Goniec Polski wyd. 601 by SamiSwoi.news

nr 44 (601) 6 listopada 2015 / ISSN 2044-5202

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

Wieża z Polski str. 24

– Czasami jestem adwokatem diabła – - mówi Marcin Prokop w wywiadzie dla Gońca.

4 w numerze STR.

| >> NIE PRZEGAP!

Już za tydzień

>> Polecamy:

Dodatek specjalny, „Dbamy o niemowlaka i przedszkolaka”, a w nim: >> higiena jamy ustnej >> moje dziecko gorączkuje >> zmiana diety

Alkohole świata James Bond to nie jedyny słynny Brytyjczyk, która często sięga po drinka na rozluźnienie. Do miłośników napojów alkoholowych należał także Winston Churchil, którego miłość do whisky przeszła zresztą do legendy. Jednak nie tylko on poddał się urokowi tego napoju.

Temat tygodnia

STR.

Pieniądze

STR.

Kulinaria

STR.

Na sygnale

ŚLADAMI WSPÓŁCZESNYCH NOMADÓW. PRACUJĄ W UK, MIESZKAJĄ W POLSCE.

>> MARCIN PROKOP DLA GOŃCA: „Czarno-biała wizja świata nie leży w mojej naturze”

OD CZERWCA 2017 ROKU W UE CAŁKOWICIE ZNIKNĄ OPŁATY ROAMINGOWE. W. BRYTANIA TO RAJ DLA MIŁOŚNIKÓW CIEKAWYCH DOZNAŃ KULINARNYCH.

PANOWIE WYCHODZĄ, A W DOMU ZOSTAJE TRUP I ZAPACH ŚRODKA DO...

STR.

Ciekawostki

STR.

W sieci

STR.

Styl

STR.

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

NAJDZIWNIEJSZE PODATKI NA WYSPACH BRYTYJSKICH. ILE, KOMU, ZA CO?

STR.

Wielki turniej Radwańskiej Agnieszka Radwańska zwyciężyła w finale prestiżowego turnieju WTA Finals w Singapurze.

STR.

Niepodległość po 123 latach Po latach pod zaborami – rosyjskim, pruskim i austriackim, Polska odzyskała niepodległość.

CZYLI CO WAS PORUSZYŁO NAJBARDZIEJ NA PORTALU GONIEC.COM. POLSKA SZTUKA UŻYTKOWA PODBIŁA HONG KONG NA DESIGN TECH EXPO.

>> W numerze: Imigranci z krajów spoza Unii Europejskiej, którzy mieszkają w Wielkiej Brytanii dłużej niż pół dekady i nie

zarabiają więcej niż 35 tysięcy funtów rocznie, zostaną deportowani – ogłosiła Theresa May. – Na razie rząd i parlament brytyjski postanowił zaoszczędzić na zasiłkach deportując biedaków spoza Unii. Nie ma jednak żadnej gwarancji, że następni w kolejce nie będą Polacy i inni obywatele Unii, którzy znaleźli w UK nie dość wysoko płatną pracę. Aż wreszcie, trzymając się tej samej logiki, brytyjscy liberałowie zlikwidują pomoc społeczną pozbywając się ze swego terytorium wszystkich biednych, tak aby zostali sami zamożni – komentuje Piotr Ikonowicz. – Być może chodzi o to, że imigrant przebywający w Wielkiej Brytanii dłużej niż pięć lat, może starać się o status rezydenta, który otwiera perspektywę uzyskania Karol Pomeranek redaktor naczelny obywatelstwa – zauważa Stanisław Michalkiewicz. Więcej na str. 10. 6 listopada 2015

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2ST Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek, E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Paweł Chojnowski, Małgorzata Bugaj-Martynowska, Sergiusz Pinkwart, Anna Paprzycka, Natalia Ros, Daniel Kowalski. Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkowska, E: marta.laczkowska@mail.goniec.com Marketing i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Paweł Kuzioła T: 07974990013, E: pawel.kuziola@mail.goniec.com Samanta Kulpa T: 07974 99 00 14, E: s.kulpa@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

6 temat tygodnia

Śladami współczesnych

nomadów

Fot. Shutterstock

Jego budzik dzwoni za piętnaście trzecia w piątek nad ranem. Gdy wychodzi z domu jest ciemno i z każdym tygodniem coraz chłodniej. Świtać zacznie za parę godzin, mniej więcej wtedy, gdy dotrze na lotnisko. W niewielkiej miejscowości ponad sto kilometrów na wschód od Warszawy, Wojtek zaczyna swoją podróż do pracy. O pierwszej po południu jest już na miejscu – w centrum Londynu. I tak co tydzień. >> Paweł Chojnowski aczęło się od historii pewnego Brytyjczyka: Uczy się w Londynie, a mieszka w Gdańsku – student antropologii na Uniwersytecie Goldsmith w Londynie znalazł niecodzienny sposób na obniżenie kosztów studiowania w stolicy UK – rozpisała się jakiś czas temu najpierw brytyjska, a potem także polska prasa. Pochodzący z niewielkiego miasta Fareham w hrabstwie Hampshire, 23-letni Johnathan Davey rzeczywiście przeprowadził się do Polski i na zajęcia raz w tygodniu lata samolotem. – W środę startuję z Gdańska o szóstej rano. Ląduję na lotnisku w Luton, a w związku z godzinną różnicą czasu, udaje mi się dotrzeć na pierwsze wykłady o 10 rano – tłumaczy zaradny student dzien-

6 listopada 2015

nikowi „The Mirror”. Chłopak kończy zajęcia w piątek po południu i jeszcze tego samego dnia wraca wieczornym rejsem do Polski, gdzie zostaje aż do następnej środy. W Gdańsku zatrzymuje się w hostelu, natomiast w Londynie to rzadkość, tu zazwyczaj nocuje na kanapie u znajomych. Przyznaje, że przemierzanie 1,5 tys. km dwa razy w tygodniu może wydać się zwariowanym pomysłem, ale jak wskazuje, jest to duża oszczędność pieniędzy – rzędu 10 tys. funtów w skali całego roku oraz czasu – tygodniowo spędza w podróży od ośmiu do dziesięciu godzin. Nieźle, bo dla niejednego mieszkańca Londynu przygoda z TFL-em trwa w skali tygodnia znacznie dłużej. Mimo że w brytyjskiej prasie historię łebskiego studenta zdominował kontekst narastającego w stolicy Wielkiej Brytanii kryzysu mieszkaniowego, a w

polskiej szukano raczej odpowiedzi na pytanie: w czym – zdaniem 23-latka – nadmorski Gdańsk jest lepszy do życia od Londynu, to już w obu przypadkach na równi schlebiano jego pomysłowości i doceniano innowacyjność projektu Davey’a. Tymczasem okazuje się, że pomysł wcale nie jest nowy, a cotygodniowe kursowanie na trasie Polska – UK za pracą bądź na studia już dawno została opatentowane – oczywiście przez Polaków.

Dokąd będzie można

Wojtek Nowak, 33-letni blondyn w okularach uśmiecha się, gdy jest pytany, czy nie nuży go taki tryb życia. – Traktuję to jak odskocznię od domowego życia. Zawsze lubiłem podróżować, choć oczywiście to nie jest tak ekscytujące, bo szybko wpada się w rutynę. Co piątek i co niedziela jest tak samo – odpowiada. Choć przyzna-

je, że na początku było mu ciężko, to w końcu się przyzwyczaił, a teraz tylko czasem bywa irytująco, na przykład gdy samolot z Modlina na Stansted odlatuje z trzygodzinną obsuwą. Chociaż z drugiej strony, pracę Wojtek ma taką, że opóźnienia nie powinny go martwić, bo nie zaczyna o konkretnej godzinie. Chodzi raczej o bezsensowną stratę czasu. Wojtek wozi ludzi na rikszy w centrum Londynu w systemie pracy, który przypomina robotę na taryfie: zarabia, gdy jest na mieście – nie zarabia, gdy go tam nie ma. Właśnie dlatego od ponad roku niemal co tydzień przylatuje do UK. Wcześniej mieszkał w Londynie, ale gdy we wrześniu ubiegłego roku został ojcem, postanowił, że wróci do Polski. I ani myślał rezygnować z pracy na Wyspach, zresztą wciąż trzyma się tego postanowienia, bo na pytanie jak długo planuje tak dojeżdżać do pracy,

| temat tygodnia

odpowiada: – Dokąd będzie można. Z tego weekendu przywiozę trzy tysiące złotych, więc po co mam coś zmieniać? Poza tym, co mam robić w Polsce – wzrusza ramionami. Nowak w Polsce nie siedzi bezczynnie, ma rodzinę, roczną córeczkę i w te kilka dni właśnie jej poświęca czas. Poza tym odpoczywa, zbiera siły do następnego wyjazdu. – Na początku przyjeżdżałem do Londynu na piątek, sobotę, niedzielę i w poniedziałek wracałem. Ale to było bez sensu, bo w poniedziałek o 16 byłem w mieszkaniu, potem cały dzień odpoczywałem i wychodziło na to, że byłem trzy dni w domu, a chciałem być z dzieckiem – wspomina Nowak.

Zabawa dla twardych

Katowice, 2005 rok. Karol Dujczyński podejmuje decyzję: rzuca pracę w Polsce i wyjeżdża do Wielkiej Brytanii. Tyle, że poza pracą, która teraz właściwie już go w kraju nie trzyma, Karol ma rozpoczęte studia na Uniwersytecie Śląskim. – Nie chciałem rzucać nauki. Po przyjeździe do UK zacząłem pracować na budowie i w zasadzie wszystko co dostawałem wydawałem na życie i bilety do Polski. Ale udawało się to wszystko utrzymać w kupie i w taki sposób zrobiłem licencjat – z zadowoleniem w głosie opowiada Karol, który licencjat obronił z socjologii reklamy i komunikacji społecznej. Nie można powiedzieć, że jest słabeuszem. Pracuje odkąd był nastolatkiem, bo, co tu dużo mówić, nikt nigdy niczego mu nie dał. Najpierw na budowie w kraju, potem w sklepie odzieżowym, aż w końcu trafił na plac budowy w UK, gdzie na początku latał z miotłą. Bywało ciężko, ale z biegiem lat polubił pracę budowlańca. Teraz razem z braćmi prowadzi własną firmę. Mieszka z żoną i dwójką dzieci na północnozachodnich przedmieściach Londynu. Wciąż dużo pracuje, ale jest na swoim, co daje mu satysfakcję. Dziś 30-latek tylko wspomina, jak kiedyś tyrał, aby skończyć studia, z którymi – jak sam teraz otwarcie przyznaje – przestał w którymś momencie wiązać swoje życiowe plany. Wtedy jednak zaciskał zęby i dzielił życie na pracę w Anglii i studia zaoczne w Polsce. – Dwa, trzy razy w miesiącu latałem do kraju na weekend. W zależności od tego, jak miałem ćwiczenia albo wykłady. Plan zajęć dyktował wszystko, a zatem jakiekolwiek zmiany bardzo mnie stresowały, bo musiałem kupować bilety lotnicze odpowiednio wcześnie, żeby się wyrobić finansowo. Z reguły zajęcia odbywały się co dwa tygodnie. Czasem w planie coś zmieniano, bo np. wykładowca zachorował

Staram się zamknąć w cenie 50 funtów w obie strony. Rzadko wychodzi więcej.

WOJTEK NOWAK i wykład przeniesiono na następny tydzień. Wtedy musiałem kombinować lub byłem nieobecny na tych zajęciach, a wiadomo zbyt często tego robić nie mogłem – przyznaje Dujczyński.

Pionierzy

Karol był – można powiedzieć – pionierem „dolatywania” na studia. Gdy zaczynał swoją przygodę, Polska zaledwie od roku była w Unii Europejskiej, a tanie linie lotnicze dopiero przecierały szlaki na polskim rynku. Nie miał łatwo, choć zdarzały się przyjemne niespodzianki. – To był czas, kiedy wchodziły do Polski tanie linie lotnicze. Pierwszy zaczął latać Wizz Air i od razu otworzył bazę w Katowicach. Mieszkałem w Porębie, niedaleko lotniska w Pyrzowicach. Jakieś 20 min. samochodem. To było mi wtedy bardzo na rękę – Karol bez najmniejszej trudności sięga pamięcią w przeszłość.

Jeszcze w maju 2004 roku węgierski przewoźnik rozpoczął z Katowic regularne loty m.in. do Luton pod Londynem. Wkrótce na rynek weszły Ryanair oraz EasyJet, wspólnie zapewniając połączenia z większością europejskich miast. I choć ich samoloty, by uniknąć wysokich opłat lotniskowych, lądują najczęściej na mniejszych, peryferyjnych lotniskach metropolii, to właśnie tanie linie lotnicze ze swoim systemem rezerwacji biletów online stworzyły warunki do regularnych i przede wszystkim tanich podróży zarobkowych. Do tego dochodzi jeszcze rozwój infrastruktury transportu lotniczego w Polsce, gdzie ostatnie 10 lat to krok milowy; na mapie kraju, jak grzyby po deszczu pojawiały się nowe lotniska, co znacznie udogodniło dostęp do podróży o zasięgu międzynarodowym. Zresztą ten proces wciąż trwa.

Na pierwsze dni stycznia 2016 roku zaplanowano otwarcie lotniska Port Lotniczy Olsztyn – Mazury w Szymanach. Ma ono wypełnić lukę w północnowschodniej części kraju, gdzie obecnie pasażerów z tego regionu dzielą między siebie lotniska w Gdańsku, Warszawie i Lublinie. Samoloty z Szyman mają latać także do Londynu, który już na samym początku stał się jednym z najpopularniejszych kierunków podróży Polaków, a wysoka frekwencja skłoniła przewoźników do uruchomienia kolejnych lotów. Dziś znalezienie dogodnych połączeń na tej trasie przestało nastręczać jakichkolwiek problemów.

Czas i energia

Duży wybór przelotów cieszy Wojtka. – Korzystam z Ryanaira, w Wizz Air mam wykupiony Premium Club, a do niedawna latałem jeszcze Norwegian Lines – przyznaje Wojtek. Przestał, gdy spółka ze Skandynawii przeniosła lot z ósmej rano na piętnastą, ale bez problemu znalazł inny rejs w tych godzinach. – Wykupuję loty miesiąc wcześniej. Teraz mam bilety na wszystkie weekendy do końca listopada – prze-

8 temat tygodnia

Fot. Shutterstock

rywa na moment, wyraźniej kalkulu- w cenie. – Nocowałem kilka razy u znając w głowie. – Staram się zamknąć w jomych, ale trzeba do nich dojechać, a cenie 50 funtów w obie strony. Rzadko to strata czasu, poza tym nie chcę co tywychodzi więcej. Cały koszt na week- dzień komuś siedzieć na głowie – opowiada z własnego doświadend to 130 funtów, a w czenia. Za chwilę to wchodzą, oprócz dodaje: – Spałem przelotów, dojazna początku w dy na lotnisko, innych, tańopłata za wyTrudno określić ilu szych hopożyczenie jest współczesnych stelach, ale roweru i za nomadów – Polaza to dalej nocleg – ków zawieszonych od bazy z starannie rik sz ami, wylicza. między krajami i więc traŁóżko żyjących w dwóch ciłem czas. w hostelu rzeczywistościach. Chodzi o to, obok stacji aby zużyć jak Waterloo – najmniej czasu blisko miejsca, i energii. Eliminuję skąd bierze rower wszystko co jest nie– wynajmuje tylko na istotne, bo w gruncie rzeczy jedną noc – z piątku na sobotę, bo drugą Nowak całą spędza w pra- to jest męczące – tłumaczy. cy, a w niedzielę rano wylatuje do PolWojtek wychodzi z domu o wpół ski. Niecałe 20 funtów za noc, śniadanie do czwartej nad ranem. Na lotnisko 6 listopada 2015

dojeżdża pociągiem, choć – jak mówi – ostatnio przesiadł się w BlaBlaCar, bo wychodzi na tym korzystniej. O godzinie szóstej lub ósmej – w zależności od tego, na którą linię wykupi bilet – wsiada do samolotu w Modlinie bądź na Okęciu. Dwie godziny dziesięć, jeśli ląduje na Stansted albo dwie trzydzieści pięć – gdy na Luton. Potem Easy Bus, bo tanio, oczywiście, jeżeli się wcześniej kupi bilet i w pracy jest na pierwszą. W niedzielę powrót wygląda podobnie, choć zajmuje kilka godzin dłużej, do tego dochodzi godzinna różnica czasu. Wylot Wojtek ma o ósmej rano, a z żoną i córeczką wita się o czwartej po południu.

presja czasu, bo przecież samolot nie poczeka – bywały dni, że miał dość. Ale trzymał się planu i gdy zbliżał się weekend, z pracy na budowie wychodził o szesnastej, choć i z tym bywało różnie, bo – jak tłumaczy – musiał zdawać się na przełożonych, którzy na budowie bywają różni. Cztery godziny później siedział już w samolocie, a około północy wchodził do swojego mieszkania w Porębie. W sobotę od rana na uczelni. Niedziela tak samo. Powroty z początku miał uciążliwe – w poniedziałek o szóstej rano i zawsze się spóźniał do pracy. – Sytuacja się unormowała, gdy Wizz Air wprowadził loty w niedzielę wieczorem – dodaje. Pomimo tych trudności Dujczyński miło wspomina te trzy lata tułaczki i przyznaje, że z perspektywy czasu to było dobre rozwiązanie. Podobnie uważa Katarzyna Rogalska z Brixton w Londynie, która nosi się z zamiarem rozpoczęcia studiów zaocznych w Polsce. 34-latka marzy o psychologii, ale nie chce rezygnować ze swojej posady w stolicy UK – pracuje w administracji, a także z mieszkania nad Tamizą. Mogłaby oczywiście zacząć studia na Wyspach, ale te kosztują. – Wiem, że nie dostałabym pełnej pożyczki, a poza tym nie chcę się zadłużać, bo źle się czuję z długami – przyznaje dziewczyna. Dlatego Kasia zamierza uczyć się w wolnym czasie, a do Polski latać co dwa tygodnie na zjazdy. Trudno określić ilu jest współczesnych nomadów – Polaków zawieszonych między krajami i żyjących w dwóch rzeczywistościach. Karol ze swoich lotów wspomina jeszcze jedną rzecz. – Kiedy latałem Wizzair’em było nas kilku. Siadaliśmy zawsze jakoś niedaleko siebie. Mimo że nigdy z tymi ludźmi nie rozmawiałem, to widywałem ich twarze regularnie, co tydzień lub dwa – opowiada. Z kolei Wojtek ma znajomego – chłopaka z rikszy, który – tak jak on – przylatuje co tydzień z Polski. Kolegują się, bo obaj robią w tym samym, a do tego łączą ich wylatane w miesiącu tysiące kilometrów. (nazwiska niektórych bohaterów został zmienione)

Znajome twarze

– Nie zawsze idzie, jak po sznurku – Karol nie pozostawia złudzeń. – Zdarzało mi się kilka razy nocować na lotnisku. Czasem lot był opóźniony albo odwołany, czasem to ja nawalałem – wyjaśnia. Stres, niedosypianie,

Czekamy na Twój komentarz

10 felietony

m im z daniem Piotr Ikonowicz Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

migranci spoza Unii, którzy przez ostatnie 5 lat nie zarabiali co najmniej 35.000 funtów rocznie, mają być deportowani. A więc za skąpstwo pracodawców zapłacą pracownicy. Tych ludzi Wielka Brytania skrzywdzi podwójnie. Najpierw kiedy pełni wiary, że to „ziemia obiecana” byli zmuszeni pracować za zbyt niskie wynagrodzenie, a po co najmniej 5 latach takiego wyzysku mają wrócić tam skąd uciekli przed nędzą. Ja bym już raczej deportował zbyt skąpych pracodawców. Pomysł, żeby deportować biednych, żeby w ogóle karać biednych za to, że są biedni to objaw nowego socjalnego faszyzmu. Na tej samej zasadzie na Węgrzech Viktora Orbana wsadza się do więzienia bezdomnych kiedy nocują na ulicy. O tym, że nie chodzi tu o jakichś leni i obiboków świadczy fakt, że deportacją będą objęte między innymi pielęgniarki, których deficyt na Wyspach był uzupełniany „importem”, a które mimo wykonywania ciężkiej i niezwykle pożytecznej pracy nie zarabiają 35.000 funtów rocznie. Na razie rząd i Parlament brytyjski postanowił zaoszczędzić na zasiłkach deportując biedaków spoza Unii. Nie ma jednak żadnej gwarancji, że następni w kolejce nie będą Polacy i inni obywatele Unii, którzy znaleźli w UK nie dość wysoko płatną pracę. Aż wreszcie, trzymając się tej samej logiki, brytyjscy liberałowie zlikwidują pomoc społeczną pozbywając się ze swego terytorium wszystkich biednych, tak aby zostali sami zamożni. Niestety pomysł brytyjski nie jest już w Unii Europejskiej niczym nowym, po tym jak Francja odesłała do Rumunii blisko 10.000 Romów. Ofiarami deportacji padną mieszkańcy dawnych kolonii brytyjskich, na których łupieniu wyrosło

imperium. Ich przyjmowanie w metropolii było częścią polityki utrzymywania przyjaznych stosunków z byłymi koloniami na wszystkich kontynentach, w ramach tzw. Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Deportacje przekreślą ideę Commonwealth’u. Pomysł jest o tyle idiotyczny, że na nisko płatne prace wykonywane przez przyjezdnych nie czyhają obywatele Wielkiej Brytanii. Wolą żyć

Stanisław Michalkiewicz Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

iedy Padyszachowi wiozą zboże, kapitan nie troszczy się, jakie wygody mają myszy na statku – zauważył Franciszek Maria Arouet, bardziej znany jako Voltaire. Pani minister spraw wewnętrznych Teresa May przyjęła osobliwe kryteria deportacji, jakim od przyszłego roku podlegać będą imigranci spoza Unii Europejskiej: okres pobytu w Wielkiej Brytanii dłuższy niż 5 lat, ale zarobki nie

Imigranci z krajów spoza Unii Europejskiej, którzy mieszkają w Wielkiej Brytanii dłużej niż pół dekady i nie zarabiają więcej niż 35 tys. funtów zostaną deportowani – ogłosiła Theresa May.

z zasiłków niż harować za tak marne grosze. Kiedy jednak w ramach deportacji owej importowanej „rezerwowej armii pracy”, pracodawcom zajrzy w oczy widmo braku rąk do pracy, nastąpi niechybnie następny krok, będący logiczną konsekwencją deportacji working poor (pracujących biedaków) – stopniowa likwidacja zasiłków i pomocy społecznej, która zmusi obywateli Zjednoczonego Królestwa do pracy za grosze. Dlatego związki zawodowe i zwykli ludzie pracy powinni zrobić wszystko, aby nie dopuścić do realizacji zamierzenia premiera Camerona. W przeciwnym razie mogą być pewni społecznej degradacji. Jest zresztą o wiele prostszy i sprawiedliwy sposób rozwiązania problemu. Podjąć walkę o wyższe płace dla wszystkich zagrożonych wydaleniem. Walka z biedą, a nie z biedakami.

przekraczające 35 tys. funtów rocznie. Nie znając brytyjskich stosunków, trudno zrozumieć przyczyny, dla których przyjęte zostały akurat takie kryteria. Średni zarobek w Wielkiej Brytanii w roku 2015 wynosi około 27 tys. funtów rocznie. Według „Guardiana” powyżej 35 tys. funtów rocznie zarabiają pracownicy sektora finansowego i informatycy, wśród których cudzoziemców, zwłaszcza spoza Unii Europejskiej, jest stosunkowo niewielu. Natomiast poniżej 35 tys. funtów rocznie zarabiają np. cudzoziemskie pielęgniarki i według przyjętych kryteriów to między innymi one będą od przyszłego roku narażone na deportację. Jest to o tyle dziwne, że Wielka Brytania akurat w tej branży odczuwa deficyt pracowników. Być może chodzi o to, że imigrant przebywający w Wielkiej Brytanii dłużej niż 5 lat, może starać się o status rezydenta, który otwiera perspektywę

Czekamy na Twój komentarz 6 listopada 2015

uzyskania obywatelstwa – a poza tym uprawnienia emerytalne nabywane są dopiero po 10, a nie 5 latach, chociaż składka emerytalna pobierana jest i wcześniej. Otwarcie możliwości deportowania uboższych i obcych kulturowo i cywilizacyjnie cudzoziemców pozwoli nie tylko na zahamowanie procesu „azjatyzacji” Wysp Brytyjskich, ale i na uniknięcie ryzyka zaciągnięcia wobec nich zobowiązań przez państwo. Takie zarządzenia najwyraźniej wychodzą naprzeciw społecznemu zaniepokojeniu, które musiało nasilić się zwłaszcza ostatnio, gdy w Europę uderza fala kolejnej wędrówki ludów w historii kontynentu. Charakterystyczne dla podjętych przez brytyjski rząd środków jest ich podobieństwo do tych, jakie w swoim czasie podjęła imperatorowa Katarzyna II dla uchronienia Rosji przed zalewem ludności żydowskiej. Ustanowiła mianowicie tzw. „linię osiedlenia” (czerta osiedłosti), wytyczoną wzdłuż granicy polsko-rosyjskiej sprzed I rozbioru Polski. Na wschód od tej linii nie wolno było osiedlać się Żydom, chyba że byli kupcami pierwszej gildii, to znaczy – dysponującymi co najmniej 25 tysiącami rubli kapitału, co w czasach Katarzyny stanowiło fortunę. Ta „linia osiedlenia”, a więc dawna granica polsko-rosyjska w wirtualnej postaci przetrwała aż do roku 1917, kiedy w Rosji wybuchła rewolucja bolszewicka. Podobieństwo decyzji Katarzyny do zarządzenia pani minister Teresy May polega na tym, że i jedno, i drugie uderza w ludzi cywilizacyjnie obcych i biedniejszych. Ale tak to już bywa, że bez względu na to, jakie bajki aktualnie opowiadają sobie od święta postępowi filozofowie oraz damy i dżentelmeni i z miasta, biednemu wiatr wieje w oczy tak samo, jak za Katarzyny, a nawet – jak za Sargona.

| z wielkiej brytanii Burmistrz Londynu nie zgadza się z George’m Osbornem w sprawie wysokości minimalnej płacy w Londynie. Johnson chciałby, by była ona wyższa niż zakładane 9 funtów.

£9.40 za godzinę pracy? oris Johnson chce wywrzeć nacisk na rząd Wielkiej Brytanii i pomóc tym samym nisko zarabiającym rodzinom mieszkającym w stolicy kraju. Ogłosił, że w przyszłym roku, aby utrzymać się w Londynie, powinno się zarabiać 9,40 funta na godzinę, a więc minimalny zarobek powinien wynieść co najmniej tyle samo – czytamy w „Daily Mail”. Burmistrz skrytykował także brytyjskiego kanclerza skarbu, George’a Osborne’a, za plany zmniejszenia benefitów dla rodzin pracujących i osób z niskimi zarobkami. Osborne obiecał, że minimalna płaca godzinowa (National Living Vage) wzrośnie z 6,50 na 7,20 funta dla osób powyżej 25. roku życia od kwietnia 2016 roku. Dodał także, że wzrost stawki będzie się utrzymywał i do 2020 roku wynosić już będzie 9 funtów. To spotkało się z krytyką Johnsona oraz ekonomistów. Według tych ostat-

Fot. Shutterstock

nich płaca ta nie jest wystarczająco wysoka w stosunku do kosztów życia w samym Londynie, który jest obecnie jednym z najdroższych miast do życia na świecie. Burmistrz przyznał też, że niezbędne jest, by ciężko pracujący mieszkańcy stolicy otrzymywali zasłużoną kwotę. Zdaniem Johnsona odgrywają oni bowiem istotną rolę w rozwoju miasta. (sb, sz) reklama

reklama

12 news

Goniec

News

TRÓJKA ROZDAJE NAGRODY

11-latkowie z nadwagą

Aż w dziewięciu częściach UK – w tym w Londynie – co najmniej połowa 11-latków ma nadwagę – informuje Public Health England. Na szczycie listy miejsc z największą liczbą otyłych dzieci znajduje się Dover (Kent). Tam aż 56,4 proc. najmłodszych zmaga się z nadmiarowymi kilogramami. Miejsca w Londynie, które znalazły się na liście to: East Walworth, Rothershire oraz Hackney Wick.

