Goniec Polski wyd. 649 by SamiSwoi.news

nr 42 (649) 21 października 2016 / ISSN 2044-5202

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

Najpierw przebierańcy w strojach klauna straszyli na ulicach USA, Australii i Nowej Zelandii, a teraz pojawili się też w Wielkiej Brytanii.

Zabawni czy przerażający?

str. 14

4 w numerze STR.

>> NIE PRZEGAP!

Już za tydzień

>> Polecamy:

Dodatek specjalny „Pora na Halloween”, a w nim: >> przygotowujemy przyjęcie nie tylko dla dzieci >> gdzie spędzić Halloween w Londynie

Podróż po Ameryce To tu spełnia się „american dream” tysięcy ludzi z całego świata. W końcu już wiele lat temu Frank Sinatra śpiewał, że „jeśli uda ci się w Nowym Jorku, to uda ci się wszędzie”. W innych miastach też nie można narzekać na nudę – wystarczy pojechać do Waszyngtonu, Los Angeles czy Las Vegas.

Temat tygodnia

>> BRIN BEST DLA „GOŃCA”:

STR.

Felieton

STR.

Wywiad

STR.

Kryminał

Wyjechała na chwilę... – Emigracja? Myślałam, że nigdy… – mówi Urszula Rzepczak, znana korespondentka TVP z Rzymu.

BEZ WOLNEGO NIE BYLIBYŚMY W STANIE PRZETRWAĆ... JAK WYPOCZYWAMY? PIOTR IKONOWICZ: DONALD TRUMP UOSABIA AMERYKAŃSKI SEN.

P. SKWIRCZYNSKI Z POLES FOR BRITAIN WSPOMOŻE POLSKICH EUROSCEPTYKÓW. W IRLANDII MIAŁ PRACĘ, UBEZPIECZENIE. W POLSCE – WYROK ZA MORDERSTWO. STR.

Literatura

STR.

Rozmowa

STR.

Styl

STR.

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

DWIE PERSPEKTYWY, DWÓCH AUTORÓW – POLKA I BRYTYJCZYK.

„Jesteście ważną częścią przeszłości i przyszłości naszego kraju”

STR.

„Idźcie drogą W. Brytanii”

Rozmowa z Danielem Kawczyńskim, jedynym posłem polskiego pochodzenia w brytyjskim parlamencie.

JOANNA KRAJEWSKA-GODZIEK I JEJ MĘSKIE ELEMENTY GARDEROBY.

Śledząc polską tv, jak również główne tytuły prasowe i internetowe nad Wisłą, dochodzę do wniosku, że tamtejsza „czwarta władza” ma się obecnie dużo gorzej niż pierwsza, druga i trzecia. Co jeszcze niedawno wydawało się praktycznie niemożliwe. Bo czyż można w świadomości społecznej upaść niżej niż te z numerami od jeden do trzy? Okazuje się jednak, że można, a wyrażenie „dziennikarski obiektywizm” trafia powoli do wora z archaizmami. Grupa TVP pod wodzą Jacka Kurskiego wespół z prawicowymi portalami typu niezalezna.pl czy wpolityce.pl, prześciga się ze swoimi lewicowymi odpowiednikami jak TVN24, natemat.pl czy legendarną „Gazetą Wyborczą”. W nachalnym narzucaniu odbiorcy swojego sposobu postrzegania świata. I nic nie wskazuje na to, że ten trend się rychło odwróci, a któraś z osób wyznaczających tam linie programowe nagle otrzeźwieKarol Pomeranek redaktor naczelny je. To polskie piekiełko na szczęście możemy obserwować z pewnej odległości. Z „Gońcem” w ręce. 21 października 2016

czas

KRZYSZTOF URBAŃSKI – WIRTUOZ SAKSOFONU, LAUREAT WIELU KONKURSÓW.

>> Komentarz:

Wolny

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2ST Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek, E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Paweł Chojnowski, Małgorzata Bugaj-Martynowska, Sergiusz Pinkwart, Anna Paprzycka, Natalia Ros. Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkowska, E: marta.laczkowska@mail.goniec.com Marketing i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Paweł Kuzioła T: 07974990013, E: pawel.kuziola@mail.goniec.com Samanta Kulpa T: 07974 99 00 14, E: s.kulpa@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

„Piątek, piąteczek, piątunio” – krąży w sieci graﬁka z takim sloganem. Nic dziwnego: na piąty dzień tygodnia czekamy z niecierpliwością, bo to początek weekendu. Witold Rybczyński, autor książki „Waiting for the weekend” twierdzi wręcz, że bez wolnego czasu nie bylibyśmy w stanie przetrwać…

6 temat tygodnia

| temat tygodnia

reklama

>> Anna Dobiecka arto najpierw zdefiniować, co znaczy „wolny czas”. Dawniej ludzie pracowali bez przerwy, bo nawet w niedzielę, dzień „święty”, na wsi trzeba było oporządzić zwierzęta. Czy mamy tu na myśli czas wolny od obowiązków zawodowych? Czy czas wolny od jakiejkolwiek aktywności, czyli chwile, w których nic nie robimy? A co z osobami, które kochają swoją pracę i ona ich nie męczy, a wręcz przeciwnie, jest dla nich przyjemnością? Warto podkreślić, że nie ma definicji „wolnego czasu” adekwatnej dla wszystkich – precyzuje dr Jarosław Kulbat z Uniwersytetu SWPS.

Po co nam wolny czas?

Mówi się „Pokochaj to co robisz, a nie przepracujesz ani dnia”. Umówmy się jednak, że często trudno spełnić ten warunek. Jednocześnie organizacje, w których pracujemy, zwykle wymuszają na nas aktywność dłuższą niż ustawowy czas pracy. To sprzyja zmęczeniu i znużeniu. Wg Jarosława Kulbata każdy z nas powinien mieć czas, w którym następuje regeneracja naszych zasobów: fizycznych, związanych z wydolnością naszego organizmu oraz psychicznych. Jeśli o to nie zadbamy, musimy liczyć się z konsekwencjami: przemęczeniem, znużeniem, wypaleniem, depresją czy ciężką chorobą. – Pamiętajmy, że zmę21 października 2016

czenie jest rodzajem stresora, a chroniczny stres prowadzi do wyczerpania, dlatego tak ważne, by odnawiać nasze zasoby. Więc jeśli ktoś sobie zaplanował pracować trzy lata bez przerwy, nawet w weekendy, by szybciej uzbierać na budowę domu, musi się liczyć z poważnymi konsekwencjami – tłumaczy dr Kulbat. – Oczywiście, każdy regeneruje się w innym tempie i w inny sposób. Warto więc wypracować sobie swoją metodę. Nie zawsze musi to być odpoczynek bierny. Nawet osoby pracujące fizycznie niekoniecznie w wolnym czasie muszą leżeć na kanapie. Mogę świetnie się regenerować wykonując prace fizyczne w ogrodzie czy uprawiając sport. Chodzi tu o zmianę aktywności, którą wykonujemy. Nawet jeśli praca nie męczy nas fizycznie i tak ryzykujemy wypaleniem. Wbrew krążącym mitom, może pojawić się ono szybciej niż sądzimy. U nauczycieli można je zauważyć po 5-7 latach, natomiast u pielęgniarek pracujących na onkologicznym oddziale dziecięcym nawet po 6-7 miesiącach – podkreśla specjalista z Uniwersytetu SWPS.

Polacy po pracy

Według badań Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Polacy są bardzo zapracowanym narodem. Statystycznie każdy z nas ma średnio cztery godziny i 39 minut czasu wolnego w ciągu doby, czyli czasu nie poświęconego na pracę i dojazdy, zajęcia domowe czy opiekę nad dziećmi. Tak

Osoby pracujące ﬁzycznie niekoniecznie w wolnym czasie muszą leżeć na kanapie. DR JAROSŁAW KULBAT wyglądają statystki, jednak czy każdy z nas przeznacza codziennie ponad cztery godziny tylko dla siebie? Jak można się domyślić, najwięcej wolnego czasu mają mężczyźni w wieku emerytalnym, najmniej – kobiety w wieku 25-44 lata pracujące zawodowo, zajmujące się domem i dziećmi. Aż 40 proc. badanych pracujących Polaków deklaruje, że w ciągu tygodnia nie ma dla siebie czasu i zajmuje się jedynie tym, co konieczne. Na odpoczynek pozostaje więc weekend. Co ciekawe i jednocześnie przygnębiające, aż 64 proc. respondentów przyznaje, że pracuje również w soboty i niedziele. A jak wypoczywamy? Ponad połowa badanych Polaków (52 proc.) twierdzi, że relaksuje się oglądając telewizję. 36 proc. przyznaje, że najchętniej przebywa z rodziną, co czwarty zaś zajmuje się „nicnierobieniem”. Częste są spacery – w ten sposób odpoczywa 22 proc. zapytanych. W Polsce nie jest jeszcze modne aktywne spędzanie czasu z rodziną, jak np. wspólne uprawianie sportu. Z kolei korzystanie z dóbr kultury (kino, teatr) bądź wyjście do restauracji jest dla wielu Polaków zbyt drogie. Polacy zapytani, jak chcieliby spędzać wolny czas, deklarują, że chcieliby czę-

ściej wyjeżdżać za miasto oraz korzystać z oferty kulturalnej i innych rozrywek.

Leisure time

Jeśli chodzi o czas wolny Brytyjczyków, nie odbiegają oni od światowych norm. Oglądanie telewizji jest tu rozrywką uniwersalną. Podobnie jak Polacy, Anglicy również spędzają wolny czas z rodziną, robią coś dla domu, pracują w ogrodzie czy majsterkują. I nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie stopień popularności tych zajęć. Wg badań brytyjskiego Ośrodka Badań Problemów Społecznych (SIRC) tylko 12 proc. kobiet i 2 proc. mężczyzn w Wielkiej Brytanii przyznało, że nigdy nie zajmowało się majsterkowaniem. 52 proc. Anglików i 45 proc. Angielek bawi pielenie, nawożenie, sadzenie czy inne prace ogrodnicze. To dlatego, jak twierdzi antropolożka Kate Fox, statystycznego Anglika w niedzielę szybciej spotkamy w centrum handlowym przy stoisku DIY niż w kościele, nawet wśród przedstawicieli grupy deklarującej wyznawanie i praktykowanie konkretnej religii. – Mój mąż, Stephen, popołudnia zwykle spędza z kolegami w pubie, a w niedzielne przedpołudnia gra w golfa. Sam

się śmieje, że jest typowym Anglikiem – opowiada 63-letnia Jadwiga, która od ponad 40 lat mieszka w Anglii. – I jak obserwuję znajomych, to jak nie golf, to tenis albo krykiet. Ewentualnie dłubanie w ogrodowej altance albo przy samochodzie. Razem robimy tylko zakupy i oglądamy „EastEnders”, choć Stephen nie przyzna się, że lubi ten serial – podkreśla Jadwiga. Patrząc na statystyki opublikowane przez Departament Kultury Mediów i Sportu, można dostrzec, iż leisure time Anglików na pierwszy rzut oka przypomina listę aktywności Polaków (telewizja, internet, czas z rodziną). Brytyjczycy jednak, częściej niż Polacy, wychodzą zjeść coś na mieście, wyjeżdżają na jednodniowe wycieczki, czytają oraz uprawiają sport. Należy przypuszczać, iż jest to spowodowane wyższą stopą życiową i większą ilością wolnego czasu. Jak podsumowuje Ricky na polonijnym forum: „Jesteśmy narodem tyraczy. Pracujemy długo a zarabiamy mało, więc nie stać nas na tenis, narty czy basen. Bieganie jest nudne albo nie mamy siły po 12 godzinach roboty. To idziemy na spacer. W bibliotekach starocie, więc oglądamy tv. W sobotę zrzuta na flaszkę i węgiel do grilla, bo weekend na Majorce za drogi”.

Weekend emigranta

Jak mówią statystyki, polscy emigranci, nawet ci z wykształceniem wyższym, pracują zwykle poniżej

swoich kwalifikacji: na budowie, w gastronomii, handlu czy zajmują się opieką nad osobami starszymi lub niepełnosprawnymi. Są to prace wymagające dyspozycyjności. – Kiedyś cieszyłem się na dźwięk słowa „weekend”, bo oznaczał najpierw imprezowe szaleństwo z kolegami, a potem czas z rodziną – komentuje Michał, który od dwóch lat mieszka w Edynburgu. Pracuje, by zarobić na mieszkanie dla rodziny w Polsce. – Dziś, żeby nie spędzać tych dni samotnie, zwykle biorę dodatkowe zmiany w pracy. W soboty i niedziele jest wyższa stawka, no i nie tęsknię tak bardzo – przyznaje. Dla Joanny Maniek, pracującej w pubie w Watford, od momentu przyjazdu słowo „weekend” też zaczęło oznaczać czas bardzo ciężkiej pracy. – Od piątku do niedzieli Anglicy nic, tylko by jedli i pili. Nieprzerobiona robota: sprzątnij stolik, nakryj, przyjmij zamówienie, wyegzekwuj płatność, a w międzyczasie sprawdź czystość w toale-

temat tygodnia

tach i tak do upadłego. W poniedziałek nie mam siły się ruszyć – narzeka Polka. 21-letni Piotrek Gajewicz z Corby, który pracuje w magazynie budowlanym, średnio lubi weekendy z Anglikami. – W Polsce mogłem spotkać się z kumplami, pojeździć na bajku, iść na obiad do rodziców, zresetować się i potańczyć w klubie. Tutaj nie ma zabawy, jedynie picie. Co to za radocha wlewać w siebie kolejnego fostera i słuchać bełkotu naprocentowanego kolegi? Niedzielę marnuję na walkę z kacem… – przyznaje. 36-letnia Maria w Polsce zwykle wykonywała prace biurowe od poniedziałku do piątku. – W Anglii moja sobota i niedziela to wtorek i czwartek, bo sklep, w którym pracuję, największe obroty robi w weekendy. Najpierw nie mogłam sobie tego wyobrazić. A co z czasem spędzanym z rodziną? Ale zorganizowałam sobie to tak: we wtorki nadganiam prace i zadania nagromadzone przez cały tydzień: urzędy, banki, sprzątanie, prasowanie, a w czwartki dzieciaki nie idą do przedszkola, tylko całą rodziną jedziemy na całodniową wycieczkę do Oxfordu, Cambridge, Windsoru czy Birmingham – opowiada Marysia. – Dla naszej regeneracji nie ma znaczenia, czy dzień wolny to piątek, czy niedziela – wyjaśnia Jarosław Kulbat. – reklama

| temat tygodnia Natomiast trudniej zorganizować sobie czas, gdy reszta rodziny ma wolne i gdy przyjaciele chcieliby urządzić grilla wtedy, gdy my pracujemy – zaznacza.

Nie lubię poniedziałku

– Nienawidzę poniedziałków – zarzeka się 30-letnia Gosia pracująca w biurze księgowym na Ealingu. – Albo nie powinno być poniedziałków, albo przerwy w pracy. Powrót po weekendzie jest koszmarem. Człowiek myślami na brydżu u znajomych, a tu wredny kierownik rzuca stos papierów i mówi „na wczoraj!”. Dlatego już niedzielny wieczór jest dla mnie zwykle stresujący – podkreśla. – Problem poniedziałku polega na kontraście między dobrym nastrojem, jaki towarzyszy nam przez cały weekend a trudnymi emocjami, które dopadają nas po przekroczeniu progu miejsca pracy: skomplikowane lub nudne zadania, zdenerwowani szefowie, problematyczni koledzy i klienci stresują nas – wyjaśnia specjalista z Uniwersytetu SWPS. – Proszę zauważyć, że we wtorek spotykamy się z tymi samymi problemami, ale już nie mówimy „blue Tuesday”, bo kontrastu między wtorkiem a poniedziałkiem czy środą nie ma – wyjaśnia. Dla wielu z nas wolne weekendy są tak naturalne, jak liczba dni tygodnia.

Ale niektórzy pamiętają 6-dniowy tydzień pracy. Tzw. wolna sobota jest stosunkowo świeżym wynalazkiem: pierwszy raz wprowadzono ją w 1908 r. w USA w fabryce bawełny, by zatrudnieni tam Żydzi mogli świętować szabas. W 1926 r. zastosował to rozwiązanie Henry Ford w swoich zakładach jako element ówczesnego „pakietu socjalnego”, zmęczony częstą rotacją i odpływem doświadczonych pracowników. Legenda mówi, że za wprowadzeniem 5-dniowego tygodnia pracy optowali mocno brytyjscy politycy, by mieć więcej czasu na grę w golfa. W Polsce 5-dniowy tydzień pracy obowiązuje dopiero od lat 70. Pierwsza wolna sobota to 21 lipca 1973 r., przed Narodowym Świętem Odrodzenia Polski. Po transformacji przestały one obowiązywać, ale słowo „weekend” jako symbol wolnych dni pozostało.

Skuteczniej odpoczywać?

– Dla mnie wolny czas to marzenie. Nigdy go nie mam – skarży się Joanna, mama trójki dzieci. – W sobotę, gdy chciałabym posiedzieć z książką przy kawie, trzeba odwieźć dzieci do polskiej szkoły, w międzyczasie sprzątnąć dom i zrobić zakupy. Potem odebrać dzieci, zawieźć na zajęcia dodatkowe, urodziny kolegów i treningi. Czasem uda się poje-

chać wspólnie do kina czy do pizzerii. W niedzielę zwykle wybieramy się rodzinnie w jakieś nowe miejsce. Wracamy późnym popołudniem, trzeba przygotować dzieci do szkoły i zaplanować tydzień. Po 22:00 mam dla siebie godzinę i zwykle oglądam telewizję – opowiada. Skąd taka popularność telewizji czy internetu? – Chodzi tu o łatwość i dostępność – podkreśla psycholog. – Jazda na rowerze też jest przyjemna i dzięki niej odpoczywamy, ale jest trudniejsza: trzeba kupić rower, do jazdy należy się przygotować, zaplanować trasę, umówić z kimś. Medytacja też może nam pomóc się odstresować, ale najpierw trzeba się jej nauczyć systematycznie próbując. W przypadku telewizji po prostu sięgamy po pilota… A co z puszką piwa czy lampką wina? Niektórzy z nas nie wyobrażają sobie bez niej wieczoru po męczącym dniu? Albo tzw. cotygodniowego „resetu” w klubie. Alkohol skraca perspektywę czasową – tłumaczy dr Kulbat. – Inaczej mówiąc, przestajemy sobie wyobrażać, co złego się może stać w przyszłości. Przez pewien czas przestajemy snuć w głowie czarne scenariusze. Natomiast, jak wiadomo, taka ucieczka od problemów ich nie rozwiązuje, a jeśli stosujemy tylko tę „metodę”, możemy ściągnąć na siebie większe. Na dłuższą metę po pro-



W języku japońskim nie ma słowa określającego „czas wolny”. Najwięcej wolnego czasu wśród Europejczyków mają Niemcy, Holendrzy, Norwegowie, Duńczycy i Francuzi. W tych krajach pracuje się rocznie o średnio 200 godzin krócej niż wynosi średnia europejska. Podczas Rewolucji Francuskiej tydzień trwał 10 dni, a w okresie międzywojennym w Związku Radzieckiem – 6. Ludy indyjskie czy afrykańskie posługiwały się cyklem 5-dniowym.

Czekamy na Twój komentarz

21 października 2016

reklama

stu ryzykujemy uzależnieniem – wyjaśnia ekspert. Analizując statystyki można zauważyć, że część osób próbuje w weekend odespać zaległości. Czy to dobra metoda odpoczynku? – To mit, że weekend pozwala odespać zarwane noce – zaznacza dr Jarosław Kulbat. – Warto zadbać o jakość snu w ciągu tygodnia, izolując się w nocy od źródła światła i hałasu, choćby stosując opaski na oczy czy zatyczki do uszu. Nie da się nadrobić braków ani wyspać „na zapas”, a brak snu jest bardzo silnym stresorem. Stan po zarwanej nocy jest porównywalny ze stanem po spożyciu alkoholu: wydłuża się czas reakcji, mamy utrudnioną zdolność koncentracji i upośledzone zdolności poznawcze. Co jest więc najbardziej rekomendowaną formą wypoczynku? Jarosław Kulbat nie ma wątpliwości, że aktywności sportowe. – Dzięki nim wzrasta nasza tężyzna fizyczna i stajemy się mocniejsi. Dodatkowo intensywny wysiłek powoduje wyrzut endorfin, które odpowiadają za nasze poczucie szczęścia. A jeśli dyscyplina sportu przez nas uprawiana wymaga skupienia, przestajemy myśleć o problemach, koncentrując się na wygraniu seta czy jeździe po trudnym terenie. Może więc warto przemyśleć, czy nie marnujemy cennego czasu, gdy kolejny raz sięgamy po pilota od telewizora i kieliszek z winem…

Czy wiesz, że?

Dlaczego Polacy nie mają wolnego czasu? 

