2. tbl. 2011

Page 1

Guðbjörg Matthíasdóttir Greiddi sér 2,8 milljarða arð

Bók um Wikileaks Ó K E Y P I S Kemur ÓKEYPIS

2

út á íslensku í febrúar

GERÐU OKKUR TILBOÐ

4 14.-16. janúar 2011 2. árgangur

2. tölublað 1. árgangur 2. tölublað

ÓKEYPIS ÓKEYPIS

 Viðtal Stefán Máni skrifar sk áldsögu með snjóflóðið á Súðavík sem bakgrunn

Þegar ég horfði yfir fjörðinn og hlíðina þyrmdi yfir mig og ég var næstum hættur við. Maður sér skarðið í byggðinni. Mér leið eins og þetta hefði gerst í gær og hélt að fólk hlyti ennþá að vera í sjokki. ÓKEYPIS ÓKEYPIS

Of þungar á meðgöngu Vandmál sem færist í vöxt á Íslandi 22 úTTEKT

Meint fölsun Fastur með þriggja milljóna málverk sem talið er falsað 14 Úttekt ÓKEYPIS ÓKEYPIS

Ragnhildur Steinunn Bleyjur og börn í Eurovision

síða 32 Stefán Máni dvaldi sjö daga í boði sveitarstjórnarinnar í Súðavík við skriftir og vettvangsrannsóknir. Á sunnudaginn eru sextán ár liðin frá því að snjóflóðið féll á Súðavík. Ljósmynd/Hari

Stýrihópur iðnaðarráðherra vill stytta orkunýtingarleyfi Orkustefna fyrir Ísland var lögð fram til umsagnar í gær. Stefnan er afrakstur vinnu stýrihóps iðnaðarráðherra. Meðal þess sem hópurinn leggur til er helmingi styttra nýtingarleyfi en HS Orka hefur nú. Ráðherra boðar viðræður við HS Orku.

Í

nýrri skýrslu stýrihóps iðnaðarráðherra er lagt til að nýtingarleyfi orkufyrirtækja verði 25 til 30 ár í stað 65 ára eins og það er nú samkvæmt lögum. Miðpunktur umdeildra kaupa kanadíska félagsins Magma Energy á HS Orku er einmitt 65 ára nýtingarréttur félagsins á jarðorku á Reykjanesi, með möguleika á framlengingu í sama árafjölda. Katrín Júlíusdóttir iðnaðarráðherra segir í samtali við Fréttatímann að hún hyggist leita

eftir því við HS Orku að taka upp viðræður, meðal annars um styttingu nýtingartímans, og muni leggja fram frumvarp á Alþingi byggt á tillögum stýrihópsins. „Þessar hugmyndir ríma mjög vel við mínar. Sjálf hef ég haft augastað á 30 árum,“ segir Katrín. Hún segir það næsta skref að leggja fram frumvarp um heimild eigenda auðlinda til að leigja þær frá sér og vonast til að fá grænt ljós fljótlega til að hefja við-

ræður við Magma um forkaupsrétt og styttingu leigutíma. Ásgeir Margeirsson, forstjóri HS Orku, segir félagið tilbúið til viðræðna. „Við höfum lýst því yfir að við séum reiðubúnir að ræða styttingu leigutímans við ríkið og sveitarfélögin sem við erum með samninga við. Við leggjum áherslu á að fyrirkomulagið stuðli að skynsamlegri nýtingu auðlindarinnar til langs tíma.“

70

Eimskipafélag

Mánudagur 17.

janúar 2011 | Eimskipafélag

Íslands í tilefni

forstjóra

Eimskip 1914 segir frá árunum

Bruninn í Goðafossi Gullm

gamall

hjá félaginu

fylgir Fréttatímanum erki Eims

kips Níu einstaklingar Eimskipafélags fá sérstaka viðurkenningu Íslands

Ljósmyndasamk

eppn Samkeppni um ljósmynd mánaða i 2011 Eimskips 2012 – glæsileg verðlaurins fyrir dagatal n

Ef þú notar MasterCard kort frá Kreditkorti gæti barnið þitt fengið að leiða leikmann inn á völlinn fyrir leik í UEFA Champions League. Skráðu þig til leiks á www.kreditkort.is

Íslands 17. janúar

félagsins

Eimskip bygg ir á gamalli arfle Sigfússon ifð

Viðtal við Gylfa

Skipstjóri 34 ára

Matthías Matthía sson

LITLIR FÓTBOLTASnillingar MasterCard er aðalstyrktaraðili UEFA Champions League

97 ára afmælis

2011 | 1


2

fréttir

Völvuspá 2011 Nr. 1 – 2011 Verð: 795 kr. 6. jan.

R ERFIÐLEIKA RR! HJÁ JÓNI GNA

Helgin 14.-16. janúar 2011

INÓS TOBBA MAR RIT! SKRIFAR LEIK RDE GEIR H. HAA SÝKNAÐUR!

höfundarréttur Birtíngur fer í hart

Birtíngur bannar notkun á efni í leyfisleysi

Gerir lífið gra! skemmtile

Krefst 75 þúsund króna fyrir hverja frétt sem tekin er úr blöðum félagsins.

rja Viltu by r? með mé

kið í

Kristinn Hrafnsson og Margrét Erla Maack:

Ástin hjá fræga fólkinu:

Le

BÁLSKOTNIR BLAÐAMENN!

ALLT UM PÖR ÁRSINS! Himna g! sendin

!

Glamúr

Elegant áramót:

FÉKK NÝRA FRÁ MÖMMU!

Erlendur annáll:

GÍSLI GÍSLA Í RÚSSNESKU GLÆSIDRESSI!

UPPGJÖR Í HOLLYWOOD!

Það mun koma við pyngju fréttamiðla að birta fréttir upp úr Séð og heyrt.

ÁSDÍS RÁN – BOMBA Í BLEIKU! 9 771025 956009

Óperusöngkonan Signý Sæmundsdóttir:

Ú

tgáfufélagið Birtíngur, sem gefur meðal annars út Séð og heyrt, Nýtt líf, Gestgjafann og Hús og híbýli, hefur ákveðið að herða reglur varðandi notkun annarra miðla á fréttum og greinum úr blöðum félagsins. Einhverjir miðlar, þar á meðal DV, hafa fengið bréf þess efnis frá Birtíngi. Í bréfinu er bent á að allt efni

sem birtist í úgáfuritum félagsins sé eign þess og óheimilt sé að birta efni án skriflegrar heimildar útgefanda. Slík heimild verði veitt gegn greiðslu samkvæmt gjaldskrá. Miðað við þá gjaldskrá sem Fréttatíminn hefur undir höndum mun það kosta fréttamiðla í það minnsta 75 þúsund krónur að vitna í frétt úr Séð og heyrt eða völvu

Vikunnar. Ef reglur Birtíngs eru ekki virtar áskilur félagið sér rétt til að krefjast skaða- og miskabóta. Sverrir Arngrímsson, framkvæmdastjóri Birtíngs, segir í samtali við Fréttatímann að það sé sjálfsögð kurteisi að fá leyfi fyrir birtingu efnis úr þeirra blöðum. „Þetta er orðið alþjóðlegt vandamál. Vefmiðlar leyfa sér að nota

annarra manna efni frítt. Það er hreint og beint sjálfsagt að menn verndi sitt efni,“ segir Sverrir. Reynir Traustason, ritstjóri DV, segir að hann skilji ekki hvert Birtíngur sé að fara með þessum aðgerðum. „Vilja þeir ekki að það sé vitnað í fréttirnar þeirra og einhver sjái þær? Þeir um það,“ segir Reynir.

Það er hreint og beint sjálfsagt að menn verndi sitt efni.”

oskar@frettatiminn.is

bók aútgáfa Allt um Assange og Wikileaks

Átján milljarðar á átján mánuðum

Verðmæti smásölurisans Haga lækkaði um milljarð á mánuði frá miðju ári 2008 til loka árs 2009 ef mið er tekið af ársreikningi móðurfélags þess, 1998 ehf. Félagið var stofnað um mitt ár 2008 þegar Fjárfestingafélagið Gaumur, í eigu Jóns Ásgeirs Jóhannessonar og fjölskyldu, Eignarhaldsfélagið ISP, í eigu Ingibjargar S. Pálmadóttur, og Bague SA, í eigu Hreins Loftssonar, keypti tæpan 96% hlut í Högum út úr Baugi á 30 milljarða með lánsfé frá Kaupþingi. Í árslok 2008 var hluturinn metinn á 22 milljarða og samkvæmt ársreikningi 2009 er hann metinn á tólf milljarða. Arion banki tók félagið yfir í september 2009 en Hagar hafa að undanförnu verið í söluferli innan bankans. -óhþ

18 milljarða lækkun á virði haga 1.6 2008 til 31.12 2009 1998 ehf.

Íbúðalánasjóður á 0,82% íbúða

58 Íslendingar á hverjum leik á Old Trafford

Ásókn Íslendinga á leiki í enska boltanum virðist hvergi nærri á enda þrátt fyrir svartnætti í íslensku samfélagi. Lúðvík Arnarson, yfirmaður íþróttaferða hjá Vita, segir í samtali við Fréttatímann að ferðaskrifstofan eigi 58 ársmiða á heimaleiki Manchester United á Old Trafford og þeir hafi allir verið notaðir á alla heimaleiki í vetur. Lúðvík segir að ferðirnar séu að breytast úr hreinræktuðum karlaferðum í fjölskylduferðir, sem sé að sjálfsögðu breyting til batnaðar. „Fólk er farið að hugsa öðruvísi og nýta ferðirnar sem verslunarog afslöppunarferðir,“ segir Lúðvík. -óhþ

„Þrátt fyrir efnahagshrun hefur Íbúðalánasjóður einungis eignast 0,82% íbúða á Íslandi. Íbúðalánasjóður á nú 1.070 íbúðir sem sjóðurinn hefur leyst til sín. Íbúðir á Íslandi eru alls 130.074. Ótrúlega lágt hlutfall miðað við erfitt efnahagsástand,“ segir Hallur Magnússon á bloggsíðu sinni og gagnrýnir Eyjuna fyrir að láta eins og sjóðurinn sé að eignast hálft landið og standi illa. Hallur segir að reynt sé að fá almenning til að halda að Íbúðalánasjóður sé að fara á hvolf vegna þessa. Því fari fjarri. Umtalsverður hluti íbúða sem sjóðurinn hafi leyst til sín sé frá leigufélögum. Stór hluti þeirra sé í leigu. Því má ekki gleyma, segir Hallur, að Íbúðalánasjóður var eina stóra fjármálastofnunin sem stóð af sér fjármálahrunið. -jh

Meiri kortavelta sýnir aukna einkaneyslu Einkaneysla jókst undir lok síðasta árs, samkvæmt kortaveltutölum Seðlabankans. Kreditkortavelta í desember nam 26,5 milljörðum króna sem var 4% meiri velta en í mánuðinum á undan. Að raungildi, miðað við þróun vísitölu neysluverðs og gengisvísitölunnar, jókst kreditkortavelta um 12,7% milli ára. Þetta er mun meiri raunaukning en sést hefur á milli ára síðan í janúar 2008, en kortavelta dróst mikið saman í kjölfar hrunsins. Aukningin er, að því er fram kemur hjá Greiningu Íslandsbanka, fyrst og fremst vegna mikillar raunaukningar í erlendri kortaveltu á milli ára, en erlend kortavelta jókst um ríflega 47% að raungildi og á sama tíma jókst innlend kreditkortavelta um 7,4%. Þróun debetkortaveltu bendir í sömu átt sem og tölur Rannsóknarseturs verslunarinnar um veltu í smásöluverslun í desember. -jh

Hrollkaldur sannleikur um Julian Assange og Wikileaks bíður lesenda í febrúar. Nordic Photos/Getty Images

Bók um Assange og Wikileaks kemur út á íslensku í febrúar Bókaforlagið Veröld hefur tryggt sér útgáfuréttinn að bókinni Wikileaks – Stríðið gegn leyndarhyggju eftir blaðamenn breska blaðsins Guardian. Bókin kemur út um miðjan febrúar í átta löndum auk Bretlands.

V

Bókin færir lesandann eins nærri hrollköldum sannleikanum og hægt er að komast.

ið höfum tryggt okkur útgáfuréttinn að þessari bók og erum afar ánægð með það,“ segir Pétur Már Ólafsson hjá Veröld um bókina Wikileaks – Stríðið gegn leyndarhyggju eftir blaðamenn á breska blaðinu Guardian sem kemur út í febrúar í níu löndum. „Við fréttum af þessu rétt fyrir jól og síðan þá höfum við verið í samningaviðræðum um útgáfuréttinn,“ segir Pétur Már en stefnt er að því að hún komi út í kilju á sama tíma í öllum löndunum níu um miðjan febrúar. Pétur Már segir bókina stórmerkilega enda sé hún unnin af bestu blaðamönnum stórblaðsins Guardian sem hafa unnið náið með Julian Assange við birtingu gagna. „Þetta er unnið með samþykki Assange og ég held að Kristinn Hrafnsson hafi verið tengiliður Wikileaks við blaðamennina,“ segir Pétur Már. Það var David Leigh, ritstjóri rannsóknarblaðamannesku á Guardian, sem stýrði vinnunni við bókina en hann hefur verið í nánustum samskiptum við Assange og Wikileaks. Stutt er þó síðan snurða hljóp á þráðinn í samskiptum Leighs og Assanges

þar sem Assange var ósáttur við umfjöllun Guardian um Svíþjóðardvöl hans þar sem hans bíður ákæra fyrir tvö kynferðisbrot. Assange ákvað í kjölfarið að vinna frekar með The Sunday Times en Guardian. „Saga Wikileaks hefur aldrei verið sögð en hér gefst lesendum einstakt tækifæri til að fylgjast með þróun þessa fyrirbæris. Þetta er saga um opinberun á leyndarskjölum, njósnir og ásakanir um kynferðisbrot eftir blaðamenn á Guardian sem unnið hafa með Assange og fylgst náið með honum sinna köllun sinni. Bókin færir lesandann eins nærri hrollköldum sannleikanum og hægt er að komast,“ segir Leigh í tilkynningu. Höfundarnir hafa haft haft ótakmarkaðan aðgang að öllum helstu persónum og leikendum í þessu sögulega máli, allt frá diplómötum og stjórnmálamönnum til Julians Assange sjálfs. Sögusviðið er vítt; allt frá Ástralíu til Noregs og frá Írak til Íslands, með viðkomu í Bretlandi, Belgíu og víðar og minnir bókin á löngum köflum einna helst á spennusögu. oskar@frettatiminn.is

Brot úr bókinni Wikileaks – Stríðið gegn leyndarhyggju

Assange dulbjó sig sem kona Þriðjudagsmorgun einn í nóvember 2010 sást sérkennilegur hópur fólks troða sér inn í lúna bifreið í Paddington-hverfinu í London:

hörkulegur Íslendingur, nördaleg ungmenni og óvenju hávaxin eldri kona í kápu og með slæðu. Konan var sjálfur Julian Assange í dulargervi.

Hópurinn var á leið á leynilegan felustað, með slökkt á öllum farsímum af ótta við að starfsmenn varnarmálaráðuneytis Bandaríkjanna fylgdust

með þeim. Förinni var heitið á sveitasetur fyrrum foringja í breska hernum sem skotið hafði skjólshúsi yfir það sem kallað var mesti leki sögunnar.


ÍSLENSK A SI A .IS ICE 53016 01/11

HUGURINN BER ÞIG AÐEINS HÁLFA LEIÐ

5 NÝIR OG SPENNANDI ÁFANGASTAÐIR:

ALICANTE WASHINGTON HAMBORG GAUTABORG BILLUND

NÝJAR SLÓÐIR, NÝ TÆKIFÆRI Fátt er skemmtilegra en að prófa eitthvað nýtt, kynnast nýjum stöðum og nýju fólki. Þess vegna borgar sig að skoða nýju áfangastaðina sem Icelandair flýgur til í vor og sumar og fram á haust. NÝIR STAÐIR, NÝ UPPLIFUN Við byrjum að fljúga í Spánarsólina á Alicante í apríl. Í maí og byrjun júní tökum við flugið til Washington, höfuðborgar Bandaríkjanna, Hamborgar í Þýskalandi, Gautaborgar í Svíþjóð og Billund í Danmörku.

FÁÐU MEIRA ÚT ÚR LÍFINU Í SUMAR!

+ Bókaðu ferð á nýjan áfangastað á www.icelandair.is

Vinsamlegast athugið: Einstaka sinnum kemur fyrir að farþegar Icelandair fljúgi með vél sem ekki er búið að setja í ný sæti og nýtt afþreyingarkerfi.


4

fréttir

Helgin 14.-16. janúar 2011

veður

Föstudagur

l augardagur

sunnudagur

Magni

Stund milli stríða

barna parka

Eftir storminn sunnanlands og alla snjókomuna fyrir norðan og vestan, ætlar veðrið að róast mikið um helgina. Á laugardag og sunnudag er meira að segja að sjá sem það ætli að verða væg hláka víðast hvar á láglendi. Það er helst á Vestfjörðum þar sem Kári eða vindurinn sleppir ekki alveg klónni. Þar verður NA-átt áfram, ekki þó alveg jafn hvöss en éljagangur og skafrenningur. Eftir helgina er margt sem bendir til þess að við taki N-átt með kólnadi veðri.... það er jú hávetur....

Einar Sveinbjörnsson

1

2

3

0

0

4

2

1

2

2

1

3

3 3

5

Veðrið lagast mikið um mest allt land, lægir smámsaman og hlýnar upp fyrir frostmark um landið sunnanvert. Víðast úrkomulítið.

Skaplegasta veður um mest allt land, þó vindur og él á Vestfjörðum. Rigning suðaustanlands og hláka víðast á láglendi.

Höfuðborgarsvæðið: Slydduhragglandi framan af degi og hægt hlýnandi.

Höfuðborgarsvæðið: Mild gola og úrkomulaust að mestu.

Svipað áfram og meinleysisveður víðast hvar, en snýst í N-átt með versnandi veðri norðantil um kvöldið. Höfuðborgarsvæðið: Sést líklega til sólar og bæði frost- og úrkomulaust.

Klæddu þig vel

vedurvaktin@vedurvaktin. is

www.66north.is

ársreikningar Arðgreiðslur

Rannsókn vegna gagnaleyndar Sigríður Björk Guðjónsdóttir, lögreglustjóri á Suðurnesjum, hefur beðið embætti ríkissaksóknara að hefja rannsókn á ásökunum lögmannsins Vilhjálms Hans Vilhjálmssonar sem

birtust í Fréttatímanum í síðasta mánuði. Þar sakaði Vilhjálmur Hans embættið um að hafa leynt niðurstöðum efnarannsóknar á meintu amfetamíni sem smyglað var til landsins með bréfi 20. desember. Í ljós kom að efnið var ekki á bannlista og telur Vilhjálmur að embættið hafi leynt niðurstöðunum í rúman mánuð með þeim afleiðingum að skjólstæðingur hans og annar sakborningur, sem voru síðan báðir sýknaðir, sátu lengur í gæsluvarðhaldi en eðlilegt sé. - óhþ

Áfrýja dómi í smyglmáli

Aratúnsfrú höfðar mál gegn blaðamanni Margrét Lilja Guðmundsdóttir hefur stefnt Jóni Bjarka Magnússyni, blaðamanni á DV, fyrir meiðyrði. Málið varðar umfjöllun DV um nágrannadeilu í Aratúni á síðasta ári. Margrét Lilja og eiginmaður hennar áttu þá í harðvítugum deilum við nágrannahjón sín. DV fjallaði um málið af miklum ákafa og birti meðal annars frétt þar sem rifjuð var upp fortíð Margrétar og eiginmanns hennar. Jón Bjarki segir í samtali við Fréttatímann að hann hafi ekki áhyggjur af málinu. Ekki þannig,“ segir hann. -óhþ

Ríkissaksóknari hefur ákveðið að áfrýja sýknudómi Héraðsdóms Reykjaness í máli þar sem tveir menn voru sýknaðir af ákæru um innflutning á amfetamíni, skipulagningu og dreifingu. Í ljós kom að efnið var ekki amfetamín heldur afleiða af því og ekki á bannlista, auk þess sem ekki tókst að færa sönnur á aðild annars mannsins að málinu. Saksóknari áfrýjaði sýknudómi þess sem gerði tilraun til að smygla efninu en lögmaður hans er Sveinn Andri Sveinsson.

Guðbjörg Matthíasdóttir kom vel út úr keppunni.

Útgerðardrottning greiddi sér 2,8 milljarða í arð Guðbjörg Matthíasdóttir, stærsti eigandi Árvakurs, á milljarða eiginfjár í móðurfélaginu Fram ehf.

Ú

Er þinn auður í góðum höndum? Byrjaðu árið með Auði

• Séreignarsparnaður • Sparnaður • Eignastýring

Óháð staða skilar árangri

Borgartúni 29 S. 585 6500 www.audur.is

Guðbjörg á mörg félög sem eru gríðarlega sterk. Móðurfélagið Fram ehf. er til að mynda með rétt rúma þrettán milljarða í eiginfé.

tgerðardrottningin Guðbjörg Matthíasdóttir er meðal ríkustu Íslendinga. Ársreikningar félaga í hennar eigu árið 2009 bera það glögglega með sér. Guðbjörg, sem er ekkja Sigurðar „ríka“ Einarssonar, greiddi sér 2,8 milljarða í arð út úr félaginu Kristni ehf. á árinu en viðskipti þess félags með bréf í Glitni rétt fyrir hrun eru til rannsóknar hjá sérstökum saksóknara. Hlynur A, félag í eigu Guðbjargar, er stærsti hluthafinn í Þórsmörk sem er eigandi Árvakurs, útgefanda Morgunblaðsins. Guðbjörg lagði 200 milljónir í það félag á árinu 2009. Nokkur styr hefur staðið um Morgunblaðið eftir að Davíð Oddsson var ráðinn ritstjóri þess í september 2009. Mikið tap hefur verið á útgáfunni á undanförnum árum og ljóst er að það verður ekki ódýrt fyrir Guðbjörgu og aðra eigendur Árvakurs að halda útgáfunni gangandi. Guðbjörg á mörg félög sem eru gríðarlega sterk. Móðurfélagið Fram ehf. er til að mynda með rétt rúma þrettán milljarða í eiginfé. Helstu eignir þess eru áðurnefnt Kristinn ehf. og ÍV Fjárfestingar. Það fyrr-

Sérstakur saksóknari rannsakar kaupin á bréfunum í Tryggingamiðstöðinni. Ljósmynd Hari.

nefnda heldur utan um fjárfestingarhluta veldis Guðbjargar. Þar eru eignir upp á þrettán milljarða í formi ríkistryggðra markaðsbréfa og erlendra hlutabréfa. Áhyggjuefnið í því félagi gæti þó verið að það þurfti að standa skil á greiðslu 7,6 milljarða láns á síðasta ári. Miðað við stöðu félagsins hefur það varla verið mikið vandamál. ÍV Fjárfestingar heldur utan um rétt tæplega 90% eignarhlut Guðbjargar í útgerðarfyrirtækinu Ísfélagi Vestmannaeyja. Ekki verður annað sagt en að það standi vel. Eignarhlutur þess í Ísfélaginu er metinn á rúma sjö milljarða en skuldirnar eru engar. oskar@frettatiminn.is

Þarf hún að borga TM-peninga til baka? Guðbjörg Matthíasdóttir græddi milljarða þegar félagið Kjarrhólmi keypti hlut hennar í Tryggingamiðstöðinni haustið 2007. Þessi kaup

voru þáttur í því að FL Group eignaðist tryggingafélagið að fullu stuttu seinna. Sérstakur saksóknari rannsakar nú hvort þessi viðskipti hafi

verið lögleg. Fari svo að niðurstaðan verði að viðskiptin hafi verið ólögleg þarf Guðbjörg væntanlega að greiða kaupverðið til baka og fá þá hlut sinn í

Tryggingamiðstöðinni aftur. Slík niðurstaða væri bagaleg fyrir Guðbjörgu enda hefur verðmæti fyrirtækisins hrunið frá því að hún seldi sinn hlut.



Helgin 14.-16. janúar 2011

Skuldatryggingarálagið hækkar

Hrein eign lífeyrissjóða eykst

Skuldatryggingarálag á evruskuldir ríkissjóðs hefur hækkað nokkuð á undanförnum dögum. Í lok þriðjudags stóð álagið til fimm ára í 308 punktum (3,08%), samkvæmt gögnum Bloomberg, en viku áður var álagið komið niður í 257 punkta sem er með því lægsta frá bankahruninu haustið 2008. Sömu sögu er að segja um skuldatryggingarálag ríkissjóðs til eins árs, sem stóð á sama tíma í 366 punktum en var viku áður 307 punktar. Þessi hækkun er ekki einsdæmi á meðal ríkja í VesturEvrópu. Greining Íslandsbanka telur litla innistæðu fyrir hækkuninni, segir hana tilfallandi og að hún muni ganga til baka með tíð og tíma. -jh

Hrein eign lífeyrissjóðanna til greiðslu lífeyris var 1.893,5 milljarðar króna í lok nóvember og hækkaði um 41,2 milljarða frá fyrri mánuði, samkvæmt tölum Seðlabankans. Aukningin nemur 2,2% og er með mesta móti á milli mánaða, en fyrstu ellefu mánuði síðasta árs jókst hrein eign sjóðanna um að meðaltali um tæplega tíu milljarða króna í hverjum mánuði. Aukningin er að mestu til komin vegna aukinnar eignar lífeyrissjóðanna í íbúðabréfum. Erlend verðbréfaeign sjóðanna lækkaði hins vegar í nóvember um 27 milljarða króna. Í lok nóvember hafði hrein eign lífeyrissjóðanna hækkað um tæpa 145 milljarða króna frá sama tíma fyrir ári. Enn ríkir nokkur óvissa um endanlegt mat á eignum sjóðanna. -jh

miðborgin

Húsin sem byggð eru á brunarústum miðbæjarins taka óðum á sig endanlegt útlit. Ljósmynd/Hari

Hrefna Sætran með nýjan veitingastað Fjölmörg fyrirtæki tryggt sér pláss í spánnýjum húsum byggðum á brunarústum

S

GOLFKORTIÐ VEITIR

40% AFSLÁTT AF GOLFVÖLLUM UMHVERFIS ÍSLAND AUK ANNARRA GLÆSILEGRA FRÍÐINDA

TRYGGÐU ÞÉR ÁSKRIFT STRAX!

www.skjargolf.is

kartgripaverslunin Leonard og verslunin Nordic Store hafa tryggt sér pláss á jarðhæð Lækjargötu 2, einu húsanna sem risið hafa á brunarústum Lækjargötu og Austurstrætis. Einnig er ljóst að veitingastaðurinn Happ opnar í stokkahúsinu og í Austurstræti 2b, fyrrum Nýja bíói, verður veitingastaður þeirra Hrefnu Sætran og Ágústs Reynissonar sem reka Fiskmarkaðinn. „Nei, við ætlum ekki að loka Fiskmarkaðnum heldur opna nýjan 500 fermetra veitingastað á tveimur hæðum. Við ætlum að nota íslenskan stíl og elda úr íslensku hráefni, en með nýjum áherslum þó. Við stílum bæði upp á ferðamenn og heimamenn og ætlum að vera með stórt barsvæði þar sem stórborgarstemningin verður í fyrirrúmi. Hver drykkur verður spennandi fyrir braðlaukana,“ segir Hrefna. Hún stefnir á að opna staðinn fyrir sumarið. Örn Kjartansson, hjá M3 fasteignaráðgjöf og leigumiðlun, segir að enn eigi eftir að leigja út skrifstofur á þriðju hæð og í risi í Lækjargötu 2, og skrifstofurými á annarri og þriðju hæð í Austurstræti 2b. Þeir sem hafi áhuga geti sett sig í samband við hann. Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is

Hrefna Sætran, meistarakokkur úr kokkalandsliði.

Við ætlum að nota íslenskan stíl og stórborgarstemningin verður í fyrirrúmi.


KSIizNe rúGmK(15O3Ix2L03 cm)

Queen

FULLT VERÐ

149.700 kr.

Ð ÚTSÖLUVER

. r k 5 0 3 . 7 9 PARAR 52.395 kr. ÞÚ S

KING KOIL

King Size

rúm FULLT VER (193x203 cm) Ð 245.46 0 kr.

ÚTSÖLUV

159.549 ÞÚ SPARA

ERÐ

kr.

R 85.911 k

Rekkjan ehf ≤≥ Suðurlandsbraut 48 (Bláu húsin í Faxafeni) ≥≥ 108 Reykjavík ≥≥ 588 1955 ≥≥ www.rekkjan.iS ≥≥ Opið virka d. 10–18 og lau 11–16

r.

H E I L S U R Ú M


8

Líf í árvekni

fréttir

Helgin 14.-16. janúar 2011

Mindful Living

 Umdeilt torg Sjálfstæðismenn í skipulagsr áði

Námskeið sem leggur drög að einfaldari og streituminni lífsstíl

Viltu hægja á þér og fá meira út úr lífinu? Kennt er á þriðjudagskvöldum í sex skipti frá 1. febrúar til 8. mars Skráning í síma 571 2681 eða bjorgvin@salfraedingur.is

Frestun eða endurskoðun ekki lögð til

Lausn við - streitu - krónískum verkjum - vefjagigt - síþreytu - þyngdaraukningu - kvíða

E

kki komu fram hugmyndir frá núverandi meirihluta í borgarstjórn um að fresta eða endurskoða hönnun torgsins.“ Svo segir m.a. í tillögu sjálfstæðismanna í skipulagsráði vegna Baldurstorgs sem einnig hefur verið kallað Nönnutorg, á mótum Nönnugötu, Baldursgötu og Óðinsgötu í Reykjavík. Í Fréttatímanum síðastliðinn föstudag kom fram gagnrýni á endurbætur á torginu eftir að ábendingar bárust um að ýmislegt hefði farið úrskeiðis í andlitslyftingu þess. Haft var eftir Páli Hjaltasyni, formanni skipulags-

Sálfræðistofa Björgvins Ingimarssonar www.salfraedingur.is

ráðs, að þetta hefði ekki gerst á vakt núverandi meirihluta og lagfæringa væri þörf, m.a. vegna þess að breytingin virtist hamla aðkomu slökkviliðsbíla. Í tillögu sjálfstæðismanna segir að í netkosningu í desember 2009 hafi verið samþykkt að gera Baldurstorg vistlegt, m.a. með gróðursetningu, blómakerjum og bekkjum. Haft hafi verið í huga að útfærsla landslagsarkitekta yrði endurskoðuð með veglegri hætti þegar betur áraði en hönnun hafi gert ráð fyrir aðgengi slökkviliðs og neyðarþjónustu. Slökkviliðs-

stjóri hefur staðfest að þetta aðgengi sé tryggt. Tillagan hafi verið kynnt 11. maí í umhverfisog samgönguráði og í hverfisráði Miðborgar sem hafi lýst ánægju sinni með tillöguna á fundi 26. maí. Hverfisráðinu hafi aftur verið kynnt málið 8. júlí. Þar var ítrekuð jákvæð afstaða og ánægja með tillöguna. Framkvæmdir hafi verið kynntar íbúum með dreifibréfi 21. júlí, áður en þær hófust. „Ekki komu fram hugmyndir frá núverandi meirihluta í borgarstjórn um að fresta eða endurskoða hönnun torgsins,“ segir m.a. í tillögunni. -jh

húsnæðismál Útr ásarvíkingar

UPPLIFÐU NAUTHÓLSVÍKINA HJÁ OKKUR Í EINSTÖKU UMHVERFI

Björgólfur Thor og Fjölnisvegur 3.

ENNEMM / SÍA / NM44900

www.nautholl.is

www.facebook.com/nautholl

ANTON&BERGUR

BRUNCH HLAÐBORÐ Á SUNNUDÖGUM FRÁ KL. 11.00–15.00

nautholl@nautholl.is

sími 599 6660

Við gerum Opnum Vínbúðina 10. febrúaafrtur Skeifunni fallegri og betri Vínbúðin Skeifunni verður lokuð til 10. febrúar vegna endurbóta.

Útrásarvíkingar missa lúxusvillur í Þingholtunum Þrír útrásarvíkingar hafa misst einbýlishús í miðbænum á undanförnu ári. Bankar hafa tekið yfir tvö þeirra en móðir þess þriðja keypti hús af syni sínum.

Ú

trásarvíkingarnir Björgólfur Thor Björgólfsson, Hannes Smárason og Jón Ásgeir Jóhannesson hafa allir misst lúxusvillur sínar í Þingholtunum eftir hrun. Það hefur þó gerst með ólíkum hætti hjá þremenningunum. Í tilfelli Björgólfs Thors tók Mynni ehf., eignarhaldsfélag í eigu Landsbankans, húsið yfir sem hluta af skuldauppgjöri hans við lánardrottna sína, innlenda og erlenda. Mynni hefur nú sett húsið, Fjölnisveg 3, á sölu og er óskað tilboða í eignina. Hún er þriggja hæða og 321 fermetri að stærð. Björgólfur Thor keypti húsið á 150 milljónir sumarið 2006 en bjó aldrei í því. Það stóð autt mestan hluta þess tíma sem hann átti það. Hannes Smárason átti hús á Fjölnisvegi 11 í gegnum eignarhaldsfélagið Fjölnisveg 9 ehf. Landsbankinn tók félagið yfir vegna skulda Hannesar á árinu 2010 og eignaðist þar með villuna á Fjölnisvegi. Hún er

433 fermetrar að stærð. Fjölnisvegur 9 ehf. keypti húsið árið 2005 af útgerðarmanninum Guðmundi Kristjánssyni í Brimi. Hannes keypti síðan húsið af félaginu í september 2007 og seldi það aftur til baka í mars 2008. Hann leigir nú húsið, samkvæmt samkomulagi við Landsbankann, en sambýliskona hans, Unnur Sigurðardóttir, á húsið við hliðina á því, Fjölnisveg 9. Jón Ásgeir Jóhannesson seldi móður sinni einbýlishús sitt á Laufásvegi 69 í ágúst á síðasta ári fyrir 107 milljónir. Jón Ásgeir keypti húsið, sem er 334 fermetrar að stærð, í desember 1999 en hafði ekki búið í því frá árinu 2002. Hann sagði í samtali við Fréttatímann að hann hefði ekki átt annarra kosta völ en að selja húsið til að eiga fyrir lögfræðikostnaði vegna málaferla sem hann stendur í við slitastjórn Glitnis hérlendis og erlendis. oskar@frettatiminn.is

Jón Ásgeir og Laufásvegur 69. Hannes Smárason og Fjölnisvegur 11.

Útrásarvíkingarnir Björgólfur Thor Björgólfsson, Hannes Smárason og Jón Ásgeir Jóhannesson hafa allir misst lúxusvillur sínar í Þingholtunum eftir hrun. Það hefur þó gerst með ólíkum hætti hjá þremenningunum.


lífrænar vörur

Lífrænt ræktaður matur vex í lifandi jarðvegi og færir okkur ómengaðan lífsþrótt.

spelt

Næringin í speltinu er í öllu korninu, allt frá hýði inn að kjarna. Þetta gerir það að verkum að fíntmalaða speltið inniheldur miklu meira af næringarefnum en t.d. venjulegt hvítt hveiti. Í fínmalaða speltinu okkar hefur aðeins það allra grófasta af hýðinu verið sigtað frá og restin mjög fínt möluð. Þetta gerir það að verkum að lítið tapast af næringarefnum.

þegar ég vel lífrænt þá er ég að kjósa heilbrigði og lífsþrótt, bæði fyrir mig og umhverfið. Solla

Speltið inniheldur mikið af góðri næringu, m.a. kalíum, magnesium, kalk, járn, sink og fleirri stein- og snefilefni ásamt aminósýrum og vítamínum. Ekki þarf að B-vítamínbæta speltið því það inniheldur bæði B1, B2 og niasín.

WhOle earth Gosdrykkirnir eru frískandi gosdrykkir úr lífrænu hráefni og lausir við öll aukefni ss. litarefni og rotvarnarefni. Bragðið er úr ósviknum ávöxtum og sætan fæst úr lífrænum hrásykri.

Góð HEILSa gulli betri

liMa hrískökur Svo miklu meira en hrískökur – samsettar úr hýðishrísgrjónum, maís, kínóa, bókhveiti, hirsi og amarant auk sesamfræja og sjávarsalts. Lífrænar, næringarríkar og glútenlausar.

TILBOÐ

20% afsláttur við kassa

TILBOÐ

bee pOllen Ofurfæða af náttúrunnar hendi.

789

kr/pk

TILBOÐ

20%

TILBOÐ

20%

afsláttur við kassa

echinafOrce Sólhattur hefur staðið fyrir sínu öldum saman. Var í miklu uppáhaldi hjá Indjánum hið forna og er enn dásamaður af náttúrulæknum um allan heim

MultidOphilus fOrte Ný og öflug blanda af meltingargerlum frá Heilsu. Multidophilus Forte er breiðvirk probiotic blanda sem inniheldur 10 milljarða virkra gerla.

afsláttur við kassa

Manic Organic Lífrænir ávaxta og grænmetissafar, án aukefna, sykurs og rotvarnarefna. Hollt og gott fyrir alla!

beet it rauðrófu safi Rauðrófusafi er góður, næringarríkur og náttúruleg uppspretta af nítrat sem eykur súrefnisflæði til vöðvanna en það gefur okkur aukna orku og úthald, ásamt glimrandi flottu útliti.

TILBOÐ

20%

TILBOÐ

20%

afsláttur við kassa

afsláttur við kassa

TILBOÐ

20%

TILBOÐ

20% afsláttur við kassa

afsláttur við kassa

turbO greens Mjög gott fyrir alla sem þurfa að jafna blóðsykurinn og auka orku. Inniheldur spírúlínu, bygggras, hveitigras, aðalbláber, eplapetín og sítrónubörk. Gott er að blanda tveim teskeiðum af duftinu í eplasafa.

kuren Þægileg leið til að hreinsa líkamann á 10 dögum.

TILBOÐ

20% afsláttur við kassa

TILBOÐ

20% afsláttur við kassa

Gildir til 23. janúar á meðan birgðir endast.

TILBOÐ

30% afsláttur við kassa

TILBOÐ

199

kr/stk


10

fréttir

Helgin 14.-16. janúar 2011

Þetta er búið að vera sorgarsaga. Ég hef farið í tvær krossbandaaðgerðir og fjórar aðgerðir á liðþófa síðan ég meiddist.

dómsmál Sk aðabætur

Þingmaðurinn Höskuldur Þórhallsson var öflugur knattspyrnumaður áður en meiðsl bundu enda á feril hans.

Þingmaður vill sjúkrabætur vegna læknamistaka Þingmaðurinn Höskuldur Þórhallsson þurfti að leggja knattspyrnuskóna á hilluna árið 2000 vegna slitinna krossbanda. Aðgerð gerði illt verra. „Það er nú bara verið að klára mál sem hófst fyrir mörgum árum og snýst um tryggingabætur vegna læknamistaka sem urðu þegar ég var skorinn upp vegna krossbandaslits á hné árið 2002 að því að mig minnir. Ég var í námi þegar þetta gerðist og deilurnar snúast um hversu háar bæt-

ur skuli greiða. Bótaskyldan er viðurkennd. Ég held að við séum að tala um einhverja hundrað þúsund kalla,“ segir þingmaðurinn Höskuldur Þórhallsson um skaðabótamál sem hann höfðaði á hendur lækninum Stefáni Dalberg, VÍS og Sjóvá. Höskuldur þurfti í kjölfar mis-

heppnaðrar aðgerðar að leggja knattspyrnuskóna á hilluna. Hann lék með KA og Fram í tveimur efstu deildum Íslandsmótsins en lauk ferlinum sem spilandi þjálfari hjá Gróttu. Hann hefur lítið getað spilað síðan. „Þetta er búið að vera sorgarsaga. Ég hef farið í tvær krossbandaaðgerðir

og fjórar aðgerðir á liðþófa síðan ég meiddist. Löngunin er enn til staðar og ég freistast til að spila fótbolta með vinum mínum endrum og eins. Ég finn þó fyrir hnénu á hverjum degi,“ segir Höskuldur. oskar@frettatiminn.is

 Heilbrigðismál Fækk a hjúkrunarrýmum þr átt fyrir biðlista

Fleiri en fimm þurfa að deyja til þess að aðrir fái pláss Þótt nærri þrjátíu séu á biðlista eftir plássum á Höfða hjúkrunar- og dvalarheimili á Akranesi á að fækka rýmum um fimm. Framkvæmdastjóri heimilisins segir að sjaldan hafi jafn margir verið í brýnni þörf og vill að velferðarráðuneytið endurskoði ákvörðun sína.

Þ

rátt fyrir að allt að þrjátíu séu á biðlista og margir í brýnni þörf fyrir hjúkrunarrými á að fækka hjúkrunar- og dvalarrýmum á Höfða á Akranesi úr 78 í 73; um fimm. Forsvarsmenn hjúkrunarheimilisins höfðu einnig lýst yfir vilja til að taka við þeim tug langlegusjúklinga sem gista sjúkrahúsið á staðnum, en geta það ekki við þessar breytingar, segir Guðjón Guðmundsson, framkvæmdastjóri Höfða hjúkrunarog dvalarheimilis. „Við getum ekki tekið inn nýja íbúa næstu mánuðina. Við megum ekki vista nýja einstaklinga fyrr en eftir að þessi fimm rými eru laus,“ segir Guðjón en bætir því við að aðeins tvisvar eða þrisvar í þrjátíu ára sögu heimilisins hafi fólk farið annað en yfir móðuna miklu.

Guðbjartur Hannesson velferðarráðherra segir í samtali við blaðið að landið hafi verið metið heildstætt með þessari útkomu á Akranesi. Hann viðurkenni þó að ósamræmi sé milli stofnana á Akranesi og stilla eigi betur saman þær aðgerðir sem ráðast eigi í milli stofnana. „Biðlistinn [eftir hjúkrunarrýmum] hefur miðast við það í landinu í heild að enginn sem búinn er að fá vistunarmat bíði lengur en þrjá mánuði. Meðaltalið núna er 2,6 mánuðir,“ segir hann. „Niðurskurðurinn núna þýðir að við förum eitthvað yfir þrjá mánuði. Ástandið verður eftir sem áður gott, en það er mismunandi eftir svæðum.“

Bíðum upplýsinga

Stjórn Höfða húkrunar- og dvalarheimilis fer þess á leit við Guðbjart að ákvörðun ráðuneytisins verði endurskoðuð í ljósi þess að um langt árabil hafi nýting á Höfða verið 100% og biðlistinn langur. „Við erum mjög ókát, svo vægt sé til orða tekið, og finnst þetta undarleg ráðstöfun,“ segir Guðjón. Óvenjumargir þeirra sem bíða vistunar segir hann að séu ósjálfbjarga. Guðbjartur ætlar að hitta Skagamennina – þó vart fyrr en í mars – og fara yfir málið með þeim. „Það er búið að samþykkja viðbyggingu bæði út frá fram-

Fréttatíminn óskaði á miðvikudag eftir upplýsingum velferðarráðuneytisins um það hvar annars staðar á landinu rýmum yrði fækkað, en fékk þær ekki í tíma því að ráðuneytið þurfti lengri frest. Fréttatíminn spurði einnig hvenær og hvers vegna fækka ætti rýmum og óskaði eftir upplýsingum um hve mikið fækkunin ætti að spara ríkissjóði og hvort ráðuneytið hefði skoðað hversu langir biðlistar væru á viðkomandi hjúkrunarheimilum.

kvæmdasviði aldraðra og laga á þjónustusvæðið. Þannig að það er verið að vinna úr þessum málum á Akranesi,“ segir hann. Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is

Undarleg ráðstöfun

Við getum ekki tekið inn nýja íbúa næstu mánuðina. Við megum ekki vista nýja einstaklinga fyrr en eftir að þessi fimm rými eru laus.

Nissan Qashqai hefur farið sigurför um Evrópu og verið mest seldi bíllinn í sínum flokki undanfarin misseri. Nú er komin glæný og mikið endurnýjuð útgáfa af þessum frábæra sportjeppa, sem líka má fá í 7 manna útfærslu, Qashqai+2. Komdu við hjá okkur í dag, kynntu þér magnaðan fjölskyldubíl og mátaðu hvor útgáfan af Nissan Qashqai hentar þér betur. Nánari upplýsingar á www.nissan.is

YTT ÓBRERÐ! VE

Verð frá:

4.990.000 Eyðsla: 8.2 l/10 0 km CO2 losun: 189 g/100 km

NISSAN JUKE Framhjóladrifinn, sjálfskiptur, 1.6 bensín, eyðsla 6,3 l/100km, CO2 losun 145 g/km.

