Gazeta Łowiecka 2/2016

14 2/2016

TARGI W 3 ODSŁONACH:

KNIEJE, IWA, HUBERTUS EXPO

XIII MISTRZOSTWA PZŁ

W WABIENIU DRAPIEŻNIKÓW

DIANY NA POLOWANIU

Drodzy Czytelnicy!

Już niedługo Wielkanoc, ale wcześniej łowiecką brać czeka wyjątkowe święto. Oczywiście mam na myśli XIII Międzynarodowe Targi Łowiectwa, Strzelectwa i Rekreacji Hubertus Expo 2016 w Warszawie, które odbędą się tym razem w nowym terminie, czyli w dniach 18–20 marca. Na przybyłych czekać będą nie tylko liczne stoiska wystawców, ale również interesujące pokazy: sokolnicze, wabienia zwierzyny, kynologiczne, kulinarne, a także mody myśliwskiej. Emocji nie zabraknie też podczas konkursu na budowę zwyżki do polowań metodą szwedzką, które poprowadzi Przemek Malec, a nad którymi patronat medialny, tak jak i nad całymi targami, sprawuje Gazeta Łowiecka. Sponsorami tej wciągającej i jak sami zobaczycie widowiskowej rywalizacji są marki Fiskars i Hitachi Power Tools Polska.

A jak takie zmagania wyglądają, możecie dowiedzieć się, czytając artykuł pt. „Myśliwi budują...”, czyli relację z konkursu, który również pod patronatem Gazety Łowieckiej odbył się podczas tegorocznych Targów

Knieje w Poznaniu. Druga edycja tej imprezy z racji odniesionego sukcesu, zarówno frekwencyjnego, jak i prestiżowego, należała do bardzo udanych i już zapowiedziano jej kolejną odsłonę, która odbędzie się w dniach 17–19 lutego 2017 r.

Z tegorocznych targów w Poznaniu polecamy także relację z pokazu mody myśliwskiej tak popularnych w naszym środowisku skandynawskich firm jak Fjäll Räven i Härkila, zorganizowanego z powodzeniem przez naszą Gazetę.

Poznańskie Knieje nie są jedynym branżowym wydarzeniem opisanym w tym wydaniu Gazety Łowieckiej.

Redakcja gościła bowiem na Targach IWA w Norymberdze, gdzie co roku swoje premiery mają najnowsze „dzieła” słynnych producentów broni, optyki, odzieży i akcesoriów myśliwskich. Mamy dla Was dobre wiadomości – większość zaprezentowanych tam nowości będzie można zobaczyć na Targach Hubertus Expo w Warszawie. Oczywiście, zapraszamy Was na nasze stoisko.

Darz Bór!

Marta Piątkowska Redaktor Naczelna

2/2016

X Mistrzostwa PZĹ w W

KALISZ 2016

Wabieniu Drapieżników X Mistrzostwa PZŁ w Wabieniu Drapieżników już za nami. Zapraszamy na relację z tej wyjątkowej imprezy, którą w tym roku zdominowali myśliwi wabiarze z Małopolski.

Zwycięzcom gratulujemy!

TEKST I ZDJĘCIA: SŁAWOMIR PAWLIKOWSKI

W

lutym 2007 roku w Piotrowicach koło Chojnowa (ZO Legnica) po raz pierwszy tego typu imprezę zorganizował łowczy okręgowy w Legnicy, Rysiek Bryliński. Jak wtedy sam powiedział, chciał zrobić coś innego niż konkursy sygnalistów czy konkursy wabienia jeleni, które jak wiadomo są oceniane przez jury. Tutaj samymi jurorami miały być… drapieżniki, czyli mówiąc kolokwialnie, zapowiadało się wabienie bez ściemy.

biarzy z całej Polski. Z tej 8-osobowej ekipy do dzisiaj na mistrzostwa w wabieniu przyjeżdża tylko trzech: ja (Sławomir Pawlikowski), Zbyszek Bereda oraz Staszek Wardecki. Na kolejnych imprezach wabiarskich dołączali sukcesywnie inni wabiarze z całego kraju. Największa liczba startujących była w 2014 roku w Kaliszu podczas VIII Mistrzostw PZŁ, gdzie wzięło udział 32 myśliwych wabiarzy. Muszę nadmienić, że jedyną Dianą w historii tej imprezy była koleżanka Kasia Buniowska, która wzięła udział w dwóch edycjach Mistrzostw PZŁ w Wabieniu Drapieżników. Uzupełniając tą

NIECO HISTORII

Na pierwszą imprezę przyjechało nas zaledwie ośmiu myśliwych wa10

kwaterę. W dniach 21–23 stycznia 2016 r. po raz drugi w historii najlepsi w Polsce wabiarze drapieżników zawitali do tego wspaniałego obiektu, do którego w tym roku dobudowano piękną drewnianą karczmę. Właścicielem „Borowianki” jest myśliwy, członek ORŁ w Kaliszu, Tadeusz Wolarz.

statystykę, dodam, że rekord, jeśli chodzi o liczbę pozyskanych drapieżników, do tego czasu należał do VI Mistrzostw PZŁ, jakie w roku 2012 odbyły się w Legnicy. Pozyskano wtedy 56 drapieżników. To tyle w kwestii przypomnienia historii tej imprezy, a teraz przejdę do meritum sprawy, czyli do X (jubileuszowych) Mistrzostw PZŁ w Wabieniu Drapieżników.

SPRAWOZDANIE I WYBORY

Impreza, jak to już jest w tradycji, rozpoczęła się w czwartek Walnym Zgromadzeniem Sprawozdawczo-Wyborczym Klubu Wabiarzy Zwierzyny PZŁ Sekcji Wabienia Drapieżników. Podczas WZ wybrano nowe

W GOŚCINNEJ „BOROWIANCE”

Na arenę tych mistrzostw ponownie wybraliśmy Kalisz, a w zasadzie Ostrów Wielkopolski, gdzie w Hotelu „Borowianka” mieliśmy główną 11

sko Biała), który pozyskał 8 lisów, a trzecie Norbert Kieć (ZO Tarnów), z taką samą ich liczbą. O kolejności zadecydowała przewaga liszek na pokocie u Artura Czajeckiego (są wyżej notowane). Ogólnie rzecz ujmując, to całe podium zajęli myśliwi z Małopolski, ponieważ Artur Czajecki, mimo że podlega pod ZO w Bielsku Białej, to administracyjnie jego miejscowość znajduje się w Małopolsce. Można rzec… Małopolska rządzi!

władze Klubu. I tak po raz kolejny zaszczytna funkcja prezesa Zarządu przypadła mnie (Sławomirowi Pawlikowskiemu – ZO Nowy Sącz), wiceprezesem został też po raz kolejny Mirosław Mikołajczyk (ZO Kalisz), sekretarzem Piotr Korczak (ZO Gdańsk), skarbnikiem Włodzimierz Tusz (ZO Sieradz) natomiast członkiem zarządu Zbigniew Joachimiak (ZO Kalisz).

UROCZYSTE OTWARCIE

Po zakończonym zebraniu odbyło się oficjalne uroczyste otwarcie X Mistrzostw PZŁ w Wabieniu Drapieżników. Otwarcia imprezy dokonał Łowczy Okręgowy w Kaliszu – Marek Przybylski. Po losowaniu rewirów wabiarze ruszyli w teren.

Po dwóch dniach zmagań na „białej stopie”, pokot okazał się wyjątkowy.

Dotychczasowy rekord należący do Legnicy został pobity i to znacznie.

W sumie przy 28 startujących myśliwych wabiarzach pozyskano 90 drapieżników, w tym 88 lisów, 1 kunę leśną i 1 kunę domową. Mistrzem PZŁ w Wabieniu Drapieżników na rok 2016, co szczególnie mnie ucieszyło, został Staszek Krok (ZO Nowy Sącz), który pozyskał 9 lisów.

Drugie miejsce zajął ubiegłoroczny mistrz Artur Czajecki (ZO Biel-

NADANIE SZTANDARU

Po zakończeniu mistrzostw odbyła się druga część uroczystości jubileuszowych, podczas której Klubowi Wabiarzy Zwierzyny PZŁ Sekcji Wabienia Drapieżników został nadany sztandar przez Zarząd Główny PZŁ. Zgodnie z tradycją uroczystości rozpoczęła msza święta, podczas której poświęcono owe arcydzieło hafciarstwa. Nadmienię tylko, że ten piękny sztandar to ręczna robota jednej z najsławniejszych w Europie firm hafciarskich Velebny&Fam z Czech. Mszę świętą, która odbyła się w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Ostrowie Wielkopolskim, celebrował Kapelan Klubu Wabiarzy Zwierzyny PZŁ Sekcji Wabienia Drapieżników ksiądz 12

13

go wabiącego w stroju myśliwskim z minionych epok, w jednej ręce podtrzymującego broń. Dookoła w pięknej kompozycji znajdują się nasze rodzime drapieżniki. U góry sztandaru kuna leśna, z lewej strony lis, z prawej wilk, a u dołu borsuk wychodzący z nory. Rewers sztandaru to wyszywany złotymi nićmi znak PZŁ znajdujący się na przemiennych biało-czerwonych polach.

Grzegorz Czaja, proboszcz najmniejszej i jednej z najsłynniejszych parafii w Polsce – w Siedlątkowie. W celebrze asystował również Kapelan Wielkopolskich Myśliwych – ksiądz Eugeniusz Lijewski. Dalsza część uroczystości nadania sztandaru odbyła się na terenie Hotelu „Borowianka”, w przepięknej drewnianej karczmie.

Mistrzem ceremonii nadania sztandaru był Marek Wielgosz z ORŁ w Kaliszu, który w perfekcyjny sposób poprowadził cały ceremoniał.

Jak nakazuje tradycja, nadanie sztandaru rozpoczęło odczytanie przez Łowczego Okręgowego w Kaliszu, Marka Przybylskiego, „Aktu nadania sztandaru” podpisanego przez Łowczego Krajowego, dra Lecha Blocha. Następnie Członek NRŁ kolega Wojciech Szostakowski wręczył sztandar Prezesowi Klubu Sławomirowi Pawlikowskiemu, a ten przekazał go pocztowi sztandarowemu.

CZAS NA BIESIADĘ

Po uroczystości wręczenia sztandaru oraz przemówieniach m.in. Łowczego Okręgowego w Kaliszu – Marka Przybylskiego, Prezesa ORŁ w Kaliszu – Wojciecha Szostakowskiego, a także Kapelana Sekcji Klubu Wabiarzy, księdza Grzegorza Czai, zasiedliśmy wszyscy do myśliwskiej biesiady. Co było oczywiste, na stołach królowały potrawy z dziczyzny przygotowane przez znakomitych kucharzy Hotelu „Borowianka”, a nad całością oczywiście czuwał sam gospodarz obiektu, Tadeusz Wolarz. Jak możecie się domyślić, ja jako prezes zacnego Klubu Wabiarzy wraz z członkiem Komisji Rewizyjnej Klubu, Krzysiem Kossowskim, „komisyjnie” zamknęliśmy drzwi do karczmy.

PRAWDZIWE ARCYDZIEŁO

Sam sztandar zachwycił swoim pięknem wszystkich przybyłych gości. Jest on niewątpliwie dziełem sztuki. Niektórzy pokusili się nawet o porównanie go z wawelskimi arrasami. Sztandar na awersie posiada scenkę przedstawiającą myśliwe14

w XI Mistrzostwach PZŁ w Wabieniu Drapieżników, które w dniach 9–12 lutego 2017 roku odbędą się w Tarnowie.

Darz Bór!

ZAPRASZAMY ZA ROK!

W imieniu Klubu Wabiarzy Zwierzyny PZŁ Sekcji Wabienia Drapieżników już zapraszamy wszystkich chętnych do wzięcia udziału

15

I Polowanie Dian okręgu TYLKO DLA KOBIET

Chociaż już prawie wiosna, ja czasem wracam pamięcią do pewnej ubiegłorocznej listopadowej soboty, kiedy to Klub Dian okręgu jeleniogórskiego po raz pierwszy zorganizował polowanie wyłącznie dla kobiet…

TEKST: ALEKSANDRA BARANIECKA ZDJĘCIA: MAŁGORZATA SZLENDAK

jeleniog贸rskiego

R

ok łowiecki 2015/2016 przez Dorotę Durbas-Nowak i Stowarzyszenie Amazonki został ogłoszony Rokiem Różowych Łowów, które zmobilizowały wielu myśliwych do połączenia łowiectwa z pomocą w walce z rakiem piersi.

Może to właśnie przez różowe barwy akcji, a może akurat zupełnie przypadkiem, ten rok stał się tym, w którym Diany wyszły z cienia i śmielej pojawiały się w mediach, a przede wszystkim w łowiskach.

Tak też stało się w naszym okręgu jeleniogórskim – powstał Klub Dian, którego ideą jest przede wszystkim

integracja kobiet polujących na naszych malowniczych terenach oraz zachęcenie płci pięknej do promowania łowiectwa.

MYŚLIWSKA SOBOTA

Jednym z naszych działań poza regularnymi spotkaniami było pierwsze w tym okręgu polowanie wyłącznie dla kobiet. Dzięki uprzejmości kolegów z Koła Łowieckiego „Ostoja” Jelenia Góra, zostało nam w tym celu udostępnione łowisko obfitujące w grubego zwierza, a całe polowanie zostało zaplanowane na sobotę 21 listopada 2015.

18

Sobotni poranek rozpoczął się więc kobieco, pachniał kawą i rozbrzmiewał damskim śmiechem oraz radosną paplaniną. Spotkałyśmy się w urokliwym Gościńcu pod Gruszą w Starej Kraśnicy na wspólne śniadanie, by odpowiednio naładować baterie przed polowaniem.

Po posiłku oraz dawce kofeiny na rozbudzenie zmysłów, zapakowałyśmy się już w pełnym rynsztunku do aut terenowych i wyruszyłyśmy na miejsce zbiórki. Tam też spotkałyśmy się z pozostałymi uczestniczkami polowania, które zechciały wraz z nami ruszyć w knieję. Sygnał obwiesz-

czający zbiórkę myśliwych przywołał nas do porządku. Zapadła cisza i z uwagą słuchałyśmy kolegów prowadzących, którzy przypominali nam podstawowe zasady bezpieczeństwa na polowaniu zbiorowym, przedstawili nagankę i podkładaczy z psami, opowiedzieli o łowisku oraz przedstawili gatunki zwierzyny, na które mogłyśmy zapolować.

RUSZAMY W ŁOWISKO

Szybka kontrola dokumentów, rozlosowanie kartek z numerami stanowisk i w łowisko! Już za chwilę miało się okazać, która przed polowaniem 19

złapała za „szczęśliwe kolanko”. Zarówno pierwsze, jak i drugie pędzenie przebiegło bezstrzałowo, niektóre Diany mogły nacieszyć oczy pięknym bykiem, tudzież przemykającym mykitą w oddali. Trzeci miot rozbudził nas watahą dzików, jednak udało im się wymknąć z miotu bez strat. Powiew zimowego wiatru oraz nagły grad zmusił nas do naciągnięcia wyżej kołnierzy i czapek na uszy, jednak wraz z sygnałem ogłaszającym koniec pędzenia chmury się rozeszły i przerwę na ognisko spędziłyśmy w pełnym słońcu. Wraz z kolegami posiliłyśmy się pieczonymi kiełbaskami, rozgrzałyśmy herbatą i kawą, aby ponownie usłyszeć apel na łowy i ruszyć w knieję z nową energią. Czwarty miot wzięliśmy w rewirze zwanym Lisie Jamki, który na przekór nazwie obfitował tym razem w czarnego zwierza. Knieja rozbrzmiewała odgłosem wystrzałów, psy pięknie grały, doprowadzając nasze zmysły do granic wytrzymałości, a uśmiechy na twarzach koleżanek po zakończeniu pędzenia mówiły same za siebie. Pokot będzie piękny! Piąte pędzenie zakończyłyśmy z zachodem słońca. Pokot odbył się już po zmroku, a płonące pochodnie nadawały mu niezwykłego klimatu. W polowaniu wzięło udział 20

21

22

17 kobiet, a na pokocie ostatecznie ułożyłyśmy byka jelenia, 5 dzików oraz 2 lisy. Koledzy podziękowali Dianom za pierwsze tak „ładne” polowanie w ich kole i nastąpiła koronacja naszych królowych.

MAMY KRÓLOWĄ!

Królową Polowania została kol.

