Goniec Polski wyd. 543 by SamiSwoi.news

nr 36 (543) 12 września 2014 / ISSN 2044-5202

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

W centrum Londynu odnotowano najwyższy na świecie stopień zanieczyszczenia powietrza. STR. 14 Rodzina królewska się powiększy. Księżna Kate ponownie w ciąży. STR. 11

Mieszkańcy Szkocji 18 września zadecydują o swojej przyszłości. Co mogą zyskać, co stracić?

Szkocja opuści Wielką Brytanię? str. 26

reklama

4 w numerze STR.

>> NIE PRZEGAP!

Już za tydzień

>> Polecamy:

dodatek specjalny „Europejskie smaki”, a w nim: >> dania ze słonecznej Hiszpanii >> potrawy prosto z Czech >> węgierskie smaki

Przeżyjmy to jeszcze raz 5. edycja Goniec Polish Festival okazała się ogromnym sukcesem – na Haven Green bawiło się z nami około 10 tysięcy osób. Dziś chcieliśmy podziękować wszystkim raz jeszcze – zarówno Polonii, która tłumnie przybyła na Festiwal, jak i naszym Sponsorom oraz Wystawcom. STR.

Temat tygodnia

STR.

Wielka Brytania

STR.

Wielka Brytania

STR.

Szkolnictwo

STR.

25 Panel ekspertów

STR.

Goniec.com

STR.

Sport

STR.

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

ROŚNIE LICZBA SAMOBÓJSTW. CZY EMIGRANCI SĄ SPECYFICZNĄ GRUPĄ? RODZINA KRÓLEWSKA SIĘ POWIĘKSZY. KSIĘŻNA KATE PONOWNIE W CIĄŻY.

W CENTRUM LONDYNU ODNOTOWANO NAJWYŻSZY STOPIEŃ ZANIECZYSZCZENIA. SZANSĘ NA PODJĘCIE STUDIÓW W WIELKIEJ BRYTANII MA KAŻDY.

PYTAMY: JAKIE SĄ BEZPIECZNE METODY NA UZYSKANIE BIAŁYCH ZĘBÓW?

>> O2 INTERNATIONAL SIM:

„Nasza firma jest bardzo zadowolona, że mogła być Sponsorem Głównym podczas tegorocznego Goniec Polish Festival” STR.

STR.

Jak zostać To stan Brytyjczykiem umysłu Sprawdzamy, krok po kroku, jak zdobyć brytyjski paszport. Nie tracąc przy tym polskiego.

– W efekcie skończyłam pisać dla jurorów, a zaczęłam dla ludzi – mówi Dana Parys-White.

CO WAS PORUSZYŁO NAJBARDZIEJ NA PORTALU GONIEC.COM?

GRATKA DLA KIBICÓW SIATKÓWKI. POLAND 2014 – SKŁADY DRUŻYN CZ. 2.

>> Od redakcji To chyba tylko w Polsce jest możliwe... Telewizja Polsat zakodowała transmisje z rozgrywanych nad Wisłą siatkarskich Mistrzostw Świata. Pojawiły się komentarze, że Polska zorganizowała... tajne mistrzostwa świata. – Domaganie się dopłaty, kiedy wreszcie w tej głupiej telewizji jest co obejrzeć poza idiotycznymi amerykańskimi filmami puszczanymi w kółko, to zwykłe świństwo – burzy się Piotr Ikonowicz. – Nie można wykluczyć, że przynajmniej ci wydymani klienci Polsatu zaczną tę stację bojkotować tak samo, jak bułgarski trener, chociaż z drugiej strony wielkiej nadziei na to nie ma, bo przecież telewizje wciskają swoim odbiorcom ordynarny kit, a Karol Pomeranek redaktor naczelny ci nic, tylko kupują go i kupują – podkreśla Stanisław Michalkiewicz. Więcej na str. 10. 12 września 2014

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2ST Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek, E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Anna Zielińska, Sonia Grodek, Ewelina Wojda, Dariusz Dzikowski, Maciej Kniter Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Maciej Ligus, Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkowska, E: marta.laczkowska@mail.goniec.com Marketing i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Paweł Kuzioła T: 07974990013, E: pawel.kuziola@mail.goniec.com Samanta Kulpa T: 07974 99 00 14, E: s.kulpa@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

>'$ ($ 6 > 01+ & 0 $="/ *-. .)$ # ' . -&*). &./% -$< 2 ) ($ %/; 2$> 1 *0$ 2$ : -$< 21 (*; -2 *.,21( : * -2&* *0 )$ - *,) - .* & ) ' ,$ 2 ., 1 % ($ &.7, % (*; -2 2 /! : $ 0-+76+, /% (1 2 +*>, )$& ($ , 2 (*; -2 . &; +*,*2( 0$ : 2 ) ($ *)'$) % 9 ) 3 4 ) 000 *- *,) - +' *(*"'$>(1 %/; )$ 2'$ 2*)1( *-* *( 0 ) -.<+/%= 1 # -+, 0 # 1+ &$ 0 +, 1 1+ &$ ,*"*0 *>'$2")$< $ $ +*.&)$< $ , ; )$ "6*01 $ /, 21 (72"/ , 21 &,<"*-6/+ 1+ &$ ) 0 & % # 1+ &$ >($ ,. ') #*,* 1 +,2 (1-6*0

1 *0$ 2$ : -$< 21 (*; (1 $ +*(7 -&*). &./% -$< 2 ) -21( +*'-&*%<21 2)1( *, = +, 0)1( -*'0 ).&= )$0 ,-1. ./ 57 2&$ "* *, 2 *) 18-&$ % 0 #**' 6"*,2 .= *,218-&= +* )/( , (

02074828437

mxo@osbornes.net Kancelaria Prawna Osbornes

43671923

6 temat tygodnia

| >> Anna Donbiecka

Śmierć z własnej ręki Z roku na rok wzrasta liczba samobójstw w Europie. Dlaczego? Czy emigranci są specyﬁczną grupą? >> Anna Dobiecka wudziestosiedmioletniego Pawła z Bristolu znalazł Tomek, który chciał pożyczyć grę i wpadł bez zapowiedzi. Współlokatorzy twierdzili, że Polak dawno nie wychodził z pokoju, ale uznali, że widocznie pojechał do Polski. – Wiedziałem, że nie pojechał, bo kilka dni temu rzuciła go dziewczyna i ogromnie to przeżywał. Dobrze, że drzwi były cienkie i od razu ustąpiły. Paweł nałykał się temazepamu. Na szczęście udało się go uratować – wspomina współlokator. W przypadku 26-letniego Marka W., który rok temu znalazł się w podobnej sytuacji nie dało się nic zrobić. Gdy dowiedział się, że żona chce go zostawić, wsiadł do samochodu i z rozmysłem zderzył się czołowo z autem, którym jechała rodzina z Irlandii. Zginęły 3 osoby.

12 września 2014

Inny sposób zadania sobie śmierci wybrał 21-letni Grzegorz mieszkający w Sheffield: popełnił samobójstwo skacząc z mostu wprost pod nadjeżdżający samochód. Śledztwo potwierdziło, że przyczyną desperackiego kroku była depresja. Przykłady można mnożyć. Psychologowie z niepokojem mówią o wzro-

wynika z raportu Samarytan, rocznie blisko 600 tys. Brytyjczyków zgłasza w rozmowach z wolontariuszami myśli samobójcze. Podobnie wygląda to w Polsce: w ciągu pierwszego półrocza 2013 r. na życie targnęło się blisko 4,2 tys. osób, z tego 3 tys. skutecznie. Ogólnie w 2013 r. odebrało sobie życie 6097 osób. To o 1920 więcej niż w 2012 r. Według Marii Jarosz z Polskiej Akademii Nauk, autorki książki „Samobójstwa. Ucieczka przegranych.”, wzrost liczby targających się na życie można powiązać z kryzysem. – Jeżeli w małym mieście rozwiązuje się ostatni zakład pracy, to wskaźniki śmierci samobójczej rosną o 100 proc. – mówi Jarosz. Problem jest jeszcze większy, niż pokazuje policyjna statystyka – nieudanych prób samobójczych jest co roku od siedmiu do dziesięciu razy więcej niż samobójczych śmierci.

Policzyć emigrantów

Pięć lat temu polski konsulat obliczył, że w północnej Anglii i Walii przynajmniej raz w miesiącu któryś z polskich

Przynajmniej raz w miesiącu któryś z polskich emigrantów popełnia samobójstwo.

ALICJA RAKOWSKA, RZECZNICZKA AMBASADY RP ście ogólnej liczby samobójstw. Dla przykładu w Wielkiej Brytanii od 1981 r. spadła liczba samobójstw kobiet prawie o połowę, jak donosi Guardian, natomiast w ciągu ostatnich 30 lat liczba mężczyzn, którzy targnęli się na własne życie wzrosła z 4.129 do 4.590. To jednak wierzchołek góry lodowej. Jak

emigrantów popełnia samobójstwo. Na tym terenie samobójstwa stanowią aż 32,5 proc. wszystkich zgonów wśród Polaków. – Warto mieć jednak na względzie, że dane te oparte są na zgłoszeniach przesyłanych do Ambasady przez koronerów i policję. Informacje te dotyczą zgonów z przyczyn nienatural-

nych, natomiast rzadko kiedy otrzymujemy zgłoszenia o zgonach z przyczyn naturalnych (które mają miejsce np. w szpitalu) – tłumaczy Alicja Rakowska, rzeczniczka prasowa Ambasady RP. Konsulat szacuje ostrożnie liczbę zgonów polskich obywateli w UK na 500-600 osób rocznie. Jest to suma zaświadczeń wydanych na przewóz zwłok lub prochów do Polski w konsulatach w Londynie, Manchesterze i w Edynburgu. – W Londynie w 2012 r. wystawiliśmy takich zaświadczeń 372, a w 2013 r. – 361. Do tego należałoby dodać także nieznaną nam liczbę Polaków, którzy chowani są na terenie Wielkiej Brytanii – podkreśla Alicja Rakowska. Jednak spośród wszystkich zgonów liczby śmierci samobójczych emigrantów, nie da się tak łatwo określić. Z informacji jaką podał konsulat wynika, że urząd nie dysponuje pełnymi danymi dotyczącymi tego zjawiska. – A to dlatego, że policja w takich przypadkach nie musi informować konsulatu, gdyż sami nawiązują kontakt z najbliższą rodziną zmarłego (np. w sytuacji gdy mieszkał w UK ze swoimi bliskimi). Poza policją jedynym źródłem danych jest analiza przyczyn zgonu wpisanych w aktach zgonu, które trafiają do naszego urzędu przy procedurze ubiegania się o zgodę na sprowadzenie ciała do Polski. To też jest zawodne źródło, bo często na tym etapie wydawane są tzw. interim death cerificate, a dokładne wskazanie przyczyny śmierci następuje dopiero po przeprowadzeniu procedury sądowej o nazwie inquest – wyjaśnia rzeczniczka. Rzeczywiście, prawdopodobnie wiele zgonów już na zawsze pozostanie niewyjaśnionych. Jak pisze na polonij-

| temat tygodnia nym forum jedna z uczestniczek: „mojego syna znaleziono powieszonego i nikt tej sprawy nie wyjaśnił. A on nie miał powodów, by to zrobić. Ktoś mu pomógł i nie spocznę, dopóki tego nie wyjaśnię.”

Ale dlaczego?

To pierwsze pytanie, jakie sobie zadajemy, gdy usłyszymy o samobójstwie. „To był taki młody, zdolny człowiek, całe życie przed nim” – brzmi typowy komentarz. Rzeczywiście, badania wskazują, że polscy emigranci, to osoby młode, zwykle do 30. roku życia. Jednak okazuje się, że właśnie takie osoby najprędzej zdecydują się na tak radykalne rozwiązanie. Psychologowie podkreślają, że w grupie ryzyka są mężczyźni do 35 lat albo po 45. – Młodsi nie wiedzą, jak radzić sobie z dorosłym życiem, dojrzali mają poczucie zmarnowania swojego czasu. Karmieni ideami, że muszą „osiągnąć sukces” nie potrafią pogodzić się z chwilowymi niepowodzeniami. Nieelastyczność, skupianie się tylko na pracy, brak pasji i wyższych celów powoduje, że w przypadku utraty najważniejszego dla nas czynnika chcemy skończyć ze sobą – tłumaczy Agnieszka Major, psycholożka, która od kilkunastu lat pomaga emigrantom w problemach emocjonalnych. – Czasem, zamiast szukać rozwiązania, skupić się

na działaniach pomocnych w wyjściu z trudnej sytuacji, popadamy w czarnowidztwo – dodaje. Dlaczego akurat mężczyźni są bardziej narażenie na samobójczą śmierć? – Zwykle są mniej odporni psychicznie niż kobiety. I gdy ich ambicje życiowe zderzają się z rzeczywistością, tracą grunt pod nogami. Mężczyźni wypracowują sobie też na ogół mniej więzi społecznych (więzi rodzinnych, przyjaźni, znajomości), które w takich przypadkach mogą stanowić skuteczne antidotum na samobójcze myśli – podkreśla psycholożka. – Zwróćmy uwagę, że na ogół kobieta „nie zostawi dzieci”. U mężczyzny już ten mechanizm tak silnie nie działa – zaznacza.

Emigrant ma trudniej?

– Współpracownicy, którzy działają bezpośrednio z osobami bezdomnymi donoszą mi ostatnio o zwiększonej liczbie prób samobójczych i okaleczaniu się wśród osób bezdomnych – potwierdza Agnieszka Bączkiewicz z Barki UK. – Być może ma to związek ze zmianą przepisów dotyczących pomocy socjalnej. Dziś trudniej uzyskać zasiłek czy choćby hostel dla bezdomnych. W pewnych sytuacjach jedyną pomoc, jaką możemy zaoferować, to powrót do Polski. Dla wielu naszych podopiecznych jest ona nie do przyjęcia. Niektórzy przecież

reklama

8 temat tygodnia

CZY WIESZ, ŻE: 350 mln osób na świecie cierpi na depresję (według WHO)  w 55,6 proc. przypadków przyczyny samobójstwa nie udaje się ustalić. W pozostałych przypadkach przyczynami są: choroba psychiczna - 13,7 proc., nieporozumienia rodzinne - 8,2 proc., przewlekła choroba - 6,3 proc., warunki ekonomiczne 5,9 proc., zawód miłosny - 4,5 proc., śmierć bliskiej osoby - 1,5 proc., dokonanie wykroczenia - 0,9 proc., problemy szkolne - 0,2 proc.  prawie 200 osób ginących rocznie w Polsce z własnej ręki to dzieci i nastolatki. 

wyjechali z Ojczyzny w poszukiwaniu lepszego życia, inni wręcz przed czymś lub kimś uciekli – zauważa. Kasia uciekła przed mężem-sadystą. – Przyjechałam zająć się umierającą ciotką, ale zostałam dłużej i poczułam, że mogę uwolnić się od człowieka, który całe życie mną pomiatał – tłumaczy. Ale poczucie szczęścia zastąpił strach: agencja, która dała jej pracę po śmierci ciotki zbankrutowała i Katarzyna przez kilka tygodni nie mogła znaleźć nowego zajęcia. – Czułam się jak w pułapce: tu nie mam za co żyć, a do Polski boję się wrócić. Samobójstwo wydało mi się jedynym sensownym wyjściem – wyznaje Polka. Wg Agnieszki Zieleniec, psycholożki, psychoterapeutki i trenerki rozwoju osobistego, członkini zarządu Polish Psychologist’ Association, do czynników ryzyka samobójstwa wśród emigrantów należy dodać poczucie alienacji (stan oddzielenia od bliskich, poczucie niedopasowania), stres akulturacyjny, brak stabilizacji finansowej, a często również degradację zawodową. Emigrant żyje w kulturze, której norm i wartości nie zna, a posiadana wiedza i umiejętności okazują się bezużyteczne w nowym otoczeniu, a bywa nawet, że sprzeczne z funkcjonowaniem społeczeństwa przyjmującego. – Dlatego czasem czuje się on jak pięciolatek porzucony na ulicy, a znajome otoczenie przekształca się w złowrogi gąszcz pułapek – tłumaczy A. Zieleniec. Stres akulturacyjny może przybrać także ostrą formę zwaną również szokiem kulturowym, który nie jest 12 września 2014

jednorazową reakcją na wydarzenie, ale traktować bardzo poważnie – tłumaczy ma charakter kumulatywny i wywołuje Agnieszka Major. Bo nawet jeśli ktoś konsekwencje psychofizyczne: poczucie stosuje szantaż emocjonalny, a my go dezorientacji, obniżenia samozdemaskujemy, wiedziooceny, depresję i inne zany emocjami może burzenia psychiczne, chcieć nam Emigrant żyje w kultutakże problemy udowodnić, rze, której norm i wartozdrowotne wyże nie strawołane zmianą szył i nie ści nie zna, a posiadana klimatu, zażartował. wiedza i umiejętności niedbaniem – Na okazują się bezużyteczzdrowia w przyne w nowym otoczewyniku ciężk ł a d niu, a bywa nawet że kiej pracy, wśród sprzeczne z funkcjononiedoboru osób dłusnu. – Bywa, gotrwale waniem społeczeństwa że bariera języbezdomprzyjmującego. kowa wywołuje nych takie lęk przed pójściem zachowanie to do lekarza. Człowiek wydość często narzęalienowany, znajdujący się w dzie manipulacji. Wtedy stanie szoku kulturowego, jest podatny trudno określić prawdziwe zamiary. Ale na uzależnienia od substancji psychoak- nawet wtedy nie wolno lekceważyć detywnych, które również zwiększają ryzy- klaracji – zaznacza psycholożka. ko samobójstwa – podkreśla Zieleniec. Większym problemem są osoby cierNieco inaczej widzi problem Agniesz- piące na depresję. – Takie osoby, nie ka Major: – Emigrantom brak wsparcia będą werbalnie sygnalizować problebliskich, ale z drugiej strony mają więcej mu, tylko swój zamiar zrealizują – podnadziei, że w innym kraju zbudują coś kreśla Agnieszka Major. – Dlatego niełanowego. Prawdopodobnie wiele giną- two jest wychwycić moment zagrożenia cych samobójczą śmiercią osób i tak – dodaje. by się targnęło na życie, niezależnie od Suicydolodzy podkreślają, że 80 proc. miejsca zamieszkania – twierdzi. osób podejmujących próbę samobójczą wysyła sygnały, które niestety najczęściej są lekceważone. Rozpoznać i... – Istnieje sześć zwiastunów samo– Niezależnie od tego czy mamy poczucie, że ktoś nami manipuluje czy fak- bójstwa, są to: napady paniki, niepokój, tycznie podejrzewamy zamiar targnię- zaburzenia koncentracji, długotrwała cia się na życie, każdy przypadek należy bezsenność, nadużywanie alkoholu

oraz anhedonia (utrata zdolności odczuwania przyjemności) – wymienia Agnieszka Zieleniec. W obcym kraju, jeśli nawet dostrzeżemy tego typu sygnały u osoby bliskiej, ze względu na barierę językową i sytuację materialną, może być utrudniony kontakt z profesjonalistą – psychologiem lub psychiatrą. – Jeśli jednak nie ma możliwości skontaktowania się ze specjalistą, a zachowanie bliskiej osoby zaczyna nas niepokoić, warto zapytać wprost, czy ma ona myśli samobójcze. Jest to bardzo proste pytanie, na które takie osoby często czekają – podsumowuje Zieleniec. – Skupiając się na w pewnym sensie spektakularnej tragedii, jaką jest odebranie sobie życia, nie zauważamy, że problem jest szerszy i jednocześnie bagatelizujemy go – tłumaczy Agnieszka Major. – Nadużywanie alkoholu, zażywanie narkotyków, palenie papierosów, brak dbałości o dietę i objadanie się niezdrowymi produktami to też forma autodestrukcji, tyle że ukryta. A rzadko kiedy postrzegamy nałogi jako zabijanie się „na raty”. Warto sobie uświadomić, że nie radzenie sobie z trudnymi emocji tylko zagłuszanie ich za pomocą używek, nie pozwala rozwiązać problemów – zauważa specjalistka.

