Jurn2009_6 by Gbook Lviv

ÏÐÈÂ²ÒÀÍÍß ÎÒÖß ÏÐÅÄÂ²×ÍÎÃÎ Ç Ð²ÇÄÂÎÌ ÕÐÈÑÒÎÂÈÌ Ä³òîíüêè Ìî¿! Ïðîõîäÿòü â³êè, òà, ÿê áà÷èòå, Ìîº æèâå ñëîâî Ëþáîâ³ ³ Ìèëîñåðäÿ ðÿñíèì äîùåì ñïëèâàº íà âñå ëþäñòâî ³ ñïëèâàòèìå äî ê³íöÿ â³êó. Òîìó òàê íåîáõ³äíî, ùîá âè áóëè ÷óéíèìè ³ â³ðíèìè ä³òüìè ñâîãî Ëþáëÿ÷îãî Áàòüêà, ßêèé ç í³æí³ñòþ ³ äåë³êàòí³ñòþ ñòàâèòüñÿ äî âàøî¿ âîë³ ³ ç âåëèêîþ òåðïåëèâ³ñòþ ÷åêàº íà âàøå ³ñòèííå íàâåðíåííÿ, ³ ãîòîâèé âàì ïðîùàòè ³ íå ïàì’ÿòàòè, àáè ò³ëüêè âàø³ ñåðöÿ íàïîâíèëèñü ìèðîì òà ëþáîâ’þ, ³ ãîð³ëè òèì ïàëàþ÷èì âîãíåì âçàºìíî¿ Ëþáîâ³. Çàïåâíÿþ êîæíîãî ç âàñ, ùî íå îïóùó í³êîãî, õòî â³äêëèêíåòüñÿ íà çàêëèê Ìîº¿ ìîãóòíüî¿ Ëþáîâ³, ÷åðåç êîòðó ñîòâîðåí³ âè âñ³ ³ ö³ëèé ñâ³ò, ó ÿêîìó æèâåòå. Ïàì’ÿòàéòå, ùî âè º Ìî¿ìè ä³òüìè ³ âàøå ïðàâî – óñïàäêóâàòè ñïàäùèíó ñâîãî Òâîðöÿ – öå Öàðñòâî Íåáåñíå. Ïðàãíó, ùîá êîæíå ñîòâîð³ííÿ óâ³ðóâàëî ó Ìîþ áåçìåæíó Ëþáîâ äî íüîãî. Áëàãîñëîâëÿþ âñ³õ Ìî¿õ ä³òåé íà ñïàñ³ííÿ âàøèõ äóø, äàðóþ÷è âàì óñ³ì ìèð, ðàä³ñòü, ðîçñóäëèâ³ñòü ³ âèòðèâàë³ñòü. Àì³íü. 27.11.2009

×óäîòâîðíà ³êîíà Ìàòåð³ Áîæî¿ ç Àôîíà, Ãðåö³ÿ

Õóäîæíÿ ðîáîòà Îðåñòà Ìàíþêà, ì. Ëüâ³â

Íà 4-é ñò. îáêëàä. Õóä. Íàòàë³ÿ Äþã“Îáðàç ñâÿòîãî Ìèêîëàÿ”. Ïåðåäðóêè ³ ïåðåêëàäè äîçâîëåíî ïîäàâàòè ç âêàç³âêîþ íà äæåðåëî. Ðåäàêö³ÿ ìàº ïðàâî ñêîðî÷óâàòè òà ðåäàãóâàòè íàä³ñëàí³ ìàòåð³àëè, ðóêîïèñè òà ôîòîìàòåð³àëè íå ïîâåðòàº. Äîðîã³ ÷èòà÷³, ïðîñèìî Âàñ íàäñèëàòè äî ðåäàêö³¿ ÿê³ñí³ ñâ³òëèíè ³êîí, îáðàç³â, õðàì³â, ä³òåé ³ ò.ä., ÿê³ áóäóòü íàäðóêîâàí³ íà ñòîð³íêàõ ÷àñîïèñó.

6(59) 2009 РЕЛІГІЙНИЙ ЖУРНАЛ ХРИСТИЯНСЬКОЇ РОДИНИ Çàñíîâàíèé ó 2000 ðîö³ Çàñíîâíèê: Ðåë³ã³éíå âèäàâíèöòâî “Äîáðà êíèæêà” Ïåð³îäè÷í³ñòü: ðàç ó äâà ì³ñÿö³

ÇÌ²ÑÒ 1. Ïðèãîòóéòå ñâî¿ ñåðöÿ Îêñàíà Áåðåçà Ðîç³ðâ³òü êàéäàíè ñàòàíè ........................................... 2

Ðåºñòðàö³éíå ñâ³äîöòâî ÊÂ ¹ 5359. ²íäåêñ: 23979

2. Ïîâ÷àííÿ Ïàïè Ð³çäâÿíà Ãîì³ë³ÿ Ïàïè Ðèìñüêîãî Áåíåäèêòà XVI, âèãîëîøåíà íà Ë³òóðã³¿ ó ñîáîð³ ñâ, Ïåòðà(25.12.2008) .................... 4

Ãîëîâíèé ðåäàêòîð Ðîìàí ÁÐÅÇ²ÖÜÊÈÉ

3. Îñâÿ÷åí³ â ³ñòèí³

Ðåäàêö³éíà êîëåã³ÿ: ºï. Ñòàí³ñëàâ ÏÀÄÅÂÑÜÊÈÉ ºï. Ìàðê³ÿí ÒÐÎÔÈÌ’ßÊ ºï. Ðîìàí ÄÀÍÈËßÊ Íåîí³ëà ÑÒÅÔÓÐÀÊ

4. Øòðèõè äî ïîðòðåòà Â³êòîð³ÿ Âäîâ³í Ç â³ðîþ â Áîæó ñâÿòó Ñïðàâåäëèâ³ñòü ................... 10

Â³äïîâ³äàëüíèé ñåêðåòàð Éîñèô ÂÎÐÎÁÅÖÜ Ë³òåðàòóðíèé ðåäàêòîð Îëüãà ËÎÇÀ Îáêëàäèíêà Áîãäàí ÑÎÉÊÀ Òåõí³÷íèé ðåäàêòîð Àíäð³é ÖÈÌÁÀË Êîìï’þòåðíèé íàá³ð Ìàð³ÿ Â²ÕÎÒÜ

© Ðåë³ã³éíå âèäàâíèöòâî “Äîáðà êíèæêà”, 2009 Àäðåñà ðåäàêö³¿: âóë. Á. Õìåëüíèöüêîãî, 35/3à, ì. Ëüâ³â, 79019 òåë.: (032) 261-55-74, ôàêñ: (032) 261-55-74 e-mail: gbook@ukrpost.ua web: www.gbook.lviv.ua Ìàãàçèí: âóë. Êóë³øà, 22/3à, ì. Ëüâ³â, 79058 òåë.: (032) 272-69-72 Äðóê: ÏÏ “Äîáðèé äðóê”, ÅÄÐÏÎÓ 35444562, Ñâ³äîöòâî ÑÂÑ ÄÊ ¹3096, òåë. (032) 220-15-76

î. Îíóôð³é Ðåïåöüêèé, ×ÑÂÂ ßê íàâ÷èòèñü êåðóâàòè äóìêàìè? ......... 7

5. Äîðîãà ëþáîâ³ Óëÿíà Ê³íàø Áîã Îòåöü – íàø ëþáëÿ÷èé Áàòüêî, ìè – Éîãî ä³òè ..... 13 6. Ñâÿò³ Öåðêâè Ðåäàêö³éíà Ñâ. Ìèêîëàé ç Ìèðè (Áàð³) ........................................... 16 7. Ãîëîñ Ìàð³¿ Nuccio Quattrocchi Äîðîãà, ÿêó Áîã ðîçïî÷àâ ÷åðåç Ìàð³þ .............. 19

8. Ñâ³ä÷åííÿ ïðî Ñòðàä÷ Éîñèô Âîðîáåöü Êðèëà äî ñåðöÿ. .................................................... 21 9. Äîðîãàìè ïðî÷àí Ðîìàí Äåðåâ’ÿíêî Ë³ñîê ×åðíèëÿâñüêèé ......................................... 26 10. “ßíãîëÿòà” Îëüãà Áåðêèòà Äàðóíîê ×óäîòâîðöÿ .............................................. 30 11. Íàì ïèøóòü Ëèñòè ÷èòà÷³â ................................................................................ 33 12. Àô³øà Íîâ³ âèäàííÿ “Äîáðî¿ êíèæêè” ....................................................... 34

ÏÐÈÃÎÒÓÉÒÅ ÑÂÎ¯ ÑÅÐÖß

ÐÎÇ²ÐÂ²ÒÜ ÊÀÉÄÀÍÈ ÑÀÒÀÍÈ (Ïðîäîâæåííÿ. Ïî÷àòîê ó ¹ 4, 2009 ï³ä ðóáðèêîþ “Íàóêà ëþáîâ³” )

Âèãíàííÿ ïàäøèõ àíãåë³â

17.11.2009 ²ñóñ: Ä³òè Ìî¿! Ëèøå Ëþáîâ ºäèíà ìîæå çì³íèòè õ³ä ³ñòîð³¿. Òóðáóº Ìåíå ñòàí ëþäåé, ÿêèì àáñîëþòíî âñåîäíî ³ íå áåíòåæèòü òå, ùî â³äáóâàºòüñÿ ç ¿õíåþ äóøåþ. ×îìó íå çàìèñëÿòüñÿ, ùî ïåðåáóâàþòü ó ñâ³ò³, êîòðèé îäíîçíà÷íî ïðèçíà÷åíèé íà òå, ùîá ñôîðìóâàëàñÿ òà çìóæí³ëà âàøà äóøà. Âîíà ïåðåáóâàº â ïîëîí³ âèïðîáóâàíü, áî öàðþº íàä âàìè íà Çåìë³ ïîêè ùî ñàòàíà. ² ïåðåä âàìè ñòî¿òü íàéïîâàæí³øå çàâäàííÿ: æèâó÷è â òèì÷àñîâ³é îêóïàö³¿ äèÿâîëîì, çáåðåãòè ñâîþ ïåðâèííó äóøó, à ùå â³äïîâ³äàëüí³øå çàâäàííÿ – çàñòàâèòè ñåáå ùîäåííî ïðàöþâàòè íàä ðîñòîì ñâîº¿ äóø³. Ñàìèì âàì âàæêî ñïðàâèòèñÿ ç öèì çàâäàííÿì, áî ñàòàíà ðîçñòàâëÿº ïîâñþäíî ñâî¿ ñ³ò³ ³ õî÷å âàñ ïðèðó÷èòè òà ñêåðóâàòè â Öàðñòâî òüìè, âèõîâàòè ïîê³ðíèìè éîãî ðàáàìè. Çóïèí³òüñÿ, ä³òè Ìî¿, çàäóìàéòåñÿ íàä òèì, ùî âàì êàæó. Àäæå, Ìîÿ ì³ñ³ÿ, Ì³é ïðèõ³ä íà öåé ñâ³ò, ñïðÿìîâàí³ ïåðåäîâñ³ì íà òå, ùîá äîïîìîãòè âàì çðîçóì³òè, ùî âè – ³ñòèíí³ ä³òè Áîæ³. ß ïðèéøîâ

¹6(59), 2009 2

ó âàø ñâ³ò, ùîá ïîäîëàòè ñìåðòü, ³ òèì ñàìèì íàäàþ âàì ìîæëèâ³ñòü ï³äãîòóâàòè ñâîþ ñâ³äîì³ñòü, ñâîº ñåðöå ³ äîáðîâ³ëüíó âàøó âîëþ íà çâåðøåííÿ âàøî¿ îñíîâíî¿ ì³ñ³¿ íà Çåìë³. Ñàòàíà ³ Ìåíå, Áîãî÷îëîâ³êà, ñïîêóøàâ. Ñèëà Ëþáîâ³, ùî éøëà â³ä Áàòüêà, äàëà ìîæëèâ³ñòü Ìåí³ âèñòîÿòè, íå çëóêàâèòèñÿ íà ö³ ïðèì³òèâí³ éîãî ïðîïîçèö³¿. Îòîæ, òåïåð íàäàþ ³ âàì Ìîþ ñèëó Ëþáîâ³ ç òèì, ùîáè ïî÷åðïíóâøè ¿¿, âè çìîãëè âèñòîÿòè òóò, íà Çåìë³, ïåðåä ñïîêóñàìè, êîòð³ íàâ’ÿçóº âàì òà êîòðèìè àòàêóº âàñ ñàòàíà, äóìàþ÷è òàêèì ÷èíîì çàâîëîä³òè âàøîþ äóøåþ, à â ê³íöåâîìó ðåçóëüòàò³ ïîñì³ÿòèñÿ, ïîãëóìèòèñÿ ç íå¿ òà ïîêèíóòè, áî í³÷îãî âîíà äëÿ íüîãî íå çíà÷èòü, õ³áà ùî ëèøå îäíå – ïîêàçàòè Áîãîâ³ ñâîþ òàê çâàíó „âñåìîãóòí³ñòü” íà Çåìë³, ùî íà÷åáòî âñå Òâîð³ííÿ Ãîñïîäíº éîìó âäàëîñÿ ñîá³ ï³äêîðèòè. Íèì êåðóº ãîðäèíÿ ³ øàëåíà íåïîâàãà äî ñâîãî Òâîðöÿ, áî ïåðåä Áîãîì õî÷å ïîêàçàòè ñåáå íàñò³ëüêè ñèëüíèì òà íåçàëåæíèì, ùî ìîæå ïðàâèòè, êåðóâàòè âñ³ì ³ âñ³ìà, ùî çíàõîäÿòüñÿ íà Çåìë³. Àíãåë

ÏÐÈÃÎÒÓÉÒÅ ÑÂÎ¯ ÑÅÐÖß

Õðèñòîñ ³ ãð³øíèöÿ. Õóä. Â. Ïîëºíîâ

Ãîñïîäí³é, ÿêèé çãð³øèâ ïåðåä ñâî¿ì Òâîðöåì, ñï’ÿí³â â³ä êðàñè ³ Ëþáîâ³, êîòðèìè Áîã éîãî íàä³ëèâ, òà àìá³òíî âèð³øèâ, ùî â³í íàñò³ëüêè ñèëüíå òà äîñêîíàëå òâîð³ííÿ Ãîñïîäíº, ùî ãîòîâå ñàìîñò³éíî êåðóâàòè, áóòè ñîá³ ìàëåíüêèì áîæêîì òà ùå é íå êîðèòèñÿ ñâîºìó Òâîðöåâ³. Éîãî áàæàííÿ ñòàëî ðåàëüí³ñòþ, áî çà öå íåïîñëóøàííÿ Áîã ñêèíóâ éîãî íà Çåìëþ. Îñü â³í ³ âò³øèâñÿ òà ðîçïàÿñàâñÿ íà Çåìë³, ïîäóìàâøè, ðàç Ãîñïîäü ñêèíóâ ìåíå ñþäè, òî ÿ áóäó êåðóâàòè òà ïàíóâàòè íàä ëþäüìè. Àëå Òâîðåöü äàâ éîìó, ÿê ³ âàì, ìîæëèâ³ñòü íà âèïðàâëåííÿ, ùîá â öüîìó ì³ñö³, çðîñòèëè ñâîþ äóøó ³ ãàðíèìè, î÷èùåíèìè âåðòàëèñÿ Äîäîìó. Áîã í³êîëè íå ïîêèäàâ Ñâî¿õ ä³òåé íàïðèçâîëÿùå. Â³í ïîñò³éíî âåäå Câî¿õ ä³òåé, íàäàº ¿ì äîïîìîãó, ñêåðîâóº ¿õ ÷åðåç â³ðíèõ òà â³ääàíèõ Câî¿õ ä³òåé. Ïîäàâ âàì çàïîâ³ä³, ÿêèìè ñë³ä êåðóâàòèñÿ, ùîá, ÿê ³ñòèíí³ Éîãî ä³òè, ä³ÿòè òà æèòè ï³ä ÷àñ âàøîãî òèì÷àñîâîãî ïåðáóâàííÿ òóò, íà Çåìë³. Òà âðåøò³ íàäàâ âàì íàéá³ëüøó ï³äòðèìêó, ÿêó ìîæå ëèøå íàäàòè ëþáëÿ÷èé Îòåöü – Câîãî Ñèíà, Ðÿò³âíèêà, âàøîãî Ñïàñèòåëÿ. ² ß ïðèéøîâ, ùîá âèêîíàòè çàâäàííÿ Câîãî Áàòüêà – äîïîìîãòè âàì çðîçóì³òè ³ñòèíó âàøîãî æèòòÿ. À òàêîæ íàäàòè âàì ìîæëèâ³ñòü â³äâàæíî ïåðåéòè ó ñâ³ò ïåðâîçäàííèé, ñâ³ò âàøîãî Òâîðöÿ. Í³êîëè íå ìàéòå ñòðàõó ïåðåä ñìåðòþ, ÿêó ß ïîäîëàâ, à íàòîì³ñòü ñë³ä âàì áîÿòèñÿ, ùîá ìèòü âàøîãî ïåðåõîäó áóëà ñïîâíåíà äîâåðøåí³ñòþ ïðè-

ãîòóâàííÿ âàøî¿ äóø³. Áî äî Äîìó Îòöÿ ñâîãî âè ïîâèíí³ ïîâåðòàòèñÿ ëèøå î÷èùåíèìè òà ç³ çíàêîì Ëþáîâ³, ÿêà æèâå, ïàëàº ó âàñ ç ìîìåíòó âàøîãî ñîòâîðåííÿ, ³ ñàìå âîíà áóäå ïðèòÿãóâàòè âàñ äî ³ñòèííîãî Äæåðåëà. Â òèõ óìîâàõ ñïîêóñ, ùî íàäàº çëèé, çàçäð³ñíèé àíãåë, öå ìîæíà çä³éñíèòè ëèøå ç Ìîºþ äîïîìîãîþ, ÷åðïàþ÷è â³ä Ìåíå æèâèëüíó ñèëó Ëþáîâ³. Äëÿ âàñ ß çàëèøèâ òàêó ñèëó – âîíà ì³ñòèòüñÿ ó Ìî¿é ×àñòî÷ö³ – â Ñâÿò³é ªâõàðèñò³¿. Ïðèéìàþ÷è ¯¿, âè ÷åðïàºòå â³ä Ìåíå ñèëó Ëþáîâ³. Íàäàþ âàì öþ ñèëó Ëþáîâ³, ùîá óòâåðäæóâàëè ñåáå, ÿê ³ñòèíí³ ä³òè Áîæ³, ³ ìàëè çàõèñò ïåðåä ä³ÿìè àìá³òíîãî, çëîãî àíãåëà. Àëå öüîãî çàìàëî. Ñë³ä çàëó÷èòè ñâîþ âîëþ, ñâîá³äíî ³ äîáðîâ³ëüíî ïîãîäèòèñÿ íà òå, ùîá ïîñò³éíî ïåðåáóâàòè òóò, íà Çåìë³, ç ºäèíèì Ïîðàäíèêîì Ãîñïîäí³ì – ç³ Ìíîþ, ç Ñèíîì Ãîñïîäí³ì. Äëÿ òîãî ñâ³äîìî â³äêðèéòå ñâîº ñåðöå ³ âïóñò³òü Ìåíå, ñâîãî Ïðèÿòåëÿ, Ïîðàäíèêà. Ââ³éäó ó âàñ ³ çàïàëþ ó âàñ Ñâ³òëî, ïîëóì’ÿ Ëþáîâ³, ÿêå íå äàñòü ìîæëèâ³ñòü ïðèñòóïèòè êîìóñü ³íøîìó äî âàñ, áî öåé ³íøèé îáïàëèòü ñîá³ ðóêè ÷è íàâ³òü ºñòâî ñâîº. Ëþáîâ î÷èñòèòü âàñ çñåðåäèíè òà â³äìåæóº ççîâí³ âñÿêå çëî â³ä âàñ. Ëèøå Ëþáîâ áóäåòå ïðèòÿãóâàòè äî ñåáå. À ëèõèé çìóøåíèé áóäå â³äñòóïèòè. Îòðèìàëà ³ çàïèñàëà Îêñàíà Áåðåçà

¹6(59), 2009 3

ÏÎÂ×ÀÍÍß ÏÀÏÈ

Ð²ÇÄÂßÍÀ ÃÎÌ²Ë²ß ÏÀÏÈ ÐÈÌÑÜÊÎÃÎ ÁÅÍÅÄÈÊÒÀ XVI, ÂÈÃÎËÎØÅÍÀ ÍÀ Ë²ÒÓÐÃ²¯ Ó ÑÎÁÎÐ² ÑÂ. ÏÅÒÐÀ (25.12.2008)

Ñâÿò³øèé Îòåöü Ïàïà Ðèìñüêèé Áåíåäèêò XVI

Äîðîã³ Áðàòè ³ Ñåñòðè “Õòî, ÿê Ãîñïîäü, Áîã íàø, ùî âîçñ³äàº íà ïðåñòîë³, ùî äèâèòüñÿ óíèç, íà íåáî ³ íà çåìëþ?” Òàê ñï³âàº ²çðà¿ëü â îäíîìó ç³ ñâî¿õ Ïñàëì³â (113 [112], 5 í.), â ÿêîìó ñëàâèòü âåëè÷ Áîãà é îäíî÷àñíî Éîãî ïðèÿçíó áëèçüê³ñòü äî ëþäåé. Áîã âîçñ³äàº íà ïðåñòîë³, àëå äèâèòüñÿ óíèç... Â³í – áåçìåæíî âåëèêèé ³ çíà÷íî íàñ ïåðåâèùóº. Òàêèì º ïåðøèé äîñâ³ä ëþäèíè. Â³äñòàíü âèäàºòüñÿ áåçìåæíîþ. Ñîòâîðèòåëü âñåñâ³òó, Òîé, õòî âñ³ì êåðóº, ïåðåáóâàº äóæå äàëåêî â³ä íàñ. Òàê ñïî÷àòêó âèäàºòüñÿ. Àëå ïîò³ì ïðèõîäèòü íåñïîä³âàíèé äîñâ³ä: Òîé, êîòðîìó íåìàº

¹6(59), 2009 4

ð³âíîãî, êîòðèé “âîçñ³äàº íà ïðåñòîë³”, Òîé äèâèòüñÿ âíèç. Íàõèëÿºòüñÿ. Áà÷èòü íàñ ³ áà÷èòü ìåíå. Öå Áîæå ñïîãëÿäàííÿ âíèç º ÷èìîñü á³ëüøèì â³ä ñïîãëÿäàííÿ çãîðè. Ñïîãëÿäàííÿ Áîãà º ä³ëàííÿì. Òå, ùî Â³í ìåíå áà÷èòü, ùî íà ìåíå äèâèòüñÿ, ïåðåì³íþº ìåíå ³ ñâ³ò íàâêîëî ìåíå. Òîìó é ó Ïñàëì³ â³äðàçó ï³ñëÿ öüîãî ñêàçàíî: “Ï³äí³ìàº ç ïîðîõó çëèäåííîãî...” Ñâî¿ì ñïîãëÿäàííÿì óíèç Â³í ï³äíîñèòü ìåíå, ïðèÿçíî áåðå ìåíå çà ðóêó ³ äîïîìàãàº ìåí³ – ñàìå ìåí³ – ï³äí³ìàòèñÿ çíèçó âãîðó. Áîã ñõèëÿºòüñÿ. Öå ñëîâî º ïðîðî÷å. Ó âèôëåºìñüêó í³÷ âîíî ïðèéíÿëî ö³ëêîì íîâå çíà÷åííÿ.

Ñõèëÿííÿ Áîãà äîñÿãëî íå÷óâàíîãî ðåàë³çìó, ÿêîãî êîëèñü íå â çìîç³ áóëî óÿâèòè. Ñõèëÿºòüñÿñõîäèòü ñàìå Â³í, ÿê äèòèíà, àæ äî çëèäåííîñò³ ñòàéí³, ñèìâîëó áóäü-ÿêîãî ëþäñüêîãî íåäîñòàòêó òà çàïóùåííÿ. Áîã ä³éñíî ñõîäèòü. Ñòàº äèòèíîþ ³ ïîòðàïëÿº â ñèòóàö³þ ö³ëêîâèòî¿ çàëåæíîñò³ â³ä ³íøèõ, ÿêà ïðèòàìàííà íîâîíàðîäæåí³é ëþäñüê³é îñîá³. Òâîðåöü, êîòðèé óñå òðèìàº â Ñâî¿õ ðóêàõ, â³ä êîòðîãî âñ³ ìè çàëåæèìî, ñòàº ìàëèì ³ ïîòðåáóº ëþäñüêî¿ ëþáîâ³. Áîã – ó ñòàéí³. Ó Ñòàðîìó Çàâ³ò³ õðàì ââàæàëè ìàéæå ï³äí³æêîì ñò³ï Áîæèõ, à Ñâÿòèé Êîâ÷åã – ì³ñöåì, íà ÿêîìó Â³í – ó òàºìíè÷èé

ÏÎÂ×ÀÍÍß ÏÀÏÈ ñïîñ³á – áóâ ïðèñóòí³é ïîì³æ ëþäüìè. Îòîæ çíàëè, ùî ïîíàä õðàìîì – íåâèäèìî – âèñî÷³ëà õìàðà Áîæî¿ õâàëè. Òåïåð âîíà âèñî÷³º íàä ñòàéíåþ. Áîã ó õìàð³ âáîãîñò³ äèòèíè áåç ïðèõèñòêó. ßêà æ öÿ õìàðà íåïðîíèêíà, îäíàê – õìàðà ñëàâè! Áî æ ÿêèì ùå ñïîñîáîì Éîãî âåëè÷åçíà ëþáîâ äî ëþäèíè, Éîãî îï³êà íåþ ìîãëè á âèÿâèòèñÿ á³ëüøèìè ³ ÷èñò³øèìè? Õìàðà ñõîâêó, âáîãîñò³ äèòèíè, ÿêà ö³ëêîì ïîòðåáóº ëþáîâ³, º îäíî÷àñíî õìàðîþ ñëàâè. Áî í³ùî íå ìîæå áóòè âåëè÷í³øèì, á³ëüøèì â³ä ëþáîâ³, ÿêà òàêèì ñïîñîáîì ñõèëÿºòüñÿ, ñõîäèòü, ñòàº çàëåæíîþ. Ñëàâà ïðàâäèâîãî Áîãà ñòàº âèäèìîþ, êîëè â³äêðèâàþòüñÿ î÷³ íàøîãî ñåðöÿ ïåðåä âèôëåºìñüêîþ ñòàéíåþ. Ç îïèñó Áîæîãî Íàðîäæåííÿ â ªâàíãåë³¿¿ â³ä ñâ. Ëóêè (...), äîâ³äóºìîñÿ, ùî Áîã òðîõè â³äõèëèâ çàñëîíó Ñâîãî ñõîâêó íàñàìïåðåä ëþäÿì äóæå íèçüêîãî ïîõîäæåííÿ, êîòðèìè ó âèñîêîìó ñóñï³ëüñòâ³ ðàäøå íåõòóâàëè: ïàñòóõàì, êîòð³ ïèëüíóâàëè òâàðèí íà ïîëÿõ íàâêîëî Âèôëåºìà. Ëóêà ãîâîðèòü, ùî ò³ ëþäè “íåñëè í³÷íó ñòîðîæó”. Òàê ìè ìîæåìî ïî÷óòè íàãàäóâàííÿ öåíòðàëüíîãî ìîòèâó ïîñëàííÿ ²ñóñà, â ÿêîìó ïîñò³éíî ³ ùîðàç ïîêâàïëèâ³øå, àæ äî Îëèâíîãî ñàäó, ïîâåðòàºòüñÿ çàêëèê áóòè ïèëüíèìè – ùîá ÷óâàþ÷è çàóâàæèòè ïðèõ³ä Ãîñïîäà ³ áóòè äî íüîãî ãîòîâèì. Òîìó é òóò öå ñëîâî ìîæå îçíà÷àòè ùîñü á³ëüøå, í³æ ò³ëüêè çîâí³øíº íåñïàííÿ â í³÷íó ïîðó. Öå áóëè ëþäè, ÿê³ ³ñòèííî ÷óâàëè, ÿê³ ìàëè æèâå

â³ä÷óòòÿ Áîãà òà Éîãî áëèçüêîñò³. Ëþäè, ÿê³ ïåðåáóâàëè â î÷³êóâàíí³ Áîãà ³ íå ïîãîäæóâàëèñÿ ç òèì, ùî Â³í âèäàºòüñÿ äàëåêèì â³ä ùîäåííîãî æèòòÿ. Äî ñåðöÿ, ÿêå ÷óâàº, ìîæíà çâåðíóòèñÿ ç ïîñëàííÿì âåëèêî¿ ðàäîñò³: ö³º¿ íî÷³ äëÿ âàñ íàðîäèâñÿ Ñïàñèòåëü. Ëèøå ñåðöå, ÿêå ÷óâàº, â çìîç³ ïîâ³ðèòè â ïîñëàííÿ. Ëèøå ñåðöå, ÿêå ÷óâàº, ìîæå ñïîâíèòèñÿ â³äâàãîþ äëÿ òîãî, ùîá âèðóøèòè â äîðîãó, ùîá çíàéòè Áîãà ó ñèòóàö³¿ äèòèíè â ñòàéí³. Ïðîñ³ìî Áîãà, ùîá äîïîì³ã ³ íàì ñòàòè ëþäüìè, ÿê³ ÷óâàþòü. Ñâ. Ëóêà, îêð³ì òîãî, ðîçïîâ³äàº íàì, ùî ïàñòóõè áóëè çâ³äóñ³ëü “îñâ³÷åí³” Áîæîþ õâàëîþ, õìàðîþ ñâ³òëà. Âîíè ïåðåáóâàëè â ñåðåäèí³ áëèñêó ò³º¿ ñëàâè. Îãîðíóò³ ñâÿòîþ õìàðîþ, âîíè ñëóõàþòü àíãåëüñüêèé ñï³â ïðîñëàâëåííÿ: “Ñëàâà íà âèñîòàõ Áîãó é íà çåìë³ ìèð ëþäÿì Éîãî âïîäîáàííÿ”. À õòî æ ò³ ëþäè Éîãî âïîäîáàííÿ, ÿê íå ò³, ìàëåíüê³, ÿê³ ÷óâàþòü, ò³, êîòð³ î÷³êóþòü, ïîêëàäàþòü íàä³þ íà äîáðîòó Áîãà ³ øóêàþòü Éîãî, äèâëÿ÷èñü íà Íüîãî çäàëåêà? Â Îòö³â Öåðêâè ìîæíà çíàéòè âðàæàþ÷èé êîìåíòàð ïðî ñï³â, ÿêèì àíãåëè â³òàþòü Â³äêóïèòåëÿ. Àæ äî òîãî ÷àñó – êàæóòü Îòö³ – àíãåëè çíàëè Áîãà ó âåëè÷³ âñåñâ³òó, ëîã³ö³ òà êðàñ³ êîñìîñó, ÿê³ ïîõîäÿòü â³ä Íüîãî ³ º Éîãî â³äáèòòÿì. Âîíè ïðèéìàëè, òàê áè ìîâèòè, í³ìèé õâàëåáíèé ñï³â ñòâîð³ííÿ ³ ïåðåòâîðþâàëè éîãî â ìóçèêó íåáåñ. À òåïåð â³äáóëîñÿ ùîñü íîâå, ö³ëêîì âðàæàþ÷å äëÿ íèõ. Òîé, ïðî ÿêîãî ãîâîðèòü âñåñâ³ò,

