Goniec_709

goniec the polish times

BEXIT coraz bliżej

polski

.com

CZYTAJ ONLINE

NAJLEPSZY KUCHARZ

NA WYSPACH ] 20 [ EXCLUSIVE

S.

Imprezownik

Szopka

Gońca

noworoczna

POMOŻEMY

PRZED NAMI 47. BAL POLSKI

NR 1 (709) 11 STYCZNIA 2019 / ISSN 2044-5202

4 ~ w NUMERZE

spis treści

STYCZEÑ 2019

8

goniec

WE FRANCJI NIC TAKIEGO piotr wielgucki

We Francji policja ciągała kobiety za włosy po bruku, a młodzież licealną ustawiała pod murem i kazała paść na kolana, co jako żywo przypominało egzekucję.

9

TO PEWNIE SPRZĄTASZ małgorzata mroczkowska

Znam kilka dziewczyn po studiach, które utknęły w tym biznesie na długie lata. Jest im tam tak dobrze i wygodnie, że nie chce im się szukać czegoś, co byłoby zgodne z ich wykształceniem.

10

MISJA NA NOWY ROK ks. bartek rajewski

Możemy się czuć dzisiaj – u progu Nowego Roku – brudni, niegodni, wyobcowani lub nawet zniewoleni. Dlatego nasz wzrok kierujemy na pasterzy.

CO TO ZNACZY DOBRE WINO? JANUSZ SĄSIADEK, SOMMELIER I TESTER TEGO TRUNKU

22

DLA TYCH, KTÓRZY POTRZEBUJĄ

Rozmowa z mec. Marzeną Konarzewska, przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego 47. Balu Polskiego.

38

DZIEŃ BABCI I DZIADKA

To jeden z najważniejszych dni w kalendarzu. Pamiętajmy o naszych Najukochańszych 21 stycznia.

30

43

BREXIT CORAZ BLIŻEJ

Wszystko co wiedzieć powinieneś. Najważniejsze pytania, najważniejsze odpowiedzi.

ZADYMA W ŚRODKU ZIMY 27. FINAŁ WOŚP ODBĘDZIE SIĘ 13 STYCZNIA karol pomeranek

34

SZOPKA NOWOROCZNA

Wielkie podsumowanie roku z rymami i humorem. Autor: Piotr Bielkowicz.

72

KARNAWAŁOWE SZALEŃSTWO

Zaskocz swoich znajomych pysznymi przystawkami i sałatkami. Łatwymi i szybkimi w przygotowaniu.

78

HOROSKOP ROCZNY

Co Cię czeka w rozpoczynającym się właśnie roku? Sprawdź, co masz zapisane w gwiazdach.

11 stycznia 2019

Dyrektor wydawniczy: Samanta Kulpa E: s.kulpa@goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek E: karol.pomeranek@goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106 F: 020 7099 6815 E: redakcja@goniec.com Zespół redakcyjny i współpracownicy: Sonia Grodek, Magdalena Lewandowska, Anna Paprzycka, Małgorzata Skibińska, Karolina Wiatrowska, Katarzyna Żabicka, Dariusz Dzikowski, Sergiusz Pinkwart Felietoniści: Bartek Fetysz Małgorzata Mroczkowska ks. Bartosz Rajewski Piotr Wielgucki (Matka Kurka)

dariusz dzikowski

24

Adres: Goniec Polski – The Polish Times 84 Uxbridge Road West Ealing London, W13 8RA

Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i gra�ika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Magdalena Lewandowska E: magdalena.lewandowska @goniec.com Marketing i reklama: (Advertising) ogłoszenia: T: 020 7099 7107 Sylwia Bohatyrewicz T: 079 749 900 11 E: sylwia@goniec.com Łukasz Zawisza T: 079 749 900 12 E: lukasz.zawisza@goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@goniec.com Administracja i �inanse: T: 020 7099 7105 T: 079 749 900 14 E: of�ice@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem: ISSN 2044-5202 Redakcja „Gońca Polskiego” nie ponosi odpowiedzialnosci za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

6 ~ rysunek i KOMENATRZ

R

J

rysuje Adam Sochacki

obimy swoje

ak Joachim

redaktor naczelny Karol Pomeranek

Pan też za swoje głupoty odpowie.

Do zobaczenia w celi.

11 stycznia 2019

modli się za Kamila

Jak podaje „Gazeta Wyborcza”, asystentka prezesa NBP zwana „Aniołkiem Glapińskiego” inkasuje co miesiąc co najmniej 76 tys. zł, czyli więcej niż premier Wielkiej Brytanii czy prezydenci Francji i Rosji. A na bank, już więcej niż pewni biznesmeni, którzy zamierzali przejąć piłkarską krakowską Wisłę i stworzyć pod Wawelem futbolowego giganta, być może nawet na europejską skalę.

Chwalący się pochodzeniem, inwestycjami i

znajomościami biznesmen z Kambodży i jego mieszkający w Londynie partner podobno planowali zainwestować we wspomnianą Wisłę 130 mln zł. Jak przypomina sport.pl, krakowianom nie przeszkadzała ani parasolka, pod którą Ly krył się w trakcie wizyty u prezydenta miasta Jacka Majchrowskiego, ani brak wiarygodnych informacji o biznesach zagranicznego duetu.

– Mit potężnych inwestorów runął z końcem ubiegłego roku, gdy

okazało się, że należący do Ly fundusz inwestycyjny nie przelał na konto klubu 12,2 mln zł, a Azjata – z akcjami spółki akcyjnej – po prostu zniknął. Na Twitterze głośno ostatnio było nie tylko z tego powodu.

Uroczą pogawędkę po tragedii w Koszalinie ucieli sobie red. Kamil Durczok i min. Joachim Brudziński. – Min. @ jbrudzinski bezczelnie wykorzystał tragedię w Koszalinie do swoich politycznych celów. Kiedyś był jedną z nielicz-

nych jasnych twarzy @ pisorgpl. Dziś działa jak hiena. Oczekuję wizyty policji jutro o 6 rano. Ale pan też za swoje głupoty odpowie. Do zobaczenia w celi – zaczął Durczok.

– Wstyd się przyznać, ale dla mnie kiedyś pan też wydawał się jasną twarzą dziennikarstwa.

Dziś tylko jedynie mogę panu zadeklarować, że pomodlę się za pana.

Pomocy medycznej udzielić niestety nie potra�ię – odpowiedział Brudziński. <<

felieton ~

Bartek Fetysz

zuja.

Nowy Rok. Postanowienia. Zazwyczaj postanawiamy, że będziemy lepszymi wersjami siebie. Mnie się to nigdy nie udaje. Noworoczne postanowienia są jak partyjne postulaty przed wyborami. Nie spełniają się. I kończymy zawsze jako szuje.

Ostatnio spotkałem „koleżankę”. Dawną, wręcz zamierzchłą. Ona zawsze była, przez szacunek nie użyję tego słowa, ona zawsze nadawała się do operacji by-passów żołądka lub założenia nań opaski. Najlepiej bardzo za ciasnej. Chcąc nie chcąc, biegnąc przed siebie przez miasto, natknąłem się na nią. Pierwsza myśl: „Przeskocz!”, druga myśl: „Obejdź!”, trzecia myśl: – O czeeeeeść, jak miło Cię widzieć.

Ludzie są z natury podli. Ja też bywam podły. Czasami. Mimo ogromnej asertywności po prostu nie chcę czasami sprawiać komuś przykrości. Ona uśmiecha się, rozkłada łapy, robi krok w moim kierunku, a ja natychmiast czuję się jak uczestnik tych programów na Animal Planet „Oko w oko z drapieżnikiem” i wyginam się jak w Matrixie, żeby mnie bestia nie uszkodziła zbyt dotkliwie. Ale nie, jest uścisk – taniec przytulaniec. Jak mnie nie puści, to wyzionę ducha, myślę i usilnie wyplątuję się z objęć, śmiejąc się jak jakaś nastoletnia wariatka do Justina Biebera. Stoimy chwilę

przed sobą i wymieniamy serdeczne uśmiechy. Ona mi opowiada o swoim bogatym życiu, że tamta za mąż wyszła, tamta urodziła, inna poroniła. Słucham o ludziach, którzy dla mnie nie istnieją, ludzie duchy, ktokolwiek widział, ktokolwiek wie… Słucham o dzieciach, małżeństwach, o jej samotności i pracy poza zawodem. Pyta, czy ja mam już dzieci, rodzinę, bo to szczyt marzeń większości. Nie mam. Rzuca we mnie zawodem spojrzenia. Nawija �lirciarsko grzywę na palce, roztacza urok, czar i feromony, prawdziwa lwica, nic tylko brać. I mi tu odstawia peep dance włosami, usta rozchyla jakbym był gorącą �iliżanką czekolady i siorbie do mnie te słówka, zagadki, �lirty, bo to przecież kobieta i domaga się aplauzu.

Ale ze mnie rasowy facet jak z kociego gówna maska peel-off i cyrku nie będzie. Nie będę klaskał ani muskuł przed nią prężyć.

Stoję grzecznie i słucham, coś przytaknę, coś odkaszlnę, ale uśmiecham się przegrany w rodzinne Monopoly, czekając aż skończy ten wyścig z własnymi myślami. I ona mnie nagle zaskakuje. Czaiła się lwia suka jak na kaleką lamę!

– Ale widzę, że Tobie się powodzi – i rozkłada ręce jakby co najmniej za chwilę w dziwny sposób otaczający nas świat miał zniknąć.

A ja patrzę na nią jak debil i zastanawiam się o co jej chodzi. I dociera do mnie, że ona rodzinnie szczęśliwa, wypomina mi moje 5 kg nadwagi. No co, pojawiły się wraz z poświątecznymi obiadkami. Poszły prosto w dupę. I słyszę w głowie łup, łup, bo mnie toto bije po łbie konarami i nie wiem co mam odpowiedzieć. A ona, Królowa Życia, uśmiecha się do mnie szeroko i ja jestem już pewien, że ja za moment zostanę goły, a ona

Komentuj! Goniec.com

przeistoczy się w Davida Copper�ield’a, który dostanie ogromny aplauz. Trwa to chwilę. Jednak przypominam sobie, że białowłosa Crystal z Dynastii zawsze wygrywała z Alexis i odzyskuję mowę ciała. Już w głowie mam cały magazynek myśli od: „Tak, powodzi mi się, wydałem książkę, upasłem się dzięki jej sprzedaży”, „Byłem wczoraj w zoo i mówili, że słonica zbiegła, masz telefon, zadzwonię, że znalazłem”, „Matka dalej karmi Cię sondą jak gęsi?”, ale... postanawiam zamilknąć. Niech się cieszy. Niech wszyscy się cieszą, że potra�ią „dosrać” wytykaniem kilogramów, wagi czy pryszcza. Nie będę taki. Nie cofnę się kulturalnie na nocnik. I nagle widzę zwizualizowany nocnik pełen zawiści i zazdrości nad jej zabalejażowaną głową. Jej zadowolenie, tusza-dance pod chmurą z gnoju i oświeca mnie jak bardzo jest ona przy mnie nieszczęśliwa. Mnie nie potrzeba do szczęścia postanowień, opowiadań, związków, akceptacji rodziny, bo nauczyłem się wreszcie lubić siebie samego ze wszystkimi wadami i tylko to mnie dzisiaj de�iniuje jako faceta, człowieka.

Ludzie w dzisiejszych czasach żyją plotkami. Nie mają swojego życia. Obrazek musi być idealny. Patrzę na nią. Na te balejaże, na te kilogramy kolorów, farbek, pasteli, szkiców, co pokrywają jej życiorys. I teraz to ja ją ściskam jak mogę najmocniej i obiecuję wpaść na herbatkę, kiedy następnym razem będę w mieście. Bo każdy ma taką przyjaciółkę i każdy czasami jest szują od środka. <<

Bartek Fetysz, felietonista, dziennikarz. Rocznik 83. Zodiakalna Waga. Emigrant. Kondensacja cech, które większość uważa za skomplikowane.

7

8 ~ felieton

Piotr Wielgucki

e Francji

nic się takiego

NIE DZIEJE Polska korespondentka Dominika Cosic, pracująca na co dzień w Brukseli, zamieściła na popularnym portalu wpis odnoszący się do Jej rozmowy z Fransem Timmermansem. Specy�ika tego portalu polega na tym, że komentujący są zobowiązani zmieścić wypowiedź w 280 znakach, licząc spacje. Wcześniej było jeszcze oszczędniej, bo liczba znaków ograniczała się do 140.

Przywołuję komentarz Dominiki Cosic w połączeniu z technicznym opisem wymogów Twittera, żeby wyjaśnić skąd się wziął tytuł felietonu, ale też, żeby pokazać własną niemoc.

Bywają w życiu takie sytuacje, że najbardziej wygadanego człowieka po prostu zatyka lub szczęka mu opada do samej ziemi. Mnie po wypowiedzi Timmermansa przydarzyło się jedno i drugie. Poniżej cytuję relację Dominiki Cosic, żeby wszyscy Czytelnicy wiedzieli o czym mowa:

Wiceszef KE, Frans Timmermans do polskich mediów zapowiedział, że nie zrezygnuje z pracy z powodu kampanii wyborczej; zmiany w ustawie o SN to za mało a na moje pytanie o brak reakcji na tłumienie protestów we Francji odparł, że we Francji nie dzieje się nic specjalnego.

Pani Dominice udało się w 280 znakach zawrzeć wszystko, co ważne, ale to nie znaczy, że cokolwiek z tego można zro11 stycznia 2019

zumieć. Naturalnie problem nie tkwi w tym, że odbyło się zwyczajowe spotkanie dziennikarzy z europejskim politykiem czy jak mawiają złośliwi, biurokratą. Nie widzę też nic nadzwyczajnego w pytaniu polskiej korespondentki. O co mogła zapytać Fransa Timmermansa, jak nie o uruchomienie wobec Polski procedury z art. 7 traktatu, którą holenderski polityk z 5-proc. poparciem we własnym kraju, połączył ze skargą wniesioną do TSUE? Normalne pytanie, a w osłupienie wprawia dopiero odpowiedź Timmermansa.

Przez dłuższy czas nie byłem w stanie odnaleźć języka w gębie, aby się odnieść do słów Timmermansa. Podobne zdolności mają politycy rosyjscy, potra�iący powiedzieć coś tak sprzecznego z faktami, że całemu światu szczęka opada. Słynne „zielone ludzki” w oczach Putina były grupą przebierańców, bo takie mundury można kupić w każdym sklepie. Koniec dyskusji Rosji z resztą świata o rosyjskiej napaści na Ukrainę. Nie inaczej sprawy się mają w przypadku Polski i Francji. Polska to kraj, gdzie policja „obrońców konstytucji”, a w rzeczywistości zadymiarzy, nosi na rękach i ostrożnie odstawia w bezpieczne miejsce.

Nawiasem mówiąc część z „obrońców konstytucji” usłyszała już wyroki i to za takie przestępstwa jak handel ludźmi czy stręczycielstwo. W Polsce nie wybiera się też sędziów tak, jak w Niemczech, gdzie polityk

Komentuj! Goniec.com

CDU tra�ił do Trybunału Konstytucyjnego, ale z odprawą na poziomie 150.000 zł odsyła się sędziów na emeryturę.

Pomimo tego, że to właśnie w Polsce nic takiego się nie dzieje, według brukselskiego Putina to Polska łamie „wartości europejskie”, cokolwiek to oznacza. We Francji policja ciągała kobiety za włosy po bruku, a młodzież licealną ustawiała pod murem i kazała paść na kolana, co jako żywo przypominało egzekucję. Z drugiej strony setki francuskich chuliganów demolowało ulice, samochody, witryny i nawet Łukowi Triumfalnemu nie przepuścili, w rezultacie doszło do zniszczenia posągu Marianny, symbolu Republiki Francuskiej. No i okazało się, że w oczach brukselskiego Putina to we Francji nie dzieje się nic takiego. Coraz częściej zastanawiam się czy „wartości europejskie” nie wykuwają przypadkiem nowego radzieckiego człowieka, zwłaszcza, że komisarze europejscy przypominają komisarzy radzieckich, jeden wiecznie „zmęczony”, drugi słowa prawdy nie powie. <<

Piotr Wielgucki – „Matka Kurka” jest twórcą i felietonistą portalu Kontrowersje.net oraz autorem powieści „Berek”. Z wykształcenia socjolog, z pasji felietonista, publicysta i czasami pisarz.

felieton ~

9

Małgorzata Mroczkowska

esteś Polką?

TO PEWNIE SPRZĄTASZ?

Przyznajcie się, ile razy spotkaliście się z takim pytaniem od osoby, którą właśnie poznaliście? I nie chodzi tylko o Anglików.

Również inne Polki tak właśnie myślą o nas samych.

Kiedy pierwszy raz usłyszałam takie pytanie wprost od nowo poznanej Angielki, byłam nieco zaskoczona. Bo po pierwsze nie sprzątam, no chyba, że własny salon, ale za to nikt mi nie płaci, a po drugie zrobiło mi się jakoś tak przykro. Niby w zawodzie sprzątaczki nie ma nic złego, ale chyba nikt nie chce być tak na dzień dobry kojarzony z tą właśnie pracą. A przecież nie ma w niej nic złego, to uczciwa i ciężka praca. Tylko dlaczego to właśnie Polki wykonują ją najczęściej, przynajmniej w Londynie?

Wracając do mojej znajomej, to kiedy usłyszała, że nie sprzątam, przynajmniej nie za pieniądze, odpowiedziała, że ona ma już kolejną Polkę, która ogarnia jej dom i że jest z niej bardzo zadowolona. Co więcej, powiedziała, że kobiety z Europy Wschodniej robią to najdokładniej.

Może w tym tkwi tajemnica sprzątaczek z Polski? Po prostu jesteśmy w tym dobre.

Co więcej, jesteśmy uczciwe i nie wynosimy z domów naszych pracodawców brylantów, które pani domu opatrznie zostawiła na szafce obok łóżka. Przynajmniej rzadko się słyszy o takich wypadkach, choć pewnie się zdarzają, nawet wśród Polek.

Jesteśmy solidne, uczciwe i pracowite. To wiadomo. Lecz nie zapominajmy, że jesteśmy też bardzo zdolne. Większość z nas ma maturę, nie mówiąc już o wyższym wykształceniu. Dlaczego więc godzimy się pracować poniżej naszych możliwości? Czemu nie jesteśmy ambitne i nie sięgamy po coś lepszego niż sprzątanie?

Odpowiedzi są dwie. Po pierwsze sprzątanie jest jakby na wyciągnięcie ręki, a wypłata nie jest często opodatkowana. Jeśli więc dostajemy dziesięć funtów za godzinę pracy, to cała ta suma zostaje w naszej kieszeni. Pracę w sprzątaniu możemy znaleźć szybko i bez większych problemów, co też nie jest bez znaczenia, bo nie musimy się

To dobra praca, dobrze płatna, ale też często bardzo trudna.

specjalnie wysilać, żeby wykonywać ten zawód i zacząć właściwie od jutra.

Po drugie, popularność wśród Polek wykonywania tej profesji polega na tym, że nie wymagany jest język angielski. Polki oczywiście znają ten język, ale zwykle tylko w stopniu komunikatywnym, co sprawia, że boją się ubiegać o pracę, gdzie trzeba się tym językiem posługiwać na co dzień.

I tak zamyka się koło. Nie idziemy do lepszej pracy, bo nie znamy języka. A nie nauczymy się go spędzając długie godziny w samotności, gdzie porozmawiać możemy jedynie z płynem do mycia podłogi i odkurzaczem.

Każdy jest panem swojego losu. Jesteśmy dorośli i wiemy, co jest dla nas najlepsze.

Czasem jednak warto odszukać w sobie

Komentuj! Goniec.com

odrobinę ambicji i zastanowić się, czy sprzątanie cudzych domów jest faktycznie naszym sposobem na życie?

Znam kilka dziewczyn po studiach, które utknęły w tym biznesie na długie lata. Jest im tam tak dobrze i wygodnie, że nie chce im się szukać czegoś, co byłoby zgodne z kierunkiem ich studiów. I tak mamy panią ekonomistkę oraz panią inżynier, które wolą myć podłogę, niż zarabiać dwa razy tyle w londyńskim biurze i rozwijać swoją karierę. Dlaczego? Bo taki był ich wybór.

Jedna z nich odpowiedziała mi kiedyś, że dawniej to jeszcze jej się chciało to rzucić i zapisać na kurs angielskiego. Ale utknęła po uszy na domkach i teraz to już się jej nie chce zaczynać wszystko od początku.

I to jest właśnie jeden z minusów tej pracy: bardzo szybko się do niej przyzwyczajamy i ciężko wysilić się nam później na zmianę na coś lepszego i mniej �izycznego.

Dlatego warto dobrze zastanowić się nad tym, zanim utkniemy na długie lata w sprzątaniu. To dobra praca, dobrze płatna, ale też często bardzo trudna. Nie każdy jest zdolny do tego, by długie godziny przebywać w samotności i pracować �izycznie często bez przerwy, byle szybciej skończyć.

Może czasem warto zawalczyć o coś lepszego dla nas samych? Zapisać się na kurs i zdobyć nowy zawód? Może warto podjąć taką właśnie decyzję właśnie teraz. <<

Małgorzata Mroczkowska, z wykształcenia politolog, od 2004 r. mieszka w Londynie. Autorka powieści obyczajowych, m.in. „Angielskie lato”, „Od jutra dieta! Zapiski niedoskonałej pani domu” i najnowsza „Dziennik przetrwania. Zapiski niedoskonałej matki”. Od lat prowadzi portal dla polskich rodziców www.mumsfromlondon.com.

10 ~ felieton

ks. Bartosz Rajewski

dzięczność, czułość, miłosierdzie, odpowiedzialność

Żyjemy w najlepszych czasach. Rozpoczynamy kolejny najlepszy rok w historii świata. To prawda, że wciąż atakują nas nowe choroby, na świecie nie brakuje miejsc, gdzie ludzie umierają z głodu, są mordowani albo znajdują się w niewoli. A jednak – żyjemy w najlepszych czasach. Ostatnie kilkadziesiąt lat to najbezpieczniejszy, najbardziej pokojowy, najmniej brutalny okres w historii świata. Statystycznie żyjemy dziś znacznie dłużej niż kiedykolwiek wcześniej w historii. Świat jeszcze nigdy nie był tak zdrowy i syty, tak bezpieczny i wolny. To nie pobożne życzenia, ale wynik analizy danych z zakresu medycyny, gospodarki, historii wojskowości i historii politycznej.

A jednak jest w nas jakiś niepokój, a nawet lęk, który z roku na rok wydaje się wzrastać. Bo choć świat, a w nim ludzkość ob�itują dzisiaj niemal we wszystko, o czym dwadzieścia czy trzydzieści lat temu mogliśmy tylko pomarzyć, to jednak wyraźnie widać, że mniej dzisiaj Boga w świecie i w naszym życiu. Stąd nasze lęki, niepewności, zwątpienia, samotność, depresje, zagubienie, brak poczucia sensu, de�icyt szczęścia.

To ważne, że w pierwszym dniu Nowego Roku staje przed nami Maryja. To młodziutka Kobieta, w której nie ma lęku, panicznej chęci ucieczki czy rozpaczy. Jest natomiast niezwykły wewnętrzny pokój, którego źródłem jest Jej całkowita i bezgraniczna wiara, niezwykłe wewnętrzne przeświad11 stycznia 2019

czenie, że Bóg naprawdę jest dobry i niczego bardziej nie pragnie, jak tylko i wyłącznie szczęścia i pomyślności człowieka.

W tym świąteczno-noworocznym czasie spotykamy też pasterzy, którzy „pośpiesznie udali się do Betlejem i znaleźli Maryję, Józefa oraz leżące w żłobie Niemowlę” (Łk 2,16). Pasterze wtedy, w tamtym regionie, byli brudnymi, śmierdzącymi dzikusami, wyobcowanymi ze społeczeństwa, wzbudzającymi strach i pogardę. Dlatego ich obecność w Ewangelii jest ważna. Bóg się objawia właśnie takim ludziom i takich ludzi wybiera, których Jezus nazwie później maluczkimi.

Możemy się czuć dzisiaj – u progu Nowego Roku – nieco zalęknieni, niepewni przyszłości, wystraszeni nowymi wyzwaniami. Dlatego nasz wzrok kierujemy na Maryję – Świętą Bożą Rodzicielkę, by uczyć się od Niej zaufania, wyzbyć się lęku i Bogu zawierzyć wszystko to, co przed nami.

Możemy się czuć dzisiaj – u progu Nowego Roku – brudni, niegodni, wyobcowani lub nawet zniewoleni. Dlatego nasz wzrok kierujemy na pasterzy, by jeszcze raz uświadomić sobie prawdę o Bożej miłości, która jest darmowa i bezwarunkowa, nikogo nie wyklucza i nie spisuje na straty.

Uświadomienie sobie, w jak dobrych czasach żyjemy, wiąże się także z konkretnymi postawami. Powinna nam towarzy-

Komentuj! Goniec.com

szyć postawa wdzięczności wobec Boga za wszystko co mamy, a co jest przecież także owocem Jego błogosławieństwa. Powinna nam towarzyszyć postawa czujności, by to wszystko, co mamy nie przysłoniło nam Boga i nie doprowadziło do całkowitego Jego wyrugowania z życia ludzkości, bo wtedy świat zamieni się w piekło. Ta czujność ma się wyrażać także w krytycznym stosunku do tych wszystkich, którzy pragną odwrotu od zdobyczy medycyny (np. od szczepionek), rewolucji przemysłowej, rozbrojenia czy emancypacji. W końcu, powinna nam towarzyszyć postawa miłosierdzia i odpowiedzialności, która oznacza przyjęcie na siebie odpowiedzialności za zło, które się mimo wszystko wydarza. Za głód, epidemie i wojny, którym moglibyśmy zapobiec. O tym nie zapominajmy. Szczęśliwego Nowego Roku! <<

Kapłan Archidiecezji Gnieźnieńskiej (ur. 1983), proboszcz jednej z najstarszych polskich wspólnot katolickich w UK – para�ii pw. Św. Wojciecha na South Kensington w Londynie (Little Brompton Oratory). Jak sam mówi, para�ia, której jest duszpasterzem, to przede wszystkim wspólnota ludzi wierzących, wątpiących i poszukujących. To wspólnota Kościoła, ale też otwarty na każdego człowieka swoisty „dziedziniec pogan”. Strona para�ii: www. para�ia-kensington.uk; facebook.com/DALondon.org.uk

news UK

Egzamin

reklama

z polskiego

– NOWE ZASADY –

Nowe zasady zdawania egzaminów z języka polskiego wchodzą do brytyjskich szkół. Od tego roku uczniowie będą przygotowywani do nowych wymogów. Nowością będzie tłumaczenie tekstu.

Najważniejsza nowość jest taka, że egzamin będzie zdawany na dwóch poziomach – podstawowym i zaawansowanym. Przydzielenie ucznia do danego poziomu będzie skutkowało tym, że będzie on miał z góry określony zakres ocen, które może uzyskać. – Moim zdaniem dla nauczycieli kwestia przydzielenia ucznia do odpowiedniego poziomu egzaminu może okazać się poważnym problemem – zauważa Krystyna Ollieffe, prezes Polskiej Macierzy Szkolnej. – Zgłaszając ucznia do egzaminu na poziom zaawansowany uniemożliwiamy mu otrzymanie stopnia poniżej dawnego C. Zapisując na poziom podstawowy blokujemy otrzymanie wyższej noty niż

11

dawne B. Problem ten będzie szczególnie istoty dla examination of�icer w szkołach brytyjskich, gdzie aplikacje składać będą uczniowie, którzy nie chodzą do szkół sobotnich na lekcje polskiego.

Nowym elementem na egzaminie będą tłumaczenia, które będą niejako sprawdzianem znajomości językowych w obydwu językach – polskim i angielskim. Będzie również więcej pytań i odpowiedzi w języku polskim. Dotychczas były one po angielsku.

Egzamin GSCE będzie składał się z czterech części sprawdzających umiejętność czytania, pisania, słuchania i mówienia.

(Gosia Skibińska)

reklama

12 ~ news UK

KONSULTACJE

reklama

premierów

NA POLSKO-BRYTYJSKIE KONSULTACJE MIĘDZYRZĄDOWE ZJECHALI DO LONDYNU PRZEDSTAWICIELE OBU RZĄDÓW Z SZEFAMI GABINETÓW NA CZELE. PREMIER MORAWIECKI ROZMAWIAŁ Z THERESĄ MAY. Premierowi Morawieckiemu w wizycie w Londynie towarzyszyli ministrowie spraw zagranicznych, spraw wewnętrznych, obrony narodowej, przedsiębiorczości i technologii oraz wiceminister �inansów. Morawiecki ocenił polsko-brytyjskie relacje, jako zmierzające w dobrym kierunku, zwłaszcza na polu gospodarczym i handlowym.

– Nasze intensywne relacje gospodarcze, stały wzrost obrotów handlowych, ale również inwestycje brytyjskie w Polsce, coraz więcej polskich przedsiębiorców, którzy inwestują w Wielkiej Brytanii, idzie w bardzo dobrym kierunku, budując fundament pod jeszcze solidniejsze relacje gospodarcze pomiędzy naszymi społeczeństwami – ocenił dwustronne konsultacje polski premier i dodał, że planowane jest powołanie dwustronnego partnerstwa technologicznego.

Rozmowy o współpracy międzynarodowej dotyczyły spraw bezpieczeństwa i polityki obronnej, opartych głównie o relacje transatlantyckie.

Brexit oraz wypracowane warunki wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej również znalazły się na liście tematów poruszonych przez obu premierów.

– Jestem wdzięczny pani premier, że w przypadku gdyby cokolwiek poszło nie tak, bo obie strony muszą szykować zawsze ten scenariusz „B”, jak to sobie mówimy, to w takich okolicznościach również dla Polaków, którzy mieszkają na Wyspach, przywileje i wszelkie inne prawa są zagwarantowane na dotychczasowych zasadach – powiedział premier.

Były to trzecie polsko-brytyjskie konsultacje międzyrządowe. Po nich premier i przedstawiciele polskiego rządu spotkali się z brytyjską Polonią.

Połączenie na trasie WarszawaLondyn City zainaugurowano 7 stycznia. Przewoźnikiem jest PLL Lot, który uzyskał nowe samoloty typu Embraear 190, dostosowane do wymagającego pasa startowego London City.

Nowa, specjalnie certy�ikowana do lądowania maszyna może pomieścić 106 pasażerów. Lotnisko w Londynie ma bardzo dobrą lokalizację, blisko biznesowej części miasta. – London City to najwygodniejsze lotnisko

dla pasażerów, którzy chcą dostać się w najkrótszy i najwygodniejszy sposób do biznesowej części miasta.

Jestem przekonany, że zostanie ono docenione przez naszych pasażerów, szczególnie z regionu Europy Środkowo-Wschodniej – podkreślił Adrian Kubicki z LOT. Samoloty będą kursować od poniedziałku do soboty. Z lotniska w Warszawie wystartują o godz.

7:15 oraz o 16:05 w dni robocze. Zaś z Londynu wystartują o godz. 9:30 oraz 18:20 lokalnego czasu. (goniec.com)

Z WARSZAWY DO CITY

11 stycznia 2019

news UK

13

Szkolił kondycję �izyczną cichociemnych, a po wojnie trenował brytyjskich lekkoatletów. Dożył niemal 101 lat. Polska szkoła sobotnia w Oxford właśnie przybrała jego imię.

Maćkowiak PATRONEM Alfons Maćkowiak to uczestnik kampanii wrześniowej, podczas której walczył jako o�icer zwiadowczy baterii. Udało mu się zbiec z radzieckiej niewoli i węgierskiego internowania. Przez Francję tra�ił do Wielkiej Brytanii.

Służył w 1. Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej. W 1942 zgłosił się na kurs cichociemnych, po ukończeniu którego został przydzielony w ośrodku jako instruktor wyszkolenia �izycznego.

Uczestniczył w operacji MarketGarden. Końcówkę wojny spędził w niemieckim o�lagu.

Po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii. Dziesięć lat prowadził pensjonat, później natomiast został nauczycielem wychowa-

nia �izycznego, gdzie pracował z trudną młodzieżą, i trenerem lekkoatletów. Trenując młodych sportowców spędził w klubie sportowym Uniwersytetu Oxfordzkiego okrągłe ćwierć wieku. Aktywnie uczestniczył w życiu społecznym Polonii, angażując się działalność Polskiego Ośrodka SpołecznoKulturalnego. Otwierał Światowe Igrzyska Polonijne. Zmarł w styczniu 2017 roku. Pośmiertnie awan-

sowany został na stopień generała brygady.

– Mam nadzieję, że patronat będzie przypominał przyszłym pokoleniom o tej niezwykłej osobie, o polskim bohaterze wojennym, który stał się bohaterem młodych inspirując ich, aby robili w życiu rzeczy wielkie – powiedział obecny na uroczystości prof.

Arkady Rzegocki, ambasador RP w Londynie.

W ceremonii nadania imienia polskiej szkole sobotniej udział wziął Sajjad Malik, wiceburmistrz Oxfordu, Krystyna Ollieffe, prezes Polskiej Macierzy Szkolnej oraz przedstawiciele sił zbrojnych. Od pół roku na terenie uniwersyteckiego klubu sportowego, gdzie Alfons Maćkowiak szkolił młodych lekkoatletów, znajduje się tablica upamiętniająca dorobek Polaka. <<

reklama

14 ~ news UK Powody powrotu polskich profesjonalistów są różne, głównie są to sprawy zawodowe, sercowe, rodzinne lub chęć zmiany życiowej.

– Wróciłem do Polski, aby córka miała lepszy kontakt z dziadkami. Żona otrzymała ofertę pracy w Warszawie z �irmy, dla której pracowała w Londynie, a ja miałem możliwość pracy zdalnej – mówi Łukasz Szyrmer, manager projektu rozwoju oprogramowania w �irmie zajmującej się informatyką �inansową.

W Londynie udzielając się w polonijnych organizacjach Łukasz poznał swoją przyszłą żonę. Na spotkanie organizowane w Warszawie przez Polish Professionals in London przyszedł z sentymentu, wiele lat temu był członkiem rady tego stowarzyszenia. Warszawskie mitingi traktuje jako okazję do spotkania osób, które zna z Londynu i poznania nowych, interesujących ludzi.

Wojtek Latusek zajmuje się data science. Pracował i studiował w Polsce. Londynie i Stanach Zjednoczonych. Pochodzi z Ustrzyk Dolnych. W Londynie należał do PPL i gdy otrzymał informację o warszawskim spotkaniu postanowił przyjść, mimo, że nikogo z obecnych nie znał. Jak twierdzi, rozważa jeszcze powrót do Londynu. Warunki pracy w Warszawie go wprawdzie satysfakcjonują, jednak nie zawsze potra�i zaakceptować sposób myślenia współpracowników. Chce też nieustannie się rozwijać realizując nowatorskie zadania, a w Londynie jest ich, jego zdaniem, więcej.

LONDYŃSKA INICJATYWA

W WARSZAWIE

Z inicjatywy stowarzyszenia Polish Professionals in London w Warszawie odbywają się spotkania Polaków, którzy zdecydowali się wrócić do Polski, ale chcą nadal utrzymywać kontakty z osobami z emigranckim doświadczeniem.

Kwestia mentalności polskich współpracowników, którzy nie pracowali za granicą to dla Polaków powracających z Wielkiej Brytanii temat, który się często powtarza.

Okazuje się, że po powrocie sporym wyzwaniem jest zbudowanie nowej sieci znajomych. Dlatego na warszawskich spotkaniach Polish Professionals in London szukają kontaktów z osobami z podobnym emigranckim doświadczeniem.

– Przyszedłem, bo czuję potrzebę wymiany zdań, wygadania się, spotkania ludzi, którzy znają życie expata, którzy mogą się zarówno wyżalić, jak i pochwalić, i zostaną zrozumiani. Rodzice i rodzeństwo,

PLANY POLSKICH

TECHNIKÓW

11 stycznia 2019

którzy nie znają życia na emigracji, nie rozumieją naszych tematów – mówi Łukasz Miśkowiec z branży IT. Na emigracji mieszkał w dwóch krajach, najpierw w Irlandii, potem w Wielkiej Brytanii. Pochodzi z Limanowej, do Warszawy wrócił z Londynu, gdyż stolica Polski zaoferowała mu pracę i możliwość rozwoju w jednym z dużych banków inwestycyjnych.

Powracający do Polski expaci spotkali się po raz pierwszy we wrześniu ubiegłego roku. W grudniu odbyło się kolejne spotkanie, a już na początku marca planowane jest kolejne dla osób, które powróciły z emigracji z zamiarem rozwoju

zawodowego w Polsce. Przez 12 lat działalności stowarzyszenia Polish Professionals in London ich członkami było ponad tysiąc osób. Co najmniej drugie tyle zetknęło się z PPL podczas warsztatów czy innych organizowanych przez stowarzyszenie wydarzeń. Zawodowe i rodzinne plany nie zawsze wyznaczają Londyn, jako miejsce docelowe do życia.

Spora liczba z tego grona zdecydowała się wrócić do Polski, a Warszawa jest naturalnym miejscem, gdzie zawodowe doświadczenie w londyńskich �irmach jest bez wątpienia poważnym atutem na tamtejszym rynku pracy.

Noblista Józef Rotblat, �izyk, współtwórca pierwszej na świecie bomby atomowej i lider pacy�istycznego ruchu naukowców Pugwash będzie inżynierem roku 2019 w Stowarzyszeniu Techników Polskich w Wielkiej Brytanii. Łamiąc się opłatkiem i wręczając pamiątkowe odznaki najaktywniejszym członkom, stowarzyszenie podsumowało kończący się rok.

Srebrną odznakę STP otrzymała Anna Izdebska i Artur Pawłowski a złotą odznakę Marcin Siliński. Honorową odznakę NOT (Naczelnej Organizacji Technicznej) otrzymała Małgorzata Pogorzelska.

Już za trzy miesiące, stowarzyszenie zorganizuje swoje największe w tym roku wydarzenie, Science Day, Poland’s Contribution, którego celem jest popularyzacja nauki wśród polskiej społeczności w Wielkiej Brytanii oraz promocja osiągnięć polskich naukowców z Wielkiej Brytanii. – Naj-

większym wydarzeniem 2019 roku dla STP będzie współorganizacja dwóch konferencji. Pierwsza to Science Day – Poland’s Contribution, 10 marca oraz konferencja kwietniowa dotycząca wkładu polskich inżynierów w rozwój brytyjskiej myśli technicznej. Już teraz w imieniu STP zapraszam wszystkich zainteresowanych do udziału w tych wydarzeniach – mówi Piotr Świeboda, prezes Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii. Prelegentami Science Day, Poland’s Contribution będą praktycy techniki, inżynierii oraz nauk przyrodniczych – osoby pochodzenia polskiego pracujące naukowo, dydaktycznie i popularyzatorsko w Wielkiej Brytanii, a także specjalni goście z Polski.

W grudniowym spotkaniu opłatkowym wzięli udział członkowie Stowarzyszenia, w tym prezesi poprzednich kadencji, przedstawiciele ambasady, Polskiej Misji Katolickiej oraz zaprzyjaźnionych organizacji polonijnych.

(Gosia Skibińska)

wydarzenia Spotkanie z ks. bp Lechowiczem

Organizatorzy serdecznie zapraszają na spotkanie z ks. bp Wiesławem Lechowiczem, delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji pt. „Duszpasterstwo Polaków poza granicami kraju”.

Kiedy: 11.01, godz. 18.00 Gdzie: Sala Malinowa POSK, 238-246 King St, Hammersmith, London W6 0RF

Cena: free

Koncert kolęd i pastorałek

Uczniowie Polskiej Szkoły Muzycznej w Londynie zapraszają na wyjątkowy koncert, podczas którego zabrzmią najpiękniejsze polskie kolędy i pastorałki.

Kiedy: 13.01, godz. 16:00 Gdzie: St. Johns Ave, Putney, London SW15 6AR

roku oraz wydanie warszawskie z 1920 roku – w językach polskim, francuskim i angielskim. Otwarcie tej wystawy odbędzie się o godz. 18:00.

Natomiast na witrynach zewnętrznych POSK-u zostanie odsłonięta druga wystawa, zatytułowana „1919 – Polska buduje Państwo”! Drugi spektakl będzie miał miejsce w niedzielę 27 stycznia o godz. 17:00.

W godzinach rannych natomiast, w sobotę 26 stycznia, przedstawienie „A to Polska właśnie...” będzie wystawiane wyłącznie dla widzów z polskich szkół.

Kiedy: 26.01 godz. 19:00 i 27.01 godz. godz. 17:00 Gdzie: Sala Teatralna POSK, 238-246 King St, Hammersmith, London W6 0RF

Cena: £10

Polonijny Przegląd

Cena: free Kolęd i Pastorałek

Sprawa polska

Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny w Londynie serdecznie zaprasza na otwarcie wystawy „Sprawa polska w Traktacie Wersalskim”. Wystawa czynna będzie do 1 lutego.

Kiedy: 26.01, godz. 18:00 Gdzie: Galeria POSK, 238-246 King St, Hammersmith, London W6 0RF

„A to Polska właśnie...”

Spektakl oparty na „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego powraca na scenę Teatru POSK-u w sobotę 26 i niedzielę 27 stycznia. Pierwszy spektakl, który rozpocznie się o godz. 19:00 w dniu 26 stycznia, będzie towarzyszył otwarciu dwóch wystaw zorganizowanych przez Bibliotekę Polską POSK w Londynie.

Pierwsza, w Galerii POSK, przygotowana z okazji 100 rocznicy rozpoczęcia obrad Konferencji Paryskiej, prezentowała będzie Traktat Wersalski – wydanie londyńskie z 1919

Polska Sobotnia Szkoła im. Adama Mickiewicza w Enfield jest organizatorem wyjątkowego świątecznego wydarzenia. Po raz pierwszy odbędzie się konkurs kolęd i pastorałek dla Polonii w Wielkiej Brytanii.

Cele konkursu: uświadamianie i umacnianie tożsamości narodowej, doskonalenie posługiwania się językiem polskim, popularyzacja tradycyjnych polskich kolęd i pastorałek wśród Polonii na terenie UK, poszukiwanie nowych aranżacji i pomysłów twórczych, wymiana pomysłów i doświadczeń w zakresie upowszechniania śpiewu w języku polskim wśród dzieci i młodzieży mieszkającej w Wielkiej Brytanii, promowanie dziecięcej i młodzieżowej twórczości artystycznej. Konkurs przeznaczony jest dla dzieci i młodzieży polonijnej do 18. roku życia mieszkającej w Wielkiej Brytanii, w różnych kategoriach wiekowych.

Konkurs przeznaczony jest dla solistów, duetów i zespołów wokalnych

(wokalno-instrumentalnych; max 10 osób). Więcej informacji na jesttakidzien.co.uk.

Kiedy: 26-27.01 Gdzie: ARK John Keats Academy, Bell Lane, Enfield, EN3 5PA

Cena: free

Konferencja Mateusza Grzesiaka: Skuteczna sprzedaż

„Skuteczna sprzedaż” to szkolenie skierowane do sprzedawców, którzy chcą nauczyć się nowoczesnych technik, pozwalających na szybkie i skutecznie zamykanie transakcji; managerów sprzedaży, dla których priorytetowa jest motywacja swojego zespołu tak, aby wyniki poszybowały wysoko w górę; polskich przedsiębiorców w Wielkiej Brytanii – zarówno tych, którzy stawiają pierwsze kroki na międzynarodowym rynku, jak i tych, którzy mają już za sobą pewne doświadczenie w sprzedawaniu swoich usług i produktów; osób, dla których rozwój osobisty stanowi podstawę efektywnego prowadzenia biznesu.

Kiedy: 02.02, godz. 10:00 Gdzie: The Chelsea Harbour Hotel, Chelsea Harbour, London SW10 OXG

Cena: od £85

„Chociaż raz warto umrzeć z miłości”

Na życzenie widzów na afisz wraca najpopularniejszy spektakl sezonu – „Chociaż raz warto umrzeć z miłości”. Muzyka na żywo, najpiękniejsze piosenki Agnieszki Osieckiej i doskonałe aktorstwo ulubionych gwiazd Sceny Polskiej UK gwarantują rozrywkę na najwyższym poziomie. Bo choć raz, choćby w teatrze… warto umrzeć z miłości! Scenariusz i reżyseria: Helena Kaut-Howson, Magdalena Włodarczyk. Występują: Joanna Kańska, Anna Rusiecka,

15

Magdalena Włodarczyk, Paweł Zdun oraz Dorota Zięciowska. Aranżacja muzyczna: Daniel Łuszczki. Bilety dostępne online: scenapolska.uk, ScenaPolskaUK.eventbrite.co.uk; kasa teatru (od 1 lutego w godz.

