บันทึกนกไขลาน สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2559 © ส�ำนักพิมพ์ก�ำมะหยี่ ลิขสิทธิ์ภำษำไทย © นพดล-จินตนำ เวชสวัสดิ์ พ.ศ. 2559
บันทึกนกไขลาน The Wind-Up Bird Chronicle Haruki Murakami เขียน นพดล-จินตนำ เวชสวัสดิ์ แปล บรรณำธิกำร บรรณำธิกำรบริหำร บรรณำธิกำรจัดกำร ออกแบบปก รูปเล่ม พิสูจน์อักษร
จินตนำ เวชสวัสดิ์ อธิชำ มัญชุนำกร กำบูล็อง มณฑำ มัญชุนำกร ศรรวริศำ เมฆไพบูลย์ พงศธร โชลิตกุล ศุภรักษ์ ปฐมกสิวัฒนำ ปำนอรุณ ชัยลักษณ์
NEJIMAKIDORI KURONIKURU by Haruki Murakami Copyright © 1994-95 Haruki Murakami All rights reserved. Originally published in Japan by SHINCHOSHA Publishing Co., Ltd., Tokyo Thai translation rights arranged with Haruki Murakami through THE SAKAI AGENCY and SILKROAD AGENCY. พิมพ์ครั้งที่ 1 (ส�ำนักพิมพ์ก�ำมะหยี่) : กรกฎำคม 2559 กำรจัดพิมพ์ครั้งก่อนหน้ำ : กันยำยน 2549 (ส�ำนักพิมพ์แม่ไก่ขยัน) ISBN 978-616-7591-55-1 รำคำ 600 บำท
จัดพิมพ์โดย : ส�ำนักพิมพ์ก�ำมะหยี่ 74/1 รังสิต-นครนำยก 31 ธัญบุรี ปทุมธำนี 12130 โทรศัพท์ : 084 146 1432 โทรสำร : 02 996 1514 Facebook : http://www.facebook.com/GammeMagieEditions Email : gammemagie@gammemagie.com Homepage : http://www.gammemagie.com พิมพ์ที่ : ห้ำงหุ้นส่วนจ�ำกัด ภำพพิมพ์ 45/12-14, 33 หมู่ที่ 4 ต�ำบลบำงขนุน อ�ำเภอบำงกรวย จังหวัดนนทบุรี 11130 โทรศัพท์ : 02 879 9154-6 โทรสำร : 02 879 9153 Homepage : http://www.parbpim.com จัดจ�ำหน่ำยทั่วประเทศโดย : บริษัทเคล็ดไทย จ�ำกัด 117-119 ถนนเฟื่องนคร ตรงข้ำมวัดรำชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพฯ 10200 โทรศัพท์ : 02 225 9536-9 โทรสำร : 02 222 5188 Homepage : http://www.kledthai.com
ค�าน�าผู้แปล ผมถำมตัวเองด้วยค�ำถำมเดียวกับผู้อ่ำนที่เปิดมำถึงหน้ำนี้ “บันทึกของ คนสมัครใจว่ำงงำน อยูก่ บั บ้ำนเฉยๆ จะมีเรือ่ งรำวเขียนได้มำกมำย พอจะบรรจุ ลงในหนังสือเล่มโตได้เชียวหรือ?” ไม่นำ่ จะมี หรือถ้ำจะมี ก็คงน่ำเบื่อเป็นที่สุด ควำมเรียงของกำรตื่นมำกินเช้ำ กิน กลำงวัน กินเย็น แล้วก็เข้ำนอน หำกจะมีได้ก็เป็นแต่เพียงเรื่องสุดสำมัญ ผิดคำด ควำมธรรมดำสำมัญสะดุดหยุดลงเพียงแค่ชื่อเรื่องเท่ำนั้น เปิดอ่ำนเข้ำไปภำยใน หนังสือเล่มนี้เป็นแค่เพียงทวำร...เปิดออกสู่โลก กว้ำงใหญ่ไพศำล ผืนผ้ำใบมหึมำแต้มแต่งเรือ่ งรำว ดินแดนจินตนำกำรทีเ่ รือ่ งรำว ที่ ไม่นำ่ เป็นได้กลับมีเหตุผลสนับสนุนสมจริงสมจัง ค�ำถำมได้ค�ำตอบชัดเจน ดัง่ ค�ำกล่ำวของมิสเตอร์นกไขลำนทีว่ ำ่ “โลกแคบเสียจัง โลกทีแ่ ทบหยุดนิง่ แต่ยงิ่ โลกแคบ ก็ยงิ่ ห่ำงไกลจำกกำรหยุดอยูก่ บั ที่ โลกแคบของผม ผลิผดุ เรือ่ ง ประหลำดคนพิลกึ ทัง้ เรือ่ งทัง้ ผูค้ น ทีด่ เู หมือนจะรอคอยผมอยู่ ซุม่ อยู่ในเงำมืด รอจนกว่ำผมจะหยุดกำรเคลื่อนที่” เรื่องเพี้ยน คนพิลึก นับจำกเรื่องรำวหฤโหดกลำงทุ่งหญ้ำเวิ้งว้ำงที่ท�ำให้ควำมอยำกอำหำร เหือดหำยไปหลำยวัน กำรปีนไต่ลงไปนัง่ ในบ่อน�ำ้ แห้งสำมวันสำมคืน บันไดเชือก ที่ปีนลงไป ถูกดึงขึ้นมำทิ้งไว้ปำกขอบบ่อ สำวน้อยอำยุสิบหกท�ำหน้ำที่ส�ำรวจ ตลำดคนหัวล้ำน และเรื่องอื่นๆ อีกมำกมำย ...ที่ท่ำนต้องอ่ำนเอง
ยั่วเย้ำยวนใจ...เขำวงกตออกแบบโดยมำสเตอร์ ละม้ำยคล้ำยเคยคุ้น หำกแต่แปลกพิลึก San Francisco Chronicle มหำกำพย์...สลักเสลำจนยำกจะกล่อมใจให้สงบได้ ไม่ต่ำงไปจำกนกของแบรนคูซี New York Magazine ปริศนำล่อหลอกให้งงงวย ล่อผู้อ่ำนให้ถล�ำลึกเข้ำไปในฉำกแปรเปลี่ยน ของควำมเจ็บปวด และควำมทรงจ�ำ Los Angeles Times Book Review เจำะลึกเข้ำไปในควำมลับ ฝังซ่อนในประวัติศำสตร์ของญี่ปุ่น... แปลงเป็นภำษำร่วมสมัยให้น่ำอ่ำน Pico Iyer, Time ผลงำนห้ำว อ่ำนอิ่มอร่อย ไม่ว่ำจะบรรยำยให้แปลกพิสดำรสักเท่ำใด ท�ำนองกำรเล่ำเรื่องไม่เคยละวำงพลังดุดัน The New York Times Book Review
ผลงำนมหึมำ... ผืนผ้ำใบขนำดใหญ่ขึงกำง จำกแมนจูเรียไปถึงมอลตำ เสียงในฉำกหลัง จำกเสียงนกแกรกกรำก เรื่อยไปจนถึงกระดิ่งเลื่อนหิมะในไซเบอร์สเปซ นี่คือ นิยำยเต็มรูปแบบ เรื่องรำวของคนคนเดียว สอดเกี่ยวประสำนเข้ำกับ ชะตำกรรมของประเทศชำติ ยำกจะหำผลงำนใดมำลบล้ำงได้ Kirkus Reviews ทุกสิ่งทุกอย่ำงใน บันทึกนกไขลาน เกี่ยวข้องพันผูกกับสรรพสิ่ง... สะท้อนกังวำนในยุคสมัยของเรำ ผ่ำนประวัติศำสตร์ วนเวียนในตัวผู้คน Boston Globe ใน บันทึกนกไขลาน มูรำคำมิสยำยปีกแสนสวย โบยบินขึ้นกลำงฟ้ำ Philadelphia Inquirer
สารบัญ ภาคหนึ่ง : นกแม็กพายขี้ขโมย (มิ ถุ น ำยน ถึง กรกฎำคม 1984) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
นกไขลำนของวันอังคำร หกนิ้วกับนมสี่เต้ำ จันทร์เต็มดวงกับสุริยครำส เรื่องม้ำล้มตำยในโรงม้ำ หมวกของมอลตำ คะโน เชอร์เบ็ตโทนและแอลเลน กินสเบิร์ก กับเดอะ ครูเซเดอร์ หอคอยสูงกับบ่อลึก หรือ ห่ำงแสนไกลจำกโนมงฮัง เสพติดลูกอมรสมะนำว นกไร้กำรบินกับบ่อไร้น�้ำ ก�ำเนิดคูมิโกะ โอกำดะ กับ โนโบรุ วำทำยะ เจ้ำของร้ำนซักรีดผู้มีควำมสุข และ ครีตำ คะโน เดินทำงมำเยือน เรื่องรำวชีวิตยืดยำวของครีตำ กำรเสำะค้นเข้ำไปในธรรมชำติ แห่งควำมเจ็บปวด ประจุไฟฟ้ำไม่พออย่ำงยิ่ง และ ท่อระบำยน�้ำใต้ดิน กำรส�ำรวจตลำดวิกผมของเมย์ คำซำฮำระ น้ำมือทอง ควำมตำยในอ่ำงอำบน�้ำ ผู้น�ำสำรส่งของดูตำ่ งหน้ำ เปิดตัวร้อยโทมำมิยะ กลิ้งเกลือกในโคลนอุ่น โคโลญจน์ เรื่องเล่ำของผู้หมวดมำมิยะ : ภำค 1 เรื่องเล่ำของผู้หมวดมำมิยะ : ภำค 2
15 39 48 65 77 91 106 113 129 144 158 167 184
ภาคสอง : นกพยากรณ์ (กรกฎำคม ถึง ตุ ล ำคม 1984) 1 2 3 4 5
ยืนยันแน่ชัดเท่ำที่เป็นได้ หิวงำนวรรณกรรม บทนี้ ไม่มีขำ่ วดี โนโบรุ วำทำยะ เผยควำมในใจ นิทำนเรื่องวำนรบนเกำะอำจม รูปลักษณ์ในแสงสวรรค์พลันสิ้นสูญ กะหรี่ทำงจิต ภำพเมืองไกลโพ้น จันทร์ครึ่งดวงค้ำงฟ้ำ บันไดเชือกตรึงติดที่
209 221 233 244 254
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
จัดกำรทรัพย์สินมรดก ภูมิแพ้แมงกะพรุน ควำมรู้สึกละม้ำยกำรถอดถอน ย้อนอดีต บทสนทนำเรื่องกำรตั้งครรภ์ รำกเหง้ำแห่งควำมปรำรถนำ ในห้อง 208 เดินทะลุผนังห้อง บ่อน�้ำกับดวงดำว บันไดเชือกหำยไปได้อย่ำงไร ถ้อยบรรยำยของเมย์ คำซำฮำระ เรื่องควำมตำยและวิวัฒนำกำรมนุษย์ สรรพสิ่งล้วนสร้ำงจำกที่อื่น ควำมหิวเป็นควำมเจ็บปวด จดหมำยขนำดยำวของคูมิโกะ นกพยำกรณ์ ค้นพบเมื่อโกนหนวด ค้นพบเมื่อตื่นนอน ครีตำ คะโน เล่ำเรื่องต่อ จุดหมำยใหม่ของครีตำ คะโน ชื่อที่เหมำะสม ของที่รำดน�้ำมันสลัดแล้วเผำ อุปมำคลำดเคลื่อน เรื่องเลวร้ำยหนึ่งเดียวที่เคยเกิดขึ้นในบ้ำนของเมย์ คำซำฮำระ เมย์ คำซำฮำระ บรรยำยก้อนเมือกเปียกเยิ้มและแหล่งก�ำเนิดควำมร้อน เรือ่ งง่ำยสุดสำมัญ กำรแก้แค้นในรูปแบบซับซ้อน สิง่ ทีอ่ ยู่ในกล่องกีตำร์ ข่ำวจำกครีตำ คะโน สิง่ ทีห่ ล่นจำกขอบโลก ข่ำวดีบอกเล่ำด้วยเสียงเล็ก
263 273 285 293 302 310 330 343 356 370 385 398 415
ภาคสาม : คนจับนก (ตุ ล ำคม 1984 ถึง ธั น วำคม 1985) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
(มุมมองชีวิตของเมย์ คำซำฮำระ หมำยเลข 1) ปริศนำแห่งบ้ำนผูกคอตำย นกไขลำนในฤดูหนำว ตื่นจำกจ�ำศีลฤดูหนำว นำมบัตรอีกใบ เงินไร้ชื่อเสียงเรียงนำม เรื่องรำวที่เกิดขึ้นกลำงดึก ซื้อรองเท้ำใหม่ หำยแล้วไม่ไปลับ ย้อนกลับเข้ำบ้ำน สถำนที่หนึ่งที่คุณพอจะเดำออก ถ้ำคุณใช้ควำมคิด คิดให้หนัก (มุมมองชีวิตของเมย์ คำซำฮำระ หมำยเลข 2) ลูกจันทน์กับอบเชย ที่ก้นบ่อน�้ำแห้ง โจมตีสวนสัตว์ หรือ กำรสังหำรหมู่เฟอะฟะ เอำละ, ค�ำถำมถัดไป (มุมมองชีวิตของเมย์ คำซำฮำระ หมำยเลข 3) พลั่วนี้, พลั่วของจริงหรือ? (เรื่องรำวที่เกิดขึ้นกลำงดึก หมำยเลข 2)
437 441 445 455 461 467 480 485 496 502 522 527
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41
มนต์ด�ำบ�ำบัดของ M ชำยผู้รอคอย สิ่งที่ ไม่อำจสลัดหลุด มนุษย์เรำมิใช่เกำะโดดเดี่ยว ภำษำมือประหลำดของอบเชย กำรบวงสรวงเชิงดนตรี ที่นี่อำจจะเป็นจุดสุดทำง (มุมมองชีวิตของเมย์ คำซำฮำระ หมำยเลข 4) ควำมเหน็ดเหนื่อยอ่อนล้ำและภำระหนักโลก ตะเกียงวิเศษ ห้องลองเสื้อ ทำยำท ลูกสำวของปำดโง่เง่ำ (มุมมองชีวิตของเมย์ คำซำฮำระ หมำยเลข 5) เขำวงกตใต้ดิน ประตูสองบำนของอบเชย เรื่องเล่ำของลูกจันทน์ ปริศนำแห่งบ้ำนผูกคอตำย หมำยเลข 2 แมงกะพรุนจำกทุกมุมโลก สิ่งที่เปลี่ยนไป นับแกะ สิ่งที่อยู่ใจกลำงวงกลม สัญญำณเปลี่ยนเป็นไฟแดง มือยำวยื่นเอื้อมมำหำ สิ่งที่สูญเสีย ผลไม้ที่สุกงอม หูสำมเหลี่ยม เสียงกระดิ่งเลื่อนหิมะ บันทึกนกไขลำน หมำยเลข 8 หรือ กำรสังหำรหมู่เฟอะฟะ ครั้งที่ 2 เสี้ยวชีวิตที่หำยไปของอบเชย อย่ำหลงไปไว้เนื้อเชื่อใจบ้ำนเชียวนำ (มุมมองชีวิตของเมย์ คำซำฮำระ หมำยเลข 6) บ้ำนร้ำงถือก�ำเนิดแล้ว ม้ำเปลี่ยนเจ้ำนำย หำงของมอลตำ คะโน บอริส นักแล่หนังมนุษย์ ไม้เบสบอลหำยไป นกแม็กพำยขี้ขโมยย้อนกลับมำ ภำรกิจท�ำให้ผู้อื่นใช้จินตนำกำร เรื่องรำวของบอริส นักแล่หนังมนุษย์ (ต่อจำกครำวที่แล้ว) สถำนที่เปี่ยมอันตรำย ผู้ที่นั่งมองจอโทรทัศน์ มนุษย์กลวงเปล่ำ แสงหิ่งห้อย ท�ำลำยค�ำสำป โลกที่นำฬิกำปลุกกรีดกริ่งยำมรุ่งสำง ก็แค่มีดจริง สิ่งที่พยำกรณ์ ไว้แล้ว เรื่องรำวของมนุษย์เป็ด เงำและน�้ำตำ (มุมมองชีวิตของเมย์ คำซำฮำระ หมำยเลข 7) สองข่ำวผลเดียวกัน สิ่งที่เลือนหำยไป บันทึกนกไขลำน หมำยเลข 17 (จดหมำยจำกคูมิโกะ) ลำก่อน
530 533 547 557 562 569 574 579 586 597 601 608 619 626 632 634 651 656 661 673 690 698 710 721 732 741 747 753 757
ภาคหนึ่ง : นกแม็กพายขี้ขโมย มิ ถุ น ำยน ถึง กรกฎำคม 1984
1 นกไขลานของวันอังคาร หกนิ้วกับนมสี่เต้า
ในตอนที่โทรศัพท์ดังขึ้น ผมอยู่ในห้องครัว ต้มเส้นสปำเกตตี ผิวปำก คลอไปกับเพลง เดอะ ธีฟวิง แม็กพาย ของรอสซินีทำงวิทยุเอฟเอ็ม เพลง เหมำะควรแก่กำรต้มเส้นสปำเกตตีถึงขั้นสมบูรณ์แบบ ผมอยำกไขหูไม่รบั โทรศัพท์ ไม่เพียงเพรำะเส้นสปำเกตตีใกล้ได้ที่ หำกแต่ เป็นเพรำะคลอดิโอ อับบำโด พำลอนดอนซิมโฟนีไต่สงู ขึน้ สูจ่ ดุ สุดยอด ท้ำยทีส่ ดุ ผมยอมพ่ำย อำจเป็นใครสักคนต้องกำรส่งข่ำวเรื่องงำนใหม่ ผมรำไฟ เดิน เข้ำมำในห้องนั่งเล่น หยิบหูโทรศัพท์ “สิบนำที, ได้ โปรด” เสียงสตรีดังจำกปลำยสำย ผมเก่งในเรื่องกำรจดจ�ำเสียงผู้คน แต่เสียงนี้ ไม่เคยได้ยินมำก่อน “ขออภัย คุณอยำกคุยกับผู้ ใดหรือ?” “คุยกับ คุณ แน่แท้อยูแ่ ล้ว สิบนำที, ได้ โปรด เวลำเพียงเท่ำนัน้ ทีจ่ ำ� เป็นต้อง ใช้ ในกำรเข้ำใจกันและกัน” เสียงนั้นทุ้มต�่ำ นุ่มนวล แต่ไม่มีลักษณะโดดเด่น เป็นพิเศษ “เข้ำใจกันและกัน?” “ควำมรู้สึกของอีกฝ่ำย” ผมชะโงกมองผ่ำนประตูห้องครัว หม้อสปำเกตตีเดือดระอุพ่นพวยไอน�้ำ คลอดิโอ อับบำโด ยังอ�ำนวยเพลง นกแม็กพายขี้ขโมย นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
15
“ขออภัย คุณโทรมำกลำงช่วงต้มเส้นสปำเกตตี กรุณำโทรมำใหม่ภำยหลัง ได้หรือไม่?” “สปำเกตตี? คุณท�ำอะไรของคุณ ต้มเส้นสปำเกตตีตอนสิบนำฬิกำสำมสิบ นำที?” “ข้ำพเจ้ำประสงค์จะกินอะไร และกินในเวลำเท่ำใด” ผมตอบ “...ไม่ใช่ ธุระกงกำรอะไรของใคร” “นัน่ จริงแท้ ฉันจะโทรมำใหม่” น�ำ้ เสียงของเธอเปลีย่ นเป็นเย็นชำ น่ำแปลก ทีค่ วำมเปลีย่ นแปลงในอำรมณ์นอ้ ยนิดท�ำให้นำ�้ เสียงของคนเรำแปรเปลีย่ นไปได้ “รอเดีย๋ ว...” ผมรีบกล่ำวก่อนเธอวำงหู “...ถ้ำนีเ่ ป็นวิธขี ำยตรงทำงโทรศัพท์ แบบใหม่ ลืมได้เลยนะ ผมไม่ได้อยู่ในตลำดประเภทไหนๆ” “ไม่ต้องกังวลค่ะ ฉันทรำบ” “ทรำบ? ทรำบเรื่องอะไรกัน?” “ทรำบว่ำคุณออกจำกงำนแล้ว ทรำบเรื่องรำวทั้งหมด เอำละ, ไปปรุง สปำเกตตีเลิศรสของคุณต่อเถอะ” “วะ นี่มัน...” เธอตัดสำย ในเมื่อไม่มีช่องทำงระบำยอำรมณ์ ผมได้แต่เหม่อจ้องโทรศัพท์ ในมือ จนกระทั่งจ�ำได้ว่ำต้มเส้นสปำเกตตีคำ้ งไว้ ผมย้อนกลับเข้ำไปในครัว ปิดแก๊ส เทเส้นลงกระชอน ขอบพระคุณโทรศัพท์แสนสำหัส เส้นสปำเกตตีอ่อนย้วย เลยข้ำมระดับสมบูรณ์แบบไปแล้ว อย่ำงไรก็ ไม่ร้ำยแรงถึงตำย ผมตักเส้น เข้ำปำก...ครุ่นคิด เข้ำใจกันและกัน? เข้ำใจควำมรู้สึกของกันและกันในสิบนำที? เธอพูด เรื่องอะไรกัน? อำจเป็นเพียงแค่กำรโทรศัพท์เล่นตลก หรืออำจเป็นเทคนิค กำรขำยใหม่ จะซ้ำยหรือขวำ ไม่เกี่ยวกับผมโดยสิ้นเชิง หลังอำหำรเที่ยง ผมย้อนกลับไปหำนิยำยจำกห้องสมุดบนโซฟำ เหลือบ มองโทรศัพท์เป็นครั้งครำว จะมีเรื่องรำวใดที่เรำจะเข้ำใจกันและกันได้ภำยใน สิบนำที? เรื่องใดที่มนุษย์สองคนจะเข้ำใจกันได้ ในสิบนำที? คิดทบทวนแล้ว เธอมั่ น อกมั่ น ใจเหลื อ เกิ น ในสิ บ นำที ข องเธอ...ค� ำ แรกที่ ห ลุ ด ออกจำกปำก 16
บันทึกนกไขลาน
