Goniec Polski wyd. 653 by SamiSwoi.news

nr 46 (653) 18 listopada 2016 / ISSN 2044-5202

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

Agnieszka Teodorowska ma 36 lat i od blisko 30 gra na wiolonczeli. Tańczy forró, wie wszystko o remontach poddaszy i przekonała się, że droga do sławy w Brazylii może prowadzić przez Londyn.

Tańcząca wiolonczelistka

str. 6-9

MIESZKO

4 w numerze STR.

| >> NIE PRZEGAP!

Już za tydzień

>> Polecamy:

Dodatek specjalny „Pora na Andrzejki”, a w nim: >> andrzejkowy sennik >> najciekawsze wróżby >> tradycje, zwyczaje i przepowiednie

O podróży i biznesie 50 tysięcy – mniej więcej tylu specjalistów branży podróżniczej i miłośników podróży przyciąga co roku wiodący globalny event branży – World Travel Market. Trzydniowe targi pozwalają na obserwację najnowszych trendów oraz nawiązywanie międzynarodowej współpracy. STR.

Michalkiewicz:

STR.

Zaproszenie

STR.

Kryminał

STR.

Wywiad

CZYN DWÓCH POLAKÓW NIE BYŁ PODYKTOWANY ŻADNĄ „NIENAWIŚCIĄ”.

OPEN DAY – DZIEŃ OTWARTY W POLISH PSYCHOLOGISTS’ ASSOCIATION. ODCHYLA PLASTIKOWĄ PŁACHTĘ. ODNAJDUJE... LUDZKI SZKIELET.

GRAŻYNA ŁOBASZEWSKA: „CZAS NAS UCZY POGODY”, „BRZYDCY”, „GDYBYŚ”. STR.

W sieci

STR.

Dodatek

STR.

Styl

STR.

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

CZYLI CO WAS PORUSZYŁO NAJBARDZIEJ NA PORTALU GONIEC.COM.

>> PIOTR IKONOWICZ DLA GOŃCA: „Przejawy nienawiści na tle etnicznym czy religijnym muszą być tłumione w zarodku”

STR.

Ameryka idzie Mają nową Pierwszą Damę w prawo? Donald Trump 45. prezydentem USA. Miliarder uważany za wizjonera. Imigranci powinni się bać?

Melania Trump. Europejka, imigrantka, była modelka, żona numer trzy. W Stanach od 1996 roku.

W NUMERZE NAJPIĘKNIEJSZE ZAKĄTKI PODKARPACIA I LOKALNE PRZYSMAKI. CO BY BYŁO GDYBY ARCHITEKT ZAJĄŁ SIĘ PROJEKTOWANIEM AKCESORIÓW?

>> Komentarz:

Donald Trump najwyraźniej nie żartował z tą polityką emigracyjną. – Ci, którzy są tutaj nielegalnie i starają się o legalizację swego pobytu, będą mieli tylko jeden na to sposób. Muszą wrócić do swego kraju i starać się o ponowny wjazd do USA jak wszyscy inni – powiedział. W powyborczym wystąpieniu wygłoszonym w Phoenix potwierdził też realizację jednej ze swoich kontrowersyjnych zapowiedzi z okresu kampanii wyborczej dotyczącej południowej granicy. – Od pierwszego dnia będziemy budować ten mur, wielki, potężny, piękny mur – rozpływał się. Z rozstrzygnięcia wyborczego za Oceanem jak nic może się cieszyć rządzący nad Wisłą PiS. Nie tak dawno przecież prezydent USA publicznie rugał prezydenta Polski za doduszanie kolanem Trybunału Konstytucyjnego. Jeśli w niedalekiej przyszłości sytuacja się powtórzy, to oskarżany o burzenie demokratycznego Karol Pomeranek redaktor naczelny ładu rezydent Belwederu będzie mógł odgryźć się wstawką o kolczastych zasiekach na granicy z Meksykiem. 18 listopada 2016

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2ST Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek, E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Paweł Chojnowski, Małgorzata Bugaj-Martynowska, Sergiusz Pinkwart, Anna Paprzycka, Natalia Ros. Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkowska, E: marta.laczkowska@mail.goniec.com Marketing i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Paweł Kuzioła T: 07974990013, E: pawel.kuziola@mail.goniec.com Samanta Kulpa T: 07974 99 00 14, E: s.kulpa@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

Agnieszka Teodorowska ma 36 lat i od blisko 30 gra na wiolonczeli. Tańczy forró, wie wszystko o remontach poddaszy i przekonała się, że droga do sławy w Brazylii może prowadzić przez Londyn.

Tańcząca

wiolonczelistka >> Anna Dobiecka

bie spokojnie na wynajętym piętrze urządzić sypialnię i studio nagrań.

gnieszka mieszka nad pracownią lutniczą w West Byfleet. Warsztat Adriana Warricka zajmuje parter dwukondygnacyjnej wiktoriańskiej kamienicy. Adrian jest kontrabasistą i lutnikiem w trzecim pokoleniu. Jego życie to drewno i metal, które odpowiednio skomponowane rodzą dźwięk. Od razu znaleźli wspólny język. Aga mogła so-

Będę grała na harfie!

18 listopada 2016

Jest 1987 rok. Rodzice Agnieszki ogromnie kochają swoją 7-letnią rozbrykaną córkę, ale martwią się trochę jej przyszłością, bo w szkole trzeba usiedzieć spokojnie i skupić uwagę. – Dziś być może zdiagnozowano by u mnie ADHD. Ale wtedy nikt o czymś takim nie słyszał – wyjaśnia Aga. Więc za radą cioci posyłają Agnieszkę na przesłuchanie do muzycznej podstawówki. – Sko-

ro będzie musiała się skoncentrować na graniu, śpiewie i rytmice, to nauczy się kontrolować swoją energię – myślą. Z przesłuchania Agnieszka wraca zachwycona. Usłyszała, iż ma duże dłonie, więc idealnym instrumentem byłaby dla niej wiolonczela. 7-latka do końca nie wie, co to jest ta wiolonczela, więc oczyma duszy widzi już siebie grającą na… harfie. To przecież taki piękny instrument. A tu postawiono przed nią takie „duże skrzypce”. Wiolonczela składa się z dużego pudła rezonansowego z dwoma otworami w

kształcie stylizowanej litery „f” oraz szyjki z podstrunnicą, zakończoną główką w kształcie ślimaka. Struny, podparte na mostku, napinane są za pomocą klinowych naciągów. Na wiolonczeli gra się na siedząco, obejmując kolanami pudło rezonansowe, które opiera się o podłoże nóżką. Gryf wznosi się prawie pionowo, a znajduje się na wysokości przedramienia i ramienia. – To jeden z niewielu instrumentów, z którym wchodzi się w tak bliski kontakt fizyczny – podkreśla Aga. – Dzięki temu odczuwasz jego wibracje całym ciałem – wyjaśnia. Pokochała tę

| temat tygodnia swoją nie-harfę. Zajęło jej to kilka lat, ale już jako 13-latka wiedziała, że chce grać. – Wbrew mitom 10-godzinne codzienne ćwiczenia, nie są konieczne. Okazuje się, że mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc muzykowi – tłumaczy Aga. Dziś wie, że zwłaszcza dzieci nie należy zbyt mocno „cisnąć”, a raczej inspirować. Żeby nie zniechęcić, ale i też zbyt nie utrwalać złych nawyków, których oduczenie jest bardzo trudne – dodaje. Szkołę kończyła z wyróżnieniem, choć nie obeszło się bez komentarzy, gdy na dyplomie zamiast Saint-Saënsa wybrała trudną i dynamiczną kompozycję Eduarda Lalo. Egzaminatorzy łódzkiej uczelni wysoko ocenili jej zdolności, bo utworzono dla niej dodatkowe miejsce w klasie prof. Firleja. – Nie miałam dostatecznie opanowanej techniki, ale widać rokowałam – tłumaczy. Co z tego, że uczelnię ukończyła z doskonałymi notami, skoro po studiach nie wiedziała, co robić. Rodzice załamywali ręce, gdy z dyplomem w garści zdecydowała się „iść na statek”. Granie na statkach transoceanicznych dla artysty z wyższym wykształceniem jest postrzegane jako zniewaga. – Rodzice chcieli, bym grała w orkiestrze, zyskując tym stałe dochody. I zawsze się o to spieramy – przyznaje Agnieszka. – Mam inną wizję realizowania się. Z drugiej strony polska uczelnia nie przygotowuje artysty do przyszłej pracy. Albo uczysz grania, albo grasz w orkiestrze. Aga musiała więc wydeptać swoją ścieżkę.

Specjalistka od budowlanki

2006 rok. Victoria Station w godzinach szczytu. Aga z walizką, w której mieści się całe jej życie i z wiolonczelą na plecach wysiada z autobusu. Pierwszy raz widzi tyle ludzi. Pierwszy raz widzi metro. W ataku paniki natychmiast chce wracać do Polski. Ale razem z bratem dzielnie jadą do wynajętego pokoju. Kilka tygodni wcześniej zapytała go, czy nie chciałby pojechać z nią do Londynu, żeby zobaczyć, jak tam jest. – Zaczęłam tak, jak mi się wydawało najrozsądniej. Poszłam do POSK-u i opowiedziałam o sobie. Pan, z którym rozmawiałam wyjaśnił, że nie może mi pomóc, ale skierował do agencji pośrednictwa pracy – wspomina. Tam Aga dowiedziała się, że Polka z pracy wiolonczelistki „nie wyżyje” w Anglii i powinna przyjąć każdą, jaka jej wpadnie w ręce. Dla Agi miał akurat taką w sklepie z wyposażeniem łazienkowym. – Poszłam, bo co to za filozofia: łazienka – opowiada. Na miejscu okazało się, że potrzebują kogoś od materiałów budowlanych, bo sklep specjalizował się w materiałach do przebudowy i wyposażenia strychów.

– W Loftshopie spędziłam trzy lata. Początkowy lęk przed mówieniem po angielsku był silną motywacją, by studiować po nocach katalogi budowlane i wkuwać branżowe słówka. To była w pewnym sensie pułapka. Pieniądze potrzebne na utrzymanie przywiązały ją do tego miejsca. Nauczyła się angielskiego. Została managerką sklepu i umiała rozmawiać z każdym budowlańcem. – W końcu od 5. roku życia remontowałam i malowałam z tatą. Wiertarką posługuję się dziś prawie tak samo sprawnie jak wiolonczelą. A jednak czegoś brakowało. Instrument nie dawał o sobie zapomnieć. W pokoju, który zajmowała wraz z bratem nie było przestrzeni na granie, więc Aga czasem brała go do pracy, by wykorzystać na grę przerwę na lunch. Sąsiedzi się buntowali i straszyli sądem. – Wmówili właścicielom sklepu, że od szóstej rano gram na pianinie, które przywożę ze sobą – śmieje się Aga. Były więc miesiące, gdy nawet nie tknęła wiolonczeli. Albo tylko markowała grę, bojąc się hałasować. – Po 3 i pół roku życia w otoczeniu schodów, poręczy, szyb i ram okiennych miałam depresję. Uświadomiłam sobie, że gdy nie gram to tak jakbym nie oddychała. Wbrew pozorom nie był to do końca zmarnowany czas. – Pękła bańka, w jakiej żyłam dotychczas, skupiona tylko na grze i osiągnięciach – podkreśla. Dzięki pracy Aga dojrzała, zyskała szersze spojrzenie i większą wrażliwość. Jest teraz w stanie lepiej zrozumieć swoich uczniów. – Jeśli ktoś tłumi, gasi dźwięk, od razu pytam czy nie ma problemów z graniem w domu – przyznaje.

Krótkie paznokcie, gołe...

Wiolonczela podróżuje z Agą w szarym futerale z włókna węglowego. Aga ma dla niej zawsze dodatkowy bilet. Sadza ją obok siebie na fotelu w samolocie, autobusie czy pociągu. – Nie zaryzykuję nadania jej jako bagaż – zastrzega. Właściwie jej instrument nie jest nawet taki drogi: kosztowała tylko 7 tys. funtów, a smyczek – 3. Spłacała ją w ratach. Normalna cena to ok. 30 tys. zł w Polsce i ok. 35 tys. funtów w Londynie. Aga słyszała o studentce, która miała ambicję zostać członkinią London Symphony Orchestra, więc rodzice zastawili dom, by kupić jej wiolonczelę za 100 tys. funtów. Czy instrument ma aż takie znaczenie? – Ma – kwituje krótko artystka. – Miałam kiedyś w rękach taką za 200 tys. To tak jak prowadzić małego fiata lub ferrari: jest dużo łatwiej i ryzyko wypadku mniejsze. I odwrotnie: kiepski instrument może narobić wiele szkód – podkreśla. Agnieszka grała kilkanaście lat na źle skonstruowanej wiolonczeli, która zmuszała ją do silnego dociskania strun do gryfu. – A dłoń

reklama

8 temat tygodnia powinna opadać swobodnie na struny – wyjaśnia. Dopiero profesor z Royal College odkrył, że to wina instrumentu, gdy bliska płaczu Agnieszka chciała się poddać z powodu nieustającego bólu ścięgien przy graniu etiudy. Poza instrumentem do gry potrzebny jej jest barowy stołek – tego Aga nauczyła się w Brazylii. – W ten sposób jest się na jednym poziomie ze stojącymi muzykami, co ułatwia porozumienie i przepływ energii – tłumaczy. Agnieszka tak się emocjonuje podczas gry, że musi mieć odsłonięte ramiona. A żeby grać – obowiązkowo paznokcie obcięte tuż przy skórze. – Gdzie ja położyłam smyczek – pyta.

Rola mentora

– Agnieszka jest niesamowicie zdolna, żeby tylko była mniej leniwa… – podsumował grę 20-letniej Agi w rozmowie z jej mamą Dominik Połoński, młody, znany, wybitnie utalentowany wiolonczelista, którego już w trakcie studiów niektórzy profesorowie traktowali z atencją, a koledzy jako guru. Poznała go już na egzaminach wstępnych. Był asystentem profesora Firleja. Na pytanie, kim jest Dominik, Agnieszka włącza wywiad radiowy: to laureat nagród wielu konkursów, m.in. Yamaha Music Foundation of Europe, Międzynarodowego Konkursu Indywidualności Muzycznych im. Aleksandra Tansmana, New Talent International Competition w Bukareszcie oraz laureat Paszportu Polityki. – Słucham tego i stają mi łzy w oczach – przyznaje. – Dominik jest dla 18 listopada 2016

| mnie największą inspiracją. Rolą artysty jest przesuwać granice. On przesuwa je nie tylko w muzyce, ale w każdej sferze życia. Pokazuje, że można wszystko. – Wyobraź sobie orzech włoski i teraz w myślach odgryź z niego jedną czwartą – opowiada Dominik dziennikarzowi radiowemu. – Tak wygląda mój mózg. Glejak gwiaździsty odebrał mu nie tylko część mózgu, ale, wydawałoby się, całe życie. Lekarze nie dawali mu dłużej niż kilka miesięcy, miał nie wstać nigdy z wózka inwalidzkiego, nie mówiąc już o graniu. Wrócił na scenę po pięciu latach walki z chorobą, częściowo sparaliżowany. – To jedyny na świecie wiolonczelista używający tylko swojego prawego ramienia podczas gry – tłumaczy Aga. To Dominik ją nauczył, by wykorzystywała każdą minutę swego czasu, choćby między postawieniem czajnika na gazie, a zagotowaniem się wody na herbatę. Bo w przyszłości może się okazać, że to jedyny czas na granie, jakim dysponuje. – Czy rzeczywiście byłam wtedy leniwa – zastanawia się Aga. – Myślę, że byłam nie wystarczająco dojrzała i nie miałam tak silnej motywacji, jak Dominik. Dziś to się zmieniło. Dominik też to dostrzegł, gdy Aga, już jako studentka Royal College, przylatywała regularnie do Łodzi na jego zajęcia.

Klasyka to nie wszystko

Kwiecień 2007. Stacja metra L’Enfant Plaza w Waszyngtonie. Obok kontenera na śmieci ktoś gra na skrzypcach Bacha. Niewielu przechodniów zatrzymuje się, by posłuchać. W ciągu 43 minut grającego minęło 1097 osób. Zebrał marne 32 dolary. To był eksperyment zaaranżowany przez Washington Post, a dotyczący percepcji, gustu i ludzkich priorytetów. Zagadnienia brzmiały: Czy w pospolitym otoczeniu i o niesprzyjającej godzinie potrafimy ujrzeć piękno? A może przestajemy je doceniać? Czy potrafimy dostrzec talent w nieoczekiwanym miejscu? Bacha grał Joshua Bell, na którego koncert bilety kosztują minimum po 100 dolarów. I rozchodzą się od razu. W metrze muzyk grał na skrzypcach o wartości 3,5 miliona dolarów. Autorzy eksperymentu doszli do wniosku, że jeśli nie mamy czasu, aby zatrzymać się i posłuchać jednego z najlepszych muzyków świata grającego najlepszą muzykę, jaką kiedykolwiek skomponowano, to ile innych rzeczy nam umyka? Ale być może problem nie tkwi w braku czasu tylko w doborze repertuaru? Być może rezultat eksperymentu byłby inny, gdyby Bell zagrał coś z repertuaru Beatlesów albo improwizował? – Uznajemy muzykę klasyczną za część kultury wysokiej. I tylko tę szanujemy. Ale czy na pewno w sztuce o to chodzi – zastanawia się Agnieszka Teodorowska. – Po-

| temat tygodnia wszechnie edukacja klasyczna uczy nas konkurować i oceniać siebie i innych. Ćwiczymy godzinami w samotności. Z trudnością przychodzi nam współpraca z innymi, tak istotna dla rozwoju. Aga przypomina sobie studentów, którzy podsłuchiwali pod drzwiami i cieszyli się z potknięć kolegów, zamiast doceniać osiągnięcia. – W takim przypadku nie ma miejsca na muzykę i radość, tylko na przerośnięte ego – zaznacza. Aga umie zagrać wszystko. Odtworzy nawet najtrudniejsze kompozycje klasyków. – Ale przyszedł czas, gdy poczułam, że nie chcę grać do czterech ścian, ćwicząc mozolnie każdą frazę. Albo pod dyktando, w orkiestrze. Chcę tworzyć muzykę z ludźmi i dla ludzi – podkreśla.

Narodziny Agacello

Lipiec 2015. Festival forró. 24 godziny na dobę muzycy spotykają się by wspólnie grać. Tłum wiwatuje, śpiewa i tańczy słuchając drobnej blondynki, która z wirtuozerią odpowiada na wiolonczeli ciemnowłosemu, kudłatemu i brodatemu akordeoniście. To osławiony Mestrinho. Cudowne dziecko, które gra od 5. roku życia. A ta blondynka to Agnieszka. Gdy gra, jej twarz promienieje. Powrót do muzyki nie był łatwy. Szukanie partnerów do gry. Darmowe

koncerty. Granie do kotleta w pubach i hotelach. Wspólne muzykowanie z koleżankami znalezionymi na gumtree. Próby, jam sessions, improwizacje, konsultacje u profesora z Royal College of Music. Trzy lata zajął Adze powrót do formy. Ale gdy na nowo stanęła na nogi, postanowiła, że nie odpuści. Rzuciła pracę w sklepie, choć nie miała innych źródeł dochodu. Zaczęła uczyć gry. Jeździć na koncerty i tournee z zespołami. Smakować innych sposobów wyrażania muzyki. Grała w Royal Albert Hall, Barbicanie, Union Chapel, Elisabeths Hall, National Gallery, Britten’s Theatre i wielu innych prestiżowych miejscach. Za namową profesora zdobyła Dyplom Artysty w Royal College of Music. – Spełniłam swoje marzenie: studia w Londynie. Gdybym trafiła tutaj zaraz po Akademii, gdyby moich rodziców było stać opłacić tę naukę, pewnie nie doceniłabym tego, co teraz mam. A tak wspięłam się tu samodzielnie, krok po kroku. Może tak musiało być? Ale ten szczyt to dopiero początek. W ramach poszukiwania artystycznej wolności Aga odnalazła forró, które stało się jej pasją. Dzięki niemu zachwyciła się wspólnym muzykowaniem, jakie uprawiają brazylijscy artyści. Poczuła tę gigantyczną energię i radość życia.

Jako profesjonalistka stworzyła zapisy nutowe forró, ponieważ Brazylijczycy grają właściwie tylko ze słuchu. Od tańca do wspólnego grania było niedaleko. Brazylijscy artyści przyjeżdżający na tournee po Europie już znali Agę z opowieści i zapraszali ją do wspólnego muzykowania. Miłość do forró zachęciła ją do wyjazdu do Brazylii.

Agacello

– Wpisałem twoje nazwisko na youtube, i co? I nic nie znalazłem – zwrócił się z pretensjami do Agi jej kolega, pianista jazzowy. To był czas, gdy Aga, wychowana w duchu muzyka klasycznego, nigdy nie czuła się wystarczająco przygotowana, by publikować swoje nagrania. Pobyt w Brazylii to zmienił. Oczywiście, odczuwała panikę, gdy podczas pierwszego jam session dziesiątki fanów zaczęły nagrywać jej występ. „To nie było wystarczająco dobrze zagrane!” – chciała krzyknąć. Ale poza nią nikt na ten brak perfekcji nie narzekał. Za to wszyscy zwrócili uwagę na jej pasję. Dzięki temu Chico Cézar, znany wokalista i kompozytor, mógł ją nazwać „ekscytującą nowością w muzyce brazylijskiej”. Opublikowany w social mediach film w ciągu kilku dni uzyskał 50 tys. widzów i ponad 900 udostępnień. – A w

końcu gra się dla publiczności – podsumowuje Aga. Dziś na jej kanale można znaleźć kilkadziesiąt filmów. Odpuściła sobie perfekcjonizm. Ale jednego nigdy nie odpuści: w „pozaklasycznym” świecie również pracuje z najlepszymi. Aby podzielić się swoją historią i zachęcić innych do spełniania swoich marzeń, wystąpiła na TEDexie z ”My Brazilian story – believing in your musical intuition”. Dziś Agacello czerpie inspirację z każdego spotkania i doświadczenia. Jej energia i otwartość pozwala angażować się w coraz ciekawsze projekty. Sława, którą zdobyła w Brazylii otworzyła jej wiele drzwi. Teraz może spokojnie przebierać w ofertach współpracy, a nie o nie zabiegać. Pracuje nad muzyką filmową, planuje wydać płytę i marzy o stworzeniu w Londynie platformy dla ludzi kreatywnych, którzy podczas regularnych spotkań i koncertów będą mogli wymienić się doświadczeniami i rozpocząć artystyczną współpracę. – Nigdy nie byłam bardziej szczęśliwa i spełniona niż teraz – zwierza się Agnieszka.

Czekamy na Twój komentarz

reklama

10 felietony

m im z daniem Piotr Ikonowicz Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

ijani Polacy obrzucili modlących się w meczecie muzułmanów bekonem. Dostali po osiem miesięcy więzienia. Bekon nikogo nie zabił, może nawet nikt nie doznał uszczerbku na zdrowiu, ale dla wyznawców Allacha takie postępowania było straszliwym upokorzeniem. Islamofobia polega głównie na upokarzaniu, bo muzułmanie są niezwykle dumni i obrażanie ich świętości, naruszanie ich tabu po prostu ich rani psychicznie. Komuś postronnemu trudno to zrozumieć. Choć Polacy są na punkcie obrazy uczuć religijnych też dość czuli. Sąd jednak nie skazał pijanych chuliganów z Polski za obrazę uczuć religijnych tylko za czyny, które sięgają po język nienawiści w sytuacji, kiedy prześladowanie muzułmanów stało się problemem w Wielkiej Brytanii i w wielu innych krajach Zachodu. Na zasadzie odpowiedzialności zbiorowej każdy muzułmanin bywa traktowany jak terrorysta i upokarzany na każdym kroku nie tylko przez ludzi o skłonnościach ksenofobicznych, ale i przez władzę. Podobna fala hejtu dotknęła przecież niedawno po Brexicie także Polaków. Wbrew pozorom od obrzucenia meczetu bekonem do pogromu wcale nie jest tak daleko. Wyrok, podobnie jak żółta kartka na boisku piłkarskim, ma odstraszać potencjalnych bekonowych hejterów od tego rodzaju zachowań, które szerzą nienawiść w społeczeństwie wieloetnicznym. Państwo brytyjskie jest prawdziwym państwem, w którym łamanie praw obywatelskich jest karane. To dobrze, bo dzięki temu również polska mniejszość narodowa może się czuć bezpiecznie. Możemy być pewni, że gdyby jakiś oszalały muzułmanin dopuścił się zbeszczeszczania kościoła katolickiego, do którego chodzą Polacy w UK, to też trafiłby do więzienia. Na tym polega państwo prawa, że otacza

się ochroną wszystkich obywateli, a nie tylko autochtonów. Wielka Brytania była kiedyś imperium kolonialnym, które po dekolonizacji przekształcono w Brytyjską Wspólnotę Narodów. Wielka rzesza mieszkańców dawnych kolonii zaludniła wyspy, przyczyniając się swoją pracą do ich dobrobytu. Podobnie jak do dobrobytu Wielkiej Brytanii przyczyniają się dziś stosunkowo nisko opłacani gastarbeiterzy z Polski i innych

Stanisław Michalkiewicz Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

ntoni Słonimski, wspominając stalinowskie czasy w Polsce („brudne schody, brudne karty i niestety takież kontakty osobiste”) zauważył, że wtedy groźne rzeczy nazywano łagodnie, a błahe – groźnie, a nawet – bardzo groźnie. Na przykład zawał serca nazywano wówczas „niedotlenieniem”, podczas gdy tak zwaną „szeptankę”, czyli opowiadanie dowcipów politycznych – „zbrodnią kontrrewolucji”. Za sprawą

Dwóch polskich imigrantów, Piotr Cz. i Mateusz P., zostało skazanych na 8 miesięcy więzienia. Powód? Obrzucili meczet Al-Rahman i modlących się w nim wiernych bekonem.

krajów Europy Wschodniej. Ta wieloetniczność kraju rodzi jednak po stronie władzy poważne obowiązki związane z utrzymaniem ładu i bezpieczeństwa. Dlatego przejawy nienawiści na tle etnicznym czy religijnym muszą być tłumione w zarodku. Gdyby ten incydent zdarzył się w kraju mniej narażonym na zamieszki na tle etnicznym, kara mogłaby być łagodniejsza. Ale w tym konkretnym miejscu na ziemi musiała być surowa, bo służy ochronie wszystkich obywateli przed destabilizacją i związaną z nią przemocą. Musimy zachować obiektywizm. Nie możemy jednocześnie oburzać się na prześladowanie Polaków i pochwalać aktów wandalizmu skierowanych przeciwko muzułmanom. Każda próba oprotestowania tego wyroku to jednocześnie przyznanie się, że my Polacy jesteśmy ksenofobami, którzy nie pasują do reguł najstarszej europejskiej demokracji.

komunistów, którzy kontynuują komunistyczną rewolucję na Zachodzie, ten obyczaj powraca, o czym można przekonać się na przykładzie wyroku, a zwłaszcza uzasadnienia wyroku na dwóch Polaków, którzy obrzucali bekonem muzułmanów modlących się w meczecie, a potem powkładali im plastry bekonu do butów. Prokurator Zahid Hussain określił ten czyn mianem „zbrodni z nienawiści” i „islamofobii” – co dowodzi tylko tego, że przyswoił sobie politycznie poprawną nowomowę. Obfituje ona niestety w określenia nieostre, co w normalnych warunkach byłoby poważnym błędem, bo prawo, zwłaszcza karne, powinno posługiwać się terminologią precyzyjną. Niestety za sprawą komunistycznej rewolucji, której taktyka obejmuje również, a może nawet przede wszystkim, zdobycie panowania nad językiem, by za jego pomocą oduraczać całe narody, Europa od normalności

Czekamy na Twój komentarz 18 listopada 2016

odchodzi. Warto zwrócić uwagę, że „zbrodnia z nienawiści” jest pod względem precyzji bardzo podobna do umieszczonej w art. 58 kodeksu karnego Rosyjskiej Federacyjnej Republiki Sowieckiej zbrodni „antysowieckiej agitacji”. Za „antysowiecką agitację” mogło być uznane cokolwiek i miliony ludzi przypłaciły to życiem albo przynajmniej utratą wolności. W podobnym kierunku zmierza „zbrodnia z nienawiści”, za którą może być uznane wszystko, co nie spodoba się uprzywilejowanym mniejszościom, między innymi – muzułmańskiej, które coraz hardziej podnoszą głowę. W ten sposób mogą stłumić – i tłumią – wszelką krytykę pod swoim adresem, uzurpując sobie prawo wyznaczania granic wolności słowa, by w ten sposób doprowadzać europejskie narody do stanu bezbronności. Tymczasem gołym okiem widać, że czyn dwóch Polaków nie był podyktowany żadną „nienawiścią”, tylko intencją sprawienia muzułmanom tak zwanego „psiego figla”, które bardzo często przychodzą ludziom do głowy po pijanemu. Oczywiście za takie psie figle powinni zostać ukarani – ale znacznie łagodniej, a przede wszystkim – bez takiego stalinowskiego zadęcia w uzasadnieniu. Zarzut „islamofobii” w ogóle uważam za chybiony, bo to, co prokurator Zahid Hussain określa tym terminem, jest raczej dowodem spostrzegawczości. Muzułmanie u siebie, nawet w państwach uznawanych za cywilizowane, jak np. Arabia Saudyjska, jeśli nawet masowo nie mordują chrześcijan, to nie okazują im ani krzty tolerancji, której w krajach o chrześcijańskiej tradycji energicznie się dla siebie domagają. W rezultacie nie można wykluczyć, że pewnego dnia spróbują narzucić swoje obyczaje również w Europie, a w tej sytuacji pewna doza „islamofobii” byłaby nawet wskazana.

| z wielkiej brytanii Rząd w Wielkiej Brytanii zmniejszył wysokość przyznawanych zasiłków. Zmian obawiają się w szczególności samotni rodzice.

Zasiłki pójdą w dół

Fot. Shutterstock

Benefit cap to maksymalna kwota pomocy socjalnej, którą może otrzymać jedno gospodarstwo domowe w UK. Nowa, obowiązująca kwota wyniesie 20 tysięcy funtów rocznie, a w Londynie – 23 tysiące. Ministrowie odpowiedzialni za obniżenie tej sumy nie widzą jednak problemu, ponieważ twierdzą, że do-

datek nadal jest na poziomie średniej rocznej pensji. Nowe prawo ma zmotywować mieszkańców Wysp do lepszego, bardziej efektywnego szukania pracy. To jednak tylko założenia rządu, bo w rzeczywistości jedno gospodarstwo może stracić na obniżce do 100 funtów tygodniowo. (mo) reklama

reklama

12 z wielkiej brytanii

Goniec

News

ŚWIĘTO PROSTO Z XVI WIEKU

7 lat za wyłudzenia

Angela Jackson, nazywana przez media zawodową oszustką, przez 10 lat wyłudzała pieniądze z ubezpieczeń, zasiłków i dodatków mieszkaniowych. Kobieta używała fałszywych nazwisk i adresów, wyłudzając ubezpieczenia z wypadków, które nie miały nawet miejsca. Na fałszywe dane kupowała też nieruchomości, które następnie zgłaszała do programu dodatków mieszkaniowych.

Śmierć Polki w wypadku

35-letnia Polka była jedną z siedmiu ofiar wypadku tramwajowego w Croydon – informuje „Evening Standard”. Dziennik twierdzi, że 35-latka, której mąż jest graczem golfa i trenerem, była w drodze do Euston, kiedy tramwaj w Croydon jadący ze zbyt dużą prędkością, wypadł z torów. Do zdarzenia doszło w ubiegłą środę około godziny 6.10 rano. Para, która wychowuje razem dwie córki w wieku 5 i 7 lat, przyleciała do New Addington z Polski około 10 lat temu. Tymczasem motorniczy tramwaju podejrzany o spowodowanie wypadku został już zatrzymany i przesłuchany. Wypuszczono go jednak z aresztu do momentu zakończenia śledztwa. Według funkcjonariuszy zajmujących się sprawą, pojazd poruszał się z wyższą prędkością niż powinien i mogło to być spowodowane zaśnięciem kierowcy. Pod uwagę bierze się także hipotezę, że maszynista pisał sms-y w trakcie prowadzenia pojazdu. 18 listopada 2016

W tegorocznej paradzie z okazji Lord Mayor Show wzięło udział ponad 7000 osób i blisko 200 koni. Cała procesja liczyła prawie 5 km, a jej przemarsz trwał ponad godzinę. Fot. Olga Lipińska

Jaki wyrok za Jo Cox?

Farma za 1 funta

Sąd w Londynie rozpoczął proces oskarżonego o zamordowanie posłanki Jo Cox – Thomasa Maira. Do brutalnego ataku doszło w czerwcu tego roku. Incydent miał miejsce w pobliżu biblioteki, w której kobieta miała odbyć dyżur poselski. Cox prowadziła kampanię antybrexitową, została zamordowana kilka dni przed referendum.

Warta milion funtów farma, którą można było wynająć za 1 funta rocznie, ma już swojego najemcę. Dan Jones został wybrany spośród tysięcy kandydatów. The National Trust oferowało klucze do Parc Farm na szczycie Great Orme, niedaleko Llandudno, w hrabstwie Conwy (Walia). Jones, podpisał umowę na 10 lat.

liczba tygodnia

Wprowadzą prohibicję?

– tys. funtów zarobił David Cameron za godzinę przemówienia na Wall Street w Nowym Jorku na temat Brexitu. Dla porównania jako premier Zjednoczonego Królestwa inkasował ok. 143 tysiące funtów rocznie.

– W sklepach powinno zakazać się sprzedaży alkoholu w ciągu dnia – uważają eksperci z NHS w Szkocji. Ich zdaniem powinno się pozwolić na taki handel dopiero po godzinie 17.00. Medycy stoją na stanowisku, że tylko takie restrykcje pozwolą ograniczyć już i tak ogromne jego spożycie w Szkocji. W raporcie eksperci ostrzegają, że picie napojów wysokoprocentowych jest za mocno „zakorzenione” w społeczeństwie.

120

cytat tygodnia Uprzejmie proszę o niewyciąganie mnie z grobu, nawet gdyby chciał tego mój brat. Maciej Stuhr, aktor O ekshumacji Lecha i Marii Kaczyńskich

Rekordowo zimno? Eksperci ostrzegają przed śniegiem, silnymi wichurami i zamarzniętymi drogami na terenie większości kraju. W weekend termometry mogą wskazywać nawet do -11 stopni C.

Wielka Brytania to „wolny i ambitny” kraj

Spotkanie dla singli

Zdaniem Theresy May, Brexit to historyczna szansa na poprawienie miejsca UK na arenie międzynarodowej. Premier doszukuje się w tym szans na uzyskanie pozycji globalnego lidera. Według niej decyzja o opuszczeniu UE pokazuje, jak wolnym, elastycznym i ambitnym krajem jest Wielka Brytania.