Alicja Gąsiorek, strzelając dwa dziki, zaś Wicekrólową – kol. Małgorzata Szlendak, również pozyskując dzika. Królowa Pudlarzy została uhonorowana nie mniej pięknym medalem oraz… mniej już zachwycającym sygnałem trąbki. Od samego początku na twarzach koleżanek gościły szerokie uśmiechy, a tak serdecznej atmosfery podczas łowów życzę wszystkim myśliwym.

Po polowaniu koleżanki udały się do Gościńca pod Gruszą na biesiadę myśliwską, przygotowaną dzięki Zarządowi Okręgowemu PZŁ w Jeleniej Górze. Przed posiłkiem organizatorki całego zamieszania, czyli Aleksandra Baraniecka, sekretarz KŁ „Ostoja” J.G. oraz Joanna Szalińska, sekretarz KŁ „Darz Bór” J.G. i jednocześnie założycielka Klubu Dian jeleniogórskich, wręczyły każdej z Dian pamiątkowy dyplom z podziękowaniami za wspólne łowy, a królowa i wicekrólowa otrzymały 23

końca przy stole zastawionym wyśmienitą dziczyzną. Koleżanki z niechęcią się żegnały, obiecując sobie równocześnie kolejne spotkania w łowisku i wymieniając się zaproszeniami. Mam nadzieję, że z większości z nich uda nam się skorzystać, a przede wszystkim liczę na powtórkę tego wspaniałego wydarzenia!

piękne płyty wykonane przez firmę Polcolorit, z wizerunkiem polującej bogini Artemidy i datą wydarzenia, którego długo jeszcze nie zapomnimy. Diany, które oddały niecelne strzały, obiecały przelać po 10 zł za każde pudło na konto Stowarzyszenia Amazonek w ramach Roku Różowych Łowów. Dalszym rozmowom o łowiectwie nie było

24

25

Zapraszamy na...

Hubertus EXPO 2016

W nowym terminie, w dniach 18–20 marca, czyli 2 tygodnie po Targach IWA w Norymberdze, odbędą się XIII Międzynarodowe Targi Łowiectwa, Strzelectwa i Rekreacji Hubertus Expo.

Zapowiada się prawdziwe święto myśliwych!

TEKST I ZDJĘCIA: GAZETA ŁOWIECKA

O

rganizatorzy wzięli pod uwagę sugestie wystawców oraz zwiedzających i zdecydowali się zmienić termin targów. Nowa data to strzał w dziesiątkę. Dlaczego?

Umożliwi bowiem importerom prezentację premier, które zwykle odbywają się na Targach IWA, a zwiedzającym zakupy, które będą mogli jeszcze przetestować w łowisku.

dziewać się rekordowej liczby stoisk z bronią, optyką, ubraniami i akcesoriami myśliwskimi. Firma MK Szuster będzie prezentować swoją ofertę na największym stoisku targów o powierzchni 400 m2, Knieja z Krakowa i Szóstak z Wielunia będą prezentować swoją ofertę na 200 m2, a przy wejściu powita gości jak zwykle otwarte stoisko Incorsy. Tak więc będziemy mogli oglądać modele Blasera, Mausera, Sauera, Browninga, Winchestera, Benelli, CZ, optykę Swarovskiego, Delty Optical, Zeissa, Schmidt&Bendera i Meopty.

Swoją amunicję zaprezentuje oczywiście FAM-Pionki, a także Lapua, RWS, Rottweill i GECO.

CO ZOBACZYMY?

Jak powiedziała nam rzeczniczka Polskiego Związku Łowieckiego, Diana Piotrowska, liczba zgłaszających się wystawców zdecydowanie przeszła oczekiwania organizatorów. Zwiedzający mogą więc spo-

28

Jahti Jakt i Deerhunter zorganizowane przez naszą Gazetę. W konkursach, które poprowadzi znany z Magazynu Łowieckiego Darz Bór Przemysław Malec, będzie można wygrać atrakcyjne nagrody i pochwalić się swoją wiedzą. Nie zabraknie emocji towarzyszących drużynowemu konkursowi budowy urządzeń łowieckich, a także – po raz pierwszy na targach – odbędzie się pokaz elaboracji amunicji. Warto więc zarezerwować swój czas, bo zapowiadają się trzy dni pełne atrakcji dla myśliwych.

Oczywiście Gazeta Łowiecka zaprasza wszystkich do odwiedzenia naszego stoiska!

BĘDZIE W CZYM WYBIERAĆ

Na stoisku firmy Dolasu.pl znajdziecie bogaty wybór odzieży myśliwskiej tak znanych firm, jak Härkila, Seeland, Fjäll Räven czy JahtiJakt oraz latarki Led Lenser.

Jak zawsze na targach coś dla siebie znajdą poszukujący noży, akcesoriów dla psów, noktowizji, czy porad rusznikarskich. Swoją ofertę biżuterii myśliwskiej pokaże również Magda Dobrowolska z firmy Diana, a jak wiemy przy tym stoisku panuje zawsze duży tłok. Na scenie zobaczymy pokazy wabienia zwierzyny, prezentacje sokolnicze i kynologiczne, a także pokaz mody nowości firm Härkila, 29

Chorwacka misja Z południem Europy wiążemy wiele ciekawych wspomnień. Tym razem ich bohaterami są niedźwiedzie. I choć w planach nie mieliśmy polowania na te zwierzęta, łowiecki los jak zwykle zdecydował za nas...

TEKST I ZDJĘCIA: TEAM WINZ

J

tamy go o powód, jego twarz przybiera zmartwiony wyraz. Niepokoją go niedźwiedzie brunatne – ich populacja ciągle rośnie i przestały bać się ludzi. Podchodzą blisko domu i niszczą jego niewielki dobytek.

Mężczyzna opowiada nam, do jak desperackich środków się uciekał, próbując odstraszyć niedźwiedzie.

Pewnego razu, kiedy znów przyszły w pobliże jego domu, zaczął uderzać w puste wiadro, krzyczał na nie i zapalił oponę w nadziei, że dym skutecznie je odstraszy. Jednak zamiast przepędzić niedźwiedzie, staruszek niechcący podpalił także winorośl pnącą się po froncie domu. Poczerniała od sadzy ściana potwierdza jego historię. Wyobrażamy sobie przerażonego mężczyznę, bojącego się nie tylko groźnych niedźwiedzi, ale także utraty całego swojego marnego źródła utrzymania…

Nic dziwnego, że nasz rozmówca, spoglądając na nasze karabiny, prosi nas o pomoc. Niestety, nie możemy mu pomóc. Nie mamy ani ważnego pozwolenia na polowanie na niedźwiedzie, ani nigdy nie zamierzaliśmy na nie polować. Uważamy niedźwiedzie za fascynujący gatunek łowny, ale nigdy nie przeszło nam przez myśl, żeby udać się za nimi w pościg. Po długim odpoczynku

est wrzesień, ciepły dzień późnego lata. Podczas polowania na muflony, opisanego już w Gazecie Łowieckiej, spotykamy starego mężczyznę.

Mieszka samotnie w zacisznej zatoce u wybrzeża Adriatyku. Postrzępione skały, lazurowa woda, a w środku tego wszystkiego chatka starego rybaka, tworząca niesamowicie malowniczą scenerię. Staruszek zaprasza nas, abyśmy usiedli na jego rozpadającym się ganku. Proponuje nam własnej roboty papierosy, a zaczerpnięta przez niego woda z beczki na deszczówkę wspaniale nas orzeźwia. Mówi łamaną angielszczyzną i cieszy się, że ma możliwość z kimś porozmawiać.

NĘKANY PRZEZ NIEDŹWIEDZIE

Jedna rzecz szybko staje się oczywista: to, co dla nas, mieszkańców miasta, wydaje się istnym rajem, tak naprawdę jest brutalną rzeczywistością, z jaką codziennie mierzy się nasz rozmówca, który utrzymuje się ze skromnych połowów i plonów zbieranych ze swojego ubogiego ogródka. Nasze zaciekawienie budzi zardzewiałe ogrodzenie z drutu kolczastego otaczające jego sad – przed czym trzeba się chronić w tej sielankowej okolicy? Kiedy py32

Co za pytanie! Czy na pewno powinniśmy pojechać do Chorwacji, żeby zapolować na niedźwiedzia? Po długich dyskusjach pomiędzy mną a Simone zdecydowaliśmy się spakować nasze plecaki!

pożegnaliśmy się więc ze staruszkiem i wróciliśmy do tropienia muflonów.

TELEFON Z CHORWACJI

Historia życia spotkanego mężczyzny wywarła jednak na nas duże wrażenie i przez dłuższy czas rozmawiamy o wszystkim, co nam opowiedział. Także po powrocie do Niemiec, kiedy oglądamy zdjęcia z naszego polowania na muflony zakończonego sukcesem, przypominamy sobie o tej odludnej zatoczce.

Zaczynamy rozważać pomysł polowania na niedźwiedzie i przeprowadzamy poszukiwania w internecie.

Z zaskoczeniem czytamy o narastających problemach z tym gatunkiem, wzroście jego populacji i prawnie określonych limitach odstrzału. Nie wyobrażaliśmy sobie, że w wielu krajach regulacja liczebności populacji poprzez polowania jest tak niezbędna.

Kilka miesięcy później otrzymujemy telefon od myśliwego Sinicy Copica, który jest naszym kontaktem w Chorwacji, z którym zaprzyjaźniliśmy się w trakcie wspólnych polowań: „Spotkaliśmy chorego niedźwiedzia, który był wcześniej widziany kilka razy, ale nikomu do tej pory nie udało się go pozyskać.

Mogę liczyć na waszą pomoc?”.

PRZYGOTOWANIE TO PODSTAWA

Zanim zaczniemy podróż, musimy określić, jaki sprzęt będzie potrzebny do polowania na niedźwiedzie.

Decydujemy się zabrać nasz karabin „Berhunter” firmy Savage, który wydaje się przeznaczony do wzięcia udziału w tej wyprawie chociażby z powodu swojej nazwy. Kompensator znacznie zmniejsza odrzut w kalibrze 300 Win. Mag., a system wzmocnienia kolby AccuStock ze stopu metali pozwala na uzyskanie

33

właściwej precyzji. Sztucer jest dość ciężki i trzeba przyzwyczaić się do jego wagi, ale jest dobrze wyważony, a regulowany system spustowy AccuTrigger mimo dość niskiej siły nacisku jest bardzo bezpieczny.

Podczas wyboru odpowiednich nabojów kierujemy się przede wszystkim ich absolutną niezawodnością i skutecznością. Na tym polowaniu maksymalne oddanie energii jest najważniejszym czynnikiem. Uży-

wamy pocisków Super Shock Tip (SST), jako że pociski Superformance SST firmy Hornady są znane ze swojej skuteczności w zatrzymywaniu zwierzyny. Duża prędkość gwarantuje dobrą celność na różnych dystansach – a w gruncie rzeczy nie wiemy, czego się spodziewać. Z tego powodu zabieramy ze sobą także lunetę Leupold VX-3, z powiększeniem 3,5x -10x o średnicy obiektywu 50 mm, nadającącą się 34

krajobraz celu naszej wyprawy, małej wioski o nazwie Senj położonej na chorwackim wybrzeżu. W oddali wyłaniają się ośnieżone szczyty Parku Narodowego, przed nami widzimy Morze Adriatyckie, a na wybrzeżu dostrzegamy pierwsze kwiaty rozwijające swoje pączki.

Dopiero dojechaliśmy na miejsce i rozkoszujemy się espresso, patrząc na morze, kiedy w kawiarni rozlega się głośne „Weidmannsheil”

do polowania w słabych warunkach oświetleniowych. Kolejną zaletą jest podświetlony na czerwono punkt.

Użytkownicy lunet Leupold dobrze znają ich solidność. Można powiedzieć, że jest idealnym wyborem na wyprawę w chorwackie góry.

I ZNÓW NA POŁUDNIE!

Po przystrzeleniu broni jesteśmy gotowi, aby wyruszyć na południe Europy. Kochamy zróżnicowany 35

i Sinica wita nas z otwartymi ramionami. Dobrze jest mieć przyjaciół na całym świecie! Z podekscytowaniem słuchaliśmy jego opowieści o chorym niedźwiedziu. Zwierzę widziano kilka razy – jest wychudzone i porusza się w dziwny sposób, wyróżniając się od innych niedźwiedzi.

Nie sposób było dokładnie ustalić, jakie obrażenia odniosło. Czujemy duże zaciekawienie i decydujemy się rozpocząć tropienie zwierzęcia jeszcze tego samego popołudnia.

Po pierwsze musimy ustalić, czy niedźwiedź znajduje się w naszym łowisku. Zaczynamy szukać jego śladów w pokrytej śniegiem północnej części terenu. Wielkie niedźwiedzie brunatne opuściły już swoje gawry i wszędzie można znaleźć pozostawione przez nie ślady. Aż ciężko uwierzyć, jak wiele jest tutaj tych zwierząt. Nie udaje nam się jednak znaleźć żadnego dowodu obecności chorego niedźwiedzia. Na razie nadeszła odpowiednia chwila, aby przerwać poszukiwania i odpocząć po długiej podróży. Nie możemy jednak od razu skierować się do miejsca naszego zakwaterowania, nie spróbowawszy najpierw lokalnych przysmaków, takich jak cevapcici czy dużego wyboru śliwowic domowej roboty.

36

NA TROPIE

Wczesnym rankiem kontynuujemy nasze polowanie w południowej części łowiska, gdzie już dawno nastała wiosna. Wschodzące słońce rozprasza poranną mgłę. Szybko udaje nam się znaleźć trop na brudnej leśnej drodze. Odciski łap są duże jak ludzka dłoń. Trop zdradza pewną anomalię: składa się z odcisków tylko trzech łap. Po bliższym przyjrzeniu się odciskom odgadujemy, że przedstawiają dwie tylnie łapy i tylko jedną przednią. Nigdzie nie widać śladów lewej przedniej łapy.

Czy to możliwe, że mamy do czynienia z niedźwiedziem pozbawionym przedniej kończyny? Decydujemy się przygotować nęcisko, a już wieczorem tego samego dnia siedzimy na szczycie skały i w świetle zachodzącego słońca uważnie je obserwujemy. Po upływie mniej niż trzydziestu minut słyszymy chrzęszczenie kamieni, zwiastujące przybycie jakiegoś zwierzęcia. Serca podchodzą nam do gardeł – czy zbliża się do nas niedźwiedź? Zdecydowanie tak. Po chwili wielka kudłata głowa wystaje spomiędzy gałęzi. Boimy się nawet odetchnąć i nie bylibyśmy w stanie oddać strzału, nawet gdyby to był poszukiwany przez nas osobnik...

37

38

Zwierzę jednak odchodzi w gęstwinę. Puls nam się wyrównuje, możemy wreszcie swobodnie zacząć oddychać i ustalamy, że nie było to chore zwierzę, którego szukamy. Ledwie mamy czas, żeby dojść do siebie, kiedy zwabiony naszą przynętą pojawia się kolejny osobnik. Jest to młody i zdrowy niedźwiedź brunatny. Tym razem przyglądamy mu się z większą swobodą.

Słońce powoli gaśnie i zmrok każe nam wracać do domu.

TYM RAZEM TO ON!

Pierwszy wypad nie tylko potwierdził obecność licznej populacji niedźwiedzi w okolicy, ale także był dla nas niezapomnianym doświadczeniem. Długo w nocy rozmawiamy o naszych przeżyciach. Następnego dnia przed świtem znowu udajemy się do naszego miejsca, skąd mamy doskonały widok na nęcisko. Zanim jeszcze docieramy do naszej skały, słyszymy pomruki dobiegające dokładnie z naprzeciwka. Podchodzimy w absolutnej ciszy. Co chwilę słyszymy szuranie kamieni wokół przynęty. Kiedy w końcu udaje nam się zmniejszyć dystans, zauważamy przed sobą niedźwiedzia i staje się dla nas jasne, że jest to ten osobnik, którego szukaliśmy. Nieporadnie 40

41

kowicie pozbawiony lewej przedniej łapy, a lewa część jego ciała zdaje się zwyrodniała wskutek jakiegoś urazu. Musiał wiele cierpieć, kiedy utracił kończynę z niewiadomej dla nas przyczyny. Może walczył z silniejszym od siebie osobnikiem, może natrafił na zapomnianą minę lądową z wojny bałkańskiej, wszedł we wnyki lub uszedł z życiem po nieudanym strzale? Chociaż w przypadku drapieżników nie daje się ostatniego kęsa, to i tak urządzamy długie pożegnanie, zanim zaczniemy transportować pozyskane zwierzę. Oczywiście nie jesteśmy w stanie zrobić tego sami, ale nasi chorwaccy przyjaciele zjawiają się w porę. Wspólnymi siłami znosimy niedźwiedzia z góry.