เจ้ำหล่อน ประหนึ่งว่ำเก้ำนำทีสั้นเกินไป และสิบเอ็ดนำทียำวนำนจนเกินงำม ชัด, เหมือนกำรต้มเส้นสปำเกตตี ผมอ่ำนต่อไม่ไหวแล้ว ผมตัดสินใจลุกมำรีดเสือ้ งำนพิเศษทีท่ ำ� เสมอในยำม ที่หงุดหงิดวุ่นวำยใจ นิสัยเก่ำแก่ดั้งเดิม ผมแบ่งชิ้นงำนออกเป็นสิบสองระยะ แม่นย�ำเที่ยงตรง เริ่มต้น (1) ที่ปกเสื้อ (ด้ำนนอก) จบลงที่ (12) ข้อมือซ้ำย ต้องเรียงตำมล�ำดับเดิมเหมือนทุกครำว ต้องออกเสียงขำนระยะ มิฉะนั้น จะออกมำไม่สวย ไม่ถูกต้องครบถ้วน ผมรีดเสือ้ เชิต้ สำมตัว ตรวจตรำมองหำรอยยับย่น แขวนเสือ้ บนไม้แขวน ปิดสวิตช์เตำรีด น�ำเอำม้ำรองรีดพับเก็บในตู้ อำรมณ์ผ่องผุดผำดได้มำกโข ในตอนที่ผมเดินเข้ำมำดื่มน�้ำในครัวนั่นเอง เสียงโทรศัพท์ดังขึ้นอีกครั้ง ผมลังเลอยู่เต็มวินำที แต่ก็ตัดสินใจรับสำย หำกเป็นหญิงคนเดิม ผมก็จะบอก ไปว่ำ ก�ำลังรีดเสื้อผ้ำ จะได้วำงหู ครำวนีเ้ ป็นคูมโิ กะ นำฬิกำบนผนังบอกเวลำสิบเอ็ดสำมสิบ “เป็นไงบ้ำง?” เธอถำม “ก็ดี” ผมโล่งอกที่ ได้ยินเสียงภรรยำ “คุณท�ำอะไรอยู่?” “เพิ่งรีดเสื้อเสร็จ” “มีอะไรหรือ?” ควำมเครียดในน�ำ้ เสียงของเธอ เธอทรำบดีวำ่ จะต้องเกิด เรื่องกวนใจหำกผมรีดเสื้อ “ไม่มีอะไรครับ รีดเสื้อเชิ้ตไม่กี่ตัว” ผมย้ำยหูโทรศัพท์จำกมือซ้ำยมำ มือขวำ “แล้วมีอะไรหรือ?” “คุณเขียนกวีนิพนธ์ ได้ไหม?” “กวีนิพนธ์?” กวีนิพนธ์...เธอหมำยควำมว่ำ กวีนิพนธ์? “ฉันรูจ้ กั ส�ำนักพิมพ์ทอี่ อกนิตยสำรสำวรุน่ เขำอยำกได้ ใครสักคน อ่ำนและ แก้ไขบทกวีที่น้องหนูผู้อ่ำนส่งเข้ำมำ อยำกได้คนเขียนกวีนิพนธ์สั้นๆ เปิดหน้ำ ทุกเดือน ค่ำจ้ำงไม่เลวเลยทีเดียวส�ำหรับงำนง่ำยๆ แน่อยูแ่ ล้ว, เป็นงำนชัว่ ครำว แต่หำกไปกันได้ดี ก็อำจจะส่งต่องำนบรรณำธิกำรมำให้ด้วย” “งำนง่ำย?” ผมขัดจังหวะ “...เฮ้ย, รอเดีย๋ วซี ผมหำงำนในสำขำกฎหมำย นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
17
ไม่ใช่งำนตรวจแก้ต้นฉบับ” “ฉันคิดว่ำคุณเคยบอกว่ำเขียนอะไรสักอย่ำงตอนเรียนมัธยมปลำย” “เขียนให้หนังสือพิมพ์โรงเรียน ทีมฟุตบอลห้องไหนคว้ำแชมป์ หรือบท บรรยำยเหตุกำรณ์ตอนทีค่ รูฟสิ กิ ส์ตกบันได ต้องเข้ำไปนอนโรงพยำบำล... เรือ่ ง พรรค์นั้น ไม่เฉียดไม่ใกล้กวีนิพนธ์ ผมเขียนไม่ได้” “ท�ำไมล่ะ? ฉันไม่ได้พดู ถึงกวีนพิ นธ์ยงิ่ ใหญ่อลังกำร แค่เรือ่ งรักหวำนแหวว ส�ำหรับนักเรียนมัธยมปลำย ไม่ต้องมหึมำจนต้องน�ำไปบันทึกในประวัติศำสตร์ คุณหลับตำข้ำงหนึ่งยังเขียนได้เลย มองไม่เห็นเลยหรือ?” “ฟังนะ, ผมเขียนกวีนิพนธ์ ไม่ได้ ลืมตำหรือหลับตำก็เหอะ ไม่เคยลอง และไม่คิดจะเริ่มตอนนี้” “เอำเถอะ” น�ำ้ เสียงของเธอเสียดำย “...ยำกเหมือนกันนะ ถ้ำจะรอบทควำม เชิงกฎหมำย” “ผมทรำบ เพรำะเหตุนถี้ งึ ติดต่อไปหลำยสำย ผมน่ำจะได้ขำ่ วอะไรสักอย่ำง ในสัปดำห์นี้ ถ้ำยังไม่ได้เรื่อง ค่อยคิดหำอย่ำงอื่นท�ำ” “คงต้องเป็นอย่ำงนั้น อ้อ, วันนี้วันอะไร? วันไหนของสัปดำห์?” ผมคิดชั่วครู่ ก่อนให้ค�ำตอบ “วันอังคำร” “งั้นคุณช่วยไปธนำคำร ไปจ่ำยค่ำแก๊สกับค่ำโทรศัพท์ ได้ไหม?” “แน่นอน ผมจะออกไปช้อปปิ้ง ซื้อกับข้ำวมำท�ำอำหำรเย็นอยู่แล้ว” “วันนี้ท�ำอะไรกิน?” “ยังไม่รู้เลย ค่อยตัดสินใจตอนไปซื้อของ” เธอนิง่ ไปชัว่ ครู่ “คิดดูแล้ว...” น�ำ้ เสียงของเธอเครียด เอำจริงเอำจัง “ก็ ไม่ควรจะเร่งร้อนหำงำนให้คุณท�ำนะ” ผมสะดุง้ ตัง้ ตัวไม่ทนั “ท�ำไมล่ะ?” ผมถำม เป็นไปได้หรือว่ำสตรีในโลกนี้ พร้อมใจกันท�ำให้ผมประหลำดใจในวันนีท้ ำงโทรศัพท์? “...เงินชดเชยกำรว่ำงงำน จะหมดไป ไม่ชำ้ ก็เร็ว ผมแกร่วอยู่ในบ้ำนตลอดกำลไม่ได้นะ” “จริงค่ะ, แต่วำ่ หำกนับรวมกับเงินเดือนของฉันที่เพิ่มขึ้น และรำยได้จำก งำนพิเศษกับเงินออมที่เรำมีอยู่ เรำไปรอดได้อยู่แล้วถ้ำระวังเรื่องค่ำใช้จ่ำย ไม่มเี หตุฉกุ เฉินเร่งด่วน ว่ำแต่วำ่ คุณเกลียดกำรอยูบ่ ำ้ น ท�ำงำนบ้ำนหรือเปล่ำ? 18
บันทึกนกไขลาน
ฉันหมำยควำมว่ำ ชีวิตแบบนี้ที่คุณไม่ชอบ” “ไม่รู้ซี” ผมตอบตำมควำมสัตย์จริง ผมไม่รู้จริงๆ “ก็ใช้เวลำคิดไปอีกสักระยะ” เธอกล่ำว “เออ, แล้วแมวกลับบ้ำนหรือ ยัง?” แมว ผมไม่ได้คิดถึงแมวตลอดทั้งเช้ำ “ยัง...” ผมตอบ “...ยังไม่กลับ” “คุณออกไปตำมหำในละแวกบ้ำนหน่อยได้ไหม? เขำหำยไปเกือบสัปดำห์ แล้ว” ผมครำงในคอ ไม่ตอบรับไม่ปฏิเสธ ย้ำยหูโทรศัพท์กลับมำทำงมือซ้ำย เธอพูดต่อ “ฉันแน่ใจว่ำเขำอำจไปซ่อนตัวอยูใ่ นบ้ำนร้ำงทีป่ ลำยตรอก บ้ำนทีม่ รี ปู หินน่ะ ...ฉันเคยเห็นหลำยครั้งหลำยหน” “ตรอก?...คุณเข้ำไปในตรอกเมื่อไหร่กัน? คุณไม่เคยพูดถึง...” “หวำ, แย่แล้ว! ต้องไปแล้วละ มีงำนท่วมหัวเลย อย่ำลืมเรือ่ งแมวนะคะ” เธอวำงหู ผมมีอนั ต้องเบิง่ ตำจ้องมองหูโทรศัพท์อกี ครัง้ จำกนัน้ วำงกลับ ลงบนแคร่ ผมอดสงสัยมิได้วำ่ อะไรดึงดูดใจให้คมู โิ กะเข้ำไปในตรอก หำกจะไปทีน่ นั่ ได้ ก็ตอ้ งปีนก�ำแพงอิฐบล็อก ตะเกียกตะกำยข้ำมไปอีกฟำก ได้ขอ้ ยุตเิ พียงว่ำ ไม่นำ่ จะเสียแรงปีนไต่ข้ำมไป ผมเดินกลับเข้ำห้องครัว เปิดก๊อกดื่มน�้ำแก้วโต เดินออกไปยังเฉลียง ไปดูถว้ ยอำหำรของแมว ปลำซำร์ดนี ค้ำงคืนยังกองพูนสูง ไม่มรี อ่ งรอยแตะเขีย่ ไม่, แมวยังไม่กลับบ้ำน ผมยืนที่นั่น เหม่อมองสวนเล็กหลังบ้ำน แสงอำทิตย์ ต้นฤดูร้อนส่องมำตกต้อง ไม่เลย, สวนของเรำไม่ได้งดงำมประเภทที่จะ จุดแรงบันดำลใจหำกได้ทอดตำมอง แสงอำทิตย์แยงส่องเข้ำมำถึงทีน่ ี่ ได้วนั ละ ไม่กนี่ ำที ดินด�ำในสวนจึงชุม่ น�ำ้ อยูเ่ สมอ หำกจะเรียกว่ำสวนดอกไม้ เรำมีเพียง แค่ไฮเดรนเยียเก้งก้ำงไม่กี่ต้นที่มุมสวน ผมไม่ค่อยชอบไฮเดรนเยีย ถัดมำเป็น กลุ่มต้นไม้ จำกที่นั่นเองที่เรำได้ยินเสียงแกรกบำดหูของนก เสียงร้องที่คล้ำย กับเสียงไขลำน เรำเรียกนกตัวนีว้ ำ่ นกไขลำน คูมโิ กะเป็นคนตัง้ ชือ่ เรำไม่รชู้ อื่ ไม่เคยเห็นตัว แต่นนั่ ก็ ไม่ได้ทำ� ให้นกไขลำนขุน่ เคืองใจ มันจะแวะมำยังกลุม่ ต้นไม้ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
19
ในละแวกบ้ำนของเรำ...ท�ำหน้ำที่ส่งเสียงไขลำนปลุกโลกเล็กๆ เงียบสงบแห่งนี้ ผมต้องออกไปปฏิบัติกำรล่ำแมว ผมชอบแมวเสมอมำ โปรดแมวตัวนี้ มำกที่สุด แต่แมวก็มีวิถีชีวิตของตัวเอง แมวไม่โง่ ถ้ำแมวไม่ได้ปักหลักอยู่ที่ ที่คุณตั้งถิ่นฐำนอยู่ ก็แปลได้อย่ำงเดียวว่ำมันตัดสินใจจะไปอยู่ที่อื่น ถ้ำมันเบื่อ และเหนื่อยล้ำ มันอำจจะย้อนกลับมำก็เป็นได้ แต่ทว่ำ บทสรุปอยู่ที่กำรควำน หำแมวจะท�ำให้คูมิโกะมีควำมสุข ผมจ�ำต้องออกไปตระเวนหำแมว ผมไม่มี อะไรดีกว่ำนั้นให้ท�ำอยู่แล้ว ❋
ผมลำออกจำกงำนเมื่อต้นเดือนเมษำยน...งำนในส�ำนักกฎหมำยที่ท�ำมำ ตั้งแต่เรียนจบ กำรลำออกไม่มีเหตุผลพิเศษ ผมไม่ได้เกลียดงำนที่ท�ำ งำนไม่ ตื่นเต้นเร้ำใจ แต่ค่ำจ้ำงสูง และบรรยำกำศส�ำนักงำนเป็นมิตร หน้ำทีข่ องผมในส�ำนักงำนกฎหมำยคงไม่จำ� เป็นต้องบรรยำยให้เลิศเลอนัก เป็นแต่เพียงเจ้ำหน้ำทีธ่ รุ กำร ผมมีฝมี อื ทีเดียว เรียกได้วำ่ มีพรสวรรค์สำ� หรับงำน จัดกำร ผมเรียนรู้ได้เร็ว ทรงประสิทธิภำพ ไม่เคยบ่นฟูมฟำย และเท้ำติดดิน บนโลกควำมเป็นจริง ด้วยเหตุนี้เอง ในตอนที่ผมยื่นใบลำออก หุ้นส่วนอำวุโส (ผูบ้ ดิ ำในหุน้ ส่วนส�ำนักงำนกฎหมำยบิดำและบุตร) ถึงกับเสนอเพิม่ เงินเดือนให้ ผมลำออกเพรำะต้องกำรลำออก มิใช่ว่ำกำรลำออกจะช่วยให้ผมบรรลุ เป้ำหมำยหรือไต่ขนึ้ สูงสูจ่ ดุ หมำยอืน่ สิง่ สุดท้ำย ยกมำเป็นตัวอย่ำงได้ จะเป็นกำร ขังตัวเองอยูใ่ นบ้ำน อ่ำนต�ำรำกฎหมำยเพือ่ สอบเนติบณ ั ฑิต ผมแน่ใจยิง่ กว่ำแน่ใจ ว่ำผมไม่ต้องกำรประกอบอำชีพทนำยควำม ผมทรำบเพียงแค่ไม่อยำกปักหลัก อยู่ที่นั่น และท�ำงำนที่ท�ำอยู่อีกสืบไป หำกจะต้องออกจำกงำน ช่วงนั้นจะเป็น ช่วงเวลำเหมำะสมทีส่ ดุ ถ้ำผมยังอยู่ในส�ำนักงำนกฎหมำยนัน้ ผมจะต้องท�ำงำน อยู่ที่นั่นชั่วชีวิต เพรำะอย่ำงไรผมก็อำยุสำมสิบปีแล้ว ผมบอกคูมโิ กะให้ทรำบทีโ่ ต๊ะอำหำรเย็น บอกควำมคิดทีจ่ ะลำออกจำกงำน กำรตอบสนองของเธอมีเพียง “เหรอคะ” ผมไม่ทรำบว่ำเธอหมำยควำมอย่ำงไร เธอเพียงเงียบงัน ไม่มีควำมเห็นอื่นเพิ่มเติม ผมนิ่งเงียบ รอคอยจนเธอพูดออกมำ “ถ้ำคุณต้องกำรลำออกจำกงำน ก็ลำออก ชีวิตของคุณ คุณควรจะใช้ชีวิตตำมวิถีที่คุณประสงค์” กล่ำวจบสิ้น 20
บันทึกนกไขลาน
เธอก้มหน้ำก้มตำคีบก้ำงปลำด้วยตะเกียบ วำงเรียงบนขอบจำน คูมิโกะได้เงินเดือนสูงเอำกำรในต�ำแหน่งบรรณำธิกำรนิตยสำรอำหำร สุขภำพ บำงครำว เธอรับงำนวำดรูปประกอบจำกเพื่อนพ้องบรรณำธิกำร นิตยสำรเล่มอื่น เพิ่มรำยได้พิเศษอีกมำกโข (เธอเรียนจบสำขำดีไซน์ ตั้งควำม หวังไว้ว่ำสักวันจะประกอบอำชีพอิสระเป็นคนวำดรูปประกอบ) ยิ่งไปกว่ำนั้น หำกผมลำออก ก็คงมีเงินส่วนหนึง่ จำกกำรประกันกำรว่ำงงำน ซึง่ ก็หมำยควำม ว่ำ แม้ผมจะลำออกมำท�ำงำนบ้ำน เรำก็ยังมีรำยได้มำกพอ มีเงินเหลือพอจะ ออกไปกินข้ำวข้ำงนอกเป็นครั้งครำว มีค่ำใช้จ่ำยซักรีดเสื้อผ้ำ วิถีชีวิตของเรำ ก็คงไม่เปลี่ยนไปจำกเดิม ดังนั้น ผมจึงลำออกจำกงำน ❋
ผมน�ำเอำของช�ำเข้ำตู้เย็นในตอนที่โทรศัพท์ดังขึ้น เสียงกริ่งโทรศัพท์ ดูเหมือนจะกระชั้นเร่งรัดร�ำคำญใจ ผมเพิ่งแกะถุงพลำสติกห่อเต้ำหู้ออกมำ ได้ครึ่งเดียวบรรจงวำงลงบนโต๊ะในห้องครัวไม่ให้น�้ำไหลเยิ้ม ผมเดินเข้ำมำใน ห้องนั่งเล่น หยิบโทรศัพท์ขึ้นมำ “คุณคงเสร็จสิ้นภำรกิจสปำเกตตีแล้วกระมังคะ?” “กล่ำวได้ถูกต้อง ผมต้องไปตำมหำแมวแล้ว” “เรื่องนั้นรอได้อีกสิบนำที ฉันแน่ใจ ไม่คล้ำยกำรต้มเส้นสปำเกตตี” ด้วยเหตุผลใดสักอย่ำง ผมไม่วำงหูตัดสำย อำจจะเป็นน�้ำเสียงของเธอ ที่ตรึงควำมสนใจผมไว้ได้ “ได้เลย, ไม่เกินสิบนำทีนะ” “เอำละ ครำวนี้เรำพอจะเข้ำใจกันและกันได้แล้ว” เธอกล่ำวยืนยัน เชื่อมั่นเต็มเปี่ยม ผมรู้สึกว่ำเธอเดินไปทรุดตัวลงนั่งบนเก้ำอี้ ยกขำไขว่ห้ำง “สงสัย...” ผมกล่ำว “...มีเรื่องรำวใดที่คุณจะเข้ำใจได้ ในสิบนำที?” “สิบนำทียำวนำนกว่ำที่คุณคำดไว้” เธอตอบ “คุณแน่ใจหรือว่ำคุณรู้จักผม?” “แน่แท้ รู้จักดี เรำเคยพบเจอกันเป็นร้อยครั้ง” “ที่ ไหน? เมื่อไหร่?” “บำงที่ บำงเวลำ” เธอตอบ “...แต่ถ้ำกล่ำวในรำยละเอียด สิบนำทีคงไม่ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
21
เพียงพอ สำระส�ำคัญอยู่ที่ห้วงเวลำของขณะนี้ ปัจจุบันกำล ว่ำไหม?” “อำจใช่ แต่ผมต้องกำรข้อพิสูจน์ว่ำคุณรู้จักผม” “ข้อพิสูจน์ประเภทใด?” “เช่น อำยุ?” “สำมสิบปี” เธอตอบทันควัน “สำมสิบปี สองเดือน ดีพอไหม?” ค�ำตอบท�ำให้ผมหุบปำก เธอรูจ้ กั ผมจริงๆ แต่ผมคิดไม่ออก จ�ำเสียงเธอ ไม่ได้ “ครำวนี้ ถึงตำคุณบ้ำง” เสียงของเธอหอบกระเส่ำ ยัว่ ยวน “ลองวำดภำพ ฉันดูบำ้ ง จำกเสียงของฉัน วำดภำพว่ำหน้ำตำเป็นอย่ำงไร อำยุ ที่อยู่ กำร แต่งกำย เชิญเลย” “ไม่อำจคำดเดำได้” ผมตอบ “ไม่เอำน่ำ” เธอเซ้ำซี้ “...ลองหน่อย” ผมดูเวลำบนข้อมือ เวลำผ่ำนไปเพียงหนึง่ นำที ห้ำวินำที “ไม่อำจคำดเดำ ได้” ผมตอบซ�้ำอีกครั้ง “เช่นนั้น ขอให้ฉันช่วยเถิดนะ” เธอบอก “...ฉันนอนอยู่บนเตียง ฉันเพิ่ง อำบน�้ำเสร็จ ไม่มีผ้ำผ่อนคลุมกำย” โอ, ยอดไปเลย เซ็กส์โฟน “หรือว่ำคุณอยำกจะให้ฉนั สวมเสือ้ ผ้ำ? ชุดลูกไม้? หรือว่ำถุงน่องตำข่ำย? อย่ำงไหนที่คุณต้องกำร?” “ผมไม่สนใจห่ะอะไรอยู่แล้ว คุณอยำกท�ำอะไรเรื่องของคุณ” ผมตอบ “...อยำกสวมเสื้อผ้ำ ก็หำมำสวม อยำกจะเปลือย ก็เชิญท�ำ ขอโทษด้วย, ผม ไม่สนใจเกมทำยปัญหำทำงโทรศัพท์ ผมมีงำนอีกหลำยอย่ำงที่ต้องท�ำ...” “สิบนำที...” เธอออดอ้อน “...สิบนำทีไม่ถึงตำย ไม่ท�ำให้ชีวิตโหว่รั่วเป็นรู ตอบค�ำถำมของฉัน คุณอยำกให้ฉนั เปลือยเปล่ำหรือว่ำสวมเสือ้ ผ้ำ ฉันมีอำภรณ์ ทุกประเภท กำงเกงชั้นในตัวจิ๋ว ลูกไม้สีด�ำ...” “เปลือยก็ดีแล้ว” “อ้ำ, ดี คุณอยำกให้ฉันเปลือยกำย” “ครับ, เปลือย ดี” 22
บันทึกนกไขลาน
สี่นำที “ขนปุยหยิกหย็อยยังเปียก...ว้ำ, ฉันเช็ดตัวไม่ดีเลย โอ, ฉันเปียกชุ่ม อุ่น ชื้น เยิ้ม นุ่ม ครัดเคร่ง แตะฉัน” “ฟังนะ, เสียใจด้วย แต่...” “แตะฉันข้ำงล่ำงด้วย ลงล่ำงไปเลยนะ อุ่นระอุนวลเนียนข้ำงล่ำงนั่น เหมือนบัตเทอร์ครีม อุ่นเหลือเกิน อืม อ้อ, ขำของฉัน คุณคิดว่ำขำของฉัน วำงอยู่ในต�ำแหน่งไหน? ชันเข่ำขวำขึน้ มำแล้ว สองขำอยู่ในต�ำแหน่งสิบนำฬิกำ ห้ำนำทีบนหน้ำปัดนำฬิกำ” ผมบอกได้จำกน�้ำเสียงของเธอว่ำไม่ได้แสร้งกระเส่ำ เธอวำงขำกำงอ้ำ เผยกว้ำงสิบนำฬิกำห้ำนำทีจริงๆ หลืบเนื้ออุ่นระอุแฉะชื้น “แตะกลีบเนือ้ ของฉัน” เธอครำงออกมำ “เบำหน่อย ช้ำๆ คลีเ่ ปิด นัน่ ละ, ใช่เลย เชือ่ งช้ำ แผ่วเบำ ให้ปลำยนิว้ ไล้ลำก โอ, ช้ำๆ เอำละ มืออีกข้ำง เลือ่ น ขึ้นมำกุมเต้ำถัน เขี่ยลำกเบำมือ เคล้นคลึง สูงขึ้นมำอีก ปลำยนิ้วบีบเม็ดถัน เบำๆ อีกครั้ง แรงขึ้นหน่อย อีกครั้ง ฉันใกล้จะถึงแล้ว” ผมวำงหูโทรศัพท์ ทิ้งตัวนอนบนโซฟำ เหม่อจ้องหน้ำปัดนำฬิกำ ถอนหำยใจยำวพรูออกมำ ผมคุยกับสำวลึกลับผู้นี้นำนหกนำที โทรศัพท์ดงั ขึน้ ในอีกสิบนำทีถดั มำ ผมปล่อยให้ดงั บนแคร่ สิบห้ำกริง่ เมือ่ เสียงขำดหำยไป ควำมเงียบสงัดหนำวเยือกล�้ำลึกแผ่มำคลุมทั่วห้อง ❋
รำวบ่ำยสองโมง ผมปีนข้ำมก�ำแพงอิฐบล็อก ข้ำมเข้ำไปในตรอกหรือ สิ่งที่น่ำจะเรียกว่ำเป็นตรอก เพรำะมิใช่ ‘ตรอก’ ในนิยำมสำมัญ แต่ก็ ไม่อำจ หำค�ำอื่นที่เหมำะสมมำแทนค่ำได้ ไม่อำจเรียกว่ำ ถนน ทำงเท้ำ หรือทำงผ่ำน เพรำะทำงผ่ำนก็น่ำจะเป็นเส้นทำง ช่องทำงที่มีปำกทำงเข้ำ เปิดออกไปหำ ทำงออก หำกเดินเท้ำมำบนเส้นทำงนั้น แต่ตรอกไม่มีทำงเข้ำ ไม่มีทำงออก ไม่อำจเรียกเป็นซอยตัน เพรำะซอยตันอย่ำงน้อยก็ต้องมีช่องเปิดปลำยหนึ่ง ปลำยใด ตรอกมีทำงตัน ไม่ใช่หนึ่ง หำกแต่เป็นสอง ผู้คนในละแวกนี้เรียกว่ำ ตรอก แทนค�ำที่ไม่อำจหำนิยำมพอเหมำะ ตรอกยำวรำวสองร้อยเมตร ทอดผ่ำน นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
23