18:00 - 20:00), tel. 07955389058, 02087411887. Więcej informacji na FB: www.facebook.com/scenapolska.uk. Fot. YouTube Kiedy: 9.02, godz. 16:00 i 19:00; 10.02, godz. 16:00 Gdzie: Teatr POSKu, 238-246 King Street, London W6 0RF

Cena: £15, £25

Wystawy fotogra�ii

Galeria POSK zaprasza na wystawy: Leszek Gliniecki – fotografia i osobiste wspomnienia autora po wybuchu WWII i wcześniej z rodzinnych stron na kresach wschodnich Polski (do 18.01); Olga Karlovac – „Before Winter” wystawa fotografii i promocja albumu (do 22.02).

Gdzie: Galeria POSK, 238-246 King St, Hammersmith, London W6 0RF

Polska kultura online

Mieszkasz za granicą, a jednocześnie marzysz o byciu na bieżąco z polskimi wydarzeniami kulturowymi? Teraz jest to możliwe! Borys Szyc otworzył nową platformę #TheMuBa, dzięki której możesz oglądać na żywo transmisje z przedstawień teatralnych, spektakli baletowych i koncertów. Wystarczy, że posiadasz urządzenie mobilne z dostępem do Internetu. Mając na uwadze potrzebę dostępu do kultury wysokiej mającej wartość zarówno estetyczną, jak i intelektualną, portal #TheMuBa zachowuje wszystkie transmitowane spektakle.

Dzięki temu w przyszłości stanie się ogromną bazą polskiej kultury, co będzie nieocenionym źródłem dla przyszłych pokoleń.

Gdzie: themuba.com reklama

16 ~ 2018 rok za nami

TAKI BYŁ 2018 ROK

na świecie

6 lutego

9 lutego

14 lutego

Lot testowy odbyła rakieta Falcon Heavy.

W południowokoreańskim Pjongczangu rozpoczęły się XXIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie.

W szkole średniej na Florydzie nastolatek zabił z broni palnej 17 osób oraz ranił kilkanaście innych.

11 marca

14 marca

19 marca

Rząd Chin zatwierdził zmianę konstytucyjną, która usuwa limity czasowe dla jej przywódców, nadając Xi Jinping status „Prezydenta za życie”.

Powstał nowy rząd Angeli Merkel.

Umarł Sudan – ostatni samiec nosorożca białego północnego na świecie. Pozostały już tylko dwie samice tego podgatunku.

24 marca W ponad 800 miastach USA odbyły się demonstracje przeciwko przemocy związanej z bronią i masowym strzelaniom, wzywając do silniejszej kontroli broni w „Marszu na nasze życie”.

19 kwietnia Miguel Díaz-Canel został zaprzysiężony na prezydenta Kuby, po raz pierwszy od 1959 roku, nikt z pokrewieństwa braci Castro nie prowadzi Kuby.

11 stycznia 2019

26 marca Ponad 100 rosyjskich dyplomatów zostało wydalonych przez ponad 20 krajów w następstwie otrucia Siergieja i Julii Skripal.

3 maja Separatystyczna organizacja terrorystyczna hiszpańskich Basków ETA oficjalnie ogłosiła ostateczne rozwiązanie po 40 latach konfliktu i pochłonięciu setki ofiar podczas swojej działalności.

8 kwietnia W wyniku ataku chemicznego w Douma, ostatnim mieście, które przeżyło rebelię we wschodniej Ghule w Syrii, zginęło co najmniej 70 osób – w większości kobiet i dzieci.

19 maja Na zamku w Windsorze, w kaplicy św. Jerzego, książę Henryk i Meghan Markle złożyli przysięgę małżeńską.

2018 rok za nami

3 czerwca

12 czerwca

14 czerwca

W wyniku erupcji wulkanu de Fuego w Gwatemali zginęło co najmniej 100 osób, a kolejne 200 uznaje się za zaginione.

W Singapurze odbyło się pierwsze spotkanie przywódców Stanów Zjednoczonych i Korei Północnej – Donalda Trumpa i Kim Dzong Una – zakończone podpisaniem wstępnego porozumienia.

W Rosji rozpoczęły się XXI Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej.

9 lipca Zwaśnione od 20 lat Etiopia i Erytrea ogłaszają zakończenie dwudziestoletniego konfliktu.

17 listopada Pierwsze protesty Ruchu żółtych kamizelek we Francji.

6 września Sąd Najwyższy Indii dekryminalizuje homoseksualizm.

17

14 października Kanonizacja papieża Pawła VI i sześciu innych błogosławionych, w tym abp. Oscara Romero.

7 grudnia

22 grudnia

Annegret Kramp-Karrenbauer została nową przewodniczącą CDU.

Tsunami w Cieśninie Sundajskiej, w wyniku którego zginęło co najmniej 429 osób. reklama

18 ~ 2018 rok za nami

TAKI BYŁ 2018 ROK

w Polsce

1 stycznia

9 stycznia

17 stycznia

Józefów nad Wisłą, Łagów, Otyń, Radoszyce, Sanniki, Tułowice i Wiślica otrzymały status miasta; tegoż dnia Wiślica stała się najmniejszym miastem Polski z 503 mieszkańcami.

Rekonstrukcja rządu Morawieckiego. Odwołanie ministrów: Morawieckiego, Macierewicza, Radziwiłła, Szyszko, Waszczykowskiego, Streżyńskiej i powołanie: Kwiecińskiego, Czerwińskiej, Błaszczaka, Szumowskiego, Kowalczyka, Brudzińskiego i Emilewicz.

Wejście w życie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, która zmienia sposób wyboru 15 sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa.

30 stycznia Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ograniczeniu handlu w niedzielę.

31 stycznia wejście w życie ustawy wprowadzjącej m.in.: dwu-kadencyjność wójtów, burmistrzów i prezydentów miast licząc pierwszą kadencję od 2018 r.

5 maja W wyniku tąpnięcia w kopalni „Zofiówka” w Jastrzębiu-Zdroju zginęło 5 górników, a dwóch kolejnych zostało rannych.

11 stycznia 2019

21 lutego Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) zatrzymało urzędującego prezydenta Tarnobrzega po tym, jak przyjął 20.000 złotych łapówki za podjęcie korzystnej decyzji dot. planu zagospodarowania przestrzennego.

18 czerwca Minister rolnictwa i rozwoju wsi Krzysztof Jurgiel podał się do dymisji, która została przyjęta przez premiera; następcą ministra Jurgiela został Jan Krzysztof Ardanowski.

21 marca Po raz drugi padła główna wygrana w polskiej edycji teleturnieju Milionerzy.

4 lipca W Polsce weszły w życie przepisy nowej ustawy o Sądzie Najwyższym, według których prawie wszyscy sędziowie po osiągnięciu wieku emerytalnego (65 lat) mają zostać przeniesieni w stan spoczynku z wyjątkiem tych, których wskazałby prezydent.

2018 rok za nami

21 października

4 listopada

7 listopada

W Polsce odbyły się wybory samorządowe.

II tura wyborów samorządowych w Polsce.

100. rocznica przyznania Polkom praw wyborczych (7 listopada 1918 roku wraz z powstaniem rządu Ignacego Daszyńskiego).

11 listopada Obchody 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę zaplanowane na 2018 i związane z jubileuszem stu lat od odzyskania niepodległości przez Rzeczpospolitą Polską 11 listopada 1918.

3-14 grudnia Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, Katowice 2018 (COP24).

25 listopada Polska wygrywa po raz pierwszy w Konkursie Piosenki Eurowizji Junior. Zwyciężczynią została Roksana Węgiel.

23 grudnia Jednodniowa żałoba narodowa po katastrofie górniczej w Stonawie, w której zginęło 13 osób, w tym 12 Polaków.

19

12 grudnia Ks. Franciszek Ślusarczyk po dziewięciu dniach od nominacji na biskupa pomocniczego archidiecezji krakowskiej, rezygnuje ze święceń biskupich, które miały się odbyć w styczniu 2019 r. reklama

20 ~ reportaż

NAJLEPSZY kucharz na Wyspach

– ZAWSZE LUBIŁEM GOTOWAĆ I EKSPERYMENTOWAĆ W KUCHNI. NO I PRZEDE WSZYSTKIM JEŚĆ. MIAŁEM SPORĄ NADWAGĘ, ALE W OSTATNIM ROKU SCHUDŁEM 30 KILOGRAMÓW – MÓWI KUBA WINKOWSKI, ZDOBYWCA TYTUŁU NAJLEPSZEGO KUCHARZA ROKU W WIELKIEJ BRYTANII. Dariusz Dzikowski Jest szefem kuchni w restauracji Feathered Nest, znajdującej się w Nether Westcote w hrabstwie Gloucestershire. Wśród jego �irmowych dań są: głuszec z czarnym bzem i cykorią, jeleń z selerem i czekoladą, wędzony łosoś, kawior z jesiotra oraz su�let jagodowy z sorbetem jogurtowym. Jednak najbardziej uwielbia przyrządzać potrawy z dzika.

– Używam tych z lasu Dean, bo jedynie tam znalazłem naprawdę „dzikie”, a nie hodowlane albo mieszane ze świniami, jak większość dostępnych na Wyspach – wyjaśnia Kuba, dodając, 11 stycznia 2019

że na serwowanym przez niego talerzu można znaleźć cały przekrój mięs – od szybko gotowanej półkrwistej polędwicy, przez pieczeń z nogi, po kabanosy z łopatki. Do tego, jako przystawka, pigwa gotowana w nalewce babuni, sałatka z domowej kiszonej kapusty albo buraczków i… można zaczynać ucztę.

Czysty smak, bez komplikacji

Gordon Ramsey, Mark Sargeant, David Everitt-Matthias, Alyn Williams. Co łączy tych znakomitych kucharzy? Wszyscy zdobywali tytuł

National Chef of the Year. Ten najbardziej prestiżowy konkurs w branży gastronomicznej w UK ma długą tradycję – po raz pierwszy odbył się w 1972 roku. Zwycięstwo w nim daje szansę na wybicie się i ciekawą karierę, a w rywalizacji mogą uczestniczyć wszyscy kucharze pracujący w Wielkiej Brytanii. Droga na szczyt składa się z trzech etapów – eliminacji, pół�inałów oraz �inału. Ten ostatni w tym roku odbył się w Londynie, podczas największych, trzydniowych targów branży restauracyjnej, gromadząc 10 najlepszych zawodników. Oceniane są umie-

reportaż ~ jętności kulinarne, komponowanie menu, prezentacja, styl pracy, organizacja, dobór i interpretacja składników, a także użyte techniki oraz metody.

– Najważniejszy jest czysty smak dań, bez niepotrzebnych komplikacji. To ma być genialnie proste, jury nie oczekuje fajerwerków, gdyż brakuje na to czasu. Chodzi o kilka elementów na talerzu, które są doskonale doprawione i ugotowane, a przede wszystkim pysznie smakują – tłumaczy Kuba.

Uczestnicy �inału w ciągu dwóch godzin musieli przygotować trzydaniowy zestaw dla czterech osób – starter z homarem, danie główne z głuszcem i na deser klasyczny angielski pudding. A wszystko pod bacznym okiem najlepszych brytyjskich kucharzy. 21 członków jury miało łącznie 23 gwiazdki Michelin, a wśród nich byli między innymi Gary Jones, Phil Howard, Ollie Dabbous, Clair Smyth, Claudio Bossi, Tom Keridge i Johnny Lake.

Za każde danie przyznawano punkty, które następnie sumowano. Polak nie dał szans rywalom, aż 17 sędziów widziało go jako zwycięzcę. Poza tytułem Najlepszego Kucharza Roku w Wielkiej Brytanii otrzymał też inne nagrody – możliwość napisania własnej książki z przepisami i warte 7,5 tysiąca funtów specjalistyczne szkolenie kucharskie. Były też vouchery na zakup produktów �irm Knorr i Churchill, ekskluzywny, pięknie zaprojektowany talerz, medal oraz pamiątkowy nóż.

W zakamarkach pałacu Buckingham

Na Wyspach mieszka od maja 2004 roku.

Cztery miesiące po przyjeździe rozpoczął trzyletni kurs kulinarny w Thanet College w nadmorskim mieście Broadstairs (obecnie East Kent College). To był intensywny i owocny czas, okraszony praktykami w wielu ciekawych miejscach. Przez dwa tygodnie pracował w znanych londyńskich restauracjach – Le Gavroche i Rhodes 24 – ale przede wszystkim w Buckingham Palace, gdzie zahaczył na dłużej.

– Razem z 10 kolegami ze studiów przeszliśmy drobiazgową wery�ikację pod kątem bezpieczeństwa i kiedy szykowała się jakaś duża impreza (80. urodziny królowej Elżbiety, ślub Karola i Camilli), czy wizyty znanych polityków (króla Norwegii, prezydenta Chin) wzywano nas do pomocy, jako dodatkowy personel. Pracowałem tam dwa lata, średnio 10 razy w roku, głównie jako kelner – wspomina Winkowski, podkreślając, że było to znakomite doświadczenie.

Poznał różne pałacowe zakamarki, widział wielu członków rodziny królewskiej oraz przywódców państw i znanych celebrytów.

Przez miesiąc praktykował też w brytyjskiej ambasadzie w Paryżu – w ramach nagrody dla najlepszego studenta. Dziś śmieje się, że był tam częściowo lokajem – podawał

ambasadorowi śniadanie, polerował mu buty, prasował garnitury – ale jednocześnie sporo czasu spędzał w kuchni, pomagając przy o�icjalnych imprezach. No i mieszkał za darmo, w luksusowych warunkach, w samym centrum francuskiej stolicy.

Po ukończeniu kursu, w 2007 roku, Polak znalazł zatrudnienie w należącej do Raymonda Blanca restauracji Belmond Le Manoir aux Quat’Saisons pod Oksfordem, a trzy lata później zakotwiczył w restauracji Feathered Nest, znajdującej się w wiosce Nether Westcote, położonej wśród pasma górskiego Cotswolds. I zakochał się w tym miejscu. Piękne krajobrazy, czyste powietrze, nieskażona natura. Czego chcieć więcej? Pracuje tam do dziś jako szef kuchni i to właśnie tam wypatrzył go słynny James Martin, u boku którego Kuba wystąpił w kulinarnych programach emitowanych na antenach telewizji BBC i ITV. W czasie swojej brytyjskiej drogi Winkowski zmieniał nie tylko miejsca pracy, ale i zamieszkania. Najpierw osiadł w Westgate-on-Sea w hrabstwie Kent, skąd po

Polak nie dał szans rywalom, aż 17 sędziów widziało go jako zwycięzcę.

trzech latach wyprowadził się do Oksfordu, a stamtąd w 2010 roku do Nether Westcote, gdzie mieszka obecnie. Już od ośmiu lat.

– W Anglii znalazłem to, czego ojczyzna nie mogła mi dać, czyli kulinarne wykształcenie, praktykę oraz pracę w najlepszych restauracjach. Niestety, w Polsce jedyną opcją było technikum gastronomiczne, gdzie więcej jest technologii żywienia i teorii niż gotowania. Natomiast jeśli chodzi o restauracje, to obecnie nad Wisłą są „aż” dwie z jedną gwiazdką Michelin, a 14 lat temu, jak wyjeżdżałem, nie było żadnej.

Minie jeszcze sporo czasu, zanim Polska osiągnie w tej dziedzinie brytyjski poziom, a społeczeństwo będzie stać na drogie jedzenie – mówi 38-latek.

Miny klientów

Urodził się w Krakowie, ale wychował w Gdańsku. Jego mama była wykładowcą na tamtejszej politechnice, a tata kapitanem Żeglugi Wielkiej. W rodzinie nie było kulinarnych tradycji, Kuba jest pierwszy i jak podkreśla ze śmiechem – szalony. Zawsze lubił gotować i eksperymentować w kuchni, a przede wszystkim jeść. Różne specjały.

Do dziś zachował przepisy, które napisał na kartce w wieku 8 lat – na czekoladę z bakaliami i naleśniki. W tamtych czasach w Polsce o curry mało kto słyszał, a on doprawiał nim kurczaka. Albo nadziewał go podrobami. Kucharskiej pasji oddawał się w każdej

wolnej chwili, chociaż mieszkając w kraju nigdy profesjonalnie się tym nie zajmował.

Po raz pierwszy znalazł się w restauracyjnej kuchni w Sydney, gdzie był dwukrotnie, w czasie studiów z zarządzania �inansami na Politechnice Gdańskiej. I to właśnie wtedy zasmakował w tej profesji na dobre.

– Lubię tworzyć coś manualnie, kręci mnie kuchenna atmosfera, stres i adrenalina. Każdy dzień jest inny, do każdej potrawy podchodzę inaczej. Sprawia mi wielką przyjemność goszczenie ludzi i widok ich zadowolonych min, kiedy konsumują coś pysznego, czego nigdy wcześniej nie jedli – mówi 38-latek.

W jego restauracji dominują specjały brytyjskie, ale ubarwione wpływami różnych kuchni świata: francuskiej, azjatyckiej, skandynawskiej. Nie brakuje też polskich akcentów. Kuba przygotowuje własne wędliny, kiszoną kapustę, ogórki, śledzie, pierogi i wkomponowuje je w poszczególne dania. Używa przy tym dużo przypraw i ziół, a także wyszukanych składników.

Jego menu składa się z 15 dań – 10 głównych, 4 deserów i sera. Klienci wybierają 4, 5 albo 6 z nich, a koszt to odpowiednio 70, 80 i 90 funtów. Jest również opcja lunchowa – 3 dania za 45 funtów.

Jak ryba w wodzie

Winkowski nie ukrywa, że praca jest jego pasją i czuje się w niej jak ryba w wodzie.

Zajęło mu wiele lat, żeby wszystko dopracować do perfekcji, ale dziś zbiera tego owoce.

A jednocześnie zaczął dbać o zdrowie. Rok temu zmienił styl życia, a zmotywował go do tego fakt, że w poprzednim konkursie na Najlepszego Kucharza w Wielkiej Brytanii co prawda awansował do �inału, ale nie odegrał w nim większej roli. Od tego czasu zaczął stosować zdrową dietę, codziennie biega ponad 6 mil, razem z żoną ćwiczy pilates, regularnie pływa i jeździ na rowerze.

Zmniejszył też ilość spożywanego jedzenia.

– Schudłem 30 kilogramów, co niewątpliwie pomogło mi w tegorocznej rywalizacji i przygotowaniach do niej. Poza tym przeszły mi dolegliwości pleców, z jakimi wcześniej się zmagałem – zdradza Kuba, który ze znanych kucharzy najbardziej ceni Raymonda Blanca i Gary’ego Jonesa. W Polsce nie ma żadnych wzorów, ale cieszy się z tego, co udało się osiągnąć Wojciechowi Modestowi Amaro.

– Stare porzekadło mówi, żeby nie ufać chudemu kucharzowi. Natomiast ja udowodniłem, że nawet pozbywając się zbędnych kalorii można sobie świetnie radzić – śmieje się tegoroczny zwycięzca National Chef of the Year, ważący obecnie 86 kilogramów...

<<

21

22 ~ reportaż

– CO TO ZNACZY DOBRE WINO? – JANUSZ SĄSIADEK, SOMMELIER I TESTER TEGO TRUNKU, ZASTANAWIA SIĘ CHWILĘ. – MÓWIĄC NAJPROŚCIEJ TO TAKIE, KTÓRE NAM SMAKUJE. TYLE ŻE NIE ZAWSZE POKRYWA SIĘ TO Z JEGO JAKOŚCIĄ.

Dariusz Dzikowski

W winie

PRAWDA 11 stycznia 2019

To ciekawa, aczkolwiek mało znana profesja. Obowiązki testera, a mówiąc ściślej sommeliera (bo samo degustowanie wina jest tylko częścią zadania), w dużej mierze zależą od miejsca i charakteru pracy. Ich zakres może być szeroki – od kooperacji z winnicami, przez sprzedaż trunków w sklepach, po zatrudnienie w restauracjach. Najbardziej klasyczna funkcja wiąże się właśnie z tymi ostatnimi i wówczas zadanie polega na układaniu listy win, pomoc w ich doborze, właściwym serwisie, współpracy z dostawcami, dbaniu o magazyn. Trzeba też mieć pieczę nad tym, żeby trunek był podawany w odpowiednich kieliszkach i temperaturze.

W ostatnich latach coraz bardziej popularna staje się turystyka winiarska, czyli zwiedzanie winnic połączone z degustacją prowadzoną przez ich właścicieli i sommelierów.

Dużym powodzeniem cieszą się też wine bars, gdzie jest okazja skosztować wino w luźnej atmosferze. Wiele z tych lokali zatrudnia wykwali�ikowanych fachowców potra�iących doradzać klientom wybór odpowiedniego gatunku. Musi on współgrać z jedzeniem, okazją, zasobnością

reportaż ~ portfela, gustem i – co bardzo ważne – osobowością klienta.

Bez budzika

Był rok 2012, to wtedy zakotwiczył w Londynie.

Do brytyjskiej stolicy przyjechał prosto z Włoch, gdzie znalazł się jako wolontariusz w ramach programu European Voluntary Service, pracując w ośrodku dla osób niepełnosprawnych w Forli w pobliżu Bolonii. To miała być roczna przygoda, ale ostatecznie przedłużyła się w sześcioletni pobyt w Italii. A ponieważ jej mieszkańcy lubią dobrze zjeść, oczywiście degustując wino, pan Janusz zainteresował się winiarstwem i postanowił zrobić kurs organizowany przez Włoskie Stowarzyszenie Sommelierów. Pracował wówczas w �irmie ogrodniczej i nie sądził, że w przyszłości zmieni zawód.

– Pobyt we Włoszech wspominam bardzo sympatycznie. Życzliwi, uśmiechnięci ludzie, słońce, świetne jedzenie. To właśnie tam narodziła się również moja druga, poza winiarstwem, pasja, jaką jest paralotniarstwo. Po sześciu latach postanowiłem jednak zmienić klimat, posmakować czegoś innego i wylądowałem w Londynie – wspomina 37-latek, który w nowym miejscu imał się różnych zajęć, by po pół roku znaleźć zatrudnienie jako sommelier w wine barze. Potem pracował w sklepie winiarskim, ale trzy lata temu ponownie wrócił do poprzedniego miejsca i nie ukrywa, że dobrze się tam czuje. Ciekawi ludzie, degustacje nowych trunków, ciągle coś się dzieje. Co prawda ciężko o wolny piątkowy czy sobotni wieczór, za to rano nie musi używać budzika.

Ale nie tylko pracą w wine barze żyje. Współpracuje z magazynem „Decanter”, pomagając serwować wino podczas Decanter World Wine Awards, był sędzią w czasie konkursu Sommelier Wine Awards, uczestniczył też w zawodach Best UK Sommelier, sygnowanych przez UK Sommelier Association, podczas których wygrał wyjazd do Włoch na specjalistyczne szkolenie o regionie Valpolicella.

Na mistrzowskiej ścieżce

To jeden z najstarszych alkoholi świata. Wino towarzyszy ludziom od wieków, w starożytności – w Grecji i Rzymie – istniała o�icjalna funkcja degustatora. Nieprzypadkowo logo Włoskiego Stowarzyszenia Sommelierów przedstawia tastevin – specjalne srebrne naczynie służące do testowania wina.

W Polsce takie obowiązki pełnił podczaszy, który odpowiadał za zaopatrzenie oraz serwis trunków i przypraw. Pierwsze wzmianki o tym tytule pochodzą z XIII wieku, chociaż niemal na pewno jest on starszy. Jednocześnie z rozwojem nowoczesnego winiarstwa narodził się zawód sommeliera, głównie we Francji. Restauracje zaczęły potrzebować wykwali�ikowanych pracowników zajmujących się zakupem i serwisem win, którzy dzięki swojej wiedzy mogli doradzać klientom i pomagać w dokonywaniu właściwego wyboru.

Przez lata ta profesja kojarzyła się głównie z Francją i Włochami. I nadal, dzięki swojej tradycji oraz kulturze oba te państwa dominują, niemniej jednak rozwija się ona prężnie również w innych krajach, także w Polsce. Obecnie sommelierów za-

trudniają restauracje praktycznie na całym świecie. Jak zapewnia pan Janusz, żeby zacząć przygodę z winem nie są potrzebne jakieś specjalne cechy.

Owszem, zdarzają się osoby ze szczególnie rozwiniętym zmysłem węchu czy smaku, ale i bez nich można sobie poradzić. Najważniejsza jest pasja i szacunek do tego, co się robi. To pierwszy etap, jednak, żeby zdobyć profesjonalne uprawnienia i certy�ikaty konieczne jest zaliczenie specjalistycznych kursów. Ich ranga i znaczenie zależą od reputacji organizacji przeprowadzającej szkolenia.

– Długość kursów jest zróżnicowana, na przykład mój, który ukończyłem we Włoszech, trwał 1,5 roku. Można go zrobić szybciej i intensywniej, trzeba jednak pamiętać, że musimy przebrnąć przez szereg fachowych książek, a nauka degustacji nie lubi pośpiechu – mówi Sąsiadek i podkreśla, że najważniejszą międzynarodową szkołą w tej branży jest Court of Master Sommeliers. Jej kursanci, zaliczając kolejne egzaminy, otrzymują coraz wyższe stopnie certy�ikacji, których zwieńczeniem jest tytuł Master Sommelier. Zdobywają go tylko najlepsi, dlatego obecnie na świecie jest zaledwie ok. 250 osób, które mogą się nim pochwalić. Duże poważanie ma również dyplom Master of Wine, nadawany przez The Institute of Master of Wine (posiada go około 380 osób). To dwa najbardziej cenione certy�ikaty, w przybliżeniu odpowiadające tytułowi profesora uniwersyteckiego.

Balans i harmonia

– Co to znaczy dobre wino? – pan Janusz zastanawia się chwilę. – Mówiąc najprościej to takie, które nam smakuje. Tyle że nie zawsze pokrywa się to z jego jakością. Często za lepsze uważamy wina cięższe i słodsze, jednak w tym przypadku ocena dotyczy ich charakteru i stylu, co nie jest równoznaczne z tym, że są dobrze zrobione. Natomiast, żeby tak było, muszą być zachowane balans i harmonia.

Fachowa analiza wina składa się z trzech etapów. Najpierw je oglądamy – powinno być czyste, klarowne i co najważniejsze błyszczeć. O ile niektóre naturalne, słabo �iltrowane, mogą być lekko zanieczyszczone osadem, o tyle niedopuszczalne jest zmętnienie. Patrząc na trunek pod światło musi się ono od niego odbijać, a brak połysku jest pierwszą oznaką, że coś jest nie tak.

Następny krok to badanie zapachu, który ma być czysty. Podczas wąchania możemy poczuć świeże bądź dojrzałe owoce, kwiaty, tytoń, czekoladę, słodkie lub pikantne przyprawy. O jakości wina decyduje jego kompozycja – zapachy powinny się uzupełniać, a nie walczyć ze sobą.

Ubogi aromat oznacza, że trunek jest prostszy, ale mimo to może być dobrze zrobiony. Zasadnicze znaczenie mają natomiast wady. Jeśli wyczuwamy mokry papier czy przegotowane warzywa nie wróży to nic dobrego.

Ostatnim etapem jest degustacja. Zawarte w trunku składniki miękkie (alkohol, cukier) oraz substancje twarde (taniny, kwasy, związki mineralne) powinny się balansować.

23

Jeśli wszystkie trzy testy wypadną pozytywnie, wino można nazwać harmonijnym. I, wbrew stereotypom, nie musi być ono wcale drogie. Od zawsze był to trunek dla wszystkich i to właśnie te prostsze i tańsze gatunki spowodowały, że jest tak popularny, bez względu na kraj i szerokość geogra�iczną.

Efekt bąbelków

Pochodzi z Pakoszówki, niewielkiej miejscowości w pobliżu Sanoka. Ukończył zarządzanie �inansami na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, a potem trzyetapowy kurs we Włoszech, dzięki któremu został członkiem Włoskiego Stowarzyszenia Sommelierów. W swoim dorobku ma również tytuł Sommelier Professionista.

Od lat jego życie koncentruje się wokół wina.

Czy to oznacza, że jest od niego uzależniony? – Owszem, bardzo je lubię, ale jeśli już jestem od czegoś uzależniony, to raczej od atmosfery, jaką stwarza ten trunek – mówi Sąsiadek, który najbardziej lubi gatunki pochodzące z chłodniejszych i górskich regionów. Polak przyznaje, że lubi pracować z winami z niższej półki, które, jeśli są zrobione z pasją, potra�ią mile zaskoczyć.

– Zdobyłem już w tym fachu sporo doświadczenia, ale cały czas się uczę. W tym roku zostanę specjalistą od win jednego z najważniejszych włoskich regionów – Valpolicella. Będę chciał również sędziować w konkursach, jednak w niedalekiej przyszłości, mimo że Londyn to świetne, pełne życia miasto, planuję stąd wyjechać. Nie wiem jeszcze dokładnie gdzie, być może do Polski, ale czas na nowe rozdanie – mówi 37-latek, opowiadając anegdotę o znanym sommelierze, który krytykował picie szampana z podłużnych kieliszków, argumentując, że używa się ich tylko ze względu na wizualny efekt bąbelków, ale ponieważ są za wąskie nie czuć wszystkich wspaniałych zalet tego białego wina.

Jak dowodził, powinno się stosować nieco szersze kieliszki, które uwolnią aromat. Słysząc zarzut „no ale wtedy wszystkie bąbelki ulecą”, odpowiedział: „to niech pan szybciej pije…”. <<

24 ~ 47. BAL POLSKI ROZMOWA Z MEC. MARZENĄ KONARZEWSKA, PRZEWODNICZĄCĄ KOMITETU ORGANIZACYJNEGO 47. BALU POLSKIEGO ORAZ SKARBNIK BALU, DOROTĄ SZTORC

POMAGAJĄ TYM, KTÓRZY TEJ POMOCY POTRZEBUJĄ NAJBARDZIEJ 2 lutego w londyńskim Hurlingham Club odbędzie się charytatywne i towarzyskie wydarzenie roku, gromadzące polonijną elitę na Wyspach. 47. Bal Polski poświęcony będzie pamięci Stanisława Moniuszki w 200. rocznicę urodzin artysty. Okrągłych rocznic mamy ostatnio znacznie więcej, dlaczego więc w tym roku zdecydowano się oddać cześć właśnie Moniuszce?

– Wybór Stanisława Moniuszki jest wynikiem wpływu jego twórczości na rozpowszechnianie polskiej tradycji, wartości, a przede wszystkim pielęgnacji polskiego patriotyzmu.

Bal Polski to wydarzenie absolutnie pierwszorzędne dla elity polonijnej na Wyspach? Chyba tylko koncert niepodległościowy w Royal Albert Hall dorównywał mu rozmachem i klasą.

– Myślę, że było wiele wydarzeń w 2018 roku, które były bardzo dostojne. Między innymi koncert zorganizowany przez Chopin Society w Guildhall. Jego przewodnicząca Lady Cholmondeley jest również w Komitecie Honorowym 47. Balu Polskiego.

Takie wydarzenia jak Bal Polski są potrzebne Polonii brytyjskiej?

– Bal Polski jest wydarzeniem kulturalnym, który jednoczy gości, artystów, sponsorów i darczyńców rożnego pochodzenia narodowego, a którym bliskie jest środowisko polskie. Promuje wizerunek polskiej gościnności, szczodrości i otwarcia.

Jak czytam na Państwa stronie internetowej, Bal w całości organizowany jest przez wolontariuszy: Komitet Organizacyjny 47. Balu Polskiego, zespół tańca ludowego Mazury oraz pomocników wolontariuszy. Na jakim etapie są przygotowania do Balu? Pytam Panią, jako główną organizatorkę.

– Przygotowania dobiegają końca. Finalizujemy listę gości i zapraszamy chętnych do kupienia biletów przed 15 stycznia, żeby nie być... rozczarowanym.

Patronat nad 47. Balem Polskim objęli: Jego Królewska Wysokość Duke of Kent czy Jego Ekscelencja Ambasador RP prof. Arkady Józef 11 stycznia 2019

Rzegocki. Czy trudno było Wam, organizatorom, przekonać tak zacne osobistości do �irmowania wydarzenia swoim nazwiskiem?

– Jego Królewska Wysokość Duke of Kent jest wielkim przyjacielem Polaków. Mimo wielu obowiązków przyjął nasze zaproszenie. Jego Ekscelencja, prof. Arkady Rzegocki od objęcia obowiązków ambasadora wspiera naszą działalność.

Skład Komitetu Honorowego również robi wrażenie. Princess Renata Sapieha, Lady Rose Cholmondeley, Count and Countess Mycielscy, Baron and Baroness Radvanszky, Lady Blanca Rosenstiel, Mrs Jolanta Rzegocka, Mrs Barbara Kaczmarowska-Hamilton, Mr and Mrs Jonscher, Mr Dariusz Laska, Dr and Mrs Sawiccy, Mrs Elżbieta Stanhope, pani Irena DelmaCzarnecka i Lady Camille Panufnik. Proszę powiedzieć, jak namówić tak wielkie persony do udziału w przedsięwzięciu?

– Wszyscy członkowie Komitetu to szanowane osoby, które od lat pracują charytatywnie. To Polacy i Brytyjczycy, którym dobro potrzebujących leży na sercu.

Najbliższy Bal odbędzie się w Hurlingham Club.

Dlaczego akurat to miejsce?

– Odbywały się w nim bale żołnierzy polskich.

Bal Polski będzie tam po raz pierwszy. Państwo Stella-Sawiccy, którzy są w Komitecie Honorowym i są członkami Hurlingham Club, zaprosili mnie do Hurlingham kilka razy. Jest to wyjątkowo piękne miejsce, pełne tradycji. Jak Bal Polski.

Obecnie kierownikiem działu jest urocza Polka, Anna Faluta.

O muzyczną oprawę zadbają Zespół Mazury, Łukasz Karauda – śpiewak operowy, London Swing Orchestra czy DJ Waldemar Rudnik.

– Wystąpi również Katarzyna Medlarska, która na co dzień śpiewa w jednej z włoskich oper. Na pianinie zagra Anna Szalucka. Mamy bardzo znaną angielską orkiestrę składającą się z dziesięciu panów, jak również polskiego DJ-a, który będzie grał polskie szlagiery podczas przerw orkiestry.

Sprawa najważniejsza. Wydarzenie tradycyjnie ma wybitnie charytatywny charakter. W

roku ubiegłym na cele dobroczynne udało się zebrać ponad 50 tysięcy funtów. Podczas tegorocznego Balu pozyskiwane będą pieniądze na trzy zasadnicze cele: Dom Dziecka w Przybysławicach na Lubelszczyźnie, Fundację Klub Przyjaciół Misia Wojtka oraz projekt Coram Family & Childcare Trust. Skąd wybór właśnie takich bene�icjentów?

– O pomoc dla Domu dziecka poprosiła pani doktor Beata Szymczyk-Hałas, która od lat z małżonkiem uczestniczy w Balu. Projekt Coram zaproponowała z kolei była przewodnicząca Balu, pani Jolanta Piesakowska Jackson. Jola jest Polką urodzoną w Londynie, która dostrzegła brak materiałów informacyjnych w języku polskim na Wyspach. Jest to kontynuacja Projektu Polonia, w ramach którego współ�inansujemy tłumaczenia.

Zbiórka na pomnik Misia Wojtka będzie odbywać się po raz drugi. Pomnik ma być odsłonięty w Sopocie we wrześniu tego roku.

Proszę powiedzieć, w jaki sposób będą zbierane pieniądze. Wiem, że będzie „Balowe Drzewko Szczęścia”, loteria fantowa czy cicha aukcja.

– Będzie żywa aukcja, na której między innymi będzie można wygrać portret pani Barbary Kaczmarowskiej-Hamilton, słynną suknię sióstr Kruszynskich czy pobyt w Resort & Spa Bryza w Juracie. Dodatkowo, jak co roku będzie „cicha aukcja”, „drzewko szczęścia” i „loteria”, na których będzie można wygrać między innymi znaną ceramikę pani Elżbiety Stanhope, pobyt w hotelu Krokus w Zakopanem czy zabieg kosmetyczny u Dr Mercik czy w Medyku.

Jeśli ktoś nie może uczestniczyć w Balu, a chciałby wesprzeć te znakomite cele, jak może przyłączyć się do grona darczyńców?

– Osoby, które chciałyby wesprzeć bal proszone są o kontakt przez e-mail info@balpolski.org.uk.

Ich pomoc jest zawsze mile widziana.

Na obecnym etapie, komu chciałaby Pani najbardziej podziękować?

– Najbardziej chciałabym podziękować tym, którzy przez swoje uczestnictwo w Balu wspierają ten szczytny cel i pomagają tym, którzy tej pomocy potrzebują najbardziej. <<

47. BAL POLSKI ~

25

PROGRAM WIECZORU: 19:00 – otwarcie Balu – Champagne Reception (Arrive at The Hurlingham Club security gate at Main Entrance : Admittance strictly by ticket and dress code.

Evening Dress and Ballgowns; pamiątkowa fotogra�ia; szampańskie przyjęcie; rozpoczęcie „Cichej Aukcji”; Drzewko Szczęścia) 19:15 – przybycie – His Royal Highness the Duke of Kent KG, GCMG, GCVO, CD, ADC 19:15 – przybycie – Jego Ekscelencja Ambasador RP Profesor Arkady Józef Rzegocki 19:35 – występ – zespół folklorystyczny Mazury 19:45 – Polonez prowadzony przez zespół folklorystyczny Mazury 20:00 – toast wygłoszony za królową Elżbietę II; Hymn Narodowy; toast wygłoszony za Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej; Hymn Narodowy; O�icjalne otwarcie Balu – przemówienia 20:15 – Kolacja 22:30 – Pierwszy walc 23:45 – Losowanie Loterii 24:00 – Moniuszko Midnight Aria – Łukasz Karauda, Katarzyna Medlarska, Anna Szalucka (fortepian) 00:30 – Zakończenie „Cichej Aukcji” 03:00 – Hymn Narodowy

SPONSOREM 47. Balu Polskiego – jest największa polska instytucja �inansowa na Wyspach: Sami Swoi Przekazy Pieniężne

26 ~ 47. BAL POLSKI

DLA KOGO BĘDZIEMY

ZBIERAĆ PIENIĄDZE

PODCZAS TEGOROCZNEGO BALU ZBIERANE BĘDĄ PIENIĄDZE NA TRZY CELE: DOM DZIECKA W PRZYBYSŁAWICACH NA LUBELSZCZYŹNIE, FUNDACJĘ KLUB PRZYJACIÓŁ MISIA WOJTKA ORAZ PROJEKT CORAM FAMILY & CHILDCARE TRUST. TA CHARYTATYWNA IMPREZA ODBĘDZIE SIĘ 2 LUTEGO W LONDYŃSKIM HURLINGHAM CLUB. SPONSOREM 47. BALU POLSKIEGO JEST NAJWIĘKSZA POLSKA INSTYTUCJA FINANSOWA NA WYSPACH: SAMI SWOI PRZEKAZY PIENIĘŻNE.

Dom Dziecka w Przybysławicach rozpoczął swoją działalność 1 września 1953 r. w miejscu zlikwidowanego internatu Liceum Ogólnokształcącego w Garbowie, pod kierownictwem Stanisława Marczuka. Siedzibę placówki stanowił XIX-wieczny parterowy dworek. Dom przeznaczony był dla 48 wychowanków, z których większość stanowiły sieroty naturalne i półsieroty. Kierowano tu zarówno dziewczęta, jak i chłopców, jednak po dwóch latach, ze względu na brak odpowiednich urządzeń sanitarnych, przeniesiono dziewczęta do innych domów dziecka.

Od 1955 r. kierownikiem Domu Dziecka był Stanisław Brodzik. W 1956 r. dzięki jego staraniom oraz decyzją Kuratorium Okręgu przebudowano I piętro – budowa trwała rok.

Dom rozpoczął na nowo swoją działalność w 1957 r. i był w stanie objąć opieką 63 wychowanków. W początkach swojej działalności placówka nie była dobrze przyjęta w środowisku, pomimo dużego zapotrzebowania w okresie powojennym na opiekę nad dziećmi osieroconymi. Powoli jednak stawała się integralną częścią Garbowa i okolic. Warunki życia wychowanków w tamtych latach były bardzo skromne, nawet zakup telewizora był wielkim świętem w Domu.

1 czerwca 1964 r. kierownikiem placówki został Stanisław Ostapiński. Był on propagatorem turystyki i różnych form czynnego wypoczynku. W tym roku zakupiono rowery, na których młodzież najpierw uczyła się jeździć, a potem organizowała rajdy. Od 1 września 1993 r., z inicjatywy ówczesnego dyrektora Macieja Ostapińskiego, rozpoczęła się budowa nowego budynku, która 11 stycznia 2019

DOM DZIECKA W PRZYBYSŁAWICACH

została s�inalizowana, kiedy Domem kierowała już Urszula Syta. Uroczyste otwarcie budynku nastąpiło w 1997 r. Placówka zyskała dodatkowe pomieszczenia dla grupy wychowawczej, poprawiła warunki sanitarne, pracy w kuchni, pralni oraz w pomieszczeniach administracyjnych. W dawnym budynku uległy poprawie warunki życia wychowanków, powstał gabinet pedagoga, dodatkowe pokoje do nauki, pracownia komputerowa, krawiecka, aneksy kuchenne dla grup. W ostatnich latach obydwa Domy w miarę posiadanych środków były sukcesywnie urządzane. Warunki zmieniały się na

lepsze przy znacznej pomocy fundacji z Holandii oraz wielu sponsorów.

Od 1 października 2000 r. w dawnym mieszkaniu pracowniczym utworzono mieszkanie chronione. W Lublinie w 3- pokojowym mieszkaniu przy ul. Hempla powstała grupa usamodzielnienia, w której zamieszkała młodzież w wieku 16-20 lat, przygotowująca się do samodzielnego życia po odejściu z placówki. Młodzież ta uczyła się przede wszystkim odpowiedzialności za siebie i powierzone mienie. Praktycznie przygotowywała się do prowadzenia gospodarstwa domowego poprzez planowanie wydatków, samo-

dzielne dokonywanie zakupów, gotowanie, dbałość o czystość i porządek w domu, a także przyjmowanie gości – co dawało wyobrażenie przyszłego życia.

W 2013 r. z uwagi na wejście w życie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, duży dom dziecka został przekształcony w dwie małe odrębne placówki. W tym czasie zakończyła swoją działalność grupa usamodzielnienia. Nowe placówki noszą nazwę Dom Dziecka „Dworek” – przeznaczony dla 30 wychowanków i Dom Dziecka „Nowy Dom” – przeznaczony dla 14 wychowanków. więcej na: ddprzybyslawice.pl.

47. BAL POLSKI ~

KLUB PRZYJACIÓŁ MISIA WOJTKA

Celem głównym Fundacji jest zebranie funduszy na zbudowanie pomnika „Misia Wojtka” w mieście Sopot, a następnie pomoc w jego utrzymaniu.

Przez osiągnięcie celu głównego Fundacja pragnie wspomóc realizację celu długoterminowego, jakim jest propagowanie historii udziału polskiego

oręża w II Wojnie Światowej po stronie aliantów zachodnich.Jesienią 2011 r. zamieszkała w Londynie sopocianka Ewa Rakowska-Eggar przeczytała w lokalnej prasie informacje o wystawie w Instytucie Sikorskiego poświęconej Misiowi Wojtkowi – uczestnikowi Bitwy pod Monte Cassino. Mimo,

że pracuje jako międzynarodowy przewodnik turystyczny i żywo interesuje się historią II Wojny Światowej, nigdy przedtem nie słyszała o tym niezwykłym niedźwiedziu.

Po obejrzeniu wystawy, zafascynowana postacią Wojtka, postanowiła dołożyć wszelkich starań, aby rozsławić jego imię również wśród współczesnego pokolenia Polaków w kraju.

I tak powstał pomysł stworzenia w Sopocie pomnika Misia-żołnierza.

Dlaczego akurat w Sopocie? Bo przecież tutaj mamy najsłynniejszy deptak nazwany imieniem Bohaterów Monte Cassino, tutaj przyjeżdżają tłumy turystów z kraju i zagranicy; tutaj będąc na wakacjach ludzie mają czas przystanąć zaintrygowani niedźwiedziem dźwigającym pocisk, dotknąć go, zrobić zdjęcie, opowiedzieć dzieciom i gościom jego niezwykłą historię.