W sobotę 19 listopada po wieczornej mszy św. w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie odbędzie się koncert Julii i Grzegorza Kopali – muzyków Poznańskiego Wielbienia. Po nim w przykościelnej kawiarni przewidziano kolejne spotkanie dla singli. Koncert odbędzie się także w niedzielę.

14 wybory w USA

Ameryka skręca w prawo

45. prezydent USA. Miliarder. Uważany za wizjonera, świetnego przedsiębiorcę, ale i seksistę oraz rasistę chcącego budować mur na granicy z Meksykiem. Po ogłoszeniu wyników wyborów część Amerykanów zaczęła dzwonić do psychoterapeutów. Część cieszyła się, że w końcu ktoś zrobi porządek z imigrantami.

>> Joanna Szmatuła dzień po wyborach w sieci niezwykle popularne stało się zdjęcie zrobione krótko po tym, jak okazało się, że to Trump zostanie następcą Obamy. Trump siedzi na krześle, zamyślony, wokół niego wiwatuje tłum entuzjastów. Wielu pisało pod zdjęciem, że tak zachowuje się człowiek, który osiągnął w życiu więcej niż mógłby marzyć, a sama decyzja mogła zaskoczyć nawet jego samego. Czy tak wygląda ktoś, kto wie, że został przywódcą najpotężniejszego kraju na świecie? Jeśli do Trumpa wtedy to nie dotarło, to teraz już pewnie zdążył oswoić się z tą myślą.

Kierunek zmian

W czasie kampanii wyborczej polityk jasno wyrażał swoje poglądy, np. na temat imigrantów (zwłaszcza nielegalnych) czy zmian do jakich będzie dążył w gospodarce i podatkach. Ile z nich uda mu się wprowadzić w życie? Ciężko jest wyrokować, ale można zakładać, że w Kongresie nie będzie miał aż tak trudno jak Barack Obama, którego zdanie często było ignorowane przez kontrolowaną przez republikanów Izbę Reprezentantów. Teraz – gdy republikanie mają większość i w Izbie, i w Senacie, można się spodziewać, że i tym problemem Trump nie będzie musiał się przejmować. Można za to domniemywać, że skoro repu18 listopada 2016

blikanie mają większość w obu izbach i mają swojego prezydenta – Amerykę może czekać spory skręt w prawo. Prezydent Stanów Zjednoczonych ma ogromne kompetencje – dlatego też system ten nazywany jest „prezydenckim”. – Centralną postacią w systemie politycznym jest prezydent, który łączy funkcję głowy państwa i szefa rządu. Jego uprawnienia są bardzo szerokie. Jest on organem władzy wykonawczej, szefem rządu, szefem partii, stoi na czele administracji federalnej. Jest naczelnym dowódcą sił zbrojnych i posiada prawo użycia ich jak chce w czasie pokoju czy wojny. Jest głównym koordynatorem polityki zagranicznej, dysponuje prawem weta. Ogólnikowość postanowień Konstytucji pozwala w praktyce prezydentom na ich dowolne interpretowanie powodując stały wzrost kompetencji prezydenta. Wydaje się, że dziś w rywalizacji Kongres-prezydent ten drugi wygrywa – pisze na portalu spraw zagranicznych (psz.pl), Małgorzata Gogół. Dodaje też, że choć Kongres ma mniejsze uprawnienia niż prezydent, to posiada jedno ważne uprawnienie, którego prezydent nie ma – chodzi o inicjatywę ustawodawczą. Trump jest więc w wyjątkowo komfortowej sytuacji – ma bardzo szerokie kompetencje jako głowa państwa, ale ma też wsparcie Kongresu. Można się zatem spodziewać, że jego propozycje ustaw – jako „promotora ustaw” – będą miały spore szanse na wejście w życie.

| wybory w USA 15 Mur i Rosja

Kilka dni po ogłoszeniu wyników wyborów prezydent elekt zapowiedział, że nie cofnie się przed swoimi obietnicami umocnienia granicy z Meksykiem oraz budowie muru, a także wydalenia z kraju nielegalnych imigrantów z kryminalną przeszłością (mowa tu nawet o liczbie od 2 do 3 mln osób). Można też spekulować o tym, jak może wyglądać polityka zagraniczna Stanów Zjednoczonych w najbliższych kilku latach. Na razie Trump powiedział w jednym z wywiadów, że dostał „piękny” list gratulacyjny od Putina. Czy to oznacza zacieśnienie więzów na linii USA-Rosja? Bardzo możliwe, bo już przed wyborami Amerykanin wypowiadał się o rosyjskim prezydencie w pozytywnych słowach. Trump wypowiedział się także na temat wojny syryjskiej – zasugerował jednak, że wsparcie dla tamtejszej opozycji może wkrótce się skończyć. – Wspieramy rebeliantów walczących z Syrią, a nie mamy pojęcia kim są ci ludzie – powiedział. Zasugerował też, że będzie dążyć do likwidacji Państwa Islamskiego, ale niekoniecznie do odsunięcia od władzy prezydenta Baszara Asada (u boku którego stoi Rosja). Prezydent elekt zapowiada też, że „zamierza osiągnąć porozumienie, które wydaje się niemożliwe”.

Chodzi tu o nierozwiązany od lat konflikt izraelsko-palestyński. Gdyby to mu się udało, mógłby pewnie liczyć na Nobla.

Relacje z Europą

Co wybór Trumpa oznacza dla Europy? Czy można się spodziewać zmiany na linii USA-UE? – Wybór oraz jego konsekwencje należy widzieć z dwóch punktów widzenia, które niekoniecznie są ze sobą zbieżne. Po pierwsze, konsekwencje polityki międzynarodowej można oceniać poprzez pryzmat wyborczych zapowiedzi Donalda Trumpa; po drugie, poprzez pryzmat całokształtu stosunków międzynarodowych – mówi Adam Jaskulski z wydziału nauk politycznych i dziennikarstwa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Co to w praktyce oznacza? – Trump w kampanii wskazywał na konieczność ograniczenia zaangażowania USA w tej części świata, w tym w ramach NATO. Dodatkowo wspominał o konieczności odprężenia w stosunkach z Rosją oraz uznania stanu faktycznego w zakresie obecnej sytuacji na Ukrainie. W przypadku Polski pojawiła się zapowiedź natychmiastowego zniesienia wiz dla Polaków podróżujących do USA – przypomina. – Rzeczywistość polityczna jest znacznie bardziej skomplikowana niż hasła z kampanii wyborczej.

Po pierwsze, Trump ograniczony będzie koniecznością współpracy z Kongresem. Choć większość w obu izbach posiadają republikanie, to jak wiemy z okresu kampanii wyborczej, Trump miał ogromne problemy z poparciem w swojej własnej partii. Po drugie, jeśli chodzi o zaangażowanie militarne USA w Europie, Europie Wschodniej i NATO, to jednak administracja prezydenta będzie poddawana znacznym naciskom ze strony lobby militarnego, a nic tak nie sprzyja jego rozwojowi jak zwiększanie stanu armii, wysyłanie jej w rejony ognisk zapalnych czy konfliktów zbrojnych. To dlatego trudno jest określić, jakie zmiany czekają relacje transatlantyckie oraz stricte relacje z Polską przez kolejne cztery lata – komentuje dr Jaskulski. Z całą pewnością trudno też zakładać, jak będzie rozwijać się amerykańska gospodarka pod rządami Trumpa. – W przypadku relacji handlowych, kluczowe dziś są negocjacje TTIP (porozumienie negocjowane od 2013 r., którego głównym celem jest utworzenie strefy wolnego handlu pomiędzy USA a UE – przyp. red.), jednakże z wypowiedzi Trumpa wynika chęć powrotu do protekcjonalizmu w handlu międzynarodowym w celu ochrony i odbudowy amerykańskiego przemysłu. A więc można ocze-

kiwać zarzucenia tych rozmów, a nawet, idąc dalej, wprowadzenia nowych ograniczeń i ochłodzenia stosunków handlowych – tłumaczy dr Jaskulski. Tu jednak także nie można być pewnym niczego, bo republikanie nie popierają ograniczeń w wymianie handlowej. „Gospodarka, głupcze” – powtarzał Bill Clinton, jeden z poprzedników Trumpa na tym stanowisku. Czy o tej wskazówce będzie pamiętał przyszły prezydent? Bardzo prawdopodobne, zwłaszcza jeśli spojrzymy na to, jak pewnie czuje się on w świecie biznesu i pieniądza. Na razie ma potężnego sojusznika w postaci… giełdy. Ta, choć tuż po ogłoszeniu wyników, zareagowała spadkiem wartości dolara, po kilku dniach się uspokoiła, by za chwilę odrobić wszelkie straty. Co więcej, w pewnym momencie dolar był najdroższy od czerwca. Czy to oznacza, że teraz dolar będzie tylko rósł w siłę? Nie – bo tak jak nie można z całą pewnością przewidzieć kursu walut, tak nie można być pewnym, od czego swoją prezydenturę zacznie Donald Trump. Nie można być też pewnym, jak na jego decyzję będą reagować światowe rynki czy światowi przywódcy. A już na pewno nie można przewidzieć tego, jak może zmienić się układ sił na świecie. reklama

16 wybory w USA

Ameryka ma nową

Europejka, imigrantka, była modelka, żona numer trzy – takiej Pierwszej Damy Amerykanie jeszcze nie mieli. >> Joanna Szmatuła yciorys Melanii Trump (Melanii Knauss, znanej też jako Melanja Knavs) to prawdziwy „american dream”. W wieku 16 lat rozpoczęła karierę modelki, po dwóch latach miała już podpisany kontrakt z agencją z Mediolanu. Skończyła szkołę średnią projektowania i fotografii w Lublanie, później zaczęła też studia w zakresie projektowania na Uniwersytecie Lublańskim. Jednak dość szybko z nich zrezygnowała, nie chcąc skupiać się na niczym innym niż modeling. Tak rozpoczęła się droga na szczyt urodzonej 26 kwietnia 1970 roku na Słowenii (wówczas Jugosławii) nowej Pierwszej Damy. Melania przyleciała do Stanów Zjednoczonych, był 1996 rok. Dwadzieścia lat później stało się coś, o czym chyba nawet nie śmiała marzyć.

Dla mężczyzn

Gdy ogłoszono, że Donald Trump będzie prezydentem, zaczęto podkreślać, że Melania jest pierwszą urodzoną za granicą żoną prezydenta USA od prawie dwustu lat (poprzednią była Louisa, małżonka Johna Quincy’ego Adamsa, pochodząca z Wielkiej Brytanii). Media nie mogły wówczas nie skorzystać z okazji i nie przypomnieć na jakich okładkach pojawiła się Melania Trump. Tych było sporo – i były to magazyny, takie jak „Vogue”, „Harper’s Bazaar”, „Glamour”, „Vanity Fair” czy „Elle”, jak i te skierowane głównie dla mężczyzn – na przykład „GQ”, gdzie można było podziwiać jej wdzięki w całej okazałości. To nie jedyne zdjęcie nagiej Melanii, jakie może-

18 listopada 2016

Pierwszą Damę my znaleźć w sieci – tych jest znacznie więcej. Jednak ani Donald Trump, ani jego żona się ich nie wstydzą – do legendy przeszła już rozmowa telefoniczna z czasów, kiedy byli jeszcze parą narzeczonych (1999 r.). Gdy dziennikarz radiowy Howard Stern dodzwonił się do Donalda, ten powiedział, że jego partnerka jest teraz w „swoim najgorętszym stroju”. Gdy ta podeszła do telefonu, zapytana co ma na sobie, odpowiedziała „hmm, niezbyt wiele”. Anegdot na temat tego, jak bardzo Trump jest dumny ze swojej pięknej żony, jest mnóstwo, np. podczas spotkań w ramach prakampanii z 1999 roku miał wołać ze sceny „gdzie jest moja supermodelka”.

Droga na szczyt

Donald Trump poznał Melanię w 1998 roku, na jednym ze spotkań organizowanych przez właściciela agencji modelek, Paolo Zapoolli. Choć Trump pojawił się tam ze swoją obecną partnerką, Melania musiała mu się wyjątkowo spodobać, bo poprosił ją o numer telefonu. Modelka miała odmówić, zaproponowała jednak, że to ona weźmie wizytówkę milionera. Po tygodniu zadzwoniła. Zostali parą. To właśnie w tym okresie Amerykanin zaczął wspominać o ewentualnym kandydowaniu na urząd prezydenta. Choć jego kandydatura brzmiała nieprawdopodobnie, to temat błyskawicznie podchwyciły media. Wkrótce też zaproponowano Melanii wspomnianą okładkę „GQ”. Modelka leży tam na futrze, rozebrana. Sesja miała miejsce w odrzutowcu miliardera. Para pobrała się w 2005 roku, w hotelu Mar-a-Lago na Palm Beach na Florydzie. Melania miała na sobie suknię od Diora o wartości 100 tys. dolarów (mówi się też, że mogła kosztować nawet dwa r a z y

tyle), wyszywaną kryształami, z kolei tort weselny miał być udekorowany trzema tysiącami róż. Wśród gości pojawili się Bill Clinton wraz z żoną, czy były burmistrz Nowego Jorku Rudolph Giuliani. Trzeci ślub miliardera z piękną, prawie dwa razy młodszą modelką, był towarzyskim wydarzeniem roku. Melania, w swojej sukni ślubnej, pojawiła się też na okładce „Vogue”. Wtedy jednak nikt nie spodziewał się, że ta piękna modelka, która dotarła na najwyższe szczyty w USA, będzie kiedyś pierwszą damą.

Amerykański paszport

Po tym jak ogłoszono, że Trump wygrał wybory, w mieście, w którym Melania spędziła swoje dzieciństwo, Sevnicy, mieszkańcy podobno oszaleli z radości – mimo że wielu ma jej za złe,

wała też z najlepszymi fotografami mody– Patrickiem Demarchelierem, Helmutem Newtonem, Ellenem Von Unwerthem, Antoinem Verglasem czy Mario Testino.

Mały Donald

O niej samej mówi się, że była bardzo spokojną dziewczyną, która dużo pracowała. Jej głównym zajęciem był modeling, ale Melania sukcesywnie uczyła się także języków obcych. Efekt jest taki, że dziś mówi nie tylko po angielsku i słoweńsku, ale i serbsku, niemiecku i francusku. Małżeństwo Trump mają 10-letniego syna, Barrona. Melania podkreśla w wywiadach, że chłopiec jest kopią jej męża (podkreśla zresztą, że tak go wychowuje). Podobno, tak jak tata lubi nosić garnitury i zarządzać ludźmi. –

Mój maż jest miły, jest gentlemanem. Wpiera wszystkich. Wspiera kobiety. MELANIA TRUMP że rzadko mówi o swoim pochodzeniu. To jednak nie przeszkodziło im w tym, by wywiesić na ulicach amerykańskie flagi. Trump był tu tylko jeden raz – kiedy modelka przedstawiła go swoim rodzicom. Choć Melania urodziła się na Słowenii, to jej ojciec był z pochodzenia Austriakiem. Viktor Knavs był właścicielem sieci salonów samochodowych, z kolei jej matka – Amalija – zajmowała się krawiectwem. Melania chętnie opowiada o tym, jak przyjechała do USA i jak rozwijała się jej kariera. O przyznaniu jej amerykańskiego paszportu mówiła: „to wielki przywilej”. – Nikt nie ceni sobie obywatelstwa USA bardziej niż ja – opowiadała. W sieci można też znaleźć jej wypowiedzi świadczące o tym, że nawet w dzieciństwie ceniła Ronalda Regana i uważała Amerykę za kraj, w którym najbardziej liczy się wolność. Zanim jednak doszła do Białego Domu, pojawiła się na wielu okładkach najważniejszych czasopism związanych z modą – oprócz wspomnianych były również „In Style” czy „New York Magazine”. Praco-

Nazywam go mini-Donaldem. Zwalnia nianie, zwalnia sprzątaczki – mówiła o nim w wywiadzie. Dodała też, że musi je potem z powrotem zatrudniać. Od kiedy stało się jasne, że Trump ma spore szanse na to, by zostać 45. prezydentem najpotężniejszego kraju na świecie, Melania mocno zmieniła swoje zachowanie w mediach społecznościowych. Wcześniej często publikowała zdjęcia, które łączyły słowa „luksus” i „bogactwo”. Teraz widać więcej stonowania, elegancji, wsparcia dla męża. Według „Vogue’a” Amerykanka ubiera się skromnie i gustownie, co dość szybko może sprawić, że Melania stanie się ikoną mody. Choć porównania do Jacqueline Kennedy Onassis, żony prezydenta Johna F. Kennedy, są jeszcze na wyrost, to kto wie? Może za kilka miesięcy czy lat media już regularnie zaczną ją tak nazywać.

Potknięcia na drodze

Melania Trump ma za sobą jednak kilka wpadek. Jedną z najważniejszych była bez wątpienia ta, gdy oskarżono ją o plagiat wystąpienia Michelle Obamy. Do słynnego przemówienia doszło w lipcu, podczas pierwszego

| wybory w USA 17

dnia konwencji Partii Republikańskiej w Cleveland. Wystąpienie Melanii było na tyle podobne do tego, które dała żona Baracka Obamy, że media dość szybko zrobiły z tego najważniejszą wiadomość (CNN wprost mówił o plagiacie). Wielu spekulowało, że to może znacznie zmniejszyć szansę Trumpa na zwycięstwo. Stało się jednak odwrotnie, bo okazało się, że – poza fragmentami, które były łudząco do siebie podobne – przyszła pierwsza dama bardzo ciepło wypowiadała się o swoim mężu. – Donald nigdy się nie podda i co najważniejsze, nigdy was nie zawiedzie. Wie, jak zwyciężać. I wie jak zapewnić, by nasz kraj był bezpieczny. Nasz kraj nie realizuje w pełni swoich możliwości. Donald jest jedynym, który może to zmienić. Jest niezwykle lojalny i ma wielki szacunek dla swej rodziny – mówiła. To musiało się spodobać wielu wyborcom. Drugi problem, z którym musiała zmierzyć się Melania, był znacznie poważniejszy. Na kilka dni przed wyborami agencja AP napisała, że modelka w 1996 r. zarobiła ponad 20 tys. dolarów za sesje fotograficzne w Nowym Jorku, choć przebywała w USA na wizie turystycznej. Jeśli okazałoby się to prawdą, oznaczałoby to, że Melania złamała prawo imigracyjne. Trump nie zareagowała jednak na tę publikację. W trakcie kampanii wyborczej „Daily Mail” zasugerował też, że zaczynała ona swoją karierę w USA od bycia „luksusową prostytutką”. Tu już zareagowano szybko – Amerykanka wynajęła najlepszych prawników i zażądała 150 mln dolarów za „fałszywe i oszczercze” publikacje. Nie da się ukryć, że takiej Pierwszej Damy USA jeszcze świat nie widział. Melania jest nie tylko imigrantką, która ma za sobą rozbierane sesje i nagie okładki, kobietą, którą oskarżono o plagiat słów Michelle Obamy, żoną miliardera, ale i kobietą, która musi czasem stanąć w obronie męża (jak wtedy, gdy oskarżono go o molestowanie seksualne). Jaką Pierwszą Damą będzie? Nikt chyba nie jest w stanie tego przewidzieć.

Czekamy na Twój komentarz

18 z wielkiej brytanii

World Travel Market

Fot. (x4) Paweł Kuzioła

50 tysięcy – tyle specjalistów branży podróżniczej przyciąga co roku wiodący globalny event branży – World Travel Market. Trzydniowe targi pozwalają na obserwację najnowszych trendów oraz nawiązywanie międzynarodowej współpracy.

>> Olga Lipińska egoroczne targi odbyły się w centrum konferencyjnym ExCel i były otwarte nie tylko dla przedstawicieli branży turystycznej i podróżniczej, ale także dla prasy, studentów i podróżników chcących odkrywać świat z World Travel Market.

Siła przyciągania

Każda z firm prezentujących swoją ofertę przyciągała barwnymi stoiskami, tradycyjnymi państwowymi strojami i niezliczoną ilością atrakcji oraz prezentów. Event nie był typowym spotkaniem biznesowym. Z uwagi na specyfikę branży, jednym z głównych celów wystawców było przyciągnięcie uwagi i zapewnienie uczestnikom rozrywki. Popularność World Travel Market i liczba osób, która wzięła w nim udział, świadczy o jego ogromnej 18 listopada 2016

atrakcyjności. Na udział w projekcie zdecydował się między innymi University of Brighton, organizując wycieczkę dla studentów turystyki. – Rozmawiamy z przedstawicielami różnych firm i staramy się poznać najnowsze trendy i usługi jakie oferuje rynek międzynarodowy. Research dotyczy nie tylko tego, co sprzedają wystawcy, ale także tego, jak to sprzedają. Myślę, że możemy się tutaj wiele nauczyć od ludzi, którzy już pracują w branży i doskonale orientują się w nowościach – mówiła Eve. – Poza tym wykorzystujemy też okazję do zbierania gadżetów promocyjnych, które oferują firmy – przyznała żartobliwie studentka.

Biznes bez granic

Na World Travel Market od lat pojawiają się wystawcy z całego świata. Jako największy tego typu event jest to wydarzenie, którego nie można ominąć.

To wyjątkowe wydarzenie i fantastyczna platforma networkingowa.

NARA TAE – Jestem przedstawicielką firmy PRowej związanej z branżą turystyczną, na co dzień pracuję w Seulu, w Korei. Mój przyjazd tutaj wymagał długiej podróży i sporych wydatków, zdecydowaliśmy jednak, że warto wziąć udział w targach. To wyjątkowe wydarzenie i fantastyczna platforma networkingowa. Można zorientować się w najnowszych rozwiązaniach i trendach, które zyskują popularność na świecie. Udział w World Travel Market pozwolił mi się wiele nauczyć i naprawdę warto było tu przyjechać – opowiadała Nara Tae z koreańskiej agencji GEOCM. – To jest świetny moment w roku na podsumowanie ostatnich strategii, dyskusję z ekspertami z innych

firm, sprawdzenie co można zrobić inaczej, lepiej – mówił Divya Ahuja, przedstawiciel firmy Al Nahda z Omanu. – To także możliwość uczenia się z doświadczenia innych wystawców. Nie ukrywam, że to świetna okazja do obserwacji działań konkurencji i światowych liderów branży podróżniczej – dodał Ahuja. W targach brali udział nie tylko wystawcy z zagranicy, ale także wiele firm z Wielkiej Brytanii. Event to dobra okazja, aby zaprezentować ofertę krajowych firm i organizacji na arenie międzynarodowej. – Pokazanie się przedstawicielom zagranicznych biznesów jest bardzo ważne, to naprawdę wielka szansa

| z wielkiej brytanii 19

2016 na zdobycie popularności na świecie. World Travel Market jest najlepszą platformą do tego typu działań brandingowych i marketingowych. Ogromnym plusem jest także to, że wszyscy przyjeżdżają do nas, do Zjednoczonego Królestwa. Skoro światowi przedstawiciele największych firm w branży już tu są, to musimy wykorzystać tę możliwość do nawiązania współpracy – stwierdziła Sharon Watt z Visit Scotland.

Odpowiedzialna turystyka

Ważnym elementem targów był świętowany 8 listopada Światowy Dzień Odpowiedzialnej Turystyki. Co roku z tej okazji nagradzane są firmy oferujące najwyższy poziom usług przy równoczesnym wkładzie w społeczny rozwój branży. Tegorocznymi zwycięzcami zostały indyjskie Lemon Tree Hotels, doceniane między innymi za stworzenie wyjątkowego środowiska pracy, a także programu zatrudniania osób niepełnosprawnych oraz pracowników pochodzących z trudnych, nieuprzywilejowanych środowisk. Drugim laureatem został Tren Ecuador, który dzięki innowacyjnemu podejściu do podróży stworzył ponad 5 tys. miejsc pracy na szlaku swoich luksusowych pociągów. Odpowiedzialna turystyka to nie tylko innowacyjne rozwiązania dla rozwoju firm i pracowników, ale także dbanie o ich bezpieczeństwo. W ramach WTM odbyło się spotkanie i sesja networkingowa, których tematem były wolontariaty międzynarodowe. Jednym z ekspertów biorących udział

w panelu była Liz Wilson, z organizacji charytatywnej Supporting Kinds in Peru (SKIP) działającej na rzecz pomocy dzieciom. – To bardzo ważne, aby mówić o odpowiedzialnej turystyce. W Wielkiej Brytanii nadal brakuje jasnych standardów, według których powinny działać organizacje. W krajach rozwijających się często nie ma też ustawodawstwa, które zajmwowałoby się tą kwestią – mówiła dyrektor SKIP-u. – Na co dzień pracuję z dziećmi i młodzieżą, tutaj potrzebne są konkretne decyzje i zasady, których należy przestrzegać niezależnie od tego, gdzie funkcjonuje dana organizacja. Dzieci i młodzież muszą być bezpieczne, mieć zapewnioną ochronę swoich praw. Nie chodzi tu tylko o dzieci, którym pomagamy, ale także o osoby, które zgłaszają się na wolontariaty międzynarodowe. Większość z nich to młodzi ludzie pragnący pomagać innym, mający wielkie ambicje i ogromną empatię, należy zadbać o ich bezpieczeństwo, aby mogli spożytkować ten potencjał – podkreślała nasza rozmówczyni.

Innymi ważnymi tematami poruszanymi podczas targów były kwestie związane z Brexitem, nowymi destynacjami, technologią w branży turystycznej, wyborami w Stanach Zjednoczonych oraz problemem światowego terroryzmu. Wszystkie zagadnienia omawiane były przez światowych ekspertów w czasie zorganizowanych konferencji i sesji networkingowych. Więcej informacji na temat World Tra-

vel Market można znaleźć na stronie: wtmlondon.com.

Czekamy na Twój komentarz

20 Polish Psychologistsâ&#x20AC;&#x2122; Association

Wyspa (nie)tolerancji >> Agnieszka M. Dixon

nienia od substancji psychoaktywnych i czynnoĹ&#x203A;ci (zakupy, hazard, seks) mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; objawem szoku kulturowego. Wydarzenia ostatnich miesiÄ&#x2122;cy zaburzyĹ&#x201A;y nasze, i tak wÄ&#x2026;tĹ&#x201A;e, emigracyjne poczucie bezpieczeĹ&#x201E;stwa i wzmocniĹ&#x201A;y ryzyko wystÄ&#x2122;powania tych zaburzeĹ&#x201E;.

chwili gdy piszÄ&#x2122; ten tekst dociera do mnie wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; spod Londynu. 13-latek pobity w szkole przez grupÄ&#x2122; rĂłwieĹ&#x203A;nikĂłw wykrzykujÄ&#x2026;cych: â&#x20AC;&#x17E;wracaj do polskich slumsĂłwâ&#x20AC;?. SzkoĹ&#x201A;a tuszuje zajĹ&#x203A;cie. Uszkodzenia ciaĹ&#x201A;a sÄ&#x2026; powaĹźne, chĹ&#x201A;opiec przez jakiĹ&#x203A; czas bÄ&#x2122;dzie chodziĹ&#x201A; o kulach. Co siÄ&#x2122; staĹ&#x201A;o z AngliÄ&#x2026;, w ktĂłrej kaĹźdy, niezaleĹźnie od pĹ&#x201A;ci i narodowoĹ&#x203A;ci miaĹ&#x201A; swoje miejsce? Co siÄ&#x2122; staĹ&#x201A;o z naszÄ&#x2026; wyspÄ&#x2026; tolerancji? Kiedy planowaliĹ&#x203A;my obchody 10-lecia Polish Psychologistsâ&#x20AC;&#x2122; Association, Brexit wydawaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; pustym hasĹ&#x201A;em wyborczym. 23 czerwca zostaliĹ&#x203A;my skonfrontowani z bolesnÄ&#x2026; prawdÄ&#x2026;; miliony BrytyjczykĂłw nas tu nie chce. Po referendum ruszyĹ&#x201A;a lawina oskarĹźeĹ&#x201E; i aktĂłw przemocy.

27 listopada odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; Open Day â&#x20AC;&#x201C; DzieĹ&#x201E; otwarty w Polish Psychologistsâ&#x20AC;&#x2122; Association. W jego ramach odbÄ&#x2122;dÄ&#x2026; siÄ&#x2122; warsztaty poprowadzone przez specjalistĂłw â&#x20AC;&#x201C; Marcina Maja, Agnes Khan, AgnieszkÄ&#x2122; Dixon, Piotra Sznicera, RenatÄ&#x2122; GĂłrskÄ&#x2026;, UrszulÄ&#x2122; KruczkowskÄ&#x2026; oraz MartÄ&#x2122; DereckÄ&#x2026;. â&#x20AC;&#x17E;Goniec Polskiâ&#x20AC;? jest patronem tego wydarzenia. Morley College, 61 Westminster, London SE1 7HT. NajbliĹźsza stacja metro: Waterloo. WstÄ&#x2122;p wolny.

WewnÄ&#x2122;trzny konflikt

Obwinianie referendum w sprawie Brexitu o wywoĹ&#x201A;anie fali ksenofobii jest bezcelowe, nastroje antyemigranckie narastaĹ&#x201A;y w UK od wielu lat i zostaĹ&#x201A;y wykorzystane przez ugrupowania neonacjonalistyczne do budowania kapitaĹ&#x201A;u politycznego. Aby zrozumieÄ&#x2021; ten mechanizm, warto przyjrzeÄ&#x2021; siÄ&#x2122; procesowi emigracji z perspektywy nowoprzybyĹ&#x201A;ych, jak i spoĹ&#x201A;eczeĹ&#x201E;stwa przyjmujÄ&#x2026;cego. Decyzji o emigracji zawsze towarzyszy wewnÄ&#x2122;trzny konflikt miÄ&#x2122;dzy pragnieniem rozpoczÄ&#x2122;cia nowego Ĺźycia a lÄ&#x2122;kiem przed porzuceniem tego, co znajome. Aby podjÄ&#x2026;Ä&#x2021; ryzyko wyjazdu musimy zbudowaÄ&#x2021; wewnÄ&#x2122;trzy obraz miejsca, do ktĂłrego zmierzamy jako bezpiecznej i przyjaznej krainy. Wiara, Ĺźe nowy kraj jest ziemiÄ&#x2026; obiecanÄ&#x2026; pozwala nam porzuciÄ&#x2021; stare Ĺźycie. Fantazja ta jest niezbÄ&#x2122;dna w fazie decyzji i w pierwszych tygodniach od przybycia, jednak jej utrzymywanie jest na dĹ&#x201A;uĹźszÄ&#x2026; metÄ&#x2122; szkodliwe. NowoprzybyĹ&#x201A;y przypomina maleĹ&#x201E;kie dziecko, nadwraĹźliwe, przeraĹźone. Potrzebuje od gospodarzy przychylnoĹ&#x203A;ci, potrzebuje wsparcia. KaĹźda pomoc, kaĹźdy serdeczny gest utrwala przybysza w przekonaniu, Ĺźe jest mile widziany i poradzi sobie w nowym kraju. Pozwala to na stopniowe obumieranie fantazji o ziemi obiecanej i akceptacjÄ&#x2122; trudnej rzeczywistoĹ&#x203A;ci. Godzimy siÄ&#x2122; z tym, Ĺźe na osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie celĂłw przyjdzie nam poczekaÄ&#x2021;, a niektĂłre marzenia raczej siÄ&#x2122; nie speĹ&#x201A;niÄ&#x2026;; uczymy siÄ&#x2122; zwyczajĂłw panujÄ&#x2026;cych w nowym kraju, jÄ&#x2122;zyka, kuchni, sposobĂłw rozwiÄ&#x2026;zywania problemĂłw. 18 listopada 2016

Po fazie przystosowania powoli zaczynamy osadzaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w nowej rzeczywistoĹ&#x203A;ci.

