projektów często zwracali uwagę na satysfakcję, jaką daje im współpraca międzynarodowa. Jeżeli w szkole pojawi się nauczyciel-pasjonat, to jego zaangażowanie w projekt często przekłada się na zadowolenie wynikające ze zdobywania nowej wiedzy, poszerzania horyzontów, wreszcie, ze zwiększania ogólnych kompetencji związanych z realizacją nieszablonowych zadań. Korzyści indywidualne są szczególnie istotne dla koordynatorów projektów – są nagrodą za dodatkową pracę i stanowią zachętę do prowadzenia dalszych działań. Nie każdy nauczyciel, który nie miał wcześniej do czynienia z projektem, zdaje sobie sprawę i rozumie, ile czasu trzeba poświęcić na działania projektowe. Koordynator projektu musi mieć wiedzę w takich kwestiach jak wizy, ubezpieczenia, no i musi mieć ze sobą zapas gotówki. […] Każdy kolejny projekt uczy nas, czego dopilnować kolejnym razem, bo każdy kolejny problem zwiększa naszą świadomość o tym, czego powinniśmy unikać, aby nie popełniać podobnych pomyłek w przyszłości.
Wyniki badania pokazują, że to właśnie szkolni liderzy odgrywają rolę kontynuatorów wypracowanych rezultatów. Mają bezpośredni wpływ na realizowany projekt, dzięki czemu mogą wprowadzać innowacyjne rozwiązania bezpośrednio po zakończeniu działań projektowych. Jeśli z danej instytucji wysyłającej odchodzą nauczyciele zaangażowani w dany projekt, coraz trudniej kontynuować wprowadzanie zmian, szczególnie jeżeli wykracza to poza standardowy zakres obowiązków. Zagrożeniem jest więc pozostawianie wiedzy projektowej w rękach tylko jednej osoby, ponieważ ta, decydując się na odejście z pracy, zabiera ze sobą cały know-how zdobyty podczas realizacji projektu. Nikt nie odmawiał pomocy, jeśli o to ich poprosiłam, ale ja jestem taką osobą, że jeśli biorę za coś odpowiedzialność, to wolę to zrobić sama, niż poprawiać rezultaty pracy innych osób. Nie angażuję nikogo w kwestie formalne, bo musiałabym bardzo dużo czasu poświęcić na to, żeby zebrać informacje od innych osób. Nie miałabym też pewności, czy wszystko będzie gotowe na czas. Jedna osoba nie jest w stanie tego wszystkiego dopiąć, a nikt się nie kwapi, aby być koordynatorem, nikt nie chce podpisywać dokumentów itp.
Dzielenie się wiedzą Wyniki badania pokazują, że jednym z istotnych czynników zwiększających poziom wykorzystania i trwałość rezultatów jest dzielenie się zdobytą wiedzą z innymi nauczycielami. Uczestnicy pierwszej fazy badania deklarowali dużą
48