3.850.000 kr. / 44.221 kr. pr.mán.*

NISSAN QASHQAI 5 manna 4WD, sjálfskiptur, 2.0 bensín, eyðsla 8,2 l/100km, CO2 losun 189 g/km

ENNEMM / SÍA / NM44726

4.990.000 kr. / 57.227 kr. pr. mán.*

NISSAN QASHQAI+2 7 manna 4WD, sjálfskiptur, 2.0 bensín, eyðsla 8,2 l/100km, CO2 losun 194 g/km

5.390.000 kr. / 61.790 kr. pr. mán.* *Mán.greiðsla m.v. 30% útb. og bílasamning í 84 .mán.

B&L OG INGVAR HELGASON Sævarhöfða 2, sími 525 8000



fréttir

12 

Helgin 14.-16. janúar 2011

Fjórðungi fleiri kaupsamningar

fasteignak aup Meiri slagkr aftur en á sama tíma í fyrr a

Vísbendingar eru um aukna eftirspurn þótt enn sé hún nálægt sögulegu lágmarki.

R

úmlega 4600 kaupsamningum var þinglýst á nýliðnu ári á landinu öllu. Það er um 25% aukning miðað við árið 2009. Heildarviðskipti me ð f a s t eignir námu tæplega 115 milljörðum króna á árinu. Það er 16% aukning m iðað v ið árið á undan. Meðalupphæð hvers samnings á síðasta ári var 24,8 milljónir króna sem er lækkun miðað við árið 2009. Þá var meðalupphæðin 26,9 milljónir króna. Veltuaukningin á höfuðborgarsvæðinu var meiri, eða 40% milli ára. þar voru gerðir 2.900 samningar í fyrra miðað við 2.100 árið 2009. Stórkaupavísitala Gallup gefur vísbendingu um eftirspurn á íbúðamarkaði. Hún hækkaði í desember um 2,7 stig frá septembermælingu og mælist nú 7 stig. Vísitalan hefur ekki verið hærri frá því í september 2008, rétt fyrir hrun. Það bendir til þess að áhugi á húsnæðiskaupum næstu sex mánuði hafi ekki verið meiri síðan þá. Það breytir því þó ekki að vísitalan er enn í grennd við sögulegt lágmark. Hæst var hún sumarið 2007 þegar hún var rúmlega 18 stig. Lægst fór vísitalan í mars 2009, 3, 8 stig. Þótt vísitalan sé að hækka telur 82% aðspurðra hjá Gallup ólíklegt að þeir kaupi fasteign næsta hálfa árið en 5% telur íbúðakaup frekar eða mjög líkleg.

Meðalupphæð hvers samnings 24,8 milljónir króna.

Horfur á fasteignamarkaði er marktækt bjartari nú er var t.d. fyrir réttu ári. Lágir bankavextir valda því að fjármagn leitar frá þeim til fjárfestingar í fasteignum. Ungt fólk sést á ný á markaðnum eftir 3-4 ára hlé. Ljósmynd Hari

Unga fólkið sést á ný á fasteignamarkaði Íbúðalánasjóður og lífeyrissjóðir veita fyrirgreiðslu en bankar halda enn að sér höndum

Þ

að er meiri slagkraftur á fasteignamarkaðnum en var t.d. á sama tíma í fyrra, það þarf ekki annað en skoða tölur Þjóðskrár til þess að sjá að þetta er að snúast, að lifna við,“ segir Þorleifur St. Guðmundsson, löggiltur fasteignasali hjá Eignamiðlun. Hann tekur undir mat sérfræðinga Íslandsbanka um að botninum á íbúðamarkaði hafi verið náð á nýliðnu ári. Þorleifur segir allar tegundir fasteigna seljast nú, unga fólkið sé farið að sjást á markaðnum aftur eftir 3-4 ára hlé en einnig sé töluvert um það að fólk sé að kaupa dýrari eignir. Samdráttur á fasteignamarkaði hófst í ársbyrjun 2008, nokkru fyrir hrun. Þorleifur segir að þá hafi bankar hætt að lána til byggingaframkvæmda og lóðamarkaðurinn hafi stöðvast. Í samantekt Íslandsbanka kemur fram að íbúðaverð hafi á þessu tímabili lækkað um 15% að nafnvirði en tæp 40% að raunvirði. Þorleifur metur það svo að fasteignaverð muni eilítið þokast upp á við á næstunni en það munu þó ekki gerast hratt. „Það hefur að segja að vaxtastig hefur lækkað. Fjármagn sem var

í bönkunum leitar nú út á fasteignamarkaðinn. Hann er ekki eins sveiflukenndur og margur annar og miklu öruggari en t.d. hlutabréfamarkaður. Þegar menn fá lítið fyrir að hafa peninga sína í bönkum sjá þeir kost í því að kaupa fasteignir, einkum ef þær eru á mjög góðu verði eins og er núna. Þetta er því fjárfestingarkostur hjá sumum,“ segir Þorleifur. Þorleifur bætir því við að unga fólkið sem haldið hefur að sér höndum frá því fyrir efnahagshrunið sé orðið 3-4 árum eldra. Því sé undirliggjandi fasteignaþörf þar. Hann segir fyrirgreiðslu Íbúðalánasjóðs svipaða og verið hefur og að lífeyrissjóðirnir standi töluvert opnir um lánafyrirgreiðslu en bankarnir haldi enn að sér höndum. Vextir á verðtryggðum lífeyrissjóðslánum eru eitthvað mismunandi eftir sjóðum en ligga yfirleitt á bilinu 4,5-5%, eða á svipuðum nótum og hjá Íbúðalánasjóði.

Fjármagn sem var í bönkunum leitar nú út á fasteignamarkaðinn.

Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is

jonas@frettatiminn.is

Lýsing landshornamanns

Náttúrulegar trefjar sem halda meltingunni í góðu formi

20% afsláttur

15. janúar – 15. febrúar HUSK er 100% náttúrulegt „þarmastillandi“ efni.

HUSK er án sykurs eða bragðefna og bætir starfsemi þarmanna á vægan hátt. HUSK fæst í lyfjaverslunum og heilsuverslunum um allt land!

Sími 577 1215, Holtasmári 1, 201 Kópavogur ehb@ebridde.is, www.ebridde.is Upplýsingar um Husk duft til inntöku: Virkt efni: Ispaghula husk. Ábendingar: Náttúrulyf til meðferðar við þrálátri hægðatregðu; til notkunar við aðstæður þar sem mjúkar hægðir og auðveld hægðalosun eru æskileg. Viðbótarmeðferð við einkennum niðurgangs af ýmsum orsökum og meðferð þegar þörf er á aukinni neyslu trefja, t.d. við iðraólgu. Skammtar og lyfjagjöf: Dagsskammtur fyrir fullorðna, aldraða og börn eldri en 12 ára: 2­3 mæliskeiðar (3­5 g) kvölds og morgna. Blanda skal u.þ.b. 5 g með 150 ml af köldu vatni, mjólk, ávaxtasafa eða öðrum drykkjum, hræra rösklega og drekka svo fljótt sem mögulegt er. Drekka skal að auki nægilegan vökva. Taka skal náttúrulyfið inn að deginum a.m.k. hálfri til einni klukkustund fyrir eða eftir máltíð og inntöku annarra lyfja. Frábendingar: Ispaghula husk er ekki ætlað sjúklingum með hægðateppu eða einkenni frá kviðarholi af ógreindum orsökum, kviðverki, ógleði eða uppköst, nema að ráði læknis. Ispaghula husk er heldur ekki ætlað sjúklingum sem hafa þrengingar í meltingarvegi, sjúkdóma í vélinda eða magaopi, þaninn ristil, sykursýki sem erfitt er að meðhöndla eða ofnæmi fyrir ispaghula eða einhverjum öðrum innihaldsefnum náttúrulyfsins.Varnaðarorð: Fyrirstaða getur myndast í meltingarvegi ef vökvaneysla er ekki nægileg samhliða notkun náttúrulyfsins. Ef kyngingarörðugleikar hafa einhvern tíma átt sér stað eða um sjúkdóma í koki er að ræða skal ekki nota náttúrulyfið. Sjúklingar með bráðan bólgusjúkdóm í meltingarvegi eða truflanir í saltbúskap ættu ekki að nota náttúrulyfið. Milliverkanir: Frásogi annarra lyfja sem tekin eru samhliða, t.d. kalsíums, járns, litíums og sinks, vítamína (B12), glýkósíða með verkun á hjarta og kúmarín afleiða getur seinkað. Af þessum ástæðum skal taka náttúrulyfið a.m.k. hálfri til einni klukkustund fyrir eða eftir máltíð og inntöku annarra lyfja. Gæta þarf varúðar þegar lyf sem draga úr hreyfanleika maga og þarma (morfínlík lyf, lóperamíð) eru notuð samhliða vegna hættu á teppu í meltingarvegi. Aukaverkanir: Vindgangur og kviðverkir geta átt sér stað við notkun náttúrulyfsins, einkum í upphafi meðferðar. Þaninn kviður, hætta á fyrirstöðu í görnum eða vélinda og hægðateppa, sérstaklega ef vökvaneysla er ekki nægilega mikil. Geymið ekki við hærri hita en 25°C. Geymið í upprunalegum umbúðum. Lesið vandlega leiðbeiningar sem fylgja náttúrulyfinu. 10 desember 2008.

Au glý si n g

HUSK er hreinsuð fræskurn indversku lækninga­ jurtarinnar Plantago Psyllium.

Bleikur, manna vörpulegastur. Göngulag fjaðurmagnað og kastar til höfði. Breiðleitur, rjóður í vöngum og kinnbeinamikill, varir þykkar. Granstæði breitt og oft í vanhirðu. Herðasterkur og vöðvaber, þjómikill og spengilegur, þó kringilfættur. Útskeifur. Sögusamur og kenningagjarn um betri menn. Fjölorður um hugðarefni, segist vel frá, rætinn. Drykkjumaður þaulsætinn og góður, ör, slyngur að vaka, skemmtinn og hávær, en yfirgangsamur við lítilþæga ef vill. Sundurgerðarmaður og lostasamur, ötull útilegumaður. Sækir í ritað mál, einnig tónmál. Þó lesblindur án sjónglerja og óhirðusamur um þau sem aðrar eigur. Tónsmiður nokkur ósemjanlegra verka, en afkastalítill. Vandlætingasamur. Fimmtíu og eins árs.


ÍSLENSKA SIA.IS ARI 53064 11/10

Ávöxtun sjóða Stefnis

Nafnávöxtun 1 ár*

Sjóður

3 ár*

5 ár*

Árleg nafnávöxtun frá stofnun*

Blandaðir sjóðir Stefnir – Samval1 Stefnir – Eignastýringarsjóður1

10,7% 11,8%

8,9% 9,2%

8,9% 8,4%

15,7%

-43,4%

-26,5%

Íslensk hlutabréf Stefnir – ÍS-151

Íslensk skuldabréf Stefnir – Ríkisvíxlasjóður2 Stefnir – Ríkisbréfasjóður óverðtryggður2 Stefnir – Ríkisverðbréfasjóður millilangur2 Stefnir – Ríkisverðbréfasjóður langur2 Stefnir – Ríkisskuldabréf verðtryggð2 Stefnir – Skuldabréf stutt1

6,3% 20,5% 12,4% 12,3% 10,4% 10,9%

7,9% 16,4% 18,2% 19,7%

5,9% 10,3% 0,1%

15,1% 10,1% 11,5%

14,7% 13,9% 14,7%

0,3%

13,7%

13,0%

1,4%

16,5%

13,4% 13,6% 11,4%

9,6%

Erlend hlutabréf ** KMS – Global Equity2 KF – Global Value2 Stefnir – Erlend hlutabréf2 MSCI World (viðmið)3

KMS BRIC2 MSCI BRIC (viðmið)

3

Stefnir – Scandinavian Fund2 MSCI Nordic (viðmið)3 ** Vakin er sérstök athygli á því að sökum gjaldeyrishafta Seðlabankans er ekki hægt að fjárfesta í íslenskum krónum í þessum sjóðum.

21,4%

-1,6%

13,8%

22,0%

14,7%

15,6%

14,0%

12,2%

13,3%

11,3%

* 1 ár: 31.12.2009–31.12.2010. 3 ár: 31.12.2007–31.12.2010. 5 ár: 31.12.2005– 31.12.2010. Árleg nafnávöxtun frá stofnun: Ef sjóður er yngri en 5 ára.

Stefnir er sjálfstætt starfandi fjármálafyrirtæki sem rekur innlenda og alþjóðlega verðbréfasjóði, fjárfestingarsjóði og fagfjárfestasjóði fyrir einstaklinga og fagfjárfesta. Stefnir er stærsta sjóðastýringarfyrirtæki landsins. Eignir í virkri stýringu eru um 280 milljarðar króna og viðskiptavinir um tuttugu þúsund talsins.

Ávöxtun í fortíð gefur ekki áreiðanlegar vísbendingar um ávöxtun í framtíð

Allar ávöxtunartölur eru í ISK. Tekið er tillit til umsýsluþóknunar við daglegan útreikning á gengi sjóðanna. Upplýsingar eru fengnar frá Arion verðbréfavörslu hf. og upplýsingaveitu Bloomberg.

Verðbréfaþjónusta Arion banka er söluaðili sjóða Stefnis

Kynntu þér sjóðina hjá starfsfólki verðbréfaþjónustu Arion banka í síma 444 7000, í næsta útibúi eða á arionbanki.is/sjodir 1) Sjóðurinn er fjárfestingarsjóður samkvæmt lögum nr. 30/2003, um verðbréfasjóði og fjárfestingarsjóði. Rekstrarfélag sjóðsins er Stefnir hf. 2) Sjóðurinn er verðbréfasjóður samkvæmt lögum nr. 30/2003, um verðbréfasjóði og fjárfestingarsjóði. Rekstrarfélag sjóðsins er Stefnir hf. 3) Upplýsingar fengnar af upplýsingaveitu Bloomberg. Vakin er sérstök athygli á að áhætta fylgir fjárfestingu í hlutdeildarskírteinum verðbréfasjóða og fjárfestingarsjóða, t.d. getur fjárfesting rýrnað eða tapast að öllu leyti. Fjárfestingarsjóðir hafa rýmri fjárfestingarheimildir, sem geta leitt til minni áhættudreifingar en í verðbréfasjóðum. Fjárfesting í fjárfestingarsjóði telst því almennt vera áhættumeiri en fjárfesting í verðbréfasjóði. Fyrri ávöxtun sjóða gefur ekki áreiðanlega vísbendingu um framtíðarávöxtun þeirra. Nánari upplýsingar um sjóðina, þ. á m. nánari upplýsingar um áhættu við fjárfestingu í hlutdeildarskírteinum þeirra, má finna í útboðslýsingu og útdrætti úr útboðslýsingu þeirra, sem nálgast má á www.arionbanki.is/sjodir

10 gen 0% af s gis mu láttur út f n í sj af ó ebr úar ðum .


14 

úttekt

elgin 14.-16. janúar 2011

Málverk abr ansinn Þriggja milljóna króna málverk sagt falsað

Ólafur Ingi Jónsson forvörður segir ekki endalaust hægt að leggja þá skyldu á borgara að benda á málverkafölsun án þess að yfirvöld bregðist við. Ljósmynd/Hari

Með milljónir fastar í meintri fölsun Þórunn Guðmundsdóttir lögmaður berst nú fyrir því fyrir hönd tveggja manna að fá tvö verk endurgreidd frá Gallerí Borg vegna þess mats forvarða að þau séu fölsuð. Annað verkið, sem selt var á þrjár milljónir króna, var sagt vera eftir Louisu Matthíasdóttur. Hitt var selt sem verk eftir Þorvald Skúlason. Síðara málið er lengra komið segir lögmaðurinn og í bréfi frá listaverkasalanum og lögmanni hans sé hótað að selja málverkið í þriðja sinn.

M

álverk sem Gallerí Borg seldi sem verk eftir Louisu Matthíasdóttur á þrjár milljónir króna, hefur fengið þann stimpil innlendra sérfræðinga, eftir átta mánaða rannsóknir, að það sé falsað. Eigandi þess staðfestir að hann hafi fengið það munnlega staðfest en verið sé að ganga frá skýrslunni sem hann vill ekki láta af hendi vegna þess að enn eigi eftir að rita undir hana. Samkvæmt heimildum Fréttatímans sá Temma Bell myndina fyrst í New York. Hún lýsti yfir efasemdum um að málverkið væri eftir móður sína. Hún er dóttir Louisu Matthíasdóttur, einnar ástsælustu listakonu landsins sem lést í febrúar árið 2000. Ólafur Ingi Jónsson forvörður staðfestir að hann hafi skoðað eigendasögu verksins og í kjölfarið lýst yfir efasemdum sínum um að hún stæðist, því myndin var sögð hafa verið í eigu bróður Jónasar Freydal frá því seint á níunda áratugnum. „Og hann vottaði skriflega í skjali að hann hefði keypt myndina á vinnustofu Louisu. Það hlýtur að teljast skjalafals,“ segir Ólafur. Pétur Þór Gunnarsson, eigandi Gallerís Borgar, og Jónas Freydal voru ákærðir fyrir stórtæka málverkafölsun árið 2003. Fjölskipaður héraðsdómur taldi sannað að rúmlega 40 af þeim 102 myndum sem ákært var fyrir í stóra málverkafölsunarmálinu væru falsaðar en að þeir félagar hefðu aðeins vitað af því að brotabrot af þeim væru falsaðar. Málið fór fyrir Hæstarétt árið 2004 og lauk þannig að dómurinn vísaði málinu frá vegna formgalla og þeir því sýknaðir. Gallerí Borg var lokað nú í haust.

Vill verkið endurgreitt

Eigandi hins meinta Louisu-verks vill ekki tjá sig opinberlega um málið við Fréttatímann þar sem hann freistar þess nú að fá eigendur Gallerí Borgar til að taka myndina aftur og fá peningana sína til baka – ella komi til málaferla. Þórunn Guðmundsdóttir hrl. er lögmaður mannsins. Hún er með tvö mál á sinni könnu, þar sem kaupendur listaverka af Gallerí Borg reyna að fá málverk endurgreidd vegna gruns um falsanir; mál þessa manns og hjartalæknisins Skúla

Gunnlaugssonar, sem keypti grunlaus verk af galleríinu fyrir 1.600 þúsund krónur í upphafi sumars. Verkið keypti hann eftir að því hafði verið skilað stuttu áður vegna grunsemda um fölsun. RÚV greindi frá því í sumar að sá sem fyrst keypti verkið, sem átti að hafa verið þrjátíu ára gamalt, hefði fundið af því olíumálningarlykt. „Bæði málin varða málverk sem keypt voru af Galleríi Borg,“ segir Þórunn og að mál Skúla Gunnlaugssonar sé komið mun lengra á veg. Þegar hann skilaði myndinni á sínum tíma hafi hann fengið þrjú málverk í stað endurgreiðslu þar sem Pétur Þór hafi ekki getað greitt honum féð til baka. Síðar hafi komið í ljós að Pétur Þór átti ekki myndirnar þrjár heldur var með þær í umboðssölu. Skúli afhenti því réttmætum eigendum myndirnar aftur, segir Þórunn.

Segir hótað að selja myndina aftur

„Skúli situr eftir með óbætt tjón,“ segir Þórunn og að í bréfi lögmanns Péturs Þórs vegna málsins, sem barst henni milli jóla og nýárs, sé því haldið fram að myndin verði seld í þriðja sinn upp í „ótilgreindan“ kostnað vegna málsins. „Þeir bjuggu til alls konar kröfur sem Pétur Þór telur sig eiga á Skúla. Það versta er að þeir segja að þeir íhugi að selja myndina aftur upp í kostnað. Það er það alvarlegasta, því ekki má gleyma því að einn maður var búinn að skila þessu meinta Þorvaldar-verki til Gallerís Borgar vegna þess að það var talið falsað og sá maður fékk endurgreitt. Galleríið seldi svo

Mynd af málverki sem selt var sem verk Þorvaldar Skúlasonar. Eigandi Gallerís Borgar hótar nú lögfræðingi kaupandans – að hans sögn – að selja það í þriðja sinn.

Skúla það án þess að greina honum frá því að grunur léki á fölsun,“ segir hún. „Þetta er grafalvarlegt mál og mjög ósvífið.“ Þórunn á eftir að svara bréfinu. Hvorugt málið hefur verið kært til lögreglu og segir Valtýr Sigurðsson ríkissaksóknari að embættið tæki málið ekki upp af sjálfsdáðum. Hann hafi ekkert heyrt af þessum málsatvikum. En eins og fyrr sagði freista eigendurnir að fá myndirnar endurgreiddar og málin leyst þannig. Ólafur Ingi segir nýja hringrás virðast hafa farið af stað. Nú glími markaðurinn ekki aðeins við hundruð falsaðra málverka úr stóra málverkafölsunarmálinu sem dúkki reglulega upp, heldur sjáist nú nýmáluð verk eignuð dáðum, íslenskum listamönnum og það frá sömu mönnum og komu að stóra málinu. „Nú hefur Gallerí Borg ekki haldið mörg uppboð,

heldur selt beint úr galleríinu. Það er því ómögulegt að vita hvort þessi dæmi eru einstök eða hvort fleiri myndir eru í umferð. Það kemur ekki í ljós nema fólk gefi sig fram,“ segir hann og gagnrýnir stjórnvöld fyrir sinnuleysið. „Varla er endalaust hægt að leggja þá skyldu á borgarana að þeir veki máls á fölsuðum verkum og málin detti síðan upp fyrir,“ segir hann. Lögregluyfirvöld, sem hafi klúðrað stóra málverkafölsunarmálinu, verði að fá botn í málið fyrir dómi. Forkastanlegt væri ef falsaða Þorvaldar-verkið færi í þriðja sinn í sölu. „Hvað telja yfirvöld um slíkt? Er í lagi að bjóða verkið til sölu í þriðja sinn án þess að seljendurnir svari nokkru um þær efasemdir sem vaknað hafa um verkið. Þeir eiga ekki að komast upp með það sem galleríistar á opinberum vettvangi að vinna svona óátalið,“ segir hann. „Ég hvet því yfirvöld til að fylgjast með þessu máli og taki svo til sinna ráða ef tilefni er til. Málverkamarkaður lýtur lögmálum. Hann er viðkvæmur og persónulega lít ég á falsanir eins og peningafölsun. Þetta er svo alvarlegt mál.“ Pétur Þór Gunnarsson vísaði á lögmann sinn, Steinberg Finnbogason, og vildi ekki tjá sig um málið (sjá dálk að neðan). Gunnhildur Arna Gunnardóttir gag@frettatiminn.is

Sjá einnig bls. 16 og 17

„Málverkið er falsað“ Ólafur Ingi Jónsson forvörður fullyrðir að mynd sem hékk úti í glugga í Galleríi Borg í nóvember 2009 og sögð vera eftir Nínu Tryggvadóttur, sé falsað verk. Hann fékk í hendur ljósmynd af verkinu og segir það ekki fara milli mála að myndin sé fölsuð. „Þessi mynd er þannig að fólk myndi sannfærast um það, sæi það hana,“ segir hann. Hvar myndin er í dag veit hann ekki en segir að verk eftir Nínu Tryggvadóttur seljist á allt að tvær milljónir króna. „Ef þú átt verk sem lítur svona út er það mjög líklega falsað. Þú verður að láta athuga það,“ segir hann. Ólafur segir að sjálfsagt ætti að vera að eftir-

litsstofnanir fylgdust með málverkasölu Péturs Þórs Gunnarssonar, þar sem hann hafi þegar verið dæmdur fyrir fölsun málverka árið 1999. „Er óeðlilegt að ætlast til þess að maður sem brotið hefur lög hafi skyldur sem sýna uppruna verka?“ Hann segir að ekki eigi alltaf að vera í verkahring fórnarlamba að reyna að rétta sinn hlut. Það kosti þá peninga. „Honum er leyft að setja upp gallerí og halda uppboð. Ef upp koma vafamál sem hann getur ekki upplýst, er það þá fólksins að sanna að hann hafi brotið af sér eða er það yfirvaldsins sem klúðraði [stóra málaverka]málinu?“ -gag

Hér má sjá ljósmynd af meintu verki Nínu Tryggvadóttur sem Ólafur Ingi segir að hafi hangið úti í glugga Gallerís Borgar í nóvember 2009.

Ekki má gleyma því að einn maður var búinn að skila þessu meinta Þorvaldar-verki til Gallerís Borgar vegna þess að það var talið falsað og sá maður fékk endurgreitt. Galleríið seldi svo Skúla það án þess að greina honum frá því að grunur léki á fölsun.


6

1400 SN

ÞÚ SPARAR

35.000

Verð nú

TN-65470 Þurrkari barkalaus Barkalaus þurrkari með fullkomnum rakaskynjara og fjölmörgum sérkerfum fyrir mismunandi fatnað Tekur allt að 7 kg af taui Mörg sérkerfi t.d. fyrir ull, sængurföt, gallabuxur, silki o.fl. Stór lúga 40x31,5 cm Krumpuvörn og niðurkæling Snýst til beggja átta Hljóðmerki í lokin Hægt að tengja í niðurfall Tímaskjár með niðurtalningu Framstillt ræsing möguleg Verð áður kr 139.900

EWF-146310W Þvottavél Mest selda þvottavélin okkar. Ótúlega lág bilanatíðni. Vélin er hlaðin þægindum og nýrri tækni. 1400 sn. stillanlegur vinduhraði Tekur allt að 6 kg. af taui Hraðval Hægt að stilla gangsetningu allt að 20 klst. fram í tímann Stórt 30 cm hurðarop Öflugt handþottakerfi Tímaskjár Einföld og þægileg í notkun A+/A einkunn fyrir orkunýtni og þvottahæfni Verð áður kr 124.900

KG

ESF-65050W/X Uppþvottavél Hljóðlát uppþvottavél með Fuzzy Logic þvottatækni sem skynjar óhreinindi í vatni og aðlagar tíma, vatnþörf og hitastig eftir aðstæðum Aðeins 47 dB(A) 5 þvottakerfi þ.á.m. hraðkerfi, pottakerfi og sparnaðarkerfi 3xA einkunn orku/þvott/þurrkun Mjög vönduð innrétting Án toppplötu Fæst í hvítu eða stáli Skjár sem sýnir tíma Verð áður kr 139.900

7

3xA

KG

47 dB

89.900

7

KG Toppmódel

1400

EWF-147580W Þvottavél Toppmódel frá Electrolux með gufukerfi sem léttir þér verkið við að strauja. 1400 sn. vinduhraði og 7 kg hleðslugeta LCD upplýsingaskjár Hljóðlátur kolalaus mótor með lengri endingu Time Manager - þú velur þvottatímann! Direct Spray og Fuzzy logic þvottatækni Framstillt ræsing möguleg Stórt 30 cm hurðarop Mörg sérkerfi þ.á.m. handþottakerfi Uppfyllir Woolmark ullarþvottastaðal Steam System gufar þvottinn réttir úr krumpum A++/A einkunn fyrir orkunýtni og þvottahæfni Verð áður kr 159.900

SN

ÞÚ SPARAR

Verð nú

30.000

129.900

KGC-220/70 Kæli- og frystiskápur 148 lítra kælir og 68 lítra frystir Orkuflokkur A+ HxBxD: 153x55x58 cm Verð áður kr 89.900

KGC-270/45 Kæli- og frystiskápur 171 lítra kælir og 41 lítra frystir Orkuflokkur A HxBxD: 143x55x58 cm Verð áður kr 74.900

1,43 m

1,53 m

ÞÚ SPARAR

Verð nú

Hvít eða stál

ÞÚ SPARAR

Verð nú

ÞÚ SPARAR

40.000

Verð nú

99.900

99.900

IR

ÆÐ H P P U I D SVIMAN

A L A ÚTS

SPARAÐU

A N I G L E H A OPIÐ ALL

50% 12 gerðir af eldhús- og g baðvogum með 50% afslætti.

ÞÚ SPARAR

20.000

Verð nú

54.900

40.000

20.000

69.900

AFSLÁTTUR AFS A SLÁTTU UR AF V VOGUM OGU UM

Hr Hraðsuðukanna 1,7 ltr 2000W Á ð 4.990 Áður

ÞÚ SPARAR

Verð nú

Verð nú

50%

Verð nú

2.490

AFSLÁTTUR

2.990

25.000

34.900

AFSLÁTTUR

40%

GS-80 Frystiskápur 80 lítra frystiskapur Orkuflokkur A HxBxD: 84x55x56 cm Verð áður kr 59.900

AFSLÁTTUR

Verð nú

45%

2.490

Lítill till hakkari / matvinnsluvél Áður 4.990

200W handþeytari. Hnoðjárn fylgja Áður 4.490

Töfrasproti Áður 3.490

AFSLÁTTUR

Verð nú

40%

2.990

AFSLÁTTUR

Verð nú

43%

1.990

Heitur blástur ELK-12022HV Mjög vönduð eldavél með ekta blástursofni og keramik helluborði Ekta heitur blástur Alls 8 eldunarkerfi Hraðhellur Sjálfhreinsandi ofn Kæld þríglerjuð hurð 2 plötur, 1 ofnskúffa og 1 grind HxBxD: 85/90x59,5x60 cm Verð áður kr 159.900

Sjálfhreinsandi ÞÚ SPARAR

Verð nú

30.000

129.900

AFSLÁTTUR

Verð nú

50%

1.990

Hitablásari 2000W Áður 4.990

Hvít brauðrist Áður 3.990

Opið virka daga 10-18 laugardag 11-17 sunnudag 12-17

Suðurlandsbraut 16 108 Reykjavík Sími 5880500

www.rafha.is


16

úttekt

elgin 14.-16. janúar 2011

 Gallerí Fold sigtaði allt að 100 verk fr á síðustu árin

Tóku falsaða mynd af uppboði í desember M

eð vökulum augum sigtar Gallerí Fold reglulega frá fölsuð málverk. Frá því árið 1997 hafa 50 til 100 fölsuð málverk sést í galleríinu og eigendur þeirra ekki áttað sig á því að þeir ættu falsanir. Þetta segir Tryggvi Páll Friðriksson, listmunasali og uppboðshaldari. Nú í desember gerðist þó það að mynd sem sögð var eftir Nínu Tryggvadóttur fór á uppboð en var dregin úr sölu á síðustu stundu vegna þess að það kom ekki í ljós fyrr en þá að hún væri fölsuð. Tryggvi Páll segir að galleríið hafi litið myndina hornauga en látið blekkjast þar sem eigendasagan hafi verið traustvekjandi og hún hafði verið hreinsuð og römmuð inn af forverði, þótt eftir á að hyggja hafi það líklega verið áður en málverkafölsun komst í hámæli. Hann harmar mistökin. „Það er skelfilegt að þurfa að taka mynd af uppboði. Þetta er í eina skiptið sem slíkt hefur komið fyrir. Við höfum verið mjög krítísk á þetta,“ segir Tryggvi Páll og bætir því við að allar myndir sem veki grunsemdir séu sendar í athugun og gegnumlýsingu. Hann lýsir því hvernig þau hjá galleríinu hafi fljótt frá árinu 1997 áttað sig á að málverk væru ekki í lagi. „Á tímabili var þetta þannig að manni fannst þessi verk vera að streyma inn [...]. Við lærðum mjög fljótt inn á þetta og sjáum nær strax hvort málverkin eru eftir viðkomandi listamann. Við vorum í nánu samstarfi við Ólaf Inga [Jónsson, forvörð hjá Listasafni Íslands]. Við sáum fljótlega að fölsuðu verkin voru sögð eftir látið fólk. Að lokum kom í ljós að 19 listamenn, 17 Íslendingar og 2 útlendir, höfðu orðið fyrir barðinu á þessu, en ekki var reynt að falsa myndir eftir þálifandi menn,“ segir hann. „Maður er alltaf með þetta í huga og þetta eru talin vera um 900 verk. [...] Við bentum strax á það að ef málið yrði ekki hreinsað strax upp myndu þessi verk halda áfram að koma inn í sölu næstu áratugina.“ Tryggvi Páll segir það kristaltært að nú sjáist nýmálaðar falsanir á markaðnum. Nauðsynlegt sé að yfirvöld grípi inn í og rannsaki málið. - gag

Það er skelfilegt að þurfa að taka mynd af uppboði. Þetta er í eina skiptið sem slíkt hefur komið fyrir.“

Tryggvi Páll Friðriksson listmunasali.

 Steinbergur Finnbogason, lögmaður Péturs Þórs Gunnarssonar

DÆMI UM UMMÆLI ÚR ÞJÓNUSTUKÖNNUNINNI

„Fólkið er frábært og yndislegt.“ „Mæli með ykkur og veit að sumt af mínu fólki hefur komið til ykkar.“ „Æðisleg þjónusta.“ „MP er frábær banki. Takk fyrir mig.“

VIÐSKIPTAVINA ÁNÆGÐIR Samkvæmt nýrri þjónustukönnun eru meira en 90% viðskiptavina okkar ánægðir með þjónustuna. Komdu við í útibúum okkar eða hringdu og kannaðu hvers vegna viðskiptavinir okkar eru svona ánægðir.

6,8% HVORKI NÉ 2,7%

F í t o n / S Í A

ÓÁNÆGÐIR

Þjónustukönnunin var gerð af Capacent fyrir MP banka í september

Ármúla 13a | Borgartúni 26 | 540 3200 | www.mp.is

Pétri Þór verði bættur skaðinn því sannanirnar séu engar S Enn hafa ekki komið fram vísbendingar eða sannanir fyrir því að verkið sé falsað þrátt fyrir loforð Skúla og áskoranir Péturs Þórs um að afhenda þær. Þá vekur það furðu að málinu hafi ekki verið vísað til lögreglu.

teinbergur Finnbogason, lögmaður Péturs Þórs Gunnarssonar listverkasala, segir að enn hafi ekki komið fram vísbendingar eða sannanir fyrir því að verkið sem hjartalæknirinn Skúli Gunnlaugsson keypti fyrir 1,6 milljónir króna sé falsað. Hann hafi hins vegar ekkert heyrt af málverkinu sem eignað sé Louisu Matthíasdóttur. „Þetta mál [í kringum málverk Skúla Gunnlaugssonar] er búið að vera í gangi í hartnær ár. Enn hafa ekki komið fram vísbendingar eða sannanir fyrir því að verkið sé falsað þrátt fyrir loforð Skúla og áskoranir Péturs Þórs um að afhenda þær. Þá vekur það furðu að málinu hafi ekki verið vísað til lögreglu,“ segir hann. „Pétur er borinn sökum sem hann er viðkvæmur fyrir vegna fyrri mála. Þær sakir eru órökstuddar með öllu.“ Þar vísar Steinbergur í dóm sem Pétur hlaut á tíunda áratugnum vegna þriggja mynda sem hann seldi og mátti vita að væru falsaðar.

Átti engan annan kost en að loka

Steinbergur segir að í kjölfar þess að RÚV hafi fjallað um þessa meintu fölsun á verki Þorvaldar í sumar hafi Pétur Þór ekki séð annan kost í stöðunni en að loka galleríinu. „Í þeim hildarleik var honum ekki stætt á því að stunda þessa atvinnu.“ Hann segir að Pétur hafi gert upp við seljanda verks-


úttekt 17

Helgin 14.-16. janúar 2011

myndstef vill að falsaðar myndir verði gerðar upptæk ar

Vöknum upp við vondan draum – málverkafölsun hafin á ný

Þ

að er ákaflega dapurlegt að yfirvöld, það er að segja rannsóknar- og lögregluyfirvöld, skuli ekki treysta sér til að taka ákveðnar á málverkafölsunum, segir Knútur Bruun, lögmaður og ráðgjafi Myndstefs, höfundarréttarsamtaka listamanna. Málverk meistaranna séu dýr og rosalega þungt högg fyrir markaðinn að yfirvöld skuli ekki taka á sig rögg og breyta lögum svo lögreglan geti farið á stúfana og gert falsaðar myndir upptækar. „Niðurstaða mín er sú að mér finnst þetta mál mjög niðurlægjandi fyrir

markaðinn,“ segir hann. Hann segir Myndstef hafa barist fyrir því að sett yrðu lög svo gera mætti fölsuð verk upptæk. „Nú vöknum við upp við vondan draum, því nú er málverkafölsun aftur byrjuð – sem er hreint með ólíkindum. Án þess að hægt sé að fullyrða um það virðist sem þetta sé rakið að einhverju leyti til sömu aðila og voru viðriðnir stóra málverkafölsunarmálið, sem féll á formsatriðum,“ segir hann og vísar til sölu á meintum verkum Þorvaldar Skúlasonar og Louisu Matthíasdóttur.

Knútur segir Myndstef ekki geta tekið á svona málum beint heldur hafi hvatt þá sem eigi höfundarréttinn til að kæra, því það sé þeirra sem verði fyrir svona svínaríi eða eigi höfundarréttinn að sjá til þess að tekið sé á málinu – eins og staðan sé nú. „Svo rísa þessir menn upp með kjafti og klóm og hóta illindum og djöfulgangi og málaferlum, hreyfi menn við þeim. Það er jú eins og í tísku að þeir sem fremja brot hóti rannsóknaraðilum og öðrum málaferlum, hætti þeir ekki að rannsaka hlutina.“ -gag

Svo rísa þessir menn upp með kjafti og klóm og hóta illindum og djöfulgangi og málaferlum, hreyfi menn við þeim.

útsala

30 50 útivistarfatnaður sundfatnaður sportfatnaður íþróttaskór barnafatnaður o.fl.

. i g n a g í n n ! e ð i r n æ a f l i a k s Út íptu tæ Gr

Pétur Þór Gunnarsson listverkasali vill bætur vegna ásakana um að hafa selt falsað málverk.

til

ÍSLENSKA / SIA.IS / UTI 53154 01/11

ins, Sigurð Egilsson, sem búsettur er í Danmörku. „Það eru því engar forsendur til þess að krefja Pétur Þór um nokkurn hlut. Hann tekur verkið í umboðssölu og er alltaf milligöngumaður. Sé verkið falsað og myndist endurgreiðsluskylda er það einvörðungu í verkahring Péturs að hafa milligöngu um hana.“ Spurður hvers vegna hann hafi fyrir hönd Péturs krafið Skúla um frekari greiðslu þrátt fyrir að Skúli hafi skilað myndunum þremur, sem hann fékk í stað endurgreiðslu, ekki fengið endurgreitt og hafi málverkið ekki undir höndum, segir Steinbergur að málið allt hafi skaðað Pétur mikið. „Hann þarf því að semja um tjónið og kostnaðinn sem Pétur hefur orðið fyrir. Ef [Skúli] kærir málið til lögreglu hlýtur þetta að fara beint til hennar.“ Þá hafi Pétur Þór ekki fengið staðfest að myndunum þremur hafi verið skilað til eigenda sinna og því óljóst hvort það hafi verið gert. Spurður hvort Fréttatíminn megi sjá verkið sem eignað sé Þorvaldi Skúlasyni og ljósmynda það, svarar hann að það sé í geymslu ásamt öðrum munum gallerísins í Hafnarfirði en það komi til greina og verði skoðað. Hann segir það þó ekki á verksviði Péturs Þórs að sanna að málverkið sé ekki falsað, heldur þess sem keypti að sanna að svo sé. - gag

prósent

afsláttur HOLTAGÖRÐUM

GLÆSIBÆ

KRINGLUNNI

SMÁRALIND

www.utilif.is


SALATBAR

KIWI

299 KR./KG

BAKAÐ UM Á STAÐN

KR./STK.

349

LAMBAHRYGGUR MEÐ VILLISVEPPUM

1998 KR./KG

KR./STK.

Þorrahlaðborð Nóatúns

ÍSLENSKKTJÖT NAUTA

ÍSLENSKT KJÖT

30% afsláttur

UNGNAUTAHAKK

Glæsilegt þorrahlaðborð að hætti Nóatúns með öllu því sem til þarf.

TB KJÖ ORÐ

B

BESTIR Í KJÖTI

KR./KG

1498

Ú

Nú getur þú haldið þorraveisluna án mikillar fyrirhafnar.

1049

R

I

– fyrir 10 eða fleiri –

Ú

89

SPELTBRAUÐ

BESTIR Í KJÖTI

I

RÚNSTYKKI 4 KORNA

B

KJÖTBORÐ

KR./KG

TB KJÖ ORÐ

R

187

R

Ú

VATNSMELÓNUR

Ú

GOTT A MILLI MÁL

I

GÓMSÆT MELÓNA

G N E F F Ú J L K I E T S R A HELG ÐI

KR./KG

JÖTBOR

1298

RK

FI RAUCH SA EÐ M FYLGIR

ÍSLENSKT KJÖT

40% afsláttur

I

KJÖTBORÐ

Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillu og/eða myndabrengl

BESTIR Í KJÖTI

20% afsláttur

ÍM KJÚKLINGABRINGUR

Pantið með fyrirvara í næstu Nóatúns verslun eða á www.noatun.is

noatun.is

B

1998

KR./ KG

2498

Hamraborg – Nóatún 17 – Austurver - Hringbraut – Grafarholt

R

2498

9an0 1.k9 r. á m n

TB KJÖ ORÐ

Ú

KR./KG

R

I

1499

Ú

KÁLFASN ITSEL


Við gerum meira fyrir þig

ÍSLENSKT KJÖT

ÍSLENSKT KJÖT

Úrval, gæði og þjónusta í Nóatúni SVALANDI

30% afsláttur

COKE LIGHT, 2 L

TB KJÖ ORÐ

B

BESTIR Í KJÖTI

KR./KG

Ú

I

3998

R

I

R

2799

Ú

UNGNAUTAPIPARSTEIK MEÐ KRYDDSMJÖRI

KR./STK.

KJÖTBORÐ

DALA FETAOSTUR 3 TEGUNDIR

389

40% afsláttur

KR./STK.

R

TB KJÖ ORÐ

B

I

Ú

KÁLFAGÚLLAS

BESTIR Í KJÖTI Ú

I

KR./KG

R

2498

KR./STK.

MYLLU EYRARBRAUÐ

KJÖTBORÐ

KR./STK.

ÓDÝRTOTT OG G Ú

F

I

I

FERSKIR Í FISKI Ú

ISKBORÐ

KR./KG

ISKBORÐ RF

RF

SALTFISKUR HNAKKASTYKKI

YOGI TE 26 TEGUNDIR

499

KR./PK.

NSKU MEÐ ÍSLI E BYGG

249 1998

239 MARGARDIR TEGUN

ÍSLENSKT KJÖT

1499

189

TRÓPÍ, 1 L APPELSÍNUSAFI

KÖKUR KUCHENMEISTER 3 TEGUNDIR

229

KR./STK.

ÞYKKVABÆJAR FORSOÐNAR KARTÖFLUR

449 KR./PK.

500 G KELLOGG’S SPECIAL K

535

KR./PK.


20 

bílar

Helgin 14.-16. janúar 2011

vörugjöld Breyting lækk ar verð umhverfisvænna bíla

Heldur er að lifna yfir sölumarkaði nýrra bíla eftir nær þriggja ára „dauða“ í greininni. Þar ræður miklu breyting á vörugjöldum sem lækkar verð umhverfisvænna og sparneytinna bíla. Á myndinni er Toyota Auris, sem m.a. fæst í tvinngerð.

Sala nýrra bíla af stað á ný eftir þriggja ára ördeyðu Lagabreytingin hefur haft jákvæð áhrif. Verðlækkun fjölskyldubíla getur numið hundruðum þúsunda króna.

H Markaðurinn var steindauður en nú er að lifna yfir þessu.

reyfing er komin á sölu nýrra fólksbíla hér á landi eftir áralanga ládeyðu frá því gengi krónunnar féll nokkru fyrir hrun efnahagskerfisins. Ræður þar mestu verðlækkun sparneytinna og umhverfisvænni bíla í kjölfar breyttra laga um vörugjöld um áramótin. Fulltrúar þeirra bílaumboða sem Fréttatíminn ræddi við eru sammála um að lagabreytingin hafi haft jákvæð áhrif og að merkja megi aukinn áhuga á þeim nýju bílum sem lækkað hafa í verði, sumir svo skiptir hundruðum þúsunda. Bílaumboðin eru aftur farin að auglýsa nýja bíla en slíkar auglýsingar hafa um langa hríð aðeins verið svipur hjá sjón miðað við það sem var þegar best lét.

