Europese topambtenaar oordeelde zelf over belangenconflict bij gratis vliegreizen

Qatargate

DeEstlanderHenrikHololei,sinds 2015 directeur-generaal Transport bij de Europese Commissie, reisde tussen zijn benoeming en eind 2021 negen keer naar Qatar. Evenveel keer werden de vluchten en de hotelnachtenbetaalddoorderegering van Qatar of door organisaties die aanleunen bij de regering. Die onthulling door Politico doet de wenkbrauwen fronsen, omdat de Commissie vanaf maart 2019 onderhandelde met Qatar over een akkoord waarbij Qatar Airlines directe vluchten kon uitvoeren op alle luchthavens in de Europese Unie, en omgekeerd ­Europese luchtvaartmaatschappijen toegang kregen tot Qatar. De handtekeningen werden gezet in oktober 2021, ondanks kritiek van ­onder meer de European Cockpit Association dat de EU haar eigen markt zou ondergraven, omdat de arbeidsrechten in Qatar slechter zijn dan in de EU.

Zelfanalyse

Bij buitenlandse missies waarbij een derde partij tussenkomt in de betaling van de reis, moet door iemand anders binnen de Commissie geanalyseerd worden of er geen belangenconflict dreigt. In dit ­geval lijkt dat niet vergezocht, ­gezien de lopende onderhandelingen over het zogenaamde ‘open skies’-akkoord met Qatar Airways.

Volgens

Maar in het geval van een directeur-generaal gebeurt die analyse door … de directeur-generaal zelf, vertelde een woordvoerder van de Commissie. In geval van twijfel had Hololei volgens de procedure zijn politieke oversten om raad kunnen vragen, maar dat is geen verplichting. Bovendien staan de criteria over zulke specifieke mis- sies niet ‘zwart op wit’ geschreven. Hololei stelde negen keer vast datergeenrisicowasopeenbelangenconflict voor zichzelf. Volgens deCommissievalthemnietsteverwijten, omdat hij de geldende ­regels volgde en op basis van zijn analyses besloot dat er geen risico op zo’n conflict bestond. De ­Estlander was ook niet betrokken bij de onderhandelingen over het luchtvaartakkoordmetQatar,hoewel hij directeur-generaal voor Transport is. Daarom is van een ­onderzoek tegen Hololei geen sprake, laat staan van sancties.

Zeldzaam

Toch kiest de Commissie voor de vlucht vooruit, zeker in het licht van Qatargate. Bovendien vraagt ook de EU-ombudsman, Emily O’Reilly, uitleg van de Commissie over hoe ze omgaat met zaken­reizen door topambtenaren die ­betaald worden door derden. Ze vraagt ook een overzicht van zulke missies sinds 2021 en wil weten hoe de Commissie haar beleid ter zake denkt te zullen aanpassen. ‘We zullen de regels aanscherpen en de mogelijkheid beperken om reizen te aanvaarden die ­betaald worden door derde partijen’, zei woordvoerster Dana ­Spinant. ‘De richting die het ­uitgaat, is dat dit alleen mogelijk zouzijnalshetgaatomuitnodigingen van de G7, de G20 of de Verenigde Naties. Topambtenaren worden aangemoedigd om die strikte­regelsalzosnelmogelijktoe te passen, in afwachting van de goedkeuring ervan tegen de ­zomer.’

De Commissie benadrukt dat betaalde missies slechts 1,5 procent vertegenwoordigen van het totale aantal, en dat het veelal gaat om uitnodigingen om te spreken op conferenties binnen de EU Voorlopig onderzoek wees ook uit dat Hololei de enige (adjunct-)directeur-generaal is die sinds de start van de Commissie-Von der Leyen een missie aanvatte die ­betaaldwerddooreenderdepartij.

TRUECRIME

BELUISTER NU DE VOLLEDIGE PODCASTREEKS ‘LACROIX.

IK WAS GANGSTER’

In acht afeveringen kom je te weten hoe Philippe Lacroix de criminaliteit inrolt, dodelijke overvallen pleegt, ter dood veroordeeld wordt, en dan ... aan een nieuw leven begint.

Ooit was hij het brein achter de beruchte bende Haemers en een van ’s lands grootste gangsters, vandaag staat hij voor de klas met een master in de Germaanse flologie. Een man met een op z’n zachtst gezegd speciaal levensverhaal. Maar zo mogelijk nóg specialer is hoe hij dat vertelt. Beluister nu het hele verhaal in één keer via je favoriete podcast-app of via standaard.be/podcast.

Ooggetuige

Zwijnstein

Een monoliet van 26 verdiepingen in een plattelandsdorp in China is de thuisbasis van honderdduizenden varkens. De ­toren, niet zo ver van Wuhan, verwelkomde vorig jaar de ­eerste zeugen. Ze werden met tientallen tegelijk in ­industriële ­liften naar de hogere verdiepingen gebracht, waar ze geïnsemineerd en opgefokt worden. Het gebouw geldt als ’s werelds grootste vrijstaande varkensboerderij. Een tweede, identieke hoogbouw gaat binnenkort open. In beide gebouwen kunnen jaarlijks maximaal 1,2 miljoen varkens worden gekweekt.

In de wolkenkrabber wordt elke levensfase van het varken zorgvuldig gemanaged. Transportbanden verdelen het voedsel, netjes afgewogen op basis van leeftijd, gewicht en gezondheid. Voor de werknemers is er een ontspanningsruimte, waar de pool- en pingpongtafels even netjes in een rij staan. Nergens wordt meer varkensvlees gegeten dan in China –het land is goed voor de helft van de wereldwijde consumptie. Maar varkensvlees is er duurder dan in andere landen, waar de varkenshouderij al langer is geïndustrialiseerd.

In China is de verschuiving naar megabedrijven vrij recent. Het kantelmoment was de Afrikaanse varkenspest die in 2018 de Chinese varkensindustrie teisterde. Zoveel varkens ­samen in één toren, is dat geen risico voor besmettingen? Ze lijken een vogel voor de kat, maar toen de varkensvleesprijzen in een jaar verdrievoudigden en Peking grootschalige varkenshouderijen steunde, bleken de voordelen groter dan het risico. (kw) Foto's Gilles Sabrie/Hubei Zhongxin Kaiwei/nyt