dagsdaglega leiðir fólk almennt ekki hugann að lifrinni. Hún gegnir þó mikilvægu hlutverki varðandi efnaskipti og niðurbrot á fitu. Of mikið af kolvetnum, of mikið áfengi og feitur matur valda of miklu álagi á starfsemi lifrarinnar og gallsins. „Matur sem neytt er nú á dögum inniheldur meira af kolvetnum en matur sem forfeður okkar neyttu. Við
erum ekki vön þeim. Of stór skammtur af kolvetnum miðað við prótein gerir lifrinni erfitt að viðhalda eðlilegum efnaskiptum og niðurbroti á fitu. Sem betur fer eru það ekki einungis prótein sem geta örvað lifrarstarfsemina,“ útskýrir Ólöf Rún Tryggvadóttir, framkvæmdastjóri hjá IceCare. Leyndarmálið um Active Liver Active Liver inniheldur náttúrulegu jurtirnar túrmerik og svartan pipar. Einnig ætiþistil og mjólkurþistil sem er þekktir fyrir að stuðla að eðlilegri starfsemi lifrarinnar og gallsins. Einnig inniheldur Active Liver kólín sem stuðlar að eðlilegum fitefnaskiptum, viðheldur eðlilegri starfsemi lifrarinnar og stuðlar að eðlilegum efnaskiptum að því er varðar amínosýruna hómósystein.
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
46 |
Við bjóðum góð verð alla daga Kjóll kr. 5900 Kjólar í mörgum litum og mynstrum
280cm
98cm
Tökum upp nýjar vörur daglega Bláu húsin Faxafeni | S. 588 4499 | Opið mán.-fös. | 11-18 | lau. 11-16
R A T VAN ÞIG ? U K OR Koffein Apofri - 100% hreinar koffíntöflur ÞÆGILEG ORKA ÞEGAR ÞÚ ÞARFT Á HENNI AÐ HALDA
• Á morgnana • Í skólann og prófalesturinn • Í vinnuna • Fyrir æfinguna
Tíska
Bey, þau elska þig ekki eins og við elskum þig Aðdáendur Beyoncé hafa verið óvinnufærir síðan hún gaf sjónrænu plötuna Lemonade óvænt út síðustu helgi. Platan er uppfull af krafti, reiði, fyrirgefningu, ást og pólitík. Platan hefur þegar verið greind af öllum helstu fjölmiðlum hérlendis sem erlendis. Hér er okkar innlegg: Hafnaboltakylfur – fáðu útrás Fyrir þá sem fylltust innblæstri við að horfa á Beyoncé fá útrás á nokkrum vel völdum bílrúðum í myndbandinu við Hold Up, fást hafnaboltakylfur á hagstæðu verði í Húsasmiðjunni á aðeins 1990 krónur.
Trukkaðu yfir allt
Séu límonaðiaðdáendur ekki búnir að fá nóg eftir útrás með hafnaboltakylfu heyrði Fréttatíminn í Arctic Trucks og grennslaðist fyrir um hvort hægt væri að breyta jeppa í svokallaðan Monster Truck eins og þann sem Beyoncé rústar fólksbílum á í Hold Up. Arctic Trucks gaf þau svör að slíkir trukkar væru vissulega ekki gerðir á Íslandi, enda ólöglegir á götum úti, en menn þar sögðu okkur að stærstu dekk sem sett væru á jeppa væru 44 tommu. Svo þetta er í það minnsta mögulegt.
ÁN ALLRA AUKAEFNA Fæst í næsta apóteki, Hagkaupum, Fjarðarkaupum, 10-11 og Iceland
Birkilaufstöflur Birkilauf (Betulic) hefur góð áhrif á bæði vökvajafnvægi líkamans og húð, örvar starfsemi nýrna og þvagfæra. Hraðar efnaskiptum og losar vatn úr líkamanum, dregur úr bólgum og afeitrar líkamann (detox).
www.birkiaska.is
Bodyflex Strong
Bodyflex Strong vinnur gegn stirðleika og verkjum í liðamótum og styrkir heilbrigði burðarvefja líkamans. 2 hylki tvisvar á dag í tíu daga. Síðan er hægt að minnka skammt í 2 hylki á dag. Inniheldur hvorki laktósa, ger, glúten né sætuefni.
www.birkiaska.is
Colonic Plus Kehonpuhdistaja
Netlu-, túnfífla- og birkilaufstöflur örva brennslu og meltingu og eru bjúglosandi. Sérstaklega er mælt með vörunni til að hreinsa líkamann.
NÝ SENDING AF SUNDFÖTUM STÆRÐIR 14-28 EÐA 42-56
VERTU VELKOMIN Í VERSLUN OKKAR AÐ FÁKAFENI 9 EÐA PANTAÐU Á CURVY.IS
OPNUNARTÍMAR Í VERSLUN CURVY AÐ FÁKAFENI 9 ALLA VIRKA DAGA FRÁ KL. 11-18 LAUGARDAGA FRÁ KL. 11-16
www.birkiaska.is
Evonia Evonia eykur hárvöxt með því að veita hárrótinni næringu og styrk.
Sundbolur Verð: 8.990 kr
Evonia er hlaðin bætiefnum sem næra hárið og gera það gróskumeira. Bætiefni ársins í Finnlandi 2012.
www.birkiaska.is
Fákafeni 9 | Sími 581-1552 | www.curvy.is
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
Límonaði að hætti Beyoncé
Settu hálfan lítra af vatni í könnu formæðra þinna Bættu við 250 grömmum af sykri, kreistu biturðina úr átta sítrónum og raspaðu hatrið úr hálfri sítrónu. Helltu úr skálum reiði þinnar úr einni könnu í aðra nokkrum sinnum, síaðu í gegnum tært og hreint viskustykki. Þú finnur jafnvægið og fyrirgefninguna seytla inn í þig með hverjum sopa.
| 47
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
48 |
Út fyrir þægindarammann Steini skoðar heiminn Þorsteinn Guðmundasson Sonur minn fór í fimm daga dvöl upp í Reykjaskóla í Hrútafirði í síðustu viku ásamt bekkjarfélögum sínum og krökkum úr tveimur öðrum skólum. Hann er þriðja barnið sem ég sendi í þessar skólabúðir, ekki af því að mér þyki börnin mín pirrandi og vilji hvíla mig á þeim í nokkra daga, heldur þvert á móti vegna þess að ég veit að það er fátt sem styrkir þau meira og gefur þeim meira sjálfstraust en að fara í svona ferð. Að fara svona að heiman, 12-13 ára gamall, er ekkert lítið mál fyrir flesta krakka. Þau vinna að því allan veturinn að safna flöskum (passið ykkur á því, það getur verið pínlegt þegar þau mæta með heilu svörtu ruslapokana af rauðvínsflöskunum í skólann), halda skemmtikvöld og undirbúa sig á ýmsan hátt. Svo þegar þau koma á staðinn skemmta þau sér auðvitað konunglega. Ég held reyndar að ég hafi ekki farið í nákvæmlega svona ferð sjálfur á þessum aldri. Við fórum í tveggja daga skíðaferð upp í Víkingsskála þegar ég var unglingur og það eina sem ég man er að við vorum látin sofa á dýnum á gólfinu í stórum sal og það var svakaleg táfýla í loftinu, í bland við þá svitalykt sem einkennir unglinga og ég man líka að þetta var stressandi en líka gaman. Og það er einmitt mergurinn málsins. Við eigum það til að gleyma því að við fáum oft mest út úr því í lífinu sem við höfum mest fyrir, því sem veldur okkur mestum
Sudoku
kvíða fyrirfram, því sem við eigum erfiðast með að gera, því sem við eigum erfiðast með að skilja. Þjóðfélagið miðast allt við að gera okkur, og um leið börnunum okkar, auðvelt fyrir. Það er auðvelt að kaupa í matinn, auðvelt að læra, auðvelt að vinna, auðvelt að komast yfir áföll og leiðindi. En á sama tíma sækjum við sífellt í það sem erfitt. Ég man til dæmis ekki eftir því að neinn vina minna hafi póstað mynd af sér á toppi Öskjuhlíðar í fjallgönguskóm með textanum: Sigraðist á Öskjuhlíðinni á auðveldan hátt! Á sama hátt man ég ekki eftir því að hafa séð fólk monta sig af því að hafa unnið aldraða foreldra sína í spretthlaupi eða börnin sín í sjómanni. Við elskum áskoranir, erum alltaf að vinna að einhverju markmiði. Flestir sem ég þekki eru að vinna að því að grenna sig, styrkja sig, bjarga hjónabandinu, læra frönsku, borða hollari mat, hætta að reykja eða hreyfa sig meira. Aldrei hittir maður manneskju sem er ekki að keppa að neinu markmiði, er bara ánægð með það sem hún hefur og sátt við útlitið. Við köllum líka svoleiðis manneskjur metnaðarlausar og það þykir sko ekkert smart. Algengasta svarið sem ég fæ þegar ég spyr fólk hvers vegna það hafi ákveðið að fara á námskeið hjá mér í uppistandi er ekki: Vegna þess að mig langaði svo mikið til þess. Heldur: Vegna þess að mig langaði að fara aðeins út fyrir þægindarammann. Hmm? Hvað þýðir það? Að gera eitthvað óþægilegt
8 9 2
3 8 6 3 5 9
7 3
8 4
2
6 9
1
Við elskum áskoranir, erum alltaf að vinna að einhverju markmiði ... Aldrei hittir maður manneskju sem er ekki að keppa að neinu markmiði, er bara ánægð með það sem hún hefur og sátt við útlitið. Við köllum líka svoleiðis manneskjur metnaðarlausar og það þykir sko ekkert smart.
8
5 2
7
9
3 2
3
Sudoku fyrir lengra komna
2 9 4 1 5
sem fólk getur svo verið ánægt með að hafa komist í gegnum, ekki satt? Við sem sagt veljum að gera óþægilega hluti fram yfir þægilega. Þannig vinnum við okkar litlu sigra í lífinu. Og við dveljum ekkert sérstaklega við þá sigra. Þegar krakkarnir mínir koma úr svona ferð, eins og þessari á Reyki, sem jafnvel hafði valdið þeim kvíðablandinni eftirvæntingu mánuðum saman og maður spyr þau; var ekki gaman eða var þetta nokkuð svo slæmt? Þá yppta þau öxlum og segja: Nei, nei. Og svo snúa þau sér að næsta verkefni, helst einhverju nógu erfiðu.