Itaka poszukuje Osoby te są poszukiwane na prośby ich rodzin przez ITAKĘ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych. Ktokolwiek widział zaginionych, lub ma jakiekolwiek informacje o ich losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ pod całodobowym numerem 0048 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Informatorom gwarantuje się anonimowość.

Bartosz Krawczyk 23 lata, wzrost: 178 cm, oczy: brązowe, ostatnie miejsce pobytu: Nottingham, zaginął 15.06.2015 r.

Przemysław Łukasz Spaliński 32 lata, wzrost: 172 cm, oczy: niebieskie, ostatnie miejsce pobytu: Londyn, zaginął: 14.09.2014 r. 6 listopada 2015

Gala wręczenia nagród muzycznych „Mateusze Trójki 2015” Trzeciego Programu Polskiego Radia. Na zdjęciu Józef Skrzek i Magdalena Jethon. Fot. Agencja BE&W

20 lat za heroinę

Uwaga rowerzyści

David Birks, 42-latek z Rotherham, który przemycał twarde narkotyki do Wielkiej Brytanii, został skazany przez sąd na 20 lat pozbawienia wolności. Ze śledztwa wynikło, że Brytyjczyk kursował pomiędzy Belgią a Wielką Brytanią, przemycając duże ilości narkotyków. Heroina, którą przewoził, została wyceniona na 1,8 mln funtów.

Londyńska policjantka z długoletnim stażem wywołała w stolicy oburzenie po tym jak przyznała, że dojeżdżanie do pracy rowerem jest „zbyt ryzykowne i niebezpieczne”. – Niestety, przestępstwa na drogach są dla niej mniej ważne niż pozostałe wykroczenia – uważa Charlie Lloyd z London Cycling Campaign.

liczba tygodnia

Najbardziej zaludnione

– tysięcy funtów dziennie – tyle wydaje Wielka Brytania na pomoc w kontrolowaniu sytuacji w Calais. Według szacunków, liczba stale przebywających tam imigrantów może do końca roku wzrosnąć do ponad 10 tysięcy.

Jeśli obecne tempo wzrostu populacji się utrzyma, to – według ONS – w 2047 roku Wielka Brytania będzie najbardziej zaludnionym krajem w Europie. Już za dziesięć lat ma tu mieszkać ok. 69 mln ludzi, a do 2039 r. – 74,3 mln. Zdaniem ekspertów głównym czynnikiem tak dużego wzrostu jest imigracja, a także liczba dzieci urodzonych przez matki nie pochodzące z Wielkiej Brytanii.

100

cytat tygodnia Prawdziwy mężczyzna nigdy nie kończy.

Leszek Miller szef SLD

O Niepodległości 8 listopada na Northwood Hill Cemetery (HA6) w Londynie odbędą się wspólne obchody Polskiego Dnia Niepodległości oraz Brytyjskiego Remembrance Day. Zapraszamy!

Kylie Minogue zapaliła światełka na Oxford Street

Ku czci Kardynała

Piosenkarka Kylie Minogue oficjalnie rozpoczęła sezon świąteczny w Wielkiej Brytanii, zapalając światła świątecznych dekoracji na Oxford Street w Londynie. W poprzednich latach iluminacje świąteczne zostały włączone przez artystów takich jak Cheryl Cole, Jessie J, Robbie Williams czy The Spice Girls.

Biblioteka Polska POSK w Londynie, parafialny oddział IPAK przy kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Londynie oraz Polska Misja Katolicka w Anglii i Walii, zapraszają na wieczór poświęcony księdzu kardynałowi Władysławowi Rubinowi w 25. rocznicę śmierci. Odbędzie się on 17 listopada w POSK-u.

| z wielkiej brytanii 13 – Imigranci z krajów spoza Unii, którzy mieszkają w UK dłużej niż pięć lat i nie zarabiają więcej niż 35 tys. funtów rocznie, zostaną deportowani – ogłosiła Theresa May.

Deportacja za zarobki

Fot. Shutterstock

owe przepisy mają wejść w życie już w kwietniu 2016 roku. Każda osoba spoza UE, która mieszka na Wyspach ponad pięć lat i z tytułu wynagrodzenia nie otrzymuje co najmniej 35 tys. funtów rocznie, będzie musiała opuścić UK. Wiadomość ta szczególnie poruszyła środowisko służby zdrowia, bowiem to w NHS nowe rozporządzenia wywołają największy chaos – twierdzą przedstawiciele Royal College of Nursing. To właśnie pielęgniarki – tak potrzebne w Wielkiej Brytanii – nie zarabiają wymaganej kwoty. Tym-

czasem brytyjska służba zdrowia już przeżywa kryzys – specjaliści zwracają uwagę na ogromne braki w kadrach i potrzebę sprowadzania pracowników z zagranicy. Royal College of Nursing zauważając problem, wzywa do wpisania pielęgniarek na listę zawodów zwolnionych z ogłoszonych przez minister spraw wewnętrznych zmian. „The Guardian” zaznacza też, że wspomniane wyżej 35 tysięcy funtów rocznie zarabiają głównie osoby z branży finansowej czy też IT. Tymczasem odsetek imigrantów w tych zawodach jest bardzo mały. (czytaj także na str. 10)

Na podstawie raportów szpitalnych opracowano listę 50 najbardziej niebezpiecznych miejsc do spożywania alkoholu w Anglii. Pierwsze miejsce zajęło Blackpool.

Tam nie sięgaj po alkohol – Koszty związane z nadużywaniem alkoholu są w Wielkiej Brytanii szacowane na 21 miliardów funtów rocznie. To pokazuje, z czym mamy naprawdę spory problem – powiedział Liam Byrne, członek Partii Pracy. Część z nich to bezpośrednie obciążenia służby zdrowia, ale problem jest bardziej złożony – alkohol skutkuje nie tylko powstałymi urazami, ale niesie za sobą ogromne koszty społeczne. Pod tym kątem przeprowadzono też najnowsze badanie – sprawdzono, ile osób (na sto tysięcy mieszkańców) zostało przyjętych do szpitala z powodu urazów związanych z piciem w ciągu ubiegłego roku. Niechlubne pierwsze

miejsce zajęło Blackpool. Tam na każde 100.000 mieszkańców, w związku z nadużyciem alkoholu, pomocy medycznej wymagało nieco ponad 1.720 pacjentów, co daje wynik około pięciu osób dziennie. Na drugim miejscu znalazło się Stoke-on-Trent, a na kolejnych: Sunderland, Norwich i Middlesbrough. Spośród dzielnic Londynu na liście odszukamy tylko jedną – Islington, która zajęła 31. miejsce. – Obywatele powinni mieć pewność, że councile i osoby odpowiedzialne za służbę zdrowia robią wszystko, by pomóc im wyjść z tego problemu – dodaje Byrne. (ml, sz)

reklama

14 historia

Niepodległość Po 123 latach pod zaborami – rosyjskim, pruskim i austriackim, Polska odzyskała niepodległość. Choć był to proces stopniowy, za symboliczną datę uznaje się 11 listopada 1918 roku. Najważniejszą postacią dla Polaków był wtedy Józef Piłsudski – instytut jego pamięci znajduje się obecnie m.in. w Londynie. >> Joanna Szmatuła ok 1918 był przełomowy w historii Polski. To właśnie wtedy w Compiègne we Francji zawarto rozejm pomiędzy Ententą i Cesarstwem Niemieckim, kończący I wojnę światową. Tego samego dnia Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową i naczelne dowództwo podległych jej wojsk polskich – czytamy na portalu polska.pl.

Wiedza i nauka

To właśnie dlatego 11 listopada jest ważnym świętem dla wszystkich Polaków zarówno tych mieszkających w kraju, jak i poza jego granicami. Bez wątpienia dwiema najważniejszymi postaciami tego okresu są Roman Dmowski i Józef Piłsudski – jedni z najbardziej charyzmatycznych polityków polskich. Obaj mieli ogromny wpływ na sytuację Polski po I wojnie światowej, jednak to Piłsudski sprawował najważniejsze funkcje i podporządkował sobie wojsko. I to głównie z nim kojarzymy dziś święto 11 listopada. Polska scena polityczna była wtedy bardzo podzielona – zwolennicy jednego obozu byli zaciekłymi wrogami drugiego, choć obu obozom zależało na jednym – dobro kraju było najaważniejsze. Roman Dmowski urodził się w 1864 r. w Warszawie, ukończył tamtejszy uniwersytet. W 1889 roku został przyjęty do Ligii Polskiej – związku, który za cel miał odzyskanie niepodległości przez Polskę ze wszystkimi jej ziemiami (cztery lata później przemianowano go na Ligę Narodową). Kilka lat później zajął się współtworzeniem Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. W 1903 roku wydał książkę „Myśli nowoczesnego Polaka”, w której pisał m.in.: „każdy ma obowiązek być czynnym obywatelem, znającym stan spraw politycznych swego kraju 6 listopada 2015

i wpływającym na ich bieg w miarę sił swoich. I wszyscy są za bieg tych spraw odpowiedzialni”. Roman Dmowski był zdania, że – jeszcze zanim doszło do wojny – Polska powinna sprzymierzyć się z Francją i Rosją przeciw Niemcom. Polityk opisał swoje poglądy także w książce „Niemcy, Rosja i kwestia polska”. W 1915 roku wyjechał na Zachód, gdzie zamierzał działać na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości, a dwa lata później został prezesem Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. Od 1919 roku formalnie przewodził też Delegacji Polskiej, która miała duży udział we współtworzeniu traktatu pokojowego po pokonaniu Niemiec. To m.in. dzięki temu uznano Polskę z Wielkopolską i Pomorzem Gdańskim, a także wyznaczono referendum na Warmii, Mazurach i Górnym Śląsku. To właśnie podpis Dmowskiego – obok Ignacego Paderewskiego – pojawił się na traktacie wersalskim z 29 czerwca 1919 roku. – Działający w zaborze rosyjskim Roman Dmowski był pozytywistą, stał na czele Narodowej Demokracji (endecji). Uważał, że Polska może odzyskać tylko częściową niepodległość, drogą legalną, zachowując wierność Rosji. Uważał, że Rosja, słabsza od Niemiec, będzie bardziej skłonna do ustępstw. Tym bardziej, że znajdowała się w sojuszu ze sprzyjającymi sprawie polskiej Francją i Wielką Brytanią – mówi Anna Stefanicka, sekretarz generalny Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie.

Silny naczelnik

Choć i Dmowski, i Piłsudski odegrali ogromną rolę i w odzyskaniu niepodległości, jak i budowaniu powojennej Polski, to z tej wybitnej dwójki to właśnie ten ostatni stał się postacią-symbolem. Józef Piłsudski urodził się w 1867 roku w Zułowie pod Wilnem. Podczas studiów na Uniwersytecie w Charkowie związał się z socjalistyczno-rewolucyjnym ruchem „Narodnaja Wola”, za udział w studenckich rozruchach został

Józef Piłsudski jednak dość szybko usunięty z uczelni. Zaangażował się także w działalność wileńskich socjalistów i w 1887 roku został aresztowany – usłyszał zarzut udziału w spisku, którego celem miało być obalenie rosyjskiego cara Aleksandra II. Wyrok – pięć lat na Syberii. Po powrocie wstąpił w szeregi litewskiego oddziału Polskiej Partii Socjalistycznej. W 1910 w zaborze austriackim powstały organizacje: Związek Strzelecki we Lwowie oraz Towarzystwo Strzeleckie w Krakowie. Dwa lata później Józef Piłsudski był już komendantem głównym Związków Strzeleckich. Dzięki nie-

Czy wiesz, że... 

Panowie spotykali się wielokrotnie, okazując sobie szacunek, ale również wyraźną niechęć. Po jednym z takich spotkań przekazali do prasy komunikat: Dmowski: „Piłsudski to niewątpliwie wielki człowiek, choć nie mogliśmy w niczym uzgodnić naszych poglądów”. Piłsudski: „Dmowski to jedyny polityk, z którym warto dyskutować”.

po 123 latach mu powstały też Legiony Polskie i Polska Organizacja Wojskowa (POW). – Józef Piłsudski buntował się przeciw rezygnacji Polaków z aspiracji niepodle-

głościowych. Wielonarodowa monarchia austro-węgierska dawała Polakom dużo więcej swobody i możliwości. Piłsudski widział możliwości uzyskania daleko idą-

cej autonomii. Opowiadał się oficjalnie za ideą tzw. trializmu, czyli dodania do dwuczłonowej monarchii austro-węgierskiej – Polski, powiększonej o ziemie zaboru rosyjskiego. Oficjalnie, a w międzyczasie przygotowywał kadry do walki o pełną niepodległość – mówi Anna Stefanicka.

Czas cudów

Od listopada 1918 roku do grudnia 1922, kiedy prezydentem kraju był Gabriel Narutowicz, Piłsudski sprawował funkcję tymczasowego naczelnika państwa. W tym okresie miał też miejsce „cud nad Wisłą”. – Zwycięską dla Polski bitwę, stoczoną w dniach 12-25 sierpnia 1920 roku w czasie wojny polsko-bolszewickiej uznaje się za przełomową w historii świata. Zadecydowała nie tylko o niepodległości Polski, ale też uchroniła całą Europę przed rozprzestrzenieniem się komunizmu i radzieckiego totalitaryzmu – pisze portal polska.pl. W 1923 roku Piłsudski na chwilę wycofał się z życia politycznego. Wkrótce

Roman Dmowski Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie 

Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie jest kontynuacją Instytutu Badania Najnowszej Historii Polski, który powstał w Warszawie w latach 1923-24. Wśród stałej ekspozycji zwraca uwagę mundur legionowy kaprala 5. pułku Legionów I Brygady, wraz z odznaczeniami i czapką maciejówką. Za nim umieszczony został zbiór medalionów z wizerunkami Józefa Piłsudskiego. Salę Instytutu zdobią również obrazy. Najbardziej znany wśród nich to obraz Wojciecha Kossaka z 1929 roku przedstawiający Józefa Piłsudskiego na Kasztance. Więcej na stronie: pilsudski.org.uk.

| historia 15

jednak, obserwując niepokojącą sytuację w kraju, na czele wiernych oddziałów wkroczył do Warszawy i zmusił do ustąpienia rząd i gabinet prezydenta Stanisława Wojciechowskiego – było to w maju 1926 roku. Od tego momentu w praktyce Piłsudski sprawował władzę autorytarną, której żaden organ nie był w stanie podważyć. Jego śmierć w 1935 roku wywołała ogromne poruszenie, a na ceremonii pogrzebowej zjawiły się tłumy. Mimo wielu kontrowersji, które wzbudzał, do dziś uznawany jest za jednego z najważniejszych polskich przywódców XX wieku. – Obu wielkich polityków różniło niemal wszystko: pochodzenie, poglądy polityczne i droga, jaką chcieli osiągnąć niepodległość Polski – mówi Stefanicka. Dodaje jednak, że obie koncepcje: radykalizm Piłsudskiego i ruch narodowy Dmowskiego okazały się niezbędne dla odradzającego się po I wojnie światowej państwa polskiego.

16 nasze sprawy

Roaming do historii

Członkowie Parlamentu Europejskiego przegłosowali projekt zniesienia opłat roamingowych na terenie Unii Europejskiej od połowy 2017 roku. Zmiany odczujemy jednak wcześniej – od kwietnia przyszłego roku stawki za połączenia wykonywane za granicą zostaną zmniejszone. >> Marta Łaczkowska

o 10 latach niestrudzonej walki, to koniec opłat roamingowych. Zwycięstwo oznacza korzyści dla konsumentów i krok w kierunku stworzenia prawdziwego europejskiego jednolitego rynku cyfrowego – cytuje Viviane Reding, wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej, „The Guardian”. Podobnego zdania jest też europoseł Europejskiej Partii Ludowej, Kriszjanis Karinsz. Uważa on, że zysk użytkowników nie Stawki obowiązujące równa się stracie operaw okresie między torów. Wręcz przeciw30 kwietnia 2016 nie – zapewnia bezpiea 15 czerwca 2017: czeństwo inwestycji. Gwarantuje to przyjęta  5 eurocentów/min. połączenia neutralność sieci, która  2 eurocenty/SMS wyklucza „dyskrymino 5 eurocentów/1 MB internetu. wanie przez firmy zapewniające dostęp do sieci poeurocenszczególnych dostawców usług ty. online” – cytuje polityka Polska W tym roku, Agencja Prasowa. operatorzy telefonii Podjęta pod koniec października br. mogą nadal pobierać od turystów z eudecyzja Parlamentu jest wyrazem popar- ropejskich państw członkowskich do 19 cia dla już zawartej umowy między pań- eurocentów za minutę w przypadku postwami członkowskimi Unii Europejskiej. łączeń wychodzących, pięć eurocentów Do porozumienia doszło w lipcu tego dla przychodzących, sześć eurocentów roku. Ustalono wtedy, że od 15 czerwca za wiadomość tekstową, a 20 eurocen2017 r., wyjeżdżając za granicę do kraju tów za megabajt pobieranych danych. UE, będziemy płacić za połączenia, wiaOd drugiej połowy czerwca 2017 roku domości SMS oraz internet tyle samo ile stawki będą jeszcze niższe, bo równe w kraju macierzystym. z tymi krajowymi. – To koniec szoku spowodowanego otrzymaniem gigantycznego rachunku telefonicznego po Tańsze połączenia Przyjęto wtedy również, że do czasu powrocie z wakacji – twierdzi europocałkowitego zniesienia opłat roamingo- słanka Vicky Ford z Europejskich Konserwych, użytkowników będzie obowiązy- watystów i Reformatorów. Jej zdaniem wał tzw. okres przejściowy. To znaczy, już wkrótce nasze telefony będziemy że między 30 kwietnia przyszłego roku używać „jak w domu”. Jak poinformował Ernest Doku z a 15 czerwca 2017 r. na terenie UE zapłacimy mniej za połączenia wykonywane uSwitch, z najnowszych badań wynika, iż za granicą. Operatorzy komórkowi do- w UK co roku w okresie wakacyjnym taki liczą więc w tym czasie 75 proc. niższe szok dotyka ponad dziewięć milionów stawki od obecnie obowiązujących opłat użytkowników telefonii komórkowej. roamingowych. Połączenia poza grani- Jedna piąta Brytyjczyków podróżującami kraju będą zatem droższe od krajo- cych do innych państw UE w ostatnim wych maksymalnie o pięć eurocentów, roku miała do czynienia ze średnio o 61 tak samo jeden megabajt danych. SMS-y funtów wyższym niż zazwyczaj rachunbędą mogły być droższe zaledwie o dwa kiem za korzystanie z telefonu.

6 listopada 2015

Fot. Shutterstock

Zabezpieczenia

W nowych przepisach przewidziano zabezpieczenia dla operatorów. W momencie, kiedy wykryte zostanie „nadmierne telefonowanie” bądź przesyłanie danych z zagranicy przez użytkownika, operator ma prawo w ramach klauzuli o uczciwym korzystaniu, nałożyć na taką osobę dodatkowe opłaty, jednak będą one i tak niższe niż są obecnie. Limit, do którego ma się to odbywać bez nadmiernych opłat ma zostać ustalony przez Komisję Europejską do 15 grudnia 2016 roku.

Neutralność sieci

Parlament Europejski poparł też uzgodnienia dotyczące neutralności sieci, czyli równego dostępu wszystkich do internetu. Oznaczają one, że UE będzie miała najsilniejsze i najbardziej wszechstronne przepisy gwarantujące równe traktowanie przesyłania danych, a także ochronę użytkownika końcowego. Firmy umożliwiające dostęp do internetu nie będą mogły celowo blokować ani spowalniać transmisji danych komórkowych w zależności od nadawcy czy odbiorcy, konsultowanych lub rozpowszechnianych treści, wykorzystywanych lub udostępnianych aplikacji czy usług, albo też używanych urządzeń końcowych –

czytamy na stronie internetowej Parlamentu Europejskiego, europarl.europa. eu. Ograniczenia będą możliwe tylko w przypadku bardzo szczególnych, wyjątkowych sytuacji, jak na przykład zbyt duże obciążenie sieci czy też zagrożenie atakiem cybernetycznym.

Rzeczywiście za darmo? 

W praktyce zniesienie opłat roamingowych oznacza, że operatorzy nie będą mogli doliczać żadnych dodatkowych opłat za połączenia wykonywane za granicą. Może to oznaczać koniec ofert unlimited, może również grozić podniesieniem stawek krajowych poza abonamentem, a w niego wliczanie jedynie połączeń krajowych. Stopień „obejścia” nowych przepisów będzie zależeć od prawników operatorów. Zamysł twórców przepisów jest jednak taki, że rozmowy w UE mają być traktowane na równych zasadach do rozmów wewnątrz kraju.

18 z wielkiej brytanii

Wielki Londyn

to wielki kulinarny raj Restauracje zakładane w więzieniu, w szalecie i w autobusie. Lokale najstarsze, najlepiej i najgorzej oceniane. Wielka Brytania to raj dla miłośników ciekawych doznań kulinarnych. >> Sonia Grodek uby, restauracje i bary, to na Wyspach część tradycji, a historia takich lokali często sięga kilkuset lat wstecz. Najstarszą londyńską restauracją jest dziś Rules, która została założona w 1798 roku przez Thomasa Rule w Covent Garden. Twórca był znanym awanturnikiem, a lokal z ostrygami założył dzięki namowom rodziny, która – tracąc wiarę w to, że kiedykolwiek się ustatkuje – błagała go, żeby znalazł sobie zajęcie. Ku zdziwieniu krewnych Rule nie tylko dopiął swego, ale jego biznes wytrzymał kolejne dziesięciolecia. Pozbył się go dopiero prawnuk założyciela przy okazji wyprowadzki do Paryża przed II wojną światową. Przypadkowo spotkał wtedy Brytyjczyka, który w Paryżu miał restaurację i postanowili się... zamienić firmami. Obecnie Rules jest we władaniu dopiero trzeciej rodziny w swojej długiej historii. Jeszcze starsza ma być Wilton’s z 1742 roku, jednak lokal ten zaczynał jako uliczna budka z jedzeniem i wielokrotnie zmieniał siedziby, ostatnio 20 lat temu.

Restauracja ma 800 lat

Jednak powyższe restauracje to nic w porównaniu z najstarszym lokalem w kraju. Blackfriars w Newcastle zaczęło działać w 1239 roku jako wyszynk prowadzony przez braci zakonnych. Ponieważ w pobliżu nie było gospód i tawern, a biegł tędy ważny szlak handlowy i chętnie uczęszczana droga, to tu zatrzymywał się m.in. Henryk III podczas wizyt w okolicy. Po kilkuletniej przerwie w działalności, od 2009 roku bracia wciąż serwują gościom opactwa posiłki w historycznych wnętrzach. Wróćmy jednak w pobliże Londynu, bo to tu ma działać najstarsza w Europie kawiarnia. Oksfordzka Queen Lane Coffee House otwarta została w 1654 roku. Przy kawie i ciastkach dyskutowały tu całe poko6 listopada 2015

Fot. Shutterstock

lenia słynnych studentów pobliskiej uczelni.

Uczą się na gościach

Osoby, które zastanawiały się kiedyś, jak to jest nie mieć wzroku, powinny koniecznie udać się do londyńskiej Dans Le Noir. Obsługujący tu kelnerzy są niewidomi, a lokal okrywa całkowita ciemność. Brzmi dziwnie? – Na początku to niepokojące doświadczenie, ale po chwili zaczyna się doceniać panujący tu mrok. Potrawy smakują lepiej, można się na nich bardziej skupić, bo zamiast pochłaniać je w pośpiechu, kontempluje się każdy kęs – zaznacza 35-letnia Marta z Londynu, która była tu dwukrotnie ze znajomymi.

Innym pomysłem na konsumpcję w nietypowym lokalu może być posiłek serwowany w więzieniu. Takie restauracje są w Wielkiej Brytanii aż dwie. Death Row Diner w Liverpoolu pozwala zjeść potrawy, jakie skazańcy zamawiają w ramach ostatniego życzenia w scenografii żywcem wyjętej z amerykańskiego zakładu karnego. Z kolei w The Clink w Cardiff to więźniowie przygotowują posiłki w ramach resocjalizacji i zdobywania nowego zawodu. W restauracji nie skosztujemy alkoholu, który mógłby sprowadzać kucharzy na złą drogę. Choć nie brzmi to jak przepis na dobrą restaurację, to okazuje się, że osadzeni na tyle się starają, że lokal zostaje co roku okrzyknięty jednym z najlepszych w mieście!

Owsianka na obiad

Lokalem, na punkcie którego oszalał niedawno cały świat, jest londyński Cereal Killer. Można tu spróbować 120 płatków śniadaniowych z całego świata. Lokal jest uwielbiany przez dzieci, które dzięki temu mogą jeść kolorowe kulki na obiad, turystów, którzy chcą spróbować brytyjskiej owsianki i zwykłych mieszkańców miasta ciekawych, co jada się na śniadanie w Korei czy Polsce. Do tego do wyboru jest 30 rodzajów mleka (w tym ryżowe czy orzechowe) i kilkadziesiąt posypek i dodatków, np. o smaku gumy balonowej, marshmallows czy solonego masła orzechowego. W karcie są też koktajle na bazie mleka i płatków.

| z wielkiej brytanii 19 Obiad w autobusie

Turyści kochają też Big Red Bus w Deptford. Można tu zjeść świeżo wypiekaną na miejscu włoską pizzę na pokładzie znanego wszystkim czerwonego autobusu piętrowego. – Super pomysł, ale przede wszystkim jest tam naprawdę dobra pizza i to dlatego będę tu wracać. Byłam kiedyś w Polsce w jednej z restauracji założonych w samolocie i zatrułam się, dlatego doceniam, że tu za ciekawym pomysłem stoi też dobre jedzenie – śmieje się 40-letnia Dorota z Deptford, która przychodzi tu regularnie z rodziną. Nieco większego dystansu wymaga The Attendant Cafe w Londynie. Restauracja powstała we wnętrzach autentycznej wiktoriańskiej toalety publicznej, gdzie pisuary zostały zamienione na stoliki. Choć sam pomysł brzmi mocno ekscentrycznie, warto tu przyjść choćby dla pięknego, historycznego wnętrza. Będąc w Portsmouth można za to odwiedzić położony na morzu Fort Spitbank. Co niedzielę prywatna łódź zabiera gości z brzegu i wiezie do fortu na trwający pięć godzin obiad.