ด้ำนหลังของแถวบ้ำนสองฟำกหันหลังชนกัน ควำมกว้ำงไม่น่ำจะถึงหนึ่งเมตร ในบำงจุด จะต้องเบี่ยงเอียงตัวผ่ำนจุดที่รั้วบ้ำนแหย่ยื่นออกมำ หรือไม่ก็เป็น ข้ำวของที่คนทิ้งขวำงทำง ต�ำนำนของตรอกนี้ จำกค�ำบอกเล่ำของน้ำ ผูย้ กบ้ำนให้เรำเช่ำด้วยรำคำ ค่ำเช่ำแทบเรียกได้วำ่ ให้เปล่ำ ในกำลครั้งหนึ่ง เคยเป็นทำงสัญจร มีทำงเข้ำ มีปำกทำงออก ใช้เป็นทำงลัดเดินตัดข้ำมระหว่ำงถนนสองสำย จำกกำรขยำยตัว รวดเร็วเชิงเศรษฐกิจกลำงทศวรรษห้ำศูนย์ บ้ำนเรือนปลูกตลอดแนว ทำงลัด รุกล�้ำบีบจนเหลือทำงเดินแคบๆ ชำวบ้ำนไม่โปรดที่จะมีคนแปลกหน้ำเดิน เฉียดห้องหลังหรือสนำมหลังบ้ำน ไม่ช้ำไม่นำน ปลำยด้ำนหนึ่งมีรั้วขึงกั้นทำง รั้วโปร่ง สักแต่จะเรียกชื่อว่ำรั้ว จำกนั้น เจ้ำของบ้ำนรำยหนึ่งขยำยสนำม หลังบ้ำน ก่อรั้วอิฐบล็อกปิดปลำยซอยนั้นไปเสียเลย ประหนึ่งจะเป็นกำร สนองรับ รั้วโปร่งปลำยตรงข้ำมเปลี่ยนเป็นรั้วตำข่ำยเหล็ก กั้นจนแม้แต่หมำก็ ผ่ำนไม่ได้ ผูค้ นในละแวกนัน้ ไม่มผี ู้ ใดโวยวำยประท้วง ต่ำงยินดีทจี่ ะมีซอกทีว่ ำ่ ง ต้ำนรับอำชญำกรรมเพิ่มอีกชั้น ผลลัพธ์ก็คือ ตรอกกลำยเป็นเพียงทำงเดิน ทิง้ ร้ำง ช่องคลองน�ำ้ แห้ง ฉนวนกัน้ กลำงระหว่ำงบัน้ ท้ำยของบ้ำนแถวสองฟำก แมงมุมถักใยกำงตำข่ำยเหนียวหนืดดักแมลง พุ่มไม้กระเซิงดกหนำ คูมโิ กะเดินมำท่องตรอกด้วยเหตุผลใดกัน? ผมเองเคยเดินผ่ำนตรอกเพียง สองหน อีกอย่ำงหนึ่ง คูมิโกะเกลียดกลัวแมงมุมเป็นที่สุด ห่ะ, ช่ำงเหอะ ถ้ำ คูมิโกะบอกว่ำผมควรไปตำมหำแมวในตรอก ผมก็จะไปตำมหำแมวในตรอก เรื่องอื่นๆ จะตำมมำค่อยคิดในภำยหลัง กำรเดินออกมำนอกบ้ำนยังดีเสียกว่ำ นั่งจับเจ่ำในบ้ำนรอคอยให้ โทรศัพท์ส่งเสียงกรีดกริ่ง แสงเจิดจ้ำของดวงอำทิตย์ตน้ ฤดูรอ้ น อำบพืน้ ผิวตรอกด้วยเงำของกิง่ ไม้ ถักทอเป็นตำข่ำยสูงเหนือหัว ในเมื่อไม่มีลมพัดให้ส่ำยไหว เงำบนพื้นดูคล้ำย ครำบเปื้อนติดถำวร มีชะตำกรรมฝังผนึกอยู่ในทำงเดินไปตลอดกำลนำน ดู เหมือนจะไม่มีศัพท์เสียงใดทะลุลอดเข้ำมำในตรอกได้ ผมแทบได้ยินเสียง เรียวหญ้ำหอบหำยใจในแสงแดด เมฆปุยก้อนเล็กก้อนน้อยวิ่งไล่กันละลิ่ว กลำงฟ้ำ รูปพรรณสัณฐำนคมชัด ประหนึ่งฉำกหลังของภำพพิมพ์ทองแดงใน ยุคกลำง ผมมองเห็นสรรพสิ่งรอบข้ำงคมชัดขอบรูปร่ำงคมกริบ จนรู้สึกว่ำ 24
บันทึกนกไขลาน
เรือนกำยเริ่มเลอะเลือน โปร่งใสไร้ขอบเขต...และร้อน ผมสวมเสือ้ ยืด กำงเกงผ้ำฝ้ำยเนือ้ บำง กับรองเท้ำผ้ำใบ แต่กำรเดินกลำง แสงอำทิตย์ฤดูรอ้ น ผมรูส้ กึ ถึงละอองเหงือ่ เรือ่ ผุดใต้วงแขนและร่องอก เสือ้ ยืด กำงเกงผ้ำฝ้ำยกดอัดอยู่ในกล่องเสือ้ ผ้ำฤดูรอ้ น จนกระทัง่ ผมดึงออกจำกกล่อง เมื่อเช้ำนี้เอง กลิ่นลูกเหม็นทะลวงจมูกจนตำพร่ำ บ้ำนเรียงรำยสองฟำกตรอกแบ่งออกเป็นสองประเภท เก่ำกับเพิ่งสร้ำง เสร็จใหม่ เกำะกลุม่ รวมประเภท บ้ำนใหม่มกั จะหลังเล็ก สนำมเล็กรับกับตัวบ้ำน รำวตำกผ้ำมักจะโผล่ยื่นเข้ำมำในตรอก บำงครำว ผมจ�ำต้องเบี่ยงตัวก้มหลบ ผ้ำเช็ดตัว ผ้ำปูที่นอน และเสื้อกล้ำม ข้ำมทะลักก�ำแพงหลังบ้ำนจะเป็นเสียง โทรทัศน์ เสียงชักโครก และกลิ่นแกงกะหรี่ ตรงข้ำมกับบ้ำนเก่ำที่แทบจะไม่มีวี่แววของชีวิต บ้ำนจะฝังจมซ่อนอยู่ หลังพุ่มไม้ตัดแต่งงดงำม บำงครำว มองลอดแถวทรงพุ่ม พอจะมองเห็น สนำมหญ้ำเขียวตัดเล็มอย่ำงดี ต้นคริสต์มำสสีน�้ำตำลยืนแห้งตั้งอยู่ที่มุมสวน ท้ำยสวนของบ้ำนอีกหลัง เป็นที่ทิ้งของเล่นประดำมีที่มนุษย์รู้จัก แหล่งสลัดครำบวัยเด็กของหลำยรุ่น สำมล้อ ห่วงคล้องหลัก ดำบพลำสติก ลูกบอลยำง ตุก๊ ตำเต่ำ และไม้เบสบอล ขนำดย่อส่วน สนำมบ้ำนหลังหนึง่ มีแป้นบำสเกตบอล อีกหลังมีเก้ำอีส้ นำมสีขำว ล้อมโต๊ะเซรำมิก เก้ำอีข้ ำวมีครำบเปือ้ นมอมแมม ประหนึง่ ว่ำไม่มผี ู้ ใช้งำนนำน หลำยเดือนหรืออำจเป็นหลำยปี บนโต๊ะมีกลีบดอกแม็กโนเลียสีม่วงซ้อนทับ หลำยชั้น สำดซัดให้หล่นโปรยปลิว ปลิดจำกต้นด้วยสำยฝน ผมมองทะลุเข้ำไปในห้องนั่งเล่นของบ้ำนหลังหนึ่ง ผ่ำนกระจกหน้ำต่ำง กรอบอะลูมเิ นียม ในห้องมีโซฟำหนังรับกับอำร์มแชร์ ทีวจี อยักษ์ ตู้ โชว์ (บนนัน้ ตั้งตู้ปลำและถ้วยรำงวัล) แถมด้วยโคมไฟตั้งพื้น ฉำกเหมือนห้องรับแขกใน ละครทีวี อีกหลังมีบำ้ นหมำหลังมหึมำ แต่ไม่มวี แี่ ววของหมำ บำนประตูเปิดอ้ำ มุ้งลวดของประตูโป่งนูนเหมือนมีคนยืนพิงนำนหลำยเดือน บ้ำนร้ำงทีค่ มู โิ กะบอก อยูเ่ ลยไปจำกบ้ำนหมำหลังมหึมำ เพียงเหลือบแล ก็ทรำบว่ำเป็นบ้ำนร้ำง...ทิ้งร้ำงนำนโข บ้ำนใหม่สองชั้น แต่บำนไม้กันพำยุเก่ำ คร�่ำคร่ำ รำวโลหะกั้นระเบียงหน้ำต่ำงชั้นสองมีสนิมกัดกิน บ้ำนมีสนำมหญ้ำ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
25
ขนำดกะทัดรัดน่ำชม ของประดับโดดเด่นจะเป็นนกหินในท่ำสยำยปีก รูปนก ตัง้ บนแท่นสูงระดับอก มีพงหญ้ำหนำล้อมรอบ กอสร้อยทองชูชอ่ ดอกสูงเกือบ ถึงขำนก นกหินตัวนั้น ผมไม่รู้วำ่ เป็นนกประเภทไหน ท�ำท่ำกำงปีกเหมือนจะ โผบินหนีไปจำกสถำนที่หดหู่เช่นนี้เร็วที่สุดเท่ำที่จะเป็นได้ หำกไม่นับนกตัวนั้น ในสนำมไม่มีเครื่องตกแต่งอื่น เก้ำอี้สนำมพลำสติกกองพิงผนังบ้ำน ถัดไป เป็นพุ่มอำซำเลียอวดสีแดงสดบำดตำ สีสันแปลกพิลึกจนดูไม่คล้ำยของจริง ที่เหลือเป็นพงหญ้ำรก ผมเอนพิงรั้วลวดตำข่ำยสูงระดับอกอยู่ครู่ใหญ่ เพ่งพินิจสนำมหญ้ำ ลำนกว้ำงหญ้ำรกน่ำจะเป็นสวรรค์ส�ำหรับแมว แต่ไม่มีวี่แววแมวแม้สักตัว บน เสำอำกำศทีวีเหนือหลังคำมีนกพิรำบเดียวดำยโก่งคอขันคูขับกล่อมทิวทัศน์ เงำของนกหินตกกระจัดกระจำยบนพงหญ้ำหนำ ผมควักลูกอมรสมะนำวออกจำกกระเป๋ำ แกะกระดำษ ยัดลูกอมเข้ำปำก ผมถือกำรลำออกจำกส�ำนักงำนกฎหมำยเป็นจุดเริ่มต้นของกำรเลิกบุหรี่ บัดนี้ ผมไปไหนไม่เคยขำดลูกอมรสมะนำว คูมิโกะบอกว่ำผมหันมำเสพติดลูกอม เสียแล้ว หำกไม่เลิกนิสัยนี้ ต่อไปฟันก็คงผุทั้งปำก เสี่ยงภัยแค่ไหน ผมขำด ลูกอมไม่ได้ ในระหว่ำงที่ผมยืนจ้องสนำมหญ้ำ นกพิรำบโก่งคอขันคูไม่ยั้ง ประหนึง่ เสมียนตีตรำประทับเอกสำรมือเป็นระวิง ผมไม่ทรำบว่ำยืนอยูท่ นี่ นั่ นำน สักแค่ไหน ยืนแอ่นอกพิงรั้ว แต่ก็จ�ำได้ว่ำถ่มลูกอมลงบนพื้นเมื่อลูกอมละลำย ไปครึง่ เม็ด รสหวำนเหนียวหนืดกบปำก ผมหันไปเพ่งเงำของนกหินเมือ่ รูส้ กึ ว่ำ มีใครสักคนส่งเสียงเรียกจำกด้ำนหลัง ผมหันไปหำ เด็กสำวยืนอยูใ่ นสวนของบ้ำนฝัง่ ตรงข้ำมของตรอก สำวน้อย ร่ำงเล็ก ผมมัดรวบเป็นหำงม้ำ เธอสวมแว่นด�ำขอบกระกับเสือ้ ยืดแขนกุดสีฟ้ำ แม้ฤดูฝนเพิง่ สิน้ สุดได้ไม่นำน สำวน้อยอำบแดดจนผิวแทนนวลตำ มือข้ำงหนึง่ สอดเข้ำไปในกระเป๋ำกำงเกงขำสั้น มืออีกข้ำงวำงบนบำนรั้วไม้ไผ่สูงระดับเอว ง่อนแง่นโยกเยกไม่น่ำจะช่วยพยุงตัวได้ดีนัก ระยะห่ำงระหว่ำงเรำสองคงสัก หนึ่งเมตร “ร้อนนะ” เธอกล่ำวบอก “ใช่เลย” ผมตอบ 26
บันทึกนกไขลาน
หลังค�ำทักทำยห้วนสั้น เธอยืนมองผม ล้วงกระเป๋ำกำงเกงหยิบโฮป มวนสัน้ ออกมำทัง้ ซอง เสียบบุหรีเ่ ข้ำปำก ปำกเล็ก ริมฝีปำกบนบิดขึน้ เล็กน้อย ไม้ขดี ไฟวำบจุดบุหรี่ ในยำมทีเ่ อียงหน้ำเล็กน้อย ผมตัดสัน้ เผยให้เห็นหูงำมได้รปู นวลเนียนประหนึ่งเพิ่งหล่อเสร็จใหม่หมำด เส้นขอบประดับด้วยไรขน เธอดีดก้ำนไม้ขีดทิ้งไป ระบำยควันพรูผ่ำนริมฝีปำก จำกนั้น เงยหน้ำ ขึ้นมอง ประหนึ่งเพิ่งนึกได้วำ่ ผมยืนอยู่ที่นั่น ผมมองไม่เห็นตำของเธอ เลนส์ ฉำบปรอทสะท้อนแสง “คุณอยู่แถวนี้หรือเปล่ำ?” เธอถำม “อือ,” ผมครำงตอบ ชีม้ อื ไปหำบ้ำน แต่ผมเดินเลีย้ วหยักไปมำจนหลงทิศ จ�ำต�ำแหน่งที่ตั้งแน่ชัดไม่ได้แล้ว ผมชี้ ไม้ชี้มือส่งเดช “ผมมำตำมหำแมว” ผมให้ค�ำอธิบำย เช็ดเหงื่อที่ฝ่ำมือกับขำกำงเกง “...หำยไปสักสัปดำห์ ได้แล้ว มีคนบอกว่ำเห็นแมวอยู่แถวนี้” “แมวประเภทไหน?” “ตัวผู้ ตัวโต น�้ำตำลลำยเสือ ปลำยหำงเบี้ยวนิดหน่อย” “ชื่อ?” “โนโบรุ...โนโบรุ วำทำยะ” “ไม่ใช่, ไม่ใช่ชื่อของคุณ ชื่อแมวน่ะ” “นั่นละครับชื่อแมว” “โอ, ตั้งชื่อแมวได้เยี่ยมไปเลย!” “ที่จริงไม่ใคร่ดีเท่ำไหร่ ชื่อแมวเป็นชื่อของพี่เมียของผม แมวตัวนั้นชวน ให้นึกถึง ก็เลยเอำมำตั้งเป็นชื่อ พอช่วยให้อมยิ้มได้” “แมวเตือนให้คิดถึงในแง่ไหน?” “ไม่รู้ซี อำจเป็นท่ำเดินกระมัง เออ, แล้วก็ทำ่ เบิ่งตำเหม่อว่ำงเปล่ำ” เธอหัวเรำะคิกออกมำ ใบหน้ำอ่อนเยำว์เหมือนทำรกทันควัน สำวน้อย น่ำจะสิบห้ำหรือสิบหก ผมหยิกเล็กน้อย ริมฝีปำกบนบิดขึ้นในองศำแปลกตำ ดูเหมือนว่ำเสียงสตรีประหลำดทำงโทรศัพท์ ‘แตะฉัน’ จะแว่วเข้ำหู ผมยก หลังมือปำดเหงื่อบนหน้ำผำก “แมวลำยเสือ สีน�้ำตำล ปลำยหำงบิดงอ” เธอเปรยออกมำ “อืม, มี นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
27
ปลอกคอหรือเปล่ำ?” “ปลอกคอกันหมัดสีด�ำ” เธอยืนนิง่ คิดสักสิบหรือสิบห้ำวินำที มือยังวำงอยูบ่ นบำนไม้ไผ่ประตูสวน เธอทิ้งบุหรี่ลงบนพื้น ขยี้ดับด้วยพื้นรองเท้ำแตะ “หนูอำจเคยเห็นผ่ำนมำนะ” เธอบอก “...ไม่ได้สังเกตหำงเบี้ยว แต่ก็เคย เห็นแมวน�้ำตำลลำยเสือมีปลอกคอ” “เห็นเมื่อไหร่ครับ?” “เมือ่ ไหร่? อืม, คงจะสักสำมหรือสีว่ นั สวนของเรำเป็นทำงหลวงแมว เดิน ตัดข้ำมจำกบ้ำนคุณทำกิทำนิไปยังบ้ำนคุณมิยำวำกิ” เธอชีม้ อื ไปยังบ้ำนร้ำง นกหินยังกำงปีกรอบิน พงสร้อยทองเหลืองอร่ำม กลำงแดด และนกพิรำบยังคงพองคอขันคูบนเสำอำกำศทีวี “เอำงี้ ไหม?...” เธอโพล่งออกมำ “...ท�ำไมคุณไม่มำนั่งรอที่นี่? แมวจะ เดินผ่ำนบ้ำนของหนูไปที่บ้ำนคุณมิยำวำกิเสมอ ยืนเกำะรั้วอยู่อย่ำงนั้นเดี๋ยว เพื่อนบ้ำนตกใจโทรไปแจ้งต�ำรวจ ไม่ใช่ครั้งแรกด้วยนะ” ผมหันรีหันขวำง “ไม่ต้องห่วงน่ำ” เธอบอก “...บ้ำนไม่มีใครอยู่ เรำนั่งอำบแดด รอแมว โผล่มำให้เห็น หนูจะช่วยอีกแรง หนูตำดีนะ สำยตำปกติยี่สิบ/ยี่สิบ” ผมมองดูเวลำบนข้อมือ บ่ำยสองสำมสิบหกนำที งำนทีเ่ หลือก่อนเย็นย�ำ่ มีเพียงเอำเสื้อผ้ำเข้ำเครื่องซักกับเตรียมท�ำอำหำรเย็น ผมเดินผ่ำนประตูสวน เดินตำมหลังสำวน้อยไปกลำงสนำม เธอเดิน กะเผลก เดินไปได้ไม่กี่ก้ำว หันกลับมำหำผม “มอ ’ไซค์ทำ� หล่น” เธอบอก คล้ำยกับว่ำเป็นเรือ่ งแทบจะไม่มคี วำมส�ำคัญ ต้นโอ๊กใหญ่ยืนต้นตระหง่ำนบริเวณที่หญ้ำจำกสนำมไม่กล้ำรุกเข้ำไปถึง ใต้รม่ ไม้มเี ก้ำอีผ้ ำ้ ใบสองตัว ตัวหนึง่ มีผ้ำเช็ดตัวสีฟำ้ ผืนใหญ่พำดบนพนัก อีกตัว วำงโฮปอีกซอง ที่เขี่ยบุหรี่ ไลเตอร์ นิตยสำรกับวิทยุล�ำโพงคู่ขนำดมหึมำ เสียงเพลงฮำร์ดร็อกเปิดไว้แผ่วต�่ำ เธอบิดปิดวิทยุ เก็บกวำดข้ำวของลงจำก เก้ำอี้ ให้ผมนัง่ วำงของกองบนพืน้ หญ้ำ จำกเก้ำอี้ ผมมองเห็นบ้ำนร้ำง นกหิน พงสร้อยทอง กับรั้วตำข่ำย สำวน้อยคงนั่งมองผมอยู่นำน 28
บันทึกนกไขลาน
สนำมหญ้ำบ้ำนนี้กว้ำงใหญ่ดีแท้ เนินหญ้ำลำดไปหำหย่อมต้นไม้ ทำง ซ้ำยมือของเก้ำอี้ผ้ำใบเป็นสระขอบคอนกรีต จำกครำบเขียวเกำะพื้นสระ คงไม่มีน�้ำเติมมำนำนแล้ว เรำนั่งหันหลังให้ตัวบ้ำนซึ่งซ่อนอยู่ในดงไม้ ตัวบ้ำน ไม่ได้ ใหญ่โตหรือหรูหรำ มีเพียงสนำมหญ้ำมหึมำน่ำประทับใจดีแท้ สนำมที่ ดูแลรักษำหมดจด “สนำมกว้ำงนะครับ” ผมเหลียวมองโดยรอบ “...ดูแลดีขนำดนีค้ งเหนือ่ ย เอำกำร” “จริงค่ะ” “ผมเคยท�ำงำนให้บริษัทรับดูแลสนำมตอนที่ยังเป็นเด็ก” “โอ?” เธอตอบ น�้ำเสียงประกำศชัดว่ำไม่ได้สนใจเรื่องสนำมหญ้ำ “หนูอยู่บ้ำนคนเดียวเสมอหรือครับ?” “ใช่คะ่ , เกือบจะเป็นประจ�ำ มีป้ำท�ำควำมสะอำดแวะมำตอนเช้ำและเย็น ช่วงกลำงวันเหลือแต่หนูคนเดียว ดืม่ อะไรสักแก้วไหม? มีเบียร์ในตูเ้ ย็นด้วยละ” “ไม่ละครับ ขอบคุณ” “จริงนะ ไม่ต้องเกรงใจ” ผมสั่นหัว “หนูไม่ไปโรงเรียนหรอกหรือ?” “คุณไม่ไปท�ำงำนหรือไง?” “ไม่มีงำนให้ออกจำกบ้ำนไปท�ำ” “ตกงำน?” “คล้ำยอย่ำงนั้น ลำออกจำกงำนเมื่อหลำยสัปดำห์ก่อน” “งำนประเภทไหน?” “เสมียนธุรกำรในส�ำนักงำนกฎหมำยครับ ไปติดต่อหน่วยงำนรำชกำร รับส่งเอกสำร จัดเก็บเอกสำรแต่ละแฟ้มให้เป็นระบบ ตรวจสอบข้อกฎหมำย ในแต่ละเรื่อง ยื่นเอกสำรต่อศำลตำมเวลำที่ก�ำหนดในกระบวนวิธีพิจำรณำคดี เรื่องพวกนั้นครับ” “แต่คุณก็ลำออก” “ครับ” “ภรรยำของคุณมีงำนท�ำ?” นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
29
“เต็มเวลำ” นกพิรำบน่ำจะเบือ่ กำรขันคู บินหนีไปที่ ไหนเสียแล้ว ผมเพิง่ รูส้ กึ ถึงควำม เงียบสงัดรอบตัว “โน่น, ทวำรแมว” สำวน้อยชีม้ อื ไปยังปลำยสนำม “...เห็นถังเผำขยะของ บ้ำนคุณทำกิทำนิไหม? แมวจะลอดรั้ว เดินตัดข้ำมสนำม แล้วก็ลอดใต้ประตู รั้วไปบ้ำนโน้น ไม่เคยพลัดออกจำกทำงหลวงแมวเลย” เธอยกแว่นตำไว้บนหน้ำผำก หยีตำมองสนำมหญ้ำก่อนจะดึงแว่นตำกลับ ลงมำ ระบำยควันพรูผ่ำนริมฝีปำก ผมสังเกตเห็นรอยแผลเป็น ยำวสักสอง เซนติเมตรที่หำงตำข้ำงซ้ำย บำดแผลลึกที่นำ่ จะทิ้งรอยแผลเป็นไปตลอดชีวิต อำจเป็นไปได้ แว่นด�ำน่ำจะใช้บดบังแผลเป็น สำวน้อยไม่ถงึ กับสวยหน้ำหวำน แต่ มีเสน่หช์ วนมองไม่อำจละสำยตำได้ อำจเป็นประกำยตำมีชวี ติ ชีวำหรือริมฝีปำก รูปแปลกตำก็เป็นได้ “คุณรู้เรื่องครอบครัวคุณมิยำวำกิหรือเปล่ำ?” “ไม่ทรำบแม้แต่เรื่องเดียว” “คนทีเ่ คยอยูใ่ นบ้ำนร้ำงน่ะ ครอบครัวมีระดับเลยนะ ลูกสำวสองคน เรียน โรงเรียนเอกชนเฉพำะสตรีเลยนะ คุณมิยำวำกิเป็นเจ้ำของภัตตำคำรสองสำม แห่ง” “แล้วท�ำไมไม่อยู่?” “น่ำจะมีหนีน้ ะ เก็บข้ำวเก็บของหนีหนี้ ไปกลำงค�ำ่ คืน เมือ่ ปีทผี่ ำ่ นมำนีเ่ อง ปล่อยบ้ำนทิ้งร้ำงผุพังและเป็นแหล่งเพำะพันธุ์แมว แม่ของหนูบ่นไม่มีดี” “มีแมวแวะมำที่นี่เยอะหรือครับ?” “ทุกประเภท แมวหนังกลับ แมวตำหลุด ตรงที่ที่เคยเป็นตำนะ เห็นเป็น ก้อนเนื้อปูดออกมำ...แหวะ” ผมพยักหน้ำรับ “หนูมญ ี ำติคนหนึง่ มีนวิ้ มือหกนิว้ อำยุมำกกว่ำหนูหน่อยนึง ทีข่ ำ้ งนิว้ ก้อย มีนิ้วเล็กๆ โผล่งอกออกมำเหมือนนิ้วทำรก เธอมักจะก�ำมือไว้ตลอดเวลำ ซ่อน ไว้ไม่ให้ ใครเห็น หน้ำตำสวยหยำดเยิ้มเชียวนะ” ผมพยักหน้ำรับอีกครั้ง 30
บันทึกนกไขลาน
“คุณคิดว่ำจะสืบทอดในครอบครัวหรือเปล่ำ? เรียกว่ำอะไรนะ ถ่ำยทอด กันทำงสำยเลือดน่ะ” “ผมไม่ค่อยรู้เรื่องกรรมพันธุ์” เธอหยุดพูด ผมดูดลูกอมรสมะนำว เขม้นจ้องมองถนนแมว เท่ำทีผ่ ำ่ นมำ ไม่มีแมวสักตัวโผล่หัวมำให้เห็น “แน่ใจนะคะว่ำคุณไม่ต้องกำรเครื่องดื่ม หนูจะกินโค้กสักแก้ว” ผมยืนยันว่ำไม่ต้องกำรอะไร เธอลุกจำกเก้ำอี้ผ้ำใบ หำยไปในดงไม้ เดินลำกขำเล็กน้อย ผมหยิบ นิตยสำรทีเ่ ธอทิง้ ไว้บนพืน้ หญ้ำมำพลิกดู ผมมีอนั ต้องประหลำดใจทีเ่ ป็นหนังสือ ผูช้ ำย รูปถ่ำยสตรีในเล่มไร้เสือ้ ผ้ำอำภรณ์ อวดกลีบเนือ้ และขนปุกปุย สำวเจ้ำ นัง่ บนตัง่ เตีย้ ขำแยกกำงในองศำประหลำดทีม่ นุษย์ทวั่ ไปยำกจะเลียนแบบ ผม ถอนหำยใจยำว วำงหนังสือคืนกลับ ยกมือกอดอก จับตำมองเส้นทำงแมวต่อ ❋
