Goniec nr 700 by SamiSwoi.news

goniec the polish times

polski

.com

To już

CZYTAJ ONLINE

700. numer Gońca!

[EXCLUSIVE] S.

NAJLEPSZY

KRUPIER W UK Felieton

Komentarz

K. Skiby

P. Młynarskiej

PORADY

MISS POLSKI UK & IRELAND

NR 4 (700) 6 KWIETNIA 2018 / ISSN 2044-5202

4 ~ w NUMERZE

spis treści

KWIECIEŃ 2018

goniec

NIE ZAMIERZAM WSTAWAĆ paulina młynarska Proponuję, byśmy przestali wstawać z kolan, zanim nie spojrzymy w oczy rodakom na wózkach. Z poziomu kolan to się może udać.

Dyrektor wydawniczy: Samanta Kulpa E: s.kulpa@goniec.com

SZTUKA USTĄPIEŃ krzysztof skiba

Kręcenie to jedna z głównych zasad polityki. Kto nie kręci nie istnieje. Nerwowo kręcą się zawsze osoby, które szykują swe pośladki do ustąpienia miejsca.

NIE MA POGODY POD PSEM beata sadowska Słyszę to co roku: „Kiedy wreszcie ta wiosna?!“, „Żeby już było ciepło!“, „Oby do wiosny!“. Słyszę i się uśmiecham.

ROZSZERZA SIĘ LISTA ZAWODÓW, W KTÓRYCH ZASTĘPUJĄ LUDZI

Co myśli człowiek śpiący w namiocie na wysokości kilku tysięcy metrów?

NADBAŁTYCKIE ZAKĄTKI I SMAKI

Kraje nadbałtyckie, mimo wielu lat wspólnej historii, cechuje duża różnorodność.

STEPHEN WILLIAM HAWKING

Słynny brytyjski astro�izyk, kosmolog i �izyk teoretyk zmarł 14 marca.

ZASADA „ZŁÓW I WYPUŚĆ” W WIELKIEJ BRYTANII JEST ŚWIĘTOŚCIĄ patrycja bury

MASZYNA, KTÓRA ZACZĘŁA SZYĆ Charles Frederick Wiesenthal w 1755 roku otrzymał brytyjski patent.

ZRZUCAMY ZBĘDNE KILOGRAMY Dieta każdej kobiety powinna dostarczać około 2500 kcal.

KLATKI NAD WISŁĄ

KSW, czyli Konfrontacja Sztuk Walki, przebojem wdarła się na polski rynek. 6 kwietnia 2018

Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106 F: 020 7099 6815 E: redakcja@goniec.com

Felietoniści: Paulina Młynarska, Beata Sadowska, Krzysztof Skiba, Tomasz Terlikowski

sonia grodek

NAJWYŻSZE PIĘKNO

Redaktor naczelny: Karol Pomeranek E: karol.pomeranek@goniec.com

Zespół redakcyjny i współpracownicy: Sonia Grodek, Magdalena Kruszona, Anna Paprzycka, Małgorzata Skibińska, Karolina Wiatrowska, Katarzyna Żabicka, Dariusz Dzikowski, Sergiusz Pinkwart, Tomasz Furmanek

MÓJ „PRZYJACIEL” ROBOT

Adres: Goniec Polski – The Polish Times 84 Uxbridge Road West Ealing London, W13 8RA

Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i gra�ika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Magdalena Kruszona E: magdalena.kruszona@goniec.com Marketing i reklama: (Advertising) ogłoszenia: T: 020 7099 7107 Sylwia Bohatyrewicz T: 079 749 900 11 E: sylwia@goniec.com Łukasz Zawisza T: 079 749 900 12 E: lukasz.zawisza@goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@goniec.com Administracja i �inanse: T: 020 7099 7105 T: 079 749 900 14 E: of�ice@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem: ISSN 2044-5202 Redakcja „Gońca Polskiego” nie ponosi odpowiedzialnosci za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

6 ~ rysunek i KOMENATRZ

rysuje Adam Sochacki

omentarz rysunkowy

ewandowski

redaktor naczelny Karol Pomeranek

– Postawiłbym 1 do 5, że Rosja nie ma w tym żadnego interesu. 6 kwietnia 2018

na mundial jednak pojedzie

Urodzony w 1951 roku Siergiej Skripal – jak podaje portal tvn24. pl – przez wiele lat pracował w radzieckich, a potem rosyjskich służbach specjalnych. – W połowie lat 90. podczas pobytu za granicą został zwerbowany, jak twierdzono po jego zatrzymaniu w Rosji, przez agentów brytyjskich i zaczął przekazywać im tajne informacje. W 1999 roku odszedł ze służby, ale nadal współpracował z Brytyjczykami, przekazując im

informacje, uzyskane od ludzi, z którymi dawniej pracował – czytamy. Wszystko odbyło się w ciągu zaledwie kilku dni po ataku w Salisbury. W ekspresowym tempie ustalono nazwę środka, a jeszcze szybciej sprawców zamachu. Z dwustuprocentową pewnością rodaków Putina, albowiem to przecież ich zdradził Skripal. Premier Theresa May oznajmiła, że „Rosja jest winna próby zabójstwa Skripala i jego córki, a także stworzenia zagro-

żenia dla życia innych brytyjskich obywateli w Salisbury”. Dodała, że stanowi to „niezgodne z prawem użycie siły przez Rosję przeciwko Wielkiej Brytanii”. Tymczasem zupełnie bez echa przeszły wypowiedzi takie jak choćby Janusza KorwinaMikke: – Postawiłbym jeden do pięciu, że Rosja nie ma w tym żadnego interesu (...). Nie wierzę, że jest odpowiedzialna za otrucie Skripala. (...) Absolutnie zgadzam się z Władimirem Putinem,

który powiedział, że trzeba albo pokazać dowody, albo przeprosić – powiedział. Nie tylko Wielka Brytania zareagowała ostro po ataku „nowiczokiem” na Skripala, wydalając z kraju rosyjskich dyplomatów. W ślad za nią poszły m.in. Stany Zjednoczone, a także Polska. Prezydent RP zadeklarował nawet, że nie pojedzie do Rosji na mundial. Tylko się cieszyć, że podobnej decyzji nie podjął Robert Lewandowski. <<

8 ~ felieton

Paulina Młynarska

laczego

nie zamierzam wstawać z kolan

Moja kumpela z telewizji, od lat związana z ekipą telewizji śniadaniowej TVN, poza tym, że jest mądra, profesjonalna i piękna – jeździ na wózku. Mimo to, wszędzie jej pełno. Także w mediach społecznościowych, gdzie zamieszcza obrazki ze swojego życia. Najwięcej z nich dotyczy notorycznego parkowania bez uprawnień na miejscach zarezerwowanych dla osób niepełnosprawnych. Jej wpisy przy tym są uszczypliwe i dowcipne. Inteligentnym „idą w pięty” i uczą raz na zawsze omijać miejsca oznaczone wózkiem inwalidzkim. Nie jesteśmy doskonali, żyjemy w pośpiechu i jeżeli nie zostaniemy uwrażliwieni na konkretny problem, czasem po prostu nie myślimy. Ludzka rzecz. Ostatnio, koleżanka wrzuciła na swój pro�il na Facebooku zdjęcie, którego nie dało się już skomentować z humorem. Widzimy na nim, jak siedząc na wózku czeka w kolejce do okienka w urzędzie. Jej głowa znajduje się na poziomie ściany, nad którą jest brzeg kontuaru, nad którym, z kolei, widzimy twarz urzędniczki. Treść posta zamieszczonego przy zdjęciu brzmi: „Wiecie co to jest godność? To możliwość rozmowy 6 kwietnia 2018

z urzędnikiem z perspektywy człowieka a nie patrzenie w ścianę. Dlaczego nie można zrobić niższego pulpitu? Otóż dlatego, że generalnie wszyscy mają to w d…” . Nóż się otwiera, przyznacie Państwo. Nasze Państwo, tak zmobilizowane w walce o „wstawanie z kolan i przywracanie Polakom i Polkom godności” i uzurpujące sobie prawo do głoszenia odnowy moralnej całej Europy, jakoś ciągle nie może uczynić kilku prostych gestów, by życie niepełnosprawnych w kraju nie było codziennym pasmem upokorzeń. Nasze państwo bulgoczące świętym oburzeniem, dyktujące ludziom w co mają wierzyć, jak żyć, komu rodzić dzieci i kiedy robić zakupy, jakoś nie widzi potrzeby stworzenia warunków, w których Ci, którzy jego pomocy najbardziej potrzebują, wreszcie poczuli się zauważeni. Według danych GUS mamy w Polsce 4.3 miliona osób niepełnosprawnych. To więcej niż 10 proc. całej populacji! Doliczmy do nich bliskich świadczących opiekę, a najczęściej wręcz zapewniających przetrwanie. Ten sam GUS zlecił w tym roku badania, z których wynika co następuje: • gospodarstwa z osobami niepełnosprawnymi, żyją ostrożnie i oszczędnie • zadłużają się głównie u swoich rodzin (nie ma instytucji, w których mogą szukać pieniędzy) • co czwarta rodzina z osobami niepełnosprawnymi żyje w poczuciu zagrożenia biedą

Komentuj! Goniec.com

• co trzecia osoba niepełnosprawna nie ma ciepłej wody • co czwarta ma ogrzewanie np. węglowe, wymagające dużego wysiłku �izycznego • co trzecie gospodarstwo nie ma pralki • co trzecia z rodzin nie ma telefonu stacjonarnego • 80 proc. osób niepełnosprawnych nie ma telefonu komórkowego • w 16 proc. gospodarstw domowych z łazienką nie ma wanny i umywalki • 90 proc. rodzin z osobą niepełnosprawną nie ma komputera • 95 proc. rodzin nie ma dostępu do internetu • 45 proc. osób niepełnosprawnych, z powodu ubóstwa, nie wykupuje przepisanych recept.

Proponuję, byśmy przestali wstawać z kolan, zanim nie spojrzymy w oczy rodakom na wózkach. Z poziomu kolan to się może udać. <<

Jestem dziennikarką, producentką, pisarką i feministką, podróżniczką, joginką i piosenkarką kabaretową. Ale dawno przestałam już być aktorką. Mam dorosłą córkę i legion przyjaciółek. Wierzę w kobiety, a mężczyzn lubię (ale tylko fajnych i feministów).

10 ~ felieton Zamiast prostować, lepiej nie przyjmować dziennikarza na audiencjach.

roste

Tomasz P. Terlikowski

rozwiązania

są najlepsze

To się już stało tradycją. Papież spotyka się z Eugenio Scalfarim, ten publikuje z tego wywiad albo rozmowę, a chwilę potem Watykan prostuje to, co rzekomo zostało powiedziane. Nie inaczej było i przed świętami Wielkiej Nocy. W dzienniku „La Repubblica” Scalfari opublikował zapis rozmowy, jaką miał odbyć podczas wielkanocnego spotkania z Franciszkiem. I nie ma co ukrywać, że gdyby taka rozmowa rzeczywiście się odbyła to byłaby ona, najdelikatniej rzecz ujmując, szokująca. Franciszek miał bowiem w jej trakcie powiedzieć, że piekło nie istnieje. – Ci, którzy okażą skruchę otrzymają wybaczenie i zajmą miejsce pośród kontemplujących Boga. Natomiast ci, którzy nie wyrażą żalu, nie będą mogli otrzymać przebaczenia – znikną. Piekło nie istnieje, istnieje unicestwienie grzesznych dusz – miał powiedzieć Franciszek w rozmowie z włoskim dziennikarzem. Słowa te, jeśliby padły z ust Ojca świętego, byłyby niewątpliwie herezją. Nie da się ich bowiem pogodzić z jasnym i wyłożonym wielokrotnie przez Sobory i papieży nauczaniem Kościoła, także tym zawartym w Piśmie Świętym. 6 kwietnia 2018

Nie jest więc zaskoczeniem, że służby prasowe zareagowały dość szybko i poinformowały, że wywiadu nie było, a wypowiedzi pochodzą raczej od Scalfariego niż papieża. – Ojciec Święty Franciszek przyjął ostatnio założyciela dziennika „La Repubblica”, a spotkanie miało charakter prywatny z okazji Wielkanocy – napisano w oświadczeniu. Dalej zaznaczono, że papież nie udzielił żadnego wywiadu. „To, co zreferował autor dzisiejszego artykułu, jest owocem jego rekonstrukcji”; w artykule „nie zacytowano słów dosłownie wypowiedzianych przez papieża”. Watykan zastrzegł, że żadna wypowiedź określona jako cytat nie powinna być uważana za „wierny zapis słów” Franciszka. Deklaracja ta niezwykle cieszy, szczególnie, że w rzekomej rozmowie były także inne tezy, których nie da się pogodzić z nauczaniem Kościoła, ot choćby takie, że Bóg stworzył świat za pomocą energii. Kłopot polega tylko na tym, że… deklaracja ta powinna skutkować kolejnymi działaniami, a nie skutkuje. Nie jest to pierwszy wywiad (możemy go też nazwać rozmową) Scalfarego, w której przedstawia on zmanipulowane czy wręcz zmienione słowa papieża. Już raz – w 2013 roku – za to przepraszał i przyznawał, że nie nosi ze sobą ani dyktafonu ani notatnika, a słowa cytuje z pamięci. Wtedy też wybuchł skandal, ale to w niczym nie zmienia faktu, że Franciszek nadal go

Komentuj! Goniec.com

przyjmuje i nadal pozwala, by przedstawiał on wymyślone wywiady. To zaś oznacza, że z jakichś powodów Ojcu Świętemu to szczególnie nie przeszkadza, i to mimo że Watykan za każdym razem musi się z tych rzekomych wywiadów tłumaczyć, a w ludziach pozostaje z ich powodu zamęt. Najsensowniejszym wyjściem w takiej sytuacji wydaje się zaprzestanie przyjmowania Scalfariego na audiencjach, tak by uniemożliwić mu podawanie fake’owych cytatów z Franciszka. Jeśli się tego nie robi, to albo uznaje się, że wykonuje on dobrą robotę i przekazuje prawdziwe informacje, których inaczej nie dałoby się „sprzedać”, albo nie bierze się pod uwagę gigantycznych skutków, jakie mają w umysłach i sumieniach wiernych takie przekazy, albo lekceważy się media w ogóle. Jest jeszcze jedna możliwość, a mianowicie lekceważenie problemu. Każde z tych odpowiedzi jednak uświadamia, że… ktoś, kto na to pozwala zaniedbuje swoje obowiązki. Zaniedbanie w tej sprawie jest winą. Przykro to pisać, ale to dość oczywiste. Proste rozwiązania są najlepsze. Zamiast prostować, lepiej nie przyjmować dziennikarza na audiencjach. To ostatecznie rozwiązałoby sprawę. <<

Dziennikarz, �ilozof, publicysta, tłumacz, pisarz i działacz katolicki, redaktor naczelny Telewizji Republika w latach 2014-2017, a od 8 maja 2017 r. dyrektor programowy tej stacji.

12 ~ felieton Krzysiek Skiba słynie z celnych felietonów, ciętego języka i zabawnych komentarzy. Oprócz aktywności w zespole Big Cyc, Skiba był częstym gościem w programach kabaretowych, grywał pamiętne epizody w serialach komediowych, takich jak „Świat według Kiepskich”, „Król Przedmieścia” czy „Daleko od noszy”.

Krzysztof Skiba

ztuka

ustąpień Od niepamiętnych czasów porządne matki uczyły swe zadbane dzieci, aby ustępować miejsca starszym. Ustępować miejsca należało w tramwaju, autobusie czy beczkowozie. Ustępowanie miejsca to nie jest prosta sprawa, o czym wie nie tylko Beata Szydło. Premier musiała ustąpić nie dosyć, że młodszemu, to jeszcze mężczyźnie. W komunikacji miejskiej raczej nie do pomyślenia, ale w polityce nie takie ustąpienia się zdarzały. Zasady savoir vivre nakazują zawsze ustępować miejsca kobiecie, ale bywają kobiety oburzone, że traktuje się je, jak niedołężne staruszki. Pewnie w ramach rekompensaty za straty wynikłe z procesu ustępowania, pani premier sama sobie przyznała wysoką premię i potem broniła tej premii, krzycząc niemądrze w sejmie. Przy okazji afery z nagrodami dla ministrów i pani premier, ujawniono, że rząd Beaty Szydło przyznał sobie w ciągu roku większe premie niż ludzie Tuska przez osiem lat. Tempo nagradzania zaiste olimpijskie, cienkie argumenty uznano za zwykłe kręcenie, a efekt był natychmiastowy w postaci spadku notowań obozu władzy. Kręcenie to jedna z głównych zasad polityki. Kto nie kręci nie istnieje. Nerwowo kręcą się zawsze osoby, które szykują swe pośladki do ustąpienia miejsca. Nim tyłek oderwie się od płaskiej powierzchni fotela, zwykle nawiąże intymny kontakt z tapicerką poprzez delikatne potarcia. Zadek czyni to 6 kwietnia 2018

mimowolnie, by później stojąc czuć błogie ciepło i miękkość, którą na długo zachowują w pamięci receptory tkanki tłuszczowej siedziska. Ustąpienia (szczególnie w polityce) bywają męczące. W takich wypadkach proces kręcenia się ulega przedłużeniu. Zbyt długie kręcenie może przynieść efekty, czego przykładem jest szykująca się widowiskowa klapa wyników komisji smoleńskiej Macierewicza. Jak rozpoznać osobę starszą godną ustąpienia miejsca? Dla dziecka emerytem jest każdy po trzydziestce. Feministki nienawidzą, gdy ktoś ustępuje im miejsce, bo odczytują to jako kpinę i podryw. Wiele osób, chcąc mieć ten problem z głowy, stara się nie zajmować miejsca. Na zimowej olimpiadzie w Korei udało się to wielu naszym sportowcom, którzy zbiorowo nie zajęli żadnego godnego miejsca. W polityce inaczej niż w tramwaju, zwykle ustępuje się miejsce młodszym. Niestety nikt starszych nie nauczył, jak ustępować miejsca młodym i dlatego zwykle ustępuje się miejsca cwanym albo niebezpiecznym. Ustępować można nie tylko z miejsca, ale też ze stanowiska. Mimo zamieszania z kulawą nowelizacją ustawy IPN, Polska na forum europejskim i światowym z wielu swoich stanowisk nie chciała ustąpić. Zdarzają się sytuacje, gdy ustępowanie pociąga za sobą szereg ustępów. Prawnych lub toaletowych. W tym wypadku głównie tych drugich. Ustąpienie, jak sama nazwa, wskazuje pochodzi od stąpania. Stąpanie to raczej delikatne i ciche stawianie kroków. Samo ustąpienie bywa czasem nazywane rozważnym krokiem, ale na ogół nie ma nic wspólnego z

Komentuj! Goniec.com

ciszą. Przeważnie jeśli ktoś ustępuje, to robi to, z wielkim hukiem, przymuszony przez okoliczności. Osoba, która ustąpiła z wielkim hukiem zwykle ma później do czynienia z odpowiednimi ustępami kodeksu karnego. Ostatnio wiceminister �inansów za czasów PO-PSL musiał ustąpić policjantom i dać się zamknąć, bo prokuratura z Białegostoku zarzuca mu znaczny udział w słynnej przed laty aferze hazardowej. Na topie jest teraz ustąpienie przez ujawnienie. Zwykle prokuratura ujawnia jakieś papiery i po tym ujawnieniu ktoś ustępuje. Wielu ustępujących naśladuje komputery i się zawiesza (jak np. pewien radny PiS z Częstochowy, który jak ujawniono brał udział w bójce kiboli na autostradzie). Ustąpienie może kończyć się upadkiem, ale nie musi. Słynny żeglarz Mateusz Kusznierewicz atakowany przez poseł Krystynę Pawłowicz za branie najpierw kasy od PO, a teraz od PiS, powiedział, że nie ustąpi i dopłynie tam gdzie zamierza. Osoba nieustępliwa, to osoba rzadko korzystająca z toalety. Ustępowanie miejsca robi się coraz bardziej modne, bo w dobie kryzysu ludzie wiedzą , że nie ma co brać kursu na wstrzymanie. Dziś ustąpienia zastąpione zostały przez masowe wydalanie. Po zamachu na byłego o�icera KGB w Londynie, w którym, jak się przypuszcza, maczały palce rosyjskie służby specjalne, aż czternaście krajów wydaliło rosyjskich dyplomatów. Nikt dziś nie ustępuje miejsca z grzeczności, a na wydalanie produkuje się specjalne tabletki. <<

felieton ~

ie ma pogody

pod psem

Beata Sadowska

Słyszę to co roku: „Kiedy wreszcie ta wiosna?!“, „Żeby już było ciepło!“, „Oby do wiosny!“. Słyszę i się uśmiecham. A kiedy, mimo kalendarzowej wiosny, wrzucam na Instagram zdjęcia z gór, gdzie właśnie pada śnieg, jak grzyby po deszczu wyrastają komentarze: „O nieeeeee!“. Ale w zasadzie... dlaczego nie? Lubię różnorodność. Lubię zmieniające się pory roku. I – choć jestem ciepłolubna – kocham zimę. Uwielbiam też deszcz. Nie tylko wtedy, kiedy siedzę pod kocem w ciepłych skarpetach, a krople dudnią o dach. Także wtedy, kiedy leje jak z cebra, a ja mam zaplanowany biegowy trening. „Chyba nie pójdziesz?“ – pytają mniej lub bardziej bliscy. No pewnie, że idę! Nie po to, żeby udowodnić, jaka jestem dzielna. Po to, żeby poczuć krople wody na twarzy i kolejny raz przypomnieć sobie, że po pięciu minutach joggingu ani mżawka, ani strugi wody z nieba nie mają zna-

czenia. To chyba właśnie bieganie nauczyło mnie, że nie ma złej pogody. Jest tylko, jak mawiają Skandynawowie, złe ubranie. Pamiętam taki rok w Londynie (gdzie spędziłam 2,5 roku), kiedy padało chyba każdego dnia. Po jakimś czasie przestałam ten deszcz zauważać. Skoro i tak pada, i padać będzie, jaki sens się tym przejmować? Czy to coś zmieni? Nic. Natomiast złe nastawienie może zmienić najlepszy dzień w marudną szarość. Dlatego, choć kocham wygrzewać się w promieniach słońca i zdecydowanie bardziej wolę, jak jest mi za gorąco niż za zimno, zupełnie nie przeszkadza mi śnieg wiosną. Ba! Ja go lubię. Pędzę wtedy z dziećmi i łapię białe płatki na język. Fajnie, że pogody nie da się zaprogramować, cudownie, że nie ma coachów od aury. Im więcej nieprzewidywalnego w naszym życiu, tym bardziej możemy być elastyczni. W czasach, kiedy rządzą nami algorytmy, komputery i szklane ekrany, cudownie, że jest coś, co się temu wszystkiemu wymyka. Na przykład śnieg wiosną. W górach to żadne novum, ale w mieście wielu przyprawia o zawrót głowy. A kto powiedział, że z pierwszym dniem wiosny już tylko skowronki i bazie? I zielony zamiast białego? To my tak czekamy na ciepło, że zaklinamy rzeczywistość. Bo przecież jest W-I-O-S-N-A! Ale wiosna bywa kapryśna i akceptuję te jej humory. Niech sobie przywdziewa różne sukienki albo lata w dzwonach. Niech zaskakuje ciepłem albo zimnem. Niech przygrzewa słonkiem albo prószy śniegiem. Niech uczy nas zmienności.

Komentuj! Goniec.com

Często proszę moich rodziców, żeby przy wnukach nie mówili: „Ale zimno! Co za okropny dzień!“. Nie ma okropnych dni. Rozumiem, że starsi ludzie szybciej marzną i jak koty chcieliby się już wygrzewać w przyjemnych promieniach, ale dzieci uczą się nie tylko słownictwa, ale też nastawienia. A mnie się marzy, żeby moi chłopcy nie przejmowali się ani deszczem, ani mrozem. Bo przecież tylko od nas zależy, czy ponury dzień naprawdę będzie ponury. Dlatego właśnie podczas deszczu skaczemy wspólnie w kałużach. Dlatego ze spacerów wracamy bardziej umorusani od naszego psa MOMO. Dlatego biegamy, kiedy mróz szczypie w nos. I uśmiechamy się do wiosennego śniegu. Nie przekonałam Was? To może przekonają Was słowa listu Jeremiego Przybory do Agnieszki Osieckiej (z „Agnieszki Osieckiej i Jeremiego Przybory listów na wyczerpanym papierze“): „Agnieszko! Nie krytykuj tej Wiosny, bo to nasza – pierwsza!“

Biegam, bo mi z tym po drodze. Dbam o cztery łapy. Lubię zieloność – na talerzu i wokół siebie. Staram się, żeby mniej znaczyło więcej, choć przede mną jeszcze długa droga. Chciałabym kiedyś móc powiedzieć, że przykazania profesora Kołakowskiego są „moje” nie tylko w teorii. Jestem mamą i to na pewno najpiękniejsza przygoda mojego życia. Zapraszam do mojego świata.

14 ~ tylko POZYTYWNIE

TO JUŻ

700 NUMER

Tak, tak, zleciało. Dziś już po raz 700. gościmy w Państwa domach. Choć magazyn przechodził zmiany właścicielskie, redakcja – personalne, a gazeta – gra�iczne, na każdym etapie ekipie „Gońca” przyświecało jedno – pomagać Polakom budować na Wyspach drugą Ojczyznę. Oczywiście bez zbędnego nadęcia.

„GOŃCA POLSKIEGO” O okładce pierwszego numeru, który ukazał się 12 lipca 2002 roku można w zasadzie powiedzieć tylko tyle, że była „na miarę ówczesnych możliwości”. Z wordowego „sznytu” „Goniec” wydobywał się przez rok. Wtedy to pismo przeszło gruntowną transformację, zyskując znacznie lepszy papier, a przede wszystkim kolor. Prężnie rozwijały się też punkty dystrybucji, a gazeta zaczęła nabierać znaczenia w oczach Reklamodawców. Goniec na bieżąco informował o ważnych wydarzeniach. W numerze 24 (rok 2003) redakcja pochyliła się nad tematem nadchodzącego referendum w sprawie członkostwa Polski w Unii Europejskiej. – W trakcie kampanii przed czerwcowym referendum zarówno zwolennicy, jak i przeciwnicy wejścia do Unii przedstawiają mnóstwo argumentów. Niestety – bardziej kojarzą się one z propagandą niż rzetelną informacją. Przeciwnicy akcesji oskarżają polskie władze o niedopuszczanie ich do głosu. Jednocześnie trudno nie zauważyć, że eurosceptycy straszą zdezorientowany naród wszelkimi plagami, które mają na nas spaść w razie przystąpienia do UE – czytamy na str. 4. Ale „Goniec” nie tylko analizował referenda. W numerze 41. mogliśmy znaleźć przepis „neurochemika” na idealny podryw. – W zależności od tego czy wybranka jest wolna, czy zajęta, ograniczyć lub zwiększyć ilość spożywanego mleka. Zaprosić obiekt westchnień na golonkę lub inne tłuste potrawy. Zjeść ogromne ilości czekolady i 6 kwietnia 2018

popić kakao. Jeśli wciąż nie zadziała, zacząć zagryzać wszystko bananami, selerem i pestkami z dyni. W kwietniu 2005 roku przeżywaliśmy odejście Jana Pawła II. – Gdy jego serce przestało bić, wierni na placu świętego Piotra wciąż modlili się o zdrowie. Ok. 22.00 rozbrzmiał dzwon Bazyliki św. Piotra, obwieszczając Rzymowi i światu śmierć Jana Pawła II, a chwilę potem zebranym na placu o śmierci Papieża powiedział arcybiskup Leonardo Sandri. Tysiące ludzi na chwilę przerwało odmawianie różańca. Zapadła cisza, pochyliły się głowy, niektórzy klękali. W październiku 2005 r. zastanawialiśmy się, kto wygra wybory nad Wisłą. – Donald Tusk i Lech Kaczyński – według sondaży właśnie ci kandydaci mają największe szanse na udział w drugiej turze wyborów prezydenckich. Sam Donald Tusk, według niektórych badań, ma nawet szanse na zwycięstwo w pierwszej turze, ale czy – po zaskakujących wynikach wyborów parlamentarnych – można jeszcze cokolwiek przewidywać...? 25 marca 2006 roku Londyn powiedział „Nie!”. – Ponad tysiąc osób zjawiło się w zeszłą niedzielę pod polskim konsulatem w Londynie, by głośno zamanifestować swój sprzeciw wobec tzw. „podwójnego” opodatkowania. Pierwsi protestujący zjawili się tuż pod polską placówką już na kilkadziesiąt minut przed godziną 14.00, na którą zapowiedziany był początek pikiety. Wielu przyniosło ze sobą polskie �lagi i transparenty z

hasłami: „Zyta! Zyta! Londyn pyta?!”, „Podwójne opodatkowanie, to bandyckie działanie”, „Chcę wrócić i inwestować w Polsce” czy cytat z utworu krakowskiego poety i pieśniarza Macieja Maleńczuka – „Praca na saksach szkodzi na maksa”. W czerwcu zaś kibicowaliśmy biało-czerwonym w przededniu piłkarskiego mundialu w Niemczech. – Wśród 23 wybrańców Janasa kandydatem na światową gwiazdę jest Euzebiusz Smolarek. Gdyby nie ciężka kontuzja kolana cztery lata temu, to byłby to jego drugi mundial. Ebi ma szansę wyjść z cienia ojca, Włodzimierza, który strzelał bramki na mistrzostwach w 1982 i 86 roku. Prestiżowy magazyn „World Soccer” umieścił Smolarka juniora w trójce najciekawszych piłkarzy jacy pojawili się na światowych boiskach w ubiegłym roku. W październiku 2007 r. analizowaliśmy zjawisko zaginionych w artykule „Zaginieni na życzenie”. – W Polsce rokrocznie ginie bez wieści ponad 20 tys. osób. Liczba ta wzrasta z roku na rok. Po exodusie Polaków na Wyspy, coraz częściej dochodzi również do tajemniczych zaginięć rodaków w Wielkiej Brytanii. Co roku tylko w Londynie znika kilkudziesięciu Polaków. Do redakcji polonijnych pism przychodzą rodziny i znajomi, prosząc o zamieszczenie ogłoszenia. Na stronach internetowych Polonii widnieją zdjęcia i prośby o pomoc w poszukiwaniu najbliższych, którzy przepadli w Anglii. Rodziny apelują, by takie osoby dały chociaż znak, że żyją i nic im nie jest.

tylko POZYTYWNIE ~

reklama

W numerze 200. postawiliśmy na „Bezcenne zdrowie”. – Choć brytyjska służba zdrowia jest darmowa, za wizytę u dentysty i tak w większości przypadków trzeba zapłacić. NHS refunduje, i to częściowo, tylko podstawowe zabiegi i najtańsze wypełnienia. Nic więc dziwnego, iż polskie kliniki stomatologiczne mnożą się w Londynie jak grzyby po deszczu. 245. edycja „Gońca” przyniosła artykuł „Tajemnica śmierci Generała”. – Coraz bliższa ekshumacja ciała generała może dać odpowiedź na podstawowe pytanie: czy Sikorski zmarł w wyniku obrażeń doznanych w katastro�ie, czy utonął, czy też został zabity? Jeśli okaże się, że był to mord, nadal otwarta pozostanie kwestia, kto go dokonał, jak do tego doszło i jaki cel przyświecał zleceniodawcom. – Czekamy na twarde dowody w tej sprawie. Wszystkie hipotezy muszą mieć przecież jakieś oparcie w dokumentach, a na razie o niczym takim nie słyszeliśmy – mówił Andrzej Suchcitz, kierownik Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. – Prokuratorzy z katowickiego IPN zawitają także u niego, już została zapowiedziana kwerenda w londyńskich zbiorach tej instytucji. Szkoda tylko, że żaden polski prokurator nie będzie miał wstępu do tajnych archiwów brytyjskich. Intuicja podpowiada, że tam ukrywa się sporo odpowiedzi. 300. numer uczciliśmy nową, czerwoną winietą i okładką „Tam, gdzie rosną potwory”. W wydaniu 327. pojawiła się jej biała edycja, do pewnego czasu stosowana w kolej-

nych numerach naprzemiennie. W ostateczności postawiono na wersję białej winiety na czerwonym tle, która – jak się okaże – towarzyszyć nam będzie aż do wyd. 507. Objętość pisma wzrosła do 68 stron. W wydaniu 417. pisaliśmy o pułapkach seksbiznesu. – Nie chodzi tylko o seks, pogadamy też trochę, opowiadają o rodzinie, dzieciach. Czasem dzwonią, SMS-a przyślą. Czasem idę z kimś na imprezę. Wielu z nich do mnie wraca. To nie żadni przestępcy czy narkomani. Są urzędnicy, czterech ma własne �irmy, jeden to dentysta... – opisująca swoich „partnerów” Żanetta ma 21 lat. W żadnym wypadku nie nazwałaby ich klientami, a siebie – prostytutką. W „Gońcu” nr 511. Anna Dymna wyznała, że czuje się tutaj jak w domu. – Firma Sami Swoi to dla mnie prawie jak rodzina, bo przecież wystąpiłam w kontynuacji �ilmu o tym samym tytule. Można powiedzieć, że „urodziłam się” w Samych Swoich – chwaliła londyńskiego darczyńcę legendarna polska aktorka. Kilka numerów wcześniej w wydaniu sylwestrowym powróciliśmy zaś do czerwonej wersji winiety. Począwszy od 6 października 2017 roku „Goniec” pojawia się w nowej szacie gra�icznej, a objętość wzrasta do 84 stron. Jeszcze pewnie niejedna zmiana przed nami i kolejne okrągłe jubileusze. Dziś za ciepłe słowa i gratulacje z okazji 700. wydania serdecznie Państwu dziękujemy. I tradycyjnie zapraszamy do lektury! A Reklamodawców do współpracy. Dziękujemy, że jesteście z nami. <<

16 ~ widziane z PERSPEKTYWY reklama

Wielkanoc

OKIEM emigranta Okres świąt Wielkiej Nocy to przepełniony nadzieją czas oczekiwania na nadchodzący cud. To także radość i wielkie świętowanie Zmartwychwstania Pańskiego – Jezus swoją męczeńską śmiercią pokazał ogromną miłość do człowieka. Te kilka dni świętowania mogą być dobrym pretekstem, by odpocząć i radośnie spędzić czas w gronie najbliższych osób – rodziny oraz przyjaciół. Jednak czy na emigracji łatwe jest kultywowanie polskich zwyczajów? Czy na stołach Polaków pojawiają się tradycyjne dania wielkanocne oraz z kim spędzają ten czas? O to, zapytaliśmy naszych Czytelników. <<

Maria WŁODARSKA

– (...) Może tych emocji związanych z przygotowaniem nie ma aż tak silnych jak to jest w Polsce, niemniej jest to dla nas czas, kiedy jesteśmy razem, cieszymy się sobą. Wspólnie z moim wnuczkiem Krzysiem malujemy pisanki. Co do potraw, to pozostaję przy polskiej tradycji, tzn. jajka pod różną postacią – w majonezie, z pieczarkami, pod pierzynką, oczywiście biały barszcz też z jajkiem, poza tym tradycyjna sałatka jarzynowa i pieczenie. Ale w przypadku deserów wykorzystujemy tutejszy zwyczaj obdarowywania się jajkami czekoladowymi łącznie z piękną świąteczną kartką dla każdego znajomego. Święconkę przygotowuję dla całej rodziny, ale bez chodzenia do Kościoła. (...) <<

Dariusz ZYSKOWSKI

6 kwietnia 2018

– (...) W Anglii, podobnie jak w Ojczyźnie, kultywuję polskie tradycje. W Wielką Sobotę niosę do kościoła do poświęcenia koszyk ze święconką. Znajduje się w nim chleb, jajka, kiełbasa, sól, pieprz, kawałek babki wielkanocnej oraz baranek – symbolizuje on zwycięstwo Chrystusa, który jako o�iarny baranek oddał swoje życie za ludzi, by następnie zmartwychwstać. Najważniejszym i najbardziej symbolicznym ele-

