Goniec Polski wyd. 574 by SamiSwoi.news

nr 17 (574) 1 maja 2015 / ISSN 2044-5202

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

Tylko u nas rozmowa z Marią Czubaszek! Studiowała anglistykę, choć nie miała na to najmniejszej ochoty. Gwiazda Programu Trzeciego Polskiego Radia, znana z ciętego języka kontrowersyjna osobowość telewizyjna, niedawno po raz pierwszy odwiedziła Wyspy Brytyjskie.

Przepraszam, że nie mam Bentleya

str. 22

4 w numerze STR.

| >> NIE PRZEGAP!

Już za tydzień

>> Polecamy:

Dodatek specjalny „Angielski jest prosty”, a w nim: >> sposoby na szybką naukę języka >> przydatne słówka >> dwujęzyczność u dzieci

Głosujemy na Wyspach O ile niewielu z nas weźmie udział w wyborach parlamentarnych, o tyle praktycznie każdy może zagłosować na Prezydenta RP. Warunkiem jest rejestracja na specjalnej stronie. Warto to zrobić, bo Polacy na Wyspach to siła, którą powinien mieć na uwadze każdy kolejny prezydent.

Temat tygodnia

STR.

Zdrowie

STR.

Kryminalnie

STR.

Na sygnale

CZY „WYZNANIOWA” ANGLIA ODMIENI KATOLICKĄ POLSKĘ?

>> MARIA CZUBASZEK DLA GOŃCA: „Jesteśmy z Allenem podobni. Tak samo mamy nienachalną urodę”.

POLSKA NA 3. MIEJSCU (W EUROPIE) W ŚWIATOWEJ BAZIE DAWCÓW SZPIKU.

SFRUSTROWANY MICHAEL ZAMORDOWAŁ POLSKĄ PROSTYTUTKĘ W SLOUGH. ATAK W CHELTENHAM NA TLE RASISTOWSKIM? POLAK BYŁ W ŚPIĄCZCE. STR.

21 Wielka Brytania

STR.

40 Panel ekspertów

STR.

MUSIMY PRZYGOTOWAĆ SIĘ NA PRZYBYCIE NIEBEZPIECZNYCH SZERSZENI.

STR.

Emigracja ma Architektura długą tradycję mody – Jak wyglądałby Londyn, gdyby nie imigranci? – pyta Angie Bray, posłanka Partii Konserwatywnej.

Polski projektant Mateusz Jarmuła opowiada nam o „romansie” architektury i mody.

W sieci

CZYLI CO WAS PORUSZYŁO NAJBARDZIEJ NA PORTALU GONIEC.COM. KOLEJNE PORADY EKSPERTÓW DLA NASZYCH CZYTELNIKÓW.

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

>> W numerze: Zgodnie z najnowszym rankingiem World Happiness Report 2015 dotyczącym szczęścia mieszkańców

poszczególnych krajów świata, jak podaje portal niezalezna.pl, Polska plasuje się dopiero na 60. pozycji. Naszą ojczyznę wyprzedzają takie „oazy szczęścia” jak... Kazachstan, a nawet Białoruś. – Nasza 60. pozycja w rankingu, czyli w środku stawki, mnie nie dziwi, bo jak się wchodzi u nas do knajpy to ma się wrażenie, że ktoś umarł. Zresztą to nie jest duży problem, bo tylko co druga rodzina w Polsce może sobie pozwolić na pójście do restauracji i to nie częściej jak raz na pół roku. Bardzo długo sądziłem, że te ponure miny Polaków wynikają ze zbyt małej ilości dni słonecznych. Jednak dlaczego w takim razie najszczęśliwsi są Szwedzi, Duńczycy, Finowie i Norwegowie, gdzie słońce bywa jeszcze rzadszym gościem niż u nas – Karol Pomeranek redaktor naczelny pyta Piotr Ikonowicz. A jak sprawę komentuje Stanisław Michalkiewicz? Więcej na str. 10. 1 maja 2015

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2ST Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek, E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Paweł Chojnowski, Marta Olejnik, Sergiusz Pinkwart, Anna Paprzycka, Natalia Ros (styl), Daniel Kowalski (sport). Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkowska, E: marta.laczkowska@mail.goniec.com Marketing i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Paweł Kuzioła T: 07974990013, E: pawel.kuziola@mail.goniec.com Samanta Kulpa T: 07974 99 00 14, E: s.kulpa@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

Wyznaniowa Anglia odmieni

katolicką Polskę? Czy Polska się zmieni, czy podąży śladem UK w kwestiach światopoglądowych, społecznych i kulturowych? A może nie warto?

1 maja 2015

| temat tygodnia >> Anna Dobiecka eśli Polska chce konkurować z Europą Zachodnią, jeśli chce, żeby młodzi ludzie chcieli zostawać w kraju, to musi coś się zacząć zmieniać – tłumaczy Wiktor Sankowski, który od 14 lat mieszka w Anglii i prowadzi własne przedsiębiorstwo. – I to nie chodzi tylko o kwestie ekonomiczne: Anglia już nie jest aż tak bardzo atrakcyjna jak kiedyś. Już nie da się w 2-3 lata zarobić na dom, koczując gdzieś w bedsit. Tu chodzi o kwestie obyczajowe, mentalnościowe, zaufanie społeczne i możliwość rozwoju – wyjaśnia.

Religia czy fanatyzm

Dwa lata temu prof. Magdalena Środa podczas I Kongresu Kobiet w UK zapytana, co musi się stać, by Polacy przestali wyjeżdżać z kraju w poszukiwaniu lepszego życia, odpowiedziała: – W Polsce powinna nastąpić poważna normalizacja polityczna. Co oznacza, że państwo powinno stać się neutralne światopoglądowo. Wpływ kościoła katolickiego i środowisk konserwatywnych jest zdecydowanie destrukcyjny. Politycy muszą mieć odwagę bronić obywateli i ich prawa do wolności i różnorodności – mówi. Czy to się właśnie zaczęło? Gdy Robert Biedroń postanowił kandydować na prezydenta Słupska, nikt mu nie wróżył wygranej. Obiecywał zmiany, ale zaznaczył też, że nie ma zamiaru walczyć z tradycją i religią. Kilka dni temu polskie media doniosły, że lewicowy prezydent zdjął w swoim gabinecie portret Jana Pawła II, a także zabronił wieszania baneru z wizerunkiem papieża na ratuszu, który pojawiał się co roku 2 kwietnia. Działania prezydenta zaniepokoiły prawicowych działaczy z Słupska, a także wielu jego mieszkańców. – Bardzo lubię i szanuję pana Roberta, jest człowiekiem mądrym i niesłychanie wielkiej kultury, ale myślę, że tu się trochę zapędził – podkreśla Dorota Sumińska, pisarka i podróżniczka. – Mam ogromny szacunek dla uczuć i symboli religijnych i jestem przeciwna usuwaniu ich. Dla wielu krzyż to symbol polskości i tradycji. On niczego nie narzuca i nie czyni zła. Zło czynią dopiero ludzie, którzy traktują go jako oręż do walki z innym myśleniem. Pan Biedroń nie pamięta, że były czasy, gdy ludzie marzyli, by w urzędach zamiast portretu Bieruta czy Stalina wisiał krzyż. Mimo że nie chodzę do kościoła, to jestem za wszelkimi przejawami ekumenizmu. Szanuję każdą wiarę i dlatego wzruszył mnie rikszarz w Colombo, który w swoim pojeździe powiesił sobie obok wizerunki Chrystusa, Buddy i Krishny – opowiada.

– Cieszę się z tego, że Robert Biedroń wygrał wybory na prezydenta Słupska. Gestu zdejmowania krzyży nie odbieram jako wojny z Kościołem, zresztą Biedroń zawsze to zaznaczał. Chodzi o to, że w sferze publicznej jest miejsce dla wszystkich: wierzących, agnostyków, niewierzących i wierzących inaczej. Ja sam, mimo że jestem wierzący i nie wstydzę się tego, w trakcie zaprzysiężenia ponownie świadomie zrezygnowałem z formuły „tak mi dopomóż Bóg”. Reprezentuję po prostu wszystkich. W 2010 r. byłem sam, ale cztery lata później to samo zrobiła moja koleżanka. Myślę, że społeczeństwo jest znacznie bardziej postępowe niż wielu posłów i senatorów – tłumaczy Sebastian Kotlarz, radny z gminy Kąty Wrocławskie na Dolnym Śląsku. – Wyjechałem, bo nie chcę pracować na Kościół. Wolę na Królową. Wrócę jak w Polsce zacznie się inne myślenie. Polska, która teoretycznie jest krajem laickim, przeznacza na Fundusz Kościelny o 25 proc. więcej niż rok temu, czyli 118 mln 230 tys. zł. Za to Anglia, państwo wyznaniowe, jest za pełnią wolności i tolerancji. Oficjalnie głową kościoła jest Elżbieta II, a jednak prawdopodobnie w niewielu krajach jest miejsce dla tylu wyznań, religii i sekt – podkreśla 24-letni Tomasz z Kielc, który od kilku miesięcy mieszka w Maidstone.

wania prospołeczne i nie wyrośnie na sobka, tylko będzie też pamiętał o innych – podkreśla Polka. Ale, co ciekawe, wg raportu „Giving Back to Communities of Residence and Origin” okazuje się, że imigranci, którzy wysyłają pieniądze do krajów swojego pochodzenia, przekazują je też chętniej na cele dobroczynne niż rodzimi Brytyjczycy. Dwa lata temu badacze z Cass Business School’s Centre for Charitable Giving and Philanthropy odkryli, że 42 proc. gospodarstw domowych, które wysyłają pieniądze dla swoich bliskich, dzieli się nimi także z brytyjskimi organizacjami, w porównaniu do 29 proc. całej populacji Królestwa. Niestety, brak w nim informacji, jak hojne są poszczególne nacje. – Wciąż jesteśmy społeczeństwem „na dorobku”, a dla przeciętnego Kowalskiego walka o odpowiedni poziom życia dla siebie i swojej rodziny jest na pierwszym miejscu. A poza tym Polacy nadal nikomu nie ufają – tłumaczy Misiek na jednym z portali emigranckich. Arek z Acton strasznie się zdenerwował, jak usłyszał, że pod jego nieobecność do mieszkania landlord wpuścił hydraulika. – To skandal, przecież ten gość mógł mi wynieść sprzęt i co bym zrobił – Polak wściekał się, dopóki nie usłyszał, że to ogólnie przyjęty zwyczaj. – Później

Wpływ kościoła katolickiego i środowisk konserwatywnych jest destrukcyjny. PROF. MAGDALENA ŚRODA

(Nie)ufni i nie(pomocni)

– Lubię w Anglii tę gotowość niesienia pomocy: puszki, kwesty, bale charytatywne, sklepy z używanymi rzeczami. Już mój 5-latek wie ze szkoły, że trzeba pomagać innym i nosi swoje zabawki na zbiórkę przedświąteczną – tłumaczy Dominika Franczak z Reading. Wg danych rządowych w UK jest zarejestrowanych ponad 164 tys. stowarzyszeń powołanych do niesienia pomocy, tzw. charities. Opublikowany w listopadzie 2014 r. przez Charity Aid Fundation Światowy Indeks Dobroczynności daje Polsce 73. miejsce na 135 przebadanych krajów. Wyszło w nim, że 21 proc. Polaków przekazało pieniądze na cele dobroczynne w poprzedzającym badanie miesiącu. Rok wcześniej było to 32 proc. Przez trzy lata z rzędu na czele państw najbardziej dobroczynnych znajdowała się Australia. W Europie najwięcej zachowań filantropijnych zanotowano w Irlandii, Wielkiej Brytanii i Holandii. – Dlatego cieszę się, że mój Oskarek ma szansę wypracować w sobie zacho-

zaskoczyło mnie to, że kurier paczkę dla mnie zostawił u dentysty, po drugiej stronie ulicy. To megalekkomyślność. Dziś się już trochę do tego przyzwyczaiłem – tłumaczy. – Byłam w szoku, gdy zaczynając pracę w kawiarni zobaczyłam, że klienci zaznaczają sobie zajęcie stolika kładąc na nim portfel, drogi telefon i idą do toalety – wspomina Sylwia Granosik, kelnerka. – W Polsce by to nie przeszło. Rzeczywiście: „Uogólniony wskaźnik zaufania społecznego świadczy o tym, że w Polsce nieufność do innych niezmiennie przeważa nad otwartością i zaufaniem. Ponadto w ostatnich dwóch latach zwiększyła się grupa osób wykazujących najwyższy stopień ostrożności w kontaktach z innymi (z 19 proc. do 25 proc.) – mówi 29. raport CBOS. „Zaufanie w relacjach międzyludzkich” z 2014 r. Ufamy tylko rodzinom. Co więcej, o ile w latach 2008-2012 wskaźnik społecznego zaufania przyjmował w miarę zbliżone (choć również ujemne) wartości, o tyle w ostatnich dwóch latach dość istotnie

zmalał, co świadczy o wzroście nieufności Polaków. – Kiedy się widzi, że ludzie ufają sobie, łatwiej żyć – podkreśla Dominika. – Mnie też rodzice nauczyli nieufności i postrzegania w każdym złodzieja. A okazuje się, że można żyć inaczej – dodaje. Zaufanie społeczne jest też widoczne w polityce gospodarczej. – Większość spraw można załatwić na podstawie deklaracji. Nie ma potrzeby dostarczać setek dokumentów i mnożyć podań – podkreśla Wiktor Sankowski, który prowadzi firmy także i w Polsce. – Ten kraj szanuje przedsiębiorców i pozwala ludziom zarabiać. Wystarczy porównać kwotę wolną od podatku (w Polsce ok. 3 tys. zł, w Anglii – 20 razy tyle) i koszt prowadzenia firmy, a wszystko będzie jasne. W Wielkiej Brytanii działalność rejestrujesz w ciągu paru chwil na stronie internetowej lub podczas 10-minutowej rozmowy telefonicznej. W Polsce zajmuje ci to 2-3 dni. Składki? W Anglii koszty selfemployment są śmiesznie niskie – ok. 60 zł, w Polsce często są przeszkodą nie do przeskoczenia. Niewielu stać na 1.100 zł miesięcznie. Wybór jest prosty.

Nauczyć się uczyć

Charterhouse, Eton, Harrow, Roedean to angielska duma. Szkoły, których ukończenie gwarantuje dobry start w życiu młodego człowieka. Podobnie Rugby, Westminster czy Winchester. Są one cechą charakterystyczną brytyjskiego systemu oświaty. Znane na całym świecie ze swojego wysokiego poziomu kształcenia. Teoretycznie w większości prywatnych szkół obowiązuje taki sam program, jak w szkołach państwowych. Jednak absolwenci placówek prywatnych mają dziewięciokrotnie większe prawdopodobieństwo osiągnięcia 100 proc. dobrych odpowiedzi w testach zewnętrznych niż uczniowie pozostałych placówek. – Anglicy mają dobrze obmyślone i zorganizowane nauczanie początkowe: szkoła zwykle jest tak zbudowana, że młodsze dzieci (4-5-latki) bawią się razem ze starszymi, ale posiłki i zajęcia dydaktyczne mają w osobnych salach. Dzieci mogą oswajać się z tym, co je czeka za rok czy dwa – tłumaczy Dominika. – Gdy porównuję polski i angielski system edukacji to widzę, że Polska nie ma pomysłu na wspieranie dzieci w rozwoju. Natomiast gdy obserwuję, jak mój 5-letni syn czyta, dodaje i odejmuje to znaczy, że angielskie metody się sprawdzają – zaznacza. Podczas gdy brytyjskie dzieci się socjalizują, uczą myślenia i kreatywności, ich rówieśnicy w Polsce nie mają takich możliwości. Brakuje miejsc w przedszkolach, placówki dydaktyczne nie są przygotowane na przyjęcie do szkół

8 temat tygodnia

6-latków, a dzieci uczą sfrustrowani nauczyciele. Joanna Batarowicz ukończyła UCL. – Gdy patrzę na polskie uczelniane skanseny, tym bardziej doceniam dynamiczne i płynnie reagujące na zmiany w gospodarce i społeczeństwie struktury uniwersyteckie w UK, wymagające od studentów samodzielności, a nie wkuwania – podkreśla Polka. – Być może brytyjski student medycyny nie zna na pamięć atlasu anatomicznego człowieka, ale umie odczytać wyniki badań i uczy się stawiać diagnozy już na pierwszym roku studiów. W odróżnieniu od polskiego, który nawet po studiach nie będzie umiał zinterpretować poprawnie wyników EKG – podkreśla Izabela, która ukończyła Akademię Medyczną w Poznaniu i dostała się na staż do jednego z londyńskich szpitali. – Mam dużą wiedzę ogólną, ale Brytyjscy koledzy są świetnie wyszkolonymi praktykami. Przed przyjazdem tutaj nikt nie nauczył mnie nawet, jak robi się zastrzyk – zauważa. – Umówmy się, że jak powiem komuś, że ukończyłam uczelnię w Londynie, to większość ludzi na świecie wie, co to za miasto. Jak powiem, że w Olsztynie, to niekoniecznie – tłumaczy Joanna. – Dbam o swoją karierę: angielska uczelnia lepiej wygląda w cv. Może i Brytyjczycy są kiepscy w nauczaniu na poziomie średnim. Ale uczelnie mają o niebo lepsze – podkreśla. 1 maja 2015

Modelowa rodzina

– Nigdy nie chciałam brać ślubu i mieć dzieci – zwierza się 31-letnia Edyta, informatyczka w dużej brytyjskiej firmie w branży telekomunikacyjnej. – Dlatego dobrze, że przyjechałam do Anglii. Angielski model rodziny jest inny, nie ma presji brania ślubów, urządzania wesel i rodzenia dzieci. Ludzie są ze sobą, jeśli jest im po drodze – tłumaczy Polka. – Pewnie jestem trochę nietypowa, ale widzę, że coraz więcej młodych Polek wykazuje takie podejście do życia. Szukają partnera, który wpasuje się w ich życie i oczekiwania. Ale nie za wszelką cenę. Jeśli nie znajdą, nie rozpaczają – mówi. – Dla Polaka rodzina jest spełnieniem archetypu mężczyzny czy kobiety. Tożsamość Brytyjczyka jest budowana na innych filarach. Wchodzenie w związek jest tu mniej romantyczne i obarczone mitami – tłumaczyła Aneta Bartnicka, psycholog z SWPS-u w wywiadzie dla „Gońca” sprzed 1,5 roku. – W tradycji słowiańskiej rodzina to dobro narodowe. Stanowi podstawę bezpieczeństwa – wyjaśniała. – Podoba mi się, że w Anglii nikt nie oczekuje od dziadków bawienia dzieci, że babcia ma prawo iść na próbę chóru zamiast z wnukiem na plac zabaw, a dziadek nie musi obowiązkowo fundować wnuczce roweru – podkreśla Edyta. – W Polsce narodziny wnuka od razu spychają jego dziadków na dalszy plan.

Są przydatni, gdy mogą „służyć” dziecku. Tutaj mają nadal swoje życie. I to jest zdrowe podejście – uważa. Magdzie Jones z Hammersmith podoba się jednak bardziej polskie podejście do kwestii rodziny. – Trudno mi w Anglii bez bliskich. Urodziny, imieniny, święta zawsze razem, a teraz nie zawsze mogę pojechać. Jest skype i mogę z tatą wypić drinka albo doradzić siostrze wybór sukienki na imprezę. Ale już nie zjem z nimi maminej ogórkowej. A z brytyjskimi teściami nie mam prawie kontaktu. Brak mi rodziny – opowiada. Nie sposób też nie poruszyć tematu, z którym Anglicy poradzili sobie już dawno, a który nadal budzi emocje wśród Polaków. To podejście do związków jednopłciowych. – W Anglii para jednopłciowa może zawrzeć związek partnerski. Może również adoptować dziecko – opowiada Beata Lipska, która od dwóch lat mieszka ze swoją partnerką i synem w Dartford. W Polsce nadal nie ma mowy o związkach partnerskich, a adopcja dzieci, nawet tylko chroniąca rodziny rekonstruowane, nadal jest bez mała tematem tabu. Prawicowi działacze uwielbiają straszyć rozpadem cywilizacji, który zaczyna się właśnie od zanegowania tradycyjnej polskiej rodziny składającej się obowiązkowo z mamy, taty i dzieci. – Ale my niczego nie negujemy. Nadanie nam praw nie odbiera ich jednocześnie innym, tylko wyrównuje możliwości

– podkreśla Beata. – Niestety, nie liczę na to, by polski rząd w ciągu najbliższych kilku lat zaakceptował związki partnerskie. Dlatego mieszkam w Anglii, a nie w Polsce. Oceniam, że o adopcji dzieci przez pary jednopłciowe pewnie nie da się rozmawiać bez emocji jeszcze przez najbliższe 20 lat – podsumowuje. – Jeśli mówimy o tradycyjnym modelu rodziny, to w Polsce właściwie nie istnieje on już od kilkudziesięciu lat. Co prawda, problem adopcji dzieci przez pary homoseksualne nie jest jeszcze bardzo obecny w polskiej przestrzeni publicznej – przyznaje Ewa Mastalska, historyczka, dziennikarka i działaczka społeczna, chrześcijańska feministka, wielbicielka św. Hildegardy. – Coraz więcej osób uważa jednak, że głównym aspektem powinno być dobro dziecka. A jeśli chodzi o przekazywanie wzorców związane z daną płcią, pomijając ich sztywne definicje, to takie sytuacje istniały już przecież dawniej, gdy wdowa wychowywała samotnie synów albo wdowiec córki – zaznacza.

