COUSAS DE Val Miñor nº9 by Ediciones Basan SL

Revista de información local Distribución gratuita Ano III / nº9 outono 2015

RUTAS | 14

MIÑORÁNS | 20

GALICIA SOLIDARIA | 24

DEPORTES | 28

CAMIÑO REAL

PEDRO RODRIGUEZ VILLAR

FUNDACIÓN MENELA

CLUB SERRA DE GONDOMAR

“As Xornadas Enxebre” Octubre y Noviembre

Diciembre, Enero, y Febrero

Sábados (almuerzos y cenas) Domingos (almuerzos)

“Os pucheros Enxebre”

“O Cocido Enxebre”

Garbanzos guisados con pulpo

9,50 €

Sopa de cocido

Patatas con calamares y gambas

9,50 €

Cocido completo

Fabas de Lourenza con almejas

10,50 €

Fideos con rape y langostinos

10,50 €

Natillas caseras con tejas Agua, vino, café, y chupito 25,00 € por persona IVA incluido

Reserve su mesa en el 986 355000 o en baiona@parador.es www.parador.es

EDITORIAL Desenvolvemento territorial sustentable Recentemente fun convidado a unha cea-faladoiro que organiza o Rotary Club de Vigo unha vez ao ano e que por primeira vez celebrábase en Nigrán. Ao acto acudiron como convidados os alcaldes de Baiona e de Nigrán, sendo o tema: o desenvolvemento territorial sustentable do Val Miñor dentro da área metropolitana de Vigo. Na miña opinión, o tema é de gran interese polo que creo que merece a pena que lle dediquemos un momento. Na sociedade actual, xeneralizouse o convencemento de que é ineludible incorporar o compromiso coa sustentabilidade, o que sucede é que engadidos a Sustentabilidade acompañan termos como Ordenamento territorial e ambiental, que posúen unha carga considerable de ambigüidades. Hai tamén importantes reflexións sobre cómo integrar da mellor maneira a sustentabilidade nas políticas territoriais e ao mesmo tempo de como dotar ás políticas sectoriais de dimensión territorial. Á luz deste debate sobre a redefinición de estratexias de desenvolvemento, emerxe con forza o concepto de territorios intelixentes, como unha nova interpretación do concepto de desenvolvemento competitivo e sustentable aplicado ao territorio do século XXI. A nova dimensión territorial supera a definición tradicional de rexión administrativa, interpretando todo tipo de espazos. Iso sen esquecer que o verdadeiro desenvolvemento territorial esixe ética-global que acepte os límites sociais e ambientais en termos de produción, consumo e distribución da riqueza. Os territorios intelixentes han de contar cun liderado forte e unha participación pública efectiva na conformación dun proxecto baseado nas expectativas e necesidades das persoas que viven nel. Neste sentido o veterano alcalde de Baiona, pronunciouse claramente a favor de poñer en marcha estratexias que favorezan o desenvolvemento da comarca e nos últimos días o alcalde de Gondomar expuxo mancomunar o conservatorio de música gondomareño para ampliar a súa oferta e conseguir o grao medio, o que entre outras cousas evitaría desprazamentos a numerosos veciños.

Os territorios intelixentes han de contar cun liderado forte e unha participación pública efectiva na conformación dun proxecto baseado nas expectativas e necesidades das persoas que viven nel.

ÍNDICE 4 NOVAS VAL MIÑOR 5 NOVAS GONDOMAR 8 NOVAS BAIONA 12 NOVAS NIGRÁN 14 RUTAS: CAMIÑO REAL 20 MIÑORÁNS 22 TURISMO 24 GALICIA SOLIDARIA 26 OCIO 28 DEPORTES 32 AXENDA 34 QUEN É QUEN

Foto portada: Ermida de Santa Marta en Baiona

Ano III / Nº 9 outono 2015 Revista de información local. Tirada 5000 exemplares. Xestión Publicidade: 626 993 480 Edición, redacción e distribución: EDICIONES BASAN, S.L. C/ López de Neira, nº 3, 3º. 36202 Vigo Colaboración en la redacción: Pablo Fernández Estévez www.cousasde.com cousasde@edicionesbasan.com facebook.com/cousasdevalminor Depósito Legal: C 3539-2010 A empresa resérvase todos os dereitos da publicación, sen que poida reproducirse total ou parcialmente o seu contido, sen o consentimento previo dos editores. cousas de val miñor

NOVAS VAL MIÑOR PONTEVEDRA APRENDE NOVAS TÉCNICAS DE TRATAMENTO E XESTIÓN DE RESIDUOS ORGÁNICOS NUNHAS XORNADAS CELEBRADAS EN NAVARRA A Deputación de Pontevedra participou no pasado mes de setembro no curso organizado pola Universidade Publica de Navarra en Alsasua. Baixo o título “cara á economía circular”, a iniciativa tivo como obxectivo a divulgación de coñecementos acerca da xestión de residuos e a materia orgánica tomando como exemplo as desenroladas en Italia, Cataluña ou Navarra. Unha actividade na que a administración provincial participou directamente mediante unha subvención que permitiu a asistencia das xornadas a un total de 45 persoas, formadas por catro alcaldes, dous tenentes de alcalde, 17 concelleiros e técnicos co fin de importar as ideas alí expostas. Tamén contou coa presenza do concelleiro de medio ambiente de Nigrán, Diego García Moreira, e único representante da bisbarra miñorana que constatou en primeira persoa as vantaxes que suporía a adopción das técnicas mostradas no municipio. “É moi interesante, sempre merece a pena coñecer outras formas de tratamento de residuos, tanto mediante compostaxe como mediante outros métodos que se poderían aplicar en Nigrán”, sinalou ou edil. Trátase dun encontro formativo cofinanciado pola Comisión Europea e organizado pola Universidade do País Vasco (UPNA) e a mancomunidade de Sakana, especialista en compostaxe, entre outros. En concreto os seus obxectivos son os de dar a coñecer as distintas realidades sobre a xestión de residuos sólidos urbáns; explorar as oportunidades medioambientais e socioeconómicas en torno á xestión de residuos e, por último, valorar a necesidade dunha formación específica de xestión de residuos. A cita acudiron 45 persoas de diferentes concellos da provincia, entre eles o concelleiro nigranés Diego García Moreira

DESENVOLVEMENTO SUSTENTABLE: A medida que a sociedade avanza, a calidade de vida dos seus integrantes mellora pero non sen que o medio ambiente véxase afectado en maior ou menor medida por este fenómeno, o que se traduce normalmente nun aumento na produción de residuos que acaban repercutindo na contaminación da contorna. Por todo iso é necesario buscar novas alternativas á xestión dos resíduos e da materia orgánica, iniciativas como as celebradas recentemente no País Vasco e que favorecen sensiblemente ao desenvolvemento sustentable.

