Goniec Polski wyd. 694 by SamiSwoi.news

nr 47 (654) 25 listopada 2016 / ISSN 2044-5202

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

Szycie to jego życie

Gdyby nie niechęć do dojazdów do szkoły, nie zostałby krawcem. Gdyby nie strach przed wojskiem, nie traﬁłby do Anglii. Gdyby nie pasja, nie szyłby dla księcia Karola, Jamesa Bonda i… Hitlera. Marek Tadeusz Markowski – mistrz krawiecki z 37-letnim stażem.

str. 6-11

4 w numerze STR.

| >> NIE PRZEGAP!

Już za tydzień

>> Polecamy:

Dodatek specjalny „Coraz bliżej święta. Część I”, a w nim: >> przepisy na świąteczne dania >> czas na porządki >> propozycje kulturalne

Czas na wróżby Andrzejki to moment, kiedy można spojrzeć w przyszłość i powróżyć sobie w gronie przyjaciół. Przydać się może do tego: wosk, jabłka czy zwykła kartka papieru, by np. wyliczyć naszą osobistą cyfrę. Kto wie, być może tego szczególnego wieczoru przyśni się nam coś, co odmieni naszą przyszłość? STR.

Michalkiewicz:

>> PIOTR IKONOWICZ DLA GOŃCA:

STR.

Relacja

„Ci, którzy uważają, że ekshumacje to część jakiejś gry politycznej pewnie mają rację”. STR.

STR.

Nasze sprawy

STR.

Kryminał

CZY W ZALUTOWANYCH TRUMNACH W OGÓLE UMIESZCZONO LUDZI?

BBC GOOD FOOD SHOW TO NAJWIĘKSZY KULINARNY EVENT SEZONU. KONIEC Z PROCEDEREM NIESŁUSZNIE ODBIERANYCH ŚWIADCZEŃ?

CZEKAŁ NA SWOJE OFIARY UKRYTY POD ŁÓŻKIEM W SYPIALNI NIEMAL 10 GODZIN. STR.

Społeczeństwo

STR.

Rozmowa

STR.

Siatkówka

STR.

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

PLANSZÓWKI NA TOPIE W MUZEUM DZIECIŃSTWA W LONDYNIE.

STR.

Moda na babcię Gizella Mazur, właścicielka marki RabbitRabbit. Ostatnia kolekcja odwołuje się do stylu naszych babć.

STR.

Pod polskimi skrzydłami Książę Jan Żyliński przekonuje, że monument ku czci lotników powinien stanąć w centrum Londynu.

Z KATARZYNĄ MARIĄ SIKIDIN: PRZEKAZUJĘ DOBRĄ ENERGIĘ.

IBB POLONIA NIE ZWALNIAJĄ TEMPA. LONDON LYNX ZNÓW NA KOLANACH.

>> W numerze: Pukająca do unijnych bram Turcja, największy dziś sojusznik zachodniego świata jeśli idzie o uchodźców, zmie-

nia właśnie swoje prawo. Do tureckiego parlamentu trafił w ostatnim czasie projekt ustawy, która w pewnych wypadkach pozwala na anulowanie kary za gwałt na nieletnich, jeśli gwałciciel zgodzi się poślubić ofiarę gwałtu. Turecki premier Binali Yildrim oświadczył, że – jak cytuje rmf24.pl – ustawa ma działać jednorazowo i jej motywem jest „pewne poczucie sprawiedliwości” oraz „zapobieganie temu, aby dzieci poczęte w drodze gwałtu nie pozostawały bez środków do życia, gdy ojciec pójdzie do więzienia”. – Gdy wejdzie w życie nowa ustawa, żadna turecka kobieta nie przyzna się, że ją zgwałcono, ponieważ będzie się bała, że zmuszą ją do małżeństwa z gwałcicielem – zauważyła Fadime Celebi, przedstawicielka tamtejszych socjalistek. Nie lada orzech do zgryKarol Pomeranek redaktor naczelny zienia mają teraz światłe elity nad Renem i Sekwaną. Co zrobić, żeby nie zauważyć tej tureckiej noweli? 25 listopada 2016

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2ST Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek, E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Paweł Chojnowski, Małgorzata Bugaj-Martynowska, Sergiusz Pinkwart, Anna Paprzycka, Natalia Roś. Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkowska, E: marta.laczkowska@mail.goniec.com Marketing i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Paweł Kuzioła T: 07974990013, E: pawel.kuziola@mail.goniec.com Samanta Kulpa T: 07974 99 00 14, E: s.kulpa@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

6 temat tygodnia

Szycie

to jego życie Gdyby nie niechęć do dojazdów do szkoły, nie zostałby krawcem. Gdyby nie strach przed wojskiem, nie traﬁłby do Anglii. Gdyby nie pasja, nie szyłby dla księcia Karola, Jamesa Bonda i… Hitlera. Marek Tadeusz Markowski – mistrz krawiecki z 37-letnim stażem. >> Anna Dobiecka eśli chce się spotkać w Londynie biznesmena, polityka, artystę czy celebrytę, dobrym pomysłem jest upolować go na Savile Road. W końcu kiedyś musi przyjść do przymiarki garnituru. I to niezależnie od tego czy nosi marynarki drukowane w Sponge Boba (pracownia Andrew Jamesa) czy gustuje w garniturach z materiałów tkanych w jednej z najstarszych brytyjskich przędzalni na wyspie Islay w Szkocji, która działa od 1550 r. (atelier Huntsmana).

25 listopada 2016

Napoleon i... Beckham

Savile Road to londyńskie centrum krawiectwa. Pierwsza pracownia powstała w 1803 r. To tu rozwijał się styl stworzony przez Beau Brummel’a, którego uważa się za twórcę współczesnego garnituru. W 1846 r. otworzył tu swoją pracownię Henry Poole, któremu przypisywane jest stworzenie smokingu i który szył dla rodziny królewskiej, Napoleona III, Charlesa Dickensa i Winstona Churchilla. Dysponując 3 czy 4 tysiącami funtów, spokojnie możemy zamówić sobie szyty na miarę garnitur. Np. u Gives’a and Hawkesa, które to firmy już od końca XVIII w. słynęły z tego, że szyły dla bry-

tyjskiej armii. To właśnie na Savile Road ubierali się Gregory Peck, Fred Astaire, Charlie Chaplin czy Michael Jackson. To tu zamawiają stroje David Beckham, Tom Cruise, Hugh Grant i Elton John. Do przymiarki na Savile Road 14, do Hardy’ego Amiesa, przychodziła nawet sama Elżbieta II, choć zwykle preferowała domowe spotkania. W czasie trwającego czasem i trzy godziny spotkania z mistrzem sztuki krawieckiej można popodziwiać kolekcje jelenich poroży (Huntsman), posiedzieć przy barze (Stowers) czy obejrzeć dworskie liberie oraz ozdobne szable (Poole&Co), a także zapytać, co to jest „daks tops” (Kilgour) i jak się szyło stroje do filmu „2001:

Odyseja Kosmiczna” (Amies). Nic więc dziwnego, że Marek Tadeusz Markowski w swoim serwisie internetowym pracę z największymi projektantami i krawcami Londynu uznał za najwyższą rekomendację swojego kunsztu: „I have spent many years working for the leading houses on Savile Row. Via the exchange of skills and knowledge with other tailors and cutters in the business, I have developed a personal style that is based on balance and harmony”.

Nie chciało mi się

Gdyby 15-letni Marek nie był tak bardzo związany z domem i rodziną, ciąg dalszy na str. 8

8 temat tygodnia

pewnie dziś byłby… jubilerem w Elblągu. Ale po skończeniu podstawówki nie chciało mu się uczyć w oddalonym o 60 km Gdańsku. A tylko tam mógł poznać tajniki zawodu złotnika. Został więc w rodzinnym mieście. Skończył szkołę zawodową, następnie technikum wieczorowe i rozpoczął pierwszą pracę w pracowni krawieckiej. – Czy jeśli zrobię to tak i tak, to to zadziała? – pytał 19-letni Marek mistrza Witolda Zakrzewskiego, konstruując wykroje. A mistrz pozwalał mu samodzielnie znajdować najlepsze rozwiązania. – W krawiectwie wszystko jest logiczne i praktyczne, łatwe do przewidzenia. Szerokość kieszeni nie może być węższa od szerokości dłoni, tak na „zdrowy rozum”, prawda? I to mi odpowiada. Dlatego szybko nauczyłem się szyć. Najpierw spodnie, potem kamizelki i marynarki. I poczułem, że to jest to, co mnie fascynuje – wspomina Marek. W niedługim czasie otworzył swoje atelier i błyskawicznie zyskał zadowolonych klientów. Za pasją przyszły też pieniądze. Wymarzony start! Jedyną chmurką na horyzoncie był fakt, że lada chwila mógł dostać powołanie do wojska. Postanowił więc tę przykrą chwilę odroczyć. – Miałem wujka w Bri25 listopada 2016

stolu, który po służbie w armii Andersa został już w Anglii i postanowiłem go odwiedzić. Planowałem pozwiedzać kraj i wrócić – opowiada. 21-latek nie przypuszczał ani przez sekundę, że po trzech dniach podróży na pokładzie MS Batory, stawiając stopę na brytyjskiej ziemi nie będzie mógł wrócić do kraju przez najbliższe trzy miesiące. Była jesień 1981. Dwanaście tygodni przed ogłoszeniem stanu wojennego.

Markowski Bespoke

Marek musiał więc zostać na obczyźnie. Ale nawet w Anglii nie zamierzał rozstawać się z zawodem. Po czterech latach pobytu w Wielkiej Brytanii miał swoje atelier w Reigate, w Surrey. Miał tam wielu dobrych klientów. Co znaczy „dobrych”? – Takich, którzy zamawiali rocznie 10 garniturów na miarę. Koszt jednego to 1500-2000 funtów. Wśród klientów był m.in. Andrew Previn, drugi mąż Mii Farrow. Aby się doskonalić, podjął naukę w prestiżowym London College of Fashion, którą to uczelnię ukończył w 1989 r. Mimo że z jej progów wyszli sławni projektanci, jak Sophie CullCandy, Domingo Rodriguez czy Jimmy Choo, Marek podkreśla, że nigdy nie

chciał być sławnym fashion designerem i pławić się w blasku reflektorów. – Mnie fascynuje rzemiosło – podkreśla. Z tak rzetelnym przygotowaniem mógł spokojnie prowadzić swoją pracownię, ale także szyć dla najbardziej prestiżowych projektantów i dla najbardziej wymagających klientów. Marek pracował dla Michaela Fisha, znanego projektanta, „wynalazcy” kiper tie, czyli bardzo szerokiego wzorzystego krawata. Fish był ikoną mody, który projektował dla m.in. Petera Sellersa, Lorda Snowdena, The Rolling Stones i Davida Bowie. Były uczeń mistrza Zakrzewskiego z Grójca, dzięki temu, że współpracował z Malcolmem Plews’em, szył także dla księcia Karola, choć nie miał okazji z nim rozmawiać. – Tu, niestety, obowiązuje twarde prawo. Bezpośredni dostęp do księcia mają tylko Anglicy – tłumaczy.

Hitler nie był kurduplem

Miał 174 cm wzrostu. Marek to wie, bo szył jego mundur. No, nie wodzowi III Rzeszy, tylko jego woskowej figurze, ale wzorowanej na prawdziwych wymiarach. Mundur można podziwiać w Berlinie, w Muzeum Madame Tussaud. Szył też garnitury dla osławionego

agenta 007 – Jamesa Bonda. Zna wymiary jego odtwórców. Sean Connery był tęższy od Rogera Moore’a. Marek dokładnie wie, o ile cali. Dość często współpracuje z ekipami filmowymi. – W „Mission Impossible” Tom Cruise nosi „mój” garnitur. Szyłem też dla innych aktorów, którzy mają Oscary na swoim koncie – wymienia. Bohaterowie popularnego „The Man from U.N.C.L.E” również noszą stroje, które wyszły spod ręki polskiego krawca. Ale nie tylko współpraca ze światem filmu dostarcza atrakcyjnych przeżyć. Biorąc miarę i rozmawiając z klientem rzemieślnik, chcąc nie chcąc, poznaje szczegóły dotyczące jego życia. Stąd wie, że skrzypek Charile Siem zamówi zawsze trzy takie same garnitury: jeden zostanie w Londynie, drugi będzie w Paryżu, a trzeci poleci do Nowego Yorku. – Szyłem też dla klienta, który jedwabne garnitury o wartości 4000 funtów po zdjęciu z siebie… wrzucał w ogień. Traktował je jak odzież jednorazową. Stąd duże zapotrzebowanie na stroje. Był to książę Brunei, który chciał mieć pewność, że nikt nigdy nie będzie nosił jego garniturów – opowiada Marek Markowski. ciąg dalszy na str. 10

10 temat tygodnia

Uczyć się od mistrza

– Tak niesamowita precyzja w konstrukcji i szyciu, to prawdziwa sztuka – skomentowała działania Marka Markowskiego Joanna Kamińska, absolwentka katedry ubioru łódzkiej ASP. – Rzadko można spotkać tak wybitnych krawców. Nie tylko ona jest takiego zdania. Marka chwalą rzesze zachwyconych studentów. Choć sam mistrz nie wierzył we własne siły w roli wykładowcy i mentora. – Gdy siedem lat temu znajomy poprosił mnie, bym poprowadził kursy dokształcające dla Newham College, byłem ogromnie zaskoczony i trochę wystraszony. Jak to? Ja mam przekazywać wiedzę? – wspomina Marek. Ale gdy po pierwszych zajęciach dostał rzęsiste brawa, uznał, że chyba poszło nie najgorzej. Wielu jego studentów pochodzi z bogatych domów. Stać ich, by przylecieć do Londynu na naukę nie tylko z Francji, ale nawet z Hong-Kongu. Ale Marek najbardziej pamięta studentkę z Holandii. Niki weszła do pracowni przy Wallis Road i powiedziała, że może zostać najwyżej trzy miesiące. Bo tak sobie wyliczyła: 10 funtów dziennie może wydać na mieszkanie, a 7 na jedzenie. – Znalazłem jej nocleg u znajomej, a nawet specjalnie kupiłem materac. Bardzo się zżyliśmy. Gdy wyjeżdżała, oboje mieliśmy łzy w oczach – wspomina mistrz krawiecki. – Na pożegnanie poznała mnie z Wojtkiem Dziedzicem, światowej sławy projektantem, który działa w teatrach międzynarodowych, m.in. na Broadwayu w USA i w Madrycie. Dzięki niemu zacząłem wykładać również w Polsce. Dziś Niki jest zwracającą uwagę, choć dopiero początkującą osobą w świecie mody – zaznacza. Kiedyś Marek przylatywał do Polski raz, dwa razy do roku, czasem rzadziej. Dziś, jako wykładowca, jest w ojczyźnie nawet kilka razy w miesiącu, ponieważ szkoli kolejne grupy studentów, m.in. w poznańskiej School of Form.

Dzień z życia

Listopadowy czwartek, 18:40 przy Wallis Road 80. Do pokoju Marka wydzielonego szklanymi ścianami z open space wchodzi nieśmiało 20-letnia stażystka, Alisha. Przez chwilę referuje mu, co zrobiła w ciągu dnia. Marek ściska ją na pożegnanie i dziękuje za zaangażowanie. Na Hackney Wick Marek zwykle pracuje od 8-9 rano do 19:00, a czasem nawet do 21:00. Tu się koncentruje jego życie. Ma też niewielką pracownię na Mayfair i bywa tam czasami. Niekiedy musi też pojechać do Warner Bros, by zdjąć miarę komuś z ekipy filmowej. Dziś już sam fizycznie nie pracuje tak wiele. Jego zajęcie to zarządzanie działaniami innych. Zatrudnia kilkanaście osób, ale drugie tyle zwykle przebywa w jego pra25 listopada 2016

cowni, by pomóc, podpatrzeć, zapytać i zrozumieć. Przez jego atelier przewinęło się już kilkadziesiąt takich stażystów i praktykantek. Dla podkreślenia faktu, że jest krawcem, a nie projektantem celowo odwrócił nawet kolejność pomieszczeń w swoim atelier. Przechodzący Wallis Road widzi najpierw pracownię: maszyny, stoły, manekiny, wzorniki, wykroje, próbki, a dopiero w głębi atelier jest pomieszczenie do rozmowy z gośćmi i przymiarek, tzw. show room. – Chcę, żeby moi pracownicy byli bliżej życia. Tego, co się dzieje za oknem. A jednocześnie, żeby przechodnie widzieli, że tu się pracuje pełną parą. Dzięki temu też ściągam klientów. Ostatnio z

prośbą o skrócenie spódnicy zgłosiła się do nas szefowa Transport for London, bo spojrzała przez okno i zdecydowała się wejść – podkreśla. – Zadowolona z usługi zamówiła potem suknię – wspomina.

Szyję dla ubogich

Marek uwielbia szyć dla kobiet, bo są niecierpliwe i trzeba szybko zaspokoić ich potrzebę posiadania nowej rzeczy. Widzi, jak chętnie kupują gotową odzież, którą po kilku założeniach rzucają na dno szafy. – Więc trzeba jej dostarczyć wymarzony strój, zanim się jej „odwidzi” i przestanie podobać. Z mężczyznami jest inaczej, czasem od przymiarki do odbioru produktu mija dwa lata – śmieje się krawiec.

Na czym właściwie polega tajemnica szytej na miarę odzieży? – Siła tkwi w detalach. Nawet centymetr robi różnicę np. w długości spódnicy: może zasłonić niedoskonałości i podkreślić piękno. A kolor sznureczka, który służy do wykończenia kołnierza smokingu musi mieć odpowiedni odcień, więc Marek samodzielnie go farbuje. Wszystko musi być dobrane i zaplanowane od samego początku: wzór podszewki, kształt guzików, liczba kieszeni, szerokość klap. – Tu nie ma czasu na zastanawianie się i zmiany w trakcie. Ja szyję dla ubogich w czas – tłumaczy Marek. – Bo jeśli ktoś zajmuje się biznesem, lata z kontynentu na kontynent, to nie ma kiedy szukać w Harrodsie gotowych strojów. A my mamy

| temat tygodnia jego wymiary. Wystarczy jeden telefon: „Słuchajcie, za dwa tygodnie lecę do Indii na wesele, potrzebuję biały garnitur”. I garnitur czeka. A klient ma pewność, że będzie leżał jak ulał – tłumaczy rzemieślnik.

Jak się ubierać?

Strój ma korygować wady sylwetki: dodać wzrostu, wyszczuplić, nadać proporcje. Ukryć niesymetrycznie umięśnione ramiona skrzypka (prawe ramię szersze) czy zatuszować 66 calowy (170 cm) obwód pasa kolegi chorego na słoniowaciznę albo pozwolić w sposób niezauważalny nosić broń. Dobrze skrojony garnitur jest dla mężczyzny na wagę złota. Ale nie wszyscy o to dbają. Jednak Marek stanowczo odmawia wyrażania opinii na temat stylu ubierania się znanych osobistości. – Tak, wiem, są eksperci, blogerzy i styliści, którzy lubią komentować i krytykować, co dana osoba akurat ma na sobie, od długości przez kolor, po zasadność obecności poszetki. Z jakiej racji? Każdy może nosić to, co chce – przyznaje. Za to Marek ceni Londyn. – Tutaj nikogo nie obchodzi, w co jesteś ubrany – podkreśla. Tutaj nie istnieją sezonowe zalecenia: obowiązkowa czerwień czy długość do kolan. Tutaj nawet zbiegającemu w piża-

mie do sklepu po bułki nikt się specjalnie nie przygląda. – Oczywiście, mam skrzywienie zawodowe i oglądając telewizję widzę, gdy marynarka jest za krótka albo źle dopasowana – przyznaje Markowski. – Strój powinien dodawać gracji i wdzięku, a nie blokować ruchy – zaznacza. Wychodząc do klienta Marek obowiązkowo zakłada garnitur. Ale kocha też dżinsy. Ma jedną brytyjską markę, którą

atelier. Zawsze jest coś do zrobienia czy przemyślenia. Na szczęście jego partnerka, Monika, też jest z branży i rozumie pasję Marka. Jedno z pomieszczeń przy Wallis Road to pracownia kapelusznicza – na blatach ustawione głowy manekinów, na których widać rozpoczęte prace – filcowe ronda i główki. Na ścianach zdjęcia celebrytów i arystokratów w kapeluszach. Na jednym z nich Camilla Parker-Bowles w błękitnym

Strój powinien dodawać gracji i wdzięku, a nie blokować ruchy.

MAREK TADEUSZ MARKOWSKI ceni za jakość tkanin i wygodny krój, więc kupuje gotowe. Jednak reszta strojów wychodzi z jego pracowni. Koszule muszą mieć lekko podniesiony kołnierzyk, zawsze rozpięty, a ich guziki mają być niewidoczne, ukryte pod listwą. Zamiast marynarki może być też blezer, taki z herbem rodowym Bończa, który Marek bardzo lubi.

Twor(ż)yć z pasją

Dla osoby działającej z pasją praca nie kończy się nawet po zamknięciu drzwi

toczku z woalką – dziele Moniki. Nietrudno się domyślić, że Monika pracuje dla Philipe’a Treacy, projektanta najbardziej pożądanych na świecie nakryć głowy. To właśnie dzięki niemu goście z Ascot mogą mieć kapelusz w kształcie drzewka Bonsai, japońskiego domku czy… rękawiczki Michaela Jacksona.

Płaszczyk dla Burka?

Nie tylko suknie i garnitury. Nie tylko dla koronowanych głów. Marek uwielbia wyzwania. Im trudniej tym lepiej. Ostat-

nio zaczął projektować odzież dla… psów i tekstylne oraz skórzane legowiska dla kotów. – Pracuję na Hackney, w dzielnicy artystów, ekscentryków i osobliwości. Jeden ze znajomych, który konstruuje drapaki dla kotów, poprosił mnie o stworzenie prototypu płaszcza dla psa. Takiego, w którym będzie kieszonka na ciasteczko, które psiak dostanie podczas spaceru. Albo takiego, który wygląda dokładnie jak płaszcz przeciwdeszczowy jego opiekunki. To dla mnie prawdziwa zabawa. Dlatego nawet stworzyłem sobie nową markę – Peculiar Atelier. To będą nietypowe, czasem wręcz dziwaczne, jak nazwa wskazuje, projekty. To nie koniec planów na przyszłość. Od grudnia, niedaleko Wallis Road, Marek otworzy nową pracownię w małym centrum handlowym zaprojektowanym przez sześcioro artystów. – Zamysł jest taki, że klient, siedząc w kawiarni i gawędząc z przyjaciółmi, może jednocześnie obserwować na ekranie, jak powstaje w pracowni jego odzież. Będzie widzieć w powiększeniu nawet maszynowy ścieg – opowiada. Niedawno Marek został wyłącznym wykonawcą kolejnej kolekcji Mr Fish i wyłącznym przedstawicielem na Polskę dla marki Anthony Sincerly. Szyć nie umierać! reklama

12 felietony

m im z daniem Piotr Ikonowicz

Stanisław Michalkiewicz

Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

kshumacje ciał ofiar katastrofy smoleńskiej to jeszcze jeden sposób na oskarżenie ekipy PO o to, że w pośpiechu powrzucała szczątki do czarnych worków i pochowała, nie sprawdzając kto gdzie będzie leżał. Za tę demonstrację olbrzymią cenę płacą bliscy osób, które zginęły, bo to jest rozdrapywanie ran. Nawet ci, którzy poparli to wszystko, twierdząc, że chcą się upewnić czy przychodzą opłakiwać w miejsce gdzie faktycznie są pochowane szczątki ich zmarłych, płacą tę cenę. Jeżeli jest prawdą, że doszło do zaniedbań, to winą za te psychiczne rany można obciążyć nie tylko PiS, który wciąż gra śmiercią, ale i PO, które zlekceważyło identyfikację zmarłych, tego co z nich zostało. Co do samego Jarosława Kaczyńskiego, to mam wątpliwości czy w sprawie smoleńskiej on potrafi racjonalnie postępować. Myślę, że w traumie smoleńskiej, którą przechodzi po śmierci brata bliźniaka, mniej jest udawania niż wielu sądzi. To jego „szaleństwo” bierze się moim zdaniem z autentycznego cierpienia. W tle tego makabrycznego tańca nad rozgrzebanymi grobami jest chciwa pani Gosiewska, która na śmierci męża próbuje zarobić jak najwięcej. I to jest po prostu odrażające. Ci, którzy uważają, że ekshumacje to część jakiejś gry politycznej pewnie mają rację. Tylko, że ta gra niekoniecznie przyniesie PiS-owi pozytywny rezultat. W końcu każdy nawrót smoleńskiej paranoi raczej obniżał niż poprawiał notowania tego ugrupowania. Ludzie, którzy stracili najbliższych w Powstaniu Warszawskim często są zmuszeni modlić się opłakiwać stratę przy zbiorowych mogiłach. W końcu ciało obracające się w proch nie powinno, zwłaszcza dla ludzi wierzących w istnienie nieśmiertelnej duszy, być najważniejsze. Ważna jest pamięć. I to

po człowieku zostaje w wymiarze niematerialnym, jakiś intelektualny dorobek, suma uczynków i gestów. Na gmachu Ministerstwa Pracy, które teraz urodzinniono, jest tablica upamiętniająca Izabelę Jarugę-Nowacką. Jej ciało rodzina skremowała, a jednak jej spuścizna żyje, między innymi w jednym jakże ważnym zdaniu „Polska nie jest tak biedna by dzieci były głodne”. Program 500+ w jakiejś mierze realizuje impe-

Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

olityczna wojna, jaka od 2005 r. toczy Polskę na podobieństwo raka, doprowadziła już i doprowadza nadal coraz szersze kręgi społeczne do stanu onieprzytomnienia, w którym rozum, już nie to, że śpi, ale w ogóle zanika. Emocjonalne rozhuśtywanie jak nie w jedną, to w drugą stronę coraz to nowych społecznych środowisk sprawia, że coraz mniej ludzi posługuje się logiką, a tych, którzy mimo wszystko próbują to robić, obydwie Strony Wojujące odsądzają już

Nad Wisłą właśnie rozpoczęły się ekshumacje ofiar katastrofy smoleńskiej. Czy ich celem jest poznanie prawdy, czy raczej jest to komuś politycznie na rękę?

ratyw moralny tego przesłania. Po Przemysławie Gosiewskim została nie tylko chciwa żona, ale stacja kolejowa we Włoszczowej. Po zamknięciu tylu stacji kolejowych w małych miejscowościach i odcięciu ich mieszkańców od świata ten gest wobec rodzinnego miasteczka jest fajny. Ja tam lubię stawać we Włoszczowej. Jest jeszcze jeden wymiar tej „eschatologiczno-mistycznej polityki funebralnych nastrojów”. Fakt ekshumacji ma sugerować, że ofiary smoleńskie zginęły nie w wypadku lotniczym, tylko w wyniku zbrodni. Bo to właśnie ofiary zbrodni najczęściej się ekshumuje. To ma być odcinek historycznego serialu pod tytułem „Katyń II”. Są i tacy, którzy, broniąc się przed tymi okropnościami, próbują żartować. A to przecież to nic śmiesznego. Ta mieszanka cierpienia i cynizmu.

nie tylko od rozumu, ale nawet – od czci i wiary. Jak nie „ruski agent” – to znowu „oszołom”, w dodatku – „chory z nienawiści”. Nawiasem mówiąc, w zwalczaniu „nienawiści” wyspecjalizowali się zwłaszcza płomienni szermierze „nienawiści klasowej”, przy pomocy której „ograniczali, wypierali i likwidowali” (to cytat ze stalinowskiej konstytucji) wroga klasowego. To onieprzytomnienie ujawniło się również przy okazji decyzji prokuratury o przeprowadzeniu ekshumacji ofiar smoleńskiej katastrofy. Najpierw odezwały się rodziny – oczywiście nie wszystkie, tyko wyznaczone do protestu – że sobie „nie życzą” z obawy wznowienia „traumy”. Potem odezwali się ireniści i esteci – że kto to widział, żeby wydobywać nieboszczyków z grobów. Tak samo argumentował w Jedwabnem ministrowi sprawiedliwości i prokuratorowi generalnemu Lechowi Kaczyńskiemu jakiś rabin – że „judaizm” podobnież surowo zabrania zakłócania spokoju nieboszczykom. Tymczasem bez

Czekamy na Twój komentarz 25 listopada 2016

ekshumacji w stodole niepodobna sprawdzić, ilu właściwie ludzi tam zginęło i z jakiej przyczyny – w związku z czym będziemy skazani na bajeczki pana doktora Jana Tomasza Grossa, który wiedzę o liczbie ofiar, przyczynie śmierci i okolicznościach sprawy zwyczajnie wysysa sobie z niezbyt czystego palca. Podobnie jest i w przypadku ofiar katastrofy smoleńskiej. Skoro zostały zamienione zwłoki, skoro – jak zeznała pani Merta – podczas sekcji przeprowadzonej już w Polsce, w ciele jej męża znaleziono w płucach niedopałki papierosów, a nawet – zaszyty w brzuchu rękaw, to trudno mieć pewność, czy w przywiezionych do Polski zalutowanych trumnach w ogóle umieszczono ludzi, czy może – zwłoki jakichś zwierząt. Takie rzeczy trzeba sprawdzać, bo nawet po sześciu latach można między żebrami nieboszczyka znaleźć kawałek metalu przypominający pocisk z broni palnej albo zauważyć dziurę w czaszce, a w środku rubasznego czerepu natknąć się na metalowy okruch, do złudzenia przypominający odłamek bomby. Nie wiem, czy coś takiego w ogóle zostanie znalezione – ale skoro już prokuratura zabrała się za prowadzenie śledztwa, to musi to sprawdzić. Nie może bowiem polegać na deklaracjach Ewy Kopacz, która łgała w żywe oczy, jakoby osobiście uczestniczyła w moskiewskich sekcjach i – jak podejrzewam – w nagrodę za to awansowała na premiera rządu, podobnie jak Jan Tomasz Gross – na „światowej sławy historyka”. Tymczasem odezwał się nawet przewielebny ksiądz Adam Boniecki oświadczając, że ponieważ „Kościół” nie sprzeciwił się ekshumacjom, to może tego „pożałować”. Trudno zgadnąć, co to znaczy; myślę, że przewielebny ksiądz Boniecki na konfidenta RAZWIEDUPR-a (razwiedywatielnoje uprawlienije) jest już za stary, więc może tylko, wraz z całym środowiskiem „Tygodnika Powszechnego”, przejdzie na judaizm. Ale to nie byłaby żadna tragedia; mała szkoda – krótki żal.