WpĹ&#x201A;yw na przybyszy

Tymczasem emigracja z perspektywy gospodarzy bywa rĂłwnieĹź ĹşrĂłdĹ&#x201A;em ogromnego niepokoju. ParafrazujÄ&#x2026;c C.G. Junga, spotkanie dwĂłch kultur przypomina kontakt dwĂłch substancji chemicznych: jeĹ&#x203A;li nastÄ&#x2026;pi jakakolwiek reakcja, obie ulegajÄ&#x2026; zmianie. SpoĹ&#x201A;eczeĹ&#x201E;stwo przyjmujÄ&#x2026;ce odczuwa wpĹ&#x201A;yw przybyszy na kulturÄ&#x2122; kraju, obawia siÄ&#x2122; modyfikacji w obszarze zwyczajĂłw, wartoĹ&#x203A;ci. Wiele mĂłwi siÄ&#x2122;, Ĺźe ĹşrĂłdĹ&#x201A;em niechÄ&#x2122;ci autochtonĂłw jest zaniĹźanie stawek i odbieranie miejsc pracy, ale nie jest to caĹ&#x201A;a prawda. Z ewolucyjnej perspektywy najwaĹźniejsza jest potrzeba ochrony wĹ&#x201A;asnego klanu, zapewnienie mu najlepszych warunkĂłw rozwoju oraz, niestety, wykorzystanie zasobĂłw innych plemion do wĹ&#x201A;asnych celĂłw. Dlatego zawsze bÄ&#x2122;dzie wystÄ&#x2122;powaĹ&#x201A;a tendencja do postrzegania emigrantĂłw jako intruzĂłw. JeĹźeli nowoprzybyĹ&#x201A;y zostanie powitany chĹ&#x201A;odno, jeĹ&#x203A;li spotka siÄ&#x2122; z nieufnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, lub ktoĹ&#x203A; wykorzysta jego brak wiedzy, wtedy proces akulturacji zostaje zablokowany. Fantazja o ziemi obiecanej zostaje za-

stÄ&#x2026;piona idyllicznÄ&#x2026; wizjÄ&#x2026; starego kraju, gdzie ludzie sÄ&#x2026; serdeczni, a Ĺźycie prostsze i milsze. Nowe miejsce nabiera cech przymusowego zesĹ&#x201A;ania. Nowoprzybyli wstydzÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wrĂłciÄ&#x2021; do starego kraju, odczuwajÄ&#x2026; to jako poraĹźkÄ&#x2122;. Nie odnajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; jednak w nowym miejscu i zaczynajÄ&#x2026; budowaÄ&#x2021; enklawy. Pierwszym sygnaĹ&#x201A;em o zahamowaniu procesu akulturacji jest odmowa jedzenia ĹźywnoĹ&#x203A;ci pochodzÄ&#x2026;cej z kraju emigracji. Przybysze szukajÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pu do ĹşrĂłdĹ&#x201A;a ĹźywnoĹ&#x203A;ci rodzimego pochodzenia. Maleje potrzeba nauki jÄ&#x2122;zyka, poszukiwania kontaktĂłw spoĹ&#x201A;ecznych spoza wĹ&#x201A;asnego krÄ&#x2122;gu etnicznego. JednoczeĹ&#x203A;nie roĹ&#x203A;nie poczucie niĹźszoĹ&#x203A;ci, niekompetencji, a frustracja i rozczarowanie najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej zostajÄ&#x2026; wyprojektowane w postaci zĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci na gospodarzy i pogardy na przedstawicieli innych kultur. StÄ&#x2026;d juĹź tylko krok do zaburzeĹ&#x201E; psychicznych i uzaleĹźnieĹ&#x201E;. Warto wiedzieÄ&#x2021;, Ĺźe w pierwszych 10 latach emigracji jesteĹ&#x203A;my szczegĂłlnie naraĹźeni na wystÄ&#x2026;pienie tzw. depresji akulturacyjnej, nerwicy lÄ&#x2122;kowej, atakĂłw paniki. ObniĹźony nastrĂłj, zaburzenia snu, maĹ&#x201A;a aktywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺźyciowa, niska samoocena, lÄ&#x2122;ki, konflikty interpersonalne, poczucie osamotnienia, uzaleĹź-

Gdzie szukaÄ&#x2021; pomocy psychologicznej :

Pomoc darmowa lub za symbolicznÄ&#x2026; opĹ&#x201A;atÄ&#x2026; t 1PMJTI 1TZDIPMPHJTUT "TTPDJBtion â&#x20AC;&#x201C;oferujemy 6 sesji terapeutycznych po polsku. konsultacje@polishpsychologists.org tel. 07833419790 t .JOE o CSZUZKTLB PSHBOJ[BDKB [BKmujÄ&#x2026;ca siÄ&#x2122; udzielaniem wsparcia psychologicznego: www.mind. PSH VL JOGPSNBUJPO TVQQPSU local-minds t *"15 o CSZUZKTLJ TFSXJT UFSBQFVtyczny NHS oferujÄ&#x2026;cy terapiÄ&#x2122; krĂłtkoterminowÄ&#x2026;: TMBN JBQU OIT VL TFMG SFGFSSBM t (1 o NPČ&#x2C6;FT[ [HÂ&#x2019;PTJÇ&#x17D; TJÇ&#x2014; EP MFkarza ogĂłlnego i poprosiÄ&#x2021; o pomoc. Prawdopodobnie dostaniesz receptÄ&#x2122; lub skierowanie na terapiÄ&#x2122; w NHS

Prywatna terapia

t X XX QPMJTIQTZDIPMPHJTUT PSH SFLPNFOEPXBOJTQFDKBMJTDJ QP polsku) t XXX DPVOTFMMJOH EJSFDUPSZ PSH uk

Mieć świadomość swoich zalet

| Polish Psychologists’ Association 21

Nie marnować talentu

Rozmowa z Agnieszką Khan, gościem bloku „Psychologia i Biznes”

Rozmowa z Marcinem Majem, gościem bloku „Psychologia i Biznes”

„Myśl jak człowiek sukcesu” – to temat panelu, który pani poprowadzi. „Jak człowiek sukcesu”, czyli jak? – Człowiek sukcesu ma odwagę. Odwagę, żeby podjąć decyzję i wziąć za nią pełną odpowiedzialność – bez względu na konsekwencje. Ma określony cel i zmierza w jego kierunku. Człowiek sukcesu dokonuje wyboru – z każdej przeciwności, wyzwania czy trudności wynosi „coś” dla siebie, zamiast tracić swoją energię nad rozważaniami dlaczego się nie udało i jak trudne jest życie. Człowiek sukcesu jest świadomy, że to on tworzy swoją rzeczywistość swoim nastawieniem. A czym jest nastawienie, nasza postawa? To jest kompozycja złożona z trzech części: naszych myśli, uczuć i działań. Nasza postawa i nastawienie do życia, do sukcesu czy porażki, do czegokolwiek jest właśnie wynikiem tego, jakie mamy na dany temat myśli, które tworzą nasze emocje, a te – działania.

Poprowadzi pan panel pt. „Fitness umysłu, czyli jak zrzucić psychologiczny balast”. Co kryje się pod pojęciem „fitness umysłu”? – Fitness kojarzy nam się przede wszystkim ze sprawnością fizyczną, którą uzyskuje się poprzez aktywny tryb życia oraz zdrowe odżywianie. Tak samo ma się sprawa z naszym umysłem, ale różnica polega na tym, że aktywnością jest myślenie, ćwiczenia są intelektualną rozrywką, a zdrowe odżywianie sprowadza się do jakości naszych myśli.

Jak przestawić się na myślenie „człowieka sukcesu”? Co w sytuacji, jeśli raczej określilibyśmy się jako pesymiści? – Należy „zaprogramować” swój umysł od nowa. Czyli poprzez zmianę swoich nawyków myślowych, wewnętrzną kontrolę nad sobą i dyscyplinę będziemy w stanie zastąpić nasze negatywne myśli, emocje i zachowania – pozytywnymi, progresywnymi, czyli myślami człowieka sukcesu. Dziś wielu specjalistów, coachów mówi, że trzeba być świadomym swoich zalet. Co przeszkadza nam w tym, by widzieć siebie w dobrym, pozytywnym świetle? – To jest bardzo ważne i jest bardzo pomocne w budowaniu samowyobrażenia, to jest obrazu nas samych. Nasze życie, to co mamy lub nie mamy, nasze relacje z bliskimi, co robimy, jak robimy... – są odbiciem naszego wewnętrznego wyobraże-

nia o nas samych. Co przeszkadza nam widzieć siebie w dobrym świetle? Nasze uprzedzenia i mity o nas samych, w które uwierzyliśmy w przeszłości. Daliśmy przyzwolenie innym osobom, które zdefiniowały czy jesteśmy w czymś dobrzy, czy nie. Czy uda nam się w życiu, czy też nie. I najczęściej bez analizowania i głębszych przemyśleń wzięliśmy to za naszą prawdę. Dzisiaj wiem, że możemy to zmienić, że to nie jest trudne, aby zacząć widzieć siebie inaczej, lepiej. Mamy w sobie przeogromny potencjał, mamy też narzędzia tj. naszą wyobraźnię, wolną wolę, intuicje i percepcje, które, jeśli właściwie wykorzystamy i użyjemy, mogą pomóc nam wykreować w nas człowieka sukcesu, szczęśliwego, zdrowego, pozytywnego i zadowolonego. Czy to źle, jeśli patrzymy na siebie (czy np. na swoje dziecko) przez „różowe okulary” i w ogóle nie widzimy wad? – Tak, bo jeśli nie widzimy naszych wad, jeśli ich sobie nie uświadamiamy, nie jesteśmy w stanie ich zmienić. Bo tylko poprzez świadomą decyzję możemy wpłynąć na „zaprogramowanie” naszych schematów myślowych, a co za tym idzie przyzwyczajeń i nawyków. I tylko dzięki takim zmianom, możemy zacząć osiągać inne rezultaty w życiu. A o to przecież nam chodzi. O stawanie się lepszym, o robienie rzeczy, które dadzą nam satysfakcje, korzyści materialne oraz zadowolenie i spełnienie.

Jak zrzucić ten wspomniany, psychologiczny balast? Od czego zacząć? – Pierwszym krokiem będzie uświadomienie sobie obecnego stanu rzeczy. Należy zwrócić uwagę na to, jak nasze życie wygląda i zadać sobie pytanie, czy jesteśmy z obecnego stanu zadowoleni? Niezależnie od wyniku należy pamiętać o dwóch kwestiach. Po pierwsze, nawet jeśli jesteśmy zadowoleni z obecnej sytuacji to można i warto ją poprawić, bo dlaczego by nie? Zbyt często godzimy się na zbyt mało, wymagamy od siebie minimum podczas, gdy nasze talenty marnują się i ulatniają z czasem. Po drugie, zaistaniała sytuacja jest wynikiem naszego sposobu myślenia. Reasumując, to po „owocach” można poznać jakość naszych myśli. Kolejnym krokiem byłoby ustalenie z samym sobą o co tak naprawdę mi chodzi, dokąd chciałbym „polecieć”... Ważne, aby nasz cel był odpowienio duży, względnie większy od naszych ograniczeń, naszego balastu, gdyż wtedy łatwiej będzie nam go zrzucić. Proszę spojrzeć na sam proces, gdyż samo ustalenie celu, zanim zdefiniuje się czym jest balast, jest fitnesem umysłu. Chodzi o to, żeby zarządzać naszą uwagą i kierować ją na sprawy dla nas istotne, bo to na czym się skupiamy rośnie. Odpowiadając na pani pytanie, zrzucamy psychologiczny balast zmieniając nasz sposób myślenia.

Co może być dla człowieka takim balastem? To co dla jednego może być nic nieznaczącym wypadkiem, dla innego może być ogromną traumą. – Wiele zależy od tego jak postrzegamy rzeczywistość. My ludzie, bardzo łatwo oceniamy zdarzenia bądź czyjeś słowa, nadając im wartość poprzez pryzmat własnych przeżyć. Pamiętajmy jednak, że nie zawsze mamy wpływ na to co nas spotyka, ale zawsze możemy wybrać jak na to zareagujemy. Balastem może być każda myśl, na którą przeznaczamy mentalną energię, która jednocześnie powstrzymuje nas przed działaniem lub sprawia, że nasze działania są ograniczone. Z jakimi problemami najczęściej zwracają się do pana Polacy? – Przyznam, że Polacy nie zwracają się do mnie z racji tego, że jestem specjalistą wynajmowanym przez firmy, aby szkolić zespoły pracownicze. Mogę natomiast podzielić się kilkoma obserwacjami. Brytyjczycy mają podobne problemy komunikacyjne z tą różnicą, że chętniej słuchają, chętniej się uczą. My Polacy, jesteśmy bardziej sceptyczni, krytyczni, ale za to nie można nam odmówić większej inteligencji. Nasz kłopot polega na tym, że z tej inteligencji korzystamy w sposób dla nas destrukcyjny, częściej zwracając uwagę na trudności niż możliwości. Boimy się także „sięgać po swoje” i raczej wolimy się nie wychylać. Niestety 50 lat komunizmu oraz 25 lat transformacji (postkomunizmu) zostawiło swój ślad. Na szczęście powoli zaczynamy się budzić.

22 Polish Psychologistsâ&#x20AC;&#x2122; Association

O zaburzeniach odĹźywiania Rozmowa z RenatÄ&#x2026; GĂłrskÄ&#x2026;, goĹ&#x203A;ciem bloku â&#x20AC;&#x17E;Psychologia, Rodzina i Dzieckoâ&#x20AC;?

ProszÄ&#x2122; powiedzieÄ&#x2021; kilka sĹ&#x201A;Ăłw o Poradni Rodzinnej. Z jakiej pomocy moĹźna tam skorzystaÄ&#x2021;? â&#x20AC;&#x201C; Poradnia Rodzinna Polish Psychologistsâ&#x20AC;&#x2122; Association to inicjatywa zrzeszajÄ&#x2026;ca specjalistĂłw udzielajÄ&#x2026;cych bezpĹ&#x201A;atnej pomocy psychologicznej, pedagogicznej, terapeutycznej i logopedycznej w jÄ&#x2122;zyku polskim. Oferujemy: diagnozÄ&#x2122; psychologicznÄ&#x2026;, pedagogicznÄ&#x2026; w zakresie zaburzeĹ&#x201E; rozwojowych, afektywnych, dysfunkcji, uzdolnieĹ&#x201E; dzieci i mĹ&#x201A;odzieĹźy, ocenÄ&#x2122; rozwoju psychoruchowego maĹ&#x201A;ego dziecka, diagnozÄ&#x2122; trudnoĹ&#x203A;ci szkolnych (w tym dysleksji) â&#x20AC;&#x201C; jeĹ&#x203A;li dziecko posĹ&#x201A;uguje siÄ&#x2122; lepiej jÄ&#x2122;zykiem polskim niĹź angielskim. Zajmujemy siÄ&#x2122; takĹźe wspomaganiem dzieci i mĹ&#x201A;odzieĹźy odpowiednio do ich potrzeb rozwojowych, psychofizycznych i edukacyjnych, a takĹźe poradami, konsultacjami dla rodzicĂłw, nauczycieli i pedagogĂłw na terenie poradni i w Ĺ&#x203A;rodowisku szkolnym ucznia â&#x20AC;&#x201C; w polskiej szkole sobotniej jÄ&#x2122;zyka ojczystego. W naszej ofercie jest takĹźe doradztwo zawodowe dla mĹ&#x201A;odzieĹźy, wspomaganie uczniĂłw z problemami adaptacyjnymi zwiÄ&#x2026;zanymi z wczeĹ&#x203A;niejszym ksztaĹ&#x201A;ceniem poza granicami kraju, jak rĂłwnieĹź

dziaĹ&#x201A;ania profilaktyczne w zakresie problemĂłw dzieci, mĹ&#x201A;odzieĹźy i rodziny. Konsultacje odbywajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w biurze PPA: POSK (drugie piÄ&#x2122;tro, 238-246 King Street, Hammersmith, Londyn W6 0RF. Pani drugi panel bÄ&#x2122;dzie dotyczyĹ&#x201A; zaburzeĹ&#x201E; odĹźywiania u mĹ&#x201A;odzieĹźy. Po czym poznaÄ&#x2021;, Ĺźe dziecko ma takie problemy? Jak ich nie zlekcewaĹźyÄ&#x2021;? â&#x20AC;&#x201C; Zaburzenia odĹźywiania sÄ&#x2026; to powaĹźne zaburzenia w zakresie zachowaĹ&#x201E; zwiÄ&#x2026;zanych z jedzeniem. MajÄ&#x2026; one podĹ&#x201A;oĹźe psychiczne. Nie naleĹźy lekcewaĹźyÄ&#x2021; juĹź pierwszych objawĂłw zaburzeĹ&#x201E; Ĺ&#x201A;aknienia. Zaburzenia odĹźywiania sÄ&#x2026; bardzo niebezpieczne dla zdrowia, poniewaĹź prowadzÄ&#x2026; do ubytku albo nadmiaru skĹ&#x201A;adnikĂłw odĹźywczych w organizmie. Nieleczone mogÄ&#x2026; prowadziÄ&#x2021; do powaĹźnych komplikacji zdrowotnych, skrajnego wycieĹ&#x201E;czenia organizmu i zgonu.

Objawy anoreksji: t T [ZCLB VUSBUB NBTZ ciaĹ&#x201A;a t LPOUZOVBDKB PEDIVE[BOJB MVC ograniczone jedzenie, nawet gdy waga jest juĹź stosunkowo niska t OJFTQPUZLBOF XD[FÇ´OJFK [BJOUFSFTPwanie ĹźywnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, kaloriami, wartoĹ&#x203A;ciami odĹźywczymi t MÇ&#x2014;L QS[FE QS[ZCSBOJFN OB XBE[F t E[JXOF OBXZLJ Č&#x2C6;ZXJFOJPXF J QS[Zzwyczajenia, takie jak np. jedzenie w tajemnicy t VD[VDJF OBEXBHJ OBXFU KFÇ´MJ UB PTPba w rzeczywistoĹ&#x203A;ci ma niedowagÄ&#x2122; t OJF[EPMOPÇ´Ç&#x17D; EP S[FD[ZXJTUFK PDFOZ wĹ&#x201A;asnego ciÄ&#x2122;Ĺźaru ciaĹ&#x201A;a t EÇ&#x152;Č&#x2C6;FOJF EP QFSGFLDKJ J TLÂ&#x2019;POOPÇ´Ç&#x17D; EP samokrytycyzmu t EFQSFTKB MÇ&#x2014;L ESBČ&#x2C6;MJXPÇ´Ç&#x17D; t D[Ç&#x2014;TUF TUPTPXBOJF UBCMFUFL QS[FczyszczajÄ&#x2026;cych, moczopÄ&#x2122;dnych t QPEBUOPÇ´Ç&#x17D; OB DIPSPCZ t OPT[FOJF MVČ&#x2021;OZDI VCSBÇŠ X DFMV ukrycia utraty wagi t L PNQVMTZ XOF X ZLPOZ XBOJF Ä&#x2021;wiczeĹ&#x201E;

t QPD[VDJF XÂ&#x2019;BTOFK CF[XBSUPÇ´DJPXPĹ&#x203A;ci lub brak nadziei t XZDPGBOJF TQPÂ&#x2019;FD[OF t JOOF PCKBXZ Ăś[ZD[OF LUĂ&#x2DC;SF SP[XJKBjÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z czasem, a w tym: niska tolerancja na zimno, Ĺ&#x201A;amliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wĹ&#x201A;osĂłw i paznokci, skĂłra sucha lub zĹźĂłĹ&#x201A;kniÄ&#x2122;ta, anemia, zaparcia, obrzÄ&#x2122;kniÄ&#x2122;te stawy, prĂłchnica zÄ&#x2122;bĂłw, porost nowych i cienkich wĹ&#x201A;osĂłw na ciele

Objawy bulimii:

t QPXUBS[BKÇ&#x152;DF TJÇ&#x2014; FQJ[PEZ HXBÂ&#x2019;UPXnego objadania t [BCJFHJ LPNQFOTBDZKOF XZNJPUZ przeczyszczanie, poszczenie, treningi siĹ&#x201A;owe, objadanie i zabiegi kompensacyjne dwa razy w tygodniu przez trzy miesiÄ&#x2026;ce t [BCVS[POB TBNPPDFOB XZ[OBD[Pna przez ksztaĹ&#x201A;t i wagÄ&#x2122; ciaĹ&#x201A;a

Jak byÄ&#x2021; demokratycznym rodzicem Rozmowa z MartÄ&#x2026; DereckÄ&#x2026;, goĹ&#x203A;ciem bloku â&#x20AC;&#x17E;Psychologia, Rodzina i Dzieckoâ&#x20AC;? Pani panel bÄ&#x2122;dzie dotyczyÄ&#x2021; stylĂłw rodzicielskich. MoĹźe pani pokrĂłtce o nich opowiedzieÄ&#x2021;? â&#x20AC;&#x201C; Podczas mojej prezentacji przedstawiÄ&#x2122; trzy gĹ&#x201A;Ăłwne style wychowawcze. SÄ&#x2026; to styl autorytarny, liberalny i demokratyczny. Styl autorytarny polega gĹ&#x201A;Ăłwnie na tym, iĹź rodzic przedstawia siebie jako autorytet i osobÄ&#x2122;, ktĂłra podejmuje w rodzinie decyzje i sprawuje wĹ&#x201A;adzÄ&#x2122;. W tym stylu raczej nie ma miejsca na rozmowÄ&#x2122;. Rodzic ustala zasady, ale ich nie tĹ&#x201A;umaczy. Ma byÄ&#x2021; tak jak on chce. Rodzic liberalny jest kochajÄ&#x2026;cy, wyrozumiaĹ&#x201A;y i daje swoim dzieciom duĹźo swobody. JednoczeĹ&#x203A;nie jednak rodzic ten nie stawia dzieciom Ĺźadnych granic. Demokratyczni rodzice sÄ&#x2026; kochajÄ&#x2026;cy, a w rodzinie panuje atmosfera ciepĹ&#x201A;a. WyznaczajÄ&#x2026; oni dzieciom granice. RobiÄ&#x2026; to w sposĂłb 18 listopada 2016

wyrozumiaĹ&#x201A;y i wspierajÄ&#x2026;cy. TĹ&#x201A;umaczÄ&#x2026; dzieciom dlaczego nie mogÄ&#x2026; robiÄ&#x2021; pewnych rzeczy i sÄ&#x2026; otwarci na dyskusjÄ&#x2122;. KtĂłry z nich jest najbardziej popularny (najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej stosowany)? â&#x20AC;&#x201C; MyĹ&#x203A;lÄ&#x2122;, Ĺźe kaĹźdy rodzic ma swĂłj niepowtarzalny styl wychowawczy. Wydaje mi siÄ&#x2122;, Ĺźe w przypadku wiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;ci rodzin rodzice stosujÄ&#x2026; techniki pochodzÄ&#x2026;ce z rĂłĹźnych modeli, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od konkretnej sytuacji. OczywiĹ&#x203A;cie zazwyczaj dominuje jeden najbardziej charakterystyczny styl, po ktĂłry rodzic najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej siÄ&#x2122;ga. MoĹźna wyrĂłĹźniÄ&#x2021; ten, ktĂłry jest najlepszy dla dziecka? â&#x20AC;&#x201C; MyĹ&#x203A;lÄ&#x2122;, Ĺźe styl demokratyczny ma najlepszy wpĹ&#x201A;yw na rozwĂłj dziecka.

Rodzice demokratyczni nie tylko otaczajÄ&#x2026; swoje dzieci miĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; i ciepĹ&#x201A;em, ale i dajÄ&#x2026; im poczucie bezpieczeĹ&#x201E;stwa, wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie dziÄ&#x2122;ki jasno wyznaczonym granicom. DziÄ&#x2122;ki temu dzieci nie tylko budujÄ&#x2026; adekwatne poczucie wĹ&#x201A;asnej wartoĹ&#x203A;ci, sÄ&#x2026; kreatywne i pewne siebie, ale rĂłwnieĹź potrafiÄ&#x2026; funkcjonowaÄ&#x2021; w grupie rĂłwieĹ&#x203A;niczej. Coraz wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; popularnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; cieszy siÄ&#x2122; wychowanie, ktĂłre nie zakĹ&#x201A;ada kar â&#x20AC;&#x201C; z dzieckiem siÄ&#x2122; rozmawia i mu tĹ&#x201A;umaczy. To dobre rozwiÄ&#x2026;zanie? â&#x20AC;&#x201C; MyĹ&#x203A;lÄ&#x2122;, Ĺźe rozmawianie z dzieckiem i tĹ&#x201A;umaczenie mu rĂłĹźnych rzeczy jest koniecznym elementem wychowania. Bez

tego dziecko nie bÄ&#x2122;dzie rozumiaĹ&#x201A;o zasad Ĺźycia spoĹ&#x201A;ecznego i nie bÄ&#x2122;dzie potrafiĹ&#x201A;o budowaÄ&#x2021; pozytywnych relacji z innymi. Zamiast siÄ&#x2122;gaÄ&#x2021; od razu po karÄ&#x2122;, duĹźo lepiej jest usiÄ&#x2026;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; z dzieckiem, porozmawiaÄ&#x2021;, sprĂłbowaÄ&#x2021; je zrozumieÄ&#x2021; oraz pokazaÄ&#x2021; mu jakie mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; konsekwencje jego zachowania.

| Polish Psychologists’ Association 23 Żyć uważnie i świadomie

Porozumieć się bez przemocy

Rozmowa z Piotrem Sznicerem, gościem bloku „Psychologia i Rozwój Osobisty”

Rozmowa z Urszulą Kruczkowską, gościem bloku „Psychologia, Rodzina i Dziecko”

Co dokładnie można rozumieć pod pojęciem „mindfulness”? – Mindfulness w dosłownym tłumaczeniu oznacza „uważność”, aczkolwiek moglibyśmy również użyć słowa świadomość lub obecność. I nie bylibyśmy daleko od prawdy. Innymi słowy jest to pojęcie wieloznaczne, które odnosi się do sposobu w jaki doświadczamy rzeczywistości. Próby opisania tego typu zjawisk przy pomocy języka natrafiają zazwyczaj na wiele trudności. Najczęściej używana definicja „Mindfulness” pochodzi od Jona Kabatt-Zinna amerykańskiego lekarza, który ogromnie przyczynił się do jej popularyzacji – jest to świadome skierowanie naszej uwagi na nasze doświadczenie w chwili obecnej – bez osadzania tego doświadczenia. W kontekście warsztatu, który będę prezentował, na bardziej pragmatycznym poziomie, mindfulness jest specyficzną formą medytacji, której powstanie datuje się na około 2500 lat wstecz, i która znalazła zastosowanie we współczesnej psychoterapii i medycynie. Mindfulness jest w ostatnich latach jednym z najczęściej badanych na czołowych uniwersytetach świata zjawisk, ze względu na efekty jakie wywiera na układ odpornościowy i szeroko rozu-

Panel, który pani poprowadzi nosi tytuł „Porozumienie się bez przemocy wg Rosenberga”. Na czym dokładnie ono polega? – Obserwując sposoby komunikacji między różnymi ludźmi, dochodzę do wniosku, że zdarza nam się nie precyzować tego, o co nam dokładnie chodzi. Zamiast mówić do siebie językiem pozytywnym o tym co chcemy, my raczej skupiamy się na tym czego nie chcemy. Rosenberg nazwał taką komunikację „językiem szakala”. Szakal jest symbolem osoby, która rani, generalizuje, atakuje i ocenia. Szakal to osoba, która mówi: „Ty zawsze...”, „Ty nigdy....”. Rosenberg proponuje przeciwstawny styl porozumiewania się. Jest to sposób, który powoduje, że nasz język staje się jasny i czytelny, a potrzeby rozmówców zostają spełnione. Autor tej metody nazwał taki sposób komunikacji „językiem żyrafy”. Żyrafa symbolizuje szczerość, umiejętność słuchania i rozumienia punktu widzenia innych bez oceniania. Jest to język serca, czyli porozumiewanie się bez przemocy. Zgodnie z zasadą PBP trzeba skupić uwagę na czterech elementach komunikatu, jaki wysyłamy i jaki odbieramy od innych. Te elementy to: spostrzeżenia (fakty), uczucia, potrzeby i oczekiwania. Poprzez te cztery obszary, z jednej strony możemy szczerze wyrazić siebie, a z drugiej empatycznie reagować na innych. Podczas warsztatu uczestnicy uczą się jak opisywać spostrzeżenia, które pozbawione są oceny. Uczą się również rozpoznawać i nazywać uczucia. Przyznając się otwarcie do emocji, stwarzamy rozmówcy okazję, aby odniósł się do nas ze współczuciem.

Podczas warsztatu zapoznam uczestników z historią i różnymi współczesnymi drogami praktykowania mindfulness. Przyjrzymy się również najnowszym wynikom badań.

miane procesy psychologiczne. Między innymi dzięki rozwojowi nowych technik pozwalających obserwować na żywo pracę mózgu staramy się zrozumieć jak – poprzez regularne kontynuowanie ćwiczeń medytacyjnych – nasz organizm może lepiej regulować swoje funkcjonowanie. Czego – w skrócie – będzie można dowiedzieć się podczas prowadzonego przez pana panelu „Mindfulness dla zapracowanych”? – Podczas warsztatu zapoznam uczestników z historią i różnymi współczesnymi drogami praktykowania mindfulness. Przyjrzymy się również najnowszym wynikom badań nad zastosowaniem mindfulness w profilaktyce zdrowotnej i psychoterapii ze szczególnym uwzględnieniem zaburzeń lękowych i depresji. Ostatecznie – jako że kluczem jest tutaj osobiste doświadczenie – poświęcimy czas na praktyczne wprowadzenie poprzez kilka ćwiczeń medytacyjnych i dyskusje o naszych odczuciach. Proszę powiedzieć, jak samemu można ćwiczyć? – Wszyscy mamy indywidualne podejście do nauki. Ja z reguły zaczynam od znalezienia kompetentnego nauczyciela, który mi odpowiada. A potem – to już zależy od ciebie.

Ten sposób opiera się w dużej mierze na empatii. Czy (jeśli tak – to jak) można je odnieść do sposobu, w jaki traktujemy siebie? – W procesie porozumiewania się bardzo ważną rolę odgrywa empatia. Kluczem do niej jest całkowite skupienie uwagi na rozmówcy, co można

osiągnąć między innymi poprzez aktywne słuchanie. Według Marshalla Rosenberga, empatia wzbogaca nasz rozwój. Pozwala nam doświadczyć innego punktu widzenia świata bez rezygnowania z naszego. Kierując się empatią podczas naszych rozmów, możemy budować zrozumienie i chęć współpracy zamiast nieporozumień. Ta umiejętność dostarcza nam wiedzy, że jesteśmy różni, mamy inne przekonania, inne wartości. To oznacza, że możemy się wiele od siebie uczyć. Empatia pozwala otwierać nasze umysły i serca na innych. Osoba wysłuchana, która miała możliwość wypowiedzenia się bez bycia osądzonym, zaczyna dostrzegać swoje uczucia i potrzeby, zaczyna też szukać rozwiązań, które będą satysfakcjonujące dla obu stron. Gdyby miała pani wskazać trzy najważniejsze cechy czy umiejętności niezbędne do tego, by porozumieć się z drugą osobą, to co by to było? – W pełni zgadzam się z Marshallem Rosenbergiem, który mówi, że porozumiewanie się z drugim człowiekiem powinno być oparte na empatii. Każdy z nas chce czuć bliskość i zrozumienie. To jedne z najbardziej podstawowych potrzeb ludzkich. Kolejną ważną umiejętnością w efektywnym porozumiewaniu się jest aktywne słuchanie. Polega ono na stworzeniu mówiącemu takiej przestrzeni, aby mógł on spotkać się ze swoimi potrzebami i uczuciami. Aktywne słuchanie polega na zadawaniu pytań otwartych, parafrazowaniu czy też podsumowywaniu tego co usłyszeliśmy. Kolejną umiejętnością, którą bardzo cenię sobie w komunikowaniu się z drugą osobą, jest zadawanie pytań otwartych. Myślę, że umiejętność stosowania metody „Porozumiewania się bez przemocy” to klucz do efektywnego komunikowania się. To zdolność mówienia o sobie, mówienia „to moje emocje i moje potrzeby”. Ta umiejętność wymaga praktyki i nieustannych ćwiczeń.

24 kryminał

Kości i morderstwo

Przechodzień z zainteresowaniem przygląda się zaroślom nieopodal ścieżki. Podchodzi bliżej i dostrzega niewielki nasyp. Z początku myśli, że to śmieci, ale gdy kawałkiem drewna odchyla plastikową płachtę odnajduje... ludzki szkielet.

>> Paweł Chojnowski przeciągu miesiąca odnaleziono w tej okolicy aż pięć ciał. W kanale, jego okolicy, bądź w przepływającej obok rzece. I choć policja kategorycznie dementowała plotki o seryjnym mordercy wrzuca-

się tam od dawna. Następnego dnia zaledwie osiem kilometrów dalej z kanału wyciągnięto ciało 19-latka. 23 marca i nieco dalej na wschód z tego samego akwenu wyłowiono na wpół żywego, 77-letniego mieszkańca okolicznej wsi. Mężczyzna zmarł w szpitalu kilka godzin później. Rankiem 25 marca mieszkańcy zacumowanych w okolicy Mirfield łodzi powiadomili po-

tylko w jednej sprawie policja rozpoczęła kryminalne śledztwo. Chodzi o zwłoki odnalezione jako pierwsze, nieopodal kanału w Ravensthorpe. Właśnie ta sprawa zakończyła się kilkanaście dni temu wyrokiem dożywocia.

Identyfikacja

Zanim jednak trafiła na wokandę, policjanci mieli twardy orzech

żało do białego mężczyzny w wieku od 30 do 50 lat, wzroście ponad 180 cm i szczupłej sylwetce. Rozkład zwłok nie pozwolił natomiast na stwierdzenie, co było przyczyną śmierci. Detektywi ujawnili za to w co był ubrany:

Fot. Shutterstock

jącym swoje ofiary do kanału, lokalnie rozlała się na mieszkańców obawa, a atmosferę grozy dodatkowo podkręcały swoimi publikacjami media. Z drugiej strony kolejne doniesienia o trupach pływających w kanale nie mogły pozostać bez echa. Pierwsze ciało, a właściwie szkielet, odnaleziono w okolicy, gdzie Calder and Hebble Canal wpada do rzeki Calder w Ravensthorpe 14 marca br. Ze względu na rozkład ciała jego identyfikacja zajęła specjalistom kilka tygodni. Od początku było pewne, że zwłoki znajdowały

18 listopada 2016

licję o unoszącym się na wodzie ciele. Później okazało się, że to 36-letnia kobieta. Pięć dni później z okolicznej rzeki Calder wydobyto ciało zaginionego od trzech tygodni 38-latka. Policja, najwyraźniej sama zaskoczona tym dziwacznym zbiegiem okoliczności, bez zwłoki zabrała się za wyjaśnienie każdego z przypadków. Wkrótce w prasie pojawiły się informacje, że za śmiercią większości z odnalezionych topielców stoją tragiczne okoliczności, które nie są jednak związane z udziałem osób trzecich. I właściwie

do zgryzienia, bo ustalenie kim był denat, okazało się skomplikowane. Pierwsze oświadczenia detektywów do prasy były, co tu dużo mówić, dość skąpe. Tożsamość nieznana, płeć nieznana, podobnie wiek. Trudno było też określić ile czasu zwłoki leżały w zalesionym terenie nieopodal kanału. Co prawda w tamtym czasie lekarze medycyny sądowej pracowali już nad znalezieniem odpowiedzi na te pytania, ale dopiero kilka dni później do publicznej wiadomości podano informację, że odnalezione ciało nale-

koszulka z krótkim rękawem firmy „No Fear” oraz szorty ze wzorem drzewa palmowego. Wkrótce rozdzwoniły się telefony. W ciągu następnych kilku godzin policjanci mieli co najmniej jeden obiecujący trop co do tożsamości denata. Damion V. zaginął w okolicy dokładnie rok temu. Wszystko pasowało: wzrost, budowa, stopień rozkładu zwłok. Dopiero testy DNA wykazały, że to nie Brytyjczyk. Detektywi szukali dalej. Któregoś dnia do wydziału zabójstw policji w West Yorkshire zadzwoniła

| kryminał 25 osoba z informacjami o zaginionym kilka miesięcy temu Polaku. 37-letni Marcin S. pasował do opisu, a przed zaginięciem mieszkał w okolicy. Śledczy postanowili pójść tym śladem i szybko okazało się, że podążają w dobrym kierunku. Wszelkie ekspertyzy wykazały ponad wszelką wątpliwość, że zwłoki znalezione niecały miesiąc wcześniej należą do S.

Podejrzani

W oświadczeniu do mediów wydanym kilka dni później policja zwróciła się do osób, które mogły coś wiedzieć o 37-latku. To przyniosło kolejny przełom, bo do detektywów dotarły poszlaki, po sprawdzeniu których postępowanie wyjaśniające przekształcono w dochodzenie kryminalne. Policja na poważnie brała teraz teorię, że mają do czynienia z morderstwem. Szybko też do aresztu trafili podejrzani: bracia O. oraz ich znajomy. 25-letni Paweł O. oraz jego brat, 21-letni Krzysztof mieszkali z Marcinem S. w czasie, gdy zaginął. Nieco później bracia wyprowadzili się do innych mieszkań. Śledczy wraz z grupą techników weszli do lokalu przy Jessamine Street w Ravensthorpe. W tamtym czasie zajmowali je już inni lokatorzy. Ktoś postarał się, by utrudnić im pracę. Dywan został wymieniony, a większość śladów wytarta. Mimo to pod dywanem i w kilku miejscach na ścianach policjantom udało się odnaleźć ślady krwi. Na ich podstawie specjaliści wykazali, że doszło w tym miejscu do brutalnego morderstwa. Według detektywów w morderstwo byli zamieszani obaj bracia. Mężczyźni co najmniej kilkukrotnie ugodzili współlokatora nożem, kopali go, bili. Potem wywieźli zawinięte w zasłonę ciało S. jego własnym samochodem w pobliże kanału i tam porzucili, przykrywając je uprzednio kurtką oraz gałęziami. Musiało to nastąpić pomiędzy 30 kwietnia a 31 lipca 2015 r. Samochód następnie odprowadzili na złom, by skutecznie zatrzeć ślady pozostawione w aucie. Śledczym udało się ponadto odkryć, że bracia spieniężyli konsolę do gier należącą do S.