Czekamy na Twój komentarz

10 felietony

m im z daniem Piotr Ikonowicz Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

Radość zakodowana

dy do trenera Bułgarów Płamena Konstantinowa podszedł reporter Polsatu, który pokazuje w Polsce mecze mistrzostw świata w siatkówce, ten odmówił wywiadu. – Skoro bierzecie pieniądze od ludzi za możliwość oglądania meczów, to ja nie będę reklamował was za darmo - powiedział Konstantinow na znak protestu przeciwko zakodowaniu mistrzostw przez nadawcę. Ja oglądam mistrzostwa za darmo w Internecie. Źle bym się czuł, gdybym uległ presji. Dlaczego? Przecież sport od dawna już wiąże się z dużymi pieniędzmi.

(...) za każdą najmniejszą nawet radość trzeba płacić...

Bo wiem, że te pieniądze nie pójdą na rozwój sportu w naszym kraju tylko napchają kieszenie tym co zawsze. Bo zdaję sobie sprawę w jakich warunkach i w jakiej biedzie trenuje Anita Włodarczyk i jej trener. Ta sytuacja potwierdza słowa Jerzego Janowicza: „Jesteśmy krajem, w którym nie ma perspektyw dla nikogo, w sporcie, biznesie ani w życiu prywatnym. Studenci idą na studia tylko po to, żeby wyjechać z tego kraju, trenujemy po jakichś szopach”. Bardzo mam dużą uciechę kiedy nasi wygrywają, a jeszcze większą kiedy pięknie grają. Po upokorzeniu piłkarskim podczas Euro 2012 Polakom należy się chwila odreagowania, zadośćuczynienia. Ale nie, za każdą najmniejszą nawet radość trzeba płacić, choć przecież ludzie płacą abonament albo za kablów-

kę i domaganie się dopłaty, kiedy wreszcie w tej głupiej telewizji jest co obejrzeć poza idiotycznymi amerykańskimi filmami puszczanymi w kółko, to zwykłe świństwo. Siatkówka stała się naszym sportem narodowym choćby dlatego, że mamy najlepszych na świecie kibiców. Polsat jest zadowolony ze sprzedaży transmisji. To oznacza, że w trudnym dla milionów niezamożnych rodzin w Polsce okresie pourlopowych wydatków na wyprawki szkolne dla dzieci i podręczniki, ludzie wysupłali pieniądze dla korporacji medialnej, często kosztem istotnych potrzeb życiowych. Wstyd! W końcu kiedy nasi wygrywają, ludzie borykający się z chronicznym deficytem budżetu domowego mogą na chwilę zapomnieć o kłopotach i o własnych osobistych porażkach. Donald Tusk, który od 1 grudnia ma zarabiać na nowej europejskiej posadzie 100.000 zł. miesięcznie na pewno wykupił dostęp. Stać go. A w dodatku jest szczerym i entuzjastycznym kibicem. Pytanie tylko co mu szkodziło zadzwonić do pana Solorza i przekonać go, że te igrzyska polskiemu społeczeństwu należą się za darmo? Ze zdaniem tak ważnej w Europie figury może nawet jeden z najbogatszych Polaków powinien się liczyć. Od czegoś też w końcu mamy Telewizję Polską, która powinna trzymać rękę na pulsie i nie odpuścić transmisji. Czego jednak oczekiwać po tej instytucji skoro Festiwal Chopinowski leciał u nas na niszowym kanale Kultura, podczas gdy telewizja niemiecka dawała go na głównym paśmie publicznej telewizji? Smutne, że staliśmy się tak potulni, że dopiero trzeba było bułgarskiego trenera, żeby przypomniał co nam się należy.

Stanisław Michalkiewicz Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

Z masłem, na głowie?

iekawe, czy i tym razem sprawdzi się porzekadło, że chytry dwa razy traci? Polsat, będący współorganizatorem Mistrzostw Świata w siatkówce, zakodował transmisje meczów tak, że bez specjalnej, dodatkowej opłaty za możliwość odbioru specjalnie uruchomionych kanałów, mistrzostw nie mogą oglądać nawet abonenci płatnych kanałów Polsat-Sport i Polsat-SportExtra. Przyczyną takiej pazerności jest okoliczność, że za prawo do transmisji Zygmunt Solorz zapłacił 15 mln euro, a dochody z reklam nie pozwalają nawet na to, by – jak w słynnej piosence „pero, pero, bilans wyszedł mu na zero”. Stacja chciała odsprzedać prawa innym nadawcom, m.in. telewizji państwowej, zwanej rządową, ale rządowa telewizja nie mogła zapłacić tyle, ile żądał pan Solorz. Jest to zrozumiałe, bo rządowa telewizja realizuje

(...) pan Zygmunt Solorz, żadnym naiwniakiem nie jest...

tzw. „misję”, która polega m.in. na zapewnieniu środków utrzymania ustosunkowanym politycznie i towarzysko filutom, zatrudniając ich na licznych stanowiskach dyrektorskich, a poza tym – na futrowaniu nie tylko konfidentów tajnych służb i alfonsów, ale również całych stad ich kopulantek w charakterze „gwiazd”. Nic dziwnego, że w takiej sytuacji rządowej telewizji musi brakować pieniędzy i Polsat przekonał się o słuszności krążącego w przed-

Czekamy na Twój komentarz 12 września 2014

wojennych sferach kupieckich powiedzenia, że jak kto robi w maśle – zostanie z masłem – oczywiście z masłem na głowie. W rezultacie trener reprezentacji Bułgarii odmówił wypowiedzi przed kamerą, kiedy zorientował się, że kamera należy do Polsatu. Spodziewał się bowiem, że Polsat podzieli się z nim chociaż częścią forsy, ale skoro nie – no to nie. Od razu widać, że opowieści o szlachetnej rywalizacji sportowej i tak dalej, to tylko takie makagigi, bo naprawdę chodzi o to, by wypić i zakąsić na koszt naiwniaków, którzy jeszcze nie skapowali, że ten cały sport, ze wszystkimi szlachetnościami, to tylko jedna z gałęzi przemysłu rozrywkowego i nie dość, że stanowią tło tych widowisk, to jeszcze do tego dopłacają. Pan Zygmunt Solorz, co to z niejednego komina przecież wygartywał, żadnym naiwniakiem nie jest, co to, to nie, więc wydymał nawet tych, którzy wykupili u niego sportowe kanały w nadziei, że za swoje pieniądze będą mogli oglądać przynajmniej te imprezy, w których Polsat macza palce. Czy w związku z tym przekona się o słuszności porzekadła, że chytry dwa razy traci? Wszystko to oczywiście być może i nie można wykluczyć, że przynajmniej ci wydymani klienci Polsatu zaczną tę stację bojkotować tak samo, jak bułgarski trener, chociaż z drugiej strony wielkiej nadziei na to nie ma, bo przecież telewizje wciskają swoim odbiorcom ordynarny kit, a ci nic, tylko kupują go i kupują. Nie bez kozery tedy Franciszek ks. de La Rochefoucauld zauważył, iż tylko dlatego Pan Bóg nie zesłał na ziemię drugiego potopu, że przekonał się o bezskuteczności pierwszego.

Kate w ciąży!

Księżna Kate, żona księcia Williama, oczekuje drugiego dziecka – ogłosił oﬁcjalnie Kensington Palace na swoim proﬁlu na Twitterze. Możemy się spodziewać, że już wkrótce rozpocznie się prawdziwa medialna gorączka, a informacji o przebiegu ciąży będzie z każdym dniem przybywać. lotki o kolejnej ciąży Catherine pojawiały się już od jakiegoś czasu (pierwsze już trzy miesiące po narodzinach pierwszego dziecka!) – podejrzenia padły m.in. podczas oficjalnej podróży książęcej pary do Australii. Księżna szybko ucięła jednak spekulacje i nie odmówiła kieliszka wina w czasie jednej z kolacji. Teraz wiadomość o ciąży jest jednak potwierdzona. – Książę i księżna mają przyjemność ogłosić, że księżna Cambridge spodziewa się drugiego dziecka – ogłosił na Twitterze Kensington Palace. – Królowa oraz członkowie obu rodzin są zachwyceni nowiną – pisano dalej. Oficjalne oświadczenie wydał również Clarence House. – Podobnie jak podczas pierwszej ciąży, księżna cierpi na poranne mdłości. Jej Królewska Wysokość nie będzie zatem towarzyszyć mężowi w jego zobowiązaniach w Oxfordzie. Księżna jest pod stałą opieką lekarzy w Pałacu Kensington – czytamy. Powinszowania rodzicom małego George’a, który już wkrótce przestanie być jedynakiem, złożył m.in. David Cameron. – Gratulacje dla księcia i księżnej Cambridge. Jestem wielce uradowany z powodu radosnej nowiny, jaką

jest oczekiwanie kolejnego dziecka – napisał na Twitterze. Stan błogosławiony księżnej Kate z pewnością stanie się jednym z ważniejszych tematów wielu pism i portali. Choć dziś nie wiemy nic poza tym, że Kate jest w ciąży i cierpi na poranne mdłości, to z pewnością w najbliższym czasie nie zabraknie spekulacji choćby na temat tego, w którym miesiącu jest księżna, a także najbardziej interesującej nowiny – czy urodzi chłopca czy dziewczynkę. Nie wiadomo też, jak za kilka miesięcy na wieść o rodzeństwie zareaguje mały George. To z pewnością będzie gorący temat, zwłaszcza jeśli spojrzymy na to, co działo się gdy Kate była w pierwszej ciąży i jakie zamieszanie towarzyszyło jej gdy zbliżał się termin porodu. Przypomnijmy, że pierwsze dziecko Williama i Kate – His Royal Highness Prince George of Cambridge – przyszło na świat 22 lipca ubiegłego roku o godz. 16.24 brytyjskiego czasu, ważyło ok. 3,8 kg i już jako niemowlak trafił na okładki najważniejszych gazet w Wielkiej Brytanii. Z tej okazji w wydaniu tuż po porodzie dziennik „The Sun” zmienił nawet nazwę na „The Son”. Prawdopodobnie takie samo szaleństwo czeka nas za kilka miesięcy.

| z wielkiej brytanii

reklama

12 z wielkiej brytanii Goniec

News

Londyn pod żaglami

Zakulisowe rozmowy

„The Telegraph” donosi o zakulisowych negocjacjach Donalda Tuska z Davidem Cameronem. Tusk, który był uważany za faworyta Camerona w wyścigu do stanowiska szefa Rady Europejskiej, obiecał wspierać brytyjskie propozycje. Obaj politycy porozumieli się w rozmowie telefonicznej, w trakcie której Tusk obiecał wspierać brytyjskie koncepcje ograniczenia swobody przemieszczania się na terenie UE i zlikwidowania tzw. turystyki zasiłkowej.

Itaka poszukuje Osoby te są poszukiwane na prośby ich rodzin przez ITAKĘ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych. Ktokolwiek widział zaginionych, lub ma jakiekolwiek informacje o ich losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ pod całodobowym numerem 0048 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Informatorom gwarantuje się anonimowość.

Gruca Dariusz Krystian 19 lat Wzrost: 170 cm Oczy: niebieskie Ostatnie miejsce pobytu: Nottinghamshire Zaginął 23 czerwca 2014 roku

Petliński Marcin 33 lata Wzrost: 170 cm Oczy: niebieskie Ostatnie miejsce pobytu: Worcester Zaginął 1 kwietnia 2014 roku. 12 września 2014

a Tamizie było wyjątkowo tłoczno – do Londynu zjechał y żaglowce z całego świata. Wszystkie zacumowały w Greenwich, by wziąć udział w Tall Ships Festival. To największa taka impreza od 25 lat. 54 jednostki przypłynęły m.in. z Francji, Hiszpanii, Belgii, Holandii i Polski. Przed rozpoczęciem zlotu organizatorzy oszacowali, że w czasie imprezy trwającej od 5 do 9 września zobaczyć żaglowce przyjdzie kilkaset tysięcy gości. Nie pomylili się – kolejki czekających na kurs rzeczną taksówką były gigantyczne. Odwiedzający mogli nie tylko zwiedzać żaglowce, ale jeśli wcześniej kupili bilet, to również wziąć udział w rejsach po Tamizie. W ramach imprezy można było zobaczyć m.in. Glorianę, barkę wiosłową Jej Królewskiej Mości, w eskorcie tradycyjnych łodzi wiosłowych. Prawdziwą atrakcją było też zwiedzenie naj-

większego z przybyłych żaglowców – polskiego „Daru Młodzieży”, który cieszy się wśród gości ogromnym zainteresowaniem. Polski żaglowiec odniósł sukces zanim jeszcze wpłynął do Greenwich – zajął pierwsze miejsce w swojej klasie w odbywających się w ramach imprezy regatach z Falmouth do Greenwich. – Po Tamizie pływa się bardzo dobrze, choć jest dużo wyzwań dla nawigatorów. Mieliśmy dosyć trudne warunki na samych regatach, bo były słabe i przeciwne wiatry, i zdarzały się przeciwne prądy, więc trzeba było włożyć bardzo dużo starań, by zakończyć te regaty z takim wynikiem. To ogromna zasługa naszego komendanta Rafała Szymańskiego, który w rewelacyjny sposób poprowadził nas w czasie wyścigu – mówi Wojciech Cisek, trzeci oficer „Daru Młodzieży”. – Statek takiego typu, jak „Dar Młodzieży” musi wchodzić w wąskie rzeki z pomocą pilota. I tu mieliśmy dużo

szczęścia, bo pilot, który nas wprowadzał okazał się Polakiem, który niegdyś, jeszcze jako kadet, pływał na „Darze Młodzieży”. Więc z sympatią i sentymentem pomógł nam bezpiecznie zacumować w miejscu, w którym obecnie się znajdujemy – dodaje oficer. Około 160-osobowa załoga „Daru Młodzieży”, złożona w dużej części ze studentów Akademii Morskiej w Gdyni zdążyła też już zwiedzić Londyn. Po widowiskowej paradzie żaglowców wrócą do gdyńskiego portu. Tall Ships Festival to tylko część z obchodzonego przez cały miesiąc festiwalu Tamizy „Totally Thames”. Impreza to ponad 100 wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych w wielu miejscach położonych nad rzeką. Chętni mogą zobaczyć ponad 20-metrowego hipopotama pływającego po Tamizie, obejrzeć spektakle grup teatralnych czy też wziąć udział w wieczornych seansach filmowych nad rzeką. (tekst, fot.: Ewelina Wojda)

Brytyjscy emeryci bez benefitów i przywilejów?

Będzie nowe lotnisko?

Według organizacji King’s Fund, emeryci mają zbyt dużo przywilejów i powinni zacząć płacić 12-proc. składkę na ubezpieczenie społeczne, a także nie otrzymywać benefitów. Eksperci twierdzą, że wiek emerytalny nie powinien zwalniać obywateli z obowiązku dokładania do Skarbu Państwa.

Boris Johnson chciałby, aby na wyspie u ujścia Tamizy powstało – kolejne już w Londynie – lotnisko. Na taką inwestycję nie godzi się Airport Comission. Sir Howard Davies, przewodniczący komisji tłumaczy, że wiążą się z tym zbyt wysokie koszty oraz zbyt mocne przekształcenie środowiska naturalnego.

14 z wielkiej brytanii

W centrum Londynu odnotowano najwyższy na świecie stopień zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem azotu – alarmowali ostatnio badacze z Uniwersytetu King’s College London. Ustalenia naukowców rozpętały gorącą debatę o jakości londyńskiego powietrza.