8
3 1 6
4 2
7
4
7 3 8 1 9 6 5 7 6 8 1 5 3
Krossgátan
Allar gáturnar á netinu
BREKKA
290
ANNAST
H Ý J Ú K K R N A A P U I N G T I R É T A A L G A N Ú R I S
AÐHYLLAST IMPRA
UPPHRÓPUN GEIL
REIÐMAÐUR
S H V Í T E I S T V I L T L L Þ S A U R U M Á S Í T A S A L A M Á L A E L T S E S Í G A M A B U S I R I T L VERST
UMHVERFIS
SKEKKJA
TVEIR EINS
FÖLNA
ÓSKAR
PÚLA
ÞRÁKELKNI
TRÉ
TVEIR EINS
AFSPURN
DRULLA
FÉLAGI SKÁL
HLJÓÐFÆRI VIÐSKIPTI
BORÐA
HEIMSÁLFA
LITA
HNOÐAÐ
FRESTA
SÝKING
LÆKKA FLÝTIR
SKEMMTUN NÝNEMI
SÝNI
RITLEIKNI
KVEÐJA
AFKVÆMI
KRYDDA VIÐUR
ÞREPARÖÐ HNAPPUR
ÓLÆTI
HÆNGUR
VIÐDVÖL Í RÖÐ
S K N E I G J A G R A F F Ö G L E I F I N G V L E I Á V A R P Ð A G R U R J A R A S A S V Þ S T I G I A M A L T A L J T A L A S K O Á N I N G T A K Æ T K Á S MIÐJA
VAG
OFANFERÐ
GRYFJA
RUGLA FÚADÝ
STORKUN
BLÓÐSUGA
KIPRA
GILDI
PIRRA
FYRR
TEYMA
FORÐAST
TÓLF TYLFTIR RAUÐBRÚNI
SUNDLA
GYÐJA HÓLFA
ÁTT
SAMKOMA
RÉTT
MÆLIEINING
DRYKKUR
HNÍFJAFN ÁNA
RÖLTA
VELLÍÐAN
SJÁÐU
KIRNA
STEFNA
FUGL
UNGDÓMUR
MAUK
FOR
REKA FRÁ
NES
A S T U T A R U N G G Æ G I Ð A Æ O S S R P I R Á N I N G N A T A F N L L A K E R K R S K A S A
TVEIR EINS RÁS
ÁTT
BLETTA
GABBA
ÓFAGUR
HELDUR BROTT
DUGLAUS
SVELG LAGFÆRING
SPENDÝR
ÖRVERPI ALGENGUR YFIRSTÉTT
SKINNAVERKUN ÖRK
STÓLPI
ENGI
VARA
SJÚKDÓMUR
ÓSÆTTI
PLANTA
IM
Í RÖÐ MUN
SPRENGIEFNI
BÝFUR
VELLÍÐAN VEFENGJA
GJÁLFRA
HÖGG
FÆÐA
KVK NAFN
SÆLA
LEIÐSLA
BEIKON
GÓL
GJALDMIÐILL
VÖRUMERKI
TVEIR EINS
RÍSA
ROTNA
HÆTTA
ELDHÚSÁHALD FLOKKAÐ
TIGNA
NÁTTÚRUPARADÍS SEM Á EKKI SINN LÍKA
KOSTA RÍKA
UPPNÁMS
5. - 19. SEPTEMBER
FIÐUR
ÓBUNDIÐ
SKÁI
BLÓÐSUGA TVEIR
TVEIR EINS
PÚSTRAR
KÆLA
NÖGL
TUNGUMÁL
Ferðaskrifstofan hefur nú hannað í samvinnu við heimamenn sérstaka ferð sem samanstendur af upplifun af náttúru landsins og dýralífi þess. Auk þess munum við kynnast fólkinu sjálfu sem landið byggir. Ferðin er ætluð brosandi og lifandi fólki sem vill upplifa ævintýri í ótrúlegu umhverfi.
SAMTÖK
ÁLIT MÁLMUR
SKJÖN
SAMTALS
MÓT
VEFJA
NEITUN ÁMÆLA
ANGAN MUNDA
MERGÐ
SLÆMA
FYRIRHÖFN
SAMSKONAR
FLÓN
STERKA
RJÚKA
SÍMI: 588 8900
SÝKN
BANKA ÖÐRUVÍSI
Verð per mann í 2ja manna herbergi Innifalið í verði: Flug, skattar, hotel, allar ferðir, islenskur fararstjóri og aðgangur þar sem við á.
ALUR
ÞEI
KRAFS
565.940.-
WWW.TRANSATLANTIC.IS
TRYGGUR
MERJA
RÍKI Í EVRÓPU
STEINTEGUND
AFKVÆMI STYKKI
STEINBOGI
UPPNÁMS
KK NAFN
GJALDMIÐILL
NIÐURFELLING
0<1' -(5=< 23,2à$ && %< 6$
Lausn Lausn á krossgátunni í síðustu viku.
KYNKIRTILL
www.versdagsins.is
291
Allar krossgátur Fréttatímans frá upphafi er hægt að nálgast á vefnum http://krossgatur.gatur.net.
mynd: WyrdLight.com (cc By-SA 3.0)
Af því þekkjum við að Jesús lét lífið fyrir okkur...
SUÐA
GUMS
UPPHRÓPUN
FLAN GÓÐ LYKT
TVEIR EINS
TVÍHLJÓÐI
Í RÖÐ
FUGL
LJÓSKER
HRÖRNA
TITTUR
Pennabox með límbandi og skúffu fyrir bréfklemmur 4.490 kr.
Íslandsklukkan Stærð: 23 x 33 cm. 3.200 kr.
Karoto Með Karoto gerir þú gulrótarþynnur til að skreyta matinn og gera hann lystugri 1.790 kr.
Kisupúði 6.200 kr.
Handskornir tréfuglar 3.900 kr.
Hnöttur 16.900 kr.
Heico kisa 7.700 kr. Úrval af þýsku gæðalömpunum frá Heico!
Ittala Kastehelmi kertastjakar 2.390 kr.
Lasso flöskustandur 3.900 kr.
WC HILLAN kemur röð og reglu á lesefni setustofunnar. Stærð: 25 x 26 cm. (4 litir.) 3.700 kr.
Waaw lampi 39.000 kr.
Ostabretti með hnífum 5.990 kr.
Gamla góða Íslandskortið Stærð: 50x70 cm. Aðeins 750 kr.
Hauskúpuljós 6.900 kr. Rope skál 13.400 kr. Músíkegg Elvis Þegar egg eru soðin fer músíkeggið með í pottinn og spilar „Viva Las Vegas“ þegar eggin eru linsoðin og „Jailhouse Rock“ þegar þau eru harðsoðin 5.500 kr.
Frístandandi Hnattlíkan Þú stillir því upp og það snýst og snýst 3.390 kr.
Magnet Vasar 5.900 kr.
Nýi Moomin sumarbollinn 3.490 kr.
Skólavörðustíg 12 sími 578 6090 www. minja.is fb: minja
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
50 |
GOTT UM HELGINA
Fyrsti maí hins róttæka verkalýðs
Árni Már Erlingsson, Snorri Ásmundsson og þátttakendur í List án landamæra flytja gjörninginn Óþekkt, stælar og almenn óþekkt í Port verkefnarými, laugardaginn 30. apríl klukkan 14-16 og frá klukkan 20. Þar munu gestir og gangandi geta stofnað sitt eigið aflandsfélag. Myndin er frá gjörningi Snorra, Koddu! sem var framkvæmdur með fötluðum listamönnum í Nýlistasafninu árið 2011.
Á verkalýðsdeginum, 1. maí, kennir ýmissa grasa um allan bæ. Nokkrir hópar hafa tekið sig saman og standa fyrir dagskrá fyrir þá sem virkilega vilja berjast fyrir bættum hag alþýðunnar á róttækan hátt. Dagskráin hefst með því að hópurinn safnast saman klukkan 13 á Lækjartorgi, marserar niður Laugaveg með verkalýðsgöngunni árlegu og eftir dagskrá á Lækjartorgi verður hist á Múltíkúltí á Barónstíg, byltingin rædd og tækifæri fyrir svipað þenkjandi róttæklinga að ráða ráðum sínum. Hóparnir sem standa fyrir viðburðinum eru IWW Ísland, Kynsegin Ísland, No borders Iceland, Róttæki sumarháskólinn, Trans Ísland, Attac á Íslandi, Innblástur Arkestra and Aktívegan. Hvar? Hlemmur. Hvenær? 1. maí klukkan 13.
Aflandsfélag í þágu myndlistar stofnað
„Ég er búinn að vera með námskeið og listasmiðju í gangi síðustu daga fyrir fatlaða listamenn þar sem við höfum verið að mála saman aflandseyjar. Krakkarnir hafa verið að mála þessar eyjar út frá sínum hugmyndum um aflandseyjar, sem eru byggðar á litatónum íslenskrar náttúru,“ segir Árni Már Erlingsson myndlistarmaður sem
vinnur nú fyrir List án landamæra. „Við ætlum svo að kynna stofnun aflandsfélags í þágu íslenskrar myndlistar með gjörningi í Gallerí Port á laugardaginn. Þá verður gestum og gangandi líka boðið að stofna sitt eigið aflandsfélag. Með þessu ætlum í raun að sýna fram á hversu auðvelt það er að stofna eitt slíkt.“
Fjólublátt regn Eins og flestir vita féll tónlistargoðsögnin Prince frá í síðustu viku. Prince var einn besti gítarleikari sem heyrst hefur auk BÍÓFERÐ þess að HELGARINNAR vera frábær söngvari og tónsmiður. Margir tengja tónlistarmanninn við hina vinsælu bíómynd Purple Rain frá árinu 1984. Í myndinni fór Prince með aðalhlutverk og samdi alla tónlistina. Það er því vel við hæfi að Bíó Paradís hyggst halda sérstaka sýningu á myndinni á laugardaginn, Prince til heiðurs. Hvar? Bíó Paradís. Hvenær? Laugardaginn 30. apríl, klukkan 20.