PRESENTACIÓN DO IV OBRADOIRO DE EMPREGO "TERRAS DO MIÑOR" Os 23 alumnos así como os alcaldes dos 3 municipios acompañados dalgún dos seus concelleiros, entre outras persoas, acudiron ao acto de presentación do IV Obradoiro de Emprego "Terras do Miñor" promovido pola Mancomunidade do Val Miñor en colaboración coa Conselleria de Traballo e benestar da Xunta de Galicia.O director do taller, José Luís Abraira, foi quen explicou os detalles do proxecto. Á vista da experiencia das tres edicións anteriores, nas cales se experimentou unha inserción do 85%, os responsables municipais coinciden en declarar que o Obradoiro axuda a mellorar a inserción laboral e concluír que esta nova edición alcanzará unha porcentaxe de inserción similar. Os Obradoiros de emprego son programas mixtos de formación e emprego que se encadran dentro de políticas activas de emprego dirixidas a mellorar a empleabilidad de persoas desempregadas mesturando formación e práctica. Os desempregados que participen van ser formados nas operacións básicas de cociña e servizos de restaurante. Así mesmo, os participantes serán inscritos a un contrato de formación de 6 meses nos cales recibirán formación teórica e práctica para poder conseguir os certificados de profesionalidade correspondente a estas especialidades. A parte práctica do curso realizarase desde o mes de novembro na residencia de tempo libre da Xunta en Patos. 4

cousas de val miñor

NOVAS GONDOMAR

“DO OUTRO LADO DAS PORTAS”, DO VIGUÉS IÑAKI VARELA PÉREZ, PREMIADA NO VIII CERTAME DE POESÍA VICTORIANO TAIBO A oitava edición dos premios de poesía Victoriano Taibo-entidade menor de Morgadáns xa ten nome e apelidos. Trátase do vigués Iñaki Varela Pérez, profesor de xeografía, cuxa obra “Do outro lado das portas” resultou vencedora sobre as cinco finalistas. Trátase dun poemario que toca os temas máis actuais dende unha perspectiva social transmitida a través do prisma do escritor pero en clave de verso. Cabe destacar que como xa vén sendo habitual, a de 2015 logrou un gran número de participantes e un total de 42 orixinais foron a concurso. O vencedor recibirá a publicación do seu libro por parte do Instituto de Estudos Miñoranos (IEM), tres mil euros en metálico, unha peza escultórica conmemorativa do artista miñorán Fino Lorenzo, e a presentación do autor e ou poemario nunha gala que se celebrará ao longo do mes de novembro.

GONDOMAR CONVÉRTESE EN NOVO MECENAS DO CERTAME LITERARIO O Concello de Gondomar salva os premios de poesía Victoriano Taibo da súa desaparición tras asumir o financiamento dos mesmos despois de que a entidade menor de Morgadáns renunciase a levala a cabo. Desde a organización explicaron a través dun comunicado que a postura tomada desde a pedanía está relacionada con motivos de carácter político. A directiva do IEM, pola súa banda, non descarta emprender accións legais en contra do que, ata o momento, funcionou como principal mecenas do evento o estar ligados mediante unha relación contractual asinada en 2008. Así pois e coa decisión tomada pola Administración local, o certame recupera e asegura a súa continuidade no tempo.

cousas de val miñor

NOVAS GONDOMAR A SITUACIÓN URBANÍSTICA DO PARQUE EMPRESARIAL DA PASAXE EN VINCIOS NORMALIZARASE A PRINCIPIOS DE 2016 E ESTARÁ FINALIZADA EN 2018 Os empresarios do parque móstranse optimistas pero cautos O polígono empresarial da Pasaxe situado en Vincios atópase cada vez máis preto de ver regularizada a súa situación despois de que Francisco Ferreira, alcalde de Gondomar, mostrásese moi interesado en dar luz verde ao desbloqueo desenvolvemento urbanístico do parque. Con todo, José Manuel Pérez, xerente da Asociación de Usuarios da Pasaxe, explicou a esta revista que aínda quedan por materializarse un par de trámites entre o triángulo Xunta, Concello e Zona Franca, pero adiantou que a situación podería estar solucionada cara a 2018. Os empresarios do parque pola súa banda móstranse optimistas ante as novas noticias aínda que mantendo certo grao de cautela. Aínda así consideran que os prezos de urbanización, que van desde os 38 euros metro para as parcelas con nave até os 78 para os que non a posúan, son elevados e deberían axustarse. Todo apunta a que as obras para dotacións e servizos tanto de zonas consolidadas como novas, que comezarán a principios do próximo ano, serán xestionadas entre a Administración local e Zona Franca. A primeira será a encargada das partes xa construídas a través de fórmulas de cooperación e concurso público, mentres que a segunda ocuparase de expropiar as parcelas virxes a un prezo de 4 euros metro cadrado “a condición de que o propietario non estea disposto a construír”, xa que en caso contrario este se haría cargo do montante relativo ao A POLICIA LOCAL DE GONDOMAR levantamento e acondicionamento a través dun conESTREA COMISARÍA venio de exclusión de expropiación. Trátase de noticias moi alentadoras para un complexo actualmente estancado e que alcanza o medio millón de metros cadrados, ademais de atoparse situado estratexicamente entre Vigo, Porriño e a comarca do Val Miñor . As actuacións necesarias permitirán o asentamento de novas empresas, así como o correcto desenvolvemento das xa existentes co consecuente crecemento dun dos maiores motores económicos da zona. Unha xefatura de 200 metros cuadrados A nova comisaría está situada no Centro Neural das Cercas e conta cun espazo de 200 metros cadrados. Desta maneira as novas instalacións “permitirán unha mellora na calidade do servizo para poder desenvolver o traballo e as funcións acordes coas necesidades do Concello”, explicou o alcalde Francisco Ferreira no acto inaugural. Tamén asistiron membros dás corporacións dous tres municipios dá bisbarra, ademais dous ex alcaldes de Gondomar Ramón Sestelo e Carlos Silva, e representantes dás Policías Locais de Vigo, Nigrán, Baiona, Tomiño, Porriño e Ponteareas, do Departamento de Seguridade Viario dá Xefatura Provincial de Tráfico, do Grupo de Emerxencias Supramunicipal e Protección Civil Val Miñor, o Tenente do Destacamento de Tráfico de Porriño, e o Sarxento e o Cabo do Posto dá Garda Civil de Gondomar. 6

cousas de val miñor

PLAN DE EMPREGO CON 60 PARTICIPANTES Actualmente a A sociación de Empresarios da Pasaxe atópase inmerso nun Programa Integrado de Emprego confinanciado pola Consellería de Traballo e Benestar da Xunta de Galicia, polo que levan a cabo plans de traballo impartidos en espazos dos diferentes Concellos da comarca. Así pois o xerente do colectivo adiantou que as reunións mantidas tanto cos máximos representantes políticos de Nigrán e Gondomar foron moi positivas, pero na actualidade atópanse á espera de recibir contestación por parte do municipio Baionés. O que comezará ao longo do mes de outubro conta cunha cifra que supera o medio centenar de participantes provenientes das listas da Oficina de Emprego de Baiona e que serán formados en diversas áreas, coa posibilidade de que as Administracións poidan requirir diversos perfís dos mesmos.