Według statystyk OECD w 2015 r. przeciętny Polak przepracował 1963 godz. Na pierwszym miejscu są Meksykanie (2246 godz.) Ponad 2000 godz. spędzają w pracy także mieszkańcy Kostaryki oraz Korei. Rosjanie pracują o tydzień, a Grecy ponad dwa tygodnie dłużej niż Polacy. Statystyczny Kowalski pracuje jednak więcej niż mieszkańcy wielu bogatszych państw świata. Amerykanie poświęcają na pracę o 130 godz. rocznie mniej niż my (1790). Ponad 1600 godz. spędzają w pracy Hiszpanie, Szwedzi i Brytyjczycy. Średnia europejska to ok. 1770 godz. i jest o ok. 18 dni roboczych niższa od polskiej. Co ciekawe, przeciętny Japończyk spędza w pracy mniej czasu (1719 godz.) niż statystyczny Europejczyk.

10 felietony

| news Donald Tusk wyraził jasne stanowisko Unii w sprawie Brexitu. Dał on do zrozumienia, że musi nastąpić „zdecydowany Brexit, albo żaden”.

m im z daniem Piotr Ikonowicz Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

aki kraj, taki poziom. Ostatecznie o tym, kto zasiądzie w Białym Domu zadecydują skandale seksualne, a nie żaden tam program czy strategia. Te wątki przeciętny Jankes przynajmniej rozumie, bo oni są na ogół słabo wykształceni. Uczęszczałem w Hawanie w latach 60. przez rok do prywatnej amerykańskiej szkoły, gdzie prędko przesunięto mnie z większości przedmiotów o dwie klasy wyżej. Nie dlatego, że byłem taki zdolny, tylko dlatego, że amerykański poziom nauczania jest beznadziejny. To samo dzieje się z dziećmi kubańskich imigrantów, które też o mniej więcej dwa, trzy lata wyprzedzają swych amerykańskich rówieśników. Więc ta kampania dla konsumentów sit-comów i telenowel jest jak najbardziej adekwatna do poziomu amerykańskiego wyborcy. Czego się jednak spodziewać po kraju, w którym 30 proc. ankietowanych wyborców Partii Republikańskiej i 19 proc. wyborców Demokratów gotowych było zbombardować bajkową krainę Alladyna? Tymczasem chodzi o to, że miliarder molestował w przeszłości kobiety. To molestowanie to nie tylko zwykłe chamstwo, ale i wyraz władzy i dominacji człowieka bogatego, któremu wszystko wolno. Seksistowskie i niewybredne reakcje Trumpa na te ataki tylko umacniają złe wrażenie. W końcu więc Trump nie przegra tych wyborów dlatego, że jest skończonym kretynem i ignorantem, ale dlatego, że podmacywał sekretarki. Największym na świecie mocarstwem pokieruje więc zdradzana żona prezydenta, Hillary. To wielka ulga dla wszystkich zwolenników bombardowania każdego kraju, który nie chce się poddać pełnej kontroli USA i światowego kapitału. Bo Clinton bez wątpienia będzie kontynuowała politykę militarnej agresji i dominacji, która ma zastąpić ekonomiczną dominację USA w świecie.

Ulży też Meksykanom, bo spadnie z nich zapowiadany przez kandydata Republikanów obowiązek sfinansowania budowy muru, który zagrodzi ich obywatelom drogę do Stanów Zjednoczonych. Dziwnym zrządzeniem losu polscy rusofobi znaleźli się dziś w obozie Demokratów, bo kandydat Republikanów romansuje otwarcie z wcieleniem zła, Władimirem Putinem. Putin, który według rozhisteryzowanej

Stanisław Michalkiewicz Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

awsze mówiłem, że literatura wyprzedza życie i to nieraz znacznie. Jak wiadomo, „Zemstę” Aleksander Fredro napisał w latach 30. XIX wieku, w dodatku po polsku. Tymczasem, po 182 latach od premiery tej sztuki, słowa wypowiedziane przez jednego z jej bohaterów, mianowicie Rejenta Milczka: „nie brak świadków na tym świecie!”, nabrały nieoczekiwanej aktualności w

„New York Times” publikuje wyznania dwóch kobiet – m.in. 74-letniej dziś Jessiki Leads, która twierdzi, że ponad 30 lat temu miała nieprzyjemny incydent z Trumpem, który ponoć wsuwał jej rękę pod sukienkę.

PiS-owskiej propagandy, wpływa na wynik wyborów w Ameryce, nie skomentował jeszcze męskich wyczynów swego sojusznika Trumpa, ale niewiele wskazuje, aby miał je potępić. Donald Trump uosabia amerykański sen. Bo większość Amerykanów ma jedno marzenie: być Donaldem Trumpem. Jest jednak pewien szkopuł, ponad połowa wyborców to Amerykanki, które nie chciałyby jechać z tymże Trumpem windą. Amerykanie, a nawet Amerykanki wybaczą kandydatowi każdy przejaw chamstwa i prostactwa, z wyjątkiem braku galanterii wobec kobiet. Bo to kraj, w którym usprawiedliwia się każdy rodzaj nierówności ekonomicznej i społecznej, ale przestrzega się kanonu równości formalnej płci, ras, religii. Po Afroamerykaninie na stanowisku prezydenta, przyszła więc kolej na pierwszą w historii kobietę-prezydenta. Pytanie czy kobietom się poprawi, tak jak Afroamerykanom, czyli wcale?

Stanach Zjednoczonych za sprawą sporu o różnicę łajdactwa, jaki toczą kandydaci na prezydenta tego kraju: Hilaria Clintonowa i Donald Trump. Świat jest trochę skonsternowany tym, że kandydaci na przywódcę największego mocarstwa, mającego ambicję rządzenia światem, ograniczają debatę do wytykania sobie nawzajem rozmaitych niegodziwości, czyli spierają się już tylko o to, kto jest łajdakiem większym, a kto mniejszym. Ale ponieważ opinia amerykańska najwyraźniej oswoiła się z tym, że Stanami Zjednoczonymi muszą rządzić łajdacy, bo ten spór nie wpływa zasadniczo na notowania popularności obojga kandydatów, to i opinia światowa również sprawia wrażenie pogodzonej z losem, no bo cóż właściwie świat mógłby na to poradzić? Na to nic poradzić nie można; można najwyżej nie oglądać tego odrażającego i przygnębiającego widowiska,

Czekamy na Twój komentarz 21 października 2016

do którego, gwoli podtrzymania zainteresowania gawiedzi, fachowcy od propagandy wprowadzają coraz to nowe wątki. Oto jakaś starowina po 30 latach przypomniała sobie, jak to jakiś mężczyzna włożył jej rękę pod spódnicę i nawet go – chyba po tej ręce, bo niby po czymże innym – bezbłędnie po 30 latach rozpoznała. Najwyraźniej taka rzecz musiała przytrafiać się jej rzadko, skoro tak bardzo utkwiła jej w pamięci, bo w przeciwnym razie zatarłaby się wśród mnogości nakładających się na siebie wspomnień. Pewnym wyjaśnieniem tego fenomenu może być okoliczność, że zarówno jedna, jak i druga oskarżycielka Donalda Trumpa pobiegła podzielić się wspomnieniami z redakcją „New York Times” – gazety należącej do żydowskiej rodziny Sulzberger, która z zagadkowych powodów stawia na Hilarię Clintonową. Nie jest więc wykluczone, że, życząc jej zwycięstwa, mogła opublikować te rewelacje jako rodzaj hagady, czyli „faktów prasowych”, których istnienie w swoim czasie ujawnił prof. Bronisław Geremek. Na taką możliwość wskazywałyby pogróżki Donalda Trumpa, że obydwie oskarżycielki zaciągnie przed niezawisły sąd, żeby zrobił z nich marmoladę. Jak tam będzie, tak tam będzie – tak czy owak 8 listopada ktoś wybory wygra. Pokonany złoży gratulacje zwycięzcy, unieważniając tym gestem wszelkie swoje wcześniejsze ostrzeżenia przed niebezpieczeństwami, jakie wybór jego rywala nieuchronnie ściągnąłby na państwo. A państwo, to znaczy – Stany Zjednoczone – pod nowym prezydentem będą podążały ku swemu przeznaczeniu, ciągnąc za sobą resztę świata.

Brexit na twardo? Ultimatum o „twardym lub żadnym Brexicie” padło już kilkakrotnie. Przewodniczący Rady Europejskiej jasno dał tym samym do zrozumienia, że w negocjacjach w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE jego głównym zadaniem będzie ochrona Unii jako całości i obrona interesów wszystkich państw członkowskich. Theresa May, która zapowiedziała rozpoczęcie procesu wyjścia Wielkiej Brytanii ze struktur unijnych do końca marca 2017 roku, zdaje się jednak zgadzać na opcję „twardego Brexitu”. Premier podkreśliła, że Wyspy nie zamierzają utrzymywać europejskiego modelu relacji z innymi państwami, a pragną wypracować własny. Nieco inne komentarze płyną ze strony szefa brytyjskiej dyplomacji, który był głównym orędownikiem Brexitu przed czerwcowym referendum. Boris Johnson w wywiadzie dla „The Sun” przekonywał, że jego głównym

Fot. Agencja BE&W

celem jest „zjedzenie unijnego ciastka, i jego zachowanie”, co sugeruje, że chciałby on „miękkiego Brexitu”. – To jest iluzja. Proponuję prosty eksperyment: kupcie ciastko, zjedzcie i sprawdźcie, czy nadal jest na talerzu – skomentował tę wypowiedź Tusk. (mj)

reklama

12 z wielkiej brytanii Goniec

News Po irlandzki paszport

| Z uznaniem o kryptologach

– Polsko-brytyjska kooperacja w czasie II wojny światowej stała się rdzeniem dla dzisiejszej współpracy – powiedział ambasador RP Arkady Rzegocki na konferencji „Enigma Relay”.

O misji pułkownika Do 23 października w Windsor Hall przy Kościele pw. NMP na Ealingu można oglądać wystawę: „Pułkownik Kukliński – polska samotna misja” (wstęp wolny). Ekspozycja będzie prezentowana także 24 października w Ognisku Polskim w Londynie – przewidziano tu również wykład dyrektora Izby Pamięci Płk. Kuklińskiego. Projekt jest realizowany w ramach zadania publicznego „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2016 r.”

Lecznicza marihuana?

Brytyjska Agencja ds. Regulacji Leków i Produktów Ochrony Zdrowia przyznała, że jeden ze składników marihuany – kannabidiol (CBD) przywraca i poprawia funkcje fizjologiczne. Nie oznacza to jednak, że substancja będzie dopuszczona do stosowania w lekarstwach. Najpierw trzeba udowodnić, że lekarstwa z CBD są bezpieczne oraz spełniają wszystkie standardy. 21 października 2016

Fot. Marcin Libera

Liczba Brytyjczyków, którzy starali się o irlandzki paszport w okresie od lipca do września br. wzrosła dwukrotnie w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku. Jak informuje dziennik „The Times”, w tym czasie aż 21,5 tys. Brytyjczyków złożyło wniosek o irlandzki paszport. Dla porównania, rok wcześniej było ich zaledwie 11 tysięcy.

Jeremy Russell i Anna Zygalska-Cannon (krweni Henryka Zyglaskiego) oraz Sir Dermot Turing

rojekt edukacyjny „Sztafeta Enigmy” powstał w celu propagowania wiedzy na temat osiągnięć polskich kryptologów oraz ich wpływu na dzieje II wojny światowej. Latami szerzone było przekonanie, że to Anglicy złamali szyfr Enigmy podczas wojny, jednak w rzeczywistości dokonał tego zespół polskich kryptologów lata przed inwazją wojsk niemieckich. Strona angielska dopiero po wstąpieniu Polski do NATO przyznała, że złamanie kodu należy zawdzięczać Marianowi Rejewskiemu, Jerzemu Różyckiemu i Henrykowi Zygalskiemu. Konferencję rozpoczął ambasador Polski w Londynie, dr Arkady Rzegocki. W przemówieniu mówił o roli i dokonaniach Polaków w historii Enigmy oraz podkreślił znaczenie wpływu współpracy z Brytyjczykami w czasie wojny. – Polsko-brytyjska kooperacja w czasie dru-

To, co zrobili Polacy, bezpośrednio przyczyniło się do zakończenia II wojny światowej.

DR DAVID KENYON giej wojny światowej stała się rdzeniem dla dzisiejszej współpracy – stwierdził. Konferencję prowadziła przedstawicielka Instytutu Józefa Piłsudskiego, dr Olga Topol, prezentująca główną misję projektu jako „przedstawienie historii wspaniałego zwycięstwa, przypomnienie i hołd dla obu stron, które je umożliwiły”. Podczas konferencji eksperci wyjaśniali kontrowersje historyczne i faktyczny przebieg wydarzeń dotyczących złamania szyfru Enigmy. Prelegentami byli m.in. dr James Grime, dr Tony Comer, Sir Dermot Turing, John Gallehawk, dr David Keyon oraz dr Marek Grajek.

Matematyk dr James Grime przedstawił skomplikowane zasady działania niemieckiej maszyny szyfrującej oraz trudności, jakie musieli pokonać polscy kryptolodzy w celu złamania szyfru Enigmy. Pozostali eksperci przedstawiali dotychczasowe wersje historii Enigmy, prawdziwy przebieg wydarzeń, rolę Polaków w odszyfrowaniu niemieckiej maszyny oraz znaczenie szerzenia prawdziwej historii tego przełomowego dokonania. Dr David Kenyon, kończąc swoje wystąpienie, stwierdził: – To, co zrobili Polacy, bezpośrednio przyczyniło się do zakończenia II wojny światowej. (Olga Lipińska)

Pies śmiertelnie pogryzł 4-miesięczne dziecko

Polskie książki

4-miesięczny chłopiec, jego 22-miesięczny brat i ich matka zostali zaatakowani przez psa w Colchester. Młodsze z dzieci zmarło w wyniku odniesionych urazów. Dwulatek i matka przeżyli. Lokalne media donoszą, że niebezpieczne zwierzę zostało uśpione za zgodą właściciela.

Kiermasz książek i map, który odbędzie się w POSK-u, 23 października, to kolejna okazja, by uzupełnić swoją biblioteczkę. Dostępne będą tu między innymi mapy Europy i Azji wydane w latach 30., 40. i 50, a także kolorowe wizerunki i karykatury przedstawiające Józefa Piłsudskiego.

14 z wielkiej brytanii

| z wielkiej brytanii 15 udało się złapać przestępcy. To pierwszy oficjalnie zgłoszony przypadek, w którym przestępstwo zostało popełnione przez osobę w przebraniu klauna. Jak informowało brytyjskie „Metro”, seria zgłoszeń od przerażonych mieszkańców Wielkiej Brytanii sprawia, że funkcjonariusze są w najwyższej gotowości.

Fala zgłoszeń

Zabawni czy

przerażający?

Najpierw przebierańcy w strojach klauna straszyli na ulicach USA i Australii, teraz pojawili się też w Wielkiej Brytanii. Brytyjska policja otrzymuje dziesiątki zgłoszeń od przerażonych mieszkańców, którzy natknęli się na „złowrogo wyglądającego” klauna z nożem lub maczetą. >> Marta Łaczkowska laun to postać wywołująca skrajne emocje – z jednej strony odbierany jest jako ktoś pozytywny, zabawny – z drugiej wzbudza niepokój. Nie bez przyczyny często ta postać pojawia się w horrorach, w roli zabójcy. W wykorzystywaniu w swojej twórczości postaci klauna lubował się m.in. Stephen King. W jego powieści z 1986 roku pt. „To”, głównym bohaterem jest klaun, który wabił dzieci, a następnie je zabijał. Książka doczekała się ekranizacji w 1990 roku. Klauni są też jednak wciąż ochoczo zapraszani na różnego rodzaju pikniki i przyjęcia urodzinowe. Psychologowie od wielu lat próbują zrozumieć, dlaczego ta postać potrafi wywoływać tak skrajne emocje. Zdaniem psycholog Rami Nader, która prowadzi badania nad koulrofobią, czyli panicznym strachem przed klaunami, przyczyną może być makijaż lub maska, za którymi ukryte są prawdziwe emocje i mimika twarzy.

21 października 2016

Żart?

Te mniej przyjemne emocje wywoływane przez klaunów postanowili wykorzystać pomysłodawcy humorystycznej – w ich mniemaniu – akcji, w ramach której przebierańcy mieli straszyć na ulicach przechodniów. Według teorii podanej przez CNN, to właśnie chęć wywołania strachu i zaistnienia w mediach społecznościowych, które mają w tych czasach

ne incydenty zgłaszano z Nowego Jorku, Alabamy, Teksasu i Georgii. Głównymi poszkodowanymi klaunów były dzieci, które najłatwiej było przestraszyć. Akcja szybko jednak zaczęła rozprzestrzeniać się też na inne kraje, m.in. Australię i Nową Zelandię, a w październiku zaalarmowana została też policja w Wielkiej Brytanii. Dotychczas nikt fizycznie nie ucierpiał na skutek incyden-

Klaun ściągał mnie przez dłuższą chwilę. Byłam przerażona.

17-LETNIA MEGAN BELL ogromną siłę przebicia, zachęca ludzi do przyłączenia się do akcji. Pierwsze doniesienia o przerażających klaunach pojawiły się w Stanach Zjednoczonych w sierpniu tego roku. Zgłoszenia na policję o niepokojąco wyglądających przebierańcach chowających się w krzakach, płynęły w pierwszej kolejności z Grinville w Karolinie Południowej. Kolej-

tów z klaunami w Zjednoczonym Królestwie, ale niepokojąca „moda” na przebrania sprawiła jednak, że w Szwecji kilka dni temu 19-latek został pchnięty nożem przez człowieka w masce klauna. Do zdarzenia doszło w mieście Varberg, w południowo-zachodniej części kraju. Mimo że w pościg za mężczyzną zostało zaangażowanych wielu policjantów, nie

Tylko w ciągu jednego tygodnia brytyjska policja otrzymała aż sześć zgłoszeń dotyczących klaunów czających się w krzakach na przechodniów. Łącznie przebierańcy byli widziani w 14 różnych miejscach w Wielkiej Brytanii. – Klaun ściągał mnie przez dłuższą chwilę. Czułam się przestraszona i bezbronna, ponieważ byłam wtedy całkiem sama. Nie sądzę, by był uzbrojony, byłam jednak bardzo przerażona – opowiada 17-letnia Megan Bell, która cierpi na fobię związaną z klaunami. Choć w tym przypadku przebierańcy nie byli uzbrojeni, z informacji podanych przez media brytyjskie za policją wynika, że w większości przypadków mają oni ze sobą noże lub maczety. Funkcjonariusze nie podejrzewają jednak, by narzędzia były noszone w celu zranienia kogoś, a raczej wywołania większego strachu. W Clacton-on-Sea w Essex dwie dziewczynki zostały zaproszone na przyjęcie urodzinowe przez dwóch przebierańców w samochodzie. – Nie próbowano ich wciągnąć do auta na siłę – poinformowała policja. Z kolei w Berkshire goście jednej z lokalnych restauracji ujrzeli w jednym z okien lokalu przerażającego klauna wpatrującego się w nich bez słowa. W Leeds klauna spotkał przerażony student wracający do domu około godziny 4:30 rano. O przerażających klaunach ostrzegano też w szkołach – rodzice dzieci w jednej z nich otrzymali list od dyrektora, w którym ostrzegano, że w Harrow w Londynie widziano jednego z niebezpiecznych klaunów, dlatego zalecają ostrożność i towarzyszenie dziecku w drodze do i ze szkoły. Władze szkoły zadecydowały o zastosowaniu specjalnych środków ostrożności i zamykaniu bramy aż do godziny odbioru dzieci przez rodziców.

Z piłą mechaniczną

W większości przypadków, zdarzenia z udziałem przebierańców nie mają niebezpiecznych konsekwencji, a noże czy maczety noszone przez „żartownisiów” nie są zabierane w celu wyrządzenia krzywdy. Zdarza się jednak, że funkcjonariuszom udaje się ukarać klaunów za straszenie przechodniów. W Walii 18-letni Connor Jones, przebrany za klauna straszył dzieci w pobliżu lokalnej szkoły. Policja zatrzymała go za zakłócanie porządku publicznego i ukarała grzywną w wysokości 90 funtów.

Funkcjonariusze nie osiągnęli jednak zamierzonego skutku i nie skłonili mężczyzny do refleksji na temat niewłaściwego zachowania. Jones opublikował po tym zdarzeniu post w mediach społecznościowych, w którym drwił z policjantów. W innym przypadku policja zatrzymała 19-letniego Kenny’ego Ojuederie, który w przebraniu klauna gonił ludzi z piłą mechaniczną. Cała sytuacja miała miejsce na terenie Uniwersytetu Brunel w Londynie, gdzie nastolatek studiował. Wkrótce po incydencie, 19-latek żałował swojej decyzji i przeprosił wszystkich za swoje zachowanie. Wyznał, że była to zaplanowana akcja nakręcenia popularnego filmiku i przyznał, że obawia się o swoją przyszłość na uniwersytecie. – Wszystkie osoby zaangażowane w kręcenie wideo były moimi znajomymi. Żadna z osób, którą goniłem, nie była przypadkowym przechodniem – zapewnił londyńczyk. W internecie zaroiło się od podobnych materiałów wideo. Ludzie nagrywają spotkania z takimi przebierańcami, na niektórych z kolei widać jak potencjalne „ofiary” klauna, zamiast uciekać, stawiają czoła strachowi i gonią napastnika. Takie filmiki robią w sieci furorę i mają miliony wyświetleń.