Áîã, êîòðèé óñå ï³äòðèìóº ³ íîñèòü ó Ñâî¿é ðóö³ – Â³í Ñàì óâ³éøîâ â ³ñòîð³þ ëþäåé, ñòàâ òèì, õòî ä³º ³ ñòðàæäàº â ³ñòîð³¿. Ç ðàä³ñíîãî íåñïîêîþ, âèêëèêàíîãî ò³ºþ íåçáàãíåííîþ ïîä³ºþ, ç òîãî ³íøîãî, íîâîãî ñïîñîáó, â ÿêèé îá’ÿâèâñÿ Áîã – êàæóòü Îòö³ – âèíèê íîâèé ñï³â, îäèí ðÿäîê, ÿêèé çáåðåãëà äëÿ íàñ ªâàíãåë³ÿ ïðî Áîæå Íàðîäæåííÿ: “Ñëàâà íà âèñîòàõ Áîãó é íà çåìë³ ìèð ëþäÿì Éîãî âïîäîáàííÿ”. Éìîâ³ðíî, â³äïîâ³äíî äî ñòðóêòóðè ºâðåéñüêî¿ ïîåç³¿ ó äâîõ ÷àñòèíàõ äâîâ³ðøà ñêàçàíî, ïî-ñóò³, òå ñàìå, àëå ç ³íøî¿ òî÷êè çîðó. Ñëàâà Áîãà – íà âèñîòàõ íåáåñ, àëå òà Áîæà âèñîòà çíàõîäèòüñÿ çàðàç ó ñòàéí³: òå, ùî áóëî íèçüêèì, ñòàëî âåëè÷íèì. Ñëàâà Áîãà ïåðåáóâàº íà çåìë³, º ñëàâîþ ñìèðåííÿ ³ ëþáîâ³. ² ùå: ñëàâà Áîãà º ìèðîì. Òàì, äå Â³í, òàì ìèð. Â³í º òàì, äå ëþäè íå áàæàþòü àâòîíîìíèì ñïîñîáîì ÷èíèòè ³ç çåìë³ ðàé, âèêîðèñòîâóþ÷è íàñèëëÿ. Â³í ç ëþäüìè, ÿê³ ìàþòü ñåðöå, ÿêå ÷óâàº, ëþäüìè ñìèðåííèìè ³ òèìè, êîòð³ â³äïîâ³äàþòü íà Éîãî âåëè÷, âåëè÷ ñìèðåííÿ òà ëþáîâ³. Äàº ¿ì Ñâ³é ìèð, ùîá ÷åðåç íèõ Â³í óâ³éøîâ ó òîé ñâ³ò. Ñåðåäíüîâ³÷íèé áîãîñëîâ Â³ëüãåëüì ç ìîíàñòèðÿ ñâ. Òåîäîðèêà êîëèñü ñêàçàâ: “Áîã, ïî÷èíàþ÷è ç Àäàìà, çíàâ, ùî Éîãî âåëè÷ ñòâîðþâàëà â ëþäèí³ îï³ð, ùî ëþäèíà ïî÷óâàº ñåáå îáìåæåíîþ ó áóòò³ ñàìîþ ñîáîþ ³ ïî÷óâàº ñåáå ï³ä çàãðîçîþ ó ñâî¿é ñâîáîä³. Òîìó Áîã îáðàâ íîâó äîðîãó. Ñòàâ Äèòèíîþ. Ñòàâ çàëåæíèì ³ ñëàáêèì, òèì,

¹6(59), 2009 5

ÏÎÂ×ÀÍÍß ÏÀÏÈ ÿêèé ïîòðåáóº íàøî¿ ëþáîâ³. Òåïåð – ãîâîðèòü íàì òîé Áîã, êîòðèé ñòàâ Äèòèíîþ – âè âæå íå ìîæåòå Ìåíå áîÿòèñÿ, òåïåð âè ìîæåòå Ìåíå ëèøå ëþáèòè.” Ç òàêèìè äóìêàìè ö³º¿ íî÷³ ìè ï³äõîäèìî äî Äèòÿòè ç Âèôëåºìà – äî òîãî Áîãà, êîòðèé äëÿ íàñ çàáàæàâ ñòàòè äèòèíîþ. Ó êîæí³é äèòèí³ º â³äáëèñê äèòèíè ç Âèôëåºìà. Êîæíà äèòèíà âèìàãàº íàøî¿ ëþáîâ³. Îòîæ ö³º¿ íî÷³ ïîäóìàéìî òàêîæ ïðî òèõ ä³òåé, ÿêèì áóëî â³äìîâëåíî â ëþáîâ³ áàòüê³â; ïðî ä³òåé âóëèö³, êîòð³ íå îòðèìàëè äàðó äîìàøíüîãî âîãíèùà; ïðî ä³òåé, ÿêèõ áðóòàëüíî âèêîðèñòàëè ÿê ñîëäàò³â ³ â÷èíèëè çíàðÿääÿì íàñèëëÿ, çàì³ñòü òîãî, ùîá äàòè ¿ì çìîãó áóòè íîñ³ÿìè ïðèìèðåííÿ é ìèðó; ïðî ä³òåé, ÿê³ ÷åðåç ïîðíîãðàô³þ é óñ³ ³íø³ ãàíåáí³ ôîðìè çëîâæèâàíü ïîðàíåí³ äî ãëèáèíè äóø³. Äèòÿ ç Âèôëåºìà º íîâèì çàêëèêîì, àäðåñîâàíèì íàì, ùîá ìè çðîáèëè âñå, ùî ìîæëèâå, àáè ïîêëàñòè êðàé ìóêàì òèõ ä³òåé, ó÷èíèòè âñå, ùî ìîæëèâå, àáè ñâ³òëî ç Âèôëåºìà òîðêíóëîñÿ ëþäñüêèõ ñåðäåöü. Ëèøå ÷åðåç íàâåðíåííÿ ñåðäåöü, ëèøå ÷åðåç âíóòð³øíþ ïåðåì³íó ëþäèíè ìîæíà ïîäîëàòè ïðè÷èíó âñüîãî òîãî çëà, ìîæíà ïåðåìîãòè ì³öü çëîãî äóõà. Ëèøå òîä³, êîëè çì³íþþòüñÿ ëþäè, çì³íþºòüñÿ ñâ³ò. À ùîá çì³íèòèñÿ, ëþäè ïîòðåáóþòü ñâ³òëà, ÿêå ïîõîäèòü â³ä Áîãà, òîãî ñâ³òëà, ÿêå òàê íåñïîä³âàíî óâ³éøëî â íàøó í³÷. À ãîâîðÿ÷è ïðî Äèòÿ ç Âèôëåºìà ìè äóìàºìî òàêîæ ïðî

¹6(59), 2009 6

ì³ñöåâ³ñòü, ÿêà ìàº íàçâó Âèôëåºì. Äóìàºìî òàêîæ ïðî òó êðà¿íó, â ÿê³é æèâ ²ñóñ òà ÿêó ì³öíî ëþáèâ. ² ìîëèìîñÿ, ùîá òàì çàïàíóâàâ ìèð; ùîá ïðèïèíèëèñÿ íåíàâèñòü ³ íàñèëëÿ; ùîá çðîäèëîñÿ âçàºìîðîçóì³ííÿ, ùîá çâåðøèëîñÿ â³äêðèòòÿ ñåðäåöü, ÿêå â³äêðèâàº êîðäîíè; ùîá ç³éøîâ ìèð, ïðî ÿêèé ñï³âàëè àíãåëè ò³º¿ íî÷³.

Ñâÿò³øèé Îòåöü Ïàïà Ðèìñüêèé Áåíåäèêò XVI ç Íàéñâÿò³øèìè Òàéíàìè

Ó Ïñàëì³ 96 [95] ²çðà¿ëü ³ ç íèì Öåðêâà îñï³âóþòü âåëè÷ Áîãà, ÿêà îá’ÿâëÿºòüñÿ ó ñîòâîð³íí³. Óñ³ ñòâîð³ííÿ çàêëèêàí³ äîëó÷èòèñÿ äî òîãî õâàëåáíîãî ñï³âó, òàêîæ òàì º çàîõî÷åííÿ: “Âñ³ äåðåâà â ä³áðîâ³ ðàä³ñíî ñï³âàòèìóòü ïåðåä Ãîñïîäîì; áî â³í ïðèõîäèòü” (Ïñ. 96 [95], 12 í). Öåðêâà â³ä÷èòóº öåé Ïñàëîì ÿê ïðîðîöòâî é îäíî÷àñíî ÿê çàâäàííÿ. Ïðèõ³ä Áîãà ó Âèôëåºì çâåðøèâñÿ â òèø³. Ò³ëüêè ïàñòóõè, ÿê³ ÷óâàëè, áóëè íà ìèòü îãîðíóò³ ñâ³òëÿíèì áëèñêîì Éîãî ïðèõîäó ³ ìîãëè

ïî÷óòè òîé íîâèé ñï³â, ÿêèé çðîäèâñÿ ç ïîäèâó é ðàäîñò³ àíãåë³â ÷åðåç ïðèõ³ä Áîãà. Öåé ïðèõ³ä ó òèø³ Áîæî¿ ñëàâè çâåðøóºòüñÿ â³êàìè. Òàì, äå º â³ðà, äå çâ³ùàºòüñÿ ³ ñëóõàºòüñÿ Éîãî ñëîâî, Áîã ãðîìàäèòü ëþäåé ³ äàº ¿ì Ñåáå â Ñâîºìó Ò³ë³, ïåðåì³íþº ¿õ ó Ñâîº Ò³ëî. Â³í “ïðèõîäèòü”. ² òàêèì ñïîñîáîì ïðîêèäàºòüñÿ ëþäñüêå ñåðöå. Íîâèé ñï³â àíãåë³â ñòàº ñï³âîì ëþäåé, êîòð³ ïðîòÿãîì óñ³õ â³ê³â, óñå íîâèì ñïîñîáîì âèñï³âóþòü ïðèõ³ä Áîãà ÿê äèòèíè ³, âèõîäÿ÷è ç³ ñâîãî ñåðöÿ, ñòàþòü ðàä³ñíèìè. À ë³ñîâ³ äåðåâà éäóòü äî Íüîãî ³ ò³øàòüñÿ. ßëèíêà íà ïëîù³ ñâ. Ïåòðà ãîâîðèòü ïðî Íüîãî, áàæàº ïåðåäàòè Éîãî áëèñê ³ ñêàçàòè: òàê, Â³í ïðèéøîâ, ³ ë³ñîâ³ äåðåâà Éîãî ïðîñëàâëÿþòü. ßëèíêè ïî ì³ñòàõ ³ ïîìåøêàííÿõ ïîâèíí³ áóòè ÷èìîñü á³ëüøèì, àí³æ ëèøå ñâÿòêîâèì çâè÷àºì. Âîíè âêàçóþòü íà Òîãî, õòî º çì³ñòîì íàøî¿ ðàäîñò³ – íà Áîãà, êîòðèé äëÿ íàñ ñòàâ äèòèíîþ. Âåëè÷àëüíèé ñï³â ó ñàì³é ñâî¿é ãëèáèí³, âðåøò³, ðîçïîâ³äàº ïðî Òîãî, Êîòðèé Ñàì º äåðåâîì æèòòÿ, â³äíàéäåíèì íàíîâî. ×åðåç â³ðó â Íüîãî ìè îòðèìóºìî æèòòÿ. Ó Òà¿íñòâ³ ªâõàðèñò³¿ Â³í äàºòüñÿ íàì – äàº æèòòÿ, ÿêå ñÿãàº â³÷íîñò³. Ó öþ ìèòü äîëó÷³ìîñÿ äî õâàëåáíîãî ñï³âó ñòâîð³ííÿ, à íàøå âåëè÷àííÿ îäíî÷àñíî º ìîëèòâîþ: “Òàê, Ãîñïîäè, äàé íàì óçäð³òè ùîñü ³ç áëèñêó Òâîº¿ õâàëè ³ äàé ìèð íà çåìë³. Â÷èíè íàñ ëþäüìè Òâîãî Ìèðó. Àì³íü.” Ïåðåêëàä ç í³ìåöüêî¿ Àíäð³ÿ ×îðíîãî

ÎÑÂß×ÅÍ² Â ²ÑÒÈÍ²

ßÊ ÍÀÂ×ÈÒÈÑÜ ÊÅÐÓÂÀÒÈ ÄÓÌÊÀÌÈ?

Íà ùî â íàøîìó æèòò³ ìè á³ëüøå çâàæàºìî: íà íàø³ äóìêè ÷è íà ÷è¿ñü ó÷èíêè? Ùî íàñ á³ëüøå çàõîïëþº: äóìêè ÷è â÷èíêè? Ò³ëåñíó ëþäèíó á³ëüøå çàõîïëþþòü ó÷èíêè, í³æ äóìêè. À ëþäèíà, ÿêà çâàæàº íà â÷èíêè, ïîñò³éíî ïîòðàïëÿº ï³ä âïëèâ äèÿâîëà. Íàïðèêëàä, íå÷èñòèé ìàº íàì³ð ïîñâàðèòè ëþäèíó ç áëèçüêèìè. Îäíà ëþäèíà ñêàçàëà ÿê³ñü ñëîâà àáî ùîñü çðîáèëà, à ³íøà â³äðåàãóâàëà íà ¿¿ â÷èíîê, ³ íå÷èñòèé ï³äñóíóâ òîä³, â³äïîâ³äíî äî öèõ ñë³â ÷è â÷èíê³â, ñâîþ äóìêó, ³ ïîò³ì ëþäèíà, ÿêà çâåðíóëà óâàãó íà â÷èíîê, òðè äí³ íå ìîæå çàñïîêî¿òèñÿ â³ä ö³º¿ äóìêè. À êîëè á ëþäèíà á³ëüøå ö³íóâàëà äóìêè, à íå â÷èíêè, òî áóëà á âîëîäàðåì äóìîê ³ ìîãëà á ï³äáèðàòè äóìêè äëÿ êîðèñò³ ñâîº¿ äóø³. Òàê àïîñòîë Ïàâëî ó ïîñëàíí³ äî Ðèìëÿí êàæå: “² íå âïîä³áíþéòåñÿ äî öüîãî ñâ³òó, àëå ïåðåì³íþéòåñü îáíîâëåííÿì âàøîãî

ðîçóìó, ùîá âè ïåðåêîíóâàëèñÿ, ùî òî º âîëÿ Áîæà, ùî äîáðå, ùî âãîäíå, ùî äîñêîíàëå” (Ðèì. 12, 2). ßêèé ñòàí ëþäèíà õî÷å ìàòè, òàêó äóìêó âîíà ³ ï³äáèðàº. Ìîæíà âíèêàòè â ñèòóàö³þ ³ á³ëüøå í³÷îãî íå áà÷èòè, à ìîæíà âíèêàòè â ñâ³òë³ äóìêè, íå äóìàþ÷è ïðî ñèòóàö³þ. “Ò³ æ, ùî º ²ñóñ-Õðèñòîâ³, ðîçï’ÿëè ò³ëî ç éîãî ïðèñòðàñòÿìè òà ïîæàäëèâîñòÿìè. ² êîëè ìè æèâåìî äóõîì, òî äóõîì ³ õîä³ìî” (Ãàë. 5, 24-25). Êîëè ëþäèíà íå äóìàº ïðî ñèòóàö³þ, à âíèêàº â Áîæó äóìêó, âîíà ñòàº â³ëüíîþ â³ä ñèòóàö³¿. Ïîêè ñêàðá ëþäèíè ì³ñòèòüñÿ íå â äóìêàõ, à ó ñòàâëåíí³ ³íøèõ äî íå¿, ó ÷óæèõ ó÷èíêàõ ÷è ñëîâàõ, òîáòî ó òîìó, ùî º ïîçà íåþ – âîíà ïîâí³ñòþ çàëåæíà â³ä ñâ³òó ëþäèíà. Òàêà ëþäèíà í³êîëè íå çíàéäå âíóòð³øíüîãî ñïîêîþ ³ áóäå

¹6(59), 2009 7

ÎÑÂß×ÅÍ² Â ²ÑÒÈÍ² ïîñò³éíî õâîðîþ, áî âîíà çàâæäè øóêàº åìîö³éíå â³ä÷óòòÿ ñèòóàö³¿. ßêùî ñèòóàö³ÿ âèêëèêàº ó òàêî¿ ëþäèíè åìîö³éíó ðàä³ñòü, âîíà êàæå – öå äîáðî. Êîëè ñèòóàö³ÿ âèêëèêàº â ëþäèíè ãí³â, çë³ñòü, ðîçäðàòóâàííÿ, âîíà ââàæàº öå çëîì. Öå – ò³ëåñíèé ñïîñ³á ñïðèéíÿòòÿ çîâí³øíüîãî ñâ³òó. Ó ïîñëàíí³ äî Ðèìëÿí ÷èòàºìî: “Áî, êîëè ìè áóëè â ò³ë³, ãð³õîâí³ ïðèñòðàñò³, (ðîçáóäæåí³) çàêîíîì, ä³ÿëè â ÷ëåíàõ íàøèõ, ùîá ïðèíîñèòè ïë³ä ñìåðò³. Òåïåð æå ìè çâ³ëüíåí³ â³ä çàêîíó, óìåðøè äëÿ òîãî, ùî íàñ òðèìàëî, íåìîâ â’ÿçí³â, ùîá ñëóæèòè â îáíîâëåíí³ äóõà, à íå çã³äíî ç ñòàðèì çàêîíîì” (Ðèì. 7, 5-6). Çîâí³øíÿ ëþäèíà â åìîö³ÿõ îòðèìóº â³äïîâ³äíó ïðèñòðàñòü, çàäîâîëåííÿ, ïðèëèïàþ÷è äî çîâí³øíüîãî îá’ºêòà, ³ ÷åðåç ö³ åìîö³¿ íå÷èñòèé çàõîäèòü ó ñåðöå ëþäèíè. Íå÷èñòèé ä³º íà ïî÷óòòÿ ÷åðåç ò³ëî: î÷³, âóõà, äîòèê, ùîá âèêëèêàòè åìîö³þ. Íàïðèêëàä, õî÷åìî ïîäèâèòüñÿ òåëåâ³çîð, àëå äëÿ ÷îãî? Ùîá çáóäèòè åìîö³¿, ùîá îòðèìàòè ïðèºìí³ñòü ÷åðåç î÷³, âóõà. À ÷èì ñèëüí³øå çáóäæåíà åìîö³ÿ, òèì ñèëüí³øå âîíà âîëîä³º ïî÷óòòÿìè ³ ñèëàìè äóø³, äàíèìè Áîãîì. Ïî÷óòòÿ, ñîâ³ñòü, ñèëè ðîçóìó òîùî ñëàáíóòü â³ä òèõ åìîö³é, âèãîðÿþòü; åìîö³ÿ çàëèâàº ðîçóì. Óì ñòàº ñë³ïèì â³ä åìîö³é ³ íå ìîæå â³ää³ëèòè êîðèñíó äóìêó â³ä ðóéí³âíî¿. Ïîêè óì ñë³ïèé, ëþäèíà ìîæå íàãîâîðèòè äóðíèöü, òîä³ íà íå¿ íàâ³þºòüñÿ ñòðàõ, íàâ³þºòüñÿ ñàìîòí³ñòü, à ñâ³äîì³ñòü çàëèòà â³äïîâ³äíèì çáóäæåííÿì. Çàì³ñòü ìîëèòâè ìè äèâèìîñü òåëåâ³çîð. ×îìó? Áî òàì ö³êàâ³øå; éäåìî íà êóõíþ, áî òàì ñìà÷í³ ñòðàâè. Ìè çíàºìî, ùî öå – ãð³õ, àëå â³í íàñ ïðèòÿãóº. Ïîòÿã äî ãð³õà çàêîð³íåíèé â ï³äñâ³äîìîñò³, íàø³é êðîâ³ é ïðîòèñòî¿òü ðîçóìó, ³ áåðå íàñ ó ïîëîí çàêîíó ãð³õà, ³ ìè ñë³äóºìî çà ò³ëåñíîþ ïðèºìí³ñòþ ³ ðîáèìî ãð³õ. Àïîñòîë Ïàâëî êàæå: “Áî çà âíóòð³øíüîþ ëþäèíîþ, çíàõîäæó íàñîëîäó â çàêîí³ Áîæîìó, àëå ÷ëåíè ìî¿ áà÷àòü ³íøèé çàêîí, ùî ïðîòèâèòüñÿ çàêîíó óìà, ÿêèé ïåðåáóâàº â ÷ëåíàõ ìî¿õ” (Ðèì. 7, 22). Ó òó õâèëþ, êîëè ëþäèíà âïóñêàº â ñåáå åìîö³þ, òîáòî ãð³õ, íå ïîòð³áíî øóêàòè ëîã³êè. ² ò³ëüêè êîëè ïî÷óòòÿ çàñïîêîþþòüñÿ – ñåðöå ïîêèäàº åìîö³ÿ, âîíî ïðîñâ³òëþºòüñÿ ³ ïî÷èíàº ñïðàöüîâóâàòè ñîâ³ñòü. Òàê íà ïîâåðõí³ âîäè, êîëè º â³òåð, ìè íå ìîæåìî ïîáà÷èòè â³äîáðà-

¹6(59), 2009 8

æåííÿ í³ÿêèõ ðå÷åé ³, ò³ëüêè êîëè íåìàº â³òðó ³ âîäà â îçåð³ ñïîê³éíà, íà ¿¿ ïîâåðõí³ áà÷èìî â³äîáðàæåííÿ ñîíöÿ ³ íåáà. Äóìêà – öå ³íøà ñôåðà æèòòÿ, öå – ìèñëÿ÷èé, òîíêèé ñâ³ò. Ñâ³ò ìèñëåííÿ ïîâèíåí áóòè äëÿ ëþäèíè á³ëüø ðåàëüíèì, í³æ ìàòåð³àëüíèì. Äóìêà ìàº áóòè áëèæ÷à äî ñâ³äîìîñò³, í³æ ó÷èíîê. Ëþäèíà ïîâèííà çâåðòàòè óâàãó á³ëüøå íà äóìêó, í³æ íà â÷èíîê. Òîìó â ìîëèòâ³ ìè êàæåìî: “...ïðîñòè, â³äïóñòè, Áîæå, ïðîãð³øåííÿ íàø³… ùî â äóìö³ é ó ïîìèñë³, ùî âäåíü ³ âíî÷³ – âñå íàì ïðîñòè...” Ó÷èíîê áåç äóìêè – öå áåçóìíèé ó÷èíîê. Äóìêè çâ’ÿçóþòü ñâ³äîì³ñòü ³ç ó÷èíêîì. Ëþäèíà ìóñèòü ïîñò³éíî òðèìàòè â ñîá³ çâ’ÿçîê ì³æ ñåðöåì ³ â÷èíêîì. Öèì çâ’ÿçêîì ìàº áóòè äóìêà. Íå â÷èíîê, à äóìêà. Ó ñó÷àñíîìó ñâ³ò³ ëþäèíà íå íàâ÷åíà ö³íóâàòè äóìêè ³ ââîäèòè ¿õ ó ñâ³äîì³ñòü. ¯¿ äóìêè îìèíàþòü ¿¿ ñâ³äîì³ñòü, ÿêà çàéíÿòà íå êîíòðîëåì ÷è âèáîðîì äóìîê, à êîíòðîëåì ïîâåä³íêè. Òå, ùî º íàñë³äêîì, ëþäèíà ðîáèòü ïðè÷èíîþ. Ó÷èíîê ó íå¿ âèêëèêàº äóìêó, à íå íàâïàêè. Ïîáà÷èâøè â÷èíîê, ëþäèíà ðåàãóº íà íüîãî: â íå¿ âèíèêàº îñóä ÷è îáðàçà. Ðåàêö³ÿ òàêî¿ ëþäèíè çóìîâëåíà íå äóìêîþ, à â÷èíêîì, ñïðèéíÿòòÿì çîâí³øíüîãî ñâ³òó. Òîìó ïîòð³áíî âèõîâóâàòè íàøó ñâ³äîì³ñòü, ùîá âîíà â³äñòåæóâàëà íàø³ äóìêè, áî äóìêà º áëèæ÷à äî äóø³, í³æ òâîð÷èé àáî ðóéí³âíèé åëåìåíò íàøîãî áóòòÿ. ×åðåç îäíó íåïðàâäèâó äóìêó íå÷èñòèé âõîäèòü ó íàøå ñåðöå ³ ïîñèëàº äàë³ áàãàòî äóìîê, à ïîò³ì çáóäæóº ãð³õîâí³ ïîìèñëè ³ áàæàííÿ. Ó Ñòàðîìó Çàâ³ò³ ìè áà÷èìî, ùî òàê íå÷èñòèé ñïîêóñèâ ªâó – ÷åðåç æàäàííÿ ÿáëóêà. Òàê ñàìî ³ äî íàñ íå÷èñòèé âõîäèòü ÷åðåç äóìêó ïðî ãð³õ, ìè áàæàºìî çãð³øèòè ³ âæå òó äóìêó ö³ëèé äåíü â³ä ñåáå íå â³äïóñêàºìî. À íå÷èñòèé íàâ³þº ùå ð³çí³ äóìêè, óÿâëåííÿ, ïîò³ì ïî÷èíàº ãîâîðèòè ó íàøîìó ñåðö³, ÿê³ ìè íåùàñí³, ïîò³ì ïîñèëàº ñìóòîê, ³ ìè ðîçñëàáëÿºìîñÿ ³ âïàäàºìî ó ãð³õ, à ïîò³ì ïî÷èíàºìî ñåáå äîêîðÿòè ³ â³ä îäíîãî âèäó ñìóòêó ïåðåõîäèìî â ³íøèé, ç îäíîãî ãð³õà âïàäàºìî â ïîäâ³éíèé ãð³õ. Àïîñòîë ßê³â òàê âèñëîâëþºòüñÿ ïðî öå: “Êîæíèé ñïîêóøàºòüñÿ ñâîºþ âëàñíîþ ïîæàäëèâ³ñòþ, ÿêà éîãî ïðèòÿãàº ³ çâîäèòü. À ïîò³ì ïîæàäëèâ³ñòü, çàâàã³ò-

ÎÑÂß×ÅÍ² Â ²ÑÒÈÍ² í³âøè, ïîðîäæóº ãð³õ; ãð³õ æå, çä³éñíåíèé, – ïîðîäæóº ñìåðòü” (ßê. 1, 14-15). ßê íå÷èñòèé ÷åðåç îäíó íåïðàâäèâó äóìêó ñõîäèòü ó íàøå ñåðöå, òàê ñàìî ÷åðåç îäíó ñâ³òëó äóìêó ó íüîãî ñõîäèòü Áîã ³ äàº áàãàòî äîáðèõ äóìîê. Òîä³ ìè ïî÷èíàºìî ðîáèòè äîáð³ â÷èíêè. Êîëè º ñèòóàö³ÿ, òî ëþäèí³ ïîòð³áíî â³äòÿãíóòè ¿¿ â³ä ñåáå, ùîá ì³æ íåþ ³ ñâîºþ ñâ³äîì³ñòþ ïîñòàâèòè äóìêó. Ëþäèí³ ïîòð³áíî çðîçóì³òè, ÿêà äóìêà ¿¿ ñïàëþº, à ÿêà áóäóº. Äóìêà ïðî â÷èíêè ïîâèííà áóòè êîðèñíîþ ñåðöþ ëþäèíè. ßêó äóìêó ëþäèíà ïîì³ùàº ì³æ ñåðöåì ³ â÷èíêîì, òàêèì áóäå ³ ¿¿ ñåðöå, òàêèì áóäå ³ ñòàí ¿¿ äóø³. Ìîæíà ïîì³ñòèòè äóìêó, ÿêà âèêëèêàº “îãîíü ïîÿäàþùèé”, òîáòî ïðèñòðàñòü, ³ ìîæíà ïîì³ñòèòè äóìêó, ÿêà âèêëèêàº áëàãîäàòíèé âîãîíü, ÿêèé äàº òåïëî, àëå íå ñïàëþº. Ñâ³äîì³ñòü ìàº ñòîÿòè íàä ñëîâàìè, òîä³ âîíà çáåð³ãàòèìåòüñÿ â ÷èñòîò³. Êîëè ëþäèíà íàâ÷èòüñÿ âèáèðàòè äóìêè ç³ Ñëîâà Áîæîãî, ïñàëì³â, ìîëèòîâ, ñë³â ñâÿòèõ îòö³â äëÿ ñâîãî âíóòð³øíüîãî áóäóâàííÿ, ÿê ³íñòðóìåíò áóäóâàííÿ, ÿê ³íñòðóìåíò ðîçâèòêó âíóòð³øíüî¿ ëþäèíè, äàíèé Áîãîì äëÿ ñïàñåííÿ, òî âñ³ ñèòóàö³¿, ùî ïîçà íåþ, çàâæäè áóäóâàòèìóòü ¿¿: çëî áóäóº ¿¿, äîáðî òåæ áóäóº. Âñ³ ñèòóàö³¿ áóäóòü çàâæäè íà êîðèñòü ëþäèí³. Êîëè äëÿ ëþäèíè äóìêè ñòàþòü îá’ºêòîì äîáðà ³ çëà, òî òàêà ëþäèíà ñòàº âæå âíóòð³øíüîþ ëþäèíîþ. Âîíà âæå ó ñåðåäèí³ ñåáå áà÷èòü äîáðî ³ çëî, çëî, ÿêå íàâ³þºòüñÿ íà ¿¿ ãîëîâó, ³ äîáðî, ÿêå âîíà ñàìà ñïðèéìàº â³ä Áîãà. Ñâ³äîì³ñòü òàêî¿ ëþäèíè ñòàº äëÿ íå¿ íå âîðîãîì ¿¿ ïî÷óòò³â, à ñîþçíèêîì ¿¿ âíóòð³øíüîãî áóòòÿ. Òîáòî óì ³ ñåðöå ñòàëè ºäèíèìè. Ëþäèíà ñòàëà ö³ë³ñíîþ. Äóõîâíà ëþäèíà çíàº, ùî ö³íí³ñòü ñë³â ³ ö³íí³ñòü ïîâåä³íêè çàëåæèòü â³ä ¿¿ âíóòð³øíüîãî æèòòÿ. Ëþäèíà º ãîñïîäàðåì çíà÷åíü, ïðè÷èíîþ çíà÷åíü. Êîëè ëþäèíà íàäàº ñèòóàö³¿ çíà÷åííÿ ïîçèòèâíå, òî â³ä öüîãî áóäóºòüñÿ, êîëè íåãàòèâíå – ðóéíóºòüñÿ, ñòàº íåùàñíîþ. Ôîðìà ìàòåð³¿ º òàêà, ÿê âîíà º, ³ ò³ëüêè ñàìà ëþäèíà íàäàº çíà÷åííÿ ö³é ôîðì³ ìàòåð³¿ çàëåæíî â³ä òîãî, â ÿêîìó äóñ³ âîíà ïåðåáóâàº. Äóõ º ïðè÷èíîþ äóìêè. Àïîñòîë Ïàâëî êàæå: “ßê æå âè äóõîì óìåðòâëÿºòå ò³ëåñí³ â÷èíêè, áóäåòå æèòè. Óñ³ áî ò³, ùî ¿õ âîäèòü Äóõ Áîæèé, âîíè – ñèíè Áîæ³” (Ðèì. 8, 13-14).

