Goniec 692

Page 1

nr 35 (692) 1 września 2017 / ISSN 2044-5202

Do zobaczenia na Festiwalu!

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

Największa polonijna impreza zbliża się wielkimi krokami – już 9 września będziemy wspólnie bawić się na Ealing Common Park, a o niezapomnianą atmosferę podczas Morliny Goniec Polish Festival zadba gwiazda polskiej muzyki – Doda oraz nasi wystawcy, którzy przygotowali mnóstwo atrakcji nie tylko dla dzieci. Dołącz do wspólnej zabawy – nie może Cię tutaj zabraknąć!

str. 25




4 w numerze STR.

| >> NIE PRZEGAP!

46

Już za tydzień

>> Polecamy:

„Goniec Polski” w nowej odsłonie! >> nowa szata >> ciekawe sekcje tematyczne >> nowi autorzy >> oraz wiele, wiele niespodzianek!

Skandynawia bez tajemnic Zapraszamy do przepięknej Skandynawii. W dodatku prezentujemy trzy oblegane przez turystów stolice – szwedzki Sztokholm, norweskie Oslo oraz fińskie Helsinki. Z pewnością wyprawa do tych miast okaże się strzałem w dziesiątkę. Polecamy też najsmaczniejsze skandynawskie specjały. STR.

6

Temat tygodnia

STR.

10

Michalkiewicz:

STR.

14

Kryminał

STR.

16

Społeczeństwo

UK TO ATRAKCYJNY TEREN, ZAGRANICZNE GANGI MAJĄ TU CO ROBIĆ... DZISIAJ FRANCJA RACZEJ PRZYPOMINA BUBULINĘ Z FILMU „GREK ZORBA.

SEKTA CZY ZAPLANOWANE I POPEŁNIONE Z ZIMNĄ KRWIĄ MORDERSTWO? CO CZWARTY MIESZKANIEC UK JEST OTYŁY. TO EUROPEJSKI „REKORD”. STR.

18

Nasze sprawy

STR.

54

AutoMoto

STR.

57

Sport

STR.

58

STR.

59

STR.

66

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

NIEWOLNICY SMARTFONÓW, CZYLI INTERNET DAŁ NAM WOLNOŚĆ.

>> PIOTR IKONOWICZ DLA GOŃCA: „Nawet jeżeli Francja jest ważnym graczem w Europie, to przecież karty rozdaje Berlin”

STR.

22

STR.

STR.

10

45

Mógł być dany W świat mody komukolwiek przebojem Polly Gibbons to obdarzona fascynującym, pełnym emocjonalnej głębi głosem brytyjska wokalistka.

Natalia Golec. Absolwentka stołecznej Międzynarodowej Szkoły Kostiumografii i Projektowania Ubioru.

PRODUKCJA II GENERACJI BMW Z4 ZAKOŃCZYŁA SIĘ W 2016 R., PO 7 LATACH.

W KADRZE NAWAŁKI PANUJE OLBRZYMIE SKUPIENIE PRZED MECZEM Z DANIĄ.

>> Komentarz:

9 września, godz. 14:00-20:00, Ealing Common. Bardzo, ale to bardzo serdecznie zapraszam na największą plenerową imprezę polonijną na Wyspach, na której naprawdę będzie się wiele działo. Zaśpiewa dla Państwa nie tylko Królowa Jest Tylko Jedna, czyli kontrowersyjna Dorota „Doda” Rabczewska, ale również wystąpią zespoły, które wybraliście Państwo w niedawnym redakcyjnym konkursie. Czeka na Państwa oczywiście przepyszne polskie jedzenie, czekają bogate w prezenty stoiska wystawców oraz wiele atrakcji dla najmłodszych. A przede wszystkim czekał będzie na Państwa nowy, zupełnie odmieniony „Goniec Polski”, z nowymi sekcjami tematycznymi, nowymi autorami i w nowej szacie graficznej, po którego odbiór serdecznie zapraszamy na nasze stoisko zlokalizowane tuż przy scenie głównej. Jak zawsze ciekawi Karol Pomeranek redaktor naczelny będziemy Państwa opinii i sugestii. Do zobaczenia na Morliny Goniec Polish Festival 2017! 1 września 2017

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, 84 Uxbridge Road, West Ealing, London, W13 8RA Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Paweł Chojnowski, Anna Dobiecka, Dariusz Dzikowski, Bartek Fetysz, Sonia Grodek, Magdalena Kruszona, Anna Paprzycka, Natalia Ros, Milena Sieńko, Michał Strzyżewski, Joanna Szmatuła, Agata Trzaskawka, Katarzyna Żabicka. Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i grafika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Agata Trzaskawka E: agata.trzaskawka@mail.goniec.com Marketing i reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny. Zdjęcie okładkowe: Robert Otterburger



6 temat tygodnia

|

To atrakcyjny teren, zagraniczne gangi mają tu co robić. Na brytyjskim rynku coraz większe znaczenie zyskują przestępcy z Albanii, ale swoje wpływy rozszerza też cieszący się ponurą sławą meksykański kartel Sinaloa.

Wyspy

gangów

1 września 2017


| temat tygodnia >> Dariusz Dzikowski rzemyt i sprzedaż narkotyków, handel ludźmi, zmuszanie do prostytucji, aranżowanie fałszywych małżeństw, ataki hakerskie. To tylko część zakrojonej na szeroką skalę działalności przynoszącej przestępcom wielkie zyski. Na Wyspach krzyżują się drogi wielu grup, z różnych krajów i kontynentów. Ostatnio coraz bardziej rosną w siłę Albańczycy. Doroczny raport National Crime Agency (NCA) ostrzega, że albańskie gangi wywierają znaczący wpływ na zorganizowaną przestępczość w Wielkiej Brytanii, skupiając się głównie na przemycie kokainy do Londynu. – Zwiększają swoją sieć oddziaływania wchodząc w bezpośrednie kontakty z dostawcami towaru z Ameryki Południowej. Brytyjska stolica jest ich podstawowym kierunkiem, ale operu-

P

uciekających przed wojną domową w Jugosławii. Dla znacznej rzeszy młodych imigrantów Wielka Brytania jest punktem docelowym i szansą na nowe życie, przyjeżdżają tu bowiem z kraju, gdzie 70 proc. mieszkańców jest wyznania muzułmańskiego, a na obszarach wiejskich ciągle utrzymuje się średniowieczny Kodeks Kanuna, zgodnie z którym przelana krew musi zostać pomszczona krwią. Na przestrzeni lat zaowocowało to setkami morderstw wet za wet. Komisja Europejska uważa krwawe wendetty za jeden z najważniejszych czynników mających wpływ na dużą emigrację Albańczyków. Do tego dochodzi bezrobocie, wykluczenie społeczne, dyskryminacja, a także słaby dostęp do opieki zdrowotnej, zasiłków socjalnych i edukacji. Albańskie grupy przestępcze specjalizują się w szmuglowaniu narkotyków, ale jednocześnie czerpią zyski z handlu ludźmi. I nie ma tu znaczenia fakt, że ten drugi proceder jest głów-

Mówimy o transakcjach rzędu dziesiątek tysięcy funtów tygodniowo.

MATTHEW HORNE, Z-CA DYREKTORA NCA ją również w innych regionach – czytamy w raporcie. Co ciekawe, Albańczycy stanowią zaledwie 0,8 proc. osób zakwalifikowanych przez NCA jako działające w strukturach zorganizowanej przestępczości w UK. Na tej liście przodują Brytyjczycy (61,6 proc.), przed przedstawicielami „nieokreślonych narodowości” (23,5 proc.), Rumunami (1,5 proc.), Pakistańczykami (1,2 proc.) i Polakami (0,9 proc.). Mimo tego, jak twierdzą eksperci, wpływ albańskich gangów jest szczególnie groźny ze względu na ich skłonności do używania twardej przemocy. – Podczas gdy liczba Albańczyków jest relatywnie mała, to ich wpływ na świat przestępczy bardzo poważny. Mówimy o transakcjach rzędu dziesiątek tysięcy funtów tygodniowo – przyznaje Matthew Horne, zastępca dyrektora generalnego NCA. Jak dodaje, stosowana przez przybyszów z Bałkanów przemoc wychodzi poza struktury samych gangów i często jest używana, żeby wymusić określony model postępowania. Jej ofiarami padają również osoby postronne, niemające nic wspólnego z niezgodną z prawem działalnością. Oficjalnie w UK mieszka około 20 tysięcy Albańczyków, ale w rzeczywistości jest ich znacznie więcej. Wielu przybyło na Wyspy udając Kosowian

ną domeną gangów brytyjskich i rumuńskich. Ich ofiary, wykorzystywane do niewolniczej pracy bądź prostytucji, najczęściej pochodzą z Europy Wschodniej. – Sieci powiązań krzyżują się i nietrudno zauważyć, że poszczególne grupy są zaangażowane w różne rodzaje kryminalnej aktywności, używając do tego podobnych metod i infrastruktury – dodaje Horne.

Niegrzeczna Luisa

Tymczasowe burdele. To jeden z najnowszych sposobów na szybkie i duże pieniądze. Wystarczy wynająć w odpowiednim miejscu dom, który na krótki okres czasu, żeby nie budzić podejrzeń, staje się bazą do czerpania zysków z nierządu. Klienci obsługiwani są zarówno na miejscu, jak i w pobliskiej okolicy. Ten proceder zaobserwowano m.in. w Kornwalii, Lake District, Bournemouth, Cambridge, Preston, Aberdeen i Norwich. Model działania przestępców dobrze ilustruje przykład z Newquay. W tym popularnym kurorcie, zwanym stolicą brytyjskiego surfingu, jeden z reprezentacyjnych domów wynajęły trzy kobiety i mężczyzna z Europy Wschodniej. Obiekt posiada wszelkie wygody, jego cena w sezonie wynosi 1200 funtów za tydzień. Po pewnym czasie zdziwieni sąsiedzi zauważyli, że

7

reklama


8 temat tygodnia

1 września 2017

|


| temat tygodnia posesję odwiedza wielu mężczyzn, a jeden z nich został nawet obudzony o czwartej w nocy, kiedy gość pomylił adresy. W końcu mieszkańcy skontaktowali się z landlordem, który przeprowadził własne dochodzenie, a poszukiwania w internecie wykazały, że numer telefonu komórkowego tymczasowych lokatorów pokrywa się z ogłoszeniem w sprawie usług seksualnych. – Niegrzeczna Luisa dla ciebie – tekst tej treści uzupełniały zdjęcia roznegliżowanej, ciemnowłosej kobiety, w niedwuznacznych pozach. Była też lista rzeczy, które Luisa chętnie zrobi – począwszy od 40 funtów. – Zadzwoniłem pod ten numer udając klienta i podano mi adres domu, który wynająłem – przyznał landlord w wypowiedzi dla „Daily Mail”, dodając, że lokatorzy szybko opuścili lokum, zanim policja wszczęła dochodzenie. Ty m c z a s o w e burdele są coraz bardziej popularne, większość zatrudnionych tam kobiet pochodzi z Europy Wschodniej, szczególnie z Rumunii. Zdaniem śledczych, wiele z nich mogło paść ofiarą handlu ludźmi i zostały przeszmuglowane do Wielkiej Brytanii przez gangi czerpiące z tego ogromne zyski. Tak jak 16-letnia Rumunka, znaleziona w jednym z burdeli w Cambridge. Dziewczyna została uwolniona przez policję, wsadzona do samolotu i odesłana do domu. To uniwersyteckie miasto znajduje się w szczególnym zainteresowaniu przestępców, gdyż jest zamożne i ma małą uliczną prostytucję, a to stwarza okazję do czerpania dużych profitów. – Gangi wynajmują tu mieszkania kosztujące po 1000 funtów tygodniowo, ale szybko regulują opłaty. Rozmawiałem z 19-letnią Polką, która przyznała, że obsługuje do 10 klientów dziennie, a od każdego bierze po 100 funtów. Tak to działa. Są miasta i regiony szczególnie popularne, kobiety zaangażowane w ten proceder często zmieniają miejsce pobytu, przewożone przez swoich opiekunów po różnych częściach kraju – mówi inspektor Nick Skipworth. Policja uważa, że ten trend będzie się dalej pogłębiać i zachęca landlordów do zwracania uwagi komu wynaj-

mują pomieszczenia. Zgodnie z prawem, prowadzenie burdelu w UK jest nielegalne, podobnie jak płacenie za seks osobie poniżej 18. roku życia oraz uprawianie go z ofiarą handlu ludźmi. W sierpniu 2016 roku powiązania pomiędzy zorganizowaną przestępczością i tymczasowymi burdelami na Wyspach wyszły na jaw dzięki międzynarodowej operacji policyjnej pod kryptonimem „Zefir”. Zaczęła się ona w Wielkiej Brytanii od rozpracowania pochodzącego z Rumunii gangu trudniącego się handlem ludźmi, a rajdy funkcjonariuszy w Ploeszti, mieście położonym na północ od Bukaresztu, doprowadziły do aresztowania 16 osób, a także zarekwirowania ponad 9 tysięcy funtów w gotówce, samochodów, telefonów komórkowych oraz podrobionych dowodów tożsamości i dokumentów bankowych.

Na kryminalnych wakacjach

Szybki zysk, zmiana miejsca pobytu, precyzyjnie nakreślony plan działania. Tymczasowe burdele to zmodyfikowana wersja innego przestępczego

Lanki, Pakistanu, Nepalu i Nigerii, dzięki czemu mogli się oni starać o wizy uprawniające do stałego pobytu w UK. A to dlatego, że Litwa jest członkiem Unii Europejskiej. Przywódcy gangu, Lina Kezelyte (33), która formalnie prowadziła agencję randkową oraz Mohammed Jemaldeen (33), zarobili w ten sposób 315 tysięcy funtów. Matka kobiety, Valentina Kezeliene (53), prała brudne pieniądze i rezerwowała loty, a pomagało jej w tym kilka innych osób. Dochodzenie w tej sprawie trwało kilkanaście miesięcy. Śledczy przyjrzeli się podejrzanym transferom bankowym, setkom biletów zamawianych na nazwiska Litwinek oraz sądowej analizie zarekwirowanego laptopa, w którym między innymi znaleziono formularze pytań, jakie z reguły są zadawane podczas wywiadów przeprowadzanych przez urzędników imigracyjnych. Proceder zakończył się, kiedy jedną z ceremonii ślubnych przerwało pojawienie się policji. Panna i pan młody zostali aresztowani, a następnie oskarżeni o oszustwo i skazani. Wśród gości

Gangi wynajmują tu mieszkania kosztujące po 1000 funtów tygodniowo. INSP. NICK SKIPWORTH patentu, znanego jako „kryminalne wakacje”. Szefowie gangów tanimi lotami wysyłają na Wyspy grupy złodziei, których zadaniem jest zdobycie jak największych zysków, zanim zostaną przeniesieni w inne miejsce. Z reguły takie gościnne występy trwają do dwóch tygodni, po czym fala przestępczości w danej okolicy mija. W bandach znajdują się kieszonkowcy, złodzieje samochodów, a także fachowcy specjalizujący się w obrabianiu posesji. Na miejscu mogą liczyć na wsparcie – ukradzione przedmioty przekazują innym członkom gangu, a ci swoimi kanałami popychają je dalej. Złodzieje po wykonaniu zadania wracają do domu albo są kierowani w inne miejsce, często do innego kraju, gdzie kontynuują działalność. Sprawdzonym modelem jest też fingowanie małżeństw. I chociaż moda na nie najbardziej popularna była kilka lat temu, to jednak, jak się okazuje, ciągle można w ten sposób zarobić. W marcu bieżącego roku sąd w londyńskiej dzielnicy Croydon skazał na kary więzienia przywódców litewskiego gangu trudniącego się tym procederem. Grupa zaaranżowała fikcyjne małżeństwa 26 Litwinek z mężczyznami ze Sri

była Beata Jarmolović (28), która w swoim aparacie miała zdjęcia z sześciu różnych tego typu uroczystości. Lina Kezelyte została skazana na 4,5 roku więzienia, Mohammed Jemaldeen – na 4 lata, a Valentina Kezeliene – na 2,5 roku. Pozostali członkowie grupy otrzymali wyroki w zawieszeniu.

Ciemny internet

Pięć tysięcy. Tyle przestępczych gangów, różnych narodowości, działa obecnie w Europie. To więcej aż o 40 proc. w stosunku do roku 2013! Dane podane przez Interpol uwypuklają znaczący wzrost liczby przemycanych przez granicę osób, ataków hakerskich oraz nielegalnych transakcji prowadzonych przez internet. Przestępcy korzystają z najnowszych osiągnięć technologicznych, w tym anonimowych sieci dostępnych przez oprogramowania, takie jak The Onion Router, I2P czy Freenet. Dzięki temu wielu dilerów narkotykowych może prowadzić swoje interesy praktycznie nie wychodząc domu. – Niektórzy z nich działają podobne jak Amazon. Klient w ciągu 24 godzin ma zagwarantowany odbiór przesyłki oraz ewentualną pomoc – mówi dy-

9

rektor Europolu, Rob Wainwright, który ma nadzieję, że wzrost znaczenia „ciemnego internetu” da asumpt do działania ludziom stanowiącym prawo, co zaowocuje wprowadzeniem takich rozwiązań, dzięki którym będzie można skutecznie łapać przestępców ukrywających się w sieci. Jednak grupy broniące swobód obywatelskich obawiają się, że reforma przepisów w tym względzie może doprowadzić do inwigilowania osób niewygodnych dla władzy. Innym problemem jest rosnąca liczba ataków ze strony hakerów. Dotąd na ich celowniku znajdowały się głównie małe i średnie firmy, jednak obecnie technologie stosowane przez gangi są na tyle zaawansowane, że wkrótce będą one w stanie poradzić sobie z zabezpieczeniami dużych korporacji, w tym banków.

W meksykańskim sojuszu

Przyciąga nie tylko europejskich przestępców, brytyjski rynek jest łakomym kąskiem również dla osławionego meksykańskiego kartelu Sinaloa, który zyskuje tu coraz większe wpływy. Grupa zawarła sojusz z gangami rumuńskimi, dzięki czemu zyskała możliwość wwożenia do Wielkiej Brytanii dużych ilości narkotyków drogą lądową, głównie tirami. Kartele z Ameryki Południowej, w tym Sinaloa, już wcześniej weszły w układy z lokalnymi gangami w Liverpoolu, które odbierają dostawy towaru dostarczanego transportem morskim, przede wszystkim z Wenezueli i Ekwadoru, a następnie zajmują się jego dystrybucją. Meksykanie aktywnie walczą o pozycję na Wyspach z powodu wysokich cen kokainy na tutejszym rynku. United Nations Office on Drugs and Crime szacuje, że kilogram tego narkotyku to koszt rzędu 58 tysięcy dolarów w hurcie. W sprzedaży detalicznej gram kokainy oscyluje w granicach 59 dolarów, chociaż cena może się różnić w zależności od czystości specyfiku i miejsca transakcji. Głównymi centrami tranzytowymi przy przewozie kokainy na Wyspy są Holandia i Hiszpania. Wielka Brytania ma najwyższe w Europie wskaźniki jej spożycia wśród młodych ludzi w wieku od 15 do 34 lat, sięgające 4 proc. W dalszej kolejności są Holandia, Hiszpania i Irlandia...

Czekamy na Twój komentarz


10 felietony

| m im z daniem Piotr Ikonowicz

Stanisław Michalkiewicz

Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

N

ajpierw Emanuel Macron ostentacyjnie pominął Polskę w swym tournee po Europie Środkowowschodniej. Po czym oświadczył, że Polska się izoluje w Europie i nie będzie miała wpływu na dalsze losy kontynentu. To oczywiście nie jest źle, że na losy Europy nie będzie wpływał ktoś o horyzontach umysłowych naszego obecnego ministra spraw zagranicznych, a jego odpowiedź, że się spotkał z tym czy owym jest na poziomie przedszkola. Z drugiej strony trzeba dużego tupetu, aby z faktu, że się gdzieś nie pojechało wysnuwać wniosek, że kraj ten jest izolowany. Zwłaszcza w wykonaniu polityka, który sam jest coraz bardziej „izolowany” we własnym kraju. Tak więc po pierwsze Macron to wprawdzie prezydent Francji, ale cieszący się tak dramatycznie słabnącym poparciem, że śmiało można powiedzieć, że Macron to jeszcze nie cała Francja. Po drugie, nawet jeżeli Francja jest ważnym graczem w Europie, to przecież karty rozdaje Berlin, a nie Paryż, a z Berlinem jakieś tam stosunki wciąż mamy. A pani kanclerz Warszawy nie omija. Co do roli jaką odgrywamy w Europie to nie za obecnych rządów, a już od początku naszej integracji europejskiej, odgrywaliśmy rolę rynku zbytu, a ostatnio dostarczamy młodej, wykwalifikowanej i chętnej do pracy siły roboczej. Wynika to z przyjętego modelu transformacji ustrojowej, która polegała na otwarciu naszej gospodarki na Zachód i rezygnacji z jakiejkolwiek polityki przemysłowej i gospodarczej. W rezultacie staliśmy się półkolonią i to się nie zmieni, nawet jeżeli prezydent Macron będzie przyjeżdżał do Polski w każdy weekend. Dobre stosunki z Paryżem mieliśmy, kiedy rząd sprzedał France Telecom Telekomunikację Polską, która była

wtedy jedyną dochodową częścią tego francuskiego koncernu. Teraz następca France Telecom firma Orange sprzedała budynek z lokatorami (mieszkania pracownicze) pięciu polskim prywatnym firmom, które biorą się za wyrzucanie ludzi, którzy gdy jeszcze pracowali łożyli niemałe pieniądze na budowę swych mieszkań. Pamiętam to dokładnie, bo pomagaliśmy związkowcom z TP SA kiedy prowadzili strajk głodowy

Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

I

dioci są szczerzy, a w każdym razie – bardziej prawdomówni, niż spryciarze, toteż nic dziwnego, że francuski prezydent Emmanuel Macron, którego uważam za wydmuszkę francuskiego wywiadu, co to posłużył się nim, by zagrodzić drogę do prezydentury Marynie Le Pen z Frontu Narodowego – więc, że prezydent Macron, zapewne niechcący, ujawnił, jak sobie Paryż i Berlin wyobraża funkcjonowanie Unii Europejskiej

Emmanuel Macron powiedział, że Polska „zdecydowała się wystąpić przeciwko Europie w wielu sferach polityki unijnej”. Jak mówił, w związku z tym Warszawa nie może przesądzać o kierunku, w którym zmierza kontynent.

przeciw tej transakcji. 14 lipca, w dzień święta narodowego Francji przeszła pod ambasadę francuską demonstracja związkowców i spaliliśmy wtedy symbolicznie makietę Bastylii. Teraz kiedy ostatecznie nie kupiliśmy Mistrali francuski prezydent postanowił nam dokopać wizerunkowo wygłaszając w stolicy Bułgarii, kraju bardzo dalekiego od europejskiej poprawności, lekceważące uwagi. Postawa ta przypomina mi moją przygodę w Paryżu, kiedy z luksusowego kabrioletu zamachała do mnie piękna kobieta podbiegłem ochoczo, ale gdy się zbliżałem zorientowałem się, że nie jest to moja znajoma tylko luksusowa prostytutka, więc powiedziałem zmieszany „pas d’argent” (nie mam pieniędzy) a ona na to „pas d’amour” (to nie ma miłości) i odjechała. Tak więc gdybyśmy jednak te Mistrale kupili, miłość francusko-polska kwitłaby w najlepsze.

– że mianowicie „Europa locuta – causa finita” (Europa przemówiła – sprawa skończona) – przy czym przez „Europę” rozumie Paryż i Berlin, podczas gdy reszta Unii – to peryferie, które mają wykonywać decyzje podjęte w szczupłym gronie załogi Festung Europa. Franciszek Fiszer na pewnym przyjęciu, zirytowany złośliwymi uwagami pani domu pod swoim adresem, wybuchnął: „Paulino! Czy nie za dużo poufałości, jak na tę rozgotowaną cielęcinę?” Otóż to: Polska w budżecie na lata 2013-2020 otrzymała od UE równowartość ok. 400 mld złotych. Polska roczna składka wynosi ok. 18 mld, to znaczy, że przez 7 lat Polska wpłaca do UE prawie 130 mld zł. Zatem zostaje 270 mld, przy czym 7-letnie koszty aparatu administrującego tymi subwencjami można śmiało określić na 70 mld zł. Zostaje ok. 200 mld na 7 lat, co daje ok. 30 mld zł rocznie. Tymczasem same tylko koszty

Czekamy na Twój komentarz 1 września 2017

obsługi długu publicznego w Polsce w roku 2013 przekroczyły 50 mld zł. To jest ta „rozgotowana cielęcina”, przy pomocy której pan prezydent Macron próbuje Polskę dyscyplinować i szantażować moralnie. Najwyraźniej myśli, że Francja jest światową potęgą, jak za Ludwika XIV. Tymczasem to już passe i dzisiaj Francja raczej przypomina Bubulinę z filmu „Grek Zorba”. Nawet nie potrafiła zbudować sobie kieszonkowego imperium w basenie Morza Śródziemnego – chociaż na szczycie w Deauville w październiku 2010 roku pani kanclerz Merkel, po długim molestowaniu wreszcie zgodziła się na „pogłębianie integracji w ramach Unii Śródziemnomorskiej”. Zaowocowało to serią „jaśminowych rewolucji”, w następstwie których Afryka Północna została wtrącona w krwawy chaos, będący przyczyną obecnego naporu „uchodźców” na Europę. Na tym przykładzie widać, jak jedno głupstwo pociąga za sobą drugie – ale nie ma powodu, by pozostałe kraje europejskie musiały naśladować głupstwa popełniane w Berlinie czy Paryżu przez durniów, którzy stali się ofiarami własnej propagandy. Żeby przewodzić Europie, trzeba mieć kwalifikacje trochę lepsze od umiejętności wprawiania w upojenie Pani Wychowawczyni i protekcji francuskiej bezpieki. Wprawdzie polski rząd też robi różne głupstwa, ale akurat w sprawie kontyngentów na „nachodźców”, czy w sprawie pracowników delegowanych, ma całkowitą rację, a w dodatku Polska wcale nie jest „izolowana”. Inne kraje Europy Środkowej też nie chcą poddać się dyktatowi „Europy”, zaś zapowiedź wsparcia przez Stany Zjednoczone projektu „Trójmorza” stwarza szansę na emancypację Europy Środkowej spod niemieckiej hegemonii i wyrwanie z kleszczy niemieckiego projektu Mitteleuropa z roku 1915.


| z wielkiej brytanii Policjanci muszą raportować każde użycie siły. Nawet wyciągnięcie policyjnej pałki wymaga 10 stron raportu.

Mundurowi piszą

Fot. Shutterstock

Premier Wielkiej Brytanii Theresa May obiecywała w 2011 r., że zakończy rozrost biurokracji paraliżujący pracę funkcjonariuszy i przykuwający ich do biurek na długie godziny. Jej następczyni w Home Office poszła jednak inną drogą – Amber Rudd wprowadziła wymóg rejestrowania wszystkich przypadków użycia siły. Formularz liczy sobie 10 stron. Motywacją wprowadzenia takich przepisów jest umożliwienie społeczeństwu dokładnego sprawdzenia każdego przypadku użycia siły przez policjantów, wskazuje Amber Rudd. Część funkcjonariuszy, przeważnie zajmujących wyższe stanowiska od

tych piszących raporty, popiera to rozwiązanie. Dzięki niemu możliwe ma być zmniejszenie liczby oskarżeń o bezpodstawne użycie siły wobec zatrzymywanych. John Apter, przewodniczący Hampshire Police Federation reprezentującej również policjantów odpowiedzialnych za wypełnianie raportów, wskazuje na nadmierną uciążliwość tego zadania. – To jak pisanie wypracowania na egzaminie – mówi. Podaje przykład kolegów z Londynu, którzy po każdej zmianie muszą wypełniać nawet sześć różnego rodzaju formularzy. (az)

31-letni Polak usłyszał zarzuty za spowodowanie wypadku na autostradzie M1. W tragicznym zdarzeniu zginęło osiem osób, a cztery zostały ciężko ranne.

Tragedia na autostradzie Do koszmarnego wypadku doszło 26 sierpnia w godzinach porannych. Minibus jadący autostradą M1, niedaleko Newport, został zmiażdżony przez dwie ciężarówki – jedną z nich prowadził 31-letni Ryszard M., drugą 53-letni Brytyjczyk. Polski kierowca usłyszał zarzuty spowodowania śmierci ośmiu osób, niebezpiecznej jazdy z niedozwoloną prędkością, cztery zarzuty dot. spowodowania poważnych uszkodzeń ciała, a także jazdy pod wypływem alkoholu – wg biegłych miał 55 mg alkoholu w 100 ml wydychanego powietrza (czyli ok. 1,15 promila) – niemal dwukrotnie więcej niż dopuszczalne w Anglii 35 mg. Siedem z ośmiu ofiar śmiertelnych było członkami tej samej rodziny. Stan czterech poszko-

dowanych lekarze określają jako ciężki. Mężczyzna przebywa obecnie w areszcie, a jego proces rozpocznie się 26 września przed sądem w Aylesbury. Drugi ze sprawców również usłyszał zarzuty spowodowania śmierci ośmiu osób, cztery zarzuty spowodowania poważnych uszkodzeń ciała oraz niebezpiecznej jazdy. Nie był on jednak pod wpływem alkoholu. Warunkowo został zwolniony z aresztu, a przed sądem ma stanąć 11 września. Brytyjska policja podkreśla, że był to najtragiczniejszy wypadek drogowy na Wyspach od ponad 24 lat. (at)

Czekamy na Twój komentarz

11

reklama


12 z wielkiej brytanii Podbija Wielką Brytanię Damian Wawrzyniak został wybrany przez magazyn BBC Good Food jednym z dziesięciu pionierów brytyjskiej kuchni. Zdaniem BBC zasłużył on na wyróżnienie za „przedstawianie Brytyjczykom nowych doznań smakowych i dzielenie się swoim dziedzictwem”. W przeszłości Polak pracował m.in. przy organizacji igrzysk olimpijskich w Londynie, jak również w restauracji w Pakistanie. W ubiegłym roku na antenie BBC Damian pokazywał jak przyrządzić tradycyjną wielkanocną babkę.