Hundrað raddir óma Hvernig hljómar að slaufa aprílmánuði og taka sumrinu opnum örmum undir tónum kórs hundrað kvenna? Margrét Jóhanna Pálmadóttir fagnar 60 ára afmæli sínu með tónlistarveislu þar sem einsöngkonan Berglind Björk Jónasdóttir og hljómsveit, skipuð úrvals tónlistarmönnum, verða með í fjölbreyttri gospel-, blús- og djasstónlist. Margrét, ásamt 100 kvenna skara úr söngskólanum Domus vox, treður upp og lofar góðri skemmtun og gæsahúð. Hvar: Fríkirkjan við Tjörnina. Hvenær: Laugardaginn 30. apríl, klukkan 16 og 18.
ð bo Til
17 10 bitar fyrir 4-5
Hókus pókus Töframaður leggur sprotann á hilluna „Í Töfraheimi Einars Mikaels verða sjö ár af töfrum sett í eina sýningu – allt mitt besta hingað til í sambland við nýtt efni sett saman og útkoman verður ein stórkostleg fjölskyldusýning.“
5 Stórir bitar og 5 minni. Stórt hrásalat og kokteilsósa. Stór af frönskum og 2l. Pepsi.
Um helgina fer fram í Bæjarbíói atburður sem markar lokin á töframannsferli Einars Mikaels – í það minnsta næstu sjö árin. Að sögn Einars markast lífið af sjö ára löngum tímabilum og telur hann því sínum sjö ára langa töframannsferli lokið. Hvað? Töfraheimur Einars Mikaels. Hvar? Bæjarbíó í Hafnarfirði. Hvenær? Sunnudaginn 1. maí, klukkan 15. Hvað kostar? 2500 krónur.
Hvað ætlar þú að gera 1. maí? Það er ósköp einfalt, ég byrja daginn hjá Samtökum hernaðarandstæðinga og hitti þar fólk. Þaðan geng ég niður Laugaveginn og safna peningum til styrktar verkefna í Palestínu. Það eru yfirleitt verkefni tengd börnum, sjúkrahúsum og ýmis skorts á hernaðarsvæðum Palestínu.
Birna Þórðardóttir
r au
r au
t
arb
lab
Krin
g l an
Mik
Krin
Við erum hér!
glu
mý r
Mik
t
Fjörið um helgina er í Gróttu!
lab
r au
t
Aðeins einn dag á ári gefst almenningi tækifæri til að ganga upp í Gróttuvitann og sá dagur er um þessa helgi: Fjölskyldudagur Gróttu fer fram á laugardaginn. Dagskráin er stútfull fyrir unga sem aldna, en meðal þess sem í boði verður eru krakkajóga, andlitsmálun, vöfflur og fjöruferð með líffræðingum. Auk þess mun Lolla mæta með gítarinn og grínið og Flemming Viðar Valmundsson með harmonikkuna. Leyfi veður og vindar munu brimbrettakappar meira að segja leika listir sínar fyrir opnu hafi. Hvar? Í Gróttu úti á Seltjarnarnesi. Hvenær? Laugardaginn 30. apríl, klukkan 15.30-17.30.
Ég ætla að njóta með fjölskyldunni, kannski rölta niður í bæ og gefa öndunum brauð, ef veður leyfir!
Héðinn Sveinn Baldursson Briem
Ég á 19 ára afmæli þennan dag sem er svo sem ekki merkilegur aldur, en eg mun ekki fagna því þar sem ég er í munnlegu dönskuprófi klukkan 8.30 þennan dag. Svo er ég í skriflegu stúdentsprófi í dönsku daginn eftir svo ég verð allan daginn að læra fyrir það. Ég hlakka sem sagt ekki mikið til. Snorri Másson
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
52 |
VEGBÚAR – HHHH – S.J. Fbl. MAMMA MIA! (Stóra sviðið)
Fös 29/4 kl. 20:00 aukas. Fim 19/5 kl. 20:00 Lau 30/4 kl. 20:00 15.s Fös 20/5 kl. 20:00 Þri 3/5 kl. 20:00 Lau 21/5 kl. 14:00 Mið 4/5 kl. 20:00 Lau 21/5 kl. 20:00 Fim 5/5 kl. 20:00 Sun 22/5 kl. 20:00 Fös 6/5 kl. 20:00 aukas. Þri 24/5 kl. 20:00 Lau 7/5 kl. 14:00 Mið 25/5 kl. 20:00 Lau 7/5 kl. 20:00 aukas. Fim 26/5 kl. 20:00 Sun 8/5 kl. 20:00 Fös 27/5 kl. 20:00 Þri 10/5 kl. 20:00 Lau 28/5 kl. 20:00 Mið 11/5 kl. 20:00 Sun 29/5 kl. 20:00 Fim 12/5 kl. 20:00 Þri 31/5 kl. 20:00 Fös 13/5 kl. 20:00 Mið 1/6 kl. 20:00 Lau 14/5 kl. 14:00 Fim 2/6 kl. 20:00 Þri 17/5 kl. 20:00 Fös 3/6 kl. 20:00 Mið 18/5 kl. 20:00 Lau 4/6 kl. 20:00 Leikhúsmatseðill frá kl 18 í forsalnum, tónlist og kokteilar
Sun 5/6 kl. 20:00 Þri 7/6 kl. 20:00 Mið 8/6 kl. 20:00 Fim 9/6 kl. 20:00 Fös 10/6 kl. 20:00 Lau 11/6 kl. 20:00 Sun 12/6 kl. 20:00 Mið 15/6 kl. 20:00 Lau 18/6 kl. 20:00 Sun 19/6 kl. 20:00 Þri 21/6 kl. 20:00 Mið 22/6 kl. 20:00 Fim 23/6 kl. 20:00 Fös 24/6 kl. 20:00 Lau 25/6 kl. 20:00 Sun 26/6 kl. 20:00
Auglýsing ársins (Nýja sviðið)
Lau 30/4 kl. 20:00 8.sýn Fös 6/5 kl. 20:00 Fös 13/5 kl. 20:00 Lau 7/5 kl. 20:00 Fim 5/5 kl. 20:00 9.sýn Ærslafullur og andstyggilegur gleðileikur eftir Tyrfing Tyrfingsson
Vegbúar (Litla sviðið) Fös 6/5 kl. 20:00 39.sýn og síðasta
Síðustu sýningar
Kenneth Máni (Litla sviðið)
Fös 29/4 kl. 20:00 106.sýn Fös 20/5 kl. 20:00 108.sýn Fim 12/5 kl. 20:00 107.sýn Lau 28/5 kl. 20:00 109.sýn Kenneth Máni stelur senunni
Illska (Litla sviðið)
Lau 30/4 kl. 20:00 Samstarfsverkefni Óskabarna ógæfunnar og Borgarleikhússins
Hamlet litli (Litla sviðið) Fös 29/4 kl. 10:00 Mán 2/5 kl. 10:00 Þri 3/5 kl. 10:00
Mið 4/5 kl. 10:00 Fös 6/5 kl. 10:00 Mán 9/5 kl. 10:00
Kenndi sjálfum sér að mála
Tímaritið American Art Collector birtir málverk eftir myndlistarmanninn Þorgrím Einarsson í næsta tölublaði. Hann á sér stóran aðdáendahóp á samfélagsmiðlum og gallerí í Bandaríkjunum vilja ólm sýna verk hans.
Þ
orgrímur Einarsson er tónsmiður sem varð sjálfmenntaður myndlistarmaður. Hann kynntist myndlistinni fyrir slysni þegar hann bjó í Hollandi og kolféll fyrir henni. Margsinnis hefur Þorgrímur velt fyrir sér sameiginlegum flötum þessara tveggja ólíku listforma. Hann segir einhverja tilfinningu, sem erfitt er að setja fingur á, sé keimlík. Í sköpunarferlinu vakna upp sömu tilfinningar, sami rytmi hvort sem það sé tónlist eða málverk. Síðastliðin ár hefur Þorgrímur einblínt á myndlistina og þróað með sér einkennandi stíl. „Hann einkennist af einskonar raunsæi, þar sem teikningar, tónar og litir eru settir í forgrunn í bland við abstrakt hluti líkt og hús eða manneskjur,“ lýsir Þorgrímur. Á samfélagsmiðlum hefur Þorgrímur sópað að sér mörg þús-
Þri 10/5 kl. 10:00
Myndin Freymar verður á sýningu hjá Abend Gallery í Kólóradó í júní. Einnig birtist hún í tímaritinu American Art Collector.
Myndlistarmaðurinn Þorgrímur Einarsson vekur athygli utan landsteinanna. Mynd | Einar Rafnsson
und fylgjendum. Hann áttaði sig snemma á kröftum miðla á borð við Facebook og Instagram. „Miðlarnir eru sérhannaðir fyrir myndir og myndræna framsetningu, sem er fullkomið fyrir listamann sem vill koma sér á framfæri. Ég byrjaði snemma með þessar síður sem hafa vaxið hægt og rólega. Það koma kippir þegar fólk endurbirtir myndirnar mínar, þá skyndilega sjá 1000 ný augu listina sem maður skapar. Það er alveg frábært.“ Þorgrímur stendur á tímamótum en Abend Gallery í Denver í Kólóradó bauð honum að sýna á fimm samsýningum á árinu. „Í kjölfarið
fæ ég að vera með stærri sýningar hjá þeim. Þetta er spennandi tími og forvitnilegt að sjá hvað þetta leiðir af sér. Nú þegar hefur tímaritið American Art Collector, eitt stærsta tímarit um samtímalist í heiminum, birt mynd eftir mig. Það staðfesti að ákvörðunin borgaði sig, þó svo það hafi verið dýrt að flytja stór málverk á milli landa.“ | sgk Instagram: thorgrimur.art Facebook: /thorgrimur
Meira á frettatiminn.is
DAVID FARR
65
Í hjarta Hróa hattar 1950(Stóra sviðið) Fös 29/4 kl. 19:30 70.sýn Lau 7/5 kl. 15:00 71.sýn Lau 7/5 kl. 19:30 72.sýn Sýningum lýkur í vor!