Sonda

gońca Anna MIK

– (...) Moje przygotowania trwają już w czasie Wielkiego Postu – staram się brać udział we mszy świętej, drodze krzyżowej i oczywiście Niedzieli Palmowej. Ten okres to czas przemyśleń i re�leksji. Staram się wszystkie wartości, które zostały mi przekazane w Polsce przenieść tu, na obczyznę. (...) Polski katolicki zwyczaj to święconka, która jest podstawą na naszych stołach. Znajduje się w niej baranek, jajko, sól, pieprz, chrzan, kiełbasa, chleb, mazurek i króliczek. To (...) wspaniały czas Odnowienie – Zmartwychwstanie. Uważam, że to jedne z najważniejszych świąt katolickich. << mentem Wielkanocy jest niedzielne śniadanie wielkanocne. Na stole nie może zabraknąć wówczas białego barszczu, białej kiełbasy, świątecznego bigosu, pasztetu. Całości wielkanocnego menu dopełnia babka wielkanocna i mazurki. Przy stole dzielę się z bliskimi jajkiem, składamy życzenia i spędzamy czas na miłej rozmowie. (...) Korzystając z okazji, wszystkim czytelnikom, mojej rodzinie i znajomym składam najserdeczniejsze życzenia świąteczne (...). <<

reklama ~

reklama

18 ~ news UK

130 POLAKÓW NIOSŁO

KRZYŻ

20 KM NOCĄ, WZDŁUŻ KLIFÓW, PO MOKREJ, ŚLISKIEJ OD ŚNIEGU TRAWIE SZLI W MILCZENIU, NIOSĄC PRZED SOBĄ PONAD METROWY KRZYŻ. ROZWAŻALI W MĘSKIM GRONIE TAJEMNICĘ MĘKI PAŃSKIEJ. PONAD 130 MŁODYCH POLAKÓW Z CAŁEJ ANGLII WZIĘŁO UDZIAŁ W MĘSKIEJ DRODZE KRZYŻOWEJ. – Są takie drogi, które mężczyzna musi przejść sam – twierdzi Tomasz Kania, współorganizator wydarzenia. A Rafał Kupis, drugi z organizatorów, dodaje: – To męski sposób towarzyszenia Chrystusowi. Jeśli kościół chce zatrzymać mężczyzn, musi stawiać im wymagania. Do para�ii w Eastbourne, w piątkową noc, mimo śniegu i mroźnej pogody, zjechało 130 Polaków z całej Anglii. Wyłącznie mężczyźni. Każdy wyposażony w kamizelkę odblaskową i latarkę. Przed północą rozpoczęła się msza święta, po której wyruszyli w całonocny marsz. W tym roku po raz pierwszy dołączyli dwaj angielscy księża. Był też polski ksiądz z para�ii w Southend-onSeaoraz jeden kapłan z polskiej para�ii w Slough. Pierwsze trzy stacje Drogi Krzyżowej były w mieście, pozostałe już na klifach. Między stacjami

każdy idzie w milczeniu, z różańcem w ręce, czasem zmieniając się w niesieniu krzyża na przodzie kolumny czy nagłośnienia. Po raz trzeci już w Męskiej Drodze Krzyżowej szedł Gabriel. – Dołączyłem dwa lata temu. Bardziej, żeby sprawdzić się �izycznie. Nie byłem jakoś specjalnie uduchowiony. Gdy szedłem tak w milczeniu, słyszałem tylko szum morza i skupiałem się na rozważaniach z poszczególnych stacji. Miałem wrażenie, że cofnąłem się dwa tysiące lat i mogę widzieć jak naprawdę przebiegała Męka Chrystusa – mówi Gabriel, 38-letni ogrodnik z Southampton. – Zawsze chciałem komuś pomagać, ale chciałem, żeby ta pomoc szła bezpośrednio do potrzebujących, a nie na opłaty administracyjne różnych organizacji. Po mojej pierwszej drodze krzyżowej na klifach, wiedziałem, że muszę za-

cząć działać – dodaje. Dzisiaj jest pomysłodawcą i koordynatorem akcji „Mile dla Bartka”, która wspiera rehabilitację niepełnosprawnych polskich dzieci z okolic Southampton. Pierwszym podopiecznym był, i wciąż jest, Bartek. Na jego rehabilitację w ciągu pierwszego roku aktywności Gabriela udało się zebrać 10 tysięcy funtów. Chłopiec wciąż jest rehabilitowany dzięki tym pieniądzom, a Gabriel stał się regularnym uczestnikiem Męskiej Drogi Krzyżowej. Mimo mrozu, tegoroczni uczestnicy mieli szczęście do pogody. Na klifach, wprawdzie trawa była miejscami śliska, ale księżyc podświetlający drogę spisał się na medal. Po niemal sześciu godzinach marszu milcząca kolumna powróciła do Eastbourne, gdzie w kościele czekała gorąca kawa i śniadanie. (Gosia Skibińska) <<

PANIE W DNIU KOBIET

ZDROWE, PIĘKNE, KREATYWNE I CHĘTNE, ABY POMAGAĆ INNYM SĄ POLKI, KTÓRE WZIĘŁY UDZIAŁ W TEGOROCZNYM DNIU KOBIET W SIEDZIBIE POLSKA YMCA NA EALINGU. TO JUŻ TRZECIA EDYCJA SPOTKANIA DLA PAŃ, JAKIE PRZYGOTOWAŁA ORGANIZACJA POLES IN NEED UK. 6 kwietnia 2018

Celina przypomniała jak się szydełkuje, Dorota zadziwiła wszystkich cudami, które wyczarowuje metodą �ilcowania, Aga zachwyciła własnoręcznie wykonaną biżuterią. Niedźwiedź Wojtek rozdał najmłodszym cały worek pluszaków, a tych, których najbardziej rozpierała energia do wspólnej zumby zagoniła trenerka

Ania. W komnacie smaku królowała Edyta, która zadbała, aby nikt z ponad setki gości nie był głodny. – Nasmażyłyśmy około 200 naleśników i placki ziemniaczane z 40 kilogramów ziemniaków. Był też cały gar zupy pomidorowej. Ale to, co smakowało najbardziej, to wegetariańskie leczo – mówi Edyta Molenda, której kuchnię na co dzień można posmakować w prowadzonej przez nią Restauracji Kasia na Acton. – Lubię pomagać w takich inicjatywach, z Centrum Pomocy Familia jestem od początku istnienia tej organizacji. W komnacie twórczej chętni mogli po raz pierwszy od

wielu lat wziąć do ręki szydełko czy odkryć tajniki �ilcowania. Rozstrzygnięty został konkurs na najlepsze ciasto domowe. W szranki stanęły cztery ciasta i jeden chleb. Jedną z zawodniczek była Joanna Dąbrowska, radna dzielnicy Ealing. Joanna specjalnie na konkurs, aby wesprzeć inicjatywę Poles in Need upiekła ciasto pomarańczowo-migdałowe. Niespodzianką w konkursie był domowy chleb na zakwasie, dzieło Niedźwiedzia Wojtka, czyli wolontariusza Piotra. Dochód z wydarzenia zasili projekty realizowane przez Poles in Need. (gs) <<

news UK ~

WICEMINISTER MAREK MAGIEROWSKI, EUROPOSŁANKA DANUTA HUBNER, NAJBOGATSZY POLAK SEBASTIAN KULCZYK I PREZESI NAJWIĘKSZYCH BANKÓW W POLSCE BYLI GOŚĆMI POLISH ECONOMIC FORUM, ZORGANIZOWANYM JUŻ PO RAZ SIÓDMY PRZEZ POLSKICH STUDENTÓW LSE.

Forum

LSE Broń, tytoń i mocne alkohole to branże przemysłu, które nie mają co liczyć na inwestycyjną przychylność najbogatszego Polaka. Z kolei to, co szczególnie interesuje Sebastiana Kulczyka, jako inwestora, to rozwiązania z obszaru technologii, disruptive innovation i obszarów działalności, które mogą wpłynąć na polepszenie jakości życia. Jako przykład takiego obszaru Kulczyk podaje edukację. Kulczyk pojawił się na Forum, specjalnie, aby jako juror wziąć udział w �inale startup chellenge. Decyzją jurorów, najciekawszy innowacyjny pomysł na biznes zaprezentowała �irma TensorFlight. – TensorFligh potra�i automatycznie i zdalnie rozpoznać cechy, które są ważne dla budynków i dla ubezpieczycieli, którzy te budynki ubezpieczają. Na przykład drewniany budynek w Kalifornii, stojący w rejonie, gdzie występują trzęsienia ziemi, jako niewysoki, ma dużą szansę przetrwać takie trzęsienie ziemi. Natomiast, gdyby ten sam budynek stał na Florydzie, to najprawdopodobniej zostałby zdmuchnięty przez jeden z często występujących tam huraganów. Pozyskujemy te informacje automatycznie z różnych źródeł danych wizyjnych i integrujemy je z innymi bazami danych – tłumaczy działanie

startupu jego główny twórca, Zbigniew Wojna. Wygrana w konkursie umożliwi �irmie kontakt i konsulting z najlepszymi inwestorami z Europy Środkowej, dzięki czemu pomysł będzie mógł ekspandować jako biznes. Forum tradycyjnie organizują studenci LSE, ambitni dwudziestolatkowie, których interesują możliwości oferowane przez uczelnie wyższe na całym świecie. Korzystając z obecności na Forum przedstawicieli polskiego rządu, studenci przekazali wyniki opracowywanego przez siebie raportu, w którym porównują systemy nauczania uniwersyteckiego w Polsce i Wielkiej Brytanii. Dobre pomysły i chęć do ryzyka, to zdaniem wiceministra spraw zagranicznych Marka Magierowskiego przepis na spełnienie dla młodych Polaków rozwijających swoje przedsiębiorstwa w

kraju, a klimat przedsiębiorczości, jaki od ćwierć wieku panuje w Polsce może być istotnym czynnikiem dla Polaków studiujących w Wielkiej Brytanii przy podejmowaniu decyzji powrotowych. Obecna na Forum europosłanka Danuta Hubner wyraziła nadzieję, że potencjalny powrót do Polski wykształconych, młodych ludzi, przyczyniłby się do wzrostu gospodarczego opartego nie o tradycyjne niskopłatne zajęcia i niewykwali�ikowanych pracownikach, ale w oparciu o innowacyjność. – Ludzie, którzy studiują, którzy oglądają świat są tymi, którzy mogą pomóc Polsce wyrwać się z zaściankowego myślenia i postrzegać Polskę w kontekście silnej gospodarki europejskiej – przekonuje Danuta Hubner. (Gosia Skibińska) <<

OBJECHAŁA KRAJ

RANO IRLANDIA PÓŁNOCNA I SPOTKANIE NA FARMIE, PO DRODZE, W SZKOCJI, ROZMOWA Z PRACOWNIKAMI SZWALNI, A POD KONIEC DNIA SPOTKANIE W LONDYNIE Z GRUPĄ POLAKÓW I KRÓTKA DYSKUSJA PRZY HERBACIE O POLSKIEJ KUCHNI I BRYTYJSKIM WYCHODZENIU Z UNII EUROPEJSKIEJ.

Jednodniowy objazd kraju przez premier Theresę May odbył się 29 marca, dokładnie w pierwszą rocznicę rozpoczęcia procedury wycho-

dzenia ze struktur unijnych. Trasa wizyty została tak dobrana, aby premier była w stanie odwiedzić Irlandię Północną, Szkocję, Walię i Anglię, spotykając się z przedstawicielami różnorodnych środowisk i grup społecznych. W Londynie spotkała się z reprezentantami największej mniejszości narodowej, czyli z Polakami. Tuż po godz. 18.00 w restauracji Łowiczanka, w POSK, usiadła przy czteroosobowym stoliku z

Polakami, którzy swoją działalność zawodową związali z gastronomią i dobrze sobie radzą, prowadząc własną działalność. Do dyskusji włączył się wkrótce stolik „biznesowo-naukowy”, który bardzo asertywnie wyrażał swoje zdanie na temat Brexitu, podobnie było ze stolikiem „społecznym”. Wśród 10 osób biorących udział w spotkaniu, trzy to Polki, które niedawno wystąpiły w �inale projektu #Polka100. Podczas rozmowy

z Theresą May miały okazję zadać pytania dotyczące wpływu Brexitu na środowiska zawodowe, z których się wywodzą. Według kalendarza brexitowego Wielka Brytania znajduje się dokładnie na półmetku procedury wyjścia z UE. Planowany termin odłączenia się Wielkiej Brytanii od Unii to 29 marca 2019. (gs) <<

20 ~ news UK

PROJEKT #Polka100 OPIEKUNKA JEŻY, KTÓRA PROWADZI WYKŁADY DLA PRZECHODNIÓW, PILOTKA, KTÓRA ZAMIAST DLA REGULARNYCH LINII, WOLI PILOTOWAĆ ODRZUTOWCE NA PRYWATNYCH LOTACH CZARTEROWYCH, MANAGERKA W DZIALE OBSŁUGI ZWIEDZAJĄCYCH OPACTWO WESTMINSTERSKIE, KTÓREJ ULUBIONYM ZAKĄTKIEM W MIEJSCU PRACY JEST XIII-WIECZNA ST FAITH’S CHAPEL. TO KOBIETY, KTÓRE POPRZEZ OSIĄGNIĘCIA SPOŁECZNE I ZAWODOWE SĄ PONADPRZECIĘTNE W SWOICH ŚRODOWISKACH I MOGĄ BYĆ WZOREM DLA CAŁEJ RZESZY RODACZEK MIESZKAJĄCYCH NA WYSPACH BRYTYJSKICH. #Polka100 to inicjatywa Ambasady Polskiej w Wielkiej Brytanii, stworzona specjalnie na jubileusz 100-lecia uzyskania praw wyborczych przez kobiety w Polsce i w Wielkiej Brytanii. Z tej okazji udostępniony został cykl historii Polek żyjących współcześnie w UK, które zaciekawiają, dodają odwagi i motywacji, a przede wszystkim wzbudzają sympatię Czytelników. Większość spośród 18 wyróżnionych, to urodzone w Polsce dziewczyny, które w różnych etapach swojego życia zdecydowały się na emigrację. Ale są też w tym gronie osoby reprezentujące już drugie pokolenie Polonii. Urodzone w Wielkiej Brytanii znalazły własną drogę, aby związać się z kulturą rodziców. Tak jest m.in. w przypadku Jolanty Kuterby, która od ponad 20 lat prowadzi

Zespół Pieśni i Tańca Karolinka oraz Joanny Młudzińskiej, od lat zaangażowanej w rozwój POSK. Basia Lalik ciężką pracą doprowadziła do tego, że dzisiaj współtworzy znane produkcje �ilmowe dla BBC. Anna Kopyto jest inżynierem modernizującym kilka linii metra. Miejscem pracy Róży Włodarczyk jest jedna z najsłynniejszych budowli Londynu – Westminster Abbey. Barbara Drozdowicz swoje zainteresowanie osobami w kryzysach życiowych przywiozła z Polski na Wyspy, gdzie wspiera rodaków w trudnych życiowo momentach. Z kolei Agata Gostyńska-Jakubowska postanowiła oddać się w Londynie zawiłościom decyzyjnym UE i pracuje w jednym z think-tanków. Joanna Bagniewska po ukończeniu zoologii na oxfordzkim uniwersytecie kontynuuje karierę

Konferencja CEE Capital Markets

PONAD 30 SPÓŁEK Z POLSKI I INNYCH KRAJÓW Z REGIONU EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ SPOTKAŁO SIĘ Z 50 ZAGRANICZNYMI INWESTORAMI INSTYTUCJONALNYMI PODCZAS KONFERENCJI CEE CAPITAL MARKETS W LONDYNIE. Celem konferencji jest promocja polskiego rynku kapitałowego i zaznajomienie środowiska inwestorskiego w Wielkiej Brytanii, a więc światowego środowiska inwestorów, z polskim rynkiem kapitałowym. – Od września 2018 Polska będzie rynkiem rozwiniętym, w związku 6 kwietnia 2018

z tym będzie wprowadzać szereg nowych usług dla klientów specjalizujących się w tym rynku, 87 proc. aktywów na świecie skoncentrowanych jest właśnie na rynkach rozwiniętych. Musimy poznać nowe grupy inwestorów. Zbudować z nimi relacje – mówi Marek Dietl, prezes Giełdy Papierów Wartościowych. Konferencja stanowi doskonałą okazję do spotkań przedstawicieli spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie z osobami zarządzającymi funduszami i przedstawicielami

[

naukową jako wykładowca w Reading i stara się popularyzować naukę, w każdym zakątku świata. Najbardziej rozpoznawalną osobą spośród wyróżnionych pań jest Kasia Madera, prezenterka BBC World News. Z każdą z Polek spotkała się fotograf Jadwiga Bronte i z każdą rozmawiał dziennikarz Jakub Krupa, który opisał wszystkie sylwetki. Jak przyznaje, jego faworytką bezapelacyjnie została 11-letnia Ashanti Akpan, urodzona w Polsce miłośniczka piłki nożnej, która po przeprowadzce do Wielkiej Brytanii gra w żeńskiej drużynie dla klubu Chelsea. Opisy i portrety wszystkich 18 kobiet, które wzięły udział w projekcie #Polka100 są dostępne na stronie internetowej Goniec.com. (gs) <<

Olbrzymią rolę może odgrywać rynek kapitałowy.

największych instytucji �inansowych z Londynu. Zbigniew Jagiełło, prezes PKO Bank Polski zapowiedział pierwszego dnia konferencji, że jeszcze przed końcem roku bank otworzy w Londynie oddział bankowości korporacyjnej. Placówka będzie wspierać polskie �irmy, wypełniając niszę usług skierowanych do przedsiębiorców związanych z ekspansją polskiego przemysłu. Wkrótce PKO BP rozpocznie kompletowanie zespołu menadżerskiego, wybór lokalizacji i przygotowania systemu informatycznego.

Jerzy Kwieciński, minister inwestycji i rozwoju

]

Obecny na konferencji Jerzy Kwieciński, minister inwestycji i rozwoju, podkreślał znaczenie obecności dużego kapitału w planach rozwoju kraju. – Planowane w Polsce duże przedsięwzięcia inwestycyjne będą wymagały dużego kapitału. Plany drogowe, kolejowe, program „Mieszkanie+”, będziemy chcieli w kolejnych latach przygotować i wdrożyć program odbudowy żeglugi śródlądowej. Tutaj olbrzymią rolę może odgrywać rynek kapitałowy – wyjaśniał minister Kwieciński. (gs). <<

news UK ~

reklama

Królował taniec

Oberek, Kujawiak, Mazur i oczywiście Polka przez dwa dni królowały na scenie w samym środku Wielkiej Brytanii. Występy polskich zespołów pieśni i tańca w ramach odbywającego się już po raz dziesiąty festiwalu, obejrzało ponad 1200 widzów, a na scenie wystąpiły cztery setki śpiewających i tańczących artystów. Zaprezentowali oni dwa ponad trzygodzinne spektakle. Miastem-gospodarzem tegorocznego festiwalu było brytyjskie Leicester. Polskie zespoły folklorystyczne przyjechały m.in. z Manchesteru, Birmingham, Slough, Cambridge, Londynu, Sauthampton, Dublina, Hudders�ield. – Zespół, do którego należę, szczyci się długą tradycją. W przyszłym roku będziemy obchodzić 70-lecie istnienia – mówi Jolanta Walczyk z Zespołu Pieśni i Tańca Polonez-

PISANKA

na tydzień Wielka polska pisanka „rozgościła się” w holu głównym ratusza miejskiego w Liverpoolu. Spędzi tam tydzień. To okazja, by pokazać mieszkańcom miasta polskie tradycje wielkanocne. Metrowe jajo jest własnością organizacji Merseyside Polonia. Każdego roku współpracujący z organizacją plastycy ozdabiają je w inny wzór i jajo, już jako pisanka, tra�ia do ratusza, gdzie w holu głównym przez cały tydzień mogą je oglądać mieszkańcy miasta. W tym roku zdobienie wykonała Marta Adamczyk. Pisankę-olbrzyma oraz wypełniony polskimi smakołykami

Manchester. – Nasz folklor polski jest pełen koloru, wigoru, energii. Zespoły prezentowały na scenie układy taneczne charakterystyczne dla przydzielonego regionu Polski. Były m.in. tańce z Opoczna, Szamotuł, Krakowa, Łemkowszczyzny, Kurpii, Przeworska. Artyści z „Żywca” przygotowali inscenizację wesela wiejskiego z obrzędami charakterystycznymi dla Warmii. Wydarzenie odbyło się w sali koncertowej de Montford Hall w Leicester. – Jesteśmy bardzo dumni, że w 10. Festiwal Polskich Zespołów Folklorystycznych mogliśmy gościć właśnie w Leicester – mówi Barbara Czyżnikowska z komitetu organizacyjnego Festiwalu. – Cieszy fakt, że organizację wydarzenia wsparły władze lokalne oraz prywatni przedsiębiorcy, osoby prywatne i instytucje. (gs) << koszyczek wielkanocny przynieśli do Town Hall członkowie Merseyside Polonia. W gabinecie włodarza miasta Lord Mayor Cllr Malcolm Kennedy i Lady Mayoress Liliana Kennedy mieli okazję zajrzeć do koszyczka i zobaczyć, co Polacy zanoszą do święcenia. Poćwiczyli też wymowę „wesołych świąt” i podzielili się jajkiem. W spotkaniu wzięła udział spora grupa młodych mieszkańców Liverpoolu. – Dla wielu Anglików polskie zwyczaje są fascynujące, gdyż tutaj poza czekoladowymi jajkami niewiele się zachowało z wielkanocnych tradycji – mówi Gosia McKane, z Mersyside Polonia. (gs) <<

Wrzesi 22 ~ kalendarium

2.04.1982

Inwazja argentyńskich ołnierzy na brytyjski archipelag Falklandów rozpoczęła wojnę o archipelag

kwietnia

Brytyjska wyprawa dokonała pierwszego przelotu samolotem nad Mount Everestem

7.04.1656

Potop szwedzki zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Warką

8.04.1943

Rze wołyńska Polaków zostało zamordowanych przez UPA i ludność ukraińską w osadzie Brzezina w powiecie sarneńskim

10.04.2010

Katastrofa polskiego samolotu rządowego w Smoleńsku Zginęło w niej osób 6 kwietnia 2018

Sept

6.04. 648 p.n.e.

Astronom Archilochus odnotował pierwsze w historii Grecji zaćmienie Słońca

ień

kalendarium ~

10.04.1525 Książę pruski Albrecht Hohenzollern złożył na Rynku krakowskim hołd lenny królowi Zygmuntowi I Staremu.

11.04.2001 14.04.966

tember W meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Świata Australia pokonała Samoa Amerykańskie 31:0, odnosząc najwyższe zwycięstwo w historii międzypaństwowych meczów piłkarskich.

W Wielką Sobotę Mieszko I przyjął chrzest w obrządku łacińskim na Ostrowie Lednickim.

16.04.1889

Urodził się Charlie Chaplin, brytyjski aktor i reżyser okresu kina niemego.

18 .04.1506

Papież Juliusz II położył kamień węgielny pod budowę nowej bazyliki św. Piotra.

29.04.1934

Otwarto Port lotniczy Warszawa-Okęcie.

24 ~ reportaż

Najlepszy krupie – ZDARZA MI SIĘ ZAGRAĆ W KASYNIE, ALE DO HAZARDZISTÓW NIE NALEŻĘ. PRZEZ LATA PRACY NAUCZYŁEM SIĘ, ŻE ŻADNA WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI NIE POMOGĄ, JEŚLI SZCZĘŚCIE NIE SPRZYJA – MÓWI SŁAWOMIR WORKUN, ZDOBYWCA TYTUŁU NAJLEPSZEGO KRUPIERA W WIELKIEJ BRYTANII 2018. Dariusz Dzikowski To była twarda walka. Najpierw wewnętrzne eliminacje w �irmach prowadzących kasyna rozsiane po całych Wyspach, a potem ostateczna rozgrywka w Londynie, w której uczestniczyło 24 najlepszych zawodników. Do ścisłego �inału imprezy, organizowanej pod patronatem National Casino Forum, zakwali�ikowało się pięciu z nich. – Zawód krupiera opiera się na szybkim liczeniu, zdolnościach manualnych, panowaniu nad grą oraz obsłudze klienta. I w takich kategoriach byliśmy oceniani. Mieliśmy wykonywać to, co robimy na co dzień, czyli dealować grę (po 20 minut ruletki i Black Jacka), tyle że zamiast klientów przy stołach znajdowali się członkowie jury. Byli wśród nich menedżerowie i pracownicy kasyn, którzy przez lata pracy nauczyli się jak utrudnić pracę krupiera, a ich oceny stanowiły punktację i decydowały o końcowym werdykcie – opowiada Sławek, który okazał się najlepszy spośród wszystkich konkurentów, za pierwsze miejsce otrzymując nagrodę w wysokości 2 tys. funtów. Ale, jak podkreśla, nie pieniądze są tu najważniejsze, liczy się przede wszystkim prestiż – zarówno zwycięzcy, jak i kasyna, które reprezentuje. W swoim macierzystym Sportsman Casino Workun od razu po tym sukcesie otrzymał długo oczekiwany awans na stanowisko dealera inspektora, do którego zadań należy nadzorowanie gier, 6 kwietnia 2018

kontakt z klientem oraz sprawdzanie wypłat. Niby robił podobne rzeczy również wcześniej, tyle że bez formalnego tytułu i za znacznie mniejsze pieniądze. Ale to nie koniec rywalizacji. Polak w maju będzie reprezentować Wielką Brytanię na mistrzostwach Europy krupierów, które odbędą się w Czarnogórze. Ta elitarna impreza, organizowana od 11 lat, z roku na rok cieszy się rosnącym prestiżem, gromadząc coraz większą liczbę uczestników.

24 godziny na dobę

To specy�iczna profesja. Bardzo ważny, a być może najważniejszy, jest w niej kontakt z klientem, sprawienie, żeby wspomnienia z pobytu spędzonego w kasynie, chociaż w większości przypadków łączącego się ze stratą pieniędzy, pozostawiły pozytywne skojarzenia w jego pamięci. Jednak, żeby tak się stało, musi się zgrać kilka elementów – trzeba zadbać o to, aby gry toczyły się według odpowiednich zasad, wygrane były poprawnie wypłacane, a gość ufał, że kasyno nie chce go oszukać. Na ostateczny efekt składa się praca całego zespołu – krupierów, inspektorów, kelnerów, menedżerów… – Mowa ciała wyraża o wiele więcej niż wypowiadane słowa. Nasi klienci pochodzą z bardzo

różnych zakątków świata, więc trzeba się mocno starać, żeby w jakiś sposób niechcący ich nie urazić – mówi Workun, dodając, że najczęściej kasyna odwiedzają mężczyźni. W okolicach Leicester Square dominują Chińczycy i młodzi Brytyjczycy, dzielnica Mayfair oblegana jest przez Arabów, a poza centrum Londynu można spotkać prawdziwą narodowościową mieszankę. Większość kasyn jest otwarta 24 godziny na dobę. Wcześnie rano przeważają nocne niedobitki, goście, którzy wierzą, że mogą się jeszcze odbić. Pomiędzy ósmą a jedenastą jest praktycznie pusto, natomiast później powoli zaczynają się schodzić klienci z okolicznych hoteli albo ci, którzy chcą dorobić w przerwie na lunch. Po piętnastej pojawiają się osoby, które skończyły pracę, ale jeszcze nie zamierzają wracać do domu, a od dwudziestej zaczyna się prawdziwe nocne życie – z apogeum przypadającym około północy. Po drugiej kasyno powoli zaczyna się wyludniać i taki schemat, mniej bądź bardziej dokładny, można obserwować codziennie. W weekendy ruch jest większy niż w dni powszednie, ale i w środku tygodnia potra�i być gwarno. Liczba pracowników uzależniona jest od wielkości kasyna. – W moim na nocnej zmianie mamy około 20-25 krupierów i inspektorów, a na porannej już tylko 6. Z kolei w super kasynach, takich

reportaż ~

NA WYSPACH

jak Empire na Leicester Square, ludzi jest nawet dwa razy więcej – przyznaje Sławek.

Rekordowy napiwek

Pochodzi z niewielkiej miejscowości Grabowiec na Podkarpaciu. W 2006 roku ukończył studia licencjackie na kierunku informatycznym w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Przemyślu, po czym postanowił wyjechać do Londynu – na pół roku, żeby zarobić na kontynuację nauki oraz �inansowo wesprzeć rodzinę. Miał sporo szczęścia, bo dzięki pomocy znajomych tra�ił do kasyna Golden Nugget na Piccadilly Circus, gdzie został pomocnikiem szefa kuchni. Dwa miesiące później, kiedy okazało się, że �irma poszukuje krupierów do nowo otwieranego kasyna, długo się nie zastanawiał. Mimo że wcześniej znał tego typu klimaty jedynie z �ilmów z Jamesem Bondem, zaaplikował o to stanowisko i został skierowany na sześciotygodniowy kurs przygotowawczy. W jego trakcie przyswajał sobie zasady prowadzenia gry, uczył się tabliczki mnożenia (35x, 17x, 11x, 8x i 5x), a także wszystkich niezbędnych procedur. Na początku pracy świeżo zatrudniony krupier ograniczał się do prowadzenia ruletki i Black Jacka, które są w każdym szanującym się kasynie, a następnie, wraz nabywaniem doświadczenia, dochodzą do tego inne gry. Ich ilość, w zależności od miejsca, może być bardzo szeroka – począwszy od różnorakich pokerów, poprzez kości, mahjongi, koła fortuny, po najróżniejsze gry karciane, jak na przykład wojna (tak, tak, są kasyna, w których można spróbować swoich sił i w takim rozdaniu). Wszystko zależy od chęci i zapotrzebowania. Sławek obecnie pracuje w kasynie Sportsman znajdującym się przy stacji metra Marble Arch, prowadzonym przez Caesars

Widziałem gościa, który grał w Black Jacka 25 tys. na rękę, a przed sobą miał 1,5 mln... Entertainment UK. Oprócz rozrywki przy stołach, można tam również świetnie zjeść w restauracji Zaman, która trzy lata z rzędu wygrała konkurs „Curry Awards”. – Biorąc pod uwagę wysokość stawek plasujemy się w średniej londyńskiej półce. Nie mamy klientów milionowych, jak na Mayfair, ale zdarzają się kilkusettysięczni. Widziałem gościa, który grał w Black Jacka 25 tys. na rękę, a przed sobą miał 1,5 mln funtów. Z kolei inny z zainwestowanego tysiąca dobił do ponad 200 tys., ale tej samej nocy wszystko przegrał. Natomiast najwyższa wypłata mojego klienta to ponad 120 tys. Skorzystałem na tym i ja, bo dostałem od niego najwyższy jak do tej pory napiwek, w wysokości tysiąca funtów – opowiada Workun. Biznes się kręci, potentaci w tej branży na brak obrotów nie narzekają. Według danych National Casino Forum, w Wielkiej Brytanii jest około 10 tys. krupierów pracujących w 148 kasynach. Poszczególne miejsca różnią się od siebie pakietem oferowanych gier oraz wysokością stawek i właśnie te ostatnie z reguły decydują o tym, jakie kasyno wybierają klienci. Są takie, w których można zagrać w ruletkę za 25 pensów, ale i takie, gdzie kwota wyjściowa to 5 funtów. Podobnie sprawa wygląda z Black Jackiem, w przypadku którego w niektórych miejscach najniższa stawka oscyluje w granicach 25 funtów. Oczywiście, im wyższe minimum, tym większa maksymalna wygrana, dlatego gracze, których stać na wyłożenie na stół dziesiątek

tysięcy funtów, korzystają z kasyn oferujących takie warunki.

Magia dwóch kółek

Mieszka w dzielnicy Chessington, w południowo-zachodnim Londynie. Do pracy dojeżdża rowerem 25 kilometrów, prawie codziennie. Sporo, ale przyzwyczaił się – tym bardziej, że traktuje to jako dobry trening i sportową zaprawę. Kolarskiego bakcyla połknął dzięki koledze. – Najpierw zacząłem razem z nim jeździć na niedzielne przejażdżki, a później ciężko było mnie w domu zatrzymać. Najdalej dotarłem do Plymouth, natomiast w ubiegłym roku wspólnie z trzema towarzyszami z pracy zaliczyliśmy trasę do Brighton i z powrotem. 100-kilometrowe wyprawy wpisały się już w weekendowy gra�ik, a nasza grupa pasjonatów dwóch kółek stale się powiększa. Pozalondyńskie krajobrazy robią wrażenie, ludzie są tam milsi, a powietrze czystsze – wylicza Sławek, którego inną pasją jest BJJ. Tę sztukę walki zaczął ćwiczyć w ubiegłym roku, potem ze względu na brak czasu musiał na kilka miesięcy przerwać treningi, ale ma nadzieję, że niedługo wróci do zmagań na macie. To pokłosie jego zainteresowań MMA. W wolnych chwilach naszemu rozmówcy zdarza się także grywać w kasynie, chociaż do hazardzistów nie należy. – Jako klient odwiedzam tego typu miejsca raz, góra dwa razy w roku i zawsze w towarzystwie znajomych. Traktuję to jako zabawę, z budżetem przeznaczonym na przegraną, nigdy nie ryzykując więcej niż mnie na to stać. Pracując przez tyle lat w kasynie nauczyłem się, że żadna wiedza i umiejętności nie pomogą, jeśli szczęście nie sprzyja… <<

26 ~ reportaż

NAJWYŻSZE

piękno

CO MYŚLI CZŁOWIEK ŚPIĄCY W NAMIOCIE NA WYSOKOŚCI KILKU TYSIĘCY METRÓW N.P.M.? ŻEBY RANO WYSZŁO SŁOŃCE. NAWET TAM DA ONO ODROBINĘ CIEPŁA. DA SIŁĘ NA OSTATECZNE ZMIERZENIE SIĘ Z GÓRĄ. ALE JEŚLI SŁOŃCA NIE MA I TAK IDZIE SIĘ DALEJ. KROK ZA KROKIEM. AŻ W KOŃCU ZOBACZY SIĘ ŚWIAT U STÓP. Karolina Wiatrowska Dla niektórych jest to, niestety, widok ostatni. Z zaciekawieniem wyprawę polskich himalaistów śledziły brytyjskie dzienniki „The Times” i „The Telegraph”. „Polacy zmienili bieg himalajskich wspinaczek”, „To Anglicy nazwali ich ‘lodowymi wojownikami’”, „Polacy najtwardszymi wspinaczami świata” – takie nagłówki widniały w prasie. W świecie wspinaczek górskich Polacy mają ogromne uznanie, bo żadna ekipa na świecie nie ma na koncie tylu pierwszych wejść zimą na ośmiotysięczniki, co polskie ekipy. Ilu ludzi zginęło w najwyższych górach świata? Nie wiadomo. Na samym Mount Everest spoczywa około 300 ciał wspinaczy, m.in. ciało hinduskiego himalaisty, którego 6 kwietnia 2018

zmarznięte zwłoki leżą na wysokości ok. 8500 metrów od maja 1996 r. Dziesięć lat później obok tego miejsca zmarł inny wspinacz, David Sharp. Jego śmierć wstrząsnęła światem, bo gdy umierał z wyczerpania, przeszło obok niego 40 osób. I nikt nie pomógł. Dlatego właśnie takie gesty, jak ostatnia akcja Polaków na Nanga Parbat, przechodzą do historii. Adam Bielecki i Denis Urubko w rekordowym czasie, w morderczych warunkach, nocą ruszyli w górę, by ratować Elizabeth Revol i Tomka Mackiewicza, którzy po zdobyciu szczytu nie mieli już sił, by z niego zejść. Elisabeth przeżyła. Do Tomka, który pozostał ponad kilometr wyżej, nie udało im się już dotrzeć.