Czekamy na Twój komentarz

| z polski

reklama

Fot. Agencja BE&W

Odszedł wybitny Polak

W ubiegły piątek w wieku 93 lat zmarł wybitny Polak, Władysław Bartoszewski – historyk, więzień Auschwitz, żołnierz AK, działacz społeczny i polityczny. ładysław Bartoszewski urodził się w 1922 roku w Warszawie. We wrześniu 1940 roku aresztowano go i wywieziono do Auschwitz, gdzie więziono go do 1941 roku. Od 1942 roku związany był z konspiracją – walczył w AK, działał w Radzie Pomocy Żydom „Żegota”, wziął udział w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie kilka lat spędził w więzieniu po tym, jak skazano go za szpiegostwo. Po wyjściu na wolność pisał do „Tygodnika Powszechnego” i wykładał historię na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Z racji swojej przeszłości i działalności społecznej przez lata był inwigilowany przez SB. W 1980 r. został członkiem NSZZ „Solidarność”. Po 1989 roku był szefem MSZ w rządzie Józefa Oleksego, senatorem IV kadencji z ramienia Unii Wolności, szefem MSZ w latach 20002001, w listopadzie 2007 r. został pełnomocnikiem Prezesa Rady Ministrów ds. dialogu międzynarodowego. Były powstaniec i działacz społeczny cieszył się poważaniem osób zarówno z lewej, jak i prawej strony sceny politycznej, wielu szanowało jego wiedzę

i doświadczenie – z czasów wojny, jak i z czasów późniejszych. Bartoszewski był też jednym z niewielu Polaków, którzy cieszyli się poważaniem i autorytetem w wielu krajach na świecie – wielu polityków doceniało jego próby dialogu, a także otwartość na drugiego człowieka. – Gdybym zapytał siebie, czy gdybym mógł zacząć życie drugi raz, to robiłbym to samo i tak samo – odpowiedziałbym: tak, robiłbym to samo, tylko mądrzej, bo więcej wiem. Miałem szczęście, bo nie mam sobie tak specjalnie nic do wyrzucenia – mówił w jednym z wywiadów. Bartoszewski był także autorem 50 książek i prawie 1500 artykułów, do debaty politycznej przeszło też wiele jego wypowiedzi. „Inteligent tym się różni od nieinteligenta, że nie obraża się o żarty, rozumie żarty i lubi żarty”, „Warto być uczciwym, choć nie zawsze się to opłaca. Opłaca się być nieuczciwym, ale nie warto” – mawiał. Władysław Bartoszewski zmarł w wieku 93 lat i do końca brał czynny udział w życiu publicznym. O jego śmierci poinformowały media na całym świecie. (js)

10 felietony

| m im z daniem Piotr Ikonowicz Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

zczęście to bardzo subtelne pojęcie i niełatwo je zmierzyć. Kiedy wybucha przekracza skalę. Jednak różne instytucje wciąż próbują mierzyć poziom szczęścia w poszczególnych krajach. I tu nasza ojczyzna wypada słabiej niżby to wynikało z dochodu narodowego czy chciejstwa polityków i nadwornych naukowców pokroju profesora Janusza Czapińskiego. Według niego: „Doganiamy Skandynawów, którzy są najszczęśliwsi. W 2011 r. 80 proc. deklarowało szczęście. Zachowujemy niezmienną pogodę ducha”. Ostatni raport o globalnej szczęśliwości – World Happiness Report 2015, wskazuje, że zanim dogonimy Skandynawów musimy jeszcze dogonić Białoruś i Kazachstan. Nasza 60. pozycja w rankingu, czyli w środku stawki, mnie nie dziwi, bo jak się wchodzi u nas do knajpy to ma się wrażenie, że ktoś umarł. Zresztą to nie jest duży problem, bo tylko co druga rodzina w Polsce może sobie pozwolić na pójście do restauracji i to nie częściej jak raz na pół roku. Bardzo długo sądziłem, że te ponure miny Polaków wynikają ze zbyt małej ilości dni słonecznych. Jednak dlaczego w takim razie najszczęśliwsi są Szwedzi, Duńczycy, Finowie i Norwegowie, gdzie słońce bywa jeszcze rzadszym gościem niż u nas? Najszczęśliwsi są Szwajcarzy. Może dlatego, że ich waluta ostatnio stoi tak mocno? To zresztą wyjaśnia zarazem dlaczego znaczna grupa naszych rodaków ma kwaśne miny. Ja jestem szczęśliwy więc czuję się w tych sprawach kompetentny, choć kiedy nieoczekiwanie ktoś dzwoni do drzwi moją pierwszą myślą jest to, że przyszli z elektrowni odłączyć prąd. Statystyka potwierdza ten paradoks. Bogactwo i szczęście niekoniecznie idą w parze.

Najbogatszy kraj świata, USA nie łapie się do pierwszej dziesiątki najszczęśliwszych. Większość w pierwszej dziesiątce stanowią kraje o niewielkich rozpiętościach dochodowych, wysokich podatkach i bardzo rozwiniętych instytucjach państwa opiekuńczego. To potwierdza ustalenia uczynione przez autorów znakomitej pracy „The Spirit Level” dwojga epidemiologów Richarda Wilkin-

Stanisław Michalkiewicz Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

to ci dopiero siurpryza! Polska znalazła się na 60. miejscu w świecie pod względem szczęśliwości! Okazało się, że szczęśliwsza od Polski jest nawet Białoruś, chociaż nie ma tam demokracji, a Aleksander Łukaszenka potrząsa straszliwym knutem. Rosja znalazła się co prawda na 64. miejscu, ale zważywszy na ogrom nieszczęść, jakie ściągnął na nią zimny ruski czekista Putin,

Zgodnie z najnowszym rankingiem World Happiness Report 2015 dot. szczęścia mieszkańców poszczególnych krajów świata, Polska plasuje się dopiero na 60. pozycji. Za Kazachstanem i Białorusią.

sona i Kate Pickett. Dowiedli oni, iż niezależnie od ogólnej zamożności danego kraju, niemal każdy współczesny problem społeczny bądź ekologiczny – choroby, zanik poczucia wspólnoty, przemoc, narkomania, otyłość, zaburzenia zdrowia psychicznego, brak wolnego czasu, przepełnienie więzień – z reguły występuje z większym nasileniem w społeczeństwach o większych nierównościach. Ostatnio byłem w Mińsku i kiedy opowiadałem przygodnie spotkanym Białorusinom o tym jak w Polsce wyrzuca się ludzi na bruk, jak się nie płaci za pracę, w jak wielkim niedostatku żyją setki tysięcy polskich dzieci, nie chcieli wierzyć. Uznali, że jestem jakimś prowokatorem nasłanym przez Łukaszenkę. U nich to wszystko jest wciąż nie do pomyślenia. Jak więc mieli uwierzyć, że dzieje się w kraju Unii Europejskiej stawianym wszystkim za wzór sukcesu?

to i tak dobrze. U nas żadnego Putina przecież nie ma, przeciwnie – jeden przez drugiego uszczęśliwiają nas swoją coraz liczniejszą obecnością Umiłowani Przywódcy – a jednak nasz nieszczęśliwy kraj znalazł się dopiero na 60. miejscu. Wszystko to skłania do postawienia pytania – co to jest szczęście i w jaki sposób je mierzyć. Violetta Villas śpiewała, że „szczęściem mym są codzienne twe powroty, gdy na twój widok cała drżę”, a Maryla Rodowicz relacjonowała w piosence głos z zaświatów, który zapewniał ją: „ty to masz szczęście, że w tym momencie żyć ci przyszło w kraju nad Wisłą”. Co to znaczy „w tym momencie”? Wiele wskazuje na to, że chodzi o moment „codziennych powrotów”. Cóż zatem powraca do „kraju nad Wisłą”? Do kraju nad Wisłą powraca komuna – tyle, że tym razem nie od wschodu, a od zachodu. Wielu ludzi na ten widok drży – jedni ze szczęścia, a znowu inni –

Czekamy na Twój komentarz 1 maja 2015

ze zgrozy. Dodatkową wskazówką jest okoliczność, że z podaniem informacji o miejscu Polski na liście szczęśliwości pospieszyła „niezależna.pl” tworząca w naszym nieszczęśliwym kraju „strefę wolnego słowa”. A trzeba nam wiedzieć, że „wolne słowo” to takie, które politycznie sprzyja Prawu i Sprawiedliwości. Jak jakieś słowo Prawu i Sprawiedliwości nie sprzyja, to albo pochodzi od ruskiego agenta, albo z obozu zdrady i zaprzaństwa – co na jedno wychodzi. W takiej sytuacji nietrudno się domyślić, że przyczyną znalezienia się Polski na tak dalekim miejscu w rankingu szczęśliwości jest to, iż urząd prezydenta naszego nieszczęśliwego kraju sprawuje Bronisław Komorowski. Gdyby prezydentem Polski był pan prezes Jarosław Kaczyński, to nie ulega wątpliwości, jak mawiała stara niania, że Polska jednym susem wskoczyłaby do pierwszego szeregu najszczęśliwszych krajów świata. Zwycięstwo wyborcze pana Andrzeja Dudy, którego pan prezes Jarosław Kaczyński nastręczył na kandydata, może aż tak spektakularnego rezultatu za sobą nie pociągnie, ale to nie czas na grymasy, bo jeśli tylko wyprzedzimy Białoruś, to już będzie coś. Na koniec warto zwrócić uwagę, że ranking szczęścia obejmuje państwa istniejące na tym świecie. Ale obok tego świata istnieje przecież świat tamten, który w powszechnej opinii uchodzi za nieporównanie szczęśliwszy od tego. Z jakiej przyczyny? O tamtym świecie wiemy bardzo niewiele, prawdę mówiąc – nie wiemy nic. Ale jedno wiemy na pewno; na tamtym świecie nigdy nie było, nie ma i nie będzie żadnych reform. Czy to aby nie jest przyczyna, dla której tamten świat uchodzi za nieporównanie szczęśliwszy od tego, co i rusz wstrząsanego jakimiś reformami?

| z wielkiej brytanii

Polka u Bransona

reklama

Multimiliarder Richard Branson po raz kolejny wyszedł z inicjatywą wspierania przedsiębiorców w Wielkiej Brytanii.

W tym roku do konkursu przystąpiła Polka – Barbara Sobolewska, która jest członkinią Polish Psychologists’ Association i prowadzi własną praktykę jako psycholog na terenie Londynu. Inicjatywa Richarda Bransona „Pitch to Rich” ma na celu wyselekcjonowanie najlepszych pomysłodawców produktów i usług w trzech kategoriach: nowa rzecz, rozwój i początkujący biznes. Swój udział zgłosiło już ponad tysiąc kandydatów. Barbara rywalizuje w kategorii „nowa rzecz”. Jej pomysłem jest stworzenie centrum (Peak State for Performance Centre

– w wolnym tłumaczeniu: stan poprawiający wydajność zawodową), które będzie zrzeszać specjalistów z dziedziny psychologii i masażu terapeutycznego, oferując usługi wszystkim, którzy pragną osiągnąć sukces w wybranej sferze życia, czy to w biznesie, sporcie, sztukach artystycznych, czy jeszcze innej dziedzinie. Jej propozycja została już umieszczona na stronie Virgin Group – aby dostać się do finału musi zebrać odpowiednią liczbę głosów publiczności. Na pomysł można głosować do 5 maja. (so) reklama

Wypadek w pracy, drogowy, w miejscu publicznym?

Zgłoś się do nas Nasi prawnicy pomogą Tobie jeśli: • Zostałeś niesłusznie zwolniony • Jesteś dyskryminowany • Chcesz odwołać się do Trybunału • Otrzymać benefity lub odwołać się od decyzji • Ubiegać się o obywatelstwo, rezydenturę • Potrzebujesz pomocy prawnej 438-450 High Street, West Bromwich B709LD, United Kingdom

Tel: 0121 500 6167 Fax: 0121 500 6284 www.poloniacentrum.co.uk

12 z wielkiej brytanii reklama

WESOŁE

Imigrant jak karaluch?

Tylko do 10 maja można odwiedzać wesołe miasteczko na Ealing Common. Wstęp na jego teren jest bezpłatny.

Dziennikarka „The Sun” Katie Hopkins porównała imigrantów do karaluchów. Jej wypowiedź pojawiła się w kontekście kolejnej tragedii na Morzu Śródziemnym, w której utonęły setki uchodźców. Jej zdaniem zginęli na morzu „ci sami ludzie, którzy atakują brytyjskich kierowców, by przedostać się do UK”. Internauci domagają się zwolnienia jej z pracy.

Polski w szkołach?

Najmłodszy dawca

MIASTECZKO NA EALINGU

Rząd Szkocji myśli nad wprowadzeniem języka polskiego do szkół. Do tej pory, jako dodatkowy język w Szkocji, podczas państwowych egzaminów można było zdawać hiszpański oraz francuski. Gdyby zdecydowano się wprowadzić także język polski, byłby on trzeci na liście do wyboru.

Zmarła po tabletkach

21-letnia Angielka ze Shrewsbury zmarła po zażyciu pigułek zawierających silnie trujący dla ludzi i zwierząt dinitrophenol. Dziewczyna kupiła tabletki w internecie jako środek wspomagający odchudzanie. Zmarła z przegrzania organizmu, obrzęku płuc i udaru mózgu. Za nielegalnie sprzedawane tabletki zapłaciła 200 dolarów.

1 maja 2015

Rok temu na świat przyszedł w Wielkiej Brytanii najmłodszy dawca narządów. Chłopiec urodził się 22 kwietnia 2014 r. i przeżył dokładnie 100 minut. Po jego śmierci serce i nerki przekazano dorosłej osobie z Leeds. Ojciec Teddy’ego uważa, że jego syn został bohaterem UK.

Wzrost powołań Brytyjskie zakony żeńskie notują znaczny wzrost liczby powołań. Takich rekordów nie widziano tutaj od ćwierć wieku. Tylko w 2014 roku 44 kobiety rozpoczęły nowicjat w żeńskim zakonie. Jeszcze rok wcześniej było ich 35. Tendencja wzrostowa utrzymuje się od mniej więcej dekady.

Udają urzędników

Więcej przestępstw

Rada hrabstwa Hampshire poradziła mieszkańcom, aby uważali na oszustów telefonicznych podających się za pracowników urzędu. Ostrzeżenie wydano po otrzymaniu skarg od osób otrzymujących telefony, w których byli pytani o to, czy nie ulegli wypadkowi. Rozmowy mogą być próbą zdobycia danych personalnych i etapem wyłudzenia pieniędzy.

Brytyjski urząd statystyczny (ONS) donosi, że po raz pierwszy od 10 lat w Anglii i Walii tak znacząco wzrósł wskaźnik przestępstw. W zeszłym roku wyniósł on 21 proc. W tym czasie na terenie Walii oraz Anglii policja odnotowała ogółem 3,8 mln przestępstw. Poziom ten najbardziej zwiększył się w hrabstwie Cambridgeshire.

| z wielkiej brytanii 13

KIERMASZ

Więcej o e-marketingu

3 maja w holu recepcji POSK-u odbędzie się kiermasz książek. Organizuje go Związek Nauczycielstwa Polskiego za Granicą.

13 maja w Londynie Pb Link organizuje seminarium poświęcone e-marketingowi. Organizatorzy chcą położyć nacisk na budowanie wizerunku marki na portalach społecznościowych oraz reklamie na Facebooku. Po teoretycznej części spotkania odbędzie się case studies. Seminarium zakończy się sesją networkingową.

Test na HIV w aptekach

Nowy prom we flocie

KSIĄŻEK W POSK-U

W brytyjskich aptekach można nabyć testy BioSure HIV, dzięki którym – jak zapewniają producenci – w 15 minut można dowiedzieć się czy jesteśmy nosicielami niebezpiecznego wirusa. Wystarczy pobrać odrobinę krwi z palca i umieścić ją na płytce testowej. Wynik ma być pewny na 99,7 proc.

Malo Seaways to nazwa nowego promu we flocie DFDS Seaways na Kanale La Manche. Jednostka może zabrać na pokład 375 pojazdów oraz 400 pasażerów. Dzięki niej liczba promów DFDS Seaways pomiędzy Dover a Francją powróciła do pięciu.

reklama

14 z wielkiej brytanii

Emigracja ma długą tradycję – Zastanówmy się, jak wyglądałby Londyn, gdyby nie imigranci zatrudnieni tu w różnych sektorach. Trzeba to docenić. Natomiast osoby, które liczą głównie na beneﬁty i rozbudowany system socjalny, powinny zmienić plany, gdyż te czasy się już skończyły – mówi Angie Bray, posłanka Partii Konserwatywnej z okręgu Ealing Central & Acton, w rozmowie z Dariuszem Dzikowskim (współpraca Kasia Jędrzejewska). Ostatnie pięć lat rządów konserwatystów to dobry okres? – Tak sądzę. Wykonaliśmy dużą pracę, skutecznie stawiając czoła kryzysowi i wyzwaniom obecnych czasów. Zmniejszyło się bezrobocie, stworzyliśmy dwa miliony nowych miejsc zatrudnienia, obecnie mamy jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek świata. Za sukces uważam fakt, że dzięki zmianie systemu przyznawania zasiłków udało nam się zachęcić wielu Brytyjczyków do podjęcia pracy – uświadamiając im, że jest to bardziej opłacalne, niż życie na zasiłkach. Wcześniej bywało z tym różnie. Zwiększył się też poziom nauczania w szkołach, a uczniowie coraz częściej kształcą się w profesjach, dzięki którym będzie im łatwiej odnaleźć się na rynku pracy. Ale do wyjścia z kryzysu jeszcze długa droga. – Na pewno. Ważne jest jednak to, że wiemy w jakim kierunku podążać 1 maja 2015

| z wielkiej brytanii 15 i to robimy. Zgadzam się ze stwierdzeniem premiera Davida Camerona, który na pytanie czy głosować na lejburzystów odpowiada: „Dlaczego miałbyś oddać kluczyki do samochodu komuś, kto wcześniej go rozbił?”. Jakie największe wyzwania czekają nowy rząd? – Zmniejszenie deficytu, żeby nie zostawić garbu zadłużenia kolejnym pokoleniom. Naszym obowiązkiem jest załatwienie tego tu i teraz. Ale to również zaspokojenie ocze-

darki. Zastanówmy się, jak wyglądałby Londyn, gdyby nie imigranci zatrudnieni tu w różnych sektorach. Trzeba to docenić. Natomiast osoby, które liczą głównie na benefity i rozbudowany system socjalny, powinny zmienić plany, gdyż te czasy się już skończyły. Na początku ubiegłego roku burzę wywołały słowa premiera Camerona odnośnie odebrania zasiłków dla dzieci polskich imigrantów, które nie mieszkają w Wielkiej Brytanii. – Ta wypowiedź wpisywała się w

Jesteśmy otwarci na przybyszy z zagranicy, którzy chcą pracować, płacić podatki.

ANGIE BRAY kiwań ludzi odnośnie wysokiego standardu funkcjonowania różnych instytucji publicznych – służby zdrowia, policji, szkolnictwa. Będzie to możliwe tylko wtedy, kiedy gospodarka w pełni stanie na nogi. Pomoże w tym wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej? – Nie sądzę. Natomiast nasza partia chce w tej sprawie przeprowadzić referendum, gdyż Unia na przestrzeni kilkudziesięciu lat ewoluowała – to już nie jest ta sama organizacja, do której wstępowaliśmy w 1973 roku. Są obawy, rosną niepokoje, dlatego obywatele muszą mieć możliwość wypowiedzenia się co do przyszłości w europejskich strukturach – w innym przypadku różne partie będą do tego wracać i grać na antyunijnych nastrojach. Konserwatystom nie chodzi o wyjście z Unii, tylko o renegocjowanie niektórych zapisów, żeby odpowiadały obecnym wyzwaniom. Odnośnie imigracji? – Również. Przy czym warto podkreślić, że my jesteśmy otwarci na przybyszy z zagranicy, którzy chcą pracować, płacić podatki, przyczyniać się do rozwoju kraju i integrować ze społeczeństwem. Takich ludzi witamy z otwartymi ramionami. Wyłudzają zasiłki, zabierają miejsca pracy, zaniżają zarobki… Niektóre brytyjskie środowiska, medialne i polityczne, w ten sposób przedstawiają obraz imigrantów. – Łatwo jest zrzucać winę na innych, jednak każdy medal ma dwie strony. Oczywiście, są różni ludzie, nie brakuje i takich, jak opisani powyżej, jednak gros to uczciwi, sumienni pracownicy, przyczyniający się do rozwoju gospo-

szerszy kontekst dotyczący świadczeń pobieranych przez osoby przebywające poza granicami Zjednoczonego Królestwa. Przy czym chodzi o wszystkich imigrantów, a nie tylko Polaków. Niestety, na utrzymywanie takich rozwiązań nas nie stać. Polityka w tym względzie musi być przemyślana i racjonalna, a zaoszczędzone w ten sposób pieniądze będzie można przeznaczyć na inne potrzeby.

sząca się dużą popularnością impreza, przyczyniająca się do integracji i promocji polskości na Wyspach. Podobnie Musical Film Ealing Festival, który odbył się już po raz trzeci w lutym tego roku, a jego motywem przewodnim było polskie muzyczne dziedzictwo. Dopisała frekwencja, program robił wrażenie. Warto podkreślić, że wydarzenie w pełni sponsorowały lokalne firmy. Kilka lat temu burmistrzem Ealingu była mająca polskie korzenie Barbara Czarniecka-Yerolemou. – Notabene moja przyjaciółka, która zachęciła mnie do startu w tym okręgu. Zawsze mogłam liczyć na jej pomoc i wsparcie. To bardzo aktywna i oddana sprawom społecznym osoba, przez całe lata działająca w tutejszym środowisku. Podobnie jak radna Ealingu Joanna Dąbrowska, która podszkoliła mnie w temacie polskiego jedzenia. Dzięki niej odkryłam wasze pyszne pierogi. Dodam, że ojciec mojej najlepszej szkolnej przyjaciółki był Polakiem. Przybył tu zaraz po wojnie, a jego tragedia polegała na tym, że nie mógł wrócić do rządzonego przez komunistów kraju. Dopiero po latach stało się to możliwe.

Przez lata synonimem Polaka na Niedawno inny Polak z Ealingu, Jan Zachodzie był hydraulik, budowla- Żyliński, wyzwał lidera UKIP Nigela niec, sprzątaczka. Ten obraz w świa- Farage’a na pojedynek, zarzucając mu dyskryminowanie przybyszy domości Brytyjczyków ewoluuje? – Wydaje mi się, że tak, gdyż coraz znad Wisły. – Cóż mogę powiedzieć. Różni poliwięcej przybyszy znad Wisły wykonuje różne inne zawody. Sama pozna- tycy głoszą różne hasła mając nadzieję, że trafią do jakiejś grupy wyborłam wielu polskich lekarzy ców. Ja nie jestem członczy nauczycieli, ale kiem UKIP, działam, jednocześnie podobnie jak spotykam też Kolejne pokolenia angażuwcześniej moi budowją się w życie lokalnej sporodzice, w lańców i Partii Konhydraułeczności i są jej częścią. serwatywl i kó w. Wpisują się w to różne ininej i pod Paleta cjatywy. Chociażby Goniec jej prograwykoPolish Festival – ciesząca mem się nywasię dużą popularnością podpisuję. nych impreza, przyczyniająca profesji się do integracji i promocji A podpisujest barpolskości na Wyspach. je się pani dzo szepod decyzją roka, tak jak komisji egzaszeroka jest minacyjnej Assespolska diaspora sment and Qualificana Wyspach. tions Alliance, która zamierza usunąć język polski z brytyjskiej Na przykład na Ealingu. – Na przykład. Zakotwiczona tu matury? – To dziwny i niezrozumiały poemigracja ma długą tradycję, kolejne pokolenia angażują się w życie lokal- mysł – tym bardziej biorąc pod uwagę ogromną liczbę Polaków mieszkająnej społeczności i są jej częścią. Wpisują się w to różne inicjatywy. cych na Wyspach i fakt, że polski jest Chociażby Goniec Polish Festival – cie- drugim najczęściej używanym języ-

kiem w Wielkiej Brytanii. Podpisałam się pod petycją sprzeciwiającą się tej decyzji, napisałam również list do minister edukacji Nicky Morgan. Obecnie czekam na odpowiedź. Jaki jest pani największy sukces jako posłanki? – Przekonanie ministra sprawiedliwości do zaostrzenia kar za nękanie i dręczenie w internecie. Problem jest poważny i zatacza coraz szersze kręgi, a ofiarami internetowych trolli często są kilkuletnie dzieci i nastolatkowie. Nie brakuje drastycznych przypadków, z samobójstwami włącznie, dlatego bardziej restrykcyjne prawo, które niedawno weszło w życie, powinno przynieść wymierne owoce. Aktywnie wspierałam też budowę nowoczesnej linii kolejowej Crossrail, obsługującej Londyn i okolice miasta. W 2010 roku, biorąc pod uwagę ówczesną sytuacją ekonomiczną, było dużo obaw związanych z tym projektem, jednak razem z kolegami mocno za nim lobbowaliśmy, przekonując ministra skarbu, że ta inwestycja jest potrzebą chwili. Londyn, chcąc utrzymać status światowej metropolii, musiał to zrobić. Crossrail będzie generować rozwój całego miasta, ale również naszej dzielnicy. Mam nadzieję, że w związku z tą budową okręg przemysłowy Horn Lane Acton, gdzie jest największe zanieczyszczenie powietrza w całym Londynie, zostanie przeniesiony w inne miejsce. Działanie w tym kierunku to również jeden z priorytetów mojej poselskiej aktywności.