Fim 12/5 kl. 19:30 73.sýn Lau 21/5 kl. 15:00 74.sýn Lau 21/5 kl. 19:30 75.sýn
2015
Lau 28/5 kl. 19:30 76.sýn Sun 29/5 kl. 19:30 77.sýn
STEMNING/MOOD FRIÐGEIR HELGASON
Hleyptu þeim rétta inn (Stóra sviðið)
16. JANÚAR - 15. MAÍ 2016
Kex vex og heldur upp á afmæli
Lau 30/4 kl. 19:30 Lokasýn Hrífandi verk um einelti, einsemd og óvenjulega vináttu.
Mið-Ísland 2016 (Þjóðleikhúskjallari)
Vínylplötubúðin Lucky Records verður með pop-up markað á Kex um helgina. Þar verður til sölu úrval af íslenskum og erlendum plötum. Ljúfir tónar munu óma og barinn er aðeins hænuskref frá. Hvenær: Laugardaginn 30. apríl, klukkan 12-16.
Fös 29/4 kl. 20:00 Fös 29/4 kl. 22:30 Ef hláturinn lengir lífið stefnir Mið-Ísland að ódauðleika!
Improv Ísland (Þjóðleikhúskjallari)
Mið 4/5 kl. 19:30 Mið 18/5 kl. 19:30 Mið 11/5 kl. 19:30 Mið 25/5 kl. 19:30 Ný sýning í hverri viku - Ekkert ákveðið fyrirfram!
Mið 1/6 kl. 19:30
Hvítt (Kúlan) Lau 30/4 kl. 13:00 19 | leikhusid.is Lau 30/4 kl. 15:00 551 1200 | Hverfisgata | midasala@leikhusid.is Leikandi létt og sjónræn sýning fyrir börn frá 1 til 5 ára!
Play (Stóra sviðið) Þri 31/5 kl. 19:30 Listahátíð í Reykjavík
551 1200 | Hverfisgata 19 | leikhusid.is | midasala@leikhusid.is AÐGANGUR ÓKEYPIS / ADMISSION FREE Grófarhúsi, Tryggvagötu 15, 6. hæð, 101 Reykjavík · Opið 12–19 mán–fim, 12–18 fös, 13–17 um helgar · www.borgarsogusafn.is
Það verða heimilislegir sunnudagar á Kexinu þar sem reggíhljómsveitin AmabAdamA treður upp. Hljómsveitin vinnur nú að sinni annarri breiðskífu. Aðgangseyrir er enginn og allir velkomnir í sveiflu að fagna fimm ára afmæli Kex Hostel. Hvar: Sunnudaginn 1. maí, klukkan 13.
GAFLARALEIKHÚSIÐ Tryggið ykkur miða á þessar frábæru sýningar
minn.i s www.f rettati tatimin n.is ritstjor n@fret rettatim inn.is auglysi ngar@f
Helga rblað
7. árgang ur 14. tölubla ð apríl 2016 • 8. apríl–10.
n
Panama-skjöli
Sven Bergman Illnauðsynleg u aðferð í viðtalin
u r í Vestur-Evróp 332 ráðherra skir þar af 3 íslen 4 í skattaskjóli
Heimsfrægt verðlaunaleikrit fyrir 2-6 ára börn
Síðustu sýningar í Reykjavík Laugardagur 30. apríl kl 13 og 15 sýnt í Kúlunni í Þjóðleikhúsinu
Ris og fall Sigmundar tta, Upp eins og rake prik niður eins og Bless 18
in 10
amaðurinn 8
Sænski blað
Spilltasta þjóð
m felldi Maðurinn se herra forsætisráð
Góði Dátinn Svejk og Hasek vinur hans
Gráthlægilegur gamanharmleikur eftir Karl Ágúst Úlfsson
Síðustu sýningar Föstudagur 29. apríl kl 20 Uppselt Sunnudagur 1. maí kl 20 Aukasýning Föstudagur 6. maí kl 20
Hemúllinn Fjölskyldufaðir í Breiðholti − turvelli pönkari á Aus Mannlíf 62
Viðhald húsa FRÉTTATÍMINN
apríl 2016 Helgin 8.–10. www.frettatiminn.is
Húsið var herset af köngulóm
Miðasala - 565 5900 - midi.is - gaflaraleikhusid.is Fjárfesting sem steinliggur
Pétursson
Sérblað
Smiðjuvegi 870 Vík
Dýrleif Arna Guðmundsdóttir, hjá Áltaki. verkfræðingur
ið
sér hús á Selfossi hennar keyptu og heilum og eiginmaður á myglusveppií dag. Auk Auður Ottesen þurftu að vinna bug húsi eftir hrun. Þau en eru ánægð í endurbættu og nú eru þau andlitslyftingu her af köngulóm garðurinn fengið hússins hefur í gegn. 8 að taka bílskúrinn
Mynd | Páll Jökull
Við getum tekið sem dæmi sólpalla þar sem algengasta grafa aðferðin er að holur og steypa hólka. Með þessum skrúfum er ferlið mun einfaldara, öruggara og 17 kostnaðarminna.
• Steinsteypa • Mynstursteypa • Graníthellur • Viðhaldsefni • Stoðveggjakerfi • Múrkerfi • Einingar • Gólflausnir • Garðlausnir
Minna mál með
9 Berghólabraut 230 Reykjanesbær
Hrísmýri 8 800 Selfoss
Hringhellu 2 221 Hafnarfjörður
Malarhöfða 10 110 Reykjavík
Sími 4 400 400 www.steypustodin.is
4 400 400 4 400 600 4 400 630 4 400 573 í síma og láttu Hafðu samband aðstoða þig sérfræðinga okkarlausnina. við að finna réttu
20 YFIR
TEGUNDIR AF HELLUM
Eitraðar konur á bókasafninu Poison Ivy úr Batman teiknimyndasögunum er innblástur myndasögusýningar um helgina. Þemað er „eitraðar konur“ og stendur Myndlistarskólinn í Reykjavík, í samstarfi við Nexus, fyrir myndasögusamkeppninni. Verðlaun verða veitt fyrir bestu myndasöguna, en þær verða allar til sýnis á Borgarbókasafninu í Grófinni. Léttar veitingar og allir velkomnir. Hvar: Borgarbókasafninu í Grófinni. Hvenær: Laugardaginn 30. apríl, klukkan 15.
Unnið að síldarsöltun á síldarplani á Reyðarfirði í ágúst 1957.
Lítum stolt yfir farinn veg
– hátíðarkveðjur á 1. maí Dugnaður og elja hafa alla tíð verið aðalsmerki Austfirðinga. Við sendum launafólki um land allt hátíðarkveðju á baráttudegi verkafólks, 1. maí. Höldum áfram að vinna saman að öflugri framtíð, samfélaginu öllu til hagsbóta.
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
54 |
Attenborough og froskarnir RÚV Attenborough og undraheimur froskanna, mánudaginn klukkan 20.15. Þó David Attenborough virðist ekki gera upp á milli dýrategunda hafa froskar verið í uppáhaldi hjá honum frá unga aldri. Þess vegna talar hann af jafnvel enn meiri ástríðu en vanalega í þessum heimildaþætti um undraheim froskanna.
Nördinn og vinsæla stelpan
Podcast Í Song Exploder er kafað ofan í eitt lag í hverjum 20 mínútna þætti. Höfundar laganna mæta í þáttinn og útskýra hugmyndina að laginu sem um ræðir og fara í gegnum ferlið við tónsmíðina. Lagið er í raun tekið í sundur eins og bílvél og hver partur ræddur. Tónlistarmaðurinn Hrishikesh Hirway er umsjónarmaður þáttarins og hingað til hafa tónlistarmenn á borð við Björk, Bono og Chet Faker verið gestir þáttarins.
SkjárEinn Can’t Buy Me Love, laugardaginn klukkan 21. Líf nördsins Ronald Miller tekur u-beygju þegar hann borgar vinsælustu stelpunni í skólanum 1000 dollara fyrir að þykjast vera kærastan sín. Gamanmynd frá árinu 1987 með hjartaknúsaranum Patrick Dampsey, úr Grey’s Anatomy, í aðalhlutverki.
Föstudagur 29. apr.
EYSTRASALTIÐ
rúv
Eistland, Lettland og Litháen
17.15 Leiðin til Frakklands (4:12) e. 17.45 Táknmálsfréttir 17.55 KrakkaRÚV (52:386) 17.56 Sara og önd (9:33) 18.03 Pósturinn Páll (5:13) 18.18 Lundaklettur (11:32) 18.26 Gulljakkinn (5:26) 18.28 Drekar (3:20) 18.50 Öldin hennar (18:52) e. 19.00 Fréttir 19.25 Íþróttir (167) 19.30 Veður 19.40 Augnablik - úr 50 ára sögu sjónv. 20.00 Útsvar Reykjavík - Árborg b 21.15 Vikan með Gísla Marteini b 22.00 Quirke 23.35 Headhunter e. 01.20 Útvarpsfréttir í dagskrárlok (57)
3ja landa sýn 2.-9. júlí Einstök ferð um stórfallega náttúru og sögusvæði þriggja landa við Eystrarsaltið, Eistland, Lettland og Litháen. Við heimsækjum þrjár fallegustu borgirnar við Eystrasaltið í einni og sömu ferðinni, Tallinn í Eistlandi, Riga í Léttlandi og loks Vilnius í Litháen. Við skoðum hallir, kastala, lítil sveitaþorp, kynnumst fallegri náttúru og heimamönnum.
239.900 kr
Verð per mann í 2ja manna herbergi Innifalið í Ferðakostnaði er eftirfarandi: Flug og allir skattar í flugi frá Keflavík til Vilníus í Litháen, Flug og allir skattar í flugi frá Vilnius í Litháen til Keflavíkur, Akstur frá flugvelli á hótel og tilbaka, Gisting á 3 og 4 *hótelum í ferðinni með morgunmat, Öll keyrsla skv ferðalýsingu, Aðgöngumiðar á tilgreinda staði í ferðalýsingu, Íslenskur fararstjóri.
