Inne szkoły patrzą na nas jak na wzór do naśladowania, ponieważ widzą, ile rzeczy udało nam się zrealizować.
W drugiej fazie badania nauczyciele również wymieniali znaczenie prestiżu szkoły wśród istotnych korzyści instytucjonalnych, jakie wynikają z realizacji projektów międzynarodowych. Należy jednak zauważyć, że aspekt ten był wskazywany zdecydowanie rzadziej niż na wcześniejszym etapie badania. Można więc założyć, że w wyniku zrealizowanych mobilności zmieniło się strategiczne podejście szkół do sposobów korzystania z mobilności. O ile decyzje o złożeniu wniosków były podejmowane przez szkoły w celu zwiększenia ich konkurencyjności na lokalnym rynku edukacyjnym, to po zakończeniu projektu zdecydowanie ważniejsze okazały się korzyści związane z rozwojem instytucjonalnym. Można więc uznać, że szkoły o pewnym poziomie umiędzynarodowienia wolą wykorzystywać zdobyte doświadczenia międzynarodowe w sposób zdecydowanie pełniejszy i wykraczający poza sferę korzyści związanych z osiągnięciem prestiżu wśród lokalnych placówek oświaty. Poprawa klimatu szkoły Wyniki obu faz badania potwierdziły, że wyjeżdżający nauczyciele dostrzegają związek mobilności nie tylko z rozwojem szkoły w obszarach dotyczących dydaktyki i organizacji procesu nauczania. Na obydwu etapach badania kwestionariuszowego ponad trzy czwarte respondentów potwierdziło wpływ projektów na kulturę szkoły i społeczność uczniowską, w tym na zwiększenie motywacji uczniów do nauki (chociaż należy dodać, że poziom pozytywnych deklaracji w tych obszarach był nieznacznie niższy w drugiej fazie badania). W ramach drugiej fazy badania jakościowego nauczyciele twierdzili, że doświadczenia i wiedza wynikające ze zrealizowanych mobilności w wielu wypadkach uświadomiły im, że warto organizować podobne projekty dla uczniów. Staliśmy się bardziej tolerancyjni […]. Myślę, że wiele z tych wartości przeniesiemy na wychowanie uczniów. Zachęcamy ich do podróżowania, mówimy o tolerancji wobec innych osób. Im bardziej stajemy się otwarci, tym bardziej otwiera się cała szkoła.
Nauczyciele zauważyli też, że i sami uczniowie preferują nowe formy zajęć lekcyjnych, dzięki którym są bardziej zmotywowani i niekiedy nawet proponują kolejne innowacje. Respondenci często deklarowali, że kiedy tylko odchodzą od zajęć rozumianych tradycyjnie, uczniowie wykazują większe zainteresowanie. Od kiedy nauczyciele bardziej otworzyli się na interakcję z uczniami, zauważyli też dużą zmianę w ich podejściu do nauki. Uczestnicy badania często potwierdzali, że kolejne realizowane działania często obejmowały również uczniów. Przede
40