Batman

Dość klaunów na ulicach ma też pewien mieszkaniec Cumbrii w regionie North West England, który opublikował na Facebooku zdjęcie w stroju Batmana i obwieścił, że będzie ścigał przebierańców. Szybko temat podłapały brytyjskie i zagraniczne media, pisząc o „pogromcy klaunów”. Mężczyzna chce w ten sposób uspokoić dzieci, które najbardziej boją się przebranych w stroje klauna osób. – Cześć Batmanie. Boję się klaunów (powiedzieli nam o nich w szkole). Widziałem na Facebooku mojej mamy, że złapałeś klauna. To oznacza, że mogę iść do szkoły bez żadnych obaw, dziękuję za twoje starania – napisał jeden z chłopców w liście do „bohatera”.

Miejsca w UK, w których widziano osoby ubrane w stroje klaunów:              

Dundee Newcastle Leeds Durham Manchester Sheffield Liverpool Caernarfon Gloucester Essex Bracknell Londyn Crawley Plymouth

reklama

16 z wielkiej brytanii

| z wielkiej brytanii

Polska pójdzie

Rozmowa z Danielem Kawczyńskim, jedynym posłem polskiego pochodzenia w brytyjskim parlamencie

śladem Brexitu?

– …czyli dwa lata po uruchomieniu Artykułu 50. Podejmiemy próbę negocjacji handlowej umowy bilateralnej z UE, ponieważ najprawdopodobniej, przez nieustępliwość Brukseli, będziemy musieli opuścić wspólny rynek. Wyborcy zdecydowali jednak, że bardziej zależy im na kontroli granic, więc musimy to zapewnić.

– To była dobra decyzja, będąca odpowiedzią na skostniałe unĳne struktury i butę brukselskich biurokratów. Teraz przed nami nowe perspektywy – mówią o Brexicie i jego skutkach członkowie brytyjskiej Partii Konserwatywnej, poseł Izby Gmin Daniel Kawczyński oraz Przemek Skwirczynski, twórca grupy Poles for Britain. Obaj niebawem udadzą się do Polski, gdzie spotkają się z tamtejszymi eurosceptykami. Z politykami rozmawia Dariusz Dzikowski.

Rozmowa z Przemkiem Skwirczynskim, twórcą grupy Poles for Britain

Proszę wyjaśnić, jaki jest cel waszej wizyty w Warszawie? – W trakcie brytyjskiej kampanii referendalnej poprzedzającej głosowanie w sprawie Brexitu założyłem polską grupę przy Vote Leave pod nazwą Poles for Britain. Jej honorowym patronem został zwolennik wyjścia z Unii poseł Daniel Kawczyński i od tego czasu nasza współpraca się zacieśniła. W ubiegłorocznych wyborach do polskiego sejmu startowałem z listy KORWiN, dzięki czemu nawiązałem kontakty z krajowym środowiskiem euroscept yków.

Kiedy Polska stanie się płatnikiem netto do budżetu Wspólnoty, większość tych ludzi opowie się za wyjściem z jej struktur

21 października 2016

Brexit uwolnił antyimigranckie, w tym antypolskie, nastroje. – To nadinterpretacja. Media manipulują faktami, żeby udowodnić założoną z góry tezę, eksponując bójki czy kłótnie między sąsiadami i dorabiając im łatkę ekscesów na tle rasistowskim czy ksenofobicznym. Tymczasem prawda jest taka, że ogromna większość Polaków żyje tu spokojnie i bardzo dobrze koegzystuje z miejscową społecznością, która ceni ich bez względu na profesje, jakie wykonują. Media powinny robić więcej, żeby podkreślić współpracę i przyjaźń po-

Po wygranej w brytyjskim referendum nam, jako przedstawicielom Polonii, wydaje się naturalne, że powinniśmy podzielić się zdobytymi doświadczeniami z podobnie myślącymi politykami w Polsce. Stąd pomysł wyjazdu do Warszawy – żeby się bliżej poznać i nawiązać współpracę. Chcemy rozpocząć prawdziwą debatę o kosztach i zyskach członkostwa w Unii, której próżno szukać w polskich mediach. Z kim będziecie rozmawiać? – Spotkamy się z Parlamentarnym Zespołem Eurosceptycznym, składającym się z posłów Prawa i Sprawiedliwości oraz KUKIZ’15. PiS jest bratnią formacją Partii Konserwatywnej, obie są w tej samej europarlamentarnej grupie Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, więc powinniśmy znaleźć wspólny język. Według pana, nad Wisłą jest dużo eurosceptyków? – Na pewno jest wielu eurorealistów, chcących odwrócenia postępującej federalizacji Unii. Kiedy Polska stanie się płatnikiem netto do budżetu Wspólnoty, większość tych ludzi opowie się za wyjściem z jej struktur i przypuszczalnie za wejściem do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EEA) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), co pozwoli na kontynuację bezcłowego handlu i być może swobodnego przepływu ludzi (w przypadku tej pierwszej opcji), ale bez tego całego autorytarnego nonsensu Brukseli.

po wyjściu z Unii będą chcieli przyjechać do UK, będą podlegać kontroli na granicach jak wszyscy inni. Polska powinna pójść brytyjską drogą? – Zdecydowanie. Jako dumny i silny naród może stanąć na własnych nogach, podobnie jak my to właśnie zrobiliśmy. Polska na własnej skórze doświadcza przedsmaku mieszania się Unii w wewnętrzne sprawy krajów członkowskich – czy to przy okazji Trybunału Konstytucyjnego, Puszczy Białowieskiej, czy narzucania ilości imigrantów. My zmagaliśmy się z tym od lat. Po Brexicie tego typu autorytaryzm jedynie się nasili, będą próby wymuszenia euro, czy wspólnej unijnej armii, i właśnie dlatego lecimy do Warszawy, żeby wspomóc debatę nad polskim członkostwem w UE. Kiedy Polska zostanie płatnikiem netto do unijnego budżetu i będzie musiała wspierać przyszłych jej członków, np. Albanię czy Czarnogórę, ludzie naocznie zobaczą jak to działa. Pamiętajmy, że brukselscy biurokraci nie są odpowiedzialni przed polskimi wyborcami, więc trudno oczekiwać od nich racjonalnych dla Polski rozwiązań. Unia jest zła sama w sobie? – Idea przyświecająca Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej, czyli bez-

Brytyjczycy chcą, żeby ci, którzy już tu mieszkają, mogli zostać.

DANIEL KAWCZYŃSKI Decyzja o Brexicie była słuszna? – Brytyjski naród i rząd byli zainteresowani renegocjacją umów i pozostaniem we Wspólnocie, a premier David Cameron prowadził na ten temat rozmowy we wszystkich stolicach państw członkowskich. Niestety, Unia nie poszła na żadne ustępstwa i to właśnie jej nieugiętość skutkowała Brexitem. Jednym z głównych problemów jest dla nas niekontrolowana imigracja, która ponadproporcjonalnie obciąża Wielką Brytanię w porównaniu do innych krajów. Ponadto, od czasu przystąpienia do UE w 1972 roku, UK, w przeliczeniu na stawki z 2015 roku, wpłaciła do unijnego budżetu 170 miliardów funtów netto. Mimo tego Bruksela nadal uważała, że może nami zarządzać. Już nie będzie. – I chwała Bogu. Wrócimy do tradycyjnego formatu, który uczynił nas wielką potęgą, czyli do umów bilateralnych z krajami całego świata, bez ogra-

niczania się do Europy. Wykorzystamy istniejącą już Wspólnotę Narodów i odbudujemy stosunki z państwami byłego Imperium, wśród których jest wiele silnych gospodarek, jak Kanada i Australia, oraz wschodzących rynków, choćby Indie czy Nigeria. Pomimo tego, że jesteśmy lokomotywą Europy – w tym roku wytworzyliśmy więcej miejsc pracy niż reszta Unii razem wzięta – to negocjacje umów międzynarodowych prowadzili brukselscy urzędnicy, co zwykle było dla nas bardzo niefortunne. Szczególnie często weto zgłaszała Francja, która nie chciała słyszeć o umowach handlowych z krajami Wspólnoty Narodów ze względu na ochronę własnych producentów, głównie z sektora rolniczego. Teraz będziemy mogli działać globalnie, w nieskrępowany sposób, tym bardziej, że nasz eksport do UE z roku na rok się zmniejszał. Premier Theresa May ogłosiła, że Brexit nastąpi wiosną 2019 roku…

między naszymi nacjami, pokazując rzeczywistość taką, jaka jest w istocie. Jakie będą konsekwencje Brexitu dla Polaków? – Mam nadzieję, że Polska wspomoże nas w negocjacjach, ponieważ ma ogromną nadwyżkę w handlu z Wielką Brytanią, sięgającą rzędu 4,4 miliarda funtów w samym tylko roku 2015. UK jest drugim największym rynkiem eksportowym dla Polski, która dużo by straciła, gdyby nagle rodzime towary zaczęły podlegać cłom przy wwozie na Wyspy. Natomiast co do polskich obywateli. Brytyjczycy chcą, żeby ci, którzy już tu mieszkają, mogli zostać. Polska marka jest ceniona i mocna, a przybysze znad Wisły znani z pracowitości i sumienności. Jednak głównym celem brytyjskiego rządu jest zapewnienie praw swoim rodakom, którzy pozostaną w UE po Brexicie, dlatego będzie potrzebne wspólne porozumienie. Polacy, którzy

cłowego bloku, była dobra. Niestety przekształciła się ona w UE – wielogłową hydrę, która miesza się we wszystkie sfery: prawne, regulacyjne, a niedawno też obronność, uzurpując sobie prawo do suwerenności ponad statusem państw członkowskich. Poza tym od lat nie potrafi nawet zamknąć własnego budżetu, a próbuje wkraczać w kompetencje administracji państw, które same świetnie sobie radzą. Polska zainteresowana jest głównie wspólną obronnością i bezcłowym handlem. Ta pierwsza kwestia i tak leży w gestii NATO, natomiast druga nie jest wyłącznością Unii. Dlatego Polacy powinni poważnie się zastanowić czy chcą dalej brnąć w ten chory projekt, oddając swoją suwerenność, czy raczej dołączyć do wolnych krajów, jak Szwajcaria, Norwegia, a niedługo również Wielka Brytania i nadal handlować bez cła…

18 wywiad

| wywiad 19 zrozumieć o co chodzi. W Polsce jest po prostu czyściej. Tam ludzie kompletnie się nie wstydzą śmiecenia. Idzie ktoś i bez namysłu rzuca papierek na ulicę. W Polsce takie zachowanie byłoby społecznie napiętnowane. Sporo też zmieniło się w stosunku do Polaków po kryzysie w 2008 roku. Rząd włoski ukrywał problemy i gdy gospodarka solidnie tąpnęła, dla ludzi to był szok. W mediach dużo o tym dyskutowano i wskazywano Polskę, jako kraj, który sobie w tamtym czasie świetnie poradził. Zaczęto o Polakach mówić z szacunkiem. Zresztą dziś w samym Wrocławiu mieszka kilka tysięcy Włochów. Przyjeżdżają do Polski „za chlebem”. Żenią się z Polkami i zostają.

Urszula Rzepczak. Prezenterka telewizyjna, korespondentka TVP z Rzymu wyjechała „na chwilę” do kraju, który nie był jej wymarzonym miejscem na Ziemi. Nam opowiada jak emigracja stała się jej sposobem na życie. W Warszawie bywa na urlopach. Rozkręca też z synową rodzinną ﬁrmę „d’Autore”. Wierzy, że powodzenie tkwi w kobiecej energii. A jej – matce dwóch synów – nigdy nie brakowało entuzjazmu i fantazji. Choć bywało też, że opadały jej ręce i czuła, że pobytu na emigracji ma już serdecznie dość. 21 października 2016

Emigracja?

Myślałam, że nigdy… To miał być Londyn? – Oczywiście! Chodziłam do szkoły z wykładowym angielskim. Potem były studia orientalistyczne, ale biblioteczkę kompletowałam po angielsku, nasiąkałam brytyjską kulturą. Moim celem była placówka Telewizji Polskiej w Londynie. Startowałam w konkursie na stanowisko korespondenta w Wielkiej Brytanii, ale ostatecznie zaproponowano mi Rzym. Miałam jeden dzień na podjęcie decyzji. Włochy. Kraj marzeń. – Wtedy to nie było dla mnie takie oczywiste. Mój starszy syn był w klasie maturalnej i nie wyobrażał sobie, by nagle rzucać wszystko i wyjeżdżać z Polski. Młodszy syn nie znał słowa po włosku, a to był już październik i trzeba było mu znaleźć szybko jakąś szkołę w Rzymie.

Musieliśmy wyjechać natychmiast. Znaleźć mieszkanie z tarasem i widokiem na kopułę Bazyliki Św. Piotra. Pozałatwiać na miejscu wszystkie formalności… Dobrze, że nie zdawałam sobie sprawy z tego, jak to będzie wyglądać, bo pewno bym się nie zdecydowała. Zaryzykowałam, bo byłam absolutnie pewna, że to przygoda na rok, góra na dwa. Nie jestem typem emigrantki. Dziś, po jedenastu latach we Włoszech, też tak pani uważa? – Wtedy myślałam, że nie będę w stanie mieszkać na stałe poza Polską. Ale teraz tak naprawdę łapię się na tym, że wszędzie mi czegoś brakuje. W Rzymie tęsknię za Warszawą, a w Warszawie odliczam dni do powrotu do Rzymu. Powrotu! Więc jednak…

– Wracam z Warszawy do Rzymu i z Rzymu do Warszawy też… Najgorsze chwile? – Pierwszy szok kulturowy. Zakładanie placówki TVP w Rzymie było drogą przez mękę. Wcześniej znałam Włochy „wakacyjnie”. Przyjeżdżałam na miesiąc urlopu i zachwycałam się otwartością mieszkańców Italii, ich pogodą ducha i uprzejmością wobec turystów. Gdy jednak turysta przestaje być gościem, to zaczynają się schody. Musieliśmy najpierw wyrobić sobie miejscowy NIP, odpowiednik brytyjskiego NIN. Lataliśmy przez cały dzień od Sasa do Lasa i wszędzie odbijaliśmy się od zamkniętych drzwi. Trafiliśmy kiepsko, bo w 2005 roku urzędnicy ciągle strajkowali. Do okienek ustawiały się gigantyczne kolejki. Były „listy kolejkowe”, a nawet zawo-

dowi „stacze”, którzy za pieniądze mogli odstąpić nam swoje miejsca w ogonku. W Warszawie to już była zamierzchła przeszłość, a tu odżyły wspomnienia po PRL. Irytowało nas też to, że praktycznie wszyscy urzędnicy zakładali z góry, że Polska to jakiś peryferyjny kraj z dala od Unii Europejskiej. Niemożliwe. – Niestety. Musieliśmy ich uświadamiać, że jesteśmy w jednej wspólnocie. Obywatele UE mieli specjalne ułatwienia, o które my musieliśmy walczyć. W dodatku Polki automatycznie kojarzyły się nad Tybrem ze sprzątaczkami, a Polacy – z budowlańcami. Dlatego w pierwszym kontakcie zawsze zwracano się do nas protekcjonalnie, na „ty”. Kiedyś trafiłam do szpitalnego ambulatorium. Lekarze oczywiście mnie lekceważyli. Do momentu, w którym powiedziałam im jaki mam zawód. „Korespondentka pierwszego programu telewizji publicznej”, w kraju rządzonym wówczas przez szefa telewizji Silvio Berlusconiego, brzmiało bardzo godnie. Zaraz zaczęto do mnie mówić per „dottoressa”. W szpitalu? – We Włoszech każdy kto kończy studia wyższe, otrzymuje bowiem tytuł „doktora”.

A jak się zaaklimatyzował we włoskiej szkole pani młodszy syn? – Paweł poszedł do szkoły parafialnej, którą mi ktoś polecił. Na początku nie było łatwo, miał opinię outsidera i…

A pani została we Włoszech. Język włoski, oczywiście, znała pani znakomicie? – Mówiłam swobodnie, ale to nie było to. Ludzie wykształceni, po studiach, mówią tam językiem bardziej skomplikowanym. Mają szerszą gramatykę, inaczej budują zdania, używają czasów, których przeciętny Włoch nawet nie zna. Musiałam się tego nauczyć, by rozmawiać jak równy z równym z politykami i wyższą hierarchią watykańską. Dobrze, że jeszcze z polskiej szkoły wyniosłam niezłą znajomość łaciny. To mi bardzo pomogło. Czytałam też włoskie gazety, bo dziennikarze tam starają się pisać efektownie. Nasze teksty, przy tych włoskich, wyglądają jak sms-y. To bywa męczące, bo zanim autor przejdzie do sedna, trzeba się przebijać przez rozbudowane wstępy.

Syn czuje się Polakiem czy Włochem? – Spędził pół życia na emigracji, więc pewno jest bardziej włoski niż polski, ale dbamy, by wychowywać go w duchu patriotycznym. Chodził też do polskiej, sobotniej szkoły. Ale gdy go spytałam o największego poetę wszech czasów, to wskazał Dantego, a nie Mickiewicza.

Uwiódł panią włoski styl życia? – Przez długi czas strasznie się denerwowałam, gdy wiedziałem, że gdzieś nie zdążę, czegoś nie załatwię. Kosztowało mnie to wiele stresu i nerwów. A potem wyluzowałam. W Watykanie jest taki sekretariat, gdzie ludzie przychodzą po ręcznie wypisane błogosławieństwa papieskie. Pracuje tam starsza pani, która nigdy się nie spieszy. Widziałam taką scenę: przyszedł do sekretariatu czarnoskóry ksiądz. Był już trzeci raz i nigdy nie udało mu się odebrać tego pisemnego błogosławieństwa. W końcu zdenerwował się i pyta tej urzędniczki: „Czemu pani ciągle zapomina mi to przygotować? Jaki jest powód?”. A w domyśle było: „czy to dlatego, że jestem czarny?”. A ona spojrzała na niego zupełnie spokojnie i odpowiedziała: „no nie zdążyłam. I co? Zabije mnie ksiądz?”. Kompletny luz.

Mamy powody do kompleksów? – W żadnym wypadku. Wystarczy zresztą rozejrzeć się po chodniku w Warszawie i w Rzymie, by natychmiast

A włoska kuchnia? – Zabawne, że to co w Polsce jest uważane za luksus, we Włoszech jest dość pospolite, na przykład słynne

Szkoły parafialnej? – Też się w pierwszej chwili oburzyłam. Gwałtownie zaprotestowałam: „nie chcę, by mój syn został księdzem!”. Ale okazało się, że to po prostu szkoła katolicka, która ma lepsze notowania niż państwowa. Musiałam zaakceptować to, że we Włoszech jest nieco inny system szkolnictwa. W Polsce, placówki prywatne nie zawsze są lepsze, bo rodzice wychodzą z założenia „płacę i wymagam”, a to nie zawsze się sprawdza.

ośmiorniczki. Po włoskim jedzeniu czuję się lepiej. W pierwszym roku zachłysnęłam się gotowaniem różnego rodzaju makaronów. Potem w kolejnym roku mieliśmy powrót do polskich smaków. Do dziś kiełbasa krakowska musi być u nas w lodówce, no i ogórki konserwowe. Przewozimy je bez wody, ciasno zapakowane w plastikowej torebce. W drugą stronę, do Polski, wożę właściwie tylko oliwę. Resztę można dostać w sklepach. Oliwa w Polsce też jest dostępna. – Proszę uważać, wkracza pan na grząski grunt. Jestem jedyną Polką, która zrobiła kurs sommelierski oliwy. Mogę o jej smaku i właściwościach mówić godzinami. Podpowie pani, wobec tego, gdzie należy kupować oliwę? – Najlepiej pojechać na wieś. Ja też kiedyś kupowałam w sklepach, ale potem wymyśliłam, że pojedziemy do znajomej Polki, która ma gaj oliwny w Umbrii. Sprzedała nam tę swoją oliwę w butelkach pięciolitrowych, z których jedna się po drodze stłukła. Zatrzymaliśmy się więc gdzieś w Górach Sabińskich, żeby uzupełnić zapasy na zimę. I odkryliśmy niezwykle smaczną oliwę. Mąż nie był zachwycony, bo kosztowało nas to dwa razy więcej i jeszcze trzeba dojechać po wertepach. Ale ja uwielbiam, jak potem zapach oliwy, a właściwie tego gaju oliwnego i wsi, towarzyszy nam jeszcze przez długi czas. Po tej eskapadzie, przez miesiąc jedliśmy tylko chleb z oliwą na śniadanie. Strasznie przytyliśmy, bo oliwa była ostra, smakowita. A nie myślała pani o kupnie swojego gaju? – Był moment, gdy byłam tego bliska. Parę lat temu byłam u znajomych koło Cortony, tam gdzie mieszka Frances Mayes – autorka „Pod słońcem Toskanii”. Ktoś nas oprowadzał i powiedział, że można tutaj kupić ziemię z gajem oliwnym. Płaci się sto euro od drzewka. Właśnie tak – nie za grunt, tylko od drzewa. Co było nie tak? – Problem tylko w tym, że nie można na tej ziemi niczego postawić, co najwyżej szopę na narzędzia. A ja marzyłam o domu. Dopiero potem zorientowałam się, że na przykład Anglicy, często mają swoje gaje oliwne w Toskanii. Wynajmują kogoś, kto im podcina gałęzie drzewek, a oni przyjeżdżają dopiero na zbiory. Można byłoby mieć i dom, i gaj. Ale póki co musi mi wystarczyć drzewo oliwne, które mam w doniczce, na tarasie w moim rzymskim mieszkaniu. Kiedyś, w jego cieniu będę pisać książki…

20 kryminał

Nowe życie Andrzeja K. W Irlandii miał ubezpieczenie, pracę, konto bankowe i dwie karty, w Polsce – wyrok za morderstwo.