WWW.TRANSATLANTIC.IS
Úr hverju er lag?
skjár 1
SÍMI: 588 8900
15:50 Three Rivers (6:13) 16:35 The Tonight Show - Jimmy Fallon 17:15 The Late Late Show - James Corden 17:55 Dr. Phil 18:35 Everybody Loves Raymond (13:24) 19:00 King of Queens (12:25) 19:25 How I Met Your Mother (15:22) 19:50 America's Funniest Home Videos 20:15 The Voice (17:26) 21:45 Blue Bloods (18:22) 22:30 The Tonight Show - Jimmy Fallon 23:10 Code Black (1:18) 23:55 American Crime (2:10) 00:40 The Walking Dead (12:16) 01:25 House of Lies (12:12) 01:55 Zoo (3:13) 02:40 Penny Dreadful (4:8) 03:25 Blue Bloods (18:22) 04:10 The Tonight Show - Jimmy Fallon 04:50 The Late Late Show - James Corden
Stöð 2 18:30 Fréttir 18:47 Íþróttir
VIÐ GEFUM HEPPNUM VINI BARNAHÚS Í GARÐINN! farðu á facebook síðuna okkar og taktu þátt!
Hringbraut 20:00 Olísdeildin 20:30 Skúrinn 21:00 Litla iðnþingið 22:00 Þjóðbraut/Ritstjórarnir 23:00 Þjóðbraut/Fréttaskýring
N4 20:00 Föstudagsþátturinn
BAPSCARCARE BAPSCARCARE er fagleg sílikonmeðferð fyrir lítil og stór ör eftir bólur, brunasár, skurðaðgerðir, lýtaaðgerðir, keisaraskurði ofl. Bapscarcare hindrar og minnkar öramyndun, ásamt því að minnka kláða, roða og tog og virkar bæði á gömul og ný ör. Árangur af meðferðinni birtist yfirleitt strax á fyrstu dögunum og er heildarmeðferðartími að meðaltali 2-6 mánuði.
Laugardagur 30. apr. rúv 07.00 KrakkaRÚV 13.00 Kiljan e. 13.35 Sitthvað skrítið í náttúrunni e. 14.25 Todmobile og Jon Anderson e. 15.50 Kvöldstund með Jools Holland e. 16.50 Afturelding - Valur b 18.45 Táknmálsfréttir 18.54 Lottó (36:52) 19.00 Fréttir 19.25 Íþróttir 19.35 Veður 19.45 Hraðfréttir 20.00 Alla leið (4:5) 21.15 Danny & The Human Zoo 22.45 Contraband e. 00.35 Elles e. 02.10 Útvarpsfréttir í dagskrárlok
skjár 1 17:45 Black-ish (15:24) 18:10 Saga Evrópumótsins (7:13) 19:05 Difficult People (3:8) 19:30 Life Unexpected (4:13) 20:15 The Voice (18:26) 21:00 Can't Buy Me Love 22:35 Passengers 00:10 The Interpreter 02:20 Law & Order: UK (2:8) 03:05 CSI (10:18) 03:50 The Late Late Show - James Corden
Stöð 2 18:30 Fréttir 18:55 Sportpakkinn
Hringbraut 20:00 Lóa og lífið 20:30 Atvinnulífið 21:00 Bankað upp á 21:30 Afsal 22:00 Þjóðbraut/Fréttaskýring 23:00 Þjóðbraut/Ólafarnir
N4 18:00 Milli himins og jarðar 18:30 Að austan 19:00 Að Norðan 19:30 Föstudagsþátturinn 20:30 Íslendingasögur 21:00 Að vestan 21:30 Hvítir mávar 22:00 Að norðan 22:30 Að sunnan 23:00 Að austan
Sunnudagur 1 . maí rúv 07.00 KrakkaRÚV 15.10 Svanavatnið e. 16.45 Orðbragð II e. 17.20 Íþróttaafrek sögunnar 17.45 Táknmálsfréttir 17.55 KrakkaRÚV 17.56 Ævintýri Berta og Árna 18.00 Stundin okkar e. 18.25 Basl er búskapur 19.00 Fréttir og íþróttir og veður 19.45 Landinn 20.15 Afmælistónleikar ASÍ 21.20 Ligeglad 21.50 Svikamylla (8:10) 22.55 Hvíti guð
skjár 1 18:05 Stjörnurnar á EM 2016 (6:12) 18:35 Leiðin á EM 2016 (8:12) 19:05 Parks & Recreation (3:13) 19:25 Top Gear: The Races (3:7) 20:15 Scorpion (20:25) 21:00 Law & Order: Special Victims Unit 21:45 The Family (3:12) 22:30 American Crime (3:10) 23:15 The Walking Dead (13:16) 00:00 Hawaii Five-0 (20:25) 00:45 Limitless (3:22) 01:30 Law & Order: Special Victims Unit -02:15 The Family (3:12) 03:00 American Crime (3:10) 03:45 The Walking Dead (13:16) 04:30 The Late Late Show - James Corden
Stöð 2 18:30 Fréttir 18:55 Sportpakkinn
Hringbraut 20:00 Þjóðbraut/Fréttaskýring 21:00 Parísarsamkomulagið 21:30 Ég bara spyr 22:00 Þjóðbraut á sunnudegi 23:30 Skúrinn (e)
N4 18:30 Að sunnan 19:00 Milli himins og jarðar 19:30 Að austan 20:00 Skeifnasprettur 20:30 Að Norðan 21:00 Skeifnasprettur 21:30 Íslendingasögur 22:00 Skeifnasprettur
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
| 55
Survivor er lífið Sófakartaflan Vignir Rafn Valþórsson, leikari og einn skapara Ligeglad
Hann er kominn aftur Netflix Hvað myndi gerast ef Hitler myndi snúa aftur til Þýskalands? Þýska bíómyndin Look who’s back byggir á samnenfndri bók sem spyr nákvæmlega þeirra spurningar. Myndin er grínmynd og segir frá því þegar Hitler vaknar upp í almenningsgarði í Berlín, alveg minnislaus um hvað hefur gerst síðan árið 1945. Móttökur Berlínarbúa við nasistaforingjanum koma á óvart – jafnvel óþægilega á óvart.
Ég | er mikill áhugamaður um sjónvarpsþætti en horfi aftur á móti ekki mikið á þá. Mig langar rosa að hafa séð alla þessa frábæru þætti sem fólk er alltaf að tala um, en mér fallast hendur þegar ég ætla að byrja því þeir eru of margir. Í fyrra varð ég veikur og kærastan mín kom heim
með allar seríur Breaking Bad á DVD. Ég horfði á þær á tveim vikum og sagði öllum sem ég hitti hvað þetta væri mikil snilld, en auðvitað voru þá allir löngu búnir að sjá þá. Ég var reyndar undir miklum áhrifum Breaking Bad þegar við skrifuðum lokaútgáfu Ligeglad (ég er samt ekki að tala um húsbílinn, hann var kominn áður!) Eina serían sem ég fylgist með þessa dagana er Survivor. Serían sem er í gangi núna er rosaleg. Ég er
búinn að skellihlæja, öskra á skjáinn og hágráta einn heima í sófanum. Þetta eru svo brjálæðislega vel gerðir þættir. Klipping, músík og uppbygging búa til hágæða efni
sem klikkuðustu handritshöfundar gætu ekki látið sig dreyma um. Annars finnst mér raunveruleikasjónvarp vera drasl. En Survivor er ekki raunveruleikinn. Survivor er lífið.“
Mynd | Hari
HÁGÆÐA DANSKAR
ELDHÚSINNRÉTTINGAR
Ungversk sunnudagsmynd RÚV Hvíti guð, sunnudaginn klukkan 22.55. Þegar ný lög um blendingahunda eru sett sleppir faðir Lilli hundinum hennar lausum. Hún leggur upp í leit að hundinum í von um að ástin vísi henni veginn að sínum ástkæra hundi. Þessi ungverska bíómynd er frá árinu 2014 og hlaut tvenn Cannes verðlaun það ár.
Móglí stekkur af skjánum Sambíóunum Álfabakka, Kringlunni, Egilshöll, Akureyri og Keflavík. Svo virðist sem vinirnir Móglí, Balú og Bakíra séu órjúfanlegur hluti af æsku hverrar kynslóðar og nú fær unga kynslóðin Skógarlíf eins og það hefur aldrei sést áður – í þrívídd. Söguna þekkja flestir en sagan af stráknum Móglí sem elst upp meðal dýra í frumskóginum hefur verið síteiknuð og kvikmynduð síðan hún var skrifuð árið 1894. Bíómyndin Jungle Book er sýnd í Sambíóunum og er fjölskylduskemmtun í sínu tærasta formi.
fjölbreytt úrVal af hurðum, framhliðum, klæðningum og einingum
þitt er Valið
Þú velur að kaupa innréttinguna í ósamsettum einingum, eða lætur okkur um samsetninguna. Að sjálfsögðu önnumst við líka uppsetningu og endanlegan frágang fyrir þá sem þess óska – fullkomin þjónusta, eigið verkstæði.
styrkur - ending - gæði
Netflix Better Call Saul. Það er ekki að ástæðulausu að þættirnir fá 8.8 á imdb vefnum. Þættirnir skarta karakter sem flestir þekkja úr verðlaunaþáttunum Breaking Bad. Þeir fjallar um lögfræðinginn Jimmy Morgan sem tekur að sér hvaða mál sem er og vill helst ganga frá þeim án þess að fara fyrir dóm. Hvernig hann þróast síðan út í karakterinn Saul Goodman, sem ver glæpamenn og dópsala í Breaking Bad, er ævintýri þáttanna.
kreatiV
Breaking Bad „spin-off“
Við hönnum og teiknum fyrir þig Komdu með eða sendu okkur málin af eldhúsinu, baðinu, þvottahúsinu, anddyrinu eða svefnherberginu - og við hönnum, teiknum og gerum þér hagstætt tilboð í glæsilega danska innréttingu í hæsta gæðaflokki og vönduð raftæki á vægu verði.