Inn wersja zdarzeń

Na przesłuchaniu bracia O. przedstawili zaskakującą wersję. Do morderstwa przyznał się młodszy z nich, Krzysztof. Paweł miał tamtej nocy być poza domem i do momentu, gdy przyszła po nich policja miał o niczym nie wiedzieć. Krzysztof z kolei dokładnie opisał przebieg wydarzeń. Pokłócili się z S. o pieniądze. Przestraszył się, gdy doszło do rękoczynów i chwycił za nóż. Wbił jeden raz, w klatkę piersiową. Marcin wyciągnął nóż ze swojego ciała i osunął się na ziemię. Dopiero po chwili O. zdał sobie sprawę, jak poważnie zranił S. Sprawdził – brak pulsu. Gdy Krzysztof zrozumiał co zrobił, zdecydował pozbyć się ciała. Owinął je zasłoną, a potem włożył w pokrowiec na materac. Gdy zaczęło świtać zapakował ciało do samochodu i zawiózł w okolice kanału. Potem dokładanie wyczyścił mieszkanie. Tej wersji będzie się trzymał do końca. Paweł także konsekwentnie twierdził, że nie brał udziału w zabójstwie i, pomimo że detektywi uważali inaczej, nigdy nie odnajdą wystarczających dowodów, by przekonać ławę przysięgłych. Przez wzgląd na stan, w jakim odnaleziono zwłoki, nie udało się śledczym określić ile razy został pchnięty nożem Marcin S. Choć ślady krwi na ścianie wskazywały, że w leżące ciało wbito ostrze więcej niż raz. Sprawa trafiła przed Leeds Crown Court na początku października. Prokurator zażądał dla obu braci kary dożywocia, ale dowody jakie zgromadził okazały się niewystarczające. Sąd uniewinnił Pawła O. Młodszego z braci skazał natomiast na dożywocie. Krzysztof dopiero po odbyciu 18 lat kary, będzie mógł starać się o wcześniejsze zwolnienie.

Czekamy na Twój komentarz

reklama

26 goniec kulturalny

Dodatek redaguje:

>> Joanna Szmatuła

joanna.szmatula@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę na: joanna.szmatula@mail.goniec.com.

Fantastic Beasts and Where to Find Them gatunek: fantasy reżyseria: David Yates

Akcja filmu rozpoczyna się w 1926 roku. Newt Scamander wraca z wyprawy, której celem było odnalezienie i opisanie szeregu fantastycznych zwierząt. Jego krótki pobyt w Nowym Jorku mógłby przejść niezauważony, gdyby nie pewien nie-czar (tj. amerykański mugol) o imieniu Jakub, źle skierowany magiczny przypadek oraz ucieczka kilku fantastycznych zwierząt Newta. W rolach głównych: Eddie Redmayne, Katherine Waterston.

Arrival

gatunek: sci-fi reżyseria: Denis Villeneuve

Goniec kulturalny

Rusza Winter Wonderland Hyde Park Winter Wonderland to jedna z najciekawszych i najbardziej popularnych londyńskich propozycji w okresie przedświątecznym. Bez wątpienia można tu poczuć magię nadchodzącego Bożego Narodzenia. W tym roku odbędzie się już 10. edycja tego wydarzenia, organizatorzy przewidzieli więc sporo niespodzianek dla odwiedzających. Na ogromnej przestrzeni

znalazły się atrakcje przeznaczone dla dzieci – w tym grota, w której można spotkać św. Mikołaja, a także stoiska, na których można kupić niepowtarzalne świąteczne smakołyki i ręcznie wykonane zabawki. Obejrzymy tu także spektakl „Dziadek do orzechów”. Do atrakcji, których nie można przegapić, trzeba także zaliczyć diabelski młyn (Giant Observation Wheel), a przede

Problemy za granicą

Reggae znad Wisły w Londynie

Zapraszamy na pokaz filmu Dariusza Gajewskiego „Obce Niebo”, opowiadający historię mieszkających w Szwecji Polaków, którym zostaje odebrana jedyna córka. To film o relacjach rodzinnych, ale też szwedzkim społeczeństwie. Po pokazie można wstąpić do baru na darmowy koncert folkowej wokalistki Ede Kay wraz z zespołem. Więcej na: www.playpoland.org.pl.

Wybitna lingwistka Louise Banks zostaje wezwana przez siły obronne kraju, by spróbować porozumieć się z wysłannikami innej cywilizacji po tym, jak gigantyczny obiekt zawisł nieruchomo tuż nad Ziemią. Nikt tak naprawdę nie wie, czy obcy przybyli na Ziemię w celach pokojowych czy może są zwiastunem inwazji. W zespole badawczym wspomagają ją cena: pułkownik Weber i wybitny fizyk Ian Don22 listopada, nelly. W rolach głównych: Amy Adams, Clapham Picturehouse, Lodnyn Jeremy Renner, Forest Whitaker. Więcej nagród do zgarnięcia na Facebooku!

£8

18 listopada 2016

wszystkim – lodowisko, które co roku cieszy się sporą popularnością i jest największym takim obiektem na świeżym powietrzu w UK. Winter Wonderland będzie otwarte do 2 stycznia. Więcej na: hydeparkwinterwonderland.com. Od 18 listopada, Od 10am-10pm., Hyde Park, Londyn. Cena: free

2 grudnia, 93 Feet East, 150 Brick Lane, Londyn E1 6QL, cena: £16-£20

2 grudnia w Londynie odbędzie się zabawa w rytmach hip-hop, reggae i raggamuffin – ze specjalnymi gośćmi. Na scenie pojawią się Bas Tajpan & Bob One. Bas Tajpan z Dąbrowy Górniczej to wokalista i autor tekstów, którego kariera rozpoczęła się w drugiej połowie lat 90. W ubiegłym roku na półki sklepowe trafił trzeci solowy album Bas Tajpana pt. „Slavic Rasta”. Bob One to z kolei raper z Katowic. Debiutował w roku 2001 z kolektywem Rainbow Hi-Fi, z kolei w 2008 roku wydał pierwszy solowy album „Jeden”. Muzycy od lat są ściśle współpracującym duetem zarówno w studio, jak i na scenie. W 2012 roku nagrali wspólny EP „Wszystko na sprzedaż”.

| goniec kulturalny 27 WYSTAWY Animality: A Fairy Story by Jens Hoffman Na wystawie, której kuratorem jest Jens Hoffmann, będziemy mogli zobaczyć, jakie miejsce przypadło zwierzętom w sztuce. Marian Goodman Gallery 5-8 Lower John St London W1F 9DY cena: free kiedy: do 17 grudnia Abstract Expressionism Tym razem Royal Academy of Arts postanowiło przygotować wystawę poświęconą ekspresjonizmowi, jednemu z najważniejszych prądów w sztuce XX wieku. Znajdą się tu prace takich artystów jak Jackson Pollock, Willem de Kooning czy Mark Rothko. Royal Academy of Arts Burlington House London W1J 0BD cena: £10-£16.50 kiedy: do 2 stycznia

DLA DZIECI Feminist Avant-Garde Of The 1970s Ta sporych rozmiarów wystawa poświęcona jest feminizmowi, kobietom i zmianon do jakich doprowadził ten ruch społeczny. Będzie można tu obejrzeć ponad 200 prac stworzonych przez 48 artystów z 20 krajów. Photographers’ Gallery 16-18 Ramillies St London W1F 7LW cena: £3 kiedy: do 8 stycznia Molly Soda: Comfort Zone Molly Soda to youtuberka, która swoją działalność prowadzi w mediach społecznościowych. Prezentuje tam swój wizerunek, ale taki, który nijak nie pasuje do zdjęć gwiazd, które znamy np. z Instagrama. Nie poprawiają one nastroju. Annka Kultys 472 Hackney Road London E2 9EQ

cena: free kiedy: do 14 stycznia Maggi Hambling – Touch: Works on Paper Hambling to urodzona w 1945 roku brytyjska malarka i rzeźbiarka. Tym razem na wystawie zobaczymy jej 40 prac – wszystkie to rysunki powstałe na papierze. British Museum London WC1B 3DG cena: free kiedy: do 29 stycznia South Africa: The Art Of A Nation Obejrzymy tu przedmioty świadczące o tym, że ludzie od zarania dziejów dążyli do tego, by pozostał po nich jakiś ślad. Niektóre z przedmiotów opowiadają historię sprzed 100.000 lat. British Museum 44 Great Russell St London WC1B 3DG cena: £12 kiedy: do 26 lutego

O dwóch takich co ukradli księżyc Teatr Syrena prezentuje opowieść znaną kilku pokoleniom Polaków – opartą o książkę Kornela Makuszyńskiego. Reżyseria: Sławomir Gaudyn. POSK, King Street London W6 0RF cena: £7-£8 kiedy: 19, 20, 26 i 27 listopada

To propozycja dla wszystkich miłośników nauki, a także doskonała możliwość na sprawdzenie, jaką frajdę może sprawić łączenie zasad fizyki z zabawą. Możliwe, że także rodzice czegoś się tutaj nauczą. ArcelorMittal Orbit Olympic Park London E20 2ST cena: £5 kiedy: do 31 grudnia

Underneath A Magical Moon To opowieść o Piotrusiu Panu widziana oczami jego przyjaciółki, Wendy. Przeniesie nas ona w świat magii, bajek dla dzieci, w świat syren i w miejsce, gdzie dobro zawsze zwycięża nad złem. Jacksons Lane 269a Archway Rd London N6 5AA cena: £8.9 kiedy: do 26 listopada

How To Hide A Lion Mała dziewczynka ma nowego przyjaciela – lwa, który okazuje się potulny jak baranek. Ma tylko jeden problem – nie wie jak go ukryć. W programie dwa spektakle – jeden przeznaczony dla maluchów w wieku 1-2 lat, a drugi – dla dzieci w wieku od trzech do sześciu lat. Polka Theatre 240 The Broadway London SW19 1SB cena: £12.5 kiedy: do 26 lutego

The Slide at the ArcelorMittal Orbit

reklama

Organizujesz koncert, wystawę, imprezę? Chcesz poinformować o tym Polaków żyjących w UK? Napisz do nas: patronaty@mail.goniec.com

28 goniec kulturalny

SPEKTAKLE The Nest Adaptacja sztuki Franza Xavera Kroetza zaczyna się banalnie. Poznajemy tu Irlandczyków, Marthę i Kurta, którym za chwilę ma się urodzić dziecko. Gdy na scenie pojawi się dziecko, para będzie musiała zrewidować i swój związek, i podejście do życia. Dodatkowo – muzyka PJ Harvey. Young Vic 66 The Cut London SE1 8LZ cena: £10-£25 kiedy: do 26 listopada Harry Potter and the Cursed Child O tym spektaklu było głośno jeszcze na długo zanim powstał. To na pewno będzie kasowy hit tego sezonu. Palace Theatre 97 Oxford St London W1D 5AY cena: £10-£13 reklama

18 listopada 2016

kiedy: do 10 grudnia The Tempest „Burza” jest jedną z ostatnich sztuk Williama Szekspira, a zarazem jedyną, w której dramatopisarz zachował zasadę trzech jedności: czasu, miejsca i akcji. Choć początkowo nie cieszyła się popularnością, dziś uznaje się ją za jedno z jego najważniejszych dzieł. A przynajmniej jedno z najbardziej zaskakujących. King’s Cross Theatre London N1C cena: £20-£45 kiedy: do 15 grudnia No Man’s Land To opowieść o zwykłym spotkaniu, przy drinku, dwóch dojrzałych mężczyzn – Hirsta (Patrick Stewart) i Spoonera (Ian McKellen). Ich niby zwyczajna rozmowa od razu zachwyca widza. Wyndham’s Theatre

London, WC2H 0DA cena: od £10 kiedy: do 17 grudnia The Snowman „The Snowman” autorstwa Raymonda Briggsa z 1978 roku była już przenoszona na deski teatrów wielokrotnie, mimo to cieszy się niesłabnącą popularnością. Opowieść o chłopcu, który na chwilę ożywił ulepionego przez siebie bałwana, porusza widzów do dziś. Peacock Theatre Portugal St London, WC2A 2HT cena: £12-£32 kiedy: do 1 stycznia Trainspotting Ta historia wymyślona i opisana przez Irvine’a Welsha stała się niezwykle popularna po tym, jak w latach 90. przeniesiono ją na ekran. Wszystko kręci się tu wokół narkotyków i tego, jak są w stanie zmienić czło-

wieka, który może poświęcić dla nich wszystko. The Vaults Leake St London SE1 7NN cena: £20-£35 kiedy: do 15 stycznia Amadeus Historia starcia Mozarta i Antonio Salieriego nie raz trafiała na deski teatrów – tym razem przedstawia ją Peter Shaffer. Bezkonkurencyjny jest tu Lucian Msamati, który wciela się w postać mniej utalentowanego (lub mającego mniejsze szczęście?) kompozytora. National Theatre South Bank London SE1 9PX cena: £15-£50 kiedy: do 2 lutego School of Rock – The Musical Kolejny hit Andrew Llyod Webbera pojawi się na

deskach West Endu już w tym miesiącu. To muzyczna wersja znanego filmu z Jackiem Blackiem w roli głównej. New London Theatre, 166 Drury Lane London WC2B 5PQ cena: £25-£75 kiedy: do 12 lutego The Phantom of the Opera To kolejny musical Andrew Lloyd Webbera, który trafił na deski londyńskich teatrów. Powstał on na podstawie powieści Gastona Leroux z 1911 i opowiada o losach młodej sopranistki, która staje się obsesją tajemniczego geniusza muzycznego – Upiora Opery. Her Majesty’s Theatre 57 Haymarket London SW1Y 4QL cena: £20-£95 kiedy: do 4 marca

Dynamiczna akcja Pilot i Tytan jednoczą siły w wyczekiwanej przez fanów produkcji „Titanfall 2” studia Respawn Entertainment. Dzięki zupełnie nowej kampanii fabularnej ukazującej wyjątkowe więzi łączące maszynę i jej pilota oraz udoskonalonemu trybowi wieloosobowemu, gra zapewni mnóstwo dynamicznej rozgrywki.

| goniec kulturalny 29

e-book

płyta

W pigułce

To antologia tekstów Camilli Läckberg, portret autorki i kurs pisania powieści. W książce znalazła się mini powieść „Zamieć śnieżna i woń migdałów”, jak i trzy niepublikowane dotąd nowele. Zbiór zamykają wybrane fragmenty bloga autorki.

Xbox One cena: £28

cena: £5

Bracia wracają Najnowszy album Fisza i Emade, „Drony”, to opowieść o samochodach, telefonach, komputerach i dronach – wynalazkach, które ułatwiają życie, ale często wpychają w świat iluzji i uzależniają. Ich poprzedni krążek, „Mamut”, wydany w 2014 r., został uznany za jeden z najlepszych w ostatnich latach. cena: £8

Przeszłość wciąż żywa Kate i Geoff planują, w jaki sposób spędzą 45. rocznicę ślubu. Niespodziewanie przygotowania stają pod znakiem zapytania po tym, jak okazuje się, że Geoff może nie pojawić się na uroczystości. Przyczyna zmiany zachowania męża wywołuje szok u Kate (Charlotte Rampling). Okazuje się bowiem, że Geoff (Tom Courtenay) dowiedział się, że po blisko 50 latach odnaleziono ciało jego

dawnej ukochanej, a data pogrzebu zbiega się z uroczystościami rocznicowymi. Choć początkowo wydaje się, że mężczyzna przyjął tę wiadomość ze spokojem, dość szybko okazuje się, że poruszyła ona w nim cząstkę, o której wydawałoby się, że już dawno zapomniał. Kate początkowo jest wyrozumiała, współczująca. Z czasem jednak zaczynają budzić się w niej sprzeczne uczucia, pojawia się nawet zazdrość o relację, która łączyła jej męża z tamtą kobietą – zwłaszcza gdy mąż po raz pierwszy mówi jej o głębokiej relacji, która ich łączyła. Gdy w końcu dojdzie do uroczystej kolacji rocznicowej, oboje będą już innymi ludźmi.

Do wygrania bilety na koncert BOB ONE & BAS TAJPAN – 2 grudnia 2016 r. (piątek) w 93 FEET EAST w Londynie (E1 6QL). Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, numer telefonu) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „BOB ONE & BAS TAJPAN”. Do wygrania bilety na przedstawienie ‘Królowa Śniegu’ w Ravenscourt Arts Theater 4 grudnia (niedziela) w Londynie. Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „KRÓLOWA ŚNIEGU”.

FILM DVD, „45 YEARS”, CENA: £6

30 wywiad kulturalny

| Grażyna Łobaszewska, jedna z najwybitniejszych polskich wokalistek, znana jest z wielu ponadczasowych przebojów polskiej piosenki, jak chociażby „Czas nas uczy pogody”, „Brzydcy”, „Gdybyś” czy „Piosenka o ludziach z duszą”. Zawsze stawiała w muzyce na piękno, prawdę i kunszt wykonawczy. Nagrodzona w 2012 roku Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Artystka właśnie ukończyła pracę nad nowym albumem, który zapowiadany jest przebojowym singlem „Sklejam się”. Rozmawia Tomasz Furmanek.

Największą nagrodą jest wierny słuchacz... 18 listopada 2016

| wywiad kulturalny 31 Właśnie ukazał się doskonały singiel „Sklejam się”, promujący pani nową płytę. Proszę o niej opowiedzieć, kiedy się ukaże i w jakim kierunku będzie podążać muzycznie? – Płyta ukaże się na przełomie stycznia i lutego 2017, a jej tytuł to „Sklejam się”, tak jak tytuł pierwszego singla. To powrót do naturalnych brzmień. W sferze melodii i harmonii chcieliśmy osiągnąć nieprzegadaną, bezpretensjonalną formę wyrazu, bez zbędnej afektacji, plus dobry tekst. Tak naprawdę, to słuchacz sam wyrobi sobie zdanie o tym co usłyszy, muzyki zdecydowanie lepiej słuchać niż ją opisywać.

więc poszło bardzo naturalnie. Co do intuicji, chyba się nie pomyliła. Z Krzysiem Loganem znaliśmy się od kilkunastu lat, ale niczego ze sobą nigdy nie nagraliśmy. Krzyś, bardzo dojrzały facet, pukał już kilka razy wcześniej do moich drzwi artystycznych, a ja wtedy, choć również dorosła, aspirowałam do ,,młodej gniewnej”, i takie proste prawdy o życiu, jakie zawarte są w jego tekstach, nie bawiły mnie za bardzo. On jednak przeczekał ten mój czas i w którymś momencie trafił na podatny grunt, kiedy byłam już kobietą pogodzoną z rzeczami, których nie da się zmienić... Napisał piękne, proste teksty, bez żadnej bufonady.

Z kim pani pracowała nad tym albumem, kim są twórcy tego repertuaru? – Album jest już nagrany, a piosenki napisali: Luiza Staniec, muzycy z zespołu Ajagore oraz po jednej Maciej Łyszkiewicz i ja. Autorami tekstów są znakomici twórcy, tacy jak Justyna Holm, Jan Wołek, Andrzej Poniedzielski i Piotr Bukartyk. Małą ciekawostką jest fakt, że do dwóch piosenek tekst napisała moja uczennica Julita Zielińska. Ja również dołożyłam swoją cegiełkę, a właściwie półtorej cegiełki. Jeden z tekstów jest napisany przeze mnie. Dopisałam też połowę tekstu do utworu „Rzym płonie”, drugą połowę napisała Luiza. Ciekawa historia: obie pisałyśmy w tym samym czasie, nie wiedząc o czym pisze druga. Okazało się, że pisałyśmy na ten sam temat, niezależnie od siebie. Co jeszcze ciekawsze, jak już tekst był skończony, zapytałam chłopaków z zespołu, o czym ich zdaniem ten kawałek powinien być? Pomyśleli dokładnie o tym samym. Jakaś siła wypływa z tej melodii, że wszyscy patrzyliśmy w tę samą stronę! To kompozycja Luizy Staniec... Luiza jest jedną z niewielu osób-kompozytorek z jakimi dotychczas pracowałam, która – w oczywisty sposób przyzwyczajona do swoich aranżacji – była otwarta na zmiany, na własne kompozycje w nowej odsłonie, w innych emocjach. Wspaniale zareagowała!

Na tym właśnie albumie m.in. znajduje się piękny utwór „Piosenka o ludziach z duszą”. Jak to jest obecnie z tymi „ludźmi z duszą” pani zdaniem? Czy jest ich coraz trudniej znaleźć? A może sami muszą najpierw znaleźć swoją duszę? – Nie trzeba ich szukać. Oni są. Na co dzień ich spotykam, wystarczy tylko patrzeć w dobrą stronę. To całe „tu” przebywanie, to są nasze nieustanne wybory, więc jeśli pociąga nas bezduszność, to ją mamy. Myślę jednak, że tych ,,ludzi z duszą” jest więcej, bo w przeciwnym przypadku ten świat oszalałby już do reszty.

Pozwolę sobie zasugerować, że posiada pani intuicyjny dar wybierania utworów i twórców nieprzeciętnych, co zawsze owocowało u pani repertuarem o wysokim poziomie artystycznym. Ja chętnie wracam m.in. do „Prowincja jest piękna”, albumu niezwykle pięknego i wzruszającego. Jak pani trafiła na ludzi, z którymi go pani stworzyła? – Krzysztof Logan Tomaszewski sam zgłosił się do mnie z tym projektem. Wszystkie teksty są jego autorstwa. Z Piotrkiem Manią pracowałam w jednej kapeli, to pianista i aranżer. Wszystko

Po czym pani poznaje, słuchając kogoś po raz pierwszy, czy dana osoba ma wyjątkowy talent? – To słychać już po kilku taktach. Muzykalność i miłość do śpiewania, swoistą kulturę muzyczną i jakąś magię. To cudo rozkwita, a oczy nabierają swoistego blasku. Jeżeli ktoś zabiera cię do swojej przestrzeni to znak, że to wyjątkowy talent.

Jest pani cenionym pedagogiem. Mam wrażenie, że nauczanie jest czymś co pani lubi i co jest dla pani ważne. Na jakich aspektach skupia się pani najbardziej, pracując z młodzieżą? – Obcowanie z młodym, wrażliwym człowiekiem to czysta przyjemność. Dobrze jednak zdawać sobie sprawę, że śpiewanie to bardzo intymna sfera. Trzeba się otworzyć i opowiedzieć jak widzi się świat. Nie bać się emocji. Staram się więc otwierać, ale nie przestraszyć, żeby można było opowiedzieć siebie. Jeżeli śpiewając nie będziemy sobą, to nigdy nie będziemy rozpoznawalni. O tym i o technice śpiewania mówię najczęściej.

Od 1997 roku regularnie współpracowała pani z triem nieodżałowanego, wspaniałego polskiego gitarzysty jazzowego Jarka Śmietany, swego

czasu częstego gościa muzycznego w Londynie. Jaki repertuar wykonywaliście? Czy możemy w przyszłości spodziewać się płyty jazzowej? – To prawda, nie da się tego czasu przywrócić. Z Jarkiem graliśmy cztery i pół roku. To było tzw. męskie granie. Ja wypełniałam jakąś dziwną lukę w tym zespole – byłam jedyną wokalistką, z którą współpracował tak długo. Jarek często powtarzał, że kobieta w zespole to o jedną kobietę za dużo. Mnie jakoś to nie dotyczyło. Graliśmy standardy jazzowe, ale też moje piosenki opracowane przez Jarka. Co do przyszłości? Sklejam się, więc będę miała jeszcze dużo do opowiedzenia. Została pani nagrodzona w 2012 roku Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Jakie uczucia i refleksje wzbudziło w pani to wyróżnienie? – Każde wyróżnienie jest miłe, ale największą nagrodą jest wierny słuchacz, z którym spotykam się na swoich koncertach. Sama świadomość, że sala jest zapełniona, a ludzie oczekują tego spotkania, kupując bilet, to jest to nagroda nie do przecenienia. W innym przypadku można by było śpiewać do szafki nocnej, ale szafka nie mogła by powiedzieć, że coś się jej podoba lub tego co usłyszałam ostatnio: ,,pani mnie nigdy nie zawiodła’’ – to są niesamowite relacje. Czy była pani w Londynie? Jeżeli tak – jakie wrażenia? Czy coś się pani tutaj szczególnie spodobało? – Byłam, oczywiście... i oczywiście padało. Na szczęście mam kolekcję parasolek. Kiedyś graliśmy w Domu Polskim, czyli w POSK-u. To były tylko dwa dni, grałam z Mietkiem Szcześniakiem, zrobiliśmy sobie wycieczkę autobusową po Londynie. Od rana aż do koncertu jeździliśmy po mieście przez dwa dni! Mietek zaciągnął mnie na górę, na pierwsze przednie siedzenia. Pamiętam, że się bałam, bo miałam wrażenie, że autobus zaraz w coś uderzy! Rzuciliśmy też okiem na legendarny klub jazzowy The Ronnie Scott’s. Generalnie wszystko mi się podobało, Londyn jest fantastyczny!



Nowa płyta Grażyny Łobaszewskiej, zatytułowana „Sklejam się”, będzie miała premierę na początku lutego 2017 r. Zapowiada ją singiel pod tym samym tytułem, który właśnie się ukazał. www.lobaszewska.pl

Tomasz Furmanek przedstawia



Grażyna Łobaszewska (ur. 20 lipca 1952 w Gdańsku) debiutowała na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze w 1971. Na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu wystąpiła po raz pierwszy w 1974. Później śpiewała na tym festiwalu wielokrotnie. W 1976 zdobyła tam nagrodę dziennikarzy za „Nocny spacer”, w 1978 III nagrodę za „Zwierciadło czasu”, a w 1991 I nagrodę za „Wszystko co złe omija mnie”. W latach 1978-1983 była wokalistką zespołu Crash. Wystąpiła z nim w koncertach głównych Jazz Jamboree w Warszawie w latach 19771978 i w 1981. W latach 1983-1989 współpracowała z jazz-rockową grupą Cancer. Z Crashem i Cancerem dokonała nagrań radiowych i telewizyjnych. Występowała i nagrywała także z zespołami Janusza Komana, Alex Bandem Aleksandra Maliszewskiego, Grupą Doktora Q Tadeusza Klimondy i z orkiestrą Zbigniewa Górnego. Dokonała licznych nagrań archiwalnych dla Regionalnej Rozgłośni Polskiego Radia w Poznaniu i centrali w Warszawie z czołowymi muzykami jazzowymi, m.in. z Januszem Skowronem i Krzysztofem Ścierańskim. Od 1997 współpracowała z Triem Jarosława Śmietany. Brała udział w festiwalach jazzowych w Kaliszu, Krakowie, Lublinie, Wrocławiu, a także za granicą, w Danii, Szwecji, Hiszpanii, RFN i Kuwejcie. Uczestniczyła w trasach koncertowych po USA i Francji. 2 grudnia 2012 podczas gali wręczenia Złotych Mikrofonów otrzymała Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis. (za: Wikipedia)

32 w sieci

TO WAS PORUSZYŁO marta.laczkowska@mail.goniec.com

KOLUMNĘ REDAGUJE:

Marta Łaczkowska

LĄDOWANIE PO ZDERZENIU Z BOCIANAMI

KOMENTUJĄ

Pilot samolotu linii Thomas Cook zmuszony był do awaryjnego lądowania, po tym, jak maszyna zderzyła się ze stadem bocianów. Do zdarzenia doszło w minionym tygodniu tuż po starcie z lotniska Bandżul w Gambii. Po zderze-

PODRÓŻ

niu z ptakami, w Airbusie A321 ze 170 pasażerami na pokładzie, uszkodzone zostały oba silniki i podwozie. Awaria uniemożliwiła dalszy lot, dlatego załoga zdecydowała o powrocie na gambijskie lądowisko.

~ Franciszek ~ Miki Szkoda tych biednych ptaszków, nie doleciały do ciepłych krajów.

Brawo dla załogi. Współczuję pasażerom, musieli się zdenerwować.

INCYDENT

ASDA UKARANA ZA „INWAZJĘ MYSZY”

KOMENTUJĄ

664 tys. funtów – taką karę musi zapłacić Asda za obecność mysich odchodów w mące, z której wypiekano pieczywo sprzedawane w sklepach tej sieci. Na dziesięć dni zamknięto też piekarnię, w której odkryto gryzonie. Kontakt z

CHCĄ ZAKAZU HANDLU W „BOXING DAY”

KOMENTUJĄ

Już ponad 100 tys. osób podpisało się pod petycją, żądając zamknięcia galerii handlowych w Boxing Day. – Sklepy, a w szczególności supermarkety, nie muszą być otwarte w Boxing Day. Nawet jeśli nie dla każdego Boże Narodzenie to religijne święto, to powinno

~ Jarek No i prawidłowo, w końcu jak święta to święta.

INICJATYWA

być wystarczająco respektowane – na tyle, by pracownicy sklepów i marketów (którzy ciężko pracują już w czasie przygotowań do świąt) mogli otrzymać choć skromną dawkę czasu rodzinnego, by się zrelaksować i cieszyć świątecznym sezonem – głosi petycja.

~ Michał Za dużo osób o innym wyznaniu mieszka w UK, żeby mogli sobie pozwolić na taki krok.

mysimi odchodami może prowadzić do śmierci, dlatego właśnie po skardze jednego z klientów piekarnia od razu została zamknięta. Asda zmagała się już z podobnymi problemami, gdy w 2013 roku do piekarni dostały się ptaki.

~ Izabela ~ Kasia Fakt jest faktem pełno jest myszy w Londynie, ludzie to już walczą jak mogą z tą plagą.

Bardzo dobrze. Brudasy!

Z wizytą na

Podkarpaciu Podkarpacie wciąż czeka na to, by zostać odkrytym. Na szczęście wielu już zdążyło zauważyć, że południowo-wschodni kraniec Polski to piękne tereny, gdzie można odpocząć, smacznie zjeść i zobaczyć krajobrazy jakich próżno szukać gdzie indziej. Stąd też pojawia się tu coraz więcej osób spragnionych wyjątkowych widoków – szczególnie tych, które czekają na nas np. w Bieszczadach. Nie wspominając już o urokach licznych zamków, z których także słynie ten region.

34 Podkarpacie

â&#x20AC;&#x201C; w stol â&#x20AC;&#x17E;RzeszĂłw â&#x20AC;&#x201C; stolica innowacjiâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; pod takim hasĹ&#x201A;em promowane jest to miasto. To rĂłwnieĹź miejsce, ktĂłre ma do zaproponowania wiele atrakcji i Ĺ&#x203A;wietnie nadaje siÄ&#x2122; na to, by spÄ&#x2122;dziÄ&#x2021; tu weekend.

Port Lotniczy RzeszĂłw-Jasionka Ă&#x20AC; Dojazd: PC NQVPKUMQ MWTUWLG CĂź CWVQDWUÂłY NKPKK /2- K /-5 \ 4\GU\QYC Ă&#x20AC; Kierunki: UVCÄ&#x153;G RQÄ&#x153;Ă´E\GPKC FQ (TCPELK 0KGOKGE 0QTYGIKK #PINKK K +TNCPFKK UG\QPQYQ $WÄ&#x153;ICTKC )TGELC K 6WTELC Ă&#x20AC; Linie lotnicze: .16 .WHVJCPUC 4[CPCKT K #FTKC #KTYC[U

eszcze do niedawna pier wsz ym skojarzeniem, jakie przychodziĹ&#x201A;o do gĹ&#x201A;owy na myĹ&#x203A;l o Rzeszowie, byĹ&#x201A;o szare i brzydkie miasto niemogÄ&#x2026;ce zgubiÄ&#x2021; smutnego, PRL-owskiego ducha. Na przestrzeni ostatnich lat RzeszĂłw przeszedĹ&#x201A; jednak znacznÄ&#x2026; metamorfozÄ&#x2122;. Z miasta â&#x20AC;&#x17E;na drugim koĹ&#x201E;cu Ĺ&#x203A;wiataâ&#x20AC;? staĹ&#x201A; siÄ&#x2122; jednym z najbardziej dynamicznie rozwijajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; w Polsce, w ktĂłrym przemysĹ&#x201A;, inno-

wacje, wysoki komfort Ĺźycia i jedne z najwyĹźszych zarobkĂłw, byĹ&#x201A;y motorem do zmian. RzeszĂłw piÄ&#x2122;knieje, a turyĹ&#x203A;ci zaglÄ&#x2026;dajÄ&#x2026; tu coraz chÄ&#x2122;tniej.

O rewolucji

Kiedy zapytamy siebie lub znajomych o atrakcje turystyczne Warszawy, GdaĹ&#x201E;ska czy WrocĹ&#x201A;awia, to kaĹźdy bÄ&#x2122;dzie w stanie wymieniÄ&#x2021; przynajmniej jednÄ&#x2026;. Gdy zapytamy kogoĹ&#x203A; o atrakcje turystyczne znajdujÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; w Rzeszowie, odpowiedĹş nie bÄ&#x2122;dzie juĹź

taka jednoznaczna. Ale jest jeden pomnik, o ktĂłrym sĹ&#x201A;yszeli prawie wszyscy â&#x20AC;&#x201C; Pomnik Czynu Rewolucyjnego postawiony w samym centrum, ktĂłry siÄ&#x2122;ga prawie 40 m wysokoĹ&#x203A;ci. Od poczÄ&#x2026;tku budziĹ&#x201A; kontrowersje i na pewno nie kojarzyĹ&#x201A; siÄ&#x2122; z sojuszem robotniczochĹ&#x201A;opskim, ktĂłry miaĹ&#x201A; symbolizowaÄ&#x2021;. Jedni twierdzili, Ĺźe wyglÄ&#x2026;da jak oĹ&#x203A;le uszy, inni mieli jeszcze inne skojarzenia (nawet erotyczne). RzeszĂłw ma jednak do zaoferowania duĹźo wiÄ&#x2122;cej. Jednym z takich

miejsc jest starĂłwka z rynkiem w centrum, ktĂłrego architektura nieco siÄ&#x2122; zmieniĹ&#x201A;a na przestrzeni ostatnich wiekĂłw, ale nadal otoczony jest zabytkowymi kamienicami. Najciekawsza pod kÄ&#x2026;tem turystycznym jest Kamienica 19, w ktĂłrej podziemiach odkryto fragmenty gotyckich murĂłw, sklepieĹ&#x201E; czy ostroĹ&#x201A;ukĂłw, ktĂłre pochodzÄ&#x2026; z XV i XVI w. Na rynku znajdziemy teĹź Ratusz z XVI w., ktĂłry jest najbardziej okazaĹ&#x201A;ym budynkiem w tej lokalizacji. DuĹźÄ&#x2026; atrakcjÄ&#x2026; turystycznÄ&#x2026; w obrÄ&#x2122;bie StarĂłwki

| Podkarpacie 35

licy

jest Podziemna Trasa Turystyczna (PTT) „Rzeszowskie Piwnice” – to podziemna trasa przebiegająca pod kamienicami i płytą rynku. Obejmuje 25 piwnic i 15 korytarzy, w których można obejrzeć średniowieczne mury, pozostałości po lochach i tajemnicze przejścia.