Braki w ochronie Brytyjskie służby przeprowadziły tajny test systemu bezpieczeństwa budynku parlamentu w Londynie. Udający terrorystów oficerowie podpłynęli na pontonach do tarasu Pałacu Westminsterskiego, gdzie mieści się parlament. Następnie wdarli się do budynku, przechodząc korytarzami aż do sali obrad Izby Gmin. Jak wykazała symulacja, od wejścia do budynku do momentu dojścia do posłów minęło mniej niż pięć minut. reklama

1 września 2017

| Deportacja przez pomyłkę Home Office omyłkowo wysłało do ok. 100 obywateli UE listy z informacją, że powinni opuścić Zjednoczone Królestwo lub liczyć się z deportacją. heresa May przyznała, że Home Office popełniło „nieszczęśliwy błąd”, wysyłając do około stu unijnych obywateli list z nakazem opuszczenia kraju. Zgodnie z pismem, osoby, które nie dostosują się do nakazu, muszą się liczyć z zatrzymaniem przez służby graniczne i deportacją. O sprawie poinformowała Eva Johanna Holmberg, obywatelka z Finlandii, która wykłada na jednej z londyńskich uczelni – choć kobieta ma męża Brytyjczyka i od ponad dekady mieszka na Wyspach, dostała list z informacją, że „nie korzysta z praw traktatowych i na mocy ustawy imigracyjnej z 1999 roku powinna w ciągu miesiąca opuścić kraj lub liczyć się z zatrzymaniem”.

T

Fot. Shutterstock

Po tym, jak sprawa przedostała się do mediów, brytyjskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wydało komunikat, w którym informuje, że „niewielka liczba listów została wysłana przez pomyłkę”, a odpowiednie służby „sprawdzają jak do tego doszło”. Urzędnicy podkreślili też, że prawa unijnych obywateli żyją-

cych w Zjednoczonym Królestwie pozostają bez zmian. Liderzy opozycyjnej Partii Pracy skrytykowali pomyłkę rządu, podkreślając, że jedynie wzmocni ona poczucie niepewności i niestabilności wśród 3,2 miliona obywateli Unii Europejskiej mieszkających w Wielkiej Brytanii.


| z wielkiej brytanii 13

Będą zniżki za aktywność

Polski akcent w UK W Swindon część ulic jest nazwana w nawiązaniu do rzeczy i wydarzeń związanych z polską tradycją i historią. – Polacy mieszkają w Swindon od II wojny światowej i przez nadanie ulicom polskich nazw, postanowiliśmy to uczcić – powiedział były burmistrz. Dzięki temu w mieście pojawiły się takie ulice, jak Torun Way, Zakopane Road, Polonez Court, Oberek Lane, Mazurek Way, Vistula Crescent, Rysy Court, Tatry Road, Granica Close, Dolina Road czy Jagoda Court.

W zamian za regularne uprawianie ćwiczeń mieszkańcy Wysp mają dostawać darmowe bilety do kina, zniżki na zakupy w supermarketach czy też rabaty na siłownie.

HS chce wprowadzić nowy program mający na celu zachęcić Brytyjczyków do aktywności fizycznej. Zgodnie z nim, w zamian za regularne uprawianie ćwiczeń, Wyspiarze będą mogli liczyć na różne rabaty. Pilotażowy program obejmie dziesięć brytyjskich miast. Rodziny chętne do udziału w nim, będą musiały zainstalować specjalną aplikację, która będzie monitorowała ich aktywność. Program zakłada wykonanie 12,5 tys. kroków co najmniej trzy razy w tygodniu. Osoby, które zrealizują wymagane minimum, będą mogły liczyć nawet na 25-procentową zniżkę na zakup żywności. W dziesięciu miastach, które dołączyły do programu, mają powstać

N

Ponad milion Polaków

Fot. Shutterstock

siłownie na świeżym powietrzu, ścieżki do biegania, a część osób otrzymałaby bezpłatne rowery. Ponadto miałyby też się odbywać ogólnodostępne wykłady na temat zdrowego żywienia i aktywnego trybu życia – informuje Telegraph. Jak wynika ze statystyk, przeciętny Brytyjczyk dziennie chodzi pieszo

krócej niż 10 minut, a co piąte dziecko rozpoczynające naukę w szkole cierpi na nadwagę lub otyłość. W przypadku 11-latków ten problem dotyczy już co trzecią osobę. NHS uważa, że zaproponowany program jest doskonałą zachętą dla Brytyjczyków, by zmienili dotychczasowy styl życia.

Według brytyjskiego urzędu statystycznego, w 2016 roku w Wielkiej Brytanii mieszkało ponad milion obywateli narodowości polskiej. To najwyższy poziom w historii. Polacy stanowią największą mniejszość narodową w UK, wyprzedzając obywateli Indii, Irlandii i Rumunii. Według przedstawionych przez urząd statystyczny danych, w 2016 roku w Wielkiej Brytanii mieszkało 1,02 mln Polaków, rok wcześniej było nas 916 tys. reklama


14 kryminał

|

Zaginiona prawniczka Sekta, tajemniczy kochanek czy zaplanowane i popełnione z zimną krwią morderstwo? Od zniknięcia Renaty A. minęły właśnie cztery miesiące. W mediach pojawiają się nowe, sensacyjne teorie wyjaśniające jej zaginięcie, ale wciąż nikt nie jest w stanie powiedzieć, co właściwie przydarzyło się 49-letniej prawniczce z Hull. >> Paweł Chojnowski d samego rana, w piątek 16 czerwca 2017 r., kilkudziesięciu policjantów przeczesuje teren w dzielnicy Kingswood w północnym Hull. W szeregu, jeden obok drugiego, mozolnie przedzierają się przez krzaki

O

Renaty całej i zdrowej, jednakże to, co udało nam się ustalić do tej pory, uzasadnia obawę, że Renatę spotkało coś złego. Minęły już 52 dni od jej zaginięcia i od tamtego czasu nikt jej nie widział, dlatego traktujemy sprawę jako potencjalne morderstwo. Ani tamtego dnia, ani kiedykolwiek potem policjanci nie znaleźli zwłok Renaty A. Nie pomogły apele w mediach,

Policjanci w tym czasie zdołali ustalić, że po raz ostatni widziano ją we wtorek 25 kwietnia, kiedy, jak co dzień, odwiozła czarnym mercedesem młodszą córkę do szkoły. Nic nadzwyczajnego się w tym czasie nie wydarzyło, a według świadków Renata zachowywała się normalnie. Kilkanaście

przeszukania, zeznania świadków. Sprawa wciąż uważana jest za jedno z najbardziej tajemniczych zaginięć ostatnich lat.

minut później rodzinny samochód zaparkował przed domem przy Beamsley Way. Około pierwszej po południu kobieta znowu wyszła z domu i nikt więcej jej nie widział. Renata A. wraz z rodziną przyjechała do Wielkiej Brytanii w 2005 r. Ona z zawodu prawniczka, jej mąż, Majid M., prowadzi gabinet dentystyczny. Poznali się w Polsce, gdzie M. przyjechał

na studia z Syrii. Byli 22 lata po ślubie. Starsza z córek ma 20 lat i studiuje, młodsza skończyła niedawno 11 lat. Zastanawiające, że Renata nalegała, by urodziny młodszej córki urządzić trzy tygodnie wcześniej. Niedługo po imprezie urodzinowej kobieta znika.

Fot. Shutterstock

oraz zarośla i ponadmetrowymi, drewnianymi kijami sondują obszar wokół siebie. Szukają ciała Renaty A. w miejscu oddalonym zaledwie o kilkaset metrów od domu, gdzie mieszkała z mężem oraz dwiema córkami. Do tej pory policja traktowała sprawę jako zaginięcie, ale na zwołanej tego samego dnia konferencji prasowej detektywi pracujący przy sprawie wydali przełomowe oświadczenie: – Naszym celem wciąż jest odnalezienie

1 września 2017

5 dzień od zaginięcia

Policja po raz pierwszy zwraca się za pośrednictwem mediów o pomoc w odnalezieniu Renaty. Jej zaginięcie zgłosiła rodzina cztery dni wcześniej, gdy kobieta nie wróciła na noc do domu.

Wszyscy są wstrząśnięci nieobecnością A. Znajomi cytowani w prasie twierdzą, że to do Renaty niepodobne, że coś musiało się jej przydarzyć. Z dramatycznym apelem do matki zwraca się starsza córka: – Mamusiu, kochamy cię. Daj znać czy u ciebie wszystko ok oraz że wrócisz do nas, gdy będziesz na to gotowa. Zapomnimy o wszyst-


| kryminał 15 kim i zaczniemy od nowa. Proszę, odezwij się. W Hull pojawiają się plakaty ze zdjęciem zaginionej oraz informacją w języku angielskim i polskim.

20 dzień od zaginięcia

Ogólnokrajowe gazety drukują wywiad, jakiego udzielił mąż Renaty, Majid M. Przyznaje w nim, że po raz ostatni widział żonę, gdy wróciła do domu po odstawieniu córki do szkoły. M. nie poszedł tamtego dnia do pracy, bo zachorował. Dyskutowali o problemach w ich małżeństwie. Kilka tygodni wcześniej Renata zażądała rozwodu. Miała zamiar na dobre wrócić do Polski i zabrać ze sobą młodszą z córek. Majid był przeciwny. Próbował ją przekonać, by została. Mężczyzna opowiada na łamach gazet, że jego żona przed zniknięciem dziwnie się zachowywała. Od kilku miesięcy regularnie podróżowała do Polski, gdzie miała przejść kurs z zakresu medycyny homeopatycznej. To, według M., bardzo wpłynęło na żonę. Zaczęła spotykać się z dziwnymi ludźmi, nosić biżuterię, która „zabierała od niej złą energię”, a także zapalać w całym domu świeczki. Po zniknięciu kobiety, Majid natknął się na jej zapiski, w których opisywała swoje uczucia oraz chęć „wyzwolenia się od wszystkiego”. Jego zdaniem Renata wstąpiła do sekty, która „wyprała jej mózg” i dlatego uciekła. Zupełnie inną wersję zdarzeń przedstawia siostra A., Danuta S. Według niej Renata wplątała się w Polsce w romans. Dowodzić tej teorii miała wizytówka z imieniem Przemek, która w tajemniczych okolicznościach zniknęła z należącego do rodziny domu pod Łodzią. To tam zatrzymywała się Renata podczas swoich podróży do Polski. Brytyjska policja szybko ustala jednak, że po zniknięciu, Renata nigdy nie użyła swojego paszportu ani dowodu. Musi zatem ciągle być na terenie Wielkiej Brytanii.

pies tropiący. Technicy kryminalistyczni zabierają z mieszkania kilka rzeczy, a policyjna laweta odwozi czarnego mercedesa. Śledztwo wyraźnie nabiera tempa. Jeszcze tego samego dnia detektywi aresztują dwóch mężczyzn w wieku 47 i 45 lat. Następnego dnia okazuje się, że jednym z nich jest Majid. Policja wchodzi także do jego gabinetu stomatologicznego. Drugim aresztowanym jest znajomy M., Polak, Robert L. W ciągu kilku kolejnych dni policja wydaje oświadczenie, że głównym podejrzanym w sprawie zniknięcia Renaty A. jest jej mąż. 21 maja wpływa oficjalne oskarżenie. Majid M. oraz Robert L. mają postawione zarzuty współdziałania w celu spowodowania ciężkiego uszkodzenia ciała poprzez podanie toksycznej substancji Renacie oraz ciężkiego uszkodzenia ciała innego mężczyzny. Robert L., zostaje dodatkowo oskarżony o podanie toksycznej substancji swojej żonie.

81 dzień od zaginięcia

Hull Crown Court odrzuca wniosek adwokata M. o zwolnienie za kaucją. Obaj oskarżeni poczekają na proces w areszcie. Jego rozpoczęcie sąd wyznaczył na 9 października 2017 r. Mężczyźni nie przyznają się do zarzucanych im czynów. Wcześniej policja przeprowadziła kilka zakrojonych na szeroką skalę poszukiwań ciała Renaty, a policyjni technicy wrócili do mieszkania w Kingswood, by poszukać dowodów przeciwko jej mężowi. Co jakiś czas pojawiają się w mediach apele, by każdy, kto wie cokolwiek w sprawie, pomógł w dochodzeniu. Jednocześnie policja nie ujawnia zbyt wielu szczegółów dbając o dobro śledztwa. Póki co nie zanosi się, by nadchodzący proces miał wyjaśnić, co spotkało Renatę. Tak długo, jak policji nie uda się odnaleźć kobiety żywej lub martwej lub któryś z oskarżonych nie przyzna się do jej zabójstwa, jej zniknięcie pozostanie tajemnicą.

24 dzień od zaginięcia

Wkrótce detektywi odrzucają także hipotezę przedstawioną przez męża Renaty. Nie znajdują dowodów, by kobieta wstąpiła do sekty. Natomiast w piątek 19 maja policjanci pojawiają się w mieszkaniu przy Beamsley Way. W przeszukaniu domu bierze udział

Czekamy na Twój komentarz

reklama


16 z wielkiej brytanii

|

Jeden na czterech mieszkańców Wysp jest otyły. To wynik najwyższy w Europie i jeden z najbardziej imponujących na całym świecie.

Epidemia otyłości na Wyspach >> Sonia Grodek ystarczy poczytać nagłówki lokalnych gazet, by się o tym przekonać. „NHS musi inwestować w karetki dla otyłych”, „Więcej interwencji strażaków u osób otyłych”, „Zmniejszenie rozmiarów słodyczy sposobem na otyłość?” – to tylko kilka z przykładów tematów, jakie poruszał w ostatnich dwóch latach „Goniec”. Okazuje się, że zamiłowanie do słodyczy czy niechęć do siłowni to nie tylko problem osobisty, ale też olbrzymie obciążenie dla wszystkich służb krajowych. Wystarczy wiedzieć, że palenie papierosów jest dopiero drugą, po objadaniu się niezdrowymi produktami, przyczyną zgonów i chorób w kraju. Rachunek płacimy wszyscy, bo – na razie nielicznie – ale pojawiają się pierwsze osoby, które z powodu otyłości zostały uznane za inwalidów. Nie byłoby w

W

1 września 2017

tym nic złego z punktu widzenia przeciętnego podatnika, gdyby nie fakt, że z powodu swojej niepełnosprawności część z nich jest uznawana za osoby niezdolne do pracy, a przez to muszą one utrzymywać się z zasiłku. Najgłośniej było o Janice Manzur z Kirkcaldy i jej córce. Obie panie mają do dyspozycji skutery i samochód dla osób niepełnosprawnych, a poza tym dostają ponad 33,5 tys. funtów zasiłków rocznie. A takich osób ma być coraz więcej.

Choroba czy nadużycie?

Co o tym myślimy? – Otyłość to też choroba. Myślę, że zasiłek się takim osobom należy, jeśli faktycznie nie mogą pracować – uważa 24-letnia Mariola, sprzedawczyni z Cardiff. Innego zdania jest 24-letni Piotrek, instruktor kulturystyki mieszkający w Birmingham. – Każdy może schudnąć, jeśli odpowiednio do tego podejdzie. Nie wiem, co o tym myśleć, że państwo „nagradza” te panie za lenistwo. No bo na to wychodzi!

Nie taniej byłoby im „postawić” karnet na siłownię i dietetyka – zastanawia się. Statystycznie to właśnie w mieście, w którym mieszka Piotr, ludzie są najgrubsi w całym kraju. Drugie miejsce zajmuje rozciągające się na północy Staffordshire. Mapy pokazujące ilość osób otyłych w ogólnej populacji nie pozostawiają złudzeń – na północy Anglii jest pod tym względem najgorzej. Piotr nie potrafi odpowiedzieć, dlaczego to właśnie jego miejsce zamieszkania otrzymało ten niechlubny tytuł. Swoje przypuszczenia ma 40-letni Maciek, budowlaniec z Burton upon Trent, który mniej więcej dziesięć lat temu zaczął przybierać na wadze i dziś waży ok. 130 kg przy ok. 170 cm wzrostu. Jego zdaniem niezdrowe jedzenie jest po prostu najtańsze i najłatwiej dostępne. – Po pracy odgrzewam sobie pizzę z mrożonki, czasem kupuję kebaba. To najwyżej 2-3 funty. I jeszcze wystarczy na dwa piwka – wyjaśnia. Kiedyś stołówka z domowym obiadem i kompo-

tem, dziś market z gotowymi daniami i niezdrowymi napojami – tak zmieniła się ulica.

Po co jemy?

A przecież jeszcze kilkadziesiąt lat temu, myśląc o Wyspach, większość z nas miała przed oczami obraz wysokiego, szczupłego dżentelmena, a nie kogoś chorobliwie otyłego. W ciągu ostatnich trzech dekad to się zmieniło. Ilość osób z problemami tego typu zwiększyła się trzykrotnie. Jeśli liczyć nie tylko tych chorobliwie otyłych, ale też po prostu zmagających się z nadwagą, to okaże się, że już prawie dwie trzecie mieszkańców kraju ma takie przypadłości. Profesor Terence Stephenson z Academy of Medical Royal Colleges alarmuje, że to już największy problem zdrowotny, z jakim musimy się mierzyć. Jak to się stało, że jesteśmy statystycznie grubsi niż kochający jedzenie Francuzi, lubujący się w pizzy Włosi czy piwosze z Niemiec? – Na pewno sporym


| z wielkiej brytanii problemem jest dieta. We Francji czy na południu Europy jednak częściej je się po to, by się delektować pysznymi potrawami. Tu jedzenie często jest proste i tłuste. Jemy, żeby się „zapchać”, pocieszyć – zauważa Laura, 32-letnia pomocnica szefa kuchni, która od pięciu lat pracuje w londyńskich restauracjach, a wcześniej zdobywała praktykę we Francji i włoskiej pizzerii w Neapolu. Rzeczywiście, nasze ulubione potrawy trudno uznać za dietetyczne. Według portalu Deliveroo najczęściej zamawiamy na wynos hamburgery, jedzenie tajskie, burritos i pizzę. Ulubionym daniem Brytyjczyków od lat jest tłusta i ciężka tikka masala, a według organizacji Discover Cornwall, gdy już jemy coś tradycyjnego, to zwykle tłuste fish and chips, pełne brytyjskie śniadanie oparte na jajkach, fasoli i kiełbaskach lub kanapkę z grubym plastrem bekonu.

Kawa tłusta jak kotlet

Warto wziąć pod uwagę, że przygotowując potrawy w domu mamy kontrolę nad wielkością porcji i składnikami, których używamy, podczas gdy kupując gotowe danie czy zamawiając je na wynos, możemy się tylko domyślać wartości odżywczej produktów. O tym, że często się mylimy, świadczą przykłady niektórych chętnie wybieranych potraw czy napojów. Choć producenci nie chwalą się zwykle ich wartością kaloryczną, to da się je odszukać na ich stronach internetowych, bo zgodnie z prawem producenci muszą podawać takie informacje. I tak, średnia pizza pepperoni na grubym cieście to ponad 1500 kalorii, burger Big Tasty z bekonem to prawie 900 kalorii, a duża kawa Mocha z białą czekoladą w popularnej sieciówce to ponad 600 kalorii. Łatwo też wpaść w pułapkę sięgania po produkty, które wydają się być zdrowe, choć wcale takie nie są. Na przykład na półkach w każdym markecie znajdziemy zupę pomidorową, która ma więcej cukru niż baton czy czekoladę „no sugar”, w której na pierwszym miejscu w składzie znajduje się niezdrowy tłuszcz palmowy.

Rosół z Ramsayem

Dietetycy nalegają, byśmy częściej gotowali w domu ze świeżych, nieprzetworzonych produktów. Dzięki temu również dzieci uczą się, jak wygląda zdrowa porcja, skąd biorą się produkty i które z nich są zdrowe. To pomoże im w przyszłości dokonywać dobrych wyborów. Własne kampanie na ten temat zapoczątkowali słynni kucharze i właściciele restauracji (którzy przecież nie powinni mieć nic przeciwko temu, byśmy jadali na mieście). Gordon Ramsay w programach i książkach, a nawet w

kilkuminutowych filmikach umieszczanych w internecie, pokazuje jak zrobić podstawowe potrawy i udowadnia, że robienie rosołu jest tak samo proste, jak rozbieranie homara na części. Jamie Oliver poszedł jeszcze dalej i poza opracowywaniem przepisów, które pozwalają zdrowo jeść w domu i prowadzeniem lekcji gotowania w szkołach, zakłada też z uczniami ogródki warzywne, dzięki czemu dzieci mają mieć lepszy dostęp do warzyw i większe pojęcie o tym, skąd one pochodzą i co można z nich robić. A do końca lata dzieci mogą jeść za darmo w jednej z jego włoskich restauracji. Przy okazji mogą poznać, co to prawdziwe, zdrowe jedzenie.

Operacja na otyłość

Patrząc na dane dotyczące najmłodszych trudno się dziwić, że właśnie do tej grupy swoje kampanie kierują gwiazdy kuchni. O ile dwadzieścia lat temu był tylko jeden przypadek małego mieszkańca Wielkiej Brytanii, który po-

tylko 192 mile, a dziś jeszcze mniej. Winny jest też coraz sprytniejszy marketing produktów takich, jak herbaty, suplementy czy kremy. Łatwo odnieść wrażenie, że wystarczy sięgnąć po pigułkę lub posmarować brzuch, by błyskawicznie zrzucić wagę bez wyrzeczeń.

Petycja Jamiego

Jamie Oliver wraz z grupą dietetyków i lekarzy już dwa lata temu zaproponował konkretne działania, które według niego rząd powinien podjąć, by walczyć z problemem. Pod petycją podpisało się ponad 750 tys. osób i część postulatów już weszła lub właśnie wchodzi w życie. Na pierwszym miejscu znalazł się „podatek cukrowy”, oznaczający wyższe ceny niezdrowych napojów. W teorii ma to zapobiec powszechnej dziś sytuacji, gdy butelka wody jest droższa niż słodki, gazowany napój. Dodatkowe 18-24 pensów za litr napoju zapłacimy już w kwietniu przyszłego roku. Dzięki temu mamy kupować mniej sło-

Myślę, że zasiłek się takim osobom należy, jeśli faktycznie nie mogą pracować.

MARIOLA, CARDIFF trzebował operacji z powodu otyłości, obecnie to już kilkadziesiąt przypadków rocznie. Operacje musiały przechodzić nastolatki, z których najmłodszy miał 13 lat, ale kłopoty z wagą zaczynają się coraz wcześniej. W ciągu ostatnich kilku lat na świat w brytyjskich szpitalach przyszło ok. 1400 dzieci cierpiących na... kliniczną otyłość. Lekarze alarmują, że takiego dziecka nie wystarczy odchudzić, by zmagania z wagą się skończyły. Po takim starcie maluchy będą bardziej podatne na tycie w późniejszym wieku. Mogą też częściej zapadać na poważne choroby, takiej jak cukrzyca czy miażdżyca. Dużym problemem jest rosnąca ilość czasu, jaką najmłodsi spędzają przed ekranem smartfona czy tabletu, zamiast na świeżym powietrzu. Dorośli też żyją coraz wygodniej, do pracy dojeżdżając, ale już nie na rowerze, jak jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Potwierdzają to badania: o ile w roku 1976 rocznie trzeba było pokonać 255 mil tylko po to, by dostać się z domu do pracy, to w 2003 roku były to

dzonych napojów, a producenci mają zacząć je wycofywać z rynku. To rozwiązanie nie wszystkim rodzicom się jednak podoba. – Oczywiście, kolejna podwyżka – wzdycha 40-letnia Sandra, mama 8-letniego chłopca i blogerka kulinarna z Milton Keynes. – Dlaczego nigdy nikt nie wpadł na to, by obniżyć cenę zdrowych produktów, zamiast w kółko podnosić ceny tych gorszych? Taki podatek można łatwo obejść, np. produkując rozpuszczane herbatki w proszku i syropy (technicznie to nie napoje) czy dodając słodzików. A che-

17

miczne słodziki dla kilkuletniego dziecka przecież wcale nie są lepsze – denerwuje się. Pozostałe zalecenia nie budzą już większych kontrowersji: to regularna kontrola wagi uczniów przez lekarzy, wprowadzenie do szkół zdrowych potraw i wiedzy o tym, jak je przygotować, czy wycofanie ze sklepów etykiet, które wprowadzają dzieci i rodziców w błąd.

Polska w tyle, ale...

A jak jest na świecie? Wyspy znajdują się już na 33. miejscu w rankingu państw, w których największy odsetek osób jest otyłych. Przed nimi są, poza Stanami Zjednoczonymi i Australią, głównie niewielkie państwa Oceanii i bogate kraje arabskie. Polska jest przed 60. miejscem na świecie i na 5. miejscu w Europie. Jednak zamiast czuć satysfakcję z tak dobrego wyniku, warto pamiętać, że wszystkie problemy, z którymi zmaga się dziś brytyjski rynek, mogą już niedługo dotrzeć nad Wisłę. Rosnąca stopa życiowa to coraz więcej czasu spędzanego w pracy siedzącej czy w samochodzie, zamiast na aktywności fizycznej. Mniej bazarków ze świeżymi warzywami prosto od rolnika, za to więcej supermarketów i dyskontów oferujących dużo taniego, niezbyt zdrowego jedzenia – to już rzeczywistość. Dlatego już dziś warto wziąć sprawy w swoje ręce i zacząć bardziej zwracać uwagę na dietę. Niestety, choć również witryny polskich sklepów i aptek pękają od preparatów hamujących apetyt, spalających kalorie i wyszczuplających, najlepsze efekty przynosi tylko trwała zmiana i długofalowe podejście do kwestii wagi. Dietetycy radzą, by nie starać się zrzucić więcej niż 0,5 – 1 kg tygodniowo i zacząć od małych zmian: wody zamiast napoju czy większej porcji sałatki do obiadu. Z czasem nawyki powinny wejść w życie bez poczucia, że pościmy i że coś nas omija. Warto też znaleźć taki sport, który sprawia autentyczną radość. Wybór na Wyspach jest dziś ogromny. Zespół pieśni i tańca, wakeboarding na jeziorze, boks połączony z baletem, joga w saunie? Dlaczego nie! Ważne, byśmy na zajęcia szli z przyjemnością.


18 z wielkiej brytanii

|

Niewolnicy smartfo >> Karolina Wiatrowska

iększość z nas cały czas korzysta z internetu, a bez telefonu nie wyobraża sobie życia. Jesteśmy w sieci, więc żyjemy – często mawiamy. Smartfony stały się integralną częścią nas i naszej codzienności. Podobno częściej wracamy się do domu w sytuacji, gdy zapomnimy telefonu niż portfela. A to tylko wierzchołek góry lodowej. Okazuje się, że bycie „online” jest coraz większym problemem. To, co miało być punktem zwrotnym stało się naszą zmorą. Smartfony i media społecznościowe wydają się przenikać przez wszystkie aspekty naszego życia codziennego – od zakupów, przez pracę, kończąc na kontakcie z drugim człowiekiem.

W

Raz na godzinę

Doktor Lucyna Kirwil, psycholog z Uniwersytetu SWPS w Warszawie zaznacza, że ponad połowa (70 proc.) społeczeństwa deklaruje używanie telefonu raz na godzinę lub co kilkanaście minut. Jedynie, co czwarty robi 1 września 2017

to zaledwie kilka razy dziennie. Raz lub dwa razy dziennie telefon do ręki bierze natomiast 13 proc. badanych. Co trzeci z nas nie jest w stanie odłożyć telefonu na całą dobę. – Jak to tłumaczymy? Zazwyczaj racjonalnie, tak, żeby nikt nas nie oskarżył o uzależnienie. Pytanie, ile z tych osób wstydziło się po prostu przyznać, że utraciłoby np. postępy w grze. Dziewięciu na dziesięciu użytkowników instaluje aplikacje mobilne. Zdjęcia, filmy, komunikatory, social media – to wszystko mamy na wyciągnięcie ręki. I korzystamy z tej możliwości – mówiła. – Dzisiejszy świat staje się coraz bardziej uzależniony od internetu i nowoczesnego sprzętu elektronicznego. Wiele czynności wymaga umiejętności obsługi komputera czy smartfona. Już nie istnieje życie bez nowoczesnych technologii. Niektóre informacje dostępne są obecnie już tylko i wyłącznie w postaci elektronicznej – dodała ekspertka. Na smartfona zerkamy średnio 221 razy w ciągu dnia – średnio co 4,5 minuty. To ponad jedna piąta naszej doby. Dużo? Socjologowie nazywają nas sieciowymi tubylcami. Już od najmłodszych lat nabywamy doświadczenia w używaniu

smartfonów, tabletów, komputerów i innych urządzeń. Według jednych sprawia to, że bez sieci i techniki nie potrafią sobie poradzić, ale według innych, dzięki internetowi żyją w świecie, nie zamykają się w domu, mają wielu znajomych, są na bieżąco z nowymi technologiami, potrafią szukać informacji, odznaczają się kreatywnością i nie idą za tłumem. Dr Lucyna Kirwil, psycholog, zauważa, iż możemy już mówić o nowym rodzaju uzależnienia. Nerwowe kontrolowanie informacji płynących ze smartfona, może być groźne. – Lekarze zaczynają zwracać uwagę, że korzystanie ze smartfona odbywa się w dość specyficznej pozycji ciała, która wymaga od mięśni karku większego natężenia niż zwykle. Ludzie zaczynają mieć problemy fizyczne – mówi. Smartfony wpływają na naszą psychikę, ale i kondycję naszego ciała. Ekspertka zwraca uwagę, że to nie jest wina nowych technologii, ale ich użytkowników. – Trzeba zauważyć, że nowe technologie ułatwiają kontaktowanie się, np. w momencie, gdy nie możemy wyjść z domu – zaznacza. – Dostarczają informacji, co się dzieje u znajomych. Młod-

sze pokolenia, które od małego komunikują się za pośrednictwem nowych technologii, ma jednak trochę zubożoną umiejętność kontaktu w rzeczywistości – wyjaśnia. Okazuje się, że młodym ludziom łatwiej jest mówić o emocjach na portalach społecznościowych niż twarzą w twarz. W tym celu wypracowali całą gamę znaków graficznych, które szczegółowo oddają ich emocje.