Szanowna Redakcjo, 28 października ukazał się artykuł Anny Dobieckiej w „Gońcu Polskim” pod tytułem „Kim Będą Nasze Dzieci”. Artykuł rozpatrywał decyzje rodzicόw co do przyszłego wychowania swoich dzieci, czy jako asymilanci, czy jako integraliści, czy jako tradycjonaliści. Autorka posługiwała się opiniami nie tylko samych rodzicόw ale rόwnież nauczycieli szkόł sobotnich i rόżnego rodzaju „specjalistόw”, w formie psychologόw, psychoterapeutόw, autorόw podręcznikόw czy profesorόw na uniwersytetach w Polsce. Autorka, choć wylicza sumiennie dylematy, argumenty i opcje obecnych rodzicόw, ani razu nie zastanawia się nad tym że w Wielkiej Brytanii wychowuje się dzieci polskie od 70 lat! Nic nowego pod słońcem. Nie trzeba odkrywać tu nowych teorii. Od 70 lat istnieją parafie polskie i szkoły sobotnie, od 70 lat dzieci polskie chodzą do szkόł angielskich, uczą się biegle angielskiego a swoją wiedzę o Polsce uzupełniają w domu, w szkołach sobotnich, w harcerstwie, w klubach sportowych czy grupach tanecznych. Szczegόlnie ruchliwe w tym zakresie były lata 50, 60 i 70, kiedy polonia brytyjska (wόwczas jeszcze emigracją pożołnierską) była dość liczna, patriotyczna, zakładała polskie sklepy i instytucje samopomocy i naukowe, budowała kościoły i kluby polskie w miastach prowincjonalnych, a w Londynie powstawał POSK, Klub Orła Białego i Polski Uniwersytet na Obczyźnie. Regularnie wychodził wtedy Dziennik Polski i liczne publikacje towarzyskie i naukowe. Był to okres jeszcze zimnej wojny. Przez pierwsze lata styczność tych dzieci z samą Polską była dość słaba ze względu na izolację starej

| echa naszych publikacji 13 emigracji od tzw. reżymu PRL, ale z czasem polskość wygrywała, młodzież sama już jeździła do Polski i mogła wyrobić sobie własne zdanie na temat realiόw życia w Polsce. W latach 70-tych przyjeżdzało znόw wiele kobiet z Polski, a one z kolei zakładały rodziny, miały swoje dzieci, wychowane niby inaczej niż dzieci pierwszych emigrantόw, ale faktycznie z tym samym wynikiem. Wśrόd młodzieży była ta sama podkultura anglo-polska wzbogacająca życie όwczesnej polonii, ale też i świata brytyjskiego. Ta młodzież też integrowała się znakomicie w tkance życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego Wielkiej Brytanii. Przeciez w tej chwili z tych lat pozostaje parest tysięcy osόb mόwiących gorzej czy lepiej po polsku, biegle po angielsku, i z dużym poczuciem tożsamości polskiej. Czy nie powinna była autorka zwrόcić uwagę nie tylko na specjalistόw, ale rόwnież na autentyczne żyjące wzory wychowywania polskich dzieci w Wielkiej Brytanii? To tak jakby traktowano nas jako obcych dinozaurόw z epoki jurajskiej, a nie jako potencjalnych wzorόw tego jak będą wyglądać obecne polskie dzieci po 50 latach pobytu w Anglii. Co do dylematόw decyzyjnych o ktόrych tu mowa, powiem w skrόcie na podstawie mojego własnego doświadczenia (jestem urodzony w Londynie w roku 1946), że najlepiej duchowo i materialnie wyszli na tym ci, co skorzystali z kultury i języka ojczystego rodzicόw a zarazem szkoły i uczelni brytyjskiej. W domu mόwili po polsku, w szkole po angielsku, znali polskie tradycje świąteczne i (z grubsza) głόwny zarys historii Polski, nie zmieniali nazwiska, a dzieci z kolei wychowywali w ten sam sposόb. Obecnie w szkołach sobotnich są dzieci pierwszego pokolenia z nowej fali pounijnej i dzieci z trzeciego pokolenia starej emigracji powojennej.

Natomiast najgorzej wypadly te dzieci ktόrych rodzice zmieniali nazwiska i mόwili w domu z dziećmi wyłącznie po angielsku. Wόwczas dzieci mόwiły po angielsku ze złym akcenterm, języka polskiego nie poznały, z rodziną w Polsce nie miały żadnego kontaktu, a pόźniej, gdy dorośli, mieli poważne dylematy ze swoją tożsamością. Najbardziej udanym modelem była integracja, ale bez asymilacji. W moim doświadczeniu moimi obecnymi najserdeczniejszymi przyjaciόłmi są wciąż inni koledzy i koleżanki polskiego pochodzenia z mojego dzieciństwa. Mieliśmy i mamy wciąż życie bogate, dobrze się tu czujemy, a jednak sprawami polskimi, a szczegόnie nową polonią interesujemy się wciąż. Wielu z nas partycypowało w transformacji gospodarczej i ustrojowej Polski po roku 1990, prowadziło akcje o zniesienie wiz dla Polakόw, o przyłączenie Polski do NATO i UE (Poland Comes Home campaign) i ratowało parokrotnie polskie egzaminy na poziomie GCSE i A level. Przykładem naszej polskości są instytucje prowadzone teraz przez nasze pokolenia jak POSK, czy Macierz Szkolna, czy parafie i koła kombatanckie, czy Instytut Sikorskiego, jak rόwnież ostatnio list wysłany do premiera Wielkiej Brytanii Theresy May domagający się ustabilizowania statusu prawnego Polakόw, ktόrzy tu przybyli przed decyzją o Brexicie.

Łączę wyrazy poważania Wiktor Moszczyński reklama

14 uk news

Goniec

News

ŚWIĘTO ZABAWEK W LONDYNIE

Zapłacą za remont?

Już 85 tys. osób podpisało petycję, w której nawołuje się rodzinę królewską do zapłaty za remont Pałacu Buckingham z własnych środków. Odświeżanie budynku potrwa 10 lat i będzie kosztowało 369 mln funtów. Rachunek będzie pokryty z funduszu Sovereign Grant, czyli budżetu na oficjalne obowiązki monarchy. Wielu uważa, że rodzina królewska powinna ponieść te koszty z własnej kieszeni.

Itaka poszukuje Osoby te są poszukiwane na prośby ich rodzin przez ITAKĘ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych. Ktokolwiek widział zaginionych, lub ma jakiekolwiek informacje o ich losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ pod całodobowym numerem 0048 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Informatorom gwarantuje się anonimowość.

Krzysztof Dzięgielewski 30 lat, wzrost: 182 cm, oczy: szare, ostatnie miejsce pobytu: Leeds, zaginął: 25 października 2016 r.

Przemysław Wełniak 37 lat, wzrost: 178 cm, oczy: szare, ostatnie miejsce pobytu: Worcester, zaginął: 7 listopada 2015 r. 25 listopada 2016

To była wyjątkowa atrakcja dla dzieci w Londynie – największy sklep z zabawkami na świecie, Hamleys (który znajdziemy na Regent Street), zaprezentował swoje najciekawsze maskotki na święta. Fot. Olga Lipińska

Nie będzie podwyżek

Google w Londynie

Sadiq Khan potwierdził, że ceny biletów komunikacji miejskiej nie ulegną zmianie przez kolejne cztery lata. Według Khana to rozporządzenie pozwoli w najbliższych latach zaoszczędzić rodzinom blisko 200 funtów rocznie. – Nowy program pozwoli nam na lepsze inwestycje – dodał Mike Brown, szef Transport for London.

Firma Google potwierdziła plany ekspansji na Londyn i planuje utworzenie nowych miejsc pracy w stolicy. Ich liczba szacowana jest na 3 tysiące. Szef wykonawczy Google, Sundar Pichai, już zapowiedział plany budowy 10-piętrowego kompleksu przy Pancras Square. Projekt ma kosztować miliard funtów.

liczba tygodnia

Zbyt szybka jazda

milionów dolarów będzie musiał oddać Kanye West za to, że odwołał 21 koncertów po tym, jak na jednym z nich zaczął ubliżać fanom, po czym zszedł ze sceny. Po zdarzeniu trafił do szpitala. Oficjalny powód to wyczerpanie muzyka.

Znamy już przyczynę wypadku w Londynie, w dzielnicy Croydon – było nią trzykrotne przekroczenie dopuszczalnej prędkości przez motorniczego tramwaju. Komisja badająca wypadki kolejowe udostępniła informację, że maszyna pędziła 70 km/h w miejscu, gdzie dopuszczalna prędkość wynosiła 20 km/h. Na miejscu zginęło siedem osób, w tym jedna Polka, a ponad 50 zostało rannych.

cytat tygodnia Nagle może okazać się, że Polska zostanie jak ten, co siusia za dorożką, która odjechała. Aleksander Kwaśniewski były prezydent RP

Rekolekcje w stolicy Parafia pw. Św. Wojciecha na South Kensington w Londynie zaprasza na rekolekcje adwentowe. Odbędą się one w dniach 4-7 grudnia.

Southampton: atak na 40-latka z użyciem noża

Kolejna nocne metro

W Southampton doszło do napaści z użyciem noża. Ofiarą ataku był mężczyzna w wieku 40 lat, który został przewieziony do Southampton General Hospital. Jego życiu nie zagraża niebezpieczeństwo. Nie wiadomo na razie, czy ofiara była przypadkowa, czy był to zaplanowany atak.

Od piątku pociągi linii Northern Line jeździć będą całodobowo. Składy mają kursować średnio co 8 minut między Morden i Camden Town oraz co 15 minut między Camden Town a High Barnet i Edgware. Northern Line to już czwarta londyńska linia działająca w nocy. Do tej pory były to linie Victoria, Central i Jubilee.

| uk news 15 Brytyjski Sąd Najwyższy zdecydował, że ciało 14-latki, która zmarła w październiku na nowotwór, zostanie poddane głębokiemu zamrożeniu – informuje BBC.

Zamrożą 14-latkę

Fot. Shutterstock

O prawo do poddania jej procesowi gwałtownego ochładzania ciała (krionice) 14-latka walczyła wiele miesięcy przed śmiercią, jednak z uwagi na brak pełnoletności nie mogła sama podjąć takiej decyzji – poparła ją matka, ojciec był natomiast przeciwny. Sąd Najwyższy ostatecznie zgodził się na poddanie ciała 14-latki takiemu zabiegowi po miesiącu od zgonu dziewczynki. Do tego czasu było ono przechowywane w małej komorze kriogenicznej. Po wyroku sądu ciało zostanie przetransportowane do Stanów Zjednoczonych, w Wielkiej Brytanii nie ma bowiem miejsc,

w których można by poddać ciało działaniu takiej techniki (funkcjonują one w USA i Rosji). Sędzia, który wydał wyrok wcześniej odwiedził nastolatkę w szpitalu. Krionika to proces ochładzania ciała i przechowywania go w temperaturze ciekłego azotu (-196 st. C) do momentu, aż medycyna rozwinie się na tyle, by przywrócić zmarłego do życia. Osoby decydujące się na taką opcję wierzą, że choć obecnie ciało może być martwe, w przyszłości przy odpowiednim rozwoju medycyny, może pojawić się szansa na „drugie życie”. (ml)

Nawet dwa na trzy kurczaki, które sprzedawane są w angielskich supermarketach, mogą być zarażone bakteriami E.coli – donosi „Daily Mail”.

Więcej zarażonego mięsa Mięso przebadano w popularnych supermarketach na terenie Anglii – takich jak Tesco, Sainsbury’s, Morrison i Asda. Za testy odpowiadał Department for Environment, Food & Rural Affairs, czyli Ministerstwo Środowiska, Żywności i Rolnictwa. Badacze odkryli, że wysokie skażenie bakterią E.coli występowało coraz częściej również wśród kurczaków, którym podawano antybiotyki. Choć większość bakterii ginie podczas gotowania mięsa, „Daily Mail” nie jest pewne czy możemy być do końca bezpieczni. Dziennik cytuje bowiem dr. Marka Holmesa z Uniwersytetu Cambridge, który przyznał, że pewne niebezpie-

czeństwo jednak istnieje. – Ludzie spożywając zarażone produkty uodporniają organizm na działanie antybiotyków – stwierdził. – Skutkiem takich działań może być posocznica lub infekcja dróg moczowych. W efekcie spożywania zatrutego mięsa, organizm będzie odporny na działanie antybiotyku pierwszego wyboru. Zanim lekarze dojdą do tego, dlaczego leki nie działają, pacjent może nawet umrzeć – dodał. Kontrolerzy zaznaczają też, że typ bakterii znalezionej w mięsie nie prowadzi do zatrucia pokarmowego, jednak może pozostawać w organizmie nawet przez kilka lat. (mo)

reklama

16 z wielkiej brytanii

>> Olga Lipińska BC Good Food Show to seria targów kulinarnych odbywających się od lat na terenie Wielkiej Brytanii. W każdej edycji biorą udział kucharze znani z popularnych programów kulinarnych, takich jak „The Great British Bake Off” czy „Masterchef”. Targi są otwarte dla każdego, wystarczy tylko kupić bilet wstępu, który pozwala na wejście na teren eventu i wzięcie udziału w większości dostępnych atrakcji (niektóre z degustacji mogą być dodatkowo płatne).

Z autografem

Targi zorganizowane przez BBC w londyńskiej Olympii po raz kolejny zakończyły się wielkim sukcesem. W Good Food Show wzięli udział znani z telewizyjnych programów kucharze Paul Hollywood, Tom Kerridge, Michael Roux Jr, Gizzi Erskine i Nadiya Hussain. Jedną z atrakcji była możliwość zakupu najnowszych publikacji ulubionych szefów kuchni, a także zdobycia ich autografów. Nowością tegorocznego Show było przeprowadzenie popularnego programu „Saturday Kitchen” na żywo, 25 listopada 2016

a także możliwość poznania zespołu Good Food Magazine na głównej scenie wydarzenia. BBC Good Food Show to jednak przede wszystkim event celebrujący dobrą kuchnię i wyjątkowe marki, których przedstawiciele mają możliwość zaprezentować swoje produkty. Jednym z tegorocznych uczestników był Marcin Rendak. Młody przedsiębiorca od lat związany jest z branżą kulinarną, niedawno otworzył nowy biznes i postanowił wykorzystać Good Food Show jako platformę do reklamy oraz przyciągnięcia nowych klientów. – Trzy tygodnie temu zadebiutowaliśmy z marką na pierwszym tego typu evencie, BBC Good Food Show to nasze trzecie targi. Mamy nadzieję, że pomogą nam one zyskać na popularności, choć sam produkt jest raczej niszowy. Zajmujemy się wytwarzaniem ekologicznej czekolady wysokiej jakości, jest to towar dość luksusowy, stawiamy więc głównie na jakość, a nie produkcję na dużą skalę – mówił Rendak.

Smaczne degustacje

Niektórzy uczestnicy targów, jak Karl Mason to już stali wystawcy. – To bodajże 10 event z serii BBC Good Food Show, w którym bierzemy

Największy kulinarny event sezonu przyciągnął w tym roku dobrego smaku.

BBC Good F udział. Byliśmy w Glasgow, Birmingham, parę razy w Londynie i innych miastach. Od trzech lat zgłaszam firmę na te targi. Lubię poznawać nowych ludzi, organizować degustacje, to najlepszy sposób na przekonanie do siebie konsumentów. Na takich eventach staramy się pokazać nasze produkty i zdobyć nowych nabywców – mówił Karl Mason, właściciel Masons Yorkshire Gin. Eventy branżowe to niepowtarzalna okazja do zaprezentowania się nowej publiczności. – Jesteśmy tu, aby promować firmę, znaleźć nowych klientów. Do tej pory Jude’s funkcjonowało tylko jako sieć zaopatrująca restauracje, teraz wprowadzamy nasze produkty do Sainsbury’s i Waitrose. Prawdopodobnie weźmiemy też udział w targach w innych miastach,

myślę jednak, że ten event jest najważniejszy. Największy event ma zawsze największe znaczenie, dodatkowo to stolica, no i pojawia się wiele osób z branży, więc jest to doskonała szansa na promocję marki – mówiła Laura z Jude’s Ice Cream.

Programy o gotowaniu

BBC Good Food Show to także doskonała okazja do zaprezentowania misji marki i związanych z nią działań. Bezpośredni kontakt z konsumentami pozwala na przekonanie ich do siebie i nawiązanie współpracy. – Nasza firma zajmuje się nie tylko sprzedażą, ale także pomocą charytatywną, angażujemy w nią każdego klienta. Cztery miesiące temu wprowadziliśmy program „Snack for Change”. W CHIKAS oferujemy możliwość subskrypcji

| z wielkiej brytanii

u wielu wystawców, znane gwiazdy telewizji i tłumy fanów

Food Show zestawów zdrowych przekąsek, część dochodu z ich sprzedaży jest przeznaczana na edukację dzieci w Nigerii. Inicjatywa jest ważną częścią naszej marki, a BBC Good Food Show to świetne miejsce do zaprezentowania tej misji większej publiczności – mówił David Featch z CHIKAS. Tegoroczny event w Londynie cieszył się dużą popularnością i uznaniem wśród odwiedzających go gości. Mieli oni możliwość poznania ulubionych szefów kuchni, wzięcia udziału w degustacjach, poznania nowych marek, a także zakupu ulubionych produktów od właścicieli i przedstawicieli marek biorących udział w evencie. – To fantastyczne wydarzenie dla wszystkich, którzy kochają gotować i dobrze zjeść. Wystawcy oferują produkty najlepszej jakości i myślę, że to

bardzo fajna sprawa móc porozmawiać z nimi na żywo, zobaczyć jak bardzo lubią swoją pracę i ile radości w nią wkładają. Nie ukrywam też, że bardzo się cieszę na spotkanie Paula Hollywooda i zdobycie jego autografu, jestem wielką fanką nie tylko gotowania, ale także programów kulinarnych, nie wyobrażam sobie, żeby takie wydarzenie miało mnie ominąć – mówiła Magda, jedna z uczestniczek targów.

Czekamy na Twój komentarz

Fot. (x4) Olga Lipińska

18 z wielkiej brytanii

Zabrali bezprawnie?

Ministerstwo Finansów ustaliło w zeszłym roku, że w wyniku błędów amerykańskiej ﬁrmy, której zadaniem była ocena prawidłowości wniosków składanych w sprawie przyznania zasiłków, niesłusznie odbierano świadczenia osobom w Wielkiej Brytanii. W wielu przypadkach skutki były dramatyczne.

>> Sonia Grodek obrymi chęciami wybrukowane jest piekło. To polskie przysłowie świetnie pasuje do tej sytuacji. Wszystko zaczęło się bowiem od rozsądnego pomysłu rządu, który polegał na tym, by ukrócić wyłudzenia zasiłków czy Tax Credit, i tym samym zapewnić dopływ pieniędzy do budżetu. Zadanie powierzono amerykańskiej firmie Concentrix. Od tej pory mieliśmy firmę zajmującą się tylko sprawdzaniem, czy nie pomyliliśmy się we wniosku o zasiłek oraz czy nie doszło do wyłudzenia Working Tax Credit czy Child Tax Credit. Pieniądze zaczęły spływać do państwowego skarbca szeroką rzeką.

20 godzin przy telefonie

„Czarne chmury” zaczęły się zbierać nad Concentrix, gdy w zeszłym roku Mi25 listopada 2016

nisterstwo Finansów ustaliło, że w 120 przypadkach firma się pomyliła, odbierając zasiłek nie temu, komu powinna. Po tym odkryciu tysiące poszkodowanych osób zaczęło zgłaszać się do mediów. Jedną z nich była 30-letnia Sarah Broome, samotna matka dwójki małych dzieci, która przestała otrzymywać zasiłki w sierpniu, bowiem zarzucono jej, że jest „finansowo związana” z majętnym człowiekiem. Problem w tym, że nigdy wcześniej o nim nie słyszała. Po sześciu tygodniach, w czasie których spędziła dwadzieścia godzin przy telefonie po to, by wyjaśnić tę sytuację, udało jej się połączyć z konsultantem firmy. Jego rada? Sarah powinna napisać ręcznie list z wyjaśnieniami. To, że z dokumentacji, która jest dobrze znana firmie wynika, że ma ona tylko jedną rękę i cierpi na chroniczny ból i drżenie drugiej dłoni, nie było dla konsultanta firmy żadnym argumentem. – Powinna pani poprosić kogoś o pomoc w pisaniu listu – przytacza słowa konsultanta „The Mirror”.

Bo utrzymuje ją zmarły

O sprawie mieliśmy szansę dowiedzieć się z parlamentu, ponieważ posłowie zgodzili się wysłuchać historii Sarah i innych osób poszkodowanych przez firmę. Przesłuchania ruszyły po tym, jak HM Revenue and Customs ogłosiło, że od czerwca przyszłego roku zrezygnuje z usług Concentrix z powodu nieprawidłowości. Tylko pomiędzy kwietniem a wrześniem ponownie rozpatrzono sprawy ponad czterech tysięcy osób, którym odebrano zasiłki. Wśród nich była m.in. 19-latka, której wstrzymano świadczenia, bo dziewczyna w ukryciu przed urzędem miała być w związku z 72-letnim mężczyzną. Gdy zszokowana 19-latka próbowała wyjaśnić sprawę „partnera”, o którym nigdy nie słyszała, okazało się, że mężczyzna od lat nie żyje. Łącznie może być nawet dziesiątki tysięcy takich przypadków. Szokuje też ujawniony przez „The Independent” sposób, w jaki firma wybierała swoje „ofiary”.

Póki się nie wytłumaczy...

Od 2014 roku Concentrix miał rozesłać do osób pobierających zasiłki prawie milion listów, które gazeta nazwała „spamem”. Niezależnie od faktycznej sytuacji, adresat mógł w takim liście przeczytać, że minął się z prawdą, ubiegając się o zasiłek i powinien natychmiast przesłać prawidłowe dane dotyczące swojej sytuacji osobistej i zawodowej. Tym, którzy tak jak Sarah Broome, nie byli w stanie szybko odesłać firmie skomplikowanych formularzy i wszystkich dokumentów, natychmiast odbierano świadczenia. W wielu przypadkach z dnia na dzień rodziny pozostały bez środków do życia. W BBC swoją historię opowiadała niedawno Sharon Scargill, która pewnego dnia poszła do bankomatu, żeby wypłacić zasiłek, tak jak to zwykle robi od lat. Konto było jednak puste. Spędziła wiele dni przy telefonie i na poczcie, starając się połączyć z konsultantem amerykańskiej firmy i wyjaśnić zaistniałą sytuację. W końcu się

| z wielkiej brytanii 19 udało i po dwóch tygodniach wypłacono jej pieniądze. Co nie zmienia faktu, że do czasu wyjaśnienia sprawy kobieta musiała przeżyć za... 20 funtów.

Dokonać niemożliwego

Inny problem po otrzymaniu listu miała Klaudia – pomoc kuchenna i mama 2-latka i 6-latki z Callington, którą w sierpniu oskarżono o to, że źle oceniła koszty opieki nad dziećmi. Poproszono ją w liście, by zrobiła to jeszcze raz, bo w przeciwnym razie zasiłek zostanie jej odebrany. – Od początku roku po raz pierwszy pobieram zasiłek, więc trudno mi było ocenić, jakie są średnie koszty opieki nad dziećmi. Wyszło mi 32 funty tygodniowo. Concentrix kazał mi to udowodnić. Jak? – zastanawia się. – Wcześniej dzieci odbierała ze szkoły koleżanka, ale teraz jest na macierzyńskim. Musiałam zatrudnić dodatkową opiekę. A gdy mam popołudniową zmianę w pracy, czasem płacę za pomoc znajomym albo sąsiadom. Przecież nie mam na to rachunku. Innym razem dziecko było chore i musiałam po prostu zwolnić się z pracy, a opiekunka nie była wtedy potrzebna – opowiada. Jak widać, udowodnienie, ile Klaudia wydaje średnio w ciągu roku na opiekę nie jest możliwe i w najlepszym razie wymagałoby chwili

do namysłu. W liście straszono ją jednak karą 1000 funtów za nieprawdziwe informacje i 60 funtów za każdy dzień bezprawnego pobierania zasiłku i domagano się natychmiastowych wyjaśnień. – Najprostsze rozwiązanie to zatrudnić drogą, oficjalną opiekunkę na najbliższe trzy tygodnie, żeby mieć odpowiedni rachunek. To oszustwo, ale inaczej grozi mi kara i odbiorą mi zasiłki – tłumaczy Klaudia.

Inną sytuację miała 27-letnia Zuzia z Bydgoszczy, która tak opisuje swój problem: – Latem 2013 roku poszłam do urzędu, żeby wstrzymać wypłatę wszystkich zasiłków, bo kilka dni później na stałe wracałam do Polski. Rozmawiałam z polską tłumaczką, która zapewniła mnie, że sprawa jest załatwiona. Jakiś tydzień później na konto wpłynęły pieniądze – 127 funtów, czyli dużo mniej

W przyszłości nie będziemy tego już robić w ten sposób. Znów zajmie się tym HMRC.

PAUL FRANKLIN Pomyłki są nagminne

Skargi dotyczą też sposobu, w jaki spółka komunikuje się z poszkodowanymi. Jedna z osób przyniosła na przesłuchanie dowód w postaci wrześniowego rachunku za telefon. Był dwa razy wyższy niż zwykle. Powód? Spędziła godziny, próbując się dodzwonić do konsultanta firmy, by wyjaśnić swoją sytuację. Do tego część osób, którym po tygodniach „przepychanek” przyznano rację, dostała tylko część spornych kwot z powrotem.

niż zwykle. Potem kwoty wpływały nieregularnie i były coraz mniejsze, wręcz symboliczne, więc uznałam, że to jakiś błąd systemu. Dawno już zapomniałam o sprawie, szczególnie, że byłam w Polsce i nie miałam jak się tym zająć – relacjonuje. Jakież było jej zdziwienie, gdy półtora roku później w lutym dostała list z Concentrix. – Okazało się, że muszę szybko oddać nadpłacone benefity, razem ok. 700 funtów – opowiada. Problem w tym, że w

międzyczasie jej sytuacja się zmieniła. Urodziło jej się dziecko, żyje z pomocy rodziców i teraz taka kwota to dla niej duży wydatek. – Rozumiem, że pieniądze mi się nie należały. Ale przecież prosiłam, żeby mi ich nie wysyłali, więc dlaczego teraz to oni mnie straszą, tak jakbym zrobiła coś złego? Nie mam jak oddać tej kwoty, ale boję się, że ściągnę sobie na głowę komornika – opisuje. W podobnej sytuacji są dziesiątki osób, które nie z własnej winy muszą zadłużać się, bo inaczej grożą im dodatkowe przykrości. Póki co, Concentrix nie będzie oskarżało nowych osób. Do czerwca firma ma skupić się na wyjaśnianiu i zamykaniu dotychczasowych spraw, w których doszło do pomyłki. Pomimo licznych prób nie udało nam się skontaktować z przedstawicielem firmy. HMRC wyjaśnia tylko, że model współpracy z firmą zewnętrzną w tak ważnej dla milionów obywateli sprawie nie sprawdził się. – Nie będzie nowej firmy zewnętrznej na miejsce Concentrix. Nasz dyrektor Jon Thomson powiedział w parlamencie, że w przyszłości nie będziemy tego już robić w ten sposób. Znów zajmie się tym HMRC – wyjaśnił nam Paul Franklin z biura prasowego HMRC. reklama

20 z wielkiej brytanii

Pod polskimi skrzydłami

Złote, wysokie na 30 metrów. Tak mają wyglądać skrzydła husarskie – główny element pomnika, który będzie górować nad miastem przypominając o chwale polskich lotników z czasów Bitwy o Anglię. Książę Jan Żyliński, pomysłodawca tego projektu przekonuje, że monument powinien stanąć w centrum Londynu. >> Anna Kolczyńska rzekaz jest prosty – upamiętnienie 145 dzielnych polskich pilotów walczących w Bitwie o Anglię. Za to realizacja tej idei intryguje nowatorskim, śmiałym podejściem. Czegoś podobnego jeszcze w tym mieście nie było. Po pierwsze chodzi o wyjątkową formę pomnika, po drugie – o jego spektakularną lokalizację i wreszcie – zupełnie nową propozycję jego finansowania.

Lśni złotem

Jego forma nawiązuje do husarskich skrzydeł w makro skali, spomiędzy których wyłania się sylwetka legendarnego Spitfire’a. Całość lśni złotem. Kiedy we wrześniu w siedzibie elitarnego RAF Clubu książę Jan Żyliński przedstawił swój plan, pomnik jednych zachwycił, innych zadziwił. Byli i tacy, dla których okazał się zbyt ekstrawagancki. – Ten pomnik musi być widoczny, nie może pozostawiać nikogo obojętnym. Stąd jego oryginalny kształt i wykończenie. To prawda, jest odważny, inny niż większość tych, jakie można zobaczyć w Londynie – przyznaje książę Żyliń-

25 listopada 2016

ski. – Jednak już nie raz przekonałem się, że tylko takie śmiałe projekty mają szansę zaistnieć w zbiorowej świadomości. Zwykłe pomniki już były. Ten ma być niezwykły – dodaje. Jednak wygląd monumentu to nie wszystko. Jeśli ma być zauważony, to musi stanąć w centrum Londynu. Tak, żeby zobaczyli go wszyscy – i mieszkańcy, i tłumy turystów. Zdaniem księcia Żylińskiego, miejscem idealnym z punktu widzenia tradycji i historii tego miasta jest Hyde Park Corner. To tu upamiętnia się bohaterów II wojny światowej. Jest więc modernistyczna instalacja wystawiona ku czci nowozelandzkich żołnierzy. Obok stoją trzy łuki – w hołdzie Narodom Sprzymierzonym. Pomnik polskich lotników znalazłby się w najlepszym sąsiedztwie. – Nawet jeśli nie będzie to Hyde Park Corner, to na pewno centrum Londynu. Serce tego miasta. Tylko taka lokalizacja ma sens, bo tylko wtedy bohaterstwo polskich pilotów zapadnie w pamięć londyńczyków – podkreśla książę Żyliński.