Lody bekonowe

Wielka Brytania znana jest z szefów kuchni takich jak Gordon Ramsay, Jamie Oliver czy Nigella Lawson. Nic dziwnego,

że to tu znajdują się też jedne z najlepszych restauracji w Europie. Ósme miejsce na naszym kontynencie zajęła Fat Duck prowadzona w Berkshire przez kucharza Hestona Blumenthala. Tajemniczy lokal po przerwie otwarto we wrześniu. Położony jest w niepozornym, ceglanym domu i próżno szukać informacji o podawanych tu potrawach – można jedynie kupić bilet, który uprawnia do

minem. O doznania czterdziestu gości, którzy mogą pomieścić się w restauracji, dba siedemdziesięciu kucharzy i kelnerów. Lokal może się poszczycić trzema gwiazdkami Michelin, czyli najwyższym wyróżnieniem w światowej sztuce kulinarnej. Obiad kosztuje tu 220 funtów, nie licząc napojów i obsługi. Na liście znalazła się też The Sportsman położona w Seasalter w Kent – miejsce 56., które

Potrawy smakują lepiej; zamiast pochłaniać je w pośpiechu, kontempluje się każdy kęs

MARTA, LONDYN uczestnictwa w kolacji-niespodziance. Bo z pewnością nie będzie to standardowe doznanie kulinarne, ponieważ szef kuchni znany jest z wynalezienia potraw takich, jak owsianka ze ślimaków czy lody bekonowo-jajeczne, a przed otwarciem szukał rady między innymi u magika. Efektem jest lokal, który ma zabierać gości w podróż do świata dzieciństwa, między innymi dzięki zbudowanemu za 150 tys. funtów wózkowi ze słodyczami w kształcie domku dla lalek z prawdziwym, puszczającym kółka z dymu ko-

wyróżniło się doskonałą kuchnią opartą na owocach morza połączoną z przystępnymi cenami – obiad można tu zjeść już za 20 funtów. Miejsce 67. zdobyła restauracja Hedone, dalej było The Ledbury – miejsce 77., a także Kitchen Table At BubbleDogs – miejsce 82. Wszystkie z tych lokali znajdują się oczywiście w Londynie.

Gdzie jest najgorzej?

my jednak przynajmniej określić, gdzie znajdują się lokale, których lepiej unikać. Według najnowszych danych organizacji Which? prawie połowa lokali z londyńskiego Enfield nie spełnia podstawowych wymogów higieny niezbędnych do przygotowania posiłków i prowadzenia lokalu. To tam najczęściej znajdziemy karalucha w zupie, brudne stoły i sztućce czy przyprawiającą o mdłości toaletę w lokalu. – Niestety muszę się zgodzić z werdyktem. Być może moja zła opinia o londyńskich lokalach bierze się właśnie stąd, że mieszkam w Enfield i nie ma tu zbyt wiele ciekawych lokali. Głównie pizza i kebab i najczęściej niestety mało apetyczne – zgadza się 32-letni Piotr, który w okolicy mieszka od siedmiu lat. Na kolejnych miejscach był Edynburg i Lewisham. Z kolei Cherwell District w Oxfordshire po raz drugi z rzędu wygrał jako miejsce, w którym restauracje mają najlepsze standardy jeśli chodzi o higienę w lokalach.

Czekamy na Twój komentarz

A która restauracja w kraju jest najgorsza? Tu zdania są podzielone. Możereklama

20 kryminał

Chłopcy z ferajny

Czterech panów, działając w porozumieniu, odwiedza P. w jego mieszkaniu. Anonsują grzecznie swoją wizytę pukając do drzwi, lecz wchodzą przemocą, gdy tylko zamek ustępuje. W środku katują P. przez dłuższą chwilę i gdy krzyki ustają, panowie wychodzą, a w domu zostaje trup i zapach środka do dezynfekcji.

>> Paweł Chojnowski ilton P. majątek zbił na nieruchomościach. Dochód z wynajmu miał całkiem przyzwoity, a do tego jeszcze zajmował się pośrednictwem, co w czasach urodzaju na rynku nieruchomości w Londynie jest fuchą nadzwyczaj dochodową. Nieźle też sobie radził w handlu oknami, a na eBay-u dodatkowo sprzedawał kamery CCTV. Miał smykałkę do interesów i dlatego

reklama

6 listopada 2015

w wieku 41 lat o pieniądze nie musiał się już martwić. Mimo to w życiu był nieszczęśliwy. Z pochodzenia P. był Grekiem. Brunet średniego wzrostu, oczy ciemne, delikatny zarost – całkiem przystojny. Lubił swoje porsche i małego sznaucera, którego nazwał Max. W Wielkiej Brytanii miał całą swoją rodzinę, którą – zdarzało się – wspierał finansowo, jako że jemu się w życiu powiodło. W rzeczywistości jednak staczał się Milton po równi pochyłej gdzieś od

początku 2012 roku, kiedy kobieta, którą kochał, przestała się rewanżować uczuciem i któregoś styczniowego dnia trzasnęła drzwiami na pożegnanie. Wcale nie potrafił Milton się po tym pozbierać i wkrótce wpadł w uzależnienie od białych proszków i od gier hazardowych, a jako substytut miłości – do swojej willi w Potters Bar na północ od Londynu zamawiał ekskluzywne panie do towarzystwa, co ostatecznie przesądziło o jego zgubie.

Cynk

O tym, że P. za towarzystwo płacił kobietom gotówką, którą trzymał

ukrytą pod kanapą oraz w szafie, panie opowiedziały swojemu alfonsowi Łukaszowi – Polakowi o ksywce Mr Big. Ten z kolei musiał mieć kontakty w polskim światku przestępczym na emigracji, ponieważ wnet upadłym biznesmenem oraz jego ukrytymi pod kanapą pieniędzmi zainteresowali się panowie R., K., S. oraz K., którzy gangsterką parali się w kraju nad Wisłą, ale z różnych przyczyn musieli ojczyznę opuścić. Później ojczyzna o niektórych z nich upominała się listem ze zdjęciem, rysopisem i podstawą ścigania w paragrafie, który zresztą mówił nieco o powodzie ich emigracji.

| kryminał 21 Rozboje, kradzieże, włamania, wymuszenia i recydywa – lista wybryków na polskim podwórku każe uważać czterech panów za poważnych gangsterów, z których jeden siedział nawet w kryminale w Katowicach za udział w zorganizowanej grupie przestępczej, a jego specjalnością były kradzieże samochodów. Cynk od Mr’a Big okazał się wystarczającą zachętą, by przystąpić do przedsięwzięcia, bo pod koniec września 2014 roku grupa udała się w okolicę domu P., żeby przeprowadzić kilkugodzinny rekonesans – co poniekąd świadczy o profesjonalizmie jej członków, a to dopiero pierwszy z kilku jego przykładów.

Kamuflaż

Kolejny to fałszywe tablice rejestracyjne na białym wanie, którym rano 20 października 2014 roku gang zajechał pod dom P., kreując się na ekipę remontową – mieli stosowne do kamuflażu ubrania oraz drabinę przytwierdzoną do dachu samochodu. Całość wyglądała na tyle przekonywująco, że gdy K. zapukał do drzwi Miltona, ten otworzył, orientując się w sytuacji, gdy było już za późno. Na nic się zdały wyrazy protestu i niezadowolenia – w ciągu kilku chwil leżał nagi na podłodze swojego mieszkania ze związanymi rękami i nogami. To, że P. ma gości odnotowała jego 17-letnia sąsiadka, której uwagę zwróciły krzyki w domu obok. Swoimi spostrzeżeniami podzieliła się ze znajomą, opisując w krótkich wiadomościach tekstowych zaistniałą sytuację. – Może właśnie go rabują – spytała koleżanka. – Nie, są tam już od jakiegoś czasu. On jest narkomanem i ma depresję. Pewnie wisi im pieniądze – odpowiedziała sąsiadka P. i na wszelki wypadek zrobiła zdjęcie białego wana, który stał przed domem. Krzyki ustały, a sąsiadka na kilka dni zapomniała o incydencie. Panowie natomiast w międzyczasie przeszukali dom bogacza – kanapę w tym względzie potraktowali szczególnie, zabrali ekskluzywny zegarek z białego złota, posprzątali, usunęli ślady środkiem dezynfekującym i odjechali w swoją stronę. Przez jakiś czas wokół willi nic się nie działo. Ale dwa dni później siostra P. powodowana troską o brata – bo ten nie odbierał telefonu – przyjechała wieczorową porą sprawdzić czy wszystko w porządku i tak odkryła, że nie.

Poszlaki

Według opinii patologa przyczyną śmierci było uduszenie, a na ciele

Fot. Shutterstock

nieboszczyka dało się zauważyć ślady cielesnego maltretowania. Policjanci już wcześniej zorientowali się, że okoliczności śmierci Miltona są – najprościej rzecz ujmując – podejrzane, więc zrazu podjęli śledztwo, którego głównym tropem okazało się zdjęcie zrobione przez sąsiadkę P. Niebawem fotografia białego vana na fałszywych rejestracjach i podpisem „policja prosi o kontakt” pojawiła się w lokalnych gazetach i na portalach internetowych, co – jak twierdzą detektywi – zaważyło na tym, że sprawców ujęto. Innym tropem był zegarek marki Rolex, który według rodziny zniknął z mieszkania w Potters Bar. Detektywi skupili się więc na jego wyśledzeniu, lecz ten przepadł jak kamień w wodę. Takich ślepych zaułków w śledztwie było więcej i funkcjonariusze musieli przyznać, że przestępcy postarali się, aby ich tożsamość nie została wykryta, starannie zacierając za sobą ślady. Niemniej w połowie marca 2015 roku w sprawie oskarżono S., a dwa miesiące później dwóch innych Polaków z gangu. Natomiast czwarty z grupy – R. nie dożył procesu. W kwietniu 2015 roku został znaleziony na drodze pod Oksfordem w swoim samochodzie. Był w stanie krytycznym.

Według policji była to zasadzka – ktoś podszedł do jego czerwonej mazdy i wbił mu kilka razy nóż w klatkę piersiową, a okoliczności tego zajścia splatają się w ciąg zdarzeń, którego początkiem był rabunek dokonany kilka godzin wcześniej w okolicy, a końcem – śmierć R. w szpitalu następnego ranka. Kilka dni temu jedyny oskarżony w tej sprawie Rafał S. usłyszał wyrok uniewinniający, a sprawa utknęła w martwym punkcie.

Kwit i koks

Pozostałą trójkę panów gangsterskie fanaberie doprowadziły pod Old Bailey w Londynie z całym szeregiem zarzutów, z tym najcięższym włącznie. Przed sądem K., którego DNA znaleziono na miejscu zbrodni, relacjonuje jak pojechał do domu ofiary po odbiór długu – dwóch kilogramów kokainy i 100 tys. funtów. Kto mu to zlecił nie może powiedzieć, bo boi się o swoją rodzinę. Powie za to, że w którymś momencie R. – ten z czer-

wonej mazdy – stracił kontrolę. Uderzał bez opamiętania obu – K. i ofiarę. On wskutek ataku doznał złamania nosa i chwilowej nieprzytomności, a gdy się ocknął zauważył jak Milton schodzi, więc rzucił mu się na ratunek, lecz było już za późno. Z kolei według S. to zdarzenie przebiegało zupełnie inaczej, bo o żadnym długu i kokainie nie wspomniał, ale przyznał, że gang złożył wizytę P., bo chodziły pogłoski, że to człowiek majętny, samotny i załamany, co czyniło go łatwym celem rabunku, ale o żadnym zabijaniu nie było mowy. Ostatni z panów, którzy przyszli do P. z wizytą, wcale nie złożył wyjaśnień, a tylko – podobnie zresztą jak pozostali – zaprzeczył zarzutowi morderstwa. 20 października 2015 roku, w rocznicę śmierci P., sąd uznał ich winę, a trzy dni później wydał werdykt skazujący K. na dożywocie – według wyroku Polak może ubiegać się o wcześniejsze zwolnienie po odsiedzeniu 25 lat za kratkami, a jego kompanów na karę 13 lat więzienia.

22 z wielkiej brytanii

Najdziwniejsze podatki

Fot. Shutterstock

W przeszłości trzeba było płacić podatek od brody, okien lub... na Wikingów. Okazuje się, że czasy zabawnych podatków nie minęły. I coraz bardziej zadziwiają sposoby, dzięki którym próbujemy podatków uniknąć.

>> Sonia Grodek awet dziś zdarzają się zadziwiające podatki. Dla przykładu, aby nie płacić nawet 170 tysięcy funtów podatku od nieruchomości przekazanej jako darowizna, w niektórych przypadkach osoba, która dokonuje darowizny, musi przeżyć 14 lat od momentu przepisania nieruchomości. Dlaczego? Zwykle obowiązuje reguła 7 lat, po których nieruchomość zwalniana jest z podatku. Zdarza się

Pod koniec średniowiecza Henryk III kazał opodatkować brody. Dzięki temu popularyzował bardziej higieniczne gładkie policzki. 6 listopada 2015

jednak, że po przepisaniu nieruchomości dziadkowie czy rodzice tworzą fundusz na rzecz dzieci lub wnuków, np. po to, by wyodrębnić dla nich niektóre części dobytku lub upewnić się, że tylko wnuk będzie mógł zarządzać nieruchomością, a jego partner już nie. Jeśli osoba obdarowująca umrze w ciągu siedmiu lat od założenia funduszu, opodatkowaniu podlegają też prezenty objęte funduszem, które zostały podarowane w ciągu poprzednich 7 lat. W ten sposób okres opodatkowania rośnie do czternastu lat.

na DVD czy grania w gry. Niektórzy rozwiązali problem, pozbywając się telewizora i oglądając wiadomości na komputerze, jednak i oni nie na długo „uciekną” fiskusowi. Od kilku lat poważnie rozważany jest podatek od piractwa, który miałby płacić każdy posiadacz komputera. Póki co jednak powstrzymano się, bo protestują wszyscy, łącznie z producentami sprzętu, którzy również mieliby być obciążeni podatkami, a przez to musieliby zwiększyć ceny swoich produktów.

Niewidomy płaci za TV

W przeszłości podatki były jeszcze dziwniejsze, bo przez 300 lat – od X wieku Brytyjczycy, którzy nie chcieli ryzykować życia na wojnie, płacili podatek od tchórzostwa (scutage). Dzięki temu król mógł zatrudnić kogoś na ich miejsce. Inna ciekawa danina to podatek od kapeluszy wprowadzony w 1764 roku i obowiązujący przez kolejne pół wieku. Cel był prosty – zebrać pieniądze na potrzeby państwa. Proste było również założenie – bogacze, których stać na wy-

A to nie jedyny interesujący podatek. Istniejący na Wyspach podatek od telewizji osoby niewidome muszą płacić, na szczęście tylko w połowie stawki– za samą fonię. Zresztą samo obciążenie związane z posiadaniem telewizora wywołuje kontrowersje, bo dziś coraz więcej gospodarstw domowych ma telewizor, ale zamiast oglądać programy wykorzystuje go tylko do oglądania filmów

Od kapelusza i peruki

sokie podatki, mają wiele drogich kapeluszy, podczas gdy biedacy mają jeden lub nie mają ich wcale, więc nie odczują obowiązku płacenia. W tamtym czasie zresztą podobnym podatkiem obłożono peruki i puder do peruk. Czyżby powolne upraszczanie męskich fryzur i nakryć głowy, które zapoczątkowało się właśnie w tamtym okresie i trwało do dziś, było wywołane właśnie chęcią uniknięcia płacenia podatków?

Okna świadczą o statusie

Z tego samego okresu podobne założenia miał podatek od okien, który wynosił dwa szylingi od domu z oknami i dodatkową stawkę w przypadku domów, w których okien było więcej niż dziesięć. Do dziś, podziwiając wiekowe, brytyjskie posiadłości, widzimy często rzędy kilkudziesięciu okien i okienek wybudowane na niewielkiej powierzchni – to pozostałość tych czasów. Najbogatsi w ten sposób zaznaczali swój status i separowali się od tych, którzy mieli „zaledwie” dziesięć okien. Z kolei zamurowane okna w starych domach

| z wielkiej brytanii 23 to wyraz rozpaczy tych, którym się nie przelewało, ale byli blisko przekroczenia progu dziesięciu okien i chcieli uniknąć dodatkowej zapłaty.

Podatek od rozrywki

Z kolei za czasów Olivera Cromwella wszyscy Rojaliści musieli oddawać w podatku 10 proc. swojego dochodu. Nie byłoby w tym nic oburzającego, gdyby nie fakt, że całość podatku przeznaczana była na...

PORTAL TAX BACK OPUBLIKOWAŁ OSTATNIO LISTĘ RZECZY,

KTÓRE OBYWATELOM UDAŁO SIĘ ODLICZYĆ OD PODATKU. WŚRÓD NICH BYŁY NP. CAŁE LITRY OLEJKU DO CIAŁA ...

walkę z Rojalistami. Osobne, wysokie podatki od XVI wieku musieli płacić też wytwórcy kart do gry. Podatek ten utrzymał się aż do 1960 roku. Wcześniej karty kupowano masowo, bo były jedną z nielicznych rozrywek, jakim mogli się oddawać w domu ludzie po pracy. Wraz z rozpowszechnieniem telewizji, radia i gazet okazało się, że na karty nie ma już aż tylu chętnych i podatek zlikwidowano.

Srebro dla Wikingów

Pod koniec średniowiecza Henryk III kazał opodatkować brody. Dzięki temu popularyzował bardziej higieniczne gładkie policzki. O dziwo jednak w tamtym czasie sam nosił brodę. Prawo to utrzymała jego córka, a 200 lat później o pomyśle przypomniał sobie rosyjski car Piotr I, który również zakazywał noszenia brody bez opłaconego podatku. Jeszcze wcześniej, bo w 991 roku wprowadzono podatek w srebrze na rzecz Wikingów (Danegeld). Rządzący wówczas władcy uważali, że dzięki temu Wikingowie zadowolą się i nie będą już grabić i zajmować terenów. Niestety, jeszcze przez ćwierć wieku, co kilka lat wracali po więcej. Podatek miał jeden widoczny efekt – do dziś większość srebrnych monet bitych wówczas na Wyspach archeolodzy znajdują w Szwecji.

Odliczyć jedzenie dla kota

Jednak nie tylko same podatki bywają niecodzienne, ale też to, co odliczamy od podatku. Portal Tax Back opublikował ostatnio listę rzeczy, które obywatelom udało się odliczyć od podatku. Wśród nich były np. całe litry olejku do ciała. Powód? Kobieta, która ubiegała się o zwrot słusznie twierdziła,

że ponieważ pracuje jako profesjonalna kulturystka, której dochód zależy od tego, jak prezentuje się na zawodach, to olejek do ciała jest jej narzędziem pracy. Jeszcze ciekawsze było uzasadnienie, jakie złożył właściciel szrotu z częściami zamiennymi do aut, gdy ubiegał się o odliczenie od swojego podatku kociego jedzenia. Okazuje się, że leżący na jego terenie złom przyciągał węże i szczury, więc wystawienie misek z pożywieniem dla drapieżników, które rozprawiały się z gryzoniami zapewniało mu ciągłość biznesu. Odliczenie udało się też striptizerce Cynthii Hess, która powiększyła piersi do rozmiaru 56FF. Po zmianie jej zarobki wzrosły dwukrotnie, więc urząd zgodził się z jej tłumaczeniem, że były to „wydatki na działalność gospodarczą” i zwrócono jej pieniądze. Czytając takie historie możemy tylko gorzko zapłakać, myśląc o tym, ile rzeczy przy odrobinie tupetu moglibyśmy odliczyć w przeszłości...

Bo żona zabrała pocztę

HMRC opublikowało też niedawno listę powodów, jakie zgłaszali podatnicy, którzy spóźnili się z wysłaniem zaświadczenia o dochodach. Wśród najciekawszych znalazł się handlowiec, który nie złożył dokumentów, bo żona zabiera mu listy; fryzjerka z Leicester, której mąż powiedział, że termin upływa kiedy indziej, więc mu uwierzyła; przedsiębiorca z północy, który zderzył się z krową czy księgowy z Londynu, który tłumaczył się, że był zbyt zajęty składaniem zeznań podatkowych swoich klientów, by zadbać o własne. Niestety, żadna z tych wymówek nie podziałała i każdy z nich musiał zapłacić pokaźną grzywnę.

Najdziwniejsze podatki na Wyspach Brytyjskich:     

X wiek – podatek dla Wikingów (Danegeld) X wiek – podatek od tchórzostwa (scutage) XVIII wiek – podatek od peruk, pudru do peruk i kapeluszy XVIII wiek – podatek od ilości okien XXI – podatek od telewizji dla osób niewidomych

reklama

24 wywiad

Wieża z Polski

Marcin Prokop. Najpopularniejszy polski prezenter, znany z ciętego języka i błyskawicznego reﬂeksu. Zanim został osobowością telewizyjną, był reporterem i redaktorem w prasie. Ale kiedyś miał zupełnie inne marzenia... Rozmawiali: Magdalena i Sergiusz Pinkwart.

Jako dwudziestolatek miałeś radykalne poglądy? – Jak każdy. Ja akurat chciałem być gwiazdą finansjery, jak Gordon Gekko z „Wall Street”. Ale gdy trafiłem na staż do banku, to dostałem zadania, które nijak się miały do tych ambicji. Jakieś kserowanie dokumentów, parzenie kawy... Szybko się zniechęciłem, choć pewnie moi rodzice byli zawiedzeni. Chcieli, żebym miał tak zwany „porządny zawód”. Może za szybko odpuściłeś? Trzeba było zacisnąć zęby i przetrwać. Byłbyś dziś Gordonem Gekko. – Byłem młody i naiwny. Dziś wiem, że nie ma sensu wiosłować pod prąd, próbując zrobić karierę wbrew swoim naturalnym predyspozycjom. A ja nigdy nie kochałem słupków i cyferek. Nawet, gdybym wtedy został w banku, to dziś może byłbym co najwyżej kierownikiem oddziału. Pracowałbym od ósmej do szesnastej, a potem wracał do domu, jadł obiad i oglądał telewizję. Dziękuję. Coś ci dał tamten staż w banku? – Patrząc z bliska na ludzkie dramaty, na niespłacane kredyty wynikające z braku rozsądku i życia ponad stan, nauczyłem się oszczędzać i planować wydatki. Nie wydaję wszystkiego, co zarabiam. To nie takie trudne, gdy się ma etat w telewizji. – To akurat nie ma znaczenia. Moja babcia potrafiła oszczędzić nawet parę złotych, mając skromną emeryturę. Zresztą ja nie mam i nigdy nie miałem etatu ani w telewizji, ani nigdzie indziej. Bardziej zawsze mi zależało na poczuciu wolności niż na pozornym bezpieczeństwie, które daje stała umowa. Wysoko sobie cenię to, że jestem „wolnym elektronem”. Jeśli z moim pracodawcą jest nam razem po drodze, to współpracujemy. Jeśli któraś ze stron uzna, że ten układ przestaje mieć sens, to pewnego dnia się rozejdziemy. Kiedy? – Gdy ta robota przestanie mi sprawiać satysfakcję. Gdy pewnego dnia obudzę się z poczuciem, że coś „muszę”, a nie, że 6 listopada 2015

„mogę” i „chcę”. Zresztą pomysłów na życie poza telewizją mi nie brakuje. Na przykład? – Gdyby to miała być emerytura, to na pewno nie chciałbym tracić kontaktu z ludźmi. Założyłbym na przykład butikową kawiarnię. Lubię integrować wokół siebie różne środowiska, postaci. Często jestem takim „klejem”, który pomaga dopasować się pozornie niepasującym do siebie elementom. Takie miejsca zakładają zwykle pasjonaci, a potem rozbijają się o rafy biurokracji, VAT-ów, podatków... – Nie jest to coś, co mnie przeraża. Od kilkunastu lat prowadzę działalność gospodarczą, więc papierologię mam ogarniętą. A jak ktoś teraz to czyta i pomyśli: a może ja założę taką kawiarnię... – Proszę bardzo. Chętnie podpowiadam innym własne pomysły na biznes. Z jakim skutkiem? – Z nienajgorszym. Zauważyłem na przykład, że na polskim rynku jest bardzo mało dobrych, skutecznych, godnych zaufania menadżerów gwiazd. Sam miałem ten problem. Namówiłem więc brata, żeby zajął się prowadzeniem moich spraw. Pod moją kuratelą jego firma zaczęła się szybko rozkręcać, dziś ma już w swojej „stajni” kilka gwiazd. Cieszy mnie to. Chyba jednak pracy szybko nie zmienisz, bo mam wrażenie, że kochasz to co robisz, a z Dorotą Wellman stworzyliście duet idealny. – Dorota ma bardzo wyraziste poglądy. Potrafi walnąć pięścią w stół i powiedzieć bardzo szczerze nawet bolesną prawdę. Ja częściej bywam dyplomatą. Gdy z kimś rozmawiamy, to zazwyczaj ja jestem tym „dobrym policjantem”, a czasami nawet „adwokatem diabła”. Wydawało mi się, że wyraziste poglądy lepiej się sprzedają. – Czarno-biała wizja świata nie leży w mojej naturze, wolę dzielić włos na czwo-

| wywiad 25 ro. Poza tym uważam, że obowiązkiem dziennikarza, nawet jeśli zajmuje się pozornie błahymi sprawami, jest szukanie półcieni. Niestety, współczesne media żywią się jednoznacznością, polaryzacją i konfliktem postaw, nawet kosztem prawdy. Eksperci prześcigają się w mocnych słowach, licząc na „cytowalność”. Nie podoba ci się ten świat? – Nie podoba mi się dzisiejsza rola mediów, które koncentrują się na wzbudzaniu emocji bardziej niż informowa-

A gdybym cię zapytał jaką masz opinię na temat uchodźców? Każdy Polak ma jakąś opinię na ten temat. Wpuścić ich czy zamknąć granice? – Pomiędzy „wpuścić wszystkich”, a „zamknąć granice” jest jeszcze cała paleta półcieni, o których mówiłem. Niestety, ci, którzy próbują w tej okołoimigracyjnej histerii zachować zdrowy rozsądek i szukać kompromisów, spychani są z obu stron przez krzyczących najgłośniej radykałów. Jedni krzyczą, że przyjdzie horda dzikusów, którzy będą gwałcić, palić i

Nie nazywałbym dziennikarzami tych, którzy grzebią w śmietnikach cudzej prywatności.

MARCIN PROKOP niu. A jednocześnie zajmują się głównie sprawami nieistotnymi. Jeśli na głównej stronie poważnego medium informacja o wyborach do niemieckiego parlamentu sąsiaduje z opisem tego, co Justyna Steczkowska założyła na wieczorną imprezę, to coś jest nie tak. Zmieniliśmy się na gorsze? – Na szczęście nie we wszystkich dziedzinach. Wystarczy choćby poobserwować ulicę i porównać ją z tym, jak ubieraliśmy się dziesięć lat temu. Dzięki wielkim sieciówkom, które sprzedają te same ubrania w całej Europie, przynajmniej wizualnie nie odstajemy już od dobrej, europejskiej średniej. Coraz trudniej jest rozpoznać Polaka na ulicy w Berlinie, Londynie czy Paryżu. Dla mnie to akurat minus, bo jakbym chciał się schować gdzieś za granicą, to nie będę wiedział, czy gość z aparatem, stojący naprzeciwko, fotografuje akurat wieżę Eiffla czy „wieżę” z Polski. Biedni celebryci... – Ciekawe, czy bylibyście tak radośnie sarkastyczni, gdyby wam na wakacjach codziennie ktoś zaglądał do majtek, portfela i talerza. To oczywiście wina dziennikarzy, którzy zadają pytania i czytelników, którzy płacą za gazetę... – Nie nazywałbym dziennikarzami tych, którzy grzebią w śmietnikach cudzej prywatności po to, żeby na podstawie znalezionych tam okruchów dopisywać własne, kłamliwe historie. Albo tych, którzy publikują zdjęcie dziecka z siekierą w głowie. Albo kogoś, kto zakrada się na szpitalny oddział, żeby sfotografować nieprzytomnego celebrytę po wylewie. A ci, których podnieca oglądanie takich widoków, niczym się nie różnią od amatorów pornografii.

rabować. Inni śmieją się, że to syndrom oblężonej twierdzy i żaden uchodźca o zdrowych zmysłach nie zostanie w Polsce, jeśli za naszą zachodnią granicą ma socjalne eldorado. Jesteśmy ściśnięci pomiędzy skrajnościami, a na horyzoncie nie widać żadnych uniwersalnych autorytetów, które mogłyby ludziom wskazać drogę. Udało ci się podzielić włos na czworo. A jak ci się udaje być przedsiębiorcą, prezenterem, mówcą motywacyjnym i pisarzem w jednym i tym samym czasie? – To kwestia dobrej organizacji. Jednym ze wzorów jest dla mnie Nick Cave, który wbrew pozorom rockowego chaosu prowadzi niezwykle ustabilizowane życie. Wychodzi do biura punktualnie o dziewiątej i do siedemnastej pracuje nad piosenkami. Ja też rozpisuję swoje obowiązki co do minuty. To się sprawdza, bo jak coś zawalam, to mnie to swędzi, uwiera, a w końcu boli. Gdy pracowałem nad książką „Jego wysokość, Longin”, narzuciłem sobie obowiązek pisania przez godzinę dziennie. Mogłem sobie na to pozwolić, bo wystarcza mi zaledwie 4-4,5 godziny snu na dobę. Gdy zobaczyłem, że zbyt wiele czasu zajmuje mi odbieranie telefonów, to przestałem to robić. Raz na dzień – dwa, siadam i oddzwaniam na najpilniejsze telefony, odpisuję na listy, sms-y, wiadomości. Gdy się to robi zbiorowo i za jednym zamachem – jest po prostu szybciej. Ekonomia...