Niebezpieczne narzędzia

Badania pokazują, że smartfony owszem ułatwiają życie w wielu sytuacjach, ale w momencie, gdy zastępują nam kontakt z otoczeniem, a użytkownik zamyka się w cyberprzestrzeni, stają się niebezpiecznym narzędziem. Znany pisarz japoński, Haruki Murakami, opisywał skutek uzależnienia osób od internetu jako rodzaj schizofrenii. Wszystko w internecie, od życia seksualnego po grę w piłkę, wychodzi lepiej. Zawsze ekran telefonu i rzeczywistość wirtualna wygrywa w konfrontacji z rzeczywistością realną. Taka sytuacja rodzi ucieczkę w świat ekranu, izolację od świata. Nie wytrzymując presji realnej w rzeczywistości, uciekamy do internetu, aby nasz awatar, doskonalszy, alter ego, sprawił,


| z wielkiej brytanii 19

onów

Internet dał nam wolność, karierę możemy zrobić dzięki sieci, w ciągu jednej chwili możemy przenieść się w dowolne miejsce na świecie i znaleźć odpowiedź na każde pytanie. Małe, multizadaniowe urządzenie zastępuje nam mapę, aparat fotograficzny, budzik czy odtwarzacz muzyki.

abyśmy, chociaż na chwilę poczuli się doskonalsi. – Kolejną, ciężką próbę przechodzimy w momencie, kiedy padnie nam bateria, telefon zostaje zgubiony albo z jakiegoś innego powodu nie jesteśmy w stanie z niego korzystać – zauważa Iwona, sprzedawca z Leedds. – Stajemy się wówczas nerwowi i nadpobudliwi. Wykazujemy duże zdenerwowanie graniczące z paniką także, gdy nie możemy telefonu odnaleźć, zasypiamy i budzimy się z wyświetlaczem w ręku, korzystamy ze smartfona podczas spotkania ze znajomymi, a nawet przebywając w toalecie. Wynika to z tego, że ciągle jesteśmy w trybie gotowości, „stand by”, wciąż oczekujemy: powiadomień, wiadomości, informacji i wciąż je przetwarzamy. Niestety, telefony stały się także nieodłącznym elementem naszej pracy. Większość pracodawców oferuje swoim pracownikom telefony służbowe, które zapewniają kontakt telefoniczny, zarówno z klientami, podwykonawcami, przełożonymi, jak również korzystanie z poczty elektronicznej. Pracodawcy, którzy nie oferują benefitu w postaci telefonu nierzadko wymagają, by pracownik korzystał ze swojego telefonu.

Niewykonalnym jest wręcz całkowite wyeliminowanie smartfonów z życia. Apeluje się jednak, by stopniowo ograniczać czas korzystania z urządzenia, a przede wszystkim zacząć ten czas kontrolować. Nie trzeba się jednak odcinać od internetu, by życie było piękniejsze – bo być może nie będzie, ale z uwagi na naszych najbliższych, na nasze relacje, na bezpieczeństwo innych – znajdźmy umiar, tak po prostu.

Zła droga

– Współcześnie telefon to nie tylko możliwość rozmowy, ale czasem wręcz przede wszystkim możliwość korzystania z sieci internetowej, a co za tym idzie z platform społecznościowych – apeluje psycholog i psychoterapeuta Agnieszka Szafrańska-Romanów z Warszawskiego Centrum Probalans. – Portale społecznościowe z jednej strony dają możliwość kontaktu ze znajomymi, nawet tymi niewidzianymi od wielu lat – służą zatem odnawianiu utraconych relacji, z drugiej strony są dosyć powierzchowne. Wiele internautów zabiega za wszelką cenę o jak największą liczbę znajomych – duże ich grono sprawia, że wydają się sobie atrakcyjniejsi, ciekawsi,

godni zainteresowania. Jest to jednak często czysta iluzja – facebookowi znajomi wiedzą o nas tyle, ile umieścimy na naszym profilu. A informacje podawane przez samych użytkowników są często manipulowane – profilowe zdjęcia mało przypominają oryginał, a podawane dane bywają mocno koloryzowane. – Wszystko po to, aby przedstawiany wizerunek był najbliższy ideału, bo to daje większe prawdopodobieństwo otrzymania upragnionego „lajka”. Taka potrzeba uznania i podziwu potrafi być uzależniająca szczególnie dla ludzi nieśmiałych, samotnych i pragnących kontaktu z innymi. Jeżeli portal społecznościowy jest środkiem do pokonywania wewnętrznych oporów przed wchodzeniem w bliższe relacje, to wszystko jest w porządku, jeżeli jednak jest traktowany, jako antidotum na lęki społeczne i kompleksy w relacjach z innymi, to zła droga – dodaje. – Uzależnienie od telefonu czy informacji internetowych wymaga terapii, tak jak dzieje się to przy uzależnieniach chemicznych. Podczas terapii psycholog między innymi wskazuje uzależnionemu, że są inne formy spędzania czasu, a przyjemne emocje, jakie

przynosi korzystanie ze współczesnych cyberwynalazków można uzyskiwać w inny sposób. Szczególnie podatne na cyberuzależnienie są osoby młode i dzieci, dlatego rodzice powinni bardzo rozważnie podejmować decyzję o podarowaniu maluchowi pierwszego telefonu czy tabletu – przekonuje. Gdzie te czasy, gdy człowiek kupował raz dziennie gazetę i wiedział, co dzieje się w kraju i na świecie. Miał grono znajomych, z którymi spotykał się na domowych prywatkach. Z niektórymi rozmawiał popołudniami przez płot lub podczas wspólnego spaceru. A dziś? Rządzą nami małe, lśniące pudełeczka, pełne układów scalonych. W obawie przed czym? Strachem, samotnością czy wykluczeniem? Łatwością, z jaką klikasz „Lubię to” na Facebooku, która daje złudzenie bycia wśród ludzi, udziału w dyskusji, choć nim, po stokroć, w istocie nie jest?

Czekamy na Twój komentarz


20 goniec kulturalny

|

Dodatek redaguje:

>> Agata Trzaskawka

agata.trzaskawka@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę: agata. trzaskawka@mail.goniec.com.

The Limehouse Golem reżyser: Juan Carlos Medina gatunek: horror

Akcja filmu toczy się w wiktoriańskim Londynie. Inspektor Scotland Yardu, John Kildare zostaje przydzielony do śledztwa w sprawie okrutnego seryjnego mordercy, który zostawia po sobie trudne do zidentyfikowania ofiary. Kildare w czasie pracy nad sprawą spotyka młodą śpiewaczkę, która została skazana na śmierć za zabójstwo męża. Jednak może ona posiadać wiedzę, która pomoże rozwiązać śledztwo. W obsadzie filmu znaleźli się Bill Nighy, Olivia Cook, Douglas Booth, Sam Reid i Eddie Marsan.

Wind River

gatunek: kryminał reżyser: Taylor Sheridan

Specjalista od tropienia dzikiej zwierzyny zostaje wezwany na pomoc w prowadzonym przez FBI śledztwie w sprawie brutalnego zabójstwa. Ofiarą jest nastoletnia dziewczyna znaleziona przez myśliwych na mroźnym odludziu gdzieś w głębi lasu. Okoliczne tereny zamieszkane są przez małą, zamkniętą społeczność, która nie ułatwia dochodzenia. Na domiar złego nadchodzi burza śnieżna, która wkrótce zatrze wszystkie ślady. Tropiciel musi więc działać szybko, podejmując ryzyko z jakim dotąd nie miał do czynienia… 1 września 2017

Goniec kulturalny

Dancing w PRL-owskim stylu

Fot. Shutterstock

dancingu z dawnej epoki uczestników wprowadzi profesjonalna instruktorka Ginger Dance. Organizatorzy gwarantują, że dancingowi będzie towarzyszyć swobodna i radosna atmosfera, odrobina nostalgii i masa atrakcji. Bilety można zarezerwować na stronie silaczki.com.

Klub Siłaczki w Bristolu zaprasza na wyjątkowy dancing w stylu lat 70. i 80. Organizatorzy zapewniają, że wydarzenie będzie niezapomnianym powrotem do epoki absurdu. Zakupy w Pewexach, puste półki w sklepach, wszechobecne kolejki i komitety kolejkowe – z tym właśnie kojarzy się wielu PRL. Dzięki dancingowi wszyscy uczestnicy imprezy będą mogli na nowo poczuć klimat dawnej epoki. Wydarzeniu będą towarzyszyć PRL-

owskie szlagiery, natomiast przy barze nie zabraknie ogórków kiszonych, chleba ze smalcem, śledzika i oczywiście „0,7” spod lady. Organizatorzy zachęcają do przebrania się w kostiumy stylizowane na lata 70. i 80. Panie proszone są o ubranie rajstop bez lycry, dużych okularów typu muchy, peruk i zrobienia mocnego makijażu. U panów zaś mile widziane będą krawaty, przykrótkie spodnie, czapki uszatki i słynne PRL-owskie wąsy. W klimat

Niemiecki smak na Wyspach

Tropem polskich malarzy

Już po raz piąty w Southampton odbędzie się popularny German Beer Festival, którego celem jest stworzenie atmosfery prawdziwego Oktoberfest. W trakcie imprezy będzie można skosztować przeróżnych gatunków niemieckiego piwa, a także spróbować tradycyjnej niemieckiej kuchni. Uczestnicy festiwalu będą również mogli posłuchać na żywo wykonawców występujących na corocznym Oktoberfest w Niemczech.

cena:

£15

Southampton, Guildhall, 16 września

16 września, Frenchay Village Hall, Bristol, cena: £10

do 17 września, Ben Uri Gallery, 108A Boundary Rd, Londyn, cena: free

Galeria Ben Uri po raz drugi organizuje wystawę poświęconą polskim artystom chcąc w ten sposób podkreślić polski wkład w kulturę i życie Wielkiej Brytanii w ostatnim stuleciu. Wystawa będzie opowiadać historie polskiej społeczności żyjącej na Wyspach, nie zabraknie też wątków opowiadających o burzliwej historii Polski – np. jeden z cyklów poświęcony jest odzyskaniu niepodległości, a inny traktuje o holokauście. Poprzez sztukę artyści opowiadają też o życiu na emigracji. Na wystawie pojawią się dzieła takich malarzy, jak Adriana Świerczek, Lena Pillico, Marian Bohusz Szyszko, Feliks Topolski i innych.


Zostań tajnym superagentem W niedalekiej przyszłości, świat znajduje się pod rządami złowrogiej organizacji super przestępców, geniuszy zła i przebranych megalomanów. Jedyną nadzieją dla rządów tego świata jest grupa prywatnie finansowanych najemników zwanych Agentami Mayhem. Wciel się w jednego z nich i powstrzymaj złego Doktora Babylona i jego ekipę superłotrów.

gra

Xbox One cena: £46

| goniec kulturalny 21

Blu-ray

płyta

CD

Nowe wyzwanie

Kiedy Brian i Mia wycofują się z gry, Dom i Letty pobierają się, by z dala od problemów rozpocząć normalne życie. Ale wtedy pojawia się tajemnicza kobieta, która z powrotem wciąga Doma w świat zbrodni i zdrady, z którego nie ma ucieczki. cena: £15

Pierwszy krążek Zak Abel, 22-letni londyńczyk zakochany w popie, R&B, soulu i elektronice, wydał debiutancką płytę o tytule „Only When We’re Naked”. – Moja debiutancka płyta poświęcona jest różnym rodzajom nagości. Gdy jesteś nagi, niczego nie możesz ukryć. Jesteś wtedy najbardziej narażony na zranienie – mówi wokalista. cena: £9

Single i miłość „Wszystko albo nic” to polsko-czesko-słowacka komedia romantyczna w reż. Marty Ferencovej. Główne role zagrali Michał Żebrowski, Paweł Deląg, Tatiana Pauhofova i Klara Issoba. Inspirowana „Bridget Jones” komedia opowiada o sercowych poszukiwaniach grupy znajomych, których

codzienność wygląda jak najlepsze odcinki kultowych „Przyjaciół”. Film powstał na podstawie bestsellerowej serii książek Evy Urbaníkovej o singlach i miłości. W bliżej nieokreślonej rzeczywistości żyje troje przyjaciół: niespełniona pisarka Linda, nimfomanka Vanda i homoseksualista Edzio. Razem prowadzą małą księgarnię, w której sprzedają głównie literaturę kobiecą i erotyczną. Pewnego dnia przypadkowo spotykają trójkę mężczyzn: Jakuba, Aladara i Leo, którzy zawracają przyjaciołom w głowie. Bohaterowie niemal od razu zakochują się do szaleństwa, jednak na drodze do szczęścia pojawiają się przeszkody...

Miłosna rozterka Gia była typem szkolnej gwiazdy, miała też starszego chłopaka, którego wszyscy wreszcie mieli poznać. Ale tuż przed balem maturalnym Bradley z nią zerwał. Nagle Gia wypatruje w jednym z samochodów nieznajomego, a w jej głowie rodzi się sprytny plan. Przecież nikt nie będzie wiedział, że to nie Bradley, a ona nie okaże się kłamczuchą, która tak bardzo chciała mieć chłopaka, że go sobie wymyśliła. Co jednak, jeśli przedsięwzięcie wymknie się spod kontroli? ebook, cena: £5

FILM DVD, CENA: £6

Odnaleźć rodzinę W powieści „Pamiętam” Agnieszka Janiszewska opisuje skomplikowane losy czterech związanych ze sobą kobiet, których życie toczy się na tle dramatycznych wydarzeń pierwszej połowy XX wieku. Dwadzieścia lat po zakończeniu II wojny światowej, z Paryża do Warszawy przyjeżdża młoda kobieta, Izabella Seigner. Chce odszukać rodzinę zmarłej matki, której członkowie, wbrew niesprzyjającym okolicznościom, usiłują nigdy się nie poddawać. książka, cena: £6


22 wywiad kulturalny

|

Polly Gibbons to obdarzona fascynującym, pełnym emocjonalnej głębi głosem młoda brytyjska wokalistka, która w przez stację radiową JazzFM do tytułu wokalistki roku. Rozmawia Tomasz Furmanek.

Mój głos mógł być dan Gdzie zaczyna się twoja historia? – Jestem córką rolnika, wychowałam się na wsi w Suffolk, mam sześcioro rodzeństwa, łącznie jest nas sześć dziewcząt i jeden chłopiec. Moja mama jest córką pastora baptystów, która poślubiła lokalnego farmera z Suffolk, mojego tatę. Religia stanowiła dość dużą i ważną część mojego życia, chodziłam do kościoła i jestem mocno wierząca, i choć powiedziałabym, że kwestie duszy i wiary to skomplikowany temat, to absolutnie jestem mocnej wiary. Natomiast jeżeli chodzi o muzykę, to nigdy (choć to wydaje się dziwne) nie gościła w moich marzeniach czy fantazjach. Pamiętam, pierwszy raz świadomie pomyślałam o muzyce oglądając film „Blues Brothers” i Arethę Franklin śpiewająca tam w kawiarni piosenkę „Think!”! To było jeszcze zanim w ogóle wiedziałam, że potrafię śpiewać, uwielbiałam Arethę i przewijałam ten fragment filmu z powrotem wiele razy, i z podziwem myślałam o tym, jak bezbłędnie i odważnie atakuje dźwięk. Wcześniej zaś interesowałam się głównie teatrem, mój wujek założył teatr w Suffolk. Pamiętasz, kiedy odkryłaś, że obdarzona jesteś wspaniałym głosem? – Moja kuzynka usłyszała mnie kiedyś jak śpiewałam sobie refren hiphopowej piosenki z lat 80. i powiedziała do mnie: „Polly, ty masz naprawdę świetny głos!”. Potem zmusiła mnie, żebym zaśpiewała przy mojej rodzinie. W efekcie zaczęłam uczyć się u miejscowej przyjaciółki, jak poprawnie oddychać przy śpiewaniu i dołączyłam do jej zespołu. Mój pierwszy publiczny występ odbył się kiedy miałam 14 lat, było to podczas szkolnego koncertu świątecznego, zaśpiewałam „I’d Rather Go Blind” Etty James i dostałam owacje na stojąco. Byłam w szoku, ale też później, uświadomiłam sobie, że mogłabym się zajmować śpiewem na poważnie. Życzliwa uwaga, jaką od tamtego występu byłam obdarzona w szkole, też była przyjemna. Wcześniej było mi ciężko w szkole, dzieciaki były dość wredne, dokuczały mi, przezywały mnie, byłam otyłym dzieckiem, wyzywały mnie od grubych i brzydkich... Natomiast, jak tylko okazało się, że potrafię śpiewać, nastąpiła interesująca zmiana w socjalFot. Nigel Cooke 1 września 2017


| wywiad kulturalny 23

w tym roku została nominowana

ny komukolwiek nej dynamice moich relacji szkolnych, zaczęto do mnie miło się zwracać, słyszałam dużo komplementów i nagle chciano się ze mną przyjaźnić... W pewnym momencie w twoim życiu pojawił się Ian Show, wielka gwiazda brytyjskiego jazzu – w jaki sposób pomogła ci znajomość i przyjaźń z nim? – Ian prowadził warsztaty wokalne niedaleko Suffolk, w których wzięłam udział. Miałam wtedy 16 lat. Ian zauważył mój wyjątkowy głos i mocno zachwycił się moim śpiewem. Mówiąc szczerze, rozpłakał się, gdy usłyszał mnie śpiewającą. Od razu zapragnął wyprodukować mój pierwszy album, co uczynił rok później. To on wprowadził mnie na londyńską scenę jazzową, to dzięki jego rekomendacji miałam swój pierwszy poważny koncert w Londynie. W pewnym momencie wprowadziłam się razem z nim do mieszkania na Elephant & Castle, gdzie mieszkaliśmy razem przez rok, mój pierwszy rok w Londynie. Czego cię uczył? – Tak naprawdę nie mieliśmy żadnych lekcji razem, czuliśmy się świetnie zajadając pyszne jedzenie i oglądając South Park w telewizji... A tak zupełnie poważnie, uczył mnie nie będąc nauczycielem. Oczywiście, że wiele się od niego nauczyłam. Spotkać go i poznać go było czymś wspaniałym, dzięki niemu moje wejście na scenę w Londynie było czymś cudownym. Od tamtego czasu minęło już kilka lat, a ty masz właśnie kolejną nową płytę na rynku, zatytułowaną „Is It Me..?”, wydaną m.in. w Anglii i USA. Opowiedz o niej. – To moja druga płyta dla wytwórni Resonance Records wyprodukowana przez George’a Klabina. Myślę, że już trochę lepiej poznał mnie i możliwości jakie ze sobą niosę, ponieważ nie jestem wyłącznie wokalistką jazzową. Jestem bardzo bluesowa, lubię soul, gospel, wiele różnych wpływów muzycznych ukształtowało mnie jako wokalistkę i mój styl, trzeba sobie zdawać z tego sprawę... George pozwolił mi na ujęcie tych wszystkich aspektów mojej

muzycznej osobowości na tej płycie, mam tu też 7-osobową sekcję dętą, więc brzmienie jest dynamiczne. Nagrałam też trzy napisane przeze mnie piosenki. W recenzjach podkreśla się „amerykańskość” twojego brzmienia i stylu, i w istocie, wygląda na to, że również Amerykanie zachwycają się tobą. Jeździsz tam coraz częściej? – Zaczęło się od tego, że jakieś pięć lat temu ktoś z pewnej internetowej stacji telewizyjnej zwrócił się do mnie z pytaniem, czy chciałabym nagrać dla nich video clip. Zgodziłam się i wysłałam im trochę moich materiałów muzycznych. Osoba ta zwróciła się równocześnie do właściciela wytwórni Resonance Records o dofinansowanie produkcji tego teledysku, który „nie wszedł” w to, ale bardzo się zainteresował moim głosem, zadzwonił do mnie i w efekcie kilka miesięcy później nagrywałam już płytę dla jego wytwórni w Beverly Hills. To był mój pierwszy amerykański album dla tej firmy, najnowszy „Is It Me..?” jest drugim, i zbiera naprawdę dobre recenzje zarówno w Stanach, jak i tutaj. W tym roku byłam w Ameryce już jakieś pięć razy, w poprzednim cztery, więc często tam występuję. Świadomość posiadania tak wyjątkowego głosu musi być czymś fantastycznym. Jak to na ciebie wpływa? – Mówiąc szczerze, myślę, że to jedna z tych rzeczy, które w pewnym sensie dane są kompletnie bez naszego wpływu czy zasługi. Mój głos mógł być dany komukolwiek innemu, więc nie ekscytuję się szczególnie tym faktem i nie myślę o tym zbyt wiele. Kiedy jestem na scenie zawsze staram się koncentrować na tym, jak mogę połączyć się z publicznością, jak najlepiej mogę podzielić się z nią moją muzyką, jak najpełniej przekazać treść utworu, przekazać prawdziwe emocje. Skoro Bóg, któremu ufam bezwzględnie jako kochającemu Stwórcy, dał mi głos, to moim zadaniem jest używać go i dzielić się nim jak najlepiej. Wiara daje ci więcej pewności siebie, pozbawia wielu wątpliwości? – I tak, i nie, ponieważ tzw. przemysł muzyczny jest nieprzyzwoicie trudnym

i dość okropnym biznesem. Jednym z najgorszych... Działam więc i idę do przodu, w pewnym sensie pomimo tego przemysłu. Tak, myślę, że dość mocno stoję na ziemi, myślę, że to niezbędna cecha tak naprawdę. Tak jak wspomniałam, komukolwiek mógłby się przytrafić mój głos, ale skoro przytrafiło się to mnie, to myślę, że w pewnym sensie jestem zobowiązana zrobić z niego użytek, jakoś sobie radzić, iść do przodu. Aczkolwiek, przestałam już kiedyś śpiewać na dwa lata, przechodziłam załamanie, skumulowały się różne rzeczy. Ale zrobiłaś z tym porządek, poradziłaś sobie? – Tak. Mniej więcej. Przeszłam przez to, jestem tutaj! To był okres jakiejś hibernacji, myślę, że moja mama i jej wsparcie były kluczem do pokonania tego stanu. Bardzo się mną zaopiekowała. A obecnie zostałaś nominowana przez stację JazzFM do tytułu wokalistki roku. To bardzo popularna stacja radiowa i ogromne wyróżnienie. Kto jeszcze był nominowany? – Carleen Anderson i Norma Winston. Nagrodę otrzymała Norma, która jest legendą brytyjskiego jazzu, i byłoby to wręcz dziwaczne, gdyby tę nagrodę przyznano mnie lub Carleen, a nie Normie. Pamiętam, że pomyślałam wtedy, że sam fakt, że zostałam postawiona w jednym rzędzie z Normą Winstone było czymś wspaniałym i niezmiernie pochlebiającym. Wcześniej byłam też nominowana w 2006 roku do BBC Jazz Award, nie mając jeszcze nawet wydanej płyty. Te nominacje to bardzo miłe niespodzianki. Myślisz o Ameryce jako o miejscu dla siebie? – Nigdy nie mów nigdy, ale ja bardzo kocham swoją rodzinę i chciałabym być blisko nich. Lubię angielską kulturę, ogólnie kultura europejska jest mi bliska, a w Ameryce, mówiąc szczerze, jest inna kultura. Niekoniecznie chciałabym tam mieszkać. Mamy tam też problem natury politycznej, ale podobnie dzieje się tutaj obecnie. Nie wiem. Czasami nie jestem do końca pewna, co jest tam prawdziwe. Jest tam tak bardzo hiper

Tomasz Furmanek przedstawia pozytywnie i przyjacielsko, i aż do przesady z jednej strony, a z drugiej strony nie jesteś całkowicie przekonany czy to jest naprawdę szczere i na ile głębokie tak naprawdę? Aczkolwiek, spotkałam wielu absolutnie cudownych Amerykanów, bardzo, bardzo wspaniałych ludzi. Ale tutaj też jest przecież podobnie, całe to ciśnienie, że wszyscy muszą jawić się zawsze szczęśliwi, lovely, bubbly, easy going i Bóg wie, co jeszcze... – Tak, masz rację. Nigdy nie zapomnę spędzonych kiedyś sześciu tygodni w Tanzanii. Pamiętam, jak przez pewien czas myślałam, że szczególnie tanzańskie kobiety są super poważne, że wyglądają jakby były czymś poważnie wkurzone wręcz. Ale potem okazało się, że były absolutnie szczęśliwe, absolutnie w porządku. Pamiętam, że w którymś momencie jedna z kobiet, która życzyła sobie, abym nazywała ją „mama”, zapytała mnie: „Polly, dlaczego ty cały czas się uśmiechasz? Dlaczego biali ludzie uśmiechają się cały czas”? Zaczęłam się zastanawiać nad tym naszym uśmiechaniem się, to niemalże jak mechanizm obronny: „nie atakuj mnie!” Dlaczego? A może lepiej po prostu powiedzieć „cześć”, zakładając, że wszystko jest w porządku? To jest trochę tak, jakbyśmy potrzebowali tego uśmiechania się, aby torować sobie nim drogę... To śmieszne, leży u podstaw tego coś lekko paranoicznego. Przypuszczam, że Ameryka ma swoją extremalną wersję tego czegoś, definitywnie jest to również do znalezienia w Londynie. Konsumpcjonizm, kultura próżności. Trudno mi żyć obok tego, ponieważ to nie jest tym, w co wierzę. Bardziej interesuje mnie ludzkie serce, to co jest wewnątrz nas. Rzeczy, które składają się na to, kim naprawdę jesteśmy.

Polly Gibbons wystąpi w Ronnie Scott’s Jazz Club w Londynie w sobotę, 14 października. Bilety i więcej info na: www.ronniescotts.co.uk www.pollygibbons.com


24 z wielkiej brytanii

|

Superfood już nie takie super?

W ostatnim czasie jedną z najgłośniejszych dyskusji w większości krajów Unii Europejskiej, czyli także w Polsce i Wielkiej Brytanii, prowadzi się na temat dopuszczalnej ilości nasion chia w produktach spożywczych, zwłaszcza w jogurtach i deserach.

d 2009 roku systematycznie zwiększa się zarówno udział procentowy nasion w produktach, jak i różnorodność wyrobów zawierających nasiona szałwii hiszpańskiej. Wiele serwisów gospodarczych jak i tych traktujących o zdrowiu i stylu życia poruszyło ten temat. I choć producenci i biznesmeni prowadzą zdrową dyskusję, to już wszelkie inne portale bombardują użytkowników naciągniętymi tytułami mówiącymi o zakazie spożywania nasion chia lub całkowitym ich wycofaniu z rynku. Czy to niedoinformowanie czy raczej bulwersująca reklama, aby zainteresować ludzi bardzo przecież zdrowym i smacznym produktem?

sieńce. Nie zdobył jednak popularności. Polacy bali się nowej rośliny, nie bardzo chcieli ją uprawiać. August III Sas widział jednak potencjał w ziemniaku – mógł on się stać remedium na głód panujący na polskich wsiach w czasie przednówku. Zastosował właśnie psychologię odwrotną, o której głośno zaczął mówić dopiero Jordan Belfort, czyli prawdziwy Wilk z Wall Street. Król Polski rozkazał obsadzić sadzonkami ziemniaka ogromne pole i pilnować go uzbrojonym strażnikom dzień i noc. Po tygodniu odwołał straże na noc. Co zastał następnego ranka? Puste pole. Wszystkie sadzonki zniknęły, co do jednej. Chłopi uznali, że coś tak pilnie strzeżonego musi być cenne i niezwykle smaczne. August III osiągnął to co zamierzał, a chłopi uważali, że podjęli najlepsze kroki. Taka nasza polska przewrotność.

wokół nasion chia natrafiłam na Facebooku, na profilu mojej znajomej. Z ciekawości kliknęłam w link i zaczęłam czytać. Portal grzmiał, jaka to niesprawiedliwość i głupota urzędników, że tak smaczny i zdrowy produkt jest poddany normom i badaniom. Pojawiła się nawet sugestia, że może być on wkrótce zabroniony w całej Europie. A co na bocznym pasku i pod artykułem? Reklama – myśl o swoim zdrowiu, kup kilogram nasion chia w promocyjnej cenie! Myślałam, że to może zbieg okoliczności, ale po sprawdzeniu kilku stron, a także aukcji internetowych, przekonałam się, że wszędzie jesteśmy bombardowani (dyskretnie, ale jednak) najpierw niepokojem o to, że wkrótce dostęp do szałwii hiszpańskiej będzie ograniczony, a potem możliwością zrobienia zapasów „póki czas”.

August i Wilk z Wall Street

Ostrzeżenie i reklama

Czy jest to zachowanie etyczne? Można na ten temat rozwinąć niejedną dyskusję. Z pewnością jest różnica między ukrywaniem całości informacji, aby

>> Magda Chruściel

O

Co mają ze sobą wspólnego król Polski, bogacz z Nowego Jorku i portale ukazujące przekreślone nasiona chia? Otóż wszyscy troje zastosowali w pewnym momencie zjawisko psychologii odwrotnej. Innymi słowy, oni wiedzą jak manipulować społeczeństwem, aby ci robili to, czego się od nich oczekuje i byli przekonani, że te czynności są dla nich najlepszymi z możliwych. Dzięki tej technice w każdym sklepie w Polsce – mniejszym czy większym – możemy kupić ziemniaki. Jak do tego doszło? Ziemniak przywędrował do Polski już za czasów Jana III Sobieskiego, który to przywiózł go w prezencie swej ukochanej Mary-

1 września 2017

Za przykładem Augusta III i Jordana Belforta poszły serwisy internetowe. Na pierwszą wzmiankę o kontrowersjach

sprzedać produkt, a motywowaniem ludzi, aby zrobili coś dla swojego zdrowia. Czy Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) ma prawo wypowiadać się na temat procentowej zawartości nasion chia w produktach? Oczywiście, że tak. Jak pokazuje przykład młodego Amerykanina, który spożył tyle nasion, że jego światło jelita zostało całkowicie zatkane, co doprowadziło do jego śmierci, nawet superfood można przedawkować. Choć nasiona chia (porcja 15 g) zawierają 8 razy więcej kwasów Omega-3 niż dziki łosoś, 15 razy więcej magnezu niż brokuły i 3 razy więcej żelaza niż szpinak, to trzeba zachować umiar. Nie należy jednak popadać w paranoję, a raczej pamiętać o mądrym powiedzeniu, że co za dużo, to nie zdrowo.

Etyka a zdrowie

Czekamy na Twój komentarz


Fot. K rzysztof Gackowski

Morliny Goniec Polish Festival już 9 września! Ta największa polonijna impreza na Wyspach to nie tylko okazja do wspaniałej zabawy, ale też szansa na zebranie ważnych informacji z zakresu prawa, ubezpieczeń czy zdrowia. W dzisiejszym dodatku możesz sprawdzić, jakie atrakcje przygotowali nasi wystawcy, dowiesz się również co czeka na najmłodszych uczestników festiwalu, a także możesz zapoznać się z największymi hitami Dody.