Kandydaci: Ealing Central & Acton – Angie Bray (Acton, Ealing, Park Royal i Southfield)

Ealing North – Thomas O’Malley (Perivale, Greenford, Northolt, część Hanwell)

Ealing Southall – James Symes

(Northfields, Norwood Green, Southall, część Hanwell)

16 nasze sprawy

Polacy ratują życie Polska jest na trzecim miejscu w Europie i siódmym na świecie pod względem liczby osób znajdujących się w światowej bazie dawców szpiku. >> Sonia Grodek o tego wśród chętnych przeważają młodzi potencjalni dawcy, a to ewenement, bo w większości krajów dopiero osoby starsze, gdy same stają w obliczu kłopotów ze zdrowiem, zaczynają się interesować możliwością pomocy chorym. Jeszcze dwa lata temu media załamywały ręce nad tym, jak niewielu jest w Polsce dawców szpiku. Za przykład

reklama

1 maja 2015

stawiano Niemcy, gdzie zarejestrowało się aż cztery miliony osób. Gazety nie dodawały jednak, że tamtejszy rejestr powstał kilkanaście lat wcześniej, niż polski. Okazuje się jednak, że medialne reprymendy na nas podziałały, bo dziś już 740 tysięcy Polaków zarejestrowało się w bazie dawców. Tylko w zeszłym roku zgłosiło się 24 tysiące osób, najwięcej z Poznania. Do tego dochodzą tysiące Polaków zarejestrowanych na Wyspach czy w Niemczech. W przeciwieństwie do innych krajów unijnych, najwięcej zapisuje się u nas jednak ludzi młodych. Powody są różne. – Dwa lata temu na dawcę została wytypowana moja koleżanka. Biorca znalazł się w Niemczech, a koszty podróży pokrywała baza dawców szpiku. Pojechałyśmy więc za pół darmo moim autem na kilkudniową wycieczkę do Niemiec. Koleżanka mogła uratować komuś życie, a przy tym dobrze się bawiłyśmy – opowiada 27-letnia Olga z Kalisza, która dziś sama jest w bazie dawców.

| nasze sprawy Karolina, która w bazie zarejestrowana jest od roku, zdziwiła się, jak prosta jest sama rejestracja. – Zgłosiłam się, bo koleżanka ze szkoły potrzebowała szpiku. Myślałam, że od razu będą pobierać krew, a potem, w razie zgodności z dawcą, czeka mnie bolesny zabieg pobierania szpiku. Okazało się, że rejestracja w bazie nic nie boli, a samo pobieranie szpiku też nie jest żadną traumą – opowiada. Rejestracja w bazie to pobranie krwi. Można jednak również zarejestrować się na odległość. W takim wypadku do naszego domu przyjdzie przesyłka z specjalnymi patyczkami do pobrania wymazu z jamy ustnej. Wystarczy odesłać patyczek do fundacji, w której chcemy się zarejestrować. A co z samym pobraniem szpiku? – Dawcy najczęściej są przerażeni, bo są przekonani, że będziemy pobierać im bez znieczulenia szpik z kręgosłupa. Nie wiem, skąd to się wzięło, ale to oczywiście bzdura – opowiada 60letnia Teresa, pielęgniarka z poznańskiego szpitala, w którym wykonuje się najwięcej takich pobrań w kraju. – W 80 proc. przypadków komórki pobiera się z krwi obwodowej, co nie jest bardziej bolesne niż zwykłe pobranie krwi. Tylko w 20 proc. przypadków należy po-

brać szpik z talerza kości biodrowej, co wiąże się z kilkudniowym pobytem w szpitalu – tłumaczy. Niektórzy z nas decydują się oddać szpik po Dniach Dawcy, które organizowane są regularnie w całej Polsce i

byłam już w drodze na kolejny samolot – tłumaczy. Po kilku tygodniach oddzwoniono do niej, potwierdzono zgodność z biorcą i odbył się zabieg. – Samo pobieranie szpiku trwało u mnie ok. 3 godzin i po kolejnej godzinie do-

Rejestracja w bazie nic nie boli, a samo pobieranie szpiku też nie jest żadną traumą.

KAROLINA Wielkiej Brytanii. Tak było w przypadku Anny Knapp, która zarejestrowała się w bazie DKMS. – Zdecydowałam się zrobić wymaz i zarejestrować się jako potencjalny dawca, mając na uwadze, że przecież zawsze mogę się wycofać i że znalezienie bliźniaka genetycznego zdarza się bardzo rzadko – opowiada. Jednak półtorej roku później otrzymała telefon, że znalazł się jej „bliźniak genetyczny”. Problem w tym, że zdążyła w międzyczasie przeprowadzić się do Irlandii. – Przyleciałam do domu tylko na jeden dzień – na pobranie krwi, co było możliwe dlatego, że moja mama jest położną, więc można było to zrobić w dogodnym dla mnie terminie. Mama pobrała mi krew i za godzinę

stałam wiadomość, że udało się zebrać potrzebną ilość szpiku. Tego samego dnia zadzwonili do mnie z Fundacji z gratulacjami, podziękowaniem i małą informacją na temat biorcy. Okazało się, że to dziewczyna w zbliżonym do mnie wieku (26 lat), i że jest z Polski. Byłam bardzo szczęśliwa słysząc tę wiadomość – wspomina Anna. Na naszą wiekszą skłonność do pomocy na pewno wpłynęły też gwiazdy, które apelowały o wsparcie. Najbardziej poruszył nas przypadek Agaty Mróz, której historia posłużyła za kanwę filmu „Nad życie”. Była dwukrotną złotą medalistką w siatkówce kobiet i reprezentowała nasz kraj 138 razy. Karierę sportową przerwała choroba,

a później ciąża. Okazało się, że jedyny sposób na uratowanie Agacie życia to leczenie i przeszczep szpiku, które jednak zagroziłyby życiu nienarodzonego dziecka. Agata Mróz zdecydowała się urodzić dziecko, a przeszczepowi poddała się dopiero po ciąży. Zmarła dwa tygodnie później w wyniku wstrząsu septycznego. – Jako matką ta historia mną wstrząsnęła i to dlatego zarejestrowałam się w bazie dawców – opowiada 35-letnia Joanna z Leeds. – Agata Mróz poświęciła się, by urodzić dziecko, znalazła dawcę, ale i tak umarła. Może gdyby więcej osób było w bazie, dawcę udałoby się znaleźć szybciej – mówi. Dziś fundacja im. Agaty MrózOlszewskiej namawia na oddanie szpiku, a po premierze filmu baza przeżywała prawdziwe oblężenie.

Jak się zapisać? 

Do rejestru British Bone Marrow Registry zgłosić się można przy okazji oddawania krwi. Zostanie wtedy pobrana dodatkowa próbka krwi przeznaczona do bazy dawców. reklama

18 z wielkiej brytanii

Chwilę przed południem Michael wyszedł z mieszkania przy Lowestoft Drive w zachodniej części Londynu. Był oszołomiony, ale zdawał sobie sprawę, że to koniec. Usiadł na chodniku przed domem, wyjął telefon i wykręcił numer na policję. Opowiedział, co właśnie zrobił i się rozłączył. Zastanowił się i po chwili znów wykręcił numer, tym razem do żony. – To ja. Przepraszam, zrobiłem coś głupiego. Zabiłem kogoś, zabiłem prostytutkę! Proszę nie mów dzieciom. Wybacz mi – rozłączył się, bo teraz wyraźnie słyszał już sygnały nadjeżdżających radiowozów.

>> Paweł Chojnowski wudziestopięcioletniaKarolina dwa lata wcześniej przeniosła się do Anglii. W Londynie studiowała prawo. Urokliwa blondynka, średniego wzrostu, niebieskie oczy. Wesoła, inteligentna, jedyne dziecko w rodzinie. Rezolutna też była, bo żeby zarobić na

reklama

1 maja 2015

studia, łączyła trud nauki na uczelni wyższej z obowiązkami dziewczyny do towarzystwa. W mieszkaniu w zachodniej dzielnicy Londynu prowadziła, wraz z dwiema koleżankami, dom schadzek, do którego – zwabieni kolorowymi zdjęciami w internecie – przychodzili panowie na trzydzieści minut bądź na godzinę – zależnie od stawki. Karolina miała pecha i to niebywałego, ponieważ tego dnia zastępowała

Zabójcze pragnienie Michaela inną dziewczynę, bo ta była niedysponowana. No i wg ekspertów zabójstwo wcale nie miało charakteru seksualnego. Była po prostu łatwym celem ze względu na profesję, którą się parała. Blady strach ogarnął dziewczyny z biznesu, a wiele z nich usunęło swoje zdjęcia i ogłoszenia z sieci po tym, co spotkało młodą studentkę. Na uczelni ludzie lubili Karolinę. Z chęcią sama pomagała innym, dlatego stu-

denci nie szczędzili grosza, gdy trzeba się było zrzucić na powrót ciała dziewczyny do Polski, do rodziców. Przecież mieli tylko ją. Ci, co znali Karolinę przyszli do kościoła na Ealingu gorliwie pomodlić się za jej duszę.

Dwie osobowości Michaela

Trzydziestosześcioletni Michael mieszkał w Uxbridge w zachodnim Londynie. Dobrze zbudowany, krótkie ciemne wło-

| z wielkiej brytanii 19

sy, twarz dziecka. Z jeden strony złego słowa o Michaelu powiedzieć nie można, bo na co dzień o swoją żonę i dzieci, których miał trójkę, dbał i kochał ich miłością męża i ojca. A i w pracy wszystko wyglądało normalnie. Koledzy z urzędu statystycznego nigdy niczego zdrożnego nie zauważyli, a ten z którym Michael pracował przy projekcie nawet w sądzie zaświadczył, że normalny, nie z tych co odcinają człowiekowi głowę ni z tego, ni z owego. Z drugiej strony – strasznie niezręcznie było żonie o tym w sądzie opowiadać – Michael miał problem natury seksualnej. Najprościej mówiąc nie był pewny siebie. No bo nakłaniał żonę do seksu z innym, a sam chciał się tylko poprzyglądać albo prosił ją niekiedy, by go poniżała i wyzywała w czasie aktu miłosnego. Pewnego razu gościli nawet w klubie dla swingersów. Mężczyzna był też entuzjastą ekstremalnych filmów porno. Ale największym problemem Michaela była jego męskość, a właściwie jej rozmiar. Dlatego pod koniec 2013 roku poleciał na operację do Stanów, gdzie miał tę męskość podreperować. Ale coś poszło nie tak podczas zabiegu i męskości zamiast przybyć, ubyło o klika centymetrów. Po tym Michael się załamał i nie potrafił już wcale zaspokoić chuci. To wpędziło go w depresję, więc każdego ranka oprócz pigułki na osłabienie popędu, którą przepisali mu amerykańscy

lekarze, zaczął łykać pigułkę na nową przypadłość. Czekał na kolejną wycieczkę za ocean, ale po tym co go spotkało ostatnim razem, miał mieszane uczucia. Bo przecież, gdy człowiek płaci tyle pieniędzy, oczekuje efektów, a tutaj coś takiego.

Amerykański horror

W międzyczasie rozmyślał dużo o sensie życia, do głowy przychodziły mu dziwne myśli. Raz chciał walczyć z islamskim ekstremizmem, potem zapragnął przyłączyć się do MI5, aż w końcu wpadł na pomysł, że zostanie seryjnym mordercą – opowiadał później w areszcie podczas sesji z psychiatrą. Kilka godzin przed morderstwem Michael całkiem na serio rozważał zamordowanie jednego z radykalnych duchownych muzułmańskich. W końcu jednak zdecydował się zabić Polkę i według psychiatry nie ma tu mowy o zabójstwie na tle seksualnym, bo brak istotnych jego elementów – to pierwsza z dwóch hipotez co do motywu. Inny specjalista od umysłu (oraz znawca kinematografii amerykańskiej), co badał Michaela w więzieniu zauważył, że zbrodnia przypomina kulminacyjną scenę amerykańskiego horroru „Hostel”, w której w podobnych okolicznościach, czyli przez dekapitację, ginie jeden z głównych bohaterów – co według specjalisty – mogło zainspirować Michaela. Libido, którego nie potrafił zaspokoić

na skutek nieudanej operacji, mogło przekształcić się w gniew, którego ujście odnalazł w mieszkaniu Karoliny – oto hipoteza numer dwa. Wiadomo, że dzień przed spotkaniem z Karoliną, Michael nie zażył swoich pigułek, dlatego przed sądem zachodzono w głowę czy z tego wynikła tragedia. Ale śledztwo dowiodło, że już wcześniej planował, że zabije. Tymczasem w więzieniu okazało się, że brzemię mordercy to dla Michaela zbyt wiele, więc próbował ze sobą skończyć. Ale próba samobójcza mu się nie powiodła i w styczniu następnego roku stanął przed sądem w Reading. Na procesie nikt nie potrafił określić z całą pewnością co kierowało mężczyzną, gdy zjawił się w domu Karoliny. On sam przyznał się do nieumyślnego spowodowania śmierci, a nie do morderstwa, co oczywiście, gdyby przekonał do tego ławników, mogłoby skończyć się dla niego niższym wyrokiem. Ale nie przekonał, zwłaszcza że jeden z ławników zemdlał na widok zdjęć ciała Karoliny, zrobionych przez techników po zabójstwie. I tak, po ośmiu dniach procesu 36-latek dostał dożywocie z możliwością wyjścia po 26 latach, jeśli nie będzie za kratami sprawiał problemów.

Niema śmierć

Rano 17 lutego 2014 roku Michael wyszedł z domu i choć był poniedzia-

łek, nie poszedł tego dnia do pracy. Wcześniej zadzwonił, że źle się czuje – w pracy nikt nie wnikał. Miał umówione spotkanie na jedenastą. Wszystko przemyślał i teraz krok po kroku realizował swój plan. Kilka dni temu kupił za gotówkę telefon na kartę specjalnie na tę okazję i z niego umówił spotkanie z dziewczyną. Żadnych śladów, które mogłyby do niego doprowadzić. Po drodze zaszedł do sklepu po kilka drobiazgów: nóż do cięcia tapet oraz rękawiczki jednorazowego użytku – będą mu potrzebne. O 11:30 zapukał do mieszkania na Slough. Otworzyła mu dziewczyna, którą widział pierwszy raz w życiu. Karolina zaprosiła go do swojego pokoju. Kazał jej się rozebrać. Wyjął nóż z torby. Zaatakował od tyłu. Dziewczyna nie broniła się, nie wydała żadnego dźwięku. Zadał cztery ciosy nożem z taką siłą, że niemal całkowicie odciął jej głowę. Przeciął żyły oraz rdzeń kręgowy. W kilka sekund dziewczyna przestała się poruszać. Kiedy skończył, krew zaczęła ściekać na podłogę. Zapadła cisza. Odłożył zakrwawiony nóż do szafki i poszedł do łazienki wziąć prysznic. Dwie dziewczyny, które w tym czasie były w mieszkaniu słyszały szum wody, ale nic poza tym. Chwilę później wybiegł z mieszkania. Było kilka minut przed południem. Usiadł na chodniku przed domem i wyjął telefon.

20 z wielkiej brytanii

Pechowa Tewkesbury Road To miał być zwyczajny, całkiem udany sobotni wieczór w angielskim mieście Cheltenham w hrabstwie Gloucestershire, spędzony w gronie znajomych na wspólnej zabawie. Najpierw kameralnie w domu, potem w dyskotece „na mieście”. Nikt z grupy Polaków, którzy jeszcze przed kilkunastoma minutami bawili się na parapetówce nie podejrzewał, że koniec wieczoru będzie tak tragiczny w skutkach. >> Marta Łaczkowska

Polityczna poprawność nie pozwoli wspomnieć, że atakowali Brytyjczycy.

ężczyzna w poważnej kondycji w szpitalu po pobiciu w Cheltenham”, „Piątka wypuszczona za kaucją po aresztowaniu za usiłowanie zabójstwa na Tewkesbury Road” – brzmią nagłówki w brytyjskich mediach – „Glousestershire Echo” i BBC News. Oba dotyczą pobicia 27-letniego Polaka przez grupę Anglików. W żadnym artykule nie padają jednak informacje, że ofiarą był nasz rodak, a napaść była na tle rasowym. Łukasz, który przyjaźni się z pobitym przypuszcza, że gdyby sytuacja była odwrotna, wszystkie brytyjskie media rozpisywałyby się, że to Polacy napadli na Anglików. – Polityczna poprawność nie pozwoli miejscowym mediom choćby wspomnieć, że atakowali Brytyjczycy wykrzykujący wszystkim nam znane „you fuc... polish bastards”, a ofiarą był bezbronny i spokojny Polak – tłumaczy. 27-letni rodak został tak dotkliwie pobity, że przez długi czas był w śpiączce, więc policja nie mogła go przesłuchać. Bezpośrednim świadkiem napadu był jego przyjaciel, jednak z uwagi na strach przed ewentualną zemstą, nie chce ujawniać swoich danych.

Łącznie było kilkanaście osób. Około północy zdecydowaliśmy się wyjść na miasto. Z racji tego, że szliśmy dość dużą grupą, po drodze podzieliliśmy się na mniejsze ekipy. Ja i Wiesiek szliśmy w ostatniej grupie na samym końcu – mówi, chcący zachować anonimowość, świadek pobicia Polaka. To właśnie rozdzielenie się na Tewkesbury Road było chyba największym błędem Polaków tego wieczoru. Lokalni chuligani nie znali bowiem słowa „honor” i atakowali nie zważając na to, że mają przewagę liczebną, że mogą kogoś zabić. To nie była równa walka, więc nie mogło się to skończyć dobrze. – Przeszliśmy chyba z pół kilometra, kiedy Wiesiek przystanął, żeby zawiązać buty. W tym momencie zauważyłem z przodu jakieś zamieszanie. Przypatrując się dokładniej zobaczyłem w tłumie dwóch naszych chłopaków otoczonych przez pięciu młodych Anglików. Nie zastanawiając się wtedy ani minuty, podbiegłem do nich – mówi dalej.

Pechowa Tewkesbury Road

Pięciu na trzech

– W sobotę urządziliśmy u siebie parapetówkę, na którą każdy zaprosił swoich znajomych, ode mnie przyszedł Wiesiek. 1 maja 2015

ŁUKASZ, PRZYJACIEL POBITEGO

To był początek kłopotów tego wieczoru. Rodacy nie spodziewali się jeszcze, że trafili na grupę młodych chuliganów z

kryminalną przeszłością, którym zależy na tym, by komuś zrobić krzywdę. Przewaga miejscowych nad Polakami zmniejszyła się, co nie spodobało się agresorom uzbrojonym w kamienie i grube kije, wykrzykującym obraźliwe hasła. Kilkakrotnie odbiegali, by znowu wrócić. Prawdopodobnie nieświadomie, ale udało im się uśpić czujność Polaków, by zaatakować po raz kolejny tym razem idącego z tyłu 27-latka, który już z zawiązanymi butami chciał dołączyć do kolegów. To mu się nie udało, bo około 40 minut po północy został zatrzymany przez trzech Anglików. – Dzieliło nas może 40 metrów. Przestraszyłem się, że go zaatakują, więc ruszyłem w ich stronę. W pewnym momencie doszło między nimi do wymiany zdań, a kolega przybrał pozycję obronną przygotowując się na walkę. Jeden z Anglików uderzył Wieśka pięścią w twarz w rezultacie czego ten upadł na ziemię, w tym momencie zaatakował drugi z grupy. Podbiegł i kopnął go z całej siły w twarz – opowiada Polak.

Wykonanie wyroku

Rodacy mieli nadzieję, że to wystarczy chuliganom i ci odpuszczą, zanim sta-

nie się komukolwiek większa krzywda. Nic bardziej mylnego. Do akcji włączył się wtedy trzeci, ostatni z mieszkańców Cheltenham, stojący za bezbronnym Polakiem. Zgodnie z relacją świadka, Anglik trzymając w ręce coś na kształt kija bejsbolowego, uśmiechając się i patrząc w oczy koledze, zadał decydujący cios w głowę i plecy Wieśka. Mężczyzna padł na ziemię nieprzytomny. Wyglądało to jak wykonanie wyroku. Nie pomogły prośby i przekonywania, że skrzywdzi Polaka, kiedy go uderzy. – Zobaczyłem, że Wiesiek ma całą twarz we krwi. Przenieśliśmy go na pobocze i udzieliliśmy pierwszej pomocy – mówi. Na miejsce przyjechała policja i karetka, pobitego Polaka zabrano do Gloucestershire Royal Hospital. Stan rodaka był jednak na tyle poważny, że przetransportowano go do Bristolu. Mężczyzna przez długi okres czasu był utrzymywany przez lekarzy w śpiączce farmakologicznej z uwagi na ciężki stan zdrowia. Po prawie dwóch tygodniach od napadu, 27-latek mógł opuścić szpital. Policja, choć początkowo wydawało się, że złapała Anglików, którzy napadli na Polaków, nie zatrzymała wszystkich przestępców. Na okazaniu na komisariacie (w tydzień po zdarzeniu), kolega pobitego nie rozpoznał żadnego ze sprawców.

Czekamy na Twój komentarz

| z wielkiej brytanii 21

Grozi nam inwazja

szerszeni na Wyspach? Mieszkańcy UK muszą przygotować się na przybycie niebezpiecznych szerszeni azjatyckich, które przemieszczają się z Francji na Wyspy. Tam na skutek reakcji alergicznej po ukąszeniu zmarło już sześć osób. >> Joanna Szmatuła

ługość insektów sięga pięciu centymetrów, a rozpiętość ich skrzydeł – nawet ośmiu. To największe szerszenie świata i jedne z najbardziej agresywnych w rodzinie osowatych. Na skutek reakcji alergicznej po ich ukąszeniu w samej Japonii umiera nawet 40 osób rocznie.

Niebezpieczne drapieżniki

– Szerszenie azjatyckie przywędrowały z Azji do Francji w roku 2004, były ukryte w skrzyniach z transportem chińskiej porcelany – przypomina Caroline Liston ze Stowarzyszenia Pszczelarzy w Norfolk, cytowana przez „Daily Mail”. Kobieta ostrzega przy tym, że te agresywne insekty są niebezpieczne nie tylko dla ludzi. Na ogół żywią się modliszkami oraz innymi osami, w Wielkiej Brytanii ich ofiarami mogą paść pszczoły. – Czają się przy wejściach i atakują powracające do uli owady. Tam gdzie grasują, mogą zdziesiątkować całe populacje. To bardzo, bardzo niebezpieczne drapieżniki – ostrzega.

Czy jest się czego bać? Ministerstwo Środowiska zapewnia, że sytuacja jest pod kontrolą i że już wkrótce rozpocznie chemiczne opryski, które zapobiegną rozprzestrzenianiu się insektów. – Zdajemy sobie sprawę z zagrożenia i wpływu, jaki pojawienie się szerszeni może mieć na brytyjski ekosystem. Sprawa jest cały czas monitorowana – zapowiedział rzecznik resortu.