Symboliczne

Pomysł wzniesienia pomnika ku czci bohaterskich pilotów z czasów II wojny światowej nie jest nowy. Zrodził się przeszło rok temu. Właśnie wtedy książę Jan Żyliński uczynił go jednym z głównych postulatów swojej kampanii, gdy startował w wyborach na burmistrza Londynu.

Od początku książę Żyliński podkreślał, że ten pomnik to sprawa nie tyle Polaków, co Brytyjczyków. Powinien być rodzajem hołdu i symbolicznego podziękowania złożonego naszym bohaterom. A Anglicy mają nam za co dziękować. I okazuje się, że nie trzeba ich do tego specjalnie przekonywać. Wielu parlamentarzystów i urzędników już zgłosiło swój akces i chce się zaangażować w działania na rzecz budowy pomnika. Pierwszym z nich był Zac Goldsmith. Polityk obiecał wsparcie projektu jeszcze w trakcie swojej kampanii, ubiegając się o fotel burmistrza Londynu. We wrześniu tego roku gorącym orędownikiem pomnika polskich lotników stał się Lord Norman Tebbit – pilot RAF-u. Nie tylko poparł ideę powstania monumentu, ale wszedł w skład honorowego komitetu jego budowy, podkreślając wkład i znaczenie polskich pilotów w zwycięstwo Bitwy o Anglię. – Bez nich prawdopodobnie nie wygralibyśmy tej bitwy – przekonywał we wrześniu w siedzibie RAF Clubu. Do honorowego komitetu książę Żyliński zaprosił także Daniela Kawczynskiego – brytyjskiego parlamentarzystę polskiego pochodzenia, Annę Marię Anders – córkę generała, Barbarę Kaczmarowską-Hamilton – zaprzyjaźnioną z rodziną królewską oraz Barbarę Briggs – właścicielkę stadniny koni w Hyde Parku. – Basia

była zaangażowana w budowę bram, postawionych ku czci Królowej Matki. Ma zatem stosowne doświadczenie w realizowaniu monumentów w tym właśnie miejscu – przekonuje książę Żyliński. – Ma także, co nie jest bez znaczenia, szerokie kontakty w brytyjskich wyższych sferach – podkreśla. Członkiem komitetu jest także dr Marek Stella-Sawicki – prezes Polskiego Zakonu Maltańskiego w Wielkiej Brytanii, prawdziwy miłośnik pomników. Postawił ich około 15, łącznie z pomnikiem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w Arboretum, koło Litchfield w Staffordshire.

Konserwatyści „za”

Tematem pomnika zaczęły interesować się tutejsze media. W Evening Standard ukazał się artykuł opatrzony zdjęciem z wizualizacją monumentu. W kolejnym dużym materiale opublikowanym w dzienniku „Daily Mail” do idei pomnika przekonywał Daniel Kawczynski. – To naprawdę było tych niewielu, którzy zrobili tak wiele – parafrazując słynne słowa Winstona Churchilla. A bez tych dzielnych mężczyzn wojna z pewnością trwałaby dłużej, pochłaniając o wiele więcej ofiar: kobiet i dzieci. Dlatego apeluję do rządu brytyjskiego o symboliczny gest, jakim

| z wielkiej brytanii 21 jest wzniesienie pomnika ku czci polskich pilotów w centrum Londynu, na przykład w pobliżu Pałacu Buckingham i Parlamentu – przekonywał. Warto zaznaczyć, że coraz więcej konserwatystów popiera pomysł budowy pomnika. Do lorda Normana Tebbita dołączył lord Michael Ashcroft jeden z liderów tej partii. Obaj deklarują, że aktywnie włączą się w akcję zbierania funduszy na rzecz budowy polskiego monumentu. Torysi planują zgromadzić na ten cel przeszło milion funtów. To ma być ich odpowiedź na falę ksenofobicznych ataków, których ofiarami padają Polacy. – Takich nazwisk, takich osobistości nam potrzeba. Mam wielką nadzieję, że w najbliższym czasie komitet honorowy poszerzy się o kolejnych wpływowych polityków. To musi być silne lobby! Złożone nie tylko z konserwatystów. Właśnie dołączył do nas laburzysta Stephen Pound. Wierzę, że da przykład następnym – cieszy się Żyliński.

Zapłacą Brytyjczycy?

Paradoksalnie, jeśli pomnik spotyka się z jakąkolwiek krytyką czy niezrozumieniem, to ze strony Polaków. Pojawiają się głosy, że powodzenie i wsparcie projektu zależy od konsultacji z wieloma

Fot. Robert Ottenburger

środowiskami polonijnymi. Tymczasem cały finansowy trud tego przedsięwzięcia ma ponieść strona brytyjska. Książę Żyliński wyraźnie zaznacza, że Polacy nie powinny się do tego dokładać. Czas na wdzięczność Brytyjczyków.

– Pomnikiem polskich lotników chcę zrobić gruntowne przemeblowanie w głowach Anglików. Zmienić ich myślenie i stosunek do Polaków. Powinni przypomnieć sobie słowa lorda Tebbita, który wyraźnie powiedział, że dopie-

ro, gdy do akcji wkroczyli polscy piloci można było wygrać Bitwę o Anglię. Teraz Brytyjczycy mają nam podziękować. Koniec. Kropka – puentuje książę Żyliński. reklama

22 kryminał

Nieproszony gość

Czekał na swoje oﬁary ukryty pod łóżkiem w sypialni niemal dziesięć godzin. Zaatakował, gdy zapadł zmrok.

>> Paweł Chojnowski

śmiertelny, wykrwawiła się w przeciągu kilku minut.

siemdziesięcioletni Guiseppe M. i jego żona 77-letnia Caterina wyszli akurat wtedy do sklepu. Przemysłowe kamery zarejestrowały ich w okolicznym dyskoncie, w jednej z mieszkalnych dzielnic Wolverhampton. Zakupy nie zajęły im dużo czasu, ale to wystarczyło. Napastnik doskonale znał ich rozkład dnia, od jakiegoś czasu obserwował ich dom. Wiedział, że staruszków czasem ktoś odwiedza, ale wieczorami zazwyczaj są w domu sami. Wszedł przez okno i zakradł się do sypialni na górze. Przez kilka następnych godzin cierpliwie czekał na odpowiedni moment, w ręku ściskając nóż i młotek. Młotek w tajemnicy zabrał z mieszkania swojego szwagra, zaledwie kilka domów dalej. Para włoskich imigrantów po powrocie do domu niczego podejrzanego nie zauważyła. Przeoczyli uszkodzone okno na tyłach. Dzień przebiegał zwyczajnie. Około ósmej wieczorem byli widziani żywi po raz ostatni. Krótko potem oboje weszli po schodach do swojej sypialni, jak zwykli to robić każdego dnia. Był czwartek 21 kwietnia 2011 r.

Znajdziemy cię

Funkcjonariusze ogrodzili taśmą posesję i rozpoczęli zbieranie śladów, których, jak się wkrótce okazało, zespół kryminalistyków w białych kombinezonach miał pod dostatkiem: odciski palców znalezione w kilku miejscach w mieszkaniu, ślina zabezpieczona na nadgryzionym owocu w kuchni, ślady włamania oraz dowód koronny – narzędzia zbrodni pozostawione przez sprawcę

Policja prędko przyjęła, że chodzi o motyw rabunkowy. Z mieszkania zniknęły bowiem dwa telewizory i samochód, czarny Peugeot 307. Detektywi podali do publicznej wiadomości markę, kolor oraz numery rejestracyjne skradzionego wozu, słusznie przyjmując, że może on doprowadzić ich do sprawcy.

mendę trafili także 32-letni Wojciech O. oraz 30-letni Maciej K. Detektywi długo ich maglowali. W końcu zwolnili K., w areszcie zostali Ireneusz M., któremu policja później postawi zarzut podwójnego morderstwa oraz Wojciech O., któremu zostanie przedstawiony zarzut paserstwa.

Zakupy

Zakrwawione buty

Porzucone auto odnaleziono niecały kilometr od domu M. Kryminalistycy od razu przeszukali samochód i poza odciskami palców trafili na paragon z super-

Śledztwo koncentruje się wokół Ireneusza B. Funkcjonariusze kolekcjonują informacje na jego temat. 21-latek zaledwie kilka dni temu przyjechał z Pol-

Jedno obok drugiego

Ciała odkryła ich wnuczka. Rodzinę zaniepokoił brak wieści od seniorów. 23letnia Lindsey około ósmej wieczorem przekręciła klucz w zamku drzwi mieszkania swoich dziadków. W środku był bałagan, porozrzucane rzeczy, papiery, dokumenty. Pobiegła na górę. Leżeli na podłodze w sypialni. Jedno obok drugiego. Wokół było dużo krwi. Oboje nie żyli. Policja pojawiła się w mieszkaniu przy Woden Road zaledwie kilka minut po tym, gdy na miejsce przybyli paramedycy. Ratowników wkrótce zastąpił patolog, który w ciągu następnych dni ustalił przyczynę śmierci staruszków. Guiseppe otrzymał ciosy nożem w głowę, szyję oraz brzuch. Poza tym na głowie mężczyzny lekarz medycyny sądowej odkrył urazy spowodowane uderzeniem tępym narzędziem. Dwa z nich przebiły czaszkę i uszkodziły mózg. Caterina natomiast miała tylko jedną ranę ciętą. Ktoś wbił nóż w jej szyję. Cios okazał się

25 listopada 2016

Fot. Shutterstock

na miejscu, pełne jego odcisków palców. Podczas gdy specjaliści sumiennie przetrząsali metr po metrze kwadratowym mieszkania, detektywi zajmujący się sprawą wydali komunikat: „Nad sprawą pracuje wielu doświadczonych detektywów oraz oficerów. Znajdziemy cię. Najlepiej jeśli już teraz oddasz się w ręce policji”. Ta pewność śledczych wynikała z ogromnej ilości błędów, jakie popełnił morderca. Było już zatem tylko kwestią czasu, gdy wpadnie, choć wtedy jeszcze niewiele było wiadomo o jego tożsamości.

marketu Asda. Datowany na wieczór 21 kwietnia. Wyglądało więc na to, że ktoś po zabójstwie staruszków pojechał na zakupy. Detektywi przejrzeli nagrania z kamer CCTV w sklepie: trzech mężczyzn kupuje piwo. Parę puszek. Któryś z nich płaci skradzioną kartą płatniczą. Potem wsiadają do samochodu i odjeżdżają. Identyfikacja nie sprawiła śledczym dużego problemu. Jeden z mężczyzn wrócił do swojego mieszkania zaledwie kilka metrów od miejsca zbrodni. I tak policja aresztowała pierwszego z podejrzanych, 21-letniego Ireneusza B. Wkrótce na ko-

ski autobusem. Zatrzymał się u siostry i szwagra. Policjanci aresztowali go na krótko przed planowanym powrotem do kraju. W Polsce B. miał wyrok za włamanie sprzed czterech lat. Dostał zawiasy. Na przesłuchaniu przedstawia swoją wersję zdarzeń. Owszem, włamał się do mieszkania staruszków, ale nie był sam. Podczas gdy on na dole plądrował szuflady, Wojciech O. mordował małżeństwo M. w ich sypialni. Ale policjanci konfrontują go z dowodami. To jego odciski palców są na poplamionych krwią młotku i nożu. Jego DNA odnaleziono

| kryminał 23 reklama

w kuchni. Mało tego, po aresztowaniu policja weszła do mieszkania jego siostry. Na butach należących do B. specjaliści wykryli krew należącą do ofiar. 21-latek nigdy jednak nie przyzna się do morderstw. Mimo to śledczy są pewni, że trzymają pod kluczem właściwego człowieka. Teraz krok po kroku próbują odtworzyć przebieg wydarzeń.

Wizyty

Przeglądają nagrania z kamer umieszczonych wokół domu emerytów. Odkrywają, że Polak włamał się do ich mieszkania kilka godzin wcześniej. Potem, już po morderstwie, obiektyw kamery rejestruje, jak mężczyzna ładuje dwa telewizory do Peugeota i odjeżdża. Śledczy idą tym tropem. Ustalają, że B. udało się spieniężyć gorący towar. Za oba ekrany dostał 200 funtów. Ale prawdziwe zaskoczenie przychodzi, gdy mundurowi przeglądają nagrania z następnego dnia. Około 10 rano Ireneusz B. znów pojawia się w mieszkaniu M. Spędza tam pół godziny. Później wsiada do kradzionego samochodu i znika. Pojawia się ponownie kilka minut po 15.00. Tym razem zostaje w mieszkaniu zamordowanych niecałą godzinę. Szuka

kolejnych fantów, które mógłby sprzedać. Policji nigdy nie uda się ustalić, co wyniósł podczas tych dwóch wizyt. Rodzina okaże się mało pomocna, a sam B. nigdy tego nie wyzna.

Ostatnie minuty

Dochodzenie nigdy do końca też nie ujawni, jak wyglądały ostatnie minuty życia małżeństwa M. Poza ekspertyzą patologa i śladami odnalezionymi przez kryminalistyków niewiele wiadomo. Guiseppe i Caterina zostali zamordowani w ubraniach, w których chodzili na co dzień. Na ciele Cateriny odnaleziono ślady, które świadczą, że kobieta się broniła. Z pewnością jedno z nich widziało śmierć drugiego. B. po raz kolejny odmówił składania zeznań. Proces ruszył pod koniec stycznia 2012 r. przed Wolverhampton Crown Court. Ireneusz B. podtrzymał swoje zeznania i obciążył swojego znajomego Wojciecha O. Ława przysięgłych uznała jednak, że to B. stoi za podwójnym brutalnym morderstwem staruszków. 22latek dostał dożywocie. O wcześniejsze zwolnienie będzie mógł ubiegać się po odbyciu 34 lat kary. O. został oczyszczony z zarzutu paserstwa.

reklama

24 z wielkiej brytanii

Planszówki na topie

Historię planszówek i ich ewolucję na przełomie wieków mogli poznać odwiedzający wystawę gier planszowych w Muzeum Dzieciństwa w Londynie. Taki sposób spędzania czasu wraca do łask. W co grało się kiedyś, a co polecane jest teraz?

>> Maja Orzechowska brew pozorom historia gier planszowych sięga dużo wcześniej niż mogłoby się zdawać. Już starożytne cywilizacje spotykały się przy planszy z drewna mahoniowego i pionkach z kości słoniowej. Choć wówczas była to rozrywka dla elit, to z biegiem czasu bardziej się spopularyzowała.

Geneza

Najstarsze odnalezione gry datuje się na 2600-2500 r. p.n.e. Odkopano je w grobowcach królewskich w starożytnym mieście w południowej Mezopotamii – Ur, ale o grach mówił też Konfucjusz. Dużą popularnością cieszyły się one też w Japonii czy Indiach. Jednak za ojczyznę gier planszowych uznaje się Mezopotamię. To właśnie odnaleziona tam „Gra na dwudziestu kwadratach” uchodzi za matkę gier planszowych. W komplecie znaleziono 7 pionków ciemnych i 7 pionków jasnych oraz 12 czterościennych kości. Mimo że udało się odkryć wiele klinowych tabliczek z zasadami gry, nie są one znane i zrozumiałe. Wiele osób zupełnie błędnie uważa, że najstarszą strategiczną grą planszową są szachy. Jednak w istocie szachy to produkt średniowieczny, a w Polsce nawet renesansowy. Organizatorzy wystawy w Londynie zebrali w jednym miejscu wiele różnych modeli szachów. Od tych bardzo prostych i klasycznych, przez kolorowe plansze, do pionków w kształcie ludzików LEGO. Na wystawie znajdziemy zarówno gry pochodzące ze starożytności, jak i te bardziej współczesne.

Odkryć na nowo

– Wystawa została zorganizowana po to, aby pokazać ludziom, jak kiedyś wyglądały gry, w które grali nasi dziadkowie, ale też dalecy przodkowie – powiedziała Anna, pracownica muzeum. – Większość z nas nie zdaje sobie sprawy z tego, jak daleko sięga historia gier planszowych. Wszyscy wiemy na przykład, jak wygląda obecnie Monopoly, bo przecież to gra, która utrzymuje się na topie od lat. Ale często nie jesteśmy świadomi tego, że ma ona już ponad 80 25 listopada 2016

Fot. Shutterstock

lat i wielokrotnie zmieniała swój design. Zebraliśmy w jednym miejscu wiele różnych gier. Mamy pokój z klasycznymi, starożytnymi grami, pokój z szachami, klasycznymi planszówkami i, co może dziwić, z pierwszymi grami telewizyjnymi i interaktywnymi, które na jakiś czas wyparły tradycyjne planszówki. Uznaliśmy, że to ciekawy temat na wystawę, zważywszy na to, że planszówki na przestrzeni ostatnich 2-3 lat wracają do łask – dodała. Wspomnianemu Monopoly poświęcona jest duża część wystawy, a w jednym pokoju zbudowano nawet słynne więzienie. Tutaj najlepiej odnajdują się najmłodsi zwiedzający. – Dzieci tak naprawdę nie do końca rozumieją tę wystawę, ale jest kolorowo i organizatorzy pomyśleli o dodatkowych atrakcjach, jak więzienie z Monopoly czy ekrany interaktywne. W gruncie rzeczy mam wrażenie, że ja z mamą bawimy się tutaj lepiej, wspominając czasy swojego dzieciństwa. Wystawa na pewno jest ciekawa i zachęca do tego, aby odkurzyć stare planszówki – powiedziała Tess, która na wystawę przyszła z dwójką dzieci i mamą.

Na topie

W ostatnich latach planszówki znów stają się modne. Sięgamy po nie coraz

dowodzenie nad jedną z 14 tras i ich celem jest jak najszybsze i najbardziej efektywne ich rozwijanie. Na podium znalazł się jeszcze Szogun. W tej grze zawodnicy wcielają się w rolę dowódców wojsk XVI-wiecznej Japonii. W zestawieniu pięciu najlepszych gier znalazło się jeszcze: 7 cudów świata i Robinson Crusoe: Przygoda na przeklętej wyspie. W 7 cudach świata każdy z graczy może zostać przywódcą jednego z siedmiu wielkich miast antycznego świata. Listę zamyka Robinson Crusoe: Przygoda na przeklętej wyspie. Gra odświeża wspomnienia z czasów szkolnych i lektury o Robinsonie Crusoe. Reguły są proste, a sama gra porywa zawodników ku przygodzie.

częściej. Wypełniamy nimi czas w ciemne, zimowe wieczory, organizujemy spotkania towarzyskie przy grach lub zwyczajnie zabijamy nimi nudę. Jakie planszówki polecają ludzie, którzy „wsiąknęli” w świat pionków i kostek? Zdaniem Piotrka – pasjonata planszówek, testera nawet 10 nowych gier w miesiącu i posiadacza blisko 400 w swoim zbiorze, z popularnego kanału „Granie w Chmurach”, prym wiedzie gra T.I.M.E. Stories, w której zawodnicy są członkami tajnej organizacji T.I.M.E. zajmującej się beznadziejnymi przypadkami i zagadkami nierozwiązanymi od wieków. Terra Mystica to kolejna polecana gra. W jej trakcie zawodnicy obejmują

Top 5 gier wg kanału „Granie w Chmurach”: rodzaj gry

liczba graczy

cena

T.I.M.E. Stories

strategiczna

2-4

£68

Terra Mystica

strategiczna

2-5

£55

Szogun

startegiczna

3-5

£150

7 cudów świata

karciana

2-7

£30

Robinson Crusoe

przygodowa

£92

| z wielkiej brytanii 25

Szansa na lek

W 2013 roku na całym świecie żyło 44.4 miliona osób z demencją. Do roku 2050 ta liczba wzrośnie do 135.5 miliona. Być może szansą na złagodzenie przebiegu choroby jest nowy lek – testowany m.in. w Imperial Memory Unit w Londynie.

>> Joanna Szmatuła haring Cross Hospital i Imperial Memory Unit prowadzą badania naukowe w zakresie wprowadzenia nowego sposobu leczenia choroby Alzheimera, który opiera się o nowy lek o nazwie Aducanumab. Badania są już w bardzo zaawansowanej formie – właśnie rozpoczyna się tzw. trzecia faza. Szpital szuka więc teraz pacjentów, którzy zgodzą się wziąć udział w tym etapie – pod kontrolą specjalisty. Leku nie można kupić przez NHS – na razie dostępny jest tylko w ramach badań klinicznych.

Identyczne badania

Już w ubiegłym roku media pisały o przełomie i o możliwym spowolnieniu rozwoju choroby Alzheimera – wszystko dzięki przeciwciałom pobranym od zdrowego dawcy. – Po raz pierwszy potencjalny lek przeciw chorobie Alzheimera okazał się w testach istotnie statystycznie redukować blaszki amyloidowe, a przy tym również istotnie statystycznie zmniejszać różne kliniczne objawy u pacjentów we wstępnej lub łagodnej fazie choroby – cytował dr. Alfreda Sandrocka, wiceprzewodniczącego grupy badawczej portal pulsmedycyny.pl. Czy to oznacza, że już za kilka lat będzie można znacznie zahamować cho-

robę? Tego próbują się dowiedzieć specjaliści pracujący niezależnie od siebie w wielu ośrodkach na świecie – w tym i w Polsce, i w UK. Wciąż jednak – przynajmniej tu, w Londynie – Charing Cross Hospital i Imperial Memory Unit poszukują chętnych, którzy wezmą udział w testach. Jeśli więc wśród naszych bliskich jest osoba, u której widać pierwsze oznaki choroby, może się tu zgłosić. Tak jak i w przypadku innych badań klinicznych, trzeba jednak spełnić pewne kryteria (bierze się pod uwagę m.in. ogólny stan zdrowia czy listę medykamentów, które pacjent przyjmuje). Uczestnicy muszą także znać język angielski – w tym języku są bowiem kwestionariusze, które trzeba wypełnić. – Każdy lek, który zatwierdza NHS, musi przejść serię badań. Zazwyczaj są one bardzo długie i ciągną się latami, ale tylko tak można sprawdzić czy działa on właściwie i czy nie ma długofalowych skutków ubocznych – opowiada Monika Drozd, reaserch assistant z Imperial Memory Unit. Trzecia faza ma na celu ostateczne potwierdzenie skuteczności badanej substancji w leczeniu danej choroby. Z reguły w badaniach bierze udział grupa od 1000 do 3000, a czas ich trwania wynosi od roku do kilku lat. Po pozytywnym zakończeniu tej fazy, lek może już zostać wprowadzony do obiegu. Trzecia faza oznacza też, że substancja z powodze-

niem przeszła etap drugi, czyli taki, gdzie dochodzi do porównywania działania nowego leku oraz placebo (ani pacjent, ani badacz nie wiedzą, które z nich dostaje pacjent). – Faza III to już bardzo zaawansowany proces badań, dlatego tak głośno jest o tym w mediach. Ostatni lek na Alzheimera, który NHS dopuścił do sprzedaży, trafił na rynek około 10 lat temu. Od tego czasu wiele firm farmaceutycznych próbuje znaleźć lepsze lekarstwo na tę chorobę. Dopiero teraz, po 10 latach, udało się wyprodukować substancję, która ma bardzo dobre wyniki – opowiada Monika Drozd. W III fazie badań pacjentowi podaje się leki i poddaje się go badaniom neuro-psychologicznym. Na ich podstawie (a także skanów MRI) określa się, w jakim stopniu lek wpływa na rozwój choroby. W głównej mierze, w przypadku Alzheimera, polegają one na testach sprawdzających pamięć.

Bez ryzyka

– Badania kliniczne to bardzo skomplikowany proces. Bierze się pod uwagę mnóstwo elementów i zmiennych – po to by wykluczyć ryzyko błędu – podkreśla Drozd. Zaznacza też, że wiele osób nie wie, że takie badania trwają – tu, w Londynie, i że chory może się tu zgłosić by wziąć w nich udział. Sytuacja osób z Alzheimerem nie jest łatwa, bo dziś nie ma leku, który całkowi-

WARTO ZANOTOWAĆ

WIĘCEJ INFORMACJI MOŻNA UZYSKAĆ W IMPERIAL MEMORY UNIT. TEL: 0203 31 3 5515. EMAIL: MEMORY.RESE-

ARCH@IMPERI AL .NHS.UK

cie leczy tę chorobę. – Te medykamenty, które są dostępne przez NHS nie leczą demencji, tylko co najwyżej ją spowalniają. Ich działanie opiera się też w dużej mierze na leczeniu objawów – zaznacza specjalistka. – Nowy lek też nie wyleczy Alzheimera, ale może w większym stopniu spowolnić rozwój choroby, zmniejszyć objawy, ale także poprawić stan pacjenta – podkreśla. Co jeśli pacjent boi się brać udział w badaniach nad lekiem, którego nie dopuszczono do sprzedaży? – Panuje stygmat na temat firm farmaceutycznych, które chcą wprowadzić nową substancję na rynek. Jednak nawet one nie mogą ryzykować mówienia o przełomie bez zaawansowanych badań. Wciąż też wielu lekarzy rodzinnych nie mówi swoim pacjentom o możliwości takiego badania. Przyczyny są różne – czasem nie wiedzą, że w ogóle są one prowadzone w pobliskim szpitalu, czasem nie mają czasu, żeby tę informację przekazać. Choremu w podeszłym wieku też trudno trafić na takie informacje – zaznacza Drozd. Testy dotyczące leku Aducanumab trwają już kilka lat. Choć nie wiadomo jeszcze kiedy zostanie on wprowadzony do użytku, to wielu specjalistów mówi o „przełomie”. Czy dzięki temu znacząco poprawi się kondycja osób chorych na Alzheimera? Na odpowiedź na pewno trzeba jeszcze sporo poczekać – choć specjaliści widzą światełko w tunelu.

26 goniec kulturalny

Dodatek redaguje:

>> Joanna Szmatuła

joanna.szmatula@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę na: joanna.szmatula@mail.goniec.com.

The Innocents – Niewinne reżyseria: Anne Fontaine gatunek: dramat

Tuż po II wojnie światowej francuski Czerwony Krzyż prowadzi akcję repatriacji i gromadzi swoich obywateli w szpitalu. Wśród lekarzy jest młoda Matylda Beaulieu. W szpitalu zjawia się siostra z pobliskiego klasztoru i błaga o pomoc dla umierającej kobiety. Problemem jest poród jednej z zakonnic. Okazuje się, że siostry padły ofiarą zbiorowego gwałtu dokonanego przez czerwonoarmistów. W rolach głównych: Lou de Laâge, Agata Buzek, Agata Kulesza.

Goniec kulturalny

Święta z Coca Colą Świąteczna trasa Coca Coli została ogłoszona przed kilkunastoma dniami, a samochód już zdążył wyruszyć w drogę. Na jego liście znalazły się 44 miejsca w kraju. Poza tym, że goście będą częstowani darmowymi butelkami napoju, to w tym roku będzie też można wygrać wizytę ciężarówki przed własnym domem oraz worek wypchany smakołykami o wartości pięciu tysięcy funtów.

Do tej pory pojazd odwiedził już Londyn, Glasgow, Dundee czy Exeter. Przed nim jeszcze spora część pracy, bo już wkrótce będzie można go zobaczyć w Swindon (26.11), Bradford (27.11), Bournemouth (29.11), Southampton (30.11) czy w Manchesterze (1.12). Mieszkańcy Londynu, którzy przegapili pierwszą wizytę ciężarówki, nie muszą się jednak martwić, że w tym roku już

jej nie zobaczą – okazja do tego pojawi się niebawem, bo już 3 i 4 grudnia (The O2 Greenwich). Trasa Coca Coli zakończy się także w Londynie – pod London Eye (18.12) i na Leicester Square (20 .12). Do 20 grudnia, różne miejsca cena: free

Polska Noc Kabaretowa w UK Zadbaj o samorozwój 4 grudnia, TROXY Theatre, 490 Commercial Rd, London, E1 0HX, cena: £25

The Accountant

reżyseria: Gavin O’Connor gatunek: sensacyjny

Polish Psychologists’ Association (PPA) już po raz 10. organizuje Open Day, czyli dzień otwarty. Tegoroczne spotkanie będzie dotyczyło trzech bloków tematycznych: Rodzina i Dziecko, Biznes oraz Samorozwój. Nie zabraknie także gościa specjalnego, cenionego psychologa dziecięcego Ryszarda Izdebskiego, który opowie między innymi o znaczeniu ukrytych symboli rodzinnych. Więcej na: polishpsychologists.org.