Jak zwykle z Chorwacji wywozimy dobre wspomnienia i pewność, że tu jeszcze wrócimy!

porusza się pomiędzy zaroślami na trzech łapach, wygląda na niepewnego siebie, znacznie mniejszego od tych widzianych przez nas zeszłego wieczoru. Podnoszę karabin. Nie czuję oporu przed oddaniem strzału do mojego pierwszego niedźwiedzia. W szczególności, gdy zwierzę jest dużo słabsze od innych osobników i kalekie. Przed naciśnięciem spustu biorę kolejny głęboki oddech, ponieważ błąd mógłby doprowadzić do bardzo niebezpiecznej sytuacji.

Jeszcze nie ucichł odgłos strzału, a niedźwiedź już leży na ziemi. Szybko przeładowuję broń i przyglądam mu się uważnie, ale naboje SST jak zwykle okazały się skuteczne.

DŁUGIE POŻEGNANIE

W zdumieniu zbliżamy się do naszej zdobyczy. Niedźwiedź był cał-

42

√ Polowania na wilki z fladrami i indywidualnie – Rosja, Białoruś: styczeń ­– luty 2016. Ceny od 1500 €. √ Polowanie z gończymi na zające (bielaki) w Białorusi: styczeń 2016. √ Wiosenne polowania na głuszce i cietrzewie na Białorusi (kwiecień 2016). Ceny od 1200 €. √ Wiosenne polowania na gęsi, kaczki, słonki i bekasy – Rosja, Białoruś: kwiecień 2016.

Ceny od 600 €. √ Polowania w RPA (czerwiec – wrzesień 2016).

Ceny pakietów od 1400 €. √ Polowania na niedźwiedzie w Rosji: zima Tel.: 693 712 734 (w gawrze), wiosna (maj – czerwiec).

Pakiety od 5000 €. hunting.travel.pro@gmail.com √ Polowania indywidualne na łosie www.hunting-travel.com.pl w okresie bukowiska – Białoruś, Rosja: wrzesień 2016.

43

Pasja, emocj

je, sukces!

Te trzy słowa doskonale opisują lutowe Targi KNIEJE w Poznaniu, które już na stałe wpisały się w kalendarz każdego myśliwego i sympatyka łowiectwa jako obowiązkowa pozycja...

TEKST: ANETA DURAJ ZDJĘCIA: GAZETA ŁOWIECKA

W

ciągu trzech targowych dni 12-14 lutego ekspozycję, którą utworzyło 570 wystawców, odwiedziło blisko 35 tys. osób, które połączyły Targi Czterech Pasji: Targi Wędkarskie RYBOMANIA, Targi Myślistwa i Strzelectwa KNIEJE, Targi Sprzętu Pływającego i Sportów Wodnych BOATEX oraz towarzyszące im Targi Regionów i Produktów Turystycznych Tour Salon.

narodowych Targach Poznańskich, tym razem jako całkowicie autonomiczne wydarzenie. Tegoroczną ekspozycję dedykowaną łowiectwu utworzyło ponad 80 wystawców, którzy zaprezentowali kompleksowe wyposażenie dla myśliwych.

OPTYKA, BROŃ, AMUNICJA

Podstawę targowej ekspozycji stanowili producenci i dystrybutorzy broni i optyki, w tym znanych na całym świecie marek, takich jak: Beretta, Browning, Benelli, Manlicher, Merkel, Sako, Heym, Blaser, Sauer, Swarovski Optik, Leica, Vor-

SAMODZIELNE KNIEJE

Targi Myślistwa i Strzelectwa KNIEJE po raz drugi zagościły na Między46

tex, Delta Optical, Kahles, Minox i wiele innych. Każdy strzelec miał okazję, szczegółowo dowiedzieć się, co na temat wymarzonego modelu mają do powiedzenia prawdziwi fachowcy reprezentujący prestiżowe marki.

Gdzie broń, tam i amunicja…

A w tej dziedzinie nie mogło zabraknąć rodzimej marki z ambicjami, czyli FAM-Pionki. Sądząc po licznie odwiedzających firmowe stoisko, nowe wyroby z pionkowskiej fabryki amunicji zdążyły już przekonać do siebie kolejne pokolenie myśliwskiej braci.

MODA ZE SKANDYNAWII

Ogromnym zainteresowaniem publiczności cieszyły się pokazy mody myśliwskiej organizowane przez wydawcę Gazety Łowieckiej. Na scenie targowej pojawili się profesjonalni modele i modelki, którzy zaprezentowali najnowszą premierową kolekcję marek Härkila i Fjäll Räven. Przedstawiana odzież nie tylko była zwiastunem najnowszych trendów, ale także interesujących technologicznych rozwiązań.

DLA KAŻDEGO COŚ MIŁEGO

Odzież jak zwykle cieszyła się zainteresowaniem, co można było zoba47

na temat m.in. sokołów można było uzupełnić na stoisku firmy Ptasior, gdzie na liczne pytania zainteresowanych odpowiadali Joanna i Marcin Szymczakowie.

Oczywiście, na scenie nie mogło też zabraknąć czworonogów, wiernych towarzyszy myśliwych, które można było podziwiać podczas kolejnej edycji konkursu Miss/Mister Psów Myśliwskich. O przebiegu oraz wynikach konkursu szerzej w tym wydaniu w artykule Piotra Gawina „Finał konkursu Miss/Mister psów myśliwskich 2016”.

Jednak scena to nie tylko konkursy i pokazy, ale również spora dawka rzetelnej wiedzy podanej w formie otwartego na dyskusję wykładu.

Dobrym jej przykładem była prezentacja Piotra Gawlickiego z portalu łowiecki.pl, który w przystępny sposób objaśnił działanie i korzyści płynące z zastosowania elektronicznej książki ewidencji polowań. Ponieważ ten temat budzi zainteresowanie przedstawicieli coraz większej liczby kół łowieckich, poświęciliśmy mu też w tym wydaniu osobny artykuł pt. „Korzyści z nowoczesności”.

czyć m.in. na stoisku firmy Grube.

Co ciekawe, nie tylko odzież typowo myśliwska, ale również outdoorowa, reprezentowana przez czołową brytyjską markę z tej branży – Regatta Great Outdoors.

Akcesoria łowieckie przyciągały zwiedzających na stoisko polskiej marki 2Wolfs, mającej w swoim asortymencie ciekawą ofertę zarówno dla myśliwych ceniących tradycję, jak i tych poszukujących nowoczesnych rozwiązań.

Jak zwykle targi dla wielu myśliwych były świetną okazją, by kupić coś wyjątkowego dla swoich najbliższych np. oryginalną biżuterię z motywami łowieckimi na stoisku poznańskiej pracowni Biżuterii Artystycznej i Galanterii Łowieckiej Diana, gdzie radą służyła Magdalena Dobrowolska.

NA TARGOWEJ SCENIE

Centralnym punktem Targów Knieje była oczywiście scena, która tętniła życiem. I to nie tylko podczas wspomnianych już świetnie zorganizowanych pokazów mody myśliwskiej.

Na scenie pojawiły m.in. sokoły, rarogi, jastrząb Harrisa oraz sowy: puchacz europejski, puchacz afrykański, płomykówka i puszczyk. Wiedzę

DIANA INSPIRUJĄCA

Kolekcjonerzy i miłośnicy filatelistyki i falerystyki pewnie zmierzali 48

49

w pobliże targowej sceny, gdzie na stoisku łowiecki.pl swoje zbiory prezentował doskonale znany naszym Czytelnikom autor – Bogusław Bauer, który razem z żoną Bogusławą znajdował czas dla wszystkich zainteresowanych wystawą „Diana – inspirująca”. Można było m.in. zobaczyć fotogramy – „Diana – jako motyw w tatuażu”, „Diana i Akteon w malarstwie”, „Diana w falerystyce”, „Diana w rzeźbie”, a także oryginały: „Diana w filatelistyce”, wyjątkowe kartki pocztowe oraz odznaki z motywem Diany.

DLA STRZELCÓW

Sporą dawkę emocji dostarczyły zawody strzeleckie o Puchar Prezesów MTP i Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego. Rywalizacja została rozegrana w dwóch kategoriach – wystawcy i zwiedzający. Chętnych do sprawdzenia własnych umiejętności i celnego oka nie brakowało. Konkurencja odbywała się na bezpiecznych dla wszystkich zwiedzających strzelnicach laserowych. Gazeta Łowiecka również spróbowała swych sił. Reprezentujący nas Maciej Pieniążek zajął drugie miejsce wśród wystawców!

50

bez muzyki myśliwskiej. Na scenie na przemian pojawiały się Zespół Trębaczy Myśliwskich „Venator” i Zespół Muzyki Myśliwskiej „Babrzysko” reprezentujący Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Poznaniu. Obie grupy muzyczne nie tylko prezentowały sygnały myśliwskie, ale także ogłaszały najważniejsze momenty w trakcie trwania targów.

Zainteresowaniem zwiedzających cieszyła się też wystawa trofeów łowieckich, którą również zorganizował Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Poznaniu.

ORYGINALNE ZAWODY

Dla tych, którzy z kolei nie stronią od intensywnego wysiłku fizycznego lub przynajmniej lubią popatrzeć, jak inni się wysilają, zorganizowano konkurs w budowie ambon myśliwskich. Sponsorami zmagań były firmy Fiskars i Hitachi Power Tools Polska, a o samych zawodach warto przeczytać więcej w tym wydaniu GŁ w artykule „Myśliwi budują…”.

NIE MA TARGÓW BEZ… MUZYKI

Oczywiście trudno wyobrazić sobie atmosferę targów łowieckich 51

dyne w swoim rodzaju spotkanie blisko 7000 pasjonatów myślistwa i wyjątkowa okazja do rozmów o roli łowiectwa i wspólne pielęgnowanie tradycji.

POZNAŃ ZAPRASZA ZA ROK!

Tegoroczne Targi Myślistwa i Strzelectwa KNIEJE to nie tylko dwa razy większa od ubiegłorocznej ekspozycja. To przede wszystkim je-

52

Organizatorzy zapraszają już za rok!

Kolejna edycja targów odbędzie się 17-19 lutego 2017 r. Do zaproszenia dołącza się też Gazeta Łowiecka.

Dziękujemy wszystkim Czytelni-

kom, którzy znaleźli czas, by mimo tak bogatego programu targów, odwiedzić stoisko GŁ i podzielić się z nami wrażeniami z lektury naszego magazynu. Darz Bór!

53

54

55

Modnie w…

łowisku

POKAZ MODY MYŚLIWSKIEJ

Na targach Knieje w Poznaniu Gazeta Łowiecka zorganizowała pokaz mody łowieckiej dwóch topowych marek: Fjäll Räven i Härkila.

Było co podziwiać, tym bardziej, że druga z firm zorganizowała w Poznaniu światową premierę niektórych swoich modeli.

Powiało wielkim światem!

TEKST I ZDJĘCIA: GAZETA ŁOWIECKA

U

branie myśliwskie zapewnia nam komfort polowania.

Wszyscy wiemy, jak ważne jest, by spełniało nasze wymagania i sprawdziło się w łowisku. Oglądając ubranie na wieszaku lub przymierzając je w sklepie przed zakupem, sprawdzamy, czy czujemy się w nim dobrze, czy nie szeleści ono przy poruszaniu się i przede wszystkim, czy pasuje. Cała reszta wychodzi na jaw w łowisku…

lekcje męską, ale także przeznaczoną dla polujących pań i to w szerokiej odsłonie.

FJÄLL RÄVEN – TRADYCJA I NOWOCZESNOŚĆ

Pokaz mody ubrań Fjäll Räven prowadził Mikołaj Henschke z firmy HBMM, który opowiadał m.in. o tradycji marki, jej zaangażowaniu w ekologię przy produkcji ubrań.

Nie pominął również funkcjonalności i nowoczesnych rozwiązań, które demonstrowali nasi modele i modelki. W prezentowanej kolekcji były ubrania typowo outdoorowe, jak i myśliwskie, parki, kurtki, spodnie na zimowe zasiadki oraz na wiosenny podchód. Jednym zdaniem, było co oglądać.

MORO TO PRZESZŁOŚĆ

Dlatego Gazeta Łowiecka razem z firmami Fjäll Räven i Härkila oraz Międzynarodowymi Targami Poznańskimi zorganizowała pokaz mody, tak abyśmy mogli zobaczyć, jak prezentowane w sklepach modele wyglądają z innego punktu widzenia.

Była to doskonała okazja, by obiektywnie ocenić np. dokąd faktycznie sięga kurtka, jak zachowują się spodnie, gdy kucamy, czy też jak w ogóle prezentuje się samo ubranie.

Nie ma co ukrywać – czasy wojskowego moro jako powszechnego stroju dla myśliwych minęły już bezpowrotnie. Teraz ważne jest również, jak prezentujemy się w łowisku.

Obie firmy nie zapomniały również o Dianach. Zarówno Härkila, jak i Fjäll Räven pokazały nie tylko ko-

HÄRKILA – POZNAŃSKIE PREMIERY

Dużym i bardzo pozytywnym zaskoczeniem była prezentacja modeli Härkila. Ta skandynawska marka przedstawiła w Poznaniu szereg nowych modeli, które reszta Europy mogła zobaczyć po raz pierwszy dopiero na ubiegłotygodniowych Targach IWA. Sześć modeli marki Härkila oraz sześć nieco tańszego Seelanda to również przekrój kolekcji na zimowe zasiadki, czy zbio58

59

60

61

62

rówki, z coraz bardziej modnymi w Polsce pomarańczowymi wstawkami, polepszającymi znacząco nasze bezpieczeństwo oraz cieńszych, ale również wyposażonych w membranę modeli na jesień i wiosnę.

Wszystkie propozycje Härkili pokazane w Poznaniu będą dostępne w polskich sklepach już od września. Część z nich będziemy osobiście testować w łowisku i dzielić się naszymi opiniami na łamach Gazety Łowieckiej.

ZAPRASZAMY DO WARSZAWY

Kolejny pokaz mody, również organizowany przez naszą Gazetę już na warszawskich Targach Hubertus Expo. Kto nie był w Poznaniu, niech żałuje, my gorąco zapraszamy do stolicy!

63

Myśliwi budują…

Tegoroczne Targi KNIEJE w Poznaniu obfitowały w wiele atrakcji. Jedną z nich był zorganizowany pod patronatem Gazety Łowieckiej i sponsorowany przez firmy Fiskars i Hitachi Power Tools Polska konkurs na budowę zwyżki do polowań metodą szwedzką TEKST I ZDJĘCIA: GAZETA ŁOWIECKA

65

W

arkot pił łańcuchowych i zapach świeżo korowanego drewna przyciągał odwiedzających Targi Knieje już z daleka. Na miejscu mogli zobaczyć… śmigające w sprawnych rękach młotki i działające na 100% mocy markowe elektronarzędzia oraz kibiców zagrzewających do jak najlepszej pracy uczestników konkursu na budowę zwyżki do polowań metodą szwedzką. O tej popularnej również w Polsce metodzie, zwanej także cichym pędzeniem, pisaliśmy m.in. w wydaniu 8/2015.

DRUŻYNY, DO BOJU!

W targową sobotę i niedzielę 13 i 14 lutego cztery drużyny walczyły o atrakcyjne nagrody ufundowane przez naszych sponsorów. W rywalizacji, będącej jednocześnie znakomitą zabawą, wzięły udział: • zespół Koła Łowieckiego Dzik 100 z miejscowości Mochy • zespół Skalniak ze Szczecina • zespół Szkółki Leśnej Czerlejewo • zespół Kół Łowieckich Ryś Poznań i Sokół Szczecin Drużyny miały trzy godziny, aby wykonać zwyżkę zgodnie z projektem, który został udostępniony razem z materiałami do budowy przez organizatorów. Nasi sponsorzy udo66

67

68

stępnili siekiery, młotki, pilarki zarówno łańcuchowe, jak i elektryczne oraz zakrętarki i wiertarki.