Poczucie zagrożenia

Choć nie wiadomo jeszcze, czy i kiedy szerszenie dotrą na Wyspy, to wiele wskazuje na to, że niebezpieczeństwo jest realne. Szerszeń azjatycki jest bardziej agresywny niż inne osy, a w wyniku reakcji alergicznej na jego jad rocznie ginie kilkadziesiąt osób. Choć najgorsze konsekwencje mogą dotknąć osoby z alergią, to użądlenie jest szkodliwe także dla osób zdrowych. Jeden z entomologów porównał je nawet do „gorącego gwoździa wbijanego w nogę”. I choć drapieżniki te atakują tylko wtedy, gdy poczują się zagrożone, to od momentu, gdy przedstawicieli tego gatunku zaobserwowano we Francji, użądliły tam już setki osób. Wśród nich znalazła się matka, która spacerowała z dzieckiem w wózku – w tym przypadku raczej trudno mówić o tym, by szerszenie zaatakowały, bo czuły się zagrożone. Początkowo szerszenia azjatyckiego m oż n a by ł o zaobserwować tylko na południu Francji, z czasem je dnak pr ze dstawiciele tego gatunku pojawili się także w innych regionach kraju. Zwiększeniu populacji tych drapieżników w Europie sprzyja fakt ocieplania się klimatu – dzięki temu mogą one kolonizować

tereny wysunięte bardziej na północ – choćby Wielką Brytanię. Specjaliści są zdania, że azjatyckie szerszenie bardzo dobrze odnajdują się w europejskich metropoliach – świetnie czują się np. w kanałach ściekowych, gdzie nie brakuje im wody i pożywienia.

Inwazja pająków

Doniesienia o niebezpiecznych drapieżnikach pojawiają się w mediach dość regularnie. Jedne są mniej prawdopodobne, inne bardziej, ale niewiele z nich przypomina prawdziwą inwazję pająków-gigantów, z którą mieliśmy do czynienia w ubiegłym roku. Po ciepłym lecie pająki zadomowiły się w wielu domach. I choć ugryzienia większości z nich są niegroźne, to w przypadku, jeśli już raz doszło do ugryzienia, a u poszkodowanego wykryto nadwrażliwość na jad, kolejne ukąszenia mogą być bardzo niebezpieczne. – Pająki są bardzo dobre dla ogrodów, bowiem żywią się robakami, które niszczą nasze rośliny. W domu natomiast jeden pająk może zabić 2000 owadów rocznie – przekonuje Lawrence Bee z British Arachnological Society. Choć 660 gatunków pająków żyjących na Wyspach Brytyjskich jest praktycznie nieszkodliwych, to wzbudziły one niemałą panikę wśród mieszkańców Wysp. – Ohyda. Ja panicznie się ich boję i na samą myśl o pająkach-gigantach mam ciarki na rękach. Miałam

okazje zetknąć się z takim pod prysznicem i nie sądzę, że byłaby chociaż jedna osoba w okolicy, która by mnie nie słyszała. Do teraz przed każdym wejściem rozglądam się na prawo i lewo – mówi Aneta. Inwazja pająków w UK sprawiła, że ludzie masowo zaczęli zamieszczać na portalach społecznościowych zdjęcia ośmionożnych (niechcianych) gości w swoim domu i mimo że niebezpieczeństwo praktycznie nie istniało, to panika była naprawdę duża. W przypadku szerszeni może okazać się, że jest ono znacznie większe.

Jak uniknąć użądlenia? 

Wybierając miejsce pikniku czy wycieczki za miasto należy upewnić się, że w pobliżu nie ma żadnej pasieki. Gdy zobaczymy gniazdo os lub szerszeni zmieńmy miejsce pobytu, w żaden sposób nie naruszajmy ich gniazda. W podręcznej apteczce warto mieć żel łagodzący ukąszenia i użądlenia owadów, wapno i leki przeciwuczuleniowe. W przypadku ukąszenia osoby uczulone muszą koniecznie udać się do lekarza.

22 wywiad

Randka z Woody Allenem Maria Czubaszek. Studiowała anglistykę, choć nie miała na to najmniejszej ochoty. Gwiazda Programu Trzeciego Polskiego Radia, znana z ciętego języka kontrowersyjna osobowość telewizyjna, niedawno po raz pierwszy odwiedziła Wyspy Brytyjskie. Rozmawiali: Magdalena i Sergiusz Pinkwart. Zastanawialiśmy się, jak przedstawić panią naszym Czytelnikom. Bo choć już trzecie pokolenie Polaków śmieje się z pani skeczów i powtarza „Serwus, jestem nerwus”, to jakbyśmy mieli jednym słowem… – Nawet nie próbujcie! Na moich spotkaniach autorskich, które zazwyczaj mam w bibliotekach, zawsze zaczyna się tak samo: pani dyrektor wychodzi przed publiczność i czytając wydrukowany z Wikipedii biogram wita „pisarkę, dziennikarkę, satyryczkę i poetkę”. Ja słucham tego z zażenowaniem, a potem tłumaczę, że to byłoby cudowne, gdyby cokolwiek z tego było prawdą… Bo to przecież prawda! – Nic z tego nie jest prawdą! Dziennikarką byłam tylko cztery lata na studiach dziennikarskich. Pisarką też nie jestem, bo poprzednie książki to zbiory słuchowisk, czyli utwory napisane lata temu do radia. A „moje” dwie ostatnie książki napisał Artur Andrus. Ja tylko gadałam. On to gadanie spisał, a ja nawet tego nie przeczytałam, przecinka nie poprawiłam! Satyryczką się nie czuję, bo znałam zbyt wielu tak doskonałych autorów, że nie mogę się z nimi nawet porównywać. A poetką? W życiu! No jak to? Przecież pisała pani piosenki. Choćby „Rycz, mała rycz! Płacz maleńka płacz!”? – Poeta tworzy z potrzeby serca. Pisze wiersze nie zastanawiając się, czy to komuś sprzeda. A ja? Nigdy! Żadnych pamiętników, żadnych wierszy. W życiu nie napisałam niczego dla przyjemności. Bo co to za przyjemność? Piosenki pisałam, jak ktoś mnie o to bardzo prosił. Mam ja1 maja 2015

kąś taką okropną cechę, że nie potrafię odmawiać. Pakuję się przez to w kłopoty. Ktoś prosi. Ja się zgadzam. A potem żałuję. Raz zaproszono mnie do udziału w programie „Szansa na sukces” i tam miałam coś zaśpiewać. Nie lubi pani śpiewać? – Nie tylko nie lubię, ale i naprawdę nie potrafię. Nie umiem wielu rzeczy: nie gotuję, nie piorę, nie sprzątam, ale przede wszystkim – nie śpiewam. Powiedziano mi, że to będzie taki żartobliwy program, a oprócz mnie zaśpiewają Michał Ogórek i Edward Lutczyn. Zgodziłam się, bo myślałam, że to będą tak zwane jaja. A potem okazało się, że zarówno Ogórek, jak i Lutczyn śpiewają jako tako – może nie jak Wodecki – ale jednak śpiewają. A ja – nie. Mój mąż mówi, że ludzie dzielą się na tych, którzy mają słuch absolutny i na takich, którzy absolutnie słuchu nie mają. I ja należę do tej drugiej grupy. Ten program, to była katastrofa. Nigdy pani nie ciągnęło do muzyki? Pani mężem jest jazzman, Wojciech Karolak. – Raz w życiu, w dzieciństwie, rodzice mnie zaciągnęli do operetki i to był jakiś koszmar. Od tamtego czasu staram się nie chodzić na żadne koncerty. Nawet, jeśli dostaję zaproszenia. Nie rozumiem, dlaczego nikt mi nie wierzy, kiedy mówię, że nie lubię muzyki. W zeszłym roku zadzwonił do mnie nawet dyrektor Opery Narodowej i poprosił mnie, żebym napisała słowo wstępne do programu. Wystawiano czeską operę. A ja w życiu w operze nie byłam. Odmówiła pani? – Przecież mówiłam, że nie potrafię odmawiać. W ogóle nie jestem asertywna. Dostałam tekst tej opery. Przejrzałam: temat to życie i śmierć. A śmierć to mój konik. Napisałam słowo wstępne i teraz ten dyrektor wysyła mi zaproszenia na każdą premierę. Nigdy pani nie poszła? – Nigdy. Nie lubię opery. Pani tak serio? – Ponieważ u nas autoironia i dystans do siebie właściwie nie występują, więc gdy ja mówię coś o sobie uczciwie i szczerze, to jest to traktowane jako kokieteria. I to mnie wkurza. Bo ja nigdy kokietką nie byłam. Nawet w czasach młodości, kiedy jeszcze interesowały mnie

sprawy męsko-damskie. Na spotkaniach autorskich mówię wprost, że mam 75 lat, jestem już stara. I zaraz ktoś się wyrywa: „A niech pani tak nie kokietuje!”. No, ludzie! Na miłość boską! Czym tu kokietować?! Idiotyczne. Mówię, że nie mam talentu do pisania, najwyżej smykałkę. Przecież nigdy nie marzyłam o tym, żeby pisać jakieś głupoty. I znów słyszę: „Ależ pani kokietuje!”. Czyli co? Ludzie myślą, że tak naprawdę uważam się za wspaniałą, uzdolnioną małą pisarkę (kiedyś małą, a teraz jeszcze mniejszą, bo ludzie na starość się kurczą) i marzę tylko, żeby ktoś zaprzeczył? Potrafi się pani śmiać z siebie i swoich wad? – To mi wychodzi zdecydowanie najlepiej. Ale moje wady czasem mi przeszkadzają. Na przykład nie mam kompletnie pamięci do dat. Nie pamiętam ani kiedy poszłam na studia, ani kiedy zaczęłam pracę w radiu, ani kiedy wzięłam ślub z Karolakiem. Nic. Artur Andrus, chyba jedyna osoba, o której mogę powiedzieć, że jest moim przyjacielem, gdy pisał książkę „Każdy szczyt ma swój Czubaszek”, błagał mnie, żebym podała jakąś datę. Jakąkolwiek, żeby uwiarygodnić to co mu opowiadałam. Tak mnie męczył, że w końcu powiedziałam: no dobrze! Pamiętam jedną datę! Wziął notes, długopis. I popatrzył na mnie z nadzieją. Powiedziałam: „1410. To jedyna data, którą pamiętam, ale zabij, nie wiem o co chodzi”. Był chyba trochę rozczarowany? – Bardzo. Ale przynajmniej byłam wobec niego szczera. Kiedyś, gdy byłam jeszcze studentką, przyjechał do Warszawy jakiś dziennikarz z Bułgarii i kazano mi pokazać mu Warszawę. Okazał się człowiekiem niezwykle dociekliwym. O każdy szczegół, każdy dom mnie pytał. A ja na bieżąco musiałam zmyślać odpowiedzi, które on skrzętnie notował. Na Starym Mieście zachwyciła go jakaś kamieniczka. Zapytał mnie, w którym roku ją wybudowano. Powiedziała pani, że w 1410? Naprawdę to pani zrobiła? – No przecież żadnej innej daty nie znam! Bułgar był zachwycony moją głęboką wiedzą. Nawet nie chcę myśleć, co on po tej wizycie opublikował… Przypomniałam sobie! Datę wybudowania kamieniczki?

– Nie. Przypomniałam sobie, że byłam na wspaniałym koncercie! Męża? – Chyba tak. Niestety, nie mojego. Na koncercie Woody’ego Allena w Warszawie. Och, jaki to wspaniały facet! Lubi pani kino? – Nie cierpię. Sala, w której jest pełno ludzi budzi we mnie chęć natychmiastowej ucieczki. Wolę usiąść w domu z kawką i papieroskiem. Obejrzeć film w telewizji albo na kasetach wideo. Teraz już pewno na płytach CD. – Możliwe. Ja nie rozróżniam takich detali. A w Woodym Allenie zakochałam się nie widząc ani jednego z jego filmów. To tak można? – Można. Zachwyciłam się, gdy przeczytałam wywiad z Allenem na temat życia, śmierci i miłości. Właściwie we wszystkim się z nim zgadzałam. Mówił pięknie to, co sama bym chciała powiedzieć, ale tak ładnie jak on, nie umiem. Potem przeczytałam kilka jego książek i wpadłam w ten sam zachwyt. Zaręczamy, że jego filmy są jeszcze lepsze. – Ja zawsze wolę książkę od filmu, ale młodzi ludzie tego nie rozumieją. Ktoś powiedział, że film „50 twarzy Greya” zrobiono dla tych, którzy nie potrafią czytać. A dla tych, co dodatkowo jeszcze nie umieją liczyć, zrobi się film „Dużo twarzy Greya”. Żeby ich nie stresować. Co się pani najbardziej podoba w Allenie? – Jego poglądy na sprawy finansowe. Któryś z bohaterów Allena mówi: „Lepiej mieć pieniądze, niż ich nie mieć. To się opłaca, chociażby ze względów finansowych”. Też jestem tego zdania. Usłyszałam parę lat temu, że jesteśmy z Allenem do siebie podobni. Tak samo mamy nienachalną urodę. Allen to typ nowojorskiego intelektualisty. – Wolę ten typ urody niż Pudziana. Mięśniaki to koszmar. Mój pierwszy mąż – Czubaszek, był kulturystą. Poznaliśmy się na wydziale dziennikarskim, ale uprawiał sport i kilka razy poszłam obejrzeć zawody kulturystyczne. Koszmar! I nawet nie chodzi o to, co kobiety zwykle szepczą, że jak facet ma duże mięśnie, to ma

| wywiad 23 uwagi. To był czas, gdy w Polsce środowiska prawicowe mocno mnie krytykowały. Księgarnia EMPIK wypuściła jakąś reklamę ze mną i Adamem „Nergalem” Darskim. Gdy podniosły się głosy oburzenia, dyrektor za nią przeprosił. A potem mnie przepraszał, że się ugiął pod krytyką opinii publicznej i za mnie przeprosił. No istna komedia. Na szczęście w Dublinie nie było ani jednego durnia, który by chciał zmienić spotkanie ze mną w wiec polityczny. A sala była pełna! Ludzie młodzi, z szerokimi horyzontami i poczuciem humoru. Widać, że to zupełnie inne pokolenie, niż ci smutni uchodźcy polityczni z lat osiemdziesiątych, czy wojenna emigracja „niepodległościowa”. Osiedlili się w Dublinie, bo tu można znaleźć lepszą pracę i zarobić więcej pieniędzy. Doskonale ich rozumiem, bo też uważam, że pieniądze są w życiu ważne. Zwłaszcza, jeśli tak jak ja, nie ma się ich zbyt wiele. Tak pani uważa? – Mam 75 lat i ciągle muszę pracować, żeby zarobić na czynsz. „Przepraszam, że nie mam Bentleya” – to mój ulubiony cytat z Woody’ego Allena. No właśnie! Spotkaliście się w Warszawie? – Dostałam vipowskie bilety, które uprawniały do wejścia w kulisy i uczestnictwa w małym przyjęciu. Ale, choć na koncercie byłam jak urzeczona, to nie poszłam na to prywatne spotkanie, w którym miał uczestniczyć także Allen.

małego. To mnie akurat mało obchodzi. Ale po prostu nie wierzę, że jak ktoś hoduje bicepsy jak arbuzy, to że może mieć jeszcze mózg. Mózg? Pomiędzy takimi mięśniami? Musi wyglądać jak orzeszek. A mózg to najseksowniejszy męski organ. Prawdziwa tragedia to przystojny facet, ale durny i bez poczucia humoru.

w życiu byłam na Zachodzie. Pojechałam do Irlandii, na spotkanie autorskie. Nikt w to nie wierzy, ale ja naprawdę jeździłam gdziekolwiek bardzo rzadko, choć mój mąż, Wojciech Karolak, zwiedził cały świat i wielokrotnie mnie prosił, żebym z nim gdzieś pojechała. Nie miałam takiej potrzeby.

A co jest ważniejsze: inteligencja czy poczucie humoru? – Czytałam niedawno jakiś wywiad z pewną amerykańską aktorką, której dziennikarz zadał to samo pytanie. Odpowiedziała całkiem sprytnie, że jedno jest związane z drugim. Jak jest inteligentny, to ma poczucie humoru. Polakom najbardziej brakuje dystansu do siebie i – właśnie – poczucia humoru.

Studiowała pani anglistykę. Nie ciągnęło pani w świat? – Poszłam na te studia, bo w połowie lat pięćdziesiątych dziennikarstwo – kierunek, o którym marzyłam, był bardzo upolityczniony. Żeby się tam dostać, trzeba było mieć punkty za chłopskie lub robotnicze pochodzenie albo należeć do jakiejś komunistycznej organizacji. Ja nie miałam ani „właściwego” w tamtych czasach pochodzenia, ani nigdy nie zapisałam się do żadnej partii czy organizacji. Dlatego zdałam na anglistykę i po roku udało mi się przenieść na dzienni-

Czy inne nacje mają tego więcej? – W zasadzie to nie mam pojęcia, bo ja nigdzie nie jeżdżę. Ostatnio pierwszy raz

karstwo, omijając te polityczne rafy. A angielskiego używam tylko wtedy, gdy jacyś zagraniczni jazzmani dzwonią do mojego męża. Mogę im grzecznie powiedzieć: „I don’t speak English”. W Irlandii angielski mógłby się pani przydać. – Możliwe. Ale nie próbowałam. Przyjechałam na spotkanie z Polakami i gdyby nie trzygodzinny lot, to wszystko byłoby wspaniale. Tyle się leci do Dublina? – Nigdy nie byłam szczególnie mocna z geografii. Do tej pory latałam wszędzie nie dłużej niż 45 minut. Wydawało mi się, że ta Irlandia jest jakoś bliżej. A jak wrażenia ze spotkania z Polonią? – Obawiałam się, że przyjdą ludzie w moim wieku i zaczną się jakieś głupie

Dlaczego? – Bałam się konfrontacji moich wyobrażeń z rzeczywistością. Zazwyczaj takie spotkania pozostawiają kiepskie wspomnienia. Idola powinno się podziwiać z daleka. Zresztą z dobrze poinformowanych źródeł dowiedziałam się potem, że Woody wyszedł z takiego samego założenia i na spotkaniu po koncercie także się nie pojawił. Straciliście oboje tą jedyną, niepowtarzalną szansę. – Na to wygląda. Jeden z dziennikarzy zapytał mnie potem, czy jeśli Woody Allen zaprosiłby mnie osobiście, żebym poszła po tym koncercie razem z nim na kolację, to czy bym się zgodziła. Powiedziałam, że oczywiście! Allenowi bym nie odmówiła. A mąż? – Musiałabym zabrać go ze sobą. Karolak, w przeciwieństwie do mnie, świetnie mówi po angielsku. No i w tym wieku na żadną randkę, bez męża się nie ruszam!

24 finanse

Po ile mieszkania, po Jak wynika z najnowszego raportu Szybko.pl, Metrohouse i Expandera, zarówno ceny ofertowe, jak i transakcyjne zanotowały nieznaczne, lecz dosyć zróżnicowane wahania cenowe. Średnia zmiana kwot ofertowych wyniosła -0,5 proc., a transakcje w większości analizowanych miast pozostały na tym samym poziomie lub nieznacznie wzrosły.

>> Rafał Kowalczyk minionym miesiącu średnia zmiana kwoty ofertowej wyniosła -0,5 proc. W marcu, podobnie jak w lutym, nie odnotowano znaczących ruchów cenowych, choć nadal były dosyć zróżnicowane. – W większości miast ceny są niższe niż przed rokiem. Dla 15 analizowanych lokalizacji obniżka w skali roku wynosi 0,9 proc. Największy spadek zanotował Olsztyn, w którym mieszkania są tańsze aż o 7 proc. – stwierdza Marta Kosińska, ekspert Szybko.pl. Co ciekawe, dane dotyczące cen działek budowlanych z ostatnich trzech lat pokazują przeciwną tendencję, bowiem wzrasta wartość gruntów budowlanych. – Aktualnie w największych polskich miastach cena ziemi jest wyższa średnio o 6 proc. w porównaniu z I kwartałem 2014 roku i aż o 14 proc. w stosunku do cen z analogicznego okresu sprzed dwóch lat – dodaje Marta Kosińska.

1 maja 2015

Ceny transakcyjne z niewielkimi wahaniami

W porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku, ceny transakcyjne spadły jedynie we Wrocławiu i Gdyni. W pozostałych z analizowanych miast kwoty nabywanych mieszkań utrzymują się na tym samym poziomie lub tylko nieznacznie wzrosły. – Przeczy to powszechnej na rynku nieruchomości teorii, że ograniczenia w dostępie do kredytów oraz spadek akcji kredytowej, połączone z konkurencją ze strony deweloperów przełożą się na tańsze mieszkania – zauważa Marcin Jańczuk, ekspert Metrohouse. Warto zaznaczyć, że w Warszawie, Poznaniu i Łodzi wahania cen nie przekroczyły 1 proc. W stolicy popularność zdobywają jednak mieszkania o coraz większej powierzchni, natomiast w Gdańsku kupuje się nieco droższe nieruchomości. W tych miastach średnia ponownie zbliża się do poziomu 5000 zł za metr kwadratowy. – Ciekawie rozwija się sytuacja na krakowskim rynku nieruchomości wtórnych. Przeciętna

Największy spadek zanotował Olsztyn, w którym mieszkania są tańsze aż o 7 proc.

MARTA KOSIŃSKA cena za mkw. spadła już poniżej poziomu 6000 zł. Co ciekawe, to właśnie w stolicy Małopolski są sprzedawane mieszkania o największym metrażu – dodaje Jańczuk. W Gdańsku, Toruniu i Warszawie ceny pozostają na poziomie z zeszłego miesiąca, natomiast w ośmiu miastach zanotowano spadki: Krakowie -0,3 proc., Wrocławiu -0,5 proc., Sopocie -0,8 proc., Lublinie -1 proc., Poznaniu -1,2 proc., Olsztynie -1,4 proc., Katowicach -1,6 proc. i Szczecinie -1,9 proc. Tylko w trzech spośród analizowanych lokalizacji odnotowujemy wzrosty cen ofertowych: Opolu 0,5 proc., Gdyni 0,8 proc. i Łodzi 1,1 proc. W większości miast kwoty nieruchomości wystawionych na sprzedaż są niższe niż w 2014 r. Dla 15 analizowanych

lokalizacji obniżka w skali roku wynosi średnio -0,9 proc. Największy, siedmioprocentowy spadek odnotowujemy w Olsztynie, o -4,4 proc. w ciągu roku obniżyły się ceny w Szczecinie, -3,2 proc. w Poznaniu, -2,4 proc. w Krakowie. W Warszawie i Gdyni, w omawianym okresie, ceny spadły o -1,5 proc. W pozostałych miastach różnice są niewielkie, jedynie w przypadku Sopotu aktualna oferta jest o 7 proc. wyższa niż przed rokiem. Wynika to ze zmiany struktury i zwiększonego udziału dużych luksusowych mieszkań w podaży w ciągu ostatnich dwóch miesięcy, a nie ze zmiany rynkowego trendu.