Czekamy na Twój komentarz

reklama

26 goniec kulturalny

Dodatek redaguje:

>> Joanna Szmatuła

joanna.szmatula@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę na adres: joanna.szmatula@mail.goniec. com.

13-23 grudnia, POSK, Londyn,

więcej na:

polish-design.co.uk.

Brooklyn

reżyseria: John Crowley gatunek: melodramat

Lata 50-te XX wieku. Eilis Lacey, młoda dziewczyna z Irlandii opuszcza rodzinny kraj i wyrusza do Ameryki, by szukać szczęścia w Nowym Jorku. Początkowa tęsknota za domem mija, gdy w życiu Eilis pojawia się mężczyzna, a wraz z nim przychodzi pierwsza miłość. Wkrótce przeszłość daje o sobie znać i Eilis musi dokonać dramatycznego wyboru między dwoma krajami i dwoma diametralnie różnymi stylami życia. W rolach głównych: Saoirse Ronan, Domhnall Gleeson, Jim Broadbent.

Burnt

reżyseria: John Wells gatunek: obyczajowy

Adam Jones to szef kuchni, który w młodym wieku zyskał rozgłos jako guru paryskich restauratorów. Jednak seks, narkotyki i alkohol spowodowały, że na jakiś czas porzucił gotowanie. Teraz wraca do Londynu z jednym zamiarem – chce zdobyć upragnioną trzecią gwiazdkę Michelin. Zaczyna kompletować kucharzy, choć wie, że wciąż ściga go mafia, u której wciąż ma długi. Nie wie jednak, że to nie ona jest jego największym wrogiem. W rolach głównych: Alicia Vikander, Jamie Dornan, Bradley Cooper. 6 listopada 2015

Goniec kulturalny

Polski design w POSK-u Już wkrótce w POSK-u odbędzie się pierwsza wystawa polskiego designu. Jej celem jest promocja polskich projektantów lat 50., 60., 70., sztuki użytkowej, jak również współczesnych polskich designerów. Wszystkie eksponaty, które będą tu obecne na stałe wpisały się do kanonu światowego designu. Wśród wystawionych obiektów znajdą się m.in. projekty Józefa Chierowskiego,

Hanny Lis, Rajmunda Teofila Hałasa. Na wystawie pojawią się również wyroby fabryki porcelany „Ćmielów” i „Chodzież” oraz szkło i ceramika, m.in. Zbigniewa Horbowego. Zaproponowane projekty polskich twórców są oryginalnymi eksponatami, które zyskały nowe życie pod okiem designera Bogumiła Gali. Na bazie znanych projektów z lat 50., 60. i 70. stworzył

Poznaj lepiej swój język

Polska pamięć o historii

Dbający o polski język klub Polish Your Polish zorganizował spotkanie z zaprzyjaźnionym londyńskim klubem Toastmasters International. Tradycyjnie nie zabrakło konkursu pytań, który tym razem przybrał formę kalamburów. To dobry pomysł zarówno na kultywowanie naszego języka, jak i na poznanie nowych osób, dlatego warto samemu wybrać się na spotkania klubu. Odbywają się one w co drugi i czwarty wtorek miesiąca.

Godz. 19.30, Ognisko Polskie, 55 Exhibition Road, Londyn

on linię mebli „Gbpower New Life”. Głównym założeniem artysty było zachowanie walorów starych, kultowych projektów i jednocześnie nadanie im współczesnego wyglądu. Gościnnie pojawią się również grafiki utalentowanego artysty Adriana Purgała, będące jedynie przedsmakiem jego autorskiej wystawy, która odbędzie się również w Londynie, w dniach 2-15 stycznia 2016 r.

15 listopada, The Garage, 20-22 Highbury Corner, N51RD London cena: £20-25 Kiedy w lutym tego roku Darek Malejonek (na zdjęciu) wraz z Adamem Mościckim koncertowali w Londynie na zaproszenie księdza Bartka Rajewskiego, proboszcza Little Brompton Oratory, wpadli na pomysł, że warto pojawić się tu raz jeszcze – tym razem jesienią. W koncercie „Panny Wyklęte i Maleo Reggae Rockers” zobaczymy – poza Maleo Reggae Rockers – Anię Rusowicz, Marikę czy zespół Dziewczyny. „Panny wyklęte” to – jak czytamy na stronie chrzescijanskiegranie.pl, wyśpiewane, wykrzyczane i wyszeptane przejmujące historie Wyklętych, widziane oczami żon, matek, żołnierek i też samej historii. Czy emocje zrozpaczonych kobiet z tamtego okresu dziś mogą brzmieć aktualnie? Dowiemy się już 15 listopada.

| goniec kulturalny 27

Madonna wraca na Wyspy

15 listopada, George IV, 185 Chiswick High Road, London, W4 2DR Cena:

£15-17.50

Na początku tego roku Madonna wydała swój 13. studyjny krążek – „Rebel Heart”. Jej ostatni album „MDNA”, wydany w 2012 roku, trafił na pierwsze miejsca sprzedaży w wielu krajach – tylko w USA płytę kupiło 540 tys. osób. Na całym świecie rozeszło się ponad dwa miliony sztuk. Między innymi dlatego Madonna nie musi martwić się o sprzedaż biletów na swoje koncerty.

Piotr Wojtasik Quintet Piotr Wojtasik to trębacz i kompozytor nagrodzony najważniejszymi nagrodami w polskiej branży muzycznej (m.in. Fryderykiem). Wielokrotnie wygrywał również w dorocznych ankietach „Jazz Top” magazynu „Jazz Forum” jako najpopularniejszy polski trębacz jazzowy. Koncertował też na prawie wszystkich najważniejszych festiwalach i imprezach jazzowych świata. Teraz zagra w Londynie.

cena:

1 grudnia, The O2 Arena, London

spektakle i zabawy dla dzieci The Comedy of Errors National Theatre South Bank London SE1 9PX cena: £12 kiedy: do 6 listopada Here Be Monsters Rose Theatre Kingston 24-26 High St Kingston London KT1 1HL cena: £12.50 kiedy: 6-7 listopada Guy Fawkes Festival and Fireworks Royal Gunpowder Mills Beaulieu Drive Waltham Abbey EN9 1JY cena: free kiedy: 7-8 listopada Family Fun Weekend King William Walk London SE10 9HT cena: £13.50 kiedy: 7-8 listopada Ski and Snowboard Show Battersea Park Queenstown Rd London SW11 4NJ

RYSUNKOWO

cena: £15-25 kiedy: do 8 listopada The Bear Polka Theatre 240 The Broadway London SW19 1SB cena: £13.50 kiedy: do 8 listopada Family Barn Dance Cecil Sharp House 2 Regent’s Park Rd London NW1 7AY cena: £4-6 kiedy: 8 listopada, 6 grudnia I Want My Hat Back National Theatre South Bank London SE1 9PX cena: £12-15 kiedy: od 12 listopada Science Night Science Museum Exhibition Rd London SW7 2DD cena: £45 kiedy: 21 listopada Roo in My Suitcase V&A Museum of Childhood Cambridge Heath Rd London

E2 9PA cena: free kiedy: do 28 listopada Big Fish Little Fish Family Rave Museum of London Docklands Hertsmere Rd West India Quay London E14 4AL cena: £8.50 kiedy: 29 listopada Percy the Park Keeper’s Winter Park Discover Children’s Story Centre, 383-387 Stratford High St London E15 4QZ cena: £6.50 kiedy: 28 listopada – 23 grudnia Charlie and the Chocolate Factory Theatre Royal Drury Lane Catherine St London WC2B 5JF cena: od £25-90 kiedy: do 3 grudnia Billy Elliot the Musical Victoria Palace Theatre 126 Victoria Street

W sobotę 14 listopada w sali malinowej POSK-u w Londynie odbędzie się spotkanie z Danusią Schejbal i Andrzejem Klimow-

od £95 London SW1E 5EA cena: od £19.50-95 kiedy: do 17 grudnia Free Range Urban Kids Millfields Park Lea Bridge Rd London E5 0AR cena: £18 kiedy: do 18 grudnia Overnight Living History Experience Golden Hinde 1 Pickfords Wharf Clink St London SE1 9DG cena: £42.95 kiedy: 28 listopada, 19 grudnia I Want My Hat Back National Theatre South Bank London SE1 9PX cena: od £12-15 kiedy: do 2 stycznia Beasty Baby Polka Theatre 240 The Broadway London SW19 1SB cena: £12

skim (godz. 18:00). Zostanie ono poświęcone ich rysunkowej książce pt. „Za żelazną kurtyną”.

kiedy: do 3 stycznia The Railway Children King’s Cross Theatre Cornder of King’s Boulevard and Goods Way King’s Cross London N1C cena: od £25-49.50 kiedy: do 3 stycznia Tintin: Hergé’s Masterpiece Somerset House Strand London WC2R 1LA cena: free kiedy: od 12 listopada do 31 stycznia Michael Rosen’s Bear Hunt Chocolate Cake and Bad Things Discover Children’s Story Centre 383-387 Stratford High St London E15 4QZ cena: £5 kiedy: do 10 kwietnia The Lion King Lyceum Theatre 21 Wellington St London WC2E 7RQ cena: od £25-98 kiedy: do 3 lipca

14 listopada, POSK, Londyn, cena: free

28 goniec kulturalny

Mocne uderzenie

29 listopada, St. Benedicts School, 54 Eaton Rise, London, W5 2ES Cena:

Deep Purple to jedna z największych rockowych legend na świecie. Grupa, która powstała w 1968 roku, do tej pory sprzedała ponad 100 milionów płyt na całym świecie, ma na swoim koncie takie przeboje, jak „Smoke on teh water” czy „Soldier of Fortune”. To tylko niektóre z tych, które na stałe wpisały się już do kanonu utworów rockowych.

£1.70-£6.70

Zabawa z kukiełkami

Kukiełkowy Teatr Lalek „Pinokio” od ponad 17 lat wyczarowuje magiczne spektakle dla dzieci w Polsce i za granicą. Tym razem obejrzymy „Przygody Janka i Dziadka Mroza” – bajka przedstawia historię Janka, który za karę zamienia się w niedźwiedzia. W programie przewidziano także animacje z Elfami i dj Santa, czyli konkursy, tańce oraz zabawy dla całej rodziny. Więcej na: gramydladzieci.com.

cena:

17 3 grudnia, lipca, TheThe O2 Arena, London

spektakle Plaques and Tangles Royal Court Theatre 50-51 Sloane Square London SW1W 8AS cena: £10-20 kiedy: do 21 listopada Dusty Charing Cross Theatre 3 The Arches Villiers St London WC2N 6NL cena: £15-25 kiedy: do 21 listopada French Without Tears Orange Tree Theatre 1 Clarence Street Richmond TW9 2SA cena: £10-25 kiedy: do 21 listopada First Love is the Revolution Soho Theatre 21 Dean St, London W1D 3NE cena: £12.50-20 kiedy: do 21 listopada Pig Farm St James Theatre 12 Palace St London SW1E 5JA cena: od £15-35 kiedy: do 21 listopada

PRZEBUDZENIE 6 listopada 2015

The Hairy Ape Old Vic, 103 The Cut Waterloo Rd London SE1 8NB cena: £12-55 kiedy: do 21 listopada Raymond Briggs’ Father Christmas Lyric Hammersmith Lyric Square, King St London, W6 0QL cena: £10 kiedy: od 20 listopada do 24 grudnia Macbeth Young Vic 66 The Cut London SE1 8LZ cena: od £10-35 kiedy: od 26 listopada do 16 stycznia Barbarians Young Vic 66 The Cut London SE1 8LZ cena: £10-15 kiedy: od 27 listopada do 19 grudnia Linda Royal Court Theatre

50-51, Sloane Square London, SW1W 8AS cena: £10-35 kiedy: od 25 listopada do 9 stycznia You For Me For You Royal Court Theatre 50-51 Sloane Square London SW1W 8AS cena: £10-20 kiedy: od 3 grudnia do 9 stycznia Romeo and Juliet Royal Opera House, Bow St London WC2E 9DD cena: £6-127 kiedy: do 2 grudnia Consensual Ambassadors Theatre, West St London, WC2H 9ND cena: £27.50 kiedy: do 2 grudnia Teddy Ferrara Donmar Warehouse 41 Earlham St London WC2H 9LX cena: £10-37.50 kiedy: do 5 grudnia

Spotkanie z Elżbietą Krzyżaniak-Smolińską, która zdobyła najwyższy szczyt Europy, Mont Blanc, pokonała 1000 mężczyzn w naj-

od £39 Consensual Ambassadors Theatre West St London WC2H 9ND cena: £17.50-27.50 kiedy: do 2 grudnia In the Heights King’s Cross Theatre King’s Cross London N1C cena: £22 kiedy: do 3 stycznia In the Heights King’s Cross Theatre Cornder of King’s Boulevard and Goods Way King’s Cross London N1C cena: £18-22 kiedy: do 3 stycznia Jane Eyre National Theatre South Bank London SE1 9PX cena: £15-£55 kiedy: do 10 stycznia Bull Young Vic, 66 The Cut London SE1 8LZ cena: £10-25 kiedy: od 11 grudnia do 9 stycznia

cięższych zawodach survivalowych w Polsce „Selekcja”, a w ubiegłym roku wydała swoją pierwszą książkę „W cudzych butach”.

Waste National Theatre South Bank London SE1 9PX cena: £15-50 kiedy: do 16 stycznia The Winter’s Tale Garrick Theatre 2 Charing Cross Rd London, WC2H 0HH cena: od £15 kiedy: do 16 stycznia Husbands and Sons National Theatre South Bank London SE1 9PX cena: £15-45 kiedy: do 10 lutego Bend It Like Beckham Phoenix Theatre London WC2H 0JP cena: £15-49.50 kiedy: do 20 lutego The Curious Incident of the Dog in the Night-Time Gielgud Theatre Shaftesbury Avenue London W1D 6AR cena: £15-57.50 kiedy: do 18 lipca

15 listopada, Suite 4 Jurys Inn, Southampton, cena: £22

| goniec kulturalny 29 koncerty

Suede The Roundhouse London cena: £43 kiedy: 14 listopada

Of Monsters and Men Barrowland, Glasgow cena: od £35 kiedy: 23 listopada

Alt-J Manchester Central cena: od £19 kiedy: 29 listopada

Duran Duran The O2 Arena, London cena: od £50 kiedy: 8 grudnia

Brandon Flowers Shepherds Bush Empire London cena: od £95 kiedy: 16 listopada

The Vaccines Brixton Academy, London cena: od £22 kiedy: 23 listopada

Slayer Brixton Academy, London cena: od £69 kiedy: od 30 listopada

Mumford and Sons The O2 Arena, London cena: od £65 kiedy: 10 grudnia

Matt Corby HMV Institute Birmingham cena: od £39 kiedy: 23 listopada

Disclosure Alexandra Palace, London cena: od £43 kiedy: 1 grudnia

Noel Gallagher Royal Albert Hall, London cena: od £77 kiedy: 10 grudnia

Foals Cambridge Corn Exchange cena: od £39 kiedy: 16 listopada

James Morrison Shepherds Bush Empire, London cena: od £43 kiedy: 24 listopada

Stereophonics Manchester Arena cena: £51 kiedy: 4 grudnia

JennyLee Corsica Studios, London cena: od £39 kiedy: 10 grudnia

Maximo Park The Roundhouse, London cena: od £27 kiedy: 17 listopada

Walk The Moon Electric Brixton, London cena: od £66 kiedy: 26 listopada

Paul Weller Eventim Apollo London cena: od £52 kiedy: 5 grudnia

The Courteeners Manchester Apollo cena: od £30 kiedy: 11 grudnia

Will Young St Davids Hall, Cardiff cena: od £65 kiedy: 18 listopada

Chvrches Alexandra Palace, London cena: od £42 kiedy: 27 listopada

Kodaline Manchester Apollo cena: od £39 kiedy: 5 grudnia

New Order Brixton Academy, London cena: od £67 kiedy: 16 listopada

Simply Red Genting Arena Birmingham cena: od £59 kiedy: 13 grudnia

Lianne La Havas Brixton Academy London cena: od £29 kiedy: 14 grudnia Andre Rieu Genting Arena, Birmingham cena: od £64 kiedy: 16 grudnia Maximo Park The Roundhouse, London cena: od £27 kiedy: 17 grudnia The Courteeners Manchester Apollo cena: od £38 kiedy: 18 grudnia Skepta Brixton Academy, London cena: od £63 kiedy: 18 grudnia The Kooks The Forum, London cena: od £38 kiedy: 19 grudnia

30 goniec kulturalny

wystawy Kara Walker: Go to Hell or Atlanta, Whichever Comes First Victoria Miro 16 Wharf Rd London N1 7RW cena: free kiedy: 7 listopada Rachel Rose: Palisades Serpentine Sackler Gallery West Carriage Drive Kensington Gardens London W2 2AR cena: free kiedy: do 8 listopada Prem Sahib: Side On ICA, The Mall London SW1Y 5AH cena: £1 kiedy: od 24 września do 15 listopada Nancy Holt: Locators Parafin 18 Woodstock St London W1C 2AL cena: free kiedy: do 21 listopada

Jumana Manna Chisenhale Gallery 64 Chisenhale Rd London E3 5QZ cena: free kiedy: do 22 listopada Ben Rivers: Earth Needs More Magicians Camden Arts Centre Arkwright Road London NW3 6DG cena: free kiedy: do 29 listopada Emily Jacir: Europa Whitechapel Gallery 77-82 Whitechapel High St London E1 7QX cena: free kiedy: do 3 grudnia Drawing in Silver and Gold: Leonardo to Jasper Johns British Museum 44 Great Russell St London WC1B 3DG cena: £8 kiedy: do 6 grudnia

Cy Twombly Gagosian Gallery 20 Grosvenor Hill London W1K 3QD cena: free kiedy: do 12 grudnia

Astronomy Photographer of the Year Royal Observatory Blackheath Ave London SE10 8XJ cena: free kiedy: do 23 grudnia

Out of Chaos Cultural Institute at King’s Inigo Rooms East Wing London WC2R 2LS cena: free kiedy: do 13 grudnia

We Are London Museum of London 150 London Wall EC2Y 5HN cena: free kiedy: do 23 grudnia

Jumana Manna Chisenhale Gallery 64 Chisenhale Rd London E3 5QZ cena: free kiedy: do 13 grudnia

Giacometti: Pure Presence National Portrait Gallery St Martin’s Place London WC2H 0HE cena: £17 kiedy: do 10 stycznia

Jon Rafman Zabludowicz Collection 176 Prince of Wales Rd London NW5 3PT cena: free kiedy: do 20 grudnia

Bridget Riley: Learning from Seurat Courtauld Gallery The Strand London WC2R 0RN cena: £7 kiedy: do 17 stycznia

Soaring Flight: Peter Lanyon’s Gliding Paintings Courtauld Gallery Somerset House The Strand London WC2R 0RN cena: £8.50 kiedy: do 17 stycznia Jean-Etienne Liotard Burlington House Piccadilly London W1J 0BD cena: £11.50 kiedy: do 31 stycznia Frank Auerbach Tate Britain Millbank London SW1P 4RG cena: £12.70-16 kiedy: do 13 marca Alec Soth: Gathered Leaves Science Museum Exhibition Rd London SW7 2DD cena: £8 kiedy: do 28 marca

Organizujesz koncert, wystawę, imprezę? Chcesz poinformować o tym Polaków żyjących w UK? Napisz do nas: patronaty@mail.goniec.com

6 listopada 2015

| polecamy 31 Tajemnicza inteligencja

kryminał Duchy przeszłości

płyta

Rok 1948. Nadmorskie Darłowo. Popielski, były lwowski komisarz ukrywa się w mieście rządzonym przez czerwonoarmistów i agentów UB. Musi jednak przeprowadzić tajne śledztwo. cena: £7

Nowy Bryan „Brand New Day” to oficjalny singiel promujący najnowszy album Bryana Adamsa – „Get up”. – Tej płycie towarzyszy uczucie beztroski. Pod wieloma względami żałuję, że nie mogłem wydać takiego albumu 25 lat temu – mówi wokalista.

Xbox One cena: £39

cena: £8

INNA DROGA

W tej odsłonie kluczowym elementem może okazać się tajemniczy chip – jedyne co pozostało bohaterowi po sztucznej inteligencji, Cortanie. Halo: Guardians korzysta z zupełnie nowego silnika graficznego, zadbano też o rozbudowany tryb multiplayer.

Richard Papen rozpoczyna studia w ekskluzywnym college’u w Nowej Anglii. Dołącza do grupy ekscentrycznych studentów filologii klasycznej. Wszyscy eksperymentują z narkotykami, alkoholem i seksualnością. Nie przynosi to jednak odpowiedzi na nurtujące ich pytania.

Powieść, cena: £11

Potęga doświadczenia Wydanie płyty przez Stanisławę Celińską odbiło się szerokim echem nie tylko wśród jej fanów. W przeciwieństwie do wielu artystów Celińska wie, o czym śpiewa i robi to w sposób niepowtarzalny.

Przygoda tej znakomitej, doświadczonej przez życie aktorki, która nie ukrywa, że przez lata borykała się z chorobą alkoholową, rozpoczęła się

kilkadziesiąt lat temu – zadebiutowała już w 1969 roku (na festiwalu w Opolu). Jej pierwszy album, „Nowa Warszawa”, ukazał się jednak dopiero w 2012 roku. Wśród nagrań, które się na nim znalazły w pamięć szczególnie zapada jej wykonanie utworu „Sen o Warszawie” – nie brakowało głosów, że od czasów Czesława Niemena nie było tak przejmującego podejścia do tej piosenki. Teraz na rynek trafiła jej kolejna płyta – „Atramentowa”, która już zdobyła status platyny. Celińska śpiewa tu utwory do tekstów Wojciecha Młynarskiego, Janusza Kofty czy Muńka Staszczyka. I robi to w sposób niepowtarzalny – tak jak na pierwszej płycie.

Konkurs! WYGRAJ BILET! Do wygrania bilety na koncert Panny Wyklęte 15 listopada 2015 r. (niedziela) w The Garage London. Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „PANNY WYKLĘTE”. Aby wziąć udział w losowaniu nagród wystarczy wysłać email na adres konkurs@mail.goniec.com, w tytule umieścić dopisek „nagrody” (np. Koncert Coventry), a w treści podać swoje imię, nazwisko, numer telefonu oraz adres zamieszkania. Polub nas na Facebooku, a zwiększysz swoją szansę na wygraną! Zwycięzcy zostaną poinformowani drogą mailową.

Więcej nagród do zgarnięcia na Facebooku!

http://www.facebook.com/Goniec.com.Polski

PŁYTA DVD, „SUPLEMENT – ATRAMENTOWA”, CENA: £6

32 poradnik

Planujemy urlop Choć wakacje już dawno za nami, nie oznacza to wcale, że na kolejny urlop pojedziemy dopiero w przyszłym roku. Nic nie stoi na przeszkodzie, by wziąć kilka dni wolnego i wyruszyć w podróż np. po Walii czy Szkocji. planowaniu podróży po Wyspach bardzo pomocne okażą się blogi i portale szeroko związane z turystyką. Tam znajdziemy nie tylko propozycje tras, ale i oferty miejsc noclegowych czy porady dotyczące tego, co warto w danym miejscu zobaczyć i co warto zjeść.

Kościoły z historią

Kilka miesięcy temu serwis TripAdvisor zebrał opinie tysięcy turystów z całego świata i zapytał ich o to, które brytyjskie atrakcje (poza tymi, które znajdują się w Londynie) najbardziej się im podobają. I tak, jedną z największych niespodzianek dla wielu turystów okazała się Katedra w Durham – anglikańska świątynia romańska położona w diecezji Durham. Katedra ta jest jedynym kościołem w Anglii wykonanym przez normańskich budowniczych, który zachował się niemal w niezmienionej formie. Innym ciekawym zabytkiem, który warto zobaczyć w Anglii, jest archikatedra w York. To budowla zaliczana do największych katedr zbudowanych w stylu gotyckim w Europie Północnej (zajmuje drugie miejsce po tej w Kolonii). Ma 160 metrów długości i 76 metrów szerokości. Wielka Brytania to też miejsce, gdzie doskonale powinni się czuć miłośnicy przyrody, tras wycieczkowych, podczas których przez kilka godzin nie spotka się żywej duszy, czy tajemniczych, pamiętających X-XI wiek zamków.

Tajemnicze zamki

To właśnie dlatego jednym z tłumnie odwiedzanych przez turystów miejsc jest park narodowy Snowdonia. Położony w północno-zachodniej części Walii kompleks obejmuje masyw Snowdon (1.085 m) – najwyższy szczyt An glii i Walii oraz

Przeprowadziłeś się właśnie do Wielkiej Brytanii? O2 International Sim i Goniec Polski oferują Ci specjalny poradnik jak żyć w UK. Wykorzystaj w pełni swój wolny czas razem z O2 International Sim. Oferujemy Ci połączenia do Polski za 1p, bezpłatne połączenia w sieci O2 i promocje na O2 Priority – dzięki temu sporo zaoszczędzisz. I podczas wizyt w restauracji, i podczas wycieczek. O2 International Sim pomoże Ci czerpać z życia w UK pełnymi garściami.

sąsiadujące z nim szczyty i doliny. Park, który rozciąga się na obszarze 2.100 km kw. i posiada 60 km linii brzegowej, został utworzony w 1951 roku jako trzeci park narodowy w Wielkiej Brytanii i pierwszy w Walii. Rocznie przyjeżdża tu około 6 mln turystów, co sprawia, że Snowdonia jest trzecim najczęściej odwiedzanym tego typu miejscem w Anglii i Walii. Podróżując po Walii koniecznie trzeba przyjechać także do Cardiff, gdzie mieści się chyba najbardziej znany zabytek w tej części kraju. Zamek w Cardiff kryje w sobie blisko 2000 lat historii

Fot. Shutterstock

– ze względu na bliskość morza miał on ogromne znaczenie strategiczne. Zwiedzający znajdą tu pomieszczenia w stylu ogrodów śródziemnomorskich, włoskich czy arabskich – wyglądających jak z „Baśni z tysiąca i jednej nocy”, które zaskakują gości swoim bogactwem i przepychem. Zamkiem, który także trzeba zobaczyć, jest ten w Edynburgu. Szkocka budowla jest jedną z najpotężniejszych i najstarszych fortec w Wielkiej Brytanii. Większa część obecnych murów budowli pochodzi z XVI wieku, jednak jego najstarsza część to pochodząca z XII wieku kaplica św. Małgorzaty. Zamek uznawany jest też za największą atrakcję turystyczną Szkocji – w 2009 roku odwiedziło go prawie 1,2 miliona turystów. Bogata oferta zabytków, które się tu znajdują, powinna być wystarczającym argumentem do tego, aby bliżej poznać region wokół siebie.