Życie nocne

Stolica Podkarpacia słynie z wielu kościołów i pałaców. Znajdziemy tutaj m.in. Konwent Pijarów, czyli XVII-wieczny kompleks kościoła, klasztoru i szkoły.

Podkarpacia

Budynek w stylu barokowym kryje w sobie obecnie Muzeum Okręgowe, w którym umieszczone zostały zbiory z zakresu sztuki, etnografii i archeologii. Słynna jest również Synagoga Staromiejska, która na przełomie XVI i XVII wieku stanowiła bastion obronny, później przekształcona została w sale wystawowe Związku Artystów Polskich, a ostatecznie w siedzibę Archiwum Państwowego. W mieście znajdują się też posiadłości należące do rodziny Lubomirskich i wille secesyjne.

Rzeszów ma również do zaoferowania kilka ciekawostek, które najlepiej zobaczyć po zmroku. Jedną z nich jest rzeszowska fontanna multimedialna, której główną atrakcją są wieczorne spektakle strumieni „tańczących” w rytmie muzyki, podświetlane kolorowymi lampkami, laserami lub pokazami filmowymi. Podobne pokazy fontann znajdziemy w Parku Papieskim, za-

łożonym w celu upamiętnienia wizyty Jana Pawła II w Rzeszowie w 1991 r. Dosyć niespodziewaną, ale równie interesującą atrakcją po zmroku jest okrągła kładka. Jest to jedyny taki obiekt w Europie i ze względu na kształt i wykorzystane materiały, została uznana za najciekawszą budowlę w tej kategorii. Nocą jest cała podświetlona, dając tym samym niesamowity efekt.

36 Podkarpacie

â&#x20AC;&#x201C; miasto w W Kolbuszowej Ă&#x20AC; 5MCPUGP /W\GWO -WNVWT[ .WFQYGL \PCLF\KGO[ VCMĂźG Y -QNDWU\QYGL PKGURGÄ&#x153;PC FYKG IQF\KP[ LC\F[ QF 5CPQMC /CO[ VW GMURQ\[ELÄ&#x2018; YUK .CUQYKCMÂłY K 4\GU\QYKCMÂłY \COKGU\MWLĂ´E[EJ VGTGP[ RÂłÄ&#x153;PQEPGL E\Ä&#x2018;ĂśEK YQLGYÂłF\VYC 0C QDU\CT\G QM JC \PCLF\KGO[ RQPCF QDKGMVÂłY RQYUVCÄ&#x153;[EJ PC RT\GUVT\GPK QUVCVPKEJ NCV 5Ă´ VW EJÄ&#x153;QRUMKG \CITQF[ MWĂşPKG YKCVTCMK OÄ&#x153;[P U\MQÄ&#x153;C C PCYGV URQT[EJ TQ\OKCTÂłY MQĂśEKÂłÄ&#x153; Y MVÂłT[O FQ FPKC F\KUKGLU\GIQ QFD[YCLĂ´ UKÄ&#x2018; OU\G ĂśYKÄ&#x2018;VG <CD[VMK YMQORQPQYCPQ Y PCVWTCNP[ MTCLQDTC\ Ă¤ NCUÂłY RÂłN Ä&#x153;Ă´M 6Q KFGCNPG YCTWPMK FQ URCEGTÂłY K QFRQE\[PMW 9KÄ&#x2018;EGL PC YYY OW\GWOMQNDWU\QYC RN

iasto poĹ&#x201A;oĹźone jest w dolinie Sanu, na terenie Kotliny Sanockiej, u podnĂłĹźa GĂłr SĹ&#x201A;onnych i PogĂłrza Bukowskiego. Warto zatrzymaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; tu przed wyprawÄ&#x2026; w gĂłry czy przed dalszÄ&#x2026; podrĂłĹźÄ&#x2026; na wschĂłd czy poĹ&#x201A;udnie.

RĂłĹźne style

Zdecydowanie jednÄ&#x2026; z najciekawszych atrakcji jest skansen, czyli park 18 listopada 2016

etnograficzny. Na 38 ha zaprezentowano tu przykĹ&#x201A;ady wspĂłĹ&#x201A;istnienia kultury polsko-ukraiĹ&#x201E;skiego pogranicza we wschodniej czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci polskich Karpat (Bieszczady, Beskid Niski) wraz z Podkarpaciem. â&#x20AC;&#x201C; Na terenie Muzeum zgromadzono ponad 100 obiektĂłw budownictwa drewnianego z okresu od XVII do XX wieku, gdzie obok budynkĂłw mieszkalnych, mieszkalno-gospodarczych i gospodarczych, w parku znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź obiekty sakralne (XVII-wieczny koĹ&#x203A;ciĂłĹ&#x201A;, dwie XVIII-

wieczne cerkwie bojkowskie, jedna okazaĹ&#x201A;a cerkiew Ĺ&#x201A;emkowska z samego poczÄ&#x2026;tku XIX w. i kilka malowniczych kapliczek), budynki uĹźytecznoĹ&#x203A;ci publicznej (szkoĹ&#x201A;a wiejska, zajazd) oraz obiekty przemysĹ&#x201A;owe (mĹ&#x201A;yn wodny, wiatraki, kuĹşnie) â&#x20AC;&#x201C; moĹźna przeczytaÄ&#x2021; na stronie skansen.sanok.pl. To jednak nie wszystko â&#x20AC;&#x201C; na terenie parku moĹźna teĹź oglÄ&#x2026;daÄ&#x2021; ekspozycjÄ&#x2122; malarstwa ikonowego pt. â&#x20AC;&#x17E;Ikona karpackaâ&#x20AC;?, na ktĂłrej znalazĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; ponad 220 ikon z okresu od XV do XX w.

Ci, ktĂłrzy jeszcze tu nie byli, mogÄ&#x2026; sprawdziÄ&#x2021;, jak opisywany skansen wyglÄ&#x2026;da â&#x20AC;&#x201C; wszystko dziÄ&#x2122;ki opcji â&#x20AC;&#x17E;wirtualny spacerâ&#x20AC;? na stronie muzeum. Warto zerknÄ&#x2026;Ä&#x2021;, jak prezentuje siÄ&#x2122; np. Rynek Galicyjski czy skansen zimÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; to powinno przekonaÄ&#x2021; niedowiarkĂłw, Ĺźe naprawdÄ&#x2122; warto odwiedziÄ&#x2021; to miejsce.

Ĺ&#x161;lad artysty

InnÄ&#x2026; atrakcjÄ&#x2026; jest sanocki zamek, pierwotnie gotycki, postawiony w miejscu dawnego, ruskiego grodu,

| Podkarpacie 37

wielu kultur Sanok, jedno z najdalej wysuniętych na południowy-wschód miast w Polsce, jest stosunkowo niewielki – mieszka tu około 40 tys. ludzi. Nie ma tu tłumu turystów, a szkoda, bo to urokliwe miejsce może pochwalić się m.in. wyjątkowym skansenem czy zamkiem, w którego murach mieści się Muzeum Historyczne z największym w kraju zbiorem prac Zdzisława Beksińskiego.

który w XVI w. przebudowano na styl renesansowy. – Obecnie w murach zamku mieści się Muzeum Historyczne, założone w 1934 r. Posiada najcenniejszą w kraju kolekcję ikon oraz największy zbiór prac wybitnego polskiego artysty – Zdzisława Beksińskiego (to właśnie w tym mieście się urodził – przyp. red.). Muzeum posiada również cenne zbiory sztuki sakralnej kościoła rzymskokatolickiego, sztuki współczesnej czy sarmackiej sztuki portretowej. Pod

dziedzińcem znajdują się dwa niemieckie schrony, zbudowane w latach 1940-41, jako element tzw. „Pozycji Granicznej Galicja”. Strzegły one funkcjonującej w latach 1939-1941 granicy pomiędzy Generalnym Gubernatorstwem a Związkiem Radzieckim – informuje sanok.pl. Uwagę turystów powinien przykuć także XVIII-wieczny ratusz miejski, w którego centralnej części mieści się zegar wykonany w Pradze, uruchomiony 1 lutego 1906 roku, jak również Kościół

i klasztor OO. Franciszkanów, pochodzący z I poł. XVII w. W jego wnętrzu znajdują się późnobarokowe ołtarze oraz cudowny obraz Matki Bożej Pocieszenia – Pani Ziemi Sanockiej, a także krzyż z II połowy XVII w. To oczywiście nie wszystkie ciekawe miejsca, na które można tu na-

trafić – tych godnych polecenia jest znacznie więcej. Część z nich warto jednak odkryć samemu.

38 Podkarpacie

Na zamku

WaĹźny adres 7N <COMQYC Ä&#x203A;CÄ&#x201D;EWV 6GN OW\GWO"\COGM NCPEWV RN YYY \COGM NCPEWV RN

BiaĹ&#x201A;a Dama

Ă&#x20AC; $KCÄ&#x153;Ă´ &COĂ´ \COMW Y Ä&#x203A;CÄ&#x201D;EWEKG LGUV PCLOÄ&#x153;QFU\C EÂłTMC +\CDGNK %\CTVQT[UMKGL ,WNKC \ .WDQOKTUMKEJ 2QVQEMC .GIGPFC IÄ&#x153;QUK ĂźG LGL FWEJC OQĂźPC URQVMCÄ? RT\[ OCÄ&#x153;[O DKWTMW LCM RKU\G NKUV FQ WMQEJCPGIQ 'WUVCEJGIQ 5CPIWU\MK

o miejsce jest dzieĹ&#x201A;em w y b itnych architektĂłw i rzemieĹ&#x203A;lnikĂłw rĂłĹźnych epok, choÄ&#x2021; nie da siÄ&#x2122; ukryÄ&#x2021;, Ĺźe najmocniej kojarzy siÄ&#x2122; ono z IzabelÄ&#x2026; CzartoryskÄ&#x2026;, ktĂłra traktowaĹ&#x201A;a paĹ&#x201A;ac jako swojÄ&#x2026; rezydencjÄ&#x2122;, a zarazem centrum sztuki i kultury. To wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie ona sprowadzaĹ&#x201A;a tu znanych artystĂłw, urzÄ&#x2026;dzaĹ&#x201A;a pokoje zgodnie z ĂłwczeĹ&#x203A;nie panujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; modÄ&#x2026;, mĂłwi siÄ&#x2122; nawet, Ĺźe Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czyĹ&#x201A;y jÄ&#x2026; przyjacielskie 18 listopada 2016

stosunki z MariÄ&#x2026; AntoninÄ&#x2026;. Do dziĹ&#x203A; w zamku moĹźemy teĹź podziwiaÄ&#x2021; zebrane i zamĂłwione przez ksiÄ&#x2122;ĹźnÄ&#x2026; dzieĹ&#x201A;a. I choÄ&#x2021; Czartoryska nie jest postaciÄ&#x2026; jednoznacznÄ&#x2026;, bo teĹź nie raz uĹźywaĹ&#x201A;a swoich wdziÄ&#x2122;kĂłw, aby zdobyÄ&#x2021; i zaĹ&#x201A;atwiÄ&#x2021; coĹ&#x203A;, na czym jej zaleĹźaĹ&#x201A;o, to nie ma wÄ&#x2026;tpliwoĹ&#x203A;ci, Ĺźe byĹ&#x201A;a prawdziwym mecenasem sztuki.

Najlepsi artyĹ&#x203A;ci

Zamku nie ominÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;y liczne zawirowania historyczne, jednak jego praw-

dziwy rozkwit datuje siÄ&#x2122; wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie na XVIII wiek, kiedy to paĹ&#x201A;ac trafiĹ&#x201A; w rÄ&#x2122;ce marszaĹ&#x201A;ka wielkiego koronnego StanisĹ&#x201A;awa Lubomirskiego i jego Ĺźony Izabeli z Czartoryskich. W 1791 roku ksiÄ&#x2122;Ĺźna, juĹź po Ĺ&#x203A;mierci mÄ&#x2122;Ĺźa, rozpoczÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a kolejny etap jego przebudowy i to wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie wtedy wyposaĹźyĹ&#x201A;a sale w wiele dzieĹ&#x201A; sztuki wybitnych malarzy i rzeĹşbiarzy. PowstaĹ&#x201A;y wĂłwczas nowe apartamenty, przy ktĂłrych pracowali najwiÄ&#x2122;ksi artyĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; do dziĹ&#x203A; zachowaĹ&#x201A;y siÄ&#x2122;: Apartament Brennowski, PokĂłj

nad Widokami, Apartament ChiĹ&#x201E;ski (Izabela, ktĂłra choÄ&#x2021; sama nie byĹ&#x201A;a w Chinach, byĹ&#x201A;a w tym kraju zakochana), a takĹźe Salon PompejaĹ&#x201E;ski czy Apartament Turecki. NajdĹ&#x201A;uĹźej pracowaĹ&#x201A; dla ksiÄ&#x2122;Ĺźnej Christian Piotr Aigner, ktĂłry zaprojektowaĹ&#x201A; m.in. dworski teatr (Czartoryska chciaĹ&#x201A;a mieÄ&#x2021; bowiem scenÄ&#x2122; we wĹ&#x201A;asnym zamku), salÄ&#x2122; balowÄ&#x2026; z wyjÄ&#x2026;tkowym Ĺźyrandolem znajdujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; siÄ&#x2122; tuĹź obok wielkiej jadalni (teĹź jego projektu) czy klasycystycznÄ&#x2026; oranĹźe-

| Podkarpacie 39

Zamek w Łańcucie, leżący 17 km od Rzeszowa, należy do najlepiej zachowanych i wyposażonych tego typu obiektów w Polsce. Turystów przyciągają jednak nie tylko piękne wnętrza, ale i otaczający go park i ogrody.

rię. Świetnie wyposażone sale, a także rzeźby i obrazy oddające ducha epoki, można oglądać do dziś – na razie tylko na jednym piętrze (drugie już wkrótce ma zostać oddane do użytku). Można tu spędzić sporo czasu, bo naprawdę jest wiele do zwiedzania – zwłaszcza jeśli po spacerze wewnątrz budynku wyjdziemy do otaczającego go parku.

Życie kulturalne

Dzięki aktywnej działalności kulturalnej Izabeli Czartoryskiej, w tym miej-

scu, na przełomie XVIII i XIX w., kwitło życie kulturalne i towarzyskie. Księżna gościła tu przedstawicieli arystokracji, wybitnych artystów, gości z zagranicy. Źródła wskazują też, że już po rewolucji francuskiej schronienie znalazło tu wielu przedstawicieli najwyższych sfer, którzy uciekli z kraju. To, że księżnej zależało na tym, by utrzymać w zamku wyjątkowo wysoki standard, widać choćby po przedmiotach, które zachowały się tu do dzisiaj – świadczą o tym bogato zdobione żyrandole, misternie wykonane

rzeźby, ściany pasujące zdobieniami do mebli, a nawet takie drobiazgi jak malutki drogi fotel przeznaczony dla psa, ulubieńca Czartoryskiej. Po latach na terenie kompleksu zbudowano też storczykarnię i palmiarnię, wzorowaną na cesarskiej palmiarni z Wiednia. Tę pierwszą (z nieco mniejszą kolekcją), można podziwiać także i dziś. Poza zamkiem i ogrodami, znajdziemy tu także kompleks zabudowań stajni i wozowni (położony po

drugiej stronie ulicy). Od czasów Romana Potockiego przechowywana jest tu kolekcja zabytkowych dworskich pojazdów zaprzęgowych – największa w Polsce. Znajdziemy tu nawet takie wozy, jak te, które rodzina brała ze sobą podczas wypraw na safari. Zamek w Łańcucie wraz z przyległymi do niego terenami, to rzeczywiście jedno z miejsc na Podkarpaciu, które zdecydowanie warto zobaczyć.

40 Podkarpacie

â&#x20AC;&#x201C; cichy raj na ziemi Bieszczady to bezkres poĹ&#x201A;onin, kapryĹ&#x203A;na pogoda, rozlegĹ&#x201A;e szlaki turystyczne i piÄ&#x2122;kno natury. To miejsce niesie ze sobÄ&#x2026; szereg moĹźliwoĹ&#x203A;ci. Bo Bieszczady nie sÄ&#x2026; jedynie miejscem do zobaczenia, a raczej stanem, ktĂłry warto doĹ&#x203A;wiadczyÄ&#x2021;.

Nad jeziorem -QÄ&#x153;GO PCRÄ&#x2018;FQY[O DKGU\E\CF\MKGL VWT[UV[MK LGUV ,G\KQTQ 5QNKÄ&#x201D;UMKG .CVGO VGP \DKQTPKM QHGTWLG YKGNG MĂ´RKGNKUM MVÂłTG LGUKGPKĂ´ UĂ´ TCE\GL PKGRQNGECPG #NG LGUKGÄ&#x201D; PCF ,G\KQTGO 5QNKÄ&#x201D;UMKO YKĂ´ĂźG UKÄ&#x2018; \ ĂźGINCTUVYGO YÄ&#x2018;FMCTUVYGO K URCEGTCOK RQ FÄ&#x153;WIKGL RKÄ&#x2018;MPGL NKPKK DT\GIQYGL

Ĺ&#x201A;ynÄ&#x2026; z dzikiej przyrody i zapierajÄ&#x2026;cych dech w piersiach krajobrazĂłw. W przeciwieĹ&#x201E;stwie do innych miejsc na mapie Polski, nie majÄ&#x2026; swojego â&#x20AC;&#x17E;okresu waĹźnoĹ&#x203A;ciâ&#x20AC;?. Bo zawsze znajdzie siÄ&#x2122; coĹ&#x203A;, czego warto doĹ&#x203A;wiadczyÄ&#x2021; bez wzglÄ&#x2122;du na porÄ&#x2122; roku.

Doliny i poĹ&#x201A;oniny

Ludzie dzielÄ&#x2026; siÄ&#x2122; podobno na dwie kategorie â&#x20AC;&#x201C; ci, ktĂłrzy lubiÄ&#x2026; morze i 18 listopada 2016

ci, ktĂłrzy wybierajÄ&#x2026; gĂłry. Dla tych drugich poĹ&#x201A;oniny bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; rajem na ziemi, bo dla wielu sÄ&#x2026; to najpiÄ&#x2122;kniejsze gĂłry w Polsce. JesieniÄ&#x2026;, kiedy roĹ&#x203A;liny zmieniajÄ&#x2026; kolory, caĹ&#x201A;e zbocza pokryte sÄ&#x2026; miedziano-zielonÄ&#x2026; mozaikÄ&#x2026;. WybierajÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; na pieszÄ&#x2026; wycieczkÄ&#x2122;, bÄ&#x2122;dziemy szuraÄ&#x2021; nogami w gĂłrach kolorowych, opadniÄ&#x2122;tych liĹ&#x203A;ci. JesieniÄ&#x2026; na szczytach pojawia siÄ&#x2122; juĹź pierwszy Ĺ&#x203A;nieg, dlatego gra kolorĂłw jest wyjÄ&#x2026;tkowa. Od zielonych traw, po pomaraĹ&#x201E;czowo-czerwone Ĺ&#x203A;ciĂłĹ&#x201A;ki

i poĹźĂłĹ&#x201A;kniÄ&#x2122;te korony drzew, a na to wszystko biel Ĺ&#x203A;niegu i bĹ&#x201A;Ä&#x2122;kit nieba. WybierajÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; na wycieczkÄ&#x2122; w poĹ&#x201A;oniny, warto wybraÄ&#x2021; szlak PoĹ&#x201A;onina CaryĹ&#x201E;ska. Droga jest Ĺ&#x201A;atwa do pokonania, nie wymaga kondycji, jednak wymaga ciepĹ&#x201A;ych ubraĹ&#x201E;, bo czÄ&#x2122;sto wieje tam mroĹşny wiatr. Dla bardziej zaawansowanych polecany jest szlak PoĹ&#x201A;onina Bukowego Berda. Trasa zawiera w sobie teĹź piÄ&#x2122;kne widoki â&#x20AC;&#x201C; zaczynajÄ&#x2026;c od zielonych polan po brÄ&#x2026;zowe, ponure lasy iglaste. W

Bieszczadach koniecznie trzeba teĹź wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; na TarnicÄ&#x2122;. To najwyĹźszy szczyt jaki tam spotkamy, a widoki z gĂłry sÄ&#x2026; jeszcze piÄ&#x2122;kniejsze niĹź te z doĹ&#x201A;u. NajwiÄ&#x2122;ksi entuzjaĹ&#x203A;ci przekonujÄ&#x2026;, Ĺźe nie wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; na TarnicÄ&#x2122;, bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;c w Bieszczadach, to tak jakby pojechaÄ&#x2021; do Rzymu i nie zobaczyÄ&#x2021; Koloseum. Musi to wiÄ&#x2122;c byÄ&#x2021; nasz punkt obowiÄ&#x2026;zkowy.

Jesienne piÄ&#x2122;kno

PĂłĹşnÄ&#x2026; jesieniÄ&#x2026;, czyli po sezonie, duĹźo trudniej spotkaÄ&#x2021; tu turystĂłw, a

| Podkarpacie 41

WaĹźny adres 9KÄ&#x2018;EGL KPHQTOCELK OQĂźPC \PCNGĂşÄ? 2QNKUJ 0CVKQPCN 6QWTKUV 1HÄľEG 9GUVICVG *QWUG 9GUV )CVG .QPFQP 9 ;; 6GN 6GN (CZ NQPFQP"RQNCPF VTCXGN YYY RQNCPF VTCXGN YYY HCEGDQQM EQO 21.#0&64#8'.

znacznie Ĺ&#x201A;atwiej moĹźna wpaĹ&#x203A;Ä&#x2021; tu na zwierzÄ&#x2122;ta i wspomniane juĹź wczeĹ&#x203A;niej relikty przeszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci. Doliny bieszczadzkie to miejsce, w ktĂłrym mieszkali rdzenni gĂłrale â&#x20AC;&#x201C; Bojkowie. W dolinach moĹźna jeszcze gdzieniegdzie zauwaĹźyÄ&#x2021; zachowane Ĺ&#x203A;lady z tego okresu, ktĂłre niestety powoli zaczynajÄ&#x2026; znikaÄ&#x2021;. I tak, nadal moĹźna napotkaÄ&#x2021; zarastajÄ&#x2026;ce i niszczejÄ&#x2026;ce cmentarze, Ĺ&#x203A;lady po Ăłwczesnych zabudowaniach, studnie i cerkwie, ktĂłre przetrwaĹ&#x201A;y przez te lata.

Najbardziej polecanÄ&#x2026; bieszczadzkÄ&#x2026; dolinÄ&#x2026; jest Bieszczadzki Worek. Znajdziemy jÄ&#x2026; w gĂłrnej czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci Sanu. Na zachodzie moĹźna obserwowaÄ&#x2021; pasmo Bieszczad Wysokich, a na wschodzie i poĹ&#x201A;udniu rozpoĹ&#x203A;cierajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; widoki na leĹźÄ&#x2026;cÄ&#x2026; nieopodal UkrainÄ&#x2122;. Bieszczadzkie miejscowoĹ&#x203A;ci nabierajÄ&#x2026; szczegĂłlnego klimatu wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie jesieniÄ&#x2026;. Latem przepeĹ&#x201A;nione turystami nie majÄ&#x2026; aĹź tak wiele wspĂłlnego z magiÄ&#x2026; i spokojem, ktĂłrych chcemy doĹ&#x203A;wiadczyÄ&#x2021;, udajÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; w gĂłry. Ale

trzeba sobie teĹź zdawaÄ&#x2021; sprawÄ&#x2122; z tego, Ĺźe ten szczegĂłlny jesienny klimat nie zawsze oznacza, Ĺźe bÄ&#x2122;dziemy mogli siÄ&#x2122; posiliÄ&#x2021; w napotkanych po drodze restauracjach. O tej porze roku, tak jak miasta pustoszejÄ&#x2026; od turystĂłw, tak samo pustoszejÄ&#x2026; od sprzedawcĂłw i restauratorĂłw. ZdarzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; miejsca, w ktĂłrych trudno jest spotkaÄ&#x2021; nawet przysĹ&#x201A;owiowego â&#x20AC;&#x17E;psa z kulawÄ&#x2026; nogÄ&#x2026;â&#x20AC;?. JeĹźeli w Bieszczadach pojawimy siÄ&#x2122; w chĹ&#x201A;odniejszym okresie, to warto przyjechaÄ&#x2021;

do m.in. Wetlina, Smerku, Cisnej czy Ustrzyk GĂłrnych. KaĹźdy wiÄ&#x2122;c, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od upodobania â&#x20AC;&#x201C; czy to latem, czy pĂłĹşnÄ&#x2026; jesieniÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; znajdzie tu odpowiedni dla siebie klimat i na pewno zapamiÄ&#x2122;ta go na dĹ&#x201A;ugie lata. A moĹźe nawet bÄ&#x2122;dzie chciaĹ&#x201A; wrĂłciÄ&#x2021;...

42 kuchnia

Na kulinarnym szlaku Podkarpacie moĹźe poszczyciÄ&#x2021; siÄ&#x2122; najbardziej rĂłĹźnorodnÄ&#x2026; kuchniÄ&#x2026; regionalnÄ&#x2026; i najwiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; liczbÄ&#x2026; zarejestrowanych certyfikowanych produktĂłw tradycyjnych.

Panepuchy SposĂłb przygotowania: Rozpuszczamy w ciepĹ&#x201A;ym mleku droĹźdĹźe, cukier i Ĺ&#x201A;yĹźkÄ&#x2122; mÄ&#x2026;ki. Po ok. 20 minutach dodajemy ĹźĂłĹ&#x201A;tka, sĂłl, mÄ&#x2026;kÄ&#x2122; i wyrabiamy ciasto. Na koniec wlewamy masĹ&#x201A;o, wyrabiamy jeszcze przez chwilÄ&#x2122;, przykrywamy naczynie i czekamy aĹź caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; wyroĹ&#x203A;nie. NastÄ&#x2122;pnie kĹ&#x201A;adziemy je na wysypanÄ&#x2026; mÄ&#x2026;kÄ&#x2026; stolnicÄ&#x2122;, rozwaĹ&#x201A;kowujemy na gruboĹ&#x203A;Ä&#x2021; 1 cm i wykrawamy szklankÄ&#x2026; krÄ&#x2026;Ĺźki. SkĹ&#x201A;adamy dwa krÄ&#x2026;Ĺźki (jeden na drugi), umieszczajÄ&#x2026;c pomiÄ&#x2122;dzy nimi niewielkÄ&#x2026; iloĹ&#x203A;Ä&#x2021; owocowego nadzienia: marmolady lub powideĹ&#x201A;. Brzegi Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czymy Ĺ&#x203A;ciskajÄ&#x2026;c je palcami. Tak przygotowane odstawiamy na oprĂłszonÄ&#x2026; mÄ&#x2026;kÄ&#x2026; deskÄ&#x2122; i przykrywamy tkaninÄ&#x2026;, czekajÄ&#x2026;c aĹź ciasto dodatkowo wyroĹ&#x203A;nie. Zagotowujemy wodÄ&#x2122; w garnku, na ktĂłry nakĹ&#x201A;adamy sito lub Ĺ&#x203A;cierkÄ&#x2122; obwiÄ&#x2026;zanÄ&#x2026; sznurkiem tak, aby materiaĹ&#x201A; byĹ&#x201A; naprÄ&#x2122;Ĺźony. Gdy woda siÄ&#x2122; zagotuje, kĹ&#x201A;adziemy droĹźdĹźowe krÄ&#x2026;Ĺźki na Ĺ&#x203A;ciereczkÄ&#x2122;, ale tak, by siÄ&#x2122; nie stykaĹ&#x201A;y i przykrywamy wysokÄ&#x2026; pokrywkÄ&#x2026; lub drugÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;ciereczkÄ&#x2026;. â&#x20AC;&#x17E;Parujemyâ&#x20AC;? przez ok. 7-8 minut. Panepuchy podajemy gorÄ&#x2026;ce, polane maseĹ&#x201A;kiem lub ze Ĺ&#x203A;mietanÄ&#x2026;. (za: m.gotowanie.onet.pl)

Proziaki z serem SkĹ&#x201A;adniki:

18 listopada 2016

t LH NÇ&#x152;LJ t EBH CJBÂ&#x2019;FHP TFSB t DBÂ&#x2019;F KBKLP t Č&#x2C6;Ă&#x2DC;Â&#x2019;ULB t T[LMBOLJ LXBÇ´OFHP NMFLB lub maĹ&#x203A;lanki t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LB DVLSV t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;FD[LB TPMJ t QÂ&#x2019;BTLB Â&#x2019;ZČ&#x2C6;FD[LB TPEZ

SkĹ&#x201A;adniki: t T[LMBOLJ NÇ&#x152;LJ t Č&#x2C6;Ă&#x2DC;Â&#x2019;ULB t H ESPČ&#x2C6;EČ&#x2C6;Z t TUPQJPOF NBTÂ&#x2019;P H

t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LJ DVLSV t T[LMBOLB NMFLB t TĂ&#x2DC;M EP TNBLV

SposĂłb przygotowania: MÄ&#x2026;kÄ&#x2122; przesiaÄ&#x2021; z sodÄ&#x2026;, dodaÄ&#x2021; pozostaĹ&#x201A;e skĹ&#x201A;adniki i zarobiÄ&#x2021; kwaĹ&#x203A;nym mlekiem ciasto. UformowaÄ&#x2021; waĹ&#x201A;ek, pokroiÄ&#x2021; go w plastry, rozwaĹ&#x201A;kowaÄ&#x2021; owalne placki o gruboĹ&#x203A;ci 1 cm. SmaĹźyÄ&#x2021; z obu stron na skraju blachy kuchennej tak, by ich nie przypaliÄ&#x2021;. Wspaniale smakujÄ&#x2026; posmarowane Ĺ&#x203A;wieĹźym masĹ&#x201A;em i popijane mlekiem lub zboĹźowÄ&#x2026; kawÄ&#x2026; z mlekiem. (za: grupabieszczady.pl)

Proziaki, czyli puszyste placki, majÄ&#x2026; udokumentowanÄ&#x2026; tradycjÄ&#x2122; wyrobu od ponad 150 lat. Najlepiej smakujÄ&#x2026; z masĹ&#x201A;em czosnkowym, ale moĹźna je jeĹ&#x203A;Ä&#x2021; takĹźe na sĹ&#x201A;odko â&#x20AC;&#x201C; z miodem lub powidĹ&#x201A;ami.

| kuchnia 43

Gołąbki

Składniki: t ǴSFEOJB H ØXLB LBQVTUZ t LH [JFNOJBLØX t KBKLP t CV LB QT[FOOB t ZȈLB TPMJ t ZȈFD[LJ QJFQS[V t DFCVMB

Sposób przygotowania:

z ziemniaków

Kapustę sparzamy, oddzielamy liście od głowy i zostawiamy do ostygnięcia. Ziemniaki ścieramy i dodajemy jajko, bułkę. Następnie kroimy cebulę, podsmażamy i dodajemy do ziemniaków. Dodajemy resztę składników i wszystko razem mieszamy. Gotową masę ziemniaczaną zawijamy w kapustę. Wkładamy do szybkowaru i dusimy ok. 1 godz. na małym ogniu. Podajemy gołąbki z sosem grzybowym lub z podsmażoną cebulką. (za: mojebieszczady.com)

reklama

44 kuchnia

KiseÅ&#x201A;ycia, KwaÅ&#x203A;nica czyli Å¼ur owsiany na Å¼eberkach SkÅ&#x201A;adniki: Zakwas na sÅ&#x201A;oik 1 litr: t TÂ&#x2019;PJLB QÂ&#x2019;BULÃ&#x2DC;X PXTJBOZDI HÃ&#x2DC;STLJDI t [Ç&#x152;CLJ D[PTOLV t MFUOJB XPEB EP PCKÇ&#x2014;UPÇ´DJ t FX TLÃ&#x2DC;SLB DIMFCB OB [BLXBTJF

Å»ur: t M XPEZ t MJTULJ MBVSPXF t [JBSFO [JFMB BOHJFMTLJFHP t Â&#x2019;ZÈ&#x2C6;FD[LB LNJOLV t Ç´SFEOJB DFCVMB t TÃ&#x2DC;M t QJFQS[ t LH QPLSPKPOZDI X LPTULÇ&#x2014; VHPUPXBOZDI [JFNOJBLÃ&#x2DC;X

SkÅ&#x201A;adniki: t ELH XÇ&#x2014;E[POZDI È&#x2C6;FCFSFL NPÈ&#x2C6;F CZÇ&#x17D; UFÈ&#x2C6; XÇ&#x2014;E[POZ CPD[FL SB[FN [ È&#x2C6;FCFSLBNJ

t ELH XÇ&#x2014;E[POFHP CPD[LV NOJFK KFÇ´MJ NBNZ TBNF XÇ&#x2014;E[POF È&#x2C6;FCFSLB

t H LJT[POFK LBQVTUZ t EVÈ&#x2C6;B DFCVMB t NBSDIFXLB t QJFUSVT[LB t NBMVULJ LBXBÂ&#x2019;FL TFMFSB t LBXBÂ&#x2019;FL QPSB t [Ç&#x152;CLJ D[PTOLV t [JFNOJBLJ t MJÇ´DJF MBVSPXF t TVT[POF HS[ZCLJ t [JBSFOLB [JFMB BOHJFMTLJFHP t Â&#x2019;ZÈ&#x2C6;FD[LB LNJOLV t Â&#x2019;ZÈ&#x2C6;FD[LJ NBKFSBOLV t Â&#x2019;ZÈ&#x2C6;LJ NBTÂ&#x2019;B t TÃ&#x2DC;M QJFQS[ t DVLJFS t NBHJJ EP TNBLV

SposÃ³b przygotowania:

Zakwas: EP TÂ&#x2019;PJLB XTZQVKFNZ QÂ&#x2019;BULJ EPEBKFNZ D[PTOFL TLÃ&#x2DC;SLÇ&#x2014; [ DIMFCB J XMFXBNZ MFUOJÇ&#x152; XPEÇ&#x2014; %FMJLBUOJF [BLSÇ&#x2014;DPOZ TÂ&#x2019;PJL UBL BCZ QPXTUBÂ&#x2019;F QS[Z GFSNFOUBDKJ HB[Z OJF SP[TBE[JÂ&#x2019;Z HP PETUBXJB NZ OB US[Z EOJ X DJFQÂ&#x2019;F NJFKTDF Å»ur: EP XS[Ç&#x152;DFK XPEZ XS[VDBNZ QS[ZQSBXZ (PUVKFNZ PL NJO /BE HBSOLJFN VTUBXJBNZ EVST[MBL J QS[FMFXBNZ EP XS[Ç&#x152;ULV [BLXBT 1S[FDJFSBNZ Â&#x2019;ZÈ&#x2C6;LÇ&#x152; UBL BCZ XJÇ&#x2014;LT[PÇ´Ç&#x17D; QÂ&#x2019;ZOV QS[FMBÂ&#x2019;B TJÇ&#x2014; EP HPUVKÇ&#x152;DFK TJÇ&#x2014; XPEZ 1P[PTUB Â&#x2019;F QÂ&#x2019;BULJ XZS[VDBNZ ;VQÇ&#x2014; PCÃ¶DJF TPMJNZ (PUVKFNZ OB NBÂ&#x2019;ZN PHOJV KFT[D[F LJMLB NJOVU DBÂ&#x2019;Z D[BT NJFT[BKÇ&#x152;D %PEBKFNZ QPE TNBÈ&#x2C6;POÇ&#x152; DFCVMLÇ&#x2014; 1PEBKFNZ [ [JFNOJBLBNJ (za: smakujmy.pl)

Ç&#x2C6;FCFSLB QPQPSDKPXBÇ&#x17D; CPD[FL QPLSPJÇ&#x17D; X LPTULÇ&#x2014; 1S[FÂ&#x2019;PÈ&#x2C6;ZÇ&#x17D; EP HBSOLB J [BMBÇ&#x17D; M [JN OFK XPEZ EPEBÇ&#x17D; MJÇ´DJF MBVSPXF D[PTOFL [JFMF BOHJFMTLJF J HS[ZCZ 1P NJO EPEBÇ&#x17D; PCSBOF J QPLSPKPOF X LPTULÇ&#x2014; NBSDIFXLÇ&#x2014; QJFUSVT[LÇ&#x2014; TFMFS J [JFNOJBLJ 1P NJO EPEBÇ&#x17D; QPT[BULPXBOÇ&#x152; LBQVTUÇ&#x2014; SB[FN [ TPLJFN +FÇ´MJ LBQVTUB KFTU CBSE[P LXBÇ´OB OBMFÈ&#x2C6;Z EPEBÇ&#x17D; UZMLP USPDIÇ&#x2014; TPLV (PUPXBÇ&#x17D; KFT[D[F NJO BÈ&#x2C6; LBQVTUB CÇ&#x2014;E[JF NJÇ&#x2014;LLB $FCVMÇ&#x2014; QPLSPJÇ&#x17D; X LPTULÇ&#x2014; J [FT[LMJÇ&#x17D; OB NBÇ´MF %PEBÇ&#x17D; EP [VQZ J QPHPUPXBÇ&#x17D; KFT[D[F NJO %PQSBXJÇ&#x17D; [VQÇ&#x2014; TPMÇ&#x152; QJFQS[FN NBKFSBOLJFN J LNJOLJFN 8 SB[JF QPUS[FCZ EPEBÇ&#x17D; OJFDP DVLSV 8ZKÇ&#x152;Ç&#x17D; MJÇ´DJF MBVSPXF J QPS ,XBÇ´OJDÇ&#x2014; QPEBXBÇ&#x17D; HPSÇ&#x152;DÇ&#x152; [ QPSDKÇ&#x152; È&#x2C6;FCFSLB OB UBMFS[V J QJFD[ZXFN (za: domowe-potrawy.pl)

KiseÅ&#x201A;ycia to Å&#x201A;emkowski Å¼ur owsiany podawany z ziemniakami. Popularny na Podkarpaciu, szczegÃ³lnie w Bieszczadach. W Beskidzie Niskim kiseÅ&#x201A;ycia byÅ&#x201A;a zupÄ&#x2026; codziennÄ&#x2026;, ktÃ³rÄ&#x2026; jadaÅ&#x201A;o siÄ&#x2122; zimÄ&#x2026; ze wzglÄ&#x2122;du na rozgrzewajÄ&#x2026;ce wÅ&#x201A;aÅ&#x203A;ciwoÅ&#x203A;ci owsa. PÅ&#x201A;atki owsiane moÅ¼na zastÄ&#x2026;piÄ&#x2021; mÄ&#x2026;kÄ&#x2026; owsianÄ&#x2026;, co zwiÄ&#x2122;kszy walory zdrowotne Å¼uru.