Spis treści: t %PEB o ȈZDJF QP[BTDFOJD[OF

t ƴQJFXOJL [ OBKXJǗLT[ZNJ QS[FCPKBNJ

t ;FTQP Z TVQQPSUZ

t "USBLDKF EMB E[JFDJ

t 8ZTUBXDZ

t 0SHBOJ[BUPS J 4QPOTPS[Z



| Morliny Goniec Polish Festival 2017 27

Ux b

rid

1

ge

N Circular Rd

2

ing Eal way ad Bro

Rd

o The Comm

d Windsor R

Ea Co ling mm on

n

d

ck R

rwi Wa

Dojazd: Metro: Piccadilly Line / District Line (Ealing Common), Central Line / District Line (Ealing Broadway) Autobusy: 207, 427, 607, 483 (Ealing Common), 112, 226, 297, 65, E1, E2, E7, E8, E9, E10 (Ealing Broadway)

Parkingi PĹ‚atne: 1

Ealing Broadway Shopping Centre Car park - W5 5JY

2

Car Park Springbridge Road - Ealing W5 2AB


28 Morliny Goniec Polish Festival

|

Fot. Piotr Porębski

GWIAZDA MORLINY GONIEC POLISH F E S T I VA L 2 0 1 7 1 września 2017


| Morliny Goniec Polish Festival 29

Dorota Rabczewska osiągnęła ogromny sukces. Wiele jej piosenek okazało się hitami, a płyty pokryły się złotem i platyną. Doda stworzyła kreację sceniczną znaną nie tylko w Polsce, ale także poza jej granicami. Bezpośrednia, kontrowersyjna, ale i emocjonalna – taką Dodę kochają jej fani. A jaka jest, gdy schodzi ze sceny i światła kamer gasną?

>> Magdalena Kruszona Doda to kreacja złożona z wielu różnych jej cech charakteru. Niejednokrotnie w wywiadach sama podkreśla, że na scenie nikogo nie udaje, a każda nowa sytuacja budzi w niej inny element osobowości. Jest barwnym ptakiem o niezliczonych twarzach, które odsłania w innych sferach swego życia. Jedni ją krytykują za pretensjonalny styl, drudzy zaś doceniają piękno zamknięte w jej duszy.

Doda charytatywnie

Wrażliwość to główna cecha, która kryje się pod scenicznym imagem Doroty. Jest miłośniczką zwierząt, szczególnie rozczula ją widok bezbronnych psów i kotów, zamkniętych w klatkach schronisk. Gdy tylko może – a jak sama mówi, stać ją na to – pomaga potrzebującym. Udziela się w wielu akcjach charytatywnych, wspiera m.in. Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy czy też Szlachetną Paczkę, nagrywając specjalne wideo z prośbą o dołączenie do akcji w charakterystyczny dla siebie sposób: „Cześć. Słyszałam, że nie chcecie pomagać, że nie chce się wam, że macie dużo więcej spraw do roboty, które bardziej was interesują. Muszę wam jednak sprzedać niezbyt fajną prawdę, która może was zdziwić, otóż nazywa się bumerang. Dobro wraca i zło wraca, więc nie chcę być w waszej skórze next time”. Ponadto, wraz z Tomkiem Lubertem, przyjacielem artystki i założycielem zespołu Virgin, Doda koncertuje w wielu klinikach i szpitalach, gdzie przebywają chore dzieci. Przykładem jest chociażby występ w Fundacji Spełnionych Marzeń z okazji Dnia Dziecka. Jak się później okazało, Doda była jedyną gwiazdą, która przyjęła zaproszenie – tak napisał na swoim profilu Szymon Majewski, członek Rady Fundacji. Inną głośną akcją z 2010 roku, którą żyła cała Polska, był apel Dody o wpisanie się do rejestru dawców szpiku w celu znalezienia dawcy dla jej narzeczonego, Nergala. Ostatecznie skorzystało

na tym wielu chorych, bo jak się okazało – według statystyk fundacji DKMS – liczba potencjalnych dawców szpiku wzrosła stukrotnie. Dorota w jednym z wywiadów przyznała, że dostała mnóstwo listów, w których ludzie dziękują jej za uratowanie życia ich bliskich. Doda potrafi także wykorzystywać

Wierna przyjaciółka

Ambitna i przedsiębiorcza Doda jest również wierną osobą, dla której lojalność i honor to sprawy nadrzędne. – Lojalność to standard, a nie luksus. Moi przyjaciele mogą mnie być pewni jak nikt inny. Nigdy nikogo nie zdradziłam – przyznaje Dorota w rozmowie z

Jest autentyczną artystką, którą pokochały tysiące osób. medialne skandale, by pomóc innym potrzebującym. Mowa tu o słynnej gali, podczas której wokalistka skąpo ubrana podała kawałek ciasta parze prezydenckiej. Ten incydent wywołał wielkie oburzenie i niesmak, jednak Doda postanowiła wykorzystać ten medialny szum i zaprojektowała koszulki z satyryczną grafiką z tego wydarzenia. Część dochodu ze sprzedaży zostało przelane na konto fundacji Glad Foundation, wspierającej najbardziej potrzebujące dzieci.

Nie tylko muzyka

Jak przyznaje jednemu z portali, muzyka na obecnym etapie jej życia nie jest jej potrzebna do zarabiania pieniędzy. Koncertowanie traktuje jako formę rozwoju artystycznego oraz kontaktu z fanami. Osiągając wysoki status majątkowy, Doda swe pieniądze ulokowała w wielu inwestycjach. Jedną z nich jest trzygwiazdkowa nieruchomość w Byczynie, koło Kluczborka, warta prawie 4 miliony złotych. Założyła także firmę produkującą filmy, które mają się skupiać wokół kinematografii międzynarodowej. Prywatnie lubi męskie kino, dlatego też takie właśnie produkcje będą wychodziły z jej producenckiej ręki. Ponadto, otworzyła klinikę witaminową, która ma odżywić i wzmocnić organizmy potencjalnych pacjentów. W ofercie znajdują się kroplówki witaminowe, tzw. zastrzyki energii, czy też kompleksowe badania i konsultacje z dietetykiem.

Natalią Hołownią. – Dla mnie najważniejsze jest, że jak przyjdę do domu i spojrzę na siebie w lustrze to wiem, że postąpiłam dobrze, mimo że np. nie zarobiłam, dostałam tzw. bana w telewizji lub zamknęły mi się jakieś drzwi w karierze. Ale najistotniejsze jest, że zachowałam się z honorem – mówiła wokalistka. Te oraz wiele innych wartości przekazali artystce rodzice. To im zawdzięcza swoją niezłomność, higienę życia oraz serdeczny stosunek do drugiego człowieka. Na każdym kroku podkreśla, że zdrada to coś, co ją odrzuca, czego ona nigdy nie mogłaby zrobić drugiej, bliskiej jej sercu osobie. Niestety, sama doświadczyła tego nieraz i było to dla niej ogromnym ciosem. Po wielu latach doświadczeń, zaczęła doceniać swoją prywatność i spokój, który obecnie daje jej stuprocentowe szczęście. Jednak te miłosne historie mają też swoje plusy, z których najbardziej cieszą się fani Dody i zespołu Virgin. Jej życie było ogromną inspiracją do napisania wielu piosenek, które wypływają prosto z jej serca i duszy. Dzięki nim jest autentyczną artystką, którą pokochały tysiące osób. Hity oraz inne utwory Dody będzie można usłyszeć już 9 września br. podczas Morliny Goniec Polish Festival. Już dziś zapraszamy do zapoznania się z tekstami największych hitów zespołu Virgin, które prezentujemy na kolejnych stronach „Gońca”.


SZANSA

30 Morliny Goniec Polish Festival

|

Byłam w tym miejscu

Więc nie martw się!

dotykasz dna,

gdzie człowiek na ziemi

Uśmiechnij się!

by znów odbić się.

już dosięga piekła bram

I doceń to, że żyjesz jak ja.

ból i cierpienie, wciąż niezrozumienie:

Sprawny co dzień silny jak chcesz.

Więc nie martw się!

„Dlaczego właśnie ja?”

Więc nie martw się!

Uśmiechnij się! I doceń to, że żyjesz jak ja.

Gdy sił mi zabrakło,

Sprawny co dzień, silny jak chcesz.

spojrzałam przez okno,

W pracy problemy,

by zatęsknić jeszcze raz.

szef nie docenia

Widziałam człowieka,

i nie wierzy w ciebie nikt.

Więc nie martw się!

smutny, bo czekał.

Kochana zdradziła, świat się zawalił.

Uśmiechnij się!

Nie doceniał tego, co ma.

Dobra mina do złej gry.

Nie jest tak źle, problemy są,

Nie masz przyjaciół, od dziecka wyśmiany. lecz zdrowie masz, by rozwiązać je. Szansę znów dostałam,

Na krok z domu nie chcesz wyjść

ty ją ciągle masz.

lub dawno nie zjadłeś ciepłego obiadu,

Więc nie martw się!

stara szmata zamiast drzwi!

Uśmiechnij się! Nie jest tak źle,

Więc nie martw się! Uśmiechnij się!

Szansę znów dostałam,

nie tylko ty

Nie jest tak źle, problemy są,

ty ją ciągle masz.

dotykasz dna, by znów odbić się.

lecz zdrowie masz, by rozwiązać je. Więc nie martw się! Więc nie martw się!

Uśmiechnij się!

Więc nie martw się!

Uśmiechnij się!

Nie jest tak źle, problemy są,

Uśmiechnij się!

Nie jest tak źle,

lecz zdrowie masz, by rozwiązać je.

I doceń to, że żyjesz jak ja. Sprawny co dzień silny jak chcesz.

nie tylko ty dotykasz dna,

Więc nie martw się!

by znów odbić się.

Uśmiechnij się! Nie jest tak źle, nie tylko ty

1 września 2017

Więc nie martw się!


| Morliny Goniec Polish Festival 31

SENS

DWIE

Gra w butelkę od lat brzydziła mnie

Czy oddasz je w całości?

Nie lubiłam rozdawać się na prawo,

Kochaj mnie, ja nie sprzedam Cię

lewo wręcz

Ja jestem już bogata bo czuje, że upra-

W mym kokonie jak ćma

wiam z Tobą sens

namiętnie trwam

BAJKI Nigdy nie pomyślałabym, Że mnie spotka miłość, Którą kochać chcę

Choć jak motyl

Nie dam Ci jednorazowych dni

Tego, któremu zabroniona ja i on mi też

o najbarwniejszych skrzydłach jestem

Nie szukaj stażu

Mój stróż widział to inaczej

Etat jest na całe życie

Ułożył piękną bajkę,

Ja już nie chce być okazem w szkle

Więc, kochaj od razu

Zabierz z mojej smutnej twarzy cień

Kochaj mnie, nie sprzedawaj mnie

Kochaj mnie, nie sprzedawaj mnie

W której już księciu jestem przeznaczona Ale Ty nie jesteś nim To nie jesteś Ty Snem było życie

Już dawno zapłaciłam podatek od miłości Już dawno zapłaciłam podatek od miłości

Dopóki Ty nie pojawiłeś się wtedy w nim

Kochaj mnie, pokaż jak to jest

Kochaj mnie, pokaż jak to jest

Obudzić chcę się

Gdy dam Ci całe serce

Gdy dam Ci całe serce

Wreszcie, lecz nie jestem pewna

Czy oddasz je w całości?

Czy oddasz je w całości?

Czy też chcesz

Kochaj mnie, ja nie sprzedam Cię

(Czy oddasz je w całości?)

Ja jestem już bogata bo czuje,

Kochaj mnie, ja nie sprzedam Cię

że uprawiam z Tobą sens

Ja jestem już bogata bo czuje, że uprawiam z Tobą sens

Nieporządek w chaosie robisz mi W sercu dobro a w głowie dzikie porno

Wiem, że Ty też masz królową Nigdy nie znałam bólu Jakim jest myśl, Że ja nią być nie mogę Nasze bajki różnią się Lecz serce jedno jest

Mamie – psssst! Dziwna jestem i dziwny jesteś Ty

Snem było życie

Dziwnie było bez Ciebie żyć

Dopóki Ty nie pojawiłeś się wtedy w nim Obudzić chcę się

Ja już nie chce być okazem w szkle Zabierz z mojej smutnej twarzy cień

Kochaj mnie, nie sprzedawaj mnie Już dawno zapłaciłam podatek od miłości Kochaj mnie, pokaż jak to jest Gdy dam Ci całe serce

Wreszcie, lecz nie jestem pewna Czy też chcesz x3


32 Morliny Goniec Polish Festival

|

ZNAK POKOJU Boisz się uwierzyć, że istnieje jeszcze taki ktoś,

Co przez ciebie życia sens straciły, bo ty

Pamiętajcie o tym, że gdy serce skończy bieg

Kto powie, że pomoże, a nóż wepchnie ci, gdy

Wolałeś, wolałeś

Zaśniecie błogo,

nagle spuścisz wzrok

Być zły...

gdy nie przypomną twarze się, Które przez was oczy ich nie zaśmiały się

Ja też tak mam i każdy ma... Mój ty przyjacielu... Jak to słowo obco dzisiaj Już dosyć!

brzmi

Już dosyć!

Świat nie jest zły, lecz warto wiedzieć, że są łzy,

A przecież dar największy to osoba, dzięki któ-

Więc proszę tak, niech każdy tutaj z was choć

Bo źli jesteśmy my!

rej lekko śnisz

raz zaufa sercu i

Już dosyć!

Ja chcę nią być i ty też chcesz...

Już dosyć!

Los zmienny jest, więc nie bądź katem, bo on

Już dosyć!

Więc proszę tak, niech każdy tutaj z was choć

mógł

Więc proszę tak, niech każdy tutaj z was choć

raz pokona siłę zła

Być twoim bratem też...

raz zaufa sercu i... Pamiętajcie o tym, że gdy serce skończy bieg

I pamiętaj o tym, że gdy serce skończy bieg

Już dosyć!

Zaśniecie błogo, gdy...

Spokojnie zaśniesz, gdy nie przypomną twa-

Więc proszę tak, niech każdy tutaj z was choć

Przekażmy znak

rze się,

raz pokona siłę zła

Pokoju znak

NIEBEZPIECZNA

K O B I E TA Na pamięć znam

Ktokolwiek widział Ktokolwiek wie

Pali mnie!

O tych co skradli serce me

Boli mnie!

Tyle Kenów jak ta lalalalala

Gdzie moi mili

Dotyk twój

Finał znam

Dla których ja

Nie chce serce, zamykam je

Każdy kocha jak ta lalalalala Finał znam

Codziennie w płomień, w ogień szłam? Jak sejf /4x Zamykam je

Pali mnie!

Innym rytmem lalalalala Serce gra

Uwolnij mnie! Za dużo przeszłam

Tyle Kenów jak ta lalalalala

Nieposkładani jak puzzle w grzech

Za dużo wiem

W nogi dam!

My nie stworzymy obrazków z mew

Weź ją ze sobą bo drażni mnie

Z zachodem słońca

Tę cała miłość

Z poranków gdy lubieżnie patrzę, kiedy śpisz

Jak zwał, tak zwał

1 września 2017


| Morliny Goniec Polish Festival 33 KOPIUJ WKLEJ

DŻAGA Mówią mi jesteś kimś

chora aż mnie boli głowa

Kim teraz jesteś, albo kim byłeś Zabierz Ją gdziekolwiek

Możesz mieć każdego bo

Jest za mała na ten jazz

gdy wierzyłam

Fajna dżaga z Ciebie jest

chora na zazdrość

W każde kłamstwo, zamiatane Nasze rodziło się

Ale ja, jedno chcę

Chora na chwile

wciąż pod dywan,

Nasze spełniało się, nie patrzę, nie

I nikt nie zrozumie, że

To młodości są motyle

Jak Alladyn na nim wznoszę się

chcę

Dla mnie liczy się kochanie

I dla bogów jasne jest

Widzę z góry nowy obiekt starych Powiedź Jej cokolwiek

Wiem, że mnie męczysz

gier

Mówią mi skała jest

Byle nie słowa te Na których imię me

Wiem, że mnie dręczysz lecz

Mówi ‘kocham’ myśli ‘precz’

Byle nie w miejsca gdzie

Zabierz Ją gdziekolwiek

Miało wybrzmieć, zagłuszyłeś Zrobiłeś kopiuj-wklej

Chce wykończyć jego też

Chociaż świat, ludzie źli

Byle nie w miejsca gdzie

Ale to jest mój świat

Nie pozwolą nam być tak

Nasze rodziło się

I jak kocham to na bank

Ukradnę Cię

Nasze spełniało się, nie patrzę, nie Zabierz Ją gdziekolwiek

Mogę nienawidzić też

chcę

Byle nie w miejsca gdzie

Więc mogę męczyć

Jest też coś, ja to wiem

Powiedź Jej cokolwiek

Nasze rodziło się

I Cię zadręczyć lecz

Że nie boję życia się

Byle nie słowa te

Nasze spełniało się, nie patrzę, nie

I dlatego mam to gdzieś

Na których imię me

chcę

Chociaż świat, ludzie źli

Chociaż świat, ludzie źli

Miało wybrzmieć, zagłuszyłeś

Powiedź Jej cokolwiek

Nie pozwolą nam być tak

Nie pozwolą razem być

Zrobiłeś kopiuj-wklej

Byle nie słowa te

Ukradnę Cię

To i tak ukradnę Cię

Jest też coś, ja to wiem

Jest też coś, ja to wiem

Czyli tak łatwo zastąpić w sercu

Że nie boję życia się

Że nie boję życia się

wielkie słowa

Zabierz Ją gdziekolwiek

I dlatego mam to gdzieś

I dlatego mam to gdzieś

Po co to było?

Byle nie w miejsca gdzie

Skoro recepta jest gotowa...

Nasze rodziło się

Mówią mi „olej go”

Nasze imię pewnie córce dasz

Nasze spełniało się, nie patrzę, nie

Obudź się i przestań śnić

Skoro nasze łóżko mama

chcę

Że wyleczy kiedyś się

Jej już zna

Powiedź Jej cokolwiek

Na których imię me

Mówię wam, tak ma być

Byle nie słowa te

Nie obudzisz mnie za nic

Na których imię me

Bo ja też chcę chora być

Miało wybrzmieć, zagłuszyłeś

Chora na wrzaski

Zrobiłeś kopiuj-wklej

chora na słowa


|

34 Morliny Goniec Polish Festival W tym roku nasi Czytelnicy zadecydowali, jakie zespoły, obok gwiazdy wieczoru, wystąpią na Morliny Goniec Polish Festival. Na podstawie internetowego plebiscytu wyłoniliśmy trzy, które 9 września otrzymają szansę rozgrzania publiczności: TeamPuls, Natural Made Rockers oraz laureaci Międzywojewódzkiego Festiwalu Piosenki Angielskiej w Zaklikowie: Julia Pawłowska, Natalia Toczyńska i Miłosz Czubacki.

Miłosz Czubacki

Natalia Toczyńska

Julia Pawłowska

8-letni Miłosz Czubacki jest dzieckiem bardzo muzykalnym. Śpiewa i tańczy nawet wtedy, gdy nie trzeba. Już w przedszkolu bardzo chętnie uczestniczył w zajęciach muzyczno-rytmicznych i zazwyczaj wyróżniał się tam wśród rówieśników. Oprócz muzyki interesuje się też sportem, a szczególnie piłką nożną. Miłosz bardzo chciał wziąć udział w festiwalu Goniec Morliny, ponieważ nie występował do tej pory na tak dużej imprezie, a tym bardziej nigdy nie śpiewał poza granicami Polski. Pierwszy raz będzie też leciał samolotem i zwiedzi Londyn, gdzie mieszka jego chrzestna. Miłosz liczy również na to, że zobaczy na żywo Dodę.

16-letnia Natalia Toczyńska z Zaklikowa już w przedszkolu odnosiła pierwsze sukcesy artystyczne. Do jej największych osiągnięć muzycznych należą: I miejsce w międzypowiatowym konkursie piosenki, I miejsce w Przeglądzie Twórczości Artystycznej Gminy Zaklików oraz II miejsce i nagroda publiczności w Międzywojewódzkim Festiwalu Piosenki Angielskiej. Dla Natalii możliwość zaprezentowania się na Morliny Goniec Polish Festival to wielkie wyróżnienie i niezwykłe doświadczenie. – Występ przed tak ogromną publicznością to duże przeżycie, niezapomniane wrażenia i motywacja, by się rozwijać – mówi Natalia.

Julia Pawłowska jest 17-letnią licealistką. Od 4 lat bierze udział w Międzywojewódzkim Festiwalu Piosenki Angielskiej w Zaklikowie, w którym dwukrotnie zajęła I miejsce i dwukrotnie drugie. Udział w festiwalu pozwolił jej rozwinąć się i zmotywował do dalszej ciężkiej pracy nad umiejętnościami wokalnymi, i co więcej – umożliwił występy nie tylko na lokalnych scenach powiatu stalowowolskiego, ale także na scenach w Wielkiej Brytanii. Udział w Morliny Goniec Polish Festival to okazja do robienia tego, co Julia kocha najbardziej – czyli do występowania przed dużą publicznością.

1 września 2017


| Morliny Goniec Polish Festival 35 TeamPuls Zespół TeamPuls to dwaj bracia – Paweł i Sylwek Litkowiec, którzy podczas swoich koncertów przekazują mnóstwo pozytywnej energii. Pochodzą z małej miejscowości w województwie lubelskim. Wspólnie grają już od 17 lat, a od 6 lat koncertują w Wielkiej Brytanii. Chłopaki mają już na swoim koncie kilka autorskich utworów, m.in „Teraz jest nasz dzień”, „Zabiorę Cię do gwiazd” „Zaskoczona Miłość” oraz „Sen Pełen Wspomnień” – najnowszy kawałek, do którego powstał również teledysk. Ich twórczość została doceniona m.in. przez Telewizję Polską, gdzie wzięli udział w programie muzycznym, a – jak podkreślają – dzięki swoim fanom będą mieli okazję zagrać w tym roku na Morliny Goniec Polish Festival w Londynie, na który serdecznie zapraszają. – W ubiegłym roku przegapiliśmy szansę na wzięcie udziału w festiwalu, na którym bawi się tak dużo naszych rodaków, dlatego w tym roku postanowiliśmy spróbować i wzięliśmy udział w plebiscycie. Dzięki naszym fanom udało nam się wygrać, za co serdecznie dziękujemy i obiecujemy super zabawę – mówią bracia Litkowiec.

Natural Made Rockers Zespół Natural Made Rockers to grupa sześciu zafascynowanych muzyką przyjaciół. Niektórych z nich dzielą lata, ale łączy wielka pasja i miłość do muzyki. Smak soczystego rocka i klasycznych brzmień w wykonaniu Natural Made Rockers to wielka eksplozja energii i radości. Band tworzy trzech gitarzystów o różnych doświadczeniach i pomysłach, basista o wielkiej wyobraźni, profesjonalny perkusista oraz wokalistka o wielkich emocjach. – Morliny Goniec Polish Festiwal to właśnie to miejsce i ten czas, na przekazanie naszej energii innym oraz szansa na spełnienie naszych życiowych marzeń – mówią muzycy. Karolina Olszak „Nutka” – wokal Przemek Dębski „Przemo” – gitara Grzegorz Wilczek „Ogórek” – gitara Jacek Wesołowski „Wesa” – gitara Mariusz Stępniak „Maniek” – perkusja Mariusz Bartela „Krecik” – bas

Żywiec Podobnie jak w ubiegłym roku, na Morliny Goniec Polish Festival wystąpi grupa Żywiec. Jest to polski zespół folklorystyczny, który już od 1965 roku prezentuje i promuje piękno oraz różnorodność folkloru i kultury polskiej. Grupa przez lata zgromadziła bogaty repertuar tańców, pieśni, jak również bogatą kolekcję strojów z wielu regionów Polski. Obecnie w Żywcu tańczy kilka par, poza grupą dla nieco starszych osób, są tu też dwie inne sekcje – grupa dla dzieci w wieku 3-9 lat i grupa do lat 15.


36 Morliny Goniec Polish Festival

Pokazy gigantycznych baniek Podczas pokazu dzieci są zabierane w kolorowy świat baniek mydlanych, które niczym przezroczyste baloniki unoszą się w powietrzu, tworząc niezapomniane bańkowe widowisko. Gigantyczne bańki tworzą różne kształty, a mieniąc się w słońcu zachwycają kolorami tęczy. Co roku najmłodsi z zapartym tchem podziwiają jak przezroczyste „baloniki” lecą wprost do nieba. Jednak bierne przyglądanie się pokazowi nie leży w naturze większości dzieci – najczęściej maluchy wyruszają na „polowanie” goniąc i rozbijając bańki. Niszczenie baniek jest najlepszą zabawą, a o dotknięcie tej największej, najbardziej kolorowej toczą się niemal prawdziwe zawody. Bańkowa atrakcja wywołuje również dużo śmiechu na ustach starszych uczestników imprezy.

|

Morliny Goniec Polish Festival jak co roku przyciąga wiele rodzin z dziećmi. Nic w tym dziwnego, bo ciekawostki przygotowane dla najmłodszych sprawią, że przez całe sobotnie popołudnie nikt nie będzie miał czasu na nudę. Malowanie twarzy, dmuchane zamki, pokazy gigantycznych baniek – takie atrakcje zawsze gwarantują świetną zabawę.

Tak jak co roku, wszystkie atrakcje będą dostępne w przeznaczonej specjalnie dla dzieci strefie Kids Village, w której może również starsi goście festiwalu znajdą coś ciekawego dla siebie. 1 września 2017


| Morliny Goniec Polish Festival 37

Miś Wojtek i Pingwiny z Madagaskaru Podczas imprezy Morliny Goniec Polish Festival, Centrum Pomocy Familia będzie po raz kolejny obdarowywać dzieci misiami ze Szkocji. Centrum Familia prowadzi stałą współpracę z organizacją „Wojtek Scotland” prowadzoną przez Aileen Orr. Jest ona autorką książki „Niedźwiedź Wojtek” opisującej historię misia, który został kapralem w Armii Andersa. Aileen prowadzi także akcję zbiórki pluszowych misiów, które następnie rozdaje dzieciom, aby uhonorować pamięć bohaterskiego Wojtka. Do tej pory zostało przekazane ponad milion zabawek. Centrum Familia już od grudnia 2016 roku uczestniczy w tej pięknej akcji, której dodatkowym celem jest nawiązywanie kontaktu z polskimi weteranami wojennymi. Kolejna pula maskotek trafi do dzieci już 9 września podczas festiwalu. Centrum Pomocy Familia obdaruje też dzieci grami edukacyjnymi z serii „Pingwiny z Madagaskaru”.

Malowanie twarzy Jak co roku na stoiskach wystawców, sponsorów, partnerów i organizatora nie brakuje atrakcji dla najmłodszych. Nie zabraknie ich też na stoisku „Gońca”. Największą z nich będzie malowanie twarzy, z którego będzie mogło skorzystać każde chętne dziecko. Maluchy będą mogły zamienić się w postać z ulubionej bajki, barwnego motylka, groźnego pirata czy też w Spidermana. Z pewnością znajdą się też dzieci, które choć na chwilę będą chciały przeistoczyć się w Myszkę Miki, Hello Kitty czy Kaczora Donalda, a uroczy piesek, czy kotek z pewnością spodoba się zarówno chłopcom, jak i dziewczynkom. A może któreś z dzieci będzie chciało namalować sobie na policzku biało-czerwoną flagę lub serduszko? Niezależnie od wybranego wzoru malowanie twarzy sprawia dzieciom niezwykle dużo frajdy, a powstałe na ich buziach wzory zawsze z dumą prezentują swoim rodzicom.

Dmuchane atrakcje Zjeżdżalnia Big Slide oraz Army Assault Course to ulubiona rozrywka wielu dzieci, jednak z pewnością w Dmuchane atrakcje kolejce będzie trzebagdzie swoje odstaćbędą mogły się wyszaleć, będzie dmuchana Jednym z miejsc, maluchy (podobnie w przypadku innychwielu dzieci, dlatego też w kolejce trzeba bęzjeżdżalnia.jak Toi ulubiona rozrywka zabaw). Zjeżdżalnie są całkowicie dzie pewnie swoje odstać. Podobnie będzie w przypadku innych dmuchanych bezpieczne dla jednak najmłodszych, więc uda się zjechać z górki, trzeba się będzie atrakcji. Zanim najmłodszym rodzice nie muszą się o nic martwić. na nią wspiąć po dmuchanych stopniach – przy tym również dzieci będą miały Jedyne o czym trzeba pamiętać mnóstwo śmiechu i frajdy. Zjazdytoz górki, podskoki i tajemnicze poszukiwania to, że ze zjeżdżalni mogą korzystać te nawet dla najmłodszych maluchów, dzięki w zamku są całkowicie bezpieczne dzieci, które nie mają pomalowanych czemu rodzice nie muszą zamartwiać się o nic zamartwiać. Należy jednak patwarzy. w pierwszejatrakcji kolejnomiętać, Dlatego że z dmuchanych mogą korzystać jedynie dzieci, które nie mają ści nasza pociecha powinna się wypomalowanych twarzy. Dlatego zachęcamy, by dzieci najpierw wyszalały się na szaleć na dmuchanych zjeżdżalniach, dmuchanych zjeżdżalniach, a później ustawiły się w kolejce do namalowania na aswoich zaraz po tym zrobić sobie kolo-z bajek. buziach ulubionychjakiś postaci rowy wzorek na policzku.

Fot. Bartłomiej Markiewicz, Artur Grzanka


38 Morliny Goniec Polish Festival

|

BUSINESS VILLAGE

Business Village i Food Village to nieodłączne elementy festiwalu – to właśnie tutaj można skorzystać z porad prawników czy ubezpieczycieli oraz skosztować pysznych tradycyjnych polskich produktów.

Capital Business Links LTD

Kinas Solicitors

Capital Business Links LTD to certyfikowana przez ACCA firma finansowoksięgowa z główną siedzibą w Londynie. Od 11 lat wspieramy polskich przedsiębiorców świadcząc kompleksowe usługi biznesowe i księgowe. Usługi naszej firmy adresowane są do szerokiej gamy odbiorców, począwszy od klientów indywidualnych poprzez obsługę firm limited i korporacji. Wspieramy przedsiębiorstwa na każdym etapie – od momentu założenia poprzez kompleksową obsługę księgową i administracyjną.

Kinas Solicitors to kancelaria prawna, której celem jest pomoc polskiej społeczności. Naszym priorytetem jest nasz klient. Specjalizujemy się w następujących dziedzinach: odszkodowania powypadkowe – wypadki drogowe, wypadki przy pracy, potrącenia, wypadki w miejscach publicznych; prawo pracy – redukcje etatów, bezprawne zwolnienia z pracy, listy apelacyjne, polubowne rozwiązywanie sporów; prawo rodzinne – pomoc w uzyskaniu rozwodu lub separacji; pomoc w uzyskaniu obywatelstwa lub rezydentury; pomoc prawna przy zakupie nieruchomości.