>> Iwona Starosta a kiepski stan rzeczy oberwało się włodarzowi miasta. Boris Johnson najpierw skomentował doniesienia jako bzdury wprowadzające ludzi w błąd. Jednocześnie jednak śpieszy z pomysłami, które mają pomóc Londynowi odetchnąć choć trochę świeższym powietrzem. Tym razem, nie bez powodu, padło na diesle. Rewelacje naukowców dotyczą konkretnego i to bardzo znanego miejsca – Oxford Street, sławnej handlowej ulicy Londynu, gdzie mieści się około 300 sklepów. OS to wręcz instytucja – jedna z największych atrakcji turystycznych stolicy Wielkiej Brytanii i, oczywiście, raj dla zakupoholiczek z całego świata. Szacuje się, że każdego tygodnia przewija się tu około pięciu milionów ludzi. Według doktora Dawida Carslow z King’s College London odnotowane na

12 września 2014

Oxford Street, w trakcie tegorocznych czerwcowych badań, wskaźniki zawartości dwutlenku azotu (jego źródłem są spaliny samochodowe) są obecnie najwyższe na świecie i w ogóle rekordowe w historii badań zanieczyszczeń powietrza. W godzinach największego ruchu przekraczają dopuszczone przez Unię Europejską normy aż jedenastokrotnie! Pomiary prowadzono na Oxford Circus – skrzyżowaniu Oxford Street z Regent Street. Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem azotu nasila u ludzi astmę i przyczynia się do chorób krążeniowych, m.in. ataków serca. Wiązane też jest ze wzrostem ryzyka zachorowania na raka płuc. Zdaniem specjalistów zatrute powietrze jest przyczyną około czterech tysięcy przedwczesnych zgonów w samym Londynie, a w całej Anglii – ok. 30 tysięcy. Informacja o tym, że jedna z największych atrakcji turystycznych miasta jest jednocześnie najbardziej toksycznym

Toksyczna

Oxford Street

miejscem na Ziemi, wywołała burzę w angielskich mediach. W gazetach pojawiły się doniesienia, że Oxford Street to miejsce bardziej zanieczyszczone niż Pekin czy inne azjatyckie metropolie, gdzie noszenie na twarzy masek chroniących przed wdychaniem zanieczyszczeń powietrza jest normą. – Wiedziałam, że powietrze w centrum Londynu do najczystszych nie należy – mówi Agnieszka, którą spotykamy na zakupach na Oxford Street. – Nie trzeba żadnych badań, żeby czuć te spaliny w powietrzu. Ale, że jest aż tak źle, to nie miałam pojęcia. Może rzeczywiście trzeba nosić maskę… Ale z taką maską na twarzy biegać po sklepach?! To byłoby trochę dziwne! – przyznaje. Naukowcy za tak fatalny stan rzeczy obwiniają głównie silniki diesla, a w tym konkretnym przypadku autobusy z takimi silnikami, których na Oxford Street kursuje mnóstwo. Do tego słynne czarne londyńskie taksówki, które też wyposażone są w silniki wysoko-

prężne. Dopiero na początku tego roku pojawiły się „black cabs” z silnikami benzynowymi zaprojektowanymi przez koncern Nissan.

Opłatami w diesle

Gdy wyniki badań zostały ogłoszone, Boris Johnson najpierw stanowczo zaprzeczył rewelacjom badaczy. Zdaniem burmistrza doniesienia, że Oxford Street jest najbardziej toksycznym (pod względem zawartości dwutlenku azotu w powietrzu) miejscem na ziemi to „bzdury i niedorzeczny miejski mit”. Jego zdaniem poziom zanieczyszczeń powietrza jest w Londynie znacznie niższy niż w innych metropoliach świata. Jak przekonywał, badany przez naukowców poziom dwutlenku azotu przy ruchliwych ulicach Paryża, Rzymu czy Monachium jest wyższy niż w stolicy Wielkiej Brytanii. Jednocześnie burmistrz Londynu widzi potrzebę ograniczenia emisji spalin. Tym bardziej, że Komisja Euro-

| z wielkiej brytanii 15 reklama

pejska na początku tego roku podjęła legalne kroki przeciwko Wielkiej Brytanii za niewywiązanie się z obowiązku obniżenia zanieczyszczeń powietrza dwutlenkiem azotu, pomimo 15 lat upominania kraju i wielokrotnych przedłużeniach terminu na realizację tego obowiązku. Akcja Komisji Europejskiej może skutkować żenującym dla Wysp wezwaniem przed sąd oraz 300 milionami funtów kary rocznie. Boris Johnson zaproponował m.in. wprowadzenie dodatkowej opłaty za wjazd do centrum Londynu dla samochodów z silnikiem diesla. Już teraz każdy kierowca wjeżdżający do centrum miasta w godzinach największego ruchu w dni robocze, czyli od poniedziałku do piątku od 7.00 do 18.00, musi zapłacić £11,50 tzw. congestion charge. Zgodnie jednak z propozycją Johnsona, popieraną przez ekspertów od zanieczyszczenia powietrza i działaczy ekologicznych, właściciele diesli zapłaciliby dodatkowo kolejne £10. Burmistrz zapowiedział również, że będzie zabiegał, aby rząd podwyższył stawkę podatku paliwowego na oleje napędowe, które teraz są opodatkowane tak samo jak benzyna. Już teraz średnia cena oleju napędowego na stacjach paliwowych w UK sięga £1,36

za litr, a benzyny – £1,31. Gdyby stawka opodatkowania na olej wzrosła, jak chce tego Boris Johnson, to olej byłby jeszcze droższy w porównaniu do benzyny. Dla porównania w Polsce relacje cenowe są odwrotne. To olej napędowy jest nieco tańszy. – Nie wiem, dlaczego olej napędowy w Anglii jest droższy od benzyny, bo w Polsce jest akurat odwrotnie – przyznaje Andrzej Kujawski z Londynu. – Gdyby olej jeszcze podrożał i rzeczywiście weszłyby dodatkowe opłaty na diesle w centrum Londynu, to chyba wiele osób zrezygnowałoby z takich samochodów – zauważa. I o to właśnie chodzi burmistrzowi Londynu. Jednak jest też dobra wiadomość dla właścicieli diesli. Ostatnim pomysłem burmistrza jest wprowadzenie dla nich kompensaty za złomowanie auta. Zdaniem Borisa Johnsona każdy, kto zdecyduje się wycofać swoje zatruwające powietrze dieslowskie auto z ruchu samochodowego powinien otrzymać co najmniej tysiąc funtów. Propozycja pojawiła się na początku września i na razie nie znane są żadne szczegóły, kiedy, jeśli w ogóle, i jak miałaby wejść w życie. A z pewnością byłoby to przedsięwzięcie dość kosztowne dla państwa. reklama

16 z wielkiej brytanii

Pracę w Anglii znajdzie armia

tłumaczy?

W Londynie dziś mówi się w ponad 200 językach. Przyszłość zawodu tłumacza wydaje się być bezpieczna. >> Sonia Grodek

edług danych Census z 2011 roku, w samym Londynie na co dzień używa się ponad 200 języków, z czego 53 to języki „główne” – w każdym z nich porozumiewa się co najmniej 0,1 proc. populacji miasta. Z badań wynika również, że w mieście mieszka 300 tysięcy osób, które nie potrafią mówić po angielsku. Czy potrzeba lepszego dowodu na to, że już dziś pracę w Anglii znajdzie „armia” tłumaczy, a w przyszłości zapotrzebowanie może jeszcze wzrosnąć?

Ja pisać „po polski”

Potrzeba tłumaczy jest coraz bardziej zauważalna. W zeszłym roku na usługi translatorskie brytyjska policja wydała ponad milion funtów. Tłumacze byli wzywani do więzień ponad 14 tysięcy razy, bo 12 proc. więźniów to cudzoziemcy. Również koszty tłumaczeń sądowych i procesowych wzrosły

reklama

12 września 2014

w zeszłym roku. I to o połowę – dziś rząd wydaje na nie 15 milionów funtów. System telefonów alarmowych 999 obsługuje wezwania w 170 językach, a najpopularniejsze to polski, francuski, portugalski, hiszpański, somalijski, turecki i rumuński. Policjanci są też zobowiązani do udzielenia pomocy tłumacza każdemu skazanemu lub ofierze, jeśli bariera językowa uniemożliwia ustalenie wersji wydarzeń czy komuni-

licją (…) jeżeli w danym momencie wydarza się popełnienie przestępstwa, albo, jeżeli ktokolwiek znajduje się w bezpośrednim niebezpieczeństwie.“

Freelancerzy na wezwanie

Dużo pracy można znaleźć też na granicy, gdzie służby codziennie mają problemy z porozumieniem się z dziećmi, zagubionymi podróżnymi w trakcie przesiadki, pasażerami, którzy złamali

Powinno się używać wyżej wymieniony numer służby w celu skontaktowania się z policją

METROPOLITAN POLICE kację. Na razie trudno oprzeć się wrażeniu, że pomoc tłumacza przydałaby się policjantom choćby w tworzeniu opisów na ich stronie internetowej. Po polsku na stronie Metropolitan Police możemy dowiedzieć się, że: „Powinno się używać wyżej wymieniony numer służby w celu skontaktowania się z po-

przepisy lub emigrantami. „Tłumacze pracują na zasadzie freelance. Wszyscy są samozatrudnieni a wpisanie ich na naszą listę tłumaczy nie gwarantuje im zatrudnienia” – czytamy w broszurze UK Border Agency. Taka praca ma tylko jeden minus – lotniska i porty funkcjonują 24 godziny na dobę, więc szcze-

gólnie na początku godziny pracy mogą być bardzo wymagające, a praca nieregularna. Jedyne wymagania to: mieszkanie w Anglii od 3 lat i zamiar pozostania na stałe, płynna znajomość języka angielskiego i obcego, a także członkowstwo w National Register of Public Services Interpreters lub dyplom Public Services Interpreting lub współpraca z Metropolitan Police.

Życie zależy od tłumacza

Co miesiąc około 20 tysięcy razy tłumacze pracują na zlecenie urzędów pracy, odbierając telefony. Spotkań „face to face”, w których tłumacz musi pofatygować się do Jobcentre Plus jest rocznie 13 tysięcy (dane za raportem Departament of Work and Pension 2011). Takich pracowników potrzeba też w szkołach, gdzie dzieci i rodzice nie znający angielskiego nie są rzadkością czy w szpitalach, w których od komunikacji z pacjentem zależy często jego życie. W tym drugim przypadku o pracę jest o tyle trudno, że konieczna jest perfekcyjna znajomość medycz-

| z wielkiej brytanii nego sĹ&#x201A;ownictwa, i to w obu jÄ&#x2122;zykach. Coraz wiÄ&#x2122;cej urzÄ&#x2122;dĂłw miejskich rĂłwnieĹź potrzebuje pomocy tĹ&#x201A;umacza, zarĂłwno w codziennych dziaĹ&#x201A;aniach (np. wizyty pracownikĂłw opieki spoĹ&#x201A;ecznej w domach rodzin emigrantĂłw), jak i przy tĹ&#x201A;umaczeniu stron internetowych. DziĹ&#x203A; wiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ze stron kilkudziesiÄ&#x2122;ciu brytyjskich samorzÄ&#x2026;dĂłw dostÄ&#x2122;pna jest przynajmniej w kilku jÄ&#x2122;zykach obcych, a z czasem na pewno zapotrzebowanie na przekĹ&#x201A;ady bÄ&#x2122;dzie rosĹ&#x201A;o.

Chcesz tĹ&#x201A;umaczyÄ&#x2021; dla rzÄ&#x2026;du?

A gdzie szukaÄ&#x2021; takiej pracy? Wiele szkĂłĹ&#x201A; jÄ&#x2122;zykowych i agencji tĹ&#x201A;umaczeĹ&#x201E; reklamuje siÄ&#x2122; na swoich stronach, piszÄ&#x2026;c, Ĺźe wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026; przy tĹ&#x201A;umaczeniach ze szkoĹ&#x201A;ami, wiÄ&#x2122;zieniami czy rzÄ&#x2026;dem. JeĹ&#x203A;li chcemy pracowaÄ&#x2021; w ten sposĂłb, warto zgĹ&#x201A;osiÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do takiego miejsca, by mieÄ&#x2021; dostÄ&#x2122;p do staĹ&#x201A;ych zleceĹ&#x201E;. Zarobki sÄ&#x2026; rĂłĹźne i wahajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od iloĹ&#x203A;ci i dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci zleceĹ&#x201E;, a takĹźe ich rodzaju. Dla przykĹ&#x201A;adu: w zeszĹ&#x201A;ym roku posterunki policji na tĹ&#x201A;umaczenia wydawaĹ&#x201A;y jednorazowo od 75 funtĂłw (konsultacja przy tĹ&#x201A;umaczeniu zagranicznego dowodu osobistego, krĂłtka rozmowa w jÄ&#x2122;zyku obcym) do 1200 funtĂłw za asystowanie przy skomplikowanych zeznaniach i tĹ&#x201A;uma-

czeniu dokumentĂłw. 30-50 proc. wynagrodzenia pobierze jako prowizjÄ&#x2122; nasza macierzysta agencja czy szkoĹ&#x201A;a jÄ&#x2122;zykowa, ale warto do niej doĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; rzadko zdarza siÄ&#x2122;, by urzÄ&#x2122;dy wspĂłĹ&#x201A;pracowaĹ&#x201A;y z freelancerami.

W niedzielÄ&#x2122; tĹ&#x201A;umaczÄ&#x2026; droĹźej

Stawki na granicy i lotniskach sÄ&#x2026; ustalone sztywniej. Za pierwszÄ&#x2026; godzinÄ&#x2122; tĹ&#x201A;umaczenia dostaniemy 48 funtĂłw, a za kolejne 16 funtĂłw w ciÄ&#x2026;gu dnia i 20 funtĂłw po osiemnastej. W soboty stawka wzrasta do 72 funtĂłw za pierwszÄ&#x2026; godzinÄ&#x2122; i 26 za kolejne, a w niedzielÄ&#x2122; i Ĺ&#x203A;wiÄ&#x2122;ta za kaĹźdÄ&#x2026; kolejnÄ&#x2026; godzinÄ&#x2122; dostaniemy 32 funty. Za tĹ&#x201A;umaczenie telefoniczne dostaniemy 10-20 funtĂłw. Z kolei University of Glasgow ogĹ&#x201A;asza siÄ&#x2122;, Ĺźe wyksztaĹ&#x201A;ceni u nich tĹ&#x201A;umacze przetĹ&#x201A;umaczÄ&#x2026; krĂłtki tekst do 500 sĹ&#x201A;Ăłw za min. 60 funtĂłw. A czego potrzebujemy do rozpoczÄ&#x2122;cia takiej pracy? Jak czytamy na stronie z radami dotyczÄ&#x2026;cymi Ĺ&#x203A;cieĹźki kariery Uniwersytetu w Oxfordzie: â&#x20AC;&#x17E;doskonaĹ&#x201A;ej znajomoĹ&#x203A;ci jÄ&#x2122;zyka ojczystego i co najmniej jednego innego jÄ&#x2122;zyka a do tego refleksu, dobrej pamiÄ&#x2122;ci i odpornoĹ&#x203A;ci ale teĹź umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci przemawiania publicznego i szerokiej wiedzy ogĂłlnej.â&#x20AC;?

Wydawca magazynu polonijnego â&#x20AC;&#x17E;Goniec Polskiâ&#x20AC;? oraz portalu internetowego goniec.com w zwiÄ&#x2026;zku z dynamicznym rozwojem i nowymi projektami, poszukuje osoby na stanowisko:

PROGRAMISTA APLIKACJI INTERNETOWYCH Wymagania: t 6NJFKÇ&#x2014;UOPÇ´Ç&#x17D; QSPHSBNPXBOJB X Ç´SPEPXJTLV +PPNMB t ;BNJÂ&#x2019;PXBOJF EP QSPHSBNPXBOJB t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; 1)1 OBKMFQJFK PCJFLUPXFHP

t 6NJFKÇ&#x2014;UOPÇ´Ç&#x17D; UXPS[FOJB [BQZUBÇŠ 42- [ OBDJTLJFN OB .Z42t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; KÇ&#x2014;[ZLĂ&#x2DC;X PQJTĂ&#x2DC;X TUSPO JOUFSOFUPXZDI 9 )5.- $44 PSB[ +BWB4DSJQU Dodatkowe atuty: t 6NJFKÇ&#x2014;UOPÇ´Ç&#x17D; UXPS[FOJB BQMJLBDKJ NPCJMOZDI NPCJMOF TUSPOZ 888

t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; UFDIOPMPHJJ 'MBTI UXPS[FOJF CBOFSĂ&#x2DC;X JUQ

t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; $BLF1)1 CÇ&#x152;EČ&#x2021; JOOZDI GSBNFXPSLĂ&#x2DC;X 1)1 t %PÇ´XJBED[FOJF [ QSBDÇ&#x152; [ TZTUFNBNJ LPOUSPMJ XFSTKJ t ;OBKPNPÇ´Ç&#x17D; KÇ&#x2014;[ZLB BOHJFMTLJFHP D[ZUBOJF EPLVNFOUBDKJ

t 0CZDJF X Ç´SPEPXJTLV 6OJY -JOVY Oferujemy: t .PČ&#x2C6;MJXPÇ´Ç&#x17D; T[ZCLJFHP SP[XPKV [BXPEPXFHP t 1S[ZKB[OÇ&#x152; BUNPTGFSÇ&#x2014; QSBDZ X NÂ&#x2019;PEZN [FTQPMF t 4UZD[OPÇ´Ç&#x17D; [ OBKOPXT[ZNJ UFDIOPMPHJBNJ t "USBLDZKOF XBSVOLJ [BUSVEOJFOJB $7 QSPTJNZ QS[FTZÂ&#x2019;BÇ&#x17D; OB BESFT rekrutacja@mail.goniec.com

reklama

ogloszenie_informatyk.indd 1

2014-05-20 12:43:0

18 z wielkiej brytanii

To nie zawód, to stan umysłu

– W pewnym momencie doszłam do wniosku, że wszystkie te konkursy i nagrody wpływają jedynie na tę część mojego jestestwa, która wcale nie rozwĳa mnie artystycznie. W efekcie skończyłam pisać dla jurorów, a zaczęłam dla ludzi – mówi Dana Parys-White w rozmowie z Dariuszem Dzikowskim.

Poezja emigracyjna różni się od krajowej? – To inna tematyka, inna semantyka, inne podejście do eksperymentu słowa i tradycji literackich. Tak twierdzi wielu ekspertów. Z mojego punktu widzenia ta różnica nie istnieje. Bo mówienie o grupach i szufladkowanie poezji zaprzecza indywidualności. Każdy autor – a mówię nie o powielaczach i kopiarkach, tylko poetach i pisarzach – jest jak odcisk linii papilarnych na firmamencie sztuki. Migawka twórcy ma wysoką częstotliwość, nie tylko rejestruje mgnienie wiosny czy ziewnięcie lata, ale potrafi ślizgać się po orbitach elektronów. Poeta to nieustający podróżnik, duchowy emigrant, dlatego każda poezja jest emigracyjna. reklama

12 września 2014

Podobno poetą się nie jest, a się nim bywa. – Pozwolę sobie na polemikę z tymi słowami naszego wieszcza Cypriana Kamila Norwida. Jeśli ktoś jest poetą, to ma właściwe receptory, a w odbieraniu świata dominuje prawa półkula. Nawet jeśli nie uprawia czynnie poezji, to nadal nim jest. Bo to nie zawód, to stan umysłu. Pani w swojej twórczości porusza różne tematy. – Piszę o codziennych huśtawkach uczuć, pragnień, tęsknot, podniet i o ludziach wokół nas, którzy tą huśtawką bujają. O ciemnej i jasnej stronie bycia, czyli o tragikomedii naszej mikroskopijnej egzystencji we wszechświecie. Jednym słowem – o życiu.