Sześć najlepszych celów podróży w UK (wg tripadvisor.co.uk)

1. Londyn (w zwiedzaniu pomoże m.in. strona www.timeout. com/london) 2. Edynburg (warto zobaczyć m.in. Edinburgh Castle, St. Giles Cathedral, Museum of Scotland) 3. Llandudno (w tej walijskiej miejscowości mieści się m.in. mierzące 376 m zabytkowe molo) 4. Torquay (angielskie miasto leży na Półwyspie Kornwalijskim, najcieplejszej części Wysp Brytyjskich) 5. Liverpool (najlepszy towar eksportowy – The Beatles) 6. Blackpool (to popularne angielskie letnisko odwiedza blisko 10 mln osób rocznie)

34 w sieci

TO WAS PORUSZYŁO marta.laczkowska@mail.goniec.com

KOLUMNĘ REDAGUJE:

Marta Łaczkowska

KARALNE HOBBY W UK?

KOMENTUJĄ

Te zajęcia, które w Polsce uważane są za normalne formy spędzania wolnego czasu, w Wielkiej Brytanii mogą być zakazane. Za wędkowanie, polowanie, zbieranie grzybów czy jagód, a także

PRAWO rozpalenie ogniska nie w tym miejscu gdzie należy, można słono zapłacić. Tekst, który ukazał się w jednym z numerów papierowego „Gońca” na portalu wywołał nie lada dyskusję.

~ Paulina

~ Olga

„Wystarczy poznać prawo kraju, w jakim się mieszka i każdy będzie wiedział co i jak.”

„W UK wszystko należy do Królowej tu nie ma moje jest jej.”

SPOŁECZEŃSTWO

WOLI KRAŚĆ NIŻ PRACOWAĆ

KOMENTUJĄ

54-letnia Brytyjka od dziecka kradnie w sklepach. Obecnie ma szóstkę dzieci i żyje na zasiłku w Fulham. Kobieta twierdzi, że dobrze jej tak i nie ma zamiaru iść do pracy za mniej niż 36 tys.

PODZIĘKOWAŁA MU, ŻE USIADŁ OBOK NIEJ

KOMENTUJĄ

Młoda muzułmanka podziękowała Brytyjczykowi, który jako jedyny usiadł obok niej w zatłoczonym pociągu. Chłopak opisał sytuację na Facebooku dodając przy tym hashtag #DontJudgeByTheBooksCover (nie

~ Artur

~ Kred

„Ale sensacja, a może tak napisać, jak to muzułmanie traktują niemuzułmańskie kobiety?”

„No i właśnie to jest dobry sposób na pokazanie obecnie panujących w Europie tendencji pro-muslimskich.”

6 listopada 2015

~ Agnieszka

~ Angela

„Dziwne, że jej dzieci nie zabrali…”

„Przykładna mama. Potem ta szóstka będzie kradła i nie pracowała...”

UPRZEDZENIA

oceniaj książki po okładce). Post szybko podbił internet. Błyskawicznie zdobył 44 tysiące polubień, a w komentarzach inne muzułmanki pisały, że spotykały je podobne incydenty.

funtów rocznie. Mimo że już pięć razy była w więzieniu uważa, że pracować jej się po prostu nie opłaca. Historia kobiety wyszła na jaw dzięki programowi Channel 5.

– Wstrząśnięte, nie zmieszane – to chyba jedna z najbardziej popularnych bondowskich kwestii. James Bond to jednak nie jedyna postać, która umiłowała sobie drinka na rozluźnienie. Do innych miłośników napojów alkoholowych należał także Winston Churchill, który słynął z tego, że mocno przywiązał się do szklaneczki whisky. Zresztą, nie on jeden.

36 alkohole świata

Historia z kieliszkiem w tle

Pity w nadmiarze – szkodzi. Jednak gdy sięgamy po niego z umiarem, wprawia nas w doskonały humor i dostarcza niepowtarzalnych doznań smakowych. Z różnych powodów sięga po niego zdecydowana większość mieszkańców na świecie. I to od samego początku.

Znani o alkoholu:

Wszyscy myślą, że pijam piwo, lecz w rzeczywistości wolę cydr. Książę William

Alkohol towarzyszył człowiekowi praktycznie od początków jego istnienia – a przynajmniej gdy zauważył, że psujące się owoce ulegają procesowi fermentacji, w konsekwencji czego powstaje napój o nieznanym dotąd działaniu.

Początek świata

Podobno to właśnie William Faulkner, laureat Nagrody Nobla, zauważył, że cywilizacja narodziła się wraz z odkryciem fermentacji. – Fermentacja to proces, który zachodzi kiedy cząsteczka cukru rozkłada się na dwie cząsteczki alkoholu zawierającego dwa atomy 6 listopada 2015

Czasami zbyt wiele alkoholu ledwie wystarcza. Mark Twain

węgla, zwanego etanolem, i dwie cząsteczki dwutlenku węgla. Biorą w niej udział drożdże, które każdy gospodarz może łatwo wyhodować w wodzie pozostałej po gotowaniu ziemniaków z chmielem lub znaleźć w jednym z naturalnych źródeł – pisze Barbara Holland w swojej książce „Radość picia. Czytanie o alkoholu nie szkodzi zdrowiu”. Co ciekawe, „wynalezienie” alkoholu nastąpiło chyba we wszystkich krajach na świecie niezależnie od siebie. Dziś nie brakuje bowiem przykładów ludów prymitywnych, do których nie do-

Bywają okazje, gdy zwyczajnie nie można się nie napić. Andrzej Sapkowski

tarła cywilizacja, które bez niczyjej ingerencji nauczyły się wytwarzać alkohol (często opowiada o tym w swoich programach m.in. Wojciech Cejrowski). Przykładem jest też XIX-wieczny podróżnik brytyjski, sir Richard Burton, który wyruszył do Afryki Centralnej i dotarł do miejsc, do których nikt wcześniej nie trafił. Nawet tam nauczono się jednak wyrabiania alkoholu – pito tam napój z bananów zwany „pombe”. Z jego opisów jasno wynika, że gdy zaczęto go pić rano, nie przestawano aż do wieczora – efekty były więc chyba jak najbardziej zadowalające.

Wśród królów

Alkohol nierozerwalnie związany jest z historią człowieka – nie tylko tego zwykłego, prostego. Nie od dziś wiadomo, że spora część władców nie stroniła od czegoś mocniejszego (i to w regularnych dawkach). Jednym z miłośników trunków był m.in. Hammurabi żyjący w XVIII w. p.n.e., znany przede wszystkim z kodeksu, którego był autorem (dziś można by go określić mianem bardzo rygorystycznego kodeksu karnego). Nie zabrakło w nim jednak także przepisów dotyczących piwa – mówiły one

| alkohole świata 37

Na tym polega problem z piciem. Gdy wydarzy się coś złego, pijesz, żeby zapomnieć. Kiedy zdarzy się coś dobrego, pijesz, żeby to uczcić. A jeśli nie wydarzy się nic szczególnego, pijesz po to, żeby coś się działo. Charles Bukowski

Inteligentni ludzie są często zmuszani do picia, by bezkonﬂiktowo spędzać czas z idiotami. Ernest Hemingway

o tym, że każda właścicielka tawerny, która zostanie przyłapana na oszukiwaniu na jakości piwa powinna zostać skazana na srogą karę. Smakoszem miał być także Juliusz Cezar. Podobno, gdy zajął Brytanię, narzekał na brak winogron, a co za tym idzie – wina. Zamiast tego musiał zadowolić się miodem pitnym, który nazywał „deszczówką zmieszaną z miodem”. Zwolennikiem napojów alkoholowych był także niepokonany Aleksander Wielki. Mówi się nawet, że zmarł po

– To wódka? – słabym głosem zapytała Małgorzata. – Na litość boską, królowo – zachrypiał – czy ośmieliłbym się nalać damie wódki? To czysty spirytus. Michaił Bułhakow

Dwa kieliszki wystarczą. Najpierw jeden, potem kilkanaście drugich. Julian Tuwim

tym, jak stanął do zawodów w piciu. I choć pewnie nie do końca tak było, to z pewnością plotki nie wzięły się z niczego. Podobnie miało być i w przypadku Marka Aureliusza, który był tak wielkim miłośnikiem wina, że raz zdarzyło mu się nawet – po całonocnej libacji – zwymiotować na stopy w czasie gdy wygłaszał mowę. Ze swojego umiłowania do picia znani byli także starożytni Rzymianie – jednak właśnie to (w dłuższej perspektywie) miało doprowadzić do upadku ich kraju. Wielu naukowców jest bo-

wiem zdania, że jednym z elementów, który doprowadził do pogorszenia stanu zdrowia Rzymian, było zatrucie ołowiem, z którego wykonane były rury, garnki, naczynia i oczywiście kielichy.

Dla ludu

Nie oznacza to jednak, że alkohol służył tylko władcom, i tylko do całonocnych libacji. Jeszcze w Niemczech do końca XVIII wieku zupa piwna była jednym z bardziej popularnych dań „ludowych”. Piwo pito też na śniadanie – nie ma się jednak co dziwić, w koń-

cu z pewnością było ono zdrowsze niż woda (patrząc na jej ówczesny stan). Zresztą przez stulecia miód pitny i piwo były praktycznie jedynymi napojami, które można było znaleźć w przydrożnych tawernach. Nic dziwnego, że i dziś trudno sobie wyobrazić puby czy restauracje bez alkoholu. Alkohol na stałe wpisał się także do popkultury – od stuleci jest on obecny także w dziełach malarzy, pisarzy, a także w filmach, serialach czy piosenkach. Chyba najbardziej znanym przykładem jest tu James Bond – jego martini – wstrząśnięte, nie zmieszane (shaken not stirred) to już prawdziwy klasyk. Możliwe, że równie popularny drink (zwłaszcza w przypadku kobiet) to cosmopolitan, uwielbiany przez bohaterki „Seksu w wielkim mieście”. W polskich filmach czy serialach bohaterowie też nie odmawiają sobie alkoholu. Najlepszym przykładem miłośnika gazowanego, złocistego trunku jest chyba Ferdynand Kiepski ze swoją żółtą puszką w ręce. I choć do Bonda i jego martini sporo mu brakuje, to w końcu on też sięga po trunek, przez który tracili głowy najwybitniejsi władcy i największe gwiazdy. (sz)

Czy wiesz, że: À 2KYQ LGUV PCLRQRWNCTPKGLU\[O PCpojem alkoholowym na świecie. Z napojów wyprzedza je tylko woda i herbata. À < RT\GRTQYCF\QPGIQ Y WDKGIĜ[O roku badania wynika, że Polacy piją około 100 litrów piwa rocznie. Wyprzedzają tym samym Irlandczyków (93 litry) czy Anglików (67 litrów). Prym wiodą tu Czesi wypijający 148 l piwa na głowę.

38 alkohole świata

Piwosze na Wyspach Strach pomyśleć, co by było gdyby Sumerowie nie wpadli na pomysł warzenia piwa aż 4.000 lat temu. Było ono dla nich jak chleb powszedni. Piwo wraz z chlebem było podstawowym pożywieniem każdego Egipcjanina. Trochę później, bo w średniowieczu, moda na spożywanie tego napoju przeniosła się do Europy. Tu uznawano, że jego picie jest zdrowsze od wody. Dziś także naukowcy nie widzą przeciwwskazań do picia tego złotego trunku (oczywiście z umiarem), zwłaszcza jeśli dolegają ci problemy związane z nerkami, sercem lub cierpisz na podwyższone ciśnienie.

Po angielsku

Piwo w angielskim pubie to jedna z rzeczy, o których myśli każdy, kto tu przyjedzie. Kiedy kilka miesięcy temu zapytano kobiety i mężczyzn, co najbardziej chcieliby robić w Londynie to, poza zwiedzaniem stolicy, mężczyźni byli zgodni co do tego, że chcieliby obejrzeć mecz w pubie, trzymając w dłoni kufel zimnego piwa. W tym czasie kobiety marzyły o zakupach na Oxford Street. Wyspy to raj dla piwoszy. Łącznie w Anglii wytwarza się około 2000 różnych odmian piwa, dlatego jest tu w czym wy-

bierać. Typowo angielskie – ale to piwo, które ma przeważnie lekko owocowy smak. Jest praktycznie bez piany i podaje się je tylko delikatnie schłodzone, dla Polaków może być więc odrobinę za ciepłe. Innym charakterystycznym angielskim piwem jest porter, ciemnobordowy lub czarny napój o gorzkim smaku (Guinness, Murphy’s Irish Stout). W ostatnich latach coraz bardziej popularne są także te typu lager – lekkie i jasne (np. Carling i Foster’s).

Z historią

Jeśli więc należysz do amatorów trunku i gustujesz w tych klasycznych rodzajach, to w Wielkiej Brytanii na pewno znajdziesz coś dla siebie. Na swoją listę „do zrobienia” koniecznie dopisz: spróbowanie piwa z browaru Shepherd Neame, który należy do tych najstarszych. Warzenie rozpoczęto tam już w

1698 roku i dziś browar specjalizuje się właśnie w gorzkich i mocnych smakach. Jeżeli należysz do miłośników historii zdecydowanie powinieneś sięgnąć po Spitfire Kentish, które zostało uwarzone w 50. rocznicę Bitwy o Anglię. Kilkadziesiąt lat po Sheperd Neame, bo w 1777 roku na rynek wkroczył Bass Pale Ale o charakterystycznym siarkowym, ale karmelowo-słodkim posmaku, który zapewnił mu uznanie i sławę. Butelki Bassa pojawiły się na przykład na obrazie Édouarda Manet tuż obok francuskiego szampana. Co więcej, to angielskie piwo było serwowane podczas dziewiczego (i ostatniego) rejsu Titanica. Dziś także nie musimy się martwić o jakość angielskich piw – dba o to m.in. stowarzyszenie o nazwie Campaign for Real Ale, czyli „Kampania na rzecz autentycznego piwa”.

Wiśniowy: À 0,5 l jasnego piwa À 80 ml likieru wiśniowego À 0,5 l coli Wlać piwo do kuﬂa, dodać likier i uzupełnić colą (najlepiej wybrać cherry coke). Zamieszać i wypić. Peach Velvet À 15 ml śmietanki À 15 ml Creme de Cacao À 45 ml likieru brzoskwiniowego À 120 ml jasnego piwa Zmiksować wszystkie składniki, dodając 120 ml kruszonego lodu. Miksować do uzyskania gładkiej konsystencji.

Czy wiesz, że: À W 1814 roku Londyn został zalany… À À

6 listopada 2015

Wieczorny drink

piwem. Półtora miliona litrów bursztynowego napoju wylało się na londyńskie ulice, niszcząc przy tym dwa budynki Budowlańcy piramid egipskich swoje wynagrodzenie dostawali w formie pitnej: 4 litry piwa za dzień pracy. Cenosillicaphobia to strach przed pustym kuﬂem

À W XIX-wiecznych Niemczech świeżo

upieczonym matkom karmiącym zalecano picie piwa. Według ówczesnych naukowców miało to dostarczyć dzieciom odpowiednią ilość wartości odżywczych. Matki traktowały te wskazówki dość poważnie, bo dziennie były w stanie spożyć nawet siedem butelek.

Cydr

nie tylko angielski

Jednym z bardziej popularnych napojów na Wyspach jest cydr, napój o podobnej do piwa zawartości alkoholu. Tu jest on znany już od lat – w przeciwieństwie do Polski, w której dopiero zdobywa popularność. Napój wytwarzany jest ze sfermentowanego soku jabłkowego i ma orzeźwiający, lekko kwaśny smak. Można z niego produkować też mocniejszy alkohol – brandy jabłkowe, zwane applejack. Aby powstał cydr nie zawsze niezbędne są jabłka – można wyprodukować go także z gruszek.

Nie tylko w Anglii

Co ciekawe, Wielka Brytania charakteryzuje się najwyższym spożyciem cydru i to właśnie tutaj funkcjonują największe na świecie firmy produkujące ten rodzaj alkoholu, np. H.P. Bulmer (firma powstała w 1887 roku w Anglii). Jest on popularny również w innych krajach europejskich, takich jak Irlandia, Francja, Hiszpania czy Niemcy.

Niestety, w Polsce, która jest największym producentem jabłek w Europie, cydr dopiero od niedawna zyskuje na popularności. I tak jak wysokiej jakości polski koncentrat jabłkowy jest powszechnie stosowany do wyrobu cydru angielskiego, szwedzkiego i irlandzkiego, tak dopiero od kilku lat polscy przedsiębiorcy próbują podbić rynek polskim cydrem.

Farmy cydrowe

Wciąż jednak niekwestionowanym liderem w tym segmencie są Brytyjczycy. To na Wyspach można też natrafić na mnóstwo cydrowych farm, które przyciągają miłośników tego owocowego trunku. – Wyobraź sobie, że przy trasie o długości ok. 100 kilometrów czeka na ciebie kilkanaście cydrowych farm. W każdej mo-

| alkohole świata 39

żesz spróbować swojego ulubionego trunku i dowiedzieć się, w jaki sposób powstał. A to wszystko w otoczeniu jabłoniowych sadów i sięgających horyzontu zielonych nizin. Raj? Nie, to Herefordshire – można przeczytać na polskiej stronie krainacydru.pl. – To tu Henry Weston założył Weston’s Cider (obecnie H Weston & Son Ltd), firmę, której cydry sprzedawane są w ponad 40 krajach. Z Herefordshire pochodzi 65 proc. produkcji brytyjskiego cydru, a sady z cydrowymi jabłkami zajmują powierzchnię ponad 40 km kw. – czytamy dalej. Dziś takich stron jest coraz więcej, w sklepach w Polsce można też znaleźć coraz więcej gatunków i smaków cydru. Chyba jednak nieprędko ten lekki i orzeźwiający napój będzie tak popularny jak tu, w Anglii.

Czy wiesz, że: À tytuł powieści „The Cider House Rules” pisarza Johna Irvinga przetłumaczono na język polski jako „Regulamin tłoczni win”; z jej treści jasno wynika jednak, że główny bohater pracuje w sadach, z których część jabłek przeznacza się na produkcję cydru. À w Bulmers znajduje się największa na świecie kadź do produkcji cydru. Ma ona pojemność 7,4 mln litrów, 20 m wysokości i 23 m średnicy.

Hot tea & cider drink Składniki: À 1 torebka zielonej herbaty À 50 ml żytniej whiskey À 30 ml cydru jabłkowego À pół małej cytryny À laska wanilii do dekoracji Sposób przygotowania: Zagotuj wodę i zalej nią kubek zielonej herbaty. Kiedy herbata się zaparzy, wyjmij ją z kubka. Następnie dodaj whiskey, cydr i wyciśnij sok z połowy cytryny. Gotowy napój udekoruj laską wanilii.

40 alkohole świata

Wino napój Bogów

Podawanie wina to dziś prawdziwa sztuka. Choć w warunkach domowych nie musimy się tym aż tak przejmować, to jeżeli chcemy urządzić elegancką kolację, sztuka podawania tego trunku z pewnością nam się przyda. Jedną z najważniejszych zasad jest odpowiedni dobór kieliszków. Nie oznacza to, że musimy mieć kilkanaście kompletów – trzeba przede wszystkim pamiętać o tym, żeby kieliszek nie był zbyt mały (tak, byśmy mogli zakręcić nim by lepiej poczuć aromat trunku). W żadnym wypadku nie nalewamy wina do pełna.

Czy wiesz, że: À Lekarze nie od dziś są zdania, że

Do deserów

Równie ważna jest temperatura podania wina. To też wcale nie oznacza, że musimy mieć w domu odpowiedni termometr. Na początek wystarczy, żeby pamiętać o tym, by wina białe i różowe podawać zimne – po wyjęciu z lodówki. Z kolei wina czerwone podajemy tylko lekko schłodzone – można je włożyć do lodówki na 15-20 minut przed podaniem. Istnieje jedna zasada – lepiej podać wino zbyt zimne niż za ciepłe. Specjaliści sporą wagę przykładają także do umiejętnego łączenia podawanych dań z odpowiednim gatunkiem wina. To jednak też nie oznacza, że w domu musimy precyzyjnie przestrzegać tych samych reguł co w drogiej restauracji. – Miejmy w pamięci, że delikatne potrawy lubią być spożywane z lekkim winem. Takie składniki jak śmietana, ciemne sosy, długo starzone sery, pieczone i smażone mięso czy silne przyprawy będą wymagać od wina wyraźnej struktury i smaku. Jeżeli pijemy różne wina w czasie jednego spotkania, zaczynajmy od wytrawnych, białych i kończmy na ciężkich czerwonych lub winach deserowych. Nie zapominajmy, że wina musujące jak prosecco czy cava dobrze łączą się z wieloma potrawami. Pomijając kilka wyjątków wina wyraźnie słodkie podajemy na koniec posiłku – do deseru – pisze na stronie marekkondrat.pl Jan Czyż, magister kierunku 6 listopada 2015

lampka czerwonego wina przed snem lub do obiadu, wpłynie korzystnie na nasze zdrowie. Dlaczego? W czerwonym winie jest dziesięć razy więcej antyoksydantów, które zwalczają wolne rodniki niż w białym, a zawarte w nim ﬂawonoidy chronią przed miażdżycą i zakrzepami. Wino zawiera także potas, magnez i wapń. Potwierdzenia nie trzeba daleko szukać – podobno Francuzi z regionu Bordeaux umierają na choroby serca najrzadziej na świecie.

winiarskiego Master International Vintage ukończonego we Francji, Portugalii i na Węgrzech. – Doborem wina do potraw rządzą dwie sprzeczne zasady. Pierwsza stanowi, że wino powinno wyraźnie kontrastować z daniem – nie zagłuszać go, ale być wyraźnie inne. Druga głosi, że ma być dokładnie odwrotnie: podana potrawa winna w pełni komponować się z winem. Co wybrać? Zdrowy rozsądek – pisze z kolei Wojciech Gogoliński, redaktor magazynu „Czas Wina”.

Z hukiem

Warto też zwrócić uwagę na sposób, w jaki otwieramy butelkę ulubionego

trunku. Trzeba się postarać, by robić to jak najciszej – huk korka nie jest tu zbyt mile widziany. Uwagi wymaga także użycie korkociągu – pamiętamy, by nie przedziurawiać korka do samego końca (jego kawałki mogą później wpaść do kieliszka). – Nie bójmy się win z zakrętką. Choć niektórym mogą się źle kojarzyć, są standardem na całym świecie stosowanym także w bardzo prestiżowych i uznanych winach – radzi Czyż. I choć droższe wina z reguły mają lepszy smak i aromat, to wcale nie oznacza, że nie znajdziemy doskonałych win także w niższych przedziałach cenowych. Ważne, by je ze sobą po-

równywać i odkryć, co najbardziej nam odpowiada.

Bishop drink: Wiśniowy: À 30 ml rumu À łyżeczka soku z cytryny À wino czerwone półwytrawne À łyżeczka cukru pudru À plasterek cytryny lub pomarańczy W shakerze wymieszać rum z sokiem cytrynowym, wlać do szklanki z lodem, dodać cukier, na koniec dolać do pełna czerwone wino. Udekorować plasterkami owoców. (za: wino-blog.pl)

| alkohole świata 41

Whisky nie tylko dla koneserów

Whisky produkuje się w różnych regionach świata – znamy szkockie, amerykańskie, irlandzkie i japońskie, które różnią się głównie sposobem wytwarzania. Co je łączy? Niepowtarzalny smak i długoletnia tradycja. Irlandzka whisky to jeden z najbardziej znanych rodzajów alkoholu na świecie. Od szkockiej różni się tym, że podczas jej produkcji napój poddawany jest potrójnej (a nie dwukrotnej) destylacji, a także tym, że nie stosuje się tu torfu podczas suszenia słodu jęczmiennego.

beczkach, w których wcześniej leżakowało sherry lub porto, staje się bardziej łagodny i aromatyczny. W 1915 roku w UK wprowadzono z kolei prawo, że każdy trunek, który ma zasłużyć na miano „whisky”, musi leżakować w dębowych beczkach minimum trzy lata. Co cie-

Wśród arystokracji

– Najlepszymi gatunkami whisky, od których należałoby rozpocząć edukację swego podniebienia są wszelkie łagodne trunki, nie noszące zbyt wyraźnych śladów torfu, wodorostów czy soli morskiej. Początkujący w świecie whisky

go rodzaju jęczmienia w obrębie jednej destylarni, nazywana zresztą arystokracją wśród whisky. Ta nie należy jednak do alkoholi, w którym większość zakochuje się po spróbowaniu pierwszego drinka. Nawet jeśli na początku nam nie smakuje, to warto dać jej drugą (i kolejne) szansę – wtedy nauczymy się doceniać subtelności, które możemy w niej wyczuć.

Na rozgrzanie Wiśniowy: À whisky (około 50 ml) À miód (1-2 łyżeczki) À herbata (1 torebka) À cytryna (1 plaster) À woda (3/4 kubka) Zaparzamy herbatę. Gdy lekko przestygnie dodajemy miód i mieszamy. Następnie wlewamy whisky i znów mieszamy. Na koniec dodajemy plaster cytryny. (za: naszedrinki.pl)

Wśród polityków Najczęściej wykorzystuje się mieszankę słodu jęczmiennego i innych zbóż.

Lata tradycji

Choć produkcja whisky sięga setek lat wstecz, a główne zasady produkcji się nie zmieniły, to na przestrzeni lat wprowadzono wiele innowacji, które jeszcze bardziej poprawiły smak i aromat tego alkoholu. I tak na przykład proces dojrzewania whisky w dębowych beczkach został wprowadzony na szeroką skalę dopiero w poł. XIX w. Wiedziano też, że smak napoju przechowywanego w

kawe, w ten sposób rocznie ulatnia się 2-3 proc. cennego trunku (ma to jednak swoją nazwę – udziały dla aniołów, „angel’s share”). To właśnie na Wyspach powstał jeden z najbardziej znanych alkoholi na świecie – szkocka whisky. Dziś produkcja tego złotobrązowego napoju stanowi trzecią największą gałąź przemysłu tej części Wysp. Nie ma się więc co dziwić, że aż 90 proc. jego produkcji trafia na międzynarodowe rynki, a wartość jego eksportu to 85 proc. ogólnego eksportu żywności Szkocji.

powinni kierować swe kroki w kierunku Lowlands i Speyside. Do stawiania pierwszych kroków polecam np. Auchentoshan z Lowlands – whisky o słodkawym posmaku, poddawaną potrójnej destylacji, w której niemal nie wyczuwa się torfu czy Glengoyne z południowych Highlands – jedną z nielicznych whisky słodowych, która nie zawiera ani odrobiny torfu – czytamy na stronie bestofwhisky.pl. Choć istnieje wiele gatunków whisky, dla koneserów najważniejsza jest ta słodowa, powstała ze słodu z tylko jedne-

Jednym z najbardziej znanych na świecie amatorów whisky był brytyjski polityk Winston Churchill. Choć to jeden z najwybitniejszych polityków XX w., to w świadomości wielu zapisał się jako miłośnik cygar i whisky (nie brakuje zresztą pogłosek o jego alkoholizmie). – Moja podstawowa zasada życia wymaga ode mnie picia przed, w trakcie i po posiłku – mówił. Do legendy przeszedł też jego „żart” w kierunku koleżanki po fachu, Bessi Braddock. Na jej komentarz, że jest pijany, polityk odpowiedział: „Ale jutro będę trzeźwy, a pani, madam, nadal będzie brzydka”.

