Goniec Polski wyd. 639 by SamiSwoi.news

nr 32 (639) 12 sierpnia 2016 / ISSN 2044-5202

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

Po referendum w UK wzrosła liczba przestępstw z nienawiści, tzw. hate crime. Co robić, gdy padamy oﬁarą takiego ataku? Jak reagować, gdy jesteśmy świadkami zajścia? Gdzie zgłosić się po pomoc?

Reaguj. Masz swoje prawa.

str. 31

4 w numerze STR.

| >> NIE PRZEGAP!

Już za tydzień

>> Polecamy:

Dodatek specjalny „W Kraju Kwitnącej Wiśni”, a w nim: >> z wizytą w stolicy kraju >> tradycja i kultura >> dania kuchni japońskiej

Inwazja dronów Z miesiąca na miesiąc przybywa liczba miłośników dronów w Wielkiej Brytanii. Bezzałogowe statki powietrzne są wykorzystywane już nie tylko do celów wojskowych, ale coraz częściej służą za kompanów podróży lub narzędzia w biznesie. Stwarzają one jednak także zagrożenie.

Temat tygodnia

STR.

Na sygnale

STR.

Rekordy

STR.

Społeczeństwo

LEPSZE ZAROBKI, WIĘKSZE MOŻLIWOŚCI, INNA KULTURA. POLAK W PRACY. WYMORDOWAŁ W KWADRANS. MIJA 5 LAT OD MASAKRY NA WYSPIE JERSEY. WIELU REKORDZISTÓW KSIĘGI GUINNESSA WYWODZI SIĘ Z POLSKI. JAK „STAG PARTY” I WIECZÓR PANIEŃSKI SPĘDZA SIĘ PO POLSKU? STR.

Pomoc

STR.

W sieci

STR.

Skarb kibica

STR.

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

NUMER: 116 123. SAMARYTANIE – NIE TYLKO DLA SAMOBÓJCÓW.

>> ELŻBIETA KARDYNAŁ DLA GOŃCA: „Trzeba reagować na każdy przejaw rasizmu; to łamanie (...) praw człowieka” STR.

STR.

W domu dziadków Alex Baranowski. Kompozytor nominowany do Tony Award w 2014 roku. Wnuk wybitnej malarki.

STR.

Nadwiślańskie zwierzaki

Dominika Naziębły i Łukasz Gosławski zebrali środki na pierwszą kolekcję na portalu crowdfundingowym.

CZYLI CO WAS PORUSZYŁO NAJBARDZIEJ NA PORTALU GONIEC.COM.

PREZENTUJEMY TERMINARZ ROZGRYWEK BRYTYJSKIEJ PREMIER LEAGUE.

>> W numerze: W gdańskim sądzie ruszył bezprecedensowy nad Wisłą proces przeciwko właścicielowi jednej z so-

pockich restauracji. To właśnie w jego lokalu kelner poprosił matkę karmiącą piersią dziecko, by się „powstrzymała”. – Wymaganie, by w tym celu zeszła z widoku jest niedelikatne, niekulturalne i powinno być potępiane. Wyrok sądu, nawet, jeżeli kara będzie miała wymiar symboliczny, może być więc przydatny. Pozwoli karmiącym matkom poczuć się bezpiecznie. W końcu, wszystkie dzieci są nasze – uważa Piotr Ikonowicz. – Bez konwenansów życie społeczne byłoby może i możliwe, ale bardzo trudne i niebezpieczne. Z tego punktu widzenia naturalny charakter czynności nie powinien przesądzać o jej dopuszczalności w miejscach publicznych, takich jak np. restauracje. Bo nie tylko karmienie piersią jest naturalKarol Pomeranek redaktor naczelny ne. Przewijanie dziecka też – komentuje Stanisław Michalkiewcz. Więcej na str. 10. 12 sierpnia 2016

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2ST Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek, E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Paweł Chojnowski, Małgorzata Bugaj-Martynowska, Sergiusz Pinkwart, Anna Paprzycka, Natalia Ros, Anna Lambryczak. Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkowska, E: marta.laczkowska@mail.goniec.com Marketing i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Paweł Kuzioła T: 07974990013, E: pawel.kuziola@mail.goniec.com Samanta Kulpa T: 07974 99 00 14, E: s.kulpa@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

Lepsze zarobki, większe możliwości, inna kultura pracy. Trudno się dziwić, że wielu z nas szuka swojej szansy za granicą.

Polak

w pracy

6 temat tygodnia

>> Anna Dobiecka pecjaliści z dziedziny HR od kilku lat wymieniają pięć głównych problemów polskiego rynku pracy. Są to: bezrobocie, umowy na czas określony, niskie pensje, stres i nierówności płacowe. Szczególnie znaczące jest bezrobocie dotykające przede wszystkim osoby młode. Niemal co trzecia osoba jest bez pracy. Dokładniej (dane z 2014r.) – 26,3 proc. Dla porównania, w Unii Europejskiej ten odsetek wyniósł odpowiednio 22,8 proc. – Warto jednak pamiętać, że bezrobocie może występować mimo obecnych na rynku ofert pracy – podkreśla dr Marek Suchar, psycholog z Uniwersytetu SWPS specjalizujący się w psychologii zarządzania zasobami ludzkimi. – Przykładem mogą być młodzi ludzie, zwłaszcza ci, którzy ukończyli wyższe studia, i którzy nie chcą w związku z tym podejmować się wielu oferowanych im prac, nie biorąc przy tym pod uwagę realnej sytuacji na rynku pracy. Dlatego może się zdarzyć tak, iż przedsiębiorcy narzekają, że nie mają kogo zatrudnić, a absolwenci, że nie ma dla nich stanowisk. – Nie po to kończyłam archiwistykę, by szyć fartuchy albo wykonywać pracę kasjerki – zastrzega 29letnia Ewelina Zabłocka, absolwentka UniwersytetuWrocławskiego mieszkająca w Londynie od trzech lat. – Dlatego pracują w Polsce Ukraińc y,

Białorusini czy Wietnamczycy – wyjaśnia dr Suchar. – Dla nich warunki proponowane przez polskich pracodawców są wystarczająco atrakcyjne. Dla dzisiejszych 40latków pierwsza umowa o pracę na czas nieokreślony była właściwie normą. Wystarczyło sprawdzić się na okresie próbnym. Dziś wygląda to ina-

czej. D w a lata temu około 25 proc. Polaków było zatrudnionych na podstawie umowy na czas określony. Jeśli chodzi o młodych, to odsetek był ponad dwukrotnie wyższy – 55 proc. – To jasne, że jak się ma 25-30 12 sierpnia 2016

lat, to człowiek chciałby założyć rodzinę, kupić mieszkanie, ustabilizować się – narzeka Jakub, informatyk z Barking. – A w Polsce tzw. śmieciówki nie dają prawa do urlopu, na ich podstawie banki nie chcą przyznawać kredytów i ogólnie dowodzą totalnego braku szacunku do pracowników – podkreśla. Jeśli chodzi o wysokość zarobków, to dwa lata temu Polska w rankingu znajdowała się na 26. spośród 32 miejsc. Wielu polskich pracowników zarabia minimalną pensję. Czy jest szansa, aby dogonić naszych zachodnich sąsiadów? Jeżeli wynagrodzenia będą realnie wzrastać o 3 proc. rocznie, to przeciętnego Europejczyka dogonimy w 2044 r. – wyliczyli specjaliści z Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych. Niewielu z nas nie zna „syndromu poniedziałku”, kiedy na myśl o pójściu do pracy po weekendzie czujemy bolesny skurcz żołądka. Prawie połowa Polaków uskarża się na stres w miejscu pracy. Głównym czynnikiem jest brak pewności zatrudnienia. Z kolei ci, co ją mają, uskarżają się na przeciążenie. Dla nich stres powoduje niemożność osiągnięcia równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Ale jest też inny powód. – Polskie firmy często stosują zarządzanie strachem.

Szef bywa niestabilny emocjonalnie i nie zawsze wiemy, czego od nas wymaga. Nierzadko zdarza się mobbing – twierdzi prof. Mirosława Marody z Instytutu Socjologii UW w wywiadzie udzielonym dla polskiego tygodnika. Ze względu na nierówność wynagrodzeń, w rankingu z 2014 r. Polska zajęła 23. miejsce. Jak wyliczono dla łatwego zobrazowania sytuacji, kobiety w Polsce zarabiają średnio o 16 proc. mniej niż mężczyźni – to tak jakby od 2 listopada do końca roku pracowały za darmo. – Sytuacja ta wymaga ewidentnie rozwiązań systemowych – tłumaczy dr Marek Suchar.

Rynek brytyjski

W przypadku Wielkiej Brytanii, jak podaje „Guardian”, odsetek niepracujących młodych ludzi jest równy 14,4 proc. i choć dużo niższy niż średnia europejska, to niepokoi władze, ponieważ nie maleje. – Wydaje mi się, że po prostu młodzi w Anglii nie mają ambicji. Uczyć im się nie chce, kiepskiej pracy nie chcą wykonywać, bo skoro emigranci są skłonni pracować za najniższą stawkę, to Anglik dla siedmiu funtów za godzinę wstawać nie będzie. Po prostu mają wysokie oczekiwania – twierdzi Jakub. – Młodzi Brytyjczycy

| temat tygodnia

reklama

postrzegają nas, emigrantów tak, jak my patrzymy na Wietnamczyków czy Ukraińców w Polsce – dodaje. Warto też zastanowić się nad kwestią przygotowania zawodowego. Jeśli w Polsce na ogół pracodawcy narzekają, że studia nie przygotowują absolwentów do pracy, dając im na ogół mnóstwo zbędnej wiedzy teoretycznej, nie dbając o praktykę, w Anglii można w pewnym sensie stwierdzić

będę rozliczany i jaką mam ścieżkę kariery. A poza tym kontrakty, urlopy, bonusy, pożyczki firmowe… – wylicza Jakub, który niedawno zaciągnął kredyt hipoteczny na dom dla swojej rodziny. – Należy jednak pamiętać, że nie w każdej polskiej firmie pracownicy są traktowani jak niewolnicy i nie w każdej angielskiej są szanowani. Wszystko zależy od reguł panujących w firmach i organizacjach oraz

W Wielkiej Brytanii po prostu nie wypada traktować pracy „zbyt serio”.

KATE FOX odwrotność tego zjawiska. Młodzi ludzie uczą się, praktykując bardzo wąski wycinek dziedziny, a brak im szerszej wiedzy oraz ogólnego spojrzenia. – Na pewno można stwierdzić, że mimo obecnych sytuacji, gdzie prawa pracownicze są ewidentnie łamane, to jednak kultura pracy jest tutaj inna – podkreśla Jakub, pracujący od dwóch lat w firmie ubezpieczeniowej. – Komunikacja z zachowaniem zasad savoir-vivre, np. prośby o zostawanie po godzinach zamiast straszenia, że „kto nie zostaje, ten wylatuje”. Wiem, z czego

cech osobowych osób na kierowniczych stanowiskach. Nie wolno uogólniać – zastrzega dr Suchar. Dla Eweliny Zabłockiej, Brytyjczycy są bardziej wyluzowani niż Polacy. – Nie ma tego napięcia na twarzach i nieobecnego spojrzenia, tej wiecznej gonitwy, które można dostrzec u Polaków – podkreśla. Kate Fox, antropolożka kulturowa, autorka „Przejrzeć Anglików”, wyjaśnia to tak: otóż w Anglii po prostu nie wypada traktować pracy „zbyt serio”. Pewien dystans i chłodna ironia jest ogólnie przyjętą

8 temat tygodnia manierą. Osoby zbyt emocjonujące się wykonywanymi zadaniami są traktowane z przymrużeniem oka. – Ja akurat spotkałam się z nieco innym zachowaniem – twierdzi Agnieszka Dixon, psycholożka i psychoterapeutka pomagająca polskim emigrantom. – Anglicy dużo mówią o swojej pracy, traktują ją jak pasję. Ale też bardzo podkreślają znaczenie swojej roli, mocno dbają o swój wizerunek osoby kompetentnej i szanującej się, co pracownikom chcącym po prostu działać może wydawać się niepotrzebną stratą czasu – przyznaje.

Mit pracowitego Polaka

– Już nigdy więcej nie zatrudnię żadnego Brytyjczyka – zarzeka się Joanna prowadząca biuro rozliczeniowe pod Birmingham. – Bo albo siedzę i sprawdzam ich na bieżąco, albo zostaję po godzinach i poprawiam. Jakoś po Polakach nie muszę… – zaznacza. Jak mówi, publikacja Instytutu Spraw Publicznych „Wizerunek Polski i Polaków w Wielkiej Brytanii”, która zawiera wyniki badań, ekspertyzy i rekomendacje: „Typowy polski imigrant to pracownik niewykwalifikowany – taką opinię wyraża ponad 75 proc. ankietowanych Brytyjczyków. Co więcej, ich zdaniem nie tylko podejmujemy się najcięższych prac, ale wykonujemy je sumiennie i rzetelnie, a nasza praca cieszy się dużym uznaniem wśród pracodawców”. – Gdy przyjechałem do Londynu dziewięć lat temu, roboty szukałem kilka tygodni. Jak dostałem, to jakbym Pana Boga za nogi złapał – wspomina 47-letni Stefan. – No i byłem w szoku, jak się ludzie stawiali managerowi. Ja wolałem siedzieć cicho, żeby nie wyrzucili, żebym nie musiał znowu szukać. Taki lęk miałem. Ale koledzy mi powiedzieli, że Polaków się tu ceni. Teraz to i sam głos podniosę, jak się na sajcie mi coś nie spodoba, bo wiem, że jak nie ta firma, to inna mnie weźmie – przyznaje. Czy rzeczywiście tak jest? – Warto pamiętać, kto wyjeżdża za granicę. Zwykle ci, co mają silną motywację, są dynamiczni i ambitni, mają potrzebę działania – podkreśla dr Marek Suchar.

12 sierpnia 2016

| – Z drugiej strony pracują pilnie, bo są na cenzurowanym. Polskie ekipy budowalne ceni się wysoko. Ale należy pamiętać, że ekipy remontowe złożone z członków tej samej narodowości w kraju już się tak nie starają. Sam niedawno doświadczyłem wyjątkowo kiepskiej jakości usług firmy wykończeniowej – twierdzi dr Marek Suchar. – Na pewno pracujemy chętniej, gdy nam się za to dobrze płaci. Akurat w Anglii zarabia się dużo więcej niż w Polsce, więc i motywacja silniejsza – podkreśla Agnieszka Dixon. Czemu absolwent w Polsce, przedstawiciel tak „pracowitej nacji”, nie podejmie pracy „na kasie”, a za granicą decyduje się nawet na pracę na zmywaku i przy zbieraniu owoców? – Bo takie zajęcie za granicą ma inny wymiar – podkreśla Ewelina, która pracuje jako kelnerka w sieciowej restauracji. – Jestem spokojna, bo ta praca pozwala mi utrzymać rodzinę. Wiem, że to tymczasowe zajęcie, bo mam już plany, jak pokieruję swoją karierą zawodową w Anglii, żeby wykorzystać moje wykształcenie. Jednocześnie cały czas uczę się języka. W Polsce pójście „na kasę do Biedronki” byłoby pułapką. Walczyłabym tylko o przetrwanie bez nadziei na rozwój – podkreśla.

Juniorzy vs seniorzy

Choć nadal bezrobocie wśród młodych utrzymuje się na wysokim poziomie, wśród badanych w krajach europejskich Polacy są najsilniej przekonani o tym, że nadeszły złote czasy dla pracowników w wieku 18-30 lat, o których pracodawcy będą rywalizować – wynika z cokwartalnego badania „Monitor Rynku Pracy” prowadzonego przez Randstad. Z kolei z drugiej strony widać wśród nich niechęć do brania udziału w przysłowiowym wyścigu szczurów. – Nasz sto-

sunek do pracy przez ostatnie 26 lat mocno ewoluował, co bardzo widać w badaniach Europejskich Systemów Wartości. Jeszcze nie tak dawno socjologowie mówili: „jesteś tym, co robisz”, naszą wartość jako człowieka skłonni byliśmy definiować poprzez pozycję zawodową. Dzisiejsi młodzi to negują, odklejają poczucie własnej wartości od pozycji w firmie, a nawet od samego faktu bycia zatrudnionym – tłumaczy prof. Mirosława Marody. – Jak sobie to przeanalizowałam, to myślę sobie, że to lenistwo to może nie wina narodowości tylko raczej pokoleniowa – zastanawia się Joanna, księgowa. – Młodzi najwyraźniej nie mają motywacji, by angażować się w pracę. Polki czy Litwinki, które zatrudniałam, były dojrzalsze, miały na utrzymaniu dzieci i zależało im, żeby utrzymać pracę. A są przecież Polacy, którzy nie dali rady i w Anglii, kiedy okazywało się, że markowanie roboty nie wystarczy i naprawdę trzeba zakasać rękawy – zauważa. Na przeciwległym do 18-latków biegunie mamy tzw. seniorów, których dzisiaj pracodawcy wydają się nieszczególnie cenić. – Owszem, d z ia ł a ochrona

prawna, która nie pozwala zwolnić pracownika na pięć lat przed emeryturą, ale też osobom w wieku 50+ trudniej znaleźć pracę. Nie ma się co dziwić, że jeśli 50-latek konkuruje z 20-latkiem o pracę doręczyciela, to pracodawca wybierze młodszego i sprawniejszego, który szybciej poradzi sobie z zadaniami – podsumowuje dr Marek Suchar. Natomiast warto byłoby zwrócić uwagę na zasoby, jakim jest doświadczenie i dojrzałość 50-latka, a także jego dyspozycyjność, ponieważ jako rodzic dorosłych dzieci nie potrzebuje się nimi opiekować i może zaangażować się w wykonywane zadania. Jednak ofert na rynku pracy dla seniorów nie ma. Wyszukiwarki internetowe po wpisaniu hasła „praca 50 plus” wyświetlają „opieka nad dziećmi” lub „praca w Niemczech, opieka nad osobami starszymi.” – To trochę tak jakbym nie nadawała się już do niczego innego tylko do wynoszenia basenów – irytuje się 57-letnia Maria, była kierowniczka dużej sieciowej księgarni, która od półtora roku szuka pracy. – Wraz z wiekiem nie ubyło mi inteligencji i spokojnie odnalazłabym się w dziale marketingu w dowolnym wydawnictwie. Jednak na ponad 100 wysłanych przeze mnie cv oddzwoniła jedna firma – podkreśla. Pod koniec 2014 r. w urzędach pracy w Polsce zarejestrowanych było 461,2 tys. osób powyżej 50. roku życia. Warto podkreślić, że aż 21,7 tys. z tych osób miało wykształcenie wyższe. Co trzeci bezrobotny legitymował się stażem dłuższym niż 20-30 lat. Średni czas bez pracy to 15,2 miesiąca. W 2014 r. działaniami akty-

| temat tygodnia wizacyjnymi – takimi jak szkolenia, staże, prace społecznie użyteczne – objęto tylko 17,9 proc. wszystkich bezrobotnych. W ten sposób w białych rękawiczkach wypycha się osoby dojrzałe na emerytury, renty, zasiłki przedemerytalne czy pomostowe. W Polsce między 50. a 64. rokiem życia pracuje tylko 30 proc. kobiet i 40 proc. mężczyzn. Dla porównania w krajach Europy Zachodniej to ok. 60 proc. – mężczyzn i kobiet. Rzeczywiście – w Wielkiej Brytanii bezrobocie w przedziale 50 plus dotyczy tylko 36 proc. osób i powoli się zmniejsza. Choć z drugiej strony, połowa z poszukujących płatnego zajęcia to osoby długotrwale bezrobotne. Na pewno ma znaczenie fakt, że walkę z ageizmem Anglia toczy już od wielu lat. Poza organizacjami, które powstały, by działać w obronie praw seniorów, np. Age UK powstają też agencje, firmy czy serwisy internetowe dedykowane osobom dojrzałym, łącznie z portalami oferującymi pracę dla osób z długoletnim doświadczeniem.

Co dalej, Polsko?

Wg raportu „Wpływ zmian demograficznych na rynek pracy w Polsce” (Sedlak&Sedlak), w latach 2015-2020 ubędzie blisko 590 tys. osób w wieku produkcyjnym. Kolejne dziesięciolecie przyniesie pogłębienie tych niekorzystnych tendencji. W latach 2020-2030 z rynku pracy odejdzie kolejne 925 tys. osób pomiędzy 18. a 64. rokiem życia. W rezultacie do 2030 r. zasoby pracy zmniejszą się o ponad 1,5 mln osób. Dla porównania, liczba zarejestrowanych bezrobotnych wynosi obecnie niewiele więcej, bo ok. 1,8 mln osób – zestawia dane autorka raportu, Maria Hajec. Nietrudno się domyślić, że

na wielkość przyszłych zasobów pracy ma również wpływ migracja. Według danych GUS, w 2014 r. liczba osób mieszkających za granicą powyżej 3 miesięcy wynosiła około 2,3 mln osób. I wg prognoz, przez najbliższe lata będzie ona rosła. Jakie więc można zaproponować rozwiązanie? – Prognozowany w najbliższej dekadzie znaczący spadek liczby osób w wieku produkcyjnym wymusi na pracodawcach zmianę strategii zatrudniania. W przyszłości firmy powinny po-

szukiwać potencjalnych pracowników głównie wśród osób starszych i kobiet, które to grupy obecnie stanowią duże rezerwy dla rynku pracy. Aby to zrobić, konieczne jest spopularyzowanie bardziej elastycznych form zatrudnienia spełniających oczekiwania osób starszych oraz sprzyjających godzeniu rodzicielstwa z pracą. Chodzi tu przede wszystkim o pracę w niepełnym wymiarze czasu oraz ruchome godziny pracy – podkreśla Maria Hajec. Przez ekspertów OECD rynek pracy w Polsce został oceniony jako jeden z najgorszych wśród krajów rozwijających się, na równi z Turcją, Grecją i Słowacją. Pod względem zarobków znajdujemy się na jednym z ostatnich miejsc w Europie, a zadowolenie, jakie czerpiemy z pracy jest bardzo niskie. Jak to zmienić?

Najlepsze kraje w Europie pod względem rynku pracy – ranking 

Badanie przeprowadzone przez firmę doradczą Llewellyn Consulting oraz serwis internetowy Glassdoor pozwoliło porównać 16 krajów pod względem wielu aspektów zatrudnienia i stworzyć ranking najlepszych krajów w Europie. Oto one: Estonia, Norwegia, UK, Austria, Dania, Niemcy, Szwajcaria, Belgia, Finlandia, Holandia, Francja, Irlandia, Włochy, Portugalia, Grecja i Hiszpania.

Brytyjski rynek pracy w liczbach 



 

Obecnie poziom zatrudnienia osób w wieku 16-64 lata wynosi 73,9 proc. (II kwartał 2015), co jest najwyższym wynikiem od 1971 r. Pracuje 31,3 mln osób: 16,7 mln mężczyzn i 14,6 mln kobiet 22,9 mln pracuje na cały etat, a 8,4 - na część etatu Rynek tworzy 26,52 mln pracowników i 4,61 mln osób samozatrudnionych

reklama

10 felietony

m im z daniem Piotr Ikonowicz

Stanisław Michalkiewicz

Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

armienie piersią jest zdrowe i zalecane przez lekarzy pediatrów. Firmy reklamujące odżywki dla dzieci, chcąc sprzedać więcej, porównują jego właściwości z mlekiem matki. Mleko matki stanowi naturalną barierę przed wieloma chorobami. Obraz matki karmiącej jest w naszej kulturze jednoznacznie postrzegany jako coś pozytywnego, budzącego sympatię, a nawet wzruszenie. W Madrycie powstał w XVI wieku kult Matki Boskiej Karmiącej. Pewien robotnik znalazł na śmietniku starą figurę Matki Bożej Karmiącej. Odnowił ją i ustawił w domu. Wkrótce jego ciężarna żona rozchorowała się. Ów człowiek modlił się przed figurą Matki Bożej Karmiącej, prosząc Boga o łaskę zdrowia dla żony i szczęśliwe narodziny dziecka. Tak też się stało. Wkrótce wiadomość rozeszła się nie tylko po całym mieście, ale i kraju. Do domu tego robotnika zaczęły przychodzić brzemienne kobiety, prosząc w modlitwie o dar macierzyństwa. Król Hiszpanii Filip II polecił wybudować kaplicę, do której uroczyście wniósł figurkę z domu robotnika i powstało centrum kultu Matki Bożej Karmiącej od Szczęśliwego Rozwiązania. Karmienie piersią w miejscu publicznym nie jest w Polsce zabronione. Jednak w pewnej sopockiej restauracji kelner poprosił matkę szykującą się do nakarmienia piersią swej pociechy, aby się powstrzymała albo uczyniła to w toalecie. Miało to przeszkadzać klientom. Kobieta żąda teraz odszkodowania za straty moralne, ponieważ zachowanie kelnera, a zwłaszcza zarządzenie właściciela knajpy, które kelner egzekwował, bardzo ją oburzyło. Chociaż nie należy się spodziewać, by sąd skazał restauratora na galery, to jednak ta precedensowa sprawa ma znaczenie. Chodzi wbrew

pozorom nie tylko o prawa karmiących matek do tego, by się nie wstydzić swego macierzyństwa i karmienia dzieci gdziekolwiek o to poproszą, ale i o powstrzymanie ofensywy konserwatywnej bigoterii w naszym kraju. Piersi kobiece kojarzą się z seksualnością, ale raczej wtedy, kiedy panie opalają się topless, a nie wtedy, kiedy karmią. Jeżeli kogoś podnieca widok matki karmiącej, to powinien odwie-

Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

ażda epoka ma swoje upodobania i uprzedzenia. Dla przykładu, o ile w epoce wiktoriańskiej nawet nogi fortepianu uchodziły za nieprzyzwoite, w związku z czym zakrywano je specjalnymi firaneczkami, to teraz zapanowała moda na naturalność i np. młode Ukrainki z organizacji „Femen”, gwoli przedstawienia swego stanowiska w jakiejś sprawie, rozbierają się do pasa albo całkiem i nawet sikają po kościołach na ołtarze. Wahadło

W gdańskim sądzie ruszył proces przeciwko właścicielowi jednej z sopockich restauracji. To w jego lokalu kelner poprosił matkę karmiącą piersią dziecko, by się „powstrzymała”...

dzić dobrego specjalistę. Jednak w ogóle negatywne kojarzenie ciała ludzkiego, jako nośnika seksualności to prosta droga do społeczeństwa represyjnego, które samo represjonuje w sobie naturalność, czyniąc z tego, co daje szczęście „mroczny przedmiot pożądania”. Pediatrzy radzą, by dziecko karmić nie tyle o stałych porach, lecz wtedy, kiedy zgłodnieje. Zwykle sygnałem do karmienia jest płacz dziecka. I ten płacz w miejscu publicznym może przeszkadzać klientom restauracji. Dlatego matka sposobiła się do karmienia. Wymaganie, by w tym celu zeszła z widoku jest niedelikatne, niekulturalne i powinno być potępiane. Wyrok sądu, nawet, jeżeli kara będzie miała wymiar symboliczny, może być więc przydatny. Pozwoli karmiącym matkom poczuć się bezpiecznie. W końcu, wszystkie dzieci są nasze…

wychyla się raz w jedną, raz w drugą stronę, więc jest wysoce prawdopodobne, że po apogeum naturalności, nastąpi odwrót ku jakiejś skrajnej pruderii. Nawiasem mówiąc, argumentem przeciwko pruderii jest to, że polega ona na stygmatyzowaniu zachowań w gruncie rzeczy naturalnych. Czy jednak naturalność jakiegoś zachowania powinna przesądzać o jego dopuszczalności w przestrzeni publicznej? Tak właśnie argumentuje pani Liwia Małkowska, która przed dwoma laty w sopockiej restauracji próbowała karmić piersią swoją córeczkę – jak twierdzi właściciel lokalu – w obecności innych klientów, którzy poprosili kelnera, by zwrócił jej uwagę. Kelner poprosił ją, żeby zrobiła to gdzie indziej, wskazując krzesło w innej części restauracji. Właśnie w gdańskim sądzie rozpoczął się proces, w którym panią Małkowską reprezentuje Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, co pokazuje, że sprawa nabiera rozmachu politycz-

Czekamy na Twój komentarz 12 sierpnia 2016

nego. Zobaczymy, co orzeknie niezawisły sąd, a tymczasem wróćmy do „naturalności”, jako legitymacji dopuszczalności takich zachowań w przestrzeni publicznej. Jak wiadomo, człowiek musi załatwiać tak zwane „potrzeby naturalne”. Są one – jak sama nazwa wskazuje – naturalne z definicji. Jednak gdyby komuś przyszło do głowy zadośćuczynić naturalnej potrzebie na środku dywanu podczas recepcji u prezydenta, czy Jej Wysokości królowej Elżbiety II, to wydaje mi się, iż naturalność zarówno potrzeby, jak i czynności nie byłaby argumentem wystarczającym. Oczywiście – jak w przypadku każdej reguły – i tu zdarzają się wyjątki. Kiedy za pierwszej komuny w pałacyku Potockich w Jabłonnie odbywał się bankiet na cześć delegacji sowieckiego Związku Literatów, jeden z ważniejszych sowieckich literatów, już w dobrym chmielu, zapytał Antoniego Słonimskiego, gdzie mógłby zadośćuczynić naturalnej potrzebie. Słonimski obrzucił swego rozmówcę uważnym spojrzeniem, po czym odparł: „Pan? Wszędzie!” Jednak, oczywiście poza takimi wyjątkami, przyjęty jest konwenans, że tego rodzaju potrzebom należy czynić zadość w specjalnie wydzielonych miejscach. Szermierze naturalności odrzucają konwenanse, ale one też wydają się nie tylko potrzebne, ale i ważne. Jeśli, dajmy na to, wchodzę do pomieszczenia pełnego ludzi i uprzejmie ich pozdrawiam, to wyłącznie na podstawie konwenansu spodziewam się równie uprzejmej odpowiedzi, a nie tego, że obecni rzucą się na mnie i mnie zaszlachtują. Słowem – bez konwenansów życie społeczne byłoby może i możliwe, ale bardzo trudne i niebezpieczne. Z tego punktu widzenia naturalny charakter czynności nie powinien przesądzać o jej dopuszczalności w miejscach publicznych, takich jak np. restauracje. Bo nie tylko karmienie piersią jest naturalne. Przewijanie dziecka też.

| z wielkiej brytanii Minister Witold Waszczykowski wręczył w imieniu prezydenta RP nominacje nowym polskim ambasadorom. W UK został nim dr hab. Arkady Rzegocki.