Mackiewicz został na górze, którą pokochał i za zdobycie której zapłacił najwyższą cenę. Dołączył do grona wybitnych himalaistów, dla których góry znaczyły wszystko – i miłość, i śmierć. Ciał wielu wspinaczy nigdy nie odnaleziono. Na stokach Kanczendzongi na zawsze została najwybitniejsza polska himalaistka Wanda Rutkiewicz. Nigdy nie odnaleziono ciała Jerzego Kukuczki, Macieja Berbeki. Polacy to wśród himalaistów elita elit. Mało jest takich sfer życia, gdzie naszych rodaków traktuje się z takim szacunkiem. W górach wysokich właśnie Polacy wyznaczają granice niemożliwego. I często je przekraczają, budząc podziw całej wspinaczkowej społeczności.

reportaż ~ W sercu Azji

Najwyższe góry skupiają się w jednym regionie świata – Himalajach i sąsiednim paśmie Karakorum. Większość ośmiotysięczników leży w Himalajach Wysokich, wzdłuż granicy nepalsko-tybetańskiej. Tam znajduje się między innymi najwyższy – Mount Everest (8848 m). Najdalej od tej grupy wznosi się góra Nanga Parbat (8126 m) w kaszmirskich Himalajach na terenie Pakistanu, blisko styku najpotężniejszych łańcuchów górskich na Ziemi, czyli Himalajów, Karakorum i Hindukuszu. Mówi się o niej: straszna i piękna, samotna i potężna. Szczyty Hindukuszu nie przekraczają magicznej wysokości 8000 metrów nad poziomem morza, ale są równie chętnie stawiane przez wspinaczy jako cele wypraw. Leżące nieco na północny-zachód Karakorum to macierz osławionego K2 – drugiego co do wysokości szczytu na Ziemi, ale też Broad Peaku i Gaszerbrumow. W rejonie tym panuje niestabilna sytuacja polityczna, ponieważ pasmo leży na granicy Pakistanu i Chin, a do tego Indie roszczą sobie prawa do całości Kaszmiru, w tym również rejonu ośmiotysięczników. Tutaj też panują najtrudniejsze warunki do zimowej wspinaczki – temperatury sięgają minus 50 stopni Celsjusza i wieją wiatry o prędkości 150200 kilometrów na godzinę.

Strefa śmierci

Powyżej 8000 m n.p.m. zaczyna się tak zwana „strefa śmierci”. Brakuje tlenu, ciśnienie jest ekstremalnie niskie. Organizm źle przyswaja pożywienie. Do tego dochodzi zimno, wychłodzenie. Człowiek jest w stanie przeżyć w takich warunkach zaledwie kilka dni. Choroba wysokościowa, która u zwykłych ludzi występuje już na wysokości 3000-3500 m n.p.m., objawia się bólami głowy, osłabieniem, dusznościami, bezsennością, zaburzeniami równowagi, problemami trawiennymi. Innym aspektem jest działanie wysokości na ludzką psychikę – popadanie w skrajne stany – od euforii po załamanie nerwowe, ograniczenie zdolności oceny sytuacji, drażliwość. To, o czym czytamy i słyszymy w doniesieniach z wypraw, w ogóle nie powinno być oceniane przez nas, ludzi z pozycji wygodnego fotela. Kto nigdy nie znalazł się w takich warunkach, lepiej, aby nic nie mówił… O ile wspinaczkę skałkową można z powodzeniem zaliczyć do sportów ekstremalnych, himalaizm jest tymczasem prawdziwą drogą życia. Żaden himalaista nie idzie w ukochane góry po śmierć, a nawet chęć podejmowania ryzyka nie jest motorem, który pcha go w niedostępną krainę lodu i skał. Żaden himalaista także nie poprzestaje na zdobyciu Mount Everestu. A góry są bezwzględne – obnażają każdą słabość, tylko to, co prawdziwe, przejdzie pozytywną wery�ikację. Każda próba zafałszowania rzeczywistości, próby oszukania własnego

organizmu, brak determinacji kończą się klęską.

Nie dla dzieci

Himalaiści nie są jednak jedynymi, którzy mierzą się z wyzwaniami wysokogórskiej wspinaczki. Od pierwszej połowy lat 90. na Everest zaczęły wchodzić tak zwane wyprawy komercyjne. Przestano realizować cele sportowe, zaczęto spełniać marzenia ludzi, którzy chcieli choć raz w życiu stanąć na szczycie ośmiotysięcznika. W takiej wyprawie może wziąć udział prawie każdy. Trzeba tylko wykazać się znajomością zasad wspinaczkowych, żelazną kondycją i zasobnym portfelem. Coraz więcej jest też regulacji prawnych związanych z wyprawami w Himalaje. Na przykład wyprawy muszą odbywać się w obecności lokalnych przewodników – certy�ikowanych Szerpów. Nowe regulacje zakazują również wspinaczki na Mount Everest między innymi osobom niewidomym, z amputowanymi dwoma kończynami czy też medycznie niezdolnymi do zdobywania góry. Pozwolenia na wejście na Everest nie otrzymają też dzieci poniżej 16. roku życia. Dla rządu Nepalu himalaizm i turystyka górska są gigantycznym biznesem, praktycznie jedyną możliwością poprawy sytuacji ekonomicznej Szerpów. Jednak tylko nieliczni porywają się na próbę komercyjnego wejścia na ośmiotysięcznik. Jeszcze bardziej popularne są zorganizowane trekkingi do miejsc będących ikonami Himalajów, jak dotarcie do bazy pod Everestem czy wędrówką wokół Annapurny. Takie wyprawy ma obecnie w ofercie większość biur podroży specjalizujących się w egzotycznych wyprawach, również z Polski. Kosztują około kilkunastu tysięcy złotych.

Lodowi wojownicy

Kilku polskich himalaistów próbowało niedawno zapisać kolejną kartę w historii zmagań człowieka z naturą. Tylko jeden ośmiotysięcznik pozostał jeszcze niezdobyty zimą – groźny, majestatyczny, trudny latem, śmiertelnie trudny zimą, jeden z najtrudniejszych do zdobycia szczytów na świecie – K2. Szczyt ma najbardziej na północ wysunięty wierzchołek spośród wszystkich ośmiotysięczników. Zimą panuje tam „jet stream”, czyli silny prąd powietrza. Powyżej siedmiu tysięcy metrów wieje ciągły wiatr o prędkości ponad 100 km/h. Szansą dla himalaistów są tak zwane „okna pogodowe”, gdy wiatr cichnie. Trwają one jednak krótko, od jednego do trzech dni. Ale to właśnie Polacy słyną z zimowych wspinaczek. Nazywani są lodowatymi wojownikami. Przed laty determinacja Andrzeja Zawady doprowadziła do otwarcia nowej epoki w himalaizmie, a z nią nowe pole do rywalizacji, nowe pole do przekraczania granic – zimowe zdobywanie ośmiotysięczników. Pomysł, by góry zdobywać

zimą, wydawał się szalony. I może właśnie dlatego się udał. 17 lutego 1980 roku Leszek Cichy z Krzysztofem Wielickim wykrzyczeli do radiotelefonu, że są na szczycie Mount Everestu. Cztery lata później Polacy postawili stopy zimą na Manaslu, potem na Dhaulagiri, Czo Oju, Kanczendzondze, Annapurnie i Lhotse. Do 2016 roku Polacy zdobyli jako pierwsi w warunkach zimowych 10 z 14 ośmiotysięczników. Po trzy zimowe wejścia na ośmiotysięczniki mają na koncie: Krzysztof Wielicki i Jerzy Kukuczka (zginął na Lhotse). Maciej Berbeka również zdobył trzy ośmiotysięczniki zimą. Ostatnim z nich

Ta wyprawa zmieniła wszystko, wywróciła moje wyobrażenie o himalaizmie.

był Broad Peak, na którym zginął w 2013 roku wraz z młodszym kolegą Tomaszem Kowalskim. – Tak sobie pomyślałem, że może by jednak tu wrócić. Może nam, Polakom się należy ta góra – powiedział kierownik narodowej wyprawy Krzysztof Wielicki. W ekipie, która w tym roku mierzyła się z K2, byli: Krzysztof Wielicki, Adam Bielecki, Denis Urubko, Artur Małek, Piotr Tomala, Maciej Bedrejczuk, Piotr Snopczyński, Janusz Gołąb, Dariusz Zaluski, Marcin Kaczkan i Marek Chmielarski. Po raz pierwszy w historii polskich zimowych wypraw himalaiści w bazie mieli do dyspozycji nielimitowany dostęp do internetu. – Ta wyprawa zmieniła wszystko, wywróciła moje wyobrażenie o himalaizmie do góry nogami – wypowiadał się Artur Małek, uczestnik wyprawy. Baza K2 na trzy miesiące stała się dla nich domem. W samym jej centrum stanął ogromny namiot z kuchnią, mesa, czyli miejsce do spędzania czasu i świetlica. Pozostałe, mniejsze namioty służyły jako zaplecze techniczne, suszarnie i magazyn. Kluczowym momentem wyprawy była decyzja zmiany trasy wspinaczki z Drogi Basków na tak zwane Żebro Abruzzi. Jednak zapadła zbyt późno. – Ja tu jeżdżę głównie dla dotknięcia takiego absolutu alpinizmu, bo na całej ziemi nie będzie trudniej, nie będzie zimniej, jak tu, w Karakorum. Artur Hajzer (twórca i szef programu Polski Himalaizm Zimowy, który zginął w 2013 roku na Gaszerbrum I) powiedział, że to jest piekło lodowe i rzeczywiście jest – wypowiadał się Artur Małek. – Ja wiem, że ta góra rozdaje karty. Nikt inny – dodawał. Himalaiści po nieudanym wejściu na K2 wrócili do Polski 19 marca. Być może jeszcze wrócą w to samo miejsce, pokonując traumy, strach, własne ograniczenia. Bo jak śpiewał Włodzimierz Wysocki: „Lepsze od gór mogą być tylko te góry, na których jeszcze nie byłeś. Na których jeszcze nie było nikogo”. <<

28 ~ raport

Mój przyjaciel

(lub wróg)

ROBOT

PIERWSZY ROBOT-KIEROWCA, ASTRONAUTA I SPRZEDAWCA. TO NIE FANTASTYKA. CO Z DOTYCHCZASOWYMI MIEJSCAMI PRACY W CZASACH, GDY ROZWÓJ SZTUCZNEJ INTELIGENCJI POWODUJE, ŻE ROZSZERZA SIĘ LISTA ZAWODÓW, W KTÓRYCH ROBOTY ZASTĘPUJĄ LUDZI? Sonia Grodek Kto liczył, że może prognozy naukowców się nie sprawdzą i roboty nie zawładną naszym życiem, ten dziś już wie, że się pomylił. Inteligentne lodówki i elektroniczny asystent Amazona Echo to nie science-�iction, ale oferta zwykłych sklepów, a na drogi w USA pod koniec roku po raz pierwszy wyjechały ciężarówki bez kierowców. Pokonują one trasę ok. tysiąca kilometrów pomiędzy Teksasem a Kalifornią. Na razie w kabinie jest kontroler, który sprawdza, czy wszystko działa, ale docelowo ma być już niepotrzebny. Swoją własną autonomiczną ciężarówkę na 2025 rok zapowiada też Mercedes, a po piętach depcze wszystkim Tesla, chcąca połączyć automatykę z elektrycznym napędem.

Płaca minimalna dla każdego

Znakiem czasu jest zeszłoroczny ruch Finlandii. Po świętach 2 tys. bezrobotnych mieszkańców kraju dostało list, z którego dowiedzieli się, że to ich wybrano do pilotażu programu dochodu bezwarunkowego. – Najpierw myślałem, że to żart. Czytałem go po kilka razy. Wydawało mi się, że to niemożliwe – tłumaczy na łamach „The Guardian” Mika Ruusunen. Od tego czasu jednak rzeczywiście zaczął otrzymywać miesięcznie 6 kwietnia 2018

równowartość prawie 500 funtów. Dochód gwarantowany będzie on pobierał przez najbliższe dwa lata. Jaki ma to związek z robotami? Zdaniem niektórych rząd programem stara się wyprzedzić problemy, jakie większość krajów rozwiniętych będzie miała, gdy praca robotów się upowszechni. Zamiast katastrofy spowodowanej bezrobociem, opłacalne ma być wprowadzenie dochodu powszechnego dla „ludzkich” mieszkańców kraju, podczas gdy to roboty zajmą się pracą. Inny pomysł ma Korea Południowa, która od zeszłego roku zmniejsza zachęty podatkowe w tych przedsiębiorstwach, które wprowadzają automatyzację zamiast „ludzkiej” siły roboczej. Mówiąc w skrócie, będą one płaciły większy podatek, co może być pierwszym krokiem do opodatkowania pracy robotów, by to one pracowały na nasze emerytury.

wisk kobiet w fabrykach w wyniku automatyzacji. Najgorzej ma być w miastach przemysłowych na północy, gdzie zniknąć ma 1 na 3 miejsca pracy (dane thinktank Centre for Cities). Kierowcy też mogą nie być zachwyceni na wieść o tym, że „myślące samochody” zastąpią ich w przyszłości. Jednak na Wyspach i w innych europejskich krajach potrzeba w tej branży rąk do pracy, a odchodzących na emeryturę TIR-owców niechętnie zastępują młodsi. W niektórych �irmach całość załogi stanowią Polacy, bo dla wielu zarobki na długich trasach są atrakcyjne. Według „The Sun” zapotrzebowanie zwiększa się o 50 osób

Większość z nas jednak na razie nie załapie się na dochód minimalny. Roboty mogą jednak tak jak w Finlandii wpłynąć na brytyjski rynek pracy. Jaki? Firma konsultingowa PwC szacuje, że w ciągu najbliższych lat zagrożonych będzie 35 proc. stanowisk dla mężczyzn i 26 proc. stano-

dziennie, więc samochody przyszłości mogą być konieczne, by �irmy transportowe mogły nadal funkcjonować. Trudno przypuszczać, by również praca kuriera i listonosza przetrwała próbę czasu, skoro już ponad rok temu Amazon dostarczył na Wyspy pierwszą paczkę za pomocą drona.

Które zawody znikną?

Konto trzeba było zawiesić, bo bot okazał się być rasistą, szowinistą i antysemitą.

raport ~ Robot w barze i na orbicie

Wystarczy wejść do fast-foodu, gdzie burgera można skomponować samodzielnie na ekranie, by zobaczyć, jaki wpływ może mieć automatyzacja na pracę w gastronomii. Podobnie w handlu, bo kasy samoobsługowe są już codziennością. W Australii istnieje już robot Hadrian X, który jest w stanie położyć tysiąc cegieł na godzinę – dwóm murarzom zajęłoby to cały dzień. Na Wyspach sporo branż, w których dotychczas najbardziej aktywni byli Polacy, może nasycić się wkrótce robotami. Dla gospodarki może być to dobra wiadomość, bo na wielu polach mówi się o zagrożeniu brakiem rąk do pracy po Brexicie. Gorzej dla pracowników, którzy liczyli, że uda im się spokojnie pracować do emerytury. Nawet marzenia o zostaniu kosmonautą mogą stać się niemożliwe do zrealizowania. Od 2014 roku w NASA jest gotowy prototyp humanoida Robonaut 2, który wkrótce ma latać na misje zamiast ludzi.

Automatyczne artykuły

A co z pracą umysłową na ziemi? Dzisiejszy poziom automatycznych tłumaczy sprawia, że do prostych tekstów nikt nie potrzebuje już pomocy profesjonalistów. Roboty od jakiegoś czasu piszą też newsy w telewizji Fox czy dla Associated Press. Póki co tylko te najprostsze, jak podsumowanie wyników zawodów czy informacje o pogodzie. Zdania na temat tego, czy powinniśmy się obawiać o swoje miejsca pracy umysłowej, są podzielone. Z jednej strony obserwując rozwój, jaki dokonał się choćby w automatycznym tłumaczu Google w ciągu zaledwie kilku lat prowokuje do re�leksji, że profesjonaliści nie będą już niedługo mieli czego szukać na rynku pracy. Z drugiej strony, jak dotąd sztuczna inteligencja (AI) nie przewyższa umiejętności człowieka, a pionierskie próby dania jej „wolnej ręki” zakończyły się mniejszą lub większą klapą. Dwa lata temu Microsoft „wypuścił” swojego pierwszego, automatycznego Twitterowicza o imieniu Tay. Miał on uczyć się na podstawie tego, co piszą inni użytkownicy i samodzielnie komponować wpisy. Dobę później konto trzeba było zawiesić, bo bot okazał się być rasistą, szowinistą i antysemitą. Z kolei na początku tego roku asystentka Alexa z domowego urządzenia Amazon zaczęła nagle wybuchać śmiechem. Producent twierdzi, że pracuje nad rozwiązaniem problemu, ale wiele osób już przyznaje, że zachowanie Alexy ich przeraża i że woleliby oni, by ich domowy robot był cicho, gdy go nie potrzebują.

W biurze zamiast w polu

Między innymi z tego powodu prognozy w długim terminie niekoniecznie muszą być ponure i obejmować masowe bezrobocie. Co bardziej optymistyczni badacze zauważają, że jak dotąd automatyzacja miała wyłącznie pozytywny wpływ na rynek pracy. Kraje, gdzie jej stopień jest najwyższy, notują coraz wyższe PKB i bardziej rozwiniętą gospodarkę. I tak jak my nie musimy pracować w polu, bo robią to za nas maszyny, tak nasze dzieci będą mogły porzucić nudne prace biurowe, by zająć się czymś ciekawszym. Może się też okazać, że w niektórych branżach nic nie zastąpi człowieka. Według BBC 93 proc. z nas nie lubi kas samoobsługowych, a w niektórych przypadkach skorzystanie z nich zajmuje trzykrotnie dłużej niż przejście przez zwykłą kasę. Zdaniem stacji wycofanie kasjerów skłania wręcz do kradzieży i to czasem tylko z frustracji, gdy okazuje się, że danego towaru nie da się zeskanować. Innym razem po to, by jak najszybciej skoń-

czyć zakupy. Zawsze też będą istniały osoby nieumiejące się obejść z techniką, które nie będą w stanie skorzystać z usług automatu. W świecie motoryzacji wciąż nie wiadomo, jak automatyczni kierowcy mieliby rozwiązać trudne problemy moralne na drodze, a domowi asystenci zostaną porzuceni, jeśli użytkownicy będą się przy nich krępować z powodu ich napadów wesołości lub dziwnych komentarzy.

Bezosobowa obsługa bankowa

Jeśli chodzi o bezosobowe banki czy poczty, to możliwe, że zostaną wprowadzone limity na ilość możliwych placówek bezosobowych na danym terenie. Aby poznać powód, wystarczy przejść ulicą dużego, brytyjskiego miasta, przy której niegdyś znajdowały się sklepy, później banki, a dziś oddziały, w których można spotkać najwyżej jednego pracownika i rząd bankomatów. Służą nie tylko do wpłacania pieniędzy, ale też zlecania przelewów czy płacenia rachunków. Jednak wiele osób woli załatwić to osobiście, niż walczyć z elektronicznym systemem, który nie zawsze jest w stanie pomóc w bardziej skomplikowanych przypadkach. I o ile kiedyś wydawało nam się, że nie ma nic bardziej bezosobowego niż rzędy placówek bankowych, to po wprowadzeniu placówek bez pracowników wiemy, jak bardzo się myliliśmy.

Kto zapanuje nad robotem?

Nadzieją są też zawody, które roboty stworzą. Chodzi o szereg ról przy projektowaniu, programowaniu czy sprzedaży takich maszyn. Potrzeba też będzie managerów i koordynatorów, którzy zapanują nad zespołem złożonym z ludzi i robotów. Inne zawody nie znikną, lecz się zmienią. – Lekarze będą mogli się zająć bardziej interakcją z pacjentami, zamiast gromadzeniem w głowie danych. Praca pielęgniarki może się przez to stać bardziej prestiżowa niż lekarza – zauważa na łamach magazynu technologicznego Wired Andrew Moore z Carnegie Mellon University. Na koniec dobra wiadomość: ktoś będzie musiał zajmować się naprawą robotów. Już teraz można znaleźć kilkadziesiąt ogłoszeń dla różnego rodzaju techników robotyki i elektryki, którzy mają zajmować się naprawą systemów i maszyn automatycznych. Z czasem będzie ich coraz więcej. Oznacza to, że uprzywilejowana pozycja na rynku pracy inżynierów i informatyków nie osłabnie, a wręcz przeciwnie – znawca obu tych dziedzin na pewno będzie miał pełne ręce roboty. <<

30 ~ goniec KULTURALNY

GONIEC kulturalny

PRZED NAMI V JUBILEUSZOWY KONGRES POLEK W WIELKIEJ BRYTANII. SPOTYKAMY SIĘ 7 KWIETNIA 2018 ROKU W SALI TEATRALNEJ POSK. ZAPRASZAMY!

Równouprawnienie

– oczywistość czy wyzwanie

emat przewodnim tegorocznego wydarzenia jest: „Równouprawnienie – oczywistość czy wyzwanie”. Jak podkreślają organizatorki, mimo iż wiele na temat równouprawnienia już powiedziano, temat ten wciąż rodzi wiele dyskusji, a nawet sporów w różnych środowiskach. – Postanowiłyśmy, że i my – Polki mieszkające w Zjednoczonym Królestwie – przyłączymy się do tych dyskusji. Temat równouprawnienia traktujemy nie tylko z perspektywy płci, ale także wieku czy narodowości. Zapraszamy Cię serdecznie do tej rozmowy i udziału w wydarzeniu, które organizujemy już po raz piąty – czytamy. Ambasadorką V Jubileuszowego Kongresu Polek jest Kasia Madera, prezenterka BBC, propagująca równość płac wśród dziennikarek i dziennikarzy. – Kongres Polek w Wielkiej Brytanii to fantastyczna platforma wymiany opinii i doświadczeń. Zachęcam serdecznie wszystkich do udziału w tym nadzwyczajnym wydarzeniu – zaprasza Kasia Madera. – Nowy, kwietniowy termin Kongresu, jest nawiązaniem do pierwszego wydarzenia, które 6 kwietnia 2018

odbyło się właśnie w kwietniu 2013 roku. Wierzymy, że wszyscy sympatycy i dotychczasowi uczestnicy przyjmą tę zmianę pozytywnie, a wiosenna aura sprawi, że Kongres odwiedzi liczne grono gości, nie tylko z Wielkiej Brytanii i Polski, ale także z całej Europy. Jako organizator dokładamy wszelkich starań, aby V Kongres Polek stał się wyjątkowym wydarzeniem, na miarę jubileuszu – mówi Ewelina Strulak, przedstawicielka Zjednoczonego Królestwa Polek. Zjednoczone Królestwo Polek to grupa kobiet mieszkających w Wielkiej Brytanii, które wspólnie realizują przeróżne projekty. Chcesz dołączyć? Zapraszamy do kontaktu: biuro@krolestwopolek.eu. GDZIE: THE POLISH SOCIAL AND CULTURAL ASSOCIATION, 238-246 KING STREET, SALA TEATRALNA, LONDON, W6 0RF BILETY: EVENTBRITE.CO.UK

CENA: £11.21-£21.83

PROGRAM V JUBILEUSZOWEGO KONGRESU POLEK W WIELKIEJ BRYTANII:

10:30 – rejestracja, 11:00 – otwarcie V Jubileuszowego Kongresu Polek 11:15 – panel I: Przywództwo na szpilkach 12:15 - panel II: Relacja matka – córka. Autonomia czy kulturowa zależność? 13:15 – Lunch/Networking 14:15 – panel III: Równość płci na rynku pracy 15:15 – panel IV: Równouprawnienie a młode pokolenie 16:00 – przerwa: kawowa/Networking 16:15 – panel V: Równouprawnienie w nauce: science ﬁction? 17:15 – podsumowanie Kongresu 17:30 – przerwa kawowa/Networking 17:45 – pokaz biżuterii Marcina Giebułtowskiego 18:00 – Gala Polka Roku Jubileuszowego 2018 – nagroda główna i nagroda publiczności / Ogłoszenie wyników plebiscytu „Polska jest kobietą!” 18:45 – lampka wina 19:00 – koncert jazzowy – Leszek Kulaszewicz Quartet 20:00 – zakończenie

goniec KULTURALNY ~

patronat

KONKURS Już w kwietniu odbędzie się koncert jednego z najciekawszych polskich zespołów rockowych ostatnich lat – ØRGANEK. Formacja powstała w 2013 roku z inicjatywy jej lidera, Tomasza Organka, początkowo jako power trio. Rok później do Adama Staszewskiego (bas) oraz Roberta Markiewicza (perkusja) dołączył klawiszowiec, Tomasz Lewandowski. Jeszcze tego samego roku grupa wydała swój debiutancki album pt. „Głupi”, który przebojem wtargnął na rynek muzyczny w Polsce, zapewniając zespołowi czołówki list przebojów rozgłośni radiowych oraz liczne nagrody i wyróżnienia (m.in. Mateusz Trójki 2014, Szczota Oﬀensywy 2014, Nagroda im. Grzegorza Ciechowskiego 2014, nominacja do nagrody Fryderyk 2015). W latach 2014-2016 kwartet dał ponad dwieście koncertów w

projekt

Tworzymy

Polsce i za granicą, czym zbudował sobie świadomą i wymagającą publiczność, dzięki której album pt. „Głupi” uzyskał status Platynowej Płyty. Zespół Ørganek zagra 28 kwietnia w The Garage w Londynie. Specjalnie dla Was przygotowaliśmy bilety na to wydarzenie. Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „Organek”.

28 KWIETNIA

THE GARAGE 20-22 HIGHBURY CORNER N5 1RD, LONDYN

poezję

na Wyspach

DO 30 KWIETNIA MOŻNA PRZESYŁAĆ PRACE NA OGŁOSZONY PRZEZ POLSKI OŚRODEK SPOŁECZNO-KULTURALNY I GRUPĘ ARTYSTYCZNĄ KAMPE KONKURS POETYCKI IMIENIA TADEUSZA MURDZEŃSKIEGO. Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest nadesłanie na adres organizatorów utworów własnych, dotąd niepublikowanych i nienagradzanych. Autor (18+) może przesłać maksymalnie dwa wiersze. Tematyka utworów związana ma być z szeroko pojętym wydarzeniem, jakim było odzyskanie niepodległości (znacze-

nie, następstwa, pamięć...). Utwór w czterech egzemplarzach należy opatrzyć godłem lub pseudonimem, do pracy należy dołączyć zaklejoną kopertę opatrzoną takim samym godłem (pseudonimem) zawierającą dane autora (imię, nazwisko, wiek, adres, numer telefonu, adres poczty email).

PRACE NALEŻY PRZESŁAĆ DO DNIA 30 KWIETNIA 2018 NA ADRES: POSK, KONKURS POETYCKI, 238-246 KING STREET, LONDON W6 0RF. NAGRODY – I: £750 / NAGRODA II: £500 / NAGRODA III: 3 X £200 = £600 REGULAMIN KONKURSU NA: POSK.ORG

SEMINARIUM „DOSKONALE NIEDOSKONALI”

Konferencja Organizatorzy zapraszają na VIII Konferencję Kwietniową Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie „Wkład architektów polskiego pochodzenia do architektury brytyjskiej i planowania przestrzennego po 1945 roku”. Celem konferencji jest prezentacja badań dotyczących wkładu Polaków w architekturę i urbanistykę w Wielkiej Brytanii po II Wojnie Światowej oraz współczesnych projektów realizowanych przez polskich architektów. Konferencja będzie prowadzona w języku polskim i angielskim. Więcej informacji na: puno.edu.pl.

OXFORD BROOKS UNIVERSITY, HEADINGTON CAMPUS, OXFORD, OX3 0BP; KIEDY: 14 KWIETNIA 2018 ROKU Firma eventowa wraz z autorką projektu Agatą Limanówką, zapraszają na wydarzenie „Doskonale

Niedoskonali”. Konferencję poprowadzi Grzegorz Nawrocki – prezes British Alumni Society, marszałek

Debat Oxfordzkich. Podczas wydarzenia odbędzie się wernisaż prac Magdaleny Kapeli – artystki, współ-

autorki książki „Doskonale Niedoskonali”. Bilety w cenie £144 lub £74 do nabycia na: eventbrite.co.uk.

14.04.2018 R.

POSK – SALA MALINOWA, 240 KING STREET, LONDON W6 0RF, WIELKA BRYTANIA

32 ~ goniec KULTURALNY

muzyka

10-&$".:

ZESPĂ&#x201C;Ĺ Ĺ&#x161;LÄ&#x201E;SK

na niepodlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;

PIEĹ&#x161;Ĺ&#x192; O OJCZYĹšNIE

GATUNEK: MUZYKA PATRIOTYCZNA SKLEP.ZESPOLSLASK.PL

CENA: ÂŁ5.2

ObchodzÄ&#x2026;cy w tym roku swoje 65-lecie ZespĂłĹ&#x201A;, wydaĹ&#x201A; album â&#x20AC;&#x17E;PieĹ&#x203A;Ĺ&#x201E; o OjczyĹşnie â&#x20AC;&#x201C; ZespĂłĹ&#x201A; PieĹ&#x203A;ni i TaĹ&#x201E;ca <Ĺ&#x161;lÄ&#x2026;sk> na 100-lecie Odzyskania NiepodlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciâ&#x20AC;?, bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;cy kolekcjÄ&#x2026; najbardziej znanych i najpiÄ&#x2122;kniejszych pieĹ&#x203A;ni patriotycznych, ktĂłre w narodowej tradycji towarzyszÄ&#x2026; uroczystoĹ&#x203A;ciom paĹ&#x201E;stwowym, wojskowym oraz rocznicom najwaĹźniejszych wydarzeĹ&#x201E; historycznych. PĹ&#x201A;yta jest hoĹ&#x201A;dem Ambasadora Polskiej Kultury dla Ojczyzny w 100-lecie NiepodlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci. PĹ&#x201A;ytÄ&#x2122; otwiera najwaĹźniejsza pieĹ&#x203A;Ĺ&#x201E; dla kaĹźdego Polaka â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Mazurek DÄ&#x2026;browskiegoâ&#x20AC;?. Dalej usĹ&#x201A;yszymy m.in. pieĹ&#x203A;Ĺ&#x201E; reprezentacyjnÄ&#x2026; Wojska Polskiego â&#x20AC;&#x17E;My, Pierwsza Brygadaâ&#x20AC;?, â&#x20AC;&#x17E;Hymn Armii Halleraâ&#x20AC;? czy â&#x20AC;&#x17E;Hymn Armii Krajowejâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; opracowane na chĂłr i orkiestrÄ&#x2122; ZespoĹ&#x201A;u â&#x20AC;&#x17E;Ĺ&#x161;lÄ&#x2026;skâ&#x20AC;? przez jej dyrygenta Krzysztofa DziewiÄ&#x2122;ckiego. <<

festiwale, spotkania, koncerty

PiÄ&#x2122;kni i MĹ&#x201A;odzi & Playboys

Publice zaprezentujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; PiÄ&#x2122;kni i MĹ&#x201A;odzi & Playboys. Tym razem najwiÄ&#x2122;ksze gwiazdy muzyki Disco Polo koncertem w Northampton rozpocznÄ&#x2026; swojÄ&#x2026; trzydniowÄ&#x2026; trasÄ&#x2122; koncertowÄ&#x2026; po Wielkiej Brytanii. DuĹźo dobrej muzyki, mnĂłstwo dobrej zabawy. Na scenie wystapi rĂłwnieĹź ZespĂłĹ&#x201A; TeamPuls oraz dj Danny s. gdzie: Klub Roadmender 1 Ladys Lane, NN1 3AH Northampton

kiedy: 20 kwietnia godz. 20:00 bilety: ÂŁ25

Ĺ Ä&#x2026;ki Ĺ an

Granie na Ĺźywo majÄ&#x2026; we krwi. Proces tworzenia zawsze zaczyna siÄ&#x2122; na scenie, a studio jest jego dopeĹ&#x201A;nieniem. SĹ&#x201A;ynÄ&#x2026; z niesamowicie energetycznych koncertĂłw. Wypracowali sobie swoje niepowtarzalne, sĹ&#x201A;owiaĹ&#x201E;sko-miÄ&#x2122;dzygalaktyczne brzmienie, ktĂłre caĹ&#x201A;y czas ewoluuje i zaskakuje. Bardzo istotne sÄ&#x2026; teksty, pisane przez Paprodziada, ktĂłre wymagajÄ&#x2026; od sĹ&#x201A;uchacza odszyfrowania zawartych w nich treĹ&#x203A;ci. gdzie: Manchester Academy 2

bilety: ÂŁ25 kiedy: 28 kwietnia

6 kwietnia 2018

Banita Tour â&#x20AC;&#x201C; NizioĹ&#x201A; solo

1stage events oraz Banita zaprasza na koncert NizioĹ&#x201A;a (Szajka, Syndykat). Nie zabraknie utworĂłw z obu solowych pĹ&#x201A;yt artysty oraz ostatniego mikstejpu spod szyldu Banita Rec. Na scenie pojawiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź EmigraczE oraz supporty. Za deckami â&#x20AC;&#x201C; Dj. Meni. gdzie: THE BELVEDERE (106-112 Acton High Street ,W3 6QX)

bilety: ÂŁ15, ÂŁ20 kiedy: 6 kwietnia godz. 20:00

SzczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;liwy PiÄ&#x2026;tek 13tego

Impreza w stylu house /progressive house/commercial house/future house/EDM. Zagramy muzyczne klasyki ze zĹ&#x201A;otych czasĂłw polskiej sceny klubowej oraz aktualnoĹ&#x203A;ci grane dziĹ&#x203A; w najlepszych klubach w Polsce. gdzie: Bar and Beyond w SheďŹ&#x192;eld, The Varsity, 173-179 West St, SheďŹ&#x192;eld S1 4EW

Aplauz 2018

W maju odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; w Peterborough najwiÄ&#x2122;kszy Festiwal Polskiej Piosenki poza granicami kraju â&#x20AC;&#x201C; II Festiwal Piosenki DzieciÄ&#x2122;cej i MĹ&#x201A;odzieĹźowej â&#x20AC;&#x201C; Aplauz 2018, ktĂłry potrwa od 5 do 7 maja. W wydarzeniu mogÄ&#x2026; wziÄ&#x2026;Ä&#x2021; udziaĹ&#x201A; dzieci i mĹ&#x201A;odzieĹź do osiemnastego roku Ĺźycia. ObecnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na tegorocznym Festiwalu potwierdziĹ&#x201A;y znane osobowoĹ&#x203A;ci polskiej sceny muzycznej, ElĹźbieta Biskup â&#x20AC;&#x201C; ekspert w nauczaniu estradowego Ĺ&#x203A;piewu solowego, PaweĹ&#x201A; HaraĹ&#x201E;czyk â&#x20AC;&#x201C; pianista, kompozytor i aranĹźer, a takĹźe jedna z najpopularniejszych polskich wokalistek â&#x20AC;&#x201C; Anna Wyszkoni. Celem Festiwalu jest promocja polskiej kultury i piosenki wĹ&#x203A;rĂłd dzieci i mĹ&#x201A;odzieĹźy mieszkajÄ&#x2026;cej poza granicami kraju, a takĹźe ksztaĹ&#x201A;towanie i promowanie wokalnych talentĂłw. gdzie: Ormiston BushďŹ eld Academy, Ortongate, Peterborough, PE2 5RQ

kiedy: 5 maja bilety: free

kiedy: 13 kwietnia, godz. 22:00 Ă&#x2DC;rganek bilety: ÂŁ5 zespĂłĹ&#x201A; podczas koncertĂłw na Ĺźywo

Ä&#x2018; 10-&$".:Ä&#x2018;

prezentuje materiaĹ&#x201A; z drugiego albumu pt. â&#x20AC;&#x17E;Czarna Madonnaâ&#x20AC;?. Nowy

CHAPTER ONE

â&#x20AC;&#x17E;Chapter oneâ&#x20AC;? jest zbiorem singli, ktĂłre do tej pory stworzyĹ&#x201A; Gromee. Nie zabraknie rĂłwnieĹź nowych produkcji oraz dwĂłch remixĂłw stworzonych specjalnie dla Ani DÄ&#x2026;browskiej i Beaty Kozidrak. GROMEE * CENA: ÂŁ5.6

PO SZCZÄ&#x2DC;Ĺ&#x161;CIE

Producentami muzycznymi pĹ&#x201A;yty sÄ&#x2026; Killing Skills, czyli Chris Van Rootselaar, Jaap Wiewel i O.S.T.R. Na gramofonach udziela siÄ&#x2122; DJ Haem. O.S.T.R. / TABASKO * CENA: ÂŁ10.4

krÄ&#x2026;Ĺźek to z jednej strony kontynuacja platynowego debiutu pt. â&#x20AC;&#x17E;GĹ&#x201A;upiâ&#x20AC;?, a z drugiej niezaprzeczalny krok w przĂłd. Ă&#x2DC;RGANEK po raz kolejny cytuje gatunki, konwencje i klisze, ktĂłre zbudowaĹ&#x201A;y muzykÄ&#x2122; XX w., ale teĹź i caĹ&#x201A;Ä&#x2026; zachodniÄ&#x2026; popkulturÄ&#x2122;, z ktĂłrej ona wyrasta. Tym razem jednak wszystko brzmi nowoczeĹ&#x203A;niej dziÄ&#x2122;ki bardziej zĹ&#x201A;oĹźonej produkcji oraz wspĂłĹ&#x201A;czeĹ&#x203A;niejszym odniesieniom do tak odlegĹ&#x201A;ych od siebie stylistyk jak punk, czy country. gdzie: Liquid Room 9C Victoria St, Edinburgh EH1 2HE

kiedy: 27 kwietnia bilety: ÂŁ25, ÂŁ30

Koncert piosenek Boba Dylana

Lubelska Federacja BardĂłw zaprezentuje siÄ&#x2122; w znakomitym koncercie piosenek Boba Dylana. W programie piosenki znane, takie jak â&#x20AC;&#x17E;OdpowiedĹş zna wiatrâ&#x20AC;? czy â&#x20AC;&#x17E;MiĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; miÄ&#x2122;dzy sĹ&#x201A;owamiâ&#x20AC;? ale takĹźe inne, rĂłwnie porywajÄ&#x2026;ce... gdzie: Jazz Cafe POSK, London 238-246 King Street, W6 0RF

bilety: ÂŁ20 kiedy: 8 kwietnia godz. 17.00

goniec KULTURALNY ~

ksiÄ&#x2026;Ĺźka

10-&$".:

DZIENNIK

WIEKI BEZWSTYDU

Witaj w epoce, w ktĂłrej seks nie byĹ&#x201A; tematem tabu. Na ateĹ&#x201E;skiej agorze ma miejsce pierwszy czarny protest, kobiety domagajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; prawa do aborcji i szukajÄ&#x2026; skutecznych metod antykoncepcji.

diabĹ&#x201A;a

WYDAWNICTWO: ZNAK HORYZONT GATUNEK: DOKUMENT

CENA:

6.6ÂŁ

Pod koniec wojny odkryto dziennik Alfreda Rosenberga. SzczegĂłĹ&#x201A;owo zbadany podczas procesĂłw norymberskich, pokazaĹ&#x201A; czĹ&#x201A;owieka, ktĂłry byĹ&#x201A; jednym z najbardziej wpĹ&#x201A;ywowych nazistĂłw znajdujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; w otoczeniu fĂźhrera. ZaszczepiĹ&#x201A; w umyĹ&#x203A;le Hitlera skrajny antysemityzm i teoriÄ&#x2122; wyĹźszoĹ&#x203A;ci rasy aryjskiej. â&#x20AC;&#x17E;Odciski palcĂłwâ&#x20AC;? Rosenberga pozostaĹ&#x201A;y na niemal wszystkich zbrodniach, jakich dopuĹ&#x203A;ciĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; nazistowskie Niemcy. Rosenberga skazano i stracono. Jednak dziennik zniknÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; w tajemniczych okolicznoĹ&#x203A;ciach. ByĹ&#x201A;y agent FBI Robert K. Wittman i zdobywca nagrody Puliztera David Kinney tworzÄ&#x2026; detektywistycznÄ&#x2026; opowieĹ&#x203A;Ä&#x2021; ujawniajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; szczegĂłĹ&#x201A;y historii, ktĂłra wydarzyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; naprawdÄ&#x2122;. <<

AUTOR: ADAM WÄ&#x2DC;GĹ OWSKI CENA: ÂŁ5.8

U STĂ&#x201C;P GĂ&#x201C;RY OGNIA

â&#x20AC;&#x17E;Dziennik Ĺ owcy przygĂłd. Etiopia. U stĂłp gĂłry ogniaâ&#x20AC;? to opis prawdziwej egzotycznej wyprawy 11-letniego podrĂłĹźnika â&#x20AC;&#x201C; Szymona Radzimierskiego. Szymon do tej pory zwiedziĹ&#x201A; juĹź ponad 30 krajĂłw. TowarzyszÄ&#x2026; mu rodzice.