Christian Wolff to geniusz matematyczny. W niepozornie wyglądającym biurze rachunkowym pracuje dla najbardziej niebezpiecznych organizacji przestępczych na świecie jako niezależny księgowy. Kiedy wydział ds. ścigania przestępstw departamentu skarbu zaczyna się nim coraz bardziej interesować, Christian podejmuje współpracę z legalnym klien- cena: tem – firmą specjalizującą się w dzie27 listopada, Morley College dzinie robotyki. W rolach głównych: Ben Lambeth, London, SE1 7HT Affleck, Anna Kendrick, J.K. Simmons. Więcej nagród do zgarnięcia na Facebooku!

free

25 listopada 2016

Występy polskich kabaretów na Wyspach cieszą się niesłabnącą popularnością. Tym razem w ramach Polskiej Nocy Kabaretowej będzie można obejrzeć trzy występy – w Edynburgu, Birmingham oraz w Londynie. Na scenie pojawią się najlepsze formacje z kraju – Paranienormalni, Kabaret K2, Kabaret Moralnego Niepokoju oraz Kabaret Nowaki. Polska Noc Kabaretowa to impreza dla każdego, o czym świadczy spory przekrój wiekowy widzów, a także zainteresowanie, jakim cieszy się to wydarzenie. Więcej na: polskanockabaretowa.pl.

| goniec kulturalny 27 WYSTAWY Animality: A Fairy Story by Jens Hoffman Na wystawie, której kuratorem jest Jens Hoffmann, będziemy mogli zobaczyć, jakie miejsce przypadło zwierzętom w sztuce. Marian Goodman Gallery 5-8 Lower John St London W1F 9DY cena: free kiedy: do 17 grudnia Abstract Expressionism Tym razem Royal Academy of Arts postanowiło przygotować wystawę poświęconą ekspresjonizmowi, jednemu z najważniejszych prądów w sztuce XX wieku. Znajdą się tu prace takich artystów jak Jackson Pollock, Willem de Kooning czy Mark Rothko. Royal Academy of Arts Burlington House London W1J 0BD cena: £10-£16.50

kiedy: do 2 stycznia Feminist Avant-Garde Of The 1970s Ta sporych rozmiarów wystawa poświęcona jest feminizmowi, kobietom i zmianon do jakich doprowadził ten ruch społeczny. Będzie można tu obejrzeć ponad 200 prac stworzonych przez 48 artystów z 20 krajów. Photographers’ Gallery 16-18 Ramillies St London W1F 7LW cena: £3 kiedy: do 8 stycznia Molly Soda: Comfort Zone Molly Soda to youtuberka, która swoją działalność prowadzi w mediach społecznościowych. Prezentuje tam swój wizerunek, ale taki, który nijak nie pasuje do zdjęć gwiazd, które znamy np. z Instagrama. Nie poprawiają one nastroju. Annka Kultys

472 Hackney Road London E2 9EQ cena: free kiedy: do 14 stycznia Maggi Hambling – Touch: Works on Paper Hambling to urodzona w 1945 roku brytyjska malarka i rzeźbiarka. Tym razem na wystawie zobaczymy jej 40 prac – wszystkie to rysunki artystki powstałe na papierze. British Museum Great Russell St LondonWC1B 3DG cena: free kiedy: do 29 stycznia South Africa: The Art Of A Nation Obejrzymy tu przedmioty świadczące o tym, że ludzie od zarania dziejów dążyli do tego, by pozostał po nich jakiś ślad. Niektóre z przedmiotów opowiadają historię sprzed 100.000 lat. British Museum

44 Great Russell St London WC1B 3DG cena: £12 kiedy: do 26 lutego Malick Sidibé Zdjęcia Malicka Sidibé, zrobione w Bamako (Mali) zostały zrobione w większości po tym, jak kraj ogłosił niepodległość w 1960 roku. Znajdziemy tu 45 fotografii skupiających się wokół takich tematów jak: „Życie nocne w Bamako” czy „Życie nad rzeką”. W 2007 r. wyróżniono go Złotym Lwem Biennale Wenecji za całokształt twórczości. Somerset House Strand London WC2R 1LA cena: free kiedy: do 15 stycznia Luc Tuymans: Glasses Ten belgijski malarz mieszka i pracuje w Antwerpii,

zajmuje się też filmem i grafiką. Na tej wystawie umieszczono portrety, które łączy jedno: wszystkie postaci na nich umieszczone mają na nosie okulary. National Portrait Gallery St Martin’s Place London WC2H 0HE cena: free kiedy: do 26 marca The Radical Eye: Modernist Photography from the Sir Elton John Collection Prywatna kolekcja fotografii Eltona Johna naprawdę robi wrażenie. Na wystawie zobaczymy zaledwie wycinek z 8-tysięcznego zbioru zdjęć zakupionych przez wokalistę, który mówi, że woli „jedną fotografię od Moneta czy Picassa”. Tate Modern Bankside London SE1 9TG cena: £13.10-£16.50 kiedy: do 27 maja reklama

Organizujesz koncert, wystawę, imprezę? Chcesz poinformować o tym Polaków żyjących w UK? Napisz do nas: patronaty@mail.goniec.com

28 goniec kulturalny

SPEKTAKLE The Royale Poznajemy tu historię Jacka Johnsona, pierwszego Afroamerykanina, który stał się sławny na wielką skalę dzięki boksowi. Dziś uważa się go za jednego z najwybitniejszych mistrzów wagi ciężkiej w historii. Żył w latach 1878-1946. The Tabernacle 34-35 Powis Square London W11 2AY cena: £12.50-£25 kiedy: do 26 listopada It Is Easy To Be Dead Autorem opowieści jest Charles Sorley, zapomniany poeta z czasów I wojny światowej. Na deski teatru przeniósł ją Neil McPherson’s. Już na początku widzimy rodziców, którzy otrzymują telegram o śmierci syna, który zginął w czasie jednej z bitew. Trafalgar Studios 14 Whitehall London SW1A 2DY reklama

25 listopada 2016

cena: £16-£18 kiedy: do 3 grudnia Harry Potter and the Cursed Child Harry Potter znów ma problem. Tym razem jednak nie są to czarne moce i Czarny Pan, ale jego własny syn. Choć ostatecznie i tak okaże się, że i tu widać wpływ Voldermorta, który ma nowego, silnego sojusznika. Palace Theatre 97 Oxford St London W1D 5AY cena: £10-£13 kiedy: do 10 grudnia The Tempest „Burza” jest jedną z ostatnich sztuk Williama Szekspira, a zarazem jedyną, w której dramatopisarz zachował zasadę trzech jedności: czasu, miejsca i akcji. Choć początkowo nie cieszyła się popularnością, dziś uznaje się ją za jedno z

jego najważniejszych dzieł. A przynajmniej za jedno z najbardziej zaskakujących. King’s Cross Theatre London N1C cena: £20-£45 kiedy: do 15 grudnia No Man’s Land To opowieść o zwykłym spotkaniu przy drinku, dwóch dojrzałych mężczyzn – Hirsta (Patrick Stewart) i Spoonera (Ian McKellen). Ich niby zwyczajna rozmowa od razu zachwyca widza. Wyndham’s Theatre London, WC2H 0DA cena: od £10 kiedy: do 17 grudnia Trainspotting Ta historia wymyślona i opisana przez Irvine’a Welsha stała się niezwykle popularna po tym, jak w latach 90. przeniesiono ją na ekran. Wszystko kręci się tu wokół narkotyków i tego, jak

są w stanie zmienić człowieka, który może poświęcić dla nich wszystko. The Vaults Leake St London SE1 7NN cena: £20-£35 kiedy: do 15 stycznia Amadeus Historia starcia Mozarta i Antonio Salieriego nie raz trafiała na deski teatrów – tym razem przedstawia ją Peter Shaffer. Bezkonkurencyjny jest tu Lucian Msamati, który wciela się w postać mniej utalentowanego (lub mającego mniejsze szczęście?) kompozytora. National Theatre South Bank London SE1 9PX cena: £15-£50 kiedy: do 2 lutego School of Rock – The Musical

Kolejny hit Andrew Llyod Webbera pojawi się na deskach West Endu już w tym miesiącu. To muzyczna wersja znanego filmu z Jackiem Blackiem w roli głównej. New London Theatre, 166 Drury Lane London WC2B 5PQ cena: £25-£75 kiedy: do 12 lutego The Phantom of the Opera To kolejny musical Andrew Lloyd Webbera, który trafił na deski londyńskich teatrów. Powstał on na podstawie powieści Gastona Leroux z 1911 i opowiada o losach młodej sopranistki, która staje się obsesją tajemniczego geniusza muzycznego – Upiora Opery. Her Majesty’s Theatre 57 Haymarket London SW1Y 4QL cena: £20-£95 kiedy: do 4 marca

| goniec kulturalny 29

Z królem swingu

Do 8 stycznia, Leicester Square London cena:

free

W kolejnej z cyklu wideo – herbatki w POSK-u będzie można obejrzeć film pt. „Ekscentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy”. To niezwykła historia jazzmana, który w latach pięćdziesiątych powraca z Anglii do Polski i z grupą ekscentrycznych muzyków zakłada swingowy big-band.

Przygotuj się do świąt Okres przedświąteczny w Leicester Square zapowiada się niezwykle ciekawie. Znajdziemy tu grotę św. Mikołaja, tradycyjny świąteczny rynek z ręcznie wykonanymi drobiazgami, a także wiele innych atrakcji – w tym także miejsca, gdzie można naprawdę smacznie zjeść. Więcej na: christmasinleicestersquare.com.

cena:

£5

24 czerwcon 7 grudnia, sala prób, POSK, London

DLA DZIECI O dwóch takich co ukradli księżyc Teatr Syrena prezentuje opowieść znaną kilku pokoleniom Polaków – opartą o książkę Kornela Makuszyńskiego. Reżyseria: Sławomir Gaudyn. POSK, King Street London, W6 0RF cena: £7-£8 kiedy: 26 i 27 listopada, 3 i 4 grudnia Underneath A Magical Moon To opowieść o Piotrusiu Panu widziana oczami jego przyjaciółki, Wendy. Prze-

niesie nas ona w świat magii, bajek dla dzieci, w świat syren i w miejsce, gdzie dobro zawsze zwycięża nad złem. Jacksons Lane 269a Archway Rd London, N6 5AA cena: £8.9 kiedy: do 26 listopada

St Paul’s Cathedral London EC4M 8AD cena: £32 kiedy: do 13 grudnia

Enfield EN2 6DS cena: £8 kiedy: do 30 grudnia

kiedy: do 31 grudnia

ChildLine’s Merry Little Christmas Carol Concert Na ten koncert, podczas którego usłyszmy kolędy i pastorałki, a także inne utwory związane ze świętami, warto już dziś zarezerwować sobie bilety.

Christmas Tales – By Chickenshed Opowiadanie bajek w okresie przedświątecznym to coś, co spodoba się wszystkim dzieciom. Interaktywny spektakl przeznaczony jest dla maluchów w wieku 1-6 lat (dzieci wchodzą za darmo). Dugdale Centre Thomas Hardy House 39 London Road

The Slide at the ArcelorMittal Orbit To propozycja dla wszystkich miłośników nauki, a także doskonała możliwość na sprawdzenie, jaką frajdę może sprawić łączenie zasad fizyki z zabawą. Możliwe, że także rodzice czegoś się tutaj nauczą. ArcelorMittal Orbit Olympic Park London, E20 2ST cena: £5

How To Hide A Lion Mała dziewczynka ma nowego przyjaciela – lwa, który okazuje się potulny jak baranek. Ma tylko jeden problem – nie wie jak go ukryć. W programie dwa spektakle – jeden przeznaczony dla maluchów w wieku 1-2 lat, a drugi – dla dzieci w wieku od trzech do sześciu lat. Polka Theatre 240 The Broadway London SW19 1SB cena: £12.5 kiedy: do 26 lutego

Van Morrison Van Morrison (George Ivan Morrison), to północnoirlandzki kompozytor, piosenkarz rockowy i multiinstrumentalista, który jest oficerem Orderu Imperium Brytyjskiego. Szykuje się niezapomniany koncert. Manchester Apollo cena: od £69 kiedy: 29 listopada

Pixies O tym zespole, założonym w 1986 roku w Bostonie, można mówić różne rzeczy. Niekwestionowane jest jednak jedno – ten kwartet znacznie wyprzedził czas. O2 Academy Birmingham 16-18 Horse Fair Birmingham B1 1DB cena: od £42 kiedy: 8 grudnia

Kylie Minogue W ubiegłym roku przed Bożym Narodzeniem ta australijska wokalistka wydała album z piosenkami świątecznymi. Nie wiadomo jednak, czy uda się je usłyszeć w Royal Albert Hall. Ta au Royal Albert Hall, London cena: od £69 kiedy: 10 grudnia

Korn & Limp Bizkit Dla fanów ciężkich brzmień grudzień zapowiada się niezwykle ciekawie – choćby ze względu na wspólne występy grupy Korn & Limp Bizkit, którzy zagrają aż w czterech miastach w UK. The SSE Arena Wembley, London cena: od £68 kiedy: 16 grudnia

KONCERTY White Lies Ta brytyjska grupa pochodzi z Ealingu. Ma na swoim koncie trzy krążki, w tym ostatni z 2013 roku, a także wiele hitów, w tym „To Lose My Liffe”. Albert Hall 27 Peter St, City Centre Manchester M2 5QR cena: od £59 kiedy: 25 listopada

W ROCZNICĘ

Living History Group First To Fight pod patronatem Instytutu i Muzeum gen. Sikorskiego oraz Związku Karpatczyków 3 DSK, organizuje sympozjum z okazji 75. rocznicy obrony pustynnej twierdzy Tobruk przez Samodzielną Brygadę Strzelców Karpackich.

3 grudnia, Klub Orla Białego, Londyn SW17 7

| kryminał Duchy przeszłości Nie igraj z kobietami

30 goniec kulturalny

Piotr rzuca pracę kelnera w Wiedniu i w rodzinnym Krakowie otwiera praktykę psychoanalityka. Kobiety zdradzają mu swe najbardziej intymne sekrety, a on daje się wciągnąć nie tylko w zawiłości ich umysłów i serc, ale także w całkiem realne życiowe perypetie.

film

książka

Lato 1975 roku. Z obozu młodzieżowego znika dziewczyna. Poszukiwania są bezskuteczne. 30 lat później, w Göteborgu, dochodzi do wyjątkowo brutalnego morderstwa. Śledztwo obejmuje Erik Winter. Wkrótce odkrywa przerażającą tajemnicę...

DVD

cena: £6

Kobieta-szpieg Nosiła wiele imion: z domu Margaretha Geertruida Zelle; na Jawie była panią MacLeod; Niemcy nadali jej kryptonim H21. Mata Hari – kobieta-szpieg. Egzotyczna tancerka, powiernica i kochanka najbogatszych, najbardziej wpływowych mężczyzn Belle Époque, postać o tajemniczej przeszłości. Paulo Coelho opowiada tu jej dzieje, tworząc fikcyjną korespondencję między skazaną, osadzoną w paryskim więzieniu a jej adwokatem. cena: £7

Pobije poprzedni rekord? Emeli Sande powraca z długo oczekiwanym, drugim albumem „Long Live The Angels”. Płytę promuje singiel „Hurts”, który powoli trafia na najwyższe miejsca na listach przebojów. – Na tym albumie odpuściłam kontrolę i autocenzurę, a „Hurts” jest tego najlepszym wyrazem – opowiada brytyjska artystka. Jej pierwszy, wydany przed czterema laty krążek, „Our Version Of Events” nie tylko okazał się najlepiej sprzedającą się płytą 2012 r., i drugą najlepiej sprze-

dającą się płytą 2013 r., ale też zdobył status siedmiokrotnej platyny. Sande ma też na swoim koncie utwory napisane dla Alicii Keys, Rihanny i Katy Perry. – Wokalnie poszłam na całość – mówi piosenkarka. – Jestem dumna z mojego pierwszego albumu i wdzięczna za doświadczenia, które mi dał. Ale znacznie bardziej jestem zadowolona z mojej nowej płyty – przyznaje. Najnowsza produkcja Brytyjki jest sporym wydarzeniem – niektóre z jej poprzednich kawałków (jak „My Kind Of Love”) stały się niezwykle popularne i już wtedy pokazywały, że Sande to wrażliwa, muzycznie ukształtowana artystka. Teraz może być tylko lepiej.

Do wygrania bilety na koncert BOB ONE & BAS TAJPAN – 2 grudnia 2016 r. (piątek) w 93 FEET EAST w Londynie (E1 6QL). Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, numer telefonu) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „BOB ONE & BAS TAJPAN”. Do wygrania bilety na przedstawienie ‘Królowa Śniegu’ w Ravenscourt Arts Theater 4 grudnia (niedziela) w Londynie. Aby wziąć udział w konkursie wystarczy wysłać zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com, z dopiskiem „KRÓLOWA ŚNIEGU”.

PŁYTA CD, CENA: £13

32 porady

Panel ekspertów

Konsument ma prawo Jakie prawa przysługują mi jako konsumentowi? Prawo konsumenckie daje klientom ochronę przed nieprawidłowościami lub nadużyciami, do których może dojść w procesie zakupu. Jeśli produkt posiada mylący lub niezgodny z prawdą opis na etykiecie lub jest wątpliwej jakości, konsument może dochodzić swoich praw. Zgodnie z ustawą o sprzedaży, każdy produkt powinien być satysfakcjonującej jakości, co oznacza, że powinien on być bezpieczny, stosunkowo trwały oraz nie posiadać defektów (chyba, że zauważono je w chwili zakupu). Ponadto, należy pamiętać o okresie gwarancyjnym. Każdy jest trochę inny, ale przydaje się on zwłaszcza w pierwszych sześciu miesiącach od zakupu danego przedmiotu i gdy chcemy, aby został on naprawiony lub wymieniony. Problem jedynie może stanowić udowodnienie, że usterka nie wynika z naszej winy. Można się również powołać na gwarancję, gdy zakupu uszkodzonej rzeczy dokonaliśmy za granicą, a producent ma siedzibę w Wielkiej Brytanii lub gdy firma, która ją wyprodukowała została zamknięta. W takich przypadkach prostszym sposobem na odzy-

skanie pieniędzy, naprawę lub wymianę może być powołanie się na prawa konsumenckie. I tak, zakupy dokonane po 1 października 2015 roku są objęte nową ustawą, która odnosi się do zakupów towarów, treści i usług cyfrowych, kupna nowych i używanych samochodów od dealerów (nie osób prywatnych), jak również ich przeglądów technicznych, napraw. Jeśli w używanym samochodzie, który kupiliśmy, zepsują się np. hamulce, możemy mieć prawo do jego naprawy albo możemy starać się o odzyskanie części lub całości kosztów naprawy jeśli ponieśliśmy je sami. Nie możemy starać się o żadne z wyżej wspomnianych w przypadku, gdy poinformowano nas o usterce przy zakupie pojazdu, dokonaliśmy jego przeglądu w momencie zakupu i nie zauważyliśmy żadnego problemu, gdy cena samochodu nam nie odpowiadała lub gdy uszkodzenie jest wynikiem naszego działania. Zgodnie z ustawą o prawach konsumenckich, jeśli kupiliśmy używany samochód po 1 października 2015 r. i chcielibyśmy odzyskać koszt jego zakupu, mamy na to tylko 30 dni od dnia zakupu. Jeśli zauważymy usterkę po tym czasie i według nas istniała ona już w dniu transakcji, mamy prawo do starania się o darmową naprawę lub wymianę pojazdu.

Fot. (x2) Shutterstock

W naszej kancelarii oferujemy darmową 30-minutową poradę prawnika. Dostępna jest również nasza polska linia telefoniczna pod numerem 023 9267 5527/5528. Mecenas Gabriela Wiktorzak Andrew & Andrew Solicitors

Potrzebujesz fachowej porady? Co tydzień nasi eksperci odpowiadają na wasze pytania Napisz do nas! redakcja@mail.goniec.com

Domowe sposoby na zwykłe przeziębienie W tym okresie możemy bardzo łatwo się przeziębić czy zachorować na grypę. Jak się przed tym bronić – czy są jakieś domowe sposoby? Nasze babcie od zawsze wiedziały, że jednym z najlepszych sposobów jest picie gorących naparów z ziół. Dziś bez problemu w każdej dzielnicy znajdziemy sklep z suszonymi ziołami, dlatego przygotowanie takiego naparu nie powinno stanowić problemu. Do najpopularniejszych ziół należy czarny bez, którego kwiaty zawierają m.in. flawonoidy i olejki eteryczne i mają działanie moczopędne i napotne (płukanki na ich bazie działają przeciwzapalnie). Z kolei jego 25 listopada 2016

owoce, bogate w witaminę C, witaminy z grupy B, cukry i pektyny działają odtruwająco i ułatwiają usuwanie szkodliwych metabolitów. Ważnym sprzymierzeńcem w walce z chorobą jest także koper włoski (na kaszel), goździki (mają działanie antybakteryjne) czy ususzone kwiaty lipy (łagodzi gorączkę i kaszel). Jeżeli z kolei od kilku dni borykamy się z podwyższoną temperaturą, a nasze ciało poci się bardziej niż zwykle, musimy pamiętać o tym, by dostarczać naszemu organizmowi większą niż zwykle ilość płynów. Najlepsze jest picie rozgrzewających soków, herbat, mleka z miodem czy ziołowych naparów. Przydatny może być np. sok z czosnku lub cebuli.

Wieczór

wróżb

| wróżby 33

andrzejkowych

Andrzejki to doskonała okazja do tego, by dać się porwać czarom, magii i tajemniczym zaklęciom. Jeżeli planujemy małe spotkanie wśród przyjaciół, można zadbać o to, by wprowadzić naszych gości w odpowiedni nastrój, wróżąc np. z wosku, jabłka czy z wykorzystaniem zwykłych kart. Można też pomyśleć o tym, by na stole pojawiły się pyszne dania, których przygotowanie nie powinno zająć zbyt wiele czasu. Z pewnością pomoże w tym nasz specjalny dodatek.

34 wróżby

Przekazuję dobrą energię Rozmowa z tarocistką, Katarzyną Marią Sikidin Co takiego pociąga panią w tarocie, że zaczęła się nim interesować? Co jest w nim najważniejsze? – Tarot jest moją pasją od wielu lat. Jestem samoukiem i wciąż się uczę, bo karty Tarota to praktycznie nauka na całe życie – z każdym dniem potrafią mnie zaskakiwać. Największą rolę odgrywa tu jednak praktyka, w końcu to ona czyni mistrza. Czy każdego dnia ma pani kontakt z tarotem? – Tak. Z kartami, energią Reiki pracuję po 8-10 godzin dziennie, oczywiście oprócz niedzieli. Niekiedy jest to trochę męczące, wręcz czuję się jak po ciężkiej, fizycznej pracy, ale fakt łączenia przyjemności i pasji – z pożytecznym, wciąż napawa mnie optymizmem. Co trzeba wiedzieć, zanim udamy się do tarocisty? Na co zwrócić uwagę? – Do tarota zadajemy konkretne pytania, wtedy także otrzymujemy konkretną odpowiedź. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że Tarot to dialog – dlatego warto podczas wróżby współpracować z tarocistą. To trochę jak rozmowa z psychologiem, który daje nam nadzieję na lepszą przyszłość i wskazuje kierunek, za którym warto iść, a przynajmniej rozważyć pewne kwestie. Tarot ma więc nas nakierować? – Tarot nie jest wyrocznią. Trzeba pamiętać, że nasze życie jest bardzo skomplikowane i wszystko – a przynajmniej większość zależy od naszych własnych decyzji. Jako tarocistce zale25 listopada 2016

ży mi na tym, aby wskazać nowe możliwości, które nie zawsze jesteśmy w stanie sami dostrzec. Jakie są najczęstsze pytania zadawane do tarota? – Zdecydowanie pytania o miłość – związki, uczucia, relacje. Druga pozycja to finanse, praca. Proszę mi uwierzyć, ludzie pytają naprawdę o wszystko, ale ja ich nigdy nie oceniam i nie zamierzam tego robić. Może zdarzyć się tak, że zobaczy pani czyjąś śmierć? Co wtedy? – Może tak być, ale ja absolutnie nie jestem upoważniona do przekazywania takich informacji – o tym decyduje ktoś ponad nami. Czy pani stawia tarota sobie i swoim najbliższym? – Bardzo rzadko, ponieważ zbyt dobrze siebie znam. Tu w grę wchodzą emocje i nie jestem w stanie obiektywnie spojrzeć na to co widzę. Rozkład kart tarota to jednak nie jedyne czym się pani zajmuje. – Tak. Poza tarotem lubię karty autorstwa Marie Anne Adelaide-Lenormand. Jest to trochę inny system wróżenia – mniej skomplikowany, z uboższą symboliką, na dodatek talia zawiera tylko 36 kart, a w tarocie mamy ich aż 78. Uwielbiam również runy, ale nie wróżebne tylko jako potencjały energii, którymi można wesprzeć swoje działania. Jestem również Mistrzem i nauczycielem reiki – systemu przesyłania energii sobie i innym, poprzez na-

kładanie rąk i specjalne medytacje. Reiki działa na wszystkich trzech poziomach: fizycznym, psychicznym i duchowym. Jej energia wzmacnia i uzdrawia nie tylko organizm człowieka, ale również wpływa na rozwój jego osobowości, umiejętności, talentu, rozwój duchowy, poprawę warunków życiowych itd. Reiki można stosować na wszystko i wszystkich w dobrych intencjach. To nie może nam zaszkodzić, jako że jest to energia miłości i płynie zawsze w takiej ilości, jakiej potrzebuje i zgadza się przyjąć odbiorca. Popularne jest też oczyszczanie energetyczne osób. Na czym ono polega? – Każda żywa istota posiada aurę, czyli pole energetyczne. Aura często zostaje „zabrudzona” przez skrzyżowanie żył wodnych, „myślokształty”, czyli złe myśli, życzenia i zawiść innych osób, jak również i złość oraz negatywne działanie nas samych. To wszystko wpływa na nasze zdrowie, samopoczucie, a także na całe nasze życie. Może powodować uczucie zmęczenia, „wyładowania”, depresje, stany chorobowe, nadpobudliwości, agresję, przewrażliwienie, jak również występować

w formie chronic znego pecha. Oczyszczanie osób, podobnie jak przedmiotów, polega na usunięciu działania negatywnych energii, które zostały naniesione lub przechwycone przez osobę objętą zabiegiem. Usunięciu ulegają również „myślokształty” pozostawione przez zazdrosne, źle życzące nam osoby, z którymi mieliśmy lub mamy kontakt, czy też przejęte z odwiedzanych przez nas miejsc. W odniesieniu do oczyszczania osób nie istnieją żadne ograniczenia. Zabiegowi może zostać poddany każdy, bez względu na wiek, płeć, stan zdrowia, wykonywaną pracę etc. Z uwagi na to, że natura nie lubi pustki, działaniem wieńczącym niejako dzieło oczyszczenia jest przekazanie oczyszczanej osobie pozytywnej, „dobrej” energii.

| wróżby 35

Polowanie na czarownice

Andrzejki kojarzą się z czarami i czarownicami. Los nie zawsze jednak łagodnie obchodził się z osobami, które podejrzewano o uprawianie magii. Także tu, w Wielkiej Brytanii. Anglii problem czarownic nie pojawił się tak wcześnie, jak na terenach Europy ŚrodkowoZachodniej. Pierwszy proces i wyrok śmierci zapadł wyjątkowo późno, bo dopiero w 1556 roku.

Miasto wisielców

Choć historia jest tu pisana krwią (także niewinnych), to raczej nie stosowano tutaj wymyślnych tortur czy masowych egzekucji. W pamięci zapisały się dwie – z 1612 roku w Lancaster i 1645 roku z Chelmsford. Szacuje się, że liczba ofiar nie przekroczyła wówczas w Anglii tysiąca, co przy trzydziestu tysiącach w Niemczech nie jest ogromnym wynikiem. Jednak to właśnie egzekucja w Lancaster została szczególnie zapamiętana. Sądzonych miało być 12 osób – 10 kobiet i 2 mężczyzn, jednak do procesu przystąpiło 10 z nich. Jedna zmarła w więzieniu, kolejna była sądzona w York. Spośród tych, którzy stanęli przed sądem, tylko jedna została uniewinniona, a reszta skazana na śmierć przez powieszenie. W tamtejszym zamku często odbywały się procesy osób oskarżonych o czary, a samo Lancaster zyskało przydomek „miasta wisielców”. Dzisiaj organizowane są tam wycieczki – okolica została prawie niezmieniona od XVII wieku (patrz: pendlewitchexperience.com). Przebywając w Londynie można też udać się do najsłynniejszego angielskiego lochu – London Dungeon na South Bank, niedaleko London Eye (patrz: thedungeons.com). Tam też dowiemy się co nieco o lokalnych „czarownicach”.

W Irlandii

Mania prześladowań czarownic niemal w ogóle nie dotarła z kolei do Irlandii. Mógł mieć na to wpływ izolacjonizm, któremu przez długi czas podlegała Irlandia. Na Wyspach to głównie protestanci szukali w społeczeństwie

czarownic, dlatego ogromna przewaga irlandzkich rzymskokatolickich mieszkańców gwarantowała w miarę spokojne życie, bez publicznych sporów i polemik dotyczących magii. Szacuje się, że pomiędzy 1324 r. a 1711 r. w Irlandii nie odbyło się więcej niż tuzin procesów osób oskarżonych o czary.

Okrucieństwo Szkotów

To z kolei kraj, który dorównywał w barbarzyństwie Niemcom. I tylko ograniczenia techniczne, uniemożliwiające konstruowanie nowych, coraz bardziej wymyślnych narzędzi tortur spowodowały, że liczba ofiar nie była jeszcze wyższa. W Szkocji tortury były możliwe tylko za zgodą władz, jednak można było skutecznie takie zezwolenia omijać. Częstą formą tortury był tu zakaz snu. Był to sposób efektywny, często wy-

W Anglii prześladowołujący u wania czarownic ustały z końoskarżonych cem XVII w., w Szkocji z początkiem halucynaw. XVIII. Jednak ostatnie procesy czarownic cje – na odbyły się jeszcze dużo później, bo… w 1944 r. dodatek Helen Duncan została skazana na 9 miesięcy więnie uznazienia, ponieważ jako medium dysponowała inforwano go macjami, które były objęte tajemnicą państwową. Nie za tortumogąc jej udowodnić nielegalnego źródła, z którego rę aż do pozyskała informacje, powołano się na Witchcraft 1662 roku. Act z 1735 r. W tym samym roku w podobnej W Szkocji sprawie sądzona była również Jane Yorke, raczej jednak jednak ze względu na podeszły wiek, nie palono ludzi 72-latka została skazana na karę żywcem, chociaż grzywny (5 funtów). zdarzały się i takie sytuacje. Zazwyczaj czarownice i czarnoksiężnicy byli najpierw duszeni, a potem paleni na stosie. Równie popularną metodą egzekucji było wieszanie lub obcinanie dług różnych źródeł wynosi od 3400 w głowy. latach 1590-1680 (według F. Legge), do Łączna ilość ofiar polowań na cza- 4400 (według G. Blacka). rownice w Szkocji nie jest znana. We(mo)

36 wróżby

Wróżenie z kart jest obecnie niezwykle popularne. Jeśli jednak komuś nie jest po drodze do tarocisty, może samemu sobie powróżyć – i to nie tylko w Andrzejki.

Nie tylko na

andrzejkowy wieczór

Dobierz buty Każda osoba znajdująca się w pomieszczeniu zdejmuje jeden but. Buty układamy w stronę progu, zaczynając od przeciwległego kąta, ustawiając je jeden za drugim. Następnie przestawiamy ostatni but na początek kolejki, itd. Osoba, której but pierwszy przekroczy próg, najszybciej znajdzie partnera lub partnerkę, bądź weźmie ślub.