Jest nowy ambasador

Fot. Michał Jasiulewicz/ MSZ

Rzegocki jest profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, politologiem zajmującym się polską i angielską myślą polityczną, pojęciem racji stanu, a także zagadnieniem soft power. Studiował m.in. na University College Dublin, prowadził badania m.in. w Denver (Colorado, USA), w Oxfordzie, Cambridge, Londynie, Florencji, pracował także jako Visiting Scholar w Sidney Sussex College na Uniwersytecie w Cambridge. W 2014 roku doktor został członkiem Rady Miasta Krakowa, gdzie przewodniczył komisji innowacji i fun-

duszy europejskich. Od wielu lat działa na rzecz promocji wiedzy o Polsce w Wielkiej Brytanii zarówno wśród Polaków, jak i Brytyjczyków, a szczególnie w angielskim świecie akademickim. Jak można przeczytać na stronie Ambasady, jest także pomysłodawcą i pierwszym kierownikiem Polskiego Ośrodka Naukowego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Londynie, który działa od 2011 r. Zna język angielski; posługuje się rosyjskim. Jego poprzednik ambasador Witold Sobków zakończył czteroletnią kadencję 5 sierpnia. (za: msz.gov.pl)

„Małe wielkie historie” to tytuł ogólnoświatowej zbiórki pamiątek historycznych dla Muzeum Historii Polski w Warszawie. Pomóc może każdy.

Czekają na eksponaty Celem zbiórki jest pozyskanie nowych przedmiotów do Muzeum Historii Polski. Przydatne mogą okazać się najrozmaitsze obiekty o wartościach historycznych, także związane z osobistymi losami darczyńców. Szczególne znaczenie mają przedmioty związane z polską drogą do niepodległości – zarówno tej w 1918 roku, jak i w roku 1989. Muzeum jest zainteresowane również przedmiotami codziennego użytku, fotografiami, pocztówkami, dokumentami, listami i pamiętnikami, prasą – a także elementami ubioru, umundurowania i uzbrojenia etc. Pamiątki wejdą w skład tworzącej się kolekcji Muzeum Historii Polski.

Do tej pory w ramach akcji do Muzeum Historii Polski trafiło łącznie blisko 1500 obiektów. Wśród otrzymanych pamiątek znalazły się między innymi: XIX-wieczna szafka pod lustro ze skrytką, w której przechowywano dokumenty Państwa Podziemnego w trakcie II wojny światowej, cylinder z 1900 roku, albumy ze zdjęciami rodzinnymi oraz zbiory fotografii dokumentujące różne wydarzenia polityczne w Polsce w latach 80. Osoby zainteresowane przekazaniem pamiątek do Muzeum proszeni są o telefon pod numer 0048 (22) 211 90 29, 0048 (22) 211 90 48 lub e-mail: pamiatki@muzhp.pl.

reklama

Queens Park Rangers z Polakami Po fali ksenofobicznych incydentów w UK, solidarność z Polakami pokazały różne organizacje i instytucje. Ostatnio takie wsparcie wyraził klub Queens Park Rangers z zachodniego Londynu. W ramach poparcia kampanii zainicjowanej przez burmistrza Londynu #LondonIsOpen, klub rozegrał mecz pod hasłem solidarności z polską społecznością. QPR zaprosił na to wydarzenie zastępcę ambasadora RP w Londynie Dariusza Łaskę oraz przedstawicieli zaatakowanego przed kilkoma tygodniami POSK-u w Hammersmith. – Jesteśmy szczęśliwi, że mamy kibiców z całego świata i w ramach naszego wsparcia dla kampanii #LondonIsOpen pragniemy zapewnić, że skądkolwiek jesteście, nasz klub i nasza stolica są dla was otwarte – powiedział Tony Fernandes, Współprzewodniczący klubu QPR. – W naszym mieście nie tylko akceptujemy

| z wielkiej brytanii 13 Atak nożownika w stolicy

Jedna osoba nie żyje a pięć innych jest rannych, po tym jak w centrum Londynu zaatakował nożownik. Do zdarzenia doszło w ubiegłym tygodniu na Russell Square. Funkcjonariusze Met Police obezwładnili 19letniego mężczyznę paralizatorem, a następnie aresztowali. Policja nie wyklucza, że atak miał podłoże terrorystyczne, ale funkcjonariusze biorą pod uwagę też zaburzenia psychiczne u napastnika.

różnice, ale jesteśmy z nich dumni. To fantastyczne, że klub Queens Park Rangers otwiera się na polską społeczność w tym geście solidarności – zauważył z kolei burmistrz Londynu Sadiq Khan. – Jesteśmy wdzięczni burmistrzowi za kampanię #LondonIsOpen i wyraz poparcia QPR dla 200.000 Polaków mieszkających i pracujących w stolicy Wielkiej Brytanii. To ważne gesty, szczególnie

po ataku na POSK i innych ksenofobicznych incydentach. Londyn zajmuje wyjątkowe miejsce w sercach wszystkich Polaków – dodał Dariusz Łaska. Kampania #LondonIsOpen została zainicjowana, aby pokazać, że obcokrajowcy mieszkający w Londynie będą zawsze mile widziani, a żadna forma dyskryminacji nie będzie tolerowana. (inf.pras., sz)

Nauka dla uchodźców Aberystwyth University, University of Wales Trinity Saint David i Cardiff University zamierzają wprowadzić stypendia i dofinansowania dla uchodźców, którzy chcą kształcić się na terenie Wielkiej Brytanii. Jak dotąd przesiedlonych zostało tu około 78 Syryjczyków. reklama

14 kryminał reklama

Dramat na w

W kwadrans wymordował swoją rodzinę, znajomą i jej córkę życie. Mĳa pięć lat od masakry na wyspie Jersey. >> Paweł Chojnowski

Dla wielu, przede wszystkim dla rodzin ofiar, to stanowczo za mało.

ego dnia, gdy sędzia ogłaszał wyrok, nikt na sali nie krył oburzenia: oskarżony nie może odpowiadać za swoje czyny, niewinny sześciokrotnego morderstwa. Sąd odrzucił twierdzenie prokuratora, że Damian R. zaplanował zbrodnię, na co miała wskazywać m.in. kolejność zabójstw (pierwszy zginął teść R., jedyna osoba w domu, która mogła go powstrzymać; ostatnią zamordował żonę, bo według oskarżenia chciał, by cierpiała, widząc śmierć swojej rodziny). Pięciu biegłych, którzy badali R., jednogłośnie przybili mu niepoczytalność. Rok wcześniej, gdy chwycił za nóż, był w stanie głębokiej depresji, miał słyszeć głosy, a do tego już po zdarzeniu Damian wcale sobie nie przypominał, że zamordował własne dzieci. Sprawa z psychiatrycznego punktu widzenia niezwykle skomplikowana, a do tego atmosfera wokół oskarżonego gęstniała z każdym dniem procesu. To było w sumie dziesięć dni, podczas których 32-letni R. ani razu nie podniósł wzroku ponad poziom podłogi. Po p r o s t u nikomu nie śmiał spojrzeć w oczy. Przyznał się, choć zastrzegł, że działał nieświadomie, był zamroczony. Po drugiej stronie opinia publiczna czekała na surowy wyrok, najlepiej dożywocia i to bezwarunkowego. Ba, część zapewne życzyła mu kary śmierci, przeklinając w duchu dzień jej zniesienia. Pomruk niezadowolenia przetoczył się przez salę sądową, gdy przysięgli wrócili z orzeczeniem nieumyślnego spowodowania śmierci. Sentencja wyroku: 30 lat pozbawienia wolności za każdą z zamordowanych osób. Tyle że R. będzie odbywał kary równolegle, a zatem, jeśli sąd oceni, że nie stanowi już zagrożenia dla społeczeństwa, na wolność może wyjść już po dwóch dekadach.

Pasowali do siebie

12 sierpnia 2016

Damian R. wychował się w Nowym Sączu. W domu bywało różnie, szczególnie gdy ojciec wracał wypity, więc Damian z bratem często zostawali na noc u babci kilka bloków dalej. Mimo to był spokojnym i grzecznym chłopcem. Niczym się nie wyróżniał. Po ogólniaku, który skończył ze średnimi wynikami, poszedł do armii. Izabela poznała Damiana w 2001 r. w Bydgoszczy, gdzie mieszkała, a on odbywał zasadniczą służbę wojskową. To była wielka miłość od samego początku. Pasowali do siebie, planowali wspólną przyszłość. W końcu postanowili się pobrać. Było jak w bajce, tylko zawodowo w kraju się Damianowi nie wiodło, więc rodzina R. wyemigrowała do Wielkiej Brytanii, na wyspę Jersey. Ojciec Izabeli wyjechał tam kilka lat wcześniej, zatem mieli się gdzie zaczepić. Zamieszkali przy Victoria Crescent w St Helier. Izabela wkrótce zaszła w ciążę z ich pierwszym dzieckiem, Kingą. Damian na codzień pracował na budowie. Zarabiał na tyle dobrze, by utrzymać rodzinę. Kilka lat później na świat przyszedł Kacper, ich drugie dziecko. Izabela zajmowała się dziećmi, gotowała i sprzątała. To była, w opinii sąsiadów i znajomych, normalna rodzina. Żadnej przemocy. Kłótnie, owszem, zdarzały się, ale nie częściej niż w innych domach. Rodzina z Polski też niczego złego nie zauważyła. Z boku wyglądało, że po sześciu latach małżeństwa wciąż są ze sobą szczęśliwi, choć potem w śledztwie wynikło, że tak do końca kolorowo nie było i na miesiąc przed tragedią ich związkiem wstrząsnął poważny kryzys.

Myślał o zabójstwie

Wszystko zaczęło się w czerwcu 2011 r. 30-letnia Izabela wyznaje wtedy mężowi, że miała dwumiesięczny romans. Kobieta w końcu wybrała rodzinę, ale Damian ciężko przyjmuje wyznanie żony o zdradzie. Koledzy w pracy niemal natychmiast zauważają zmianę w jego zachowaniu. Chodzi przygnębiony, użala się, popija. Widać, że nie daje

| kryminał 15

wyspie

ę. Potem próbował odebrać sobie sobie z tym rady. Problem narasta, aż 19 lipca R. połyka garść leków na depresję i ląduje w szpitalu. Nikt takiego obrotu sprawy się nie spodziewał. Po próbie samobójczej Damiana małżonkowie postanawiają walczyć o utrzymanie rodziny. Kilka dni później pakują dzieci do samochodu i wyjeżdżają do Polski na urlop. Chcą odpocząć, zmienić otoczenie, naprawić relacje. Większość czasu spędzają w Nowym Sączu. Ale tam Damian wciąż nie może się otrząsnąć. Niejako w rewanżu korzysta z usług prostytutki, mimo to nie potrafi zapomnieć o romansie żony. Jest nerwowy, drażliwy. Para od dłuższego czasu sypia oddzielnie. Już po zabójstwach R. egzaminowany przez jednego z psychiatrów miał z początku twierdzić, że nigdy wcześniej nie myślał o zabójstwie swojej rodziny ani nikogo innego. Chociaż potem, przy innej okazji przyznał, że jednak nachodziły go takie myśli, gdy był zdenerwowany albo po alkoholu. Z drugiej strony wydawał się zrównoważony. Dbał o dzieci, o rodzinę. Na próżno było szukać w jego zachowaniu sygnałów, że planuje zbrodnię.

Ostatnia kłótnia

Rodzina R. wraca do domu w St Helier rano 14 sierpnia. Jest ciepła, słoneczna niedziela. Izabela i Damian postanawiają po południu zrobić grilla. Zapraszają bliską koleżankę rodziny 34-letnią Martę H. i jej córkę Julię. Izabela z ojcem jadą po nie na drugi koniec miasta. Kiedy wracają Damiana nie ma w domu, a dzieci bawią się same. Izabela wyrzuca mężowi, że zostawił ich synka i córkę bez opieki, gdy mężczyzna po chwili wraca do mieszkania. Później na procesie obrona wykaże, że po tej kłótni R. stracił nad sobą panowanie. Tyle że jest około trzynastej, a R. swoją pierwszą ofiarę zaatakuje dopiero przed piętnastą. Dla oskarżenia będzie to koronny dowód, że Damian działał świadomie, a nie w afekcie. W ciągu niemal dwóch godzin od kłótni mógł bowiem przemyśleć i zaplanować zbrodnie. Ojciec Izabeli, 56-letni Marek G. był kompletnie zaskoczony. Zginął od ciosów zadanych dwoma kuchennymi

nożami. Niektóre z nich uszkodziły kręgosłup. Następnie Damian wszedł do salonu, gdzie bawiły się dzieci. Kacper, Kinga i Julia otrzymali od 13 do 16 ciosów. Nie miały szans. Kolejną ofiarą była Marta. R. także w jej ciało wbił ostrze kilkanaście razy. Potem została już tylko Izabela. Próbowała uciekać. Zdołała jeszcze wykręcić numer na policję, ale w panice wybrała polski telefon alarmowy 997, dlatego nie udało jej się wezwać pomocy. Wybiegła przed dom. Damian dopadł ją zanim ktokolwiek zdążył zareagować.

poproszono także polską policję. Mniej więcej po roku śledczy zgromadzili dostateczną ilość materiałów dowodowych, by postawić Damiana R. przed sądem.

Czekamy na Twój komentarz

reklama

Kto jest sprawcą?

Na dobrą sprawę sąsiedzi dopiero wtedy zorientowali się, że coś jest nie tak. To oni wezwali policję. Damian w tym czasie zdążył wrócić do domu. Zatrzasnął drzwi, kilkukrotnie wbił nóż we własną klatkę piersiową i podciął sobie żyły. Ale i tym razem nie udało mu się popełnić samobójstwa. Trochę trwało nim wezwani na miejsce funkcjonariusze i medycy ustalili, kto jest sprawcą masakry. To co zastali w mieszkaniu było przerażające. Ratownicy na miejscu stwierdzili śmierć Marka i Kacpra. Pozostali trafili do szpitala, ale tylko Damian przeżył. Na wyspie przez kilka kolejnych dni ludzie z niedowierzaniem śledzili doniesienia prasowe. Tak okrutnej zbrodni nigdy tu jeszcze nie było. Ostatnie morderstwo odnotowano siedem lat wcześniej. W sprawie pomagali policjanci z londyńskiego Scotland Yardu. O pomoc

Czekamy na Twój komentarz

16 z wielkiej brytanii Czy wiesz, że rekordy Guinnessa po raz pierwszy opublikowano w Wielkiej Brytanii? Ale zaskakująco wielu rekordzistów wywodzi się spośród Polaków. >> Sonia Grodek ekordem najgłośniejszym (i to w dosłownym sensie) jest największa liczba osób grających jednocześnie piosenkę „Hey Joe” na gitarze. Co roku, w maju spotykają się na rynku we Wrocławiu. Ostatnio stawiło się 7356 chętnych, czyli o 12 osób więcej niż rok wcześniej. – Każdy może wziąć udział. Trzeba tylko zapłacić 30 złotych i się zarejestrować – mówi 30letni Andrzej, który już od dwóch lat uczestniczy w wydarzeniu w swoim rodzinnym mieście. – Najfajniejsza jest atmosfera, bo można pogadać z setkami osób, które też kochają muzykę. No i duma, jak potem czytam gdzieś, że Polacy pobili rekord Guinnessa – przyznaje. A to nie jedyna dziedzina, w jakiej wygrywamy na ilość. Podobnie było w zeszłym roku w Warszawie, gdy 1660 osób wzięło udział w największym marszu w stylu nordic-walking, a tym samym pobiło światowy rekord, który zresztą również należał do Polaków.

Ekstremalni Polacy

Dobrze idzie nam też w dziedzinie ekspedycji i podróży ekstremalnych. Poza Aleksandrem Dobą, który gościł niedawno na łamach „Gońca”, bo jako pierwszy w historii samotnie przepłynął kajakiem Atlantyk, to zeszły rok przyniósł nam też sporo innych rekordzistów. Marcel Korkuś i Bartosz Wnęk pobili rekord w kategorii nurkowania wysokogórskiego w jeziorze w Andach, a Marcin Genieczko przepłynął jako jedyny 5573 km po Amazonce w canoe. Wspominał później, że musiał się mierzyć nie tylko z najgroźniejszą rzeką świata. Po drodze strzelali też do niego z łuku członkowie indiańskich plemion z Amazonii, bo wzięli go za przemytnika kokainy. Z kolei Dariusz Mokosa wpisał się na listę rekordzistów, jeżdżąc wózkiem inwalidzkim po dnie Morza Czarnego na głębokości 15 metrów. – Chciałbym, żeby ci niepełnosprawni, którzy boją się nawet wyjść z domu, mogli teraz zobaczyć, czego wózkowicz potrafi dokonać – tłumaczył później swoją motywację Polskiej Agencji Prasowej. 12 sierpnia 2016

Polak

Nierozstrzygalne spory

Jak (i kiedy) to wszystko się zaczęło? W 1951 roku w irlandzkim hrabstwie Wexford, a konkretnie w browarze Guinness słynnym z produkcji ciemnego piwa. Podczas popołudniowego relaksu w pubie, szef browaru pokłócił się ze znajomym o to, który ptak w Europie jest najszybszy. Zdał sobie przy okazji sprawę, że takiego sporu nie da się rozstrzygnąć, bo nikt nie prowadzi stosownego rejestru. A przecież miliony ludzi na całym świecie muszą być ciekawi tego, ile lat ma najstarszy pies lub czy znany w regionie olbrzym jest najwyższy na świecie, czy nie. Pomysł kiełkował w nim przez cztery lata, gdy w końcu przy pomocy londyńskiego wydawnictwa udało mu się zebrać garść faktów i opublikować książkę w nakładzie tysiąca egzemplarzy. Już rok później zamówienia na kolejne edycje złożyło USA i inne kraje, a „Rekordy Guinessa” stały się bestsellerem.

Rekordy z przeszłości

Od tamtej pory niejednokrotnie Polacy je pobijali. Zaczęło się od poinformowania świata o naszych rekordach z przeszłości. Jednym z najbardziej dziwacznych była informacja o najdłuż-

szych włosach, która od 1780 roku czekała na upublicznienie. Wtedy to w ówcześnie polskim Dreźnie włosy pewnej kobiety oceniono na 3,65 metra długości, a obwód warkocza na ponad 30 cm. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że do urzędu miar przysłano... obciętą głowę owej kobiety. Niestety, ten rekord nie był w naszych rękach zbyt długo, bo w 2004 roku Polkę prześcignęła Chinka, której warkocz mierzył 5,62 metra. Wciąż nie pobito za to rekordu Ignacego Paderewskiego, który do dziś figuruje w księdze Guinnessa jako najlepiej zarabiający pianista koncertowy. W ciągu tylko jednego sezonu w latach 20. zarobił 500 tys. dolarów, a jego majątek wynosił 5 mln dolarów (przeliczając na dzisiejszą wa-

lutę wartość zgromadzonych przez niego środk ó w byłaby nawet kilkadziesiąt razy w y ższa). Historia patrona zainspirowała zresztą 13 lat temu uczniów liceum imienia słynnego pianisty z Poznania, którzy zorganizowali najdłuższą lekcję świata (56 godzin) i też znaleźli się wśród rekordzistów.

Najdłuższe five o’clock

Wielka Brytania też ma swoje ciekawe rekordy. Nikogo nie zdziwi chyba, że to tu zorganizowano „5 o’clock tea”, podczas której wypito najwięcej herbaty i zjedzono najwięcej na świecie ciastek z dżemem i śmietaną. Jadło je w zeszłym roku w Swindon 691 osób. Również królowa ma się czym pochwalić, bo jest najdłużej panującą monarchinią na świecie. Inne rekordy są jednak bardziej zaskakujące, jak np. najszybszy żółw świata, najwięcej osób jednocześnie przebranych za pingwiny czy najwięcej plastikowych słomek włożonych jednocześnie do ust. Mar-

| z wielkiej brytanii

rekordzista tyn Tovey z Somerset pobił jednak dzięki swojej kolekcji chyba najbardziej wyjątkowy rekord. Zbiera on bowiem Księgi Rekordów Guinnessa i ma ich najwięcej na świecie, bo 353. Jest też laureatem posiadania największej ilości eksponatów związanych z Księgą Guinnessa. Wśród 2164 przedmiotów, które nie mieszczą się już w jego domu, ma gry, sztućce, niepublikowane wydania księgi i ubrania. Jego wiedza jest tak rozległa, że redaktorzy kolejnych wydań konsultują się z nim, gdy nie mogą ustalić pewnych faktów. Zdarzało się bowiem w przeszłości, że zauważał on w druku nieścisłości w rekordach, na które nikt inny nie zwrócił uwagi.

Żmudna organizacja

Adam Dobrzyński to z kolei Polak mieszkający na Wyspach, który naj-

szybciej w historii przejechał rowerem z zachodu na wschód kraju. Zrobił to, by zebrać pieniądze na plac zabaw przy szkole St Bega’s Primary School, do której uczęszczały jego dzieci. Niestety, nie znajdziemy go w Księdze Rekordów Guinnessa, bo żeby się tam „dostać”, trzeba jeszcze przejść surową selekcję. O wpis do księgi z wszystkich narodów Europy najchętniej ubiegają się Polacy i Czesi. Jak się za to zabrać? Trzeba zarejestrować się na stronie Księgi Rekordów Guinnessa i złożyć wniosek, a jeśli zostanie on rozpatrzony pozytywnie, należy załączyć dowód na to, że jesteśmy w stanie pobić rekord. Wielu potencjalnych rekordzistów odpada właśnie na tym etapie. Przykładowo, jeśli nasz kot ma 28 lat i mógłby pobić rekord, ale jest zwykłym dachowcem i nie mamy świadectwa jego urodze-

nia świadków długowieczności, może być trudno udowodnić jego wiek. Jeśli rekord ma być grupowy, na każde 50 osób biorących udział musi przypadać co najmniej jeden opiekun, który będzie kontrolował, czy nikt nie oszukuje. Jak widać, to trudniejsze, niż może się zdawać. Osoby, którym brak pewności siebie, mogą też zgłosić się do pobicia rekordu Polski. Zasady są podobne, a zgłoszenie należy przysłać poprzez stronę biurorekordow.pl.

sklepów, które wspólnie przygotowały najdłuższą pizzę na świecie o długości ponad kilometra. W ten sposób tysiące głodnych krakusów „załapało” się na darmową pizzę, a firma zyskała rozgłos nie tylko w Polsce. Bo czasem w biciu rekordu chodzi właśnie o promocję, o czym może świadczyć trwająca do dziś popularność browaru w irlandzkim hrabstwie Wexford.

Darmowa reklama

Firmy i organizacje charytatywne mogą za opłatą zaprosić sędziego z biura Księgi Rekordów Guinnessa po to, by oficjalnie ogłosił wynik. To dla marek świetna promocja, bo bicie rekordów zawsze budzi sensację. Z takiego założenia wyszła krakowska pizzeria i sieć

Czekamy na Twój komentarz

reklama

18 z wielkiej brytanii

Ta ostatnia noc...

Wieczory kawalerskie Brytyjczyków w Krakowie są już legendarne. A jak „stag party” i wieczór panieński spędza się po polsku? >> Sonia Grodek iektórzy przejęli angielskie zwyczaje. – Wieczór kawalerski w Anglii się najzwyczajniej w świecie nie opłaca – twierdzi żonaty od roku, 30-letni Robert z Leeds. – Jak się pojedzie do Krakowa to dopiero jest klimat. A w mniejszej miejscowości, gdzie piwo kosztuje 4 złote i papierosy są z przemytu, można naprawdę poszaleć za bardzo małe pieniądze – tłumaczy. Koszty rzeczywiście są niewielkie. Z okazji swojego wieczoru kawalerskiego zasponsorował pięciu kolegom bilet liniami Wizzair (39 złotych od osoby) z Liverpoolu do Katowic. – To są naprawdę małe wydatki. A jaka zabawa – dodaje.

reklama

12 sierpnia 2016

Rzeczywiście, o ile wieczór kawalerski w Londynie to wydatek średnio 153 funty za osobę (dane „Daily Mail”), a dwudniowy wypad do Polski kosztuje brytyjskiego kawalera z przelotem od ok. 110 funtów od osoby, to polski pan młody zapłaci jeszcze mniej, korzystając z mniej turystycznych lokali, tańszych taksówek dla „tubylców” i nocując z dala od centrum lub u znajomych i rodziny.

Więcej nie pamiętam

Typowy brytyjski wieczór panieński wygląda podobnie i obejmuje zwykle rajd od klubu do klubu limuzyną, skąpe stroje i szampana lejącego się strumieniami. Firma organizująca takie atrakcje Hen Haven podaje, że taka przyjemność kosztuje średnio 157 funtów od osoby, a więc nieco drożej

niż męski wieczór. Z tą tylko różnicą, że panie od Krakowa czy Pragi wolą Londyn, Brighton, Manchester, Bristol i Nottingham. To pięć najpopularniejszych kierunków. Swój wieczór panieński w tym stylu spędzony w stolicy opisuje żona Roberta, 29-letnia Kasia. – Najpierw dziewczyny zabrały mnie na makijaż i manicure. Był też oczywiście szampan. Czekała tam na nas limuzyna, którą pojechałyśmy do klubu. Dalej było jeszcze kilka lokali, męski striptiz... Więcej nie pamiętam – śmieje się i potwierdza, że na wieczorach panieńskich na Wyspach pije się nieco więcej niż w Polsce na tego typu imprezach. Popularnym kierunkiem zarówno wieczorów kawalerskich, jak i panieńskich jest Trójmiasto, które kusi tanimi barami przy piaszczystej plaży i bliskością mniejszych miejscowości,

jak Jastarnia czy Władysławowo, gdzie noclegi i rozrywki są jeszcze tańsze niż w mieście.

Gadżety na tę noc

– Brytyjskie wieczory panieńskie są o tyle fajne, że jest mnóstwo dekoracji, strojów czy gadżetów specjalnie na ten wieczór. Nie wszystkie są może w najlepszym guście, ale przynajmniej widać, że to specjalna okazja – uważa 34-letnia Monika, sprzedawczyni w kawiarni w Manchesterze, która na Wyspach „zaliczyła” już trzy wieczory panieńskie. Faktycznie, w sklepach typu „Birthday Shop” czy „Party Pieces” w dziale „hen party” można znaleźć hawajskie stroje, okazjonalne korony, kapelusze, rogi, podwiązki, wstęgi, balony, przebrania jednorożca i króliczka, gry i specjalną zastawę

| z wielkiej brytanii 19 stołową. – Z tego co pamiętam z polskich wieczorów panieńskich, to raczej o wszystko trzeba zadbać samemu i nie ma za wiele gotowych gadżetów – przypomina sobie Monika.

Wianeczki po staropolsku

Choć wieczory kawalerskie i panieńskie kojarzą się z amerykańskimi komediami, to w rzeczywistości od dawna zajmują miejsce w polskiej tradycji. Wieczór panieński organizowano już w czasach staropolskich. Dziewczyny wypiekały wtedy kołacz i ofiarowywały przyszłej pannie młodej ozdobioną wstążkami i orzechami rózgę. W archiwum Historia Mówiona można znaleźć taką relację Jana Ignaciuka z przedwojennej historii wsi Dańce: „W chacie panny młodej w sobotę przed weselem, odbywały się wianeczki, czyli wieczór panieński. Przychodziły jej koleżanki, których ona poprosiła za drużków, czyli druhnów. Oni śpiewali obrzędowe pieśni i wiły wianki dla panny młodej i dla siebie”. W PRL-u wieczory panieńskie były z konieczności skromne i najczęściej obejmowały zaproszenie najbliższych koleżanek na kawę i ciasto. Ostatnie lata to jednak coraz bardziej wymyślne pomysły na ten wieczór.

Zależnie od funduszy

– Wersja banalna to wino i plotki. Takie „pidżama party”. Mogą na nim być też filmy. To czasem dobra opcja, np. jak koleżanki panny młodej mają skromne fundusze, nie chce im się nic organizować – opowiada Monika. – Jak jest więcej kasy i chęci ze strony druhny, to można zorganizować naukę tańca albo wieczór w indyjskiej lub tajskiej restauracji. Jeśli wszystkie znajome panny młodej stać, to można też pojechać na weekend nad jezioro, morze albo do SPA – opowiada. – Wszystko zależy od pomysłowości. Byłam na wieczorze, gdzie jedna z dziewczyn robiła masaż, druga paznokcie, trzecia fryzury i wszystkie przyniosłyśmy coś smacznego. Każdy bawił się super, a praktycznie nic to nie kosztowało – tłumaczy. Wieczór w domu może kosztować ok. 50-100 funtów za pięć osób. Wypad do restauracji i zorganizowana lekcja tańca Bollywood, to już od 200 funtów, a SPA to 300-600 funtów. Męski striptiz może kosztować od 50 funtów (w domu) do nawet kilkuset za wieloosobowy, godzinny pokaz w klubie.

Przy ogórkach i wódce

Równie wiele zmieniło się w ostatnich latach jeśli chodzi o wieczór

k aw a l e r sk i . „Polacy najczęściej w ogóle nie wiedzą, czym są wieczory kawalerskie i panieńskie. Nie znają takiego zwyczaju. Bywa, że ci nieco młodsi kojarzą, ale tylko te w męskim wydaniu. Zwykle wspominają, że za ich czasów na podobnych imprezach poza sprośnymi dowcipami, tradycyjnymi rozweselaczami z monopolowego, gościły miłosne retrospekcje i patetyczne porady snute przez zaprawionych w małżeńskim boju kolegów” – pisał jeszcze 12 lat temu tygodnik „Przegląd”. Klimat tamtych czasów potwierdzają też pracownicy jednej z firm, która zorganizowała

przez ostatnie lata kilka tysięcy wieczorów kawalerskich z pomysłem. – Swój własny wieczór kawalerski nasz szef obchodził w 2001 roku jeżdżąc z kumplami i butelką wódki autobusami po miejscach swojej młodości, pr zeskakując przez płoty i wdając się w przypadkowe awantury. Po tym wieczorze postanowił zbudować firmę, która umożliwi imprezowanie w fajnych miejscach na wysokim poziomie – opisują i dodają, że gdy zaczynali, wiele osób odradzało im ten pomysł, mówiąc że „angielskie zwyczaje się u nas nie przyjmą a Polacy nie są jeszcze gotowi, by obchodzić wieczór kawalerski w sposób inny niż przy wódce i ogórkach na siódmym piętrze w bloku upchnięci w ciasnej kuchni”.

szaloną trasę pod Lublinem i pojechaliśmy do Lwowa. Tam szaleliśmy po klubach, jedliśmy niesamowite rzeczy i poznaliśmy mnóstwo pięknych dziewczyn. W sobotę wieczorem byliśmy już z powrotem w domu – wspomina 24letni Maciek, student prawa z Lublina. Inne pomysły to quady, wspólne robienie tatuaży, strzelnica, paintball i oczywiście nieśmiertelne kluby ze striptizem i kluby go-go. Przejazdy po mieście limuzyną również stają się bardzo popularne. Firmy, które specjalizują się w wieczorach kawalerskich mają jeszcze bardziej oryginalne pomysły. Jednym z nich jest „wieczór PRL” , podczas którego kawalerowie są wożeni Nysą, a po pobycie w Muzeum PRL czeka ich kolacja w stylu retro – prawdopodobnie z udziałem wspomnianych wyżej ogórków i wódki..