GATUNEK: PRZYGODOWA CENA: ÂŁ5.4

festiwale, spotkania, koncerty Gala Stand-Up

Abelard Giza, Kasia Piasecka, RafaĹ&#x201A; Rutkowski, Kacper RuciĹ&#x201E;ski, Ĺ ukasz Lotek Lodkowski, RafaĹ&#x201A; PaczeĹ&#x203A; oraz Jacek Stramik. Polska gala standup to niezapomniane wraĹźenia tylko dla dorosĹ&#x201A;ych. Siedmiu sprawdzonych, bezczelnych, ostrych, a nade wszystko zabawnych komikĂłw w swoich najlepszych tekstach. To bÄ&#x2122;dzie niesamowite wydarzenie, ktĂłrego nie powinien przegapiÄ&#x2021; Ĺźaden fan stand-upu. Dlatego nie zastanawiaj siÄ&#x2122; i rezerwuj bilety juĹź teraz. WstÄ&#x2122;p: 18+. gdzie: Edinburgh International Conference Centre (EICC) â&#x20AC;&#x201C; Pentland Suite, EH3 8EE, The Exchange

ra-ksiÄ&#x2122;gowego w akcji... WyobraĹşcie sobie starzejÄ&#x2026;cÄ&#x2026; siÄ&#x2122; gwiazdÄ&#x2122; rocka Tommiego Quicka i jego mĹ&#x201A;odocianÄ&#x2026; fankÄ&#x2122; pragnÄ&#x2026;ca przeĹźyÄ&#x2021; z nim ten pierwszy raz... WyobraĹşcie sobie szefa clubu go-go, ktĂłry musi zwolniÄ&#x2021; nieudolnÄ&#x2026; striptiserkÄ&#x2122;... WyobraĹşcie sobie taksĂłwkarkÄ&#x2122; bez zmysĹ&#x201A;u orientacji w terenie... WyobraĹşcie sobie, Ĺźe miĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;... Nie, nie wyobraĹźcie sobie tego wszystkiego przyjdĹşcie do teatru i sami zobaczcie! 5 aktorĂłw 15 kreacji! WspaniaĹ&#x201A;a zabawa gwarantowana! gdzie: Londyn, 20 Bedford Way, WC1H 0AL

Komedia Norma Fostera skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z szeĹ&#x203A;ciu epizodĂłw, ktĂłre przedstawiajÄ&#x2026; zabawne, ale rĂłwnieĹź wzruszajÄ&#x2026;ce losy mieszkaĹ&#x201E;cĂłw prowincjonalnego miasteczka w Kanadzie. WyobraĹşcie sobie parÄ&#x2122; 50-latkĂłw godzÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; uprawiaÄ&#x2021; sex na antenie radiowej... WyobraĹşcie sobie wĹ&#x201A;amywaczy: zawodowca i amato-

â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi o swoich sztukach Malina PrzeĹ&#x203A;luga â&#x20AC;&#x201C; autorka z pokolenia Doroty MasĹ&#x201A;owskiej (rocznik â&#x20AC;&#x2DC;83). Ma za sobÄ&#x2026; dwadzieĹ&#x203A;cia popularnych, pogodnych sztuk dla dzieci oraz â&#x20AC;&#x201C; dalekich od optymizmu â&#x20AC;&#x201C; sztuk dla dorosĹ&#x201A;ych: â&#x20AC;&#x201C; PiszÄ&#x2122; o tym co boli, co jest zĹ&#x201A;e i co naleĹźy zmieniÄ&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;la. gdzie: Jazz Cafe POSK, 238-246 King Street, London W6 0RF

kiedy: 22, 29 kwietnia godz. 16:00 bilety: ÂŁ10/ÂŁ12

kiedy: 9 kwietnia godz. 18:30 Kryptowaluty na gruncie bilety: od ÂŁ25 BIBA czyli Bitcoin Ico Blockchain

kiedy: 13 kwietnia godz. 20:00 bilety: ÂŁ36, ÂŁ45 â&#x20AC;&#x17E;CzuĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;â&#x20AC;? Maliny PrzeĹ&#x203A;lugi

Premiera spektaklu â&#x20AC;&#x17E;MiÄ&#x2122;dzy Ĺ ĂłĹźkamiâ&#x20AC;?

Rewelacyjna nowa sztuka wspĂłĹ&#x201A;czesna jednej z najciekawszych polskich dramatopisarek mĹ&#x201A;odego pokolenia. Wystawiany w intymnej atmosferze Jazz Cafe POSK, ten odwaĹźny i na wskroĹ&#x203A; wspĂłĹ&#x201A;czesny dramat intryguje oryginalnÄ&#x2026; formÄ&#x2026; i peĹ&#x201A;nÄ&#x2026; napiÄ&#x2122;cia, choÄ&#x2021; nie pozbawionÄ&#x2026; czarnego humoru, akcjÄ&#x2026; i dialogiem â&#x20AC;&#x201C; miejscami poetyckim, miejscami wrÄ&#x2122;cz rynsztokowym. â&#x20AC;&#x201C; Zobaczcie siebie w tym lustrze

Altcoins Klub BIBA, czyli Bitcoin Ico Blockchain Altcoin zaprasza na kolejne spotkanie. BÄ&#x2122;dzie je prowadziĹ&#x201A; Marek DÄ&#x2122;bowski: absolwent Uniwersytetu GdaĹ&#x201E;skiego. Od kilku lat aktywnie inwestuje w kryptowaluty. WiedzÄ&#x2122; na temat kryptowalut zdobywaĹ&#x201A; z literatury, internetu, ďŹ lmĂłw, webinarĂłw oraz z serwisĂłw specjalistycznych. gdzie: restauracja Galicja, 154 Uxbridge Rd, London W13 8SB

kiedy: 12 kwietnia

Ä&#x2018; 10-&$".:Ä&#x2018;

MajĂłwka z EXPLOSION i KALWI & REMI na statku

TÄ&#x2026; imprezowÄ&#x2026; majĂłwkÄ&#x2122; na statku zaczynamy od 4-godzinnego rejsu po Tamizie, gdzie imprezÄ&#x2122; poprowadzÄ&#x2026; KALWI i REMI oraz MR WHITE, a kto po imprezie na statku bÄ&#x2122;dzie miaĹ&#x201A; jeszcze siĹ&#x201A;y, bÄ&#x2122;dzie mĂłgĹ&#x201A; uczestniczyÄ&#x2021; w after party w klubie do rana. gdzie: odpĹ&#x201A;ywamy o 20:00 z Westminster Pier (molo obok Big Benâ&#x20AC;&#x2122;a)

kiedy: 5 maja godz. 19:45 bilety: ÂŁ25, ÂŁ30, ÂŁ35

PITBULL. Ostatni Pies

Polski ďŹ lm sensacyjny w reĹźyserii WĹ&#x201A;adysĹ&#x201A;awa Pasikowskiego, ktĂłrego premiera odbyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; 15 marca 2018 roku w Polsce. Film jest ostatniÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; serii Pitbull, w ktĂłrej Nielat, Metyl i Despero majÄ&#x2026; za zadanie powstrzymaÄ&#x2021; gangi walczÄ&#x2026;ce miÄ&#x2122;dzy sobÄ&#x2026; o miasto. Obsada: Marcin DorociĹ&#x201E;ski, Cezary Pazura, Doda, Adam Woronowicz, Izabela Kuna, MichaĹ&#x201A; Kula. gdzie: Seanse od 12 kwietnia w kinach ODEON, CINEWORLD, VUE, EMPIRE, OMNIPLEX, IMC i innych. Z angielskimi napisami.

bilety: od ÂŁ10

34 ~ goniec KULTURALNY

musicale

Alladyn

Upiór w Operze

The Phantom of the Opera to musical stworzony w 1986 przez Andrew Lloyd Webbera (muzyka) oraz Charlesa Harta i Richarda Stilgoe (libretto). Fabuła musicalu jest osnuta na kanwie powieści Gastona Leroux z 1911 roku i koncentruje się na losach młodej sopranistki Christine Daaé, która staje się obsesją tajemniczego zdeformowanego geniusza muzycznego, znanego jako Upiór Opery. Spektakl miał światową prapremierę w październiku 1986 r. na deskach londyńskiego teatru Her Majesty’s Theatre. gdzie: Her Majesty’s Theatre, Haymarket London SW1Y 4QL United Kingdom

bilety: od £32

Król Lew

Broadwayowski musical powstały na podstawie filmu Walta Disneya o tej samej nazwie z 1994 roku z muzyką Eltona Johna i słowami Tima Rice’a oraz kompozycjami Hansa Zimmera i chóralnymi utworami Lebo M. Musical został wyreżyserowany przez Julie Taymor. Jego oficjalna premiera odbyła się 31 lipca 1997 roku w Minneapolis. Musical podzielony jest na dwa akty: pierwszy pokazuje dzieciństwo Simby, a drugi – jego dorosłe życie. W 1998 roku spektakl zdobył sześć Nagród Tony za najlepszy musical, kostiumy, choreografię, oświetlenie, dekoracje i reżyserię. Oprócz tego, widowisko otrzymało 8 nagród Drama Desk Award, a także statuetkę Theatre World Award. gdzie: Lyceum Theatre, 21 Wellington Street, London, WC2E 7RQ

bilety: od £38

Mamma Mia!

Musical autorstwa Catherine Johnson (scenariusz i dialogi) oraz Björna Ulvaeusa i Benny’ego Anderssona (piosenki), oparty na przebojach z repertuaru szwedzkiej grupy ABBA. Światowa prapremiera musicalu miała miejsce 6 kwietnia 1999 r. w Prince Edward Theatre na 6 kwietnia 2018

londyńskim West Endzie. Reżyserką pierwszej inscenizacji była Phyllida Lloyd. W 2008 do kin weszła jego ekranizacja, również wyreżyserowana przez Lloyd. Najważniejszy motyw fabuły (trzej mężczyźni potencjalnie mogący być ojcami tego samego dziecka) został zaczerpnięty przez autorkę z amerykańskiego ﬁlmu Buona Sera, Mrs. Campbell z 1968 roku. gdzie: Novello Theatre, Aldwych, London, WC2B 4LD

bilety: od £32

Pułapka na myszy

The Mousetrap to sztuka autorstwa Agathy Christie z 1952 roku. Jest najdłużej wystawianą bez przerwy sztuką w dziejach teatru. Londyńska premiera w Ambassadors Theatre na londyńskim West Endzie miała miejsce 25 listopada 1952 roku, a przedstawione grane jest do dziś (od 1974 r.) w sąsiednim St Martin’s Theatre. gdzie: St. Martin’s Theatre, West Street, London, WC2H 9NZ

bilety: od £23

Musical w jednym akcie, oparty na filmie animowanym Aladyn z 1992 roku. Wyprodukowanym przez Walt Disney Pictures, trzydziesty pierwszym filmie z kanonu filmów animowanych Disneya. Jest to swobodna adaptacja historii o Aladynie i magicznej lampie z Księgi tysiąca i jednej nocy. Aladyn, ubogi chłopiec, zakochuje się w księżniczce Dżasmine. Ścigany przez Dżafara, znajduje starą lampę i wywołuje mieszkającego w niej dżina. Ten w zamian za uwolnienie zgadza się spełnić trzy życzenia młodzieńca. Aby księżniczka wzięła ślub, jej wybranek musi być księciem. gdzie: Prince Edward Theatre, 28 Old Compton Street, London, W1D 4HS

bilety: £32

Wicked

Musical z muzyką i słowami Stephena Schwartza na podstawie książki Winnie Holzman. Historia jest luźno oparta na powieści Wicked: Życie i czasy Złej Czarownicy z Zachodu Gregory’ego Maguire. Przedstawia historię opowiedzianą z perspektywy wiedźm z krainy Oz. gdzie: Apollo Victoria Theatre, 17 Wilton Road, London, SW1V 1LG

bilety: od £25

Thriller Live

„To nie musical, to prawdziwy koncert muzyki Michaela Jacksona na żywo!” (The Times) – tak w skrócie można podsumować ten rewelacyjny spektakl. Thriller Live to wspaniała historia życia najwybitniejszego wokalisty wszechczasów, wypełniona największymi hitami Michaela i The Jackson 5. Kilkudziesięciu tancerzy, wokalistów, porywająca choreograﬁa, pokazy multimedialne oraz budząca zachwyt muzyka, którą wszyscy znają i kochają. Muzyka, która w naszych sercach będzie żyć wiecznie. To prawdziwy majstersztyk – sam Michael Jackson nie krył wzruszenia po obejrzeniu tego musicalu. Żaden fan nie powinien go przegapić. gdzie: Lyric Theatre, 29 Shaftesbury Avenue, London, W1D 7ES

bilety: od £23

Les Misérables

Musical Claude-Michela Schönberga powstały na podstawie powieści Wiktora Hugo Nędznicy. Musical składa się z dwóch aktów (z pro-

logiem oraz epilogiem), trwa ok. 3 godzin. W roku 1982 rozpoczęły się prace nad angielską wersją spektaklu. Angielskie libretto stworzył Herbert Kretzmer, brytyjski dziennikarz i tekściarz. Około 1/3 tekstu było dosłownym tłumaczeniem wersji francuskiej, kolejne 1/3 było jego interpretacją, pozostała 1/3 materiału była nowym, oryginalnym tekstem. Spektakl uległ bowiem znacznym zmianom i poszerzeniu, m.in. o nieistniejący w pierwowzorze prolog (dziejący się w roku 1815). Premiera miała miejsce w dniu 8 października 1985 roku w Barbican Centre. Mimo początkowych złych recenzji spektakl od początku podbił serca publiczności i osiągnął oszałamiający sukces – jest grany w Londynie bez przerwy do dnia dzisiejszego. gdzie: Queen’s Theatre, 51 Shaftesbury Avenue, London, W1D 6BA

bilety: od £19

Matilda

To musical teatralny na podstawie dziecięcej powieści Roalda Dahla o tym samym tytule. Autorem scenariusza jest Dennis Kelly, natomiast muzykę i teksty napisał Tim Minchin. Akcja musicalu toczy się wokół Matildy, ponadprzeciętnie rozwiniętej pięcioletniej dziewczynki ze zdolnością do telekinezy, uwielbiającej czytać. Matilda pokonuje przeszkody powodowane przez jej rodzinę i szkołę oraz pomaga swojej nauczycielce odzyskać władzę nad swoim życiem. Sztukę wystawiano przez Royal Shakespeare Company (RSC) w Stratford-upon-Avon od listopada 2010 do stycznia 2011. Premiera na West Endzie miała miejsce 24 listopada 2011 w Cambridge Theatre, a na Broadwayu 11 kwietnia 2013 r. w Shubert Theatre. Matilda spotkała się z szerokim uznaniem krytyków i dużym zainteresowaniem publiczności, wygrywając siedem Olivier Awards w 2012 r., włączając w to nagrodę dla najlepszego nowego musicalu. Tym samym pobiła rekord ilości nagród wygranych przez jedną sztukę. Podczas Tony Awards w 2013 r. Broadwayowska produkcja Matildy zdobyła 5 nagród. Aktualnie spektakl wystawiany jest na West Endzie w Londynie, na Broadwayu w Nowym Jorku, w Toronto oraz w trasie w Australii i USA. gdzie: Cambridge Theatre, 32-34 Earlham Street, London, WC2H 9HU

bilety: od £26

reklama ~ reklama

reklama

36 ~ goniec KULTURALNY

(6*-%)"--

"35

("--&3:

Tate Britain

Galeria często mylona jest z Tate Modern. A są to dwie niezależne od siebie placówki. W przeszłości Tate Britain nosiło nazwę Narodowej Galerii Sztuki Brytyjskiej (National Gallery of British Art). Znajdziemy tu prace brytyjskich malarzy zaczynając od 1500 roku aż do dziś. W

środku dzieła takich artystów jak William Blake czy J. M. W. Turner (duża kolekcja). adres: Millbank, Westminster, London SW1P 4RG dni i godziny otwarcia: codziennie 10:00-18:00 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie

Galeria sztuki znajdująca się przy historycznym ratuszu miejskim Guildhall. Galeria została założona w 1886 roku i przechowuje kolekcję od 1670 roku do dziś. Zobaczymy tu m.in. prace prerafaelitów. Ciekawą atrakcją są również odkryte dopiero w 1985 roku ruiny rzymskiego am�iteatru z czasów rzymskiej kolonii Londinium sprzed blisko 2000 lat. adres: Guildhall Yard, London EC2V 5AE dni i godziny otwarcia: codziennie, 10:00-17:00, niedz.12:00-16:00 cena: wystawa stała bezpłatnie

5IF 3PZBM "DBEFNZ PG .VTJD .VTFVN Muzeum Królewskiej Akademii Muzycznej to małe muzeum poświęcone historii muzyki. W środku zobaczymy wystawy instrumentów zaczynając od XVII wieku. adres: 1-5 York Gate, Marylebone Road NW1 5HT dni i godziny otwarcia: poniedziałek – piątek 11:30-17:30, sobota 12:00-16:00 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie

.6;&6. /"6,* ć 4$*&/$& .64&6. Muzeum Nauki zostało założone w 1857 roku i od tego czasu gromadzi eksponaty związane z rozwojem technicznym. Wiele wystaw w muzeum związanych jest z rewolucją przemysłową. W środku zobaczymy m.in. silniki parowe, najstarszą lokomotywę parową na świecie czy pierwszy silnik odrzutowy. Znajdziemy tu także wystawy związane z czasami najnowszymi, w tym z eksploracją kosmosu czy z

rozwojem medycyny. Część wystaw jest interaktywnych i pozwala młodszym odwiedzającym na naukę poprzez zabawę. adres: Exhibition Rd, Kensington, London SW7 2DD dni i godziny otwarcia: Codziennie 10:00-18:00 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie / dodatkowo płatne: kino IMAX, symulator, wystawy specjalne

Bank of England Museum Muzeum mieści się w siedzibie Banku Anglii. Opowiada historię banku od jego założenia w 1694 roku aż do dziś. Oprócz eksponatów związanych z funkcjonowaniem organizacji (takich jak banknoty czy monety) na wystawach zobaczymy również 6 kwietnia 2018

rzymskie artefakty znalezione pod budynkiem banku w trakcie przebudowy w 1930 roku czy broń (historyczną) używaną przez strażników do obrony budynku.

adres: Bartholomew Ln, London EC2R 8AH dni i godziny otwarcia: poniedziałek-piątek 10:00-17:00; zamknięte: weekendy i święta ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie

goniec KULTURALNY ~

Muzeum Brytyjskie – British Museum British Museum uznawane jest za najważniejsze muzeum w całej Wielkiej Brytanii. Nie skupia się na jednej dziedzinie, lecz na całej historii ludzkości, sztuki oraz kultury. Liczba eksponatów na wystawie stałej sięga 8 milionów. Muzeum założone zostało w 1753 roku i duża część kolekcji tra�iła do Londynu w czasach potęgi kolonialnej Imperium Brytyjskiego. Muzeum podzielone jest na kilka różnych sekcji, w tym m.in. starożytny Egipt; starożytna Grecja oraz Rzym – w tym m.in. rzeźby z Parthenonu z ateńskiego Akropolu czy rzymskie mozaiki; druk i rysunki – zobaczymy tu m.in. słynny

Żródło: www.podrozepoeuropie.pl, https://www.facebook.com/podrozepoeuropie, https://instagram.com/podrozepoeuropie/

5"5& .0%&3/

The National Gallery to najważniejsza galeria sztuki w Wielkiej Brytanii i jedna z najważniejszych na świecie. Zgromadzono tu ponad 2000 obrazów mistrzów, wśród nich: Vincent van Gogh – Słoneczki; Claude Monet – kolekcja kilku obrazów, w tym Śnieg w Argenteuil; Piotr Rubens – Sąd nad Parysem oraz m.in. Canaletto, Caravaggio, Diego Velázqueza, Leonardo Da Vinci, Rafaela czy El Greco. Na wizytę możemy zaplanować 2-3 godz. adres: Trafalgar Square, London WC2N 5DN dni i godziny otwarcia: codziennie 10:00-18:00, piątek 10:00-21:00 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie

adres: Great Russell St, Bloomsbury, London WC1B 3DG dni i godziny otwarcia: codziennie 10:00-17:30, w piątki do 20:30 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie.

/"5*0/"- 10353"*5 ("--&3:

Jedno z najważniejszych muzeów sztuki współczesnej na świecie. W środku zobaczymy sztukę brytyjską od początku XX wieku oraz sztukę nowoczesną z całego świata. Z bardziej znanych artystów w środku odnajdziemy prace Pablo Picasso oraz Salvadora Dali (Metamorphosis of Narcissus). Muzeum powstało w historycznym budynku elektrowni, stąd jego industrialny wygląd. W środku duże wrażenie robi imponująca hala turbinowa. Jeśli nawet nie przepadamy za tym rodzajem sztuki, to nie powinniśmy rezygnować z odwiedzin Tate Modern. Na szczycie wieży górującej nad muzeum znajduje się darmowy punkt obserwacyjny ze wspaniałym widokiem na Tamizę oraz Katedrę św. Pawła. adres: Bankside, London, SE1 9TG dni i godziny otwarcia: Codziennie 10:00-18:00, piątek, sobota 10:00-22:00 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie

Galeria Narodowa – The National Gallery

rysunek morsa Albrechta Dürera oraz szkice Rafaela, Leonarda da Vinci czy Michała Anioła; numizmatyka – na wystawach znajduje się blisko 9 tysięcy monet oraz banknotów z całego świata ze wszystkich znanych wieków; oddzielne sekcje poświęcone Bliskiemu Wschodowi, Afryce czy Azji. Na wizytę możemy spokojnie zarezerwować kilka godzin.

Narodowa Galeria Portretów jest największą oraz pierwszą placówką tego typu na świecie. W swoich zbiorach posiada niemal 200 tysięcy portretów, choć oczywiście nie wszystkie znajdują się na wystawach. W galerii zobaczymy przede wszystkim portrety znanych i ważnych Brytyjczyków. W środku podziwiać można m.in. obrazy przedstawiające Williama Shakespeare’a czy członków rodzin królewskich. Oprócz obrazów na wystawach zaprezentowane są również popiersia. Galeria znajduje się na tyłach Galerii Narodowej. adres: St. Martin's Pl, London WC2H 0HE dni i godziny otwarcia: codziennie 10:00-18:00, piątek, sobota 10:00-21:00 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie

.V[FVN )JTUPSJJ /BUVSBMOFK ć /BUVSBM )JTUPSZ .VTFVN

Muzeum Wiktorii i Alberta – Victoria and Albert Museum Victoria and Albert Museum to największe na świecie muzeum sztuki, dekoracji oraz rzemiosła artystycznego. Kolekcja oraz sam budynek muzeum są imponujące. Stała kolekcja to ponad 4 miliony najróżniejszych eksponatów. W muzeum możemy spędzić bez większego problemu nawet pół dnia. adres: Cromwell Rd, Knightsbridge, London, SW7 2RL dni i godziny otwarcia: codziennie 10:00-17:45, piątek 10:00-22:00 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie

Jedno z najciekawszych muzeów tego typu w Europie. Szkielety dinozaurów, skamienieliny, kamienie różnego pochodzenia – to tylko niektóre z typów eksponatów które na nas czekają. Muzeum szczyci się atrakcją, która powinna przypaść do gustu szczególnie młodszym odwiedzającym – olbrzymim ruszającym się modelem Tyranozaura. W pomieszczeniu z dinozaurem co chwilę

zmienia się światło, a sam dinozaur rusza się w różny sposób i wydaje głośne dźwięki. Na spokojną wizytę w muzeum potrzebujemy około 2-3 godzin. adres: Cromwell Rd, Kensington, London SW7 5BD dni i godziny otwarcia: codziennie 10:00-17:50 ceny biletów wstępu: wystawa stała bezpłatnie

źródło: www.podrozepoeuropie.pl, www.facebook.com/podrozepoeuropie, instagram.com/podrozepoeuropie

38 _ 103"%:

1BOFM

FLTQFSUB

Dlaczego mało kobiet zasiada w zarządach?

Accenture, globalna �irma świadcząca profesjonalne usługi i rozwiązania w obszarach: Strategy, Consulting, Digital, Technology i Operations, przeprowadziła badanie wśród 22 tys. aktywnych zawodowo kobiet i mężczyzn w 34 krajach świata na temat równych praw pracowników w �irmach. Raport „Getting to Equal” jest ważnym głosem w dyskusji na temat równouprawnienia kobiet – wskazuje bowiem czynniki, które obecnie ten proces ograniczają. Wyniki badania Accenture pokazują, że w skali globalnej jedynie 34 kobiet na 100 mężczyzn znajduje się w kadrze zarządzającej. W Polsce statystyki przedstawiają się lepiej – jest to 70 kobiet na 100 mężczyzn. Accenture szacuje jednak, że poprzez konkretne działania liczba kobiet zarządzających mogłaby wzrosnąć do 84/100 globalnie i aż do 91/100 w Polsce. Jaki przyniosłoby to skutek? Według ekspertów, na rynku polskim podwyższyłoby to wzrost płac generowanych przez kobiety o 88 proc. Jakie kroki powinny podjąć �irmy, aby stworzyć idealne warunki dla swoich pracowników? Śmiałe przywództwo to przede wszystkim jasna deklaracja zarządów, skierowana do rynku pracy i kontrahentów, jakie są cele �irmy, jeśli chodzi o równouprawnienie (w przypadku Accenture jest to 50/50 w 2025 roku) a także polityka, dotycząca równouprawnienia, priorytetowo komunikowana do wszystkich osób w organizacji. Kompleksowe działania �irm oscylują wokół tych polityk i procedur. Jak, według specjalistów, powinno wyglądać wspierające środowisko pracy? Wspierające środowisko pracy to przede wszystkim takie, w którym pracownik czuje się dobrze, czuje się sobą. Jest to nienarzucanie np. dresscode’u, ale pozwolenie pracownikom na to, aby wyrażali przez swój ubiór to, kim tak naprawdę są,

zachęcanie do kreatywności, innowacyjności i nagradzanie tych działań w miejscu pracy. Są to też elastyczne formy pracy, możliwość pracy w domu, korzystania z narzędzi wirtualnych i technologii. Może być to na przykład zamiana delegacji na np. telekonferencję, aby ten sam efekt biznesowy osiągnąć zdalnie. We wspierającym środowisku bardzo ważną rolę odgrywa możliwość ciągłego kształcenia poprzez szkolenia dostępne dla pracowników po to, żeby mogli podnosić swoją wagę, istotność i wartość dla rynku pracy.

W dyskusji na temat równouprawnienia często pojawia się stwierdzenie, że działa ono jedynie na korzyść kobiet, co negatywnie odbija się na sytuacji mężczyzn. Badania pokazują jednak, że jest to nieprawidłowe stwierdzenie. Według ekspertów z Accenture sprawiedliwe środowisko pracy działa również na rzecz mężczyzn, a co więcej, promuje ich rozwój. Nasze badanie pokazało, że środowisko, które wspiera rozwój kobiet i ich udział w kadrze zarządzającej, w przypadku mężczyzn nawet o 23 proc. zwiększa ich szanse promocji i rozwo-

ju zawodowego. Rozwiązaniem tego problemu są regulacje wprowadzane ze strony �irm, ale wymaga to również zmiany świadomości kobiet, które powinny odważnie dążyć do swoich celów zawodowych. Kobiety też muszą być odważne, podejmować się wyzwań, nie zakładając, iż nie są jeszcze na nie gotowe, bo nigdy nie jest się gotowym do następnego etapu w karierze. Więcej odwagi i chęci podejmowania ryzyka.

Edyta Gałaszewska-Bogusz, dyrektor Accenture Operations Polska

W zdrowym ciele zdrowy duch

Z całą pewnością większość ludzi wie, że sport to zdrowie. Systematyczne, poprawne ćwiczenia zapobiegają wielu chorobom, chronią serce, poprawiają samopoczucie, budują masę mięśniową i zapobiegają otyłości. Aktywność �izyczna ma więc korzystny wpływ na nasze zdrowie i zapobiega starzeniu się. Udowodniono naukowo, że osoby, które były w zaawansowanym wieku, ale ćwiczyły regularnie, rzadziej chorowały. 6 kwietnia 2018

Wiadomo przecież, że uprawianie sportu, jak również wprowadzenie odpowiedniej diety, sprzyja redukcji tkanki tłuszczowej oraz pozwala na szybką regenerację sił. Odpowiednio dobry wysiłek �izyczny pomóc może w walce z nadwagą, nadciśnieniem czy osteoporozą. Można by jeszcze długo wymieniać zalety uprawiania sportu, ja zachęcam Państwa do ćwiczeń wraz ze mną – krok po kroku – na stronie www.�itsiblings.com. Pamiętajmy,

że podstawą skutecznych ćwiczeń jest prawidłowa technika oraz systematyczność. W moim programie znajdziecie nie tylko szczegółowy opis ćwiczeń, który ma na celu redukcję tkanki tłuszczowej, wzmocnienie dolnych partii ciała oraz mięśni brzucha, ale również kilka porad dietetycznych. Czas zadbać o swoje zdrowie, bo kiedy jak nie teraz! Jeżeli macie jakieś pytania, proszę o wiadomości na www.Managment.Fitsiblings@gmail.com. <<

Paulina Główka MISS POLSKI UK&IRELAND 2017

NA D B A ŁT YC K I E - ZAKĄTKI I SMAKI KRAJE NADBAŁTYCKIE, MIMO WIELU LAT WSPÓLNEJ HISTORII, CECHUJE DUŻA RÓŻNORODNOŚĆ. WARTO WYBRAĆ SIĘ W TĘ CZĘŚĆ EUROPY, BY PODZIWIAĆ WSPANIAŁE ZABYTKI, NADMORSKIE KRAJOBRAZY, WZOROWO UPRAWIANE POLA, RZADKĄ ZABUDOWĘ WSI I MIAST, A TAKŻE NIESAMOWITĄ KUCHNIĘ, W KTÓREJ SMAKI SŁOWIAŃSKIE OD POKOLEŃ ŁĄCZĄ SIĘ ZE SKANDYNAWSKIMI. A TAKŻE POZNAĆ WSPANIAŁYCH MIESZKAŃCÓW, KTÓRZY MAJĄ OGROMNE POCZUCIE DUMY NARODOWEJ, BYĆ MOŻE NAWET WIĘKSZE OD NIEJEDNEGO EUROPEJSKIEGO GIGANTA.

40 ~ zakątki i smaki krajów nadbałtyckich

Mały, wielki kraj

itwa to największa i najludniejsza z republik nadbałtyckich. – Nie ma tu ani gór, ani widowiskowej architektury i w ogóle żadnych skrajności, zachwyca za to fascynująca różnorodność, krajobrazowa i etniczna, którą Litwini gorąco polecają swym gościom – czytamy na traveliada.pl. – Takie jest Wilno, wielokulturowa stolica ze Starym Miastem, na którym spotykają się 6 kwietnia 2018

prawie wszystkie architektoniczne style Europy: gotyk, renesans, klasycyzm i wszędzie oszałamiający barok. Kowno, drugie co do wielkości miasto kraju, dumne ze swojej litewskości, to kolebka narodowej kultury i sztuki, którą prezentuje w muzeach, nowoczesnym teatrze oraz na koncertach jazzowych i słynnych festiwalach pieśni. Na wybrzeżu Bałtyku Mierzeja Kurońska wabi malowniczymi wioskami rybackimi i najwyższymi wędrownymi wydmami

w Europie. Ten cud przyrody został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Mierzeja stanowi też jeden z pięciu parków narodowych chroniących wielki skarb Litwy – piękną przyrodę. Kraj ma do zaoferowania wiele ciekawych miejsc i zabytków. Jest nim chociażby Kościół świętego Piotra i Pawła w Wilnie – ta najpiękniejsza spośród barokowych świątyń Wilna znalazła się na liście najpiękniejszych na świecie ko-

ściołów na stronie churchpop.com. Kościół św. Piotra i Pawła wymieniony jest na pierwszym miejscu, a – tu ciekawostka – tuż za nim – Bazylika Mariacka w Krakowie. Niestety, bywa często pomijana przez turystów, gdyż znajduje się poza obrębem wileńskiej starówki. Nie ma chyba natomiast polskiej wycieczki do Wilna, która ominęłaby Aušros Vartai czyli Ostrą Bramę. Jak podaje portal podrozepoeuropie.pl, jednak to nie część dawnych forty�ikacji jest istotna, a to co

zakątki i smaki krajów nadbałtyckich ~

To ważne! • stolica kraju: Wilno • liczba mieszkańców: 2,872 mln • powierzchnia: 65.200 km kw. • waluta: euro • język: litewski • wiza: nie • numer kierunkowy: +370

Czy wiesz, że:

Litwa. 4 tys. jezior i trzykrotnie więcej rzek. Kraj pełen dziewiczych krajobrazów i związków historycznych z Polską.