Marzenie Ewy przekształciło się we wspólną inicjatywę kilku osób, które razem założyły Klub Przyjaciół Misia Wojtka. Nastąpiły spotkania z przedstawicielami władz Sopotu, środowisk artystycznych i biznesowych, w rezultacie których inicjatywę poparto. Spotkała się ona również z dużym zainteresowaniem sopockich harcerzy i środowisk kombatanckich.

Powstanie Fundacji Na Rzecz Budowy Pomnika „Misia Wojtka” w Sopocie było naturalnym przedłużeniem wcześniejszych działań klubu i dawało im ramy prawne. Założyliśmy konto w londyńskim banku HSBC i w kraju. Fundusze na ten szlachetny cel zaczęły wpływać od sympatyków Misia Wojtka z całego świata.

Pomnik Misia Wojtka upamiętniałby wszystkich żołnierzy II WS, wyrastając ponad wszelkie podziały polityczne. Wierzymy, że służyłby on również budzeniu zainteresowania historią wśród młodych Polaków.

Więcej na: miswojteksopot.org.

CORAM FAMILY & CHILDCARE TRUST 47. Bal Polski zbiera fundusze, aby zapewnić polskiej społeczności w Wielkiej Brytanii dostęp do przetłumaczonych informacji z wiodących bryt. organizacji charytatywnych.

47. Bal Polski gromadzi fundusze, aby zapewnić polskie wersje językowe �ilmów z informacjami o rodzinie Coram Family & Childcare Trust.

Kontakt: Coram, Coram Campus, 41 Brunswick Square, London WC1N 1AZ, Wielka Brytania, tel.: +44 20 7239 7535; f a m i ly a ndc h i ldc a r et r u s t . or g .

27

W 200.

ROCZNICĘ URODZIN

MONIUSZKI Przyszedł na świat 5 maja 1819 r. w majątku Ubiel, w rodzinie szlacheckiej. Dorastał muzycznie pod okiem matki, później uczył go August Freyer. Chodził także do gimnazjum. Następnie emigrował w celach edukacyjnych do Wilna i Wiednia, podejmując też pracę korepetytora. Po trzech latach wrócił do Wilna zostając organistą kościelnym i nauczycielem muzyki. Ożenił się, by ustabilizować swe życie i mieć dziesięcioro dzieci. Wyruszywszy w europejskie podróże uczynił swym celem opery światowe. Poznał m.in.

Rossiniego, ale i Aubera oraz Gounoda. Kolegą Moniuszki został sam Liszt. Zdecydował się na powrót do kraju, tym razem do Warszawy.

Mając odpowiednie doświadczenie oraz wykształcenie, zatrudniono go w Instytucie Muzycznym, został jednocześnie operowym kapelmistrzem. Niestety wybuch powstania styczniowego sprawił, że ocenzurowano jego twórczość, co bezpośrednio wpłynęło na stan jego budżetu. Ale okazało się to w dłuższej perspektywie wodą na młyn jego popularności, jako twórcy słowiańskiego, który sięga do ludowości.

Zmarł nagle 4 czerwca 1872 r. w Warszawie. Miał 53 lata. Jego ciało spoczęło na cmentarzu powązkowskim w Warszawie. Moniuszko jest z pewnością najwybitniejszym artystą operowym. Najsłynniejszym jego utworem jest napisana w 1847 r. „Halka”. Do oper Moniuszki należą też „Flis” czy „Hrabina”. Ale najsłynniejszy jest chyba „Straszny dwór” z roku 1865. Wsławił się również siedmioma mszami, czterema „Litaniami ostrobramskimi”, a także „Ojcze nasz”. (za: zyciorysy.info)

28 ~ taki był 46. BAL POLSKI CZTERDZIESTY SZÓSTY BAL POLSKI PRZESZEDŁ DO HISTORII JAKO JEDEN Z NAJWAŻNIEJSZYCH. POLONIJNE ELITY PO RAZ KOLEJNY STANĘŁY NA WYSOKOŚCI ZADANIA. PRZEŻYJMY TO JESZCZE RAZ! Uroczystość – jak relacjonowaliśmy przed rokiem – odbywała się we wnętrzach Sheraton Grand Park Lane na Piccadilly, bogata w wyszukane kreacje, nietuzinkowe menu, długą listę imponujących gości oraz wspaniałą zabawę przy dźwiękach znanych i lubianych wśród brytyjskiej Polonii utworów wykonanych przez Grzegorza Wilka oraz Magdalenę Tul. Jak pamiętamy, jednym z głównych sponsorów Balu był Paweł Mes – dyrektor największej polonijnej instytucji �inansowej na wyspach Sami Swoi PrzekazyPieniezne.com, natomiast miesięcznik „Goniec Polski” patronował medialnie wydarzeniu.

Rozpoczęto tak jak zawsze. W majestatycznym rytmie – najstarszego z tańców polskich, na trzy czwarte z dygnięciem – salę wypełnił korowód szykownych par. Temat przewodni 46. Balu Polskiego nawiązywał do obchodu 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, która jednocześnie zbiega się ze znacznymi osiągnięciami społeczności polskiej zamieszkałej w Wielkiej Brytanii.

W czasie, gdy goście zasiedli do kolacji, dokazywał zespół folklorystyczny Młody Las, który prezentował najpiękniejsze tradycyjne polskie tańce ludowe. Potem były przemówienia i toasty, a organizatorzy zadbali o różne atrakcje i licytacje przedmiotów, takich jak: autobiogra�ia Kuby Błaszczykowskiego, podpisane przez autorów publikacje czy weekendowe pobyty w atrakcyjnych miejscach. Do aukcji „na żywo” tradycyjnie już zachęcał Hugh Edmeades z domu aukcyjnego Christie’s. A było o co powalczyć.

Dwa obrazy namalowane przez Barbarę Kaczmarowską-Hamilton, słynną polską malarkę, która zasłynęła portretami członków rodziny królewskiej oraz papieża Jana Pawła II, w ostateczności sprzedano za 38 tysięcy! To najwyższa kwota jaką kiedykolwiek wylicytowano w historii Balu Polskiego.

W atmosferę balu doskonale wprawiała gości gwiazda polskiej telewizji Joanna Moro. – Dla mnie to wielkie, a zarazem stresujące 11 stycznia 2019

wydarzenie, przede wszystkim dlatego, że bardzo szanuję tradycje tego balu oraz historię Polski. Uważam, że jest to chyba jedna z najdłuższych tradycji balowych, która jednocześnie podtrzymuje więzi Polaków. Pomimo, iż jest to Londyn, stolica świata, to wciąż otacza nas język polski. Język, którego musiałam się nauczyć i tej polskości, która teraz towarzyszy mi na co dzień.

Aż miło patrzeć, jak kolejne pokolenie Polaków, teraz już we wspólnej Europie, pełne pozytywnej energii, ambitne, bez kompleksów, potra�i przy elegancko zastawionym stole, z uśmiechem na twarzy oddać część swoich ciężko zarobionych pieniędzy dla tych, którzy potrzebują wsparcia! To właśnie jest esencja balu – podkreślała Moro.

Wśród gości byli przedstawiciele środowisk biznesowych, artystycznych, zawodowych czy dyplomatycznych – zarówno polskich, jak i brytyjskich. Znaleźli się między innymi ambasador Węgier pan Szalay – Bobrovniczky, Earl of St. Andrus, Lord i Lady Belhaven and Stenton. Młode polskie pokolenie reprezentowali między innymi: znany działacz polonijny Jerzy Byczynski oraz twórca pierwszej polskiej agencji modelek Polish Faces – Paweł Majewski.

Dochód zebrany podczas balu został przekazany na Specjalistyczne Centrum Diagnostyki, Lecznictwa i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży z Upośledzeniem Słuchu w Opolu oraz Instytut „Rethnink Mental Illness”, który otrzymał środki na �inansowanie tłumaczeń na język polski informacji z dziedziny zdrowia psychicznego. Wsparcie jakie otrzymał Instytut „Rethnink Mental Illness” odbyło się w ramach Projektu Polonia, którego angielskie instytucje zajmujące się zdrowiem otrzymają fundusze na wsparcie Polaków borykających się z poważnymi problemami zdrowotnymi.

Jak podkreślała przewodnicząca Komitetu Jolanta PiesakowskaJackson, nadrzędną ideą Balu Polskiego jest zbieranie pieniędzy dla organizacji, które ze względu

POLON ZNÓW

NIE ZAWIO

ACH , CO

BYŁ Z BAL

taki był 46. BAL POLSKI ~

29

NIA W

ODŁA

O TO

ZA L!

na brak środków nie mogą pełnić swoich funkcji niesienia pomocy potrzebującym. – Przybliżając te organizacje polskiej społeczności emigracyjnej w Wielkiej Brytanii, Bal Polski jest katalizatorem umożliwiającym tej społeczności zaangażowanie się w charytatywną pomoc. Bal Polski osiąga swój główny cel jednocześnie zbliżając rozproszone grupy emigracyjne, aby pośród zabawy i rozrywki pozwolić im wspólnie świętować osiągnięcia polskiej emigracji – mówiła. – W tym roku Bal Polski przyniósł rekordowy wynik, jeżeli chodzi o ilość zebranych funduszy na cele dobroczynne. Wstępne szacunki mówią, że jest to kwota około 50 tysięcy funtów. To dwa i pół razy tyle co w poprzednim roku. Jest to ogromna satysfakcja, gdyż jednym z naszych głównych celów jest to, aby dotacje z

Balu robiły prawdziwą różnicę naszym bene�icjentom. Oczywiście, nie ma gwarancji, że taka kwota będzie osiągnięta co roku. Ale trend ustalony w ciągu ostatnich lat pokazuje, że jesteśmy na dobrej drodze – dodała.

Gościem honorowym 46. Balu Polskiego w Londynie była senator Anna Maria Anders-Costa, córka legendarnego generała Andersa. Co dla niej jako Polki znaczy tak prestiżowe wydarzenie.

– Sadzę, że ma duże znaczenie w utrzymywaniu więzi z krajem, w podtrzymywaniu tożsamości narodowej na emigracji i poza krajem.

Stwarza możliwość kontaktu z językiem polskim. To ważne szczególnie dla kolejnych pokoleń Polaków, rodzących się już poza Ojczyzną.

Nasze emigracyjne zorganizowanie wyraźnie się poprawia. Ale polskie lobby powinno być o wiele silniej-

sze. Jest nas poza Polską bardzo dużo i nasz głos powinien być lepiej słyszalny i odgrywać większe znaczenie zarówno w Rzeczypospolitej, jak i w krajach, w których dziś mieszkają Polacy i ich potomkowie.

Uważam, że mamy potencjał, ale jest jeszcze wiele w tej dziedzinie do zrobienia. Wysiłki emigracji i Polaków poza granicami powinny być wspierane przez kraj. Dlatego właśnie zdecydowałam się kandydować do senatu, bo chcę być głosem Polonii i Polaków spoza granic w Ojczyźnie. Spędziłam zdecydowaną większość życia na emigracji, znam jej wzloty i upadki, więc sądzę, że mój głos będzie mógł dużo wnieść – podkreślała nasza rozmówczyni.

tekst: Karolina Wiatrowska; zdjęcie: Ryszard Szydło

30 ~ gramy z WOŚP ~

FINAŁ WOŚP TO JEDNODNIOWA ZBIÓRKA PUBLICZNA, ORGANIZOWANA PRZEZ FUNDACJĘ WIELKA ORKIESTRA ŚWIĄTECZNEJ POMOCY. 27. FINAŁ ODBĘDZIE SIĘ 13 STYCZNIA.

LETNIA ZADYMA

W ŚRODKU ZIMY

Cała impreza pokazywana jest w bezpośredniej transmisji telewizyjnej. Składają się na to bloki, czyli wejścia na żywo rozmieszczone w całodziennej ramówce programu. Równocześnie w całej Polsce odbywa się największa w naszym kraju zbiórka publiczna. Blisko 120 tysięcy wolontariuszy zbiera pieniądze, które są następnie rozliczane w około 1700 sztabach, w tym w kilkudziesięciu zlokalizowanych w wielu miejscach na świecie. O godzinie 20.00 organizatorzy zapraszają wszystkich do udziału w happeningu pt. „Światełko do Nieba”. – W tej jednej chwili prosimy wszystkich, którym bliskie są idee WOŚP, o wysłanie w stronę nieba, czyli w kierunku Dobrych Aniołów, światełka w postaci np. zapalonej zapałki, świeczki, pochodni czy sztucznych ogni.

Przez cały dzień w studiu telewizyjnym, trwa Licytacja Najbardziej Hojnych Darczyńców (popularnie zwana licytacją Złotych Serduszek).

Kulminacyjny moment, czyli licytacja Serduszka 11 stycznia 2019

nr 1, zaczyna się około godziny 23.00. Po północy podajemy wstępne, szacunkowe wyniki naszej zbiórki.

– Podczas trwania Finału dokładnie rozliczamy nasze poprzednie zakupy i przede wszystkim dokładnie tłumaczymy cel naszej aktualnej zbiórki.

W ciągu 26. Finałów Orkiestra przekazała na wsparcie polskiej medycyny 951 mln PLN.

Warszawskie studio telewizyjne tego dnia odwiedza kilka tysięcy osób. Kilka razy więcej bawi się na Placu De�ilad, przy Pałacu Kultury i Nauki, gdzie odbywa się koncert, a pokaz sztucznych ogni przechodzi każdorazowo do historii, jako piękne widowisko.

Występujący tego dnia artyści proszeni są, aby nie pobierali żadnych honorariów. Tego dnia sta-

ramy się, aby jak najwięcej wydarzeń artystycznych, czy też związanych z przeprowadzeniem Finału, odbywało się bez ponoszenia żadnych kosztów.

W ciągu dwudziestu sześciu Finałów WOŚP Orkiestra zebrała i przekazała na wsparcie polskiej medycyny sumę ponad 951 mln PLN. 27. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy odbędzie się 13 stycznia 2019 roku. Jego celem będzie zakup nowoczesnego sprzętu medycznego dla specjalistycznych szpitali dziecięcych.

Są to placówki z oddziałami II oraz III stopnia referencyjności, czyli takie, które mogą dokonać specjalistycznej diagnozy oraz udzielić pomocy medycznej najciężej chorym dzieciom. W Polsce funkcjonuje dziś blisko 50 takich szpitali. Swoim zasięgiem obejmują one teren całego kraju. W placówkach tego rodzaju szczególnie ważne jest nowoczesne, spełniające najwyższe standardy wyposażenie, które daje lekarzom i personelo-

gramy z WOŚP ~ wi medycznemu jak najlepsze możliwości diagnozy i leczenia najtrudniejszych przypadków.

– W ostatnich latach nasza Fundacja skupiała się na wspomaganiu znajdujących się w trudnej sytuacji szpitali i oddziałów opieki podstawowej – mówi Lidia Niedźwiedzka-Owsiak, członek zarządu i dyrektor ds. medycznych Orkiestry. – Mając za sobą rekordowe Finały, kupiliśmy wiele tysięcy urządzeń dla oddziałów pediatrycznych oraz podstawowych oddziałów neonatologicznych w całej Polsce. Cały czas zresztą realizujemy zakupy m.in. właśnie dla oddziałów noworodkowych. Przez ten czas jednak dostawaliśmy coraz większą ilość próśb o pomoc, często błagalnych, z oddziałów specjalistycznych. Braki dotyczą tych najnowocześniejszych, a zarazem najdroższych urządzeń, na których zakup nie zawsze stać jest samorząd, a środki pozyskane w ramach dotacji unijnych wykorzystywane są na „łatanie” bardziej istotnych potrzeb. Tymczasem na świecie obserwujemy znaczący postęp w medycynie, a zwłaszcza w diagnostyce. Na rynek tra�iają coraz to nowsze, bardzo drogie urządzenia, które zarazem oferują kosmiczne możliwości diagnozy i szybkości w podejmowaniu leczenia. Kupując taki właśnie sprzęt mamy możliwość po raz kolejny podnieść poziom opieki nad chorymi dziećmi w Polsce. Dlatego Zarząd Fundacji zdecydował, że celem 27.

Finału WOŚP będzie zakup sprzętu dla specjalistycznych szpitali dziecięcych – dodaje dyrektor ds. medycznych Fundacji.

W realizacji celu 27. Finału WOŚP Fundacja skupi się przede wszystkim na zakładach diagnostyki specjalistycznej – zwłaszcza obrazowej, radiologicznej oraz laboratoryjnej. W zależności od wyników zbiórki Zarząd Fundacji może zdecydować także o realizacji próśb dotyczących pomocy w większych inwestycjach, jak chociażby wsparcie w wyposażeniu centralnych sterylizatorni czy pracowni MRI. W głównej mierze zbiórka ma jednak umożliwić podniesienie standardu wyposażenia. Do szpitali tra�ić mają tak zaawansowane urządzenia jak chociażby: rezonanse magnetyczne, tomografy komputerowe, aparaty do diagno-

styki RTG (w tym aparaty mobilne), wysokiej klasy ultrasonografy, echokardiografy czy sprzęt endoskopowy z torem wizyjnym dla gastroenterologii.

– Cały czas mam wrażenie, że dla polskich szpitali chcących rozwijać swoje możliwości Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy jest ostatnią deską ratunku – mówi Jerzy Owsiak, prezes zarządu WOŚP. – System opieki zdrowotnej w Polsce boryka się z coraz większymi i cały czas dalekimi od rozwiązania problemami.

Brak środków na �inansowanie leczenia, rosnące kolejki do podstawowych usług medycznych, palący brak wyspecjalizowanego personelu medycznego, któremu polski system nie jest w stanie zapewnić satysfakcjonujących warunków pracy – to bardzo poważne braki, powodujące coraz mniejsze poczucie bezpieczeństwa zdrowotnego w Polsce. Przy takich problemach sprawa wyposażenia oddziałów często schodzi na dalszy plan. A kiedy damy się zbyt mocno wyprzedzić rozwojowi medycyny na świecie, nadrobienie braków może być trudne i bardzo kosztowne.

Wielka Orkiestra nie jest w stanie naprawić systemu, ale jesteśmy w stanie pomóc w utrzymaniu wysokich standardów i możliwości w leczeniu. I to będziemy robić, do końca świata i jeden dzień dłużej – dodaje Jerzy Owsiak.

Przygotowania do 27. Finału WOŚP w całej Polsce i w wielu miejscach na świecie wystartowały 16 października 2018 roku.

Od tego dnia rozpoczęła się rejestracja sztabów Orkiestry oraz budowa logistyki mającej obsłużyć największą zbiórkę publiczną w Polsce.

– W pierwszej kolejności skupiamy się na rejestracji wszystkich sztabów w Polsce i na

świecie, a następnie na rejestracji wolontariuszy WOŚP, których będzie, podobnie jak w latach ubiegłych, 120 tysięcy. Ponownie „wyposażymy” ich w kolorowe, tekturowe skarbonki oraz 35 mln samoprzylepnych serduszek WOŚP, a część z nich będzie miało także „skarbonki” w postaci terminali do wpłat kartami płatniczymi – mówi Jerzy Owsiak. – To właśnie oni, sztabowcy i wolontariusze Orkiestry, są największą siłą styczniowej akcji.

Od 26 lat wiemy, że na nich zawsze możemy liczyć i choćby nie wiem jak bardzo zaskakiwała nas trudna polska rzeczywistość, ich wsparcie i ogromne zaangażowanie w akcję dają wiarę w sens grania na rzecz ratowania zdrowia i życia dzieci w polskich szpitalach.

Oprócz zbiórki publicznej Finał WOŚP będzie umożliwiał także wsparcie celu poprzez przekazanie darowizny kanałami elektronicznymi. Po raz dziewiętnasty uruchomiony zostanie serwis aukcji internetowych. Wpłatę na Finał będzie można przekazać za pośrednictwem dedykowanej strony internetowej wpłacam.wosp.org. pl, serwisu Facebook, karty płatniczej, poprzez wysłanie sms-a oraz przez wiele innych elektronicznych metod wsparcia.

Finał WOŚP tradycyjnie przyjmie też formę widowiska telewizyjnego emitowanego na kanałach Grupy TVN oraz w Internecie.

Studio główne akcji mieścić się będzie na Placu De�ilad w Warszawie, przy Pałacu Kultury i Nauki. Tuż obok stanie scena, na której odbędzie się centralny koncert z największymi polskimi gwiazdami. Tego dnia w całej Polsce i w wielu miejscach na świecie odbędą się setki imprez, koncertów, happeningów i wydarzeń organizowanych oddolnie i autonomicznie przez sztaby WOŚP. Po raz kolejny, dzień Finału WOŚP będzie dniem pełnym energii, radości, karnawału i zabawy.

(źródło: wosp.org.pl)

31

32 ~ gramy z WOŚP ~

JAK TO SIĘ

ZACZĘŁO? SZTABY

Fundacja Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy została zarejestrowana w Warszawie 2 marca 1993 roku. Jej założycielami są Jerzy Owsiak, Lidia Niedźwiedzka-Owsiak, Bohdan Maruszewski, Piotr Burczyński, Paweł Januszewicz, Walter Chełstowski, Beata Bethke. Dopiero po pierwszym Finale, który miał miejsce 3 stycznia 1993 roku, WOŚP została zarejestrowana w sądzie. Jurek o początkach: Wcześniej w ogóle nie myśleliśmy o tym, żeby zakładać Fundację, a pierwsza zbiórka pieniędzy była organizowana w oparciu o potrzeby kardiochirurgii dziecięcej Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie. To właśnie tam istniała fundacja, która już od pewnego czasu zbierała pieniądze na zakup specjalistycznego sprzętu medycznego. Kiedy ogłosiliśmy w telewizyjnym programie „Róbta co chceta” zaproszenie do pierwszego Finału, myśleliśmy o jednorazowym happeningu i wielkiej zabawie, która miała przynieść wymierne korzyści. Ale jakie? Tego nikt nawet nie przewidywał. Sukces pierwszego Finału pozwolił na podział zebranych pieniędzy pomiędzy wszystkie ośrodki kardiochirurgii dziecięcej w Polsce. Tym samym akcja nabrała znaczenia ogólnopolskiego, a nasze pierwsze zakupy w sposób istotny wpłynęły na poprawę pracy polskich kardiochirurgów dziecięcych. Sukces Pierwszego Finału spowodował, że postanowiliśmy powołać do życia Fundację, która podjęłaby się zorganizowania następnego Finału. Czyli poszliśmy za ciosem. (za: wosp.org.pl)

Z CZEGO JESTEŚMY

DUMNI?

• Pierwsi, najwcześniej rozliczamy się z 1 proc. podatku!

• Dzięki środkom zebranym w ramach 1 proc. podatku dochodowego za lata 2005 i 2006, kupiliśmy 220 półautomatycznych de�ibrylatorów. Rozdaliśmy je do miejsc publicznych w całej Polsce!

• Co roku skrupulatnie rozliczamy pieniądze zebrane w czasie Finału.

• Ponad 951 mln PLN – tyle zebraliśmy na sprzęt medyczny pracujący w szpitalach w całej Polsce.

• Kupiliśmy w sumie ponad 59 700 nowoczesnych urządzeń medycznych.

Oznacza to, że statystycznie każdego dnia do polskich szpitali i instytucji tra�ia 12 urządzeń kupionych przez WOŚP. • Prowadzimy 6 ogólnopolskich nowoczesnych programów medycznych i jeden edukacyjny.

• Na okoliczność wad słuchu badamy niemalże 100 proc. populacji noworodków. Przebadaliśmy już ponad 5.800.000 noworodków.

• 219 oddziałów neonatologicznych wyposażyliśmy w 464 urządzenia Infant Flow! To najlepszy wynik w Europie!

• Stworzyliśmy 19 centrów leczenia retinopatii, ratując wzrok 8.680 wcześniakom.

• Kupiliśmy najmłodszym dzieciom 2.978 osobistych pomp insulinowych.

Dzięki temu Polska jest pierwszym krajem na świecie, w którym tak powszechnie leczy się cukrzycę u dzieci pompami.

• Uruchomiliśmy Program Leczenia Osobistymi Pompami Insulinowymi Kobiet Ciężarnych z Cukrzycą – kupiliśmy 1.173 pompy.

• Od 2005 r. prowadzimy szkolenia pierwszej pomocy z użyciem de�ibrylatora w amerykańskim systemie AHA. Kursy te ukończyło ponad 5.300 osób!

• Nauczyliśmy ponad 10 tys. osób udzielania pierwszej pomocy w ramach szkoleń Pokojowego Patrolu!

• Od 2004 r. funkcjonuje Centrum Wolontariatu – Uniwersytet Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Szadowo-Młyn, gdzie prowadzimy szkolenia pierwszej pomocy!

• W styczniowy Finał WOŚP angażuje się ponad 1 700 sztabów, kwestuje dla nas 120 tys. wolontariuszy, nie tylko w Polsce, ale na całym świecie!

11 stycznia 2019

WOŚP

W WIELKIEJ BRYTANII: • Polish Association Aberdeen; szef sztabu: Marta Musiał; siedziba: Union Street 35A, AB11 5BN Aberdeen • Goluch Events, szef sztabu: Magdalena Sidor; siedziba: Ashburnham Rd 16, MK40 1DS Bedford • Bognor Regis Youth & Community Centre, szef sztabu: Radosław Bębenek; siedziba: Westloats Lane 6, PO21 5JZ Bognor Regis • Dorset Centre 4 Us; szef sztabu: Karol Moskwa; siedziba: Palmerston Road Boscombe Link Bournemouth CVS 35, BH1 4HN Bournemouth • IntegrativeSaturdaySchool Ltd.; szef sztabu: Joanna Mulawa; siedziba: Ascot Road 1/1, Bs10 5SW Bristol • Polski Klub Bury; szef sztabu: Katarzyna Łakomska-Haracz; siedziba: Back East Street PSC, BL9 0RU Bury • Polish Film Club Corby UK LTD; szef sztabu: Pawel Łabaj; siedziba: Barra Walk 1, NN17 Corby • Rafs Barber Shop; szef sztabu: Rafał Lewandowski; siedziba: Albert Street 104, DD46QN Dundee • Fenix. Counselling, Personal Development and support Services Ltd; szef sztabu: Anna Rusowicz; siedziba: London Rd 151, EH76AE Edynburg • Sikorski Polish Club; szef sztabu: Paweł Meyer; siedziba: Parkgrove Terrace 5, G3 7SD Glasgow • Polska Sobotnia Szkoła im. Janusza Korczaka w Gravesend; szef sztabu: Natalia Gołda; siedziba: Cruden Road 58, da12 4hd Gravesend • e-PA; szef sztabu: Justyna Stanaszek; siedziba: Our Lady Of Fatima R C Church – The Presbytery – Howard Way – CM20 2NS Harlow • Polish United; szef sztabu: Andrzej Kopacz; siedziba: Cottage 2 Peacock Farm La Rue De La Piece MAuger 2, JE3 5HW Jersey • Polska Szkoła Przedmiotów Ojczystych im. Jana Pawła II; szef sztabu: Katarzyna Kościołowska; siedziba: Aviemore Rd 20, L13 3BB Liverpool

• Polska Szkoła na Wembley im. Janusza Korczaka; szef sztabu: Anna Ciecierska; siedziba: Wembley Bridge Road, HA9 9JP Londyn • Polonia – Polish Community Group c.i.c.; szef sztabu: Klaudia Kulakiewicz; siedziba: High Town Road 70b, LU2 0DG Luton • East Midlands Vocational Academy; szef sztabu: Magdalena Chilczuk; siedziba: Dallas Street 10, NG18 5TA Mans�ield • Polish Centre Milton Keynes C.I.C; szef sztabu: Kamila Mucha; siedziba: Haversham Road 1/1, MK12 5tn Milton keynes • SUPERMARKET ABC; szef sztabu: Małgorzata Śliwińska; siedziba: Chepstow Road 148-152, NP19 8EG Newport • Polska Szkola w Nottingham; szef sztabu: Katarzyna Satława-Rusin; siedziba: Harvey Road 1, NG8 3GP Nottingham • Polish NI Community Network; szef sztabu: Agnieszka Tomsa; siedziba: Richmount Road 1, BT624JA Portadown • Mettis Sports & Social Club; szef sztabu: Monika Sędłak; siedziba: Cherry Tree Walk 1A, B97 6PB Redditch • Polish Association; szef sztabu: Beata Ciesielska; siedziba: Church Lane 0, SL2 4NZ Slough • Gazeta Głos Polonii Com; szef sztabu: Grzegorz Lasota; siedziba: Brunswick Square 1, SO14 3AR Southampton • Polish Association Taunton; szef sztabu: Kinga Sidorczuk; siedziba: Albemarle Centre- Albemarle Road - TA1 1BA Taunton • Polish Centre Shrewsbury cic; szef sztabu: Katarzyna Fejfer; siedziba: Moorhouse 11, TF1 2BF Telford • Polski Klub „Szaniec”; szef sztabu: Artur Błaziak; siedziba: Woodville Court 3/3, WD17 4LD Watford • Fab Hair; szef sztabu: Paweł Ptaszyński; siedziba: 88 Bramham Avenue 88, YO26 5DE York

34 ~ szopka NOWOROCZNA

m e t i x e r B z Szopka ” i m a d iz w g z c ie n a T i l y z c "

Prolog -Tango ‘Brexito’ Tango „Brexito” ciągle trwa choć blisko Nowy Rok. Dwa kroki w przód, w tył kroki dwa, i na skos jeden krok.

Ten „dans macabre” tancerzy ma rasowych polityków.

Orkiestra z Unii ostro gra.

Oni zadają szyku.

Boris Theresę chce prowadzić, lecz ona się nie daje.

Gove w „odbijane” chce się bawić – w kolejce do niej staje.

Arlene Foster z Varadkarem toczą bój o granicę, bo oni mają anse stare – widać w ich krokach różnicę.

A Macron z boku czai się,

by Merkel porwać w tany.

On tańcem tym rozgrywa grę, gdyż taki to lis szczwany!

I chociaż tango wszystkich kręci – tańczyłbym je do ranka – to tańczyć z nimi nie mam chęci.

Brexit to przepychanka.

Dlatego, mówiąc między nami, ich trzeba nagrodzić gwizdami!

Theresa May

Byłam sztywna i zgarbiona, antyteza tańca taka, ale teraz ja Macrona mogłabym mieć za chłopaka.

W rytmie ABBY mogłabym całą noc przetańczyć z nim, by zapomnieć o intrygach, które Boris – stary wyga, ciągle robi, ciągle knuje.

On z kumplami to są szuje.

Ja proroctwom wszystkim wbrew, zachowuję zimną krew!

I pomimo różnych kłód utrzymuję pewny chód.

Chcą mnie zepchnąć, a ja twardo prę do przodu całkiem hardo.

Chcą mnie zbić też z pantałyku, aby było już po krzyku.

A ja nie dam się im wcale i swój Chequers Plan uchwalę ku Ojczyzny mojej chwale!

11 stycznia 2019

Piotr Bielkowicz

Niech oni kpią i się śmieją, bo to już jest ostatni walc, który był moją nadzieją.

Angela, „auf Wiedersehen”, „Au revoir” mój Macronie.

Chciałabym by to był sen, gdyż żal ściska mi skronie.

PS. Odparłam Rees-Mogg’a coup.

Taki z niego „Wielki Szu”.

Ja byłam łagodna, szczera, lecz we mnie taka złość wzbiera i zalewa mnie cholera, że opieprzę też Junckera!

Boris Johnson

Gdy tańczę sobie foxtrota to marzę o roli pilota.

No bo pilot jest jak Bóg.

Zatem nie oszczędzam nóg.

Na Theresę ostrzę nóż buszując po polu zbóż.

Na to ona się odgryza, bo chce utrzymać mnie w ryzach.

Ale jako „wolny strzelec” ja jej mogę popsuć wiele.

Zwłaszcza na jej Chequers Plan pragnę wylać wody dzban!

A z Foxem oraz z Rees-Moggiem cięgi mogę sprawić srogie!

W tym spisku jest jedna wada – moja gwiazda chyba spada.

Jacob Rees-Mogg

Tańczę rumbę z namaszczeniem.

Mówię sztywno – krew szlachecka.

Ja mam rodowe korzenie.

Na salonach jam od dziecka, bo jestem arystokrata ulepiony z lepszej gliny.

Ludziom często sie wydaje, że z Adamsów ja rodziny.

Marzę o twardym Brexicie i powrocie do przeszłości, kiedy Albion był w zenicie, bo Unia bardzo mnie złości.

Dla Brexitu jestem gotów nawet zbratać się z Borisem,

a może nawet z Farage’m, oraz z Fox’em – czyli lisem.

Varadkar

– Premier/Taoiseach Irlandii

Nóżka w dół i nóżka w górę.

Ja Irlandzką „kwadraturę” chcę rozwiązać w rytmie tańca, gdyż ten Brexit mnie wykańcza.

Wpadam więc w taneczny trans, jakby jakiś Riverdance.

Nóżki skaczą, proste ciało.

Brexitu im się zechciało!

Nie myśleli o granicy – tacy marni politycy!

A Cameron w szczególności doprowadza mnie do złości.

Może całkiem zmienią zdanie?

To by było rozwiązanie.

Wycofają się z Brexitu?

Nie miałbym życia do kitu!

Dominic Raab

– ex Minister od Brexitu

Każdy uczniak dobrze wie jakie ważne jest Calais.

Bez Calais, Dover i promów nie byłoby warzyw w domu, cytryn, brzoskwiń, mandarynek, wielu serów, wędlin, szynek.

Leki, części, samochody, nawet słynne włoskie lody jadą tutaj przez Calais, czy się tego chce czy nie.

Jedzie także polski schab – mówię wam –Dominic Raab!

Już to wiem! Jam od Brexitu! (po co żart, że ja do kitu?)

W tańcach ja raczej niezgraaba.

TO jest moja strona słaba.

PS. W rządzie już teraz mnie nie ma, bo deal z Unią to jest ściema.

Donald Trump

Ekscytuje mnie mój ruch tańcząc american smooth.

Tańczę tak dla niepoznaki, by myśleli, że ja taki. Że ja gładki, że ja miły, że ja nie używam siły.

Tak, czasem puszczą mi nerwy, gdyż żurnaliści bez przerwy mówią, że ja szowinista męski oraz aferzysta,

2019 year szopka NOWOROCZNA ~

że mi pomógł wygrać Rus. Przecież to wszystko „fake news”!

Merkel, Unia i Macron to wrogowie moi są.

O Brexicie jasne zdanie – to najlepsze rozwiązanie, by dokopać Europie.

Tylko, że May słabo kopie!

Angela Merkel

Chociaż jestem pani starsza to uwielbiam tańczyć marsza.

Marsz to jest symbol porządku w piątek, w świątek – bez wyjątku.

A w Europie niestety jest bałagan teraz. Rety!

Ja największy mam ból głowy przez ten rejwach Brexitow y.

To przez nich, przez Brytyjczyków problemów mamy bez liku!

Sami nie wiedzą co chcą, ale do Brexitu prą.

Namieszał im Farage w głowach, więc Brexitu chce połowa, ale ta połowa druga z Brexitu wariata struga.

Każdy kraj ma dziś Farage’a – tak ich Nigel pozarażał.

By tego nie było mało – emigrantów mi się chciało! Życie mam zatem ponure, więc chcę na emeryturę.

Emmanuel Macron

Ten walczyk paryski jest bardzo mi bliski – raz, dwa, trzy!

Choć ja jestem niski, geniuszu przebłyski mam w te dni.

Swą ambicję karmię, bo Unijną armię ja chcę mieć.

Wszyscy mówią po co?

Ja powtarzam z mocą – „Móc to chcieć”.

Narzekań bez liku przez tych Brytyjczyków mam już dość.

Kiedy znikną wreszcie odetchnę nareszcie im na złość!

PS. Te żółtawe kamizelki popsuły mi humor wszelki.

Są jak ość!

Wladimir Putin

Zatańczę wszystkim kozaka jeśli wola moja taka.

A na Krymie i w Donbasie tańczyć ten taniec też da się!

Cieszę się, że w Europie Brexit Brukseli dokopie.

Widzę jak tych państw gromada powolutku się rozpada.

Tusk i Juncker tym widokiem struci są, nie Novichokiem!

A Donald Trump – mój kolega – w tej sprawie na mnie polega.

Sędziowie

Juncker, Tusk, Barnier

– zgodne trio – Mówią o nas i zgodnie z muzyką żyją.

Juncker, Barnier oraz Tusk – wszyscy mamy zgodny mózg.

W Brexitu i tańców sprawie w notach zgadzamy się prawie.

Rzadko mamy rozrzut duży, chyba, że nas tancerz wkurzy.

Generalnie niskie noty dajemy za szczyt głupoty.

Więc Johnson jest bliski zera, a Varadkar brawa zbiera. Że my jesteśmy stronniczy?

Cóż, dobro Unii się liczy!

Epilog

Ta Brexitowa huśtawka już naprawdę wszystkich złości.

Lepsza trawka. Na niej ławka, a nie huśtawkowe mdłości.

Raz jest deal, potem go nie ma.

Brexit twardy, Brexit miękki.

Chequers Plan – dobry czy ściema?

Brexit wywołuje lęki.

May poleci? Rząd upadnie?

Bez końca jest ta huśtawka.

Raz na górze, a raz na dnie.

Raz słonecznie, a raz mżawka.

Może dobrzy Trzej Królowie wynajdą jakąś kurację, by poprawić ludziom zdrowie i wyleczą chorą nację?

Copyright P. Bielkowicz 2018

35

36 ~ szopka NOWOROCZNA

a k s l o P a Szopk Piotr Bielkowicz

Prolog,

czyli o wyborach lokalnych

Nie było trzęsienia ziemi, rewolucji lub tsunami.

Wszystkie polityczne partie zachwycone wynikami.

Platforma jest zachwycona, gdyż nie została zmieciona i poszło im całkiem klawo w dużych miastach wraz z Warszawą.

Tu Trzaskowski dopiął swego i zdeklasował Jakiego.

W Łodzi mimo wielkiej wrzawy o to, że ma w sądzie sprawy, Pani burmistrz przeciwników łatwo bije... I po krzyku.

W Nowoczesnej też radośnie, gdyż im znowu ego rośnie.

Ich ta „symbioza” z Platformą owocuje lepszą formą.

W PSL-u nie ma smutku, no bo na wsi, w ich ogródku, przetrwali PIS-u natarcie, rzuceni tam na pożarcie.

A PIS pod wodzą Premiera, który gratulacje zbiera za to, że okazał męstwo, ogłasza wielkie zwycięst wo!

Tylko Kukiz i Lewica tak się sobą nie zachwyca, ale nie składają broni, gdyż są pewni siebie oni!

Samouwielbienie wszędzie, ale czy za rok tak będzie?

Beata Szydlo

(była Premier, PIS)

500 plus i „Dobra Zmiana” były i są zawsze MOJE! Lecz ja na uboczu stoję – niepotrzebna, zapomniana.

Dziś Mateusz jest idolem i bryluje na salonach, a ja cicha i skulona gram w ukryciu drugą rolę.

Czasem od wielkiego święta znów jest w mediach moje imię – z powodu �iata seicenta i stłuczki pod Oświęcimiem.

11 stycznia 2019

K. Lubnauer K. Gasiuk -Pihowicz (Nowoczesna)

Pozbyłyśmy się Ryszarda, choć to była sztuka twarda!

A teraz mamy ambicję z Grzesiem stworzyć koalicję.

Zbieramy się więc do kupki chociaż nam maleją słupki.

Przełamiemy ten trend słaby, bo my nowoczesne baby!

PS. My – to już nie liczba mnoga.

Rozeszła się nasza droga.

Jedną z nas do Grzesia niesie, a inna nie chce być z Grzesiem.

Tak nas porozdzielał Grześ!

Czy tę partię czeka rzeź? (lecz Kamysz pożycza posła, aby ranga partii wzrosła)

Ryszard Petru

(były lider Nowoczesnej)

Pomysłów jak zawsze mam bez liku, choć się znalazłem z ręką w nocniku.

Lubnauer i ta inna młoda już chyba ręki mi nie poda.

Tak więc w zasadzie jest po krzyku.

Grzegorz Schetyna (lider PO)

Duże miasta, pewne gminy padły mym łupem – Schetyny.

I już szykujemy siły, by następne łupy były.

Europejskie wybory?

Do nich ja już jestem skory.

Wybory parlamentarne?

Zadanie elementarne – tak więc jest do wykonania, chociaż mamy różne zdania.

Jesteśmy gotowi prawie, gdyż mamy Tuska w rękawie,

na prezydenckie wybory, choć to jest wysiłek spory.

Z Lubnauer oraz z Nowacką mam fantazję zawadiacką – więc ta koalicja nasza niech Kaczyńskiego wystrasza.

Trenuję jak bokser, bo ja chcę wygrać przez KO!

Rafal Trzaskowski (PO) – o P. Jakim

W zasadzie lubię Patryka – zwłaszcza gdy z pola mi znika.

Walczył dzielnie i o�iarnie, lecz w sumie zakończył marnie.

Chyba miał za dużo wizji i wystąpień w telewizji.

Zarzucił nas pomysłami, ideami i planami.

Rozmnożył metro ogromnie, więc myślałem, że już po mnie.

Bił też w reprywatyzację, (w tym chyba miał pewną rację) lecz przegrał z Warszawiakami.

Za to, że stał pod blokami?

PS. Mój debiut na gruncie Warszaw y, przyznaję – był nieco koślawy.

Patr yk Jaki

(Solidarna Polska do 10/2018)

Ja stałem ciągle pod blokiem.

On się na ławeczce byczył.

To stanie wyszło mi bokiem, bo wyszedłem na tym z niczym.

Po co tyle czasu, męki, komisji i wielkich planów, kiełbasek prosto do ręki?

Wszystko to było do chrzanu!

W. Czarzasty (SLD i Lewica)

Mówią o nas – żywe trupy, co chcą się zebrać do kupy.

PiS nam zabrało poparcie oferując socjal w karcie.

W naszym menu słabe dania –

2019

może tylko na śniadania.

A w dodatku emeryci chyba teraz bardziej syci.

Więc już tylko w swoim śnie widzę siłę SLD. I jeszcze rzedną nam miny kiedy w objęcia Schetyny tacy ludzie jak Nowacka wpadają całkiem znienacka.

Mateusz Morawiecki (Premier, PiS)

Gdy ktoś mnie o pogląd zapyta, powiem: – „Jam PIS-u neo�ita, bo czuję w sobie Prawicy zew”.

A jak uszczelniam VAT-owski zlew!

Tyle wycieków po Platformie – by je uszczelnić trzeba być w formie!

Uszczelek już prawie brakuje przez te nizgraby i szuje!

Nie zbudowali mostów i dróg.

Zbuduję! Tak mi dopomóż Bóg!

Nic nie zrobili dla Polski B. A ja coś zrobię. Zrobię, bo chcę!

Ludowcy od ludu stronili, a ja się bratam w jednej chwili! Że taśmę na mnie mają niestety?

Ee... tam – to odgrzewane kotlety!

Andrzej Duda

(Prezydent, PiS do 5/2015)

Co mi dadzą – podpisuję.

Już mnie nawet boli ręka.

Palców czasem wręcz nie czuję.

Prezydentura to męka!

Podpisuję gdy gorąco.

Podpisuję kiedy leje.

W Białym Domu na stojąco – z czego Platforma się śmieje. Śmieją się nie wiem dlaczego.

Trump nie ma krzesła drugiego.

PS. A Polska pokaże światu – węgiel nie zmienia klimatu!

Jaroslaw Kaczynski (Prezes –PiS)

W zasadzie powiedzieć muszę, że to nie był marny rok.

Chociaż miałem chorą nogę, to w przód zrobiliśmy krok.

Ustawa o IPN-ie napsuła mi sporo krwi. (a zwłaszcza pan Netanyahu napędził mi sporo strachu).

Potem Gersdorf w tym SN-ie również nie pomogła mi.

Ale lokalne wybory to już sukces całkiem spory!

Na dodatek rzednie mina u Władimira Putina, bo przekopuję Mierzeję.

A ja mu się w kułak śmieję!

Prof. Gersdorf (Prezes Sądu Najwyższego)

Broni się jeszcze porządek stary, ja – Gersdorf z garstką rycerzy.

W imię Narodu i w imię Wiary rząd z całą siłą uderzy.

I w gruzach legną sędziów posady, gdyż one nie są z żelaza, a Ziobro walczy bez żenady.

Zniknie ma kasta – zaraza.