OSTRA RYWALIZACJA

Walka drużyn była naprawdę zacięta, a kreatywność i pomysłowość budowniczych zaskakiwała zarówno jurorów jak i liczną publiczność przypatrującą się tym zmaganiom.

Jurorzy mieli ciężką pracę, bowiem wyłonić zwycięzców wcale nie było łatwo. Wszystkie zespoły wiernie odwzorowały projekt, dodając od siebie parę usprawnień oraz elementy artystyczne w postaci wystruganej strzelby, numeru ambony lub wygodnej poręczy.

LAUREACI KONKURSU

W sobotę w konkursie zwyciężył zespół Koła Łowieckiego Dzik 100 z miejscowości Mochy, a w niedzielę zespół Szkółki Leśnej Czerlejewo.

Dekoracji zwycięzców na scenie dokonał dyrektor Targów Knieje i jednocześnie zapalony myśliwy Jakub Patelka. Nagrody od sponsorów, czyli firm Fiskars i Hitachi Power Tools Polska w postaci siekier oraz wiertarek na pewno przydadzą się laureatom i ich kolegom w codziennej pracy w kole łowieckim.

Zwycięzcom gratulujemy!

69

Finał konkursu Miss/Mister Psów Myśliwskich 2016 Podczas Targów Łowieckich KNIEJE w Poznaniu rozstrzygnięto IV edycję konkursu Miss/Mister Psów Myśliwskich.

Zapraszamy na podsumowanie!

TEKST: PIOTR GAWIN

WWW.PORADNIKLOWIECKI.PL

ZDJĘCIA: PIOTR GAWIN, TARGI KNIEJE

W

tegorocznej edycji do konkursu zgłoszono ponad 70 psów reprezentujących 31 ras myśliwskich: • • • • • • • • • • • • •

• • • •

beagle bear buster bloodhound cocker spaniel angielski curly coated retriever flat coated retriever foksterier gończy Hamiltona gończy polski gończy słowacki – kopov jamnik krótkowłosy standard jamnik szorstkowłosy jamnik szorstkowłosy miniaturowy

• • • • • • • • • • • • • •

72

jamnik krótkowłosy miniaturowy labrador retriever łajka zachodniosyberyjska mały munsterlander ogar polski posokowiec bawarski posokowiec hanowerski seter irlandzki seter szkocki – gordon spaniel bretoński springer spaniel angielski terier niemiecki – jagdterier wachtelhund wyżeł czeski – fousek wyżeł niemiecki krótkowłosy wyżeł niemiecki szorstkowłosy wyżeł weimarski wyżeł węgierski

Przedstawicielką firmy Rutek24 była Alicja Antkowiak.

Firmę Canidae reprezentowała Agnieszka Duda.

Firmę Steadify reprezentowała Agnieszka Lewczuk.

Sokolnictwo Ptasior reprezentowała Joanna Szymczak

Do finału, który odbył się podczas Targów Łowieckich KNIEJE w Poznaniu w dniu 13 lutego zakwalifikowało się 30 psów wybranych przez komisję konkursową złożoną z przedstawicieli patronów wydarzenia i sponsorów.

KOMISJA KONKURSOWA

Firmę Regatta i program Rusz się! reprezentował Mariusz Zdzieszyński, który został przewodniczącym komisji.

Macieja Pieniążka – wydawcę Gazety Łowieckiej, patrona medialnego wydarzenia, reprezentował Adam Piosik.

KRYTERIA OCENY W KONKURSIE FINAŁOWYM

Po wstępnej prezentacji członków komisji konkursowej i przedstawieniu zasad finału poszczególni uczestnicy zaprezentowali własne psy przed publicznością. W tym czasie komisja konkursowa oceniała 73

74

I miejsce – labrador Samanta – właściciel Bartosz Strojk – 800 zł

prezentację i psy według następujących kategorii: 1. Wygląd psa 2. Zachowanie 3. Wzajemny stosunek właściciela i psa 4. Prezentacja psa przez właściciela

II miejsce – bear buster Alma – właścicielka Anna Śleboda – 500 zł

W każdej z powyższych kategorii komisja przyznawała od 1 do 3 punktów. Suma punktów dawała końcową notę i decydowała o miejscu na podium.

TRUDNY WYBÓR

W ten sposób wyłoniono zwycięzców, a dwa psy otrzymaly wyróżnienia. Trzeba dodać, że wybór nie był łatwy. Komisja konkursowa, która przez około 10 minut konsultowała ze sobą wyniki, ogłosiła, że dwa psy zajęły równorzędnie 2 i 3 miejsce.

W takiej sytuacji konieczna okazała się dogrywka, która rozstrzygnęła ostateczne lokaty.

III miejsce – łajka zachodniosyberyjska Etna – właścicielka Justyna Górecka – 300 zł

NAGRODY GŁÓWNE

Właściciele nagrodzonych i wyróżnionych psów otrzymali vouchery na zakupy w sklepach Regatta w wysokości: 75

Teresa Latawiec – producent porcelany z motywami łowieckimi, jeden z wystawców na Targach KNIEJE. Wydawnictwa łowieckie przekazał także Klub Miłośników Języka i Literatury Łowieckiej: www.jezyk-lowiecki-klub.pl – zachęcamy do odwiedzania strony i wstępowania do Klubu.

Dzięki wsparciu głównego sponsora firmy – Regatta i programowi Rusz się! oraz wszystkich pozostałych sponsorów udało się zgromadzić i wręczyć uczestnikom wspaniałe nagrody. Wszystkie psy biorące udział w finale otrzymały upominki/nagrody pocieszenia przygotowane przez firmę Rutek24.pl oraz firmę Canidae.

Bardzo miłym gestem było niezgłoszenie do konkursu ubiegłorocznego zwycięzcy, wyżła Atosa, którego właściciele Joanna i Marcin Szymczakowie – sokolnictwo Ptasior – sami ufundowali w tym roku niespodzianki dla finalistów.

WYRÓŻNIENIA

Równorzędne wyróżnienia, nagrodzone przez firmę Regatta voucherami w wysokości 200 zł, otrzymały psy: • gończy polski KLAMRA El-Halem – właściciel Rafał Pluto-Prondziński.

• jamnik szorstkowłosy miniaturowy Frytka – właścicielka Oliwia Szostak.

Na tym nie skończyło się nagradzanie, ponieważ każdy ze sponsorów miał prawo przyznać własne wyróżnienie dla wybranego przez siebie psa. Tak też się stało i wyróżnienia oraz drobne upominki otrzymały: • wyżeł weimarski Olivia Silver Friend – właścicielka Katarzyna Hadyńska – od Poradnika Łowieckiego.

• bloodhund blue Princess Carisma Royal – właściciel Łukasz Opioła – od firmy Chart biżuteria łowiecka.

• gończe polskie Irga z Beskidzkiego Matecznika oraz Ruta Sosnowy zagajnik – właściciel Dariusz Kowalski – od firmy Chart biżuteria łowiecka • seter szkocki Jolie – właściciel Boris Jacobi – od firmy Rutek24.pl Upominki dla uczestników konkursu ufundowała również firma FHU

PODZIĘKOWANIA

Dziękujemy patronym, sponsorom i osobom wspierającym konkurs za pomoc w przygotowaniu i jego przeprowadzeniu.

Szczególne podziękowanie należy się Dyrekcji Targów Łowieckich KNIEJE, honorowego patro76

z tego wydarzenia. Więcej fotorelacji znaleźć można w internecie.

Konkurs, którego głównym celem jest promocja psów myśliwskich, z powodzeniem spełnia swoją rolę. Świadczą o tym liczne maile i podziękowania kierowane do Poradnika Łowieckiego. Oczywiscie jak zawsze są pojedynczy malkontenci, ale tych nie brakuje nigdzie...

na konkursu. Dzięki jej pomocy mamy możliwość prezentacji psów podczas tak wielkiej i prestiżowej imprezy. Zresztą Dyrekcja Targów KNIEJE wspiera nie tylko ten konkurs, ale wiele innych ciekawych inicjatyw związanych z łowiectwem, o czym mogliśmy przekonać się w tym roku.

Dziękujemy również szczególnie mocno naszym przyjaciołom z zespołu Babrzysko pod kierownictwem Krzysztofa Kadleca, który uświetnił sygnałami myśliwskimi uroczystość ogłoszenia zwycięzców i wręczania nagród.

PRZYJAZNA FORMUŁA

Już dzisiaj można powiedzieć, że otwarta formuła konkursu sprawdziła się. Formuła, która łamie schematy, ale chyba właśnie dzięki temu zyskuje spore grono zwolenników.

Nigdzie indziej w jednym miejscu nie można zobaczyć tak wielu psów myśliwskich. Jest to doskonała forma edukacji dla najmłodszych oraz możliwość porozmawiania z właścicielami i hodowcami. Na większości podobnych imprez kynologicznych prezentowane są tylko wybrane grupy lub poszczególne rasy. Konkurs Miss/Mister jest otwarty na wszystkie psy myśliwskie, gdzie w jednym miejscu i w jednym czasie możemy zobaczyć i dowiedzieć się tak dużo o psach, które od zawsze towarzyszą nam podczas łowów.

KONKURS ZAKOŃCZONY SUKCESEM

Tegoroczny konkurs to IV edycja, ale druga z prezentacją psów na żywo.

Ubiegłoroczna prezentacja psów myśliwskich cieszyła się ogromnym zainteresowaniem, dlatego też w tym roku powiększona została powierzchnia sceny i jak się okazało, było to trafne posunięcie, ponieważ zainteresowanie publiczności było ogromne. W trakcie trwania konkursu wokół sceny zgromadziło się tyle osób, że niektórym trudno było dostać się w pobliże wybiegu. Prezentujemy kilka zdjęć

Strona konkursowa: 77

KORZYŚCI Z NOWOCZESNOŚCI

Czy łowiectwo rzeczywiście kłóci się z nowoczesnością, jak to lubią podkreślać ostatnio liczni krytycy? O tym, że współcześni myśliwi nie zatrzymali się w czasie, przekonaliśmy się niedawno na Targach KNIEJE w Poznaniu, przysłuchując się rozmowie naszych kolegów po fachu z portalu „Łowiecki” z myśliwymi należącymi do pewnego Koła TEKST I ZDJĘCIA: MAREK REWERS

C

hoć poniższa rozmowa przebiegała w swobodnej atmosferze, obie strony były świetnie przygotowane do niej merytorycznie. A oto jej zapis…

nienie rzeczywistej liczby strzelonej zwierzyny było drogą przez mękę.

Co roku musiałem siedzieć kilka dni, żeby znaleźć powody istniejących różnic, bo trzeba było odnaleźć każdą strzeloną sztukę, w każdym z tych dokumentów, co przy kilkuset strzelonych na trzech obwodach nie było łatwe. Powodem niezgodności były najczęściej braki wpisów w książce ewidencji i niewpisanie strzelonej zwierzyny do odstrzału, ale również niezafakturowanie czegoś przez skarbnika lub mój błędny wpis w rejestrze wykonania. Podobny czas poświęcony na przygotowaniu planu rocznego był nie do zaakceptowania.

W tej sytuacji Zarząd postanowił zainteresować się oprogramowaniem „eKEPI Gospodarka Koła” oferowanym przez redakcję portalu www.lowiecki.pl. Poprosiliśmy redakcję o wersję demo i kontakty do Kół, korzystających już z tego oprogramowania, a po sprawdzeniu wszystkiego zakupiliśmy licencję i wdrożyliśmy w ciągu kilku dni moduły łowczego i skarbnika.

Redakcja portalu „Łowiecki”: Wiemy od kilku myśliwych, że Wasze Koło zarządzane jest nowocześnie w oparciu o współczesne techniki komunikacyjne, a wprowadzone zmiany mają poparcie wszystkich członków. Co takiego wprowadziliście w swoim Kole? Łowczy: W Zarządzie Koła pełnię różne funkcje już od kilku kadencji, najdłużej jestem Łowczym. Ręczne wystawianie upoważnień, prowadzenie ich rejestru i rejestru strzelonej zwierzyny zajmowało mi wiele czasu, ale prawdziwe schody zaczynały się pod koniec roku, kiedy trzeba było jednoznacznie określić, ile sztuk każdej zwierzyny odstrzelono w ciągu roku i przygotować plan łowiecki na przyszły rok. Liczba strzelonej zwierzyny powinny być identyczna nie tylko w rejestrze wykonania i na odwrotach zwróconych odstrzałów, ale również w książce ewidencji polowań oraz na fakturach wystawianych przez skarbnika w ciągu roku.

Powinny, ale nigdy nie były i uzgod-

Andrzej: Dla nas szeregowych członków zmiana sposobu prowadzenia dokumentacji Koła była na początku mało widoczna. Jedyna 80

różnica to forma upoważnień do polowania indywidualnego, potocznie zwanych odstrzałami, które od nowego sezonu były drukowane, a nie ręcznie wypisywane na tradycyjnym zielonym druczku.

kiego przygotowywałem 45 minut, a nie kilka dni jak dotychczas.

Tadeusz: O tym, że program pomaga również nam, szeregowym członkom Koła, szczególnie tym terenowym, przekonałem się na własnej skórze, kiedy na jednym z obwodów odstrzeliłem dziki, jakie miałem wpisane do upoważnienia.

Łowczy: Dla członków Koła zmiana była nieznaczna, ale dla mnie kolosalna. Pierwsze upoważnienia na odstrzał dzików w okresie od 1 kwietnia do 10 maja dla wszystkich członków Koła i na wszystkie obwody wystawiałem nie dłużej niż 10 minut. Potem tylko oczekiwanie na wydruk i można było upoważnienia stemplować i podpisywać, a następnie rozdać członkom podczas prac gospodarczych w ostatnią sobotę marca.

Poznając program i jego instrukcję, zorientowałem się, że można do niego dołączyć skan pieczątki Koła i mojej imiennej z faksymile podpisu, żeby już nie stemplować i nie podpisywać upoważnień. Kiedy więc przyszło wystawić kolejnych ok. 150 upoważnień na rogacze i dziki, siedziałem nad tym kilka minut, a potem wyjąłem wszystkie z drukarki już podpisane i podczas sprawozdawczego WZ rozdałem kolegom.

A przed nowym sezonem sprawozdanie z wykonania planu łowiec81

Z zasady wszyscy członkowie Koła otrzymują u nas tę samą liczbę sztuk danej zwierzyny na każdy z obwodów, ale ponieważ mieszkam w obwodzie, to w pierwszej kolejności wykonuję dziki z upoważnienia na ten obwód. Strzeliłem ostatniego dzika, Łowczy daleko w mieście, księżyc świeci i ciągnie do lasu. Więc telefon do Łowczego, a ten mówi, żebym zajrzał do poczty e-mail, bo nowe upoważnienie już do mnie wysyła. Włączam komputer, otwieram pocztę, a tam e-mail z linkiem na serwer, pod którym jest moje upoważnienie do ściągnięcia. Ściągam, drukuję i już się ubieram na polowanie, bo „łysy” zagląda do okna.

wałem koledze Piotrowi Gawlickiemu, szefowi „Łowieckiego”, żeby wprowadził do programu taką funkcję. Dostałem zapewnienie, że program zostanie uzupełniony wg mojej sugestii i po kilku dniach mogłem już wystawiać upoważnienia szybciej i łatwiej. Jednym kliknięciem odznaczam wszystkich członków Koła, klikam na wybraną zwierzynę, wprowadzam jej liczbę na każde upoważnienie, byki z podziałem na klasy, łanie i cielęta, a program selekcjonerom drukuje wszystko z bykami, a pozostałym jedynie łanie i cielęta. Czas zaoszczędzony na przygotowaniu dokumentacji łowczego mogę teraz przeznaczyć na wyjazdy do lasu.

Łowczy: Upoważnienie daje się ściągnąć z serwera tylko raz, więc nie ma obawy o wielokrotne ściąganie i drukowanie, gdyby ktoś działał nieuczciwie. Kiedy wystawiałem upoważnienia na rogacze i dziki, musiałem to robić dwukrotnie. Oddzielnie zaznaczałem selekcjonerów i należne im na upoważnieniach rogacze, a oddzielnie myśliwych bez uprawnień selekcjonera, którym mogłem wpisać tylko dziki. Kiedy zbliżał się sezon na jelenie, pomyślałem sobie, że przecież to samo może za mnie zrobić program i zapropono-

Skarbnik: Mnie też radykalnie skrócił się czas pracy i na przykład mogę szybciej wystawiać faktury na przedsiębiorstwa skupu i za tusze na użytek własny, co przyspieszyło wpływ pieniędzy do Koła.