Nýr bíll fyrir tæplega 1,7 milljónir

„Landslagið er að breytast,“ segir Benedikt Eyjólfsson, framkvæmdastjóri Bílabúðar Benna. Hann segir að í raun hafi sala nýrra bíla til almennings að mestu legið niðri frá því í mars árið 2008 þegar gengi krónunnar féll, eða í nær þrjú ár. Ef frá er talin sala nýrra bíla til bílaleiga hafi samdrátturinn numið um 90%. „Þetta gæti breyst núna,“ segir Benedikt og bendir á að allir Chevrolet-bílar hafi lækkað í verði. Ódýrasti Cheverolet-bíllinn, Spark, hafi lækkað

um 300 þúsund krónur, úr 2 milljónum í 1.695 þúsund krónur. Benedikt bendir ennfremur á að dýrir bílar eins og Porsche-jeppinn hafi lækkað í verði sem nemur um einni milljón króna. Hann sé uppseldur fram í apríl. „Það er tilfinning mín nú að eitthvað sé að gerast á markaðnum, það er líf í honum. Fólk vill nýta tækifærið,“ segir Benedikt og bendir á að viðhald á gömlum bílum sé mikið og dýrt. Hann segir aftur hægt að fá lán til bílakaupa en fólk verði að eiga 30% í útborgun, sem sé eðlilegt.

Hlutfallslega meiri lækkun dísilbíla

Marínó B. Björnsson, sölustjóri hjá Heklu, segir að mikið hafi verið að gera frá áramótum og fólk sé nú tilbúið til að panta bíla. Hekla er með umboð fyrir Volkswagen (VW), Skoda, Audi og Mitsubishi. Marínío segir dísilvélar VW-samsteypunnar (VW, Skoda og Audi) koma einkar vel út hvað kerfisbreytingarnar varðar. Grunngerð VW Polo dísil hafi lækkað úr 2.890 þúsund krónum í 2.290 þúsund krónur og grunngerð VW Golf hafi lækkað úr 3.890 í 3.190 þúsund krónur. Lækkunin er hlutfallslega meiri í dísilgerðum bílanna en bensíngerðunum. Marínó bendir þó á að nýjar gerðir bensínvéla séu orðnar mjög

HM TILBOÐ

PANASONIC SJÓNVÖRP Á FRÁBÆRU VERÐI! Í tilefni af HM í handbolta bjóðum við Panasonic sjónvarpstæki á einstöku tilboðsverði í verslun Nýherja, Borgartúni og á netverslun.is. Njóttu þess að horfa á strákana okkar á úrvalsskjá frá Panasonic. Tilboðið gildir meðan birgðir endast. Nýherji hf.

Borgartúni 37

www.netverslun.is

sparneytnar en ódýrasti VW Polo er með bensínvél og kostar 2.190 þúsund krónur. Sölustjórinn segir enn fremur að spenningur sé fyrir nýjum VW Passat metanbíl sem væntanlegur sé. Þar sé um að ræða stóran fjölskyldubíl, án vörugjalds, en grunngerð hans kemur til með að kosta 3,990 þúsund krónur. „Markaðurinn var steindauður en nú er að lifna yfir þessu,“ segir Marínó. „Það er mikill áhugi hjá fólki að finna hagkvæma bíla enda hefur eldsneytisverðið mikið að segja,“ bætir hann við. Marínó segir að um 8 vikur taki að afgreiða bíla frá pöntun þótt eitthvað sé til á lager. Fólk sé ekki eins hrætt um gengisfall krónunnar og í upphafi árs í fyrra. Gengi hennar hafi verið stöðugt um hríð. Marínó segir, líkt og Benedikt Eyjólfsson, að dýrir bílar seljist og vísar þá t.d. til Audi Q7 jeppans.

Menn eru að velja liti og kaupa

Páll Þorsteinsson, upplýsingafulltrúi Toyota, segir að nú megi merkja breytingu, fólk komi, skoði og velti fyrir sér verðlækkunum. „Það er fullt af sölumálum í gangi, menn eru að velja liti og kaupa,“ segir hann og bendir á að Toyota hafi verið með bílasýningu í Kópavogi um síðustu helgi þar sem nær þúsund manns hafi komið, auk þeirra sem komu á sýningar umboðs-

ins á Akureyri, Selfossi og í Reykjanesbæ. „Almennt hafa Toyota-bílar lækkað í verði, meira að segja Landkrúserinn líka,“ segir Páll. Hann segir algenga lækkun 6-10% og upp í 15%. Grunngerð Yaris lækkar úr 2.660 þúsund krónum í 2.370 þúsund krónur og grunngerð Corolla úr 3.580 þúsund krónum í 3.350 þúsund krónur. Land Cruiser 150 lækkar um 50 þúsund krónur, t.d. sjálfskipt GX gerð með dísilvél úr 9.590 í 9.540 þúsund krónur. Bensínknúinn Land Cruiser hækkar hins vegar um 600 þúsund krónur, eða tæplega 5%. Páll segir vaxandi áhuga á tvinnbílum, þ.e. bílum búnum rafmótor og bensínvél, t.d. Prius og Auris, auk þess sem nánast allar gerðir Lexus séu fáanlegar í tvinngerð. Vörugjald sem leggst á tvinnbíla er 10% miðað við t.d. 15% á grunngerð Aygo og Yaris, 20% á grunngerð Corolla og 44% á Land Cruiser. Páll er sammála öðrum forráðamönnum bílaumboðanna um að dýrir bílar hafi selst vel. Þar kaupi fólk sem eigi peninga. Markaður fyrir Land Cruiser 150 er t.d. ekki mettaður en jepparnir verða ekki til fyrr en í mars. Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is

VERÐ FRÁ 99.990 KR. STÆRÐ FRÁ 32”-50”


a L a S T Ú R R U a E F w E O ic N U L S R E V T E L T . r Í OU k 0 0 5 . 1 á sur fr

Flíspey . r k 0 0 0 . 3 á r f r a k k a j l Softshel . r k 0 0 9 . 9 Dúnúlpur m u r ö v a n r a b á r u t t á l s f a . r 20% k 0 0 0 . 0 1 r i d n u r u r Allar vö

Ofurútsalan stendur frá 6. jan - 31. jan að Suðurhrauni 12c, Garðabæ, sími 555-7409

OPiD: MÁN.-LaU. 11-18 SUN. 12-16

www.icEwEaR.iS


22

úttekt

Helgin 14.-16. janúar 2011

Elín Arna Gunnarsdóttir og Guðrún Guðlaugsdóttir ljósmæður hjálpa, ásamt sálfræðingi og næringarþerapista, konum sem glíma við ofþyngd í gegnum meðgöngu. Ljósmynd/Hari

Of þungar konur:  eiga frekar á hættu að fá fæðingarþunglyndi  ættu ekki að þyngjast um meira en sex kíló á meðgöngu  þurfa þó að huga að hollri næringu  þurfa að sjá tilgang í að hreyfa sig, t.d. ganga í 20 mínútur á dag

Taka á vanda of þungra þungaðra kvenna Íslenskar konur, eins og þjóðin öll, eru að þyngjast. Nú er svo komið að nær önnur hver kona er yfir kjörþyngd. Við meðgöngu aukast áhættuþættirnir margfalt og of þungar konur eiga frekar á hættu að fá blóðtappa, missa fóstur eða fara í bráðakeisaraskurð svo dæmi séu tekin. Þær eru lengur að fæða og erfiðara er að fylgjast með börnunum í móðurkviði. Ljósmæðurnar Guðrún Gunnlaugsdóttir og Elín Arna Gunnarsdóttir aðstoða of þungar konur við að ná tökum á mataræðinu og bæta líðan sína á meðgöngu.

Matseðill

Skynsamleg næring í einn dag* Eftir næringarþerapistann Fríðu Nicholls Hauksdóttur Morgunmatur: Hafragrautur með kanil, fræjum, hnetum, þurrkuðum ávöxtum og hunangi. Morgunhressing: Orkubiti eða ávöxtur. Hádegismatur: Ferskt salat með hnetum, fræjum, ólívum, eggi og balsamik- og ólívuolíudressingu. Eftirmiðdagshressing: Heimatilbúinn banana- eða berjahristingur með avókadó, dálítið af vatni. Ef viðkomandi getur ekki útbúið sér heimatilbúinn hristing má notast við tilbúinn, t.d. Froosh. Hnetur og fræ. Útbúa má hristinginn að morgni eða deginum áður og geyma á flösku þar til síðdegis. Kvöldmatur: Kjúklingabringur steiktar á pönnu. Settar í eldfast mót ásamt sætum kartöflum og grænmeti eftir smekk, t.d. papriku, gulrótum, sveppum og engiferi. Kókósmjólk hellt yfir. Bakað í ofni vð 200°C í 40 mín. Gott að bera fram með hýðishrísgrjónum. Snarl á kvöldin: Hrein jógúrt með t.d, teskeið af hunangi og niðurskornu epli. *Aðeins til að gefa hugmyndir.

M

eðgöngusykursýki, of hár blóðþrýstingur og blóðtappi eru tíðari meðal of þungra kvenna á meðgöngu en þeirra grennri og fæðingin sjálf gengur oft brösuglega. Þær eru einnig líklegri til að þurfa að fara í bráðakeisaraskurð í fæðingunni. Þessar staðreyndir eru feimnismál sem lítið hefur verið rætt um. „Auðvitað er málið viðkvæmt, rétt eins og þegar tekið var á reykingum á meðgöngu sem skaða fóstrið. Reykingakonur upplifðu á þeim tíma reiði og fundu til sektarkenndar. En áhætta ofþyngdar er staðreynd og því fyrr sem konur taka á vandanum því betra,“ segja hjúkrunarfræðingarnir Guðrún Gunnlaugsdóttir og Elín Arna Gunnarsdóttir. Þær útskrifuðust sem ljósmæður síðasta vor og hafa sagt offitunni stríð á hendur með tíu vikna námskeiði sem kallast Heilbrigður lífsstíll á meðgöngu. Það er haldið í heilsumiðstöðinni 9 mánuðir fyrir konur í ofþyngd og hefst um miðjan febrúarmánuð.

til sjúklegrar offitu. Sextíu prósent kvenna voru með BMI-stuðul undir 25, en konur með 18,5 til 25 í BMI teljast í kjörþyngd. Þær Elín og Guðrún segja að í starfi sínu hafi þær séð hve offita hefti konur í fæðingu og hafi mikil áhrif á meðgönguna. „Okkur finnst konurnar ekki fá þjónustu sem skyldi,“ segir Guðrún og bendir á að samkvæmt klínískum leiðbeiningum landlæknis eigi of feitar konur að vera í áhættumæðravernd og fara oftar í skoðun, en konur komi almennt 8 til 10 sinnum í mæðravernd og fái stuttan tíma með ljósmóður. „Í slíkum skoðunum er lítið hægt að gera annað en að mæla blóðþrýsting, skoða stærð legsins og athuga þvagið. Það gefst því lítill tími í tveggja manna tal um líðan og mataræði.“ Þær taki því á slíku með næringarþerapista á námskeiðnu. „Auðvitað er ekki hægt að alhæfa um þungar konur. Þung kona er ekki endilega í lélegu formi og getur verið mjög hraust. Þess vegna er málið viðkvæmt.“

Brjóstamjólkin lengur að myndast

Erfitt að hlusta fóstrin

„Þessir áhættuþættir á meðgöngu of þungra kvenna sem nefndir eru hér að ofan eru ekki þeir einu. Þær eiga einnig frekar á hættu að fá sýkingu því oftar þarf að gera innri skoðanir vegna þess að líkurnar aukast á því að fæðingin dragist á langinn,“ segir Guðrún. „Þá er mjög mikilvægt að konur viti að séu þær of þungar fer brjóstagjöfin seinna af stað. Þær vita það oft ekki og gefa því brjóstagjöfinni ekki nægan séns og halda að mjólkin komi ekki fram. Þær þyrftu því oft meiri stuðning fyrir brjóstagjöfina og þá vitneskju að barnið þarf þá einhverja ábót á meðan beðið er,“ segir Guðrún. „Já, svo má ekki gleyma því að konur í ofþyngd eru einnig almennt með börn sín styttri tíma á brjósti, þær byrja seinna og hætta fyrr. Þær eru feimnari gagnvart brjóstagjöfinni og fela hana frekar þótt það sé að sjálfsögðu ekki algilt,“ segir hún. Í gögnum Lýðheilsustöðvar má sjá að árið 2003 voru um tólf prósent kvenna í mæðravernd með BMI-stuðul yfir 30, sem þýðir að 160 cm há kona sem er tæp 77 kíló telst í flokki of feitra. Um fjögur prósent þeirra voru yfir 35 eða meira sem telst

En vandræðin hefjast ekki þegar þungar konur verða óléttar því þeim gengur einnig verr að verða ófrískar. Þeim er hættara við fósturláti snemma á meðgöngunni og erfiðara er að greina fósturgalla á meðgöngunni. „Það er einfaldlega erfiðara að sónarskoða í gegnum mikla kviðfitu. Vandinn er því ekki aðeins kvennanna heldur er einnig erfitt fyrir ljósmæður að vinna með of þungum konum,“ segja þær Elín og Guðrún. Margar konur eigi erfitt með að kyngja þessari staðreynd og vilji vita sem minnst af áhættunni sem þær eru í vegna offitunnar. „Í fæðingunni er líka erfitt að hlusta eftir fósturhjartslættinum, þær eiga erfiðara með að hreyfa sig og legið dregst verr saman. Eftir fæðinguna eru einnig meiri líkur á fylgikvillum því meiri hætta er á að þær fari í keisaraskurð séu þær of feitar og því hætta á að það blæði eftir fæðingu,“ segir Elín Arna. „Ef kona er of þung er það hagur hennar að þyngjast sem minnst á meðgöngu. Hún þarf í rauninni ekki að þyngjast, borði hún næringarríka fæðu. Hún getur sjálf verið að léttast án þess að barninu stafi hætta af því. Barnið fær samt sem áður betri næringu en

áður en tekið var á lífsstíl móðurinnar.“ Guðrún grípur orðið og bendir á að offita eigi oft sínar sálrænu orsakir sem kafa verði í og það geri þær með sálfræðingi á námskeiðinu. „Við vitum líka að konur sem eru í ofþyngd og verða ófrískar eiga það til að leyfa sér að borða meira því þær eru hvort eð er að fitna. Þær hugsa sem svo að tíu kíló til eða frá skipti litlu og að þær taki á því eftir fæðinguna. En þær sem passa upp á mataræðið upplifa mun ánægjulegri meðgöngu. Þeim líður betur og eru fljótari að jafna sig eftir fæðingu,“ segir Guðrún og bendir á að ófrískar konur séu oft mjög móttækilegar fyrir því að breyta um takt. „Þær vita til dæmis mikið um hvað má og hvað ekki. Þær vita að þær mega ekki borða hráan fisk og velta því fyrir sér hvort þær megi borða harðfisk. Núna um jólin borðuðu þær hvorki reyktan né grafinn lax og veltu því fyrir sér hvort eggjarauðan í kökukreminu, svo og rauðvínssósan með jólasteikinni, gætu valdið skaða,“ segir Guðrún. „Að sama skapi var sykurinn hugsanlega skammt undan og þær gripu í konfekt og gos – jafnvel í kílóa- og lítravís. Sykri fylgir hins vegar engin næring fyrir barnið.“ Elín bendir því á að það vanti meiri fræðslu. „Við líkjum stundum fæðingu við maraþonhlaup. Passa þarf upp á að konurnar hafi næga orku og borði svo að þær verði ekki orkulausar í miðri fæðingu, en kona sem er í lélegu formi og borðar næringarlausan mat á ekki svo auðvelt með að fara í þetta maraþon,“ segir hún og bætir við að vel sé hægt að taka á ofþyngdinni eftir að konur verði ófrískar. „Það er að sjálfsögðu æskilegast að kona komi sér sem næst kjörþyngd áður en meðgangan hefst. Næsti kostur er að hún fái aðstoð mjög snemma á meðgöngunni og sé hvött áfram. Það ætlum við að gera og hjálpa þeim sem koma að setja sér heilsumarkmið, velja holla fæðu, ná tökum á streitu og slökun og að setja sjálfa sig í fyrsta sæti.“ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is


Gula Húsið

Gula Húsið

Gula Húsið

Gula Húsið

Gula Húsið

A L A S T Ú

Frábær tilboð!

Barnabuxur

i! rð e v ra a d n ra b á l a rv ú ru ö v t g ótrúle 2.999

Allt að

70%

Stærðir 4-14 ára Áður 1.999

1.499

afsláttur Dömubuxur Stærðir 36-42

SAIKO

Dömuúlpur Áður 7.990

4.990 Stærðir xs–xxl

Áður 4.990

Áður 1.990

Hettupeysa

Hettupeysa

2.994

Loðfóðruð stærðir 1-6 ára

1.699

Stærðir 1-6 ára

Cafe Milano Hagkaup Skeifunni

Gula Húsið Fa X a F E N i 8

Opið 11-19 alla daga vikunnar nema sunnudaga 12-17


24

úttekt

Helgin 14.-16. janúar 2011

Gömul smjörlíkisverksmiðja í Ósló er nú orðin að leikskóla og á lóðinni var reist nýbygging til að koma enn fleiri börnum fyrir. Þegar nýbyggingin verður tekin í notkun er gert ráð fyrir 500 börnum og 130 starfsmönnum í leikskólanum. Teikning/NAV AS Arkitekter

Tilraunir á börnum Fyrir fimm árum lofaði norska ríkisstjórnin að tryggja öllum börnum í landinu leikskólapláss. Lausnin var að reisa miklu stærri leikskóla og ná fram sparnaði með færri yfirbyggingum. Nýlegar rannsóknir benda til þess að stórkostleg mistök hafi verið gerð og að nýju risaleikskólarnir séu skaðlegir ungum börnum. Þóra Tómasdóttir skoðar hér þessa sögu.

Í

Ingibjörg Kristleifsdóttir, formaður Félags stjórnenda í leikskólum, segir stjórnendur missa persónuleg tengsl og yfirsýn í of stórum leikskólum.

Til að tryggja öllum börnum í Noregi leikskólapláss eru nú aðallega byggð­ir risaleikskólar í landinu þar sem pláss er fyrir mörg hundruð börn Nýjar rannsóknir benda til að yngstu börnin upplifi mikið óöryggi í stóru leikskólunum Horfið var frá sambærilegri hugmyndafræði í grunnskólum landsins vegna mikillar gagnrýni frá fagfólki.

Noregi var farin umdeild leið til að hagræða og bregðast við augljósum göllum á menntakerfinu. Þar sem löngum hefur þótt sýnt og sannað að ekki henti öllum börnum að sitja kyrr í kennslustofum, hlusta og læra, tóku sífellt fleiri sveitarfélög upp skólastefnur með frjálsu flæði á milli rýma. Bjóða átti börnum upp á meira val svo að námið yrði einstaklingsmiðaðra. Svokallaðir basaskólar spruttu upp á undanförnum áratug en nýlega var horfið frá því að byggja fleiri slíka skóla þar sem stefnan sætti harðri gagnrýni fagfólks. Þegar norska Stórþingið lofaði að frá árinu 2005 ættu allar fjölskyldur í landinu að fá leikskólapláss fyrir börnin sín að fæðingarorlofi loknu, var ljóst að gera þurfti róttækar breytingar í kerfinu svo að unnt væri að efna loforðið. Í stærstu sveitarfélögum landsins var því gripið til þess ráðs að byggja eingöngu risastóra svokallaða basaleikskóla þar sem allt að 700 börn fengju pláss. Hugmyndin að baki stóru basaleikskólanna og byggingum þeirra er að gefa börnunum kost á að velja sér það sem þau vilja gera, með hvaða börnum og fullorðnum sem þau kjósa. Frjálst flæði er á milli rýma í risastóru húsnæði skólanna þar sem meðal annars eru sullherbergi, listasmiðjur, rannsóknarherbergi og bókasöfn. Engar deildir eru í skólunum en börnin tilheyra hópum sem hver hefur sinn faglega leiðtoga. Engin aldursskipting er á kjörnunum og eru börn frá eins árs til sex ára saman í rými. Leikskólarnir eru því talsvert frábrugðnir hefðbundnum deildaskiptum skólum.

Hættið nú!

„Leikskólarnir voru opnaðir án þess að nokkur þekking lægi fyrir um hvernig þeir hentuðu yngstu börnunum.Við verðum að rannsaka betur hvað við erum að gera börnunum áður en við höldum áfram að reisa fleiri basaleik-

skóla,“ segir Monica Seland við leikskólakennara-háskólann í Þrándheimi í doktorsritgerð sinni um starf basaleikskólanna. Hún hristi rækilega upp í umræðunni þegar hún kynnti doktorsrannsókn sína fyrir tæpu ári en í fjögur ár fylgdist hún grannt með starfi skólanna. Nú biður hún stjórnvöld að hverfa frá leikskólastefnunni sem hún telur vera beinlínis óhentuga ungum börnum. „Niðurstöðurnar benda til að börnin fái miklu minni tíma með faglegum leiðtogum en í smærri leikskólum,“ sagði hún í viðtali við fréttaskýringaþáttinn Brennpunkt í norska ríkissjónvarpinu á dögunum. Þar benti hún á að börn upplifðu óöryggi þegar þau þyrftu að eiga tengsl við margt starfsfólk. „Þetta er sorglegt. Nýju byggingarnar eru hannaðar þannig að starfsfólk geti haft yfirsýn yfir stærri hóp. Yngstu börnin öðlast ekki þau nánu tengsl við fáa kennara sem reyna ætti í lengstu lög að stuðla að.“

Miklu ódýrari leikskólar

Það er ekkert launungarmál að basaleikskólar eru ódýrari í rekstri en margir smærri deildaskiptir leikskólar og að fjárhagslegar ástæður liggja að baki fjölgun þeirra. Það viðurkenndi Kristin Halvorsen, menntamálaráðherra Noregs og formaður Sósíalíska vinstriflokksins, í sama fréttaskýringaþætti. Hún var einn helsti hönnuður breytinganna sem gerðar hafa verið á leikskólakerfi landsins og segist sannfærð um að leiðin sé betri valkostur en úrræðin sem fyrir voru. ,,Þá reiddu fjölskyldur sig á dagmömmur þar til þeim bauðst leikskólapláss seint og um síðir.” Halvorsen hafnar þeirri fullyrðingu Monicu Seland að rannsaka þurfi leikskólana betur áður en haldið verður áfram með þá og að verið sé að gera tilraunir á leikskólabörnum. ,,Hin raunverulega tilraunastarfsemi átti sér stað þegar eins og tveggja ára börn voru send til dagmæðra sem enginn vissi hvernig virkuðu, án íhlutunar stjórnvalda.“ Samtök einkarekinna leikskóla í

Noregi hafa einnig gagnrýnt basaleikskólana harðlega og bent á að ekkert nema fjárhagslegur ávinningur ráði því að leikskólarnir séu enn í notkun. Í Svíþjóð voru sambærilegir leikskólar prófaðir á áttunda áratugnum og upplifun barna og foreldra rannsökuð náið. Niðurstaðan var sú að börnin upplifðu óöryggi í skólanum og starfsfólk og foreldrar kusu heldur hið hefðbundna deildaskipta leikskólaform. Bygging basaleikskóla var því stöðvuð skömmu síðar.

„Barnageymslustefna“

Mikil umræða hefur verið á Íslandi um vöggustofur og ungbarnaleikskóla. Ingibjörg Kristleifsdóttir, formaður Félags stjórnenda í leikskólum, óttast að litið verði til þessarar stundum kölluðu „barnageymslustefnu“ þegar leitað verður leiða til að hagræða í menntakerfinu hér á landi. Hún bendir á að öryggi og traust sé það sem allir þurfi í upphafi lífsins. „Þessi lýsing passar ekki við þær hugmyndir sem við höfum um barnvænt samfélag. Hvert einasta barn á aðeins skilið besta umhverfi sem þekking er um.“ Ingibjörg furðar sig á hugmyndafræðinni. „Í fyrsta lagi er það viðhorfið á bak við stóru leikskólana, að það eigi að geyma krakka einhvers staðar, þó án þess að ég alhæfi um að slíkt eigi alls staðar við. Við vitum að minni umsvif í umhverfi barna veitir þeim meira skjól.“ Hún segir þó ekki ómögulegt að reka góðan leikskóla þótt hann sé stór. „Menntun starfsfólks er grundvöllur að gæðum leikskóla og það er ekki útilokað að með góðu fólki sé hægt að skapa góðan skóla í hvað umhverfi sem er. En það fyrsta sem maður gerir er að hólfa niður og skapa öryggi. Mér finnst ágætis þumalputtaregla að þekkja nöfn allra barna og foreldra þeirra líka. Það verður að vera ákveðin nánd í starfinu. Frá sjónarhóli stjórnandans þarf hann að geta verið í faglegri forystu og geta hlúð að starfsfólki sínu og börnunum. Það eru takmörk fyrir því hvað eitt fang er stórt þótt ætlunin sé ekki að

Kristin Halvorsen, menntamálaráðherra Noregs, telur risaleikskólana miklu betra úrræði en að senda smábörn til dagmæðra.

mæðra. Leikskólinn má aldrei vera svo stór að stjórnandinn missi persónuleg tengsl og yfirsýn.“ Ingibjörg tekur undir niðurstöður rannsóknar Seland um að hið frjálsa flæði þar sem börnin fá að velja sér viðfangsefni og rými sé ekki það sem yngstu börnin þurfi mest á að halda. „Þau þurfa skýran ramma en innan hans getur verið alls konar ríkidæmi.“

Ekki fyrir ung börn

Í fyrrnefndum Brennpunkt-þætti var fjallað ítarlega um óánægju starfsfólks basaleikskóla. Sigríður Síta Pétursdóttir er uppeldis- og menntunarfræðingur og starfar sem faglegur stjórnandi í basaleikskólanum Utforskeren í Ósló. Hann er ársgamall, ekki fullmannaður og aðeins þriðjungur barnanna er byrjaður. „Fyrsta upplifun mín af leikskólaforminu var nokkuð kaótísk, starfsfólk sat og fylgdist með en börnin voru um allt; elstu börnin hlupu um, yngri börnin grétu og virtust óörugg. Til að svokallað frjálst flæði virki þarf að mínu mati að vera mjög sterk fagleg sýn á starfið og margir fagmenn, sem er því miður ekki alltaf raunin, hvorki í þeim leikskóla sem ég vinn við né öðrum leikskólum í Noregi.“ Sígríður Síta segir það galla að leikskólakennarar skuli ekki hafa komið að hönnun slíkrar risabyggingar. „Fyrir börn undir þriggja ára aldri tel ég þetta form ekki henta; á meðan verið er að byggja upp traust og öryggi er betra að hafa minni hópa. Það hefur sýnt sig að eftir að við gerðum breytingar á hluta af rýminu fyrir börn undir þriggja ára aldri og settum fast starfsfólk með þeim, eru börnin öruggari. Eldri börnin njóta sín betur líka.“ Þóra Tómasdóttir ritstjorn@frettatiminn.is


Lokafrestur 31. janúar Endurgreiða má virðisaukaskatt vegna kostnaðar við aðkeypta vinnu við viðhald og endurbætur á íbúðar- og frístundahúsnæði. Samhliða má lækka tekjuskattsstofn um mest 200.000 kr. hjá einhleypingi og 300.000 kr. hjá hjónum og sambúðarfólki. Frestur til að skila inn umsókn vegna vinnu á árinu 2010 rennur út 31. janúar næstkomandi. Ef sótt er um eftir þann tíma vegna framkvæmda á síðasta ári heimilast aðeins endurgreiðsla á virðisaukaskatti en ekki lækkun á tekjuskattsstofni. Húsfélög sem fengið hafa endurgreiðslu á virðisaukaskatti fyrir hönd eigenda þurfa að skila til ríkisskattstjóra sundurliðun á kostnaði þannig að eigendur geti átt rétt á lækkun á tekjuskattsstofni við álagningu 2011.

Til að lækka tekjuskattsstofn þarf að skila umsókn í síðasta lagi 31. janúar

Nánari upplýsingar eru á vef ríkisskattstjóra www.rsk.is


ÚTSALA

ALLT AÐ 67% AFSLÁTTUR 19" SJÓNVÖRP FRÁ 34.990 22" SJÓNVÖRP FRÁ 49.990 TÖKUVÉLAR FRÁ 24.990 HLJÓMTÆKI MEÐ MIKLUM AFSLÆTTI BÍLGRÆJUR MEÐ ALLT AÐ 33% AFSLÆTTI MP3 SPILARAR Á ÓTRÚLEGU VERÐI MIKIÐ ÚRVAL - VERÐ FRÁ 3.990


ÚTSALA

ALLT AÐ 67% AFSLÁTTUR 32" SJÓNVÖRP FRÁ 69.990 42" SJÓNVÖRP FRÁ 99.990 MYNDAVÉLAR MEÐ ALLT AÐ 36% AFSLÆTTI

iPOD/iPHONE VÖGGUR FRÁ 14.990 FERÐATÆKI MEÐ GEISLASPILARA FRÁ 5.990 SJÓNAUKAR MEÐ ALLT AÐ 40% AFSLÆTTI OPIÐ LAUGARDAG 10 -16

SJÁIÐ ÖLL TILBOÐIN Á SM.IS

MINNISKORT STOFNAÐ 1971

RAFTÆKJAVERSLUN • SÍÐUMÚLA 2 • SÍMI 568 9090 • www.sm.is

ALLAR GERÐIR


28

úttekt

Helgin 14.-16. janúar 2011

Leggja til helmings styttingu á nýtingartíma Í fyrsta skipti hefur verið sett fram heildstæð orkustefna fyrir Ísland. Í nýrri skýrslu stýrihóps iðnaðarráðherra er meðal annars lagt til að nýtingarleyfi orkufyrirtækja verði 25 til 30 ár í stað 65 ára, bent á að nú þegar sé búið að virkja um það bil helming orkuauðlinda landsins og að mögulegur arður af raforkusölu í framtíðinni geti orðið allt að 190 milljarðar á ári að núvirði.

E

in helstu tíðindi í „Orkustefnu fyrir Ísland“, sem stýrihópur iðnaðarráðherra hefur lagt fram til umsagnar og umræðu, er tillaga um verulega styttingu nýtingartíma einkafyrirtækja á auðlindum í almannaeigu. Langur nýtingartími HS orku á jarðorku á Reykjanesi er einmitt þungamiðjan í umdeildum kaupum kanadíska fyrirtækisins Magma Energy á HS orku. Bent hefur verið á að 65 ára nýtingarréttur með möguleika á framlengingu í sama árafjölda, sé í raun ígildi eignarhalds á auðlindinni. Tillögur stýrihópsins gera ráð fyrir róttækri breytingu á þessu sviði.

Fyrsta heildstæða stefnan

Stýrihópurinn var skipaður af Katrínu Júlíusdóttur iðnaðarráðherra sumarið 2009 og fékk það hlutverk að móta heildstæða orkustefnu fyrir Ísland. Formaður stýrihópsins er Vilhjálmur Þorsteinsson (sjá viðtal á næstu opnu). Hópurinn hafði víðtækt samráð við mótun stefnunnar; fjölmargir gestir komu á fund hópsins og frumdrög orkustefnuskjalsins voru send 26 aðilum til umsagnar. Afraksturinn er fyrsta heildstæða orkustefna fyrir Ísland. Fjölmargt athyglisvert er að finna í skjali stýrihópsins. Þar er tekið á öllum helstu álitamálum sem snúa að auðlindum og orkubúskap landsins, lögð til markmið til framtíðar og leið-

ir að þeim. Skýrslan gefur viðameira og heilsteyptara yfirlit en áður hefur verið tekið saman um þennan málaflokk. Í skjali hópsins er bent á að „orkustefna annarra landa fjallar gjarnan um þrjá meginþætti, það er orkuöryggi, umhverfisáhrif orkuframleiðslu og -notkunar, og skipulag á orkumarkaði. Vegna sérstöðu Íslands sem orkuvinnslulands er mikilvægt að fjalla jafnframt um fjórða þáttinn, sem er nýting orkuauðlinda til samfélagslegs ábata í víðu samhengi, til dæmis sem grunn að fjölbreyttu atvinnulífi, og hvernig arði af sameiginlegum auðlindum verði skilað til þjóðarinnar“. Meginmarkmið stefnunnar eru dregin saman með þessum hætti: Að orkubúskap Íslands verði hagað með sjálfbærum hætti, samfélaginu og almenningi til hagsbóta. Orkuþörf almennings og almenns atvinnulífs verði mætt með öruggum hætti til lengri og skemmri tíma. Við nýtingu orkuauðlinda verði borin virðing fyrir umhverfi, náttúru og sérkennum landsins. Þjóðin njóti arðs af sameiginlegum orkuauðlindum. Þjóðhagsleg framlegð orkubúskaparins verði hámörkuð. Orkuframboð henti fjölbreyttu atvinnulífi. Dregið verði úr notkun jarðefnaeldsneytis eins og kostur er.

Vinnanleg raforka og nýting hennar Gigavattstundir á ári

50.000

45.000 20.000 Vinnanlegt í framtíð, efri bilmörk (50 Teravattstundir á ári)

40.000

35.000

30.000

12.750

25.000

Vinnanlegt í framtíð, neðri bilmörk (30 Teravattstundir á ári)

20.000

Almennur markaður

15.000

Elkem Grundartanga Norðurál Grundartanga I

17.250 Vinnsla nú

Norðurál Grundartanga II Becromal Krossanesi

10.000

Rio Tinto Alcan Straumsvík

5.000 Alcoa Fjarðaál Reyðarfirði

Vinnsla

Nýting

0

Framhald á næstu opnu


! k i e st รญ t ll A

nni u l r e P รญ e t r a C a rAl รฝ n g o l l i รฐ e s a t 4ra rรฉt

A la Carte

FOR Rร T TIR

kr. verรฐ frรก 4.990 EIKJA HEITREYKT BL ame salati ag w og Meรฐ wasabรญ รญs

1

4

PISTASร U KAKA Sร KKULAร I OG hvรญtsรบkkulaรฐi rjรณma tonkameรฐ pistasรญu รญs og

SMร Lร ร A meรฐ kremuรฐu byggi, vorgrรฆnmeti og hvรญtvรญnssรณsu 3.990 kr.

KJร TRร TTI R

ร ND meรฐ blรณรฐappelsรญnu, spรญnati, sellerรญrรณt, soรฐkartรถflum og and arsรณsu 4.690 kr. HINDBERJA OG HVร TSร KKULAร IFRAUร meรฐ kรณkos-lรญmรณnu og kirsube rjaรญs 1.790 kr. SKYRFRAUร meรฐ passรญuรกvaxtarsรณsu, blรกberjakrapi og ananas 1.790 kr.

ANDALIFUR HEIT OG Kร LD meรฐ rauรฐvรญnssoรฐinni peru, eplu m, fรญkjubrauรฐs-mulningi og rauรฐ vรญnsgljรกa 3.390 kr. HUMAR hvรญtlauksristaรฐir humarhalar meรฐ รฆtiรพystlamauki og rauรฐu karr รฝkrapi 5.980 kr. (sem forrรฉttur 3.89 0 kr) FISKUR DAGSINS meรฐ rjรณmasoรฐnu bankabygg i, steiktu dvergkรกli og basilsmjรถrsรณsu 3.990 kr.

Dร FA OG ANDALIFUR meรฐ maรญs, gulrรณtum, spergli og salvรญusรณsu 4.890 kr.

EFT IRR ร TT IR

3

S FISKUR DAGSIN ktu dvergkรกli ei st gi bankabyg meรฐ rjรณmasoรฐnu silsmjรถrsรณsu og ba tt 4.990 kr. dagsins รญ aรฐalrรฉ ki fis eรฐ m i รฐl se Verรฐ รก mat ร SABRINGA STEIKT HEIร AG u og villisveppasรณsu rt sveppaka รถfl 5.990 kr. meรฐ eplamauki agรฆs รญ aรฐalrรฉtt iรฐ he eรฐ m i รฐl se Verรฐ รก mat N) GI (WELLINGTO ND ร SMJร RDEI rgrรฆnmeti LU TA AU N ร U ta INNBร K u, soรฐkartรถflu, rรณ meรฐ sveppafylling eaubriand sรณsu og Chat alrรฉtt 6.990 kr. u nautalund รญ aรฐ รถk nb in eรฐ m i รฐl Verรฐ รก matse LAMBAHRYGGUR tรถflukรถku, OFNSTEIKTUR , mรถndlukar sinnepskornahjรบp isessรณsu og sng na hu meรฐ bearna aspas, rรณfum og ygg รญ aรฐalrรฉtt 7.990 kr. hr ba m la eรฐ m Verรฐ รก matseรฐli

KJร KLINGASALAT meรฐ grilluรฐu eggaldini, tรณm รถtum og kasjรบhnetum 2.090 kr.

SALTFISKUR ofnbakaรฐur meรฐ moรฐsteiktri fennikku, tรณmatsultu og sรบrmjรณlkurfroรฐu 3.990 kr.

FIS KRร TTI R

AL Rร TT V EL DU ร ร R Aร

GRILLUร Hร RPUSKEL meรฐ blรณmkรกli, steinseljurรณtarm auki og papriku-salsa 2.190 kr.

HVALA CARPACCIO meรฐ wasabi flani, sรฆtri soja, parmesan osti og salati 2.090 kr. HUMARSร PA rjรณmalรถguรฐ, meรฐ Madeira og grilluรฐum humarhรถlum 2.390 kr.

TASร PA STEINSELJURร ravioli pa meรฐ humar, svep

2

HEITREYKT BLEIKJA meรฐ wasabi รญs og wagame sala ti 2.190 kr.

NAUTALUND meรฐ rauรฐbeรฐum, kartรถflum, sveppum, gulrรณtum og rauรฐvรญnsรณsu 4.990 kr. LAMBATVENNA meรฐ steinseljurรณtarmauki, aspa s, rรณfum, soรฐkartรถflum og basil-myntu gljรกa 4.790 kr. Sร KKULAร I OG ROMM BRL ร E meรฐ ananas-salsa, kรณkosfroรฐu og Bounty-รญs 1.790 kr. Kร KOSHNETU TAPIOCA meรฐ steiktu mangรณi og lychee sorbet 1.790 kr.

4ra rรฉtta sjรกvarrรฉttaseรฐill 4.990 kr.

Gjafabrรฉf Perlunnar

Gรณรฐ g jรถf viรฐ รถll tรฆkifรฆr i!

C100 M60 Y0 K30

MARLAN D FISKUR ER OK KAR FAG

Pantone Coated 281

Veitingahรบsiรฐ Perlan Sรญmi: 562 0200 ยท Fax: 562 0207 Netfang: perlan@perlan.is Vefur: www.perlan.is Svart


30

úttekt

Helgin 14.-16. janúar 2011

Raforkunotkun og sala

Orkusamningar stórnotenda eftir stærð og tímalengd

Gigavattstundir á ári

16.000 14.000 12.000

Elkem Grundartanga 123 MW til ársins 2019 Norðurál Grundartanga I 186 MW til ársins 2019 Norðurál Grundartanga II 310 MW til ársins 2026

10.000 Becromal Krossanesi 66 MW til ársins 2029

8.000 Rio Tinto Alcan Straumsvík 345-422 MW til ársins 2036

6.000 4.000 2.000

Alcoa Fjarðaál Reyðarfirði 579 MW til ársins 2048

0 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050

Árleg raforkuframleiðsla á Íslandi er 17 TW-stundir á ári. Yfirgnæfandi meirihluti fer til álvera og annarrar stóriðju, eða um 14 TWstundir. Almenn notkun heimila og atvinnulífs er því aðeins þrjár TW-stundir á ári (sjá mynd). Þar af er raforkunotkun vegna lýsingar og raftækja á heimilum (utan bændabýla) 23 prósent af notkun almenna markaðarins. Það liggur sem sagt fyrir að engin þörf er á að virkja meira fyrir almennan markað. Það þýðir aftur að öll viðbótarorka verður seld orkufrekum iðnaði, eða flutt úr landi um sæstreng á erlendan markað þegar fram líða stundir. Í orkustefnunni er einmitt gert ráð fyrir þeim möguleika. Úr skjali stýrihópsins má lesa að raunhæf viðbótarraforkuframleiðsla virkjana, sem hafa ekki verið reistar, sé í kringum 18 TWstundir. Mögulega er sem sagt hægt að ríflega tvöfalda raforkuframleiðslu landsins að hámarki. Sú stærð er þó örugglega umdeilanleg. Hörðustu virkjanasinnar

Tillaga um stofnun Auðlindasjóðs Vilhjálmur Þorsteinsson er formaður stýrihóps um mótun heildstæðrar orkustefnu. gæti horfið. Einnig kemur upp svokallaður leigjendavandi þegar styttist í lok samningstíma; þá er hætta á að illa verði gengið um fasteignir og auðlindir. Við viljum hafa samningstíma hóflegan en fremur liðka fyrir því að leigjandi fái framlengingu ef hann hefur staðið í skilum með greiðslur og uppfyllt skilyrði um gætilega umgengni um auðlindina. Varðandi orkusölusamninga hvetjum við til þess í orkustefnunni að samningar verði styttri og sveigjanlegri, og helst tengdari markaðsverði orku á nálægum mörkuðum. Áliðnaðurinn hefur sérstöðu um margt og hentaði einmitt sem viðskiptavinur í árdaga virkjanaframkvæmda á Íslandi vegna þess hve hann er viljugur að gera langa, fasta orkusölusamninga, sem geta verið grundvöllur heilla virkjana. En nú þegar við höfum virkjað þriðjung til helming vinnanlegrar raforku á Íslandi, og nýtt hana að mestu til álframleiðslu, er kominn tími til að horfa

5 teravattstundir skila hver 10 dollara hækkun á verði megavattstundar, 50 milljónum dollara á ári eða 6 milljörðum króna. Það þarf ekki mjög mörg ár til að slíkur munur safnist saman í verulegar upphæðir.“ Nýtingarréttur HS Orku á orkuauðlindunum suður með sjó er 65 ár, sem mörgum þykir ígildi eignarhalds á auðlindinni. Orkusölusamningur Landsvirkjunar við Fjarðaál er til 40 ára. Hvað finnst þér um svo langan samningstíma í tengslum við auðlindir þjóðarinnar? „Stýrihópurinn fjallaði allnokkuð um æskilegar tímalengdir í þessu sambandi og varð ásáttur um að nefna 25 til 30 ár sem skynsamlegan samningstíma þegar auðlindir eru leigðar. Þarna þarf að feta milliveg því ef samningstími er of stuttur, fær þjóðin minna í sinn hlut í upphafsgjaldi þegar auðlindir eru boðnar út, og hvati til framkvæmda

til fjölbreyttari hóps viðskiptavina sem eru tilbúnir að gera styttri samninga á verði sem er nær heimsmarkaðsverði.“ Í mati á arðsemisáhrifum samningsins við Fjarðaál, sem Landsvirkjun lét vinna árið 2003, kemur fram að þessi 40 ára samningur sé „mikilvæg trygging fyrir seljanda orkunnar“. Ertu sammála þeirri fullyrðingu? „Stýrihópurinn fjallaði ekki um arðsemi einstakra orkusamninga sem gerðir voru á fyrri árum og hugsanlega á öðrum forsendum en lagðar eru til grundvallar í dag. En almennt erum við sammála áherslu nýs forstjóra Landsvirkjunar á arð-

semi. Við teljum allar líkur á að orkuverð muni fara hækkandi á næstu áratugum, sérstaklega fyrir endurnýjanlega orku sem unnin er með lágmarks koltvísýringslosun. Til dæmis niðurgreiða Þjóðverjar um þessar mundir græna orku um yfir 130 dollara á megavattstund, sem er margföld sú upphæð sem stórnotendur borga á Íslandi. Hættan er því sú að fórnarkostnaður langra orkusamninga, sem ekki tengjast markaðsverði raforku hverju sinni, verði mikill. Þegar um er að ræða 5 teravattstundir skilar hver 10 dollara hækkun á verði megavattstundar 50 milljónum dollara á ári eða 6 milljörðum króna. Það þarf ekki mjög mörg ár til að slíkur munur safnist saman í verulegar upphæðir.“ En er þá raforkuverð til stóriðju hér á landi almennt ásættanlegt? „ A f ársreikningum orkuf yrirtækja má ráða að meðalorkuverð án flutnings hefur verið á bilinu 19 til 25 dollarar á megavattstund að minnsta kosti síðan 2006. Þetta er aðeins brot af orkuverði til iðnaðar í Norður-Evrópu og OECD, sem hefur verið á bilinu 60 til 100 dollarar síðustu ár og fremur á uppleið en hitt. En við búum við að vera á eyju og án tengingar við meginlandið, þannig að notendur orkunnar þurfa að koma til okkar og flytja afurðir sínar héðan. Hver er eðlilegur afsláttur af orkuverði meginlanda Evrópu og Norður-Ameríku til að bæta upp fyrir staðsetninguna? Því er erfitt að svara en við eigum að leitast við að ná þeim afslætti niður í framtíðinni. Takist það getur framlegð af orkuauðlindunum margfaldast á við það sem við höfum séð til þessa.“ Hvaða mál þarf að setja í forgang til að tryggja að þjóðin fái í sinn hlut hámarks arð af orkuauðlindum sínum? „Stýrihópurinn mælir með því að orkuauðlindum í ríkiseigu verði safnað saman í Auðlindasjóð sem taki að sér umsýslu þeirra, rannsóknir, útboð og útleigu gegn upphafsgjaldi og hlutdeild í auðlindarentu allan útleigutímann. Þá þarf að skoða hvort sveitarfélög eru tilbúin að taka upp sama fyrirkomulag útboða og útleigu, svo ramminn sé samræmdur og hið opinbera tapi ekki arði vegna innbyrðis samkeppni. Nefna má að Norðmenn

Ljósmynd/Hari

S

amanlögð raforkuframleiðsla á Íslandi er nú 17 teravattstundir á ári. Hvað telur þú að raforkuframleiðslan geti orðið mest þegar raunhæfir kostir hafa verið nýttir? „Svarið við þessu fer að talsverðu leyti eftir væntanlegum niðurstöðum Rammaáætlunar, sem fjallar um virkjanakosti og flokkar þá í nýtingarflokk, biðflokk og verndarflokk. Það á líka eftir að koma í ljós hvort og hvaða kostir í biðflokki, og jafnvel einnig nýtingarflokki, munu á endanum teljast fýsilegir. Tíðarandi hvað varðar náttúruvernd og áherslu á hóflega, sjálfbæra þróun getur breyst eins og við höfum séð. Í dag er mat sérfræðinga að við gætum unnið einhvers staðar á bilinu 30 til 50 teravattstundir á ári. En mér finnst réttasta hugarfarið gagnvart þessari spurningu vera að nota varfærið mat á vinnanlegu magni, en leggja fremur áherslu á einingarverðið, það er hversu mikið við fáum í tekjur af hverri teravattstund.“

Vilhjálmur Þorsteinsson er formaður stýrihóps iðnaðarráðherra um orkustefnu.

eru með þrískipt afgjaldakerfi á orkufyrirtæki, þar sem um er að ræða venjulegan tekjuskatt, sérstakan orkuskatt og loks hlutdeild í reiknaðri auðlindarentu. En á söluhliðinni er mikilvægt að sýna þolinmæði, vera tilbúin að setja markið hærra og bíða eftir orkukaupendum sem greiða betra verð og tengdara markaðsverði í nágrannalöndum.“ Í hvaða verkefni er arðvænlegast að selja orkuna? „Það er erfitt að segja fyrir um, en æskilegast er að laða að fjölbreyttan hóp orkukaupenda, af ýmsum stærðum og gerðum, og gera við þá sveigjanlega samninga þannig að virkari samkeppni myndist á kauphliðinni. Smærri kaupendur henta líka betur fyrir jarðvarmavirkjanir, þar sem erfitt er að spá fyrirfram um vinnslugetu jarðhitasvæða og affarasælast að byggja vinnslu þeirra upp í hóflegum skrefum.