Äóõîâíà ëþäèíà íå íàäàº í³ÿêîãî çíà÷åííÿ â÷èíêàì, ïîêè íå çàñïîêî¿òü åìîö³¿, áî äëÿ íå¿ ¿¿ æèòòÿ, ïî÷óòòÿ, ñòàí º àâòîðàìè îö³íêè. Òàêà ëþäèíà íàìàãàºòüñÿ â³äêèíóòè â³ä ñâ³äîìîñò³ â÷èíîê ÷è ñëîâà, à ïîò³ì âèáèðàº òàêó äóìêó, ÿêà äîïîìàãàº çáåðåãòè äîáðî, ÿêà ðîáèòü êîæíó ñèòóàö³þ ïîçèòèâíîþ äëÿ íå¿ – óðîêîì, íàâåðíåííÿì. Íàïðèêëàä, êîëè äî ëþäèíè ïîñòàâèëèñÿ ïîãàíî, âîíà âèáèðàº äëÿ ñåáå äóìêó ïðî ëàã³äí³ñòü ÷è ïîê³ðí³ñòü ³ ñïðèéìàº ñèòóàö³þ ÷åðåç ²ñóñà. Â ªâàíãåë³¿ â³ä Ìàòåÿ ÷èòàºìî: “Â³çüì³òü ÿðìî Ìîº íà ñåáå é íàâ÷³òüñÿ â³ä Ìåíå, áî ß – ëàã³äíèé ³ ñìèðíèé ñåðöåì, òîæ çíàéäåòå ïîëåãøó äóøàì âàøèì” (Ìò. 11, 29). ²ñóñ ïðîùàº ãð³øíèêàì, Â³í – ëàã³äíèé äî ðîçá³éíèê³â, áëóäíîãî ñèíà, áëóäíèö³, é ëþäèíà íàìàãàºòüñÿ óïîä³áíèòèñÿ ñâîºìó â÷èòåëåâ³, âèêëèêàº â ñâîºìó äóñ³ òå òåïëî, ÿêå º â ó÷èòåëÿ, íàìàãàºòüñÿ ñâ³é äóõ óïîä³áíèòè äî Õðèñòà. Àïîñòîë Ïàâëî êàæå: “Âè æ íå ò³ëåñí³, àëå äóõîâí³, ÿêùî Äóõ Áîæèé æèâå ó âàñ. Êîëè æ õòîñü Äóõà Õðèñòîâîãî íå ìàº, òîé Éîìó íå íàëåæèòü” (Ðèì. 8, 9). ² êîëè äóõ ëþäèíè óïîä³áíþºòüñÿ äî Õðèñòà, âîíà ñòàº ñâ³òë³øîþ, áî Äóõ Õðèñòîâèé º ñâ³òëî. Ó Õðèñòà â³äñóòí³ ãí³â, àãðåñ³ÿ, îñóäæåííÿ, à äóõ ëþäèíè – äàëåêèé â³ä Õðèñòîâîãî Äóõà. ¯¿ äóõ – äóõ ðîçäðàòóâàííÿ, äóõ ñòðàõó, äóõ îáðàçè.. “...Ñâ³òëî ïðèéøëî ó ñâ³ò, ëþäè æ á³ëüøå çëþáèëè òåìðÿâó, í³æ ñâ³òëî, – ëèõ³ áî áóëè ¿õí³ ä³ëà” (²â. 3, 19-21). Äóõè – öå ñèëè ëþäñüêî¿ äóø³, é ö³ ñèëè êåðóþòü íåþ. Ïîòð³áíî òàê ï³äõîäèòè äî ëþäèíè, ùîá íå ìàòè àãðåñ³¿ òà îñóäæåííÿ, à ìàòè ìèð, ëþáîâ ³ ëàã³äí³ñòü. Ó ïîñëàíí³ äî Ôèëèï’ÿí ÷èòàºìî: “² ìèð Áîæèé, ùî âèùèé â³ä óñÿêîãî óÿâëåííÿ, áåðåãòèìå ñåðöÿ ³ äóìêè âàø³ ó Õðèñò³ ²ñóñ³” (Ôëï. 4, 7). Êîëè ëþäèíà ï³äáèðàº äóìêó, òîä³ í³ÿêèé çîâí³øí³é îá’ºêò íå º ïðè÷èíîþ ¿¿ ðóéíóâàííÿ. Äóìêà ñòàº ¿¿ çàõèñòîì, óêð³ïëåííÿì, íàáëèæåííÿì äî Áîãà, ³íñòðóìåíòîì äóõà ñâ³òëà, äóìêà âèêëèêàº ó íå¿ ìèëîñåðäÿ, ñâîáîäó, ðàä³ñòü. Òîáòî äóìêà ñèëüí³øà, í³æ ñàìà ñèòóàö³ÿ. Êîëè ëþäèíà áåðå äóìêè ñîá³ íà ñëóæáó, âîíà ñòàº â³ëüíîþ â³ä çîâí³øíüîãî ñâ³òó. Íàñê³ëüêè äóìêè ñòàþòü áëèæ÷èìè äî ¿¿ ñâ³äîìîñò³, íàñò³ëüêè âîíà òèìè äóìêàìè ìîæå êåðóâàòè. î. Îíóôð³é Ðåïåöüêèé, ×ÑÂÂ

¹6(59), 2009 9

ØÒÐÈÕÈ ÄÎ ÏÎÐÒÐÅÒÀ

Ç Â²ÐÎÞ Â ÁÎÆÓ ÑÂßÒÓ ÑÏÐÀÂÅÄËÈÂ²ÑÒÜ “Ñóä íåìèëîñåðäíèé äëÿ òîãî, õòî íå ÷èíèòü ìèëîñåðäÿ...” (ßê. 2, 13) Ïðèñâÿ÷åíî â³ñ³ìäåñÿòèð³÷÷þ ç äíÿ óðîäèí ³ ï’ÿòèäåñÿòèð³÷÷þ ñâÿùåíñòâà ³ºðîìîíàõà Ñòóä³éñüêîãî Óñòàâó î.Âàñèëÿ Âîðîíîâñüêîãî Ó ñó÷àñíîìó ñâ³ò³ ëþäè ÷àñòî çàïèòóþòü îäèí îäíîãî: ÷è ³ñíóº Ñïðàâåäëèâ³ñòü ó öüîìó ñâ³ò³? Äå øóêàòè ñïðàâåäëèâ³ñòü? ² ìîæíà ïî÷óòè ó â³äïîâ³äü: í³, â öüîìó ñâ³ò³ íåìàº í³ÿêî¿ ñïðàâåäëèâîñò³, ìîæå, º â ïîòîéá³÷íîìó ñâ³ò³, à òóò íåìàº. Çã³äíî ç öèì òâåðäæåííÿì Áîã º ñïðàâåäëèâèì ëèøå íà Íåá³, à íà Çåìë³ Áîæî¿ Ñâÿòî¿ Ñïðàâåäëèâîñò³ âçàãàë³ íå ³ñíóº. Âèõîäèòü, ùî Ãîñïîäü Áîã º, ìàáóòü, íåñïðàâåäëèâèì ó òîìó ñâ³ò³, äå æèâåìî ìè? Àëå õ³áà æ ñïðàâåäëèâèé Òâîðåöü Íåáà ³ Çåìë³ ìîæå áóòè â ÷îìóñü íåñïðàâåäëèâèì ÷è íå÷åñíèì ó ñòàâëåíí³ äî ëþäåé – Éîãî ñòâîð³íü? Í³, Ãîñïîäü Áîã º îäíàêîâî ñïðàâåäëèâèì ÿê íà Íåáåñàõ, òàê ³ íà Çåìë³. Ó Áîãà íåìàº íåñïðàâåäëèâîñò³. Óñ³ ìè çíàºìî ç ªâàíãåë³¿ òà ç Êàòåõèçìîâèõ Ïðàâä â³ðè: “Ãîñïîäü Áîã º ñïðàâåäëèâèé Ñóääÿ, ùî çà äîáðî íàãîðîäæóº, à çà çëî êàðàº”. Öþ ³ñòèíó ç ªâàíãåë³¿ ùå í³õòî íå çì³ã ñïðîñòóâàòè í³ îïðîòåñòóâàòè. Òîìó, îïèðàþ÷èñü íà ïåðøîäæåðåëî çíàíü ïðî íàøîãî Ãîñïîäà ²ñóñà Õðèñòà, ªâàíãåë³þ, ìè íå ïîâèíí³ ñóìí³âàòèñü â ¿¿ ïðàâäèâîñò³, áî Ñâÿòå Ïèñüìî íàïèñàíå Àïîñòîëàìè Õðèñòîâèìè, íàòõíåííèìè Äóõîì Ñâÿòèì. Ó ñó÷àñíîìó ñâ³ò³, äå òàê áàãàòî çëîáè, íåíàâèñò³, ëóêàâñòâà, õ³áà ìîæíà ïîâ³ðèòè, ùî ³ñíóº Ñâÿòà Áîæà Ñïðàâåäëèâ³ñòü? Òàê, òàêè ìîæíà. Öå ìîæëèâî äîâåñòè íå ò³ëüêè öèòàòàìè ç³ Ñâÿòîãî Ïèñüìà, àëå é áàãàòüìà ïðîìîâèñòèìè ñâ³ä÷åííÿìè ç óñò ïðîñòèõ ëþäåé ³ äóõîâíèõ îñ³á, ñâÿùåíèê³â, ùî ÷àñòî çâó÷àòü ó ñâÿòèõ ïðîïîâ³äÿõ ó Öåðêâ³. Ó Ëüâîâ³ îäíèì ç òàêèõ ñâÿùåíèê³â º îòåöü Âàñèëü Âîðîíîâñüêèé – ³ºðîìîíàõ, åêçîðöèñò, â³äîìèé ÿê â Óêðà¿í³, òàê ³ çà êîðäîíîì. Îòåöü Âàñèëü ðîáèòü âåëèê³ Áîæ³ ×óäà – âèãàíÿº íå÷èñòèõ äóõ³â ç îäåðæèìèõ ëþäåé, ìîëèòâîþ çö³ëþº â³ä íåâè-

¹6(59), 2009 10

ë³êîâíèõ õâîðîá, ìàº Äàð Áîæèé ïåðåäáà÷àòè íàïåðåä ð³çí³ ïîä³¿, áà÷èòè ëþäèíó “íàñêð³çü”... Öå – ñâÿùåíèê ç âåëèêî¿ áóêâè, ÿêîãî ïåðåñë³äóâàëè çà â³ðó â ÷àñè ï³äï³ëëÿ ÓÃÊÖ, ìó÷èëè ïî òþðìàõ, áèëè, êàòóâàëè, îäíàê â³í çàëèøèâñÿ â³ðíèì ñâî¿é Öåðêâ³ òà ñâîºìó íàðîäîâ³, à éîãî äóõîâí³ ïðîïîâ³ä³ º ÷è íå íàéá³ëüø ïðîìîâèñòèìè ³ áàãàòèìè íà âèÿâ Ñïðàâåäëèâîñò³ Áîæî¿... ßêîñü î. Âàñèëü ðîçïîâ³â, ÿê äî íüîãî ïðè¿õàëà æ³íêà ç³ Ñõ³äíî¿ Óêðà¿íè. Âîíà ïðîñèëà îòöÿ äîïîìîãòè: ¿¿ áàòüêî áóâ íà÷àëüíèêîì ÍÊÂÄ ³ ïîâ³øàâ çà ðàäÿíñüêèõ ÷àñ³â íåâèííîãî ñâÿùåíèêà. Ï³ñëÿ öüîãî â³í ñàì ïîâ³øàâñÿ, âñ³ éîãî ñèíè ïîâ³øàëèñü, à çàëèøèëàñü æèâîþ ò³ëüêè îäíà éîãî äî÷êà – æ³íêà, ÿêà ïðè¿õàëà äî î. Âàñèëÿ ³ ïðîñèëà ïðèïèíèòè ñïðàâåäëèâó êàðó Áîæó, ÿêà âïàëà íà âåñü ð³ä. Îòåöü ñêàçàâ, ùî ö³ëà ¿¿ ðîäèíà ìàº íàâåðíóòèñü äî Áîãà ³ ïðèéíÿòè Ñâ. Òàéíè, ùîá ïåðåïðîñèòè Áîãà çà òÿæêèé ãð³õ ³ ïðèïèíèòè éîãî ðóéí³âíó ä³þ. Òàêîæ, î. Âîðîíîâñüêèé ðîçïîâ³â ïðî áàòüêàêàãåá³ñòà, ùî â ìîëîäîñò³ ñêèíóâ ç öåðêîâíî¿ áàí³ Ñâ.Õðåñò ³ êèíóâ éîãî â ñòàâ. Ðîçïëàòà ïðèéøëà ÷åðåç ðîêè: ºäèíèé ñèí ï³øîâ êóïàòèñü íà ñòàâ ³ íå ïîâåðíóâñÿ... ×åðåç ÿêèéñü ÷àñ ç³ ñòàâó âèòÿãíóëè òîé ñàìèé Ñâ.Õðåñò ç öåðêîâíî¿ áàí³ ³ ìåðòâîãî ñèíà. Íà æàëü, ã³ðêå, çàï³çí³ëå êàÿòòÿ íå çìîãëî ïîâåðíóòè ºäèíó äèòèíó, àëå òîé áàòüêî ÷åðåç ñìåðòü ñèíà íàâåðíóâñÿ äî â³ðè â Áîãà. Òàê, ÷àñòî Ãîñïîäü Áîã ÷åðåç ÿêåñü ãîðå ÷è á³äó ïðàãíå íàâåðíóòè ëþäèíó äî Ñåáå, òàê íàãàäóþ÷è ¿é ïðî Ñâîþ Ñâÿòó Ñïðàâåäëèâ³ñòü, íå ï³çíàâøè ÿêî¿ ëþäèíà á æîäíèì ³íøèì ñïîñîáîì íå íàâåðíóëàñü. ßêîñü ÿ ñòàëà ñâ³äêîì òîãî, ÿê î. Âàñèëü êðîïèâ ëþäåé ñâÿ÷åíîþ âîäîþ â öåðêâ³ Ñâ. Àðõ. Ìèõà¿ëà ó Ëüâîâ³ é äî íüîãî ï³ä³éøëà æ³íêà ç âàæêîõâîðîþ äèòèíîþ ³ çàïèòàëà: “×îìó ìîÿ äèòèíà êàë³êà?” Îòåöü ïîäèâèâñÿ óâàæíî íà æ³íêó ç äèòèíîþ ³ â³äïîâ³â: “Áàòüêî äèòèíè âáèâ ëþäèíó ³ çàêîïàâ â ÿìó, à äèòèíà ïîêóòóº çà

ØÒÐÈÕÈ ÄÎ ÏÎÐÒÐÅÒÀ

î. Âàñèëü Âîðîíîâñüêèé ï³ä ÷àñ ïðîïîâ³ä³

òÿæêèé ãð³õ áàòüêà. Òîìó âè ç äèòèíîþ ïîâèíí³ áàãàòî ìîëèòèñÿ, ùîá ÿêîñü â³äïîêóòóâàòè öþ âåëèêó ïðîâèíó”. Ñâ³äêàìè öüîãî ×óäà – îòåöü ñêàçàâ Ïðàâäó ïðî âèÿâ Ñâ. Ñïðàâåäëèâîñò³ Áîæî¿ – ñòàëî áàãàòî ëþäåé, ÿê³ îòî÷èëè éîãî â öåðêâ³ ï³ñëÿ Áîãîñëóæ³ííÿ. ²íøîãî ðàçó î. Âàñèëü ðîçïîâ³äàâ, ÿê ó ñ. ßêòîð³â Çîëî÷³âñüêîãî ðàéîíó ëþäè æèëè ñòàòåâèì æèòòÿì äî â³í÷àííÿ, âæå ìàëè ñâî¿õ ä³òåé òà íå ìàëè Ëàñêè Áîæî¿. Òîìó äèÿâîë ïîñò³éíî øêîäèâ öèì ëþäÿì: ó õàò³ ñàì³ ñîáîþ çàãîðàëèñü ð³çí³ ðå÷³, áåç ÷èéîãîñü âòðó÷àííÿ çãîð³ëè ñòîäîëà ³ ñòàéíÿ, à ùå îäíó äèòèíó íåâ³äîìî õòî çà÷èíèâ íà ñòðèõó, à ³íøó îáìîòàâ ÿêèìîñü âîëîññÿì íà ãîðîä³ â êóêóðóäç³. Îòåöü â³ä÷èòàâ ºêçîðöèçì, óä³ëèâ Ñâ. Òàéíè òèì ëþäÿì ³ âñ³ ò³ íåùàñòÿ ïðèïèíèëèñü. Îòåöü Âàñèëü ñòâåðäæóº, ùî Ãîñïîäü ïîêàðàâ ¿õ çà ðîçïóñíå æèòòÿ. À êîìó æ, ÿê íå åêçîðöèñòó, ùî âèãàíÿº íå÷èñòèõ äóõ³â, ³ºðîìîíàõó, ÿêîãî áî¿òüñÿ äèÿâîë ³ âñÿ éîãî íå÷èñòà ñèëà, ë³ïøå çíàòè, çà ùî êàðàº ñïðàâåäëèâèé Áîã? ²íøèé âèïàäîê òðàïèâñÿ â ñ. Êîìàðíî Ãîðîäîöüêîãî ð-íó íà Ëüâ³âùèí³: òàì â îäí³é õàò³ áåç ïðè÷èíè ç’ÿâëÿâñÿ âîãîíü: âîäîþ çàëèâàëè, à âîãîíü çíîâó ðîçãîðàâñÿ. Êîëè îòöÿ çàïðîñèëè

â³ä÷èòàòè òàì åêçîðöèçì, òî â ò³é õàò³ íà ñò³í³ ç’ÿâèëèñü ñëîâà: “Íå êëè÷òå ñâÿùåíèêà, áî ÿ ïîìùóñÿ”. Ïàðàô³ÿíè áóëè äóæå íàëÿêàí³ é, êîëè î. Âàñèëü îãîëîñèâ ó öåðêâ³ ïðî òå, ùî ïðîâîäèòèìå ì³ñ³¿, ùîá íàâåðíóòè ëþäåé äî Áîãà, à â ï’ÿòíèöþ âèãàíÿòèìå çëîãî äóõà, òî äî öåðêâè â ÷åòâåð ïðèéøëî â³í÷àòèñü ø³ñòü ïàð, ÿê³ æèëè â ïåðåëþá³. ßê êàæå ³ºðîìîíàõ, âîíè áîÿëèñÿ, ùîá òîé çëèé äóõ, êîëè îòåöü éîãî âèæåíå, íå ïåðåéøîâ äî ¿õí³õ äîì³âîê. Êîëè î.Âàñèëü ïðî÷èòàâ åêçîðöèçì, òî âîãîíü ïðèïèíèâ ç’ÿâëÿòèñü, ³ â ò³é õàò³ çàïàíóâàâ ñïîê³é. Òàêîæ ñàìå æèòòÿ î. Âàñèëÿ º ùåäðèì íà ïðèêëàäè, ñâ³ä÷åííÿ Ñâ. Áîæî¿ Ñïðàâåäëèâîñò³... ßêîñü îòåöü ðîçïîâ³â, ÿê ó ÷àñè ï³äï³ëëÿ ÿêèéñü áåçáîæíèê õîò³â éîãî çàñòð³ëèòè ç ðóøíèö³ ÷åðåç â³êíî áóäèíêó, êîëè â³í â³äïðàâëÿâ Áîãîñëóæ³ííÿ íà ñâÿòî Ð³çäâà Ïðåñâÿòî¿ Áîãîðîäèö³ (ñ. Ïîä³ëüö³ Ñàìá³ðñüêîãî ðàéîíó, ïðèáë. 1968-1970 ðð.). Êîëè çëî÷èíåöü íàö³ëèâñÿ, ùîáè âèñòð³ëèòè, ïîáîæí³ ëþäè âèðâàëè ðóøíèöþ ç éîãî ðóê: íå äàëè âáèòè íåâèííîãî ñâÿùåíèêà. Ëþäè íå ïîäóìàëè ÿêîñü ïðî òå, ùî òðåáà áóëî çàñëîíèòè â³êíà, ùîá íå íàðàæàòè îòöÿ íà íåáåçïåêó. ßê ðîçïîâ³â î. Âàñèëü, Áîã ïîêàðàâ òîãî áåçáîæíèêà:

¹6(59), 2009 11

ØÒÐÈÕÈ ÄÎ ÏÎÐÒÐÅÒÀ â³í ëåæàâ íà ïîë³, êîëè îðàâ òðàêòîð, ³ òðàêòîð çîðàâ éîãî ïëóãàìè. Ó Ñâÿòîìó Ïèñüì³ ñêàçàíî: “À õòî êðèâäèòü, òîé îäåðæèòü çà ñâîþ êðèâäó...” (Ïîñë. Ñâ. Àï. Ïàâëà 3, 25). ²íøèé âèïàäîê ç æèòòÿ îòöÿ: â 1970-ìó ðîö³, 12 ëþòîãî íà ñâÿòî Òðüîõ Ñâÿòèõ, êàãåá³ñòè ñï³éìàëè î. Âàñèëÿ â ñ. Êðåõîâ³ çà òå, ùî âèñïîâ³äàâ ³ çàïðè÷àùàâ 40 ä³òåé. Çà öå éîãî âäåíü çàñòàâëÿëè êîïàòè ð³â ÷è çáèâàòè ÿùèêè, à âíî÷³ âîäèëè íà äîïèòè ³ ìó÷èëè òà áèëè, ö³ëêîì íå äàþ÷è ñïàòè. ² òàê ùîäíÿ (ó òþðì³ ì. Æîâêâè). Íàéã³ðøå îòöÿ ìó÷èâ (çà õðåùåííÿ ³ óä³ëåííÿ Ñâ.Òàéí ä³òÿì) êàãåá³ñò Â³êòîð Ïëþâàêîâ. Çà öå Áîã éîìó ñïðàâåäëèâî “âîçäàâ ïî ä³ëàõ éîãî”: â³í çàãèíóâ íàãëîþ ñìåðòþ. Äåñü 1993-ãî ðîêó, âæå çà ÷àñ³â â³ëüíî¿ Óêðà¿íè, î.Âàñèëü ïðè¿õàâ ó ñ. Ñëîâ³òà íà ñâÿòî Áîæîãî Ò³ëà, ùîá â³äïðàâèòè Ñëóæáó Áîæó. Á³ëÿ öåðêâè ñòîÿâ òðàêòîð, ³, êîëè îòåöü ï³äõîäèâ äî íå¿, òî ç-çà òðàêòîðà âèá³ãëî 17 ÷îëîâ³ê ³ ïî÷àëè éîãî áèòè: äóñèëè, øòîâõàëè â ãðóäè, êèäàëè â ð³â, ó áîëîòî. Ñàìå òîä³ éøëà âåëèêà þðáà ëþäåé ïî äîðîç³ é, ïîáà÷èâøè á³éêó, âðÿòóâàëà îòöÿ. ×åðåç äâà òèæí³ îòöÿ ïîêëèêàëè ïðàâîîõîðîíí³ îðãàíè ³ ñêàçàëè “çíÿòè ïîáî¿”. Îòåöü â³äìîâèâñÿ: “ß ¿ì òî âñå äàðóþ, à Áîã ¿õ áóäå çà öå ñóäèòè”. ² ñïðàâä³, îòåöü ¿ì ïîäàðóâàâ, àëå Ñïðàâåäëèâèé Ãîñïîäü í³: òîé òðàêòîðèñò ðàïòîâî çàãèíóâ íàãëîþ ñìåðòþ (òîé, ÿêèé ïîñòàâèâ òðàêòîð ï³ä öåðêâîþ), à òîé, ùî ñèëüíî îáëèâ îòöÿ áåíçèíîì, ñàì ñåáå îáëèâ ³ ñïàëèâ. À ò³ ðåøòà “ïîì³÷íèê³â”, ùî äîïîìàãàëè çíóùàòèñü (ÿê ëþäè îòöþ ðîçïîâ³äàëè), äî ñàìèõ îòöåâèõ í³ã êëÿêàëè á³ëÿ Çàðâàíèöüêî¿ ×óäîòâîðíî¿ ³êîíè â ñ. Çàðâàíèöÿ íà ïðîù³. Ìàáóòü, âè ââàæàºòå, ùî âñ³ ö³ ³ñòîð³¿ º âèïàäêîâ³ñòþ ³ çá³ãîì îáñòàâèí. Ïðîòå, ÷è íå çàáàãàòî òóò âèïàäêîâîñòåé ³ çá³ã³â? À ìîæå, öå ³ º Ñâÿòà Áîæà Ñïðàâåäëèâ³ñòü? Íåäàðåìíî æ â ªâàíãåë³¿ ñêàçàíî: “Íå ìñò³òüñÿ ñàì³ óëþáëåí³, àëå äàéòå ì³ñöå ãí³âó Áîæîìó... Ìåí³ ïîìñòà íàëåæèòü, ß â³äïëà÷ó, ãîâîðèòü Ãîñïîäü” (Ïîñë. Ñâ. Àï. Ïàâëà 12, 19). Òàêèõ âèïàäê³â ³ ñâ³ä÷åíü ç æèòòÿ î. Âàñèëÿ ³ ïðîñòèõ ëþäåé º ñîòí³, òèñÿ÷³. ²íîä³ Ãîñïîäü äîïóñêàº ñòðàæäàííÿ ëþäèíè, ùîá âèïðîáóâàòè ¿¿ â³ðó, à â ³íøîìó âèïàäêó âîíî º âèÿâîì Éîãî Ñâÿòî¿ Áîæî¿ Ñïðàâåäëèâîñò³, ùîá âîíà íàâåðíóëàñü ÷åðåç ãîðå ³ òåðï³ííÿ, çì³íèëà ñâîº æèòòÿ, ùîá íå çàáóâàëà, ùî îêð³ì

¹6(59), 2009 12

Ñâÿòîãî Áîæîãî Ìèëîñåðäÿ º ùå ³ Ñâÿòà Áîæà Ñïðàâåäëèâ³ñòü. Áî âñ³ì íàì äóæå çðó÷íî ³ âèã³äíî óïîâàòè íà Áîæå Ìèëîñåðäÿ, àëå íàäì³ðíà íàä³ÿ íà Áîæå Ìèëîñåðäÿ – öå ãð³õ ïðîòè Ñâÿòîãî Äóõà, ÿê ñêàçàíî ó Ñâ. ªâàíãåë³¿ â³ä Ñâ. àï. Ìàòâ³ÿ (12, 32): “Óñÿêèé ãð³õ, óñÿêà õóëà ïðîñòèòüñÿ ëþäÿì, àëå õóëà íà Äóõà íå ïðîñòèòüñÿ!” Òîìó, ùîá íå ñïîêóøàòè Ãîñïîäà Áîãà ³ íå ñòÿãíóòè íà ñâî¿õ íàùàäê³â ñïðàâåäëèâó êàðó Áîæó, òðåáà ùèðî íàâåðíóòèñü, ïîêàÿòèñü, à ùèðî – îçíà÷àº íå ïðîñòî ï³òè äî Ñâ. Ñïîâ³ä³ é âèçíàòè ñëîâåñíî â÷èíåíèé ãð³õ (ÿê öå ÷àñòî áóâàº), àëå ñåðöåì ³ äóøåþ, âñ³ì ñâî¿ì æèòòÿì â³äâåðíóòèñü â³ä ãð³õà. Ùèðå íàâåðíåííÿ – öå íå ñëîâåñíå âèçíàííÿ íà Ñâ. Ñïîâ³ä³ ñâî¿õ ãð³õ³â, à ïîâíà âíóòð³øíÿ ïåðåì³íà. Öå îçíà÷àº, ùî á³ëüøå íå ïîòð³áíî ïîâòîðþâàòè òèõ ñàìèõ ãð³õ³â í³êîëè. Îòåöü Â. Âîðîíîâñüêèé ñòâåðäæóº, ùî çëèé äóõ íàé÷àñò³øå îïàíîâóº ëþäèíó ³ øêîäèòü ¿é, êîëè âîíà íàâìèñíå çàòàþº â Ñâ. Ñïîâ³ä³ ÿê³ñü òÿæê³ ãð³õè àáî íåùèðî êàºòüñÿ ³ ñïîâ³äàºòüñÿ, òîáòî ï³ñëÿ Ñâ. Ñïîâ³ä³ çíîâó ñâ³äîìî ãð³øèòü (íàïðèêëàä: âîðîæáèòè, ïîñïîâ³äàâøèñü, çíîâó âîðîæàòü – öå ãð³õ ïðîòè Ñâ. Äóõà). Òîáòî êîæåí ç íàñ, îòðèìàâøè ðîçãð³øåííÿ íà Ñâ.Ñïîâ³ä³, íå ïîâèíåí ñïîêóøàòè Äóõà Ñâÿòîãî, ïðîäîâæóþ÷è òÿæêî ãð³øèòè, áî öèì ñòÿãóº íà ñåáå ³ íà ð³äíèõ Áîæó êàðó àáî âèÿâ Ñâÿòî¿ Áîæî¿ Ñïðàâåäëèâîñò³. ×àñòî ìè çàáóâàºìî ïðî öþ Ñâ.Ñïðàâåäëèâ³ñòü, óïîâàþ÷è ò³ëüêè íà Ñâ.Ìèëîñåðäÿ, ùî º äëÿ íàñ äóæå âèã³äíèì, àëå Ãîñïîäíÿ Äîâãîòåðïåëèâ³ñòü ìàº ðîçóìí³ ìåæ³. Òðåáà ïàì’ÿòàòè, ùî Áîæå Ìèëîñåðäÿ çàâæäè º Ñïðàâåäëèâèì, ³ òîìó êîæåí ç íàñ îòðèìàº âæå òóò, íà Çåìë³, (íå ò³ëüêè íà Ñòðàøíîìó Ñóä³) òå, ùî çàñëóæèâ ñîá³ “çã³äíî ç â÷èíêàìè ñâî¿ìè”. Öå º ñâ³ä÷åííÿì Ñïðàâåäëèâîãî ³ Ìóäðîãî Áîæîãî Ìèëîñåðäÿ. Îòæå, òðåáà áàãàòî â æèòò³ ìîëèòèñü ³ ïîñòèòè, ðîáèòè áàãàòî äîáðèõ ä³ë, áåç ÿêèõ â³ðà â Áîãà º ìåðòâà, æåðòâóâàòè Áîãó ïðîù³ äî Ñâÿòèõ ì³ñöü, à ãîëîâíå – ÷àñòî ³ ã³äíî ïðèéìàòè Ñâ. Òàéíè, ùîá çàñëóæèòè íà Ñïðàâåäëèâå ³ Ìóäðå Áîæå Ìèëîñåðäÿ, à íå íà ïîêóòó çà òÿæê³ íåðîçêàÿí³ ãð³õè. Í³êîëè íå ìîæíà çàáóâàòè ïðî Áîæó Ñâÿòó Ñïðàâåäëèâ³ñòü, ÿêà ³ñíóº âæå òóò, íà Çåìë³, à íå ò³ëüêè ó Ïîòîéá³÷÷³ ÷è íà Ñòðàøíîìó Ñóä³. Â³êòîð³ÿ Âäîâ³í