Lanie wosku Z owocami Równie popularną wróżbą jest ta z wykorzystaniem jabłka. Tu możliwości jest naprawdę wiele, ale ta najbardziej znana mówi o tym, by tak obierać owoc, aby z każdego jabłka powstała jak najdłuższa obierka. Dziewczyna, która wygra, może spodziewać się spokojnego i długiego małżeństwa. Innym sposobem jest rzucanie obranej skórki od jabłek za siebie. Kształt, jaki powstał w ten sposób próbujemy dopasować do znanego nam obrazka – np. serca, pierścionka. To sposób m.in. na to, by dowiedzieć się, co może nas czekać w nadchodzącym roku. I tak na przykład jeżeli jest to litera alfabetu, może wskazywać na pierwszą literę imienia naszego przyszłego partnera. 25 listopada 2016

Do wróżenia potrzebujemy miskę z wodą, świeczkę i metalowy klucz. Ten ostatni jest symbolem – ma zamykać i otwierać nasze sekrety i tajemnice. Aby wyczytać coś z wosku, wystarczy zastanowić się, co dany kształt nam przypomina – to jedna z najbardziej znanych i popularnych andrzejkowych wróżb. Jej przygotowanie jest niezwykle proste – wystarczy roztopić wosk i przelewać go z małego naczynia przez dziurkę od klucza do miski z zimną wodą.

| wróżby 37 Z pomocą dłoni Już starożytni zaobserwowali, że linie na dłoniach są podobne do tych łączących poszczególne gwiazdy. Dlatego też z wielkim szacunkiem odnoszono się wtedy do mędrców, którzy potrafili odczytać przyszłość z linii znajdujących się na dłoni. Warto wiedzieć, że każdą dłoń rozpatruje się oddzielnie – lewa ma związek z tym, co nam się przydarza, a na co nie mamy wpływu; na jej podstawie określa się charakter człowieka. Prawa pomaga z kolei w określeniu postawy człowieka. Linia życia Zaczyna się na skraju dłoni pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym i biegnie łukiem, okrążając część kciuka. Linia ta obrazuje witalność, stan zdrowia i chęci do życia. Łamana może oznaczać zmiany w karierze lub np. w życiu uczuciowym. Linia głowy Zaczyna się na (lub obok) linii życia i przecina dłoń w poprzek zbliżając się do jej drugiej krawędzi. Oznacza ona wrodzone zdolności, inteligencję i wiedzę. Długa może oznaczać osobę, która spędza wiele czasu na myśleniu lub analizowaniu. Z kolei całkiem prosta oznacza osobę trzeźwo oceniającą sytuację. Linia serca Zazwyczaj zaczyna się pomiędzy palcem wskazującym a środkowym, biegnie okrążając wzgórki pod palcami. Zazwyczaj jest to trzecia najbardziej wyraźna linia na dłoni. Określa ona wrażliwość, stan duchowy i emocjonalny danej osoby. Długa linia oznacza osobowość romantyczną, krótka – osobę twardo stąpającą po ziemi.

Wróżenie z liczb

Kubki i pierścionki W tej wróżbie należy rozłożyć równe kubki lub filiżanki na stoliku i ukryć pod nimi przedmioty symbolizujące drogę życiową lub przyszły zawód. I tak: obrączka symbolizuje szybkie małżeństwo, pierścionek – zaręczyny, kwiatek lub liść może wróżyć staropanieństwo, cukier (lub cukierek) – słodkie życie, a Kubki i pierścionki pieniądze – bogactwo. W tej wróżbie należy rozłożyć równe kubki lub filiżanki na stoliku i ukryć pod nimi przedmioty symbolizujące drogę życiową lub przyszły zawód. I tak: obrączka symbolizuje szybkie małżeństwo, pierścionek – zaręczyny, kwiatek lub liść może wróżyć staropanieństwo, cukier (lub cukierek) – słodkie życie, a pieniądze – bogactwo.

Już wiele wieków temu zakładano, że na każdego z nas oddziałują jakieś liczby, a z niektórymi z nich jesteśmy szczególnie związani. W numerologii ważne są wszystkie liczby, ale wibrację, czyli szczególne oddziaływanie, sprawdza się dla tych liczb po skróceniu, czyli: 1, 2, 3, 4, 5, 6. 7, 8 i 9, a także dla 11 i 22. Jedną z najpopularniejszych wróżb jest ta związana z datą urodzenia – wystarczy dodać wszystkie cyfry z daty. Przykład: dla osoby urodzonej 1.01.1990 roku, dodajemy cyfry: 1+1+1+9+9+0; po zsumowaniu wychodzi 21, dodajemy więc 2 i 1 i mamy „3”. To jest więc nasza cyfra osobista. t Liczba 1 – wyraża akcję, aktywność, ambicję, pasję i przedsiębiorczość. To liczba, która rządzi, daje impuls do działania, pobudza możliwości i oznacza sukces. t Liczba 2 – to liczba podporządkowana, usłużna wobec innych. Charakteryzuje się dużą emocjonalnością, wrażliwością i niepewnością. Cyfra ta oznacza też miłość, współpracę i zrozumienie. t Liczba 3 – to radość, szczęście, ekspresja twórcza, komunikacja, zdolność do szybkiej adaptacji. To człowiek inteligentny, twórczy i aktywny. t Liczba 4 – zapewnia bezpieczeństwo, pewność sytuacji i stabilność, ale zamyka też w pewnych ramach, ogranicza. t Liczba 5 – to liczba środka. To człowiek, który poznaje świat poprzez swoje zmysły, doświadcza życia, ludzi i świata. t Liczba 6 – ta liczba symbolizuje opiekę, symetrię oraz harmonię. To też najbardziej rodzinna liczba. Oznacza miłość, oddanie i łagodność. t Liczba 7 – to liczba doświadczenia. Oznacza naukę, mądrość, umiejętność analizowania, dystans, rozsądek. t Liczba 8 – ta liczba oznacza umiejętność poruszania się w świecie materialnym, zdolność do zarządzania pieniędzmi oraz władzę. To także umiejętność podejmowania szybkich decyzji i sprawne kierowanie swoim życiem. t Liczba 9 – to idealizm, talent, ale i sława, uznanie, głębia.

38 wróżby

Czas na

sen

Analiza snów towarzyszy człowiekowi od początku istnienia. Wiele osób uważa, że to co się dzieje i może wydarzyć się w naszym życiu ma swoje odzwierciedlenie w tym, co śni nam się w nocy. Andrzejki to doskonała okazja do tego, by – nawet jeśli nie robimy tego na co dzień – bliżej się temu przyjrzeć.

Anioł

Pieniądze

– dostałeś pieniądze – czekają cię ogromne wydatki; fałszywe pieniądze – utracisz możliwość dużego zarobku; znalazłeś pieniądze – będziesz mieć szczęście w grze; liczenie pieniędzy – ustabilizowane zarobki.

Śmierć

– jeśli masz gorączkę, będziesz usatysfakcjonowany załatwieniem sprawy, która nie da pieniędzy.

Motyl

– jeśli znalazłeś klucze – unikniesz przykrej sytuacji; otwierasz obce drzwi – czeka cię uciążliwa podróż; rozsypiesz klucze – nie zachowujesz właściwego porządku przy pracy.

Kobieta

– widzieć – nie możesz liczyć na swojego przyjaciela albo partnera; fruwający – odnowisz pewną znajomość; złapać – zdrada w przyjaźni lub miłości.

BUT

– jeśli przyśni ci się stary but – oszukają cię. Jeśli nowy – bądź czujny.

25 listopada 2016

– jeśli sam nim kierujesz: trzymasz swoje sprawy mocno w ręku; jechać z obcą osobą: poznasz kogoś nadzwyczajnego; prowadzić zniszczone auto: potrzebujesz odpoczynku; kupić: początek przedsięwzięcia, które wróży powodzenie; wypadek: straty finansowe.

Klucze

Gorączka

– długie życie.

Auto

– jeśli rozmawiasz z aniołem, możesz mieć kłopoty rodzinne. Jeśli widzisz anioła – znajomość człowieka, którego poznałeś przy grze przyda ci się w rozwiązaniu obecnego problemu.

Okulary

– widzieć albo nosić: pechowa sytuacja; kupować: uważaj na nowe znajomości; zgubić: boisz się, że nie poradzisz sobie bez pomocy innych osób.

– ciężarna kobieta – radość; czarnowłosa kobieta – nie powinieneś mieszać się do kłótni; blondynka – uwierz w swoją szczęśliwą gwiazdę; stara kobieta – nieprzyjemna kłótnia; rudowłosa kobieta – strzeż się zdrady; śmiejąca się kobieta – wielkie wydatki; młoda kobieta – popełnisz głupi błąd.

| wróżby 39 Dziecko

Łzy

– niespodziewana miłość.

– powinieneś postarać się zapanować na swoją huśtawką nastrojów.

Jeść

– jedzenie dobrych rzeczy – nie zagraża ci niedostatek; jedzenie niesmacznych potraw – twoje obecne zajęcia nie sprawiają ci satysfakcji; widzieć jedzących – oczekuj bardzo miłego zaproszenia; przypalone potrawy – wiadomość, która cię nie zadowoli.

Żenić

– zawierasz małżeństwo – nadchodzą dobre czasy. Jeśli widzisz małżeństwo – zrealizujesz projekt.

Zegar

– dworcowy zegar wskazuje, że ciągle jesteś w ruchu i nadszedł już czas na niezbędne zmiany; cyfrowy – odnosi się do nieodpowiedniego położenia w tej chwili; klepsydra – nadszedł dobry czas na jakiś start; zegar ścienny – masz rację w jakiejś sprawie; budzik – powinieneś się obudzić, czyli żyć bardziej świadomie

Adres

– jeśli obcy adres, zagraj przez pośrednika. Jeśli adres jest znajomy, skontaktuj się z tą osobą, a później graj.

Grób

– jeśli widzisz grób, czeka cię niepowodzenie. Jeśli przyśni ci się, że jesteś składany do grobu, uważaj, nie daj się namówić do złego, bo to obróci się przeciwko tobie.

Latać

– miłe przeżycie; jeśli przyśni ci się, że lecisz i spadasz, czekają cię nieprzyjemności; jeśli latasz na skrzydłach, będziesz mieć szczęście.

40 kuchnia

| niespodziewanych

Gdy z niespodziewanÄ&#x2026; wizytÄ&#x2026; wpadnÄ&#x2026; do nas goĹ&#x203A;cie, warto mieÄ&#x2021; w zanadrzu kilka przepisĂłw na bĹ&#x201A;yskawiczne dania, ktĂłre wszystkim przypadnÄ&#x2026; do gustu. ZwĹ&#x201A;aszcza Ĺźe do ich przygotowania wystarczÄ&#x2026; produkty, ktĂłre zazwyczaj znajdziemy w lodĂłwce.

oĹ&#x203A;ci

SaĹ&#x201A;atka Cezar

z kurczakiem i pomidorkami SkĹ&#x201A;adniki: t HÂ&#x2019;Ă&#x2DC;XLB TBÂ&#x2019;BUZ S[ZNTLJFK t QPNJEPSLĂ&#x2DC;X LPLUBKMPXZDI (cherry) t H NBÂ&#x2019;ZDI HS[BOFL OBKMFQJFK czosnkowych) t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LJ PMJXZ

t QPEXĂ&#x2DC;KOB PL H QJFSÇ´ kurczaka t H XJĂ&#x2DC;SLĂ&#x2DC;X QBSNF[BOV Sos: t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LJ PMJXZ t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LB PDUV XJOOFHP t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LB TPLV [ DZUSZOZ t TPT XPSDFTUFS t TĂ&#x2DC;M t QJFQS[

SposĂłb przygotowania: Umyte i osuszone miÄ&#x2122;so kurczaka kroimy na maĹ&#x201A;e kawaĹ&#x201A;ki, posypujemy solÄ&#x2026; i pieprzem. Na patelni rozgrzewamy 4 Ĺ&#x201A;yĹźki oliwy i smaĹźymy miÄ&#x2122;so ze wszystkich stron. Zdejmujemy z 25 listopada 2016

patelni i odstawiamy do wystudzenia. LiĹ&#x203A;cie saĹ&#x201A;aty pĹ&#x201A;uczemy i dokĹ&#x201A;adnie odsÄ&#x2026;czamy. PrzekĹ&#x201A;adamy do duĹźej salaterki. Pomidorki myjemy i kroimy w Ä&#x2021;wiartki. Do saĹ&#x201A;aty dodajemy ostu-

dzone miÄ&#x2122;so kurczaka, pomidorki i grzanki, mieszamy. Przygotuj sos: w maĹ&#x201A;ej miseczce mieszamy 4 Ĺ&#x201A;yĹźki oliwy z octem winnym, sokiem z cytryny, kilkoma kroplami sosu worcester,

solÄ&#x2026; i pieprzem. Polewamy saĹ&#x201A;atÄ&#x2122; i mieszamy. Posypujemy wiĂłrkami parmezanu i podajemy. (za: ugotuj.to)

| kuchnia 41

Składniki:

t H T[ZOLJ t H UBSUFK NP[[BSFMMJ t ȈØ UFK QBQSZLJ t D[FSXPOFK QBQSZLJ t QØ QǗD[LB T[D[ZQJPSLV t KBKFL t NM NMFLB t ZȈFD[LJ QSPT[LV EP QJFD[FOJB t ZȈLB ǴXJFȈFHP UZNJBOLV t TØM t QJFQS[ t PMJXB [ PMJXFL

Sposób przygotowania: Rozgrzewamy piekarnik do 180 stopni (z termoobiegiem). Foremkę do muffinów (na 12 sztuk) smarujemy oliwą. Szynkę i paprykę kroimy w kosteczkę, mieszamy w misce z serem i posiekanym szczypiorkiem. Rozkładamy nadzienie do zagłębień foremki. Jajka ubijamy 2-3 min., po czym dodajemy mleko, proszek i tymianek. Doprawiamy solą i pieprzem. Zalewamy masą nadzienie. Wstawiamy do piekarnika na około 18 min., aż babeczki ładnie wyrosną i się zrumienią. (za: mojekuchennerewelacje.blogspot.com)

M uffinki

z szynką, serem i warzywami

Grillowane skrzydełka Składniki: t LH TLS[ZEF FL t TØM NPSTLB t ZȈFD[LJ NJFMPOFHP DZOBNPOV t ZȈFL TUP PXZDI LBȈEB QP NM OBMFXLJ XJǴOJPXFK t ZȈLJ PMJXZ MVC PMFKV S[FQBLPXFHP MVC JOOFHP SPǴMJOOFHP

Sos jogurtowo-pomarańczowy z płatkami chili: t H KPHVSUV HSFDLJFHP t TØM NPSTLB t T[D[ZQUB TLØSLJ [ QPNBSBǩD[Z t T[D[ZQUB Q BULØX DIJMJ MVC [NJFMPOFK PTUSFK QBQSZLJ

w nalewce wiśniowej

Sposób przygotowania:

Skrzydełka osuszyć papierowym ręcznikiem. Nożycami lub nożem odciąć końce skrzydełek (1/3 najcieńszą część), nie będą potrzebne. Skrzydełka włożyć do miski, natrzeć solą morską i cynamonem, następnie zalać nalewką wiśniową i oliwą, delikatnie palcami powygniatać, aby dokładnie obtoczyły się w marynacie. Odstawić na minimum godzinę. W międzyczasie przygotować sos do podania, mieszając wszystkie składniki w miseczce oraz rozgrzać grill. Pieczemy w piekarniku w 210 st. C przez godzinę lub w piekarniku pod średnio rozgrzanym grillem (przez pół godziny). (za: kwestiasmaku.com)

42 kuchnia

Quesadillas

z serem i kurczakiem

Propozycja podania: t Ç´NJFUBOB MVC KPHVSU HSFDLJ t HVBDBNPMF t MJNPOLB EP TLSPQJFOJB

SkĹ&#x201A;adniki:

SposĂłb przygotowania: PierĹ&#x203A; kurczaka pokroiÄ&#x2021; w maĹ&#x201A;Ä&#x2026; kostkÄ&#x2122;, wĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; do miski, doprawiÄ&#x2021; solÄ&#x2026;, pieprzem, mielonÄ&#x2026; paprykÄ&#x2026; i oregano. WlaÄ&#x2021; 2 Ĺ&#x201A;yĹźki oleju z suszonych pomidorĂłw i wymieszaÄ&#x2021;. Na patelniÄ&#x2122; wĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; plasterki chorizo i obsmaĹźyÄ&#x2021;, aĹź bÄ&#x2122;dzie chrupiÄ&#x2026;ca i lekko zrumieniona. ZdjÄ&#x2026;Ä&#x2021; z patelni.

Placki z cukini

Na patelniÄ&#x2122; z wytopionym tĹ&#x201A;uszczem wĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; kurczaka i obsmaĹźyÄ&#x2021; go z kaĹźdej strony na maĹ&#x201A;ym ogniu, nastÄ&#x2122;pnie rozgnieĹ&#x203A;Ä&#x2021; go nieco widelcem (na patelni) i jeszcze chwilÄ&#x2122; podsmaĹźyÄ&#x2021;. Na placki tortilli wykĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; nadzienie (chorizo, kurczaka, suszone pomidory, saĹ&#x201A;atÄ&#x2122;, szczypio-

rek i ser) i skĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; na pĂłĹ&#x201A; lub teĹź rozkĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; nadzienie na jednym placku i przykrywaÄ&#x2021; drugim. PodgrzewaÄ&#x2021;: w piekarniku, zgrzewarce lub na patelni. NastÄ&#x2122;pnie kroimy na kawaĹ&#x201A;ki i podajemy z dodatkami. (za: kwestiasmaku.com)

t QMBDLJ UPSUJMMJ t QPKFEZOD[B QJFSÇ´ LVSD[BLB t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;FD[LB D[FSXPOFK QBQSZLJ (w proszku) t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;FD[LB TVT[POFHP PSFHBOP t PQDKPOBMOJF H LJFÂ&#x2019;CBTLJ DIPSJ[P pokrojonej w cienkie plasterki t LBXBÂ&#x2019;LĂ&#x2DC;X TVT[POZDI QPNJEPSĂ&#x2DC;X J Ĺ&#x201A;yĹźki oleju ze sĹ&#x201A;oika t HÂ&#x2019;Ă&#x2DC;XLJ TBÂ&#x2019;BUZ MPEPXFK t PL T[LMBOLJ UBSUFHP TFSB t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LJ QPTJFLBOFHP T[D[ZQJPSLV

SkĹ&#x201A;adniki: t Ç´SFEOJB DVLJOJB t Ç´SFEOJB DFCVMB t KBKB t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LJ KPHVSUV OBUVSBMOFHP t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;FL NÇ&#x152;LJ QT[FOOFK t HBSÇ´Ç&#x17D; Ç´XJFČ&#x2C6;FHP LPQFSLV t [Ç&#x152;CFL D[PTOLV t QJFQS[ t TĂ&#x2DC;M t PMJXB EP TNBČ&#x2C6;FOJB

SposĂłb przygotowania: CukiniÄ&#x2122; dokĹ&#x201A;adnie myjemy, osuszamy, odcinamy koĹ&#x201E;ce i bez obierania Ĺ&#x203A;cieramy na tarce o grubych oczkach. PrzekĹ&#x201A;adamy jÄ&#x2026; na sito i delikatnie posypujemy solÄ&#x2026;. Pozostawiamy na 15-30 min., aby puĹ&#x203A;ciĹ&#x201A;a sok. NastÄ&#x2122;pnie dokĹ&#x201A;adnie odciskamy cukiniÄ&#x2122; (najlepiej dĹ&#x201A;oĹ&#x201E;mi). Do cukinii dodajemy pokrojonÄ&#x2026; w kostkÄ&#x2122; cebulÄ&#x2122;, przeciĹ&#x203A;niÄ&#x2122;ty przez praskÄ&#x2122; czosnek, sĂłl, pieprz, koperek, jogurt naturalny oraz jaja. CaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; dokĹ&#x201A;adnie mieszamy i na koniec dodajemy mÄ&#x2026;kÄ&#x2122; w takiej iloĹ&#x203A;ci, aby ciasto nie byĹ&#x201A;o zbyt luĹşne. Na patelni dobrze rozgrzewamy oliwÄ&#x2122; i smaĹźymy na niej placki. Niewielkie iloĹ&#x203A;ci ciasta nakĹ&#x201A;adamy Ĺ&#x201A;yĹźkÄ&#x2026; i smaĹźymy placki z obu stron na zĹ&#x201A;ocisto. NastÄ&#x2122;pnie przekĹ&#x201A;adamy je na papierowy rÄ&#x2122;czniczek, aby odsÄ&#x2026;czyÄ&#x2021; je z nadmiaru tĹ&#x201A;uszczu. Podajemy gorÄ&#x2026;ce z ulubionymi dodatkami, np. kleksem Ĺ&#x203A;mietany czy jogurtu naturalnego i Ĺ&#x203A;wieĹźym koperkiem. (za: tysiagotuje.pl) 25 listopada 2016

Propozycja podania: t KPHVSU OBUVSBMOZ MVC LXBÇ´OB Ç´NJFUBOB t Ç´XJFČ&#x2C6;Z LPQFSFL MVC T[D[ZQJPSFL

| kuchnia 43

Frittata ze szpinakiem, pomidorami i serem

SkĹ&#x201A;adniki:

t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LB NBTÂ&#x2019;B t TUBSUZ [Ç&#x152;CFL D[PTOLV t EVČ&#x2C6;B HBSÇ´Ç&#x17D; T[QJOBLV t KBKLB t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LJ NMFLB t QPNJEPS t H TFSB OQ LP[JFK SPMBELJ lub mozzarelli w kulce) t TĂ&#x2DC;M NPSTLB t Ç´XJFČ&#x2C6;P [NJFMPOZ D[BSOZ pieprz t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;FD[LJ TVT[POFHP PSFHBOP t Â&#x2019;ZČ&#x2C6;LB PMJXZ FYUSB WFSHJOF

SposĂłb przygotowania: Piekarnik nagrzaÄ&#x2021; do 180 stopni C. PrzygotowaÄ&#x2021; patelniÄ&#x2122;, ktĂłrÄ&#x2026; moĹźna wstawiaÄ&#x2021; do piekarnika. Pomidora sparzyÄ&#x2021; we wrzÄ&#x2026;tku, obraÄ&#x2021; ze skĂłrki, pokroiÄ&#x2021; na kawaĹ&#x201A;ki i wyciÄ&#x2026;Ä&#x2021; szypuĹ&#x201A;ki, nastÄ&#x2122;pnie doprawiÄ&#x2021; solÄ&#x2026; i poĹ&#x201A;owÄ&#x2026; iloĹ&#x203A;ci oregano. W gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokim talerzu

roztrzepaÄ&#x2021; widelcem jajka z mlekiem, doprawiÄ&#x2021; solÄ&#x2026;. Na patelni o Ĺ&#x203A;rednicy ok. 20 cm rozgrzaÄ&#x2021; masĹ&#x201A;o, sklarowaÄ&#x2021; (zebraÄ&#x2021; i odrzuciÄ&#x2021; pianÄ&#x2122; z powierzchni). DodaÄ&#x2021; starty na drobnej tarce czosnek. PodsmaĹźyÄ&#x2021; przez kilkanaĹ&#x203A;cie sekund, dodaÄ&#x2021; szpinak (moĹźna go ugnieĹ&#x203A;Ä&#x2021; i

przycisnÄ&#x2026;Ä&#x2021;, jeĹ&#x203A;li nie mieĹ&#x203A;ci siÄ&#x2122; na patelni). PodsmaĹźyÄ&#x2021; na maĹ&#x201A;ym ogniu ok. 2-3 minuty (moĹźna pod przykryciem) aĹź szpinak zmniejszy objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;Ä&#x2021;. PrzemieszaÄ&#x2021;, wlaÄ&#x2021; masÄ&#x2122; jajecznÄ&#x2026;, uĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; kawaĹ&#x201A;ki pomidora i sera, doprawiÄ&#x2021; pieprzem i pozostaĹ&#x201A;ym oregano. SmaĹźyÄ&#x2021; przez

okoĹ&#x201A;o 2 min., nastÄ&#x2122;pnie wstawiÄ&#x2021; do piekarnika (bez przykrycia) na 15 minut. JeĹ&#x203A;li rÄ&#x2026;czka patelni nie jest przystosowana do wysokich temperatur, moĹźna zawinÄ&#x2026;Ä&#x2021; jÄ&#x2026; kilkakrotnie zaĹ&#x201A;oĹźonÄ&#x2026; foliÄ&#x2026; aluminiowÄ&#x2026;.

jemy cebulÄ&#x2122; i bakĹ&#x201A;aĹźan, podsmaĹźamy razem aĹź warzywa zmiÄ&#x2122;knÄ&#x2026;. Pomidory kroimy w kostkÄ&#x2122;, dodajemy na patelniÄ&#x2122;. SmaĹźymy jeszcze 10 minut. Oliwki kroimy w plasterki. PietruszkÄ&#x2122; i bazyliÄ&#x2122; siekamy drobno. Ser kroimy w kostkÄ&#x2122;. Do warzyw na patelni dodajemy ryĹź,

oliwki, zioĹ&#x201A;a i ser feta. Mieszamy dokĹ&#x201A;adnie. Doprawiamy solÄ&#x2026; i pieprzem. Na kaĹźdÄ&#x2026; poĹ&#x201A;ĂłwkÄ&#x2122; nakĹ&#x201A;adamy porcjÄ&#x2122; farszu, wierzch polewamy odrobinÄ&#x2026; oliwy. BakĹ&#x201A;aĹźany z nadzieniem zapiekamy okoĹ&#x201A;o 15 min., aĹź wierzch siÄ&#x2122; zrumieni.

(za: kwestiasmaku.com)

BakĹ&#x201A;aĹźany nadziewane ryĹźem SkĹ&#x201A;adniki: t CBLÂ&#x2019;BČ&#x2C6;BO t H SZČ&#x2C6;V USF DPMPSF t D[FSXPOB DFCVMB t [Ç&#x152;CLJ D[PTOLV t QĂ&#x2DC;Â&#x2019; QÇ&#x2014;D[LB [JFMPOFK QJFUSVT[LJ t LJMLB MJTULĂ&#x2DC;X Ç´XJFČ&#x2C6;FK CB[ZMJJ

t PMJXB [ PMJXFL t QPNJEPSZ t D[BSOF PMJXLJ CF[ QFTUFL t PQBLPXBOJB TFSB GFUB t TĂ&#x2DC;M t QJFQS[

SposĂłb przygotowania: BakĹ&#x201A;aĹźany myjemy, kroimy wzdĹ&#x201A;uĹź. Z kaĹźdej poĹ&#x201A;Ăłwki wydrÄ&#x2026;Ĺźamy Ĺ&#x203A;rodek, zostawiajÄ&#x2026;c okoĹ&#x201A;o 0,5 cm brzeg (wydrÄ&#x2026;Ĺźony miÄ&#x2026;Ĺźsz zostawiamy). Rozgrzewamy piekarnik do 180 st. BakĹ&#x201A;aĹźany smarujemy oliwÄ&#x2026; w Ĺ&#x203A;rodku i posypujemy solÄ&#x2026;. Wstawiamy do piekarnika na okoĹ&#x201A;o 25-

30 min. RyĹź gotujemy wg przepisu na opakowaniu i lekko studzimy. RyĹź tre colore moĹźna zastÄ&#x2026;piÄ&#x2021; brÄ&#x2026;zowym ryĹźem. CebulÄ&#x2122; i miÄ&#x2026;Ĺźsz bakĹ&#x201A;aĹźana kroimy w kostkÄ&#x2122;. Na patelni rozgrzewamy dwie Ĺ&#x201A;yĹźki oliwy i podsmaĹźamy rozgnieciony czosnek, aĹź uwolni swĂłj aromat. Doda-

(za: przyslijprzepis.pl)

44 kuchnia

Nadziewane buÅ&#x201A;eczki na gorÄ&#x2026;co

SposÃ³b przygotowania: ; CVÂ&#x2019;FD[FL Ç´DJOBNZ HÃ&#x2DC;SÇ&#x2014; UBL CZ EPMOB D[Ç&#x2014;Ç´Ç&#x17D; CZÂ&#x2019;B [OBD[OJF XJÇ&#x2014;LT[B J Â&#x2019;ZÈ&#x2C6;FD[LÇ&#x152; XZKNVKFNZ NJÇ&#x2014;LJT[ #VÂ&#x2019;FD[LJ MFLLP TLSBQJBNZ PMJXÇ&#x152; [ PMJXFL J Ç´SPELJ TNBSVKFNZ PCSBOZN [Ç&#x152;CLJFN D[PTOLV 6LÂ&#x2019;BEBNZ X GPSNJF EP QJFD[FOJB J XTUBXJBNZ EP OBHS[BOFHP QJFLBSOJLB BCZ TJÇ&#x2014; [BSVNJFOJÂ&#x2019;Z ,SPJNZ T[ZOLÇ&#x2014;

X LPTULÇ&#x2014; KBKLB ESPCOP TJFLBNZ B QBQSZLÇ&#x2014; J DFCVMÇ&#x2014; LSPJNZ X LPTULÇ&#x2014; /B SP[HS[BOFK PMJXJF T[LMJNZ QPLSPKPOÇ&#x152; DFCVMÇ&#x2014; EPEBKFNZ QS[FDJFS QPNJEPSPXZ EPQSBXJBNZ UZNJBOLJFN J CB[ZMJÇ&#x152; DBÂ&#x2019;PÇ´Ç&#x17D; NJFT[BNZ J [EFKNVKFNZ [ PHOJB %P NJTFD[LJ XS[VDBNZ QPLSPKPOÇ&#x152; T[ZOLÇ&#x2014; QPTJFLBOF KBKLP J QBQSZLÇ&#x2014; EP-

SkÅ&#x201A;adniki:

t QMBDLJ QT[FOOFK UPSUJMMJ t H T[QJOBLV NPÈ&#x2C6;F CZÇ&#x17D; NSPÈ&#x2C6;POFHP

t [Ç&#x152;CLJ D[PTOLV t Â&#x2019;ZÈ&#x2C6;LB NBTÂ&#x2019;B t NJFMPOB HBÂ&#x2019;LB NVT[LBUPÂ&#x2019;PXB t LJMLB LSPQMJ TPLV [ DZUSZOZ t H TFSB SJDPUUB t LJMLB QMBTUSÃ&#x2DC;X T[ZOLJ MVC XÇ&#x2014;E[POFHP Â&#x2019;PTPTJB

t TÃ&#x2DC;M t QJFQS[

EBKFNZ [FT[LMPOÇ&#x152; DFCVMÇ&#x2014; [ QS[FDJFSFN QPNJEPSPXZN DBÂ&#x2019;PÇ´Ç&#x17D; EPQSBXJBNZ TPMÇ&#x152; QJFQS[FN J EPLÂ&#x2019;BEOJF NJFT[BNZ 5BL QS[ZHPUPXBOZN GBST[FN OBQFÂ&#x2019;OJBNZ CVÂ&#x2019;FD[LJ J QPTZQVKFNZ TUBSUZN È&#x2C6;Ã&#x2DC;Â&#x2019;UZN TFSFN ;BQJFLBNZ X QJFLBSOJLV OBHS[BOZN EP TU $ EP NPNFOUV BÈ&#x2C6; TFS TJÇ&#x2014; SP[UPQJ (za: durszlak.pl)