Rodzinne strony naszego największego wieszcza, Adama Mickiewicza. znajduje się w jej wnętrzu. Chodzi tu rzecz jasna o obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej opisany przez Adama Mickiewicza w inwokacji „Pana Tadeusza”. Kolejnym stałym punktem wycieczek są wileńskie cmentarze. Według wspomnianego źródła, to jedne z najważniejszych zabytków przypominających o obecności Polaków w Wilnie. – Najważniejszy jest oczywiście cmentarz na Rossie gdzie spoczywa serce Józefa Piłsudskiego, Joachim Lelewel oraz część polskich obrońców Wilna. Niezwykły, rów-

nież ze względu na swoje położenie jest Cmentarz Bernardyński. Najwięcej polskich żołnierzy spoczywa z kolei na cmentarzu wojskowym na Antokolu w wojskowej części nekropolii – czytamy. Kolejne fascynujące miejsca to: barokowy kościół i klasztor w Pożajściu (jeden z przykładów baroku włoskiego w Europie Wschodniej położony w dzielnicy Kowna Pietraszuny); średniowieczny zamek w Trokach (został wzniesiony w XIV–XV w. przez wielkiego księcia litewskiego Kiejstuta i jego

syna Witolda, który w 1430 zmarł na zamku); Grodzisko w Kiernowie (określany niekiedy mianem „litewskiej Troi”, jest jednym z najciekawszych wykopalisk archeologicznych na Litwie. To dawna osada z okresu kamienia, która w historii Litwy była świadkiem minionej cywilizacji i kultury, centrum religijnym pogaństwa i najstarszą stolicą Litwy) czy słynna Góra Krzyży w Szawlach (oddalona o

• Jedną z największych atrakcji turystycznych Wilna jest lot Balonem nad miastem. Warto tu wspomnieć, że Litwa jest światowym liderem w lotach balonami na ogrzane powietrze. • Litwini, jako pierwsi na świecie wymyślili sposób otrzymania wódki ze zbóż. • Litwa, jako jedyny kraj na świecie ma swój własny zapach. Nazywa się… „Zapach litewski”. • W dzień Świętego Patryka, w Wilnie zabarwiono na szmaragdowo, rzekę Wilia. • Aleje Giedymina w Wilnie są na 25. miejscu w świecie pod względem najdroższych ulic. • Litwa, jako pierwszy kraj na świecie wprowadziła zakaz sprzedawania napojów energetycznych osobom poniżej osiemnastego roku życia. • Litwa jest największym i najbardziej wysuniętym na południe spośród trzech krajów bałtyckich. • Zamek na wyspie na jeziorze Galve w Trokach – to jedyny zamek na Litwie i w Europie Wschodniej położony na wyspie. • Na Litwie znajduje się ponad 6000 jezior. • Narodowym sportem Litwy jest koszykówka.

(za: wanderlust.com.pl)

15 km na północ od Szawli Góra Krzyży jest najsłynniejszym narodowym sanktuarium Litwy – to las tysięcy dużych i małych krzyży, wykonanych ze wszystkich materiałów, jakie można sobie wyobrazić).

42 ~ zakątki i smaki krajów nadbałtyckich Nadbałtycka Łotwa z licznymi zabytkami, ciekawym życiem kulturalnym

oraz wspaniałą przyrodą przypomina Polskę. Niemniej warta jest odwiedzenia z uwagi na liczne zabytki, atrakcje turystyczne, kuchnię i mieszkańców.

Republika nad Dźwiną Przydatne informacje • W dni powszednie urzędy czynne są w godzinach 9.00-17.00, z przerwą obiadową od 12.00 do 13.00. W przededniu świąt urzędy zamykane są godzinę wcześniej. • W czasie tradycyjnego dwudniowego święta, zwanego Lîgo (23-24 czerwca), urzędy są nieczynne, a ruch w miastach jest bardzo utrudniony z uwagi na organizowane pochody i festyny.

• Informacja miejscowa: tel. 1188 (m.in. w języku rosyjskim i angielskim). W sytuacjach nadzwyczajnych należy dzwonić: straż pożarna – tel. 01, policja – tel. 02, pogotowie ratunkowe – tel. 03, zintegrowany system ratowniczy – 112, pomoc turystom – tel. 22033000.

ajsłynniejszym kurortem Łotwy jest bez wątpienia otoczona mniejszymi ośrodkami podryska Jurmała. Stąd też – jak wylicza portal wakacjezprzewodnikiem.pl – można dopłynąć promem do innych portów nad Bałtykiem, a także do Gdańska. – Poza Rygą i Jurmałą wielu turystów odwiedza także Siguldę, leżącą na skraju Parku Narodowego Gauja. W parku tym podziwiać możemy m.in. 6 kwietnia 2018

trzy zamki, liczne jaskinie, jeziora, starodrzew, a wolny czas możemy tu spędzić na ogromnym nowoczesnym torze saneczkowym. Turyści przybywający do Łotwy chętnie odwiedzają również drugie co do wielkości miasto kraju, położone nad Dźwiną, Daugavplis – Dyneburg – czytamy. Podczas pobytu na Łotwie oczywiście nie możemy pominąć położonej nad Dźwiną, w pobliżu ujścia do Zatoki Ryskiej, przepieknej Rygi. Jak czytamy, stanowi ona główny ośrodek gospodarczy,

kulturalny i naukowy Łotwy. Starą część miasta przeplatają średniowieczne domy oraz wielopiętrowe gotyckie kamienice. Znajdują się tu romańsko-gotycka katedra (XIIIw.), pozostałości klasztoru Cystersów z XIII wieku, gotyckie kościoły: Św. Piotra (z wysoką 123 metrową wieżą), Św. Jakuba (XIII w.), Św. Jana (XIV w.) oraz barokowy kościół Św. Piotra i Pawła (XVIII wiek). W Rydze znajduje się także XIV-wieczny zamek wraz z pozostałościami średniowiecznych murów obronnych

oraz cytadeli. Jak czytamy na blogu panipodroznik.pl, Ryga to wielkie nadbałtyckie miasto z niewielką starówką, oczywiście wpisaną na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Średniowieczne kamienice kupieckie, gotyckie kościoły oraz secesyjne, �inezyjnie dekorowane budowle, przyciągają tłumy turystów. Natomiast znaczna powierzchnia terenów zielonych umila życie mieszkańcom. Taka właśnie jest Ryga, niby zwykła zabytkowa

zakątki i smaki krajów nadbałtyckich ~

Czy wiesz, że: • Pod względem powierzchni Polska jest 4,8 razy większa niż Łotwa. • Wg danych statystycznych kraj ten zamieszkiwany jest przez 1,9 proc. Polaków. Co ciekawe 42,5 całej populacji to Łotysze, natomiast niecałe 3 proc. mniej stanowią Rosjanie. • Terytorium Łotwy w połowie pokryte jest lasami – to jedno z najbardziej zalesionych państw Starego Kontynentu. Oprócz tego przez Łotwę przepływa 12 tysięcy rzek, z czego 17 z nich osiąga długość większą niż 100 km. • Polski aktor i reżyser Andrzej Łapicki urodził się w Rydze. • Narodowym trunkiem jest tzw. Czarny Balsam, czyli likier na bazie ziół z dosyć dużą zawartością alkoholu – 45 proc. • Uczeń w szkole oceniany jest w 10-stopniowej skali. • W dawnych czasach Łotwa posiadała swoją własną kolonię, była nią Tobago (karaibska wyspa). Łotysze są najmniejszym narodem posiadającym w swej historii terytoria zamorskie. • W 2016 roku przyjęto regulację zakazującą sprzedaż tzw. energetyków osobom poniżej 18. roku życia. • Jeśli łotewska reprezentacja w hokeja pokona drużynę przeciwną w meczu u siebie, następnego dnia Łotysze składają kwiaty pod ambasadą tego kraju. (za: rzucijedz.pl)

stolica, a jednak kryje w sobie sporą dawkę niesamowitego uroku. Także pochodzenie nazwy miasta nie jest jasne. Jedni twierdzą, że pochodzi od słowa ringi, czyli zakole rzeki, a inni, że od riga, czyli żyto. I ta właśnie tajemniczość powoduje, że trzeba odwiedzić to miasto. Główną atrakcją turystyczną Łotwy jest wcześniej wspomniana Jurmała. – Nie posiada ona zwartej zabudowy i składa się z szeregu licznych uzdrowiskowych osiedli takich jak: Kemeri, Jaunkemeri, Slo-

ka, Kauguri, Vaivari, Asari, Melluzi, Pumpuri, Jaundubulti, Dubultii, Majori, Dzintari, Bulduri i Lielupe. Głównym atutem turystycznym i wypoczynkowym miasta są czyste plaże, doskonale rozwinięta baza noclegowa oraz gastronomicznosanatoryjna. Miasto przyciąga również dużą ilością zabytkowych budynków, które zostały zbudowane z drewna i posiadają swój niepowtarzalny charakter. Drugie co do wielkości miasto Łotwy to Dynenburg. Stanowi ono częsty

punkt odwiedzin przez polskiego turystę, gdyż jest największym skupiskiem polonijnym na Łotwie. Znajduje się tutaj polska para�ia, szkoła, jak i dom kultury. Miasto posiada kilka wspaniałych zabytków, takich jak kościół Św. Piotra, katedrę Św. Borysa i Gleba z 1905 roku, ruiny carskiej twierdzy carów Aleksandra I i Mikołaja I, ewangelicki kościół neogotycki oraz kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny. Kolejnym miejscem godnym

zobaczenia jest średniowieczne miasto Kuldiga. Miasto to posiada śliczne zabytki i krajobrazy oraz roztacza niezwykle miłą atmosferę dla przybywających tam turystów. Kuldiga słynie nie tylko ze swoich pięknych wodospadów Ventas Rumba, ale także z wielu kawiarenek, restauracji oraz urokliwego placu ratuszowego, przy którym to znajduje się znany łotewski kościół Św. Trójcy z 1672 roku – wylicza serwis wakacjezprzewodnikiem.pl.

44 ~ zakątki i smaki krajów nadbałtyckich Z uwagi na położenie geogra�iczne tego kraju i silne wpływy skandynawskie,

wielu Estończyków czuje się Skandynawami. Co ciekawe, sama nazwa stolicy – Tallinn znaczy „Duńskie Miasto”.

Z duńską stolicą

Przydatne informacje • Kontakt z policją zarówno z telefonu stacjonarnego, jak i komórkowego – 110. • Zintegrowany numer alarmowy – 112. • W przypadku przekroczenia przepisów o ruchu drogowym policja w Estonii stosuje zasadę „zero tolerancji” wobec sprawców. • W Estonii działa dobrze rozbudowana sieć ogólnie dostępnych punktów internetowych, a w wielu z nich oraz w centrach handlowych oferuje się bezprzewodową łączność internetową typu WiFi.

rezentujemy 7 największych estońskich atrakcji według portalu eesti.pl. Tallinn: Stolica Estonii przyciąga turystów przede wszystkim piękną, wpisaną na listę światowego dziedzictwa UNESCO, starówką. Wzdłuż plątaniny ulic stoją kamienice, które pamiętają jeszcze czasy średniowieczne, kiedy miasto należało do Ligi Hanzeatyckiej i było ważnym ośrodkiem handlowym. Tallińskie 6 kwietnia 2018

Stare Miasto dzieli się na dwie części – Górne i Dolne Miasto. Toompea, inaczej Górne Miasto, usytuowane jest na legendarnym wzgórzu. Było niegdyś siedzibą najmożniejszych zamieszkujących i rządzących tymi ziemiami. Dziś urzeka przede wszystkim zamkiem i pałacem, soborem Aleksandra Newskiego oraz wspaniałymi widokami na dolną część miasta. Dolne Miasto było zamieszkiwane przez kupców. Chyba najbardziej znanymi obiektami są tutaj gotycki ratusz, znajdujący

się niedaleko kościół Św. Ducha, baszta Gruba Małgośka i najwyższy budynek w średniowieczu – kościół Św. Olafa. Poza starówką swoim pięknem wabi Kadriorg – zespół pałacowo-parkowy, który powstawał pod czujnym okiem cara Piotra Wielkiego. Tartu: Tartu jest drugim największym miastem kraju. Miejscowość nazywana jest sercem Estonii. Miasto tętni studenckim życiem. Żacy stanowią czwartą część ogólnej liczby mieszkańców, co łatwo za-

uważyć spacerując między zabytkowymi murami tartuskich kamienic. Życie miasta skupia się wokół rynku. Przy nim usytuowany jest ratusz, przed którym stoi fontanna-pomnik całujących się studentów. Jest to ulubione miejsce spotkań mieszkańców. Za Ratuszem znajduje się Park Pirogova, w którym można legalnie spożywać słabsze alkohole. Lahemaa: Lahemaa to piękny park narodowy położony na północy Estonii. Ciekawostką jest, że nawet sowieci docenili walory tego miejsca

zakątki i smaki krajów nadbałtyckich ~

Czy wiesz, że: • Pierwszym krajem, który zapoczątkował rozpad ZSRR była właśnie Estonia, która ogłosiła niepodległość w 1988 roku, czyli pierwszeństwo prawa republikańskiego nad związkowym. • Estonia w przeszłości posiadała najwyższy budynek świata! Musimy się cofnąć jedynie... parę wieków wstecz, do XVI w. Tytuł najwyższego obiektu należał do mieszczącego się w Tallinnie kościoła św. Olafa. • W małej estońskiej wiosce o nazwie Tuhala, znajduje się jedno z najbardziej niepowtarzalnych zjawisk na Starym Kontynencie. Studnia Czarownicy, bo o niej mowa, nie zawsze ujawnia swoje prawdziwe oblicze. Po dość ob�itych opadach napełniają się podziemne koryta rzeki, co sprawia, że studnia o głębokości 2,4 metra „kipi” wodą. Tworzy się wówczas gejzer wyrzucający ponad 100 litrów wody na sekundę. • Z najdłuższego dnia lata Estończycy mogą się cieszyć aż 19 godzin, zimą natomiast najkrótszy dzień trwa tylko 6 godz. • Jedynie do dwóch procent terytorium Estonii nie dociera sygnał bezprzewodowego internetu. Sieć WiFi można złapać nie tylko w miejscach publicznych, ale także lasach i niezamieszkałych wyspach. • Vana Tallin (Stary Tallin) to ciemnobrązowy, narodowy likier oparty na bazie rumu. Jest to dość młody trunek, gdyż stworzony dopiero w 1960 roku. i otworzyli tutaj pierwszy park narodowy kraju (w 1973 r.). To co tu najcenniejsze to bagna, wspaniałe zatoki z dawnymi rybackimi wsiami i poniemieckie dwory. Bagna urozmaicone są niewielkimi jeziorkami, w których przegląda się niebo, a przy ścieżkach ustawiono także wieże obserwacyjne. Nad morzem leżą m.in. wsie Altja, Käsmu i Võsu. Niegdyś były znane z rybołówstwa, dziś są przede wszystkim ośrodkami wypoczynkowymi. Pärnu: Wielu naszych rodaków mówi o tej miejscowości „Estoński

Sopot“. Skojarzenie jest jak najbardziej trafne – sami Estończycy nazywają miasto „letnią stolicą“ kraju. Pärnu znane jest przede wszystkim z długiej, piaszczystej plaży i ciepłej wody opływającej wybrzeże w tym miejscu. Saaremaa: To największa spośród 1,5 tys. estońskich wysp. Jej symbolem jest wiatrak. Saaremaa była niegdyś gęsto nimi zastawiona, dziś możemy podziwiać je na przykład w Angla. Stolicą wyspy jest Kuressaare ze świetnie zachowanym zamkiem

biskupim. Do zamku prowadzi długa ulica Zamkowa, wzdłuż której stoją obiekty pamiętające niekiedy XV w. Co ciekawe Estonia jest krajem o najwyższej liczbie uderzeń meteorytów na jednostkę powierzchni, a właśnie na Saaremie można odnaleźć najwięcej spośród kraterów. Największym jest Kaali, który ma około 100 metrów średnicy. Viljandi: Ile pozytywnej energii można zgromadzić w 17tysięcznym miasteczku? Dużo,

bardzo dużo! Takim niepozornym miejscem na mapie Estonii jest Viljandi. Jedno z najstarszych miast w kraju jest obecnie kojarzone przede wszystkim z letnim festiwalem folkowym. Soomaa: Park znany jest z pięknych, rozległych bagien oraz… występowania pięciu pór roku. Wiosną, kiedy topnieją śniegi, poziom wody podnosi się na tyle, że spora część tego terytorium jest zalewana. Stan taki utrzymywać się może nawet przez kilka tygodni.

46 ~ zakÄ&#x2026;tki i smaki krajÃ³w nadbaÅ&#x201A;tyckich SkÅ&#x201A;adniki:

t H NJÆ¬TB HVMBT[PXFHP [ KFMFOJB marynata: t T[LM XJOB D[FXPOFHP XZUSBXOFHP t [Æ¤CLJ D[PTOLV t QÃ&#x2DC;Â&#x2019; Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ TVT[POFK QBQSZLJ t T[D[ZQUB TVT[POFK DIJMJ X QÂ&#x2019;BULBDI t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB SP[NBSZOV t LJMLB [JBSFO KBÂ&#x2019;PXDB

t [JBSOB [JFMB BOHJFMTLJFHP t TÃ&#x2DC;M t QJFQS[ t NBKFSBOFL t DFCVMF t UÂ&#x2019;VT[D[ EP TNBÇ&#x2021;FOJB t [JFNOJBLJ t TVSÃ&#x2DC;XLJ FXFOU [FTUBX TVSÃ&#x2DC;XFL

t H Æ½XJFÇ&#x2021;ZDI MVC NSPÇ&#x2021;POZDI QPEHS[ZCLÃ&#x2DC;X

Gulasz

z jelenia

Kastinys z ziemniakami

SkÅ&#x201A;adniki:

t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ NBTÂ&#x2019;B t H LXBÆ½OFK Æ½NJFUBOZ t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LB QPTJFLBOFHP LPQFSLV t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB NJFMPOFHP LNJOLV t LH NÂ&#x2019;PEZDI [JFNOJBLÃ&#x2DC;X t TÃ&#x2DC;M t QJFQS[

6 kwietnia 2018

SposÃ³b przygotowania:

;JFNOJBLJ XZT[PSPXBÆ¥ KFÆ½MJ NBKÆ¤ HSVCÆ¤ TLÃ&#x2DC;SLÆ¬ UP PCSBÆ¥ J VHPUPXBÆ¥ EP NJÆ¬LLPÆ½DJ X PTPMPOFK XPE[JF 1PLSPJÆ¥ OB Æ¥XJBSULJ /B NBMVULJN PHOJV SP[UPQJÆ¥ OB QBUFMOJ NBTÂ&#x2019;P EPEBÆ¥ LNJOFL J LPQFSFL 4NBÇ&#x2021;ZÆ¥ QS[F[ DIXJMÆ¬ 4UPQOJPXP Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LB QP Â&#x2019;ZÇ&#x2021;DF EPEBXBÆ¥ Æ½NJFUBOÆ¬ NJFT[BKÆ¤D JOUFOTZXOJF UBL BCZ TJÆ¬ OJF [XBS[ZÂ&#x2019;B /JF [BHPUPXZXBÆ¥ ;EKÆ¤Æ¥ [ PHOJB OBUZDINJBTU QP EPEBOJV PTUBUOJFK Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ Æ½NJFUBOZ 1PTPMJÆ¥ J QPQJFQS[ZÆ¥ EP TNBLV 1PMBÆ¥ TPTFN HPSÆ¤DF [JFNOJBLJ 1PEBXBÆ¥ QPTZQBOF LPQFSLJFN J LNJOLJFN [B WPZBHF QM

KUGE SkÅ&#x201A;adniki:

t LH [JFNOJBLÃ&#x2DC;X t DFCVMLJ t NM NMFLB t H PTPMPOFK TÂ&#x2019;POJOZ t KBKLB t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FL NÆ¤LJ t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB TPMJ t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ QJFQS[V

SposÃ³b przygotowania:

4Â&#x2019;POJOÆ¬ LSPJNZ X LPTULÆ¬ J TNBÇ&#x2021;ZNZ OB QBUFMOJ QS[F[ PL NJO OB NBÂ&#x2019;ZN PHOJV 6TNBÇ&#x2021;POÆ¤ TÂ&#x2019;POJOÆ¬ PETÆ¤D[BNZ [ OBENJBSV UÂ&#x2019;VT[D[V B OB QP[PTUBÂ&#x2019;ZN UÂ&#x2019;VT[D[V T[LMJNZ QPLSPKPOÆ¤ X LPTULÆ¬ DFCVMÆ¬ ;JFNOJBLJ EPLÂ&#x2019;BEOJF NZKFNZ J PD[ZT[D[BNZ Æ&#x2013;DJFSBNZ OB UBSDF P NBÂ&#x2019;ZDI PD[LBDI J MFLLP PETÆ¤D[BNZ %P TUBSUZDI [JFNOJBLÃ&#x2DC;X EPEBKFNZ XS[Æ¤DF NMFLP J PETUBXJBNZ OB NJO

zakÄ&#x2026;tki i smaki krajÃ³w nadbaÅ&#x201A;tyckich ~

SkÅ&#x201A;adniki: SposÃ³b przygotowania:

.JÆ¬TP VNZÆ¥ QPE CJFÇ&#x2021;Æ¤DÆ¤ XPEÆ¤ 1S[ZQSBXZ XÂ&#x2019;PÇ&#x2021;ZÆ¥ EP NPÇ&#x2020;E[JFS[B J VUÂ&#x2019;VD XT[ZTULJF SB[FN [ D[PTOLJFN XÂ&#x2019;PÇ&#x2021;ZÆ¥ EP NJTLJ [BMBÆ¥ XJOFN PL QÃ&#x2DC;Â&#x2019; T[LM SFT[UÆ¬ QP[PTUBXJÆ¥ 8ZNJFT[BÆ¥ [ QS[ZQSBXBNJ J XÂ&#x2019;PÇ&#x2021;ZÆ¥ EP NBSZOBUZ NJÆ¬TP 0ETUBXJÆ¥ EP MPEÃ&#x2DC;XLJ QPE QS[ZLSZDJFN OB PL EPCÆ¬ 8 HÂ&#x2019;Æ¬CPLJFK QBUFMOJ SP[HS[BÆ¥ UÂ&#x2019;VT[D[ QS[ZTNBÇ&#x2021;ZÆ¥ QS[F[ LJMLB NJOVU QPLSPKPOÆ¤ DFCVMÆ¬ 8Â&#x2019;PÇ&#x2021;ZÆ¥ NJÆ¬TP SB[FN [ NBSZOBUÆ¤ J TNBÇ&#x2021;ZÆ¥ BÇ&#x2021; QÂ&#x2019;ZO PEQBSVKF J MFLLP TJÆ¬ QS[ZSVNJFOJ 1PEMBÆ¥ SFT[UÆ¤ XJOB J OJFXJFMLÆ¤ JMPÆ½DJÆ¤ XPEZ %VTJÆ¥ QPE QS[ZLSZDJFN PE D[BTV EP D[BTV QPEMFXBÆ¥ XPEÆ¤ (S[ZCLJ PCHPUPXBÆ¥ QS[F[ PL NJO PEDFE[JÆ¥ QS[FQÂ&#x2019;VLBÆ¥ [JNOÆ¤ XPEÆ¤ QS[FLSPJÆ¥ OB NOJFKT[F LBXBÂ&#x2019;LJ EPEBÆ¥ EP HVMBT[V QP PL QJFSXT[FK HPE[JOJF EVT[FOJB %VT[FOJF QPXJOOP USXBÆ¥ PL HPE[ ; KFMFOJFN PCDIPE[JNZ TJÆ¬ QPEPCOF KBL [ XPÂ&#x2019;PXJOÆ¤ 8 NJÆ¬E[ZD[BTJF VQJFD [JFNOJBD[LJ J QS[ZHPUPXBÆ¥ TVSÃ&#x2DC;XLJ [B QS[ZTMJKQS[FQJT QM

t H TPMPOZDI Ã«MFUÃ&#x2DC;X Æ½MFE[JPXZDI NBUJBTÃ&#x2DC;X t EVÇ&#x2021;B DFCVMB t UXBSEF KBCÂ&#x2019;LP t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ PDUV XJOOFHP NPÇ&#x2021;F CZÆ¥ KBCÂ&#x2019;LPXZ t H LXBÆ½OFK Æ½NJFUBOZ QSPD t D[BSOZ QJFQS[

Å&#x161;ledzie

w Å&#x203A;mietanie

SposÃ³b przygotowania:

;BOJN [BD[OJFNZ NPD[ZÆ¥ Æ½MFE[JF TQSBXE[BNZ KBL CBSE[P TÆ¤ TÂ&#x2019;POF +FÆ½MJ CBSE[P o NPD[ZNZ QS[F[ PL EPCÆ¬ X XPE[JF [NJFOJBKÆ¤D KÆ¤ EXVLSPUOJF EP ESVHJFHP NPD[FOJB NPÇ&#x2021;OB VÇ&#x2021;ZÆ¥ NMFLB +FÆ½MJ NOJFK o NPD[ZNZ KF LJMLB HPE[JO .PÇ&#x2021;F TJÆ¬ [EBS[ZÆ¥ Ç&#x2021;F XZTUBSD[Z KF UZMLP PQÂ&#x2019;VLBÆ¥ 8ZNPD[POF Ã«MFUZ TUBSBOOJF PEDJTLBNZ QBQJFSPXZN SÆ¬D[OJLJFN [ OBENJBSV XPEZ OBTUÆ¬QOJF LSPJNZ OB LBXBÂ&#x2019;LJ J QSÃ&#x2DC;T[ZNZ Æ½XJFÇ&#x2021;P [NJFMPOZN D[BSOZN QJFQS[FN $FCVMÆ¬ LSPJNZ X DJFOLJF QJÃ&#x2DC;SLB J [BMFXBNZ XS[Æ¤ULJFN 1P NJOVUBDI PEDFE[BNZ J EPLÂ&#x2019;BEOJF PEDJTLBNZ B OBTUÆ¬QOJF NJFT[BNZ [ QPLSPKPOZN X LPTUFD[LÆ¬ KBCÂ&#x2019;LJFN PDUFN J Æ½NJFUBOÆ¤ 1PLSPKPOF OB LBXBÂ&#x2019;LJ Æ½MFE[JF Â&#x2019;Æ¤D[ZNZ [ DFCVMÆ¤ J Æ½NJFUBOÆ¤ EPLÂ&#x2019;BEOJF NJFT[BNZ J XTUBXJBNZ EP MPEÃ&#x2DC;XLJ OB LJMLB HPE[JO Æ&#x2013;XJFUOJF TNBLVKÆ¤ USBEZDZKOJF QPEBOF [ [JFNOJBLBNJ X NVOEVSLBDI [B BHBUBHPUVKF QM

ELIS szprotki

SmaÅ¼one SkÅ&#x201A;adniki:

t LH T[QSPUFL t PL QÃ&#x2DC;Â&#x2019; T[LMBOLJ NÆ¤LJ t TÃ&#x2DC;M t QJFQS[ OBKMFQJFK Æ½XJFÇ&#x2021;P NJFMPOZ t OBULB Æ½XJFÇ&#x2021;FK QJFUSVT[LJ t PMFK EP TNBÇ&#x2021;FOJB t EP P[EPCZ DZUSZOB TÃ&#x2DC;M NPSTLB

1P UZN EPEBKFNZ KBKB NÆ¤LÆ¬ TÂ&#x2019;POJOÆ¬ DFCVMÆ¬ [ QP[PTUBÂ&#x2019;ZN PE TNBÇ&#x2021;FOJB UÂ&#x2019;VT[D[FN J EPLÂ&#x2019;BEOJF NJFT[BNZ 4PMJNZ J EPEBKFNZ QJFQS[ 1PXTUBÂ&#x2019;Æ¤ NBTÆ¬ QS[FLÂ&#x2019;BEBNZ EP OBUÂ&#x2019;VT[D[POFHP OBD[ZOJB Ç&#x2021;BSPPEQPSOFHP J QJFD[FNZ X SP[HS[BOZN EP TUPQOJ QJFLBSOJLV QS[F[ PL NJO 4FSXVKFNZ [ LXBÆ½OÆ¤ Æ½NJFUBOÆ¤ J MJUFXTLJN DIMFCFN

[B LVDIOJBMVLBT[B QM

SposÃ³b przygotowania:

3P[HS[BÆ¥ PMFK EP PL TU $ 4[QSPULJ TÃ&#x2DC;M QJFQS[ J NÆ¤LÆ¬ XS[VDBNZ EP MOJBOFHP XPSLB US[FCB EPCS[F QPUS[Æ¤TOÆ¤Æ¥ CZ SZCZ QPLSZÂ&#x2019;Z TJÆ¬ NÆ¤LÆ¤ ;BXBSUPÆ½Æ¥ XPSLB XTZQVKFNZ EP TJULB CZ VTVOÆ¤Æ¥ OBENJBS NÆ¤LJ XS[VDBNZ SZCZ OB QBUFMOJÆ¬ 4NBÇ&#x2021;ZNZ PL NJO BÇ&#x2021; CÆ¬EÆ¤ DISVQJÆ¤DF 8ZDJÆ¤HBNZ KF OB QBQJFSPXZ SÆ¬D[OJL BCZ PCDJFLÂ&#x2019;Z [ UÂ&#x2019;VT[D[V 8 NJÆ¬E[ZD[BTJF EP HPSÆ¤DFHP PMFKV XS[VDBNZ QJFUSVT[LÆ¬ VXBHB PMFK CÆ¬E[JF vTUS[FMBÆ¥w ,JFEZ MJÆ½DJF CÆ¬EÆ¤ DJFNOP [JFMPOF PEDFE[BNZ KF J QPEBKFNZ [F T[QSPULBNJ 1PTZQVKFNZ XT[ZTULP TPMÆ¤ NPSTLÆ¤ J QPEBKFNZ [ DZUSZOÆ¤ [B LVDIOJB XQ QM

48 ~ zakÄ&#x2026;tki i smaki krajÃ³w nadbaÅ&#x201A;tyckich

KoÅ&#x201A;duny SkÅ&#x201A;adniki:

t LH NJÆ¬TB NJFMPOFHP XJFQS[PXFHP [ Â&#x2019;PQBULJ t [Æ¤CFL D[PTOLV t QÃ&#x2DC;Â&#x2019; DFCVMJ t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB NBKFSBOLV t TÃ&#x2DC;M t QJFQS[

Kwas

miodo

t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FL XPEZ t HSBNÃ&#x2DC;X NÆ¤LJ t KBKLB t Ç&#x2021;Ã&#x2DC;Â&#x2019;ULP t QÃ&#x2DC;Â&#x2019; T[LMBOLJ XPEZ NJOFSBMOFK OJFHB[PXBOFK

t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ NBTÂ&#x2019;B

SposÃ³b przygotowania:

%PEBKFNZ EP NJÆ¬TB D[PTOFL QS[FDJÆ½OJÆ¬UZ QS[F[ QSBTLÆ¬ QPLSPKPOÆ¤ X ESPCOÆ¤ LPTULÆ¬ QPÂ&#x2019;Ã&#x2DC;XLÆ¬ DFCVMJ NBKFSBOFL TÃ&#x2DC;M J QJFQS[ EP TNBLV PSB[ XPEÆ¬ .JFT[BNZ Â&#x152;Æ¤D[ZNZ [F TPCÆ¤ TLÂ&#x2019;BEOJLJ X NJTDF J XZSBCJBNZ DJBTUP P LPOTZTUFODKJ DJBTUB OB NBLBSPO QJFSPHJ $JBTUP E[JFMJNZ OB EXJF D[Æ¬Æ½DJ +FEOÆ¤ QS[ZLSZXBNZ Ç&#x2021;FCZ OJF XZTDIÂ&#x2019;B D[ZTUÆ¤ Æ½DJFSFD[LÆ¤ NJTLÆ¤ B ESVHÆ¤ DJFOLP SP[XBÂ&#x2019;LPXVKFNZ 4[LMBOLÆ¤ XZDJOBNZ PLSÆ¤HÂ&#x2019;F LÃ&#x2DC;Â&#x2019;LB /BLÂ&#x2019;BEBNZ GBST[ J MFQJNZ KBL QJFSPHJ 6LÂ&#x2019;BEBNZ KF OB CMBDJF QPTZQBOZN NÆ¤LÆ¤ Ç&#x2021;FCZ TJÆ¬ OJF QS[ZLMFJÂ&#x2019;Z %PQSPXBE[BNZ SPTÃ&#x2DC;Â&#x2019; EP XS[FOJB [NOJFKT[BNZ PHJFÆµ J XS[VDBNZ QPKFEZOD[P LPÂ&#x2019;EVOZ 3PTÃ&#x2DC;Â&#x2019; NVTJ EFMJLBUOJF vCVMHPUBÆ¥w /BKMFQT[F LPÂ&#x2019;EVOZ UP UF QPTZQBOF IPKOJF QJFUSVT[LÆ¤ [B NVNBOEUIFDJUZ QM

SkÅ&#x201A;adniki:

t NM QPEHS[BOFHP NMFLB t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB DVLSV t KBKLP t H NBTÂ&#x2019;B t T[D[ZQUB TPMJ t H ESPÇ&#x2021;EÇ&#x2021;Z t T[LM NÆ¤LJ nadzienie: t H NBTÂ&#x2019;B t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ DVLSV t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ DZOBNPOV

SposÃ³b przygotowania:

Kringel 6 kwietnia 2018

.JFT[BNZ ESPÇ&#x2021;EÇ&#x2021;F [ DVLSFN [ DJFQÂ&#x2019;ZN NMFLJFN 0ETUBXJBNZ OB NJO EP XZSPÆ½OJÆ¬DJB %P ESPÇ&#x2021;EÇ&#x2021;Z EPEBKFNZ TUPQJPOF J TDIÂ&#x2019;PE[POF NBTÂ&#x2019;B J KBKLP o NJFT[BNZ XT[ZTULP .Æ¤LÆ¬ QS[FTJFXBNZ EP EVÇ&#x2021;FK NJTLJ J EPEBKFNZ EP OJFK NJFT[BOLÆ¬ [ ESPÇ&#x2021;EÇ&#x2021;BNJ 8ZSBCJBNZ DJBTUP PL NJOVU 1S[ZLSZXBNZ NJTLÆ¬ Æ½DJFSFD[LÆ¤ J PETUBXJBNZ OB HPE[ X DJFQÂ&#x2019;F NJFKTDF QP HPE[JOJF VEFS[BNZ DJBTUP QJÆ¬Æ½DJÆ¤ 1S[ZHPUPXVKFNZ OBE[JFOJF NJÆ¬LLJF Â&#x2019;Æ¤D[Æ¤D NBTÂ&#x2019;P [ DVLSFN J DZOBNPOFN 6HOJBUBNZ DJBTUP QS[F[ QJÆ¬Æ¥ NJOVU OBTUÆ¬QOJF SP[XBÂ&#x2019;LPXVKFNZ OB QMBDFL HSVCPÆ½DJ DN 4NBSVKFNZ HP QS[ZHPUPXBOZN XD[FÆ½OJFK OBE[JFOJFN J [XJKBNZ X SVMPO ,SPJNZ DJBTUP X[EÂ&#x2019;VÇ&#x2021; 5FSB[ TQJSBMOJF [BQMBUBNZ DJBTUP UBL KBL XBSLPD[ DIPÆ¥ UP UZMLP EXB QBTNB 0ETUBXJBNZ OB NJO EP XZSPÆ½OJÆ¬DJB 1P XZSPÆ½OJÆ¬DJV NPÇ&#x2021;OB QPTNBSPXBÆ¥ Ç&#x2021;Ã&#x2DC;Â&#x2019;ULJFN SP[CFÂ&#x2019;UBOZN [ PESPCJOÆ¤ XPEZ 8LÂ&#x2019;BEBNZ EP QJFLBSOJLB TU $ OB NJO [B QS[ZTMJKQS[FQJT QM