Jak tylko łowczy wpisał do rejestru strzeloną zwierzynę, ja mogłem ją natychmiast fakturować i wysyłać zwykłą pocztą lub mailem. Niejednego z kolegów w Kole Zarząd zadziwił, bo kiedy ktoś strzelił dzika na zbiorówce w sobotę i powiesił w komórce do ostygnięcia, to wie82

czorem miał fakturę na mailu lub mu listonosz rano w poniedziałek przynosił list z fakturą, choć dzik jeszcze wisiał nieoskórowany.

Inny przykład: nasze Koło jest płatnikiem VAT i kiedy zdecydowaliśmy, żeby faktury tworzone przeze mnie generowały paragon fiskalny bez konieczności powtórnego wprowadzania sprzedaży do kasy fiskalnej, zwróciliśmy się z tym do redakcji „Łowiecki”. Funkcję taką dopisa-

no do programu, a suma sprzedaży z kasy fiskalnej była w końcu zgodna z wystawianymi przeze mnie fakturami. Wcześniej powstawały różnice wynikające z zaokrągleń, gdyż faktury VAT wystawiam na podstawie cen netto, a kasa fiskalna operuje cenami brutto. Zresztą cały czas redakcja portalu „Łowiecki” była otwarta na zgłaszane do niej przez Koła pomysły zwiększające funkcjonalność oprogramowania i co jakiś 83

czas otrzymywaliśmy informacje, że taka i taka nowa funkcja jest już dopisana do programu.

wały. Ewidencję wprowadziliśmy uchwałą Zarządu od początku nowego sezonu, choć niejednogłośnie.

Zachowując ostrożność, nakazaliśmy wpisywać się przez cały kwiecień równolegle i do ewidencji elektronicznej, i do książki papierowej.

I tu spotkało nas zaskoczenie.

Andrzej: Prawdziwą rewolucję przeżyliśmy za to rok później, kiedy Zarząd zdecydował się wprowadzić elektroniczną ewidencję polowań indywidualnych w miejsce książki papierowej.

Tadeusz: Cha, cha, cha. Na zaplanowanych pracach gospodarczych podczas jednego z weekendów na początku kwietnia spotkała się znacząca grupa członków Koła. Zarząd pyta o wrażenia z korzystania z nowej formy wpisywania się na polowanie, a tu ze strony członków pretensje: po co utrzymywać książkę papierową i niepotrzebnie do niej jeździć, jeżeli wpisywanie się do tej elektronicznej jest łatwe i wygodne. Ja sam gardłowałem, bo choć mieszkam od książki 5 km, to, żeby zapolować za płotem, muszę przejechać 10 km, a jak coś strzelę, to drugie 10 km, żeby wpisać pozyskanie.

Łowczy: Wszyscy w Zarządzie mieliśmy obawy, że wysoki średni wiek członków może stworzyć problemy, że użycie komputerów, smartfonów, internetu etc. może spotkać się oporem starszych członków Koła.

Wprawdzie oferowana przez redakcję „Łowieckiego” elektroniczna ewidencja polowań indywidualnych zapewniała możliwość zgłaszania się przez infolinię z telefonów stacjonarnych i komórkowych oraz przez SMS i wcale nie trzeba było mieć komputera, żeby się na polowanie zapisać, ale obawy pozosta-

84

Łowczy: No i wtedy jako Zarząd zdecydowaliśmy, że skracamy okres równoległych dwóch wpisów do 2 tygodni.

Tadeusz: I bardzo mądrze. Teraz, jak chcę wyjść na pole w nocy na dziki, sprawdzam kto poluje i gdzie, czy rejon pod moim domem jest wolny i w minutę mogę być wpisany, żeby wyjść zapolować. A jak coś strzelę, to wpisuję pozyskanie przez telefon, nawet jeszcze z ambony i spokojnie mogę się zabrać za patroszenie i zwiezienie sztuki z pola. Nie jeżdżę do książki 10–20 km przy każdym polowaniu i oszczędzam około 60 zł w miesiącu na samym paliwie, nie licząc amortyzacji samochodu i własnej wygody.

Andrzej: Mnie za to najbardziej odpowiada fakt, że przed wyruszeniem do lasu wiem, że moje ulubione ambony są wolne i tam się wpisuję, a potem mogę przemieszczać się z rejonu na inny wolny rejon w obwodzie, przepisując się poprzez wysłanie SMS o treści np. W nr rej., co skutkuje wypisaniem się z dotychczas zajmowanego rejonu i wpisanie na podany właśnie rejon. A jak kończę polować, to po prostu wysyłam SMS z literą W i mogę się kłaść spać.

Ważne, że każda czynność dokonana przeze mnie w ewidencji, a więc wpis, wypis, strzały, czy strzelona zwierzyna są potwierdzane wiadomością SMS na mój telefon komórkowy, więc mam pewność, że moje wpisy, czy to przez infolinię, SMS, czy smartfon na pewno dotarły i zapisały się w ewidencji.

85

Łowczy: Jak już wymieniacie, co Wam dała ewidencja elektroniczna, to ja powiem, że największą korzyścią dla mnie są dwie rzeczy.

Po pierwsze: każda wpisana do ewidencji sztuka strzelonej zwierzyny od razu zapisuje się w rejestrze wykonania, a osoba odpowiedzialna w naszym Kole za ważenie tusz na użytek własny wpisuje wagę do programu i skarbnik może od razu tusze fakturować.

Po drugie: ewidencja chroni Koło przed przekroczeniem planu, a myśliwego przed polowaniem bez ważnego upoważnienia, bo, z jednej strony informuje wszystkich członków Koła przez SMS, że ostatnia sztuka z planu danej zwierzyny została odstrzelona, a z drugiej strony bez ważnego upoważnienia nie można się wpisać do ewidencji na polowanie.

Poza tym, Zarząd może tak ustawić parametry programu, że jeżeli w upoważnieniu jest zwierzyna, dla której plan został wykonany, to zapisujący się na polowanie i mający tę zwierzynę na upoważnieniu otrzymuje SMS z ostrzeżeniem, że na dany gatunek zwierzyny plan wykonano. Więcej, poza sezonem otrzymuje też ostrzeżenie, że pomimo posiadania upoważnienia na daną zwierzynę, nie może na

nią polować. Warto przy tym zauważyć, że Koło samo ustawia program w oparciu o szereg parametrów, które pozwalają na elastyczne i zgodne z potrzebami Koła działanie różnych funkcji programu.

Skarbnik: Dla mnie jest ważne, że z ewidencją polowań indywidualnych można się również łączyć przez aplikację na smartfony z systemem Android (75% wszystkich produkowanych telefonów), a aplikacja, oprócz pełnej obsługi wpisów do ewidencji polowań indywidualnych, daje każdemu członkowi Koła dostęp do informacji o ważności jego upoważnień, dotychczasowym pozyskaniu, bieżących zobowiązaniach i saldzie finansowym w Kole, liczbie godzin przepracowanych na rzecz Koła oraz daje wgląd w wykonanie planu w poszczególnych obwodach i w obowiązujący plan polowań zbiorowych. To wymaga tylko jednego dotknięcia palcem ekranu telefonu. W ten sposób członek Koła ma na bieżąco wszystkie informacje, które go dotyczą. A jak trzeba członkom wysłać komunikat np. o zwołaniu WZ, czy faktury za tusze, to Zarząd wysyła to z programu na e-mail i jako wiadomość SMS. 86

Można całkowicie rezygnować z wysyłania pism. Czysta oszczędność na znaczkach pocztowych, czasie na kopertowanie i bieganiu na pocztę.

tronicznej ewidencji polowań indywidualnych, są nie do przecenienia.

A najciekawsze, że taką samą ocenę wyrażają również ci mniej nowocześni technologicznie. Nawet jak nie chcą się przyzwyczaić do kontaktowania się z ewidencją za pomocą swojego telefonu komórkowego czy komputera, to zawsze znajdą wnuczka lub kolegę z Koła, których poproszą o wpis lub sprawdzenie, kto i gdzie poluje.

Andrzej: Nie umiem powiedzieć, co na wprowadzeniu programu do zarządzania Kołem zyskał Zarząd, ale mogę powiedzieć, że korzyści, jakie dało szeregowym członkom Koła wprowadzenie elek87

Łowczy: Ja zresztą od początku ogłaszałem, że każdy kto ma problem z wpisem do ewidencji, może dzwonić do mnie w dzień i w nocy, żebym dokonał wpisu za niego.

O dziwo, telefonów takich nie mam w ogóle. Dlatego zachęcam inne Koła, żeby zapoznały się z oprogramowaniem „eKEPI Gospodarka Koła” na stronie http://www. lowiecki.pl/eKEPI/, a szczególnie z ewidencją polowań indywidualnych, która daje szczególne korzyści szeregowym członkom Koła. Mogę zagwarantować, że po zapoznaniu się z jej możliwościami, członkowie Koła powrotu do książki papierowej

nigdy nie zaakceptują, chociaż taka może powstawać, gdyż program umożliwia równolegle drukowanie ewidencji, co tworzy dokumentację papierową wszystkich wpisów.

Dlatego polecam innym Kołom skorzystanie z elektronicznej ewidencji polowań oraz z pozostałych modułów tego oprogramowania i podpowiadam kontakt z redakcją: telefon 58 340 9398 lub e-mail: redakcja@lowiecki.pl Redakcja: Dziękujemy za te informacje i mamy nadzieję, że coraz więcej Kół będzie szło w Wasze ślady.

Odwiedź stronę:

88

89

felieton SŁAWOMIR PAWLIKOWSKI

Empat ia

Z pewnością znacie to słowo.

Ostatnio bowiem „empatii” najczęściej używają przeciwnicy łowiectwa w czasie wszelkiego rodzaju medialnych ataków na myśliwych.

Czy słusznie? Odpowiedzcie sobie sami…

O

TEKST I ZDJĘCIA: SŁAWOMIR PAWLIKOWSKI

d pewnego czasu z pełnym zaciekawieniem przyglądam się poczynaniom naszych przeciwników i dochodzę do wniosku, że słowo, którego tak lubią nadużywać, w żaden sposób nie pasuje do tego, co sami robią względem nas – myśliwych. Jako myśliwy, a przede wszystkim jako właściciel biura polowań odczułem

wiele razy na własnej skórze, jak to „empatyczne”, pseudoekologiczne towarzystwo potrafi być miłe.

O CO CHODZI Z TĄ EMPATIĄ?

Na początku moich rozważań powrócę do sensu samego znaczenia słowa empatia. Pochodzi ono z języka greckiego. „Empátheia” znaczy „cierpienie”. Jednak pa-

Niestety, „zielone” towarzystwo zapomniało najwyraźniej o kolejności przyjętej tysiące lat temu, że to człowiek jest tą istotą, która ma pilnować porządku na ziemi. Nasi „zieloni” oponenci próbują antropomorfizować zwierzynę łowną, a nam myśliwym zarzucają brak empatii. Czy nie jest to swego rodzaju schizofrenia?

trząc na definicję tego słowa, która określa empatię jako „zdolność odczuwania stanów psychicznych innych osób, umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia, spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość”, zastanawiam się o co chodzi „zielonym”?

CZŁOWIEK ALBO ZWIERZYNA

Zacznę od pewnej analizy. Co jest ważniejsze? Człowiek czy zwierzyna? Otóż dla mnie jako chrześcijanina na pewno najważniejszy jest człowiek. Człowiek jako istota nadrzędna. Jak wiadomo „zieloni” bywają gorsi nawet od „czerwonych”, więc dla nich człowiek ważny nie jest. Dla nich najważniejsza jest ich ideologia i stawianie wszystkiego w odwrotnej kolejności. Ja w moich rozważaniach cofnę się do jednej z najmądrzejszych i najstarszych ksiąg, Biblii. Co w niej jest napisane? Oto fragment, który mi osobiście wyjaśnia wszystko – „Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi”.

GDZIE LEŻY GRANICA?

Ja, czytając komentarze pod fotografiami z polowań, które organizuję czy odbierając maile, dowiadywałem się od tych empatycznych ludzi, że jestem „mordercą”, „zwyrodnialcem”, nie będę tutaj już cytował innych „pikantnych” epitetów. Jedna pani napisała mi, że na pewno mam małego „ptaszka”. Według jej ideologii, każdy facet polujący podobno tak ma… Nie wiem, czym podpierała swoją ideologię, może życiowym doświadczeniem? Jest jednak granica, na której kończą się głupie komentarze, a zaczyna się sprawa dużo poważniejsza. Mówię tutaj o wyraźnej agresji ze strony tej niedouczonej i niemającej zielonego pojęcia o gospodarce łowieckiej grupy ludzi, uważających się za tych, którzy mają patent na ratowanie świata przed nami – myśliwymi. Z jednej strony kochający wszystkie zwierzątka, 91

a z drugiej strony siejący nienawiść do drugiego człowieka. Czy to jest właśnie empatia? Chyba w „zielonym” świecie „zielonej” hipokryzji? Kilka dni temu, przeglądając Facebooka, natknąłem się na wpis, w którym młoda kobieta używa w stosunku do myśliwego, który opublikował post na temat polowań, wyraźnych gróźb karalnych. Pisząc, że zastrzeli go jak zwierzynę za to, że on poluje. Czy to nie jest objaw agresji? Już pominę fakt, że stwierdzenie takie wyczerpuje znamiona przestępstwa z art. 190 § 1 Kodeksu Karnego, czyli tak zwanej groźby karalnej.

z zamierzenia miał być pozytywny dla myśliwych. Opisywał on planowaną akcję redukcji lisów. Tytuł artykułu brzmiał „Chcą zabijać lisy w Korzennej”. Czy nie można było tego inaczej ująć? Chodziło w końcu o bardzo pozytywne działania w terenie, który od kilku lat nęka epidemia wścieklizny, a głównymi jej sprawcami są lisy. Moim zdaniem to celowe działanie jakiegoś nawiedzonego pismaka, któremu ktoś w redakcji kazał napisać o tym artykuł, a on najwyraźniej nie lubi myśliwych.

Tego typu przykładów można przytaczać pewnie setki w skali kraju.

WPŁYW MEDIÓW

Co w takich sytuacjach mamy robić my, myśliwi ? Czy nie warto po prostu zainwestować pewną pulę pieniędzy w naszym szanownym Związku i powołać sztab, który z jednej strony będzie działał na rzecz polepszenia naszego PR-u, a z drugiej walczył w mediach z tym „empatycznym” towarzystwem?

Ja w czasie rozmów z różnymi przeciwnikami łowiectwa pytam często, gdzie mieszkają. Ponieważ większość tych ludzi pochodzi z dużych aglomeracji miejskich, daję taki przykład. Skoro mamy przestać polować, to musimy zrobić zwierzy-

CO MAMY ROBIĆ?

Niestety, ale takiemu stanowi rzeczy winne są m.in. media. Podam konkretny przykład. Facebook zawiesza profile użytkownikom, którzy w krytyczny sposób wypowiadają się na temat polityki imigracyjnej w Unii Europejskiej, natomiast za normę i nic złego uważa kierowanie gróźb pozbawienia życia drugiego człowieka. Czasem wydaje mi się też, że nawet w teoretycznie sprzyjającym myśliwym mediach pracują jacyś tajni „zieloni” agenci. Kilka dni temu zobaczyłem kuriozalny tytuł w lokalnej gazecie, w artykule, który 92

Nową Hutę w Krakowie czy inne osiedla w dużych miastach. Przecież trzeba zwierzynie zrobić miejsce, bo gdzie ona się pomieści? Wszystkich „zielonych” natomiast, powołując się na… empatię, poprosimy wtedy o przeprowadzkę do lasów.

Darz Bór!

nie miejsce w naszym świecie. Wyburzmy więc największe osiedla na obrzeżach miast, bo przecież stoją one zapewne na korytarzach migracyjnych zwierząt, które istniały tam pewnie od setek a może nawet od tysięcy lat. Może zrównajmy z ziemią Ursynów w Warszawie lub

93

Targi jak marzenie Tegoroczne Targi IWA w Norymberdze to 1455 wystawców z całego świata, prezentujących produkty dla myśliwych, służb ochrony, pasjonatów outdooru i survivalu.