SkÅ&#x201A;adniki:

t NBÂ&#x2019;ZDI CVÂ&#x2019;FD[FL t LJMLB QMBTUFSLÃ&#x2DC;X T[ZOLJ t D[FSXPOFK QBQSZLJ t KBKLB VHPUPXBOF OB UXBSEP t DFCVMB t Â&#x2019;ZÈ&#x2C6;LJ PMJXZ t NBÂ&#x2019;Z TÂ&#x2019;PJD[FL QS[FDJFSV QPNJEPSPXFHP t EBH TUBSUFHP È&#x2C6;Ã&#x2DC;Â&#x2019;UFHP TFSB t TÃ&#x2DC;M t QJFQS[ t UZNJBOFL t CB[ZMJB

Mini tortille

SposÃ³b przygotowania: 4[QJOBL QPEEVTJÇ&#x17D; X SPOEFMLV EP SP[QVT[D[FOJB OB NBÇ´MF %PEBÇ&#x17D; CBSE[P ESPCOP QPTJFLBOZ D[PTOFL EPQSBXJÇ&#x17D; EP TNBLV TPMÇ&#x152; QJFQS[FN PSB[ HBÂ&#x2019;LÇ&#x152; NVT[LBUPÂ&#x2019;PXÇ&#x152; 4LSPQJÇ&#x17D; MFLLP TPLJFN [ DZUSZOZ %VTJÇ&#x17D; BÈ&#x2C6; [CÇ&#x2014;EOZ QÂ&#x2019;ZO XZQBSVKF 0ETUBXJÇ&#x17D; ,BÈ&#x2C6;EZ QMBDFL QPTNBSPXBÇ&#x17D; XBSTUXÇ&#x152; TFSB SJDPUUZ OBTUÇ&#x2014;QOJF XZÂ&#x2019;PÈ&#x2C6;ZÇ&#x17D; DJFOLÇ&#x152; XBSTUXÇ&#x2014; T[QJOBLV MFD[ OJF OB DBÂ&#x2019;FK QPXJFS[DIOJ QMBDLB BCZ QÃ&#x2DC;È&#x2021;OJFK HP EPCS[F [XJOÇ&#x152;Ç&#x17D; /B UP XZÂ&#x2019;PÈ&#x2C6;ZÇ&#x17D; QMBTUSZ T[ZOLJ MVC XÇ&#x2014;E[POFHP Â&#x2019;PTPTJB J DJBTOP [XJOÇ&#x152;Ç&#x17D; 3VMPOZ PXJOÇ&#x152;Ç&#x17D; X GPMJÇ&#x2014; TQPÈ&#x2C6;ZXD[Ç&#x152; J XTUBXJÇ&#x17D; EP MPEÃ&#x2DC;XLJ OB HPE[JOZ CÇ&#x2014;EÇ&#x152; TJÇ&#x2014; Â&#x2019;BUXJFK LSPJÇ&#x17D; 1P UZN D[BTJF PEXJOÇ&#x152;Ç&#x17D; UPSUJMMF [ GPMJJ J PTUSZN OPÈ&#x2C6;FN LSPJÇ&#x17D; QSPTUP MVC OB VLPT LBXBÂ&#x2019;LJ P HSVCPÇ´DJ PL DN (za: domowe-potrawy.pl)

25 listopada 2016

ze szpinakiem, szynkÄ&#x2026; i ricottÄ&#x2026;

| w sieci 45

TO WAS PORUSZYŁO marta.laczkowska@mail.goniec.com KOLUMNĘ REDAGUJE:

Marta Łaczkowska

POZWAŁA SIEĆ ZA MARTWĄ MYSZ

KOMENTUJĄ

.JFT[LBOLB .BOIBUUBOV QP[XB B TJFǎ ;BSB QP UZN KBL X [BLVQJPOFK X TJFDJØXDF TVLJFODF [OBMB[ B [BT[ZUǌ NBSUXǌ NZT[ o #F[ X[HMǗEV OB UP D[Z TJFE[JB B QS[Z CJVSLV D[Z TJǗ QPSVT[B B OJF NPH B VDJFD PE QS[ZLSFHP [BQBDIV o VT ZT[B

NA WOKANDZIE

TǌE X /PXZN +PSLV ; QP[XV XZOJLB ȈF LPCJFUB QS[FȈZXB B TUSFT J DJFSQJB B OB XZTZQLǗ QS[FOPT[POǌ QS[F[ HSZ[POJF o +FTUFǴNZ ǴXJBEPNJ QP[XV J KVȈ QSPXBE[JNZ EPDIPE[FOJF X UFK TQSBXJF o QS[Z[OB S[FD[OJL ;BSZ X 64"

~ Martyna

~ Daniel

Doskonale. Dobrze jej tak.

Współczuję takiej wpadki sieciówce. Może odbić się na sprzedaży.

OSZUSTWO

WIĘZIENIE ZA WYŁUDZENIE 200 TYS. FUNTÓW

KOMENTUJĄ

#SZUZKLB QS[F[ MBU XZ VE[B B QJFOJǌE[F [ VCF[QJFD[Fǩ [BTJ LØX J EPEBULØX NJFT[LBOJPXZDI ǌD[OJF PT[VLB B OB UZT GVOUØX 4ǌE TLB[B Kǌ OB MBU XJǗ[JFOJB ,PCJFUB VȈZXB B GB T[ZXZDI OB[XJTL J BESFTØX XZ VE[BKǌD VCF[QJF-

UJEMNE TEMPERATURY NA WYSPACH?

KOMENTUJĄ

#SZUZKTDZ NFUFPSPMPE[Z [BQPXJBEBKǌ QP SB[ LPMFKOZ OBEFKǴDJF TSPHJFK [JNZ EP 8JFMLJFK #SZUBOJJ 5ZN SB[FN NB Kǌ TQSPXBE[Jǎ OB 8ZTQZ GSPOU [ "SLUZLJ LUØSZ PCKBXJBǎ NB TJǗ PQBEBNJ ǴOJFHV J OJTLJNJ UFNQFSBUVSBNJ 1S[ZD[ZOǌ TQBELV UFNQFSBUVS Tǌ

~ Agnieszka Co parę tygodni zapowiadają zimę i ani płatka śniegu nie widziałam!

POGODA

[BL ØDFOJB XJSV QPMBSOFHP LUØSZ QPXJOJFO VUS[ZNZXBǎ [JNOF QPXJFUS[F X PLPMJDBDI CJFHVOB ;NJBOZ [XJǌ[BOF [ HMPCBMOZN PDJFQMFOJFN QPXPEVKǌ BOPNBMJF QPHPEPXF OB UZN PCT[BS[F XQ ZXBKǌDF OB [NJBOZ OB DB FK LVMJ [JFNTLJFK

~ Anna Marzyciele! Zimy im się zachciało.

~ Aneta Mistrzyni w swoim fachu.

D[FOJB [ XZQBELØX LUØSF OJF NJB Z OBXFU NJFKTDB /B GB T[ZXF EBOF LVQPXB B UFȈ OJFSVDIPNPǴDJ 4QSBXB CZ B UBL TLPNQMJLPXBOB ȈF QSPLVSBUVSB QS[Z[OB B JȈ OJF KFTU QFXOB QSBXE[JXFHP OB[XJTLB J EBUZ VSPE[FOJB QPEFKS[BOFK

~ Gabryśka Każdy w końcu musi się potknąć.

stylowy goniec |

Moda na babciÄ&#x2122;

Gizella Mazur, wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;cicielka marki RabbitRabbit namieszaĹ&#x201A;a w Ĺ&#x203A;wiecie mody. Jej ostatnia kolekcja odwoĹ&#x201A;uje siÄ&#x2122; do stylu naszych babÄ&#x2021;! Jak wyglÄ&#x2026;da nowoczesna interpretacja mody â&#x20AC;&#x17E;na babciÄ&#x2122;â&#x20AC;?? Rozmawia: Natalia RoĹ&#x203A;.

Marka zostaĹ&#x201A;a powoĹ&#x201A;ana do Ĺźycia, aby budziÄ&#x2021; w ludziach radoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Czy pamiÄ&#x2122;tasz strĂłj, ktĂłry wywoĹ&#x201A;aĹ&#x201A; w tobie pozytywne emocje? o 4USĂ&#x2DC;K CBSE[P D[Ç&#x2014;TUP KFTU PECJDJFN XFXOÇ&#x2014;US[OFK FOFSHJJ 5B BVSB LUĂ&#x2DC;SÇ&#x152; D[Â&#x2019;PXJFL SP[UBD[B LJFEZ QS[FQFÂ&#x2019;OJBKÇ&#x152; HP QP[ZUZXOF FNPDKF KFTU XJEPD[OB OBXFU [ EVČ&#x2C6;FK PEMFHÂ&#x2019;PÇ´DJ .ZÇ´MÇ&#x2014; Č&#x2C6;F TUZMJ[BDKF UBLJDI XÂ&#x2019;BÇ´OJF PTĂ&#x2DC;C PEE[JBÂ&#x2019;VKÇ&#x152; OB OBT CBSE[P NPDOP [BD[ZOBNZ TJÇ&#x2014; EPCS[F D[VÇ&#x17D; J TBNJ DIDFNZ QSPNJFOJPXBÇ&#x17D; XT[ZTULJN UZN DP EPCSF OB [FXOÇ&#x152;US[ /JF NVT[Ç&#x152; UP CZÇ&#x17D; T[BMPOF QPÂ&#x2019;Ç&#x152;D[FOJB LPMPSZTUZD[OF D[BTFN XZTUBSD[Z ESPCOZ EFUBM NBÂ&#x2019;Z [BDIXZU J XT[ZTULP XZEBKF TJÇ&#x2014; QJÇ&#x2014;LOJFKT[F Czy nie masz wraĹźenia, Ĺźe coraz wiÄ&#x2122;cej jest na ulicach ludzi wysty25 listopada 2016

lizowanych, a juĹź coraz mniej tych, ktĂłrzy faktycznie bawiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; modÄ&#x2026; i czerpiÄ&#x2026; z niej przyjemnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;? o 4UZMJ[PXBOJF KFTU [BCBXÇ&#x152; TBNÇ&#x152; X TPCJF +FÇ´MJ LUPÇ´ QS[ZLÂ&#x2019;BEB EVČ&#x2C6;Ç&#x152; XBHÇ&#x2014; EP TXPKFHP XZHMÇ&#x152;EV OJF SPCJ UFHP QS[FDJFČ&#x2C6; [B LBSÇ&#x2014; /JF VCJFSBNZ TJÇ&#x2014; X S[FD[Z X LUĂ&#x2DC;SZDI D[VKFNZ TJÇ&#x2014; Č&#x2021;MF NJNP Č&#x2C6;F XT[ZTDZ NĂ&#x2DC;XJÇ&#x152; Č&#x2C6;F QS[FDJFČ&#x2C6; UB Č&#x2C6;Ă&#x2DC;Â&#x2019;UB TVLJFOLB XZHMÇ&#x152;EB OB OBT QS[FQJÇ&#x2014;LOJF 5P OBT[F EPCSF TBNPQPD[VDJF TUBOPXJ P QFXOPÇ´DJ TJFCJF EMBUFHP OBXFU X QS[FTUZMJ[PXBOZDI TZMXFULBDI US[FCB EPTUS[FHBÇ&#x17D; DIÇ&#x2014;Ç&#x17D; XZSBČ&#x2C6;FOJB TJFCJF /JF NVTJNZ CZÇ&#x17D; OJFXPMOJLBNJ OBKOPXT[ZDI USFOEĂ&#x2DC;X OJF NVTJNZ NJFÇ&#x17D; QPSUGFMB CF[ EOB OB [BLVQZ OBKOPXT[ZDI LPMFLDKJ D[PÂ&#x2019;PXZDI QSPKFLUBOUĂ&#x2DC;X Č&#x2C6;FCZ NPEB CZÂ&#x2019;B OBT[Ç&#x152; QBTKÇ&#x152; 8ZTUBSD[Z OBT[ OBUVSBMOZ QPUFODKBÂ&#x2019; o XZPCSBČ&#x2021;OJB

Inspiracje czerpiesz ze Ĺ&#x203A;wiata bajek i baĹ&#x203A;ni. KtĂłre opowieĹ&#x203A;ci wziÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;aĹ&#x203A; na warsztat przy ostatniej kolekcji? A ktĂłra kolekcja jest twojÄ&#x2026; ulubionÄ&#x2026;? o 5SVEOP NJ QPXJFE[JFÇ&#x17D; LUĂ&#x2DC;SÇ&#x152; LPMFLDKÇ&#x2014; MVCJÇ&#x2014; OBKCBSE[JFK $IZCB XT[ZTULJF /BKXBČ&#x2C6;OJFKT[F UP SPCJÇ&#x17D; UP DP TQSBXJB OBN EVČ&#x2C6;P TBUZTGBLDKJ X Č&#x2C6;ZDJV B XT[ZTULJF LPMFLDKF LUĂ&#x2DC;SF EP UFK QPSZ QPXTUBÂ&#x2019;Z TUXPS[ZÂ&#x2019;BN [ XJFMLÇ&#x152; QBTKÇ&#x152; J [BBOHBČ&#x2C6;PXBOJFN .PČ&#x2C6;OB QPXJFE[JFÇ&#x17D; Č&#x2C6;F TUBÂ&#x2019;Z TJÇ&#x2014; D[Ç&#x2014;Ç´DJÇ&#x152; NOJF TBNFK EMBUFHP OJF QPUSBĂśÇ&#x2014; Č&#x2C6;BEOFK GBXPSZ[PXBÇ&#x17D; 8JBEPNP Č&#x2C6;F USFOEZ TJÇ&#x2014; [NJFOJBKÇ&#x152; TF[POZ QS[FDIPE[Ç&#x152; X OJFQBNJÇ&#x2014;Ç&#x17D; BMF NBN XSBČ&#x2C6;FOJF Č&#x2C6;F UP DP EP UFK QPSZ TUXPS[ZÂ&#x2019;BN KFTU USPDIÇ&#x2014; QPOBED[BTPXF +FÇ´MJ DIPE[J P CBÇ´OJPXÇ&#x152; JOTQJSBDKÇ&#x2014; QJFSXT[ZN QVOLUFN [BD[FQJFOJB CZÂ&#x2019;B CBÇ´ÇŠ "OEFSTFOB v4Â&#x2019;PXJLw LUĂ&#x2DC;SÇ&#x152; QBNJÇ&#x2014;-

UBN [ E[JFDJÇŠTUXB 1UBL CZÂ&#x2019; T[D[Ç&#x2014;Ç´MJXZ J Ç´QJFXBÂ&#x2019; QJÇ&#x2014;LOJF LJFEZ CZÂ&#x2019; XPMOZ 5P TBNP UZD[Z TJÇ&#x2014; OBT ,JFEZ KFTUFÇ´NZ XPMOJ KFTUFÇ´NZ T[D[Ç&#x2014;Ç´MJXJ /BKOPXT[B LPMFLDKB NB EBXBÇ&#x17D; SBEPÇ´Ç&#x17D; NB JOTQJSPXBÇ&#x17D; EP PEFSXBOJB TJÇ&#x2014; QS[F[ DIXJMÇ&#x2014; PE NJFKTLJFHP [HJFÂ&#x2019;LV *OTQJSPXBÇ&#x17D; EP [XPMOJFOJB UFNQB J EPTUS[FČ&#x2C6;FOJB UFHP DP OJFVDIXZUOF SpĂłdnice ulegĹ&#x201A;y wydĹ&#x201A;uĹźeniu, gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokie dekolty bluzek zamieniĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; w golfy, na gĹ&#x201A;owach pojawiĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; berety. â&#x20AC;&#x17E;Granny chicâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; odwoĹ&#x201A;ujÄ&#x2026;cy siÄ&#x2122; do stylu babÄ&#x2021; sporo namieszaĹ&#x201A; w trendach. Jak wyglÄ&#x2026;da twoja interpretacja mody â&#x20AC;&#x17E;na babciÄ&#x2122;â&#x20AC;?? o #BCDJOZ TUZM XDBMF OJF NVTJ CZÇ&#x17D; OVEOZ J TUBSPNPEOZ .PEB QS[F[ MBUB TLSBDBÂ&#x2019;B TQĂ&#x2DC;EOJD[LJ J QPXJÇ&#x2014;LT[BÂ&#x2019;B EF-

| stylowy goniec 47

Pozornie nieatrakcyjny, babciny wyglÄ&#x2026;d staÅ&#x201A; siÄ&#x2122; tym najbardziej poÅ¼Ä&#x2026;danym. Z czym go Å&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021;? Czy kaÅ¼dy moÅ¼e siÄ&#x2122; tak nosiÄ&#x2021;? o 4UZM vHSBOOZ DIJDw KFTU QBSBEPLTBMOJF CBSE[P VOJXFSTBMOZ Ç&#x2C6;BLJFU [ XFÂ&#x2019;OZ X EVÈ&#x2C6;Ç&#x152; LSBUÇ&#x2014; NPÈ&#x2C6;OB TQPLPKOJF [FTUBXJÇ&#x17D; [ FMFHBODLJNJ DZHBSFULBNJ J OPXPD[FTOÇ&#x152; T[QJMLÇ&#x152; DP QP[XPMJ TUXPS[ZÇ&#x17D; OJFCBOBMOZ TUSÃ&#x2DC;K EP CJVSB +FÇ´MJ ES[FNJF X OBT USPDIÇ&#x2014; XJÇ&#x2014;DFK T[BMFÇ©TUXB OJF CÃ&#x2DC;KNZ TJÇ&#x2014; Â&#x2019;Ç&#x152;D[ZÇ&#x17D; X[PSÃ&#x2DC;X 1S[FDJFÈ&#x2C6; TVLJFOLB X QBTLJ NPÈ&#x2C6;F XZHMÇ&#x152;EBÇ&#x17D; SFXFMBDZKOJF [ X[PS[ZTUZN TXFUSFN 4F[PO [JNPXZ [EFDZEPXBOJF TQS[ZKB UFNV USFOEPXJ 4[D[FHÃ&#x2DC;MOJF X OBT[ZDI XBSVOLBDI LMJNBUZD[OZDI XBSTUXPXF TUZMJ[BDKF TÇ&#x152; OJF UZMLP CBSE[P NPEOF BMF J QSBLUZD[OF .ZÇ´MÇ&#x2014; È&#x2C6;F LBÈ&#x2C6;EB LPCJFUB QPXJOOB D[BTFN X[JÇ&#x152;Ç&#x17D; HÂ&#x2019;Ç&#x2014;CPLJ PEEFDI J OJF USBLUPXBÇ&#x17D; NPEZ [CZU TFSJP 1S[FDJFÈ&#x2C6; LBÈ&#x2C6;EFHP SPLV NB BÈ&#x2C6; T[BOT OB TUXPS[FOJF VMVCJPOFK TUZMJ[BDKJ LPMUZ ,JFEZÇ´ UFO QSPDFT NVTJBÂ&#x2019; [PTUBÇ&#x17D; [BUS[ZNBOZ J [FTUBXJPOZ [ D[ZNÇ´ [VQFÂ&#x2019;OJF LPOUSBTUPXZN %[JÇ´ TVLJFOLB EÂ&#x2019;VHPÇ´DJ QPELPT[VMLB OJF TUBOPXJ P BUSBLDZKOPÇ´DJ J KFTU PECJFSBOB SBD[FK OFHBUZXOJF /BUPNJBTU DBÂ&#x2019;Z USFOE vHSBOOZ DIJDw PEXSÃ&#x2DC;DJÂ&#x2019; TUFSFPUZQPXF

NZÇ´MFOJF P TUPQOJ 0TPCJÇ´DJF VXJFMCJBN HSVCF XFÂ&#x2019;OZ TXFUSZ SPCJPOF OB ESVUBDI J IBGUPXBOF CMV[LJ 5P OJF KFTU UZMLP DIXJMPXZ USFOE B DPÇ´ XJÇ&#x2014;DFK /BT[F CBCDJF TBNF T[ZEFÂ&#x2019;LPXBÂ&#x2019;Z J T[ZÂ&#x2019;Z TPCJF VCSBOJB 0CFDOF QPLPMFOJF XJÇ&#x2014;LT[PÇ´Ç&#x17D; QSPEVLUÃ&#x2DC;X LVQVKF X TJF-

DJÃ&#x2DC;XLBDI .PÈ&#x2C6;F UP Ç´XJFUOZ TQPTÃ&#x2DC;C OB QS[FÂ&#x2019;BNZXBOJF CBSJFS NJÇ&#x2014;E[Z QPLPMFOJBNJ .ZÇ´MÇ&#x2014; È&#x2C6;F XJFMV [ OBT NPHÂ&#x2019;PCZ TJÇ&#x2014; TQPSP OBVD[ZÇ&#x17D; PE TXPKFK CBCDJ /JF NÃ&#x2DC;XJÇ&#x152;D KVÈ&#x2C6; P UZN JMF JOTQJSBDKJ NPÈ&#x2C6;F MFÈ&#x2C6;FÇ&#x17D; X QVEÂ&#x2019;BDI [ VCSBOJBNJ [ NÂ&#x2019;PEPÇ´DJ

Czekamy na TwÃ³j komentarz

48 z życia gwiazd

Będzie kolejny „Idol” w Polsacie 5FMFXJ[KB 1PMTBU SFBLUZXVKF NV[ZD[OF TIPX [ LUØSFHP [SF[ZHOPXBOP LJMLB MBU UFNV 5ZN SB[FN KBLP KVSPSØX [PCBD[ZNZ OB [EKǗDJV PE MFXFK 8PKULB VT[D[ZLJFXJD[B o XPLBMJTUǗ [FTQP V 7JEFP +BOVT[B 1BOBTFXJD[B [ -BEZ 1BOL &XǗ 'BSOǌ o QJPTFOLBSLǗ PSB[ &MȈCJFUǗ ;BQFOEPXTLǌ o OBVD[ZDJFMLǗ ǴQJFXV 1JFSXT[F PEDJOLJ v*EPMBw CǗE[JF NPȈOB PCFKS[Fǎ XJPTOǌ S &MJNJOBDKF PECZ Z TJǗ KVȈ N JO X (EZOJ 1P[OBOJV ,BUPXJDBDI J 8BST[BXJF 5P X BǴOJF v*EPMw XZLSFPXB UBLJF HXJB[EZ KBL .POJLB #SPELB 4[ZNPO 8ZESB D[Z &XFMJOB 'MJOUB Fot. Agencja BE&W

Groził, że się zabĳe MJDKBODJ [ #SPEOJDZ QPEKFDIBMJ QPE EPN NV[ZLB UFO [ CSPOJǌ QS[ZTUBXJPOǌ EP TLSPOJ NJB HSP[Jǎ ȈF KFȈFMJ GVOLDKPOBSJVT[F QPEFKNǌ KBLJFǴ E[JB BOJB UP QPQF OJ TBNPCØKTUXP 1P OFHPDKBDKBDI PE PȈZ QJTUPMFU J QPKFDIB [ QPMJDKBOUBNJ /JF QPTUBXJPOP NV ȈBEOZDI [BS[VUØX

Fot. Agencja BE&W

8 XZOJLV BXBOUVSZ EPNPXFK [OBOZ QJPTFOLBS[ 3ZT[BSE 3ZOLPXTLJ NJB HSP[Jǎ QPQF OJFOJFN TBNPCØKTUXB 1PE OVNFS BMBSNPXZ [BE[XPOJ B ȈPOB NV[ZLB 3ZOLPXTLJ [PTUB [BUS[ZNBOZ QS[F[ QPMJDKǗ B OBTUǗQOJF QS[FXJF[JPOZ EP T[QJUBMB QTZDIJBUSZD[OFHP (EZ QP-

Dogoni siostrę?

Lubi odkurzać

+FEOǌ [ OBKXJǗLT[ZDI HXJB[E XǴSØE NPEFMFL XDJǌȈ QP[PTUBKF (JHJ )BEJE BMF QP QJǗUBDI EFQD[F KFK LPOLVSFODKB X QPTUBDJy KFK N PET[FK TJPTUSZ LUØSB QPXPMJ [BD[ZOB Kǌ EPHBOJBǎ #FMMB )BEJE QPEQJTB B OJFEBXOP TQPSZ LPOUSBLU [ GJSNǌ PE[JFȈPXǌ LUØSZ NPȈF [BQFXOJǎ XJFMLJ X[SPTU XBSUPǴDJ OB SZOLV NPEZ 5ZN TBNZN EP ǌD[Z B EP FLTLMV[ZXOFHP HSPOB OBKXJǗLT[ZDI HXJB[E NPEFMJOHV PCPL (JTFMF #àOEDIFO CǗEǌDFK UXBS[ǌ 6OEFS "SNPVS J TJPTUSZ (JHJ SFQSF[FOUVKǌDFK 3FFCPL ,BSJFSB )BEJE OBCJFSB UFNQB o NPEFMLB OJFEBXOP EPTUB B UFȈ NJFKTDF X QPLB[JF 7JDUPSJB T 4FDSFU 8LSØUDF #FMMB NPȈF EPSØXOBǎ QPQVMBSOPǴDJǌ TJPTUS[F Fot. Shutterstock

25 listopada 2016

i gotować

0E KBLJFHPǴ D[BTV 5PNBT[ ,BSPMBL QPKBXJB TJǗ X UFMFXJ[KJ ǴOJBEBOJPXFK J PQPXJBEB P UZN KBL XZDIPXVKF EXØKLǗ TXPJDI E[JFDJ MFUOJǌ -FOǗ J MFUOJFHP -FPOB o .PJ SPE[JDF PT[D[ǗE[JMJ NJ EZTLVTKJ ,JFEZ CZ FN EPSBTUBKǌDZN DI PQBLJFN UBUB QPXJFE[JB v0E E[JTJBK QPNBHBT[ OBN X QSPXBE[FOJV EPNVw 1P QS[ZKǴDJV [F T[LP Z PELVS[B FN [NZXB FN OBD[ZOJB PSB[ PCJFSB FN [JFNOJBLJ $[V FN TJǗ XBȈOZ 8FT[ P NJ UP X LSFX %[JTJBK SPCJǗ UP TBNP -VCJǗ UP CBSE[P %[JFDJPN CǗEǗ EPL BEOJF UP TBNP QS[FLB[ZXB o NØXJ OB BOUFOJF 57/ Fot. Agencja BE&W

Nissan LEAF Black Edition: elektryczny elegant

| motoryzacja 49 8 QFÂ&#x2019;OJ FMFLUSZD[OZ NBTPXP QSPEVLPXBOZ /JTTBO -&"' QPKBXJB TJÇ&#x2014; X TQFDKBMOFK XFSTKJ #MBDL &EJUJPO /JTTBO -&"' #MBDL &EJUJPO [PTUBÂ&#x2019; PQBSUZ P XFSTKÇ&#x2014; XZQPTBÈ&#x2C6;FOJB "DFOUB ; [FXOÇ&#x152;US[ VXBHÇ&#x2014; [XSBDBKÇ&#x152; DBMPXF D[BSOF BMVGFMHJ SFÃ¸FLUPSZ XZLPOBOF X UFDIOPMPHJJ -&% QPEÇ´XJFUMBOF QSPHJ QS[ZDJFNOJBOF T[ZCZ D[BSOF OBLÂ&#x2019;BELJ OB MVTUFSLB CPD[OF PSB[ D[BSOZ UZMOZ TQPKMFS EBDIPXZ 8 XZLPÇ©D[FOJV XOÇ&#x2014;US[B QPKBXJÂ&#x2019;Z TJÇ&#x2014; TQFDKBMOF EZXBOJLJ [ OJFCJFTLJNJ QS[FT[ZDJBNJ 4UBOEBSEPXF XZQPTBÈ&#x2C6;FOJF #MBDL &EJUJPO PCFKNVKF UBLÈ&#x2C6;F OBKOPXT[Ç&#x152; XFSTKÇ&#x2014; [BBXBOTPXBOFHP TZTUFNV UFMFNBUZD[OFHP /JTTBO$POOFDU &7 PSB[ TZTUFN LBNFS Â¡ [B TVQFSBVUP TF QM

Audi Sport. powiÄ&#x2122;ksza. Oferta siÄ&#x2122;

/BKCMJÈ&#x2C6;T[F EXB MBUB TUPKÇ&#x152; QPE [OBLJFN NPDOFHP SP[T[FS[FOJB PGFSUZ "VEJ [F [OBD[LJFN 34 1SPEVDFOU [ *OHPMTUBEU [BQPXJBEB È&#x2C6;F X DJÇ&#x152;HV EXÃ&#x2DC;DI LPMFKOZDI [BQSF[FOUVKF OBXFU NPEFMJ .PÈ&#x2C6;OB TJÇ&#x2014; TQPE[JFXBÇ&#x17D; È&#x2C6;F QJFSXT[F X LPMFKDF KFTU OPXF "VEJ " B UBLÈ&#x2C6;F NPEFM " LUÃ&#x2DC;SFNV OBKCMJÈ&#x2C6;FK EP TQPSUPXZDI FNPDKJ 4QPSUPXZ PEE[JBÂ&#x2019;

[BNJFS[B QPTUBXJÇ&#x17D; OB TQPSUPXF 467 Z B XÂ&#x2019;BÇ´OJF OJFEBXOP [BEFCJVUPXBÂ&#x2019;P OPXF 2 8 HBNJF CSBLVKF SÃ&#x2DC;XOJFÈ&#x2C6; NBÂ&#x2019;FHP TQPSUPXFHP BVUB KBLJN NPÈ&#x2C6;F CZÇ&#x17D; " ;BDIPEOJF È&#x2021;SÃ&#x2DC;EÂ&#x2019;B EPOPT[Ç&#x152; È&#x2C6;F X HSÇ&#x2014; XDIPE[J TUXPS[FOJF CBSE[JFK FLTUSFNBMOFK XFSTKJ 3 LUÃ&#x2DC;SB CÇ&#x2014;E[JF XBMD[ZÇ&#x17D; DIPDJBÈ&#x2C6;CZ [ ".( (5 3 [B NPUP QM

25 listopada 2016

| sport 51

Chelsea liderem

Po potkniÄ&#x2122;ciu Liverpoolu, londyÅ&#x201E;ska Chelsea awansowaÅ&#x201A;a na pierwsze miejsce w tabeli po 12. kolejkach rozgrywek angielskiej Premier League.