A razem z kastą też zniknąć może podstawa demokracji – jak niezależność sądów od rządu.

I w tym jest sporo racji.

Lecz każdy może mieć swoje zdanie, bo to też demokracja.

Więc Naród pyta: „–Dobrze się stanie?

Po czyjej stronie jest racja?”

Jedno jest pewne – te przepychanki krajowi nie pomogą.

Dlatego jeszcze raz zacytuję Wieszcza przestrogę srogą: – „Hiszpanie trwożni z miasta uciekli.

Dżuma za nimi w ślad biegła.

Z gór Alpuhary nim się wywlekli reszta ich wojska poległa”.

PS. Z ataku na Najwyższy Sąd został na razie tylko swąd, a PiS zgodnie z proroctwem Wieszcza odwrót oddziałów swych obwieszcza.

szopka NOWOROCZNA ~

Epilog W polityce retoryka może popsuć rzeczy wiele, bo kiedy logika znika, kiedy mleko się rozleje, kiedy w słowach dużo ściemy – pojawiają się problemy.

Brexit to przykład klasyczny – przypadek tragikomiczny.

Anty-unijni Torysi od wielu lat Unię lżyli, wyśmiewali, opluwali, wrogości do niej nie kryli.

Brexit mają w rezultacie, ale również pełne gacie, bo na wielu pada strach, że będzie to wielki krach!

W Polsce ta sama retoryka powoli publikę przenika.

W Brukseli – głupcy, Juncker – pijaczek, Unia pod Merkel dyktando skacze.

Nikt w „Starej Unii” nie pojmuje tego co „Nowa Unia” czuje. „Unia to hipotetyczny twór” – mówi Prezydent i jego dwór.

Wtóruje mu Premier i Rząd, gdyż Unia idzie nam pod prąd.

Pytam: – „Czy wy tego nie widzicie, że można skończyć na Polexicie?”.

A Trzej Królowie nie pomogą, gdy już wdepnąłeś jedną nogą.

PS Za sprawą partii Ojca Rydzyka na ołtarz wkracza polityka i tam tej partii będzie chrzest.

Tylko – czy tam jej miejsce jest?

Copyright P. Bielkowicz 2018

37

38 ~ dzień BABCI I DZIADKA

Plaka� dl� �ziadk� Plaka� „Mó� �ziade�" t� najlepsz� �ziade� n� świeci� d� pobrani� � samo�zielneg� wydruk�. Modn� � nowoczesn� dekoracj� ścienn�. Dostępn� również jak� plaka� w czarne� rami� lub nieoprawion� d� samo�zielne� opraw�. Plaka� z czarny� nap�se� n� szary� tl� z motywe� kwiatowy�. cen�: £4–28

Pamięta�

� Najukochańszyc� Zestaw filiżane� z nadrukie�

Eleganck� zestaw filiżane� t� doskonał� wybór n� upomine� dl� Dziadk� � Babc�.

Wykonan� z wysokie� jakośc� ceramik�, któr� jes� odporn� n� wszelki� uszko�zeni� jes� prezente�, któr� uciesz� obdarowywan� osob�. Nadru� wykonywan� jes� techniką sublimacj�. Korzystam� z najwyższe� jakośc� materiałów, zapewniającyc� znakomitą jakość wykonywanyc� przez na� produktów. Filiżank� przeznaczon� jes� d� myci� ręczneg�, jedna� jeg� powłok� dopuszcz� czyszczeni� takż� w zmywarkac� – p� kilk��ziesięci� takic� umyciac� nadru� nada� zachow� swoj� barw�. cen�: £14 11 stycznia 2019

Tradycja celebrowania Dnia Babci i Dziadka nie jest długa. Ale to obecnie jeden z najważniejszych dni w kalendarzu. Pamiętajmy o naszych Dziadkach 21 stycznia.

Dzień Babci w Polsce obchodzimy od 1964 roku, kiedy to pomysł utworzenia święta babci wysunęło pismo „Kobieta i życie”. Rok później za sprawą redakcji „Expressu Poznańskiego” zwyczaj przyjął się na dobre.

To właśnie w Poznaniu dziennikarze wręczyli Mieczysławie Ćwiklińskiej, aktorce �ilmowej i teatralnej, tort z okazji jej występu w tym mieście.

Gwiazda obchodziła tego dnia 85. urodziny i była znana z roli babci w sztuce „Drzewa umierają stojąc”, dlatego na torcie napisano „Dla babci”.

Rok później w poznańskich cukierniach 21 stycznia można było kupić torty wzorowane na tym wręczonym aktorce. W Polsce Dzień Babci obchodzony jest hucznie. W szkołach i przedszkolach odbywają się przedstawienia i apele na cześć babć, dzieci recytują wierszyki i śpiewają piosen-

ki. Nieodzownie związanym z Dniem Babci jest zwyczaj wręczania babciom laurek przygotowanych przez wnuki oraz drobnych upominków.

Dzień Dziadka powstał później, bo w latach 70. Telewizja Polska ogłosiła konkurs na ustalenie daty tego święta. Na początku miał być to 30 maja, czyli urodziny Mieczysława Fogga. Data ta jednak nie przyjęła się i wszyscy zaczęli obchodzić to wydarzenie po prostu 22 stycznia, dzień po Dniu Babci. W innych krajach święto to obchodzone jest w jednym dniu lub rodziny skupiają się wyłącznie na babciach. W Polsce jednak doceniamy i babcię, i dziadka! W latach 90. XX wieku papież Jan Paweł II zaproponował, by uczynić 26 lipca Dniem Dziadków, bo to dzień świętych Anny i Joachima, dziadków Jezusa.

dzień BABCI I DZIADKA ~

39

Mosiężn� kompa� z zegare� słoneczny�

A jak ten dzień obchodzony jest poza Polską? W Stanach Zjednoczonych od 1978 roku babcie i dziadkowie świętują wspólnie – Narodowy Dzień Babci i Dziadka obchodzony jest od 1978 roku w pierwszą niedzielę po Dniu Pracy, we wrześniu.

O�icjalnymi kwiatami święta są niezapominajki. Skomponowano z tej okazji także specjalny hymn autorstwa John'a Prill'a pt. „A Song For Grandma and Grandpa”. W Wielkiej Brytanii „National Grandparents Day” obchodzony jest w pierwszą niedzielę października. We Francji dzień dedykowany babciom (obchodzony od 1987 roku) przypada na pierwszą niedzielę marca, a dziadkom – pierwszą niedzielę października. Pomysłodawcą święta była marka Le Café Grand'Mère, ale mimo komercyjnego pochodzenia dzień zyskał znaczną popularność i od ćwierć wieku Francuzi chętnie go obchodzą. Włoskie święto babć i dziadków, czyli La Festa dei nonni przypada na 2 października i został ustanowiony w 2005 roku.

Data została wybrana nieprzypadkowo – tego dnia w Kościele katolickim przypada jednocześnie święto Świętych Aniołów Stróżów. Podobnie, jak w Stanach Zjednoczonych, o�icjalnym kwiatem święta jest niezapominajka.

W Australii Dzień Babci i Dziadka obchodzi się pierwszej niedzieli listopada od 2010 roku. W Estonii Dzień

Babci i Dziadka celebrowano po raz pierwszy w 2010 roku, święto ustanowiono na drugą niedzielę września.

Od 2009 roku w Rosji świętuje się Dzień Babci 15 października. W Bułgarii natomiast Dzień Babci – Babin den – świętowano kiedyś 8 stycznia (według kalendarza juliańskiego), w dniu św. Georgi Hozewit. Według kalendarza gregoriańskiego święto to przypada 21 stycznia i dzisiaj, mimo o�icjalnego zatwierdzenia kalendarza juliańskiego, Babin den, podobnie jak w Polsce, w niektórych miejscowościach świętowany jest 21 stycznia lub 20 stycznia. Co ciekawe, w tym dniu nie tylko świętują bułgarskie babcie, ale i mamy oraz dzieci! W bułgarskich wioskach w tym dniu uwaga skupia się na dziecku narodzonym w ostatnim roku. Mama tego dziecka wraz z nim odwiedza tego dnia krewnych obdarowując ich prezentami i życząc im zdrowia. W Japonii nie obchodzi się Dnia Babci i Dziadka, a Dzień Szacunku dla Wieku (jap.

Keiro no Hi). Święto to obchodzone jest rokrocznie, od 1966 r. w dniu 15 września. Święto Dziadków – Opa- en Omadag w Holandii to święto ruchome. Brazylijczycy idą do Dziadków z kwiatami 26 lipca. W Meksyku Día de Abuelos – Święta Dziadków – obchodzi się w czerwcu. (senior.pl, mamotoja. pl, bibliotekawszkole.pl, mjakmama24.pl, polki.pl, silesion.pl, ofeminin.pl, expressilustrowany.pl)

Kompa� z zegare� słoneczny�, wykonan� z mosią�z�, bę�zi� ni� tylk� praktyczny� upominkie�, al� takż� znakomici� spełn� swoj� zadani� jak� elemen� wystroj� wnętrz�.

Produk� stanow� świetną propozycję prezentową dl� myśliwyc�, żeglarz� cz� podróżn�ków. Kompa� spraw�z� się jak� prezen� n� uro�zin�. Moż� być również fantastyczny� podarunkie� dl� współpracownik� cz� szef� - jak� kompa� stanowiąc� alegorię p�dążani� w� właściwy� kierunk�. Grawerowan� dedykacj� zamieszczon� n� wieczk� eleganckie� szkatułk� oraz wewnątrz, n� laminowane� tabliczc�, nad� podarunkow� wyjątkoweg� znaczeni�. Kompa� z grawere� celow� stylizowan� jes� n� star�, �zięk� czem� posiad� niepowtarzaln� charakter. cen�: £41

A ja� w innyc� językac� brzmią t� drogi� na� słow�: Babci� � Dziade�?

pįįĉîįPæ´Ã ØĤÕľ~ grandmother � grandfather,

granparent�, pįĉîįæà ßà qÕľ~ Om� � Op�, pįįĉîį ğPæqĽĤÕľ~ gran�-mama� � ��eu� lub gran�-p?r�, gran�-pap�, pįįĉîįŊÞðÕľ~įNonn� � Nonn�, pįįĉîįÀÃħĉPéĤÕľ~ abuel�, mam� grand� � ab�el�, pap� grand�, pįįĉîįÀÃæ ĽĤÕľ~ Nan�-j� � Nan�-j�, pįįĉîįÕíğ PéĤÕľ~ Halmone� � Halabuje�, pįįĉîį´ğ qÕľ~ Y�-y� � P�-p�, pįįĉîįÑPĉíéĤÕľ~ Ob�-cha� � Oj�-cha�, pįįĉîįqÀÃéĤÕľ~ Pop� � Gon�-gon�.

40 ~ dzień BABCI I DZIADKA

„Kochane� Babc�,

kochanem� Dziadkow�” Życzeni� dl� Babc� � Dziadk� T�, Dzia�ziusi�, dobrz� wiesz, czeg� wnu� C� życz�: zdrowi�, skarbów, jakic� chcesz, szczęści� � słodycz�. Niecha� �zia�zi� mó� jed�n� żyj� dług� � przyjemni�, niec� m� w szczęści� mkną go�zin� � niec� m� pociechę z� mni�.

Kochan� �ziadk�, życzę C� szczęści� � dostatk�. Uśmiecha� się z�wsz�, b� kocha� Cię szczerz� w dom�, w kini� � n� spacerz�.

W ogro�zi� moje� babun� śmieją się astr� � róż�, � j� wie� dobrz�, ż� babci� t� jedn� z najmilszyc� wróże�.

Babuni� Kochan�! Weź mni� n� kolan�! J� Cię ucałuję szczerz� powinszuję, Byś na� dług� żył�, zawsz� zdrową był�.

Wnuczk� mał�, wię� pisać, liczyć jeszcz� ni� umi�, lecz umi� ż�czyć! I życz� Babc�, składają� dar�: zdrowi�, spokoj�, szczęści� bez miar�!

Babci� z �ziadkie� �ziś świętują, wszystki� �ziec� wię� pracują.

Zetrą kurz� w każdy� kątk�, przypilnują �ziś porządk�.

W kuchn� błyszczą już talerz�, wnusi� babc� bl�zkę pierz�.

Wnusi� już podaj� kapci�, bar�z� koch� swoją babcię.

Dzisia� wszystki� smutk� precz! Święt� Dziadków ważn� rzecz!

Krótk� mó� wierszy� � mow� krótk�, b� jeste� �ziadk� bar�z� malutk�.

Kied� urosnę, �ziadk� jedyn�, będę C� życzyć przez dwi� go�zin�.

A teraz tylk� t� słówk� powie�, niec� Bó� �zia�ziuni� obdarz� zdrowie�, niec� �zia�zi� drog� żyj� wie� cał�, � wciąż pamięt� � wnus� małe�.

Nasz� babci� jes� ja� wróżk� C� otwier� bajko� drzw� A gd� kła�zi� na� d� łóżk� Mam� pote� piękn� sn� Zimow� słoneczk� wesoł� patrz� 11 stycznia 2019

Multitoo� Fachowie�

I ciepł� uśmiec� posył� babc� I j� też babci� ma� �ziś dl� Ciebi� Uśmiec� ja� słonk� jasn� n� niebi� Duż� czas� wolneg�, samyc� przyjemnośc�, Ja� najmnie� kłopotów � wiel� radośc�!

Ni� d� naprawiani�, dźwigani�, trzepani�, Tylk� miękk� fote� � coś d� chrupani�.

Wzięł� babci� srebrn� drut� I swetere� star�, sprut� Mig�-mig�, zrob� Al� Z� sweterk� ciepł� szali� A dl� Jank�, c� jes� malce�, Rękawiczk� z jedny� palce�

Narzę�zi� wykonan� z� stal� nier�zewne�, z ręk�jeścią obitą drewne�. Funkcj�: nóż, obcinacz d� drut�, młote�, pił� grub� � cienk�, pilni�, śrubokrę�, otwieracz d� butele�, klucz d� śrub (4 rozmiar�), śrubokrę� krzyżakow�, tasa�/siekier�. cen�: £20

dzień BABCI I DZIADKA ~

41

Drzew� ro�zinn� n� płótni�

Drzew� Ro�zinn� t� propozycj� nowoczesneg� drzew� genealogiczneg� Twoje� ro�zin�.

Możesz dodać członków swoje� ro�zin� podają� ic� imion� � nazwisk� oraz jeśl� masz taki� informacj� takż� podać datę uro�zeni�, ew. datę śmierc� oraz zdjęci�. Jes� t� bar�z� osobist� prezen�, któr� podkreśl� ja� ważn� dl� Ciebi� jes� Twoj� ro�zin�. Personal�zacj� Drzew� Ro�zinneg� moż� być wykonan� w szybk� sposób �zięk� kreatorow�, któr� pojawi� się p� naciśnięci� przycisk� „Rozpoczn� personalizację”. Proponujem� przyg�tować sobi� wcześnie� wszystki� informacj� � zdjęci� – wted� personalizacj� w kreatorz� zajmi� kilk� minu�. Proce� personalizacj� � budowani� Twojeg� Drzew� Genealogiczneg� możesz obserwować n� bieżąc� w kreatorz�. Maksymaln� liczb� członków ro�zin�, jaką możesz umieścić n� Drzewi� wynos� 30 osób. cen�: £35

Lup� z dedykacją

Desk� d� ser� Desk� d� ser� z grawerowany� napise�, któr� skryw� w sobi� zestaw specjalnyc� sztućców t� prezen�, któr� zaskocz� każdeg�! Wykonan� z eleganckieg� � wyszuk�neg� drewn� okrągł� desk� d� ser� � wymiarac� 18,7 � 3,6 c�. Desk� jes� jednocz�śni� pudełkie� n� wykonan� z� stal� nier�zewne� zestaw niezbędnyc� akcesoriów, �zięk� czem� wszystk� jes� zawsz� w jedny� miejsc�. W skła� zestaw� wcho�z�: drewnian� desk� 18,7 � 3,6 c�; otwieracz d� win�, piw� � mał� noży� – jak� jedn� urzą�zeni�; widele� d� ser�; nóż d� ser�. cen�: £29

! a j c o m Pro Jeśli nie masz pomysłu na prezent na dzień babci i dziadka, a chcesz sprawić swoim Najukochańszym wspaniałą niespodziankę, koniecznie wyślij przelew specjalny.

Wystarczy wejść na stronę: W kompleci�: lup� w mosiężne� oprawi� z drewnianą rączką z palisandr� indy�skieg�; elegancki�, drewnian� pudełk� z szybką, n� które� wygrawerowan� jes� personalizacj�; skrzyneczk� z miękki�, zabezpieczający� wkłade� � mosiężny� zamknięcie� p� ob� stronac�; wymiar� pudełk�: 25,5 c� � 14 c� � 5 c�; w�miar� szkł�: średnic�: 10 c�, długość: 23,5 c�. cen�: £41

www.przekazypieniezne.com Zapraszamy!

Promocja trwa w dniach 21-22.01

coraz bliżej Wszystko co wiedzieć powinieneś.

Najważniejsze pytania, najważniejsze odpowiedzi. (w opracowaniu Komisji Europejskiej)

44 ~ BREXIT

Niewiadoma ws. Brexitu W połowie stycznia politycy będą głosowali nad tym, co dotychczas ustaliła Theresa May w sprawie Brexitu. Na razie pewnych danych nie ma dużo, a marzec zbliża się wielkimi krokami.

Niektórzy Polacy zdziwili się, gdy dwa dni po świętach spędzonych z najbliższymi, podczas relaksu ze smartfonem w dłoni przeczytali w mediach społecznościowych przypomnienie od Home Of�ice o tym, że już za kilka miesięcy trzeba będzie się zarejestrować, by móc zostać na Wyspach (co dla wielu rodzin wiąże się z wydatkami setek funtów).

Zdaniem organizacji zrzeszających imigrantów z krajów Unii the3million, moment na takie ogłoszenie był wybrany niefortunnie, bo święta to raczej czas relaksu, spokoju i miłych spotkań. A ta informacja pokazuje, że dla wielu to wciąż delikatny temat. Również wśród polityków, bo nadal nie ma �inalnych ustaleń co do kształtu Brexitu.

Problemy na irlandzkiej granicy

Na razie poza tym, że trzeba się będzie zarejestrować, wiadomo tylko, że aby wyjść z Unii, sama Wielka Brytania będzie musiała zapłacić 39 bln funtów. Większe kontrowersje dotyczą granicy z Irlandią. Gdyby granica pozostała otwarta, to po Brexicie towary (i osoby), które dotarły do Irlandii z innych krajów Unii, mogły11 stycznia 2019

by bez przeszkód wjeżdżać na teren Wysp. To sprzeczne z ideą Brexitu. Alternatywnie sama Irlandia musiałaby być poddana pewnym restrykcjom ze strony innych państw, ale na tym jej nie zależy, bo mieszkańcy kraju nie zamierzają płacić za polityczne decyzje sąsiadów. Z kolei gdyby pojawiła się granica, to wyspa jak przed laty zostałaby podzielona na pół, co może oznaczać nawet powrót do ówczesnych zamieszek.

Pomysłem Unii na wyjście z impasu jest wprowadzenie kontroli gdzieś na Morzu Irlandzkim i pozwolenie Irlandii Północnej na handel na zasadach bardziej zbliżonych do tych obowiązujących w całej Unii, niż w reszcie kraju. To nie podoba się części polityków – granica, choćby tylko celna, oddzielająca jedną część Zjednoczonego Królestwa, to w kontekście niedawnego przecież głosowania za samodzielnością Szkocji (aż 44 proc. osób zagłosowało „za”), potencjalna katastrofa. Konserwatyści narzekają dodatkowo, że nie po to głosowali za Brexitem, by tak niewiele się zmieniło jeśli chodzi o handel – w końcu jednym z głównych argumentów było

otwarcie Wysp na handel ze światem bez pośrednictwa Unii.

Ostatni dzwonek dla przedsiębiorców

Zanosi się jednak, że tak będzie do końca okresu przejściowego, o ile nie zostanie wynegocjowane korzystniejsze rozwiązanie lub nie zostanie uchwalony „no-deal” Brexit, czyli scenariusz, w którym wszystkie reguły przestają obowiązywać w marcu 2019 roku, a okres przejściowy nie obowiązuje. Wcześniej uważano to za najgorszy, prawie niemożliwy wariant. Jednak na mniej niż 100 dni przed „godziną zero” przy braku ustaleń, wielu przedsiębiorców zaczyna planować na wypadek takiej możliwości. Rząd zresztą do tego zachęca – rozesłał ostatnio 140 tys. listów do dużych �irm, namawiając je do planowania również na taką ewentualność. Duże �irmy od dawna są przygotowane, ale wielu szefów mniejszych �irm jest oburzona. Trzy miesiące to zbyt mało, by cokolwiek zaplanować w branżach, gdzie dostawy i proces produkcji trwają tygodniami.

BREXIT ~ Związki przedsiębiorców przestrzegają też, że kraj mogą czekać w tym roku ciężkie chwile jeśli chodzi o wpływy do budżetu. Co roku tysiące osób otwiera własną �irmę. Co najmniej do marca trudno się spodziewać, by ktokolwiek zajmujący się importem czy eksportem podjął takie ryzyko, nie wiedząc, co go czeka. Bardziej zapobiegliwi przenoszą magazyny czy biura za granicę, by mieć spokój.

riusze, w których Wielka Brytania miała mniej lub bardziej korzystne warunki wyjścia z Unii.

Teraz już będą głosować w obliczu faktów, a te okazują się na razie mniej obiecujące dla Wysp niż w zapowiedziach przed lub tuż po referendum.

Skutki późnego kompromisu

Wiele wskazuje więc, że porozumienie – choć bardzo późno – zostanie osiągnięte. Dla Polaków byłaby to dość dobra wiadomość. Studenci, pracownicy czy rodziny, którzy mieszkają od Rządy wcale nie takie dawna na Wyspach, nie odczują w marcu pogorprzewidywalne szenia swojej sytuacji i wszystko wskazuje na Wielu Polakom rządy w Wielkiej Brytanii to, że będą mogli zostać. Nie muszą się obawiać kojarzą się z przewidywalnością i odpowiedzialproblemów z zapisaniem dzieci do szkoły czy nością. Dlatego tak szokuje, że na trzy miesiące leczeniem się. To się udało, bo tak, jak ponad 3 przed wyjściem z UE wciąż tak niewiele wiadomo. mln obywateli UE mieszka w Anglii czy Walii, W grudniu Komisja Europejska ujawniła swoje tak samo w innych państwach Europy pozostaje plany na wypadek, gdyby do marca nie udało się ponad milion Brytyjczyków. Rządowi żadnego osiągnąć porozumienia. Chodzi o to, by nie sparakraju dotychczasowej Unii nie zależało, by komliżować kontynentu: loty do i z krajów Unii mają plikować życie swoich mieszkańców, więc udało odbywać się jak zwykle jeszcze przez rok, a przez się dość gładko osiągnąć porozumienie pomiędzy 9 miesięcy swoje towary na Wyspy będą mogli 28 krajami. Przedsiębiorcy z Irlandii Północnej wwozić kierowcy bez pozwoleń. Podobne ramowe mogą mieć jednak zasady mają obood marca problemy z wiązywać przy wwiezieniem swoich przewożeniu Po Brexicie może się okazać, towarów do Wielkiej zwierząt, roślin że kraj będzie w lepszej Brytanii i za połui w przypadku sytuacji osobno, a nie jako dniową granicę. Jeśli niektórych usług to mieszkańcy tego bankowych. członek wspólnoty regionu najmocniej Wszystko to jedstracą na decyzji o nak do czasu, a Brexicie, mogą się szybko zbuntować. Szczególnie, o terminie rezygnacji z łagodnych zasad Unia nie że tu „przeciw” głosowało prawie 56 proc. osób. będzie musiała uprzedzać Wysp. Unijni urzędnicy Choć jeszcze kilka lat wcześniej wydawało się to ostrzegają też, że w marcu mimo to stracą ważniemożliwe, po Brexicie może się okazać, że kraj ność brytyjskie paszporty dla zwierząt, brytyjbędzie w lepszej sytuacji osobno, a nie jako człoskie banki nie będą mogły działać w Europie jak nek wspólnoty. wcześniej, a na granicach będą opóźnienia, bo towary czy zwierzęta wwożone i wywożone z Unii muszą być kontrolowane bardziej niż do tej pory.

As w rękawie pani premier Duża część Brytyjczyków nie pamięta już czasów Jest jeszcze jedna możliwość, o której mówi się szlabanów na granicach, więc kojarzy kontrole coraz głośniej. Wycofanie się z decyzji o Brexicie i celników tylko z drobnymi niedogodnościami. początkowo uważano za niewykonalne. Jednak Bardziej przerażeni są Polacy, którzy pamiętają dziś, widząc jak wiele problemów rodzi wyjście z PRL lub choćby przekraczali kiedyś granicę PolUnii, coraz więcej polityków mówi o tym głośno. ski z Białorusią czy Ukrainą. Biorąc pod uwagę Okazuje się też, że wbrew wcześniejszym zapowidmo terroryzmu i już teraz gorącą sytuację w wiedziom Unia nie „ukarze” nas pogorszeniem Calais, spodziewają się oni wielogodzinnych przepozycji Wielkiej Brytanii w ramach wspólnoty. stojów i drobiazgowych kontroli.

Tak twierdzi rzecznik generalny Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości Manuel Campos Sánchez-Bordona. Wprawdzie jego stanowisko nie Premier przekłada głosowanie jest ostateczne dla całego Trybunału, ale w przeGłosowanie nad ramowymi warunkami Breszłości najczęściej pokrywało się z tym, co później xitu miało się odbyć 11 grudnia, ale Theresa May orzekał sąd. Jego zdaniem rząd może się wycofać przesunęła je na połowę stycznia. Część opozycji z decyzji, a unijni urzędnicy nie muszą na to wynarzeka, że pani premier nie pyta ich o zdanie, a dawać zgody. Pojawiają się głosy, że „gra na czas” jedynie pozwala im zagłosować za lub przeciw ma na celu doprowadzenie do punktu, w którym propozycjom, na jakie zgodziła się Unia. Wielonawet najbardziej zagorzali zwolennicy Brexitu dniowe głosowania zajmą czas, a tego i tak będzie będą woleli się jak najszybciej wycofać niż biernie już wtedy bardzo mało. W efekcie w praktyce oczekiwać na problemy, które zaczną się w marcu. posłowie będą musieli zgodzić się na propozycje Tu jednak pojawia się inny problem. Marzec zbliża May, ryzykując, że jedyną alternatywą jest „twarsię wielkimi krokami. Możliwe, że przeciąganie dy”, a więc najbardziej radykalny Brexit. Byłby politycznej walki i negocjacji sprawi, że zwyczajon tak niekorzystny dla brytyjskich biznesów czy nie zabraknie już czasu na zmiany, a szczególnie obywateli, że większość polityków chce go unikna ponowne referendum. Bez niego wycofanie się nąć za wszelką cenę. Minister sprawiedliwości z Brexitu, za którym zagłosował lud, byłoby konpowiedział nawet, że w przypadku „twardego” trowersyjne i mogłoby pogrążyć Theresę May. Brexitu poda się do dymisji. Media wskazują, że wcześniej zwolennicy wyjścia mogli snuć scena(Sonia Grodek)

[

]

45

46 ~ BREXIT

Prawa obywateli UE

i obywateli Zjednoczonego Królestwa określone w umowie o wystąpieniu opublikowanej 14 listopada 2018 r.

Komisja Europejska opracowała pytania i odpowiedzi związane ze statusem obywateli państw członkowskich po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE. Po 29 marca 2019 r. każdy obywatel UE mieszkający na stałe w UK, będzie musiał zarejestrować się w systemie elektronicznym i uzyskać tzw. status osoby osiedlonej (settled status).

Ten obowiązek będzie dotyczył wszystkich niebędących obywatelami brytyjskimi, niezależnie od posiadanego obecnie statusu, również rezydentów.

Jak to wszystko się zaczęło? Jak podaje Wikipedia, Brexit zapoczątkowany został referendum w czerwcu 2016 roku. – W referendum, które nie miało formy wiążącej dla brytyjskiego rządu, głosowało 72,2 proc. uprawnionych, spośród których 51,89 proc. opowiedziało się za opuszczeniem Unii Europejskiej przez UK. 24 stycznia 2017 Sąd Najwyższy Zjedn. Królestwa wydał wyrok stwierdzający, że proces wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE może być rozpoczęty po uprzedniej zgodzie parlamentu brytyjskiego.

Jednocześnie orzekł, że rząd nie ma obowiązku uzyskania zgody Parlamentu Szkockiego, Walijskiego Zgromadzenia Narodowego i Zgromadzenia Irlandii Północnej. 7 lutego 2017 Parlament Szkocki podjął uchwałę, w której „wyraził poparcie dla wszystkich posłów brytyjskiego parlamentu, którzy uważają, że złożony przez rząd projekt ustawy o noty�ikacji wyjścia z Unii Europejskiej nie powinien być procedowany”. – W tzw. „Brexit white paper” z 2018, który jest pierwszym o�icjalnym dokumentem określającym relacje po Brexicie, proponuje się wspólny rynek handlu towara-

mi ze wspólnotą. Jednocześnie nie wspomniano o handlu usługami, tymczasem zysk i nadwyżka handlowa Wielkiej Brytanii pochodzi z usług. Natomiast w handlu towarami Brytyjczycy bardziej tracą niż zyskują. Z drugiej strony propozycja jak i cały dokument jest oceniany przez ekspertów jako nie do zaakceptowania przez wspólnotę europejską. Niektórzy oceniają, że jest to długofalowa strategia, by utrzymać Wielką Brytanię w strukturach wspólnotowych.

Na wspólnotowym, nieformalnym szczycie w Salzburgu (2018) odrzucono propozycje Brytyjczyków dot. Brexitu uznając je za potencjalne zagrożenie dla wspólnego rynku.

Wielka Brytania ma opuścić wspólnotę o godzinie 23:00, 29 marca 2019r. Prawa do swobodnego przemieszczania się i inne mają obowiązywać co najmniej do 31.12.2020.

Istnieje możliwość przedłużenia okresu przejściowego, gdyż jest to jedyna kwestia co do której obie strony są zgodne. Ewentualne przedłużenie byłoby o 21 miesięcy. Co oznacza, że prawa do swobodnego przemieszczania się i inne obowiązywałyby do września 2022 r.

Wg ustaleń z listopada 2018 r. nawet w przypadku Brexitu „bez ustalenia porozumienia” prawo do przemieszczania się turystycznie i biznesowo ma zostać zachowane.

Dotyczyć to ma krótkich okresów – maksymalnie 90 dni pobytu przez okres 180 dni. Wspólnota europejska zrezygnowała tym samym z wymagania od Brytyjczyków wizy kosztującej £52, pod warunkiem, że Brytyjczycy podobnie nie będą wymagać jej posiadania. Brytyjczycy wyrazili wolę nie wymagania wizy od wielu państw, w tym Polski.

Kalendarium najważniejszych wydarzeń 2016 rok 23 czerwca 2016 r. – obywatele

nego wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE

Wielkiej Brytanii decydują w referendum o opuszczeniu Unii Europejskiej: • 51,9 proc. wyborców (17,4 mln) – za opuszczeniem Wspólnoty • 48,1 proc. wyborców (16,1 mln) – przeciw opuszczeniu Wspólnoty

15 grudnia 2016 r. – nieformalne spotkanie szefów 27 państw oraz przewodniczących Rady Europejskiej i Komisji – ustalenie procedury przyszłych negocjacji

29 czerwca 2016 r. – oświadczenie szefów państw lub rządów oraz przewodniczącego Rady Europejskiej i przewodniczącego Komisji Europejskiej w sprawie wyników referendum i przygotowania uporządkowa-

uruchomienie procedury wynikającej z art. 50 – Wielka Brytania przesyła Radzie Europejskiej pismo notyfikacyjne, w którym zawiadamia o rozpoczęciu procesu wyjścia z UE

11 stycznia 2019

2017 rok 29 marca 2017 r. – formalne

5 kwietnia 2017 r. – rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem w związku ze złożoną przezeń notyfikacją o zamiarze wystąpienia z Unii Europejskiej 29 kwietnia 2017 r. – nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej – przyjęcie przez przywódców 27 państw członkowskich, wytycznych do negocjacji w sprawie Brexitu 3 maja 2017 r. – przedstawienie Radzie przez Komisję Europejską projektu szczegółowych wytycznych negocjacyjnych

22 maja 2017 r. – przyjęcie przez Radę UE decyzji zezwalającej na rozpoczęcie negocjacji z Wielką Brytanią • wyznaczenie głównego negocjatora UE – Michela Barniera • przyjęcie szczegółowych wytycznych negocjacyjnych na potrzeby pierwszego etapu negocjacji • ogłoszenie zasad przejrzystości negocjacji na podstawie art. 50 • powołanie grupy roboczej ad hoc, wspierającej Radę i COREPER we wszelkich kwestiach dotyczących Brexitu

BREXIT ~

19 czerwca 2017 r. – pierwsza runda negocjacji (kolejne odbywają się w odstępach miesięcznych bądź krótszych) 15 grudnia 2017 r. – przyjęcie przez Radę Europejską wytycznych niezbędnych do rozpoczęcia drugiego etapu negocjacji

2018 rok 29 stycznia 2018 r. – przyjęcie

przez Radę Unii Europejskiej dodatkowych wytycznych negocjacyjnych dotyczących okresu przejściowego 14 marca 2018 r. – Parlament Europejski przyjmuje Rezolucję w sprawie ram przyszłych stosunków między UE a Zjednoczonym Królestwem proponującą uregulowanie przyszłych relacji,

w umowie opierającej się na 4 filarach: • stosunki handlowe i gospodarcze • bezpieczeństwo wewnętrzne • współpraca w polityce zagranicznej i obronności • współpraca w wyodrębnionych dziedzinach 19 marca 2018 r. – projekt Umowy o wystąpieniu sporządzony na bazie Wspólnego sprawozdania negocjatorów z ramienia Unii Europejskiej i rządu Zjednoczonego Królestwa na temat postępów osiągniętych podczas pierwszego etapu negocjacji oraz zawierający postanowienia w sprawie okresu przejściowego, opierające się na dodatkowych wytycznych Rady z 29 stycznia 2018 r.

23 marca 2018 r. – Rada Europejska przyjmuje wytyczne w sprawie ram przyszłych stosunków pomiędzy UE a Wielką Brytanią Ważne zdarzenia: październik/listopad 2018 r.

• termin zakończenia negocjacji Umowy o wystąpieniu; przyjęcie politycznej deklaracji w sprawie przyszłych relacji; w kolejnych miesiącach • procedura zatwierdzenia Umowy o wystąpieniu w Wlk. Brytanii i w UE (po stronie Unii będzie ona zawarta przez Radę, stanowiącą większością kwalifikowaną po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego).

47

29 marca 2019 r. – formalne opuszczenie przez Wielką Brytanię Unii Europejskiej 30 marca 2019 r. – początek okresu przejściowego kwiecień 2019 r. – grudzień 2020 negocjacje i zawarcie umowy (o wolnym handlu) regulującej stosunki Wielka Brytania-UE 31 grudnia 2020 r. – zakończenie okresu przejściowego 1 stycznia 2021 r. – tymczasowe wejście w życie umowy (o wolnym handlu) regulującej stosunki Wielka Brytania-UE Niniejsze kalendarium zostało opracowane przez Przemysława Kamila Rosiaka, radcę prawnego w kancelarii prawnej D. Dobkowski sp. k. stowarzyszonej z KPMG w Polsce na potrzeby broszury pt. „Brexit – jak przygotować firmę do nowej rzeczywistości?” (czerwiec 2018).

48 ~ BREXIT

OKRES PRZEJŚCIOWY

Okres przejściowy: co to jest i w jaki sposób to funkcjonuje?

Unijne prawo dotyczące swobodnego przemieszczania się obywateli Unii nadal będzie miało zastosowanie w okresie przejściowym (nazywanym przez rząd Zjednoczonego Królestwa „okresem wdrażania”).

Jeżeli umowa o wystąpieniu zostanie raty�ikowana, okres przejściowy rozpocznie się w dniu wystąpienia Zjednoczonego Królestwa (tj. 30 marca 2019 r. – dzień brexitu) i ma zakończyć się dnia 31 grudnia 2020 r.[*] Z punktu widzenia swobodnego przemieszczania się, wszystkie prawa będą obowiązywać do końca 2020 r., tak jakby Zjednoczone Królestwo nadal było członkiem Unii Europejskiej. Oznacza to, że obywatele UE będą mogli korzystać z unijnych praw do swobodnego przemieszczania się w Zjednoczonym Królestwie do końca 2020 r. To samo dotyczy obywateli Zjednoczonego Królestwa w UE. [*] Umowa o wystąpieniu przewiduje możliwość przedłużenia okresu przejściowego za obopólną zgodą UE i Zjednoczonego Królestwa.

Czy osoby, które przybędą do państwa przyjmującego w okresie przejściowym, będą traktowane w taki sam sposób jak osoby, które przybyły przed dniem 30 marca 2019 r.?

Osobom tym przysługiwać będą dokładnie takie same prawa wynikające z umowy o wystąpieniu jak osobom, które przybyły do 11 stycznia 2019

państwa przyjmującego przed brexitem. Ich prawa będą podlegać także takim samym restrykcjom i ograniczeniom.

Czy będzie można wymagać zameldowania się od osób, które przybędą do państwa przyjmującego w okresie przejściowym?

Jest to dozwolone w świetle prawa UE. Wszystkie państwa członkowskie i Zjednoczone Królestwo mogą zdecydować, że wszyscy mają obowiązek zameldowania się po upływie trzech miesięcy od ich przyjazdu.

Czy brexit jest opóźniony z powodu okresu przejściowego?

Nie. Zjednoczone Królestwo przestanie być członkiem UE w dniu brexitu. Zgodnie z ustaleniami przepisy unijne dotyczące swobodnego przemieszczania się będą jednak wciąż obowiązywać w okresie przejściowym. Okres ten ma zakończyć się dnia 31 grudnia 2020 r.

ZAKRES UM

Kogo będzie dotyczyć umowa o wystąpieniu?

Z końcem okresu przejściowego obywatele UE i obywatele Zjednoczonego Królestwa muszą przebywać w państwie przyjmującym legalnie, zgodnie z unijnymi przepisami dotyczącymi swobodnego przemieszczania się obywateli UE. Merytoryczne warunki pobytu są takie same jak warunki przewidziane na mocy obecnych przepisów unijnych.

Decyzje w sprawie przyznania nowego statusu pobytu na podstawie umowy o wystąpieniu będą podejmowane z zastosowaniem obiektywnych kryteriów określonych w tej umowie (tj. bez swobody uznania) i na podstawie dokładnie takich samych warunków, jak warunki określone w dyrektywie w sprawie swobodnego przemieszczania się (art. 6 i 7 przyznają prawo pobytu do pięciu lat osobom, które pracują lub mają wystarczające środki �inansowe i ubezpieczenie zdrowotne; art. 16–18 przyznają prawo stałego pobytu osobom, które przebywały legalnie przez okres pięciu lat).

Umowa o wystąpieniu nie wymaga, aby dana osoba była �izycznie obecna w państwie przyjmującym z końcem okresu przejściowego – dopuszczalne są czasowe nieobecności, które nie

mają wpływu na prawo pobytu, oraz dłuższe nieobecności, które nie mają wpływu na prawo stałego pobytu.

Szczegółowe informacje na temat nieobecności można znaleźć tutaj.

Unijne prawo w zakresie swobodnego przemieszczania się obywateli Unii – czego ono dotyczy?

W świetle obowiązujących przepisów UE obywatele UE (i członkowie ich rodzin) korzystają z prawa pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo, którego są obywatelami, na mocy różnych instrumentów prawa UE: a) Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (art. 21, 45, 49 lub 56); b) dyrektywa w sprawie swobodnego przemieszczania się; c) rozporządzenie w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii.

W większości przypadków szczegółowe przepisy dotyczące przemieszczających się obywateli UE można znaleźć w dyrektywie w sprawie swobodnego przemieszczania się. To powinno być punktem wyjściowym dla zwiększenia wiedzy na temat: • nabytych praw i przywilejów;

BREXIT ~ w przepisach unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się, ale będzie Pani musiała złożyć w tym celu wniosek do organów brytyjskich o przyznanie nowego statusu pobytu.

Po pięciu latach legalnego pobytu w Zjednoczonym Królestwie będzie Pani mogła ubiegać się o zmianę swojego statusu na pobyt stały, który daje więcej praw i lepszą ochronę.

MOWY • praw członków rodziny; • warunków związanych z prawem pobytu; • procedur administracyjnych; • zabezpieczeń chroniących prawo pobytu.

Przyjechałam do Zjednoczonego Królestwa dwa lata temu. Pracuję w miejscowym szpitalu. Czy mogę pozostać w Zjednoczonym Królestwie, kiedy państwo to opuści UE? Tak. Przepisy unijne dotyczące swobodnego przemieszczania się będą obowiązywały do końca okresu przejściowego. Umowa o wystąpieniu stanowi, że po tym terminie będzie Pani mogła pozostać w Zjednoczonym Królestwie, jeżeli będzie Pani w dalszym ciągu pracować (albo jeżeli będzie Pani na przykład pozostawać bez pracy w sposób niezamierzony w rozumieniu art. 7 ust. 3 dyrektywy w sprawie swobodnego przemieszczania się, rozpocznie Pani pracę na własny rachunek, zostanie Pani studentką lub osobą poszukującą pracy).

Zachowa Pani prawo do pobytu po zakończeniu okresu przejściowego: zachowa Pani swoje prawo pobytu na zasadniczo takich samych warunkach merytorycznych, jak te przewidziane

Czy obywatelom UE, którzy przybędą do Zjednoczonego Królestwa w poszukiwaniu pracy na kilka miesięcy przed końcem okresu przejściowego, będzie przysługiwać jakakolwiek ochrona?

Tak. Obywatele UE przebywający w Zjednoczonym Królestwie, którzy przed zakończeniem okresu przejściowego będą nadal poszukiwać pracy, będą mieli prawo – tak jak dzisiaj – pozostać w tym państwie przez okres sześciu miesięcy od dnia przyjazdu (lub dłużej, jeżeli istnieje realna szansa, że zostaną zatrudnieni). Po upływie tego okresu osoby te będą musiały opuścić Zjednoczone Królestwo, chyba że znalazły zatrudnienie lub posiadają wystarczające środki �inansowe, aby się utrzymać.

Przyjechałem do Zjednoczonego Królestwa dwa lata temu, ale nie znalazłem pracy. Teraz skończyły mi się pieniądze. Czy będę mógł zostać w Zjednoczonym Królestwie po zakończeniu okresu przejściowego?

Umowa o wystąpieniu chroni obywateli UE i obywateli Zjednoczonego Królestwa przebywających w państwie członkowskim innym niż państwo ich obywatelstwa zgodnie z warunkami, od których uzależniają prawo pobytu przepisy unijne dotyczące swobodnego przemieszczania się. Warunki te są spełnione, jeżeli obywatele UE: • są pracownikami najemnymi lub pracują na własny rachunek; lub • posiadają wystarczające środki �inansowe i ubezpieczenie zdrowotne; lub • są członkami rodziny innego obywatela UE, który spełnia powyższe warunki; lub • nabyli już prawo stałego pobytu (i tym samym nie podlegają już żadnym warunkom).

Obywatelom UE niespełniającym tych warunków w chwili zakończenia okresu przejściowego nie będzie przysługiwać na mocy umowy o wystąpieniu prawo do legalnego pobytu w Zjednoczonym Królestwie, a ich sytuacja będzie zależeć od tego, czy władze tego państwa zdecydują

się przyznać im korzystniejsze traktowanie niż mogłaby tego wymagać umowa o wystąpieniu.

Zobowiązanie Zjednoczonego Królestwa do rezygnacji z warunku dotyczącego pełnego ubezpieczenia zdrowotnego jest jednostronne i niewiążące. Ile jest ono warte?

Celem umowy o wystąpieniu jest ochrona praw wynikających z obecnych przepisów UE. Pełne ubezpieczenie zdrowotne stanowi warunek legalnego pobytu osób samowystarczalnych, który jest wyraźnie określony w art. 7 ust. 1 lit. b) dyrektywy w sprawie swobodnego przemieszczania się. Zjednoczone Królestwo poinformowało, że rozpatrując wniosek o przyznanie nowego statusu pobytu, nie będzie stosować warunku dotyczącego pełnego ubezpieczenia zdrowotnego ani badać, czy dana osoba rzeczywiście pracuje2.