>> Paweł Chojnowski dy przyszli po niego Irlandczycy do końca utrzymywał, że jest kimś innym. Przez pięć lat zapewne sam w to uwierzył. Miał wystarczająco dużo czasu, by zbudować nową tożsamość, nowe życie, odciąć się od przeszłości i w końcu poczuć się bezpiecznie. Z Polską łączyły go już tylko wspomnienia. A także list gończy. Na czarno-białym zdjęciu widać wąsatego mężczyznę rocznik 61. Wzrost: 166-170 cm, sylwetka: krępa, muskularna, kolor oczu: ciemne, znaki szczególne: tatuaże – rysunki zegara, błyskawicy oraz napis „Love” na nadgarstkach. Właściwie to one zwróciły uwagę funkcjonariuszy. Prymitywne, wykonane czarnym tuszem. Rzucały się w oczy. Poza tym Andrzej K. wyglądał niemal tak samo, jak na czarno-białym zdjęciu sprzed kilku lat. Nie mogło być mowy o pomyłce, ale na wszelki wypadek przeprowadzono ekspertyzę daktyloskopijną. To ostatecznie rozwiało wątpliwości. Był maj 2012 roku. Kilka tygodni później, po krótkiej rozprawie ekstradycyjnej, K. był już w samolocie do Warszawy, gdzie miał odsiedzieć resztę kary.

znajduje córkę martwą w wannie wypełnionej wodą. Wezwani na miejsce śledczy przeprowadzają oględziny. W mieszkaniu jest dużo krwi. Brak śladów włamania, nie odnaleziono też narzędzia zbrodni. Zginęły za to 2 kg złotej biżuterii i ok. 90 tys. dolarów, a więc suma, jak na tamte czasy, niebagatelna. Patolog ustalił, że dziewczyna najpierw otrzymała cios w głowę,

sprawa została, z powodu niewykrycia sprawców, umożona zaledwie po roku. Akta na dwa lata trafiły do archiwum. Na biurku śledczych wylądowały z powrotem w 1997 r., gdy Andrzej K. i Janusz Z. zostali niezależnie od siebie aresztowani w zupełnie innych sprawach. Policjanci przecierali oczy ze zdumienia, gdy podczas przesłuchań obaj zatrzymani zaczęli opowiadać im o morderstwie na Targówku. Andrzej K. ze szczegółami opisał, jak tamtego dnia z Janu-

Pochowana w białej sukni

Przez pięć lat był jednym z najbardziej poszukiwanych polskich przestępców, a wiadomość o jego schwytaniu obiega polskie i irlandzkie media. Podkreślano wielki sukces policji obu krajów, które dzięki koordynacji wysiłków, doprowadziły poszukiwania kryminalisty do finału. W rzeczywistości jednak sprawa zabójstwa Beaty S., w której jednym z dwóch skazanych był właśnie Andrzej K., to dla polskich organów ścigania pasmo żenujących wpadek w nieudolnie prowadzonym śledztwie i na dobrą sprawę tylko łut szczęścia zdecydował o tym, że K. i jego kompan, Janusz S., trafili za kratki. Historia zaczyna się w 1994 r. na warszawskim Targówku. Beata S. ma 21 lat. Pochodzi z bogatej rodziny. Mieszka z matką w willi na Zaciszu. Za tydzień ma wyjść za maż, więc rodzina przygotowuje się do ślubu. Rano we wtorek 17 maja Beata zostaje w domu sama. Po kilku godzinach do mieszkania wraca jej matka i

21 października 2016

Fot. Shutterstock

najpewniej tępym narzędziem – prętem, bądź rurką, a potem została uduszona paskiem. Później napastnicy przeciągnęli zakrwawione zwłoki do łazienki i wrzucili do wypełnionej wodą wanny twarzą w dół. Wkrótce ciało Beaty S. zostało wydane rodzinie, która pochowała ją w białej sukni – tej samej, w której miała iść do ołtarza.

Na poloneza

Policjanci od razu przyjęli, że zbrodnia miała motyw rabunkowy. Próbowali namierzyć skradzione kosztowności, ale nie przyniosło to żadnego efektu. Także wizyty w warszawskich kantorach okazały się bezowocne. Mimo że zabójstwo było jedną z najgłośniejszych w stolicy zbrodni w tamtym okresie, śledztwo prowadzono mozolnie i niestarannie, a sama

szem S. pojechali do mieszkania Beaty S. Dziewczyna otworzyła im drzwi, bo Janusz S. kilka tygodni wcześniej robił w ich domu remont. Znali się. Gdy wyszła do kuchni, by zrobić kawę, mężczyźni zasadzili się na nią. To K. najpierw uderzył ją metalową rurką, następnie S. zaczął dusić paskiem od spodni. K. na jednym z przesłuchań sporządził nawet plan mieszkania, który idealnie pasował do tego, w którym została zamordowana Beata S. Wszystko pasowało i w końcu prokurator wystawił akt oskarżenia. Proces jednak ciągnął się latami. W tym czasie udało się m.in. ustalić, że K. zrabowane pieniądze przeznaczył na rozruch własnego interesu, natomiast S. kupił nowego poloneza oraz rozpoczął budowę domu, jak zeznali świadkowie „małego pałacyku”. W 2011 r. obaj zostali

uznani za winnych brutalnego morderstwa na tle rabunkowym. Dostali po 25 lat, bo sądzono ich zgodnie z prawem obowiązującym w chwili popełnienia zbrodni, a więc według starego kodeksu karnego. 25 lat było wtedy najwyższym wymiarem kary za zabójstwo. Karę śmierci zniesiono dużo wcześniej, a nowy kodeks karny, który wprowadzał karę dożywocia, wszedł dopiero w 1997 r.

| goniec kulturalny 21 Dodatek redaguje:

>> Joanna Szmatuła

joanna.szmatula@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę na: joanna.szmatula@mail.goniec.com.

Wpasował się w trend

Akta sprawy znów trafiły do archiwum, tym razem na nieco dłużej. I zapewne nikt nie zaprzątałby sobie nimi głowy, gdyby nie pochopna decyzja sądu, który pod koniec 2006 r. wydał Andrzejowi K. trzymiesięczną przepustkę, by mógł z rodziną spędzić święta Bożego Narodzenia. Oczywiście K. nie stawił się we wskazanym terminie w zakładzie karnym, by dalej odbywać karę. W ciągu tych trzech miesięcy zdołał zorganizować sobie sfabrykowane dokumenty, przy pomocy których wydostał się z kraju. W 2007 r. za Andrzejem K. wysłano list gończy, jego zdjęcie trafiło na komisariaty oraz placówki straży granicznej, ale przez kolejne pięć lat słuch o nim zaginął. Uciekinier jednak nie próżnował. Na fałszywych papierach zdołał przedostać się do Irlandii, podjąć legalną pracę oraz założyć konto w banku. Nie zwrócił przy tym niczyjej uwagi. W tamtych czasach Polacy masowo przyjeżdżali w te strony. K. idealnie wpasował się w ten trend. Zamieszkał w Urlingford, niewielkim mieście w południowo-wschodniej Irlandii. Po kilku latach dobrze się urządził i wiódł dostatnie życie. Sąsiedzi oraz współpracownicy nie mieli pojęcia, że na co dzień obcują z mordercą. K. nie był wylewny, a pytania o przeszłość zbywał wymyślonymi historyjkami. Nie tęsknił za ojczyzną, a jeśli nawet, to nie miał zamiaru nigdy już do niej wracać. Unikał spotkań z policją, starał się nie rzucać w oczy i w końcu uwierzył, że sprawiedliwość już nigdy go nie dosięgnie. Wszystko zmieniło się w poniedziałek 5 marca 2012 r., gdy do jego drzwi zapukali funkcjonariusze z irlandzkiej Gardy. Był kompletnie zaskoczony, ale uparcie grał rolę niewinnego. Mimo to musiał sobie zdawać już wtedy sprawę, że to koniec. Andrzej K. w polskim więzieniu spędzi jeszcze niemal dwie dekady.

The Handmaiden

reżyseria: Chan-wook Park gatunek: dramat

Korea, lata 30. XX wieku. Oszust z nizin społecznych postanawia podstępem rozkochać w sobie piękną Japonkę – dziedziczkę wielkiej fortuny – aby przejąć jej majątek. W tym celu umieszcza w jej najbliższym otoczeniu tytułową służącą – posłuszną naciągaczkę, która ma zaskarbić względy milionerki i stać się jej zaufaną powiernicą. To opowieść o trójkącie miłosnym, pożądaniu, fantazjach i wyrafinowanej zemście widziana z różnych perspektyw.

Hunt for the Wilderpeople reżyseria: Taika Waititi gatunek: obyczajowy

Wychowany na hip-hopie, w opiece zastępczej, zbuntowany Ricky zaczyna od nowa w nowozelandzkiej wiosce. Chłopak szybko odnajduje się w nieznanym mu domu oraz rodzinie składającej się z kochającej ciotki Belli, zrzędliwego wuja Heca i psa wabiącego się Tupac. „Hunt for the Wilderpeople” swój scenariusz opiera na powieści Barry’ego Crumpa „Wild Pork and Watercress”. W głównych rolach występują: Sam Neill („Park Jurajski”) oraz Julian Denninson („Paper planes”).

Goniec kulturalny Festiwal kina znad Wisły

Fot. @Demonthefilm/ Twitter

Rozpoczynający się 20 października w Edynburgu Play Poland Film Festival to kolejna okazja do tego, by poznać najlepsze nowości i spotkać się z wybitnymi postaciami tworzącymi polskie współczesne kino. W trakcie festiwalu zaprezentowane zostaną filmy, które w ostatnim czasie zdobyły rozgłos w kraju i za granicą. Tym razem fani polskiego kina będą mieli okazję zobaczyć m.in. „Obce nie-

bo” Dariusza Gajewskiego opowiadające o polskim małżeństwie, któremu w dramatycznych okolicznościach odebrane zostaje dziecko. W dalszej kolejności publiczność będzie miała możliwość zobaczenia kina gatunkowego: horroru „Demon” w reżyserii Marcina Wrony oraz thrillera „Czerwony pająk” Marcina Koszałki. W tym roku Play Poland Film Festiwal aktywnie włączy się także w obchody Roku im. Krzysztofa

O polskiej Cygance

Koncert z historią w tle

Na kolejnym z serii spotkaniu w POSK-u będziemy mogli obejrzeć film „Papusza”, opowiadający historię poetki cygańskiej, Bronisławy Wajs, piszącej w języku romskim. Wajs była pierwszą romską autorką, która sama spisała swoje wiersze. Jej twórczość tłumaczono na język polski i opublikowano dzięki zaangażowaniu Jerzego Ficowskiego, który odkrył talent Papuszy, oraz dzięki staraniom Tuwima. Reżyseria: Joanna Kos-Krauze i Krzysztof Krauze. 2 listopada, POSK, Londyn, cena: £5

Kieślowskiego, rozpoczynając 6. edycję wydarzenia kultowym „Przypadkiem” tego reżysera. Wszystko to w doborowym towarzystwie ponad 50 filmów krótkometrażowych. Po Edynburgu przyjdzie pora także na pokazy w Glasgow i Londynie. Od 20 października Edynburg, Glasgow, Londyn Więcej na: playpoland.org.pl

5 listopada , O2 Academy Islington, N1 Centre, 16 Parkfield Street, London, N1 0PS, cena: £20 Projekt „Panny Wyklęte” to trzy płyty wydane nakładem Fundacji Niepodległości. – Po wydaniu albumu „Morowe Panny” we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego myślałem, że płyty o tematyce historycznej mam za sobą, ale po spotkaniu z Przemkiem Omieczyńskim z Fundacji Niepodległości zafascynował mnie temat Żołnierzy Wyklętych, pomijany w naszej historii. Kiedy czytałem biografie bohaterów takich, jak Inka, Lalek, Uskok, Rój – moje serce płonęło! – mówił nam w wywiadzie Dariusz „Maleo” Malejonek, lider zespołu Maleo Reggae Rockers i pomysłodawca projektu „Panny Wyklęte”. Obok niego na scenie wystąpią m.in. Kasia Kowalska (na zdjęciu), Marcelina i Ania Szafraniec.

22 goniec kulturalny

Troche absurdu i groteski

31 października, 5 Covent Garden Liverpool L2 8UD cena:

free

Przygotowania do Halloween Merseyside Polonia organizuje spotkanie z okazji Halloween. Goście mogą się spodziewać warsztatów z dekorowania dyni, a także wielu innych zabaw przygotowanych przez lokalną wróżkę. Warto poświęcić dłuższą chwilę na przygotowanie swojego przebrania, bo przewidziano także nagrodę za najlepszy kostium.

Grzegorz Halama po raz kolejny wyrusza w trasę do UK. Tym razem zobaczymy go w Manchesterze (4 listopada), Cardiff (5 listopada) oraz Londynie (5 listopada). – Piosenki, monologi, skecze i formy bliżej nie określone będące wszystkim po trochu – oto co można zobaczyć w kabarecie Grzegorz Halama Oklasky – można przeczytać na jego stronie. 24 czerwcon 6 listopada, The Pow, London, SW9 8HH, cena: £18

wystawy William Eggleston Portraits Prace pochodzącego z Memphis Williama Egglestona były swoistym przełomem – przed nim królowały raczej zdjęcia biało-czarne. Dopiero ten fotograf dał pierwszeństwo kolorom. St Martin’s Place London WC2H 0HE cena: £5.50-£7 kiedy: do 23 października Georgia O’Keeffe Ta amerykańska malarka (1887-1986) pokazuje czym jest kobiecość, ale za punkt wyjścia obiera sobie naturę i wszystko co jest z nią związane. Nie brakuje tu też nawiązań do ciała kobiety. Tate Modern, Bankside London SE1 9TG cena: £17.20 kiedy: do 30 października Tala Madani: Shitty Disco Tala Madani to artystka urodzona w Teheranie, ale na stałe zamieszkała w Los Angeles. Jej wystawy można było oglądać m.in. w Szwecji, Nowym Jorku oraz

dla dzieci Londynie. Jest laureatką wielu nagród, w tym Schickle-Collingwood Prize (Yale University). Pilar Corrias 54 Eastcastle St London W1W 8EF cena: free kiedy: do 11 listopada Lygia Pape Pochodząca z Brazylii Lygia Pape była artystką, którą fascynowały różne kierunki w sztuce. Na wystawie w Londynie będzie można obejrzeć jej prace, których tematem przewodnim jest współgranie światła i cienia. Hauser & Wirth 23 Savile Row London W1S 2ET cena: free kiedy: do 19 listopada Abstract Expressionism Tym razem Royal Academy of Arts postanowiło przygotować wystawę poświęconą ekspresjonizmowi, jednemu z najważniejszych prądów w sztuce XX wieku. Znajdą się tu prace takich artystów jak Jackson Pollock, Willem de Kooning czy Mark Rothko.

TEATR SYRENA 21 października 2016

Royal Academy of Arts Burlington House London W1J 0BD cena: £10-£16.50 kiedy: do 2 stycznia Feminist Avant-Garde Of The 1970s Ta sporych rozmiarów wystawa poświęcona jest feminizmowi, kobietom i zmianon do jakich doprowadził ten ruch społeczny. Będzie można tu obejrzeć ponad 200 prac stworzonych przez 48 artystów z 20 krajów. Photographers’ Gallery 16-18 Ramillies St London W1F 7LW cena: £3 kiedy: do 8 stycznia Maggi Hambling – Touch: Works on Paper Hambling to urodzona w 1945 roku brytyjska malarka i rzeźbiarka. Tym razem na wystawie zobaczymy jej 40 prac – wszystkie to rysunki powstałe na papierze. British Museum London WC1B 3DG cena: free kiedy: do 29 stycznia

My Great Orchestral Adventure To koncert przeznaczony dla całej rodziny – dorośli na pewno nie będą się na nim nudzić. Usłyszymy tu dźwięki znane między innymi z „Ride of the Valkyries” czy „We’re Going On a Bear Hunt”. Koncerty odbywają się dwa razy dziennie. Royal Albert Hall London SW7 2AP cena: £12.70 kiedy: do 26 października Mrs Armitage And The Big Wave To historia Quentina Blake’a opowiadająca o wielkiej przyjaźni kobiety i jej psa, którzy pewnego dnia wyruszają na morską wyprawę w poszukiwaniu… doskonałej fali. Ritzy Cinema Brixton London SW2 1JG cena: £12 kiedy: do 28 października Emily Rising To opowieść o dziewczynce, która pewnego dnia odkrywa, że jej stopy nie mogą

Teatr Syrena zaprasza na przedstawienie nie tylko dla najmłodszych – „O dwóch takich co ukradli księżyc”. To bajka Kornela Makuszyńskiego, którą pamięta wielu dorosłych – teraz będzie można obejrzeć ją na nowo, w odświeżonej wersji, u boku własnych dzieci.

dotknąć ziemi. Przemierza więc cały Londyn – w powietrzu – i zauważa, jak jej świat się zmienia. Little Angel Theatre London N1 2DN cena: £12 kiedy: do 20 listopada The Slide at the ArcelorMittal Orbit To propozycja dla wszystkich miłośników nauki, a także doskonała możliwość na sprawdzenie, jaką frajdę może sprawić łączenie zasad fizyki z zabawą. ArcelorMittal Orbit Olympic Park Stratford London E20 2ST cena: £5 kiedy: do 31 grudnia The Gruffalo To historia malutkiej myszy, która sprytem pokonała lisa, sowę, węża i stwora Gruffalo. Z morałem, ale z całą pewnością nie tylko dla dzieci. Lyric Theatre London W1D 7ES cena: £14-£21.50 kiedy: do 8 stycznia 19, 20, 26, 27 października POSK, London W6 0RF

24 goniec kulturalny

spektakle Zemsta – W naszym spektaklu traktujemy komedię Fredry jako świetną zabawę teatralną z ukłonem zarówno do współczesności, jak i do przeszłości. Pragniemy uniknąć przedstawienia muzealnego i pozwolić bawić się śmieszną intrygą i kontrastowymi charakterami postaci – mówi Helena Kaut-Howson, opiekun artystyczny Sceny Polskiej UK. POSK 238-246 King St London W6 0RF cena: £16- £20 kiedy: 22-23 października In the Heights To musical, w którym na pierwszym planie jest młodość, taniec i radość, ale spektakl nie jest przeznaczony wyłącznie dla nastoletnich widzów. Na pewno każdy znajdzie w nim coś dla siebie. King’s Cross Theatre reklama

| goniec kulturalny 25

| kryminał

London, N1C cena: £22 kiedy: do 30 października Harry Potter and the Cursed Child O tym spektaklu było głośno jeszcze na długo zanim powstał. Nie ma się co dziwić – opowieść o Harrym Potterze, tym razem już starszym i o jego relacjach z dziećmi, musi zainteresować fanów tego nie najmłodszego już czarodzieja. To na pewno będzie kasowy hit tego sezonu. Palace Theatre 97 Oxford St London W1D 5AY cena: £10-£13 kiedy: do 10 grudnia No Man’s Land To opowieść o zwykłym spotkaniu, przy drinku, dwóch dojrzałych mężczyzn – Hirsta (Patrick Stewart) i Spoonera (Ian McKellen). Ich niby zwy-

czajna rozmowa od razu zachwyca widza. Wyndham’s Theatre London, WC2H 0DA cena: od £10 kiedy: do 17 grudnia Trainspotting Ta historia wymyślona i opisana przez Irvine’a Welsha stała się niezwykle popularna po tym, jak w latach 90. przeniesiono ją na ekran. Wszystko kręci się tu wokół narkotyków i tego, jak są w stanie zmienić człowieka, który może poświęcić dla nich wszystko. The Vaults Leake St London SE1 7NN cena: £20-£35 kiedy: od 3 listopada do 15 stycznia The Phantom of the Opera To kolejny musical Andrew Lloyd Webera, który trafił na deski londyńskich teatrów. Powstał on na podstawie

powieści Gastona Leroux z 1911 i opowiada o losach młodej sopranistki, która staje się obsesją tajemniczego geniusza muzycznego – Upiora Opery. Her Majesty’s Theatre 57 Haymarket London SW1Y 4QL cena: £20-£95 kiedy: do 4 marca Julius Caesar Ta sztuka autorstwa Williama Szekspira została napisana w roku 1599. Dramat opowiada o spisku przeciwko Juliuszowi Cezarowi, jego zabójstwie i następstwach tego wydarzenia. King’s Cross Theatre London N1C cena: £10-£35 kiedy: do 12 grudnia The Tempest „Burza” jest jedną z ostatnich sztuk Williama Szekspira, a zarazem jedyną,

w której dramatopisarz zachował zasadę trzech jedności: czasu, miejsca i akcji. Choć początkowo nie cieszyła się popularnością, dziś uznaje się ją za jedno z jego najważniejszych dzieł. A przynajmniej jedno z najbardziej zaskakujących. King’s Cross Theatre King’s Cross London N1C cena: £20-£45 kiedy: do 15 grudnia School of Rock – The Musical Kolejny hit Andrew Llyod Webbera pojawi się na deskach West Endu już w tym miesiącu. To muzyczna wersja znanego filmu z Jackiem Blackiem w roli głównej. New London Theatre 166 Drury Lane London WC2B 5PQ cena: £25-£75 kiedy: do 12 lutego

płyta

Jak kamień w wodę W osiedlowym sklepie na przedmieściach Göteborga w brutalny sposób zostaje zamordowanych trzech mężczyzn. Strzały padły z bliska. Czy ofiary znały morderców? Ci, którzy mogą coś wiedzieć o tej sprawie, znikają w tajemniczych okolicznościach. cena: £6

Rodzinna płyta „Zaklęty krąg” to bardzo różnorodna płyta. Nie brak tu rockowych riffów, z których słyną Bracia, nie brak też i bluesowych fascynacji nestora tego muzycznego rodu. Możliwe, że będzie to jedna z najciekawszych płyt 2016 roku.