DRUÅ»YNA

>> Karol Pomeranek IJDJF LPMFKLJ .BODIFTUFS 6OJUFE [NJFS[ZÂ&#x2019; TJÇ&#x2014; [ "STFOBMFN -POEZO ;EBOJFN LPNFOUBUPSÃ&#x2DC;X MPOEZÇ©D[ZDZ OJF [BTÂ&#x2019;VÈ&#x2C6;ZMJ X UZN NFD[V OB SFNJT J NPHÇ&#x152; CZÇ&#x17D; OBQSBXEÇ&#x2014; T[D[Ç&#x2014;Ç´MJXJ 1P CSBNDF OB +VBOB .BUZ X NJO LPNQMFUOJF OJD OJF XTLB[ZXBÂ&#x2019;P È&#x2C6;F FLJQJF +PTF .PVSJOIP NPÈ&#x2C6;F TJÇ&#x2014; DPÇ´ TUBÇ&#x17D; o "STFOBM NJBÂ&#x2019; QSPCMFN OBXFU [ QPEFKÇ´DJFN QPE CSBNLÇ&#x2014; %BWJEB EF (FJ B HSPÈ&#x2021;OJFK XZHMÇ&#x152;EBÂ&#x2019;Z LPOUSZ .BO 6UE o PDFOJB QPSUBM TQPSUPXFGBLUZ XQ QM o -POEZÇ©D[ZLPN EPQJTBÂ&#x2019;P KFEOBL T[D[Ç&#x2014;Ç´DJF *DI NFOFEÈ&#x2C6;FS TJÇ&#x2014;HOÇ&#x152;Â&#x2019; X LPÇ©DV QP SF[FSXPXZDI J UP XÂ&#x2019;BÇ´OJF POJ VSBUPXBMJ SFNJT 1SBXZN TLS[ZEÂ&#x2019;FN Ç´XJFUOJF QS[FEBSÂ&#x2019; TJÇ&#x2014; "MFY 0YMBEF $IBNCFSMBJO J KFHP EPÇ´SPELPXBOJF NPEFMPXÇ&#x152; HÂ&#x2019;Ã&#x2DC;XLÇ&#x152; XZLPÇ©D[ZÂ&#x2019; 0MJWJFS (JSPVE )JT[QBÇ©TLJ CSBNLBS[ $[FSXPOZDI %JBCÂ&#x2019;Ã&#x2DC;X OJF NJBÂ&#x2019; OJD EP QPXJFE[FOJB o D[ZUBNZ .BODIFTUFS 6OJUFE o "STFOBM -POEZO o +VBO .BUB o 0MJWJFS (JSPVE #PIBUFSFN QPKFEZOLV $SZTUBM 1BMBDF [ .BODIFTUFSFN $JUZ CZÂ&#x2019; :BZB 5PVSF 1PNPDOJL EP UFK QPSZ OJF [BHSBÂ&#x2019; X FLJQJF $JUJ[FOT QPE XPE[Ç&#x152; USFOFSB 1FQB (VBSEJPMJ LUÃ&#x2DC;SZ QPD[VÂ&#x2019; TJÇ&#x2014; VSBÈ&#x2C6;POZ TÂ&#x2019;PXBNJ BHFOUB QJÂ&#x2019;LBS[B OB TXÃ&#x2DC;K UFNBU 8BSVOLJFN XZTUÇ&#x2014;QÃ&#x2DC;X *XPSZKD[ZLB CZÂ&#x2019;Z TUPTPXOF QS[FQSPTJOZ DP UFO VD[ZOJÂ&#x2019; 1S[ZQJFD[Ç&#x2014;UPXBÂ&#x2019; KF UBLÈ&#x2C6;F EXPNB CSBNLBNJ LUÃ&#x2DC;SF FLJQJF (VBSEJPMJ EBÂ&#x2019;Z MJHPXF [XZDJÇ&#x2014;TUXP $SZTUBM 1BMBDF o .BODIFTUFS $JUZ o :BZB 5PVSF o $POOPS 8JDLIBN o :BZB 5PVSF -JEFS UBCFMJ o -JWFSQPPM UZMLP [SFNJTPXBÂ&#x2019; X NFD[V XZKB[EPXZN [ 4PVUIBNQUPO 8 QP[PTUBÂ&#x2019;ZDI TQPULBOJBDI 1SFNJFS -FBHVF QBEÂ&#x2019;Z OBTUÇ&#x2014;QVKÇ&#x152;DF SF[VMUBUZ &WFSUPO o 4XBOTFB $JUZ o (ZMÃ¶ 4JHVSETTPO L o 4FBNVT $PMFNBO 4UPLF $JUZ o "'$ #PVSOFNPVUI o /BUIBO "LF 4VOEFSMBOE "'$ o )VMM $JUZ o +FSNBJO %FGPF o 7JDUPS "OJDIFCF o 7JDUPS "OJDIFCF 8BUGPSE '$ o -FJDFTUFS $JUZ o &UJFOOF $BQPVF o 3PCFSUP 1FSFZSB o 3JZBE .BISF[ L 5PUUFOIBN )PUTQVS o 8FTU )BN 6OJUFE

Tabela Premier League

MECZE PUNKTY

$IFMTFB -POEZO

-JWFSQPPM '$

.BODIFTUFS $JUZ

"STFOBM -POEZO

5PUUFOIBN )PUTQVS

.BODIFTUFS 6OJUFE

&WFSUPO

8BUGPSE '$

8FTU #SPNXJDI "MCJPO

"'$ #PVSOFNPVUI

4PVUIBNQUPO

#VSOMFZ '$

4UPLF $JUZ

-FJDFTUFS $JUZ

.JEEMFTCSPVHI

$SZTUBM 1BMBDF

8FTU )BN 6OJUFE

)VMM $JUZ

4VOEFSMBOE "'$

4XBOTFB $JUZ

Tabela Championship DRUÅ»YNA

Na zdjÄ&#x2122;ciu Eden Hazard (Chelsea Londyn)

o .JDIBJM "OUPOJP o )BSSZ 8JOLT o .BOVFM -BO[JOJ L o )BSSZ ,BOF o )BSSZ ,BOF L 8FTU #SPNXJDI "MCJPO o #VSOMFZ '$ o .BUU 1IJMMJQT o +BNFT .PSSJTPO o %BSSFO 'MFUDIFS o +PTF 4BMPNPO 3POEPO 8 SP[HSZXLBDI $IBNQJPOTIJQ XDJÇ&#x152;È&#x2C6; OB QSPXBE[FOJV FLJQB /FXDBTUMF LUÃ&#x2DC;SB X NFD[V XZKB[EPXZN OJF EBÂ&#x2019;B T[BOT ESVÈ&#x2C6;ZOJF -FFET XZHSZXBKÇ&#x152;D 8 LPMFKOZDI TQPULBOJBDI $IBN13. kolejka Premier League:

QJPOTIJQ PEOPUPXBMJÇ´NZ OBTUÇ&#x2014;QVKÇ&#x152;DF SF[VMUBUZ *QTXJDI o /PUUJOHIBN #BSOTMFZ o 8JHBO #JSNJOHIBN o #SJTUPM $JUZ #MBDLCVSO o #SFOUGPSE $BSEJÃ² o )VEEFSTÃ¶FME %FSCZ o 3PUIFSIBN 'VMIBN o 4IFÃ³FME 8FE 1SFTUPO o 8PMWFT 213 o /PSXJDI 3FBEJOH o #VSUPO #SJHIUPO o "TUPO 7JMMB 18. kolejka Championship: HPE[

#BSOTMFZ o /PUUJOHIBN

HPE[

"TUPO 7JMMB o $BSEJÃ²

MECZE PUNKTY

/FXDBTUMF

#SJHIUPO

3FBEJOH

)VEEFSTÃ¶FME

#JSNJOHIBN

/PSXJDI

-FFET

'VMIBN

4IFÃ³FME 8FE

#SJTUPM $JUZ

1SFTUPO

%FSCZ

213

HPE[

#VSOMFZ '$ o .BODIFTUFS $JUZ

HPE[

#SFOUGPSE o #JSNJOHIBN

#SFOUGPSE

HPE[

)VMM $JUZ o 8 #SPNXJDI "MCJPO

HPE[

#SJHIUPO o 'VMIBN

#BSOTMFZ

HPE[ -FJDFTUFS $JUZ o .JEEMFTCSPVHI

HPE[

%FSCZ o /PSXJDI

"TUPO 7JMMB

*QTXJDI

/PUUJOHIBN

8PMWFT

#VSUPO

$BSEJÃ²

#MBDLCVSO

8JHBO

3PUIFSIBN

HPE[ -JWFSQPPM '$ o 4VOEFSMBOE "'$

HPE[

*QTXJDI o 213

HPE[

4XBOTFB $JUZ o $SZTUBM 1BMBDF

HPE[

/FXDBTUMF o #MBDLCVSO

HPE[

$IFMTFB -POEZO o 5 )PUTQVS

HPE[

1SFTUPO o #VSUPO

HPE[

8BUGPSE '$ o 4UPLF $JUZ

HPE[

3FBEJOH o #SJTUPM $JUZ

HPE[

" -POEZO o "'$ #PVSOFNPVUI

HPE[

8PMWFT o 4IFÃ³FME 8FE

HPE[

. 6OJUFE o 8FTU )BN 6OJUFE

HPE[

3PUIFSIBN o -FFET

HPE[

4PVUIBNQUPO o &WFSUPO

HPE[

)VEEFSTÃ¶FME o 8JHBO

52 sport

Przed tygodniem prezentowaliśmy składy najlepszej ligi żużlowej świata – PGE Estraligi tuż po zamknięciu okienka transferowego. Dziś czas na drużyny zaplecza – Nice Polskiej Ligi Żużlowej oraz Polskiej Ligi Żużlowej 2. W tej pierwsze najciekawiej prezentują się ekipy Renault Zdunek Wybrzeże Gdańsk, Unii Tarnów oraz Orła Łódź, na najniższym szczeblu zaś prym powinni wieźć raiderzy KM Cross Lublin.

Polski żużel

przed sezonem Nice Polska Liga Żużlowa

Polonia Piła

Adrian Cyfer (Polska, 1995), Tomasz Gapiński (Polska, 1982), Norbert Kościuch (Polska, 1984), Brady Kurtz (Australia, 1996), Arkadiusz Pawlak (Polska, 1995), Michał Szczepaniak (Polska, 1983), Wadim Tarasienko (Rosja, 1994); juniorzy (wszyscy – Polska): Kacper Grzegorczyk (1997); menedżer: Tomasz Żentkowski. 25 listopada 2016

Orzeł Łódź

Hans Andersen (Dania, 1980), Gleb Czugunow (Rosja, 1998), Aleksandr Łoktajew (Rosja, 1994), Edward Mazur (Polska, 1993), Robert Miśkowiak (Polska, 1983), Rory Schlein (Australia, 1984), Piotr Świderski (Polska, 1983), Rohan Tungate (Australia, 1990); juniorzy (wszyscy – Polska): Mateusz Błażykowski (2000), Michał Piosicki (1996).

Renault Zdunek Wybrzeże Gdańsk Lokomotiv Daugavpils

Maksim Bogdanow (Łotwa, 1989), Nicolas Covatti (Włochy, 1988), Joonas Kylmaekorpi (Finlandia, 1980), Timo Lahti (Finlandia, 1992), Siergiej Łogaczow (Rosja, 1995), Kim Nilsson (Szwecja, 1990), Kjastas Puodżuks (Łotwa, 1986); juniorzy (wszyscy: Łotwa): Danił Kołodinski (2000), Jewgienij Kostygow (1996), Davis Kurmis (1999), Oleg Michaiłow (1999), Artiom Trofimow (2000), Denis Zworygin (1998); trener: Nikołaj Kokin.

Troy Batchelor (Australia, 1987), Oskar Fajfer (Polska, 1994), Arsłan Fajzulin (Rosja, 1999), Renat Gafurow (Rosja, 1982), Kacper Gomólski (Polska, 1993), Hubert Łęgowik (Polska, 1995), Linus Sundstroem (Szwecja, 1990), Anders Thomsen (Dania, 1994); juniorzy (wszyscy – Polska): Patryk Beśko (1996), Aureliusz Bieliński (1997), Dominik Kossakowski (1997); trener: Mirosław Kowalik.

Stal Betad Leasing Rzeszów Speedway Wanda Kraków

Patrick Hougaard (Dania, 1989), Nicolai Klindt (Dania, 1988), Ernest Koza (Polska, 1994), Scott Nicholls (Wielka Brytania, 1978), Mateusz Szczepaniak (Polska, 1987), Claus Vissing (Dania, 1986).

Dimitri Berge (Francja, 1996), Josh Grajczonek (Australia, 1990), Chris Harris (Wielka Brytania, 1982), Dawid Lampart (Polska, 1990), Andrei Popa (Rumunia, 1996), Nicklas Porsing (Dania, 1993), Davey Watt (Australia, 1978), juniorzy (wszyscy – Polska): Mateusz Rząsa (1998), Wiktor Lampart (2001), Patryk Wojdyło (1999).

Polonia Bydgoszcz Unia Tarnów

Kenneth Bjerre (Dania, 1984), Artur Czaja (Polska, 1994), Jakub Jamróg (Polska, 1991), Peter Ljung (Szwecja, 1982), Mikkel Michelsen (Dania, 1994), Artur Mroczka (Polska, 1989); juniorzy (wszyscy – Polska): Kacper Konieczny (1998), Piotr Pióro (1999), Patryk Rolnicki (1998), Krystian Stefanów (2000); trener: Paweł Baran.

Damian Adamczak (Polska, 1991), Jacek Gollob (Polska, 1969), Oskar Ajtner-Gollob (Polska, 1995), Mikołaj Curyło (Polska, 1992), Marcin Jędrzejewski (Polska, 1987), Andriej Kudriaszow (Rosja, 1991), Wiktor Kułakow (Rosja, 1995); juniorzy (wszyscy – Polska): Mateusz Jagła (1999), Tomasz Orwat (1999), Damian Stalkowski (1999), Patryk Sitarek (1997); trener: Jacek Gollob.

Polska Liga Żużlowa 2

Kolejarz Opole

Max Dilger (Niemcy, 1989), Daniel Gappmaier (Austria, 1991), Denis Gizatullin (Rosja, 1983), Adrian Gomólski (Polska, 1987), Michał Łopaczewski (Polska, 1989), Martin Malek (Czechy, 1985), Marcin Rempała (Polska, 1984), Tomasz Rempała (Polska, 1978), Ondrej Smetana (Czechy, 1995), Jesper Soegaard (Dania, 1988), Dawid Stachyra (Polska, 1985), Kevin Woelbert (Niemcy, 1989); juniorzy (wszyscy – Polska): Tomasz Gąsior (1998), Kamil Kamiński (1997), Tomasz Olczak (1997); trener: Wojciech Załuski.

GTM Start Gniezno

Oliver Berntzon (Szwecja, 1993), Jonas Davidsson (Szwecja, 1984), Adrian Gała (Polska, 1995), Krzysztof Jabłoński (Polska, 1977), Mirosław Jabłoński (Polska, 1985), Thomas Joergensen (Dania, 1992), Eduard Krcmar (Czechy, 1996), Matej Kus (Czechy, 1989), Danny Maassen (Niemcy, 1994), Marcin Nowak (Polska, 1995); juniorzy (wszyscy – Polska): Kevin Fajfer (1998), Patryk Fajfer (1997); trener: Krzysztof Jabłoński.

| sport 53

London Lynx znów pokonany przez Polonię

IBB Polonia Londyn kolejny raz zmierzyła się z drużyną London Lynx w rozgrywkach ligowych National Super 8. Gospodarze oddali tylko jednego seta, tym samym zwyciężając 3:1 (25:19, 23:25, 26:24, 25:19).

Kolejarz Rawicz

Stanisław Mielniczuk (Ukraina, 1995.

Stanisław Burza (Polska, 1977), Patrick Hansen (Dania, 1998), Daniel Jeleniewski (Polska, 1983), Maciej Kuciapa (Polska, 1975), Robert Lambert (Wielka Brytania, 1998), Paweł Miesiąc (Polska, 1985), Bjarne Pedersen (Dania, 1978), juniorzy (wszyscy – Polska): Eryk Borczuch (2000), Kamil Brzeziński (1996), Dawid Flis (1996), Maciej Kuromonow (1998), Emil Peroń (1999), Krystian Włodarczyk (1996); trener: Dariusz Śledź.

TŻ Ostrovia Ostrów Wlkp.

Kamil Brzozowski (Polska, 1987), Patryk Dolny (Polska, 1993), Adam Ellis (Wielka Brytania, 1996), Kenneth Hansen (Dania, 1987), Jonas Jeppesen (Dania, 1998), Sam Masters (Australia, 1991), Łukasz Sówka (Polska, 1993), Zbigniew Suchecki (Polska, 1984); juniorzy: Dawid Kostecki (Polska, 1999); trener: Mariusz Staszewski.

PSŻ Poznań

Władimir Borodulin (Rosja, 1992), Mateusz Borowicz (Polska, 1994), Frederik Jakobsen (Dania, 1998), Marcel Kajzer (Polska, 1990), Wojciech Lisiecki (Polska, 1992), Steven Mauer (Niemcy, 1995), Dominik Moeser (Niemcy, 1998), Kasper Lykke Nielsen (Dania, 1994), Łukasz Przedpełski (Polska, 1992), Daniel Pytel (Polska, 1987), Adam Strzelec (Polska, 1994); trener: Tomasz Bajerski.

KSM Krosno

David Bellego (Francja, 1993), Tobias Busch (Niemcy, 1988), Ilja Czałow (Rosja, 1995), Mariusz Fierlej (Polska, 1980), Nikolaj Busk Jakobsen (Dania, 1994), Roman Lachbaum (Rosja, 1998), Andreas Lyager (Dania, 1997), Kamil Pulczyński (Polska, 1992), Mariusz Puszakowski (Polska, 1978); juniorzy: Adrian Bialk (Polska, 1999).

Fot. sandsphotos.co.uk

KM Cross Lublin

espół London Lynx, po zwycięstwie nad Malory Eagles, złapał wiatr w żagle i próbował nam zepsuć dobre humory, które mieliśmy po ostatnich wydarzeniach – skomentował spotkanie Piotr Graban, trener IBB Polonii Londyn. – Nasz makrocykl zakłada złapanie rytmu na Puchary Europejskie, więc cieszy, że pomimo starań przeciwników i niezbyt ładnej gry z naszej strony, wygraliśmy za trzy punkty. Przez podział punktów pomiędzy Sheffield a Wessex, powiększyliśmy przewagę nad trzecią drużyną w tabeli. Niedzielne spotkanie było szczególnym wydarzeniem dla naszego klubu. Oprócz siatkarskich emocji, które zagwarantował wygrany mecz, obecni w Brentford Fountain Leisure Centre kibice byli świadkami pozasportowych wydarzeń. Na trybunach pojawili się kibice IBB Polonii Londyn, którzy postanowili w taki sposób uczcić swoją rocznicę ślubu. Dodatkowo, rozgrywający drużyny Bartosz Kisielewicz oraz trener przygotowania fizycznego – Jacek Kondracki świętowali urodziny – więc po meczu kibice odśpiewali im gromkie „sto lat”.

– W jednym dniu skumulowało się wiele wydarzeń. Świętowaliśmy wygrany mecz, rocznicę ślubu kibiców, urodziny naszych zawodników i sztabu szkoleniowego. Kibice jak zwykle dopisywali. Mam nadzieję, że liczba kibiców będzie się tylko powiększać – dodał Piotr Graban. – Była to nasza pierwsza wizyta na meczu siatkówki – powiedziała Emma, która z mężem Grahamem świętowała srebrne gody, odwiedzając dwadzieścia pięć wydarzeń sportowych w Londynie. – Bardzo podobała nam się atmosfera – było po prostu żywiołowo i głośno – po raz pierwszy w życiu widzieliśmy siatkówkę z taką oprawą, na pewno wrócimy na kolejne mecze IBB Polonii – dodała zadowolona Brytyjka. Nadchodzące dwa tygodnie będą odpoczynkiem dla IBB Polonii Londyn od ligowych rozgrywek. W najbliższy weekend siatkarze rozegrają mecz sparingowy w Porthsmouth, a już na początku grudnia odbędzie się pierwszy mecz w CEV Challenge Cup. Kolejne ligowe spotkanie przewidziano na 10 grudnia. IBB Polonia zmierzy się na wyjeździe z Malory Eagles.

54 sport

II liga bez szans

Najbardziej spektakularny wynik w trzeciej kolejce Pucharu Ligi osiągnął lider ekstraklasy, który rozgromił tegoroczną rewelację drugiej ligi – PMBC – aż 10:0. Na uwagę zasługuje też równie wysokie zwycięstwo FC Cobalt. iłkarze z drugiej ligi otrzymali prawdziwą lekcję futbolu, dzięki której mogli się przekonać jak wiele czeka ich jeszcze pracy, by w razie awansu stawić czoła ekipom z wyższej klasy rozgrywkowej. Mistrz ligi – FC Cobalt – równie przekonywująco pokonał innego drugoligowca IFX FC, choć początek spotkania wcale na to nie wskazywał. Ostatecznie spotkanie zakończyło się wynikiem dwucyfrowym, a na tuzin goli mistrza rywal odpowiedział tylko dwoma. Joga Bonito po zaciętym meczu pokonała Inter RSVM Team. Pierwsza połowa spotkania była bardzo wyrównana, w drugiej odsłonie dało jednak znać o sobie ligowe doświadczenie oraz lepsze przygotowanie fizyczne. Na słowa pochwały zasługują

reklama

również Power Rangers oraz Turbo Kozaki. Oba zespoły stworzyły bardzo ciekawe widowisko, ale komplet punktów powędrował do pierwszoligowców. The 12 Team nie dał żadnych szans Wima Team, wygrywając aż 4:1. Zespół Daniela Adamczewskiego rozegrał też jeden mecz ligowy awansem. W pojedynku z Ziomale FC padł jednak bardzo rzadko spotykany wynik bezbramkowy. (dk)

GRUPA A Czekamy na Twój komentarz

GRUPA B

Wyniki 3. kolejki:

Power Rangers – Turbo Kozaki

4:3

The 12 Team – Wima Team

4:1

Piątka Bronka – KS04 Ark

3:1

Joga Bonito – Inter RSVM Team

6:2

DRUŻYNA

MECZE BRAMKI PUNKTY

16:4

1. The 12 Team

13:2

2. KS04 Ark

15:5

2. Wima Team

8:7

3. Piątka Bronka

3:1

3. Mazury Team

4:6

4. Turbo Kozaki

5:8

4. Joga Bonito

6:7

5. Emigranci

1:22

5. Inter RSVM Team

2:11

Zestaw par 4. kolejki:

Piątka Bronka – Emigranci

The 12 Team – Inter RSVM Team

Power Rangers – KS04 Ark

Maury Team – Joga Bonito

pauza: Turbo Kozaki

pauza: Wima Team

GRUPA C

GRUPA D

Wyniki 3. kolejki:

FC Cobalt – IFX FC

12:2

White hawks FC – FC Piona

5:0

White Wings Seniors – PMBC

10:0

Scyzoryki – Warriors of God

0:5

DRUŻYNA

25 listopada 2016

DRUŻYNA

1. Power Rangers

MECZE BRAMKI PUNKTY

1. White Wings Seniors

2. FC Cobalt

3. PMBC

4. PCW Olimpia 5. IFX FC

DRUŻYNA

MECZE BRAMKI PUNKTY

21:3

1. Warriors of God

13:3

15:3

2. Ziomale FC

8:1

12:14

3. Whitehawks FC

8:3

3:5

4. Scyzoryki

1:8

7:33

5. FC Piona

0:15

Zestaw par 4. kolejki:

FC Cobalt – White Wings Seniors

Ziomale FC – Whitehawks FC

PCW Olimpia – IFX FC

Scyzoryki – Warriors of God

pauza: PMBC

pauza: Ziomale FC

horoskop tygodniowy Strzelec 23 XI – 21 XII

Miłość: Wolne Strzelce – będzie dużo okazji do spotkań towarzyskich, ale niestety jeszcze nie spotkacie osoby na całe życie. Zajęte Strzelce... zaszaleją w sypialni. Praca: Nadchodzący tydzień nie pozwoli na lenistwo. Szef będzie się wszystkiego czepiał. Cierpliwość i wyrozumiałość będą ci potrzebne.

Michał Szpak

Baran 21 III – 20 IV Mariusz Treliński Miłość: Namiętne Barany świąteczne szaleństwa zostawiają na później. Zajęte zajmą się poprawianiem wzajemnych relacji i cerowaniem więzi rodzinnych. Praca: Zapowiada się pracowity tydzień. Nie licz na awans ani podwyżkę, czeka cię tylko ciężka praca. Myśl o tym, żeby się w niej utrzymać. Finanse: Czekają cię nieoczekiwanie duże wydatki. Zacznij oszczędzać. Zdrowie: Na brak pomysłów jak zachować zdrowie nie możesz narzekać. Brakuje ci tylko czasu. Wizyta u lekarza, zwłaszcza dentysty, też ci nie zaszkodzi.

Lew 23 VII – 23 VIII Rafał Patyra Miłość: W tym tygodniu czeka na was, zwłaszcza na wolne Lwy wielka miłość. Zajęte Lwy zajmą się szczególnie erotyką swojego związku i dzięki temu poprawią swoje życie intymne. Praca: To najlepszy czas na pokazanie swojego profesjonalizmu i kompetencji. Przełożeni cię za to docenią, a nagroda okaże się wymierna. Pamiętaj, że pracujesz na swoją pozycję. Finanse: Nadchodzące wydatki i święta nadszarpną trochę twoje oszczędności. Będziesz musiała zacząć kontrolować swoje wydatki. Wystarczy na wszystko. Zdrowie: Musisz mieć czas na basen, gimnastykę i odpoczynek.

Finanse: Stabilne. Istnieje możliwość poprawy, ale w późniejszym czasie. Przygotuj się na spore wydatki. Zdrowie: Zacznij dbać o siebie.

Byk 21 IV – 21 V Stevie Wonder Miłość: Rodzinne Byki wybaczą swoim partnerom całoroczne kłopoty, wolne zajmą się poszukiwaniem kogoś dla siebie. Niektórym to się powiedzie. Praca: Zaczyna się nerwowa atmosfera i nadgodziny. Trzeba będzie robić dobrą minę i spokojnie pomyśleć jak rozplanować pracę, żeby też trochę odpocząć. Finanse: Poprawią się, ale dopiero za 2-3 miesiące. Do tego czasu musisz oszczędzać, zwłaszcza że przed tobą spore wydatki. Zdrowie: Pij herbaty ziołowe, wodę mineralną, zacznij się ruszać.

Panna 24 VIII – 23 IX Tim Burton Miłość: Szalone w miłości Panny potrafią czasami zamęczyć partnera swoim uczuciem, nie pamiętając, że nawet kota można zagłaskać na śmierć. Wolne – poznają sympatyczną osobę. Praca: Wykorzystaj swoją wiedzę i pracowitość w najbliższych dniach. Od twojego zaangażowania zależy twoja dalsza praca w firmie. Będzie nagroda. Finanse: W najbliższym czasie nie ma żadnej możliwości poprawy. Ale jest to czas przejściowy. Poprawi się przed świętami. Zdrowie: Za dużo stresu. Zadbaj o siebie, odpoczynek jest tak samo ważny jak gimnastyka.

| horoskop 55 28.11-04.12.2016 r. opracowała: wróżka Henrietta

Koziorożec 22 XII – 20 I Andrzej Piaseczny Miłość: Wolne Koziorożce nieco wcześniej poczują magię świąt i zapolują na partnera odpowiedniego na sylwestrową zabawę. Praca: Zastanów się nad zmianą pracy. Otrzymasz w tym tygodniu konkretną

Wodnik 21 I – 18 II Harry Styles Miłość: Zapowiada się dobry uczuciowo tydzień, wolne Wodniki poznają sympatycznego mężczyznę bez zobowiązań. Praca: Czeka cię dużo pracy, musisz się przygotować do spotkania biznesowego. Czasami masz ochotę zmienić wszystko... Na szczęście tylko czasami. Finanse: Na żadne polepszenie w najbliższym czasie nie ma co liczyć. Zdrowie: Pamiętaj przede wszystkim o wodzie mineralnej i sporej „dawce” snu.

Bliźnięta 22 V – 22 VI Małgorzata Bela Miłość: W związkach zajętych Bliźniaków, nawet jeżeli zaczęły się problemy, to czas świąt zbliży was do siebie. Praca: Możesz się spodziewać zmian zawodowych. Końcówka roku dla ciebie zapowiada się bardzo dobrze, możliwy awans i podwyżka. Pracy jednak z pewnością ci nie zabraknie. Finanse: Jak na razie stabilne. Czekają cię jednak przewidziane, ale spore wydatki. Zdrowie: Sprawdź stan swojej wątroby i żołądka, niczego nie zaniedbuj. Zadbaj o odpowiednie odżywianie.

Waga 24 IX – 23 X Christoph Waltz Miłość: Wolne, ale zakochane Wagi nareszcie się odważą wyznać swoje uczucie. Zajęte Wagi zmobilizują partnera do inicjatywy, nie można wiecznie być zmęczonym. Praca: Praca to nie wszystko, ale pozycja zawodowa w firmie jest ważna. Dlatego umocnij ją w tym tygodniu, a spotkanie zawodowe w połowie tygodnia bardzo ci pomoże. Finanse: Nadchodzący czas trochę nadwyręży twoje oszczędności. Na szczęście to sytuacja przejściowa. Zdrowie: Postaraj się wygospodarować trochę czasu dla siebie. Restrykcje żywieniowe się przydadzą.

propozycję. Oferta wygląda korzystnie. Finanse: Obecnie niewiele się zmienią, ale poprawa przyjdzie nieoczekiwanie. Zdrowie: Wizyta u lekarza wiele może zmienić. Pamiętaj o odpowiednim odżywianiu.

Ryby 19 II – 20 III Zbigniew Górny Miłość: Nie najlepszy czas. Przed wami „czarny” tydzień dla swojego związku. Najlepiej go przeczekać. Praca: Część z was zmieniło miejsce pracy. Okazało się odpowiednie i dobrze się w niej czujesz. Twoje zdolności zostały nareszcie docenione. Finanse: Kłopoty finansowe częściowo zakończą się w tym miesiącu. Zdrowie: Zadbaj o kręgosłup, zęby i układ krążeniowy.