Nefna má að í jarðvarmavirkjunum fellur til talsvert magn af varma á lágu hitastigi, sem ekki nýtist. Iðngarðar nálægt jarðvarmavirkjunum gætu hugsanlega nýtt bæði rafmagn, gufu og heitt vatn, og jafnvel koltvísýring einnig. Önnur staðreynd sem staldra má við er sú að við flytjum inn olíu og bensín fyrir yfir 50 milljarða á ári, FOB. Það væri unnt að ná margvíslegum markmiðum, bæði hagrænum, umhverfislegum og öryggistengdum, með því að lækka þá tölu, og þá meðal annars með því að nota raforku í staðinn, beint og óbeint. Í stýrihópi um orkustefnu voru, auk Vilhjálms: Bergur Sigurðsson, Brynhildur Davíðsdóttir, Guðni A. Jóhannesson, Guðrún Jóna Jónsdóttir, Gunnar Tryggvason og Salvör Jónsdóttir. Með hópnum starfaði Helga Barðadóttir, sérfræðingur hjá iðnaðarráðuneytinu.


úttekt 31

Helgin 14.-16. janúar 2011

Eitt af meginmarkmiðum orkustefnunnar er einmitt „að verð útseldrar raforku færist nær því sem þekkist á meginlandsmörkuðum Evrópu.“ telja eflaust hægt að ganga lengra, en náttúruverndarsinnar mun styttra á móti. Ef rétt er að virkjanleg orka liggi í kringum nefnda stærð þá er ekki eftir meiri orka en dugar þremur álverum í Helguvíkur- og Bakkastærð.

Hækkun orkuverðs forgangsmál

Enginn vafi leikur hins vegar á að fyrir þjóðarbúið vegur þyngra það verð sem fæst fyrir raforkuna heldur en umfang framleiðslunnar. Eitt af meginmarkmiðum orkustefnunnar er einmitt „að verð útseldrar raforku færist nær því sem þekkist á meginlandsmörkuðum Evrópu.“ Í því samhengi er athyglisvert að velta til dæmis fyrir sér verðinu sem Fjarðaál greiðir fyrir raforku til álversins í Reyðarfirði og lengd raforkusölusamningsins sem Landsvirkjun gerði við félagið. Í skýrslunni kemur fram að fyrstu tvo mánuðina 2010 var meðalverð til stóriðju 19,6 dollarar á MWstund. Það ár var meðal raforkuverð til iðnaðar innan OECD yfir 100 dollarar. Álverið í Reyðarfirði notar um fimm TW-stundir á ári. Ef raforkuverð væri tíu dollurum hærra á MW-stund í orkusölu af slíku umfangi, skilaði það sex milljörðum til viðbótar í tekjur á hverju ári. Á 40 ára tímabili, sem er lengd samnings Landsvirkjunar við Fjarðaál, færi upphæðin því í 240 milljarða króna samtals. Samkvæmt skýrslunni er því spáð að verð í Norður-Evrópu fari úr 60 dollurum á MW-stund árið 2010 í yfir 110 dollara árið 2030. Varpað er upp þeirri framtíðarsýn að möguleg framlegð af raforkusölu Íslands verði 190 milljarðar á ári. Í þeirri spá er gert ráð fyrir að unnar verði 35 TW-stundir á ári og verð sé að meðaltali 40 prósent lægra en annars staðar í NorðurEvrópu vegna einangrunar landsins.

lindakosti, sé það gert með gagnsæjum hætti og með jafnræðissjónarmið að leiðarljósi. 5) Að reynt sé eftir föngum að binda með formlegri hætti en gert hefur verið réttarstöðuna vegna afnota þeirra auðlindakosta ríkisins sem þegar eru nýttir af hálfu opinberra aðila, og

fá þá jafnframt gjald fyrir nýtingu þeirra. Skýrsla stýrihópsins, Orkustefna fyrir Ísland, er aðgengileg í heild á orkustefna.is og er umsagnartími til 9. febrúar. Jón Kaldal jk@frettatiminn.is

Fæðuöryggið hvílir á eldsneytisflutningi til landsins Í skýrslu stýrihópsins um orkustefnu er að finna athyglisverðan kafla um takmarkað birgðahald á eldsneyti í landinu. Þar kemur fram að ef ekki er hægt að flytja olíu og bensín til landsins hefur það þau áhrif að landbúnaður, fiskveiðar og vörudreifing stöðvast. Fæðuöryggi Íslend-

Eineygður? Góð lýsing er gulli betri í umferðinni. Öll ættum við að blikka ljóslausa og eineygða bíla sem við mætum í akstri. Með því móti gefum við til kynna að gleymst hafi að kveikja ljósin eða skipta þurfi um peru. Þannig hugsum við um hag allra vegfarenda. Auk ljósa skoðar Frumherji 166 önnur öryggisatriði í almennri skoðun. Frumherji – örugg bifrei›asko›un.

ENNEMM / SÍA / NM41494

Leggur ekki til afturvirka riftun á einkavæðingu

Eftir verulega miklu er því að slægjast fyrir eigendur auðlindanna, fólkið í landinu, að arðurinn skili sér til þeirra. Í því samhengi skiptir máli eignarhald orkufyrirtækja og ekki síður það gjald sem einkafyrirtæki á borð við HS Orku greiða fyrir afnotaréttinn. Í stuttu máli leggur stýrihópurinn hvorki til einkavæðingu orkufyrirtækja né afturvirka riftun hennar. Í skjalinu er farið yfir tillögur um afgjald af auðlindum í opinberri eigu og tekið undir tillögur nefndar Karls Axelssonar sem skilaði sinni vinnu í fyrra. Þær fjölluðu um leigu á vatns- og jarðhitaréttindum í eigu ríkisins. Stýrihópurinn er sammála þeim grundvallarforsendum sem þar komu fram. Þær voru helstar þessar: 1) Að þeim réttindum sem um ræðir verði ekki ráðstafað nema með tímabundnum hætti. 2) Að ríkið eigi undantekningarlaust að taka gjald fyrir rétt til nýtingar þessara auðlinda. 3) Að liðka eigi eftir föngum fyrir því að hin tímabundna ráðstöfun til tiltekins aðila verði framlengd, hafi viðkomandi staðið við þau skilyrði sem sett voru og nýtt auðlindina með ábyrgum hætti. 4 Að það sé grundvallaratriði að þegar ríkið býður tímabundinn afnotarétt af tilteknum auð-

inga er sem sagt ekki betra en svo að ef flutningsleiðir til landsins lokast er ekki hægt að framleiða landbúnaðarafurðir, fara til veiða eða dreifa mat fyrir þjóðina ef bensín og olíu vantar. Bent er á að lönd hafi almennt komið sér upp svokölluðum viðbúnaðarbirgðum af olíu til að tryggja orkuöryggi og

Frumherji hf - sími 570 9000 - fijónustuver og tímapantanir 570 9090 - www.frumherji.is

hagrænan stöðugleika ef til orkukreppu kemur. Á Íslandi eru olíu- og bensínbirgðir sem samsvara um 30 til 45 daga notkun. Til samanburðar eru aðildarlönd Evrópusambandsins skuldbundin til að hafa viðbúnaðarbirgðir sem nema að minnsta kosti 90 daga notkun.


32

viðtal

Helgin 14.-16. janúar 2011

Endurfæddist sem Stefán Máni rithöfundur Árið 2011 verður viðburðaríkt í lífi rithöfundarins Stefáns Mána: Ný bók og ný bíómynd. Hann ræddi við Heiðdísi Lilju Magnúsdóttur um hvernig það var að vera skrýtni gaurinn í litla þorpinu, draumkonuna, dramatíkina í tilverunni og viðfangsefni næstu bókar sinnar, snjóflóðið í Súðavík, en á sunnudaginn verða liðin sextán ár frá því flóðið féll. Ljósmynd Hari

S

Hluti af mínum uppvexti var að upplifa bátsskaða og það að skólafélagar mínir misstu feður sína í sjóslysum. Þennan kalda veruleika. Þess vegna finnur maður til samkenndar þegar eitthvað svipað kemur fyrir aðra. Þetta mótar mann og þetta mótar líka þjóðina.

tefán Máni tekur á móti blaðamanni á köflóttum náttbuxum og í stuttermabol. Klukkan er fimm eftir hádegi og blokkin í Vesturbænum er hjúpuð skammdegismyrkri. Innan úr íbúðinni berst tónlist sem minnir á sumar, sól og iðandi mannlíf á stórborgarstrætum. „Þetta er rúmensk þjóðlagatónlist frá 1940. Einhver rúmenskur sígauni sem syngur í falsettu,“ útskýrir Stefán Máni. Gamli þungarokkarinn leynir á sér. Hann segist hlusta svo mikið á tónlist að hann verði hreinlega stundum að hlusta á eitthvað annað en þungarokk. Ljósum prýtt jólatréð stendur ennþá í stofunni en jólabækurnar eru komnar upp í hillu. Stefán Máni gaf ekki út bók árið 2010 en er langt kominn með næstu bók sína, Guð tómleikans, sem gert er ráð fyrir að komi út í október 2011. Það stefnir í viðburðaríkt ár í lífi Stefáns Mána: Ný bók og bíómynd en í mars hefjast tökur á kvikmyndinni Svartur á leik sem gerð er eftir samnefndri bók hans. Í bókinni Guð tómleikans kemur snjóflóðið í Súðavík við sögu. Á sunnudaginn, 16. janúar, verða liðin sextán ár frá þeim hörmulega atburði þar sem fjórtán manns létu lífið. Stefán Máni segist muna vel eftir snjóflóðinu, enda sé þetta atburður sem Íslendingar gleymi aldrei. „Þegar flóðið féll var ég staddur í Ólafsvík, þar sem ég ólst upp, og var að vinna í fiski í myrkrinu og kuldanum. Eins og flestir Íslendingar upplifði ég þetta mjög sterkt og tók þetta inn á mig. Ég man eftir þessum stanslausu fréttum og gleymi þessu aldrei. Það var óhjákvæmilegt að ég blandaði þessu inn í söguna af mínum Súðvíkingi. Ég var svolítið ragur við það en ákvað að láta slag standa. Ég hafði samband við sveitarstjórann í Súðavík. Hann bauð mér vestur og sumarið 2009 dvaldi ég í viku í Súðavík í boði sveitarstjórnar; tók viðtöl við fólk, tók myndir og aflaði heimilda. Ég gleymi því aldrei þegar ég keyrði fyrir Kambsnesið, úr Seyðisfirði yfir í Álftafjörð, og sá Súðavík í fyrsta skipti. Þegar ég horfði yfir fjörðinn og hlíðina þyrmdi yfir mig og ég var næstum hættur við. Maður sér skarðið í byggðinni. Mér leið eins og þetta hefði gerst í gær og hélt að fólk hlyti ennþá að vera í sjokki. Ég ákvað þó að láta slag standa og komst að því að Súðvíkingar eru komnir yfir þetta áfall. Þeir hafa unnið sig út úr þessu og eru allir af vilja gerðir að tala um þetta.“

Hinn kaldi veruleiki

Sagan fjallar um lögreglumann frá Súðavík, Hörð Grímsson, en Hörður kom einnig við sögu í bókinni Hyldýpi sem kom út árið 2009. „Þessi karakter stökk fullskapaður fram og ég fékk fljótlega þörf fyrir að gera heila bók um hann. Sagan hefst þegar hann er sautján ára en þá sökkvir hann báti, ásamt föður sínum, í þeim til-

gangi að svíkja fé út úr tryggingum. En allt fer úrskeiðis, skipstjórinn drukknar og Hörður kennir sér um. Fyrir tryggingaféð byggja feðgarnir hús efst í þorpinu. Tveimur árum eftir sjóslysið fellur snjóflóðið. Hörður missir fjölskyldu sína í flóðinu en kemst sjálfur af fyrir tilviljun. Hann er maður sem lifir allt af en finnst hann ekki verðskulda það. Svona fer hann út í lífið. Hann flytur suður og gerist lögga. Þrátt fyrir að hafa misst trúna á sjálfan sig og lífið vill hann skilja heiminn eftir betri en áður. En það er eins og það snúist allt í höndunum á honum,“ upplýsir Stefán Máni. „Þetta er dramatísk örlagasaga um leitina að tilgangi lífsins.“ Er þetta þá ekki spennusaga? „Jú, þetta er líka spennusaga. Spenna getur verið svo margs konar, ekki endilega hefðbundin glæpaspenna. Það er óvænt flétta í bókinni og minn flottasti endir hingað til. Hlutirnir ganga upp á mjög óvæntan hátt.“ Það veittist Stefáni Mána erfitt að setjast niður og skrifa þann hluta bókarinnar sem fjallaði um snjóflóðið. „Ég ætlaði ekki að geta það. Ég upplifi það sem ég er að skrifa yfirleitt mjög sterkt. Ef ég væri að skrifa um eitthvað sem gerðist í bakaríi myndi ég finna brauð- og kökulykt. Þegar ég skrifa um erfiðar aðstæður upplifi ég þær mjög sterkt. En ég held að mér hafi tekist nokkuð vel upp og gerði þetta af eins mikilli virðingu og varfærni og ég gat, án þess að fara eins og köttur í kringum heitan graut. Ég held án efa að þetta sé það langbesta sem ég hef skrifað.“ Skynjaðir þú þennan atburð sterkar en ella af því að þú ert sjálfur alinn upp í litlum byggðarkjarna úti á landi? „Ekki spurning. Af því að ég er frá litlu sjávarþorpi veit ég líka hvað ég má og hvað ekki. Hvar mörkin liggja. Þess vegna get ég gert þetta og er rétti maðurinn til að gera þetta. Hluti af mínum uppvexti var að upplifa bátsskaða og það að skólafélagar mínir misstu feður sína í sjóslysum. Þennan kalda veruleika. Þess vegna finnur maður til samkenndar þegar eitthvað svipað kemur fyrir aðra. Þetta mótar mann og þetta mótar líka þjóðina. Bæði það góða og það slæma. Þessi dramatík í tilverunni.“

Spennandi ár fram undan

Bækur Stefáns Mána hafa verið gefnar út á fimm tungumálum í fimm löndum og nú er verið að þýða Skipið á ensku og ítölsku. „Þetta hefur gerst frekar hratt. Skipið er brautryðjandaverkið mitt erlendis. Útgáfurétturinn á Svartur á leik hefur líka verið seldur til Frakklands og Danmerkur. Skipið hefur alls staðar fengið góða dóma en hvergi eins góðar viðtökur og í Frakklandi. Ég sé ekki fyrir endann á þessu; held að boltinn haldi bara áfram að rúlla.“ Svo er Svartur á leik að fara í bíó ... „Já, það er mjög spennandi. Myndin fer í tökur eftir tvo mánuði og verður frumsýnd um jólin. Aðalhlutverkin

leika Þorvaldur Davíð Kristjánsson, Jóhannes Haukur Jóhannesson og María Birta Bjarnadóttir. Svartur á leik verður endurútgefin í tilefni af því en hún er löngu uppseld. Þetta eru spennandi tímar. Það er gaman að vera til!“ Breytir þetta einhverju fyrir þig fjárhagslega? „Ekki ennþá. Hlutirnir gerast hægt. Ég hef verið að gefa út bækur í fimmtán ár og er enn ekki orðinn ríkur. Boltinn rúllar og þetta verður alltaf smám saman auðveldara. En betur má ef duga skal!“

Úr Stefáni í Stefán Mána Hvenær byrjaðirðu að skrifa? „Þegar ég var tuttugu og þriggja ára. Frekar seint miðað við kollegana. Ég bjó í Ólafsvík, allir skólafélagar mínir voru fluttir burt og ekki margir á mínu reki í bænum, sérstaklega ekki á veturna. Ég var einn eftir, var að vinna í fiskiðju og lifði engu glamúrlífi. Svo fór frystihúsið á hausinn þannig að ég missti vinnuna ofan á allt annað. Þá var ekkert við að vera. Bara skammdegi, atvinnuleysi, vonleysi og myrkur. Ég vissi ekkert hvað ég átti að gera og fannst ég allt eins geta látið jarða mig. Það var í þessu myrkri sem þetta kom til mín. Svona lítill silfurþráður. Einhver orð. Að fara að gera eitthvað, skrifa eitthvað, skapa eitthvað. Ég greip þessa líflínu og fór að fikra mig eftir henni. Fór að skrifa aðeins meira og meira. Svo heltók þetta mig. Ég fékk ástríðu fyrir að setja saman orð og búa til sögur. Fann einhvern tilgang. Þetta var köllun. Ég svaraði kallinu og hef ekki snúið til baka síðan.“ Þú breyttir nafninu þínu úr Stefáni í Stefán Mána um þetta leyti. Varstu þá farinn að hugsa til þess að gerast rithöfundur? „Já, það var árið 1994. Það var eitthvað mikið að gerast hjá mér á þessum tíma. Þegar ég horfi til baka sé ég nokkuð skýrt að ég hef verið að endurskapa mig að innan sem utan. Meðvitað eða ómeðvitað. Ég sagði skilið við gamla mig og bjó til nýjan mig sem ég hef klæðst síðan. Ég held að ég hafi endurfæðst sem Stefán Máni rithöfundur. Þetta hljómar rosalega dramatískt en það er samt svolítið þannig.“ Hvað áttu við með því að þú hafir sagt skilið við „gamla þig“? „Bara þennan gaur. Þennan Stefán sem var að vinna í fiski úti á landi og vissi ekkert hvað hann vildi verða eða hvort morgundagurinn kæmi yfirhöfuð. Þetta var tilgangslaust líf. Það er mjög erfitt að lifa tilgangslausu lífi. Eftir að ég fór að skrifa vaknaði ég daginn eftir og sá tilganginn með lífinu. Að það væri eitthvert „point“. Áður var þetta bara blindgata.“ Maður fær það á tilfinninguna í gegnum bækurnar þínar að þér hafi ekki liðið alltof vel í Ólafsvík. Er það rétt? „Já, mér líður ekki vel í fámenni. Þar sem allir fylgjast með öllum og það eru augu á bak við hvert einasta gluggatjald. Mér fannst þetta óþægilegt og

fékk köfnunartilfinningu; fannst eins og allir væru að fylgjast með mér og horfa á mig. Það var ekki ímyndunarveiki. Mér leið strax miklu betur þegar ég flutti til Reykjavíkur og gat horfið í fjöldann. En svo er ég alltaf svo hrifinn af náttúrunni. Ég vil bæði búa í borg og hafa náttúruna í bakgarðinum. Mér finnst rosalega gott að fara út á land en líka gott að koma aftur í bæinn.“ Skarstu þig úr fjöldanum í heimabænum? „Ég veit það ekki en mér leið þannig. Ég held að ég hafi þótt skrýtinn. En það er ekki erfitt að vera skrýtni gaurinn í litlu þorpi. Það er bara að klikka á Millet-úlpu-kvótanum og málið er dautt. Ég er náttúrlega skrýtinn en ég vil ekkert að það sé verið að benda á mig! Það er óþarfi.“

„Ég er pabbakarl“ Hvað er málið með öll þessi tattú sem þú ert með? „Þetta er bara einhver töffaraskapur frá þeim tíma þegar ég var með sítt hár og í leðurjakka. Mér þykir vænt um þau og er vís til að bæta við.“ Hafa þau einhverja þýðingu? „Þetta var allt útpælt á þeim tíma sem þetta var gert en þetta eru engin eldflaugavísindi. Bara „show off“.“ Hvernig bækur lestu sjálfur? „Ég les klassískar fagurbókmenntir. Mitt uppáhald er að lesa góðar íslenskar þýðingar. Það er líka gott fyrir mig sem rithöfund. Ég les lítið af spennusögum; frekar heimspeki, mannkynssögu, ljóð, smásögur og bækur um andleg málefni. Ég hef óslökkvandi þorsta fyrir öllu sem við kemur mannlegu eðli. Fyrir mér er maðurinn fyrst og fremst


viðtal 33

Helgin 14.-16. janúar 2011

Stefán Máni um ...

Stundum vil ég bara fá að vera maður sem er ófullkominn, gallaður og ruglaður. Ég er ekkert með allt á hreinu þótt fólk viti hvað ég heiti.

andlegur. Ég nenni ekki að lesa leikfimibækur! Ég vil lesa um eitthvað sem gerist í höfðinu eða hjartanu.“ Þótt þú lesir ekki leikfimibækur hugsarðu vel um heilsuna, samanber það að þú drekkur ekki áfengi og stundar sjósund. „Já, ég drekk ekki og reyki ekki. Ég hreyfi mig reglulega og hjólaði til dæmis 30 km í dag í frostinu. Ég hef mikla hreyfiþörf og myndi springa ef ég hætti að hreyfa mig.“ Af hverju hættirðu að drekka? „Mér fannst það bara ekkert skemmtilegt. Og ef ég er að gera eitthvað sem er ekki skemmtilegt þá hætti ég því. Ef mér finnst einhver bók ekki skemmtileg þá hætti ég að lesa hana. Þannig vil ég lifa lífinu.“ Hvað gefur lífi þínu tilgang? „Ég er rithöfundur númer eitt, tvö og þrjú. Ef ég væri ekki að skrifa væri ég ekki neitt. Þótt ég eigi börn og sé manneskja þá er það að vera rithöfundur aðalmálið fyrir mér. Það er tilgangurinn.“ Er ekkert pláss fyrir einkalíf? „Það er allt í öðru sæti þessa dagana. Einkalífið er ekkert stórkostlegt. Það er bara ég.“ Engin rannsóknarvinna og gagnaöflun í gangi? „Nei, mínar rannsóknir snúast um annað. Ég get ekki sagt það. Vinnan er númer eitt.“ En þú varst í sambandi og átt tvö börn. Breytti það þér sem rithöfundi að verða faðir? „Já, ekki spurning. Ég get ekki hugsað mér lífið án barnanna. Það er svo margt sem breytist þegar maður eignast börn. Maður þroskast gífurlega og sér alla hluti í nýju ljósi. Ég fór að nýta

tímann miklu betur, hætti að slæpast á kaffihúsum og sólunda tímanum. Núna sinni ég börnunum þegar ég er með þau og vinn þess á milli. Blanda þessu ekkert saman. Ég er pabbakarl og sakna barnanna mikið þegar þau eru ekki hjá mér. Þetta er litla fjölskyldan mín – og það er ekkert lítið. Það kemur ekkert í staðinn fyrir þau.“

Líður vel einum Þú varst nefndur sem einn af heitustu piparsveinum landsins í Vikunni á dögunum. Hvernig líður þér með slíka titla? „Æ, mér var bara strítt með því. Það kitlaði hégómann og egóið. En það breytti lífi mínu ekki neitt! Ég fékk kannski smá „add“ á facebook en ekkert mikið meira en það. Þetta er tvíeggjað sverð. Annars vegar langar mig til að fólk lesi bækurnar mínar og kaupi þær. Ná árangri. Hins vegar er ég ekkert alltaf til í að vera þekktur. Mér finnst það eiginlega meiri galli en kostur. Ég vil bara fá að vera ég, án viðhengis eða vinkils. Það er ekki auðvelt að kynnast fólki þegar það hefur fyrir fram mótaðar hugmyndir um mann. Þá get ég ekki hitt það á jafnræðisgrundvelli. Það er kannski búið að gúgla mig, lesa bækurnar mínar eða viðtöl við mig. Mér finnst þetta ekkert skemmtilegt. Stundum vil ég bara fá að vera maður sem er ófullkominn, gallaður og ruglaður. Ég er ekkert með allt á hreinu þótt fólk viti hvað ég heiti.“ Að hverju ertu að leita í fari kvenna? Svona ef einhver efnileg skyldi vera að lesa ... „Nú ertu komin út á hálan ís! Það verður að vera einhver innri ró og jafnvægi. Ekki glamúr eða hraði. Ekkert

svoleiðis. Eitthvað rólegt, gott og heimilislegt. Það er það sem ég þarf. Allir eru að leita að sálufélaga; einhverjum sem hefur svipaðan tónlistar-, bíó- og bókmenntasmekk og svipaðan húmor. En svo kynnist maður einhverjum sem er gjörólíkur og það er líka frábært. Af því að þá fær maður að kynnast einhverju nýju og sjá hlutina í nýju ljósi. Ég veit betur hverju ég er ekki að leita að. Ég er til dæmis með fordóma gagnvart frægu fólki. Ég þoli ekki „celebrity“-pör. Mér finnst skelfileg tilhugsun að vera í „celebrity“-sambandi. Mér leiðist athygli á einkalíf. Ég vil ekki vera á rauða dreglinum í kokteilboðum eða í áramótapartíum á Austri; þoli ekki þetta yfirborðskennda Séð og heyrt-líf. Mér finnst gaman að fara í göngutúra, í sund, að elda góðan mat og halda lítil boð. Ég held að ég sé bara að leita að einhverju kósí. Mér líður mjög vel einum en langar ekkert að vera alltaf einn. Það er ekkert að því að hitta fólk í kaffi og svona. Ég er félagslyndur þótt ég sé einfari.“ Þú ert þá fullur af andstæðum? „Já, ég er alltaf bæði. Félagslyndi einfarinn og drungalegi sprelligosinn.“ Rúmenski þjóðlagadiskurinn hefur runnið sitt skeið á enda. Stefán Máni grípur umslagið utan af diskinum. „Þetta er ekta ég. Hann syngur „rumanian blues from the suburbs with a sweet, subtle voice, offers consolation for the lonely and heals the wounds of the deserted ...“ Ég hrífst af öllu sem er dramatískt. Það verður að vera drama.“

FYRIRMYNDIR „Uppáhaldsfyrirmyndin mín hefur alltaf verið Jesús. En það er náttúrlega hræðilegt að segja það. Ég lít á hann sem uppreisnarmann. Ég hrífst af mönnum sem stíga fram og leggja lífið að veði við að breyta heiminum til hins betra. Þora að leggja allt undir, hafa eitthvað að segja – og segja það.“ HRYÐJUVERK „Mig langaði til að verða hryðjuverkamaður þegar ég yrði stór. Ég sá fyrir mér að ég gæti orðið „grænn“ hryðjuverkamaður og barist fyrir dýravernd og svoleiðis. En þessi draumur varð ekki að veruleika. Ég er búinn að leggja hryðjuverkaskóna á hilluna. Kannski getur maður snúið sér að þessu aftur. Það er ennþá markaður fyrir góða hryðjuverkamenn.“ TÓNLIST „Ég hef mjög breiðan tónlistarsmekk. Ég hlusta á þjóðlagatónlist, klassíska tónlist, djass, blús, rokk og þungarokk.“ TRÚ „Ég er trúaður, kristinn Vesturlandabúi. Ég hef endalausan áhuga á heimspekilegu hliðinni á trúmálum: af hverju við trúum og trúum ekki. Þessum stóru tilvistarspurningum. Ég velti þeim mikið fyrir mér í bókunum mínum.“ EFANN „Efinn er uppáhaldstilfinningin mín. Efinn er stórkostlegur. Hann hjálpar manni að halda áfram að hugsa og endurskapa. Uppáhaldssetningin mín í þessari deildinni er: Ef þú efast, efastu þá líka um efann. Ég vil ekki komast að niðurstöðu, heldur halda áfram að hugsa og efast.“


34

heilsa

Helgin 14.-16. janúar 2011

Hjálpartæki gleðinnar M

yndlistarkonan Gegga, Helga Birgisdóttir, hefur hannað sérstakan skartgrip sem getur hjálpað fólki að brosa og strá gleði í kringum sig. „Þetta er lífsnauðsynlegur gripur,“ segir Gegga um skartið sem hún kallar Brosarann. Hann er þess eðlis að hægt er að setja hann upp í sig, en þá glennast munnvikin upp á við auk þess sem ganga má að því gefnu að þeir sem sjá fólk skarta Brosaranum komast ekki hjá því að brosa með. „Ég fékk hugmyndina í raun um síðustu aldamót og gerði tilraunir með þetta á meðan ég var í Listaháskólanum en það er ekkert svo langt

síðan hann var fullmótaður. Ég var á námskeiði hjá góðum andlegum manni í Bretlandi sama daginn og bankahrunið varð 2008 og þá bara kviknaði þessi þörf hjá mér – að ég yrði að hrinda þessu í framkvæmd.“ Gegga segir hugmyndafræðina að baki Brosaranum vera þá að hver og einn sé sinn eigin skapari og að viðhorf fólks skipti miklu meira máli en það sem er að gerast í kringum það. „Gripurinn sýnir það í verki.“ Brosarinn er í raun hálsskraut sem hentar báðum kynjum og öllum aldri. Hann lítur út eins og bein en er gerður úr postulíni og silfri. „Ég

lét hann líta út eins og bein vegna þess að hundar verða svo kátir þegar þeir sjá bein.“ Þegar við á er svo hægt að smella hálsmeninu upp í munn að hætti hunda og kalla fram bros. „Stundum getur verið erfitt að vera jákvæður og þá er gott að bregða á leik með því að setja Brosarann upp í sig og þá fara allir að hlæja í kringum mann.“ Gegga hefur í hyggju að þróa gripinn frekar og gera víðreist um heiminn en þeir sem vilja skarta Brosaranum geta nálgast hann hjá listakonunni sjálfri eða í galleríinu Kaolin við Ingólfsstræti.

Gegga fann hjá sér sterka þörf til að koma Brosaranum í umferð þegar bankakerfið hrundi haustið 2008.

Ýmislegt jákvætt en ekkert nýtt Þ að er ýmislegt jákvætt í þessu en hann er ekki að boða neitt nýtt þarna og þetta virkar nú frekar ódýrt. Titillinn I Can Make You Happy hljómar dálítið eins og sölutrix,“ segir Kolbrún Baldursdóttir sálfræðingur. „Auðvitað má alveg ímynda sér að margir geti vanið sig á að setja upp bros eins og að setja upp fýlusvip. Þeir sem festa sig í einhverju neikvæðu gætu alveg eins prufað að venja sig á eitthvað jákvætt eins og að brosa. Maður sér það alveg fyrir sér að það sé rökrétt. Fólk er líka að plata sig dálítið með þessu og getur hugsað með sér að fyrst ég er að brosa þá hlýt ég bara að vera pínulítið glöð og ánægð. Það jákvæðasta við þetta er auðvitað að ef þú brosir og brosir framan í fólk þá ertu að kalla á mjög jákvæð viðbrögð frá umhverfinu og getur jafnvel orðið betur liðinn eða vinsælli fyrir vikið.“ Kolbrún bætir því við að með því að reyna að aga sig til að brosa reyni fólk á sjálfsagann sem sé öllum hollt. „Það er ágætt að reyna að gera eitthvað þótt maður finni að innri líðan stríði gegn því og reyna að temja sér jákvæða og góða hegðun þótt jafnvel bæði löngun og vilja til þess skorti. Þarna reynir á sjálfsaga hvers og eins. Fólk verður líka stundum að taka sér tak, hvort sem það er í þessu eða einhverju öðru. Tilfinningar eru nú einu sinni þannig að þær gera manni ekki alltaf gott og maður má ekki alltaf leyfa neikvæðum tilfinningum að stjórna.“ Kolbrún segir að sú aðferðafræði sem Paul McKenna kynni í bók sinni virki dálítið á sig eins og um forritun sé að ræða. Að McKenna einfaldi málin þannig að það liggi við að fólk geti bara tekið einn disk úr hausnum á sér og stungið öðrum inn. „Þeir sem geta gert þetta – farið út í einhvers konar endurforritun á sjálfum sér – þurfa virkilega að vilja gera þetta eða hafa einhvern hvata.“ Því er þó oftast þannig farið að þeir sem helst þurfa á viðhorfsbreytingu að halda finna einna síst

döngun í sér til þess að gera eitthvað í sínum málum. „Það hrekkur skammt að segja fólki að brosa og vera glaðlegt í tíma og ótíma ef því líður illa. Fólk þarf að finna þörfina innra með sér eða langa til að prófa þetta. Það er samt ekkert útilokað, til dæmis eftir að hafa lesið þessa bók eða tekið ákvörðun um að breyta sér, að þá geti hafist einhver nýr hugsanahringur. Ég vil ekki gera lítið úr því.“ Að mati Kolbr únar býður Tilfinningar framsetning McKenna ýmseru nú einu um hæt tum sinni þannig heim. „Það er mjög varasamt að þær gera að selja einhverjum sem er fármanni ekki veikur eða haldalltaf gott inn djúpstæðu þungly ndi að og maður þet ta sé einmá ekki hver allsherjar lausn. Auð­v itað alltaf leyfa ekki að neikvæðum skaðar hafa svona með tilfinningum í meðferðu m þegar verið er að stjórna. að vinna með mikið þunglyndi en þetta er engin töfralausn.“ Kolbrún segir einnig að aðferð McKenna virki mjög kerfisbundin á sig og henni finnist slíkt alltaf fráhrindandi. „Það að segja fólki að brosa 20 sinnum á dag eða hlæja í 20 mínútur á hverjum degi; ég veit það ekki. Mér finnst það alltaf svolítið ódýrt þegar fólki er sagt að fara að telja skiptin sem það gerir eitthvað. Síðan má líka benda á það sem rök á móti svona löguðu að óánægð manneskja sem líður mjög illa virkar auðvitað mjög fölsk á aðra ef hún er síbrosandi þrátt fyrir að fólk skynji að það er eitthvað að. Þeir sem ungangast fólk sem bregður á þetta ráð vita þá aldrei hvar þeir hafa viðkomandi. Það er alveg hægt að fara út í öfgar með þetta og það hjálpar ekkert ef breitt er yfir mikinn vanda.“

Kolbrún Baldursdóttir sálfræðingur segir McKenna ekki vera að boða neitt nýtt í bók sinni og að ýmislegt við framsetningu hans sé varasamt.

Bros getur dimmu í dagsljós breytt Þú sem lætur hvunndagsraunirnar ríða þér á slig. Ef þú smælar framan í heiminn þá smælar heimurinn framan í þig,“ söng Megas á sínum tíma og hafði vitaskuld heilmikið til síns máls. Það eru svo sem ekki neitt sérstaklega ný vísindi að hver og einn getur haft heilmikið með andlega líðan sína að gera en nú hefur metsöluhöfundurinn Paul McKenna endurunnið þá gömlu visku og styður með læknisfræðilegum rökum þá niðurstöðu sína að fólk geti gerbreytt lífi sínu með því að hlæja og brosa í 20 mínútur á dag.

M

McKenna segir að jafnvel þótt fólk hafi enga sérstaka ástæðu til að brosa eða finni ekki hjá sér innri þörf til þess, sé um að gera að leggja sig fram um að brosa samt.

cKenna kynnir hamingjuæfingar sínar í bókinni I Can Make You Happy en lausnir hans renna stoðum undir þá gömlu og góðu klisju að eymd sé í raun valkostur. McKenna leggur til að fólk brosi eða hlæi í 20 mínútur á dag til þess að snúa geðslagi sínu í rétta átt og höndla hamingjuna. Í viðtali við Daily Mail segir hann þessa æfingu vera „fáránlega einfalda“. Daily Mail segir McKenna hafa hjálpað milljónum til þess að láta sér líða betur. Hann leggur mikla áherslu á að fólk geri hlátur og bros að svo sjálfsögðum hlut í fari sínu að það verði hreinlega kækur að brosa og vera hamingjusamur. McKenna segir að jafnvel þótt fólk hafi enga sérstaka ástæðu til að brosa eða finni ekki hjá sér innri þörf til þess, sé um að gera að leggja sig fram um að brosa samt. Sé það gert reglulega muni viðkomandi finna hamingju sína aukast. Það þurfi enga sérstaka ástæðu til þess að brosa vegna þess að það dugi að þykjast þar sem áhrifin á heilann séu þau sömu. McKenna útskýrir þessa „fáránlega einföldu æfingu“ í

bókinni þar sem hann leggur það fyrir fólk að það hlæi tuttugu sinnum á dag og brosi tuttugu sinnum á dag. Gagnsemi hinna tilefnislausu brosa felist í því að í hvert skipti sem fólk brosir fari serótónín, taugaboðefni sem framkallar vellíðan, út í líkamann. Þá bendi rannsóknir til þess að fólk sem brosað er til sé hamingjusamara en ella og eftir því sem fólk brosi meira til annarra mæti því fleiri bros og vingjarnlegra viðmót. McKenna segir einnig að eftir að það sé komið upp í vana að brosa, fjölgi gleðistundunum í lífi fólks og hamingja þess verði meiri. Og það sem geri þetta allt saman enn betra sé sú staðreynd að rannsóknir hafi sýnt fram á að hlátur efli ónæmiskerfið og hjálpi líkamanum að hreinsa út eiturefni þannig að með reglulegum brosum og miklum hlátri verði meltingin betri og fólk fái sjaldnar flensku og kvef. McKenna heldur því þó til haga að til þess að hámarka vellíðan sína og lífshamingju eigi fólk einnig að reyna á líkamann daglega þar sem adrenalínið sem líkaminn framkallar við áreynslu

Paul McKenna boðar fagnaðarerindi hlátursins í bók sinni I Can Make You Happy.

skerpi skilningarvitin og endorfínið sem tekur við þegar slakað er á eftir æfingu hafi róandi áhrif. Hann leggur þó ekki sérstaka áherslu á að fólk djöflist endilega í líkamsræktarstöðvum heldur mælir hann með göngutúrum. Sérstaklega fyrir þá sem eru latir við að hreyfa sig. Þá heldur McKenna því einnig fram að í sumum tilfellum séu alvarlegar og rótgrónar ástæður fyrir depurð fólks sem þurfi þá að meðhöndla frekar og betur en bara með því að pína sig til að brosa.


LAGERSALA 14. - 16. janúar

Barna flísfatnaður 3.000 – 4.500 kr. Dömu & herra flísfatnaður 4.000 – 6.000 kr. Húfur og vettlingar 1.000 – 2.500 kr.

Loki jakki áður: 8.200 kr.|nú: 3.800 kr.

HERRAR

Helgafell jakki áður: 33.000 kr.|nú: 9.500 kr.

Sleipnir anorakkur áður: 19.900 kr.|nú: 9.500 kr.

Faxafeni 12 (2.hæð): Föst. 9 – 18 I Laug. 11 – 16 I Sunn. 12 – 16 Glerárgata 32, Akureyri: Föst. 9 – 18 I Laug. 11 – 16

www.66north.is

KRAKKAR 2-14 ára

Vík hettupeysa áður: 19.500 kr.|nú: 5.000 kr.

KRAKKAR 6-12 ára

DÖMUR

Laugavegur dúnkápa áður: 68.800 kr.|nú: 20.000 kr.

50 - 70% afsláttur

DÖMUR/ HERRAR

Krakka kuldagallar 9.500 kr.


36

handbolti

Helgin 14.-16. janúar 2011

 Handbolti HM byr jaði í gær

Sextán áhugaverðustu á HM í handbolta Heimsmeistaramótið í handbolta í Svíþjóð hófst í gær, fimmtudag. Allir Íslendingar þekkja íslenska liðið en Fréttatíminn fékk handboltaspekingana Guðjón Guðmundsson á Stöð 2 Sport og Henry Birgi Gunnarsson hjá Fréttablaðinu til að fara yfir hvaða leikmönnum áhorfendur eiga að fylgjast með í leikjum mótsins.

Marko Vujin

Mikkel Hansen

Domagoj Duvnjak

Uwe Gensheimer

Serbía/Fotex Vezsprem

Danmörk/AG Handbold

Króatía/HSV Hamburg

Þýskaland/ Rhein Neckar Löwen

„Örvhent skytta sem Kiel er búið að kaupa. Efnilegasti handboltamaður í heimi.“

„Besta rétthenta skyttan í heiminum í dag. Ótrúlegir hæfileikar en á það til að fara fram úr sér.“ „Þrátt fyrir ungan aldur er hann að verða ein besta skytta heimsins.“

„Besti leikstjórnandi í heimi. Hann er öflugur varnarmaður, góður skotmaður og leikur félaga sína afar vel uppi.“ „Einn efnilegasti handboltamaður heims sem gæti sprungið út á þessu móti.“

„Ótrúlega flinkur leikmaður, hraðaupphlaupsmaður góður, lykilmaður í þýska liðinu.“

Thierry Omeyer

Igor Vori

Juan Garcia

Nikola Karabatic

Króatía/HSV Hamburg

Spánn/Barcelona

Frakkland/Montpellier

Frakkland/Kiel

„Ótrúlega heilsteyptur leikmaður. Hann er lykilmaður í króatíska liðinu, afburðamaður í vörn.“

„Sannkallaður listamaður og besti hraðaupphlaupsmaður í heimi.“

„Besti handboltamaður í heimi. Hann hefur allt sem prýða þarf góðan handboltamann.“ „Besti handboltamaður heims. Frábær í vörn sem og í sókn. Nánast óstöðvandi.“

„Líklega besti markvörður sem heimurinn hefur átt, mesta undur sem sést hefur í markinu frá upphafi.“ „Besti markvörður heims. Markvörður sem vinnur leiki.“

Luc Abalo

Bartlomiej Jaszka

Ivano Balic

Karol Bielecki

Frakkland/Ciudad Real

Pólland/Füsche Berlin

Króatía/Croatia Zagreb

Pólland/Rhein Neckar Löwen

„Ótrúlega góður leikstjórnandi. Hann skorar ekki mikið en býr til mikið í kringum sig og er prímus mótor í liði Pólverja.“

„Einn besti handboltamaður heims og hefur ekki enn sungið sitt síðasta. Ótrúlega lunkinn og seigur handboltamaður.“

„Þrátt fyrir að hafa aðeins sjón á öðru auga er hann enn ein besta skytta Evrópu.“

Iker Romero

Momir Ilic

Kim Ekdahl du Rietz

Viktor Szilagyi

Spánn/Barcelona

Serbía/Kiel

Svíþjóð/Lugi

Austurríki/TSV Flensburg

„Gríðarlega reynslumikill leikmaður og lykilmaður í sterku liði Spánverja.“

„Reynslumikil skytta sem Alfreð Gíslason hefur miklar mætur á en Ilic spilaði hjá Gummersbach með Alfreð og er núna hjá Kiel.“

„Upprennandi stjarna í liði heimamanna sem gæti látið til sín taka.“

„Magnaður miðjumaður, útsjónarsamur með eindæmum og heilinn í sterku austurrísku liði.“

„Þar er á ferðinni undrabarn. Strákur sem býr yfir ótrúlegum hæfileikum og er besti örvhenti hornamaður í heimi.“


eurovision 37

Helgin 14.-16. janúar 2011

Keppnin um að komast til Düsseldorf að hefjast Fimmtán lög hafa verið valin til þess að etja kappi um réttinn til að keppa í Eurovision fyrir hönd Íslands í Düsseldorf í Þýskalandi í maí. Söngvakeppni Sjónvarpsins hefst á laugardagskvöld þegar þau Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir og Guðmundur Gunnarsson kynna fyrstu fimm lögin í keppninni. Undankeppnin heldur svo áfram dagana 22. janúar og 3. febrúar. Hinn 5. febrúar verður sérstakur upprifjunarþáttur og 12. fer úrslitakeppnin fram. Sem fyrr er valið í höndum áhorfenda sem geta greitt lögunum atkvæði sitt með því að hringja í símanúmer viðkomandi lags.