GONDOMAR

VIVE GONDOMAR

cousas de val miñor

NOVAS BAIONA BAIONA CONTARÁ CO SEU VIVEIRO DE EMPRESAS NUN PRAZO DE CATRO MESES “Baiona contará nun prazo de catro meses cun viveiro de empresas situado na Casa do Reloxo”. Así o anunciou a presidenta do Consorcio de Zona Franca de Vigo (CZFV), Teresa Pedrosa, tras levar a cabo a firma da acta de replantexamento das obras xunto ao alcalde de Baiona, Jesús Vázquez Almuíña. Desta maneira finalízase coa tramitación previa á remodelación dun inmoble que serviu como consistorio e que na actualidade atópase en estado ruinoso. A súa restauración, que conta cun valor total que rolda o millón de euros, permitirá a apertura do terceiro centro destas características posto en marcha na provincia polo CZFV xunto ao da Granxa en Porriño e o de Porto do Molle en Nigrán. Así mesmo o acordo asinado entre a entidade e Administración local prestará especial atención ás iniciativas relacionadas co sector turístico, marítimo ou actividades lúdico-deportivas. A superficie total construída será de 433 m2 e se distribuirán en 212 de superficie na planta baixa onde se situarán servizos de recepción, unha área de coworking de 100 metros e dúas salas de reunións; e en planta alta, 211 m2 permitirán seis oficinas de entre 16 e 19 m2. Por outra banda a Administración local está a levar a cabo de maneira paralela a recupación da Torre do Reloxo, edificación anexa o futuro viveiro e de titularidade municipal co fin de dotar de unidade ao conxunto arquitectónico. As actuacións, financiadas integramente polas arcas locais por valor de 50.000, euros incidirán sobre a fachada, xanelas, escaleira interior, reloxo e campá.

O TROFEO PRÍNCIPE DE ASTURIAS DE VELA CUMPRE A SÚA 30 ANIVERSARIO O Monte Real Club de Yates de Baiona acolleu o pasado mes de setembro o Trofeo Príncipe de asturias de vela que este ano cumpriu o seu 30 aniversario. A cita deportiva, que transcorreu entre os días 4, 5 e 6 de setembro, está considerada como a máis importante organizada pola entidade deportiva e un dos referentes a nivel nacional. Trátase dunha proba que leva celebrándose ininterrompidamente desde 1986 e de maneira conxunta entre a Escola Naval de Marín, o club baionés, e que naceu en homenaxe ao por aquel entonces príncipe Felipe. Conta co patrocinio de Terras Gauda e Storax. A de 2015 finalizou co “Fifty”, “Movistar” e “Plano B” como vencedores nas clases ORC 1, 2 e 3, respectivamente. O “Mariña Coruña” alzouse co Campionato de España de J80 mentres que na Ladies Cup o ouro foi para tripulación liderada por amparo Molina. Trala entrega de trofeos púxose punto e final ao momento máis álxido da tempada de regatas da entidade baionesa e que se retomará durante o mes de outubro.

cousas de val miñor

BAIONA

VIVE BAIONA¡ cousas de val miñor

NOVAS BAIONA

MÁIS DE 200 DEPORTISTAS NO TRÍATLON SOLIDARIO CELEBRADO EN BAIONA Máis de dous centenares de deportistas reuníronse na primeira edición do Vertiatlón solidario celebrado o pasado 12 de setembro na vila mariñeira de Baiona. A cita deportiva logrou recadar 5.750 euros provenientes das inscricións e que foron doados á Escola de Vela Adaptada do Monte Real Club de Yates. A xornada estivo caracterizada por a afluencia dun público que gozou dun xerán diferente e nun marco de excepción. Sobre as cinco da tarde deu comezo a cita deportiva e os participantes das distintas categorías, dende junior a veterano, nadaron 750 metros entre as praias da Barbeira e A Ribeira, percorreron 20 quilómetros en bicicleta pola estrada principal de Baiona, e finalizaron a proba tras completar a pé os 5 quilómetros restantes ao redor do Parador Nacional. Así mesmo a proba contou coa participación da paratiatleta viguesa Susana Rodríguez Gacio, que ademais amadriñou o Vertiatlón colaborando na entrega de premios celebrada nas instalacións do Monte Real Club de Yates. Brais Misa García, do Club Atletismo Porriño; e Mar Villar Zamuz, do Trinorth Nogasa alzáronse coa vitoria na categoría absoluta. Ademais do trofeo recibiron como premio un seguro anual de automóbil por cortesía do patrocinador. Por outra banda José Benito Silva Sayáns, do Axa Axencia Garriga Beariz Tríatlon; e Cristina Torres Hervés, do Club Tríatlon Mar de Vigo, recibiron os premios masculino e feminino da categoría cadete; e Xurxo Rigueira Díaz, do Club Tríatlon Mar de Vigo, o do junior masculino. Na categoría de veteranos, os vencedores foron, José Manuel Pardo Leis, do Tríatlon Arteixo, e María del Carmen Cabaleiro, do Club Ciclista de la Fuente.

cousas de val miñor

Momento de la salida del I Vertiatlo ́n Solidario de Baiona

Foto de familia con los ganadores del I Vertiatlo ́n Solidario de Baiona

A cita finalizou coa entrega dun cheque por valor da cantidade recadada á Escola de Vela Adaptada e cunha intervención do vicecomodoro da entidade deportiva, Alejandro Retolaza. O evento foi organizado polo Monte Real Club de Yates, o Concello de Baiona e contou co patrocinio de seguros Verti.

SABORES VAL MIÑOR

cousas de val miñor

NOVAS NIGRÁN

NIGRÁN DESCARTA TRASLADAR A SALA DE LECTURA DE CEÁN A COTROS NIGRÁN TESTEA A EFECTIVIDADE DAS TÁBOAS DE SALVAMENTO NO AREAL DE LOURIDO Os resultados obtidos a través da proba piloto determinarán a súa posterior incorporación ao resto das praias do municipio. Nigrán adquire unha táboa de salvamento acuático para comprobar a súa efectividade. Trátase dunha proba piloto que comezou tras a súa compra e posterior incorporación ao posto de salvamento do areal de Lourido (Praia América) durante o pasado mes de setembro. En función dos resultados obtidos desde o concello barallarase a posibilidade de trasladala ao resto de areais do litoral nigranés aínda que para que sexa eficiente ao 100% os socorristas terán que someterse a un adestramento específico. Trátase dunha táboa moi similar ás utilizadas na práctica do surf aínda que de maiores dimensións. Está composta a base de goma eva e de gelcoat para minimizar o rozamento coa auga e maximizar a súa flotabilidade. Ademais está dotada de agarraderas nos seus bordos ideadas para facilitar o izado das vítimas en caso dun rescate consciente. Con todo a nova adquisición municipal está indicada para calquera tipo de salvamento, incluso os de longa distancia ou para casos de afogamento. Rubén Rial, concelleiro de Seguridade, asegurou que co adestramento adecuado “nun rescate a 150 metros, a táboa reduce nun minuto o tempo de intervención, algo que pode resultar vital neste tipo de intervencións”.

cousas de val miñor

Nigrán anunciou que descartará o traslado da sala de lectura ás instalacións das antigas escolas de Cotros, nas que actualmente se atopa a escola de cerámica. A proposta exposta á Administración provincial polo goberno anterior e que levaba ligada unha subvención para a súa execución é refugada polo alcalde Juan González ao entender que conlevaría mais inconvintes que beneficios. “Non ten sentido un proxecto que consiste en manter a Biblioteca no Ceán habilitando unha sala de lectura con menos capacidade aínda e situada en Cotros , moi distante e onde non estarían a disposición dos usuarios os libros; ademáis alí xa se desenrola unha actividade con gran número de alumnado que sería moi difícil recolocar”, reiterou. Por outra banda desde o Concello adiantaron que proporán ao organismo supramunicipal a reasignación de dita axuda “nalgunha área que supoña un beneficio para os veciños e non un problema”. A biblioteca aumenta nun 15% o total dos seus volumes A Biblioteca Municipal de Nigrán cerrou o balance do pasado verán con datos moi positivos trala incorporación, no pasado mes de agosto, de 376 novos volumes aos xa existentes. No que vai de ano as instalacións de Ceán recibiron un total de 3.030 libros e levaron a cabo un total de 5.466 préstamos entre 1.123 socios, o que supón un terzo do total dos afiliados á de Nigrán. Deste xeito as instalacións municipais alcanzan un total de 33.479 exemplares distribuídos en libros, revistas, cómics, cd´s ou dvd´s, entre outros, “o que supón un aumento do 15% con respecto ao ano anterior”, segundo os datos facilitados por fontes municipais. Pola súa banda, o rexedor municipal, Juan González, reiterou que “a cultura e a educación son alicerces fundamentais deste goberno e manteremos a nosa aposta por reforzar a biblioteca”. Horarios: De luns a venres de 10:00 a 14:00 e de 16:00 a 20:00, sábados de 10:00 a 14:00.