เวลำผ่ำนไปนำนโขก่อนสำวน้อยจะย้อนกลับมำ ถือแก้วโค้กในมือ รังสี ควำมร้อนแผ่มำคุกคำม นั่งอยู่กลำงแสงแดดอุ่น ผมรู้สึกเหมือนสมองขึ้นฝ้ำ สิ่งสุดท้ำยที่ต้องกำรจะท�ำ จะเป็นกำรใช้ควำมคิด “บอกหนูหน่อย” เธอสำนต่อบทสนทนำ “...ถ้ำคุณรักผู้หญิง แล้วพบว่ำ เธอมีนิ้วมือหกนิ้ว คุณจะท�ำยังไง?” “ผมจะขำยให้คณะละครสัตว์” “จริงเหรอ?” “ไม่, ไม่ท�ำดอกครับ” ผมตอบ “...แค่ล้อเล่น ผมคิดว่ำควำมรู้สึกน่ำจะไม่ เปลี่ยนไปนะ” “แม้วำ่ ลูกของคุณจะเกิดมำมีหกนิ้ว?” ผมใช้เวลำคิดเรื่องนั้นนำนโข “ควำมรู้สึกก็ยังคงไม่เปลี่ยน นิ้วเพิ่มอีกนิ้วไม่เป็นพิษเป็นภัยอะไรนี่ครับ” “แล้วถ้ำเธอมีนมสี่เต้ำ?” ผมคิดเรื่องนั้นเช่นกัน “ไม่รู้ซี” นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
31
นมสี่เต้ำ? เรื่องชวนคุยประเภทนี้ต่อยอดแตกกอได้ไม่รู้จบ ผมเปลี่ยนไป คุยเรื่องอื่น “หนูอำยุเท่ำไหร่?” “สิบหกค่ะ เพิง่ ผ่ำนวันเกิดมำไม่กวี่ นั นีเ้ อง ปีแรกในโรงเรียนมัธยมปลำย” “หนูพักเรียนมำนำนแล้วหรือ?” “ขำหนูปวดถ้ำเดินมำกเกินไป แล้วหนูกม็ รี อยแผลเป็นทีห่ ำงตำ โรงเรียน ของหนูเคร่งครัดระเบียบ คงเล่นงำนหนูหนักแน่ๆ ถ้ำรู้ว่ำตกจำกกำรซ้อนท้ำย มอเตอร์ ไซค์ หนูก็เลยพักกำรเรียน ลำป่วยไม่มีก�ำหนด หนูลำหยุดได้ทั้งปี หนูไม่รีบไม่เร่งเรียนเลื่อนชั้นอยู่แล้ว” “เห็นได้ชัด” “คุณบอกว่ำคุณไม่รังเกียจที่จะแต่งงำนกับสำวหกนิ้ว แต่ก็รับไม่ได้เรื่อง นมสี่เต้ำ...” “ผมไม่ได้พูดอย่ำงนั้น บอกเพียงว่ำไม่ทรำบ” “ท�ำไมไม่ทรำบ?” “ไม่รู้ซี คงยำกจะวำดภำพนั้น” “แต่คุณก็วำดภำพคนหกนิ้วได้” “พอได้” “แล้วท�ำไมวำดภำพสี่เต้ำไม่ออก ต่ำงกันที่ตรงไหน?” ผมเก็บเรื่องนี้คิดเป็นนำน แต่หำค�ำตอบไม่ได้ “หนูถำมมำกเกินไปหรือเปล่ำ?” “คนรอบข้ำงหนูเขำบอกอย่ำงนั้นหรือ?” “ใช่ค่ะ, บำงครำว” ผมหันกลับไปหำทำงแมวเดินอีกครั้ง ผมมำนั่งท�ำห่ะอะไรที่นี่? ไม่มีแมว สักตัวเยีย่ มหน้ำมำให้เห็น มือยังกอดอก ผมพริม้ ตำหลับไปสักยีส่ บิ หรือสำมสิบ วินำทีกระมัง รับรู้ ได้ว่ำหยำดเหงื่อผุดแข่งกันตำมส่วนต่ำงๆ ของร่ำงกำย แสงอำทิตย์ดูเหมือนจะหนำหนักกดทับ ทุกครำวที่เธอหมุนแก้ว เสียงก้อน น�้ำแข็งดังสดใสเหมือนกระดึงแขวนคอวัว “จะนอนก็ ได้นะคะ” เธอบอก “...ถ้ำแมวโผล่มำ หนูจะปลุก” 32
บันทึกนกไขลาน
ตำปิด ผมพยักหน้ำรับเงียบงัน อำกำศนิง่ เงียบสงัดไร้เสียงใดๆ นกพิรำบหำยหัวไปนำนแล้ว ผมย้อนคิด ถึงสำวทำงโทรศัพท์ จริงหรือทีผ่ มรูจ้ กั เธอ? ผมไม่คนุ้ น�ำ้ เสียง ไม่คนุ้ ถ้อยท�ำนอง กำรพูดจำ แต่เธอรู้จักผมเป็นอย่ำงดี ผมน่ำจะพลัดเข้ำไปยืนจ้องภำพเขียน ของเด คิริโค* ภำพสตรีส่งเงำทอดยำวตัดข้ำมถนนว่ำงเปล่ำ เงำยำวยื่นทอด เหยียดตรงมำหำผม แต่ตัวเธอแยกอยู่หำ่ ง นอกขอบจิตส�ำนึกของผม เสียง กระดึงวัวแกว่งลูกกระทบไปมำใกล้หูของผม “คุณหลับหรือเปล่ำ?” เธอถำม เสียงรีดแหลมเล็กจนผมไม่แน่ใจว่ำได้ยนิ ถนัดหูนัก “ไม่ครับ ยังไม่หลับ” “หนูเขยิบมำใกล้หน่อยได้ไหม?...จะง่ำยหน่อยถ้ำต้องกระซิบคุยกัน” “กะได” ผมตอบ ตำยังหลับปิด เธอย้ำยเก้ำอี้ เสียงไม้กระทบไม้ แปลกดี เสียงสำวน้อยดูแปลกไป แตกต่ำงกันเป็นคนละคน ขึน้ อยูก่ บั ว่ำ จะฟังตอนลืมตำหรือหลับตำ “หนูคุยได้ ไหม? หนูจะไม่พูดดังนัก คุณก็ ไม่จ�ำเป็นต้องตอบ จะนอน หลับไปก็ ไม่ว่ำ หนูไม่รังเกียจ” “ได้เลย” “ตอนที่คนเรำตำย...เจ๋งที่สุด” ปำกของเธอแทบอยู่ชิดติดใบหู เสียงของเธอทะลุทะลวงมำพร้อมกับ ลมหำยใจอุ่น “ท�ำไม?” ผมถำม เธอยกปลำยนิ้วมำแตะริมฝีปำกของผม ประหนึ่งจะปิดผนึกแน่น “ไม่มีค�ำถำม ไม่ต้องลืมตำด้วย” ผมผงกหัวเล็กน้อยเท่ำกับเสียงกระซิบของเธอ เธอย้ำยปลำยนิ้วจำกริมฝีปำกมำแตะที่ข้อมือของผม * จอร์โจ เด คิริโค (1888-1978) หนึ่งในมำสเตอร์เซอร์เรียลลิสต์ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
33
“หนูอยำก...อยำกจะได้มีดผ่ำตัดสักเล่ม หนูจะกรีดผ่ำ ชะโงกหน้ำเข้ำไป มองข้ำงใน ไม่ใช่ผำ่ ศพคนนะ...แค่ก้อนเนื้อแห่งควำมตำย หนูแน่ใจว่ำจะต้องมี อะไรสักอย่ำงซ่อนอยูใ่ นนัน้ ก้อนกลมเหนียวหยุน่ เหมือนลูกซอฟต์บอล แก่นกลำง แข็งเป็นเส้นประสำทพันขดแน่น หนูอยำกหยิบออกมำจำกร่ำงคนตำย เอำ ก้อนนั้นมำผ่ำดู อยำกรู้วำ่ เป็นอะไรกันแน่ อำจจะแข็งเหมือนยำสีฟันแข็งค้ำง กลำงหลอด นัน่ ละ, ใช่เลย ว่ำไหม? ไม่คะ่ , ไม่ตอ้ งตอบ รอบนอกเหนียวหยุน่ แต่เมื่อเจำะลึกเข้ำไปข้ำงใน จะเริ่มแข็งเป็นก้อนเป็นไต หนูอยำกผ่ำลอกผิว หยิบชัน้ เหนียวหยุน่ ออก เจำะเข้ำไปถึงแก่นแข็ง ใช้มดี ผ่ำตัด ใช้ไม้กด กดแล้ว ก็กรีด ยิ่งเข้ำไปลึกเท่ำไหร่ ข้ำงในก็ยิ่งเป็นเนื้อแน่นแข็งเป็นก้อน กรีดเข้ำไป จนถึงแก่นกลำง ก้อนแข็งแน่นปึกเหมือนลูกปืนเลยละ น่ำจะเป็นเช่นนัน้ ว่ำไหม?” เธอกระแอมกระไอหลำยครั้ง “ควำมคิดแบบนี้แล่นวนในหัวทั้งวัน น่ำจะเป็นเพรำะหนูมีเวลำว่ำง เหลือเฟือ ต้องคิดฆ่ำเวลำเล่น ในยำมที่คนเรำไม่มีอะไรให้ท�ำ เรำก็คิด เรื่อยเปื่อย เลอะเทอะ หลุดโลกไปไกลแสนไกลจนตำมไปสุดปลำยทำงไม่ได้” เธอละปลำยนิ้วออกจำกข้อมือของผม ยกโค้กดื่มจนหมดแก้ว ผมทรำบ ว่ำแก้วว่ำงเปล่ำจำกเสียงก้อนน�้ำแข็งกรุกกริก “ไม่ต้องห่วงเรื่องแมวนะคะ หนูจะดูให้เอง หนูจะไปบอกคุณ ถ้ำโนโบรุ วำทำยะ โผล่มำให้เห็น ไม่ต้องลืมตำนะ หนูแน่ใจว่ำโนโบรุ วำทำยะ คงเดิน เทีย่ วอยูแ่ ถวนี้ น่ำจะมำถึงทีน่ ี่ในอีกไม่กนี่ ำทีขำ้ งหน้ำ ก�ำลังเดินมำ เดินเข้ำมำใกล้ เดินฝ่ำพงหญ้ำมำทีละก้ำวสองก้ำว เดินลอดประตูรั้ว หยุดดมดอกไม้ข้ำงทำง ทุกระยะ ทีละก้ำวสองก้ำว โนโบรุ วำทำยะ เคลือ่ นเข้ำมำใกล้ทกุ ขณะ วำดภำพ นั้นไว้ ในหัว วำดภำพแมวให้เห็นชัดในใจ” ผมพยำยำมวำดภำพไอ้เหมียว แต่ดีที่สุดเท่ำที่ท�ำได้เป็นแต่เพียงรูปถ่ำย ไฟส่องหลัง แสงอำทิตย์เจิดจ้ำเจำะผ่ำนเปลือกตำ ส่องแสงกลบควำมมืดภำยใน ไปสิ้น จนไม่อำจวำดภำพแมวให้เป็นรูปเป็นร่ำง ผมมองเห็นแต่เพียงชิ้นส่วน บิดเบี้ยวผิดสัดผิดส่วน มีลักษณะเด่นบำงอย่ำงให้เห็นเค้ำโครง แต่ส่วนส�ำคัญ ขำดหำยจนไม่เหลือเป็นตัวเป็นตน ผมจ�ำไม่ได้ดว้ ยซ�ำ้ ว่ำไอ้เหมียวมีทำ่ เดินอย่ำงไร สำวน้อยวำงปลำยนิ้วแปะบนข้อมือของผมอีกครั้ง ปลำยนิ้วลำกไล้วำด 34
บันทึกนกไขลาน
แผนภำพอสัณฐำน ประหนึ่งว่ำเป็นกำรสนองรับ ร่ำงกำยของผมจมดิ่งลงไป ในควำมมืดคุณภำพใหม่ ไม่คล้ำยควำมมืดใดๆ ที่เคยรู้จักมำก่อน ดิ่งลึกฝังลง ไปในจิตส�ำนึก ผมใกล้หมดสติ จมลงไปในห้วงหลับใหลในไม่ช้ำนี้แล้ว ผมไม่ อยำกหลับ แต่ไม่มีทำงแข็งขืนต้ำนทำนได้ ร่ำงของผมรู้สึกเหมือนซำกศพ... ซำกศพของผู้อื่น หนักอึ้งถ่วงลงไปติดเก้ำอี้ผ้ำใบ ในควำมมื ด ผมมองเห็ น ขำทั้ ง สี่ ข องโนโบรุ วำทำยะ ขำสี น�้ ำ ตำล เงียบเชียบไร้สุ้มเสียง เดินมำบนอุ้งเท้ำนุ่มบวมเป่งเหมือนสวมรองเท้ำยำง ขนำดใหญ่ เท้ำเดินย่ำงไร้สุ้มเสียงบนผิวโลกที่ ไหนสักแห่ง แต่ว่ำเป็นที่ ไหนกัน? “สิบนำที, ได้ โปรด เวลำเพียงเท่ำนั้นที่จ�ำเป็นต้องใช้ ในกำรเข้ำใจกัน และกัน” เสียงของหญิงทำงโทรศัพท์ ไม่ใช่แล้ว, เธอกล่ำวผิดไป บำงครำว สิบนำทีไม่ใช่สบิ นำที อำจยืดขยำยหรือหดสัน้ เรือ่ งนัน้ ผมรู้ แน่ใจพอจะยืนยันได้ ❋
ในตอนลืมตำตืน่ ผมอยูต่ ำมล�ำพัง สำวน้อยหำยไปจำกเก้ำอีผ้ ำ้ ใบ ซึง่ ยัง คงวำงชิดติดเก้ำอีข้ องผม ผ้ำเช็ดตัว บุหรี่ และนิตยสำรยังกองอยูบ่ นพืน้ หญ้ำ แต่มิใช่แก้วโค้กและวิทยุล�ำโพงมหึมำ อำทิตย์จมดวงลงทำงทิศตะวันตก เงำของกิ่งไม้ ใหญ่ไต่มำทำบทับบน หัวเข่ำ นำฬิกำบอกเวลำสีโ่ มงสิบห้ำ ผมยันตัวขึน้ นัง่ มองซ้ำยมองขวำ สนำมหญ้ำ กว้ำงใหญ่ สระน�้ำแห้ง รั้ว นกหิน พงสร้อยทอง เสำอำกำศทีวี ไม่มีวี่แวว ของแมวหรือสำวน้อย ผมหันไปมองทำงหลวงแมว รอคอยสำวแว่นด�ำย้อนกลับมำ สิบนำทีผำ่ นไป ทั้งแมวทั้งสำวน้อยไม่โผล่มำให้เห็น ไม่มีอะไรขยับไหวติง ผมรู้สึกเหมือนอำยุ แก่หง่อมไปมำกโขในระหว่ำงหลับใหล ผมลุกขึน้ ยืน หันไปมองทำงตัวบ้ำน ไม่มเี งำไม่มกี ำรเคลือ่ นไหวของมนุษย์ หน้ำต่ำงจรดพื้นสะท้อนแสงอำทิตย์ทิศตะวันตก ผมยอมพ่ำย เดินตัดข้ำม สนำมหญ้ำกลับมำยังตรอก มุง่ หน้ำกลับบ้ำน ผมหำแมวไม่พบ แต่ก็ ได้พยำยำม ดีที่สุดแล้ว ❋
นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
35
ที่บ้ำน ผมน�ำเสื้อผ้ำเข้ำเครื่องซัก เตรียมอำหำรเย็นง่ำยๆ ไว้ โทรศัพท์ ดังสิบสองกริ่งเวลำห้ำโมงสำมสิบ ผมไม่รับสำย แม้เสียงจะขำดหำยไปแล้ว เสียงกริ่งดูเหมือนจะสะท้อนกังวำนในห้วงหดหู่ย�่ำเย็น เหมือนฝุ่นลอยฟ่อง กลำงอำกำศ ปลำยเข็มงองุ้มคล้ำยกรงเล็บของนำฬิกำตั้งโต๊ะ เคำะเคลื่อน ผ่ำนหน้ำปัดโปร่งใส ลอยค้ำงกลำงอำกำศ ท�ำไมไม่เขียนกวีนิพนธ์เรื่องนกไขลำน? ไอเดียผุดเข้ำมำในหัว แต่ บรรทัดแรกไม่เยี่ยมหน้ำมำทักทำย เด็กสำวมัธยมปลำยจะเสพรสซำบซึ้ง เรื่องนกไขลำนได้ ในทำงใดหรือ? ❋
คูมโิ กะกลับมำถึงบ้ำนเวลำทุม่ ครึง่ ระยะหลัง เดือนทีผ่ ำ่ นมำ เธอกลับบ้ำน ผิดเวลำ นับวันยิ่งดึกกว่ำเดิม ไม่ใช่เรื่องผิดปกติหำกจะกลับถึงบ้ำนสองทุ่ม สำมทุ่ม บำงครำวสี่ทุ่ม ในเมื่อผมปักหลักอยู่ที่บ้ำน ท�ำอำหำรเย็นไว้รอท่ำ เธอไม่ต้องเร่งร้อนกลับบ้ำนอีกต่อไปแล้ว ที่ท�ำงำนของเธอขำดไร้ก�ำลังพล เสียงบ่นเปรยเข้ำหู เมื่อไม่นำนมำนี้ พนักงำนคนหนึ่งลำป่วยยำวนำน “ขอโทษด้วยค่ะ” เธอบอก “งำนไม่รู้จักจบจักสิ้น คนที่จ้ำงมำช่วยงำน ชั่วครำวไร้ประโยชน์สิ้นดี” ผมเดินเข้ำครัว ท�ำอำหำรเย็น ปลำย่ำงเนย สลัด และซุปมิโซะ คูมิโกะ นั่งรออยู่ที่โต๊ะอำหำร เหยียดขำผ่อนคลำย “คุณอยูท่ ี่ ไหนตอนห้ำโมงสำมสิบ?” เธอถำม “...ฉันพยำยำมติดต่อ จะได้ บอกว่ำกลับบ้ำนล่ำช้ำหน่อย” “เนยหมด ผมออกไปซื้อที่ร้ำนหัวมุม” ผมโกหก “คุณไปธนำคำรหรือยัง?” “เรียบร้อย” “แล้วแมว?” “หำไม่เจอ ผมไปที่บำ้ นร้ำงตำมที่คุณบอก ไม่มีร่องรอยอะไรเลย พนัน ได้เลยว่ำไอ้เหมียวจะต้องไปไกลกว่ำนั้น” เธอไม่พูดอะไรออกมำ ผมอำบน�้ำหลังอำหำรเย็น เดินออกมำยังห้องนั่งเล่น พบคูมิโกะนั่งใน 36
บันทึกนกไขลาน
ห้องมืด ร่ำงกองอยูม่ มุ โซฟำ เสือ้ เชิต้ ท�ำงำนสีเทำยังสวมติดตัว เงำตะคุม่ คล้ำย กระเป๋ำเดินทำงที่หลงทิ้งไว้ผิดที่ ผมเช็ดเส้นผมด้วยผ้ำเช็ดตัว นั่งโซฟำตรงข้ำมกับคูมิโกะ เสียงอู้อี้แผ่วระโหยจนแทบฟังไม่ได้ศัพท์ “ฉันแน่ ใจแล้วว่ ำแมวตำย ไปแล้ว” “ไม่เอำน่ำ” ผมตอบ “...ป่ำนนี้คงเฉลิมฉลองสนุกสุดเหวี่ยงอยู่ที่ ไหน สักแห่ง หิวท้องกิว่ ก็กลับมำบ้ำนเอง อีกไม่นำนหรอก จ�ำได้ไหม? เคยเกิดเรือ่ ง แบบนี้มำหนหนึ่ง ตอนที่เรำอยู่ที่โคเอ็นจิ...” “ครำวนัน้ ไม่เหมือนกัน” เธอตอบ “...ครำวนีค้ ณ ุ ผิดแล้วละ ฉันรู้ แมวตำย ไปแล้ว เน่ำเปือ่ ยเหลือแต่กระดูกในพงหญ้ำ คุณได้ตรวจดูในพงหญ้ำหรือเปล่ำ?” “ก็ ไม่นะ บ้ำนอำจจะร้ำง แต่กเ็ ป็นบ้ำนคนอืน่ จะเดินท่อมๆ เข้ำไปในบ้ำน เขำได้อย่ำงไร?” “แล้วคุณไปตำมหำแมวที่ ไหนกัน? ฉันพนันได้เลยว่ำคุณไม่ได้ออกแรง ตำมหำให้เหนื่อย เพรำะเหตุนี้ถึงหำไม่พบ” ผมถอนหำยใจยำว เช็ดเส้นผมใหม่อกี รอบ ผมอ้ำปำก แต่แล้วก็เปลีย่ นใจ เมื่อได้ยินเสียงร้องไห้กระซิก ก็พอจะเข้ำใจได้ คูมิโกะรักแมวตัวนี้ แมวอยู่ กับเรำตั้งแต่แต่งงำนกันใหม่ๆ ผมโยนผ้ำเช็ดตัวลงในถังผ้ำ ย้อนกลับเข้ำไป ในครัว เปิดเบียร์ดื่ม ช่ำงเป็นวันโง่เง่ำ...วันโง่เดือนง่ำวปีอุบำทว์ โนโบรุ วำทำยะ แกอยู่ที่ ไหน? หรือว่ำนกไขลำนลืมไขลำนให้แก? ใช่เลย, ถ้อยค�ำเรียงร้อยกันพอเป็นบทกวีได้ โนโบรุ วาทายะ, แกอยู่ที่ ไหน? หรือว่านกไขลาน ลืมไขลานให้แก? เบียร์หมดไปครึ่งขวด โทรศัพท์ดังขึ้น “รับหน่อยได้ไหม?” ผมตะโกนบอกไปในควำมมืดของห้องนั่งเล่น นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
37
“ไม่เอำ” เธอตอบ “...คุณมำรับเอง” “ไม่อยำกรับ” โทรศัพท์กรีดกริง่ ต่อเนือ่ ง ก่อกวนฝุน่ ลอยคว้ำงกลำงควำมมืดให้ปว่ นปัน่ เรำสองคนไม่มีใครพูดค�ำใด ผมดืม่ เบียร์ คูมโิ กะร้องไห้ไร้เสียงสืบไป ผมนับกริง่ ได้ยี่สิบก่อนยอมพ่ำย ไร้สำระสิ้นดีถ้ำจะนับต่อเนื่องไปตลอดกำลนำน
38
บันทึกนกไขลาน
2 จันทร์เต็มดวงกับสุริยคราส เรื่องม้าล้มตายในโรงม้า
เป็นไปได้หรือที่มนุษย์คนหนึ่งจะเข้ำใจอีกคนได้ถึงขั้นลึกซึ้งถ่องแท้? เรำอำจจะอุทศิ พลังงำนและเวลำ ทุม่ เทสุดอุตสำหะทีจ่ ะท�ำควำมรูจ้ กั ใคร อีกคน แต่ในท้ำยทีส่ ดุ เรำเฉียดเข้ำใกล้แก่นกลำงของคนผูน้ นั้ ได้มำกสักแค่ไหน? เรำพร�่ำบอกตนเองว่ำรู้จักคนผู้นั้น จริงหรือ? จริงหรือที่เรำจะทรำบเรื่องรำว สลักส�ำคัญในชีวิตของอีกฝ่ำย? ผมเก็บเรื่องนี้มำคิดจริงจังในสัปดำห์แรกที่ผมลำออกจำกงำนส�ำนักงำน กฎหมำย ไม่ใช่ก่อนหน้ำนั้น ในชีวิตที่ผำ่ นมำ ผมไม่เคยเบียดเบียนตนเองด้วย ค�ำถำมนี้ ท�ำไมหรือ? อำจเป็นเพรำะผมวุน่ วำยอยูก่ บั กำรใช้ชวี ติ เต็มเวลำก็เป็นได้ ผมท�ำงำนยุ่งเกินกว่ำจะคิดถึงตัวเอง เรื่องเล็กเรื่องน้อยที่เป็นจุดสะกิดให้ผมเริ่มต้นคิด เหมือนเช่นเรื่องรำว ใหญ่โตในโลกที่มีจุดเริ่มต้นด้วยเรื่องเล็กจิ๋ว เช้ำวันหนึ่ง หลังจำกที่คูมิโกะ กระหืดกระหอบกินอำหำรเช้ำ ออกจำกบ้ำนไปท�ำงำน ผมน�ำเสือ้ ผ้ำเข้ำเครือ่ งซัก ปูเตียงใหม่ ล้ำงจำน และดูดฝุน่ จำกนัน้ ผมไปนัง่ ทีเ่ ฉลียงหน้ำบ้ำน พลิกอ่ำน รำยกำรโฆษณำและสินค้ำลดรำคำ แมวนัง่ อยูข่ ้ำงกำย เทีย่ งวัน ผมกินอำหำร เสร็จ ออกไปซูเปอร์มำร์เก็ต ซือ้ อำหำรเตรียมไว้ทำ� อำหำรเย็น และจำกมุมสินค้ำ ลดรำคำ ซื้อผงซักฟอก กระดำษเช็ดหน้ำ และกระดำษช�ำระ ย้อนกลับบ้ำน อีกครั้ง ผมเตรียมเครื่องปรุงไว้ท�ำอำหำรเย็น นอนเอนบนโซฟำ อ่ำนหนังสือ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
39