Opið: Mán. til föstudaga kl. 09 til 18 Laugardaga kl. 11 til 15 Askalind 3 • 201 Kópavogur • Sími: 562 1500 • friform.is
SÓFADAGAR PÁSKA TILBOÐ
DROPLET VASI GULUR/BLÁR 950,-
EMMANUELLE LJÓS HVÍT/SVÖRT 11.900,-
50%
NEST BASTLAMPI 34.500,TUNGUSÓFI
HUGO BAÐVARA VERÐ FRÁ 1450,-
NÝJAR VÖRUR FRÁ HABITAT
TRIPOD BORÐLAMPI PORTO12.500,-
ÁÐUR: 225.000.NÚ: 112.500.-
BLYTH YELLOW 24.500,-
CITRONADE 9800,-
COULEUR DISKUR 950,-
DRAKE SÓFI
HELENA TEPPI 9.800,-
TREPIED GÓLFLAMPI 19.900,TILBOÐ 14.900,-
20%
ÁÐUR: 225.000.NÚ: 112.500.-
HAL PÚÐI 5.900,-
afsláttur af völdum sófum
AFSLÁTTUR
SHADI HANDKLÆÐI 2400,-
AGNES MOTTA (120X180) 19.500,-
AF ÖLLUM LAND SÓFI ÁÐUR: 275.000.GULUM VÖRUM NÚ: 137.500.-
MESOLA ÁÐUR: 195.000.NÚ: 97.500.-
FYRSTUR KEMUR FYRSTUR AFRICA STÓLL FÆR 11.250,-
BALTHAZAR DENA ARMSTÓLL GRÁR/SVARTUR 145.000,-
GRETA SKRIFBORÐ 48.000,-
ÁÐUR: 195.000.OKEN NÚ: 97.500.HLIÐARBORÐ HVÍTT/SVART 24.500,-
HANNAÐU ÞINN EIGIN SÓFA
LOKAÐ 1. MAÍ
20% 20%
AFSLÁTTUR AFSLÁTTUR AF AF
EININGASÓFUM EININGASÓFUM VELKOMIN Í NÝJU VERSLUNINA OKKAR Í SKÓGARLIND
NÝR STAÐUR: SKÓGARLIND 2, KÓPAVOGI
TEKK COMPANY OG HABITAT | SKÓGARLIND 2, KÓPAVOGI SÍMI 564 4400 | OPIÐ MÁN-LAU KL. 10–18 OG SUN KL. 12–17 VEFVERSLUN Á WWW.TEKK.IS
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
58 |
Úr rappheimum: Aron Can og Drake taka helgina
GASTROPUB
Ungi tónlistarmað-urinn Aron Can er á allra vörum þ e s s a d a g a n a. Hann ruddist inn á tónlistarsenuna með látum þegar hann gaf út lögin Þekkir stráginn og Enginn mórall. Í viðtali í Fréttatímanum fyrir skemmstu ræddi Aron ásamt framleiðendunum, Aroni Rafni og Jón Bjarna, tilvonandi plötu kappans og vaxandi vinsældir. Síðan hefur þríeykið setið sveitt í stúdíóinu og lagt lokahönd á verkið.
5:2
2016 Ungbarnamataræðið
Í mörg ár höfum við verið að hugsa um okkur sjálf, hvaða kúr á ég að prófa. Nýjasta æðið virðist vera heilsufæði ungbarna. Barnamatur matreiddur frá grunni, með uppskriftum frá mömmum. Þessi hlýtur að virka, enda hefur enginn séð feitt ungbarn.
úr sérvaldri rumbsteik og „short ribs“, í bjór-brioche brauði með rauðlaukssultu, Búra, trufflu-mayo og vöfflufrönskum ...
... SVÍNVIRKAR
2015 Glútenlaust mataræði Glúteinát varð reykingar 21. aldar. Ráðlagður skammtur af kornmeti var áður 1/3 af disknum í fæðuhringnum. Frábærar fréttir fyrir það eina prósent mannkyns sem þjást af glútenofnæmi, enda hefur matarúrval í stórmörkuðum fyrir þá einstaklinga aukist verulega í kjölfar hins bráðsmitandi glútenóþols. 2014 Paleo / Hellisbúamataræði Paleo mataræðið hefur verið vinsælt síðustu ár og eru veitingastaðir farnir að bjóða upp á sérstaka paleo rétti. Mataræðið byggist á því að borða eingöngu það sem forfeður okkar, hellisbúarnir, átu. Engar unnar matvörur, mjólkurvörur, áfengi eða sterkja. Miðað er við grænmeti, ávexti, fisk, kjöt og hnetur sem uppistöðu. 2014 5:2 mataræðið Kúrinn byggist á því að plata líkamann í að upplifa hungursneyð og notar líkaminn þá orku úr fitubirgðunum. Borðað er venjulega 5 daga vikunnar en kaloríuinntaka lækkuð niður í 25% tvo daga vikunnar. Fín leið til að svelta sig en láta það hljóma heilsusamlega. 2013 Lágkolvetna mataræði Vopnið svokallaða í baráttunni við offitu. Kolvetni eru tekin úr fæðunni og spelthveiti varð vinsælt. Spelt hrísgrjón, brauð og pasta. Sjálfstætt framhald þess þegar það var í tísku að borða enga fitu, öll kolvetni eru tekin úr fæðunni. 2012 Hráfæði Upp úr 2010 átti hráfæði hug heilsusérfræðinga. Mataræðið byggist á því að borða einungis hrátt grænmeti, hráa ávexti, fræ, hnetur og sjávarþara. Ekki má hita matinn upp fyrir 48°C til að viðhalda ensímum í matnum.
HREINN SÚKKULAÐIUNAÐUR Ylvolg djöflakaka með mjúku kremi, vanilluís og rjóma ...
... DJÖFULLEGA GÓÐ!
OUR H Y P P A H 5–18
GA 1 ALLA DAbjór á krana
Kokteilar, álfvirði! lösum – á h g í ín v tt lé og
SÆTA SVÍNIÐ // Hafnarstræti 1–3 / Sími 555 2900 / saetasvinid.is
ur út plötuna VIEWS í dag, en titlinum var breytt úr Views from the 6. Platan skartar 20 lögum, nokkur þeirra eru þegar komin í spilun líkt og Hotline Bling, One Dance með Wizkid og Kyla og Pop Style með Kanye West og Jay Z. Ekki náðist í Drake fyrir umfjöllunina.
Á hverju ári fæðist nýtt heilsuæði. Fita er inni, fita er úti, borðaðu oft eða borðaðu sjaldan. Forvitnilegt er að stikla á stóru og rýna í bókaútgáfur til þess að sjá hvenær visst mataræði náði vinsældum.
Líkaminn er plataður í að upplifa hungur
DJÚSÍ BORGARI
1. Intro-(daglega) 2. Þekkir stráginn 3. Enginn mórall 4. Grunaður 5. Rúllupp 6. 2016 7. Tíu 8. Outro-(Plís talaðu)
Íslendingar og heilsuæði
SVÍNSLEGA GOTT
Í HÁDEGINU, Á KVÖLDIN OG BARA ALLAN DAGINN
Á laugardaginn á Prik Prikinu verður hlust hlustunarpartí á hans fyrstu útgáfu. „Ég er svo heppinn að fá að frumsýna mitt fyrsta myndband og frumf lytja 8 laga út útgáfuna Þekkir stráginn á Prikinu,“ segir Aron Can. „Útgáfan kláraðist í fyrradag en við ætlum að spara eitt lag fyrir sumarið. Gefa fólki góðan sumarsmell, það veður allt að frétta í sumar.“ Kanadíski rapparinn Drake gef-
Þekkir stráginn lagalisti:
2011 Olíur og vítamín Mataræði með þá hugsjón að viðhalda heilsu með réttum vítamínum, olíum, steinefnum og grænum djúsum. Tilgangurinn er að yngja upp líkamann. 2009 Safakúrar Við munum vart tímana fyrir Booztbarinn, Lemon og Joe and the Juice. Það er hinsvegar ekki langt síðan safar og hristingar urðu vinsælir. Svokallaðir safakúrar byggjast á því að hreinsa líkamann með því drekka einungis safa í visst langan tíma. Þessi er gerður til að þjást. 2008 Þjóðarkúrar Árið 2008 komst í tísku að aðhyllast matarmenningu annarra þjóðar í von um þyngdartap. „Franskar konur fitna ekki“, „Japanskar konur eru hraustar“ og „Manhattan kúrinn“. Íslenski kúrinn hefur þó ekki náð sömu vinsældum, enda eru Íslendingar feitasta þjóð Evrópu. 2003 Atkins kúrinn Kúrinn er upphafið að lágkolvetna lífsstílnum. Magn kolvetna í fæðunni má aldrei vera meira en 20 gr. á dag (svipað og ein heilhveitibrauðsneið). Fæðið samanstendur mest af fitu (60%), próteinum (37%) og kolvetni (3%). Mataræðið náði vinsældum hérlendis upp úr 2000. Flestir sem tóku þátt í Atkins-æðinu birgðu sig upp af steikum í frystinn, örlítill frummannakeimur. 2000 Herbalife Móðir safakúrsins er Herbalife kúrinn. Þá var mælt með tveimur Herbalife hristingum á dag og hefðbundnum kvöldmat. Þrátt fyrir afhjúpanir í píramídasvindli Herbalife virðist það halda sínu striki og nýtur vinsælda hérlendis.