Jak w filmie lub PRL-u

Dziś więc można przebierać w scenariuszach imprezy w Polsce. – Najbardziej szalony wieczór kawalerski, jaki pamiętam, odbył się na cześć mojego kolegi, który uwielbia jazdę samochodami off-road. Wynajęliśmy taki samochód na weekend. W piątek zrobiliśmy

Czekamy na Twój komentarz

20 z wielkiej brytanii

Samarytanie – nie t

116 123. Po kilku sygnałach w słuchawce odzywa się głos: Samarytanie jak mogę pomóc. Bez imion, nazwisk. 24 godziny na dobę, 365 dni w roku. Samaritans line działa non stop. Zawsze znajdzie się ktoś kto potrzebuje pomocy. >> Anna Lambryczak amarytanie nie osądzają, nie pouczają… są, by wysłuchać i pomóc uporać się z problemami, które czasami wydają się zbyt wielkie, żeby poradzić sobie z nimi samemu. Niejednokrotnie wystarczy się po prostu wygadać, żeby otaczający świat znowu okazał się przyjazny. Wbrew powszechnemu mniemaniu, Samaritans line jest dla wszystkich – nie tylko dla osób myślących o popełnieniu samobójstwa. Zadzwonić może więc każdy. – Chcemy dać ludziom znać, że nie są sami ze swoimi problemami. Jeśli coś nie daje ci spokoju i nie możesz przestać o tym myśleć, możesz zadzwonić na naszą linię i porozmawiać z jednym z naszych wolontariuszy –

12 sierpnia 2016

mówi Ola Rzepczyńska, rzeczniczka prasowa Samaritans. Jak zaznacza, Samarytanie nie są tylko linią kryzysową dla potencjalnych samobójców. Jest istotne, żeby zapobiegać sytuacjom kryzysowym, jak te, kiedy na przykład ktoś myśli o odebraniu sobie życia. – Chcąc zredukować liczbę samobójstw, ludzie muszą skontaktować się z nami zanim znajdą się w punkcie, kiedy uporanie się z problemami wydaje się niemożliwe. Stwarzając ludziom dogodne warunki do podzielenia się tym co leży im na sercu, wysłuchanie – pomaga znaleźć wyjście z kryzysowej sytuacji. Niestety ludzie często nie radzą sobie z otaczającą rzeczywistością, ale czekają aż do momentu, kiedy zaczynają myśleć o odebraniu sobie życia, zamiast poprosić o pomoc wcześniej. Dotyczy to szczególnie mężczyzn przed pięćdziesiątką. Każdego dnia w Anglii

17 osób odbiera sobie życie – dodaje.

Kiedy świat śpi, demony szaleją

Na pewno nie raz zaliczyłeś bezsenną noc. Myśli kołatały się w głowie, nie dając spokoju. Z uporem maniaka analizowałeś spotkanie z szefem, które okazało się katastrofą albo właśnie rozstałeś się ze swoją partnerką i świat wydaje się przygnębiająco samotny. Chciałbyś pogadać. Już trzymasz telefon w ręce, ale jest trzecia nad ranem i wszyscy znajomi śpią. Nic prostszego, wykręć 116 123. Ten sześciocyfrowy numer zmienił już niejedno życie. – Ludzie dzwonią z różnych powodów. Mają problemy w domu, są w nowym związku i nie są pewni czy to jest to, nie są szczęśliwi w obecnej relacji, mają trudną sy-

tuację w pracy – mówi Sabrina, jedna z wolontariuszek. Wydaje się, że lista problemów jest nieskończona, a każda rozmowa jest niepowtarzalna, bo nie ma dwóch takich samych sytuacji, a każdej towarzyszą inne okoliczności. – Rozmawiamy z osobami, które są w trakcie rozwodu, opłakują śmierć bliskiej osoby, mają finansowe trudności albo potężne długi, są ofiarami przemocy w domu,

| z wielkiej brytanii 21

tylko dla samobójców nie mogą znaleźć dachu nad głową, no i oczywiście z potencjalnymi samobójcami – mówi Ola. Każdy rozmówca i każdy problem jest traktowany indywidualnie i z tą samą uwagą. Jak zapewniają Samarytanie, żaden problem nie jest za mały czy za duży, żeby o nim porozmawiać za pośrednictwem Samaritans Line.

116 123… i co dalej?

Każdy wie, że nie jest łatwo poprosić o pomoc, nie mówiąc już o tym, żeby porozmawiać o problemach z obcą osobą. Z tego też powodu wielu z nas niechętnie myśli o wizycie u psychologa. Czasami brak czasu, bo wizyta jest w ciągu dnia, kiedy trzeba być w pracy, a czasami po prostu brakuje funduszy. Odpowiedzią na kłopoty może okazać się Samaritans Line. Bez wcześniejszego umawiania się na wizytę, anonimowo – bo, dzwoniąc na 116 123, nie musimy podawać żadnych danych, nikt nas o to zresztą nie będzie pytał, i za darmo. – Ten numer jest w 100 proc. darmowy i nie pojawi się na wykazie rozmów – zapewnia Ola Rzepińska. Jak to często bywa, „nie taki diabeł straszny jak go malują”. Najtrudniejszy jest pierwszy krok, czy jak w tym wypadku wystukanie numeru telefonu i nierozłączenie się zanim w słuchawce zabrzmi głos wolontariusza. – Samarytanie są wyszkolonymi słuchaczami. Dajemy ludziom czas i przestrzeń, w której mogą swobodnie porozmawiać i zanalizować swoje uczucia. Nie popędzamy naszych rozmówców – dajemy im tyle czasu ile potrzebują, żeby podzielić się swoimi problemami. Doświadczenie nauczyło nas, że takie podejście pomaga ludziom dojść do tego, dlaczego są nieszczęśliwi, albo mają myśli depresyjne – mówi Ola. Każda rozmowa z Samarytaninem zaczyna się od pytania – „W czym mogę pomóc?”, a potem już wszystko zależy od nas. Jak podkreśla, nie musisz wiedzieć, jak zacząć rozmawiać i mieć gotowe odpowiedzi na każde pytanie, wystarczy, że po prostu zadzwonisz. Wolontariusze zadają otwarte pytania, co ułatwia dzwoniącym wygadanie się. Co ważne, nie pouczają i cokolwiek powiesz zostanie pomiędzy tobą i Samarytaninem, z którym rozmawiałeś. Obowiązuje całkowita zasada poufałości i anonimowości, nie musisz się więc obawiać, że któregoś pięknego dnia przeczytasz historię twoich zmagań z szefem tyranem w Metrze. Co warte zaznaczenia, żeby odbierać telefony

na Samaritans Line nie wystarczy po prostu „chcieć”. Zanim do tego dojdzie trzeba przejść specjalnie szkolenie. – Samarytanie to zwyczajni ludzi, z różnych ścieżek życia, których łączy jedno – gotowość do wysłuchania drugiego człowieka w wolnym czasie – bo Samaritan Line jest organizacją składającą

się z wolontariuszy. Każdy z nich musi przejść rygorystyczne, trwające rok szkolenie. Muszą się również zobowiązać do uczestniczenia w regularnych treningach, w celach podtrzymywania wysokich standardów świadczonych usług – mówi Ola. Co warte zaznaczenia, jeśli na przykład łatwiej nam poroz-

mawiać o problemach twarzą w twarz – Samarytanie oferują bezpośrednie spotkania, po wcześniejszym umówieniu się. Najbliższe centra, w których przyjmują Samarytanie można znaleźć na www.samaritans.org. Dostępny jest też kontakt za pośrednictwem mailowym na jo@samaritans.org.

22 technologie

Dron. Szansa czy za Z miesiąca na miesiąc przybywa liczba miłośników dronów w Wielkiej Brytanii. Bezzałogowe statki powietrzne są wykorzystywane już nie tylko do celów wojskowych, coraz częściej są kompanami podróży lub narzędziem w biznesie. Stwarzają one jednak też zagrożenie. >> Marta Łaczkowska ostęp technologiczny jest obecnie tak dynamiczny, że coraz częściej słychać o nowych gadżetach na rynku. Nowy smartfon czy smartwatch już nikogo nie dziwią, ale nie każdy ma drona. Wielu myśli bowiem, że to droga „zabawka”. Tymczasem najprostszy dostaniemy już za 20 funtów, a lepiej wyposażony za nawet 1300 funtów. Choć dopiero teraz stały się bardziej widoczne, nie są niczym nowym. Dotychczas swoje zastosowanie miały przede wszystkim w wojsku. Armia korzysta z nich m.in. do obserwacji, rozpoznania czy transportu broni. Po raz pierwszy podobne urządzenia były stosowane już podczas I wojny światowej, kiedy to wykorzystywano je m.in. jako cele do trenowania oddziałów przeciwlotniczych. Obecnie zastosowanie dronów jest coraz szersze, często hobbystyczne lub nawet komercyjne.

Zagrożenie

Wraz ze wzrostem ich popularności, policja w Wielkiej Brytanii odnotowuje zwiększoną liczbę zgłoszonych przestępstw z użyciem dronów. Jak informuje „Daily Telegraph”, brytyjska policja odnotowała w ciągu 12 miesięcy do 2015 roku aż 352-procentowy wzrost takich incydentów. Stwarzają one bowiem nowe możliwości dla pedofilów, nagrywających dzieci na placu zabaw, osób chcących podglądać sąsiadów w domach, włamywaczy badających teren, czy oszustów podpatrujących kod PIN wpisywany w bankomacie. Z policyjnych raportów wynika, że podczas gdy w 2014 roku zgłoszono 94 podobne przestępstwa, rok później było ich już 425. Funkcjonariusze spodziewają się jeszcze większego wzrostu w 2016 roku, bowiem tylko do maja zgłoszono ich aż 272. – Potrzebne są odpowiednie regulacje oraz uświadamianie społeczeństwa o zagrożeniach płynących z użytkowania dronów na otwartej przestrzeni. Obecnie można kupić jed12 sierpnia 2016

no z takich urządzeń w supermarkecie bez żadnych uprawnień – zauważa David Dunn, profesor z Birmingham University.

Wypadki

Już w 2015 roku Civil Aviation Authority (CAA) ostrzegała o rekordowej liczbie incydentów z udziałem dronów, które prawie zderzyły się z samolotami. Między majem 2014 a marcem 2015 doszło do rekordowej liczby takich zdarzeń – odnotowano aż siedem potencjalnych kolizji. Z kolei w kwietniu br. samolot linii lotniczych British Airways zderzył się z dronem. Do incydentu doszło nad londyńskim lotniskiem Heathrow. Maszyna lecąca z Genewy ze 137 osobami na pokładzie, uderzyła w obiekt latający. Na szczęście nikomu nic się nie stało i maszyna

wylądowała bezpiecznie. Pilotowanie dronów w pobliżu lotnisk, a także na pułapie powyżej 130 metrów i poza bezpośrednim zasięgiem wzroku jest surowo zabronione. Dronom nie wolno także zbliżać się na odległość mniejszą niż 55 metrów do pojazdów, statków i budynków.

Działanie

Z uwagi na dość kompaktowe rozmiary dronów dla amatorów, producenci wyposażają je w raczej mało wytrzymałe baterie. W przypadku najtańszych modeli czas ich pracy oscyluje w okolicach 15 minut. Oczywiście im droższy dron, tym lepsze akumulatory. Jeśli decydujemy się na zakup takiego sprzętu ze względu na możliwość nagrywania filmów i robienia zdjęć z wysokości, musimy zwrócić uwagę

na kamerę, w którą wyposażony jest nasz bezzałogowy statek. Najlepiej by umożliwiał wykonywanie ujęć co najmniej w jakości HD, przekonuje serwis morele.net. Na rynku dostępne są też takie pozwalające na nagrywanie w 4K. Dodatkową atrakcją jest funkcja sterowania naszą maszyną przy pomocy smartfona, które umożliwiają na bieżąco podgląd i zapis ujęć nagrywanych przez drona. Najważniejszym elementem, na który należy zwrócić uwagę to obudowa. Dron powinien być odporny na różnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne wynikłe z nieudanego lądowania czy zderzenia. Warto zwrócić więc szczególną uwagę na materiał z jakiego wykonane jest urządzenie. Istotnym elementem jest tzw. gimbal, czyli stabilizator do kamery ulepsza-

agrożenie? jący jakość nagrywanego przez urządzenia obrazu.

Wesela i wakacje

Możliwość uzyskania niepowtarzalnych ujęć wykonanych przy pomocy niedrogiego drona sprawia, że rośnie grono osób, które oferują ich wykorzystanie na ślubach i weselach. Kadry uzyskane przy pomocy latającej maszyny są doskonałym uzupełnieniem tradycyjnego wideo z tego wyjątkowego dnia dla młodej pary. Wiele osób decyduje się na zakup tego sprzętu z myślą o urlopie lub o produkcjach na YouTube. Jedną z takich osób jest blogerka z Londynu, Mimi Ikonn, która wraz z mężem kupiła dron, nadali mu imię Tommy i od teraz towarzyszy im podczas każdych wakacji, a rezultaty pracy ich latającego przyjaciela publikuje w sieci dla dziesiątek tysięcy fanów z całego świata.

Komercyjnie

W lipcu Amazon ogłosił, że we współpracy z brytyjskim rządem testuje małe drony dostawcze, które w niecałe 30 minut miałyby dostarczać klientowi zamówione przez internet zakupy. Jedynym warunkiem otrzymania w ten sposób zamówionego wcześniej produktu jest zamieszkiwanie w odległości nie większej niż 16 km od magazynu, z którego za pomocą GPS sterowane będzie urządzenie. Usługa miałaby nosić nazwę „Prime Air” i mogłaby być stosowana w przypadku przesyłek ważących mniej niż 2,3 kg, co zdaniem przedstawicieli przedsiębiorstwa stanowi nawet 86 proc. wszystkich zamówień. Podczas tegorocznej konferencji F8, Mark Zuckerberg zaprezentował również poważne plany jakie Facebook ma w związku z dronami. Ma w planach dostarczać za pomocą bezzałogowych dronów i satelitów internet, dzięki czemu ludzie nawet w najodleglejszych zakątkach świata będą w stanie zalogować się do portalu społecznościowego. Mark Zuckerberg planuje w ten sposób rozszerzyć zasięg globalny Facebooka, dotarcie z internetem do miejsc, w których w normalnych warunkach nie byłby on dostępny, zapewni, jak informuje TVN24, nawet miliardy nowych użytkowników portalu społecznościowego. System bazzałogowych dronów

zasilanych energią słoneczną i satelitów, nazwany Internet.org, wypróbowano już na terenie Filipin i Paragwaju, tam liczba internautów korzystających z Facebooka podwoiła się.

Nowe miejsca pracy

Branża zajmująca się statkami bezzałogowymi do 2050 roku ma wykreować też mnóstwo nowych miejsc pracy w całej Europie. Najnowszy raport komisji rynku wewnętrznego, infrastruktury i zatrudnienia brytyjskiej Izby Lordów mówi zarówno o obecnej sytuacji dronów i ich zastosowaniu, jak i o prognozach na kolejne 35 lat. Według szacunków ekspertów, do 2050 roku przy produkcji i obsłudze tych bezzałogowych statków latających będzie pracować nawet 150 tysięcy europejskich pracowników. W raporcie mowa jest o dużym zastosowaniu dronów już obecnie – do fotografowania, filmowania oraz w inspekcjach. W przyszłości drony mają człowieka zastąpić w wykonywaniu prac monotonnych, niebezpiecznych czy „brudnych”, takich jak przy dostarczaniu przesyłek oraz w akcjach poszukiwania i ratowania ofiar wypadków, np. w górach.

Rodzaje dronów

Drony można podzielić ze względu na zastosowanie, ale także biorąc pod uwagę ilość użytych wirników. Można więc wyróżnić m.in:  quadrocoptery – najpopularniejszy rodzaj dronów, wyposażonych w cztery śmigła. Może być wykorzystany jako zabawka (najtańsze modele) jak i sprzęt rekreacyjny czy też w celach komercyjnych.  hexacoptery – są to już maszyny profesjonalne, mające 6 śmigieł. Bardzo często wykorzystuje się je do nagrywania filmów ze względu na możliwość udźwigu cięższego sprzętu.  octocoptery – jak sama nazwa wskazuje są wyposażone w 8 wirników. (za: morele.net)

| technologie 23 reklama

24 goniec kulturalny

Dodatek redaguje:

>> Joanna Szmatuła

joanna.szmatula@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę na: joanna.szmatula@mail.goniec.com.

Suicide Squad

reżyseria: David Ayer gatunek: film akcji, sci-fi

Najlepszy plan: zebrać drużynę złożoną z najbardziej niebezpiecznych superprzestępców. Następnie przekazać im najpotężniejszą broń, jaką dysponuje rząd. Wreszcie wysłać ich na straceńczą misję. Amanda Waller, oficer amerykańskiego wywiadu, doszła do wniosku, że do takiego zadania nada się jedynie zbieranina łotrów, którzy nie mają absolutnie nic do stracenia. Dla fanów gatunku to jedna z najbardziej oczekiwanych premier roku. W rolach głównych: Will Smith, Cara Delevingne.

Star Trek Beyond reżyseria: Justin Lin gatunek: akcja, sci-fi

To trzecia część nowej serii filmów. Załoga statku Enterprise bada najdalsze fragmenty niezbadanego kosmosu, gdzie napotyka na nowego, tajemniczego wroga. Za reżyserię odpowiada Justin Lin, który zapowiada, że „wszystko będzie nowe i świeże. Cały świat kocha Klingonów i Romulanów, ale czas, by pójść jeszcze dalej. W rolach głównych: Chris Pine, Zachary Quinto, Simon Pegg (odpowiedzialny także za scenariusz). 12 sierpnia 2016

28-29 sierpnia Notting Hill, Ladbroke Grove, Westbourne Park, London cena:

Goniec kulturalny free Największy w Europie Notting Hill Festival to wydarzenie, które na stałe wpisało się do kalendarza letnich imprez w Londynie – i nie można się temu dziwić, bo po raz pierwszy można było w nim uczestniczyć w 1964 roku. To też największy festiwal uliczny w Europie, stąd też w dniach, kiedy się odbywa, tysiące Londyńczyków i turystów pojawiają się na Notting Hill, by na własne oczy zobaczyć ten kolorowy

i huczny pochód. Pokazy tańców latynoamerykańskich, prezentacje niezwykłych, wielobarwnych strojów, zabawy dla dzieci, głośna muzyka, przebierańcy – wszystko to sprawia, że w tych dniach będzie to wyjątkowo głośna i barwna część Londynu. Atrakcje czekają na gości już od 9 rano – zarówno w niedzielę, jak i w poniedziałek. Korzenie tradycji ulicznej zabawy sięgają Trynidadu i

Sztuka dla dzieci

Spotkanie z mistrzem kina

Ten coroczny event promujący znajdujące się na West Endzie teatry dla dzieci – powraca. Spektakle w ramach tego festiwalu – Kids Week – wbrew nazwie, odbywają się cały miesiąc. Zobaczymy tu m.in. „In the Heights”, „Impossible” czy „Wicked”. Część z nich przewidziana jest wyłącznie dla najmłodszych widzów, część powinna spodobać się także dorosłym. Pełna lista dostępna jest na stronie: kidsweek.co.uk.

Do 31 sierpnia, West End, London

świętowania zniesienia niewolnictwa w 1833 roku. Gdy w 1948 roku mieszkańcom skolonizowanych terenów nadano brytyjskie obywatelstwo, zaczęła się narastająca emigracja na Wyspy. Po to, by napływową ludność lepiej zintegrować z lokalną społecznością zorganizowano karnawał na wzór tego z Trynidadu. Ta tradycja przetrwała do dziś. Więcej na: thenottinghillcarnival.com.

13 sierpnia, The National Gallery, London, cena: £18 Z okazji premiery najnowszego filmu Pedro Almodóvara, „Julieta”, reżyser pojawi się w The National Gallery i opowie o swojej nowej produkcji. Almodóvar jest jednym z najpopularniejszych reżyserów nieanglojęzycznych na świecie. Jego najgłośniejsze obrazy to m.in. „Wszystko o mojej matce”, „Złe wychowanie” czy „Volver”. Reżyser ma także na swoim koncie Oscara za najlepszy scenariusz oryginalny za film „Porozmawiaj z nią” (2003). W jego najnowszym obrazie, „Julieta”, jak zwykle na pierwszym planie będzie kobieta, której życie – jak to bywa u tego reżysera – jest naznaczone traumą, z którą trudno się pogodzić. Tym razem chodzi o zaginioną przed laty córkę, która niespodziewanie daje o sobie znać.

| goniec kulturalny 25

wystawy Dutch Flowers Na wystawie znalazły się 22 obrazy holenderskich twórców, które powstały na przestrzeni kilku wieków, w tym Jana Brueghela (starszego). National Gallery London WC2N 5DN cena: free kiedy: do 29 sierpnia Jorge Otero-Pailos: The Ethics of Dust Choć użycie słowa „kurz” w tytule może brzmieć zniechęcająco, tym razem nie warto się sugerować nazwą – ten tutaj jest czymś więcej niż warstwą, której należy się pozbyć. Westminster Hall Houses of Parliament Westminster London SW1AQ 0AA cena: free kiedy: do 1 września Edward Barber

Znajdziemy tu fotografie wykonane podczas protestów antynuklearnych w latach 80. w Wielkiej Brytanii. Imperial War Museum Lambeth Rd London SE1 6HZ cena: free kiedy: do 4 września Making & Unmaking: An Exhibition Curated By Duro Olowu Duro Olowu to uznany projektant, który łączy w sobie wpływy i Londynu, i Nigerii, skąd pochodzi jego rodzina. Camden Arts Centre Arkwright Rd London NW3 6DG cena: free kiedy: do 18 września Lukas Duwenhogger: You Might Become A Park Na wystawie zobaczymy obrazy, instalacje, kolaże i inne dzieła tego artysty po-

wstałe na przestrzeni ponad trzydziestu lat – do dnia dzisiejszego. Raven Row 56 Artillery Lane London E1 7LS cena: free kiedy: do 18 września David Hockney RA: 82 Portraits and One Still-Life Hockney jest uważany za jednego z najbardziej wpływowych artystów brytyjskich XX wieku. W jego pracach najwięcej jest portretów i autoportretów. Royal Academy of Arts Burlington House London W1J 0BD cena: £11.50 kiedy: do 2 października Scottish Artists 1750-1900: From Caledonia To The Continent Zobaczymy tu prace takich artystów jak m.in. Allan Ramsay, Sir David Wilkie,

Alexander Nasmyth czy James Giles. The Queen’s Gallery London SW1A 1AA cena: £3.70-£7.20 kiedy: do 9 października States of Mind: Tracing the Edges of Consciousness Wystawa wynosi na pierwszy plan perspektywę: filozofów, naukowców, artystów i bada, jak różnie funkcjonuje ich świadomość. Wellcome Collection London NW1 2BE cena: free kiedy: do 16 października Jeff Koons: Now Ten amerykański artysta znany jest z zamiłowania do dadaizmu i pop-artu. W swoich pracach wykorzystuje przedmioty codziennego użytku, które przedstawia w nowy, nieoczekiwany sposób. Newport Street Gallery London

SE11 6AJ cena: free kiedy: do 16 października Bhupen Khakhar Ten pochodzący z Bombaju artysta znacząco wpłynął na kształt współczesnej sztuki indyjskiej. Zmarł w 2003 roku. Tate Modern Bankside London SE1 9TG cena: £9.50-£12 kiedy: do 6 listopada Sunken Cities: Egypt’s Lost Worlds Na wystawie znajdziemy przedmioty odkryte na terenie dwóch zalanych przez morze miast, które przez stulecia były zagadką dla archeologów – Kanopos i Heraklejon. British Museum London WC1B 3DG cena: £16.50 kiedy: do 27 listopada reklama

26 goniec kulturalny

spektakle The Trial of Jane Fonda Cofamy się tu do 1972 roku kiedy to znana już wtedy aktorka pojechała do Korei Północnej i fotografowała się z żołnierzami wrogiej Ameryce armii. Park Theatre, Clifton Terrace London N4 3JP cena: £20-£26.5 kiedy: do 20 sierpnia Jesus Christ Superstar Ten musical Andrew Lloyd Webbera z 1970 roku był już przenoszony na deski teatrów setki razy – ci, którzy jeszcze nie widzieli żadnej z jego wersji, powinni to nadrobić. Regent’s Park Open Air Theatre, Regent’s Park London NW1 4NR cena: £25-£65 kiedy: do 27 sierpnia Blanc De Blanc To londyńska premiera nowego pokazu cyrkowego,

której członkowie byli odpowiedzialni m.in. za sukces jednej z tras koncertowych Madonny. The Hippodrome Casino 1 Cranbourn Street London WC2H 7JH cena: od £15 kiedy: do 28 sierpnia Show Boat Ten jeden z najbardziej popularnych musicali XX wieku to spektakl, który z pewnością będzie hitem West Endu 2016. New London Theatre 166, Drury Lane London WC2B 5PQ cena: £19.50-£69.50 kiedy: do 27 sierpnia Faith Healer Sztukę Briana Friela można odczytywać na różne sposoby – m.in. jako metaforę losu artysty, ale także przez pryzmat wygnania i powrotu do ojczyzny. Donmar Warehouse

41 Earlham St London WC2H 9LX cena: £7.50-£37.50 kiedy: do 30 sierpnia The Threepenny Opera Tym razem w sztuce teatralnej Bertolta Brechta główne role zagrali Rory Kinnear (Macheath) oraz Rosalie Craig (Polly Peacham). National Theatre, Olivier South Bank London SE1 9PX cena: £15-£45 kiedy: do 1 września The Truth To już trzecia sztuka francuskiego dramaturga Floriana Zellera, która będzie wystawiana na deskach londyńskich teatrów w ciągu ostatnich dwóch lat. Wyndham’s Theatre London, WC2H 0DA cena: £27.50-£37.50 kiedy: do 3 września Goosebumps

To horror – z przymróżeniem oka – oparty o kolekcję bajek dla dzieci autorstwa R.L. Stine’a. The Vaults, Leake St London, SE1 7NN cena: £25-£47.50 kiedy: do 4 września Hobson’s Choice Spektakl opiera się na osobie alkoholika Hobsona (Martin Shaw), który chce izolować swoją córkę przed społeczeństwem – i nie najlepiej mu to wychodzi. Vaudeville Theatre London WC2R 0NH cena: £25-£57.50 kiedy: do 10 września A Midsummer Night’s Dream Ta jedna z najbardziej znanych sztuk Williama Szekspira ciągle jest odkrywana na nowo. I za każdym razem zaskakuje swoim aktualnym przekazem.

Shakespeare’s Globe 21, New London SE1 9DT cena: £5-£45 kiedy: do 11 września The Go-Between – Legendarny Michael Crawford powraca we wzruszającej opowieści o utraconej obietnicy – pisze „Daily Mail”. Reżyseria: Robert Haines. Apollo Shaftesbury London W1D 7ES cena: £19.50-£75 kiedy: do 15 października In the Heights To musical, w którym na pierwszym planie jest młodość, taniec i radość - ale spektakl nie jest przeznaczony wyłącznie dla nastoletnich widzów. King’s Cross Theatre King’s Cross London, N1C cena: £22 kiedy: do 30 października

reklama

Organizujesz koncert, wystawę, imprezę? Chcesz poinformować o tym Polaków żyjących w UK? Napisz do nas: patronaty@mail.goniec.com

12 sierpnia 2016

| goniec kulturalny 27

V Festival z gwiazdami

Opera Holland Park, London, cena:

od £10

Letnie klasyki ﬁlmowe Jak co roku w cyklu The Luna Cinema można oglądać zarówno premiery kinowe, jak i filmy, które znamy od lat. Wśród tych klasyków można by wymienić choćby „Jaws” (13 sierpnia, Hampton Court Palace), „Grease” (13 sierpnia, Lydiard House), „Notting Hill” (17 sierpnia, Opera Holland Park). Więcej na: thelunacinema.com.