Jestem obywatelem jednego z 27 państw członkowskich UE i mieszkam w Zjednoczonym Królestwie od 2005 r. Uzyskałem dokument stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie. Czy po zakończeniu okresu przejściowego cokolwiek się dla mnie zmieni?

Będzie Pan musiał ubiegać się o nowy status stałego pobytu na mocy prawa Zjednoczonego Królestwa (tzw. status osoby osiedlonej). Jednak skoro uzyskał Pan już dokument stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie na mocy obowiązujących przepisów unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się, procedura administracyjne będzie prosta. Będzie Pan musiał tylko przedstawić ważny paszport lub dowód osobisty, udowodnić, że wciąż mieszka Pan w Zjednoczonym Królestwie i złożyć oświadczenie dotyczące uprzedniej karalności. Procedura ta nie podlega żadnym opłatom.

Wiele lat temu przyjechałam do Zjednoczonego Królestwa, żeby podjąć pracę. Ostatnio uzyskałam obywatelstwo brytyjskie. Obecnie mam podwójne obywatelstwo: słowackie i brytyjskie. Jaki będzie mój status?

Posiadane obywatelstwo brytyjskie zapewnia Pani bezwarunkowe prawo pobytu w Zjednoczonym Królestwie. Od czasu naturalizacji Pani pobyt w Zjednoczonym Królestwie nie podlega już przepisom dyrektywy w sprawie swobodnego przemieszczania się. Ponieważ Pani po-

49

byt odbywał się na mocy przepisów unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się ze względu na obywatelstwo słowackie, zapewnia to Pani również objęcie umową o wystąpieniu. Będzie Pani mogła w związku z tym powoływać się na umowę o wystąpieniu np. w odniesieniu do prawa do łączenia rodzin.

Przyjechałem do Zjednoczonego Królestwa wiele lat temu, żeby dołączyć do mojej żony, która jest Brytyjką. Ze względu na swoją niepełnosprawność żona wymaga mojej pomocy i opieki. Myślę, że mój pobyt w Zjednoczonym Królestwie jest legalny, ale nie jestem pewien, czy na mocy umowy o wystąpieniu będzie przysługiwać mi jakakolwiek ochrona z końcem okresu przejściowego.

Gwarancję ochrony praw na mocy umowy o wystąpieniu będą mieli tylko ci obywatele UE, którzy mieszkali w Zjednoczonym Królestwie w chwili zakończenia okresu przejściowego i spełniali warunki, od których uzależniają prawo pobytu przepisy unijne dotyczące swobodnego przemieszczania się.

Jeżeli spełni Pan wszystkie warunki pobytu jako samowystarczalny obywatel UE, może Pan zostać w Zjednoczonym Królestwie na mocy umowy o wystąpieniu także po zakończeniu okresu przejściowego.

Jeżeli przebywa Pan w Zjednoczonym Królestwie na podstawie przepisów krajowych (wyłącznie jako członek rodziny obywatela Zjednoczonego Królestwa), będzie mógł Pan pozostać na podstawie tych przepisów krajowych, na które brexit nie ma wpływu.

Przyjechałem do Zjednoczonego Królestwa dwa lata temu, żeby podjąć studia. W ubiegłym roku studiowałem przez pięć miesięcy we Włoszech w ramach programu Erasmus+, po czym wróciłem na brytyjski uniwersytet. Mam nadzieję, że ten wyjazd nie wpłynie na moje prawo do pobytu w Zjednoczonym Królestwie!

Ten przejściowy okres nieobecności nie wpłynie na prawa przysługujące Panu w Zjednoczonym Królestwie. Obowiązujące obecnie przepisy unijne dotyczące swobodnego przemieszczania się stanowią, że okresy nieobecności nieprzekraczające sześciu miesięcy w roku nie naruszają ciągłości pobytu. Gwarancje te są również zawarte w umowie o wystąpieniu.

50 ~ BREXIT

CZŁONKOWIE RODZINY Razem z moją partnerką z UE mieszkam i pracuję w Zjednoczonym Królestwie. Planowaliśmy, że niedługo będziemy mieć dziecko.

Czy powinniśmy przyspieszyć nasze plany, tak żeby dziecko urodziło się jeszcze przed zakończeniem okresu przejściowego?

Nie muszą się Państwo śpieszyć.

Umowa o wystąpieniu zapewnia, że dzieci urodzone w rodzinach obywateli UE przebywających w Zjednoczonym Królestwie przed zakończeniem okresu przejściowego lub po jego zakończeniu, będą miały możliwość zostania, jeżeli złożą Państwo wniosek o przyznanie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Mieszkam w Zjednoczonym Królestwie razem z moim mężem, który pochodzi z Rumunii. Wydano mi unijną kartę pobytową. Czy będę mogła zostać w Zjednoczonym Królestwie po zakończeniu okresu przejściowego?

Tak, może Pani zostać, jeżeli złoży Pani wniosek o przyznanie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie. Umowa o wystąpieniu chroni wszystkich członków rodziny obywatela UE, którzy przebywali z nim legalnie w Zjednoczonym Królestwie przed zakończeniem okresu przejściowego. Będą oni mogli pozostać w tym kraju, ale konieczne będzie złożenie wniosku o przyznanie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Mieszkam w Zjednoczonym Królestwie z adoptowanym dziec11 stycznia 2019

kiem. Czy będziemy mogli zostać razem?

Tak, będzie Pani mogła zostać razem ze swoim dzieckiem. Umowa o wystąpieniu chroni wszystkich członków rodziny obywatela UE, którzy przebywali z nim legalnie w Zjednoczonym Królestwie przed zakończeniem okresu przejściowego. Dzieci przysposobione są traktowane w taki sam sposób jak dzieci biologiczne.

W przypadku dzieci urodzonych po zakończeniu okresu przejściowego, umowa o wystąpieniu wymaga, aby rodzic zamieszkały w państwie przyjmującym sprawował opiekę nad dzieckiem. Czy umowa chroni tylko osoby rozwiedzione?

Nie. Opieka zde�iniowana jest w umowie o wystąpieniu bardzo szeroko. Odnosi się to również do prawa do opieki z mocy prawa, orzeczenia sądowego lub umowy między rodzicami.

Kilka lat temu zwróciłam się do organów Zjednoczonego Królestwa o zgodę na dołączenie do mojej szwedzkiej kuzynki mieszkającej w Edynburgu, ponieważ pozostawałam na jej utrzymaniu. Władze brytyjskie zgodziły się na mój przyjazd i wydały mi unijną kartę pobytową.

Jaka będzie moja sytuacja?

Może Pani zostać, jeżeli złoży Pani wniosek o przyznanie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Umowa o wystąpieniu chroni wszystkich członków rodziny obywatela UE, którzy przebywali z nim legalnie w Zjednoczonym Królestwie przed

zakończeniem okresu przejściowego.

Będą oni mogli pozostać w tym kraju, ale konieczne będzie złożenie wniosku o przyznanie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Przyznano mi wizę wjazdową, abym mogła dołączyć do mojej brytyjskiej cioci mieszkającej w Szwecji. Moja ciocia wspiera mnie �inansowo od kiedy moi rodzice zmarli. Mój wniosek o zezwolenie na pobyt nie został rozpatrzony do końca okresu przejściowego. Jaka będzie moja sytuacja?

Zgodnie z przepisami unijnymi dotyczącymi swobodnego przemieszczania się, Pani wniosek zostanie rozpatrzony na podstawie szwedzkich przepisów krajowych, a Pani wjazd i pobyt na terenie Szwecji powinien zostać ułatwiony. Jeżeli władze szwedzkie przyznają Pani prawo pobytu, będzie Pani objęta umową o wystąpieniu. Ewentualna odmowa musi być w pełni uzasadniona i podlega odwołaniu.

Jestem niepozostającym w związku małżeńskim partnerem obywatela bułgarskiego, który mieszka w Zjednoczonym Królestwie. Planuję do niego dołączyć, ale mogę to zrobić dopiero za cztery lata ze względu na zobowiązania zawodowe, jakie mam w swoim kraju – Kanadzie. Czy będę mógł dołączyć do niego także po zakończeniu okresu przejściowego?

Tak. Umowa o wystąpieniu chroni partnerów pozostających w trwałym

związku partnerskim z obywatelem UE, którzy nie mieszkają z tym partnerem w Zjednoczonym Królestwie pod koniec okresu przejściowego.

Będzie Pan mógł dołączyć do swojego partnera w Zjednoczonym Królestwie, pod warunkiem że w chwili przyjazdu będzie Pan nadal pozostawać z nim w trwałym związku partnerskim i Pana partner otrzyma nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Jestem bratankiem obywatela Czech, który mieszka w Zjednoczonym Królestwie. Planuję do niego dołączyć, ale mogę to zrobić dopiero za cztery lata, ponieważ nie chcę przerywać studiów w swoim kraju. Czy będę mógł dołączyć do niego także po zakończeniu okresu przejściowego?

Umowa o wystąpieniu nie chroni członków dalszej rodziny obywateli UE (z wyjątkiem osób pozostających w trwałym związku partnerskim), którzy nie mieszkali ze swoim krewnym lub powinowatym pod koniec okresu przejściowego. Jeśli postanowi Pan dołączyć do swojego krewnego po zakończeniu okresu przejściowego, będzie Pan podlegać przepisom imigracyjnym Zjednoczonego Królestwa.

Jestem studentem w Cardiff. Moja żona mieszka za granicą razem z naszym małym dzieckiem. Chcieliby dołączyć do mnie, kiedy skończę studia i znajdę pracę. Czy będą mieli taką możliwość po zakończeniu okresu przejściowego, czy powinniśmy przyśpieszyć nasze plany?

BREXIT ~

51

Będą oni mogli dołączyć do Pana także po zakończeniu okresu przejściowego. Umowa o wystąpieniu chroni nie tylko tych członków bliskiej rodziny obywatela UE, którzy przebywali z nim legalnie w Zjednoczonym Królestwie przed zakończeniem okresu przejściowego, lecz również osoby będące członkami rodziny obywatela UE w chwili zakończenia okresu przejściowego, które nie mieszkały w Zjednoczonym Królestwie. Pana żona i dziecko będą mogli dołączyć do Pana także po zakończeniu okresu przejściowego, jeżeli wciąż będą Państwo małżeństwem w chwili, gdy Pańska żona przyjedzie do Zjednoczonego Królestwa, a Pan otrzyma nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Mieszkam i pracuję w Zjednoczonym Królestwie. Jestem niezamężna, ale mam nadzieję, że w przyszłości wyjdę za mąż. Przewiduję, że nastąpi to raczej po okresie przejściowym. Czy mój przyszły mąż będzie mógł dołączyć do mnie w Zjednoczonym Królestwie? Jaka będzie sytuacja, gdy będziemy mieli dziecko?

Pani przyszły małżonek nie będzie mógł dołączyć do Pani na podstawie umowy o wystąpieniu, ponieważ nie chroni ona osób, które poślubią obywatela UE po zakończeniu okresu przejściowego. Wszyscy przyszli małżonkowie będą musieli zastosować się do przepisów imigracyjnych Zjednoczonego Królestwa. Dzieci, które urodzą się w przyszłości, będą mogły dołączyć do obywatela UE mieszkającego w Zjednoczonym Królestwie przed zakończeniem okresu przejściowego, o ile rodzic ten będzie sprawować opiekę nad dzieckiem.

Mieszkam w Zjednoczonym Królestwie jako główna opiekunka mojego polskiego, studiującego tutaj syna. Mój partner pochodzenia polskiego, który pracował w Zjednoczonym Królestwie, opuścił nas.

Czy ja mogę zostać?

Umowa o wystąpieniu daje Pani prawo do mieszkania w Zjednoczonym Królestwie, aż do momentu, w którym Pani syn ukończy studia.

Utrzyma Pani to prawo co najmniej do momentu osiągnięcia pełnoletności przez Pani syna oraz prawdopodobnie tak długo, jak będzie on potrzebował Pani obecności i opieki w celu ukończenia studiów. Proszę pamiętać, że istnieje możliwość, iż nie będzie mogła Pani zostać na stałe w Zjednoczonym Królestwie.

PRAWA POBYTU

Mieszkam w Londynie z moją mamą, która pracuje jako inżynier. Chodzę jeszcze do szkoły, ale w przyszłości chciałabym otworzyć własną kwiaciarnię. Czy po zakończeniu nauki w szkole będę mogła pozostać w Zjednoczonym Królestwie i zacząć pracę?

Tak. Będziesz mieć nie tylko możliwość pozostania w Zjednoczonym Królestwie, ale zachowasz też swobodę wyboru, jaką przyznają obecnie obywatelom UE przepisy unijne dotyczące swobodnego przemieszczania się osób. Będziesz mogła pracować, uczyć się, prowadzić działalność gospodarczą albo pozostać w domu i opiekować się swoją rodziną.

Twoje prawa nie ulegną zmianie po rozpoczęciu pracy.

Przyjechałam do Zjednoczonego Królestwa trzy lata przed zakończeniem okresu przejściowego i od tego czasu pracuję na własny rachunek. Czy będę mogła uzyskać prawo stałego pobytu w tym kraju, a jeżeli tak, to pod jakimi warunkami?

Po pięciu latach legalnego pobytu w Zjednoczonym Królestwie (obejmującego lata przed zakończeniem okresu przejściowego i po jego

zakończeniu) będzie Pani mieć możliwość ubiegania się o nowy status stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Umowa o wystąpieniu chroni obywateli UE przebywających w państwie członkowskim innym niż państwo ich obywatelstwa zgodnie z warunkami, od których uzależniają prawo pobytu przepisy unijne dotyczące swobodnego przemieszczania się. Generalnie pobyt obywateli UE jest legalny, jeżeli: • są pracownikami najemnymi lub pracują na własny rachunek; lub • posiadają wystarczające środki �inansowe i ubezpieczenie zdrowotne (włącznie ze studentami); lub • są członkami rodziny obywatela UE, który spełnia powyższe warunki.

Po pięciu latach nieprzerwanego legalnego pobytu będzie Pani mogła ubiegać się o nowy status stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Studiuję na uniwersytecie w Zjednoczonym Królestwie. Jeżeli wszystko pójdzie dobrze, skończę studia w 2022 r. Czy będę mógł zostać w Zjednoczonym Królestwie i szukać tam pracy?

Tak. Będzie mógł Pan zostać w Zjednoczonym Królestwie po zakończeniu okresu przejściowego tak jak obecnie, jako student, pracownik lub osoba prowadząca działalność gospodarczą, jeżeli złoży Pan wniosek o przyznanie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Po pięciu latach pobytu będzie Pan mógł ubiegać się o nowy status stałego pobytu na mocy prawa Zjednoczonego Królestwa. Obywatele UE będą w dalszym ciągu cieszyć się swobodą zmiany rodzaju aktywności. Studenci będą mogli rozpocząć pracę (stając się pracownikami), pracownicy będą mogli przejść na emeryturę (stając się osobami samowystarczalnymi), a osoby samowystarczalne będą mogły rozpocząć studia itd.

Mam prawo stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie, gdzie urodziłam się i wychowałam. Niedługo kończę studia i otrzymałam już świetną ofertę pracy na Słowacji. Pracodawca oferuje mi trzyletnią umowę, ale boję się, że jeśli opuszczę Zjednoczone Królestwo, to nie będę już mogła wrócić. Proszę o pomoc w wyjaśnieniu moich wątpliwości!

52 ~ BREXIT Po złożeniu wniosku i uzyskaniu nowego stałego statusu pobytu od władz Zjednoczonego Królestwa będzie Pani mogła opuścić kraj na okres maksymalnie pięciu lat, a następnie powrócić, nie tracąc tego statusu.

Zasada pięciu lat chroni również obywateli, którzy nie byli obecni w państwie przyjmującym z końcem okresu przejściowego, jeżeli złożyli oni wniosek o przyznanie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Mieszkam i pracuję w Zjednoczonym Królestwie od 15 lat. Mam nadzieję, że będę mógł tu zostać po zakończeniu okresu przejściowego. Czy mogą Państwo potwierdzić, że będę mógł na stałe

zachować nabyte prawa?

Nie istnieje żadna „data wygaśnięcia”, w której ustałyby prawa nabyte.

Wszystkie osoby chronione na mocy umowy o wystąpieniu zachowają swoje nabyte prawa przez całe życie.

Niektóre prawa mogą jednak wygasnąć w pewnych okolicznościach. Na przykład nowy status stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie wygasa, jeżeli dana osoba opuści państwo przyjmujące na nieprzerwany okres dłuższy niż pięć lat.

Mieszkam w Zjednoczonym Królestwie od 20 lat. Otrzymuję świadczenia z pomocy społecznej. Wydaje mi się, że będę miał prawo pozostać w Zjednoczonym Królestwie po zakończeniu okresu przejściowego, ale czy nadal będę

otrzymywać świadczenia, których potrzebuję?

Tak. Wszyscy obywatele UE mieszkający w Zjednoczonym Królestwie, którzy spełniają warunki wymagane do otrzymania nowego statusu stałego pobytu po zakończeniu okresu przejściowego, zachowają prawo do pobytu i prawo do równego traktowania. Oznacza to również, że jeżeli przed zakończeniem okresu przejściowego przysługiwały im pewne świadczenia, uprawnienia lub korzyści, będą mogli nadal z nich korzystać na takich samych zasadach.

mogą ulec zmianie, jeżeli Zjednoczone Królestwo zmieni w przyszłości politykę krajową w tym zakresie wobec własnych obywateli.

Mieszkam w Polsce, ale jestem obywatelem Zjednoczonego Królestwa, chronionym umową o wystąpieniu. Czy po zakończeniu okresu przejściowego będę mógł korzystać z prawa do swobodnego przemieszczania się w UE? Obywatele Zjednoczonego Królestwa chronieni umową o wystąpieniu w jednym państwie członkowskim nie będą mogli powoływać się na umowę o wystąpieniu celem uzyskania prawa do swobodnego przemieszczania się do innego państwa członkowskiego, aby założyć działalność

prawodawstwa UE w dziedzinie legalnej migracji obowiązujące obywateli państw trzecich.

Na przykład obywatele Zjednoczonego Królestwa posiadający dokument pobytowy wydany na mocy umowy o wystąpieniu przez państwo członkowskie stosujące w pełni dorobek Schengen będą mogli swobodnie przemieszczać się w stre�ie Schengen przez okres nieprzekraczający 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu. W dniu dzisiejszym strefa Schengen obejmuje większość państw członkowskich, z wyjątkiem Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Irlandii, Rumunii i Zjednoczonego Królestwa (Bułgaria i Rumunia znajdują się obecnie w trakcie procesu przystępowania do strefy Schengen). Z państw niebędących

przejściowego? Czy będę mieć dostęp do pożyczek studenckich?

Wszyscy obywatele UE mieszkający w Zjednoczonym Królestwie, którzy spełniają warunki wymagane do otrzymania nowego statusu pobytu po zakończeniu okresu przejściowego, zachowają prawo do pobytu i równego traktowania.

W przypadku studentów, którzy rozpoczęli studia w Zjednoczonym Królestwie przed zakończeniem okresu przejściowego, oznacza to, że będą oni nadal płacić takie samo czesne jak obywatele brytyjscy. Jeżeli chodzi o dostęp do pomocy na pokrycie kosztów utrzymania, takiej jak stypendia lub pożyczki studenckie, studenci z UE objęci zakresem umowy o wystąpieniu będą w dalszym ciągu korzystać z pomocy na takich samych zasadach jak obecnie. Uprawnienia te

gospodarczą lub świadczyć usługi lub usługi transgraniczne na rzecz osób w innych państwach członkowskich.

Nie ma to wpływu na żadne prawa obywateli Zjednoczonego Królestwa na podstawie innych instrumentów prawa UE lub prawa krajowego.

członkami UE – Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Liechtenstein również przystąpiły do strefy Schengen.

Więcej informacji na temat przepisów UE dotyczących legalnej migracji można znaleźć na ec.europa. eu.

Studiuję na uniwersytecie w Zjednoczonym Królestwie. Czy będę zobowiązana do płacenia wyższego czesnego po zakończeniu okresu

To niesprawiedliwe, że prawa obywateli Zjednoczonego Królestwa są ograniczone do państwa członkowskiego UE, w którym mieszkali oni pod koniec okresu przejściowego, ponieważ umowa o wystąpieniu nie daje im prawa do mobilności wewnątrz UE po zakończeniu okresu przejściowego.

Obywatele Zjednoczonego Królestwa wciąż będą mieli możliwość przemieszczania się tymczasowo lub na stałe do innych państw członkowskich, jeżeli będą spełniać wymogi

Skąd wiemy, że Zjednoczone Królestwo nie zmieni w przyszłości swoich przepisów dotyczących nowego statusu pobytu?

Umowa o wystąpieniu jednoznacznie stanowi, że po przyznaniu obywatelom UE nowego statusu pobytu nie będzie możliwe jego cofnięcie z przyczyn innych niż wyraźnie określone w umowie o wystąpieniu (jak np. wskutek popełnienia przestępstwa).

Prawa wynikające z umowy o wystąpieniu będą wiążące na mocy prawa międzynarodowego, a obywatele

BREXIT ~

UE będą mogli bezpośrednio powoływać się na nie w Zjednoczonym Królestwie.

Zjednoczone Królestwo ustanowi odpowiednie przepisy krajowe, aby włączyć do swojego dorobku prawnego prawa obywateli określone w umowie o wystąpieniu.

Przepisy Zjednoczonego Królestwa określające prawa obywateli UE uzgodnione w umowie o wystąpieniu będą nadrzędne wobec innych aktów prawnych tego państwa. Oznacza to, że prawo krajowe Zjednoczonego Królestwa nie może „przypadkowo” odebrać praw chronionych na mocy umowy o wystąpieniu. Jeżeli brytyjski parlament zadecyduje w przyszłości o uchyleniu przepisów Zjednoczonego Królestwa określających prawa obywateli UE, decyzja ta stanowiłaby naruszenie umowy o wystąpieniu i pociągnęłaby za sobą skutki określone w samej umowie i w prawie międzynarodowym.

Czy przewiduje się niezależny organ krajowy, który będzie monitorował umowę o wystąpieniu?

Wdrażanie i stosowanie postanowień umowy o wystąpieniu dotyczących praw obywateli będzie monitorowane w Zjednoczonym Królestwie przez niezależny organ krajowy.

Uprawnienia i funkcje tego organu brytyjskiego, włącznie z prawem do prowadzenia dochodzeń na podstawie skarg obywateli, zostały określone w umowie o wystąpieniu i są równoważne wynikającym z traktatów uprawnieniom Komisji.

Organ ten będzie mieć również prawo do wszczęcia postępowania przed właściwymi sądami brytyjskimi w związku ze skargami obywateli celem znalezienia odpowiednich rozwiązań.

Zarówno organ ten, jak i Komisja, będą przedstawiać utworzonemu na mocy umowy o wystąpieniu specjalnemu komitetowi praw obywatelskich roczne sprawozdania ze swojej działalności związanej z wykonywaniem praw obywatelskich w ramach umowy, włącznie z liczbą oraz rodzajem otrzymanych skarg.

Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wygasną za osiem lat. Czy oznacza to, że moje prawa również wygasną po zakończeniu okresu przejściowego?

Prawa wynikające z umowy o wystąpieniu przysługują Panu przez całe życie (ale mogą wygasnąć w pewnych okolicznościach, na przykład w

przypadku długotrwałej nieobecności w państwie przyjmującym).

Okres, podczas którego sądy ze Zjednoczonego Królestwa będą mogły zwracać się do Trybunału Sprawiedliwości o interpretację umowy o wystąpieniu, ograniczono do ośmiu lat, ale będzie on wystarczająco długi, aby zapewnić rozstrzygnięcie przez Trybunał Sprawiedliwości najważniejszych kwestii.

Poniższe aspekty umowy o wystąpieniu również nie są ograniczone czasowo: możliwość powoływania się przez jednostki na umowę o wystąpieniu, która jest nadrzędna wobec niezgodnych z nią krajowych przepisów lub środków lub obowiązek dostosowania się przez brytyjskie organy administracyjne i sądowe do odpowiedniego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydanego przed zakończeniem okresu przejściowego oraz należytego uwzględniania przyszłego orzecznictwa wydanego po zakończeniu okresu przejściowego.

Zauważyłam, że kryteria dotyczące pobytu będą opierać się na pojęciach prawnych określonych w unijnych przepisach dotyczących swobodnego przepływu zgodnie z ich wykładnią dokonaną przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ale co wydarzy się, jeżeli Zjednoczone Królestwo nie wdroży tych przepisów prawidłowo i w związku z tym zastosuje ich niewłaściwą interpretację?

Umowa o wystąpieniu jest jasna: w przypadku, gdy kryteria pobytowe opierają się na pojęciach prawnych określonych w unijnych przepisach dotyczących swobodnego przepływu osób, muszą one być interpretowane zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprzed zakończenia okresu przejściowego.

Gdy Zjednoczone Królestwo opiera się na błędnej interpretacji pojęć zawartych w prawie unijnym, która to interpretacja jest sprzeczna z tym orzecznictwem, rozstrzygająca jest interpretacja Trybunału Sprawiedliwości.

Także po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa sądy tego państwa będą musiały należycie uwzględniać wykładnię Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzecznictwie sprzed zakończenia okresu przejściowego.

PRZEPISY DOTYCZĄCE WJAZDU I WYJAZDU

Czy będę mogła podróżować do Zjednoczonego Królestwa po brexicie?

Do zakończenia okresu przejściowego obywatele UE i obywatele Zjednoczonego Królestwa będą wciąż mieli możliwość swobodnego podróżowania z ważnym paszportem lub dowodem tożsamości.

Po zakończeniu okresu przejściowego obywatele UE i obywatele Zjednoczonego Królestwa, którzy mieszkali w państwie przyjmującym przed zakończeniem okresu przejściowego, będą mieli możliwość opuszczenia państwa przyjmującego i powrotu z ważnym paszportem lub dowodem tożsamości. Ich członkowie rodziny spoza UE mają takie same prawa z ważnym paszportem.

Proszę zauważyć, że po upłynięciu pięciu lat od zakończenia okresu przejściowego państwo przyjmujące będzie uprawnione do odmowy akceptowania dowodów tożsamości, które nie spełniają wymogów międzynarodowych norm identy�ikacji biometrycznej.

Zasady wjazdu do Zjednoczonego Królestwa dla innych obywateli UE (tych, którzy nie mieszkali w Zjednoczonym Królestwie pod koniec okresu przejściowego) oraz zasady

53

wjazdu do UE dla obywateli Zjednoczonego Królestwa wykraczają poza zakres umowy o wystąpieniu.

Czy jako obywatel UE, mieszkający w Zjednoczonym Królestwie mogę zostać objęty w przyszłości wymogiem posiadania wizy wjazdowej?

Nie – jeżeli posiada Pan ważny dokument brytyjski stwierdzający Pański nowy status pobytu na mocy umowy o wystąpieniu.

Nie mieszkam w Zjednoczonym Królestwie, ale regularnie je odwiedzam; czy będę potrzebować wizy wjazdowej?

Będzie to zależało od przyszłych przepisów, które zostaną wprowadzone w Zjednoczonym Królestwie po zakończeniu okresu przejściowego.

54 ~ BREXIT Wprowadzono nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie zwany „statusem osoby osiedlonej”. Czy status ten będzie dotyczyć obywateli UE po zakończeniu okresu przejściowego i co on konkretnie oznacza?

Wszyscy obywatele UE i członkowie ich rodzin mieszkający w Zjednoczonym Królestwie będą musieli złożyć wniosek o nowy status pobytu w ciągu sześciu miesięcy od zakończenia okresu przejściowego, aby móc zostać w Zjednoczonym Królestwie.

lestwie. W ten sposób będzie Pan mógł potwierdzić swój status pobytu nie tylko wobec władz Zjednoczonego Królestwa czy policji, ale także wobec pracodawców, banków, wynajmujących lub innych osób.

Czy nabycie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie będzie oznaczać dla obywateli UE utratę obecnych praw?

Warunki merytoryczne, na podstawie których obywatele będą nabywali nowy status pobytu w Zjednoczonym

UE i członkowie ich rodzin będą mogli opuścić Zjednoczone Królestwo na okres pięciu lat, nie tracąc nowego statusu stałego pobytu (obecne przepisy dopuszczają tylko okres dwuletniej nieobecności). Z drugiej strony, tak jak dzisiaj, obywatele UE mogą stracić nowy status pobytu, jeżeli popełnią przestępstwo w Zjednoczonym Królestwie. Jeżeli przestępstwo zostanie popełnione po zakończeniu okresu przejściowego, decyzja o utracie statusu zostanie podjęta zgodnie z jego prawem krajowym i z

czania się. Zagwarantuje to, że wszyscy obywatele UE, którzy spełniliby warunki konieczne do uzyskania prawa pobytu na mocy przepisów unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się, będą kwali�ikować się do otrzymania nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie oraz że obywatele UE, którzy spełniliby warunki konieczne do uzyskania

PROCEDURY

ADMINISTRACYJNE Władze Zjednoczonego Królestwa przedstawiają informacje dla obywateli UE i członków ich rodziny na specjalnej stronie internetowej https://www.gov.uk/settled-statuseu-citizens-families.

Jako obywatel UE mieszkający w Wielkiej Brytanii nie muszę się obecnie ubiegać o dokument pobytowy. Czy będę do tego zobowiązany po zakończeniu okresu przejściowego? Jeżeli tak, to dlaczego?

W przeciwieństwie do obecnej sytuacji wszyscy obywatele UE i członkowie ich rodzin zamieszkujący w Zjednoczonym Królestwie będą musieli uzyskać nowy status pobytu na mocy prawa brytyjskiego jako podstawę prawną ich dalszego zamieszkania w Zjednoczonym Kró-

11 stycznia 2019

Królestwie, odpowiadają w istocie warunkom, które są określone w obecnych przepisach unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się w odniesieniu do nabycia lub utraty prawa pobytu. Organy Zjednoczonego Królestwa nie będą mogły uznaniowo odrzucić wniosku, kierując się przesłankami, które są niezgodne z obowiązującymi przepisami UE. Żadna osoba uprawniona do ochrony nie zostanie poszkodowana.

Z jednej strony, warunki decydujące o utracie nowego statusu pobytu w Zjednoczonym Królestwie będą korzystniejsze, niż przewidziano w obecnych przepisach unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się, ponieważ obywatele

uwzględnieniem wszelkich ograniczeń wynikających z instrumentów prawa międzynarodowego i krajowego obowiązujących w Zjednoczonym Królestwie.

Nie rozumiem, jakie kryteria będą stosować władze Zjednoczonego Królestwa przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu nowego statusu pobytu obywatelom Unii. Czy mogą mi je Państwo wyjaśnić?

Kryteria merytoryczne, które obywatele UE będą musieli spełniać, aby uzyskać nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie, będą w istocie takie same jak kryteria określone w obecnych przepisach unijnych dotyczących swobodnego przemiesz-

prawa pobytu stałego na mocy tych samych przepisów unijnych, będą kwali�ikować się do otrzymania nowego statusu stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Do kiedy muszę złożyć wniosek o „status osoby osiedlonej” lub „wstępny status osoby osiedlonej”?

Osoby, które legalnie przebywały w Zjednoczonym Królestwie przed końcem okresu przejściowego oraz bliscy członkowie rodziny dołączający między dniem 1 stycznia a 30 marca 2021 r. do przebywającego w Zjednoczonym Królestwie obywatela UE, mają czas do 30 czerwca 2021 r. (sześć miesięcy po zakończeniu okresu przejściowego), aby złożyć wniosek o nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie.

Członkowie rodziny objęci umową o wystąpieniu, którzy chcą dołączyć do swoich krewnych w Zjednoczonym Królestwie po 31 marca 2021 r., mają trzy miesiące od daty przybycia do Zjednoczonego Królestwa na złożenie wniosków o nowe statusy pobytu.

Przez cały ten okres, aż do czasu rozpatrzenia ich wniosku, będą im przysługiwać obecnie posiadane prawa pobytu.

BREXIT ~ Co stanie się, jeżeli decyzja w sprawie mojego wniosku o nowy status pobytu zajmie władzom Zjednoczonego Królestwa bardzo dużo czasu?

Jeżeli złożył Pan wniosek i otrzymał potwierdzenie jego złożenia, będzie

miał Pan możliwość mieszkania i zachowania wszystkich obecnych praw w Zjednoczonym Królestwie aż do podjęcia decyzji. Jeżeli wniosek zostanie odrzucony, będzie Pan uprawniony do złożenia odwołania i pozostania w Zjednoczonym Królestwie do czasu jego rozpatrzenia.

Czy osobom, które nie złożą wniosku w terminie, będzie przysługiwać jakakolwiek ochrona?

Organy Zjednoczonego Królestwa będą stosować proporcjonalne podejście względem osób, które nie zdołają złożyć wniosku w terminie.

Wnioski, w przypadku których podane zostaną uzasadnione powody dla niedotrzymania terminu, zostaną zaakceptowane. Spóźnieni wnioskodawcy, których wnioski nie zostaną przyjęte przez organy Zjednoczonego Królestwa, będą mogli zwrócić się do niezależnego sądu w tym państwie o zbadanie tej odmownej decyzji.

Jaki jest termin złożenia wniosku o nowy status pobytu dla członków rodziny, którzy przybędą po zakończeniu okresu przejściowego?

Będą oni mieli trzy miesiące od daty przybycia na złożenie wniosku o przyznanie nowego statusu pobytu.

Osoby, których wnioski z zagranicy zawierają wniosek o nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie wraz z wizą wjazdową, nie muszą składać ponownego wniosku (jeżeli wniosek ten został rozpatrzony pozytywnie).

Czy istnieją gwarancje chroniące osoby, które chcą złożyć wniosek o nowy status pobytu, ale nie mogą tego zrobić ze względu na to, że

system w Zjednoczonym Królestwie nie działa?

Tak. Umowa o wystąpieniu gwarantuje, że termin sześciu miesięcy po zakończeniu okresu przejściowego (podczas którego należy złożyć wniosek o nowy status pobytu) powinien zostać automatycznie przedłużony o rok, jeżeli Zjednoczone Królestwo stwierdzi problemy techniczne uniemożliwiające zarejestrowanie wniosku lub wystawienie potwierdzenia jego złożenia. W trakcie tego przedłużonego okresu, wszystkie prawa pobytu zostają w pełni zachowane.

Posiadam już dokument potwierdzający stały pobyt, który władze brytyjskie wydały mi w ubiegłym roku. Mam nadzieję, że osoby takie jak ja będą mogły pozostać w Zjednoczonym Królestwie bez zbędnych formalności.

Tak. Musi Pan złożyć wniosek o przyznanie nowego statusu stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie, ale ponieważ uzyskał Pan już pobyt stały w Zjednoczonym Królestwie na podstawie obowiązujących przepisów unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się, postępowanie administracyjne będzie proste: będzie Pan musiał tylko przedstawić paszport lub dowód tożsamości, złożyć oświadczenie dotyczące niezatartych wyroków wpisanych do rejestru karnego w państwie, w którym został Pan skazany, oraz udowodnić, że nadal zamieszkuje Pan w Zjednoczonym Królestwie. Wydanie nowego statusu pobytu będzie bezpłatne.

Spełniam warunki wymagane do uzyskania stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie, ale nie wystąpiłam do tej pory o doku-

ment poświadczający pobyt stały. Czy powinnam złożyć wniosek przed zakończeniem okresu przejściowego?

Posiadanie tego dokumentu nie jest konieczne, by posiadać prawo stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie przed zakończeniem okresu przejściowego. Jeżeli chce Pani po prostu potwierdzić swoje prawo pobytu w Zjednoczonym Królestwie po zakończeniu okresu przejściowego, zgodnie z zaleceniami władz brytyjskich powinna Pani poczekać na wprowadzenie nowego statusu pobytu, które jest planowane nie później niż 29 marca 2019 r.

Jestem pełna obaw, że nowe procedury administracyjne dla obywateli UE, które są obecnie planowane przez brytyjski rząd, będą bardzo uciążliwe. W jaki sposób UE chroni moje prawa w toku negocjacji?

Zjednoczone Królestwo zobowiązało się do opracowania nowego systemu procedur administracyjnych dotyczących rozpatrywania wniosków o nowy status pobytu. Procedury te będą przejrzyste, sprawne i uproszczone, tak by uniknąć niepotrzebnych obciążeń administracyjnych. Nowy system nie będzie powielać obecnych procedur dotyczących prawa stałego pobytu.

Formularze wniosków będą krótkie, proste, przyjazne dla użytkownika i dostosowane do kontekstu umowy o wystąpieniu.

Umowa o wystąpieniu zawiera klauzulę stanowiącą, że Zjednoczone Królestwo nie może wymagać żadnych dodatkowych formalności niż te, które są absolutnie konieczne i proporcjonalne w celu ustalenia, czy spełnione są kryteria pobytowe. Umowa o wystąpieniu zawiera postanowienia, które są zbliżone do podejścia przyjętego w unijnych przepisach dotyczących swobodnego przemieszczania się w zakresie wymogów dowodowych.

Kiedy widzę, w jaki sposób przepisy unijne dotyczące swobodnego

55

przepływu są obecnie stosowane w Zjednoczonym Królestwie, obawiam się, że nowy system nie będzie działał w praktyce.

Zjednoczone Królestwo przedstawiło szczegółowe informacje na temat działań, które podejmie w celu wdrożenia umowy o wystąpieniu.

Szczegółowe rozwiązania znajdują się w umowie o wystąpieniu. System administracyjny będzie sprawny, przejrzysty, prosty i nie powinien być źródłem niepotrzebnych obciążeń administracyjnych.

Aby zaoferować obywatelom konkretne zabezpieczenia, umowa o wystąpieniu zapewnia stosowanie wszystkich gwarancji proceduralnych zawartych w dyrektywie w sprawie swobodnego przemieszczania się. Oznacza to prawo do wniesienia odwołania od każdej decyzji ograniczającej prawo pobytu. Oznacza to również, że dany obywatel zachowuje wszystkie prawa przysługujące mu na podstawie umowy o wystąpieniu do czasu wydania ostatecznej decyzji, czyli prawomocnego orzeczenia sądowego kończącego ewentualną procedurę odwoławczą.

Dwa lata temu wystąpiłam w Zjednoczonym Królestwie o wydanie unijnego zaświadczenia o rejestracji. Skompletowałam prawie sto stron dokumentacji, aby władze brytyjskie nie miały wątpliwości, że spełniam wymagane warunki.

Nie chcę ponownie przechodzić przez te same formalności. Czy tym razem procedura będzie wyglądać inaczej?

Tak. Nowy status pobytu nie będzie wymagać żadnych dodatkowych formalności niż te, które są absolutnie konieczne i proporcjonalne w celu ustalenia, czy spełnione są kryteria pobytowe. Umowa o wystąpieniu zawiera postanowienia, które są zbliżone do podejścia przyjętego w unijnych przepisach dotyczących swobodnego przemieszczania się w zakresie wymogów dowodowych.

Jednocześnie organy Zjednoczonego Królestwa będą starać się wykorzystywać dowody, którymi już dysponują (np. ewidencję podatków dochodowych), aby zmniejszyć liczbę dokumentów przedstawianych przez wnioskodawców.

Innymi słowy, wnioskodawcy będą musieli przedstawić tylko minimalną

56 ~ BREXIT liczbę dowodów, która jest niezbędna do wykazania, że kwali�ikują się do otrzymania nowego statusu pobytu (w przypadku pracownika oznacza to paszport lub dowód tożsamości oraz dokumenty potwierdzające pięcioletni okres pracy w Zjednoczonym Królestwie i fakt dalszego zamieszkiwania w tym państwie), złożyć oświadczenie dotyczące niezatartych wyroków wpisanych do rejestru karnego w państwie, w którym została Pani skazana, i nic ponadto.

Moim zdaniem administracyjne procedury imigracyjne stosowane w Zjednoczonym Królestwie są zbyt uciążliwe. Czy planowane są jakieś przepisy lub zabezpieczenia, które pomogą mi, kiedy będę składać swój wniosek?

Władze Zjednoczonego Królestwa będą współpracować z osobami wnioskującymi o nowy status pobytu, aby ułatwić im udowodnienie, że spełniają wymagane warunki, oraz aby zapobiec błędom lub pominięciom, które mogą mieć wpływ na decyzję w sprawie wniosku. Brytyjskie władze będą umożliwiać wnioskodawcom dostarczenie dodatkowych dowodów lub poprawienie wniosku w przypadkach, w których doszło najwyraźniej do nieumyślnego pominięcia. W odniesieniu do dowodów obowiązywać będzie zasada elastyczności, która w stosownych przypadkach pozwoli brytyjskim organom korzystać ze swobody uznania na korzyść wnioskodawcy.

Organy Zjednoczonego Królestwa będą współpracować z wnioskodawcami, aby pomóc im udowodnić, że kwali�ikują się oni do otrzymania nowego statusu pobytu. Wnioskodawcy znajdujący się w trudnej sytuacji będą mogli liczyć na publiczną pomoc na podobnych zasadach jak obecnie, np. w lokalnych bibliotekach.

Ponieważ dużo podróżuję naprawdę nie chciałabym wysyłać mojego paszportu wraz z wnioskiem o nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie i funkcjonować bez niego. Co mogę zrobić?

Podczas gdy umowa o wystąpieniu gwarantuje, że w przypadku wielu dokumentów potwierdzających wysłana może zostać tylko ich kopia, władze krajowe wciąż będą mogły wymagać przedłożenia ważnego paszportu lub dowodu tożsamości wraz z wnioskiem. Mimo że dowody tożsamości są zazwyczaj zatrzymywane na czas rozpatrzenia wniosku, jest Pani uprawniona do złożenia wniosku o zwrot dowodu 11 stycznia 2019

tożsamości przed rozpatrzeniem wniosku.

Czy mogę wysłać kopie – a nie oryginały – dokumentów potwierdzających?

Tak. Wszystkie dokumenty potwierdzające prócz paszportu lub dowodu tożsamości mogą zostać przedstawione w formie kopii. Władze krajowe mogą wymagać, w konkretnych przypadkach, aby pewne dokumenty zostały przekazane w oryginale, jeżeli istnieją uzasadnione wątpliwości co do ich autentyczności.

Koszt niektórych wniosków imigracyjnych składanych w Zjednoczonym Królestwie jest bardzo wysoki. Jakiej kwoty będą żądać władze brytyjskie od obywateli UE i członków ich rodzin ubiegających się o nowy status pobytu po zakończeniu okresu przejściowego?

Nowy status pobytu będzie wydawany nieodpłatnie (w przypadku osób, które muszą obecnie, tzn. przed zakończeniem okresu przejściowego, posiadać ważny dokument stałego pobytu wydany zgodnie z unijnymi przepisami dotyczącymi swobodnego przemieszczania się) lub za opłatą nie wyższą niż opłata pobierana od obywateli brytyjskich za wydanie podobnych dokumentów. Zjednoczone Królestwo zapowiedziało, że od osób powyżej 16-tego roku życia za wydanie statusu osoby osiedlonej pobierana będzie opłata 65 GBP. W przypadku osób poniżej 16-tego roku życia opłata ta wyniesie 32,50 GBP. (https://www.gov.uk/settled-statuseu-citizens-families).

Jestem w związku małżeńskim i mam trójkę dzieci. Czy nasze wnioski będą rozpatrywane osobno, czy razem?

Umowa o wystąpieniu gwarantuje, że wnioski złożone przez rodziny w tym samym czasie, będą rozpatrywane razem.

Słyszałem, że zgodnie z umową o wystąpieniu Zjednoczone Królestwo wydaje dokumenty pobytu w formie cyfrowej.

Dokumenty pobytu w ramach umowy o wystąpieniu mogą zostać wystawione w formie �izycznej (na przykład jako plastikowa karta z zabezpieczeniami) lub w formie cyfrowej. Dokument cyfrowy będzie opierał się na wpisie w cyfrowej bazie

danych prowadzonej przez władze Zjednoczonego Królestwa.

Obywatele UE mogą się obecnie odwoływać od decyzji władz Zjednoczonego Królestwa. Czy prawo to będzie chronione również po zakończeniu okresu przejściowego?

Tak, prawo to zostało w pełni włączone do umowy o wystąpieniu.

Co się stanie z obywatelami UE, których wnioski o wydanie nowego statusu pobytu zostaną odrzucone przez władze Zjednoczonego Królestwa? Czy będą oni mogli pozostać w tym państwie do czasu rozpatrzenia odwołania?