Jest rok 1968. Reguły uległy zmianie. Po latach w Wietnamie Lincoln Clay zrozumiał, że rodzina to nie osoby, z którymi przychodzi się na świat, ale ci, dla których przelewa się krew. Po powrocie do Nowego Orleanu musi odbudować swoje życie. Dawne zobowiązania nie pozwalają mu jednak opuścić miasta.

gra

PS4

cena: £39

cena: £8 Lee Gates, gospodarz telewizyjnego programu o finansach i jego producentka,

w obliczu ekstremalnej sytuacji. Do studia, podczas nadawania na żywo WSZYSTKO NA SZALI stają wkrada się wściekły inwestor. Na oczach widzów toczy się walka z czasem.

Blu-ray, cena: £16

„Nigdy taka sama” Agnieszka Chylińska po kilku latach przerwy wydała nową płytę. Taką, w której powraca do korzeni – do mocnych brzmień i tekstów, w których pokazuje, że rzeczywistość nie zawsze jest biało-czarna. Singlem promującym najnowszy krążek wokalistki, „Forever Child”, jest „Królowa łez” – teledysk, który w ciągu niespełna dwóch tygodni zdobył 4,5 miliona wyświetleń na You Tube. – Nowa płyta to muzyczny powrót po siedmiu latach przerwy. „Forever Child” to zaskakująca i

nieoczywista wypowiedź artystki, której twórczość zawsze cechowało hasło: „nigdy taka sama” – można przeczytać na stronie chylinska.com. Po wydaniu płyty w mediach rozgorzała dyskusja, czy w życiu osobistym piosenkarki wszystko dobrze się układa. – Rzeczywiście, kiedy robiłam tę płytę, a robiłam ją ładnych parę lat, bywały momenty kiepskie na maksa. Głównie w moim prywatnym życiu. Minął już jednak czas i mam nadzieję, że moje sprawy się wyprostują – mówiła w programie u Kuby Wojewódzkiego. Niezależnie od tego, ile wątków biograficznych znajdziemy na tym krążku, może się okazać, że jest to jeden z najlepiej sprzedających się albumów w tym sezonie.

Do wygrania bilety na koncert „Panny Wyklęte”, który odbędzie się 5 listopada w O2 Academy Islington w Londynie. Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „Panny Wyklęte”. Do wygrania bilety na spektakl „Zemsta” A. Fredry, który odbędzie się 22 i 23 października w Teatrze POSK-u w Londynie. Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „Zemsta”. Do wygrania bilety na koncert Grubsona 4 listopada w 93 Feet East w Londynie. Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „Grubson”.

Więcej nagród do zgarnięcia na Facebooku! 21 października 2016

Braterstwo krwi

http://www.facebook.com/Goniec.com.Polski

PŁYTA CD, CENA: £8

26 z wielkiej brytanii

„Jesteście częścią kraju”

„Poles in the UK: A Story of Friendship and Cooperation” to książka, która powinna powstać już dawno. To opowieść o tym, jak nam się żyje w UK i jak postrzegają nas mieszkańcy Wysp. Dwie perspektywy, dwóch autorów – Polka i Brytyjczyk. >> Joanna Szmatuła

Amerykański

sen

rin Best, nauczyciel z 25letnim stażem, myślał o napisaniu tej książki już od trzech lat. To znowu nie aż tak długi okres, bo w końcu – jak mówi – Polską interesuje się od zawsze i już w wieku sześciu lat miał przyjaciela z naszego kraju. – Gdy coraz lepiej poznawałem waszą historię, zacząłem zdawać sobie sprawę z tego, w jakim stopniu brakuje opracowań dotyczących pozytywnego wkładu, jaki Polacy wnieśli do naszego kraju na przestrzeni bez mała 1000 lat. Wtedy też poznałem Marię, mieszkającą w UK od ponad sześciu lat, która opowiedziała mi o swoim życiu. Zdałem sobie sprawę, że książka o tym, jak żyje się wam w UK musi być wydana – i to jak najszybciej – opowiada.

Rola przypadku

Maria poznała Brina zupełnie przypadkowo. – Mój partner pracował wtedy w kawiarni, której Brin był stałym bywalcem. W ten sposób usłyszałam o jego pomyśle na książkę. Pomyślałam, że mogłabym jakoś pomóc – jestem wolontariuszem w polskiej szkole sobotniej, pisałam wcześniej na tematy związane z tożsamością i emigracją, a sprawy dotyczące życia na obczyźnie są mi wyjątkowo bliskie – opowiada Maria Helena Żukowska, która obecnie pracuje na University of Leeds. Książka ma 248 stron i składa się z trzech części: „Polska w świecie” – tu można znaleźć krótką historię naszego kraju, „Polacy w UK” – gdzie prześledzimy obecność rodaków w poszczególnych dziedzinach życia od czasów II wojny światowej (jest tu także rozdział o nauce, biznesie, a nawet poświęcony gastronomii) i część trzecia – „Brytyjczycy o Polakach”, gdzie mieszkańcy Wysp opowiadają o swoich doświadczeniach z przybyszami znad Wisły. Autorzy przeprowadzili wywiady z ponad 50 osobami. – Historie naszych rozmówców często mają wiele punktów wspólnych, a mimo to każda jest wyjątkowa. Staraliśmy się stworzyć jak najbardziej reprezentatywny zbiór sylwetek i pokazać w jak wielu dziedzinach życia w UK można na co dzień 21 października 2016

Bez was Wielka Brytania nie wyglądałaby dziś tak samo.

BRIN BEST, WSPÓŁAUTOR spotkać naszych rodaków. Znajdziemy tu zarówno historię słynnej kompozytorki, jak i wywiad z kobietą, która przygotowuje posiłki w angielskiej szkole podstawowej, czy też z pracownikiem opieki społecznej, zaangażowanym w charytatywną pomoc osobom starszym. Jedną z rozmówczyń jest także Kasia Madera, polska prezenterka w BBC – opowiada Maria. – Trudno byłoby mi wybrać jedną, najciekawszą z tych opowieści. Ale na pewno wskazałabym m.in. na historię pana Jana Mokrzyckiego, a zwłaszcza jego mamy, kobiety, która wykazała się niewiarygodną siłą i odwagą w obliczu piekła II wojny światowej. Ta opowieść zostanie ze mną na długo – wspomina. W książce poruszono różne wątki, jednak tym, który poruszył Brina chyba najbardziej, był temat polskich lotników i ich rola w czasie II wojny światowej.

– Polscy piloci, którzy wzięli udział w Bitwie o Anglię powinni być wyjątkowo upamiętnieni. Podobnie jest w przypadku Marii Curie-Skłodowskiej, której wkładu w rozwój medycyny i nauki nie można nie docenić – podkreślił.

się w naszych szkołach, dlatego tak ważne jest przypominanie o tym, by młodzi ludzie zdawali sobie sprawę komu mogą to wszystko zawdzięczać. Po to powstała też The British Polonia Foundation – w ramach jej działalności będziemy odwiedzać placówki oświatowe i opowiadać, że bez was Wyspy nie wyglądałyby tak samo. Jesteście ważną częścią przeszłości i przyszłości naszego kraju – opowiada.

W Stanach Zjednoczonych, kraju, w którym wszystko jest „naj” – największe hotele, najbardziej

Dla młodych

Brin opowiada, że jednym z głównych powodów, dla których – wraz z Marią – napisał tę książkę, jest to, że Brytyjczycy wiedzą stosunkowo mało o kraju nad Wisłą i nie zawsze zdają sobie sprawę z tego, jak nasi rodacy wpływali i dalej wpływają na kształt UK. Podkreśla, że choć w przypadku starszego pokolenia żywa jest jeszcze pamięć o polskich lotnikach, o tyle wśród młodszych Brytyjczyków nie wygląda to już tak różowo. – O tym ważnym momencie w naszej historii, a zwłaszcza o pomocy waszych lotników, nie mówi

charakterystyczne miasta, najbardziej znane zabytki i… najgrubsi ludzie, co roku spełnia się „american dream” tysięcy przybyszów z całego świata. W końcu już wiele lat temu Frank Sinatra śpiewał, że „jeśli uda ci się w Nowym Jorku, to uda ci się wszędzie”. Poza Nowym Jorkiem też nie można narzekać na nudę – oprócz Waszyngtonu, San Francisco, Los Angeles i Hollywood, Wielkiego Kanionu Kolorado, Florydy czy Las Vegas – znajdziemy wiele atrakcyjnych miejsc. Turyści z Europy często przylatują tu na nawet KSIĄŻKĘ MOŻNA KUPIĆ NA STRONIE A MAZONA , EBAYA I W DOBRYCH KSIĘGARNIACH

czterotygodniową wycieczkę, a ich graﬁk jest napięty do granic możliwości. To jednak wcale nie oznacza, że zdążą zwiedzić wszystkie ważne i kultowe miejsca.

28 USA

| USA 29

W politycznym

Ważne adresy: Ambasada RP w Waszyngtonie: 2640 16th St NW Washington, DC 20009 Informacja tel.: (202) 499 1700

Waszyngton fascynuje miliony osób na całym świecie. To w końcu tu, w Białym Domu, urzęduje prezydent Stanów Zjednoczonych – przez wielu uznawany za najbardziej wpływowego człowieka.

Warto wiedzieć – Aby ubiegać się o wizę należy posiadać ważny paszport. Można starać się o nią nawet wtedy, jeśli ważność paszportu wkrótce wygaśnie. Jednak, ubiegając się o pozwolenie na wjazd do USA w amerykańskim punkcie granicznym, większość podróżnych musi okazać paszport ważny na co najmniej 6 miesięcy ponad planowany pobyt – informuje ustraveldocs.com. Obywatele Wielkiej Brytanii są zwolnieni z obowiązku posiadania wizy.

WASZYNGTON

iasto formalnie nosi nazwę Dystrykt Kolumbii. Waszyngton nie wchodzi w skład żadnego stanu, sam też go nie tworzy. Formalnie władzę sprawuje tu Kongres, który w 1973 r. przekazał część uprawnień samorządowi lokalnemu.

O demokracji

Będąc w Waszyngtonie trudno przejść obojętnie obok miejsc, w 21 października 2016

których urzędują władze federalne. Centralnym miejscem jest Kapitol, czyli siedziba Kongresu, położony na Wzgórzu Kapitolińskim (ang. Capitol Hill). – Miasto jest podzielone zgodnie z kierunkami świata na cztery części (SW, SE, NW, NE) według osi północpołudnie i wschód-zachód, które przecinają się właśnie w Kapitolu – informuje portal pomyslnapodroz.pl. Poza tym, że budynek można oglądać z zewnątrz, można także zwiedzić sale znajdujące się w środku – m.in. te,

w których spotyka się Izba Reprezentantów i Senat. Wstęp jest bezpłatny, ale wcześniej trzeba zarezerwować bilet na stronie visitthecapitol.gov. Wycieczka rozpoczyna się tu od 13minutowego filmu ukazującego drogę Stanów do demokracji. Nieopodal Kongresu znajduje się Biblioteka Kongresu, która jest połączona z Kapitolem za pomocą przejścia podziemnego. Biblioteka ta uznawana jest za najlepiej zaopatrzoną na świecie. W pobliżu mieści się również

Sąd Najwyższy, także otwarty dla zwiedzających. Innym punktem na planie miasta, który trzeba zobaczyć, jest słynny Biały Dom. Ci, którzy podejdą pod ogrodzenie, i którym się poszczęści, będą mogli zrobić sobie zdjęcie na tle tego budynku (nie mogą go zwiedzać obcokrajowcy – Amerykanin umawia wizytę za pośrednictwem „swojego” członka Kongresu). Na stronie Ambasady RP w Waszyngtonie można też przeczytać potwierdzenie, że

placówka nie pośredniczy w organizowaniu wycieczek dla obcokrajowców i nie można zwiedzać Białego Domu bez pośrednictwa Departamentu Stanu (wbrew temu co publikowane jest na wielu stronach w sieci). Przybysze z zagranicy nie mogą też wejść do Pentagonu, siedziby Departamentu USA.

Nie tylko muzea

Charakterystycznym punktem w stolicy jest także obelisk upamiętnia-

jący pierwszego prezydenta Jerzego Waszyngtona. – Monument ma prawie 170 metrów i w momencie wybudowania w 1884 roku był najwyższą budowlą na świecie (tytuł ten utracił na rzecz Wieży Eiffla). Pomnik Waszyngtona znajduje się w centralnym punkcie National Mall (Galerii Narodowej) – chronionego obszaru będącego jednocześnie parkiem, w którym znajduje się wiele obiektów upamiętniających historię USA – czytamy dalej na stronie. Przy National Mall znajduje się

także spora część budynków należących do kompleksu Smithsonian Institution – największego na świecie zespołu muzeów i ośrodków badawczych. National Museum of Natural History, National Museum of American History, National Air and Space Museum i National Zoo – to tylko niektóre z miejsc, które możemy tu zobaczyć. Wstęp do wszystkich jest bezpłatny. W parku National Mall mieści się także Mauzoleum Lincolna – symbol

miasta, który upamiętnia 16. prezydenta USA, uznawanego za jednego z najwybitniejszych. Pomnik z zewnątrz przypomina klasyczną grecką świątynię (np. Partenon), a otacza go 38 kolumn – 2 stojące przy wejściu i 36 wokół mauzoleum, które symbolizują 36 stanów tworzących Unię w momencie śmierci Lincolna.

30 USA

| USA 31

Kulturalna Miasto założone zostało w 1624 roku przez holenderskich kolonistów i od tego czasu nieustannie się rozwija, przyciągając coraz więcej nowych mieszkańców. Według aktualnych danych liczba ludności Nowego Yorku wynosi ponad 8 milionów osób, co czyni z niego najludniejsze miasto Stanów Zjednoczonych.

NOWY JORK

Spacer po mieście

uwagi na tak wielką liczbę mieszkańców oraz ogromną różnorodność kulturową, „Wielkie Jabłko” stało się nie tylko amerykańskim, ale i światowym centrum kultury, mody, biznesu i sztuki. Ta tętniąca życiem i energią metropolia ma odwiedzającym je turystom naprawdę wiele do zaoferowania. Tak wiele, że przed wycieczką do Nowego Yorku warto zaplanować zwiedza21 października 2016

Planując podróż do Nowego Yorku warto zaopatrzyć się w przewodnik i mapy nieodpłatnie dostępne na stronie www.newyorkpass.com w zakładce Plan Your Trip. Chcąc zaoszczędzić na biletach wstępu do najważniejszych miejsc, można zakupić specjalne wejściówki dostępne na stronie www.citypass.com. Dla tych, którzy nie mogą jeszcze pozwolić sobie na wycieczkę do Nowego Yorku, a chcieliby zobaczyć jak wygląda miasto i poczuć jego klimat, polecamy nowojorskich youtuberów, takich jak współpracujący z marką Nike, Casey Neistat, który każdego dnia pokazuje na swoim kanale, jak żyje się w Nowym Yorku.

nie, aby nie ominąć najważniejszych atrakcji.

Symbol metropolii

Niewątpliwie jednym z najważniejszych symboli miasta jest, znajdująca się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, Statua Wolności. Rzeźba była prezentem od Francji, mającym upamiętnić stulecie uchwalenia amerykańskiej Deklaracji Niepodległości. Obiekt został wzniesiony w latach 1884-1886 (bilety można nabyć na

stronie statueoflibertytickets.com). Nowy York to miejsce, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. Fani kina, malarstwa i poezji nie mogą przegapić wizyty w kultowym Empire State Building. Wieżowiec ma 103 piętra, co czyni go trzecim najwyższym budynkiem w kraju. To właśnie na jego dachu rozgrywały się sceny klasyków amerykańskiego kina – takich jak „Bezsenność w Seattle” czy „King Kong”. Kolejna miejsce rozsławione dzięki filmom i serialom, to

Central Park. Zrealizowanie projektu zagospodarowania przestrzennego rejonu parku trwało aż 15 lat, jednak doskonały efekt tych prac i korzystna lokalizacja uczyniła z niego centrum wypoczynku nowojorczyków oraz wizytówkę miasta. Odwiedzając Nowy York warto odwiedzić także Times Square. Znajdujący się na Manhattanie plac to jedna z ikon metropolii słynąca z ogromnej liczby nigdy nie gasnących reklam świetlnych. Plac zawdzięcza

swoją obecną nazwę znajdującej się tam redakcji „The New York Times”. Times Square słynie z tego, że co roku organizowany jest tu największy Sylwester na świecie. Biorą w nim udział najpopularniejsze gwiazdy muzyki, a transmisję ogląda nawet 1 miliard widzów.

Centrum sztuki

Innym istotnym w świecie muzyki miejscem w Nowym Yorku jest największa na świecie sala koncertowa,

czyli Madison Square Garden. Na jej scenie występowały takie legendy muzyki, jak Queen, Led Zeppelin, Pink Floyd, Deep Purple, Madonna, Michael Jackson, U2, Elton John czy Whitney Huston. A lista jest znacznie dłuższa. Dla fanów muzyki i sztuki wizytówką miasta jest także Broadway. Ulica (a właściwie spore centrum kulturalne) uznawana jest za jeden z najważniejszych – obok londyńskiego West Endu, ośrodków kulturalnych na świecie – znajduje się tu bowiem zespół

Wielkie jabłko W latach 20. XX stulecia spopularyzowana została nazwa „Big Apple” jako określenie toru wyścigowego znajdującego się w mieście. W latach 30. muzycy jazzowi zaczęli używać tej nazwy w odniesieniu do Nowego Jorku, uznawanego wówczas za światową stolicę jazzu. – Wiele jest jabłek na drzewie sukcesu, ale jeśli osiągniesz Nowy Jork, oznacza to, że zdobyłeś Wielkie Jabłko – mówili muzycy. Nazwa przyjęła się na dobre po kampanii promocyjnej miasta z 1971 roku.

kilkudziesięciu rozsławionych na arenie międzynarodowej teatrów. Występ na Broadwayu to marzenie wielu artystów – stąd też tak wielu początkujących aktorów przyjeżdża tu i czeka na swoją szansę od losu. Wśród architektonicznych perełek miasta należy wymienić także Chrysler Building, 77- piętrowy wieżowiec z 1930 roku. Gdy powstał, otrzymał tytuł najwyższej wzniesionej przez człowieka konstrukcji (po wieży Eiffla). Na przestrzeni lat

stracił ten tytuł, pozostał jednak jednym z najbardziej zjawiskowych budynków świata. Za jeden z symboli miasta uznawany jest także, zbudowany w 1883 roku, Most Brookliński. Ten najstarszy amerykański most liczy prawie dwa kilometry i podobnie jak inne symbole Nowego Yorku, pojawił się w wielu produkcjach filmowych.

32 USA

| USA 33

Los Angeles, znane też jako L.A. i Miasto Aniołów, to największe miasto w amerykańskim stanie Kalifornia i drugie pod względem liczby mieszkańców w USA. Przyjeżdżają tu przede wszystkim ci, którzy chcą zrobić karierę na szklanym ekranie. W końcu gdzie ma się udać, jeśli nie w Hollywood?

A. uznawane jest za światowe centrum biznesu, rozrywki, mody, kultury (a to i tak nie wyczerpuje całej listy). Kilka lat temu Los Angeles zostało nawet uznane za trzecie najbogatsze i piąte najbardziej wpływowe miasto świata. Sklasyfikowano je także jako trzecie największe centrum ekonomiczne świata (za Tokio i Nowym Jorkiem). Na terenie metropolii leży także Hol21 października 2016

lywood – stąd też wziął się przydomek Miasta Aniołów jako „światowej stolicy rozrywki”.