Ernest Bryll zauważył, że dogłębnie rozumie pani naturę kobiecą. – To zabawna historia. Kiedy wręczał mi „Laur Miriama”, w 2003 r. w Lublinie, postanowił dodać dwa zdania własnej refleksji na temat jednego z moich wcześniej przeczytanych wierszy. Brzmiało to mniej więcej tak: „Pierwsza nagroda dla intrygującego poety, Dana Parys-White, za szczególną zmysłowość i dogłębne zrozumienie natury kobiecej”. Jakież było jego zdziwienie, kiedy okazało się, że jestem kobietą. Mimo wszystko komplement. – Jasne. A pomyśleć, że początki mojej twórczości miały formę zbuntowanego rapu, jak przystało na 5-latkę, która odmawiała noszenia sukienek i kokard. Melorecytowałam swoje rymo-

wanki do dużego lustra w przedpokoju z należytą ekspresją i dynamizmem. W szkole i na studiach urzekło mnie hasło „Gitarą i Piórem” i wkroczyłam w okres poezji śpiewanej. W tym czasie nie pisałam wierszy, jedynie piosenki. Były więc festiwale studenckie. Do dziś pamiętam moją nagrodę studenckiego Festiwalu Piosenki w Chatce Chemika w Beskidzie Żywieckim, którą był amerykański plecak z wewnętrznym stelażem. Potem przyszła choroba gardła, przestałam śpiewać i pisać. Dopiero przyjazd do Londynu i narodziny mojego syna Adama w 1996 r. wszystko zmieniły. Pojawiła się potrzeba pisania? – Potrzeba, a nawet konieczność – bo było o czym. Mój pierwszy poetycki zestaw wysłałam na konkurs „Złotego

| z wielkiej brytanii 19 reklama

Szerszenia” Fundacji Młodej Polonii w 2001 r. Zajęłam wtedy trzecie miejsce i tak zaczął się ciąg konkursowy w moim twórczym życiu. Była w nim wspomniana już główna nagroda „O Laur Miriama” przyznana przez Ernesta Brylla i Bohdana Zadurę, była główna nagroda Gliwickiego Teatru Muzycznego za najlepszy utwór muzyczny o miłości, była też nominacja do Nagrody Literackiej Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 2009 r. za powieść „Emigrantka z wyboru”. W międzyczasie zostałam dyrektorem londyńskiego oddziału Fundacji Młodej Polonii i zaczęłam publikować w pismach literackich i almanachach. Wkładałam te dyplomy do folderów, jeden po drugim. Ich zawartość szybko rosła, aż któregoś dnia przyszła refleksja, że wszystkie te konkursy i nagrody wpływają jedynie na tę część mojego jestestwa, która wcale nie rozwija mnie artystycznie – czyli na moje ego. W efekcie skończyłam pisać dla jurorów, a zaczęłam dla ludzi. Teraz uważam, że tak naprawdę ważny jest jedynie słuchacz i czytelnik. To on decyduje o tym, czy ma sens artykułowanie swojej kreatywności. W ten model wpisuje się grupa artystyczna DNA? – Mam nadzieję. To luźna formacja założona przeze mnie w 2011 r. Łączy przedstawicieli różnych dziedzin sztuki, o podobnej wrażliwości artystycznej – czyli wspólnym DNA. Bez względu na narodowość czy stopień profesjonalizmu. Najważniejsze jest, żeby chcieli i mogli ze sobą współpracować. Występujemy głównie w Jazz Cafe POSK,

ostatnio też w Matthews Yard w Croydon. Osią obrotową grupy jestem ja i utalentowana aktorka-wokalistka Izabela Wilczyńska. To odskocznia od codzienności? – Raczej jej wypełnienie. Nie myślę o DNA jedynie w głębokim śnie. Bo jeśli nie zastanawiam się nad nowym programem, to planuję jak zdobyć fundusze na dalszą działalność. A co z tego mam? Dobrą zabawę! Potwierdzenie, że nasza kreatywność ma odbiorcę, a więc sens, jest bezcenne. W idealnym świecie ludzie powinni zajmować się tym, co kochają, to gwarancja szczęśliwego i spełnionego życia. Nie prezentujemy sztuki masowej, a ta niszowa musi mieć dobrego wujka. My mamy nasze miejsce i naszych fanów, którzy przychodzą na wszystkie programy…

DANA PARYS-WHITE 

poetka, literatka, tłumaczka. Pochodzi z Ostrowi Mazowieckiej, od 18 lat mieszka w Londynie. Ma na koncie trzy książki poetyckie, powieść, utwory muzyczne na pięciu płytach (w tym Michała Bajora), tłumaczenia sztuk teatralnych. Jest laureatką wielu konkursów literackich (m.in. główna nagroda Ernesta Brylla i Gliwickiego Teatru Muzycznego), była nominowana do nagrody Literackiej ZPPnO za powieść „Emigrantka z wyboru”.

20 z wielkiej brytanii

Brytyjski dyplom

na wyciągnięcie ręki Szansę na podjęcie studiów w Anglii ma każdy – nie trzeba nawet znać języka angielskiego! Coraz popularniejszą formą studiów jest polski uniwersytet kształcący na odległość. >> Sonia Grodek czniowie logują się na specjalnej platformie gdzie mają dostęp do testów, wykładów i pomocy naukowych. Do tego często dochodzi mailowy i Skype’owy kontakt z nauczycielami. W ten sposób na Polskiej Akademii Otwartej można studiować: logistykę, pedagogikę, administrację i zarządzanie. Nauka kosztuje 270-400 zł miesięcznie, a rekrutacja kończy się na początku października. Uczniowie muszą tylko stawić się pięć razy do roku na zjeździe w Łodzi. Na ponad dziesięciu kierunkach (od grafiki po bezpieczeństwo wewnętrzne) można też uczyć się na podobnej zasadzie na Polskim Uniwersytecie Wirtualnym, gdzie również nie ma wpisowego, a czesne wynosi 310 zł miesięcznie. Z kolei studia biznesowe na kierunkach takich, jak zarządzanie personelem, biznesem, finansami, marketing i finanse oferuje Polish Open University – istnieje też możliwość skończenia studiów BA po angielsku. Nauka kosztuje od 4800 zł do 3200 euro rocznie (za studia w języku angielskim).

Podyplomowo w Londynie

W Londynie można też zapisać się na studia podyplomowe. Należy to zrobić osobiście lub przez Internet. To świetny sposób na uzupełnienie wiedzy lub zmianę ścieżki zawodowej, a wykłady są przystosowane do potrzeb osób pracujących – zjazdy odbywają się najwyżej dwa razy w miesiącu. Na przykład na Polskim Uniwersyecie na Obczyźnie osoby z dyplomem co najmniej licencjata, mogą uczyć się na kierunku negocjacje i mediacje, psychologia stosowana, seksuologia społeczna, coaching lub nauczanie j. polskiego. Zgłoszenia przyjmowane są do 1 października, a czesne wynosi £900-1000 rocznie. Kilkanaście kierunków studiów podyplomowych ma też w swojej ofercie Polski Uniwersytet Wirtualny i Polska 12 września 2014

Akademia Otwarta. Kilka kierunków z zarządzania i biznesu ma też Polish Open University.

Do Anglii po polski dyplom?

W Londynie istnieje również możliwość nauki na studiach stacjonarnych w oddziale polskiego uniwersytetu. Plusów jest bardzo wiele – nauka w języku ojczystym, możliwość kontynuowania przerwanych studiów na emigracji i dyplom – bądź co bądź – z londyńskim adresem. Zanim jednak zdecydujemy się na naukę w polskiej szkole za granicą, powinniśmy koniecznie sprawdzić, czy ma ona uprawnienia wydane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jeśli nie, to po kilku latach studiów możemy uzyskać dyplom szkoły zawodowej czy policealnej zamiast uniwersytetu lub też uzyskać dyplom, który nie będzie stanowił żadnej wartości w oczach pracodawcy brytyjskiego czy polskiego. W najgorszym wypadku taka uczelnia może upaść, a my nie będziemy w stanie dokończyć studiów na żadnym innym uniwersytecie.

Od prawa po pedagogikę

Na stronie MNiSW znajduje się wykaz dziesięciu szkół, które mają prawo uczyć za granicą, w tym trzy w Londynie i dwie w Dublinie. W stolicy Wielkiej Brytanii w ramach polskiego uniwersytetu możemy studiować na wydziale politologii, pedagogiki, prawa i zarządzania, a w Dublinie – zarządzania, pedagogiki i ekonomii. Aby studiować na większości z nich wystarczy świadectwo maturalne – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń, a zapisywać można się nawet do połowy października. Nauka odbywa się w systemie niestacjonarnym – co tydzień, a czasem przez jeden weekend w miesiącu. Studia na Społecznej Akademii Nauk w Łodzi kosztują £100 (wpisowe) i £120-215 miesięcznie czesnego. Na Europejskiej Wyższej Szkole Prawa i Administracji wpisowe wynosi 400 zł, a opłata za semestr 1900-2800 zł. Można jeszcze zdążyć na

| z wielkiej brytanii 21 reklama

dni otwarte, które odbywają się 14, 15, 20 i 21 września o godz. 14:00 w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie. Trzecia z wymienionych w spisie MNiSW uczelni nie prowadzi w tym roku rekrutacji w Wielkiej Brytanii. W Londynie można też studiować na… Uniwersytecie Jagiellońskim. Studia na stosunkach międzynarodowych odbywają się przez Internet w Londynie, a także podczas dwóch tygodniowych zjazdów w roku w Krakowie. Nauka kosztuje 10 tys. złotych rocznie. Jak widać, takie studia wymagają już nieco większego zaangażowania (również finansowego) od studenta, ale w zamian otrzymuje się dyplom jednego z najlepszych uniwersytetów w Polsce.

Można uzyskać stypendium

Co ciekawe, ucząc się przez Internet lub na wydziale zamiejscowym, można ubiegać się o stypendium. Tak jest w PAO, PUW, jak i na londyńskim wydziale UJ. Do wyboru są stypendia socjalne, dla osób niepełnosprawnych, za wyniki w nauce i zapomogi celowe. Stypendium socjalne zwykle odpada w przypadku większości studentów mieszkających i pracujących w Anglii – przyznaje się je bowiem od limitu dochodów, liczonego na podstawie polskiej pensji minimalnej. Jest więc mało prawdopodobne, by kwalifikował się do tego ktoś pracujący choćby na część etatu w Anglii. Stypendium za wyniki w nauce otrzymuje zwykle 10 proc. najlepszych na danej uczelni studentów lub ci, którzy przekroczyli wymaganą średnią ocen – najczęściej co najmniej 4.5. Kalkulator stypendiów można znaleźć np. na stronie internetowej www.puw.pl.

Dyplom Oxfordu z Internetu?

Wielu zastanawia się jednak, po co jechać do Anglii, by otrzymać polski dyplom. Jeśli tylko pozwala im na to znajomość języka, często kształcą się na brytyjskiej uczelni. Choćby przez Internet. Co ciekawe, e-kursy mają w swojej

ofercie nie tylko lokalne szkoły, ale też renomowane uniwersytety. Na University of London można studiować przez Internet, a egzaminy zdawać w Anglii lub… Szwajcarii, na Malcie, w Rosji, a nawet Hongkongu. Możliwości studiowania przez Internet jest w Wielkiej Brytanii więcej. Np. Open University oferuje kilkanaście kursów z każdej dziedziny – humanistyki, biznesu, nauk społecznych itp. Jednak zapisy na większość kursów już się zakończyły; najbliższe rozpoczynają się w lutym, a aplikować można do grudnia. Nauka kosztuje ok. £2500-3000 rocznie.

Nie za późno na Cambridge...

Czujesz, że wieloletnie studia to dla ciebie póki co za wiele? Brytyjskie uniwersytety umożliwiają też naukę na krótkich kursach online, z udziałem ich najlepszych wykładowców. Przykładowo: na University of Cambridge wolne miejsca zostały jeszcze na kilkanaście kursów, w tym coachingu, psychologii, historii czy kreatywnego pisania. Nauka kosztuje ok. 200 funtów, trwa 7 tygodni i kończy się uzyskaniem certyfikatu uczestnictwa i indywidualnymi poradami od wykładowcy. Można też zapisać się na tradycyjny brytyjski uniwersytet, jednak… dopiero na przyszły rok. Aby dostać się na Oxford, Cambridge lub inną topową uczelnię możemy zacząć przygotowywać aplikację na termin styczniowy – większość szkół przyjmuje dokumenty do 10 lub 24 stycznia. Na mniej popularnych kierunkach i uniwersytetach informacje o wolnych miejscach mogą pojawić się w marcu, a rekrutacja potrwa do końca sierpnia przyszłego roku.

22 z wielkiej brytanii

Zostać Brytyjczykiem

Jedni chcą bez wiz podróżować po świecie. Inni robią to jedynie dla własnej satysfakcji. Powodów, dla których Polacy ubiegają się o brytyjskie obywatelstwo jest tyle, ile ich samych. Wszyscy muszą jednak przejść tę samą czasochłonną i kosztowną procedurę. Sprawdźmy, jak krok po kroku zostać Brytyjczykiem. >> Ewelina Wojda

dkąd Polska przystąpiła do Unii Europejskiej, mamy tak zwane „conditional right of residence”, a więc warunkowe prawo do pobytu, co pozwala legalnie mieszkać i pracować w Wielkiej Brytanii bez konieczności posiadania brytyjskiego obywatelstwa. Do czego może się więc przydać kolejny dokument, którego wyrobienie to długotrwała i pracochłonna procedura? Jedni potrzebują go, bo chcą bez konieczności ubiegania się o wizę wyjeżdżać do Stanów Zjednoczonych czy Australii. Innym zależy na prawach wyborczych, by zyskać realny wpływ na kształt brytyjskiego parlamentu. Prócz tych wymiernych korzyści internauci zwracają też uwagę na to, że po prostu czują się Brytyjczykami: – Jako obywatel czuję się częścią kraju i społeczeństwa, a nie tylko pracownikiem sezonowym – pisze MarcusFenix. – Jeśli ktoś nie ma zamiaru nigdy wracać do Polski, a UK jest dla niego tym, co nazywa domem, to dlaczego nie przyjąć też brytyjskiego obywatelstwa i tym samym otrzymać oficjalny przywilej do uczestniczenia w procesie kształtowania swojego państwa? – pyta Snow_crash. – Teraz to teraz, paszport może za wiele nie daje. Ale za 10-15 lat może Unia się rozpadnie albo niektóre kraje z niej wystąpią i co wtedy? Z polskim dowodem może być już wtedy mniej różowo za granicą – zauważa Waliza. – Głośno było ostatnio o Brytyjczyku deportowanym z Australii mimo że mieszkał tam przez 40 lat (od dziecka). To jest oczywiście skrajny przypadek (bo facet jest przestępcą), ale jak kiedyś twój dzieciak zrobi coś głupiego i go wywiozą, to się możesz zdziwić – pisze Don_guccio. Powodów jest tyle, ile osób, które zdecydowały się ubiegać o brytyjski paszport. Warto zaznaczyć, że otrzymanie nowego paszportu w żaden sposób nie wiąże się z automatyczną utratą polskiego obywatelstwa. Aby przestać być obywatelem Polski trzeba ubie12 września 2014

gać się o to osobno u polskich władz. Można jednak zachować podwójne obywatelstwo.

Procedury, testy, opłaty

Przed każdym, kto chce zyskać brytyjskie obywatelstwo stoi szereg procedur, dość czasochłonnych i wymagających przyswojenia wiedzy, jak na przykład zdania testu z wiedzy o historii i kulturze. Wszystko ma na celu sprawdzenie, czy kandydat jest odpowiednio zdeterminowany. Osobom, które chcą uzyskać brytyjskie obywatelstwo pomoże NCS, czyli Nationality Checking Service. Biura znajdują się zwykle w ad-

Jako obywatel czuję się częścią kraju i społeczeństwa, a nie tylko pracownikiem sezonowym

MARCUSFENIX, INTERNAUTA ministracyjnych budynkach na terenie dzielnic Londynu. Zadaniem instytucji jest sprawdzenie czy posiadamy odpowiedni komplet dokumentów i czy są one odpowiednio wypełnione. Pracownicy skserują też dokumenty, więc oryginały można zachować przy sobie, w tym np. dowód tożsamości, który dołącza się do aplikacji. I na tym ich za-

danie się kończy. Nie odpowiadają na pytanie, czy aplikacja będzie pozytywnie rozpatrzona i nie przyspieszają całej procedury. Składając wniosek każdorazowo trzeba liczyć się z wniesieniem dość wysokiej opłaty. Obecnie to 906 funtów. Kwota jest bezzwrotna i przepada, jeśli wniosek zostanie odrzucony, dlatego warto

| z wielkiej brytanii 23 reklama

Jeśli dopełnimy wszystkich formalności, a wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, zostaniemy zaproszeni na specjalną uroczystość. Tam trzeba będzie dopełnić ostatniej formalności – przysiąc wierność Królowej. solidnie przyłożyć się do całej procedury. Na rynku istnieją firmy, które oferują usługi wypełniania wniosków i asystowania w czasie całego procesu naturalizacji. O obywatelstwo mogą starać się osoby, które ukończyły 18 lat. Muszą też mieszkać i pracować w Wielkiej Brytanii przez co najmniej 6 lat. Dobrym potwierdzeniem czasu spędzonego na Wyspach będzie dokument poświadczający, że jest się legalnie zatrudnianym, a więc P60 od pracodawcy oraz Self-Assessment Tax Calculation dla osób samozatrudnionych. Duże znaczenie ma też to, ile czasu w ciągu roku przebywa się za granicą. O obywatelstwo może ubiegać się osoba, która nie przebywała poza granicami UK dłużej niż 450 dni w ciągu ostatnich pięciu lat, a w ciągu ostatniego roku nie wyjeżdżała częściej niż na 90 dni.