Działki budowlane

Dane z ostatnich trzech lat pokazują tendencję wzrostową wartości

o ile działki nad Wisłą?

| finanse 25

Średnie ceny działek budowlanych I 2013 – I 2015 (w PLN za mkw.) Działki budowlane do 2000 mkw.

gruntów budowlanych. Obecnie w największych polskich miastach cena ziemi jest wyższa średnio o 6 proc. w porównaniu z I kwartałem 2014 roku i o 14 proc. w stosunku do kwot odnotowanych w analogicznym okresie 2013 r. Najwyższe procentowe wzrosty (w porównaniu z 2014) rejestruje się w Olsztynie (21 proc.), we Wrocławiu (16 proc.), w Katowicach (14 proc.) i Kielcach (13 proc.) i w Warszawie (11 proc.). Najwyższy bezwzględny wzrost dotyczy gruntów w Warszawie, które są o 100 złotych droższe niż przed rokiem i o 170 zł w porównaniu z 2013 r. Należy jednak zaznaczyć, że obserwujemy również lokalizacje, gdzie grunty budowlane zachowują stałą cenę. Są to Łódź, gdzie koszt metra kwadratowego jest identyczny jak przed dwoma laty, a także Lublin i Poznań z analogiczną sytuacją, czyli z ceną na poziomie z I kwartału 2013. Najtańsze działki budowlane znajdziemy w Olsztynie – średnio 157 złotych za metr kwadratowy. Oferty poniżej 200 złotych za mkw. można znaleźć

I kwartał 2015

zakres cen

średnia cena

zakres cen

średnia cena

zakres cen

średnia cena

Wrocław

od 60 do 850

230

od 100 do 950

247

od 139 do 1360

287

Toruń

od 30 do 680

215

od 110 do 660

220

od 110 do 675

230

Łódź

od 60 do 420

190

od 80 do 500

200

od 70 do 465

190

Lublin

od 40 do 644

220

od 60 do 750

260

od 70 do 450

220

Kraków

od 100 do 1780

355

od 140 do 1400

400

od 135 do 1830

430

Warszawa

od 150 do 2450

850

od 280 do 2500

920

od 233 do 2864

1020

Opole

od 60 do 210

145

od 80 do 350

150

od 100 do 255

160

Białystok

od 80 do 1600

225

od 110 do 700

290

od 125 do 930

305

Gdańsk

od 90 do 940

260

od 140 do 950

350

od 115 do 1200

370

Katowice

od 100 do 1000

270

od 140 do 1200

245

od 155 do 890

280

Kielce

od 100 do 630

145

od 75 do 700

150

od 70 do 600

170

Olsztyn

od 100 do 330

150

od 90 do 400

130

od 90 do 350

157

Poznań

od 70 do 1170

390

od 120 do 1300

405

od 90 do 1450

390

Szczecin

od 70 do 780

220

od 100 do 800

240

od 90 do 650

245

Źródło: Raport Szybko.pl, Metrohouse i Expandera

I kwartał 2014

Średnie ceny ofertowe mieszkań na rynku wtórnym III 2014 – III 2015 (w PLN za mkw.) WROCŁAW

KRAKÓW

WARSZAWA

POZNAŃ

GDAŃSK

GDYNIA

SOPOT

marzec 14

5 625

6 590

7 620

5 310

5 390

5 450

8 600

kwiecień 14

5 700

6 640

7 650

5 410

5 440

5 500

8 565

maj 14

5 715

6 655

7 685

5 460

5 480

5 590

8 660

czerwiec 14

5 730

6 640

7 670

5 420

5 450

5 605

8 700

lipiec 14

5 750

6 630

7 620

5 400

5 430

5 580

8 800

sierpień 14

5 780

6 700

7 650

5 420

5 610

8 970

wrzesień 14

5 750

6 790

7 690

5 440

5 450

5 615

8 850

październik 14

5 750

6 610

7 660

5 390

5 380

5 600

8 600

listopad 14

5 730

6 580

7 640

5 300

5 340

5 500

8 220

grudzień 14

5 650

6 540

7 600

5 260

5 315

5 420

8 200

styczeń 15

5 666

6 500

7 570

5 230

5 390

8 270

luty 15

5 680

6 450

7 520

5 200

5 370

5 330

9 290

marzec 15

5 650

6 430

7 517

5 140

5 375

5 370

9 220

wszędzie z wyjątkiem Warszawy, średnio nie więcej niż 200 złotych zapłacimy za grunty budowlane w Kielcach, Opolu i Łodzi. W kolejnym pułapie ce-

nowym, pomiędzy 200 a 400 złotych za mkw., mieszczą się pozostałe analizowane miasta. Wyjątkiem są Warszawa i Kraków, gdzie metr kwadratowy

parceli jest średnio wyceniony na kolejno 1020 zł i 430 zł.

Źródło: Raport Szybko.pl, Metrohouse i Expandera

Fot. Shutterstock

I kwartał 2013

26 w sieci

TO WAS PORUSZYŁO marta.laczkowska@mail.goniec.com

KOLUMNĘ REDAGUJE:

Marta Łaczkowska

WOLI IMIGRANTÓW Z INDII NIŻ Z POLSKI

KOMENTUJĄ

Nigel Farage znów zaskakuje. Podczas jednego z wywiadów dla stacji BBC przyznał, że woli widzieć w Wielkiej Brytanii imigrantów z Australii czy Indii niż z Europy Środkowo-Wschodniej. Jego zdaniem

POLITYKA

właśnie ci pierwsi bardziej rozumieją tutejsze społeczeństwo. – Są bardziej związani z Wielką Brytanią niż Polacy, Bułgarzy czy Węgrzy – tłumaczył.

~ Tomasz

~ Mac Czak

„Farage zapędza się swoim rozumowaniem w kozi róg. Jak każdy populista musi lawirować i dokonywać moralnych wyborów na podstawie założeń a priori by samemu się nie pokonać.”

„(…) Głosować na niego będzie leniwa cześć Anglików żyjąca na benefitach, która sączy nienawiść do imigrantów lepiej sobie radzących, bo chcą pracować.”

MEDYCYNA

ODKRYLI BIAŁKO, KTÓRE ZWALCZY NOWOTWORY

KOMENTUJĄ

Przełom w medycynie? Naukowcy z Imperial College w Londynie, współpracujący ze swoimi kolegami z USA i Szwajcarii odkryli białko, które odgrywa kluczową rolę we wzmacnianiu procesu immunologicznego. Terapia

HMRC bierze pod lupę imigrantów pobierających zasiłki na swoje pociechy. W urzędzie utworzono specjalny departament B&C Residency Group, który sprawdza czy dzieci, na które przyznano Child Benefit, mieszkają na

terenie Wielkiej Brytanii. Urzędnicy wysyłają dokument z prośbą o dostarczenie odpowiedniego zaświadczenia dokumentującego pobyt dzieci na terenie UK. Osoby, które tego nie zrobią mogą stracić świadczenie.

~ Krzysztof

~ Marcin

„Nigdy nie brałem benefitów, ale popieram – mieszkasz tu to płać tutaj podatki, rachunki i miej tu rodzinę.”

„Ja dostałem już pismo żebym udowodnił, że moja córka mieszka ze mną, a nie w Polsce. Popieram całą akcje.”

1 maja 2015

~ Dorota

~ Sara

„Smutne jest, że najpierw nam fundują raka koncerny produkujące żywność, a potem farmaceutyczne nas leczą. Przeraża mnie ten dzisiejszy świat.”

„Szkoda, że do czasu aż wprowadzą jakikolwiek lek (o ile w ogóle) to umrą dziesiątki tysięcy osób.”

DOKUMENTY

KOMENTUJĄ

HMRC SPRAWDZA IMIGRANTÓW

genowa wykorzystująca nowo odkryte białko jest w stanie zwalczyć niemal wszystkie rodzaje wirusów i nowotworów. Jeśli badania się potwierdzą, będzie to szansa dla wielu chorych ludzi na świecie.

Głosujemy na Wyspach

Choć zdecydowana większość Polaków nie może wziąć udziału w wyborach parlamentarnych na Wyspach, to warto wiedzieć, jakie zmiany – zwłaszcza w stosunku do imigrantów – zamierzają wprowadzić liderzy największych partii. Ważne też, które z nich opowiadają się za wyjściem z Unii Europejskiej, a które chcą w niej pozostać. Na ﬁniszu kampanii politycy z pewnością wypowiedzą jeszcze wiele słów, których jedynym celem będzie zdobycie kolejnych głosów w wyborach. Jednak o ile niewielu z nas weźmie udział w wyborach parlamentarnych, o tyle praktycznie każdy może zagłosować na Prezydenta RP. Jedynym warunkiem jest rejestracja na specjalnej stronie. Warto zarejestrować się już dziś, bo Polacy na Wyspach to siła, o której powinien myśleć każdy kolejny prezydent, to elektorat, którego nie powinno się lekceważyć.

28 wybory 2015

Wyborowy

maja w wyborach startuje rządząca Partia Konserwatywna z urzędującym premierem Davidem Cameronem na czele. W ostatnich sondażach prześciga ona Partię Pracy. Jeśli w wyborach wygrają Torysi, należy liczyć się z możliwością przeprowadzenia referendum dotyczącego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.

Krajobraz przed bitwą

Jednak żadna z tych partii nie może dzisiaj być pewna zwycięstwa. A to dlatego, że w obliczu ich słabości utrzymuje się poparcie dla UKIP-u, partii Nigela Farage’a. Właściwie należałoby się spodziewać, że w ciągu roku od wyborów do Parlamentu Europejskiego Brytyjczycy znudzą się populistycznymi hasłami dotyczącymi „bloody emigrants”, jednak tak się nie stało. Pisze Monia z Leicester na jednym z portali lokalnych: „Do mojego sklepu wpadł dziś jakiś nagrzany Brytol i krzyczy, że mam wyp... z tego kraju, bo dlaczego ja mam pracę, a on nie. No to zapytałam go czy chce pracować za 6,50, bo jest wakat. Zbluzgał mnie i poszedł”. Jak widać hasła antyemigranckie padają na podatny grunt.

maj W Polsce wybory prezydenckie, a Wielkiej Brytanii – parlamentarne. Emigrantów (mimo że zdecydowana większość nie może w nich głosować) bardziej jednak interesują te drugie, ponieważ pośrednio mogą one zadecydować o naszej przyszłości na brytyjskiej ziemi. Jedno jest pewne – maj upłynie pod znakiem politycznych zmian.

Fot. Shutterstock

>> Anna Dobiecka

Kto ma prawo?

W wyborach powszechnych do parlamentu zarejestrowani głosujący wybierają przedstawicieli swoich regionów, którzy będą reprezentować ich w Izbie Gmin. W Wielkiej Brytanii jest 650 okręgów wyborczych. Żeby wziąć udział w wyborach powszechnych, trzeba spełnić następujące warunki: zarejestrować się do głosowania, w dniu wyborów mieć skończone 18 lat, być obywatelem Wielkiej Brytanii, Brytyjskiej Wspólnoty Narodów lub Republiki Irlandii i nie można być prawnie wykluczonym z wyborów (np. podczas pobytu w więzieniu). Oznacza to, że w wyborach powszechnych mogą wziąć udział tylko Polacy mający brytyjskie obywatelstwo. – Nie jest to jednak dyskryminacja, w żadnym kraju w wyborach parlamentarnych nie mogą głosować osoby nie będące obywatelami tego państwa – wyjaśnia 36-letni Łukasz ze Slough, absolwent politologii UW. 1 maja 2015

JAK GŁOSOWAĆ? Przed wyborami urząd wysyła do każdego z wyborców kartę potwierdzającą prawo do głosowania razem z informacjami adresowymi lokalu wyborczego. W lokalu wyborczym każdy głosujący po podaniu swojego nazwiska i adresu otrzymuje kartę do głosowania zawierającą listę partii i osób, na które może oddać swój głos.

Osoby, które w dniu wyborów będą przebywały poza miejscem zamieszkania mogą oddać swój głos pocztą. W tym celu wystarczy wypełnić formularz. Na kilka dni przed datą wyborów wyborca otrzyma pocztą kartę do głosowania razem z opłaconą kopertą zwrotną. Wystarczy wypełnić kartę, włożyć ją

do koperty i wrzucić do skrzynki. Można również upoważnić inną osobę do głosowania w swoim imieniu. Trzeba jednak podać powód takiej decyzji – np. wyjazd za granicę, problemy zdrowotne lub konieczność pracy w dniu wyborów i brak możliwości osobistego wzięcia udziału w głosowaniu.

No to kogo wybrać?

Jeśli jesteś uprawniony do głosowania w najbliższych wyborach parlamentarnych, a nie wiesz jeszcze, kogo chciałbyś poprzeć, przeczytaj krótką ściągę i zdecyduj, na kogo oddasz swój głos. Pomimo zapowiedzi premiera Davida Camerona, konserwatystom nie udało się obniżyć wielkości migracji. Poza tym, nadal mocno podkreślają konieczność przeprowadzenia referendum dotyczącego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej w 2017 r. nie myśląc, na jakiej wielkości koszty naraziliby tym swój kraj. Członkowie Partii Pracy nie przedstawili konkretnych planów zmian, które miałyby objąć imigrantów. Ich zdaniem imigracja powinna być „kontrolowana”. Z kolei ukłonem „red Eda” w stronę głosujących imigrantów była zapowiedź wprowadzenia kary więzienia dla tych pracodawców, którzy będą wykorzystywać przyjezdnych, oferując im niższe wynagrodzenie. – Będę głosować właśnie na nich – podkreśla 29-letnia Anita Kane z Rochester. – Bo jako jedyni nie winią za wszystko emigrantów – dodaje. Lider partii liberalno-demokratycznej, Nick Clegg, nie jest przeciwnikiem imigracji, ale jego zdaniem problem związany z ogromną liczbą obcokrajowców przybywających do UK można rozwiązać jedynie przez ograniczenia w dostępie do świadczeń socjalnych. Wg UKIP-u najbardziej nieuzasadnionym wydatkiem w Wielkiej Brytanii jest członkostwo kraju w Unii Europejskiej. Członkowie partii zapowiedzieli, że jeśli doszłoby do wyjścia UK ze Wspólnoty, opowiedzą się przeciwko jakiemukolwiek porozumieniu o swobodnym przepływie pracowników. Partia Zielonych skupia się na postulatach dotyczących gospodarki i środowiska, nie wymieniając konkretnych planów dotyczących imigracji. Chce jednak zapewnić prawo do otrzymywania zasiłków i głosowania w wyborach każdemu mieszkańcowi Wielkiej Brytanii. – Dlatego ich wybrałem – tłumaczy Krzysztof Zawada z Nottingham, który od 17 lat mieszka w Wielkiej Brytanii. (więcej o partiach na stronie 29).

| wybory 2015 29 Walka o każdy głos W czasie ostatnich dni kampanii wyborczej partie i ich liderzy będą jeszcze bardziej zaciekle walczyć o każdego niezdecydowanego odbiorcę. Możemy się spodziewać, że liderzy największych ugrupowań zrobią wiele, by jeszcze przez kilka najbliższych dni było o nich głośno. Warto wiedzieć, co już dziś obiecują swoim wyborcom.

lider: Ed Miliband

lider: Nigel Farage

ï k k_ª ¶n ĖÜñß k _ ¿nf¿ 1 Bù }n }bk¿n _ ªn fn }_ ¼e¼ fz k¿}g u ž¶ }n ¿ k_ª _f nu k k ž¶ kÁn ¶_ ª ¤f} ă _k ĖÜ ï ¶¿ £ª _f¼ } } _ n Ā } } ¶_unā k ¿} ¶¼Án Ėâúu k¿ô k ÜÚÛã ï e }Á_ }n ¶¼ _u k¿n e ¶_ ž¶ _f¼ }n £f ¶¼fz _f ¶ } ž¶ ¿n¿ ĉ¶¼¿¼£ }¶_ }n } }u _ ªž¶ċ ª _ ª ¶_ n _ ¿n£ªs £ª¶ ï ¶£ª_ }n ¶¼k¿}_ k£ô _f ¶ } ž¶ ă } }u _ ªž¶

Fot. Shutterstock

UKIP

Fot. Shutterstock

Partia Pracy

ï _ _ £¿¼e£¿n ¿n ¶_k¿n }n ntn n k ¶ £ _¶}n £¿f¿n }_ J }} n £ }n ï ª _ }f¿e¼ } }u _ ªž¶ù ¶ ¶_k¿n }n } }ª ßÚôÚÚÚ ¶¼ ¶_ }t} ¶_ ¼fz _f ¶ } ž¶ f¿ }n ï }sf} nª } ¿_ _¿ ¶ _¿k k _ ¶¼fz }n¶¼ ¶_ }t} ¶_ ¼fz } }£ ¶¼ ¶_ }t} ¶_ ¼fz } }u _ ªž¶ k J( ï }nf¿ ¤g _f_ }_ ¶ J( £ _kn en¿ }nf¿n } ¶¼fz _¿ k_ª ž¶ ¿n¿ } } }sg _ªù k }n ª¼ f¿_£}n } }u _ f} ¿¼£ _ b _¶ k f¼ £ nf¿ n } n nu ¿¼£ª_ }_ ¿ 1 B ï f_ ¶}ª_ ª _ _k u _ }f_ } R}n }n ¼ª_ }} ï ¿n¿ _f¿n }n k k_ª ¶¼fz ĖÞ k f¿ }n _ t f ¶_ }n 1 B ¶ đ u }} ï ¿ ¶ }n }n ¿ k_ª £že ª ¿¼ bf¼fz _fs } } _ b Ā } } ¶_unā

ï k _ } }u _ ªž¶ ¿ _ £ª¶ J ð e _ Á }¶ ¤f} e}nu_ }_ £}s ¿_£} } ¿ ¶ k ¿ £ª_¶_ }_ en¿ _f¼ ¿n¿ f _ }n k¶_ _ª_ k ¿¼ _¿k k J( ï ¿ }n£}n }n _¶_ k e}nu_ }_ £}s ¿n¿ } }u _ ªž¶ ¤¶}_kf¿n }n _ k¿}nf Āfz} k en nt}ªāñ n¤ } }n£¿ _ ¿_ u _ }f_ } _ ï _ª¶} _ kn ª_f _ ¿_u _ }f¿ ¼fz ¿n£ªs fž¶ ï n _ ª _ £že ¶ nÁkÁ_ bf¼fz } ¶¼ nÁkÁ_ bf¼fz ¿ J(ù ¿¶}s £¿n }n }f¿e¼ £ª _Á } ž¶ u _ }f¿ ¼fz ÛÚÚÚ

Partia

Liberalni

lider: David Cameron

lider: Nick Clegg

ï ¿n ¶_k¿n }n ntn n k ¶ £ _¶}n £¿f¿n }_ J }} n £ }n Ā _ ¶_ n _ ÜÚÛáā ï ¿ ¶}s £¿n }n f¿_£ k_ ¶n }n } k _ ÝĄ } ÞĄ _ª ž¶ ¿ Ûß k ÝÚ u k¿ô ª¼uô ï ¿ ¶}s £¿n }n ¶ ª¼ ¶ n k k_ª Ā £ e¼ñ ªž n _f b ÝÚ u k¿} ¶ ª¼u k } ¿_ } } _ b £ª_¶ s eskb ¿¶ } n ¿ k_ª k fz k ¶nu ā ï k k_ª ¶n Ėâ k _ ¿nf¿ 1 B k ÜÚÜÚ ï ª¶_ f}n ßÚÚ _ £ª¶ ¶¼fz £¿ ž

ï ¿ ¶}s £¿n }n }f¿e¼ k¿} ñ ªž n ub £ ¿¼£ª_g ¿ _¶_ k ¿_ }n£¿ _ £ f _ ¼fz Ā>}uzª ª ¼āù _ ª Á }¶}g ÛñÝ } } _ k¿} ¶ _£ nu k ï e _ Á }¶ ¤f} e}nu_ }_ £}s ¿_£} n k _ en¿ e ª ¼fz } ¿ £¿n }n k £¿f¿n }_ _ £žeñ ªž n }n ¿ _ _¿ ¼ _f¼ ¶ f}bu à }n£}sf¼ ï f¿ªn nª } n£ ¿n ¤f} ¶¼ ¿nk ¿¼£ _ }n _¶_ k k¿_ u k_ª ¶¼fz } k k_ª ž¶ _ k¿}nf}

Fot. Wikimedia

Demokraci

Fot. Shutterstock

Konserwatywna

ï ¶¿ £ª ¶ ª¼ ¶ n k k_ª k ĖÛÜñßÚÚ ï k k_ª ¶n Ėâ k _ ¿nf¿ 1 Bù ¶¼ ž¶ _ }n ¤ k ž¶ ¿n¿ _f¿_ ¼fz _ ¿k ¶}n t}¿¼f¿ nñ _ } £¼fz}f¿ n ï ¶ ¶_k¿n }n }sf} ¶¼fz £ª_¶ _ bf¼fz _ fn fz s ¤ k ¶}£ _ _ª _ nu _¿ fz s ¿nk ¿ }_ _ } } _ª ï ¶ ¶_k¿n }n ¶}s £¿¼fz n£ª ¼ f } ¶ ¿¼ _k e}nu_ }_ £}s ¤¶}_kf¿n }_ £ f _ n ï u _ }f¿n }n } ¿ }n£}n }n _¶_ k e}nu_ }_ £}s ¿n¿ } }u _ ªž¶ ¤¶}_kf¿n }n _ k¿}nf Āfz} k en nt}ªā n¤ } }n£¿ _ ¿_ u _ }f_ } _

ÝÚ wybory 2015

Wybieramy prezydenta

Wielu komentatorów jest zgodnych, że takiej kampanii w najnowszej historii Polski jeszcze nie było. Wśród kandydatów mamy bowiem obecnego prezydenta, o którego kampanii można powiedzieć wiele, ale na pewno nie to, że prowadzona jest w stylu amerykańskim, jego głównego kontrkandydata, który nie może wyjść z cienia właściwego przywódcy partii, a także – między innymi – popierana przez SLD przedstawicielka płci pięknej, której zabrakło środków na kampanię w trakcie jej trwania. Co wyróżnia kandydatów? Czym mogą się pochwalić? Urodzony 11 marca 1967 roku w Toruniu. Reżyser, nauczyciel akademicki, scenarzysta i publicysta, twórca filmów dokumentalnych. W 1988 i 1989 uczestniczył w protestach studenckich na GRZEGORZ Uniwersytecie Wrocławskim. Współpracuje z Organizacją BRAUN Monarchistów Polskich, przeciwnik Unii Europejskiej. W 2010 roku bez powodzenia kandydował do rady miasta Wrocławia z listy komitetu Polski Wrocław. Kandydat bezpartyjny. Główne postulaty: obrona wiary katolickiej, przywrócenie kary śmieci, całkowity zakaz aborcji.

ANDRZEJ DUDA Urodzony 16 maja 1972 roku w Krakowie, ukończył wydział prawa i administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2005 r. uzyskał tytuł doktora nauk prawnych. W 2006 r. premier Jarosław Kaczyński powołał go na stanowisko wiceministra sprawiedliwości. Odwołano go w 2007 w związku z wyborem w skład Trybunału Stanu. W 2008 r. został podsekretarzem stanu w Kancelarii Prezydenta RP. W 2013 r. został rzecznikiem prasowym Prawa i Sprawiedliwości, a w 2014 r. uzyskał mandat posła do Parlamentu Europejskiego. Jednym z jego głównych postulatów jest powrót do wieku emerytalnego sprzed reformy Donalda Tuska: mężczyźni mieliby pracować do 65. roku życia, kobiety do 60. roku życia.

ADAM JARUBAS 1 maja 2015

Urodzony 17 grudnia 1974 w Busku-Zdroju, ukończył studia z zakresu historii na Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach. W 2002 roku został radnym powiatu buskiego, a w 2006 roku zaprzysiężono go na marszałka województwa. W 2014 po raz trzeci został wybrany do sejmiku, utrzymał też stanowisko marszałka. Od wielu lat należy do Polskiego Stronnictwa Ludowego. Postulaty: wzmocnienie polskiej armii, wydłużenie urlopu rodzicielskiego, podniesienie płacy minimalnej, ochrona polskiej ziemi, przyspieszenie postępowań sądowych, równe traktowanie polskich przedsiębiorców.