Fyrstu fimm lögin í keppninni:

Ingvi Þór Kormáksson.

Haraldur Reynisson.

Pétur Örn Guðmundsson.

Lagið þitt

Ef ég hefði vængi

Elísabet

Lag og texti: Ingvi Þór Kormáksson Flytjendur: Böddi og JJ Soul Band Böðvar Reynisson, betur þekktur sem Böddi í Dalton, hefur verið atkvæðamikill í poppbransanum undanfarin ár og ferðast landshorna á milli með hljómsveit sinni Dalton, eða Dalton-bræðrum eins og þeir eru oft nefndir. Dalton gaf út sína fyrstu breiðskífu fyrir jólin 2009. Símanúmer: 900-9001

Lag og texti: Haraldur Reynisson Flytjandi: Haraldur Reynisson Halli Reynis flytur eigið lag. Hann hefur verið trúbador allt frá því hann byrjaði tónlistarferil sinn en haft hljómsveitir með sér annað slagið. Hann hefur gefið út sjö geisladiska með eigin lögum og textum. Símanúmer: 900-9002

Lag og texti: Pétur Örn Guðmundsson Flytjandi: Pétur Örn Guðmundsson Pétur Örn hefur sungið með hljómsveitunum Buff, Dúndurfréttum, Hangir á bláþræði, Sirkus Babalú og Fjallkonunni. Hann tók einnig þátt í uppfærslu á söngleiknum Hárinu árið 1994 og árið eftir söng hann hlutverk Jesú Krists í rokkóperunni Súperstar. Hann hefur oft sungið bakraddir í Söngvakeppni Sjónvarpsins fyrir aðra höfunda. Símanúmer: 900-9003

Ragnar Hermannsson.

Arnar Ástráðsson.

Huldumey

Ástin mín eina

Lag: Ragnar Hermannsson Texti: Anna Þóra Jónsdóttir Flytjandi: Hanna Guðný Hitchon Hanna Guðný kemur úr söngelskri fjölskyldu en meðal náinna skyldmenna hennar eru þau Sigríður Guðnadóttir og Páll Rósinkranz. Hanna Guðný hefur hingað til aðeins sungið við brúðkaup og aðrar skemmtanir, en ætlar nú að demba sér út í tónlistina af fullum krafti. Símanúmer: 900-9004

Lag og texti: Arnar Ástráðsson Flytjandi: Erna Hrönn Ólafsdóttir Erna Hrönn var einn af stofnendum hljómsveitarinnar Bermuda árið 2004 og var hún söngkona sveitarinnar til ársins 2008. Hún hefur tvisvar áður tekið þátt í Söngvakeppni Sjónvarpsins sem aðalsöngkona. Símanúmer: 900-9005

ÚTSALAN ER HAFIN 30% AFSLÁTTUR AF ÖLLUM FATNAÐI Allt fyrir börnin Opið: Mán. - Fös: 10-18 Lau.: 10-17 - Sun.: 13-17

FÍFA (Húsgagnahöllinni) – Sími 552 2522 – www.fifa.is


38

viðhorf

Helgin 14.-16. janúar 2011

Orkufyrirtæki

Breyttra stjórnunarhátta er þörf á nýjum tímum

Þ

rátt f yrir að hverjir í sama streng raforkumarkog sérfræðingarnir en nefna jafnframt aðir í Evrópu að það sé erfitt að lúti enn ströngum reglum hefur umvinna að stefnumörkhverfi þeirra hér og un þegar hana þurfi erlendis breyst mikið jafnvel að endurí kjölfar einkavæðskoða á fjögurra ára ingar síðustu ára og fresti í kjölfar kosnáratuga. Atvinnuinga. grein sem áður einNýtt hugarfar kenndist af einokun eða fákeppni, og þeim Fyrir afnám einkaréttar ríkisins til takmörkunum sem fjarskiptarekstrar í slíkir markaðir eru ársbyrjun 1998 var háðir, hefur nú þurft á Íslandi eitt fyrirað laga sig að sam- Friðrik Larsen tæki sem hafði það keppnisumhverfi og lektor við viðskiptadeild eina hlutverk (fyrir þarf að fylgja þeim Háskólans í Reykjavík utan póstþjónustu) leikreglum sem samkeppnin setur. Þetta kallar á breytt- að tengja tvo aðila sinn við hvorn ar aðferðir við stjórnun fyrirtækj- endann á símalínu. Á þeim vettanna. vangi hafa hlutirnir mikið breyst og ýmsir spá því að rafmagnsmarkaðir Stjórnendur vanir eigi einnig eftir að umbreytast þótt einokunarhugsun breytingar þar verði kannski ekki Í ljósi ýmissa erfiðleika hjá ís- jafn dramatískar og á símamarkaði. lenskum orkuf yrirtækjum má Aðilar á orkumarkaði gera sér margspyrja hvort stjórnun þeirra sé í ir grein fyrir þessu og eru þegar að kreppu. Erlendar rannsóknir sýna leitast við að tileinka sér nýtt hugarað stjórnendur sem hafa starfað far. Það er vel, því tiltölulega auðvelt í íhaldssömum atvinnugreinum er að heimfæra svokallaðar „bestu eins og orkugeiranum hafa tamið aðferðir“ úr öðrum atvinnugreinum sér fastheldinn stjórnunarstíl sem yfir á orkugeirann og krafa dagsins stjórnendur úr öðrum „nýrri“ at- til stjórnenda á þessum vettvangi vinnugreinum, svo sem eins og hjá er að reka fyrirtækin á besta mögusímafyrirtækjum og rafeindavöru- lega máta í nýju umhverfi þótt slíkt fyrirtækjum, hafa ekki talið væn- sé að einhverju leyti snúnara á orkulegan til árangurs á samkeppnis- markaði þar sem auk þess að gæta markaði. að viðskiptalegum hagsmunum þarf Frumrannsóknir undirritaðs á Ís- einnig að taka ríkt tillit til almannalandi árin 2007 til 2009 sýna að sér- hagsmuna um áreiðanlegt framboð fræðingar telja stjórnendur orkufyr- rafmagns. Vissulega er einnig gerð irtækja eiga nokkuð í land með að krafa um fyrirmyndar stjórnun í tileinka sér stjórnunarhætti nýrra öðrum atvinnugreinum en krafan tíma þar sem þeir eru aldir upp við á stjórnendur orkufyrirtækjanna einokunarhugsun og að það þurfi er síst minni vegna samfélagslegs nokkuð átak til að fá þá til að hugsa mikilvægis atvinnugreinarinnar á á annan hátt. Þá sé erfitt að fá stjór- einstaklinga og fyrirtæki í nútíma nendur til að átta sig á hvað mark- þjóðfélagi. Hefðbundin rekstraraðs- og samkeppnishugtak dagsins í leg sjónarmið þurfa að ráða ríkjum dag stendur fyrir. Ekki síst þar sem í orkufyrirtækjum og tenging við nú séu, að einhverju leyti, sömu almannahagsmuni er ekki afsökun stjórnendur og áður störfuðu í opin- fyrir slælegri stjórnun. berum stofnunum að sinna annars Byggt m.a. á Friðrik Larsen, 2010 konar störfum í einkafyrirtækjum og 2009; Hartmann & Ibáñez, 2007, sem eðli málsins samkvæmt eru Wiedmann, 2005, Joskow, 2003, þeim nokkuð framandi. Stjórnend- Morrison 2001, Brew & Phepls, ur orkufyrirtækjanna taka sumir 1998; Novak & Lyman, 1998.

Getur þú verið heimilisvinur Abigale? www.soleyogfelagar.is

Orkusala og nýtingarréttur

Vondir langtímasamningar

M

Það er sláandi staðreynd að tæplega helmingur allrar raforkuframleiðslu landsins er bundinn tveimur álverum til ársins 2036. Þetta eru álverin í Straumsvík og Reyðarfirði. Orkusölusamningur Landsvirkjunar við síðarnefnda álverið er reyndar enn lengri, eða til ársins 2048, en það eitt og sér tekur til sín tæplega þriðjung af því rafmagni sem framleitt er á Íslandi. Langur samningstími við Alcoa var eitt af því sem fulltrúar Landsvirkjunar töldu mikinn styrk á sínum tíma. Efasemdamenn hafa verið á öðru máli. Sérstaklega þar sem lengi var grunur um að umsamið verð fyrir orkuna til Alcoa í Reyðarfirði væri í lægri kantinum. Komið hefur í ljós að sá grunur reyndist réttur. Í nýrri skýrslu stýrihóps iðnaðarráðherra um mótun Jón Kaldal orkustefnu fyrir Ísland kaldal@frettatiminn.is kemur fram að meðalverð til stóriðju fyrstu tvo mánuðina 2010 var 19,6 dollarar á megavattstund. Það er til mikilla muna lægra verð en stóriðjufyrirtæki greiða fyrir orku annars staðar í Norður-Evrópu. Það er upplýsandi reikningsæfing að máta 19,6 dollarana við þau miklu orkukaup sem Alcoa hefur tryggt sér árlega í 40 ár. Ef verðið fyrir megavattstundina væri einum dollara hærra, fengi Landsvirkjun 600 milljónir króna til viðbótar á ári. Á samningstímanum gerir það litla 24 milljarða króna. Ef dæmið er tekið lengra, fer upphæðin í 120

milljarða ef megavattstundin hækkar um fimm dollara og í tröllaukna 240 milljarða króna ef hækkunin er 10 dollarar. Rétt er að taka fram í þessu samhengi að 29,6 dollarar á megavattstund er vel undir því sem iðnaðarfyrirtæki greiða innan OECD. Samkvæmt skýrslu stýrihópsins var til dæmis rafmagnsverð í Norður-Evrópu 60 dollarar á megavattstund í fyrra. Ólíkt samningnum við Rio Tinto Alcan í Straumsvík eru ekki endurskoðunarákvæði í samningnum við Alcoa. Íslendingar virðast því vera læstir inni með heldur vondan díl í 37 ár til viðbótar. Annar heldur dapurlegur langtímasamningur er sá sem var gerður við kaupendur HS Orku á sínum tíma. Nýtingarréttur HS Orku var 65 ár þegar Magma keypti félagið, með endurnýjunarákvæði til sama tíma. Með réttu er hægt að halda því fram að 130 ára nýtingartími jafngildi nánast eignarhaldi. Þessi samningur er nú það barefli sem notað er til að berja á Ross Beaty og Magma Energy. Beaty og félag hans hafa þó ekki annað til saka unnið en að kaupa hlutabréf í einkavæddu fyrirtæki í góðri trú. Meðal þess sem kemur fram í orkustefnu stýrihóps iðnaðarráðherra er tillaga um að lögum verði breytt á þá leið að nýtingarréttur orkuauðlinda landsins verði ekki lengri en 25 til 30 ár og fáist ekki endurnýjaður nema umgengni við auðlindina sé sómasamleg. Það er gáfuleg tillaga eins og svo margt annað í stefnunni sem stýrihópurinn leggur til.

Ólíkt samningnum við Rio Tinto Alcan í Straumsvík eru ekki endurskoðunarákvæði í samningnum við Alcoa. Íslendingar virðast því vera læstir inni með heldur vondan díl í 37 ár til viðbótar. Fært til bókar

Þingmönnum mætt með tunnuslætti Alþingismenn eru enn í jólafríi og hafa verið frá 18. desember síðastliðnum. Vonandi hafa þeir hvílst vel en þeim er gert að mæta til þings á ný næstkomandi mánudag, 17. janúar. Þeir mega búast við hávaða því boðað er til mótmæla þegar þingið kemur saman á ný. Stjórn Hagsmunasamtaka heimilanna segir að tunnurnar og fleiri hafi í hyggju að mæta. Þar er væntanlega átt við þá sem barið hafa tunnur í mótmælum að undanförnu og voru mest áberandi meðal þeirra þúsunda manna sem mótmæltu fyrir framan Alþingi þegar Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra flutti stefnuræðu stjórnar sinnar síðastliðið haust. Stjórn samtakanna segir að þeir hörðustu muni byrja tunnusláttinn kl. 15 á mánudaginn en þeir sem ekki eiga heimangengt svo snemma mæti síðar, um kl. 16.30 eða svo. Stjórnin hvetur félagsmenn til að nota tækifærið og láta í sér heyra. Hún segir ríkisstjórnina enn taka stöðu gegn heimilunum með bönkum og kröfuhöfum. Úrræði sem sett hafi verið fram sem skjaldborg fyrir heimilin. „Einkennast þau öll af firringu á ábyrgð og kostnaði hrunsins er áfram fleytt yfir á varnarlaus heimilin,“ segir stjórnin m.a. Þeir sem fylgdust með beinni

sjónvarpsútsendingu frá stefnuræðunni og umræðum í kjölfar hennar muna að hávaðinn fyrir utan var slíkur að hann hafði veruleg áhrif á ræðumenn og var mörgum þingmönnum brugðið, ekki síst forsætisráðherranum.

Geggjað á flóanum Starfsmönnum Faxaflóahafna er ekki skemmt þessa dagana en þeim verður hér eftir gert að sæta læknisrannsókn þar sem andlegt ástand þeirra verður meðal annars skoðað, að því er Vísir greinir frá. Starfsmennirnir kannast aðeins við geðrannsóknir á mönnum sem sæta rannsókn vegna meintra stórglæpa og sjá ekki samhengið milli slíks og að leiðbeina skipum til hafnar, enda segir starfsmaður hafnaþjónustunnar, fullur kvíða vegna geðheilsumatsins: „Er það ekki bara fyrir klikkaða glæpamenn.“ Gísli Jóhann Hallsson yfirhafnsögumaður reynir að róa sína menn í fréttinni og segir hag starfsmannanna aðeins hafðan í huga, engar hótanir hafi verið hafðar í frammi gagnvart þeim.

Mæta þeir hærðir fram á völlinn? Ný rannsókn á eðli skallamyndunar hjá körlum ýtir undir vonir um að hægt verði að lækna skalla, segir í frétt Vísis. Í rann-

sókninni er skallamyndun karla rakin til þess að stofnfrumur í höfuðleðri ná ekki að mynda hársekki þá sem rót hársins hvílir í. Bent er á að hársekkir í höfuðleðri sköllóttra séu samanskroppnir og örsmáir og að sérfræðingar hafi löngum talið að stofnfrumum fyrir hársekki hafi einnig fækkað í sköllóttum mönnum. Nýja rannsóknin sýnir hins vegar fram á að sköllóttir hafi jafnmargar slíkar frumur og þeir sem hærðari eru. Ef hægt væri að örva stofnfrumurnar til þess að framleiða húð með hársekkjum, mætti leysa vanda sköllóttra. Ekki er að efa að það er mörgum karlinum áhyggjuefni þegar hárið fer að þynnast og hverfur jafnvel alveg af hvirflinum. Afstaða til skalla hefur þó breyst undanfarin ár og margir karlar raka kragann og mæta galvaskir með bera hausa – og þykja hinir karlmannlegustu. Talsvert fer þó eftir höfuðlagi hvernig menn bera skalla. Mörgum þætti þó eflaust undarlegt tilsýndar ef þekktustu „skallar“ Íslendinga mættu skyndilega vel hærðir fram á völlinn. Má þar nefna Steingrím J. Sigfússon, Ómar Ragnarsson, Bubba Morthens, Egil Ólafsson söngvara og son hans Ólaf leikara, auk kvikmyndaleikstjórans Ragnars Bragasonar.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jón Kaldal kaldal@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is Ritstjórnarfulltrúi: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is. Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is . Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.



40

viðhorf

Helgin 14.-16. janúar 2011

Skóli og þjóðfélag

Dulda námskráin

Þ

er virðing starfsmanna fyrir að er alkunna að margvíslegum gildum, til skólastarf fer ekki dæmis fyrir stundvísi, nefna einungis eftir þeirri má tilteknar kurteisisvenjur, námskrá sem menntasamskipti í mötuneyti og á málaráðuneytið gefur út kennarastofu og fleira. og skólar möndla með að Dulda námskráin mótar sínum hætti hver og birta það viðmót sem gestkomniðurstöðuna í skólanámendur ganga inn í. Þegar skrá sem öllum er aðgenginemandi missir disk eða leg á netinu, en yfirleitt glas sem brotnar á gólfi eru skólar hættir að gefa mötuneytis í Laugaskóla, þá hana út í sérstöku kveri klappa allir viðstaddir. Þetta eða bók. Í öllum skólum er regla sem hvergi er skráð er líka óskráða námskráin en allir kunna. Það er nefnieða dulda námskráin sem lega svo að nemendur skynja skapast af siðum, venjum og Sölvi Sveinsson líka í loftinu margvísleg umgengni, aga, skipulagi skólastjóri Landakotsskóla skilaboð frá hinum eldri án á húsnæði og tilhögun húsþess þó að þau hafi beinlínis gagna o.fl. og getur verið verið send. Ég held til dæmis að ákaflega býsna ólík milli skóla þótt ýmsir þættir séu margir nemendur í framhaldsskóla súpi úr sameiginlegir. Samkvæmt henni mótast fyrsta staupi eða ölkollu áður en þeir fara á margvísleg samskipti og hún sendir dulin busaball eða í tengslum við það. Vissulega skilaboð sem enginn sér en allir skilja og hafa margir skólar náð góðum árangri í að tileinka sér. Sem dæmi um hið fyrrnefnda

Um birtingar og fagleg vinnubrögð

N

ú er jóla- og í útvarpi á að vera áramótaumþrjár mínútur eða ferð Íslandsfjórar mínútur þrisvmeistaramótsins í ar sinnum á klukkuauglýsinga-birtingtíma til að hámarka um nýafstaðin og árangur – um það má kannski takast gaman að líta aðeins um öxl og velta fyrir á. En að 55 prósent sér hvernig til tókst. tímans frá 11.31 til 12.00 séu auglýsEyddir þú meira? Eyddir þú minna? ingar er algjör vanJókst veltan á móti virðing við auglýseða minnkað hreyfendurna svo að ekki ingin á vörunum sé minnst á hið fráEinar Bárðarson þínum? bæra dagskrárgerðÁ t í mum sem útvarpsstjóri Kanans arfólk sem sinnir þessum er ekki bara morgunþættinum á vert að skoða þessa þessari tilteknu stöð hluti heldur hreinlega nauðsynlegt á laugardögum. því ekkert okkar á meiri peninga í Ef þú, auglýsandi góður, settir auglýsingar og birtingar heldur en peningana þína í birtingu þarna þá við mögulega náðum að kreista út er ég viss um að þú hafðir ekki tíma þetta árið. Ég held að ég tali fyrir til að fylgjast með því hvernig farið hönd flestra, ef ekki allra, fyrir- var með þær birtingar eða í hvaða tækjaeigenda og -stjórnenda þegar umhverfi þær birtust. Ég veit að þú ég segi að fyrirtækin þurfi á öllu hefðir aldrei tekið slíka ákvörðun. sínu að halda. En ef þú ert með birtingahús, augÞað er á árum eins og 2009, 2010 lýsingastofu, markaðsstjóra eða og nú 2011 sem það kemur í ljós markaðsráðgjafa er í það minnsta hverjir hinir raunverulegu mark- eðlilegt að taka umræðu um það aðssnillingar eru. Það er lítið mál innanhúss hverju fólk telur að svona að ausa út peningum og fá athygli, birtingamaraþon skili í raun. aukna vitund fyrir vörumerkinu og svo framvegis þegar hægt er að Hvað er eðlilegt? sækja í botnlausa sjóði en í dag eru Ég hafði orð á þessu við stóran hóp þeir peningar ekki til. Hver króna auglýsenda í nóvember 2009 og þarf að skila sér og helst tuttugufalt aftur hafði ég orð á þessu við enn í viðbót. stærri hóp auglýsenda í nóvember síðastliðnum; það er að segja háAuglýsingar í 55% útsendmarkstíma auglýsinga bæði á einingartímans stökum tímum og hve mikið magn Þetta var mér ofarlega í huga þegar mönnum finnst eðlilegt á hálftíma ég hlustaði á morgunþátt Bylgjunn- eða klukkutíma. En með þessari ar laugardaginn 11. desember síð- grein langar mig að kalla eftir viðastliðinn. Það er deginum ljósara að horfi Samtaka auglýsenda og birtsú helgi er ein sú stærsta í verslun ingahúsanna. Ég á upptökur af þessum tímum og viðskiptum ársins. Þetta er næstsíðasta helgin fyrir jólin og baráttan og ykkur er velkomið að nálgast algjörlega í hámarki. þær hjá mér ef áhugi er fyrir hendi. Frá klukkan 11.31 til 12.00, eða Fyrir mér er þetta ekkert ósvipá samtals 29 mínútna tímabili, voru að því að ég keypti mér flugmiða keyrðar auglýsingar í 15 mínútur og til London hjá einhverju af okkar 50 sekúndur. Ég gef mér kannski ágætu flugfélögum. Ég stigi upp í 5 sekúndur í skekkjumörk á þessu vélina um klukkan 20, þremur tímen svona var þetta nokkurn veginn. um seinna væri lent í Ósló, klukkuÞarna voru stórir auglýsendur sem tíma síðar í Kaupmannahöfn, öðrleita ráðgjafar markaðsstofa, aug- um klukkutíma seinna í Berlín, þar lýsingastofa og birtingahúsa sem á eftir París svo Madríd og svo væri eiga að standa vörð um hagsmuni mér hent út á Heathrow um kvöldauglýsandans. mat á leiðinni heim til Íslands og Hvort hámarkstími auglýsinga þökkuð samfylgdin.

Þetta held ég hafi verið andinn í óskráðu námskránni langt fram yfir lýðveldisstofnun. Dulda námskráin mótar líka að sumu leyti virðingu nemenda (og kennara) fyrir einstökum greinum og líklega er lenskan sú hérlendis að bóklegar greinar séu skör hærra settar en verklegt nám og listir, illu heilli. En hvaða andi skyldi ríkja núna í duldu námskránni? Er þjóðerniskennd fyrir bí eða blómstrar hún kannski á ný í ESB umræðunni? Mun andi sjálfbærni fremur en efnishyggju verða ofan á í ljósi allrar þeirrar umræðu sem hrunið hefur kveikt?

Mun andi sjálfbærni fremur en efnishyggju verða ofan á í ljósi allrar þeirrar umræðu sem hrunið hefur kveikt?

Karlastund

S

HELGARPISTILL

Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is

Teikning/Hari

Auglýsingar í útvarpi

stemma þessa á að ósi, en enn er þetta allt að því hefð í mörgum skólum. Dulda námskráin leggur börnunum líka línur hvað klæðaburð varðar. Það geta þeir séð sem sjá vilja, en að vísu eru þá líka í púkkinu tískustraumar samfélagsins. Þjóðerniskennd var sterk í sjálfstæðisbaráttunni og hún birtist víða, til dæmis í kennslubókum, en ég held hún hafi líka birst í óskráðu námskránni með ýmsu móti. Menn lærðu ættjarðarljóð og lög og sungu á hvers konar samkomum, sama hvert tilefnið var. Ísland, farsældafrón og hagsælda hrímhvíta móðir. Hvar er þín fornaldarfrægð, frelsið og manndáðin best?

Synir mínir og tengdasynir tóku kallinn með sér síðastliðið sumar á harðhausamynd, sem þeir kölluðu svo, kvikmynd Sylvesters Stallone The Expendables. Strákarnir töldu það brýna nauðsyn að fara með þann gamla á alvöru strákamynd þar sem saman væru komnir allir helstu harðhausar kvikmyndanna, með Rocky í fararbroddi. Ég vissi um aðdáun þeirra á Stallone. Sá góði maður eyðir ekki tíma sínum í málalengingar enda vart til þess fallinn. Hann afgreiðir fjandmenn sína með öðrum hætti. Meiri töffarar hafa vart sýnt sig á hvíta tjaldinu nema ef vera skyldu þeir Arnold Schwarzenegger og Bruce Willis. Snilldarbragð Stallones, sem leikstjóra og aðalleikara, var að fá þá báða með í slaginn fyrir utan Mickey Rourke, Dolph Lundgren og enn fleiri nagla. Ég viðurkenni að ég stend strákunum talsvert að baki þegar kemur að þekkingu á þessum hetjum og myndum þeirra. Þó sá ég Rocky á sínum tíma, að minnsta kosti fyrstu myndina, og nokkrum sinnum hef ég séð Bruce Willis sýna fjendum sínum í tvo heimana, ef ekki fleiri. Þekkingarskortur minn, miðað við ungu mennina, breytti því þó ekki að ég átti fína kvöldstund með þeim í bíóinu, naut þess að sjá Stallone og félaga frelsa sakleysingja úr höndum ótíndra skúrka. Schwarzenegger og Willis stöldruðu ekki lengi við á tjaldinu en áttu fína innkomu. Hinir harðhausarnir lömdu, spörkuðu, sprengdu og skutu og máttu á móti þola ýmsar skrokkskjóður af hálfu skúrkanna áður en yfir lauk og það góða sigraði hið illa. Stallone, sem fráleitt er unglamb lengur, var merkilega vel á sig kominn og hafði greinilega tekið vel á í ræktinni áður en hann fór úr að ofan í helstu slagsmálunum.

Strákrnir hlógu og skemmtu sér því betur sem fleiri lágu í valnum enda notaði Stallone engin vettlingatök á andskota sína. Þeim var slétt sama um söguþráðinn, hvort hann var trúverðugur eður ei. Þeir nutu stundarinnar, yfirdrifinnar karlmennskunnar. Þess vegna tóku þeir pabbann og tengdapabbann með, töldu hann hafa gott af. Þetta var karlastund, hvort heldur var okkar hópur eða í bíóinu almennt. Salurinn var fullur af körlum. Konur sáust vart. Það var hlegið tröllslega. Um liðna helgi töldu strákarnir að enn væri þörf á strákaferð í bíó og kipptu pabbanum/tengdapabbanum með. Í þetta sinn var hvorki sprengt né skotið en því meira af pínlegum uppákomum karlkynsins í boði. Synir mínir báðir bjuggu um hríð í Danmörku og hrifust þar af trúðunum Casper og Frank og sjónvarpsþáttum þeirra. Grín þeirra teygði þolmörk hins leyfilega lengra en áður hafði verið gert. Casper og Frank breyttu húmor Dana. Ef litið er til samanburðar má segja að Tvíhöfði og Fóstbræðragengið hafi gert það sama hér á landi. Dönsku trúðarnir náðu til íslenskra sjónvarpsáhorfenda með svipuðum hætti og í heimalandinu, auk þess sem Casper og Frank urðu Íslandsvinir. Þótt þeir félagar gengju langt í sjónvarpsþáttunum er almenningssjónvarp samt ákveðinn hemill. Það er kvikmynd hins vegar ekki. Þangað fer enginn ótilneyddur. Í nýrri kvikmynd í framhaldi af sjónvarpsþáttum trúðanna halda þeim kumpánum engin bönd. Það var því með nokkurri eftirvæntingu sem við feðgar og tengdafeðgar fórum í bíóið. Fyrirfram vissum við að Frank og Casper kæmu sér í meiri vandræði og pínlegri aðstæður en fyrr og engu var upp á þá logið. Uppátækin voru grófari en um leið enn fyndnari en áður. Í kvikmyndarýni í Fréttatímanum á föstudaginn var sagði að þeir Frank og Casper væru dásamlega ósmekklegir, fallega sjúkir og skemmtilega á skjön við borgaralega rétthugsun. Undir það skal tekið. Uppákomurnar eru pínlega vandræðalegar en um leið óborganlega fyndnar. Lokaatriðið er með þeim hætti að hörðustu karlar gráta hreinlega af hlátri. Hláturinn var ekki tröllslegur eins og á mynd Stallones, hann var tryllingslegur. Ég minnist þess ekki að hafa fyrr hlegið stjórnlaust við lok kvikmyndar, á leiðinni út úr kvikmyndahúsinu og á heimleið í bílnum. Strákarnir voru ekkert betri. Ekkert skal fullyrt um það hvort karlkynið sé almennt svona brenglað en þegar best lætur er það fyndið – sjúklega fyndið.


viðhorf 41

Helgin 14.-16. janúar 2011

 Vik an sem var Í fyrsta ... „Þingflokkur VG á sáttafundi“ Skeytasendingarnar halda áfram milli félaga í þingflokki VG. Þremenn­ ingarnir svokölluðu hafa nú farið fram á opinbera afsökunarbeiðni frá þingflokksformanninum, Árna Þór Sigurðssyni. ... annað „Enn tekist á hjá VG“ Engin niðurstaða fékkst í helstu ágreiningsmál á löngum þingflokks­ fundi Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs, sem stóð samtals í um sjö og hálfa klukkustund. ... og þriðja sinn „Enn ófriðarblikur hjá VG“ Hinn djúpstæði ágreiningur í þing­ flokki Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs virðist bara hafa skýrst og orðið djúpstæðari. Mogginn eina límið í þingflokki VG „Verður Agnes forfölluð?“ Nokkur áhyggjukurr er í þingflokki VG þar sem Agnes Bragadóttir úr Hádegismóum hefur enn ekki boðað komu sína á þingflokksfundinn á morgun þar sem taka á fyrir erjur og illindi í félagahópnum. Stein­ smugan hefur dáðst að því úr fjarlægð hvernig Agnes hefur svifið yfir og allt um kringum þingflokkinn með blaktandi móðureyra. Þingmenn VG eru löngu farnir að líta á Agnesi sem eina úr hópnum. Væri þá ekki heppilegra að spila gegn stelpum? „Ótrúlegur kynþokki íslenska landsliðsins“ Hver er kynþokkafyllstur í íslenska handboltalandsliðinu? Björn Bragi [mbl.is] gerði könnun í Kringlunni og komst að því að íslenska landsliðið í heild sinni er sjóðheitt. Alexander, Aron og Guðjón Valur virðast þó búa yfir mestum kynþokka af strákunum okkar. Stendur VR fyrir Voðalegt rugl? „Vill verða formaður VR“ Persónulegt hnútukast og ærumeið­ ingar eiga að tilheyra fortíðinni, segir Stefán Einar Stefánsson viðskiptasið­ fræðingur sem hefur boðið sig fram til embættis formanns VR. Voru fleiri sæti til? „FIFA: Ísland niður um eitt sæti“ Íslenska karlalandsliðið í knattspyrnu fellur um eitt sæti á styrkleikalista Alþjóða knattspyrnusambandsins.

ÚTSALAN ER BYRJUÐ 30-50%

Smiðjuvegi 2 Kópavogi Sími 544 2121 www.rumgott.is

AFSLÁTTUR 6 MÁNAÐA VAXTALAUST VISA / MASTERCARD LÁN

Svæðaskipt heilsurúm í öllum stærðum Af því þú átt það skilið!

Opið virka daga frá kl. 10-18 og laugardaga kl. 11-16

FRÍ LEGUGREINING O G FA G L E G R Á Ð G J Ö F

Löggiltir dýnuframleiðendur – Starfandi í 60 ár


42

bækur

Helgin 7.-9. janúar 2011

A lm anak í efsta sæti

Breska skáldkonan Monica Ali sendir frá sér í vor skáldsögu sem gerir sér mat úr örlögum fráskilinnar fimmtugrar konu sem var í eina tíð gift ríkisarfa Bretlands. Sagan er sem sagt snúningur á helgisögunni um Díönu Spencer sem hefði orðið fimmtug á þessu ári ef hún hefði ekki dáið í bílslysi í París. Ali, sem er þekktust fyrir skáldsögu sína Brick Lane, sem til er í íslenskri þýðingu, segist lengi hafa verið heilluð af sögu Díönu. Nú kann ýmsum að þykja það tilviljun að þessi skáldsaga skuli koma á markað um leið og sonur Díönu heitinnar kvænist og olíu verður hellt á eld áhuga almennings og fjölmiðla í Bretlandi á framtíð Hannover-fjölskyldunnar á hásæti enskra landeigenda. Ali segist í sögunni leiða konu svipaða Díönu áfram til þroska á breyttum tímum. -pbb

Ljósmynd: Nordic Photos/Ge tty Images

Dálítið líkt Díönu

 Íslensk umræðuhefð Í alþjóðlegu samhengi

Ritið og þér munuð finna

Ritstjórar: Björn Ægir Norðfjörð og Úlfhildur Dagsdóttir

Í þessu hefti: Alda Björk Valdimarsdóttir

Guðni Elísson Gunnþórunn Guðmundsdóttir Heiða Jóhannsdóttir Hjördís Stefánsdóttir

Úlfhildur Dagsdóttir

Heimsbíó

Hólmfríður Garðarsdóttir

Ritid 2/2010 strikam_isbn 865 2 11/30/10 2:00 PM Page 1

9 789979 548980 w w w. h a s k o l a u t g a f a n . h i . i s

Ritstjórar: Ásdís R. Magnúsdóttir og Björn Þorsteinsson

Í þessu hefti: Ritið:3/2010

Geir Sigurðsson Gottskálk Jensson Gunnar Harðarson Irma Erlingsdóttir Jean-Paul Sartre Jón Karl Helgason Pétur Knútsson

Svanur Kristjánsson

ISBN 978 9979 54 899 7

9 789979 548997 w w w. h a s k o l a u t g a f a n . h i . i s

U 2 0 1 0 3 5

ang: .hi.is/ritid

Voltaire

Heimspeki og bókmenntir

Róbert Jack Steinar Örn Atlason Ritid 3/2010 strikam_isbn 865 2 11/30/10 2:00 PM Page 1

 Bók ardómur Kjarni málsins – fleyg orð á íslensku

Fleyg orð í stórbók Önnur söfn á bók um vel heppnuð fleyg orð komast ekki nærri þessu riti hvað varðar stærð, upplýsingagildi og fjölbreytileika.

Heimsbíó

U 2 0 1 0 3 4

ISBN 978 9979 54 898 0

effang: vis.hi.is/ritid

Tímarit Hugvísindastofnunar

Ný útgáfa af Stikilsberja-Finni eftir Mark Twain veldur nokkrum usla vestanhafs. New South Books hafa í nýrri útgáfu sögunnar breytt orðunum „nigger“ og „injun“ í „slave“ og „indian“ fyrir tilstilli prófessors í Montgomery. Tilgangurinn er að minnka móðgandi og særandi merkingu upphaflegu orðanna. Um þetta hefur sprottið nokkur deila og sýnist sitt hverjum, bæði eftir hörundslit og kyni. Það er bókmenntafólk og kennarar sem deila, færri kennarar og enginn úr röðum menntaskólakennara en þar er bókin lesin sem námsefni. Þá dregur deilan fram þá staðreynd að „nigger“ hefur breytt um merkingu á sumum svæðum þótt enn sé það víða niðrandi í munni þeirra sem það nota. -pbb

Ljósmynd/Baldur Kr.

Björn Ægir Norðfjörð Björn Þór Vilhjálmsson

Ritið:2/2010

Dudley Andrew

Tvö þung hefti af Ritinu komu í pósthúsið í liðinni viku, annað helgað heimsbíóinu og hitt heimspeki og bókmenntum. Þetta eru annað og þriðja hefti síðasta árs og þar með hefur Ritið náð árgangi. Ekki að útgáfan þurfi að haldast í hendur við ártalið en lengi vel voru áhöld um hvort þetta vísindatímarit hugvísindastofnunar ætti nokkuð að telja sig til árganga, svo langt leið oft á milli hefta. Bæði þessi hefti eru merkileg í umræðu sinni: Tilraunir manna til að ná tökum á alvarlegri vísindalegri Ritið:2/2010 umræðu um kvikmyndir takast misjafnlega. Björn Ægir Norðfjörð rökstyður vel hugtakið um heimsbíó en réttlæting fjölbreytilegs framboðs mynda frá öðrum lendum vestrænnar menningar en hinum engilsaxnesku verður aldrei nógsamlega brýnd. Grein Úlfhildar Dagsdóttur um hrollvekjur síðustu ára missir hins vegar marks; sýnir fátt nema fjölda verka í dreifingu og þekkingu Úllu um þann garð. Inngangskynning á Almodóvar er þekkileg en tilraun Guðna Elíssonar til að koma Hvalveiðidrápi Júlíusar Kemp í stærra samhengi, tekst miður. Ritið:3/2010 Af öðru efni þótti mér mestur matur í Arfleifðarskoðun Öldu Bjarkar þótt hún liti fram hjá hinum gríðarlega fjölda bandarískra, ekki síður en breskra, sögulegra búningamynda sem hafa flætt hér yfir um gáttir sjónvarpsstöðva og miklu fleiri hafa séð en hinar hefðbundnu bíómyndir. Arfleifðin þarf ekki að vera bundin við söguverk fyrir 20. öld. Stríðsáraarfleifðin er ekki síður staðfestandi, bæði úr smiðju Hanks og Spielbergs og eldri þátta, svo sem Family at war. Hemspeki/bókmenntaheftið er þyngra: Merkileg grein Svans Kristjánssonar um Svein Björnsson er utan við þemað, en flytur stórtíðindi; setur Svein á stall sem fáir gerðu sér grein fyrir. Margt annað er hér fróðlegt: Gottskálk Jensson að greina tilurð lykilorðanna heimspeki og bókmenntir. Íris Erlingsdóttir reifar þau Derrida og Cixous á mannamáli. Jón Karl Helgason setur Turnleikhús Thors í samhengi. Svo að nokkuð sé nefnt. Hugvísindadeildin réðst í útgáfu Ritsins fyrir margt löngu. Þetta er falleg og mikilvæg útgáfa og hver sem vill hefjast yfir staglið í íslensku umræðunni verður að lesa þessi hefti. Þar stendur íslensk umræðuhefð ekki á brauðfótum heldur setur sig í alþjóðlegt samhengi. -pbb

Almanak Háskólans, öðru nafni Íslandsalmanakið, hefur komið út samfellt síðan 1837. Það trónir nú í efsta sæti bóksölulista Eymundsson. Höfundur, eins og undanfarin ár, er Þorsteinn Sæmundsson.

Blökkumaður, negri og niggari

Tímarit Hugvísindastofnunar

F

Heimspeki og bókmenntir

♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦

BRIDS SKÓLINN

----------------------------Byrjendur... 24. janúar ... 8 mánudagar frá 20-23 Framhald ... 26. janúar ... 8 miðvikudagar frá 20-23

----------------------------•

Á vorönn er boðið upp á hefðbundið námskeið fyrir byrjendur og framhaldsnámskeið fyrir lengra komna.

Hægt er að mæta stakur, í pari eða í hóp.

Námskeið skólans eru haldin í húsnæði Bridssambands Íslands, Síðumúla 37 í Reykjavík.

Mörg stéttarfélög styrkja þátttöku félagsmanna sinna.

Sjá nánar á Netinu undir bridge.is/fræðsla. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Uppl. og innritun í síma 898-5427 frá 13-18 daglega.

FLEYG ORÐ Á ÍSLENSKU

 Kjarni málsins – fleyg orð á íslensku Hannes Hólmsteinn Gissurarson tók saman Gunnar Karlsson teiknaði myndir 992 bls. Bókafélagið, 2010

yrir hálfum öðrum áratug tók Hannes H. Gissurarson saman ágæta bók með tilvitnunum eftir hina og þessa. Safn hans keppti við nokkra aðra safnara en Hannes hafði þá þegar haft ánægju af því að tína saman spekiyrði og skop á vegferð sinni um íslenska textaheima, verandi bókabéus og grúskari. Nú fyrir jól sendi hann frá sér stórbætta útgáfu þessa gamla rits, segir það raunar nýja bók sem má til sanns vegar færa: Kjarni málsins – fleyg orð á íslensku er tæplega þúsund síður – þar af atriðaskrá upp á ríflega 200 síður. Útgefandi segir á kápu verkið vera árangur „fimmtán ára þrotlausrar vinnu á söfnum á Íslandi og erlendis“. Hann þakkar líka aðstoðarmanni Hannesar, Snorra G. Bergssyni, sem hefur verið „í fullu starfi í nokkur ár“ við verkið. Þetta er því stórvirki sem hefur kallað á marga krafta. Hvað prýðir bókina umfram önnur slík söfn? Birting á tilvitnunum á frummáli ef um þýðingu er að ræða, þó með undantekningum, nákvæm eftirgrennslan um uppruna og stundum tengsl, greinargóðar upplýsingar um höfunda tilvitnana sem í langflestum tilvikum eru okkar tímum nauðsynlegar, hvort sem eru tilnefnd sögukunn stórmenni eða smærri spámenn úr íslensku samfélagi. Ritið hefur því ótvírætt varðveisluhlutverk en minnir í því á hinn skelfilega forgengileika hlutanna: Bætir það líf ungrar manneskju að vita hver Púlli var eða Beggi fíni? Nú, og eins má spyrja hvort ekki vanti í ritið yngstu kynslóðina sem fleygt hefur orðspeki og orðspreki inn í sálarkytrur samtímans: Tvíhöfða, Jón Geirdal, Gillz og Pétur Jóhann. Fátt er haft eftir Bubba og lítið er safnarinn lesinn í kveðskap Megasar. Hann hefur fátt eftir Bo, svo að taldar séu nokkrar mannvitsbrekkur úr dægurmenningunni. Þetta er dálítið öldruð bók. Hannes er meinsamur: Er ástæða til að rifja upp í safnriti mistök Jónasar Kristjánssonar um hunang og mél í Parísar-

bók nema af meinsemi? Höfundurinn er líka harla gefinn fyrir að flíka sjálfum sér sem heimild um hvað einhver hefur látið flakka; meira að segja vitnar hann í móður sína sem er bæði sætt en líka hégómlegt. Ættfærslur í ritinu eru margar kátlegar: Því er tekið fram að Guðmundur Andri sé sonur Thors en ekki Margrétar móður sinnar? Ræður þar karllægt lífsviðhorf Hannesar, aðdáun á Thorsurunum eða þröngsýni? Verkið er samt vel nýtilegt og auðvelt að detta ofan í það á borði; það er illa lesandi annars, svo þung sem bókin er. Sú hugmynd að hún verði að gagni þeim sem vill halda ræður er svolítið skopleg í sjálfu sér og einhvern veginn fornfáleg – MR 72 „... hó hó, nú ætla ég sko að vera spakur og vitna í einhvern Grikkja eða góðan sjálfstæðismann á læons kvöldinu – nei, er ekki annars betra að segja einn klúran?“ Ritið ber með sér menningarsögulegan svip sem maður óttast að kunni að vera að líða undir lok; samtíminn heimti meiri þægindi: Á svona safn ekki helst heima á netinu eins og símaskráin og félagatal þjóðfélagsins, Íslendingasögurnar og Biblían? Safn af þessu tagi ber vott um langvinna þráhyggju, þolgæði safnara, áhuga samstarfsmanna og þor útgefanda. Það er ánægjulegt að útgefandi skuli hafa þrek til slíkrar útgáfu. Önnur rit á markaði sem fáanleg eru um vel heppnuð fleyg orð komast ekki nærri þessu riti hvað varðar stærð, upplýsingagildi og fjölbreytileika.

Bækur

Páll Baldvin Baldvinsson pbb@frettatiminn.is


Nýjar og krassandi kiljur fyrir þig!