SkÅ&#x201A;adniki:

t LH NJÆ¬TB [ HÂ&#x2019;Ã&#x2DC;X XJFQS[PXZDI t LH QPEHBSEMB t LH SÃ&#x2DC;Ç&#x2021;OZDI QPESPCÃ&#x2DC;X XÆ¤USÃ&#x2DC;CLB TLÃ&#x2DC;SLJ XJFQS[PXF

t MJUSB LSXJ t LH LBT[Z HSZD[BOFK t EBH TPMJ t EBH QJFQS[V KB EBKÆ¬ USPDIÆ¬ XJÆ¬DFK MVCJÆ¬ QJLBOUOÆ¤ t [Æ¤CLJ D[PTOLV t EBH NBKFSBOLV t EBH [JFMB BOHJFMTLJFHP t HSVCF KFMJUB XJFQS[PXF

zakÄ&#x2026;tki i smaki krajÃ³w nadbaÅ&#x201A;tyckich ~

Zupa owy z wÄ&#x2122;gorza SkÅ&#x201A;adniki:

t EBH NJPEV OQ MJQPXFHP t EBH SPE[ZOFL t DZUSZOB QPLSPKPOB X QMBTUFSLJ t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LB NÆ¤LJ QT[FOOFK t EBH ESPÇ&#x2021;EÇ&#x2021;Z

SkÅ&#x201A;adniki:

t SPTÃ&#x2DC;Â&#x2019; XPÂ&#x2019;PXZ t H XÆ¬HPS[B CF[ TLÃ&#x2DC;SZ t H XÂ&#x2019;PT[D[Z[OZ t H LXBÆ½OZDI KBCÂ&#x2019;FL t H TVT[POZDI HSVT[FL t PDFU XJOOZ t TÃ&#x2DC;M t DVLJFS

SposÃ³b przygotowania:

.JÃ&#x2DC;E SPE[ZOLJ J QMBTUFSLJ DZUSZOZ [BMBÆ¥ X EVÇ&#x2021;ZN LBNJPOLPXZN OBD[ZOJV XS[Æ¤ULJFN 0TUVE[JÆ¥ EPEBÆ¥ ESPÇ&#x2021;EÇ&#x2021;F XZNJFT[BOF [ NÆ¤LÆ¤ J SP[QSPXBE[POF Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LBNJ MFUOJFK XPEZ 0ETUBXJÆ¥ OB HPE[ (EZ SPE[ZOLJ J QMBTUFSLJ DZUSZOZ XZQÂ&#x2019;ZOÆ¤ OB XJFS[DI XZKÆ¤Æ¥ KF B LXBT SP[MBÆ¥ EP XZQBS[POZDI CVUFMFL OBQFÂ&#x2019;OJBÆ¥ EP PCKÆ¬UPÆ½DJ ;BLPSLPXBÆ¥ J QS[FDIPXZXBÆ¥ X DJFNOZN J DIÂ&#x2019;PEOZN NJFKTDV [B VHPUVK UP

SposÃ³b przygotowania:

%P VHPUPXBOFHP XZXBSV [ NJÆ¬TB XPÂ&#x2019;PXFHP EPEBÆ¥ ESPCOP QPT[BULPXBOÆ¤ XÂ&#x2019;PT[D[Z[OÆ¬ J VHPUPXBÆ¥ EP NJÆ¬LLPÆ½DJ ;F Æ½XJFÇ&#x2021;FHP XÆ¬HPS[B Æ½DJÆ¤HOÆ¤Æ¥ TLÃ&#x2DC;SLÆ¬ XZQBUSPT[ZÆ¥ PQÂ&#x2019;VLBÆ¥ J QPLSPJÆ¥ OBTUÆ¬QOJF X QPSDKF [BNJBTU XÆ¬HPS[B NPÇ&#x2021;F CZÆ¥ NJÆ¬UVT EPEBXBÆ¥ EP XZXBSV XSB[ [ QPE[JFMPOZNJ OB D[Æ¬Æ½DJ KBCÂ&#x2019;LBNJ J HSVT[LBNJ HPUPXBÆ¥ NJO OB XPMOZN PHOJV ,JFEZ [VQB CÆ¬E[JF VHPUPXBOB EPQSBXJÆ¥ EP TNBLV TPMÆ¤ DVLSFN J PDUFN XJOOZN [B HPUVKNZ QM

Kaszanka SposÃ³b przygotowania:

.JÆ¬TP EPLÂ&#x2019;BEOJF NZKFNZ OBTUÆ¬QOJF HPUVKFNZ .JÆ¬TP [ HÂ&#x2019;Ã&#x2DC;X J QPEHBSEMF LSPJNZ X ESPCOÆ¤ LPTULÆ¬ QP[PTUBÂ&#x2019;F TLÂ&#x2019;BEOJLJ NJÆ¬TOF NJFMJNZ X NBT[ZODF EP NJÆ¬TB P Æ½SFEOJDZ PUXPSÃ&#x2DC;X NN ,BT[Æ¬ XZQÂ&#x2019;VLBÆ¥ X [JNOFK XPE[JF OBTUÆ¬QOJF VHPUPXBÆ¥ OB TZQLP X SPTPMF %P LBT[Z EPEBKFNZ QS[FDFE[POÆ¤ LSFX 8T[ZTULJF TLÂ&#x2019;BEOJLJ QS[FLÂ&#x2019;BEBNZ EP EVÇ&#x2021;FK NJTLJ EPEBKFNZ QS[ZQSBXZ EPLÂ&#x2019;BEOJF XT[ZTULP NJFT[BNZ /BE[JFXBNZ EPÆ½Æ¥ MVÇ&#x2020;OP [BXJÆ¤[VKFNZ X KFMJUB ,BT[BOLÆ¬ XLÂ&#x2019;BEBNZ EP XS[Æ¤DFK XPEZ J QBS[ZNZ PL NJO X UFNQFSBUVS[F TU $ 1P [BQBS[FOJV LBT[BOLÆ¬ XLÂ&#x2019;BEBNZ EP [JNOFK XPEZ OB PL NJO OBTUÆ¬QOJF VLÂ&#x2019;BEBNZ OB ESFXOJBOFK EFTDF [B LVMJOBSOFQZT[OPTDJNPMLJ CMPHTQPU DPN

50 ~ zakÄ&#x2026;tki i smaki krajÃ³w nadbaÅ&#x201A;tyckich

Czebureki z warzywami

SkÅ&#x201A;adniki:

Ciasto: T[LMBOLJ NÆ¤LJ t NM XPEZ t KBKP t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ NBTÂ&#x2019;B t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ TPMJ t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ TQJSZUVTV MVC XÃ&#x2DC;ELJ

Nadzienie: t D[FSXPOB QBQSZLB t OJFEVÇ&#x2021;B DVLJOJB t NJÆ¬TJTUZ QPNJEPS t [Æ¤CLJ D[PTOLV t T[BMPULJ t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LJ TFSLB XJFKTLJFHP t H Ç&#x2021;Ã&#x2DC;Â&#x2019;UFHP TFSB t QÆ¬D[FL QJFUSVT[LJ t TÃ&#x2DC;M t QJFQS[

SposÃ³b przygotowania:

Ciasto: 8PEÆ¬ QPTPMJÆ¥ [BHPUPXBÆ¥ [ NBTÂ&#x2019;FN XTZQBÆ¥ QÃ&#x2DC;Â&#x2019; T[LMBOLJ NÆ¤LJ J XZNJFT[BÆ¥ Ç&#x2021;FCZ OJF CZÂ&#x2019;P HSVEFL -FLLP PTUVE[JÆ¥ %PEBÆ¥ KBKP TQJSZUVT J EPTZQVKÆ¤D QP[PTUBÂ&#x2019;Æ¤ NÆ¤LÆ¬ XZSPCJÆ¥ NJÆ¬LLJF FMBTUZD[OF DJBTUP 6GPSNPXBÆ¥ LVMÆ¬ XÂ&#x2019;PÇ&#x2021;ZÆ¥ EP MPEÃ&#x2DC;XLJ OB NJOJNVN HPE[JOÆ¬ Nadzienie: 1BQSZLÆ¬ J DVLJOJÆ¬ QPLSPJÆ¥ X DJFOLJF LSÃ&#x2DC;ULJF QBTLJ QPNJEPS

TQBS[ZÆ¥ J PCSBÆ¥ [F TLÃ&#x2DC;SLJ QPLSPJÆ¥ X LPTULÆ¬ T[BMPULÆ¬ X QJÃ&#x2DC;SLB D[PTOFL J QJFUSVT[LÆ¬ QPTJFLBÆ¥ 8BS[ZXB EPQSBXJÆ¥ EP TNBLV EPEBÆ¥ TFSFL XJFKTLJ J TUBSUZ Ç&#x2021;Ã&#x2DC;Â&#x2019;UZ TFS 8ZNJFT[BÆ¥ ; DJBTUB [SPCJÆ¥ XBÂ&#x2019;FL QPLSPJÆ¥ OB LBXBÂ&#x2019;LJ XJFMLPÆ½DJ QJÂ&#x2019;FD[LJ EP UFOJTB TUPÂ&#x2019;PXFHP [ LBÇ&#x2021;EFHP LBXBÂ&#x2019;LB DJBTUB SP[XBÂ&#x2019;LPXBÆ¥ LPÂ&#x2019;P P HSVCPÆ½DJ PL NN

SkÅ&#x201A;adniki:

t M XPEZ t H LJFÂ&#x2019;CBTZ t H XÆ¬E[POFHP CPD[LV t EVÇ&#x2021;F NBSDIFXLJ t EVÇ&#x2021;B DFCVMB t QJFUSVT[LB t NBÂ&#x2019;Z TFMFS MVC QPÂ&#x2019;PXB EVÇ&#x2021;FHP t QPS KBTOB D[Æ¬Æ½Æ¥

t LJT[POZDI PHÃ&#x2DC;SLÃ&#x2DC;X t Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LB NBTÂ&#x2019;B t LPODFOUSBU QPNJEPSPXZ H

t H D[BSOZDI PMJXFL NPHÆ¤ CZÆ¥ UFÇ&#x2021; [JFMPOF MVC XZNJFT[BOF

t D[VCBUB Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LB LBQBSÃ&#x2DC;X PL H

t LVMFL [JFMB BOHJFMTLJFHP t MJÆ½DJF MBVSPXF t [Æ¤CLJ D[PTOLV t PL NBÂ&#x2019;FK Â&#x2019;ZÇ&#x2021;FD[LJ TPMJ t Æ½XJFÇ&#x2021;P NJFMPOZ QJFQS[ Do podania: t DZUSZOB t LPQFSFL OBULB QJFUSVT[LJ t Æ½NJFUBOB QSPD

Soljanka 6 kwietnia 2018

/B QPÂ&#x2019;PXÆ¬ LBÇ&#x2021;EFHP LPÂ&#x2019;B XZÂ&#x2019;PÇ&#x2021;ZÆ¥ OBE[JFOJF EPLÂ&#x2019;BEOJF [MFQJÆ¥ CS[FHJ EPDJTLBKÆ¤D XJEFMDFN 8 HBSOLV SP[HS[BÆ¥ PMFK DN XLÂ&#x2019;BEBÆ¥ D[FCVSFLJ TNBÇ&#x2021;ZÆ¥ [ PCV TUSPO OB [Â&#x2019;PUP 1P VTNBÇ&#x2021;FOJV OB DIXJMÆ¬ QPÂ&#x2019;PÇ&#x2021;ZÆ¥ OB SÆ¬D[OJLV QBQJFSPXZN 1PEBXBÆ¥ [ D[PTOLPXZN TPTFN LFUDIVQFN [B QS[ZTMJKQS[FQJT QM

SposÃ³b przygotowania:

,JFÂ&#x2019;CBTÆ¬ LSPJNZ X DJFOLJF QMBTUFSLJ B CPD[FL X DJFOLJF QBTLJ 8S[VDBNZ EP EVÇ&#x2021;FHP HBSOLB J QPETNBÇ&#x2021;BNZ LJMLB NJOVU BÇ&#x2021; UÂ&#x2019;VT[D[ TJÆ¬ X ZUPQJ %PEBKFNZ Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LÆ¬ NBTÂ&#x2019;B PSB[ QPTJFLBOÆ¤ ESPCOP DFCVMÆ¬ 1PETNBÇ&#x2021;BNZ DP DIXJMÆ¬ NJFT[BKÆ¤D QS[F[ PL NJOVU MVC EP NPNFOUV LJFEZ DFCVMB TJÆ¬ v[FT[LMJw %P HBSOLB XS[VDBNZ PCSBOF J QPTJFLBOF ESPCOP XBS[ZXB NBSDIFXLÆ¬ QJFUSVT[LÆ¬ QPSB J TFMFSB 4NBÇ&#x2021;ZNZ QS[F[ PL NJO CZ XBS[ZXB [NJÆ¬LÂ&#x2019;Z %PEBKFNZ QPLSPKPOF X QMBTUFSLJ PHÃ&#x2DC;SLJ D[VCBUÆ¤ Â&#x2019;ZÇ&#x2021;LÆ¬ LBQBSÃ&#x2DC;X H PMJXFL $BÂ&#x2019;PÆ½Æ¥ DIXJMÆ¬ QPETNBÇ&#x2021;BNZ /BTUÆ¬QOJF EPEBKFNZ MJÆ½DJF MBVSPXF [JFMB BOHJFMTLJF J [Æ¤CLJ D[PTOLV J [BMFXBNZ M XPEZ %P [VQZ EPEBKFNZ UBLÇ&#x2021;F LPODFOUSBU QPNJEPSPXZ %PLÂ&#x2019;BEBOJF NJFT[BNZ J EPQSPXBE[BNZ EP XS[FOJB (PUVKFNZ QPE QS[ZLSZDJFN OB XPMOZN PHOJV QS[F[ PL NJO /BTUÆ¬QOJF EPQSBXJBNZ [VQÆ¬ TPMÆ¤ J QJFQS[FN ;VQB QPXJOOB CZÆ¥ MFLLP TÂ&#x2019;POB J KFEOPD[FÆ½OJF LXBÆ½OB +FÆ½MJ XBT[B [VQB OJF KFTU [CZU LXBÆ½OB NPÇ&#x2021;FDJF EP OJFK EPMBÆ¥ OJFDP XPEZ [ PHÃ&#x2DC;SLÃ&#x2DC;X MVC EPQSBXJÆ¥ KÆ¤ TPLJFN [ DZUSZOZ

[B NBEBNFFEJUI DPN

52 ~ nasze DZIEJE

kącik HISTORYCZNY – Jeżeli nie opuścimy naszej kruchej planety, nie przetrwamy kolejnego tysiąclecia – przestrzegał Stephen William Hawking. Od lat cierpiący na stwardnienie zanikowe boczne słynny brytyjski astroﬁzyk, kosmolog i ﬁzyk teoretyk zmarł 14 marca w Cambridge. Dzieciństwo i edukacja

Urodził się 8 stycznia 1942 w Oksfordzie. Był synem biologa dr Franka Hawkinga i jego żony Isobel. Jego ojciec kierował wydziałem parazytologii National Institute for Medical Research. Miał dwie młodsze siostry: Philippę i Mary oraz adoptowanego brata, Edwarda. We wspomnianym Oksfordzie schronili się przed atakami bombowymi – Londyn był wówczas miastem regularnie bombardowanym i co za tym idzie niezbyt bezpiecznym. Jak podają materiały źródłowe, choć Stephen chciał studiować matematykę, zgodnie z wolą ojca, który parł, by syn studiował medycynę, wstąpił na Uniwersytet w Oksfordzie, gdzie w tym czasie matematyka nie była wykładana jako oddzielny kierunek. – Studiował więc nauki przyrodnicze, specjalizując się w �izyce – czytamy w Wikipedii. W oczywisty sposób jego umysł różnił się od jemu współczesnych. Dobra pamięć i zdolności analityczne pozwalały mu osiągać dobre wyniki bez wielkiego wysiłku. Jak później obliczył, pracował średnio godzinę dziennie. Po otrzymaniu licencjatu w 1962 pozostał na Oxfordzie studiując astronomię. Zdecydował się odejść, kiedy okazało się, że bardziej interesuje go teoria niż obserwacja, a jedyna rzecz na jaką pozwalało oksfordzkie obserwatorium to obserwacja plam słonecznych. Przeniósł się do Trinity Hall (na Uniwersytecie Cambridge), gdzie zaangażował się w astronomię teoretyczną i kosmologię. Z powodu choroby podczas swoich dwóch pierwszych lat na Cambridge był mniej aktywny, ale kiedy stan zdrowia się ustabilizował, z pomocą promotora Dennisa Williama Sciamy dającego mu angażujące wyobraźnię, trudne projekty, wrócił do pracy nad doktoratem. Po obronie pracy doktorskiej został pracownikiem naukowym, a później profesorem na Wydziale Matematyki Stosowanej oraz w Instytucie Astronomii Gonville and Caius College również w Cambridge.

Choroba

Oprócz wybitnego umysłu, świat kojarzy go z ciężką chorobą umoż6 kwietnia 2018

Stephen

Hawking

Hawkinga dotyczą teoretycznej kosmologii oraz grawitacji kwantowej. Jak czytamy, dzięki zastosowaniu złożonych modeli matematycznych wyprowadzonych z ogólnej teorii względności wraz z zespołem naukowców dowiódł, iż istnienie osobliwości (jakimi są np. czarne dziury) w czasoprzestrzeni jest normalnym zjawiskiem niewymagającym szczególnych warunków. – Ponadto wyprowadził matematyczny dowód twierdzenia Johna Wheelera mówiącego iż każda czarna dziura jest w pełni opisana przez trzy właściwości: masy, momentu pędu i ładunku elektrycznego. Zasugerował także na podstawie analizy emisji promieniowania gamma, iż wkrótce po Wielkim Wybuchu powstawały pierwotne miniaturowe czarne dziury. We współpracy z Bardeenem i Carterem zaproponowali cztery prawa mechaniki czarnych dziur analogiczne do znanych z termodynamiki. (…) W 1974 dowiódł iż czarne dziury powinny wytwarzać i emitować cząsteczki subatomowe (tzw. promieniowanie Hawkinga) aż do wyczerpania energii i wyparowania w wyniku kreacji po obu stronach horyzontu zdarzeń par cząstka-antycząstka na koszt energii pola grawitacyjnego. (…) itd.

Życie prywatne

liwiającą samodzielne funkcjonowanie. Ale nie przyszła ona od razu. W młodości Stephen jeździł konno i był aktywny �izycznie. Co ciekawe, na Oxfordzie był w czwórce wioślarskiej, co – jak wspominał – było poważną ulgą w przytłaczającej nudzie, jaką były studia. Pierwsze symptomy choroby pojawiły się po przeprowadzce do Cambridge, gdzie po raz pierwszy stracił panowanie nad ciałem i spadł ze schodów. Diagnoza brzmiała jak wyrok: stwardnienie zanikowe boczne (SLA). Miał wówczas 21 lat, lekarze dawali mu maksymalnie 3 lata życia. Popadł w depresję, sięgnął po alkohol. Wrócił

do równowagi psychicznej dopiero w 1965 roku, po zawarciu małżeństwa z Jane Wilde. Niemniej choroba postępowała. Stopniowo tracił władzę nad kończynami i głosem, od 1974 nie był w stanie samodzielnie wstać z łóżka. Poruszał się na wózku, a z otoczeniem porozumiewał się przy pomocy syntezatora mowy, do którego wprowadzał wypowiedzi przez wirtualną klawiaturę.

Dorobek naukowy

Mimo choroby, był bardzo aktywny publicznie, a przede wszystkim naukowo. Jego dorobek jest tutaj imponujący, a główne osiągnięcia

Z Jane Wilde w którą w 1995 roku rozwiódł się po 30 latach małżeństwa, miał troje dzieci: Roberta

W oczywisty sposób jego umysł różnił się od jemu współczesnych.

(1967), Lucy (1970), Tima (1979), ma też czworo wnucząt. We wspomnianym 1995 r., Hawking poślubił opiekującą się nim pielęgniarkę, Elaine Mason. Zapytany o swój ponadprzeciętny iloraz inteligencji odparł, iż nie ma pojęcia, a ludzie, którzy przywiązują do tego wagę, są zakompleksieni. (źródło: Wikipedia) <<

nasze DZIEJE ~

Maszyna, która zaczęła szyć

Jednym z pierwszych wynalazców, którzy próbowali zbudować maszynę do szycia, był niemiecki konstruktor pracujący w Anglii – Charles Frederick Wiesenthal. Jak czytamy, w 1755 roku otrzymał nawet brytyjski patent na wynalezioną przez siebie igłę. Jednak w jego maszynie cała igła przechodziła przez materiał, co czyniło konstrukcję niepraktyczną. Jak czytamy na blogu quanna.pl, pierwszą użyteczną i opatentowaną maszynę stworzył w 1830 roku Barthelemy Thimonnier. – Jako pierwszy postanowił on odejść od schematu naśladowania ruchów ręki i zajął się stworzeniem igły, która pasowałaby do maszyny. Pomimo takich

Ważne daty w historii maszyny

1755 r.

1790 r.

Charles Fredrick Wiesenthal uzyskał brytyjski patent na igłę przeznaczoną do szycia mechanicznego.

Czy wiesz, że... We wszystkich maszynach do szycia wyróżniamy podstawowe części, które warunkują właściwe działanie i funkcjonalność:

wad jak nietrwałość ściegu czy zużywanie bardzo dużej ilości nici, udało mu się stworzyć maszynę i wybudować pod Paryżem szwalnię. Niestety, miejscowi wciąż szyjący ręcznie krawcy wystraszyli się nowej konkurencji, w efekcie czego zniszczyli zarówno zakład jak i znajdujące się w nim maszyny. Dopiero Elias Howe i Walter Hunt wynaleźli maszynę zdolną do tworzenia szwu w postaci podwójnego ściegu. – Dzięki utworzeniu dwóch niezależnych, krzyżujących się przez warstwy materiału wątków, szwy stały się mocne i wyglądały tak samo z obu stron – podaje Wikipedia. – Wynalazcom udało się zbudować maszynę w 1834, jednak nitka stale wychodziła z oka igły, więc maszynę trzeba było ciągle zatrzymywać i ponownie nawlekać nić. Za wynalazcę współczesnej maszyny do szycia uznaje się Isaaca Merritta Singera. – Podczas nauki zawodu inżyniera miał okazję obserwować naprawę starej maszyny do szycia. Doszedł do wniosku, że mógłby zaprojektować lepszą. Jego maszyna do szycia miała stopę przytrzymującą materiał na miejscu. Dzięki temu, że skorzystał z pomysłów Thimonniera oraz Hunta jego maszyna stała się użyteczna. W 1851 Singer otrzymał amerykański patent na swój wynalazek. (źródło: quanna.pl, Wikipedia) <<

Thomas Saint zgłosił maszynę szyjącą szwem łańcuszkowym przy użyciu jednej nitki.

1807 r.

• PŁYTKA ŚCIEGOWA – metalowa płytka, pod którą zlokalizowany jest bębenek z nicią dolną • CHWYTACZ – element, do którego wkładamy bębenek z nicią dolną. To przede wszystkim mechanizm „zbierający” nitkę i warunkujący powstawanie ściegu, chwytacze dzielimy na dwa typy – wahadłowy i rotacyjny • TRANSPORTER – zadaniem tego mechanizmu jest przesuwanie materiału w trakcie szycia • NAPRĘŻACZ NICI GÓRNEJ – od tego elementu zależy jakość szycia i uzyskanego ściegu, zlokalizowany jest w górnej części obudowy maszyny • WOLNE RAMIĘ – pomaga przy obszywaniu miejsc, do których ciężko się dostać, np. nogawka spodni czy mankiet • STOPKA – jedna z ważniejszych części maszyny do szycia. Umożliwia szycie każdym ściegiem i wielu różnych elementów

Skonstruowano maszynę, która zszywała materiał na niewielkich odcinkach.

1818 r.

William i Edward Chapman wprowadzili igłę, której oczko zamiast u góry – umieszczone było na dole.

1830 r. Barthelemy Thimonnier stworzył pierwszą użyteczną i opatentowaną maszynę.

54 ~ strefa KOBIET

Zrzucamy zbędne kilogra

Dieta każdej kobiety – jak wylicza Anna Szozda z portal.abczdrowie.pl – powinna dostarczać około 2500 kcal, ponieważ tylko wtedy jej organizm będzie poprawnie funkcjonować. Zwiększone zapotrzebowanie na substancje odżywcze występuje podczas miesiączki, przeziębienia oraz zwiększonej aktywności zawodowej. Co – zdaniem portal.abczdrowie.pl – kobiety powinny włączyć do diety, a czego powinny unikać?

Mleko i przetwory mleczne (jogurty, sery) – zawierają dużo wapnia, który buduje kości. Jest to szczególnie ważne dla pań narażonych na osteoporozę. Produkty mleczne zawierające probiotyki (jogurty, ke�iry) zapobiegają zaparciom oraz wzmacniają układ odpornościowy. Jogurty owocowe nie są dobrym źródłem białka, ponieważ zawierają spore ilości węglowodanów. Dlatego podczas diety odchudzającej nie należy ich spożywać. Ponadto w trakcie stosowania diety odchudzającej należy wybierać produkty jak najmniej przetworzone oraz o niskiej zawartości tłuszczu.

6 kwietnia 2018

Rośliny strączkowe dostarczają pełnowartościowego białka oraz błonnika. Są niezbędne w każdej zdrowej diecie odchudzającej. Dzięki zawartym w nim składnikom (szczególnie rozpuszczalnym frakcjom błonnika) są polecane osobom zmagającym się ze zbyt wysokim poziomem „złego” cholesterolu we krwi. Liczne badania wskazują iż substancje zawarte w soi wykazują działanie przeciwnowotworowe, szczególnie wobec raka piersi oraz zapobiegają chorobom układu sercowo-naczyniowego. Pomagają także zmagać się z objawami menopauzy oraz PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego), na które cierpi wiele kobiet.

Produkty pełnoziarniste – czyli pełnoziarnisty chleb, ryż brązowy, makarony pełnoziarniste, stanowią świetne źródło błonnika pokarmowego.

strefa KOBIET ~

CIEKAWOSTKI

amy

ie w odstępach 1.Najlepiej jest spożywać co najmniej 5 posiłków dzienn gał” się nie„doma będzie nie 3-4-godzinnych, dzięki temu organizm zdrowych przekąsek. któw smażonych 2. Kobieta nie powinna zbyt często spożywać produ ą się toksyczne tworz znej termic na oleju, ponieważ w trakcie obróbki związki (WWA). zawiera konser3. Do smarowania pieczywa zamiast margaryny, która zać pieczywo nasąc lub masło wanty oraz barwniki, należy stosować oliwą z oliwek. ryż brązowy, 4. Źródło węglowodanów złożonych powinny stanowić: ste. ziarni pełno wo kasza gryczana i jęczmienna, pieczy korzystne dla 5. Spośród dostępnych na rynku alkoholi najbardziej w rozsądnych wane spoży zdrowia jest czerwone wino, oczywiście zawiera subważ ponie ie), ilościach (maksymalnie lampka dzienn stancje przeciwutleniające.

Warzywa i owoce – świeże i ze skórką są najkorzystniejsze dla zdrowia. Większość witamin i minerałów w nich zawartych nie zostaje zniszczona przez mrożenie, natomiast inne sposoby przetwarzania i przedłużania trwałości nie są już tak korzystne. Winogrona oraz czerwone i niebieskie jagody, oprócz witamin zawierają także antocyjany, silne przeciwutleniacze, które chronią komórki przed działaniem wolnych rodników. Natomiast resweratrol obecny w winogronach, chroni przed rozwojem miażdzycy oraz wykazuje właściwości przeciwzapalne.

Czego unikać?

Tłuste ryby – czyli makrela, łosoś, tuńczyk czy śledź zawierają wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zapobiegają chorobom serca, nadciśnieniu, chorobom o podłożu zapalnym, a nawet depresji.

• tłuste mięsa (wieprzowina, kaczka) • tłuste wędliny (pasztety, mielonka, parówki) • fast-foody • słone potrawy (paluszki, chipsy, orzeszki solone) • słodycze (torty, ciasta z kremem, pączki) • alkohol (piwo, wódka)

56 ~ strefa KOBIET WEDŁUG DANYCH GOOGLE ADWORDS, W 2016 ROKU WŚRÓD ŚWIATOWYCH DIET KRÓLOWAŁA KOPENHASKA. TUŻ ZA NIĄ UPLASOWAŁA SIĘ BEZGLUTENOWA. KOLEJNE MIEJSCA ZAJĘŁA KAPUŚCIANA.

Dieta Kopenhaska

Nastawiona jest na szybkie efekty. Mówi się, że po zastosowaniu tego programu żywieniowego nasza waga powinna spaść o przynajmniej 7 kg! Jej pomysłodawcami były klinika Mayo lub rządowy szpital w stolicy Danii – Kopenhadze. Obie organizacje jednogłośnie odpowiadają, że nie mają z nią jednak nic wspólnego… Dieta kopenhaska bardzo często nazywana jest „ostatnią deską ratunku”, gdyż próbują jej osoby, którym nie pomogły inne jadłospisy. Wymaga wielu wyrzeczeń, a przy tym jest bardzo restrykcyjna. Ze względu na niewielką ilość kalorii dostarczaną w ciągu dnia nie jest polecana osobom pracującym. Podstawowym założeniem, o którym wspomnieliśmy wcześniej jest czas jej trwania, który nie może wynosić nie mniej, nie więcej niż 13 dni. Bezwzględnie nie wolno przekraczać tego czasu, gdyż zbyt długi program żywieniowy nie dość, że nie przyniesie pozytywnych efektów, to jeszcze może nam zaszkodzić. W menu diety kopenhaskiej znajdują się trzy posiłki: śniadanie, lunch i obiad. Nie ma odstępstw od tej reguły. Nie ma tu mowy o żadnym podjadaniu między posiłkami, nawet najmniejszego ciasteczka. Każde tego typu zachowanie traktowane jest tu jako zakończenie diety, zaś kolejny 6 kwietnia 2018

TRZY diety cykl zacząć możemy dopiero po trzech miesiącach. Podobno efekty utrzymują się nawet do 2 lat! Brzmi obiecująco, prawda? Jakie są zatem plusy tej diety? Z pewnością szybki spadek masy ciała. Na wielu forach przeczytać można opinie, że rzeczywiście osoby na diecie kopenhaskiej schudły kilka kilogramów. Do tego należy doliczyć fakt, że program żywieniowy z Danii niejako „uczy” nas właściwych nawyków żywieniowych. Można powiedzieć, że to taka wartość dodana tej diety. Należy pamiętać, że przed przystąpieniem do odchudzania tą metodą, najpierw powinniśmy sprawdzić stan naszego zdrowia. Przeciwwskazaniem do stosowania tej diety są z pewnością choroby nerek i żołądka, nadciśnienie oraz praca �izyczna. (za: dietoteczka.pl)

Dieta bezglutenowa

Dieta bezglutenowa to dieta, której podstawową i jedyną zasadą jest wykluczenie z jadłospisu glutenu – szczególnego rodzaju białka. Źródłem glutenu są pszenica, żyto, pszenżyto, orkisz i jęczmień. Może nim być także owies, ze względu na wysokie ryzyko zanieczyszczenia jego upraw zbożami glutenowymi. Dieta jest przeznaczona głównie dla osób z alergią na gluten lub celiakią. Należy zaznaczyć, że są to dwa odrębne schorzenia miesz-

czące się w pojęciu nietolerancji pokarmowych i nie należy ich ze sobą mylić. Celiakia nie należy, tak jak alergia na gluten, do alergii pokarmowych – to choroba o podłożu autoimmunologicznym. Co prawda w obu przypadkach podstawową metodą leczenia jest eliminacja glutenu, jednak po stwierdzeniu celiakii, dieta eliminacyjna musi być przestrzegana do końca życia, natomiast alergia pokarmowa może z czasem zmniejszyć swoje nasilenie, a nawet ustąpić całkowicie. W diecie bezglutenowej bezpieczne są produkty z mąki kukurydzianej, ryżowej, sojowej, gryczanej, prosa, amarantusa, komosy ryżowej. Bez przeszkód można spożywać także odpowiednio przetworzone zboża glutenowe. W jadłospisie mogą znaleźć się również kasza jaglana, orzechy, soczewica, ciecierzyca, sezam, siemię lniane i ziarna słonecznika, a także bezglutenowy owies.

(za: poradnikzdrowie.pl)

Dieta kapuściana

Dieta kapuściana to dieta monoskładnikowa, niewątpliwie bardzo monotonna, ale za to mało restrykcyjna. Co prawda nie można w czasie jej trwania spożywać słodyczy, przekąsek, alkoholu, węglowodanów i potraw tłustych. Nie będziemy jednak cierpieli głodu. Zupa

kapuściana, która jest jej podstawą, ob�ituje bowiem w błonnik i składniki odżywcze. W dodatku możemy jeść ją bez ograniczeń, zawsze wtedy, kiedy jesteśmy głodni. Trwa jedynie siedem dni. Wystarczająco długo, aby zrzucić od 3 do 7 kg, a jednocześnie na tyle krótko, by nasz organizm nie ucierpiał na niej przez niedobór składników. W diecie kapuścianej brakuje tłuszczów, wyklucza ona również nabiał (za wyjątkiem odtłuszczonego mleka) i znacznie ogranicza konsumpcję węglowodanów (w poszczególne dni możemy zjeść jedynie niewielkie ilości ryżu, ziemniaków i banany). Poza zupą spożywamy głównie świeże warzywa i sporadycznie owoce. Taki dobór produktów ma na celu nie tylko doprowadzić do redukcji wagi i tkanki tłuszczowej, ale również oczyścić organizm i przygotować go na zmianę nawyków żywieniowych. Kapusta oczyszcza z toksyn. Pomaga pozbyć się zalegających w jelitach resztek pokarmowych oraz usuwa z organizmu trucizny, które pochłaniamy wraz z wysoko przetworzonym pożywieniem, używkami i zanieczyszczonym powietrzem. Dzięki temu, jedząc kapustę regularnie, mamy szansę utrzymać ciało w formie, a także zadbać o piękny wygląd.

(za: ekologia.pl)

art. promocyjny ~

Obudź ciało (nie tylko)

na wiosnę!

PIERWSZE OZNAKI WIOSNY NIE SPOSÓB PRZEOCZYĆ, PO DŁUGIEJ, PONUREJ ZIMIE SZUKAMY BUDZĄCEGO SIĘ ŻYCIA Z WIELKIM WYCZEKIWANIEM. JAK USTAWIĆ OPCJĘ BUDZENIA ORGANIZMU NA TRYB WIOSENNY? Krok 1. Wiosna na talerzu

Restrykcyjne diety mają to do siebie, że… ich nie lubimy. Nie lubimy się męczyć, zmuszać do jedzenia czegoś, co nam nie smakuje, co nas ogranicza i wiąże się z zakazami. Jak dojść do układu idealnego, gdzie jemy to, co lubimy i chudniemy? Warto postawić na produkty, które „robią dobrą robotę”, same w sobie mają prozdrowotne właściwości i ich przemycanie w diecie daje organizmowi energetycznego i zdrowotnego „kopa”. Jednym z takim produktów jest np. brokuł. Wykazuje on bardzo silne działanie przeciwnowotworowe, wspomaga proces odchudzania i reguluje przemianę materii, zmniejsza ryzyko rozwoju chorób układu krążenia, poprawia wygląd cery, włosów i paznokci oraz hamuje procesy starzenia. Poczytaj o produktach, które wykazują silne działanie prozdrowotne i wprowadź je do swojej diety już dziś, a organizm odwdzięczy Ci się nie tylko zdrowiem, ale i większą energią!

Krok 2. Wiosna w ciele

Kto po długim, zimowym marazmie lubi i z chęcią zabiera się za ćwiczenia �izyczne? Pewnie istnieją takie przypadki, ale... prawie nikt o nich nie słyszał. Ciężko zmusić się do dodatkowego wysiłku i choć wizja zgrabnego ciała i większej energii do działania jest kusząca, to jednak pokusa zjedzenia czekolady i spędzenia wieczoru przed telewizorem jest zazwyczaj silniejsza. Jak rozpalić na nowo uczucie do treningu?