Ten odbywający się w Weston Park festiwal, to jedna z większych tego typu imprez w UK. Podczas dwóch dni koncertów zobaczymy takie gwiazdy jak Rihannę, Davida Guettę, Katy B (na zdjęciu) czy Travisa (20 sierpnia), a także – Justina Biebera, Się, Jess Glynne, Ritę Orę oraz Johna Newmana (21 sieprnia). Więcej na: vfestival.com. cena:

od £80

24 czerwcon 20-21 sierpnia, Weston Park, Blymhill

dla dzieci James and the Giant Peach James ma szczęście – dostaje magiczne ziarno, z którego wyrasta czarodziejska grusza. Wraz ze swoimi nowymi przyjaciółmi przeprowadza się do jej środka. Dla dzieci w wieku do 11 lat. Polka Theatre 240 The Broadway London SW19 1SB cena: £15 kiedy: do 14 sierpnia

Horrible Histories - The Best Of Barmy Britain Tym razem straszne historie związane z Wielką Brytanią będą mogły obejrzeć także dzieci – specjalnie dla nich wydarzenia zostaną zainscenizowane tak, by za bardzo się nie bać. Apollo Shaftesbury Shaftesbury Avenue London W1D 7ES cena: £15-£22 kiedy: do 3 września

The Secret Garden „Tajemniczy ogród” Frances Hodgson Burnett to powieść zaliczana do klasyki literatury dziecięcej. Poznajemy tu przygody młodziutkiej Mary Lennox. Nie jest to jednak tylko spektakl dla dzieci – ponadczasowe prawdy, które są tu zawarte trafią i do dorosłych. Ambassadors Theatre West St London WC2H 9ND cena: £10-£25 kiedy: do 31 sierpnia

The Scarecrow’s Wedding Dwa urocze strachy na wróble, Betty O’Barley i Harry O’Hay, planują długo oczekiwany ślub. Niestety pewna wiedźma ma niecny plan, jak zepsuć ich wymarzony dzień. Leicester Square Theatre 6 Leicester Place WC2H 7BX cena: £11-£16 kiedy: do 4 września

NA FALI

The Tiger Who Came to Tea Ta krótka opowieść z 1968 roku opowiada historię So-

phie i jej mamy, które pewnego dnia piły popołudniową herbatkę. Niespodziewanie w drzwiach pojawił się... tygrys. I dołączył do nich. Cadogan Hall 5 Sloane Terrace London SW1X 9DQ cena: £18.50-£22.50 kiedy: do 4 września 946 – The Amazing Story of Adolphus Tips To historia, która dzieje się w czasach II wojny światowej, w miasteczku Devon. Bohaterami opowieści są i Brytyjczycy, i Amerykanie. Shakespeare’s Globe 21 New Globe Walk Bankside London SE1 9DT cena: £5-£45 kiedy: do 11 września Stig Of The Dump Barney podczas wędrówki po lesie spotyka niespodziewanego wędrowca, który odnalazł swój sposób na życie – wśród przedmiotów,

które ktoś kiedyś wyrzucił na śmietnik. Arts Theatre 6-7 Great Newport St London WC2H 7JB cena: £14-£42 kiedy: do 26 września The Slide at the ArcelorMittal Orbit To propozycja dla wszystkich miłośników nauki, a także doskonała możliwość na sprawdzenie, jaką frajdę może sprawić łączenie zasad fizyki z zabawą. ArcelorMittal Orbit Olympic Park Stratford London E20 2ST cena: £5 kiedy: do 31 grudnia Charlie and the Chocolate Factory Ta znana m.in. z telewizyjnej wersji z Johnny’m Deppem opowieść od lat przyciąga widzów w różnym wieku – i tych najmłodszych, i tych trochę starszych. Theatre Royal Drury Lane

„Hip-hop na fali” – to pierwsza taka impreza na statku – za sterami DJ-e, grający najbardziej znane polskie i zagraniczne przeboje. Zabawa zaczyna się o 19:00, statek odpływa z Westminster Pier (obok Big Bena) – stamtąd kapitan zabierze nas w 4-godzinny rejs po Tamizie, ukazując magię oświetlonego Londynu nocą.

Catherine St London WC2B 5JF cena: £25-£90 kiedy: do 7 stycznia The Gruffalo To historia malutkiej myszy, która sprytem pokonała lisa, sowę, węża i stwora Gruffalo. Z morałem, ale z całą pewnością nie tylko dla dzieci. Lyric Theatre 29 Shaftesbury Avenue London W1D 7ES cena: £14-£21.50 kiedy: do 8 stycznia The Lion King To kolejna z serii kultowych produkcji wystawianych na West Endzie od wielu już sezonów. Tę historię znają miliony widzów na całym świecie i nie trzeba jej nikomu rekomendować. Lyceum Theatre 21 Wellington St London WC2E 7RQ cena: £25-£98 kiedy: do 29 stycznia

12.08, Westminster Pier, Central London, SW1A 2JH, cena: £25

28 goniec kulturalny kryminał

płyta

Walka mocarstw

Kosmiczna podróż

Jest 1953 r., zimna wojna rozkręca się na dobre, a CIA ponosi kolejne porażki. Ktoś sprzedaje sowietom tajemnice wywiadu i sabotuje misje na całym świecie. Zdrajcą może być każdy. Czy marzący o emeryturze i zmęczony agent Mueller zdoła go schwytać? cena: £7

Talisman: The Horus Heresy to komputerowa gra planszowa, bazująca na zasadach znanych ze słynnego Talismana. Stając po stronie wiernych Imperatorowi lojalistów, lub zdrajców, którzy sprzysięgli się z bogami Chaosu, gracz może budować olbrzymie armie Kosmicznych Marines, bataliony czołgów i flotylle bojowych statków kosmicznych.

Platynowe hity Jason Derulo, kompozytor, aktor i tancerz w jednej osobie, postanowił podsumować 10-lecie swojej działalności muzycznej. Zrobi to w formie kompilacji „Platinum Hits”. Kolekcja obejmuje 12 piosenek, z których 11 to platynowe przeboje.

gra

cena: £16

cena: £11

ZWARIOWANA PANDA

Gdy Po trafia do tajemniczej wioski zamieszkanej przez beztroskie i troszkę niezdarne pandy, postanawia dokonać niemożliwego – wytrenować je, stworzyć armię i pokonać złowrogiego Kaia.

film DVD, cena: £10

Prawda o Dubaju Jacek Pałkiewicz to polski reporter, podróżnik i członek brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Geograﬁcznego. Na rynek traﬁła jego książka poświęcona Dubajowi. Dubaj to miasto-marzenie, spełniony sen architekta, miasto, w którym za pieniądze można dostać wszystko czego dusza zapragnie. Najwyższe wieżowce, sztuczne wyspy, najbardziej luksusowe auta i apartamenty – tak Dubaj wygląda w oczach milionów mieszkańców Zjed-

film

DVD

noczonych Emiratów Arabskich i turystów, którzy tu przyjeżdżają. Tym razem bierze je pod lupę także Jacek Pałkiewicz, który słynie i z ciętego języka, i z ostrych osądów. – Z Jackiem od lat łączy nas pistolet w kieszeni, miłość do przygody i dorosłe męskie koleżeństwo. Książki pisze szybkim, żołnierskim językiem, który lubię. A teraz ta opowieść o Dubaju: ostentacyjny przepych, w jakim żyją wnukowie Beduinów, a z drugiej strony to, czego turyści nigdy nie zobaczą, bo monarchia absolutna nie chce, by świat widział zaplecze emiratu – pisze o tej książce jego kolega po fachu, Wojciech Cejrowski.

Druga połówka Witamy w świecie, w którym samotni muszą w ciągu 45 dni znaleźć swoje drugie połówki. W przeciwnym razie zostaną przemienieni w zwierzę, które sami wybiorą. „Lobster” to inteligentny, niekonwencjonalny obraz z udziałem takich gwiazd, jak Colin Farrell, Rachel Weisz, Léa Seydoux, John C. Reilly i Ben Whishaw. cena: £11

12 sierpnia 2016

KSIĄŻKA, CENA: £7

powieść

W wirze historii To historia młodego Australijczyka, który porzucony przez żonę znalazł pocieszenie w heroinie. Zaczął napadać na banki. Schwytany, został skazany na dwadzieścia lat. W biały dzień uciekł z więzienia i przedostał się do Indii. Ukrywał się w slumsach, gdzie leczył biedaków, był żołnierzem bombajskiej mafii, walczył z Armią Czerwoną w Afganistanie. Ta historia od razu wciągnie każdego czytelnika. cena: £9

30 w sieci

TO WAS PORUSZYŁO marta.laczkowska@mail.goniec.com

KOLUMNĘ REDAGUJE:

Marta Łaczkowska

AWARIA

Kilkunastu pasażerów karuzeli Starflyer w Londynie utknęło na wysokości około 20 metrów na ponad trzy godziny, po tym jak urządzenie uległo awarii. Na miejsce incydentu przybyło pogo-

towie oraz straż pożarna. Ekipy ratunkowe opróżniały kolejno wagony przy pomocy wysięgników. Łącznie uwolniono 19 pasażerów, wśród nich było sześcioro dzieci.

KOMENTUJĄ

UTKNĘLI 20 METRÓW NAD ZIEMIĄ

Oj tam wielkie mi rzeczy. Przecież nic by się nie stało.

~ Anna ~ Blanka Okropne. Nie chciałabym być na ich miejscu, szczególnie, że mam lęk wysokości.

ZASKOCZENIE

PERSEIDY BARDZIEJ SPEKTAKULARNE

KOMENTUJĄ

NASA prognozuje, że tegoroczny sierpniowy deszcz meteorów będzie dwukrotnie bardziej spektakularny niż poprzedni. Zjawisko przewidywane jest na noc z 12 na 13 sierpnia. Zwykle da się zaobserwować oko-

odrestaurowanie, znaleziono w środku drogocenną biżuterię. Większość kosztowności pochodzi z przełomu XIX i XX wieku, i jest wysadzana prawdziwymi diamentami. Para nie ma zamiaru sprzedawać znaleziska.

~ Rafał

ASTRONOMIA

ło 80 Perseidów na godzinę, ale w tym roku może ich być w szczytowym momencie nawet 200. Deszcz meteorów związany jest z kometą Swifta-Tuttle’a, której pozostałości krążą po przestrzeni kosmicznej.

~ Gosia ~ Paulina Oczywiście będę oglądać, może nawet dzieciaki namówię.

Para z Lanarkshire znalazła fotel na targu staroci i kupiła go za pięć funtów. Jak się później okazało, w środku znajdowały się kosztowności warte 5 tys. funtów. Mebel przez sześć lat stał w piwnicy. Dopiero, kiedy zdecydowano się na jego

KOMENTUJĄ

KOSZTOWNOŚCI W KRZEŚLE ZA 5 FUNTÓW

Z mężem kupiliśmy w zeszłym roku specjalistyczny sprzęt, więc w tym roku na pewno z niego skorzystamy.

~ Patrycja Sprawdzajcie stoły, krzesła, fotele!

Szansa tak mała, że aż niemożliwe.

Po atakach o podłożu ksenofobicznym na Polaków, a także przedstawicieli innych mniejszości żyjących w UK, wielu zaczęło się zastanawiać, czy jesteśmy bezpieczni. Choć policja odnotowała wzrost zgłoszeń, które można by zakwalifikować jako hate crime, to możliwe, że wzrost tych ataków spowodowany wynikami referendum w sprawie Brexitu jest chwilowy i sytuacja niedługo się unormuje. Nie oznacza to jednak, że nie powinniśmy wiedzieć, jak reagować, gdy padamy ofiarą takiego przestępstwa (lub jesteśmy jego świadkiem). W naszym mini poradniku prezentujemy rozmowy z Michałem Mazurkiem, konsulem RP w Londynie, Łukaszem Filimem, prezesem polonijnej organizacji United Poles oraz Elżbietą Kardynał, dyrektor European’s Welfare Association, którzy mówią, co robić w takiej sytuacji i jakie mamy tu, na Wyspach, prawa. Przestawimy także listę organizacji, do których można się zgłosić po pomoc.

a n ć a w o g a e r Jak za

Hate Crime Partnerzy:

32 bezpieczeństwo

Prawa Polaków się nie Z Michałem Mazurkiem, konsulem RP w Londynie, rozmawia Joanna Szmatuła Kilka tygodni temu głośno było o ksenofobicznych atakach na Polaków – m.in. o podpaleniu części posesji polskiej rodziny w Plymouth. Co w tych przypadkach może zrobić Ambasada i Konsulat? Jaka jest tu rola polskich placówek dyplomatycznych? – Staramy się interweniować w każdym przypadku, który jest do nas zgłaszany. Działamy w ten sposób, że kontaktujemy się z miejscową policją, która prowadzi sprawę, a także – jeśli sprawa ma szerszy zasięg – z władzami lokalnymi. Tak było w przypadku ulotek wymierzonych w Polaków, które pojawiły się w Huntingdon w weekend po referendum – tu rozmawialiśmy i z policją, i z władzami lokalnymi. Z jakim najpoważniejszym incydentem mieliście do czynienia do tej pory? – Zdecydowanie wskazałbym właśnie na ten w Plymouth, zresztą kontaktowaliśmy się z rodziną, która padła ofiarą ataku, pojechaliśmy też na miejsce zdarzenia. Rozmawiałem i z rodziną, i z policją, i z władzami lokalnymi – zapewniono mnie, że wszyscy robią co mogą, by znaleźć podpalaczy i zapobiec jakimkolwiek ksenofobicznym incydentom wobec Polaków i innych imigrantów w przyszłości. Jaka powinna być kolejność zgłaszania takiej napaści – czy każda sprawa trafia na ręce konsula lub ambasadora? – W tych przypadkach z ostatnich kilku tygodni policja była powiadamiana jako pierwsza – poza jednym, kiedy to my zawiadamialiśmy funkcj o n a r ius z y. Natomiast w większości spraw poszkodowani najpierw konsultują się z policją, a dopiero potem 12 sierpnia 2016

z nami. To logiczne, bo dzięki temu ma ona szansę na to, by ująć kogoś na gorącym uczynku. Tak było m.in. w POSK-u, gdzie na drzwiach namalowano obraźliwy napis – kamery CCTV zarejestrowały to zdarzenie bodajże o piątej nad ranem, i gdy tylko administracja budynku to zauważyła, od razu zadzwoniła na numer alarmowy. Oczywiście, my też zostaliśmy powiadomieni. Ale w sytuacjach gdy np. ktoś zostanie pobity czy znieważony, powinien sięgnąć po telefon i od razu zadzwonić na policję. Wtedy jest szansa, że sprawca zostanie złapany szybko – np. dwie ulice dalej. Jeśli się to nie uda, poszkodowany powinien się do nas zgłosić – wystarczy wysłać nam maila. Dzięki temu będziemy mogli skuteczniej monitorować sytuację. Gdzie jeszcze – poza Ambasadą i policją, można zgłaszać się po pomoc i wsparcie? Czy jest jakaś polska instytucja, gdzie można się udać? – Polskiej instytucji, której głównym celem jest pomaganie wyłącznie w przypadku zapobiegania tzw. hate crime jako takiej nie ma, i mam nadzieję, że nie będzie potrzeby, by taka wyspecjalizowana instytucja powstała, bo mimo wszystko liczę na to, że są to tylko incydentalne zdarzenia. Są natomiast brytyjskie organizacje, głównie są to tzw. charity, czyli organizacje trzeciego sektora. Jest to m.in. True Vision, które na swojej stronie m a

O Polakach pozytywnie wypowiadała się m.in. premier Theresa May, która podczas spotkania z Beatą Szydło mówiła o naszym pozytywnym wkładzie w gospodarkę UK, wspomniała także o polskich lotnikach.

mnóstwo informacji dotyczących hate crime, jest tam też formularz, za pośrednictwem którego można zgłosić, że padło się ofiarą takiego zachowania. Kolejną jest Equality and Human Rights Commission, która zajmuje się zwalczaniem wszelkich przejawów ksenofobii, w bardzo szeroko pojętym aspekcie. Trzeba też pamiętać, że w Wielkiej Brytanii nie ma tak scentralizowanej policji jak w Polsce – w każdym hrabstwie funkcjonuje lokalna policja i czasem w jej ramach działają wyspecjalizowane jednostki pomocy. Po referendum w sprawie Brexitu trafiło do was około 10 takich zgłoszeń. Ale są też statystyki, które mówią o ponad trzech tysiącach przestępstw i incydentów zgłoszonych na policję w całym UK w drugiej połowie czerwca.

– Rzeczywiście, my zajęliśmy się około 10 przypadkami, ale nie da się ukryć, że na pewno funkcjonuje tu „ciemna” liczba przypadków, czyli sytuacje, które w ogóle nie są nigdzie rejestrowane, bo pokrzywdzeni ich nie zgłaszają. Wiemy o takich incydentach także z różnych forów internetowych, które staramy się śledzić – tam można przeczytać, że zdarzają się przypadki niewybrednych wyzwisk czy przemocy werbalnej pod adresem Polaków. To są z reguły rzeczy, które nigdzie nie są zgłaszane, ale na pewno mają miejsce. Wiemy, że są takie przypadki też w szkołach, gdzie dochodzi do wyzwisk między dziećmi – ale to też głównie kończy się na tym, że rodzice piszą o tym między sobą na forum. Czy można określić, że tych przypadków, o których można przeczytać na

| bezpieczeństwo 33

zmieniły Ważne adresy: Wydział Konsularny Ambasady RP w Londynie 10 Bouverie Street London, EC4Y 8AX tel. 00 44 207 8228 900 Stacje: Blackfriars, Temple lub City Thameslink Email: londyn.konsulat@msz.gov.pl Konsulat Generalny RP Manchester One 51 Portland Street Manchester M1 3LD Telefon (0044) 0161 245 4130 Faks 00 44 (0) 161 236 8709 E-mail: manchester@msz.gov.pl Konsulat Generalny RP w Edynburgu 2 Kinnear Road EH3 5PE Edinburgh tel. (0044) 0131 5520301 faks (0044) 0131 5521086

forach internetowych, jest więcej niż przed głosowaniem w sprawie wyjścia z Unii Europejskiej? Czy jest to mniej więcej taka sama liczba? – Trudno tu o taką jednoznaczną ocenę. Mogę jedynie powiedzieć, że Metropolitan Police, opublikowała statystyki, w których da się zauważyć znaczący wzrost takich zachowań. Przedstawiciele policji, z którymi rozmawiałem na ten temat wskazują również, że od czasów referendum wiele osób jest też bardziej wyczulonych na przejawy takich zachowań, stąd też może więcej osób je zgłasza. Aczkolwiek nie da się ukryć, że od czasu referendum zaobserwowaliśmy istotny wzrost takich zachowań – jak choćby to w Plymouth czy Huntingdon. Już drugi raz pracuję na stanowisku konsula w Wielkiej Brytanii i nie przypominam sobie, żeby wcześniej zdarzały się takie przypadki.

Oczywiście mówię tu o sprawach, które trafiają do urzędu konsularnego w Londynie, ale wiem, że i w Manchesterze zdarzają się takie sytuacje. Wiem z kolei, że jak dotąd nasz konsulat w Szkocji nie odnotowuje takich zachowań. Jeśli chodzi o prowadzenie dokładnych statystyk, to zdecydowanie najlepszym źródłem jest w tym przypadku policja, bo mają oni wgląd w statystyki dotyczące różnych narodowości – bo problem nie dotyczy tylko Polaków i nie tylko przybyszy z innych krajów Europy, ale i obywateli z krajów nie wchodzących w skład Unii. Jak brytyjska opinia społeczna reaguje na takie zachowania? – O Polakach pozytywnie wypowiadała się m.in. Theresa May, która podczas spotkania z Beatą Szydło mówiła o naszym pozytywnym wkładzie w go-

spodarkę UK, wspomniała także o polskich lotnikach. Do zdarzenia w POSK-u odniosło się także bardzo wielu czołowych polityków brytyjskich, którzy potępili takie zachowanie. Wiem też, że kierownictwo POSK-u otrzymywało wiele wyrazów sympatii i współczucia od Brytyjczyków, przynoszono tam kwiaty oraz listy. Wiele osób, które pisały do nas w tej sprawie, było wstrząśniętych i zdegustowanych tym, że są ludzie, którzy atakują Polaków mieszkających tu od lat. Jak pan myśli, co spowodowało, że te ataki się nasiliły? – Myślę, że duże znaczenie miała tu dość ostra kampania referendalna i możliwe, że pewna grupa uznała, że daje im to przyzwolenie na takie zachowanie. Mogli założyć, że teraz jest ku temu doskonała okazja – oczywiście jak

najbardziej błędnie, bo takiego przyzwolenia nigdy nie było i nie będzie. Pod tym względem nic się nie zmieniło – hate crimes są niedopuszczalne. Czy takim przypadkom da się zapobiec? – To są takie sytuacje, gdzie ofiara nie ma żadnego wpływu na to, co się może stać. Nie mówimy tu o włamaniu, gdzie wystarczy odpowiednio zabezpieczyć dom, żeby czuć się bezpieczniej. Nikt nie ma wpływu na to, że na przykład, gdy ktoś zacznie rozmawiać po polsku na ulicy, zostanie znieważony. Polacy powinni funkcjonować tak jak do tej pory, żyć jak dotychczas, bo ich prawa i status się nie zmieniły.

Czekamy na Twój komentarz

34 bezpieczeństwo

Potrzeba nam dużo spoko Z Łukaszem Filimem, prezesem United Poles, rozmawia Joanna Szmatuła Do jakich organizacji Polacy mogą się zgłaszać, gdy padają ofiarą tzw. hate crime? Czy mógłby pan takie wskazać? – Myślę, że w takich przypadkach najlepiej zgłaszać się do właściwych organów brytyjskiego państwa, czyli np. na policję. Można też skontaktować się z Konsulatem lub Ambasadą RP. To są instytucje, które mają właściwie przygotowanych i wyszkolonych pracowników, aby skutecznie zajmować się takimi zgłoszeniami lub przekierować ludzi we właściwe miejsce.

Osobiście nie słyszałem o organizacji polonijnej, która specjalizowałaby się w takiej działalności, choć wiele nagłaśnia tego typu wydarzenia, piętnując negatywne zachowania względem Polaków. Proszę pamiętać, że częstym hamulcem dla sprawców wykroczeń jest poczucie nieuchronności odpowiednio wysokiej kary. Co wy – jako United Poles – możecie zrobić? Czy także jesteście w stanie udzielić pomocy lub rady (np. prawnej)? – W naszej organizacji są również prawnicy, Agata Dmoch udzieliła kilku po- rad „pro publico bono” osobom, które zwróciły się bezpośrednio do nas o taką pomoc. Są przypadki, że informacja przez nas udzielona może pomóc, czasami jednak po zapoznaniu się

bliżej z naturą rzeczy, zachęcamy do kontaktu z właściwymi służbami i powołanymi do tego placówkami państwowymi. W brytyjskiej policji pracuje wielu Polaków, którzy chętnie pomogą w polskim języku. Kontaktowaliście się m.in. z ofiarami napaści w Plymouth. Na czym polegała wasza pomoc? – Przykro mi, ale w tej sprawie nie mogę się niestety wypowiedzieć. Po pierwsze nie mam na ten temat wiedzy, a po drugie są to sprawy poufne i szczegóły są znane tylko prawnikom, którzy się tą problematyką zajmują. Myślę, że w odpowiednim, bezpiecznym dla to12 sierpnia 2016

czącego się postępowania momencie media mogą zostać poinformowane o postępach w tej sprawie. Na obecnym etapie jest to jednak pytanie do właściwych prawników. Co jakiś czas w mediach pojawiają się informacje o atakach (głównie słownych) na Polaków, ale i przedstawicieli innych narodowości.

Myśli pan, że ta liczba będzie się zwiększać? – Myślę, że te przypadki były ostatnio wyjątkowo nagłaśniane w mediach. Takie sytuacje zdarzały się wcześniej wielokrotnie, tylko zainteresowanie głównych mediów było znikome. W rozmowach z przedstawicielami starszej emigracji można usłyszeć opinie, że wiele lat temu, mimo mniejszej tutaj

| bezpieczeństwo 35

oju i rozwagi populacji Polaków, takich zachowań było znacznie więcej. Warte odnotowania są też reakcje najwyższych przedstawicieli władz państwowych, w tym premier Wielkiej Brytanii, która zaleciła odpowiednim służbom zdecydowane, stanowcze, szybkie i bezwzględne interwencje na takie incydenty ze strony właściwych organów bezpieczeństwa. Takie głosy mogą pomóc? – Tego typu wypowiedzi i zachowania uspokajają nastroje społeczne i zwiększają poczucie bezpieczeństwa. Chciałbym też przy okazji odnotować szybką i skuteczną interwencję najwyższych przedstawicieli polskich władz, w tym pana prezydenta, marszałka senatu, pani premier, ministra spraw zagranicznych, ambasadora RP oraz innych ministrów i senatorów, których bezpośrednie rozmowy i spotkania wyciszyły atmosferę paniki i niepokoju. Ich intensywne rozmowy osobiste, telefoniczne, a nawet grupowe wizyty w UK oraz warta odnotowania

mi służbami zajmującymi się naszym bezpieczeństwem. Czy Brexit – nawet jeśli nastąpi dopiero za kilka lat – może jeszcze pogłębić ten problem? – Niekoniecznie. Dużo będzie zależało od procesu negocjacyjnego, od postawy władz Wielkiej Brytanii, Unii Europejskiej i Polski. Pamiętać też należy, że emigracja w UK, to nie tylko Europa i Polacy, to przede wszystkim obywatele z innych kontynentów o różnym światopoglądzie i kulturze. Polacy są akurat bliscy kulturowo Brytyjczykom. Mogą jednak nastąpić nieoczekiwane i nieprzewidziane wydarzenia, które wpłyną na atmosferę i dalsze decyzje. To trudno przewidzieć, ja przynajmniej nie mam takich zdolności. Wiem jednak z doświadczenia życiowego, że spokój pomaga w emocjonalnych sytuacjach.

Czy pana zdaniem, z tego powodu część Polaków będzie teraz planować powrót do kraju? Czy są ku temu podstawy? – Polacy często rozmawiali i rozmawiają o powrotach do ojczyzny. Wpływ na Polacy często rozmataką decyzję ma wiele wiali i rozmawiają o czynników, np. sytupowrotach do ojczyzny. acja rodzinna, osoWpływ na taką decyzję bista, materialna, ma wiele czynników. kwestia kariery, wyPrzy podejmowaniu kształcenia, wieku i takich decyzji ważna też jest sytuacja ekoszeroko rozumiana nomiczna i przyjaznych kwestia poczucia rozwiązań systemobezpieczeństwa. Przy wych w Polsce. podejmowaniu takich decyzji ważna też jest sytuacja ekonomiczna i przyjad e znych rozwiązań systemowych w bata bryPolsce. Nawiązując do ostatniej wypotyjskich posłów w brytyjskim Parlamencie na temat wiedzi odchodzącego już ambasadora pozytywnego wkładu Polaków na RP w Londynie Witolda Sobkowa: „East obecną rzeczywistość ekonomiczną i or West home is best” lub nasze, polspołeczną, pokazały dużą i właściwą skie – „wszędzie dobrze, ale w domu...”. troskę o Polaków w Zjednoczonym Myślę, że najsilniejszymi przesłankami Królestwie. Właśnie postawy dialogu decyzji o powrocie mogą być ekonooraz szybkich i skutecznych decyzji miczna i poczucie bezpieczeństwa. oczekiwałbym od odpowiednich reprezentantów obu krajów. Jeśli chodzi Polacy mieszkają na Wyspach od o możliwe zachowania lub tendencje, lat. Dlaczego głosowanie w sprawie to życzyłbym nam wszystkim dużo Brexitu spowodowało te ataki? Jaki spokoju i rozwagi, a jeśli zajdzie taka mechanizm tu zadziałał? – Trudno powiedzieć. Może część potrzeba, to szybkiego i bezpośredniego kontaktu z policją, a także inny- ludzi poczuła się pewniej w wyrażaniu

swojej negatywnej opinii o obcokrajowcach, którą dzielili się do tej pory w bardziej zamkniętym gronie. Myślę, że historycznie nie byliśmy i jeszcze nie jesteśmy dość wpływową mniejszością, a przez to może łatwiej nas zaatakować. Część z tych osób chyba nie spodziewała się również tak szybkiej i stanowczej reakcji władz państwowych. Proszę też zauważyć, ile głosów wsparcia i pozytywnych wypowiedzi pojawiło się w przestrzeni publicznej na temat Polaków oraz naszego wkładu w obecną rzeczywistość Wielkiej Brytanii. To cieszy i pokazuje, że my tu naprawdę w zdecydowanej większości jesteśmy lubiani, szanowani i doceniani. Jak można się chronić przed tzw. „hate crime” i innymi przestępstwami na tle ksenofobicznym? – Najlepszą obroną jest ukaranie sprawcy i nagłośnienie tej kary. Oznacza to, że takie przypadki powinny być po prostu zgłaszane na policję. Dobrze mieć też jak najwięcej dowodów takiego zachowania oraz świadków, aby sąd mógł skutecznie wymierzyć karę.

Czekamy na Twój komentarz

United Poles

To organizacja non-profit, której głównym celem jest jednoczenie rodaków we wspólnym, wartościowym działaniu dla dobra zarówno Polski – naszej ojczyzny, jak i Wielkiej Brytanii – kraju zamieszkania. Jak można przeczytać na stronie unitedpoles.org, organizacja stawia sobie za cel: podkreślanie, że szacunek, wsparcie i rozwój drugiego człowieka – na wielu płaszczyznach – są najważniejsze, wzmacnianie i krzewienie dobrego imienia Polski oraz kraju zamieszkania, zachęcacie do aktywności społecznej, zawodowej, biznesowej i kulturalnej, a także politycznej swoich członków i sympatyków, a także zapraszanie do współpracy inne organizacje i instytucje dla dobra kraju zamieszkania i pochodzenia. – Nazwa United Poles odzwierciedla to, co zamierzamy robić – priorytetem jest jednoczenie Polaków, ale równocześnie dotarcie z naszym przekazem do Brytyjczyków. To duże, niezagospodarowane dotychczas pole, w które warto się wgłębić. Tym bardziej, że ze strony samych wyspiarzy jest chęć kontaktów i komunikacji. Dlatego chcemy być aktywni w parlamencie, czołowych mediach, uczestniczyć w brytyjskiej debacie publicznej. Doświadczenia w tym względzie już mamy. Stereotypów, które trzeba przełamywać, nie brakuje, ale to tylko jeden z aspektów naszej działalności. W planach są szkolenia, warsztaty, cykl spotkań z ciekawymi ludźmi, organizacja różnych wydarzeń. Zdążyliśmy już uczestniczyć w Kongresie Studentów Polskich w Leicester oraz Forum Ekonomicznym, które odbyło się w London School of Economics. Jesteśmy członkiem Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy ambasadorze RP w Londynie, współpracujemy ze Stowarzyszeniem Techników Polskich w Wielkiej Brytanii oraz Polish Business Link – mówił nam Łukasz Filim w jednym z wcześniejszych wywiadów.