Obywatele UE, których wnioski o przyznanie nowego statusu pobytu po zakończeniu okresu przejściowego zostaną odrzucone, będą mogli odwoływać się od decyzji odmownej do sądu. Zachowają oni prawo pobytu do czasu, aż decyzja odmowna – albo orzeczenie w sprawie odwołania – staną się ostateczne i prawomocne. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku obecnych przepisów unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się, władze Zjednoczonego Królestwa mogą w wyjątkowych przypadkach (takich jak decyzja uzasadniona koniecznymi względami bezpieczeństwa publicznego) wydalić osoby, których wnioski zostały odrzucone, jeszcze przed wydaniem prawomocnego orzeczenia, ale nie wolno im utrudniać takiemu wnioskodawcy osobistego przedstawienia obrony, chyba że zachodzą wyjątkowe okoliczności, w związku z którymi obecność tej osoby w Zjednoczonym Królestwie mogłaby spowodować poważne problemy dla polityki publicznej lub bezpieczeństwa publicznego.

Czy muszę czekać do końca okresu przejściowego, aby złożyć wniosek o nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie?

Nie. Będzie istnieć możliwość złożenia wniosku o nowy status pobytu i potwierdzający go dokument jeszcze przed końcem okresu przejściowego.

Władze Zjednoczonego Królestwa planują, że system dobrowolnego składania wniosków zacznie funkcjonować przed dniem 29 marca 2019 r. Możliwe będzie złożenie wniosku, który następnie zostanie przetworzony, zgodnie ze wszystkimi gwarancjami umowy o wystąpieniu.

Jaka jest różnica między systemem dobrowolnym a obowiązkowym?

System obowiązkowy zacznie o�icjalnie obowiązywać dopiero po zakończeniu okresu przejściowego, gdy uzyskanie nowego statusu pobytu stanie się warunkiem koniecznym do uzyskania prawa pobytu zgodnie z umową o wystąpieniu. Obywatele UE i ich członkowie rodziny, którzy przybędą przed zakończeniem okresu przejściowego, będą mieli sześć miesięcy od zakończenia okresu przejściowego, aby złożyć wniosek o nowy status pobytu.

System dobrowolny będzie dostępny jeszcze przed brexitem. Obywatele UE i członkowie ich rodzin będą mieli możliwość otrzymania nowego statusu pobytu, przy czym nie wpłynie to na prawa do swobodnego przemieszczania się podczas okresu przejściowego.

Co wydarzy się, jeżeli mój wniosek w ramach dobrowolnego systemu zostanie rozpatrzony pozytywnie?

Podczas gdy – z technicznego punktu widzenia – decyzja o pozytywnym rozpatrzeniu wniosku nie ma żadnej mocy prawnej w ramach umowy o wystąpieniu aż do zakończenia okresu przejściowego (jest to pewnego rodzaju odroczenie decyzji podjętej w 2019 r., która zagwarantuje prawa dopiero w 2021 r.), otrzyma Pan jednak pewność prawną, że z końcem okresu przejściowego, będzie Pan posiadał nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie. Podczas okresu przejściowego władze Zjednoczonego Królestwa będą miały możliwość wycofania odroczonego statusu pobytu jedynie ze względów porządku publicznego.

Co wydarzy się, jeżeli mój wniosek w ramach dobrowolnego systemu zostanie odrzucony?

Będzie mógł Pan zostać w Zjednoczonym Królestwie do zakończenia okresu przejściowego, jeżeli spełnia Pan warunki określone w dyrektywie w sprawie swobodnego przemieszczania się. Będzie miał Pan możliwość ponownego złożenia wniosku w ramach systemu dobrowolnego do zakończenia okresu przejściowego, a nawet w terminie do sześciu miesięcy po zakończeniu okresu przejściowego.

Czy mogę odwołać się od odrzucenia mojego wniosku złożonego w ramach systemu dobrowolnego?

Tak, wszystkie procedury odwoławcze będą dostępne.

BREXIT ~

57

i dawać możliwość odwołania się od nich na drodze sądowej.

Czy decyzje władz Zjednoczonego Królestwa oparte na przepisach dotyczących nadużycia praw będą skutkować utratą prawa do odwołania się?

Nadużycia lub oszustwa mogą prowadzić do utraty prawa pobytu, ale nigdy prawa do odwołania. Państwo przyjmujące może ograniczyć prawa do swobodnego przemieszczania się obywateli UE, którym udowodniono nadużycia prawa UE (takie jak małżeństwa �ikcyjne). Po dowiedzeniu nadużycia lub oszustwa przez władze krajowe sprawcom przysługują pełne prawa do odwołania się od takiej decyzji, ograniczającej ich prawo pobytu z powyższych względów, w tym prawo do pozostania w danym państwie do czasu rozpatrzenia odwołania w granicach określonych w art. 31 ust. 2 dyrektywy w sprawie swobodnego przemieszczania się.

Mieszkam i pracuję w Zjednoczonym Królestwie od 11 lat. Kilka lat temu zostałem skazany za przestępstwo i skazany na pięć miesięcy pozbawienia wolności. Czy ta kara więzienia będzie mieć wpływ na moje prawa?

Wcześniejsza karalność może wpłynąć na prawo pobytu, zarówno na podstawie obowiązujących obecnie przepisów unijnych dotyczących swobodnego przemieszczania się, jak i umowy o wystąpieniu. W odniesieniu do przestępstw popełnionych przed zakończeniem okresu przejściowego stosowane będą obecne przepisy dyrektywy w sprawie swobodnego przemieszczania się (rozdział VI).

Oznacza to, że wszelkie decyzje mające wpływ na prawo pobytu w związku z przestępstwami popełnionymi przed zakończeniem okresu przejściowego będą musiały być podejmowane indywidualnie. Wyda-

leni będą mogli być tylko ci sprawcy, których indywidualne zachowanie stanowi rzeczywiste, aktualne i dostatecznie poważne zagrożenie narażające jeden z podstawowych interesów społecznych.

Co stanie się z obywatelami UE, którzy uzyskają prawo do pobytu w Zjednoczonym Królestwie na mocy umowy o wystąpieniu, ale popełnią później przestępstwo?

Każde przestępstwo popełnione po zakończeniu okresu przejściowego podlega przepisom prawa krajowego Zjednoczonego Królestwa.

Przepisy Zjednoczonego Królestwa stanowią obecnie, że sprawcy przestępstw, które skutkowały karą pozbawienia wolności na okres co najmniej 12 miesięcy, mogą zostać wydaleni. Będą oni mieć prawo do odwołania się od decyzji o wydaleniu i do rozpatrzenia ich sprawy przez niezależny sąd.

Obawiam się, że wiele osób będzie próbować uzyskać prawo pobytu oszukańczo – pod pozorem, że obejmują ich postanowienia umowy o wystąpieniu. Jakimi zabezpieczeniami będą dysponować władze?

Do umowy o wystąpieniu włączone zostaną wszystkie obecne zabezpieczenia, jakimi dysponują państwa członkowskie na mocy unijnych przepisów dotyczących swobodnego przemieszczania się, aby chronić się przed nadużyciami i oszustwami.

Państwa będą mogły zastosować niezbędne środki w celu odmowy, zniesienia lub wycofania jakiegokolwiek prawa przyznanego umową o wystąpieniu w przypadku nadużycia praw lub oszustw, na przykład małżeństw �ikcyjnych, fałszerstwa dokumentów lub nieprawdziwego przedstawienia faktu istotnego dla prawa do pobytu. Wszelkie środki tego typu muszą być proporcjonalne

PRZESTĘPSTWA I NADUŻYCIA

Umowa o wystąpieniu stanowi, że organy Zjednoczonego Królestwa będą mogły systematycznie przeprowadzać kontrole bezpieczeństwa i sprawdzać karalność wszystkich osób ubiegających się o nowy status pobytu w tym państwie. Czy jest to możliwe?

Tak. Brexit to bardzo szczególna sytuacja, ponieważ władze Zjednoczonego Królestwa będą musiały podjąć decyzję o fundamentalnym znaczeniu: czy osobom tym, na podstawie umowy o wystąpieniu, powinien dożywotnio przysługiwać nowy status pobytu w Zjednoczonym Królestwie?

W tym kontekście Zjednoczone Królestwo powinno wprowadzić nową procedurę dla osób ubiegających się o nowy status pobytu lub stosować wyłącznie brytyjskie przepisy imigracyjne. Oznacza to, że po zakończeniu okresu przejściowego Zjednoczone Królestwo będzie mogło wydalić sprawców będących obywatelami UE, którzy popełnili przestępstwo przed zakończeniem okresu przejściowego, tylko wówczas, gdy ma taką prawną możliwość w obecnej chwili.

Mam mandaty za przekroczenie prędkości oraz złe parkowanie w Zjednoczonym Królestwie i nie są one wpisane do rejestru karnego.

Czy muszę ujawnić je władzom Zjednoczonego Królestwa?

Nie, musi ujawnić Pan wyłącznie wyroki skazujące, które są wpisane do rejestru karnego.

58 ~ BREXIT Co oznacza pojęcie „kwali�ikacji zawodowych”?

Kwali�ikacje zawodowe to określone w przepisach prawa szczególne wymogi dotyczące kwali�ikacji, jakie dana osoba musi posiadać, aby uprawiać zawód regulowany lub prowadzić działalność regulowaną w danym kraju.

Wymogi te są różne w odniesieniu do różnych zawodów. Również wymogi dotyczące tego samego zawodu lub rodzaju działalności mogą się różnić między poszczególnymi krajami.

W ramach kwali�ikacji zawodowych może być wymagane ukończenie określonych studiów lub szkoleń lub doświadczenie zawodowe. Potwierdzeniem uzyskania kwali�ikacji mogą być odpowiednie dyplomy, świadectwa lub certy�ikaty bądź poświadczenia kompetencji lub doświadczenia zawodowego.

Czy obecnie kwali�ikacje uznawane w jednym państwie członkowskim są ważne w innym państwie członkowskim?

Obywatele UE mają prawo wykonywać swój zawód jako pracownik najemny albo osoba pracująca na własny rachunek w państwie członkowskim innym niż to, w którym uzyskali kwali�ikacje.

Przedstawiciel danego zawodu (np. �izjoterapeuta), który ukończył szkolenie i uzyskał kwali�ikacje w jednym państwie członkowskim, a następnie postanowi zamieszkać i pracować w innym państwie członkowskim, w którym dostęp do tego zawodu i jego wykonywanie jest regulowane – musi przed podjęciem pracy uzyskać w tym państwie członkowskim uznanie swoich kwali�ikacji.

W myśl przepisów UE państwa członkowskie regulujące określone zawody muszą – na ściśle określonych warunkach – rozważyć kwali�ikacje uzyskane w innych państwach członkowskich w celu ich uznania i dopuszczenia danej osoby do zawodu.

W przypadku kilku zawodów (lekarze, pielęgniarki, lekarze dentyści, lekarze weterynarii, położne, farmaceuci i architekci) istnieje system automatycznego uznawania kwali�ikacji w oparciu o wspólne minimalne wymogi w zakresie kształcenia. Ponadto przedstawiciele niektórych zawodów – głównie w obszarach rzemiosła, przemysłu i handlu – mogą skorzystać z systemu automatycznego uznawania kwali�ikacji na podstawie doświadczenia, o ile spełnią pewne warunki.

W przypadku innych zawodów przyjmujące państwo członkowskie 11 stycznia 2019

KWALIFIKACJE

ZAWODOWE

może nałożyć środki wyrównawcze w stosunku do przybywającego pracownika, o ile tylko jego kwali�ikacje zawodowe w obiektywny sposób różnią się znacznie od kwali�ikacji wymaganych w tym państwie członkowskim.

Państwo członkowskie, w którym dana osoba ubiega się o uznanie kwali�ikacji, musi wydać stosowną decyzję w ściśle określonym terminie.

Od decyzji takiej można się odwołać na mocy prawa krajowego; nie może ona być arbitralna i musi być w pełni zgodna z prawem UE. Pewne szczegółowe zasady mogą mieć zastosowanie do zawodów objętych umową o wystąpieniu, np. zawodów prawniczych.

Opisany system UE nie ma zastosowania do uznawania wniosków składanych przez obywateli spoza

UE, chyba że istnieją w tym zakresie szczególne ustalenia, np. dotyczące obywateli Szwajcarii i państw EOG. Kwali�ikacje uzyskane przez obywateli UE w państwach nienależących do Unii są objęte systemem UE tylko pod warunkiem zrównania ich z kwali�ikacjami unijnymi. Następuje to po trzech latach wykonywania zawodu w państwie członkowskim, które uznało takie kwali�ikacje jako pierwsze.

Jak traktowane są obecnie kwali�ikacje uznawane w jednym państwie członkowskim w sytuacji tymczasowego albo okazjonalnego świadczenia usług w innym państwie członkowskim?

W przypadku większości zawodów regulowanych prawo UE zezwala państwu członkowskiemu, w którym

ma być świadczona dana usługa, jedynie na zwrócenie się o uprzednią deklarację ze strony osoby wykonującej dany zawód. Taką deklarację można złożyć raz do roku (lub raz na 18 miesięcy w przypadku europejskiej legitymacji zawodowej) i można do niej dołączyć ograniczoną liczbę świadectw.

Nie dopuszcza się wstępnego sprawdzania kwali�ikacji przez państwo członkowskie, w którym ma być świadczona dana usługa. Ważnym wyjątkiem są zawody wiążące się z ryzykiem poważnej szkody dla zdrowia lub bezpieczeństwa usługobiorcy. Sprawdzenie takie nie może wykraczać poza zakres niezbędny do tego konkretnego celu.

Ponadto w przypadku takich zawodów jak lekarze, pielęgniarki, lekarze dentyści, lekarze weteryna-

BREXIT ~ ści świadczenia usług w ramach zawodów regulowanych w którymkolwiek państwie członkowskim UE lub Zjednoczonym Królestwie będą regulowane przepisami krajowymi, a prawa i korzyści przewidziane przepisami UE nie będą mieć zastosowania.

rii, położne, farmaceuci i architekci, objętych systemem automatycznego uznawania kwali�ikacji, nie można wymagać wstępnego sprawdzania kwali�ikacji. Dopuszczalny jest jedynie wymóg corocznego uprzedniego przedstawiania deklaracji.

Czy wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE zmieni tę sytuację?

Obywatele Zjednoczonego Królestwa nie będą już obywatelami UE, a kwali�ikacje nabyte w tym państwie nie będą już kwali�ikacjami unijnymi.

Opisany powyżej system obowiązujący w UE nie będzie już mieć zastosowania do osób znajdujących się w takiej sytuacji i nie będzie już obowiązywać w Zjednoczonym Królestwie.

Wszelkie kwestie dotyczące uznawania kwali�ikacji i możliwo-

Co przewiduje umowa o wystąpieniu?

Umowa o wystąpieniu zmierza w tym zakresie przede wszystkim do tego, aby brexit nie wpłynął na ważność kwali�ikacji obywateli UE i obywateli Zjednoczonego Królestwa, którzy w chwili wygaśnięcia okresu przejściowego mieszkają legalnie w państwie przyjmującym, a już uprzednio uzyskali uznanie swoich kwali�ikacji w tym państwie na mocy określonych uregulowań UE, oraz na ich prawo do wykonywania zawodu w tym państwie.

To samo należy zapewnić osobom, które pod koniec okresu przejściowego będą pracownikami przygranicznymi w państwie, w którym uzyskali uznanie swoich kwali�ikacji i prawo do wykonywania zawodu.

Umowa o wystąpieniu obejmuje również złożone już przez te osoby, a jeszcze nierozpatrzone wnioski o uznanie kwali�ikacji.

Umowa o wystąpieniu nie gwarantuje osobom pochodzącym ze Zjednoczonego Królestwa, przeby-

wającym w państwie członkowskim UE, że na podstawie prawa Unii będą mogli uzyskać – czy to w państwie członkowskim zamieszkania, czy w innym państwie członkowskim UE – dodatkowe uznanie swoich kwali�ikacji zawodowych już po zakończeniu okresu przejściowego bądź prawo tymczasowego lub okazjonalnego świadczenia usług w którymś z tych państw.

Umowa o wystąpieniu nie przewiduje również tego, aby zezwolenia wydane przez władze Zjednoczonego Królestwa w niektórych sektorach (szczególnie w sektorze transportu), ważne w całej Europie w ramach rynku wewnętrznego, zachowały ważność w pozostałej części UE, ani by takie zezwolenia wydane przez władze państw członkowskich UE zachowały ważność w Zjednoczonym Królestwie.

Wystąpiłam o uznanie moich kwali�ikacji zawodowych w Zjednoczonym Królestwie. Co się stanie, jeśli nie otrzymam decyzji przed końcem okresu przejściowego?

Jeżeli przed końcem okresu przejściowego wystąpiła Pani o uznanie kwali�ikacji w państwie, w którym Pani obecnie mieszka, albo – jeżeli jest Pani pracownikiem transgranicznym – w którym Pani pracuje, procedura uznania powinna zostać dokończona na podstawie przepi-

59

sów unijnych, które obowiązywały przed końcem okresu przejściowego. Reguła ta powinna zapewnić sprawne dokończenie procedury i jej pozytywny wynik, o ile wniosek był uzasadniony.

To samo dotyczy obywatela Zjednoczonego Królestwa, który złożył wniosek o uznanie jego kwali�ikacji w państwie członkowskim UE. Jestem obywatelką jednego z krajów UE i w tym kraju mieszkam. Odbywam obecnie studia na lokalnej uczelni, która ma umowę partnerską z brytyjskim uniwersytetem. Po ukończeniu studiów uzyskam brytyjski dyplom. Jaki będzie status mojej kwali�ikacji, jeśli uzyskam dyplom po zakończeniu okresu przejściowego?

Jeśli Pani dyplom będzie wydany przez instytucję (uczelnię lub instytut zawodowy) ze Zjednoczonego Królestwa, to będzie on stanowił kwali�ikację pozaunijną, która nie będzie uznawana w ramach systemu UE. Warunki, na jakich będzie Pani mogła się ubiegać o uznanie swojej kwali�ikacji w państwie członkowskim UE – czy to w Finlandii, czy w innym państwie, do którego postanowi Pani się przenieść – będą zależeć od prawa krajowego w tym państwie.

60 ~ BREXIT Pracuję w Zjednoczonym Królestwie. Co stanie się z moimi prawami w ramach zabezpieczenia społecznego po zakończeniu okresu przejściowego?

W zakresie zabezpieczenia społecznego umowa o wystąpieniu zmierza do tego, aby nic się nie zmieniło. Nadal będą obowiązywać obecne przepisy UE. Oznacza to między innymi, że: • za pańskie świadczenia z zabezpieczenia społecznego będzie nadal odpowiadać Zjednoczone Królestwo – płaci Pan składki w Zjednoczonym Królestwie i ma Pan prawo do otrzymywania brytyjskich świadczeń bez żadnej dyskryminacji; • ma pan dostęp do opieki zdrowotnej w Zjednoczonym Królestwie na takich samych warunkach jak obywatele brytyjscy; • podczas wyjazdu wakacyjnego do Unii Europejskiej może Pan korzystać z brytyjskiej europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego; • jeśli Pańskie dzieci mieszkają w Hiszpanii, a ma Pan prawo do brytyjskich świadczeń rodzinnych, to nadal będzie Pan je otrzymywał bez żadnych potrąceń, tak jak gdyby dzieci mieszkały razem z Panem w Zjednoczonym Królestwie (szczegóły: ec.europa.eu); • jeśli po zakończeniu okresu przejściowego będzie Pan mieć dzieci, a ma Pan prawo do świadczeń rodzinnych według brytyjskich przepisów, to otrzyma Pan świadczenia, nawet jeśli dzieci będą mieszkać np. w Hiszpanii (szczegóły: ec.europa.eu); • jeśli stanie się Pan bezrobotny po zakończeniu okresu przejściowego, będzie Pan miał prawo do brytyjskich świadczeń dla bezrobotnych i będzie Pan mógł otrzymywać je przez dozwolony okres również w państwie członkowskim UE, poszukując tam pracy (szczegóły: ec.europa.eu); • gdy przejdzie Pan na emeryturę po zakończeniu okresu przejściowego, będzie Pan uprawniony do otrzymywania brytyjskiej emerytury na warunkach przewidzianych w ustawodawstwie krajowym: • jeśli Pański okres ubezpieczenia emerytalnego nie wystarcza do uzyskania prawa do brytyjskiej emerytury, w Zjednoczonym Królestwie uwzględnione zostaną w koniecznym zakresie okresy ubezpieczenia 11 stycznia 2019

UBEZPIECZENIE

SPOŁECZNE

z innych państw członkowskich UE; • jeśli postanowi Pan powrócić do Hiszpanii: * będzie Pan nadal otrzymywać brytyjską emeryturę bez żadnych potrąceń; * będzie ona nadal waloryzowana; * decyzja o tym, kto pokrywa Pańskie koszty opieki zdrowotnej, będzie podejmowana na podstawie Pańskiego miejsca zamieszkania i innych otrzymywanych przez Pana świadczeń • po Pańskiej śmierci osoby uprawnione do otrzymywania brytyjskiej renty rodzinnej będą mogły zwrócić się o nią i otrzymywać ją bez żadnych potrąceń, nawet mieszkając w Hiszpanii.

Jak długo będę chroniony na mocy umowy o wystąpieniu?

Będzie Pan chroniony przez cały okres nieprzerwanego pozostawania w powiązaniu ze Zjednoczonym Królestwem i jednym z państw członkowskich.

Przykładowo: jako obywatel Polski mieszkający w Zjednoczonym Królestwie i pracujący tam dla brytyjskiego pracodawcy na koniec okresu przejściowego będzie Pan nadal objęty umową o wystąpieniu, o ile nadal będzie trwało „powiązanie transgraniczne”. „Powiązanie transgraniczne” pomiędzy Zjednoczonym Królestwem a państwem członkowskim UE istnieje dopóty, dopóki mieszka Pan w Zjednoczonym Królestwie i pracuje tam u brytyjskiego pracodawcy.

Może ono istnieć nadal, nawet jeśli Pańska sytuacja ulegnie zmianie – ochrona będzie zachowana pod warunkiem utrzymania „powiązania transgranicznego” ze Zjednoczonym Królestwem, czyli np. w następujących sytuacjach: • pracuje Pan nadal u brytyjskiego pracodawcy i podejmuje dodatkową pracę w Irlandii; • pracuje Pan nadal u brytyjskiego pracodawcy, ale przenosi Pan swoje miejsce zamieszkania do Irlandii; • odchodzi Pan z pracy u brytyjskiego pracodawcy i podejmuje pracę w Irlandii, ale nadal zamieszkuje Pan w Zjednoczonym Królestwie; • Pańska umowa o pracę wygasa i zawiera Pan nową umowę z pracodawcą irlandzkim, ale pracę

BREXIT ~ wykonuje Pan nadal w Zjednoczonym Królestwie; • staje się Pan bezrobotny bez prawa do świadczenia dla bezrobotnych i nadal zamieszkuje Pan w Zjednoczonym Królestwie; • staje się Pan bezrobotny, otrzymuje Pan świadczenie dla bezrobotnych, wyjeżdża Pan do Polski i nadal pobiera Pan tam brytyjskie świadczenie dla bezrobotnych przez dozwolony okres, poszukując pracy; • nie udało się Panu znaleźć pracy w Polsce i wraca Pan do Zjednoczonego Królestwa poszukiwać tam pracy; • Pańska umowa o pracę wygasa i pozostaje Pan w Zjednoczonym Królestwie, nie podejmując nowej pracy w oczekiwaniu na osiągnięcie wieku emerytalnego; • przechodzi Pan na emeryturę i pozostaje w Zjednoczonym Królestwie lub wraca do kraju pochodzenia.

Zasady koordynacji zabezpieczenia społecznego nie będą jednak już Pana obejmować w pełni jeśli po wygaśnięciu umowy o pracę przeniesie Pan swoje miejsce zamieszkania do Polski (lub innego państwa członkowskiego). W takim przypadku umowa o wystąpieniu zapewni, by nie utracił Pan nabytych okresów ubezpieczenia. Na ich podstawie będzie Pan mógł otrzymywać świadczenia po spełnieniu warunków przewidzianych w przepisach krajowych (np. po osiągnięciu wieku emerytalnego).

Proszę pamiętać, że jeśli nabył Pan prawo stałego pobytu w Zjednoczonym Królestwie przed powrotem do Polski (lub przenosinami do innego państwa członkowskiego) i wróci Pan do Zjednoczonego Królestwa zanim to prawo wygaśnie, będzie Pan nadal objęty pełną ochroną w zakresie zabezpieczenia społecznego przewidzianą w umowie o wystąpieniu.

Mieszkam w kraju UE, a pracuję w Zjednoczonym Królestwie. Czy po okresie przejściowym będę nadal objęta zasadami koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego?

Tak – dopóki tylko Pani sytuacja będzie powiązana ze Zjednoczonym Królestwem (więcej szczegółów w odpowiedzi na pierwsze pytanie dotyczące ubezpieczenia społecznego).

Zjednoczone Królestwo będzie nadal zapewniać Pani zabezpieczenie społeczne, co oznacza m.in., że:

• musi Pani opłacać w Zjednoczonym Królestwie składki na ubezpieczenie społeczne i ma Pani prawo otrzymywać brytyjskie świadczenia bez jakiejkolwiek dyskryminacji; • Zjednoczone Królestwo nadal zapewnia Pani pokrycie kosztów opieki zdrowotnej w miejscu zamieszkania, czyli we Francji; • podczas wyjazdu wakacyjnego do Unii Europejskiej może Pani korzystać z brytyjskiej europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego; • jeśli Pani dzieci mieszkają we Francji, a ma Pani prawo do brytyjskich świadczeń rodzinnych, to nadal będzie Pani je otrzymywać bez żadnych potrąceń, tak jak gdyby dzieci mieszkały razem z Panią w Zjednoczonym Królestwie; • jeśli po zakończeniu okresu przejściowego będzie Pani mieć dzieci, a ma Pani prawo do świadczeń rodzinnych na podstawie brytyjskich przepisów, to otrzyma Pani świadczenia, nawet jeśli dzieci będą mieszkać we Francji; • jeśli będzie Pani bezrobotna po wygaśnięciu okresu przejściowego, będzie Pani objęta zasadami koordynacji zabezpieczenia społecznego; • gdy przejdzie Pani na emeryturę po zakończeniu okresu przejściowego, będzie Pani uprawniona do otrzymywania brytyjskiej emerytury na warunkach przewidzianych w przepisach krajowych Zjednoczonego Królestwa: • jeśli Pani okres ubezpieczenia emerytalnego nie wystarcza do uzyskania prawa do brytyjskiej emerytury, w Zjednoczonym Królestwie uwzględnione zostaną w koniecznym zakresie okresy ubezpieczenia z innych państw członkowskich UE; • będzie Pani otrzymywać brytyjską emeryturę bez żadnych potrąceń, nawet mieszkając we Francji; • będzie waloryzowana; • decyzja o tym, kto pokrywa Pani koszty opieki zdrowotnej, będzie podejmowana na podstawie Pani miejsca zamieszkania i innych otrzymywanych przez Panią świadczeń; • po Pani śmierci osoby uprawnione do otrzymywania brytyjskiej renty rodzinnej będą mogły zwrócić się o nią i otrzymywać ją bez żadnych potrąceń, nawet mieszkając we Francji.

Jestem obywatelem Polski, tam mieszkam, a pracuję zarówno w Polsce, jak i w Zjednoczonym Królestwie. Czy po okresie przejściowym będę nadal objęty zasadami koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego?

Tak – dopóki tylko Pańska sytuacja będzie powiązana ze Zjednoczonym Królestwem (więcej szczegółów w odpowiedzi na pierwsze pytanie dotyczące ubezpieczenia społecznego).

Nadal może Pan podlegać przepisom tylko jednego kraju w zakresie zabezpieczenia społecznego. Wybór tych przepisów będzie zależał od tego, jaką pracę Pan wykonuje i gdzie Pan mieszka.

Jestem obywatelem państwa UE, tam też mieszkam i pracuję. W momencie wygaśnięcia okresu przejściowego będę akurat na wakacjach w Zjednoczonym Królestwie.

Czy nadal będę mógł korzystać z europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego?

Tak – aż do końca wyjazdu.

Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego pozwoli Panu nie tylko kontynuować już rozpoczęte leczenie niezbędne podczas wakacji, ale też otrzymać pomoc medyczną w sytuacji, gdy taka potrzeba pojawi się już po wygaśnięciu okresu przejściowego.

Jestem obywatelem kraju UE, tam też mieszkam i pracuję. Zamierzam pojechać na wakacje do Zjednoczonego Królestwa już po wygaśnięciu okresu przejściowego. Czy będę mógł w czasie tego wyjazdu korzystać z europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego?

Nie. Umowa o wystąpieniu nie przewiduje możliwości korzystania w przyszłości z europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego podczas pobytów wakacyjnych w Zjednoczonym Królestwie.

Od trzech lat studiuję w Zjednoczonym Królestwie. Czy będę mógł korzystać z europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego, jeśli moje studia będą trwać po zakończeniu okresu przejściowego?

Tak – będzie Pan mógł korzystać z europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego tak długo, jak długo potrwa Pański nieprzerwany pobyt w Zjednoczonym Królestwie. Krótkie wyjazdy do Włoch (np. na wakacje) nie będą się liczyć jako przerwa w pobycie w Zjednoczonym Królestwie na potrzeby studiów.

61

Jestem obywatelką polską, mieszkam i pracuję w Polsce. Przed wygaśnięciem okresu przejściowego rozpoczęłam specjalną kurację w Zjednoczonym Królestwie.

Czy będę mogła kontynuować leczenie po zakończeniu okresu przejściowego?

Tak. Umowa o wystąpieniu zapewnia osobom, które rozpoczęły zaplanowane leczenie w Zjednoczonym Królestwie przed zakończeniem okresu przejściowego, prawo do kontynuacji tego leczenia.

Niedawno przestałam pracować i pobieram teraz emeryturę państwową jednocześnie ze Zjednoczonego Królestwa i z Polski, gdzie byłam wcześniej zatrudniona. Czy po zakończeniu okresu przejściowego coś się zmieni w zakresie mojej emerytury?

Pani emerytura jest bezpieczna.

Będzie Pani w dalszym ciągu otrzymywać emeryturę ze Zjednoczonego Królestwa i z Polski, tak jak dotychczas.

Pracowałem przez 12 lat w Zjednoczonym Królestwie. Potem wyjechałem z kraju i teraz pracuję w Austrii. Jak będą traktowane moje okresy zatrudnienia – i ubezpieczenia – w Zjednoczonym Królestwie i w Austrii, kiedy przejdę na emeryturę (co nastąpi ok. 2035 r.)?

Pańskie okresy zatrudnienia nadal będą uwzględniane. Po przejściu na emeryturę będzie Pan zatem otrzymywać świadczenie ze Zjednoczonego Królestwa (ściślej rzecz biorąc, będzie to część świadczenia odpowiadająca 12 latom pracy) i z Austrii (część świadczenia odpowiadająca liczbie lat przepracowanych w tym kraju) na takich samych warunkach, jakie obowiązują obecnie w UE. Jeżeli w przyszłości zdecyduję się wyjechać ze Zjednoczonego Królestwa, czy będę mógł nadal pobierać przysługujące mi tam świadczenia socjalne?

Jeżeli będzie Pan chroniony na mocy umowy o wystąpieniu, zachowa Pan prawo do transferu wszystkich świadczeń socjalnych w obie strony – zarówno do państw UE, jak i do Zjednoczonego Królestwa, na takich samych warunkach, jak przewidziane obecnie w przepisach UE.

62 ~ goniec KULTURALNY

co w trawie piszczy...

GONIEC

kulturalny

KALENDARIUM WYDARZEŃ: STYCZEŃ Z ZESPOŁEM TRE VOCI ROZMAWIAŁA MAGDALENA LEWANDOWSKA.

TRE VOCI:

„WIERZYMY, ŻE MUZYKA NIE MA GRANIC” Trzy głosy, trzy indywidualności, ale jedna przyjaźń – tak mówicie o sobie. Kiedy ta przyjaźń się zrodziła? Jeszcze zanim stworzyliście Tre Voci, czy dopiero jak wspólnie zaczęliście koncertować?

11 stycznia 2019

– Jesteśmy szwagrami (Voytek i Mikołaj) – nasze żony są siostrami. Z Miłoszem poznaliśmy się niezależnie podczas różnych koncertów. Naszym pierwszym wspólnym występem była gala w krakowskiej Alei Róż u boku samej Grażyny Brodzińskiej.

Nasz drugi koncert odbył się w Chicago! Tamten wyjazd nas bardzo zintegrował i wtedy zawiązała się nie tylko artystyczna, ale i osobista więź między nami. Wraz z rozwojem TRE VOCI pogłębiała się nasza przyjaźń, wspieramy się nawzajem. To ogromna przyjemność stawać na scenie w otoczeniu najbliższych tobie ludzi!

Czy opera to jedyna wasza miłość, czy jeszcze są jakieś inne gatunki muzyczne, którym się oddajecie?

– Wierzymy, że muzyka nie ma granic. Słuchamy najróżniejszych gatunków muzyki i uwielbiamy je ze sobą łączyć. Poza operą fascynuje nas muzyka �ilmowa, pop, muzyka alternatywna, elektroniczna i musical. Swoistym połączeniem tych stylów jest brzmienie TRE VOCI. Co dla was jest największą wartością w zespole?

– Bez wątpienia wspomniana wcześniej przyjaźń i to, że darzymy siebie ogromnym szacunkiem. Na scenie oddajemy całe serce naszej publiczności. To często emocjonalne

momenty i to wspaniałe, że razem je przeżywamy. Możemy na siebie liczyć na scenie i poza nią. Jest to nie do przecenienia.

Czego uczestnicy mogą się spodziewać podczas koncertu pod koniec stycznia?

– Przyjedziemy do Londynu po ponad trzech latach wspólnej pracy i zaprezentujemy unikalny repertuar naszego zespołu. Składają się na niego arie operowe, pieśni neapolitańskie, ale też ikoniczne hity muzyki rozrywkowej i najpiękniejsze motywy z muzyki �ilmowej. Nasz sztandarowy program jest zatytułowany „TRE VOCI with LOVE” i gwarantujemy, że zostawimy na londyńskiej scenie kawałek naszego serca!

TRE VOCI THE TENORS WYSTĄPIĄ 27 STYCZNIA 2019 ROKU O GODZ. 16:00 W POLISH JAZZ CAFE POSK. CENA BILETÓW: £27 I £23.

goniec KULTURALNY ~

đ 10-&$".:đ

Kojo Funds

Enter Shikari

Brytyjski zespół rockowy założony w 1999 roku przez Chrisa Battena, Rou Reynoldsa i Roba Rolfe’a. Do tej pory wydali oni pięć albumów studyjnych, ostatni z nich, The Spark 22 września 2017 roku. Ciężko jest określić konkretny gatunek utworów Enter Shikari ze względu na mnóstwo elementów muzycznych w poszczególnych piosenkach oraz nieustającą ewolucję muzyki tworzonej przez ten zespół. Pierwsze single oraz dema są najczęściej kwalifikowane jako kawałki metalcorowe, późniejsze utwory zaliczane do przede wszystkim post-hardcore, rocka alternatywnego, rocka eksperymentalnego, są oni uważani również za pionierów gatunku electronicore. Najnowsza twórczość Enter Shikari zawiera elementy typowe dla m.in. drum and bass, dubstepu czy też muzyki trance. Różnorodne są także elementy wokalne, gdyż teksty są nie tylko śpiewane, ale także we wcześniejszej twórczości krzyczane, a w późniejszej rapowane.

Kiedy: 12.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena od: £45

Ella Mai

Piosenkarka; wytwórnia płytowa: Interscope Records; gatunki: Współczesne R&B, Hip-hop, Muzyka pop; utwory: Trip, Boo’d Up, 10,000 Hours; albumy: Ella Mai, CHANGE, Time.

Kiedy: 10.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena od: £34

Kiedy: 11.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena od: £38

Ron Pope

Piosenkarz i autor piosenek. Utwory: A Drop in the Ocean, You’re the Reason I Come Home, Perfect for Me. Kiedy: 12.01, godz. 19:00 Gdzie: Union Chapel, London

Cena od: £80

Osibisa

Grupa muzyczna. Członkowie: Teddy Osei, Sol Amarfio, Kiki Gyan, Gregg Kofi Brown; wytwórnie pły-

63

Raper. Gatunki: Grime, Hip-hop, Dancehall, African popular music; utwory: Check, PNG, Dun Talkin’.

Kiedy: 18.01, godz. 19:00 Gdzie: Southampton Engine Rooms, Southampton

Cena od: £25

Kiedy: 22.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena od: £30

Kadim Al Sahir

POLECAMY!

Ben Howard

Brytyjski piosenkarz i twórca tekstów. Po ukończeniu King Edward IV Community College i Torquay Boys’ Grammar School, a następnie krótkim pobycie na uniwersytecie w Kornwalli, Howard postanowił skupić się na tworzeniu muzyki. W końcu został poproszony o podpisanie kontraktu z Island Records. W 2011 r. wydał album zatytułowany „Every Kingdom” – znalazły się tu single „Old Pine” i „The Wolves”. W 2012 r.odbył trasę koncertową, promującą jego nowy album, po Ameryce i Wielkiej Brytanii. Współpracuje z Island Records i Communion Records.

Kiedy: 16-19.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

cena: od £80

towe: Decca Records, Warner Bros.

Records, Island Records, Bronze Records, BGO Records; gatunki: Afrobeat, Highlife; utwory: Sunshine Day, Dance the Body Music, Music for Gong Gong.

Kiedy: 15.01, godz. 19:00 Gdzie: Jazz Cafe, London

Cena od: £50

Charles Esten

Amerykański aktor, komik i piosenkarz. Urodził się w Pittsburghu w Pensylwanii. Esten po zakończeniu nauki wyprowadził się do Wielkiej Brytanii, by tam zaliczyć swój teatralny debiut. Otrzymał świetne recenzje za rolę w musicalu The Buddy Holly Story. W 1992 r. jego potencjał został dostrzeżony przez producentów Whose Line Is It Anyway?, którzy zaprosili go na przesłuchanie. Esten bardzo się spodobał, co zaowocowało występami w kilku wersjach brytyjskich oraz bardzo częstą obecnością w wersji amerykańskiej. W 2003 r. powadził program On the Spot, a między 2004 a 2006 r. był częścią grupy Improv All-Stars. Wystąpił w paru filmach, głównie w małych rolach np. Wysłannik przyszłości i Trzynaście dni (oba filmy z Kevinem Costnerem w

roli głównej). Wystąpił też w paru serialach, między innymi w takich jak Świat według Bundych, Ja się zastrzelę, Star Trek: Następne pokolenie, Star Trek: Voyager, Dowody zbrodni i Ostry dyżur.

Kiedy: 16.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena od: £60

Ghostemane

Raper. Gatunki: Rap-metal, Doom metal, Hardcore punk; wytwórnie płytowe: GHOSTEMANE, Blackmage; utwory: 1000 Rounds, Andromeda, DEad. Kiedy: 17.01, godz. 19:00 Gdzie: Electric Ballroom, London

Cena od: £54

The 1975

Grupa muzyczna. Członkowie: Matthew Healy, George Daniel, Ross MacDonald, Adam Hann; utwory: Somebody Else, Robbers, A Change Of Heart.

Kiedy: 18.01, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena od: £85

Kiedy: 19.01, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena od: £170

Piosenkarz. Filmy i programy TV: Al Mosafer, My Country, My Country; utwory: Eid Wa Hob, Ana Wa Laila, Akrahouha.

Kiedy: 18.01, godz. 19:00 Gdzie: Eventim Apollo, London

Bell X1

Grupa muzyczna. Członkowie: Paul Noonan, David Geraghty, Brian Crosby, Dominic Phillips; utwory: Eve the Apple of My Eye, Rocky Took a Lover, The Great Defector.

Kiedy: 18.01, godz. 19:00 Gdzie: Union Chapel, London

Cena od: £50

The Architects

Brytyjski zespół wykonujący muzykę metalcore. Powstał w 2004 roku w Brighton. W skład grupy wchodzą perkusista Dan Searle, wokalista Sam Carter, basista Alex Dean oraz gitarzysta Adam Christianson. Architects wydali pięć albumów oraz jedno EP, nagrane wspólnie z Dead Swans. Twórczość zespołu Architects została określona jako „pełna kontrolowanej wściekłości i nieskrępowanej głębi, przystępna, agresywna i piękna”. Podobnie jak Enter Shikari, Architects tworzą metalcore celujący w gusta szerszej publiczności. Muzyka Architects określana jest jako metalcore, mathcore, post-hardcore, metal progresywny, post-metalcore oraz techniczny metal. Brzmienie zespołu charakteryzuje się złożonymi, urywanymi riffami gitarowymi, zastosowaniem nierównego metrum i rytmicznymi breakdownami. Gitarzyści Architects przeplatają „nisko strojone dudnienie” z „melodyjnym punkiem”.

Muzyka grupy nie jest jednak typowo techniczna, gdyż występują tu chwytliwe riffy i refreny.

Kiedy: 19.01, godz. 18:30 Gdzie: The SSE Arena Wembley, London

Cena od: £40

64 ~ goniec KULTURALNY

co w trawie piszczy...

Trill Sammy

Artysta muzyczny. Utwory: Uber Everywhere, Two, Really Matter, Big Homie, YSL, Don’t Mean It, No Pressure, Go, Harden, Add It Up, How I Feel Today.

Kiedy: 21.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Vanessa Freeman: A Gospel Excursion

Artystka muzyczna; gatunek: Dance/Electronic; albumy: Shades, Twilight / Never Too Late; wytwórnie płytowe: Distant Music, Chillifunk; utwory: Hang Tight, Dawning of a New Day, Fresh & Wild.

Kiedy: 22.01, godz. 19:00 Gdzie: Jazz Cafe, London

Cena od: £50

Neil & Liam Finn

Grupa muzyczna; gatunek: Alternative/Indie; utwory: Anger Plays A Part, Where’s My Room, Hold Her Close.

Kiedy: 22.01, godz. 19:00 Gdzie: EartH (Formerly Hackney Arts Centre), London

Cena od: £35

Kiedy: 23.01, godz. 19:00 Gdzie: EartH (Formerly Hackney Arts Centre), London

Cena od: £35

Hobo Johnson & The Lovemakers

Wokalista. Wytwórnia płytowa: Reprise Records; gatunki: Alternatywny hip-hop, Spoken word; utwory: Peach Scone, Feb. 15th, Sex in the City.

Kiedy: 23.01, godz. 19:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena od: £30

Chloe Howl

Wokalistka i autorka tekstów. Albumy: Kick-Ass 2, Work, No Strings, Disappointed, Dancefloor Hits, Rumour; wytwórnie płytowe: Sony Music, Columbia Records, Heavenly; utwory: Magnetic, I Wish I Could Tell You, Do It Alone.

Kiedy: 23.01, godz. 19:00 Gdzie: MOTH Club, London

Cena od: £25

girl in red

Wokalistka. Gatunek: Alternative/Indie; albumy: Pride - A Compilation of LGBTQ Artists for GLSEN, chapter 1; wytwórnie płytowe: Heard Well, Independent; utwory: i wanna be 11 stycznia 2019

your girlfriend, summer depression, 4am.

Kiedy: 24.01, godz. 19:00 Gdzie: The Camden Assembly (Barfly), London

Cena od: £40

Odesza

Grupa muzyczna. Gatunki: Indietronica, Pop elektroniczny, Chillwave, Future bass, Trap music; członkowie: Harrison Mills, Clayton Knight; wytwórnie płytowe: Foreign Family Collective, Ninja Tune; utwory: Line of Sight, Say My Name, Sun Models.

Kiedy: 24.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

POLECAMY!

Cena od: £55 Azealia Banks

Day6

Południowokoreański zespół rockowy utworzony przez JYP Entertainment. Zespół składa się z 5 członków: Jae, Sungjin, Young K, Wonpil i Dowoon. Zadebiutowali 7 września 2015 roku, wydając minialbum The Day. W 2010 Young K występował pod imieniem Brian Kang w trzyosobowej grupie Third Degree działającej w Toronto. Wraz z pozostałymi członkami (Terry He i Don Lee) występowali na lokalnych scenach oraz nagrywali liczne covery zamieszczone na witrynie YouTube. Young K i Don Lee zostali przesłuchani przez JYP Entertainment.