ÄÎÐÎÃÀ ËÞÁÎÂ²

ÁÎÃ ÎÒÅÖÜ – ÍÀØ ËÞÁËß×ÈÉ ÁÀÒÜÊÎ, ÌÈ – ÉÎÃÎ Ä²ÒÈ Ñëîâà Áîãà Îòöÿ: “Áà÷èòå, ïîêëàâ Ñâîþ êîðîíó äî Ñâî¿õ ñò³ï, à ñâ³ò – íà Ñâîº Ñåðöå. Ñâîþ ñëàâó ß çàëèøèâ ó Íåá³ ³ ïðèéøîâ ñþäè, ùîá ñòàòè âñ³ì äëÿ âñ³õ: á³äíèì äëÿ á³äíèõ, áàãàòèì äëÿ áàãàòèõ”. “Ìèð ³ Ñïàñ³ííÿ öüîìó äîìîâ³ é ö³ëîìó ñâ³òîâ³! Íåõàé Ìîÿ Ñèëà, Ìîÿ Ëþáîâ ³ Ì³é Ñâÿòèé Äóõ çâîðóøàòü ñåðöÿ ëþäåé, àáè ö³ëå ëþäñòâî çâåðíóëîñÿ äî Ñïàñ³ííÿ ³ ïðèéøëî äî ñâîãî Îòöÿ, áî Â³í øóêàº éîãî, ùîá âèÿâèòè éîìó ëþáîâ ³ ñïàñòè!” Öèìè ñëîâàìè çâåðòàºòüñÿ äî âñ³õ íàñ Áîã Îòåöü – íàø äîðîãèé ³ ëþáëÿ÷èé Áàòüêî. Âîíè âçÿò³ ç Ïîñëàííÿ Áîãà Îòöÿ ëþäÿì Çåìë³, ïðîäèêòîâàíîãî ñ. ªâãåí³¿ ªëèçàâåò³ Ðàâàñ³î (Ôðàíö³ÿ, 1932 ð³ê). Öå ïîñëàííÿ âèçíàíå Êàòîëèöüêîþ Öåðêâîþ, ÿê ïðàâäèâå. Ãîñïîäü Áîã íå çàëèøèâ ñâ³ò ³ ãîâîðèòü äî íàñ ó Ñâîºìó Ïîñëàíí³: “Ïðèõîäæó, ùîá Ìåíå ï³çíàëè òàêîãî, ÿêèé ß º: ùîá äîâ³ð’ÿ ëþäåé çðîñòàëî îäíî÷àñíî ç ëþáîâ’þ äî Ìåíå, ¿õíüîãî Îòöÿ, ÿêèé ìàº ò³ëüêè îäíå ïðàãíåííÿ: ÷óâàòè íàä âñ³ìà ëþäüìè ³ ëþáèòè êîæíîãî ç íèõ, ÿê Ñâîþ ºäèíó äèòèíó. Õóäîæíèê íàñîëîäæóºòüñÿ âíóòð³øí³ì ñïîãëÿäàííÿì îáðàçó, ÿêèé íàìàëþâàâ. Òàê ³ ß îòðèìóþ çàäîâîëåííÿ ³ ðàä³ñòü, ñõîäÿ÷è äî ëþäåé – øåäåâðó

Îáðàç Íàéñâÿò³øîãî Ñåðöÿ ²ñóñà. Õóä. Áîãäàí Ñîéêà, 2009

Ìîãî ä³ëà Òâîð³ííÿ! ×àñ êâàïèòü. ß áè õîò³â, ùîá ëþäèíà ÿêíàéøâèäøå äîâ³äàëàñÿ, ùî ëþáëþ ¿¿ é â³ä÷óâàþ íàéá³ëüøó ðàä³ñòü, ïåðåáóâàþ÷è ³ ðîçìîâëÿþ÷è ç íåþ ÿê Áàòüêî ç³ Ñâî¿ìè ä³òüìè”. “Çíàéòå äîáðå, ùî ß ïîëþáèâ âàñ, ìîæíà áóëî á ñêà-

çàòè, á³ëüøå, í³æ Ñâîãî Óëþáëåíîãî Ñèíà, á³ëüøå, í³æ Ñåáå Ñàìîãî…” “Í³õòî íå ìîæå çðîçóì³òè ðàäîñò³, ÿêó ß â³ä÷óâàþ, êîëè ïåðåáóâàþ íà ñàìîò³ ç äóøåþ. Í³õòî ùå íå çðîçóì³â áåçì³ðíèõ ïðàãíåíü Ìîãî Ñåðöÿ Áîãà Îòöÿ: ïðàãíó, ùîá Ìåíå çíàëè,

¹6(59), 2009 13

ÄÎÐÎÃÀ ËÞÁÎÂ² ëþáèëè ³ ïî÷èòàëè âñ³ ëþäè, ïðàâåäíèêè ³ ãð³øíèêè. Öå – òðè îçíàêè ÷åñò³, êîòð³ áàæàþ îòðèìóâàòè â³ä êîæíî¿ ëþäèíè, áî ß – çàâæäè ìèëîñåðäíèé ³ äîáðèé, íàâ³òü äî íàéá³ëüøèõ ãð³øíèê³â. ×îãî ò³ëüêè íå â÷èíèâ ß äëÿ Ñâîãî ëþäñòâà â³ä Àäàìà äî ñâ. Éîñèôà, íàçâàíîãî áàòüêà ²ñóñà, ³ â³ä ñâ. Éîñèôà äîíèí³, ùîá ëþäèíà ìîãëà â³ääàâàòè Ìåí³ îñîáëèâó ÷åñòü, ÿêà íàëåæèòü Ìåí³ ÿê Îòöþ, Òâîðöåâ³ ³ Ñïàñèòåëåâ³! Ïðîòå Ìåí³ ùå íå â³ääàëè ò³º¿ íàëåæíî¿ ÷åñò³, ÿêî¿ ß òàê ïðàãíóâ ³ ïðàãíó!” “Ïðàãíó, ùîá ëþäè Ìåíå ï³çíàëè ³ â³ä÷óëè, ùî ïåðåáóâàþ á³ëÿ êîæíîãî ç âàñ. Î ëþäè, ïàì’ÿòàéòå, ùî ß õîò³â áè áóòè íàä³ºþ ö³ëîãî ëþäñòâà. ×è ß

âæå ïåðåñòàâ íåþ áóòè? ßêùî áè ß íå áóâ íàä³ºþ ëþäèíè, âîíà áè çàãèíóëà. Îäíàê íåîáõ³äíî, ùîá ïðî Ìåíå çíàëè, ùîá Ìèð, Äîâ³ð’ÿ ³ Ëþáîâ óâ³éøëè â ëþäñüê³ ñåðöÿ ³ äîïðîâàäèëè ¿õ äî ò³ñíîãî çëó÷åííÿ ç Îòöåì Íåáà ³ çåìë³!” “Òåæ áàæàþ, ùîáè âñ³ – â³ä äèòèíè äî ñòàðöÿ – âçèâàëè Ìåíå ç äîâ³ðîþ ²ìåíåì Îòöÿ ³ Ïðèÿòåëÿ. Àäæå ß – çàâæäè ç âàìè, óïîä³áíþþñü äî âàñ, ùîáè âàñ óïîä³áíèòè Ñîá³. ßêîþ á âåëèêîþ áóëà Ìîÿ ðàä³ñòü, ÿêáè ß ïîáà÷èâ, ùî áàòüêè â÷àòü ä³òåé Ìåíå ÷àñòî íàçèâàòè ²ìåíåì Îòöÿ, êîòðèì º â ä³éñíîñò³! Äóæå õîò³â áè, ùîá ó òèõ ìîëîäèõ äóøàõ çàêîð³íèëîñÿ äîâ³ð’ÿ ³ â ïîâíîò³ – äèòÿ÷à ëþáîâ äî Ìåíå! ß âñå â÷èíèâ äëÿ âàñ,

õ³áà âè íå çðîáèòå öüîãî äëÿ Ìåíå?” “Áàæàâ áè ß ìåøêàòè ïîñò³éíî â êîæí³é ðîäèí³, ÿê ó Ñâîºìó Öàðñòâ³, ùîá áóäü-õòî ç ïåâí³ñòþ ì³ã ñêàçàòè: “Ìàºìî Îòöÿ, ÿêèé áåçêîíå÷íî äîáðèé, äóæå áàãàòèé ³ íåçâè÷àéíî ìèëîñåðäíèé! Äóìàº ïðî íàñ ³ ïåðåáóâàº á³ëÿ íàñ, äèâèòüñÿ íà íàñ, Ñàì íàì äîïîìàãàº, Â³í äàñòü íàì âñå, ÷îãî íàì áðàêóº, ÿêùî Éîãî ïîïðîñèìî. Âñ³ Éîãî áàãàòñòâà íàëåæàòü íàì: áóäåìî ìàòè âñå, ÷îãî ïîòðåáóºìî”. ß òóò âëàñíå äëÿ òîãî, ùîá âè ïðîñèëè ó Ìåíå òå, ùî âàì ïîòð³áíå: “Ïðîñ³òü ³ îòðèìàºòå”. Ó Ìî¿é Áàòüê³âñüê³é äîáðîò³ äàì âàì óñå, àáè êîæíèé ì³ã Ìåíå ââàæàòè ñïðàâæ-

Ëþðä. VI ñòàö³ÿ. Âåðîí³êà îáòèðàº Îáëè÷÷ÿ ²ñóñîâ³

¹6(59), 2009 14

ÄÎÐÎÃÀ ËÞÁÎÂ² í³ì Îòöåì, ùî ïåðåáóâàº ñåðåä ñâî¿õ, áî òàê º â ä³éñíîñò³”. Â³ä óñüîãî ñåðöÿ ³ ùèðî¿ äóø³ õî÷ó ïîäÿêóâàòè Áîãó Îòöþ çà Éîãî áåçìåæíó ëþáîâ ³ ìèëîñåðäÿ äî ìåíå îñîáèñòî òà äî âñüîãî ëþäñòâà ³, çîêðåìà, äî ìîëèòîâíî¿ ñï³ëüíîòè ïî÷èòàòåë³â Íàéñâÿò³øîãî Ñåðöÿ ²ñóñà ³ Íåïîðî÷íîãî Ñåðöÿ Ìàð³¿, ùî ç 1 òðàâíÿ 2009 ðîêó Áîæîãî ðîçïî÷àëà ñâîþ õðèñòèÿíñüêó ä³ÿëüí³ñòü ïðè àðõèêàòåäðàëüíîìó ñîáîð³ ñâ. Þðà ÓÃÊÖ ó ì. Ëüâîâ³. Ó Ïîñëàíí³ Áîãà Îòöÿ ñêàçàíî: “Îñîáëèâî âåëèêèé çàïàë íåîáõ³äíèé äëÿ ïîøèðåííÿ ïî ö³ëîìó ñâ³ò³ íàáîæåíñòâà äî Íàéñâÿò³øîãî Ñåðöÿ Ìîãî Ñèíà ²ñóñà… Êîëè áè ëþäè ìîãëè ðîçãàäàòè Ñåðöå ²ñóñà ç óñ³ìà Éîãî ÷åñíîòàìè ³ Éîãî ñëàâîþ, ï³çíàëè áè, ùî Éîãî íàéïàëê³øèì ïðàãíåííÿì º ïðîñëàâëåííÿ, ïîêëîí³ííÿ ³ âøàíóâàííÿ Îòöÿ, Òîãî, Õòî Éîãî ïîñëàâ, ³ íàñàìïåðåä â³ääàííÿ Îòöþ ñëàâè íå ÷àñòêîâî¿, ÿê öå ðîáèëè äîíèí³, à ñëàâè ïîâíî¿, ÿêó ëþäèíà ìîæå ³ ïîâèííà â³ääàâàòè Éîìó ÿê Îòöþ, Ñîòâîðèòåëþ, à ùå á³ëüøå – ÿê Òâîðöþ Â³äêóïëåííÿ”. Â³äïîâ³äíî äî íàâåäåíîãî òà íàñàìïåðåä ³ç ëàñêè Áîæî¿ íàøà ìîëèòîâíà ñï³ëüíîòà âçÿëà ó÷àñòü ó ðåêîëåêö³ÿõ íà òåìó: “Áîã Îòåöü – íàø ëþáëÿ÷èé Áàòüêî, ìè – Éîãî ä³òè”, ùî â³äáóëèñü 31 ëèïíÿ – 2 ñåðïíÿ 2009 ðîêó Áîæîãî ó ðåêîëåêö³éíîìó áóäèíêó Ñåñòåð ×ÑÂÂ ÓÃÊÖ â ñ. Áåðåãè ï³ä îñîáëèâèì äóõîâíèì ïðîâîäîì î. Ôðàíöèñêà, ×ÑÂÂ.

Ï³ä ÷àñ ðåêîëåêö³é ìè ìàëè ìîæëèâ³ñòü ãëèáøå ï³çíàòè, ïîëþáèòè ³ ïî÷èòàòè íàøîãî ëþáëÿ÷îãî Áàòüêà â îñîá³ Áîãà Îòöÿ. Ç âåëèêîþ ö³êàâ³ñòþ ³ çàõîïëåííÿì ìè ðîçâàæàëè äóõîâí³ íàóêè îòöÿ, äå òàê ÿñêðàâî ³ çðîçóì³ëî áóëî ðîçêðèòî âåëèêó ëþáîâ ³ áåçìåæíå ìèëîñåðäÿ Ãîñïîäà Áîãà äî ëþäåé ö³ëîãî ñâ³òó. Ìè ðîçäóìóâàëè íàä öèòàòàìè Ñâÿòîãî Ïèñüìà ùîäî îñîáè ³ ïðàãíåíü Áîãà Îòöÿ, ùî â³äîáðàæåí³ ó Éîãî Ñâÿò³é Âîë³. Ó öüîìó àñïåêò³ äóæå êîðèñíèìè ñòàëè äëÿ íàñ ð³çí³ âèñëîâëþâàííÿ òà äîñâ³ä ñâÿòèõ. Ö³ äóõîâí³ íàóêè áóëè âçàºìîïîâ’ÿçàí³ ç ïðàêòè÷íèì õðèñòèÿíñüêèì æèòòÿì íàøî¿ ñï³ëüíîòè. Ìè ùîäíÿ áðàëè ó÷àñòü ó Ñâÿò³é Ë³òóðã³¿, ïðèéìàëè äî ñâî¿õ ñåðäåöü ³ äóø Ãîñïîäà Áîãà ó Ïðåñâÿò³é Òàéí³ ªâõàðèñò³¿, ìîëèëèñü íà Ñâÿò³é Âåðâèö³, âøàíîâóâàëè Áîæå Ìèëîñåðäÿ ³ Ñòðàñò³ Õðèñòîâ³. Òèõà àòìîñôåðà ìîíàñòèðÿ ñïðèÿëà îáãîâîðåííþ äóæå ÿñêðàâèõ ñâ³ä÷åíü ðåêîëåêòàíò³â ç ìåòîþ ï³çíàííÿ Ãîñïîäà Áîãà ³ Éîãî ëþáîâ³ òà ìèëîñåðäÿ äî ëþäåé ö³ëîãî ñâ³òó. Äóæå êîðèñíîþ ³ ö³êàâîþ äëÿ íàñ óñ³õ áóëà çóñòð³÷ ³ç ñåñòðîþ Îíèñèìîþ Ïàïêîþ, ×ÑÂÂ, äå âîíà ðîçïîâ³äàëà ïðî ñâîº ïîêëèêàííÿ ³ ì³ñòè÷íó òàéíó ºäíàííÿ ñâîãî æèòòÿ ç³ âñåìîãóòí³ì Ãîñïîäîì Áîãîì. Ï³ä ÷àñ âå÷³ðíüîãî áàãàòòÿ ìè ñëàâèëè Áîãà Îòöÿ ñâî¿ìè óñòàìè ³ ñåðöåì, ñï³âàþ÷è ï³ñí³: “Îò÷å íàø”, “Áóäü âîçâåëè÷åíèé, Òâîð÷å íàø ³ Âëàäèêî”,

“Âåëè÷àííÿ Áîãà Îòöÿ” (íà ñëîâà Îêñàíè Íîâîñàä ³ ìóçèêó Ìàð³¿ Ìàùàê, ÿê³ º ó÷àñíèêàìè íàøî¿ ñï³ëüíîòè). Êîæåí ó÷àñíèê ðåêîëåêö³é ìàâ ìîæëèâ³ñòü íàïèñàòè îñîáèñòèé ëèñò Áîãó Îòöþ, ÿêèé ì³ã îçâó÷èòè ïåðåä Íàéñâÿò³øèìè Òàéíàìè ï³ä ÷àñ ñåìèãîäèííî¿ í³÷íî¿ àäîðàö³¿ 2 ñåðïíÿ 2009 ðîêó Áîæîãî. Ä³òè ç âåëèêîþ ëþáîâ’þ ñèïàëè ïåëþñòêè òðîÿíä ïåðåä ïðîöåñ³ºþ ç Íàéñâÿò³øèìè Òàéíàìè é îáðàçîì Áîãà Îòöÿ ö³ëîãî ëþäñòâà. Íàø³ ñåðöÿ ³ äóø³ áóëè ïåðåïîâíåí³ âåëèêîþ ðàä³ñòþ, ìèðîì ³ ëþáîâ’þ äî Áîãà Îòöÿ; ìè ìîëèëèñü ç óñ³ì Íåáîì, ùîá óñ³ Éîãî áàæàííÿ ³ ïðàãíåííÿ çä³éñíèëèñü ó âñ³é ïîâíîò³, ÿê íà Íåá³, òàê ³ íà Çåìë³, çã³äíî ç Éîãî Ñâÿòîþ Âîëåþ. Ó öåé ÷àñ â³ä÷óâàëàñü îñîáëèâà ïðèñóòí³ñòü ³ ëþáîâ Ãîñïîäà Áîãà, Éîãî ùèðà óâàãà ³ ï³äòðèìêà êîæíîãî ç íàñ. Ìè óñâ³äîìëþâàëè, ùî ìè – ä³òè Áîæ³ – òà ïðîñèëè íàøîãî ëþáëÿ÷îãî Áàòüêà ñòàòè äîñòîéíèìè Éîãî ä³òüìè ³ ñïàäêîºìöÿìè Öàðñòâà Íåáåñíîãî Îòöÿ. Çàïðîøóºìî âñ³õ Áîæèõ ä³òåé îá’ºäíàòèñü ðàçîì ç íàìè ó ñï³ëüí³é ìîëèòâ³-ïðîõàíí³, ïîäÿö³, âèíàãîðîäæåíí³ òà ïðîñëàâ³ Òðèºäèíîãî Ãîñïîäà Áîãà ÷åðåç Íàéñâÿò³øå Ñåðöå ²ñóñà ³ Íåïîðî÷íå Ñåðöå Ìàð³¿ êîæíî¿ ïåðøî¿ ï’ÿòíèö³ ì³ñÿöÿ ç øîñòî¿ äî î ï³â íà äåâ’ÿòó âå÷îðà ³ êîæíî¿ ïåðøî¿ ñóáîòè ì³ñÿöÿ ç äåâ’ÿòî¿ äî ï³â íà äâàíàäöÿòó â àðõèêàòåäðàëüíîìó ñîáîð³ ñâ. Þðà ÓÃÊÖ ó ì. Ëüâîâ³. Óëÿíà Ê³íàø

¹6(59), 2009 15

ÑÂßÒ² ÖÅÐÊÂÈ

ÑÂ. ÌÈÊÎËÀÉ Ç ÌÈÐÈ (ÁÀÐ²) Ñâ. Ìèêîëàé, ³ìîâ³ðíî, íàðîäèâñÿ â áàãàò³é ñ³ì’¿, ÿêà ïðîæèâàëà ó Ïàòàð³¿, ùî â Ë³ê³¿ (ïðîâ³íö³ÿ Ìàëî¿ Àç³¿). Áóâ îáðàíèé ºïèñêîïîì çàíåäáàíî¿ â òîé ÷àñ ä³ºöåç³¿ Ìèðè, ÿêîþ êåðóâàâ ç âåëèêîþ òóðáîòîþ ³ â³ðîþ. Ñàìå òàì â³í ïðîñëàâèâñÿ ñâîºþ ñâÿò³ñòþ, ðåâí³ñòþ ³ ÷óäàìè. Ïîìåð áëèçüêî 350 ðîêó. Íåäîñòàòíþ ê³ëüê³ñòü àâòåíòè÷íî¿ ³íôîðìàö³¿ ïðî íüîãî îõî÷å äîïîâíèëè áàðâèñò³ äåòàë³ ëåãåíä. Ïåðøó á³îãðàô³þ Ìèêîëàÿ áóëî íàïèñàíî â IX ñò., àëå íàéá³ëüøå ïîøèðèëàñÿ éîãî á³îãðàô³ÿ, íàïèñàíà Ñèìîíîì Ìåòàôðàñòîì ó X ñò. Ãðåöüê³ ³ñòîðèêè ââàæàþòü, ùî Ìèêîëàé áóâ óâ’ÿçíåíèé ³ íå â³äêð³êñÿ â³ä â³ðè ï³ä ÷àñ ïåðåñë³äóâàíü Ä³îêëåò³àíà. Áóâ ïðèñóòí³é íà ñîáîð³ â Í³êå¿, äå çàñóäæóâàâ àð³àíñòâî. Îäèí ç ïåðåêàç³â ðîçïîâ³äàº, ùî íàâ³òü óäàðèâ ºðåòèêà Àð³ÿ. Äîäàþòü òàêîæ, ùî Ìèêîëàé ïîìåð ó ñòîëèö³ ñâîº¿ ä³ºöåç³¿, Ìèð³. Íà æàëü, íåìàº êîíêðåòíèõ ³ñòîðè÷íèõ ñâ³ä÷åíü, ÿê³ á ï³äòâåðäæóâàëè ò³ ôàêòè. Óæå çà ÷àñ³â Þñòèí³àíà (VI ñò.) â Êîíñòàíòèíîïîë³ áóëà áàçèë³êà, çáóäîâàíà íà ÷åñòü ñâ. Ìèêîëàÿ. Â³ä IX ñò. íà Ñõîä³ é â³ä XI íà Çàõîä³ â³í áóâ îäíèì ç íàéïîïóëÿðí³øèõ ñâÿòèõ, à òàêîæ îá’ºêòîì ÷èñåëüíèõ ëåãåíä. Ó íèõ ãîâîðèòüñÿ ïðî íüîãî, ÿê ïðî ìîëîäó ëþäèíó, ÿêà âèð³øèëà â³ääàòè ñâî¿ ãðîø³ íà áëàãîä³éíó ä³ÿëüí³ñòü, à âñå ñâîº æèòòÿ ïðèñâÿòèòè íàâåðíåííþ ãð³øíèê³â. Ó ëåãåíäàõ òàêîæ ãîâîðèòüñÿ, ùî â³í ì³ã çäîáóòè ºäí³ñòü ç Áîãîì ÷åðåç ìîíàøå æèòòÿ, àëå âèð³øèâ, ùî íå áàæàº çàìèêàòèñÿ â ìîíàñòèð³, à éòè ñë³äàìè ²ñóñà, ÿêèé ìàíäðóâàâ Ïàëåñòèíîþ. Ï³ä ÷àñ îäí³º¿ ç³ ñâî¿õ ïîäîðîæåé, â³í âòèõîìèðèâ õâèë³ ìîðÿ, òîìó é ââàæàºòüñÿ îï³êóíîì ìîðÿê³â òà ïîäîðîæí³õ. Îäèí ãðîìàäÿíèí Ïàòàðè âòðàòèâ ñâ³é ìàºòîê, ³ íå áóâ ó çìîç³ çàáåçïå÷èòè ïîñàã ñâî¿ì òðüîì äîíüêàì, òîìó ¿ì çàãðîæóâàëà ìîæëèâ³ñòü ç³éòè íà ïîãàíèé øëÿõ. Ïî÷óâøè ïðî öå, Ìèêîëàé óçÿâ ì³øîê ³ç çîëîòîì ³ êèíóâ éîãî ÷åðåç â³êíî â ä³ì òîãî ÷îëîâ³êà. Çàâäÿêè öüîìó íàéñòàðøà äîíüêà âèéøëà çàì³æ. Òàê ñâ. Ìèêîëàé ó÷èíèâ ³ äëÿ ³íøèõ ä³â÷àò. Îñü ÷îìó íà îáðàçàõ éîãî ÷àñòî çîáðàæàëè ç òðüîìà ì³øêàìè. Õèáíà ³íòåðïðåòàö³ÿ öüîãî îáðàçó (ââàæàëè, ùî öå – ãîëîâè ä³òåé) ñòàëà ïðè÷èíîþ ³íøî¿ (ìîòîðîøíî¿!) ³ñòîð³¿, â³äïîâ³äíî äî ÿêî¿ Ìèêîëàé âîñêðåñèâ òðüîõ õëîïö³â, çàìîðäîâàíèõ ³ çàêîíñåðâîâàíèõ âëàñíèêîì ãîñïîäè. ²íøà ëåãåíäà ðîçïîâ³äàº ïðî òå, ùî Ìèêîëàé ç’ÿâèâñÿ ìîðÿêàì, ÿêèõ çàõîïèâ øòîðì á³ëÿ

¹6(59), 2009 16

óçáåðåææÿ Ë³ê³¿ ³ áåçïå÷íî çàïðîâàäèâ ¿õ ó ïîðò. Òîìó ÷àñòî ïîáëèçó ìîðñüêîãî áåðåãà ìîæíà çóñòð³òè öåðêâè, ïîñâÿ÷åí³ öüîìó ñâÿòîìó. Ùå ³íøå ïåðåäàííÿ ñòâåðäæóº, ùî â³í ÿâèâñÿ óâ³ ñí³ êåñàðåâ³ Êîíñòÿíòèíó ³ â÷èíèâ òàê, ùî òîé óðÿòóâàâ â³ä ñìåðò³ òðüîõ íåñïðàâåäëèâî îáâèíóâà÷åíèõ ñëóæáîâö³â. ²íøà âåðñ³ÿ ö³º¿ ³ñòîð³¿ ñòâåðäæóº, ùî ãóáåðíàòîð Ìèðè, âçÿâøè õàáàð, ïîãîäèâñÿ âèäàòè íà ñìåðòü òðüîõ íåâèííèõ ëþäåé. Êîëè êàò óæå ìàâ ïîçáàâèòè ¿õ æèòòÿ, ç’ÿâèâñÿ ºïèñêîï òîãî ì³ñòà, Ìèêîëàé, ³ ñòðèìàâ â³ä âèêîíàííÿ âèðîêó, à ïîò³ì çâåðíóâñÿ äî ãóáåðíàòîðà ç òàêîþ ïåðåêîíëèâîþ ïðîìîâîþ, ùî òîé ç³çíàâñÿ ó ñâîºìó çëî÷èí³ òà ïîïðîñèâ ïðîáà÷åííÿ. Êîëè Ìèðà ïîòðàïèëà â ðóêè ñàðàöèí³â, ³òàë³éñüê³ ì³ñòà âèêîðèñòàëè íàãîäó, ùîá çäîáóòè ðåë³êâ³¿ Ìèêîëàÿ. ¯õ âèêðàëè ³òàë³éñüê³ êóïö³ é ä³ñòàëèñÿ äî ì. Áàð³, ùî íà ï³âäí³ ²òàë³¿, ó 1087 ðîö³. Òàì áóëî çáóäîâàíî íîâó öåðêâó íà ÷åñòü ñâÿòîãî, à ïðè ¿¿ îñâÿ÷åíí³ áóâ ïðèñóòí³é Ïàïà Óðáàí II. Òàê êóëüò ñâ. Ìèêîëàÿ ñòàâ ùå ïîïóëÿðí³øèì, à ñàíêòóàð³é ñòàâ îäíèì ç ïàëîìíèöüêèõ öåíòð³â ñåðåäíüîâ³÷íî¿ ªâðîïè. Íà ìîãèë³ ñâ. Ìèêîëàÿ â³äáóâàëèñÿ ÷èñåëüí³ ÷óäà. Ïîïóëÿðí³ óÿâëåííÿ ïðî “ñâÿòîãî Ìèêîëàÿ” (Santa Claus, Sint Klaus), íà æàëü, º ñóì³øøþ åëåìåíò³â ð³çíèõ íàðîäíèõ êóëüòóð. Íàïðèêëàä, í³äåðëàíäñüêèé çâè÷àé äàðóâàííÿ ïîäàðóíê³â ä³òÿì ó äåíü éîãî ñâÿòà òóò ïåðåïë³òàºòüñÿ ç óÿâëåííÿìè ïðî ÷àð³âíèêà, ÿêèé êàðàº íå÷åìíèõ ä³òåé, à ÷åìíèõ íàãîðîäæóº, à òàêîæ ç ãåðìàíñüêèì áîæåñòâîì Òîðîì, ÿêèé çàâæäè àñîö³þâàâñÿ ³ç çèìîþ ³ ¿çäèâ íà ñàíÿõ, çàïðÿæåíèõ êîçàìè. Ó ñåðåäíüîâ³÷í³é ªâðîï³ äåíü ñâ. Ìèêîëàÿ áóâ íàãîäîþ äëÿ òîãî, ùîá âèáðàòè “õëîïöÿ-ºïèñêîïà”, ÿêèé âèêîíóâàâ ñâî¿ ôóíêö³¿ àæ äî ñâÿòà ñâ. Íåìîâëÿò (28.12). Öåé çâè÷àé ä³éøîâ äî íàøèõ ÷àñ³â ó ì³ñò³ Ìîíòñåððàò, ùî â Êàòàëîí³¿. Åìáëåìîþ ñâ. Ìèêîëàÿ â ìèñòåöòâ³ º òðè êóë³. ×àñîì éîãî çîáðàæàþòü ìîëîäèì ÷îëîâ³êîì, (1) êîòðèé âêèäàº òðè çîëîò³ êóë³ ó â³êíî òðüîõ á³äíèõ ä³â÷àò; (2) ÿêèé âîñêðåøàº òðüîõ ä³òåé ç áî÷êè ç ìàðèíàäîì; (3) ÿêèé ðÿòóº ïîòåðï³ëèõ ï³ä ÷àñ çàãèáåë³ êîðàáëÿ; (4) ÿêèé ïîâåðòàº æèòòÿ íåñïðàâåäëèâî ïîâ³øåí³é ëþäèí³; (5) àáî íåìîâëÿì, ÿêå ïðîñëàâëÿº Áîãà. Ðåäàêö³éíà

Ä²ÒÈ ÓÊÐÀ¯ÍÈ: ÌÀÐ’ßÍ ÒÀ ÎÊÑÀÍÊÀ

Ä²ÒÈ ÓÊÐÀ¯ÍÈ

Ìîëèòîâíà ñï³ëüíîòà ïî÷èòàòåë³â Íàéñâÿò³øîãî Ñåðöÿ ²ñóñîâîãî ³ Íåïîðî÷íîãî Ñåðöÿ Ìàð³¿ (ñ. Áåðåãè Ïóñòîìèò³âñüêèé ð-í Ëüâ³âñüêà îáë.)