18 listopada 2016

| Ronaldo ma dożywotni kontrakt z Nike

46 z życia gwiazd

$SJTUJBOP 3POBMEP QS[FE VȈZ LPOUSBLU [ /JLF 6NPXB LUØSB NB HP X[CPHBDJǎ P OBXFU NJMJBSE EPMBSØX NB PCPXJǌ[Z XBǎ TQPSUPXDB EP LPǩDB ȈZDJB 1PEPCOZ LPOUSBLU [BXBS XD[FǴOJFK N JO -F#SPO +BNFT 1PSUVHBMTLB HXJB[EB 3F BMV .BESZU KFTU [XJǌ[BOB [ öSNǌ /JLF PE SPLV 8 UZN D[BTJF $3 TUB TJǗ KFEOZN [ OBKMFQJFK [BSBCJBKǌ DZDI TQPSUPXDØX OB ǴXJFDJF o v'PSCFTw VNJFǴDJ HP OB T[D[ZDJF TXPKFK MJTUZ X SPLV PDFOJBKǌD KFHP SPD[OF [BSPCLJ OB QP[JPNJF NJMJPOØX EPMBSØX /JF QPJOGPSNPXBOP P T[D[FHØ BDI LPOUSBLUV KFEOBL ȇSØE P 5.; QPEB P ȈF VNPXB $SJTUJBOP KFTU CBSE[P QPEPCOB EP UFK KBLǌ QPEQJTB LPT[ZLBS[ -F#SPO +BNFT o UBNUB PQJFXB OB LXPUǗ NJMJBSEB EPMBSØX J SØXOJFȈ KFTU EPȈZXPUOJB Fot. Shutterstock

Pink po raz drugi w ciąży 8JMMPX LUØSB OB ǴXJBU QS[ZT[ B X SPLV o /JFTQPE[JBOLB o OBQJTB B XP LBMJTULB 1JOL J )BSU QPCSBMJ TJǗ X SPLV 0E UFHP D[BTV NJFMJ LJMLB QS[FSX OJFNOJFK VEB P JN TJǗ QS[F[XZDJǗȈZǎ XT[ZTULJF LSZ[ZTZ Fot. Shutterstock

1JOL J KFK NǌȈ $BSFZ )BSU TQPE[JFXBKǌ TJǗ ESVHJFHP E[JFDLB 1BSB NB KVȈ DØS LǗ MFUOJǌ 8JMMPX 4BHF )BSU 1JPTFO LBSLB EPCSǌ OPXJOǗ PH PTJ B X TPCPUǗ QPQS[F[ LPOUP OB *OTUBHSBNJF HE[JF QPLB[B B [EKǗDJF X [BBXBOTPXBOFK DJǌȈZ TUPKǌD SB[FN [F TXPKǌ DØSLǌ

Dziewczyna księcia

Rodzina Kardashianów

1B BD ,FOTJOHUPO QPUXJFSE[J X PöDKBMOZN PǴXJBED[FOJV JOGPSNB DKF LUØSF EP UFK QPSZ VDIPE[J Z [B QMPULJ o LTJǌȈǗ )BSSZ J BLUPSLB .FHIBO .BSLMF Tǌ QBSǌ 0ǴXJBE D[FOJF XZEBOP H ØXOJF [ QPXPEV PCBXZ P CF[QJFD[FǩTUXP BLUPSLJ o 8 PTUBUOJN D[BTJF HSBOJDF [PTUB Z QS[FLSPD[POF +FHP E[JFXD[Z OB .FHIBO .BSLMF PUS[ZNVKF QP HSØȈLJ 0HØMOPLSBKPXF HB[FUZ XZ LB[B Z TJǗ SBTJ[NFN J TFLTJ[NFN 'PUPSFQPSUFS[Z QSØCPXBMJ XUBS HOǌǎ EP KFK EPNV E[JFOOJLBS[F LPOUBLUPXBMJ TJǗ [ KFK CZ ZNJ DI P QBLBNJ CZ [EPCZǎ LPNQSPNJUVKǌ DF NBUFSJB Z o NPȈFNZ QS[FD[ZUBǎ X PöDKBMOZN PǴXJBED[FOJV Fot. Shutterstock

18 listopada 2016

się powiększyła

Fot. Shutterstock

3PCFSU ,BSEBTIJBO OBKN PET[Z [F T BX OFHP SPE[FǩTUXB [PTUB PKDFN o OB ǴXJBU QS[ZT[ B KFHP QJFSXT[B DØSLB %SFBN 3F OÏF ,BSEBTIJBO 3PE[JDF %SFBN 3PCFSU J [OBOB X 4UBOBDI UBODFSLB FSPUZD[OB #MBD $IZOB PQVCMJLPXBMJ [EKǗDJB DØSLJ KVȈ X EOJV KFK OBSPE[JO ƴXJFȈP VQJFD[POZ UBUB QPXJBEPNJ GBOØX P OBSPE[JOBDI DØSLJ QS[F[ *OTUBHSBN o %[JTJFKT[Z E[JFǩ KFTU OJFTBNPXJUZ +FTUFN UBLJN T[D[ǗǴDJB S[FN %[JǗLVKǗ $J $IZOB [B CZDJF TJMOǌ J VSPE[FOJF OBT[FK DØSFD[LJ ,PDIBN $JǗ J OJF NPHǗ TJǗ EPD[FLBǎ ȈFCZ XTQØMOJF QBUS[Fǎ KBL POB SPǴOJF o QJTB DFMFCSZUB

stylowy goniec |

Lokalnie - globalnie Co by byÅ&#x201A;o, gdyby architekt zajÄ&#x2026;Å&#x201A; siÄ&#x2122; projektowaniem akcesoriÃ³w? Monika PrzychodzeÅ&#x201E; i Ula SkÅ&#x201A;odowska z Atomy Store wierzÄ&#x2026;, Å¼e przenikanie siÄ&#x2122; branÅ¼y architektonicznej, kultury i sztuki dziaÅ&#x201A;a korzystnie na nasze otoczenie i tworzy inspirujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; przestrzeÅ&#x201E; do Å¼ycia. Monika zdradza jak tworzyÄ&#x2021; Å&#x203A;wieÅ¼e i odkrywcze projekty przy uÅ¼yciu minimalnych Å&#x203A;rodkÃ³w. Rozmawia: Natalia Ros.

JesteÅ&#x203A; architektem, a wÅ&#x201A;aÅ&#x203A;nie wystartowaÅ&#x201A;aÅ&#x203A; z tworzeniem skÃ³rzanych akcesoriÃ³w. SkÄ&#x2026;d pomysÅ&#x201A;? o .BSLB TQFDKBMJ[V KÇ&#x152;DB TJÇ&#x2014; X SÇ&#x2014;D[OZN MPLBMOZN T[ZDJV TLÃ&#x2DC; S[BOZDI NPEVÂ&#x2019;Ã&#x2DC;X NB TXPKÇ&#x152; HFOF[Ç&#x2014; X NPJN DPE[JFOOZN È&#x2C6;ZDJV 1P T[VLVKÇ&#x2014; QS[FNZÇ´MBOZDI GVOLDKPOBMOZDI J FTUFUZD[ OZDI GPSN X CMJTLJN J EBMT[ZN PUPD[FOJV 8 NPNFODJF LJFEZ UBLJDI OJF EPTUS[FHBN TBNB KF EMB TJFCJF UXP S[Ç&#x2014; .ZÇ´MÇ&#x152;D P QS[ZT[Â&#x2019;ZDI LMJFOUBDI "UP NÃ&#x2DC;X NJBÂ&#x2019;BN OB NZÇ´MJ TJFCJF o QPUS[FCP XBÂ&#x2019;BN EPTUÇ&#x2014;QOFHP QSPEVLUV QSFNJVN LUÃ&#x2DC;SZ QPNJFÇ´DJ QFÂ&#x2019;OP ESPCJB[HÃ&#x2DC;X LUÃ&#x2DC;SF SP[CJKBKÇ&#x152; TJÇ&#x2014; P EOP NPJDI XZOPT[POZDI UPSFC *EÇ&#x152;D UZN USPQFN QSÃ&#x2DC;CPXBÂ&#x2019;BN TUXPS[ZÇ&#x17D; DPÇ´ OB DP CÇ&#x2014;E[JF NPÈ&#x2C6;OB NJFÇ&#x17D; CF[QPÇ´SFEOJ XQÂ&#x2019;ZX 4UÇ&#x152;E JEFB "UPNÃ&#x2DC;X o HFPNFUSZD[OZDI NJOJNBMJTUZD[OZDI UPSFC [ HSVCFK CZEMÇ&#x2014;DFK TLÃ&#x2DC;SZ LUÃ&#x2DC;SF GVOLDKPOVKÇ&#x152; KBLP NPEVÂ&#x2019;Z J LUÃ&#x2DC;SF NPÈ&#x2C6;OB EPEBXBÇ&#x17D; PEFKNPXBÇ&#x17D; LPNQPOPXBÇ&#x17D; [F TPCÇ&#x152; +FTU UP OJFXÇ&#x152;UQMJXJF QS[ZXJMFK o E[JÇ&#x2014;LJ [NJBOPN LPNQP[ZDKJ UPSFC OB QBTLV NPÈ&#x2C6;OB UXPS[ZÇ&#x17D; NOPHJF TUZMJ[BDKF [BMFÈ&#x2C6;OF PE QPUS[FC PE [BXBSUPÇ´DJ B UBL È&#x2C6;F PE OBTUSPKV J PLB[KJ Czy uwaÅ¼asz, Å¼e jeszcze ta nisza nie jest zapeÅ&#x201A;niona? o (EZCZ OJT[B CZÂ&#x2019;B [BQFÂ&#x2019;OJPOB OJF CZÂ&#x2019;BCZ OJT[Ç&#x152; ; ESVHJFK TUSPOZ SP[VNV KÇ&#x152;D KBL QPD[Ç&#x152;ULVKÇ&#x152;DZ QS[FETJÇ&#x2014;CJPSDB LJFSVKFNZ TJÇ&#x2014; [BTBEÇ&#x152; È&#x2C6;F OPXZ IPUFM CV EPXBÇ&#x17D; OBMFÈ&#x2C6;Z QP UFK TUSPOJF S[FLJ HE[JF KFTU JDI KVÈ&#x2C6; LJMLB B OJF X NJFKTDV HE[JF OJF QPXTUBÂ&#x2019; KFT[D[F È&#x2C6;BEFO ,POLVSFODKB KFTU QPUS[FCOB OBXFU KFÇ´MJ KFTU UZMLP QP Ç´SFEOJB 1PE[JXJBNZ XJFMF NBSFL UXP S[Ç&#x152;DZDI TLÃ&#x2DC;S[BOF BLDFTPSJB BMF OJF JO TQJSVKFNZ TJÇ&#x2014; OJNJ CF[QPÇ´SFEOJP 'PSNZ XZOJLBKÇ&#x152; [ OBT[FHP QPTUS[FHBOJB Ç´XJBUB J DIÇ&#x2014;DJ QSPXBE[FOJB XZHPEOFHP GVOL DKPOBMOFHP È&#x2C6;ZDJB /BT[ZN XZSÃ&#x2DC;È&#x2C6;OJLJFN KFTU PEFKÇ´DJF PE QSPEVLDKJ UBÇ´NPXFK 4[ZKFNZ TUBSBOOJF SÇ&#x2014;D[OJF MPLBMOJF EMB LPCJFU J NÇ&#x2014;È&#x2C6;D[Z[O J OB QFXOP OJF T[ZKFNZ OB [BQBT 8ZNJB SZ J LT[UBÂ&#x2019;UZ UPSFCFL XZOJLBKÇ&#x152; [ CBSE[P 18 listopada 2016

UXÃ&#x2DC;SD[PÇ´DJ UP OJF UZMLP JOXFTUZDKB XF XTQÃ&#x2DC;MOPUÇ&#x2014; BMF UFÈ&#x2C6; LT[UBÂ&#x2019;UPXBOJF DPSB[ TJMOJFKT[FK Ç´XJBEPNPÇ´DJ LPOTVNFOD LJFK 1P[B UZN CF[QPÇ´SFEOJ LPOUBLU [ QPEXZLPOBXDÇ&#x152; QP[XBMB NJFÇ&#x17D; TUVQSP DFOUPXZ XQÂ&#x2019;ZX OB PTUBUFD[OZ XZHMÇ&#x152;E J KBLPÇ´Ç&#x17D; QSPEVLUV " UP EMB OBT CBSE[P XBÈ&#x2C6;OF SkÄ&#x2026;d siÄ&#x2122; bierze geometrycznoÅ&#x203A;Ä&#x2021; twoich projektÃ³w? o 1POJFXBÈ&#x2C6; PE LJMLV MBU XTQÃ&#x2DC;Â&#x2019;UXPS[Ç&#x2014; (SVQÇ&#x2014; (EZCZ o MPLBMOF TUVEJP BSDIJUFL UPOJD[OF TQFDKBMJ[VKÇ&#x152;DF TJÇ&#x2014; X QSPKFLUP XBOJV U[X NBÂ&#x2019;FK BSDIJUFLUVSZ NFCMJ J XZTUBX o GPSNB LT[UBÂ&#x2019;U NPEVÂ&#x2019;PXPÇ´Ç&#x17D; J HFPNFUSJB UPXBS[ZT[Ç&#x152; NJ X DPE[JFO OZN È&#x2C6;ZDJV +VÈ&#x2C6; OB TUVEJBDI BSDIJUFL UPOJD[OZDI È&#x2C6;ZÂ&#x2019;BN X QS[FLPOBOJV È&#x2C6;F XT[ZTULP TLÂ&#x2019;BEB TJÇ&#x2014; [ SFHVMBSOZDI FMF NFOUÃ&#x2DC;X [ LMPDLÃ&#x2DC;X B X NJLSP VKÇ&#x2014;DJV o [ BUPNÃ&#x2DC;X 5BLB OBUVSB D[Â&#x2019;PXJFLB P VNZÇ´MF Ç´DJTÂ&#x2019;ZN 5SBLUVKÇ&#x2014; TZNFUSZD[OÇ&#x152; SFHVMBSOÇ&#x152; GPSNÇ&#x2014; OJF KBLP QVOLU XZKÇ´DJB BMF KBLP FMFNFOU TLPÇ©D[POZ EPNLOJÇ&#x2014;UZ 1SPTUF GPSNZ UP QS[FEF XT[ZTULJN XZ HPEB LPNQBLUPXPÇ´Ç&#x17D; J GVOLDKPOBMOPÇ´Ç&#x17D; B UP OJFPE[PXOZ FMFNFOU LPNGPSUPXF HP È&#x2C6;ZDJB 1POBEUP KBLP BSDIJUFLU J XSBÈ&#x2C6; MJXJFD OB QVOLDJF FTUFUZLJ VXBÈ&#x2C6;BN È&#x2C6;F QJÇ&#x2014;LOP ULXJ X QSPTUPDJF 4UÇ&#x152;E XT[ZTULJF BUPNZ QS[ZCJFSBKÇ&#x152; VQSPT[D[POF LT[UBÂ&#x2019; UZ LÃ&#x2DC;Â&#x2019; LXBESBUÃ&#x2DC;X QÃ&#x2DC;Â&#x2019;LTJÇ&#x2014;È&#x2C6;ZDÃ&#x2DC;X

QSPTUFHP [BÂ&#x2019;PÈ&#x2C6;FOJB o OJF DIDFNZ QSP EVLPXBÇ&#x17D; PEQBEÃ&#x2DC;X EMBUFHP LBÈ&#x2C6;EZ CÂ&#x2019;BN TLÃ&#x2DC;SZ SP[DJOBNZ UBL BCZ OBXFU OBK NOJFKT[F TLSBXLJ XZLPS[ZTUBÇ&#x17D; OB NFULJ QBTLJ J OJFXJFMLJF BLDFTPSJB Torby Atomy szyte sÄ&#x2026; rÄ&#x2122;cznie w GdaÅ&#x201E;sku. Miejsce ma znaczenie?

o .JFKTDF NB PHSPNOF [OBD[FOJF +FEOÇ&#x152; [ OBKXBÈ&#x2C6;OJFKT[ZDI JEFJ "UPNÃ&#x2DC;X KFTU JDI MPLBMOB QSPEVLDKB X (EBÇ©TLV J PLPMJDBDI ,PS[ZTUBNZ [ QPCMJTLJDI HBS CBSOJ T[ZKFNZ X [BQS[ZKBÈ&#x2021;OJPOZN [BLÂ&#x2019;B E[JF LBMFUOJD[ZN XT[FMLJF EPEBULPXF FMFNFOUZ SFBMJ[VKFNZ UBLÈ&#x2C6;F vQP TÇ&#x152;TJFE[ LVw 8FEÂ&#x2019;VH OBT XTQJFSBOJF SFHJPOBMOFK

Na jesieni miaÅ&#x201A;a miejsce premiera marki. Jak widzisz jej rozwÃ³j? o 1POJFXBÈ&#x2C6; SPE[JNB QSPEVLDKB J QSB DB KFTU EMB OBT OB QJFSXT[ZN NJFKTDV J QS[ZÇ´XJFDB OBN KBLP HÂ&#x2019;Ã&#x2DC;XOB JEFB DIDFNZ QPD[Ç&#x152;ULPXP [BQS[ZKBÈ&#x2021;OJÇ&#x17D; TJÇ&#x2014; [ MPLBMOZN SZOLJFN 8 UZN DFMV QMBOVKF NZ SP[QPD[Ç&#x152;Ç&#x17D; XTQÃ&#x2DC;Â&#x2019;QSBDÇ&#x2014; [F TUBDKPOBS OZNJ TIPXSPPNBNJ B UBLÈ&#x2C6;F TUXPS[ZÇ&#x17D; TXÃ&#x2DC;K XÂ&#x2019;BTOZ LÇ&#x152;DJL 3Ã&#x2DC;XOPD[FÇ´OJF SV T[Z TQS[FEBÈ&#x2C6; X OBT[ZN TLMFQJF JOUFS OFUPXZN B UBLÈ&#x2C6;F X CVUJLBDI POMJOF 8T[ZTULP UP KFT[D[F QS[FE Ç´XJÇ&#x2014;UBNJ #PÈ&#x2C6;FHP /BSPE[FOJB 8 QMBOBDI NBNZ UBLÈ&#x2C6;F MJD[OF UBSHJ QPED[BT LUÃ&#x2DC;SZDI CÇ&#x2014; E[JF NPÈ&#x2C6;OB [BQP[OBÇ&#x17D; TJÇ&#x2014; [ OBT[ZNJ QSP EVLUBNJ J KF TPCJF TQSBXJÇ&#x17D; +FÇ´MJ DIPE[J P QMBOZ EBMFLPTJÇ&#x2014;È&#x2C6;OF o [ QFXOPÇ´DJÇ&#x152; CÇ&#x2014; E[JF UP QSPNPDKB QPMTLJFHP QSPEVLUV [B HSBOJDÇ&#x152; X XJFMV KFK GPSNBDI

horoskop tygodniowy Skorpion 24 X â&#x20AC;&#x201C; 22 XI

MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: Dla zwiÄ&#x2026;zkÃ³w â&#x20AC;&#x201C; czas wspÃ³lnego spÄ&#x2122;dzania czasu i planowania przyszÅ&#x201A;oÅ&#x203A;ci. Dla poszukujÄ&#x2026;cych nowych znajomoÅ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; czas stagnacji. Praca: JeÅ&#x203A;li jesteÅ&#x203A; szefem bÄ&#x2122;dziesz bardziej wymagajÄ&#x2026;cy dla swoich podwÅ&#x201A;adnych. Dla innych bÄ&#x2122;dzie to okazja do realizacji swoich planÃ³w.

PaweÅ&#x201A; Stasiak

Ryby 19 II â&#x20AC;&#x201C; 20 III Joanna Å»Ã³Å&#x201A;kowska MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: +FÇ´MJ TÇ&#x152; QSPCMFNZ UP OJF KFTU D[BT OB JDI SP[XJÇ&#x152;[ZXBOJF QPTUBSBK TJÇ&#x2014; OBUP NJBTU BCZ CMJTDZ QPD[VMJ DJFQÂ&#x2019;P J [BBOHB È&#x2C6;PXBOJF [ UXPKFK TUSPOZ %MB TBNPUOZDI UP D[BT QPT[VLJXBÇ© Praca: 5P EPCSZ D[BT EMB UZDI 3ZC LUÃ&#x2DC;SF QSBDVKÇ&#x152; X [BXPEBDI BSUZTUZD[OZDI /PXF QPNZTÂ&#x2019;Z JOOPXBUPSTLJF QPEFKÇ´DJF TQPULB TJÇ&#x2014; [F TÂ&#x2019;PXBNJ V[OBOJB Finanse: ,POUSPMVK XZEBULJ CP NPÈ&#x2C6;F TJÇ&#x2014; PLB[BÇ&#x17D; È&#x2C6;F XZEBULJ QS[FLSPD[Ç&#x152; EPDIPEZ Zdrowie: "CZ [XJÇ&#x2014;LT[ZÇ&#x17D; TXÃ&#x2DC;K QPUFODKBÂ&#x2019; XTLB[BOZ KFTU CBTFO J BLUZXOPÇ´Ç&#x17D; Ã¶[ZD[ OB %PÂ&#x2019;Ç&#x152;D[ EP TXPKFHP NFOV XBS[ZXB

Rak 23 VI â&#x20AC;&#x201C; 22 VII Jacek Federowicz MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: 3BLJ QP[PTUBKÇ&#x152;DF X TUBÂ&#x2019;ZDI SFMBDKBDI QP CVS[BDI J VUBSD[LBDI CÇ&#x2014;EÇ&#x152; NPHÂ&#x2019;Z PEQPD[ZXBÇ&#x17D; X DJFQÂ&#x2019;ZN HOJB[ELV QS[Z CPLV QBSUOFSB 4BNPUOF 3BLJ UFÈ&#x2C6; NPHÇ&#x152; NZÇ´MFÇ&#x17D; P XTQÃ&#x2DC;MOFK QS[ZT[Â&#x2019;PÇ´DJ Praca: +FÇ´MJ DIDFT[ PEOJFÇ´Ç&#x17D; TVLDFT UP CF[ QPNPDZ XTQÃ&#x2DC;Â&#x2019;QSBDPXOJLÃ&#x2DC;X OJF EB TJÇ&#x2014; UFHP [SPCJÇ&#x17D; 4LPODFOUSVK TJÇ&#x2014; OB UZN DP JTUPUOF CP NPÈ&#x2C6;FT[ TUSBDJÇ&#x17D; [ PD[V HÂ&#x2019;Ã&#x2DC;XOZ DFM TXPKFHP QS[FETJÇ&#x2014;X[JÇ&#x2014;DJB Finanse: 5P EPCSZ D[BT OB QPESÃ&#x2DC;È&#x2C6;F TÂ&#x2019;VÈ&#x2C6;CPXF LUÃ&#x2DC;SF NPHÇ&#x152; [BPXPDPXBÇ&#x17D; OPXZNJ LPS[ZTUOZNJ LPOUSBLUBNJ Zdrowie: /FQUVO [BMFDB XJ[ZUÇ&#x2014; LPOUSP MOÇ&#x152; V MFLBS[B 5FSB[ US[FCB QPNZÇ´MFÇ&#x17D; P ESPCOZDI EPMFHMJXPÇ´DJBDI

Finanse: Merkury popchnie Skorpiony do wiÄ&#x2122;kszej energii, dziÄ&#x2122;ki temu wszystko zacznie siÄ&#x2122; ukÅ&#x201A;adaÄ&#x2021; zdecydowanie lepiej. Zdrowie: DzieÅ&#x201E; wolny wykorzystaj na odpoczynek.

Baran 21 III â&#x20AC;&#x201C; 20 IV Aleksandra NieÅ&#x203A;pielak MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: #Ç&#x2014;E[JF SPNBOUZD[OJF 1P[XÃ&#x2DC;M ESVHJFK QPÂ&#x2019;PXJF XZTLPD[ZÇ&#x17D; EP LJOB D[Z EP TLMFQV B TBN OQ QS[ZHPUVK SPNBO UZD[OÇ&#x152; LPMBDKÇ&#x2014; ;PTUBOJF UP EPDFOJPOF Praca: $[BT OB LPOUZOVBDKÇ&#x2014; QMBOÃ&#x2DC;X LUÃ&#x2DC;SF SFBMJ[VKFT[ KVÈ&#x2C6; PE KBLJFHPÇ´ D[BTV ;BDIPXBK QFXOPÇ´Ç&#x17D; TJFCJF *N XJÇ&#x2014;DFK QSBDZ XÂ&#x2019;PÈ&#x2C6;ZT[ UZN XJÇ&#x2014;DFK PTJÇ&#x152;HOJFT[ Finanse: /JF CÃ&#x2DC;K TJÇ&#x2014; QPEFKNPXBÇ&#x17D; EFDZ [KJ D[Z QSPXBE[JÇ&#x17D; QPXBÈ&#x2C6;OZDI SP[NÃ&#x2DC;X CP UXÃ&#x2DC;K XZTJÂ&#x2019;FL [PTUBOJF OBHSPE[POZ Zdrowie: &OFSHJD[OZ #BSBO QPXJOJFO LPS[ZTUBÇ&#x17D; [ SVDIV J QSPXBE[JÇ&#x17D; BLUZXOZ USZC È&#x2C6;ZDJB

Lew 23 VII â&#x20AC;&#x201C; 23 VIII Mark Knopï¬&#x201A;er MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: 8BT[ VSPL OJFDP PTÂ&#x2019;BCOJF 8SP E[POB XJFMLPEVT[OPÇ´Ç&#x17D; QP[XPMJ OB [BÈ&#x2C6;F HOBOJF LSZ[ZTV X [XJÇ&#x152;[LV B TBNPUOZN OB DIXJMÇ&#x2014; SFÃ¸FLTKJ QS[FE LPMFKOZNJ NJÂ&#x2019;PTOZNJ QPECPKBNJ Praca: +FÇ´MJ PCFDOB QSBDB KFTU NBÂ&#x2019;P TBUZTGBLDKPOVKÇ&#x152;DB UP XBSUP SP[XBÈ&#x2C6;ZÇ&#x17D; NPÈ&#x2C6;MJXPÇ´Ç&#x17D; [NJBOZ MVC QPHÂ&#x2019;Ç&#x2014;CJFOJB LXBMJÃ¶LBDKJ /JFLPOJFD[OJF TQPULB TJÇ&#x2014; UP [F [SP[VNJFOJFN T[FGB BMF QS[ZOJFTJF UP PXPDF X QÃ&#x2DC;È&#x2021;OJFKT[ZN UFSNJOJF Finanse: $[BT [BDIPXBÇ&#x17D; VNJBS J QPNZÇ´MFÇ&#x17D; P [BDIPXBOJV [EPCZUZDI Ç´SPELÃ&#x2DC;X NBUFSJBMOZDI .PHÇ&#x152; QPKBXJÇ&#x17D; TJÇ&#x2014; XZEBULJ Zdrowie: 3[VÇ&#x17D; QBMFOJF J JOOF VÈ&#x2C6;ZXLJ

| horoskop 49 21-27.11.2016 r. opracowaÅ&#x201A;a: wrÃ³Å¼ka Selena

Strzelec 23 XI â&#x20AC;&#x201C; 21 XII Joanna Kurowska MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: %MB TUBÂ&#x2019;ZDI [XJÇ&#x152;[LÃ&#x2DC;X USPDIÇ&#x2014; OVEOP XFÈ&#x2021; TUFS X TXPKF SÇ&#x2014;DF %MB TJOHMJ D[BT QPT[VLJXBÇ© OJF [BXT[F [BLPÇ©D[POZ TVLDFTFN Praca: /BEBM KFTUFÇ´ LSFBUPSFN XBÈ&#x2C6;OZDI QPNZTÂ&#x2019;Ã&#x2DC;X /JF XT[ZTDZ EPDFOJÇ&#x152; UXÃ&#x2DC;K [B

KozioroÅ¼ec 22 XII â&#x20AC;&#x201C; 20 I Katarzyna JamrÃ³z MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: /JF CÇ&#x2014;EÇ&#x152; DJÇ&#x2014; JOUFSFTPXBÂ&#x2019;Z QS[F MPUOF SPNBOTF D[Z LSÃ&#x2DC;ULPUSXBÂ&#x2019;F QS[ZHP EZ 8 [XJÇ&#x152;[LBDI o TUBCJMOJF CF[ FNPDKJ Praca: 8QÂ&#x2019;ZX QMBOFU TQPXPMOJ USPDIÇ&#x2014; UXPKF E[JBÂ&#x2019;BOJB $[BT BXBOTÃ&#x2DC;X EPQJFSP QS[FE UPCÇ&#x152; 6OJLBK PTÃ&#x2DC;C LPOÃ¸JLUPXZDI Finanse: /JF MJD[ OB EPEBULPXÇ&#x152; HP UÃ&#x2DC;XLÇ&#x2014; PTUSPÈ&#x2C6;OJF HPTQPEBSVK [BTPCBNJ 6XBÈ&#x2C6;BK OB OJFLPS[ZTUOF USBOTBLDKF Zdrowie: 4QBDFSZ PSB[ BLUZXOF È&#x2C6;ZDJF UP SFDFQUB OB [ESPXJF

Byk 21 IV â&#x20AC;&#x201C; 21 V Daria Widawska MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: 1PE XQÂ&#x2019;ZXFN +PXJT[B VD[VDJB NPHÇ&#x152; UFSB[ OBCSBÇ&#x17D; SFBMOZDI LT[UBÂ&#x2019;UÃ&#x2DC;X 8BSUP [BUFN QPNZÇ´MFÇ&#x17D; P SPNBOUZD[OZN XJFD[PS[F XF EXPKF -JTUPQBE UP D[BT [BSÇ&#x2014;D[ZO EMB TBNPUOZDI #ZLÃ&#x2DC;X Praca: +FÇ´MJ NBT[ KBLJFÇ´ QPNZTÂ&#x2019;Z UP QS[FETUBX KF QS[FÂ&#x2019;PÈ&#x2C6;POZN .PÈ&#x2C6;F UP [BPXPDPXBÇ&#x17D; BXBOTFN D[Z QPEXZÈ&#x2C6;LÇ&#x152; Finanse: #ZLJ LUÃ&#x2DC;SF NBKÇ&#x152; TXPKF XÂ&#x2019;BTOF Ã¶SNZ NPHÇ&#x152; QPUS[FCPXBÇ&#x17D; HPUÃ&#x2DC;XLJ %MB JOOZDI o NPÈ&#x2C6;MJXPÇ´Ç&#x17D; EPTUBOJB EPEBULP XFK HPUÃ&#x2DC;XLJ [B TQSBXÇ&#x152; T[FGB LUÃ&#x2DC;SZ XÂ&#x2019;B Ç´OJF UFSB[ EPDFOJ XBT[Ç&#x152; LSFBUZXOPÇ´Ç&#x17D; Zdrowie: 0EQPD[OJK ECBK P [ESPXJF

