lato 2022
115 LAT SGH
FOT. ARCHIWUM SGH/MARCIN FLIS
Warszawskiego. Badaczka skoncentrowała się na polityce antykryzysowej w latach trzydziestych: „Kurczenie się gospodarki rozciągnęło się na 4 lata (przy jednoczesnej deflacji), z osiągnięciem dna w niektórych sferach w 1933 r., a w innych w 1934 r. Przyczyniła się do tego polityka finansowa w obliczu deflacji – błędna, jeśli porównać politykę rządu w Warszawie z działaniami rządu Finlandii, gdzie spadek PKB nie był tak drastyczny”. W swojej analizie prelegentka przedstawiła działania władz w sferze fiskalnej, w odniesieniu do rynku pracy i kształtowania płac oraz handlu (z nadzorowaniem importu włącznie), a także w sferze inwestycji, gdzie działania władz były nacechowane dużą ostrożnością. Protesty społeczne i niepokoje skłoniły rząd do ogłoszenia w 1933 r. kompleksowej polityki antykryzysowej. Działania z nią związane objęły w pierwszej kolejności przemysł i rolnictwo. Dr hab. Aldona Podolska-Meducka, prof. SGH, poruszyła w swoim wykładzie prowadzoną w okresie międzywojennym politykę antykartelową, ze szczególnym uwzględnieniem ustawodawstwa z lat 1933–1935, gdy m.in. wprowadzono rejestr kartelowy. W przekonaniu prof. Podolskiej-Meduckiej przyjmowane wówczas regulacje antykartelowe ilustrują podejście władz do polityki antymonopolowej. Po przyjęciu w 1935 r. prezydenckiej nowelizacji ustawodawstwa antymonopolistyczna polityka rządu uległa zaostrzeniu – unieważniono wówczas około 130 umów kartelowych. Było to związane, jak wyjaśniła prelegentka, „(…) z tendencją do zwiększenia kontroli rządu nad gospodarką”, co charakteryzowało rządy sanacji w przededniu wojny. W jej ocenie ambitna polityka władz nie mogła wyeliminować praktyk monopolistycznych, bo porozumienia karteli często były tylko ustne, co umożliwiało zmowy i działanie na granicy prawa. „Ponadto rząd niejednokrotnie tolerował, a nawet starał się wykorzystywać kartele w swojej polityce. Doty-
czyło to np. karteli eksportowych” – zaznaczyła prof. Podolska-Meducka. Omówiła też wkład środowiska ówczesnej SGH w przyjęcie regulacji kartelowych, ograniczających praktyki antymonopolistyczne. W prace nad takim ustawodawstwem był zaangażowany m.in. absolwent i wykładowca SGH w latach 1931–1939, Stefan Starzyński. Podczas konferencji nie mogło zabraknąć przypomnienia wkładu pracowników naukowych SGH w działalność Senatu RP. Sylwetki niegdysiejszych senatorów wywodzących się ze wspólnoty akademickiej uczelni przedstawił Jarosław Zawadzki, kierownik Kancelarii Senatu, który dotarł do ich rodzin. W ramach wystawy, którą przy okazji konferencji pokazano w gmachu Senatu RP, zostały przypomniane takie wybitne postacie, jak pierwszy rektor Wyższej Szkoły Handlowej (następnie Szkoły Głównej Handlowej) Bolesław Miklaszewski, który w latach 1935–1939 był senatorem z nominacji prezydenta RP prof. dr. hab. Ignacego Mościckiego, oraz inne osobistości. Od roku 1938 w Senacie RP zasiadał także Stefan Starzyński – bohaterski prezydent Warszawy i wykładowca SGH w latach 1931–1939. Senatorami byli też: rektor SGH Aleksander Jackowski, urzędujący w latach 1931–1932, współautor kodeksu handlowego, zasiadający w Senacie w latach 1924–1927; Marian Drozdowski (1938–1939), który był również prezesem Stowarzyszenia Wychowanków SGH; prof. Józef Buzek – pierwszy dyrektor GUS, który wykładał w SGH, a w latach 1922–1927 był senatorem. Ze Szkołą Główną Handlową była też związana senator Helena Sujkowska (w Senacie od 1938 r. do 1939 r.) – małżonka rektora SGH Antoniego Sujkowskiego, żołnierz powstania warszawskiego, w którym straciła życie 23 września 1944 r. Wystawa poświęcona senatorom związanym z SGH zostanie też zaprezentowana na uczelni.
„Szkoła Główna Handlowa w Warszawie daje możliwość dyskusji, wymiany poglądów i wypracowania stanowisk, które są racjonalne. Podobnie postrzegam rolę Senatu” – podkreślił w dyskusji prof. Marek Rocki, były senator i były rektor SGH
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Tekst został opublikowany pierwotnie na stronie GAZETA.SGH.WAW.PL