Nas z oczywistego powodu interesuje głównie łowiectwo TEKST I ZDJĘCIA: GAZETA ŁOWIECKA

T

argi IWA już po raz 43. otworzyły swoje podwoje dla dużej rzeszy biznesowych klientów z branży łowieckiej. Na 95 tys. m3 obecnych było o 5% więcej wystawców niż rok temu. Przez 4 dni targów, od 3 do 6 marca, przez hale przewinęło się ponad 45 tys. zwiedzających. Biorąc pod uwagę, że byli to tylko i wyłącznie klienci branżowi, jest to olbrzymia i imponująca liczba gości.

BROŃ Z NAJWYŻSZEJ PÓŁKI

W tym roku, inaczej niż w latach ubiegłych, rynek broni i optyki koncentrował się w pawilonie 3A. Piękne i duże stoiska takich firm jak: Blaser, Sauer, Sig Sauer, Zeiss, Schmidt-Bender, Leica, Meopta, Mauser prezentowały nie tylko nowości, ale także dobrze znane z poprzednich lat modele. Chyba najbardziej promowanym na targach nowym produktem, którego wizerunek był widoczny na setkach rozdawanych wózków na ulotki była nowa śrutówka Blasera F16 – oferowana w dwóch wersjach – F16 Game dla myśliwych, i F16 Sporting dla miłośników sportu. Oba modele w kalibrze 12/76 różnią się między innymi długością luf. Wersja Game ma lufy o długości 71 cm lub 76 cm, natomiast Spor96

97

ting 76 cm i 81 cm. Tym, co od razu rzuca się w oczy, gdy bierzemy broń do ręki, jest smukłość i zaokrąglone kształty, bardzo niska baskila oraz jej lekkość. Kolejna nowość, którą widać na stoisku obok, to sztucer Sauer 100, oferowany w osadzie bukowej lub polimerowej. Zamek 3-ryglowy, wytrzymały, wykonany z tworzywa sztucznego magazynek na 5 naboi oraz komora zapożyczona z modelu 101. Spust jest regulowany zewnętrznie od 1,2 do 2,0 kg.

Sauer 100 na pewno sporo namiesza na naszym rynku broni myśliwskiej.

Oba te modele opiszemy szerzej w kolejnym wydaniu naszej Gazety, a nasi czytelnicy będą je mogli obejrzeć na stoisku M.K. Szuster na Targach Hubertus w Warszawie.

NOWOŚCI W OPTYCE

Nasze pierwsze spotkanie na Targach IWA to hala 4A i stoisko firmy Swarovski Optik, gdzie niezwykle gościnnie przyjął nas Marcin Ogórek. Obejrzeliśmy nowość, która pojawi się w naszych sklepach już w czerwcu, czyli linię lunet Z8i.

Pierwszy model to przeznaczona typowo do pędzeń luneta 1-8x24, ale Z8i będzie występować również ze średnicą obiektywu 42,50 i 56 mm.

Wszystkie modele poza 24 mm po98

99

siadają korektę paralaksy. W lunecie zastosowano również nowy system podświetlania krzyża. Więcej o tej serii lunet napiszemy w kolejnych wydaniach Gazety Łowieckiej.

MODA MYŚLIWSKA

Hala 4 to królestwo ubrań. Kilometry wystaw z wieszakami, na których mogliśmy zobaczyć letnie i zimowe kolekcje wszystkich największych producentów europejskich. Obejrzeliśmy pokaz mody na stoisku firmy Seeland i jednogłośnie stwierdziliśmy że nasz, zorganizowany na targach Knieje w Poznaniu, z którego filmową relację możecie zobaczyć w tym wydaniu, był o wiele bardziej interesujący. Większość firm, takich jak wspomniany Seeland, JahtiJakt, Fjäll Räven, Deerhunter, Pinewood czy Percusion jest obecna w naszych sklepach. Z ciekawością oglądaliśmy propozycje takich producentów jak Alaska, Sasta czy Aclima, które są niespotykane na naszym rynku.

Ciekawą ofertę zaprezentowała firma Holik, oferująca galanterię skórzaną, oczywiście dla myśliwych.

POLSKIE AKCENTY

Jak co roku na targach IWA nie zabrakło polskich firm. W prestiżowym pawilonie 4A swoją ofertę, 100

101

102

w tym nowości, oglądaliśmy na stoisku Delta Optical. W hali nr 7, na stoisku w przykuwającej uwagę, czarno-białej tonacji, FAM–Pionki prezentowało nowości w ofercie tj: Master Open, Master Competition, Dynamic Slug, a także całkowicie nowe pudełka oraz katalog. Nasza rozmowa z wiceprezesem FAM– –Pionki Kamilem Wiśniewskim była cały czas przerywana przez gości z Finlandii, Niemiec, kolebki strzelectwa śrutowego, czyli Anglii i Włoch a nawet przez parę strzelców ze Stanów Zjednoczonych. Widząc zainteresowanie produktami fabryki z Pionek, można z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że obietnice składane na łamach Gazety Łowieckiej nie są bez pokrycia.

Z kolei na spotkaniu z Jerzym Koneckim, nowym dyrektorem firmy Zweibruder Optoelectronics Gmbh, będącej dystrybutorem LED LENSERA na Polskę, dowiedzieliśmy się o planach związanych ze zmianą dystrybucji tej marki w naszym kraju. Firma zamierza bezpośrednio obsługiwać wybranych dystrybutorów na terenie naszego kraju.

Z NORYMBERGI DO WARSZAWY

Nas przede wszystkim cieszy fakt, że większość z prezentowanych nowości zobaczymy w Warszawie, gdzie już w najbliższych dniach ruszają targi Hubertus Expo organizowane przez Polski Związek Łowiecki. I jesteśmy pewni, że jest to również bardzo dobra wiadomość dla całej łowieckiej braci!

103

KOLEKCJONERSTWO MYŚLIWSKIE

Filatelistyka CZĘŚĆ II

W poprzednim numerze Gazety Łowieckiej (1/2016) przedstawiłem Wam ogólny zarys zbierania filatelistyki.

Dzisiaj zajmiemy się zbieractwem tematycznym znaczków pocztowych oraz ich pomocniczymi wydaniami walorów filatelistycznych TEKST I ZDJĘCIA: BOGUSŁAW BAUER

P

isząc „walory filatelistyczne” mam na myśli: stemple, koperty FDC, karty maximum czy całości pocztowe – przesyłkę z obiegu pocztowego, kopertę pocztową, list składany, kartę pocztową z naklejonym znaczkiem (-ami) i ostemplowaną stemplem zwykłym lub okolicznościowym.

PROPOZYCJE TEMATÓW

Dział tematyczny walorów filatelistycznych jest bardzo duży i nie sposób wymienić wszystkich, gdyż zależy to od zbierającego (czyli to, co Ciebie interesuje i czym się pasjonujesz). Oto niektóre tematy: • rasy psów myśliwskich – możemy zbierać wszystkie rasy myśliwskie

•

•

• • • • •

Walory można zbierać z całego świata lub zawęzić np. tylko do Europy lub Polski. Dla pobudzenia Waszej wyobraźni tematycznej przedstawię w tym i kolejnych dwóch edycjach Gazety Łowieckiej trzy cykle tematyczne: 1. Dawni patroni łowiectwa – Artemida, Diana, św. Eustachy; 2. Współcześni patroni łowiectwa; 3. Strzelectwo śrutowe.

Pierwsze dwa działy można zbierać jako jeden i zatytułować „Patroni łowiectwa”. Jak widzicie, interpretacja jest tylko uzależniona od Was. Kolejny ważny aspekt, nad którym trzeba się zastanowić, jeśli już wybraliście tematykę zbierania, to ułożenie planu, co zbieraliście do tematu?

Przykład mojego planu: Diana – posągi, świątynie, witraże, freski, malarstwo, loga firm itp.

np. seter, wyżeł, posokowiec czy gończy polski lub zawęzić swoje zainteresowanie do jednego gatunku psa, tak jak ja to zrobiłem, gdyż do mojego zbioru „Patroni łowiectwa” włączyłem Bloodhunda – psa św. Huberta; zwierzęta np. jeleń europejski, dzik czy słonka; rysunki naskalne, ale z motywem łowieckim; metody polowań; sokolnictwo; patroni łowiectwa; strzelectwo śrutowe lub myśliwskie; trofealistyka itp.

DAWNI PATRONI ŁOWIECTWA ARTEMIDA I DIANA

Pierwsza to mityczna bogini grecka, a druga – bogini rzymska (łac. Diana, gr. Artemis). Obie te postacie połączyłem razem, gdyż obydwie były boginiami lasów i zwierząt, a tym samym i myśliwych. Różnią się tylko tym, iż jedna była obecna w wierzeniach greckich, a druga rzymskich. W moim zbiorze oddzieliłem je, ukazując 106

z Akteonem i Kalisto”, który winien nosić podpis „Artemida z Akteonem i Kalisto”. Obrazy jakie oglądałem, są podpisywane Diana, dlatego już nie rozgraniczałem dalej, tylko całość nazwałem Diana.

KRÓTKO O DIANIE

W mitologii rzymskiej to bogini łowów, zwierząt, lasów, gór i roślinności (gajów, źródeł leczniczych) płodności, Księżyca lub światła księżycowego, córka Latony i Jowisza. To wielka łowczyni, dlatego na wielu rzeźbach i obrazach przedstawia się ją z jeleniami lub w lesie.

Nie wybaczała zniewagi, a myśliwego Akteona, który oglądał ją w kąpieli, zamieniła w jelenia, po czym rozszarpały go jego własne psy.

Z kolei Kalisto została wygnana

Artemidę tylko na jednej karcie wystawowej – a dlaczego na jednej? Dociekałem, czytając mitologię oraz przeglądając internet i doszedłem do wniosku, iż większość (bo 90%) obrazów przedstawia Dianę, gdyż napis pod obrazem na to wskazuje. Ale, no właśnie ale, są również obrazy np.

Tycjana – „Diana i Kalisto”, który przedstawia Dianę i jedną z dziewic z orszaku Diany. Wszystko się zgadza, ale niestety Kalisto nie występuje w mitologii rzymskiej, tylko w greckiej i obraz winien być zatytułowany „Artemida i Kalisto”, drugi przykład to Rembrandt – „Diana

z jej orszaku, gdyż nie zachowała ślubów czystości i okazało się, że jest brzemienna.

Diana była patronką myśliwych oraz opiekowała się Amazonkami. Jedną 107

PS Zaciekawionych motywem Diany zapraszam do Gazety Łowieckiej nr 6/2015 do artykułu „Łowiectwo i… filatelistyka – Diana ratuje życie”.

z prac Heraklesa było schwytanie jej łani. Atrybutami Diany był łuk i kołczan ze strzałami, a ulubionym zwierzęciem łania.

Początkowo miejscem kultu Diany były gaje, później świątynia na Awentynie zbudowana przez Serwiusza Tulliusza. Specjalnym rodzajem kultu była obdarzana Diana w gaju pod Arycją (staroż. Aricia, ob.

La Riccia), gdzie za pomocą wody z miejscowych źródeł kapłani leczyli chorych.

Diana często jest przedstawiana z półksiężycem na głowie, co jest charakterystycznym znakiem rozpoznawalnym, choć nie do końca…

To, co pokazuję, jest częścią zbioru poświęconego Dianie, a nadmienię, iż skatalogowanych mam ponad 100 pozycji z 50 państw (są to tylko znaczki pocztowe z motywem Diany). Wszystko, co napisałem wyżej, świadczy jak głęboko trzeba postudiować, aby zagłębić się w temat.

I nikt mi teraz nie powie, że znaczki pocztowe nie kształcą.

KRÓTKO O ŚW. EUSTACHYM

Był pierwszym z patronów łowiectwa w Polsce, lecz w czasach saskich kult św. Eustachego został wyparty przez kult św. Huberta. Św. Eustachy nawrócił się z pogaństwa na chrześcijaństwo i przyjął sakramenty święte, natomiast św.

Hubert po spotkaniu jelenia z hulaszczego życia wstąpił na ścieżkę zakonną i odtąd wiódł życie gorliwe i wypełnione drogą ku Bogu.

W zbiorach filatelistycznych jest kilka pozycji związanych ze św. Eustachym. Warto pamiętać o istotnych szczegółach, które są przydatne dla każdego kolekcjonera przy oglądaniu jakichkolwiek fantów kolekcjonerskich. Przypomnicie sobie o nich, gdy nie będziecie mogli się zdecydować, czy to jest św. Eustachy, czy św. Hubert. Otóż u św. Eustachego, 108

na jelenia, pomiędzy Tibur a Praeneste, zobaczył w wieńcu jelenia krzyż Jezusa. Po tym zdarzeniu nawrócił się i ochrzcił razem ze swoją rodziną, wtedy też przyjął imię Eustachy. Spotkała go seria nieszczęść sprawdzających jego wiarę: stracił majątek, jego służący poumierali na zarazę, podczas podróży morskiej została porwana jego żona, a gdy przechodził przez rzekę z dwoma synami, dzieci zostały porwane przez wilka i lwa. Podobnie do Hioba, Eustachy lamentował, ale nie stracił wiary. Wkrótce po tym odzyskał swoją rodzinę i wcześniejszą pozycję. Ponieważ odmówił złożenia pogańskiej ofiary, został razem z żoną i synami skazany przez cesarza Hadriana na śmierć. Najpierw został rzucony lwom na pożarcie, ale ponieważ one nie wyrządziły mu szkody, został upieczony w rozżarzonym byku (lub wole) z brązu. Historię św. Eustachego spopularyzowała Złota legenda Jakuba de Voragine. Tyle na jego temat mówi Wikipedia...

który przed nawróceniem był rzymskim generałem, dostrzec można częste atrybuty: zbroję, hełm z pióropuszem lub bez, oszczep, naramienniki zbroi lub krótki rzymski miecz.

Nie jest to jednak regułą, a jedynie wskazówką, ponieważ malarze czy rzeźbiarze różnie, nieraz swobodnie, traktowali temat. Przykładem tego niech będzie grafika Albrechta Dürera z około 1500 r.– „Wizja św. Eustachego”, którą wiele osób utożsamia z wizją św. Huberta.

Św. Eustachy zwany również jako Eustachiusz (zm. prawdopodobnie ok. 118 r.) to święty katolicki i prawosławny, męczennik, jeden z Czternastu Świętych Wspomożycieli.

O jego życiu wiadomo niewiele i są to tylko legendy. Przed nawróceniem na chrześcijaństwo miał nazywać się Placidus (Placyd) i być generałem cesarza Trajana. Podczas polowania 109

Ze zbiorów Bogusława Bauera

Wyżeł niemiecki szorstkowłosy TEKST I ZDJĘCIA: JAROSŁAW PEŁKA WWW.CHARYZMAT.PL

Z

abierając się za artykuł na temat tej rasy, popadłem w rozterkę. Co napisać o psach, które wszyscy znają, aby nie znudzić Czytelników?

Wtedy przypomniałem sobie sentencję przeczytaną gdzieś przed laty: ,,Pies jest zwierzęciem tak popularnym, że zaczyna być to dla niego szkodliwe”. Dlaczego? Bo już nikogo nie zaciekawia, ani też nie intryguje. A co wtedy się dzieje – wszyscy wiedzą.

Wówczas liczba wyżłów w kołach łowieckich odpowiadała często liczbie myśliwych. Zwierzyny grubej było dużo mniej, a polowanie na zwierzynę drobną było domeną wyżła szorstkowłosego, czyli z niemieckiego – Deutsch-Drahthaar.

WSZECHSTRONNY I Z CHARAKTEREM

Rasa powstała staraniem wielu hodowców w Niemczech na przełomie XIX wieku w wyniku krzyżowania dużych terierów, wyżłów gładkowłosych, pudli i pointerów. Cel był jasny: stworzyć psa wszechstronnego, o mocnej okrywie włosowej i stabilnym charakterze do pracy w polu lesie i wodzie, przed i po strzale. Wciąż zdarzają się w Polsce wyżły o gęstej, ostrej i długiej sierści przypominające bardziej czeskiego fouska oraz takie, które mają sierść przylegającą do skóry, ale obficie obrośniętą kufę.

Kolory szaty bywają przeróżne. Od czekoladowej z białymi znaczeniami do siwodropiatych, wręcz błękitnych, z przewagą czarnej barwy. Dla mnie jednak w przypadku każdego psa użytkowego najważniejszy jest jego charakter. Jak wszystkie wyżły – wcześniej opisywałem gładkowłose i długowłose – tak i wyżeł szorstkowłosy jest psem niezwykle wrażliwym.