Obydwoje zostali zaakceptowani, jednak Don Lee zrezygnował ze stażu, aby skupić się na studiach stomatologicznych. W 2012 Jae wziął udział w pierwszym sezonie SBS K-pop Star. Rywalizację zakończył na miejscu 6., a po programie podpisał kontrakt z JYP Entertainment.

Kiedy: 25.01, godz. 17:30 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Uncle Acid & The Deadbeats

Grupa muzyczna. Członkowie: Kevin Starrs, Yotam Rubinger, Itamar Rubinger, Dean Millar, Vaughn Stokes, Thomas Mowforth, Red, Kat; gatunki: Heavy metal, Stoner rock, Doom metal, Rock psychodeliczny, Occult rock; wytwórnie płytowe: Rise Above Records, Metal Blade Records; utwory: Death’s Door, I’ll Cut You Down, Mt. Abraxas.

Kiedy: 25.01, godz. 18:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena od: £37

Amerykańska raperka, piosenkarka, autorka piosenek i aktorka. Rozpoczęła karierę muzyczną w 2008 roku pod pseudonimem Miss Bank$, publikując pierwsze utwory w serwisie MySpace. W wieku 17 lat podpisała kontrakt z wytwórnią XL Recordings. Po wydaniu debiutanckiego singla „212”, Banks zapewniła sobie kolejny kontrakt, tym razem z wytwórnią Interscope/Polydor.

Pod jej opieką wydała pierwszą EP 1991 w 2012, która znalazła się na pierwszym miejscu listy Top Heatseekers magazynu „Billboard”.

Kiedy: 27.01, godz. 19:00 Gdzie: Electric Brixton, London

cena od: £25

Skid Row

Amerykański zespół hardrockowy/ metalowy, założony w 1986 roku w Toms River w stanie New Jersey.

Oryginalnie w skład zespołu wchodzili: Dave „Snake” Sabo, Rachel Bolan, Sebastian Bach, Scotti Hill i Rob Affuso. Do roku 2007, Skid Row wydał pięć długogrających albumów, jedno EP, jedną kompilację oraz jeden album koncertowy.

Popularność zespół zdobył pierwszymi dwoma albumami zatytułowanymi Skid Row oraz Slave to the Grind, które są uznawane za najlepsze i najlepiej znane albumy zespołu. Ich ostatni album studyjny, Revolutions per Minute, został wydany 24 października 2006 roku.

Do dziś grupa sprzedała ponad 20 milionów płyt na całym świecie.

Skid Row często jest uznawany za zespół glamrockowy, głównie za sprawą brzmienia ich pierwszego albumu, Skid Row, na którym pojawiły się takie hity jak: „18 and Life”, „Youth Gone Wild” i „I Remember You”. Jednak wkrótce zespół zmienił styl na thrash metal z elementami hard rocka.

Kiedy: 26.01, godz. 16:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena od: £25

Tech N9ne

Amerykański raper. Współwłaściciel wytwórni płytowej Strange Music. Z pewnych złych wydarzeń w jego życiu, Aaron postanowił wydać EP-kę o nazwie Seepage. Na albumie udzielili się Krizz Kaliko i Big Sccob. 7 czerwca 2011 r. Aaron D. Yates przygotował album, z dużymi sławami mainstreamowymi takimi jak Busta Rhymes, Snoop Dogg, Lil’ Wayne, Twista, B.o.B czy Yelawolf. Tytuł sprzedał się najlepiej ze wszystkich ostatnich produkcji N9ne’a, bo w pierwszym tygodniu sprzedano 55.715 sztuk, co zaowocowało 4. miejscem na liście sprzedaży Billboard 200. W swoje 40. urodziny (8 listopad) raper wydał album pt. Welcome to Strangeland. Płyta była promowana klipem do singla „Who Do I Catch”. Tytuł zadebiutował na 21. miejscu notowania Billboard 200 i sprzedał się w 22.000 kopii. .

Kiedy: 01.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Cena od: £80

đ 10-&$".:đ

goniec KULTURALNY ~

đ 10-&$".:đ

Amy Shark

Piosenkarka i autorka piosenek.

Gatunek: Indie pop; utwory: I Said Hi, Mess Her Up, All Loved Up. Kiedy: 30.01, godz. 19:30 Gdzie: Heaven, London

Avatar

Szwedzki zespół muzyczny, założony w 2001 roku w Göteborgu.

Różnorodnie klasyfikowany, zespół w swej twórczości odwołuje się m.in. do melodic death metalu i nu metalu. Od 2012 roku skład grupy tworzą: wokalista Johannes Eckerström, perkusista John Alfredsson, gitarzyści Jonas Jarlsby i Tim Öhrström oraz basista Henrik Sandelin.

Do 2016 roku ukazało się sześć albumów studyjnych formacji.

Kiedy: 20.01, godz. 19:00 Gdzie: Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: £40

Davido

Piosenkarz i autor piosenek. Nagrody: The Headies Award for Artiste of the Year; utwory: Assurance, Fall, FIA. Kiedy: 27.01, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena od: £40

John Paul White

Piosenkarz i autor piosenek.

Albumy: Beulah, Plays Well with Others, The Long Goodbye; zespół muzyczny: The Civil Wars (2009 – 2014); utwory: The Once and Future Queen, Hate the Way You Love Me, What’s So. Kiedy: 29.01, godz. 19:00 Gdzie: Omeara, London

Cena od: £35

Ghetts

Raper. Wytwórnia płytowa: 679 Artists; gatunki: Grime, Brytyjski hip hop; nominacje: BET Award: Najlepszy wykonawca międzynarodowy (Wielka Brytania); utwory: Know My Ting, One Take, Gas Mark 9.

Kiedy: 30.01, godz. 19:00 Gdzie: Islington Assembly Hall, London

Cena od: £29

The Neighbourhood

Amerykańska grupa rockowa założona w Newbury Park w Kalifornii w 2011 roku. W jej skład wchodzą wokalista Jesse Rutherford, gitarzyści Jeremy Freedman i Zach Abels, basista Mikey Margott i perkusista Brandon Alexander Fried. Po wydaniu dwóch EP-ek, I’m Sorry ... i Thank You, The Neighbourhood wydali swój pierwszy album „I Love

65

Cena od: £34

The Dandy Warhols

POLECAMY!

Matt Corby

Australijski wokalista, muzyk i autor tekstów. Zadebiutował w australijskiej edycji programu Idol. Światową sławę przyniósł mu wydany w 2011 roku minialbum Into the Flame, który zajął 3. miejsce na ARIA Singles Chart. W 2012 roku, jego singiel ‘Brother’, zdobył nagrodę ARIA w kategorii Utwór Roku. W grudniu 2012 roku, Into the Flame pokryło się pięciokrotną platyną w Australii, stając się do tej pory największym muzycznym sukcesem Corby’ego. Nową wersję ‘Made of Stone’ możemy obecnie usłyszeć w programie NCIS w USA. Kiedy: 29.01; 30.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena od: £60, £35

You” w dniu 23 kwietnia 2013 r. za pośrednictwem Columbia Records.

W tym samym roku wydali minialbum ,,The Love Collection”, a w listopadzie 2014 roku mixtape zatytułowany # 000000 & #FFFFFF. Ich drugi album, Wiped Out! został wydany 30 października 2015 r. W dniu 9 marca 2018 r. ukazał się ich trzeci album studyjny zatytułowany „Hard” z 22 września 2017 r., który krótko po wydaniu znalazł się na liście Billboard 200, i „Hard to Imagine”, 12 stycznia 2018 roku. Debiutancki album zatytułowany I Love You ukazał się 23 kwietnia 2013 roku nakładem wytwórni muzycznej Columbia Records[1]. Produkcja zadebiutowała na 39. miejscu listy Billboard 200 w Stanach Zjednoczonych sprzedając się w nakładzie 9 tys. egzemplarzy w przeciągu tygodnia od dnia premiery[2]. Wydawnictwo promowane singlami „Female Robbery”, „Sweater Weather”, „Let It Go” oraz „Afraid” dotarło ostatecznie do 25. miejsca amerykańskiej listy przebojów. 30 października 2015 roku do sprzedaży trafił drugi album długogrający zespołu pt. Wiped Out!.

Kiedy: 30.01, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena od: £47

Amerykański zespół muzyczny założony w 1993 w Portland.

Nazwa zespołu jest hołdem dla Andy Warhola. Skład: Courtney Taylor-Taylor – wokal, gitara; Peter Holmström – gitara; Zia McCabe – keyboard; Brent De Boer – perkusja; albumy: Dandys Rule, OK? (1995), …The Dandy Warhols Come Down (1997), Thirteen Tales from Urban Bohemia (2000), Welcome To The Monkey House (2003), The Black Album (2004), Come On Feel The Dandy Warhols (2004), Odditorium or Warlords of Mars (2005), ...Earth to The Dandy Warhols... (2008).

Kiedy: 01.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena od: £44

reklama

66 ~ goniec KULTURALNY

co w trawie piszczy...

POLECAMY!

Snow Patrol

Powstały w 1994 zespół muzyczny grający alternatywnego rocka. Grupa została założona przez dwójkę szkockich studentów: Gary’ego Lightbody i Marka McClellanda, początkowo grających pod nazwą „Shrug”, zmienioną w 1995 na „Polar Bear” i zastąpioną w 1997 obecną. Muzycy wydali 6 studyjnych albumów, najnowszy Fallen Empires ukazał się w listopadzie 2011.

Krążek zatytułowany „Eyes Open” osiągnął pierwsze miejsca w rankingach sprzedaży m.in. w UK, Irlandii i Nowej Zelandii.

Kiedy: 26.01, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena od: £110

The Ri�les

Grupa muzyczna. Gatunek: Indie rock; członkowie: Joel Stoker, Lucas Crowther, Dean Mumford, Kenton Shinn, Lee Burgess; wytwórnie płytowe: Cooking Vinyl, Universal Music Group, 679 Artists; utwory: Local Boy, Peace & Quiet, She’s Got Standards.

Kiedy: 01.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Borderline, London

Cena od: £50

Death Cab for Cutie

Indierockowa grupa muzyczna założona w 1997 roku w Bellingham, w stanie Waszyngton. Nazwa grupy została zaczerpnięta z tytułu satyrycznej piosenki zespołu Bonzo Dog Doo-Dah Band z albumu Gorilla. Dwa pierwsze single z płyty Plans wydane przez to Soul Meets Body i Crooked Teeth. Cały album wyszedł w sierpniu 2005 roku i został dobrze przyjęty przez fanów, jak i środowisko krytyków, czego wyrazem była nominacja do nagrody Grammy w kategorii Najlepszego Alternatywnego Albumu roku 2005.

W tym samym roku ukazało się DVD z trasy Drive Well, Sleep Carefully. Na początku 2006 zespół ogłosił że niedługo do sklepów wejdzie wydawnictwo Directions, 11 stycznia 2019

czyli 11 krótkich filmów zainspirowanych utworami z Plans, z czego każdy reżyserowany przez inną osobę. Autorami filmików byli: Lance Bangs, P. R. Brown, Ace Norton, Jeffrey Brown, Lightborne, Autumn de Wilde, Rob Scharab, Laurent Briet, Monkmus i Aaron StewartAhn. Pobocznym projektem Bena Gibbardda jest The Postal Service, będący duetem Gibbarda z twórcą muzyki elektronicznej, Dntelem.

Razem wydali jedną płytę w 2003 roku, zatytułowaną Give Up. Kiedy: 01.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Eventim Apollo, London

Cena od: £45

Inglorious

Grupa muzyczna. Albumy: II, Eternal Chaos, Inglorious, Nyctophilia; utwory: Until I Die, I Don’t Need Your Loving, High Flying Gypsy.

Kiedy: 01.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena od: £43

The Wombats

Zespół indierockowy pochodzący z Liverpoolu (Wielka Brytania). Zespół składa się z trzech kolegów, którzy poznali się na studiach (Paul McCartney’s Liverpool Institute for

Performing Arts). Dzięki uczęszczaniu do tej szkoły mieli szansę występowania przed 20-tysięczną publicznością w Chinach (była to pierwsza podróż zespołu poza Anglię). Murphy i Haggis pochodzą z Anglii, a Overland-Knudsen z Norwegii. W 2006 roku zespół pod szKiedy: 02.02.2019, godz. 18:00 Gdzie: The SSE Arena Wembley, LondonBoys and Marsupials”. W 2007 roku zespół nagrał debiutancką płytę „The Wombats Proudly Present:A Guide To Love, Loss And Desperation”. Nowy singel zespołu „Moving to New York” pojawił się 14 stycznia 2008 r. w Wielkiej Brytanii, a we wrześniu 2008 r. w Polsce.

Kiedy: 01.02.2019, godz. 19:30 Gdzie: The SSE Arena Wembley, London

Cena od: £52

Camelphat

Grupa muzyczna. Gatunek: House; albumy: Friends, Vol. 3, Monsters EP, Paradigm (Remixes); wytwórnie płytowe: Ultra Records, Spinnin’ Deep, Axtone Records; nagrody: DJ Award for Track of the Season, DJ Award for Best House Artist; utwory: Cola, Dopamine Machine, Drop It. Kiedy: 01.02.2019, godz. 22:30 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena od: £50

Parkway Drive

Australijski zespół wykonujący metalcore. Parkway Drive pochodzi z australijskiej miejscowości Byron Bay w Nowej Południowej Walii.

Grupa powstała latem 2003 roku.

Nazwa zespołu pochodzi z rodzimej miejscowości członków, gdy zespół zaczynał próby w garażu domu nazwanego „Parkway House”, znajdującego się przy ulicy Parkway (Parkway Drive). Krótko po powstaniu formacja zadebiutowała split albumem z inną początkującą kapelą metalcore’ową I Killed the Prom Queen z Adelaide. Wydany w 2003 roku album zatytułowano po prostu I Killed the Prom Queen / Parkway Drive: Split CD. Następnie zespół pojawił się na składance dokumentującej dokonania hardcore’owej sceny Byron Bay, zatytułowanej What We’ve Built, co poprzedziło wydanie przez grupę EP-ki Don’t Close Your Eyes. W maju 2005 roku wybrali się do Stanów Zjednoczonych, by tam pod okiem Adama Dutkiewicza z Killswitch Engage, w roli producenta, nagrać swoją debiutancką płytę.

Kiedy: 02.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena od: £60

The Ri�les

Grupa muzyczna. Gatunek: Indie rock; członkowie: Joel Stoker, Lucas Crowther, Dean Mumford, Kenton Shinn, Lee Burgess; wytwórnie płytowe: Cooking Vinyl, Universal Music Group, 679 Artists; utwory: Local Boy, Peace & Quiet, She’s Got Standards.

Kiedy: 02.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Borderline, London

Cena od: £29

Frank Turner & the Sleeping Souls

Piosenkarz i autor piosenek. Zespoły muzyczne: Million Dead, Möngöl Hörde (od 2012); gatunki: Muzyka ludowa, Folk-punk, Country alternatywne, Muzyka akustyczna, Rock alternatywny; utwory: The Way I Tend To Be, If Ever I Stray, I Still Believe; albumy: Be More Kind, Positive Songs for Negative People, Tape Deck Heart.

Kiedy: 03.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena od: £70

The Streets

Brytyjski projekt muzyczny założony przez Mike’a Skinnera. Tworzona przez niego muzyka porusza się na granicy hip-hopu i elektroniki.

Skinner znany jest m.in. z tego, że rapuje w tradycyjnym dialekcie regionu Birmingham, Brummy. Albumy studyjne: Original Pirate Material (2002), A Grand Don’t Come for Free (2004), The Hardest Way to Make an Easy Living (2006), Everything Is Borrowed (2008), Computers and Blues (2011).

Kiedy: 03.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena od: £45

Kiedy: 05.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena od: £45

Kiedy: 06.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena od: £47

Kiedy: 07.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena od: £65

đ 10-&$".:đ

goniec KULTURALNY ~

đ 10-&$".:đ Lil Mosey

Raper. Albumy: Northsbest, Noticed, Pull Up, Yoppa, Hottest Hip Hop 2018; gatunki: Hip-hop, Trap, SoundCloud rap; utwory: Boof Pack, Burberry Headband, Lame Shit.

Kiedy: 03.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena od: £35

The Residents

Amerykańska awangardowa grupa muzyczna zajmująca się również video-artem. W swoim dorobku posiadają ponad 60 albumów, kilkanaście krótkometrażowych filmów muzycznych, zagrali 6 tras koncertowych obejmujących cały świat oraz stworzyli trzy projekty wydane w formie CD-ROMu. W ciągu swojej ponad czterdziestoletniej kariery członkowie grupy ani razu nie zdradzili swojej prawdziwej tożsamości – na scenie oraz podczas sesji zdjęciowych ubrani są zawsze w kostiumy, zaś za wywiady i promowanie grupy odpowiedzialna jest osobna grupa ludzi – The Cryptic Corporation.

Kiedy: 04.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Union Chapel, London

Cena od: £80

sprzedający się album zespołu. W roku 1989 artyści skomponowali album The Seeds of Love, o psychodelicznym, jazzowo-rockowym brzmieniu. Wydawnictwo osiągnęło sukces komercyjny. Promowano je przebojowymi singlami „Sowing the Seeds of Love” i „Woman in Chains”.

Kiedy: 06.02.2019, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena od: £64

Chelsea Cutler

Artystka muzyczna. Gatunek: Pop; albumy: Sleeping With Roses, Sleeping With Roses II, Snow In October EP, Love Is Alive, Spleen, Ultra 2018; wytwórnie płytowe: Next Wave Records, Ultra Records, LLC, Chelsea Cutler; utwory: Your Shirt, You’re Not Missing Me, Sixteen.

Kiedy: 06.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: The Camden Assembly (Barfly), London

Kiedy: 06.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena od: £19

Kiedy: 07.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena od: £24

Rival Sons

Grupa muzyczna. Członkowie: Scott Holiday, Jay Buchanan, Michael Miley, Dave Beste, David Beste, Robin Everhart; gatunki: Blues rock, Hard rock, Rock and roll; wytwórnie płytowe: Earache Records, Atlantic Records, Warner Music Group, Low Country Sound, Elektra Records; utwory: Electric Man, Open My Eyes, Keep On Swinging.

Kiedy: 06.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena od: £68

Cena od: £20 A Tribe Called Red

Hayley Kiyoko

Amerykańska piosenkarka, aktorka i tancerka. Poza serialami i filmami występuje także w reklamach.

Albumy: Expectations, Lemoniada Gada, Jem And The Holograms; utwory: Girls Like Girls, What I Need, Curious.

Grupa muzyczna. Członkowie: Ian Campeau, Bear Witness, Tim 2oolman, DJ Shub; gatunki: Dance, Ethnic electronica; utwory: R.E.D., Electric Pow Wow Drum, Stadium Pow Wow. Kiedy: 06.02.2019, godz. 19:30 Gdzie: London XOYO, London

Cena od: £65

Ten Tonnes

Cancer Bats

Grupa muzyczna. Członkowie: Liam Cormier, Scott Middleton, Jaye R. Schwarzer, Mike Peters, Andrew McCracken, Joel Bath, Jason Bailey; utwory: Lucifer’s Rocking Chair, Sabotage, Deathsmarch.

Kiedy: 06.02.2019, godz. 19:30 Gdzie: 100 Club, London

Cena od: £57

Boyzone

Irlandzki boysband założony w 1993 w Dublinie. Dwa lata później, przez magazyn „Smash Hits”, został okrzyknięty najbardziej obiecującym zespołem roku. Początkowo Boyzone wykonywali covery przebojów z lat 70. XX wieku, które umieszczali w czołówkach list przebojów. Ich pierwszy longplay „Said and Done” ukazał się w 1995 roku.

Grupa wydała cztery płyty, z których każda stała się numerem jeden (sprzedane na świecie w ponad 12 milionach egzemplarzy); 16 topowych singli, z których sześć znalazło się na 1 miejscu list przebojów; zagrał dziesiątki wyprzedanych tras po Wielkiej Brytanii i zyskał sobie miliony wielbicieli. Dyskografię Boyzone zamyka krążek „By Request” z 1999 roku. Zespół tworzyli: Ronan Keating, Mikey Graham, Shane Lynch, Stephen Gately i Keith Duffy.

Kiedy: 07.02.2019, godz. 18:00 Gdzie: The O2, London

Cena od: £75

Artysta muzyczny. Wytwórnia płytowa: Warner Bros. Records; albumy: Ten Tonnes, G.I.V.E., Born To Lose EP, Lucy EP; utwory: G.I.V.E., Silver Heat, Cracks Between.

Kiedy: 05.02.2019, godz. 19:30 Gdzie: Scala (King’s Cross), London

Chvrches

Cena od: £30

Tears for Fears

Brytyjski duet muzyczny, w którego skład wchodzą Roland Orzabal i Curt Smith. Zespół został założony w 1981 roku. Debiutancka płyta, The Hurting, wydana dwa lata później, utrzymana w rytmie synthpopowym, otworzyła muzykom drogę do sukcesu. Znalazł się na niej pierwszy duży przebój, „Mad World”. W 1985 roku album Songs from the Big Chair, osiągnął wysoki sukces komercyjny, dzięki takim utworom jak „Everybody Wants to Rule the World” oraz „Shout”. Płyta rozsławiła duet w całej USA, gdzie trafiła na pierwsze miejsce listy sprzedaży. Jest to dziś najlepiej

67

POLECAMY!

VNV Nation

Brytyjski zespół tworzący muzykę określaną mianem futurepop, a będącą melanżem techno i synth popu. W rzeczywistości twórczość Ronana Harrisa i Marka Jacksona przeszła metamorfozę z neoklasycyzującego, „dyskotekowego” electronic body music w ewidentnie lżejsze, bardziej przystępne dla przeciętnego słuchacza brzmienia. Skrót VNV oznacza Victory, not Vengeance.

Ronan tłumaczy to motto jako próbę przekazania, iż człowiek winien dążyć do nowych osiągnięć, zamiast pogrążać się w gorzkim żalu.

Kiedy: 03.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena: od £37

Szkocki zespół wykonujący muzykę synth pop oraz indie rock. Został założony w Glasgow, w 2011 roku.

W skład grupy wchodzą Lauren Mayberry (wokal, syntezatory), Iain Cook (syntezatory, gitara, bas, wokal) oraz Martin Doherty (syntezatory, samplery, wokal). Zespół zajął piąte miejsce na liście najbardziej obiecującego muzycznego talentu 2013, wydanego przez BBC’s Sound of 2013[1]. W marcu 2013, wydali singiel Recover EP. Ich debiutancki album studyjny The Bones of What You Believe został wydany 20 września 2013 roku. Jeden z utworów zespołu, „We Sink” znalazł się w soundtracku gry FIFA 14. Styl Chvrches opisywany jest najczęściej jako electronic lub synthpop. Neon Gold opisał ich brzmienie jako huragan bezbożnej, kinetycznej, pop energii.

Kiedy: 07.02.2019, godz. 18:30 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena od: £45

68 ~ goniec KULTURALNY

co w trawie piszczy...

Anna Calvi

Brytyjska artystka muzyczna. 6 grudnia 2010 roku Calvi została nominowana w konkursie BBC Sound of 2011, jako jedna z najlepiej rokujących wokalistek. Jej debiutancki album ukazał się w Wielkiej Brytanii 17 stycznia 2011 roku, pojawiając się 23 stycznia na czterdziestym miejscu listy najlepiej sprzedających się albumów. Oba jej pierwsze albumy (Anna Calvi oraz One Breath) były nominowane do Mercury Prize. Calvi jest porównywana do swoich rodaczek: PJ Harvey czy Siouxsie. Styl Calvi jest opisywany jako mroczny, romantyczny i nastrojowy pop. Calvi nawiązuje do takich wykonawców jak: Nina Simone, Maria Callas, Jimi Hendrix i The Rolling Stones.

Ponadto w jej muzyce widoczne są odniesienia do bluesa Captaina Beefhearta, występów scenicznych Nicka Cave’a, Davida Bowiego czy Scotta Walkera. Klasyczni kompozytorzy: Messiaen, Ravel i Debussy również służą jej za inspiracje. Calvi przyznała, iż filmy takich twórców jak: Gus Van Sant, Wong Kar-Wai czy David Lynch również miały wpływ na kształt jej muzyki.

Kiedy: 07.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena od: £60

The Revivalists

Grupa muzyczna. Członkowie: David Shaw, Zack Feinberg, Ed Williams, Andrew Campanelli, Michael Girardot, George Gekas, Rob Ingraham; gatunki: Rock alternatywny, Roots rock; wytwórnie płytowe: Wind-up Records, Razor & Tie; utwory: Wish I Knew You, It Was A Sin, Soulfight.

Kiedy: 07.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: 100 Club, London

Cena od: £40

Estrons

Grupa muzyczna. Wytwórnia płytowa: Roll Call Records; albumy: You Say I’m Too Much, I Say You’re Not Enough, Whoever She Was..., She’s Here Now; gatunki: Rock alternatywny, Post-punk; utwory: Cameras, Lilac, Make a Man. Kiedy: 07.02.2019, godz. 19:30 Gdzie: Scala (King’s Cross), London

Cena od: £50

King King

Grupa muzyczna. Gatunek: Blues rock; wytwórnie płytowe: Manhaton 11 stycznia 2019

Buckcherry and Hoobastank

POLECAMY!

Obscura

Niemiecka grupa wykonująca muzykę z pogranicza technical death metalu i metalu progresywnego. Zespół powstał w 2002 roku w Monachium z inicjatywy gitarzysty Steffena Kummerera i perkusisty Jonasa Baumgartla.

Za nazwę posłużył tytuł albumu formacji Gorguts pt. Obscura (1998). Do 2011 r. kwartet Obscura nagrał trzy albumy studyjne. Nagrania dotarły do 11. miejsca listy Billboard Top Heatseekers w USA, sprzedając się w nakładzie 2000 egzemplarzy w przeciągu tygodnia od dnia premiery.

Kiedy: 08.02.2019, godz. 18:00 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Cena: od £50

Records, Fountainhead Entertainment; utwory: Rush Hour, Jealousy, Waking Up. Kiedy: 07.02.2019, godz. 19:30 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena od: £65

Seu Jorge & The Heritage Orchestra

Brazylijski muzyk i aktor filmowy.

Seu Jorge dorastał w faweli. Jako muzyk (wokalista i gitarzysta) stał się znany dzięki zespołowi Farofa Carioca, grającemu muzykę będącą mieszanką popu i samby. Od 2001 wydaje albumy solowe. Artysta chętnie występuje w filmach kinowych i produkcjach telewizyjnych.

Najgłośniejszą rolę zagrał w thrillerze Fernando Meirellesa Miasto Boga (Cidade de Deus, 2002), znaczącą kreację stworzył także w komediodramacie Wesa Andersona Podwodne życie ze Stevem Zissou (The Life Aquatic with Steve Zissou, 2004) jako Pelé. Był także autorem soundtracku do tego filmu. Albumy: Músicas Para Churrasco, Vol. 1, Ana & Jorge: Ao Vivo; utwory: É Isso Aí, Burguesinha, Amiga da minha mulher.

Kiedy: 08.02.2019, godz. 18:30 Gdzie: Eventim Apollo, London

Cena od: £66

Behemoth

Polska grupa muzyczna, powstała w październiku 1991 roku w Gdańsku, występująca do 1992 roku pod nazwą Baphomet. Na początku prezentowała styl muzyczny zaliczany do black metalu, później, od 1994 roku, zbliżony do pagan metalu, szeroko wykorzystując w nagraniach gitarę akustyczną. Następnie zespół zaczął wykonywać muzykę z rodzaju death metalu, porzucając tematykę pogańską na rzecz szeroko rozumianego okultyzmu oraz mitologii Bliskiego Wschodu. W początkowym okresie działalności za sprawą gościnnej współpracy z Robertem Fudalim (Graveland) grupa była błędnie wiązana z nurtem NSBM. Obecnie Behemoth jest muzycznie kategoryzowany tak jak zespoły Nile oraz Morbid Angel. Według lidera zespołu jego twórczość ma charakter antychrześcijański. Podczas koncertów grupa występuje w charakterystycznym czarno-białym makijażu oraz kostiumach, tradycyjnie używanych przez prekursorów gatunku black metal, takich jak Venom, Celtic Frost oraz Mayhem.

Kiedy: 08.02.2019, godz. 18:30 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Buckcherry – hardrockowy zespół założony w 1995 roku w Los Angeles w Kalifornii. Na początku kariery wydali jedynie dwa albumy, gdyż w 2002 roku grupa się rozpadła.

W roku 2005 wokalista Josh Todd oraz gitarzysta Keith Nelson założyli kolejny zespół o tej samej nazwie i wkrótce (w 2006) zespół wydał trzeci album o nazwie 15, na którym zawarte były największe hity grupy takie jak „Crazy Bitch” czy „Sorry”. W 2008 roku ukazał się także czwarty album zatytułowany Black Butterfly; Hoobastank – zespół rockowy ze Stanów Zjednoczonych, powstały w Los Angeles w 1994 roku. Wokalista, Doug Robb, spotkał się z gitarzystą Danem Estrinem w szkole średniej na konkursie zespołów.

Wtedy też postanowili założyć swój własny zespół, do którego dołączyli później Markku Lappalainen i Chris Hesse. Nazwa, Hoobastank, nie oznacza nic konkretnego – w wywiadzie dla Lunch Yahoo Doug powiedział: Zamierzasz zapytać, co to znaczy, ale to nie ma żadnego znaczenia. Po prostu jest świetne.

Kiedy: 08.02.2019, godz. 18:30 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena od: £50

The Vaccines

Grupa muzyczna. Członkowie: Justin Young, Árni Árnason, Pete Robertson, Freddie Cowan; gatunki: Indie rock, Muzyka surf, Power pop; wytwórnie płytowe: Columbia Records, Luaka Bop, Marshall Teller Records Kiedy: 08.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena od: £50

Kiedy: 09.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena od: £75

An Evening with Brian Fallon

Piosenkarz. Zespoły muzyczne: The Gaslight Anthem (od 2006), The Horrible Crowes (od 2011), Lanemeyer; gatunki: Rock, Punk rock, Heartland rock, Folk rock; utwory: If Your Prayers Don’t Get To Heaven, A Wonderful Lifem, See You On The Other Side.

Kiedy: 08-09.02.2019, godz. 19:00 Gdzie: Union Chapel, London

Cena od: £40 Kaiser Chiefs

Cena od: £50

đ 10-&$".:đ

karnawał ~

69

ŚWIATA TAK SIĘ BAWIMY W RÓŻNYCH ZAKĄTKACH

CZAS BALÓW, MASKARAD I PRZEBIERANYCH ZABAW ROZPOCZYNA SIĘ WRAZ Z POCZĄTKIEM ŚWIĘTA TRZECH KRÓLI I TRWA AŻ DO ŚRODY POPIELCOWEJ. TRADYCJI I ZWYCZAJÓW ŚWIĘTOWANIA JEST CO NIEMIARA. Zanim na dobre pochłonie nas karnawałowy szał, warto przypomnieć skąd tak naprawdę owo wydarzenie pochodzi i jaka jest jego historia.

Carne vale, tłumaczone jako „pożegnanie mięsa” ściśle nawiązuje szczególnie do ostatnich dni karnawału, poprzedzających post. Skąd więc zabawy? Zapoczątkowano je już w starożytności.

Greckie Dionizje lub włoskie Bachanalie to tylko niektóre z okazji oddawania czci bogom, a tym samym powód do hucznego świętowania. I tak, mniej lub bardziej znane zwyczaje karnawałowe gdzieniegdzie przechodzą do historii, stając się celem podróży i chęci poznania odmiennej kultury.

Największy bal masek

Najbardziej znany w Europie Carnevale di Venezia, co roku przyciąga tłumy turystów do popularnej stolicy zakochanych – Wenecji. To karnawał jedyny w swoim rodzaju, ponieważ bohaterami są tutaj goście w pięknie zdobionych maskach, będących jednocześnie głównym symbolem miasta. Prawdziwa maskarada rozpoczyna się pochodem przez główne punkty na mapie miasta, a następnie ogłoszeniem wspaniałej zabawy, pełnej barwnych strojów z dawnych lat, efektownych pokazów i hucznych parad.

Przywdziewając włoską maskę w Wenecji mamy

okazję poczuć niesamowitą atmosferę tajemniczości oraz lekki dreszczyk emocji na myśl o… napotkanym nieznajomym.

Słodkości w kociej beczce

Fastelavn. Tak nazywa się karnawał obchodzony w Danii. Ten słodki czas skierowany jest przede wszystkim do dzieci, które to mają nie lada wyzwanie. Symbolem Fastelavn jest wypełniona słodkościami beczka, ozdobiona wizerunkiem kotów. Zadaniem najmłodszych jest uderzanie kijem w zawieszony na drzewie przedmiot, tak aby odpadło dno beczki wysypując to, co najcenniejsze – słodycze! I tak, co roku gromada dzieci ustawia się w kolejce do „bicia” kociej beczki, mając do wykorzystania określoną liczbę uderzeń. Nagrodą są nie tylko cukierki, ale także tytuł kociego króla.

Słoneczna Samba

Chyba największy i najbardziej widowiskowy karnawał to oczywiście karnawał w Rio de Janeiro. Mocno nagłaśniany przez media trwa całe 5 dni i nocy, a zabawy nie ma końca! Główną atrakcją jest tutaj pokaz i jednocześnie rywalizacja szkół tańca latynoamerykańskiego – samby.

To właśnie popularna Parada Samby sprawia, że niemalże każdy chciałby przeżyć brazylijski kar-

nawał świętując i bawiąc się w rytm słonecznego tańca, śpiewu i muzyki.

Zimowy karnawał

Jak na porę roku przystało, w Kanadzie, zamiast przebieranych zabaw i gorących tańców, można wybrać się na… karnawałowe igrzyska! Tuż przed rozpoczęciem Wielkiego Postu w mieście Quebec można podziwiać piękne, tworzone przez uczestników lodowe rzeźby, wziąć udział w psich lub konnych zaprzęgach oraz kolorowej paradzie i wręcz zatopić się w kanadyjskiej kulturze.

Ostatki po amerykańsku

W USA prym wiedzie Nowy Orlean z hucznie obchodzonym Mardi Gras. Symbolem zabawy są koraliki w kolorach �ioletu, zieleni i żółci, rozdawane wszystkim uczestnikom wydarzenia. Robić można dosłownie wszystko! Mieszkańcy rozpalają grilla i szykują namioty, zakładają śmieszne maski, tańczą i bawią się w najlepsze. Na większości ulic organizowane są parady – każda inna i każda wyjątkowa. Ciekawostką jest przyrządzane specjalnie na karnawał ciasto King Cake, kryjące w sobie �igurkę. Osoba, która tra�i na niespodziankę, zobowiązana jest zorganizować kolejną imprezę, a więc… koniec zabawy jest początkiem następnej!

70 ~ karnawał

JAK NIE DAĆ SIĘ

POKUSIE

KIEDY W NOCY Z 31 GRUDNIA NA 1 STYCZNIA WYBIJE PÓŁNOC, WCHODZIMY NIE TYLKO W NOWY ROK, ALE TAKŻE TRWAJĄCY AŻ DO LUTEGO, OKRES KARNAWAŁU. BALE MASKOWE, IMPREZY, DOMÓWKI CZY DYSKOTEKI TO TYLKO NIELICZNE OKAZJE, GDZIE BĘDZIEMY MOGLI SPOTKAĆ SIĘ Z PRZYJACIÓŁMI W SZAMPAŃSKIM NASTROJU. Im więcej okazji do zabawy, tym więcej pokus związanych z jedzeniem. Na imprezowych stołach zazwyczaj królują potrawy tłuste oraz ogromne ilości przekąsek i napojów. Nie trzeba rezygnować z przyjemności jedzenia, warto jednak wybierać rozsądnie.

Zdrowe nie muszą być nudne!

Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że podczas spotkania towarzyskiego na stołach królują słone i słodkie przekąski, takie jak ciasta, ciasteczka, chipsy, paluszki czy orzeszki obsypane przyprawami.

Jeśli tym razem jesteś gospodarzem karnawałowego spotkania, zaproponuj gościom alternatywne przekąski i snacki. Na długie wspólne rozmowy idealne będą chrupiące warzywa, takie jak papryka, marchewka, seler naciowy 11 stycznia 2019

pokrojone w atrakcyjne słupki z pastą z avocado, a do tego humus w kilku smakach wraz z kawałkami różnego rodzaju pieczywa. Dla fanatyków chipsów i pieczonych prażynek przygotuj frytki ziemniaczane/chipsy z buraka oraz marchewki. Wystarczy obrane i pokrojone w bardzo cienkie plasterki/ słupki warzywa skropić oliwą i posypać ulubionymi przyprawami (nie przesadzając przy tym z solą).

Ciekawym dodatkiem mogą być kulki z twarogu z suszonymi pomidorami obtoczone w siekanych, świeżych ziołach, a także ruloniki z dobrej jakości szynki z warzywami czy minikanapki z ciemnego pieczywa z różnymi dodatkami.

Jeśli planujesz podać gościom nie tylko przekąski, ale również dania gorące zaproponuj warzywną zapiekankę z kurczakiem lub ratatouille. Aromatyczne danie nie tylko będzie dobrze smakować, ale i po-

zwoli po odejściu od stołu wrócić tanecznym krokiem na parkiet.

Idziesz na imprezę?

Zjedz posiłek przed!

Wybierając się na szaloną imprezę pamiętaj, by nie wychodzić z domu „na głodniaka”. Kiedy nasze myśli zajmują przygotowania i ekscytacja nadchodzącym wydarzeniem towarzyskim, często zapominamy o zjedzeniu posiłku w domu, licząc na jedzenie w trakcie zabawy.

Warto zaplanować czas przed imprezą tak, by zjeść normalne, lekkie danie. To nie tylko da nam energię do zabawy, ale przede wszystkim zaspokoi nasz apetyt i sprawi, że nie będziemy z tak wielką pokusą sięgać po słodycze i słone przekąski – mówi Katarzyna Zadka.

– Najlepiej w tym celu sprawdzą się sałatki z dodatkiem ryby, chudego mięsa lub jaj zjedzone w

towarzystwie ciemnego pieczywa.

Inna alternatywa to dania na bazie kaszy z dodatkiem warzyw np. coraz bardziej popularne kaszotto.

Na deser warto sięgnąć także po owoce, które dostarczą porcję witaminy C przydatnej w regeneracji po tanecznej nocy. Ponadto nie zapominajmy o piciu odpowiedniej ilości wody – tłumaczy dietetyk.

(newseria.pl)

PAMIĘTAJ, ABY NIE MIESZAĆ TRUNKÓW.

TO GROZI JESZCZE BARDZIEJ PRZYKRYMI OBJAWAMI KACA. PAMIĘTAJ, ŻE CIEMNE ALKOHOLE – BRANDY, BOURBON, CZERWONE WINO, CIEMNY RUM I WHISKEY – MAJĄ WIĘCEJ KONGENERÓW, CZYLI ZANIECZYSZCZEŃ POWSTAJĄCYCH W WYNIKU FERMENTACJI. TO ONE POWODUJĄ NAJWIĘKSZEGO KACA.

karnawał ~

71

ZABIEGI BANKIETOWE, CZYLI BĄDŹ PIĘKNA W KARNAWALE

KARNAWAŁ W PEŁNI! NIEWAŻNE CZY W PLANACH MASZ WIELKI BAL CZY MOŻE KILKA MNIEJSZYCH IMPREZ Z PRZYJACIÓŁMI – NA PEWNO CHCIAŁABYŚ PREZENTOWAĆ SIĘ WTEDY PIĘKNIE. NAWET JEŚLI WCZEŚNIEJ NIE MIAŁAŚ CZASU NA REGULARNĄ PIELĘGNACJĘ GABINETOWĄ, NIC STRACONEGO! Skóra codziennie narażona jest na wiele czynników, które sprawiają, że może wyglądać na szarą i zmęczoną. Problemy zdrowotne, brak odpowiedniej ilości snu, zła dieta, palenie papierosów i stres – to znane wszystkim przyczyny niekorzystnego wyglądu cery. Musisz jednak wiedzieć, że problem z brakiem blasku może wystąpić nawet, gdy staramy się prowadzić zdrowy tryb życia! Czy możemy wpłynąć na tę sytuację? I czy efekt naprawdę może być natychmiastowy?

Zabłyśnij!

Jeśli twoim głównym problemem jest szara i zmęczona cera to powinnaś szukać procedur, podczas których wykorzystuje się preparaty na bazie witaminy A, C, E i F. Należy do nich zabieg Ferulac z witaminą C, który przywraca skórze równowagę, rozjaśnia i rozświetla ją, redukuje drobne niedoskonałości oraz zmniejsza zmarszczki. Zabieg łączy właściwości antyoksydacyjne kwasu ferulowego z witaminą C. Jest to peeling całoroczny, przeznaczony dla wszystkich rodzajów skóry dotkniętych fotostarzeniem – wyjaśnia Izabela Ziółkowska, kosmetolog z PROFEMED Medycyna Estetyczna. – Preparaty wykorzystywane pod-

czas zabiegu Ferulac są wykonane w technologii nanosomowej: wnikają głęboko w skórę, wolno się uwalniają, a ich działanie jest przedłużone, co jest bardzo istotne w przypadku szybko utleniających się antyoksydantów. Zabieg nie powoduje widocznej eksfoliacji, za to daje natychmiastowy efekt wygładzenia i rozjaśnienia skóry.

ją, poprawiając mikrokrążenie. Czysty tlen, podaje się na skórę podczas ciągłego przepływu 5 litrów na minutę wraz z nano-kosmetykami, które zawierają składniki aktywne. Dzięki temu wnikają głębiej oraz działają na określony problem skóry – mówi Izabela Ziółkowska.

Nie od dziś wiadomo, że dotleniona skóra wygląda bardzo dobrze. Jeżeli zależy ci na natychmiastowym efekcie, pomyśl o zabiegu dermoinfuzji Oxy Pro Age. Stymuluje on mikrokrążenie w celu osiągnięcia na skórze naturalnych i długoterminowych rezultatów, widocznych już po pierwszym zabiegu. Korzyści to przede wszystkim dotlenienie komórek, przyspieszenie metabolizmu i procesu detoksykacji, wzmocnienie mechanizmów obronnych skóry oraz szybszy metabolizm wewnątrzkomórkowy. Jak przebiega ten zabieg? Urządzenie, które pobiera powietrze z atmosfery, poprzez specjalny �iltr oddziela tlen od innych gazów (azotu i dwutlenku węgla), a następnie podaje go pod ciśnieniem większym niż atmosferyczne. Specjalna głowica nawiewa powietrze na skórę i dotlenia

Jeśli marzysz o kompleksowej regeneracji przed imprezą możesz skorzystać też z coraz szerszego wyboru pakietów zabiegowych. Dlaczego warto? Zestawy te dobierane są przed specjalistów tak, aby wybrane procedury dobrze się ze sobą komponowały i wzajemnie uzupełniały, co gwarantuje uzyskanie wymarzonego efektu. Jeżeli szukamy pakietu, który zapewni nam piękny wygląd przed przyjęciem, polecam pakiet Bankiet.

Z jednej strony masaż pozwala na chwilę relaksu i odprężenie, co również przekłada się na lepszy wygląd, z drugiej zestawienie peelingu kawitacyjnego z Oxy Pro Age pozwala naprawdę dobrze i szybko zadbać o skórę twarzy – wygładzić ją i nadać wymarzonego blasku – dodaje Izabela Ziółkowska. (newseria.pl)

Dotleń skórę!

Zadbaj kompleksowo!

72 ~ kuchnia - mgotuje.pl

PIEROGI A’LA Składniki:

KEBAB

Ciasto: t LH NƤLJ pszennej t LPTULB ESPLJELJZ (100 g) t T[LMBOLJ NMFLB ml) t H NBT B MVC margaryny t KBKLP t ZLJLB DVLSV t ZLJFD[LB TPMJ t ZLJLB PSFHBOP Nadzienie: t H QJFD[BSFL t DFCVMB t D[FSXPOB QBQSZLB t QVT[LB LVLVSZE[Z t ZLJLJ LFUDIVQV

Sposób przygotowania:

t QJFSƽ [ LVSD[BLB (około 500 g) t PLP P H TFSB żółtego t QS[ZQSBXB HZSPT t TØM QJFQS[ Dodatkowo: t KBKLP SP[US[FQBOF do posmarowania pierogów

koreczki

Ciasto: Do miseczki kruszymy drożdże, dodajemy łyżkę cukru i 1 szklankę mleka, mieszamy łyżką i odstawiamy na 10 min. Masło rozpuszczamy i studzimy. Mąkę pszenną przesiewamy do dużej miski, dodajemy do niej sól, jajko, resztę mleka, przyprawy i rozczyn z drożdży. Wyrabiamy ciasto, pod koniec dodając roztopiony tłuszcz.