รอคูมิโกะกลับบ้ำน ว่ำงงำนใหม่ๆ หมำดๆ ผมพบว่ำชีวิตใหม่สดชื่นเบิกบำนเป็นที่สุด ไม่ต้อง ออกเดินทำงยัดทะนำนร่วมกับมนุษย์เงินเดือนในรถไฟใต้ดนิ ไม่ตอ้ งเข้ำประชุม พูดคุยกับผูค้ นทีผ่ มไม่อยำกจะเห็นหน้ำ ทีย่ อดเยีย่ มทีส่ ดุ ผมอยำกอ่ำนหนังสือ เล่มไหน อยำกอ่ำนเมือ่ ไหร่ ก็ทำ� ได้เต็มที่ ผมไม่ทรำบเหมือนกันว่ำชีวติ ผ่อนคลำย สุขสบำยเยี่ยงนี้จะด�ำเนินไปได้อีกนำนแค่ไหน แต่ถึงจุดนั้น ผ่ำนมำได้หนึ่ง สัปดำห์เต็มๆ ผมพยำยำมอย่ำงหนักที่จะไม่คิดถึงอนำคต นี่อำจจะเป็นช่วง พักร้อนแสนสุขที่สุดในชีวิตนี้ แต่วันหยุดย่อมมีวันจบสิ้น ก่อนจะถึงเวลำนั้น ผมตั้งใจมุ่งมั่นจะเสพควำมอภิรมย์ให้ถึงขีดสุด ทว่ำ ย�ำ่ เย็นวันนัน้ ผมไม่อำจเสพควำมสุขจำกกำรอ่ำนหนังสือเนือ่ งเพรำะ คูมิโกะกลับบ้ำนผิดเวลำ เธอกลับมำถึงบ้ำนไม่เกินหกโมงครึ่ง และหำกเธอ คิดว่ำจะล่ำช้ำกว่ำนั้นสักสิบนำที เธอจะโทรมำแจ้งให้ทรำบเสมอ เธอเป็นคน เช่นนั้น เคร่งครัดแม่นระเบียบกฎเกณฑ์เป็นที่สุด วันนั้นเป็นข้อยกเว้น เวลำ ผ่ำนไป ทุ่มเศษแล้ว เธอยังกลับไม่ถึงบ้ำน ไม่มีโทรศัพท์ เนื้อหั่นผักซอย เตรียมรอพร้อม ผมผัดแล้วเสร็จในไม่กนี่ ำทีทเี่ ธอเดินเข้ำบ้ำน ทีเ่ ตรียมไว้กม็ ใิ ช่ งำนเลี้ยงเลิศหรูอะไรนัก เพียงแค่ชิ้นเนื้อ หอมหัวใหญ่ พริกหวำน ถั่วงอก เหยำะด้วยเกลือ พริกไทย ซอสถัว่ เหลือง รำดรดด้วยเบียร์...สูตรอำหำรจำนเด็ด เมื่อครั้งยังโสด ข้ำวหุงแล้ว ซุปมิโซะอุ่นบนเตำ ผักหั่นแยกเป็นกอง รอลง กระทะน�ำ้ มันร้อน มีเพียงคูมโิ กะทีข่ ำดหำยไป ผมหิวท้องกิว่ ถึงขนำดจะคิดแยก กองผักผัดกินล่วงหน้ำตำมล�ำพัง เพียงแค่คิด ก็ ไม่เหมำะไม่ควร ผมนั่งที่โต๊ะอำหำร จิบดื่มเบียร์แกล้มขนมปังกรอบอ่อนย้วย คุ้ยออกมำ จำกทีซ่ อ่ นซุกอยูก่ น้ ตู้ ผมจับตำมองเข็มยำว กระดิกคืบเคลือ่ นเชือ่ งช้ำ มุง่ หน้ำ ไปหำต�ำแหน่ง...และเคลื่อนผ่ำนหนึ่งทุ่มสำมสิบนำที เธอกลับมำถึงบ้ำนหลังสำมทุ่ม ใบหน้ำอิดโรยเหนื่อยล้ำ ตำแดงก�่ำ สัญญำณไม่ดี เกิดเรื่องเลวร้ำยเสมอในยำมที่เธอตำแดงเป็นแสงไฟ เอำละ, ผมพร�ำ่ บอกตัวเอง ท�ำใจให้สบำย ค่อยพูดค่อยจำ วำงตัวตำมสบำย อย่ำได้เคลื่อนไหวปุบปับ ไม่มีอะไรต้องตื่นเต้นแตกตื่น “ฉันขอโทษด้วย” คูมิโกะบอก “...งำนนี้ท�ำอะไรก็พลำดไปหมด ฉันคิดว่ำ 40
บันทึกนกไขลาน
จะโทรมำบอก แต่อะไรต่อมิอะไรมำขวำงทำงได้ทุกที” “อย่ำกังวลไปเลย ไม่มีอะไรแล้ว อย่ำยอมให้มันเข้ำมำกวนใจ” ผมตอบ ด้วยมำดผ่อนคลำย รำบเรียบที่สุดที่จะท�ำได้ แท้จริงแล้ว ผมก็ ไม่หัวเสียไป กับเรื่องนี้ ผมเองเคยเจอเรื่องคล้ำยคลึงกันมำหลำยครั้งหลำยครำแล้ว กำร เดินทำงออกไปท�ำงำนนอกบ้ำนหนักหนำสำหัส ไม่ใช่งำนอิ่มใจอภิรมย์เหมือน เก็บดอกกุหลำบสวยที่สุดในสวนถือไปเยี่ยมไข้คุณยำยห่ำงออกไปแค่สองถนน ใช้เวลำพูดคุยดูแลเธอทั้งวัน ในบำงครำว เรำจ�ำเป็นต้องท�ำเรื่องงี่เง่ำร่วม กับคนง่ำว หำเวลำปลอดโปร่งโล่งใจหยิบโทรศัพท์ โทรกลับบ้ำนแทบจะไม่ได้ เพียงแค่สำมสิบวินำทีเท่ำนั้นที่จะกรอกเสียงลงไปว่ำ “ผมคงกลับบ้ำนผิดเวลำ สักหน่อย” โทรศัพท์พบได้ทุกหนทุกแห่ง แต่ก็ ไม่อำจท�ำได้ ผมเดินเข้ำห้องครัว เปิดแก๊ส รินน�ำ้ มันลงกระทะ เธอหยิบเบียร์ออกจำก ตู้เย็น แก้วจำกตู้เก็บจำน กวำดสำยตำวำบมองผ่ำนกับข้ำวที่ผมจะท�ำ เดินไป นัง่ ที่โต๊ะอำหำรโดยไม่พดู อะไรออกมำ มองจำกสีหน้ำของเธอ ดูคล้ำยว่ำเบียร์ จะขมบำดคอ “คุณน่ำจะกินไปก่อน ไม่ต้องรอฉัน” เธอบอก “ไม่เป็นไร ผมไม่หิวเท่ำไหร่” ในระหว่ำงที่ผมผัดเนื้อคลุกกับผัก คูมิโกะไปล้ำงหน้ำล้ำงตำ ผมได้ยิน เสียงเธอล้ำงหน้ำและแปรงฟัน อีกชัว่ อึดใจ ได้ยนิ เสียงเธอเดินออกจำกห้องน�ำ้ ในมือถือกระดำษช�ำระและกระดำษเช็ดหน้ำที่ผมซื้อมำจำกซูเปอร์มำร์เก็ต “ท�ำไมคุณซื้อของพวกนี้?” น�้ำเสียงของเธอไม่รื่นหูนัก ผมถือกระทะค้ำงในมือ หันมำมอง เบนสำยตำมำมองกระดำษช�ำระและ กระดำษเช็ดหน้ำ ผมเดำไม่ออกว่ำเธอพยำยำมจะบอกอะไร “หมำยควำมว่ำยังไง? ก็เป็นแค่กระดำษช�ำระกับกระดำษเช็ดหน้ำ เรำ จ�ำเป็นต้องใช้อยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน ก็ ไม่ถึงกับหมดเกลี้ยงบ้ำน แต่ก็ ไม่เน่ำเสียถ้ำ ซื้อมำเก็บส�ำรองไว้” “ก็, ก็แน่อยูแ่ ล้ว แต่ทำ� ไมคุณซือ้ กระดำษเช็ดหน้ำ สีฟา้ แล้วก็กระดำษช�ำระ ลายดอกไม้ ด้วย?” “ไม่เข้ำใจ” ผมพยำยำมสงบสติอำรมณ์ “...ลดรำคำพอดี กระดำษเช็ดหน้ำ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
41
สีฟำ้ ไม่ท�ำให้จมูกเป็นสีฟำ้ ไม่ใช่เรื่องใหญ่เรื่องโตอะไรนี่” “เรือ่ งใหญ่ซี ฉันเกลียดกระดำษเช็ดหน้ำสีฟำ้ แล้วก็เกลียดกระดำษช�ำระ ลำยดอกไม้ คุณไม่รู้เลยหรือ?” “ใครจะไปรู้ได้? ท�ำไมถึงเกลียด?” “ฉันจะไปรู้ได้ยังไงว่ำท�ำไมเกลียด? เกลียดก็เกลียด เหมือนที่คุณเกลียด ลูกไม้ถกั คลุมโทรศัพท์ เกลียดกระติกน�ำ้ ร้อนทีม่ ดี อกไม้ประดับ เกลียดกำงเกงยีน ขำบำนประดับหมุด เกลียดทีฉ่ นั ไปแต่งเล็บ แม้แต่คณ ุ ก็หำเหตุผลมำบอกไม่ได้ เป็นแค่รสนิยมส่วนตัว” ไม่จริง, ผมมีค�ำบรรยำยยืดยำวครบถ้วนในแต่ละเรื่อง แต่ผมก็ ไม่ได้พูด อะไรออกมำ “เอำเถอะ, ถือเป็นรสนิยมส่วนตัวก็ ได้ แต่คุณจะบอกผมหรือว่ำ ตลอดหกปีทเี่ รำแต่งงำนกัน คุณไม่เคยแม้แต่ครัง้ เดียวทีจ่ ะซือ้ กระดำษเช็ดหน้ำ สีฟ้ำและกระดำษช�ำระลำยดอกไม้?” “ไม่เคย, ไม่เคยแม้แต่ครั้งเดียว” “จริงหรือ?” “จริงอยู่แล้ว กระดำษเช็ดหน้ำที่ฉันซื้อ หำกไม่ขำว เหลือง ก็ชมพู และ ที่แน่ที่สุด ฉันจะไม่ยอมซื้อกระดำษช�ำระลำยดอกไม้เป็นเด็ดขำด ฉันช็อกเป็น ที่สุดที่คุณใช้ชีวิตอยู่กับฉันตลอดเวลำที่ผ่ำนมำโดยไม่รู้เรื่องนี้” ผมเองก็ช็อกเช่นกันที่ ใช้ชีวิตในหกปีที่ผ่ำนมำโดยไม่เคยสักครั้งที่จะได้ สัมผัสกระดำษเช็ดหน้ำสีฟ้ำและกระดำษช�ำระลำยดอกไม้ “ไหนๆ ก็คยุ กันแล้ว” เธอกล่ำวต่อ “...ฉันรับไม่ได้เรือ่ งเนือ้ ผัดคลุกพริกหวำน รังเกียจเป็นที่สุด คุณรู้หรือเปล่ำ?” “ไม่เคยทรำบ” “เรื่องจริง อย่ำได้ถำมว่ำท�ำไม ฉันเพียงแค่ทนกลิ่นของสองสิ่งผัดร่วม กระทะเดียวกันไม่ได้” “หมำยควำมว่ำตลอดหกปีที่ผ่ำนมำ คุณไม่เคยผัดเนื้อใส่พริกหวำนเลย แม้แต่ครั้งเดียว?” เธอสัน่ หัว “ฉันจะกินพริกหวำนในสลัด ฉันจะผัดเนือ้ กับหอมหัวใหญ่ แต่ ไม่เคยแม้สักครั้งเดียวในชีวิตที่จะผัดเนื้อกับพริกหวำน” 42
บันทึกนกไขลาน
ผมถอนหำยใจยำว “คุณไม่คิดเลยหรือว่ำเป็นเรื่องแปลกประหลำด?” เธอถำม “คิดว่ำเป็นเรื่องแปลก? ไม่เคยสังเกตแฮะ” ผมตอบ ยืนนิ่งคิดทบทวน ก็จริง, หกปีที่เรำแต่งงำนกัน ผมไม่เคยกินเนื้อผัดพริกหวำน แน่อยู่แล้ว คง เป็นไปไม่ได้ที่ผมจะยืนยันให้ชัดออกมำ “คุณอยูร่ ว่ มกับฉันตลอดเวลำทีผ่ ำ่ นมำ” เธอกล่ำวต่อ “...คุณไม่เคยสนใจ ฉัน เรื่องเดียวที่คุณคิดถึง สนใจแต่เรื่องของตัวเอง” “เดีย๋ ว เดีย๋ วซี” ผมปิดแก๊ส วำงกระทะลงบนเตำ “...อย่ำกระพือให้ลกุ ลำม ใหญ่โต คุณอำจจะพูดถูก ผมไม่ได้สนใจมำกนักเรื่องกระดำษเช็ดหน้ำหรือ กระดำษช�ำระ แม้แต่เรื่องเนื้อผัดพริกหวำน แต่ก็ ไม่ได้หมำยควำมว่ำผมไม่ได้ ใส่ใจในตัวคุณ ก็จริง, ผมไม่ได้สนใจห่ะว่ำกระดำษเช็ดหน้ำจะเป็นสีอะไร เออ, ถ้ำเป็นสีดำ� ก็ทนรับไม่ไหว จะขำวจะฟ้ำ ไม่เกีย่ งทัง้ นัน้ เช่นเดียวกับเรือ่ งเนือ้ กับ พริกหวำน จะกินแยกกินรวม ก็ ไม่เห็นแปลก สูตรอำหำรรสเด็ดเนือ้ ผัดพริกหวำน จะสลำยหำยสำบสูญไปจำกโลกใบนี้ ก็ ไม่ทำ� ให้ผมเศร้ำสร้อย ไม่ได้เกีย่ วกับคุณ แก่นที่เป็นตัวคุณ สิ่งที่ท�ำให้คูมิโกะเป็นคูมิโกะ ผมพูดผิดไปหรือ?” แทนค�ำตอบ เธอกระดกเบียร์ทเี่ หลือในแก้ว สองอึก หมดเกลีย้ ง เหม่อจ้อง ขวดเปล่ำ ผมเทผัดในกระทะลงถังขยะ ลำกันทีอำหำรจำนเด็ดเนื้อพริกหวำน หอมหัวใหญ่ถวั่ งอกรำดเบียร์ นำทีหนึง่ เป็นอำหำรจำนเด็ด นำทีถดั มำกลำยเป็น ขยะ ผมเปิดเบียร์ ยกดื่มจำกขวด “ท�ำไมคุณต้องท�ำอย่ำงนั้น?” เธอถำม “ก็คุณเกลียดมันมำก” “แต่คุณก็ยังพอจะกินได้” “ผมชักไม่อยำกกินเนื้อผัดพริกหวำนอีกต่อไปแล้ว” เธอยักไหล่ “อะไรก็ ได้ที่ท�ำให้คุณมีควำมสุข” เธอวำงท่อนแขนลงบนโต๊ะอำหำร ซบหน้ำลงไป นิ่งอยู่ในท่ำนั้นอีกนำน ผมบอกไม่ได้วำ่ เธอหลับไปหรือว่ำร้องไห้ ผมหันไปมองกระทะว่ำงเปล่ำ มอง คูมโิ กะ ยกเบียร์ขนึ้ ดืม่ บ้ำสิน้ ดี ใครจะไปสนใจห่ะกระดำษช�ำระกับพริกหวำน? นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
43
แต่ผมก็เดินไปหำ วำงมือบนหัวไหล่ของเธอ “เอำเถอะ, ผมเข้ำใจแล้ว นับแต่นี้ต่อไป ผมจะไม่ซื้อกระดำษเช็ดหน้ำสีฟ้ำและกระดำษช�ำระลำยดอกไม้ ผมให้สัญญำ พรุ่งนี้ ผมจะหอบกลับไปทั้งห่อ ขอเปลี่ยนเป็นสีอื่น ถ้ำเขำไม่ให้ เปลีย่ น จะเอำไปรวมกองเผำทิง้ ให้หมดในสนำม น�ำอังคำรไปลอยในทะเล แต่นี้ ต่อไป ในบ้ำนนี้จะไม่มีเนื้อผัดพริกหวำน ไม่มีอีกแล้ว อีกไม่นำน กลิ่นในครัวก็ จะจำงหำยไป เรำไม่ต้องเสียเวลำคิดถึงเรื่องนี้” แต่เธอนิง่ เงียบ ผมอยำกจะออกไปเดินเล่นนอกบ้ำนสักชัว่ โมง ย้อนกลับ มำพบเธอแย้มยิ้มหน้ำผ่อง แต่เรื่องนั้นไม่มีทำงเกิดขึ้นได้ ผมจ�ำเป็นต้องแก้ ปัญหำให้จบลงตรงนี้ “ฟังนะ, คุณเหนือ่ ยเกินไป พักสักครู่ เรำจะออกไปหำพิซซำกิน เรำกินพิซซำ กันครัง้ ท้ำยสุดเมือ่ ไหร่? แองโชวีกบั หอมใหญ่ แบ่งกันคนละครึง่ ถำด นำนๆ ครัง้ กินที คงไม่ท�ำให้เรำตำย” วิธีนั้นยังไม่ได้ผล เธอก้มหน้ำซบท่อนแขน ผมไม่รู้ว่ำจะหำเรื่องอื่นใดมำคุย ผมนั่งที่โต๊ะ มองข้ำมโต๊ะดูเธอ ใบหู ข้ำงหนึง่ โผล่พน้ พุม่ ผมด�ำตัดสัน้ ใบหูมตี ำ่ งหูทผี่ มไม่เคยเห็นมำก่อน ปลำทองค�ำ ตัวเล็ก เธอไปซื้อต่ำงหูแบบนี้จำกที่ ไหนกัน? ผมหิวบุหรี่ วำดภำพว่ำควักซอง บุหรี่กับไลเตอร์ออกจำกกระเป๋ำ เสียบก้นกรองเข้ำที่มุมปำก จุดไลเตอร์ ดูด อัดควันเต็มปอด ก่อนจะระบำยพรูออกมำ กลิ่นเนื้อผัดพริกหวำนอวลอยู่ใน ห้อง ผมหิวไส้กิ่ว สำยตำของผมเหม่อมองปฏิทนิ ข้ำงฝำ ปฏิทนิ มีขำ้ งขึน้ ข้ำงแรม ใกล้จนั ทร์ เต็มดวงแล้ว แน่นอนทีส่ ดุ ได้เวลำทีร่ อบเดือนของคูมโิ กะเวียนมำบรรจบอีกครัง้ หลังแต่งงำนได้ไม่นำนนัก ผมเพิ่งประจักษ์ว่ำผมเป็นพลโลกสังกัดอยู่บน ดำวเครำะห์ดวงนี้ บนดำวเครำะห์ดวงทีส่ ำมจำกดวงอำทิตย์ ผมอำศัยอยูบ่ นโลก และโลกโคจรรอบดวงอำทิตย์ โดยมีดวงจันทร์เป็นดำวบริวำรโคจรรอบโลก ชอบ หรือชัง เรือ่ งเช่นนีจ้ ะด�ำเนินไปชัว่ กำลนำน (เรียกได้วำ่ กัลปำวสำนเปรียบเทียบ กับชีวติ แสนสัน้ ของผม) สิง่ ทีเ่ บิกเนตรให้ผมมองเห็นเรือ่ งนี้ จะเป็นกำรมำเยือน ของรอบเดือนยี่สิบเก้ำวันแม่นย�ำ สอดคล้องกับข้ำงขึ้นข้ำงแรมของจันทร์เจ้ำ ได้อย่ำงสมบูรณ์แบบ เธอจะปวดท้องรอบเดือนสำหัส มักจะหงุดหงิด บำงครำว 44
บันทึกนกไขลาน
ถึงขัน้ ซึมเศร้ำ...สองสำมวันก่อนรอบเดือนจะมำ ผมต้องระวังตัวสุดเดช ไม่กอ่ ปัญหำโดยไม่จ�ำเป็นในวันมำมำก ก่อนแต่งงำน ผมแทบไม่สนใจดิถีดวงจันทร์ อำจจะเงยหน้ำมองเห็นจันทร์เสีย้ วจันทร์แรมกลำงฟ้ำเป็นครัง้ ครำว แต่ก็ ไม่เกีย่ ว อะไรกับผม บัดนี้ ผมต้องบันทึกเสี้ยวจันทร์ผนึกไว้ ในหัว ผมเคยพบหญิงอื่นก่อนจะคบกับคูมิโกะ แน่นอนที่สุด สตรีแต่ละนำง ก็ล้วนมีรอบเดือนประดับตัว บำงคนก็งำ่ ยสบำยตัว บำงคนก็ปวดสำหัส บ้ำง กินเวลำเพียงสำมวัน ในขณะที่อีกคนหลั่งเลือดทอดระยะยำวนำนเป็นสิบวัน ท�ำให้ผมหวำดกลัวแทบขำดใจ หญิงบำงคนอำรมณ์เสีย ส่วนหนึง่ ไม่มผี ลกระทบ แต่อย่ำงใด ทว่ำ ก่อนผมจะแต่งงำน ผมไม่เคยใช้ชวี ติ ร่วมกับสตรีใด ก่อนหน้ำ นั้น วัฏจักรของธรรมชำติเป็นแต่เพียงฤดูกำลที่เปลี่ยนไป ฤดูหนำวผมดึงเอำ เสือ้ โค้ตออกจำกกล่อง ฤดูรอ้ นเป็นเวลำสวมรองเท้ำแตะ ชีวติ แต่งงำนไม่เพียง แค่กำรอำศัยใช้ชีวิตร่วมกับอีกคนบนโลกใบนี้ หำกแต่เป็นกำรสดับแนวคิดใหม่ ของวัฏจักรดิถดี วงจันทร์ มีเพียงครำวเดียวทีร่ อบเดือนของเธอไม่มำ นำนหลำย เดือน ครำวนั้นเธอตั้งท้อง “ฉันขอโทษ” เธอเงยหน้ำขึน้ “...ฉันไม่ได้คดิ จะพำลคุณ ฉันเหนือ่ ย แล้วก็ อำรมณ์ ไม่ดี” “ไม่เป็นไร” ผมตอบ “อย่ำปล่อยให้เรือ่ งรำวมำกวนใจให้ขนุ่ หมอง เหนือ่ ยนัก ก็หวดใครสักคน หำกนั่นจะท�ำให้คุณรู้สึกดีขึ้น” คูมิโกะผ่อนลมหำยใจยำวเชื่องช้ำ กลั้นนิ่งอยู่ชั่วครู่ก่อนจะระบำยพรู ออกมำ “แล้วคุณล่ะ?” เธอถำม “ผมท�ำไม?” “คุณไม่ได้พำลใส่คนอื่นเวลำคุณเหนื่อย ฉันมักท�ำเช่นนั้น ท�ำไม?” ผมสั่นหัว “ไม่เคยสังเกต...แปลกดี” “อำจเป็นไปได้วำ่ คุณมีบอ่ ลึกอยู่ในตัว หงุดหงิดขึน้ มำเมือ่ ไหร่ คุณก็ตะโกน ลงไปในบ่อว่ำ ‘พระรำชำมีหูลำ’ สิ้นเสียง ทุกอย่ำงก็ปลอดโปร่งโล่งใจ” ผมน�ำมำคิดอีกครู่ใหญ่ “อำจเป็นอย่ำงนั้น” คูมิโกะเหม่อจ้องขวดเบียร์ว่ำงเปล่ำอีกครั้ง เพ่งจ้องตรำข้ำงขวด เพ่ง นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
45
มองปำกขวด ปลำยนิ้วจับคอขวดหมุน “ประจ�ำเดือนจะมำ” เธอบอก “...คงเป็นเพรำะเหตุนี้ที่ฉันอำรมณ์เสีย” “ผมทรำบ อย่ำปล่อยให้เรื่องนั้นมำกวนให้ขุ่นใจ คุณไม่ใช่คนเดียวที่เป็น แบบนี้ ม้ำหลำยร้อยหลำยพันตัวล้มตำยตอนพระจันทร์เต็มดวง” เธอละปลำยนิ้วจำกคอขวด อ้ำปำก เบิ่งตำจ้องหน้ำผม “เฮ้ย, เรื่องนั้นโผล่พรวดพรำดมำจำกไหน?” ผมอ่ำนเจอในหนังสือพิมพ์เมือ่ หลำยวันก่อน ตัง้ ใจจะเล่ำให้ฟงั แต่กล็ มื ไป เสียได้ บทสัมภำษณ์นำยสัตวแพทย์ ยืนยันแน่ชดั เลยนะว่ำดิถดี วงจันทร์มอี ทิ ธิพล ต่อม้ำ ทั้งในเชิงกำยภำพและอำรมณ์ คลื่นสมองของม้ำจะกระเจิงบ้ำคลั่ง เมื่อใกล้จันทร์เต็มดวง ม้ำจะออกอำกำรเหมือนมีโรคภัยไข้เจ็บทำงร่ำงกำย และแล้ว ในคืนจันทร์เต็มดวง ม้ำจะล้มป่วย จ�ำนวนไม่นอ้ ยทีเ่ สียชีวติ ไม่มผี ู้ ใด ทรำบว่ำท�ำไมเกิดเรื่องแบบนี้ขึ้นมำได้ แต่สถิติก็ยืนยันจนปรำศจำกข้อสงสัย สัตวแพทย์ม้ำๆ ไม่เคยได้หลับได้นอนในคืนจันทร์เต็มดวง ต้องเตรียมพร้อม งำนเต็มมือ” “น่ำสนใจ” คูมิโกะตอบรับ “ยิ่งเป็นสุริยครำสนะ เลวร้ำยสุดขีดเลยละ เรียกได้วำ่ ทุกข์ระทมขมขื่น ส�ำหรับมวลม้ำทั้งปวง คุณไม่มีทำงเดำได้เลยว่ำม้ำล้มตำยมำกแค่ไหนในวัน ครำสจับเต็มดวง ว่ำไปแล้ว ผมกล้ำยืนยันว่ำ ในนำทีนี้ ม้ำขำดใจตำยตัวแล้ว ตัวเล่ำที่ ไหนสักแห่งบนโลกนี้ เปรียบเทียบกับเรือ่ งนัน้ แล้ว ไม่ใช่เรือ่ งใหญ่อะไร หำกคุณจะอำรมณ์เสีย พำลใส่ใครสักคน อย่ำได้ปล่อยให้เรื่องขี้ปะติ๋วกวนใจ เพ่งไปทีก่ ำรตำยของม้ำ วำดภำพม้ำนอนขำชีบ้ นกองฟำงในโรงม้ำที่ ไหนสักแห่ง ในคืนจันทร์เต็มดวง น�ำ้ ลำยฟูมปำก ชักแหง็กๆ ๆ ๆ ก่อนลมหำยใจจะขำดห้วง” ดูเหมือนว่ำเธอจะวำดภำพควำมทุกข์ทรมำนของม้ำบนกองฟำง “ฉันต้องยอมรับ...” เธอกล่ำวในท้ำยที่สุด “...ว่ำคุณขำยสินค้ำอะไรให้ ใครก็ ได้” “ยอดไปเลย ถ้ำอย่ำงนัน้ เปลีย่ นเสือ้ ผ้ำได้แล้ว เรำจะออกไปหำพิซซำกิน” ❋
คืนนั้น ในห้องนอนมืดสลัว ผมนอนเคียงข้ำงคูมิโกะ เบิ่งตำโพลงจ้อง 46
บันทึกนกไขลาน
เพดำนห้อง ถำมตัวเองว่ำรูจ้ กั สตรีผนู้ ดี้ แี ค่ไหน นำฬิกำหัวเตียงบอกเวลำตีสอง คูมโิ กะหลับใหลไปแล้ว ในควำมมืด ผมคิดถึงกระดำษเช็ดหน้ำสีฟำ้ กระดำษช�ำระ ลำยดอกไม้ และผัดเนือ้ ใส่พริกหวำน ผมใช้ชวี ติ อยูร่ ว่ มกับเธอ ไม่เคยทรำบเลย ว่ำเธอเกลียดเรื่องพวกนี้ ในแง่วัตถุ ก็แค่สิ่งของไร้สำระโง่เง่ำ เรื่องเล็กน้อย ที่จะหัวเรำะให้เห็นข�ำ เรื่องไม่เป็นเรื่อง เรื่องขัดแย้งเล็กน้อยที่จะลืมเลือน ไปสิ้นในอีกไม่กี่วัน แต่ครำวนี้ต่ำงไป ก่อกวนคุกคำมตำมวิถีใหม่ ทิ่มต�ำยอกแสยงเหมือน ก้ำงปลำต�ำคอ อำจเป็นได้...เป็นไปได้มำกทีเดียวว่ำจะเป็นเรื่องใหญ่ ส�ำคัญ เกินกว่ำที่จะมองเห็นผำดเผิน นี่เลย, อำจเป็นเรื่องคอขำดบำดตำย หรือ อำจเป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องคอขำดบำดตำย ผมอำจไปยืนอยู่หน้ำปำกทำงเข้ำ ของห้องโถงใหญ่ ภำยในเปิดสู่โลกกว้ำงที่มีแต่คูมิโกะเพียงคนเดียวสังกัดอยู่ โลกไพศำลที่ผมไม่เคยรู้จัก ผมมองเห็นเป็นแต่เพียงห้องใหญ่มืดมิด ผมยืน อยู่ที่ทวำรประตู ในมือถือเพียงไลเตอร์ เปลวเรื่อเรียวเล็ก ส่องวงแสงให้เห็น แต่เพียงเศษเสี้ยวของห้องนั้น ผมจะได้เห็นส่วนที่เหลือไหมหนอ? หรือผมจะแก่ชรำและตำยไปในที่สุด โดยไม่มโี อกำสได้รจู้ กั เธอ? หำกนัน่ เป็นสิง่ ทีร่ อท่ำในอนำคตข้ำงหน้ำ กำรแต่งงำน ใช้ชีวิตร่วมกันจะมีประโยชน์ ใดกัน? ผมใช้ชีวิตอยู่สืบไปเพื่อประโยชน์ ใดกัน ในเมื่อต้องใช้เวลำร่วมเรียงเคียงหมอนกับคู่ชีวิตที่ผมไม่รู้จัก? ❋
นั่นเป็นสิ่งที่ผมคิดในค�่ำคืนนั้น และเก็บมำคิดอีกหลำยคืนนำนแสนนำน หลังจำกนั้น เวลำผ่ำนไปนำนโขก่อนที่ผมจะตระหนักได้ว่ำ ผมค้นพบวิธีที่จะ เจำะเข้ำไปหำแก่นกลำงของปัญหำ
นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
47
3 หมวกของมอลตา คะโน
เชอร์เบ็ตโทนและแอลเลน กินสเบิร์ก กับเดอะ ครูเซเดอร์
ผมอยู่ระหว่ำงเตรียมอำหำรกลำงวันในตอนที่โทรศัพท์ดังขึ้น ผมหั่น ขนมปังออกมำสองแผ่น ป้ำยเนยและมัสตำร์ดไว้แล้ว วำงทับด้วยชิน้ มะเขือเทศ กับเนยแข็ง วำงปิดอีกแผ่นทำบทับอยู่บนเขียง ก�ำลังจะตัดเป็นสองซีกเมื่อ กริ่งโทรศัพท์ส่งเสียงกรีดกรอ ผมปล่อยให้ โทรศัพท์ดงั อีกสำมกริง่ ตัดแซนด์วชิ แนวทแยงเป็นสองเสีย่ ง ผมยอมพ่ำย หยิบโทรศัพท์มำรับสำย อำจเป็นโทรศัพท์จำกคูมิโกะก็เป็นได้ “เฮลโหล” เสียงสตรีอีกเสียงที่ผมไม่เคยได้ยินมำก่อน ไม่ใช่เสียงของ คูมิโกะ และไม่ใช่เสียงของสตรีประหลำดไม่มีเสื้อผ้ำติดตัวในตอนที่ผมต้ม เส้นสปำเกตตี “ดิฉนั สงสัยว่ำจะเป็นไปได้หรือไม่ทจี่ ะขอสำยท่ำนโทรุ โอกำดะ” เสียงรำบเรียบต่อเนื่องเหมือนอ่ำนจำกบทที่จดบันทึกไว้ “พูดอยู่ครับ” “สำมีของคูมิโกะ โอกำดะ?” “ไม่ผิด, คูมิโกะ โอกำดะ ผู้เป็นภริยำของผม” “และคุณนำยคูมิโกะ โอกำดะ เป็นน้องสำวของท่ำนโนโบรุ วำทำยะ?” “ถูกต้องอีกครัง้ ” ผมตอบ ชืน่ ชมไปกับกำรสะกดข่มเสียงให้เป็นปกติของ ตนเอง “โนโบรุ วำทำยะ เป็นพี่ชำยของภรรยำของผม” “ท่ำนคะ, ดิฉันชื่อ คะโน” 48
บันทึกนกไขลาน
ผมรอคอยให้เธอกล่ำวต่อ ชื่อของพี่เมียโผล่พรวดเข้ำมำ ท�ำให้ผมตื่นตัว ระแวงภัย ผมใช้ดำ้ นทูข่ องดินสอวำงข้ำงโทรศัพท์ เกำท้ำยทอย ห้ำหรือหกวินำที ผ่ำนไป สำวนั้นไม่เปล่งเสียงใด ไม่มีเสียงฉำกหลังลอดผ่ำนโทรศัพท์ ประหนึ่ง ว่ำสำวเจ้ำใช้อุ้งมือปิดโทรศัพท์ หันไปคุยกับใครสักคน “เฮลโหล” ผมชักจะเป็นกังวล “ได้ โปรดให้อภัยค่ะท่ำน” เสียงนั้นพรวดกลับมำ “หำกเป็นเช่นนั้น ดิฉัน ขออนุญำตที่จะโทรศัพท์มำหำท่ำนใหม่ในภำยหลัง” “เฮ้, รอเดี๋ยวซี นี่...” เสียงขำดหำยไปทันควัน ผมถลึงตำจ้องโทรศัพท์ ยกขึน้ มำแนบหู ไม่ตอ้ ง สงสัย สำวผู้นั้นวำงหูไปแล้ว ผมอึดอัดขัดข้องใจ หันกลับมำที่โต๊ะอำหำร ดืม่ กำแฟ กินแซนด์วชิ วินำที ก่อนหน้ำที่โทรศัพท์จะดังขึ้น ผมคิดอะไรขึ้นมำได้สักอย่ำง ตอนนี้จ�ำไม่ได้แล้ว มีดในมือถือค้ำงกลำงอำกำศก่อนจะตัดแซนด์วิชเป็นสองเสี่ยง ผมมั่นใจว่ำ ผมคิดอะไรอยูส่ กั อย่ำง คิดเรือ่ งส�ำคัญเสียด้วย เรือ่ งรำวทีผ่ มพยำยำมเค้นสมอง คิดอยูเ่ ป็นนำนไม่เคยประสบควำมส�ำเร็จเสียที ค�ำตอบผุดเข้ำมำในสมองของผม ในตอนทีจ่ ะตัดแซนด์วชิ เป็นสองเสีย่ ง บัดนี้ หำยวับไปสิน้ แล้ว ผมเคีย้ วแซนด์วชิ พยำยำมดึงเค้ำเงื่อนให้หวนกลับมำ ไม่เหลืออีกต่อไปแล้ว ค�ำตอบนั้นหำยลับ คืนกลับไปอยู่ในซอกมุมมืดของควำมคิดมีชีวิตผุดโผล่มำให้เห็นเมื่อวินำทีก่อน หน้ำนั้น ❋
ผมกินอำหำรเสร็จสิ้น เก็บโต๊ะอำหำรในตอนที่โทรศัพท์ดังขึ้นอีกครั้ง ครำวนี้ผมรับโทรศัพท์ทันควัน อีกครั้งที่เป็นเสียงสตรี “เฮลโหล” แต่ก็เป็นเสียงของคูมิโกะ “เป็นไงบ้ำง? คุณกินอำหำรกลำงวันแล้วสินะ” “แล้ว, เที่ยงนี้คุณกินอะไรล่ะ?” “ยังเลย” เธอตอบ “...งำนยุ่ง อำจจะหำแซนด์วิชสักอันตอนบ่ำยๆ คุณ ท�ำอะไรกิน?” ผมบรรยำยแซนด์วิชสองเสี่ยง “อืม” น�ำ้ เสียงนัน้ ไม่มสี ำ� เนียงอิจฉำ “...ฉัน นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
49
ลืมบอกคุณตอนเช้ำ จะมีผู้หญิงโทรมำหำคุณ โทรศัพท์จำกคุณคะโน” “โทรมำแล้ว” ผมบอก “...เมือ่ ครู่ใหญ่ เธอเอำแต่รำยงำนชือ่ ชือ่ ของผม ชือ่ ของคุณ ชือ่ ของพีช่ ำยของคุณ แล้ววำงหูไปเลย ไม่ได้บอกว่ำต้องกำรอะไร นี่มันเรื่องอะไรกัน?” “เธอวำงหู?” “บอกว่ำจะโทรกลับมำใหม่” “ถ้ำงัน้ หำกเธอโทรมำ ฉันอยำกให้คณ ุ ท�ำตำมทุกอย่ำงทีเ่ ธอแนะน�ำ เรือ่ งนี้ ส�ำคัญมำกนะ ฉันคิดว่ำคุณน่ำจะไปพบเธอ” “เมื่อไหร่? วันนี้?” “มีอะไรหรือ? คุณมีนัดท�ำอย่ำงอื่นหรือไง? นัดกับใครไว้หรือเปล่ำ?” “ไม่มีใคร ไม่มนี ดั หมำย” ไม่ใช่วนั วำน ไม่ใช่วนั นี้ พรุง่ นีก้ ็ ไม่มี ไม่มแี ผนกำร ไม่มนี ดั หมำยใดๆ ทัง้ นัน้ “แล้วหญิงคะโนคนนีเ้ ป็นใครกัน? เธอต้องกำรอะไรจำก ผม? ผมอยำกทรำบเรือ่ งเบือ้ งต้นก่อนเธอจะโทรมำ ถ้ำเป็นเรือ่ งงำนทีเ่ กีย่ วข้อง กับพีช่ ำยของคุณ ลืมไปได้เลย ผมไม่อยำกยุง่ เกีย่ วกับไอ้หมอนัน่ คุณก็รอู้ ยูแ่ ล้ว” “ไม่ค่ะ, ไม่ใช่เรื่องงำน” คูมิโกะตอบ น�้ำเสียงร�ำคำญใจ “...เรื่องแมว” “แมว?” “โอ, ขอโทษด้วย ต้องไปแล้วละ มีคนรออยู่ ฉันไม่นำ่ แวบมำโทรเลย อย่ำงที่ฉันบอก ฉันยังไม่ได้กินข้ำวเที่ยง จะรังเกียจไหมถ้ำฉันจะวำงหู? ฉันจะ โทรมำใหม่ตอนที่ปลีกตัวมำได้นะ” “ฟังนะ, ผมทรำบว่ำคุณยุ่ง แต่จะบอกให้รู้ตัวหน่อยไม่ได้หรือว่ำมันเรื่อง อะไรกัน เกี่ยวกับแมวที่ตรงไหน? แล้วหญิงคะโนคนนี้...” “ท�ำตำมที่เธอบอกก็แล้วกัน นะ, ได้ โปรด เข้ำใจนะคะ เรื่องนี้ส�ำคัญ ยิ่งยวด ฉันอยำกให้คุณอยู่บ้ำน รอรับโทรศัพท์จำกเธอ ต้องไปแล้วละ” เสียงสั่งขำดหำยเพียงนั้น ❋
ตอนทีโ่ ทรศัพท์ดงั อีกครัง้ เวลำบ่ำยสองครึง่ ผมนอนบนโซฟำ แรกสุด คิดว่ำ เป็นเสียงนำฬิกำปลุก มือเอือ้ มไปหำปุม่ ปิด แต่นำฬิกำไม่อยูท่ นี่ นั่ ผมไม่ได้นอน บนเตียงหำกแต่เป็นโซฟำ ไม่ใช่รุ่งสำงหำกแต่เป็นตอนบ่ำย ผมลุกขึ้น เดินไป 50
บันทึกนกไขลาน
รับโทรศัพท์ “เฮลโหล” “เฮลโหล” เสียงสตรี หญิงคนที่โทรมำในตอนเช้ำ “ท่ำนโทรุ โอกำดะ?” “หนึ่งเดียว, โทรุ โอกำดะ” “ท่ำนคะ, ดิฉันชื่อ คะโน” “สุภำพสตรีที่โทรมำก่อนหน้ำนี้” “ถูกต้องค่ะ ดิฉันเกรงว่ำจะหยำบคำยเสียมำรยำท ได้ โปรด, เป็นไปได้ หรือไม่ที่ท่ำนจะว่ำงบ่ำยวันนี้” “เป็นได้” “หำกเป็นเช่นนั้น ดิฉันทรำบว่ำด่วนกะทันหันเกินไป ท่ำนคิดว่ำจะเป็นไป ได้ไหมที่เรำจะพบกัน” “เมื่อไหร่? วันนี้? เดี๋ยวนี้?” “ค่ะ” ผมดูเวลำบนข้อมือ ไม่มคี วำมจ�ำเป็นต้องดูเวลำ เพรำะผมเพิง่ ดูเวลำเมือ่ สำมสิบวินำทีก่อน เวลำก็ยังคงเป็นบ่ำยสองสำมสิบ “จะนำนไหม?” ผมถำม “ไม่นำนเท่ำไหร่ค่ะ คิดว่ำนะคะ ดิฉันอำจคำดผิดก็เป็นได้ ยำกที่จะบอก ให้แม่นย�ำได้ ในห้วงนำทีนี้ของเวลำ ดิฉันขออภัยด้วย” ไม่ว่ำจะกินเวลำนำนสักแค่ไหน ผมไม่มีทำงเลือกเป็นอื่น คูมิโกะบอกไว้ แล้วว่ำจะต้องท�ำทุกอย่ำงตำมทีส่ ตรีนำงนีส้ งั่ เรือ่ งส�ำคัญคอขำดบำดตำย หำก เธอบอกว่ำเป็นเรื่องส�ำคัญ ก็ต้องเป็นเรื่องส�ำคัญ ผมจักต้องท�ำตำมที่ ได้รับ ค�ำบัญชำ “เข้ำใจละ เรำจะพบกันที่ ไหน?” “จะเป็นไปได้ไหมทีท่ ำ่ นจะรูจ้ กั โรงแรมแปซิฟกิ หน้ำสถำนีรถไฟชินะงำวะ?” “เป็นไปแล้ว” “มีห้องน�้ำชำชั้นล่ำง ดิฉันจะคอยอยู่ที่นั่น เวลำสิบหกนำฬิกำ หำกท่ำน ไม่ขัดข้อง” “ได้ครับ” นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
51
“ดิฉันอำยุสำมสิบเอ็ดปี ดิฉันจะสวมหมวกพลำสติกสีแดง” เยีย่ มเลย ดูเหมือนว่ำสตรีนำงนีจ้ ะพูดจำเพีย้ นพิลกึ ท�ำให้ผมสับสนว้ำวุน่ ใจ ไปชัว่ ครู่ ผมไม่อำจชีช้ ดั ระบุได้วำ่ เพีย้ นไปทีจ่ ดุ ใด แต่ก็ ไม่มกี ฎหมำยห้ำมสตรีอำยุ สำมสิบเอ็ดปีสวมหมวกพลำสติกสีแดง “เข้ำใจละ ผมแน่ใจว่ำคงหำตัวคุณพบ” “ดิฉันไม่แน่ใจนัก ท่ำนจะกรุณำบ่งชี้ลักษณะโดดเด่นที่ปรำกฏต่อสำยตำ ให้ทรำบได้หรือไม่?” ผมพยำยำมคิดว่ำผมมี ‘ลักษณะโดดเด่นที่ปรำกฏต่อสำยตำ’ ประกำรใด บ้ำง “ผมอำยุสำมสิบปี สูง 172 เซนติเมตร 63 กิโลกรัม ผมตัดสั้นเกรียน หน้ำตรง ไม่สวมแว่น” ผมเพิ่งตระหนักว่ำสิ่งที่ผมเพิ่งบรรยำยไปนั้น ไม่อำจ เรียกได้ว่ำเป็นลักษณะโดดเด่นที่ปรำกฏต่อสำยตำ อำจมีบุรุษลักษณะเช่นนี้ ห้ำสิบคนในห้องน�ำ้ ชำโรงแรมแปซิฟกิ ผมเคยไปทีน่ นั่ ห้องน�ำ้ ชำกว้ำงใหญ่ เธอ ควรจะได้รับค�ำบอกกล่ำวอะไรสักอย่ำงที่จะแยกผมออกจำกฝูงชนได้ ผมคิด แต่ก็ ไม่มีค�ำตอบใดพอให้หยิบฉวยมำใช้ได้ ซึ่งก็ ไม่ได้หมำยควำมว่ำผมขำดไร้ ลักษณะโดดเด่นเอำเสียเลย...ผมมีหลำยข้อเชียวนะ ผมมีแผ่นเสียงพร้อมลำยเซ็น ของไมล์ส เดวิส สเก็ตเชส ออฟ สเปน ชีพจรเชือ่ งช้ำ ช่วงผ่อนคลำยหัวใจเต้น สี่สิบเจ็ดครั้งต่อนำที ไม่สูงเกินกว่ำเจ็ดสิบยำมมีไข้ ผมว่ำงงำน ผมรู้จักชื่อ พี่น้องคำรำมำซอฟทุกคน เหอะ, เรื่องรำวพวกนี้ ไม่ถือเป็นลักษณะโดดเด่นที่ จะปรำกฏต่อสำยตำผู้พบเห็น “ท่ำนจะสวมเสื้อผ้ำอย่ำงไร?” เธอถำม “ไม่รู้ซี...” ผมตอบ “...ยังไม่ได้ตัดสินใจ นัดด่วนกะทันหัน ยังไม่ได้เลือก เสื้อผ้ำ” “เช่นนั้น ได้ โปรดผูกเน็กไทลำยจุด” เธอยืนยันเสียงหนักแน่น “น่ำจะมี เน็กไทลำยจุดกระมังคะ?” “คิดว่ำมีครับ” ผมตอบรับ ผมมีเน็กไทสีนำ�้ เงินเข้ม ลำยจุดสีครีม คูมโิ กะ ซื้อเป็นของขวัญวันเกิดให้เมื่อสองหรือสำมปีก่อน “ได้ โปรด กรุณำผูกเน็กไทเส้นนั้น” เธอบอก “...ขอขอบพระคุณที่ท่ำน ตกลงจะพบดิฉันเวลำสิบหกนำฬิกำ” และแล้ว เธอวำงหู 52
บันทึกนกไขลาน
❋
ผมเปิดตู้เสื้อผ้ำมองหำเน็กไทลำยจุด ไม่มีแม้แต่เงำบนรำวแขวนเน็กไท ผมลำกลิน้ ชัก คุย้ เข้ำไปในกล่องเสือ้ ผ้ำในตู้ ไม่มเี น็กไทลำยจุด ไม่มที ำงทีเ่ น็กไท ลำยจุดที่อยู่ในบ้ำนจะลอดหูลอดตำผมไปได้ คูมิโกะเป็นมนุษย์เคร่งระเบียบ สมบูรณ์แบบ หำกเป็นเรือ่ งกำรจัดเสือ้ ผ้ำ เน็กไทจะไม่อยู่ในทีอ่ นื่ นอกเหนือจำก ที่เก็บเน็กไท จะว่ำไปแล้ว ผมค้นพบสรรพสิ่ง...เสื้อผ้ำของเธอและของผม จัดเรียงไว้ ในอันดับเหมำะควรตำมศักดิ์ของเสื้อผ้ำแต่ละประเภท เสื้อเชิ้ต ของผมพับเรียบร้อยอยู่ในลิน้ ชัก เสือ้ สเวตเตอร์อยู่ในกล่อง ลูกเหม็นคลุง้ ปะทะ ใบหน้ำจนน�้ำตำเล็ดเมื่อเปิดฝำกล่อง กล่องหนึ่งบรรจุเสื้อผ้ำที่เธอสวมใส่เมื่อ ครั้งยังเป็นเด็กนักเรียนมัธยมปลำย เครื่องแบบนักเรียนชุดกะลำสีสีน�้ำเงิน มินสิ เกิรต์ ลำยดอกไม้ เก็บรักษำไว้อย่ำงดีเหมือนรูปถ่ำยในอัลบัม มีประโยชน์ใด ที่จะเก็บข้ำวของพวกนี้ ไว้? อำจเป็นไปได้ว่ำเธอถือติดมือมำด้วยเพรำะยังหำ โอกำสเหมำะที่จะก�ำจัดไม่ได้ หรืออำจเป็นไปได้ว่ำเธอวำงแผนจะส่งไปยัง บังกลำเทศ หรือไม่กค็ งรอเวลำว่ำสักวันจะบริจำคเป็นโบรำณวัตถุเชิงวัฒนธรรม ไม่วำ่ จะเป็นกรณีใด เน็กไทลำยจุดไม่อยู่ในบ้ำน มือวำงทำบทับประตูตู้เสื้อผ้ำ ผมพยำยำมนึกทบทวนว่ำผูกเน็กไทเส้นนี้ ครัง้ ท้ำยสุดเมือ่ ใด เน็กไทสวยรสนิยมหรู แต่กเ็ ปรีย้ วเกินกว่ำจะผูกไปท�ำงำน หำก ผมผูกเน็กไทเส้นนี้ ไปยังส�ำนักงำน ในยำมพักเที่ยงจะต้องมีใครสักคนแซ่ซ้อง เยินยอควำมโดดเด่นสะดุดตำหรือสีสันสดใส ซึ่งแปลควำมได้ว่ำเป็นค�ำเตือน ในส�ำนักงำนกฎหมำยที่ผมท�ำงำนอยู่ ค�ำยกย่องชมเชยกำรคัดสรรเน็กไทไม่ถือ เป็นเรื่องดีนัก ดังนั้น ผมจึงไม่ผูกเน็กไทเส้นนี้ ไปท�ำงำน ใช้เพียงโอกำสที่ต้อง แต่งตัวเป็นทำงกำร ไปดูคอนเสิรต์ ดินเนอร์ในภัตตำคำร หรือในยำมทีค่ มู โิ กะ ก�ำชับว่ำ ‘ควรแต่งกำยให้เหมำะสม’ (ไม่ใคร่มโี อกำสเช่นว่ำบ่อยครัง้ นัก) เน็กไท ลำยจุดเข้ำกับสูทสีน�้ำเงินเข้ม เธอโปรดชุดนี้เป็นที่สุด กระนั้น ผมก็ยังคิดไม่ ออกว่ำผูกเน็กไทเส้นนี้ครั้งท้ำยสุดเมื่อใด ผมเปิดตูเ้ สือ้ ผ้ำ กวำดสำยตำไล่เรียงไปทุกจุดก่อนจะยอมพ่ำย ด้วยเหตุผล เรื่องใดหรือเรื่องหนึ่ง เน็กไทลำยจุดหำยไปแล้ว โอ, ท�ำไงได้? ผมสวมสูท สีนำ�้ เงิน เชิต้ สีฟำ้ และเน็กไทลำยแถบ ผมไม่กงั วลนัก เธออำจจะมองไม่เห็นผม นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
53