Mörg eru ljónsins eyru

Kynngimögnuð frásögn utangarðsBörn

Spútnik spennusaga! „einfaldlega afbragðsgóður krimmi.“ skånska Dagbladet

PrjónaklúBBurinn PBB / Fréttatíminn

„… breið skáldsaga um ástina og dauðann ...“ FB / Fréttablaðið

Alvö r u b ó kab ú ð á n e t i n u — w w w .f o r l a g i d.i s

Heillandi skáldsaga „Frábær bók – lestu hana núna.“ glamour


44

matur

Helgin 14.-16. janúar 2011

 Hrogn deyja, rísa upp til himna og verða bottarga

Parmesan hafsins Þótt bottarga sé oftast gert úr hrognum gráröndungs (gray mullet á ensku) eða túnfisks má án efa þróa íslenska útgáfu af bottarga úr þorskhrognum. Bottarga er gert með því að salta hrognabuxurnar létt og síðan sólþurrka. Saltið ver hrognin skemmdum að utan en að innan kæsast þau. Þetta er ekki ósvipuð vinnsla og þegar salami er hengt upp, skinka þurrkuð eða ostur látinn eldast og þroskast. Í öllum tilfellum

umbreyta efni í hráefninu sjálfu sykrum áður en súrefni og utanaðkomandi efni ná að spilla matnum. Það ætti því ekki að koma neinum á óvart að bottarga minnir stundum á vel þroskaðan ost og stundum á vel salta þurrskinku. En bottarga þarf ekki að minna á eitt né neitt heldur stendur fullkomlega fyrir sínu. Bottarga þekkist um svo til allt Miðjarðarhafið. Og eins og oft er um sameiginlega arfleifð

þjóða við Miðjarðarhafið skipar bottarga einnig veglegan sess í gyðinga-eldhúsinu enda voru gyðingar hjarta og æðakerfi Miðjarðarhafsins. Í gegnum þá fór mest af verslun og viðskiptum og í gegnum þá bárust spennandi réttir og gott hráefni milli svæða. Við höfum keypt bottarga í gyðingabúðum í París og var það framleitt í Brasilíu, en bottarga er einnig víða að finna í SuðurAmeríku enda er sú heimsálfa

 Uppskrift Tar amasalata

Hummus úr reyktum hrognum Þótt okkur sé tamt að tengja taramasalata við Grikkland þekkist þetta hrognamauk víðar við botn Miðjarðarhafsins. Það er gert úr léttsöltuðum og heitreyktum hrognum. Hér er okkar aðferð: 1. Takið þrjár hrognabuxur og leggið á fat með góðum börmum. Saltið hrognin vel með grófu salti. Breiðið pappír yfir og geymið fatið í ísskáp í 6-8 tíma. 2. Þegar saltið hefur dregið vökva úr hrognunum, takið þau upp og þerrið og heitreykið síðan við vægan hita yfir grilli eða á eldavél. Taramasalata má næstum án undantekningar fá á Þegar hrognin eru soðin, takið þá hluta grískum veitingastöðum um allan heim. frá til að borða eins bolla af mildri ólívu- baunamauki (humog þau koma fyrir af olíu (eða mildri sól- mus) sem Íslendingar skepnunni (smakkblómaolíu og ólívuast eins og hrognainnbyrða væri ekki olíu til helminga) pulsa og er frábær galið fyrir einhvern í mjórri bunu yfir forréttur) en leyfið framleiðanda að kanna hrognamaukið með hvort þjóðin væri hluta að kólna. matvinnsluvélina 3. Vætið þrjár franskjafn ginnkeypt fyrir í gangi eða þar til brauðssneiðar í taramasalata, sem er þið fáið mauk sem mjólk eða vatni eins og hummus úr minnir á ekki of og kreistið síðan íslensku hráefni. Og þykkan hummus. vökvann úr þeim. ef fólk vill keppa í holl4. Borðið eins og hum- ustu munu hrogn alltaf Takið himnuna mus eða eggaldinaf hrognunum og vinna baunir. (Þeir mauk með eins nýju sem hafa þegar klárað maukið um 200 g brauði og þið komist allan kvóta í salti og ásamt brauðinu yfir. í matvinnsluvél reyktum mat yrðu þó ásamt safa úr einni að halda sig við humMiðað við öll þau sítrónu. Hellið um ½ ógrynni af kjúklinga­ musinn.)

létt&laggott

byggð fólki frá Miðjarðarhafslöndunum. Á Ítalíu er bottarga einkum tengt Sardiníu og Sikiley. Þar er búinn til pastaréttur með því að sjóða spagettí og velta því upp úr ólívuolíu og raspa síðan bottarga yfir eins og parmesanost eða jarðsveppi. Yfir borðum deila menn síðan um hvort sé betra að hita bottargað eilítið í olíunni fyrst eða raspa það yfir eftir á (engin ítölsk máltíð er fullkomnuð án slíkra deilna).

Þótt hefðbundin aðferð sé að sólþurrka hrognin er mest af því bottarga sem nú er selt inniþurkað. Íslendingar ættu því að geta þróað framleiðslu á þessum munaði þrátt fyrir sólarleysið og svalann. Og það er eina leiðin til að smakka þennan unað því þótt það sé ekki sérstaklega bannað að flytja inn bottarga til Íslands þá er það ekki heldur sérstaklega leyft. Og það gildir.

Bottarga eru saltaðar og sólþurrkaðar hrognabrækur. Með því að vaxbera þær geymast þær mánuðum saman og verða aðeins betri með aldrinum.

 Matartíminn Hrogn

Vorið er komið – í sjónum Fyrsta matarárstíð almanaksársins er vorið í sjónum; hrognin og rauðmaginn. Þetta er okkur gefið til að þreyja þorrann og góuna; frábært nýmeti og næringargott. Ljósmynd/Alda Lóa

Hrogn bökuð með sítrónu og kryddjurtum ættu að fylgja öllum fiskréttum fram á vor. Þetta er líka góður forréttur með kartöflum eða rófum og heimagerðri majónesu kryddaðri með piparrót.

Þ Það er sprungið út vor í hafinu á miðjum vetri. Og söluborð fiskbúðanna enduróma sönginn með fagurbleikum hrognabuxum.

að er komið vor í fiskana í sjónum. Hrygnurnar leita bústnar af hrognum á grunnsævið og hængarnir synda í humátt á eftir, vel kýldir af svilum. Það er sprungið út vor í hafinu á miðjum vetri. Og söluborð fiskbúðanna enduróma sönginn með fagurbleikum hrognabuxum. Þegar þær birtast er rauðmaginn rétt ókominn. Við höfum reglulega ýjað að því á þessum síðum að Íslendingar hafi á öllum öldum búið við ofgnótt matar. Hallærin voru afleiðingar fyrirhyggjuleysis mannsins fremur en illskeyttrar náttúru. Einu útflutningstekjur Íslendinga frá stöðvun þróunar sjávarútvegs undir lok fimmtándu aldar og fram að sauðasölu undir lok þeirrar nítjándu var sala vaðmáls. Búskapurinn byggðist hins vegar á veikum grunni. Bændur heyjuðu sáralítið og treystu á vetrarbeit. Hey dugðu aðeins yfir verstu frostakaflana þegar féð gat ekki krafsað sig í gegnum harðfrerann. Ef frost urðu mikil og löng og það voraði seint féll féð úr hor og bæirnir misstu kjötið og ullina – og þar með alla innkomu sína og fjárhagsgrundvöll. Á meðan var enn nógur fiskur í ám og undan ströndum, fugl í bjargi og móa, gras á fjalli og söl í fjörum. Það má lesa ofgnóttina af matarmenningu Íslendinga. Þar sem sauðfjárbúskapurinn snerist um ullarútflutning gátu landsmenn borðað meira af kjöti en flestar þjóðir aðrar. Svo mikið að Íslendingar borða kindakjöt eins og aðalsmenn; hirða „bestu“ bitana en leifa öðru. Öfugt við allar aðrar sauðfjárþjóðir borða Íslendingar ekki heilann, búa ekki til pulsur úr þindinni eða lungunum og líta ekki við hóstarkirtlinum. Svona hegða sér aðeins þeir sem búa við ofgnótt. Sama má segja um sjávarfang. Hvers vegna ætti sá sem hefur nógan fisk að kroppa fáeina munnbita úr krabbakló eða innan úr skel?

Þetta eru veikleikar Íslendinga sem matvælaframleiðenda. Sá sem hefur búið við ofgnótt lærir ekki að fara vel með mat. Og sá sem lærir ekki að fara vel með mat hefur fátt að bjóða öðru fólki. Tilhneigingin hefur því orðið sú að Íslendingar framleiða hrávörur fyrir aðra að þróa lengra. Stærsti hluti þeirra hrogna sem hirt eru á Íslandsmiðum er saltaður ofan í tunnur og fluttur út til Svíþjóðar þar sem þeim er breytt í kavíar í túpum; vel salt hrognakrem drýgt með mjöli og bindiefnum. Nokkrar kavíartúpur eru síðan fluttar aftur til Íslands. Danir borða mikið af niðursoðnum þorskhrognum ofan á rúgbrauð. Ekki vitum við hvort eitthvað af þeim er íslenskættað. En Íslendingar sjálfir borða hrognin fyrst og fremst fersk. Þegar þau hurfu síðla vetrar sneru Íslendingar sér að næstu réttum náttúrunnar, nýorpnum eggjum og fuglum. Þeir í fiskbúðinni Hafrúnu við Gnoðarvog súrsa þó alltaf dálítið af hrognum og er það frábær matur – og ekki síðri en súrsaðir pungar fyrir þá sem vilja mildan súrmat. Hrogn þurfa langa og væga suðu. Til þæginda höfum við því vanist á að baka þau pökkuð í álpappír með sítrónu, ólívuolíu, salti og pipar og þeim kryddjurtum sem eru við höndina. Hrognin þurfa 45-60 mínútur í um 180°C heitum ofni. Eldunartíminn fer eftir stærð brókanna.

Matur

Þórir Bergsson og Gunnar Smári Egilsson matur@frettatiminn.is


markhonnun.is

PLastkassar 31 L

Tilboð

Kíktu við í Nettó kjúkLingavængir

ungnautahakk

hot eða bbq frystivara

99

55 % afsláttur

kr/kg áður 219 kr/kg

kr/kg áður 1.298 kr/kg

saLtkjöt

Lambasvið frystivara

700 g í fötu

1.498

Frábært verð!

268

kr/ft. frábært verð!

kr/kg áður 298 kr/kg

kjúkLingaLeggir bbq

896

398

kr/pk. 291 kr afsláttur!

súrmatur

28% afsláttur

598

kr/kg áður 831 kr/kg

Skráðu þig á póstlistann á www.netto.is

31%

afsláttur

fersk LaxafLök beinLaus m/roði

Ódýrt fyrir heimilið

30%

bLandað

afsláttur

864

kr/kg áður 1.234 kr/kg

kLeinur

25% meira

í pokanum

1.789

kr/kg

áður 1.989 kr/kg

Mjódd - Salavegur - Hverafold - Akureyri - Höfn - Grindavík - Reykjanesbær

298

kr/pk. áður 359 kr/pk.

Ódýrt fyrir heimilið

Tilboðin gilda 13. – 16. jan. eða meðan birgðir endast

Birtist með fyrirvara um prentvillur og myndavíxl

vatnsmeLónur


46

rað- og atvinnuauglýsingar

Sumarstarfsmaður

Helgin 1.-3. október 2010

Þjónustufulltrúi

Um fyrirtækið: Island ProTravel er ferðaþjónustufyrirtæki í Reykjavík sem sérhæfir sig í skipulagningu Íslandsferða og markaðssetur þær ferðir um alla Evrópu. Fyrirtækið er með söluskrifstofur í Þýskalandi, Sviss, Bretlandi, Svíþjóð, Danmörku og hér á Íslandi. Skrifstofan hér á Íslandi rekur að auki þjónustudeild fyrir söluskrifstofurnar í Evrópu og fyrir farþega sem koma til landsins á þeirra vegum.

Um fyrirtækið: Island ProTravel er ferðaþjónustufyrirtæki í Reykjavík sem sérhæfir sig í skipulagningu Íslandsferða og markaðssetur þær ferðir um alla Evrópu. Fyrirtækið er með söluskrifstofur í Þýskalandi, Sviss, Bretlandi, Svíþjóð, Danmörku og hér á Íslandi. Skrifstofan hér á Íslandi rekur að auki þjónustudeild fyrir söluskrifstofurnar í Evrópu og fyrir farþega sem koma til landsins á þeirra vegum.

Sumarstarfsmaður 2011

Þjónustufulltrúi í 100% starf.

Við leitum nú að starfsmanni til starfa í þjónustudeildinni yfir háannatíma ferðaþjónustunnar, frá 1. maí til 31. ágúst. Starfið felur í sér móttöku ferðamanna og umsjón með þeim á meðan á dvöl þeirra stendur (þó ekki leiðsögn), sölu á dagsferðum og símsvörun. Þetta er afar fjölbreytt og skemmtilegt starf sem unnið er að stórum hluta utan skrifstofunnar. Vinnutími er að mestu dagvinna en viðkomandi þarf að geta unnið utan hefðbundins dagvinnutíma og tekið bakvaktir.

Við leitum nú að starfsmanni til starfa í þjónustudeildinni. Starfið felur í sér umsjón með bókunum, þátttöku í skipulagningu þjónustunnar, samskipti við þjónustuaðila og samskipti við söluskrifstofurnar. Þetta er mjög fjölbreytt og skemmtilegt starf. Um framtíðarstarf er að ræða og þarf viðkomandi að geta hafið störf sem fyrst.

Hæfniskröfur: • Reynsla af störfum í ferðaþjónustu er kostur • Kunnátta í notkunWord og Excel • Almenn kunnátta í tölvunotkun • Mjög góð þýskukunnátta í töluðu og rituðu máli • Mjög góð enskukunnátta í töluðu og rituðu máli • Góð samskiptahæfni og sveigjanleiki • Hæfni til að vinna undir álagi • Heiðarleiki og áreiðanleiki Sjöfn Kjartansdóttir framkvæmdastjóri tekur við umsóknum í gegnum tölvupóst: sk@islandprotravel.is. Umsóknir skulu berast fyrir 20. janúar

Hæfniskröfur: • Reynsla af störfum í ferðaþjónustu • Kunnátta í notkunWord og Excel • Kunnátta í notkun Amadeus • Almenn kunnátta í tölvunotkun • Mjög góð enskukunnátta í töluðu og rituðu máli • Góð samskiptahæfni og sveigjanleiki • Frumkvæði og metnaður í starfi • Hæfni til að vinna undir álagi • Heiðarleiki og áreiðanleiki

MENNTAÁÆTLUN EVRÓPUSAMBANDSINS

NÁMSKEIÐ Í GERÐ COMENIUS OG GRUNDTVIG SAMSTARFSUMSÓKNA 19. JANÚAR N.K Í ÁRNAGARÐI

COMENIUS SKÓLAVERKEFNI GRUNDTVIG FULLORÐINSFRÆÐSLUVERKEFNI FYRIR HVERJA: leik-, grunn-, framhaldsskóla og fullorðinsfræðslustofnanir Fjarfundastofa í Árnagarði - stofa 310 STAÐUR: 19. janúar kl 13-15 STUND: fyrir 18. janúar hjá ask@hi.is SKRÁNING: Evrópsk samstarfsverkefni byggja á samstarfi minnst 3 stofnana frá a.m.k. 3 Evrópulöndum. Verkefnin eru til 2 ára og styrkir eru veittir til gagnkvæmra heimsókna kennara, starfsmanna og nemenda þegar það á við. STYRKIR ERU ALLT AÐ 24.000€ UMSÓKNARFRESTUR ER 21. FEBRÚAR NK. Á fundinum verða umsóknareyðublöðin skoðuð og umsækjendur leiddir í gegnum umsóknar- og matsferlið. Hægt er að óska eftir aðgengi að námskeiðinu í gegnum fjarfundabúnað símenntunarstöðva á landsbyggðinni. Nánari upplýsingar um áætlunina og forgangsatriði næsta umsóknarfrests er að finna á www.comenius.is og heimasíðu Menntaáætlunar ESB www.lme.is LANDSKRIFSTOFA MENNTAÁÆTLUNAR ESB Comenius og Grundtvig Háskólatorgi, Sæmundargötu | 101 Reykjavík | 525 4311 www.lme.is

Nú er tækifærið! Okkur vantar starfsfólk í fullt starf og hlutastarf í kaffiteríu Perlunnar.

Vaktavinna Sendið umsóknir til perlan@perlan.is.

tekur við umsóknum í gegnum tölvupóst: sk@islandprotravel.is. Umsóknir skulu berast fyrir 20. janúar

Fáðu að vita allt um nýja árið þitt, ástina, fjármál og heilsu. COMENIUS

í kaffiteríu

Sjöfn Kjartansdóttir framkvæmdastjóri

Nýársspáin GRUNDTVIG

Starfsfólk

Einkatímar sími. 552 4244 eða 823 6393

Menningarmálanefnd Mosfellsbæjar auglýsir eftir umsóknum um fjárframlög til lista- og menningarstarfsemi 2011 Menningarmálanefnd auglýsir eftir aðilum sem óska eftir fjárframlögum frá nefndinni vegna listviðburða og menningarmála árið 2011. Hér undir falla áður árviss fjárframlög til margvíslegrar menningarstarfsemi í bænum, auk nýrra.

Reglur um úthlutun 1. Rétt til að sækja um framlög til nefndarinnar hafa listamenn, samtök listamanna og félagasamtök, sem vinna að listum og menningarmálum í Mosfellsbæ. 2. Fjárframlög til lista og menningarmála eru af tvennum toga: a) Verkefnastyrkir til einstakra verkefna. b) Starfstyrkir til félagasamtaka á sviði lista og menningarmála í Mosfellsbæ. 3. Nauðsynlegt er að umsækjendur tilgreini nákvæmlega til hvaða verka ætlað er að verja framlögunum. 4. Umsóknum skal skilað í síðasta lagi þann 1. mars 2011 á Skrifstofu menningarsviðs Mosfellsbæjar. Þeim ber að skila á sérstökum umsóknar-eyðublöðum, sem hægt er að nálgast í Þjónustuveri Mosfellsbæjar og á heimasíðu Mosfellsbæjar www.mos.is undir stjórnsýsla/ umsóknir. Rafrænum umsóknum ber að skila á netfangið: mos@mos.is 5. Nefndin áskilur sér rétt til að hafna umsókn umsækjanda að hluta eða alfarið. 6. Niðurstöður menningarmálanefndar Mosfellsbæjar munu liggja fyrir eigi síðar en 15. apríl 2011 og eru háðar samþykki bæjarstjórnar.

Menningarsvið Mosfellsbæjar Þverholti 2, 270 Mosfellsbær


Lagerstarf

Noregur / blikksmiðir 565807

565810

Fyrirtæki á höfuðborgarsvæðinu óskar eftir að ráða til sín lagerstarfsmann til starfa sem fyrst. Í starfinu felst, móttaka og frágangur á vörum, afgreiðsla af lager, þrif, tiltekt og þjónusta við viðskiptavini í gegnum síma. Viðkomandi starfsmaður þarf einnig að leysa næsta yfirmann af þegar þurfa þykir. Leitað er að heilsuhraustum, nákvæmum og stundvísum aðila, með góða almenna tölvuþekkingu, þekkingu á Navision og almenn ökuréttindi. Lyftarapróf kostur sem og reynsla af lagerstörfum. Reynsla af stjórnun eða ábyrgð á starfsstöð æskileg.

Við leitum að blikksmiðum með reynslu af loftræstikerfum sem hafa áhuga á að starfa í Noregi og geta hafið störf í jan/feb 2011. Viðkomandi þurfa að hafa sveinspróf í blikksmíði, að minnsta kosti 3ja ára starfsreynslu og góða þekkingu á loftræstikerfum. Góð enskukunnátta er skilyrði, kunnátta í dönsku/norsku er kostur. Áhugasamir eru vinsamlegast beðnir um að skila með ferilskrá á ensku og afriti af sveinsbréfi sínu þegar sótt er um starfið.

Noregur / smiðir

Noregur / píparar 565793

565803

Við leitum að smiðum sem hafa áhuga á að starfa í Noregi og geta hafið störf í jan/feb 2011. Viðkomandi þurfa að hafa sveinspróf í húsasmíði og að minnsta kosti 3ja ára starfsreynslu. Góð enskukunnátta er skilyrði, kunnátta í dönsku/norsku er kostur. Áhugasamir eru vinsamlegast beðnir um að skila með ferilskrá á ensku og afriti af sveinsbréfi sínu þegar sótt er um starfið.

Við leitum að pípurum sem hafa áhuga á að starfa í Noregi og geta hafið störf í jan/feb 2011. Viðkomandi þurfa að hafa sveinspróf í pípulögnum og að minnsta kosti 3ja ára starfsreynslu. Góð enskukunnátta er skilyrði, kunnátta í dönsku/ norsku er kostur. Áhugasamir eru vinsamlegast beðnir um að skila með ferilskrá á ensku og afriti af sveinsbréfi sínu þegar sótt er um starfið.

Tæknimaður 565805

Saumavinna 565806

Þjónustufyrirtæki sem sérhæfir sig í vélum og tækjum fyrir íslenskan framleiðsluiðnað og hefur undanfarin ár verið leiðandi í sölu á vélum fyrir járn, matvæla- og tréiðnað óskar eftir tæknimanni til starfa. Í starfinu felst m.a. uppsetningar, viðhald og viðgerðir á mekanískum og tölvustýrðum iðnaðarvélum. Vinnutími er alla virka daga frá kl. 08:00-17:00. Leitað er að einstaklingi sem er reyklaus og hefur rafmagns- og/eða vélfræðimenntun.

Starfsmaður óskast í saumavinnu hjá fyrirtæki sem sérhæfir sig í gluggatjöldum. Starfið felur m.a. í sér saumaskap á gluggatjöldum, tauköppum, felligardínum og m.fl. Leitað er að einstaklingi sem er samviskusamur, nákvæmur og er vanur saumavinnu. Vinnutími er að jafnaði frá klukkan 8:00-17:00 eða 9:00-18:00. Ráðið verður í starfið strax. Einungis reyklausir einstaklingar með góða íslenskukunnáttu koma til greina.

Mötuneyti 565811

Noregur / rafvirkjar

Fyrirtæki á höfuðborgarsvæðinu óskar eftir að ráða starfsmann í mötuneyti. Í starfinu felst aðstoð við matargerð og framreiðsla ásamt tilfallandi verkefnum. Vinnutími er alla virka daga frá kl. 10:00-15:00. Leitað er að einstaklingi sem býr yfir ríkri þjónustulund auk lipurðar í mannlegum samskiptum.

Við leitum að rafvirkjum sem hafa áhuga á að starfa í Noregi og geta hafið störf í jan/feb 2011. Viðkomandi þurfa að hafa sveinspróf í rafvirkjun og að minnsta kosti 3ja ára starfsreynslu. Góð enskukunnátta er skilyrði, kunnátta í dönsku/norsku er kostur. Áhugasamir eru vinsamlegast beðnir um að skila með ferilskrá á ensku og afriti af sveinsbréfi sínu þegar sótt er um starfið.

S: 511 1144

565804


ÍTALÍA Korfu

GRIKKLAND

ADRÍAHAF

Nýr og ómótstæðilegur áfangastaður

BEINT MORGUNFLUG MEÐ

ICELANDAIR Í ALLT SUMAR

Gríska eyjan Korfu hefur heillað ferðamenn í gegnum tíðina. Eyjan er fögur og gróðursæl. Sjórinn er tær, strendurnar langar og veðurfar milt. Eyjan iðar af lífi allt sumarið og skemmtanalíf er fyrir alla aldurshópa, barir, klúbbar og diskótek og vatnagarðurinn Aqualand er mjög vinsæll hjá ungu fólki á öllum aldri. Höfuðborgin Kerkyra er nefnd Corfu Town á ensku og er frábær blanda af grískri og ítalskri stemmningu.

Flugáætlun

Louis Corcyra Beach

28. maí

2. ágúst

7. júní

13. ágúst

18. júní

23. ágúst

Louis Corcyra Beach er gott fjögurra stjörnu „allt innifalið“ hótel, vel staðsett við ströndina í bænum Gouvia. Einungis um 5 mín. göngufjarlægð frá miðbæ Gouvia. Fallegt útsýni er yfir Gouvia-flóann og á hótelinu er barnaklúbbur og skemmtidagskrá.

28. júní

24. sept.

Verð frá 155.900 kr.*

9. júlí

1. okt.

23. júlí

og 15.000 Vildarpunktar

á mann m.v. 2 fullorðna og 2 börn (2-11) í 10 nætur, 18. júní. Allt innifalið. Verð á mann m.v. 2 fullorðna í tvíbýli: 184.900 kr. og 15.000 Vildarpunktar.

Allt innifalið!

*Verð án Vildarpunkta 165.900 kr. m.v. 2+2. Verð án Vildarpunkta 194.900 kr. m.v. 2.

ÍSLENSKA SIA.IS VIT 53139 01/11

Ótal fleiri gistimöguleikar á VITA.is

Þú getur notað Vildarpunktana hjá okkur

Hjá VITA getur þú lækkað verðið á ferðinni þinni um 10.000 kr. með 15.000 Vildarpunktum. Auk þess eru veittir 2.500 Vildarpunktar fyrir allar keyptar ferðir í leiguflugi með VITA. Þannig öðlast þú stöðugt fleiri tækifæri til þess að njóta lífsins.


Skráðu þig í netklúbbinn - VITA.is

Korfu

Nýjung!

Gríska draumaeyjan Flugsæti Verð frá 79.900 kr.* og 15.000 Vildarpunktar

Innifalið: Flug fram og til baka og flugvallaskattar 28. maí. * Verð án Vildarpunkta 89.900 kr.

Hálft fæði

Ipsos Beach Ipsos Beach hótel er snyrtilegt þriggja stjörnu hótel , einungis 50 til 80 metrum frá ströndinni í Ipsos. Við hótelið er sundlaug, barnarlaug, barnaleiksvæði og sólbekkir með ágætri aðstöðu.

Verð frá 119.900 kr.* og 15.000 Vildarpunktar

á mann m.v. 2 fullorðna og 1 barn (2-11) í 10 nætur, 18. júní. Hálft fæði. Verð á mann m.v. 2 fullorðna í tvíbýli: 126.900 kr. og 15.000 Vildarpunktar. * Verð án Vildarpunkta 129.900 m.v. 2+2. Verð án Vildarpunkta 136.900 m.v.. 2

Helion íbúðir Helion íbúðagarðurinn samanstendur af sjö tveggja hæða byggingum í stórum og snyrtilegum garði, sem liggur niður að strönd og er stutt frá miðbænum í Gouvia. Gestamóttaka og smáverslun eru í sérhúsi og í garðinum er sameiginlegt sundlaugarsvæði með sólbaðsaðstöðu og snakkbar fyrir öll húsin.

Verð frá 120.190 kr.* og 15.000 Vildarpunktar

á mann m.v. 2 fullorðna og 2 börn (2-11) í 10 nætur, 18. júní. Verð á mann m.v. 2 í íbúð: 130.920 og 15.000 Vildarpunktar. * Verð án Vildarpunkta 130.190 kr. m.v. 2+2. Verð án Vildarpunkta 140.920 kr. m.v. 2.

VITA er lífið VITA | Skútuvogi 13a | Sími 570 4444 | VITA.is


50

heimili

Helgin 14.-16. janúar 2011

Gamalt dagatal með Vespu frá Gamla eldhúsið hennar ömmu er Ítalíu. Í barnaherberginu hefur gert nútímalegt með því einu að mála það í hvítum og ljósbláum lit. Hjördís brugðið á það ráð að stinga litríkri rellu í ofninn.

Ljósblái liturinn gefur vissa dýpt sem breytir formum og áherslum í eldhúsinu, en litinn valdi Hjördís út frá eldhússtólunum.

Það er margt hérna inni sem er afar fallegt og ég vil alls ekki breyta.

Í húsinu hans afa Í Hafnarfirðinum hefur iðnhönnuðurinn Hjördís Ýr Ólafsdóttir fært gamla íbúð ömmu sinnar og afa til nútímans með málningu og nútímalegri hönnun. Ljósmyndir/Hari

Patti Húsgögn Landsins mesta úrval af sófasettum

Útsala Útsala Útsala 10-50 % afsláttur

sófar tungusófar sófasett hornsófar relax stólar stakir sófar

3-JA SÆTA LEÐUR RELAX SÓFi 189.900

sófaborð borðstofuhúsgögn skrifstofuhúsgögn

E

ftir námsdvöl í hönnun á suð­ rænum slóðum, á Ítalíu og í Ástralíu, flutti Hjördís Ýr Ólafsdóttir hönnuður aftur heim í Hafnarfjörðinn í húsið sem afi hennar byggði og mamma hennar ólst upp í. „Hér var allt brúnt og appel­ sínugult og við byrjuðum á því að mála allt og setja parket á gólfið, annars er allt upprunalegt,“ segir Hjördís Ýr sem færði gömlu íbúðina til nútímans með málningarpensil­ inn að vopni. „Það er margt hérna inni sem er afar fallegt og ég vil alls ekki breyta, eins og til dæmis hurðirnar sem eru upprunalegar tekkhurðir með mynstruðu gleri og svo er kringlóttur þakgluggi á ganginum og fleira,“ segir Hjördís Ýr. Inngangurinn er einnig tekkklæddur og Hjördís segir brosandi að ekki væri hægt að rífa þetta nið­ ur enda rosalega fallegt þótt gamalt sé. Eldhúsið er einnig upprunalegt en hefur nú verið málað í hvítu og ljósbláu. „Ég held mikið upp á ljós­ blátt og tók ákvörðun um að mála í

þessum lit eftir að ég keypti ljósbláa stóla í IKEA,“ segir Hjördís Ýr. Þar mætast ýmis tímabil; eldhúsið og litirnir vísa til sjöunda áratugarins í bland við nútímalega hönnun á eld­ húsmunum. Víða á veggjum eru límmiðar sem eru hönnun Hjördísar og Tinnu Pét­ ursdóttur, en þær hafa unnið saman að hönnun undir nafninu „Studio Akkeri“ og má sjá hönnun þeirra á vefsíðunni www.studioakkeri.com. Í Ástralíu var Hjördís Ýr í meist­ aranámi í grafískri hönnun og sér­ hæfði sig í mynsturgerð sem hefur nýst henni meðal annars við hönn­ un á vegglímmiðunum og á stíla­ bókum sem hafa verið framleiddar undir merkjum Stúdíós Akkeri. „Ég sérhæfði mig í mynsturgerð en það er mikil hefð fyrir henni í Ástralíu, og það var virkilega gam­ an að fá að vinna að verkefnum þar. Mikil hugsun liggur að baki hverju mynstri og í lokaverkefninu mínu þurfti ég að vísa til umhverfisáhrifa í mynsturgerð minni og notaðist meðal annars við plastpoka og ís­ birni,“ segir Hjördís. Víða á heim­ ilinu getur að líta verk eftir Hjördísi, í römmum og að sjálfsögðu í barna­ herberginu þar sem vegglímmiðar frá Stúdíó Akkeri prýða veggina. Kristín Eva Þórhallsdóttir keva@frettatiminn.is

STÓLAR FRÁ 7.950

rúm rúmgaflar kojur púðar heilsukoddar

BORÐ FRÁ 34.950

Opið : Mánud. - Föstud. frá 9 til 18 og Laugard. frá 11 til 16 Dugguvogi 2 / s: 557 9510 / www.patti.is

Borðstofuborðið smíðaði og hannaði Hjördís sjálf. Það er spónlagt tekkborð sem hægt er að breyta á fjóra mismunandi vegu.


heimili 51

Helgin 14.-16. janúar 2011  Aurum borðbúnaður

Opið hús sunnudag kl. 13-15 Leiðbeinendur kynna námskeiðin og sýna handbragðið

Námskeiðin framundan: Silfurleir Tálgun fersk Tálgun fígurúr Víravirki Brýnsla Hnífagerð Silfurkeðjur Íslenskir steinar Scrimshaw Tréskúlptúr Skartleir Tréútskurður Gler Tiffanys Hraunskart

Skráning og upplýsingar s: 555-1212 – Dagskrá á handverkshusid.is

Reykjavík

Tímalaust og fágað

Bolholt 4, Sími: 555 1212

Vefverslun: handverkshusid.is

Akureyri

Kaupangi Sími: 461 1112

Fínleg og fáguð hönnun Guðbjargar Ingvarsdóttur nýtur sín nú á Aurum-borðbúnaði sem hún hefur hannað í samstarfi við finnska hönnunarteymið Elinno. Og með því fetar Guðbjörg nýjar brautir sem hönnuður.

G

uðbjörg Kristín Ingvarsdóttir er þekkt fyrir kvenlega, fágaða og fallega hönnun skartgripa sem vísa til fínna og óreglulegra forma náttúrunnar. Hún hefur ekki setið auðum höndum frá því hún stofnaði Aurum árið 1999 og verið ötul að þróa og bæta við hönnun sína. Hún kynnti í desember tvær nýjar skartgripalínur auk Aurum-borðbúnaðar sem færir hana inn á nýjar brautir í hönnun. Aurum-borðbúnaðinn hannaði hún í samstarfi við finnska hönnunarteymið Elinno og einkennist það af fínlegum bláum blómum sem liðast um hvítt postulínið, form sem eru þekkt úr skartgripalínunum Dögg og Heklu. „Ég vildi búa til vandaðan borðbúnað sem væri tímalaus og gæti gengið kynslóða á milli, og leitaði samstarfs við finnska hönnunarteymið Elinno sem hefur áralanga reynslu að baki við hönnun borðbúnaðar. Auk

þess féll hugmyndafræði þeirra vel að minni þar sem ég vinn mikið með hið fínlega form,“ segir Guðbjörg. Borðbúnaðurinn, sem er úr fínu en sterku postulíni, samanstendur af matar- og kaffistelli, og von er á að könnur og djúpir diskar bætist við fljótlega. „Formin eru einföld og öll hönnun borðbúnaðarins er þannig að vel er hægt að blanda settunum saman að vild og nota bæði við hversdagsleg og fínni tækifæri,“ segir Guðbjörg. Aðspurð segir hún að hana hafi lengi langað til að hanna borðbúnað, hún hafi brennandi áhuga á hönnun og sjái fyrir sér að hugmyndir hennar og sköpun geti notið sín víða. „Í mörg ár hef ég unnið með fínleg form og smíðað úr hörðu efni, og því er eðlilegt að ég taki skref í þessa átt.“ Aurum-borðbúnaðurinn fæst í verslun Aurum í Bankastræti.

Getur þú verið heimilisvinur Abigale? www.soleyogfelagar.is

– fyrir framhalds- og háskólanema


52

heimili

Helgin 14.-16. janúar 2011

Notalegur lestrarkrókur

B

óklestur er þjóðaríþrótt Íslendinga, sérstaklega á þessum árstíma. Góður leskrókur ætti því að koma að góðu gagni og sennilega ófáir sem láta sig dreyma um að hafa lítið bókasafn inni á heimilinu. Sé góðum hægindastól og einum lampa komið fyrir í hornrými eða á stað þar sem umgangur er lítill er búið að skapa notalegan stað til að sökkva sér ofan í bækur.

&-táknið sem oft birtist í bókum. Þetta gyllta &-tákn er frá House Doctor, en vörurnar frá þeim er að finna í Tekk vöruhúsi.

Lampi er nauðsynlegur í leskrókinn og mikilvægt að hann sé góður. Þessi lampi er frá Flamant, og fæst í versluninni Heimili og hugmyndir.

Eldrauður hægindastóll frá Flamant með sígildu útliti. Vörur frá Flamant fást í versluninni Heimili og hugmyndir.

Þvottavél og þurrkari frá Siemens.

ATA R N A

Einstök gæði. Góð þjónusta. Þetta eru tækin handa þér!

Nóatúni 4 • Sími 520 3000 www.sminor.is

! A L A S ÚT ! A L A S ÚT Stóll

Serax kerti

k 19.500

r.

50

%

afsláttur

Öll birt verð eru útsöluverð

Sófi

69

.500 kr.

50

%

40

%

afsláttur

afsláttur

Holtagörðum

www.tekk.is

Opið lau. 10-17 og sun. 13-17


heimili 53

Helgin 14.-16. janúar 2011

Sígildar enskar bókmenntir. Penguin classic hefur endurútgefið sígild verk og fengið hönnuði og listamenn til að endurhanna bókakápurnar. Sjá Penguinclassics.com

20 % afsláttur af Moltex púðum og Warmland kúruteppum

TILBOÐSDAGAR 6 - 23 janúar

[

nýtt kortatímabil

[

Fullt af bókum á pappír. Veggfóður frá hinni hugmyndaríku Deborah Bowness sem einnig framleiðir veggfóður með myndum af stólum og lömpum. Sjá Deborahbowness.com. / Mynd: Ray Main

Uglur eru tákn um vísdóm og visku. Þessi leirugla er frá Habitat.

20%

afsláttur 3ja sæta sófi áður kr. 153.200 nú kr. 122.560

30%

afsláttur 3ja sæta leðursófi áður kr. 347.900 nú kr. 243.500

25 % afsláttur

af öllum sófaborðum

30%

afsláttur 3ja sæta leðursófi áður kr. 284.000 nú kr. 199.900

Bæjarlind 16 - Kópavogur - Sími 553 7100 - linan.is Opið mán til fös 12 - 18 laug 11 - 16 sunn 13 - 16


54

heilabrot

Helgin 14.-16. janúar 2011

?

Spurningakeppni fólksins

Sudoku

8 5

1. Hver er sviðstjóri Ameríkusviðs Íslandsstofu?

2 9

1 9

2. Hvað heitir stærsta áin í Kína?

7 4 8 5 3

4. Í höfuðið á hvaða tónlistarmanni heitir hamborgari nr. 8 á Hamborgarafabrikkunni; með beikoni, hvítlauksristuðum sveppum og bernaise-sósu? 5. Hvaða stórborg í Ástralíu flýja menn nú þúsundum saman vegna flóða?

Þórdís Elva Þorvaldsdóttir

6. Hvaða bæjarfélagi stýrir Björn Ingimarsson?

Lilja Katrín Gunnarsdóttir 1. Guð minn almáttugur! Vala Matt?

3. Ekki græna.

7. Hvaða bandaríski gamanleikari ætlar að reyna að byggja grínþætti á Næturvaktarþáttunum?

4. Rúna Júl.

8. Hver er formaður VR?

4. Bubba Morthens.

5. Brisbane.

9. Hver kvartaði yfir sjónvarpsframkomu Audda og Sveppa í vikunni?

5. Canberra.

10. Með hvaða knattspyrnuliði æfir David Beckham þessa dagana?

7. Jack Black.

9. Það veit ég ekki.

11. Hver leikstýrir kvikmyndinni Rokland?

9. Umboðsmaður barna.

10. Gisk: Hann fór til ... aftur til Real Madrid.

12. Er 521 prímtala?

10. Æ. ég veit það ekki.

13. Hvaða frægi herforingi gekk undir nafninu Eyðimerkurrefurinn?

12. Nei.

1. Ég veit það ekki. 2. Yangtze.

6. Fljótsdalshéraði. 7. Jack Black. 8. Man það ekki.

11. Marteinn Þórsson. 12. Nei. 13. Erwin Rommel. 14. Ragnhildur Steinunn og hann Guðmundur Gunnarsson. 15. Brasilíu.

7 rétt.

4

1

3. Hver er aðstoðarþjálfari íslenska handboltalandsliðsins?

leikkona og rithöfundur.

3

3 7 1

leikkona og blaðakona á Séð og heyrt 2. Pass.

3. Óskar Bjarni Óskarsson.

7 5

4

9 8 6

Sudoku fyrir lengr a komna

5

7 1

2 3

6. Hveragerði?

1 9 2 1 4 6 5 8 9

8. Man það ekki.

11. Marteinn Þórsson. 13. Hef ekki glóru.

14. Hverjir kynna Söngvakeppni Sjónvarpsins að þessu sinni?

14. Ragnhildur Steinunn og einhver náungi.

6 Rétt

Rétt svör: 1. Siv Gustavsson. 2. Yangtze. 3. Óskar Bjarni Óskarsson. 4. Bubba Morthens. 5. Brisbane. 6. Fljótsdalshéraði. 7. Jack Black. 8. Kristinn Örn Jóhannesson. 9. Umboðsmaður barna (Margrét María Sigurðardóttir). 10. Tottenham. 11. Marteinn Þórsson. 12. Já. 13. Erwin Rommel. 14. Guðmundur Gunnarsson og Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir. 15. Ungverja.

7 2

5

8

7

15. Ungverja.

15. Við hverja spila Íslendingar í fyrsta leik sínum á HM í handbolta?

6

6

3 1 4 5

Lilja skorar á Alexíu Björgu Jóhannesdóttur leikkonu.

krossgátan

lausn krossgátunnar er birt á vefnum: www.this.is/krossgatur, að viku liðinni VERKFÆRI VÍGI

LAGFÆRING

UNNA

HLUTI FRÆVU

TÆRANDI

BRENNA

Á FÆTI

ÖNDVEGISRIT ILLGRESI STYBBA RÖNDIN

MESSING

RUDDI

FÁLM

VIÐBURÐUR

FÖGNUÐUR

GEÐ

ÞRÁ

HLUTDEILD

TVÍHLJÓÐI

MALARGRYFJA

VERÐA AÐ

YFIRSTÉTT

BÆRI AÐ

MÁLMUR SNÍKJUD†R STEINFELLUMYND

HEIÐUR KYRRÐ

STEINLÍM

ELDSNEYTI

GNEISTA

FARVEGUR

KÁRNA

LASLEIKI

SEFAST

PLÖTUUMSLAG

DÝRAHLJÓÐ

FORFAÐIR

ÖNGVIT

KVK. NAFN

GLÁP TVEIR EINS

SAMBANDSRÍKIS

NÝLEGA

ÁTT

ARÐA

LOKA

MÆLIEINING

RYKKORN

BANDINGI

AKFÆRI

UNDIREINS

DORMA

FYRIRVAF

KEYRA

ÁSÝND

VÖNDULL

TRAUST

GLJÁHÚÐ

NÁLÆGÐ

2 EINS

ELSKA

DVELJA

DRYKKUR

ÓNEFNDUR

ÁRSTÍÐ

AFLAST

RUNNI

HELLINGUR

MÁLTÆKI

JURT ÞUNGI

Viltu vera heimilisvinur? www.soleyogfelagar.is

GLANS

FIMI

FÆÐA

SVIF MÁLMUR

GABBA

ÁTT

GOLF ÁHALD

ÓBUNDIÐ

ÁNA

Í VIÐBÓT

HEITI KVENKLÆÐNAÐUR

TVÍHLJÓÐI

ÞÖKK


GOLDEN GLOBE BEiN útsENDiNG Á suNNuDaGskvöLD aÐeIns

2.890 KR. Á MÁnuÐI

90210

Fyndnasti maður veraldar, Ricky Gervais, stýrir hátíðinni og kynnir stjörnurnar sem stíga á svið auk fjölda tónlistar- og skemmtiatriða á heimsmælikvarða. Fylgstu með Golden Globe í beinni á sunnudagskvöldið kl. eitt eftir miðnætti og í endursýningu á mánudag kl. 12.55 og laugardag kl. 20.45.

ekkert venjulegt sjónvarp

E N N E M M / S Í A / NM44 9 9 1

SkjárBíó VOD, SkjárFrelsi og SkjárHeimur er aðgengilegt um Sjónvarp Símans. Með Digital Ísland+ fæst aðgangur að SkjáEinum og SkjáFrelsi.

Hringdu núna og tryggðu þér áskrift í síma 595 6000 eða farðu inn á skjareinn.is


56

sjónvarp

Helgin 14.-16. janúar 2011

Föstudagur 14. janúar

Föstudagur

Sjónvarpið

15:50 Ísland - Ungverjaland Bein útsending frá leik Íslands og Ungverjalands í HM í handbolta. Leikurinn er sýndur í opinni dagskrá. 19:00 Noregur - Japan Bein útsending frá leik Noregs og Japans í B-riðli.4 allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

Logi í beinni Sérstakur spurningaþáttur þar sem Logi fær til sín sex þjóðþekkta einstaklinga sem keppa innbyrðis í tveggja manna liðum. Spurningarnar eru byggðar á allt fyrir áskrifendur atburðum síðast árs

Laugardagur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

4

15:25 Ungverjaland - Noregur Bein útsending frá leik Ungverjalands og Noregs í B-riðli. 19:50 Brasilía - Ísland Bein útsending frá leik Íslands og Brasilíu í B-riðli. allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

4

20:15 Söngvakeppni Sjónvarpsins Bein útsending úr Sjónvarpssal þar sem flutt verða fimm af lögunum fimmtán sem keppa um að verða framlag Íslands í Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva í Þýskalandi í maí.

Sunnudagur

00:55 Golden Globe Awards 2011 Golden Globe hátíðin verður í beinni útsendingu á SkjáEinum. Stjörnurnar í Hollywood mæta í sínu fínasta pússi á hátíð þar sem fyndnasti maður veraldar, Ricky Gervais verður aðalkynnir.