Początki legendy

Hollywood – jako miejsce symboliczne – przyciąga mnóstwo turystów. Znajdują się tu największe amerykańskie wytwórnie (takie jak Universal, NBC czy Warner Bros studio), można też zajrzeć do charakteryzatorni i przejść się tzw. Aleją Sław, dlatego miasto przyciąga rzesze spragnio-

Dla największych gwiazd

LOS ANGELES

Beverly Hills, koło Los Angeles, to najdroższy rynek nieruchomości w USA i jeden z najdroższych na świecie – ceny domów potraﬁą przekroczyć nawet 100 mln zł. Nie ma w tym nic dziwnego – to miejsce upodobały sobie największe gwiazdy kina, najlepiej opłacani producenci, najwięksi muzycy. Swoje rezydencje mają (lub mieli tu) tu m.in. Madonna, Nicole Kidman, Penelope Cruz, Sylwester Stallone, Ellen Degeneres, Jennifer Aniston, Ben Stiller, Jason Statham, Antonio Banderas i Melanie Grifﬁth, Paul Newman, Mick Jagger, Michael Jackson, Jackie Collins, Tom Cruise i Kim Kardashian. W lężącym nieopodal Malibu mieszkają z kolei m.in. Courteney Cox, Halle Berry i Kate Hudson.

nych tego, by przez chwilę znaleźć się w miejscu, w którym przebywały i przebywają największe gwiazdy kina. – Hollywood założył Harvey Henderson Wilcox w 1886 roku, a w 1910 miasteczko stało się dzielnicą Los Angeles. Na początku XX wieku zaczęli osiedlać się tam amerykańscy filmowcy. Na początku lat 20., aby promować nowo powstające osiedle mieszkaniowe Hollywoodland zdecydowano się zbudować reklamę widoczną w całym Los Angeles. Ide-

alnym miejscem na taką konstrukcję okazało się południowe zbocze góry Lee w Griffith Park, na północ od Mulholland Highway – czytamy na wp.pl. W 1923 r. odsłonięto tu napis „Hollywoodland”, który miał reklamować osiedle na odległość wielu kilometrów (dopiero w latach 40. zamieniono go na „Hollywood”). Napis, który przyciąga miliony zarówno turystów, jak i osób, którym zależy na tym, by tu spełniły się ich marzenia, możemy oglądać do dziś.

Do dziś jest on też symbolem nie tylko Miasta Aniołów, ale i całego przemysłu filmowego. Tu też co roku odbywa się gala wręczenia Oscarów.

Najdroższe marki

Kolejnym charakterystycznym punktem jest Rodeo Drive w Beverly Hills, położonym w metropolii Los Angeles. – Można tu odnaleźć wszystkie znane ekskluzywne marki. Prada, Bvlgari, Dolce & Gabbana, Gucci, Chanel, Versace, Christian Dior, Cartier, Hugo

Boss, Tiffany & Co czy Giorgio Armani, to tylko jedne z nielicznych pozycji znajdujących się na tej okazałej ulicy. Ciekawym sklepem jest Dom Mody Bijan, gdzie na wcześniejsze zakupy trzeba się specjalnie umówić, a kupuje tam nawet sam prezy-

dent Stanów Zjednoczonych. Przeciętnie klient zostawia jednorazowo około 100.000 dolarów. Co roku na Dzień Ojca organizowane jest też Rodeo Drive Concours d’Elegance, gdzie prezentowane są najdroższe samochody świata – można przeczytać na stronie blog.

tbw.pl. Miasto słynie także z tego, że oferuje rozrywkę dla każdego. Jeśli znudzi nam się zwiedzanie zakamarków Hollywood, zawsze można wybrać się do dzielnicy Santa Monica, gdzie znajdziemy piękne plaże, na których – jeśli się komuś poszczęści – można spotkać jednego z wielu przyjeżdżających tu celebrytów. To właśnie tu, przede wszystkim korzysta się z uroków gorącego kalifornijskiego słońca – latem temperatura często przekracza 30 stopni C.

34 USA

| USA 35

stolicy Nawet ci, którzy nie czują smykałki do hazardu, na pewno spróbują swoich sił w jednym z tutejszych kasyn. Wbrew pozorom w samym mieście nie jest zbyt drogo – w końcu najwięcej dolarów zostawia się tu przy ruletce, w maszynach i przy kartach.

świata

Ślub w Vegas – Wielkim plusem ślubu w Las Vegas jest brak przytłaczających formalności. Potrzebujemy tylko licencji z urzędu, niedaleko Freemont St. Licencję otrzymuje się od razu, po wypełnieniu wniosku, okazaniu paszportów oraz wniesieniu opłaty w wysokości 60 dolarów. Dużym ułatwieniem jest możliwość wypełnienia i wysłania wniosku online. Ceny samej ceremonii rozpoczynają się od około 200-300 dolarów. W koszty może być wliczona opłata dla pastora oraz szofera, czasami jednak trzeba dopłacić po 50 dolarów za każdą z usług – czytamy na supersluby.pl

LAS VEGAS

hoć w Las Vegas, symbolu luksusu i przepychu (niektórzy nazywają je miastem kiczu), mieści się mnóstwo ekskluzywnych hoteli i restauracji, do których przyjeżdżają milionerzy z wielu zakątków świata, to nie brakuje tu i takich miejsc, w których może zatrzymać się przeciętny Europejczyk czy Amerykanin. Te hotele nie spowodują, że wyjedziemy z nich bez grosza; zamysł jest bowiem 21 października 2016

jeden – jako że to stolica hazardu, każdy powinien mieć choć dolara na to, by zagrać w jednym z kasyn.

Wenecja w mieście

Las Vegas należy do jednych z najszybciej rozwijających się miast na świecie. Mimo że leży na pustyni, „pośrodku niczego”, z dala od większych ośrodków miejskich, to co roku przyjeżdża tu około 27 milionów turystów. Spacerując po ulicach miasta szybko można się zorientować, że takiej róż-

norodności hoteli nie ma chyba w żadnym innym mieście na świecie. – Najważniejsza dla Vegas jest nie kończąca się pogoń za nowościami. Kilka lat temu, gdy na świecie panowała moda na centra hotelowe i wypoczynkowe w stylu „fantazyjnym”, powstawały tu jak grzyby po deszczu ogromne zamki w stylu króla Artura (Hotel/kasyno „Excalibur”) i egipskie piramidy (Hotel/kasyno „Luxor”). Potem przyszedł czas na repliki całych miast. Tak powstały gigantyczne kom-

pleksy hoteli, jak Nowy Jork, Paryż, Monte Carlo czy Wenecja – informuje interameryka.com. Dlatego też nie zdziwmy się, jeżeli nagle, spacerując ulicami miasta, z ziemi zacznie wyrastać Sfinks czy nowoczesna szklana piramida. Ciekawie wygląda też hotel „Treasure Island”, dookoła którego inżynierowie stworzyli plac na kształt oazy. Mamy tu hiszpański galeon, gaj palmowy, a nawet odgłosy przyrody. Wystarczy jednak przejść kilkadziesiąt metrów dalej, żeby trafić do zupełnie

innego świata. Może tym razem będzie to Wenecja?

Największe kasyna

Hotele są jednak zaledwie przystankiem na drodze do prawdziwej atrakcji miasta, czyli do kasyn. Warto tu wspomnieć choćby o kasynie La Bayou. – To najstarsze kasyno w Las Vegas. Powstał jako Las Vegas Coffee House, w l. 30 XX w. jako pierwszy obiekt w Nevadzie uzyskał licencję na prowadzenie gier hazardowych.

Co ciekawe, właścicielką klubu była wówczas Mayme Stocker, która dzięki temu została pierwszą kobietą w historii, która taką licencję otrzymała. Obecnie La Bayou dysponuje 125 automatami i nie prowadzi gier stołowych ani zakładów sportowych. W porównaniu z innymi kasynami Vegas jest więc naprawdę skromne – czytamy na travelin.pl. Największym hotelem i kasynem jest z kolei MGM Grand – to też największy hotel w Stanach Zjednoczonych. Budy-

nek ma 30 pięter i prawie 90 metrów wysokości. W środku znajdziemy kilka basenów, wodospad, sztuczną rzekę, spa, a nawet siedzibę jednej z telewizji. Jakby tego było mało – jest tu też wybieg dla zwierząt.

Vegas jest uznawane za centrum rozrywkowe dla milionów turystów. Znane jest też m.in. z tego, że nie tylko Amerykanie przyjeżdżają tu na jedną noc, by spędzić tu wieczór kawalerski lub panieński. Dlatego do codziennego użytku weszło już powiedzenie „co się zdarzyło w Vegas, zostaje w Vegas”.

36 kuchnia

| kuchnia 37 Kuchniďż˝ AmerykanĂłw niďż˝ mďż˝ najlepszeďż˝ reklamďż˝ nďż˝ Ĺ&#x203A;wieciďż˝. Jesďż˝ kalďż˝rycznďż˝, wielďż˝ z tycďż˝ potraw jesďż˝ smďż˝Ĺźonycďż˝, ďż˝ warzyw ďż˝ owocĂłw jďż˝ siÄ&#x2122; tďż˝ stosunkowďż˝ maĹ&#x201A;ďż˝. Alďż˝ z drugieďż˝ stronďż˝, tďż˝ wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;niďż˝ tďż˝ taďż˝ popularnďż˝ jesďż˝ znanďż˝ nďż˝ caĹ&#x201A;yďż˝ Ĺ&#x203A;wieciďż˝ barbequďż˝, tďż˝ tďż˝ mamďż˝ stolicÄ&#x2122; burgerĂłw, tďż˝ teĹź spoĹźywďż˝ siÄ&#x2122; rekordowďż˝ iloĹ&#x203A;cďż˝, uwielbianegďż˝ przez milionďż˝, syropďż˝ klonowegďż˝.

AmerykaĹ&#x201E;skiďż˝ ďż˝ ďż˝ ďż˝ ďż˝ ďż˝ ďż˝ ďż˝

burger wo Ĺ&#x201A;owďż˝ SKĹ ADNIKI:

r H DIVEFK XPÂ?PXJOZ mielonej r Â?ZĚ¤LB TUPÂ?PXB TPTV Worcestershire r Â?ZĚ¤FD[LJ [NJFMPOFHP QJFprzu czarnego r Â?ZĚ¤FD[LB TPMJ D[PTOLPXFK r ESPCOP QPTJFLBOFK DFCVMJ

chickeďż˝ po ďż˝ piďż˝,

czylďż˝ zapiekankďż˝ z kurczakieďż˝

SKĹ ADNIKI:

r QPEXĂ&#x201C;KOB EVĚ¤B QJFSËż z kurczaka r T[LMBOLJ CVMJPOV drobiowego r T[LMBOLJ NĘľLJ pszennej

r NBSDIFXLJ r QJFUSVT[LB r NBÂ?F DFCVMF r PL H [JFNOJBLĂ&#x201C;X r T[LM [JFMPOFHP groszku

r T[LM LVLVSZE[Z NSPĹźonej lub z puszki) r Â?ZĚ¤FD[LJ TVT[POFHP tymianku r Â?ZĚ¤LB NBTÂ?B r NMFLP r TĂ&#x201C;M QJFQS[

r Â?ZĚ¤FD[LB D[PTOLV granulowanego r Â?ZĚ¤LJ PMFKV MVC PMJXZ Ciasto: r T[LM NĘľLJ QT[FOOFK

SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

Ciasto: mÄ&#x2026;kÄ&#x2122; wymieszaÄ&#x2021; z mlekiem, proszkiem do pieczenia i solÄ&#x2026;. DodaÄ&#x2021; masĹ&#x201A;o i szybko wyrobiÄ&#x2021; ciasto. Z ciasta uformowaÄ&#x2021; kulkÄ&#x2122;, przykryÄ&#x2021; foliÄ&#x2026; i wstawiÄ&#x2021; do lodĂłwki. PierĹ&#x203A; z kurczaka pokroiÄ&#x2021; w kosteczkÄ&#x2122;. PosoliÄ&#x2021;, popieprzyÄ&#x2021; i posypaÄ&#x2021; czosnkiem granulowanym. ObsmaĹźyÄ&#x2021; na oleju, aby nie byĹ&#x201A;a surowa (nie musi siÄ&#x2122; zarumieniaÄ&#x2021;). CebulÄ&#x2122; posiekaÄ&#x2021; w kosteczkÄ&#x2122;. Ziemniaki obraÄ&#x2021; i rĂłwnieĹź pokroiÄ&#x2021; w kosteczkÄ&#x2122;. MarchewkÄ&#x2122; i pietruszkÄ&#x2122; pokroiÄ&#x2021; w plasterki. Na duĹźej i gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokiej patelni lub w garnku zaHS[BË&#x20AC; CVMJPO %PEBË&#x20AC; NBSDIFXLË&#x152; QJFUSVT[LË&#x152; J [JFNOJBLJ 1PEHPUPXBË&#x20AC; [F NJOVUZ 0EDFE[JË&#x20AC; #VMJPOV OJF XZMFXBË&#x20AC; $FCVMË&#x152; [FT[LMJË&#x20AC; OB QBUFMOJ OB NBËżMF .PĚ¤OB KĘľ EFMJLBUOJF QPTPMJË&#x20AC; BCZ T[ZCDJFK [NJË&#x152;LÂ?B 8 LVCLV XZNJFT[BË&#x20AC; NĘľLË&#x152; [ T[LMBOLJ CVlionu. PrzelaÄ&#x2021; na patelniÄ&#x2122; do podsmaĹźanej cebuli. Stopniowo dodawaÄ&#x2021; pozostaĹ&#x201A;y bulion, caĹ&#x201A;y czas mieszajÄ&#x2026;c. Na patelniÄ&#x2122; przeÂ?PĚ¤ZË&#x20AC; [JFNOJBLJ NBSDIFXLË&#x152; QJFUSVT[LË&#x152; LVLVSZE[Ë&#x152; HSPT[FL J LVSD[BLB (PUPXBË&#x20AC; PLPÂ?P NJOVU %PQSBXJË&#x20AC; TPMĘľ QJFQS[FN i tymiankiem. CaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; przeĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; do gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokiej formy do zapiekania (posmarowanej oliwÄ&#x2026;). Ciasto rozwaĹ&#x201A;kowaÄ&#x2021; pod dwoma arkuszami papieru do pieczenia, na ksztaĹ&#x201A;t i wielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; formy do zapiekania. Ciastem przykryÄ&#x2021; warzywa w foremce, lekko je dociskajÄ&#x2026;c. Ciasto naciÄ&#x2026;Ä&#x2021; noĹźem w czterech miejscach. Z wierzchu posmarowaÄ&#x2021; je mlekiem, aby Ĺ&#x201A;adniej siÄ&#x2122; zarumieniĹ&#x201A;o. Piec X UFNQFSBUVS[F TU $ QS[F[ PL NJOVU ............................................................................................... .................................................................... (za: ulubioneprzepisy.com)

r Â?ZĚ¤LB TUPÂ?PXB ESPCOP QPTJFkanej pietruszki r EVĚ¤F CVÂ?LJ TF[BNPXF OB hamburgery r NBKPOF[ r TBÂ?BUB r QPNJEPS r PHĂ&#x201C;SFL r DFCVMB r QMBTUSZ TFSB

bananowďż˝ pancakeďż˝ SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

W Ĺ&#x203A;redniej wielkoĹ&#x203A;ci misce rÄ&#x2122;cznie zmieszaÄ&#x2021; miÄ&#x2122;so, sos Worcestershire, pieprz czarny, sĂłl czosnkowÄ&#x2026; i cebulÄ&#x2122;, aĹź do rĂłwnego rozprowadzenia skĹ&#x201A;adnikĂłw. UformowaÄ&#x2021; na ksztaĹ&#x201A;t pĹ&#x201A;askich i okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ych burgerĂłw. Hamburgery umieĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; na mocno rozgrzanym grillu na 7-8 minut. Na dolne poĹ&#x201A;Ăłwki buĹ&#x201A;ek poĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; burgera, a nastÄ&#x2122;pnie kawaĹ&#x201A;ki sera. PoĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; na minutÄ&#x2122; na grilla, do stopienia sera. Na gĂłrÄ&#x2122; poĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; pomidora, ogĂłrka i saĹ&#x201A;atÄ&#x2122;. PrzykryÄ&#x2021; gĂłrnymi poĹ&#x201A;Ăłwkami buĹ&#x201A;ek (posmarowanymi majonezem) i podawaÄ&#x2021;. JeĹ&#x203A;li do burgerĂłw nie kĹ&#x201A;adziemy sera, majonezem smarujemy takĹźe dolnÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; buĹ&#x201A;ki. ............................................................................... (za: pl.russellhobbs.com)

21 paĹşdziernika 2016

r Â?ZĚ¤LJ [JNOFHP masĹ&#x201A;a r Â?ZĚ¤FD[LJ TPMJ r T[LM NMFLB r Â?ZĚ¤FD[LJ QSPT[LV EP pieczenia

SKĹ ADNIKI:

r T[LM NĘľLJ QT[FOOFK r D[VCBUB Â?ZĚ¤FD[LB QSPT[LV EP QJFD[FOJB r Â?ZĚ¤LJ DVLSV QVESV r J T[LMBOLJ NBËżMBOLJ MVC LFÄ&#x2014;SV r KBKLP MFLLP SP[US[FQBOF r Â?ZĚ¤FD[LJ TZSPQV LMPOPXFHP r H NBTÂ?B SP[UPQJPOFHP r CBOBOB QPLSPKPOFHP X QMBTUFSLJ Dodatkowo do podania: r TZSPQ LMPOPXZ r PS[FDIZ QFDBO QPEQJFD[POF J [ HSVCT[B posiekane)

SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

Do naczynia przesiaÄ&#x2021; mÄ&#x2026;kÄ&#x2122;, wsypaÄ&#x2021; cukier i proszek, wymieszaÄ&#x2021;. W drugim naczyniu wymieszaÄ&#x2021; roztrzepane jajko, maĹ&#x203A;lankÄ&#x2122;, syrop i roztopione masĹ&#x201A;o, wmieszaÄ&#x2021; poĹ&#x201A;owÄ&#x2122; pokrojonych bananĂłw. ZawartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; naczyĹ&#x201E; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021;, wymieszaÄ&#x2021;. Ciasto powinno byÄ&#x2021; doĹ&#x203A;Ä&#x2021; gÄ&#x2122;ste. SmaĹźyÄ&#x2021; na nieprzywierajÄ&#x2026;cej patelni, bez dodatku tĹ&#x201A;uszczu lub tylko z jego niewielkÄ&#x2026; iloĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. PrzewracaÄ&#x2021; na drugÄ&#x2026; stronÄ&#x2122; gdy na powierzchni placuszka pokaĹźÄ&#x2026; siÄ&#x2122; pÄ&#x2122;cherzyki powietrza, smaĹźyÄ&#x2021; do koloru jasnobrÄ&#x2026;zowego. PodawaÄ&#x2021; z syropem, pozostaĹ&#x201A;ymi bananami i orzechami. ........................................................... (za: mojewypieki.com)

38 kuchnia

| kuchnia 39

pikantnďż˝ skrzydeĹ&#x201A;kďż˝ bu ďŹ&#x20AC;alďż˝

applďż˝ piďż˝ SKĹ ADNIKI:

Ciasto kruche: r H NĘľLJ QT[FOOFK UPSUPXFK r Â?ZĚ¤FL DVLSV QVESV r T[D[ZQUB TPMJ r H NBTÂ?B [JNOFHP r H TNBMDV [JNOFHP r PL Â?ZĚ¤LJ [JNOFK XPEZ Nadzienie: r LH KBCÂ?FL r Â?ZĚ¤FD[LJ DZOBNPOV r Â?ZĚ¤FL CSĘľ[PXFHP DVLSV r PQ DVLSV XBOJMJOPXFHP

SKĹ ADNIKI:

r TLS[ZEFÂ?FL [ LVSD[BLB r H NBTÂ?B r Â?ZĚ¤LJ LPODFOUSBUV QPNJEPSPXFHP r Â?ZĚ¤LB TPTV TPKPXFHP r Â?ZĚ¤LB DJFNOFHP DVLSV NVTDPWBEP r [ĘľCLJ D[PTOLV r QĂ&#x201C;Â? Â?ZĚ¤FD[LJ QBQSZLJ XË&#x152;E[POFK r QĂ&#x201C;Â? Â?ZĚ¤FD[LJ TÂ?PELJFK QBQSZLJ r QĂ&#x201C;Â? Â?ZĚ¤FD[LJ DIJMMJ MVC QJFQS[V DBZFOOF

SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

SkrzydeĹ&#x201A;ka umyÄ&#x2021;, osuszyÄ&#x2021; i podzieliÄ&#x2021; (kaĹźde skrzydeĹ&#x201A;ko) na trzy czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; koĹ&#x201E;cĂłwki wyrzuciÄ&#x2021;. SkĹ&#x201A;adniki sosu umieĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; w rondlu i zagrzaÄ&#x2021;, aĹź masĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; rozpuĹ&#x203A;ci, a caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; dobrze ze sobÄ&#x2026; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy. OstudziÄ&#x2021; marynatÄ&#x2122;. DodaÄ&#x2021; skrzydeĹ&#x201A;ka do marynaty i wymieszaÄ&#x2021; rÄ&#x2122;koma tak, aby skrzyEFÂ?LB EPCS[F TJË&#x152; OJĘľ QPLSZÂ?Z 8TUBXJË&#x20AC; OB EXJF HPE[JOZ EP MPEĂ&#x201C;XLJ /BHS[BË&#x20AC; QJFLBSOJL EP stopni, najlepiej z wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonÄ&#x2026; opcjÄ&#x2026; grill. SkrzydeĹ&#x201A;ka kĹ&#x201A;adziemy na blaszce wyĹ&#x201A;oĹźonej papierem EP QJFD[FOJB 1P[PTUBÂ?Ęľ NBSZOBUË&#x152; [PTUBXJË&#x20AC; 1JFD[FNZ NJOVU PCSBDBKĘľD TLS[ZEFÂ?LB OB ESVHĘľ stronÄ&#x2122; w poĹ&#x201A;owie pieczenia. Po tym czasie smarujemy skrzydeĹ&#x201A;ka resztÄ&#x2026; marynaty i wstawiamy KFT[D[F OB NJOVU EP QJFLBSOJLB ..................................................................................................................... (za: kuchniawformie.pl)

jambalayďż˝ potrawďż˝ jednogarnkowďż˝

SKĹ ADNIKI:

r H SZĚ¤V LSĂ&#x201C;ULP[JBSOJTUFHP r QĂ&#x201C;Â? Ä&#x2014;MFUV [ QJFSTJ LVSD[BLB r OBULB QJFUSVT[LJ r PMFK r TĂ&#x201C;M r LJFÂ?CBTZ QPETVT[BOF MVC QPEXË&#x152;E[BOF r LSFXFUFL UZHSZTJDI r NBSDIFXLJ r QBQSZLB [JFMPOB MVC D[FSXPOB r DFCVMLB EZNLB r NBÂ?B QVT[LB LVLVSZE[Z r QJFQS[ r QVT[LB QPNJEPSĂ&#x201C;X r Â?PEZHJ TFMFSB OBDJPXFHP r DFCVMB D[FSXPOB r [ĘľCLJ D[PTOLV r LPTULB CVMJPOPXB QS[ZQSBXB EP LVSD[BLB DIJMJ TVT[POF r LBXBÂ?FL [JFMPOFK D[Ë&#x152;ËżDJ QPSB

SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

8BS[ZXB VNZË&#x20AC; QPLSPJË&#x20AC; ,JFÂ?CBTË&#x152; QPLSPJË&#x20AC; Ä&#x2014;MFU VNZË&#x20AC; VTVOĘľË&#x20AC; OJFQPtrzebne bĹ&#x201A;onki, pokroiÄ&#x2021;. DodaÄ&#x2021; sĂłl, pieprz, przyprawÄ&#x2122; do kurczaka. Krewetki rozmroziÄ&#x2021; w zimnej wodzie, usunÄ&#x2026;Ä&#x2021; ogonki. CebulÄ&#x2122;, pora podsmaĹźyÄ&#x2021; chwilÄ&#x2122; na oliwie. DodaÄ&#x2021; marchew, seler, kukurydzÄ&#x2122; i QBQSZLË&#x152; %VTJË&#x20AC; EBMFK PLPÂ?P NJOVU X SB[JF QPUS[FCZ QPEMBË&#x20AC; XPEĘľ %PEBË&#x20AC; D[PTOFL LSFXFULJ QJFSËż [ LVSD[BLB J LJFÂ?CBTË&#x152; EVTJË&#x20AC; LPMFKOF NJOVU /B QBUFMOJË&#x152; EPEBË&#x20AC; [JBSFOLB SZĚ¤V J [BMBË&#x20AC; PL M CVMJPOV %PEBË&#x20AC; pomidory i dusiÄ&#x2021; aĹź ryĹź bÄ&#x2122;dzie miÄ&#x2122;kki (w razie potrzeby podlaÄ&#x2021; wodÄ&#x2026; lub bulionem). Na koĹ&#x201E;cu doprawiÄ&#x2021; chili i pietruszkÄ&#x2026;. PodawaÄ&#x2021; prosto z patelni. ........................................................................... (za: mojegotowanie.pl)

21 paĹşdziernika 2016

SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

Ciasto kruche: 1S[ZHPUPXBË&#x20AC; UPSUPXOJDË&#x152; P ËżSFEOJDZ PL DN MVC GPSNË&#x152; SP[T[FS[BKĘľDĘľ TJË&#x152; LV HĂ&#x201C;S[F KBL OB QJF MVC QBFMMË&#x152; P ËżSFEOJDZ EOB DN MÄ&#x2026;kÄ&#x2122; przesiaÄ&#x2021; do miski, dodaÄ&#x2021; cukier, sĂłl i pokrojone w kosteczkÄ&#x2122; masĹ&#x201A;o oraz pokrojony smalec. MiksowaÄ&#x2021; mikserem (mieszadĹ&#x201A;em lub Ĺ&#x201A;opatkÄ&#x2026;) QS[F[ PLPÂ?P TFLVOE BĚ¤ QPXTUBOĘľ ESPCOF PLSVT[LJ DJBTUB NPĚ¤OB UFĚ¤ SP[DJFSBË&#x20AC; XT[ZTULP QBMDBNJ MVC TJFLBË&#x20AC; OB TUPMOJDZ %PEBË&#x20AC; XPEË&#x152; J KFT[D[F przez chwilkÄ&#x2122; miksowaÄ&#x2021; lub zagniataÄ&#x2021; rÄ&#x2122;kÄ&#x2026;, aĹź ciasto zacznie Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w wiÄ&#x2122;ksze kawaĹ&#x201A;ki. ZĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; je wszystkie w jednolitÄ&#x2026; kulÄ&#x2122;. RozpĹ&#x201A;aszczyÄ&#x2021; na QMBDFL [BXJOĘľË&#x20AC; X GPMJË&#x152; J XÂ?PĚ¤ZË&#x20AC; EP MPEĂ&#x201C;XLJ OB HPE[JOË&#x152; 'PSNË&#x152; EP QJFD[FOJB QPTNBSPXBË&#x20AC; NBTÂ?FN $JBTUP QPE[JFMJË&#x20AC; OB EXJF D[Ë&#x152;ËżDJ 1JFSXT[Ęľ [ OJDI SP[XBÂ?LPXBË&#x20AC; OB QMBDFL XJË&#x152;LT[Z OJĚ¤ ËżSFEOJDB GPSNZ QPETZQVKĘľD TUPMOJDË&#x152; J XBÂ?FL NĘľLĘľ $JBTUFN XZÂ?PĚ¤ZË&#x20AC; TQĂ&#x201C;E J CPLJ GPSNZ #SBLVKĘľDF NJFKTDB NPĚ¤OB XZMFQJË&#x20AC; QBMDBNJ 1JFLBSOJL OBHS[BË&#x20AC; EP TU $ Nadzienie: +BCÂ?LB PCSBË&#x20AC; QPLSPJË&#x20AC; OB Ë&#x20AC;XJBSULJ XZDJĘľË&#x20AC; HOJB[EB OBTJFOOF QPLSPJË&#x20AC; OB LBXBÂ?FD[LJ mm plasterki). WĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; do wiÄ&#x2122;kszej miski, dodaÄ&#x2021; cukier, cynamon, cukier wanilinowy i wymieszaÄ&#x2021;. DrugÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; ciasta rozwaĹ&#x201A;kowaÄ&#x2021; na placek o wymiarach formy. JabĹ&#x201A;ka wyĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; na spĂłd z ciasta, przykryÄ&#x2021; rozwaĹ&#x201A;kowanym ciastem, docisnÄ&#x2026;Ä&#x2021; brzegi delikatnie je sklejajÄ&#x2026;c. NoĹźem przebiÄ&#x2021; ciasto w NJFKTDBDI J XTUBXJË&#x20AC; EP QJFLBSOJLB 1JFD NJOVU X UFNQ TU $ ..................................................................................................................................................................................................................... (za: kwestiasmaku.com)

corďż˝ dogďż˝ SKĹ ADNIKI:

r T[LM NĘľLJ LVLVSZE[JBOFK r T[LM NĘľLJ QT[FOOFK r Â?ZĚ¤FD[LJ DVLSV r Â?ZĚ¤FD[LB TPMJ r KBKLP r Â?ZĚ¤FD[LJ QJFQS[V r Â?ZĚ¤FD[LB QSPT[LV EP QJFD[FOJB r T[LMBOLB NBËżMBOLJ r PMFK EP TNBĚ¤FOJB r LJFÂ?CBTLJ MVC QBSĂ&#x201C;XLJ

SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

Do miski wsypujemy mÄ&#x2026;kÄ&#x2122; pszennÄ&#x2026; i kukurydzianÄ&#x2026;, dodajemy cukier, sĂłl i pieprz i proszek do pieczenia. Suche skĹ&#x201A;adniki mieszamy ze sobÄ&#x2026;. Dodajemy maĹ&#x203A;lankÄ&#x2122; i jajko, caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; miksujemy. KieĹ&#x201A;basÄ&#x2122; kroimy na mniejsze czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci (parĂłwki OB D[Ë&#x152;ËżDJ J OBE[JFXBNZ OB XZLBÂ?BD[LJ 5BL QS[ZHPUPXBOF kieĹ&#x201A;baski maczamy w cieĹ&#x203A;cie. W rondelku rozgrzewamy olej. KieĹ&#x201A;baski po obtoczeniu w cieĹ&#x203A;cie smaĹźymy dosĹ&#x201A;ownie chwilkÄ&#x2122; na rumiano w rozgrzanym oleju. Po usmaĹźeniu przekĹ&#x201A;adamy je na papierowe rÄ&#x2122;czniki, aby odsÄ&#x2026;czyÄ&#x2021; nadmiar tĹ&#x201A;uszczu. Podajemy gorÄ&#x2026;ce. .............................................................................................. (za: gotujmy.pl)

| w sieci 41

TO WAS PORUSZYĹ O

pieczonďż˝ Ĺźeberkďż˝ BBQ r QÂ?BUZ Ě¤FCFSFL XJFQS[PXZDI r PMJXB r [ĘľCLJ D[PTOLV r Â?ZĚ¤FL TPTV ##2 r Â?ZĚ¤LB PDUV XJOOFHP r LJFMJT[FL XIJTLFZ r XPEB Marynata: r Â?ZĚ¤FD[LB TPMJ r Â?ZĚ¤FD[LB QJFQS[V r Â?ZĚ¤FD[LB NJFMPOFHP JNCJSV r Â?ZĚ¤FD[LB DIJMJ r Â?ZĚ¤FD[LJ TÂ?PELJFK QBQSZLJ r Â?ZĚ¤FD[LB LVNJOV LNJOV S[ZNTLJFHP

r Â?ZĚ¤FD[LB NBKFSBOLV r Â?ZĚ¤FD[LJ CSĘľ[PXFHP DVLSV

KOLUMNÄ&#x2DC; REDAGUJE:

Marta Ĺ aczkowska

ALARM W ZOO PO UCIECZCE GORYLA

SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

Ĺťeberka opĹ&#x201A;ukaÄ&#x2021; dokĹ&#x201A;adnie pod wodÄ&#x2026;, wysuszyÄ&#x2021;, usunÄ&#x2026;Ä&#x2021; membranÄ&#x2122; znajdujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; siÄ&#x2122; od spodu i niepotrzebny tĹ&#x201A;uszcz. NatrzeÄ&#x2021; Ĺźeberka oliwÄ&#x2026; z dwĂłch stron. PrzecisnÄ&#x2026;Ä&#x2021; przez praskÄ&#x2122; czosnek i rozprowadziÄ&#x2021; rĂłwnomiernie po Ĺźeberkach. WymieszaÄ&#x2021; wszystkie skĹ&#x201A;adniki suchej marynaty. /B LBĚ¤EZ QÂ?BU TZQOĘľË&#x20AC; QP Â?ZĚ¤FD[LJ [JĂ&#x201C;Â? J SP[FUS[FË&#x20AC; QP DBÂ?FK QPXJFS[DIOJ 0ETUBXJË&#x20AC; NJË&#x152;TP EP MPEĂ&#x201C;XLJ OB NJOJNVN HPE[JOZ NPĚ¤F CZË&#x20AC; OB DBÂ?Ęľ OPD /B EVĚ¤FK QBUFMOJ SP[HS[BË&#x20AC; PMJXË&#x152; J PCTNBĚ¤ZË&#x20AC; Ě¤FCFSLB PL NJOVUZ TUSPOË&#x152; [ NJË&#x152;TFN %P EVĚ¤FK CSZUGBOOZ XMBË&#x20AC; LJFMJT[FL XIJTLFZ i ocet winny i uĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; na dnie Ĺźeberka miÄ&#x2122;sem do gĂłry. DolaÄ&#x2021; odrobinÄ&#x2122; wody, tak aby powstaĹ&#x201A;a PL DN XBSTUXB BMF Ě¤FCZ OJF QS[ZLSZXBÂ?B NJË&#x152;TB 3P[HS[BË&#x20AC; QJFLBSOJL EP TU $ J XTUBXJË&#x20AC; Ě¤FCFSLB X [BNLOJË&#x152;UFK CSZUGBOOJF 1JFD PL HPE[JO PE D[BTV EP D[BTV [BHMĘľEBKĘľD D[Z XPEB caĹ&#x201A;kowicie nie wyparowaĹ&#x201A;a. Gdy tak siÄ&#x2122; stanie, naleĹźy podlaÄ&#x2021; Ĺźeberka. Warto teĹź co jakoĹ&#x203A; czas polaÄ&#x2021; je od gĂłry sosem, ktĂłry siÄ&#x2122; wytworzy na dnie brytfanny. Gdy Ĺźeberka bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; juĹź miÄ&#x2122;kkie, XZKĘľË&#x20AC; KF [ CSZUGBOOZ VÂ?PĚ¤ZË&#x20AC; OB SVT[DJF J QPTNBSPXBË&#x20AC; EPLÂ?BEOJF TPTFN ##2 ;XJË&#x152;LT[ZË&#x20AC; UFNQFSBUVSË&#x152; EP TUPQOJ J QJFD BĚ¤ HMB[VSB [HË&#x152;TUOJFKF 8ZKĘľË&#x20AC; Ě¤FCFSLB J QPTNBSPXBË&#x20AC; KFT[D[F SB[ cienkÄ&#x2026; warstwÄ&#x2026; sosu. ............................................................................................... (za: hotchillismaki.blogspot.com)

terenie ogrodu. ZwierzÄ&#x2122; zĹ&#x201A;apano tego samego dnia. Goryl zostaĹ&#x201A; przetransportowany przez pracownikĂłw ogrodu zoologicznego na wybieg do reszty swojej rodziny. Nikt nie ucierpiaĹ&#x201A;.

~ Angela

~ Kasia Strasznie smutny byĹ&#x201A; jak go widziaĹ&#x201A;am parÄ&#x2122; tygodni temuâ&#x20AC;Ś

A jak byÄ&#x2021; wesoĹ&#x201A;ym za kratami?

TRANSPORT

REKOMPENSATY ZA SPĂ&#x201C;ĹšNIENIA POCIÄ&#x201E;GĂ&#x201C;W W UK

21 paĹşdziernika 2016

RzÄ&#x2026;d przygotowuje projekt, ktĂłry zakĹ&#x201A;ada moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ubiegania siÄ&#x2122; o rekompensatÄ&#x2122; w przypadku, gdy opĂłĹşnienie pociÄ&#x2026;gu wyniesie wiÄ&#x2122;cej niĹź 15 minut. Do tej pory granica ta wynosiĹ&#x201A;a 30 minut. PoczÄ&#x2026;tkowo nowe zasady obejmÄ&#x2026;

tylko pociÄ&#x2026;gi Govia Thameslink Railway (GTR), a nastÄ&#x2122;pnie bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; rozszerzone na kolejnych przewoĹşnikĂłw. GTR Ĺ&#x203A;wiadczy usĹ&#x201A;ugi na trasach poĹ&#x201A;udniowych, ale system ma byÄ&#x2021; poszerzony o tereny pĹ&#x201A;d. -zach., zachodnio-centralne i pĹ&#x201A;d.-wsch.

~ Gabriela

SPOSĂ&#x201C;B PRZYGOTOWANIA:

KukurydzÄ&#x2122; opĹ&#x201A;ukaÄ&#x2021;. PostawiÄ&#x2021; na desce i obciÄ&#x2026;Ä&#x2021; ziarna ruchami od gĂłry ku doĹ&#x201A;owi. W szerokim garnku z grubym dnem podgrzaÄ&#x2021; masĹ&#x201A;o lub oliwÄ&#x2122;, dodaÄ&#x2021; starty imbir, czosnek i pastÄ&#x2122; curry oraz papryczkÄ&#x2122; chili jeĹ&#x203A;li ich uĹźywamy. MieszajÄ&#x2026;c smaĹźyÄ&#x2021; przez okoĹ&#x201A;o NJOVUZ BĚ¤ TLÂ?BEOJLJ [BD[OĘľ TJË&#x152; SVNJFOJË&#x20AC; %PEBË&#x20AC; [JBSOB LVLVSZE[Z J TNBĚ¤ZË&#x20AC; QS[F[ PL NJOVUZ NJFT[BKĘľD BĚ¤ LVLVSZE[B bÄ&#x2122;dzie podsmaĹźona. DodaÄ&#x2021; kurkumÄ&#x2122;, ostrÄ&#x2026; paprykÄ&#x2122; w proszku i wymieszaÄ&#x2021;. DodaÄ&#x2021; bulion i zagotowaÄ&#x2021;. DoprawiÄ&#x2021; solÄ&#x2026; i gotowaÄ&#x2021; KFT[D[F QS[F[ PLPÂ?P NJOVU %PEBË&#x20AC; NMFLP LPLPTPXF J [BHPUPXBË&#x20AC; (PUPXBË&#x20AC; QS[F[ PLPÂ?P NJOVU EP D[BTV BĚ¤ LVLVSZE[B CË&#x152;E[JF miÄ&#x2122;kka. ZupÄ&#x2122; przelaÄ&#x2021; do pojemnika blendera i miksowaÄ&#x2021; na gĹ&#x201A;adki krem, nastÄ&#x2122;pnie przelaÄ&#x2021; z powrotem do garnka bezpoĹ&#x203A;rednio przez sito. MieszaÄ&#x2021; Ĺ&#x201A;yĹźkÄ&#x2026; i przecieraÄ&#x2021; zupÄ&#x2122; przez sito, tak aby w garnku zebraĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; gĹ&#x201A;adka zupa, a na sitku pozostaĹ&#x201A;o jak najmniej Ĺ&#x201A;usek z kukurydzy. PosypaÄ&#x2021; mielonÄ&#x2026; paprykÄ&#x2026;. ................................................................ (za: kwestiasmaku.com)

CIÄ&#x2DC;ĹťARNE WYLEGITYMUJÄ&#x201E; SIÄ&#x2DC; PRZED PORODEM

ZDROWIE

KaĹźda kobieta, ktĂłra zaplanowaĹ&#x201A;a porĂłd w paĹ&#x201E;stwowym szpitalu w UK moĹźe zostaÄ&#x2021; poproszona o przedstawienie paszportu lub dokumentu zezwalajÄ&#x2026;cego na pobyt w kraju. PomysĹ&#x201A; wspierany przez Home Office, ma pomĂłc w walce z tzw. turystykÄ&#x2026; zdrowotnÄ&#x2026;

w UK. CiÄ&#x2122;Ĺźarna, ktĂłra nie bÄ&#x2122;dzie w stanie przedstawiÄ&#x2021; dokumentu toĹźsamoĹ&#x203A;ci, bÄ&#x2122;dzie musiaĹ&#x201A;a zapĹ&#x201A;aciÄ&#x2021; za przejazd karetkÄ&#x2026; pogotowia i pokryÄ&#x2021; koszty usĹ&#x201A;ug oddziaĹ&#x201A;u ratunkowego. WyjÄ&#x2026;tkiem bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; nagĹ&#x201A;e przypadki oraz sytuacje, w ktĂłrych zagroĹźone jest Ĺźycie.

KOMENTUJÄ&#x201E;

r EVĚ¤F LVLVSZE[F DVLSPXF MVC T[LM LVLVSZE[Z [ QVT[LJ r Â?ZĚ¤LJ NBTÂ?B MVC PMJXZ r Â?ZĚ¤LB ËżXJFĚ¤P TUBSUFHP JNCJSV r [ĘľCLJ D[PTOLV r Â?ZĚ¤FD[LB LVSLVNZ X QSPT[LV r Â?ZĚ¤FD[LJ QBQSZLJ X QSPT[LV r NM CVMJPOV r NM NMFLB LPLPT

WYPADEK

W stan gotowoĹ&#x203A;ci zostali postawieni funkcjonariusze policji i pracownicy londyĹ&#x201E;skiego zoo, po tym jak goryl Kambuka uciekĹ&#x201A; z wybiegu. ZwiedzajÄ&#x2026;cy zostali na ten czas zamkniÄ&#x2122;ci w restauracji na

zupďż˝ z kukuryďż˝zďż˝ z mlekieďż˝ kokosowyďż˝

SKĹ ADNIKI:

KOMENTUJÄ&#x201E;

SKĹ ADNIKI:

marta.laczkowska@mail.goniec.com

KOMENTUJÄ&#x201E;

40 kuchnia

Ja siÄ&#x2122; nie dziwiÄ&#x2122; kaĹźdy dobry gospodarz dba o swoje interesy.