Êåð³âíèê ñï³ëüíîòè Óëÿíà Ê³íàø (ñïðàâà )

Êîï³ÿ ÷óäîòâîðíî¿ ³êîíè Ìàòåð³ Áîæî¿ ç Äèòÿòêîì ²ñóñ ó êàïëè÷ö³ â Ë³ñêó ñ. ×åðíèëÿâà ßâîð³âñüêèé ð-í Ëüâ³âñüêà îáë.

Îáðàç Ïðåñâÿòî¿ Ðîäèíè Öåðêâà ñâ. Ìèêîëàÿ, ì. Ëüâ³â

Ä²ÒÈ ÓÊÐÀ¯ÍÈ: ÌÀÐ’ßÍ ÒÀ ÎÊÑÀÍÊÀ

Ä²ÒÈ ÓÊÐÀ¯ÍÈ

Êåð³âíèê ñï³ëüíîòè Óëÿíà Ê³íàø (ñïðàâà )

ÃÎËÎÑ ÌÀÐ²¯

ÄÎÐÎÃÀ, ßÊÓ ÁÎÃ ÐÎÇÏÎ×ÀÂ ×ÅÐÅÇ ÌÀÐ²Þ “Äîðîã³ ä³òè, òàêîæ ³ ñüîãîäí³ ß ïðèíîøó âàì Ñâîº áëàãîñëîâåííÿ ³ áëàãîñëîâëÿþ âñ³õ âàñ, ³ çàêëèêàþ âàñ çðîñòàòè íà ò³é äîðîç³, ÿêó Áîã ðîçïî÷àâ ÷åðåç Ìåíå äëÿ âàøîãî ñïàñ³ííÿ. Ìîë³òüñÿ, ïîñò³òü ³ ðàä³ñíî çàñâ³ä÷óéòå âàøó â³ðó, ëþá³ ä³òè, ³ íåõàé âàøå ñåðöå áóäå çàâæäè ñïîâíåíå ìîëèòâîþ. Äÿêóþ âàì, ùî â³äïîâ³ëè íà Ì³é çàêëèê” (Ïîñëàííÿ â³ä 25 æîâòíÿ 2009 ðîêó). “Äîðîã³ ä³òè! Ó öåé ÷àñ Áëàãîäàò³ ß çàêëèêàþ âàñ óñ³õ â³äíîâèòè ìîëèòâó ó âàøèõ ñ³ì’ÿõ. Ç ðàä³ñòþ ïðèãîòóéòåñÿ äî ïðèõîäó ²ñóñà. Ìî¿ äîðîã³ ä³òè, õàé âàø³ ñåðöÿ áóäóòü ÷èñòèìè é áëàãîñíèìè, ùîá ëþáîâ ³ òåïëîòà ÷åðåç âàñ ïîòåêëà â êîæíå ñåðöå, â³ääàëåíå â³ä Éîãî ëþáîâ³. Ìî¿ äîðîã³ ä³òè, áóäüòå Ìî¿ìè ïðîñòÿãíóòèìè ðóêàìè, ðóêàìè ëþáîâ³ äëÿ âñ³õ, êîòð³ çàãóáèëèñÿ, â ÿêèõ á³ëüøå íåìàº í³ â³ðè, í³ íàä³¿. Äÿêóþ, ùî â³äïîâ³ëè íà Ì³é çàêëèê!” (Ïîñëàííÿ â³ä 25 ëèñòîïàäà 2009 ðîêó). Ó öå ïîñëàííÿ ñë³ä âñëóõàòèñÿ ³ ðîçâàæàòè éîãî, ÿê óñ³ ³íø³, çáåð³ãàþ÷è éîãî â ñåðö³ ç îñîáëèâîþ òóðáîòîþ, áî âîíî ïðèíîñèòü çåðíèíêó, êîòðà, çäàºòüñÿ, îá³öÿº áëèçüêèé ðîçêâ³ò: çàâåðøåííÿ ò³º¿ äîðîãè, ÿêó Áîã ðîçïî÷àâ ÷åðåç Ìàð³þ. ß çàâæäè ïðèá³ãàþ äî ïîñåðåäíèöòâà Ìàð³¿, ùîáè ìî¿

ñëîâà íå çàâàæàëè ¯¿ ñëîâàì, àëå öüîãî ðàçó ÿ ïî÷óâàþñÿ çîáîâ’ÿçàíèì çðîáèòè ÷³òêèé àêöåíò íà öüîìó. “Äîðîã³ ä³òè, òàêîæ ³ ñüîãîäí³ ß ïðèíîøó âàì Ñâîº áëàãîñëîâåííÿ ³ áëàãîñëîâëÿþ óñ³õ âàñ, ³ çàêëèêàþ âàñ çðîñòàòè íà ò³é äîðîç³, ÿêó Áîã ðîçïî÷àâ ÷åðåç Ìåíå äëÿ âàøîãî ñïàñ³ííÿ”. Ïåðåäîâñ³ì – ¯¿ áëàãîñëîâåííÿ. Âîíî º âåëèêèì äàðîì, ÿêèé ñë³ä äîîö³íèòè. ¯¿ áëàãîñëîâåííÿ äîçâîëÿº ðîçïî÷àòè äîðîãó òèì, êîòð³ ùå íå ïî÷àëè éòè, äîçâîëÿº ïðîñóâàòèñÿ âïåðåä òèì, êîòð³ âæå âèðóøèëè â äîðîãó, äîçâîëÿº ï³ä³ãíàòè òèõ, êîòð³ âæå ïåðåáóâàþòü áëèçüêî äî ìåòè. Çà ñâîºþ ñóòòþ, ¯¿ áëàãîñëîâåííÿ º äëÿ âñ³õ, ³ âñ³ ìè éîãî

ïîòðåáóºìî. Áî öå – äîðîãà, êîòðà íå º äåñü çîâí³, à º ÷àñòèíîþ íàñ ñàìèõ, ÷àñòèíîþ íàøî¿ îñîáèñòîñò³ é íàøî¿ íàéïðàâäèâ³øî¿ ïðèðîäè, íå çåìíî¿, à Áîæåñòâåííî¿, ò³º¿, ÿêà â³÷íà. Ìè ïîâèíí³ çðîñòàòè ÿê Áîæ³ ä³òè. ×è ìîãëè á ìè ìàòè Ìàò³ð êðàùó, í³æ Ìàð³ÿ? “Çàêëèêàþ âàñ çðîñòàòè íà ò³é äîðîç³, ÿêó Áîã ðîçïî÷àâ ÷åðåç Ìåíå äëÿ âàøîãî ñïàñ³ííÿ”. Òà äîðîãà, ðîçïî÷àòà Áîãîì ÷åðåç Ìàð³þ, òà äîðîãà, ÿêîþ º Ñàìà Ìàð³ÿ, öå – òà ñàìà äîðîãà, ÿêîþ Áîã ïðèéøîâ íà ñâ³ò, íàðîäèâñÿ ÿê ñïðàâæíÿ Ëþäèíà, öå – äîðîãà, ÷åðåç ÿêó ñâ³ò çíàéäå ñïàñ³ííÿ. “×åðåç Ìàð³þ ðîçïî÷àëîñÿ ñïàñ³ííÿ ñâ³òó ³ ÷åðåç Ìàð³þ âîíî ïîâèííî çâåðøèòèñÿ”

¹6(59), 2009 19

ÃÎËÎÑ ÌÀÐ²¯ (Ñâ. Ëþäîâèê Ìàð³ÿ ¥ð³íüéîí äå Ìîíòôîðò. Òðàêòàò ïðî ïðàâäèâå íàáîæåíñòâî äî Ïðåñâÿòî¿ Ä³âè Ìàð³¿, 49). Öÿ ñàìà äîðîãà ïðîëÿãàº ÷åðåç Ëþðä, Ôàò³ìó, Ìåäæó´îð’º ³ ÷åðåç áàãàòî ³íøèõ ì³ñöü, ðîçñ³ÿíèõ ïî ö³ëîìó ñâ³ò³, á³ëüøå ÷è ìåíøå â³äîìèõ, îô³ö³éíî âèçíàíèõ àáî í³, àëå çàâæäè ñïàñåííèõ, ÿêùî Âîíà ¿õ â³äâ³äàëà. Óæå ó ïîñëàííÿõ â³ä 25 ñåðïíÿ ³ 25 âåðåñíÿ 1991 ðîêó Ìàð³ÿ çãàäàëà ïðî Ôàò³ìó. Ó ïåðøîìó ç òèõ ïîñëàíü Âîíà ñêàçàëà, ùî â Ìåäæó´îð’¿ áàæàº äîâåðøèòè òå, ùî ðîçïî÷àëà ó Ôàò³ì³. Ó äðóãîìó ïîñëàíí³ Âîíà ïðîñèëà ïîìî÷³, ùîáè çàòð³óìôóâàëî ¯¿ Íåïîðî÷íå Ñåðöå. Òà äîðîãà, ðîçïî÷àòà Áîãîì, áóäå Íèì äîâåäåíà äî ê³íöÿ; Õðèñòîñ ïîâåðíåòüñÿ, ÿê ñêàçàíî ó Ñâÿòîìó Ïèñüì³: “Îò, æèòëî Áîãà ç ëþäüìè, ³ Â³í æèòèìå ç íèìè, âîíè æ íàðîäîì Éîãî áóäóòü, ³ Ñàì Áîã áóäå ç íèìè, ³ âèòðå êîæíó

ñëüîçó ç î÷åé ¿õí³õ; ³ ñìåðòè íå áóäå á³ëüøå, í³ ñêîðáîòè, í³ ïëà÷ó, í³ áîëþ íå áóäå á³ëüøå, áî âñå ïîïåðåäíº ìèíóëî” (ïîð. Îä. 21, 3-4). Ìîë³òüñÿ, ïîñò³òü ³ ðàä³ñíî çàñâ³ä÷óéòå âàøó â³ðó, ëþá³ ä³òè, ³ íåõàé âàøå ñåðöå

áóäå çàâæäè ñïîâíåíå ìîëèòâîþ. Â³ä ïåðøèõ äí³â ¯¿ ïðèñóòíîñò³ ó Ìåäæó´îð’¿, Ìàð³ÿ çàïðîøóº íàñ äî ìîëèòâè ³ ïîñòó, àëå áàãàòî ç íàñ çàíåäáóº ðåàë³çàö³þ öèõ ïðîõàíü àáî çâîäèòü ¿õ äî ÿêî¿ñü çîâí³øíüî¿ äàíèíè, ÿêà íå òîðêàºòüñÿ ñåðöÿ. Äáàéìî ïðî òå, ùîáè íå çâîäèòè ìîëèòâè äî ñë³â, âèìîâëåíèõ ëèøå âóñòàìè, à ïðîòå íåõàé âîíà ñòàíå ïîðóõîì ñåðöÿ, ÿêå ìîæå âèðàçèòè ñåáå íàâ³òü áåç ñë³â, íåõàé ìîëèòâà ñòàíå ç³òõàííÿì ëþáîâ³. Íåõàé íàøå ñåðöå áóäå çàâæäè ñïîâíåíå ìîëèòâîþ, àáè ñëîâà, êîòð³ âèìîâëÿþòü íàø³ âóñòà, îòðèìàëè êðèëà. Nuccio Quattrocchi

Äî óâàãè ÷èòà÷³â! Â ²íòåðíåò³ ç’ÿâèëàñÿ íîâà âåá-ñòîð³íêà ïðî Ìåäæó´îð’º: www.ehomarii.org.ua

¹6(59), 2009 20

ÑÂ²Ä×ÅÍÍß ÏÐÎ ÑÒÐÀÄ×

КРИЛА ДО СЕРЦЯ Òàê óæå ïîâåëîñü ó íàñ, â Óêðà¿í³, ç äàâí³õ-äàâåí, ùî ïðîñòèé íàðîä çàâæäè ðîçïëà÷óâàâñÿ çà òðàã³÷í³ ïîìèëêè ñâîº¿ åë³òè. Ïëàòèâ óñ³ì: ³ çäîðîâ’ÿì, ³ ìàéíîì, ³ æèòòÿì, ³ ìîâîþ, ³, íàâ³òü, â³ðîþ… Òà Ãîñïîäü Áîã, íåçâàæàþ÷è íà âñ³ ö³ ïåðåøêîäè, ðåæèìè, äåðæàâè, çàâæäè âèÿâëÿâ ìèëîñåðäÿ äî íàøîãî íàðîäó, ïîñèëàþ÷è íàì íà ïîì³÷ Ìàò³ð Áîæó. Ìàéæå â óñ³õ êóòî÷êàõ íàøî¿ ð³äíî¿ çåìë³ òî òóò, òî òàì ÷àñ â³ä ÷àñó îá’ÿâëÿëàñÿ Ïðå÷èñòà Ä³âà Ìàð³ÿ, ùîá ó òðàã³÷íèõ ñèòóàö³ÿõ ïðèéòè íà äîïîìîãó Ñâî¿ì ä³òÿì. Ñêð³çü â Óêðà¿í³ Ìàð³ÿ çàëèøèëà Ñâ³é ñë³ä, à îñîáëèâî â Ãàëè÷èí³: Çàðâàíèö³, Ïî÷àºâ³, Óíåâ³, Ãîøåâ³, Êðåõîâ³, Ìîíàñòèðêó, ×åðíèëÿâ³, Êîõàâèí³, Ëüâîâ³, Êðèñòèíîïîë³, Æèäà÷åâ³, Ñòðèþ, Áîëåõîâ³, Çàãëèí³, ßíîâ³, Êðèëîñ³, Ïîãîí³, Òåðåáîâë³, Áèøîâ³, Ãðóøåâ³, Áîðèíè÷àõ, Áèëè÷àõ, ªçóïîë³ (êðèíèöÿ Ñâÿòîãî Äóõà), Ñòðàä÷³… ²ñòîð³ÿ Ñòðàä÷à ñÿãàº â äàëåêå ìèíóëå íàøîãî íàðîäó. Â³ä ïî÷àòêó çàñíóâàííÿ â XI ñò. àæ äî íàøèõ ÷àñ³â ³ñòîð³ÿ Ñòðàäåöüêî¿ ãîðè áóëà ñïîâíåíà ÿê òðàã³÷íèìè ïîä³ÿìè, òàê ³ ðàä³ñíèìè… Òðàãåä³ÿ 1243 ðîêó: íà ñåëî íàïàëè òàòàðè ³ ñïàëèëè âñ³ õàòè, öåðêâó, âáèëè ìîíàõ³â-ñâÿùåíèê³â, à ëþäåé ïîäóøèëè äèìîì ó ïå÷åð³… Òðàãåä³ÿ 1941 ðîêó: åíêàâåäèñòè ïî-çâ³ðÿ÷îìó çàêàòóâàëè î-ä-ðà Ìèêîëó Êîíðàäà òà äÿêà Âîëîäèìèðà Ïðèéìó ïîáëèçó Ñòðàä÷à, â óðî÷èù³ Á³ðêó. Ç äàâí³õ-äàâåí Ñòðàä÷ áóâ â³äçíà÷åíèé ðàä³ñíèìè ïîä³ÿìè, áî ñàìå òóò, íà ö³é ñâÿò³é Ñòðàäåöüê³é ãîð³, Ìàò³ð Áîæà ñòàëà ïðîÿâëÿòè Ñâî¿ ëàñêè… Ïðî öå ïèñàëà ùå ó 1939 ðîö³ äðóæèíà ïàðîõà Ñòðàä÷à Àííà Âîÿêîâñüêà ó ÷àñîïèñ³ “Ëèöàðñòâî Ïðåñâÿòî¿ Áîãîðîäèö³” (¹ 8, ñ.122-125). Ïîäàºìî ö³ ñâ³ä÷åííÿ áåç ðåäàêòîðñüêîãî âòðó÷àííÿ ó òåêñò: “1926 ð. Êàì³ëÿ ¥. ä³çíàëà ö³ëêîâèòîãî óçäîðîâëåííÿ ç óìîâî¿ íåäóãè, êîëè â³çâàëà ïîìî÷³ Áîãîìàòåð³ ç ïîñòàíîâîþ, ùî â äí³ â³äïóñòó â Ñòðàä÷³, íà Óñïåííÿ Ïðåñâÿòî¿ Áîãîðîäèö³, âèñïîâ³äàºòüñÿ é çàïðè÷àùàºòüñÿ”. Â 1927 ð. Åì³ë³ÿ ¥. ä³çíàëà ëàñêè ö³ëêîâèòîãî óçäîðîâëåííÿ çà â³çóâàííÿì ïîìî÷³ Áîãîìàòåð³, çà ùî îá³öÿëà âîíà ï³òè äî Ñòðàä÷à íà â³äïóñò. Êîëè íå ñïîâíèëà, îäíàê, ñâîº¿ îá³öÿíêè, ä³ñòàëà â ñí³ óï³ìíåííÿ, – ³ ùîéíî òîä³ ïðèéøëà ïîäÿêóâàòè ïåðåä Ñòðàäåöüêîþ ³êîíîþ Áîæî¿ Ìàò³íêè.

Ñòðàä÷. XIV ñòàö³ÿ. Ð³çüáÿð Ñåìåí Òëóñòèé

Â 1932 ð. Àííà Ã. çàõîðóâàëà òÿæêî íà î÷³. Äâà òèæí³ ïåðåä Óñïåííÿì Ïðåñâÿòî¿ Ä³âè, â íåä³ëþ, êîëè â õàò³ íå áóëî í³êîãî, ïî÷àëà âîíà âãîëîñ ìîëèòèñÿ é âçèâàòè ïîìî÷³ Ìàòåð³ Áîæî¿, êàæó÷è: “Ìàòè Áîæà, óçäîðîâè ìî¿ î÷³, äàé ìåí³ òó ëàñêó, ùîá ÿ ìîãëà íà Óñïåííÿ áóòè â Ñòðàäåöüê³é öåðêâ³”. Ïðè ò³ì ïîñòàíîâèëà â³äìîâëÿòè 3 Áîãîðîäèöå Ä³âî äî ê³íöÿ æèòòÿ. Íà Óñïåííÿ çàïðîâàäèëè ¿¿ äî öåðêâè â Ñòðàä÷³ (ñàìà íå ìîãëà éòè, áî íå áà÷èëà íà î÷³). Â ÷àñ³ Ñëóæáè Áîæî¿ íàðàç âèçäîðîâ³ëà é ïåðøå, ùî âîíà ïîáà÷èëà, – öå áóëî âëàñíå ÷óäîòâîðíà ³êîíà Áîãîìàòåð³. À Òè çàñòóïèø âñ³õ, Âñåáëàãàÿ, õòî ò³ëüêè ïðèéäå ï³ä Òâ³é Ïîêðîâ! ² ñïðàâä³, íà ïåðø³ì òðàâíåâ³ì Áîãîñëóæ³íí³ çîâñ³ì çäîðîâà ñï³âàëà ï³ñíþ ïîäÿêè Áîãîìàòåð³, çàëèâàþ÷èñü ãàðÿ÷èìè ñëüîçàìè âäÿ÷íîñò³”. Íà æàëü, äî íàñ ä³éøëè ò³ëüêè îêðåì³ ïèñüìîâ³ ñâ³ä÷åííÿ. Çâè÷àéíî, ¿õ áóëî íàáàãàòî á³ëüøå. Äóæå áàãàòî äëÿ äóõîâíîãî ðîçâèòêó Ñòðàä÷à, éîãî ïîïóëÿðèçàö³¿ çðîáèâ ïàðîõ î. Ìèêîëàé Âîÿêîâñüêèé.

¹6(59), 2009 21

ÑÂ²Ä×ÅÍÍß ÏÐÎ ÑÒÐÀÄ× òàêîãî â³äïóñòó, ÿêîãî á äîñòóïèëè ïðî÷àíè, â³äáóâàþ÷è õðåñòíó äîðîãó â ªðóñàëèì³. Öå, áåç ñóìí³âó, âåëèêà ëàñêà äëÿ ïàðîõ³¿ ³ ïðî÷àí. Äóìàºìî, ùî êîæíèé, â êîãî ò³ëüêè áóäå çìîãà, õòî ëþáèòü Ïðå÷èñòó, õòî áàæàº ¯¿ ïîìî÷³, íå çàáóäå â³äâ³äàòè Ñòðàä÷ é Ñòðàäåöüêó Áîæó Ìàò³ð”. Ï³ñëÿ Äðóãî¿ ñâ³òîâî¿ â³éíè, êîëè Óêðà¿íñüêà ÃðåêîÊàòîëèöüêà Öåðêâà áóëà ë³êâ³äîâàíà ðàäÿíñüêîþ âëàäîþ, öåðêâà ó Ñòðàä÷³ ïåðåéøëà ï³ä þðèñäèêö³þ Ðîñ³éñüêî¿ Ïðàâîñëàâíî¿ Öåðêâè àæ äî 31 ãðóäíÿ 1993 ðîêó. Ïåðøèì ïàðîõîì ó â³äíîâëåí³é ïàðàô³¿ áóâ î. Ñòåïàí Çäîáèëÿê. Ïàðàô³ÿíè çà ñïðèÿííÿì î. Âàñèëÿ Êîâïàêà òà î. ªâãåíà Áîéêà â³äíîâèëè ªðóñàëèìñüêó Õðåñíó Äîðîãó äåñü ïðèáëèçíî ó 199596 ðîêàõ, ïîñòàâèâøè íà êîæí³é ñòàö³¿ äåðåâ’ÿí³ õðåñòè. ² öå Ìàð³éñüêå ì³ñöå ïîâîë³ ïî÷àëî â³äðîäæóâàòèñÿ, ñþäè, â îñíîâíîìó íà ïðàçíèê Óñïåííÿ Ïðåñâÿòî¿ Ä³âè Ìàð³¿, ñòàëè ïðèõîäèòè ïðî÷àíè ç ßíîâà, Ëüâîâà, íàâêîëèøí³õ ñ³ë. Äåñü ïðèáëèçíî ç 1998 ðîêó äî Ñòðàä÷à ç³ Ëüâîâà ïî÷àëà ïðèõîäèòè íåâåëè÷êà ãðóïà ïàëîìíèê³â íà ÷îë³ ç ï. Ìèõàéëîì Çàáîëîöüêèì. Ïðî öþ ìîëèòîâíó

Ñòðàä÷. XIII ñòàö³ÿ. Ð³çüáÿð Òàðàñ Òëóñòèé

Ñàìå çàâäÿêè éîãî ñòàðàííÿì 1936 ðîêó ó Ñòðàä÷³ áóëà ïîáóäîâàíà ªðóñàëèìñüêà Õðåñíà Äîðîãà òà îñâÿ÷åíà 27 ñåðïíÿ â íàâå÷³ð’ÿ Óñï³ííÿ Ïðåñâÿòî¿ Áîãîðîäèö³. Îòåöü Ìèêîëàé Âîÿêîâñüêèé íàïèñàâ ïåðøó êíèæå÷êó ïðî Ñòðàä÷ ï³ä íàçâîþ “Ñòðàäåöüêà ãîðà” 1939 ðîêó. Ñòðàäåöüêó Öåðêâó â³äçíà÷èëè Ðèìñüê³ Ïàïè, à Ïàïà Ï³é XI íàäàâ ¿é ïîâíèé â³äñòóï íà êîæíèé äåíü ó ðîö³ ãðàìîòîþ Ïðîò. ÷. 2876/3á òà ãðàìîòîþ 4. 4142/36, âñòàíîâèâøè íà Ñòðàäåöüê³é ãîð³ Õðåñíó Äîðîãó (Êàëüâàð³þ) ç ªðóñàëèìñüêèìè â³äïóñòàìè. Îñü ÿê ïðî öå ïèñàâ î. Ìèêîëàé Âîÿêîâñüêèé ó ÷àñîïèñ³ “Ëèöàðñòâî Ïðåñâÿòî¿ Áîãîðîäèö³” ó âåðåñí³ 1936 ðîêó. Òåêñò ïîäàºìî ìîâîþ îðèã³íàëó: “Ó òîìó ÷àñ³, ÿê îòå ÷èñëî “Ëèöàðñòâà” äðóêóºòüñÿ íà ìàøèí³, â³äáóâàºòüñÿ (â íàâå÷åð’ÿ Óñïåííÿ Ïðåñâÿòî¿ Ä³âè) ïîñâÿ÷åííÿ õðåñòíî¿ äîðîãè (“Êàëüâàð³ÿ”), îñíîâàíî¿ íà ïðîõàííÿ ì³ñöåâîãî î. ïàðîõà íà Ñòðàäåöüê³é ãîð³ çà äîçâîëîì Àïîñòîëüñüêî¿ Ñòîëèö³. Â³äòåïåð ìîæíà äîñòóïèòè ó Ñòðàä÷ó

¹6(59), 2009 22

Ñòðàä÷. XII ñòàö³ÿ. Ð³çüáÿð Ñåìåí Òëóñòèé

ÑÂ²Ä×ÅÍÍß ÏÐÎ ÑÒÐÀÄ× ãðóïó ñòàëè ãîâîðèòè, ³ ìåí³ äóæå çàõîò³ëîñÿ ïîçíàéîìèòèñÿ ç ¿¿ äóõîâíîþ ïðàêòèêîþ, ïðî ÿêó áàãàòî ðîçêàçóâàëà ï. Îëüãà ßðåì÷óê ç³ Ëüâîâà. Íàïðèê³íö³ 2000 ðîêó äî íàñ, ó âèäàâíèöòâî “Äîáðà êíèæêà”, çàéøëî äâîº íåçíàéîìèõ ÷îëîâ³ê³â. Öå áóëè ï. Ìèõàéëî Çàáîëîöüêèé ³ ï. Ñòàí³ñëàâ Â³ëü÷åê. Ì³æ íàìè â³äáóëàñÿ ðîçìîâà, ï³ä ÷àñ ÿêî¿, íàðåøò³, ç’ÿâèëàñÿ ìîæëèâ³ñòü êîíêðåòí³øå ä³çíàòèñÿ ïðî ñóòü ö³º¿ äóõîâíî¿ ïðàêòèêè. Ç³ ñë³â ï. Ìèõàéëà Çàáîëîöüêîãî ñòàëî â³äîìî, ùî Ñòðàä÷ ¿ì â³äêðèâ î. Ïîðôèð³é (†2001 ð.) ç Äîðè, á³ëÿ ßðåì÷à, â³äîìèé íà âñþ Çàõ³äíó Óêðà¿íó äóõ³âíèê ³ ìîë³ëüíèê. Ñàìå î. Ïîðôèð³é ñêàçàâ ¿ì ïðîðî÷³ ñëîâà ïðî öå âåëèêå â³äïóñòîâå ì³ñöå. Â³í íàãîëîñèâ, ùî ÿêùî âîíè âñþ ïðîùó ³ Õðåñíó Äîðîãó ó Ñòðàä÷³, âñ³ ìîëèòâè áóäóòü æåðòâóâàòè Îòöþ Ïðåäâ³÷íîìó çà çàñòóïíèöòâîì äóø ó ×èñòèëèù³, òî òîä³ çìîæóòü âèáëàãàòè äóæå áàãàòî ëàñê äëÿ ñâî¿õ ð³äíèõ, ÿê ïîìåðëèõ, òàê ³ æèâèõ. Îòæå, âæå ó Äîð³ öåé ñòàðåíüêèé ìîíàõ ïðèâ³äêðèâ ïðî÷àíàì ç³ Ëüâîâà îäíó ³ç òàºìíèöü Ñòðàäåöüêî¿ ªðóñàëèìñüêî¿ Õðåñíî¿ Äîðîãè. Äâà ðîêè íåâåëè÷êà ìîëèòîâíà ãðóïà ç öåðêâè ñâ. Àíäð³ÿ òîðóâàëà ñòåæêè äî Ñòðàä÷à, ùîðàçó âäîñêîíàëþþ÷è ñâîþ äóõîâíó ïðàêòèêó. Âîíà ðîçïî÷èíàëà ñâîþ ïðîùó ç ìîëèòâè á³ëÿ ô³ãóðêè Ìàòåð³ Áîæî¿ ó Ï³äðÿñí³é, ïðîñÿ÷è ó Íå¿ áëàãîñëîâåííÿ íà âñþ äîðîãó, à äàë³ éøëà ï³øêè äî Ñòðàä÷à. Ó Ñòðàä÷³ ïðîùà ïðîäîâæóâàëàñÿ á³ëÿ äåðåâ’ÿíî¿ êàïëè÷êè Ìàòåð³ Áîæî¿ Íåðóøèìî¿ Ñò³íè ìîëèòâîþ íà âåðâèö³ äî “Ïîëóì’ÿ Ëþáîâ³” Íåïîðî÷íîãî Ñåðöÿ Ìàð³¿, ï³ñëÿ öüîãî – á³ëÿ ñòàðî¿ êàïëè÷êè Ìàòåð³ Áîæî¿ òà íà ìîãèëàõ î.-ä-ðà Ìèêîëè Êîíðàäà òà äÿêà Âîëîäèìèðà Ïðèéìè, ÿêèõ Ñâÿò³øèé Îòåöü ²âàí Ïàâëî II ïðîãîëîñèâ áëàæåííèìè 2001 ðîêó. Óñÿ Õðåñíà Äîðîãà, êîæåí ¿¿ êðîê çà ïîñåðåäíèöòâîì äóø ó ×èñòèëèù³ æåðòâóâàëèñÿ Îòöþ Ïðåäâ³÷íîìó äëÿ î÷èùåííÿ ñåáå ñàìîãî, ñâîº¿ ñ³ì’¿, ñâîãî ðîäó â³ä ãð³õ³â, ÿê³ äåñÿòêàìè ðîê³â îáòÿæóâàëè ñ³ì’¿, ðîäèíè. Î÷åâèäíî, ùî öÿ ïðàêòèêà – öå ùîñü íîâå ³ ïîêè ùî íåçíàíå ó íàñ, ó Ãàëè÷èí³. Íàñòóïíîãî äíÿ, ó ñóáîòó, ÿ ï³øîâ ó Ñòðàä÷, ùîá îñîáèñòî ïåðåêîíàòèñÿ â òîìó, ùî ï³ä ÷àñ ö³º¿ ïðîù³ â³äáóâàºòüñÿ äóõîâíå î÷èùåííÿ. Âçÿâøè ç³ ñîáîþ â³ä ï. Ìèõàéëà íàïèñàí³ íà ëèñòêó íàì³ðåííÿ íà êîæíó ñòàö³þ, ÿ ðîçïî÷àâ Õðåñíó Äîðîãó… Ïðàâäà, òåêñò Õðåñíî¿ Äîðîãè âçÿâ íå ç êíèæå÷êè Îòö³â Âàñèë³ÿí, à ç êíèæêè ñ. Éîñèôè Ìåíåíäåñ “Çàêëèê Ëþáîâ³”. Öåé