JACEK WILK Urodzony 17 sierpnia 1974 roku w Kocinie. Od 2011 roku członek Kongresu Nowej Prawicy (KNP), od października 2013 roku jego wiceprezes. Uczył się w Szkole Głównej Handlowej, Uniwersytecie Warszawskim oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1999-2001 w ramach stypendium Uniwersytetu Erazma w Rotterdamie ukończył podyplomowe studia prawnicze z zakresu prawa międzynarodowego oraz prawa UE. Autor projektu Konstytucji Państwa Polskiego wprowadzającej ustrój prezydencki.

| wybory 2015 ÝÛ Urodzony 4 czerwca 1952 roku w Obornikach Śląskich k. Wrocławia. Działacz opozycji antykomunistycznej; obronił pracę magisterską na wydziale historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1991 roku do 2010 roku był posłem kolejnych kadencji Sejmu, w latach 2000-2001 był ministrem obrony narodowej w rządzie Jerzego Buzka. W 2005 roku został wicemarszałkiem Sejmu, w 2007 r. – marszałkiem Sejmu. 4 lipca 2010 r. wygrał wybory prezydenckie. Od 2001 roku był członkiem Platformy Obywatelskiej. Obecnie nie jest członkiem żadnej partii. Prywatnie – żonaty z Anną Dembowską. Mają pięcioro dzieci.

BRONISŁAW KOMOROWSKI

JANUSZ KORWIN-MIKKE

Urodzony 27 października 1942 roku w Warszawie. Założyciel i prezes Unii Polityki Realnej, Wolności i Praworządności oraz Kongresu Nowej Prawicy. Poseł na Sejm I kadencji. Czterokrotnie kandydował także na urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W 2014 kierowany przez niego KNP w wyborach do europarlamentu zajął 4. miejsce, Korwin-Mikke wywalczył jeden z czterech mandatów. – Będę dbał o siłę i godność Rzeczypospolitej, gwarantowaną przez silną, sprawną stutysięczną armię, prawdziwą armię, a nie armię urzędników. Bo nie ma polityki zagranicznej bez silnej armii – mówi w swoim programie wyborczym.

Urodzony 15 sierpnia 1964 roku w Lublinie. Przedsiębiorca, kulturysta, instruktor sportowy i ochroniarz. W 1993 roku wstąpił do Unii Polityki Realnej. W 2010 roku związał się z Obozem Narodowo-Radykalnym, współorganizował Marsze Niepodległości. Jest wiceprezesem nowo powstałej partii Ruch Narodowy. Startuje pod hasłem „Silny człowiek na trudne czasy”. Postulaty: zmiany w Konstytucji gwarantujące realną władzę Prezydenta – na wzór amerykański; prymat interesu narodowego oparty na zasadach: praca w Polsce najpierw dla Polaków, polska ziemia i handel w w polskich rękach.

MARIAN KOWALSKI

JANUSZ PALIKOT

Urodzony 26 października 1964 roku w Biłgoraju. Polski przedsiębiorca, polityk, działacz opozycyjny, poseł na Sejm V, VI i VII kadencji. Studiował na wydziale filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Przez wiele lat związany z Platformą Obywatelską. W 2010 roku zostało zarejestrowane wspierające go Stowarzyszenie „Ruch Poparcia Palikota”. W 2011 roku do rejestru wpisano nową partię – Ruch Palikota, a 2 lipca 2011 został wybrany na przewodniczącego tej partii. W 2013 roku Ruch Palikota przekształcił się w ugrupowanie Twój Ruch.

Urodzona 23 lutego 1979 roku w Rybniku na Śląsku; publicystka, dr nauk humanistycznych, była komentatorka telewizyjna oraz dziennikarka TVN24BIŚ. Od 2008 do 2010 – ekspert w klubie parlamentarnym SLD. W latach 2002-2005 – pracownik administracji państwowej. Prywatnie: mężatka oraz matka. Jej najważniejsze postulaty to: powołanie komisji kodyfikacyjnej, która napisze prawo od nowa, obniżenie podatków, zniesienie barier w prowadzeniu działalności gospodarczej, nowe prawo podatkowe, rozwój rodzimego przemysłu zbrojeniowego zamiast kupowania gotowych produktów od sojuszników. Bezpartyjna.

PAWEŁ KUKIZ

MAGDALENA OGÓREK

Urodzony 24 czerwca 1963 roku w Paczkowie (woj. opolskie). Studiował administrację na Uniwersytecie Wrocławskim, a także prawo i nauki polityczne na Uniwersytecie Warszawskim. Prywatnie ma żonę Małgorzatę oraz trzy córki. Polski wokalista, autor tekstów i piosenek, w latach 1984-2013 był liderem zespołu Piersi, w 2003 roku wydał także płytę w duecie z Janem Borysewiczem. W 2014 r., z ramienia komitetu Bezpartyjni Samorządowcy, został wybrany na radnego sejmiku województwa dolnośląskiego. Jednym z jego postulatów jest m.in. wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych (JOW) w wyborach do Sejmu – na wzór Wielkiej Brytanii.

Urodzony 17 grudnia 1975 roku w Warszawie. Studiował na wydziale prawa UMK w Toruniu. Obecnie zajmuje się doradztwem w zakresie marketingu internetowego. Związany z PO, Ruchem Palikota, trzy lata temu związał się z Demokracją Bezpośrednią. – Nie jesteśmy ani prawicowi, ani lewicowi – mówił w jednym z wywiadów. Postulaty: zniesienie immunitetów poselskich i senatorskich, likwidacja KRRiT i Trybubału Stanu oraz przekształcenia Senatu w izbę samorządową.

PAWEŁ TANAJNO

ÝÜ wybory 2015

Głosujemy

na Wyspach Nr obwodu 197 Londyn 7, Windsor Hall przy Polskiej Parafii na Ealingu, 2 Windsor Road, London, W5 5PD

Nr obwodu 199 Londyn 9, Dom Parafialny przy Kaplicy Matki Bożej Miłosierdzia na Willesden Green, 180 Walm Lane, London NW2 3AX

Nr obwodu 195 Londyn 5, Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny, 238-246 Kings Street, London, W6 0RF

Nr obwodu 191 Londyn 1, Ambasada RP, 47 Portland Place, London, W1B 1JH

Nr obwodu 198 Londyn 8, Polska Parafia na WimbledonPutney, 7 St. John’s Hall, Ravenna Road, London SW15 6AW Nr obwodu 196 Londyn 6, Biblioteka Parafialna przy Kościele Chrystusa Króla na Balham, 232/234 Balham High Road, London, SW17 7AW 1 maja 2015

Nr obwodu 192 Londyn 2, Ambasada RP, 47 Portland Place, London, W1B 1JH

Nr obwodu 200 Londyn 10, Dom Parafialny Lokalnej Polskiej Misji Katolickiej w Ilford, 2 Ashgrove Road, Goodmayers, Ilford IG3 9XE

Nr obwodu 193 Londyn 3, Wydział Konsularny (stara siedziba), 73 New Cavendish Street, London, W1W6LS

Nr obwodu 194 Londyn 4, Wydział Konsularny (nowa siedziba), 10 Bouverie Street, London, EC4Y 8AX

| wybory 2015 ÝÝ reklama

10 maja odbędą się w Polsce wybory prezydenckie. Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii mogą głosować na 2 sposoby: osobiście w wyznaczonych do tego komisjach lub korespondencyjnie – po odebraniu pakietu wyborczego w urzędzie konsularnym lub otrzymaniu go na adres zamieszkania. Obywatele polscy, którzy chcą oddać swój głos mogą rejestrować się poprzez internetowy portal ewybory.msz. gov.pl.

eby zarejestrować się w systemie ewybory.msz.gov.pl należy przygotować swój numer PESEL oraz ważny polski paszport lub dowód osobisty. Oprócz danych z dokumentu tożsamości, podczas rejestracji trzeba także wybrać typ głosowania (osobiście lub korespondencyjnie – w tym drugim przypadku termin upłynął 27 kwietnia), kraj oraz komisję, w której zamierza się oddać swój głos. Po udanej rejestracji ze strony można pobrać potwierdzenie w formacie PDF. W przypadku głosowania osobistego, zgłoszeń wyborców do spisu można dokonywać najpóźniej na trzy dni przed dniem wyborów tj. do 7 maja 2015 r. W przypadku przeprowadzania ponownego głosowania (II tura wyborów) wyborca, który nie dokonał zgłoszenia przed I turą wyborów, może dokonać go po dniu pierwszego głosowania (najpóźniej do 21 maja 2015 r.). W przypadku głosowania korespondencyjnego zgłoszenie powinno być dokonane najpóźniej do dnia 14 maja 2015 r. (za: msz.gov.pl)

ZGŁOSZENIE DO SPISU WYBORCÓW Zgłoszenia można dokonywać za pośrednictwem strony ewybory.msz.gov.pl/, a także: e-mailem – wysyłając wypełniony formularz na adres: londyn. wybory@msz.gov.pl pisemnie – wysyłając wypełniony formularz na adres: Consular Section, Embassy of the Republic of Poland,

10 Bouverie Street, EC4Y 8AX London (koniecznym jest, aby korespondencja dotarła do urzędu przed upływem terminu dokonywania zgłoszeń, czyli do dnia 7 maja 2015 r. – głosowanie osobiste) telefonicznie – pod numerem +44 207 8228 960 faksem – wysyłając wypełniony formularz pod następujący nu-

mer + 44 207 9363 571 osobiście – w siedzibie Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Londynie (10 Bouverie Street, EC4Y 8AX London) w godzinach obsługi interesantów: poniedziałek w godz. 11.00-17.00, wtorekpiątek w godz. 8.3014.30; telegraficznie (za: msz.gov.pl)

ÝÞ goniec kulturalny

Dodatek redaguje:

>> & _ _ B¿ _ª _

joanna.szmatula@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę na adres: joanna.szmatula@mail.goniec. com.

John Wick

nÁ¼£n }_ð _µ}k *n}ªfzñ z_k Bª_zn £ } u_ª n ð ªz } n ñ _ f _

John Wick był najlepszym płatnym zabójcą w USA, wycofał się jednak z tego dość niebezpiecznego biznesu dla swojej żony. Po jej śmierci nie może dojść do siebie. Pozostała mu po niej jednak jedna pamiątka – ukochany pies. Gdy syn rosyjskiego mafiosa mu ją odbiera, John zdaje sobie sprawę, że nie może tak tego zostawić. Przestępczy świat zamiera, bo wie, że najlepszy płatny zabójca nie pozwoli na to, by ktoś mu się wymknął. W rolach głównych: Keanu Reeves, Alfie Allen i Willem Dafoe.

Mad Max: Fury Road

nÁ¼£n }_ð n un 0} n u_ª n ð £n £_f¼ ¼ñ £f}Ąt}

Prześladowany przez demony przeszłości Mad Max uważa, że sposobem na przeżycie jest samotna wędrówka. Wierzy, że kontakt z ludźmi nie jest mu do niczego potrzebny. Mimo to zostaje wciągnięty do grupy uciekinierów wędrujących przez tereny spustoszone przez wojnę nuklearną. Przemieszczają się oni w pojeździe War Rig, a prowadzi go Imperatorka Furiosa. Grupka ucieka z Cytadeli sterroryzowanej przez Immortana Joe’ego. W rolach głównych: Tom Hardy, Charlize Theron i Nicholas Hoult. 1 maja 2015

Goniec kulturalny

10 maja Fot. Agencja BE&W

Maria Peszek w Londynie Już 10 maja fani kontrowersyjnej, polskiej wokalistki – Marii Peszek – będą mogli zobaczyć ją na żywo w Londynie. Córka znakomitego aktora Jana Peszka będzie promować płytę „Jezus Maria Peszek” i „Jezus is alive”. „Jezus is alive” to pierwsza koncertowa płyta wokalistki, która podkreśla, że album nie byłby tym czym jest bez ak-

tywnego udziału publiczności. – Ludzie wnieśli niezwykłe emocje i żywiołowe reakcje, stając się dodatkowym, żywym instrumentem naszego koncertowego brzmienia – opowiada. Nagrania, które umieszczono na płycie pochodzą z trzech spośród blisko 70 koncertów, podczas których Peszek promowała ostatni krążek. Poza utworami, które

Nigel Feist z zespołem

Arcydzieła polskiego kina

Nigel Feist to oryginalny muzyk, łączący grę na harmonijce ustnej z głosem, który odzwierciedla ducha tradycyjnego akustycznego bluesa. Każdy z muzyków jego zespołu to wirtuoz swego instrumentu, a program, który wykonują oparty jest na tradycyjnym stylu amerykańskiego „country and blues”. Nigel jest także inicjatorem dorocznego Broastairs Blues Festival, który na stałe wszedł do programu imprez bluesowych w Wielkiej Brytanii. fn _ð £8 Ü _ _ñ &_¿¿ _tn ;6B(ñ * k¼

Scala, Londyn N1 9NL fn _ð £25

można było usłyszeć na płycie „Jezus Maria Peszek”, znalazły się tu także te z jej poprzednich płyt („Sorry Polsko”, „Pan nie jest moim pasterzem”, „Nie ogarniam”, „Maria Awaria”). Możemy się spodziewać, że część z nich usłyszymy także na koncercie. W ramach tej trasy artystka wystąpi również w Edynburgu i Liverpoolu.

Do 26 maja, BFI Southbank, Londyn. Więcej na: kinoteka.org.uk

R _ _fz ÛÝô (} ªn } ¿_ _ ¶_ ô} ô ¶¼£ª_¶s _ _ªž¶ñ fn ª¼ñ _ ª_ Án n £ G_ }¿}nñ kf¿_£ ªž nu esk¿}n ¶¼¤¶}nª _ ¼ ª ¶¼ £ } t} ĉ>n £ċ Ā Á ¿_ ª¼k¿}n ă £ nf _ ¼ £āô &nk ¼ ¿ ¶¼k_ ¿n ¶ _ _fz ªnu f¼ n£ª ª_ Án ĉ0_ ª} Bf £n£n n¿n ª n _ f¼k¿}n _ £ }nu } _ċô 0 Án ¼ ª en ¿ng ª_ }n k f n _ ĉ; f}buċ Āĉ1}uzª ª _} ċā ¶ nÁô &n ¿nu (_¶_ n ¶}f¿_ ĀÜ } ã _ _ñ B ªze_ ā f¿¼ ĉ ¿ ¶}n _ ¿ Án _¿_ċ Āĉ0_ t ċā đ k ¿n _ R_ k¼ ¿ &n ¿¼ >_k¿}¶} ¶}f¿n } ( ¼£ª¼ b &_ kb ĀÝ } ÜÝ _ _ñ B ªze_ āô ; ¿n¶}k¿}_ ª_ Án _¿ ĉ0_ª } & _ ¼ k đ } ž¶ċ Āĉ0 ªzn & _ t ªzn đ un £ċāô Gs k ¤g f¿ b ¶}n¤gñ _ k£ª_¶}n ¿¼ &_ £ _¶_ ¶_£¿ }n¶}f¿_ñ esk¿}n Á _ en ¿ng Ý } â _ _ñ ª_ Án ¶ B ªze_ ô

| goniec kulturalny Ýß Ćwicz z Anną Lewandowską Do 3 maja 6 k G _ n¶n ¼ñ }f *_ nñ * k ñ Û à=*

cena:

£14.50

London Coffee Festival

To największe tego typu wydarzenie w UK. I choć kawa, jej różne smaki i możliwości podania są tu na pierwszym miejscu, to na gości czeka znacznie więcej atrakcji. Przewidziano m.in. koncerty na żywo, demonstracje światowej sławy baristów, a także wspólny poczęstunek (brunch, lunch, a także podwieczorek).

koncerty

Take That & Ella Henderson (support) ¼k ñ _£u ¶ fn _ð k ĖàÞ }nk¼ð Ü _ _ The Vamps & Union J Gzn 6Ü đ n _ñ * k fn _ð k ĖÜÞ }nk¼ð Ü _ _

> ¼_ đ en ª _ ñ * k fn _ð k ĖãÚ }nk¼ð Ý _ _ Rodriguez > ¼_ đ en ª _ ñ * k fn _ð k Ėáà }nk¼ð á _ _ Alesso (6(6ñ * k fn _ð k ĖÝÛ

Nick Cave

Anna Lewandowska to jedna z najbardziej znanych instruktorek w Polsce, która motywuje tysiące Polek, by zdrowo się odżywiać i prowadzić aktywny styl życia, nie zapominając o swojej kobiecości. W maju po raz pierwszy pojawi się ze swoim programem na Wyspach. fn _ð

od £40

Ûà _ _ñ 1nfzn £ }ª¼ B ª n ª nñ } } uz_ á ß G

}nk¼ð â _ _ The Prodigy }uzª n ª n fn _ð k ĖßÜ }nk¼ð ÛÜ _ _ J Cole ;z n£ Þ đ n _ 0_ fzn£ªn fn _ð k ĖÝà }nk¼ð ÛÞ _ _

The Maccabees Gzn nªñ * k fn _ð k ĖÝã }nk¼ð ÛÞ _ _ Hozier 6Ü đf_kn ¼ 1n¶f_£ª n fn _ð k Ėßß }nk¼ð ÜÜ _ _ Ride _ ¶ _ kñ _£u ¶

fn _ð k ĖÞÞ }nk¼ð ÜÜ _ _ Foo Fighters 6 k G _tt k }f nª k fn _ð k Ėáß }nk¼ð Üá _ _ Brandon Flowers 6Ü đf_kn ¼ } } uz_ fn _ð k ĖÝâ }nk¼ð Üâ _ _

dla dzieci The Three Lions Bª &_ n£ Gzn_ª nñ Q}fª }_ ÛÜ ;_ _fn Bªñ BRÛ ß&đ fn _ð ĖÛà }nk¼ð k Ü _ _

_ e}f_ n ª n B} Bªñ ÜX â B fn _ð ĖÛÚĄÞÚ }nk¼ð k Üã ¶}nª }_ k ã _ _

The Bombing of the Grand Hotel f }ª Gzn_ª n _ªnt ªz Bªñ 1Râ â fn _ð ĖÛâ }nk¼ð k Ü _ _

Dead Sheep ;_ Gzn_ª n * k ñ 1Þ Ý&; fn _ð ĖÛÚĄÛÝôßÚ }nk¼ð k ã _ _ Death of a Comedian B z Gzn_ª nñ RÛ Ý1 fn _ð ĖÛáôßÚĄÜÚ }nk¼ð k Ûà _ _

Circolombia > kz £n z_ _ >k * k ñ 1RÛ â fn _ð ĖÛßĄÜãôßÚ }nk¼ð k Ý _ _ A Mad World My Masters

WSZYSTKO O LWOWIE

Ah, Wilderness! X u Q}f àà Gzn ªñ B Û â*[ fn _ð ĖÛãĄÝß

}nk¼ð k ÜÝ _ _ Oppenheimer Q_knµ} n Gzn_ª n * k ñ R Ü> Ú1 fn _ð ĖÛÜĄßÜ }nk¼ð k ÜÝ _ _ World Factory X u Q}fñ B Û â*[ fn _ð ĖÛÚ }nk¼ð ÛÛĄÝÚ _ _ Alice’s Adventures Underground Gzn Q_ ª£ñ B Û á11 fn _ð ĖÝßĄÞáôßÚ }nk¼ð k ÝÛ _ _ Charlie and the Chocolate Factory

Gzn_ª n > ¼_ ¼ *_ n * k ñ R Ü ß& fn _ð ĖÜßĄãÚ }nk¼ð k Þ f¿n ¶f_ Rules for Living 1_ª} _ Gzn_ª n B ªz _ ñ B Û ã;W fn _ð ĖÛßĄÞÚ }nk¼ð k â f¿n ¶f_ Light Shining in Buckinghamshire 1_ª} _ Gzn_ª n B ªz _ ñ B Û ã;W fn _ð ĖÛßĄÝß }nk¼ð k ÜÜ f¿n ¶f_ Gypsy B_µ ¼ Gzn_ª n Gzn Bª _ kñ R Ü> Ú G

Koło Lwowian w Londynie zaprasza na prezentację Tomasza Kuby Kozłowskiego z Domu Spotkań z Historią w Warszawie zatytułowaną „Lwów Jakiego Nie Znacie”. Więcej informacji na stronie www. kolo-lwowian.org.uk.

fn _ð ĖÛáôßÚĄÜÚ }nk¼ð k Ûâ f¿n ¶f_ High Society 6 k Q}f ÛÚÝ Gzn ª R_ªn >kñ B Û â1 fn _ð ĖÛàĄàÚ }nk¼ð k ÜÜ £}n }_ King John Bz_ n£ n_ nč£ en * k ñ B Û ã G fn _ð ĖÛÝôßÚ }nk¼ð k Üá f¿n ¶f_ The Book of Mormon ; } fn t R_ n£ Gzn_ª n µn ª ¼ Bªñ RÛ àđB fn _ð ĖÝáôßÚĄãß }nk¼ð k Üß } f_

2 maja, POSK, Sala Malinowa, Londyn, cena £10

36 goniec kulturalny

Polski kabaret na Wyspach 9 maja St Benedict’s School, Ealing 54 Eaton Rise London, W5 2ES

cena:

£10-12

Maraton Zumby dla Mayi Zumbathon to maraton zumby, z którego dochód zostanie przeznaczony na rzecz chorej na raka Mayi Zubel, o której pisaliśmy w „Gońcu” kilka tygodni temu. Zabawa, w której może wziąć udział każdy, potrwa dwie godziny. Bilety można kupić m.in. na stronie eventbrite.com.

filmy Force Majeure reż.: Ruben Östlund występują: Johannes Kuhnke, Lisa Loven Kongsli Home From Home: Chronicle of a Vision reż.: Edgar Reitz występują: Jan Dieter SchneiderAntonia Bill Wild Tales

reż.: Damián Szifron występują: Ricardo Darín Jauja reż.: Lisandro Alonso występują: Viggo Mortensen The SpongeBob Movie: Sponge Out of Water reż.: Paul Tibbitt występują: Antonio Banderas (głos)

Ani Mru-Mru to polski kabaret z Lublina tworzony przez Marcina Wójcika (założyciel i pomysłodawca – na zdjęciu), Michała Wójcika i Waldemara Wilkołka. Jeden z najbardziej popularnych polskich kabaretów regularnie przyjeżdża na Wyspy i za każdym razem wypełnia sale po brzegi. cena:

£22-25

15 maja, Liverpool Lighthouse, Oakfield Road, L4 0UF

Blade Runner: The Final Cut reż.: Ridley Scott występują: Harrison Ford The Dark Horse reż.: James Napier Robertson występują: Cliff Curtis, James Rolleston Suite Française

reż.: Saul Dibb występują: Margot Robbie

Paul Walker, Dwayne Johnson, Vin Diesel

The Avengers reż.: Joss Whedon występują: Robert Downey Jr., Chris Evans, Mark Ruffalo, Chris Hemsworth

Cinderella reż.: Kenneth Branagh występują: Helena Bonham Carter, Cate Blanchett

Fast & Furious 7 reż.: James Wan występują: Jason Statham,

Paul Blart: Mall Cop 2 reżyseria: Andy Fickman występują: Kevin James, Raini Rodriguez

dla dzieci The School of Noise Chats Palace 42-44 Brooksby’s Walk Hackney, E9 6DF cena: £10 kiedy: do 16 maja Put that Light Out! Firepower: Royal Artillery Museum The Royal Arsenal London, SE18 6ST cena: £30 kiedy: 16 maja Brer Rabbit and the Tar Baby Puppet Theatre Barge Little Venice, Blomfield Rd London, W9 2PF cena: £12 (£8.50 dzieci)

Z KLASYKI KINA 1 maja 2015

kiedy: do 17 maja Ben and Holly’s Little Kingdom Richmond Theatre The Green Richmond, TW9 1QJ cena: £13.50-15.50 kiedy: 23, 24 maja Operation Magic Carpet Polka Theatre 240 The Broadway London, SW19 1SB cena: £10-13.50 kiedy: do 24 maja Adventures in Wonderland The Vaults, Southbank 10 Leake St

London, SE1 7NN cena: £12.50-18.50 kiedy: do 31 maja Henry the Fifth Unicorn Theatre 147 Tooley St, SE1 2HZ cena: £10-16 kiedy: do 31 maja Taneczne popołudnie Electrowerkz, 7 Torrens St London, EC1V 1NQ cena: £8 kiedy: do 14 czerwca Toddler Time Travel Wandsworth Museum 38 West Hill Wandsworth London, SW18 1RX

cena: £5 kiedy: do 2 lipca Storytelling and Music Sessions Royal Albert Hall Kensington Gore London, SW7 2AP cena: £4 kiedy: do 15 lipca Young Archaeologists’ Club Fulham Palace Bishops Avenue, SW6 6EA cena: £15 kiedy: do 18 lipca Against Captain’s Orders: A Journey into the Uncharted

Scenariusz dramatu „Matka Joanna od Aniołów” jest adaptacją genialnego opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza. Akcja filmu toczy się w XVII wieku w klasztorze na Smoleńszczyźnie. Reżyserem obrazu jest Jerzy Kawalerowicz.