Panna 24 VIII â&#x20AC;&#x201C; 23 IX Maria Peszek MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: 4XPJN VSPLJFN 1BOOB NPÈ&#x2C6;F [NJFOJÇ&#x17D; QS[FMPUOZ SPNBOT X EÂ&#x2019;VHP USXBÂ&#x2019;Z [XJÇ&#x152;[FL $[BT UFÈ&#x2C6; OB PEOPXJFOJF TUBSZDI QS[ZKBÈ&#x2021;OJ Praca: $[BT TQS[ZKBKÇ&#x152;DZ OB [BLPÇ©D[FOJF TQSBX /JF VOJLBK PEXBÈ&#x2C6;OZDI XZ[XBÇ© +FÇ´MJ OJF KFTUFÇ´ [BEPXPMPOB ESPHB 1BO OP UP QS[FBOBMJ[VK TXPKF FXFOUVBMOF CÂ&#x2019;Ç&#x2014;EZ Finanse: /JF NVTJT[ TJÇ&#x2014; NBSUXJÇ&#x17D; P TUBO QPSUGFMB %PCSB QBTTB USXB .PÈ&#x2C6;MJXF TÇ&#x152; LPS[ZTUOF SP[TUS[ZHOJÇ&#x2014;DJB OBUVSZ QSBX OFK QS[ZOPT[Ç&#x152;DF EPEBULPXF [ZTLJ Zdrowie: 1PTUBSBK TJÇ&#x2014; DJFT[ZÇ&#x17D; ESPCOZ NJ S[FD[BNJ 6OJLBK QS[FDJÇ&#x152;HÃ&#x2DC;X PSB[ XJFUS[OZDI [JNOZDI EOJ

QBÂ&#x2019; /JF QPEEBXBK TJÇ&#x2014; CP X OBTUÇ&#x2014;QOZN NJFTJÇ&#x152;DV NPÈ&#x2C6;FT[ MJD[ZÇ&#x17D; OB V[OBOJF Finanse: .PÈ&#x2C6;FT[ CZÇ&#x17D; SP[D[BSPXBOZ CSBLJFN QPEXZÈ&#x2C6;LJ .VTJT[ TPCJF VÇ´XJB EPNJÇ&#x17D; È&#x2C6;F OJF OB XT[ZTULP NBT[ XQÂ&#x2019;ZX Zdrowie: 3VT[ TJÇ&#x2014; OB CBTFO MVC TQBDFSZ

Wodnik 21 I â&#x20AC;&#x201C; 18 II JosÃ© Mourinho MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: 8PMOF 8PEOJLJ o QS[FMPUOB [OBKPNPÇ´Ç&#x17D; NB T[BOTÇ&#x2014; QS[FSPE[JÇ&#x17D; TJÇ&#x2014; X EÂ&#x2019;VÈ&#x2C6;T[Ç&#x152; SFMBDKÇ&#x2014; %MB QP[PTUBKÇ&#x152;DZDI X [XJÇ&#x152;[LV o D[BT OB T[D[FSF SP[NPXZ Praca: $[BT EPLPÇ©D[FOJB QSPKFLUÃ&#x2DC;X /JF XT[ZTULJF TÇ&#x152; EMB DJFCJF EPCSZN SP[XJÇ&#x152; [BOJFN BMF CÇ&#x2014;E[JFT[ OBXFU [BEPXPMPOZ Finanse: 5S[ZNBK QJFOJÇ&#x152;E[F X QPSUGFMV /JF NPÈ&#x2C6;FT[ QP[XPMJÇ&#x17D; TPCJF OB [CZULJ Zdrowie: ;BECBK P TJFCJF 0EQPD[OJK V[VQFÂ&#x2019;OJK CSBL NBHOF[V ;SÃ&#x2DC;C CBEBOJB

BliÅºniÄ&#x2122;ta 22 V â&#x20AC;&#x201C; 22 VI Tomasz Raczek MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: 4BNPUOF #MJÈ&#x2021;OJÇ&#x2014;UB X LPÇ©DV NPHÇ&#x152; TQPULBÇ&#x17D; LPHPÇ´ XBSUPÇ´DJPXFHP #MJÈ&#x2021;OJÇ&#x2014;UB X [XJÇ&#x152;[LBDI NPHÇ&#x152; QPD[VÇ&#x17D; MFL LJF PDIÂ&#x2019;PE[FOJF BMF UZMLP QS[FKÇ´DJPXF Praca: /JF QSÃ&#x2DC;CVK SFBMJ[PXBÇ&#x17D; QPNZTÂ&#x2019;Ã&#x2DC;X LUÃ&#x2DC;SF OBHMF QS[ZT[Â&#x2019;Z DJ EP HÂ&#x2019;PXZ 8BSUP OBE OJNJ TJÇ&#x2014; [BTUBOPXJÇ&#x17D; 1S[FLPOBT[ XTQÃ&#x2DC;Â&#x2019;QSBDPXOJLÃ&#x2DC;X EP UXPJDI SBDKJ BMF QPTÂ&#x2019;VDIBK UFÈ&#x2C6; JOOZDI PTÃ&#x2DC;C 4[FG EPTUS[F È&#x2C6;F UXPKÇ&#x152; LSFBUZXOPÇ´Ç&#x17D; Finanse: 0EEBK QPÈ&#x2C6;ZD[POF QJFOJÇ&#x152;E[F TBN OJF [BDJÇ&#x152;HBK OPXZDI LSFEZUÃ&#x2DC;X Zdrowie: /JF EBK TJÇ&#x2014; QPOJFÇ´Ç&#x17D; FNPDKPN 8BSUP XZQJÇ&#x17D; USPDIÇ&#x2014; [JÃ&#x2DC;Â&#x2019;FL OQ NFMJTZ

Waga 24 IX â&#x20AC;&#x201C; 23 X Monica Bellucci MiÅ&#x201A;oÅ&#x203A;Ä&#x2021;: %MB [XJÇ&#x152;[LÃ&#x2DC;X UP D[BT QSÃ&#x2DC;CZ .PÈ&#x2C6;F PLB[BÇ&#x17D; TJÇ&#x2014; È&#x2C6;F OJF LBÈ&#x2C6;EB SFMBDKB CZÂ&#x2019;B UÇ&#x152; OB [BXT[F "MF OB IPSZ[PODJF QPKBXJÇ&#x152; TJÇ&#x2014; XLSÃ&#x2DC;UDF OPXF NPÈ&#x2C6;MJXPÇ´DJ Praca: .BT[ T[BOTÇ&#x2014; OB SFBMJ[BDKÇ&#x2014; QPNZ TÂ&#x2019;Ã&#x2DC;X LUÃ&#x2DC;SF XD[FÇ´OJFK CZÂ&#x2019;Z MFLDFXBÈ&#x2C6;POF 1PUS[FCOF CÇ&#x2014;EÇ&#x152; QS[Z UZN DJFSQMJXPÇ´Ç&#x17D; J VQÃ&#x2DC;S /JFXZLMVD[POF È&#x2C6;F [BQBEOÇ&#x152; EFDZ [KF PEOPÇ´OJF [NJBOZ QSBDZ MVC OPXFHP LJFSVOLV SP[XPKV Finanse: ,PÂ&#x2019;P GPSUVOZ SÃ&#x2DC;È&#x2C6;OJF TJÇ&#x2014; LSÇ&#x2014;DJ [BD[OJK PT[D[Ç&#x2014;E[BÇ&#x17D; OB HPST[F D[BTZ Zdrowie: 0HSBOJD[ TÂ&#x2019;PEZD[F J DJFQÂ&#x2019;P TJÇ&#x2014; VCJFSBK

50 sport

Kolejna druÅ¼yna ogrywa mistrza

ObroÅ&#x201E;ca mistrzowskiego tytuÅ&#x201A;u â&#x20AC;&#x201C; FC Cobalt â&#x20AC;&#x201C; notuje I LIGA Wyniki 8. kolejki: kolejnÄ&#x2026; poraÅ¼kÄ&#x2122; i do liderujÄ&#x2026;cego White Wings Seniors 1JÇ&#x152;ULB #SPOLB o 8IJUF 8JOHT 4FOJPST ma juÅ¼ dziewiÄ&#x2122;Ä&#x2021; punktÃ³w straty. W szlagierowym pojedynku drugiej ligi FC Piona, choÄ&#x2021; prowadziÅ&#x201A;a juÅ¼ z 1$8 0MJNQJB o 4DZ[PSZLJ 5IF 5FBN o '$ $PCBMU liderem 3:0, przegraÅ&#x201A;a ostatecznie 3:5. BKÇ&#x152;DB TQPSF USBEZDKF PiÄ&#x2026;tka Bronka QS[FÈ&#x2C6;Z XB DIZCB TXÃ&#x2DC;K OBKXJÇ&#x2014;L T[Z LSZ[ZT v#SPOLJw NBKÇ&#x152; CPXJFN DPSB[ XJÇ&#x2014;LT[F LÂ&#x2019;PQPUZ LBESPXF J QP SB[ LPMFKOZ PEEBÂ&#x2019;Z QVOL UZ XBMLPXFSFN OJF TUBXJBKÇ&#x152;D TJÇ&#x2014; OB NFD[ /BKXJÇ&#x2014;DFK FNPDKJ QS[ZOJÃ&#x2DC;TÂ&#x2019; OBN NFD[ FC Cobalt [ The 12 Team .JNP JÈ&#x2C6; NJTUS[ MJHJ QSPXBE[JÂ&#x2019; QS[F[ XJÇ&#x2014;L T[PÇ´Ç&#x17D; TQPULBOJB PTUBUFD[OJF NVTJBÂ&#x2019;

reklama

V[OBÇ&#x17D; XZÈ&#x2C6;T[PÇ´Ç&#x17D; SZXBMB 8T[ZTULP [B TQSBXÇ&#x152; EXÃ&#x2DC;DI LBSZHPEOZDI CÂ&#x2019;Ç&#x2014;EÃ&#x2DC;X X LPÇ©DÃ&#x2DC;XDF TQPULBOJB LUÃ&#x2DC;SZDI 5IF 5FBN OJF [XZLÂ&#x2019; NBSOPXBÇ&#x17D; %MB vEXV OBTULJw OBMFÈ&#x2C6;Ç&#x152; TJÇ&#x2014; TQPSF CSBXB [B EF UFSNJOBDKÇ&#x2014; J HSÇ&#x2014; EP TBNFHP LPÇ©DB /B GPUFM XJDFMJEFSB BXBOTPXBMJ Ziomale Feltham LUÃ&#x2DC;S[Z SP[HSPNJMJ CFOJBNJOLB Power Rangers BÈ&#x2C6; 8ZOJL TQPULBOJB KBL OBKCBSE[JFK [BTÂ&#x2019;V È&#x2C6;POZ X QFÂ&#x2019;OJ PE[XJFSDJFEMB QS[FCJFH XZEBS[FÇ© OB CPJTLV

II LIGA Wyniki 7. kolejki:

*'9 '$ o 5VSCP ,P[BLJ

,4 "SL o .B[VSZ 5FBN

1.#$ o 8IJUFIBXLT '$

; '$ 'FMUIBN o 1PXFS 3BOHFST

'$ 1JPOB o 8BSSJPST PG (PE

*OUFS 347. 5FBN o +PHB #POJUP

8JNB 5FBN o &NJHSBODJ

DRUÅ»YNA

MECZE BRAMKI PUNKTY

DRUÅ»YNA

8IJUF 8JOHT 4FOJPST

8BSSJPST PG (PE

;JPNBMF '$ 'FMUIBN

1.#$

'$ $PCBMU

5VSCP ,P[BLJ

5IF 5FBN

,4 "SL

4DZ[PSZLJ

8JNB 5FBN

+PHB #POJUP

'$ 1JPOB

1PXFS 3BOHFST

.B[VSZ 5FBN

1$8 0MJNQJB

*'9 '$

1JÇ&#x152;ULB #SPOLB

8IJUFIBXLT '$

*OUFS 347. 5FBN

&NJHSBODJ

Zestaw par 9. kolejki:

;JPNBMF '$ 'FMUIBN o 5IF 5FBN

8BSSJPST PG (PE o &NJHSBODJ

+PHB #POJUP o 8IJUF 8JOHT 4FOJPST

8IJUFIBXLT '$ o .B[VSZ 5FBN

1PXFS 3BOHFST o 1$8 0MJNQJB

5VSCP ,P[BLJ o ,4 "SL

4DZ[PSZLJ o *OUFS 347. 5FBN

8JNB 5FBN o 1.#$

'$ $PCBMU o 1JÇ&#x152;ULB #SPOLB

*'9 '$ o '$ 1JPOB

8 QP[PTUBÂ&#x2019;ZDI NFD[BDI Joga Bonito XZHSBÂ&#x2019;B [ PVUTJEFSFN *OUFS RSVM Team B QS[FDJÇ&#x2014;UOJF HSBKÇ&#x152;DB PCW Olimpia QPLPOBÂ&#x2019;B XZTPLP Scyzoryki DP OBMFÈ&#x2C6;Z V[OBÇ&#x17D; [B TQPSÇ&#x152; OJFTQPE[JBOLÇ&#x2014; 8 T[MBHJFSP XZN QPKFEZOLV ESVHJFK MJHJ FC Piona QSPXB E[JÂ&#x2019;B KVÈ&#x2C6; [ MJEF SVKÇ&#x152;DZN Warriors of God CZ PTUBUFD[ OJF QS[FHSBÇ&#x17D; ,PMFKOF QVOLUZ USB DÇ&#x152; Mazury Team UZN SB[FN VMFHBKÇ&#x152;D KS04 Ark /B TFLVOEZ QS[FE LPÇ©DFN NFD[V QJÂ&#x2019; LBS[F v[ .B[VSw OJF XZLPS[ZTUBMJ LPO USPXFSTZKOFHP S[VUV LBSOFHP Wima Team CF[ OBKNOJFKT[ZDI QSPCMFNÃ&#x2DC;X SP[QSBXJÂ&#x2019;B TJÇ&#x2014; [ Emigran18 listopada 2016

MECZE BRAMKI PUNKTY

tami Â&#x152;BUXF US[Z QVOLUZ [BJOLBTP XBÂ&#x2019;Z UFÈ&#x2C6; Turbo Kozaki PHSZXBKÇ&#x152;D IFX FC 4Â&#x2019;PXB QPDIXBÂ&#x2019;Z OBMFÈ&#x2C6;Ç&#x152; TJÇ&#x2014; UFÈ&#x2C6; XJDFMJEFSPXJ PMBC LUÃ&#x2DC;SZ SP[HSPNJÂ&#x2019; Whitehawks FC BÈ&#x2C6; EL

Czekamy na TwÃ³j komentarz

| sport 51

Polonia Londyn wzi─Щ┼Вa sprawy w swoje r─Щce

Siatkarze IBB Polonii Londyn po raz kolejny udowodnili, ┼╝e potraямБ─Е pokona─З przeciwnika na jego w┼Вasnym terenie. W sobot─Щ zawodnicy Cardiff Celts Volleyball Club ulegli londy┼Дczykom 1:3 (28:30, 27:25, 12:25, 21:25). W rezultacie podopieczni Piotra Grabana zagraj─Е w 1/4 ямБna┼Вu Pucharu Anglii.

Fot. Monika Jakubowska

SPCJMJ╟┤NZ LPMFKOZ LSPL EP PCSPOZ 1VDIBSV "O HMJJ o LPNFOUPXB┬Т USFOFS *## 1PMPOJJ -POEZO 1JPUS (SBCBO o .FD[ OJF OBMF╚ИB┬Т EP ┬ТBUXZDI KBL NPH┬ТP TJ╟Ч QJFSXPUOJF XZEBXB╟О %SV╚ИZOB [ 8BMJJ NJB┬ТB FGFLUZXOZDI TLS[ZE┬ТPXZDI LU├ШS[Z LP╟йD[ZMJ XJFMF QJ┬ТFL B LJCJDF NPDOP [BHS[FXBMJ JDI EP XBMLJ 1JFSXT[F EXB TFUZ CZ┬ТZ CBSE[P XZS├ШXOBOF OBTU╟ЧQOJF X[J╟ЧMJ╟┤NZ TQSB XZ X TXPKF S╟ЧDF 8 NFD[BDI P 1VDIBS OJF NB NJFKTDB OB QPULOJ╟ЧDJB J C┬Т╟ЧEZ %[J╟ЧLJ QF┬ТOFNV [BBOHB╚ИPXBOJV J NPCJ MJ[BDKJ [BLP╟йD[ZMJ╟┤NZ TQPULBOJF X D[UF SFDI TFUBDI QPNJNP [OBD[OFHP PQPSV [F TUSPOZ QS[FDJXOJLB o EPEB┬Т USFOFS .FD[ X $BSEJ├▓ DJFT[Z┬Т TJ╟Ч XJFMLJN [B JOUFSFTPXBOJFN LJCJD├ШX 'BOJ PCV ESV

╚ИZO QPKBXJMJ TJ╟Ч X IBMJ BCZ [ [BQB┬ТFN J PEEBOJFN EPQJOHPXB╟О [BXPEOJL├ШX 0SHBOJ[BUPS[Z NFD[V [BECBMJ P BUSBL DZKO╟М PQSBX╟Ч XJEPXJTLB J QP[ZUZXO╟М BUNPTGFS╟Ч o 8D[PSBKT[Z NFD[ CZ┬Т OJFTBNPXJUZ o QPXJFE[JB┬Т SP[HSZXBK╟МDZ *## 1PMPOJJ -POEZO #BSUPT[ ,JTJFMFXJD[ o -JD[OJF [HSPNBE[FOJ LJCJDF OB QFXOP CZMJ [B EPXPMFOJ [ FNPDKJ KBLJF EPTUBSD[ZMJ╟┤NZ ;BDJ╟ЧUB XBMLB X EX├ШDI QJFSXT[ZDI TF UBDI HSB OB QS[FXBHJ o OB UZN QPMFHB QJ╟ЧLOP TJBUL├ШXLJ /BT[╟М ESV╚ИZO╟Ч CZ┬ТP TUB╟О OB XJ╟ЧDFK BMF KFTUF╟┤NZ [BEPXPMFOJ [ XZOJLV 5P KFTU LPMFKOZ LSPL X LJFSVO LV XTQ├ШMOFHP DFMV o [EPCZDJB 1VDIBSV o [BQFXOJ┬Т %P SP[HSZXFL P 1VDIBS "OHMJJ TJBULB S[F *## 1PMPOJJ -POEZO QPXS├ШD╟М EPQJFSP

X TUZD[OJV Kolejne spotkanie ligowe odb─Щdzie si─Щ 20 listopada (niedziela) o godzinie 15:00. Zawodnicy we w┼Вasnej hali podejm─Е dru┼╝yn─Щ London Lynx #JMFUZ NP╚ИOB SF[FSXPXB╟О POMJOF QPMPOJB FWFOUCSJUF DP VL %PEBULPXP OB QPD[╟МULV HSVEOJB MPOEZ╟йTL╟М ESV╚ИZ O╟Ч D[FLB CBSE[P XB╚ИOF XZEBS[FOJF 8 NJLP┬ТBKLJ SP[FHSBK╟М XZKB[EPXZ NFD[ X SBNBDI $&7 $IBMMFOHF $VQ o ,B╚ИEF LPMFKOF TQPULBOJF KFTU EMB OBT DFMFN TBNZN X TPCJF 4UBSBNZ TJ╟Ч BCZ OBT[B HSB CZ┬ТB QFXOJFKT[B [ NFD[V OB NFD[ $J╟МHMF QSBDVKFNZ OBE OPXZNJ [BHSBOJBNJ J C╟ЧE[JFNZ DIDJFMJ XZQS├Ш CPXB╟О KF X TZUVBDKBDI NFD[PXZDI X OBKCMJ╚ИT[╟М OJFE[JFM╟Ч o EPEB┬Т 1JPUS (SB CBO o +FTUF╟┤NZ OB FUBQJF CVEPXBOJB GPSNZ X┬ТB╟┤OJF QPE LPOUFN 1VDIBSV

$&7 J SVOEZ X LU├ШSFK [BHSBNZ 8ZTU╟ЧQ X UBL QSFTUJ╚ИPXZN NFD[V EMB OBT[ZDI [BXPEOJL├ШX T[UBCV USFOFSTLJFHP J XT[ZTULJDI E[JB┬ТBD[Z B UBL╚ИF EMB DB┬ТFK 8JFMLJFK #SZUBOJJ KFTU LSPLJFN EP ╟┤XJB UPXFK TJBUL├ШXLJ o [BLP╟йD[Z┬Т %PNPXF TQPULBOJF LMVCV [F TUPMJ DZ "OHMJJ [BQMBOPXBOP OB HSVEOJB OJFE[JFMB &VSPQFKTLJF SP[HSZXLJ QS[F OJPT╟М TJ╟Ч XUFEZ EP CF┬ТDIBUPXTLJFK IBMJ &OFSHJB HE[JF TXPKF NFD[F SP[HSZXB 1(& 4LSB

Czekamy na Tw├│j komentarz

52 sport

Żużlowe ekipy w komplecie

W najlepszej żużlowej lidze świata – PGE Estralidze – praktycznie już wszystko jasne. Zakończył się bowiem trwający do 14 listopada okres transferowy i poszczególne drużyny odkryły karty. Gorzowska Stal na przykład wzmocniła się Martinem Vaculikiem, a leszczyńska Unia pozyskała Janusza Kołodzieja.

Get Well Toruń

seniorzy: Greg Hancock (USA, 1970), Chris Holder (Australia, 1987), Adrian Miedziński (Polska, 1985), Jack Holder (Australia, 1996), Michael Jepsen Jensen (Dania, 1992), Grzegorz Walasek (Polska, 1976) Paweł Przedpełski (Polska, 1995); juniorzy: Daniel Kaczmarek (Polska, 1997), Marcin Kościelski (Polska, 1998), Norbert Krakowiak (Polska, 1999), Igor Kopeć-Sobczyński (Polska, 1999); menedżer: Jacek Gajewski.

Stal Gorzów

seniorzy: Tomas H. Jonasson (Szwecja, 1988), Niels Kristian Iversen (Dania, 1982), Krzysztof Kasprzak (Polska, 1984), Przemysław Pawlicki (Polska, 1991), Martin Vaculik (Słowacja, 1990), Bartosz Zmarzlik (Polska, 1995); juniorzy: Hubert Czerniawski (Polska, 2000), Rafał Karczmarz (Polska, 1999), Kamil Nowacki (Polska, 2000), Marcel Studziński (Polska, 2001), Alan Szczotka (Polska, 2001); trener: Stanisław Chomski.

Betard Sparta Wrocław

seniorzy: Maciej Janowski (Polska, 1991), Tomasz Jędrzejak (Polska, 1979), Andrzej Lebiediew (Łotwa, 1994), Vaclav Milik (Czechy, 1993), Nick Morris (Australia, 1994), Tai Woffinden (Wielka Brytania, 1990), Szymon Woźniak (Polska, 1993); juniorzy: Oskar Bober (Polska, 1997), Maksym Drabik (Polska, 1998), Damian Dróżdż (Polska, 1996), Przemysław Liszka (Polska, 2000); trener: Rafał Dobrucki.

MRGARDEN GKM Grudziądz

seniorzy: Krzysztof Buczkowski (Polska, 1986), Tomasz Gollob (Polska, 1971), Antonio Lindbaeck (Szwecja, 1985), Artiom Łaguta (Rosja, 1990), Rafał Okoniewski (Polska, 1980), Krystian Pieszczek (Polska, 1995); juniorzy: Mateusz Rujner (Polska, 1996), Mike Trzensiok (Polska, 1996), Dawid Wawrzyniak (Polska, 1998), Kamil Wieczorek (Polska, 1998); trener: Robert Kempiński.

Ekantor.pl Falubaz Zielona Góra

seniorzy: Adam Chwiałkowski (Polska, 1981), Jason Doyle (Australia, 1985), Patryk Dudek (Polska, 1992), Tomasz Dutka (Polska, 1983), Jarosław Hampel (Polska, 1982), Andriej Karpow (Ukraina, 1987), Piotr Protasiewicz (Polska, 1975), Jacob Thorssell (Szwecja, 1993); juniorzy: Mateusz Burzyński (Polska, 1998), Sebastian Niedźwiedź (Polska, 1997), Jakub Osyczka (Polska, 2000), Damian Pawliczak (Polska, 1999), Wojciech Pilarski (Polska, 1998), Arkadiusz Potoniec (Polska, 1997), Oskar Potoniec (Polska, 2000), Mateusz Tonder (Polska, 1999), Alex Zgardziński (Polska, 1997), Jakub Zubczyński (Polska, 1998), trener: Marek Cieślak. 18 listopada 2016

ROW Rybnik

seniorzy: Jake Allen (Australia, 1995), Damian Baliński (Polska, 1977), Max Fricke (Australia, 1996), Grigorij Łaguta (Rosja, 1984), Fredrik Lindgren (Szwecja, 1985), Tobiasz Musielak (Polska, 1993), Rafał Szombierski (Polska, 1982), Jake Allen (Australia, 1995); juniorzy: Robert Chmiel (Polska, 1998), Przemysław Giera (Polska, 2001), Dawid Jona (Polska, 1998), Lars Skupień (Polska, 1997), Kacper Woryna (Polska, 1996), Miłosz Wypior (Polska, 1999).

Fogo Unia Leszno

seniorzy: Peter Kildemand (Dania, 1989), Janusz Kołodziej (Polska, 1984), Piotr Pawlicki (Polska, 1994), Nicki Pedersen (Dania, 1977), Emil Sajfutdinow (Rosja, 1989), Wiktor Trofimow jr (Ukraina, 1999), Grzegorz Zengota (Polska, 1988); juniorzy: Daniel Kaczmarek (Polska, 1997), Dominik Kubera (Polska, 1999), Wiktor Lis (Polska, 1999), Marek Lutowicz (Polska, 1998), Bartosz Smektała (Polska, 1998), Szymon Szlauderbach (Polska, 1999), menedżer: Piotr Baron.

Eko-Dir Włókniarz Częstochowa

seniorzy: Karol Baran (Polska, 1981), Rune Holta (Polska, 1973), Andreas Jonsson (Szwecja, 1980), Leon Madsen (Dania, 1988), Sebastian Ułamek (Polska, 1975), Matej Zagar (Słowenia, 1983); juniorzy: Michał Gruchalski (Polska, 1998), Oskar Nocuń (Polska, 1997), Oskar Polis (Polska, 1996), Kamil Sobczyk (Polska, 1996), Paweł Staniszewski (Polska, 1998), Bartosz Świącik (Polska, 1997), Mateusz Świdnicki (Polski, 2001), Bartosz Tyras (Polska, 1996).

Honda WR-V

Honda ujawniła pierwsze zdjęcia crossovera podczas Sao Paulo International Motor Show 2016. Na razie Japończycy ograniczyli się tylko do stylistyki nowego modelu. Niestety, nie pokazano jeszcze wnętrza. Do sprzedaży ma wejść na początku 2017 r., a miejsce prezentacji wskazuje na najważniejszy rynek zbytu

| motoryzacja 53

małego SUV-a. W pierwszej kolejności WR-V ruszy bowiem na podbój Ameryki Południowej. Honda nie wyklucza jednak, że później auto trafi również na inne rynki. Ambicją producenta jest uczynienie z niego „modelu globalnego”. (za: moto.pl)

HONDA gotowa do startu NSX-GT Japońska seria wyścigów Super GT wreszcie wydaje się kompletna. Do narwanej Godzilli w interpretacji Nissana i nieco bardziej wysublimowanego samuraja Lexusa dołącza Honda NSX-GT. NSX GT3 napędza przejęty ze standardowej wersji 3,5-litrowy silnik V6 na tym samym bloku, z takimi samymi: głowicami, wałem korbowym, armaturą i układem smarowania z suchą miską olejową. Jednak bolid jest pozbawiony elektrycznego wspomagacza. Moc przekazuje na tylne koła 6-biegowa skrzynia sekwencyjna. (za: autogaleria.pl)

| łamigłówki 55

56 ogłoszenia

ZAMÓW JUŻ DZIŚ!

Ogłoszenia Bezpłatne Kategorie:

Nadaj

• Praca Dam/Szukam ogłoszenie • Mieszkanie Wynajmę/Szukam telefonicznie • Sprzedam/Kupię dzwoniąc pod nr • Auto-Moto 02070997107 • Towarzyskie drobne@mail.goniec .com

Praca dam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

Lubisz kosmetyki The Body Shop? Już dziś zrób zamówienie lub dołącz do naszej grupy konsultantek. Starter £45 o wartości £175, zniżka do -70%, zamawiasz kiedy chcesz. Więcej dowiedz się wysyłając SMS o treści „Body” na nr: 07986505387 (Beata) lub 07908256006 (Monika). Zapraszamy.  Praca dla lakiernika meblowego (bez znajomości języka angielskiego). Oferta dot. lakierowania mebli z płyty MDF i płyty wiórowej oraz litego drewna. Lokalizacja: Leicester. Wymagania: co najmniej rok doświadczenia, umiejętność lakierowania pistoletem i ręcznie mebli z płyty MDF, znajomość rysunku technicznego. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na: paulina.matuszewska@kcigroup.pl.  Oferta pracy stałej dla housekeeper (pod Oxfordem) w prywatnym, pięciogwiazdkowym guest house. Do obowiązków należy obsługa gości hotelowych, przygotowanie pokoi, przygotowanie i podanie śniadania, przyjmowanie rezerwacji telefonicznej i mailowej. Wynagrodzenie: £320 na tydzień, £500 premia po 12 miesiącach. Mieszkanie bezpłatne, jeden bezpłatny posiłek na zmianie, wymagany płynny angielski i doświadczenie w obsłudze klienta. CV proszę przesłać na adres: eclpraca@tiscali.co.uk.  Firma budowlana poszukuje monterów elewacji (z doświadczeniem). Zainteresowanych prosimy o kontakt: 020 747 450 82 lub mailowo na adres: info@rectoconstructions.co.uk. 18 listopada 2016

Nadaj ogłoszenie Kategorie: telefonicznie • Usługi dzwoniąc pod numer • Wyróżnione kolorowym tłem 020 7099 7107 • maksymalnie 250 znaków (30 słów) lub na portalu • CENA: GBP25 • PROMOCJA: 3+1 GRATIS www.ogloszenia.goniec.com

Ogłoszenia Usługowe

 Praca dla kierowcy z własnym vanem (możliwość pracy 7 dni w tygodniu). Okolice Heathrow Airport. Rozwożenie ładunków po całym kraju. Wymagany komunikatywny angielski. Tel. 077 910 071 13, e-mail: poldek@hotmail.co.uk.  Praca dla piekarza (blisko Londynu) w pełnym wymiarze godzin – 45 godzina tygodniowo Zmiany dzienne i nocne. Wymagane doświadczenie na piecach i przy stole. Stawka: £10 na godzinę. Prosimy o przesłanie cv na adres: eclpraca@ tiscali.co.uk.  Poszukuję profesjonalnych tynkarzy, gipsiarzy gładzią szpachlową, monterów tradycyjnej izolacji termicznej na zewnątrz obiektów, malarzy pokojowych na terenie Wielkiej Brytanii i Irlandii (do przyuczenia). Tel. 077 098 144 15, email: molddamp@gmail.com.  Poszukujemy betoniarzy z doświadczeniem w wylewaniu betonu, cieciu i łączeniu zbrojeń oraz potrafiących używać mechanicznych szlifierek do betonu. Fabryka zlokalizowana jest w Bedford. Stawka: £10 na godz. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na: justynam@2binterface.com.  Poszukujemy doświadczonych tapicerów samochodowych. Wynagrodzenie: £10.65p/h – stawka podstawowa. Zakład pracuje w systemie wielozmianowym. Jeżeli jesteś zainteresowany prześlij nam cv na: praca@euroforceltd.com. Tel. 00 4479 499 065 22.  Praca dla kierowcy C i CE (Banbury). Wymagana kat. C (doświadczenie min. 2 lata), karta kierowcy, CPC lub kod 95, komunikatywny angielski. Praca polega na: dostawach żywności. Stawka £12-£13 na godzinę. Tel. 075 909 640 00, e-mail: Piotr@aligra.co.uk.

 Poszukujemy doświadczonych osób na stanowisko: przygotowanie samochodu / polerka. Wynagrodzenie – stawka początkowa: £10.65/h (plus płatne nadgodziny). Wymagamy: doświadczenia, komunikatywnej znajomości języka angielskiego. Jeżeli jesteś zainteresowany prześlij cv na: praca@ euroforceltd.com. Tel. 0044 794 990 6522.

 Przyjmiemy do pracy pomoc kuchenną (koniecznie z doświadczeniem), do polskiej restauracji na Acton (full time). Tel. 075 956 070 10.

 Rekrutujemy na stanowiska: pokojowa, portier, Supervisor, sprzątanie biura. Stawka: £7.2 (na start), 28 dni płatnego urlopu, darmowe posiłki w miejscu pracy. E-mail: agnes@calibreinternational.co.uk, tel. 020 783 922 33.

 Asystent/tka ds. HR (miejsce pracy: Dartford). Do głównych obowiązków na tym stanowisku będzie należała najpierw pomoc a następnie samodzielna, sprawna i kompleksowa praca w zakresie m.in: prowadzenia spraw kadrowo-płacowych, prowadzenia spraw rozliczeniowych pracowników, koordynowania spraw pracowniczych związanych z benefitami itp. Zainteresowane osoby, spełniające powyższe kryteria, prosimy o przesłanie dokumentów aplikacyjnych na: paulina.matuszewska@kcigroup.pl. Tel. 0048 509 903 698.

 Szukam doświadczone cleanerki z terenu Hounslow, Richmond, Ealing, Kew do sprzątania domów prywatnych. Tel. 079 824 335 93 (po godz. 18.00).  Potrzebna fryzjerka damskomęska z doświadczeniem do salonu na Leytonstone (wschodni Londyn). E-mail: info@beglamour. co.uk, tel. 077 469 621 53.  We need a seamstress with experience to work in a bridal shop in Ascot. Must be friendly and able to work as part of the team an individually. Able to communicate with brides. Please contact: Miss Lewis, tel. 013 442 915 51.  Firma transportową w okolicach Immingham zatrudni kierowców kat. C+E. Praca odbywa się w systemie dziennym lub nocnym (od poniedziałku do piątku plus weekend w formie nadgodzin). Polega na przewozie naczep i kontenerów na terenie Wielkiej Brytanii. Wymagania: 2-letnie doświadczenie, kurs na przewóz rzeczy, cyfrowa karta kierowcy. Kontakt: aplikuj.kierowca@gmail.com.