Ñòðàä÷. I ñòàö³ÿ. Ð³çüáÿð Ñåìåí Òëóñòèé

òåêñò Õðåñíî¿ Äîðîãè ïðîäèêòóâàâ ñ. Éîñèô³ Ñàì ²ñóñ Õðèñòîñ ó 1923 ðîö³, é â³í ÿêíàéë³ïøå ï³äõîäèâ äî Ñòðàäåöüêî¿ Õðåñíî¿ Äîðîãè, áî â íüîìó º ìîëèòâà “Ïðåäâ³÷íèé Îò÷å, ïðèéìè â³ä íàñ ó æåðòâ³ öþ Áîæó Êðîâ…”. Çàâäÿêè ö³é ìîëèòâ³ êîæíèé ïàëîìíèê ñòàº ñï³âó÷àñíèêîì ó Æåðòâ³ Ñïàñèòåëÿ, àëå ìè óñâ³äîìèëè öå çíà÷íî ï³çí³øå. Íà ï’ÿò³é ñòàö³¿ Õðåñíî¿ Äîðîãè ÿ çðèìî â³ä÷óâ ó äóø³ ÿêåñü íåñïîä³âàíå ³ ðàä³ñíå ïîëåãøåííÿ, ÿêå òðèâàëî âïðîäîâæ âñ³º¿ Äîðîãè… Òàê ñàìî Áîæå Ïðîâèä³ííÿ âåëî íàñ, ïðîñòèõ é ãð³øíèõ ëþäåé äî Ñòðàä÷à, ³ âèáðàëî òåêñò Õðåñíî¿ Äîðîãè. Ùîïðàâäà, ï. Ìèõàéëî ùå äåÿêèé ÷àñ ï³ñëÿ âèõîäó ó ñâ³ò ïåðøî¿ êíèæå÷êè “Ñòðàä÷: Õðåñíà Ïðîùà” ïðîñèâ ïîì³íÿòè òåêñò Õðåñíî¿ Äîðîãè íà âàñèë³ÿíñüêèé, àëå çãîäîì ïåðåêîíàâñÿ, ùî ïðî÷àíàì ïðèïàâ äî äóø³ òåêñò ñ. Éîñèôè Ìåíåíäåñ. Êíèæå÷êà “Ñòðàä÷: Õðåñíà Ïðîùà” áóëà íàïèñàíà çà îäèí äåíü, ó ïîíåä³ëîê. Òîä³ æ áóâ íàáðàíèé, â³äðåäàãîâàíèé ³ çìàêåòîâàíèé òåêñò. Ó öåé æå äåíü áóâ çðîáëåíèé êîëüîðîïîä³ë ³ âñå ï³äãîòîâëåíî äî äðóêó. Õî÷ó íàçâàòè âñ³õ, õòî ïðàöþâàâ íàä ö³ºþ

¹6(59), 2009 23

ÑÂ²Ä×ÅÍÍß ÏÐÎ ÑÒÐÀÄ×

Ñòðàä÷. VII ñòàö³ÿ. Ð³çüáÿð Âàñèëü ßðåìèí

êíèæå÷êîþ: ðåäàêòîð Îêñàíà Ïðèéìàê-Âàñþòà, òåõí³÷íèé ðåäàêòîð Àíäð³é Õàð÷åíêî, êîðåêòîðè Îëüãà Êîâàëèøèí, Îêñàíà Ðàâñüêà, õóäîæíèêè Îëåíà Øàõîâñüêà, ²ãîð Áîæèê ç ßíîâà (ñâ³òëèíè), Ìèõàéëî Çàáîëîöüêèé (òåêñòè íàì³ðåíü, ïðîõàíü ó êàïëè÷ö³, ïîäÿêè ï³ñëÿ ïðîù³). Ó ñåðåäó äèðåêòîð âèäàâíèöòâà “Äîáðà êíèæêà” ï. Ðîìàí Áðåç³öüêèé â³ääàâ ãîòîâ³ ìàòåð³àëè äî äðóêàðí³ “Îë³ñ Ïëþñ”, äå â ñ³÷í³ 2001 ðîêó öÿ êíèæå÷êà âïåðøå ïîÿâèëàñÿ íà ñâ³ò. Ïåðøèé òèðàæ, ï’ÿòü òèñÿ÷ åêçåìïëÿð³â, ðîç³éøîâñÿ çà äâà òèæí³. Óïðîäîâæ öèõ äåâ’ÿòè ðîê³â âèäàâíèöòâî çä³éñíèëî áàãàòî ïåðåâèäàíü ö³º¿ êíèæå÷êè, ùîðàçó âíîñÿ÷è íîâ³ ñâ³ä÷åííÿ, äîïîâíåííÿ òà çì³íè. Ïàí³. ²âàíêà ç Òåðíîïîëÿ ïðèíåñëà ïðåêðàñíó ìîëèòâó äî Ñâÿòîãî Äóõà, ï. Áîãäàí Íàã³ðíèé ç Ïåðåìèøëÿ (Ïîëüùà) – ìîëèòâè ïðîñòîãî åêçîðöèçìó, áðàò Äìèòð³é ç III ×èíó Îòö³â Âàñèë³àí – ìîëèòâó ñâ. Áðè´³äè… Áåç ñóìí³âó, ó Ñòðàä÷³ íà Õðåñí³é Äîðîç³ ïàëîìíèêè ìàþòü ìîæëèâ³ñòü íàáóòè ñâ³é âëàñíèé äóõîâíèé äîñâ³ä, ïåðåâ³ðèâøè íà ïðàêòèö³ âñå òå, ùî âîíè âæå ï³çíàëè ïðî Áîãà, Æåðòâó Ñïàñèòåëÿ, çàñòóïíèöòâî Ìàòåð³ Áîæî¿, ïîñåðåäíèöòâî ïåðåä Áîãîì äóø ³ç ×èñòèëèùà òîùî. Îñîáëèâî âàæëèâî, ùîá

¹6(59), 2009 24

êîæíà õðèñòèÿíñüêà äóøà ï³çíàëà äóõîâí³ñòü Ïðåñâÿòî¿ Ä³âè Ìàð³¿ òà âñë³ä çà Íåþ ïåðåêîíàëàñÿ, ùî çðåêòèñÿ ñàìîãî ñåáå, âçÿòè ñâ³é õðåñò ³ éòè çà ²ñóñîì, ùå íå îçíà÷àº ïðèâ’ÿçàòè ñîá³ òÿãàð äî í³ã, àëå – êðèëà äî ñåðöÿ, òîáòî öå ùå é òðîõè ðàäîñò³, ùàñòÿ ³ Íåáà ó æèòò³. “²ä³ì çà ²ñóñîì, àëå ðàçîì ç Ìàð³ºþ!” – çàêëèêàëà óñ³õ Ìàðòà Ðîáåí. Ìàð³ÿ ó íàøîìó äóõîâíîìó æèòò³ ìîæå çðîáèòè äóæå áàãàòî, áî Âîíà º ò³ºþ, ÿêó íåóñòàííî ïîòðåáóºìî, áî, ùîá çðîçóì³òè íàø³ òðèâîãè, ñï³â÷óâàòè íàì ó ñòðàæäàííÿõ, ïîòð³áíî ñåðöå, ÿêå ñàìî òåðï³ëî. Ùîá âèïðîñèòè äëÿ íàñ ïðîùåííÿ, ïîòð³áíî äóøó íåâèííó; ùîá ïîò³øèòè é îáòåðòè ñëüîçè ìàëèõ ä³òåé, ïîòð³áíî áóòè Ìàò³ð’þ. Ùîá ðîçäàâàòè äàðè Íåáà, ïîòð³áíî áóòè Öàðèöåþ. Ùîá äàâàòè ³ äîïîìàãàòè âñ³ì, ïîòð³áíî ìàòè â ðóêàõ êëþ÷ â³ä ñêàðá³â Áîãà. Óñå öå, âëàñíå, ³ ÷èíèòü Ìàð³ÿ… Ó Ñòðàä÷³ ÷åðåç Ìàð³þ êîæíà ëþäèíà ìàº ìîæëèâ³ñòü ï³çíàòè äàð ïðîùåííÿ, äàð ìèðó, äàð äîçð³âàííÿ ó ëþáîâ³, äàð ìèëîñåðäÿ, äàð ðàäîñò³ íàâ³òü ó ïå÷àëÿõ, ñòðàæäàííÿõ, ãîð³. Êîëè ëþäèíà óñâ³äîìèòü ñåðöåì, ùî ÿêùî ¿¿ õòîñü íàâ³òü íåñïðàâåäëèâî îáðàçèòü, à âîíà â³äðàçó æ ïðîñòèòü ö³é ëþäèí³ òà ùå é ïîìîëèòüñÿ çà íå¿, òî òîä³ ö³ëå Íåáî òîðæåñòâóâàòèìå, òîä³ Õðåñò ³ç ðîç³ï’ÿòèì íà Íüîìó ²ñóñîì áóäå âèñîêî ï³äíÿòèé äî Íåáà, à ñàòàíà – ïîíèæåíèé. Ñàìå òîä³ òàêà ëþäèíà, ÿêà ïðîñòèëà ³ ïîìîëèëàñÿ çà ñâîãî êðèâäíèêà, ñòàº ñï³âó÷àñíèêîì ó Ìóö³ ²ñóñà Õðèñòà, à öå º íàéâèùîþ íàãîðîäîþ Íåáà, íàéá³ëüøîþ ëàñêîþ, ÿêà í³êîëè â³ä íå¿ íå â³äí³ìåòüñÿ. Ï³çíàííÿ òàºìíèöü Ñòðàä÷à â³äáóâàºòüñÿ íå â³äðàçó, à ïîñòóïîâî. Òàê, íàïðèêëàä, ó Ñòðàä÷³ ì³æ ñòàö³ÿìè ñïî÷àòêó êîæåí êðîê îìîëèòâëþâàâñÿ ìîëèòâàìè Îò÷å íàø… Áîãîðîäèöå Ä³âî… Ñëàâà: ² íèí³: Ï³ä Òâîþ ìèë³ñòü ïðèá³ãàºìî…, àëå ç ÷àñîì ëþäè ïî÷àëè ïðèâíîñèòè ³ ñâîþ ìîëèòîâíó ³í³ö³àòèâó, à ñàìå: äîðîãîþ ì³æ ñòàö³ÿìè ïî÷àëè ñï³âàòè, â³äìîâëÿòè âåðâèöþ äî Áîæîãî Ìèëîñåðäÿ, äî Ðàí Ãîñïîäí³õ, ñï³âàòè àêàô³ñò äî Ñòðàñòåé Ãîñïîäí³õ, à òàêîæ îäèí ðàç ìîëèòâó “Â³ðóþ”… Äî ðå÷³, ìîëèòâà “Â³ðóþ” – öå íàéóëþáëåí³øà ìîëèòâà Ìàòåð³ Áîæî¿. Íà êîæí³é ñòàö³¿ ó Ñòðàä÷³ ïàëîìíèêè, íàñë³äóþ÷è ²ñóñà Õðèñòà, ö³ëóþòü çåìëþ. Ùî öå îçíà÷àº? Ï³ä ÷àñ Õðåñíî¿ Äîðîãè â ªðóñàëèì³ íà XI ñòàö³¿ ²ñóñ Õðèñòîñ äàâ ïîö³ëóíîê ìèðó, òîáòî ïðèìèðèâ Íåáî ³ çåìëþ.

ÑÂ²Ä×ÅÍÍß ÏÐÎ ÑÒÐÀÄ× Çàðàç ó Ñòðàä÷³ º äâ³ Õðåñí³ Äîðîãè. ªðóñàëèìñüêà ç äåðåâ’ÿíèìè õðåñòàìè ïîñòàëà ó 1936 ðîö³, à òåïåð äîïîâíåíà áàðåëüºôàìè ç äåðåâà. Ïåðø³ ÷îòèðè áàðåëüºôè áóëè ïðèêð³ïëåí³ äî õðåñò³â ó íàâå÷³ð’ÿ Óñï³ííÿ Ìàòåð³ Áîæî¿ 2008 ðîêó, à îñòàíí³ – 18 ëèñòîïàäà 2009 ðîêó, â ïåðåääåíü ïðàçíèêà Àðõèñòðàòèãà Ìèõà¿ëà, ÿê³ î. Ìèõàéëî Íèçêîãóç ïîñâÿòèâ 19 ëèñòîïàäà ï³ä ÷àñ Õðåñíî¿ Äîðîãè. Áàðåëüºôè íà ªðóñàëèìñüêó Õðåñíó Äîðîãó âèð³çüáèëè ìàéñòðè ç ßíîâà: Ñåìåí Òëóñòèé, Âàñèëü ßðåìèí òà Òàðàñ Òëóñòèé. Ãðîø³ íà â³äíîâëåííÿ ªðóñàëèìñüêî¿ Õðåñíî¿ Äîðîãè áóëè ç³áðàí³ âïðîäîâæ ðîêó â³ä ëþäåé ç ð³çíèõ êóòî÷ê³â Çàõ³äíî¿ Óêðà¿íè òà Êàíàäè. Äðóãà Õðåñíà Äîðîãà â ô³ãóðàõ ç ï’ÿòíàäöÿòüìà ñòàö³ÿìè çà çì³íåíèì ìàðøðóòîì ï. Ìèõàéëà Çàáîëîöüêîãî ïîñòàëà ó 2003-2008 ðð. Îñîáëèâó ðîëü ó ¿¿ çâåäåíí³ â³ä³ãðàâ áðàò Ïàâëî ç III ×èíó Îòö³â Âàñèë³ÿí. Äî ñòâîðåííÿ ö³º¿ Õðåñíî¿ Äîðîãè áóëè çàëó÷åí³ ëüâ³âñüê³ ñêóëüïòîðè Þë³àí Ñàâêî (I-II, V, VII, VIII, XII ñòàö³¿), ßðîñëàâ òà Âîëîäèìèð Ëîçè (III-IV, VI, IX, X, XI, XIII, XV ñòàö³¿). Íîâèé Ãð³á Ãîñïîäí³é çáóäîâàíî çà âêàç³âêàìè ï. Ìèõàéëà Çàáîëîöüêîãî.

Ñòðàä÷. V ñòàö³ÿ. Ð³çüáÿð Âàñèëü ßðåìèí

Îäíàê íàéá³ëüøèì íàäáàííÿì Ñòðàäåöüêî¿ ªðóñàëèìñüêî¿ Õðåñíî¿ Äîðîãè º äóõîâí³ çäîáóòêè, áî ñàìå ñþäè çâ³äóñ³ëü ñò³êàþòüñÿ íàòîâïè ïðî÷àí, ùîá íà ö³é Ñâÿò³é Ìàð³éñüê³é ãîð³ â ì³ñòè÷íîìó ºäíàíí³ ç Íåáîì ³ ×èñòèëèùåì îòðèìàòè äóõîâíå î÷èùåííÿ ÿê äëÿ ñåáå, ñâîãî ðîäó, òàê ³ äëÿ ð³äíèõ äóø ³ç ×èñòèëèùà… Ñàìå òóò ï³ñëÿ ïðîõîäæåííÿ Õðåñíî¿ Äîðîãè â³ðí³ ïåðåæèâàþòü îñîáëèâó äóõîâíó ðàä³ñòü, íåçâàæàþ÷è íà âñ³ ñâî¿ á³äè ³ íåùàñòÿ. Îãëÿäàþ÷èñü íàçàä, ìîæíà ç âïåâíåí³ñòþ ïîäÿêóâàòè Ìàòåð³ Áîæ³é çà òå, ùî ñàìå Âîíà äîïîìàãàëà ëþäÿì ï³çíàòè ³ â³äêðèòè äëÿ ñåáå äóõîâí³ ñêàðáè Ñòðàä÷à, íàâ÷èëà ïðîùàòè ³ ëþáèòè, äàðóâàòè ëþäÿì ó ñâîºìó ñåðö³ óñì³øêó, â³ä÷óâàòè, ÿê ïëà÷å ²ñóñ â ¯¿ Íåïîðî÷íîìó Ñåðö³. Ñàìå òîìó Ñòðàä÷ äëÿ áàãàòüîõ õðèñòèÿí ñòàâ ì³ñöåì äóõîâíîãî çðîñòó, äîçð³âàííÿ ó ëþáîâ³ Áîæ³é, êðèëàìè äî Íåáà... Éîñèô Âîðîáåöü Ñïèñîê æåðòâîäàâö³â íà Ñòðàäåöüêó Õðåñíó Äîðîãó ó ô³ãóðàõ: Òóð÷èí Áîãäàí, Êàâåöüêèé Þð³é, Áàõóëüñüêèé Âîëîäèìèð, Áàëóöüêèé Ìèðîñëàâ, Ïèñàð÷óê Ïåòðî, ×óìà Áîãäàí, Òåëèöÿ Âàñèëü, Ùóð Áîãäàí, Ùóð ²ðèíà, Ìèõàéë³â Â³ðà, Êîãóò Âîëîäèìèð, Ëîçèíñüêèé Âàñèëü, Íîâîñ³ëåöüêà Íàòàëÿ, Áîêàëî ²âàí, Ãàâðèê Àíäð³é, Ãîðáàíü Ðîìàí, Ïîëóñèòîê Âîëîäèìèð, Þð÷àê Ðîìàí, Ïîï³âíÿê Ìèõàéëî, Êîòèëÿê Ë³äà, Ï³äãàºöüêèé Âàñèëü, Ìî÷àðñüêèé Éîñèô, Òðèíöîëèí ßðîñëàâ, Ñóëèì Çåíîâ³é, Ñð³áíèé Âàñèëü, Áóäèíñüêèé Çèíîâ³é, Ïîïñüêèé Âàñèëü, Ðóäíèöüêèé Îëåã, Äåìñüêèé Ìèõàéëî, Ãàëóøêà Âàñèëü, Á³ëîóñ Âîëîäèìèð, Ïåãåòÿê Ñòåïàí, Ôîñòÿê Ìèõàéëî, Ïàðàñþê Ãðèãîð³é, Ãàëàñ Ðóñëàí, ×óëèê Ìèõàéëî, Áóøêî ²ãîð, Ìåëüíèê Ëåîí³ä, Ïîòóðàé Þð³é, Ãîðàê Îëåã, Êóäëàê Àíäð³é, Ïåòðèê ²ãîð, Æåìåëà Áîãäàí, ×óë³âñüêèé Àíäð³é, Ñâ³äðàê Àíäð³é, Ïåëüö Ìèðîñëàâà, Ë³ñêåâè÷ ²ãîð, Êàòåðèíà Âàñèëü, Ô³öà Îëåñÿ, Ïåðåëüîò Ëåñÿ, Ëèñà Ïàðàñêîâåÿ, Çàáîëîöüêèé Ìèõàéëî, Êóçèê Äìèòðî, Çàâ³éñüêèé ßðîñëàâ, Øóòÿê Ëþáîìèð, Ñê³ðà Ðîìàí, Ìàð÷èøèí Îëåã, Áîãäàíîâ Ìèõàéëî, Êîáèëêî Âàñèëü, Øàëîâèëî Îëåã. Ñïèñîê æåðòâîäàâö³â íà äåðåâ’ÿíó ªðóñàëèìñüêó Ñòðàäåöüêó Õðåñíó Äîðîãó ó áàðåëüºôàõ: Ñåìêî ²ãîð, Ðîìàíþê Îëåã, Êîìàðíèöüêà Ãàííà, Ãîëóáêà Âàñèëü, Ãåðìàíþê ²ðèíà, Äìèòðèøèí Íàä³ÿ, Äìèòðèøèí Ìèõàéëî, Ïîí÷êî Íàä³ÿ, Äìèòðèøèí Îêñàíà, Äðîçä Ìàðòà, Ñâ³òëàíà (Êàíàäà), Áóäç ²ðèíà, Â³ëü÷åê Ñòàí³ñëàâ, Äåðåâ’ÿíêî Ñòåôàí³ÿ.

¹6(59), 2009 25

ÄÎÐÎÃÀÌÈ ÏÐÎ×ÀÍ

Ë²ÑÎÊ ×ÅÐÍÈËßÂÑÜÊÈÉ

Öåðêâà Ïîêëàäåííÿ Ðèçè Ïðåñâÿòî¿ Áîãîðîäèö³

²ñòîð³ÿ Ë³ñêà ×åðíèëÿâñüêîãî íà ßâîð³âùèí³ ò³ñíî ïîâ’ÿçàíà ç îá’ÿâëåííÿì Ìàòåð³ Áîæî¿ â äàâíèíó á³ëÿ ö³ëþùîãî äæåðåëà. Ñâ³äêàìè öüîãî ñòàëè ïàñòóõè, ÿê³ ïîáà÷èëè íà âîä³ ç äæåðåëà îáðàç Ìàòåð³ Áîæî¿. Òàê ç ö³º¿ ïîä³¿ ðîçïî÷àëàñÿ ³ñòîð³ÿ öüîãî ÷óäîòâîðíîãî ì³ñöÿ, ðîçòàøîâàíîãî ïîñåðåä ïðåêðàñíî¿ ïðèðîäè Íàäñÿííÿ. Îäíàê íàñ çàö³êàâèëà íå ò³ëüêè ³ñòîð³ÿ Ë³ñêà, éîãî ö³ëþùèõ äæåðåë, à ÿêåñü äèâíå â³ä÷óòòÿ, ùî òóò í³áèòî “çóïèíèâñÿ ÷àñ”, â³ä÷óòòÿ, ùî òóò – ñïðàâæí³é õðàì ó ìàëåíüê³é äåðåâ’ÿí³é öåðêâ³, êàïëè÷ö³, á³ëÿ ô³ãóðè Ìàòåð³ Áîæî¿, áî íå çàâæäè òàêå â³ä÷óòòÿ âèíèêàº ó ñó÷àñíèõ ìóðîâàíèõ âåëèêèõ õðàìàõ. ² ÿê òóò íå çãàäàòè â³ù³ ñëîâà Ìàòåð³ Áîæî¿ â Ìåäæóãîð’¿, êîëè Âîíà ç³ ñàìîãî ïî÷àòêó Ñâî¿õ îá’ÿâ-

¹6(59), 2009 26

ëåíü ó Õîðâàò³¿ íàãîëîøóâàëà íà òîìó, ùî ¯¿ Ñèí, ²ñóñ Õðèñòîñ, ïðèñóòí³é ó êîæíîìó õðàì³ é óñþäè Â³í º îäèíàêîâèé ³ íåçì³ííèé… Òîìó äóæå âàæëèâî, ùîá ïàëîìíèê, ÿêèé ³äå íà ïðîùó â Ë³ñîê ×åðíèëÿâñüêèé ÷è Ëþðä, ÷è Ôàò³ìó, ÷è Ìåäæóãîð’º, ÷è Ñòðàä÷, ÷è Êîõàâèíó, çàâæäè ïàì’ÿòàâ ïðî òå, ùî íàñàìïåðåä ïîòð³áíî ïîêëîíèòèñÿ ²ñóñîâ³ ó Íàéñâÿò³øèõ Òàéíàõ, àäîðóâàòè Éîãî, à ïîò³ì â³ääàâàòè ÷åñòü Ìàòåð³ Áîæ³é òà ñâÿòèì. Íàâêîëî öåðêâè ó Ë³ñêó ñòî¿òü Õðåñíà Äîðîãà ³ç ÷îòèðíàäöÿòè ìóðîâàíèõ êàïëè÷îê. Óæå ç äîñâ³äó â³äâ³äóâàííÿ ñâÿòèõ ì³ñöü âèäíî, ùî áóäü-ÿêà ïðîùà íàáóâàº ñâîº¿ ïîâíîòè òîä³, êîëè íà í³é ìîæíà ïðîéòè Õðåñíó Äîðîãó ç óñ³ìà ìîëèòâàìè, êîëè ïàëîìíèê áåðå ó÷àñòü ó Ñëóæá³ Áîæ³é,

êîëè ñïîâ³äàºòüñÿ ³ ïðè÷àùàºòüñÿ… Ó Ï³âäåíí³é Êîðå¿, â Íàþ, Ìàð³ÿ ïðèâ³äêðèëà òàºìíèöþ Õðåñíî¿ Äîðîãè â³ç³îíåðö³ Þë³¿ Ê³ì. Áîãîðîäèöÿ ñêàçàëà, ùî äå á íå â³äìîâëÿëè Õðåñíó Äîðîãó – ÷è ó ñâÿòîìó ì³ñö³, ÷è â öåðêâ³, ÷è âäîìà, Âîíà çàâæäè º ïðèñóòíüîþ íà í³é. Îòîæ, äîðîãà õðèñòèÿíñüêà äóøå, êîëè òè â³äìîâëÿòèìåø Õðåñíó Äîðîãó, òî çàâæäè ïàì’ÿòàé ïðî ïðèñóòí³ñòü íà í³é Ìàð³¿, ÷àñòî çàïðîøóé ¯¿, ñâÿòèõ, äóø³ ç ×èñòèëèùà, í³êîëè íå ïðèñï³øóé ¿¿ ïðîõîäèòè, íå çâåðòàéñÿ äî Íå¿ íåóâàæíî ³ íåçîñåðåäæåíî. Ïåðåä ïî÷àòêîì Õðåñíî¿ Äîðîãè â Ë³ñêó ×åðíèëÿâñüê³ì âèñëîâè ñâ³é íàì³ð, à ñàìå: “²ñóñå, Ìàð³º, çàðàç ÿ ï³äó ðàçîì ç Âàìè ïî Õðåñí³é Äîðîç³ Ñèíà ³ Ìàòåð³. ²äó÷è ïî ö³é äîðîç³, ÿ õî÷ó âèñëîâèòè Âàì ñâîþ ëþáîâ ³ â³ääàí³ñòü. Âèçíàþ, ùî ï³ä ÷àñ Âàøèõ ñòðàæäàíü, ÿ äóæå ÷àñòî ïåðåáóâàâ íå ò³ëüêè äàëåêî â³ä Âàñ, àëå ñëîâàìè ³ ä³ëàìè, íåìîâáè âàæêèìè óäàðàìè, çàâäàâàâ ãëèáîê³ ðàíè Âàøèì Ñåðöÿì ³ ñåðöÿì ñâî¿õ Áðàò³â ³ Ñåñòåð. Ùîðàçó, êîëè ÿ áóâàâ çàðîçóì³ëèì, ãîðäîâèòèì, íå÷åñíèì, ðàä³â íàñì³øêàì íàä áëèæí³ì, íå áóâ ãîòîâèé ïîæåðòâóâàòè ñîáîþ çàðàäè áëèæíüîãî, ÿ íàíîñèâ Âàì ðàíè, òîìó ùî êîæíèé ç íàñ – Âàø áðàò, Âàøà ñåñòðà, Âàø ñèí, Âàøå äèòÿ. ²ñóñå, Ìàð³º, ÿ êàþñÿ ³ æàëóþ çà âñÿêå çâåðøåíå ìíîþ çëî ³

ÄÎÐÎÃÀÌÈ ÏÐÎ×ÀÍ ïðîøó Âàñ: äîçâîëüòå ìåí³ ï³òè ç Âàìè íà äîðîãó òà ðîçä³ëèòè ç Âàìè Âàø³ ñòðàæäàííÿ…”. Ó “Ëüâ³âñüê³é ãàçåò³” â³ä 30 æîâòíÿ 2008 ðîêó ïîÿâèëàñÿ ö³êàâà êîðîòêà ñòàòòÿ ï. ²ðèíè Ñòðèæåâñüêî¿ ï³ä íàçâîþ “Ö³ëþùå äæåðåëî â Ë³ñêó ×åðíèëÿâñüêîìó”. Îñü ïðî ùî âîíà íàïèñàëà: “Çà ê³ëüêà ê³ëîìåòð³â â³ä ßâîðîâà – â ñåë³ Ë³ñîê – ñêëàäíî çíàéòè ëþäèíó, ÿêà

íîñèëà á îêóëÿðè. ² íå òîìó, ùî òóò íå çíàþòü ïðî ³ñíóâàííÿ îôòàëüìîëîã³â, à òîìó, ùî ç ä³äà-ïðàä³äà òóìàí ç î÷åé çí³ìàþòü çà äîïîìîãîþ ö³ëþùî¿ âîäè ç äæåðåëà â ×åðíèëÿâñüêîìó Ë³ñêó. Âîíà çö³ëþº é â³ä ³íøèõ íåäóã, àëå íàñàìïåðåä äî äæåðåëüöÿ ïðîñòóþòü ò³, õòî ìàº ïðîáëåìè ³ç çîðîì. “Éäè äî Îíóôð³ÿ, ïðèíåñè âîäè”. Òàê íà ßâîð³âùèí³ ê³ëüêà ñòîë³òü ïîñ-