42 alkohole świata

W domowym

barku Prosto i elegancko

Łagodne krawędzie i wykonanie z najlepszej nierdzewnej stali powoduje, że pojemnik na lód wygląda prosto i elegancko. Dzięki swojemu klasycznemu designowi sprawdzi się nawet podczas najbardziej wykwintnej kolacji. OCE[U EQO À c

Szybki barman

Gangsterski zestaw Al Capone. John Dillinger. Bugsy Siegel. Lucky Luciano. Machine Gun Kelly. Pretty Boy Floyd. To nazwiska lub pseudonimy szefów mafii, przemytników czy oszustów podatkowych. To też (w swoich czasach) najbardziej poszukiwani przestępcy w Ameryce. Teraz ich twarze zdobią kieliszki – zbrodnią byłoby nie mieć ich na swojej półce.

ICFIGVUCPFIGCT EQO À c

W odpowiedniej temperaturze Podanie zbyt zimnego lub zbyt ciepłego wina może sprawić, że urządzana przez nasz kolacja nie będzie takim sukcesem, jakiego się spodziewaliśmy. Aby temu zapobiec warto zaopatrzyć się w specjalną chłodziarkę, dzięki której nie będziemy musieli martwić się o temperaturę podawanego trunku – ta zawsze będzie idealna. Pomoże w tym urządzenie m.in. od firmy New Air. PGYCKT EQO À c 6 listopada 2015

Przygotowywanie koktajli będzie przyjemniejsze, jeśli będziesz miał pod ręką Rabbit Electric Cocktail Mixer. Wystarczy, że wlejesz tu swój ulubiony rodzaj alkoholu, sok i kilka kostek lodu, po czym naciśniesz „start”. Teraz już tylko krótka chwila dzieli cię od spróbowania pysznego drinka. OGVTQMCPG EQO À c

Do białego wina Zestaw do degustacji białego wina przyda się każdemu znawcy tego trunku. Poza kieliszkami i porcelanową podstawką otrzymamy też mini-przewodnik dotyczący różnego rodzaju wina, a także sposobów, w jaki powinno się je podawać. FTKPMUVWHH EQO À c

stylowy goniec |

Sztuka codzienna

Polska sztuka użytkowa podbiła Hong Kong podczas Design Tech Expo. Otrzymała najwyższe oceny od krytyków projektowania i publiczności. Teraz przyszedł czas na London. Projektanci przedstawili swoje najnowsze projekty i efekty współpracy z najlepszymi polskimi fabrykami porcelany.

rojektowanie przemysłowe jest stosunkowo młodą dziedziną sztuki użytkowej, związaną z rozwojem przemysłu i nowoczesnych technologii XX wieku. Mimo to, polski akcent jest wyraźnie widoczny na międzynarodowych targach. Pięknie zaprojektowane i wykonane ceramiczne przedmioty był tematem przewodnim wystawy What Goes Behind… Contemporary Polish Ceramic Design w Londynie. Niesamowicie interesujące i często zaskakujące technologiczne przedmioty odkrywały dla zwiedzających tajniki procesu powstawania. Każdy z artystów zaproszonych do współpracy miał swój indywidualny styl i podejście do projektowania, co było widoczne w wyselekcjonowanych przedmiotach na wystawie. Czym polscy artyści zaskoczyli publiczność i krytyków w Londynie? What goes behind... prezentuje szeroki zakres zastosowanych metod, które miały wpływ na sztukę ceramiczną w Polsce. Od dekoracyjnych figurek po funkcjonalne formy i naczynia, przedmioty zostały wytworzone zarówno przy użyciu nowych technologii, jak i tradycyjnych metod wciąż obecnych w polskich manufakturach, tak docenianych na zagranicznych targach. Prace takich projektantów jak Bartek Mejor, Kabo&Pydo, Magdalena Estera Łapińska, Malwina Konopacka, Bogdan Kosak i Maria Jeglińska reprezentowały zarówno tradycyjne techniki rzemieślnicze, jak i współczesne metody projektowania. Lampa wisząca Cyclone łączy w sobie zafascynowanie artysty sztuką i tradycyjnymi materiałami oraz eksperyment zaangażowania technologii cyfrowego modelowania. Dzięki tej wyjątkowej kombinacji, Mejor

6 listopada 2015

uchwycił porcelanę jakby zastygniętą w przestrzeni. Seria The Nightingale Marii Jeglińskiej została zainspirowana opowieścią Hansa Christiana Andersena – „Słowik”. Produkty artystki podkreślają kontrasty i celebrują niedoskonałości. Wcześniejsze prace Jeglińskiej były wystawiane w Galerii Sztuki Barbican, podczas Trennale w Mediolanie oraz w Centrum Pompidou w Metz. Polska wystawa gościła również eksperymentalne projekty Kariny Marusińskiej, Alicji Patanowskiej i Nataszy Grześkiewicz, trzech artystek, których prace angażują tematykę ekologii i społecznej odpowiedzialności. Seria LAB Patanowskiej, absolwentki Royal College of Art, podkreśla jej umiejętności w sztukach ceramicznych i szkle dekoracyjnym przestawiając subtelnie piękne i malutkie szklarnie z ziołami stawiane na stołach. Projektantki Karolina Bednorz i Marta Dachowska pokazały projekty z serii Art Food. Naczynia zostały zaprojektowane jako kulinarne płótna do przedstawienia sztuki piękna jedzenia. Polskie stoisko zostało zaprojektowane przez Zięta Prozessdesign, multidyscyplinarny zespół architektów, projektantów, inżynierów i technologów, prowadzony przez jednego z najbardziej znanych współczesnych polskich projektantów – Oskara Ziętę. Artysta udekorował stoisko w najnowszą linię swoich mebli ze sklejki i stali: PAKIET. Zięta znany jest z innowacyjnego podejścia do projektowania i tworzenia intrygujących przedmiotów. Polska marka Kristoff zaprosiła do współpracy trzech polskich artystów: Kaję Kusztrę, Magdę Pilaczyńską i Tymka Jeziorskiego. Każdy z projektantów udekorował klasyczną porcelanę Kristoff swoimi znakami rozpoznaw-

czymi – słowami wielkich odkrywców, geometrycznymi wzorami, czy inspiracjami prosto ze sztuki szydełkowania. Manufaktury takie jak Modus Design, Polskie Fabryki Porcelany Ćmielów i Chodzież oraz Ćmielów Design Studio również brały udział we współpracy z młodymi projektantami. Efektem była seria KIWI Agnieszki Tomalczyk – interpretująca kształt i ruch ptaka kiwi, jak również Cobalt Colored Beads – zindywidualizowany zestaw biżuterii z porcelanowymi koralikami, które użytkownik

może mieszać i tworzyć swoje własne projekty. Wystawa What Goes Behind… została stworzona z myślą o zaangażowaniu fabryk z długim stażem pracy i młodych projektantów, łącząc tradycję i nowoczesność. Część artystów eksperymentowała z nowymi technologami, inni zaangażowali się w wskrzeszenie tradycyjnych technik rzemieślniczych. Jednak wszystkie przedmioty łączyła jedna cecha – wszystkie były przykładami wspaniałego designu z Polski. (nr)

Panel ekspertĂłw

| porady 45

Co to jest leczenie kanaĹ&#x201A;owe? argonowo endodoncja â&#x20AC;&#x201C; metoda leczenia nieodwracalnych zapaleĹ&#x201E; miazgi zÄ&#x2122;ba. Polega na usuniÄ&#x2122;ciu (w znieczuleniu) chorobowo zmienionej miazgi z komory i kanaĹ&#x201A;Ăłw zÄ&#x2122;ba, zdezynfekowaniu ich i wypeĹ&#x201A;nieniu odpowiednim materiaĹ&#x201A;em, najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej gutaperkÄ&#x2026;. CaĹ&#x201A;e leczenie powinno odbywaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; pod kontrolÄ&#x2026; radiologicznÄ&#x2026;, a w niektĂłrych przypadkach w powiÄ&#x2122;kszeniu (pod mikroskopem operacyjnym). W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od rozpoznania lekarz wybiera odpowiedniÄ&#x2026; metodÄ&#x2122; leczenia kanaĹ&#x201A;owego. Jednak w duĹźym uproszczeniu, dla ogĂłlnego zrozumienia aspektu leczenia kanaĹ&#x201A;owego, przebieg leczenia wyglÄ&#x2026;da nastÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;co: t PUXBSDJF LPNPSZ [Ç&#x2014;CB J VTVOJÇ&#x2014;DJF martwej lub Ĺźywej miazgi (ĹźywÄ&#x2026; usuwa siÄ&#x2122; w znieczuleniu miejscowym) t PQSBDPXBOJF LBOBÂ&#x2019;V MVC LBOBÂ&#x2019;Ă&#x2DC;X korzeniowych przy uĹźyciu narzÄ&#x2122;dzi kanaĹ&#x201A;owych z obfitym pĹ&#x201A;ukaniem

Ĺť

kanaĹ&#x201A;Ăłw. W trakcie opracowywania kanaĹ&#x201A;Ăłw korzeniowych nastÄ&#x2122;puje caĹ&#x201A;kowite usuniÄ&#x2122;cie miazgi kanaĹ&#x201A;owej z kanaĹ&#x201A;u korzeniowego oraz toksyn bakteryjnych z kanalikĂłw zÄ&#x2122;binowych, dziÄ&#x2122;ki czemu poszerzony kanaĹ&#x201A; staje siÄ&#x2122; odpowiednio przygotowany do wypeĹ&#x201A;nienia. Do przepĹ&#x201A;ukiwania kanaĹ&#x201A;Ăłw stosowany jest miÄ&#x2122;dzy innymi podchloryn sodu t PTVT[FOJF LBOBÂ&#x2019;Ă&#x2DC;X t X ZQFÂ&#x2019;OJFOJF LBOBÂ&#x2019;Ă&#x2DC;X NBUFSJBÂ&#x2019;BNJ biozgodnymi. CzynnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ta ma na celu szczelne zamkniÄ&#x2122;cie Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a kanaĹ&#x201A;u na caĹ&#x201A;ej dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci do otworu fizjologicznego, aby uniemoĹźliwiÄ&#x2021; przenikanie bakterii z jamy zÄ&#x2122;ba do tkanek okoĹ&#x201A;owierzchoĹ&#x201A;kowych. WypeĹ&#x201A;nianie kanaĹ&#x201A;Ăłw korzeniowych wymaga zastosowania rĂłĹźnych materiaĹ&#x201A;Ăłw i technik. MateriaĹ&#x201A;y wypeĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;ce moĹźemy podzieliÄ&#x2021; na stosowane czasowo i stosowane na staĹ&#x201A;e do ostatecznego wypeĹ&#x201A;nienia. Najpopularniejszym materiaĹ&#x201A;em do wypeĹ&#x201A;niania kanaĹ&#x201A;Ăłw korzeniowych na staĹ&#x201A;e jest gutaperka, ktĂłra stosowana od blisko 100 lat, mimo wielu nowych materiaĹ&#x201A;Ăłw, jest najlepszym wypeĹ&#x201A;niaczem kanaĹ&#x201A;Ăłw, dajÄ&#x2026;cym doskonaĹ&#x201A;e efekty lecznicze

Potrzebujesz fachowej porady?

Fot. Shutterstock

Podczas ostatniej wizyty kontrolnej mĂłj dentysta zasugerowaĹ&#x201A; mi leczenie kanaĹ&#x201A;owe zÄ&#x2122;ba. ProszÄ&#x2122; powiedzieÄ&#x2021;, na czym ono polega i czy jest bezpieczne.

Co tydzieĹ&#x201E; nasi eksperci odpowiadajÄ&#x2026; na wasze pytania Napisz do nas! redakcja@mail.goniec.com

t X ZQFÂ&#x2019;OJFOJF [Ç&#x2014;CB /BKD[Ç&#x2014;Ç´DJFK QSBwidĹ&#x201A;owo przeleczony zÄ&#x2026;b wypeĹ&#x201A;nia siÄ&#x2122; materiaĹ&#x201A;ami kosmetycznymi, do ktĂłrych naleĹźÄ&#x2026; materiaĹ&#x201A;y kompozytowe, kompomerowe i nowe materiaĹ&#x201A;y ormocerowe.

PaweĹ&#x201A; Aleksandrowicz

LEKARZ STOMATOLOG Tooting Medical Centre 5 London Rd London SW17 9JR Telephone: 0208 767 8389

Wypadki na budowie czÄ&#x2122;stÄ&#x2026; przyczynÄ&#x2026; powaĹźnych obraĹźeĹ&#x201E;

Fot. Shutterstock

Podczas pracy na budowie spadĹ&#x201A;em z okoĹ&#x201A;o metra wysokoĹ&#x203A;ci na betonowe schody. Polski pracownik budowlany otrzymaĹ&#x201A; ÂŁ42.000 odszkodowania po tym, jak doznaĹ&#x201A; urazu rÄ&#x2122;ki w wypadku w pracy. Piotr z Warszawy obecnie mieszkajÄ&#x2026;cy w Anglii pomagaĹ&#x201A; remontowaÄ&#x2021; mieszkanie znajdujÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; na parterze. â&#x20AC;&#x201C; Moi koledzy zbudowali drewnianÄ&#x2026; rampÄ&#x2122;, ktĂłra zostaĹ&#x201A;a umieszczona nad schodami wiodÄ&#x2026;cymi do budynku â&#x20AC;&#x201C; powiedziaĹ&#x201A; p. Piotr. â&#x20AC;&#x201C; UĹźywaliĹ&#x203A;my rampy do przewoĹźenia materiaĹ&#x201A;Ăłw budowlanych na specjalnych wĂłzkach do i z budynku. Jak tylko wszedĹ&#x201A;em na rampÄ&#x2122;, aby wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; do budynku, przechyliĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; ona na jednÄ&#x2026; stronÄ&#x2122; i za-

padĹ&#x201A;a siÄ&#x2122;. NastÄ&#x2122;pnie spadĹ&#x201A;em z okoĹ&#x201A;o metra wysokoĹ&#x203A;ci na betonowe schody znajdujÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; poniĹźej â&#x20AC;&#x201C; dodaĹ&#x201A;. ZdjÄ&#x2122;cie rentgenowskie potwierdziĹ&#x201A;o, Ĺźe nasz klient miaĹ&#x201A; zĹ&#x201A;amane lewe ramiÄ&#x2122;. Po skomplikowanej operacji pan Piotr zostaĹ&#x201A; wypisany ze szpitala i powierzyĹ&#x201A; swojÄ&#x2026; sprawÄ&#x2122; o odszkodowanie adwokatom Slater Gordon, ktĂłrzy przekonali ubezpieczyciela do wypĹ&#x201A;aty odszkodowania. Jak dodaje ElĹźbieta WĂłjcik z kancelarii Slater Gordon, pracodawca, a wzglÄ&#x2122;dem osĂłb samozatrudnionych zleceniodawca â&#x20AC;&#x201C; ma obowiÄ&#x2026;zek zapewnienia bezpieczeĹ&#x201E;stwa w pracy. BezpĹ&#x201A;atne konsultacje w jÄ&#x2122;zyku polskim z zakresu odszkodowaĹ&#x201E; za wypadki w pracy i inne wypadki za-

pewnia kancelaria Slater Gordon pod numerem 075 14 65 18 41.

Ĺ ukasz WĂłjcik LLM Polski Prawnik Adwokaci Slater Gordon slatergordon.co.uk/pl

46 z życia gwiazd

„Ma styl z pazurem” Polska Pierwsza Dama objęła swoją funkcję zaledwie trzy miesiące temu, jednak już zdobyła kilka pozytywnych opinii pod swoim adresem. Większość dotyczy jej ubioru. Kilka dni temu na temat Agaty Kornhauser-Dudy wypowiedziała się Jolanta Kwaśniewska, która przyznała, że żona prezydenta „ma dobrych stylistów”. Teraz o jej wizerunku wypowiedziała się również Maja Sablewska. Stylistka przyznała, że Pierwsza Dama ma świetny, elegancki styl „z tzw. pazurem”, który kreuje ją na pewną siebie kobietę biznesu.

Fot. Agencja BE&W

Rozwód po raz trzeci syna. Życzymy sobie szczęścia w życiu i mamy nadzieję, że uszanujecie prywatność naszą i naszego dziecka – napisała w komunikacie. Oliver Martinez był trzecim mężem aktorki. Wcześniej była związana z Davidem Justicem oraz Erikiem Benetem. Fot. Shutterstock

Halle Berry rozwodzi się po dwóch latach małżeństwa z Oliverem Martinezem. 49-letnia aktorka wydała oświadczenie w tej sprawie. – Z ciężkim sercem zdecydowaliśmy o rozwodzie. Rozstajemy się w miłości oraz szacunku mając na uwadze przede wszystkim naszego

Będzie

Z nową szafą na buty

rekord? Po czterech latach Adele, którą wielu pokochało za takie utwory jak „Someone Like You” czy „Rolling in the Deep”, wydaje kolejną trzecią płytę „25”. W sieci jest już teledysk do piosenki promującej krążek – „Hello”. Teledysk reżyserował Xavier Dolan, który w swoim dorobku ma takie produkcje jak „Zabiłem swoją matkę” czy „Wyśnione miłości”. W osiem dni po opublikowaniu go na YouTube miał już ponad 140 mln odsłon. Czyżby szykował się kolejny rekord wyświetleń?

Fot. Shutterstock

6 listopada 2015

Kardashianki i ich młodsze siostry Jenner słyną z tego, że umieją zarabiać na wszystkim. Celebrytki co rusz wypuszczają nowy produkt sygnowany swoim nazwiskiem – jak na przykład aplikacje mobilne. Przy takich dochodach kupno dużego domu i jego utrzymanie to żaden problem. Gorzej z zagospodarowaniem tak dużej liczby pomieszczeń. Kylie Jenner znalazła jednak zastosowanie do jednego z pustych pokoi w swoim domu i zrobiła w nim… szafę na buty. – To mój ulubiony pokój – mówi Jennerka. Fot. Shutterstock

Kapitan Phillips U wybrzeży Somalii piraci przejmują kontrolę nad nieuzbrojoną jednostką MV „Maersk Alabama”, odbywającą rejs do Mombasy. Jej kapitan Richard Phillips (Tom Hanks) deklaruje, że odda się w ręce napastników jako zakładnik. Historia oparta na faktach.

DRAMAT PONIEDZ., GODZ. 19:10

Naturalnie Polska Miłośnik gotowania i podróży, Paweł Paszek-Pietruch, odwiedza najciekawsze rejony kraju nad Wisłą. W trakcie dwudniowej wyprawy musi przetrwać z dala od cywilizacji, bez żadnej pomocy. Nie zważając na nieprzyjazne warunki, próbuje zrealizować wyznaczony cel. Nabyte przez lata umiejętności survivalowe pozwolą mu znaleźć schronienie i przygotować posiłek.

| tele goniec 47

Siedem epok rocka Historia muzyki rockowej od jej narodzin przez powstanie nowych gatunków, takich jak punk rock, heavy metal czy indie rock. W ilustrowanym archiwalnymi materiałami serialu zobaczymy największe gwiazdy sceny, m.in. Jimiego Hendrixa, The Rolling Stones czy Pink Floyd.

MAGAZYN PIĄTEK, GODZ. 14.30

MUZYCZNY SOBOTA, GODZ. 18:20

Top Model Przed uczestnikami programu kolejne wyzwania. Tym razem wezmą udział w reklamie pralki, czeka ich więc wyjątkowa sesja – modele i modelki w zwiewnych stylizacjach będą musieli pozować pod wodą. Marcin Tyszka przygotował też specjalną sesję z kolorowymi

specjalnym będzie Robert Kupisz. Zwycięzca konkurencji weźmie udział w jego kolejnej kampanii.

MAGAZYN PONIEDZIAŁEK, GODZ. 20:30

Klan

Pakt

seriaLove

proszkami, miodem, dymem i brokatem. Następnie wszyscy wezmą udział w prawdziwym pokazie mody. Będą musieli stawić czoło przeszkodom – odpadającym obcasom, zaszytym rękawom, za dużym ubraniom i fryzurom utrudniającym chodzenie. Gościem

Piotr Grodecki jest dziennikarzem śledczym dziennika „Kurier”. Pewnego dnia wpada na trop dużej afery ﬁnansowej. Pomimo sprzeciwu redakcji doprowadza do publikacji, która wzbudza zainteresowanie opinii publicznej. Z pomocą Weroniki, agentki CBŚ, odkrywa drugie dno tej afery.

PONIEDZ., GODZ. 20:00

Małgosia chwali się Poli, że została przyjęta do grupy. Musi tylko zapłacić wysokie wpisowe. Zamierza wykorzystać pieniądze otrzymane od babci. Ewie nie podoba się wniosek Szymczaka o skrócenie okresu próbnego. Zarzuca Oli, że traci obiektywizm.

PONIEDZ.-CZW., GODZ. 16:55

48 motoryzacja

Yamaha Sports Ride Concept Salon motoryzacyjny w Tokio zdominowany został przez lokalnych potentatów. Jednym z nich jest słynąca z budowy sportowych motocykli Yamaha. Pojazd zbudowano zgodnie z zasadami, jakimi od lat kierują się inżynierowie japońskiego producenta. Priorytetem było ograniczenie masy auta. Samochód waży jedynie 750 kg. By obniżyć wagę, w konstrukcji na szeroką skalę wykorzystano włókna węglowe. Nadwozie mierzy 3900 mm długości, 1720 mm szerokości i zaledwie 1170 mm wysokości. Niestety szczegółowe dane techniczne Yamahy Sports Ride Concept nie są znane. Nieznana jest nawet jednostka napędowa napędzająca koncept, jednak mówi się, że Japończycy zastosowali litrowy, trzycylindrowy motor o mocy 80 KM, pochodzący z motocykla. Na razie nie wiadomo czy prototyp wejdzie do produkcji. (za: superauto24.se.pl, motoryzacja.interia.pl)

Nowe BMW M2 - piekielna maszyna

BMW M2 ujrzało światło dzienne. Następca modelu 1M Coupe i duchowy potomek BMW M3 E30 ma wiele do powiedzenia zarówno w kwestii wyglądu, jak i o wiele ważniejszego w tym przypadku napędu. Nowe BMW M2 ma pod maską 3-litrowy turbodoładowany silnik o sześciu cylindrach ułożonych w rzędzie. Maksymalna moc jednostki sięga 370 KM przy 6500 obr./min, a moment obrotowy rośnie maksymalnie do wartości 465 Nm przy obrotach pomiędzy 1400 a 5560. Przy czym dostępna jest funkcja overboost, która pozwala chwilowo wykrzesać dodatkowe 35 Nm i uzyskać wartość 500 Nm pomiędzy 1450 a 4750 obr./min. (za: moto.onet.pl) 6 listopada 2015

Porsche

| motoryzacja 49

zaprezentowało Macana GTS To było tylko kwestią czasu – gama Macana została właśnie uzupełniona wersją oznaczoną trzema magicznymi literami, które nawet w przypadku SUV-a potrafią elektryzować. Macan GTS – bo o nim mowa – przenosi najlepsze cechy modeli z tym oznaczeniem w zgrabne nadwozie „małego” SUV-a Porsche. Z zewnątrz rozpoznamy go po czarnych polerowanych dodatkach, ciemnych wypełnieniach przednich i przyciemnionych kloszach tylnych lamp. W nadkola zaś wciśnięto 20-calowe felgi o znanym z innych modeli wzorze RS Spyder. GTS jest wozem pośrednim między Macanem S a Turbo. 3-litrowe V6 rozwija w nim 360 KM i 500 Nm. W połączeniu z PDK przekłada się to na przyspieszenie do 100 km/h w 5,2 s. Prędkość maksymalna wynosi 256 km/h. (za: autogaleria.pl, autokult.pl)

Nissan postanowił stworzyć samochód dla pokolenia wychowanego w czasach nowoczesnych technologii. Co wyszło? Dziwoląg o imieniu Teatro. Zgodnie z nazwą koncept Teatro powstał na bazie pudełkowatego Nissana Dayz. Nie znamy szczegółów odnośnie napędu. Nissan ujawnił tylko, że Teatro to elektryczny samochód, ale mocą i zasięgiem konceptu Japończycy się nie pochwalili. Ale nie o to przecież chodzi w tym projekcie. Teatro for Dayz to „zupełnie nowe spojrzenie na motoryzację”. Nowe funkcjonalności mają wychodzić naprzeciw nowym pokoleniom kierowców, którzy chcą pozostać w kontakcie ze światem mimo konieczności prowadzenia samochodu. Przedni panel niczym telefon/komputer może służyć do wyświetlania rozmaitych treści. Teatro for Dayz, czyli teatr na kołach, posiada nawet tak osobliwe funkcje jak wyświetlanie obrazów na siedzeniach, zagłówkach czy drzwiach. (za: moto.pl, samochodyelektryczne.org)

Nissan Teatro for Dayz

50 sport

Za nami pierwszy etap rozgrywek o Puchar Ligi w sezonie 2015/2016. Do nowej edycji turnieju przystąpił komplet dwudziestu ekip z pierwszej i drugiej ligi. >> Daniel Kowalski rzypomnijmy, iż w pierwszej rundzie wszystkie drużyny Polskiej Ligi Piątek Piłkarskich „Sami Swoi” w Londynie podzielono na pięć eliminacyjnych grup, w których rywalizowano systemem „każdy z każdym”. Do kolejnego etapu rozgrywek awansowały po dwie najlepsze ekipy z każdej z nich. W dalszej części rywalizacja przebiegała będzie już systemem pucharowym, czyli przegrywający odpada.

Grupa A

Zgodnie z planem zwyciężył mistrz ligi FC Cobalt, niespodzianką jest natomiast drugie miejsce wywalczone przez Warriors of God. „Wojownicy Boga” wyprzedzili faworyzowane zespoły: PCW Olimpia oraz FC Cosmos.

Grupa B

Niżej notowane Joga Bonito oraz RSVM ograły faworyzowaną Wimę Team, natomiast zespół PMBC po

Niespodzianki w Pucharze Ligi pierwszym dobrym meczu, w każdym następnym prezentował się już coraz gorzej i zajął w końcowym rozrachunku ostatnie miejsce.

Grupa C

To była bez wątpienia najciekawsza grupa. Nieprzypadkowo nazwana była zresztą już wcześniej „grupą śmierci”. Ostatecznie po walce do ostatnich minut, jak również fantastycznych golach, awansowały ekipy Interu Team oraz White Wings Seniors. Dwóm pozostałym drużynom (KS04 Ark oraz Show Team 5B) również należą się słowa uznania za wyśmienitą postawę, ale w minioną niedzielę musiały uznać wyższość rywali, a co za tym idzie pogodzić się z tym, że nie zagrają już w tej edycji Pucharu Ligi.

drugie miejsce premiowane awansem. IFX FC oraz FC Piona walczyli ambitnie do końca, ale ostatecznie musieli uznać wyższość rywali.

Grupa E

Awans do ćwierćfinałów zgodnie z oczekiwaniami wywalczył Power Rangers, drugie miejsce zespołu Mazury Team jest już jednak sporym zaskoczeniem. Piłkarze JJ Construction tym razem musieli przełknąć gorycz porażki, a bez walki poddała się Bianca FC, która nie stawiła się w wyznaczonym terminie na boisku, oddając wszystkie mecze walkowerem.

Grupa D

Komplet dziewięciu punktów oraz dziesięć bramek strzelonych i zero straconych to bilans The 12 Team, który nie potrzebuje już dalszego komentarza. W końcu z solidnej strony pokazała się ekipa Scyzoryków, która wywalczyła

GRUPA B 1. Joga Bonito

10:1

2. RSVM

3:3

3. Wima Team

3:3

4. PMBC

1:10

GRUPA C 1. Inter Team

2:0

2. W. Wings Seniors

3:2

3. KS04 Ark

2:2

4. Show Team 5B

1:4

GRUPA D 1. THE 12 TEAM

10:0

2. SCYZORYKI

5:4

3. IFX FC

3:6

4. FC PIONA

1:7

GRUPA A

GRUPA E

1. FC Cobalt

5:2

1. Power Rangers

7:0

2. Warriors of God

6:4

2. Mazury Team

8:2

3. PCW Olimpia

3:4

3. JJ Construction

6:4

4. FC Cosmos

2:6

4. Bianca FC Watford

0:15

Leicester City depcze po piętach

potentatom w Premier League

W 11. kolejce spotkań brytyjskiej Premier League nie odrodziła się londyńska Chelsea. Podopieczni José Mourinho przegrali u siebie z Liverpoolem 1:3. meczu Crystal Palace – Manchester United padł bezbramkowy remis, podobnie jak w pojedynku Newcastle United ze Stoke City. Lider tabeli Manchester City minimalnie pokonał Norwich City 2:1. Kolejny dobry mecz rozegrał Arsenal pokonując w meczu wyjazdowym Swansea City 3:0. Wyjazdowe zwycięstwo odnotowali też zawodnicy Leicester City pokonując West Bromwich Albion 3:2. W pozostałych spotkaniach dominowali gospodarze.

6 listopada 2015

Watford FC pokonał West Ham United 2:0, Everton – Sunderland AFC 6:2, Southampton – AFC Bournemouth 2:0, a Tottenham Hotspur – Aston Villę 3:1. W klasyfikacji strzelców z 11 trafieniami na czele Jamie Vardy (Leicester City). Siedem trafień mają na swoim koncie Odion Ighalo (Watford FC) i Riyad Mahrez (Leicester City); po sześć: Sergio Aguero (Manchester City), Olivier Giroud (Arsenal Londyn), Romelu Lukaku (Everton), Graziano Pelle (Southampton), Alexis Sanchez (Arsenal Londyn), Georginio

Wijnaldum (Newcastle United); po pięć: Andre Ayew (Swansea City) i Harry Kane (Tottenham Hotspur). Przed nami kolejny pełen emocji weekend na boiskach Premier League. W sobotę AFC Bournemouth podejmować będzie Newcastle United, Leicester City – Watford FC, Manchester United – West Bromwich Albion, Norwich City – Swansea City, Sunderland AFC – Southampton, West Ham United – Everton i Stoke City – Chelsea Londyn. W niedzielę Aston Villa zmierzy się z

Manchesterem City, Arsenal Londyn z Tottenhamem Hotspur, a Liverpool FC zagra u siebie Crystal Palace. W tabeli na prowadzeniu Manchester City i Arsenal Londyn (po 25 punktów). Trzecią lokatę zajmuje rewelacyjne w tym roku Leicester City z trzypuktową stratą do prowadzących.

| sport 51

Isia wygrała WTA Finals Agnieszka Radwańska pokonała czeską tenisistkę Petrę Kvitovą w ﬁnale prestiżowego turnieju WTA Finals w Singapurze. To jej największy sukces w karierze.

Sukcesy Radwańskiej: 



>> Karol Pomeranek ały tydzień w Singapurze – jak podkreśla eurosport.onet.pl – był dla krakowianki nieludzko wyczerpujący zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. – Po porażkach w dwóch pierwszych miejscach w grupie Agnieszka Radwańska była zdana na łaskę Marii Szarapowej. Z nożem przy gardle krakowianka wspięła się na wyżyny swoich umiejętności, dając popis w meczach z drugą na świecie Simoną Halep i trzecią Muguruzą. Do finału awansowała ostatkiem sił, ale zapowiedziała, że jeszcze ten jeden mecz wytrzyma. Niedzielny pojedynek, który z trybun obserwowała była konsultantka krakowianki – Amerykanka czeskiego pochodzenia Martina Navratilova – jak wylicza polskieradio.pl – trwał dwie godziny i pięć minut. – Rywalka przeważała w serwisie i liczbie uderzeń wygrywających. Miała ich odpowiednio siedem i 41 przy dwóch 15 u Polki. Ta ostatnia jednak zanotowała tylko pięć niewymuszonych błędów i dwa podwójne, a Kvitova aż 53 i osiem. Była to dziewiąta konfrontacja tych tenisistek. Po raz trzeci z wygranej cieszyła się Polka. Wszystkie jej zwycięstwa w meczach z tą rywalką miały miejsce w kończącym sezon turnieju masters. – Podziękowania i serdeczne gratulacje dla Agnieszki Radwańskiej! Dała radę! – napisał na Twitterze Duda. – Dobra robota, Agnieszka. Jestem bardzo dumna z twojego zaangażowania w to, by zakwalifikować się i wygrać tę imprezę – podkreśliła Billie Jean King, imienia której trofeum otrzymują zwyciężczynie WTA Finals. Komentarz na portalu społecznościowym zostawiła także Kvitova. – To nie było to trofeum, które chciałam, ale wszystkie swoje puchary kocham tak samo. Wielkie gratulacje dla Agi i podziękowania – napisała Czeszka.



(za: eurosport.onet.pl, polskieradio.pl, sport.pl)



Agnieszka Radwańska

Ranking WTA:



1. Serena Williams (USA) – 9945 

Pochodzi ze sportowej rodziny: jej dziadek Władysław był hokeistą i trenerem Cracovii, a ojciec i zarazem manager i były trener, Robert Radwański, był tenisistą KS Nadwiślan, uprawiał też łyżwiarstwo figurowe w KS Krakowianka. Jej matka, Marta, zajmuje się finansami córek. W tenisa gra także jej młodsza siostra, Urszula Radwańska. Obie reprezentują klub sportowy Nadwiślan Kraków. Urodziła się w Krakowie, ale pierwsze lata życia spędziła w Niemczech, gdzie ojciec był trenerem w klubie Grün-Gold Gronau, tam też zaczęła grać w tenisa. Do Polski wraz z rodziną wróciła w 1995. Ukończyła gimnazjum i liceum ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego im. Mikołaja Kopernika w Krakowie. W 2009 podjęła studia.

2. Simona Halep (Rumunia) – 6060



3. Garbine Muguruza (Hiszpania) – 5200 4. Maria Sharapova (Rosja) – 5011



5. Agnieszka Radwanska (Polska) – 4500 6. Petra Kvitova (Czechy) – 4220



7. Flavia Pennetta (Włochy) – 3621 8. Lucie Safarova (Czechy) – 3590



9. Angelique Kerber (Niemcy) – 3590 10. Timea Bacsinszky (Szwajcaria) – 3133 11. Venus Williams (USA) – 3091



12. Carla Suarez (Hiszpania) – 3030 13. Karolina Pliskova (Czechy) – 2955 14. Belinda Bencic (Szwajcaria) – 2900



15. Roberta Vinci (Włochy) – 2655 16. Ana Ivanovic (Serbia) – 2645 17. Caroline Wozniacki (Dania) – 2641 18. Sara Errani (Włochy) – 2525 19. Madison Keys (USA) – 2495 20. Elina Svitolina (Ukraina) – 2410



Sztokholm, 5 sierpnia 2007, WTA Tier IV, kort twardy, 115 punktów i 21 tys. dolarów Pattaya City, 10 lutego 2008, WTA Tier IV, kort twardy, 230 punktów i 25 tys. dolarów Stambuł, 24 maja 2008, WTA Tier III, kort ziemny, 280 punktów i 30 tys. dolarów Eastbourne, 21 czerwca 2008, WTA Tier II, kort trawiasty, 550 punktów i 95 tys. dolarów San Diego, 7 sierpnia 2011, WTA Premier, kort twardy, 470 punktów i 111 tys. dolarów Tokio, 1 października 2011, WTA Premier 5, kort twardy, 900 punktów i 360 tys. dolarów Pekin, 9 października 2011, WTA Premier Mandatory, kort twardy, 1000 punktów i 775 tys. dolarów Dubaj, 25 lutego 2012, WTA Premier 5, kort twardy, 470 punktów i 446 tys. dolarów Miami, 30 marca 2012, WTA Premier Mandatory, kort twardy, 1000 punktów i 712 tys. dolarów Bruksela, 26 maja 2012, WTA Premier, kort ziemny, 470 punktów i 107 tys. dolarów Auckland, 5 stycznia 2013, WTA International, kort twardy, 280 punktów i 40 tys. dolarów Sydney, 11 stycznia 2013, WTA Premier, kort twardy, 470 punktów i 117 tys. dolarów Seul, 22 września 2013, WTA International, kort twardy, 280 punktów i 112 tys. dolarów Montreal, 10 sierpnia 2014, WTA Premier 5, kort twardy, 900 punktów i 441 tys. dolarów Tokio, 27 września 2015, WTA Premier, kort twardy, 470 punktów i 195 tys. dolarów Tiencin, 18 października 2015, WTA International, kort twardy, 280 punktów i 111 tys. dolarów Singapur, 1 listopada 2015, Mistrzostwa WTA, kort twardy w hali, 1180 punktów i 2,094 mln dolarów

52 sport reklama

Halloweenowy wieczór był szczęśliwy dla siatkarzy IBB Polonia Londyn. Podopieczni Vangelis Koutouleas’a wygrali z Wessex M1 i umocnili się na trzecim miejscu w tabeli ligi Super 8.

Polonia górą

ie zwalniają tempa siatkarze IBB Polonia Londyn. W lidze Super 8 wygrali kolejne, trzecie już spotkanie. Rywalem ekipy z zachodniego Londynu była drużyna Wessex M1 z Bournemouth. Mecz rozpoczął się od zaskakującego prowadzenia gości, którzy wykorzystywali błędy ekipy prowadzonej przez trenera Koutouleasa. Siatkarze IBB Polonia nie oddali pola rywalom bez walki, w końcówce seta tocząc bardzo wyrównaną walkę. Kolejne odsłony tego spotkania były również wyrównane, pełne siatkarskich emocji. – Zaczęliśmy mecz ospale, przegraliśmy ważne punkty na początku, które powinniśmy bez problemu zdobyć. Na szczęście w drugim secie „obudziliśmy się” i zaczęliśmy grać na naszym normalnym poziomie, czyli bez fajerwerków, ale wystarczająco dobrze, żeby wygrać z taką drużyna jak Wessex – ocenił mecz Bartek Kisielewicz, kapitan IBB Polonia. – Cały czas zgrywamy się, więc na tym etapie rozgrywek najważniejszy jest dla nas każdy mecz i każdy zdobyty punkt. Trener dał szansę pograć wszystkim zawodnikom co na pewno będzie procentować w przyszłości – dodał Kisielewicz.

6 listopada 2015

– Obie drużyny stworzyły świetne widowisko – wielkie gratulacje należą się naszym rywalom, pośród których było wielu młodych zawodników, a ich dobra postawa wynika z tego, że przez ostatnie trzy lata pracował z nimi nasz aktualny trener – Vangelis Koutouleas. Wygrana za trzy punkty cieszy nas bardzo, zwłaszcza, że jeszcze nie gramy na naprawdę wysokim poziomie, który przyjdzie w dalszej części sezonu. Przy okazji dziękuję kibicom, którzy jak zwykle byli kluczowi dla naszego zwycięstwa – skomentował mecz Bartek Łuszcz, prezes IBB Polonia. IBB Polonia zajmuje trzecie miejsce w tabeli (mając na koncie 8 punktów). Na pierwszym miejscu jest ekipa Docklands z Londynu (12 punktów), drugie miejsce zajmuje Team Northumbria (9 punktów). Kolejnym rywalem IBB Polonia w lidze Super 8 będzie drużyna Leeds Volleyball Club. Mecz odbędzie się w sobotę, 7 listopada. Początek spotkania o godzinie 15:00 (Brentford Fountain Leisure Centre, 658 Chiswick High Rd, Brentford, Middlesex TW8 0HJ). IBB Polonia – Wessex M1 3-1 (24:26, 25:17, 25:23, 25:21)

horoskop tygodniowy Skorpion 24 X – 22 XI

Miłość: Mniej kombinuj, więcej działaj. Masz dar przekonywania, ale w uczuciach gra na argumenty nie zawsze popłaca. Słuchaj głosu swojego serca. Praca: Wykaż się pomysłowością i zdolnością przewidywania, nie musisz pracować tam, gdzie wystarczy pogłówkować. Finanse: Okres niekorzystnych spraw finansowych się kończy. Wykorzystaj nowe propozycje.

Calista Flockhart

Ryby 19 II – 20 III Krzysztof Ibisz Miłość: Dopisze ci powodzenie, cokolwiek to znaczy. Miłość wybuchnie niespodziewanie, partner mile cię zaskoczy, odezwie się ktoś sprzed lat, kogo do dziś darzysz sentymentem... Praca: Trzymaj nerwy na wodzy, teraz wiele zależeć będzie od twojego opanowania czy zimnej krwi. Zmobilizuj swe wewnętrzne mechanizmy obronne i zapanuj nad chaosem. Finanse: Swoje plany i marzenia dostosuj do rzeczywistości, nie obiecuj sobie zarobić zbyt dużo. Zdrowie: Zrelaksuj się.

Rak 23 VI – 22 VII Vin Diesel Miłość: W uczuciach błogi spokój może być zwodniczy. Zwłaszcza Raki w relacjach z dłuższym stażem – czy przypadkiem nie zmęczyliście się sobą nawzajem. Krótki odpoczynek od siebie może przynieść fascynujące ożywienie. Praca: Wiadomość o możliwości uruchomienia nowych zadań tzw. własnym kosztem może okazać się ułudą. Omów szczegóły. Finanse: Nowe projekty umożliwią realizacje własnych ambicji. Odczujesz poprawę finansową lub otrzymasz realną wiadomość o przypływie gotówki. Zdrowie: Czy warto przemęczać się ponad miarę? Ładuj swe akumulatory.

Zdrowie: To tydzień sprzyjający podjęciu decyzji o higienicznym trybie życia czy rozstaniu się z nałogami.

Baran 21 III – 20 IV Jarosław Gugała Miłość: Idealny okres na wielką odmianę losu. Poświęć uczuciom więcej czasu, nie kryj ich, a nie będziesz żałował. Wzmocnij swoją wytrwałość. Praca: To może być tydzień pomyślnego rozwiązywania problemów, definitywny koniec kłopotów. Nie przerywaj tego, nad czym ciężko pracowałeś. Finanse: Teraz pieniądze same będą się do ciebie zbliżać. Jakieś odnowione czy nawiązane kontakty zaowocują dobrą, szybko płatną współpracą. Zdrowie: Nie lekceważ badań kontrolnych.

Lew 23 VII – 23 VIII Antonio Banderas Miłość: Sympatyczny tydzień, atmosfera żartów i zabaw sprzyja naprawieniu stosunków z bliską ci osobą. O wszystko trzeba dbać. Praca: Zadbaj też o sprawy zawodowe, wykorzystaj kontakty i spotkania nie tylko dla przyjemności. Finanse: Pilnuj wszelkich terminów. Inaczej możesz narazić się na straty finansowe lub kary administracyjne. Zdrowie: Twoje samopoczucie i nastrój zdecydowanie powyżej średniej, zapomnisz o wszelkich dolegliwościach i będziesz się realizował na wszystkich płaszczyznach życia. Nie zapominaj o stale zażywanych lekach.

| horoskop 53 09-15.11 opracowała: Julianna

Strzelec 23 XI – 21 XII Lucy Liu Miłość: Masz szanse na spełnienie swoich najskrytszych marzeń, tylko pozwól im ujrzeć rzeczywistość. Praca: Nie idź na łatwiznę, do rządzenia brak ci i wiedzy, i predyspozycji.

Koziorożec 22 XII – 20 I Dido Miłość: Masz dobry czas na zjednywanie sobie ludzi, może nastąpić pomyślny przełom w stosunkach z partnerem czy rodziną. Praca: Nowe szanse i propozycje, na które tak długo czekaliście. Finanse: Naucz się dyplomacji, wtedy łatwiej osiągniesz sukces finansowy. Zdrowie: Naucz się odpoczywać i regenerować siły. Zadbaj o kręgi szyjne.

Byk 21 IV – 21 V Daria Widawska Miłość: Bardzo dobry tydzień, niosący zgodę, dobre porozumienie czy udane randki. Jeśli mieliście jakieś sporne kwestie, to dziś warto wrócić do tematu. Praca: Przed tobą pracowity, ale udany tydzień. Optymistyczne nastawienie pomoże rozwiązać trudne sprawy. Staraj się być bardziej elastyczny w pracy. Finanse: Jasno określ sobie efekty finansowe, które chcesz osiągnąć. Podejmuj wyzwania, które możesz zrealizować w godny sposób, inaczej rozbijesz się o swój własny brak konsekwencji. Zdrowie: Dbaj o zdrowie, chroń stawy.

Panna 24 VIII – 23 IX Eryk Lubos Miłość: W sprawach sercowych zapanuje romantyczna atmosfera i potrzeba bliskości, ale też i onieśmielenie, wręcz skrytość. Możesz spotkać miłość swojego życia, zakochać się na nowo lub postanowisz zakończyć coś, by zrobić miejsce na coś innego. Praca: Bieżące sprawy wymagają twojej ingerencji i koncentracji. Finanse: Nie podejmuj pochopnych decyzji związanych z finansami, ale też nie rozmieniaj się na drobne. Możesz wybić się w dziedzinach, w których dotąd nie odnosiłeś sukcesów. Zdrowie: Nie lekceważ powtarzających się problemów z oddychaniem.

Finanse: Szukasz pracy lub otrzymałeś jakąś nowa propozycję? Nie zaczynaj rozpatrywać jej od kwestii wynagrodzenia. Zdrowie: Unikaj stresu.

Wodnik 21 I – 18 II Monika Brodka Miłość: Niemiłe uwagi pod twoim adresem puść mimo uszu. Dla singli rada: pokochaj siebie, za tobą pójdą inni. Praca: Los sprzyja, nie zepsuj tylko dobrej passy. Pokonaj swe wewnętrzne opory, pohamuj swój cięty język. Finanse: Licz pieniądze, skup się na rzeczach, które przynoszą ci korzyści. Zdrowie: W przypadku jakichkolwiek dolegliwości – poddaj się diagnozie.

Bliźnięta 22 V – 22 VI Meryl Streep Miłość: Dobry tydzień na wyjście z samotności, na horyzoncie romanse i flirty. Uważaj tylko, by nie przekroczyć granic przyzwoitości w stosunku do osób będących w związkach, bo możesz stracić przyjaciela, a sobie partnera i tak nie zyskasz. Praca: Nie bój się zachodzących przeobrażeń, one staną się zalążkiem nader ciekawych i pomyślnych wydarzeń. Finanse: Nie trwoń zgromadzonego kapitału. Zdrowie: Pamiętaj, że stajesz się tym, co jesz. Zadbaj o zdrową dietę.

Waga 24 IX – 23 X Gwyneth Paltrow Miłość: Trudno o lepszy moment na sprawy partnerskie, jesteś wyjątkowo atrakcyjna. Zgoda i harmonia w relacjach, a dla samotnych – okazja do szczęśliwego zakochania się. Nie masz teraz zdolności do jasnej oceny sytuacji. Praca: Pojawią się propozycje warte rozpatrzenia i akceptacji, trzeba jednak zadbać o szczegółowe umocowania prawne i formalne przyjętych ofert. Finanse: Gotówka będzie do ciebie płynąć, ale wydawaj ja z umiarem. Zdrowie: Nie lekceważ dolegliwości ze strony układu krążenia.

56 łamigłówki

6 listopada 2015

| ogłoszenia 57

ZAMÓW JUŻ DZIŚ!

Ogłoszenia Bezpłatne Kategorie:

Nadaj

• Praca Dam/Szukam ogłoszenie • Mieszkanie Wynajmę/Szukam telefonicznie • Sprzedam/Kupię dzwoniąc pod nr • Auto-Moto 02070997107 • Towarzyskie drobne@mail.goniec .com

Nadaj ogłoszenie Kategorie: telefonicznie • Usługi dzwoniąc pod numer • Wyróżnione kolorowym tłem 020 7099 7107 • maksymalnie 250 znaków (30 słów) lub na portalu • CENA: GBP25 • PROMOCJA: 3+1 GRATIS www.ogloszenia.goniec.com

Ogłoszenia Usługowe

Praca dam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Przyjmę do pracy wspólnika lub wspólniczkę z doskonałą znajomością branży cleanerskiej (najlepiej okolice Hounslow, Chiswick, Richmond, Ealing). Tel. 07941465508 (po godz. 20.00).  Praca w fabryce w Stoke-onTrent przy obsłudze maszyn (bieżące naprawy), nowe projekty. Wymagane: NIN, UTR. Tel. 07968086589.

Barclays & Financial Republic work together with as an approved new business partner

Polskie Biuro Rachunkowe,Tooting Broadway, 40 Tooting High Str. London, SW17 0RG

02086 823 950, 02087 674 088 www.ﬁnancialrepublic.org.uk www.rozliczenia-online.com www.rejestracjaspolek-online.com

 Poszukujemy kierowców kat. C do pracy w piątki, soboty i niedziele. Wymagane prawo jazdy kat. C, karta CPC, karta kierowcy, doświadczenie, komunikatywna znajomość angielskiego. Tel. 07590964000.  Zatrudnimy montera anten satelitarnych oraz pracownika obsługi klienta do punktu sprzedaży polskiej telewizji (Londyn). CV proszę przesłać na: pzajac1979@gmail. com.  Praca przy obsłudze technicznej fabryki dla spawacza , mechanika, od zaraz (Saffron Walden, dojeżdżamy codziennie z zach. Londynu). Wymagane UTR, NIN, obuwie robocze. Tel. 07968086589.  Wymagania: wykształcenie pielęgniarskie, min. 2-letnie doświadczenie w zawodzie, b. dobra znajomość j. angielskiego. Oferujemy: stabilne zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę, wstępne szkolenie zawodowe, bezpłatne lekcje j. angielskiego. Tel. 0048 728 490 523, e-mail: ekrotka@goldmanrecruitment.pl.  Praca na kontrakt w angielskiej firmie budowlanej (podpiwniczenia). Tel. 07493161437, e-mail: grzegorzgoras@hotmail.com.

 Pilnie poszukujemy pracowników do pracy w dużej piekarni w Salisbury. Oferujemy kontrakt na sześć miesięcy w pełnym wymiarze godzin, z dużą liczbą nadgodzin. Stawki: £6.70-6.80. Tel. 01722 322 022, e-mail: seb@mploystaff.com lub paulina@mploystaff.com.  Zatrudnię do stałej współpracy panie do sprzątania obiektów. Tel. 07941465508.  Firma Wellingborough Motor Centre przyjmie na stałe do pracy na stanowisku mechanik samochodowy, blacharz-lakiernik lub elektromechanik. Wymagania: doświadczenie w zawodzie, umiejętność pracy w zespole, szybka organizacja pracy, rzetelność, odpowiedzialność. Tel. 07837 172 118, e-mail: romanpawela@gmail.com.  Poszukujemy osób z doświadczeniem (lub bez) jako asystentów osób starszych do domu opieki w Staplehurst (Kent). Wymagania: język angielski – umożliwiający porozumiewanie się. Preferujemy osoby przebywające obecnie w Wielkiej Brytanii. Wyślij swoje cv i numer telefonu na adres: mother. co.uk@gmail.com lub zadzwoń: 02086893761.  Pilnie poszukujemy kelnerki na etat do lokalnej kawiarni pomiędzy stacjami Highbury & Islington i Holloway Road. Tel. 07404844019 (rozmowa w jęz. angielskim).  Zatrudnimy profesjonalnych murarzy, pomocników, malarzy, płytkarzy (i inne zawody). Płace uzgadniane są indywidualnie. Praca w Surbiton, Slough lub Ealing. Tel. 07928366204.

Ogłoszenia

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

58 ogĹ&#x201A;oszenia

6 listopada 2015

| ogĹ&#x201A;oszenia 59

60 ogłoszenia Ogłoszenia drobne

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Firma transportowa poszukuje pracownika na stanowisko spedytora (komunikacja z klientami, wprowadzanie danych do systemu, tworzenie dokumentacji itp.). Minimalne wymagania: b. dobra znajomość topografii Anglii, b. dobra znajomość j. angielskiego. Tel. +44 (0) 7867 455282, e-mail: jkozlowska@immingamtransport.co.uk.  Agencja rekrutacyjna poszukuje sprzątaczek na full time do sprzątania domów prywatnych w dzielnicy Fulham / Chelsea. Oczekujemy: posiadania NIN i konta bankowego, komunikatywnej znajomości j. angielskiego, doświadczenia. Oferujemy: umowę bezpośrednio z pracodawcą, stawkę – £7,50/godz. Zainteresowane osoby prosimy o przesłanie cv na adres: office@ pbsg.co.uk.

 Zatrudnię do stałej współpracy osobę doskonale znającą branżę remontowo-budowlaną. Tel. 07941465508.  Poszukujemy opiekunki do 6-letniego chłopca. Oboje pracujemy w trybie nocnym i zależy nam, aby w nocy był ktoś w domu i rano zaprowadził synka do szkoły. Mieszkamy przy St James Street Station. Tel. 07857869729, e-mail: mtworkun@gmail.com.  Poszukuję malarza do firmy stolarskiej (malowanie okien, drzwi, ram na terenie warsztatu itp.). Kandydat musi posiadać prawo jazdy angielskie i mieć doświadczenie w jeździe vanem. Zarobki na poziomie £420 tygodniowo. Firma znajduje się niedaleko Brixton. Kontakt: marek11179@wp.pl.  Firma dystrybucyjna poszukuje kierowców z kat. C1. Praca polega na dostarczaniu mebli do mieszkań klientów. Wynagrodzenie – £11 na godz. (gwarantowane 40 godzin płatnych w tygodniu, możliwość nadgodzin). Tel. 0208 090 2447, e-mail: Kasia.Slawinska@staffcodirect.com.

 Agencja poszukuje stolarzy (8 osób), murarzy (8 osób) i labourerów (2 osoby) do pracy w Milton Keynes. Wymagania: doświadczenie, własne narzędzia, karta CSCS (mile widziana), j. angielski w stopniu komunikatywnym. Stawki: labourer – £7,00 brutto/godz., murarz – £9,50, stolarz – £10,50. Zainteresowane osoby prosimy o przesłanie cv na: office@pbsg.co.uk.

 Zatrudnimy doświadczonych zbijaczy stelaży do mebli tapicerowanych (do pracy przy montażu szkieletów pod sofy i fotele na lini produkcyjnej). Oferujemy wynagrodzenie od £250 do £400 tygodniowo w zależności od doświadczenia i umiejętności. Zainteresowanych prosimy o przeslanie cv na adres: bogdan.kubon@euroforceltd.com; tel. 0044 7930 447 270 (Bogdan).

 Poszukiwani kierowcy kat C+E do pracy w okolicach Shrewsbury w rodzinnej firmie z tradycjami. Oferujemy: umowę o pracę, stawki: podstawa – £8/godz., powyżej 40 godzin – £10/godz., bonus – £50 tygodniowo. Wymagania: komunikatywna znajomość j. angielskiego, prawo jazdy kat C+E. Zainteresowanych prosimy o kontakt tel. 07955433188 lub wysłanie cv na: bob.info.interrec@gmail.com.

 Praca dla demi chef w hotelu na Canary Wharf, £8,50 za godzinę. Kontakt: elefes@o2.pl.

 Praca dla kierowców kat. C+E w Spalding, Boston, Peterborough, Huntingdon, Alconbury, New Market, Doncaster, Newark on trent. Wysokie zarobki. Wymagania: posiadanie prawa jazdy kat. C+E min. 2 lata, 6 miesięcy doświadczenia w ostatnich dwóch latach. Tel. 07761940356; e-mail: info@class1drivers.uk.  Zatrudnimy doświadczonych tapicerów. Oferujemy stałą, stabilną i legalną pracę w dobrze zorganizowanym zespole, bardzo atrakcyjny system wynagrodzenia – od £250 do £450 tygodniowo. Zainteresowanych prosimy o przeslanie cv na adres: bogdan.kubon@euroforceltd.com. Tel. 0044 7930 447 270 (Bogdan).  Zatrudnimy doświadczone szwaczki do pracy przy szyciu tapicerki meblowej na linii produkcyjnej jednej z największych firm meblowych w UK. Oferujemy stałą pracę w dobrze zorganizowanym zespole oraz b. atrakcyjne wynagrodzenie (od 250 do 350 funtów tygodniowo). Nie wymagamy znajomości j. angielskiego. Zainteresowanych prosimy o przeslanie cv na adres e-mail: bogdan.kubon@ euroforceltd.com; tel. +44 7930 447270.  Praca w najlepszych 5-gwiazdkowych hotelach w centrum i na zachodzie Londynu. Poszukujemy na pozycje: Room attendant (sprzątanie pokoi) Housekeeping Porter, Public Area, Supervisor. Praca full time jak i part time. Tel. 07912293807, 02088585644.

6 listopada 2015

 Dla naszego klienta poszukujemy pracowników na stanowisko stolarz meblowy. Oferta dot. pracy na produkcji w fabryce mebli sklepowych w okolicy Leicester. Wymagania: co najmniej dwa lata doświadczenia w zawodzie stolarza meblowego. Oferujemy wynagrodzenie miesięczne na poziomie £1300-1400. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: agnieszka.pawlak@kcigroup. pl.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Poszukiwany kierowca kat. C. Wymagane min. 2 lata oraz doświadczenie na ciężarówce, również karta kierowcy. Praca polega na dostawie art. spożywczych do hoteli, pubów, także trzeba rozładować towar. Komunikatywna znajomość j. angielskiego. Wyślij cv: piotr@aligra.co.uk; tel. 07590964000.  Praca dla mechanika samochodów ciężarowych. Konieczne udokumentowane doświadczenie w autoryzowanym serwisie (Scania, Daf, Iveco, MB, Renault, MAN itd), dobre pojęcie o diagnostyce komputerowej, podstawowy angielski. Prosimy o cv na: talent@ horizonsrecruitment.co.uk; tel. 00447761637664.  Praca dla doświadczonego stolarza w zakładzie stolarskim przy produkcji szaf, mebli kuchennych. Tel. 07944722149; e-mail: ksypien@ ntlworld.com.  Poszukujemy kandydatów do pracy w magazynie w Market Drayton. E-mail: monikadomzalska@assist.co.uk, tel. 077 20 09 74 26.

Praca szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Szukam pracy jako pomocnik budowlany. Okolice SW16. Tel. 07448279887.  Dwuosobowa brygada dekoratorów szuka pracy na terenie UK. Doświadczenie przy gładziach jak i plasteringu, zabudowy, sufity podwieszane, malowanie, układanie paneli, parkietu, dekoracje ścienne, tynki maszynowe, tynki ręczne itd. Kontakt: piotr.stanczak90@ interia.pl.

 44-latka, kucharz. Interesuje mnie praca w Dublinie, kontakt: tel. 0048 513610409.  Szukam pracy jako opiekunka osób starszych, niania, gosposia z zamieszkaniem. Posiadam doświadczenie, referencje, prawo jazdy kat. B. Tel. 0048 608741824.  Szukam pracy jako pomocnik budowlany. Pracowałem przy montażu okien, malowaniu, przy stolarce i układaniu kostki brukowej. Tel. 0048 733688304.  24-latka, wykszt. średnie. Szukam pracy przy pakowaniu, na taśmie lub przy produkcji. Tel. 0048 530251293.

 Przyjmę pracę fizyczną – sprzątanie, opieka nad dziećmi lub osobą starszą. Tel. 07708099325.

 Podejmę prace gospodarcze i konserwatorskie. Tel. 0048571430080.

 Elektryk – wymiana instalacji elektrycznych, automatyka domowa, instalacje ogrodowe. Certyfikaty. Londyn i okolice. Szukam pracy, współpracy. Tel. 07417570480.

 59-latek, z zawodu tokarz, szuka pracy z zamieszkaniem, bez znajomości języka. Tel. 0048 579106131.

 Szukam stałej pracy – sprzątania na budowie, jako pomocnik w ogrodnictwie itp. Tel. 07871954620, e-mail: krzysztof.magiera@poczta. onet.pl.  Szukam pracy jako projektantkonstruktor. Jestem inżynierem budownictwa. Doświadczenie w projektowaniu stalowych konstrukcji, maszyn pakujących itp. Tel. 07918300360, e-mail: bossor@ onet.pl.  Zbrojarz, z 30-letnim doświadczeniem (15 lat w Niemczech) szuka pracy. Tel. 07448065591.  Szukam pracy jako opiekun osób starszych, mam doświadczenie (2 lata), posiadam referencje. Szybko nawiązuję kontakt z osobami starszymi, jestem osobą życzliwą, bez nałogów. Mam 60 lat. Tel. 0048604243694, e-mail: bodzio1512@wp.pl.

 33-latek, bez nałogów, prawo jazdy kat. B, podejmę każdą pracę. Tel. 0048-503984214.  55-latka podejmie każdą pracę. Tel. 0048-695541221.  Szukam pracy w Londynie (1040 godzin tyg.). W centrum lub wschodniej części Londynu. Mam 24 lata. W Polsce pracowałam w sklepie oraz jako opiekunka dzieci i pomoc domowa. Jestem uczciwa, chętna do pracy, bez znajomości języka, nie mam dużych wymagań. Tel. 07492662301, e-mail: benepits@gmail.com.

Mieszkanie wynajmę Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Mężczyzna, 40 lat, poszukuje pracy w Londynie przy pracach budowlanych oraz w fabrykach. Tel. 07801275862.

 Hayes. Duża, ładna jedynka z podwójnym łóżkiem do wynajęcia – dla spokojnej osoby. Mieszkanie ciche, zadbane, z salonem, polską telewizją, internetem, łazienkami. 5 min. do stacji Hayes & Harlington. Cena: £120 tygodniowo (plus depozyt). Tel. 075 4514 8256.

 Elektryk (wszystkie rodzaje instalacji, certyfikat) poszukuje pracy lub zleceń w Londynie (i okolicach). Tel. 07860610483.

 Stockwell. Wynajmę duży, 2-osobowy pokój dla spokojnych, pracujących osób bez, nałogów. Tel. 07891091598.

 Doświadczony nauczyciel jęz. angielskiego szuka pracy: Luton, Londyn (szkoły prywatne). Tel. 07492307375, e-mail: maciejkrasinski@gmail.com.

 Wynajmę pokój na Chadwell Heath (RM6 6ED). Podwójny pokój w czystym domu dla niepalącej osoby. Cena: £400 za miesiąc plus depozyt. Tel. 07478051151.

 Pokój do wynajęcia, dwójka z łazienką. Okolice centrum Streatham. Tygodniowy depozyt, cena do uzgodnienia. Tel. 07405021811.  Seven Sisters. Wynajmę pokój 1-osobowy, umeblowany, z dostępem do internetu. Blisko stacji metra, miła, rodzina atmosfera. Cena: £110 tyg. plus depozyt. Tel. 07712137527.  Wynajmę pokój dwuosobowy, najlepiej dla pary z jednym dzieckiem, w Thornton Heath. Internet, dostęp do ogrodu. Tel. 07448359483, e-mail: natalianiewazne20@gmail.com.  Hainault. Wynajmę duży pokój jednoosobowy dla chłopaka, mężczyzny, osoby pracującej, bez nałogów, w czystym i spokojnym domu z ogrodem. Duża kuchnia, internet, 5 min. do stacji metra (Central Line). Cena: £120/tyg. Tel. 07703744044 (Agnieszka).  Pinner Hachette. Bardzo duży pokój do wynajęcia w czystym domu z ogrodem, w eleganckiej dzielnicy – tylko dla lokatora / lokatorki bez nałogów. Tygodniowo £140. Tel. 07799841325, 07981755554.

| ogłoszenia 61

 Do wynajęcia pokój 2-osobowy (Enfield Edmonton). Budynek po remoncie, czysto, spokojnie (łącznie 4 osoby). Cena: £150/tyg. (wliczone rachunki). Tel. 07783027496.

 Do wynajęcia duża sypialnia dla pracującej dziewczyny w czystym, ciepłym domu na Uxbride. Cena: £130. Rachunki, szybki internet i chemia wliczone w cenę. Mieszkamy 10 min. spacerem od stacji metra, w spokojnej, zielonej okolicy. Dobre połączenie z Heathrow. Tel. 07840 860 716.  Hounslow. Do wynajęcia 1-osobowy pokój w domu z ogrodem, blisko sklepów i komunikacji. Tel. 07523510272.  Stockwell. Wynajmę miejsce w pokoju dla mężczyzny w czystym i spokojnym mieszkaniu, 5 min. od stacji metra. Tel. 07748348973.  Wynajmę mieszkanie (N9, północny Londyn). Pokoje jedno- lub dwuosobowe. Tel. 07796148109.  Mam do wynajęcia one bedroom (od 1 listopada). Kuchnia, pokój, łazienka i salon. Mieszkanie jest zadbane. Szukamy osób ceniących ciszę i spokój, bez nałogów. Tel. 07448359483.

 Seven Sisters. Wynajmę pokój 2-osobowy (oddzielne łóżka), z dostępem do internetu. Miła, rodzinna atmosfera, blisko metro oraz polskie sklepy. Cena – £160/tydz. plus depozyt. Tel. 07712 137527.

 Wynajmę pokój jednoosobowy na Palmers Green. Dla osoby lubiącej czystość i spokój. Cena: £ 90/tydz. Tel. 07737175119; e-mail: kasia173@wp.pl.

 Ładna dwójka (jako jedynka) do wynajęcia, dla spokojnej osoby na Hayes. Mieszkanie ciche i zadbane, z salonem, polską telewizją, internetem i łazienkami. Rachunki i internet w cenie. Cena – £130 tygodniowo plus depozyt. Tel. 075 4514 8256 (od godz. 11:00).

 Duża i ładna dwójka do wynajęcia, dla spokojnej osoby na Hayes. Mieszkanie ciche i zadbane, z salonem, polską telewizją, internetem i łazienkami. Cena: £130 tygodniowo (plus depozyt). Rachunki i internet w cenie. Tel. 075 4514 8256 (od 11:00 do 15:00), 078 2128 6359 (po 16:00).

 Mam do wynajęcia dużą jedynkę. Pokój jest umeblowany, z podwójnym łóżkiem, blisko do stacji Whitechapel i Shadwell, blisko do Sainsbury. Wszystkie rachunki, internet i środki czystości są wliczone w cenę. £130 za tydzień. Tel. 07423054521.

 Mam do wynajęcia dwa pokoje dwuosobowe dla pary (nawet z dzieckiem). Szukam osób spokojnych i ceniących sobie ciszę. Tel. 07448359483.  Ealing. Duża jedynka z własną łazienką w spokojnym i czystym domu. Cena do uzgodnienia. Tel 7845191342.

 Wynajmę pokój dwójkę lub jedynkę (Clapham North). Mieszkanie w bloku, czyste. Jedynka – £130, dwójka – £190 tygodniowo. Tel. 07443882757.

Ogłoszenia Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com

 Wynajmę duży pokój na Neasden, umeblowany. Spokojna, cicha okolica. £130 tygodniowo, wszystkie rachunki wliczone. Tel. 07514935014.

Telewizja satelitarna Cyfrowa telewizja naziemna Monitoring Ustawienia anten na profesjonalnym sprzęcie www.polska-telewizja.co.uk piotrekmocko@wp.pl Najtaniej w UK Multiroomy

 Mam do wynajęcia dwa pokoje dwuosobowe dla pary. Szukamy osób spokojnych i ceniących ciszę. Więcej informacji pod telefonem: 07448359483.  Mam do wynajęcia 1 bedroom (od 1 listopada). Kuchnia, pokój, łazienka. Mieszkanie jest zadbane. Szukamy osób bez nałogów. Tel. 07448359483.

Tel 07714308939 t montaż t instalacja t serwis t modernizacja

Prowadzisz Pub? Restaurację?

T H E

22 Głowy lecą parami

tel. 0207 0997 107

marketing@mail.goniec.com

24 Ulster straszy

Afera podsłuchowa

goniec

nr 29 (385) 22 lipca 2011 / ISSN 2044-5202

P O L I S H

T I M E S

T H E

Bezpłatne kursy podnoszące kwalifikacje dla Czytelników!

polski .com

Ten kraj ma naprawdę wiele do zaoferowania. Jest w nim czar – to on przyciąga ludzi z całego świata, którzy po jakimś czasie przyswajają brytyjski sposób życia. Definiujemy tę magię.

2010-10-22 13:45:58

Wielki sprzeciw Strajkuje cała budżetówka chaos jest nieuniknion , y

Orkiestra made in Poland

goniec

29 Akcja Reaktywacja

Ataki na imigrantów podczas zamieszek w Irlandii Płn.

Untitled-1 1 zbiera kolejne żniwo

P O L I S H

Sam Jurek Owsiak promował w Londynie WOŚP

T I M E S

1 lipca Polska obejmu nictwo w Radzie Unii je przewodEuropejskiej. Apetyty mamy olbrzym ie, a machina promocyjna parą. Start polskiejpracuje pełną prezydencji wypadł jednak zakręcie. Europa najwyraźniej na hamuje, gdy my chcemy przyspieszać.

H P O L I S

i w bamboszach

42 Andrzejk y wieczór Spędź fantastyczn nie wychodząc

z domu

do Swarzędza

pilotów

T I M E S

po lsk i .com

Arrinera znad Wisły

Pierwszy polski supersamoc hód z brytyjską pomocą

po lsk i .com 2011 / ISSN 2044-5202

u nas!

goniec doceniają polskich

T H E

Reklamuj się

szklance herbaty

w 24 Burza nam fabryki Nie przenoście

niż wcale

późno 22 Lepiej na Wyspach W 70 lat po wojnie

nr 26 (382) 1 lipca

1-8 na kuchnie.indd 1

 Mieszkanie (two bedroom) do wynajęcia w centrum Luton (z dwiema sypialniami, otwarta kuchnia, łazienka z prysznicem, parking, ogród). Czynsz: £650/ miesiąc. Tel. 07969747874; e-mail: yourhomefromme@gmail.com.

/ ISSN 1741-11746

Szukaj nas na www.pracainauka.pl

nr 47 (353) 26

Usługi Instalatorskie

 Pokój do wynajęcia na Sudbury Hill dla pary (cena: £140 na tydz.) lub jednej osoby (£120), ceniącej spokój i porządek. Dostęp do internetu i polskiej telewizji. Linie metra Piccadilly i Central Line, autobusy oraz polskie sklepy. Tylko osoby niepalące. Tel. 07834955318 lub 07702547869.

 Wynajmę pokój 2-osobowy lub 1-osobowy (Stockwell). Mieszkanie bez właścicieli, pierwsze piętro. Warunki bardzo dobre, mieszkanie czyste. Jedynka – £130/tydz., dwójka – £180/tydz. Tel. 07990909606.

listopada 2010

62 ogłoszenia

Histeria miłosna Po co Brytyjczykom

Brytania da się lubić Teraz Polska!

zaręcz zamieszanie wokół

str. 6-8

lands? Mieszkasz w Mid sekcja1_68_382.i

ndd 1

a i Kate Middleton yn księcia William

str. 6-8 2010-11-23

19:08:28

3.indd 1

sekcja1_68_35

str. 6-8

steśmy!

My też tu je 2011-06-28 18:22:25

sekcja1_68_385.indd 1

19/07/2011 18:30:59

6 listopada 2015 1-8 15:12:28 na TV - mieszkasz w Midlands.indd 1 01/06/2011

2011-08-02 12:07:42

 Umeblowany pokój (11,25 mkw.) do wynajęcia w Manchesterze dla jednej osoby (po 8 października). Czynsz: £75/tydz. Tel. 0161-3122791 lub 07707671082.  Walthamstow. Duży pokój, duża kuchnia, ogródek, internet. Czynsz: £130/tydz. Tel. 07909415126.  Perivale. Wymajmę pokój 1-osobowy dla 1 osoby (£100/tydz.). Spokojne, czyste mieszkanie, blisko metra, polska tv, internet, duży ogród. Tel.07715069696.  Hounslow. Do wynajecia 1-osobowy pokój w domu z ogrodem, blisko sklepów i komunikacji. Tel. 07523510272.  Wynajmę dużą jedynkę. Słoneczny pokój, spokojne i czyste miejsce, osobne lodówki. Telewizja polska, internet i duży ogród. Tel. 07715069696.

Mieszkania szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Szukam mieszkania 1- lub 2-pokojowego na długi okres najmu. Tel. 07935723442, e-mail: gosienka28@poczta.onet.pl.

Sprzedam Umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Telewizor Samsung, 40 cali. LED, smart, UHD 4K, nowej generacji: dwa piloty, dekoder sat., dostęp do internetu, wi-fi, USB, wiele funkcji, półroczny w stanie idealnym. Tanio sprzedam – £420. Tel. 07533637490 (Leyton).

Nieruchomości Umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Atrakcyjna działka budowlana (1000 mkw., z warunkami zabudowy) nad jez. Głuszyńskim (Kujawy). Woda, prąd w ulicy, częściowe nasadzenia. Tel. +48 510-057-433 lub +44 7767 139 220.  Sprzedam atrakcyjnie położne siedlisko między Łowiczem a Kutnem o pow. 3000 mkw. w miejscowości Teodorów (budynek murowany o pow. 90 mkw., fundamenty na dom o pow. 200 mkw. i działka ok. 1500 mkw. Cena: 70 tys. złotych (do negocjacji). Tel. 502 942 327.

Różne Umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Wybieram się z mężem na święta samochodem w terminie 20 grudnia (niedziela). Miejsce docelowe – Toruń. Mam jedno wolne miejsce w aucie. Osobę zainteresowana proszę o kontakt pod numerem tel. 07703744044 (Agnieszka).

Towarzyskie Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Pan 62 lata pozna panią do stałego związku. Tel. 07817035179.  Szukam kobiety do stałego związku. Pani może być z dzieckiem. Tel. 07931173729.  Szukam kobiety do stałego związku, na dobre i złe chwile. Kobieta może być z dzieckiem. Tel. 07931773729.

| ogłoszenia 63

64 ogłoszenia

Prowadzisz Pub? Restaurację? Reklamuj się

u nas!

tel. 0207 0997 107

marketing@mail.goniec.com

-8 na kuchnie.indd 1

01/06/2011 15:12:28

6 listopada 2015

 Pani, 55 lat, z mieszkaniem, pozna pana w podobnym wieku. Panom żonatym dziękuję. Tel. 07564222019 (Croydon).

 Mercedes CLK 53 Plate, cena: £1250. Tel. 07944551709 (Daniel).

 Kawaler lat 37 poszukuje kobiety do lat 50. Tel. 07448220205.

Umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

Najtańszy wywóz śmieci, Wywrotki 3.5t i 7,5t. Przeprowadzki cały Londyn i okolice. Holowanie - przewóz aut Vany i osobowe. Wynajem skipów 8yrd i 12 yrd - cały Londyn. Tel: 07862278729 / 07862278730

AutoMoto Umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Sprzedam auto marki Nissan Micra, 1.4, ręczna skrzynia biegów, rocznik 2007, tylko dwoje poprzednich właścicieli, 50.000 mil, MOT do lipca 2016, auto czyste, bez zadrapań i usterek. Cena: £2.499. Tel. 07472 270200 lub 07838191649.  Sprzedam – Opel Agila na polskich tablicach, rocznik 2001 (lub zamienię). Tel. 07796148109.  Silver citroen berlingo, multispace, 1,6 hdi, 2008 rok, przebieg –100.179. MOT 06/2016, stan b. dobry, serwisowany, gotowy do jazdy. Cena: £3400 (do negocjacji). Tel. 07704622469.

Finanse

goniec

nr 29 (385) 22 lipca 2011 / ISSN 2044-5202

T H E

P O L I S H

T I M E S

T H E

Bezpłatne kursy podnoszące kwalifikacje dla Czytelników!

polski .com

Ten kraj ma naprawdę wiele do zaoferowania. Jest w nim czar – to on przyciąga ludzi z całego świata, którzy po jakimś czasie przyswajają brytyjski sposób życia. Definiujemy tę magię.

Strajkuje cała budżetówka chaos jest nieuniknion , y

P O L I S H

Brytania da się lubić Teraz Polska!

Arrinera znad Wisły

Pierwszy polski supersamoc hód z brytyjską pomocą

zaręcz zamieszanie wokół

lands? Mieszkasz w Mid sekcja1_68_382.i

ndd 1

a i Kate Middleton yn księcia William

str. 6-8 2010-11-23

19:08:28

3.indd 1

sekcja1_68_35

str. 6-8

steśmy!

My też tu je 2011-06-28 18:22:25

sekcja1_68_385.indd 1

19/07/2011 18:30:59

Usł. budowlane

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com

z domu

po lsk i .com

Po co Brytyjczykom

Naprawa: komputery, Xbox, PS3, tablety, telefony. Posiadamy długoletnie doświadczenie w Londynie. Na wymienione części dajemy 12 miesięcy gwarancji. Tel. 07411123340, 074733826

Ogłoszenia

nie wychodząc

Histeria miłosna

Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.goniec.com

Solidni plastrarze z 10-letnim doświadczeniem szukają zleceń. Własny transport. Narzędzia najlepszej jakości. Pracujemy na szczudłach. Posiadamy referencje. Gwarancja jakości i atrakcyjna cena. Doradztwo i wycena gratis. Tel. 078 523 41 249 (Cezary).

Orkiestra made in Poland

Sam Jurek Owsiak promował w Londynie WOŚP

T I M E S

1 lipca Polska obejmu nictwo w Radzie Unii je przewodEuropejskiej. Apetyty mamy olbrzym ie, a machina promocyjna parą. Start polskiejpracuje pełną wypadł jednak na prezydencji zakręcie. Europa najwyraźniej hamuje , gdy my chcemy przyspieszać.

1-8 na TV - mieszkasz w Midlands.indd 1

Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.goniec.com

goniec

29 Akcja Reaktywacja

Ataki na imigrantów podczas zamieszek w Irlandii Płn.

T I M E S

listopada 2010

24 Ulster straszy

Afera podsłuchowa

2010-10-22 13:45:58

Wielki sprzeciw

H P O L I S

i w bamboszach

42 Andrzejk y wieczór Spędź fantastyczn

do Swarzędza

pilotów

nr 47 (353) 26

22 Głowy lecą parami Untitled-1 1 zbiera kolejne żniwo

/ ISSN 1741-11746

T H E

Jestem DORADCĄ FINANSOWYM reprezentującym wiodącą na rynku kancelarię Charles Derby. Jeśli potrzebujesz porady dot. Twojej PRYWATNEJ EMERYTURY, UBEZPIECZENIA na życie, zabezpieczenia dochodu, budynków wraz z zawartością, zabezpieczenia biznesu, proszę o telefon: 07766 028416 Ela Lawson.

Komputery

goniec doceniają polskich

2011 / ISSN 2044-5202

Wywóz śmieci

szklance herbaty

w 24 Burza nam fabryki Nie przenoście

niż wcale

późno 22 Lepiej na Wyspach W 70 lat po wojnie

nr 26 (382) 1 lipca

 Spokojna kobieta w wieku 59 lat, z poczuciem humoru, pozna uczciwego, normalnego partnera – z okolic Buckimghamshire. Tylko poważne oferty. Nie odpowiadam na SMS. Tel. 07990271807.

| ogłoszenia 65

Ogłoszenia

Nadaj ogłoszenie pod nr 020 7099 7107

Transport Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com

Firma Blue Skip London Ltd. oferuje wywóz śmieci różnego rodzaju. Tanio, szybko i solidnie. Posiadamy wszystkie licencje. Telefon: 07966637974. (www. blueskiplondon.co.uk).

2011-08-02 12:07:4

katalog firm ( "*! '*" '

(%" & " ! * *** (%" & " ! " (

! !& #% &' ! ! ) & %& ' ' ! " #% &' & " ( *** #% &' & " ( *

(%'"*! ( #"/ -! ! ( &

# " ( # " # * *** "! ,! &#" -! #

(%&, &- " ! " '% ! ! !$( % & " '% ! ! " ( * *** " '% ! ! " ( * *

"*& '% ! ! '

*** (%&, '%, -! "

* /,&, %' ! %' # *** # * ,&'%, ('"% % "% !, % (& , !" '

'% "% !, " ( '"# &# % '& ' '

" '"#&# % '& " ( *** '"#&# % '& " ( *

& 5 "*"43

6 listopada 2015

! ! % #( ' ' * *** ! ! % #( "% (

"! #" & ' #" & ' % ' ! "! " ' % "! "

& #%" ' '

! " &#%" "% ( # & ' '

& # & " * *** # & "

#% *! , *" & ' % "% "! " &- " "* ! ' * *** & ' % "% "! " ( #

. '"(%

* ' )

) '% ) *# #

"& "%! & &" '"%& # ' #" & "& "%! & ! ' (%" (& * *** "& "%! & # % - ! * # %'! %& (%" (& # "!' ' '

* *** (%" (& # * *** % - ! " (

" "'% !&

* *** " "'% !& #%) # '& '% !&#"%'

' ' * *** %(# '& #

#%- -, # ! 52!

- " *

# -

& "(!' ! , ' * *** & "(!' ! , "% (

" &- " "* !

(& ( (% %& " ( '

(%" (& ( (% %& " ( * *** (& ( (% %& " (

*** - " "

#" &

& &*" #%- -,# ! -! " '

* *** #%- -,# ! -! " '% !& %

&# - " " ' " '% !& %

*** '% !& %

% %(' # ", &' ! &" (' "!& '

& # ",&' " # ( ! # ",&' " * *** # ",&' "

Aby znaleĹşÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w Katalogu Firm skontaktuj siÄ&#x2122; z nami: Tel: 020 7099 7107, E-mail: marketing@mail.goniec.com % ! % "% &'% ' * &

#"2, - " ' *

*** " "

" #" & ' &,

(% %" ( ( !"%' " '

& (# -/"

%02! #" -' * '"* * *** #" -' * '"* # '

& #, &#"2,* -

& )

& (# -/"

(

), *

*** " " (

*** ), " #

'% !&#"%'

' +

"'! & '% !&

* *** "'! & '% !& " (

*** % " (

' *5 !

' %" &* !' '""' ! "! "! #" & & ' "! "! * '

% '0*

(

&(# % ' *

% *

' *5 ! ' %" * , ( #! % ! "% "! "!

&- " & 3 #" &

' "

' + "! "! ! '

, " '

* *** , " " ( #" !

& (# -/" ( ' " "%"*,

' *5 ! ! & ! ! !* ! & ! "! "!

, %&

, ! "

#" &

! &

*** &- " " (

#%- - , ! "'! &

& #" & &(# % % ' &' ' "! %" % ! '"!

* ! '"! %"

'% !&#"%' ! "'! &

& & * ,& ' * *** & # & ! '% ) ' ' '

"! "! & ! #

') & ' (&/( !&' '"%& # "'% " " *# # * *** #" & ' * - " (

#" & , ') ' ! " #" & , ') * *** #" & , ') #" & ' * - #%- ,&/ * - 1 '

' ! " #" & ' * - " ( * *** #" & ' * - " (

*,*0- 4

( & # "! "! ' '

* *** ( & # "! "! " ( ( & # "! "! " *,*0- 4

%( & &" (' "!& ' * *** %( & &" (' "!& " (

& #, !' %! '"* %"* %! '*" "&'* & %"(# ' ! " "&'* & " % * " ( * *** " "* # *" " (

- %"* ( ' !' ! '

* *** ( ' !' ! " ( !',&' % "% &' % , #" & !',&'

' * *** #" & !',&' * "! ,! " ( %

' ' *

! " #" & , %- " ( *** #" & , %- " (

#% ) ' *

!'%

! " # "

*** # "

'""' ! !'% ' ' * *** #" & %- " ( '"# ! ' '

! " '"# ! " ( * *** '"# ! " ( * *** #" & ! " (