Life in the UK, Good character

Oprócz starannego wypełnienia formularza o naturalizacje trzeba popisać się, że dobrze znane są nam zwyczaje, kultura i historia Zjednoczonego Królestwa. Wszystko trzeba udowodnić w czasie rozwiązywania testu „Life in the UK”. Test to 24 pytania, na które odpowiada się przy komputerze w jednym z certyfikowanych ośrodków. By go zdać trzeba poprawnie odpowiedzieć na co najmniej 18 pytań. Większość z nich dotyczy historii i kultury. Z czego się uczyć? Obowiązującym podręcznikiem jest „Life in the UK”. Książka jest dostępna w księgarniach i sprzedaży internetowej po angielsku, choć na rynku znajdziemy też wersję polsko-angielską, gdzie tę samą treść można znaleźć w dwóch językach. Przystąpienie do egzaminu kosztuje 50 funtów. Nikogo nie ominie szczegółowa kontrola, jeśli chodzi o przestrzeganie brytyjskiego prawa. Musimy udowodnić, że jesteśmy osobami, które mają „good character”. Home Office sprawdzi wszystkie sprawy sądowe, które toczyły się przeciwko nam, ogłoszenia bankructwa, a nawet mandaty drogowe. Dane są konsultowane z polskim Ministerstwem

Spraw Wewnętrznych. Na stronie internetowej Home Office podaje, jaki wpływ na aplikację o paszport ma otrzymany wyrok. Co ciekawe, nie wystarczy mieć czystej kartoteki, by uznano nas za osobę zrównoważoną i o nieposzlakowanym charakterze („sound mind”). Musi potwierdzić to listownie dwoje Brytyjczyków, którzy znają nas od co najmniej trzech lat. Muszą oni mieć co najmniej 25 lat i nie być w żaden sposób z nami spokrewnieni. Otrzymane od nich referencje mają potwierdzić, że osoba starająca się o naturalizację cieszy się dobrą opinią. Ten, kto chce mieć brytyjski paszport musi wykazać, że język angielski nie jest dla niego obcy. Home Office wymaga certyfikatu biegłości językowej. Każdy przyszły obywatel musi posługiwać się językiem angielskim na poziomie co najmniej ESOL (Speakers of Other Languages) Entry 3. To poziom, który pozwala na prowadzenie swobodnej rozmowy na dowolny temat.

Wierność Królowej

Rozpatrzenie podania może zająć nawet pół roku, jednak Home Office może wydłużyć ten czas na tak długo, jak długo zajmie spełnienie wszystkich wymagań. Urzędnicy mogą też zaprosić nas na indywidualną rozmowę. Jeśli jednak dopełnimy wszystkich formalności, a wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, zostaniemy zaproszeni na specjalną uroczystość. Tam trzeba będzie dopełnić ostatniej formalności – przysiąc wierność Królowej i lojalność wobec Wielkiej Brytanii. Potem zostanie odśpiewany hymn, wręczony „Certificate of naturalisation”, a po zjedzeniu ciastka z kremem można już poczuć się Brytyjczykiem.

OBYWATELSTWO

W PIĘCIU KROKACH: Test Life in UK Test znajomości języka angielskiego (WESOL Entry 3)  Potwierdzenie o Sound mind i good character  Wypełnienie aplikacji i opłata  Ceremonia i przysięga  

Czekamy na Twój komentarz

24 finanse

reklama

Kieszonkowe

to podstawa

Wrzesień to dla dzieci czas powrotu do szkoły. Warto jednak pamiętać, że zajęcia w klasie nie nauczą naszych pociech wszystkich umiejętności potrzebnych w dorosłym życiu. Najlepszym przykładem są ﬁnanse. >> Jarosław Sadowski odzice decydując się na dawanie dziecku kieszonkowego, często zastanawiają się nad kwotą i sposobem przekazywania pieniędzy. Na tym etapie bardzo ważną rzeczą jest wyznaczenie wspólnych zasad oraz ich przestrzeganie. Po pierwsze powinniśmy ustalić, jakie rzeczy kupujemy dziecku my, a jakie ono, z pieniędzy otrzymywanych w ramach kieszonkowego. Po drugie – nie należy dawać dodatkowych pieniędzy, jeśli powierzone środki zostaną zbyt szybko roztrwonione. Dzięki temu skuteczniej nauczymy dziecko oszczędzania i gospodarowania pieniędzmi oraz pokażemy, że zakup droższych rzeczy wymaga pewnych wyrzeczeń. Zalety odkładania pieniędzy warto wzmacniać poprzez wypłatę odsetek. Oczywiście muszą one być wyższe niż na lokacie bankowej, gdyż w przeciwnym razie dziecko nie zauważy korzyści. Przykładowo, jeśli w danym miesiącu nie wyda wszystkich pieniędzy, to następne kieszonkowe można podnieść o połowę kwoty, jaką udało mu się zaoszczędzić. Gdy dziecko już oswoi się z oszczędzaniem, warto spróbować także z pojęciem kredytu. Dla przykładu, w jednym miesiącu może dostać o połowę wyższe kieszonkowe,

12 września 2014

ale następna „wypłata” wyniesie tylko jedną czwartą ustalonej na początku kwoty. W wypadku nieco starszych dzieci warto rozważyć założenie dziecięcego konta bankowego i przelewanie na nie kieszonkowego. Taki rachunek jest zwykle bardzo tani lub nawet bezpłatny. Wydawane są do niego również karty płatnicze. Dzięki temu dziecko może w praktyce nauczyć się korzystania z bankomatu, wykonywania przelewów i tego, jak obsługiwać system bankowości elektronicznej. Wielu rodziców nie podejmuje tego kroku i nie otwiera dziecku konta, ponieważ obawia się braku kontroli nad wydatkami dziecka. Aby zapobiec roztrwonieniu wszystkich pieniędzy, opiekunowie mogą jednak ustalić swój numer telefonu jako ten, na który będą przychodziły hasła sms potrzebne do zatwierdzenia operacji. Na karcie płatniczej mogą natomiast ustanowić niskie limity bezpieczeństwa. Dziecko może oczywiście samodzielnie zlecać różnego rodzaju operacje. Wymagają one jednak każdorazowego zaakceptowania przez rodzica. Okazuje się więc, że już od najmłodszych lat można zacząć praktyczną naukę finansów, a taka edukacja na pewno zaprocentuje w przyszłości.

Panel ekspertów Biały uśmiech

| porady 25

Najprostszym sposobem jest wybielenie zębów w gabinecie dentystycznym, ale trzeba zabieg powtarzać, w zależności od nowego narastania przebarwień. Zabieg jest prosty i szybki, ale nie wybieli plomb na przednich zębach. Wszelkie poprawki trzeba wówczas wykonywać na nowo. Są również dostępne w aptekach i drogeriach zestawy do wybielania zębów w domu. Czy są bezpieczne? Nie dla każdego. Mogą np. spowodować nadwrażliwość zębów i dziąseł. Ich stosowanie warto skonsultować wcześniej ze stomatologiem. Dużo bezpieczniejsze są pasty do zębów i... regularne szczotkowanie.

5 sposobów na białe zęby

1. Soda oczyszczona. Jednym ze sposobów wybielania zębów jest soda oczyszczona. Możemy moczyć w niej szczoteczkę i myć zęby. Uwaga! Zbyt częste jej stosowanie może spowodować podrażnienie dziąseł, a nawet uszkodzenie naturalnego szkliwa zębów.

2. Kwas cytrynowy. Innym domowym sposobem jest wcieranie cytryny w zęby. Jeśli jednak cierpimy na nadwrażliwość zębów i dziąseł – ten sposób nie jest dla nas. 3. Paski wybielające są coraz bardziej popularne. Mogą rozjaśnić zęby nawet o cztery tony. Paski nakłada się raz lub dwa razy dziennie na dolną i górną szczękę na około 20 minut. Kuracja trwa zazwyczaj przez trzy tygodnie. 4. Nakładka protetyczna. W tym przypadku wykonuje się odlew szczęk w gabinecie protetycznym. Takie nakładki z żelem wybielającym nosi się dwa razy dziennie po dwie godziny albo zakłada na cztery godziny na noc. Tego typu wybielanie zębów trwa przez dwa tygodnie. 5. Zabieg u stomatologa. Lekarz nakłada na zęby preparat wybielający, a następnie naświetla je specjalną lampą. Zabieg jest bezbolesny i wybiela zęby Magdalena Wolińska Tooting Medical Centre, nawet o pięć tonów. Powtarza się go kilpolska przychodnia w londynie. Sprawdź www.polski-lekarz.co.uk! ka razy, w zależności od potrzeby.

Potrzebujesz fachowej porady? Co tydzień nasi eksperci odpowiadają na wasze pytania Napisz do nas! redakcja@mail.goniec.com

Wystarczy zeskanować kod

Kwas foliowy dla kobiet w ciąży

Fot. Shutterstock

Słyszałam, że kwas foliowy jest niezbędny w diecie przyszłej matki. Czy to prawda? Gdzie można go znaleźć? Aby dziecko, które przyjdzie na świat cieszyło się dobrym zdrowiem niezbędne jest, by przyszła mama zadbała o to co je, czyli o urozmaiconą dietę. Jednym z jej elementów powinien być kwas foliowy, czyli witamina z grupy B. Jest ona niezbędna zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Zbyt mała ilość kwasu foliowego może przyczynić się bowiem do powstania zaburzeń rozwojowych u malucha. Wpływa on także na kształtowanie się płodu – zwłaszcza w kilku pierwszych tygodniach ciąży, na układ nerwowy, a w późniejszym okresie na wagę i rozwój noworodków. Odpowiedni poziom kwasu foliowego w okresie poprzedzają-

cym zajście w ciążę może zmniejszyć też ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u dziecka. Aby uchronić swoje dziecko przed wadami cewy nerwowej trzeba spożywać trzy razy więcej kwasu foliowego niż można uzyskać z normalnej diety – zaleca Instytut Matki i Dziecka. Dlatego też warto codziennie spożywać 0,4 mg kwasu foliowego, a także jeść więcej produktów, które są źródłem kwasu. Jego najlepszym źródłem są warzywa liściaste – przede wszystkim szpinak, ale także sałata, kapusta, brokuły. W nieco mniejszych ilościach znajduje się on w kalafiorze, pomidorach czy warzywach strączkowych – grochu, fasoli, soczewicy, soi. Warto wiedzieć, że do czynników polepszających wchłanianie kwasu foliowego zaliczyć można kompleks witamin B, witaminę H i C.

Fot. Shutterstock

Chciałbym wybielić zęby, ale niekoniecznie w gabinecie dentystycznym. Jakie są jeszcze inne bezpieczne metody na uzyskanie białych zębów?

26 z wielkiej brytanii

Czy Szkocja opuści 18 września odbędzie się jedno z ważniejszych głosowań na terenie Zjednoczonego Królestwa w ostatnich latach. W tym dniu osoby, które są zarejestrowane do głosowania na liście wyborców w Szkocji (w tym Polacy) będą mogły zadecydować o przyszłości tego kraju. Jaki będzie wynik referendum? >> Joanna Szmatuła drębność kulturowa i polityczna Szkocji to rzecz oczywista dla większości mieszkańców tego kraju. Części z nich nie zadowala jednak zbyt duża (według nich) zależność od brytyjskiego premiera. Tegoroczne referendum, w którym mieszkańcy zadecydują o tym, czy Szkocja powinna być niezależnym państwem to krok, który pokazuje, na czym najbardziej zależy autonomicznemu rządowi szkockiemu z premierem Alexem Salmondem na czele. W ubiegłym roku opublikowano „mapę do szkockiej niepodległości”, w której dokładnie przedstawiono, jakie korzyści wiążą się z byciem „niezależnym państwem”. Oﬁcjalny dokument, czyli Biała Księga (ang. White Paper) zatytułowana „Scotland’s Future – Your Guide to an Independent Scotland” („Przyszłość Szkocji: twój przewodnik do niepodległej Szkocji”), liczyła ponad 600 stron, ale i

ko Sz cja gli An a 12 września 2014

Alex Salmond

tak nie odpowiadała na wszystkie pytania dotyczące przyszłości Szkocji.

Zmiana na lepsze

Dokument drobiazgowo opisujący wiele dziedzin życia, w których zajdą zmiany po tym jak Szkocja zostanie niepodległym państwem, został określony przez Alexa Salmonda jako „najbardziej szczegółowy dokument wytyczający ścieżkę ku niepodległości”. Premier jest zdania, że Szkocja może stać się niepodległym krajem na warunkach lepszych, niż było to możliwe w innych przypadkach. Dlaczego ma się tak stać w jej przypadku? Otóż zdaniem premiera będzie to odzwierciedlenie „ogromnego potencjału” jaki tu drzemie. Na jakie zmiany będą musieli przygotować się mieszkańcy Szkocji po tym, jak kraj ten uzyska niepodległość? Można je wyczytać ze wspomnianej Białej Księgi. Salmond i jego partia poruszają między innymi kwestię większych środków ﬁnansowych na opiekę nad dziećmi – to ma przyspieszyć powrót kobiet do pracy. W wątpliwość poddają też zasadność tak szybkiego podnoszenia wieku emerytalnego, jak ma to miejsce w UK. Politycy zakładają także zreformowanie zasiłku mieszkaniowego Housing Beneﬁt, zniesienie bedroom tax, a także podniesienie płacy minimalnej. Jak powtarza Salmond niepodległość nie jest bowiem celem samym w sobie, a czymś co ma zmienić sytuację w Szkocji na lepsze.

Rozstanie z funtem?

Mimo że wiele dziedzin ma ulec przeobrażeniu, są też i takie, w których rząd szkocki nie zamierza za wiele zmieniać. I tak, Szkocja ma zachować tę samą walutę – funta, a także pozostać przy Banku Anglii. Angielscy politycy patrzą na to z powątpiewaniem i zaznaczają, że jeśli Szkocja chce być niepodległa, to będzie musiała pożegnać się z funtem. To rozwiązanie najprawdopodobniej nie byłoby korzystne dla szkockiej gospodarki – wiele tutejszych ﬁrm działa w różnych częściach Zjednoczonego Królestwa, a dwie różne waluty z pewnością nie usprawniłyby wymiany handlowej. – Oderwanie się małej i słabej ekonomicznie Szkocji, która jest biedną częścią UK na pewno

| z wielkiej brytanii 27

Wielką Brytanię? wpłynie negatywnie na jej gospodarkę. Niedawno ponad 130 największych szkockich właścicieli ﬁrm podpisało list otwarty opowiadający się za pozostaniem Szkocji w UK i wyjaśniający, jakie straty przyniosłoby jej oderwanie się. Jednak Szkoci głosują sercem – za cenę dobrobytu marzy im się odłączenie, bohaterskość – mówi Ella Vine, aktywistka prowadząca kampanie na rzecz migrantów. Nie brakuje też innych głosów krytyki – według wielu komentatorów Biała Księga nie jest dokumentem, na którym można by polegać, a raczej „polityczną listą życzeń”, która w dużej części zawiera to, co wyborcy Salmonda chcieliby usłyszeć. Dziś trudno wyrokować, jak zakończy się referendum, bo wyniki publikowanych ostatnio sondaży są do siebie bardzo zbliżone. Jak informuje portal wyborcza. pl, w niedawno przeprowadzonym sondażu ośrodka Ipsos Mori „za” niepodległością jest 40 proc. ankietowanych, „przeciw” – 54 proc. W innym badaniu (ICM) liczby te wynoszą odpowiednio 42 i 47 proc. Z kolei w najnowszym sondażu Panelbase stosunek głosów wynosi odpowiednio 52 proc. do 48 proc.

Argumenty Camerona

Szkocka Partia Narodowa (SNP), główna siła w autonomicznym parlamencie w Edynburgu (Holyrood), nie ustaje w wysiłkach, by przekonać niezdecydowanych, by wzięli udział w wyborach. Może jednak okazać się, że nie wystarczy jej na to czasu, bo przeciwnicy referendum także nie próżnują. A i polityczna walka z dnia na dzień staje się coraz trudniejsza. Zdarza się, że Salmondowi i jego zwolennikom brakuje w niej argumentów – zwłaszcza wtedy gdy są pytani o to co zrobią, gdy będą musieli zrezygnować z funta, a także w kwestiach związanych z członkostwem w Unii Europejskiej. Salmond i jego partia ma jeden cel – pokazać dobrodziejstwa płynące z

uzyskania niepodległości (chodzi między innymi o złoża gazu i ropy naftowej znajdujące się na Morzu Północnym). Politycy brytyjscy nie ustają jednak w wysiłkach, by ukazać, że Szkotom po prostu nie opłaca się opuszczać Zjednoczonego Królestwa – podkreślają m.in. wątpliwości związane ze wspomnianym członkostwem w Unii Europejskiej. I tak jak wcześniej David Cameron straszył stratami gospodarczymi, utratą funta, tak teraz zmienił nieco taktykę i coraz więcej mówi o możliwości zwiększenia uprawnień Holyrood. Kanclerz George Osborne potwierdził już, że Szkocja otrzyma uprawnienia w zakresie podatku dochodowego i zaciągania kredytów – jeżeli oczywiście pozostanie częścią UK. Komentatorzy przewidują, że na kilka dni przed planowanym referendum Cameron i konserwatyści będą jeszcze bardziej zachęcać Szkotów do tego, by nie opuszczali UK. Kto wie, co tym razem obieca premier? Może jednak jego obietnice sprawią, że Szkoci (którzy w większości nie przepadają za konserwatywnym premierem) nie będą chcieli opuszczać UK?

że frekwencja może wynieść około 80-90 proc. O wyniku referendum zadecydują pozostali, osoby niezdecydowane. Można się domyśleć, że wielu z nich to właśnie Polacy. Można powiedzieć jedno: każdy głos będzie się liczył – dodaje Vine.

Ważny głos Polaków

Referendum w sprawie niepodległości Szkocji to kwestia, którą powinni zainteresować się także Polacy. Nie do końca bowiem wiadomo, jak zmienią się przejścia graniczne, wysokości zasiłków czy kwestie socjalne. W jednym z ostatnich numerów „Scottish Mail on Sunday” lider Partii Pracy, Ed Miliband, zasugerował nawet, że nie wykluczone są kontrole graniczne. To jeden z argumentów, z którymi w ciągu najbliższych dni będzie musiał zmierzyć się Salmond.– Sondaże wskazują na to, że głosy będą bardzo zbliżone. Prognozuje się,

Głosowanie:

W referendum każdy dostanie kartę z pytaniem: „Should Scotland be an independent country?” („Czy Szkocja powinna być niezależnym państwem?”). odpowiedź „NO” – osoba nie chce, aby Szkocja oderwała się od Wielkiej Brytanii. odpowiedz „YES” – osoba chce, aby Szkocja oderwała się od Wielkiej Brytanii.