Ô³ãóðêà Ìàð³¿, ç-ï³ä ÿêî¿ âèò³êàº ö³ëþùà âîäà ç äæåðåëà ó êàïëè÷ö³

ï³ëü ðàäÿòü ðîäè÷àì òà áëèçüêèì õâîðîãî. Ñàìå â óðîùèö³ Ñòóäåíåöü, ùî çà ê³ëîìåòð íà ï³âäåííèé çàõ³ä â³ä Ë³ñêà, ÿêèé º ïðèñ³ëêîì ñåëà ×åðíèëÿâà, íàä äæåðåëîì º êàïëè÷êà ñâÿòîãî Îíóôð³ÿ. Çà íàðîäíèìè ïåðåêàçàìè, êîëèñü òóò áóëà ïå÷åðà, â ÿê³é æèâ ìîíàõ-ïóñòåëüíèê. Ùîðîêó â äåíü ñâÿòîãî Îíóôð³ÿ, 25 ÷åðâíÿ, âåëè÷íà öåðêîâíà ïðîöåñ³ÿ ³ç ñîòíåþ ïðî÷àí ³ç Ë³ñêà ïðÿìóº äî Ñòóäåíöÿ, äî ö³ëþùîãî äæåðåëà. Äåðåâ’ÿíà êàïëè÷êà íà öüîìó ì³ñö³ ³ñíóâàëà âïðîäîâæ ñòîë³òü. 1872 ðîêó ñïîðóäèëè íîâó. Êîøòè íà áóä³âíèöòâî ïîæåðòâóâàëè ìåøêàíö³ Ë³ñêà, ×åðíèëÿâè, à òàêîæ ÷îëîâ³ê ç ßâîðîâà. Îäíàê 1944 ðîêó â ö³é ì³ñöèí³ çóïèíèëèñÿ ïåðåïî÷èòè ðàäÿíñüê³ â³éñüêîâ³. Êîìó ç íèõ ñïàëî íà äóìêó çíèùèòè ñâÿòèíþ, íèí³ ñêëàäíî ñêàçàòè. Àëå ñîëäàòè çðóéíóâàëè êàïëè÷êó, íàâñ³á³÷ ðîçêèäàëè äåðåâî ³ ñïàëèëè éîãî. Îäíàê íå çìîãëè í³ ñïîïåëèòè ëþäñüêó ïàì’ÿòü ïðî öå ì³ñöå, í³ çíèùèòè ö³ëþùå äæåðåëî. Ó 70-õ ðîêàõ ìèíóëîãî ñòîë³òòÿ äâà ïîáîæí³ ì³ñöåâ³ ìåøêàíö³ – áðàòè Âîëîäèìèð òà ßðîñëàâ Äåéíåãè – âèð³øèëè âëàñíèìè ñèëàìè â³äíîâèòè ñâÿòèíþ. Âîíè çàêëàëè ôóíäàìåíò ³ âèìóðóâàëè ñò³íè. ²ç çàäîâîëåííÿì äî ö³º¿ ñïðàâè äîëó÷èëèñÿ ³ ì³ñöåâ³ õëîï÷àêè, ÿê³ ïàñëè õóäîáó. Çâè÷àéíî, âñ³ âîíè ìàëè íåïðèºìíîñò³ òà “âèõîâí³” ãîäèíè â ðàéêîì³ ïàðò³¿. Âëàäà íàêàçàëà çðóéíóâàòè íîâîçâåäåíó ñâÿòèíþ. Àëå ñåðåä ìåøêàíö³â ßâîð³âùèíè íå

¹6(59), 2009 27

ÄÎÐÎÃÀÌÈ ÏÐÎ×ÀÍ

Ãð³á Ãîñïîäí³é íà Õðåñí³é Äîðîç³

çíàéøëîñÿ òèõ, õòî ïîãîäèâñÿ á ï³äíÿòè ðóêó íà êàïëè÷êó. Òîä³ äî öüîãî ì³ñöÿ çíîâó ïðèáóëè â³éñüêîâ³ – ïðè¿õàëè òàíêîì ³ç ïîë³ãîíó. Ìóðîâàíó êàïëè÷êó, â ÿê³é íèí³ ìîëÿòüñÿ ïðî÷àíè, çâåëè çà ê³ëüêà òèæí³â 1993 ðîêó. Âîíà ðîçòàøîâàíà â îáðàìëåíí³ â³ëüõ òà îñèê. Ïîñåðåäèí³ ñïîðóäè – âèãîòîâëåíà ì³ñöåâèìè ìàéñòðàìè äåðåâ’ÿíà öÿìðèíà íàä äæåðåëîì ç³ ñâÿùåííîþ âîäîþ. Íà öåíòðàëüí³é ñò³í³ â êàïëè÷ö³ – ïðèêðàøåíà êâ³òàìè é âèøèâàíêàìè ³êîíà ñâÿòîãî Îíóôð³ÿ ç äîâæåëåçíîþ áîðîäîþ. Çà ïîõîäæåííÿì öåé ñâÿòèé – ïåðñüêèé ïðèíö, ÿêèé æèâ ó IV ñòîë³òò³. Äåñÿòü ðîê³â éîãî âèõîâóâàëè â ìîíàñòèð³ â ªãèïò³, à çãîäîì â³í ïîäàâñÿ ó ïóñòåëþ, äå ïðîâ³â ìàéæå 60 ðîê³â. Ïðî ñâÿòîãî Îíóôð³ÿ â³äîìî ç ïåðåêàç³â ìîíàõà Ïàôíóò³ÿ. Òîé â³äâ³äàâ ñâÿòîãî â ïóñòåë³ íàïðèê³íö³ éîãî æèòòÿ. Ó öåé ÷àñ âîëîññÿ òà áîðîäà ÷åíöÿ-ïóñòåëüíèêà çâèñàëè äî çåìë³. Â³í

¹6(59), 2009 28

ðîçïîâ³â Ïàôíóò³þ, ùî éîãî áîðîäà âèðîñëà çà îäèí äåíü, êîëè íà çåìëþ âïàëè ðåøòêè çíîøåíîãî îäÿãó, â ÿêîìó â³í ïðèáóâ äî ïóñòåë³. Äóøïàñòèð³â òåæ çö³ëþâàëè â Ë³ñêó Îñü óæå ìàéæå ñòîë³òòÿ ó ×åðíèëÿâ³ é íà îêîëèöÿõ ðîçïîâ³äàþòü ïðî ³ñòîð³þ çö³ëåííÿ ñâîãî çåìëÿêà – ²âàíà Âàõó-

ëîâè÷à. Ó äèòèíñòâ³ â³í óòðàòèâ ç³ð. Àí³ ë³êàð³, í³ çíàõàð³ ç äîâêîëèøí³õ ñ³ë íå ìîãëè ïîâåðíóòè õëîï÷èí³ ðàäîñò³ áà÷èòè íàâêîëèøí³é ñâ³ò. Áàòüêàì çàëèøàëîñÿ ñïîä³âàòèñÿ ëèøå íà äèâî òà Áîæå ìèëîñåðäÿ. Îäíîãî äíÿ ï³ñëÿ ãàðÿ÷èõ ³ ùèðèõ ìîëèòîâ éîãî ñòîìëåíà ìàòè çàñíóëà. Óâ³ ñí³ äî íå¿ ïðèéøîâ ñòàðåöü ³ ïîðàäèâ: “Çàâòðà âñòàíü ðàíåíüêî, ùå äî ñõîäó ñîíöÿ, ³ ïîâåäè ñèíà äî äæåðåëà ñâÿòîãî Îíóôð³ÿ, íåõàé â³í óìèºòüñÿ ö³ºþ âîäîþ”. Æ³íêà ïðèñëóõàëàñÿ äî ïîðàäè. À êîëè âæå ïîâåðòàëèñÿ äîäîìó, òî õëîï’ÿ âèãóêíóëî: “Ìàìî, ìàìî, êîí³ ¿äóòü!” ² ìàòè, é îäíîñåëüö³ ²âàíà çðîçóì³ëè, ùî ñòàëîñÿ ñïðàâæíº äèâî. ² ùå á³ëüøå ïîâ³ðèëè â ñèëó âîäè ç öüîãî äæåðåëà. Ñàì îçäîðîâëåíèé óïðîäîâæ óñüîãî æèòòÿ, âèðóøàþ÷è â äàëåêó äîðîãó, ñòàâèâ íà ï³äâîä³ ñâ³÷êó. Òàê â³í äÿêóâàâ Áîãîâ³ çà çö³ëåííÿ òà çà òå, ùî âïåðøå çäîðîâèìè î÷èìà ïîáà÷èâ ñàìå êîíåé. Íàâ³òü áóäó÷è ñîëäàòîì ó ÷àñ Ïåðøî¿

Îáðàç Áîãà Îòöÿ ó äåðåâ’ÿí³é êàïëè÷ö³ ó Ë³ñêó

ÄÎÐÎÃÀÌÈ ÏÐÎ×ÀÍ ñâ³òîâî¿ â³éíè, ²âàí Âàõóëîâè÷ ùîðîêó íà çíàê âäÿ÷íîñò³ â äåíü ñâîãî îäóæàííÿ çàïàëþâàâ ñâ³÷êó íà ÷åñòü ñâÿòîãî Îíóôð³ÿ. Îçäîðîâèâñÿ ö³ëþùîþ âîäîþ ç öüîãî äæåðåëà ³ ñâÿùåíèê ³ç Ïóñòîìèò. Âàæêî çàíåäóæàâøè, â³í ïðîñèâ ïðèâåçòè éîìó âîäè ç ×åðíèëÿâñüêîãî Ë³ñêà. Ï³ñëÿ îäóæàííÿ ïðè¿æäæàâ äî öüîãî áëàãîäàòíîãî ì³ñöÿ, ìîëèâñÿ â êàïëè÷ö³ òà ì³ñöåâ³é öåðêâ³ é ðîçïîâ³äàâ ³ñòîð³þ ñâîãî çö³ëåííÿ. ²ùå îäíà ïîñò³éíà ïðî÷àíêà äî äæåðåëà ñâÿòîãî Îíóôð³ÿ – ïàí³ Íàòàëÿ ç Êðàêîâöÿ. Âîíà ïðè¿æäæàº ñþäè âïðîäîâæ ïîíàä 30 ðîê³â! Ó 1970-õ ¿¿ ìàëåíüêèì õâîðèì äâîð³÷íèì äèòÿì ïðèâåçëà ñþäè íèí³ ïîê³éíà ìàòè. ×åðåç òðè äí³ ä³â÷èíö³ ìàëè ðîáèòè ñêëàäíó îïåðàö³þ. Âîíà ïîñò³éíî ïëàêàëà â³ä íåñòåðïíîãî áîëþ. Äî íèõ ï³ä³éøëà ìîíàõèíÿ, ïîðîçìîâëÿëà, âçÿëà íà ðóêè ìàëåíüêó Íàòàëî÷êó é ïîíåñëà äî ö³ëþùîãî äæåðåëà. Òàì âìèëà ¿¿ âîäîþ. Ìàìà æ ó öåé ÷àñ ìîëèëàñÿ ïåðåä êàïëè÷êîþ. Êîëè ÷åðíèöÿ ïîâåðíóëàñÿ ç äèòèíêîþ íà ðóêàõ, òî ìàëÿ âæå íå ïëàêàëî é çàñíóëî. Ìàìà õîò³ëà â³ääÿ÷èòè ìîíàõèí³, îäíàê òà ïîðàäèëà ïîæåðòâóâàòè ñê³ëüêè ìîæå íà êàïëè÷êó. Æ³íêà âèêëàëà âñå äî îñòàííüî¿ êîï³éêè – íàâ³òü íà äîðîãó äîäîìó íå çàëèøèëà. Äîðîãîþ çóñòð³ëèñÿ äîáð³ ëþäè, ÿê³, ¿äó÷è àâò³âêàìè, çóïèíÿëèñÿ ³ äîïîìîãëè ä³ñòàòèñÿ ùàñëèâ³é ìàòåð³ äî äîì³âêè. ×åðåç ê³ëüêà äí³â – ë³êàð³ íå ìîãëè ïîâ³ðèòè – ä³â÷èíêà áóëà ö³ëêîì çäîðîâîþ. Íèí³ âîíà âèõîâóº ñâî¿õ äâîõ ä³òåé ³ äÿêóº Ë³ñ-

ê³âñüê³é Áîæ³é Ìàòåð³ çà îäóæàííÿ ³ ùàñëèâó äîëþ. ×óäîòâîðíà ³êîíà Ìàòåð³ Áîæî¿ Ë³ñê³âñüêî¿ Íåïîäàë³ê ö³ëþùîãî äæåðåëà áóâ ³ ìîíàñòèð, ÿêèé çàêðèëè 1795 ðîêó. Ñïðàâæíüîþ ïåðëèíîþ ö³º¿ ÷åðíå÷î¿ îáèòåë³ áóëà ÷óäîòâîðíà ³êîíà Ìàòåð³ Áîæî¿ Ë³ñê³âñüêî¿. Çã³äíî ç äîñë³äæåííÿìè ñó÷àñíèõ ìèñòåöòâîçíàâö³â, ¿¿ ñòâîðèëè â ïåðø³é ïîëîâèí³ XVII ñòîë³òòÿ. Ââàæàþòü,

Êàïëèöÿ ñâ. Îíóôð³ÿ ó ë³ñ³

ùî îáðàç íàïèñàâ ÷åíåöü òîä³øíüîãî ×åðíèëÿâñüêîãî ìîíàñòèðÿ Ñàìñîí, ó ìèðó – Ñòåïàí Ñêðèïåöüêèé, ÿêèé íàðîäèâñÿ 1723 ðîêó â Õèðîâ³. Ï³ñëÿ çàêðèòòÿ ìîíàñòèðÿ öþ ³êîíó ïåðåäàëè äî ßâîð³âñüêîãî êîñòåëó. Îäíàê óêðà¿íñüêà ãðîìàäà ì³ñòà çàáðàëà ¿¿ ÷åðåç ñóä. Ó òîé äåíü äâ³ ïàðè âîë³â âåëè÷íî òà âðî÷èñòî âåçëè îáðàç ïî ßâîðîâó. ² ðàïòîì ïåðåä âõîäîì äî öåðêâè ñâÿòîãî Þðà òâàðèíè çóïèíèëèñÿ ³ íå ìîãëè çðóøèòè ç ì³ñöÿ. Òàê ³êîíà íàçàâæäè çàëè-

øèëàñÿ â öüîìó õðàì³. Òà çàêðèòòÿ ìîíàñòèðÿ ³ â³äñóòí³ñòü ó Ë³ñêó ÷óäîòâîðíî¿ ³êîíè íå çóïèíèëè ïîòîêó ïðî÷àí äî öüîãî ñâÿòîãî ì³ñöÿ. Â³äòàê â³äíîâèëè íåâåëè÷êó öåðêâó. À çãîäîì, 1926 ðîêó, öå ì³ñöå îòðèìàëî â³ä Ïàïè Ðèìñüêîãî ïðàâî ïîâíîãî â³äïóñòó. Òåïåð ùîðîêó 13 âåðåñíÿ, ó äåíü Ïîëîæåííÿ Ïîÿñà Ïðåñâÿòî¿ Áîãîðîäèö³, ñþäè ïðèõîäÿòü òèñÿ÷³ ïðî÷àí ³ç â³ðîþ, íàä³ºþ òà âäÿ÷í³ñòþ. Íèí³ â Ë³ñêó º êîï³ÿ ÷óäîòâîðíîãî îáðàçó Ìàòåð³ Áîæî¿. Çà îðèã³íàëîì óïðîäîâæ ïîíàä äâîõ ñòîë³òü ñóìë³ííî äîãëÿäàëè ÿâîð³â÷àíè. Àëå ÷àñ ³ íåïðîôåñ³îíàë³çì, õî÷ ³ ç äîáðèìè íàì³ðàìè, çðîáèëè ñâîþ ñïðàâó. Ó âñ³é âåëè÷³ ïåðâîçäàííî¿ êðàñè â³äíîâëåíîþ âîíà ïîñòàëà ëèøå 2001 ðîêó. 1933-ãî â Ë³ñêó òàêîæ çàêëàëè Õðåñíó Äîðîãó – íà öåðêîâíîìó ïîäâ³ð’¿ âñòàíîâèëè 14 äóáîâèõ õðåñò³â. Â³äòàê òóò ìîæíà îòðèìàòè ïîäâ³éíèé â³äïóñò. Ïåðøèé – çà â³äâ³äàííÿ Áîãîñëóæåáíî¿ êàïëèö³ ç â³äìîâëåííÿì ïðîïèñàíèõ ìîëèòîâ, à äðóãèé – çà â³äìîâëåííÿ Õðåñíî¿ Äîðîãè. Çà ðàäÿíñüêèõ ÷àñ³â ëþäè òàºìíî ïîíîâëþâàëè õðåñòè, ôàðáóþ÷è ¿õ ï³ä êîë³ð ñòàðèõ. À âæå 2000 ðîêó â Ë³ñêó ïî÷àëè áóäóâàòè íîâó Õðåñíó äîðîãó – 14 ìóðîâàíèõ ì³í³àòþðíèõ êàïëè÷îê. Íàâåñí³ æ íàñòóïíîãî ðîêó çàâåðøåííÿì áóä³âíèöòâà íîâî¿ Õðåñíî¿ Äîðîãè ñòàëà ïîÿâà â öüîìó ì³ñö³ ãðîáíèö³ ç äåðåâ’ÿíîþ ñêóëüïòóðîþ ²ñóñà Õðèñòà”. Ðîìàí Äåðåâ’ÿíêî

¹6(59), 2009 29

ßÍÃÎËßÒÀ

ÄÀÐÓÍÎÊ ×ÓÄÎÒÂÎÐÖß

Ìàð³÷êà ñòîÿëà á³ëÿ ïåðåõðåñòÿ âóëèöü ñåðåä çàìåò³ë³ ïóõíàñòèõ ñí³æèíîê ³ òèõåíüêî ç³òõàëà… Õî÷à, ÿêùî áóòè ñïðàâåäëèâèì, òî íå çîâñ³ì òèõåíüêî, ³ íå çîâñ³ì ç³òõàëà, à ïëàêàëà òàê, ùî ñëüîçè ãîðîõîì êîòèëèñÿ. Ùå á ïàê. Òà âè é ñàì³ çàïëàêàëè á... Ïðîòå ñë³ä ðîçïîâ³ñòè âñå ñïî÷àòêó… Ñüîãîäí³øí³é âå÷³ð – íàéóëþáëåí³øèé ÷àñ äëÿ âñ³õ ä³òåé – íàäâå÷³ð’ÿ äíÿ ñâ. Ìèêîëàÿ ×óäîòâîðöÿ. À äëÿ Ìàð³÷êè öå äîâãîî÷³êóâàíå ñâÿòî, ìàáóòü, ïîäâ³éíå – óâå÷åð³ ìàº ïîâåðíóòèñÿ ç â³äðÿäæåííÿ òàòêî, ÿêîãî âîíè ç ìàìîþ íå áà÷èëè âæå ö³ë³ñ³íüêèé ì³ñÿöü. Îòîæ Ìàð³÷êà é ìàòóñÿ âåñü äåíü ó ðîáîò³. ×åñíî êàæó÷è, Ìàð³÷êà íå äóæå ïîëþáëÿëà ïîðàòèñÿ íà êóõí³ òà ïðèáèðàòè ó êâàðòèð³. Ïðîòå ñüîãîäí³ âîíà – ñïðàâæíÿ ïîì³÷íèöÿ. Ïîñóä ïîìèëà, âàçîíè ïîëèëà, êíèæêè òà ³ãðàøêè ïîñêëàäàëà… Àäæå ñüîãîäí³ äî íå¿ çàâ³òàþòü äîâãîæäàí³ Ñâÿòèé Ìèêîëàé ³ òàòêî.

¹6(59), 2009 30

– Íó îò, ìàéæå âïîðàëèñÿ, – óñì³õíóëàñÿ ìàòóñÿ, ïîñòàâèâøè äî õîëîäèëüíèêà òàöþ ³ç ÷èìîñü íàäçâè÷àéíî àðîìàòíèì. – Çàðàç ùå çðîáëþ òâ³é óëþáëåíèé ôðóêòîâèé äåñåðò. – Ñüîãîäí³ âîíà ðàä³ëà ñâÿòîâ³ íå ìåíøå çà äîíå÷êó… – Ìàòóñþ, – ñòðåïåíóëàñÿ Ìàð³÷êà, – à ó íàñ õë³á÷èêà ñâ³æîãî íåìàº... – ß çíàþ, ãîñïîäèíüêî ìîÿ. Îñü øâèäåíüêî óïîðàþñÿ ç äåñåðòîì òà é ïîá³æó äî êðàìíèö³. Ìàð³÷êà, õî÷ ùå é íå áóëà äîñâ³ä÷åíîþ ´àçäèíåþ, òà çíàëà: ïîñï³øàòè ï³ä ÷àñ ïðèãîòóâàííÿ ôðóêòîâîãî äåñåðòó àæ í³ÿê íå ñë³ä, òîìó çàïðîïîíóâàëà: – Ìàìóñþ, ÿ ï³äó ñàìà äî êðàìíè÷êè! Í³-í³, ÿ íå çàáëóêàþ, – âèïåðåäèëà âîíà ìàòóñèíå çàïèòàííÿ. – Êðàìíè÷êà æ òóò íåäàëå÷êî, çà ðîãîì, à íàäâîð³ – á³ëèé äåíü, – ³ äëÿ ïåðåêîíëèâîñò³ øèðîêî â³äñóíóëà ô³ðàíêó. Äåíü ³ ñïðàâä³ áóâ á³ëèì: ñîíöå ÿñêðàâî ñâ³òèëî íà ïðèñèïàí³ ñí³ãîì âóëèö³ òà äàõè áóäèíê³â ³ âñå íàâêîëî ÿñí³ëî ñð³áëÿñòîþ á³ëèçíîþ. Ìàìà ïîãîäèëàñÿ. Ìàð³÷êà øâèäåíüêî âçóëà íîâ³ ÷îá³òêè, çàñòðèáíóëà â òåïëó øóáêó, âêóòàëàñÿ óëþáëåíèì øàëèêîì, ñõîïèëà øàïêó òà ðóêàâè÷êè. Ìàòóñÿ äàëà ¿é ãðîø³, íàêàçàëà êóïèòè ùå é íåâåëè÷êîãî òîðòèêà ³ â÷àñíî ïîâåðíóòèñÿ äîäîìó, áî Ìèêîëàé áà÷èòü óñå. Ä³â÷èíêà âåñåëî êðîêóâàëà ïî âóëèö³, âäèõàþ÷è íà ïîâí³ ãðóäè ñâ³æå çèìîâå ïîâ³òðÿ. Íå ùîäíÿ ¿é äîðó÷àþòü ñàì³é âèáðàòè òîðò! Ìîðîç ùèïàâ çà íîñà, àëå çîâñ³ì òð³øå÷êè, íà÷å ãðàþ÷èñü. Îí ³ êðàìíè÷êà âæå íåäàëå÷êî, çà íàñòóïíèì áóäèíêîì…. – Òè êóäè ÷èì÷èêóºø, ìàëà? – ðàïòîì, ìîâ í³çâ³äêè, âèãóëüêíóâ ðóäèé òðåòüîêëàñíèê Ñëàâêî. Çà íèì ïåðåâàëüöåì òÿãëîñÿ ê³ëüêà ìàëþê³â ç³ ñàí÷àòàìè. – ß – íå ìàëà! – çàïðîòåñòóâàëà Ìàð³÷êà. Àâæåæ, âîíà çîâñ³ì íå ìàëà, áî óæå á³ëüøå òðüîõ ì³ñÿö³â ÷åìíî õîäèòü ó ïåðøèé êëàñ.

ßÍÃÎËßÒÀ – ßêùî òè íå ìàëà ³ íå áîÿãóçêà, òî õîä³ìî ç íàìè íà Ñèâêó, íà ñàí÷àòàõ ñïóñêàòèñÿ, – ç âèêëèêîì êèíóâ òðåòüîêëàñíèê. Ñèâêîþ ó ì³ñòå÷êó íàçèâàëè êðóòó ã³ðêó, ç îäíîãî áîêó ÿêî¿ ðîñëè ñòîð³÷í³ ñîñíè, à íà ³íøîìó âçèìêó êàòàëèñÿ ëèæíèêè òà ñòàðø³ ä³òëàõè. Ó ñëüîòëèâ³ îñ³íí³ äí³ íàä Ñèâêîþ íàâ³òü óäåíü ñòîÿâ òóìàí. Ïðîòå ñüîãîäí³ áóëî ñîíÿ÷íî. Ìàð³÷êà ïîäóìàëà ïðî Ìèêîëàÿ, òîðò ³ òàòêà. Îõ ³ íå õîò³ëîñÿ ¿é çàñìóòèòè ìàòóñþ… Îäíàê áóòè ìàëîþ, òà ùå é áîÿãóçêîþ, ¿é òåæ íå õîò³ëîñÿ àæ í³ÿê. – Ó ìåíå ñàí÷àò íåìàº… – ç íàä³ºþ ìîâèëà âîíà. – Êàòàòèìåìîñÿ ïî ÷åðç³, – âåëèêîäóøíî çàïðîïîíóâàâ Ñëàâêî, â ÿêîãî òåæ íå áóëî ñàí÷àò. ² âêàçàâ ðóêîþ íà ä³òëàõ³â. – Ó íèõ º! Ñåðåä ä³òåé Ìàð³÷êà ïîáà÷èëà ñâîãî îäíîêëàñíèêà Àíäð³éêà, â³äì³ííèêà. “×óäîâî, – ïîäóìàëà âîíà. – Òåïåð â³í çíàòèìå, ÿêà ÿ ñì³ëèâà, é óñ³ì ó êëàñ³ ðîçïîâ³ñòü”. Íà ã³ðö³ áóëî äóæå âåñåëî. Ìàð³÷êà ç Àíäð³éêîì ïî ÷åðç³ ñïóñêàëèñÿ íà ñàí÷àòàõ, à ðóäîìó Ñëàâêîâ³ âåëüìè ïîäîáàëîñÿ ÷³ïëÿòèñÿ çà ñïèíêè ñàí÷àò ³ ç’¿æäæàòè íà íîãàõ. Îòî â÷åïèâñÿ â³í ³ çà Àíäð³éêîâ³ ñàí÷àòà. À ñïóñêàëàñÿ íà íèõ ñàìå Ìàð³÷êà. Óæå ìàéæå ç’¿õàâøè ç ã³ðêè, Ìàð³÷êà ïî÷óëà: “ëóñü”! Ãëÿäü – ñïèíêà Àíäð³éêîâèõ ñàí÷àò ðàçîì ³ç Ñëàâêîì ïîêîòèëèñÿ â ³íøèé á³ê. Ñàí÷àòà ïåðåõèëèëèñÿ, ùå òðîõè ïðî¿õàëè ³ – áóõ! – ðàçîì ³ç Ìàð³÷êîþ ñòóêíóëèñÿ â çàìåðçëó êó÷óãóðó. – Îé, áîëÿ÷å, – ñêðèâèëàñÿ ä³â÷èíêà, ïîòèðàþ÷è êîë³íî. Òà ïõèíüêàòè áóëî í³êîëè, òðåáà çíàéòè ó ñí³ãó ãðîø³, ÿê³ âèïàëè ³ç êèøåíüêè… Ùå é øàïêà äåñü çàïðîïàñòèëàñÿ. Òóò óæå íàãîäèëèñÿ ìàëþêè, ³ ç íèìè – Ñëàâêî ç Àíäð³éêîì… – Âè ìî¿ ñàí÷àòà ïîëàìàëè, – çàõíèêàâ ìàëèé. – Íå ìè, à âîíà, – Ñëàâêî çâåðõíüî âêàçàâ íà Ìàð³÷êó. – À ìåí³ âñå îäíî õòî! Ñàí÷àòà áåç ñïèíêè – ÿê àâòî áåç äâåðåé, – ïðîòÿæíî õëèïàâ õëîï÷èê.