NIGRÁN

VIVE NIGRÁN¡

cousas de val miñor

RUTAS

BAIONA COMO NÚCLEO DO VAL MIÑOR E AS SÚAS VÍAS DE COMUNICACIÓN:

O CAMIÑO REAL Pablo Fernández Estévez OS CAMIÑOS REAIS ERAN TEMPO ATRÁS OS NEXOS OU VÍAS DE UNIÓN ENTRE DIFERENTES NÚCLEOS DE POBOACIÓN E QUE SE DIFERENCIABAN DOS CARREIROS PRINCIPALMENTE POLAS SÚAS DIMENSIÓNS ASÍ COMA NO ACONDICIONAMENTO DO SEU FIRME, QUE A MIÚDO EMPEDRÁBASE PARA FACILITAR A CIRCULACIÓN DE CARRUAXES. FUNCIONABAN COMO OS PRINCIPAIS MOTORES ECONÓMICOS SOCIAIS ENTRE OS DIFERENTES ENCLAVES XA QUE A TRAVÉS DELES LEVABAN A CABO OPERACIÓNS COMERCIAIS AÍNDA QUE EN OCASIÓNS TAMÉN ERAN PUNTOS DE ENTRADA DE ENFERMIDADES E EPIDEMIAS. Na idade moderna, momento no que aínda non se coñecía a actual configuración de municipios que hoxe en día existen no Val Miñor, o camiño ou Estrada Real partía dende A Ramallosa e discorría polos viarios paralelos ao existente na actualidade para finalizar aproximadamente na ermida de Santa Marta. Así pois a ruta de entrada comenzaba na ponte románica da Ramallosa, dirixíase cara á parroquia de Santa Cristina, Borreiros ou San Cibrán para proseguir por unha serie de intersecciones que levaban ata Tui, Goián ou en sentido oposto cara a Vigo ou Bouzas. En dirección cara á vila mariñeira o traxecto transcorría por Viso de Calvos e a Rúa do Escándalo, actual rúa da Ponte, pasando por diferentes mananciais que servían como puntos para retomar forzas, bebedoiros ou mesmo para que os comerciantes e camiñantes “librásense” de afeccións antes de chegar a Baiona, aínda que os historiadores non puideron constatar de que realmente as súas augas posuísen calidades curativas reais.

cousas de val miñor

RUTAS

Así pois ditas infraestrutura era posuidora dunha importancia vital para o correcto desenvolvemento das actividades diarias do principal núcleo do Val Miñor. Unha relevancia que o Instituto de Estudos Miñoranos (IEM) propúxose recuperar e divulgar a través dunha ruta didáctica e que tivo lugar o pasado 5 de agosto. La cita reuniu a máis de dous centenares de curiosos que, mediante as nocións dadas por Anxo Lemos, Antonio Soliño e Carlos Méixome, trasladáronse centos de anos atrás para reproducir a ruta e puntos crave que se atopan ao longo do camiño así como de curiosidades transmitidas a través do saber popular entre as que destacan:

A PONTE DA RAMALLOSA E A FERTILIDADE. A construción de 36 metros de lonxitude componse de 10 vans, é da orde románico e nela celebrábanse ritos relacionados coa fertilidade até relativamente pouco tempo. Dise que as mulleres en cinta que non conseguían ter fillos viables realizaban un conxuro en o centro de ponte e a medianoite. Consistía en mollar o seu ventre con auga do río, a continuación a primeira persoa que pasase polo mesmo despois de celebrarse era nomeada padriño da futura criatura.

PROHIBICIÓNS EN TORNO AO CAMIÑO REAL NO SÉCULO XVIII. Baiona como principal núcleo da época era posuidora de privilexios, tales como o da celebración da feira dentro do recinto amurallado de Monte Real e en exclusiva de maneira que se prohibiu a venda ambulante ao redor da Estrada Real. Unha situación que foi motivo de confrontacións entre comerciantes e goberno que se saldaba con multas e conflitos resoltos mesmo servíndose do exército.

cousas de val miñor

RUTAS

O BURGO E OS ASENTAMENTOS COMERCIAIS Os Burgos naceron como asentamentos de carácter militar e neles residían persoas que posuían certo nivel social entre os séculos IX e XV aínda que finalmente tomaron connotacións comerciais. Cabe destacar a existencia do Burgo novo do Miñor (Santa Marta) e Burgovedro (burgo vello), na parroquia de Borreiros. A existencia dun castro neste último levou a pensar aos historiadores José Santiago e Ulpiano Nogueira que a Baiona orixinal naceu nesta zona. Con todo a maioría das correntes coinciden en que se xestou na península de Monte Real.

FONTES Á ENTRADA DE BAIONA A miúdo puntos de hidratación para os camiñantes pero también de hixiene. É o caso da Fonte dos Gafos, situada na contorna da Ladeira e onde os leprosos lavábanse antes da entrada á vila. Neste punto fálase dunha hipotética calidade de cicatrización das súas augas aínda que non demostrada na actualidade. O termo “gafo” é definido polo dicionario xeráis da língua como o “que está afectado de lepra”.

cousas de val miñor

RUTAS

O CRUCEIRO DA SANTÍSIMA TRINDADE, UNHA XOIA EXCLUSIVA Xa en Baiona e na praza que leva a súa mesmo nome atópase o cruceiro da Santísima Trindade. Unha construción litúrxica catalogada como xoia arquitectónica e exclusiva. Fai menos dun ano foi obxecto dunha restauración integral que arroxou datos significativos sobre a mesma. A cruz foi construída no século XV e a súa principal peculiaridade é que o conxunto está arroupado por un baldaquino renancentista que data do século XVI, o que a converte nunha peza única en todo o territorio galego xunto á existente en Noia. O estado das súas policromías levou a pensar que poderían ser coetáneas ás existentes no Pórtico da Gloria da Catedral de Santiago, unha hipótese descartada tras descubrir que foron obxecto dun tratamento de ceras a principio do século pasado. Finalmente os estudos concluíron que as pinturas se realizaron no sigo XIX. A falta de documentación impide obter unha explicación do por que da súa localización aínda que a tradición afirma que desde este enclave dicíase misa ás embarcacións que entraban na bahía para protexelas da peste pero a distancia á que se atopa do mar fai pouco probable dita teoría.

A FÁBRICA DE PUGA, MULTADA EN 1936 CON MIL PESETAS DE MULTA. A desaparecida conserveira que se encontraba á entrada da vila mariñeira propiedade de Valentín Puga e de Godoy, acabou chamándose a fábrica de Puga en honor ao seu primeiro propietario, presidente dun triunvirato municipal en 1931. Era de grandes dimensións e albergaba un comedor para dar de comer as súas traballadoras. En 1936 o axudante de mariña D. José Rufo deu a orde de queimar os caixóns da fábrica "por dar medida falsa" e foi sancionado con mil pesetas de multa.

cousas de val miñor

RUTA

A HERMITA DE SANTA MARTA, OBXECTIVO DO PIRATA DRAKE A hermita, situada no barrio do Burgo da parroquia de Baíña foi obxectivo do pirata Drake para vingar os prexuízos causados aos comerciantes ingleses asentados na vila catro anos antes de arrasar Vigo. Data do século XIII, foi saqueada polos ingleses e conserva partes orixináis así como o arco triunfal interior ou a porta da fachada norte.

cousas de val miñor

MIÑORÁNS

A TRIXÉSIMA EDICIÓN DA RUTA QUETZAL BBVA TEN NOME E APELIDOS EN NIGRÁN: PEDRO RODRÍGUEZ VILLAR “SEMPRE FORON GRANDES DÍAS A PESAR DE QUE PASAMOS MALOS MOMENTOS”.

cousas de val miñor

MIÑORÁNS

O máis positivo, “saír da burbulla”. Cando a xente lles preguntaba os participantes ¿Qué é viaxar? A maioria deles contestaba que se trata de sair para coñecer outras persoas, lugares ou culturas. Pero os 34 días vividos en contacto coa natureza virxe e lonxe das comodidades da súa contorna axudaron a Pedro a coñecerse mellor, reflexionar e “sair da burbulla”. Ademais o feito de compartir a vivencia con participantes de 21 países con as súas correspondentes idiosincrasias, valeulle para entender que o obstáculo cultural “é como unha máscara que che quitas para vivir bos e malos momentos”.

cousas de val miñor

TURISMO

Dende o 11 de setembro ao 13 de decembro* de 2015 as casas de Turismo Rural de Galicia celebran o seu 9º OUTONO GASTRONOMICO, patrocinado por Turismo de Galicia. Cada unha das casas rurais** ofrecerá dous menús diferentes, exclusivamente concibidos para esta ocasión. A oferta do “Menú Outono gastronómico” inclúe os entrantes, primeiros e segundos pratos, sobremesas, cafés ou infusións, viños de denominación de orixe galega ou outras bebidas polo prezo global de 30 €/persoa (ive incluído). Tamén se ofrece a posibilidade de adquirir o “Paquete Outono Gastronómico” que permite degustar o menú outono gastronómico e pernoctar na casa de turismo rural elixida, incluíndo os almorzos do seguinte día dentro da oferta. O paquete componse de: 1 menú outono gastronómico por persoa + aloxamento e almorzo nunha das casas de turismo rural participantes nesta promoción (noite de venres ou sábado a escoller). O prezo é de 120 € /2 persoas en cuarto dobre ou de 80 €/1 persoa en cuarto individual (ive incluído).

Pero a mellor opción é a oferta completa da “Fin de semana Outono Gastronómico”. Neste caso inclúe: 2 menús outono gastronómico por persoa + aloxamento e almorzos nunha das casas de turismo rural participantes nesta promoción (noite de venres e de sábado). O prezo é de 200 €/2 persoas en cuarto dobre ou de 140 euros/1 persoa en cuarto individual (ive incluído). Se queres compartir coa familia esta fin de semana tan especial podes apuntarte á oferta da “Fin de Semana Familiar Outono Gastronómico” con dúas posibilidades: -Familiar con 1 nen@ (ata 14 anos): 2 menús outono gastronómico por cada adulto e dous menús infantís por nen@, aloxamento en cuarto dobre con cama supletoria (noites de venres e de sábado) e almorzos para toda a familia os dous días. O prezo é de 260 €/dous adultos + 1 nen@ (ive incluído). -Familiar con 2 nen@s (ata 14 anos): 2 menús outono gastronómico por cada adulto e dous menús infantís por cada nen@, aloxamento en dous cuartos dobres (noites de venres e de sábado) e almorzos para toda a familia os dous días. O prezo é de 300 €/ 2 adultos + 2 nen@s (ive incluído).

* (Ofertas válidas en venres, sábados e domingos do 11 de setembro ao 13 de decembro de 2015, agás as fins de semana do 30 de outubro ao 1 de novembro e a do 4 ao 6 de decembro) ** Na web www.turismo.gal poderás consultar os menús e as casas rurais participantes. 22

cousas de val miñor

TURISMO

cousas de val miĂąor

GALICIA SOLIDARIA

FUNDACIÓN MENELA: 25 ANOS DE TRAXECTORIA NO TRATAMENTO DO TRASTORNO DO ESPECTRO DO AUTISMO

Pablo Fernández Estévez Tras máis de 25 anos de actividade, a Fundación Menela non para de reinventarse e de ampliar a cantidade e calidade de servizos ofertados co fin de dar cobertura ao tratamento do Trastorno do Espectro Autista (de aquí en diante TEA). Tras a súa constitución en 1989, a organización daba cobertura a tan só 15 usuarios pero na actualidade esta cifra supera o medio centenar, ademais da atención de 120 familias na área de atención temperá e 33 alumnos no colexio, o que supón un aumento exponencial da cobertura inicial. Ademais sérvense do Centro Castro Navás situado en Priegue, que ao mesmo tempo lles permite levar a cabo o desenvolvemento cotián das súas actividades tras máis de 20 anos en funcionamento. Proba diso son os acordos de inclusión laboral levados a cabo desde o complexo con coñecidas empresas de diferentes sectores desde 1997 e baixo a denominación social Castro Navás S.L. Un longo camiño cuxos bastóns son o esforzo e a reinvención José Manuel Varela Rodríguez, director xerente de Fundación Menela, explicou a esta revista que todo o camiño percorrido até o momento débese ao esforzo e reinvención do persoal docente e da directiva, xa que no momento que a recesión económica comezouse a notar algunhas áreas da fundación tamén se resentían. “Si que é certo que notamos un descenso nalgunhas das axudas que viñamos percibindo, pero non en todas, xa que no concernente á atención temperá e diagnóstico seguimos sendo un referente”, explicou. Optimización económica sen prexudicar á calidade na atención Rodríguez engadiu que debido á tipoloxía da actividade que desenvolven calquera bajón económico na sociedade nótase na entidade dous anos despois de producirse debido a que se financia a través de todos os contribuíntes, en concreto a partir de 2010, un feito que en parte motivou a Administración a cambiar a tipoloxía de acordos mantidos coa entidade até o momento. “Até fai cinco anos eramos os encargados de xestionar e utilizar o centro Castro Navás mediante un convenio 24 cousas de val miñor

GALICIA SOLIDARIA fixo, pero a partir dese momento a situación cambiou e a administración decidiu convocar un concurso de carácter público cada catro anos para optar á súa xestión”, mantivo. Dita variación contractual obriga á directiva da fundación a manter un equilibrio entre optimización económica e o mantemento duns estándares de calidade propios dunha organización sen ánimo de lucro. O futuro: usuarios no limiar da vellez e a nova residencia A maioría de especialistas refírense ao TEA como unha patoloxía recoñecida recentemente, en concreto a mediados de 1940, é por iso que algunhas das súas fases non están estudadas ao máximo por exemplo cómo afecta a vellez aos que a padecen. Por iso a fundación promoveu en 2007 a construción dunha residencia anexa ao Centro Castro Navás para persoas maiores. Hoxe en día o seu existencia xa é unha realidade e conta con que entre en funcionamento a finais do presente ano, aínda que desde a A dministración catalógana como unha ampliación do propio centro. Así mesmo a súa apertura suporá un aumento do dobre de prazas existentes para persoas en réxime residencial, pasando de 41 a 99. Enfrontarse a un novo reto. Para o director xerente de Menela a organización atópase ás portas dun novo reto que consiste en analizar como se conxugan os achaques propios da idade en persoas que padecen TEA, “estamos ante unha incógnita mundial xa que si até o momento os alicerces básicos utilizados son a inclusión social e laboral dos nosos usuarios, ao chegar á vellez o noso enfoque ten que cambiar substancialmente orientándonos máis aos aspectos relacionados co apoio sanitario que aos explotados até o momento”. Chegados a este punto Rodríguez fai fincapé en que se están anticipando en certo xeito a unha realidade que se consolidará de aquí no próximos dez anos, que non é outro que abarcar un rango de idade completo entre usuarios.

FOTO DE FAMILIA: Con motivo da celebración do Día Mundial da Concienciación sobre o Autismo (DMCA, 2015) que este ano ten como lema “Autismo. Stop discriminación” e no que se fai especial fincapé na Sensibilización e Prevalencia, Fundación Menela organizou un acto conmemorativo no Auditorio Municipal do Concello de Vigo.

cousas de val miñor 25

OCIO - CINE

OCIO - LITERATURA TODO QUEDA EN CASA Alice Munro ED. LUMEN A selección dos mellores contos de Alice Munro, Nobel de Literatura en 2013, feita por ela mesma.

EL ÚLTIMO TREN A LA ZONA VERDE. Paul Theroux ED. ALFAGUARA Hai xa unha década, Paul Theroux narraba a súa épica viaxe por terra desde O Cairo ata Cidade do Cabo, e ofrecíanos unha visión privilexiada do África moderna. Agora regresa para descubrir como cambiaron nestes anos tanto el como o continente africano.

MORENA, PERIGOSA E ROMÁNICA Unha comedia dantesca Pedro Feijoo Barreiro ED. XERAIS Velaquí a disparatada aventura dunha serie de superviventes deste tempo cruel, personaxes sen oficio nin beneficio coñecido, desesperados e, para maior complicación, incapaces de sumar entre todos eles unha única neurona útil.

PEREGRINOS DE LA BELLEZA Viajeros por Italia y Grecia Maria Belmonte ED. ACANTILADO

A partir do século XVIII Italia e Grecia convertéronse en lugares de culto e peregrinación obrigada dos aristócratas novos. Foi unha tradición coñecida como o Grand Tour.O sinal daqueles viaxeiros precursores perdurou ata os nosos días, e aos seus últimos expoñentes dedica a autora este ensaio deslumbrante.

ARTE DEJA TUS HUELLAS Marion Deuchars ED. COCO BOOKS ARTE DEJA TUS HUELLAS está repleto de ideas para espertar a imaxinación dos novos artistas . Diferentes e sorprendentes maneiras de crear debuxos cos dedos e as mans.

DINERO Miguel Brieva ED. RESERVOIR BOOKS Dinero é unha crítica á nosa sociedade que fai rir e reflexionar ao mesmo tempo. Con humor ácido, esta revista de cómics repasa a nosa sociedade de consumo destacando os seus paradoxos. Tras os seres de anuncio que habitan as súas páxinas, dámosnos de bruzos con todas as negruras que conforman a sociedade na que vivimos e decatámonos do culpables que somos todos do que ocorre.

SALVAJE Emily Hughes ED. EL ZORRO ROJO Con frescura e desenvoltura cóntanos a historia dunha nena que vive feliz na natureza.Un álbum que asombrará aos primeiros lectores coas súas ilustracións exuberantes e expresivas e que fará pensar aos maiores sobre a nosa disparatada forma de vida.

DEPORTES

O Club Tiro con Arco Serra de Gondomar, de 6 a 60 deportistas en pouco máis dun ano Pablo Fernández Estévez O Club Tiro con Arco Serra de Gondomar é un claro exemplo de vontade e cooperación. Naceu en maio de 2014 despois de que os seus fundadores separásense doutra agrupación debido ás diferenzas xurdidas. Así pois o Club comezou a súa andaina con tan só seis arqueiros, todos eles dados de alta na federación e cun capital total que roldaba os 3000 euros, provenientes de fondos propios e dunha subvención municipal que lles permitiu arrincar na súa traxectoria deportiva.

Clases gratuítas a cambio de instalacións E como os comezos sempre son duros os membros da agrupación deportiva Serra de Gondomar valéronse do seu enxeño para poder iniciar a súa andaina. Actualmente o seu centro neurálxico atópase no colexio de Gondomar. Alí os membros do equipo válense das instalacións deportivas para adestrar tras chegar a un acordo coa directiva do centro. En vez de pagar un aluguer os arqueiros imparten clases gratuitas da modalidade aos alumnos do complexo educativo. Ademais a comunidade de montes de Vincios doou á agrupación as redes necesarias para frear as frechas que non dan en diana durante os adestramentos, “un elemento importantísimo en canto a seguridade refírese”, explicou Francisco José Rodríguez, portavoz do club de tiro.

Máis de medio centenar de deportistas O Club Tiro con Arco Serra de Gondomar multiplicou por dez o seu número de integrantes partindo en 2014 con 6 membros. Na actualidade conta con máis de medio centenar de afiliados. Un aumento que segundo Rodríguez non só se produciu na entidade gondomareña sinó que nos campionatos tamén adoitan acudir un número considerable de Mónica Ledo deportistas.”En cada cita xúntanse entre 100 e 110 arqueiros agrupados nas modalidades de arco espido, composto, long bow, tradicional e olímpico”, explicou o portavoz. Doutra banda a calidade dos deportistas do territorio galego constatan o nivel na comunidade con nomes como Miguel Albariño, deportista olímpico e catalogado como un dos mellores a nivel europeo.

cousas de val miñor

ENERXÍAS RENOVABLES

A BIOMASA. CALEFACCIÓN ECOLÓXICA E ECONÓMICA A Biomasa é un combustible completamente renovable e cun balance de emisións de CO2 Neutro. A súa utilización reducirá a dependencia dos combustibles derivados do petróleo, favorecerá unha industria "made in Galicia" e reducirá a emisión á atmosfera de 246.000 Toneladas de CO2. Tamén a mellora na xestión e o rendemento dos montes galegos contribuíndo así á prevención dos incendios forestais.

A BIOMASA GALEGA O obxectivo da Xunta de Galicia no plan 2014 / 2020 é potenciar unha nova industria con selo Galego que xere emprego aproveitando a riqueza dos nosos bosques. Cun investimento de 450 M¤ até 2020 dos cales 98 M¤ destinásense a axudas directas para a implantación de caldeiras de Biomasa. O INEGA destinará 98 millóns de euros en subvencións á BIOMASA.

VENTAXAS • Combustible Galego, Barato e Limpo. • Aforro de até o 65% con respecto ao gasóleo e do 45% con respecto ao Gas Natural. • Enerxía respectuosa co medio ambiente. • Contribúe á redución das emisións de CO2 e reduce a dependencia enerxética. • Contribúe á limpeza dos montes galegos diminuíndo así o risco de incendios.

cousas de val miñor

DEPORTES

Obxectivos: manter a canteira e acudir ao nacional de 2016 Unha das metas expostas polo Club é a de fomentar a canteira local e comarcal para estender a práctica deportiva desde os máis pequenos. Na actualidade contan con 15 nenos desde os 8 anos de idade. Por outra banda outro dos seus obxectivos a curto prazo é o de presentarse ao campionato de España de tiro con arco 2016 en todas as categorías.

Rubén Rodríguez, o primeiro deportista galego da modalidade que acode a unha competición nacional subvencionado O xoven arqueiro e natural de Vincios, Rubén Rodríguez Alleres, atópase entre os primeiros clasificados no galego en percorridos de bosque de menores de 14 anos. O palmarés obtido polo membro da agrupación gondomareña serviulle para obter o patrocinio de Rodosa, un coñecido concesionario de automoción instalado no Val Miñor, e desta maneira converterse no primeiro arqueiro patrocinado dentro do territorio galego. Grazas ás axudas obtidas o rapaz acudiu á proba do campionato de España de percorridos de bosque 3D celebrada o pasado 12 de setembro na localidade madrileña de San Agustín del Guadalix. Asimesmo ao longo do mes de outubro acudirá ao nacional de sala, cuxo lugar de celebración atópase por determinar.

Sergio Peiteiros

Rubén Rodríguez Alleres Marco Melón 30

cousas de val miñor

Sandra e Daniel Motto

DEPORTES OS MELLORES DEPORTISTAS DÉRONSE CITA NO CAMPIONATO DE ESPAÑA DE PADDLE SURF CELEBRADO EN BAIONA O areal de Ladeira en Baiona foi o escenario elixido para albergar o Campionato de España de Paddle Surf e que contou coa participación dos mellores deportistas nacionais e internacionais da modalidade. A cita que se celebrou os días 12 e 13 de setembro contou cun trazado entre balizas moi técnico, ademáis debido as condicións adversas da meteoroloxía a organización viuse na obriga de facer modificacións no calendario establecido. Así pois na xornada do sábado tivo lugar a carreira de longa distancia que discorreu na contorna da bahía baionesa e que incluiu unha saída por fóra da doca. Neste punto as condicións da competición volvéronse moito máis esixentes debido ao vento e o mar de fondo, unha situación aproveitada polos competidores máis experimentados para avantaxarse sobre os seus rivais. O segundo día estivo reservado ás probas de carreira curta na que a técnica dos deportistas condicionou sensiblemente os resultados finais. Resultados: Na categoría de 12,6 masculino e feminino a vitoria foi para Román Frejo e Susak Molinero, respectivamente. Américo Molinero fíxose coa primeira posición na clase 14´. En sub 18 feminino e masculino Ciara Palenzuela e Rafa Sirvent ocuparon o oco máis alto do podio. E xa en paddleboard masculino e feminino, Carlos Alonso e Itziar Abascal proclamáronse vencedores respectivamente.

cousas de val miñor

AXENDA NIGRÁN PROGRAMACIÓN CULTURAL 18 octubre 2015

AGENDA CANGAS

X MARCHA BTT & TRAIL Venres, CO19NdeCnovembro ELLO21:00hs. DE NIGRÁN 2015 IN THE LOOP. Proxección cinematográfica en V.O.S.E.

Mércores, 29 de decembro Musical GREASE Tour´- BRILLANTINA Entrada.- Butaca: 23€ Anfiteatro: 21€ Organiza: Club Val Cangas A PeñaCine Ciclista Miñor, en colaboración co Concello de Nigrán, organiza a X MARCHA BTT & TRAIL CONCELLO DE Xoves, 30 de decembro 19:00hs. Venres, 26 e 2015, Sábado, 27 se de celebrará novembro 21:00hs. NIGRÁN que o 18 de outubro con saída e TEATRO DO MORCEGO. TEATRO MORCEGO. OS (Nigrán) VELLOSe que por vez chegadaDO dende o PavillónPresenta: de Panxón Presenta: SALTIMBANQUIS NON DEBEN DE proba NAMORARSE primeira inclúe de trail. Público infantil e familiar Entrada: 5€ Entradas.- adultos: 5€ nenas e nenos: 3€ Domingo, 28 de novembro 19:00hs. PONTESOLIDARIO VEDRA A FAVOR ADICAM FESTIVAL

Venres, 3 de decembro 21:00hs. ORQUESTRA DE SAXOS DO CONSERVATORIO DE REDONDELA Concerto benéfico a favor da Asc. Santiago Apostol e a Fundación San Vicente de Paul Entradas.- adultos: 5€ nenas e nenos: 3€ Venres, 10 de decembro 21:00hs. TULPAN. Proxección cinematográfica en V.O.S.E. Organiza: Cine Club Cangas Sábado, 11 de decembro 18:00hs. FESTIVAL BENEFICO A FAVOR DE “CARITAS CANGAS”

VEN COÑECER O MUSEO

CINE CICLO: NUEVO CINE ITALIANO Do 21 de setembro ao 30 de novembro Fundacion Caixa Galicia –Pontevedra I MOSTRA DE CINE DOCUMENTAL ALTERNATIVO DOCUTOPÍA Do 2 de novembro ao 4 de decembro Espazo cultural Negra Sombra Blues, no Café Uf (Pracer, 19) Vigo A Ruta do Museo: Ruta guiada na que se pretende aproximación á historia dos XXIV FESTIVAL unha CINEROUPA seis edificios que o Museoestreas de Ampla programación de máiscompoñen dde 130 películas: Pontevedra e ás principais coleccións recén saidas dos mellores festivais e de filmes que galarcustodia. doados en 2010

Do 10 deTódolos novembro ao 3 de ás decembro sábados 11:30 h. Venres, 17 de decembro 20:00hs. MUSEO DE PONTEVEDRA Santiago de Compostela Punto de encontro: Ruínas de San CONCERTO DE NADAL DO CONSERVATORIO Domingos PROFESIONAL E DA3 ESCOLA DE MÚSICA as visitas guiaA partir do sábado de outubro retomaranse Duración: 90 minutos MUNICIPAL DE CANGAS das do programa Ven coñecer o Museo, unha invitación a CONCERTOS Necesaria a inscrición previa: Entrada de balde descubrir a historia e as coleccións do Museo de Pontevedra. gabinetedidactico.museo@depo.es Celebraranse as fins de semana ata o 29 de maio. A particiTHE ZOMBIES teléfono 986 804 100. Sábado, decalquera decembrodelas 19:00hs. pación18en é gratuíta. 11 de novembro 22:00 horas Musical EL LIBRO DE LA SELVA Sala Mondo -Vigo Público infantil e familiar Entrada: 15€ VIGO ISMAEL SERRANO 11 de noviembre 20:30 horas. Domingo, 19 de decembro 20:00hs. Centro Cultural Caixanova- Vigo CONCERTO DE PANXOLIÑAS DE NADAL 17 de setembro ao 15 de novembro Coa participación de agrupacións de música vocal de THE WAVE PICTURES Cangas e a Banda de Música Bellas Artes 12 de novembro Entrada de balde Sala Mondo-Vigo

IX MOSTRA DE MODELISMO NAVAL AMONAGA 2015

THE STRANGE BOYSalgunhas das espectaculares Nesta mostra poderán encontrar Domingo, 26 de decembro 20:00hs. 13 de novembro La Iguana Club – Vigo pezas destos magníficos maquetistas. CORO YOUSEI (Xapón) A mostra poderá visitarse totalmente gratis no espazo destinado ABA TAANO Formación coral de voces femininas xaponesas de recoñeciás exposicións temporais Museo 14 de novembro do 20:30 horase permanecerá aberta ao do prestixio internacional, de xira por Europa. público do 17Centro de setembro 15 de novembro Culturalao CaixanovaVigo no horario de aperEntrada.- Butaca: 20€ Anfiteatro: 17€ tura habitual del museo.

cousas de val miñor

AXENDA BAIONA

PROGRAMACIÓN CULTURAL

7 novembro 2015 DESBUNDIXIE 14 de novembro Aala Aturuxo- Bueu

grafías. As imágenes captadas falan da vida rural, a emigración, a presencia da morte, a incorporación da electricidade ou a presencia do teléfono na vida diaria.

III TRAIL TRANS SERRA DA GROBABAIONA 2.015

FITO Y FITIPALDIS NOSOTROS TAMBIÉN FUIMOS EMIGRANTES 19 de novembro 21:30 horas Ata o 26 de novembro Multiusos Fontes de Sar- Santiago de Compostela INSCRICIÓN: A proba está aberta a todos os atletas / deportistas con Caixa Galicia - Sanxenxo Sede Náutica edad mínima de parMIGUEL RÍOSde 18 anos (cumplidos o día da proba). O límite As imaxes que recolle esta exposición, obtidas da fototeca ticipación 500 ROCK inscritos para oEL Trail e 400 inscritos para o Mini GIRA “BYE será BYE de RIOS HASTA FINAL” da Axencia EFE intentan reconstruir os movementos migrase antes da data de peche das inscricións, 02 de Novembro de 20 Trail, de novembro torios que se produciron no noso país ao concluir a guerra 2015, seAchegase ColiseumCoruña a dito número, non se admitirán máis participantes. civil. As emigracións forzadas da fame ou do exilio levarían As inscricións se poderán formalizar a partir do día 01 de Setembro a un bo número de españois a refuxiarse en países europeos FUEL FANDANGO de 2015, vía internet, a través da páxina Web do Concello de Baiona, e americanos. w.trailserr22:30 agrobhoras a.com. 26 w dewnovembro Entrada 6 euros EXPOSICIÓN “VIGO, A COR E A PALABRA” Sala Aturuxo- Bueu Ata o 28 de novembro REAL FILHARMONÍA 17-18 outubro 2015 DE GALICIA 1 de decembro Auditorio Caixanova -Pontevedra

EXPOSICIÓNS OS MUNDOS DE GONZALO TORRENTE BALLESTER Ata o 14 de novembro Museo de Pontevedra - Pontevedra

Centro Cultural Caixanova- Vigo

Artistas vigueses aportarán obras para conmemorar o Bicentenario da Cidade. A oferta expositiva complétsea cunha nova edición da Wildlife Photographer of the Year 2010, e a coprodución, co Museo do Mar, de Fillos do océano, d fotógrafo vigués Javier Teniente. Miradas. Realidades, expresiones, tramas. Arte en Galicia desde 1975 Ata o 16 de xaneiro de 2011 Fundación Caixa Galicia - Pontevedra

A Sociedade Estatal de Conmemoracións Culturais e a Fundación Gonzalo Torrente Ballester lembran ao autor de “Los gozos y las sombras” no centenario do seu nacemento coa exposición “Os mundos de Gonzalo Torrente Ballester”, que percorre a traxectoria vital e literaria do escritor a través de máis de 150 piezas (moitas delas inéditas) entre manuscritos, libros, artigos de prensa, cartas, fotografías, carteis, dibuxos e diversos documentos e obxectos personais que nos achegan a súa iconografía persoal. A mostra que está comisariada por Carmen Becerra e Miguel Fernández-Cid, complétase co documental GTBxGTB.

O proxecto expositivo e editorial «Miradas», é unha iniciativa que sitúa as obras da colección baixo a perspectiva particular dos comisarios que toman parte nesta serie de catro mostras. Fernando Castro, Alfonso de la Torre, Fernando Huici e Iria Candela presentan unha coidada selección dos fondos da Colección Caixa Galicia, centrándose cada un en núcleos temáticos diversos pero complementarios.

PANO DE FONDO Ata o 15 de novembro Centro Social Caixanova - Pontevedra

Horario de apertura ao público: De luns a sábado, 12-14 h e 18-21 h. Domingos e festivos, 12-14 h.

Exposición que aborda o retrato realizado nos estudos galegos, centrándose dun xeito especial na primeira mitade do século XX, periodo de extraordinaria riqueza neste aspecto. A base da mostra son os fondos que os fotógrafos colocaban tras os retratados no afán de idealizar que lle era propio á pintura da época. Desde humildes colchas a “panos” máis elaborados con paisaxes ou interiores de pazos, a exposición nos permite advertir a importancia deste elemento nas foto-

Visitas para grupos, concertar no teléfono 982 289 096. Visitas para público xeral, mércores ás 19.30 h.

cousas de val miñor

QUEN É QUEN NO RUEIRO

Rúas de... Baiona Laureano Salgado Rodríguez Laureano Salgado Rodríguez foi un personaxe que xogou un papel moi importante no desenvolvemento da vila mariñeira de Baiona, meritos polos que unha das rúas do municipio leva o seu nome. Naceu o 5 de maio de 1847 en caldas de Reis e faleceu 87 anos despois no seu mesmo pobo natal, alá por 1930. Foi deputado provincial en 1898 e alcalde de Caldas en 1913. Pai da electricidade no Val Miñor. Salgado foi un home adiñeirado que forxou a súa fortuna como empresario e enxeñeiro. Comezou como representante de axencias consignatarias especializadas no transporte de emigrantes a América desde Vigo e Villagarcía de Arousa. Pero o que o vincula ao Val Miñor en xeral e a Baiona en particular foi a súa intensa actividade dentro da industria eléctrica, sendo propietario da empresa a Hulla Branca e onde creou, entre outras, a central hidroeléctrica de Pego Negro en Gondomar (1908) utilizando a técnica do salto de auga. Esta infraestrutura posibilitou a chegada da electricidade a toda a comarca. Pai da Virxe da Roca de Baiona Laureano Salgado poderíase considerar o pai da Virxe da Roca de Baiona e non porque fose directamente o encargado do seu levantamento, senón por ser o primeiro que expuxo a súa construción. Unha idea que trasladou aos seus semellantes durante unha cea á que acudiu en calidade de homenaxeado e que se estaba celebrando nun hotel da vila, o 31 de xaneiro de 1908, por ser o enxeñeiro responsable da chegada da enerxía eléctrica a Baiona . Desta maneira, tal e como din os arquivos existentes, Salgado manifestou durante a velada a súa intención de construír un monumento “á Virxe no alto de San Roque, na advocación da Roca”, e cuxa idea inicial contemplaba a instalación dunha luz nunha das súas mans “para que sirva de guía no camiño que seguen para o porto os mariñeiros”. Ademais o enxeñeiro correría cos gastos da subministración eléctrica até o monumento. Imaxe extraida do fondo local da Biblioteca Municipal de Baiona Fontes: Wikipedia e revista de patrimonio. 34

cousas de val miñor

SERVICIOS * Formación * Ofertas y bolsas de empleo * Oportunidades de negocio * Convenios * Asesoramiento * Legislación

Polígono Industrial de A Pasaxe. Outeiro do Ferro, 61 36316 Vincios (Gondomar) | Telf.: 986 468 196 Fax: 986 469 035 www.apasaxe.org