National Maritime Museum Romney Rd, Greenwich London, SE10 9NF cena: £19.75 kiedy: do 1 sierpnia Ben and Holly’s Little Kingdom Churchill Theatre High Street, BR1 1HA cena: £13.50-15.50 kiedy: do 12 sierpnia The Wonderful World of Oliver Jeffers Discover Children’s Story Centre 383-387 High Street London, E15 4QZ cena: £5 kiedy: do 30 sierpnia

6 maja, POSK, Sala Prób Londyn, cena: £5

| goniec kulturalny 37 wystawy Roger Ackling: Simple Gifts Annely Juda 23 Dering St London W1S 1AW cena: free kiedy: do 7 maja Anish Kapoor Lisson Gallery 27 and 52 Bell St London, NW1 5BY cena: free kiedy: do 9 maja Sony World Photography Awards Somerset House Strand London, WC2R 1LA cena: £8.50 kiedy: od 24 kwietnia do 10 maja Sir Jacob Epstein 40 Brunswick Square London, WC1N 1AZ cena: £7.50

kiedy: do 10 maja Leon Golub Serpentine Gallery Kensington Gardens London W2 3XA cena: free kiedy: do 17 maja Salt and Silver: Early Photography 1840-1860 Tate Britain Millbank London, SW1P 4RG cena: £12 kiedy: do 25 maja Sargent: Portraits of Artists and Friends National Portrait Gallery St Martin’s Place London WC2H 0HE cena: £14.50 kiedy: do 25 maja Goya: The Witches and Old Women Album

Courtauld Gallery Somerset House The Strand London WC2R 0RN cena: £8.50 kiedy: do 25 maja YZ Kami: Paintings Gagosian Britannia St 6-24 Britannia St London WC1X 9JD cena: free kiedy: do 30 maja Richard Diebenkorn Royal Academy of Arts Burlington House Piccadilly London W1J 0BD cena: £10 kiedy: do 7 czerwca Magic Mirror The Nunnery Bow Arts, 181 Bow Rd London, E3 2SJ

cena: free kiedy: do 14 czerwca Jo Baer: Towards The Land Of The Giants Camden Arts Centre Arkwright Road London NW3 6DG cena: free kiedy: do 21 czerwca Hidden Identities V&A Museum of Childhood London, E2 9PA cena: free kiedy: do 28 czerwca Modigliani: A Unique Artistic Voice Estorick Collection 39a Canonbury Square London, N1 2AN cena: £5 kiedy: do 28 czerwca Ravilious Dulwich Picture Gallery

Gallery Rd London, SE21 7AD cena: £12.50 kiedy: do 30 sierpnia Revelations: Experiments in Photography Science Museum Exhibition Rd London SW7 2DD cena: £8 kiedy: do 13 września Institute of Sexology Wellcome Collection 183 Euston Road, London, NW1 2BE cena: free kiedy: do 20 września Painting Paradise: The Art of the Garden Buckingham Gate Buckingham Palace Rd London SW1A 1AA cena: £8.5 kiedy: do 11 października reklama

Organizujesz koncert, wystawę, imprezę? Chcesz poinformować o tym Polaków żyjących w UK? Napisz do nas: patronaty@mail.goniec.com

38 goniec kulturalny

Melodyjny głos i delikatne dźwięki Stanisław Soyka to muzyk, który lubi występować na największych światowych scenach, mógłby też konkurować z najbardziej uznanymi artystami. W ubiegłym miesiącu w sklepach pojawiła się jego najnowsza płyta.

Jak zawsze w formie

„Tesinske Niebo – Cieszyńskie Nebe” to kolejna płyta, uwielbianego przez Polaków, Jaromíra Nohavicy. Piosenki pochodzą ze spektaklu o tym samym tytule wyreżyserowanego w 2004 roku.

„Stanisław Soyka & Roger Berg Big Band. Swing Revisited” to płyta, na której melodyjny głos polskiego muzyka doskonale współgra z delikatnymi dźwiękami orkiestry. Na krążku pojawiły się takie klasyki jak „Fly me To The Moon” czy „When I Fall In Love”. – Występuję w towarzystwie niezwykłym: jazzmanów z okolic Kopenhagi i Malmö, którzy zebrali się 10 lat temu, by grać muzykę swingową – mówił na antenie Polskiego Radia. Współpraca muzyka i szwedzko-duńskiej orkiestry rozpoczęła się od jam session w trakcie warszawskiego kon-

certu zespołu, podczas którego artysta pojawił się na scenie, by zaśpiewać wspólnie z nimi. Soyka to jeden z najlepszych muzyków w Polsce, którego barwa głosu jest natychmiast rozpoznawalna. Choć zaczynał od jazzu, w jego dorobku znajdują się także piosenki popowe, ballady, poezja śpiewana i wiele innych gatunków. Wokalista ma na swoim koncie kilkanaście albumów, w tym m.in. krążek „W blasku światła” nagrany z Andrzejem Piasecznym, na którym znalazła się muzyka do poematów Jana Pawła II.

Pocałunek miłości

Do największych hitów pianisty zaliczyć można „Cud niepamięci” oraz „Tolerancję”, które zresztą można regularnie usłyszeć na antenie polskich stacji radiowych. Najnowsza płyta Soyki to doskonała okazja do tego, by przypomnieć sobie, że artysta dobrze czuje się chyba w większości gatunków muzycznych.

płyta

cena: £8 FILM DVD, CENA: £6

„Siedmiu Krasnoludków ratuje Śpiącą Królewnę” to bajka nie tylko dla dzieci. Księżniczka zapada w 100-letni sen. Zły czar zdjąć może pocałunek prawdziwej miłości.

płyta CD, cena: £8

Debiut Michała Sobierajskiego płyta

książka

Motywem przewodnim debiutanckiej płyty Michała Sobierajskiego „Przed snem” jest przemijanie i momenty zatrzymania się. Wszystkie piosenki zostały skomponowane przez 21-latka. cena: £8

Gwiazdy przeznaczenia Uciekając przed śmiertelnym pościgiem, dachowiec Aldwyn ukrywa się w niezwykłym sklepie ze zwierzętami. Chwilę później zjawia się tam Jack, młody adept magii, który chce wybrać czarodziejskiego towarzysza. cena: £6

ROZLICZENIE Z PRZESZŁOŚCIĄ 1 maja 2015

„Powiedzmy sobie wszystko” opowiada historię czwórki rodzeństwa, która po śmierci ojca musi powrócić do rodzinnego domu i zamieszkać pod jednym dachem. Towarzyszy im ich nadopiekuńcza matka.

NAJWYŻSZYM POZIOMIE Borderlands - The Handsome Collection zawiera poprawione wersje Borderlands 2 oraz Borderlands: The Pre-Sequel. Użytkownicy PS4 mogą doświadczyć optymalizacji i grafiki na najwyższym, możliwym poziomie.

gra

PS4

cena: £40 Blu-ray, cena: £17

Pan Holmes znów w akcji

książka

płyta

| goniec kulturalny 39 Dark Souls II

Jest rok 1947. 93-letni Holmes mieszka z gospodynią i jej nastoletnim synem w hrabstwie Sussex. Ludzie nie przestają jednak szukać u niego pomocy w rozwiązaniu tajemniczych zagadek. cena: £7

Powrót po latach „Sol Invictus” to pierwsze dzieło Faith No More od 18 lat. Produkcją zajął się założyciel zespołu Bill Gould. – Myślę, że nowy materiał odzwierciedla drogę jaką przeszliśmy od nagrania ostatniego albumu do obecnego momentu – mówi.

Xbox 360 cena: £22

cena: £11

O PRZYGODACH HIPERELVISA

Fabuła gry została wzbogacona o nowe wydarzenia, niezależne postacie i jeszcze bardziej niebezpiecznych przeciwników. Tytuł wykorzysta również moc drzemiącą w PlayStation 4, Xbox One i komputerach z DirectX1.

Elvis nie może się doczekać wakacji, bo wie, że ten czas będzie mógł spędzić ze swoim najlepszym przyjacielem Borysem. Niestety, okazuje się, że Borys otrzymuje stypendium słynnej szkoły Bretania.

książka, cena: £5

Starcie aktorów

„Birdman” był pewnym kandydatem w tegorocznych Oscarach – zdobył aż cztery nagrody, w tym te najważniejsze. Teraz możemy oglądać go także na blu-ray. Choć i pomysł na film, i scenariusz oraz jego realizacja bronią się same, to największą zaletą obrazu jest dobór aktorów, którzy doskonale wcielili się w swoje role. Mamy tu więc grającego

główną rolę Michaela Keatona, który w mistrzowski sposób pokazał, jak grany przez niego Riggan Thomson nie potrafi poradzić sobie z postacią, w którą wcielił się na ekranie kilkadziesiąt lat temu – latający stwór towarzyszy mu od tej pory cały czas. Naprzeciw niego staje młody Mike (Edward Norton), który potrafi zagrać tak prawdziwie, że Riggan, który czuje się wypalony, coraz bardziej zamyka się w sobie. Ich starcie na scenie sprawi jednak, że obaj spojrzą w głąb siebie, czego nie robili od wielu lat.

Konkurs! WYGRAJ BILET! Do wygrania bilety na spektakl Private Lives w Ognisku Polskim w Londynie. Daty spektakli do wyboru. Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem: „Private Lives” (prosimy zasugerować datę spektaklu). Aby wziąć udział w losowaniu nagród wystarczy wysłać email na adres konkurs@mail.goniec.com, w tytule umieścić dopisek „nagrody” (np. Koncert Coventry), a w treści podać swoje imię, nazwisko, numer telefonu oraz adres zamieszkania. Polub nas na Facebooku, a zwiększysz swoją szansę na wygraną! Zwycięzcy zostaną poinformowani drogą mailową.

Więcej nagród do zgarnięcia na Facebooku!

http://www.facebook.com/Goniec.com.Polski

FILM BLU-RAY, CENA: £15

| Odszkodowanie za wypadek w pracy

40 panel ekspertów

Miałem wypadek w zakładzie pracy, który zajmuje się segregacją śmieci. Czy mogę wystąpić o odszkodowanie? W latach 2012-13 zostało zgłoszonych 640.000 urazów doznanych w miejscu pracy. Liczba ofiar śmiertelnych w tym samym okresie wyniosła aż 148 pracowników. Do największej ilości wypadków śmiertelnych dochodzi w sektorze budowlanym, rolniczym i właśnie w recyclingu czyli przemyśle segregacji odpadów. Jeśli więc miałeś wypadek w pracy nie z własnej winy lub tylko częściowo z własnej winy, masz prawo wystąpić o odszkodowa-

nie, nawet jeśli jesteś pracownikiem agencyjnym lub osobą samozatrudnioną (self-employed). Bezpłatne konsultacje w języku polskim z zakresu odszkodowań za wypadki w pracy zapewnia kancelaria Slater Gordon pod numerami: 075 14 65 18 41 i 033 00 36 00 05.

Łukasz Wójcik LLM Polski Prawnik Adwokaci Slater Gordon slatergordon.co.uk/pl

Planowanie ciąży a cukrzyca Choruję na cukrzycę. Czy zajście w ciążę nie będzie się wiązało ze zbyt dużym ryzykiem?

Chorą powinien się opiekować zespół diabetologiczno-położniczy, w skład którego wchodzą: diabetolog, ginekolog, edukator, pielęgniarka, dietetyk i trener pompowy. Osiągnięcie normoglikemii jest bardzo ważne już na etapie planowania ciąży (na 3-6 miesięcy przed), bowiem jak najwcześniejsze utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi pozwoli na redukcję wad wrodzonych u dziecka i powikłań cukrzycy u matki. Lekarz diabetolog wspólnie z pacjentką powinien prowadzić leczenie cukrzycy

w ten sposób, aby poziom glikemii był w pełni wyrównany. W osiągnięciu normoglikemii pomocne będzie wykorzystanie pomp insulinowych zintegrowanych z systemem ciągłego monitorowania glikemii. System ten stale informuje pacjentkę o poziomie glukozy we krwi, dzięki alarmom uprzedza o niebezpiecznych spadkach oraz wzrostach glikemii tak, że można na bieżąco korygować leczenie. Przy tak zaawansowanej technologii oraz bardzo ścisłej kontroli glikemii niezwykle istotna jest edukacja chorej zarówno w zakresie terapii pompowej, jak i stałej samokontroli glikemii, celach glikemicznych oraz prawidłowym żywieniu. W trakcie ciąży u kobiety z cukrzycą niezbędne jest monitorowanie powikłań

cukrzycowych i badania kontrolne: badanie okulistyczne – przynajmniej raz w trymestrze oraz inne badania: mocz, morfologia, kreatynina, masa ciała, ciśnienie – co miesiąc. Pacjentka musi również kontrolować odpowiedni przyrost masy ciała oraz utrzymać normoglikemię w czym pomocna jest pompa insulinowa. W trakcie ciąży zapotrzebowanie na insulinę wzrasta nawet o 100-200 proc. Zalecenia dotyczące stylu życia są takie same jak w trakcie przygotowań. Lekarz prowadzący powinien przeszkolić pacjentkę na temat zawartości kalorycznej produktów, wymienników węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych. Dieta powinna być dobrana tak, aby uwzględnić zwiększone zapotrzebowanie kalo-

ryczne oraz zwiększone zapotrzebowanie na insulinę w miarę wzrostu płodu. W czasie trwania ciąży zalecane są wizyty kontrolne co 2-3 tygodnie, lub częstsze, jeśli takie są wskazania lekarza.

dr Michał Kobylec ginekolog-położnik Tooting Medical Centre 5 London Rd London SW17 9JR Telephone: 0208 767 8389

Prywatne ubezpieczenie – od czego zacząć? Podjąłem właśnie pracę na Wyspach. O jakim ubezpieczeniu powinienem pamiętać? Każda osoba pracująca w UK w pierwszej kolejności powinna podjąć prywatne ubezpieczenie typu Income Protection – gwarantowaną rentę chorobowo-wypadkową. Jest to najbardziej wszechstronna forma zabezpieczenia naszego zdrowia i finansów. Gwarantuje nam comiesięczne odszkodowania w momencie kiedy w skutek choroby, wypadku, kontuzji lub jakiegokolwiek innego uszczerbku na zdrowiu nie możemy wykonywać swojej pracy, przez co pozo1 maja 2015

stajemy bez dochodów. Warto przypomnieć, że podstawowe świadczenie chorobowe Statutory Sick Pay (SSP) obecnie wynosi jedynie £88.45 na tydzień i nie ukrywajmy – ciężko za to wyżyć. U osób samozatrudnionych (self-employed) sytuacja jest jeszcze gorsza, gdyż SSP im nie przysługuje. Istnieją również inne formy zabezpieczenia się przed utratą dochodów. W celu uzyskania niezbędnych informacji prosimy odwiedzić stronę pod adresem: www.moneyadviceservice.org.uk Na niektóre produkty pochodne trzeba jednak uważać. Na przykład przy ubezpieczeniach wypadkowych (Accidental Protection) – pokrywają jedynie

sytuacje spowodowane czynnikami zewnętrznymi i w wielu przypadkach ograniczają się do złamań, inwalidztwa czy utraty kończyn. Zazwyczaj wykluczają również kontuzje placów, co jest bardzo częstym powodem niezdolności do pracy.

Jarosław Chmielowiec Doradca ubezpieczeniowy Prestige Financial Advisers Ltd 0203 488 1751 www.pfadvisors.co.uk

Piłem, ćpałem i przetrwałem Choć przygody Macieja Maleńczuka z alkoholem i twardymi narkotykami są tajemnicą poliszynela, niewielu chyba spodziewało się, że wokalista ma aż takie przeżycia za sobą. Niedawno na rynku pojawiła się książka „Maleńczuk. Piłem, ćpałem i przetrwałem”. – Mam 20-letni kontakt z heroiną. Nie ma człowieka, który ćpałby tyle lat i wyglądał jak ja. Gdybym nie brał narkotyków, nie przeżyłbym. Miałem 25 lat, (...) szukałem strzykawek i igieł w śmietniku szpitalnym – można w niej przeczytać.

Fot. Agencja BE&W

42 z życia gwiazd

Troje chrzestnych dla dziecka Od kilku miesięcy wciąż głośno jest o Blake Lively i Ryanie Reynoldsie. Po głośnym porodzie i zamieszaniu z imieniem dziecka okazało się, że ich córka będzie miała trzy chrzestne. Są nimi koleżanki aktorki, z którymi Liveli grała w filmie „Stowarzyszenie wędrujących jeansów” – Alexis Bledel, Amber Tamblyn i America Ferrera.

Harry Styles, John Mayer, Joe Jonas i Jake Gyllenhaal – to oni byli inspiracjami do utworów śpiewanych przez Taylor Swift. Co ich łączy? Wszyscy byli partnerami piosenkarki. Teraz wokalistka spotyka się z Calvinem Harrisem, który jednak nie chce być tak samo traktowany. Co więcej, zakazał jej też śpiewania zarówno o ich związku jak i o ewentualnym rozstaniu.

Fot. Shutterstock

O mężczyznach?

Bullock najpiękniejsza Sandra Bullock została uznana przez magazyn „People” za najpiękniejszą kobietę świata. Zdziwienia nie kryją zarówno internauci, jak i sama zainteresowana. Aktorka, która w lipcu skończy

51 lat, nazwała wybór „śmiesznym”. Wcześniej podobne tytuły trafiły m.in. do Beyonce, Jennifer Aniston, Julii Roberts, Angeliny Jolie czy Jennifer Lopez.

1 maja 2015

Fot. Shutterstock

Cara Delevingne pojawia się na światowych wybiegach prezentując kreacje od najlepszych projektantów. Ostatnio mówi się też o tym, że 22-latka chce zabłysnąć na dużym ekranie. Może jej w tym jednak przeszkodzić alkohol. Zagraniczne media donoszą bowiem, że modelka zaczyna dzień właśnie od tej używki. Miejmy nadzieję, że to tylko chwilowe wybryki.

Fot. Shutterstock

Problem z alkoholem?

| z życia gwiazd 43 Program, w którym małe dzieci prezentują swoje talenty wciąż wzbudza wiele kontrowersji. W jego obronie stanęła niedawno jedna z jurorek, Agnieszka Chylińska. – Psychologowie, którzy się wypowiadają, robią to, bo nie zostali zatrudnieni do programu – opowiada. – To uczciwy program, nie dałabym rady, gdyby show robiło się kosztem dzieci, gdybyśmy żyłowali, gdyby działa im się krzywda, gdyby było to na zasadzie wydmuszki. Nie ma momentu, że nie mogę spojrzeć w lustro – mówiła w „Dzień dobry TVN”.

Broni „Małych Gigantów” Fot. Agencja BE&W

Wspólny debiut przed fotoreporterami Choć plotki o tym, że Grzegorz Hyży i Agnieszka Popielewicz są razem pojawiły się już jakiś czas temu, dopiero teraz wspólnie zadebiutowali na salonach. Podczas gali rozdania nagród muzycznych Fryderyki pozowali fotoreporterom i po raz pierwszy oficjalnie pokazali się razem. Fot. Agencja BE&W

W show biznesie Adam Kraśko, słynny „rolnik szukający żony” co rusz trafia na łamy serwisów plotkarskich. Niedawno przyznał, że jest stworzony do show biznesu. – Przede wszystkim muszę się wreszcie zająć pra-

Fot. Agencja BE&W

cą na roli – przyznał. – Ale zawodowo widzę się w show biznesie. Może pobędę sobie trochę celebrytą, bo w sumie czemu nie – mówił na łamach „Twojego Imperium”.

Znalazł drugą połówkę? Zza oceanu płyną do nas wieści o nowej parze – Irina Shayk, była dziewczyna Cristiano Ronaldo, ma spotykać się ze świeżo upieczonym singlem – Bradleyem Cooperem. Aktor niedawno rozstał się z Suki Waterhouse – z poFot. Shutterstock

wodu rozbieżności w grafiku i licznych spotkań i projektów nie mieli dla siebie czasu. Cooper ma chyba nadzieję, że tym razem jego związek potrwa dłużej i nie przeszkodzi mu w tym napięty rozkład dnia.

44 tele goniec

Hit

weekendu

Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz Od bitwy o Nowy Jork minęły dwa lata. Steve Rogers, który jako bohaterski Kapitan Ameryka bronił miasta podczas wojny, musi przyzwyczaić się do tego, że w czasie jego kilkudziesięcioletniej hibernacji Waszyng-

ton zmienił się nie do poznania. Gdy Fury zostaje wplątany w złowrogą intrygę i pada ofiarą zamachu, Rogers i Natasha muszą stawić czoła tajemniczemu wrogowi – Zimowemu Żołnierzowi. W rolach głównych: Chris

Sprzątaczki

Evans, Samuel L. Jackson, Scarlett Johansson I Robert Redford.

FILM SF, PIĄTEK, GODZ. 18:45

Epoka lodowcowa

Program ukazuje perypetie pracodawców i kobiet zajmujących się utrzymaniem porządku w ich domach i firmach. Ukryte kamery zdradzą, jak zachowują się sprzątaczki, gdy myślą, że są same.

20 tys. lat temu rozpoczęła się epoka lodowcowa. Zwierzęta przenoszą się w cieplejsze rejony globu. Leniwiec Sid przesypia termin wymarszu i wdaje się w awanturę z nosorożcami. Z kłopotów ratuje go mamut Manny. Dochodzą do wniosku, że razem łatwiej im będzie znieść trudy podróży. Wkrótce znajdują ludzkie niemowlę.

ANIMOWANY, NIEDZIELA, GODZ. 10:40

Wyścig dookoła Turcji ROZRYWKA, WTOREK, GODZ. 20:40

Od 26 kwietnia do 3 maja odbywać się będzie się wyścig dookoła Turcji. Wezmą w nim udział m.in. kolarze polskiej grupy CCC Sprandi Polkowice. W ubiegłym roku zwyciężył tam Brytyjczyk Adam Yates. Na starcie pojawią się tacy zawodnicy jak Mark Cavendish, Tom Boonen, Thomas de Gendt czy Andre Greipel.