“Òåæ ìåí³, àâòîìîá³ë³ñò! Îõ, íå ñïîä³âàëàñÿ òàêîãî â³ä öüîãî â³äì³ííèêà… Ïõèíüêàëî òà é ãîä³”, – äóìàëà ä³â÷èíêà. Âîíà ñàìå çíàéøëà ãðîø³, ÿê³ äàëà ìàòóñÿ. – Íå ñóìóé, Àíäð³éêó! – ïî÷àëà çàñïîêîþâàòè îäíîêëàñíèêà Ìàð³÷êà. – Òàòî òîá³ ñàí÷àòà ïîëàãîäèòü, à ÿêùî íå çìîæå, òî ì³é çàâòðà ïîëàãîäèòè äîïîìîæå. Ïðèõîäè äî íàñ ï³ñëÿ øêîëè! ² íå áóäü ïëàêñîþ! Ä³â÷èíêà ïîñï³øàëà äîäîìó é ïîõàïöåì çàñóíóëà êóïþðè â êèøåíüêó. – À ùî öå â òåáå? – ïðèäèâèñÿ Ñëàâêî. – Ùî, ùî… Ãðîø³, – ìîâèëà ä³â÷èíêà. – Áóâàéòå, äðóç³, ìóøó á³ãòè. À òî ñòåìí³º øâèäêî. – Äàâàé êîìïåíñàö³þ! – çóïèíèâ ¿¿ Ñëàâêî. – ßêó ùå êîìïåíñàö³þ? – çäèâóâàëàñÿ Ìàð³÷êà. – Ãðîøîâó – çà òå, ùî ñàí÷àòà ïîëàìàëà, – íå â³äñòóïàâ Ñëàâêî. Ä³òè ïåðåãëÿíóëèñÿ. Ñëàâêîâà ìàìà ïðàöþâàëà àäâîêàòîì. Òîæ â³í, íàïåâíå, çíàâ, ÿê ïîòð³áíî ä³ÿòè â òàêèõ âèïàäêàõ. Àíäð³éêî òåæ áóâ íå ïðîòè îòðèìàòè êîìïåíñàö³þ, õî÷à äî ê³íöÿ çíà÷åííÿ öüîãî ñëîâà é íå ðîçóì³â. Ìàð³÷êà ç³òõíóëà, â³ääàëà õëîïöÿì ìàòóñèí³ ãðîø³ é ñóìíî ïîñóíóëà äîäîìó… Òà âæå çà äðóãèì ïîâîðîòîì ïîáà÷èëà, ùî çîâñ³ì íå âï³çíàº äîðîãè: âóëèöÿ ö³ëêîì çì³íèëàñÿ. Çàì³ñòü çâè÷íèõ ìàãàçèííèõ â³òðèí, ÿê³ çóñòð³÷àëèñÿ ïî äîðîç³ íà Ñèâêó, ç’ÿâèëèñÿ íåâ³äîì³ áóäèíêè, â ÿêèõ âæå ïî÷àëè çàãîðÿòèñÿ â³êîíöÿ-

¹6(59), 2009 31

ßÍÃÎËßÒÀ ë³õòàðèêè. “Îòî, ìàáóòü, ìàòóñÿ õâèëþºòüñÿ… ² Ìèêîëàé çàñìóòèòüñÿ, ùî ÿ òàêà íåñëóõíÿíà”, – ñòðåïåíóëàñÿ ä³â÷èíêà é âèð³øèëà áóäü-ùî çíàéòè äîðîãó. Íà âóëèöÿõ áóëî áåçëþäíî. Ç íåáà ïîñèïàëèñÿ ïóõíàñò³ ñí³æèíêè. Ïîîäèíîê³ ïåðåõîæ³ íå îçèðàþ÷èñü çàá³ãàëè ó ï³ä’¿çäè ñâî¿õ áóäèíê³â, îáòðóøóþ÷èñü ç³ ñí³ãó. ×åðåç ê³ëüêà õâèëèí âîíè, ìàáóòü, ïèòèìóòü ãàðÿ÷èé ÷àé ç ìàëèíîþ ³ êð³çü øèáêó ñïîñòåð³ãàòèìóòü çà äèâîâèæíèì ñí³ãîïàäîì. Ìàð³÷êà ä³éøëà äî ïåðåõðåñòÿ é ùå á³ëüøå ðîçãóáèëàñÿ. Ñëüîçèíêè ñàì³ ñîáîþ ïîêîòèëèñÿ ïî ëè÷êó, äåêîòð³ ç íèõ çàìåðçàëè, ïåðåòâîðþâàëèñÿ íà ñí³æèíêè é îïóñêàëèñÿ íà êîì³ð. – Ä³â÷èíêî, à ÷îìó òè ñàìà òóò áëóêàºø? – ïî÷óëà ãîëîñ çà ñïèíîþ. Ìàð³÷êà îçèðíóëàñÿ é ïîáà÷èëà á³ëîáîðîäîãî ä³äóñÿ, ÿêèé ïðèâ³òíî âñì³õàâñÿ. Òî áóâ íåçâè÷àéíèé ä³äóñü, çîäÿãíóòèé ó á³ëèé êîæóøîê òà ñð³áëÿñò³ ðóêàâè÷êè. Íà ãîëîâ³ ó íüîãî – êðàñèâà áëèñêó÷à øàïêà, à â ðóêàõ – ïîñîõ, ñð³áëÿñòà ïàëèöÿ ³ç çîëîòèñòèìè â³çåðóíêàìè… “Ñëèçüêî, ìàáóòü, òîìó é ïîòð³áíà ïàëèöÿ”, – ðîçì³ðêîâóâàëà ä³â÷èíêà. – Õîä³ìî, ïðîâåäó òåáå äîäîìó, – ñêàçàâ íåçâè÷àéíèé ä³äóñü. Â³í óïåâíåíî ïîïðîñòóâàâ âóëèöÿìè. Ïî äîðîç³ ä³â÷èíêà ðîçïîâ³ëà, ùî ç íåþ òðàïèëîñÿ. Âîíà äîäàëà: – Ìåí³ äóæå ïðèêðî, ùî ÿ íå ïîñëóõàëà ìàòóñþ… Ùå é Àíäð³éêà ïëàêñîþ îá³çâàëà. ßê âè ââàæàºòå, Ìèêîëàé ìåí³ ïðîáà÷èòü? Íåçíàéîìåöü çàãàäêîâî ïîñì³õíóâñÿ. Ìàð³÷ö³ áóëî ïðèºìíî ³ ðàä³ñíî êðîêóâàòè ïîðó÷ ç íèì. Îñü ³ ¿õíÿ êðàìíè÷êà çà ðîãîì. Ä³â÷èíêà ñêðèâèëàñÿ íà çãàäêó ïðî ïîêóïêè. – Á³æè é êóïè õë³á÷èêà, – íåñïîä³âàíî ìîâèâ ä³äóñü. Ó öþ ìèòü Ìàð³÷êà ç³ çäèâóâàííÿì íàìàöàëà â êèøåíüö³ äð³áí³ ãðîø³ é ïîñï³øèëà â êðàìíè÷êó. Êîëè âèá³ãëà ç õë³áîì, äîáðîãî ä³äóñÿ âæå íå áóëî. Ïðîòå õòîñü ³ç âàë³çîþ òà âåëè÷åçíèì êîëüîðîâèì êóëüêîì íàáëèæàâñÿ äî êðàìíè÷êè . – Òàòî! Òàòêó! – çðàä³ëà ä³â÷èíêà é êèíóëàñÿ äî áàòüêà. – Îòî íåñïîä³âàíêà! – óñì³õíóâñÿ òàòî. – ×îìó öå òè òóò áëóêàºø ñàìåíüêà?

¹6(59), 2009 32

– Íó òàòêó, òà æ çàðàç ùå çîâñ³ì á³ëèé äåíü, – ìîâèëà äîíüêà, çàçèðàþ÷è ó ïàêóíîê. À ÿê çðàä³ëà ìàòóñÿ! Òà Ìàð³÷êà âæå çíàëà, ùî öå çîâñ³ì íå òîìó, ùî òàòêî ïðèâ³ç ¿¿ óëþáëåíèé òîðò ³ç âèøíÿìè. Óðàíö³ ä³â÷èíêà äóæå çäèâóâàëàñÿ, êîëè, îãëÿíóâøè ïîäàðóíêè, çàóâàæèëà íà òóìáî÷ö³ á³ëÿ ë³æêà íåâåëè÷êó ëèñò³âêó ³ç íàïèñîì: “Áóäü ÷åìíîþ, çàâæäè ïàì’ÿòàé, ùî ïîòð³áíî ñëóõàòè áàòüê³â”. Ï³äïèñ – “Ñâÿòèé Ìèêîëàé”. Äî ëèñò³âêè áóëà ïðèêð³ïëåíà ìîòóçî÷êà, ÿêà ïðèâåëà ä³â÷èíêó àæ íà áàëêîí. À òàì – íîâåíüê³ áëèñêó÷³ ñàí÷àòà, ùî àæ ïðîñÿòüñÿ íà ã³ðêó! Ó øêîë³ Ìàð³éêó î÷³êóâàëà íåñïîä³âàíêà: Àíäð³éêî ïîâåðíóâ ¿é ãðîø³: – Íå ïîòð³áíà ìåí³ í³ÿêà êîìïåíñàö³ÿ! Òàòî ñàí÷àòà ïîëàãîäèâ ³… ï³äåø ç³ ìíîþ ñïóñêàòèñÿ ç ã³ðêè? – Çâè÷àéíî. À òè ìîæåø ïîêàòàòèñÿ íà ìî¿õ íîâèõ ñàí÷àòàõ, – çàïðîïîíóâàëà Ìàð³÷êà é óñì³õíóëàñÿ. Òåïåð âîíà íå ñóìí³âàëàñÿ, ùî â÷îðà çóñòð³ëà ñïðàâæíüîãî ×óäîòâîðöÿ. Îëüãà Áåðêèòà

ÍÀÌ ÏÈØÓÒÜ

ËÈÑÒÈ ×ÈÒÀ×²Â Ñëàâà ²ñóñó Õðèñòó! Îñü óæå ïðîòÿãîì äåê³ëüêîõ ðîê³â ÿ º ðåâíîþ ÷èòà÷êîþ âàøîãî æóðíàëó, ÿêèé ââàæàþ îäíèì ç íàéêðàùèõ ðåë³ã³éíèõ âèäàíü. Ïåðåãîðòàþ÷è ñòîð³íêè, çáàãà÷óþñü äóõîâíî. Çâ³ñíî, ùî íå çìîãëà îìèíóòè ñòàòòþ ï³ä íàçâîþ “Ïðî áàæàíå, íåáàæàíå òà â³éíó ïðîòè ìóäðîñò³”, íàäðóêîâàíó â ïîïåðåäíüîìó íîìåð³. Ó ìåíå âèíèêëà ³íøà äóìêà ñòîñîâíî ñêàçàíîãî àâòîðîì, ³ òîìó ÿ âèð³øèëà íàïèñàòè íåâåëè÷êèé â³äãóê. Äóìàþ, ùî çâàæèòå íà íüîãî. Àâòîð çðîáèëà îñíîâíèé àêöåíò íà òîìó, ÿê íàóêà, ÿêó òâîðèòü ñàìà ëþäèíà, ³äå â íàñòóï ïðîòè íå¿. ßê ëþäèíà ïðàãíå áóòè âîëîäàðåì Âñåñâ³òó, õî÷å ï³çíàòè ñåáå äî ñàìèõ ãëèáèí, ï³çíàòè ³íøèõ, ìàòè ìîæëèâ³ñòü ñàìîñò³éíî êåðóâàòè ô³ç³îëîã³÷íèìè ïðîöåñàìè ñâîãî ò³ëà ³ áóòè âîëîäàðåì æèòòÿ, âèð³øóþ÷è ïðè öüîìó: áóòè ¿é ÷è í³? Ïåð³îä ³ñòîð³¿ ëþäñòâà, ñâ³äêàìè ÿêîãî ìè º, áàãàòèé ñâî¿ì ð³çíîìàí³òòÿì, à ñàìå: íàñèëëÿì, ðàñîâîþ äèñêðèì³íàö³ºþ, âñåäîçâîëåíí³ñòþ ó ñòàòåâîìó æèòò³, òèñÿ÷àìè àáîðò³â ùîäåííî òîùî. Àëå âàðòî çàïèòàòè ñåáå, êîëè öå âñå ðîçïî÷àëîñü. Õ³áà íåùîäàâíî? Íåâæå ó Ñîäîì³ òà Ãîìîð³ ëþäè íå óâ³éøëè â áëóä? ² öå áóëî òîä³, êîëè ëþäè ùå é íå çàäóìóâàëèñü íàä ñòâîðåííÿì ïåðøèõ óí³âåðñèòåò³â. Õ³áà áðàò ï³øîâ ïðîòè áðàòà ò³ëüêè äåê³ëüêà ñòîë³òü òîìó? Í³, öå â³äáóëîñü ùå çàäîâãî äî íàðîäæåííÿ Õðèñòà, áðàò óáèâ áðàòà ÷åðåç âëàñíó çàçäð³ñòü ³ çîâñ³ì íå íàóêà çàòüìàðèëà éîãî ðîçóì. Òî íåâæå â óñ³õ á³äàõ ñë³ä âèíèòè ò³ëüêè íàóêó? Ñêàëüïåëü ó ðóêàõ õ³ðóðãà ìîæå âðÿòóâàòè ëþäñüêå æèòòÿ, à ìîæå ñòàòè çíàðÿääÿì óáèâñòâà. Òà æ ñàìà ïñèõîëîã³ÿ ìîæå ñëóãóâàòè íà êîðèñòü ëþäèí³ àáî æ ëþäèíà ìîæå âèêîðèñòîâóâàòè ¿¿ äëÿ ìàí³ïóëÿö³¿ ³íøèìè. Óñå, ùî Áîã ñòâîðèâ íà ö³é Çåìë³, â³í ñòâîðèâ äëÿ ëþäèíè, äëÿ ¿¿ æ äîáðà. Ãîñïîäü ðîçäàº òàëàíòè, à âæå ëþäèíà ñàìîñò³éíî âèð³øóº: çàêîïàòè ÷è ïðèìíîæèòè ¿õ? Îòîæ íå øóêàéìî ñêàëêè â î÷àõ ³íøèõ, à ïîäèâ³ìîñÿ íà êîëîäó â ñâîºìó îö³. ßêùî õî÷åø çì³íèòè ñâ³ò, òî ðîçïî÷íè ³ç ñåáå. ²âàííà Ìàêñèìèøèí, Òåðíîï³ëüñüêà îáëàñòü, 19 ðîê³â Ñëàâà ²ñóñó Õðèñòó! Ââàæàþ, ùî ïîâèííà íàïèñàòè Âàì. Ðîçäóìóþ íàä ñâî¿ì æèòòÿì, í³áè ðîçãëÿäàþ êàðòèíêè çíîâó ³ çíîâó. ² ç æàõîì ðîçóì³þ, ÿê ÿ ç êîæíèì äíåì ïîòîïàëà âñå á³ëüøå ³ á³ëüøå. Êð³ì òîãî, ìåí³ çäàâàëîñÿ, ùî âñå ðîáëþ ïðàâèëüíî, íó à ÿê ùîñü íå äóæå… òî íå òàê óæå é ñòðàøíî: âñ³ òàê ðîáëÿòü. Óñ³ òàê ðîáëÿòü… – òàê çäàâàëîñÿ ìåí³ êîëèñü.

Íå âêðàäè ³ íå âáèé – öå áóëè ìî¿ îñíîâí³ çàïîâ³ä³, õî÷à îñòàííþ íå äî ê³íöÿ ðîçóì³ëà. Í³êîëè íå ââàæàëà ñåáå âáèâöåþ, àëå íàðîäèëà íå âñ³õ ä³òåé, ÿêèõ äàâàâ ìåí³ Áîã. Ðàäèëàñÿ ç ÷îëîâ³êîì, àëå íå ïðèñëóõàëàñÿ, ùî õî÷å ñêàçàòè ìåí³ Áîã. Íå ÷óëà Éîãî… íà æàëü… Ìè çâàæàëè íà ä³òåé, ÿêèõ íàðîäèëè, ìîº ñëàáêå çäîðîâ’ÿ, íåñòàòêè, ç ÿêèìè áîðîëèñÿ, ³ ðîáèëè âèñíîâîê, ùî ë³ïøå íå íàðîäæóâàòè á³ëüøå ä³òåé íà öåé ñâ³ò äëÿ ìóê ³ ïåðåæèâàíü. … Ç ïðîòåñòîì ó äóø³, ç³ ñëüîçàìè íà î÷àõ ³ ç âåëèêèì ñòðàõîì, àëå ðîáèëà êðèâàâó ñïðàâó, ³ òðîº ä³òî÷îê íå ìàëè ùàñòÿ íàðîäèòèñÿ, à ÿ íå ìàëà ùàñòÿ ¿õ ïðèãîðíóòè äî ãðóäåé, ïîö³ëóâàòè, çàõèñòèòè, ðèçèêóâàòè ñîáîþ, âðåøò³-ðåøò, çàðàäè íîâîãî æèòòÿ. Ñóìíî, àëå ÷àñó íå ïîâåðíóòè. Í³ îäèí äåíü íå ìèíàº áåç æàëþ çà ñêîºíå. ß ïðîøó ïðîùåííÿ ó Áîãà é ó ñâî¿õ íåíàðîäæåíèõ ä³òî÷îê, íå îáëàñêàíèõ, íå ïðèãîðíåíèõ. Ó äóø³ – âåëè÷åçíà ïóñòêà ³ âåëèêèé æàëü, ÿêèé íå çãàñàº, à çðîñòàº ùîäíÿ. ß äÿêóþ Òîá³, Áîæå, çà öåé âåëèêèé æàëü. Öå – äóæå áîë³ñíî. Àëå òåïåð ÿ çðîçóì³ëà, ùî öå – âåëèêà ëàñêà â³ä÷óâàòè öåé á³ëü. Ïðîòå öå íå ºäèíèé ì³é ì³íóñ. Ó ìåíå í³êîëè íå áóëî ÷îëîâ³êà, îêð³ì ñâîãî, àëå ÿ ÷àñòî ï³ääàâàëàñÿ ïðèñòðàñòÿì, çà ÿê³ ìåí³ äóæå ñîðîìíî. Äóæå ÷àñòî äàâàëà Áîãó ñëîâî, ùî íå áóäó á³ëüøå öüîãî ðîáèòè í³êîëè. Ïðîòå äóðíåíüêà, íå ðîçóì³ëà, ùî ïîòð³áíî ïîïðîñèòè ó Áîãà âåëèêî¿ ñèëè âîë³, ùîá óñòîÿòè ïåðåä ñïîêóñîþ. Ìè ÷èòàëè ð³çíîìàí³òíó ë³òåðàòóðó. Íàì çäàâàëîñÿ, ùî ïîâ÷àëüíó. Òà í³÷îãî äîáðîãî íå íàâ÷èëèñÿ, à ò³ëüêè çàãðóçëè â ãð³õàõ. Òàêà ë³òåðàòóðà ñòâîðåíà äëÿ çíèùåííÿ ëþäñòâà: í³âå÷àòüñÿ äóø³, ãóáèòüñÿ íåâèíí³ñòü ³ ÷èñòîòà. ×îãîñü íà÷èòàëèñÿ, ÷îãîñü íàñëóõàëèñÿ â³ä íåäîáðîçè÷ëèâèõ ëþäåé ³ ïîïðîïàäàëè, ïîïðîïàäàëè… ²íêîëè çäàâàëîñÿ íàâ³òü, ùî ìè ùàñëèâ³. Àëå öå áóëà îìàíà. À ùå, îá³ãð³òà é îáëàñêàíà ç äèòèíñòâà, ÿ ñàìà íå çàóâàæóâàëà, ÿê çâèêëà âèõîäèòè ç ð³çíèõ ñèòóàö³é çà äîïîìîãîþ ³íøèõ ëþäåé. Òðîõè ë³íèâñòâà, òðîõè òîãî, òðîõè ñüîãî ³ ñêëàäàºòüñÿ äóæå ïîãàíà êàðòèíà, áðóäíà ³ íåïðèâàáëèâà. Õî÷à, ÿêùî ïîãëÿíóòè ïîâåðõíåâî, òî çäàºòüñÿ, ùî òàêà, ÿê ó âñ³õ. À òåïåð ÿ áè ñêàçàëà – òàêà, ÿê ó ãð³øíèê³â, íà æàëü… Íà ì³é ïîð³ã ïðèéøëà á³äà. ß âòðàòèëà ÷îëîâ³êà, ÿêîãî äóæå ëþáèëà. Ìåí³ çäàâàëîñÿ, ùî ïðèéøîâ ê³íåöü ìîºìó æèòòþ, íå áóëî áàæàííÿ æèòè. Òà äàëåê³ çàêóòêè ìîº¿ äóø³ êðè÷àëè: òè ìàºø äëÿ êîãî æèòè, íåâæå íå áà÷èø? Ó òåáå – ä³òè!

¹6(59), 2009 33

ÍÀÌ ÏÈØÓÒÜ Ïðîéøîâøè òåìí³ êîðèäîðè ðîçïóêè â ñâîºìó æèòò³, ÿ ÿêîñü â³ä÷óëà, ùî ïåðåì³íèëàñÿ. Ñòàëà ðîçâàæëèâ³øîþ, ÷èñò³øîþ ³ ñèëüí³øîþ. ß ðîçóì³þ, ùî öþ ñèëó äàº ìåí³ Ãîñïîäü, ÿêèé ëþáèòü ìåíå ³ âèòÿãóº ³ç ïð³ðâè, ÿê çàáëóêàíó îâå÷êó. ß áåçì³ðíî âäÿ÷íà Ãîñïîäó çà öå ³ ïðîøó ïðîáà÷åííÿ çà âñå ïîãàíå, çà íåâèêîíàí³ îá³öÿíêè, ÿê³ ÿ ðàí³øå ëþáèëà ÷àñòåíüêî äàâàòè ³ íå ìîãëà âèêîíàòè. Áî áåç Áîãà ìè íå ìîæåìî òâîðèòè í³÷îãî ³ íå ïîòð³áíî ïåðåá³ëüøóâàòè ñâî¿ ìîæëèâîñò³. Îìèòà ñëüîçàìè ïåðåæèòîãî, ÿ ñòàëà î÷èùàòèñÿ â³ä áðóäó. ² òà, ÿêîþ ÿ ñòàþ òåïåð, ìåí³ ïîäîáàºòüñÿ á³ëüøå ³ á³ëüøå. ß çðîçóì³ëà, ùî ö³ ñòðàæäàííÿ ìåí³ áóëè äàí³ íà ñïàñ³ííÿ, ÿ â÷óñÿ ïðîùàòè, òåðï³òè ³ òâîðèòè äîáðî. Óñå áðóäíå – îãèäíå ìåí³. ß â÷óñÿ ñëóõàòè Áîãà. Ìåí³ ïîäîáàºòüñÿ íîâà ëþäèíà, ÿêà â³äðîäæóºòüñÿ â ìåí³. À ùå ðàí³øå ïðè ÿê³éñü ãðèçîò³ ÿ ÷àñòåíüêî çâåðòàëàñÿ äî òàê çâàíèõ íàðîäíèõ ö³ëèòåë³â, åêñòðàñåíñ³â. Äóæå øêîäóþ çà öå. ² òåïåð ºäèíèì ö³ëèòåëåì äëÿ ìåíå º Áîã ³ ùèðà ìîëèòâà, ÿêà äîäàº ñèëó ³ âïåâíåí³ñòü ó çàâòðàøíüîìó äí³. Áîã – öå ñèëà, òåïëî ³ çàòèøîê. Áîã – öå ëþáîâ, ³ Â³í ëþáèòü êîæíîãî ç íàñ ³ ñòóêàº ó íàøå ñåðöå, à íàì ò³ëüêè ïîòð³áíî âïóñòèòè Éîãî òóäè. ² íå ðîçëó÷àòèñÿ ç Íèì í³ íà ìèòü. Ç ïîâàãîþ ²ííà, ì. Ñàìá³ð Ñëàâà ²ñóñó Õðèñòó! Äîðîãà Îêñàíî÷êî, ÿ êóïèëà êíèãó “Êíèãà Íåáåñíî¿ Ëþáîâ³” ³ â³ä óñüîãî ñåðöÿ â³ðþ, ùî ç Âàìè ãîâîðèòü Ãîñïîäü. Ïðî÷èòàâøè ¿¿, ÿ âèð³øèëà íàïèñàòè Âàì ëèñòà. Òðîøêè ïðî ñåáå: ìåí³ 49 ðîê³â, ïðîæèâàþ â ì. ×åðâîíîãðàä³. Ìàþ äâîõ äîðîñëèõ ä³òåé. Æèâó ç ÷îëîâ³êîì 25 ðîê³â. Ö³ëèì ñâî¿ì ñåðöåì ëþáëþ Ãîñïîäà, õî÷à çíàþ, ùî ñâîºþ ïîâåä³íêîþ ÷àñòî Éîãî çàñìó÷óþ. ß íàðîäèëàñÿ â ñ³ì’¿ ãðåêî-êàòîëèê³â, øëþá ç ÷îëîâ³êîì

íàì äàâàâ ñâÿùåíèê Êàòîëèöüêî¿ Öåðêâè. Àëå â æèòò³ òàê ñêëàëîñÿ (äîâãî ðîçïîâ³äàòè), ùî áàãàòî ðîê³â ÿ õîäèëà â Öåðêâó ºâàíãåë³ñò³â-ï’ÿòèäåñÿòíèê³â. Òàì ÿ îòðèìàëà äàð ïðîðîöòâà. ×åðåç äåÿêèé ÷àñ ÿ ïåðåñòàëà ïðîðîêóâàòè, òîìó ùî íå ìàëà ï³äòðèìêè ç áîêó ñëóæèòåë³â Öåðêâè, ÿê³ é ñàì³ íå ìîãëè äîáðå çðîçóì³òè, ÷è Áîæ³ öå ïðîðîöòâà, ÷è í³. ß ÷àñòî ïëàêàëà, ³ ïðîñèëà Ãîñïîäà ïðîñòèòè ìåíå çà òå, ùî ÿ ïåðåñòàëà ïðîðîêóâàòè, áî ìîæëèâî, öå Â³í ïðîìîâëÿâ ÷åðåç ìåíå. Òàêîæ ïåðåæèâàëà, ùî, ìîæëèâî, öå – íå Ãîñïîäü. Âàæêî ìåí³ òîä³ áóëî. À â êíèç³ ïðî÷èòàëà, ÿê Ãîñïîäü ãîâîðèòü äî íàñ: “Ä³òè Ìî¿, ß – çàâæäè ç âàìè”. Òàê ³øëî ³ ÷åðåç ìî¿ óñòà: “Ä³òè Ìî¿, ß – çàâæäè ç âàìè”. Ó ìåíå àæ ñåðöå çàùåì³ëî. ß íå ÷óëà Ãîñïîäíüîãî ãîëîñó ÷åðåç ìî¿ óñòà, êîëè ñòàâàëà äî ìîëèòâè. Çàçíàâàëà ³ íàïàä³â íå÷èñòîãî äóõà, ìîëèëàñÿ, ùîá ²ñóñ îõîðîíèâ. Ñüîãîäí³ ÿ çíîâó ïîâåðíóëàñü ó Ãðåêî-Êàòîëèöüêó Öåðêâó. Ìåí³ òàì äîáðå, ñïîê³éíî. ß ëþáëþ Ãîñïîäà. Ñâÿùåíèêîâ³ íà ñïîâ³ä³ ðîçêàçàëà, ùî áóëà äîâã³ ðîêè â ï’ÿòèäåñÿòíèê³â. ß áàãàòî â æèòò³ çðîçóì³ëà, áàãàòî ïåðåæèëà, áóëè òàê³ ÷àñè, ùî ÿêáè íå ²ñóñ, òî íå çíàþ, ÷è áóëà á ó çìîç³ íàïèñàòè Âàì öüîãî ëèñòà. Îòîæ áàãàòî ðîê³â ìåíå ìó÷èòü çàïèòàííÿ, ÿêå íå äàº ñïîêîþ: ÷è áóâ öå Ãîñïîäü, ÷è í³? Äëÿ ìåíå öå – ñåðéîçíå ïèòàííÿ. ß íå çíàþ ÷è îòðèìàþ êîëèñü â³äïîâ³äü, àëå â³ðþ, ùî ç âàìè ãîâîðèòü Ãîñïîäü. ß íàä³þñÿ, ùî öþ êíèæå÷êó ïðî÷èòàº áàãàòî-áàãàòî ëþäåé ³ âîíà äîïîìîæå ¿ì çðîáèòè âèá³ð ì³æ äîáðîì ³ çëîì ó æèòò³. Íåõàé ëþäè âèáèðàþòü Ëþáîâ, áî öå – íàø Ãîñïîäü. ß äóæå ðàäà çà Âàñ, äÿêóþ Áîãó, ùî â ñâ³ò³ º òàê³ ëþäè. Áàæàëà á, ùîá ¿õ áóëî á³ëüøå. Ïîñòàðàþñü êóïèòè ïðîäîâæåííÿ êíèãè. Ñüîãîäí³ ìåí³ õî÷åòüñÿ êðè÷àòè íà ïîâíèé ãîëîñ: “Ãðÿäè Ãîñïîäè, ìè Òåáå ÷åêàºìî”. Äÿêóþ Âàì çà öþ êíèæêó, íåõàé Ãîñïîäü áóäå çàâæäè ç Âàìè. Ãàëèíà Ê., ì. ×åðâîíîãðàä

Íîâ³ âèäàííÿ “Äîáðî¿ êíèæêè” “Êíèãà Íåáåñíî¿ Ëþáîâ³ 2” – öå ïðîäîâæåííÿ ïåðøî¿ “Êíèãè Íåáåñíî¿ Ëþáîâ³”, ÿêà çíàéøëà ãàðÿ÷èé â³äãóê ó áàãàòüîõ ñåðöÿõ íàøèõ ÷èòà÷³â. Ãîñïîäíÿ Ëþáîâ – öå òå ã³ð÷è÷íå çåðíÿòêî, ùî íà íàøèõ î÷àõ âèðîñòàº ó òàêå âåëè÷íå é êðèëàòå äåðåâî, ÿêå ñâî¿ì ã³ëëÿì ïîêðèâàº âñ³õ, õòî ïî÷èíàº ìàíäðóâàòè ñòîð³íêàìè ö³º¿ íàäçâè÷àéíî¿ Êíèãè Íåçåìíî¿ Ëþáîâ³. ×èòàéòå, íàïîâíþéòå ñâî¿ ñïðàãë³ ñåðöÿ. “Êíèãà” âæå º íà ïîëè÷êàõ íàøî¿ êðàìíèö³ çà àäðåñîþ: ì. Ëüâ³â, âóë. Êóë³øà, 22 “Äîáðà êíèæêà”, òåë. 272-69-72. Êíèãà î. Â. Ëèöèíÿêà “Æèòòÿ Ãîñïîäà íàøîãî ²ñóñà Õðèñòà” íàïèñàíà ç ëþáîâ’þ. ¯¿ äðóãå ïåðåâèäàííÿ çä³éñíåíå àæ òåïåð, ÷åðåç 86 ðîê³â. Ïðàâèòè òåêñò áóëî âàæêî, âåëüìè õîò³ëîñÿ çáåðåãòè ñòèë³ñòèêó, îðèã³íàëüí³ñòü, ó äåÿê³é ì³ð³ íàâ³òü àðõà¿÷í³ñòü òîä³øíüî¿ óêðà¿íñüêî¿ ìîâè, ÿêîþ âèðàæàëà ñåáå äóøà àâòîðà. À ÿêùî ïèñàòè êîðîòêó àíîòàö³þ äî öüîãî âèäàííÿ, òî âñÿ ¿¿ ñóòü ïåðåä âàìè, ó ñàì³é íàçâ³: “Æèòòÿ Ãîñïîäà íàøîãî ²ñóñà Õðèñòà”. ² õî÷ íàïèñàíà âîíà íà îñíîâ³ âñ³õ ÷îòèðüîõ ªâàíãåë³é, àâòîð ìàéñòåðíî äîäàº ñâîº: â³í ëþáèòü Òîãî, ïðî êîãî ïèøå. Íåçàáàðîì ïîáà÷èòü ñâ³ò êíèæêà î. Àíäðåà Ä’Àñêàí³î “Óñì³øêà îòöÿ Ï³î”, ÿêà âñ³õ ðîçâåñåëèòü ³ ñòâîðèòü ãàðíèé íàñòð³é íàïåðåäîäí³ Ð³çäâà. Öå – äîòåïí³, íå âèãàäàí³, ñì³øí³, ³íêîëè àæ äî ñë³ç, àëå çàâæäè ëàã³äí³, âëó÷í³, òîíê³, ïî-äèòÿ÷îìó ùèð³ æàðòè, ñêàçàí³ íàøèì Ñâÿòèì ç âåëèêîþ ëþáîâ’þ ³ ïîâàãîþ äî ñëóõà÷à. Îñü îäèí ³ç íèõ: ÿêîñü õóäîæíèê, ùå ïðè æèòò³ îòöÿ, íàìàëþâàâ éîãî ïîðòðåò, àáè òîé ùîñü íàïèñàâ íà íüîìó. Îòåöü Ï³î ïîãëÿíóâ íà ñâîº äóæå ñóâîðå îáëè÷÷ÿ, ïðèíèøê ³ ï³äïèñàâ óíèçó: “Íå á³éòåñÿ, öå – ÿ”…

¹6(59), 2009 34

×óäîòâîðíà ³êîíà Ìàòåð³ Áîæî¿ ç Àôîíà, Ãðåö³ÿ

Õóäîæíÿ ðîáîòà Îðåñòà Ìàíþêà, ì. Ëüâ³â