16:10 Tjarnarkvartettinn 17:05 Átta raddir (1/8) e. 17:50 Táknmálsfréttir 18:00 Otrabörnin (4/26) 18:22 Frumskógarlíf (12/13) 18:27 Danni (2/4) e. 19:00 Fréttir 19:30 Veðurfréttir 19:35 Kastljós 20:10 Útsvar Spurningakeppni sveitarfélaganna. Lið Hafnarfjarðar og Norðurþings eigast við. Umsjónarmenn: Sigmar 5 6 Guðmundsson og Þóra Arnórsdóttir. Spurningahöfundur og dómari: Ólafur B. Guðnason. Dagskrárgerð: Helgi Jóhannesson. 21:15 Heilluð Bandarísk bíómynd frá 2007. Vond drottning sendir ævintýraprinsessu til raunheima og þar verður hún ástfangin af lögfræðingi á Manhattan. Leikstjóri er Kevin Lima og meðal leikenda eru Amy Adams, Patrick Dempsey, Susan Sarandon og Timothy Spall. Myndin var tilnefnd til þrennra Óskarsverðlauna. 23:05 Wallander - Sekt Sænsk sakamálamynd frá 2006. Kurt Wallander rannsóknarlögreglu5 maður í Ystad6á Skáni glímir við erfitt sakamál. Leikstjóri er Leif Magnusson og meðal leikenda eru Krister Henriksson, Lena Endre, Sverrir Gudnason, Nina Zanjani og Stina Ekblad. Atriði í myndinni eru ekki við hæfi barna. 00:20 Kastljós Endursýndur þáttur. 00:35 Útvarpsfréttir í dagskrárlok

Skjár einn 08:00 Dr. Phil (91/175) 5 08:45 Rachael 6 Ray (167/175) 09:30 Pepsi MAX tónlist 15:50 Rachael Ray (168/175) 16:35 Dr. Phil (92/175) 17:20 Seven Ages of Love 18:15 Life Unexpected (6/13) 19:00 Melrose Place (11/18) Glæný og spennandi þáttaröð um ungt fólk sem býr í sömu byggingu í Los Angeles. Öll eiga þau áhugaverða sögu og ýmis leyndarmál að fela. 19:45 Will & Grace (6/22) 20:10 Rules of Engagement (10/13) 20:35 The Ricky Gervais Show (10/13) 21:00 Got To Dance (2/15) 21:50 The Bachelorette (2/12) 23:20 30 Rock (6/22) 23:45 Law & Order: Special Victims Unit (22/22) 00:35 Saturday Night Live (1/20) 00:40 Dr. Phil (88/175) 01:20 Whose Line is it Anyway? (13/39) 01:45 The Others 03:30 Jay Leno (176/260) 04:15 Jay Leno (177/260) 05:00 The Ricky Gervais Show (10/13) 05:25 Will & Grace (6/22) 05:50 Pepsi MAX tónlist 06:00 Pepsi MAX tónlist

STÖÐ 2

Sjónvarpið

08:00 Morgunstundin okkar 07:00 Barnatími Stöðvar 2 08:04 Gurra grís (20/26) 08:15 Oprah 08:09 Teitur (47/52) 08:55 Í fínu formi 08:21 Skellibær (27/52) 09:10 Bold and the Beautiful 08:34 Otrabörnin (17/26) 09:30 The Doctors 08:58 Konungsríki Benna og Sóleyjar 10:15 60 mínútur (31/52) 11:05 Mercy (13/22) 09:09 Mærin Mæja (41/52) 11:50 Hopkins (7/7) 09:18 Mókó (38/52) 12:35 Nágrannar allt fyrir áskrifendur 09:26 Einu sinni var... lífið (22/26) 13:00 Making Over America With 09:53 Hrúturinn Hreinn (19/40) Trinny & Susannah (1/7) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 10:02 Elías Knár (30/52) 13:45 The Queen Hellen Mirren 10:15 Millý og Mollý (3/26) þykir sýna snilldarframmistöðu 10:30 Að duga eða drepast (13/20) e. í hlutverki drottningarinnar og 11:15 Ferð til fjár (2/2) e. hlaut Óskarinn fyrir. 11:45 Myndheimur Ólafar Nordal e. 15:35 The Big Bang Theory (23/23) 4 5 13:00 Reykjavíkurleikarnir 16:00 Barnatími Stöðvar 2 15:05 Strákarnir okkar e. 17:10 Bold and the Beautiful 15:50 Sterkasti maður á Íslandi e. 17:33 Nágrannar 16:20 Dýr í Kalahari-eyðimörkinni 17:58 The Simpsons (22/22) Dönsk náttúrulífsmynd. 18:23 Veður 16:50 Lincolnshæðir 18:30 Fréttir Stöðvar 2 17:35 Táknmálsfréttir 18:47 Íþróttir 17:45 Útsvar e. 18:54 Ísland í dag 18:54 Lottó 19:11 Veður 19:00 Fréttir 19:20 Auddi og Sveppi 19:30 Veðurfréttir 19:50 Logi í beinni Sérstakur 19:40 Enginn má við mörgum (1/6) spurningaþáttur þar sem Logi 20:15 Söngvakeppni Sjónvarpsins fær til sín sex þjóðþekktir einBein útsending úr Sjónvarpssal staklingar keppa innbyrðis í þar sem flutt verða fimm af tveggja manna liðum. Spurninglögunum fimmtán sem keppa arnar eru byggðar á atburðum um að verða framlag Íslands í síðast árs og það reynir á það Söngvakeppni evrópskra sjónhvað menn hafa fylgst vel með varpsstöðva í Þýskalandi í maí. því sem gerðist á árinu. Í einu Kynnar eru Guðmundur Gunnliði eru tónlistarmennirnir og arsson og Ragnhildur Steinunn spekingarnir Björn Jörundur Jónsdóttir. Um dagskrárgerð sér Friðbjörnsson og Guðmundur Helgi Jóhannesson. Steingrímsson. Í öðru eru leikar21:10 Svo kom Pollý Bandarísk arnir Ilmur Kristjánsdóttir og bíómynd frá 2004. Leikstjóri er Þrosteinn Guðmundsson. Þriðja John Hamburg og meðal leikenda liðið er svo skipað stuðbolteru Ben Stiller, Jennifer Aniston, anum Jóhannesi Ásbjörnssyni Philip Seymour Hoffman, Debra og Naglbítnum Vilhelm Antoni Messing, Alec Baldwin, Hank Jónssyni. Azaria og Bryan Brown. e. 21:10 Total Wipeout (6/12) 22:40 München Bíómynd eftir 22:15 Mission: Impossible 2 Steven Spielberg frá 2005. Atriði 00:15 Art School Confidential í myndinni eru ekki við hæfi Gamanmynd með dramatísku barna. ívafi. Anjelica Huston og John 00:30 Silfur Egils Malkovich eru meðal aðalleikara 01:20 Útvarpsfréttir í dagskrárlok í myndinni 01:55 Reality Bites Margrómuð rómantísk gamanmynd með Ben Stiller, Ethan Hawke og Winonu Ryder um vinahóp sem reynir að feta sig í lífinu eftir að hafa lokið háskólanámi. 03:30 After School Special 05:00 The Simpsons (22/22) 05:25 Fréttir og Ísland í dag

Skjár einn

11:10 Rachael Ray (164/175) 11:55 Rachael Ray (165/175) 13:20 Dr. Phil (89/175) 14:00 Dr. Phil (90/175) 14:45 Judging Amy (23/23) 15:30 90210 (10/22) 16:15 Top Gear (2/6) 17:15 7th Heaven (3/22) . 18:00 Survivor (6/16) 18:45 Got To Dance (2/15) 07:00 Svíþjóð - Chile Útsending frá 19:35 The Ricky Gervais Show (10/13) opnunarleiknum á HM í hand20:00 Saturday Night Live (2/20) bolta í Svíþjóð. 20:45 Imaginary Heroes 15:00 HM - Þorsteinn J og gestir 22:35 Havoc 15:50 Ísland - Ungverjaland Beint 00:05 Mulholland Drive 18:00 HM - Þorsteinn J og gestir 19:00 Noregur - Japan Beintallt fyrir áskrifendur00:15 Dr. Phil (91/175) 00:55 Dr. Phil (92/175) 20:50 La Liga Report 02:35 The L Word (4/8) 21:20 Main Event fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 03:20 Whose Line is it Anyway? 22:10 European Poker Tour 6 - Pokers 03:40 Worlds Most Amazing Videos 23:00 Ísland - Ungverjaland 04:25 Jay Leno (178/260) Útsending frá leik Íslands og 05:10 Jay Leno (179/260) Ungverjalands í HM í B-riðli. 05:55 Pepsi MAX tónlist5 00:35 La Liga Report 4 06:00 Pepsi MAX tónlist 01:00 NBA körfuboltinn: San Antonio - Dallas

21:00 Dorrit litla (5/8) Breskur myndaflokk­ ur byggður á sögu eftir Charles Dickens um erfiða lífsbaráttu fólks í London um 1820. Meðal leikenda eru Matthew Macfadyen, Claire Foy, Tom Cortenay, Alun Armstrong, Judy Paritt og Andy Serkis.

Laugardagur 15. janúar

08:00 Snow Cake 10:00 First Wives Club SkjárGolf allt fyrir áskrifendur 12:00 Alvin and the Chipmunks 09:40 Sony Open in Hawaii (1/4) 14:00 Snow Cake 13:10 Golfing World (29/70) 16:00 First Wives Club fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 14:00 Sony Open in Hawaii (1/4) 18:00 Alvin and the Chipmunks 17:30 ETP Review of the Year 2010 20:00 Definitely, Maybe 18:20 Golfing World (30/70) 22:00 10.000 BC 19:10 PGA Tour - Highlights (1/45) 00:00 Glastonbury 20:05 Inside the PGA Tour 4 5 (2/42) 02:15 You Don’t Mess with the Zohan 20:30 Sony Open in Hawaii (1/4) 04:05 10.000 BC 00:00 Sony Open in Hawaii (2/4) 06:00 Köld slóð 03:30 ESPN America 06:00 ESPN America

STÖÐ 2

Sunnudagur Sjónvarpið

08:00 Morgunstundin okkar 07:00 Hvellur keppnisbíll 08:01 Frannies feet (14/39) 07:15 Gulla og grænjaxlarnir 08:13 Herramenn (1/52) 07:25 Sumardalsmyllan 08:24 Ólivía (13/52) 07:30 Tommi og Jenni 08:34 Babar (18/26) 07:55 Þorlákur 08:57 Leó (7/27) 08:00 Algjör Sveppi 09:00 Disneystundin 09:40 Leðurblökumaðurinn 09:01 Fínni kostur (5/21) 10:00 Geimkeppni Jóga björns 09:24 Sígildar teiknimyndir (17/42) 10:25 Stuðboltastelpurnar allt fyrir áskrifendur 09:29 Gló magnaða (17/19) 10:50 iCarly (21/25) 09:52 Artúr (6/20) 11:15 Glee (9/22) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 10:25 Söngvakeppni Sjónvarpsins e. 12:00 Bold and the Beautiful 11:25 Landinn Frétta- og þjóðlífs e. 12:20 Bold and the Beautiful 11:55 Návígi e. 12:40 Bold and the Beautiful 14:00 Reykjavíkurleikarnir Bein út13:00 Bold and the Beautiful sending frá keppni í skylmingum 13:20 Bold and the Beautiful 6 4 5 á árlegu alþjóðlegu íþróttamóti í 13:45 Sjálfstætt fólk Reykjavík. 14:25 The Middle (4/24) 15:00 Umhverfis jörðina á 20 árum e. 14:50 Logi í beinni 16:00 Feit börn í Kína og Banda16:10 Hlemmavídeó (11/12) ríkjunum 16:40 Auddi og Sveppi 16:20 Táknmálsfréttir 17:10 ET Weekend 16:30 Reykjavíkurleikarnir Bein 17:55 Sjáðu útsending frá sundkeppni á 18:30 Fréttir Stöðvar 2 árlegu alþjóðlegu íþróttamóti í 18:49 Íþróttir Reykjavík. 18:56 Lottó 18:00 Stundin okkar 19:04 Ísland í dag - helgarúrval 18:28 Með afa í vasanum (21/52) 19:29 Veður 18:40 Skúli Skelfir (13/52) 19:35 Spaugstofan 18:51 Pip og Panik (2/4) 20:00 The Water Horse Frá 19:00 Fréttir framleiðendum Narníu kemur 19:35 Veðurfréttir frábær ævintýramynd fyrir alla 19:40 Landinn fjölskylduna. Myndin er byggð á sögu Dick King-Smith um sæhest 20:10 Átta raddir (2/8) Þáttaröð um íslenska söngvara. Gestur og ungan dreng sem annast þessa þáttar er Þóra Einarsdóttir. hann. Alex Etel leikur strákinn Umsjónarmaður er Jónas Sen og Angus og Emily Watson leikur Jón Egill Bergþórsson stjórnaði móður hans. upptökum. 21:50 The Incredible Hulk Stórgóð 21:00 Dorrit litla (5/8) Breskur spennumynd með Edward Norton í hlutverki vísindamanns- myndaflokkur. ins Bruce Banner sem hefur lent 21:55 Reykjavíkurleikarnir Upptaka frá hátíðarsýningu dansara á í slysi sem varð til þess að hann breyttist í græna risann Hulk. Nú árlegu alþjóðlegu íþróttamóti í Reykjavík. er Bruce Banner á flótta undan 23:30 Silfur Egils e. hernum sem vill nýta sér eiginleika hans sem vopn. Með önnur 00:55 Útvarpsfréttir í dagskrárlok hlutverk fara m.a. Liv Tyler, Tim Roth og William Hurt. 23:40 The Darjeeling Limited Áhugarverð kvikmynd eftir Ves Anderson með Owen Wilson, Adrien Brody og Jason Schwartzman í aðalhlutverkum. 01:10 Cloverfield Spennutryllir. 02:35 Yes Dramatísk mynd. 04:10 ET Weekend 04:55 Spaugstofan 05:20 Auddi og Sveppi 05:45 Fréttir

6

Skjár einn

10:00 Rachael Ray (166/175) 10:45 Rachael Ray (167/175) 11:30 Rachael Ray (168/175) 13:40 Judging Amy (1/22) 14:25 Single Father (2/4) 15:25 The Bachelorette (2/12) 16:55 7th Heaven (4/22) 17:40 How To Look Good Naked (8/12) 18:30 Rules of Engagement (10/13) 18:55 The Office (20/26) 19:20 30 Rock (6/22) 19:45 America’s Funniest Home Videos (35/46) 20:10 Top Gear (3/6) 07:40 Enski deildabikarinn: Ipswich 21:10 The Defenders NÝTT! (1/18) - Arsenal 09:25 NBA körfuboltinn: San Antonio Lögfræðingarnir Nick og Pete leggja allt undir á skjólstæðinga - Dallas 11:15 Noregur - Japan Útsending frá sína í Las Vegas. 22:00 Dexter (9/12) leik Noregs og Japans í B-riðli. 22:50 House (20/22) 12:50 Ísland - Ungverjaland allt fyrir áskrifendur 23:40 Flashpoint (10/18) Útsending frá leik Íslands og 00:20 Saturday Night Live (2/20) Ungverjalands í HM í B-riðli. fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 00:55 Golden Globe Awards 2011 14:25 HM - Þorsteinn J og gestir Golden Globe hátíðin verður í 15:25 Ungverjaland - Noregur Beint beinni útsendingu á SkjáEinum. 17:30 Spænsku mörkin 01:00 Golden Globe Awards 2011 18:30 La Liga Report 04:00 The Defenders (1/18) 19:00 HM - Þorsteinn J og gestir 4 5 04:45 Pepsi MAX tónlist 6 Brasilía - Ísland Beint 19:50 06:00 Pepsi MAX tónlist 22:00 HM - Þorsteinn J og gestir

6

23:00 Brasilía - Ísland

SkjárGolf

08:00 Notting Hill 08:00 Sony Open in Hawaii (2/4) 10:00 The Truth About Love allt fyrir áskrifendur11:30 Inside the PGA Tour (2/42) 12:00 White Men Can’t Jump 11:55 Sony Open in Hawaii (2/4) 14:00 Notting Hill 15:25 Golfing World (23/70) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:00 The Truth About Love 16:15 Sony Open in Hawaii (2/4) 18:00 White Men Can’t Jump 19:45 PGA Tour Yearbooks (7/10) 20:00 Köld slóð 20:30 Sony Open in Hawaii (2/4) 22:00 Wanted 00:00 Sony Open in Hawaii (3/4) 6 00:00 Casino Royale 00:20 Sony Open in Hawaii 4 5 (3/4) 02:20 Shadowboxer 03:30 ESPN America 04:00 Wanted 06:00 ESPN America 06:00 Me, Myself and Irene

08:00 Unstable Fables: 3 Pigs & a Baby allt fyrir áskrifendur 10:00 Top Secret 12:00 Four Christmases fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 14:00 Unstable Fables: 3 Pigs &a Baby 16:00 Top Secret 18:00 Four Christmases 20:00 Me, Myself and Irene 22:00 Little Children 4 00:156 Son of Rambow 02:00 Jurassic Park 04:05 Little Children


sjónvarp 57

Helgin 14.-16. janúar 2011

16. janúar STÖÐ 2 07:00 Aðalkötturinn 07:25 Elías 07:35 Sumardalsmyllan 07:40 Lalli 07:50 Hvellur keppnisbíll 08:00 Algjör Sveppi 09:05 Mörgæsirnar frá Madagaskar 09:25 Ógurlegur kappakstur 09:50 Kalli kanína og félagarallt fyrir áskrifendur 09:55 Kalli kanína og félagar 10:05 Histeria! fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 10:30 Bee Movie 12:00 Spaugstofan 12:25 Nágrannar 12:45 Nágrannar 13:05 Nágrannar 4 13:25 Nágrannar 13:45 Nágrannar 14:05 Smallville (10/22) 14:50 Friðrik Ómar - Elvis 16:35 Oprah 17:20 Cougar Town (2/24) 17:40 60 mínútur 18:30 Fréttir Stöðvar 2 19:15 Frasier (23/24) 19:40 Sjálfstætt fólk 20:20 Hlemmavídeó (12/12) Frábærir gamanþættir með Pétri Jóhanni Sigfússyni sem leikur Sigga sem er fráskilinn og býr einn rétt hjá Hlemmi og rekur gamla vídeóleigu sem hann erfði eftir föður sinn. Þetta gerir hann þó allt af veikum mætti og takmörkuðum áhuga enda snúast dagdraumar hans um annað. Siggi hefur nefnilega alltaf átt sér þann draum æðstan að verða einkaspæjari. 20:45 Chase (3/18) Hörkuspennandi þáttaröð frá Jerry Bruckheimer um lögreglukonuna Annie Frost. 21:30 Numbers (12/16) 22:15 Mad Men (7/13) 23:05 60 mínútur 23:50 Spaugstofan 00:15 Daily Show: Global Edition 00:45 Glee (9/22) 01:30 Undercovers (6/13) 02:15 The Deep End (4/6) 03:00 Dollhouse (13/13) 03:50 The Initiation of Sarah 05:20 Hlemmavídeó (12/12) 05:45 Fréttir

10:00 La Liga Report Leikir helgarinnar í spænska boltanum krufðir til mergjar og hitað upp fyrir leikina á Spáni. 10:25 Enski deildabikarinn: League Cup 2010/2011 12:10 Ungverjaland - Noregur Útsending frá leik Ungverjalands og Noregs B-riðli. allt fyrir íáskrifendur 13:45 Brasilía - Ísland Útsending frá leik Íslands og Brasilíu í B-riðli. fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 15:20 HM - Þorsteinn J og gestir Þorsteinn J. og gestir hans fara yfir gang mála á HM. 16:20 Túnis - Spánn Bein útsending frá leik Túnis og Spánar í A-riðli. 19:00 Rúmenía - Danmörk Bein útsending4 frá leik Rúmeníu og Danmerkur í C-riðli. 21:15 HM - Þorsteinn J og gestir Þorsteinn J. og gestir hans fara yfir gang mála á HM í handbolta í Svíþjóð. 21:55 Spænski boltinn: Barcelona - Malaga 23:40 Túnis - Spánn Útsending frá leik Túnis og Spánar í B-riðli. 01:15 Rúmenía - Danmörk Útsending frá leik Rúmeníu og Danmerkur í C-riðli. 02:50 HM - Þorsteinn J og gestir Þorsteinn J. og gestir hans fara yfir gang mála á HM í handbolta í Svíþjóð.

SkjárGolf 08:00 Sony Open in Hawaii (3/4) 11:30 Golfing World (25/70) 15:50 PGA Tour Yearbooks (7/10) 16:35 Sony Open in Hawaii (3/4) 20:05 Inside the PGA Tour (2/42) 20:30 Sony Open in Hawaii (3/4) 00:00 Sony Open in Hawaii (4/4) 00:35 Golfing World (60/70) 03:00 ESPN America 06:00 ESPN America

Í sjónvarpinu

Bentley og Trabant American Idol er að byrja enn eitt árið á Stöð 2. Ég hef horft á allar þáttaraðirnar með fjölskyldunni og oft velt því fyrir mér af hverju í ósköpunum ég horfi alltaf á þættina. Ástæðan hefur alltaf verið sú sama. Það er einum manni að þakka. Hinum óþolandi montna og hrokafulla Breta, Simon Cowell. Hann er kóngurinn, maður sem allir taka mark á, maður hvers álit skiptir keppendur öllu máli og hefur mest vit á því sem fyrir augu og eyru ber. Það voru því ekki góðar fréttir þegar tilkynnt var í fyrra að hann væri hættur í American Idol. Góðu heilli mun hann þó halda áfram að dæma fólk norður og niður í bandarísku útgáfunni af X Factor sem ég vonast til að Stöð 2 eða Skjár einn sýni um leið og þeir fara í loftið. 5

HEIMASÍMI Í HEIMASÍMA

Þegar kóngurinn fer af sviðinu fá aðrir tækifæri til að láta ljós sitt skína. Dómaratríó þessa árs í Idolinu er Steven Tyler, söngvari Aerosmith, Jennifer Lopez og blakki bangsinn Randy Jackson. Miðað við þær klippur sem hafa verið sýndar á Stöð 2 að undanförnu má ljóst vera að þátturinn verður ekki svipur hjá sjón. Munurinn er álíka mikill og að skipta úr Bentley yfir í Trabant. Góð skipti? Ég held ekki. Og allt er það út af einum manni. Það skiptir engu máli hversu skemmtileg, fyndin og frábær Steven Tyler og Jennifer Lopez verða (sem þau reyndar virka ekki). Þau munu

aldrei komast með tærnar þangað sem Cowell hefur hælana. Óskar Hrafn Þorvaldsson

6

GSM ÓHÁÐ KERFI

INTERNET

FyRIR þÁ SEM vIljA STjÓRNA úTGjölduM SÍNuM: GERÐu oKKuR TIlboÐ oG þú boRGAR FAST vERÐ Á MÁNuÐI. 5

6

Komdu á tal.is, hafðu samband í 1817 eða KíKtu í Kaffi í næstu verslun og segðu oKKur hvernig þjónustu þú þarft og hvað þú vilt borga. þú ræður.

MINNI ÓvISSA. MEIRA TAl.


58

bíó

bíódómur Rokland 

Helgin 14.-16. janúar 2011

Skemmtilegt svartagallsraus

U

ndir hrjúfu yfirborði er Böddi besta skinn og viðkvæm sál en hann virðist hafa, eins og svo margur ólánsmaðurinn í gegnum tíðina, lesið yfir sig af Nietzsche. Heimska, grægði og skefjalaus efnishyggja eru eitur í beinum Bödda sem fer hvergi leynt með skoðun sína á samfélaginu og því fólki sem það byggist á. Hann ryður úr sér gremjunni og pirringnum á bloggsíðu sinni á milli þess sem hann þvælist sem stefnulaust rekald um heimabæinn Sauðárkrók, drekkur bjór, sefur hjá, elskar, þráir

Leikstjóri Bullitt látinn Breski leikstjórinn Peter Yates er látinn, 82 ára að aldri. Hans verður líklega fyrst og fremst minnst um ókomna tíð fyrir löggumyndina Bullitt, frá árinu 1968, með Steve McQueen í titilhlutverkinu, og þá ekki síst fyrir magnaðan bílaeltingarleikinn í þeirri mynd. Þar brunaði McQueen um götur San Francisco á Ford Mustang í tíu mínútna atriði á meðan djassinn dunaði. Þessi bílaeltingarleikur er án efa einn sá þekktasti í kvikmyndasögunni og hefur í gegnum árin verið margstældur en sjaldan ef nokkurn tíma toppaður. Yates eyddi þremur vikum í tökur á senunni og nýtti sér fyrri reynslu sína sem ökuþór í kappakstri við útfærsluna á atriðinu. Yates vann sig upp metorðastigann í kvikmyndabransanum og í kringum 1960

frumsýndar

Ástin grípur úlfana

Teiknimyndin Alpha and Omega segir frá úlfunum Kate og Humphrey sem ólust upp í Jesper-þjóðgarðinum og hafa þekkst síðan þau voru yrðlingar. Stéttaskipting í hópnum gerir þeim erfitt fyrir þar sem Kate er dóttir foringja úlfanna, Alpha, en hinn gamansami Humphrey skrapar botninn sem Omega. Stöðu hennar vegna stendur til að þvinga Kate í hjónaband með úlfi úr annarri hjörð með sameiningu hópanna í huga. Áður en af þessu verður hefur þjóðgarðsvörður hendur í hári Kate og Humphrey og þau eru send í annan garð. Kate er hins vegar ákveðin í að uppfylla skyldur sínar og Humphrey ákveður að hjálpa henni að komast heim. Á leiðinni kviknar ást á milli þeirra sem getur haft afdrifaríkar afleiðingar, komist þau yfirleitt á áfangastað. Aðrir miðlar: Imdb 4,5/10, Rotten Tomatoes 14%, Metacritic 36/100.

og fílósóferar. Uppfullur af ofurmennishugmyndum þýska skáldheimspekingsins hefur hann gert sveitunga sinn, Gretti Ásmundarson, að ljósinu í lífi sínu. Alls ekki svo galið þar sem báðir eru þeir útlagar, hvor á sinn hátt. Svartagallsrausið í Bödda á ekki síður erindi við fólk í dag, eftir hrun, en árið 2005 þegar Íslendingar töldu sig vera kórónu sköpunarverksins og miðju alheimsins. Þó er rétt að halda því til haga, þótt sú iðja að bera saman bækur og bíómyndir reyndi hann fyrir sér sem leikstjóri nokkurra sjónvarpsþátta í seríunum The saint og Danger Man. Fyrsta kvikmynd hans í fullri lengd var svo Steve hin líflega söngvamynd McQueen Summer Holiday með var svalur Cliff Richard í aðalhlutað vanda í verkinu. Síðar lá leiðin til Bullitt. Hollywood þar sem Yates festi sig í sessi með Bullitt. Verkefnaval Yates var fjölbreytt og hann á að baki rómantíska gamanmynd, John and Mary, stríðsmyndina Murphy’s War, ævintýramyndina The Deep og fantasíuna Krull. Yates var tilnefndur til Óskarsverðlauna í tvígang, fyrir Breaking Away árið 1979 og árið 1983 fyrir The Dresser sem var gerð eftir leikriti Ronalds Harwood.

sem á þeim byggjast sé fánýt og bjánaleg, að bók Hallgríms er miklu sterkara verk en bíómyndin. Sagan er frekar þvæld og handritið veikasti hlekkurinn. Þetta breytir þó engu um það að Rokland er dágóð skemmtun og tekur nokkra fína spretti. Stórgóður leikhópur hefur þar heilmikið að segja en þar fer Ólafur Darri fremstur í flokki, alveg hreint frábær, í aðalhlutverkinu. Hann tekur Bödda snilldartökum og fer létt með að bera myndina á sínum breiðu herðum. Elma Lísa Gunnarsdóttir er sjarmerandi og

hryllingur Enn eitt fr amhaldið af fr amhaldi

Vonarglæta í leikhúsi

Burlesque fjallar um samnefnt leikhús sem er á niðurleið. Cher leikur Tess, sem er fyrrverandi dansari og eigandi hússins. Hún stendur í ógnarbasli við að halda rekstrinum gangandi, fjármálin eru í rúst og leikararnir uppteknari af eigin persónulegu vandamálum en því sem þeir eiga að gera á sviðinu. Og síðast en ekki síst hefur auðmaður áhuga á að eignast húsið. Smábæjarstúlkan Ali, sem sjálf Christina Aguilera leikur, er ráðin sem þjónustustúlka í Burlesque. Hún heillast af leikhúsinu og fær með hjálp vina sinna í húsinu tækifæri til að láta rætast draum sinn um að leika á sviði. Ekki spillir fyrir að hún syngur eins og engill þannig að allt í einu fara hjólin að snúast í rétta átt og hún dregur fólk í leikhúsið á ný. Aðrir miðlar: Imdb 6,2/10, Rotten Tomatoes 37%, Metacritic 48/100.

Lögreglumaðurinn Mark Hoffman er fláráður skrattakollur sem hefur tekið við kefli pyntinga og ógeðslegra morða af hinum eina sanna Jigsaw.

Þrívíðar limlestingar

Spennuhrollurinn Saw var ein allra hressilegasta bíómyndin í hryllingsdeildinni árið 2004 enda fersk, ógnvekjandi, spennandi og mátulega ógeðsleg. Snældugeðbilaði raðmorðinginn Jigsaw var kynntur til leiks í Saw þar sem hann gerði ekki ómerkari mönnum en Cary Elwes og Danny Glover lífið leitt. Framhaldsmyndunum hefur verið dælt út mjög reglulega og þótt engin þeirra hafi nálg­ ast fyrstu myndina að gæðum er sú sjöunda að detta inn í kvikmyndahús um helgina. Saw 3D er sögð vera sú síðasta í bálknum og eins og nafnið gefur til kynna er fólki nú misþyrmt í þrívídd.

D

Lífrænt eplaedik Öflugt til hreinsunar líkamans – beint frá náttúrunni • 100% lífrænt • Ósíað og óhitað • Inniheldur móðuredik Fáanlegt í flestum matvöruverslunum

skemmtilegan svip á fjölskrúðugt persónugalleríið. Þorsteinn Bachmann stelur síðan öllum sínum senum en hann hefur Það skiptast á skin og skúrir hjá Bödda og Döggu í átt svo marga góða Roklandi. spretti undanfarið að tekst að vekja samúð með fláráðri maður er farinn að brjóta heilann smábæjardruslu og Lára Jóhanna um hvenær í ósköpunum hann varð Jónsdóttir er heillandi í mikilvægu skemmtilegur leikari. Það eru sem aukahlutverki. Stefán Hallur Stef- sagt fyrst og fremst góðir leikarar ánsson glansar í hlutverki óþolandi sem breiða yfir gallana og skila bróður Bödda og Hilmir Snær, Roklandi í mark með þó nokkrum Laddi og Steinn Ármann setja stæl. Þórarinn Þórarinsson

Það er nóg í gangi í Saw 3D en hringurinn er farinn að þrengjast verulega ...

r. Lawrence Gordon (Cary Elwes) var í vægast sagt vondum málum þegar við skildum við hann í lok Saw. Þar hafði hann verið leiksoppur Jigsaw, sem vildi meðal annars refsa lækninum fyrir framhjáhald og að hafa ekki brugðist rétt við greiningu á krabbameinsæxli í heila morðingjans. Í lok myndarinnar skreið Gordon út í óvissuna eftir að hafa sagað af sér annan fótinn við ökkla og áhorfendur hugðu honum vart líf. Síðan hefur lítið spurst til Gordons þótt á hann hafi verið minnst af og til í síðari Saw -myndum. Hann mætir hins vegar aftur til leiks í Saw 3D sem fastlega má gera ráð fyrir að verði síðasta myndin í flokknum þannig að Carey Elwes fær að loka hringnum sem byrjaði fyrir sjö árum. Morðinginn Jigsaw gerði sér það að leik að gefa sérvöldum fórnarlömbum sínum kost á því að leysa viðbjóðslegar þrautir, sem gætu kostað þau lífið á viðbjóðslegan hátt, en gefa

þeim frelsi tækist þeim að klára það sem fyrir þau var lagt. Það sem helst stóð Jigsaw fyrir þrifum í skuggalegri iðju sinni var að hann var þjakaður af krabbameini sem dró hann að lokum til dauða eitthvað í kringum fjórðu mynd eða svo. Morðin hafa þó haldið áfram í hans nafni þar sem honum hafði tekist að smita geðveilu sinni yfir á aðra, og þá ekki síst fórnarlömb hans sjálfs sem héldu lífi við illan leik. Lögreglumaðurinn Mark Hoffman (Costas Mandylor) hefur haldið nafni Jigsaw á lofti í síðustu myndum. Hann kom fyrst við sögu í þriðju Saw-myndinni en hefur verið áberandi í þeirri fimmtu og sjöttu og lýkur nú keppni í þeirri sjöundu. Það er nóg í gangi í Saw 3D en hringurinn er farinn að þrengjast verulega um Hoffman og lögreglukona í hans umdæmi gefur sig fram við innra eftirlit lögreglunnar og býðst til að fletta ofan af Hoffman gegn því að öryggi hennar verði tryggt. Hoffman situr ekki heldur auðum höndum

og beinir spjótum sínum nú að sjálfshjálpar-gúrúinum Bobby Dagen (Sean Patrick Flanery) sem hefur náð frægð og frama með lygasögum um að hann hafi sloppið lifandi úr klóm Jigsaw. Hann stjórnar sjálfshjálparhópi f yrir lifandi fórnarlömb morðingjans en verður ekki kápan úr því klæðinu að upphefja sig á nafni brjálæðingsins. Sögur fleiri einstaklinga og óheppinna fórnarlamba fléttast síðan inn í þetta allt saman, þar á meðal fyrrnefnds Lawrence Gordon sem er ekki alveg í lagi eftir viðbjóðinn sem hann gekk í gegnum í boði Jigsaw fyrir nokkrum árum. Aðrir miðlar: Imdb 5,7/10, Rotten Tomatoes 11%, Metacritic 24/100.

bíó

Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is


bíó 59

Helgin 14.-16. janúar 2011

Of mikil velsæld skapar vesæld

U

ppreisnarmaðurinn og blogg­ vargurinn Böddi Steingríms mætir til leiks í bíómyndinni Rokland um helgina. Myndin er byggð á sam­ nefndri skáldsögu Hallgríms Helgasonar sem segist bíða spenntur eftir því að sjá hvernig Böddi spjarar sig í bíó. „Það er alltaf gaman að sjá bók eftir sig á hvíta tjaldinu þannig að maður er spenntur og vonar það besta. Þetta verður væntanlega eitthvað aðeins öðruvísi en maður sá þetta fyrir sér og [Ólafur] Darri kemur áreiðanlega með einhverja nýja vídd í persónuna.“ Bödda er lýst sem andans manni í ríki efnishyggjunnar og á bloggi sínu les hann yfir græðgisvæddri hjörðinni sem hann

ber takmarkaða virðingu fyrir. Bókin kom út nokkrum árum fyrir hrun og var tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna árið 2005. „Böddi kom fram í miðju góðærinu gegn öllu neysluæðinu og efnishyggjunni og var með þetta slagorð: „Of mikil vel­ sæld skapar vesæld.“ Það verður athyglis­ vert að sjá hvernig sá boðskapur virkar í dag, segir Hallgrímur. Hallgrímur segist ekki hafa fylgst mjög náið með gerð myndarinnar og að hann hafi alls ekki andað ofan á hálsmálið á leikstjóranum, Marteini Þórssyni. „Ég þoli það ekki sjálfur ef einhver gerir það við mig þannig að ég veit að maður á að sleppa því.“

[Ólafur] Darri kemur áreiðanlega með einhverja nýja vídd ... Rokland er önnur skáldsaga Hallgríms sem er kvikmynduð en Baltasar Kormákur tók 101 Reykjavík sínum tökum fyrir nokkrum árum.

Coen-vestri á toppinn Coen-bræðurnir Ethan og Joel hafa hitt í mark eina ferðina enn og nú með endurgerð á John Wayne-vestranum True Grit þar sem Jeff Bridges endurtekur rullu gamla harðjaxlsins. Myndin fór á toppinn í miðasölu í Bandaríkjunum um síðustu helgi og ruddi gamanmyndinni Little Fockers úr fyrsta sætinu. Þrátt fyrir glæstan feril hefur engin Coen-mynd, hvorki fyrr né síðar, halað inn jafn margar milljónir dollara á fyrstu sýningardögunum.

KJÚKLINGABRINGA FABRIKKUNNAR Glóðargrilluð kjúklingabringa með brieosti, parmaskinku, íslensku bankabyggi og kókoskarrýsósu.

Góðir skór á börnin St. 20-27 kr. 6.495.-

St. 28-35 kr. 6.995.-

þægilegur matur

FYRIR SÁLINA PRÓFAÐU EINN AF LÉTTU RÉTTUNUM OKKAR.

St. 20-27 kr. 6.495.-

UNGFRÚ REYKJAVÍK Fabrikkusalat

St. 28-35 kr. 6.995.-

Sesarsalat SALATVEFJUR Fabrikkunnar

VISSIR ÞÚ AÐ ÞÚ GETUR: - fengið alla hamborgara í speltbrauði - skipt út frönskunum fyrir ferskt salat - skipt út kjötinu fyrir portobellosvepp

Latibær er kominn í DVD tækin fyrir börnin Latibær ® & © 2010 Latibær ehf. Öll réttindi áskilin.

Opið virka daga 12-18 laugardag 12-16 www.xena.is

BORÐAPANTANIR

ÓKEYPIS DVD Á MÁNUDÖGUM

FLJÓTLEGT Í HÁDEGINU

Í síma 575 7575 og á fabrikkan@fabrikkan.is

Alla mánudaga í janúar fylgir ókeypis Fabrikku DVD diskur* með barnaefni með hverri seldri máltíð á meðan birgðir endast.

Meðalbiðtími eftir mat á Fabrikkunni er aðeins 8 mínútur frá því að pöntun er tekin.

* Athugið ekki Latabæjar diskur.

Grensásvegi 8 -108 RVK Sími: 517-2040


60

tíska

Helgin 14.-16. janúar 2011

Með mikið tískuvit

Kynþokkafullar myndir fyrir gott málefni

Katie Holmes er ein af fáum stjörnum sem forðast sviðsljósið eins og heitan eldinn. Nú í febrúar mun hún þó prýða forsíðu tískutímaritsins Elle og talar opinskátt um tískukennd fjögurra ára dóttur sinnar, Suri Cruise. „Dóttir mín er með sterka tískuvitund og kaupæði á háu stigi. Hún elskar háhælaða skó, gengur aðallega í kjólum og neitar að fara í buxur. Oftar en ekki segir hún mér að skipta um föt vegna þess hversu illa þau passi saman. Hún er ótrúleg.“ Suri mun eiga farsælan farveg þegar kemur að tísku og við fáum áreiðanlega að sjá meira af henni á næstu árum.

Heillaðar af gervinu

Hægt er að taka upp á ýmsu þegar kemur að því að vekja áhuga almennings. Sómalska fyrirsætan Waris Dirie, 46 ára, hefur aldrei verið glæsilegri og hefur verið fengin til að sitja fyrir á nærfötunum einum klæða fyrir gott málefni. Klæðleysið hefur lítið að gera með málstað herferðarinnar en með þessu móti reynir hún að beina athyglinni að afrískum konum. Hún segir að aðstæður kvenna í þróunarlöndum séu gríðarlega slæmar, frelsi þeirra takmarkað og tími sé til kominn að taka til hendinni.

Þriðjudagur: Leggings: Primark Pils: H&M Peysa: H&M Skór: Frá jólasveininum

5

dagar dress

Það er með ólíkindum hversu mikil útlitsdýrkun ríkir í okkar vestræna heimi. Fjöldi þeirra einstaklinga sem láta sér sína náttúrulegu fegurð nægja er mun minni en við gerum okkur grein fyrir. Nú á dögum telst náttúruleg fegurð langt í frá náttúruleg. Bendum á fallega stelpu sem hefur ekki ennþá gengist undir lýtaaðgerð – falleg frá náttúrunnar hendi. Við hugsum lítið út í það hversu miklum tíma og peningum þessi stelpa hefur eytt í útlit sitt. Kvenþjóðin er með vissu stærri hópurinn í samfélaginu sem beygir sig undir þessa ákveðnu dýrkun. Meðvitað fegrum við útlit okkar með einum eða öðrum hætti og þykir það jafn sjálfsagt og að klæða okkur á morgnana.

tíska

Kolbrún Pálsdóttir skrifar

Mun fleiri stelpur en strákar hafa lagst undir hnífinn til þess að uppfylla þær kröfur sem samfélagið gerir til þeirra. Fyrir ekki svo löngu þótti þetta mikið feimnismál og fáar sem höfðu látið verða af aðgerðinni töluðu opinberlega um hana. En nú hefur þetta undið upp á sig á stuttum tíma. Strax á unglingsaldri sækjast stelpur eftir því að fá stærri brjóst, varafyllingu eða leyfa aukakílóunum að fjúka með skurðaðgerðum. Auk sílíkonbrjósta og annarra aðgerða sækjast stelpur eftir ýmiss konar breytingum. Hinn náttúrulegi háralitur fær sjaldan að njóta sín, fölur húðlitur okkar Íslendinga er kaffærður af þeim brúna og hárlengingar gjarna festar við hárið svo að það sýnist lengra og þykkara. Að vissu leyti eru þessar útlitsbreytingar okkar komnar út í öfgar. Hver er það sem fær að ákveða að stór brjóst eigi að vera ríkjandi? Eða þá að músarliturinn, þjóðarháralitur okkar Íslendinga, eigi ekki að vera sýnilegur? Hversu langt erum við tilbúnar að ganga? Þetta er komið út á hættulegar brautir og við verðum að fara að vakna upp af veruleikafirrtum draumum og sætta okkur við okkar fallega útlit. Við erum jú fallegustu konur heims.

Mánudagur: Kjóll: H&M Bolur: Next Leggings: Zara Skór: Zara

Armbeygjur á einum fæti Una Björg Ingvarsdóttir er spræk fjögurra ára stelpa sem æfir fimleika, er í söngskóla og leikskólanum Fálkaborg. „Uppáhaldsliturinn minn er fjólublár, bleikur, gull og silfur en mér finnst flottast að vera í gulllitum fötum. Svo finnst mér skemmtilegast að vera í kjólum og sparifötum og nýju uppáhaldsskórnir mínir eru þeir sem jólasveinninn gaf mér í skóinn. Háhælaðir prinsessusskór.“ Unu finnst alltaf skemmtilegt að leika sér en í leikskólanum finnst henni skemmtilegast að róla. „Þegar ég er í leikskólanum finnst mér alltaf gaman að róla. En þegar ég er heima þá finnst mér skemmtilegast að horfa á mynd. Besta vinkona mín er Birta en mamma er uppáhaldið mitt. Líka hundurinn minn, pabbi og bara allir í fjölskyldunni.“ Þegar hún átti að svara spurningunni um einhverja leynda hæfileika var hún ekki sein til svars: „Ég get auðveldlega gert armbeygjur á einum fót.“

Fimmtudagur: Skór: Accessories Veski: H&M Kjóll: H&M Sokkabuxur: Primark

Í DAG FÖSTUDAG

Miðvikudagur: Stuttbuxur: Zara Bolur: Zara Hálsmen: Heimagert Skór: Búð í London Leggings: Primark

Pizzaveisla í Kosti! Pizza og gos McCain og Pepsi ................ ................ 699 kr/pk*

.

Pepperoni eða ostapizza * Pepsi 2l eða Pepsi Max 2l *

Föstudagur: Skór: Zara Leggings: Zara Pils: Pumpkin patch Bolur: Adams Peysa: Prjónuð af ömmu Hárband: H&M Eyrnalokkar: Accessories


Allt aรฐ 60% afslรกttur


62

tíska

Helgin 14.-16. janúar 2011

Ný ritstýra Vogue París

Veisla fyrir augað

Nú hefur Carine Roitfeld látið af störfum sem ritstýra franska tískutímaritsins Vogue, en því starfi hefur hún gegnt síðasta áratug. Eftirkona hennar er tískudrottningin Emmanuelle Alt sem hefur unnið við uppsetningu blaðsins í ellefu ár. Vinskapur þeirra tveggja hefur alltaf verið náinn og stíll þeirra svipaður. Carine telur að Emmanuelle sé rétti einstaklingurinn í starfið og muni breyta blaðinu til hins betra. Gagnrýnendur telja þó að þær hafa of líkan stíl og smekk til þess að blaðið nái að taka nýja stefnu.