St e r k ar ra d d i r „Þessa bók má lesa hægt, fletta fram og til baka og fá þannig dýpri skilning á persónum, framvindu og jafnvel sínu eigin lífi.“ BRYNHILDUR BJÖRNSDÓTTIR / FRÉTTABLAÐIÐ
„Óhemju áhugavert og frumlegt verk ... Mjög athyglisverð.“ EGILL HELGASON / KILJAN
„Dásamleg bók.“ GUÐRÍÐUR HARALDSDÓTTIR / VIKAN
„Frábært persónugallerí ... Stíllinn er bara svo skemmtilegur. Hún er bráðfyndin ... Ég var mjög ánægð með þessa bók.“ SUNNA DÍS MÁSDÓTTIR / KILJAN
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
60 |
Tölum um… eitthvað aðeins meira en túrtappa Hvers vegna ætti pítsa að vera aðgengilegri en túrtappar? Lítil þróun hefur orðið í hreinlætisvörum kvenna síðan dömubindi og túrtappar komu á markað. Það gæti loksins verið að breytast, sprotafyrirtæki, undir leiðsögn kvenna, þróa nýjar leiðir til einfalda konum lífið, það er ekki seinna vænna.
Snjall-álfabikar Fyrirtækið Loon Labs þróar álfabikar sem er tengdur þráðlaust við app í símanum. Appið veitir gögn um magn blæðinga og lit, svo hægt sé að fylgjast með breytingum á heilsufari og stöðu blæðinga. Verkefnið var sett á Kickstarter með það að markmiði að safna 50.000 dollurum en það tókst að safna 160.000 dollurum.
App fyrir tíðahringinn Clue er app sem allar konur þurfa að sækja. Á mjög einfaldan máta heldur appið utan um tíðahringinn þinn, hægt er að sjá hvenær egglos á sér stað, fá áminningu um pilluna eða hormónahringinn. Með tímanum fer appið að þekkja þinn tíðahring og mynstur.
Nærbuxur sem dömubindi Fyrirtækið Thinx hefur framleitt sérstakar nærbuxur sem koma í veg fyrir bletti í buxum. Nærbuxurnar halda sama magni og tveir túrtappar. Þær nýtast sem vörn gegn leka og slysum og eru sérstaklega sniðugar
dagana sem blæðingarnar eru í nánd. Einnig hefur íslenskur fatahönnunarnemi, Sara Guðný Jónsdóttir, hannað nærfatalínuna Revol Girl fyrir konur meðan á blæðingum stendur. Einnig eru brjóstahaldararnir hannaðir með það í huga að brjóstin stækka á meðan blæðingum stendur.
Upprifjun á túrskattinum
Bómullartúrtappar upp að dyrum
Ísland 24% New York 0% Írland 0% Kenía 0% Danmörk 25% Bretland 5% Slóvakía 20%
Heimsendir túrtappar gerðir úr 100% bómull hljómar of gott til að vera satt. En hvers ætti pítsa að vera aðgengilegri en túrtappar? Fyrirtækið Lola hefur það að markmiði sínu að senda bómullar túrtappa heim til kvenna víðsvegar um heiminn.
*Í desember 2015 lögðu átta þingmenn fram frumvarp um breytingar á lögum um virðisaukaskatt á dömubindum og túrtöppum, að hann fari úr 24 prósentum í 11 prósent.
Hvað taka stjörnurnar í réttstöðulyftu? Snorri Björnsson ljósmyndari:
Auðunn Blöndal sjónvarpsmaður:
190 kíló
230 kíló
Marta María Jónas-dóttir fréttastjóri:
115 kíló Halldór Halldórsson, Dóri DNA, grínisti:
Gauti Þeyr Másson, Emmsjé Gauti rappari:
200 kíló
170 kíló Felix Bergsson skemmtikraftur:
Saga Garðarsdóttir grínisti:
Bubbi Morthens söngvari: Tekur ekki réttrétt stöðulyftu en „power-cleanar“
125 kíló
120 kíló
95 kíló
„Það komu dagar sem ég hugsaði hvað í fjandanum ég væri að gera. Ég var ein að kenna og ferðaðist um land allt með námskeið og ætlaði ekki gefast upp.“
Kynnti stirðum Íslendingum götudans Götudansarinn
Lyftan #16 Natasha Monay Spessi Royal er stödd í
lyftunni hans Spessa, ljósmyndara í gömlu Kassagerðinni á Laugarnesi. Á ferðalaginu upp fjórar hæðir hússins segir hún frá þeirri hæð að skilja eftir sig arfleifð götudansara á Íslandi. Natasha kom til Íslands fyrir 18 árum og var fengin til þess að kenna götudans í Kramhúsinu. Á þeim tíma var enginn að stunda götudans á Íslandi og fáir sem þekktu til iðjunnar. Þegar Natasha hóf kennslu var eingöngu samkvæmisdans í boði í Kramhúsinu. Á eigin spýtur kynnti hún Íslendingum nýjan heim. „Það hefur verið stöðug hæð að fylgjast með senunni blómstra ár frá ári. Þau sem kenna hip-hop, breik, popping og annan götudans í dag voru flest allt nemendur mínir og forréttindi að fylgjast með þeim. Ég hef elskað vinnuna mína frá fyrsta degi.“ Natasha bjó áður í New York og segir danssenuna þar sambærilega fótboltaáhuga Íslendinga. Hún komi af þeirri kynslóð sem kom götudansi á laggirnar. Það var því verk fyrir höndum að kenna stífum Íslendingum, sem kunnu helst ballett og samkvæmisdans, að sleppa taumnum og tengjast götudansinum. „Það komu dagar sem ég hugsaði hvað í fjandanum ég
væri að gera. Ég var ein að kenna og ferðaðist um land allt með námskeið og ætlaði ekki gefast upp. Í Kramhúsinu byrjaði ég með 10-12 manna hóp sem síðan óx, það varð einnig stökk þegar So You Think You Can Dance þættirnir urðu vinsælir.“ Frá árinu 1998 hefur Natasha stýrt sínum eigin hópi sem ber nafnið Element Crew. Framan af voru eingöngu Íslendingar í hópnum en í nýrri kynslóð Element Crew stendur aðeins einn Íslendingur eftir. Því hefur Natöshu einnig tekist að sameina ólíkar þjóðir undir hatti götudansins á Íslandi. „Það vantar smá aga í Íslendingana, þeim finnst gaman að mæta í tímana en taka ekki næsta skrefið. Í dag samanstendur Element Crew af fólki frá Indlandi, Tælandi, Bandaríkjunum og Spáni. Við erum nýkomin frá Kaupmannahöfn þar sem við kepptum fyrir hönd Íslands í breikkeppni og komumst í undanúrslit.“ Natasha segir götudanssenuna aldrei hafa verið hærri en í dag. Íslendingar þurfi þó að vera óhræddir við að kýla hlutina áfram. „Það er tækifæri til að stækka enn meira. Ég gleðst í hvert skipti sem ég sé nemendur miðla kunnáttu sinni áfram til næstu kynslóðar. Ég elska að hafa skapað markað fyrir götudans á Íslandi.“ | sgk
565 6000 / somi.is
FERSKAR HUGMYNDIR FYRIR VEISLUR og FUNDI GAMLI GÓÐI
Hangikjöt, eggjasalat.
EÐALBAKKI
Roastbeef, remúlaði, steiktur laukur.
PÍTUBAKKI
3.980 kr.
Tikka masala kjúklingur og íssalat.
ÁVAXTABAKKI
40 - 60 bitar fyrir 5 - 8 manns
Vínber, melónur, ananas, appelsínur og fleiri góðir ávextir allt eftir árstíðum og framboði.
3.050 kr.
Viltu bjóða í margrétta óvissuferð á næsta fundi eða hafa spennandi hlaðborð í veislunni? Við höfum ferska og ljúffenga veislubakka með fjölbreyttum brauðréttum, tortillum, kökum og ávöxtum á boðstólum.
Reyktur lax, íssalat.
3.980 kr.
PARTÝBAKKI
BBQ kjúklingur, bakaðar sætar kartöflur, spínat.
VEISLUBAKKI
Fetaostur, rauðlaukur, spínat.
DESERTBAKKI
4.430 kr.
Vatnsdeigsbollur fylltar með vanillukremi.
2.450 kr.
Það er auðvelt að velja og panta á netinu og við bjóðum fría heimsendingu á höfuðborgarsvæðinu ef pantaðir eru 4 bakkar eða fleiri. Athugið að panta þarf bakkana eigi síðar en kl. 15:30 næsta virka dag fyrir afhendingu.
Reykt skinka, egg, íssalat. Tikka masala kjúklingur, íssalat.
30 bitar fyrir 5 manns
4.430 kr.
KÖKUBAKKI
Súkkulaðikaka með mjúku súkkulaðikremi. Gulrótarkaka með rjómaostakremi. Eplakaka með kanilkeim.
Kókostoppar með súkkulaði.
50 bitar fyrir 10 manns
3.980 kr.
Kjúklingaskinka, smurostur, ofnbakaðir tómatar, salatmix.
Heitreyktur lax, ferskt dill, spínat, lauksósa.
20 bitar fyrir 5 manns
Kalkúnn, beikon, tómatar, sinnepssósa. Kjúklingur, egg, lauksósa.
20 bitar fyrir 5 manns
Eggja- og íssalat.
3.980 kr.
LÚXUSBAKKI
20 bitar fyrir 5 manns
Reykt skinka.
24 bitar fyrir 5 manns
Beikon, egg, steiktir ferskir sveppir. Kjúklingur, rautt pestó, sýrður rjómi, paprika, salatmix.
Rækjusalat.
20 bitar fyrir 5 manns
Hangikjöt, lauksósa, salatmix.
24 bitar fyrir 10 manns
3.550 kr.
Pantaðu í síma 565 6000 eða á somi.is. Ferskt á hverjum degi
FRÉTTATÍMINN | HELGIN 29. APRÍL–1. MAÍ 2016
62 |
Morgunstundin Árrisulu kiðlingarnir Það er mikið fjör í þeim tólf kiðlingum sem fæddust í Húsdýragarðinum í byrjun apríl. Jón og Stella dýrahirðar hefja morgungjöf í fjárhúsinu klukkan sjö á morgnana á degi hverjum. Kiðlingarnir eru reyndar minna spenntir en geiturnar að gæða sér á heyi í morgunsárið. Þeir vilja heldur stökkva um og forvitnast um heiminn sem þeir komu í fyrir aðeins fjórum vikum.