 Zatrudnię od zaraz: malarzy, tapeciarzy, murarzy, elektryków, hydraulików. Wyłącznie zachodni Londyn. Tel. 079 824 335 93 (po godz. 18.00).

 Praca dla przedstawiciela handlowego. Obowiązki: współpraca z hurtowniami na terenie UK, przygotowywanie i przedstawianie ofert handlowych klientom, realizacja planów sprzedażowych itp. Oczekiwania: znajomość rynku hurtowego na powierzonym terenie, znajomość j. angielskiego pozwalającą na swobodną komunikację. E-mail: mkuzma@tarczynski.pl.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Firma z branży FMCG poszukuje przedstawiciela Handlowego (miejsce pracy: Liverpool, Manchester, Szkocja, południowowschodnia Anglia). Podstawowe wymagania: znajomość branży spożywczej, doświadczenie, znajomość języka angielskiego. Podstawowe obowiązki: pozyskiwanie nowych klientów oraz podtrzymywanie stałych relacji z klientami, atrakcyjne wynagrodzenie uzależnione od osiąganych wyników. CV prosimy kierować na adres: praca@ euro-hurt.com.

Ogłoszenia

 Dynamicznie rozwijająca się usytuowana w Polsce firma w branży spożywczej, poszukuje przedstawiciela handlowego. Podstawowe wymagania: znajomość branży spożywczej, aktywność w pozyskiwaniu klientów, wysoka komunikatywność, doświadczenie, prawo jazdy kat. B. Tel. 48 227 988 223, e-mail: export@flesch.pl.  Agencja zatrudni chętnych do pracy w magazynach w Greater Manchester i okolicach. Tel. 079 402 905 65, 077 128 800 39, 016 176 421 69, e-mail: peter@careermakers.co.uk.

 Poszukujemy opiekunki/pomocy domowej (od początku grudnia). Praca od poniedziałku do piątku, ok. 6 h dziennie. Poza wynagrodzeniem (ok. £500 miesięcznie) gwarantujemy zamieszkanie i wyżywienie. Zainteresowane osoby prosimy o kontakt pod nr 077 227 077 85 lub e-mail: monika_m25@o2.pl.

 Poszukiwany księgowy, miejsce pracy: Dartford. Nasza oferta skierowana jest wyłącznie do osób, które: posiadają (lub są w trakcie zdobywania) jeden z certyfikatów uprawniających do prowadzenia samodzielnej księgowości m.in. AAT lub ACCA, albo CIMA; znają doskonale system podatkowy w UK, posiadają kilkuletnie doświadczenie w pracy księgowego. Zainteresowane osoby, spełniające powyższe kryteria, prosimy o przesłanie dokumentów aplikacyjnych na adres: paulina.matuszewska@ kcigroup.pl.

 Brytyjska firma rekrutacyjna poszukuje auto-elektryka technika (jednostek szybkiego reagowania: karetki pogotowia). Wymagania: doświadczenie, znajomość zagadnień związanych z instalacją wiązek elektrycznych. Stawka: £9.50. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: praca@globalforcegroup.co.uk. Tel. 0044 012 79 4 278 98.

 Zatrudnimy odpowiedzialną osobę na stanowisko brygadzisty. Wykonujemy remonty, przybudówki oraz lofty na terenie zachodniego Londynu. Wymagania: NVQ albo 5 lat doświadczenia, prawo jazdy kat. B, b. dobra znajomość metod budowlanych, NIN, UTR, konto w banku, karta CSCS, referencje. Prosimy przesyłać cv na adres: info@robin–services.co.uk.

 Stała praca dla doświadczonej opiekunki do 2,5-rocznego chłopca. Od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-18.30. Kandydatka musi mieć doświadczenie oraz posiadać znajomość j. angielskiego (poziom min. komunikatywny). Do obowiązków będzie należeć też sprzątanie mieszkania. Proszę przesłać cv na: marcin_wys@ yahoo.com.

 Jesteśmy dużą konstrukcyjną firmą z Croydon. Poszukujemy osoby na stanowisko Supervisor (nadzór nad pracownikami budowlanymi). Kandydat powinien posiadać doświadczenie. Osoby zainteresowane prosimy o wysłanie cv na adres: admin@anabowservices.com lub kontakt telefoniczny pod numerem: 074 952 308 22.

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 70v99 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Agencja pracy poszukuje pracowników budowlanych do pracy w Manchesterze i okolicach. Możliwe wyjazdy w okolicach North West. Poszukujemy: cieśli, cieśli szalunkowych, tynkarzy, malarzy i dekoratorów, zbrojarzy, pomocników. Wymagania: karta CSCS, własne narzędzia, doświadczenie. Tel. 016 176 421 69 (prosić Simona), email: lukasz@career-makers.co.uk.

 Poszukuję wspólnika lub wspólniczki do otwarcia barber shopu w zachodnim Londynie. Osoby zainteresowane nie muszą być związane z branżą. Tel. 079 824 335 93.  Poszukujemy osoby chętne do pracy przy produkcji warzyw (Bognor Regis, Chichester). Praca obejmuje sortowanie, sprawdzanie jakości, pakowanie (praca w temp. 2-8 stopni). Język angielski nie jest wymagany. Tel. 078 874 539 42.

| ogłoszenia 57

58 ogłoszenia

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Poszukiwane są osoby do pracy w magazynie kurierskim w West Thurrock (RM20 3ZD) Zakres obowiązków: sortowanie przesyłek według określonych kryteriów, przy taśmie. Gwarantujemy: 13tygodniowy okres próbny, później stałe zatrudnienie, na początek stawka £8 na godzinę, po okresie próbnym – £8,74. Osoby zainteresowane proszone są o kontakt. E-mail: thurrock.mirage.jobs@gmail.com, tel. (+44) 074 945 153 77.  Poszukiwany mechanik-kierowca lawety. Zarobki: £300-£400 na tydzień. Wymagania: j. angielski, prawo jazdy kat. B, doświadczenie w mechanice, znajomość części samochodowych, obsługa komputera. Kontakt pod numerem telefonu: 078 371 721 18, albo proszę wysłać cv na: romanpawela@gmail.com.  Firma z Croydon poszukuje elektryków, stolarzy, hydraulików. Kandydaci powinni mieć doświadczenie. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: admin@ anabowservices.com.  Praca na produkcji w Sandycroft (na dwie zmiany). Wymagania: podstawowa znajomość angielskiego, własny transport (najlepiej). Wynagrodzenie: £6.95 to £7.20 per hour. Tel. 019 782 662 99 (Aleksandra lub Paulina).  Agencja pracy rozpoczyna nabór pracowników produkcji w firmie z siedzibą w Buxton (SK17 9RZ). Praca na różnych zmianach, transport zapewniony, przyjmujemy kandydatów chętnych do pracy bez znajomości angielskiego. E-mail: ewelina. rogalska@gap–personnel.com, tel. 078 413 365 88.  Agencja poszukuje osoby sprzątające do pracy full time w Londynie. Tel. 074 056 353 82 lub 075 840 677 21.  Pracownik produkcji – branża farmaceutyczna. Miejsce: Slough. Godziny pracy firmy: 8:00–22:30. Dwie zmiany dziennie, min. 5.3 h, max. 12h (w zależności od potrzeb). Wymagany komunikatywny angielski. CV proszę wysłać na adres: recruit@koseipharma.com. 18 listopada 2016

 Agencja pośrednictwa pracy prowadzi rekrutację na stanowiska: opiekunki i opiekunowie osób starszych (Anglia). Zapewnione tanie zakwaterowanie w pokojach jednoosobowych lub darmowe (live–in care). Jeżeli znasz komunikatywnie j. angielski – skontaktuj się z nami. Wyślij cv w j.angielskim na: kontakt@cekal.pl. Tel. 0044 792 596 58 74.  Agencja pracy poszukuje osób do pracy przy produkcji damskich torebek w Redish, Stockport. Wymagana komunikacyjna znajomość j. angielskiego, zdolności artystyczno–manualne oraz doświadczenie w pracy produkcyjnej. Tel. 079 402 905 65.  Pilnie poszukujemy doświadczonych kierowców kat. C do pracy w Oxfordzie. Wymagane aktualne CPC lub kod 95 i karta kierowcy, komunikatywny angielski. Wynagrodzenie: £10.50-£11.50 za godzinę. Tel. 075 909 640 00.  Poszukujemy kierowców do pracy na śmieciarce w okolicy Swindon (5 dni w tygodniu), wynagrodzenie: £9.20-£10.20 za godzinę. Wymagany komunikatywny angielski. Tel. 075 909 640 00, e-mail: piotr@aligra.co.uk.  Park Royal. Szukam cukiernika z doświadczeniem, wielozmianowy czas pracy. Tel. 075 117 550 92.  Poszukujemy pracowników na stanowiska stolarzy i pomocników stolarza do zakładów zlokalizowanych w okolicach Bedford, Manchesteru, Leicester, Harlow. Kandydaci muszą posiadać własne buty robocze i umiejętność pracy w zespole. Zarobki: £8-£10 netto. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: justynam@2binterface. com.  Poszukiwany kierowca kat. C. Wymagania: min. 2 lata oraz doświadczenie na ciężarówce min. 6 miesięcy, karta kierowcy, aktualne CPC lub kod 95, komunikatywna znajomość j. angielskiego. Wynagrodzenie: poniedziałek – piątek – £12, weekend – £13. Wyślij cv na: piotr@aligra.co.uk. Tel. 075 909 640 00.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Firma rekrutacyjna poszukuje: montera (demontera) autobusów. Wymagane doświadczenie, mile widziana znajomość języka angielskiego. Oferujemy bardzo dobre warunki zatrudnienia (stawka: £8.50), płatny urlop. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: praca@globalforcegroup. co.uk.  Zatrudnimy pickerów do pracy w firmie recyclingowej (północny Londyn, Edmonton N9). Stawka dzienna zmiana – £7.20, nocna zmiana – £7.52. Tel. 020 348 913 45, e-mail: recruitment.edmonton@smartsolutions.co.uk.  Poszukujemy pickerów do St Albans (okolice Luton). Praca polega na sortowaniu/selekcjonowaniu różnego typu materiałów (do recyklingu). Stawka: £7.20. Jeżeli jesteś zainteresowany, zadzwoń pod numer: 078 163 432 98. Możesz również wysłać cv na adres: mpressen@ smartsolutions.co.

Ogłoszenia Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 70v99 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com/ogloszenia

Praca szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Poszukuję pracy jako pomocnik na budowie lub w fabryce. Tel. 078 012 758 62.  Elektryk szuka pracy – Londyn i okolice. Tel. 075 339 038 60, e-mail: greg1904@onet.pl.  Szukam pracy: do opieki nad starszą osobą lub dziećmi, lub do sprzątania. Mam doświadczenie w opiece nad starszą osobą. Znam dobrze język włoski. Tel. 074 247 683 24.  Szukam pracy na terenie Londynu jako pomoc na budowie (tynkowanie, malowanie itp.), pomoc w kuchni, sprzątanie w pubie itp. Tel. 078 767 559 28.  Malarz (decorator) poszukuje pracy. Malowanie, tapetowanie, tynki strukturalne, tynki natryskowe. Tel. 074 593 464 48.  Szukam pracy w jakiejkolwiek fabryce w Birmingham lub z mieszkaniem w Anglii. Komunikatywny angielski. Tel. 075 221 896 62.

| ogłoszenia 59

60 ogłoszenia

 Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym szuka pracy, pomoże przy awariach i problemach związanych prądem. Tel. 078 839 746 69.  Szukam pracy jako zawodowy kierowca (okolice Birmingham). Mam prawo jazdy wszystkich kategorii oraz uprawnienia na koparki, ładowarki, wózki widłowe, elektryczne, spalinowe itp. Ponad 20 lat stażu zawodowego jako kierowca, w tym 4 lata w Anglii. Tel. 077 747 496 69.  Malarz, dekorator, kierowca BCE, „czyste” angielskie prawo jazdy, 15 lat w Londynie, niepalący, bez nałogów szuka stałej pracy. Tel. 079 033 729 67.  Szukam pracy jako malarz, szpachlarz, regipsiarz oraz inne prace budowlane. Tel. 075 221 896 62.  Ogrodnik poszukuje pracy. Własne narzędzia, wyłącznie zachodni Londyn, najchętniej Ealing, Hounslow, Richmond, Kew. Tel. 079 824 335 93.

Mieszkanie wynajmę Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Streatham (SW16 1TN). Wynajmę duży pokój umeblowany, dla jednej osoby. Cena: £100 tygodniowo (plus tygodniowy depozyt). Tel. 074 480 513 27.  Stamford Hill (N16). Studio flat do wynajęcia, cena: £800 miesięcznie (plus depozyt £800, wszystkie rachunki wliczone). Tel. 075 023 983 51.  Edmonton Green. Pokoje do wynajęcia. Tel. 075 023 983 51.  Stockwell. Wynajmę miejsce w pokoju dla mężczyzny we flacie czystym i spokojnym. Tel. 079 401 867 30 lub 074 484 093 76 (po godz. 16.00).  Ilford (IG3 8PG). Do wynajęcia ładna duża dwójka dla pary oraz jedynka. Dom jest zadbany i posiada duży ogród. Wszystkie rachunki wliczone w cenę pokoju, 10 min. od stacji metra Newbury Park, 7 min. do stacji kolejki Seven Kings. Cena: £130 tygodniowo za dwójkę oraz £110 tyg. za jedynkę (plus tygodniowy depozyt). Tel. 078 172 54 569. 18 listopada 2016

 Wynajmę mieszkanie 1 bedroom (sypialnia, pokój gościnny), kuchnia, łazienka, ogród. Dobra lokalizacja: West Ealing. Cena: £1250 miesięcznie (plus opłaty). Tel. 079 896 979 05, e-mail: wigorski@icloud.com.  Londyn wschodni. Do wynajęcia duży pokój jednoosobowy w domu z ogrodem dla osoby lubiącej czystość i porządek. 5 min. do stacji metra Hainault (central line). Cena: £110 za tydzień. Tel. 077 037 440 44.  Do wynajęcia po remoncie duże 1 bedroom na Harrow (w bloku): wbudowana szafa, salon połączony z kuchnią (w pełni wyposażona), łazienka z wanną i prysznicem, 2 min. od stacji Harrow-on-the-Hill. Cena: £1250 plus rachunki. Tel. 075 355 868 68.  Do wynajęcia 1 bedroom na Harrow-Weald na parterze. Pokój (dwójka): szafa, przestronny salon, osobna kuchnia, łazienka z wanną. Miejsce parkingowe, 10 min. od stacji Harrow-Weald. Dostępne od 30.11. Cena: £965 plus rachunki. Tel. 075 355 868 68.  Duża jedynka do wynajęcia dla spokojnej, niepalącej osoby. Zadbany dom z ogrodem, blisko stacji West Acton, North Acton. Cena: £115 za tydzień. Tel. 078 794 673 03.  Londyn. Do wynajęcia pokój dwuosobowy dla spokojnej pary (lub jako jedynkę). Mieszkanie nowe, w pełni wyposażone. Pokój umeblowany, polska telewizja, internet. Tel. 077 384 781 75, 078 721 986 03.  Do wynajęcia bardzo duży, umeblowany pokój z podwójnym łóżkiem dla lubiącej czystość i porządek, pracującej kobiety/ dziewczyny. Kilka minut do stacji metra Harrow on the Hill, blisko do sklepów. Cena: £120 za tydzień (rachunki wliczone, rachunki wliczone, darmowa siłownia i basen). Tel. 078 719 993 63, e-mail: marucam@ wp.pl.  Dudley. Pokoje do wynajęcia – jedynka i dwójka, cena: £40-£60 (bez depozytu, bez opłat). Tel. 013 843 868 38, e-mail: federowicz1234@gmail.com.  Wynajmy podwójny pokój dla pary w komfortowym mieszkaniu z pełnym wyposażeniem. Blisko komunikacja i sklepy. Tel. 075 171 331 62.

 Oferuję nowe, w pełni umeblowane, zamykane na klucz pokoje w Shirebrook, blisko do centrum i polskich sklepów. W pełni wyposażona kuchnia i wspólny salon. Cena: od £95 – pokoje 2-osobowe, od £65 – pokoje 1-osobowe (wszystkie opłaty wliczone w cenę – również szybki internet oraz sprzątanie). Tel. 075 147 447 55, 077 845 281 87, 079 200 692 45. Pokoje, mieszkania, domy do wynajęcia również w: Nottingham, Hucknall, Worksop, Derby, Doncaster.  Stanmore. Do wynajęcia 3-pokojowy dom, 5 min. od stacji metra Canons Park. Dom zadbany, duży salon z jadalnią, osobną kuchnią, dwie dwójki i jedna jedynka, łazienka z wanną, drewniane podłogi, podjazd na 2 samochody, garaż, duży ogród. Cena: £1800. Tel. 075 355 868 68.  Duży pokój z podwójnym łóżkiem dla jednej osoby, w spokojnym domu z ogródkiem. Zielona okolica Ealingu. Na piętrze łazienka z toaletą, druga toaleta na parterze. Tylko dla osoby pracującej, uczciwej, ceniącej czystość i spokój. Cena: £140/tydzień (plus depozyt). Rachunki wliczone. Tel. 077 046 326 28.  Do wynajęcia 1 bedroom flat na Harrow. 10 min. od stacji metra Kenton. Mieszkanie zadbane, na 2 piętrze, osobna kuchnia, duży salon. Cena: £1100. Tel. 075 355 868 68.  Birmingham. Duży pokój (dom z ogródkiem), umeblowany, do wynajęcia w cichej i spokojnej okolicy (B38 8HT), dobry dojazd do centrum, dla spokojnej, lubiącej porządek i pracującej osoby. Cena: £85. Tel. 074 352 381 98.  Harrow. Do wynajęcia duże (po remoncie) 1 bedroom w bloku na 7 piętrze (winda). Duża dwójka, wbudowana szafa, salon połączony z kuchnią (w pełni wyposażona), łazienka z wanną i prysznicem, 2 min. od stacji Harrow-on-the-hill. Cena: £1270 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Palmers Green (N13). Wynajmę bardzo ładną dwójkę od zaraz. Cena dla jednej osoby: £120, dla pary: £150. Blisko autobusy (150 metrów) 34, 102, W4. Dojazd do stacji Metra Wood Green (W4) – 10 min. Dom z dostępnym ogrodem, internet, wspólna kuchnia. Tel. 075 501 176 44.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Do wynajęcia duże 2 bedroom na Harrow Weald. Mieszkanie z ogrodem i podjazdem, kuchnia w pełni wyposażona, łazienka z wanną. Cena: £1400 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Do wynajęcia studio flat na Harrow Central. Mieszkanie w pełni wyposażone. Dostępne od teraz Cena £790 (rachunki wliczone). Tel. 075 355 868 68.  Double bedroom with double sized bed available; shared facilities; £400 p/m; pref. professional, mins from Chadwell Heath Station. Tel. 074 732 845 10.  Do wynajęcia 3 studio flaty w nowym bloku na Harrow, 7 min. od stacji Harrow-on-the-hill. Mieszkania w pełni umeblowane, rachunki wliczone. Ceny: od £1100 do £1250 (w zależności od wielkości). Tel. 075 355 868 68.  Wynajmę pokój (jedynkę) w czystym domu z ogrodem na Streatham (SW16 2SE), telewizja oraz internet. Cena £100/tydzień (plus depozyt). Tel. 078 793 104 30.  Do wynajęcia 1 bedroom na Harrow, na 2 piętrze. Pokój dwójka, szafa, przestronny salon, osobna kuchnia, łazienka z wanną, miejsce parkingowe, 10 min. od stacji Harrow Weald. Cena: £975 pcm (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Dwójki (jako jedynki) w domu na Leyton. Cena: £130/tydz. 15 min. – Central Line; 5 min. – Overground; bus: W16, 97, 69. Tel. 078 686 648 89.  Putney/Barnes Common, wynajmę pokój jedno- i dwuosobowy dla osób pracujących. Internet, polska telewizja, ogród. Pokój 1-os. – £130/tydzień (plus depozyt), pokój 2-os – £140/tydzień (plus depozyt). Tel. 075 403 302 99.  Wynajmę średnią dwójkę dla pary bądź pojedynczych osób na Thornton Heath. Bez depozytu, pokój jest umeblowany, rachunki wliczone w czynsz. Tel. 077 224 718 75.

 Do wynajęcia nowe, umeblowane jedno lub dwuosobowe pokoje zamykane na klucz. Lokalizacje: Shirebrook, Nottingham, Hucknall, Worksop, Mansfield, Doncaster. Tel. 077 845 281 87, 075 620 839 47, 078 495 128 66.  Do wynajęcia duże 2 bedroom flat na Harrow, po generalnym remoncie. Duża dwójka i mniejsza (też dwójka), osobny salon, kuchnia w pełni wyposażona, łazienka z wanną, mieszkanie umeblowane, miejsce parkingowe, ogród. Cena: £1350 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Mam do wynajęcia duży pokój jednoosobowy dla mężczyzny. W spokojnym i zadbanym domu z ogrodem, 5 min. do stacji Hainault (Central Line). Cena: £110/tydzień. Tel. 077 037 440 44.  Mitcham (CR4 1XW). Wynajmę dużą dwójkę i jedynkę od zaraz. Tel. 075 343 492 29.

Ogłoszenia

Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Leyton. Wynajmę ładny, dwuosobowy pokój, jako jedynkę, z nowym łóżkiem; w domu z ogrodem, z dobrymi lokatorami, dbającymi o ład i porządek, dla spokojnej osoby, bardzo blisko metra. Cena: £125 na tydzień (plus depozyt, rachunki wliczone. Dostępny od zaraz. Tel. 074 592 752 51.  Kirkby Stephen. Do wynajęcia pokój dwuosobowy na Solth Harrow. Cena dla pary – £150; dla jednej osoby – £120. W pokoju własna lodówka, 2 szafy, duże łóżko, stół, fotel, internet, ogród, miejsce do parkowania. Tel. 074 158 486 00, e-mail: ginesbiszkont@gmail. com.  Southampton. Pokoje do wynajęcia w domu blisko centrum. Jedynka – £80, dwójka – £100.W cenę wliczony internet, woda, council tax. Tel. 074 553 337 96.

Mieszkania szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Szukam pokoju do wynajęcia w zamian za remont mieszkania / domu. Preferowany Londyn. Tel. 074 593 464 48.

Komputery Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.goniec.com

Naprawa: komputery, Xbox, PS3, tablety, telefony. Posiadamy długoletnie doświadczenie w Londynie. Na wymienione części dajemy 12 miesięcy gwarancji. Tel. 07411123340, 07473382628. LAPTOPY NAPRAWA Prawdopodobnie najlepszy serwis komputerowy w Londynie. Profesjonalna obsługa. Gwarantujemy najniższe ceny. Rozwiązujemy problemy z internetem. Dojazd do klienta. >> www.iCTlaboratory.com << >> 07885421494 << Masz pytanie? Zadzwoń teraz.

Usługi Umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

Dystrybutor naturalnych preparatów. Kosmeceutyki i nutraceutyki opatentowane przy współpracy z prof. n. dr. hab. med. Andrzejem Frydrychowskim dystrybuowane przez Beautiful Life Ltd. Więcej informacji na: www.beautifullife-ltd.co.uk. Doradztwo duchowe – gabinet online. Zapraszam na konsultacje. Tarot, Rozkład Anielski. Aby umówić się na rozmowę, skontaktuj się ze mną. Email: zmiana.nora19@gmail.com, Skype: nora19zmiana, tel. (10:00 – 18:00 od poniedziałku do soboty), tel. 075 647 220 25.

Sprzedam Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Świnoujście. Sprzedam ostatnią działkę budowlaną (uzbrojona we wszystkie media, księga wieczysta), powierzchnia: 1880 mkw. Cena: 127 tys. zł. Tel. 0049 172 319 07 56.  Pilnie (z powodu wyjazdu) sprzedam mieszkanie własnościowe w Nowym Targu: 3 pokoje, idealne dla młodego małżeństwa, blisko żłobek, przedszkole i szkoła oraz piękny plac zabaw dla dzieci. W mieszkaniu płytki ceramiczne. Tel. +48 500 424 610 lub 013 546 586 08.

 Sprzedam nowy dom w miejscowości Ligota Piękna (7 km od Wrocławia). Powierzchnia: 280 mkw. Tel. 0048 782 542 672.  Sprzedam nowy tuner satelitarny (full HD), przerobiony, który odbiera wszystkie możliwe polskie programy. Dwa wejścia USB (np. na dysk twardy do nagrywania programów czy filmów). Cena: £120 (w cenie wliczony 3–miesięczny abonament; dalsza opłata – tylko £12). Tel. 075 743 811 24.  Sprzedam dom w miejscowości Dzierzgoń, 20 km od Malborka. Dom wolnostojący, ma 143 mkw., 500 mkw. zagospodarowana działka, plus garaż wolnostojący. Cena: £90.000. Tel. 073 994 619 66.

AutoMoto

| ogłoszenia 61

 Sprzedam lub zamienię Renault Scenic, rocznik 2007, pojemność silnika: 1,6 benzyna, przebieg 91 tys. mil, tax do 01.04.2017, MOT do 20.04.2017,bezwypadkowy. Samochód ma wymienione oleje, paski, filtry, posiada nowe opony, jest czysty, zadbany nie wymaga napraw. Cena: £1400. Tel. 075 449 885 05.

 Ford Mondeo Zetec tdci, 2 l, MOT do kwietnia, tarcze, klocki, opony, rozrząd po wymianie, 6–biegowy, wygodny, drugi właściciel, niskie opłaty. Cena: £2,300 (do negocjacji). Tel. 079 702 171 40, e–mail: miroslaw.morawski@interia.eu.

EUROSCAFFOLDING

Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Toyota Corolla, 2000, benzyna, bezwypadkowa, po lifcie, poj. 1.4, moc 97 KM, 3–drzwiowa. Alarm, immobilizer, centralny zamek, blokada skrzyni biegów, radio wbudowane, odtwarzacz CD/MP3. Cena: £1.100. Tel. 077 166 881 45.

RUSZTOWANIA TAŃSZE I SZYBSZE NIŻ TRADYCYJNE TEL. 0793 2682 676

euro_Scaffolding_1x16.indd 1

2013-04-26 12:51:5

62 ogłoszenia

Towarzyskie Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Szukam kobiety do lat 40, do stałego związku, na złe i dobre chwile, pani może być z dzieckiem. Tel. 079 311 737 29.  Widzieliśmy się w sklepie Malinka, byłaś z córeczką. Drugi raz widzieliśmy się przed sklepem Malinka w Slough. Proszę zadzwoń: 077 830 239 16.  Poznam pana po 50-tce, niepijącego, czułego, opiekuńczego, o dobrym sercu. Proszę dzwonić po godz. 18.00. Tel. 074 484 093 76.  Ślązaczka Ewa, gdzie ty się podziewasz? Lata temu mieszkałaś i pracowałaś w Londynie na Ilford. Proszę odezwij się, tel. 017 076 589 10.  Pan po 40-tce szuka samotnego kolegi w podobnym wieku, inteligentnego, kulturalnego, nie koniecznie z Londynu, do wspólnych spotkań. Tel. 075 442 396 12.

18 listopada 2016

 Zadbana kobieta po 50–tce szuka przyjaciela na długie, zimowe wieczory. Tel. 079 271 799 38 (po godz. 16.00).  Samotny emeryt chętnie przyjmie emerytkę do dzielenia się życiem. Dom, ogród, działeczka. Niedaleko Londynu. Tel. 017 076 589 10.  Przystojny mężczyzna po 40. szuka kobiety w wieku 30-40 lat, która lubi tańczyć, bawić się w nocnych klubach i szuka mężczyzny na wspólne wakacje na Majorce w lipcu 2017. Proszę tylko SMS: 074 668 203 80 (oddzwonię).

Różne Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Szukamy pary do wspólnej podróży na święta i sylwester na południu Hiszpanii. Cena od osoby: £350 (w cenie: pobyt w hotelu 4*, apartamencie z livingiem, kuchnią, wc, tarasem z widokiem na ocean w okresie 24.12-02.01.2017); przejazd w obie strony, wliczone paliwo, promy, autostrady; zwiedzanie miast: Tel. 074 233 770 55.

| ogĹ&#x201A;oszenia 63

64 ogĹ&#x201A;oszenia

Wydawca magazynu polonijnego â&#x20AC;&#x17E;Goniec Polskiâ&#x20AC;? oraz portalu internetowego goniec.com w zwiÄ&#x2026;zku z dynamicznym rozwojem i nowymi projektami, poszukuje osoby na stanowisko:

PROGRAMISTA APLIKACJI INTERNETOWYCH Wymagania: t 6NJFKÇ&#x2014;UOPÇ´Ç&#x17D; QSPHSBNPXBOJB X Ç´SPEPXJTLV +PPNMB t ;BNJÂ&#x2019;PXBOJF EP QSPHSBNPXBOJB t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; 1)1 OBKMFQJFK PCJFLUPXFHP

t 6NJFKÇ&#x2014;UOPÇ´Ç&#x17D; UXPS[FOJB [BQZUBÇŠ 42- [ OBDJTLJFN OB .Z42t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; KÇ&#x2014;[ZLĂ&#x2DC;X PQJTĂ&#x2DC;X TUSPO JOUFSOFUPXZDI 9 )5.- $44 PSB[ +BWB4DSJQU Dodatkowe atuty: t 6NJFKÇ&#x2014;UOPÇ´Ç&#x17D; UXPS[FOJB BQMJLBDKJ NPCJMOZDI NPCJMOF TUSPOZ 888

t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; UFDIOPMPHJJ 'MBTI UXPS[FOJF CBOFSĂ&#x2DC;X JUQ

t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; $BLF1)1 CÇ&#x152;EČ&#x2021; JOOZDI GSBNFXPSLĂ&#x2DC;X 1)1 t %PÇ´XJBED[FOJF [ QSBDÇ&#x152; [ TZTUFNBNJ LPOUSPMJ XFSTKJ t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; KÇ&#x2014;[ZLB BOHJFMTLJFHP D[ZUBOJF EPLVNFOUBDKJ

t 0CZDJF X Ç´SPEPXJTLV 6OJY -JOVY Oferujemy: t .PČ&#x2C6;MJXPÇ´Ç&#x17D; T[ZCLJFHP SP[XPKV [BXPEPXFHP t 1S[ZKB[OÇ&#x152; BUNPTGFSÇ&#x2014; QSBDZ X NÂ&#x2019;PEZN [FTQPMF t 4UZD[OPÇ´Ç&#x17D; [ OBKOPXT[ZNJ UFDIOPMPHJBNJ t "USBLDZKOF XBSVOLJ [BUSVEOJFOJB $7 QSPTJNZ QS[FTZÂ&#x2019;BÇ&#x17D; OB BESFT rekrutacja@mail.goniec.com

ogloszenie_informatyk.indd 1

18 listopada 2016

2014-05-20 12:43:00

katalog firm ) #+" (+# )&# ' # " ! + +++ )&# ' # " # ) + " #+' '' '# )( #"' ( (

! ' ' + " #+' '''# )( #"' # ) + +++ + " #+' '''# )( #"' # ) #&" ' "(& ( + +++ #&" ' "(& # ) ')" ( +

), ! (

)&'- '. # " # (& " "

"%) & ' # (& " " # ) + +++ # (& " " # ) + !#+' (& " " ! ( !

+ +++ )&'- (&- ." #!

)&(#+" -'(&- )(#& &! !#& "- & )' - "# (

(& !#& "- # )

+++ ')" ), # )

' 6 #+#54 ) $#0 ." ! " ) ' ! $ # ) $ # $ + +++ #" -" '$# ." $

18 listopada 2016

" " & $) ( ( + +++ " " & $) #& )

$# " + ! ( '( , ( ! +

(

+++ $# " #!

" # $# " #!

(

'( , ( #(! #! +++ '( , ( # )

! #" $# ' ( $# ' ( ! & ( " ! #" #! ( & ! #" #!

$& +" " & + " & + '# (#&' ( (

+ #" !

+++ '# (#&' # ) )! / $& +# $& -

#" )! "( ! #!

" ' '# (#&' (

! " '. " ' # ) + +++ " ' # ) " !' #(( + !

" !'#(( + - # ) + " !'#(( + - # ) $# '

$ .

+$ $

* (& *

)&# )' ! #"( ( )&# )' $ + +++ )&# )' $ # #(& "' ! !

+ +++ # #(& "' $&* $ (' (& "'$#&( ! ( ( + +++ &)$ (' $

$&. .-

(#! $ ! ! ! / (#)& ! ( !

' ! '+# $&. .-$ " ." #! (

(

+ +++ $&. .-$ " ." #!

+ (& * !

$ " 63"

Aby znaleĹşÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w Katalogu Firm skontaktuj siÄ&#x2122; z nami: Tel: 020 7099 7107, E-mail: marketing@mail.goniec.com (& "' & '$ . # # (

# (& "' & + +++ (& "' &

' )$ .0#!) ' ! *

' )$ .0#!)

'$#3-+ .

$# !

! '. # ' 4 $# ' ')$ &! & (1+ ( +++ ! '. # # ) +

' )$ .0#!) ! ( # #&#+- !

( +6 "

" ' " " "+ " ' " #" #"

(& "' ! ( ( + +++ ' )$ . #!) #" -" # ) ' & $ (& "'! ( # ) (

( +6 "

( &# + ) $" & " #&

#" #"

( +6 " ! ( ! &# '+ "( (##( " #" #" $# ' '! ( ! #" #" + (

( , ! - &' !

! -! " ! #! #(" ' (& "' ! !

+ +++ #(" ' (& "' # )

' ! " '

$&. . - " #(" ' ! (& "'$#&( " #(" ' !

+ ( , #" #" " (

( #!)" - !#

( + $#

+++ - !# # )

(& "'$#&( ' ' + -' (

+ +++ ' $ ' " (& * ( ( ( #" #" ' " $

(* ' ( )'0) "'( (#&' ! " # $# ' ( + . # ) + +++ $# ' ( + . # ) $# ' ( + . $&. !-'0 + . 2 (

( !

" # $# ' ( + . # ) + +++ $# ' ( + . # )

+-+1. 5! ) ' $ #" #" ( ( + +++ ) ' $ #" #" # ) ) ' $ #" #" ! #! +-+1. 5! ! 0 !

&) ' ! '( & ' ( " # &) ' ! '( & # ) + +++ &) ' ! '( & # )

. &#+ (##( " ! "(& ( (

+ +++ $# ' &. # )

)'0) $# &. #+ ( ! +

)" &

& (#&' # #!

$# ' #!$# &. #+- # )