Dane kontaktowe: www. polskie-biuro-ksiegowe.co.uk www. cblfinance.com Tel. 0208 567 99 44

Dane kontaktowe: Tel. 0208 347 2305 (kontakt po polsku)

Polsko-angielska kancelaria prawna. Oferujemy wysoką jakość usług prawnych w konkurencyjnych cenach. Zakup/sprzedaż nieruchomości prywatnych i handlowych, prawo rodzinne (rozwody i sprawy dotyczące dzieci), testamenty i zarządzanie spadkami, usługi notarialne (pełnomocnictwa, upoważnienia, poświadczenia podpisów), odzyskiwanie długów, prawo pracy, prawo karne, obsługa firm: otwieranie działalności, umowy biznesowe, spory gospodarcze, ogólne porady prawne. Adwokatem mówiącym w języku polskim jest Anita Olesińska. Dane kontaktowe: www.mchaleandco.co.uk Anita.olesinska@mchaleandco.co.uk Tel. 077 651 505 07, 0208 741 8787

Traget Accounting

Sami Swoi Premium

Simpson Millar LLP Solicitors

Sami Swoi Premium to usługa profesjonalnych transferów pieniężnych dla biznesu. Najlepszą gwarancją ich usług to ponad 13-letnie doświadczenie, tysiące zadowolonych klientów oraz status Authorised Electronic Money Institution – nadany przez Financial Conduct Authority. W tym roku podczas Morliny Goniec Polish Festival będzie miał miejsce debiut prestiżowego projektu – Sami Swoi Premium Busness Village. W biznesowym miasteczku uczestnicy festiwalu będą mieli okazję porozmawiać z ekspertami z różnych dziedzin.

Simpson Millar LLP Solicitors to jedna z najlepszych kancelarii prawnych w Wielkiej Brytanii z ponad 150-letnim doświadczeniem w sprawach z zakresu odszkodowań, zaniedbań medycznych, prawa pracy, prawa handlowego, odzyskiwania wierzytelności, prawa imigracyjnego, prawa rodzinnego, doradztwa finansowego, wypadków drogowych, obsłudze dla firm oraz prawa spadkowego. Świadczymy profesjonalne usługi prawne w języku polskim nie zapominając o potrzebach naszych klientów.

Licencjonowane biuro rachunkowe. Zaufało nam już ponad 500 firm o różnym profilu działalności. Zapewniamy kompleksowe usługi księgowe, pomożemy państwu zmniejszyć koszty operacyjne nawet o 50 proc., zajmujemy się pełną obsługą z zakresu księgowości, obsługą płac oraz szerokim doradztwem podatkowym i gospodarczym. Celem naszej działalności jest odciążenie klientów od wszystkich spraw związanych z wizytami i kontaktem z HMRC oraz Companies House tak, aby mogli oni zajmować się wyłącznie swoją działalnością.

Dane kontaktowe: www.pogotowieprawne.co.uk Tel. 0800 634 1630

Dane kontaktowe: www.targetaccounting.co.uk Tel. 0208 427 2404

1 września 2017

McHale & Co Solicitors

Pol-Plan Insurance Jesteśmy brokerem ubezpieczeniowym oferującym Polakom w UK najbardziej dostosowane do ich potrzeb polisy w atrakcyjnych cenach. W naszej szerokiej ofercie znajdziesz ubezpieczenia komunikacyjne, na życie, nieruchomości, biznesu i wiele, wiele innych. Uznajemy polskie zniżki za bezkolizyjną jazdę oraz zniżki za bezszkodowość w ubezpieczeniach na dom. Zapewniamy również obsługę klienta w języku polskim. Dane kontaktowe: www.PolPlan.co.uk www.facebook.com/PolPlanInsurance Tel. 0208 682 7757


| Morliny Goniec Polish Festival 39 BUSINESS VILLAGE BIOGRIM ANT BM Limited

Biogrim

DFDS

Eco House – Hurtownia Budowlana

ANT BM Limited, zwana Mrówką, jest największą i najszybciej rozwijającą się polską hurtownią w UK. Jest też laureatem głównej nagrody Super Polish Choice 2016. ANT współpracuje z najbardziej cenionymi producentami materiałów budowlanych: WIM, Cekol, Greinplast, Ceresit, Porta, StoneMaster, Tubądzin, Kubala, Wkręt-Met, Magnat i wiele innych. W ANT BM zawsze można liczyć na profesjonalną i miłą obsługę, konkurencyjne ceny i szybki termin realizacji.

Nasze produkty nie są zwykłymi sokami. To jedność z przyrodą i zdrowym trybem życia. Pamiętajmy, że organizm potrzebuje tego, co zdrowe i zarazem smaczne. A my w naszych produktach tworzymy tę harmonię. Nasze soki mają wszystkie niezbędne składniki i dzienne dawki mikro i makroelementów – to, co potrzebne do prawidłowego funkcjonowania wszystkich żywych organizmów. Dbaj o siebie razem z nami!

DFDS jest operatorem 2 tras promowych pomiędzy Dover a Dunkierką i Calais w północnej Francji. Oferujemy 54 przeprawy na dobę, aby lepiej dopasować się do potrzeb pasażerów. Naszych 6 nowocześnie wyposażonych promów, z restauracjami, kafejkami, sklepami, placami zabaw dla dzieci, oferuje wygodę i relaks w trakcie rejsu. DFDS pływa również na trasie pomiędzy Newcastle i Amsterdamem oraz na trasach pomiędzy Skandynawią i na Morzu Bałtyckim. DFDS to „Wiodący Operator Promowy na Świecie | World’s Leading Ferry Operator”. Prestiżowe wyróżnienie przyznane zostało w ramach World Travel Awards.

Od 2000 roku mamy ugruntowaną pozycję w branży budowlanej na terenie Wielkiej Brytanii. Firma Eco House powstała dzięki naszemu wieloletniemu doświadczeniu. Liczymy, że i Państwu będziemy służyć naszą wiedzą oraz umożliwimy wykonanie zaplanowanych inwestycji w wysokim standardzie i w wyznaczonym terminie. Ważnym elementem naszych działań jest profesjonalizm i fachowe doradztwo. Posiadamy wysokiej jakości materiały budowlane polskich producentów oraz produkty wykorzystujące innowacyjne technologie. Zapewniamy transport zakupionego towaru w wyznaczone miejsce.

Dane kontaktowe: www.antbm.co.uk Tel. 0330 8080 451

EuroFurniture EuroFurniture to najdłużej działający i największy na rynku brytyjskim Polski Sklep Meblowy. Od ponad 14 lat prowadzimy jedyny w Londynie sklep z meblami, z powierzchnią wystawową 1000 mkw. Jesteśmy autoryzowanym dystrybutorem mebli firmy Black Red White oraz Mebli Vox w Wielkiej Brytanii. W naszej ofercie posiadamy: meble tapicerowane (sofy beds, narożniki, fotele), meble do pokoju, sypialni, jadalni, szafy, stoły i krzesła oraz meble młodzieżowe i do pokoju dziecięcego. Dane kontaktowe: www.eurodeko.co.uk www.polskiemeble.co.uk Tel. 077 301 330 10

Dane kontaktowe: www.biogrim.pl

Kancelaria Adwokacka IMD Solicitors IMD Solicitors to międzynarodowa kancelaria adwokacka będąca liderem w świadczeniu kompleksowych usług prawnych na terenie Anglii oraz Walii. Zapewniamy najwyższej jakości opiekę prawną w konkurencyjnej cenie zarówno klientom indywidualnym, jak i firmom, rozumiejąc przy tym potrzebę komunikacji z klientami w ich ojczystym języku, bez prawniczego żargonu. Odwiedź nasze stanowisko na Festiwalu i zapytaj polskiego prawnika o poradę prawną. W ważnych sprawach mówimy Twoim językiem. Dane kontaktowe: www.imd.co.uk Tel. (0044) 333 358 3056 info@imd.co.uk

Dane kontaktowe: www.dfds.pl Tel. 0871 521 1525

Dane kontaktowe: ecohousebm@gmail.com Tel. 0208 898 0022 www.polskahurtowniabudowlana.com

KiDZ

Kościół Zielonoświątkowy

KiDZ specjalizuje się w organizacji wyjątkowych urodzin dla dzieci, a nawet dorosłych. Każda nasza imprezka jest dopasowana indywidualnie do dziecka. Malujemy buzie, tańczymy, zapewniamy zajęcia sportowe, plastyczne czy pokaz gigantycznych baniek mydlanych. Co roku organizujemy większe eventy, jak np. Halloween, Mikołajki. Od września zaczynamy prowadzić Magic Bubble Show na weselach czy prywatnych imprezach. Nasi młodzi i kreatywni animatorzy rozkręcą każdą imprezę dla mniejszych, a nawet i większych uczestników. Ponadto współpracujemy z restauracjami, szkołami, play grupami etc.

Jesteśmy kościołem chrześcijańskim skupiającym Polaków z Londynu i okolic. Jesteśmy po to, aby służyć pomocą i modlitwą wszystkim potrzebującym. Wierzymy i doświadczamy tego, że Bóg jest Bogiem żyjącym, działającym dzisiaj w sposób rzeczywisty. Wierzymy, że Bóg pragnie osobistego spotkania z każdym człowiekiem. Naszym doświadczeniem jest oglądanie, jak Bóg dzisiaj leczy choroby, rany duchowe, uwalnia od uzależnień. Jeśli chcesz też tego doświadczyć, zapraszamy w każdą niedzielę o 14.30.

Dane kontaktowe: www.facebook.com/a4kidz

Dane kontaktowe: 268 Northfield Avenue, Ealing, London, W5 4UB www.polskikosciollondyn.org.uk


40 Morliny Goniec Polish Festival

|

Lemonex

Lebara Lebara to uniwersalna marka skierowana do społeczności migrantów na całym świecie, która łączy ludzi pomimo granic, różnic pokoleniowych czy kulturowych. Powstała w 2001 r. Lebara Group stworzyła solidne podstawy pod cieszącą się zaufaniem klientów firmę telekomunikacyjną, działającą w siedmiu krajach. Naczelną zasadą ciągłego rozwoju marki Lebara jest zapewnianie wszechstronnych i łatwo dostępnych produktów i usług ułatwiających życie migrantów – od telekomunikacji, poprzez rozrywkę, aż po wygodne przekazy pieniężne.

Firma Lemonex od 25 lat istnieje na rynku sprzedaży. Jesteśmy jednym z wiodących w Polsce i za granicą dystrybutorów w branży spożywczej. Obsługujemy ponad 1500 zadowolonych klientów. Nasza oferta handlowa zawiera ponad 10.000 pozycji asortymentowych. Dysponujemy powierzchnią 5000 mkw. Wraz z rozwojem firmy stale zwiększamy ilość zatrudnienia, które wzrosło już do ponad 100 osób i nadal pozostaje w tendencji wzrostowej. Jesteśmy polską firmą bez kapitału obcego i popieramy rodzinny kapitał i polskie firmy. W ostatnich latach zostaliśmy uhonorowani, podobnie jak w poprzednich, tytułami: Diamenty Forbsa, Gazele Biznesu, Gepardy Biznesu, Światowa Firma. Świadczy to o tym, iż znajdujemy się w czołówce najbardziej dynamicznie rozwijających się polskich przedsiębiorstw.

LUBAPPLE LubApple

Luxmedica

LubApple to grupa producentów owoców z województwa lubelskiego. W skład naszej grupy wchodzi 6 dużych podmiotów: ZPO Stryjno-Sad, Lubsad Sp. z o.o., Józefów Sad Sp. z o.o., Witabo Sp. z o.o., FruVitaLand Sp. z o.o. oraz ZPO Sadpol, co sprawia, że jako grupa jesteśmy jednym z największych producentów jabłek w Europie. Nasza oferta obejmuje również maliny, wiśnie, truskawki, gruszki, śliwki oraz porzeczki. Każdy z naszych podmiotów posiada silną, indywidualną pozycję na rynku polskim, a także bogate doświadczenie w sprzedaży jabłek do Europy, Afryki oraz Azji. Ponadto zrzeszeni producenci współpracują z większością sieci spożywczych w Polsce.

Luxmedica to polska przychodnia mieszcząca się niecałą minutę od stacji Ealing Broadway. Jesteśmy do dyspozycji siedem dni w tygodniu. Posiadamy grono wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Celem Luxmedica jest zapewnienie Państwu najlepszej i najbezpieczniejszej opieki zdrowotnej. Luxmedica oferuje szeroką gamę usług medycznych, stomatologicznych oraz badania laboratoryjne. Zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska na Festiwalu, gdzie bezpłatnie będzie można wykonać przegląd zębów, pomiar poziomu cholesterolu, pomiar ciśnienia. Do rozdania również 250 voucherów z 25-proc. zniżką na wybrane usługi.

Dane kontaktowe: www.lebara.com

Dane kontaktowe: www.lemonex.pl Tel. 0048 814 441 234

Dane kontaktowe: www.lubapple.com

Dane kontaktowe: www.luxmedica.co.uk Tel. 0203 757 9999

OSM w Piaskach

Owl Financial

Polish Safety Services

Spółdzielnia Mleczarska RYKI

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piaskach to firma z 70-letnią tradycją. Oferta firmy obejmuje naturalne, najwyższej jakości produkty, które smakują „jak dawniej” bez mleka w proszku, konserwantów i ulepszaczy. Producent kefiru jak dawniej, zsiadłego mleka, śmietan, sera mozzarella, jogurtu greckiego, jogurtu greckiego bez laktozy, mleka 2,0 proc. i 3,2 proc. oraz twarogów. Spółdzielnia jest laureatem licznych konkursów i plebiscytów o charakterze lokalnym i ogólnopolskim. W tym roku otrzymała nagrodę za Zsiadłe Mleko w ogólnopolskim badaniu konsumenckim Najlepszy Produkt 2017 – Wybór Konsumentów. OSM w Piaskach stale inwestuje w swój rozwój i na bieżąco reaguje na zmieniające się trendy konsumenckie.

Owl Financial to brytyjska firma doradcza, która koncentruje się na pomaganiu ludziom w zapewnieniu odpowiedniego poziomu ochrony. Szczycimy się profesjonalną, bezpośrednią usługą. W firmie Owl Financial mocno wierzymy w wartość zindywidualizowanej porady. Doradcy Owl są szkoleni w wysokim standardzie, a jakość oferowanych przez nas porad jest stale oceniana. Pracujemy, stosując ścisłe wytyczne, aby zapewnić, że porada, którą dajemy i produkty, które polecamy, są odpowiednie dla Twoich potrzeb. Mamy licencję na polecanie doskonałej kombinacji produktów firmy Aviva, Legal & General, MetLife w Wielkiej Brytanii (i Zurich) oraz ogólne ubezpieczenie od Paymentshield.

Polish Safety Services jest firmą oferującą firmom budowlanym usługi z zakresu dokumentacji, szkoleń i inspekcji Health & Safety. Pomagamy naszym Klientom zebrać pełną dokumentację do rozpoczęcia i prowadzenia projektu budowlanego. Czuwamy nad bezpieczeństwem projektów. Nasze usługi charakteryzują się solidnością, wysoką jakością i przystępną ceną. Dlaczego warto nas wybrać? Pełen profesjonalizm, konkurencyjne ceny, szybka reakcja na Twoje problemy; monitorujemy zmiany w prawie; obsługa w języku polskim.

Spółdzielnia Mleczarska RYKI działa od 1926 roku. Długoletnia tradycja i doświadczenie oraz wsparcie nowoczesnych technologii sprawiły, że zaliczana jest dziś do najlepszych polskich producentów serów dojrzewających, a jej produkty wyróżniają się niepowtarzalnym smakiem, naturalnym pochodzeniem i nie zawierają konserwantów. Wśród 11 serów najbardziej rozpoznawalne są Rycki Edam oraz Rycki Maasdam, a także cieszący się coraz większym uznaniem – Cezar. SM RYKI produkuje także wysokiej jakości serwatkę w proszku.

Dane kontaktowe: www.polishsafetyservices.co.uk Tel. 0203 031 6884, 077 606 633 28

Dane kontaktowe: www.smryki.pl

Dane kontaktowe: www.osmpiaski.pl 1 września 2017

Dane kontaktowe: www.owlfinancial.co.uk. Tel. 077 809 930 83


| Morliny Goniec Polish Festival 41 Rubbish Masters Jesteśmy na rynku ponad 5 lat. Oferujemy licencjonowany wywóz śmieci na terenie Londynu i okolic. Zabieramy śmieci budowlane, ogrodowe, biurowe, garażowe itp. Flota naszych pojazdów składa się z tipperów 3,5t, 10t hook loaderów oraz skip lorries, więc jeśli masz śmieci, to zadzwoń, a pomożemy w ich usunięciu. Dane kontaktowe: Tel. 079 161 222 68

Talk Home

Umbrella Protect Ltd

Small World Money Transfers

Doświadcz wolności dzwonienia do każdego, w dowolnym kraju i w dowolnym czasie z Talk Home. Nasza aplikacja pozwala na połączenia w wysokiej jakości audio z wszystkimi numerami na świecie, oferując nielimitowany międzynarodowy serwis. Możesz również za darmo rozmawiać i SMS-ować z pozostałymi użytkownikami aplikacji lub doładować konto i korzystać z naszych niskich międzynarodowych stawek. Aplikacja Talk Home jest bezpłatna. Bez granic, bez abonamentu. Zainstaluj i dzwoń!

Profesjonalne doradztwo. Ubezpieczenia typu: Life Cover, Critical Illness Cover, Income Protection. Gwarantujemy jakość i profesjonalizm na najwyższym poziomie. Z nami masz możliwość porównania kilkunastu ubezpieczycieli, co daje Ci możliwość wyboru. Planujesz kupno pierwszego domu? Zapytaj nas o szczegóły – odpowiemy na Twoje pytania. Skorzystaj z darmowej konsultacji z naszym księgowym.

Small World Money Transfers to wiodący i zaufany dostawca usług płatniczych z ponad 20-letnim doświadczeniem na rynku europejskim, specjalizujący się w oferowaniu najwyższej jakości usług dla klientów oraz rozwiązań płatniczych, docierający do klientów za pośrednictwem sieci ponad 200.000 lokalizacji w 160 krajach na całym świecie. Za pomocą kilku kliknięć lub przez telefon możesz z łatwością wysyłać pieniądze nie wychodząc z domu, korzystając z telefonicznego oraz internetowego biura obsługi klienta. Pobierz naszą aplikację mobilną na swój telefon lub tablet, a pieniądze będą dostępne w ciągu kilku minut. Small World Money Transfers – lider w transferach pieniężnych.

Dane kontaktowe: Znajdź nas w App Store i odkryj na: #FreedomWithoutBorders oraz @TalkHomeUK

Dane kontaktowe: www.umbrellaprotect.co.uk Tel: 0208 964 2275

FOOD VILLAGE

Dane kontaktowe: www.smallworldfs.com 0800 019 5030 / 020 7407 1800

Delight Wędlinka Grota Smaku Nasza firma działa nieprzerwanie na brytyjskim rynku już od 2008 roku. Na początku prowadziliśmy restaurację z polskimi potrawami w Londynie. Ponieważ pierogi robione w naszej restauracji cieszyły się bardzo dużym uznaniem klientów, to tak naprawdę ich gust i oczekiwania kulinarne skłoniły nas do rozpoczęcia produkcji wyjątkowych produktów garmażeryjnych, jako firma Grota Smaku LTD. Obecnie nasze portfolio zawiera pełen zestaw wyrobów garmażeryjnych, jak: pierogi, krokiety, kotlety, gołąbki, bigosy, łazanki, fasolki, gulasze itp. Jesteśmy jedną z niewielu licencjonowanych przez council firm polskich w zakresie produkcji żywności. W imieniu zespołu Grota Smaku serdecznie pozdrawiamy i zapraszamy wszystkich smakoszy na event „Gońca” w Londynie. Dane kontaktowe: www.grotasmaku.com

Sklepy Delight Wędlinka – jesteśmy dla Was już od 10 lat! Współpracujemy z najlepszymi polskimi producentami żywności, co gwarantuje wysoką jakość produktów, atrakcyjność cen i co najważniejsze – świeżość produktów gwarantowaną terminami przydatności. Podczas festiwalu będzie możliwość zasmakowania przepysznych, domowych dań prosto z naszej kuchni, które na co dzień przygotowują nasi kucharze. Ponadto zapraszamy na znakomite kiełbasy marki Swojscy oraz pierogi rzemieślnicze firmy Wiejski Młyn. Nie może Was zabraknąć! Nasze sklepy: Dunstable, Greenford, Neasden, Norbury, Tooting. Dane kontaktowe: www.delight-wedlinka.co.uk www.facebook.com/DelightWedlinka

Pierogi Company Pierogi Company to niewielka firma z ogromną pasją do domowej kuchni. Do produkcji naszych pierogów używamy najlepszych i najsmaczniejszych naturalnych składników. Początki działalności firmy to rok 2008 i małe stoisko na Camden Lock Market, które podbiło serca londyńczyków. Wszystkie produkty, jak pierożki oraz inne polskie specjały, które zyskały w tym czasie rzeszę wielbicieli, dostępne są online z dowozem do domu lub Twojego sklepu. Dane kontaktowe: www.pierogicompany.com Tel: 078 098 640 69


42 Morliny Goniec Polish Festival

|

Polish Village Bread

Restauracja Pod Orłem

San Remo Catering

The Polish Bakery

Piekarnia Polish Village Bread została założona w 2004 roku przez dwóch przyjaciół, których połączyła wspólna pasja do cukiernictwa. Od początku istnienia piekarnia dostarcza do rąk Polaków w Wielkiej Brytanii tradycyjny polski chleb na zakwasie, wypiekany według polskich receptur. Skład chleba opracowywany jest w oparciu o starannie wyselekcjonowane składniki sprowadzane z Polski, by zachować autentyczny smak polskiego chleba znany nam wszystkim z czasów dzieciństwa. Poza chlebem, piekarnia dostarcza do rąk rodaków na Wyspach także wspaniałe wypieki w postaci tortów, ciast oraz polskich pączków. Pasji i emocjom w piekarni towarzyszy dbałość o zaspokojenie gustów najwybredniejszych klientów, z których każdy znajdzie w ofercie piekarni coś dla siebie.

Restauracja „Pod Orłem” znajduje się w Newmarket. Przyciąga nie tylko niesamowitym jedzeniem, ale też niepowtarzalnym klimatem – wszechobecne drewno, dziewczyny w tradycyjnych, góralskich strojach i zapach oscypka – magia. „Pod Orłem” to miejsce na dobry początek dnia, rodzinny obiad, spotkanie przy kawie czy romantyczną kolację. Zaproś swoich brytyjskich przyjaciół i opowiedz im o Polsce jaką znasz.

Jesteśmy siecią lokalnych kawiarni oferujących świeże, domowe jedzenie przez cały dzień. Nasze kawiarnie znajdują się w Ealing, Hillingdon, Buckinghamshire, Oxford i Londynie, gdzie serwujemy włoską kawę i lody najlepszej jakości.

The Polish Bakery Wembley powstała w 2003 roku i jest najstarszą polską piekarnią na rynku brytyjskim. W tym roku zdobyła prestiżowy tytuł „Firmy Roku 2017 Zachodniego Londynu”. Wypiekany w piekarni The Polish Bakery Wembley polski chleb na zakwasie, bez konserwantów i dodatku ulepszaczy, to produkt oparty na tradycyjnych recepturach i najlepszych składnikach. Piekarnia również specjalizuje się w produkcji polskich ciast, takich jak: sernik, szarlotka, makowiec, pączki, drożdżówki i wiele innych.

Dane kontaktowe: www.sanremocatering.co.uk Tel. 0175 320 6033

Dane kontaktowe: www.undertheeagle-restaurant.com Tel. 0163 866 4130

Dane kontaktowe: www.thepolishbakery.co.uk Tel. 0208 998 6077

Dane kontaktowe: www.polishvillagebread.co.uk Tel. 0208 831 8030

Yummy

The Polish Deli London LTD The Polish Deli London oferuje prawdziwą i smaczną polską kuchnię. Od tradycyjnej polskiej grillowanej kiełbasy, pieczonych ziemniaczków, do ręcznie robionych smażonych pierogów. Nasza misja to zaoferować londyńczykom to, co nasze polskie, najlepsze. Kuchnia i dobre piwo. Jesteśmy dumni z naszych stałych miejsc w sercu Covent Garden i na Southbank Centre. Przyjdź i spróbuj! Dane kontaktowe: www.thepolishdelilondon.com Tel. 077 144 411 76 1 września 2017

Pierwsza restauracja Yummy została otwarta w 2011 roku z myślą o rodakach, którzy tęsknią za polską kuchnią i jej potrawami. Przygotowanie pysznych posiłków smakujących dokładnie jak w domu to sztuka, a nasi szefowie kuchni opanowali ją do perfekcji. Codziennie przygotowują zróżnicowane, smaczne dania dla naszych klientów, oczywiście w bardzo przystępnych cenach. Wychodząc naprzeciw rosnącemu zainteresowaniu otworzyliśmy już 3 restauracje w zachodnim Londynie. Nasz najnowszy punkt posiada możliwość zamawiania obiadów pod wskazany adres bez wychodzenia z domu czy pracy. Yummy to domowe obiady w atrakcyjnych cenach i przyjaznej atmosferze. Dane kontaktowe: www.facebook.com/yummyGOuk facebook.com/YummyNortholt facebook.com/YummySudburyHill

Zakład Mięsny „Wierzejki”

Zapiekanki

Na produkcji i sprzedaży mięsa znamy się doskonale. Od ponad 25 lat produkujemy wędliny i sprzedajemy doskonałej jakości mięso wieprzowe, wołowe i drobiowe. W Polsce posiadamy sieć sklepów firmowych, a doświadczenie w ich prowadzeniu pozwoliło nam zaoferować nasze produkty w Londynie, gdzie od dwóch lat posiadamy dwa sklepy spożywcze. Dzięki własnej ubojni na Lubelszczyźnie najświeższe produkty mięsne trafiają do Państwa kuchni bezpośrednio od rzeźnika.

Jesteśmy małą firmą rodzinną założoną w 2016 roku. Specjalizujemy się w polskim fast foodzie oraz tradycyjnej polskiej kuchni. Można nas spotkać w weekendy w różnych marketach w Londynie lub okolicy. Przykładamy dużą wagę do jakości, dlatego wszystkie nasze potrawy są własnoręcznie robione ze świeżych produktów najwyższej jakości.

Dane kontaktowe: Tel. 079 478 550 74 (sklepy) Tel. 077 125 294 33 (hurtownia)

Dane kontaktowe: www.facebook.com Polski kebab i zapiekanki UK


ORGANIZACJE

| Morliny Goniec Polish Festival 43 Ealing Fostering & Adoption Connections

„Książę Pomoże!” „Książę Pomoże!” założone przez księcia Jana Żylińskiego jest nową organizacją charytatywną wspierającą Polaków w UK. Misją Biura jest niesienie pomocy i ulgi w ubóstwie, stresie i chorobie naszym rodakom i ich rodzinom, a także polepszenie ich statusu ekonomicznego i zdrowotnego. Pracownicy Biura to wolontariusze, którzy pomagają z serca: bezrobotnym znaleźć pracę, kobietom i dzieciom uwolnić się od przemocy domowej, chorym uzyskać wsparcie, bezdomnym i zagrożonym wyjść z nędzy. Pomagają Polakom bez względu na wagę ich problemów.

Ealing Fostering & Adoption Connections poszukuje rodzin zastępczych dla dzieci, które z jakichś powodów nie mogą mieszkać ze swoimi opiekunami. Dzieci te pochodzą z różnych środowisk etnicznych, religijnych i kulturowych. Rodzinami zastępczymi są zwykli ludzie, bez względu na pochodzenie czy orientację, którzy potrafią zapewnić dzieciom to, czego im brakowało. Obecnie fundacja skupia się na poszukiwaniu rodzin zastępczych wśród Polaków, którzy chcieliby stworzyć dla porzuconych dzieci prawdziwy dom i rodzinę. Organizacja oferuje pełne wsparcie i szkolenie. Dane kontaktowe: www.ealingfosteradopt.co.uk Tel. 0800 731 6550

Poles in Need – Centrum Pomocy Familia Centrum Pomocy Familia jest projektem organizacji społecznej Poles in Need. Udzielamy pomocy polskim rodzinom mieszkającym w Wielkiej Brytanii. Na Goniec Festival zaplanowaliśmy kilka niespodzianek. Będziemy obdarowywać dzieci grami edukacyjnymi „Pingwiny z Madagaskaru” przekazanymi nam przez producenta filmów Dreamworks oraz misiami pluszowymi podarowanymi przez organizację Wojtek Scotland. Dorosłym zaoferujemy pomocne informacje i krótkie konsultacje dotyczące spraw rodzinnych oraz zdrowotnych. Dane kontaktowe: familia@pinuk.online www.pinuk.online

Dane kontaktowe: www.ksiazepomoze.co.uk

Polska Macierz Szkolna

PUNO

Od 1953 r. zrzesza polskie szkoły sobotnie i wspiera ich działalność poprzez konferencje, szkolenia, międzyszkolne konkursy i festiwale, doradztwo w zakresie oświaty polonijnej i reprezentowanie jej interesów na forum brytyjskim i polskim, Centrum Egzaminacyjne (egzaminy GCSE i A-Level z języka polskiego). Księgarnia PMS oferuje szeroki wybór podręczników i literatury, polskie czasopisma, upominki i wyroby ludowe. Proponujemy korzystne promocje i oferty. Wysyłamy książki do całej Wielkiej Brytanii.

Polski Uniwersytet Na Obczyźnie w Londynie (PUNO) – organizacja charytatywna, która kształci Polaków na emigracji od 1939 r. Obecnie w ofercie roczne studia podyplomowe: Coaching, Psychodietetyka, Zarządzanie Opieką nad Osobami Starszymi, Zdrowie Publiczne, Mediacje i Negocjacje, Nauczanie Języka Polskiego. Od 2016 r. w programie Unii Europejskiej „Horizon 2020” – jako akademicka jednostka badawcza na pełnych prawach uniwersyteckich. Rektorem PUNO jest prof. dr T. Kaźmierski.

Dane kontaktowe: www.polskamacierz.org Tel. 0208 742 6431 / 0208 748 5522

Dane kontaktowe: www.puno.edu.pl

Polish Faces

Stowarzyszenie Techników Polskich

Polish Faces to pierwsza polska agencja modelek i modeli w Wielkiej Brytanii. To także organizator powracających po sześciu latach nieobecności, wyborów Miss Polski UK & Ireland, których finałowa gala odbyła się 21 maja w londyńskim hotelu Sheraton Skyline. Na stoisku Polish Faces / Miss Polski Uk & Ireland będzie można poznać obecną Miss i finalistki, zrobić sobie zdjęcie, porozmawiać o karierze, a także zgłosić się do nowej edycji Miss, Mister i Miss Nastolatek Polski UK & Ireland 2018. Będzie można porozmawiać ze znanymi stylistami, scout’ami, fotografami czy profesjonalnymi fryzjerami i make-up artystami. Polish Faces zaprasza również na krótką prezentację profesjonalnych makijaży wykonanych na paniach wybranych spośród tych, które odwiedzą stoisko. Krótka sesja zdjęciowa też będzie możliwa.

Stowarzyszenie Techników Polskich (STP) to organizacja polskich inżynierów, architektów, naukowców, techników oraz studentów związanych zawodowo lub naukowo z Wielką Brytanią. Do STP należą osoby i instytucje reprezentujące różne dyscypliny nauk technicznych, a także pasjonaci szeroko pojętej nauki i techniki. STP zostało założone w 1940 roku przez polskich inżynierów, którzy w wyniku wybuchu II wojny światowej znaleźli się w Wielkiej Brytanii. Od ponad 75 lat nieprzerwanie działa na rzecz polskiej społeczności poprzez projekty skupiające się na wspieraniu zawodowego i osobistego rozwoju naszych członków, popularyzację najnowszych zdobyczy techniki oraz organizację wydarzeń towarzyskich.

Dane kontaktowe: www.facebook.com/polishfaces

Dane kontaktowe: www.stpuk.org Tel. 0208 742 6425


44 Morliny Goniec Polish Festival

|

VIII edycja Goniec Polish Festival przed nami – spotykamy się już 9 września. Ta największa impreza polonijna integrująca Polonię na Wyspach nie odbyłaby się jednak bez pomocy Sponsorów i Partnerów.

Sponsor Główny

Morliny to marka znakomicie znana milionom Polaków – zarówno tym, którzy mieszkają w ojczystym kraju, jak i tu, w Wielkiej Brytanii. Dlatego Morliny po raz kolejny wspierają największe polonijne wydarzenie w UK. Jako Sponsor Główny, już niemal tradycyjnie wszystkim gościom festiwalu oferują mnóstwo konkursów, niespodzianek i atrakcji. Na specjalnym stanowisku Morliny Food Village na uczestników będą czekały przepyszne wędliny, kiełbasy i wyroby mięsne. Morliny to najpopularniejsza marka wędlin w Polsce, którą bezsprzecznie wyróżnia wysoka jakość i tradycyjny smak. Produkty tej firmy łatwo dostępne są również na terenie całej Wielkiej Brytanii – w swojej ofercie mają je polskie sklepy oraz największe brytyjskie markety.

Partner Strategiczny

Festiwal nie mógłby się odbyć bez Partnera Strategicznego, którym, jak co roku jest firma Sami Swoi Przekazy Pieniężne. Jest to wielokrotnie nagradzana, największa polska sieć przekazów pieniężnych w Wielkiej Brytanii. Misją firmy od początku jej istnienia jest zapewnienie Polakom mieszkającym na Wyspach szybkich, tanich i bezpiecznych przekazów pieniężnych do Polski. Stoisko Sami Swoi zawsze cieszy się ogromnym powodzeniem, zapewniając wszystkim uczestnikom wyśmienitą zabawę. Również w tym roku Sami Swoi przygotowali mnóstwo atrakcji, konkursów z nagrodami oraz oczywiście darmowe przekazy.

Organizator Partner Honorowy

Morliny Goniec Polish Festival jest realizowany we współpracy z Ambasadą RP w Londynie, która już kolejny rok z rzędu zdecydowała się wesprzeć największą na Wyspach imprezę dla brytyjskiej Polonii. Promowanie polskiej kultury, wspieranie inicjatyw dających możliwość integracji, rozwijanie kontaktów z polską społecznością, wspieranie Polaków żyjących na emigracji – to jedne z priorytetowych zadań, które leżą w gestii Ambasady. Dlatego właśnie zdecydowała się ona wesprzeć Morliny Goniec Polish Festival, którego jednym z głównych celów jest integracja Polaków mieszkających na Wyspach. 1 września 2017

Organizatorem Morliny Goniec Polish Festival jest 1 MM Media Ltd. – wydawca tygodnika „Goniec Polski” oraz portalu Goniec.com. „Goniec” pojawił się na brytyjskim rynku prasowym 15 lat temu. Od początku wydania stara się pomagać rodakom w odnalezieniu się w brytyjskich realiach oraz w życiu emigracyjnym. Porusza zagadnienia związane z pracą, prowadzeniem działalności gospodarczej, mieszkaniem i nauką w Zjednoczonym Królestwie. Jest to najpopularniejszy bezpłatny polski magazyn dostępny na terenie Londynu i w ośrodkach polonijnych w Wielkiej Brytanii. Natomiast na portalu Goniec.com Czytelnicy codziennie mogą znaleźć dawkę najnowszych wiadomości, zarówno z kraju, jak i ze świata. Nie boimy się też poruszać tematów trudnych, często kontrowersyjnych.


Płynne złoto Natalia Golec przebojem weszła do świata polskiej mody. Z wykształcenia prawniczka, ale także absolwentka stołecznej Międzynarodowej Szkoły Kostiumografii i Projektowania Ubioru. Pod jej autorską marką Enugo tworzy modę do noszenia z prawdziwie widowiskowymi formami. Rozmawia Natalia Ros. Moda do noszenia czy moda z wybiegów? – Lubię i jedną, i drugą. Kolorowa ulica, pełna ciekawych, abstrakcyjnych form, w których da się funkcjonować na co dzień! W kontekście projektowania, obie zdecydowanie da się połączyć. To kwestia znalezienia złotego środka. Oryginalny i dobrze zaprojektowany design oraz niezbędna w modzie użytkowej funkcjonalność. Jakbyś opisała swoją ostatnią kolekcję? – Kolekcja OPU.form na sezon Jesień/Zima 2017 zainspirowana jest serią rzeźb autorstwa Alyson Shotz przedstawiającą proces topnienia metalu. Jej abstrakcyjne formy są bardzo dynamiczne i wydają się topnieć na oczach obserwatora. To złudzenie zostało przeniesione do kolekcji za pomocą opulentnych aplikacji, dających wrażenie ubrań zamoczonych w płynnym złocie i srebrze. Kolekcja opiera się na asortymencie męskiej garderoby – jak koszule, marynarki, garnitury, które zostały zdekonstruowane w swojej klasycznej formie i połączone na nowo w warstwowe sylwetki o bardziej kobiecym charakterze. Taki też jest typ kobiety, dla której tworzy marka Enugo i do której skierowana jest kolekcja. Bardzo aktywna i przedsiębiorcza, będąca silną indywidualnością, wyróżniająca się oryginalnym designem w codziennych stylizacjach. Zgarniasz nagrodę za nagrodą, ale twoja kariera w modzie nie była tak oczywista. Jesteś prawnikiem. Jak to wszystko się zaczęło? – Lubię próbować różnych rzeczy i rozwijać się na wielu polach, to bardzo otwiera umysł. Jestem bardzo ambitna, stąd gdzieś na mojej drodze pojawiły się studia prawnicze, na których zdobyłam wiele przydatnej praktyki i wiedzy także w prowadzeniu własnego biznesu modowego. W którymś momencie po prostu dojrzałam do tego, żeby potraktować moją największą pasję – modę – poważnie. Zaczęło się od studiów, potem praktyki. Mnóstwo nauki jeszcze przede mną, więc teraz mocno inwestuję czas w swój roz-

| stylowy goniec 45 Zdjęcia: Tomasz Sagan Modelka: Marta Lubos Make-up: Kasjana Serafin

wój. Właśnie wróciłam z londyńskiego Central Saint Martins z ogromem nowej wiedzy, a teraz powoli przygotowuję się do wyjazdu na stypendium w Pekinie. Śledząc różne konkursy dla projektantów w Polsce, nabiera się wrażenia, że polska moda jest coraz bardziej ambitna. Czy czujesz, że ma to odzwierciedlenie w konsumentach i rynku? – Konstrukcyjna i abstrakcyjna forma wykonania, łączenie wielu technik i projektowanie w oparciu o rzetelną wiedzę technologiczną – jest wielu polskich bardzo dobrze wykształconych projektantów, którzy w ten sposób tworzą swoje kolekcje. Patrząc na resztę świata, wiem, że konsument tę modę doceni. Najważniejsze to znaleźć złoty środek między oryginalnym i ciekawym designem a użytkowością. Rynek jest przesycony basic’iem i tanią modą sieciową. Dobra polska moda jest na nim bardzo potrzebna! Projektujesz w duchu trendów, czy inspiracji szukasz gdzieś poza? – Nie można zaprojektować dobrej kolekcji bez poprzedzenia procesu projektowego głębokim badaniem rynku. Projektujemy dla klienta i musimy mieć świadomość trendów, przygotowując dla niego kolekcję. Najważniejsze, żeby wprowadzać tylko takie trendy, które wpisują się w DNA marki i przede wszystkim spojrzeć nieco głębiej. Skupić się na budzących się trendach społecznych, które wpływają w kolejnych etapach rozwoju na wszystkie obszary życia, a na samym końcu także na modę.

Wierzysz, że projektant powinien skupić się na tym, na czym się zna i wyspecjalizować się w jednej dziedzinie, czy być raczej projektantem-orkiestrą, który od początku do końca wszystko sam przygotowuje? Jak to jest w twoim przypadku? – W prowadzeniu swojej marki modowej jestem tak naprawdę projektantem, product managerem, kupcem, PR-owcem, grafikiem, krawcową oraz dostawcą w jednym. Działam na wszystkich obszarach, żeby marka komunikowała dokładnie to, co chcę innym przekazać. Jednak coraz częściej powierzam wiele zadań osobom wyspecjalizowanym w jednej dziedzinie. Są jednak obszary, których nie wyobrażam sobie całkowicie powierzyć komuś innemu, bo są dla mnie integralnym etapem projektowym. Przykładem może być faza konstrukcyjna. Podczas drapowania i manipulacji formy na manekinie nadaję projektowi oczekiwany kształt często zupełnie inny niż to, co naszkicowane na kartce, jednocześnie przygotowując jego konstrukcję. Nie da się czasowo zrobić wszystkiego samemu, ale nie wyobrażam sobie, żeby nie przejść samodzielnie przez którykolwiek z etapów.


46 Skandynawskie zakątki i smaki

|

– królewskie miasto

Założony w XIII wieku ośrodek praktycznie od samego początku był najważniejszym punktem na mapie kraju, mimo że na przywileje miejskie musiał czekać do wieku XV. Dziś Sztokholm to siedziba rządu i parlamentu oraz szwedzkiej rodziny królewskiej.

T

o liczące nieco ponad 2,2 mln mieszkańców miasto położone jest na 14 wyspach, połączonych ze sobą 53 mostami oraz na lądzie stałym nad zatoką Saltsjön i jeziorem Melar (szw. Mälaren). Cały obszar stołeczny stolicy obejmuje m.in. archipelag sztokholmski, jeden z największych na Bałtyku, w skład którego wchodzi ok. 24.000 wysp i wysepek. Te warunki sprawiły, że stolicę Szwecji nazywa się niekiedy „Wenecją Północy”. 1 września 2017

Rodowa siedziba

Najważniejszym zabytkiem jest tu Pałac Królewski (szw. Kungliga slottet), jedna z największych tego typu budowli w Europie. Co ciekawe, pierwsze umocnienia pojawiły się na wyspie Stadsholmen w X wieku, dopiero w połowie XIII wieku postawiono tu twierdzę Tre Kronor (Trzy Korony), która wiek później stała się królewską rezydencją. Choć renesansowy pałac, który stanął na jego miejscu spłonął w XVII stuleciu, powstał tu pałac w stylu baroku rzymskiego.

– Oprócz apartamentów królewskich w skład kompleksu zamkowego wchodzą biura rządu, sala przeznaczona na organizację debat szwedzkiego Riksdagu, Narodowa Biblioteka Królewska, а także szereg muzeów i różnorakie pomieszczenia cieszące się ogromnym zainteresowaniem wśród turystów – Skarbiec, Zbrojownia, Sala Zakonu Rycerskiego. Jak w wielu innych europejskich rezydencjach królewskich, w Zamku Królewskim w Sztokholmie można być świadkiem uroczystej ceremonii zmiany warty. W

czasie pięknej pogody, od kwietnia do października, ceremonia ta odbywa się codziennie – czytamy na blogu castles. today. Gdy pogoda staje się coraz bardziej kapryśna, zmianę warty można oglądać w środy, soboty i niedziele. Tak jak Zamek Królewski pełni funkcje oficjalnej rezydencji szwedzkiego króla, tak od 1981 r. funkcję rezydencji szwedzkiej rodziny królewskiej sprawuje Drottningholm położone na wyspie Lovön, na przedmieściach szwedzkiej stolicy. Drottningholm, nazywane szwedzkim Wersalem, w sporej części


| Skandynawskie zakÄ…tki i smaki 47

Czy wiesz, Ĺźe: Ă€ LGFPQUVMĂ´ OQPGVCTPĂ´ 5\YGELK LGUV MQTQPC U\YGF\MC UXGPUM MTQPC 5'- &\KGNK UKÄ‘ QPC PC ÂśTG )$2 5'Ă€ UMNGR[ E\[PPG UĂ´ QF RQPKGF\KCÄœMW FQ RKĂ´VMW Y IQF\ ä

URQĂź[YE\G F\KCÄœCLĂ´ PKGEQ FÄœWĂźGL 9 UQDQV[ UMNGR[ UĂ´ QVYCTVG QF FQ 2QFQDPKG LGUV \ PKGF\KGNCOK CNG YVGF[ F\KCÄœCLĂ´ IÄœÂłYPKG VG Y EGPVTCEJ JCPFNQY[EJ Ă€ LGF[PKG RQÄœQYC RQYKGT\EJPK 5\VQMJQNOW LGUV \CDWFQYCPC 2Q\QUVCÄœG FYKG VT\GEKG \ MKNQOGVTÂłY MYCFTCVQY[EJ UVQNKE[ UVCPQYKĂ´ NCU[ K LG\KQTC Ă€ NQMCNP[O RT\[UOCMKGO UĂ´ HGTOGPVWLĂ´EG MKU\QPG ĂśNGF\KG MVÂłTG UYQKO \CRCEJGO \PKGEJÄ‘ECLĂ´ YKGNW RQVGPELCNP[EJ \CKPVGTGUQYCP[EJ 2QFCLG UKÄ‘ LG Y EJNGDKG Y VQYCT\[UVYKG MWDMC ONGMC NWD MKGNKU\MC YÂłFMK Ă€ Y 5\YGELK T\Ă´F FDC U\E\GIÂłNPKG Q FQDTQ F\KGEK ä QF TQMW KUVPKGLG \CMC\ DKEKC F\KGEK &\KGEMQ OC VGĂź RTCYQ FQ TQ\YQFW \ TQF\KECOK

udostępniono zwiedzającym, z czego turyści tłumnie korzystają. Do największych atrakcji, które moşna tu obejrzeć, naleşy barokowa galeria Karola X, sypialnia królowej Jadwigi Eleonory i biblioteka królowej Ludwiki Ulryki. W 1991 r. Drottningholm zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Podczas pobytu w Sztokholmie, nie moşna ominąć jednego z symboli miasta – Ratusza (Stadshuset), zbudowanego w 1923 roku. Jego architektem był Ragnar Östberg, który za ideał postawił sobie znajdujący się w Wenecji i takşe

tĹ‚umnie odwiedzany przez turystĂłw PaĹ‚ac Doşów. Od r. 1930 szwedzka rodzina krĂłlewska wydaje tu przyjÄ™cia na cześć osĂłb, ktĂłrzy otrzymali NagrodÄ™ Nobla.

„Nie� dla uşywek

JednÄ… z ciekawszych kwestii zwiÄ…zanych z podróşÄ… do Szwecji, jest... zakup alkoholu. Jako Ĺźe przez wiele wiekĂłw kraje skandynawskie walczyĹ‚y z alkoholizmem wĹ›rĂłd swoich mieszkaĹ„cĂłw, wĹ‚adze postanowiĹ‚y odgĂłrnie poradzić sobie z tym problemem. Co ciekawe, jeszcze do lat 50. XX wieku Szwedzi

mogli zakupić alkohol wyłącznie za okazaniem specjalnej ksiąşeczki, i to w objętości od 1 do 4 litrów w ciągu miesiąca. Choć dziś spoşycie alkoholu w kraju nie odstaje od normy europejskiej, wciąş nie tak łatwo się w niego zaopatrzyć, nie wspominając o wysokich cenach. Napoje wysokoprocentowe kupimy tylko w specjalnych sklepach – Systembolaget, które, choć mają szeroki asortyment, to nie zachęcają godzinami otwarcia – w tygodniu alkohol moşna nabyć od godziny 10 do 18, w soboty sklepy

otwarte są wyłącznie do godziny 13, a w niedzielę – zamknięte. Ciekawostką jest teş fakt, şe aby zakupić alkohol w Systembolaget, trzeba mieć ukończone 20 lat (w barze lub licencjonowanej restauracji wystarczy, şe mamy skończone 18 lat). Jeśli nie uda się nabyć alkoholu w jednej z tych placówek, są jeszcze supermarkety, oferujące 2,5procentowe piwa. Ten napój doskonale komponuje się z jedną z najbardziej popularnych szwedzkich przekąsek – korvikioskiem, czyli lokalną wersją amerykańskich hot-dogów.


48 Skandynawskie zakątki i smaki

|

W stolicy sportów

Oslo – stolica i zarazem największe miasto Norwegii. Jest niezwykle atrakcyjne dla fanów sportów zimowych – to tu, w położonym na przedmieściach stolicy Holmenkollen odbywa się szereg imprez pucharowych czy mistrzostwa w różnych dyscyplinach.

T

o właśnie ze sportami zimowymi związana jest jedna z największych (o ile nie największa) atrakcji w stolicy Norwegii – skocznia Holmenkollbakken, w pobliżu której znajduje się najstarsze na świecie muzeum narciarstwa. Co roku to miejsce odwiedza ok. miliona turystów, co świadczy o niesłabnącej popularności tego kompleksu. Holmenkollen to najnowszy sportowy tego typu obiekt na świecie, posiadający jedną z naj1 września 2017

lepszych skoczni. Co ciekawe, jest ona podświetlona w nocy.

Tydzień dla nart

Holmenkollen to miejsce prawie że święte dla fanów narciarstwa, a więc dla zdecydowanej większości Norwegów (choć nie tylko). – Skocznię wybudowano tu w 1892 r. dla potrzeb miejscowego festynu narciarskiego; od tamtej pory była przebudowywana 19 razy (a w czasie II wojny światowej była używana przejściowo jako miejsce instalacji wojskowych). Czterokrotnie

odbywały się na niej Mistrzostwa Świata w skokach narciarskich: po raz pierwszy już w 1930 r. W 1952 r. była jedną z głównych aren Zimowych Igrzysk Olimpijskich, organizowanych przez Oslo. Od 1980 r. jest miejscem zawodów konkursu Pucharu Świata w skokach, a od 1983 r. także w kombinacji norweskiej. Pobliskie muzeum narciarstwa otwarto zaś w 1923 roku – czytamy na portalu plan4fun.pl. Obecnie skocznia ma 134 metry, jej punkt konstrukcyjny usytuowany jest na 120 metrze, a długość rozbiegu to

blisko 103 m (jest nieco większa od poprzedniej). Na trybunach może zasiąść nawet 50 tys. widzów. To właśnie w Holmenkollen odbył się w 1892 r. pierwszy narciarski festiwal na świecie, który dziś znany jest pod nazwą „Tydzień w Holmenkollen”. Obecnie to święto setek tysięcy Norwegów, którzy pojawiają się wtedy na przedmieściach Oslo. Wydarzenie, wbrew nazwie, trwa zazwyczaj 10-11 dni, a w odbywających się wtedy zawodach mogą wziąć udział praktycznie wszyscy – profesjonalni sportowcy, politycy, gwiazdy, osoby niepełno-


| Skandynawskie zakÄ…tki i smaki 49

Czy wiesz, Ĺźe: Ă€ YCNWVĂ´ MVÂłTC QDQYKĂ´\WLG Y 0QTYGIKK LGUV MQTQPC PQTYGUMC )$2 01Ă€ 0QTYGIKC LGUV PCLUÄœCDKGL RQ +UNCPFKK \CNWFPKQP[O MTCLGO GWTQRGLUMKO Ă€ LGFP[O \ PCLVCÄ”U\[EJ PQTYGUMKEJ UWRGTOCTMGVÂłY LGUV -KYK 9 FQFCVMW Y YKGNW UMNGRCEJ VGL UKGEK OQĂźPC \CÄœCRCÄ? UKÄ‘ PC FCTOQY[ RQE\Ä‘UVWPGM PR MCYÄ‘ JGTDCVÄ‘ E\[ OCÄœG EKCUVGE\MQ PKG OC \PCE\GPKC YKGNMQĂśÄ? \TQDKQP[EJ \CMWRÂłY Ă€ CNMQJQN Y[UQMQRTQEGPVQY[ OQĂźPC MWRKÄ? LGF[PKG Y URGELCNP[EJ UMNGRCEJ Ă€ Y RT\GEKYKGÄ”UVYKG FQ YKGNW GWTQRGLUMKEJ UVQNKE Y 1UNQ EQF\KGPPQĂśEKĂ´ UĂ´ UCOQEJQF[ \ PCRÄ‘FGO GNGMVT[E\P[O PKG OC RTQDNGOW D[ PC RCTMKPICEJ \PCNGĂşÄ? QFRQYKGFPKG ÄœCFQYCTMK Ă€ OKOQ ĂźG 0QTYGIKC LGUV LGFP[O \ PCLYKÄ‘MU\[EJ PC ĂśYKGEKG GMURQTVGTÂłY TQR[ PCHVQYGL K PCVWTCNPGIQ IC\W VQ EGP[ RCNKY UĂ´ VW DCTF\Q Y[UQMKG

sprawne czy dzieci. „Tydzień� kończy Marsz Holmenkollen, w którym startuje nawet osiem tysięcy zawodników.

Nad Oslofjorden

Ci, którzy juş obejrzeli ten najwaşniejszy obiekt sportowy w całej Norwegii, spokojnie mogą się wybrać na spacer po innych częściach miasta, bo stolica połoşona nad malowniczym „Fiordem Oslo� (norw.: Oslofjorden) ma turystom sporo do zaoferowania. – Pałac Królewski w Oslo stanowi oficjalną i faktyczną siedzibę norweskiej rodziny królewskiej.

KrĂłl Harald V przewodzi tutaj takĹźe obradom Rady PaĹ„stwa oraz podejmuje oficjalnych goĹ›ci. Jest otwarty do zwiedzania dla turystĂłw w okresie letnim. PaĹ‚ac KrĂłlewski zamyka od strony zachodniej ul. Karl Johans gate – najbardziej reprezentacyjnÄ… alejÄ™ Oslo. Budynek poĹ‚oĹźony jest na niewielkim wzgĂłrzu Bellevuehøyden i z wszystkich stron jest on otoczony przez Park KrĂłlewski. Historia tej rezydencji siÄ™ga lat 20. XIX w. WewnÄ…trz znajdujÄ… siÄ™ 173 pokoje, z ktĂłrych najbardziej okazale prezentujÄ… siÄ™ Jadalnia i Sala Bankietowa, ozdobione malo-

widłami Petera Fredrika Wergmanna – czytamy na portalu otooslo.pl. Nieopodal rezydencji rodziny królewskiej znajdziemy Muzeum Ibsena, znanego i cenionego norweskiego dramatopisarza. Bez większych zmian zachowano większość wyposaşenia, stosunkowo najmniej zmieniono jednak w pracowni pisarza. Obiektem, którego w Oslo nie moşna przegapić jest teş budynek Norweskiej Narodowej Opery i Baletu, znajdujący się nad zatoką Bispevika. Na szczególną uwagę zasługuje tu kamienny dach, który

opada ku brzegowi Fiordu Oslo. Co ciekawe, na dach moşna wejść i stamtąd podziwiać niesamowity widok. Gmach Opery zdobył wiele prestişowych nagród – w tym m.in. nagrodę Światowego Festiwalu Architektonicznego czy Nagrodę im. Miesa van der Rohe, przyznawaną przez instytucje Unii Europejskiej. Budynek moşe pomieścić blisko dwa tysiące osób – w sali głównej jest miejsce dla ponad 1.350 osób, a w dwóch pomniejszych znajdziemy odpowiednio 400 i 200 miejsc siedzących.


50 Skandynawskie zakÄ…tki i smaki

|

W mieĹ›cie Helsinki moĹźe nie naleşą do miast, ktĂłre sÄ… tĹ‚umnie odwiedzane przez turystĂłw, niemniej jednak majÄ… coĹ›, czego wszystkie inne stolice Ĺ›wiata mogÄ… im pozazdroĹ›cić – to wĹ‚aĹ›nie tu na Ĺ›wiat przyszĹ‚a Tove Marika Jansson, ďŹ Ĺ„ska pisarka i „mamaâ€? MuminkĂłw.

Czy wiesz, Ĺźe: Ă€ YCNWVĂ´ MVÂłTC QDQYKĂ´\WLG Y (KPNCPFKK LGUV GWTQ Ă€ LÄ‘\[MCOK WT\Ä‘FQY[OK UĂ´ VW LÄ‘\[M ľĔUMK QTC\ U\YGF\MK \ Y[LĂ´VMKGO TGIKQPW CWVQPQOKE\PGIQ 9[UR #NCPF\MKEJ IF\KG LÄ‘\[MKGO WT\Ä‘FQY[O LGUV Y[ÄœĂ´E\PKG U\YGF\MK Ă€ *GNUKPMK UĂ´ LGFPĂ´ \ PCLFCNGL PC RÂłÄœPQE Y[UWPKÄ‘V[EJ UVQNKE ĂśYKCVC Ă€ PCLUVCTU\Ă´ QTICPK\CELĂ´ RQNQPKLPĂ´ Y (KPNCPFKK LGUV <LGFPQE\GPKG 2QNUMKG Y *GNUKPMCEJ FCYPKGL Æ<LGFPQE\GPKG 2QNUMKG Y *GNUKPIHQTUKGĂ… \CÄœQĂźQPG Y T RT\G\ 2QNCMÂłY QÄľEGTÂłY UÄœWßôE[EJ Y CTOKK ECTUMKGL Ă€ Y *GNUKPMCEJ F\KCÄœC MNWD FNC F\KGEK &\KGEK 2QNUMKG Y (KPNCPFKK MVÂłT[ QTICPK\WLG URQVMCPKC OCLĂ´EG PC EGNW WVTYCNCPKG LÄ‘\[MC RQNUMKGIQ K RQ\PCYCPKG MWNVWT[ RQNUMKGL RT\G\ F\KGEK Y YKGMW RT\GFU\MQNP[O K U\MQNP[O

O

d MuminkĂłw nie sposĂłb siÄ™ tu uwolnić – pamiÄ…tki z ich podobiznÄ… sprzedawane sÄ… tu praktycznie na kaĹźdym kroku – od pocztĂłwek, przez kubki i filiĹźanki po róşnego rodzaju pĹ‚Ăłcienne torby. JednÄ… z najbardziej rozpoznawalnych skandynawskich marek jest produkujÄ…ca porcelanÄ™ Arabia Findland, ktĂłra zasĹ‚ynęła wĹ‚aĹ›nie kolekcjami z podobiznami czĹ‚onkĂłw rodziny MuminkĂłw i innymi postaciami znanymi z tej bajki. 1 wrzeĹ›nia 2017

Na cześć cara

Spacer ulicami miasta w towarzystwie bohaterĂłw Tove Jansson prÄ™dzej czy później doprowadzi nas do gĹ‚Ăłwnego placu miasta – Placu Senackiego, na ktĂłrym znajduje siÄ™ najbardziej znana atrakcja turystyczna stolicy, czyli Katedra. – JuĹź wpĹ‚ywajÄ…c promem do miasta widać jej potęşnÄ… biaĹ‚a kopuĹ‚Ä™. Na placu pod KatedrÄ… stoi pomnik cara Aleksandra II, ktĂłrego gĹ‚owÄ™ upodobaĹ‚y sobie tutejsze mewy – czytamy na blogu just-a-travel.com. Katedra zostaĹ‚a zaprojektowana przez Carla Ludwiga

Engela w I poł. XIX w. i rokrocznie jest odwiedzana przez ok. 350 tys. turystów. Kościół został zbudowany w stylu neoklasycystycznym, a jego fundamenty stworzono na podstawie kształtu greckiego krzyşa. Co ciekawe, budowlę Katedry sfinansował sam car Rosji Mikołaj I i do czasu odzyskania przez kraj niepodległości w 1917 r. była ona nazwana właśnie na jego cześć (Nikolainkirkko – kościół św. Mikołaja). Ciekawym miejscem na planie miasta jest takşe Sobór Uspieński (pw. Zaśnięcia Matki Boskiej), połoşony na półwyspie Katajanokka. Ta

największa prawosławna katedra Europy Zachodniej powstała w XIX wieku, w stylu bizantyjsko-słowiańskim – warto zobaczyć choćby znajdujący się w jej wnętrzu ikonostas. Kolejnym ciekawym zabytkiem sakralnym jest Temppeliaukion kirkko – nowoczesny, okrągły kościół wykuty w skale, nad którym prace zakończono w 1969 r. Kościół zbudowany jest wewnątrz masywnych, granitowych skał, które tworzą wewnętrzne ściany – na zewnątrz widoczna jest jedynie jego miedziana kopuła.


| Skandynawskie zakątki i smaki 51

Lista UNESCO

Niewątpliwą atrakcją, już nie natury sakralnej a świeckiej, jest Suomenlinna, twierdza w Helsinkach, położona na grupie sześciu wysp – dawniej jej zadaniem była obrona miasta od strony morza. Obiekt został wpisany na listę UNESCO w 1991 r. i jest jednym z najczęściej odwiedzanych zabytków w stolicy kraju. Poza muzeum wojskowym mieści się tu morska szkoła wojskowa, a także liczne restauracje. Do twierdzy można się dostać w łatwy sposób – wystarczy wsiąść na prom z Placu Targowego, leżącego na

wschodnim krańcu Esplanadi, głównego deptaku miasta. Plac, graniczący od południa z Bałtykiem, jest miejscem, gdzie od wiosny do jesieni tętni życie i kwitnie handel – można tu kupić warzywa, owoce, ryby, ale i pamiątki. Turyści nie powinni też narzekać na brak restauracji i kafejek. Warto jednak pojawić się tu w październiku, wtedy odbywa się tu bowiem silakkamarkkinat, czyli targ śledziowy.