~ Beata ~ Jerzy Tak, przy pierwszej wizycie u poĹ&#x201A;oĹźnej trzeba wypeĹ&#x201A;niÄ&#x2021; druk ze swoimi danymi... miÄ&#x2122;dzy innymi trzeba podaÄ&#x2021; swĂłj numer paszportu.

~ Jarek W Polsce takie coĹ&#x203A; byĹ&#x201A;oby nie do pomyĹ&#x203A;lenia! Szacun dla UK.

Szkoda tylko, Ĺźe oddajÄ&#x2026; zaledwie 25 proc. za 15minutowe spĂłĹşnienie.

42 wywiad kulturalny

| wywiad kulturalny 43

Jestem studentem tej pięknej sztuki Krzysztof Urbański to wirtuoz saksofonu obecnie mieszkający w Wielkiej Brytanii. Zwycięzca wielu międzynarodowych konkursów oraz laureat licznych prestiżowych nagród. Rozmawia: Tomasz Furmanek. Twój zeszłoroczny koncert w Jazz Cafe POSK, w ramach London Jazz Festival, został przyjęty owacyjnie i zapewne dzięki niemu przybyło ci wielu kolejnych fanów. Co wydarzyło się u ciebie w ciągu ostatniego roku? – Sporo pracowałem nad nową płytą, pisałem i aranżowałem dużo muzyki. Otrzymałem od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego stypendium na napisanie muzyki na nowy album, za co jestem bardzo wdzięczny. To dla mnie ogromna satysfakcja, że Ministerstwo przyczynia się do promocji artystów, którzy w tak żywy, organiczny sposób promują i kultywują polską sztukę. Poza tym, w ciągu ostatniego roku dużo się działo – koncertowałem na Tajwanie, byłem przewodniczącym jury podczas międzynarodowego konkursu saksofonowego –„Taichung International Saxophone Competition 2016”, koncertowałem w Europie, byłem zaproszony do poprowadzenia kongresu saksofonowego w Royal Northern College of Music w Manchesterze. Nagrałem kilka albumów m.in. z Andy Scott & Group S, który to album ma premierę w listopadzie tego roku. W grudniu jadę w trasę po Azji, będę tam również przewodniczącym jury podczas saksofonowego kongresu „The First Asian Saxophone Congress”. Wystąpię tam też jako gość z big bandem, będę prowadził warsztaty saksofonowe, masterclass, będę też nauczycielem dla najbardziej uzdolnionych studentów. Ostatnio przyjąłem ofertę prowadzenia klasy saksofonu w Ampleforth College. Poza tym koncertuję w Londynie, gram z wieloma różnymi muzykami, co daje mi ogromną satysfakcję, gdyż to wszystko przyczynia się do mojego rozwoju jako muzyka i jako człowieka. Cały czas jestem studentem w procesie studiowania tej pięknej, złożonej dziedziny sztuki, jaką jest muzyka! Nie sposób nie wrócić na chwilę do tematu twoich licznych zwycięstw w wielu ważnych międzynarodowych konkursach. Czym były dla ciebie te triumfy? 21 października 2016

tego trochę, ale jak wspomniałem, nie traktowałem ich w kategoriach rywalizacji. Owszem, lubię współzawodnictwo, ale w innych formach. Konkursy to także sposobność do nawiązania współpracy z wieloma muzykami i dotarcia do nowej publiczności. – To szansa dzielenia mojej pasji z muzykami z całego świata i z nową publicznością. Sytuacje te zazwyczaj przynoszą jakieś kolejne projekty, jak np. po wygraniu Taichung Sax Competition automatycznie zostałem zaproszony do roli przewodniczącego jury w następnej edycji tego konkursu, więc pojawiają się fajne nieoczekiwane zwroty akcji, a równocześnie zachowywana jest jakaś ciągłość wydarzeń. Dodam jeszcze, że miałem taką sytuację, że bardzo wcześnie założyłem rodzinę, w związku z tym moja motywacja była ogromna i nie było dla mnie innych scenariuszy, niż wygranie konkursu. Ja po prostu tego potrzebowałem – nie ukrywajmy, przynosi to bardzo wymierne korzyści finansowe.

My, saksofoniści, jesteśmy wokalistami (...). Chowamy się za saksofonami...

KRZYSZTOF URBAŃSKI – Zawsze chciałem jak najwięcej i jak najczęściej występować. Posiadanie szansy grania codziennie jawiło mi się zawsze jako wspaniała perspektywa, więc to było głównym powodem, dla którego starałem się startować we wszystkich konkursach. W zasadzie w ogóle nie traktuję muzyki jako formy

do konkurowania – branie udziału w wielu konkursach postrzegałem jako kolejne doświadczenie, rodzaj mobilizacji, może dodatkową szansę występowania – z moim zespołem lub jako solista, i jako możliwość robienia tego, co kocham. Może w pewien sposób te konkursy się za mną ciągną, gdyż było

Thelonious Monk Institute z Chicago rekomenduje cię na całym świecie. Opowiedz o tym doświadczeniu. – Zostałem wyselekcjonowany z setek muzyków z całego świata, żeby pojechać na live auditions do Los Angeles, czyli przesłuchania z moimi mistrzami. Kenny Burrell, Wayne Shorter i Herbie Hancock nie tylko słuchali mojego grania, ale też długo ze mną rozmawiali, było to niesamowite przeżycie. Pojechałem tam też po to, aby móc zadać pytania moim mistrzom, których muzyki słucham na co dzień. Pytania a propos przyszłości muzyki i tego, co się dzieje dzisiaj obecnie w naszym środowisku oraz pytania dotyczące prób na jakie wystawiany jest młody artysta współcześnie. Możliwość podyskutowania sobie ze swoimi mistrzami niemalże jak z kumplami – to musiało być bardzo pokrzepiające? – Bardzo. Szczególnie Herbie Hancock i Wayne Shorter tacy byli – spędziłem z nimi dużo czasu, sporo rozma-

wialiśmy, o sztuce, o mojej grze... Ale także o dzieciństwie, skąd pochodzę, dlaczego akurat ta muzyka mnie zafascynowała. Herbie Hancock nazywa siebie studentem muzyki, studentem brzmienia. Rozmawialiśmy na ten temat, na temat brzmienia, było to owocne i inspirujące doświadczenie. Jestem pewien, że wielu Czytelników równie chętnie dowiedziałoby się czegoś więcej o tobie, a więc – skąd pochodzisz i kiedy rozpoczęła się twoja miłość do muzyki? – Pochodzę z Polski, urodziłem się w małym mieście na północy kraju, w Tczewie. Moja siostra była skrzypaczką, pamiętam ją ćwiczącą codziennie i grającą wspaniałe harmonie. Dzisiaj myślę, że to w pewien sposób otworzyło mnie na to, żeby nie traktować saksofonu jako instrumentu jedynie monofonicznego, można go czasami traktować polifonicznie, jeśli użyje się kilku bardzo trudnych do opanowania technik. Warto, gdyż ogromnie wzbogaca to koloryt i stwarza całkowicie nowe płaszczyzny ekspresji. W pewnym momencie rodzice stwierdzili, że trzeba coś zrobić z moim wolnym czasem, miałem do wyboru muzykę albo piłkę nożną, oczywiście wybrałem piłkę... Poszedłem jednak kiedyś na próbę orkiestry i przeżyłem olśnienie! To wszystko działo się intuicyjnie. Brzmienie było tym, co mnie zafascynowało – dźwięk i jego ogromna siła – i do dziś brzmienie jest chyba najważniejszym dla mnie aspektem. Wybrałem saksofon, out of the blue, nie wiedziałem nawet dlaczego, nie znałem tego instrumentu, intuicyjnie wydawało mi się, że poprzez ten instrument będę w stanie mówić to, co chciałbym ewentualnie powiedzieć.

Tomasz Furmanek przedstawia gólności młode środowiska muzyków. Natomiast ta muzyka będzie może bardziej improwizowana, oczywiście będą tematy i formy wcześniej napisane, a mój zespół będzie improwizował, bazując na wcześniej ustalonych strukturach harmonicznych. Podejrzewam, że uda nam się osiągnąć oryginalne i świeże brzmienie kwintetu i kwartetu jazzowego. Czy ci, którym podobało się to co robiłeś do tej pory, będą mogli odnaleźć w twojej nowej muzyce taką samą interakcję ze współczesnością, tę jakość, która czyni twoją muzykę aktualną, oryginalną i „bardzo twoją”? – Tak, oczywiście. Ja kompletnie nie jestem w stanie niczego udawać, szczególnie w graniu na saksofonie. My, muzycy, odzwierciedlamy czasy, w których żyjemy, a w szczególności muzycy jazzowi, czyli improwizatorzy. Improwizujemy i opowiadamy historie, które dotykają nas tu i teraz, dotykają tego co nas otacza i o czym myślimy, i z czym się zmagamy na co dzień. Wiadomo jednak, że wszystkie aspekty tradycji języka jazzu, tak bardzo ważnej dla mnie, będą zachowane. No i melodia, która jest bardzo istotnym elementem mojej muzyki i ogólnie tego, co słyszę w muzyce. Bo my, saksofoniści, jesteśmy wokalistami, my kreujemy melodię. Chowamy się za saksofonami, ale jesteśmy wokalistami. Ja traktuję swoją grę na saksofonie jak śpiew – w ten sposób jestem w stanie wyrazić wszystkie myśli i emocje jakie mam w sercu i głowie i przekazać to moim słuchaczom.



Obecnie powstaje twoja kolejna nowa płyta. Jaka będzie, porównując do ostatniej „History of tomorrow”? – Niedługo wchodzimy do studia. Materiał, który nagramy w kwintecie oraz w kwartecie, będzie może trochę bardziej akustyczny niż poprzedni. Moja poprzednia płyta była bardziej odzwierciedleniem tego, co naprawdę chciałem powiedzieć w tamtym czasie, może bardziej skupiałem się na współczesnym swingu, czyli na hip hopie i r’n’b, na tym, co interesuje w szcze-

Krzysztof Urbański & Urban Jazz Society wystąpią w sobotę, 12 listopada 2016 w Jazz Cafe POSK w składzie: Krzysztof Urbański – saksofon, David Preston – gitara, John Turville – fortepian, Will Harris – bas oraz Sam Gardner – perkusja. Drzwi otwarte: 19:30; rozpoczęcie koncertu: 20:30; bliety: £10 przy wejściu lub na www.wegottickets.com; www.urbanskimusic.com.

stylowy goniec |

Męska klasyka oczami kobiety

| stylowy goniec 45 jego kolegom. Do tego stopnia, że zaczęła je sprzedawać online. To był przełom. Okazało się, że poszetki cieszą się ogromnym zainteresowaniem! Zaczęła się edukacja. Tkaniny, ściegi, sposoby zaprasowywania, łączenie kolorów i wzorów. – Nie wiedziałam zupełnie nic o poszetkach... – wspomina. Jaka powinna być ich wielkość? Jaki skład materiałów? Pomoc przyszła z blogów modowych. Duże zainteresowanie poszetkami skłoniło naszą bohaterkę do pomyślenia o założeniu własnej firmy. Jeszcze kilka lat temu były to koszty rzędu około 45 tys. zł. Jedną z opcji była dotacja, z której oboje skorzystali. Sklep internetowy poszetka.com ruszył w czerwcu 2011.

stało się filozofią firmy. Dziś sklep poszetka.com oferuje również krawaty, muchy, chusteczki, szale, fulary, paski, spinki i torby skórzane. Produkty można personalizować, zamawiając haft inicjałów. Od niedawna zamówienia składają również klienci biznesowi, którzy chcą zrobić nieszablonowe prezenty, np. swoim kontrahentom, lub ubrać oryginalnie pracowników. Wystarczy zamówić wszycie logo, by produkty nabrały charakteru gadżetu firmowego. Na rynku pojawia się coraz więcej dodatków do mody męskiej, bardzo różnych pod względem jakościowym. Sklepów oferujących wysokiej klasy produkty w przystępnych cenach jest jednak jeszcze stosunkowo mało,

Chcę pozostać wierna zasadzie produkowania po kilka sztuk dodatków z danego wzoru.

Biznes można zrobić na wszystkim. Nawet na malutkim skrawku materiału. Wystarczy ciekawy pomysł oraz sporo wytrwałości i konsekwencji. Joanna Krajewska-Godziek zajęła się wyszywaniem klasycznych męskich elementów garderoby.

JOANNA KRAJEWSKA-GODZIEK Pieniądze z dotacji zostały przeznaczone na zakup wysokiej jakości materiałów z Włoch, maszyn do szycia, zamówienie eleganckich opakowań i zaprojektowanie strony internetowej. Początki firmy nie były najłatwiejsze. Zdarzało się, że trzeba było przerabiać lub szyć od nowa jedną poszetkę z 15 razy, żeby była idealna. Teraz ręczne obszycie uprzednio skrojonego materiału w tzw. rulonik, w zależności od materiału zajmuje od 30 minut do 1 godziny.

dlatego poszetka.com ma szansę na znalezienie swojej niszy na rynku. Poza tym, pani Joanna stawia na jakość i niepowtarzalność. – Masowa produkcja mnie w ogóle nie interesuje – przyznaje. – Chcę pozostać wierna zasadzie produkowania po kilka sztuk dodatków z danego wzoru, personalizowania ich i przede wszystkim indywidualnego podejścia do każdego klienta – podkreśla.

Wyłącznie poszetki

Początkowo w sklepie były dostępne wyłącznie poszetki. Zarówno te obrabiane maszynowo, jak i wykonane w całości ręcznie. I to właśnie poszetki najlepiej się sprzedawały. Hand-made

>> Natalia Ros Najpierw były studia, wyjazdy za granicę do sezonowych prac, potem praca na etat w kraju. Wciąż jednak nieodparta chęć zmiany życia zawodowego. Joanna Krajewska-Godziek najpierw myślała o otwarciu salonu fryzjerskiego dla psów, ale to nie jedyny nietypowy pomysł jaki chodził jej po głowie! Pomysł, który zmienił jej życie pojawił się – jak to zwykle bywa – przypadkiem. Pewnego dnia mąż pani Joanny wrócił ze spotkania z notariuszem, który miał bardzo ciekawą chusteczkę w kieszeni marynarki. – On też taką chciał mieć i basta – opowiada pani Joanna. 21 października 2016

Zaczęło się szukanie w Internecie, pytanie znajomych, przeglądanie męskiej prasy i książek poświęconych klasycznej garderobie. Gdzieś natknęli się na artykuł obcojęzyczny o akcesoriach męskich. Poszetka. A co to właściwie jest i gdzie to można dostać? Poszetka to elegancka, kwadratowa chusteczka, która potrafi zdziałać cuda w męskim wyglądzie. Wystarczy tylko umiejętnie ją złożyć i umieścić w brustaszy, czyli kieszonce w marynarce na lewej piersi. Zamiast szukać po zagranicznych sklepach online z męską modą, pani Joanna sama zdecydowała się zabrać za szycie. Kupiła małe kawałki materiałów i obszyła na maszynie. Prezent spodobał się nie tylko mężowi, ale i

Czekamy na Twój komentarz

reklama

46 motoryzacja

| sport 47

Arsenal dogonił rywala W 8. kolejce Premier League najbardziej rozczarował pojedynek Liverpoolu z Manchesterem United.

Mazda MX-5 RF

Nowa Mazda MX-5 RF wejdzie do sprzedaży na początku przyszłego roku. Japończycy jednak już na początku miesiąca zaczęli zbierać zamówienia na ściśle limitowaną edycję Launch Edition. Wszystkie 1000 aut sprzedało się w mgnieniu oka. Launch Edition dostępne było tylko z mocniejszym silnikiem (2.0, 160 KM), czar-

nym dachem i w kolorze Machine Grey. Wyposażenie Miaty RF oferuje praktycznie wszystko, co można znaleźć na liście opcji – choćby zestaw audio Bose i skórzaną tapicerkę. (za: moto.pl)

>> Karol Pomeranek kipa Bartosza Kapustki i Marcina Wasilewskiego zawitała do Londynu na pojedynek z Chelsea. Niestety, obu Polaków zabrakło nawet na ławce rezerwowych. Mecz zakończył się zaś zdecydowanym zwycięstwem gospodarzy: Chelsea – Leicester City 3:0 (1:0 – Diego Costa 7’, 2:0 – Eden Hazard 33’, 3:0 – Victor Moses 80’). Swansea City Łukasza Fabiańskiego stawiała dzielny opór w meczu wyjazdowym z Arsenalem, ostatecznie ulegając jednym trafieniem: Arsenal Londyn – Swansea City 3:2 (1:0 – Theo Walcott 27’, 2:0 – Theo Walcott 32’, 2:1 – Gylfi Sigurdsson 38’, 3:1 – Mesut Oezil 57’, 3:2 – Borja Baston 66’). Sensacyjnie zakończył się pojedynek lidera tabeli – Manchesteru City z Evertonem. Mimo ogromnej przewagi gospodarzom nie udało się rozstrzygnąć spotkania na własną korzyść. Co ciekawe, ekipa Pepa Guardioli zmarnowała dwa rzuty karne! Jak wylicza portal sportowefakty.wp.pl, najpierw w 43. minucie jedenastki nie wykorzystał Kevin De Bruyne (Maarten Stekelenburg obronił), w 70. minucie karnego nie strzelił zaś Sergio Aguero: Manchester City – Everton 1:1 (0:1 – Romelu Lukaku 64’, 1:1 – Nolito 72’).

Wizja motocykla przyszłości od BMW BMW celebruje 100-lecie istnienia koncepcyjnym BMW Vision Next 100. Motocykl o elektrycznym napędzie posiada szereg systemów, które nie pozwolą na wywrotkę. Dzięki temu motocyklista nie musi ubierać kasku ani odzieży ochronnej. Na głowie ma tylko specjalne okulary, które wyświetlają szereg informacji w polu wi21 października 2016

dzenia oraz pozwalają na dodatkową kontrolę pojazdu. A jak będziemy jeździć na Vision Next 100? Okazuje się, że rama „motocykla” Flexframe będzie „wyginać” się w odpowiedni sposób, co pozwoli na sprawniejsze pokonanie zakrętu. (za: scigacz.pl)

Aż 700 milionów ludzi w 200 krajach świata obserwowało hitowy pojedynek w Premier League pomiędzy Liverpoolem FC a Manchesterem United. Niestety, spotkanie nie przyniosło wielkich emocji ani nawet bramek. W pozostałych spotkaniach tej kolejki odnotowaliśmy następujące rezultaty: AFC Bournemouth – Hull City 6:1 (1:0 – Charlie Daniels 5’, 1:1 – Ryan Mason 33’, 2:1 – Steve Cook 41’, 3:1 – Junior Stanislas (k.) 45+1’, 4:1 – Junior Stanislas 65’, 5:1 – Callum Wilson 83’, 6:1 – Dan Gosling 88’), West Bromwich Albion – Tottenham Hotspur 1:1 (1:0 – Nacer Chadli 82’, 1:1 – Dele Alli 89’), Crystal Palace – West Ham United 0:1 (0:1 – Manuel Lanzini 17’), Middlesbrough – Watford FC 0:1 (0:1 – Jose 9. kolejka Premier League – zapowiedź 22.10, godz. 12:30 AFC Bournemouth – Tottenham 22.10, godz. 15:00

Arsenal – Middlesbrough

22.10, godz. 15:00 22.10, godz. 15:00 22.10, godz. 15:00 22.10, godz. 15:00

Holebas 54’), Southampton – Burnley FC 3:1 (1:0 – Charlie Austin 52’, 2:0 – Nathan Redmond 61’, 3:0 – Charlie Austin (k.) 66’, 3:1 – Sam Vokes (k.) 72’).

Championship – 12. kolejka Barnsley – Fulham 2:4 Norwich City Rotherham United 3:1 Blackburn Rovers Ipswich Town 0:0 Queens Park Rangers – Reading 1:1 Newcastle United – Brentford 3:1

Tabela Premier League DRUŻYNA

MECZE

PUNKTY

BR.

1. Manchester City

19:8

2. Arsenal Londyn

19:9

3. Tottenham Hotspur

13:4

4. Liverpool FC

18:10

5. Chelsea Londyn

15:9

6. Everton

12:6

7. Manchester United

13:8

8. Southampton

10:7

9. Crystal Palace

11:9

10. Watford FC

13:13

Derby County – Leeds United 1:0 Brighton & Hove Albion – Preston North End 2:2 Wigan Athletic – Burton Albion 0:0 Aston Villa – Wolverhampton Wanderers 1:1 Huddersfield Town – Sheffield Wednesday 0:1 Nottingham Forest – Birmingham City 3:1 Cardiff City – Bristol City 2:1

Championship – 13. kolejka 22.10, godz. 15:00

W. Athletic – B & H Albion

22.10, godz. 15:00

Brentford – Barnsley

22.10, godz. 15:00

Rotherham United – Reading

22.10, godz. 15:00

Norwich City – Preston

11. AFC Bournemouth

12:12

Burnley FC – Everton

12. W. B. Albion

9:8

22.10, godz. 15:00

Huddersfield – Derby County

Hull City – Stoke City

13. Leicester City