Najlepiej małymi kroczkami, z pięknie budzącą się do życia przyrodą w tle – np. podczas spacerów lub w formie joggingu, co dodatkowo dotleni organizm. Istnieje także możliwość podjęcia współpracy z profesjonalnym trenerem, który dostosuje ćwiczenia do kondycji, rozbuduje je wraz z przyrostem energii i wskaże odpowiedni kierunek zadań. Nie chodzi o katowanie się ćwiczeniami, mają one bowiem sprawiać radość ćwiczącemu. To one są dla ludzi, nie odwrotnie. Nie zakładaj sobie, że zrzucisz jakąś kosmiczną ilość kilogramów – można ich wcale nie mieć w nadmiarze, a narzekać na zupełne braki energii. Chodzi o odrodzenie mocy, która jest w nas nieco uśpiona przez zimę. Mądre jest zakładanie systematyczności ćwiczeń – czy będą one trwały tylko chwilę, czy będzie to godzinny spacer – ważne, by przyzwyczaić ciało do ruchu, do aktywności, do wysiłku. Z czasem wejdzie nam w krew na tyle, że będzie nam brakowało codziennej dawki ruchu. Nie pytaj więc jak zacząć, kiedy i z kim – przestań planować, zacznij działać, najlepiej już dziś!

Krok 3. Wiosna na twarzy

Wszyscy wokół piszą o szarej cerze wiosną, o potrzebie jej regeneracji po zimie i po mocniejszym sezonie grzewczym. Być może tak jest, a może po prostu warto dostosować jej pielęgnację do zmieniających się warunków pogodowych i zadbać o nią przez cały rok. Nie sposób mówić o odnowie i regeneracji cery bez wspomnienia o stresie i jego wpływie na nasz wygląd i zdrowie. Joga, medytacja i wszelkie techniki relaksacyjne wspomogą nas w procesie energetyzacji naszego organizmu. Co ciekawe, niezwykle prostym i tanim, a przede wszystkim skutecznym sposobem na pomoc własnej skórze jest tzw. face�itness, czyli gimnastyka twarzy. To naturalny sposób na młodą skórę, bez konieczności bolesnego jej ostrzykiwania. Ćwiczenia takie wzmacniają mięśnie twarzy, ujędrniając skórę wokół oczu, na czole,

policzkach i brodzie. Regularnie wykonywane mogą dać zaskakujące efekty – likwidują obrzęki pod oczami, spłycają zmarszczki i poprawiają owal twarzy. Warto pomyśleć także o wspomaganiu skóry od wewnątrz, nie bez powodu mówi się, że jesteśmy tym, co jemy. Silny trend beauty welness i well aging, to powrót do dbania o siebie od środka poprzez naturalne wspomaganie urody, suplementację, odpowiednią dietę i unikanie stresu. Poleca się szczególnie zadbać o uzupełnienie diety w produkty o silnych właściwościach antyoksydacyjnych.

Krok 4. Wiosna nad morzem

Jeśli nie ufamy sobie w kwestii narzucania rygoru ćwiczeń czy diety, można skorzystać z pomocy profesjonalistów. Zbilansowana i smaczna dieta dostosowana do konkretnej osoby, kuchnia bogata w produkty będące bogactwem witamin i mikroelementów, mnogość ćwiczeń �izycznych, różnorodne formy aktywności, zabiegi na twarz i ciało, a przede wszystkim dobra zabawa w gronie osób mających podobny cel – takie opcje dają grupowe wczasy odchudzające organizowane w pięknych okolicznościach przyrody. Primavera Jastrzębia Góra to obiekt nad polskim morzem, który od ponad 10 lat organizuje pobyty dla osób, które łączy chęć zgubienia zbędnych kilogramów w sposób mądry i efektywny, przynoszący rezultaty na dłuższy czas. Nordic walking, zumba, zajęcia �itness, spotkania z dietetykiem, psychologiem, warsztaty, zabiegi spa, wszystko okraszone dawką dobrego humoru, wsparciem świetnych trenerów oraz sporej dawki motywacji do działania. Zapraszamy! www.odchudzanie.primaveraspa.pl Primavera Jastrzębia Góra ul. Rozewska 40/42, 84-104 Jastrzębia Góra

FITNESS

58 ~ strefa KOBIET

NA TRAMPOLINACH

Sport ten polega na wykonywaniu ćwiczeń na jednoosobowej trampolinie w rytm muzyki. Można wykonywać je spokojnie, kołysząc się bez wybijania lub bardzo dynamicznie, czyli wysoko skakać – wszystko zależy od podkładu muzycznego. Ruch na specjalnych trampolinach poprawia kondycję, ale działa także na poszczególne partie ciała. Wzmacnia mięśnie brzucha, pośladków oraz nóg. Ta innowacyjna metoda ćwiczeń pozwala wykonać wszechstronny 6 kwietnia 2018

trening całego ciała, a miękka powierzchnia trampoliny zapewnia amortyzację, nie obciążając w ten sposób stawów. Głównymi zaletami treningów na mini trampolinach jest wspomaganie układu limfatycznego, dotleniane tkanek oraz zwiększenie pojemności płuc i zmniejszenie ciśnienia krwi. Ponadto, u osób ćwiczących zauważono poprawę wydolności organizmu, wytrzymałość układu mięśniowo-szkieletowego oraz lepszą koordynację ruchową i

równowagę. Co najważniejsze, ten rodzaj �itnessu wspomaga odchudzanie – podczas jednej sesji można spalić nawet 1000 kcal. Przyspiesza się również przemiana materii, która przyczynia się do usuwania szkodliwych toksyn z organizmu. Trening prowadzony jest przez wykwali�ikowanych trenerów, którzy stopniowo przygotowują uczestników do wysiłku. Na początku odbywa się rozgrzewka, polegająca na rozgrzaniu rąk oraz

kostek. Następnie wykonuje się powolne podskoki na trampolinie, które przygotowują organizm do większego wysiłku �izycznego. Później sprawa wygląda podobnie jak na kursie tańca – instruktor pokazuje kilka podstawowych ruchów, które razem tworzą choreogra�ię. Nawiązują one zazwyczaj do aerobiku, jednak jest to temat otwarty i inspiracje można czerpać z różnych dyscyplin sportowych, nawet kickboxingu. Trening może być zarówno dynamiczny z wielo-

strefa KOBIET ~

W OSTATNIM CZASIE DUŻĄ POPULARNOŚCIĄ WŚRÓD KOBIET W POLSCE CIESZY SIĘ FITNESS NA TRAMPOLINACH. SPRAWIA ON NIESAMOWITĄ FRAJDĘ, A PRZY OKAZJI INTENSYWNY TRENING KARDIO WSPOMAGA KSZTAŁTOWANIE SYLWETKI.

PORADNIK BĄDŹ ŚWIEŻA KAŻDEGO DNIA

Dezodoranty

DOVE DEZODORANT W SPRAY £2,19

taniekosmetyki.co.uk

Chłodny, świeży i czysty dezodorant chroni skórę od pierwszego zastosowania. Dzięki ochronie przed potem do 48 godzin pomaga Ci utrzymać pewność siebie. Nie zawiera alkoholu i w 1/4 składa się z kremu nawilżającego. Pomaga łagodzić podrażnienia skóry pod pachami, nadaje jej miękkość i gładkość.

NIVEA STRESS PROTECT ROLL-ON

£2,7

Nowa formuła STRESS PROTECT połączona z kompleksem cynku niemchem.com zapewnia delikatną pielęgnację i ochronę każdego dnia, nawet w sytuacjach stresujących i wysiłku ﬁzycznym. Nie zawiera alkoholu oraz barwników.

ZIAJA SOFT

ma wyskokami i mocnymi ruchami, a także spokojniejszy, opierający się głównie na kołysaniu ciała. Fitness na trampolinach to świetna alternatywa dla wszystkich kobiet, którym znudziły się tradycyjne ćwiczenia i przy okazji chciałyby się przy tym dobrze bawić. Jednak nie wszyscy będą mogli uczestniczyć w takich zajęciach na trampolinie. Muszą unikać je osoby, które cierpią na dyskopatię, osteoporozę, choroby stawu skokowego i kolanowego, układu krążeniowego,

Ciekawostka Pierwsza mini trampolina została zaprojektowana przez Eda Russella w 1938 roku, a opatentowana w 1975 roku przez Victora Greena. Szybko zyskała popularność wśród Amerykanów. ale także zmagają się z nadwagą. Również nie poleca się tej aktywności �izycznej kobietom w ciąży. <<

£2,49 zgaga.co.uk

To leczniczy antyperspirant w kremie. Skutecznie ogranicza wydzielanie potu. Neutralizuje zapach potu i zapewnia długotrwałe uczucie świeżości. Dzięki niemu w końcu poczujesz się pewnie.

£9,99

endtimestore.uk

BIO KWIAT DEZODORANT

Dezodorant z kompleksu z bambusa i waniliowego olejku eterycznego, o naturalnym zapachu. Zawiera zmiękczającą wodę kwiatową z szałwii. W składzie tego kosmetyku nie ma alkoholu ani aluminium. Nie plami ubrań.

60 ~ strefa DZIECI

m ały GONIEC „Gdzieś jest, lecz nie wiadomo gdzie świat, w którym baśń ta dzieje się. Maleńka pszczółka mieszka w nim, co wieść chce wśród owadów prym” – tytułowy utwór z „Pszczółki Mai” w wykonaniu niezapomnianego Zbigniewa Wodeckiego stał się kultowym przebojem śpiewanym przez wszystkich.

Jak czytamy na portalu �ilm.onet.pl, ta rezolutna pszczółka jest już staruszką – niemiecki pisarz Waldemar Bonsels powołał Maję do życia w 1912 roku. Książka „Die Biene Maja” opowiadała o pszczole, która buntowała się przeciwko odgórnie ustalonemu porządkowi, była wolną duszą, chcącą poznawać świat. – Nie jest to typowa – lekka, łatwa i przyjemna – pozycja dla dzieci. Wiele wątków zawiera dość poważne przemyślenia nad życiem i jego sensem. Dzisiejsi badacze wskazują nawet, że Bonsels zawarł w swoim dziele polityczne przesłanie. Maja, mimo swojej indywidualności, ma być nacjonalistką, nazywającą osy „bezużytecznym gangiem bandytów” oraz grożącą muchom przemocą w imię „szacunku dla pszczół”. Dowodem na podejście autora miał być między innymi fakt popierania książki przez władze nazistowskie. Na takie interpretacje lepiej jednak spuścić zasłonę milczenia. Oglądana na naszych ekranach Pszczółka Maja to austriacko-japońsko-zachodnioniemiecki serial animowany wyprodukowany przez Nippon Animation. Składa się z dwóch serii po 52 odcinki. Oparty na książce niemieckiego pisarza Waldemara Bonselsa, Pszczółka Maja i jej przygody wydanej po raz pierwszy w 1912 roku. Książka została zaadaptowana na serial 6 kwietnia 2018

PSZCZÓŁKA , KTÓRĄ ZOWIĄ

MAJĄ

(jap.) Mitsubachi Māya no bōken w 1975. – Serial cieszył się ogromnym powodzeniem na całym świecie, przemycał w umiejętny sposób wiele wiedzy przyrodniczej, czasem nieco ubarwiając i zniekształcając rzeczywistość, ale raczej w ramach dozwolonych dla �ilmów animowanych dla dzieci.

Serial otrzymał też oprawę muzyczną czeskiego kompozytora Karela Svobody. Główny temat to piosenka Pszczółka Maja śpiewana w polskiej wersji przez Zbigniewa Wodeckiego. W wersji niemieckiej śpiewał znany także w Niemczech czeski idol Karel Gott, który nagrał równolegle

TEKST PIOSENKI: Gdzieś jest, lecz nie wiadomo gdzie Świat, w którym baśń ta dzieje się, Maleńka pszczółka mieszka w nim Co wieść chce wśród owadów prym. Tę pszczółkę, którą tu widzicie, zowią Mają, Wszyscy Maję znają i kochają. Maja fruwa tu i tam Świat swój pokazując nam. Dziś spotka Was maleńka, zwinna pszczółka Maja, Śmiała, sprytna, rezolutna Maja Mała przyjaciółka Maja Maju, (Maju) Maju, (Maju) Maju cóż zobaczymy dziś? [całość x2] Mała, rezolutna Maja, Maju, (Maju) baju, (baju) Maju cóż zobaczymy dziś wersję w języku ojczystym oraz słowackim – precyzuje Wikipedia. W roli głównej występuje oczywiście wspomniana wcześniej Maja, która poznaje świat. Oprócz niej na ekranach telewizorów pojawiał się obżartuch, śpioch i wielki przyjaciel Mai, czyli Gucio. W pozostałych rolach wystąpili: konik polny Filip (pierwszy przyjaciel Mai i Gucia na łące, znak szczególny: kapelusz), pajęczyca Tekla (skrzypaczka i łowczyni owadów), mysz Aleksander („światowiec” i wynalazca, wielbiciel smrodliwych serów), mucha Bzyk („obyta” z ludźmi i zwierzyną domową), pomocna dżdżownica Magda, posłuszny żonie żuk gnojarz Teodor, posiadająca niesforne dzieci Pani Biedronka, dowodzący oddziałem mrówek Dowódca Straży, najmniejszy w oddziale mrówek „Urwis”, „modelka” i „artystka” Panna Motylkówna, wychowawczyni Mai i Gucia z ula pszczoła Klementyna czy ocalona przez Maję ważka Migotka. (za: Wikipedia, �ilm.onet.pl) <<

strefa DZIECI ~

Żyją w wielkich grupach, które składają się z królowej, robotnic i trutni. Zbierając nektar zapylają rośliny. Produkują bardzo cenny dla człowieka miód.

PSZCZOŁY SĄ POŻYTECZNE

W ulu „rządzi” królowa – matka, jest ona większa od zwykłej pszczoły i żyje ok. 3-5 lat. Tylko ona znosi jaja, z których rodzą się pszczoły. Jest władcą absolutnym – kontroluje wszystkie pszczoły w ulu za pomocą chemicznych sygnałów.

Dlaczego pszczoły są pożyteczne?

Ponieważ pszczoły odgrywają ważną rolę w środowisku – zapylają rośliny i mają wpływ na organizm człowieka, produkując zdrowotne, naturalne produkty pszczele, jak: miód, pyłek, propolis, mleczko pszczele, wosk oraz jad.

Co to jest plaster miodu?

Znane nam wszystkim pszczoły przerabiają nektar kwiatów na miód. Żeby napełnić nimi komórki plastra w ulu, jak podaje portal czasdzieci.pl, muszą wykonać tysiące lotów na łąkę i z powrotem. – W wolu pszczoły może mieścić się tylko 40-60 miligramów nektaru. Aby więc zebrać taką ilość, każda z nich musi odwiedzić 1000-1500 kwiatów. Wiosną i latem przy ładnej pogodzie pszczoły gromadzą w komórkach plastra kilogramy miodu, którym karmią larwy. Chętnie także same się nim odżywiają. Część miodu zabiera człowiek. W ulu pszczoła otoczona jest tysiącami swoich sióstr. – Ogromna ilość, a także cierpliwość tych owadów stanowią ich siłę. Obliczono, że przez 5,5 dnia pszczoły-karmicielki podały pokarm jednej larwie robotnicy aż 143 razy, a doglądały jej 1926 razy. W tym samym czasie larwa królowej była karmiona 1500 razy. Wyłącznym zadaniem królowej, jako jedynej płodnej samicy, jest składanie jaj. – Na początku lata składa ich dziennie 2000. Karmiona jest przez robotnice. Robotnicami są bezpłodne samice zajmujące się różnymi rodzajami pracy. Jedynym zadaniem samców, którzy są prawdziwymi „trutniami”, jest zapładnianie młodej królowej podczas lotu godowego. za: Rejonowe Koło Pszczelarzy w Jabłonowie Pomorskim <<

Kto rządzi w ulu?

Jest to zbiór woskowych komórek, zbudowanych przez pszczoły robotnice. Komórki są sześciokątne, ten kształt pozwala im najlepiej wykorzystać przestrzeń i zaoszczędzić wosk: każdy bok komórki styka się z komórką sąsiadującą. W komórkach tych pszczoły przechowują miód.

Co pszczoły robią zimą? Pszczoły w czasie zimy tworzą w ulu zwarty kłąb. Machają skrzydełkami i w ten sposób wytwarzają energię cieplną o temperaturze 18° -20° C. Wraz ze zmianą temperatury na zewnątrz ula, pszczoły regulują temperaturę w ulu: podwyższając ją lub obniżając.

Jakie pszczoły są w ulu? Królowa – matka, robotnice: zbieraczki: miodne i pyłkowe, magazynierki, trutnie.

Ile pszczół jest w ulu? W okresie lata w bardzo silnych rodzinach jest ich 7080 tysięcy. Jesienią w przeciętnej rodzinie pszczół jest ich od 20 do 25 tysięcy.

Ile pszczół potrzeba do wyprodukowania 450 g miodu? Aby napełnić 450-gramowy słoiczek miodu 10 pszczół musi pracować przez całe swoje życie.

Ile żądeł ma pszczoła? Jedno – kiedy użądli pozostawia cały aparat żądlący w ciele „o�iary”, a sama ginie.

Dlaczego miód jest zdrowy?

Ponieważ jest naturalnym zastrzykiem energii, który pomaga zapobiec zmęczeniu i dodaje sił. Jest bogaty w minerały i witaminy.

Ile razy na minutę pszczoła porusza skrzydłami? Pszczoła porusza skrzydłami 11.400 razy na minutę.

62 ~ strefa DZIECI

m ały GONIEC

RYSUJEMY

POŁĄCZ KROPKI!

UZUPEŁNIJ DIAGRAM SUDOKU, PAMIĘTAJĄC O TYM, ŻE W KAŻDYM RZĘDZIE, KAŻDEJ KOLUMNIE I W KAŻDYM KWADRACIE (2 NA 2 POLA) POSZCZEGÓLNY OBRAZEK MOŻE POJAWIĆ SIĘ TYLKO JEDEN RAZ.

6 kwietnia 2018

ROZWIĄŻ SUDOKU POŁĄCZ KROPKI!

malujemy

strefa DZIECI ~

POMÓŻ RAKIECIE WRÓCIĆ NA ZIEMIĘ META

START

64 ~ ciekawostki

POD LUPĄ

tak to jest ZBUDOWANE

PAZNOKIEĆ

CHOĆ PAZNOKCIE MOGĄ WYDAWAĆ SIĘ MAŁO ISTOTNYM ELEMENTEM NASZEGO CIAŁA, JEDNAK W CODZIENNYM ŻYCIU PEŁNIĄ BARDZO WAŻNE FUNKCJE. NIE TYLKO ZE WZGLĘDU NA WALORY ESTETYCZNE, FUNKCJONALNE, A NAWET DIAGNOSTYCZNE.

Zbudowane są ze zrogowaciałych kerytanocytów. Są to – jak czytamy na poznanskaakademiakosmetyczna.pl – płytki rogowe utworzone przez naskórek. – Rosną od korzenia, który jest odcinkiem bliższym paznokcia, a przylegają do łożyska, stworzonego przez zmody�ikowany naskórek. Intensywnie dzielące się komórki nabłonkowe budują macierz, która przechodzi w naskórek wewnętrzny wału paznokcia. Komórki rogowe tworzą obrąbek naskórkowy. W budowie paznokcia wyróżnia się również takie elementy jak brzeg wolny, brzeg zakryty, brzegi boczne. Przy tworzeniu się blaszki paznokcia ważną rolę spełniają komórki macierzy, które w wyniku podziałów wytwarzają nowe komórki podlegające keratynizacji. – To jaką barwę przybiera paznokieć warunkują znajdujące się pod nim naczynia krwionośne. Paznokcie u przeciętnego człowieka rosną 3 mm na miesiąc. Nie można jednak tej wartości generalizować, gdyż zależna jest ona od licznych czynników, takich jak tryb życia oraz cechy osobnicze. Także na wygląd paznokci wpływa wiele zależnych, jak stan zdrowia. W skład paznokcia wchodzą: obłoczek (białawy półkolisty obłoczek, który znajduje się u nasady

Czy wiesz, że...

paznokcia), macierz paznokcia (żywa część paznokcia znajdująca się pod wałem paznokciowym, który zakończony jest obrąbkiem naskórkowym), hyponychium (naskórek znajdujący się pod wolnym brzegiem paznokcia od strony opuszka palca), płytka paznokcia (widoczny element, którą tworzą martwe komórki. Płytka paznokcia powinna co do zasady być twarda, gładka i lekko wypukła), łożysko paznokcia (tkanki znajdujące się bezpośrednio pod płytką paznokcia. Łożysko nosi na sobie paznokieć, odżywia go, lecz nie przyczynia się do wzrostu płytki paznokcia), wał paznokcia (warstwa skóry, która pokrywa paznokieć ze wszystkich stron poza wolnym brzegiem paznokcia. Ponadto wał paznokciowy odpowiedzialny jest za utrzymywanie paznokcia we właściwym miejscu) oraz obrąbek naskórkowy (cienka obwódka tkanki porastającej paznokieć, której celem jest osłanianie nasady paznokcia. Ponadto obrąbek naskórkowy ma za zadanie ochraniać delikatną tkankę macierza oraz komórki tkanki znajdującej się pod płytką paznokcia, która odpowiedzialna jest za formowanie się warstwy zrogowaciałej). <<

(za: twojepaznokcie.com.pl,

poznanskaakademiakosmetyczna.pl)

U ZDROWEGO CZŁOWIEKA PAZNOKCIE U RĄK ROSNĄ 0,5 – 1,2 MM TYGODNIOWO, ZNACZNIE SZYBCIEJ NIŻ PAZNOKCIE U STÓP CAŁKOWITY ODROST PŁYTKI PAZNOKCIOWEJ U RĄK PRZEBIEGA W CZASIE 90 – 150 DNI, U STÓP NAWET 2-3-KROTNIE WOLNIEJ PAZNOKIEĆ JEST PRZEŹROCZYSTĄ PŁYTKĄ O GRUBOŚCI OKOŁO 0,5-0,7 MM. SWĄ TWARDOŚĆ I ELASTYCZNOŚĆ ZAWDZIĘCZA OBECNOŚCI KERATYNY, KTÓRA JEST PODSTAWOWYM SKŁADNIKIEM KOMÓREK PAZNOKCIOWYCH. (ZA: KOSMETOLOZKI.PL)

6 kwietnia 2018

ciekawostki ~

₤ TERMINAL €

PŁATNICZY

Terminal płatniczy (terminal POS, ang. point of sale) to urządzenie służące do elektronicznej autoryzacji i rejestracji transakcji stosowane w sklepach i punktach usługowych, a transakcje dokonane za pomocą kart płatniczych (z paskiem magnetycznym lub mikroprocesorem) przesyłane są elektronicznie do agentów rozliczeniowych, które współpracują z organizacjami płatniczymi (np. Visa, MasterCard). Jest specjalizowaną odmianą komputera typu PC. Jak czytamy w materiałach źródłowych, najczęściej budowane są w oparciu o przemysłowe architektury PC (zintegrowane płyty główne wraz z procesorem czasami i dyskiem typu �lash) i specjalizowane pod kątem długiej bezawaryjnej pracy na stanowiskach sprzedaży. – Obecnie standardem jest zaopatrzenie terminalu POS w ekran dotykowy pozwalający operatorowi na intuicyjną i szybką pracę. Istnieją jednak systemy gdzie zastosowanie ma klawiatura kasowa (np. niektóre supermarkety), dlatego najczęściej producent oferuje kilka wariantów danego terminala – z lub bez monitora dotykowego. Niektóre wykonania POSów posiadają dodatkowe porty VGA (np. 2-3) do podłączenia dodatkowych monitorów (dla klienta, do celów reklamowych – np. �ilm o produktach polecanych). Większość nowych POSów posiada także dużą

CIEKAWOSTKI:

Obecnie terminale, które są używane w handlu są coraz bardziej nowoczesne i funkcjonalne, a co za tym idzie mają one więcej opcji. Teraz typowy terminal POS nie tylko oferuje nam tradycyjną formę zapłaty za produkt czy też usługę, ale możemy za jego pomocą dokonywać także wielu innych

ilość portów szeregowych (RS232C) zarówno bez napięciowych, jak i napięciowych (z zasilaniem). Używane są one do podłączania szu�lad kasowych, czytników laserowych, drukarek etykiet, drukarek �iskalnych. Niektóre wykonania terminali oferują dedykowane porty szu�lady, jednakże najczęściej są one dopasowane do szu�lad danego producenta i w warunkach polskich częściej używane są szu�lady podłączane do drukarek �iskalnych. Jakie terminale płatnicze możemy spotkać? Dzielimy je ze względu na mobilność: stacjonarne i przenośne; ze względu na typ łączności: internetowe TCP/IP lub WLAN, z kartą GPRS; ze względu na budowę lub integrację z kasą �iskalną: jednomodułowe z wbudowanym PINPAD, dwumodułowe z oddzielnym PINPAD, zintegrowane z systemem kasowym oraz niezintegrowane z systemem kasowym. << (za: forsal.pl, Wikipedia)

czynności. Jeżeli chodzi o restauracje, to bardzo korzystnym udogodnieniem stała się możliwość wprowadzenia do rachunku napiwku. Ponadto wprowadzono do terminali łatwy system, który pozwala nam na oznaczanie kasjera obsługującego transakcję. Mamy także możliwość uruchomienia

usługi CashBack, dzięki której możemy zwiększyć ruch klientów w sklepie oraz ich zainteresowanie ofertą. Klient może ﬁnalizować transakcje w sposób zbliżeniowy, co jest dużą wygodą dla gości, którzy nie muszą wpisywać kodów PIN. (za: ooblog.pl)

66 ~ męska STREFA

Klatki nad Wisłą KSW, czyli Konfrontacja Sztuk Walki, przebojem wdarły się na polski rynek. Warto pamiętać, iż gala zorganizowana 27 maja ub. roku na Stadionie Narodowym zgromadziła ponad 56 tysięcy widzów, ustanawiając tym samym nowy europejski rekord frekwencji podczas zawodów MMA. Na początek trochę historii. Pierwsza gala KSW – jak przypomina Wikipedia – odbyła się 27 lutego 2004 w warszawskim hotelu Marriott. – Rywalizacja odbywała się w formacie 4- lub 8-osobowych turniejów (do 2011 r.) oraz pojedynczych walk. Począwszy od drugiej edycji, gale KSW transmitowane były przez telewizję kodowaną Polsat Sport, a od gali KSW XI – otwarty Polsat. Założycielami i właścicielami organizacji są Maciej Kawulski i Martin Lewandowski. Dyrektorem sportowym organizacji jest natomiast Wojsław Rysiewski. W latach 2008-2010 federacja nawiązała współpracę ze słoweńską organizacją World Free�ight Challenge (WFC) na zasadzie wymiany zawodników. Od 2010 roku gale KSW są także transmitowane przez internetową telewizję Ipla.tv. Pierwszą galą, 6 kwietnia 2018

która była transmitowana wyłącznie w systemie pay-per-view, była gala KSW 20: Symfonia walki. Co ciekawe, pojedynki na galach KSW od początku istnienia organizacji w 2004 prowadzono w ringu bokserskim, a od gali numer 27. w maju 2014 walki odbywają się w okrągłej klatce. Wydaje się, że w KSW żadne reguły nie obowiązują. Tymczasem tak nie jest. Jak czytamy w regulaminie federacji, niedozwolone jest: uderzanie głową, atakowanie oczu w każdy sposób, gryzienie, plucie na rywala, ciągnięcie za włosy, wkładanie palców do buzi rywala, wszelkiego rodzaju ataki na krocze, wkładanie palców w otwory lub rozcięcia rywala, dźwiganie na małe stawy, ciosy w kręgosłup i tył głowy, uderzanie czubkiem łokcia z godziny 12 na 6, wszelkie ataki w

krtań oraz łapanie za tchawicę, drapanie, szczypanie i kręcenie skóry, kopanie w głowę przeciwnika w pozycji parterowej, uderzanie kolanem w głowę przeciwnika w pozycji parterowej, deptanie rywala w pozycji parterowej, łapanie siatki, łapanie spodenek lub rękawic rywala, używanie wulgarnego języka w obrębie ringu / klatki, niesportowe zachowanie skutkujące kontuzją rywala, atakowanie rywala w czasie przerwy między rundami, atakowanie rywala, który znajduje się pod opieką arbitra, atakowanie rywala po gongu, unikanie kontaktu z rywalem, umyślne lub powtarzające się wypluwanie szczęki, udawanie kontuzji, wyrzucanie rywala po za ring / obszar walki, umyślne niestosowanie się do instrukcji sędziego ringowego, upuszczanie rywala na jego głowę lub kark, inge-

męska STREFA ~

BLUZA DRESOWA MĘSKA , KANGURKA, Z KAPTUREM Uszyta z wysokogatunkowej dzianiny, w kolorze „grey melange” z college'ową aplikacją, z dwóch kolorów �ilcu szarość/biel. Praktyczne, długie rękawy z „wylotem na kciuk” pomagają utrzymać ciepło. 150 zł * kswshop.com

CZARNA CZAPKA ZIMOWA KSW Z NASZYWKĄ KSW

CZARNY T-SHIRT MĘSKI Z WIZERUNKIEM BIAŁEGO ORŁA I ŻÓŁTYM LOGO KSW.

48 zł * kswshop.com

80 zł * kswshop.com

CZARNE MĘSKIE BOKSERKI ZE ŚCIĄGACZEM Z KOLOROWYM LOGO KSW.

CZARNE MĘSKIE SPODNIE DRESOWE Z LOGO KSW.

28 zł * kswshop.com

130 zł * kswshop.com

SZARE MĘSKIE SPODNIE DRESOWE NO1 MMA DVSN. 91 zł * kswshop.com

Pasy międzynarodowego mistrza KSW są przyznawane od 2009 roku. Pierwszym mistrzem został Mamed Chalidow w wadze półciężkiej (ówcześnie do 95 kg). Trofeum jest przyznawane w drodze pojedynczej walki i ma charakter przechodni (jak w boksie), nie należy go mylić z pasami przyznawanymi za zwycięstwa w poszczególnych turniejach KSW.

rencja narożnika w przebieg pojedynku, wrzucenie ręcznika w trakcie pojedynku czy kierowanie palców w oczy/twarz rywala w stójce. Jeśli KSW nie zatwierdzi pojedynku w innej kategorii wagowej, pojedynki MMA oraz walki pokazowe rozgrywane są w następujących kategoriach: musza – 125 funtów (56,7 kg) i poniżej, kogucia – 125135 funtów (61,2 kg), piórkowa – 135-145 funtów (65,8 kg), lekka – 145-155 funtów (70,3 kg), półśrednia – 155-170 funtów (77,1 kg), średnia – 170-185 funtów (83,9 kg), półciężka – 185-205 funtów (93 kg), ciężka – 205-265 funtów (120,2 kg) i superciężka – ponad 265 funtów. Każda walka MMA nie o tytuł trwa 3 rundy, z których każda nie może być dłuższa niż 5 minut.

Przerwa między rundami trwa 1 minutę. Natomiast każda walka MMA o tytuł odbywa się na dystansie 5 rund. Kiedy pojedynek zostaje zakończony? Regulamin przewiduje następujące rodzaje rezultatów: poddanie (�izyczne odklepanie, poddanie werbalne), nokaut (kiedy sędzia

[

Walka MMA nie o tytuł trwa 3 rundy, z których każda nie może być dłuższa niż 5 min.

]

ringowy przerwie walkę – TKO; kiedy kontuzja spowodowana dozwoloną akcją jest na tyle poważna, że pojedynek zostaje przerwany – TKO; kiedy zawodnik straci

przytomność po ciosie lub kopnięciu – KO), decyzja (jednogłośna decyzja – wszyscy sędziowie punktowi wypunktowali walkę dla tego samego zawodnika; niejednogłośna decyzja – dwóch sędziów punktowych wypunktowało walkę dla jednego zawodnika, trzeci sędzia dla drugiego zawodnika; większościowa decyzja – dwóch sędziów punktowych wypunktowało walkę dla jednego zawodnika, trzeci wypunktował remis), remis (jednogłośny remis – wszyscy sędziowie punktowi wypunktowali remis; większościowy remis – dwaj sędziowie punktowi wypunktowali remis; niejednogłośny remis – każdy sędzia punktowy wypunktował walkę inaczej), dyskwali�ikacja, poddanie pojedynku, techniczny remis, techniczna decyzja, brak decyzji.

68 ~ męska STREFA

POMYSŁ NA POWOJENNY MOTOCYKL, Z CZTEROSUWOWYM SILNIKIEM O POJEMNOŚCI

350

CCM NAZWANY

PÓŹNIEJ JUNAKIEM, POWSTAŁ W MARCU

1951 ROKU, NIE W

OD DO

M07

MILLENIUM

GŁOWACH POLSKICH

KONSTRUKTORÓW, ALE W GŁOWACH POLSKICH DECYDENTÓW.

Junak model M07 Konstruktorzy:

inż. Jan Ignatowicz, inż. Karol Wójcicki, inż. Stefan Poraziński Lata produkcji: 1956-1959

Silnik : jednocylindrowy, czterosuwowy, górnozaworowy. Pojemność skokowa: 349 cm³.

Stopień sprężania: 7:1.

Moc maksymalna:

17 KM przy 5500 obr./min.

Sprzęgło:

mokre, wielotarczowe.

Skrzynia biegów:

o czterech przełożeniach, sterowana nożnie.

Rama:

kołyskowa, podwójna, zamknięta.

Zawieszenie przednie:

teleskopowe, z tłumieniem olejowym.

Zawieszenie tylne:

wahacz wleczony, amortyzatory z tłumieniem olejowym.

Hamulce:

szczękowe mechaniczne, przedni ręczny, tylny nożny.

Masa własna motocykla bez paliwa i wyposażenia: 170 kg.

Zużycie paliwa: 3,5 – 4 l/ 100 km.

Szybkość maksymalna: 115 km/godz.