36 bezpieczeństwo

Trzeba reagować na ka Z Elżbietą Kardynał, Powiernikiem Zjednoczenia Polskiego i dyrektor European’s Welfare Association (Community Interest Company) – EWA CIC, rozmawia Joanna Szmatuła Co można określić mianem hate crime? Czego one dotyczą? – Przestępstwo na tle nienawiści, czyli tzw. Hate Crime dotyczy wszelkich incydentów, w których ofiara ma przekonanie, że zostało popełnione ze względu na uprzedzenie drugiej osoby na tle rasowym, religijnym, orientacji seksualnej, niepełnosprawności lub transgenderyzmu. Nie wszystkie incydenty trafiają automatycznie na wokandę, natomiast te, które są zgłaszane policji i w stosunku do k tór ych wszczynane jest dochodzenie, stają się z definicji przestępstwami na tle nienawiści i są traktowane jako przestępstwo kryminalne. Stowarzyszenie Komendantów Głównych Policji oraz Koronnej Służby Prokuratorskiej (tłum.The Association of Chief Police Officers and the

Należy reagować na każdy przejaw agresji, rasizmu czy dyskryminacji, ponieważ jest to łamanie prawa i podstawowych praw człowieka, na co nie powinno być społecznego przyzwolenia.

12 sierpnia 2016

CPS) bardzo przejrzyście definiuje, co to jest Hate Crime: Jakiekolwiek przestępstwo kryminalne, które postrzegane jest przez ofiarę lub inną osobę jako te, które umotywowane było poprzez wrogość lub uprzedzenie ze względu na rasę osoby lub postrzeganą rasę; religię lub postrzeganą religię, orientację seksualną lub postrzeganą orientację seksualną, niepełnosprawność lub postrzeganą niepełnosprawność oraz jakiekolwiek przestępstwo motywowane wrogością lub uprzedzeniem w stosunku do drugiej osoby, która posiada odmienną tożsamość płciową niż ta, która wynika z jego płci (tzw. transgenderyzm). Odsyłam tutaj do stron rządowych szczegółowo wyjaśniających pojęcie przestępstw na tle nienawiści – więcej znajdziemy między innymi na stronie www.cps. gov.uk.

Na jakie przejawy agresji powinniśmy reagować (kiedy lepiej reagować a kiedy nie)? Czy jeśli ktoś nas obraźliwie nazywa powinniśmy coś odpowiedzieć, czy bezpieczniej nic nie robić? – Należy reagować na każdy przejaw agresji, rasizmu czy dyskryminacji, ponieważ jest to łamanie prawa i podstawowych praw człowieka, na co nie powinno być społecznego przyzwolenia. Istotnym jest, aby robić to w odpowiedni sposób. W tym celu ważne jest, aby po pierwsze znać swoje prawa, a po drugie wiedzieć gdzie i jak można dokonać zgłoszenia o popełnieniu przestępstwa na tle nienawiści, co w tym wypadku oznacza zgłoszenie na policję. Problem wielu Polaków polega na tym, że albo nie znają języka angielskiego na dostatecznie dobrym poziomie, co często powoduje, że wiele incydentów, nie tylko tych związanych

| bezpieczeństwo 37

ażdy przejaw agresji z nienawiścią, ale i tych związanych np. z przemocą domową nie dociera do policji, albo wychodzą z mylnego założenia, że policja i tak z tym nic nie zrobi. Jak reagować? Jeśli tylko jest to możliwe, to zachować spokój; spróbować nagrać zdarzenie np. na telefonie, aby zebrać dowody w sprawie, które mogą policji mocno ułatwić dochodzenie; jeśli atak nienawiści wiązałby się z przemocą fizyczną w pierwszej kolejności szukać bezpiecznego miejsca ucieczki i pomocy. Należy pamiętać, że istnieją organizacje takie jak Victim Support, do których można zgłosić się o pomoc. Odsyłam do poniższych stron: Victim Support – brytyjska organizacja (victimsupport.org.uk ), Report-it (reportit.org.uk), ACAS (acas.org.uk) oraz hatecrimewl.org.uk. Jak mamy się zachowywać, gdy jesteśmy świadkiem takiej napaści? – Przede wszystkim musimy zachować zdrowy rozsądek i oszacować poziom ryzyka dla nas samych oraz ofiary. Jeśli stajemy się świadkami takiego zdarzenia, przede wszystkim upewnijmy się, że nie ma realnego zagrożenia dla nas ani ofiary. Jeśli są to np. wyzwiska, włączmy opcję nagrywania, udokumentujmy to zdarzenie. Jeśli zwrócenie uwagi napastnikowi wiązałoby się z eskalacją agresji nie warto ryzykować, natomiast podejść do sprawy w sposób metodyczny. Najwięcej uwagi należy poświęcić ofierze takiego zdarzenia. Upewnijmy się, że nie została fizycznie dotknięta; zapewnijmy poczucie bezpieczeństwa, zaoferujmy pomoc w zgłoszeniu zdarzenia na policję, ponieważ to czyni nas bardzo ważnymi świadkami w sprawie. Do jakich organizacji – poza tymi, o których pani wspomniała – powinna się zgłosić ofiara? (chodzi zarówno o polskie, jak i angielskie placówki). – Są to przede wszystkim komisariaty policji. Nie ma organizacji, które specjalizują się tylko i wyłącznie w sprawach związanych z Hate Crime. Sytuacja może różnić się zasadniczo w zależności od rejonu. W niektórych miastach i dzielnicach działają projekty asygnowane przez urzędy miast lub samą policję, gdzie istnieją komórki

oferujące pomoc ofiarom Hate Crime. Ealing i Hounslow posiada projekt dotyczący Hate Crime. Wszelkie przejawy dotyczące tego typu przestępstw powinny być zgłaszane do polskich konsulatów oraz biura Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytani (ZPWB), które prowadzi ewidencję i monitoring takich zgłoszeń. O jakiej skali możemy mówić, mając na myśli hate crime, których ofiarami są Polacy? – Jesteśmy świadomi tych przypadków. Incydent dotyczący kartek z treścią „go home Polish vermin” w Cambrighsire, spalenie składziku ogrodniczego na terenie prywatnej posesji w Plymouth oraz wulgarny napis na drzwiach POSK-u, były najgłośniej omawianymi sprawami w polskich i brytyjskich mediach. Wierzymy jednak, że są one odosobnionymi incydentami. O ile ilość osób popełniających tego typu przestępstwa stanowi stosunkowo niewielki ułamek całej brytyjskiej społeczności, to nie zapominajmy, że policja odnotowała pięciokrotny wzrost liczby przestępstw na tle nienawiści. Warto, abyśmy potrafili spojrzeć na tę sprawę z pewnego dystansu. Nie zapominajmy o okazywanych oznakach współczucia, solidarności oraz ilości kwiatów, kartek, listów z przeprosinami. Hate Crime nie dotyka tylko i wyłącznie Polaków. Szacunkowo, większa liczba ofiar to sami Brytyjczycy, którzy ze względu na inny kolor skóry lub wyznanie padli i padali wcześniej ofiarami tego typu przestępstw. Kto najczęściej pada ofiarą tego typu zachowań? – Ofiarą może paść każdy z nas. Jak można walczyć z hate crimes? – Przede wszystkim powinniśmy zacząć od edukacji społeczeństwa w kwestii przysługujących praw i obowiązków. Brytyjskie szkoły już od dłuższego czasu cierpią na deficyt tzw. British Values (brytyjskich wartości) i mają problem ze zdefiniowaniem powyższego. Wielokulturowe społeczeń-

stwo wnosi różnorodność i z zasady powinno być wartością dodaną. Bylibyśmy ignorantami, udając, że pewien procent szeroko rozumianego społeczeństwa Wielkiej Brytanii nie ma z tym ewidentnego problemu. Rosnące poparcie skrajnych grup prawicowych oraz organizacji kwalifikowanych jako neofaszystowskie to problem nie tylko brytyjski, ale również nasz polski, ale to już zupełnie odrębny temat. Mam nadzieję,

że odniesienie do głęboko zakorzenionych i fundamentalnych wartości brytyjskich, jakimi są demokracja, praworządność, poszanowanie prawa do wolności słowa, wyznania oraz wzajemnej tolerancji w stosunku do osób innej wiary oraz przekonań, pomoże nam wszystkim zrozumieć, że tylko zgoda i wzajemny szacunek prowadzą do sukcesu i gwarantują pokój, i tego życzę sobie, i wszystkim Czytelnikom Gońca.

38 bezpieczeĹ&#x201E;stwo

Gdzie szukaÄ&#x2021; pomocy Przydatne adresy: Victim Support t WJDUJNTVQQPSU PSH VL t [HÂ&#x2019;PT[FOJF IBUF DSJNF o QPE numerem telefonu 08 08 16 89 111 lub za poĹ&#x203A;rednictwem formularza na stronie internetowej t PSHBOJ[BDKB QPNPHÂ&#x2019;B X VCJFgĹ&#x201A;ym roku okoĹ&#x201A;o 1,2 mln osĂłb t E[JBÂ&#x2019;B OB UFSFOJF "OHMJJ J 8BMJJ t NB QPOBE MBU EPÇ´XJBED[FOJB

ofiarom hate crime, do ktĂłrej doszĹ&#x201A;o w pracy t QPNPD NPČ&#x2C6;OB V[ZTLBÇ&#x17D; QPE OVmerem 0300 123 1100 lub 18001 0300 123 1100

Report-it â&#x20AC;&#x201C; report-it.org.uk t [HÂ&#x2019;PT[FOJB NPČ&#x2C6;OB QS[FTÂ&#x2019;BÇ&#x17D; [B poĹ&#x203A;rednictwem odpowiedniego formularza na stronie report-it. org.uk.

Equality and Human Rights Commission t PSHBOJ[BDKB [BKNVKF TJÇ&#x2014; [XBMczaniem wszelkich przejawĂłw dyskryminacji, promuje rĂłwnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; t JOGPSNBDKF NPČ&#x2C6;OB V[ZTLBÇ&#x17D; QPE numerem telefonu: 0808 800 0082; 020 7832 7800 (Londyn) t XJÇ&#x2014;DFK OB equalityhumanrights.com

ACAS t BDBT PSH VL t PSHBOJ[BDKB "$"4 "EWJTPSZ Conciliation and Arbitration Service) zajmuje siÄ&#x2122; pomocÄ&#x2026;

Hate Crime â&#x20AC;&#x201C; West London t [HÂ&#x2019;PT[FOJB NPČ&#x2C6;OB QS[FTÂ&#x2019;BÇ&#x17D; [B poĹ&#x203A;rednictwem strony hatecrimewl.org.uk

Pomoc z aplikacji Stop Hate UK to nowa aplikacja mobilna przeciwko przemocy, nienawiĹ&#x203A;ci oraz wykroczeniom stworzona przy wspĂłĹ&#x201A;pracy z polskÄ&#x2026; agencjÄ&#x2026; ONEdot. Aplikacja sĹ&#x201A;uĹźy raportowaniu przestÄ&#x2122;pstw w pĂłĹ&#x201A;nocno-wschodniej Anglii (West Yorkshire). Raportowanie polega na dodawaniu przez uĹźytkownikĂłw zdjÄ&#x2122;Ä&#x2021;, filmĂłw lub dĹşwiÄ&#x2122;kĂłw bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;cych dowodem wykroczenia, zakĹ&#x201A;Ăłcenia spokoju, nienawiĹ&#x203A;ci. Anonimowe zgĹ&#x201A;oszenia sÄ&#x2026; udostÄ&#x2122;pniane agencjom partnerskim w caĹ&#x201A;ym regionie West Yorkshire, co ma wpĹ&#x201A;ynÄ&#x2026;Ä&#x2021; na zaprzestanie fali incydentĂłw nienawiĹ&#x203A;ci. Aplikacja powstaĹ&#x201A;a przy wsparciu The Police and Crime Commissioner of West Yorkshire. Nowa aplikacja zostaĹ&#x201A;a stworzona na rzecz organizacji charytatywnej Stop Hate UK, przez polskÄ&#x2026; agencjÄ&#x2122; ONEdot oraz Techno Snowball z Wielkiej Brytanii. BezpĹ&#x201A;atna aplikacja dostÄ&#x2122;pna jest na system operacyjny Android oraz iOS. JuĹź zostaĹ&#x201A;a uruchomiona w pierwszym mieĹ&#x203A;cie â&#x20AC;&#x201C; Leeds. Kolejne wdroĹźenia sÄ&#x2026; juĹź w planach.

Jak postÄ&#x2122;powaÄ&#x2021;, gdy jesteĹ&#x203A; Ĺ&#x203A;wiadkiem napaĹ&#x203A;ci: t [BE[XPÇŠ QPE OVNFS MVC t QPJOGPSNVK QPMJDKÇ&#x2014; P UZN DP TJÇ&#x2014; TUBÂ&#x2019;P XJFMV Ç´XJBELĂ&#x2DC;X UFHP OJF SPCJ XJFS[Ç&#x152;D Č&#x2C6;F KVČ&#x2C6; ktoĹ&#x203A; inny zrobiĹ&#x201A; to za nich t OJF JOUFSXFOJVK KFÇ´MJ XZNBHB UP VČ&#x2C6;ZDJB TJÂ&#x2019;Z o NPČ&#x2C6;F TUBÇ&#x17D; DJ TJÇ&#x2014; LS[ZXEB t KFÇ´MJ NPČ&#x2C6;FT[ [SĂ&#x2DC;C [EKÇ&#x2014;DJF MVC OBHSBK ĂśMNJL X D[BTJF OBQBÇ´DJ BMF QBNJÇ&#x2014;UBK Č&#x2C6;F QPMJDKB moĹźe zarekwirowaÄ&#x2021; twĂłj telefon jako dowĂłd t TUBSBK TJÇ&#x2014; [BQBNJÇ&#x2014;UBÇ&#x17D; NPČ&#x2C6;MJXJF KBL OBKXJÇ&#x2014;DFK T[D[FHĂ&#x2DC;Â&#x2019;Ă&#x2DC;X o XT[ZTULP NPČ&#x2C6;F PLB[BÇ&#x17D; siÄ&#x2122; istotne t XJÇ&#x2014;DFK QPSBE NPČ&#x2C6;OB [OBMFČ&#x2021;Ç&#x17D; OB TUSPOJF SFQPSU JU PSH VL

Jak postÄ&#x2122;powaÄ&#x2021;, gdy jesteĹ&#x203A; ofiarÄ&#x2026; napaĹ&#x203A;ci t postaraj siÄ&#x2122; poszukaÄ&#x2021; pomocy jak najszybciej t zadzwoĹ&#x201E; pod numer 999 lub 112 t staraj siÄ&#x2122; zrobiÄ&#x2021; duĹźo haĹ&#x201A;asu Ĺźeby zaalarmowaÄ&#x2021; ewentualnych Ĺ&#x203A;wiadkĂłw t jak tylko bÄ&#x2122;dziesz w stanie udaj siÄ&#x2122; w miejsce, gdzie bÄ&#x2122;dziesz bezpieczny t j eĹ&#x203A;li zostaĹ&#x201A;eĹ&#x203A; pobity, nie przebieraj siÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; strĂłj moĹźe posĹ&#x201A;uĹźyÄ&#x2021; jako dowĂłd rzeczowy t KFÇ´MJ VLSBE[JPOP DJ LMVD[F KBL OBKT[ZCDJFK [NJFÇŠ [BNLJ t przed pĂłjĹ&#x203A;ciem na policjÄ&#x2122; nie pij alkoholu t jeĹ&#x203A;li chcesz pozostaÄ&#x2021; anonimowy, zadzwoĹ&#x201E; do Crimestoppers (0800 555111)

12 sierpnia 2016

Panel ekspertów

| porady 39

Jak założyć firmę w Anglii? Podjęcie decyzji o założeniu w Anglii przedsiębiorstwa, firmy, spółki będzie łatwiejsze, gdy będziesz wiedział, że, jako dyrektor i/lub udziałowiec spółki w UK: t NJOJNBMOZ LBQJUB TQØ LJ UP [BMFEwie 1£ t OJF NVTJT[ PQ BDBǎ XZTPLJDI TL Bdek ZUS w Polsce, w UK składki zaczynają się od 55 zł miesięcznie t NPȈFT[ XZQ BDBǎ TPCJF J TXPJN bliskim kwotę wolną od podatku 59,300 PLN na osobę t CǗE[JFT[ NØH XZQ BDJǎ XZTPLǌ dywidendę nie płacąc podatku t TQØ LB QJFSXT[Z QPEBUFL [BQ BDJ po 20 miesiącach od jej założenia t OJF NVTJT[ QS[ZKFȈEȈBǎ EP "OHMJJ aby założyć spółkę t UXPKB TQØ LB NPȈF NJFǎ SBDIVOFL bankowy w polskim banku t NPȈFT[ E[JB Bǎ KBLP TQØ LB X 6, X praktycznie większości branży w

Polsce: marketing, działalność internetowa, spedycja, pośrednictwo t NPȈFT[ [BUSVEOJBǎ QSBDPXOJLØX swojej spółki w Polsce zupełnie legalnie według polskich zasad t P US[ZNVKFT[ QSFTUJȈ QPTJBEBnia firmy za granicą, który daje nowe możliwości roz woju przedsiębiorstw. Przykład najczęściej wybieranego pakietu rejestracyjnego przez klientów zamawiających z Wielkiej Brytanii: rejestracja spółki w Anglii – £30.00; zgłoszenie spółki w Anglii jako pracodawcy – £30.00. Maciej Tazbir

Business advisor/ Customer success specialist

Biuro rachunkowe Londyn, FARROW & FARROW ACCOUNTING LIMITED Financial Republic 020-8682-3950 Tooting Broadway, 40 Tooting High Str. SW17 0RG

Potrzebujesz fachowej porady? Co tydzień nasi eksperci odpowiadają na wasze pytania Napisz do nas! redakcja@mail.goniec.com

Fot. Shutterstock

Co powinieniem wiedzieć, jeśli chciałbym założyć firmę w UK?

Klimatyzacji od razu włączać nie powinniśmy

Fot. Shutterstock

Czy to prawda, że latem lepiej nie włączać klimatyzacji od razu po wejściu do auta?

W lecie temperatura w środku samochodu potrafi dochodzić nawet do 50-60 st. C, co nie jest bez znaczenia dla działania klimatyzacji. Po wejściu do pojazdu lepiej więc nie włączać od razu chłodzenia. – Jeśli najpierw wywietrzymy wnętrze samochodu to klimatyzacja schłodzi nam powietrze z 30, a nie 60 st. C. Będzie działała szybciej i pewniej – mówi newsrm.tv Zenon Rudak, kierownik działu technicznego HELLA Polska. Dodatkową kwestią są wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia – pył, kurz i

różnego rodzaju alergeny, które osadzają się również na częściach układu klimatyzacji, głównie na filtrze, którego zadaniem jest oczyszczenie powietrza, które trafia do systemu. – Od filtra kabinowego zależy jakość powietrza, którym oddychamy w samochodzie, co również ma bezpośrednie przełożenie na komfort jazdy. Filtr powinniśmy sprawdzać i wymieniać raz w roku, gdy poruszamy się głównie po drogach gruntowych lub prowadzących przez pola czy lasy – nawet dwa razy do roku. Pamiętać o tym muszą szczególnie alergicy – dodaje Zenon Rudak.

Czekamy na Twój komentarz

40 wywiad kulturalny

Kompozytor i aranżer, absolwent prestiżowego uniwersytetu LIPA Paula McCartneya. Zdobywca wielu prestiżowych nagród i nominacji za muzykę, którą komponuje do ﬁlmów. Ostatnio napisał muzykę do sztuki „Tramwaj zwany pożądaniem” wystawianej w Nowym Jorku. Jest wnukiem wybitnej malarki tworzącej w UK – Janiny Baranowskiej. Z Alexem Baranowskim rozmawia Tomasz Furmanek.

Wszystko zaczęło się w domu moich dziadków

Alex Baranowski i Sam Yates.

Gdzie i kiedy narodziła się twoja miłość do muzyki? – Wszystko zaczęło się w domu moich dziadków. Kiedy byłem mały, spędzałem u nich mnóstwo czasu podczas letnich wakacji. Zdarzało się, że całymi dniami rysowałem lub malowałem, moja babcia Janina inspirowała mnie do tego, żeby tworzyć i być kreatywnym. Mój dziadek, Maksymilian Baranowski, miał dużo różnych instrumentów muzycznych i grał dla mnie często na wielu z nich. Kiedy zmarł, zapisał mi w swoim testamencie wszystkie swoje instrumenty. Był tam m.in. piękny akordeon, pamiętam, że często grał mi na nim kiedy byłem mały. Podczas pogrzebu dziadka podszedł do mnie jeden z jego znajomych i powiedział, że pamięta jak 12 sierpnia 2016

Fot. Marc Brenner

Czuję się niezwykle uprzywilejowany, mogąc być częścią tej historii.

ALEX BARANOWSKI dziadzio grał dla mnie na tym akordePOJF J ȈF LVQJ HP CPEBKȈF X SPLV po tym jak został uwolniony z obozu na Syberii. Czy twój dziadek Maksymilian występował publicznie? – Tak, do późnej starości prowadził własny chór, którym również dyrygował. Chór ten często koncertował, pamiętam jak jeździliśmy na ich występy do POSK-u. Tworzył również poezję,

wydał kilka tomików wierszy, był bardzo kreatywny. Przebywając w domu dziadków chłonąłeś więc muzykę, sztukę i poezję. Jaki był pierwszy instrument, na którym zacząłeś grać? – Jest jeszcze w domu babci na poddaszu taki mały instrument klawiszowy – to na nim zaczynałem grać, później trochę na gitarze i na mandolinie. Pierwsze lekcje zacząłem pobierać kiedy dziadek

podarował mi skrzypce, miałem wtedy jakieś sześć lat, później zacząłem grać na pianinie. Nigdy nie wyobrażałem sobie, abym mógł wykonywać jakąkolwiek inną pracę, np. w biurze, skoro było tyle twórczych zajęć dookoła, tyle możliwości tworzenia. Zdecydowałem rozwijać się w kierunkach artystycznych, zacząłem studiować na Liverpool Institute of Performing Arts, uczelni, którą Paul McCartney utworzył w miejscu swojej starej szkoły, a konkretnie przekształcił ją w akademię muzyczną. Poszedłem tam uczyć się o muzyce i nagrywaniu dźwięków. Nie wiedziałem, czy chciałem zostać muzykiem, czy też nagrywać muzykę, a może być producentem lub aranżerem albo inżynierem dźwięku... W efekcie skończyłem jako

| wywiad kulturalny 41 osoba, która w zasadzie robi wszystkie te wymienione rzeczy.

wymieniać jakieś inspiracje z kręgu kompozytorów współczesnych, to być może Arvo Part; na pewno znakomity polski kompozytor Henryk Górecki, a nawet The Beatles, ponieważ używali oni na różne dziwne sposoby magnetofonu szpulowego, a takie elementy też wykorzystałem w swojej muzyce. Skomponowałeś muzykę do słynnej sztuki Tennessee Williamsa „Tramwaj zwany pożądaniem” w reżyserii Benedicta Andrewsa. Wasza produkcja dla NT Live była z powodzeniem wystawiana w Nowym Jorku, a główną rolę zagrała Gillian Anderson. Jakie masz wrażenia z Nowego Jorku? – To było cudowne doświadczenie, nasza produkcja została pokazana zupełnie nowej publiczności w amerykańskim teatrze. Sama obecność na Broadway’u jest czymś naprawdę cudownym. Gillian Anderson, poza tym, że grała główną rolę w sztuce, wyreżyserowała również film pod tytułem „The Departure”, który był swoistym preqel’em do sztuki i w którym wykorzystała moją muzykę.

Skomponowałeś muzykę do baletowej adaptacji „1984” Georga Orwella dla Northern Ballet, do której choreografię stworzył Jonathan Watkins. Najpierw było uwieńczone ogromnym sukcesem tournee po Wielkiej Brytanii, transmisja dla BBC, wyprzedana seria przedstawień w Sadler’s Well, a w końcu nagroda South Bank Award for Dance. „1984” to ciekawy i oryginalny wybór do adaptacji baletowej. Jak do tego doszło? – Reżyser, z którym wcześniej pracowałem już wiele razy – i zawsze wspaniale nam się razem pracowało – przyszedł do mnie z informacją, że jest zlecenie na sztukę baletową, ale nie bardzo wiedział o czym to mogłoby być, miał kilka różnych pomysłów. Pamiętam, że w NPNFODJF LJFEZ XTQPNOJB P v w ja momentalnie przytaknąłem: to naprawdę doskonały pomysł! Nigdy nie czytałem tej książki, więc od razu się za nią zabrałem i zakochałem Przyznawane w się w niej moNowym Jorku Tony mentalnie. PomyślaAwards dla teatru łem, że jest są mniej więcej cudowna, tym, czym są bardzo inOscary dla świata teresująca filmu. Bycie noi że jest w minowanym do niej wiele odniesień tej nagrody było do wspó łczymś niesamoczesnych nam witym. czasów. Jak przebiegał proces komponowania tej muzyki? – Cóż, to 100 minut muzyki, więc w pewnym sensie musiałem podejść do tego metodycznie, gdyż równocześnie pracowałem nad innymi projektami. Zdarzało się, że skupiałem się na komponowaniu przez kilka dni, potem musiałem zrobić przerwę, przeczytać całą książkę jeszcze raz, dogłębnie zrozumieć istotę tematu oraz mój własny głos w tym wszystkim, to co ja chcę przekazać poprzez to wszystko. Był to bardzo ciekawy proces. Myślę, że od strony muzycznej chciałem stworzyć coś własnego. Mam wiele uwielbienia dla wielu różnych artystów, muzyków, ale chciałem równocześnie znaleźć swój własny wyraz. Niektóre fragmenty NPKFK NV[ZLJ EP v w Tǌ CBSE[P NFlodyczne i bardzo klasyczne, inne będą trochę bardziej współczesne, oparte na innych technikach gry, swoisty melanż tego co uwielbiam, jeżeli chodzi o inspiracje i źródła, ale na mój własny sposób – takie było założenie. Jeśli mam

W k wiet niu 2014 zostałeś nominowany do Tony Award za muzykę, którą skomp o nowałeś do sztuki „The Cripple of Inishmaan” wystawianej na Broadway’u. Czym dla świata teatru są Tony

Awards? – Przyznawane w Nowym Jorku Tony Awards dla teatru są mniej więcej tym, czym są Oscary dla świata filmu. Bycie nominowanym do tej nagrody było czymś niesamowitym. Jest to ten rodzaj wyróżnienia, które może mieć duży wpływ na twoje życie. Mam na myśli to, że wielu ludzi dowiaduje się o twoim istnieniu, twoje nazwisko nagle zaczyna być znane. Przedstawienie „The Cripple of Inishmaan” było nominowane do siedmiu czy ośmiu różnych nagród, ale tylko muzyka była nominowana do Tony Awards. Wspomnijmy o jeszcze jednym twoim sukcesie, o filmie „McCullin”, który otrzymał dwie nominacje do nagrody BAFTA, a twoja muzyka do tego filmu została nagrodzona na festiwalu w Cannes. Opowiedz nam o tym filmie. – Zaczęło się od małego projektu o niewielkim budżecie, w zasadzie był tyl-

ko reżyser, edytor i mnóstwo fotografii. To bardzo wzruszający film, historia fotografa Dona McCullin’a, film dokumentalny opowiadający o jego życiu. Don Mc Cullin pracował dla Sunday Times, jest autorem wielu prawdziwie ikonicznych zdjęć wojny w Wietnamie,

Tomasz Furmanek przedstawia:

Alexander Baranowski z małżonką Jennifer Baranowską

naprawdę niesamowitych. Film jest bardzo interesujący, ponieważ opiera się jedynie na jego słowach, nagraniach jego głosu i na jego fotografiach. Poza tym jest w nim mnóstwo muzyki. Bardzo się cieszę, że mogłem być częścią tak pięknego, wzruszającego projektu. Film jest dostępny na dvd i blu ray. Obecnie ponownie pracuję z tą samą ekipą nad filmem o rosyjskim tancerzu Rudolfie Nureyevie. Obraz będzie oparty na podobnej koncepcji filmu dokumentalnego, z użyciem słów, archiwalnych zdjęć i muzyki. Jak zawsze, zaangażowany jesteś w kilka różnych projektów, ale masz też w planach przygotowanie i nagranie własnego albumu. Z tego co wiem, będzie to coś bardzo specjalnego dla ciebie. – Pracuję obecnie nad musicalem, ale tak, próbuję stworzyć swój własny album w międzyczasie, kiedy mam wolną chwilę, a to nie zdarza się często. Bardzo chcę skomponować muzykę na

płytę, która będzie zainspirowana moją babcią Janiną i moim dziadkiem Maksymilianem, chcę wykorzystać w tym projekcie jego poezję i jego muzykę. Będzie to prawdopodobnie kilka krótszych utworów. Uwielbiam pisać na smyczki, będzie trochę fortepianu i może trochę elektroniki. Czuję jak bardzo ważna jest dla mnie moja polska spuścizna, zarówno w kontekście artystycznym, jak i osobiście, szczególnie w kontekście moich dziadków i tego przez co musieli przejść w czasie wojny, w kontekście ich losów, życia, tego jak tu dotarli, ich historii. Czuję się niezwykle uprzywilejowany, mogąc być częścią tej historii i jestem dumny z faktu bycia Polakiem.

Czekamy na Twój komentarz

42 bądź fit

| Czystek

Czystek (Cistus Incanus) to roślina, która od wieków znana jest jako broń przeciw wirusom, bakteriom i grzybom (można go stosować nawet do płukania jamy ustnej). Jest też jednym z najbogatszych źródeł polifenoli – związków o działaniu antyoksydacyjnym i wspierającym nasz układ immunologiczny. Poza tym, że to doskonała broń w walce z bakteriami i stosuje się go także jako naturalny sposób na walkę z grypą, to czystek ma także inne zastosowanie – odtruwa cały organizm i opóźnia procesy starzenia, bo pomaga zwalczać wolne rodniki. Z racji tego, że jest bogaty w polifenole, chroni także serce i naczynia krwionośne. Chroni więc przed miażdżycą, nadciśnieniem, zawałem czy udarem mózgu.

Oczys

Herbata zielona Jedną z zalet zielonej herbaty jest to, że o wiele szybciej pobudza nasz metabolizm niż czarna herbata czy kawa. Zawiera ona m.in. katechiny, które pomagają zmniejszyć wagę i poziom tkanki tłuszczowej. Katechiny neutralizują także oddziaływanie wolnych rodników, spowalniają procesy starzenia i pomagają skórze odzyskać witalność. Inne jej właściwości to: hamowanie rozwoju bakterii w układzie pokarmowym i wydzielanie soków trawiennych, obniżanie ciśnienia krwi, wzmacnianie naczyń krwionośnych, wpływanie na układ moczowy, co przyspiesza wydalanie toksyn z organizmu. Dzięki zawartości przeciwutleniaczy zielona herbata spowalnia także procesy starzenia się komórek.