ไม่มีปัญหำ ผมเพียงกวำดตำมองหำสตรีวัยสำมสิบสวมหมวกพลำสติกสีแดง แต่งตัวพร้อมจะออกไปข้ำงนอกแล้ว ผมนั่งบนโซฟำ เหม่อค้ำงมองผนัง นำนแสนนำนมำแล้วทีผ่ มสวมสูท โดยปกติแล้ว สูทสำมฤดูสนี ำ�้ เงินตัวนีอ้ ำจจะ หนำไปหน่อยส�ำหรับฤดูร้อน แต่วันนี้ฝนตก อำกำศเย็นเยือก และสูทตัวนี้เอง ทีผ่ มสวมไปท�ำงำนวันสุดท้ำย (ในเดือนเมษำยน) ผมเพิง่ นึกขึน้ มำได้วำ่ อำจจะมี อะไรสักอย่ำงตกค้ำงอยู่ในกระเป๋ำเสือ้ สูท ผมค้นทุกกระเป๋ำ ในกระเป๋ำอกเสือ้ มี ใบรับ ลงวันที่ในฤดูใบไม้รว่ ง หำกเป็นใบรับค่ำแท็กซี่ จะน�ำไปเบิกเงินทดรองจ่ำย จำกฝ่ำยบัญชีตอนนี้ก็สำยเกินไปแล้ว ผมขย�ำเป็นก้อน ทิ้งลงถังขยะ ผมไม่ได้สวมสูทตัวนี้นับแต่วันออกจำกงำนเมื่อสองเดือนก่อน บัดนี้ ห่ำงหำยจำกกำรสวมสูทไปท�ำงำนทุกวัน ผมรู้สึกเหมือนพลัดหลุดเข้ำไปใน ดินแดนแปลกถิน่ ผิดที่ สูทหนำหนักแข็งโด่เด่ ไม่สอดรับเค้ำโครงล�ำตัวอีกต่อไป แล้ว ผมลุกขึน้ เดินไปรอบห้อง ไปหยุดยืนอยูห่ น้ำกระจกเงำ ดึงแขนเสือ้ และ ชำยเสื้อให้สูทเกำะกอดล�ำตัว ผมเหยียดกำงแขน สูดลมหำยใจยำวเข้ำปอด ก้มค้อมหัวจนถึงระดับเอว ตรวจดูว่ำร่ำงกำยของผมเปลี่ยนแปลงไปหรือไม่ ในสองเดือน ย้อนกลับมำนั่งบนโซฟำ แต่ก็ยังอึดอัดไม่สบำยตัว ก่อนหน้ำนีจ้ นถึงฤดูใบไม้ผลิ ผมออกจำกบ้ำน สวมสูทไปท�ำงำนทุกวันโดย ไม่รู้สึกแปลกพิลึก ส�ำนักงำนกฎหมำยมีนโยบำยเรื่องกำรแต่งกำยเข้มงวด แม้แต่เสมียนธุรกำรระดับผมก็ต้องสวมสูทไปท�ำงำน ผมไม่เคยคิดว่ำเป็นเรื่อง ประหลำด อย่ำงไรก็ตำม ขณะนี้ นั่งอยู่บนโซฟำในเสื้อสูท ให้ควำมรู้สึกอุจำดชั่วช้ำ เลวทรำม เหมือนกำรแก้คะแนนในประวัตกิ ำรศึกษำ หรือเบีย่ งเบนถึงขัน้ แต่งหน้ำ ทำปำก สวมยกทรงยัดฟองน�้ำ สิ่งที่คล้ำยควำมรู้สึกผิดติดใจท่วมทับจนผม หำยใจไม่ออก ผมเดินไปที่โถงหน้ำ หยิบรองเท้ำหนังสีนำ�้ ตำลจำกชัน้ วำง สอดเท้ำลงไป โดยใช้ช้อนรองเท้ำ ฝุ่นขำวเคลือบเป็นชั้นบำงจนไม่เห็นควำมมันวำว ❋
เรื่องที่เกิดขึ้น ผมไม่จ�ำเป็นต้องมองหำสตรีผู้นั้น เธอเป็นผู้พบผม เมื่อ เดินเข้ำไปในห้องน�้ำชำ ผมหยุดยืนกวำดสำยตำไปรอบห้อง มองหำสตรีสวม 54
บันทึกนกไขลาน
หมวกพลำสติกสีแดง ไม่มีสตรีสวมหมวกแดง นำฬิกำข้อมือบ่งบอกว่ำเหลือ เวลำอีกสิบนำทีกอ่ นสี่โมงเย็น ผมนัง่ ที่โต๊ะ จิบน�ำ้ เย็นทีบ่ ริกรน�ำมำวำงให้ ผมสัง่ กำแฟ ก่อนทีบ่ ริกรจะทันได้เดินจำกไป เสียงสตรีดงั จำกข้ำงหลัง “ท่ำนน่ำจะเป็น ท่ำนโทรุ โอกำดะ?” ผมประหลำดใจ หันขวับกลับไปมอง ผมกวำดสำยตำมอง รอบห้อง เพิ่งผ่ำนพ้นไปไม่ถึงสำมนำที ใต้เสื้อสูทขำวสวมเบลำส์ ไหมสีเหลือง บนศีรษะมีหมวกพลำสติกสีแดง โดยไม่ต้องคิด ผมลุกขึ้นยืนหันไปหำเธอ ‘งำม’ เป็นค�ำแรกที่ผุดเข้ำมำนิยำม ตัวเธอ อย่ำงน้อยทีส่ ดุ เธอก็สวยเกินกว่ำเสียงทีผ่ มได้ยนิ ทำงโทรศัพท์ ร่ำงระหง สูงโปร่ง แทบไม่มีเครื่องส�ำอำงบนใบหน้ำ เธอฉลำดเลือกเสื้อผ้ำ...เว้นแต่ หมวกอุบำทว์ใบนั้น เสื้อสูทและเบลำส์ตัดเย็บประณีตรับสัดส่วน ปกเสื้อสูทมี เข็มกลัดทองรูปขนนก หมดจดพริ้มเพรำพอจะเป็นเลขำนุกำริณี ในบรรษัท ขนำดใหญ่ได้ แต่ทำ� ไมนะ? ผมไม่อำจคำดเดำได้เลยว่ำหลังจำกเลือกเฟ้นอำภรณ์ หมดจดมีระดับ กำรวำงหมวกพลำสติกสีแดงโปะทับเกินสติปัญญำที่ผมจะ คำดเดำได้ หรืออำจเป็นว่ำเธอจงใจสวมหมวกพิลึกเพื่อให้เป็นจุดสังเกตเห็นได้ ชัด หำกเป็นกรณีนี้ ถือเป็นไอเดียไม่เลว ถ้ำประสงค์จะโดดเด่นเป็นหนึ่งเดียว ในห้องเต็มไปด้วยคนแปลกหน้ำ หมวกพลำสติกสีแดงท�ำงำนได้เต็มก�ำลัง เธอนั่งลงตรงข้ำม ผมนั่งกลับลงไปอีกครั้ง “ผมประหลำดใจทีค่ ณ ุ ทรำบว่ำเป็นผม” ผมเอ่ยขึน้ “...ผมหำเน็กไทลำยจุด ไม่เจอ ผมรูว้ ำ่ อยูท่ ี่ ไหนสักแห่ง ค้นทุกซอกทุกมุม ไม่โผล่มำให้เห็น เพรำะเหตุนี้ ผมถึงเลือกลำยแถบ ผมคิดว่ำผมน่ำจะเป็นฝ่ำยมองหำคุณ แต่คุณทรำบได้ อย่ำงไรว่ำเป็นผม?” “แน่นอนค่ะ ดิฉันทรำบว่ำเป็นท่ำน” เธอตอบ วำงหมวกพลำสติกสีแดง ทับกระเป๋ำถือหนังสีขำวมันวำว ปิดคลุมโดยสิ้นเชิง ผมเกิดควำมรู้สึกว่ำเธอ จะแสดงมำยำกลในวินำทีข้ำงหน้ำนี้ เมื่อใดที่ยกหมวกขึ้น กระเป๋ำถือสีขำวจะ หำยไปโดยไม่มีร่องรอย “แต่ผมผูกเน็กไทผิดเส้น?” ผมประท้วง “เน็กไท?” เธอเหลือบมองเน็กไทของผมประหนึ่งว่ำมนุษย์เพี้ยนที่นั่งอยู่ ต่อหน้ำพูดถึงเรื่องใดกัน จำกนั้น เธอผงกศีรษะ “ไม่ใช่สำระส�ำคัญ อย่ำได้ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
55
เป็นกังวล, ได้ โปรด” ดวงตำ...ดวงตำของเธอแปลกพิลึกสิ้นดี ขำดไร้ควำมลึกอย่ำงน่ำพิศวง ตำสวยแต่ดูเหมือนจะไม่มองสิ่งใด แววตำผิวพื้นคล้ำยตำลูกแก้ว แต่แน่นอน อยู่แล้ว ไม่ใช่ตำปลอม ลูกตำกลอกเคลื่อนไหว หนังตำกะพริบ เธอแยกผมออกจำกกลุ่มคนแออัดในห้องน�้ำชำนี้ ได้อย่ำงไร? เก้ำอี้แทบ ทุกตัวมีผู้นั่งจับจอง หลำยตัวเป็นชำยอำยุรุ่นรำวครำวเดียวกับผม ผมอยำก ไถ่ถำม ขอค�ำอธิบำย แต่ก็สะกดตนเองไว้ ไม่บังควรยกเรื่องนอกประเด็นมำ พูดจำกัน เธอเรียกบริกรที่เดินผ่ำนมำ ขอน�้ำแร่เปริเอร์ ไม่มีน�้ำแร่เปริเอร์ แต่ก็ พอจะน�ำเอำน�้ำโทนิกมำให้ได้ เธอคิดเพียงชั่วครู่ ยอมรับข้อเสนอของบริกร ในระหว่ำงที่รอคอยน�้ำดื่มของเธอ เธอนั่งนิ่งไม่พูดจำ ผมไม่อ้ำปำกพูด นิง่ งันชัว่ ขณะ เธอยกหมวกพลำสติกสีแดงขึน้ หยิบกระเป๋ำถือสีขำวออก จำกใต้หมวก บิดสปริงล็อก หยิบซองหนังสีดำ� ขนำดเล็กกว่ำม้วนเทปคำสเซ็ตต์ ซองบรรจุนำมบัตร เหมือนเช่นกระเป๋ำถือ มีสปริงล็อกเช่นกัน ผมไม่เคยเห็น ซองนำมบัตรมีสปริงล็อกมำก่อน เธอหยิบนำมบัตรจำกซองหนังยื่นส่งให้ผม ผมล้วงปลำยนิ้วเข้ำไปในกระเป๋ำเสื้อสูทเพื่อหยิบนำมบัตร เพิ่งรู้ตัวว่ำไม่มี นำมบัตรติดกระเป๋ำอีกแล้ว นำมบัตรของเธอท�ำจำกแผ่นพลำสติก ดูคล้ำยจะมีกลิน่ ธูปโชยออกมำ พอ ยกมำใกล้จมูก ใช่เลย, กลิน่ ธูปไม่ผดิ ไปได้ นำมบัตรมีอกั ขระแถวเดียว พิมพ์ดว้ ย สีด�ำเข้มเด่นชัด
มอลตา คะโน
มอลตำ? ผมพลิกนำมบัตร ด้ำนหลังว่ำงเปล่ำ ในระหว่ำงทีผ่ มนัง่ พิศวงงงงวยไปกับควำมหมำยของนำมบัตร บริกรวำง 56
บันทึกนกไขลาน
แก้วบรรจุน�้ำแข็งลงต่อหน้ำเธอ รินน�้ำโทนิกลงไป มีชิ้นเลมอนฝำนบำงเสียบที่ ขอบแก้ว สำวเสิร์ฟถือกำกำแฟสีเงินมำบนถำด วำงถ้วยลงข้ำงหน้ำผม ริน กำแฟให้ จำกนั้น ด้วยท่ำร่ำงของคนโล่งอกโล่งใจผลักไสโชคร้ำยไปใส่มือผู้อื่น ได้ส�ำเร็จ เธอวำงบิลลงบนโต๊ะก่อนเดินจำกไป “ว่ำงเปล่ำ” มอลตำ คะโน บอกผม ผมยังเหม่อจ้องด้ำนหลังนำมบัตร “มีเพียงชื่อของดิฉัน ไม่มีควำมจ�ำเป็นที่จะต้องใส่ที่อยู่หรือหมำยเลข โทรศัพท์ ไม่เคยมีใครโทรมำหำ ดิฉันเป็นฝ่ำยโทรไปในทุกครำว” “เข้ำใจละ” ผมตอบ กำรตอบสนองไร้สำระลอยฟ่องอยู่กลำงอำกำศ เหมือนเกำะกลำงฟ้ำในกัลลิเวอร์ผจญภัย ถือด้วยมือสองข้ำง เธอยกแก้วโทนิกขึ้นจิบผ่ำนหลอดดูด หัวคิ้วหยักย่น นิ่วหน้ำก่อนจะวำงแก้วคืนกลับบนโต๊ะ สิ้นควำมสนใจในแก้วนั้นไปโดยสิ้นเชิง “มอลตำไม่ใช่ชอื่ จริงของดิฉนั ” มอลตำ คะโน กล่ำว “...คะโนน่ะจริง แต่ มอลตำเป็นชือ่ อำชีพ ดิฉนั ได้ชอื่ นีจ้ ำกเกำะมอลตำ ท่ำนเคยไปเยือนเกำะมอลตำ หรือไม่?” ผมตอบว่ำไม่เคย ไม่เคยเดินทำงไปทีม่ อลตำและไม่คดิ จะไปทีน่ นั่ ในอนำคต อันใกล้นี้ ทัง้ มวลทีเ่ กีย่ วกับมอลตำมีเพียงเพลง เดอะ มอลทีส เมโลดี้ ของเฮิรบ์ อัลเพิร์ต เป่ำกันได้มันสะบัดช่อ “ดิฉันเคยอำศัยอยู่บนเกำะมอลตำ” เธอบอก “...สำมปีเต็มๆ น�้ำรสเลว ดื่มกินไม่ได้ น�้ำกร่อย น�้ำจืดเจือด้วยน�้ำทะเล ขนมปังเค็ม ใช่ว่ำจะเติมเกลือ นวดเคล้ำกับแป้ง แต่เค็มเพรำะน�ำ้ ขนมปังไม่เลวเลย ดิฉนั ชอบขนมปังมอลตำ” ผมผงกหัวรับจิบกำแฟ “แม้น�้ำรสเลว แต่จำกแหล่งหนึ่งบนมอลตำจะมีน�้ำกล่อมธำตุร่ำงกำยได้ อย่ำงน่ำอัศจรรย์ น�ำ้ สุดพิเศษ ดุจเสกเป่ำด้วยมนตรำ มีเพียงแหล่งเดียวบนเกำะ ตำน�ำ้ พุบนยอดเขำ จะต้องปีนไต่เขำจำกหมูบ่ ำ้ นเชิงเขำนำนหลำยชัว่ โมงกว่ำจะ ไปถึงที่นั่น น�้ำไม่อำจขนส่งเคลื่อนย้ำยออกจำกน�้ำพุ หำกพำไปที่อื่น ก็สิ้นสูญ พลังเวท หนทำงเดียวที่จะดื่มได้ จะต้องเดินไปดื่มที่นั่น เรื่องเล่ำบันทึกไว้ ในเอกสำรประวัติศำสตร์ย้อนไปถึงสมัยสงครำมครูเสด เรียกขำนกันว่ำ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
57
น�ำ้ ศักดิส์ ทิ ธิ์ แอลเลน กินสเบิรก์ เคยไปดืม่ ทีน่ นั่ หนหนึง่ เช่นเดียวกับคีธ ริชำร์ดส ดิฉันอำศัยอยู่ที่นั่นสำมปี ในหมู่บ้ำนเล็กๆ เชิงเขำ ปลูกผัก ศึกษำกำรทอผ้ำ ดิฉันขึ้นเขำไปดื่มน�้ำพุศักดิ์สิทธิ์ทุกวันไม่เคยขำด นับจำกปี 1976 ถึง 1979 ครั้งหนึ่ง ตลอดทั้งสัปดำห์ ดิฉันจะดื่มน�้ำศักดิ์สิทธิ์ ไม่มีอำหำรอื่น จะต้อง ไม่มีสิ่งใดเข้ำปำกเว้นแต่น�้ำศักดิ์สิทธิ์ตลอดสัปดำห์นั้น นี่คือ กำรเคี่ยวกร�ำ อันเป็นข้อก�ำหนดประจ�ำสถำนทีน่ นั้ ดิฉนั เชือ่ ว่ำ จะเรียกเป็นกำรถือศีลอดก็ ไม่ ผิดไกลนัก ช่วยก�ำจัดสิ่งเศร้ำหมอง ฟอกร่ำงกำยให้สะอำดโล่งเบำ นับเป็น ประสบกำรณ์มหัศจรรย์ส�ำหรับดิฉัน เพรำะเหตุนี้ ดิฉันจึงได้เลือกชื่อมอลตำ มำเป็นชื่ออำชีพในตอนที่ดิฉันย้อนกลับมำญี่ปุ่น” “ขออนุญำตถำมว่ำเป็นอำชีพใด?” เธอสั่นศีรษะปฏิเสธ “เรียกว่ำอำชีพคงไม่ถนัดนัก กล่ำวโดยจ�ำเพำะ เจำะจง เนื่องเพรำะดิฉันมิได้รับเงินทองเป็นค่ำตอบแทน ดิฉันเป็นที่ปรึกษำ ดิฉันพูดคุยกับผู้คนเรื่ององค์ประกอบของร่ำงกำย ดิฉันยังเรียนรู้เพิ่มเติม เรือ่ งพลังของน�ำ้ ทีส่ ง่ อิทธิพล เอือ้ ประโยชน์ตอ่ องค์ประกอบของร่ำงกำย กำร ท�ำมำหำกินมิใช่ปัญหำส�ำหรับดิฉัน เงินทองทรัพย์สินมีพอประทังชีวิตไม่ให้ ขัดสน บิดำดิฉันเป็นนำยแพทย์ มอบหุ้นและอสังหำริมทรัพย์แก่ดิฉันและ น้องสำว จัดเตรียมไว้ ในรูปกองทุนเลีย้ งชีพ มีผจู้ ดั กำรบัญชีเฝ้ำดูแลให้งอกเงย ให้เงินปันผลเป็นเงินรำยปี ดิฉันเองเขียนหนังสือหลำยเล่มให้รำยได้เพิ่มเติม อีกส่วนหนึง่ งำนศึกษำเรือ่ งองค์ประกอบของชีวติ เป็นกิจกรรมที่ ไม่ได้มงุ่ แสวง ผลก�ำไร เพรำะเหตุนี้ นำมบัตรของดิฉันจึงไม่มีที่อยู่ ไม่มีหมำยเลขโทรศัพท์ ดิฉันเป็นฝ่ำยโทรศัพท์ติดต่อผู้อื่น” ผมผงกหัว อำกำรเคลือ่ นไหวเชิงกำยภำพขยับศีรษะให้เคลือ่ น ผมงวยงง มืดแปดด้ำน ไม่ทรำบว่ำเธอพูดถึงเรื่องใดกัน ผมเข้ำใจค�ำพูดของเธอได้ทุกค�ำ แต่ไม่อำจซับซำบควำมหมำยของเรื่องรำว องค์ประกอบของร่ำงกำย? แอลเลน กินสเบิร์ก? ผมอึดอัดกระสับกระส่ำย ผมมิใช่มนุษย์ที่มีสังหรณ์สัมผัสพิเศษ แต่ยิ่ง ใช้เวลำร่วมกับสตรีผู้นี้นำนไป ก็ยิ่งได้กลิ่นเรื่องไม่ชอบมำพำกลเข้มข้นทุกขณะ 58
บันทึกนกไขลาน
“ได้ โปรดให้อภัย” ผมกล่ำว “ผมสงสัยว่ำจะเป็นไปได้หรือไม่ว่ำ คุณจะ อธิบำยเรื่องทั้งหมดใหม่ เรียงล�ำดับตั้งแต่ต้น ผมคุยกับภรรยำเมื่อไม่กี่ชั่วโมง ที่ผ่ำนมำนี้ เธอบอกเพียงว่ำให้ผมเดินทำงมำพบคุณ พูดคุยเรื่องแมวที่หำยไป กล่ำวโดยสัตย์จริง ผมไม่เข้ำใจเรือ่ งรำวใดเลยทีค่ ณ ุ เล่ำให้ฟงั เกีย่ วข้องกับแมว ที่ตรงไหน?” “นั่น, จริงแท้” เธอเอ่ย “...ก่อนเล่ำในรำยละเอียด ดิฉันมีอะไรสักอย่ำง จะให้ท่ำนดู” เธอเปิดสปริงล็อกของกระเป๋ำถืออีกครั้ง ดึงเอำซองจดหมำยสีขำว ออกมำ ในซองมีรูปถ่ำย เธอยื่นส่งให้ผม “น้องสำวของดิฉันเอง” เธอบอก รูปสีพนี่ อ้ งสองสำว หนึง่ นัน้ คือมอลตำ คะโน ในรูปถ่ำย อีกครัง้ ทีเ่ ธอสวมหมวก หมวกไหมพรมถักสีเหลือง อีกครั้งที่ขัดกับเสื้อผ้ำได้อุจำดตำ น้องสำวผู้ที่เธอ กล่ำวถึง สวมสูทสีพำสเทล หมวกสีเดียวกัน อำภรณ์ยอดนิยมต้นยุคหกศูนย์ ผมยังจ�ำได้ ในยุคนัน้ เรียกสีเฉดนีว้ ำ่ ‘เชอร์เบ็ตโทน’ เรือ่ งหนึง่ ยืนยันได้ น้องสำว ก็หลงใหลหมวกดุจเดียวกัน ทรงผมของน้องสำวสไตล์เดียวกับแจ๊กกี เคนเนดี เมือ่ ครัง้ ยังเป็นสตรีหมำยเลขหนึง่ ในท�ำเนียบขำว ปัดยกกระบัง ฉีดสเปรย์ ไม่ให้ กระดิก ใบหน้ำแต่งเข้ม แต่กย็ งั พอจะเรียกได้วำ่ สวย น้องสำวอยู่ในช่วงต้นวัย ยีส่ บิ ผมยืน่ คืนรูปถ่ำย เธอเก็บลงซองจดหมำย ซองจดหมำยเก็บลงกระเป๋ำถือ สปริงล็อกลั่นฉับอีกครั้ง “น้องสำวอำยุอ่อนกว่ำดิฉันห้ำปี” เธอกล่ำวบอก “...เธอถูกท่ำนโนโบรุ วำทำยะ ข่มขืนช�ำเรำ” ยอดไปเลย ผมอยำกจะหนีหน้ำออกจำกที่นั่นทันใด แต่จะให้ลุกขึ้นยืน เดินหนีได้เชียวหรือ? ผมควักผ้ำเช็ดหน้ำออกมำซับริมฝีปำก เก็บกลับลงกระเป๋ำ เช่นเดิม กระแอมกระไอก่อนจะกล่ำว “เลวร้ำยที่สุด” ผมพูดขึ้น “...ผมไม่ทรำบเรื่องนี้ หำกมันจะย�่ำยีน้องสำว ของคุณให้เศร้ำหมอง ขอแสดงควำมเสียใจด้วย ขอให้ผมบอกอะไรสักอย่ำง ผมกับพี่เมียไม่มีควำมเกี่ยวข้องใดๆ ระหว่ำงกัน หำกคุณคิดว่ำผมควรจะ...” “ไม่เลยค่ะ, ท่ำนโอกำดะ” เธอกล่ำวขัด “...ดิฉันไม่ถือว่ำท่ำนต้อง รับผิดชอบ ไม่วำ่ จะในแง่ไหน หำกจะมีใครสักคนต้องรับผิดในเรื่องนี้ ก็เป็น นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
59
ตัวดิฉนั เองที่ ไม่ใส่ใจ ไม่คอยเฝ้ำดูแลน้องสำว มิได้ปกป้องคุม้ ครองเธอมำกเท่ำ ที่ควร โชคร้ำยที่สภำวกำรณ์ ไม่เปิดให้ดิฉันได้ท�ำเช่นนั้น เรื่องเช่นนี้เกิดขึ้นได้ อย่ำงที่ท่ำนทรำบ เรำอำศัยอยู่ในโลกโกลำหล ข่มเหงเบียดเบียนกัน ชั่วช้ำ เลวทรำม และในโลกนี้ยังมีซอกมุมบำงแห่งที่วุ่นวำยชั่วร้ำยยิ่งไปกว่ำนั้น ท่ำนพอจะเข้ำใจทีด่ ฉิ นั พูดหรือไม่, ท่ำนโอกำดะ? เรือ่ งทีเ่ กิดขึน้ ต้องเกิดอยูแ่ ล้ว น้องสำวของดิฉนั จักต้องฟืน้ จำกกำรย�ำ่ ยีชวั่ ร้ำย ไม่มที ำงเลือกเป็นอืน่ ไปได้ ควร ถือว่ำโชคยังดีที่ ไม่เป็นภัยแก่ชีวิต ดิฉันบอกน้องสำวไปเช่นนั้น องค์ประกอบ เรื่องนั้นพร้อมจะระเบิดเรื่องเลวร้ำยแสนสำหัสกว่ำนั้นหลำยเท่ำตัวนัก เรื่อง เดียวที่ดิฉันเป็นกังวลจะเป็นองค์ประกอบของร่ำงกำยของเธอ” “องค์ประกอบของร่ำงกำย?” ผมครำงออกมำ ดูเหมือน ‘องค์ประกอบ ของร่ำงกำย’ จะเป็นแก่นเรื่องที่เธอยึดไว้เหนียวแน่น “ดิฉันไม่อำจให้ค�ำอธิบำยในรำยละเอียดว่ำ สภำวกำรณ์เกี่ยวพันกันได้ อย่ำงไร เรือ่ งยำวซับซ้อนยิง่ นัก โปรดเข้ำใจว่ำดิฉนั ไม่ได้หยำมหยำบดูหมิน่ ท่ำน แต่อย่ำงใด เพรำะเรือ่ งนีท้ ำ่ นไม่มที ำงเข้ำใจได้ ในระยะนี้ ไม่อำจเข้ำใจได้แจ่มชัด ถึงควำมหมำยถ่องแท้ของเรื่องรำวซึ่งเกี่ยวพันกับโลกใบใหญ่ที่เรำรับมือใน ระดับอำชีพ ดิฉันมิได้เชื้อเชิญท่ำนมำในวันนี้ เพื่อให้มำรับทรำบเสียงประท้วง แน่นอนที่สุด ท่ำนไม่มีควำมรับผิดชอบใดๆ ในเรื่องนี้ ดิฉันเพียงประสงค์จะให้ ท่ำนทรำบว่ำ แม้จะเป็นสภำวกำรณ์ชั่วครำว องค์ประกอบของร่ำงกำยของ น้องสำวของดิฉนั ถูกย�ำ่ ยีโดยท่ำนวำทำยะ ท่ำนกับน้องสำวของดิฉนั จะผูกเกีย่ ว สัมผัสกันในอนำคต เธอเป็นผูช้ ว่ ยของดิฉนั ดัง่ ทีด่ ฉิ นั กล่ำวไว้ ในเบือ้ งต้น ในห้วง เวลำนัน้ จะเป็นกำรดีทสี่ ดุ ส�ำหรับท่ำนทีจ่ ะตระหนักถึงเรือ่ งรำวทีเ่ กิดขึน้ ระหว่ำง เธอกับท่ำนวำทำยะ ทรำบเป็นพื้นฐำนไว้ก่อนว่ำ เรื่องรำวเช่นนี้เกิดขึ้นได้” ควำมเงียบงันตำมมำ มอลตำ คะโน จ้องหน้ำผมด้วยสำยตำประหนึ่ง จะบอกว่ำ ได้ โปรดเก็บเรือ่ งนี้ ไปครุน่ คิด ต้องกำรให้คดิ ผมก็คดิ เออวะ, โนโบรุ วำทำยะ ไปข่มขืนน้องสำวของมอลตำ คะโน กำรข่มขืนเป็นกำรย�ำ่ ยีองค์ประกอบ ของร่ำงกำยของสำวเจ้ำ และกำรข่มขืนย�ำ่ ยีนนั้ จะมีสว่ นเกีย่ วโยงกับกำรหำยตัว ของไอ้เหมียว “ผมเข้ำใจถูกหรือไม่...” ผมกล่ำว “...ว่ำคุณกับน้องสำวไม่มีควำมคิดที่ 60
บันทึกนกไขลาน
จะแจ้งควำมเรื่องนี้ต่อ...” “ไม่, ไม่เลย เรำจะไม่ท�ำเรื่องเช่นนั้น” มอลตำ คะโน ตอบ ใบหน้ำไม่มี ควำมรู้สึกใดๆ “กล่ำวให้แน่ชัด เรำไม่ถือว่ำใครต้องเป็นผู้รับผิดชอบในเรื่องนี้ เรำเพียงแต่ต้องกำรค้นคว้ำหำต้นตอว่ำเรื่องใดเป็นต้นเหตุ ก่อนที่เรำจะ ไขปริศนำนั้นได้ มีควำมเป็นไปได้วำ่ เรื่องเลวร้ำยยิ่งกว่ำนี้จะเกิดขึ้น” ผมโล่งใจไปได้หน่อย มิได้เกีย่ วกับโนโบรุ วำทำยะ ผูร้ อดพ้นกำรคร่ำกุมตัว ไปลงโทษในคดีข่มขืนกระท�ำช�ำเรำ ในแง่นี้ หำไอ้บ้ำกำมเหมำะสมกว่ำนี้ ไม่ได้ แล้ว ควำมโล่งอกจะเป็นเพรำะพี่ชำยของคูมิโกะเป็นคนมีชื่อเสียงในแวดวง กำรเมือง หำกถูกจับกุมคุมขัง จะต้องเป็นข่ำวพำดหัว และน่ำจะท�ำให้คูมิโกะ สะเทือนใจ เพือ่ ประโยชน์แห่งสุขภำพจิตของผม ผมก็ใคร่ให้เรือ่ งนีจ้ บสิน้ ไปเสีย “ขอให้แน่ใจได้เลย...” มอลตำ คะโน กล่ำวต่อ “...ทีด่ ฉิ นั ขอพบท่ำนในวันนี้ เป็นเรื่องแมวที่หำยไปแต่เพียงอย่ำงเดียว นั่นเป็นเรื่องที่ทำ่ นโนโบรุ วำทำยะ เดินทำงไปพบและขอควำมช่วยเหลือจำกดิฉัน ภรรยำของท่ำนไปปรึกษำ ขอควำมเห็นจำกเขำ และเขำก็ติดต่อดิฉันให้ช่วยเหลือ” นั่นปะไร มอลตำ คะโน เป็นร่ำงทรงหรือพวกตำทิพย์หรืออะไรสักอย่ำง พี่ชำยกับน้องสำวไปหำแม่หมอเพื่อให้เสำะหำไอ้เหมียว ครอบครัววำทำยะเชื่อ เรื่องพรรค์นี้ เรื่องทรงเจ้ำเข้ำผี โหงวเฮ้งฮวงจุ้ย ผมไม่ข้องขัด ใครเห็นดี เห็นงำมอย่ำงไรก็ท�ำตำมควำมเชื่อของตนได้เต็มที่ หวำ, แล้วท�ำไมไอ้ง่ำวนั่น ถึงได้ไปข่มขืนน้องสำวของเจ้ำแม่พลังจิต? ท�ำอย่ำงนั้นไม่แส่ไปก่อเรื่องวุ่นวำย ขึ้นดอกหรือ? “นั่นหรือเป็นควำมเชี่ยวชำญพิเศษของคุณ...ช่วยเหลือค้นหำข้ำวของที่ หำยไป?” ผมถำม เธอเบิ่งตำจ้องผมด้วยสำยตำว่ำงเปล่ำ ดวงตำทอดมองเหมือนกำร เหม่อจ้องมองผ่ำนหน้ำต่ำงของบ้ำนร้ำง จำกสีหน้ำของเธอ เห็นได้ชัดว่ำเธอ ไม่ได้รับซับซำบควำมหมำยในค�ำถำมของผม เธอไม่ได้ตอบค�ำถำมของผม กล่ำวต่อไปว่ำ “ท่ำนอำศัยอยู่ในบ้ำนพิลึก ใช่ไหม, ท่ำนโอกำดะ?” “จริงหรือนี่? พิลึกในแง่ไหน?” นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
61
แทนค� ำ ตอบ เธอเลื่ อ นแก้ ว โทนิ ก ที่ แ ทบไม่ ไ ด้ แ ตะให้ ห ่ ำ งตั ว รำวสิ บ เซนติเมตร “แมวเป็นสัตว์ ไวควำมรู้สึก, รู้ไหม?” อีกครั้งที่ควำมเงียบงันแผ่มำปกคลุม “บ้ำนของเรำเป็นบ้ำนพิลึก แมวเป็นสัตว์ ไวควำมรู้สึก” ผมตอบ “พอ ฟังได้ แต่เรำก็อยู่มำนำนแล้ว เรำสองคนกับแมวอีกตัว ท�ำไมต้องเกิดเรื่อง ปัจจุบันทันด่วนในตอนนี้? แมวตัดสินใจหนีหำยไป ท�ำไมไม่ตัดสินใจเดินทำง หนีออกจำกบ้ำนก่อนหน้ำนี้?” “เรื่องนั้นดิฉันไม่อำจระบุได้ อำจเป็นเพรำะพลังปรำณเปลี่ยนไป หรือ เป็นเพรำะมีอะไรสักอย่ำงมำขวำงกั้นพลังปรำณ” “พลังปรำณ?” “ดิฉันยังไม่อำจบอกได้ว่ำแมวยังมีชีวิตอยู่หรือไม่ แต่แน่ใจได้เรื่องเดียว แมวจะไม่อยู่ในละแวกนั้นอีกต่อไปแล้ว ท่ำนจะไม่มีทำงพบแมวในละแวกบ้ำน ย่ำนนั้น” ผมยกถ้วย จิบกำแฟอุ่นจืดชืด นอกหน้ำต่ำง ฝนโปรยปรำยเป็นม่ำน ละอองบำงเบำ ฟ้ ำ ปิ ด เมฆด� ำ เรี่ ย ใกล้ พื้ น ขบวนแห่ ข องผู ้ ค นหน้ ำ หมอง มือถือร่มพร้อมเพรียงกัน เดินเป็นสำยขึ้นสะพำนลอยข้ำมถนน “ขอมือของท่ำน” ผมวำงมือขวำพลิกหงำยบนโต๊ะ ผมคิดเอำว่ำเธอคงอยำกดูลำยมือ ไม่เลย, เธอยื่นมือของเธอมำวำงทำบทับ จำกนั้น เธอพริ้มตำหลับ นั่งตัวตรงแน่วนิ่ง เหมือนกำรปรำมกล่ำวโทษคู่รักนอกใจ สำวเสิร์ฟเดินผ่ำนโต๊ะ รินเติมกำแฟ ลงในถ้วย แสร้งท�ำเป็นไม่เห็นว่ำผมกับมอลตำ คะโน ท�ำอะไรกันอยู่ ผู้คน โต๊ะข้ำงเคียงเหลือกตำมอง ผมได้แต่ภำวนำในใจ ขออย่ำให้เพื่อนพ้องคนรู้จัก เดินเฉียดผ่ำนมำในตอนนี้ “ดิฉันอยำกให้ท่ำนวำดภำพหนึ่งซึ่งเพิ่งมองเห็นก่อนเดินทำงมำที่นี่” มอลตำ คะโน บอก “ภำพหนึ่ง?” ผมทำนซ�้ำ “ภำพเดียว” ผมคิดถึงชุดแส็กลำยดอกของคูมิโกะในกล่องเก็บ ภำพหลำกหลำยที่ 62
บันทึกนกไขลาน
ผ่ำนตำ ท�ำไมต้องเป็นภำพชุดสั้นเต่อตัวนั้น ผมไม่อำจหยั่งทรำบได้ ผุดเข้ำมำ ในหัวเสียเฉยๆ อย่ำงนั้น เรำนั่งประสำนมือกันอยู่นำนสักห้ำนำทีเห็นจะได้...ห้ำนำทีนำนเนิ่นแทบ ไม่มีที่สิ้นสุดส�ำหรับผม มิใช่เพรำะสำยตำประหลำดใจที่คนเหลียวมำจ้อง หำก แต่เป็นมือของเธอทีท่ ำ� ให้ผมว้ำวุน่ ใจ มือเรียวเล็ก ไม่อนุ่ ไม่เย็น ไม่มสี มั ผัสปลุก ไออุ่นในอกเหมือนมือคู่รัก ไม่มีสัมผัสเสำะส�ำรวจเหมือนมือหมอ สัมผัสจำก มือเรียวไม่ตำ่ งไปจำกตำไร้ควำมลึกของเธอ เปลีย่ นผมให้กลำยเป็นบ้ำนว่ำงเปล่ำ ไม่มีเครื่องเรือน ไม่มีมำ่ น ไม่มีพรมปูพื้น เป็นแต่เพียงเปลือกกลวงว่ำงเปล่ำ ท้ำยที่สุด มอลตำ คะโน ดึงมือกลับไป สูดลมหำยใจยำวเข้ำปอดหลำยครั้ง ผงกศีรษะถี่ “ท่ำนโอกำดะ ดิฉนั เชือ่ ว่ำท่ำนเคลือ่ นผ่ำนเข้ำมำในช่วงชีวติ ทีจ่ ะมีเรือ่ งรำว หลำกหลำยเกิดขึ้น กำรหำยไปของแมวเป็นแต่เพียงจุดเริ่มต้น” “เรื่องรำวหลำกหลำย” ผมถำม “...ดีหรือเลว?” เธอเอียงหน้ำครุน่ คิด “เรือ่ งดีและเรือ่ งเลว เรือ่ งเลวร้ำยซึง่ ดูเหมือนจะดี ในตอนแรก และเรื่องดีที่ดูคล้ำยจะเลวเมื่อแรกประสบ” “ฟังดูแล้วเลอะเลือนเลือ่ นลอยนะครับ” ผมโพล่งออกไป “...ไม่มคี ำ� ท�ำนำย ยืนยันชัดๆ เลยหรือ?” “จริงอย่ำงที่ทำ่ นพูด ฟังดูเลื่อนลอย” มอลตำ คะโน สนองรับ “เมื่อใด ทีเ่ รำพูดถึงแก่นของเรือ่ ง, ท่ำนโอกำดะ บ่อยครัง้ ทีเ่ รำจะเลำะเลียบไปได้เพียงแค่ เรือ่ งทัว่ ไป เมือ่ ใดทีพ่ บเรือ่ งระบุยนื ยันได้แน่ชดั นัน่ ก็เป็นเรือ่ งใหญ่ทตี่ อ้ งทุม่ เท รับมือ ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นแต่เพียงเกร็ดเล็กเกร็ดน้อย เป็นเพียงทำงเบี่ยง ยิ่งมองไกลไปในอนำคต ภำพที่เห็นก็ยิ่งเลอะเลือนเลื่อนลอย” ผมผงกหัวรับนิ่งเงียบ...ไม่รู้เหนือรู้ ใต้ว่ำเธอพูดถึงเรื่องใดกัน “ดิฉันได้รับอนุญำตให้ติดต่อท่ำนอีกครั้งหรือไม่?” “แน่นอนครับ” ผมตอบรับแม้ ในใจไม่ประสงค์จะรับกำรติดต่อจำกใคร ‘แน่นอนครับ’ เป็นค�ำตอบเดียวที่ผมจะเปล่งเสียงออกมำได้ เธอคว้ำหมวกพลำสติกสีแดง หยิบกระเป๋ำหนังสีขำวที่ซ่อนอยู่ในนั้น ลุกขึ้นยืน ผมไม่แน่ใจว่ำควรตอบสนองเยี่ยงไร ได้แต่นั่งจ่อมติดเก้ำอี้ นพดล-จินตนา เวชสวัสดิ์
63
“ดิฉนั มีขอ้ ระบุชชี้ ดั อย่ำงหนึง่ ทีจ่ ะแบ่งปันกับท่ำนได้” มอลตำ คะโน กล่ำว ก้มลงมองผม วำงหมวกพลำสติกสีแดงสวมหัว “...ท่ำนจะพบเน็กไทลำยจุด... แต่ไม่ใช่ในบ้ำน”
64
บันทึกนกไขลาน
บันทึกนกไขลาน The Wind-Up Bird Chronicle ได้รับรางวัล Yomiuri Prize (best novel) ในปี 1995
เกี่ยวกับผู้เขียน ฮำรูกิ มูรำคำมิ เกิดทีเ่ มืองเกียวโต เมือ่ ค.ศ. 1949 เติบโตในเมืองโกเบ ลูกชำยคนเดียว ของพ่อบุตรนักบวช แม่ลกู สำวพ่อค้ำในเมืองโอซำกำ ทัง้ สองเป็นครูสอนวิชำวรรณคดีญปี่ นุ่ มูรำคำมิได้รบั อิทธิพลจำกวัฒนธรรมตะวันตกมำตัง้ แต่เด็ก โดยเฉพำะดนตรีและวรรณกรรม เขำเติบโตพร้อมกับกำรอ่ำนผลงำนของนักเขียนอเมริกันมำกมำย ผลงำนของเขำแตกต่ำง จำกนักเขียนญี่ปุ่นคนอื่นๆ เนื่องจำกอิทธิพลตะวันตกนี้นั่นเอง
เกี่ยวกับผู้แปล จินตนำ เวชสวัสดิ์ จบกำรศึกษำจำกภำควิชำพฤกษศำสตร์ คณะวิทยำศำสตร์ จุฬำลงกรณ์มหำวิทยำลัย เมือ่ ปี 2520 เริม่ ท�ำงำนครัง้ แรกประจ�ำกองบรรณำธิกำรวำรสำร ชัยพฤกษ์ (ปี 2520-2523), บรรณำธิกำรนิตยสำรเพือ่ นเรียน (ปี 2523-2525), บรรณำธิกำร วำรสำรทักษะ ฉบับวิทยำศำสตร์และเทคโนโลยี (ปี 2525-2528), บรรณำธิกำรฝ่ำยหนังสือ ส่งเสริมเยำวชน บริษทั ซีเอ็ดยูเคชัน่ จ�ำกัด (มหำชน) (ปี 2528-2543), บรรณำธิกำรส�ำนักพิมพ์ แม่ไก่ขยัน (ปี 2543-ปัจจุบัน) นพดล เวชสวัสดิ์ ท�ำงำนแปลตั้งแต่ปี 2526-ปัจจุบัน มีผลงำนแปลรวม 308 เล่ม
นวนิยายเล่มหนาจาก ฮารูกิ มูราคามิ มีครบถ้วนแล้วในฉบับภาษาไทย โดยส�านักพิมพ์กา� มะหยี่
1Q84 หนึ่งคิวแปดสี่
448 + 398 + 492 = 1338
วิทยุในรถแท็กซี่เปิดคลื่นเอฟเอ็มรำยกำรเพลงคลำสสิก ‘ซินโฟนิเอ็ตตำ’ ของยำนำเช็ค คงไม่อำจนับว่ำเป็นเพลง ทีเ่ หมำะจะฟังในแท็กซีย่ ำมรถติดเท่ำใดนัก คนขับแท็กซีเ่ อง ก็เหมือนไม่ค่อยใส่ใจเงี่ยหูฟังเพลงที่เปิดสักเท่ำไร โชเฟอร์ วัยกลำงคนเพียงแต่นั่งนิ่งเงียบจ้องมองแถวรถที่เรียงรำย อยู่เบื้องหน้ำอย่ำงไม่ขำดสำย รำวกับชำวประมงผู้ช�่ำชอง ยืนบนหัวเรืออ่ำนกระแสน�้ำขึ้นน�้ำลงที่ส่อเค้ำลำงร้ำย อำโอมำเมะเอนตั ว พิ ง เบำะที่ นั่ ง ด้ ำ นหลั ง เต็ ม ตั ว หลับตำลงนิดๆ ฟังเพลง จะมีสักกี่คนในโลกนี้ที่ฟังท่อน เปิด ‘ซินโฟนิเอ็ตตำ’ ของยำนำเช็คแล้วทำยถูกว่ำนี่คือ ‘ซินโฟนิเอ็ตตำ’ ของยำนำเช็ค น่ำจะอยูร่ ะหว่ำง ‘น้อยมำก’ กับ ‘แทบจะไม่มี’ ประมำณนั้นไม่ใช่หรือ แต่ไม่รู้เพรำะ เหตุใดอำโอมำเมะถึงทำยถูก
Kafka on the Shore คาฟกา วิฬาร์ นาคาตะ “แกเตรียมเงินไว้พอแล้วสินะ” เจ้ำหนูชอื่ อีกำถำมด้วยเสียง ซึมเซำเงื่องหงอยน�้ำเสียงของคนเพิ่งตื่นนอน ปำกยัง เห่อหนำ ยำกจะขยับ แต่เขำแสร้งท�ำ เขำตื่นเต็มตำแล้ว เหมือนเคย ผมผงกหัวรับ “เท่ำไหร่?” ผมนับตัวเลขในใจ “เกือบสี่แสน เงินสดนะ แล้วก็ ยังมีในบัตรเอทีเอ็มอีก ฉันรู้ว่ำไม่มำกนัก แต่ก็น่ำจะพอ ส�าหรับช่วงนี้” “ไม่เลว” เจ้ำหนูชื่ออีกำกล่ำว “...ส�าหรับช่วงนี้” ผมผงกหัวรับอีกครั้ง “ฉันเดำเอำว่ำไม่ใช่เงินคริสต์มำสจำกซำนตำคลอส” “ช่ำย กล่ำวไม่ผิด” ผมตอบ
560
Hard-boiled Wonderland and the End of the World แดนฝันปลายขอบฟ้า
456
ลิฟต์เลื่อนไหลลงล่ำงเชื่องช้ำจนลมหำยใจแทบขำดห้วง ผมวำดภำพไปเองว่ำน่ำจะเคลื่อนลงล่ำง ไม่มีทำงยืนยัน ให้มั่นใจ ไหลเอื่อยเชื่องช้ำจนไม่อำจระบุทิศทำงได้อีก ต่อไปแล้ว อำจจะเคลือ่ นลงล่ำงหรือไม่ขยับไปไหน เออนะ, สมมติว่ำเคลื่อนขึ้นบนเล่ำ? เป็นเพียงแค่กำรคำดเดำ ผม อำจจะขึน้ บนไปสิบสองชัน้ แล้วเลือ่ นลงล่ำงอีกสำม...หรือว่ำ โคจรเป็นวงรอบโลกไปแล้ว ผมจะทรำบได้ยังไงกัน? ทุ ก รำยละเอี ย ดของลิ ฟ ต์ ตั ว นี้ แ ตกต่ ำ งไปจำก ลิ ฟ ต์ โ กโรโกโสในอำคำรอพำร์ ต เมนต์ ข องผมที่ แ ทบไม่ ต่ำงไปจำกถังตักน�้ำขึ้นจำกบ่อ ใครจะไปเชื่อได้เล่ำว่ำ เครื่องจักรกลสองชิ้น มีชื่อเรียกขำนเดียวกัน ท�ำหน้ำที่ เดียวกัน จะแตกต่ำงกันได้มำกขนำดนี้
Dance, Dance, Dance เริงระบ�าแดนสนธยา ผมฝันบ่อยครั้งถึงโรงแรมโลมา ในห้วงฝัน ผมไปอยู่ที่นั่น ตกอยู่กลำงสภำวกำรณ์ ต่อเนื่องอะไรบำงอย่ำง บ่งชี้ยืนยันว่ ำผมสังกัดอยู่ ใน ท�ำนองฝันนั้น โรงแรมโลมำบิดเบีย้ วผิดรูป แคบจนแทบจะแตะผนัง ทั้งสองด้ำนได้เหมือนสะพำนคลุมด้วยซุ้มหลังคำ สะพำน ทอดยำวเหยียดไร้ที่สิ้นสุดไปในห้วงเวลำ ผมอยู่ที่นั่น ยืน อยู่กลำงเส้นทำง ใครอีกคนอยู่ที่นั่นด้วย...ร�่ำไห้เพื่อผม โรงแรมโลมำโอบรัดผมไว้ ผมรู้สึกถึงชีพจรเต้นตุบ ไออุ่นแผ่ซ่ำนในควำมฝัน ผมเป็นส่วนหนึ่งของโรงแรม ผมตื่นคืนสติ แต่ที่นี่ที่ ไหนกัน? ผมไม่ได้เพียงคิด หำกแต่เปล่งเสียงถำมตนเอง ‘ฉันอยู่ที่ ไหน?’ ประหนึ่งว่ำ ผมไม่ทรำบ ผมอยูท่ นี่ ี่ อยู่ในชีวติ ของตัวเอง อยู่ในโลกทีม่ ี รูปลักษณ์ยืนยันกำรด�ำรงอยู่
448
Norwegian Wood ด้วยรัก ความตาย และหัวใจสลาย
400
ในตอนนั้น ผมอำยุได้ 37 ขวบปี นั่งบนเบำะ เข็มขัดนิรภัย คำดรัดติดที่นั่งในเครื่องบินโบอิงยักษ์ 747 บินฝ่ำปุยเมฆ มุ่งหน้ำมำยังท่ำอำกำศยำนฮัมบูร์ก ฝนหนำวเหน็บของ เดือนพฤศจิกำยนชะล้ำงผิวเปลือกโลก ให้ภำพชื้นแฉะ ชวนหดหู่มำดเยอรมัน เจ้ำหน้ำที่ภำคพื้นสวมเสื้อกันฝน ธงทิวปลิวไสวบนยอดอำคำร ป้ำยโฆษณำบีเอ็มดับเบิลยู ย้อนกลับมำยังเยอรมนีอีกครั้ง เมื่ อ เครื่ อ งบิ น ร่ อ นลงจอดบนพื้ น ดิ น แล้ ว ดนตรี แผ่ ว ลอยละล่ อ งออกมำจำกล� ำ โพงเหนื อ ศี ร ษะ เพลง บรรเลงออร์เคสตรำ เพลง นอร์วีเจียน วูด ของบีตเทิลส์ ท�ำนองเพลงไม่เคยพลำด ส่งระลอกหนำวเหน็บผ่ำนร่ำง จนสะท้ำนเยือก ครำวนี้ ท�ำนองเพลงกระทุ้งหนักจนแทบ หำยใจไม่ออก
A Wild Sheep Chase แกะรอยแกะดาว ข่ำวสัน้ ย่อหน้ำเดียวในหนังสือพิมพ์กรอบเช้ำ เพือ่ นโทรศัพท์ มำหำผม อ่ำนข่ำวนัน้ ให้ฟงั ไม่มอี ะไรพิเศษ อำจเป็นผลงำน ของนักข่ำวฝึกหัดเพิ่งจบจำกมหำวิทยำลัย หัดเขียนข่ำว วั น ที่ หั ว มุ ม ถนน คนขั บ รถบรรทุ ก คนเดิ น เท้ำ ผู้เสียชีวิต ต�ำรวจสอบสวนกำรขับรถโดยประมำทท�ำให้ คนตำย ส�ำเนียงเหมือนกวีนิพนธ์บทสั้นในแผ่นรองในของ นิตยสำร “งำนศพเมื่อไหร่?” ผมถำม “จะไปรูเ้ รอะ?” เพือ่ นคนนัน้ ตอบกลับ “...เธออำจไม่มี ครอบครัวก็เป็นได้?”
344
หากพบหนังสือที่มีขอผิดพลาดหรือไมไดมาตรฐาน อาทิ หนากระดาษขาดหายหรือสลับกัน โปรดแจงมาที่ gammemagie@gammemagie.com เพื่อขอเปลี่ยนเลมใหม