Smak niedźwiedzia

Nie oznacza to jednak, że poza śledziami nie znajdziemy wtedy w centrum

żadnych innych ryb. Wręcz odwrotnie – w „stolicy kraju tysiąca jezior” jada się je wszędzie, o każdej porze roku, w każdej restauracji. Ryby to jednak nie wszystko. – Z fińskich delikatesów słynie stara Hala Targowa Kauppahalli, gdzie można kupić za niebiańskie ceny przysmaki z mięsa reniferów lub niedźwiedzi. Mała puszka mięsa z renifera to niecałe 19 euro. Puszeczka z mięsem z niedźwiedzia kosztuje dwa razy tyle – czytamy na blogu just-atravel.com. Poza takimi przysmakami można tu spróbować jeszcze: hakan

reikäleipä, czyli tradycyjne pieczywo z różowej mąki w formie pierścienia, karjalanpaisti, czyli pieczeń karelską z wołowiny i baraniny czy karjalanpirakka – pierogi karelskie z mięsem, serem i kapustą. Specjalność kuchni fińskiej to także kalakukko, czyli smażony w tłuszczu pieróg z żytniej mąki, faszerowany plasterkami słoniny, kawałkami mięsa i i muikku – znanymi w Polsce jako sielawy. A to dopiero początek turystycznej i kulinarnej wędrówki po Helsinkach i Finlandii.


52 Skandynawskie zakÄ…tki i smaki

|

Zapiekanka v

ze Å›ledzia i ziemniaków

Składniki:

t H ƽXJFLJFHP ƽMFE[JB t H [JFNOJBLØX t H DFCVMJ t H PMFKV t H NMFLB t KBKLB t Â’ZLJLB NƤLJ QT[FOOFK t H TFSB LJؒUFHP PQDKPOBMOJF

0CSBÆ¥ [JFNOJBLJ QPLSPJÆ¥ KF OB OJFEVLJF LBXBÂ’LJ J XÂ’PLJZÆ¥ EP QPTNBSPXBOFHP UÂ’VT[D[FN HBSOLB 0D[ZƽDJÆ¥ ƽXJFLJF ƽMFE[JF QPLSPJÆ¥ OB OJFEVLJF LBXBÂ’LJ J QPÂ’PLJZÆ¥ OB [JFNOJBLJ ƽMFE[JF XD[FƽOJFK QÂ’VD[FNZ J EPLÂ’BEOJF PTVT[BNZ [B QPNPDƤ QBQJFSPXFHP SƬD[OJLB ;JFNOJBLJ J ƽMFE[JF QPTZQBÆ¥ ESPCOP QPLSPKPOƤ DFCVMƤ XT[ZTULP QPTZQBÆ¥ NƤLƤ J [BMBÆ¥ PMFKFN %VTJÆ¥ OB NBÂ’ZN PHOJV %P VHPUPXBOZDI [JFNOJBLØX [F ƽMFE[JFN XMBÆ¥ KBKLB XZNJFT[BOF [ NMFLJFN 1JFD X QJFLBSOJLV PL NJO BLJ [BQJFLBOLB TJƬ v[FUOJFw /B NJO QS[FE LPƵDFN QJFD[FOJB NPLJOB QPTZQBÆ¥ LJؒUZN TFSFN [B JFBU UP

Raggmunk

szwedzkie placki ziemniaczane Składniki:

t [JFNOJBLØX t KBKLP t T[LMBOLJ NMFLB t T[LMBOLJ NƤLJ t TØM t QJFQS[ t PMFK EP TNBLJFOJB t DJFOLJF QMBTUSZ CPD[LV t ELJFN [ CPSØXLJ CSVT[OJDZ MVC [ LJVSBXJOZ

Sposób przygotowania:

8 NJTDF [NJLTPXBÆ¥ KBKLP NMFLP J NƤLƬ OB HÂ’BELJF DJBTUP %PEBÆ¥ T[D[ZQUƬ TPMJ J QJFQS[V ;JFNOJBLJ PCSBÆ¥ J [FUS[FÆ¥ OB UBSDF P ESPCOZDI PD[LBDI %PLÂ’BEOJF PEDJTOƤƥ X EÂ’POJBDI [ OBENJBSV TPLV J EPEBÆ¥ EP DJBTUB 8ZNJFT[BÆ¥ /B QBUFMOJ SP[HS[BÆ¥ PMFK J Â’ZLJLƤ LÂ’Bƽƥ PLSƤHÂ’F QMBDLJ 4NBLJZÆ¥ [ PCV TUSPO OB ƽSFEOJN PHOJV 6TNBLJPOF [Â’PDJTUF QMBDLJ PTƤD[ZÆ¥ OB QBQJFSPXZDI SƬD[OJLBDI [ OBENJBSV UÂ’VT[D[V #PD[FL VTNBLJZÆ¥ OB QBUFMOJ CF[ EPEBULV PMFKV (EZ CƬE[JF DISVQJƤDZ QS[FÂ’PLJZÆ¥ HP OB QBQJFSPXF SƬD[OJLJ BCZ QP[CZÆ¥ TJƬ OBENJBSV UÂ’VT[D[V 1MBDLJ QPEBXBÆ¥ [ QMBTUSBNJ CPD[LV J ELJFNFN [ CPSØXLJ [B NJSBCFMLPXZ QM

1 września 2017

Jansson fres Składniki:

t LH [JFNOJBLØX t DFCVMF t QVT[LB TBSEFMJ MVC BOPDIPJT PL H t CJBÂ’Z QJFQS[ t NBTÂ’P t NM ƽNJFUBOZ t NM NMFLB t CVÂ’LB UBSUB

Sposób przygotowania:

1JFLBSOJL OBHS[BÆ¥ EP UFNQFSBUVSZ TU ;JFNOJBLJ PSB[ DFCVMƬ PCSBÆ¥ J QPLSPJÆ¥ X QBTLJ 1PLSPJÆ¥ TBSEFMF MVC BOPDIPJT J XZNJFT[BÆ¥ KF [ [JFNOJBLBNJ DFCVMƤ J CJBÂ’ZN QJFQS[FN B OBTUƬQOJF XÂ’PLJZÆ¥ EP LJBSPPEQPSOFK GPSNZ XZTNBSPXBOFK NBTÂ’FN 8MBÆ¥ TPL [ TBSEFMJ ƽNJFUBOƬ J NM NMFLB QP[PTUBÂ’F NM NMFLB NPLJOB FXFOUVBMOJF EPEBÆ¥ QPE LPOJFD [BQJFLBOJB 1PTZQBÆ¥ EBOJF DJFOLƤ XBS

v

Sposób przygotowania:

t

Składniki:

t LH CJBÂ’FK LBQVTUZ t H NJƬTB NJFMPOFHP NPLJF CZÆ¥ XPÂ’PXJOB XJFQS[PXJOB MVC NJFT[BOF

t NM SZLJV OBKMFQJFK LSØULP[JBSOJTUFHP PLSƤHÂ’FHP

t DFCVMB t Â’ZLJFD[LJ NBKFSBOLV t Â’ZLJFD[LJ CJBÂ’FHP QJFQS[V t Â’ZLJLB TZSPQV DVLSPXFHP t NM CVMJPOV MVC XPEZ t Â’ZLJFD[LB TPMJ t ƽXJFLJP [NJFMPOZ D[BSOZ QJFQS[

Sposób przygotowania:

1PLSPJÆ¥ LBQVTUƬ [BTZQBÆ¥ TPMƤ J PEÂ’PLJZÆ¥ OB PL NJO LJFCZ [NJƬLÂ’B 1P UZN D[BTJF XÂ’PLJZÆ¥ EP HBSOLB [BMBÆ¥ XPEƤ J HPUPXBÆ¥ PL NJO 1PLSPKPOƤ X LPTULƬ DFCVMƬ QPETNBLJZÆ¥ OB QBUFMOJ SB[FN [ NJƬTFN EPEBÆ¥ QS[ZQSBXZ %P OBD[ZOJB LJBSPPEQPSOFHP XTZQBÆ¥ QS[FQÂ’VLBOZ SZLJ NPLJOB HP XD[FƽOJFK QPEHPUPXBÆ¥ NJO EPEBÆ¥ NJƬTP VHPUPXBOƤ J PEDFE[POƤ LBQVTUƬ [BNJFT[BÆ¥ XMBÆ¥ CVMJPO %PQSBXJÆ¥ EP TNBLV 1JFD X UFNQFSBUVS[F TU QS[F[ NJO BLJ SZLJ CƬE[JF NJƬLLJ +FƽMJ SZLJ CZÂ’ XD[FƽOJFK QPEHPUPXBOZ XZTUBSD[Z PL NJO [B ëOTLJFTNBLJ CMPHTQPU DPN


stelse, czyli szwedzki przysmak

| Skandynawskie zakฤ tki i smaki 53

ล agodna zupa z ล ososiem Skล adniki:

v

t H รซMFUV [ ย PTPTJB CF[ TLร SZ t NBSDIFXLB t QJFUSVT[LB t [JFNOJBLJ t QPS UZMLP CJBย P [JFMPOB D[ฦฌฦฝฦฅ t ย Zว FD[LB NBTย B t Qย BTLJFK ย Zว FD[LJ QBTUZ LSFXFULPXFK MVC ย Zว LJ TPTV SZCOFHP t Qร ย QฦฌD[LB LPQFSLV QPTJFLBOFHP t ย Zว LJ TPLV [ DZUSZOZ t NM Tย PELJFK ฦฝNJFUBOLJ QSPD t Tร M t QJFQS[

Sposรณb przygotowania: TUXฦค CVย LJ UBSUFK XTUBXJฦฅ EP QJFLBSOJLB J [BQJFLBฦฅ PL NJO Bว [JFNOJBLJ [NJฦฌLOฦค [B QS[FQJTZ[QPESP[Z QM

/B NBฦฝMF QPETNBว BNZ QPLSPKPOFHP X LSฦคว LJ QPSB (EZ TJฦฌ [FT[LMJ EPEBKFNZ NBSDIFX J QJFUSVT[Lฦฌ QPLSPKPOF X Qร ย QMBTUFSLJ 4NBว ZNZ PE D[BTV EP D[BTV NJFT[BKฦคD PL NJO ;BMFXBNZ NM XPEZ J [BHPUPXVKFNZ %PEBKFNZ QBTUฦฌ LSFXFULPXฦค MVC TPT SZCOZ MVC QPNJKBNZ UFO LSPL J DBย Pฦฝฦฅ HPUVKFNZ PL NJO /BTUฦฌQOJF EPEBKFNZ QPLSPKPOF X OJFEVว ฦค LPTULฦฌ [JFNOJBLJ J DBย Pฦฝฦฅ HPUVKFNZ NJO %PEBKFNZ QPLSPKPOFHP X LPTULฦฌ ย PTPTJB J HPUVKFNZ KFT[D[F PL NJO Bว [NJฦฌLOฦค [JFNOJBLJ %PEBKFNZ ฦฝNJFUBOLฦฌ [BHPUPXVKFNZ J [FTUBXJBNZ [VQฦฌ [ PHOJB %PEBKFNZ LPQFS J EPQSBXJBNZ TPLJFN [ DZUSZOZ TPMฦค J QJFQS[FN [B [NJMPTDJEPHPUPXBOJB CMPH QM

Kaalilaatikko

โ z kapustฤ i mielonym miฤ sem


54 motoryzacja

|

BMW Z4 CONCEPT

Produkcja II generacji BMW Z4 zakończyła się w 2016 roku, po 7 latach od premiery. Bawarczycy nie zamierzają pozbywać się ze swojej oferty tego niewielkiego roadstera i już pracują nad nową generacją, której premiera planowana jest na 2018 rok. Na razie przedstawili oni zdjęcia konceptu, na którym nowe Z4 – które być może będzie nazywać się Z5 – ma być oparte. Członek kadry kierowniczej BMW, który odpowiada za wygląd produkowanych przez tę markę samochodów powiedział, że Z4 Concept nie będzie wyłącznie wizją tego, jak według jego zespołu projektantów ma wyglądać nowoczesny roadster. Ma być to również zapowiedź tego, jak prezentować się będą inne mo-

dele w gamie BMW, ponieważ elementy stylistyczne z Z4 Concept przeszczepiane będą do pozostałych nowych aut.

Wygląd BMW Z4 Concept

Samochody koncepcyjne z reguły wyglądają efektownie. Ogromne felgi, odważne linie nadwozia, „kosmicznie”

wyglądające detale pokroju wzorów świateł czy użytych materiałów. W sumie nie ma co się dziwić – takie auto koncepcyjne nie musi później przechodzić przez wszystkie procedury homologacyjne, jego ogromne felgi i cieniutkie opony nie muszą mierzyć się np. z drogami pod Wałbrzychem po zimie. Póź-

niej dopiero, gdy koncepty zderzają się z rynkową rzeczywistością zamieniają się w to, co widzimy finalnie w salonach. BMW Z4 Concept też tej efektowności nie brakuje i z niej wynika fakt, że na pierwszy rzut oka na usta ciśnie się komentarz w stylu „wow, ale super”. U mnie też tak było, ale później zacząłem

W JEDNEJ LOKALIZACJI?

1 września 2017


| motoryzacja przyglądać się detalom i lekko zrzedła mi mina – gdy spojrzałem na ten samochód z innej strony niż z tyłu. Tylnej części nadwozia trzeba przyznać jedno – jest rewelacyjna. Wzór świateł LED, który połączony został z delikatnym spoilerem i innymi, już mniej subtelnymi przetłoczeniami, prezentuje się bajecznie. Na dodatek, gdyby zakryć znaczek na tylnej klapie, to spokojnie można by zidentyfikować, że mówimy o modelu BMW. To mi się podoba – z jednej strony mamy coś świeżego, ale z drugiej DNA marki zostało zachowane. Jednak rzut okiem na linię boczną sprawił, że zacząłem się zastanawiać, czy przypadkiem w galerii zdjęć nie zawieruszyła się jakaś fotografia Jaguara FType, trochę z przodu zmiksowanego z Aston Martinem. Rozumiem, że tworząc samochody o podobnych proporcjach nie da się sprawić, aby wyglądały one z

boku zupełnie inaczej. BMW w Z4 Concept zabrakło trochę z profilu indywidualizmu, ale nie można mu za to odmówić atrakcyjnej linii. Nie jest więc źle. Niestety przód również nie ma za dużo charakterystycznego stylu BMW, a po tej części nadwozia już moglibyśmy go oczekiwać. Tzn. trochę tego stylu oczywiście ma, za sprawą wlotów powietrza w klasycznym kształcie „nerek”. Zostały one jednak dziwnie umiejscowione. Odchodząca generacja Z4 (E89) miała też rozciągnięte i niskie wloty powietrza, ale były one bardzo zgrabnie (i klasycznie dla marki) połączone ze światłami znajdującymi się w jednej linii. Tutaj mamy duży grill i światła umieszczone po boku, znacznie wyżej.

Przyszłość stylistyczna

Dlatego mam nadzieję, że bawarska marka – wbrew zapowiedziom – nie bę-

55

Strony redaguje Michał Strzyżewski (AUTOBLOG24.PL/)

dzie pełnymi garściami czerpała z tego, co pokazał Z4 Concept. Obecne modele BMW cierpią trochę na brak innowacyjności jeśli chodzi o design, czego dowodem jest np. nowa Seria 5. Jest ona bardzo atrakcyjna, ale pomimo małego stażu na rynku nie przyciąga tyle uwagi, ile powinien nowy samochód tej klasy. Z dwojga złego wolę jednak bezpieczniejszy i bardzo ładny design, niż kombinowanie, które może łatwo przerodzić się w przekombinowanie. Zobaczymy

jak wyglądać będzie produkcyjna wersja nowej generacji Z4 (Z5?). Mam nadzieję, że z auta koncepcyjnego przejmie wygląd tyłu bez większych zmian, a przód zostanie sprowadzony trochę na ziemię. W stronę tego, co widzimy w innych modelach niemieckiej marki dostępnych w sprzedaży, z uwzględnieniem części rozwiązań z konceptu. Bo to, że mam zastrzeżenia nie oznacza, że Z4 Concept to brzydki samochód.

Czekamy na Twój komentarz

Co tydzień inny kraj – mobilne studio programu The Grand Tour było jednym z jego największych wyróżników w trakcie trwania pierwszego sezonu. Wiele wskazuje na to, że przez pecha podczas nagrań do drugiej serii, sytuacja ulegnie zmianie. Gdy Jeremy Clarkson poinformował w mediach społecznościowych o tym, że znalazł się w szpitalu, niewiele osób uważało, że sytuacja jest naprawdę poważna. Humorystyczny ton wypowiedzi prowadzących kazał sądzić, że to tylko „jakaś tam choroba”, wystarczy parę tygodni odpoczynku i będzie OK. Tymczasem najnowsze doniesienia sugerują, że infekcja płuc, która przytrafiła się Clarksonowi była bardzo poważna, a gdyby zwlekał on z leczeniem, mogłaby ona okazać się nawet śmiertelna. W związku z tym trochę inaczej wypada podejść do kwestii rehabilitacji – trzeba spodziewać się, że będzie ona dłuższa i bardziej rygorystyczna. To z kolei może wpłynąć na to, jak wyglądać będzie 2

sezon The Grand Tour. Jedną z „ofiar” pecha, który dopadł w ostatnich miesiącach prowadzących show na Amazon Prime może być namiot. Dotychczas jeździł on z ekipą po całym świecie i każdy odcinek (z drobnymi wyjątkami) nadawany był z innego miejsca. Jak sądzę w S02 producenci nie zamierzali tego zmieniać, ale wiele wskazuje na to, że okoliczności jednak ich do tego zmusiły. Według informacji, które zdobył Oxford Times, ekipa, która odpowiedzialna jest za produkcje programu wynajęła przestrzeń potrzebną do postawienia namiotu w Chipping Norton w Wielkiej Brytanii. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie dłu-

gość wynajmu. Wynosi on 13 tygodni, czyli tyle, ile ma trwać cały 2 sezon The Grand Tour. Każe to sugerować, że nadchodzące odcinki nagrywane będą w jednej, stałej lokalizacji. Powody tego mogą być dwa. Pierwszym jest po prostu troska o zdrowie Jeremy’ego – latanie po świecie, do miejsc o bardzo różnych warunkach klimatycznych niekoniecznie służy rekonwalescencji. Drugą przyczyną, jaką widzę, są opóźnienia w nagrywaniu materiałów do poszczególnych odcinków. Już wypadek i uraz nogi Richarda Hammonda, który miał miejsce w czerwcu 2017 r. sprawił, że wiele planów musiało zostać przesuniętych. Teraz na dłuższy okres wypadł Jeremy Clarkson. To daje kilka miesięcy

bez ekipy prezenterów będącej w pełni sił i dostępnej do nagrywania. Niewykluczone zatem, że zamiast latać po świecie z namiotem The Grand Tour zespół skupi się na tym, aby mieć czym wypełnić wszystkie odcinki programu, nagrywając niektóre filmy tuż przed emisją w Amazon Prime. Osobiście brak podróżującego po świecie namiotu nie bardzo mnie martwi. Mam jedynie nadzieję, że to koniec problemów zdrowotnych prowadzących i opóźnienia, które zostały wywołane dotychczasowymi kłopotami nie okażą się na tyle poważne, by przesunąć emisję całego 2 sezonu. Premiera nowych odcinków The Grand Tour przewidziana jest na 19 listopada 2017 r.


56 sport

|

Dziesiątki kibiców powitały w warszawskim hotelu „DoubleTree by Hilton” reprezentantów Polski, którzy w poniedziałek przybyli do stolicy, by rozpocząć zgrupowanie przed meczami kwalifikacji mistrzostw świata z Danią i Kazachstanem. W kadrze Adama Nawałki panuje olbrzymie skupienie – najbliższe spotkania mogą okazać się bardzo istotne dla końcowej fazy kwalifikacji rosyjskiego mundialu.

Kadra Nawałki gotowa na Danię

Tabela grupy E: M

P

BR

1. Polska

DRUŻYNA

6

16

15-7

2. Czarnogóra

6

10

14-7

3. Dania

6

10

10-6

4. Rumunia

6

6

7-7

5. Armenia

6

6

7-14

6. Kazachstan

6

2

4-16

Terminarz grupy E: 7. kolejka (1 września 2017) Dania – Polska (godz. 19:45), Kazachstan – Czarnogóra, Rumunia – Armenia 8. kolejka (4 września 2017) Polska – Kazachstan (godz. 19:45), Armenia – Dania, Czarnogóra – Rumunia 9. kolejka (5 października 2017) Armenia – Polska (godz. 17:00), Czarnogóra – Dania, Rumunia – Kazachstan 10. kolejka (8 października) Polska – Czarnogóra (godz. 17:00), Dania – Rumunia, Kazachstan – Armenia

iało-czerwoni, przy korzystnych rozstrzygnięciach najbliższych spotkań, mogą już 4 września zapewnić sobie awans do przyszłorocznych finałów mistrzostw świata. Po sześciu meczach mają sześć punktów przewagi nad Czarnogórą i Danią, a do zakończenia kwalifikacji pozostały już tylko cztery starcia. Jeśli Polacy wygrają w Kopenhadze, wyeliminują z rywalizacji o pierwsze miejsce w grupie Duńczyków. W przypadku, gdy zwyciężą także w Warszawie z Kazachstanem, a Czarnogóra straci punkty w którymkolwiek ze swoich wrześniowych spotkań (zagra również z Kazachami, a także z Rumunią), kadra Adama Nawałki będzie mogła już pakować walizki do Rosji. Wówczas Polacy na dwa mecze przed końcem kwalifikacji będą mieli na koncie 22 punkty, a Czarnogóra – przy jakimkolwiek potknięciu – maksymalnie czternaście. Nic więc dziwnego, że wrześniowe potyczki budzą w reprezentantach Polski koncentrację na

B

1 września 2017

najwyższym poziomie. Cel znajduje się na wyciągnięcie ręki, trzeba tylko nią odpowiednio daleko sięgnąć. – Jesteśmy już bardzo blisko. Trzeba postawić kolejne kroki, bo mamy szansę awansować na mistrzostwa świata – mówi Maciej Makuszewski. Piłkarz Lecha Poznań na razie nie zaliczył debiutu w reprezentacji Polski, ale choć z jego wypowiedzi przebija pokora, z pewnością liczy, że w którymś z najbliższych meczów dostąpi zaszczytu występu w kadrze narodowej. – Na razie cieszę się po prostu, że tu jestem. Być może rzeczywiście otworzy się przede mną możliwość zagrania z orzełkiem na piersi, ale decyzję podejmie selekcjoner. Ja zrobię wszystko by udowodnić, że zasługuję, by zagościć w kadrze na dłużej – zapewnia pomocnik „Kolejorza”. Na zgrupowaniu ma okazję spotkać się z innymi debiutantami, którzy jeszcze niedawno przywdziewali koszulkę Lecha, czyli Janem Bednarkiem i Tomaszem Kędziorą. – Miło spotkać znajome twarze, zwłaszcza w takich okoliczno-

ściach, jak zgrupowanie reprezentacji Polski. Cieszę się, że chłopaki znaleźli dobre kluby i będą mogli pokazać, na co ich stać – tłumaczy „Maki”. Na razie Bednarek i Kędziora dopiero walczą o pewne miejsce w składach swoich drużyn – odpowiednio Southampton FC i Dynama Kijów – dlatego już w dniu przyjazdu na zgrupowanie wzięli udział w treningu wyrównawczym. Oprócz nich w ten sposób przygotowania rozpoczęli między innymi Bartosz Bereszyński, Kamil Wilczek i Paweł Wszołek. Nikogo nie zdziwiły tak szybko zaordynowane przez Adama Nawałkę zajęcia. Był to jasny plan sztabu szkoleniowego reprezentacji. Po raz kolejny w tym okresie na zgrupowaniu kadry jak bumerang powracał temat zmiany klubów przez wybrańców Adama Nawałki. Już 31 sierpnia zamyka się w Europie okienko transferowe, więc jest to niesamowicie „gorący” czas. Selekcjoner przekonuje jednak, że nie ma to żadnego wpływu na przebieg przygotowań

do starć z Danią i Kazachstanem. – Mamy swoje jasno sprecyzowane plany i sprawy ewentualnych transferów nie będą na nie oddziaływać – powiedział Adam Nawałka. Wielu dziennikarzy i kibiców chciałoby poznać zdanie opiekuna biało-czerwonych na temat sytuacji Grzegorza Krychowiaka, który nie otrzymał powołania na wrześniowe mecze, ale selekcjoner szybko stonował emocje. – Jesteśmy z Grześkiem w stałym kontakcie. Mam nadzieję, że sprawy transferowe pójdą zarówno po jego, jak i naszej myśli – powiedział. Na pierwszym planie jasno stoją więc dwa zwycięstwa. Z Danią białoczerwoni zmierzą się 1 września w Kopenhadze, a trzy dni później zagrają na PGE Narodowym z Kazachstanem. (za: laczynaspilka.pl)

Czekamy na Twój komentarz


horoskop tygodniowy Panna

24 VIII – 23 IX

Miłość: Pora pokonać swój egocentryzm. Będzie to czas wymagań, większej dojrzałości, a w efekcie uzyskanie większego zaufania ze strony drugiej połowy. Praca: Będziesz zachęcać znajomych z pracy do nowych projektów. Finanse: Będziesz pomagać innym finansowo, pożyczając im pieniądze lub kupując pewne rzeczy. Nie rozpędzaj się zbytnio.

Cameron Diaz

Koziorożec 22 XII – 20 I Dido Miłość: Rozmowa pozwoli wam zbliżyć się do siebie, poznać wasze oczekiwania. Słuchaj swojej drugiej połówki, a sam zostaniesz wysłuchany. Praca: Korzystny czas, okazja, by pokazać się przełożonym z jak najlepszej strony. Wykorzystaj swój potencjał. Finanse: Przed tobą wiele wyzwań finansowych. Inni postawią tobie takie wymagania, którym będzie trzeba sprostać. Wiąże się to z obietnicami z przeszłości, a teraz przyjdzie czas realizacji. Zdrowie: Zregeneruj zmęczone ciało i umysł. Nie planuj zbyt dużo.

Byk 21 IV – 21 V Mateusz Damięcki Miłość: Miłość przyniesie ci pewne rozczarowania, więc musisz już teraz przygotować się na nie. Ale po tym trudnym okresie przyjdą miłe zaskoczenia. Praca: Przed tobą wiele pracy, nowe projekty i szanse na awans. Ale zanim to się stanie, musisz wykazać się, realizując obecne obowiązki. Nagroda przyjdzie niebawem. Finanse: Szykują się kolejne wydatki związane z zakupami, imprezami, inwestycjami. Pamiętaj, aby rozsądnie gospodarować gotówką. Zdrowie: Skup się na tym, aby kontynuować obecny styl życia, a dobre samopoczucie nie będzie cię opuszczać.

Zdrowie: Odczujesz zmęczenie spowodowane brakiem snu. Zadbaj o wypoczynek.

Wodnik 21 I – 18 II Urszula Miłość: W najbliższym czasie w twoim życiu dojdzie do wielu spotkań towarzyskich. Relacje z ludźmi będą cieszyć. Praca: W miejscu pracy pojawią się nowe obowiązki zawodowe, z którym będzie się też wiązał przypływ gotówki. Finanse: Uważaj na gry hazardowe, ogranicz w nich swój udział, ponieważ najbliższy czas nie będzie sprzyjał wygranej. Najlepiej nie inwestować ani nie powierzać swoich pieniędzy innym. Zdrowie: Pomyśl tylko o własnych sprawach, bez nadmiernych ambicji i niesienia pomocy innym.

Bliźnięta 22 V – 22 VI Piotr Cyrwus Miłość: Poświęcisz ten czas całkowicie miłości, skupisz się na bliskich osobach. Dzięki temu odzyskasz wewnętrzną równowagę i hierarchię wartości. Praca: W twoim miejscu pracy pojawią się nowe osoby. Postaraj się im pomóc wdrożyć się w rytm codziennych obowiązków. Dzięki temu staniesz się bardziej wartościowy dla swojej firmy. To na pewno nie ujdzie uwadze szefa. Finanse: Najpierw będzie spory przypływ gotówki, a następnie jej utrata. To na co wydasz swoje pieniądze, przyniesie ci wiele radości i korzyści. Zdrowie: Pamiętaj o odpoczynku każdego dnia.

| horoskop 57 4-10.09.2017 r. opracował: Przemek

Waga 24 IX – 23 X Ewa Błaszczyk Miłość: Wagi będące w stałym związku odczują zniechęcenie, zmęczenie, chęć zmian. Będzie to okres zwątpienia w sens bycia dalej razem. Praca: Pracoholizm może przysporzyć ci nie lada kłopotów, postaraj się choć na

Skorpion 24 X – 22 XI Julia Kamińska Miłość: Czas samotności, a zarazem refleksji nad dotychczasowym życiem uczuciowym. To stan przejściowy. Praca: Będziesz dążył do zdobywania pozycji w firmie, przewagi nad innymi. Finanse: Sytuacja finansowa doda ci optymizmu i siły do działania. Bądź odważny w inwestowaniu swoich pieniędzy. Zwrócą się one z nawiązką. Zdrowie: Twoja kondycja i uroda będą wymagać większej uwagi.

Ryby 19 II – 20 III Andrzej Grabowski

chwilę zrobić sobie przerwę. Finanse: Widoczne są duże wahania finansowe. Raz będzie przypływ gotówki, a innym razem pusto w portfelu. Zdrowie: Uważaj na stany depresyjne. Udaj się raz dziennie na długi spacer.

Strzelec 23 XI – 21 XII Katarzyna Skrzynecka Miłość: Przed tobą czas poszukiwania, zdobywania, polowania. Będzie to okres ciągłych zmian, które nie przyniosą żadnych konkretnych rozwiązań. Praca: Czas odpoczynku, przekazania części zadań innym, nowym lub mniej doświadczonym. Finanse: Postawisz sobie wysokie cele , które jednak trudno będzie zrealizować. Zdrowie: Twój system nerwowy będzie potrzebował spokoju. Wycisz się.

Baran 21 III – 20 IV K. Korwin-Piotrowska

Miłość: Ryby umocnią swoją dotychczasową miłość i nie będą odczuwały zagrożenia ze strony otoczenia. Praca: Chęć porzucenia dotychczasowego miejsca pracy będzie w was narastać coraz mocniej. Kłótnie z szefem przeleją czarę goryczy i być może zapadną nieodwracalne decyzje, które na zawsze zmienią twoje życie zawodowe. Finanse: Czas dużych obrotów gotówkowych. Pomyśl jednak dwa razy, zanim wydasz jakąkolwiek złotówkę. Zdrowie: Nie będziesz narzekać na zdrowie.