PODRÓŻ W PRZESZŁOŚĆ

Przypomnijmy wiec tę niezwykłą, a stopniowo odchodzącą w zapomnienie rasę, z którą wychowały się całe pokolenia myśliwych, rasę pracowitą, odporną na trudy polowania, a jednocześnie tak oddaną człowiekowi, jak tylko może być oddany pies myśliwski.

Choć na chwilę przenieśmy się na pola pełne kuropatw i zajęcy oraz zarośnięte i dzikie stawy rybne o zachodzie sierpniowego słońca. Wtedy to świst przelatujących krzyżówek i plusk wody rozcinanej krągłą piersią ptaka powodował nerwowe drżenie psa o szorstkiej i twardej sierści, który cierpliwie siedział u nogi młodego wówczas myśliwca ze starą szesnastką dziadka leśnika.

112

113

Mimo że już tracił przytomność i musiałem go nosić na rękach, nawet przez sekundę na zareagował agresywnie w stosunku do mnie czy ratującego go lekarza weterynarii. Kiedy doktor golił mu łapę, aby wkłuć wenflon, tylko powąchał maszynkę i odwrócił głowę, liżąc mnie po dłoniach, aby na to nie patrzeć.

Jakby rozumiał, że chcemy pomóc, a nie zaszkodzić. Kiedy stan był bardzo ciężki i nie mogliśmy podawać kroplówek dożylnie, wbijałem igły pod skórę. Wyżeł się zrywał, myśląc, że gryzie go komar lub pchła

Mimo że z pozoru jego „bandyckie” spojrzenie żółtych ślepi budzi strach, a twardy charakter każe na wszystkich skakać, by ich zdominować– przy minimalnej wiedzy na temat komunikacji psów każdy jest w stanie sobie poradzić z jego ułożeniem.

DZIELNY I WYTRZYMAŁY

Jeden z przedstawianych na zdjęciach wyżłów powoli wraca do zdrowia po walce na śmierć i życie z babeszjozą, której nabawił się po ugryzieniu przez kleszcza. W ciągu tygodnia stracił pięć kilogramów.

114

życie, ale niestety dla wielu się kończy. Jak zareagował wyżeł, kiedy kilka miesięcy temu zabrałem go do gabinetu, aby odnowić szczepienia?

W sprężystych ruchach przekroczył próg i nagle poczułem szarpnięcie smyczy, kiedy wyciągałem rękę do zaprzyjaźnionego lekarza. Odwróciłem się zdziwiony i zobaczyłem wyżła w klasycznej stójce na kafelkach podłogi wpatrzonego w małe okno. Spojrzałem w tym kierunku i obaj z doktorem wybuchnęliśmy śmiechem. Na oknie stała drewniana figurka kota… Od razu polubi-

i kłapał zębami, ale kiedy spostrzegł, że to moja dłoń przytrzymuje igłę od kroplówki – odchylał uszy do tyłu, polizywał ręke i się uspokajał. ŻYĆ, BY… POLOWAĆ

Szkoląc psy przez wiele lat, siłą rzeczy musiałem często bywać w gabinetach weterynaryjnych, czy to w sprawach szczepień, odrobaczeń lub interwencji chirurgicznych po akcjach z dzikami. Zawsze psy reagowały lękiem przed wejściem do gabinetu, jakby wyczuwając, że jest to miejsce, gdzie często zaczyna się 115

z tą rasą, nie do końca rozumieją sens posiadania wyżła, kiedy i tak nie polują na drobną zwierzynę. Powiedzmy sobie szczerze – jest to rasa do polowań na zwierzynę drobną i basta! Ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby ułożyć wyżła jako tropowca i oznajmiacza czy oszczekiwacza. Da się to zrobić – jest to tylko kwestia umiejętności, pasji i cierpliwości. Wyżeł szorstkowłosy będzie również obrońcą i stróżem posesji.

Odpowiednio wyselekcjonowane i wyszkolone osobniki mogą pełnić z powodzeniem służbę psów obronnych dla straży leśnej czy leśników.

łem tego wyżła – dla niego liczyło się tylko polowanie, cała reszta świata była tylko tłem.

WRAŻLIWE NOZDRZA

Kiedy pojawił się na moim podwórku pierwszego wieczoru, wyszedłem nawiązać z nim relację. Wypuściłem wyżła z kojca, a on obiegł samochód żony dookoła i wpatrując się centralnie w przednie reflektory, zamarł w stójce z podniesioną przednią łapą. „Wariat – pomyślałem – samochód wystawia”. Przysiadłem na murku i zacząłem go obserwować. Trwało to kilkanaście minut, a on stał jak wryty. Wreszcie niczym pomysłowy Dobromir z mojej ulubionej bajki coś wymyśliłem… Pobiegłem po kluczyki i delikatnie otworzyłem maskę jeszcze ciepłego silnika.

Oczywiście pomiędzy osprzętem i kablami w komorze silnika siedział wielki szczur, a jego odwiatr wraz z ciepłem chłodnicy dotarł do wrażliwych nozdrzy wyżła i spowodował prawidłową reakcję w postaci stójki.

ZDECYDOWANY W DZIAŁANIU

Wyżeł szorstkowłosy jest zawsze ostrzejszy, bardziej zdecydowany w działaniu, a jednocześnie odpowiednio prowadzony pracuje bliżej myśliwego.

Doskonale pływa, a dzięki obrośniętej kufie nie rani się w ostrej roślinności jak jego gładkowłosi kuzyni.

Oczywiście, ani przez sekundę nie chciałbym zawrzeć w tym artykule przekazu, że wyżeł niemiecki szorstkowłosy jest lepszy od pozostałych wyżłów czy innych ras. Pamiętajmy, że wąska specjalizacja zawsze jest lepsza niż uniwersalność w przypadku wykonywania specjalistycznych zadań.

NA ZWIERZYNĘ DROBNĄ I… NIE TYLKO

Myślę, że wielu myśliwych z mojego pokolenia tęskni za wyżłami i chciałoby takiego psa posiadać, ale młodzi, którzy nigdy nie zetknęli się 116

117

Ptaki szponiaste i krukowate Do niedawna używana była powszechnie nazwa „ptaki drapieżne”. Ostatnio naukowcy zastąpili ją terminem „szponiaste”. Specjaliści twierdzą, że termin ten lepiej oddaje cechy charakterystyczne budowy morfologicznej tych ptaków, a także łagodzi skojarzenia ludzi negatywnie nastawionych do drapieżników TEKST I ZDJĘCIA: VIOLETTA NOWAK

Z

nany jest cytat Włodzimierza Puchalskiego: „Gdy jesteś w lesie, nigdy nie wiesz, ile par oczu Cię obserwuje”. Tak jak oczy mieszkańców lasu wszystko widzą, tak ich uszy usłyszą każdy obcy dźwięk, nawet drobny szmer. Gdy zwierzęta rozpoznają obecność obcego, stają się nieufne. Czasem dają sygnały w las. Sarna donośnie szczeka, sójka nieprzyjemnie skrzeczy, a kruk patrolujący teren gardłowo zakracze. Znaczenie tych dźwięków dla leśnych zwierząt jest zrozumiałe.

Dla myśliwych te ostrzeżenia nieraz były przyczyną nieudanego podchodu lub zasiadki…

nieufne dla miejsca, które doskonale znają. Wówczas teren obserwują z oddali. Po dłuższym czasie czatownia, ambona, zwyżka, stają się zwykłym elementem terenu. Wtedy ptaki obojętnieją. Zwłaszcza jeżeli w pobliżu leży padlina. Bo wówczas tylko ona interesuje ptaki. Lęk słabnie i podlatują blisko.

INTELIGENTNI PADLINOŻERCY

Do znanych krukowatych należą m.in.: kruk, gawron, wrona siwa, czarnowron, sroka, kawka, sójka, orzechówka. Z tej ptasiej inteligencji najwybitniejszym jest kruk. Krukowate są ptakami socjalnymi, mają wysoko wykształcony system przekazu informacyjnego. Porozumiewają się skomplikowanym językiem, wymieniają między sobą wiele informacji na temat zagrożenia czy miejsc z pożywieniem. Każdego dnia kruk wykonuje swój przelot patrolowy o świcie, leci wysoko nad połaciami leśnymi, przeglądając teren, sprawdza okolicę, jest ptakiem terytorialnym. Poczynania kruka dowodzą, że nie jesteśmy jedynymi obserwatorami łowiska. Kruki sprawdzają, co dzieje się w ich otoczeniu, uważnie obserwują teren, kontrolują kondycję zwierząt, pełniąc w środowisku ważną rolę. Choć kruk potrafi

UŚPIĆ PTASIĄ CZUJNOŚĆ

Sprawdzam kierunek, skąd wieje wiatr, choć przy obserwacji ptaków szponiastych, krukowatych, wiatr nie ma żadnego znaczenia. To widok człowieka powoduje, że ptaki ratują się szybką ucieczką. Gdy chcemy zobaczyć kruka czy bielika, trzeba wtapiać się w leśne tło, kamuflować, obserwować teren z czatowni lub ambony, usadowić się blisko padłego zwierzęcia. Wybudowana świeżo czatownia nie umknie ptasiej uwadze. Minimalna zmiana, nowe ukształtowanie w terenie powoduje, że ptaki szponiaste, krukowate są 120

121

a kilka podlatuje do padniętego zwierzęcia, dziobiąc w oko i nozdrza.

splądrować gniazdo z jaj, upolować młodego zająca czy ptaka, to jest wyspecjalizowanym padlinożercą.

Przeważa padlina dużych zwierząt leśnych, takich jak jeleń, dzik, sarna, łoś. Nie pogardzi też padliną ryb.

Zjada również odpadki.

PERFEKCYJNI CZYŚCICIELE

Kruki pełnią ważną rolę w łańcuchu pokarmowym, oczyszczając leśne środowisko ze słabych, chorych, śmiertelnie rannych, starych, niedołężnych, martwych zwierząt.

Są perfekcyjnymi czyścicielami, to działająca na pełny etat leśna służba sanitarna. Przez całe lata były prześladowane, uważane niesłusznie jako „szkodnik łowiecki”. Kruki są pod ochroną, przez co ich liczebność uległa zwiększeniu. Organizacja BirdLife International szacuje liczebność kruka na około 980 tys. par lęgowych w Europie i do 20 tys. par lęgowych w Polsce.

Myśliwy będąc w lesie, obserwuje swoje łowisko. Gdy widzi spore stado kruków, kilka bielików i sójek, „rzut oka” przez lornetkę może ocenić sytuację i ustalić miejsce, gdzie znajduje się padnięte zwierzę. Przyczyny są różne, np. w czasie rykowiska zdarza się śmiertelne zrogowanie jednego byka przez drugiego.

Z kolei znajomy łowczy opowiadał, że w czasie jesiennego grzybobrania, gdy do lasu przybywają spore grupy ludzi, ich wspólne pokrzykiwania mogą doprowadzić do płoszenia się

OBSERWATORZY I STRATEDZY

Ostrożniejsze od kruka są bieliki, one również prowadzą obserwację terenu, jednak kruki zawsze je ubiegają dzięki sprytowi i spostrzegawczości. Od wczesnego świtu po zmierzch skrzydlaci drapieżcy i krukowate obserwują teren w łowisku. Kruki potrafią strategię łowiecką dopasować do ofiary, co świadczy o ich dużej inteligencji.

Co ciekawe, twórczo rozwiązują problemy, wzajemnie podpatrując i ucząc się od siebie. Znając inteligentne zachowania kruków, bielików, myszołowów, jastrzębi, pustułek i innych szponiastych, podziwiamy ich umiejętne rozwijanie technik łowieckich. Obdarzone są sporą przenikliwością.

Gdy spostrzegą słabe, chore zwierzę, zwołują się wszystkie i wyczekują. Gdy leży zwierzę martwe, w przeciągu kilku minut zlatuje się stado kruków, część z nich obserwuje cały teren z pobliskich drzew, 122

Zwierzę zranione, chore i słabe poszukuje w ostatnich chwilach życia spokojnego miejsca. O tym wiedzą też kruki. Każdego dnia teren łowiska jest patrolowany od świtu przez kruka lub parę kruków. Podczas regularnych lotów patrolowych o świcie ptaki te wypatrzą leżącą padlinę.

Gdy okolica jest spokojna, bez ludzkiej obecności, stado kruków szybko dociera do padliny, nie marnując czasu na dłuższą obserwację. Przyciągnięte ich wrzawą, nadlatują też ostrożne bieliki, po nich sroki, czasem siwe wrony i sójki. Niezależnie od przyczyny z jakiej padło zwierzę, kruki uzbrojone w potężne, silne dzioby oraz ostre szpony rozpruwa-

jeleni. Byk biegnie wtedy w panice na oślep i w przerażeniu wpada na drzewo, zabijając się. W lesie można również znaleźć zwierzęta padłe z innych przyczyn np. choroby.

Może być to także postrzałek.

NA PATROLU

Ptaki szponiaste i krukowate nieustannie obserwują teren łowiska.

Niezależnie od pory roku potrafią oczyścić las, śródleśną łąkę czy gęste trzcinowisko z resztek padniętego zwierzęcia. A prym wiodą w tym kruki i bieliki. Nauczone doświadczeniem w zdobywaniu łatwych ofiar, bez wysiłku, przeszukują las i penetrują niedostępne miejsca.

123

nie znoszę ich, chyba św. Hubert przekomarzał się ze mną”. Pewne jest, że św. Hubert mógłby dodać do tej przedziwnej opowieści coś od siebie…

Myśliwy przez kilka dni obserwował starszego byka na rykowisku, podchodził go, ale byk był ostrożny, łowisko pełne przeszkód, spore trzcinowiska przechodziły w bagienka, teren poprzecinany był głębokimi rowami z mułem. Byka słychać było w trzcinach – pięknie ryczał. Myśliwy cały w gotowości wyczekiwał na dobrą sytuację do oddania prawidłowego strzału – ale takiej nie miał.

Tropienie trwało kilka dni, trzeciego dnia byk został przez myśliwego strzelony. Zrobiło się późno, nastał wieczór, przymrozek szczypał skórę, przenikał lodowatym powietrzem do płuc, zapadła ciemna, bezksiężycowa noc. Myśliwy, siedząc przy upolowanym byku, rozważał pozostawienie w lesie jelenia przez noc.

Przykrył go sporą koszulą, zadecydował, że skoro świt przybędzie na miejsce z powrotem. Jednak planowany wyjazd opóźnił się. Gdy przyjechał o poranku, nie mógł uwierzyć w to, co zobaczył. Przy jeleniu spore stado kruków uwijało się jak w ukropie. Przez kilkadziesiąt sekund ptaki były tak zajęte, że nie zauważyły podchodzącego myśliwego.

ją skórę w okolicach zadu, brzucha lub łba i dostają się do wnętrzności.

Skutecznie pomagają im w tym silne bieliki. Ptaki potrafią padnięte zwierzę oczyścić do kości. Spory jeleń ważący około 250 kg nie nastręcza trudności głodnym ptakom. Kruki i bieliki potrafią przez jeden dzień oczyścić całe zwierzę, zostawiając resztki szkieletu dla lisów i innych zwierząt.

Ptaki szponiaste w łowisku muszą być obecne, odgrywają ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu środowiska przyrodniczego. Stoją na szczycie piramidy pokarmowej ekosystemu. Utrzymują równowagę w przyrodzie, chronią środowisko przed rozprzestrzenianiem się chorób, infekcji. Bielik, kania, rybołów eliminują ze stawów hodowlanych, rzek i jezior roznoszące choroby ryby. Myszołowy, kanie, orliki, błotniaki, pustułki, polują na gryzonie, które także roznoszą wiele chorób, m.in. są nosicielami boreliozy.

OPOWIEŚĆ MYŚLIWEGO

Znajomy, gdy mu tylko wspomniałam o moich obserwacjach dotyczących kruków, tracił z miejsca humor.

Jego grymasu nie sposób było załagodzić uśmiechem ani dowcipem.

Mówił z przekąsem: „ej, te kruki, 124

je z przeznaczeniem dla małych drapieżników, które przecież nie wykopią spod ziemi patrochów dla siebie.

W miejscu zostawienia patrochów, po kilku godzinach, prócz udeptanego mchu i trawy, nic już nie znajdziemy, a wszelkie ślady znikają.

To właśnie ptaki szponiaste i krukowate oczyszczają las. Pozostawiają czysty teren, nie dając szansy nocnym drapieżnikom: lisom, kunom, borsukom czy wilkom.