David Cameron

28 z wielkiej brytanii

Narodowa duma Szkotów

Unia państwowa Szkocji i Anglii sięga 1707 roku, ale jej koniec może nastąpić już wkrótce – być może już 18 września. To wtedy mieszkańcy Szkocji zadecydują o tym, jakie relacje będą łączyły ją z innymi częściami Zjednoczonego Królestwa. Historię stosunków tych dwóch krajów przeplatały zarówno okrutne wojny, jak i długie okresy pokoju. istoria tego kraju sięga około ośmiu tysięcy lat, wtedy też na tym terenie pojawili się pierwsi osadnicy i – jak na ówczesne tempo kolonizacji – było to dość późno. To zaowocowało tym, że żyjąca tu ludność zapoznała się z rolnictwem i narzędziami z żelaza jako jedna z ostatnich w Europie. W V w. pojawili się tu pierwsi Celtowie. Pierwsze pisemne przekazy dotyczące Szkocji sięgają

ko Sz

jednak czasów wcześniejszych, bo I w. n.e., gdy tereny te chciał przyporządkować sobie Juliusz Agrykola. Rzymianie nie zdołali zająć całego obszaru – wojska zatrzymały się pomiędzy rzeką Tyne i zatoką Solway. Południowe kresy Szkocji stały się więc północną granicą Cesarstwa Rzymskiego. Wkrótce wybudowano tu Mur Hadriana, którego pozostałości można oglądać m.in. w pobliżu Segedunum, w Housesteads i Great Chesters, a który miał chronić przed kolejnymi najeźdźcami. Niedługo potem powstał Mur Antonina. Fakt, że Rzymianom nie udało się w całości pobić Kaledonii, czyli terenów, które w większości należą dziś do Szkocji, sprawił, że ta część kontynentu została poniekąd odizolowana od europejskiej myśli i kultury. Z drugiej jednak strony sprawił, że mieszkańcy tej części Wysp mają z czego być dumni. Na przestrzeni lat było jednak wiele innych wydarzeń, którymi mieszkańcy tego kraju mogą się chwalić. To tu powstał też jeden z najlepszych gatunków alkoholi na świecie.

cja

Bohater narodowy

gli An a 12 września 2014

Jednym z największych, o ile nie największym bohaterem Szkocji jest William Wallace, który odegrał ogromną rolę podczas wojen o niepodległość (1297-1305), stając się jednocześnie symbolem walki o wolność, walki do ostatniej kropli krwi. Do dziś zachowało się niewiele tekstów

źródłowych, o które mogą opierać się naukowcy. Mimo to jego obraz w świadomości (nie tylko) Szkotów przetrwał i ma się bardzo dobrze. Było to możliwe jednak nie tylko za sprawą badaczy, ale kina, a twarz bohatera ma dziś twarz Mela Gibsona. Wszystko to dzięki ﬁlmowej produkcji w reżyserii Gibsona, „Braveheart – Waleczne Serce” (przypomnijmy, że ten z rozmachem nakręcony obraz zdobył aż pięć statuetek Akademii). Najprawdopodobniej jednak postać przedstawiona przez Gibsona to bardziej kreacja ﬁlmowa, niż postać mająca cechy prawdziwego Williama Wallace’a. Nie zmienia to jednak faktu, że był on człowiekiem z krwi i kości i na stałe wpisał się w karty historii. Kiedy Wallace się urodził (II połowa XIII wieku), nic nie wskazywało na to, że sytuacja na Wyspach tak szybko ulegnie zmianie. Szkocja utrzymywała wtedy pokojowe stosunki z Anglią, a dzięki zawartemu pokojowi była też chroniona przed atakiem Norwegów. Jak zaczyna się jego legenda? W wielu podaniach można przeczytać, że to właśnie on jest odpowiedzialny za śmierć szeryfa sir Williama Heselriga. Miała to być zemsta za zabójstwo Marion Braidfute, ukochanej przyszłego bohatera. Historycy poddają jednak w wątpliwość jej istnienie. W tym samym dniu odbywał się natomiast sąd hrabstwa Lanark, na którym skazano jego braci (powód: „występki przeciw królowi Edwardowi”). Wkrótce za schwytanie zabójcy szeryfa wyznaczono nagrodę. Wallace został wyjęty spod prawa. Jednak stopniowo powiększało się grono jego wyznawców. Wtedy też zaczął działać ze zdwojoną siłą przeciw Anglii. Wojska (o ile w przypadku formacji pod wodzą Wallace’a można o nim mówić) spotkały się w 1297 roku – Anglicy przegrali z kretesem. Dziś znajduje się tu kilkudziesięciometrowy Narodowy Monument Wallace’a (The National Wallace Monument). W kolejnych latach walki toczyły się ze zmiennym szczęściem, jednak ich koniec nastąpił w 1305 roku, gdy przywódca Szkotów został pojmany. Wyrok był z góry przesądzony – przed śmiercią wypruto mu wnętrzności, wykastrowano go, a na końcu – obcięto głowę.

| z wielkiej brytanii 29

Fot. (x2) Shutterstock

Dla wielu Wallace jest dziś synonimem walki o wolność i niepodległość, a jego imię nosi wiele szkół, szpitali i ulic.

Historyczna unia

Choć historia Szkocji i Anglii pełna jest opowieści o krwawo tłumionych powstaniach, to pokazywały one, jak odrębną grupę stanowią Szkoci i jak zależy im na niepodległości, a przynajmniej na jak najmniejszej zależności od Anglii. Z biegiem lat wojny i powstania stopniowo zaczęły jednak ustępować, a przywódcy obu krajów coraz częściej wyrażali chęć pojednania (miały na to wpływ czynniki zarówno geopolityczne, jak i ekonomiczne). W końcu, w 1707 roku doszło do podpisania historycznego Aktu Unii. Dzięki tej ustawie udało się połączyć królestwo Anglii z królestwem Szkocji. Dokument ten wprowadzał wiele zmian i był swoistym punktem przełomowym nie tylko w dziejach Szkotów i Anglików, ale i innych mieszkańców Europy. Unia personalna, która

do tej pory łączyła oba kraje, została przekształcona w unię realną, wtedy też powstało Królestwo Wielkiej Brytanii. Dla obu krajów otworzył się nowy okres w historii. Jednak możliwe, że po ponad 300 latach, 18 września 2014 roku, okres ten dobiegnie końca.

Złoty napój

Przedwyborcze sondaże dotyczące referendum pokazują, na ile dziś ważna jest dla mieszkańców tego kraju niepodległość i jeszcze większe zaznaczenie własnej odrębności. Szkoci są znani z wielu rzeczy i z pewnością umieją je dobrze rozreklamować. Choć przytoczony wyżej przykład Wallace’a jest chyba jednym z najbardziej charakterystycznych, to przecież to nie wszystko z czego mogą być dumni. To właśnie tu powstał bowiem jeden z najbardziej znanych alkoholi na świecie – szkocka whisky. Może to się wydawać niewiarygodne, ale dziś produkcja tego złotobrązowego napoju stanowi trzecią

William – Waleczne Serce? Wbrew temu, co głosi tytuł filmu Mela Gibsona („Braveheart”), William Wallace nigdy nie miał przydomku „Waleczne Serce”. Kto był tak nazywany? Robert de Bruce, późniejszy król Szkocji, który stanął na czele armii w roku 1314.

największą gałąź przemysłu tej części Wysp. Polska Agencja Prasowa przypomina także, że wartość jego eksportu to 85 proc. ogólnego eksportu żywności Szkocji, a aż 90 proc. produkcji traﬁa na międzynarodowe rynki. Nie da się ukryć, że ta whisky jest dziś marką samą w sobie. Czy złote czasy dla tego wyjątkowego napoju mogą się skończyć? Prawdopodobnie nie, jednak jej producenci wykazują pewną nerwowość – martwią się między innymi o to, że będą musieli (bez pomocy UE) samodzielnie ubiegać się o wejście na takie rynki jak Chiny czy Indie. – Cała Szkocja

czeka na wynik niepodległościowego referendum, ale producentom whisky udzieliła się większa nerwowość niż innym – stwierdził Ian Dunt z portalu Politics.co.uk. Mieszkańcy mają jednak nadzieję, że tak jak przez lata popularność tego napoju tylko rosła, tak teraz (niezależnie od wyniku referendum) nic nie będzie w stanie sprawić, by jej amatorzy odwrócili się on niej. Możemy więc być pewni, że ta wielka duma Szkotów jest bezpieczna. (sz)

Tradycyjny ubiór: Tartan – krata o różnych kolorach i szerokości; układ pasków jest tu odwzorowany w sposób lustrzany w pionie i w poziomie; szyje się z niego kilty czy nakrycia głowy. Tartanem nazywa się też wełnianą tkaninę w kratę. Od XVIII w. każdy szkocki klan posiada swój własny wzór kraty, uważany za odpowiednik herbu. Kilt – męska spódnica, narodowy strój szkocki, noszony przede wszystkim podczas najważniejszych świąt i uroczystości rodzinnych. Szyje się go z jednego pasa materiału o dużej szerokości. Jest on plisowany, a układa się go w fason spódnicy kopertowej. Tradycyjnie zakłada się do niego sporran – skórzaną lub futrzaną torebkę przyczepioną do paska na biodrach.

30 w sieci

TO WAS PORUSZYŁO NA

marta.laczkowska@mail.goniec.com KOLUMNĘ REDAGUJE:

Marta Łaczkowska

NIEUDANE „KUCHENNE REWOLUCJE”

KOMENTUJĄ

Nie zawsze wszystkie pomysły polityków są bezsensowne. Ten, by wprowadzić we wszystkich brytyjskich szkołach darmowe posiłki jest naprawdę strzałem w dziesiątkę. Niestety, jak z większością nowych przedsięwzięć i z tym mogą być problemy jeśli chodzi o sprawdzenie

EDUKACJA

się w rzeczywistości. W związku z tym brytyjskie media donosiły, że nie wszędzie projekt funkcjonuje poprawnie. Na szczęście głosy pochodzące od naszych Czytelników są pocieszające. W szkołach Waszych dzieci pomysł sprawdza się w 100 procentach.

~ Majka

~ Dominika

„U Nas też normalnie na stołówce dzieci jadły”

„U nas było wszystko ok bez zastrzeżeń. Dla mnie pomysł super; szkoda, że tak późno.”

SAMOLOT ZAWRÓCIŁ PO KŁÓTNI PASAŻERÓW SPORY

KOMENTUJĄ

W środkach transportu często zdarza się, że ktoś nadużyje naszej cierpliwości. Trudno bowiem, żeby w tak sporej liczbie osób jakie podróżują wszystkim było wygodnie. Tak było i tym razem. Mężczyzna wszczął awanturę po tym jak osoba przed nim próbo-

KUBA ROZPRUWACZ BYŁ POLSKIM IMIGRANTEM?

KOMENTUJĄ

Brytyjski detektyw twierdzi, że Kubą Rozpruwaczem, mordercą grasującym we wschodnim Londynie w XIX wieku, był Żyd polskiego pochodzenia – Aaron Kośmiński. Zagadkę sprzed 120 lat udało się rozwiązać dzięki szalowi należącemu do jednej z ofiar

~ Roland

~ Huzia

„Sherlock Holmes też był Polakiem!”

„No i znów huzia na Polaków...”

12 września 2014

~ Jerzy

~ Paweł

„Bo powinni wpuszczać na pokład samolotu pasażerów tylko w krawatach. Pasażer w krawacie jest mniej awanturujący się.”

„Powinni sobie biznes class oboje wykupić i po kłopocie.”

SENSACJA

Rozpruwacza. Polak był już wtedy jednym z trzech podejrzanych o zbrodnie, nie udało mu się jednak nic udowodnić. Sensacyjny news zbiegł się z datą premiery najnowszej książki detektywa. Czyżby to zamieszanie zostało wywołane na potrzeby promocji?

wała rozłożyć fotel. Samolot musiał nawet z tego powodu zawrócić, ponieważ wściekły pasażer nie chciał się uspokoić. Czyżby załoga powinna proponować pasażerom środki uspokajające?

| goniec polish festival 31

PrzeĹźyjmy

to jeszcze raz

32 goniec polish festival

O2 International SIM (GŁÓWNY SPONSOR)

Tesco (SPONSOR)

Bartek Deli

Batory Express Ltd

gromne kolejki przy stoiskach, tłumy, które przybyły na Haven Green na długo zanim zaczęły występować zaproszone gwiazdy, konkursy z nagrodami i polskie piosenki w wykonaniu Majki Jeżowskiej i Donatana&Cleo, którym towarzyszyły piękne fotomodelki – Paula Tumala i Ola Ciupa – tak w telegraficznym skrócie wyglądała piąta edycja Goniec Polish Festival. Na brak

12 września 2014

atrakcji nie mogły narzekać zarówno dzieci, jak i dorośli. Dla tych młodszych organizatorzy zorganizowali takie zabawy jak pokaz gigantycznych baniek mydlanych, dmuchany zamek i dżunglę, a także pokaz zumby. O ich dobry humor zadbała także dwójka klaunów. O najmłodszych gościach nie zapomniała też Majka Jeżowska, która w zorganizowanych przez siebie konkursach rozdawała płyty i plakaty z autografami. Dzieci nie nudziły się także na

stoisku „Gońca Polskiego”, na którym przygotowano dla nich kolorowanki, rebusy oraz wykreślanki. Dla nieco starszych gości wystąpił z kolei zespół The Elements, który zagrał najbardziej znane polskie przeboje, a także gwiazda wieczoru – Donatan&Cleo, którzy rozpoczęli i zakończyli występ swoim największym hitem – „My Słowianie”. Nie da się ukryć, że piąta edycja Festiwalu okazała się sporym sukcesem. Dopisała publiczność, pogoda

i oczywiście zaproszone gwiazdy. Organizatorzy szacują, że 31 sierpnia na Haven Green pojawiło się około 10 tysięcy osób – zarówno pod sceną, jak i pod stoiskami wystawców nie było wolnego miejsca. – Goniec Polish Festival prowadzimy z mężem już po raz czwarty, ale nigdy nie widzieliśmy tu takich tłumów. To niesamowite, że w jednym miejscu spotkało się tyle Polonii – mówiła pani Iwona.

| goniec polish festival 33

Chitter Chatter

Forest&Ray - Polski Dentysta w Londynie

Free Accident Helpline

Gosia Travel

O to, jak podobał się Festiwal zapytaliśmy także Sponsora Głównego – O2 International Sim oraz naszych Wystawców. Oto co nam powiedzieli: O2 International Sim: – Nasza firma jest bardzo zadowolona, że mogła być Sponsorem Głównym podczas tegorocznego Goniec Polish Festival. Mieliśmy mnóstwo atrakcji przygotowanych specjalnie dla dzieci

– mogły tu między innymi przygotować specjalną koronę (i chodzić w niej przez cały dzień), a także przygotować własny rysunek. Wszystko to było dedykowane dla rodzin – chcieliśmy by jej członkowie spędzili więcej czasu ze sobą. Na Festiwalu mogliśmy też obejrzeć występ na żywo gwiazd znanych z konkursu Eurowizji, a przecież to nie zdarza się tak często. O2 International Sim przynosi niezwykłe korzyści zarówno uczestnikom

Goniec Polish Festival, jak i pozostałym Polakom w Wielkiej Brytanii – ze względu na atrakcyjną ofertę połączeń telefonicznych do domu już od 1p. Wystarczy tylko zakupić doładowanie za £15, aby otrzymać bezpłatne połączenia z sieci O2 do O2 oraz 100 MB danych. Nasza firma ma nadzieję na dalszą współpracę z polskim społeczeństwem i promocję atrakcyjnych stawek za rozmowy telefoniczne, ofert

na doładowania oraz zasięgu – w Polsce i reszcie świata. Beata Furgoł, Sami Swoi: – Jako Partner Strategiczny tegorocznego Festiwalu, chcemy podziękować wszystkim za tak liczne przybycie. Współpraca z Gońcem Polskim przyniosła kolejny sukces, za co bardzo dziękujemy. Było nam bardzo miło gościć wszystkich przy naszym stoisku, wręczyć pamiątkowe gadżety, jak rów-

34 goniec polish festival

KINAS Solicitors

Lebara Mobile

Logic4Training

Lycamobile

nież udzielić wszelkich informacji na nurtujące Was pytania. To dzięki Wam ten czas minął w świetnej atmosferze! Nie możemy się doczekać VI Edycji Festiwalu. Niech się Wam przelewa! Załoga Sami Swoi Przekazy Pieniężne. Judyta Kasperkiewicz, Simpson Millar Solicitors: – Chciałabym serdecznie podziękować w imieniu Kancelarii Simpson 12 września 2014

Millar LLP za zaproszenie na Festiwal oraz organizację tego przedsięwzięcia. Jesteśmy bardzo zadowoleni z uczestnictwa w Festiwalu i podsumowaliśmy to wydarzenia jako wielki sukces. Jan Korzeniowski, Prezes S.P.P.: – Stowarzyszenie Polskiej Filatelistyki w Wielkiej Brytanii pragnie podziękować organizatorom Goniec Polski za sprawną organizację Festiwalu. To

wydarzenie dało możność pokazania i uświadomienia odwiedzającym, jaką rolę odgrywało polskie wojsko na lądzie, na morzu i w powietrzu. Na naszym stoisku prezentowaliśmy m.in. korespondencję z obozów, z Polskiej Floty Wojennej i marynarki handlowej. Nasze Stowarzyszenie zostało założone przez polskich żołnierzy/ filatelistów w Glasgow i Edynburgu na początku 1940. Po wojnie kółka filatelistyczne powstały w większych

miastach i wydawały mnóstwo poloników z różnych okazji – rocznic bitew lub dedykowanych osobom zasługującym na wyróżnienie. Anita Olesińska, Top Accident Claims: – Festiwal był naprawdę super! Bardzo dziękuję, że mogliśmy być jego częścią.

| goniec polish festival 35

MyFerryLink

PCU UK (Polska Unia Kredytowa)

Pierogi Company

Polish Psychologists’ Association

Piotr Szewcow, MyFerry Link: – Festiwal oceniam na „bardzo dobry”, to też „bardzo dobra” promocja dla naszej firmy. W Festiwalu uczestniczyło mnóstwo osób, a organizacja była po prostu świetna. Marcin, Eastnet Claims: – Festiwal udał się znakomicie – dopisała pogoda, był tłum ludzi. Mieliśmy pełne ręce roboty, a kolejki zaintereso-

wanych naszym stoiskiem utrzymywały się przez cały dzień. Rozdaliśmy wszystkie wizytówki oraz materiały promocyjne. Każdy był zadowolony z naszych usług (konsultacja prawna, odszkodowania powypadkowe, księgowość, zwrot podatków oraz tłumaczenia przysięgłe). Na tydzień po Festiwalu nasze telefony nie przestają dzwonić! Na pewno wrócimy tu w następnym roku.