Rak 23 VI – 22 VII Nelli Rokita Miłość: Czas przedświąteczny sprzyja uczuciom. Wszystkie Raki dadzą się ponieść tej magicznej chwili. Wolne – zakochają się, niestety większość na „trochę”, a tylko nieliczne na „zawsze”. Praca: Czeka cię wyjątkowo intensywny zawodowo tydzień. Będzie okazja do wykazania się. Finanse: Nie ma żadnych szans, aby cokolwiek się poprawiło w najbliższym czasie. Taka możliwość jest realna, ale dopiero w początkach przyszłego roku. Zdrowie: Pamiętaj o gimnastyce i piciu wody mineralnej.

Skorpion 24 X – 22 XI Julia Kamińska Miłość: Uczucie zakwitnie w związkach zajętych Skorpionów, odżyją wspomnienia sprzed lat, a zbliżające się święta i nowy rok „zafundują” wam dobry nastrój. Praca: Wolisz skupić się na pracy. Przełożeni to doceniają i maksymalnie w tym czasie cię wykorzystują. Nie zapominają też o wymiernych dowodach wdzięczności. Finanse: Możliwa jest poprawa w najbliższym czasie. Na duże wydatki nie możesz sobie jednak pozwolić. Zdrowie: Pamiętaj o codziennej gimnastyce.

56 łamigłówki

25 listopada 2016

| ogłoszenia 57

ZAMÓW JUŻ DZIŚ!

Ogłoszenia Bezpłatne Kategorie:

Nadaj

• Praca Dam/Szukam ogłoszenie • Mieszkanie Wynajmę/Szukam telefonicznie • Sprzedam/Kupię dzwoniąc pod nr • Auto-Moto 02070997107 • Towarzyskie drobne@mail.goniec .com

Praca dam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

Lubisz kosmetyki The Body Shop? Już dziś zrób zamówienie lub dołącz do naszej grupy konsultantek. Starter £45 o wartości £175, zniżka do -70%, zamawiasz kiedy chcesz. Więcej dowiedz się wysyłając SMS o treści „Body” na nr: 07986505387 (Beata) lub 07908256006 (Monika). Zapraszamy.  Agencja zatrudni chętnych do pracy na magazynie w Oldham. Wymagania: komunikatywna znajomość angielskiego, buty ochronne i kamizelka odblaskowa. Praca jako picker-packer, od poniedziałku do piątku w godz. 7:00-17:00 (możliwość nadgodzin). Tel. 079 214 744 51, e-mail: lukasz@career-makers.co.uk.  Praca dla lakiernika meblowego (bez znajomości języka angielskiego). Oferta dot. lakierowania mebli z płyty MDF i płyty wiórowej oraz litego drewna. Lokalizacja: Leicester. Wymagania: co najmniej rok doświadczenia, umiejętność lakierowania pistoletem i ręcznie mebli z płyty MDF, znajomość rysunku technicznego. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na: paulina.matuszewska@kcigroup.pl.  Potrzebna fryzjerka damskomęska z doświadczeniem do salonu na Leytonstone (wschodni Londyn). E-mail: info@beglamour. co.uk, tel. 077 469 621 53.  Przyjmiemy do pracy pomoc kuchenną (koniecznie z doświadczeniem), do polskiej restauracji na Acton (full time). Tel. 075 956 070 10.

Nadaj ogłoszenie Kategorie: telefonicznie • Usługi dzwoniąc pod numer • Wyróżnione kolorowym tłem 020 7099 7107 • maksymalnie 250 znaków (30 słów) lub na portalu • CENA: GBP25 • PROMOCJA: 3+1 GRATIS www.ogloszenia.goniec.com

Ogłoszenia Usługowe

 Oferta pracy stałej dla housekeeper (pod Oxfordem) w prywatnym, pięciogwiazdkowym guest house. Do obowiązków należy obsługa gości hotelowych, przygotowanie pokoi, przygotowanie i podanie śniadania, przyjmowanie rezerwacji telefonicznej i mailowej. Wynagrodzenie: £320 na tydzień, £500 premia po 12 miesiącach. Mieszkanie bezpłatne, jeden bezpłatny posiłek na zmianie, wymagany płynny angielski i doświadczenie w obsłudze klienta. CV proszę przesłać na adres: eclpraca@tiscali.co.uk.  Praca dla kierowcy z własnym vanem (możliwość pracy 7 dni w tygodniu). Okolice Heathrow Airport. Rozwożenie ładunków po całym kraju. Wymagany komunikatywny angielski. Tel. 077 910 071 13, e-mail: poldek@hotmail.co.uk.  Szukam doświadczone cleanerki z terenu Hounslow, Richmond, Ealing, Kew do sprzątania domów prywatnych. Tel. 079 824 335 93 (po godz. 18.00).  Stała praca dla kelnerów (mile widziana para) w okolicy Oxfordu w Café, z mieszkaniem. Wynagrodzenie – £7.75-£8.25 na godz. (plus napiwki), praca 40-45 godz. tygodniowo. Mieszkanie zapewnione przez pracodawcę (£95 na tydzień z rachunkami). Wymagamy dobrej znajomości języka angielskiego. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na: eclpraca@tiscali. co.uk.  Praca dla kierowcy kat. C. Wymagania: prawo jazdy C lub CE (min. 2 lata i 6 miesięcy doświadczenia na danej kategorii), dobry angielski. Praca stała po okresie próbnym. Wynagrodzenie: kat. C – £11 na godz.. kat. CE – £12. Tel. 075 909 640 00, e-mail: Piotr@aligra.co.uk.

58 ogłoszenia

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Praca dla piekarza (blisko Londynu) w pełnym wymiarze godzin – 45 godzin tygodniowo. Zmiany dzienne i nocne. Wymagane doświadczenie na piecach i przy stole. Stawka: £10 na godzinę. Prosimy o przesłanie cv na adres: eclpraca@ tiscali.co.uk.  Poszukuję profesjonalnych tynkarzy, gipsiarzy gładzią szpachlową, monterów tradycyjnej izolacji termicznej na zewnątrz obiektów, malarzy pokojowych na terenie Wielkiej Brytanii i Irlandii (do przyuczenia). Tel. 077 098 144 15, email: molddamp@gmail.com.  Poszukujemy betoniarzy z doświadczeniem w wylewaniu betonu, cieciu i łączeniu zbrojeń oraz potrafiących używać mechanicznych szlifierek do betonu. Fabryka zlokalizowana jest w Bedford. Stawka: £10 na godz. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na: justynam@2binterface.com.  Poszukujemy doświadczonych tapicerów samochodowych. Wynagrodzenie: £10.65p/h – stawka podstawowa. Zakład pracuje w systemie wielozmianowym. Jeżeli jesteś zainteresowany prześlij nam cv na: praca@euroforceltd.com. Tel. 00 4479 499 065 22.  Asystent/tka ds. HR (miejsce pracy: Dartford). Do głównych obowiązków na tym stanowisku będzie należała najpierw pomoc a następnie samodzielna, sprawna i kompleksowa praca w zakresie m.in: prowadzenia spraw kadrowopłacowych, prowadzenia spraw rozliczeniowych pracowników, koordynowania spraw pracowniczych związanych z benefitami itp. Zainteresowane osoby, spełniające powyższe kryteria, prosimy o przesłanie dokumentów aplikacyjnych na: paulina.matuszewska@kcigroup.pl. Tel. 0048 509 903 698.  Poszukujemy osoby chętne do pracy przy produkcji warzyw (Bognor Regis, Chichester). Praca obejmuje sortowanie, sprawdzanie jakości, pakowanie (praca w temp. 2-8 stopni). Język angielski nie jest wymagany. Tel. 078 874 539 42. 25 listopada 2016

 Praca dla kierowcy C i CE (Banbury). Wymagana kat. C (doświadczenie min. 2 lata), karta kierowcy, CPC lub kod 95, komunikatywny angielski. Praca polega na: dostawach żywności. Stawka £12-£13 na godzinę. Tel. 075 909 640 00, e-mail: Piotr@aligra.co.uk.  Poszukujemy doświadczonych osób na stanowisko: przygotowanie samochodu / polerka. Wynagrodzenie – stawka początkowa: £10.65/h (plus płatne nadgodziny). Wymagamy: doświadczenia, komunikatywnej znajomości języka angielskiego. Jeżeli jesteś zainteresowany prześlij cv na: praca@ euroforceltd.com. Tel. 0044 794 990 6522.  Firma budowlana poszukuje monterów elewacji (z doświadczeniem). Zainteresowanych prosimy o kontakt: 020 747 450 82 lub mailowo: info@rectoconstructions. co.uk.  Rekrutujemy na stanowiska: pokojowa, portier, Supervisor, sprzątanie biura. Stawka: £7.2 (na start), 28 dni płatnego urlopu, darmowe posiłki w miejscu pracy. E-mail: agnes@calibreinternational.co.uk, tel. 020 783 922 33.  We need a seamstress with experience to work in a bridal shop in Ascot. Must be friendly and able to work as part of the team an individually. Able to communicate with brides. Please contact: Miss Lewis, tel. 013 442 915 51.  Firma transportowa w okolicach Immingham zatrudni kierowców kat. C+E. Praca odbywa się w systemie dziennym lub nocnym (od poniedziałku do piątku plus weekend w formie nadgodzin). Polega na przewozie naczep i kontenerów na terenie Wielkiej Brytanii. Wymagania: 2-letnie doświadczenie, kurs na przewóz rzeczy, cyfrowa karta kierowcy. Kontakt: aplikuj. kierowca@gmail.com.  Zatrudnię od zaraz: malarzy, tapeciarzy, murarzy, elektryków, hydraulików. Wyłącznie zachodni Londyn. Tel. 079 824 335 93 (po godz. 18.00).

Ogłoszenia Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 70v99 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Praca dla przedstawiciela handlowego. Obowiązki: współpraca z hurtowniami na terenie UK, przygotowywanie i przedstawianie ofert handlowych klientom, realizacja planów sprzedażowych itp. Oczekiwania: znajomość rynku hurtowego na powierzonym terenie, znajomość j. angielskiego pozwalającą na swobodną komunikację. E-mail: mkuzma@tarczynski.pl.  Poszukujemy opiekunki/pomocy domowej (od początku grudnia). Praca od poniedziałku do piątku, ok. 6 h dziennie. Poza wynagrodzeniem (ok. £500 miesięcznie) gwarantujemy zamieszkanie i wyżywienie. Zainteresowane osoby prosimy o kontakt pod nr 077 227 077 85 lub e-mail: monika_m25@o2.pl.  Brytyjska firma rekrutacyjna poszukuje auto-elektryka technika (jednostek szybkiego reagowania: karetki pogotowia). Wymagania: doświadczenie, znajomość zagadnień związanych z instalacją wiązek elektrycznych. Stawka: £9.50. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie cv na adres: praca@globalforcegroup.co.uk. Tel. 0044 012 79 4 278 98.

 Stała praca dla doświadczonej opiekunki do 2,5-rocznego chłopca. Od poniedziałku do piątku w godz. 12.00-18.30. Kandydatka musi mieć doświadczenie oraz posiadać znajomość j. angielskiego (poziom min. komunikatywny). Do obowiązków będzie należeć też sprzątanie mieszkania. Proszę przesłać cv na: marcin_wys@yahoo.com.  Agencja pracy poszukuje pracowników budowlanych do pracy w Manchesterze i okolicach. Możliwe wyjazdy w okolicach North West. Poszukujemy: cieśli, cieśli szalunkowych, tynkarzy, malarzy i dekoratorów, zbrojarzy, pomocników. Wymagania: karta CSCS, własne narzędzia, doświadczenie. Tel. 016 176 421 69 (prosić Simona), e-mail: lukasz@career-makers.co.uk.  Dynamicznie rozwijająca się usytuowana w Polsce firma w branży spożywczej, poszukuje przedstawiciela handlowego. Podstawowe wymagania: znajomość branży spożywczej, aktywność w pozyskiwaniu klientów, wysoka komunikatywność, doświadczenie, prawo jazdy kat. B. Tel. 48 227 988 223, e-mail: export@flesch.pl.

| ogłoszenia 59

60 ogłoszenia

 Agencja zatrudni chętnych do pracy w magazynach w Greater Manchester i okolicach. Tel. 079 402 905 65, 077 128 800 39, 016 176 421 69, e-mail: peter@career-makers. co.uk.  Poszukiwany księgowy, miejsce pracy: Dartford. Nasza oferta skierowana jest wyłącznie do osób, które: posiadają (lub są w trakcie zdobywania) jeden z certyfikatów uprawniających do prowadzenia samodzielnej księgowości m.in. AAT lub ACCA, albo CIMA; znają doskonale system podatkowy w UK, posiadają kilkuletnie doświadczenie w pracy księgowego. Zainteresowane osoby, spełniające powyższe kryteria, prosimy o przesłanie dokumentów aplikacyjnych na adres: paulina.matuszewska@kcigroup.pl.  Firma z branży FMCG poszukuje przedstawiciela Handlowego (miejsce pracy: Liverpool, Manchester, Szkocja, południowo-wschodnia Anglia). Podstawowe wymagania: znajomość branży spożywczej, doświadczenie, znajomość języka angielskiego. Podstawowe obowiązki: pozyskiwanie nowych klientów oraz podtrzymywanie stałych relacji z klientami, atrakcyjne wynagrodzenie uzależnione od osiąganych wyników. CV prosimy kierować na adres: praca@euro-hurt.com.

Praca szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Poszukuję pracy jako pomocnik na budowie lub w fabryce. Tel. 078 012 758 62.  Szukam pracy: do opieki nad starszą osobą lub dziećmi, lub do sprzątania. Mam doświadczenie w opiece nad starszą osobą. Znam dobrze język włoski. Tel. 074 247 683 24.  Szukam pracy na terenie Londynu jako pomoc na budowie (tynkowanie, malowanie itp.), pomoc w kuchni, sprzątanie w pubie itp. Tel. 078 767 559 28.  Malarz (decorator) poszukuje pracy. Malowanie, tapetowanie, tynki strukturalne, tynki natryskowe. Tel. 074 593 464 48.  Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym szuka pracy, pomoże przy awariach i problemach związanych prądem. Tel. 078 839 746 69. 25 listopada 2016

 Elektryk szuka pracy – Londyn i okolice. Tel. 075 339 038 60, e-mail: greg1904@onet.pl.

Mieszkanie wynajmę Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Streatham. Wynajmę pokój dla jednej osoby, z podwójnym łóżkiem i łazienką. Dla ceniących czystość i pracujących osób. Tel. 074 485 380 05.  Forest Gate. Podwójny pokój. Cena: £120 na tydzień (plus 2 tyg. depozytu; rachunki wliczone). Tel. 074 553 380 80.  Ealing (W13). Wynajmę bardzo ładne mieszkanie po remoncie, 2 bedroom (60 mkw.), blok, 1. Piętro, widok na Cleveland Park. Dostępne od zaraz, łatwy parking. Tel 078 862 968 88.  Stanmore. Do wynajęcia 3-pokojowy dom, 5 min. od stacji Canons Park, dom zadbany, nigdy nie był wynajmowany, duży salon z jadalnią, osobna kuchnia, dwie sypialnie podwójne (jedna pojedyncza), łazienka z wanną, drewniane podłogi, podjazd na dwa samochody, garaż, duży ogród. Cena: £1800/miesiąc. Tel. 075 355 868 68.  Harrow. Do wynajęcia dwupokojowy dom, 2 min. od stacji metra Harrow & Wealdstone, dom zadbany, duży salon, kuchnia z jadalnią, dwie sypialnie podwójne, łazienka z wanną, zadbany ogród, cena: £1500/miesiąc. Tel. 075 355 868 68.  Harrow. Do wynajęcia duże mieszkanie (1 bed), w bloku na 7. piętrze, po remoncie. Duża podwójna sypialnia, zbudowana szafa, salon połączony z kuchnią, w pełni wyposażona kuchnia, łazienka z wanną i prysznicem, 2 min. od stacji Harrow on the Hill. Cena: £1250 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Harrow. Do wynajęcia 1 bedroom, mieszkanie na 2. piętrze, podwójna sypialnia, przestronny salon, osobna kuchnia, łazienka z wanną, miejsce parkingowe, 10 min. od stacji Harrow & Wealdstone. Cena: £950 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Edmonton Green. Pokoje do wynajęcia. Tel. 075 023 983 51.

 Tooting Broadway. Pokoje 1 lub 2-osobowe do wynajęcia dla pracujących osób. Tel. 074 593 762 24.  Streatham (SW16 1TN). Wynajmę duży pokój umeblowany, dla jednej osoby. Cena: £100 tygodniowo (plus tygodniowy depozyt). Tel. 074 480 513 27.  Mała dwójka (jako jedynka) dla mężczyzny, w domu z ogrodem na Leyton. Bus: W16, 97, 69. Tel. 078 686 648 89 (najlepiej po 19.00).  Londyn wschodni. Do wynajęcia duży pokój jednoosobowy w domu z ogrodem dla osoby lubiącej czystość i porządek. 5 min. do stacji metra Hainault (central line). Cena: £110 za tydzień. Tel. 077 037 440 44.  Stamford Hill (N16). Studio flat do wynajęcia, cena: £800 miesięcznie (plus depozyt £800, wszystkie rachunki wliczone). Tel. 075 023 983 51.  Stockwell. Wynajmę miejsce w pokoju dla mężczyzny we flacie czystym i spokojnym. Tel. 079 401 867 30 lub 074 484 093 76 (po godz. 16.00).  Ilford (IG3 8PG). Do wynajęcia ładna duża dwójka dla pary oraz jedynka. Dom jest zadbany i posiada duży ogród. Wszystkie rachunki wliczone w cenę pokoju, 10 min. od stacji metra Newbury Park, 7 min. do stacji kolejki Seven Kings. Cena: £130 tygodniowo za dwójkę oraz £110 tyg. za jedynkę (plus tygodniowy depozyt). Tel. 078 172 54 569.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Wynajmę mieszkanie 1 bedroom (sypialnia, pokój gościnny), kuchnia, łazienka, ogród. Dobra lokalizacja: West Ealing. Cena: £1250 miesięcznie (plus opłaty). Tel. 079 896 979 05, e-mail: wigorski@icloud.com.  Do wynajęcia studio flat na Harrow Central. Mieszkanie w pełni wyposażone. Dostępne od zaraz. Cena £790 (rachunki wliczone). Tel. 075 355 868 68.

 Do wynajęcia duże 2 bedroom na Harrow Weald. Mieszkanie z ogrodem i podjazdem, kuchnia w pełni wyposażona, łazienka z wanną. Cena: £1400 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Do wynajęcia 1 bedroom na Harrow-Weald na parterze. Pokój (dwójka): szafa, przestronny salon, osobna kuchnia, łazienka z wanną. Miejsce parkingowe, 10 min. od stacji Harrow-Weald. Dostępne od 30.11. Cena: £965 plus rachunki. Tel. 075 355 868 68.  Duża jedynka do wynajęcia dla spokojnej, niepalącej osoby. Zadbany dom z ogrodem, blisko stacji West Acton, North Acton. Cena: £115 za tydzień. Tel. 078 794 673 03.  Londyn. Do wynajęcia pokój dwuosobowy dla spokojnej pary (lub jako jedynkę). Mieszkanie nowe, w pełni wyposażone. Pokój umeblowany, polska telewizja, internet. Tel. 077 384 781 75, 078 721 986 03.  Oferuję nowe, w pełni umeblowane, zamykane na klucz pokoje w Shirebrook, blisko do centrum i polskich sklepów. W pełni wyposażona kuchnia i wspólny salon. Cena: od £95 – pokoje 2-osobowe, od £65 – pokoje 1-osobowe (wszystkie opłaty wliczone w cenę – również szybki internet oraz sprzątanie). Tel. 075 147 447 55, 077 845 281 87, 079 200 692 45. Pokoje, mieszkania, domy do wynajęcia również w: Nottingham, Hucknall, Worksop, Derby, Doncaster.  Do wynajęcia bardzo duży, umeblowany pokój z podwójnym łóżkiem dla lubiącej czystość i porządek, pracującej kobiety/ dziewczyny. Kilka minut do stacji metra Harrow on the Hill, blisko do sklepów. Cena: £120 za tydzień (rachunki wliczone, rachunki wliczone, darmowa siłownia i basen). Tel. 078 719 993 63, e-mail: marucam@ wp.pl.  Dudley. Pokoje do wynajęcia – jedynka i dwójka, cena: £40-£60 (bez depozytu, bez opłat). Tel. 013 843 868 38, e-mail: federowicz1234@gmail.com.  Wynajmę podwójny pokój dla pary w komfortowym mieszkaniu z pełnym wyposażeniem. Blisko komunikacja i sklepy. Tel. 075 171 331 62.

 Duży pokój z podwójnym łóżkiem dla jednej osoby, w spokojnym domu z ogródkiem. Zielona okolica Ealingu. Na piętrze łazienka z toaletą, druga toaleta na parterze. Tylko dla osoby pracującej, uczciwej, ceniącej czystość i spokój. Cena: £140/tydzień (plus depozyt). Rachunki wliczone. Tel. 077 046 326 28.  Do wynajęcia 1 bedroom flat na Harrow. 10 min od stacji metra Kenton. Mieszkanie zadbane, na 2 piętrze, osobna kuchnia, duży salon. Cena: £1100. Tel. 075 355 868 68.  Birmingham. Duży pokój (dom z ogródkiem), umeblowany, do wynajęcia w cichej i spokojnej okolicy (B38 8HT), dobry dojazd do centrum, dla spokojnej, lubiącej porządek i pracującej osoby. Cena: £85. Tel. 074 352 381 98.  Harrow. Do wynajęcia duże (po remoncie) 1 bedroom w bloku na 7 piętrze (winda). Duża dwójka, wbudowana szafa, salon połączony z kuchnią (w pełni wyposażona), łazienka z wanną i prysznicem, 2 min. od stacji Harrow-on-the-hill. Cena: £1270 (plus rachunki). Tel. 075 355 868 68.  Palmers Green (N13). Wynajmę bardzo ładną dwójkę od zaraz. Cena dla jednej osoby: £120, dla pary: £150. Blisko autobusy (150 metrów) 34, 102, W4. Dojazd do stacji Metra Wood Green (W4) – 10 min. Dom z dostępnym ogrodem, internet, wspólna kuchnia. Tel. 075 501 176 44.  Double bedroom with double sized bed available; shared facilities; £400 p/m; pref. professional, mins from Chadwell Heath Station. Tel. 074 732 845 10.  Do wynajęcia 3 studio flaty w nowym bloku na Harrow, 7 min. od stacji Harrow-on-the-hill. Mieszkania w pełni umeblowane, rachunki wliczone. Ceny: od £1100 do £1250 (w zależności od wielkości). Tel. 075 355 868 68.

Mieszkania szukam Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107

 Szukam pokoju do wynajęcia w zamian za remont mieszkania / domu. Preferowany Londyn. Tel. 074 593 464 48.

Komputery Umieść bezpłatne ogłoszenie na portalu www.goniec.com

Naprawa: komputery, Xbox, PS3, tablety, telefony. Posiadamy długoletnie doświadczenie w Londynie. Na wymienione części dajemy 12 miesięcy gwarancji. Tel. 07411123340, 07473382628. LAPTOPY NAPRAWA Prawdopodobnie najlepszy serwis komputerowy w Londynie. Profesjonalna obsługa. Gwarantujemy najniższe ceny. Rozwiązujemy problemy z internetem. Dojazd do klienta. >> www.iCTlaboratory.com << >> 07885421494 << Masz pytanie? Zadzwoń teraz.

Usługi Umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

Dystrybutor naturalnych preparatów. Kosmeceutyki i nutraceutyki opatentowane przy współpracy z prof. n. dr. hab. med. Andrzejem Frydrychowskim dystrybuowane przez Beautiful Life Ltd. Więcej informacji na: www.beautifullife-ltd.co.uk. Doradztwo duchowe – gabinet online. Zapraszam na konsultacje. Tarot, Rozkład Anielski. Aby umówić się na rozmowę, skontaktuj się ze mną. Email: zmiana.nora19@gmail.com, Skype: nora19zmiana, tel. (10:00 – 18:00 od poniedziałku do soboty), tel. 075 647 220 25.

Sprzedam Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Sprzedam dom w miejscowości Dzierzgoń, 20 km od Malborka. Dom wolnostojący, ma 143 mkw., 500 mkw. zagospodarowana działka, plus garaż wolnostojący. Cena: £90.000. Tel. 073 994 619 66.

Ogłoszenia Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 70v99 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com/ogloszenia

| ogłoszenia 61 EUROSCAFFOLDING

RUSZTOWANIA TAŃSZE I SZYBSZE NIŻ TRADYCYJNE TEL. 0793 2682 676 euro_Scaffolding_1x16.indd 1

2013-04-26 12:51:5

62 ogĹ&#x201A;oszenia

25 listopada 2016

| ogĹ&#x201A;oszenia 63

64 ogłoszenia

Towarzyskie Umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Szukam kobiety do lat 40, do stałego związku, na złe i dobre chwile, pani może być z dzieckiem. Tel. 079 311 737 29.  Widzieliśmy się w sklepie Malinka, byłaś z córeczką. Drugi raz widzieliśmy się przed sklepem Malinka w Slough. Proszę zadzwoń: 077 830 239 16.  Ślązaczka Ewa, gdzie ty się podziewasz? Lata temu mieszkałaś i pracowałaś w Londynie na Ilford. Proszę odezwij się, tel. 017 076 589 10.  Poznam pana po 50-tce, niepijącego, czułego, opiekuńczego, o dobrym sercu. Proszę dzwonić po godz. 18.00. Tel. 074 484 093 76.

Ogłoszenia Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 70v99 7107 lub umieść na portalu www.goniec.com/ogloszenia

25 listopada 2016

AutoMoto Umieść ogłoszenie na portalu www.ogloszenia.goniec.com

 Sprzedam vana marki Mercedes-Benz Sprinter 2.1 Long, rocznik 2008, w dobrym stanie technicznym po regeneracji silnika, posiada specjalne zabezpieczenia przed kradzieżą, cena £3500 (do negocjacji). Tel. 078 029 600 72.

Ogłoszenia drobne Nadaj bezpłatne ogłoszenie dzwoniąc pod nr 020 7099 7107 lub umieść ogłoszenie na portalu www.goniec.com/ogloszenia

 Sprzedam lub zamienię Renault Scenic, rocznik 2007, pojemność silnika: 1.6, benzyna, przebieg – 91 tys. mil, tax do 1 kwietnia 2017, MOT do 20 kwietnia 2017, bezwypadkowy. Samochód ma wymienione oleje, paski, filtry, posiada nowe opony, jest czysty, zadbany nie wymaga napraw. Cena: £1400. Tel. 075 449 885 05.

katalog firm ) #+" (+# )&# ' # " ! + +++ )&# ' # " # ) + " #+' '' '# )( #"' ( (

! ' ' + " #+' '''# )( #"' # ) + +++ + " #+' '''# )( #"' # ) #&" ' "(& ( + +++ #&" ' "(& # ) ')" ( +

), ! (

)&'- '. # " # (& " "

"%) & ' # (& " " # ) + +++ # (& " " # ) + !#+' (& " " ! ( !

+ +++ )&'- (&- ." #!

)&(#+" -'(&- )(#& &! !#& "- & )' - "# (

(& !#& "- # )

+++ ')" ), # )

' 6 #+#54 ) $#0 ." ! " ) ' ! $ # ) $ # $ + +++ #" -" '$# ." $

25 listopada 2016

" " & $) ( ( + +++ " " & $) #& )

$# " + ! ( '( , ( ! +

(

+++ $# " #!

" # $# " #!

(

'( , ( #(! #! +++ '( , ( # )

! #" $# ' ( $# ' ( ! & ( " ! #" #! ( & ! #" #!

$& +" " & + " & + '# (#&' ( (

+ #" !

+++ '# (#&' # ) )! / $& +# $& -

#" )! "( ! #!

" ' '# (#&' (

! " '. " ' # ) + +++ " ' # ) " !' #(( + !

" !'#(( + - # ) + " !'#(( + - # ) $# '

$ .

+$ $

* (& *

)&# )' ! #"( ( )&# )' $ + +++ )&# )' $ # #(& "' ! !

+ +++ # #(& "' $&* $ (' (& "'$#&( ! ( ( + +++ &)$ (' $

$&. .-

(#! $ ! ! ! / (#)& ! ( !

' ! '+# $&. .-$ " ." #! (

(

+ +++ $&. .-$ " ." #!

+ (& * !

$ " 63"

Aby znaleĹşÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w Katalogu Firm skontaktuj siÄ&#x2122; z nami: Tel: 020 7099 7107, E-mail: marketing@mail.goniec.com (& "' & '$ . # # (

# (& "' & + +++ (& "' &

' )$ .0#!) ' ! *

' )$ .0#!)

'$#3-+ .

$# !

! '. # ' 4 $# ' ')$ &! & (1+ ( +++ ! '. # # ) +

' )$ .0#!) ! ( # #&#+- !

( +6 "

" ' " " "+ " ' " #" #"

(& "' ! ( ( + +++ ' )$ . #!) #" -" # ) ' & $ (& "'! ( # ) (

( +6 "

( &# + ) $" & " #&

#" #"

( +6 " ! ( ! &# '+ "( (##( " #" #" $# ' '! ( ! #" #" + (

( , ! - &' !

! -! " ! #! #(" ' (& "' ! !

+ +++ #(" ' (& "' # )

' ! " '

$&. . - " #(" ' ! (& "'$#&( " #(" ' !

+ ( , #" #" " (

( #!)" - !#

( + $#

+++ - !# # )

(& "'$#&( ' ' + -' (

+ +++ ' $ ' " (& * ( ( ( #" #" ' " $

(* ' ( )'0) "'( (#&' ! " # $# ' ( + . # ) + +++ $# ' ( + . # ) $# ' ( + . $&. !-'0 + . 2 (

( !

" # $# ' ( + . # ) + +++ $# ' ( + . # )

+-+1. 5! ) ' $ #" #" ( ( + +++ ) ' $ #" #" # ) ) ' $ #" #" ! #! +-+1. 5! ! 0 !

&) ' ! '( & ' ( " # &) ' ! '( & # ) + +++ &) ' ! '( & # )

. &#+ (##( " ! "(& ( (

+ +++ $# ' &. # )

)'0) $# &. #+ ( ! +

)" &

& (#&' # #!

$# ' #!$# &. #+- # )