Gdy z wielkim krzykiem spłoszyły się, pozostawiły jelenia, który był… bez szynek.

Po takiej opowieści brak było mi słów. Szkoda jelenia. Współczułam myśliwemu, że samowolne kruki tak popsuły mu udane polowanie.

JAKI MAJĄ SYGNAŁ?

Ptaki krukowate posługują się różnymi technikami żerowania. Kruki towarzyszą często wilkom, a także myśliwym. Gdy kończy się lato, kolejno nastaje jesień i zima, trwają polowania na grubą zwierzynę. Po pozyskaniu zwierzęcia myśliwy, po wstępnych oględzinach, patroszy świeżo strzeloną zwierzynę, dbając o jakość mięsa, aby nie zdążyło się odparzyć. Niejeden myśliwy zastanawiał się wówczas, co tak naprawdę jest sygnałem dla kruków. Czy to może dźwięk strzału sztucera, czy obraz z góry leżącego strzelonego zwierzęcia? Prawdopodobnie dźwięki wystrzału są dla nich znakiem o polowaniu i pojawieniu się patrochów. Czy ptaki te kojarzą następujące po sobie kolejne zdarzenia oraz to, że rytuał polowania powtarza się, jest taki sam, a jego zwieńczeniem są pozostawione patrochy? Zgodnie z przepisami UE patrochy i narogi pozostają w lesie. Myśliwi zostawiają

NA ZASIADKĘ

Ptaki szponiaste i krukowate instynktownie stronią od obecności ludzkiej i jej unikają, płoszą się, odlatując na widok człowieka poruszającego się w oddali. Typowym polowaniem szponiastych jest zasiadka.

Siedzą na gałęzi drzewa, nie ruszając się i wypatrują ofiary. Nie umknie przed ich wzrokiem nornik czy inny gryzoń. Czasem widzimy krążącego wysoko ptaka, który szuka zdobyczy z powietrza. Pustułka, myszołów, orlik wypatrują drobnych ssaków i ptaków. Kania czarna i kania ruda wypatruje na łące gryzoni lub podpływających pod powierzchnią wody słabych, chorych ryb. Bieliki polują na stawach, rzekach i jeziorach na ryby. Wypatrują karpi grzejących się w słońcu, nie pogardzą też ptac125

twem wodnym – polują na młode gęsi, kaczki. Kobusy i krogulce chwytają swoją zdobycz w locie, w czasie pościgu. Błotniak stawowy i zbożowy ma świetny słuch i wzrok.

Przelatuje swym kołyszącym, swobodnym lotem i „czesze teren” nad połaciami trzcinowisk, szuwarów oraz łanów zbóż na polach, czy też na łące w wysokich trawach. Po ujrzeniu zdobyczy zlatuje na ziemię lub prowadzi pościg za zdobyczą w powietrzu. Wychwytuje drobne ptaki, duże owady, gryzonie, jaszczurki i węże. Nie pogardzi też jajami.

JAK PSY MYŚLIWSKIE

Zdarzają się też sytuacje zupełnie odwrotne, gdy ptaki szponiaste i krukowate czerpią korzyści z obecności człowieka. Pewnego razu jadąc w ciepłe popołudnie przez łąkę przylegającą do lasu, na której wokół stoi wiele ambon myśliwskich, bacznie się rozglądałam. Nagle usłyszałam strzał, padł niedaleko. To w pobliskiej leśniczówce była przystrzeliwana broń, polowania w tym dniu nie było. Nagle zauważyłam, że z tyłu auta nadleciały w bliskiej odległości trzy wielkie ptaki. Wyglą-

126

wodowało, że bieliki leciały równo z jadącą terenówką. Jechałam przez teren łowiska, w pobliżu był szereg ambon, gdzie często odbywały się polowania dewizowe. Bieliki były więc przyzwyczajone do obecności myśliwych i do polowań. Strzały ze sztucera wręcz je przyciągały. Bieliki po powtarzających się zdarzeniach musiały przewidywać znany im „program łowiecki”. Były przekonane, że trwa właśnie polowanie i zaraz znajdą świeże patrochy. Stado bielików, obserwując łowisko, nauczyło się, że gdy jest wystrzał

dało to niewiarygodnie, bo były bardzo blisko. Lecąc, bieliki z szeroko rozłożonymi skrzydłami szybowały nisko w równej odległości za jadącą terenówką. Widziałam blisko ich oczy, spore dzioby, w jednej linii, trzymały równą odległość od auta.

Z bliska, z rozpostartymi skrzydłami były ogromne. Przypominały… stado myśliwskich psów biegnących ochoczo na polowanie. Podziwiałam je, cały czas trzymały się za autem, aż do chwili, gdy wjechałam do lasu. Długo wspominałam to spotkanie. Zastanawiałam się, co spo-

127

sztucera, a potem myśliwi odjadą, to można spodziewać się świeżych patrochów.

SZYBKA AKCJA

Ptaki szponiaste na wszelkie możliwe sposoby czerpią korzyści z ludzkich działań. Pewnego dnia fotografowałam przyrodę, obserwując poczynania watahy wilków i ich rodzinne relacje. Lokalne koło łowieckie podało informację o organizowaniu tego dnia polowania zbiorowego, podano też godzinę jego zakończenia. Czekałam właśnie na koniec tego polowania. Gdy wszystko ucichło, a myśliwi rozjechali się, nastała cisza w okolicy. Jadąc powoli, zauważyłam 200 metrów przede mną na drodze kłębiącą się ogromną czarną masę kruków. Towarzyszyło im kilka bielików. Wszystkie ptaki były w ruchu, zajęte, niczego nie zauważały. Nie zatrzymywałam się, tylko zwolniłam. Ptaki w końcu spostrzegły auto i gwałtownie się spłoszyły. Wpierw odleciały, ciężkawo startując, bieliki. Po chwili głośno oznajmiając „krakaniem” swoje niezadowolenie odleciały kruki i kilka sójek. Podjechałam bliżej, zobaczyłam leżące świeże patrochy łani, odcięte grzęzy. Postanowiłam, wracając tą drogą, że zadzwonię 128

do znajomego myśliwego i spytam, co będzie z resztkami. Nie minęła godzina, gdy tam wróciłam. Trudno mi było ustalić to miejsce, ponieważ brak było patrochów, nie było ani jednej kropelki krwi czy jakiegoś znaku. Tylko trawa była lekko pognieciona. I nic więcej.

W GOTOWOŚCI

Wiele jest takich sytuacji, gdy ptaki szponiaste czerpią korzyści z obecności człowieka. Pomysłowe myszołowy, pustułki, zaopatrują się w pożywienie bez wkładania wysiłku, bez polowania na inne drobne ptaki czy norniki. Skrzydlaci drapieżcy siedząc na wysokich drzewach lub słupach telefonicznych, stogach siana, płotach, obserwują teren. Jest on podzielony na ptasie rewiry, każdy myszołów ma swoje łowisko. Ptaki czekają przy autostradach i przy torowiskach kolejowych. Gdy pociąg lub samochód potrąci małe zwierzę, one są w pogotowiu… Czasem to rozjechany jeż, młody lis lub szarak, ale ofiarami wypadków stają się też większe zwierzęta, takie jak łoś, dzik czy jeleń. Znam miejsce, gdzie systematycznie giną dzikie zwierzęta, wpadając pod pędzący pociąg.

W pobliżu tego miejsca bieliki mają ścisły rezerwat, gdzie bytuje kilka 129

130

można obserwować w Polsce, jest znacznie więcej. W Polsce stwierdzono występowanie 36 gatunków szponiastych, co stanowi 7,99% krajowej awifauny, do której należy 451 gatunków. Do lęgowej awifauny zalicza się 20 gatunków, które gniazdują w Polsce, a pozostałe 16 szponiastych pojawiają się regularnie na przelotach lub tylko zimują. Są to: myszołów włochaty, drzemlik, sporadycznie przylatują orzeł stepowy, orzeł cesarski, sęp kasztanowaty.

Od zawsze ptaki szponiaste u jednych budziły zainteresowanie, u innych odrazę i spore kontrowersje. Jedni je podziwiali, inni milczeli na ich temat. Gdy sięgniemy do przeszłości, prześladowane były przez całe wieki i masowo zwalczane. Dawniej człowiek uważał je bowiem za szkodliwą konkurencję, bo przecież ptaki szponiaste korzystały z tych samych zasobów środowiska: zwierząt łownych, ptaków łownych i z hodowli, ryb. Uważano niesłusznie, iż ptaki szponiaste powodowały straty gatunków hodowlanych i również gatunków łownych. Zabijano ich tysiące, wypłacając stosowne premie myśliwym. Znajomy myśliwy wspominał, że pod koniec lat 60. za jastrzębia myśliwemu pła-

ich par. W opisane okolice torów kolejowych leśniczy systematycznie jeździ sprzątać resztki jeleni. Gdy słyszą nadjeżdżający pociąg towarowy, chmara jeleni płoszy się. Uciekając, przebiegają przez tory kolejowe, przed pędzącym pociągiem towarowym, aby dostać się do lasu. Tragiczna jest chwila, gdy biegnący z rozpędzoną chmarą byków ostatni jeleń nie zdąży przebiec przez tory wraz z innymi. I zostaje przez rozpędzoną lokomotywę śmiertelnie potrącony. Leśniczy z tego terenu, znając problem, próbował w różny sposób pomóc zwierzętom, ale jego interwencje kończyły się fiaskiem. Takiego zderzenia z pociągiem zwierzę nie przeżywa.

Ptaki w okolicy nie czekają długo, zlatują się koło torów i ofiara znika pod dziobami kruków oraz bielików błyskawicznie. Pozostaje z tego niewiele. Leśniczy ustala z pozostałych resztek, że zginął tam jeleń.

PODZIW I ODRAZA

Gdy jestem w lesie, w czatowni lub ambonie lubię obserwować ptaki szponiaste i krukowate. Do najczęściej obserwowanych należą myszołowy, bieliki, sporadycznie jastrzębie, przylatują też sroki i siwe wrony. Ptaków szponiastych, które 131

cono premię, która była dla niego sporym finansowym zastrzykiem.

Obecnie wysoki poziom edukacji pomaga zrozumieć wiele przyrodniczych zjawisk. Mamy świadomość, jak ważną rolę odgrywają ptaki szponiaste w funkcjonowaniu środowiska. Długoletnie prześladowania, polowania na nie oraz wprowadzenie środków chemicznych na pola spowodowały gwałtowny spadek liczebności ptaków szponiastych, krukowatych. W Polsce, od roku 1975 podlegają one ścisłej ochronie gatunkowej. Dodatkowo od 1983 r. wprowadzono ochronę 10 najbardziej zagrożonych gatun-

ków. Obecnie ustawa jest znowelizowana, objęte zostało ochronną strefą miejsc rozrodu 11 gatunków ptaków szponiastych (puchacz, bielik, orzeł przedni, orlik krzykliwy i grubodzioby, orzełek gadożer, rybołów, sokół wędrowny, raróg, sóweczka, włochatka oraz bocian czarny). Od roku 1995 do gatunków chronionych w strefach dołączono kanię rudą i kanię czarną. Po 40 latach ochrony gatunkowej i po 33 latach ochrony strefowej spadek liczebności większości gatunków został zahamowany, a np. bieliki zwiększyły swą populację dynamicznie.

132

reny otwarte, z trzcinowiskami, szuwarami czy spore połacie żyznych pól uprawnych. Część ptaków szponiastych, takich jak pustułka, czy sokół wędrowny przystosoway się do warunków miejskich, zakładając swe gniazda w różnych obiektach architektonicznych czy starych drewnianych budynkach z wieżami.

Ptaki szponiaste muszą łączyć ze sobą miejsce rozrodu – jest to gniazdo, gdzie karmią, wychowują pisklęta, aż do osiągnięcia dojrzałości, a w sąsiedztwie gniazda korzystają z terenu łowieckiego tzn. mają tam żerowisko, gdzie zdobywają pokarm dla siebie i dla piskląt. Gniaz-

BUDOWA GNIAZD

Ptaki szponiaste zasiedlają większość środowisk i są ściśle związane z krajobrazem leśnym. Myszołów, pustułka, kania ruda, kania czarna, orlik grubodzioby, orlik krzykliwy, preferują obrzeża kompleksów leśnych, lub zadrzewienia śródpolne, w sąsiedztwie otwartych terenów z ciekami, łąkami, polami. Jastrząb i krogulec to ptaki bytujące wewnątrz lasu. Bieliki i rybołowy są gatunkami związanymi z obszarami leśnymi w sąsiedztwie naturalnych rzek, jezior oraz stawów hodowlanych. Błotniak stawowy i błotniak zbożowy za swe siedlisko uznają te-

133

to do zwiększenia populacji myszy.

Ich liczba wzrastała 10/12-krotnie.

W wyszukiwarce najczęściej wpisywaną frazą po dużym opadzie nasion, w pierwszym roku, były słowa: „na myszy”, „pułapka na myszy”, a w drugim roku: „kleszcz” i „borelioza”. Naukowcy korzystali z danych Instytutu Higieny dotyczących liczby zachorowań na boreliozę oraz dane o opadzie nasion żołędzi uzyskane z Lasów Państwowych. Z kolei z Google Trends otrzymali liczbę zapytań o wymienione frazy. Korzystali z danych z lat 2005–2013.

Większość ptaków szponiastych preferuje polowanie na gryzonie, które są ich podstawowym pożywieniem, dlatego szponiaste odgrywają tak ważną rolę, zwalczając myszy, norniki i inne gryzonie. Pomoc szponiastych jest bardzo ważna w zwalczaniu boreliozy. Wyniki badań opublikowane zostały w piśmie „Basic and Applied Ecology”.

da większych ptaków: bielika, orła przedniego czy rybołowa muszą być zbudowane na starych – mających powyżej 100 lat, odpowiednio ukształtowanych, silnych drzewach.

Takie drzewo musi utrzymać olbrzymi ciężar gniazda do około 0,5 tony. Wielkość takiego gniazda to nawet ok. 4 metry. Ptaki te również wykorzystują wysokie konstrukcje metalowe, przeznaczone do przesyłania energii elektrycznej, przystosowując je dla lęgów. Część mniejszych ptaków drapieżnych wykorzystuje znacznie mniejsze drzewa, a część korzysta z istniejących gniazd, opuszczonych przez kruki lub wykorzystują obiekty architektury drewnianej.

ZWALCZAJĄ… BORELIOZĘ

Naukowcy z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu w wyniku badań znaleźli pewną zależność pokarmową. Polne myszy są nosicielami krętka boreliozy i łatwo przekazują go kleszczom. Z kolei kleszcze przenoszą krętka na ludzi. Twarde dane to wyniki z wyszukiwarki Google. Badania zaczęto od obserwacji nasion – żołędzi, których liczebność w kolejnych latach ulega znacznym wahaniom. Gdy opad żołędzi był wyższy, przyczyniało się

OCHRONA PTAKÓW SZPONIASTYCH

Podejmuje się wiele projektów mających na celu ochronę ptaków szponiastych, od wielu lat działa w Polsce Komitet Ochrony Orłów, http://www.koo.org.pl/, który przez promocję i edukację docie134

ra do określonych grup społecznych lub wybranych grup zawodowych.

KOO kruszy mocno ugruntowane przekonania, osądy, uprzedzenia i apeluje o poparcie inicjatyw ochrony gatunków rzadkich. Ważne jest skuteczne przeciwdziałanie prześladowania bielika czy orła przedniego. Nie bez znaczenia są również działania ochronne Towarzystwa Przyrodniczego „Bocian” czy Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody „Salamandra” zajmujących się konserwatorską ochroną przyrody, flory, fauny, ekosystemów i krajobrazów wraz z szeroko pojętą edukacją przyrodniczo-ekologiczną.

LEŚNY SANEPID

Apele środowiska przyrodniczego dotyczą ochrony środowiska. Nasze krajowe ptaki szponiaste bytują w siedliskach, które kurczą się, należy więc zaniechać ekstensywnego użytkowania pastwisk, łąk, trzeba też zaniechać wyrębu starodrzewu. Warto pamiętać, że ptaki szponiaste, krukowate wywierają dobroczynny wpływ na łowisko, to jest nasz mały leśny sanepid. Działają leczniczo na środowisko, stojąc na straży w łowisku. Chrońmy więc tych skrzydlatych pomocników, bo są potrzebnym elementem ogromnego leśnego organizmu.

135

Następne wydanie Gazety Łowieckiej już w kwietniu.