Ciasto wyrabiamy, aż będzie miękkie i elastyczne. Formujemy je w kulę i przekładamy do miski posypanej mąką do wyrośnięcia na ok. 1 godzinę. Nadzienie: Pierś z kurczaka kroimy w kostkę, przyprawiamy solą, pieprzem i przyprawą do gyrosa. Podsmażamy na patelni do zrumienienia. Pieczarki obieramy, kroimy w plasterki. Cebulę kroimy w kostkę. Na tej samej patelni z dodatkiem oleju podsmażamy cebulę z pieczarkami. Odstawiamy do wystudzenia. W misce mieszamy ze sobą mięso, pieczarki z cebulą, paprykę pokrojoną w kostkę, kukurydzę, ser żółty starty na tarce i ketchup. Doprawiamy solą i pieprzem. Wykonanie: Ciasto rozwałkowujemy, szklanką wycinamy kółka, w środek wkładamy łyżką farsz, zlepiamy ściśle brzegi. Pierogi układamy na blaszce do pieczenia, pozostawiając odstępy (pierogi urosną). Wierzch ciasta smarujemy roztrzepanym jajkiem. Piekarnik nagrzewamy do 200 stopni, pierogi pieczemy ok. 20-25 min do zrumienienia.

CAPRESE Składniki:

t QPNJEPSLJ LPLUBKMPXF t PQBLPXBOJF LVMFL TFSB NP[[BSFMMB t MJƽDJF CB[ZMJJ t TPT [ PDUV CBMTBNJD[OFHP t TØM QJFQS[

Sposób przygotowania:

Z każdego pomidorka ścinamy lekko nożem jego końcówkę. Na wykałaczkę nabijamy pomidorek, rozciętą końcówką do dołu (dzięki temu koreczki nie będą się przewracały) , na niego nabijamy listek bazylii, a na końcu wbijamy kulkę sera mozzarella. Koreczki układamy na talerzu, wierzch każdego koreczka polewamy sosem balsamicznym i posypujemy solą oraz pieprzem.

11 stycznia 2019

Łódeczki z serkiem Składniki:

t PQBLPXBOJF TB BUZ S[ZNTLJFK NJOJ (można zastąpić cykorią) t PQBLPXBOJF XƬE[POFHP łososia t PQBLPXBOJB TFSLB LBnapkowego typu almette z chrzanem (można użyć serka śmietankowego i dodać do niego tarty chrzan ze słoiczka) t QƬD[FL LPQFSLV t TPL [ DZUSZOZ

Sposób przygotowania:

Wędzonego łososia drobno siekamy. Sałatę dzielimy na listki (grube końce możemy delikatnie odkroić). Na każdy listek sałaty nakładamy za pomocą łyżeczki serek chrzanowy.

kuchnia - mgotuje.pl ~

73

ROLADKI Z TORTILLI Z TUŃCZYKIEM Składniki:

t 2 placki tortilla * t 1 puszka tuńczyka t garść kukurydzy t pęczek szczypiorku t 80 g sera żółtego t 2 łyżki majonezu t 1 łyżka ketchupu t 1 czubata łyżeczka ostrej musztardy t sól, pieprz

Sposób przygotowania:

Tuńczyka odsączamy z oleju, przekładamy do miski i rozdrabniamy widelcem. Pęczek szczypiorku drobno siekamy razem z cebulką. Ser żółty ścieramy na tarce. Do miski z tuńczykiem dodajemy kukurydzę, szczypiorek, ser żółty, majonez, ketchup oraz musztardę. Całość dobrze mieszamy i doprawiamy solą i pieprzem. Farsz dzielimy na pół. Na każdy placek rozkładamy po połowie farszu, rozsmarowujemy po całości, a następnie ciasno zwijamy w rulon.

Tortillę kroimy w cienkie roladki.

i z sałaty i łososiem Winogronowe

KULKI Z SEREMi pistacjami

Składniki: Na wierzchu układamy łososia i posypujemy posiekanym koperkiem. Łódeczki przed podaniem skrapiamy sokiem z cytryny.

t XJOPHSPOB OBKMFQJFK CF[QFTULPXF

ser pleśniowy z niebieską pleśnią, gorgonzola lub serek śmietankowy kanapkowy, pistacje, wykałaczki

Sposób przygotowania:

Winogrona myjemy, osuszamy. Pistacje mielimy w blenderze na drobne kawałeczki. Ser rozdrabniamy widelcem i oblepiamy nim winogrono tak, aby był nim pokryty z każdej strony. Każdą kuleczkę obtaczamy w pistacjach, a w środek wbijamy wykałaczkę. Układamy na półmisku.

74 ~ kuchnia - mgotuje.pl

Placuszki

Z CUKINII

t

ROLA

Z TORTILLI Z WÄ&#x2DC;DZO

SkĹ&#x201A;adniki:

t Ć˝SFEOJFK XJFMLPĆ˝DJ DVLJOJF t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; DFCVMJ t KBKLB t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FL NƤLJ QT[FOOFK t TĂ&#x2DC;M QJFQS[ %PEBULPXP t H KPHVSUV HSFDLJFHP t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ DIS[BOV UBSUFHP [F TÂ&#x2019;PJD[LB t H XĆŹE[POFHP Â&#x2019;PTPTJB t LPQFSFL

SposĂłb przygotowania:

CukiniÄ&#x2122; Ĺ&#x203A;cieramy na tarce (ze skĂłrkÄ&#x2026;). Posypujemy solÄ&#x2026;, mieszamy i pozostawiamy na 10 minut.

Po tym czasie dokĹ&#x201A;adnie odsÄ&#x2026;czamy z nadmiaru soku. CebulÄ&#x2122; rĂłwnieĹź Ĺ&#x203A;cieramy na tarce. Dodajemy do miski jajka i mÄ&#x2026;kÄ&#x2122;. Mieszamy i doprawiamy. PatelniÄ&#x2122; z dodatkiem oleju rozgrzewamy.

NakĹ&#x201A;adamy po jednej Ĺ&#x201A;yĹźce ciasta, rozsmarowujemy i smaĹźymy z kaĹźdej strony po kilka minut na zĹ&#x201A;oty kolor. OdkĹ&#x201A;adamy na talerz wyĹ&#x201A;oĹźony papierem rÄ&#x2122;cznikowym do odsÄ&#x2026;czenia tĹ&#x201A;uszczu.

Podajemy na talerzu z dodatkiem sosu (lub Ĺ&#x203A;mietany) i wÄ&#x2122;dzonego Ĺ&#x201A;ososia. Wierzch posypujemy koperkiem.

Roladki z tortilli

Z KURCZAKIEM

SkĹ&#x201A;adniki:

t NBÂ&#x2019;B QJFSĆ˝ [ LVSD[BLB (okoĹ&#x201A;o 350 g) marynata: szklanka maĹ&#x203A;lanki, 2 Ĺ&#x201A;yĹźeczki curry, sĂłl, pieprz, ostra papryka t QMBDLJ UPSUJMMB t PHĂ&#x2DC;SLJ maĹ&#x201A;osolne, mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; rĂłwnieĹź Ć˝XJFÇ&#x2021;F t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; D[FSXPOFK QBQSZLJ t TFSFL Ć˝NJFUBOLPXZ

do posmarowania plackĂłw t MJTULJ Ć˝XJFÇ&#x2021;FK CB[ZMJJ sos szpinakowy: 1 szklanka Ć˝XJFÇ&#x2021;FHP T[QJOBLV t PQBkowanie serka twarogowego na kanapki, Ĺ&#x203A;mietankowego H t [ƤCFL D[PTOLV t TĂ&#x2DC;M t QJFQS[ t LJMLB MJTULĂ&#x2DC;X bazylii (opcjonalnie)

i sosem SposĂłb przygotowania:

11 stycznia 2019

PierĹ&#x203A; z kurczaka kroimy na cienkie kawaĹ&#x201A;ki. W misce mieszamy maĹ&#x203A;lankÄ&#x2122; z wszystkimi przyprawami, dodajemy do niej kawaĹ&#x201A;ki kurczaka.

Odstawiamy na 20 minut. Po tym czasie na patelni rozgrzewamy olej, smaĹźymy na niej pierĹ&#x203A; z kurczaka (odsÄ&#x2026;czonÄ&#x2026; z maĹ&#x203A;lanki) z kaĹźdej strony na rumiany kolor. OdkĹ&#x201A;adamy. Sos szpinakowy: Do kielicha blendera przekĹ&#x201A;adamy szpinak, serek, czosnek, listki bazylii (opcjonalnie) oraz sĂłl i pieprz. Miksujemy na jednolitÄ&#x2026; masÄ&#x2122;. Wykonanie: PaprykÄ&#x2122; i ogĂłrki kroimy w cienkie paseczki. TortillÄ&#x2122; przekĹ&#x201A;adamy na deskÄ&#x2122;, smarujemy serkiem, na caĹ&#x201A;ej powierzchni ukĹ&#x201A;adamy listki Ĺ&#x203A;wieĹźego szpinaku. Na brzegu placka ukĹ&#x201A;adamy wzdĹ&#x201A;uĹź, na caĹ&#x201A;ej dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci kawaĹ&#x201A;ki kurczaka, ogĂłrka oraz paprykÄ&#x2122;. Zwijamy Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le w rulon. TortillÄ&#x2122; kroimy na kawaĹ&#x201A;ki, ukĹ&#x201A;adamy na talerzu. Podajemy z sosem.

ADKI

ONYM Ĺ OSOSIEM SkĹ&#x201A;adniki:

t QMBDLĂ&#x2DC;X UPSUJMMB t H XĆŹE[POFHP Â&#x2019;PTPTJB t H TFSLB Ć˝NJFUBOLPXFHP z chrzanem tylu almette (lub serek Ĺ&#x203A;mietankowy + tarty chrzan ze sĹ&#x201A;oiczka) t PQBLPXBOJF SVLPMJ

SposĂłb przygotowania:

Placki tortilla* smarujemy serkiem chrzanowym. Na wierzchu ukĹ&#x201A;adamy plastry wÄ&#x2122;dzonego Ĺ&#x201A;ososia, nastÄ&#x2122;pnie ukĹ&#x201A;adamy rukolÄ&#x2122;. Placki zwijamy Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le w rulon. KaĹźdy placek owijamy szczelnie w foliÄ&#x2122; aluminiowÄ&#x2026;, przekĹ&#x201A;adamy do lodĂłwki. Kroimy bezpoĹ&#x203A;rednio przed podaniem w plastry okoĹ&#x201A;o 1,5 cm.

SkĹ&#x201A;adniki:

t SZÇ&#x2021; EP TVTIJ H

t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ PDUV SZÇ&#x2021;PXFHP t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ DVLSV t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ TPMJ t Â&#x2019;PTPĆ˝ XĆŹE[POZ X QMBTUSBDI MVC LBXBÂ&#x2019;LV

t QBMVT[LJ LSBCPXF t PHĂ&#x2DC;SFL t NBOHP t NBSZOPXBOZ JNCJS

kuchnia - mgotuje.pl ~

PIECZEĹ&#x192; RZYMSKA

75

SkĹ&#x201A;adniki:

t LH NJĆŹTB NJFMPOFHP KB VÇ&#x2021;ZÂ&#x2019;BN [ Â&#x2019;PQBULJ XJFQS[PXFK t T[LMBOLB QÂ&#x2019;BULĂ&#x2DC;X PXTJBOZDI t KBKLB t PLPÂ&#x2019;P Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ TPMJ t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ QJFQS[V Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB [JĂ&#x2DC;Â&#x2019; QSPXBOTBMTLJDI t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LB NBKFSBOLV t DFCVMB t QPS t EVÇ&#x2021;F NBSDIFXLJ t PMFK EP TNBÇ&#x2021;FOJB

SposĂłb przygotowania:

MarchewkÄ&#x2122; obieramy, Ĺ&#x203A;cieramy na tarce o duĹźych oczkach. Por dokĹ&#x201A;adnie myjemy, kroimy w cienkie pĂłĹ&#x201A;plasterki, cebulÄ&#x2122; w drobnÄ&#x2026; kostkÄ&#x2122;. Na patelni rozgrzewamy olej, przesmaĹźamy warzywa. Do miski przekĹ&#x201A;adamy miÄ&#x2122;so mielone, dodajemy jajka, warzywa, pĹ&#x201A;atki owsiane, zioĹ&#x201A;a oraz sĂłl i pieprz â&#x20AC;&#x201C; do smaku. Wyrabiamy i przekĹ&#x201A;adamy do dĹ&#x201A;ugiej keksĂłwki wysmarowanej masĹ&#x201A;em. Wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopOJ J QJFD[FNZ PLPÂ&#x2019;P NJOVU 1P upieczeniu wyjmujemy z piekarnika, odstawiamy na 5 minut i kroimy na mniejsze czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci. t TFSFL Ć˝NJFUBOLPXZ UZQV QIJMBEFMQIJB t QBTUB XBTBCJ t BSLVT[F QBQJFSV OPSJ Do podania: t TPT TPKPXZ t XBTBCJ Dodatkowo: t NBUB CBNCVTPXB t GPMJB TQPÇ&#x2021;ZXD[B t PTUSZ OĂ&#x2DC;Ç&#x2021;

SUSHI

z wÄ&#x2122;dzonym Ĺ&#x201A;ososiem

SposĂłb przygotowania:

RyĹź pĹ&#x201A;uczemy na sitku zimnÄ&#x2026; wodÄ&#x2026;. Przesypujemy go do garnka, zalewamy wodÄ&#x2026; i mieszamy kulistymi ruchami dĹ&#x201A;oniÄ&#x2026; kilkakrotnie. Wylewamy wodÄ&#x2122; i wlewamy ponownie Ĺ&#x203A;wieĹźÄ&#x2026;. CzynnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; powtarzamy okoĹ&#x201A;o 5 razy do momentu, aĹź woda bÄ&#x2122;dzie przezroczysta. RyĹź zalewamy zimnÄ&#x2026; wodÄ&#x2026; (taka sama iloĹ&#x203A;Ä&#x2021; jak ryĹźu) i doprowadzamy do wrzenia. Zmniejszamy ogieĹ&#x201E;, przykrywamy pokrywkÄ&#x2122; i gotujemy na maĹ&#x201A;ym ogniu przez 10 minut. NastÄ&#x2122;pnie wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czamy gaz i pozostawiamy ryĹź na 10 minut. W tym czasie moĹźemy przygotowaÄ&#x2021; zaprawÄ&#x2122; czyli awase - zu. Do maĹ&#x201A;ego garneczka wsypujemy cukier, dodajemy ocet oraz sĂłl. Mieszamy Ĺ&#x201A;yĹźkÄ&#x2026; na maĹ&#x201A;ym ogniu do rozpuszczenia siÄ&#x2122; cukru (nie doprowadzamy do wrzenia!). Zdejmujemy z ognia. Do gorÄ&#x2026;cego ryĹźu dodajemy awase - zu i delikatnie mieszamy drewnianÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;yĹźkÄ&#x2026; rozdzielajÄ&#x2026;c ziarenka. Odstawiamy do caĹ&#x201A;kowitego wystudzenia! (ciepĹ&#x201A;y ryĹź spowoduje, Ĺźe glony stanÄ&#x2026; siÄ&#x2122; gumowate i bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; po prostu niesmaczne).

Przygotowujemy skĹ&#x201A;adniki do sushi. Ĺ ososia kroimy na kawaĹ&#x201A;ki. OgĂłrek obieramy (pamiÄ&#x2122;tajmy o wydrÄ&#x2026;Ĺźeniu gniazd nasiennych), kroimy na cienkie paseczki. Mango rĂłwnieĹź tniemy na cienkie paseczki. Paluszki krabowe moĹźemy pozostawiÄ&#x2021; w caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci lub przekroiÄ&#x2021; wzdĹ&#x201A;uĹź na pĂłĹ&#x201A;. Na blacie rozkĹ&#x201A;adamy matÄ&#x2122; bambusowÄ&#x2026; na niej foliÄ&#x2122; spoĹźywczÄ&#x2026;. Na wierzchu kĹ&#x201A;adziemy arkusz nori (matowÄ&#x2026; stronÄ&#x2026; do gĂłry). UkĹ&#x201A;adamy cienkÄ&#x2026; warstwÄ&#x2122; ryĹźu (ryĹź bÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; kleiÄ&#x2021; dlatego najlepiej moczyÄ&#x2021; rÄ&#x2122;ce w miseczce z wodÄ&#x2026; wymieszanÄ&#x2026; z octem ryĹźowym).

Na koĹ&#x201E;cach krĂłtszych bokĂłw pozostawiamy po 1 cm odstÄ&#x2122;pu. Na 1/3 dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci ryĹźu rozsmarowujemy cienki pasek serka oraz pasty wasabi. UkĹ&#x201A;adamy Ĺ&#x201A;ososia, paluszki krabowe, ogĂłrka, mango. MatÄ&#x2122; zwijamy Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le do Ĺ&#x203A;rodka rolujÄ&#x2026;c w gĂłrÄ&#x2122;. Rulon tniemy ostrym noĹźem na cienkie plastry. Sushi podajemy z sosem sojowym.

76 ~ kuchnia - mgotuje.pl

ZIELONA SAĹ ATKA

Ricotta

Z AWOKADO, JAJKIEM I KURCZAKIEM SaĹ&#x201A;atka

Z TORTELLINI i szynkÄ&#x2026;

SkĹ&#x201A;adniki:

t PQBLPXBOJF NBLBSPOV UPSUFMMJOJ OQ [ T[ZOLƤ

H t H T[ZOLJ LPOTFSXPXFK t QPNJEPSZ t PHĂ&#x2DC;SLJ T[LMBSOJPXF t TĂ&#x2DC;M QJFQS[ t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; QVT[LJ LVLVSZE[Z Sos: t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ NBKPOF[V t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ KPHVSUV HSFDLJFHP t [ƤCLJ D[PTOLV t QĆŹD[FL LPQFSLV t TĂ&#x2DC;M QJFQS[

SposĂłb przygotowania:

Makaron gotujemy wg instrukcji na opakowaniu, studzimy. SzynkÄ&#x2122; i ogĂłrki kroimy w kostkÄ&#x2122;. Z pomidorĂłw usuwamy gniazda nasienne, a czÄ&#x2026;stki kroimy w kostkÄ&#x2122;. Do salaterki przekĹ&#x201A;adamy wszystkie skĹ&#x201A;adniki, dodajemy odsÄ&#x2026;czonÄ&#x2026; z zalewy kukurydzÄ&#x2122; i sos. Doprawiamy do smaku. Sos: W miseczce mieszamy jogurt z majonezem, dodajemy czosnek przeciĹ&#x203A;niÄ&#x2122;ty przez praskÄ&#x2122; i posiekany drobno koperek. Doprawiamy i mieszamy.

11 stycznia 2019

KrĂłl imp SkĹ&#x201A;adniki:

t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; HÂ&#x2019;Ă&#x2DC;XLJ TBÂ&#x2019;BUZ MPEPXFK MVC pekiĹ&#x201E;skiej t QPNJEPSZ t D[FSXPOB DFCVMB t H NJĆŹTB NJFMPOFHP KB VÇ&#x2021;ZÂ&#x2019;BN [ JOEZLB t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ LPOcentratu pomidorowego t PTUSB QBQSZLB t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ PSFHBOP t H QJFD[BSFL t QVT[LB LVLVSZE[Z t QVT[LB GBTPMJ D[FSXPOFK t EVÇ&#x2021;Z KPHVSU OBUVSBMOZ MVC HSFDLJ H t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FL NBKPOF[V t TĂ&#x2DC;M QJFQS[ t H TFSB Ç&#x2021;Ă&#x2DC;Â&#x2019;UFHP t paczka chipsĂłw tortilla

SposĂłb przygotowania:

CebulÄ&#x2122; kroimy w drobnÄ&#x2026; kostkÄ&#x2122;. PodsmaĹźamy na patelni z dodatkiem oleju, dodajemy mielone miÄ&#x2122;so i smaĹźymy. Po 10 min. dodajemy koncentrat pomidorowy, sĂłl, pieprz, ostrÄ&#x2026; paprykÄ&#x2122; i oregano. Zmniejszamy ogieĹ&#x201E; i gotujemy caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; jeszcze 5 min. Studzimy. Pieczarki obieramy, kroimy w pĂłĹ&#x201A;plasterki. SmaĹźymy na Ĺ&#x201A;yĹźce masĹ&#x201A;a aĹź caĹ&#x201A;a woda odparuje. Doprawiamy solÄ&#x2026; i pieprzem. Studzimy. W misce

SAĹ ATKA

kuchnia - mgotuje.pl Kuchnia ~

a

SkĹ&#x201A;adniki:

t HBSƽDJ SVLPMJ t KBKLB VHPUPXBOF OB UXBSEP

t BXPLBEP t H QJFSTJ [ LVSD[BLB t TĂ&#x2DC;M QJFQS[ PTUSB QBQSZLB DVSSZ t H TFSB GFUB Sos: t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FL KPHVSUV HSFDLJFHP t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LB NBKPOF[V t [ƤCFL D[PTOLV t LPQFSFL t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB [JĂ&#x2DC;Â&#x2019; QSPXBOTBMTLJDI t TĂ&#x2DC;M QJFQS[

SposĂłb przygotowania:

+BKLB LSPJNZ X[EÂ&#x2019;VÇ&#x2021; OB D[ĆŹĆ˝DJ Awokado kroimy na kawaĹ&#x201A;ki, ser feta w kostkÄ&#x2122;. PierĹ&#x203A; z kurczaka delikatnie rozbijamy, wierzch posypujemy przyprawami. PatelniÄ&#x2122; mocno rozgrzewamy z dodatkiem oleju. PrzesmaĹźamy na niej pierĹ&#x203A; z kurczaka z obu stron na zĹ&#x201A;oty kolor. OdkĹ&#x201A;adamy, po lekkim przestudzeniu miÄ&#x2122;so kroimy na kawaĹ&#x201A;ki. Na talerzu ukĹ&#x201A;adamy rukolÄ&#x2122;, na wierzchu ukĹ&#x201A;adamy wszystkie skĹ&#x201A;adniki. Wierzch polewamy sosem. Sos: Wszystkie skĹ&#x201A;adniki mieszamy ze sobÄ&#x2026;.

prezy

Z KURCZAKIEM I ORZECHAMI SkĹ&#x201A;adniki:

t 2 torebki ryĹźu (200 g) t 1 podwĂłjna pierĹ&#x203A; z kurczaka t sĂłl, pieprz, curry t olej do smaĹźenia t KBKLB t pĂłĹ&#x201A; szklanki orzechĂłw wĹ&#x201A;oskich t 100 g rodzynek t 100 g sera şóĹ&#x201A;tego t 1 puszka ananasa t 1 puszka kukurydzy t majonez + jogurt grecki (pĂłĹ&#x201A; na pĂłĹ&#x201A;)

SposĂłb przygotowania:

RyĹź gotujemy na sypko. PierĹ&#x203A; z kurczaka kroimy w kostkÄ&#x2122;, przyprawiamy i podsmaĹźamy na patelni z dodatkiem oleju. Odstawiamy do wystudzenia.

Jajka gotujemy na twardo. Rodzynki namaczamy w gorÄ&#x2026;cej wodzie, odcedzamy na sicie. Ser şóĹ&#x201A;ty, jajka i ananasa kroimy w kostkÄ&#x2122;. Orzechy drobno siekamy. Wszystkie skĹ&#x201A;adniki przekĹ&#x201A;adamy do miski. Dodajemy majonez wymieszany z jogurtem. Doprawiamy i dokĹ&#x201A;adnie mieszamy.

SkĹ&#x201A;adniki:

t H SZÇ&#x2021;V t QPEXĂ&#x2DC;KOB QJFSĆ˝ [ LVSD[BLB PLPÂ&#x2019;P H

t TĂ&#x2DC;M QJFQS[ t DVSSZ TÂ&#x2019;PELB J PTUSB QBQSZLB t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; QVT[LJ LVLVSZE[Z t QVT[LB BOBOBTB X QMBTUSBDI t NBKPOF[ t QÂ&#x2019;BTLB Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB NVT[UBSEZ t TÂ&#x2019;PJL NBSZOPXBOZDI QJFD[BSFL t LPĆľDĂ&#x2DC;XLB PE BOBOBTB

saĹ&#x201A;atka

ANANAS

SposĂłb przygotowania: mieszamy jogurt z majonezem, doprawiamy solÄ&#x2026; i pieprzem. Ser Ĺ&#x203A;cieramy na tarce. SaĹ&#x201A;atÄ&#x2122; drobno siekamy. Pomidory kroimy w kostkÄ&#x2122;.

W misce ukĹ&#x201A;adamy kolejno: saĹ&#x201A;atÄ&#x2122;, pomidory, miÄ&#x2122;so, pieczarki, odsÄ&#x2026;czonÄ&#x2026; z zalewy kukurydzÄ&#x2122;, odsÄ&#x2026;czonÄ&#x2026; czerwonÄ&#x2026; fasolÄ&#x2122;, sos, starty ser, z chipsĂłw ukĹ&#x201A;adamy koronÄ&#x2122;, resztÄ&#x2122; kruszymy i posypujemy wierzch saĹ&#x201A;atki. Wstawiamy na kilka godzin do lodĂłwki.

77

RyĹź gotujemy wg zaleceĹ&#x201E; na opakowaniu, studzimy. PierĹ&#x203A; z kurczaka kroimy w kostkÄ&#x2122;, doprawiamy przyprawami. SmaĹźymy na patelni z dodatkiem oleju na rumiany kolor. Ostawiamy do wystudzenia. Plastry ananasa kroimy w kostkÄ&#x2122;, kukurydzÄ&#x2122; odsÄ&#x2026;czamy z zalewy. Marynowane pieczarki kroimy w cienkie plastry.

Do duĹźej miski wrzucamy ryĹź, kurczaka, ananasa, kukurydzÄ&#x2122;.

Mieszamy z majonezem doprawiajÄ&#x2026;c do smaku solÄ&#x2026; i pieprzem.

SaĹ&#x201A;atkÄ&#x2122; wykĹ&#x201A;adamy na pĂłĹ&#x201A;misek formujÄ&#x2026;c owalny ksztaĹ&#x201A;t ananasa, na wierzchu ukĹ&#x201A;adamy plasterki marynowanych pieczarek, jeden obok drugiego. Na koĹ&#x201E;cu ukĹ&#x201A;adamy koĹ&#x201E;cĂłwkÄ&#x2122; ananasa.

78 ~ horoskop KLASYCZNY

Horoskop klasyczny roczny Baran

Byk

Bliźnięta

Rak

Przed Baranami bardzo intensywny rok pod względem nowych wyzwań i ważnych zmian. Przeciwności losu nie będą żadnym aspektem stopującym w Nowym Roku.

Barany z I dekady znaku mocno ruszą do przodu i ciężko będzie je zatrzymać w pogoni za marzeniami czy sukcesem w pracy. Styczeń i luty będą wyjątkowo intensywne, nie będzie to łatwy czas pod względem nerwowym, gdyż będzie się działo „aż za dużo”. Wraz z nadejściem wiosny wszystko się uspokoi i ustabilizuje, i właśnie wtedy nadejdzie ta chwila na planowanie, osiąganie sukcesów i awansu w pracy. Osoby szukające pracy będą miały duże szanse, by znaleźć ofertę wprost wymarzoną. Latem cały czas dobra passa przepełniona licznymi zabawami i spędzaniem czasu jak tylko się lubi. Luz i swoboda, ale gdy nadejdzie jesień do Baranów zawita depresja i tylko tym, którym udało się osiągnąć sukces będą mogli czas jesienno-zimowy przetrwać spokojnie.

Barany przez cały rok 2019 będą musiały pilnować się, by nie wpaść w niezdrowe nałogi. W miłości i uczuciach ciężki rok pod względem emocjonalności. Huśtawki nastrojów i kryzysy to wyznacznik roku 2019 dla tego znaku. Natomiast wakacje i „gorące letnie noce” zrekompensują cały gniew i strach. Dla osób w związkach czas próby czy owa relacja naprawdę jest taka silna i trwała jak się wydaje.

Kochane Bliźniaki, Waszym żywiołem jest powietrze i taki też będzie 2019 rok: zmienny, rychliwy i niestały. W Nowym Roku uda się spełnić wszelkie marzenia dotyczące podróżowania, nauki nowych umiejętności, poznawania ciekawych ludzi i miejsc. ODKRYWAJ NIEZNANE! Jedyne co może stopować to nadmiar wrażeń. Już w połowie roku będzie trzeba złapać oddech i skupić się troszkę na sobie i swojej psychice, by nie zagubić siebie. Początek roku (cała zima) będzie dość leniwa i stagnacyjna, ale wraz z nadejściem wiosny wszystko ruszy w zawrotnym tempie. I chodź 2019 rok będzie czasem kariery, pieniądze nie będą się trzymać Bliźniąt.

UWAGA NA NIESPODZIEWANE STRATY FINANSOWE!!! To doskonały rok na wszelkie kursy i rozwój duchowy. Wiele osób spod tego znaku odkryje swoje przeznaczenie i zacznie w końcu robić to co lubi. W miłości rok 2019 nie sprzyja stabilizacji i w relacjach partnerskich może szykować rozpady tego co niedopracowane bądź nowo rozpoczęte. Mimo wszystko to również doskonały czas na nowe znajomości, niezobowiązujące spotkania i randki, które często mogą kończyć się płomiennym seksem. W stałych związkach (w szczególności tych zalegalizowanych) czas spokoju i stagnacji. Może się nawet wydawać, że chwilami będzie wręcz nudno. Nie denerwujcie się kochane Bliźnięta, gdyż lepiej żyć spokojnie niż wywoływać tornada. W zdrowiu trzeba będzie uważać na wszelkie kontuzje i urazy. Musicie patrzeć pod nogi na spacerze, by nie wywinąć �ikołka i nie skręcić kostki.

11 stycznia 2019

Byki staną przed ogromną szansą uwolnienia się w życiu od tego co je blokuje przed osiągnięciem obranego celu. Zwłaszcza osoby urodzone w II dekadzie znaku będą zadowoleni z takiego obrotu spraw. Wszystkie Byki będą miały możliwość odzyskania wewnętrznej równowagi i spokoju. U Byków najciekawszym momentem w 2019 roku będą miesiące: luty i marzec. Natomiast latem będzie trzeba się mocno postarać i zapracować, by mieć więcej. Listopad będzie miesiącem spadku formy i chęci do działania i walki. Właśnie wtedy nie należy walczyć z wiatrakami tylko poddać się temu i spokojnie zaczekać, a wszystko wróci do normy. W 2019 roku Byki w �inansach mają stabilny czas, a w pracy uda się uniknąć wszelkich przeciwności i niepowodzeń, choć ten rok nie będzie czasem na wielkie zmiany i awanse. Osoby szukające pracy mają ogromną szansę w I dekadzie roku. Tylko ostrożnie przy podpisywaniu umowy! Pod względem uczuciowym 2019 rok dla Byków to czas miłosnych uniesień i nowych doznań... czasem i ekstremalnych. I choć nie będzie spokojnie i stabilnie, nie będzie możliwości, by narzekać.

Prawdziwy przełom szykuje się dla osób samotnych w znaku, gdyż budowanie relacji będzie w tym roku oparte na innych zasadach niż dotychczas.

W zdrowiu uwaga na układ nerwowy i ilość kawy. Pamiętajcie: WSZYSTKO NA SPOKOJNIE. Rok 2019 przyniesie znaczną poprawę dla osób, które mają ciężki czas za sobą lecz nie będzie ona w pełni zadowalająca. Najwięcej powodów do optymizmu będą mieć osoby urodzone w I dekadzie znaku. Dużo trudniejszy czas dla urodzonych w II dekadzie. Na głowę może spaść masa problemów i nie do końca będziecie sobie radzić z trudnościami. To wszystko może stać się źródłem dużego stresu i zmęczenia. Zły metabolizm i problemy z krążeniem będą przeplatały się przez cały rok. Stawiajcie zatem na zdrowe jedzenie i rzucanie nałogów. Wszystkie Raki powinny skupić się na celach w kwestii �inansowej i pozostawić za sobą np: słabo płatną pracę bądź �irmę, gdzie atmosfera jest niezdrowo nerwowa. Czas na nowe cele i strategie. Najpierw musicie odzyskać poczucie bezpieczeństwa, by coś osiągnąć, a to w tym roku będzie wyjątkowo trudne. Dla osób szukających pracy będzie to czas przeplatanki. Raz będziecie chodzić na wiele rozmów kwali�ikacyjnych, a za chwilę nie będzie żadnego odzewu. Głowa do góry! Dobry czas w miłości dla tych, którzy mają za sobą bolesne rozstania i rozwody.

Tutaj pojawi się równowaga emocjonalna i poczujecie powiew świeżej energii, chęci do życia i radości. Dla sparowanych Raków będzie to czas podsumowań i wyciągania wniosków. Niejedna relacja straci racje bytu.

horoskop KLASYCZNY ~

- 2019 opracowała Wróżka M Lew

Panna

Waga

Skorpion

Zabawa i dobra passa to wyznacznik Nowego Roku u Lwów. Pozytywne nastawianie do świata i doskonałe tępo zmian czeka na wszystkie Lwy. Umysł będzie otwierał się na nowe przygody, doznania i cele w życiu. Zrozumiecie, że sukces nie musi być okupiony nie wiadomo jakimi wielkimi boleściami. Wszystko będzie sprawnie funkcjonowało, do przodu. Początek wiosny będzie bardzo intensywny i stresujący w szczególności dla Lwów z I dekady znaku. Nie unikniecie rywalizacji w pracy i ostrych kon�liktów. Kondycja i samopoczucie Lwów nie będą szwankować i zdrowiem nie będzie trzeba się szczególnie przejmować. Będzie to dobry rok, by zabrać się za swoje słabości i rozstać się z niezdrowymi nawykami.

Wiele Lwów odkryje nowy pomysł na życie i rozpocznie coś nowego. To doskonały czas na zakładanie własnych �irm czy działalności. Finansowo dobra passa, lecz należy odłożyć trochę grosza na gorsze dni, a takie mogą się pojawić w III dekadzie roku. Na polu partnerskim rok 2019 zapowiada się spokojnie i stagnacyjnie. Nie będzie wielkich rewolucji i kryzysów. Do osób samotnych miłość przyjdzie sama i zostanie na wiele długich lat. Nie będzie trzeba się wiele starać, by osiągnąć wyższy poziom w związku jakim jest małżeństwo.

W życie zacznie wkraczać poczucie spełnienia i stabilizacji na każdej płaszczyźnie. Mimo, że pierwsze trzy miesiące będą pod wpływem mocnego kryzysu i nie będzie czasu na spokój wszystko ustąpi i wyjdzie słońce. W kwietniu i maju wszystkie Wagi odzyskają spokój, wreszcie odżyją i przyjdzie upragnione uczucie bezpieczeństwa. W 2019 roku trzeba będzie liczyć się z mocnymi huśtawkami nastroju. Kiepsko i nieprzyjemnie zapowiada się okres zimowy.

Organizm będzie narażony na przykre dolegliwości, przeziębienie czy depresje. W �inansach sytuacja powoli będzie się poprawiać i będzie to dobry czas na wychodzenie z dołka. Jednak nie będzie to rok wielkich zmian i rewolucji. Zmiana pracy nie będzie opłacalna, a osoby poszukujące zatrudnienia spotkają się z wieloma odmowami zanim znajdą coś odpowiedniego. Dopiero końcówka roku przyniesie sukces i dobrą passę. W relacjach partnerskich Wagi będą stawiały na siebie i swoje dobro. Wkradnie się dość sporo egoistycznego podejścia, ale dzięki temu uda się uniknąć wchodzenia w relacje, które były by destrukcyjne. W stałych związkach spokój i dobra komunikacja. OBY TAK DALEJ!

Nie będzie to spokojny i leniwy rok. Zmiany w życiu Panien będą zmieniać się jak w kalejdoskopie, więc nie będzie to do końca przyjemne. Jednak wyjątkowo dobra passa na wielu polach przyniesie ogromne zadowolenie i perspektywy na lepsze. Jedynie urodzeni między 5-14 września mogą doświadczyć chwili zwątpienia, zagubienia i smutku. Pierwsze trzy miesiące roku zapowiadają się rewelacyjnie. Dobry nastrój będzie towarzyszył przez cały rok. Poprawa kondycji i układu odpornościowego czeka każdą osobę spod znaku Panny. Mogą pojawiać się depresyjne stany, z którymi i tak świetnie sobie poradzicie.

Przed osobami spod znaku Panny będzie to jeden z najlepszych czasów pod względem �inansowym i zawodowym. Czas na docenienie i awans. Z lekkością zacznie się zdobywanie zamierzonych celów i wspinanie się po szczeblach kariery. Dla osób szukających pracy pojawi się wiele ciekawych ofert i aż nie będzie wiadomo, którą wybrać. SŁUCHAJCIE INTUICJI, ONA WAS POKIERUJE!!! Nowy Rok w uczuciach pozwoli ci kontrolować każdą sytuację i udowodni, że �inalnie masz rację z osądami czy wnioskami. Różowe okulary nie będą towarzyszyły przez cały rok i wiele relacji może się zakończyć. W stałych związkach spokojny i stabilny czas bez większych rewelacji.

Dla w ielu Skor pionów zwłaszcza tych urodzonych w I dekadzie znaku będzie to czas przebudzenia ze stagnacji i będzie trzeba wyjść poza strefę własnego komfortu. Huragan, który przejdzie przez życie wyciągnie na jaw skrywane sekrety, romanse, zawiłe sprawy i będzie trzeba się z nich rozliczyć. Zdecydowanie lepszy czas będą miały osoby urodzone pomiędzy 05 a 14 listopada. Pogoda ducha, szczęście i stabilizacja będą gościć w waszym życiu. Początek roku to kiepski czas na pędzenie ślepo do celu, lepiej będzie zwolnić tempo i działać normalnym trybem by niczego nie zepsuć. Od wiosny dobra passa na zakładanie własnych działalności bądź szukanie pracy. Musicie unikać ekstremalnych sportów i dużego ryzyka, niepotrzebnej walki i przeciążeń. Zimą unikajcie wychłodzenia, a latem niezdrowych używek, a powinno być wszystko dobrze. W miłości Skorpiony na nowo poczują smak życia. Płomienne �lirty, romanse, zaskakujące randki – to wszystko czeka osoby samotne. W stałych związkach przyjdzie czas na rozłamy, gdyż mogą wyjść skrywane tajemnice. Uważajcie na słowa, jeśli chcecie by niewinny �lirt nie wyszedł na światło dzienne i nie zniszczył długoletnich relacji.

79

80 ~ horoskop KLASYCZNY

Horoskop klasyczny roczny Strzelec

Koziorożec

Wodnik

Ryby

Jeszcze tak dobrego roku jak 2019 nie miałeś, drogi Strzelcu. Pojawi się zdecydowana poprawa i przyspieszenie w każdym aspekcie życia. Twoje wszelkie sprawy ruszą z kopyta. Nie będzie brakowało optymizmu i odważnych działań, które mogą zaprowadzić cię naprawdę wysoko. To będzie świetny rok na podróże, naukę języków czy zdobywanie nowych umiejętności. Urodzeni między 5 a 14 grudnia mogą mieć jednak chwilowe załamania i poczucie zagubienia. Organizm doskonale zniesie porcje stresu i stanie szybko na nogi. W �inansach pełnia szczęścia i perspektywy na wyjście z dołka �inansowego.

By jednak pomóc szczęściu i je utrzymać, nie możesz pozwolić sobie na lenistwo i musisz sukcesywnie realizować swoje zadania. Dobry czas na inwestycje. W sferze uczuciowej szansa na wielką, szaloną i burzliwą miłość. Jednak nie jest to spokojny rok dla stałych związków, gdyż płomień namiętności może spowodować rozpad długoletnich relacji poprzez np. zdradę. Musicie pozostać czujni i nie dać sobie mydlić oczu pięknymi słówkami i obietnicami bez pokrycia.

Rok 2019 będzie dla Wodników stosunkowo spokojny, nie każda osoba spod tego znaku będzie mogła liczyć na stabilizację, swobodę i komfort. Osoby urodzone w I dekadzie znaku będą znajdywały się pod trudnym wpływem kwadratury Urana.

To rok licznych zmian, mocnych zawirowań i rewolucji. I chodź wszystko się nie poukłada jak byście chcieli, zdobytego doświadczenia nikt wam nie będzie wstanie odebrać. W lutym i marcu będzie dość ciężko pod względem energetycznym. Równowaga psychiczna może zostać mocno nadszarpnięta, jednak sytuacja zdecydowanie poprawi się już wiosną i poczujecie przypływ energii i wiary, że wszystko się poukłada. Organizm dobrze poradzi sobie z przeciążeniem i stresem. Mimo to należy unikać ryzyka i ekstremalnych sportów. Korzystnie wpłyną techniki relaksacyjne i medytacja. W �inansach nie ma co liczyć na jakiś wielki przełom, który miałby dokonać cudu. Koniecznie musicie unikać SUPER OKAZJI I OSÓB OBIECUJĄCYCH „ZŁOTE GÓRY”! Musicie kierować się rozsądkiem i racjonalnymi decyzjami, by nie wpaść w kłopoty. W uczuciach burzliwy i niespokojny rok. Trudno będzie szło budowanie stabilnego związku. Jednak na polu erotycznym szalonych spotkań i przygód nie zabraknie. Kryzys zaś dopadnie te związki, w których emocje wypaliły się już dawno temu. Wasza wspólna przyszłość stanie pod wielkim znakiem zapytania.

11 stycznia 2019

Wszystkie osoby spod znaku Koziorożca czeka masa ambitnych zajęć i będziecie mieć pełne ręce roboty. To będzie zapracowany i zabiegany rok lecz nie będzie to dla Was frustrujące, gdyż wyjście z założenia, że „czym więcej, tym lepiej” będzie się Was kochani trzymało aż do końca 2019 roku.

Chwilami będzie ciężko i nerwowo, ale owoce zebrane z zasłużonej pracy będą imponujące. Wszystkie Koziorożce mogą liczyć na zdecydowaną poprawę samopoczucia. Po latach stagnacji uczuciowej samotne koziorożce będą mogły liczyć na uśmiech losu i poznanie doskonałej osoby do związku, gdyż łatwiej Wam będzie kochani zaufać i otworzyć się na ludzi.

W stałych związkach czas spokoju, czułości, namiętności i osoby planujące powiększyć rodzinę będą miały idealny moment, gdyż w tym roku zachodzenie w ciążę obejdzie się bez uciążliwych dolegliwości, jak i powikłań. Również pary czekające na legalizację związku mają idealny czas na podjęcie odpowiednich kroków w kierunku małżeństwa. Będzie to jeden z najlepszych dotychczas roków na owe działania.

POWODZENIA!!!!

Mierz siły na zamiary i nie wpadaj w świat iluzji. To główne przesłanie dla wszystkich spod znaku Ryb. Wszystkie Rybki będą musiały walczyć z lenistwem i słomianym zapałem. Nowy Rok będzie idealnym czasem na pozostawianie za sobą tego co niszczy i blokuje zarówno na polu materialnym i uczuciowym. Osoby z I dekady znaku będą wyjątkowo mocno chciały czegoś więcej niż zwykłej stagnacji życiowej. Widać podróże i poznawanie świata. Zimą wszystkie Rybki postawią na siebie i swoje emocje – uczucia. Wiosna przyniesie sporą dawkę napięcia i nieprzyjemne sytuacje, które poszargają układ nerwowy. Od czerwca szykuje się duża dawka przyjemności i nadrabianie strat. W zdrowiu koniecznie trzeba stawiać na umiar i rozsądek by nie doprowadzić do poważnych chorób czy rewolucji żołądkowych.

W miłości i partnerstwie będzie to dość rozhuśtany rok pod względem emocjonalnym. W wypalonych związkach czas na namiętność i przebudzenie, jednak uważajcie, by nie wdać się w romans, gdyż szybko wyjdzie on na światło dzienne i nie będzie co zbierać ze związku. Dla osób samotnych czas randek i potyczek słownych. Nie będzie to dobry czas na rozpoczynanie relacji, która będzie miała przerodzić się w stabilny związek. W tym roku będą szarpały Rybkami skrajne emocje. wrozbyonline.pl

reklama ~

81

82 ~ reklama

11 stycznia 2019

reklama~

83