Miłość: Czekają cię zupełnie nowe rzeczy w miłości. Przygotuj się na sporą dawkę ciekawych emocji, ale podejdź do nich z rozwagą i wykorzystaj właściwie. Praca: Praca nie będzie dla ciebie uciążliwa w tym okresie. Bardziej odpoczniesz niż się napracujesz, ale dzięki temu wreszcie polubisz miejsce pracy i ludzi, którzy ci w niej towarzyszą. Finanse: Szykuje się duża ilość wydatków. Wydawaj pieniądze z głową. Ten czas nauczy cię wreszcie oszczędzania. Zdrowie: To, czego ci potrzeba w najbliższym czasie, to sport i rekreacja.

Rak 23 VI – 22 VII Jack White

Lew 23 VII – 23 VIII Kazik

Miłość: Bliska ci osoba będzie oddalała się od ciebie, a przed tobą walka o odzyskanie jej uczuć i zaufania. Trud i starania pozwolą wreszcie osiągnąć cel. Praca: Pracy będziesz mieć dużo, na tyle, że częściej będziesz zabierać ją do domu. Nie zapomnij tylko o innych obowiązkach, które są bardzo istotne dla ciebie i dla dobra twoich bliskich. Finanse: Uważaj podczas zakupów, aby nie wydać zbyt wiele. Zostaw pieniądze na inne przyjemności. Zdrowie: Mogą przyjść problemy z kręgosłupem. Warto udać się na basen. Pomyśl o swojej kondycji już dziś.

Miłość: To dobry okres do flirtu, przelotnych romansów, nowych znajomości. Praca: Miejsce pracy będzie dla ciebie w tym czasie pełne stresu i nerwów. Nie pozwól wyprowadzić się z równowagi przez współpracowników. Musisz nauczyć się opanowania, a pomimo niepowodzeń, zaczynać każde zadanie z taką samą dokładnością i spokojem. Finanse: W najbliższym czasie nie będzie zbyt wielu pieniędzy. Ten stan nie będzie trwał wiecznie. . Zdrowie: Zdrowie będzie ci sprzyjać. Poczujesz dodatkowe siły witalne i z pożytkiem je wykorzystasz.


58 łamigłówki

1 września 2017

|


| ogłoszenia 59

ZAMÓW JUŻ DZIŚ!

Ogłoszenia Bezpłatne Kategorie:

Nadaj

• Praca Dam/Szukam ogłoszenie • Mieszkanie Wynajmę/Szukam telefonicznie • Sprzedam/Kupię dzwoniąc pod nr • Auto-Moto 02070997107 • Towarzyskie drobne@mail.goniec .com

Praca dam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

Lubisz kosmetyki The Body Shop? Już dziś zrób zamówienie lub dołącz do naszej grupy konsultantek. Starter £45 o wartości £175, zniżka do -70%, zamawiasz kiedy chcesz. Więcej dowiedz się wysyłając SMS o treści „Body” na nr: 07986505387 (Beata) lub 07908256006 (Monika). Zapraszamy.  Poszukuję ok. 40 pracowników, mniej więcej po 20 osób w każdej z dwóch lokalizacji (Maidstone oraz Ashford w Kent). Stanowisko: Pack House Operative (pakowanie/zbieranie owoców). Tel. 077 133 999 73, e-mail: damian@go-rg.com.  Hounslow. Poszukujemy pokojówki do pracy w 4-gwiazdkowych hotelach w okolicach Heathrow. Praca od zaraz, £7.50/h, zapewniany płatny trening oraz cały etat. Zainteresowane panie proszę o kontakt. Tel. 077 119 259 79, e-mail: joanna.mohan@goldteam. co.uk.  Andover. Poszukiwany kierowca kat. C+E. Wymagane prawo jazdy min. 2 lata, doświadczenie, komunikatywny angielski. Poszukujemy również pracowników magazynu (wózki widłowe). Tel. 075 909 640 00, e-mail: tomasz@ aligra.co.uk.  Potrzebujemy 40 ludzi do pracy na produkcji w Hereford. Różne zmiany (06.00-14.00 / 14.00-22.00). Wymagany podstawowy angielski. Wynagrodzenie: £7.50 – dniówki, £7.96 – nocka. Tel. 0044 774 131 1102, e-mail: lukaszz@reresourcegroup.co.uk.

Nadaj ogłoszenie Kategorie: telefonicznie • Usługi dzwoniąc pod numer • Wyróżnione kolorowym tłem 020 7099 7107 • maksymalnie 250 znaków (30 słów) lub na portalu • CENA: GBP25 • PROMOCJA: 3+1 GRATIS www.ogloszenia.goniec.com

Ogłoszenia Usługowe

 North Petherton. Renomowana stadnina koni wyścigowych zlokalizowana na terenie North Yorkshire poszukuje pracownika. Obowiązki: wszelkie prace porządkowe (sprzątanie boksów i korytarzy, uzupełnianie pokarmu i siana), obsługa podstawowych narzędzi i maszyn gospodarczych. Wymagania: min. komunikatywna znajomość j. angielskiego, doświadczenie. Wynagrodzenie: £8/godz. Zapewnione zakwaterowanie (płatne £50/tydzień). E-mail: sebastian@cestaffing.co.uk.  Szukam pań do sprzątania domów prywatnych na terenie południowo-zach. Londynu (Wimbledon, Putney, Tooting, Balham, Fulham, Clapham, Hammersmith, Barnes, Richmond, Chiswick). Wymagamy: doświadczenia w sprzątaniu (domy prywatne, hotele, biura), 1-2 referencje, podstawowy/ komunikatywny angielski. Stawka: £10/h, ilość godzin: 25-45. Jeśli jesteś zainteresowana, prosimy o kontakt. Tel. 078 279 684 86, e-mail: clean@dustbusterslimited.co.uk.  Szukamy kandydata na stanowisko Supervisor – praca w hotelu w Newbury, w pełnym wymiarze godzin. Wymagamy doświadczenia na podobnym stanowisku, biegłej znajomości jęz. angielskiego, pełnej dostępności i możliwości pracy w weekendy. Oferujemy stały kontrakt, £8.40 na godz., wypłatę co dwa tygodnie. Tel. 077 413 135 46 lub prześlij swoje cv na email: zuzanna.kawecka@omnifm.com

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

.

lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia


60 ogłoszenia

|

 Londyn. Zatrudnię pracownika i pomocnika na budowie, odpowiedzialnego, samodzielnego, poważnie myślącego o pracy. Tel. 077 457 433 34. e-mail: piterexltd1@yahoo.co.uk.  Poszukujemy doświadczonego kierownika do kuchni w jednym z naszych hoteli w Londynie. Wymagamy: doświadczenia na podobnym stanowisku, biegłej znajomości j. angielskiego, możliwości pracy w weekendy, pełnego zaangażowania i pozytywnego nastawienia. Oferujemy: stały kontrakt, pracę w pełnym wymiarze godzin, stawkę godzinową £8.50. Jeżeli jesteś zainteresowany i posiadasz wymagane doświadczenie, zadzwoń: 077 413 135 46 lub wyślij cv na adres: zuzanna.kawecka@omnifm.com.  Shuttering Carpenters with CSCS card required for a project in Moorgate, London. Start Date: this week, ongoing job. Must have CSCS card, own tools and relevant experience. Please ring the office on: 02075389392 and ask for Michael.  Poszukujemy doświadczonego blacharza oraz lakiernika do pracy w zakładzie lakierniczym w Doncaster. Tel. 078 859 921 96 lub 077 036 051 30. CV prosimy przesłać na adres: rekrutacja@beststaffltd. co.uk.  Poszukiwani kierowcy kat.C oraz C+E. Natychmiastowy start. Stawki zaczynaja sie od L11 za godzinę. Tel. 07564926327

Ogłoszenia Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 70v99 7107 lub umieść na portalu

.

www.goniec.com/ogloszenia

 Londyn. Zatrudnimy: pomocników budowlanych, stolarzy, murarzy. Tel. 074 952 308 22, e-mail: admin@anabowservices.com.  Oksford. Poszukiwany cukiernik do angielskiej cukierni: morning goods, tarty, corssanty i drobne ciastka. Stawka: 40-45 godz. tyg. Stawka: £10-£12 na godz. (w zależności od doświadczenia). Angielski komunikatywny wymagany. CV proszę przesłać na adres: eclpraca@tiscali.co.uk. Tel. 020 812 390 17. 1 września 2017

 Londyn. Poszukujemy personelu sprzątającego do hoteli w całym Londynie. Stawka: £7.50/h, praca w pełnym wymiarze godzin. Stały kontrakt, zapewniamy trening. Wyślij swoje cv na adres: zuzanna.kawecka@gmail.com lub zadzwoń: 020 874 111 90 / 077 413 135 46.  Londyn. Firma poszukuje pomocnika na stolarnię (Ladywell/ Lewisham). Wymagania: wiek najlepiej 25 lat, prawo jazdy. Stawka do uzgodnienia. CV proszę wysłać na e-mail: frontdesk@freedomconstruction.co.uk. Tel. 020 869 052 73.  Poszukujemy dostawców z własnym rowerem na terenie Londynu, Manchester i Liverpoolu. Dogodne godziny pracy, godziwe zarobki plus napiwki. Tel. 074 818 650 09, e-mail: sportintouch@gmail.com.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

.

lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Oksford. Praca stała dla kucharza pod Oksfordem w café przy śniadaniach i lunchach. Proste potrawy (kanapki, zupy, ryby etc). Stawka £8.50 na godz. (plus napiwki). Zakwaterowanie – £380 na miesiąc (pracodawca potrąci z wypłaty). Komunikatywny angielski wymagany. CV przesłać mailem: eclpraca@tiscali.co.uk. Tel. 020 812 390 17.  Zatrudnimy kierowców HGV 1 i 2 od zaraz. Potrzebni do regularnej pracy (tymczasowej) w centrum dystrybucji supermarketów w Erith. Płaca różni się w zależności od zmiany – od £12.50 do £16.00 na godzinę. Pełne przeszkolenie zapewnione. Tel. 012 686 998 43, e-mail: natalia@principlepersonnel.com.  Potrzebne osoby do pracy w Romford na magazynie. Praca od poniedziałku do piątku (8am5pm). Wynagrodzenie: £7.5 za godzinę. Tel. 012 686 998 43.


 Praca w restauracji Nandos na Hammersmith. Potrzebna dyspozycyjna dziewczyna na stanowisko Coordynator lub chłopak na stanowisko Kitchen Porter. Doświadczenie nie jest wymagane, jedynie komunikatywny angielski. Tel. 020 874 155 24, e-mail: j.bielecka84@gmail.com.  Poszukujemy doświadczonych kierowców LGV 1 dla jednego z naszych klientów w Dartford. Praca wymaga odbierania produktów oraz dostarczania ich do centrów dystrybucyjnych supermarketów. Dzień pracy trwa średnio 12h, poszukujemy kierowców, którzy są elastyczni i mogą pracować dniówki, nocki lub w weekendy. Wynagrodzenie: £11.00 - £15.00. Tel. 012 686 998 43, e-mail: natalia@principlepersonnel.com.  Potrzebni ludzie do pracy na magazynie w West Horndon. Rozładunek ciężarówek, praca jest dość wymagająca – szybkie tempo oraz podnoszenie ciężkich przedmiotów. Godziny pracy: 23:00-08:00. Wynagrodzenie: £8 na godz. Prosimy wysłać cv do: natalia@principlepersonnel.com albo sarah@principlepersonnel. com lub zadzwonić: 012 686 698 43.  Cambridge. Poszukujemy opiekunki/opiekuna do p. Thelmy. Podopieczna choruje na osteoporozę, nadciśnienie oraz depresję. Ma niewielkie problemy ze słuchem i z mówieniem. Pani porusza się samodzielnie, o lasce, jednak wymaga asekuracji szczególnie przy wchodzeniu po schodach. Wymagania: dobra znajomość języka angielskiego, doświadczenie w opiece nad osobą starszą (może być nad członkiem rodziny). Gwarantujemy atrakcyjne zarobki, zakwaterowanie i wyżywienie. Tel. +48 222 505 500, e-mail: marketing24@promedica24.pl.  Coventry. Poszukuję Support Workera do wspierania ludzi z różnym stopniem upośledzenia lub po uszkodzeniu mózgu, w ich domach. Praca dostępna w Leamington Spa oraz Warwick. Praca wymaga elastyczności, gdyż potrzebujemy kogoś w ciągu dnia, ale również na wieczory i weekendy. Stawka zaczyna się od £8.50. Prosimy o przesłanie cv w języku angielskim na: weronika@ ceibacommunitysupport.co.uk. Tel. 075 146 148 70.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

.

lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 London. Qualified upholster. Required a person who is qualified to deal with modern and traditional work, being able to deal with button work, sewing and able to work on the own initiative. Monday – Thursday 8-4:30 and Friday 8-3:30. Salary negotiable according to experience. Please send CV to henrymooreandco@yahoo. co.uk or call 0208 878 0656, Jan 07519106066.

Praca szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Londyn. Szukam pracy jako pomoc domowa (sprzątanie, prasowanie, ogólnie prace domowe, ewentualnie prace ogrodowe). Mam 31 lat, doświadczenie w rożnych dziedzinach. Pracę mogę zacząć od zaraz. Tel. 073 426 400 75, e-mail: tayga.czelovek@gmail. com.  Młody, 42 lata poszukuje pracy jako pomocnik na weekend, może być praca jako pomocnik budowlany, ładowanie skipa lub inne propozycje. Po więcej informacji proszę dzwonić. Tel. 078 012 758 62.  Zaopiekuję się dziećmi w okolicach Luton. Tel. 077 732 162 33.  Londyn. Szukam pracy na weekend. Dobra znajomość języka, duże doświadczenie na budowie i warehous. Tel. 078 497 401 62, email: stenly@o2.pl.  Szukam pracy przy sprzątaniu. Jestem uczciwa, solidna i posiadam referencje. Tel. 074 276 597 57.  Malarz dekorator, kierowca (B, C, E), czyste angielskie prawo jazdy, 15 lat w Londynie, solidny, bez nałogów, szuka stałej pracy. Tel. 079 033 729 67.  Opiekunka z 15-letnim doświadczeniem, uczciwa, solidna, z referencjami, szuka pracy. Tel. 074 276 597 57.

| ogłoszenia 61


62 ogłoszenia

|

 Młody, 42 lata poszukuje pracy w angielskiej firmie jako pomocnik. Tel. 078 012 758 62.

Mieszkanie wynajmę Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Londyn. Wynajmę pokój dwuosobowy na Forest Gate dla jednej osoby lub pary. Pokój znajduje się blisko sklepów, przystanków oraz stacji metra Stratford Station. Cena: £80 za osobę i £120 za parę tygodniowo. Tel. 074 380 984 67, email: przemekgo40@gmail.com.  Leyton. Wynajmę duży, przestronny, umeblowany pokój dla jednej osoby, bez nałogów. Cena: £120 tyg. (wliczone rachunki i internet). W pobliżu stacja metra Leyton i duża sieć sklepów. Tel. 074 058 011 01, e-mail: gmail144@interia.pl.  Londyn. Mam 2 pokoje do wynajęcia. Jedynkę i dwójkę, bardzo dobre warunki. Dostęp do internetu, dobra lokalizacja (pomiędzy Willesden a Harlesden), polska telewizja, blisko polskie sklepy. Cena za dwójkę – £150, cena za jedynkę – £100 (tygodniowo). Tel. 077 601 387 01, e-mail: kyniu1307-1975@ gmail.com.  Canada Water. Rodzina wynajmie dwuosobowy pokój dla jednej dziewczyny. Internet, ogród, leaving room, polska telewizja. Cena: £130 za tydz. (rachunki wliczone, 2 tyg. depozyt). Pokój wolny od 1 października. Tel. 079 791 854 33, e-mail: bedkowskikrzysztof@yahoo.pl.  West Kensington. Do wynajęcia dwuosobowy pokój dla kulturalnych, bez nałogów, pracujących osób lub osoby. Blisko sklepów i transportu. Cena: £160 tygodniowo. Tel. 073 806 924 66.  Wynajmę pokój 1-osobowy w domu z ogrodem (stacja Hainault, Central Line). Blisko do stacji, sklepów, dom jest czysty i spokojny, z dużą kuchnią. Tel. 077 037 440 44.  Duże, ładne i czyste studio flat na Edmonton Green. Wszystkie rachunki wliczone; blisko stacji Silver Street i Whiteheart. Do dyspozycji duża lodówka, mikrofalówka, pralka, szafa, sofa rozkładana, wifi. Tel. 077 608 636 44, e-mail: fiona182010@hotmail.com. 1 września 2017

 Do wynajęcia pokój (jedynka) w spokojnym i zadbanym domu w Bolton, tuż obok Park Cakes Bakery (BL34EE). Cena: £75 tygodniowo. Tel. 078 742 646 22, e-mail: pkrynski23@gmail.com.  Londyn. Pokój (dwójka), ładny, czysty, dwie łazienki, osobna toaleta, internet. Cena: £130/tydz. Metro – Turnpike Lane, pociąg – Harringay Green Lanes. Tel. 078 954 240 11, e-mail: pocztaewki22@wp.pl.  Londyn. Do wynajęcia duże 2 bedroom na Harrow Central (mieszkanie na parterze). 2 duże dwójki, dwie łazienki, salon połączony z pełni wyposażoną kuchnią, łazienka z wanną, druga z prysznicem. Mieszkanie nieumeblowane, miejsce parkingowe, ogród komunalny. Cena: £1400 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Pokój (dwójka) na South Harrow. Lodówka własna w pokoju, internet, ogród, miejsce do parkowania, blisko sklepy, przystanki autobusowe, metro. Cena dla jednej osoby – £120, dla dwóch £150. Tel. 078 911 682 38, 074 158 486 00, email: ginesbiszkont@gamil.com.  Londyn. Do wynajęcia 2 bedroom flat na Harrow-Weald. Mieszkanie na parterze, jedna dwójka i jedynka, oddzielny przejściowy salon, oddzielna w pełni wyposażona kuchnia. Ogród, parking. Cena: £1350 pcm plus rachunki. Tel. 075 355 868 68, e-mail: jurek. molczun@gmail.com.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

.

lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Londyn. Do wynajęcia duże 1 bedroom na Harrow Central w bloku, na 3 piętrze (winda). Duża dwójka; wbudowana szafa, salon połączony z kuchnią (w pełni wyposażona), łazienka z wanną. Mieszkanie umeblowane. 2 min. od stacji Harrow-on-the-hill . Cena: £1.250 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68, e-mail: jurek.molczun@ gmail.com.  Do wynajęcia pokój jedno i dwuosobowy w okolicy Stratford. Po więcej informacji proszę dzwonić. Tel. 078 012 758 62.


 Walthamstow. Wynajmę dużą jedynkę w spokojnym domu z ogrodem. Pokój jest w dużym, 4-pokojowym domu, w którym mieszkają tylko 3 inne osoby. W domu są dwie łazienki, kuchnia i pokój dzienny, jest również dostęp do ogrodu. Wszystkie rachunki w cenie (£120). E-mail: maurycyuk@ yahoo.co.uk.  Pilnie wynajmę dom: 4 sypialnie, 2 łazienki, 2 kuchnie, centralne ogrzewanie, ogród, dwa miejsca parkingowe, blisko stacji Thornton Heath, sklepów, szkół; bez zwierząt. Tel. 074 983 536 70, e-mail: eadamiak001@gmail.com.  Pokój do wynajęcia w centrum Streatham – jedynka lub dwójka dla pracujących osób; polska telewizja oraz internet, miła, spokojna lokalizacja. Tel. 074 049 948 00.  Seven Sisters. Wynajmę pokój dwuosobowy z jednym, podwójnym łóżkiem, umeblowany, z dostępem do internetu, blisko stacji metra, w okolicy polskie sklepy oraz Tesco. Miła, rodzinna atmosfera, czysty dom. Tygodniowo: £170 (plus tygodniowy depozyt). Tel. 077 121 375 27.  Londyn. Duża jedynka od zaraz, 2 min. od stacji Streatham Common. Dom z salonem, dwiema łazienkami, ogrodem, z siłownią oraz darmowym podjazdem. Szukamy osoby bezproblemowej, nieimprezującej w domu, dbającej o czystość. Cena: £90-120 (wszystkie rachunki wliczone). Tel. 075 427 639 83, e-mail: wyczesczesio@ gmail.com.  Londyn. Duża dwójka do wynajęcia blisko stacji Enfield Lock. Wyposażona kuchnia, ogród. Cena: £150 za tydzień (plus dwa tygodnie depozytu). Tel. 077 633 892 28, 077 118 107 44.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

.

lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Okolica: Brent Cross/Neasden/ Cricklewood (NW2 7HN). Wynajmę pokój jedynkę dla spokojnej osoby, w czystym zadbanym domu. Pierwsze piętro, od strony ogrodu. 2 x wc, łazienka na tym samym piętrze, burglar alarm, CCTV, docelowo w domu 5 osób. Bus: 332, 245, 232, 182. Cena: £100/tydz. (plus rachunki £20/dz., plus depozyt). Okres wynajmu: min. 6 miesięcy. Tel. 078 383 347 72, e-mail: towskitomek@gmail.com.  Do wynajęcia pokój (dwójka) na South Harrow. Cena: £120 (rachunki wliczone). Internet, polska tv, ogród, miejsce do parkowania, blisko przystanki i sklepy. Tel. 074 158 486 00, e-mail: ginesbiszkont@ gmail.com.  Podwójny pokój do wynajęcia w rejonie Norwood Junction, dla niepalącej osoby, z pomocą w nauce języka angielskiego. Tel. 079 576 223 43.

Ogłoszenia

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Do wynajęcia dwuosobowy pokój dla jednej, pracującej osoby. Jasny, przestronny. Blisko stacji metra i polskich sklepów, w przyjaznym domu z ogródkiem, na Perivale. Szybki internet, WiFi, bezpłatny parking. Cena: £110 tygodniowo (płatne miesięcznie, wszystkie rachunki wliczone plus 2 tygodnie depozytu). Tel. 077 031 285 50.

| ogłoszenia 63


64 ogłoszenia

|

Różne Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Poszukuję osoby, która dotrzyma towarzystwa starszej osobie oraz wykona małe prace domowe w zamian za zakwaterowanie. Kontakt tel. 020 899 266 41, 079 936 546 45.  Wojtek, poznałam ciebie 10 czerwca w pubie Belvedere. Odezwij się proszę. Numer kontaktowy: 075 087 620 13.

Mieszkania szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Poszukuję pokoju dla dwóch osób. Tel. 0044 745 965 7257.

Komputery Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.goniec.com

LAPTOPY NAPRAWA Prawdopodobnie najlepszy serwis komputerowy w Londynie. Profesjonalna obsługa. Gwarantujemy najniższe ceny. Rozwiązujemy problemy z internetem. Dojazd do klienta. >> www.iCTlaboratory.com << >> 07885421494 << Masz pytanie? Zadzwoń teraz. Naprawa: komputery, Xbox, PS3, tablety, telefony. Posiadamy długoletnie doświadczenie w Londynie. Na wymienione części dajemy 12 miesięcy gwarancji. Tel. 074 111 233 40, 074 733 826 28.

Towarzyskie Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Poszukuję atrakcyjnej kobiety do dłuższego związku w wieku 30 do 40 lat. Tel. 074 482 740 23, e-mail: krystogono.com@gmail. com.  57-latka pozna kulturalnego pana w podobnym wieku, bez nałogów, w celu przyjaźni. Tel. 078 462 852 82.  Szczupły, wysportowany mężczyzna szuka również szczupłej, bez nałogów partnerki w wieku od 30 do 40 lat w celu utworzenia stałego związku. Dzieci nie są przeszkodą. Tel. 075 119 475 96.  Miły kawaler bez nałogów poszukuje pani do stałego związku. Mam 42 lata. Chciałbym poznać panią w wieku 30-50. Tel. 077 191 889 93.  Architekt budowlany pozna panią w wieku od 45 lat, w poważnych celach. Tel. 074 191 190 78 (Wiesław). 1 września 2017

Nieruchomości Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Sprzedam działki budowlane w Tarkowie Dolnym k. Bydgoszczy. Woda i prąd wkrótce. Dojazd utwardzony. Cena: 25 zł/mkw. Tel. 0044 788 659 9239 lub 0048 516 669 058.  Sprzedam działkę budowlano-inwestycyjną z warunkami zabudowy i gotowym projektem budynku gastronomicznego z zapleczem noclegowym. Działka jest o pow. 3600 mkw., położona w centrum Polski między Kutnem a Łowiczem w miejscowości Drogusza (gm. Bielawy). Atrakcyjna cena 110.000 zł (do negocjacji). Tel. 0048 502 942 327, e-mail: kkartur57@gmail.com.  For sale two family house (350 m2, two separate apartments with separate staircase) in Poznań, Mścibora street – very close to the Malta Lake. Built in traditional technology in 1995. Very good condition, renovated, doesn’t require any repairs. 3,5 floors (partial basement), garage and closed drive for second car. Well-kept garden 250 m2. Call Arnold: 015 824 002 10 or 077 407 825 88.

AutoMoto Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Do sprzedania Ford Kuga Titanium TDCI, rok produkcji 2011, przyciemniane szyby tylne, półskóra, kolor: biały, cena: £6900. Tel. 078 098 809 09.  Tanio sprzedam Mitsubishi Space Star lub zamienię na angielskie auto. 2000 rok, 1.8 GDI, lepsza i ekonomiczniejsza jednostka. OC i przegląd do końca roku. Przed wyjazdem do UK wymieniłem silnik, rozrząd, sprzęgło, wszystkie filtry, oleje i płyny. Autko na alusach, z dobrym radiem, nabita i działająca klima. Beżowa tapicerka, podgrzewane i wentylowane siedzenia, autko po lekkim tuningu. Tel. 074 385 993 03, e-mail: rikociawo1@o2.pl.  Kupię Daewoo Matiza w bardzo dobrym stanie, spoza Londynu (do 60 mil). Tel. 079 824 335 93.



katalog firm + %-$ *-% - $ %-) " )) )%"+* %$) "* *

# # ) " ) - $ %-) " )))%"+* %$) % +! - --- - $ %-) " )))%"+* %$) % +! )*%" ($ &%! #

# &%! # " %# - --- &%! %# %($ ) $*( * - --- %($ ) $*( % +!

!+()/ )0!%" $ &( * &%" "* ) */ &% &%")!+ - --- &( * &%" %#

1 września 2017

"% *( $ $ # $'+ ( ) "% *( $ $ % +! - --- "% *( $ $ % +! - "#%-)! *( $ $ " # * # - --- !+()/ " !*(/ 0$ %# # " ) . +$ , () */ "%$ %$ #

--- # . +! &%")! -

+(*%-$ /)*(/ +*%( (# #%(" $/ !( !+) / $% * *( #%(" $/ % +! * #

% $$

)%!%23* - --- )%!%"%- &" .&%(* )%!%"%- &"

!) 9 %-%87 &%" $ "* - --- &%" $ %# $ % &%" $ %# # * )* . "* *

# )* ."* %*# " %# - --- )* ."* % +!

#

%$ &%")!

% $$ # " %# * &%" ) --- % $$ )0 0 $ &" * # (! * $ # " %$ %# *

( ! # " %$ %#

&( -$ / $ ( - $ ( - )%" *%() * * - --- )%" *%() % +! ! $ ) )%" *%() * # $ )0! ! $ ) % +! - --- ! $ ) % +! $ #) %** - / # ! $ #)%** - / % +! - $ #)%** - / % +! &%" ) &%" $ "* - --- &%" $ %# $ % &%" $ %# # *

)* . "* *

# )* ."* %*# " %# - --- )* ."* % +! %$ " +# 1 &( -% &( / # %$ " +# $* # " %# "/ $ &(% ) %$ "$ % 0/)! - $ % )0!% %- 6 "%*$ 0/

-

--- "/ $ &"

& 0! - *( , " # # , *( , " -& &" +(% +) # !%$* !* +(% +) &" - --- +(% +) &"


Aby znaleźć się w Katalogu Firm skontaktuj się z nami: Tel: 020 7099 7107, E-mail: marketing@mail.goniec.com % %*( $) # #

--- % %*( $) &(, &" - *) *( $)&%(* # * * --- (+& *) &" - ) # )-% &(0 ! 0/& $ 0$ %# *

*

- --- &(0 ! 0/& $ 0$ %# *( $) ( )& 0 % % * %! *( $) ( - --- *( $) ( "/ ( # * * --- "/ ( # * %#

)!" &/ )&%5/- 0

" * -9 " $! $ ) $ " $ $- $ ) $ "%$ %$ " * -9 " $! * (% - / + &$ ( $ %( "%$ %$

" * -9 " $! # * # (% )- $* *%%* $ "%$ %$ &%")! )# ! * # "" "%$ %$ - * # )0!% ) 7 &%")! )+& (# (! *3* - --- # )0!% % +! %% &"+) -

--- %% &"+) +

)!+& 02%#+ )!+& 02%#+

)!+& 02%#+ # * " !%"%(%-/ #

) # ,

* . # "/ () # # "/# $ # " %#

"%*$ )! *( $) # # - --- "%*$ )! *( $) % +! &%" ) # $ ) # &(0 0 / $ "%*$ )! # *( $)&%(* $ "%*$ )! # - * . "%$ %$ $ *

* " !%#+$ ! "/ #% " * - --- "/ #% " % +!

&%" $

*( $)&%(* ) ) - /) *

- --- ) &" ) $ *( , " "* * * "%$ %$ ) $ &"

%( 0*-% # ( / $

*, ) * +)2+ $)* " *%()! # $ % &%")! * " - 0 % +! - --- &%")! * " - 0 % +! &%")! * " - 0 &(0 #/)2 - 0 4 * * #

$ % &%")! * " - 0 % +! - --- &%")! * " - 0 % +!

-/-30 8# "+ )! & "%$ %$ "* * - --- "+ )! &"%$ %$ % +! "+ )! &"%$ %$ # " %#

-/-30 8# # 2 #

* $ ## ( * %$ % * * $ &%( / # " %# - --- * $ ## ( * %$ , % +!

!( /*/ % $)%$) #%(* )

* *

+(% ! (%" $ +*/ ) "%$ -%% ( $ (% & - --- ! (%" $ +*/) "%$ % +! *

%## (

(+ ) # )* ( ) * $ % (+ ) # )* ( % +! &% 0* !- *%- - --- (+ ) # )* ( % +! * - --- &% 0* !- *%- &"



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.