Mynd|Rut
Skórnir sem eru okkur kærastir
Hjördís hefur búið í Skerjafirðinum nær allt sitt líf og rekur nú veitingastað fyrir fjöskyldur sem mótorhjól. Mynd | Rut
Skóaðdáendurnir Bobby, Petra, Vala og Birgir deila sínu dýrmætasta skópari
Hjarta Skerjafjarðar Þar sem öllum líður vel Fjölskyldufólk, mótórhjólakappar og veganistar eru meðal þeirra ólíku hópa sem litli fjölskyldustaðurinn Bike Cave í Skerjafirði sameinar. Bike Cave er allt í senn, veitingastaður, sjálfsafgreiðsluhjólaverkstæði og samkomustaður fólksins í hverfinu. Kærustuparið Hjördís og Stefán opnuðu staðinn í júní í fyrra og standa sjálf vaktina alla daga, með hjálp frá börnum Hjördísar. Hjördís segir krakkana í hverfinu svo oft kíkja við og rétta hjálparhönd við að taka úr uppþvottavélinni eða slíkt. Fastakúnnar staðarins eru margir, enda maturinn ódýr og stemningin vinaleg. Stefán hefur sjálfur stundað mótorhjólakeyrslu í fjölmörg ár. „Það er auðvitað draumur sérhvers manns að tvinna saman áhugamálið sitt við vinnuna og það er það sem við erum að gera.“ Sérstaka athygli hefur vakið hversu ódýr maturinn á Bike Cave er, en á matseðlinum er auðvelt að finna mat undir þúsund krónum, sem er
Fastakúnnar Bike Cave í mótórhjólastoppi Elísabet og Bjarni eru meðal fastakúnna á Bike Cave og stoppa nær alltaf í mat eða kaffibolla þegar þau fara í mótorhjólatúr. Sem þau gera alltaf þegar veður leyfir. Þau segja staðinn í alfaraleið mótorhjólafólks síðan Bike Cave kom til. „Við komum stundum í vöfflur með krakkana okkar hingað líka. Svo er kjötsúpan hér rosalega góð,“ segir Elísabet. sjaldséður hvítur hrafn í veitingamenningu landsins. „Við vildum sanna að það væri hægt að halda verðinu á matnum niðri og það hefur tekist. Okkar trú er sú að ef þú færð ódýran mat komirðu oftar til okkar.“ Án þess að vera sjálf grænmetisætur eru þau með úrval veganrétta, enda segja þau stefnuna að allir finni eitthvað við sitt hæfi í hjólahellhjólahell inum þeirra.
S
Svanhildur Gréta Kristjánsdóttir svanhildur@frettatiminn.is
trigaskór eru einfaldlega ekki strigaskór fyrir öllum. Sumir þeirra eiga sérstakan hjartastað hjá eigendum. Það má ganga svo langt að kalla strigaskó áhugamál, fólk fylgist með nýjustu straumum og á sama tíma nælir sér í gömul pör í endursölu. Þetta snýst um jafnvægið á því trylltasta gamla og ferskasta nýja. Ein skýrasta birtingarmynd þessa áhugamáls birtist Íslendingum í vetur þegar strigaskór Kanye West, svokallaðir Yeezy Boost, voru til sölu í tískuvöruversluninni Húrra. Þar biðu aðdáendur í rúma tvo sólarhringa fyrir utan verslunina í röð eftir skónum.
Skór æskunnar Jordan 7 Bordeaux Björn Þór Björnsson, eða Bobby Breiðholt, hefur verið áhugamaður um strigaskó frá blautu barnsbeini. Hann eignaðist Jordan skó tíu ára á þeim tíma sem Michael Jordan var í guðatölu. „Mér þótti svo vænt um þá og var alltaf í þeim. Ég óx síðan upp úr þeim, líkt gengur og gerist. Ég hef lengi safnað strigaskóm en þótti þessa vanta og vildi þá í safnið. Ég hafði þá samband við félaga minn, Björn Geir, sem bjó vestanhafs og var að sýsla með strigaskó og fékk hann til þess að útvega mér par, sama hvað það kostaði. Ég fékk endurútgáfuna af þessum Jordans frá árinu 2011 og þeir eiga heiðurssess í skósafninu mínu. Þetta er 90’s „all over again.“
Bæði spari og hversdags Saint Laurent Paris SL01 Birgir Þór Sverrisson hefur safnað Jordan skóm í áraraðir frá því körfuboltaáhugi hans kviknaði. Í dag eru skókaup einn af hans helstu útgjaldaliðum. „Að geta klætt bæði „upp“ og „niður“ er góður eiginleiki fyrir skópar. Þessir Saint Laurent voru hannaðir af Hedi Slimane í „Lipstick Red“ litnum. Skórnir eru rauðir og svipa til varalitarins, en eru orðnir meira hversdags. Fyrir mig er gott að geta poppað upp fötin mín með sterkum lit, þar sem fataskápurinn minn einkennist af gráum, hvítum og svörtum flíkum. Þessir skór virka bæði sem spari og hversdags, það er skemmtilegt föndur að para þá við fataskápinn.“
Elskar snákamynstrið Adidas Original Stan Smith Petra Bender hefur alltaf verið meira fyrir strigaskó en hæla og fór ung að safna pörum. „Ég varð strax sjúk í Jordan skó þegar ég var lítil. Ég byrjaði að safna strigaskóm þegar ég flutti til London árið 2004, þá var ég mikið í kringum þessa menningu. Ég er ekki jafn öfgafull og vinir mínir sem eiga gáma af strigaskóm, en ég er ánægð með mín 20-30 pör og geng í þeim öllum. Ég fylgist náið með því sem er í gangi í þessum heimi, nýjustu straumum og stefnum. Stan Smith eru uppáhalds skórnir mínir í dag. Þeir eru ferskir og glænýir. Ég elska nýtt skópar og fíla snákamynstrið á þeim.“
Innblástur frá níunda áratug Adidas NMD Vala Jóhannsdóttir Roff nældi sér í geysivinsælu Adidas NMD skóna í endursölu sem hafa allstaðar rokið út á stuttum tíma. „NMD hönnunin er innblásin af vinsælum hlaupaskóm frá níunda áratugnum. Þeir eru fáránlega þægilegir, með „boost“ sóla og „primeknit upper“. Sólinn er úr „Infinergy“, efni sem NASA notar mikið og það er takmarkað framboð af því. „Primeknit“ er tækniprjónað efni sem er flókið í framleiðslu. Framboðið af þessum skóm og öðrum sem eru framleiddir með slíkri tækni er því takmarkað. Ég dýrka skóna og hvernig sokkurinn leggst að fætinum og gefur mjög „sleek“ útlit. NMD eru með skemmtilegt framtíðarútlit og þessi litur er að mínu mati, langflottastur. Ég klæðist mikið svörtu en það er gaman að krydda upp á það með litríkum skóm líkt og þessum. Ég hef mikinn áhuga á strigaskóm og finnst gaman að sjá þessa menningu vaxa á Íslandi.“
FULLKOMNAÐU HEILDARÚTLITIÐ
KRONO ORIGINAL er endingargott harðparket sem þolir vel högg, núning, álag og hitakerfi. Þýsk gæði sem hafa sannað sig. Nánar: www.krono-original.com
Historic Oak 0113515
3.995 kr/m2
HELGIN Í ÆÐ
Spurt er... Um eftirminnilegasta giggið?
SAMKVÆMISDANS VIÐ ÞUNGAROKK
Pétur Örn Guðmundsson
Ég man sérstaklega eftir giggi sem Dúndurfréttir spiluðu í Færeyjum. Við spiluðum klassískt rokk og lög með síbreytilegum takti, ekki mjög dansvæna tónlist. En Færeyingarnir létu það ekki á sig fá heldur dönsuðu samkvæmisdansa við rokklögin. Það var ótrúlega skemmtilegt að spila þungarokk frá 1970 og hafa fyrir framan sviðið sex settleg danspör.
LITHÁAR SYNGJA GIN OG GREIP
Klara Arnalds
Það var sennilega þegar Boogie Trouble spilaði á „Takk Ísland“ í Vilníus, hátíð sem er haldin til að þakka Íslendingum fyrir að viðurkenna sjálfstæði Litháa árið 1991. Þar voru allir rosa hressir og með íslensku fánalitina í andlitinu. Á þeim tónleikum tókst okkur að láta 300 manns syngja Gin og greip með okkur, þó enginn einasti þarna kynni íslensku.
ÁFALLAHRINA Í EYJAFIRÐI
Ragnhildur Gísladóttir
Einu sinni spiluðu Grýlurnar í Eyjafirði. Það átti ekki að fljúga þetta kvöld vegna ofsaveðurs, en við flugum samt með lítilli rellu norður. Við gátum ekki lent á Akureyri og vorum orðnar smeykar um að illa færi. Þegar við lentum loksins vorum við keyrðar með hljómsveitarrútu inn eftir firðinum og þá kom hrossahópur á móti okkur á veginum, út úr myrkrinu. Ég skil ekki enn hvernig stóð á þessu en þetta hafði þær afleiðingar að keyrt var á einn hestinn, sem þurfti að deyða. Á tónleikunum sjálfum voru svo mikil skrílslæti; klósett og rúður brotnar og við skíthræddar. Þegar við fórum svo heim voru fyrirsagnirnar svo auðvitað: Grýlurnar leggja félagsheimili í rúst. Þetta var því sannkölluð áfallaferð.
Gott að klappa Hversu oft sérðu hesta á vappi niður í bæ? Í tilefni Hestadaga verður farin skrúðreið frá Hallgrímskirkju niður á Austurvöll á laugardag klukkan 13. Þegar henni er lokið má klappa hestunum!
Gott að ganga Það er baráttudagur verkalýðsins um helgina, kröfuganga og hátíðarhöld! Gengið verður frá Hlemmi klukkan 13 þann 1. maí að Ingólfstorgi. Lúðrasveitir, ræður og hvatningarorð.
Gott að skíða Það stefnir í síðustu skíðahelgina í Bláfjöllum þennan veturinn. Opið verður bæði laugardag og sunnudag. Hlíðarfjall hefur framlengt þjónustu við skíðamenn og verður opið næstu tvær helgar.