6 kwietnia 2018

Ogólne założenia konstrukcyjne i przeznaczenie motocykla były jak na tamte czasy bardzo ambitne. Ustalono, że ma on być konstrukcją własną, z użyciem rozwiązań konstrukcyjnych, które w różnych pojazdach okazały się najtrafniejsze i najtrwalsze, i uwzględniały możliwości wykonania w warunkach polskiego zaplecza warsztatowego lat 50. Prototyp motocykla Junak M 07 został przekazany do badań na początku października 1953 r. Była to wersja z silnikiem S03 i z głębokimi błotnikami, w której błotnik przedni był mocowany do stałej części widelca. Motocykl Junak z poprawkami został zatwierdzony do produkcji seryjnej pod koniec 1954 roku. Pierwsze egzemplarze z produkcji seryjnej były w sprzedaży w 1956 roku. Posiadał on oryginalne i unikalne rozwiązania techniczne nie stosowane w tamtym czasie w innych motocyklach. Chociaż dało się zauważyć podobieństwa silnika do Royala En�ielda 350, Junak miał zupełnie inną konstrukcję także z pionowym cylindrem,

ale z nowoczesną zblokowaną skrzynią biegów. Również mimo pewnego podobieństwa środkowej części ramy Junaka do BSA B 31 wykluczone było jej skopiowanie, ponieważ BSA miało sztywne zawieszenie koła tylnego, a w Junaku wahacz tylny był resorowany na dwóch amortyzatorach ze sprężynami śrubowymi. Poza tym Junak miał inaczej skonstruowaną oś widelca. Z kolei sam widelec miał też rozwiązania nie stosowane w innych motocyklach – dolna rura amortyzatorów miała dwa stopnie grubości. Hamulce bębnowe na całej szerokości piast od początku produkcji skutecznością wyprzedzały inne ówczesne motocykle o całą epokę. Wśród produkowanych w tamtym okresie motocykli Junak wyróżniał się takimi drobnostkami jak krótka, okrągła końcówka rury wydechowej czy na stałe zamontowany bagażnik na zbiorniku paliwa. Z całą pewnością w roku 1956 Junak znajdował się w czołówce najlepszych europejskich konstrukcji motocyklowych.

męska STREFA ~ Następcą Junaka M 07 był Junak M 10. Równolegle produkowano kilka odmian tego motocykla w wersji trójkołowej B 20 i B21, a także w wersji z wózkiem bocznym na potrzeby milicji i Poczty Polskiej. Potem pojawił się prototyp Junaka M 13 ze zmody�ikowanym silnikiem S03. Jego oblachowanie koła tylnego było widocznym piętnem ówczesnej mody motocyklowej. Jednak wiele drobnych i dokuczliwych wad Junaka wynikających najczęściej ze słabej jakości materiałów postawiło producenta, Szczecińską Fabrykę Motocykli, wobec konieczności przeprowadzenia gruntownych zmian konstrukcyjnych, albo całkowitej modernizacji motocykla. Wygrała idea całkowitej modernizacji Junaka i tak powstała koncepcja nowego motocykla Junak M 14, którego sylwetka wyprzedzała nowoczesnością i rozwiązaniami technicznymi wszystkie rozwiązania stosowane w tamtym czasie w europejskich motocyklach. W Junaku M 14 (nazwanym nieo�icjalnie „Iskra”) zastosowano silnik (oczywiście) czterosuwowy, dwucylindrowy rzędowy poprzeczny z rozrządem górnozaworowym i cylindrami pionowymi o pojemności 350 ccm. Sylwetka motocykla była wyjątkowa i znacznie nowocześniejsza niż modne wówczas linie nadwozi motocykli europejskich. Trochę nietra�ione było rozwiązanie zawieszenia koła przedniego na wahaczu pchanym, ale po serii testów zawieszenie to zostało skutecznie przekonstruowane. Junak M 15 przeszedł cały cykl prób drogowych, ale z silnikiem MZ, jednak do produkcji seryjnej nie został dopuszczony. Praktycznie na prototypie Junaka M 14 w 1965 roku, skończyła się w Polsce produkcja Junaka, co prawda poza granicami kraju produkowano motocykle Junak, na podstawie umowy licencyjnej, ale nigdy nie były one importowane do Polski. Z pewnością Polacy mogą być dumni z osiągnięcia techniki motoryzacyjnej jakim był motocykl Junak. W roku 2001 na rynku polskim pojawił się motocykl o nazwie Junak Millenium, który był w całości produktem koreańskiego Hyosunga na licencji Suzuki SV 250. Trzeba się zgodzić z powszechnym poglądem, że motocykl ten poza nazwą miał niewiele wspólnego z tym polskim Junakiem M 10 czy z późniejszym prototypem M 14. Junak Millenium miał wygląd typowego chopera z dwucylindrowym widlastym silnikiem, chłodzonym powietrzem. Motocykl spotkał się z dobrym przyjęciem użytkowników, a jego parametry techniczne były imponujące, szczególnie moc silnika (po lekkim tuningu 28 KM) i niezwykła łatwość prowadzenia. Wśród wielbicieli Junaka M 07 i M 10 wzbudził niechęć, niekiedy wręcz wrogość. Doszło nawet do tego, że kluby kultywujące starego Junaka przyjęły nazwę JUNAK SFM, aby radykalnie odciąć się, zarówno od Junaka Millenium, jak i od innych motocykli, które w przyszłości mogłyby występować pod nazwą Junak. Według tej grupy wielbicieli Junaka SFM, prawdziwy Junak może być tylko produktem polskich konstruktorów i musi być w całości wytwarzany w Polsce. Poza tym powinien mieć sylwetkę zbliżoną do starego Junaka i najlepiej jeszcze zmody�ikowany silnik S03. Na to, że czasy takiego rozumowania już dawno się skończyły, przykładem są strategie wielu producentów samochodów. Nowy VW Beetle, Fiat 500, czy Morris to całkowicie nowe pojazdy, które tylko w niewielkiej części mają sylwetkę zbliżoną do swych słynnych poprzedników. Również wiele zespołów głównych tych pojazdów nie jest wytwarzanych w rodzimych fabrykach. Przez to, że silniki do Volkswagena czy Fiata produkowane są w Polsce, nie uważa się, że sam Volkswagen staje się mniej niemiecki, czy Fiat 500 mniej włoski. Podobnie było w przypadku reaktywowania niemieckiej marki Motocykla Münch Mammut 2000, który tylko zarysem kół i pionowym usytuowaniem czterech cylindrów silnika przypominał wcześniejsze motocykle Münch sprzed 30 lat. Nowoczesna niepowtarzalna sylwetka i niezwykle dynamiczny silnik z turbodoładowaniem, znowu jak dawniej na lata wyznaczyły kierunek technicznego rozwoju i światowej mody motocyklowej. Podobną strategię postanowiła przyjąć �irma Almot wprowadzając na rynek nowego Junaka M 16. Motocykl ten ma wyrazistą sylwetkę, co wyróżnia go spośród innych nowych motocykli. Układem silnika z dwoma pionowymi cylindrami i układem zaworów OHV nawiązuje do ostatniego prototypu Junaka M 14 Iskra. Silnik nowego Junaka ma nowoczesny wielopunktowy sekwencyjny wtrysk paliwa systemu Delphi. Pewnym atutem jest bardzo skuteczny układ hamulcowy z dwoma tarczami w kole przednim i jedną tarczą w kole tylnym. Modne płytkie błotniki są w całości wykonane z ocynkowanej blachy stalowej. Z pewnością Junak M 16 ma duże szanse godnie kontynuować ideę prototypu Junaka M 14. <<

inż. Konrad Czwordon, junak.com.pl

CIEKAWOSTKI

W latach 1956-1965 wyprodukowano łącznie 91.400 motocykli Junak, w tym ok. 10.000 szt. modelu M07, a także rajdow e typu M07-R, crossowe typu M07-C, 2500 trójkołowców typu B20 (dostawczy ze skrzynią z plandeką) oraz 8500 wózków bocznych typów WB1 i W03. •••••••••••••••••• Konstrukcja, opracowana w latach 1951-1952 w Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Motor yzacyjnego przez zespół pod kierunkiem J. Ignatowicza, przewyższała wiele motocykli renom owanych ﬁrm światowych owego czasu. Przy konstrukcji wzorowano się także na rozwiązaniach konstrukcyjnych takich motocykli jak angielskie AJS, BSA, Triumph czy Norton, choć nie bez wpływu konstrukcji niemieckich. Wiele Junaków wyeksportowano m.in. do Węgier, Bułgarii, Turcji, Wenezueli, Mongolii i na Kubę. •••••••••••••••••• Motocykl Junak stosowany był w Milicji Obywatelsk iej jako moto cykl pościgowy, używany też był w wyścigach motoc ross i rajdach terenowych. •••••••••••••••••• Junak był również bardzo drogi jak na możliwości ówcze snych polskich nabywców. Na przełomie lat 50/60 kosztował 24.000 zł (M10 „przejściowy”). •••••••••••••••••• Zwany przez niektórych polskim Harleyem, pomimo swoich niektórych wad był jednak motocyklem lubianym, stając się z czasem „kultowym”. •••••••••••••••••• W 2001 roku nazwa Junak została ponownie wykorzystan a przez polskiego dystrybutora koreańskich motocykli Hyosu ng GV 250 sprzedawanych pod nazwą Junak Milenium.

70 ~ męska STREFA

ZRÓB ZAKUPY PRZED POŁOWEM RYB

KRZESŁO JAXON AK-KZ040

Bardzo wygodny i solidny fotel wędkarski w kolorze zielonym. Fotel rozkłada i składa się bardzo szybko, posiada regulację oparcia oraz nóżek (co jest bardzo przydatne,gdy stawiamy fotel na nierównym podłożu). Fotel jest wytrzymały, wykonany jest z wysokiej jakości materiałów. Wymiary: 53 x 54 x 36/94 cm; kolor: zielony.

£51

ebay.co.uk

£7

e-fishing.pl

MATA DO WYHACZANIA

Klasyczna podstawowa mata do odhaczania bezpiecznie ryb. Rozłożona: 100 x 60 x 1,2 cm; złożona: 60 x 33 x 3,6 cm.

£13

sprzetwedkarskirs.pl

WAGA ELEKTRONICZNA YORK

Praktyczna waga elektroniczna małego rozmiaru z zakresem 0-25 kg i pomiarowym kawałkiem 10 g.

OKULARY POLARYZACYJNE

Okulary przeciwsłoneczne EFFZETT® są zaprojektowane przez wędkarzy dla wędkarzy. Dwa nowe modele „Clearview“ oraz „Pro“ będą pasowały do większości typów twarzy, dzięki temu mniej światła będzie miało szanse przedrzeć się przez szczeliny między szkłami. Zatrzymują 99 proc. promieniowania UVA/ UVB.

£17

max-fish.pl

6 kwietnia 2018

Zasada

„złów i wypuść” jest tutaj świętością

Z Patrycją Bury, współorganizatorką Spinningowych Mistrzostw Polonii w UK, rozmawia Karol Pomeranek Za nami kilka rund Spinningowych Mistrzostw Polonii w UK. Tegoroczna edycja okaże się organizacyjnym sukcesem? – Zgadza się, za nami już 1. edycja oraz tegoroczne 1. eliminacje SMP w UK 2018, i powiem z pełną odpowiedzialnością, że to jest nasz mały sukces. Udział wzięło ponad 80 zawodników, a to niemała frekwencja. Myślę, że otwarcie Mistrzostw odbyło się z przysłowiowym „wielkim hukiem” i przekroczyło nie tylko nasze najśmielsze oczekiwania. SMP w UK 2018 wzbudziło zainteresowanie u wędkarzy z całego UK – w końcu każdy chciałby zostać mistrzem! Czym różnią się tegoroczne zmagania od ubiegłorocznych? – Z całą pewnością mogę powiedzieć, że różnica jest wyraźna. Miałam szczęście, ponieważ do organizacji przyłączył się Jakub Potrykus, obecny prezes największego polskiego klubu wędkarskiego – Polish Anglers Association, świetny wędkarz i pasjonata. Nasza współpraca przełożyła się na jakość imprezy, a w efekcie na dodaniu jej odrobiny prestiżu. Nie mogę tu zapomnieć również o naszych rodzinach, które nas wspierają, dodają siły i motywacji. Wkładamy ogrom pracy w organizację, ale proszę mi wierzyć, że dla takiej atmosfery warto poświęcić każdą chwilę. Mamy cichą nadzieję, że ta impreza jeszcze bardziej przyczyni

się do integracji polskiej społeczności wędkarskiej na Wyspach – to nasz cel.

Kiedy poznamy zwycięzców poszczególnych kategorii i czy przewidujecie państwo imprezę na zakończenie zmagań? – Impreza jest rozłożona na 7 Eliminacji prowadzących do �inału we wrześniu 2018. Na każdych Eliminacjach wyłaniamy 8 �inalistów, którzy będą walczyć o tytuł Mistrza SMP w UK 2018. Oto zaplanowane daty: 1. Eliminacje – Ferry Meadows – 11 marca, 2. Eliminacje – Szkocja – 25 marca, 3. Eliminacje – Gloucester Canal – 29 kwietnia, 4. Eliminacje – Lancaster Canal – 20 maja, 5. Eliminacje – Exeter Canal – 10 czerwca, 6. Eliminacje – River Kennet – 8 lipca, 7. Eliminacje – Irlandia Północna – 26 sierpnia, Finał SMP w UK – Ferry Meadows – 9 września. Dokładne informacje odnośnie lokalizacji oraz jak wziąć udział, można znaleźć na naszej stronie na Facebooku „Spinningowe Mistrzostwa Polonii w UK”. Można się również skontaktować drogą mailową: smpwuk@gmail. com bądź telefoniczną: Patrycja Bury – 07459 769 453, Jakub Potrykus – 07746 812 565. Tegoroczna edycja SMP w UK będzie zakończona �inałem w formie rodzinnego festiwalu wędkarskiego z muzyką, BBQ, mnóstwem ciekawych atrakcji i konkursów. Oczywiście sprzyja temu miejsce, gdzie będzie

męska STREFA ~

odbywał się �inał – Nene Park Ferry Meadows w Peterborough, w którym można znaleźć wszelkie udogodnienia, takie jak hotel, kawiarnia, place zabaw dla dzieci oraz piękne miejsca na spacer z rodziną.

Proszę powiedzieć, jak przebiegają standardowe zawody, od ogłoszenia terminu po wręczenie upominków. – Zwykle spotykamy się wcześnie rano między godziną 7:00-8:00, po czym następuje powitanie, rejestracja zawodników, losowanie par, omówienie regulaminu, a następnie wyczekiwany start wędkowania. Zawodnicy wraz ze swoimi wylosowanymi kolegami z pary wędkują do określonej godziny. Takie losowanie par to świetny sposób na integrację z innymi wędkarzami, co często przekłada się na poznawanie nowych kompanów na wspólne wyprawy. Po zakończeniu zawodów podliczamy punkty i ogłaszamy zwycięzców poszczególnych Eliminacji. Oprócz wyłonienia 8 �inalistów przewidujemy również nagrody od sponsorów, dyplomy oraz puchary za pierwsze trzy miejsca, a dodatkowo wyróżnienie za największą rybę zawodów. Mówi się, że profesjonalne wędkarstwo to drogie hobby. Z czego się składa i ile kosztuje wyposażenie wędkarza biorącego udział w zawodach?

– Proszę pamiętać, że aby czerpać przyjemność z wędkowania, wcale nie trzeba być profesjonalistą. Wystarczy podstawowy sprzęt i już możemy zacząć naszą przygodę. Można długo by tu opowiadać, ale pokrótce... Najważniejszą rzeczą jest licencja wędkarska wydana przez Environment Agency, którą każdy musi posiadać – najlepsza opcja to roczna licencja. Jeśli chodzi o sprzęt to niezbędne są: wędka z kołowrotkiem, mata do odhaczania, podbierak i przynęty. Oczywiście kwota jaką ktoś ma zamiar przeznaczyć na sprzęt jest sprawą indywidualną, może być to sprzęt wysokiej klasy za kosmiczne sumy, ale moim zdaniem około £200 zupełnie wystarczy. Warto również skorzystać z opcji sprzętu „z drugiej ręki” – można zaoszczędzić sporo i cieszyć się zakupem przez wiele wypraw.

Czym różni się wędkarstwo uprawiane w Polsce od tego na Wyspach? Mam na myśli stosowne przepisy dot. okresów ochronnych, wymiarów czy zachowania nad wodą? – Myślę, że to jest temat na oddzielny artykuł. W Anglii panują zupełnie inne zasady, regulowane odpowiednimi przepisami. Czasem dla przyjezdnych z zagranicy są one niezrozumiałe. Na większości wód śródlądowych zabieranie ryb jest surowo zakazane z wyjątkiem łowisk komercyjnych, na których można za opłatą zabierać pstrąga

tęczowego. Jednak zasada „złów i wypuść”, zwana w Anglii „catch & relase” jest tutaj świętością. Mimo, że zabieranie ryb w Polsce jest nadal popularne, to właśnie ta zasada zaczyna coraz bardziej wchodzić w życie – powoduje to, że wędkarstwo w Polsce zmierza w coraz lepszą stronę. W końcu każdy wędkarz chciałby cieszyć się pięknymi okazami na swoich wyprawach.

Gdyby ktoś zastanawiał się nad formą spędzania wolnego czasu, pani pewnie zaproponuje wędkarstwo… – Oczywiście, że tak. Wędkarstwo jest świetną formą spędzania wolnego czasu i proszę mi wierzyć, nie zawsze chodzi o to, aby koniecznie coś złowić. Samo obcowanie z naturą i ucieczka od miejskiego zgiełku daje ogrom radości. Ponadto warto wspomnieć dlaczego jest to zajęcie odpowiednie dla dzieci. Wędkarstwo uczy niebywałej cierpliwości, samokontroli i wymaga ciągłego pogłębiania wiedzy oraz praktyki. A chyba w tych czasach dla każdego rodzica jest ważne, aby jego dziecko przebywało jak najwięcej na świeżym powietrzu. Często spotykam się z sytuacją, że na przykład kobiety niechętnie wybierają się na ryby, a to błąd. Kocyk lub krzesełko, dobra książka, odrobina słońca i satysfakcja gwarantowana. Dlatego właśnie myślę, że wędkarstwo to świetny sposób na rodzinny weekend.

72 ~ horoskop HOROSKOP

horoskop Baran 20.03-21.04

Początek roku dla ciebie Baranie będzie niezwykle łaskawy w uczuciach. Miłość będzie kwitła. Możesz myśleć poważnie o decyzji na całe życie z osobą, która jest przy tobie. Pojawią się deklaracje i rozpoczną przygotowania oraz plany. Uważaj na osoby, które jednak nie będą tak szczęśliwe z tego powodu. Intryga nie wykluczona. Stałe związki odżyją jeśli przechodzą trudniejszy czas. Pamiętaj jednak, że samo nic się nie dzieje. Jeśli ci zależy trzeba będzie się trochę tą drugą stroną zainteresować i powalczyć. Zorganizujcie dla siebie jakiś wspólny czas – tylko wy sami, a dużo może zmienić się na lepsze. Jeśli szukasz miłości i powodzenia w niej, masz szansę w tym roku by się to udało. Bardziej jednak sprzyjająca będzie druga jego część. Spotkasz na swojej drodze osoby, z którymi zawiążesz też ciekawe znajomości, a może i przyjaźnie na długi czas. Miłość jednak będzie wymagała sporego zaangażowania i mimo prób nie poddawaj się, ponieważ przyjdzie w zupełnie nieoczekiwanym czasie. Początek roku może nie być zbyt łaskawy i przez to poczujesz się przeciążony i stwierdzisz, że utknąłeś w martwym punkcie. Czego innego się spodziewasz, a plany jak na złość będą się przesuwały, co może cię irytować. Nie patrz jednak tak negatywnie na wszystko. Wiosna przyniesie już zmiany i to co wypracowałeś wróci do ciebie. Pojawią się dodatkowe propozycje, z których warto będzie skorzystać. Możesz być jednak podejrzliwy i chcieć tylko tego co sobie wymarzyłeś. Jednak z nadarzających się okazji warto będzie skorzystać. Bardzo ci się to opłaci. Lato przyniesie trochę spokoju w życiu zawodowym, co jednak nie oznacza, że osiądziesz na laurach. Wręcz przeciwnie. Okoliczności w jakich niespodziewanie przyjdzie ci się znaleźć, zmuszą cię do nowych decyzji i rozwoju oraz podjęcia się pewnych wyzwań. Bardzo się to opłaci. Na koniec roku zbierzesz spory bonus za swoje działania i trudy. Możliwość otworzenia ciekawej ścieżki zawodowej przyprawi cię o wspaniały nastrój. Rok jednak w niektórych momentach obierze cię ze złudzeń i zdarzą się momenty, które w zderzeniu z rzeczywistością przyprawią o spory zawrót głowy. Barany, które niestety nie czują w tej kwestii powodzenia, będą musiały się sporo wysilić, by sytuacja uległa zmianie i poprawie. Nie zganiaj wszystkiego na innych. Pamiętaj, że jeśli sam czegoś nie zrobisz, samo nic się nie zmieni. Nie przepuszczaj okazji do zarobków, które w tym roku pojawią się dość często, szczególnie wiosna i lato mogą przynieść znaczną poprawę. Pod koniec roku kłótnia z kimś z rodziny o sprawy �inansowe. 6 kwietnia 2018

horoskop HOROSKOP ~

Planety a znaki zodiaku

Billie Holiday

Opiekunem znaku Barana jest Mars, planeta przypisywana greckiemu Aresowi – Bogowi wojny. Mars – Bóg wojny – paur. 7 kwietnia tronujący zniszczeniu i zagładzie wzbudzał postrach całego 1915 w Filadelfpanteonu bóstw. Rządzący ogniem, władał siłą, którą mało ii, zm. 17 lipca kto był w stanie okiełznać. Reprezentujący pierwiastek 1959 w Nowym męski, również utożsamiany był z namiętnym, ognistym Jorku. kochankiem. Niepohamowany gniew i agresja czyniły go istotą nieobliczalną, zdecydowanie lepiej było unikać konfrontacji z nim. Cechowała go duma, czasem pycha. Był bardzo honorowy w swym postępowaniu. Kolorem Marsa jest czerwień – kolor kojarzony z ogniem, siłą, energią, walką i Vincent Van erotyzmem. W pozytywnych aspektach, twój patron Mars, daje ci siłę i dynamizm do działania. Powoduje, że kierujesz Gogh się w swym życiu honorem. Ogniste wibracje tej planety ur. 30 marca 1853, dają ci ogromną determinację w realizacji celów, które sobie zm. 29 lipca 1890 wyznaczasz. Nie można nudzić się z tobą w sypialni, Mars czyni z ciebie osobę niezwykle namiętną. W negatywnych aspektach Mars wzbudza u ciebie pokłady agresji, powoduQuentin je, że łatwo dajesz ponieść się emocjom. Ze względu na swój Tarantino wpływ Mars może powodować, że bywasz osobą mściwą, – ur. 27 marca 1963 r. z trudem przychodzi ci wybaczenie krzywd. Panowie, którym patronuje Mars, będą cechowali się silną osobowością, sztywnymi zasadami, którymi kierują się w życiu, niestety porywczym charakterem, skłonnością do agresywnych reakcji. Potra�ią zapewnić poczucie bezpieczeństwa, pod warunkiem, że nie narusza się ich osobistej przestrzeni. Panie, którym patronuje Mars, obdarzone są przywódczym Leonardo Da Vinci ur. 15 kwietnia 1452 r. w charakterem, wytrwałością w dążeniu do celu. Namiętne Anchiano, zm. 2 maja w łóżku, szukają osoby, która sprosta ich przywódczemu 1519 r. w Clos Lucé charakterowi.

Co uszczęśliwia Barana?

Odkrywanie nowych miejsc; survival , zwłaszcza kiedy odbywa się pod gołym niebem; odrobina ryzyka, lubi być zawsze pierwszy i próbować nowości; szalone przyjęcia; gry zespołowe; zdobycie interesującej rzeczy, przedmiotu, gadżetu; szybkie samochody; �ilmy akcji; gry komputerowe.

Słabości Barana

Barany są samolubne, we wszystkim co robią na pierwszym miejscu stawiają siebie, nie zważając uwagi na opinie i uczucia innych. Lubią robić co im się w danym momencie podoba, co nierzadko drażni otoczenie. Mają wiele śmiałości i odwagi, a ich dążenie do pierwszeństwa sprawia, że są bezpośrednie i przebojowe, ale często odbierane są za niedelikatne, zwłaszcza w stosunku do osób słabszych od siebie.

Jacek

Kaczmarski

ur. 22 marca 1957 r. w Warszawie, zm. 10 kwietnia 2004 r. w Gdańsku.

Nikita Chruszczow

ur. 17 kwietnia 1894 w Kalinówce koło Kurska, zm. 11 września 1971 w Moskwie)

miesięczny

HOROSKOP

74 ~ horoskop

Byk

Bliźnięta

20.04 - 22.05

23.05 - 21.06

Miłość: Czas dla ciebie, Byku, bardzo trudny w uczuciach będzie, jeśli masz zamiar dalej kierować się jedynie swoim dobrem �inansowym. Nie udawaj, nie musisz wkoło ukrywać swoich uczuć. Pokaż drugiej stronie to co w twoim sercu, a wiele pozytywnych rzeczy może się zadziać. Będziesz nieco skołowany, ale zorganizuj coś romantycznego. Spędzicie razem miły czas, a takie odświeżenie waszej relacji to najlepsze lekarstwo na ten zastój.

Miłość: Czas wiosny to czas nowych wyzwań miłosnych, zakochań nagłych i to właśnie może spaść na ciebie teraz jak grom z jasnego nieba. Takie nieoczekiwane uczucie doda ci skrzydeł. Związki z długim stażem mogą jednak przechodzić chwile zwątpienia i niechęci do siebie. Ogólnie czas korzystny na to by odkurzyć uczucia, zrobić porządki i odświeżyć miłość. Macie szansę na to by był to naprawdę miły czas.

Finanse: Możesz otrzymać jakąś sumkę od dawna oczekiwaną. Dobrze przemyśl co chcesz kupić. Odrobina szaleństwa jednak dobrze ci zrobi.

Finanse: Czas teraz korzystny, jakieś dodatkowe pieniądze mogą się pojawić, a i okoliczności do ich zarabiania same będą wchodziły ci teraz w ręce. Dobrze rozplanuj część wydatków i inwestycji, a skorzystasz.

Praca: W pracy czas wyzwań, nieco trudny, ale pozytywny. Uważaj jednak na kogoś kto chce ci albo coś podkraść i użyć jako swoje, albo w jakiś sposób wzbudzić wątpliwości w twoje kompetencje na oczach przełożonego. Postaraj się zrelaksować.

Zdrowie: Układ pokarmowy może dać się we znaki. Pomyśl o zmianie diety. Zadbaj o tą kwestię i udaj się do specjalisty, jeśli masz spore wątpliwości.

Praca: Czeka cię dużo pracy, wyjazdy i sporo obowiązków. Czas będzie napięty maksymalnie, stres cię nie opuści i dobrze będziesz musiał wszystko zaplanować by wyrobić się na czas. Będzie się jednak opłacało tak intensywnie podziałać.

Zdrowie: Układ moczowy może być osłabiony. Pęcherz szybciej niż zwykle może reagować, więc nie czekaj, a zrób wszystko co możliwe, by sobie ulżyć.

Waga

Skorpion

Strzelec

23.09 - 22.10

23.10 - 21.11

22.11 - 21.12

Miłość: Możliwe zaręczyny, a nawet ślub. Decyzja może być całkiem spontaniczna. Radość będzie ci teraz towarzyszyła tym bardziej, że już od dłuższego czasu był to temat waszych rozważań. Euforia planów pochłonie was bez końca. Jeśli poszukujesz miłości, czas będzie teraz bardzo sprzyjał.

Miłość: Twoje przeszłe doświadczenia mogą teraz rzucać wątpliwości co do obecnej sytuacji w związku. Postaraj się odnaleźć te bolączki, zmień cień w światło i odetnij się od tego co cię tak długo zatruwało. Nie ma sensu tego ciągnąć. Możesz stwierdzić teraz, patrząc z innego punktu na całą sytuacje, że jesteś szczęściarzem. Ciesz się każdą chwilą, postaraj się wprowadzić jakiś romantyczny nastrój. Mimo iż ludzie mogą cię o to nie posądzać, jesteś bardzo wrażliwy i uda się tak zorganizować miłą kolację, że ukochana będzie niezwykle szczęśliwa.

Miłość: Czujesz, że coś jest nie tak. Może sam się do tego nawet przyczyniłeś. Nie ma co chować głowy w piasek. Ważna wiadomość zmieni twoją postawę i może spowodować kłótnię rodzinną. Niektóre związki nie wytrzymają tej próby, a inne powinny się już dawno rozpaść. Może się to stać właśnie teraz. Poszukującym miłości czas może sprzyjać do zapoznania kogoś ciekawego. Pamiętaj jednak, że po jednym spotkaniu nic jeszcze się nie zadzieje.

Praca: Sprawiedliwość zawita wreszcie w całym bałaganie jaki się ostatnio wytworzył. Będzie jeszcze nieco zamieszania, ponieważ osoba sprawiająca, że nie daje się wytrzymać w zakładzie pracy, będzie chciała odwracać kota ogonem. Ostatecznie może podjąć decyzję o odejściu i sytuacja zmieni się na dużo lepszą.

Finanse: Umiarkowanie w sprawach �inansowych będzie teraz najlepszym doradcą. Mogą pojawić się różne chęci do wydawania, ale postaraj się z nich nie korzystać, ponieważ informacja jaką wkrótce dostaniesz będzie wymagała pewnego zasobu �inansowego.

Zdrowie: Jeśli jesteś obciążony jakimiś chorobami genetycznymi, bądź bardzo uważny i obserwuj siebie dokładnie. W razie jakichkolwiek wątpliwości udaj się koniecznie do lekarza.

6 kwietnia 2018

Praca: Bonus �inansowy o jakim nawet nie myślałeś. Okaże się, że nowa droga zawodowa czai się blisko i propozycja, której nawet się nie spodziewałeś zaskoczy cię pozytywnie. Finanse: Czas sprzyjać będzie �inansom. Możliwa spora wygrana.

Zdrowie: Sprawy sercowe i naczyniowe oraz podwyższone ciśnienie mogą teraz dokuczać. Jeśli masz za mało ruchu, postaraj się to szybko zmienić. Odtruj organizm na wiosnę, a poprawi się twoje samopoczucie. Jeśli natomiast czekałeś zbyt długo na samoistną poprawę zdrowia, które psuło się coraz bardziej, nie zwlekaj dłużej.

Praca: Plan będzie poganiał kolejny plan i wszystko trzeba będzie zrobić na wczoraj. Szef będzie nieco nerwowy, ale da się wytrzymać. Ktoś opuści stanowisko pracy i może pojawić się chwilowy problem. Finanse: Teraz przyjdzie ci pracować na całego. To co zarobisz pójdzie w to co zaległe, ale uda się spłacić sporą część zaległości.

Zdrowie: Serce i układ krążenia są poważnie zagrożone. Jeśli masz z tym problemy nie zwlekaj ani chwili.

horoskop

Rak

Lew

Panna

22.06 - 22.07

23.07 - 23.08

24.08 - 22.09

Miłość: W stałych związkach czas spokoju. Uczucia znów rozkwitną między wami i znów poczujesz się jak kiedyś. Możliwe, że krótki wyjazd jeszcze bardziej uromantyczni wasz związek. Ważne będą teraz jakieś sprawy rodzinne. Może okazać się, że rodzina się powiększy.

Miłość: Uczucia rozkwitną teraz bardzo. Będziesz szczęśliwy, zakochany, a jednak raz na jakiś czas wątpliwości mogą pojawić się w twojej głowie. Stare obawy mogą dać znać o sobie bardzo mocno. Postaraj się coś z tym zrobić, ponieważ mogą popsuć ci humor i przy okazji do waszej relacji wkradnie się ta negatywna energia, która może zaszkodzić.

Miłość: Teraz wiele się wyjaśni i albo pójdziecie razem dalej, albo wszystko się rozpadnie. Czas może nie być łatwy, ale nie ma co dalej nabijać sobie głowy iluzją, że stanie się coś co stać się nie może. Niektórzy odczują ulgę, pewne sprawy się wreszcie wyjaśnią.

Finanse: Jeśli planujesz jakieś remonty lub jesteś w trakcie możesz poczuć, że nieco pieniądze się rozpływają i to nie do końca zgodnie z twoimi przewidywaniami. Nie martw się tym zbytnio. Wkrótce wszystko się uspokoi.

Finanse: Nagły obrót spraw w �inansach sprawi, że będziesz mógł ziścić swoje marzenia. Czas bardzo dobry. Możliwy spadek lub wygrana.

Praca: Czas teraz dość trudny dla ciebie. Pracy dużo, a jeśli narzekasz na jej brak to tylko dlatego, że nie chcesz zbyt wiele zmienić w tym temacie. Nie upieraj się przy swoim. Jeśli coś od dłuższego czasu nie idzie oznacza to czas do zmian. Finanse: Nie wydawaj specjalnie. Jeśli chcesz w coś inwestować dobrze to sprawdź. Wizje kogoś szczególnie mogą okazać się iluzją.

Zdrowie: Kolana mogą dawać się we znaki. Uważaj też na jazdę samochodem.

Praca: W pracy dobry czas, spokój i pozytywna energia w zespole. Finansowe sprawy same się wyjaśnią, ty poczujesz się wreszcie doceniony. Ważna rozmowa z szefem. Możliwe, że ma plany wysłać cię w jakaś podróż zawodową. Może cię to szczególnie nie ucieszyć.

Zdrowie: Oczy, uszy i objawy laryngologiczne mogą się teraz uaktywnić.

Praca: Jeśli jesteś w tej sytuacji, że praca w tym miejscu cię już nie cieszy możesz poważnie myśleć o jej zmianie. Możliwe, że sytuacja jest tak trudna i skomplikowana, że masz już szczerze dość. Uważaj, żeby na siłę nie siedzieć i nie czekać na cud, który nie nastąpi, ponieważ to jeszcze bardziej pogrąży cię w negatywnym nastroju. Czas zmian nadchodzi dla ciebie i korzystaj z nich.

Zdrowie: Układ pokarmowy może dać się we znaki. Uważaj na problemy z trawieniem. Pomyśl o zmianie jedzenia, chociaż na jakiś czas.

Koziorożec

Wodnik

Ryby

22.12 - 19.01

21.01 - 18.02

19.02 - 20.03

Miłość: W twoim życiu uczuciowym zaświeci miłość pełną parą i całkowicie niespodziewanie, a to może cię teraz napawać optymizmem oraz radością tym bardziej, iż widać, że zaczyna się coś bardzo poważnego. Będziesz radosny i to udzieli się również twoim bliskim. Jednak ktoś z bliskiego otoczenia nie będzie zadowolony z tego obrotu spraw. Uważaj na to.

Miłość: Dużo namiętności, szaleństwa, uczuć i będziesz w siódmym niebie. Czas przejdzie pod znakiem zakochania. Będzie też ważna informacja rodzinna, która nieco cię zaabsorbuje.

Miłość: Zadbajcie o wspólnie spędzony czas. Trzeba się w to zaangażować. Pamiętaj, że samo nic się nie zadzieje. Poszukujący uczuć mogą tra�ić teraz na kogoś wyjątkowego. Czas bardzo sprzyjający.

Praca: Podejdź teraz niezwykle poważnie do swoich zadań i obowiązków. Jeśli prowadzisz coś swojego licz się z tym, że trzeba będzie więcej popracować. Raczej nie licz na luz. Będzie się jednak opłacało.

Finanse: Teraz bądź bardzo ostrożny co do wielkich ruchów w kwestii �inansów. Lepszy czas na nowe ruchy i wdrażanie planów. Możesz odważyć się teraz w coś zainwestować. To korzystny czas.

Zdrowie: Słabsze biodra dadzą znać o sobie. Uważaj na poruszanie się, złamania i stawy, które niespodziewanie mogą dać o sobie znać.

Praca: Jeśli prowadzisz swoją �irmę będziesz musiał zmierzyć się z jakąś konieczną zmianą, która nie za bardzo może być po twojej myśli. Niestety od tego może wiele zależeć. Osoby poszukujące pracy muszą być przygotowane na rywalizację. Finanse: Uważaj na pieniądze teraz. Pilnuj portfela, nie bierz kredytów na kogoś. Będziesz tego żałował. Zdrowie: Kręgosłup da się we znaki. Uważaj na narządy ruchu.

Praca: Możesz martwić się o pracę i najdą cię wątpliwości co do swojej przyszłości zawodowej. Jakaś ważna rozmowa może zmienić twój nastrój i podejście do paru spraw. Mimo to negatywny nastrój będzie się utrzymywał przez jakiś czas. Warto wszystko dobrze przemyśleć. Osoby poszukujące pracy – może udać się coś nieoczekiwanego. Finanse: Możliwy dopływ jakiejś gotówki, na którą czekasz od dawna. To doda ci nowej energii oraz więcej entuzjazmu. Zdrowie: Układ oddechowy będzie osłabiony co sprawi, że ogólnie możesz poczuć się przytłoczony i zmęczony oraz mniej uważny. Uważaj również na złamania.

76 ~ po LEKCJACH

W sklepie Good Morning. Can I help you? Dzień dobry. Czy mogę pani pomóc?

What is your size? A jaki jest pani rozmiar?

Great! May I try it on?

Yes. We have your size. Here it is.

Świetnie! Czy mogę ją przymierzyć?

Tak, mamy pani rozmiar. Proszę bardzo. And? Does it suit you? Of course. The changing rooms are on the right. Oczywiście. Przymierzalnie są po prawej stronie.

I jak? Czy pasuje? We have it on special offer today. It is at half price - 99 pounds. Will that be all? Dziś mamy ją w specjalnej ofercie. Kosztuje połowę ceny – 99 funtów. Czy to wszystko?

Would you like to pay cash or by credit card? Czy chce pani zapłacić gotówką czy kartą?

Thank you. Here‛s your change and receipt. Dziękuję. Oto pani reszta i paragon.

źródło: eszkola.pl 6 kwietnia 2018

po LEKCJACH ~

reklama

Yes. I‛m looking for a dress. Have you got this in another size? Tak. Szukam sukienki. Czy ma pani taką w innym rozmiarze?

S. Small.

It ﬁts me well. I‛ll take it. How much is it? Pasuje świetnie. Wezmę ją. Ile kosztuje?

That‛s all for today. Na dziś to wszystko.

Cash. Here you are. Gotówką. Proszę.

Thanks. Bye! Dziękuję. Do widzenia.

78 ~ reklama

6 kwietnia 2018

reklama~

80 ~ reklama

6 kwietnia 2018

reklama~

82 ~ reklama

6 kwietnia 2018

reklama~

" ! ' ! $ # &# % # $ " 1&6 / - " % " % # / #/ /9 5 0 ) " # . 7 #$" 9 " / 0 " # ! ." $ & ) / ". 4. 9$ " . "/ + ###

Â£

' , *

3 2

%/ : #$9! 8 ( / $" #& % " ) "$ .& " " #& "% ) . 7/% " % )

$ %