Nú eru tuttugu ár liðin síðan tískuvörufyrirtækið Dolce & Gabbana hóf framleiðslu á fatnaði fyrir karlmenn. Í tilefni þess hefur fyrirtækið gefið út bókina Uomini sem sýnir svarthvítar myndir af karlmönnum í allri sinni dýrð. Bókin er mikil veisla fyrir augað og voru eftirsóttustu karlmannsfyrirsætur heims á borð við Doug Porter og David Gandy fengnar til að sitja fyrir á lítilli brók. Myndirnar voru teknar af heimsþekkta ljósmyndaranum Mariano Vivanco sem hafði það að markmiði að láta staðalímyndir karla koma vel í ljós. Hetjur, hermenn og íþróttamenn, svo dæmi séu nefnd. Bókina er hægt að nálgast bæði á Veraldarvefnum og í verslunum Dolce & Gabbana.

 K auptu stílinn Kei$ha

Oasis 23.994 kr.

Emmanuelle Alt

Carine Roitfeld

Hlustar á sína innri rödd

Friis & Companys 2.290 kr.

23

ára gamla söngkonan Kei$ha skaust upp á stjörnuhimininn fyrir ekki svo löngu. Hún sló í gegn með rödd sinni jafnt sem klæðaburði og viðhorf hennar til lífsins vakti mikla athygli. Hún er lífsglöð og lætur ekkert stoppa sig þegar kemur að framkomu. Hún segist aðeins hlusta á sína innri rödd, lætur gagnrýni hvergi stoppa sig og líður vel í sínu eigin skinni. Klæðaburður hennar er einstæður og hún er alltaf flott til fara. Bandarísku tónlistarverðlaunin voru afhent nýlega og að sjálfsögðu lét söngkonan sig ekki vanta.

ÚTSÖLULOK

Army.is 1.500 kr.

Deres 5.990 kr.

Sparkz 6.990 kr.

20-60% afsláttur Opið laugardag 11-16

GS skór 26.990 kr.

Lín Design Laugavegi 176 Sími 533 2220 www.lindesign.is


Helgin 14.-16. janúar 2011

Hrollvekjandi auglýsingar Sköllótt fegurðardrottning Á morgun, laugardaginn 15. janúar, verður fegursta kona Bandaríkjanna krýnd. Þetta er ein stærsta fegurðarsamkeppni heims og er það mikill heiður að hreppa titilinn Ungfrú Ameríka. Keppendurnir eru 53 talsins en Ungfrú Delaware hefur stolið senunni og verið hvað mest í fjölmiðlum. Kayla Martell, sem kemur frá Milford, Delaware, er 22 ára. Hún hefur einkennilegt útlit og þjáist af ættarfylgjuskalla. Hármissinn segir hún hafa verið erfiðan á sínum tíma en en að hann sé ekki feimnismál lengur. Hún vill vera góð fyrirmynd fyrir aðra sem eru hrjáðir af sama vandamáli og vonar hún eftir að stuðla að jákvæðri umfjöllun um sjúkdóminn. Í nýlegu viðtali sagði hún frá því að hárkollan væri alltaf á sínum stað þegar hún kæmi fram. Í uppáhaldi væri síð, ljós hárkolla en í rauninni færi það algjörlega eftir skapinu hverju sinni hvaða litur yrði fyrir valinu. -kp

Nýjasta herferð bandaríska tískufyrirtækisins American Apparel hefur valdið gríðarlegri umfjöllun síðustu daga. Auglýsingarnar brjóta allar hefðir og eru öðruvísi en við má búast frá fyrirtækinu. Gefið er upp að fyrirsæturnar vinni almennt ekki sem slíkar heldur séu ungar stelpur úr ýmsum stéttum samfélagsins. Þar er sagt frá högum stúlknanna og talið er að herferðin brjóti gegn persónulegum rétti þeirra. Þær eru ósmekklega lítið klæddar eða með óvenjulega mikinn hárvöxt á líkama. Gagnrýnendur telja þetta vera heldur hrollvekjandi auglýsingar og hafa þær verið bannaðar víðsvegar í heiminum. -kp Ljósmynd/Nordic Photos/Getty images

Óvenjuleg tískusýning

Ljósmynd/Nordic Photos,

Fatahönnuðurinn færi, Stella McCartney, kynnti nýjustu fatalínu sína með óvenjulegum hætti á dögunum. Hún tók undir sig fjögurra hæða húsnæði í New York og hélt heljarinnar samkomu þar sem almenningur gat komið og hlýjað sér með tebolla og fylgst með fyrirsætunum sýna flíkur hennar. Á fyrstu hæðinni voru sýningarstúlkur sem sýndu glæsilegan samkomufatnað. Á annarri hæðinni voru töskur og aðrir fylgihlutir með áherslu á sjöunda áratuginn og á þeirri næstu voru snyrtivörur kynntar. Því ofar sem gestir leituðu því meira varð fjörið. Á efstu hæðinni flæddi kampavínið, kórstelpur sungu ljúfa tóna og hægt var að fylgjast með nýjustu nærfatalínu Stellu. Sýningin vakti mikla athygli og hönnun hennar mikla lukku (myndin er frá sýningunni). -kp

Getty

Ljósmynd/Nordic Photos/Getty images

Reiðklúbbar Íshesta í vetur Hefur barnið þitt brennandi áhuga á hestum? En vantar hestinn? Hestur í fóstur er reiðklúbbur fyrir börn sem hittist einu sinni í viku með leiðbeinendum. Mikil áhersla er lögð á að börnin læri hvað felst í því að eiga hest og að hverju þurfi að huga í umhirðu hesta.

NÆSTA ÚTHLUTUN ÚR HÖNNUNAR­ SJÓÐI AURORU VERÐUR Í MARS 2011 ��������������� FRESTUR TIL AÐ SKILA INN UMSÓKNUM RENNUR ÚT 15. FEBRÚAR. ÖNNUNARSJÓÐUR Auroru hefur að markmiði að skjóta styrkum stoðum undir íslenska hönnun með því að veita hönnuðum og arkitektum fjárhagslega aðstoð. Nánari upplýsingar um úthlutaða styrki og leiðbeiningar vegna umsókna er að finna á www.honnunarsjodur.is. Umsóknir og fyrirspurnir sendist á info@ honnunarsjodur.is � Seinni úthlutun úr sjóðnum, fyrir árið 2011, verður á haust­ mánuðum � Umsóknarfrestur auglýstur síðar � Hönnunarsjóður Auroru

H

Hönnun: Gunnar Vilhjálmsson, www.gunnarvilhjalmsson.net

Ertu fulltrúi, ráðgjafi eða teppahreinsir? Árlega fletta Íslendingar 100 milljón sinnum upp á Já.is og Símaskráin kemur út í 150 þúsund eintökum.

Laus pláss á laugardögum kl. 12:00! Við erum að byrja aftur með hinn geysivinsæla reiðklúbb Íshesta sem verður á sunnudögum frá kl. 11-14:00. Leiðbeinandi verður Svandís Dóra Einarsdóttir leikkona, sem er vinsæll fararstjóri í sumarferðum Íshesta. Þetta er frábært tækifæri fyrir þá sem vilja njóta hestamennskunnar en hafa ekki tíma til að eiga hesta sjálfir. Nánari upplýsingar; Íshestar-Sörlaskeið 26-220 Hafnarfjörður S: 555-7000. info@ishestar.is - www.ishestar.is

Ef þú vilt breyta skráningu þinni hafðu þá samband við þjónustufulltrúa okkar í síma 522 3200, farðu inn á Já.is eða sendu tölvupóst á ja@ja.is.

Skráningum í Símaskrána lýkur 31. janúar.

-er svarið

ENNEMM / SÍA / NM44258

Reiðklúbbur fullorðinna


Helgin 14.-16. janúar 2011

leikhús Aðsvif á 50. sýningu Fjölskyldunnar

Tilvalið fyrir fundinn eða starfsmannapartýið!

Úr sýningunni Fjölskyldan þar sem Sigrún Edda Björnsdóttir og Margrét Helga Jóhannsdóttir fara á kostum. Ljósmynd/Borgarleikhúsið

„Er læknir í salnum,“ var hrópað upp, sýningin stöðvaðist og tveir stukku til bjargar „Ég stumraði yfir henni ásamt öðrum lækni og við fórum með hana fram og biðum þar til sjúkrabíll kom á staðinn. Hún raknaði úr rotinu og jafnaði sig fljótt.“

V

PRÓTÍNBOMBUR! H R E I N

Í S L E N S K

F Æ Ð U B Ó T

ið gleymum seint 50. sýningunni á Fjölskyldunni,“ segir Hilmir Snær Guðnason, leikstjóri sýningarinnar sem sýnd er í Borgarleikhúsinu. Kona á miðjum aldri fékk aðsvif við upphaf sýningarinnar á föstudaginn var. Uppi varð fótur og fit og kallað var á lækni úr salnum. Ung kona hljóp yfir þó nokkrar sætaraðir í átt að konunni en fyrstur á staðinn var Óttar Guðmundsson læknir. Stöðva varð sýninguna á meðan konan var flutt úr salnum og eftir sat fólk í óvissu um hvað gerst hafði þar til Hilmir Snær steig upp á svið og lýsti því yfir að konunni liði betur. Hann bætti svo um betur og greindi frá batnandi líðan konunnar í leikhléi. Óttar Guðmundsson segir að liðið hafi yfir konuna. „Ég stumraði yfir henni ásamt öðrum lækni og við fórum með hana fram og biðum Hilmir Snær, leikstjóri sýningarinnar, og Óttar Guðmundsson læknir.

Bikiníbomba kynnir barnaföt Bikiníbomban brjóstagóða, Katie Price, sem kallaði sig eitt sinn Jordan, kynnti á dögunum nýjar fatalínur sínar. Um er að ræða fatalínurnar KP Baby og KP Equestrian. KP Baby er barnafatalína hinnar lukkulegu ljósku en KP Equestrian er reiðfatalína ungfrúarinnar sem hefur gríðarlega mikinn áhuga á hestum. Hún á meðal annars hest sem ber nafnið Klæðskiptingur. Eftir því sem næst verður komist hlaut fatnaðurinn góðar undirtektir.

Fæst í Bónus

Samkvæmt skýrslu Matís er harðfiskur hollari en áður var talið. Langhollasti þorramaturinn.

Katie Price gefur ekkert eftir í stellingunum þegar ljósmyndarar eru annars vegar. Nordic Photos/Getty

þar til sjúkrabíll kom á staðinn. Hún raknaði úr rotinu og jafnaði sig fljótt,“ segir hann. Hilmir Snær segir að þetta hafi farið betur en á horfðist í upphafi en einnig að þetta væri ekki í fyrsta sinn sem slíkt henti. „Nei, alls ekki. Svona atvik hafa oft gerst á ferlinum – hann er jú að lengjast. Ég man eftir þremur tilvikum. Tilfinningin er afar sérstök og sjokkerandi fyrir alla, jafnt leikarana sem fólkið í salnum. Okkur er kippt út úr leiklistinni inn í veruleikann,“ segir hann, en þegar vel fari skaði slíkt ekki sýningarnar. „Yfirleitt er það þannig að leikararnir fá meiri samkennd úr salnum og stemningin verður mjög sérstök. Það hjálpast allir að við að gera gott úr þessu. Í þetta skiptið vissum við að konan var komin til sjálfrar sín og ástandið ekki grafalvarlegt. gag@ frettatiminn.is


dægurmál 65

Helgin 14.-16. janúar 2011

Natalie ber í auglýsingu Leikkonan frábæra, Natalie Portman, er í djarfari kantinum í nýrri auglýsingu fyrir Dior-ilmvatnið Miss Dior Cherie. Þar berar hún efri hluta líkamans í kynþokkafullri stellingu. Þetta er í fyrsta sinn sem Portman leikur í auglýsingu á vegum Dior-fyrirtækisins en sennilega ekki það síðasta.

Á hljómgrunnur.is er að finna aðgengilegt yfirlit yfir tónlistarviðburði sem eru fram undan. Rokk, djass, popp, klassík og allt þar á milli. Föstudagur 14. janúar Silfurberg lýsir upp skammdegið Café Rósenberg kl. 22 Hljómsveitin Silfurberg ætlar að koma saman á Rósenberg um næstu helgi og rifja upp sumarið 2010 og flytja þjóðlög frá Norðurlöndunum sem meðlimir útsettu í sameiningu síðastliðið sumar. Aðgangur 1.000 kr. en 500 fyrir nemendur. Laugardagur 15. janúar Nýárstónleikar Salon Islandus Salurinn, Kópavogi, kl. 17 Á efnisskrá tónleikanna er Vínartónlist og önnur sígild tónlist í léttari kantinum. Haldið verður áfram á þeirri braut sem mörkuð var með tónleikunum nú í janúar og flutt nokkur vinsæl dægurlög. Þá mun afmælisbarnið Franz Liszt koma við sögu. Aðgangur 2.900 kr. Silfurberg lýsir upp skammdegið – á ný Café Rósenberg kl. 22 Aðgangur 1.000 kr. en 500 fyrir nemendur. Agent Fresco, Rökkurró Sódóma Reykjavík kl. 22 Hljómsveitin Agent Fresco hefur staðið í stórræðum undanfarið ár og í lok nóvember kom út breiðskífan A Long Time Listening. Hún vakti mikla athygli sem skilaði henni svo inn á marga árslistana. Fresco eru því í blússandi gír þessa dagana og munu undirstrika það með tónleikunum á Sódómu. Aðgangur 1.000 kr. Sunnudagur 16. janúar Leikið af fingrum fram Norræna húsið kl. 15 Fyrstu jazztónleikar 15:15 tónleikasyrpunnar í Norræna húsinu. „Leikið af fingrum fram“ er yfirskrift tónleikanna, en þá munu Helga Laufey Finnbogadóttir píanóleikari, Gunnar Hrafnsson kontrabassaleikari og Einar Valur Scheving trommuleikari leiða saman hesta sína. Aðgangur 1.500 kr. en 750 fyrir öryrkja, eldri borgara og nemendur.

Hin nýja Lisbeth Salander

Það er óhætt að segja að leikkonan Rooney Mara hafi þurft að breyta sér mikið fyrir hlutverk sitt sem Lisbeth Salander í bandarísku útgáfunni af Karlar sem hata konur eftir Stieg Larsson í leikstjórn Davids Fincher, eins og myndirnar hér að ofan bera með sér.

Mara sem Lisbeth Salander á forsíðu tímaritsins W.

Mara eins og venjulega.


66

dægurmál

Helgin 14.-16. janúar 2011

Tenór stýrir menningarvef

Ó

perusöngvarinn Gunnar Guðbjörnsson hefur ekki sungið sitt síðasta en hann hefur lagt sönginn á hilluna til að stýra menningarvefnum Menningarpressunni á Pressunni. Vefurinn var opnaður í október en Gunnar segir að hugmyndin sé ársgömul. „Mér fannst vanta fjölmiðil sem sinnti menningu. Eftir talsverðar bollaleggingar varð niðurstaðan sú að netið væri hentugt fyrir slíkan miðil þar sem kostnaður við framkvæmdina er ekki óyfirstíganlegur. Lengi vel stefndi ég á að stofna sjálfstæðan vef en þrátt fyrir að

það sé ekki dýrasta leiðin til að búa til menningarfjölmiðil kostar það samt sitt og kreppan auðveldaði ekki hlutina. Það sem var ekki síður þrándur í götu var markaðssetning og kynning slíkas miðils. Hugmyndin dó þó ekki alveg og einhvern tíma í haust barst þetta í tal við ritstjóra Pressunnar, Steingrím Sævarr Ólafsson. Hann skoðaði hugmyndir mínar með öðru ráðandi fólki á Pressunni og tveimur vikum síðar var Menningarpressan orðin að veruleika inni á pressan.is. Ég held að það sé óhætt að segja að fólk í menningu sé Pressunni mjög þakk-

látt fyrir að hleypa þessu inn hjá sér. Það að komast að hjá leiðandi vefmiðli hefur einfaldlega gert gæfumuninn við að starta þessu og þurfa ekki að sjá um alla framkvæmdina við að búa til og kynna vefinn,“ segir Gunnar. Og viðtökurnar hafa verið góðar að sögn Gunnars. „Við höfum smátt og smátt fengið auknar heimsóknir, sem er auðvitað frábært og sýnir að það er þörf fyrir miðil sem sinnir menningunni í sinni breiðustu mynd,“ segir Gunnar. oskar@frettatiminn.is

Aldrei óstelandi Nýr leikhópur tekst á við

ÍSLENSKA SIA.IS 52209 01/11

Útlagapar í þröngu rými PÁLL ÓSKAR OG EUROVISIONSTJÖRNUR ÍSLANDS Í KÖBEN 5. MAÍ 2011

L

EINSTÖK TÓNLISTARUPPLIFUN FYRIR HÓPA OG KLÚBBA.

VERÐ Á MANN FRÁ: 89.900 * KR. Í TVÍBÝLI 99.900 * KR. Í EINBÝLI GESTASÖNGVARAR: Icy-hópurinn (Pálmi Gunnarsson, Eiríkur Hauksson, Helga Möller) Stebbi & Eyfi Björgvin Halldórsson Hera Björk Jóhanna Guðrún Selma Björns Friðrik Ómar Regína Ósk Eurovision-stórtónleikar í Cirkus í Kaupmannahöfn þar sem Páll Óskar skemmtir ásamt fjölda söngvara sem hafa allir tekið þátt í söngvakeppninni á árum áður. Tónleikarnir fara fram undir borðhaldi þar sem snæddur verður glæsilegur þriggja rétta kvöldverður meðan listamennirnir skemmta gestum. Síðan verður dansleikur og stanslaust stuð til kl. 02.00 þar sem Páll Óskar sér um tónlistina og heldur uppi fjörinu eins og honum er einum lagið. Nánari upplýsingar á www.icelandair.is

*Innifalið: Flug, flugvallarskattar, gisting með morgunverði í eina nótt, aðgöngumiði á tónleika Páls Óskars og EUROVISION-stjarna ásamt þriggja rétta kvöldverði, aðgöngumiða á dansleik.

Halla er einhver sterkasta kvenhetja íslenskra leikbókmennta.

eikhópurinn Aldrei óstelandi frumsýnir á morgun, laugardag, hið sígilda leikverk Jóhanns Sigurjónssonar um Fjalla-Eyvind. Verkið er sett upp í svo litlum sal að einungis 36 manns komast í sæti á hverri sýningu. „Nándin milli leikara og áhorfenda gerist varla meiri,“ segir leikstjórinn, Marta Nordal. „Þetta eru bara tvær sætaraðir þannig að þetta reynir mjög mikið á leikarana, ekki síst þar sem við erum að vinna með hundrað ára gamlan texta. Þannig að þetta er mikil ögrun fyrir leikarana.“ Edda Björg Eyjólfsdóttir leikur Höllu í verkinu og segja má að þær vinkonurnar, hún og Marta, hafi myndað leikhópinn í kringum þetta tiltekna stykki. „Þetta byrjaði þannig að við sátum vinkonurnar, ég og Edda Björg, yfir kaffibollum og vorum að spá í hvað okkur langaði að setja upp. Ég hef alltaf verið ofsalega hrifin af þessu verki frá því ég las það fyrst og það varð ofan á. Þessi sterka ástarsaga og sýn Jóhanns á samband karls og konu höfðar mjög sterkt til mín. Allar þessar miklu og heitu tilfinningar. Halla er einhver sterkasta kvenhetja íslenskra leikbókmennta.“ Eftir að þær voru búnar að velja sér verk fóru þær Marta og Edda að smala saman leikurum og þannig varð hópurinn Aldrei óstelandi til. „Nafn

Sýnir ljósmyndir frá Finnlandi

Þessa dagana stendur yfir ljósmyndasýning Bjargar Þorsteinsdóttur í anddyri Norræna hússins. Björg, sem er menntuð í myndlist í Reykjavík, Stuttgart og París, var staðarlistamaður í bænum Pori í Finnlandi á síðasta ári. Þar vann hún að mestu við ljósmyndun og hélt sýningu í boði PortaitS galleria. Myndirnar á sýningunni, sem eru sextán Hér má sjá eitt af verkum talsins, eru allar úr kirkjugarðinum í Pori. Bjargar sem eru til sýnis.

Hveitikím 23 nauðsynleg vítamín og steinefni 28% prótein

MIDI.IS MIÐASALA 527 2102 Fæst í öllum helstu matvöruverslunum.


Helgin 14.-16. janúar 2011

Gunnar Guðbjörnsson er sæll og glaður með þann árangur sem Menningarpressan hefur náð. Ljósmynd/Hari

Ey vind og Höllu

Aðeins 36 manns geta séð hverja sýningu á FjallaEyvindi.

hópsins er dregið af Fjalla-Eyvindi þar sem kerling á bænum sagði um hann ungan að hann væri aldrei óstelandi.“ Marta segir hittast svo skemmtilega á að í ár séu liðin hundrað ár frá því Leikfélag Reykjavíkur setti Fjalla-Eyvind á svið, árið 1911. „Þetta er nú bara skemmtileg tilviljun og var alls ekki úthugsað.“ Auk Eddu Bjargar Eyjólfsdóttur fara Guðmundur Ingi Þorvaldsson, Valdimar Örn Flygenring og Bjartur Guðmundsson með hlutverk í Fjalla-Eyvindi. Hópurinn sýnir leikritið í Norðurpólnum í grennd við Gróttu og hefst frumsýningin klukkan 15 á laugardag.

Gæðafiskur er framleiddur með kældri framleiðsluaðferð sem tryggir ferskleika og næringargildi vörunnar. Gæðafiskur inniheldur ríflega fimmfalt meiri næringu en sama þyngd af ferskum ýsuflökum.

HOLLUSTA

Plötuhorn Dr. Gunna

Sería II

Last Train home





Skúli Sverrisson

Kalli

Óskabarn þjóðarinnar

 Ramses

Á annarri seríu-plötu sinni spilar Skúli sjálfur á gítar, bassa og alls konar dót, og nýtur aðstoðar vina og spilafélaga; fólks á borð við Ólöfu Arnalds, sem syngur textalausar laglínur í nokkrum lögum, Hildi Guðnadóttur og Amedeo Pace úr hljómsveitinni Blonde Redhead. Ýmsar stemningar minna á það gæðaband, bara minna rokk. Þetta er aðgengilegri plata en fyrsta Serían. Það er dreymandi mýkt yfir öllu saman og vinalegar melódíur líða áfram í síbreytilegum mynstrum. þessi plata gerir það sama fyrir eyrun á manni og kviksjá gerir fyrir augun. Úrvals flotspuni sem hægt er að sökkva sér ofan í.

Þessi plata er það sem Bó myndi kalla „erlendis“ og Karl Henrý – Kalli í Tenderfoot – er að syngja fyrir erlendan markað, heyrist mér. Hann syngur um lestir, ekki rútur, allt á ensku og það mætti segja flestum að hér væri á ferð ekta amerískur kántrí-söngvari beint frá Nashville, en þar gerði Kalli plötuna með her sessjón-manna. Vonandi gengur kántríútrásin vel; Kalli hefur mikla hæfileika, er bæði fínn söngvari og semur oft frábærar ballöður, eins og til dæmis Nothing at All og titillagið. Aðdáendur Eagles og annað kántrí-áhugafólk ætti umsvifalaust að tékka á þessari fínu plötu.

Ramses er „illaður rapphundur“ úr Kópavogi. Á fyrstu plötunni sinni hefur hann aðallega þrennt að segja: að hann sé æðislegur rappari, að honum sé skítsama um það hvað öðrum finnst um hann, og að hann hreinlega vaði í gellum. Þessi þrjú yrkisefni eru endurtekin aftur og aftur í sextán lögum með misgrófum afbrigðum. Ramses er sniðugur á köflum og á flottar myndlíkingar og rímur. Tónlistin er létt, sólbjört og poppuð, einföld og blátt áfram með einstaka öflugum krókum. Ramses er í slípun og lofar góðu, en eins og er er hann óskabarn klámkynslóðarinnar, ekki þjóðarinnar.

Rétt næring eykur andlegan og

líkamlegan styrk og stuðlar að betri heilsu. Sölustaðir 10-11, Inspired í Flugstöðinni, Samkaup, Nettó, Kaskó, Fjarðarkaup, Skeljungsbúðirnar, Olís, N1, Kaupfélag V-Húnvetninga, Kaupfélag Skagfirðinga, Verslunin Vísir, Bláa lónið, Hreyfing, Krambúðin, Fiskbúðin Freyja.

Gæðafiskur bitafiskur og harðfiskur kemur þar ferskur inn.

N Æ R I N G

O G

H O L L U S T A


68 

dægurmál

Helgin 14.-16. janúar 2011

beckham-hjónin Fjórða barnið á leiðinni

gönguferðir Íslendinga í Skotlandi

David Beckham ásamt sonunum þremur, Brooklyn, Romeo og Cruz.

Beðið eftir stúlku Beckham-hjónin David og Victoria vonast væntanlega eftir stúlku en þau eiga þrjá stráka fyrir.

David Beckham tilkynnti á Victoria með Brooklyn. Facebook-síðu sinni um helgina að eiginkona hans, Victoria Beckham, væri ólétt að fjórða barni þeirra hjóna. „Ég hef frábærar fréttir að færa ykkur. Við Victoria eigum von á fjórða barni okkar í sumar. Strákarnir eru mjög spenntir yfir því að eignast nýjan bróður eða systur,“ skrifaði Beckham á síðuna sína. Victoria og David eiga þrjá drengi fyrir, Brooklyn 11 ára, Romeo 8 ára og Cruz 5 ára. Að sögn Daily Mail vilja hjónin Victoria með Cruz. ekki vita hvers kyns barnið er en það er þó ljóst að Victoriu yrði létt ef hún fengi hjálp við að laga hlutföllin á heimilinu sem hafa farið síversnandi fyrir hana eftir því sem strákunum hefur fjölgað. Hún hefur gefið í skyn í viðtölum í gegnum tíðina að hún myndi gjarna vilja stúlku til lakka á sér neglurnar, hjálpa sér með snyrtivörurnar og velja með sér föt. Að því er fram kemur í Daily Mail hyggst Victoria halda áfram að vinna eins lengi og hún getur, líkt og hún gerði meðan á meðgöngunni stóð í hin Victoria með Romeo. þrjú skiptin.

Myndir: Nordic Photos/Getty Images

Það er óvíða meiri náttúrufegurð en í Skotlandi. Inga og Snorri sjást hér í einni af gönguferðum sínum. Úr einkasafni

Bjóða Íslendingum upp á göngu um skosku hálöndin Hjónin Inga Geirsdóttir og Snorri Guðmundsson reka fyrirtækið Skotganga í Glasgow. Þau bjóða Íslendingum og öðrum áhugasömum göngugörpum upp á gönguferðir um fegurstu staði Skotlands.

V

ið fluttum út árið 2005 þegar Snorri, maðurinn minn, fékk vinnu sem framkvæmdastjóri hjá tölvufyrirtæki hér í Glasgow og erum búin að vera hérna síðan,“ segir Inga Geirsdóttir sem rekur ferðaþjónustufyrirtækið Skotgöngur. Það sérhæfir sig í að skipuleggja gönguferðir um marga af fegurstu stöðum Skotlands. Og þetta er alvöru fjölskyldufyrirtæki. Inga er aðalfararstjóri, Snorri tekur vissar leiðir á sumrin, Margrét, elsta dóttir þeirra, er fararstjóri og yngri sonurinn, Bjarki, sér um bókunarþjónustuna á sumrin. Það vantar bara Daða en hann leggur stund á sálfræðinám við Háskóla Íslands. Aðspurð segist Inga ekki hafa verið mikið göngufrík áður en hún flutti til Skotlands. „Ég fór upp á Esjuna en þetta byrjaði af alvöru þegar ég kom hingað út. Nú geng ég þrjú þúsund kílómetra á hverju sumri,“ segir hún og bætir við að hún haldi sér í formi yfir vetrartímann með sundi, göngu og líkamsrækt. „Við vorum ekki búin að vera hérna lengi þegar við byrjuðum með þessar gönguferðir. Þá fórum við með vini og vandamenn upp um fjöll og firnindi. Síðan jókst eftirspurnin og þegar mest var, sumarið 2007, fórum

Vertu hress í vetur Angelica er íslensk náttúruafurð úr ætihvönn. Angelica inniheldur heilsubætandi efni sem geta gefið þér aukna orku og styrkt varnir þínar gegn vetrarpestum. Sæktu styrk í náttúru Íslands!

Hressandi tilboð – þú færð tvö box af Angelicu en borgar fyrir eitt www.sagamedica.is

Tilboðið gildir á öllum útsölustöðum á meðan birgðir endast.

við með 300 manns í gönguferðir. Þá komust eiginlega færri að en vildu,“ segir Inga. En kreppan hafði sín áhrif. „Við höfum heldur betur fundið fyrir kreppunni og rákum þetta með bullandi tapi bæði í fyrra og árið þar á undan – eiginlega ánægjunnar vegna. Núna finnst mér hins vegar vera að birta til. Fólk er þegar byrjað að panta og þar sem ég er líka fararstjóri í Edinborg hef ég tekið eftir því að Íslendingar eru farnir að ferðast meira og virðast hafa meira á milli handanna. Þannig að við erum bara bjartsýn,“ segir Inga og bætir við að í kreppunni hafi þau sótt inn á nýja markaði. „Við höfum farið inn á sænskan markað og einnig fengið Dani og Hollendinga. Svíarnir eru skemmtilegir. Þeir eru hrifnastir af viskíferðunum okkar og vilja helst bara rölta á milli verksmiðja. Þeir eru vitlausir í viskíið,“ segir Inga og hlær. Það eru þó ekki viskíferðirnar sem eru vinsælastar. Vikulangar gönguferðir um skosku hálöndin eru gríðarlega vinsælar. Og Inga er ekki á leiðinni heim. „Við fórum út fyrir sex árum í óvissuferð sem varir enn. Við erum ekkert á leiðinni heim,“ segir Inga að lokum. oskar@frettatiminn.is

Keira Knightley skilur eftir fimm ára samband Breska leikkonan Keira Knightley hefur sagt skilið við Rupert Friend, kærasta sinn til fimm ára. Þetta staðfestir faðir hennar í breskum blöðum. Knightley og Friend kynntust við tökur á myndinni Hroki og hleypidómar árið 2005. Knightley er sögð vera niðurbrotin en ein af helstu ástæðum skilnaðarins ku vera að Rupert var orðinn þreyttur á að vera eltur af ljósmyndurum hvert sem hann fór. Ásælni ljósmyndara hefur haldist í hendur við frama Keiru Knightley sem er ein eftirsóttasta leikkonan í kvikmyndaheiminum. Hún er orðuð við nokkur risahlutverk í myndum sem eru í bígerð. Þannig bendir flest til þess að hún leiki aðalhlutverkið í Önnu Kareninu Tolstojs, túlki Díönu prinsessu og síðast ekki síst er allt gert til að fá hana í aðalkvenhlutverkið í næstu Batman-mynd, The Dark Knight Rises.

Keira Knightley og Rupert Friend á meðan allt lék í lyndi. Nordic Photos/Getty Images


ÚTSALAN ER HAFIN

ÚTSALAN ER HAFIN DKNY - GUESS - TOMMY HILFIGER

Laugavegi 86-94 - Sími 511 1060


70 

dægurmál

Helgin 14.-16. janúar 2011

heston Blumenthal Breskur sjónvarpskokkur kíkti við í Tjöruhúsinu

Mýrdal matreiðir fyrir milljónir S Hann er víst hrikalega frægur en ég vissi ekkert hver hann var.

egja má að heimsfrægðin hafi óvænt bankað upp á hjá Jóni Mýrdal, afleysingakokki í Tjöruhúsinu á Ísafirði, þegar hinn þekkti breski sjónvarpskokkur, Heston Blumenthal, kom við í eldhúsinu hjá honum og fékk hann til að elda fyrir sig steinbít. Afraksturinn verður sýndur á bresku sjónvarpsstöðinni Channel 4 á föstudagskvöld í þættinum Heston´s Fishy Feast. „Við fórum með honum og veiddum steinbít. Hann ætlar að elda einn slíkan í þættinum en Bretar borða víst lítið af steinbít,“ segir Jón Mýrdal. „Ég eldaði svo tvo rétti fyrir hann úr steinbítnum sem við

 ragnhildur Steinunn Leiðbeinir verðandi föður í Söngvakeppninni

Rödd þjóðarinnar ómar enn í karókí Karókísöngur frægra og óþekktra hefur heldur betur vakið athygli á söfnun undirskrifta við kröfuna um að orkuauðlindir skuli vera í eigu þjóðarinnar. Söngurinn, sem Björk leiddi, var óslitinn í Norræna húsinu um síðustu helgi og undir var tekið annars staðar á landinu. Söngurinn heldur áfram enda útlit

veiddum,“ segir Jón sem sýndi listir sínar við eldavélina fyrir framan sjónvarpstökuvélar Hestons. „Hann notar samt örugglega ekki mína uppskrift vegna þess að hann er einhvers konar hátæknikokkur og þættirnir hans minna víst meira á vísindaþætti en matreiðsluþætti. Mér skilst að margar milljónir horfi á þennan þátt og hann er víst hrikalega frægur en ég vissi ekkert hver hann var þegar hann birtist,“ segir Jón sem ætlar að bjóða nokkrum vel völdum vinum í mat á föstudagskvöld, elda handa þeim Heston Blumenthal og Jón Mýrdal í Tjöruhúsinu. Heston á veitingastaðinn The rauðsprettu að hætti Tjöruhússins og horfa á Fat Duck og nýtur mikilla vinsælda og virðingar í heimalandi sínu og víðar. þátt Hestons. -þþ Mynd/Halldór Sveinbjörnsson bb.is

fyrir að undirskriftasöfnunin geti endað sem sú fjölmennasta í sögunni hér á landi áður en síðasti söngvarinn þagnar. Í gær, fimmtudag, var orkulindunum sunginn óður í Reykjanesbæ, á Egilsstöðum, í Stykkishólmi og á Höfn í Hornafirði og á þessum stöðum verður sungið áfram fram eftir helgi.

Fylgi við Spaugstofuna dalar Þegar rýnt er í fyrstu áhorfstölur rafrænna mælinga Capacent á þessu ári vekur óneitanlega athygli að Spaugstofunni virðist vera að fatast flugið eftir að hafa hrakist frá RÚV yfir á Stöð 2. Aðeins tæp 15% Íslendinga á aldrinum 12-80 ára horfðu á síðasta þátt Spaugstofunnar og líklega hefur áhorf á þáttinn aldrei mælst jafn lítið enda var Spaugstofan einn allra vinsælasti þáttur Sjónvarpsins um langt árabil.

Beint úr sigurleik á Lé Handboltakempurnar Ólafur Stefánsson og Róbert Gunnarsson gáfu ekki þumlung eftir síðastliðinn laugardag en nánast jafnskjótt og þeir höfðu lokið við að ganga frá þýska handboltalandsliðinu fyrir fullri Laugardalshöll skelltu þeir sér á harmleikinn um Lé konung í Þjóðleikhúsinu. Báðir tóku þeir sig vel út og ekki á þeim að sjá að þeir hefðu skömmu áður verið svitastorknir að djöflast á íþróttaleikvangi. Með þeim í för voru eiginkonur þeirra, þær Kristín Þorsteinsdóttir og Svala Sigurðardóttir, og vart þarf að gera ráð fyrir öðru en að pörin tvö hafi átt góða kvöldstund þar sem Arnar Jónsson sýnir mikil tilþrif í hlutverki hins harmræna konungs.

Ég sel 5 eignir í þessum mánuði, eignin þín gæti verið ein þeirra, skráðu eignina þar sem hún selst!

Hringdu núna

699 5008

Hannes Steindórsson Sölufulltrúi hannes@remax.is Sími: 699 5008

Þórarinn Jónsson hdl. lögg. Fasteignasali

Ragnhildur Steinunn og Guðmundur ná vel saman og sjá fram á lífleg laugardagskvöld fram í febrúar. Ljósmynd Hari

Tala um bleyjur baksviðs Söngvakeppni Sjónvarpsins hefst á laugardagskvöld. Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir mætir fersk úr barneignarleyfi og stendur vaktina – þó án Evu Maríu Jónsdóttur en þær áttu báðar von á sér þegar þær kynntu keppnina í fyrra. Guðmundur Gunnarsson fyllir skarð Evu Maríu en svo skemmtilega vill til að hann á von á barni í sumar þannig að þau Ragnhildur Steinunn hafa ýmislegt annað að ræða en þáttagerðina.

É Mér líst vel á hann. Við erum alveg að fíla okkur vel og höfum svipaðar hugmyndir og væntingar til verkefnisins.

g verð að viðurkenna að ég sakna Evu Maríu. Ekki síst vegna þess að það var svo auðvelt að draga hana með sér í Kringluna og skoða föt. Gummi hefur aðeins minni áhuga á því,“ segir Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir sem er annar tveggja kynna Söngvakeppni Sjónvarpsins. Að þessu sinni stendur hún á sviðinu án stöllu sinnar Evu Maríu Jónsdóttur en hefur í hennar stað fengið Guðmund Gunnarsson sér til halds og trausts. Eva María og Ragnhildur voru báðar með barni þegar þær stóðu vaktina í fyrra og barnalánið hefur ekki snúið baki við Söngvakeppninni. „Mér líst rosalega vel á að gera þetta með Gumma. Hann heldur líka mjög fast í hefðirnar og tilkynnti mér á fyrsta starfsdegi að hann ætti von á barni í sumar. Mér finnst það alveg frábært vegna þess að þá nennir hann að tala um barnastúss og bleyjur. Mér líst vel á hann. Við erum alveg að fíla okkur vel og höfum svipaðar hugmyndir og væntingar til verkefnisins.“ Fimmtán ný íslensk lög keppa um að verða framlag Íslands til Eurovision í vor og Ragnhildur Steinunn og Guðmundur munu kynna lögin fyrir alþjóð

næstu laugardagskvöld. Guðmundur hefur undanfarið sést á skjánum í þáttunum Ferð til fjár þar sem hann hefur fjallað um fjármál einstaklinga. „Mér líst vel á þetta. Ég sef vel og það er enginn kaldur sviti eða neitt. Ekki enn alla vega,“ segir Guðmundur sem hafði umsjón með þáttunum Á meðan ég man sem gerðir voru í tilefni 80 ára afmælis Ríkisútvarpsins. „Þau gætu varla verið ólíkari verkefnin sem ég hef fengið hjá Sjónvarpinu. Söngvakeppnin er eitt stórt partí og ég verð klár í það þegar þar að kemur,“ segir Guðmundur. Guðmundur segist vitaskuld njóta reynslu og ráða Ragnhildar Steinunnar og það á fleiri sviðum en söngvakeppninnar. „Hún gefur mér ekki bara góð ráð um hvernig best sé að haga sér í svona þáttum heldur getur hún líka komið með ungbarnaráð.“ „Ég er eiginlega bara búin að vera í dúkkó síðan í síðustu Söngvakeppni og ætlaði mér í raun ekki að fara að vinna strax en sló til þegar mér bauðst þetta,“ segir Ragnhildur Steinunn. „Þannig að ég fer strax aftur í frí og fólk losnar við mig fljótt aftur,“ segir Ragnhildur Steinunn, hláturmild að vanda.


Sumarið kemur!

! x a r t u s000 kr. ð a k Bó ú færð 10. á völdum

þ mann þú bókar á t t afslá ningu ef úar. et dags ir 28. jan fyr

Sala sumarleyfisferðanna 2011 er hafin! Heimsferðir hefja nú sölu á sumarleyfisferðunum 2011. Í boði eru frábærir áfangastaðir, fjölbreyttir gistivalkostir, fyrsta flokks þjónusta og ótrúlega hagstæð verð. Bókaðu strax og tryggðu þér 10.000 kr. afslátt á mann. Hámark 40.000 kr. afsláttur á bókun.

Frábært verð

Bodrum í Tyrklandi

Frá 124.900 kr.

frá kr. – Flugsæti á mann. Bodrum sló rækilega í gegn í fyrra!

Frá 139.900 kr.

ENNEMM / SIA • NM44989

Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til leiðréttinga á slíku. Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.

99.900

Costa del Sol 69.900

frá kr. – Flugsæti á mann. Úrval glæsilegra gistivalkosta í boði!

Alicante frá kr.

59.900 – Flugsæti á mann.

– með „öllu inniföldu“

Netverð á mann með 10.000 kr. afslætti m.v. 2 fullorðna og 2 börn, 2 - 11 ára á hótel Eken ***+ í 10 nætur með “öllu inniföldu”, 21. maí.

– með „öllu inniföldu“ Netverð á mann með 10.000 kr. afslætti m.v. 2 fullorðna og 1 barn, 2 - 11 ára í herbergi á Blue Bay *** í 10 nætur með “öllu inniföldu”, 21. júní.

Frábært verð Frá 98.440 kr.

Netverð á mann með 10.000 kr. afslætti m.v. 2 fullorðna og 2 börn, 2 - 11 ára í íbúð á Apartamentos MS Alay´s *** í 9 nætur. 15. maí.

Frá 110.900 kr.

– með „öllu inniföldu“ Netverð a mann með 10.000 kr. afslætti. m.v. 2 fullorðna og 1 barn, 2 - 11 ára í herbergi á Roc Flamingo *** í 9 nætur með “öllu inniföldu”. 15. maí.

Frábært verð Frá 59.900 kr.

Netverð á mann með 10.000 kr. afslætti, á nokkrum dagsetningum.

www.heimsferdir.is Skógarhlí› 18 • 105 Reykjavík • Sími 595 1000 • Akureyri sími: 461 1099 • www.heimsferdir.is


HE LGARBL A Ð

Hrósið… ... fá Klovn-bræðurnir Frank Hvam og Casper Christiansen fyrir að heimsækja Íslendinga og hleypa birtu og yl inn í hjörtu Íslendinga með sprenghlægilegri mynd sinni.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is

Jónsi á toppnum

Jónsi, söngvari Sigur Rósar, byrjar nýja árið af krafti. Sólódiskur hans Go situr á toppi sölulista Félags íslenskra hljómplötuútgefenda fyrir síðustu viku og er þetta í fyrsta sinn sem kappinn kemst í fyrsta sæti. Diskurinn hefur fengið frábæra dóma og var af mörgum talinn vera besti íslenski diskurinn á síðasta ári. Þriggja diska safn með Ellý Vilhjálms, Heyr mína bæn, er í öðru sæti og gullbarkinn Páll Rósinkrans í því þriðja með diskinn Ó, hvílík elska. -óhþ

Dikta á toppnum sjö vikur í röð

Hljómsveitin Dikta hefur tekið við keflinu af Páli Óskari og Memfismafíunni á toppi Lagalistans, lista yfir mest spiluðu lög landsins. Lagið Gordjöss sat á toppi listans í þrettán vikur en missti toppsætið til Diktu fyrir sjö vikum. Síðan þá hefur lagið Goodbye með þeim félögum setið sem fastast á toppnum. Björgvin Halldórsson og Mugison gera þó atlögu að toppsætinu með laginu Minning af dúettaplötu Björgvins og í þriðja sæti eru Hjálmar með lagið Gakktu alla leið sem er á niðurleið. -óhþ

144 milljónir fyrir getspaka

Íslenskar getraunir bjóða upp á sannkallaðan risapott á morgun, laugardag, en þá verða til reiðu 144 milljónir fyrir þá sem hafa alla þrettán leiki getraunaseðilsins rétta. Þetta er stærsti fyrsti vinningur í sögu Íslenskra getrauna sem nær allt til ársins 1969. Ástæðan fyrir háum vinningi þessa helgina er að um síðustu helgi voru svo margir með tíu rétta að útborgun úr þeim vinningsflokki náði ekki lágmarksupphæð. Þaðan koma 42 milljónir. Síðan ákváðu Íslenskar getraunir og Svenska Spel, samstarfsaðili þeirra í Svíþjóð, að leggja til 34 milljónir króna. -óhþ

ÓTRÚLEGT KYNNINGARVERÐ!

Boston og Chicago í júní! Iceland Express býður fjölda flugsæta til Boston og Chicago í júní á sérstöku kynningarverði. Bókaðu núna flug á betra verði á www.icelandexpress.is

Boston frá:

22.900 kr.

70%

Chicago frá:

*

29.900 kr.

Höfuðborgarbúa lesa Fréttatímann

*Að leið með sköttum og öðrum greiðslum. *Aðra Takmarkað sætaframboð og valdar dagsetningar. Tak

Samkvæmt könnun á vikudekkun 18.-28. nóvember meðal 16 ára og eldri úr Viðhorfahópi Capacent. H E LG A R B L A Ð

www.icelandexpress.is

*


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.