Monika Wróbel, Forest&Ray – Polski Dentysta w Londynie: – Uważamy, że Festiwal Gońca, był dla nas okazją do spotkania wielu osób. Mogliśmy odpowiedzieć na pytania z zakresu stomatologii. Spotkanie w nieformalny sposób i nie w gabinecie sprawiło, że goście Festiwalu chętnie mówili o swoich problemach, a my jako pracownicy kliniki mogliśmy wysłuchać ich problemów i zaproponować różne rozwiązania w zależności

od potrzeb. Bardzo doceniamy taką możliwość spotkania się z Polakami w Londynie. Uważamy również, że organizacja była bardzo sprawna i profesjonalna. Do zobaczenia w następnym roku i zapraszamy do naszej kliniki, aby zrealizować bezpłatne bony na konsultacje.

36 goniec polish festival

Polish Village Bread Ltd

Polska Liga Piątek Piłkarskich Sami Swoi

Polskie Szkoły Internetowe Libratus

Polsky.tv

Chris Liveing, Group Marketing Director, Lycamobile: – Lycamobile miała przyjemność być wystawcą podczas Festiwalu Gońca. Wspaniali uczestnicy, atrakcje Festiwalu oraz znakomita pogoda tworzyły niezapomnianą atmosferę. Lycamobile prezentowała wyjątkową ofertę na połączenia do Polski za 1p/min na stacjonarne i komórkowe. Goście otrzymali od nas atrakcyjne gadżety oraz mogli skorzystać z darmowej przejażdżki 12 września 2014

naszą rikszą. Dzięki Lycamobile wielu Polaków mogło tanio zadzwonić do swoich najbliższych w Polsce i opowiedzieć o tym wspaniałym wydarzeniu. Dziękujemy za zainteresowanie Lycamobile i do zobaczenia wkrótce na kolejnych wydarzeniach! Iwona Lokwenc: – Dzięki takim inicjatywom jak Festiwal Gońca kalendarz wydarzeń polonijnych z roku na rok zyskuje na

różnorodności. Tegoroczna edycja była o tyle istotna, że do uczestnictwa w wydarzeniu zostały zaproszone organizacje pozarządowe takie jak m.in. PPA. Polish Psychologists’ Association oferuje bezpłatne konsultacje psychologiczne w języku polskim – warto aby Polonia miała świadomość, że takie usługi istnieją i że każdy może z nich skorzystać. Festiwal był idealną okazją, aby ta informacja trafiła do szerokiego odbiorcy.

Paulina Kafara, Lebara Mobile Ltd: – Dziękujemy organizatorom za możliwość udziału w tegorocznym Goniec Festiwal. Stoisko Firmy Lebara cieszyło się ogromnym zainteresowaniem, a udział w Festiwalu umożliwił nam bezpośrednią interakcję z naszymi klientami przez co mogliśmy lepiej poznać ich potrzeby związane z korzystaniem z usług połączeń międzynarodowych. Na Festiwalu dopisała zarówno pogoda, jak i publiczność,

| goniec polish festival 37

Prestige Financial Services

Private Medical Centre

Sami Swoi Przekazy Pieniężne

Simpson Millar Solicitors

dlatego organizatorzy zdecydowanie mogą dopisać wydarzenie do listy sukcesów. Serdecznie gratulujemy i czekamy na kolejne inicjatywy dla Polonii, które z przyjemnością wesprzemy. Jarosław Chmielowiec, Prestige Financial Services: – Było bardzo fajnie – pozyskaliśmy dużo kontaktów, wiele osób podchodziło do nas i prosiło nas o porady. Je-

stem przekonany, że nasza obecność zaowocuje dobrą współpracą nie tylko z klientami indywidualnymi, ale również z klientami biznesowymi. Piotr Osiński, Polska Liga Piątek Piłkarskich „Sami Swoi” w Londynie: – Festiwal uważamy za bardzo udany. Zainteresowanie naszym stoiskiem było ogromne, przede wszystkim ze strony dzieci i młodzieży. Takie formy

promocji z pewnością wspierają rozwój Ligi Piątek Piłkarskich Sami Swoi. Dzięki Goniec Polish Festival poszerzyliśmy grono fanów piłki nożnej! Organizacja – bez żadnych zastrzeżeń, jednym słowem bardzo udana rodzinna impreza. Z niecierpliwością będziemy wyczekiwać następnego Festiwalu Gońca. Ewelina Kuc, Polsky.TV: – Goniec Polish Festival w zupełności spełnił nasze oczekiwania, atmos-

fera na Festiwalu była energetyzująca. Była to świetna okazja, aby zapoznać Polaków mieszkających na co dzień w Londynie z naszym produktem. Rozdaliśmy mnóstwo kodów promocyjnych, które umożliwiają oglądanie telewizji przez pewien czas gratis oraz wiele innych gadżetów. Pozytywne skutki wzięcia udziału w Festiwalu na pewno zobaczymy już wkrótce!

38 goniec polish festival

Stowarzyszenie Polskiej Filatelistyki w WB

Talk Home Mobile

Top Accident Claims

Eastnet Claims Piotr Wilk, Manager projektu – Polskie Szkoły Internetowe Libratus: – W niedzielę 31 sierpnia zakończyliśmy wakacje uczestnicząc w Goniec Polish Festival. Wydarzenie to dało nam szanse zaprezentować Polakom przebywającym w Wielkiej Brytanii, podejmowane przez nas działania w ramach projektu Polskie Szkoły Internetowe Libratus. Zainteresowanie naszą inicjatywą było ogromne. Przy 12 września 2014

naszym stoisku dzieci miały okazję zaprezentować swoje zdolności manualne, rysując swoje skojarzenia ze słowami „Polska – moja Ojczyzna”, a rodzice mogli porozmawiać o możliwości bezpłatnej nauki z przedstawicielem projektu oraz z mamą jednego z naszych uczniów, która wspierała nas w trakcie tego wydarzenia.

Województwo Lubelskie Piotr Miklewski, Private Medical Centre: – Polska przychodnia Private Medical Centre w tym roku po raz pierwszy gościła na Goniec Polish Festival. Jesteśmy bardzo zadowoleni z udziału w tym „Święcie Polskości”, które od pięciu lat ma miejsce na Ealing Broadway. Wraz z fundacją walki z nowotworem jamy ustnej „Z uśmiechem przez życie”, którą wspieramy, zorganizowaliśmy

na naszym stanowisku dzień otwarty dla profilaktyki jamy ustnej dla dzieci i bezpłatne przeglądy. Nasz wykwalifikowany i niezwykle przyjazny zespół dentystek dokonał około 300 przeglądów tego dnia. Przychodnia rozdała także około 1000 suwenirów, jak również mnóstwo kuponów zniżkowych promujących obie nasze przychodnie – na Acton i nowootwartą na Uxbridge Road w Londynie.

| goniec kulturalny 39 Dodatek redaguje:

>> Joanna Szmatuła

joanna.szmatula@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę na adres: joanna.szmatula@ mail.goniec.com.

The Hundred-Foot Journey reżyseria: Lasse Hallström

Profesjonalistka Madame Malory (Helen Mirren) od lat kieruje cenioną i wykwintną restauracją w niewielkiej miejscowości na południu Francji. Przyznane lokalowi trzy gwiazdki Michelina napawają dumą mieszkańców. Pewnego dnia osiada tu rodzina emigrantów z Bombaju. Wkrótce otwierają oni skromny lokal naprzeciwko renomowanej restauracji. Madame nie kryje oburzenia, widząc ich bałaganiarstwo i ogólny brak zasad. Unoszące się w powietrzu nuty curry i kardamonu sprawiają jednak, że knajpka cieszy się coraz większym zainteresowaniem.

Sex Tape

reżyseria: Jake Kasdan

Choć Jay i Annie bardzo się kochają, to 10 lat małżeństwa i dwoje dzieci nieco osłabiło ich namiętność i apetyt na seksualne nowości. Aby je odzyskać zdecydowali się nagrać wideo, na którym wypróbują wszystkie pozycje z poradnika „Radość z seksu”. Wydawało się to dobrym pomysłem – do czasu. Wkrótce odkryli, że filmik stał się ogólnodostępny. Wszystko dlatego, bo zapomnieli o tym, że to co znajduje się w sieci (nawet na prywatynym koncie) nie jest w stu procentach bezpieczne. Zaczyna się noc przygód. W rolach głównych: Jason Segel, Cameron Diaz.

Goniec kulturalny

13 września Larkhall Park, SW8 Więcej na: thestockwellfestival. co.uk.

cena:

free

Stockwell Festival To wydarzenie, którego celem jest zaznaczenie różnorodności kulturowej Stockwell. Festiwal odbywa się od 14 lat i co roku przyciąga tysiące osób. O warstwę muzyczną zadbają takie zespoły i wykonawcy jak: Reminisce Reggae Band, Aleish Lee, Big Cakes, Ruth-Ellen, 4Fado, Mr Kelly, Naomi Keysha i wielu innych. Na gości czekać będą także inne ciekawe atrakcje.

Europejski

Festiwal Filmowy Już wkrótce w Londynie zostaną zaprezentowane najlepsze filmy z odbywającego się w Polsce Europejskiego Festiwalu Filmowego Integracja Ty i Ja. Zobaczymy tu produkcje opowiadające niecodzienne historie ludzi niepełnosprawnych. Pofestiwalowy przegląd jest organizowany tu po raz drugi. Zobaczymy produkcje z Argentyny, Armenii, Finlandii, Polski i Wielkiej Brytanii.

cena: free 25 października, POSK, 238-246 King Street, Londyn

Battersea Dog Home (Schronisko dla Psów Battersea) przygotowała między innymi darmowe znakowanie i chipowanie psów, pokazy psich umiejętności oraz zawody dla czworonogów w czterech kategoriach: posłuszeństwo, sztuczki, zręczność, urok. Z kolei w tzw. strefie rozrywkowej będzie można wziąć udział w darmowych warsztatach gry na Djembe,

Swing Dancing i Zumba, obejrzeć występy Soul Footwork, Entwined Shades Dance Company, Precision Ballet School i Swingland.com. Przygotowano także wiele atrakcji dla dzieci – warsztaty artystyczne i manualne (Heart in Art, Art4Space, Kids Bee Happy), malowanie twarzy, karuzele, bezpłatne gokarty. Zapowiada się więc ciekawa sobota!

Magda Piskorczyk Blues Band 20 września, godz. 20.30, Jazz Cafe POSK, Londyn, cena: £8 Magda Piskorczyk to wokalistka śpiewająca dojrzałym, niskim, „czarnym” głosem. Kompozytorka, instrumentalistka i aranżerka, w swej twórczości czerpie inspiracje przede wszystkim z muzyki afroamerykańskiej i afrykańskiej. Jest dwukrotną półfinalistką międzynarodowego konkursu International Blues Challenge w Memphis (Stany Zjednoczone). Siedmiokrotnie została też wybrana Bluesową Wokalistką Roku – zadecydowali o tym czytelnicy kwartalnika „Twój Blues”. W dniach 14-20 września w Jazz Café POSK wokalistka poprowadzi warsztaty bluesowe dla osób chcących doskonalić swoje umiejętności w tej dziedzinie. Warsztaty zakończą się koncertem, który odbędzie się 20 września.

40 goniec kulturalny

John Legend 24 września - 5 października Vue Piccadilly Circus, 19 Lower Regent Street, London SW1Y 4LR więcej na: polishculture.org.uk

Polskie kino festiwalowe

W tym Raindance Film Festival odbędzie się już po raz 22. Jak co roku będzie można obejrzeć tu ambitne kino dotykające ważnych problemów społecznych. Nie zabraknie też polskich produkcji. Już 25 września odbędzie się pokaz „The Word” („Obietnica”) w reż. Anny Kazejak, a 2 i 3 października – „Kebab & Horoscope” („Kebab i Horoskop”). A to tylko niektóre z prezentowanych filmów.

W wywiadzie dla „Le Monde” ten amerykański piosenkarz R&B i pianista przyznał, że pisze dla tych, którzy nie odnajdują się w tym, co nadaje radio. Jego debiutancki album pojawił się w sprzedaży w 2004 roku. Od tego czasu jego popularność nieustannie rosła do tego stopnia, że nazwano go nawet genialnym dzieckiem czarnych brzmień. Jego najnowszy album, „Love In The Future Single”, pochodzi z 2013 roku.

cena: od £58 6 października, Manchester Apollo

spektakle The Pajama Game Shaftesbury Theatre 210 Shaftesbury Avenue cena: £20-65 kiedy: do 13 września The Crucible Old Vic, Waterloo Rd London SE1 8NB cena: £10-55 kiedy: do 13 września

A Streetcar Named Desire Young Vic, 66 The Cut London, SE1 8LZ cena: £10-35 kiedy: do 19 września Toast Park Theatre Clifton Terrace, London cena: £19.50 kiedy: do 21 września

My Night With Reg Donmar Warehouse London, WC2H 9LX cena: £10-35 kiedy: do 27 września Richard III Trafalgar Studios 14 Whitehall SW1A 2DY cena: od £15-52.50 kiedy: do 27 września

Bring Up the Bodies Aldwych Theatre 49 Aldwych London, WC2B 4DF cena: od £10-59 kiedy: do 4 października Julius Caesar Shakespeare’s Globe London, SE1 9DT cena: £15-42 kiedy: do 11 października

dla dzieci The Tap Dancing Mermaid Lyric Hammersmith London, W6 0QL cena: £8 kiedy: 27 września

Shoe Baby Lyric Hammersmith Lyric Square, King Street London, W6 0QL cena: £8 kiedy: 20 września

A Child’s Garden of Verse Puppet Theatre Barge Buccleuch Gardens Richmond-on-Thames cena: £12 kiedy: do 28 września

Seesaw Unicorn Theatre London, SE1 2HZ cena: £16 kiedy: od 6 września do 2 listopada

Something Very Far Away Unicorn Theatre 147 Tooley Street London, SE1 2HZ cena: £16 kiedy: od 20-28 września

12 września 2014

Forbidden Broadway Vaudeville Theatre 404 The Strand London, WC2R 0NH cena: od £20-75 kiedy: do 22 listopada

festiwale

Sensational Butterflies Natural History Museum Cromwell Road London cena: £5.50 kiedy: do 14 września

O POWSTANIU

Wolf Hall Aldwych Theatre 49 Aldwych, WC2B 4DF cena: od £10-59 kiedy: do 14 października

The Secret Life of Suitcases Unicorn Theatre 147 Tooley Street London, SE1 2HZ cena: £16 kiedy: od 18 września do 12 października The Bounce Artsdepot 5 Nether Street Tally Ho Corner London, N12 0GA cena: £15 kiedy: 14-15 października Extremes Horniman Museum 100 London Rd

London, SE23 3PQ cena: £6.60 kiedy: do 2 listopada Fantastic Mr Fox Little Angel Theatre 14 Dagmar Passage Cross Street London, N1 2DN cena: £14 kiedy: od 13 września do 9 listopada Toy Stories V&A Museum of Childhood Cambridge Heath Road London, E2 9PA cena: free kiedy: do 14 grudnia

Z okazji 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego POSK zaprasza na spektakl „A ponad ziemią z kulami latały brylanty – Rzecz o Krzysztofie Kamilu Baczyńskim”. Tekst składa się w całości z wierszy i prozy polskiego poety. Usłyszymy tu piosenki śpiewane niegdyś przez Ewę Demarczyk.

Colourscape Music Festival Clapham Common Windmill Drive London, SW4 9DE cena: od £5 kiedy: 13-21 września Malaysia Night Trafalgar Square London, WC2N 5DN cena: free kiedy: 26 września More London Free Festival The Queen’s Walk London, SE1 2DB cena: free kiedy: do 26 września

14.09, Sala Teatralna POSK, 238-240 King Street, Londyn

| goniec kulturalny 41

42 goniec kulturalny

Ella Eyre na żywo

14-16 września, Ivy House, 94-96 North End Rd London NW11 7SX więcej na: hamhighlifest. com

Spotkanie z literaturą

W tym roku gośćmi Hampstead and Highgate Literary Festival będzie około 90 pisarzy, którzy opowiedzą o tym, jak tworzą i gdzie szukają inspiracji. W bogatym programie znalazły się warsztaty, panele dyskusyjne, ale także propozycje tylko dla najmłodszych – między innymi wspólne czytanie bajek.

Ta brytyjska wokalistka znana jest przede wszystkim ze współpracy z zespołem Rudimental („Waiting All Night”) oraz raperem Wiz Khalifa („Think About It”). Debiutancka EP-ka („Deeper”) Elli McMahon, czyli Elli Eyre, trafiła do sprzedaży całkiem niedawno, bo pod koniec ubiegłego roku.

cena: od £29 10 października, Shepherds Bush Empire, Londyn

wystawy Art and Life Dulwich Picture Gallery Gallery Rd cena: £10 kiedy: do 21 września Film Collection British Council 10 Spring Gardens London, SW1A 2BN cena: free kiedy: do 24 września

Shelagh Wakely Camden Arts Centre Arkwright Road London, NW3 6DG cena: free kiedy: do 28 września The Great Diary Project V&A Museum of Childhood cena: free kiedy: do 12 października

Dennis Hopper Royal Academy of Arts Burlington House cena: £10-14 kiedy: do 19 października

Malevich Tate Modern Bankside cena: £13.10 kiedy: do 26 października

Quentin Blake House of Illustration London, N1C 4BH cena: £7 kiedy: do 2 listopada

Early Colour Photography in Russia Photographers’ Gallery London, W1F 7LW cena: free kiedy: do 19 października

Virginia Woolf: Art, Life and Vision National Portrait Gallery St Martin’s Place cena: £7 kiedy: do 26 października

Joan Fontcuberta Science Museum Exhibition Rd London, SW7 2DD cena: £8 kiedy: do 9 listopada

cena: od £49 kiedy: 26 września

Shepherds Bush Empire, London cena: od £18 kiedy: 2 października

Peter Andre Royal Albert Hall, London cena: £25 kiedy: 6 października

The Vamps Liverpool Echo Arena cena: od £32 kiedy: 4 października

James Taylor Royal Albert Hall, London cena: od £60 kiedy: 7 października

Max Richter Royal Albert Hall London cena: £35 kiedy: 4 października

Ed Sheeran The O2 Arena, London cena: od £78 kiedy: 12 października

koncerty Iggy Azalea Shepherds Bush Empire, London cena: od £86 kiedy: 17 września Hozier KOKO, London cena: £49 kiedy: 17 września The Saturdays The SSE Arena Wembley, London cena: od £20 kiedy: 19 września Nitin Sawhney Royal Albert Hall, London cena: od £34

kiedy: 21 września Patrick Bruel Royal Albert Hall, London cena: od £25 kiedy: 22 września Lauryn Hill O2 Academy Birmingham cena: od £50 kiedy: 23 września First Aid Kit Royal Albert Hall, London cena: od £45 kiedy: 24 września The Libertines & Peace Alexandra Palace London

MUSIQUE PARTY 12 września 2014

The Libertines & Swim Deep Alexandra Palace, London cena: od £34 kiedy: 27 września Kylie Minogue The O2 Arena, London cena: od £40 kiedy: 30 września The 1975 Alexandra Palace, London cena: od £40 kiedy: 1 października Vance Joy

The Horrors The Troxy, London cena: £25 kiedy: 4 października

Stowarzyszenie Polonijne Pollonus oraz Arista Bar zapraszają na wydarzenie o nazwie Global Musique. W programie wystepy dj-ów, a także pokaz znanego z „Mam Talent” magika i iluzjonisty – Józefa Seget „Ziutini”.