SPORT, PIĄTEK, GODZ. 13:00

seriaLove

Rodzinka.pl

Zbrodnia

Tomek i Kuba omawiają strategię podbojów miłosnych. Ludwik próbuje ozdobić choinkę, nie jest jednak zadowolony z efektu. Rodzice proponują Tomkowi, by zaprosił dziewczynę na święta. Natalia z Ludwikiem sami spędzają świąteczny wieczór – ich dzieci mają inne plany na ten dzień.

PIĄTEK, GODZ. 20:05

1 maja 2015

Znudzona życiem Agnieszka Lubczyńska spędza wakacje na Mierzei Helskiej. Powierniczką jej tajemnic jest sąsiadka, Henryka. Spokojny urlop się kończy, gdy Agnieszka znajduje dryfujące w morzu zwłoki mężczyzny. Na miejsce zdarzenia przyjeżdża komisarz policji Tomasz Nowiński.

PIĄTEK, GODZ. 20:25

Wrogowie publiczni Rok 1933. Warunkowo zwolniony z więzienia John Dillinger po 9 latach odsiadki uwalnia kilku więźniów z zakładu karnego w Michigan City w Indianie. Po pobycie na farmie, zbiegowie postanawiają przenieść się do Chicago. Razem z Dillingerem dokonują serii napadów na banki. Są nieuchwytni. Dyrektor biura śledczego ogłasza Johna Dillingera „wrogiem publicznym nr 1”.

DRAMAT KRYMINALNY,

NIEDZIELA, GODZ. 21:55

Dendżer

Prowadzący program Arkadiusz Klich udowodni, że przedmioty, z których korzystamy każdego dnia mogą mieć różne zastosowanie. Wspólnie z Marceliną Zawadzką przeprowadzą nietypowe doświadczenia i w niecodzienny sposób

Pyszne grillowanie

| tele goniec 45

Znana z programów „Pyszne 25” oraz „Masterchef” Ania Starmach zaprasza na „Pyszne grillowanie”. Widzowie dowiedzą się, które mięsa najlepiej smakują z grilla oraz jak przygotować pyszną kolację, w której główną rolę odegrają potrawy smażone na ruszcie.

przetestują urządzenia codziennego użytku. Ostrzegają jednak, że lepiej nie próbować tego w domu.

ROZRYWKA, WTOREK, GODZ. 20:30

KULINARNY, SOBOTA, GODZ. 13:15

You can dance. Po prostu tańcz! Po trzech latach przerwy „You Can Dance” powrócił na antenę, by wybrać najbardziej utalentowanego tancerza w Polsce. Podczas castingów rozdano 36 biletów na warsztaty w Sewilli ze znanymi i ceniony-

Agustin Egurrola, prowadzi pierwszy casting w Teatrze Muzycznym „Capitol” we Wrocławiu.

ROZRYWKA, PONIEDZIAŁEK, GODZ. 20:30

Imperium

Klan

seriaLove

mi na całym świecie choreografami. Kto tym razem podbije serca jurorów i telewidzów, i wygra 100 tys. złotych oraz stypendium w jednej z najlepszych szkół tańca? Jury w składzie: Kinga Rusin, Michał Piróg oraz

Koziełło przygotowuje projekt małego pola golfowego, które chce urządzić na działce. Ramona odbiera pierwsze zlecenie sprzątania – łącznie z kostiumem, który ma nosić. Na prośbę syna Paweł spotyka się z Barbarą. Prosi, aby nie burzyła przyjaźni chłopców i nie przenosiła Pedra do innego klubu.

PON.-PT., GODZ. 16:55

Cookie stara się zrealizować plan dotyczący ﬁrmy. Lucious przygotowuje się do koncertu, podczas którego zamierza ogłosić, komu przekazuje zarządzanie wytwórnią. Wiadomość o ciąży Rhondy nie zadowala wszystkich. Między Cookie i Aniką dochodzi do konfrontacji.

NIEDZIELA, GODZ. 21:00

Architektura mody

stylowy goniec

Czarne, bryłowate płaszcze i duże torebki – kopertówki z syntetycznej pianki. Ubrania z wieloma rozcięciami, suwakami i zapięciami tworzą wielopłaszczyznowe konstrukcje. Projektant Mateusz Jarmuła opowiada o romansie architektury i mody. Rozmawia: Natalia Ros. Inspiracją w modzie może być praktycznie wszystko. Korzystasz z inspiracji z architektury? – Architektura to dla mnie podstawowa inspiracja do tworzenia. Wyraża idee budowania struktur przestrzennych. Nawet sama elewacja budynku może być świetną inspiracją. Te same tendencje w architekturze są obecne w modzie. Architekci tworzą budowle, a projektanci mody, te same formy, potrafią złożyć z materiałów. Dla mnie zawsze ogromną inspiracją są niebanalne konstrukcje brytyjskiej architektki, pochodzącej z Iranu, Zaha Hadid – prekursorki druku trójwymiarowego w architekturze. Tak jak Hadid, staram się w projektowaniu odejść od ciężkich, masywnych brył na rzecz lekkich i dynamicznych konstrukcji. Czy projektant mody powinien znać się na architekturze? – Projektant mody powinien znać się na sztuce, której elementem jest architektura, jak i malarstwo, i rzeźba. Myślę, że niesamowicie ważnym dla projektanta mody jest znajomość historii sztuki. Mimo że ciągle pojawiają się nowe trendy, to niektóre tendencje w sztuce są powtórzeniem – coś już było, a teraz wraca w nowej formie. Jakie są widoczne związki architektury z modą w twoich projektach? – Inspiruję się monumentalnością. Często moje ubrania są przerysowane, przede wszystkim w części ramion, aby zaakcentować konstrukcyjność. Stworzyłem m.in. projekt spódnicy, której ideą była przestrzenność konstrukcji. Pierwszą inspiracją była architektura – bryła Instytutu Sleuk Rith w Kambodży, druki w 3D w architekturze, centrum kultury Heydar Aliyev w Azerbejdżanie. A punktem finalnym mojego projektu stała się iluzja optyczna. Sukienka jest lekka, a wydaje się ciężka. Do całej konstrukcji wykorzystałem piankę z pęcherzykami powietrza, dzięki czemu prawie nic nie waży. Tak jak budynki, którymi

się inspirowałem. Są masywne, a wyglądają jakby unosiły się w powietrzu. Zwykle architektoniczne formy nie są zbyt wygodne do noszenia. Ubranie powinno więc być dziełem sztuki czy okryciem chroniącym ciało? – Trzeba się zastanowić, gdy mówi się o związkach architektury i mody – jak daleka jest inspiracja? Czy to tylko elementy czy cała konstrukcja? Przecież nie każda wizja architektoniczna jest niemożliwa do noszenia. Nowojorski projektant, Alexander Wang, często inspiruje się architekturą – ostrą bryłą, wyrazistą konstrukcją i są to równocześnie bardzo wygodnie ubrania. Wcześniej wspomniana Zaha Hadid, zaczęła niedawno projektować obuwie, w których widać konstrukcyjne spojrzenie i architektoniczne inspiracje. Buty to perfekcyjnie zaprojektowane formy, które idealnie dopasowują się do stopy – stają się integralną częścią nogi. Czym dla ciebie są trendy w modzie? – Dla mnie trendy to są płynne zjawiska, które pojawiają się gdzieś na świecie i jeśli zostaną uchwycone przez większą grupę ludzi, stają się globalną modą. Wtedy dopiero możemy mówić o konkretnym stylu. Dzisiaj mamy także podział na trendy globalne lub lokalne, które łączą się na targach designu na całym świecie – tych najbardziej znanych np. w Mediolanie. Czy projektant mody powinien być też celebrytą i rozpoznawaną w show biznesie postacią? – Celebrytą, ale w dobrym tego słowa znaczeniu. Osobą, która jest przedłużeniem marki, którą tworzy i przez media społecznościowe kreuje wizerunek. Bo konsumenci często nie kupują tylko ubrań. Wraz z zakupem zaopatrują się w idee ludzi, którzy tworzą dane projekty – to gdzie dany projektant przebywa, co je, gdzie wychodzi na imprezę, do jakich muzeów chodzi i to też jak się sam ubie-

Przez ubranie, konsumenci chcą być podobni do swoich wyidealizowanych idoli.

MATEUSZ JARMUŁA ra. Przez ubranie, konsumenci chcą być podobni do swoich wyidealizowanych idoli. Dlatego, projektant mody powinien mieć wyrazisty wizerunek. Jak myślisz, czym różnisz się od innych, młodych, polskich projektantów? – Moje wyjątkowe DNA w projektowaniu wciąż się kształtuje. Z każdej strony jestem bombardowany tysiącem pomysłów i idei. Ważne jest dla mnie indywidualne podejście do każdego ubrania. Nie da się znaleźć drugich takich samych bluzy czy płaszcza jak u mnie. Często tworzę indywidualne projekty dla polskich gwiazd – np. piosenkarki Marceliny. Moim znakiem rozpoznawczym są ubrania z pianki, która reprezentuje poszukiwanie nowoczesności i nowych technologii w materiałach. Ostatnio panuje trend ograniczania kupowania rzeczy słabej jakości.

– Znowu odniósłbym się do globalności i lokalności. Kupując od lokalnych projektantów wiemy skąd mają materiały, gdzie szyją. Możemy z nimi porozmawiać na targach. Wchodząc do sieciówki, nikogo nie obchodzi to, że coś przymierzamy, kupujemy i wychodzimy. To jest cały nasz kontakt z marką. Nikogo już nie dziwi, że opakowanie produktu jest tak samo ważne jak sam produkt. Też stosujesz taką zasadę? Przywiązujesz wagę do detali? – To właśnie część DNA marki – ładne pudełko, metki, ciekawie zaprojektowane logo, prowadzenie profilu na facebooku. Nazwa marki powinna natychmiast skojarzyć ubrania z projektantem. Na przykład, że „Mateusz Jarmuła” to ciekawe, konstrukcyjnie ubrania projektowane z pianki. To wszystko musi być bardzo spójne i wyraziste, i nie można pozwolić sobie na błędy.

stylowy goniec |

Polowanie na

okazje

Wizerunki z magazynów mody i reklam często pokazują raczej obrazy nierzeczywiste – wyidealizowaną wizję danego trendu lub stylu – a nie konkretne stroje czy dodatki. Większość z nas daje się złapać w tego rodzaju pułapkę. Bo która nie czuła pokusy kupienia czegoś, co tak naprawdę do niej nie pasowało, albo w czym nie wyglądała dobrze? Tylko dlatego, że to coś było akurat ostatnim krzykiem mody albo był to fantastyczny ciuch wprost ze stron magazynu mody? W takim razie jak uniknąć niebezpieczeństw podczas polowania na okazje? >> Natalia Ros

ybieramy naturalne włókna – tkaniny takie jak dżins, bawełna, sztruks, jedwab i mieszanka wełny – zawsze są bardziej trafnym wyborem niż większość syntetycznych. Dobieramy ciemne kolory – w połączeniu z kolorami mieszanymi, kosmetykami w pastelowych barwach oraz bielami. Niedrogie kolory podstawowe mogą robić wrażenie bardzo tanich. H&M i Zara to mistrzowie w przyciąganiu wzroku kolorami stosowanymi przez wielkich kreatorów mody. Sprawdzamy szwy – w tanich ciuchach zawsze wymagają sprawdzenia.

W rzeczach drogich są gładkie i prawie ich nie widać. Szwy w ubraniach na promocji lub na wyprzedażach bywają nierówne, pomarszczone lub niedokładne. Kupując takie ubrania, mimo ich mank amentów, warto zanieść je do pralni, aby je profesjonalnie uprasowano. 1 maja 2015

Sposoby wszycia podszewki – upewnijmy się, że podszewka jest dobrze wszyta. Podszewki wszyte krzywo lub pomarszczone zupełnie zmienią fason stroju. Musimy je albo odpruć i wszyć na nowo, albo, w przypadku sukienki lub spódnicy, założyć nawet i halkę! Warto też zastanowić się, czy koszt poprawek nie zmieni korzystnej ceny ubioru na drogą i czy nie warto odstawić go na wieszak i poszukać czegoś uszytego nieco lepiej. Sprawdzamy wygląd dołu i brzegów – brzegi tanich spódnic i spodni, klapy kurtek i płaszczy oraz mankiety wyglądają zwykle dość topornie. Profesjonalne prasowanie najczęściej dostatecznie je wygładzi. Wzory i paski – desenie i paski powinny być zgrane wzdłuż szwów. Gdy tak

nie jest, odłóż zakup. Pachnie na kilometr taniochą! Czy strój jest miękki czy sztywny? Niedroga skóra lub imitacja wełny bywa sztywna w dotyku. Im bardziej miękko wygląda na ciele skóra lub tkanina i im bardziej lejący jest materiał, tym lepiej prezentuje się cały strój i sylwetka. Warto wykonać próbę na gniecenia – przejść się po sklepie i usiąść, zanim kupi się daną rzecz. Oglądnijmy z bliska ściegi – na klapach, kieszeniach i w pasie. Biegną prosto czy są krzywe? Warto też sprawdzić guziki. Tanie z plastiku można zawsze zamienić na lepszej jakości, które na pewno będą się korzystniej prezentować.

Wiosenne cięcia

pielęgnacyjne

Zanim zaczniemy myśleć o tym, jak powinna wyglądać nasza garderoba, przyjrzyjmy się tej, którą mamy. Przed kolejnymi zakupami, zastanówmy się co warto zatrzymać, a co należy wyrzucić, żeby skompletować uniwersalny zestaw ubiorów, pamiętając o tym, że każda rzecz w szaﬁe powinna odpowiadać sylwetce i stylowi życia. acznijmy od pogrupowania strojów na kategorie według pory roku. Następnie w obrębie każdej z nich pogrupujmy rzeczy według rodzaju (spodnie, bluzki, sukienki) i na koniec według koloru. Raz na sezon wyjmijmy rzeczy z szafy, wyrzućmy je na łóżko, a potem przymierzmy, poprzeglądajmy się w lustrze i zdecydujmy co zostawiamy, a co odkładamy na bok, grupując ubrania w cztery stosy: t rzeczy dla British Red Cross, Oxfam GB lub PCK – niemodne fasony lub złe rozmiary w dobrym stanie t rzeczy do poprawek – elementy wymagające odnowienia, jak po-

darta podszewka, zepsuty suwak, odpruty dół lub mankiet lub puszczony szew t rzeczy do pralni chemicznej i odłożenia – wszystko czego nie potrzebujemy na dany sezon. Zróbmy bilans i przygotujmy niezbędne worki i kartony. Oddajmy ubrania do pralni. Mole lubią brudne ubrania! t rzeczy do wyrzucenia – wszystko, co jest zbyt kłopotliwe, by dzielić się z innymi: bielizna, zdefasonowane staniki, skarpetki z dziurami. Każda rzecz trwale poplamiona, stroje kąpielowe wyblakłe od chloru lub wybielaczy lub tanie kolczyki nie do pary. (nr)

stylowy goniec

reklama

50 motoryzacja

Rolls-Royce Phantom Limelight Rolls-Royce zaprezentował specjalną odmianę swojego Phanotoma, oferującą jeszcze więcej luksusu.

1 maja 2015

Auto posiada dwa podstawowe wyróżniki, z których najważniejszym są fotele. Zostały one na nowo zaprojektowane pod okiem lekarzy – celem było stworzenie jak najbardziej optymalnej pozycji do relaksu podczas podróżowania. Efektem tych prac są nowe siedziska, których oparcia można odsunąć do tyłu o rekomendowane 27 stopni, a przedłużenie siedziska podpierające łydki, podnosi się o 68 stopni. Dodatkowo w podłodze znajdują się podnóżki, które wysuwają się elektrycznie pod kątem 30 stopni. To auto powstało dla osób, których dzień składa się głównie z biznesowych spotkań na najwyższym szczeblu. Dlatego zgodnie we wspomnianą maksymą twórcy marki, do klasycznego Phantoma dorzucono kilka unikalnych dodatków. Brytyjczycy szczególnie chwalą się skrojonymi na miarę boczkami drzwiowymi tylnej loży. Jeden jest dla damy, drugi dla dżentelmena, a ich rozkład różni się zagospodarowaniem miejsca dla ich błyskotek: perfum, zegarków biżuterii. Po raz pierwszy w Phantomie, Limelight oferuje też drewniane forniry z palonego orzecha i wstawki w kolorze „białej muszli”. (za: magazynauto.interia.pl, motogazeta.mojeauto.pl)

| motoryzacja 51 Skoda Rapid. Najpopularniejszy kompakt w Polsce Skoda Rapid była najchętniej kupowanym przez polskich klientów indywidualnych samochodem kompaktowym w pierwszym kwartale tego roku – tak wynika z danych CEPiK. Pierwsze miejsce w zestawieniu rejestracji nowych samochodów przez klientów indywidualnych, Rapid zdobył w swoim segmencie w styczniu. Wyniki notowane przez wszystkie trzy pierwsze miesiące roku zebrały się na rezultat 1.333 egzemplarzy sprzedanych polskim nabywcom w pierwszym kwartale. Na polskim rynku model Rapid jest oferowany w promocyjnych wersjach MAX z powiększonym wyposażeniem, przy cenie zaczynającej się od 44.500 zł. (za: motofakty.pl)

Ford Nucleon Audi Prologue Allroad Audi zaprezentowało swój nowy koncept z rodziny Prologue. Tym razem pokazana została wersja Allroad, która charakteryzuje się poprawionymi właściwościami terenowymi, a przy tym pozostaje elegancką limuzyną. Audi zaprezentowało trzecią odsłonę modelu Prologue, która zostanie oficjalnie pokazana podczas wystawy Auto Shanghai. Wyżej zawieszona karoseria wariantu Allroad ma być głównym wyróżnikiem tego i tak już wyjątkowego pojazdu. Będzie to hybryda typu plug-in, co oznacza, że istnieje możliwość ładowania jej prosto z gniazdka elektrycznego. Niech Was jednak nie zwiedzie obraz silnika elektrycznego, gdyż obok niego za napęd Audi Prologue Allroad odpowiadać ma silnik 4.0 TFSI, czyli podwójnie doładowane V8. Obie jednostki pracując jednocześnie generują maksymalnie 734 konie mechaniczne mocy oraz niebanalny moment obrotowy na poziomie 900 Nm. (za: autogaleria.pl)

W latach 50. wydawało się, że energia atomowa będzie wykorzystywana do wszystkiego. Nic zatem dziwnego, że również producenci samochodów, szukając alternatywnych napędów, przewidywali, że w przyszłości będziemy jeździli atomowymi autami. Jak wiemy – z wielu powodów nic z tego nie wyszło, ale ponad pół wieku temu tworzono już pierwsze projekty pokazujące, jak taki samochód mógłby wyglądać. Nazywał się Ford Nucleon i skutecznie rozbudził fantazję zmotoryzowanych. Była to wizja odległej przyszłości, więc amerykańska marka nawet nie starała się uściślać szczegółów dotyczących napędu. Podano jedynie zasięg samochodu, który miał wynosić 5000 mil, czyli ponad 8000 km pomiędzy wymianami rdzenia, mającymi miejsce na odpowiednikach znanych nam stacji paliw. Przewidywano, że sam reaktor będzie zminiaturyzowaną wersją urządzenia montowanego między innymi na atomowych okrętach. (za: moto.wp.pl)

52 sport

Cobalt coraz bliżej mistrzostwa

w Polskiej Lidze Piątek Piłkarskich Kolejny mistrzowski tytuł drużyny FC Cobalt wydaje się być już tylko formalnością. Mało kto bowiem wierzy, że ktokolwiek jeszcze zagrozi tej drużynie w drodze po kolejne trofeum.

grupie mistrzowskiej pierwszej ligi niespodzianek nie było. Mistrz FC Cobalt rozgromił słabiutką tego dnia Piątkę Bronka aż 7:1. „Bronki” grają w ostatnim czasie „w kratkę”, dlatego o mistrzostwie muszą zapomnieć, a z taką grą wątpliwe jest również miejsce na podium. Problemów ze zwycięstwem nie miał też Inter Team, który bez najmniejszych problemów rozprawił się z The 12 Team 4:1. W grupie spadkowej na uwagę zasługuje wysoka wygrana KS04 z Warriors of God. Wicelider, mimo kadrowego osłabienia, strzelił w tym meczu aż dziewięć goli, nie tracąc przy tym ani jednego. „Wojownicy Boga” chyba już pogodzili się z degradacją do drugiej ligi, w ich grze wyraźnie widać brak motywacji. Scyzoryki po dobrym meczu minimalnie, bo 1:0, ograli Olimpię, co oznacza, że „Olimpijczycy” najprawdopodobniej podzielą los Warriors, bowiem do miejsca gwarantującego utrzymanie tracą już cztery punkty. W drugiej lidze lider (Wima Team) wygrywa jedną bramką z FC Polska, jednak o trzy punkty musiał ciężko walczyć, bo „Biało-czerwoni” poprzeczkę postawili w tym meczu bardzo wysoko. Niezwykle ciekawe i zacięte spotkanie rozegrały ekipy FC Cosmos oraz Bianca

1 maja 2015

FC. „Kosmonauci” przegrywali już w tym meczu 1:3, ale konsekwentna gra pozwoliła im na doprowadzenie do remisu. Na trzecie miejsce w tabeli awansował Power Rangers, który rozgromił Mazury Team aż 5:1. Mecz był wyrównany tylko w pierwszej odsłonie, która zakończyła się remisem 1:1. W drugiej połowie na boisku niepodzielnie rządzili już tylko „Rangersi”, którzy strzelili aż cztery gole. Prawdziwy egzamin ekipę Kamila Biegniewskiego czeka jednak w

najbliższą niedzielę, kiedy to zmierzy się z FC Cosmos. Mecz ten wyłoni najprawdopodobniej brązowego medalistę drugiej ligi. Pod koniec sezonu zwyżkę formy notuje JJ Construction, który zdobywa punkt za punktem. Tym razem „Konstruktorzy” wygrali 3:1 z IFX FC, zamieniając się tym samym ze swoim rywalem pozycją w ligowej tabeli.

I LIGA – GR. MISTRZOWSKA I LIGA – GR. SPADKOWA DRUŻYNA

MECZE BRAMKI PUNKTY

DRUŻYNA

MECZE BRAMKI PUNKTY

II LIGA DRUŻYNA

MECZE BRAMKI PUNKTY

1. Wima Team

66-29

2. RSVM (b)

82-33

3. Power Rangers

63-40

4. FC Cosmos

65-46

5. FC Piona

39-44

6. Bianca FC

55-48

7. FC Polska (s)

34-58

8. JJ Construction

39-80

9. IFX FC

29-66

10. Maja Team

17-38

11. Mazury Team

7-24

Wyniki 22. kolejki:

1. FC Cobalt (m)

67-27

1. Scyzoryki

51-34

2. Inter Team

58-29

2. KS04 Ark

38-42

FC Polska (s) – Wima Team

0:1

3. The 12 Team (p)

46-44

3. Joga Bonito (b)

36-44

Mazury Team – Power Rangers

1:5

4. Piątka Bronka

40-47

4. PCW Olimpia

31-42

FC Piona – RSVM (b)

0:5

5. White Wings Seniors

35-37

5. Warriors of God (b)

17-73

JJ Construction – IFX FC

3:1

FC Cosmos – Bianca FC

3:3

Wyniki 22. kolejki:

Inter Team – The 12 Team (p)

4:1

Warriors of God (b) – KS04 Ark

0:9

Piątka Bronka – FC Cobalt (m)

1:7

Scyzoryki – PCW Olimpia

1:0

Zestaw par 23. kolejki:

Zestaw par 23. kolejki: 10:00

FC Polska – Mazury Team