12 sierpnia 2016

Yerba mate Yerba mate, powstała z liści ostrokrzewu, to tradycyjny napój w Ameryce Południowej, który ma jednak mnóstwo zwolenników na całym świecie. Jego zalety to zmniejszenie senności, pobudzenie, poprawienie koncentracji (yerba działa podobnie jak kawa). Napój ma także działanie antyoksydacyjne (podobnie jak w przypadku czystka), moczopędne, a więc zapobiega zaleganiu piasku w kanalikach moczowych i oczyszcza nerki, a także pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu. Pita regularnie pomaga także w usunięciu toksyn z organizmu, usprawnia pracę jelit, ma również działanie odchudzające – tu można sięgnąć choćby po yerba mate z dodatkiem guarany, która dodatkowo korzystnie wpływa na przemianę materii.

szczanie od

| bądź fit 43 O oczyszczającej i odchudzającej mocy naparów, herbat ziołowych czy zdrowych soków napisano już wiele. Dziś przypominamy, po które z nich warto sięgać regularnie.

wewnątrz Zielona kawa

Koktajl ze spiruliny

Zielona kawa, powstająca z zielonych, niepalonych ziaren kakaowca, to kolejne odkrycie dietetyków ostatnich kilku lat. – Według japońskich naukowców połączenie kwasu chlorogenowego (w który bogata jest zielona kawa) z kofeiną wyraźnie obniża stopień przyswajania glukozy z pokarmu i zmniejsza możliwość magazynowania przyswojonej glukozy w organizmie pod postacią tłuszczu. To odkrycie sprawiło, że zielona kawa zaczęła być uważana za jeden ze skuteczniejszych środków na odchudzanie – czytamy na kuchnia.wp.pl. Naukowcy są zdania, że dzięki regularnemu spożywaniu tej kawy jesteśmy w stanie zredukować poziom naszej tkanki tłuszczowej nawet o kilkanaście procent. Zdaniem naukowców, zielona kawa ma także trzy razy silniejsze właściwości przeciwutleniające niż zielona herbata. Kawę można pić jak każdy inny napój, wielu narzeka jednak na jej specyﬁczny smak – można go uniknąć zaopatrując się w suplementy diety na jej bazie.

Spirulina, rodzaj algi, posiada niezwykłe wartości odżywcze – dziś określa się ją także mianem tzw. super foods. – Zawiera 12 witamin, 11 minerałów, 8 podstawowych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 oraz 8 niezbędnych aminokwasów. Produkt jest również bogaty w witaminy z grupy B, minerały, chloroﬁl oraz posiada inne ważne składniki odżywcze, jak sulfolipidy, czy SOD. Zawiera także wapń, magnez, żelazo, fosfor, potas, sód, mangan, cynk, selen, miedź oraz chrom – czytamy na spirulina.brat.pl. Dla osób, które chcą kontrolować wagę najważniejsze jest jednak to, że jej przyjmowanie zmniejsza uczucie głodu, co w konsekwencji przyczynia się do utraty masy ciała. Aby przygotować smaczny koktajl na jej bazie, wystarczy zmiksować 1 banana, pół jabłka, sok z pomarańczy i 1 łyżeczkę spiruliny.

44 motoryzacja

BRISTOL BULLET - klasycznie brytyjski

Niszowy brytyjski producent Bristol, pokazał właśnie pierwsze zdjęcia swojego zupełnie nowego roadstera. Jak przystało na prawdziwego speedstera, Bristol Bullet jest bardzo lekki. Dzięki nadwoziu z kompozytów włókna węglowego, waży on zaledwie 1100 kg. Nieźle, jeśli weźmiemy pod uwagę, że pod jego maską znajdziemy silnik V8 4,8 l rozwijający 370 KM! Jednostka produkcji BMW rozpędza ten model do 100 km/h w 3,8 s, a prędkość maksymalna jest ograniczona elektronicznie do 250 km/h. (za: motoryzacja.interia.pl)

NISSAN

SERENA PROPILOT

Nissan prezentuje pierwszy w pełni autonomiczny samochód w swoim portfolio. Pojazd to model Serena ProPILOT, którego sprzedaż w Japonii rozpocznie się pod koniec sierpnia tego roku. ProPILOT to rewolucyjna technologia jazdy autonomicznej, z której można korzystać na autostradzie podczas jazdy bez zmiany pasa 12 sierpnia 2016

ruchu. Nissan jest pierwszym japońskim producentem samochodów, który umożliwia w pełni automatyczne sterowanie układem kierowniczym, przyspieszaniem i hamowaniem, a tym samym ogranicza zmęczenie jazdą w intensywnym ruchu na autostradzie i w trakcie dalekich dojazdów do pracy. (za: superauto24.se.pl)

Mitsubishi XM Concept. Krzyżówka minivana i crossovera

| motoryzacja 45 Mitsubishi XM to koncepcyjny samochód, który łączy właściwości minivana i crossovera. Na kilka dni przed premierą Mitsubishi ujawniło zdjęcie nowości. Przód samochodu będzie zaprojektowany zgodnie z nową linią stylistyczną Mitsubishi – Dynamic Shield Design. Kombinacja crossovera i MPV charakteryzuje się ponadto funkcjonalnością SUV-a i charakterystyczną dla SUV-ów sylwetką wraz detalami stylistycznymi. Pokaźne zderzaki – przedni i tylny, wyrażają stabilność, a spory prześwit dodaje sportowego charakteru smukłej linii nadwozia. (za: motofakty.pl)

Volkswagen Crafter w Polsce Volkswagen zaprezentował zdjęcia i podał garść informacji o nowym dostawczym Crafterze, którego produkcja już wkrótce ruszy w świeżo wybudowanej fabryce we Wrześni. Model ten będzie oferowany w trzech różnych długościach i trzech wysokościach. Pod maską będzie pracował nowy diesel opracowany specjalnie dla Craftera. Nowy dostawczy Volkswagen zmieni się nie tylko z zewnątrz, ale też pod spodem. Nadwozie zostało zaprojektowane tak, aby zmaksymalizować przestrzeń ładunkową. Przy jak największej ilości miejsca w środku zadbano też, aby nie miał zbyt dużych wymiarów zewnętrznych, dzięki czemu łatwiej będzie nim manewrować. (za: moto.wp.pl)

stylowy goniec |

Wisłaki - nadwiś Dominika Naziębły i Łukasz Gosławski postanowili zebrać środki na pierwszą kolekcję ubrań na portalu crowdfundingowym (ﬁnansowanym społecznościowo) i umożliwili swojej społeczności wspólne projektowanie kolekcji. Co z tego wyszło?

Skąd pomysł na projekt? – Po stworzeniu koncepcji marki Wisłaki, przyszedł czas na opracowanie strategii finansowania. Jednym z pomysłów był crowdfunding. Poznaliśmy bardzo interesujący portal www.mintu.me, spotkaliśmy się z właścicielami serwisu i wspólnie zdecydowaliśmy się na współpracę. Głównymi filarami udanego crowdfundingu jest dobra komunikacja, duża społeczność oraz nagrody. My postanowiliśmy połączyć te trzy elementy i zaproponowaliśmy udział w projekcie warszawskim i ogólnopolskim firmom, ukierunkowanym na nurt ekologiczny. Każda z nich udostępniła nam swoje usługi lub produkty i wspierała nas komunikacyjne wśród swoich społeczności. Była to nieoceniona pomoc, bez której byłoby nam zdecydowanie trudniej uzbierać planowaną kwotę. Crowdfunding marki Wisłaki to pierwszy w Polsce crowdfunding modowy, w związku z tym nie mieliśmy 12 sierpnia 2016

| stylowy goniec 47

ślańskie zwierzaki szans na porównanie się z nikim, ale za to mogliśmy sobie pozwolić na wiele autorskich rozwiązań, jak np. Crowdsourcing. Czyli? – Bezpośrednie włączenie społeczności do projektu, ale nie pod kątem finansowym, a merytorycznym. My,

standardowy, mała ilustracja czy duża itp. Jako marka, która jeszcze nie istnieje mogliśmy sobie na taki zabieg pozwolić. A co najcenniejsze, mieliśmy możliwość stworzenia produktów, które są bezpośrednią odpowiedzią na potrzeby naszych przyszłych klientów. Stylistyka marki odpowiada po-

kwencji, ubranie z bawełny ekologicznej jest bezpieczne dla naszej skóry i antyalergiczne, co jest istotne zwłaszcza w kolekcjach dziecięcych. Jej włókna są delikatniejsze i przyjemniejsze w dotyku, jednocześnie bardziej trwałe, bo nieosłabione mocną chemią, co na co dzień sprawia, że ubranie posłuży nam dłużej niż to wykonane z bawełny

recyclingowego papieru, współpracujemy z lokalnymi szwalniami, drukarniami, dziewiarniami. Kolejną kwestią jest wsparcie ochrony nadwiślańskich zwierzaków. 5 zł z każdego sprzedanego ubrania przekazujemy Ogólnopolskiemu Towarzystwu Ochrony Ptaków. W poprzednim roku środki zostały wykorzystane na ochronę populacji rybitwy białoczelnej, sieweczki obrożnej i mewy siwej – gatunków, które notują drastyczny spadek liczebności i są zagrożone wyginięciem. Ochroną objęte zostały także nie zagrożone, ale notujące wyraźny regres liczebności gatunki: rybitwa rzeczna, sieweczka rzeczna i śmieszka. Projekt czynnej ochrony miał miejsce na obszarze „Dolina Środkowej Wisły”. Czy przemysł mody może być altruistyczny? – Przemysł modowy w dobie fast fashion stał się szalony. Nie utożsamiamy się jako marka z tego typu rozumieniem biznesu. Mamy przekonanie, że dzisiaj nie wystarczy robić ubrań tylko po to, by je produkować i sprzedawać, i mamy też przeświadczenie, że to stanowisko coraz lepiej rozumieją konsumenci. To, o czym opowiadamy w Wisłakach i czym chcemy się dzielić (propagowanie ekologicznego stylu życia, slowlife, poznawanie i obcowanie z naturą) tak naprawdę moglibyśmy zrobić różnymi narzędziami, niekoniecznie tworząc ubrania. Jednak w tym czujemy się mocni, dlatego akurat na modę padło.

trzebie ekologii. Co to oznacza w praktyce? – Przede wszystkim to kwestia materiałów, których używamy do tworzenia ubrań. Jest to bawełna organiczna, produkowana w Polsce, posiadająca certyfikat GOTS. Oznacza to, że bawełna pochodzi z upraw ekologicznych, czyli takich, na których m.in. nie Ubranie z bawełny stosuje się nawozów sztucznych, pestycydów, herbicyekologicznej jest dów oraz nasion modyfibezpieczne dla kowanych genetycznie. naszej skóry i antyStosowane środki chealergiczne, co jest miczne muszą spełniać istotne zwłaszcza wymagania dotyczące w kolekcjach dzienietoksyczności i biodegradowalności. W konsecięcych.

poprzez Crowdsourcing, włączyliśmy społeczność w etap projektowania marki. Pozwoliliśmy zadecydować np.: ilustracje jakich gatunków zwierzaków powinny znaleźć się na ubraniach, czy bluza powinna mieć kaptur czy nie, rękaw reglanowy czy

konwencjonalnej. Dodatkowo, wybierając organiczne surowce wspieramy środowisko, gdyż uprawa bawełny konwencjonalnej (bawełna należy do jednych z najczęściej uprawianych roślin na świecie) znajduje się na niechlubnym pierwszym miejscu w rankingu najbardziej toksycznych. Nadruki na naszych ubraniach wykonywane są certyfikowanymi farbami wodnymi, które również są bezpieczne dla naszej skóry. To jest baza naszego myślenia eko w kontekście marki, ale również wprowadzamy przyjazne środowisku działania wszędzie tam gdzie jest to tylko możliwe. Np. używamy pudełek na produkty czy papierowych toreb wykonanych z

Ekologiczny pomysł na kolekcje powstał prawie dwa lata temu. Wprowadziliście go w życie i zyskaliście na popularności. Co teraz? – Nasze produkty są już dostępne w sklepach w Danii, Belgii, Niemczech, Wielkiej Brytanii. Nowa kolekcja jest już w przygotowaniu, pojawią się również nowe zwierzaki i wzory. Lada chwila ponownie odbędzie się crowdsourcing na ilustracje – nowych zwierzakowych bohaterów – szczegóły na funpagu Wisłaków na Facebooku.

Czekamy na Twój komentarz

48 sport

Rafał Majka brązowym medalistą olimpijskim Rafał Majka zdobył pierwszy dla Polski medal igrzysk olimpĳskich w Rio de Janeiro! Polak wywalczył brązowy krążek na piekielnie trudnej trasie. yścig olimpijski liczył 237,5 kilometra i praktycznie przez cały dystans Biało-Czerwoni byli widoczni na czele zmagań. W pierwszej fazie do ucieczki zabrał się Michał Kwiatkowski, by odciążyć Polaków od pracy z przodu peletonu. Mistrz świata wykonał swoje zadanie znakomicie. 45 kilometrów przed metą został doścignięty przez kilkuosobową grupkę i utrzymał się w niej przez kilka kolejnych kilometrów. Na szczycie 8,9-kilometrowego podjazdu, na przedostatnim okrążeniu, postanowił wycofać się z czołówki i dołączył do grupy zasadniczej, w której jechał Rafał Majka. Po zjazdach, na wypłaszczeniu atak zainicjowali Włosi, Vincenzo Nibali oraz Fabio Aru. Majka zachował czujność i słusznie uznał, że może to być decydująca akcja. Przyspieszył razem z Kwiatkowskim i w dwóch jechali w kolejnej 10-osobowej ucieczce. Zgodnie z oczekiwaniami ostatnie wzniesienie odegrało kluczowe znaczenie dla losów wyścigu. Czołówka się tam przerzedziła, a 2 kilometry przed szczytem bardzo mocno na pedały nacisnęli Nibali oraz Sergio Henao (Kolumbia). Po chwili doszedł do nich Majka i w trójkę przystąpili do zjazdu. Był on bardzo pechowy dla rywali Polaka. Obaj upadli na jednym z wielu ostrych i niebezpiecznych zakrętów. Dwukrotny triumfator klasyfikacji górskiej Tour de France zdołał uniknąć kraksy i znalazł się sam na czele wyścigu. Miał wtedy kilkanaście sekund przewagi nad goniącymi. Majka dawał z siebie wszystko na ok. 10-kilometrowym, płaskim dojeździe do mety. Początkowo pościg się nie układał i Polak powiększał różnicę. Ok. 5 kilometrów przed końcem zaatakowali jednak Greg van Avermaet (Belgia) oraz Jacob Fuglsang (Dania). Dwójka to dołączyła do biało-czerwonego na finałowych 2 kilometrach i o tym, kto jaki otrzyma medal zadecydował sprint. W nim Majka rozpoczął z ostatniej pozycji. Gdy zaczął finiszować

12 sierpnia 2016

Fot. Piotr Drabik

złapał go skurcz. Poczuł, że nie jest w stanie nawiązać walki o złoto, ale i tak zajął znakomite 3. miejsce. Wywalczył w ten sposób pierwszy medal dla Polski w tych igrzyskach olimpijskich oraz jubileuszowy dziesiąty krążek (czwarty brązowy) dla polskiego kolarstwa w historii olimpijskich startów. Przed Majką, po raz ostatni na podium w wyścigu ze startu wspólnego w Biało-Czerwonej koszulce, stanął Czesław Lang. Miało to miejsce 36 lat temu, w 1980 roku w Moskwie. Złoty medal zdobył van Avermaet, a srebro powędrowało do Fuglsanga.

Wyniki wyścigu ze startu wspólnego (237,5km): 1. G. Van Avermaet (Belgia) 6:10:05 2. Jakob Fuglsang (Dania) +0:00 3. Rafał Majka (Polska) +0:05 4. Julian Alaphilippe (Francja) +0:22 5. J. Rodriguez (Hiszpania) +0:22 6. Fabio Aru (Włochy) +0:22

(źródło: pzkol.pl)

7. Louis Mentjes (RPA) +0:22 8. Andriej Zeits (Kazachstan) +0:25

Czekamy na Twój komentarz

9. Tanel Kangert (Estonia) +1:47 10. Rui Costa (Portugalia) +2:29

Rafał Majka

Jest wychowankiem krakowskiego klubu WLKS Krakus Swoszowice. Absolwent Szkoły Mistrzostwa Sportowego o profilu kolarskim w Świdnicy. W lutym 2011 został zawodowym kolarzem duńskiej ekipy Saxo Bank. W 2012 roku Majka miał wziąć udział w Giro d’Italia, ale uniemożliwiła mu to kontuzja kolana, odniesiona podczas wyścigu Tirreno-Adriático. Leczenie było długotrwałe i zaowocowało brakiem wyników w pierwszej części sezonu. Czterokrotny uczestnik Vuelta a España (2011, 2012, 2013, 2015). Najlepszy wynik zanotował w 2015 roku. Podczas startu w Vuelcie zajął 3. miejsce w klasyfikacji generalnej. Wcześniej zajął 7. miejsce w Giro d’Italia (przez 7 etapów jadąc w białej koszulce lidera klasyfikacji młodzieżowej) i 4. w Tour de Pologne, jadąc przez trzy etapy w koszulce lidera klasyfikacji generalnej. W październiku 2013 zajął 2. miejsce w prestiżowym wyścigu klasycznym Mediolan-Turyn, przegrywając jedynie z Włochem Diego Ulissim oraz 3. miejsce w Giro di Lombardia, przedostatnim wyścigu sezonu w najwyższej kategorii wyścigów UCI World Tour 2013. 19 lipca 2014 jako drugi Polak w historii wygrał etap Tour de France, cztery dni później, podczas 17. etapu, powtórzył to osiągnięcie. 24 lipca, jako pierwszy polski kolarz w historii, zapewnił sobie wygraną w klasyfikacji górskiej Tour de France 2014. Jednocześnie jest to pierwsze zwycięstwo polskiego kolarza w jakiejkolwiek klasyfikacji Tour de France w historii. 7 sierpnia 2014 roku wygrał 5. etap Tour de Pologne z Zakopanego do Štrbskiego Plesa na Słowacji. Następnego dnia powtórzył to osiągnięcie wygrywając etap z Termy Bukowiny do Bukowiny Tatrzańskiej i został liderem wyścigu. 9 sierpnia 2014 został zwycięzcą całego wyścigu. 15 lipca 2015 roku wygrał 11. etap Tour de France z Pau do CauteretsVallée de Saint-Savin. W tym samym roku jako pierwszy Polak w historii stanął na podium wyścigu Vuelta a España zajmując 3. miejsce w klasyfikacji generalnej. 24 lipca 2016 roku po raz drugi został zwycięzcą klasyfikacji górskiej w Tour de France. (za: Wikipedia)

| sport 49

Terminarz

Premier League Już w sobotę obserwować będziemy pierwszą kolejkę rozgrywek najlepszej ligi na świecie. Kto tym razem sięgnie po koronę Anglii? Z ankiety przeprowadzonej przez serwis Sky Sports wynika, że będzie to dowodzony przez Jose Mourinho Manchester United. A może jednak będziemy świadkami kolejnej sensacji? 1. kolejka

13.08 Hull City – Leicester City, godz. 12:30 13.08 Burnley FC – Swansea City, godz. 15:00 13.08 Crystal Palace – West Bromwich Albion, godz. 15:00 13.08 Everton – Tottenham Hotspur godz. 15:00 13.08 Middlesbrough – Stoke City, godz. 15:00 13.08 Southampton – Watford FC, godz. 15:00 13.08 Manchester City – Sunderland AFC, godz. 17:30 14.08 AFC Bournemouth – Manchester United, godz. 14:30 14.08 Arsenal Londyn – Liverpool FC, godz. 16:00 15.08 Chelsea Londyn – West Ham United, godz. 20:00

2. kolejka

19.08 Manchester United – Southampton, godz. 20:00 20.08 Stoke City – Manchester City, godz. 12:30 20.08 Swansea City – Hull City, godz. 15:00 20.08 Tottenham Hotspur – Crystal Palace, godz. 15:00 20.08 Watford FC – Chelsea Londyn, godz. 15:00 20.08 West Bromwich Albion – Everton, godz. 15:00 20.08 Burnley FC – Liverpool FC, godz. 15:00 20.08 Leicester City – Arsenal Londyn, godz. 17:30 21.08 Sunderland AFC – Middlesbrough, godz. 13:30 21.08 West Ham United – AFC Bournemouth, godz. 16:00

3. kolejka

27.08 Chelsea Londyn – Burnley FC

27.08 Crystal Palace – AFC Bournemouth 27.08 Everton – Stoke City 27.08 Hull City – Manchester United 27.08 Leicester City – Swansea City 27.08 Manchester City – West Ham 27.08 Southampton – Sunderland AFC 27.08 Tottenham Hotspur – Liverpool 27.08 Watford FC – Arsenal Londyn 27.08 West Bromwich Albion – Middlesbrough

4. kolejka

10.09 AFC Bournemouth – West Bromwich Albion 10.09 Arsenal Londyn – Southampton 10.09 Burnley FC – Hull City 10.09 Liverpool FC – Leicester City 10.09 Manchester U. – Manchester City 10.09 Middlesbrough – Crystal Palace 10.09 Stoke City – Tottenham Hotspur 10.09 Sunderland AFC – Everton 10.09 Swansea City – Chelsea Londyn 10.09 West Ham United – Watford FC

5. kolejka

17.09 Chelsea Londyn – Liverpool FC 17.09 Crystal Palace – Stoke City 17.09 Everton – Middlesbrough 17.09 Hull City – Arsenal Londyn 17.09 Leicester City – Burnley FC 17.09 Manchester City – AFC Bournemouth 17.09 Southampton – Swansea City 17.09 Tottenham Hotspur – Sunderland AFC 17.09 Watford FC – Manchester United 17.09 West Bromwich Albion – West Ham United

6. kolejka

24.09 AFC Bournemouth – Everton 24.09 Arsenal Londyn – Chelsea Londyn 24.09 Burnley FC – Watford FC 24.09 Liverpool FC – Hull City

24.09 Manchester United – Leicester City 24.09 Middlesbrough – Tottenham Hotspur 24.09 Stoke City – West Bromwich Albion 24.09 Sunderland AFC – Crystal Palace 24.09 Swansea City – Manchester City 24.09 West Ham – Southampton

22.10 Hull City – Stoke City 22.10 Leicester City – Crystal Palace 22.10 Liverpool FC – West Bromwich Albion 22.10 Manchester City – Southampton 22.10 Swansea City – Watford FC 22.10 West Ham – Sunderland AFC

10. kolejka

1.10 Burnley FC – Arsenal Londyn 1.10 Everton – Crystal Palace 1.10 Hull City – Chelsea Londyn 1.10 Leicester City – Southampton 1.10 Manchester United – Stoke City 1.10 Sunderland AFC – West Bromwich Albion 1.10 Swansea City – Liverpool FC 1.10 Tottenham Hotspur – Manchester City 1.10 Watford FC – AFC Bournemouth 1.10 West Ham – Middlesbrough

29.10 Crystal Palace – Liverpool FC 29.10 Everton – West Ham United 29.10 Manchester United – Burnley FC 29.10 Middlesbrough – AFC Bournemouth 29.10 Southampton – Chelsea Londyn 29.10 Stoke City – Swansea City 29.10 Sunderland AFC – Arsenal Londyn 29.10 Tottenham Hotspur – Leicester City 29.10 Watford FC – Hull City 29.10 West Bromwich Albion – Manchester City

8. kolejka

11. kolejka

7. kolejka

15.10 AFC Bournemouth – Hull City 15.10 Arsenal Londyn – Swansea City 15.10 Chelsea Londyn – Leicester City 15.10 Crystal Palace – West Ham 15.10 Liverpool FC – Manchester United 15.10 Manchester City – Everton 15.10 Middlesbrough – Watford FC 15.10 Southampton – Burnley FC 15.10 Stoke City – Sunderland AFC 15.10 West Bromwich Albion – Tottenham Hotspur

9. kolejka

22.10 AFC Bournemouth – Tottenham Hotspur 22.10 Arsenal Londyn – Middlesbrough 22.10 Burnley FC – Everton 22.10 Chelsea Londyn – Manchester United

5.11 AFC Bournemouth – Sunderland AFC 5.11 Arsenal Londyn – Tottenham Hotspur 5.11 Burnley FC – Crystal Palace 5.11 Chelsea Londyn – Everton 5.11 Hull City – Southampton 5.11 Leicester City – West Bromwich Albion 5.11 Liverpool FC – Watford FC 5.11 Manchester City – Middlesbrough 5.11 Swansea City – Manchester U. 5.11 West Ham United – Stoke City

12. kolejka

19.11 Crystal Palace – Manchester City 19.11 Everton – Swansea City 19.11 Manchester United – Arsenal Londyn 19.11 Middlesbrough – Chelsea Londyn

50 sport

19.11 Southampton – Liverpool FC 19.11 Stoke City – AFC Bournemouth 19.11 Sunderland AFC – Hull City 19.11 Tottenham Hotspur – West Ham 19.11 Watford FC – Leicester City 19.11 West Bromwich Albion – Burnley FC

13. kolejka

26.11 Arsenal Londyn – AFC Bournemouth 26.11 Burnley FC – Manchester City 26.11 Chelsea Londyn – Tottenham Hotspur 26.11 Hull City – West Bromwich Albion 26.11 Leicester City – Middlesbrough 26.11 Liverpool FC – Sunderland AFC 26.11 Manchester United – West Ham 26.11 Southampton – Everton 26.11 Swansea City – Crystal Palace 26.11 Watford FC – Stoke City

14. kolejka

3.12 AFC Bournemouth – Liverpool FC 3.12 Crystal Palace – Southampton 3.12 Everton – Manchester United 3.12 Manchester City – Chelsea Londyn 3.12 Middlesbrough – Hull City 3.12 Stoke City – Burnley FC 3.12 Sunderland AFC – Leicester City 3.12 Tottenham Hotspur – Swansea City 3.12 West Bromwich Albion – Watford FC 3.12 West Ham – Arsenal Londyn

15. kolejka

10.12 Arsenal Londyn – Stoke City 10.12 Burnley FC – AFC Bournemouth 10.12 Chelsea Londyn – West Bromwich Albion 10.12 Hull City – Crystal Palace 10.12 Leicester City – Manchester City 10.12 Liverpool FC – West Ham United 10.12 Manchester United – Tottenham Hotspur 10.12 Southampton – Middlesbrough 10.12 Swansea City – Sunderland AFC

10.12 Watford FC – Everton

16. kolejka

13.12 AFC Bournemouth – Leicester City 13.12 Crystal Palace – Manchester United 13.12 Middlesbrough – Liverpool FC 13.12 Sunderland AFC – Chelsea Londyn 13.12 West Bromwich Albion – Swansea City 13.12 West Ham United – Burnley FC 13.12 Everton – Arsenal Londyn 13.12 Manchester City – Watford FC 13.12 Stoke City – Southampton 13.12 Tottenham Hotspur – Hull City

17. kolejka

17.12 AFC Bournemouth – Southampton 17.12 Crystal Palace – Chelsea Londyn 17.12 Everton – Liverpool FC 17.12 Manchester City – Arsenal Londyn 17.12 Middlesbrough – Swansea City 17.12 Stoke City – Leicester City 17.12 Sunderland AFC – Watford FC 17.12 Tottenham Hotspur – Burnley FC 17.12 West Bromwich Albion – Manchester United 17.12 West Ham United – Hull City

18. kolejka

26.12 Arsenal Londyn – West Bromwich Albion 26.12 Burnley FC – Middlesbrough 26.12 Chelsea Londyn – AFC Bournemouth 26.12 Hull City – Manchester City 26.12 Leicester City – Everton 26.12 Liverpool FC – Stoke City 26.12 Manchester United – Sunderland AFC 26.12 Southampton – Tottenham Hotspur 26.12 Swansea City – West Ham United 26.12 Watford FC – Crystal Palace

19. kolejka

31.12 Arsenal Londyn – Crystal Palace

31.12 Burnley FC – Sunderland AFC 31.12 Chelsea Londyn – Stoke City 31.12 Hull City – Everton 31.12 Leicester City – West Ham United 31.12 Liverpool FC – Manchester City 31.12 Manchester United – Middlesbrough 31.12 Southampton – West Bromwich Albion 31.12 Swansea City – AFC Bournemouth 31.12 Watford FC – Tottenham Hotspur

20. kolejka

2.01 AFC Bournemouth – Arsenal Londyn 2.01 Crystal Palace – Swansea City 2.01 Everton – Southampton 2.01 Manchester City – Burnley FC 2.01 Middlesbrough – Leicester City 2.01 Stoke City – Watford FC 2.01 Sunderland AFC – Liverpool FC 2.01 Tottenham Hotspur – Chelsea Londyn 2.01 West Bromwich Albion – Hull City 2.01 West Ham United – Manchester United

21. kolejka

14.01 Burnley FC – Southampton 14.01 Everton – Manchester City 14.01 Hull City – AFC Bournemouth 14.01 Leicester City – Chelsea Londyn 14.01 Manchester United – Liverpool FC 14.01 Sunderland AFC – Stoke City 14.01 Swansea City – Arsenal Londyn 14.01 Tottenham Hotspur – West Bromwich Albion 14.01 Watford FC – Middlesbrough 14.01 West Ham United – Crystal Palace

22. kolejka

21.01 AFC Bournemouth – Watford FC 21.01 Arsenal Londyn – Burnley FC 21.01 Chelsea Londyn – Hull City 21.01 Crystal Palace – Everton 21.01 Liverpool FC – Swansea City 21.01 Manchester City – Tottenham

21.01 Middlesbrough – West Ham 21.01 Southampton – Leicester City 21.01 Stoke City – Manchester United 21.01 West Bromwich Albion – Sunderland AFC

23. kolejka

31.01 AFC Bournemouth – Crystal Palace 31.01 Arsenal Londyn – Watford FC 31.01 Burnley FC – Leicester City 31.01 Manchester United – Hull City 31.01 Middlesbrough – West Bromwich Albion 31.01 Sunderland AFC – Tottenham 31.01 Swansea City – Southampton 31.01 West Ham United – Manchester City 31.01 Liverpool FC – Chelsea Londyn 31.01 Stoke City – Everton

24. kolejka

4.02 Chelsea Londyn – Arsenal Londyn 4.02 Crystal Palace – Sunderland AFC 4.02 Everton – AFC Bournemouth 4.02 Hull City – Liverpool FC 4.02 Leicester City – Manchester United 4.02 Manchester City – Swansea City 4.02 Southampton – West Ham United 4.02 Tottenham Hotspur – Middlesbrough 4.02 Watford FC – Burnley FC 4.02 West Bromwich Albion – Stoke City

25. kolejka

11.02 AFC Bournemouth – Manchester City 11.02 Arsenal Londyn – Hull City 11.02 Burnley FC – Chelsea Londyn 11.02 Liverpool FC – Tottenham Hotspur 11.02 Manchester United – Watford FC 11.02 Middlesbrough – Everton 11.02 Stoke City – Crystal Palace 11.02 Sunderland AFC – Southampton 11.02 Swansea City – Leicester City 11.02 West Ham United – West Bromwich Albion

| sport 51

26. kolejka

25.02 Chelsea Londyn – Swansea City 25.02 Crystal Palace – Middlesbrough 25.02 Everton – Sunderland AFC 25.02 Hull City – Burnley FC 25.02 Leicester City – Liverpool FC 25.02 Manchester City – Manchester United 25.02 Southampton – Arsenal Londyn 25.02 Tottenham Hotspur – Stoke City 25.02 Watford FC – West Ham United 25.02 West Bromwich Albion – AFC Bournemouth

27. kolejka

4.03 Leicester City – Hull City 4.03 Liverpool FC – Arsenal Londyn 4.03 Manchester United – AFC Bournemouth 4.03 Stoke City – Middlesbrough 4.03 Sunderland AFC – Manchester City 4.03 Swansea City – Burnley FC 4.03 Tottenham Hotspur – Everton 4.03 Watford FC – Southampton 4.03 West Bromwich Albion – Crystal Palace 4.03 West Ham United – Chelsea Londyn

28. kolejka

11.03 AFC Bournemouth – West Ham 11.03 Arsenal Londyn – Leicester City 11.03 Chelsea Londyn – Watford FC 11.03 Crystal Palace – Tottenham Hotspur 11.03 Everton – West Bromwich Albion 11.03 Hull City – Swansea City 11.03 Manchester City – Stoke City 11.03 Middlesbrough – Sunderland AFC 11.03 Southampton – Manchester United 11.03 Liverpool FC – Burnley FC

29. kolejka

18.03 AFC Bournemouth – Swansea City 18.03 Crystal Palace – Watford FC 18.03 Everton – Hull City

18.03 Manchester City – Liverpool FC 18.03 Middlesbrough – Manchester United 18.03 Stoke City – Chelsea Londyn 18.03 Sunderland AFC – Burnley FC 18.03 Tottenham Hotspur – Southampton 18.03 West Bromwich Albion – Arsenal Londyn 18.03 West Ham United – Leicester City

30. kolejka

1.04 Arsenal Londyn – Manchester City 1.04 Burnley FC – Tottenham Hotspur 1.04 Chelsea Londyn – Crystal Palace 1.04 Hull City – West Ham United 1.04 Leicester City – Stoke City 1.04 Liverpool FC – Everton 1.04 Manchester United – West Bromwich Albion 1.04 Southampton – AFC Bournemouth 1.04 Swansea City – Middlesbrough 1.04 Watford FC – Sunderland AFC

31. kolejka

4.04 Arsenal Londyn – West Ham 4.04 Burnley FC – Stoke City 4.04 Hull City – Middlesbrough 4.04 Leicester City – Sunderland AFC 4.04 Manchester United – Everton 4.04 Swansea City – Tottenham Hotspur 4.04 Watford FC – West Bromwich Albion 4.04 Chelsea Londyn – Manchester City 4.04 Liverpool FC – AFC Bournemouth 4.04 Southampton – Crystal Palace

32. kolejka

8.04 AFC Bournemouth – Chelsea Londyn 8.04 Crystal Palace – Arsenal Londyn 8.04 Everton – Leicester City 8.04 Manchester City – Hull City 8.04 Middlesbrough – Burnley FC 8.04 Stoke City – Liverpool FC 8.04 Sunderland AFC – Manchester United

8.04 Tottenham Hotspur – Watford FC 8.04 West Bromwich Albion – Southampton 8.04 West Ham United – Swansea City

33. kolejka

15.04 Crystal Palace – Leicester City 15.04 Everton – Burnley FC 15.04 Manchester United – Chelsea Londyn 15.04 Middlesbrough – Arsenal Londyn 15.04 Southampton – Manchester City 15.04 Stoke City – Hull City 15.04 Sunderland AFC – West Ham 15.04 Tottenham Hotspur – AFC Bournemouth 15.04 Watford FC – Swansea City 15.04 West Bromwich Albion – Liverpool FC

34. kolejka

22.04 AFC Bournemouth – Middlesbrough 22.04 Arsenal Londyn – Sunderland AFC 22.04 Burnley FC – Manchester United 22.04 Chelsea Londyn – Southampton 22.04 Hull City – Watford FC 22.04 Leicester City – Tottenham Hotspur 22.04 Liverpool FC – Crystal Palace 22.04 Manchester City – West Bromwich Albion 22.04 Swansea City – Stoke City 22.04 West Ham United – Everton

35. kolejka

29.04 Crystal Palace – Burnley FC 29.04 Everton – Chelsea Londyn 29.04 Manchester United – Swansea City 29.04 Middlesbrough – Manchester City 29.04 Southampton – Hull City 29.04 Stoke City – West Ham United 29.04 Sunderland AFC – AFC Bournemouth 29.04 Tottenham Hotspur – Arsenal Londyn

29.04 Watford FC – Liverpool FC 29.04 West Bromwich Albion – Leicester City

36. kolejka

6.05 AFC Bournemouth – Stoke City 6.05 Arsenal Londyn – Manchester United 6.05 Burnley FC – West Bromwich Albion 6.05 Chelsea Londyn – Middlesbrough 6.05 Hull City – Sunderland AFC 6.05 Leicester City – Watford FC 6.05 Liverpool FC – Southampton 6.05 Manchester City – Crystal Palace 6.05 Swansea City – Everton 6.05 West Ham United – Tottenham Hotspur

37. kolejka

13.05 AFC Bournemouth – Burnley FC 13.05 Crystal Palace – Hull City 13.05 Everton – Watford FC 13.05 Manchester City – Leicester City 13.05 Middlesbrough – Southampton 13.05 Stoke City – Arsenal Londyn 13.05 Sunderland AFC – Swansea City 13.05 Tottenham Hotspur – Manchester United 13.05 West Bromwich Albion – Chelsea Londyn 13.05 West Ham United – Liverpool FC

38. kolejka

21.05 Arsenal Londyn – Everton 21.05 Burnley FC – West Ham United 21.05 Chelsea Londyn – Sunderland AFC 21.05 Hull City – Tottenham Hotspur 21.05 Leicester City – AFC Bournemouth 21.05 Liverpool FC – Middlesbrough 21.05 Manchester United – Crystal Palace 21.05 Southampton – Stoke City 21.05 Swansea City – West Bromwich Albion 21.05 Watford FC – Manchester City

52 sport

Wychodzimy na prostą Liga powoli idzie do przodu, między innymi dzięki nowym działaczom, którzy wnieśli sporo świeżości. Z takimi osobami jak Tomasz Słowiak, czy Paweł Krzysiak chce się działać i współpracować z uśmiechem na twarzy. Liga już na tym zyskuje, a w przyszłości może być jeszcze lepiej. Może ludzie z zewnątrz tego jeszcze nie widzą, ale ja wiem co mówię, bo na przestrzeni ostatnich lat współdziałałem z kilkoma zarządami. W nadchodzącym sezonie zmiany na plus będą jeszcze bardziej widoczne.

Z Kamilem Biegniewskim, działaczem Polskiej Ligi Piątek Piłkarskich „Sami Swoi” w Londynie rozmawia Daniel Kowalski.

Na dobry początek może podsumujmy miniony sezon. – To był bez wątpienia bardzo pozytywny rok i to pod wieloma względami. reklama

Jakich zmian możemy się więc spodziewać? – Na pewno wprowadzimy mecz o Superpuchar, który od teraz będzie rozgrywany na początku każdego sezonu na zasadzie angielskiej Community Shield. Chcemy również popracować nad Pucharem Ligi, na potrzeby którego planujemy przeznaczyć aż sześć terminów. Chodzi o to, by mecze rozgrywane były w pełnym wymiarze czasowym. Musimy jednak zorganizować na ten

cel dodatkowo około £2500. Do naszego kalendarza na stałe wpisane są też trzy turnieje: Wielkanocny, Mikołajkowy oraz Puchar Polonii, który ma się stać najbardziej prestiżowym tego typu w całej Wielkiej Brytanii. Działamy również w temacie ubezpieczeń dla wszystkich uczestników ligi od wszelkiego rodzaju nieszczęśliwych wypadków, ale to już jest temat na dłuższą rozmowę. Aby ten projekt zrealizować potrzebna jest bowiem współpraca wszystkich drużyn. Pojawiła się też propozycja ligi wieczorowej, ale ta kwestia wymaga również szerokich konsultacji. W ostatnim czasie pojawiły się głosy o możliwości zmiany obiektu, na którym swoje mecze rozgrywa Polska Liga Piątek Piłkarskich. – Dostaliśmy bardzo atrakcyjną ofertę od ośrodka sportowego na Feltham, dlatego poważnie się nad nią pochylimy. Na pewno tegoroczne rozgrywki rozpoczną się tradycyjnie na Wembley, ale jak będzie później, zobaczymy. Nowy obiekt jest nie tylko prawie połowę tańszy, ale daje również większe możliwości. Dlatego też na ten moment możemy zapewnić, że na pewno odbędą się tam nasze trzy sztandarowe turnieje. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, iż na Feltham swoją siedzibę ma polonijny klub Victoria London, który w tym miesiącu zainauguruje rozgrywki w lidze angielskiej. W działalność klubu, który w swoich zamierzeniach ma reprezentować całą polską emigrację, zaangażowało się wielu przedstawicieli naszej ligi. Ludzi ściśle związanych z ligą najbardziej jednak ucieszył fakt, że pozbyliście się dziury w budżecie, jaką poprzednie władze pozostawiły w wysokości prawie £3000. – Deficyt udało się zredukować przede wszystkim poprzez organizację

12 sierpnia 2016

dodatkowych turniejów, gdzie zbieraliśmy wpisowe. Ogromny wkład miały też trzy czołowe drużyny (FC Cobalt, Scyzoryki oraz White Wings Seniors), które zrezygnowały z nagród pieniężnych za poprzedni sezon. Ciężko wymienić wszystkie osoby, które przyczyniły się do tego sukcesu, ale jednym z jego głównych ojców jest bez wątpienia Tomasz Słowiak, który zajął się księgowością oraz biznesplanem. Czy w nadchodzącym sezonie będą jakieś zmiany w systemie rozgrywek? – Jak już wcześniej wspomniałem na pewno zmienimy system Pucharu Ligi, natomiast rozgrywki ligowe pozostaną bez zmian, bo obecny sprawdza się bardzo dobrze. Będziemy w dalszym ciągu pracować nad wyeliminowaniem niesportowych zachowań. Naszym głównym celem jest stworzenie wielkiej polonijnej wspólnoty piłkarskiej, by rozgrywki odbywały się w rodzinnej atmosferze. Taki jest zresztą wymóg naszego sponsora. Dlatego też naganne zachowania będziemy karać w sposób konsekwentny i niezwykle surowy. Z roku na rok takich przypadków jest coraz mniej, ale chcemy się ich pozbyć całkowicie.

Czekamy na Twój komentarz

Bartek Łuszcz w zarządzie Volleyball England Kolejny wielki sukces polskiej siatkówki w Anglii. Prezes IBB Polonia, Bartek Łuszcz, został dyrektorem do spraw marketingu w Volleyball England – Angielskim Związku Piłki Siatkowej. Łuszcz został wybrany do zarządu w głosowaniu, w którym wzięły udział wszystkie kluby siatkarskie w Anglii. Kadencja dyrektora ds. marketingu trwa dwa lata, w tym czasie B. Łuszcz chce m.in. zbudować i zrealizować strategię marketingową Volleyball England. – Angielska siatkówka stoi przed okresem dynamicznego wzrostu, więc objęcie tej roli to dla mnie duże wyzwanie – mówi Bartek Łuszcz. – Jestem bardzo zadowolony z zaufania, jakim obdarzyły mnie kluby. To ewidentne efekty naszej pracy w IBB Polonii Londyn są dowodem, że nasze pomysły działają. Od początku mówiłem, że głosowanie na mnie, to głosowanie na ciężką pracę i rozwój, więc ten wybór traktuję jako wyraźny sygnał gotowości do pracy na poziomie klubowym w Anglii. Jestem też wdzięczny partnerom w Polsce,

którzy świadomie wspierają angielską siatkówkę swoim know-how, mając za długofalowy cel budowę dużego rynku dla naszego sportu – podkreśla. Pierwsze posiedzenie zarządu Volleyball England z udziałem Bartka Łuszcza odbędzie się 17 września. reklama

| sport 53 reklama

54 horoskop

horoskop tygodniowy Lew

23 VII – 23 VIII

Miłość: Czeka cię transformacja; diametralne, ale bardzo korzystne zmiany na plus. Praca: Jeśli masz szefową, to możesz liczyć na jej wsparcie, doradztwo i zrozumienie, ale jeśli jest to mężczyzna, to nie licz na wyrozumiałość. Finanse: Nie musisz zamartwiać się o dochody, niczego twoim bliskim nie powinno zabraknąć.

Ewa Farna

Strzelec 23 XI – 21 XII Irena Santor Miłość: Szykują się zmiany, ale jeśli kochasz swojego partnera i zależy ci na związku, możesz zawalczyć, bo szanse na odrodzenie tej relacji są bardzo duże. Praca: W sprawach zawodowych – pozytywne dla ciebie zakończenie problemów sądowych, urzędowych i prawnych. Zapadnie sprawiedliwy i satysfakcjonujący cię wyrok. Finanse: Znaczna poprawa twojej kondycji finansowej. Zdrowie: Możesz odczuwać zawroty głowy lub zaburzenia równowagi, systematycznie kontroluj swoje ciśnienie.

Baran 21 III – 20 IV Alec Baldwin Miłość: Choć nie leży to w twojej naturze, postaraj się o trochę ciepła i czułości w waszych relacjach. Praca: Na gruncie służbowym trochę nieporozumień ze współpracownikami. Trochę więcej wyrozumiałości dla ludzkich niedoskonałości, przynajmniej o tym głośno nie mów. Finanse: To nie będzie dobry tydzień, niewiele zyskasz, a i straty też są możliwe, więc zawczasu ogranicz do maksimum niepotrzebne wydatki i oszczędzaj. Zdrowie: Jesteś w doskonałej kondycji, zarówno fizycznej, jak i psychicznej.

12 sierpnia 2016

Zdrowie: Mogą ci dokuczać bóle głowy, to wynik przemęczenia, ale też podwyższonego ciśnienia. Zmień tryb życia na spokojniejszy i zdrowszy.

Koziorożec 22 XII – 20 I Aleksandra Woźniak Miłość: Dylematy: kogo wybrać, kogo odrzucić? A to wszystko przez zupełnie niespodziewane i niezaplanowane uczucia, które naprawdę cię zaskoczyły. Praca: Zapowiada się sukces w sferze zawodowej – albo będzie to korzystny biznes, albo awans na stanowisko, o którym długo marzyłeś, w każdym razie będzie to szybki rozwój kariery. Finanse: Sukces finansowy, na który zasłużyłeś swoją ciężką, systematyczną pracą. Zdrowie: Kobiety spod znaku Koziorożca powinny zapisać się do ginekologa.

Byk 21 IV – 21 V Daria Widawska Miłość: Nie traktuj swojego partnera jak podwładnego. Wasza relacja potrzebuje czegoś więcej jak poprawności: zmień to i dodaj od siebie coś ciepłego, czułego i miłego. Praca: Ty uwielbiasz pracować, dyspozycyjny jesteś także na urlopie, ale wytrzymałość nawet twojego organizmu też ma swoje granice. Zwolnij. Finanse: Potrafisz pracować i zarabiać, a na brak pieniędzy zwykle nie możesz narzekać, nie inaczej będzie teraz: dodatkowe dochody z dodatkowego źródła wydaj na urlop z rodzinką. Zdrowie: W najbliższych dniach uważaj na przeziębienia.

15-21.08.2016 opracowała: Aliss

Panna 24 VIII – 23 IX Agata Buzek Miłość: Wraz z upływem dni szczęście i powodzenie w końcu się uśmiechnie. Jeśli marzysz o kimś konkretnym, to uda ci się go zdobyć. Praca: Zapał, entuzjazm i spontaniczność – to dobry kierunek, który w efek-

Waga 24 IX – 23 X Paulina Chylewska Miłość: Pojawią się problemy w sferze uczuciowej, dlatego postaraj się jak najszybciej je zażegnać. Praca: Przejdziesz do nowego etapu, na szczęście może być już tylko coraz lepiej i zapomnisz o złej passie w sprawach zawodowych. Finanse: Odzyskasz płynność finansową. Zdrowie: Zbadaj tarczycę. Twój układ hormonalny jest bardzo rozregulowany.

Wodnik 21 I – 18 II Stachurski Miłość: Będziesz miał teraz powodzenie u płci przeciwnej, co da ci wiele radości i satysfakcji. Tylko, żeby od tego „nadmiaru” nie przewróciło ci się w głowie. Praca: Tu również dobra passa, będziesz miał dużo energii i zapału do pracy – wykorzystaj ten sprzyjający czas i nadrób zaległości. Finanse: Możesz zarobić dodatkowe pieniądze, gdyż pojawią się ku temu nowe możliwości, nie zmarnuj tej szansy, a efekty finansowe mile cię zaskoczą. Zdrowie: Przydałby się choć kilkudniowy odpoczynek.

Bliźnięta 22 V – 22 VI Adrian Zdrójkowski Miłość: Jeśli jesteś w jakiejś relacji, to tylko połowicznie, więc albo więcej dawaj z siebie i mocniej się zaangażuj, albo wycofaj i poczekaj na kogoś bardziej dla siebie odpowiedniego. Praca: Zawodowo całkiem dobrze ci się układa – nowa praca bądź nowe obowiązki przypadły ci do gustu. Finanse: Masz zbyt szeroki gest, a towarzystwo skrupulatnie to wykorzystuje, nie bądź naiwny. Zdrowie: Zaburzenia trawienia mogą ci doskwierać w najbliższych dniach. Zwróć więc większą uwagę na to co jesz i gdzie.

cie doprowadzi cię do pozytywnych zmian zawodowych. Finanse: Nastąpi zmiana z bardzo trudnej sytuacji finansowej, na korzystną. Zdrowie: Uważaj na zwichnięcia, skręcenia lub złamania.

Skorpion 24 X – 22 XI Diana Krall Miłość: Doskonale wiesz jak postępować, aby niepotrzebnie nie tworzyć napiętych sytuacji w swoim związku. Praca: Czas zacząć realnie działać, solidnie i sumiennie pracować, bo ostatnio bujasz w obłokach, a za mało czynisz. Finanse: Zapanuje przyjemna równowaga i stabilizacja. Zdrowie: Pojawią się małe dolegliwości kardiologiczne. Zmień tryb życia, więcej aktywności fizycznej i odstaw używki.

Ryby 19 II – 20 III Juliusz Machulski Miłość: Jeśli nie chcesz rozpaczać, musisz zażegnać konflikt z partnerem, który ciągnie się od dłuższego czasu. Wyciągnij pierwsza rękę do zgody. Praca: W sprawach służbowych potrzebujesz fachowej porady, wysłuchaj opinii kogoś doświadczonego i zrób dokładnie to, co ten ktoś ci podpowie. Finanse: Jeśli masz kłopoty finansowe, poproś o pomoc kobietę z najbliższej rodziny. Ona nie odmówi ci pomocy, ty wybrniesz z problemu, a potem się jej odwdzięczysz. Zdrowie: Melancholijny czas.

Rak 23 VI – 22 VII Bogusław Linda Miłość: Jesteś bardzo wrażliwy, uczuciowy, delikatny, ale zbyt skupiony na sobie. Nie za bardzo potrafisz okazać miłość i przywiązanie swojemu partnerowi, postaraj się coś zmienić. Praca: Wreszcie zasłużone parę dni wolnego. Finanse: W finansach stabilnie: zdążyłeś zadbać o nie w ciągu całego roku, więc nie grożą ci żadne braki. Zdrowie: Możesz mieć problemy ze snem, a raczej z bezsennością, a główną przyczyną jest przepracowanie i zmęczenie.

| łamigłówki 55

2013-01-30 10:09:49

Kosmetyki o wartości £30

Rozwiązania haseł należy przesłać na adres konkurs@mail.goniec.com (do poniedziałku do godz. 12:00). Spośród prawidłowych odpowiedzi wylosujemy zwycięzcę. W treści maila prosimy również podać adres zamieszkania – organizator wysyła nagrodę bezpośrednio do laureata. Oto rozwiązanie zeszłotygodniowej krzyżówki: „Atak jest najlepszym sposobem obrony”. Zwycięzca: Ewelina Kisiel (Surrey, London).

| ogłoszenia 57

ZAMÓW JUŻ DZIŚ!

Ogłoszenia Bezpłatne Kategorie:

Nadaj

• Praca Dam/Szukam ogłoszenie • Mieszkanie Wynajmę/Szukam telefonicznie • Sprzedam/Kupię dzwoniąc pod nr • Auto-Moto 02070997107 • Towarzyskie drobne@mail.goniec .com

Praca dam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Praca przy dociepleniach styropianem w firmie angielskiej. Montaż styropianu, siatka na klej, tynk strukturalny. Wymagane: karta CSS (pomagam w załatwieniu), insurance number, konto bankowe. Kontakt: 07909458449 (Zygmunt, Croydon). Lubisz kosmetyki The Body Shop? Już dziś zrób zamówienie lub dołącz do naszej grupy konsultantek. Starter £45 o wartości £175, zniżka do -70%, zamawiasz kiedy chcesz. Więcej dowiedz się wysyłając sms o treści „Body” na nr: 07986505387 (Beata) lub 07908256006 (Monika). Zapraszamy.  Agencja pracy zatrudni pomocników budowlanych do pracy na budowach w centrum Manchesteru. Wymagana karta CSCS, komunikatywna znajomość języka angielskiego. Tel. 07940290565, peter@career-makers.co.uk.  Agencja zatrudni blacharzy samochodowych. Wynagrodzenie: £10-£11 p/h (zakład pracuje w systemie wielozmianowym). Wymagamy: min. 3-letniego doświadczenia, znajomości języka angielskiego w stopniu komunikatywnym. Prześlij nam cv na: praca@euroforceltd.com. Tel. 00447949906522 (Karolina).  Agencja pracy poszukuje tapicerów samochodowych. Wynagrodzenie: £10.65p/h. Wymagamy: kilkuletniego doświadczenia, znajomości jęz. angielskiego w stopniu komunikatywnym. Prześlij cv na: praca@euroforceltd.com. Tel. 00447949906522.

Nadaj ogłoszenie Kategorie: telefonicznie • Usługi dzwoniąc pod numer • Wyróżnione kolorowym tłem 020 7099 7107 • maksymalnie 250 znaków (30 słów) lub na portalu • CENA: GBP25 • PROMOCJA: 3+1 GRATIS www.ogloszenia.goniec.com

Ogłoszenia Usługowe

 Zakład produkcyjny w Londynie zatrudni młodszą asystentkę ds. obsługi biura na 1/3 etatu. Wymagania: biegła znajomość j. angielskiego w mowie i piśmie, znajomość obsługi komputerów i urządzeń biurowych. Tel. 02030159653 lub 07506157999.  Firma obsługująca główne sieci supermarketów, znanych producentów żywności, markowej odzieży, centra logistyczne i dystrybucyjne poszukuje kobiet i mężczyzn do pracy w magazynach odzieżowych oraz spożywczo-przemysłowych na stanowisko pracownik magazynowy. (Wielka Brytania – różne lokalizacje). Wynagrodzenie: £7.20-£12.00. Wyślij cv na adres: pracawuk@staffline.co.uk.  Firma nieruchomości w Croydon poszukuje pracowników ogólnobudowlanych. Wymagane: NIN, konto w banku, UTR oraz karta CSCS. Tel. 07495230822.  Praca dla technika dentystycznego – ceramika, na pół etatu. Tel. 07720297784.  Poszukuje rzeźników do pracy w Anglii (bez znajomości angielskiego). Zadania: wykrawanie lub klasowanie (wołowina, wieprzowina, baranina). Stawki £8.50-£10.50 (plus nadgodziny). Wyślij SMS o treści RZEZNIK na numer 535-166360, oddzwonimy.  Poszukiwani kierowcy kat. C+E (Boston, Spalding, Huntingdon, Corby, Newark). Język angielski wymagany. Wymagania: prawo jazdy kat. C+E (min. 2 lata). Tel. 07761940356, info@class1drivers.uk.

Ogłoszenia Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr v020 7099 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com

58 ogłoszenia

 Firma z branży FMCG poszukuje przedstawiciela handlowego (miejsce pracy: Liverpool, Manchester, Szkocja, południowo-wschodnia Anglia). Podstawowe wymagania: znajomość branży spożywczej, doświadczenie, prawo jazdy kat. B, znajomość języka angielskiego. Oferujemy: narzędzia pracy (telefon, laptop, samochód służbowy), wynagrodzenie uzależnione od osiąganych wyników. CV prosimy kierować na adres: praca@eurohurt.com.  Firma zatrudni spawaczy. Praca polega na spawaniu części uszkodzonych samochodów ciężarowych. Wynagrodzenie: £8,5/godz. Zainteresowane osoby prosimy o przesłanie cv na adres: beata@templarrtltd.com. Tel. 01904 693347.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Praca w domu opieki jako kucharz. Wynagrodzenie £9/h. Wymagana jest komunikatywna znajomość języka angielskiego. Zainteresowane osoby proszone są o przesłanie cv (w j. angielskim) na: kontakt@cekal.pl.  Praca stała na budowie dla rzetelnego i pracowitego pomocnika budowlanego (labourer). Wymagane CSCS. Tel. 07400641238.  Firma budowlana zatrudni: stolarzy, dekoratorów, płytkarzy, plastrarzy, hydraulików, elektryków, murarzy, pomocników budowlanych (z doświadczeniem i bez nałogów). Wynagrodzenie zależne od kwalifikacji. Wymagane posiadanie NIN, UTR, karty CSCS, konta bankowego. Tel. 07989571071, 02030159653. 12 sierpnia 2016

 Firma budowlana poszukuje pracowników na stanowisko: stolarz, kafelkarz do pracy przy renowacji mieszkań. Stawka £8-£16/h. Wymagane: NIN, UTR, CSCS card i konto w banku. Zainteresowane osoby proszone są o przesłanie cv na: admin@anabowservices.com lub kontakt telefoniczny pod numerem: 07495230822.  Poszukujemy stolarzy do fabryki zlokalizowanej w okolicach Leicester, Bedford. Wymagane doświadczenie, umiejętność czytania rysunku technicznego, obsługi maszyn oraz ręcznych narzędzi. Stawka: £8.00 na godzinę netto. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: justynam@2binterface.com.  Praca dla budowlańców na terenie Wielkiej Brytanii: cieśli szalunkowych – wynagrodzenie £14-17/h, zbrojarzy – £14-17/h, betoniarzy – £10-14/h, Groundworkerów – £1114/h, pomocników – £8.5-10/h, murarzy – £13-17/h, operatorów maszyn ciężkich – £13-17/h, malarzy – £11-14/h, Joinerów 1&2 fix – £13-16/h, Drylinerów – £13-17/h. Tel. 0161 277 7941, 07496 313 446, 0161 277 7944, 07534 947 959.

 Praca dla General Industrial (stanowisko obejmuje większość prac wykonywanych na hali produkcyjnej: dostarczanie produktu na linię, praca liniowa, pakowanie produktu). Zarobki: £7.20 (dzień) £7.50 (noc) na godzinę. Tel. 07887453942, e-mail: amandaborkowska@singleresource.co.uk.  Poszukujemy kierowców Class 1 do pracy na terenie Yorkshire oraz w południowej części Anglii. Wynagrodzenie: £9/godz. Zainteresowanych prosimy o przesłanie cv: beata@knightsrecruitmenttraining.com. Tel. 01904 693347.  Agencja pracy poszukuje kierowcy kategoria C+E (lokalizacje: Thurleigh, Corby, Upper Heyford, Portbury). Wymagane doświadczenie w UK, brytyjskie prawo jazdy, komunikatywny angielski. Stawka za dzień: £120 (przez pierwsze 12 tygodni). Później stawka £170 plus bonus £30 za każdy załadunek. CV proszę przesłać na adres: rekrutacja@beststaffltd.co.uk. Tel. 07703605130.  Praca w piekarni. Nocny kucharz (kanapki, sałatki, platersy); pomocnik piekarza (w każdą czwartkową noc). Tel. 02089581205, e-mail: edgware@grodzinski.co.ik.

 Poszukujemy pracowników magazynowych (przygotowanie zamówień, pakowanie, przyjmowanie towarów). Lokalizacja: Ventura Park, Old Parkbury Lane, Colney Street, St. Albans. Tel. 02084582500, e-mail: ewelina.wisniewska@pangaea.co.uk.  Szukam opieki do mojej 4-letniej córki, która we wrześniu zaczyna naukę w szkole w Weybridge. Opieka ma polegać na zaprowadzaniu/ odbieraniu dziecka ze szkoły oraz opieka po szkole. Opcjonalnie dodatkowo sprzątanie mieszkania raz w tygodniu (do uzgodnienia). Zainteresowanych proszę o kontakt: 07762999786.  Poszukujemy pracowników na stanowisko: rzeźnik wieprzowiny. Miejsce pracy: Belgia, Holandia, Unia Europejska. Wymagania: znajomość wszystkich etapów procesu uboju wieprzowego; jeden rok doświadczenia; znajomość języka angielskiego / holenderskiego lub niemieckiego oraz własny samochód będą dodatkowym atutem. Wyślij cv na: praca@sfspoland.pl. Tel. 0221021161.  Poszukujemy blacharza autobusów (naprawy powypadkowe/ modyfikacje). Lokalizacja pracy: Harlow, Essex. Wymagane dokumenty: cv, zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy, zaświadczenie o niekaralności. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: praca@globalforcegroup. co.uk. Tel. 01279 427898.  Firma budowlana w Croydon poszukuje pracowników na stanowisko: kierowca, handyman, pomocnicy ogólnobudowlani. Warunkiem jest posiadanie NiN, karty CSCS i miejsca zamieszkania w UK. Wymagana podstawowa znajomość języka angielskiego. Zainteresowane osoby proszone są o przesłanie CV na adres admin@anabowservices. com lub kontakt telefoniczny pod numerem: 07495230822.  Naszym klientem jest producent mebli sklepowych w Manchesterze. Poszukujemy stolarzy z doświadczeniem w produkcji mebli sklepowych. Praca od zaraz. Stawka £10.00/h. Komunikatywny angielski i własny samochód mile widziany. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: justynam@2binterface. com. Tel. 07507856132

Ogłoszenia

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Zatrudnimy pokojówki do hoteli w centrum Londynu. Stawka wynagrodzenia wynosi £7.20 za godzinę, wypłaty miesięczne. Oferujemy pełne szkolenie, możliwość awansu i płatny urlop. Prosimy o zgłoszenia na adres: jobs@hotelcare.co.uk.  Szukamy kandydatów na doradcę ubezpieczeniowego. Jeśli jesteś osobą komunikatywną i masz chęci do nauki czegoś nowego zapraszam na spotkanie rekrutacyjne. Praca na terenie Wielkiej Brytanii. Osoby zainteresowane proszę o przesłanie cv na: patrickfinanse@ gmail.com. Tel. 07720868515.  Poszukujemy pracowników na stanowisko: monter rusztowań. Osoby zainteresowane ofertą prosimy o przesłanie cv w języku angielskim na: praca@sfspoland.pl.  Polska szkoła sobotnia w New Malden poszukuje nauczycieli języka polskiego oraz asystentów na rok szkolny 2016-2017. CV wraz z listem motywacyjnym proszę przesyłać na: minkabonnage@gmail. com. Tel. 07905116731.  Szukamy kierowców: Banbury, Bicester, Didcot, Amesbury, Swindon, Bristol. Tel. 07590964000, email: Piotr@aligra.co.uk.  Krawcowa z doświadczeniem potrzebna do punktu z przeróbkami i naprawami na Chelsea. Komunikatywny angielski wymagany. Tel. 07872007150.  Zatrudnimy pracowników magazynowych do pracy w centrum dystrybucji towarów w Ely. Wymagamy doświadczenia, posiadania uprawnień do obsługi wózków widłowych. E-mail: beata@templarrtltd.com, tel. 01904 693347.  Firma budowlana poszukuje pracowników na stanowisko stolarz. Praca przy renowacji budynków mieszkalnych w centrum Croydon. Idealny kandydat powinien posiadać długoletnie doświadczenie w UK, kartę CSCS, numer UTR. Język angielski wymagany w stopniu komunikatywnym lub przynajmniej podstawowym. Zainteresowane osoby proszone są o przesłanie cv na: admin@anabowservices.com. Tel. 07415955893.  Praca dla pomocnika budowlanego, doświadczenie nie jest wymagane. Tel. 07872391104 lub 07925505460.

 Praca stała na stanowisku Dispatch Managera przy produkcji ciastek, herbatników (Glasgow). Do obowiązków należeć będzie przygotowanie faktur, dokumentów wysyłkowych, zarządzanie 6-osobowym zespołem pakowaczy. Mile widziane doświadczenie na podobnym stanowisku lub w logistyce. Stawka początkowa: £9.50 na godz., biegły angielski wymagany. Tel. 02081239017, e-mail: eclpraca@tiscali.co.uk.  Brytyjska firma rekrutacyjna poszukuje auto-elektryka (jednostki szybkiego reagowania: karetki pogotowia). Wymagania: doświadczenie, znajomość zagadnień związanych z instalacją wiązek elektrycznych. Oferujemy: stawka – £9.50, płatny urlop. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: praca@globalforcegroup. co.uk.  Middlesex. Zatrudnimy osobę na stanowisko pracującego foremana. Obowiązki: zarządzanie terenem budowy, koordynowanie prac podwykonawców. Wymagania: prawo jazdy kat. B, doświadczenie. Tel. 07496 248 515, e-mail: anna@robin-services.co.uk.  Firma budowlana poszukuje pracowników na stanowiska: elektryk, szlifierz, fixer. Zainteresowane osoby proszone są o przesłanie cv na adres: admin@anabowservices. com lub kontakt telefoniczny pod numerem: 07415955893.  Agencja poszukuje osób chętnych do pracy na stanowisku: pracownik odpowiedzialny za utrzymanie czystości. Obowiązki: dbanie o porządek na terenie szkoły (północno-zach. Anglia), przestrzeganie wymogów BHP. Wymagania: komunikatywna znajomość j. angielskiego, mile widziane doświadczenie. Oferujemy pracę na pełen etat (40 godzin tygodniowo), atrakcyjne wynagrodzenie, zakwaterowanie. Jeśli uważasz, że jest to praca dla ciebie, prześlij cv na: bydgoszcz@flamejobs.pl.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

| ogłoszenia 59

60 ogłoszenia

 Poszukujemy stolarzy z długoletnim doświadczeniem do fabryki zajmującej się produkcją wysokiej jakości mebli biurowych oraz stanowisk obsługi klienta. Kandydaci muszą posiadać umiejętność czytania rysunków technicznych i pracy w zespole oraz własne podstawowe narzędzia. Lokalizacja: okolice Northampton, stawka: £8.50 na godz. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na: magda@2binterface.com.  Poszukujemy osoby na stanowisko specjalista ds. leasingu ((Birmingham lub Londyn). Oczekiwania: doświadczenie, prawo jazdy kat. B, znajomość rynku leasingowego, jęz. angielski na poziomie komunikatywnym. Oferujemy atrakcyjny system wynagrodzeń złożony z podstawy oraz prowizji, samochód służbowy. Tel. 0207 1833 604, e-mail: marketing@profittree.co.uk.  Poszukujemy pracowników: plastrarzy, stolarzy albo murarzy. Praca w Londynie w okolicach Notting Hill Gate i High Street Kensington. Praca na dniówki. Kontakt Grzegorz tel. 07970267512.  Zatrudnię mechanika samochodowego z doświadczeniem, mile widziane prawo jazdy oraz własne narzędzia. Praca w Slough. Tel. 07999 656 922, e-mail: office@ gr8motors.net.  Firma rekrutacyjna poszukuje montera/demontera autobusów. Wymagane doświadczenie, mile widziana znajomość j. angielskiego. Obowiązki: demontaż elementów w autobusach (siedzeń, poręczy, paneli, okien), montaż elementów. Oferujemy: stawka – £8.50, płatny urlop. Osoby zainteresowane ofertą, prosimy o przesłanie cv na adres: praca@globalforcegroup.co.uk.

12 sierpnia 2016

 Poszukiwany kierowca kat. C (Banbury). Wymagania: doświadczenie na ciężarówce, karta kierowcy, kod 95, znajomość j. angielskiego. Praca polega na dostawie żywności do hoteli, pubów itp. Wynagrodzenie: £11.70-£12.70 na godz. Wyślij cv na adres: piotr@aligra.co.uk. Tel. 07590964000.  Pilnie poszukujemy doświadczonych kierowców kat. C do pracy w Oxfordzie. Stała praca, nocki. Wymagane aktualne CPC lub kod 95 i karta kierowcy, komunikatywny angielski, wynagrodzenie: £10£13 za godzinę. Tel. 07590964000, e-mail: Piotr@aligra.co.uk.  Stała praca dla piekarza przy produkcji różnego rodzaju chleba foremkowego. Wymagania: umiejętność mieszania ciasta, obsługa pieca, komunikatywny angielski. Stawka: £11.50 na godz. CV proszę przesłać na: eclpraca@tiscali.co.uk.  Poszukujemy pracowników na stanowisko: Order Picker, Produkcja, Zaopatrzenie Linii. Wymagania: doświadczenie w branży mięsnej, spożywczej, znajomość języka angielskiego w stopniu komunikatywnym – warunek konieczny. Wyślij cv na: praca@sfspoland.pl. Tel. 221021161.  Firma transportowa z Immingham zatrudni kierowców kat. C+E (klasy 1) na stały kontrakt. Praca odbywa się w systemie dziennym lub nocnym, polega na przewozie naczep i kontenerów na terenie UK. Wymagany jest komunikatywny angielski, 2-letnie doświadczenie, cyfrowa karta kierowcy. Zainteresowanych kandydatów prosimy o przesłanie cv na: odongowska@imminghamtransport.co.uk lub kontakt telefoniczny: 0044 7525911410.

 Agencja poszukuje pracowników do pracy przy renowacji budynku mieszkalnego w centrum Croydon: stolarza (carpenter), elektryka (doświadczenie z UK obowiązkowe ), szlifierza - stone cutter, fixer – plasterboards. Wymagania: doświadczenie w UK, karta CSCS i numer UTR, przynajmniej podstawowy język angielski. Zainteresowane osoby proszone są o przesłanie CV na adres: admin@anabowservices.com lub kontakt telefoniczny pod numerem: 07495230822. Rekrutujemy wyłącznie kandydatów przebywających już na terenie UK.

Praca szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym, szuka pracy. Pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem. Tel. 07883974669.

Mieszkanie wynajmę Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Pokoje do wynajęcia na Edmonton Green (N9). Tel. 07502398351.  Edmonton – pokój jedynka do wynajęcia. Cena: £110 tygodniowo. Budynek po remoncie, czysto, spokojnie, łącznie 3 osoby; rachunki wliczone. Tel. 07442604644.  Streatham. Do wynajęcia pokój dla jednej osoby lub pary (jedno podwójne łóżko), dla pracujących osób, 5 min. do stacji pociągowej; z internetem i bezpłatnym miejscem do parkowania auta. Cena: £150/ tydzień plus tygodniowy depozyt. Tel. 07424 05 6962.

 Zaopiekuje się starszą osobą w jej domu. Tel. 07778719715.

 Ealing/Hanwell. Wynajmę mieszkanie (sypialnia, pokój gościnny, osobna kuchnia, łazienka, ogród). Dobra lokalizacja. Tel. 07989697905, e-mail: wigorski@ icloud.com.

 Uczciwa i rzetelna kobieta poszukuje pracy w północnym Londynie przy sprzątaniu, prasowaniu, ewentualnie prace w ogrodzie. Z zawodu jestem ogrodnikiem. Tel. 07419716668.

 Streatham. Do wynajęcia pokój dla jednej osoby; internet i bezpłatne miejsce na auto. 5 min do stacji pociągowej. Cena: £90/ tydzień plus tygodniowy depozyt. Tel. 07424 05 6962.

 Szukam pracy – opieka nad starszą osobą lub sprzątania. Doświadczenie i znajomość języka włoskiego. Tel. 074 2476 8324.

 Oferuję 6 mieszkań w nowych budynkach deweloperskich w Shepherd Close, Chadwell Heath, Ilford. Ceny: £1100-£1500. Każde mieszkanie posiada otwartą, wyposażoną kuchnię, wyposażoną łazienkę, prywatny parking. Bardzo dobry węzeł komunikacyjny w pobliżu. Tel. 020 3005 2443.

 Mężczyzna (lat 40) poszukuje pracy jako dekorator, budowlaniec, pomocnik lub praca w fabrykach. Tel. 07801275862.

Ogłoszenia

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Stockwell – wynajmę miejsce w pokoju dla mężczyzn. Tel. 07940186730 lub 07448409376. Kontakt po godz. 16.00.

 Wynajmę mieszkanie z 2 sypialniami, bardzo czyste, umeblowane. Dla spokojnych i pracujących osób. Lokalizacja – 2 min. do stacji pociągowej Streatham. Cena: £320/tydzień plus tygodniowy depozyt. Rachunki wliczone. Tel. 07424 05 6962.  Do wynajęcia 5 bedroom house na South Harrow. Duży dom, ogród, podjazd na 3 samochody. Mieszkanie nie jest umeblowane, dwie łazienki, 3 dwójki, 2 jedynki. Cena: £2000 plus rachunki. Tel. 07535586868.  Studio flat do wynajęcia na Stamford Hill (N16). Czynsz: £800 miesięcznie plus depozyt miesięczny; rachunki wliczone. Tel. 07502398351.  Do wynajęcia świeżo odnowiony 3-pokojowy dom (Queens Road, Walthamstow E17 8QP). Czynsz: £1700. 3 sypialnie, duża łazienka na pierwszym piętrze, mniejsza łazienka na parterze, w pełni wyposażona kuchnia, ogród z garażem. Tel. 020 3005 2442.  Leyton. Wynajmę ładny, duży pokój dla spokojnej pary, cena: £160 na tydzień plus depozyt. Bardzo blisko metra. Tel. 07943519524, e-mail: stanley19555@op.pl.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Duża jedynka z podwójnym łóżkiem dla osoby niepalącej. Bardzo cichy i czysty dom, blisko stacji Beckenham Junction oraz Ravensbourne. Tel. 07581 796 199.  Londyn. Do wynajęcia 1 bedroom flat na Harrow. Ładne, zadbane, osobna kuchnia, miejsce parkingowe. Cena: £975 plus rachunki. Tel. 07535586868.  Wynajmę dwupokojowy dom na Leyton. Dwie łazienki, living room połączony z kuchnią, ogródek. Cena: £380 tygodniowo. Tel. 07738323890.  Do wynajęcia ładne duże 3 bedroom flat na Harrow. Duży salon, w pełni wyposażona kuchnia. Miejsce parkingowe, ogród. Cena: £1475. Tel. 07535586868.

 Do wynajęcia 3 bedroom house na Wood Street / Walthamstow, dwa podwójne pokoje, jeden pojedynczy. Cena wynajmu: £1800 miesięcznie (rachunki nie są wliczone). Tel. 07738323890.  Wynajmę przestronne studio na Seven Sisters, 3 minuty od stacji metra. Cena wynajmu: £250.00 tygodniowo (rachunki wliczone w cenę). Tel. 07738323890.  Mam do wynajęcia 2 bedroom z ogrodem na South Harrow. Duże mieszkanie, 2 pokoje (nieumeblowane). Cena: £1400. Tel 07535586868.  Pokój dwuosobowy do wynajęcia na Forest Gate (dla pary lub jednej osoby). Cena: £100 za jedną osobę, a £130 za parę tygodniowo (internet oraz wszelkie inne opłaty są wliczone w czynsz). Tel. 07404335846, e-mail: przemekgo40@gmail.com.  Do wynajęcia nowe flaty w nowym bloku na Harrow, 7 min. od stacji metra. Mieszkania w pełni umeblowane, wszystkie rachunki wliczone. Ceny: od £1050 do £1350 (w zależności od wielkości). Tel. 07535586868.  Do wynajęcia 2-pokojowe mieszkanie na Woodford Green, 2 min. od stacji metra. Living room połączony z kuchnią. Dwa podwójne pokoje i jedna łazienka, ogródek. Cena za mieszkanie: £1650 miesięcznie (rachunki nie są wliczone). Tel. 07729262471.  Posiadam do wynajęcia 5 bedroom dom na South Harrow. Podjazd na dwa samochody, duży salon, kuchnia z jadalnią, 3 dwójki, 2 jedynki. Cena: £2200. Tel. 07535586868.  Posiadam do wynajęcia 1 bedroom na South Harrow. W pełni wyposażone. Cena: £1275. Tel. 07538586868.  Duży pokój umeblowany na parterze (z wyjściem na ogród) do wynajęcia na Eastcote. Metropolitan Line and Piccadilly Line – kilka minut pieszo, połączenie autobusowe do Harrow, Northolt, Ealing i Pinner. Dom wyposażony, Wi-Fi, cena – £125 za tydz. dla 1 osoby; £150 za tydz. dla pary. Tel. 07495065537, e-mail: w_sakowicz@yahoo.co.uk.  Przestronne 1 bedroom dostępne do wynajęcia na Walthamstow. Cena: £1350. Tel. 07729262471.

| ogłoszenia 61

62 ogĹ&#x201A;oszenia

12 sierpnia 2016

 Do wynajęcia pokój dla pracującej osoby w bardzo ładnym i ciepłym mieszkaniu na Norwood (2 sypialnie, 2 łazienki, wyjście na komunalny ogród). Dobre połączenie z centrum Londynu. Bezprzewodowy internet i rachunki wliczone w cenę (£120 tygodniowo plus depozyt). Tel. 07506129660, 07894091745.  Bardzo duża kawalerka (studio flat) na parterze do wynajęcia w okolicach Stanmore i Queensbury. Flat umeblowany i wyposażony w lodówkę, pralkę. Cena za miesiąc – £850 dla jednej osoby i £950 dla pary (rachunki wliczone). Tel. 07495065537, e-mail: w_sakowicz@yahoo.co.uk.  Carshalton. Wynajmę duży, zadbany, podwójny pokój dla pracującej osoby. Pokój wyposażony jest w podwójne łóżko, bardzo dużą szafę, stolik i lodówkę. W domu z ogrodem mieszka tylko 3-osobowa rodzina. Do wynajęcia od zaraz, cena – £130 za tydzień plus depozyt. Tel. 07515672593.  Wynajmę pokój (jedynkę) z podwójnym łóżkiem. Cena – £110 tygodniowo plus depozyt. Dom z ogrodem, rachunki wliczone w cenę, blisko stacja metra Leyton. Tel. 07716341879, e-mail: sylvia. syroka@yahoo.co.uk.  Pokój dwuosobowy do wynajęcia w spokojnym domu z ogrodem, blisko metra. Cena: £130 za tydzień. Tel. 07466571679, 07745743334, e-mail: pocztaewki22@wp.pl.  Duży pokój z podwójnym łóżkiem dla jednej osoby, do wynajęcia w nowoczesnym domu położonym kilka minut pieszo do stacji Hanger Lane i 10 minut pieszo do stacji Park Royal. W pobliżu polskie sklepy. Cena: £130 za tydzień (rachunki wliczone). Tel. 07495065537, e-mail: w_sakowicz@yahoo.co.uk.  Mieszkanie dwupokojowe w Leyton (E10) do wynajęcia od sierpnia. Rent: £1300 miesięcznie, rachunki wliczone. Tel. 0044 741 754 2333, 0048 536 20 43 22.  Mam do zaoferowania piękny dom przy Ninth Street w Peterlee. Dom po generalnym remoncie, w pełni wyposażona kuchnia. Budynek znajduje się w spokojnej okolicy. Do wybrzeża dojdziemy w niecałe 15 minut. Cena: £85/ tyg. plus rachunki. Tel. 07784528187, 07849512866.

 Eastham. Wynajmę duży pokój 2-osobowy. W pokoju jest telewizor z dekoderem. W mieszkaniu internet i ładny ogród. Tel. 0785 2329 777.  Dom pięciopokojowy do wynajęcia od sierpnia (Harold Hill, RM3). Rent: £1950 miesięcznie plus opłaty, dobry dojazd. Blisko park, busy, sklepy. Tel. 0044 741 754 2333, 0048 536 20 43 22.  Derby. Wynajmę pokój w nowym budownictwie dla dziewczyny, pomoc w znalezieniu pracy. Tel. 07598621170.  Nowy 2 bedroom flat po generalnym remoncie na Ivy Terrance. Cena za tydzień: £110 plus rachunki. Łatwy dojazd do Doncaster Road. Duży ogród za domem. Tel. 07784528187.  Nowe pokoje po generalnym remoncie na Scarlet Street. Cena za tydzień: £65, łącznie z opłatami i internetem. Pokoje umeblowane, zamykane na klucz. W pobliżu przystanek autobusowy, stacja kolejowa. Tel. 07784528187, 07467580997.

Ogłoszenia Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com

 4 Bedroom House do wynajęcia w Grimsby (South Yorkshire). W pobliżu znajdują się parki i bus station. Cena za dom – £550/miesiąc. Kontakt w języku polskim i angielskim. Tel. 07784528187 lub 07849512866.  Mam do zaoferowania nowe mieszkania 1 bedroom flat w spokojnej dzielnicy domków jednorodzinnych w Worksopie. Mieszkania znajdują się w apartamentowcu położonym 15 min. od centrum Worksopu. W pobliżu znajdują się przystanki autobusowe, sklep, poczta oraz apteka. Cena: £110 plus rachunki. Tel. 07784528187, e-mail: hsapmltd@gmail.com.  Pokój 1-osobowy do wynajęcia pomiędzy Hanger Lane/Alperton w spokojnym, czystym domu z ogrodem. Darmowy parking koło domu. Internet i rachunki wliczone w cenę. 10 min. do stacji metra Hanger Lane (Central) i Alperton (Piccadilly). Cena: £100/tyg. Tel. 07476901024, 07769334682. E-mail: mariuszdarocha@yahoo. co.uk

 Duża jedynka do wynajęcia na Whetstone. Blisko metro, autobusy, sklepy i restauracje. Cena: £400 miesięcznie plus £100 depozytu. Rachunki i internet wliczone. Tel. 07516720699, e-mail: olarostocka89@gmail.com.  Pokój jednoosobowy z podwójnym łóżkiem w spokojnej dzielnicy Walthamstow. Tel. 07424773453, e-mail: tomekklein100@wp.pl.  Duży pokój z prywatną łazienką, w pełni umeblowany. Dostępny od zaraz. Dom jest duży i czysty, z ogrodem, livingiem, podjazdem na auto. Rachunki wliczone w cenę. Cena: £140 tygodniowo. Tel. 07843428037, e-mail: Kar_wozniak@yahoo.co.uk.  Duży pokój dla pary. Cena: £135 na tydzień. Autobusy 116, 117, 235, 237, 423. Tel. 07506541079, e-mail: cytrynka6@yahoo.com.  Zadbane, umeblowane pokoje 1 oraz 2-osobowe na Elmfield Road. Cena za tydzień: £75 – 1-osobowe / £120 – 2-osobowe. W pobliżu znajduje się centrum, sklepy spożywcze, przystanek autobusowy. Tel. 07784528187, 07849512866 lub 07514744755.  Stockwell, blisko metra, dwójka do wynajęcia dla 1 lub 2 osób oraz miejsce w dużym pokoju do dzielenia ze spokojnym, uczciwym panem. Tylko osoby bez nałogów. Bardzo dobra lokalizacja i dobre warunki. Tel. 07891091598.  Streatham Park. Do wynajęcia duży, umeblowany pokój dla jednej osoby. Miejsce do parkowania samochodu. Cena £120 tygodniowo plus depozyt. Tel. 07448051327.  Seven Sisters wynajmę pokój dwuosobowy z wyposażeniem, z dostępem do internetu, blisko stacji metra, w pobliżu polskie sklepy. Cena: £180 tygodniowo plus depozyt. Tel. 07712137527.

Mieszkanie szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Szukam na trzy noce mieszkania lub apartamentu w bezpośrednim sąsiedztwie Oxford Street, Hyde Park Corner, Knightsbridge, Sloansquare (i okolice) dla 3 osób dorosłych i 5-letniego dziecka. Od 1 do 4 października (przylot w nocy). Tel. 07493027994.

| ogłoszenia 63

Komputery

Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.goniec.com

Naprawa: komputery, Xbox, PS3, tablety, telefony. Posiadamy długoletnie doświadczenie w Londynie. Na wymienione części dajemy 12 miesięcy gwarancji. Tel. 07411123340, 07473382628

Towarzyskie Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Szukam wolnej, szczupłej (wzrost do 160 cm) kobiety w wieku 60-80 lat, do życia na dobre i złe, pani spokojnej i rozsądnej o otwartym sercu, z okręgu West Midland lub East Midland. Mam małą firmę, prowadzę normalne życie, mogę zmienić miejsce zamieszkania, nie szukam przygód i wrażeń. Tel. 07741385085, e-mail: medcom1957@gmail.com.  Szukam kobiety do stałego związku, na dobre i złe chwile, do 40 lat, pani może być z dzieckiem. Tel. 07931176729.  Wdowa w średnim wieku z południowo-wschodniego Londynu pozna pana. Tel. 07438626412.  Poznam pana w wieku 55-60 lat. Zmotoryzowany, znajomość angielskiego, stan wolny. Kontakt po godz. 15.00. Tel. 07480285552.  Brunet, 30 lat, wysoki, zbudowany. Kocham podróże i aktywnie spędzać czas. Poznam fajną, miłą kobietę. Tel. 07417358608, e-mail: grygi1985@wp.pl.

64 ogĹ&#x201A;oszenia

12 sierpnia 2016

 Poznam normalnego, 45+ emocjonalnie dojrzałego mężczyznę z rozliczoną przeszłością. Wzrost powyżej 180 cm. Nie szukam przygód. Tylko sms-y proszę. Tel. 07507364505.  Mężczyzna 40 lat – poszukuję kobiety do stałego związku na dobre i złe chwile. Pani może być z dzieckiem. Tel. 07931173729.

Ogłoszenia

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

| ogłoszenia 65

katalog firm ) #+" (+# ! ( (

'(# ! !

&" $#

$# ! #!

)&# ' # " ! + +++ )&# ' # " # ) %) (- '( ( ( ! ! # %) (- '( # ) + +++ %) (- '( # ) + " #+' '' '# )( #"' ( (

! ' ' + " #+' '''# )( #"' # ) + +++ + " #+' '''# )( #"' # )

) $#0 ." ! " ) ' ! $ # ) $ # $ + +++ #" -" '$# ." $

12 sierpnia 2016

)&'- '. # "

' 6 #+#54

# (& " " !

"%) & ' # (& " " # ) + +++ # (& " " # )

' #)"( " ( + +++ ' #)"( " - #& )

+ !#+' (& " " ! ( !

+ +++ )&'- (&- ." #!

" " & $) ( ( + +++ " " & $) #& )

" "' $& '( " " * ' &'

( +

! (

" # $& '( ' # ) +++ $& '( ' # )

)&(#+" + 0-'- ! &( " &( $ +++ $ + -'(&- )(#& &! !#& "- & )' - "# (

(& !#& "- # ) (#$ '$ & (' ( ( # (#$'$ & (' # ) + +++ (#$'$ & (' # )

#" $# ' ( $# ' ( ! & ( " ! #" #! ( & ! #" #!

" & + " & + '# (#&' ( (

+ +++ '# (#&' # ) #" !

)! / $& +# $& -

#" )! "( ! #!

" ' '# (#&' (

! " '. " ' # ) + +++ " ' # )

# '. # #+ " !' $&# ! ( (

! " # !'$&# #& )

$& +" -

+# ' ( & #& #" # '. # #+ " (

+ +++ ' ( & #& #" # ) $ #' #&" ' '# (#&' $ ( $# ' #' #&" ' " ( + +++ #' #&" ' $

$ ( ! +

!' (

!' $ !' #! +++ $ !' #!

$ . (#! $ ! !

! / (#)& ! ( ! + (& * !

! * (& * +$ $ )&# )' ! #"( ( )&# )' $ + +++ )&# )' $ )'0) (& "'$#&(#+ '(& "' !

+++ '(& "' $&. +#.- $ ( " $ . !

! # #(& "' ! !

+ +++ # #(& "' $&* $ (' (& "'$#&( ! ( ( + +++ &)$ (' $ & )'

! ! ! !

Aby znaleĹşÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w Katalogu Firm skontaktuj siÄ&#x2122; z nami: Tel: 020 7099 7107, E-mail: marketing@mail.goniec.com

$&. .- $ " 63"

' ! '+# $&. .-$ " ." #! (

(

+ +++ $&. .-$ " ." #! . !# +

+++ . !# #! $# '

(& "' & '$ . # # (

# (& "' & + +++ (& "' &

# $# ' )& &# ) ) "#&( # (

$#3- . # ! (

+ +++ # ! #!

( +6 "

( &# + ) $" & " #&

( + $#

'$#3-+ .

! '. # ' 4 $# ' ')$ &! & (1+ ( +++ ! '. # # ) + ' ')$ &! & ( '! ( + & ( $(#" - & + ' +'

#" #"

+++ & # )

- !#

( +6 " ! ( ! &#

# +

'+ "( (##( " #" #" $# ' '! ( ! #" #" + (

*- +

' )$ .0#!) ! ( # #&#+- !

(& "' ! ( ( + +++ ' )$ . #!) #" -" # ) ' & $ (& "'! ( # ) (

( , ! - &' !

! -! " ! #! #(" ' (& "'

$# !

+++ #(" ' (& "' # )

' ! " '

$&. . - " #(" ' ! (& "'$#&( " #(" ' !

+ ( , #" #" " (

&) ' '# )( #"' (

! + +++ &) ' '# )( #"' # )

+++ # # )

+++ *- #! $ ' #!

(& "'$#&(

' )$ .0#!)

! ! +

+++ - !# # )

. ' $# ' #! + +++ . ' $#

' )$ .0#!)

&13" $# .( + (#+ + +++ $# .( + (#+ $ (

& !#

' ! *

+-+1. 5! ! 0 !

( #!)"

( +6 "

" ' " " "+ " ' " #" #"

& &)( !$ #- '( " '# )( #"' ( ' !$ #-'( #! $ ) " !$ #-'( #! + +++ !$ #-'( #!

( '-

' ' + -' (

+ +++ ' $ ' " (& * ( ( ( #" #" ' " $

(* ' ( )'0) "'( (#&' ! " # $# ' ( + . # ) + +++ $# ' ( + . # ) $# ' ( + . $&. !-'0 + . 2 (

( !

" # $# ' ( + . # ) + +++ $# ' ( + . # )

+-+1. 5! ) ' $ #" #" ( ( + +++ ) ' $ #" #" # ) ) ' $ #" #" ! #!

&) ' ! '( & ' ( " # &) ' ! '( & # ) + +++ &) ' ! '( & # )

' $- "( &" (#+

& !#(#&' ( ( ! +++ & !#(#&' " ( +

(0)! . " (& "' ( #" # ' ( ! " # (& "' ( #"# ' # ) + +++ (& "' ( #"# ' # )

)'0) $# &. #+

&#+ &" (+# #'(+ ' &#)$ ( " # #'(+ ' #! & + # ) +++ #!#+ $ +# # ) +

. &#+ "(-'( & ! !

#& '( & - $# "(-'(

!#(#&-.

(

+ +++ $# ' "(-'( + #" -" # ) $& * ( ! "(& + '( + " (#" " # $! ! #! +++ $! ! #! + (##( " ! "(& ( (

+ +++ $# ' &. # ) (#$ ! " (

(

! " # (#$! " # ) + +++ (#$! " # ) + +++ $# ' " # )

( ! +

)" &

& (#&' # #!

$# ' #!$# &. #+- # )