Daughtry The Roundhouse, Chalk Farm Road, London cena: £35 kiedy: 4 października

13.09, Arista Bar, 232 Church Lane, Londyn, cena: £5-8

| goniec kulturalny 43 gra

PC płyta

Metro Redux

Tęsknię za tobą

To zremasterowane i ulepszone wersje gier Metro 2033 i Metro: Last Light. Najbardziej wciągający produkt z nową grafiką – m.in. zaawansowane oświetlenie, dynamiczne warunki pogodowe. cena: £20

Bed

of Stone Poprzednie albumy tej nigeryjskiej wokalistki – „Asa” i „Beautiful Imperfection” przyniosły jej rozgłos, jakiego się nie spodziewała. Zafascynowana twórczością Erykah Badu, D’Angelo.

książka cena: £8

cena: £9

POLECAMY! M83

Policjantka Kat Donovan przeglądając profile na portalu randkowym trafia na zdjęcie byłego narzeczonego. Mężczyzna może być powiązany z gangiem oszustów zajmujących się okradaniem i mordowaniem ludzi poznanych przez Internet.

Wznowiony przez Naive krążek „Dead Cities, Red Seas & Lost Ghosts” to drugi album Anthony'ego Gonzaleza i Nicolasa Fromageau, znanych pod pseudonimem M83. Po raz pierwszy płyta ukazała się w kwietniu 2003 roku.

płyta CD, cena: £7

Zimowy żołnierz Film „Kapitan Ameryka Zimowy żołnierz” to druga część kinowego hitu opowiadającego o losach młodego Amerykanina, który ze zwykłego, trochę chorowitego i słabego śmiertelnika, staje się narodowym bohaterem Stanów Zjednoczonych. Opowieść o Kapitanie Ameryka to kolejny obraz, który wyszedł z rąk Marvel Studios, wytwórni odpowiedzialnej za sukces takich hitów jak „Avengers” i „Iron

Man 3”. Nie da się ukryć, że to studio wie, jak przyciągnąć do kin miliony widzów. Główny bohater, znany z pierwszej części opowieści o Kapitanie Ameryka, staje przed kolejnym trudnym zadaniem. Gra znów toczy się na ogromną skalę. Tym razem jednak organizacja, która ma swoich przedstawicieli w każdym zakątku świata, dysponuje bronią, dzięki której może zniszczyć miliony ludzkich istnień dosłownie w ciągu kilku sekund. Jedynym ratunkiem wydaje się być żołnierz, który kilkadziesiąt lat był zamknięty w bryle lodu. W rolach głównych: Chris Evans, Samuel L. Jackson, Scarlett Johansson, Robert Redford.

Konkurs! WYGRAJ BILET! przesłać swoje zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres kon1. Wystarczy kurs@mail.goniec.com, aby wziąć udział w losowaniu z dopiskiem „BEDNAREK” Do wygrania bilety na kabaret LIMO 5 października w Ealing Town Hall w Londynie. przesłać swoje zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres kon2. Wystarczy kurs@mail.goniec.com, aby wziąć udział w losowaniu z dopiskiem „LIMO” Do wygrania bilety na koncert Bednarka 4 października w The Garage w Londynie.

Aby wziąć udział w losowaniu nagród wystarczy wysłać email na adres konkurs@mail.goniec.com w tytule umieścić dopisek „nagrody” (np. Koncert Coventry), a w treści podać swoje imię, nazwisko, numer telefonu oraz adres zamieszkania. Polub nas na Facebooku a zwiększysz swoją szansę na wygraną! Zwycięzcy zostaną poinformowani drogą mailową.

Więcej nagród do zgarnięcia na Facebooku!

http://www.facebook.com/Goniec.com.Polski

FILM BLU-RAY, CENA: £13

44 tele goniec

Hit

weekendu

Blue Jasmine Jasmine jest żoną dobrze prosperującego ambitnego biznesmena Hala. Mąż wprowadził ją do najwyższych kręgów towarzyskich Nowego Jorku i przyzwyczaił do luksusu. Dziś nie wyjdzie z domu bez markowych per-

fum, torebki i kostiumu. Kiedy Hal zostaje aresztowany pod zarzutem malwersacji i jego konta zablokowane, jej świat się wali. Jasmine udaje się do San Francisco, gdzie mieszka jej siostra, Ginger, z którą nie miała kontaktu.

KULINARNY, ŚR., GODZ. 19:40

DRAMAT, SOBOTA, GODZ. 20:00

Avatar

Top Chef

Na wyłonionych podczas eliminacji kucharzy (zarówno amatorów, jak i profesjonalistów) czekają pułapki, stres, mordercze tempo, dziesiątki dań do przygotowania, ale przede wszystkim – nagroda główna. Każdy odcinek to seria skomplikowanych konkurencji.

Tam poznaje dystyngowanego dyplomatę, Dwighta. W rolach głównych: Cate Blanchett, Sally Hawkins.

Sparaliżowany były komandos Jake Sully otrzymuje propozycję, która może mu przywrócić sprawność ruchową. Jedzie na Pandorę – księżyc planety Polyphemus. Celem realizowanego tam programu jest uzyskanie dostępu do minerału o nazwie Unobtainium. Pierwsi ludzie zjawili się tu przed 30 laty.

FILM SF, SOBOTA, GODZ. 20.00

Kierunek Wild: Dzika Tajlandia

Tajlandia to kraj lasów deszczowych i wiecznie zielonych, tętniących życiem parków narodowych. Mieszkają tu setki gatunków roślin i zwierząt. Kraj ten urzeka swoim pięknem, słoneczną pogodą i piaszczystymi plażami. Dlatego też przyjeżdżają tu turyści z całego świata, spragnieni odpoczynku od zgiełku ruchliwych ulic wielkich miast i szybkiego tempa życia.

PRZYRODNICZY, NIEDZIELA, GODZ. 12:00

seriaLove

Ojciec Mateusz Rodzice Jurka Lisieckiego znajdują go martwego. Chłopak był uzależniony od gier komputerowych. Matka innego nastolatka, Kuby, zwraca się o pomoc do Mateusza. Jej syn zmaga się z tym samym nałogiem. Wkrótce okazuje się, że Jurek handlował amfetaminą, a Kuba był jego klientem.

SOBOTA, GODZ. 16.40

12 września 2014

Detektyw Murdoch Toronto terroryzuje złodziej, który włamuje się do bankowych sejfów. Nikt nie wie, kiedy i w jaki sposób uderza. Wiadomo tylko, że porusza się podziemnymi korytarzami. Miasto obiega plotka, że Toronto zostało nawiedzone przez „ludzi-kretów”. Detektyw Murdoch nie daje wiary tym pogłoskom.

SOBOTA, GODZ. 14.30

Weterynarz z antypodów

Dr Chris Brown, weterynarz z Sydney, pomaga zwierzętom dotkniętym przez ciężkie choroby, a także tym, które ucierpiały w poważnych wypadkach. W klinice leczy się psy potrącone przez samochody, koty cierpiące na nieżyt żołądka i wiele innych trudnych przypadków.

DOKUMENT, PONIEDZ., GODZ. 19:00

Bayern Monachium – Manchester City Bayern Monachium i Manchester City rywalizują w fazie grupowej Ligi Mistrzów. Mistrz Niemiec i mistrz Anglii walczą o awans do 1/8 finału z CSKA Moskwa, mistrzem Rosji, i Romą, wicemistrzem Włoch. Mecze z pewnością wzbudzą wiele emocji wśród kibiców. Na początek obejrzymy pojedynek, w którym wystąpi między innymi Robert Lewandowski. Polski napastnik zadebiutuje w Lidze Mistrzów w barwach Bayernu Monachium.

SPORT, ŚRODA, GODZ. 19:40

| tele goniec 45

Dorota

was urządzi! Dziennikarka i projektantka wnętrz Dorota Szelągowska wraz z ekipą w ciągu trzech dni zmienia wystrój domu bohatera odcinka. Ma jednak ograniczony budżet. Wprowadzone zmiany mają wpłynąć na jakość i standard życia danego uczestnika programu. Według Doroty najważniejsza jest tu funkcjonalność, wyobraźnia oraz perfekcyjne dopasowanie do właścicieli.

MAGAZYN, SOBOTA, GODZ. 15:40

Thor

Nordycki bóg Thor zostaje wygnany z Asgardu przez ojca, Odyna. Wszystko dlatego, że – aby uchronić królestwo – zbuntował się i nie posłuchał rozkazu ojca. Teraz musi po-

seriaLove

O mnie się... Iga dowiaduje się, że nie przysługuje jej zasiłek dla bezrobotnych, a na dodatek mąż oskarża ją o pobicie. Pomimo niechęci do mecenasa Kaszuby kobieta prosi go o pomoc. Otwartość Małeckiej zaczyna intrygować mecenasa. Świętując wygrany zakład, dzwoni do Igi w środku nocy. Telefon odbiera jej były mąż. PT., GODZ. 19:05

nieść karę – ma żyć jako śmiertelnik. Thor trafia na ziemię, a źródło jego mocy, potężny młot, zostaje mu odebrane. Na ziemi poznaje piękną badaczkę Jane. Nikt nie jest tu

jednak bezpieczny, bo planecie zagraża potężny wróg.

Pierwsza miłość Paulina musi zastąpić zjedzoną przez kota rybkę Wojtka nowym zwierzątkiem. Kinga odbiera przesyłkę, w której jest zamówiona przez Jarka bluzka. Patrycja bierze udział w sesji dla berlińskiego wydawcy. Umowa jest w języku niemieckim. Dziewczyna podpisuje dokument.

PON.-PT., GODZ. 17:00

FANTASTYCZNY, PIĄTEK, GODZ. 19:00

46 motoryzacja

Nowa mazda MX-5 podbije rynek? W 2015 roku Mazda wprowadzi na rynek czwartą generację kultowego modelu MX-5. Po raz pierwszy mały roadster dzieli wiele elementów z nowym modelem koncernu Fiata. Premiera na salonie w Paryżu. ajnowszy model MX-5 – wg portalu moto.pl pozostał wierny wytycznym pierwszej generacji. To nadal mały, zwinny, purystyczny roadster, który ma silnik zabudowany podłużnie z przodu i tylny napęd. Według szefa stylistycznego Mazdy Ikuo Maeda

12 września 2014

czwarta generacja wpisuje się swoim wyglądem idealnie w linię stylistyczną Mady Kodo. Coś czego według Ikuo Meda brakowało poprzednikowi. W stosunku do poprzednika, auto

jest o 100 kg lżejsze! – Co więcej, nowa Mazda MX-5 może się też pochwalić idealnym rozłożeniem masy – na każdą z osi przypada równo po 50 proc. Obniżono też środek ciężkości. By to uzyskać niezbędne było m.in. przesunięcie jednostek napędowych w kierunku wnętrza. Maskę, przednie błotniki czy wzmocnienia zderzaków wykonano z aluminium – wylicza portal interia.pl. Dynamiczna karoseria – jak ocenia superauto24.se.pl – została zaprojektowana w stylu KODO. – Samochód dzięki temu sprawia wrażenie jadącego nawet wtedy, kiedy stoi. Przód pojazdu tak na-

kreślono, że nie przypomina obecnych modeli 3, 6 czy CX-5. Rozmiary nadwozia widocznie uległy zmianom – auto jest o 105 mm krótsze (3915 mm), 20 mm niższe (1235 mm) i 10 mm szersze (1730 mm) od tego w trzeciej generacji. Rozstaw osi skrócono do tego 15 mm (2315 mm). Na razie zaprezentowano odmianę ze składanym miękkim dachem, ale niemal pewne jest, że będzie także wersja z hard-topem. Mazda MX-5 – jak zachwala producent – to ucieleśnienie ducha Zoom-zoom. – Ten samochód posiada wszystkie elementy klasycznego roadstera: rozkład masy 50:50, nisko umiejscowiony środek ciężkości oraz napęd na tylną oś. No i oczywiście sztywny dach składany elektrycznie w zaledwie 12 sekund. Odzwierciedlając nasze niekonwencjonalne podejście, ten samochód inspirowany jest japońską filozofią Jinba Ittai – „jedność konia z jeźdźcem”. Właśnie ta specjalna więź między samochodem a kierowcą sprawia, że jest to samochód dla ludzi poszukujących radości z jazdy, jaką zapewnić może wyłącznie prawdziwy roadster. Przypomnijmy, MX-5 zdobyła wiele nagród, takich jak Samochód Roku 1989 oraz 2005 magazynu Wheels Magazine; „najlepszy samochód sportowy lat 90tych” i „jeden z dziesięciu najlepszych samochodów sportowych wszech czasów” od Sports Car International.

| tele goniec 47

Niespodzianka w Kielcach?

Po krótkiej przerwie spowodowanej zgrupowaniem oraz meczem reprezentacji Polski, na ligowe stadiony wracają futboliści T-Mobile Ekstraklasy. Ósma kolejka przynosi nam kilka ciekawych spotkań.

>> Adam Wójcik (polsport.co.uk) racovia podejmować będzie „górników” w Łęcznej. Dla gospodarzy to jest ostatni dzwonek, aby oddalić się od strefy spadkowej, liczymy więc, że zdobędą przynajmniej jeden punkt. Sporo emocji powinien przynieść nam pojedynek GKS-u Bełchatów z Lechią Gdańsk. Oba kluby sąsiadują ze sobą w ligowej tabeli i coś nam się wydaje, że wzajemnie krzywdzić się nie będą. Po raz pierwszy decydujemy się na postawienie remisu bez „podpórki”, a o tym, czy postąpiliśmy słusznie, przekonamy się już w sobotę. Rewelacyjny tej jesieni Górnik Zabrze w lokalnych derbach podejmować będzie Piast Gliwice. Faworyt jest oczywisty, ale każdy kibic wie, że derby rządzą się swoimi prawami. Gliwiczanie w tym sezonie na wyjeździe jeszcze nie wygrali i chyba tak pozostanie w dalszym ciągu, choć remis jest naszym zdaniem też całkiem możliwy.

Jagiellonia Białystok zagra arcyważny mecz z Lechem Poznań. Kalkulacji w tym spotkaniu nie będzie, bo oba kluby są na razie „pod kreską” w ligowej tabeli, oba też mają ambicję rywalizacji w grupie mistrzowskiej. Mecz zakończy się zwycięstwem, ale kogo? Jeśli w ósmej kolejce ma być jakaś niespodzianka to najprawdopodobniej w meczu Korony Kielce z przebojowym Podbeskidziem Bielsko-Biała. Kielczanie przegrywają mecz za meczem, ich rywal wręcz przeciwnie. Może jednak czas na przełamanie? Każda passa kiedyś się musi skończyć, zarówno ta dobra, jak i ta mniej chlubna. Mistrz Polski przed własną publicznością zagra ze Śląskiem Wrocław i będzie to bez wątpienia ciężka przeprawa. Ostatnią porażkę z Podbeskidziem uważamy za wypadek przy pracy, stawiamy więc na triumf Legii Warszawa. Pogoń Szczecin gościć będzie chorzowski Ruch, który chyba ze względu na występy w europejskich pucharach trochę zaniedbał występy w lidze. Liczymy, że Ślązacy wywiozą z północnej Polski ważne trzy punkty, ale na wszelki

wypadek ubezpieczymy się, wybierając typ podwójny. Trudny orzech do zgryzienia mamy typując rezultat spotkania Zawisza Bydgoszcz – Wisła Kraków. Niby

wszystko jasne i oczywiste, ale boimy się trochę zdecydowanie stawiać na podopiecznych Franciszka Smudy, bo piłkarze z Bydgoszczy będą w końcu chcieli odbić się od dna.

Zestaw par 7. kolejki T-Mobile Ekstraklasy: MECZ

NASZ TYP

CRACOVIA – GÓRNIK ŁĘCZNA

GKS BEŁCHATÓW – LECHIA GDAŃSK

GÓRNIK ZABRZE – PIAST GLIWICE

JAGIELLONIA BIAŁYSTOK – LECH POZNAŃ

KORONA KIELCE – PODBESKIDZIE BIELSKO-BIAŁA

LEGIA WARSZAWA – ŚLĄSK WROCŁAW

POGOŃ SZCZECIN – RUCH CHORZÓW

ZAWISZA BYDGOSZCZ – WISŁA KRAKÓW

48 sport

Beniaminek

pierwszej ligi ograł wicemistrza! Wydarzeniem inauguracyjnej kolejki piłkarskiego sezonu w polonĳnej lidze w Londynie była porażka mistrza oraz wicemistrza ligi. W drugiej lidze aż trzy z pięciu meczów zakończyły się wynikiem 1-1.

I Liga Wyniki 1. kolejki

PCW Olimpia – White Wings Seniors

3-1

Warriors of God – Piątka Bronka

1-2

Scyzoryki – Joga Bonito

1-4

Inter Team – FC Cobalt

3-2

Scyzoryki Londyn – FC Cobalt Ldn

0-2

The 12 Team – KS04

1-5

DRUŻYNA

MECZE

BRAMKI

PUNKTY

1. KS04

5-1

2. Joga Bonito (b)

4-1

3. PCW OLIMPIA

3-1

4. PIĄTKA BRONKA

2-1

5. Inter Team

3-2

6. FC COBALT (M)

2-3

7. WARRIORS OF GOD (B)

1-2

8. SCYZORYKI

1-4

9. THE 12 TEAM (P)

1-5

10. WHITE WINGS SENIORS

1-3

Zestaw par 2. kolejki, 14.09.2014: