Goniec Polski wyd. 544 by SamiSwoi.news

nr 37 (544) 19 września 2014 / ISSN 2044-5202

Sprawdź wersję online! Wystarczy zeskanować kod

Porównujemy militarny potencjał Wielkiej Brytanii i Polski. Który kraj nie musi bać się Rosji.

Potężna Brytania i... słaba Polska?

str. 6-8

KANCELARIA PRAWNA, KTÓREJ MOŻESZ ZAUFAĆ

4 w numerze STR.

| >> NIE PRZEGAP!

Już za tydzień

>> Polecamy:

Dodatek specjalny „Zaskocz swojego mężczyznę”, a w nim: >> m.in. szukamy najlepszego prezentu dla faceta z okazji Dnia Chłopaka

Europejskie smaki Europejska kuchnia zaskakuje różnorodnością i wykwintnymi smakami. Znajdziemy w niej zarówno dania czasochłonne w przygotowaniu, jak i szybkie przekąski. Zapraszamy w kulinarną podróż po Starym Kontynencie. Każdy kraj ma przecież coś innego do zaoferowania.

Temat tygodnia

STR.

Wydarzenia

STR.

Nieruchomości

STR.

Ciekawostki

STR.

25 Panel ekspertów

STR.

W sieci

STR.

Sport

STR.

Łamigłówki Ogłoszenia Katalog Firm

SPRAWDZAMY, JAK DO WOJNY PRZYGOTOWANE SĄ POLSKA I WIELKA BRYTANIA.

UROCZYSTE ODSŁONIĘCIE POMNIKA „ZŁOTEGO UŁANA”. KU CZCI ROTMISTRZA. ORGANIZACJA „SHELTER” WALCZY Z POBIERANIEM OPŁAT AGENCYJNYCH. JAK RADZĄ SOBIE POLACY W BYŁYCH KOLONIACH BRYTYJSKICH? JAKIMI ZAGADNIENIAMI ZAJMUJE SIĘ LEKARZ NEONATOLOG?

>> JAN ŻYLIŃSKI NA ŁAMACH GOŃCA: „Bez odwagi nie ma szczęścia, nie ma spełnienia, nie ma sukcesów, nie ma Polski” STR.

STR.

Jak dostać się Wiedźmin do policji? na Wyspach Czy Polacy mogą się starać o przyjęcie do pracy w brytyjskiej policji? Na jakie zarobki mogą liczyć?

Wcześniej był piratem, teraz będzie Geraltem z Rivii. Rozmowa z Kamilem Lemieszewskim, aktorem z Londynu.

CZYLI CO WAS PORUSZYŁO NAJBARDZIEJ NA PORTALU GONIEC.COM. SKARB KIBICA – MISTRZOSTWA ŚWIATA W PIŁCE SIATKOWEJ „POLAND 2014”.

Wojna we wschodniej Ukrainie uświadomiła co niektórym, że Stary Kontynent nie jest najbezpieczniejszym fragmentem tego świata. Mieszkańcy atomowego mocarstwa, jakim jest Wielka Brytania, z pewnością mogą spać spokojnie. Ale czy podobny spokój może towarzyszyć naszym rodakom nad Wisłą? – (...) mimo antyrosyjskiej histerii w naszych mediach, Rosjanie lubią Polaków. Nikt w Moskwie nie podważa nowego światowego porządku, w ramach którego Polska należy do Zachodu, do Unii, do NATO, czyli pozostaje poza rosyjską strefą wpływów. Zupełnie inaczej jest z Ukrainą czy Białorusią. To według Putina, ale także dużej części Rosjan, „ruskij mir”, świat rosyjski, w którym nie powinna postać noga NATO-wskiego żołnierza. Nie dopuszczenie do przybliżenia się Paktu Północnoatlantyckiego do granic Rosji jest według naszych wschodnich sąsiadów kwestią ich bezpieczeństwa narodowego. Nie tylko my się boimy, Rosjanie też – pisze Piotr Ikonowicz. A jak sprawę Karol Pomeranek redaktor naczelny postrzega Stanisław Michalkiewicz? Więcej na str. 10.

>> Od redakcji

19 września 2014

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2ST Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: izabela.nowak@mail.goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek, E: karol.pomeranek@mail.goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: redakcja@mail.goniec.com, Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Anna Zielińska, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Grzegorz Lisicki Felietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michalkiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji) Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Rafał Koczan, Maciej Ligus Redakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkowska, E: marta.laczkowska@mail.goniec.com Marketing i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: marketing@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: sylwia@mail.goniec.com Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: lukasz.zawisza@mail.goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@mail.goniec.com Paweł Kuzioła T: 07974990013, E: pawel.kuziola@mail.goniec.com Samanta Kulpa T: 07974 99 00 14, E: s.kulpa@mail.goniec.com Administracja i finanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: office@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com, T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

>'$ ($ 6 > 01+ & 0 $="/ *-. .)$ # ' . -&*). &./% -$< 2 ) ($ %/; 2$> 1 *0$ 2$ : -$< 21 (*; -2 *.,21( : * -2&* *0 )$ - *,) - .* & ) ' ,$ 2 ., 1 % ($ &.7, % (*; -2 2 /! : $ 0-+76+, /% (1 2 +*>, )$& ($ , 2 (*; -2 . &; +*,*2( 0$ : 2 ) ($ *)'$) % 9 ) 3 4 ) 000 *- *,) - +' *(*"'$>(1 %/; )$ 2'$ 2*)1( *-* *( 0 ) -.<+/%= 1 # -+, 0 # 1+ &$ 0 +, 1 1+ &$ ,*"*0 *>'$2")$< $ $ +*.&)$< $ , ; )$ "6*01 $ /, 21 (72"/ , 21 &,<"*-6/+ 1+ &$ ) 0 & % # 1+ &$ >($ ,. ') #*,* 1 +,2 (1-6*0

1 *0$ 2$ : -$< 21 (*; (1 $ +*(7 -&*). &./% -$< 2 ) -21( +*'-&*%<21 2)1( *, = +, 0)1( -*'0 ).&= )$0 ,-1. ./ 57 2&$ "* *, 2 *) 18-&$ % 0 #**' 6"*,2 .= *,218-&= +* )/( , (

02074828437

mxo@osbornes.net Kancelaria Prawna Osbornes

43671923

6 temat tygodnia

Bezpieczna Brytania.

Polska bez szans?

Gdy rosyjska agresja na Ukrainę rozpoczynała się na początku roku, wielu wydawało się, że zakończenie konﬂiktu to kwestia dni. Kilka miesięcy później premier Ukrainy, Arsenĳ Jaceniuk mówił: – Próby dokonania rosyjskiej agresji militarnej na terytorium Ukrainy doprowadzą do konﬂiktu wojennego na całym obszarze europejskim. Świat nie zapomniał jeszcze drugiej wojny światowej, a Rosja chce już zacząć trzecią. Postanowiliśmy sprawdzić, jak do wojny przygotowane są Polska i Wielka Brytania.

>> Sonia Grodek

ziś media – od Super Expressu po BBC – nie wahają się już użyć słowa „wojna” w odniesieniu do sytuacji na Ukrainie, a niektóre ostrzegają, że może nie skończyć się tylko na krajach położonych na wschód od Polski. Postanowiliśmy sprawdzić, czy bylibyśmy bezpieczni, gdyby Polska lub Wielka Brytania faktycznie były zagrożone.

Bezpieczni przez trzy dni

W marcu gen. Koziej, szef polskiego Biura Bezpieczeństwa Narodowego, mówił w „Rzeczpospolitej”: – Jesteśmy już zagrożeni w szerokim rozumieniu tego słowa. Dziś wprawdzie nie zagraża 19 września 2014

nam bezpośrednia agresja obcych wojsk na nasze terytorium. Jednak w dalszej perspektywie nie można wykluczyć zagrożenia strategicznego także inwazją na Polskę. W maju minister spraw wewnętrznych i administracji Bartłomiej Sienkiewicz zapowiadał, że Polska jest przygotowana na każdy z wariantów konfliktu u naszego sąsiada. Jednak już w sierpniu gen. Waldemar Skrzypczak twierdził we „Wprost”, że Polska nie jest przygotowana na wypadek ewentualnej wojny. Dodał, że „w przypadku napaści, byłaby w stanie odpierać atak rosyjskiej armii zaledwie trzy dni”.

GROM i cała reszta

Czy jest aż tak źle? Niestety wydaje się, że generał ma rację. Katastrofa Smoleńska pozbawiła Polskę 8 generałów i

dowódcę Marynarki Wojennej, a rozbicie się samolotu CASA w 2008 roku – 20 generałów, majorów i podpułkowników. Dziś mamy nad Wisłą ok. 80 generałów i 120-tysięczną armię. Dla porównania – w rosyjskiej armii służy 3 miliony rekrutów. Dobrą opinią w polskiej armii cieszy się chyba tylko GROM, którego doświadczeni w Iraku czy Afganistanie żołnierze wyjeżdżają, by uczyć kolegów choćby z brytyjskich służb specjalnych. Waldemar Skrzypczak twierdzi też, że dziś decyzje co do mianowania na stopień generalski zapadają „nie na poligonie, a w salonie”, a „większość generałów poligon widziało tylko w telewizji”. Stan sprzętu polskiej armii raport NIK z 2012 roku opisuje tak: „W większości jednostek sprzęt był przestarzały, eksploatowany od ponad 20 lat. W siłach

zbrojnych pogłębiał się proces zużycia eksploatacyjnego uzbrojenia i sprzętu wojskowego”. Mamy m.in. 1063 czołgi, 240 wyrzutni rakiet, 475 samolotów i 83 łodzie marynarki.

Zniechęcają do służby

W wielu krajach, nawet gdy nie można liczyć na zawodowe wojsko, do akcji wkracza armia ochotników – w Szwecji na przykład Gwardia Krajowa liczy 600 tys. osób, w Finlandii – 230 tys., w USA – 360 tys. W Polsce w powstałych kilka lat temu Narodowych Siłach Rezerwowych, póki co jest ok. 10 tys. osób. Za taki stan rzeczy częściowo „odpowiedzialny” jest poziom wynagrodzenia, jakie oferuje się w zamian za uczestniczenie w ćwiczeniach i ewentualne ryzykowanie życia w czasie wojny. 2 tys. złotych. Tyle,

| temat tygodnia

reklama

że… rocznie. Więc o ile Fin czy Szwed nie musi się martwić o to, że w wypadku wojny będzie musiał iść na front, to Polak – tak. Po członkach Narodowych Sił Zbrojnych, do armii mogą dostać wezwanie wszyscy mężczyźni do 60. roku życia – w pierwszej kolejności ci, którzy odbyli już służbę wojskową.

Obrona cywilna nie działa

A co stanie się z przeciętnym cywilem w wypadku ataku? Znów z pomocą przychodzi raport NIK: „[system obrony cywilnej] nie jest przygotowany do wykonania żadnego ze swoich zadań. Podczas wojny nie ochroni ludności cywilnej ani krytycznie ważnych obiektów”. – Pamiętam lekcje przysposobienia obronnego w szkole, na których głównie maglowaliśmy, jak postępować w razie ataku atomowego, jak zachowywać się w schronie itp. – przypomina sobie 52-letni Marek z Warszawy. – Raz ktoś zapytał, gdzie jest najbliższy schron. Nauczyciel wzruszył ramionami i przyznał, że nie wie. Od tamtego czasu wiele się nie zmieniło. W Grudziądzu liczącym 100 tys. mieszkańców schrony są dwa i mogą pomieścić do 2,5 tys. osób. W Warszawie teoretycznie jest metro, jednak eksperci

podkreślają, że jego większa część jest położona za płytko, by przydać się do czegokolwiek w razie zagrożenia atomowego. To, że nie istnieje nawet lista miejsc, w jakich mieszkańcy w razie ataku bombowego mogliby się schronić, potwierdził ostatnio na antenie TVN Marek Kujawa z Biura Bezpieczeństwa Zarządzania Kryzysowego w Warszawie.

Jedzenie na trzy dni

Agencja Rezerw Materiałowych nie ujawnia, ile zgromadziła żywności, ale wiemy z jej analizy, na jak długo by ona starczyła: „W zależności od grupy asortymentowej, zgromadzone na rezerwach strategicznych zasoby (…), mogą zabezpieczyć potrzeby żywnościowe mieszkańców RP w przeliczeniu na dni spożycia na 3 do 8 dni dla ogółu mieszkańców”. Naszym rodakom nad Wisłą, którzy chcą mieć pewność, że w razie wojny będą mieli co jeść, można więc poradzić jedno: sami zróbcie zapasy. Biorąc pod uwagę, jak szybko eskalowała sytuacja na Ukrainie i jak niewielu spodziewało się jej w przededniu wybuchu, nie możemy być pewni swojego bezpieczeństwa. Pociechą może być fakt, że Bronisław Komorowski zapowie-

8 temat tygodnia

| której możemy znaleźć m.in. listę tego, co należy zabrać, gdyby trzeba było się ewakuować: m.in. radio na baterie, latarkę, koce, łatwe w transporcie jedzenie, suszone produkty, długopis i notes. Z tej strony możemy się nawet dowiedzieć, jak w razie kataklizmu powinni zachować się właściciele biznesów i jak szybko wrócić do pracy po np. ataku terrorystycznym. Jest nawet hasło reklamowe na tą okoliczność: Go In, stay In, tune In (schroń się, zostań wewnątrz i nasłuchuj). Proste hasło i towarzyszące mu logo ma zapaść w pamięć londyńczyków i pomóc im, gdyby doszło do najgorszego. Lekarze, pielęgniarki i właściciele klinik mogą dowiedzieć się, jak pomóc ludziom na stronie england.nhs.uk. Z witryny NHS dowiemy się też, jakie leki będą nam potrzebne po kontakcie z bronią biologiczną lub promieniowaniem.

Są przygotowani

dział niedawno zwiększenie wydatków na obronność z 1,95 do 2 proc. PKB. Ale jednocześnie w 2013 roku… obcięto środki na modernizację armii o 3 mld zł.

Polacy jeszcze nie dziś

W Anglii jest dziś prawie 200 tys. rekrutów. Do tego dochodzi Army Reserve (odpowiednik polskich Narodowych Sił Rezerwowych). To dziś kilkadziesiąt tysięcy osób, które mogą liczyć na co najmniej 18 tysięcy funtów rocznie pensji. Do brytyjskiej armii, dołączyć może osoba posiadająca brytyjskie obywatelstwo (i obywatele tzw. commonwealth, czyli m.in. Australii czy Zimbabwe). Choć więc polscy żołnierze wsławili się w przeszłości w angielskiej służbie (szczególnie lotnicy w RAF), dziś do królewskiej armii i sił rezerwowych można wstąpić tylko po uzyskaniu wspomnianego obywatelstwa. Kilka lat temu dowódca wojskowych służb rekrutacyjnych Londynu mówił na łamach „Daily Mail”, że do armii zgłasza się wielu Polaków, których musi odsyłać z kwitkiem i że chętnie widziałby zmianę prawa. Wciąż trwają na tym polu spory: Ministerstwo Obrony nie planuje wpuszczenia w szeregi armii osób urodzonych za granicą, a złośliwi wciąż wypominają, że w angielskim wojsku służy przecież wielu Ghurków z Nepalu i właśnie obywatele państw commonwealth. Brytyjska armia jest na piątym miejscu w świecie i wyprzedza większe od niej Niemcy czy Turcję. Wielkiej Brytanii broni 407 czołgów, 908 samolotów, 362 helikoptery i 66 statków. Budżet brytyjskiej armii to niemal 54 mld $. Budżet Ministerstwa Obrony Narodowej wynosił w tym roku w Polsce... 34 mld złotych. 19 września 2014

Zadbali o wszystko

Przejdźmy do konkretów: gdzie schronić się w Anglii w czasie ewentualnej wojny? Co jeść? Skąd wziąć lekarstwa? Wszystkiego dowiemy się z rządowej strony gov.uk, a uzupełniają ją organizacje prywatne i strony samorządów. Rządowi eksperci rzeczowo tłumaczą tam, jakie schronienie należy wybrać w razie konkretnych kataklizmów i jak przeczekać nieszczęście. Przoduje w tym strona Londynu – London.gov.uk, na

Brytyjczycy biorą na serio zawarte na stronie sugestie, by przygotowywali się na wypadek katastrofy. Discovery, National Geographic czy BBC nadają programy o tym, jakie jedzenie najlepiej sprawdzi się, gdy zaopatrzenie zostanie odcięte. A sklepy takie jak emergencyfoodstorage.co.uk prowadzą i odwiedzają pasjonaci, szukający nowinek w rodzaju pasty do zębów, do której nie potrzeba szczoteczki, zupy w proszku, która podgrzewa się sama wewnątrz opakowania lub zbiornika na wodę, który potrafi pomieścić rekordową ilość wody na 30 centymetrach. Rząd namawia m.in. na

stronie Londynu, by przygotować plan na wypadek zagrożenia: gdzie ewakuujemy rodzinę, kto zajmie się zwierzętami, które elementy dobytku zabierzemy ze sobą.

Schroń się w schronie

A gdzie się schronić? W czasie Zimnej Wojny w Wielkiej Brytanii było 2500 schronów przeciwatomowych. Dziś w rękach państwa została połowa, resztę zamieniono na magazyny, sprzedano lub zlikwidowano. W Londynie sprawdziłoby się metro – 12 linii położonych głębiej niż metro w Warszawie, pomieści mieszkańców całego miasta. W razie zagrożenia informacje o najbliższych schronach będą podawane w radiu i Internecie. A czy wojna i zniszczenie kraju w Anglii to realny scenariusz? Na szczęście nie. Częściowo dzięki lepszemu położeniu niż Polska, która pomiędzy dwoma groźnymi sąsiadami od wieków narażona jest na ataki. Reszta to jednak wynik działania rządu, który robi wszystko, by zapewnić bezpieczeństwo swoim obywatelom. Dziś kraj, który ma mniejsze szanse na realną wojnę niż Polska, zdaje się być do niej znacznie lepiej przygotowany.

Czekamy na Twój komentarz

10 felietony

m im z daniem Piotr Ikonowicz Polityk, dziennikarz, poseł na Sejm II i III kadencji. Redaktor pisma członków MRKS „Robotnik”

Rosjanie nie chcą nas napaść

badań opinii publicznej wynika, że mimo antyrosyjskiej histerii w naszych mediach, Rosjanie lubią Polaków. Nikt w Moskwie nie podważa nowego światowego porządku, w ramach którego Polska należy do Zachodu, do Unii, do NATO, czyli pozostaje poza rosyjską strefą wpływów. Zupełnie inaczej jest z Ukrainą czy Białorusią. To według Putina, ale także dużej części Rosjan, „ruskij mir”, świat rosyjski, w którym nie powinna postać noga NATO-wskiego żołnierza. Nie dopuszczenie do przybliżenia się Paktu Północ-

(...) mimo antyrosyjskiej histerii w mediach, Rosjanie lubią Polaków

noatlantyckiego do granic Rosji jest według naszych wschodnich sąsiadów kwestią ich bezpieczeństwa narodowego. Nie tylko my się boimy, Rosjanie też. Chodzi o to, że jak słusznie zauważa Stanisław Ciosek wieloletni ambasador Polski w Rosji i wybitny znawca tej problematyki, Zachód przegapił szansę integracji Rosji, włączenia jej do systemu światowego bezpieczeństwa. Za rozwiązaniem Układu Warszawskiego nie poszło rozwiązanie NATO, które tradycyjnie od czasów radzieckich Rosjanie uważają za wroga, a nie sojusznika. Wiele osób w naszym kraju obawia się, że mamy jednak do czynienia nie z obroną rosyjskiej strefy wpływów, buforowej strefy bezpieczeństwa, lecz z ekspansją, która nie skończy się na Wschodniej Ukrainie. Z tego

lęku bierze się zupełnie nie trafiona analogia między Putinem a Hitlerem. Zasadniczy błąd polega na postrzeganiu władzy Władymira Putina jako nieograniczonej i opartej na terrorze. Żaden dyktator, gdyby uznać, że cała rosyjska demokracja i wybory to jedna wielka farsa, nie może rządzić nie mając za sobą znaczącej części opinii publicznej. Rosja nie jest demokracją typu zachodniego, ale nie jest też krajem z epoki Stalina. Wyobraźmy sobie, że Putin ogłasza chęć zaatakowania, któregoś z krajów bałtyckich, a nawet Polski. Nie sądzę, aby Rosjanie zaakceptowali taką decyzję i ją poparli. A przecież poparcie zdecydowanej większości obywateli, ba nawet bałwochwalcze uwielbienie graniczące z kultem jednostki to główna siła Putina, która pozwala mu rządzić, mimo że większość jego rodaków klepie biedę. Rosyjski nacjonalizm, to nie niemiecki faszyzm lat trzydziestych. Nikt tu oficjalnie nie głosi ideologii nienawiści, nie ma rozhisteryzowanych tłumów gotowych ruszyć na podbój świata. Ci sami Rosjanie, którzy są Putinowi wdzięczni, że przywrócił im poczucie godności, po okresie „wielkiej smuty” zapijającego się na śmierć Jelcyna, który nad niczym nie panował, rzucą się prezydentowi do gardła, jeżeli zacznie przeć do wojny z NATO. Tak więc nie lękajcie się moi rodacy, wprawdzie nie ma powodu ufać Władimirowi Putinowi, ale można liczyć na rozsądek naszych sąsiadów i przyjaciół Rosjan. A ci są skłonni się bronić przed tym co postrzegają jako agresywną postawę Zachodu, ale z pewnością nie poprą napaści na Polskę. Zwłaszcza, że tym razem Niemcy są naszym, a nie ich sojusznikiem. A to duża różnica.

Stanisław Michalkiewicz Prawnik, nauczyciel akademicki, eseista i autor książek o tematyce społeczno-politycznej.

Po niemieckiej stronie kordonu

następstwie porozumienia między sowieckim gensekiem Gorbaczowem, a amerykańskim prezydentem Reaganem w roku 1985 w Genewie, co do ustanowienia w Europie nowego porządku politycznego, który zastąpiłby podlegający przyspieszonej erozji porządek jałtański z roku 1945, doszło do ewakuacji sowieckiego imperium z Europy Środkowej. Otworzyło to przez żyjącymi tu narodami perspektywę politycznego wyzwolenia, które jednak zostało wciśnięte w ramy wspomnianego porozumienia. Przewidywało ono nie tylko nietykalność dla niemal wszystkich (wyjątek potwierdzający regułę stanowił Mikołaj Ceaucescu) komunistycznych tyranów i sowieckich kolaborantów, ale również powstrzymanie się Zachodu przed rozszerzaniem swojej wojskowej obecności, a zwłaszcza przed przemieszczaniem broni jądrowej na wschód od dawnej granicy niemiecko-niemieckiej. Kiedy 8 grudnia 1991 w Puszczy Białowieskiej zlikwidowano ZSRR, Stany Zjednoczone i Rosja uzgodniły, że dawne republiki sowieckie, a obecnie „niepodległe państwa” przekażą Rosji broń nuklearną, w zamian za gwarancje niepodległości. Te fundamenty nowego porządku politycznego zostały potwierdzone w listopadzie 2010 r podczas szczytu NATO w Lizbonie, na którym proklamowano też strategiczne partnerstwo NATO-Rosja. Porządek „lizboński” potwierdzał podział Europy na strefy wpływów: niemiecką i rosyjską, prawie dokładnie wzdłuż linii Ribbentrop-Mołotow – bo tylko republiki bałtyckie znalazły się po niemieckiej stronie kordonu. Ukraina oczywiście pozostała po stronie rosyjskiej.

Czekamy na Twój komentarz 19 września 2014

Zresetowanie przez prezydenta Obamę swojego poprzedniego „resetu” w stosunkach z Rosją z 17 września 2009 roku, zaowocowało zapaleniem zielonego światła, a w każdym razie amerykańskim błogosławieństwem dla politycznego przewrotu na Ukrainie, w następstwie którego państwo to miało zostać wyłuskane z rosyjskiej strefy wpływów. O ile jednak Amerykanie zapalili zielone światło i udzielili błogosławieństwa, to najwyraźniej nie przewidzieli – chociaż nie przekraczało to możliwości umysłu ludzkiego – że Rosja nie będzie się temu przyglądała, tylko podejmie próbę zabezpieczenia swoich interesów. I kiedy tak się stało, Stany Zjednoczone i NATO nie tylko nie wiedziały, co dalej zrobić, ale w dodatku odmówiły Kijowowi dostaw broni nawet w sytuacji, gdy Rosja wsparła wojnę domową we wschodnich obwodach Ukrainy, która za przewrót zapłaciła rozbiorem państwa. Polska ponownie podjęła się roli amerykańskiego dywersanta we Wschodniej Europie i ponownie za darmo. Oczywiście bez zgody Niemiec, które na powrót USA do aktywnej polityki w Europie patrzą co najmniej niechętnie, nie może nawet kiwnąć palcem, więc ogranicza się do rozpętywania histerii wojennej w kraju i złorzeczenia Putinowi, licząc na to, że ten, również zainteresowany w utrzymaniu strategicznego partnerstwa rosyjsko-niemieckiego, nie wystąpi zbrojnie przeciwko Polsce, która leży w strefie niemieckiej. Jeśli jednak również Nasza Złota Pani z Berlina dojdzie do wniosku, że Polska za bardzo z Amerykanami tu dokazuje, to przed realizacją scenariusza rozbiorowego będzie mógł nas uchronić tylko cud uczyniony przez Matkę Boską Częstochowską.

| z wielkiej brytanii

WZROST

reklama

Ryzyko ataku?

STAWKI GODZINOWEJ

Od października rząd podnosi minimalną godzinową stawkę wynagrodzenia – z £6,31 do £6,50. Podwyżka wyniosła 19 pensów, w ub. roku było to 12 pensów.

Z sondażu YouGov wynika, że 45 proc. respondentów czuje, że zagrożenie atakiem terrorystycznym w UK jest coraz większe. 13 proc. uważa je za mniejsze, a 40 proc. sądzi, że nic się w tym względzie nie zmieniło. Sondaż pokazał też, że 74 proc. badanych uważa atak za „bardzo prawdopodobny”, a 15 proc. za „całkowicie niemożliwy”.

Polski smak i zapach

Praca w niedzielę

Sieć supermarketów Asda w wyjątkowy sposób przygotowuje się do nadchodzącej jesieni – chce jeszcze bardziej przybliżyć polskim klientom smaki, które znają ze swojego kraju, dzieciństwa, babcinej kuchni. W sklepach znajdziemy aż 100 nowych polskich produktów z takich firm, jak Kamis czy Winiary.

Z danych Eurostatu wynika, że spośród obywateli 28 krajów UE, Polacy zajmują 8. miejsce w rankingu najbardziej aktywnych zawodowo w niedzielę. Bardziej zapracowani są m.in. Holendrzy i Słowacy. Jeśli chodzi o liczbę osób pracujących w soboty, zajmujemy 4. miejsce.

reklama

Wypadek w pracy, drogowy, w miejscu publicznym?

Zgłoś się do nas Nasi prawnicy pomogą Tobie jeśli: • Zostałeś niesłusznie zwolniony • Jesteś dyskryminowany • Chcesz odwołać się do Trybunału • Otrzymać benefity lub odwołać się od decyzji • Ubiegać się o obywatelstwo, rezydenturę • Potrzebujesz pomocy prawnej 438-450 High Street, West Bromwich B709LD, United Kingdom

Tel: 0121 500 6167 Fax: 0121 500 6284 www.poloniacentrum.co.uk

12 z wielkiej brytanii

Złoty Ułan odsłonięty

Fot (x4). Marcin Imach

– Przesłaniem tego pomnika jest odwaga. Bez odwagi nie ma szczęścia, nie ma spełnienia, nie ma sukcesów i nie ma Polski – mówił podczas ceremonii odsłonięcia Złotego Ułana jego fundator – Jan Żyliński. W Kałuszynie (województwo mazowieckie), pod honorowym patronatem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego, został odsłonięty pomnik Złotego Ułana. Powstał on ku czci rtm. Andrzeja Ży-

19 września 2014

lińskiego i całej rzeszy polskich kawalerzystów – bohaterów września 1939 r. Monument mierzy 8-metrów i waży ponad 30 ton. Inicjatorem i fundatorem pomnika jest syn rtm. Żylińskiego, Jan (na zdję-

ciu powyżej). Stanął on w Kałuszynie, 6-tysięcznym mieście położonym przy trasie Warszawa-Terespol. – Przesłaniem tego pomnika jest odwaga. Bez odwagi nie ma szczęścia, nie ma spełnienia, nie ma sukcesów i nie ma Polski.

W przeszłości wielokrotnie była supermocarstwem ducha i może nim być także teraz! Najlepszym przykładem tego przesłania jest kawaleria – symbol odwagi, wyobraźni, zdecydowania i energii. Pragnę, aby dzieło mojego ojca stało się wzorem i inspiracją dla przyszłych pokoleń – mówił podczas ceremonii odsłonięcia Złotego Ułana jego fundator, Jan Żyliński. Kilkanaście tygodni przed planowanym odsłonięciem, Jan Żyliński udzielił specjalnego wywiadu dla „Gońca Polskiego”. Pytany o to, dlaczego zabrał się za tak duże przedsięwzięcie, odpowiedział: – Chcę przywrócić cześć polskiej kawalerii i po latach oddać honor ojcu. Tym bardziej, że zmarł bardzo szybko, w roku 1958, w wieku zaledwie 48 lat. Zawsze stanowił dla mnie wzór, przykład męstwa i pokonywania przeciwności. Urodziłem się w Londynie, powiodło mi się w biznesie, jednak nigdy nie zapomniałem o swoich korzeniach, zawsze, mimo że mam również brytyjskie obywatelstwo, czułem się Polakiem. To zasługa spuścizny ojca i patriotycznej tradycji w jakiej się wychowywaliśmy. Takich symboli w kraju i na emigracji brakuje – opowiadał. Uroczyste odsłonięcie monumentu poprzedziła msza św. odprawiona w kościele parafialnym i salwa honorowa, która kończyła apel żołnierzy polskiej jazdy poległych w walce za ojczyznę. (az)

14 z wielkiej brytanii

Shelter idzie na wojnę

z pośrednikami

Najbardziej popularny w Wielkiej Brytanii jest wynajem mieszkań przez pośredników, czyli agencje. A te często każą sobie słono płacić. Poza czynszem i depozytem przyszły lokator ponosi dodatkowe koszty tzw. letting fees, które mogą sięgać kilkuset funtów. Kres tym opłatom chce położyć angielska organizacja charytatywna „Shelter” (schronienie). Od czerwca zebrała już 16 tysięcy podpisów pod petycją domagającą się zakazu pobierania opłat agencyjnych.

>> Iwona Starosta olacy przyjeżdżający do Anglii z reguły na początku wynajmują pokoje. Często są to pokoje podnajmowane od innych Polaków. Z czasem jednak, zwłaszcza, gdy osiedla się tu cała rodzina, rodacy szukają dla siebie całego mieszkania lub domu. – Od półtora roku mieszkam na pokojach – mówi Krystyna z Londynu północnego. – Przeprowadzałam się w tym czasie ze trzy razy. Bo wiadomo – mieszkanie z innymi obcymi ludźmi, różnie się układa. Zależy, jak się trafi. A nawet jak na początku trafi się dobrze, to potem lokatorzy się zmieniają i znów trzeba do nowych przywyknąć. Mam już dość takich zmian i myślałam o wynajęciu kawalerki dla siebie samej. Czasem nawet czynsze nie są takie wygórowane. No, ale te dodatkowe opłaty! Agencje z reguły chcą depozytu w wysokości półtoramiesięcznego czynszu. Do tego osobno za sprawdzenie mojej historii kredytowej, za rezerwację mieszkania – 500 funtów, a jak im się moja historia kredytowa nie spodoba, to te pieniądze przepadają, za spisanie umowy i diabli wiedzą, za co jeszcze. Przecież jak to wszystko dodać to wychodzi, że żeby wynająć kawalerkę z czynszem około 800 funtów miesięcznie, to na początek musiałabym wyłożyć jakieś dwa i pół do trzech tysięcy funtów. Na to, niestety, na razie mnie nie stać – zaznacza. Rzeczywiście początkowe koszty związane z wynajmem mieszkania bywają zawrotne. Wynajmujący nie tylko musi zapłacić z góry przynajmniej miesięczny czynsz, ale także depozyt – równowartość czynszu za 4-6 tygodni, a czasem nawet za dwa miesiące. Do tego dochodzą rozmaite opłaty dodatkowe

19 września 2014

– za sprawdzenie historii kredytowej, za zarezerwowanie domu czy mieszkania, za sporządzenie umowy, za dokonanie inwentaryzacji w mieszkaniu itd. Agencje są w tej materii bardzo pomysłowe i lista opłat bywa naprawdę obszerna. Najbardziej kreatywni pośrednicy liczą sobie osobno niemal za każdą wykonaną czynność.

Problem milionów lokatorów

– Nie mogę pojąć jak w cywilizowanym kraju może funkcjonować takie

zdzierstwo, z jakim mamy do czynienia przy wynajmowaniu mieszkań – stawia sprawę ostro Krzysztof, który mieszka w Londynie zachodnim od pięciu lat. – Wynajmuję z rodziną mieszkanie od prywatnej osoby, bo nie zamierzam napychać kieszeni pazernym agencjom. Jak szukałem ostatnio – jakiś rok temu – lokum dla nas, to oczywiście przez agencje. Jednak, kiedy zobaczyłem ich listę życzeń, – czyli, za co miałbym płacić i ile, zanim w ogóle do mieszkania się wprowadzę, to mnie mało szlag nie trafił! Pamię-

tam, że za sporządzenie umowy najmu chcieli jakieś 100 funtów! Przecież to są standardowe umowy! To wydrukowanie tyle kosztuje? Chyba na pozłacanym papierze! Dosłownie za każde skinienie palcem chcieli jakieś dodatkowe pieniądze. Odwiedziłem parę agencji i w końcu postanowiłem szukać prywatnie. Dzięki temu, co najmniej kilkaset funtów zostało mi w kieszeni – wspomina. Podobne doświadczenia ma wielu wynajmujący mieszkania przez pośredników. Organizacja charytatywna „Shel-

| z wielkiej brytanii 15 reklama

ter”, która postanowiła walczyć z agencyjnymi opłatami, szacuje, że w Wielkiej Brytanii około 9 mln osób wynajmuje prywatnie mieszkania, a większość z nich korzysta właśnie z usług agencji. „Shel-

zów i oszustów (evit rogue landlord) oraz ochrony lokatorskich depozytów (tenancy deposit protection). Organizacja ma już na swoim koncie sukcesy. Wcześniej zabiegała, aby lo-

W Wielkiej Brytanii około 9 mln osób wynajmuje prywatnie mieszkania

ORGANIZACJA CHARYTATYWNA „SHELTER” ter” podkreśla też, że obecnie opłaty są zupełnie poza jakąkolwiek kontrolą i agencja może obarczać przyszłego lokatora opłatami za cokolwiek zechce. Oczywiście, pobiera też stosowne kwoty od właściciela mieszkania. Pośrednik zatrzymuje dla siebie od 5 do nawet 15 proc. ceny najmu. Według „Shelter” więcej niż połowa korzystających z agencji z powodu opłat ma kłopoty finansowe. Jedna na siedem osób została obciążona dodatkowymi opłatami w wysokości ponad 500 funtów. Część musiała ograniczyć wydatki na jedzenie bądź ogrzewanie, inni musieli zapożyczyć się w banku. Największe opłaty naliczają sobie pośrednicy w Londynie. W mniejszych miastach opłaty także są, ale z reguły mniejsze, a ich lista znacznie krótsza. – Wynajmuję mieszkania od agencji przez siedem lat – mówi Zbigniew Ługowski z Plymouth w południowozachodniej Anglii. – To już moje trzecie. Ogólnie jestem zadowolony, bo przynajmniej wynajmuję legalnie, a nie jak na początku podnajmowałem od kogoś pokój. Opłaty agencyjne są, ale nie bardzo wysokie – jakieś 200-250 funtów. Nie przypominam sobie, żeby któraś z agencji brała więcej. To nie tak mało, ale też nie jakaś kolosalna kwota. Mam znajomych w Londynie i wiem, że tam to dopiero agencje sobie liczą słono – ponad 500 funtów spokojnie. I depozyt chcą większy niż tu – ja płacę miesięczny, a tam ponoć minimum równowartość półtoramiesięcznego czynszu, a czasem jeszcze więcej – opowiada.

Akcja organizacji „Shelter”

Od czerwca tego roku organizacja charytatywna „Shelter” zbiera podpisy pod petycją na rzecz zakazu nakładania przez pośredników dodatkowych opłat na lokatorów. Organizacja ta zajmuje się szeroko rozumianymi problemami mieszkaniowymi, w tym także bezdomnością. Prowadzi m.in. szerszą kampanię na rzecz lokatorów wynajmujących mieszkania prywatnie. Położenie kresu opłatom agencyjnym to jeden z trzech jej elementów. Dwa pozostałe to: akcja eliminowania z rynku wynajmu: łobu-

katorskie depozyty były obowiązkowo chronione przez prawo. I tak się stało. Od 2007 roku depozyty muszą być wpłacane do specjalnych instytucji (Tenancy Deposit Scheme). Również w walce z nierzetelnymi i pazernymi wynajmującymi ma swoje osiągnięcia. Kilkadziesiąt lokalnych samorządów włączyło się do akcji mającej na celu wyeliminowanie z rynku nieuczciwych landlordów. Na stronie internetowej organizacji www.shelter.org.uk można znaleźć wiele użytecznych informacji dotyczących prywatnego wynajmu w Wielkiej Brytanii. Można także poinformować o swoich własnych doświadczeniach związanych z wynajmem mieszkania, a także znaleźć informacje o nierzetelnych landlordach w swojej okolicy, którzy już wcześniej byli karani za nierespektowanie praw lokatorów. Można też samemu zgłosić taką osobę. Zapytaliśmy naszych rodaków, czy podpisaliby petycję w sprawie zakazu opłat agencyjnych. – Oczywiście, że podpisałabym petycje, żeby skończyć z opłatami agencyjnymi – mówi Magdalena Krotosz z Londynu Wschodniego. – Na razie mieszkam z rodzicami, którzy wynajmują mieszkanie prywatnie. Ale w przyszłości pewnie na początek sama będę chciała wynająć i wolałbym nie ponosić zbędnych kosztów. Kilkaset funtów to jednak sporo pieniędzy – podkreśla. – Na pewno podpiszę petycję – zapewnia Marek Więcek, który od dwóch lat wynajmuje ze swoją dziewczyną pokój w Londynie zachodnim. – Od dawna myślę o czymś własnym, ale nie mamy wystarczająco dużo pieniędzy. Gdyby na początek nie trzeba było wyłożyć, co najmniej dwóch tysięcy funtów to już dawno byśmy coś własnego wynajęli – mówi. Warto dodać, że w Szkocji nakładanie przez agencje opłat na lokatorów jest zakazane już od sierpnia 2012 roku. Decyzję taką podjął szkocki parlament. Partia Pracy zapowiada, że jeśli wygra wybory w 2015 roku taki sam zakaz wprowadzi w całej Wielkiej Brytanii. Pytanie tylko, czy nie są to jedynie przedwyborcze obietnice?

16 z wielkiej brytanii

Polacy w brytyjskiej policji Jak dostać się do policji w Wielkiej Brytanii? >> Sonia Grodek rytyjskie ulice patroluje ponad 200 tys. funkcjonariuszy, najwięcej w Londynie – 33 tys. Łącznie dla Police Service pracuje 274 tys. osób. Praca policjanta może być bardzo różnorodna. Od spokojnego siedzenia na posterunku, przez ochranianie meczów czy koncertów i konne patrole po parku, po narażanie życia w razie zamieszek czy ataku terrorystycznego. – Kocham moją pracę. Świadomość, że mam wpływ na polepszenie ludzkiego życia sprawia, że czuję się potrzebny – pisze Marife, Police community support officer Metropolitan Police w przewodniku dla kandydatów.

Bezpieczni i lubiani

Policjanci są chronieni Police (Health and Safety) Act 1997, na mocy którego w przypadku odniesienia obrażenia w pracy mają prawo do opieki medycznej na wysokim poziomie, zasiłku i chorobowego. Dotychczas policjanci przechodzili na emeryturę w wieku 50 lat, ale trwa przechodzenie na nowy system, po którym wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat. Osoby z doświadczeniem w polskiej policji mogą odetchnąć spokojnie – w Wielkiej Brytanii policjant nie musi gonić bandytów zdezelowanym polonezem, a sprzęt jest co kilka lat wymieniany, by zapewniał mundurowym bezpieczeństwo. Dużą różnicę widać też w relacji ludności do funkcjonariuszy. Podczas gdy w Polsce część społeczeństwa pała do „glin” reklama

19 września 2014

nienawiścią, a z uwagi na niską skuteczność wymiaru sprawiedliwości unika jej, w UK policja służy obywatelowi, a ci chętnie zwracają się do niej z problemami.

Otwarta dla Polaków

W przeciwieństwie do brytyjskiej armii, aby zapisać się do policji nie trzeba być obywatelem UK. Trzeba być tylko rezydentem, który w kraju mieszka od co najmniej trzech lat. Jak tłumaczy londyńska policja na stronie Metpolicecareers, pozwala to na sprawniejszą pracę poprzez lepsze zrozumienie problemów miasta, głębsze poznanie lokalnych społeczności i zróżnicowania kulturowego.

Masz tatuaż? Uważaj…

Aby rozpocząć pracę trzeba mieć co najmniej 18 lat. Konstablem można zostać tylko do 57. roku życia. Do kandy-

dowania do Metropolitan Police nie jest wymagana niekaralność, ale kandydatury osób, które miały problemy z prawem lub policją, będą poddane wnikliwej analizie. Co to oznacza w praktyce? Jeśli wiele lat temu dostałeś jeden mandat, prawdopodobnie nie będzie to stało na przeszkodzie do kariery. Jeśli jednak znany jesteś policji z bójek czy problemów z narkotykami, raczej nie masz co liczyć na przyjęcie w ich szeregi. Idealny kandydat musi też uważać na… tatuaże. Z pracą w londyńskiej policji mogą mieć problemy osoby z tatuażem, który może obrażać osoby o odmiennych poglądach czy religii, a także w jakikolwiek sposób prowokować lub przerazić obywateli.

Posterunkowy Roku

Łatwiej o pracę będzie za to osobom, które wcześniej udzielały się w obywatel-

skich organizacjach pilnujących porządku – np. londyńskiej Volunteer Police Cadets. Działa w niej już sporo Polaków, np. Joanna Figlak, na co dzień dziennikarka. Do jej zadań należą prace pomocnicze na posterunku policji i patrolowanie ulic. Wolontariusze rocznie powinni wysłużyć 200 godzin; dostają ekwiwalent na jedzenie (3 funty na patrol) i zwrot kosztów podróży. Mamy na koncie nawet sukcesy: „30-letni Polak, który jako policyjny wolontariusz pomagał w rozwiązaniu zagadki głośnego morderstwa, otrzymał doroczną nagrodę Durham Special Constabulary i tytuł Posterunkowego Roku 2011 w hrabstwie Durham“ – pisały jakiś czas temu polonijne portale. Z inicjatywy innego wolontariusza, Michała Nurka, powstała „Polska Policja w Lancashire”. Zwraca się ona do Polaków, którzy nie ufają policji i czują się pewniej, gdy mogą

| z wielkiej brytanii zgłosić przestępstwo za pośrednictwem rodaków.

Musi dobiec

Nie ma wymagań co do wzrostu, trzeba być za to w dobrej formie – policjant musi umieć szybko biegać i spacyfikować bandytę, który używa argumentów siłowych. Konkretne wymagania to podniesienie podczas testu sprawności ciężarów o wadze 34 kg i dobry wynik w biegu interwałowym. Ze strony internetowej policji można pobrać opis testu wraz ze wskazówkami dotyczącymi treningu. Nie trzeba mieć też wykształcenia – w szeregach policji pracują ramię w ramię doktoranci i panowie po zawodówkach.

Kuszące zarobki

Policjant w Anglii zarobi od 23 tys. funtów rocznie, a wynagrodzenie będzie rosło z każdym rokiem pracy. Do tego rocznie należy się co najmniej 23 dni płatnego urlopu. Konstabl po 5 latach pracy zarobi 30 tys. funtów, sierżant co najmniej 35 tys. funtów, a inspektor od 43 tys. funtów.

Ważni, bo znają polski

– Polska społeczność rozrasta się tu gwałtownie. Warto rozważyć zatrudnienie policjantów z Polski – mówił kila lat

temu dziennikowi The Guardian Clife Wolfendale, konstabl z North West. Ich przewaga nad brytyjskimi kolegami? Mogą bez problemu porozumieć się z polskimi zagubionymi podróżnymi, głośnymi kawalerami wracającymi z bachelor party czy Polakami, którzy padli ofiarą przestępstwa, a bariera językowa nie pozwala im dokładnie opisać okoliczności.

Krok po kroku

Na stronach www.policecouldyou. co.uk i content.met.police.uk można znaleźć listę obecnie poszukiwanych osób na stanowiska. Następnie musimy wejść na stronę policji działającej w naszym hrabstwie. Znajdziemy tam formularze do wypełnienia. Można je też otrzymać bezpośrednio w lokalnym komisariacie. Po pomyślnym zweryfikowaniu aplikacji zostaniemy zaproszeni na fitness test i egzamin medyczny. Również osoby niepełnosprawne mogą kandydować do pracy, na którą pozwala im niepełnosprawność, np. w biurze czy na infolinii. W międzyczasie sprawdzona zostanie nasza przeszłość – czy figurujemy w policyjnych kartotekach itd. Aplikować możemy tylko na jedno policyjne stanowisko. A jeśli nam się nie powiedzie, należy odczekać pół roku przed kolejną próbą. reklama

reklama

18 z wielkiej brytanii

Wiedźmin na Wyspach Wcześniej był piratem, teraz będzie Geraltem z Rivii. – Planów jest dużo, praktycznie codziennie pojawiają się nowe propozycje – mówi zakotwiczony w Londynie aktor, Kamil Lemieszewski, w rozmowie z Dariuszem Dzikowskim.

Przebicie się w filmowym światku, tym bardziej na obczyźnie, to trudne wyzwanie. – Nawet bardzo. Większość artystów i agentów niechętnie otwiera się na nowe twarze, rezerwując miejsca w ciekawszych projektach dla swoich ludzi. Jednak ja dużo pracuję, wierzę w siebie i nie wątpię, że osiągnięcie sukcesu to tylko kwestia czasu. Każda nowa rola jest kolejnym szczebelkiem po drabinie kariery. W Anglii jest łatwiej niż w Polsce? – Tu i tam jest duża konkurencja, a dla mnie dodatkowym utrudnieniem reklama

19 września 2014

jest fakt, że na Wyspach dopiero zaczynam swoją aktorską przygodę. W kraju nad kontaktami pracowałem ponad dziesięć lat, natomiast tu mieszkam od roku. Za to z moich obserwacji wynika, że praca nad Tamizą jest bardziej zorganizowana, dużo pomagają związki zawodowe, a ludzie z zewnątrz rzadko znajdują zatrudnienie w tym biznesie. Castingi są lepiej przygotowane – kiedy reżyser zaprasza na konkretną godzinę, to przeważnie wchodzi się do studia punktualnie, a wkoło nie ma tłumów. Natomiast w Polsce dominuje dzikość serca i rozumu, na niemal każdym przesłuchaniu widzi się te same

Fot. Monika Jakubowska

| z wielkiej brytanii 19 twarze i setki ludzi często niepasujących do roli. Stawki bardzo się różnią? – Te, za większe role, są bardzo zbliżone, chociaż zdarzają się i wyższe, jakich w Polsce się nie uświadczy. Tylko że ofert w Anglii jest dużo więcej. Możliwości są nieporównywalne, dlatego warto się starać i ciężko pracować.

do piosenki „Holding on to heaven”. Oczywiście, nie obyło się bez reklam filmowych i fotograficznych, można mnie np. zobaczyć w emitowanej codziennie czołówce Channel 5. Natomiast od przyszłorocznych wakacji będę twarzą w reklamie znanego na całym świecie napoju. Właśnie podpisałem kontrakt w tej sprawie, jednak jeszcze nie mogę zdradzić szczegółów.

W Anglii możliwości są nieporównywalne; warto się starać i ciężko pracować.

KAMIL LEMIESZEWSKI, AKTOR Ty się starasz… – I to bardzo. Z jednej strony traktuję to jako fajną przygodę, a z drugiej szansę na sukces i wybicie się. W Polsce miałem bogate doświadczenie aktorskie, występowałem w filmach i reklamach, a ostatnio byłem właścicielem dużego klubu oraz Centrum Kultury Kreatywnej „Stara Szwalnia” w Łodzi. Jednak razem z moją dziewczyną Natalią, która próbuje swoich sił jako aktorka i śpiewaczka, stwierdziliśmy, że trzeba posmakować czegoś nowego i zobaczyć trochę innego świata. W ten sposób zrodził się pomysł wyjazdu z kraju. Tak w ciemno? – Całkowicie, byliśmy zdani tylko na siebie. Po przyjeździe na Wyspy zaczynałem jako barman, potem byłem stylistą, jednak po kilku miesiącach postanowiłem skoncentrować się wyłącznie na aktorstwie i modelingu. To duże ryzyko, gdyż praca jest niepewna – agencje często płacą z opóźnieniem, a bywa, że w ogóle są problemy z wyegzekwowaniem należnych honorariów. Jednak, pomimo trudności, daję radę. Kilka razy w tygodniu chodzę na castingi, sesje zdjęciowe czy plany filmowe. A w międzyczasie dużo ćwiczę, co przekłada się na wygląd i sprawność fizyczną. Szlifuję też język, chociaż w sumie z angielskim nie mam problemów. Znam też francuski, hiszpański i rosyjski. Zagrałeś już w dwóch serialach. – Pierwszy to izraelska produkcja „Foreign Player” z gwiazdami tamtejszego kina oraz słynną brytyjską piosenkarką Samanthą Fox w jednej z ról. Z kolei w „Peaky Blinders”, który niebawem wejdzie na telewizyjne ekrany, występują znane nazwiska Hollywoodu, m.in. Cillian Murphy i Sam Neill. Zagrałem też w dwóch przedstawieniach teatralnych oraz teledysku

Cieszę się, bo ciągle pojawia się coś nowego. Ostatnio zostałem zaproszony na casting do kultowego serialu „Games of Thrones” oraz serialu o Jezusie, gdzie miałbym zagrać tytułową rolę. Działam na różnych frontach, nie zasypiam gruszek w popiele. Udzielasz się też w polonijnym środowisku. – Współpracuję ze stylistką i makijażystką Jolą Zgłobicką, razem zrealizowaliśmy cztery przepiękne sesje zdjęciowe, gdzie raz jestem Królem Elfów, raz Szalonym Kapelusznikiem z piekła rodem, a innym razem Złotym Piratem. Byłem też konferansjerem i mistrzem ceremonii w pałacu Jana Żylińskiego podczas siódmych urodzin Fundacji Barka. Pomagałem tam w licytacji dzieł sztuki, z których dochód został przeznaczony na pomoc bezdomnym Polakom w Londynie. Najbliższe miesiące zapowiadają się intensywnie. – Niebawem wyjeżdżam do Chorwacji, gdzie wystąpię w filmie reklamowym. Przygotowuję się też do roli Geralta z Rivii, bohatera powieści „Wiedźmin” Andrzeja Sapkowskiego. Zdjęcia do tej angielskojęzycznej produkcji mają zacząć się w listopadzie. To ciekawy, pełen dramatyzmu i zwrotów akcji obraz, w którym nie zabraknie scen batalistycznych, efektów specjalnych, erotyki. Teraz będziesz Geraltem, ale wcześniej kojarzono cię z innymi postaciami. – Byłem polskim ambasadorem kilku światowych marek alkoholi; występowałem jako model, kaskader, brałem udział w reklamach oraz produkcjach teatralnych dla dzieci. Imałem się różnych zajęć, jednak moją największą pasją jest aktorstwo. To zawód wymagający nieustannej pracy nad sobą, rozwoju własnej osobowości, a także wczucia się w różne, często skomplikowane charaktery, które trzeba zagrać…

I: IESZE WSK K AMIL LEskMader. Pochodzi z Łodzie,r-

l, ka Uniw Aktor, mode gniarstwo na łódzkim ltury na lę u ukończył pieycznym, antropologię k m kaskad iu e d M tu oraz s sytecie ie Łódzkim w Lo n d y Uniwersytec dzi . Od roku mieszka o derskie w Ł nie, ma 31 lat.

Fot. Monika Jakubowska

20 z wielkiej brytanii

Polacy w byłych

koloniach brytyjskich – mówi Kim Kosinski z Perth, której dziadkowie pochodzą z Polski. Nawiązaliśmy z nią kontakt przez jeden z portali społecznościowych. – Pracowałam przez jakiś czas w Anglii i próbowałam zdobyć polski paszport, żeby móc być w Europie bez wizy. Znałam nazwę miejscowości, z której pochodzi babcia, chciałam poszukać przodków i dokumentów. Ale, że wsi o takiej nazwie były w Polsce trzy i nie wiedziałam, gdzie zacząć, to w końcu nic z tego nie wyszło – opowiada.

Gwiazdy filmu i tenisa

>> Sonia Grodek ajwiększe byłe brytyjskie kolonie to Indie i Australia. W pierwszej historia Polonii zaczyna się niewesoło. W latach 1942-1944 w Indiach działało kilka ośrodków dla polskich uchodźców, które doskonale przedstawiono w opartym na faktach filmie z Collinem Farrelem w roli polskiego żołnierza – „The way back”. W tamtym czasie tysiące Polaków uciekały z łagrów. Części z nich udało się dotrzeć do Indii. Później przybywali tu głównie polscy misjonarze, a dziś na stałe mieszkają nieliczni rodacy. Według danych MSZ w państwie skupiającym ponad miliard mieszkańców mieszka na stałe… 100 Polaków!

Gwiazdy Bollywood

Najpopularniejsza jest chyba para emerytów z Kielecczyzny, Danuta i Andrzej Gliwiczowie. Pisał o nich m.in. „Film”, „Wysokie Obcasy” czy „Newsweek”. W Polsce ubogich staruszków nie stać było na ogrzanie skromnego domu zimą. Kilka lat temu postanowili więc pojechać do Indii, gdzie jako jedne z nielicznych osób o „europejskim” wyglądzie stali się rozchwytywani przy bollywoodzkich produkcjach. Grają zwykle nobliwych Brytyjczyków, sędziów, gubernatorów 19 września 2014

i arystokratów, a po kilku dniach pracy przy filmie mają środki wystarczające, na przeżycie miesiąc lub dwa w domku wśród palm na indyjskim wybrzeżu.

Polscy harcerze w Australii

W Australii natomiast mieszka ok. 200 tys. osób pochodzenia polskiego, z czego 1/4 to osoby urodzone w Polsce. Do końca II wojny światowej przybyszów było tylko kilka tysięcy; według danych

Ambasady RP ponad 70 proc. imigrantów to ci przybyli w czasie PRL. Działa tu skupiająca kilkadziesiąt organizacji Rada Naczelna Polonii Australijskiej, a do tego liczne domy i kluby polskie, szkoły, zespoły folklorystyczne, teatry, harcerstwo, kluby sportowe, stowarzyszenia kombatantów, kluby seniora, organizacje opieki społecznej i kościoły. – Kontakty z Polską są luźne najprawdopodobniej przez tak dużą odległość

Naszych rodaków z Australii znamy więcej, niż nam się może wydawać. Grająca główną rolę w ostatniej adaptacji „Alicji w Krainie Czarów” u boku Johnny’ego Deppa – Mia Wasikowska – w wywiadach zawsze podkreśla, że jest Polką z Australii, a poświęcony jej artykuł dla prestiżowego amerykańskiego „W Magazine” zatytułowany był „I’m Polish”. Opowiadała w nim m.in. o swojej miłości do kina Kieślowskiego. Mając 8 lat przez rok mieszkała w Szczecinie, a plotkarskie magazyny twierdzą, że co jakiś czas odwiedza rodzinę w Polsce incognito. Również fani tenisa powinni kojarzyć kilka polsko brzmiących nazwisk – brąz w Atenach w 2004 roku dla Australii zdobyła Alicja Molik, a w tym roku w prestiżowych turniejach zabłysła Olivia Rogowski.

| z wielkiej brytanii 21 Ukryci w Afryce

Brytyjczycy przez lata byli też obecni w Afryce, tj.: w Nigerii, Kenii czy Rodezji Północnej. Jednym z pierwszych Polaków w Rodezji Płn był w 1945 roku Adam Kozłowiecki, który po pobycie w Auschwitz i Dachau postanowił oddać się pracy na rzecz biedniejszych i bardziej poszkodowanych przez los od siebie. W ciągu zaledwie kilku lat w ekstremalnie biednym regionie wybudował kościół, szpital i kilka szkół. Później odegrał dużą rolę w uzyskaniu przez Rodezję niepodległości. Zawsze był wyczulony na kwestie rasowe – gdy z Ugandy do Wielkiej Brytanii przybył z wizytą biskup i odmówiono mu miejsca w hotelu, interweniował u najwyższych władz i wymusił ugoszczenie czarnoskórego księdza. Osobiście poznał Królową Elżbietę II i Jana Pawła II. Jego historia oddaje skomplikowaną historię zarówno Polski, jak i brytyjskich kolonii: dorobił się czterech obywatelstw: austro-węgierskiego przez urodzenie, następnie paszportu Rzeczpospolitej, Królestwa Brytyjskiego, którego Rodezja była częścią i Zambii, po odzyskaniu niepodległości. Co ciekawe, jego śladami Polacy idą do dziś.

Można się przyzwyczaić – Na początku największym wyzwaniem jest klimat. Inne siostry pocieszały mnie: „najtrudniejszy jest pierwszy rok, potem przywykniesz.” A temperatura dochodzi do 45-48 stopni – opowiada siostra Edyta ze Zgromadzenia Służebnic NMP, która regularnie jeździ na misje do tego kraju. Koleżanki z misji miały rację. – Dziś, po ponad trzech latach, już nawet nie czuję tego gorąca – mówi. Pytana o marzenia, wymienia: otworzyć oddział fizjoterapii i polepszyć opiekę dentystyczną w szpitalu, w którym pracuję w Zambii. W zeszłym roku Polonię w Zambii odwiedził nawet premier Donald Tusk. – To jest najpiękniejsze miejsce na ziemi. Kiedy czułem, że oczy robią mi się mokre, nie wiedziałem, czy płakać czy się uśmiechać, ale zawsze lepiej się uśmiechać – mówił podczas wizyty w najstarszym polskim ośrodku misyjnym z lat 20. XX wieku w Kasisi. W byłej Rodezji Północnej przebywa obecnie ok. 100 polskich misjonarzy. Jak ksiądz Kozłowiecki, który przeżył tu 61 lat, często poświęcają swoje życie na rzecz tego kraju.

Pomorzanie w N. Zelandii Historie Polaków w innych byłych koloniach nie są już aż tak spektakularne. W Nowej Zelandii, malowniczym raju uwiecznionym we „Władcy Pierścieni”, mieszka ok. 6 tys. osób pochodzenia polskiego. Rodzice najstarszych z nich przybyli z Pomorza pod koniec XIX wie-

ku. Kolejne fale emigracji to 733 dzieci z opiekunami uratowane z syberyjskich obozów, ok. 200 polskich żołnierzy, a później kilka tysięcy Polaków, szukających szczęścia poza ojczyzną w czasie PRL. Dziś działa tu 11 organizacji zrzeszających Polaków.

20 osób na Bermudach

A co z obecnymi terytoriami zamorskimi Wielkiej Brytanii? To w większości małe wysepki, z których największa liczy 64 tys. mieszkańców. Bermudy, jeden z najnowszych kierunków stałych wyjazdów Polaków. Dziś mieszka tam 20 rodaków. 41-letni kafelkarz spod Rzeszowa zmarł tu w zeszłym roku, a w tym – jednej z par urodziła się córka. Wszyscy przybyli tu najdalej na początku lat 90., wielu przez Kanadę lub Australię w poszukiwaniu pracy. Są i dwaj polscy księża. – Przyjechałem w 2000 roku, gdy na Bermudach była mała grupka Polaków. Na niedzielną mszę i grill po mszy przychodziło i dwudziestu. W sumie było nas na wyspach około trzydziestu, bo nie wszyscy byli religijni – opisywał ksiądz Władysław Sobolewski jednej z lokalnych, australijskich gazet. Na Arubie, Karaibach czy Wyspach Dziewiczych można spotkać głównie pracowników sezonowych – Polaków pracujących w hotelach czy barach. Pojedyńczy osiedli tam Polacy to byli żeglarze, którzy raz do roku spotykają się na Caribbean Polonia Randezvous.

A gdzie mieszkają? 13 biznesmenów z Polski działa też na Wyspach Dziewiczych. A przynajmniej tak wynika z danych udostępnionych przez Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych. Większość z nich jednak tam nie mieszka, a jedynie wykorzystuje tamtejsze liberalne przepisy do oszczędzania na płaceniu polskich podatków. Przez lata co sprytniejsi podobnie inwestowali też na Kajmanach, które (tak samo, jak Wyspy Dziewicze), do dziś są Brytyjskim Terytorium Zamorskim. Jednak ta sytuacja wkrótce ma się zmienić – 11 sierpnia Bronisław Komorowski podpisał umowę z rządem Kajmanów o wymianie informacji podatkowych i gospodarczych, a polskie Ministerstwo Finansów właśnie pracuje nad zmianą prawa, która ma zniechęcić kreatywnych Polaków do wirtualnego uciekania na Kajmany czy Wyspy Dziewicze.

Czekamy na Twój komentarz

reklama

22 z wielkiej brytanii

reklama

Śmiercionośne rakiety i polska pomoc

Antoni Kocjan nie jest powszechnie znaną osobą ani w historii Polski, ani Wielkiej Brytanii. Tymczasem 70 lat temu odszedł polski inżynier, żołnierz, który... prawdopodobnie wygrał II wojnę światową. >> Maciej Kniter

rodzony w 1902 roku, miał wymagane lata, aby wziąć udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Pierwsze oznaki jego geniuszu pokazały się jednak w czasach pokoju. W okresie międzywojennym poszedł na studia, ożenił się i zaczął swoją pasję, jaką było lotnictwo. Ciężka praca i talent zaowocowały – Antoni Kocjan 19 września 2014

został znanym i uzdolnionym konstruktorem, zajmował się projektowaniem i konstrukcją szybowców. Przykładami jego talentu są m.in. szybowce „Komar”, „Sroka” i „Orlik”. Niemiecko-sowiecka napaść na Polskę spowodowała włączenie się inżyniera Kocjana do konspiracji. Wstąpił do Związku Walki Zbrojnej, potem przemianowanego na Armię Krajową. Niestety, Niemcy schwytali go w łapance i wywieźli do Auschwitz, ale na szczęście został zwolniony po 10 miesiącach.

| z wielkiej brytanii 23 Gdy Niemcy dowiedzieli się o jego zadaniach, torturowali go i w końcu rozstrzelali na szpitalnych noszach 13 sierpnia 1944 roku.

Nowa broń

W tym samym czasie, Niemcy prowadzili zaawansowane prace nad bronią rakietową. Inżynierowie i technicy, pod kierownictwem Wernhera von Brauna, robili duże postępy nad rakietami V2; zaawansowane były też prace nad latającymi bombami, nazwanymi V1. Litera „V”, oznaczała skrót niemieckiego słowa „Vergeltungswaffe”, a więc „broń odwetową”. Prace nad V1 i V2 były rozsiane na terytorium całej III Rzeszy, ale główny poligon znajdował się w Peenemünde.

Wykrycie i zniszczenie

W strukturach Armii Krajowej Antoni Kocjan został mianowany, ze względu na swoje dokonania i umiejętności, szefem Referatu Lotniczego. Była to specjalna komórka, która miała zweryfikować doniesienia o „latających torpedach”, konstruowanych przez Niemców. Zadanie było bardzo trudne, ponieważ tak tajny ośrodek, jakim było Peenemünde, był pilnie strzeżone przez Niemców. Polakom udało się skłonić do współpracy oficera Wehrmachtu, który dostarczył wielu cennych informacji. Poinformował m.in., że w Peenemünde są prowadzone prace nad torpedami, wystrzeliwanymi w stronę morza. Wiele danych wywiadowczych dostarczył też inny polski agent, który zatrudnił się na wyspie Uznam jako dostawca żywności. Informacje zebrane przez komórkę Kocjana bezpośrednio przyczyniły się do zlokalizowania poligonu. Anglicy na początku całej tej sprawy nie dowierzali, ale ich zwiad lotniczy wykrył niemieckie instalacje i brytyjskie dowództwo zaplanowało nalot. W nocy z 17 na 18 sierpnia 1943 roku, prawie 600 brytyjskich bombowców zrzuciło około 2 tys. ton bomb na niemiecki ośrodek. Nalot musiał być precyzyjny, aby dokonać jak największych zniszczeń z zaskoczenia. Głównym celem nalotu byli jednak naukowcy i technicy – zginęło ich około 200, w tym dwóch osobistych współ-

pracowników von Brauna. Niestety taki nalot oznaczał także śmierć więźniów, zmuszanych do pracy przy konstrukcji rakiet i bomb. Tamtej nocy zginęło ich 213. Poligon został odkryty i chociaż instalacje nie zostały zniszczone, Niemcy musieli przenieść go w inne miejsce. W przeciwnym razie kolejny nalot byłby kwestią czasu. Przede wszystkim prace zostały opóźnione o pół roku, a to dało aliantom cenny czas na przeprowadzenie desantu w Normandii w czerwcu 1944 roku. Generał Dwight Eisenhower napisał: „Gdyby Niemcom udało się udoskonalić nową broń V, V-2, sześć miesięcy wcześniej, nasza inwazja na Europę napotkałaby na ogromne trudności. Ba, nawet w pewnych okolicznościach stałaby się niemożliwa”.

Znowu Kocjan

Na tym jednak rola Antoniego Kocjana się nie skończyła. Kiedy Niemcy przenieśli poligon rakiet V2 niedaleko Dębicy, Armia Krajowa znowu zaczęła prowadzić działania wywiadowcze. Niebywała okazja do zebrania danych nadarzyła się, kiedy jedna z rakiet V2 rozbiła się nieopodal Klimczyc. Zebrane z miejsca części zabezpieczono i zamierzano wysłać do Anglii, a kurierem miał być Antoni Kocjan. Niestety, zupełnie przypadkowo został aresztowany, ale przesyłka szczęśliwie dotarła do celu. Tymczasem, Antoni Kocjan w trakcie śledztwa został zdradzony przez łączniczkę. Gdy Niemcy dowiedzieli się o jego zadaniach, torturowali go i w końcu rozstrzelali na szpitalnych noszach 13 sierpnia 1944 roku. Za swe zasługi został odznaczony Krzyżem Orderu Virtuti Militari V Klasy. Miejsce jego spoczynku pozostaje nieznane do dziś.

Rakiety powstały

Niemcom udało się wprowadzić latające bomby V1 i rakiety V2 do swojego uzbrojenia. Na szczęście, nie odmieniły one losu wojny, ale zdążyły zabić wiele osób, głównie cywilów. Niemcy używali ich głównie do nalotów na Londyn oraz Antwerpię, stanowiącą ważny port zaopatrzeniowy dla aliantów. Ogółem w całej wojnie Niemcy wystrzelili około 20 tys. latających bomb oraz około 3 tys. rakiet V1. Nowa broń Hitlera spowodowała śmierć i rany wielu tysięcy cywilów. Rola polskiego wywiadu w zniszczeniu rakiet jest często pomijana w zachodniej literaturze. A imię Antoniego Kocjana wydaje się być nieznane nawet w Polsce, podczas gdy ten polski konstruktor i as wywiadu odegrał jedną z ważniejszych ról w ciągu całej II wojny światowej.

reklama

24 finanse

Kiedy opłaca się przepłacać? Comiesięczne raty kredytu stanowią zwykle poważne obciążenie dla domowego budżetu. Bywa jednak, że w wyniku awansu zawodowego i podwyżki, niespodziewanego prezentu czy innej przyczyny, w portfelu pojawiają się wolne środki. Przezorni myślą wtedy o oszczędzaniu. Zdaniem Expandera warto jednak przeznaczyć je na nadpłatę kredytu hipotecznego. Takie rozwiązanie, jeśli zostanie dobrze wykorzystane, może przynieść nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych oszczędności. >> Weronika Seweryn

eśli w budżecie domowym pojawią się dodatkowe środki, a nasze konto obciąża kredyt hipoteczny, warto taki kapitał przeznaczyć na nadpłatę zobowiązania. Decydując się na to możemy zwykle wybrać jedno z dwóch rozwiązań – albo obniżymy wysokość zobowiązania, dzięki czemu szybciej się go pozbędziemy, albo zmniejszymy wysokość miesięcznych rat. – Pierwsze rozwiązanie jest popularniejsze, bo pozwala na znacznie większe oszczędności. Są one związane ze skróceniem okresu, w którym bank nalicza odsetki. Dodatkową korzyścią jest też to, że wcześniej pozbędziemy się zobowiązania – twierdzi Dorota Binich, dyrektor departamentu produktów bankowych firmy Expander. – Drugie rozwiązanie przynosi mniejsze oszczędności, pozwala jednak od razu ulżyć domowemu budżetowi dzięki zmniejszeniu miesięcznych rat kredytu. Rozwiązanie to jest preferowane przez banki, ponieważ nie wpływa na długość okresu kredytowania – wyjaśnia. 19 września 2014

Wydawać by się mogło, że jeśli dysponujemy odpowiednimi środkami, warto zacząć nadpłacanie kredytu jak najszybciej. Okazuje się jednak, że banki nie są zbyt przychylne takim działaniom. W związku z tym wprowadzają ograniczenia maksymalnej wysokości wcześniejszej spłaty (np. 30 proc. wartości kredytu) lub dodatkowe opłaty związane z nadpłatą. – Wiele instytucji

określonej przez bank kwoty kapitału do spłaty. Dlatego warto zorientować się, jakie są warunki wcześniejszej spłaty naszego zobowiązania. Jeśli okaże się, że zostaniemy obciążeni wysoką prowizją, dobrym rozwiązaniem może być wstrzymanie się z nadpłatą i skorzystanie z jakiegoś produktu oszczędnościowego w pierwszych latach spłaty kredytu. Może to być na przykład konto

Wiele instytucji przez okres 3-5 lat od rozpoczęcia spłaty pobiera prowizję.

DOROTA BINICH, EXPANDER finansowych przez okres 3-5 lat od rozpoczęcia spłaty pobiera prowizję od nadpłaconych środków – przypomina. – Zwykle wynosi ona około 2 proc., co sprawia, że opłacalność takich działań się zmniejsza. Dodatkowo bank może wymagać aneksu do umowy dotyczącego skrócenia okresu spłaty zobowiązania, co również będzie wiązać się z kosztami. Część banków dopuszcza częściową bezpłatną spłatę kredytu, jeśli wysokość nadpłaty nie przekracza

oszczędnościowe, na którym kapitał ten będzie przynosił dodatkowe korzyści, a następnie dokonać jednej, pozbawionej zbędnych opłat, wpłaty – radzi ekspertka. Z nadpłatą nie warto jednak czekać zbyt długo. Jak pokazują wyliczenia, im wcześniej zaczniemy nadpłacać, tym większe oszczędności można osiągnąć. – Struktura miesięcznych rat zmienia się w czasie – wyjaśnia D. Binich. – Zmniejsza się udział odsetek a zwiększa część kapitałowa. Pod koniec

okresu kredytowania ta pierwsza stanowi już niewielką część raty. Dlatego też nadpłata kredytu np. po 25 latach nie przyniesie prawie żadnych korzyści – kapitał, od którego naliczane są odsetki jest w tym momencie nieznaczny. Decyzję o przeznaczeniu dodatkowych środków na wcześniejszą spłatę kredytu należy zawsze skonsultować z bankiem. Jeśli bez żadnej informacji po prostu przelejemy większą sumę na konto, które obsługuje nasz kredyt, może się okazać, że pieniądze utkną na rachunku. Instytucja pobierze je dopiero na poczet kolejnej raty, co w żaden sposób nie wpłynie na nasze zadłużenie. Warto także zwrócić uwagę na dodatkowe opłaty, które mogą wiązać się z taką operacją – chodzi o prowizję od wcześniejszej spłaty oraz dotyczący jej aneks. – Zapoznanie się z procedurą powinno być pierwszym krokiem, który podejmiemy chcąc dokonać nadpłaty. Pozwoli to uniknąć zbędnych problemów i nieporozumień. Dodatkowo, poświęcając nieco czasu, warto wyliczyć, które z rozwiązań jest dla nas najkorzystniejsze. Pomoc doradcy finansowego może ułatwić i przyspieszyć ten proces – radzi.

Panel ekspertów

| porady 25 Sprawdź www.polski-lekarz. co.uk! Wystarczy zeskanować kod

Noworodek wymaga specjalistycznej opieki Neonatolog to lekarz opiekujący się noworodkami. Specjalista ten bada dziecko po urodzeniu i opiniuje czy jest zdrowe, czy ewentualnie powinno znaleźć się pod okresową obserwacją lekarską lub pozostać w szpitalu w celu pogłębienia diagnostyki i wszczęcia leczenia. Jeżeli w zachowaniu lub wyglądzie dziecka coś nas niepokoi, powinniśmy niezwłocznie zgłosić się do lekarza specjalisty. Neonatolog zajmuje się wszystkimi zagadnieniami związanymi z badaniem zarówno zdrowych, jak i chorych noworodków oraz diagnozowaniem i leczeniem chorób w okresie prenatalnym i po urodzeniu. Neonatolog prowadzi również noworodki wymagające intensywnej terapii, w tym wcześniaki.

Specjalizacja z neonatologii wymaga głębokiej wiedzy z zakresu ginekologii i położnictwa, chorób wewnętrznych, genetyki medycznej oraz medycyny ratunkowej. Ustrój noworodka różni się anatomicznie i fizjologicznie od ciała człowieka dorosłego, stąd potrzeba wyodrębnienia grupy specjalistów zajmujących się tylko tą grupą małych dzieci. Lekarz neonatolog zajmuje się rozpoznawaniem stanów patologicznych i ich leczeniem, począwszy od okresu urodzenia poprzez czas adaptacji malucha do samodzielnego życia. Monitoruje wszystkie parametry życiowe noworodka (m.in. bicie serca, oddech, aktywność ruchową) w celu wychwycenia ewentualnych patologii. U wcześniaków neona-

tolog czuwa nad tym, aby nie doszło do powikłań związanych z niedojrzałością układów narządowych i aby dzieci mogły się rozwijać właściwie, tak jak rówieśnicy. Każdy noworodek jest oglądany i szczegółowo badany przez lekarza neonatologa, natomiast pod czasową jego opiekę musi przejść w sytuacji, gdy: t zauważono pewne nieprawidłowości płodu podczas ciąży t matka chorowała podczas ciąży t zauważono zmiany fizjologiczne u noworodka t dziecko urodziło się przedwcześnie t uzyskało niską punktację (Apgar) t KFTU QPEFKS[FOJF P XBEǗ XSPE[POǌ t noworodek był resuscytowany po porodzie t rozpoznano specyficzne choroby/ problemy okresu noworodkowego t konieczna jest termoregulacja, prowadzenie gospodarki płynowej lub żywienie

t stwierdzono zakażenie u noworodka t potrzebna jest opieka lekarska po przebytej operacji u malucha.

Dr Jadwiga Grosicka

Potrzebujesz fachowej porady? Co tydzień nasi eksperci odpowiadają na wasze pytania Napisz do nas! redakcja@mail.goniec.com

reklama

Fot. Shutterstock

Czy neonatolog zajmuje się wszystkimi zagadnieniami związanymi z badaniem zarówno zdrowych, jak i chorych noworodków?

| Polacy nad Wisłą zadłużeni po uszy

26 finanse

Polacy coraz częściej i chętniej zaciągają kredyty i biorą pożyczki. Jednak nie zawsze spłacają je na czas. Jak wynika z badania „Polacy o zadłużeniu” TNS Polska na zlecenie ﬁrmy KRUK S.A. prawie połowa Polaków uważa, że zaległości w spłacaniu rachunków lub rat mogą zdarzyć się każdemu i jest to raczej normalna sytuacja. Warto jednak pamiętać, że niespłacone długi mogą negatywnie wpłynąć nie tylko na zadłużonego, lecz także na jego rodzinę. >> Anna Zielińska edług ankietowanych pożyczki i kredyty są obciążeniem psychicznym, ale z drugiej strony są uznawane za konieczność. Przezwyciężenie problemów finansowych jest możliwe tylko dzięki silnej woli, odporności na stres i konsekwencji. Prawie trzech na pięciu Polaków (58 proc.) uważa, że osoby, które spłaciły dług, zasługują na uznanie. Dla badanych spłata zadłużenia to przede wszystkim spełnienie obowiązku bycia uczciwym człowiekiem, zapewnienie spokoju i bezpieczeństwa rodzinie, a także zadbanie o własną historię kredytową. – Taki sposób myślenia może wynikać z dwóch kwestii, z których jedna ma charakter czysto formalny, a druga – psychologiczny. Po pierwsze, sumiennemu konsumentowi łatwiej będzie zaciągnąć kolejną pożyczkę w przyszłości. Po drugie, bycie postrzeganym w kategoriach przyzwoitego człowieka, który dotrzymuje zawieranych umów, zaspokaja jedną z najbardziej podstawowych potrzeb społecznych. Innymi słowy, nie chce-

19 września 2014

my znaleźć się w sytuacji, w której musielibyśmy się wstydzić swojego postępowania lub znaleźć w położeniu człowieka oskarżanego o łamanie norm – mówi prof. Tomasz Zaleśkiewicz ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej we Wrocławiu. Blisko połowa ankietowanych (47 proc.) podziela pogląd, że długi warto spłacać z poczucia obowiązku bycia uczciwym człowiekiem. Niewiele mniej (42 proc.) – dwóch na pięciu badanych – za ważną motywację do spłaty zadłużenia uważa natomiast zapewnienie spokoju i bezpieczeństwa swojej rodzinie. Nieco ponad jedna czwarta ankietowanych (27 proc.) uważa, że warto spłacać zadłużenie, aby osiągnąć spokój ducha. Kolejny powód to lęk przed nieprzyjemnymi konsekwencjami. Jak wynika z badania, długi są kojarzone przez badanych negatywnie i mogą ich zdaniem wywoływać przede wszystkim: napięcie/stres, niepokój, lęk, jak również bezradność oraz niepewność. Spłata długu to natomiast przede wszystkim ulga (64 proc.). W drugiej kolejności to uczucie radości (41 proc.) oraz satysfakcja (35 proc.). O uldze i radości w kontekście spłaty zadłużenia częściej mówią jednak

kobiety niż mężczyźni (odpowiednio: 67 proc. wobec 60 proc. oraz 45 proc. wobec 36 proc.). Dla większości badanych (63 proc.) zadłużenie to w konsekwencji: utrata wiarygodności płatniczej oraz wpis do rejestru dłużników. W drugiej kolejności wymieniano trudność w zaciągnięciu nowego kredytu bądź pożyczki

– to opinia blisko połowy Polaków (47 proc.). Nieco ponad jedna trzecia respondentów wskazuje trudności przy zakupach dokonywanych na raty (38 proc.), a jedna czwarta na utrudnienia w dostępie do niektórych usług (np. do Internetu, telefonu, telewizji). Tylko co setny Polak (1 proc.) uważa, że posiadanie długu nie niesie za sobą żadnych konsekwencji, a 6 proc. nie umie się do tej sprawy ustosunkować. Należy pamiętać, że za terminowe regulowanie płatności można uzyskać pozytywny wpis do biura informacji gospodarczej. Dzięki temu, zdaniem połowy Polaków (49 proc.), można zbudować wizerunek rzetelnego klienta w oczach usługodawców, takich jak bank czy firma telekomunikacyjna. Do korzyści z tytułu wpisu jedna trzecia badanych zalicza również przywrócenie wiarygodności płatniczej (jeśli wcześniej miało się problemy ze spłatą zobowiązań) oraz lepsze warunki do uzyskania kredytów czy pożyczek. Jedna piąta ankietowanych uważa natomiast, że wpis może zaowocować wynegocjowaniem lepszych warunków: współpracy z usługodawcą (23 proc.) bądź też zakupów na raty (23 proc.). Ponadto należy pamiętać, że długi, tak samo jak majątek, przechodzą na spadkobierców. A im dłużej się czeka, aby rozwiązać problem nadmiernego zadłużenia, tym większe ponosi się koszty. Dlatego zawsze najlepiej jest jak najszybciej próbować rozwiązać ten problem.

28 w sieci

TO WAS PORUSZYŁO marta.laczkowska@mail.goniec.com

KOLUMNĘ REDAGUJE:

Marta Łaczkowska

ANGIELSKA UPRZEJMOŚĆ NA GRANICY ABSURDU

KOMENTUJĄ

Dla Polaków już jakiś czas mieszkających w UK, normalnością jest usłyszeć: „Hey! How are you?”, nawet jeśli mówi to sąsiad, którego raz mijaliśmy. No cóż, jednych może to irytować, drugim się podobać – tacy są Anglicy. Wśród komentujących znaleźli się jedni i drudzy, ale ostatecznie

KULTURA

wygrało przekonanie, że miło jest spotykać się na co dzień z taką uprzejmością. Dodatkowo słusznie zauważyliście, że nawet Anglikom nie zawsze udaje się być uprzejmym, czego przykładami są sytuacje przez was przytaczane. Nikt nie jest przecież idealny, prawda?

~ Bartek

~ Agatka

„To po jakimś czasie wchodzi w nawyk, wystarczy umieć powiedzieć po angielsku coś więcej niż halo do słuchawki; ciekawie jest, jak się jedzie z tym nawykiem do Polski, ludzie pewnie nie wiedzą jak się zachować.”

„Dokładnie!! Mnie to się podoba. Na ulicy też ludzie się uśmiechną, powiedzą „dzień dobry”, tutejsza policja tak samo (…) Czy to nie jest miłe?? Ja też uśmiecham się na ulicy i nadal będę tak robić.”

PRZEPISY

BRYTYJSKI SĄD SKAZAŁ POLSKICH GRZYBIARZY

KOMENTUJĄ

W Polsce początek września niekoniecznie kojarzy się tylko z rozpoczęciem roku szkolnego. W wielu domach to znak, że czas na grzybobranie. Jednak o ile w naszym kraju warunkiem udanego wypadu na grzyby jest głównie ich znajomość, o tyle w Wielkiej Brytanii trzeba

ANGLICY BRUDASAMI „Z TRADYCJAMI”?

KOMENTUJĄ

Gdyby przeprowadzić ankietę, pytając w niej kto mniej dba o higienę – Polak czy Anglik, z pewnością większość respondentów odpowiedziałaby bez wahania, że ten pierwszy. Tekst Anny Dobieckiej, który ukazał się najpierw w tygodniku, a następnie na portalu,

HIGIENA

nie pozostawia jednak złudzeń. To właśnie Anglikom wiele brakuje w tej kwestii. Komentujący nie byli jednak dla nich krytyczni. Waszym zdaniem u każdej narodowości występują czyściochy i brudasy, nie ma więc zatem co „dramatyzować”.

~ Aga

~ Borowy

„Są też brudasy i są też czyściochy! Nie można mówić, że wszyscy tacy są!!! Znam Polaków, którzy też w niezłym bałaganie żyją i im to nie przeszkadza!! Na całym świecie są dobrzy i źli ludzie!!!”

„Jeden się nie myje, a inny ma tradycję kraść i oszukiwać, trzeci zaś lubi dać w mordę... każdemu co innego pasuje.”

19 września 2014

liczyć się z tym, że zagrożeniem jest nie tylko fakt, że zbierzemy trującego grzyba. Na Wyspach bowiem możemy przy tym popełnić przestępstwo. Tak było i tym razem. Polak z córką poszedł na grzyby, a wrócił z pustym portfelem, bo sąd skazał go na wysoką grzywnę.

~ VG.

~ Grzechu

„Jak się nie podoba – to do siebie. Co z tego, że tradycja, skoro były ostrzeżenia i zostały zignorowane. Niestety 99 proc. nawet nie czyta regulaminu portalu, na którym się rejestruje, a co dopiero przestrzeganie prawa...”

„Przypadek debilny! Bo coś takiego w naszym kraju jest nie do pomyślenia! Ale z drugiej strony w takiej Anglii to się szanuje nawet takie przepisy sprzed 200 lat.”

ij i tn wy

| europejskie smaki 29

aj ow ch za

e i k s j e p Euro

e i n h kuc

Europejska kuchnia zaskakuje różnorodnością i wykwintnymi smakami. Znajdziemy w niej zarówno dania czasochłonne w przygotowaniu, jak i szybkie przekąski. Zapraszamy w kulinarną podróż po Starym Kontynencie. Każdy kraj ma przecież coś innego do zaoferowania.

Spis treści:

str. 33 litewska

str. 37 włoska

str. 30 angielska

str. 34 hiszpańska

str. 38 węgierska

str. 31 polska

str. 35 francuska

str. 39 grecka

str. 32 czeska

str. 36 serbska

str. 40 szwedzka

30 europejskie smaki

kuchnia

Do najbardziej tradycyjnych potraw tej kuchni zalicza się pieczone mięso (szczególnie wołowinę lub jagnięcinę), stanowiące podstawę tzw. Sunday roast, szeroką gamę puddingów oraz placków. Innymi charakterystycznymi daniami są ryba z frytkami (fish and chips) oraz śniadanie angielskie (full English breakfast).

Wykonanie: Mąkę z solą i cukrem mieszamy, dodajemy zimne masło i miksujemy tak, by ciasto przypominało kruszonkę. Dodajemy zimną wodę (po odrobinie, by ciasto nie okazało się za mokre) i znów miksujemy. Następnie wkładamy do lodówki na ok. 2 godz., płasko rozprasowane i przykryte folią aluminiową, by nie wyschło. Dzielimy na 2 części, jedną rozwałkowujemy i wykładamy nią blachę, następnie kładziemy jabłka pokrojone w plasterki, posypujemy cukrem i cynamonem. Z drugiej części wycinamy paseczki i układamy je na przemian, by powstała nam kratka. Ciasto pieczemy w piekarniku nagrzanym do 210 stopni przez ok. 15 min., skręcamy temperaturę do 180 stopni, przykrywamy ciasto folią i pieczemy ok. 45-50 min. (za: omnomnom-blog.blogspot.com)

Fish &

Chips

Hotpot

Składniki: 420 g mąki 330 g masła 140 ml wody 4-5 dużych jabłek cynamon 1 łyżeczka soli 2 łyżki cukru (plus cukier do dosłodzenia jabłek)

Wykonanie: Rozgrzewamy piekarnik do temperatury 180°C. Na średnim ogniu stawiamy garnek żaroodporny. Rozgrzewamy oliwę. Wkładamy kotlety jagnięce i smażymy, aż się przyrumienią. Mięso przenosimy na talerz. Połowę masła wrzucamy do garnka. Przez 10-15 minut dusimy na nim cebulę, czosnek, liście laurowe i rozmaryn. Połowę cebulowej mieszanki przekładamy na talerz. Kroimy ziemniaki w plastry. Połowę kartofli układamy na cebuli w naczyniu żaroodpornym. Przyprawiamy. Następnie na ziemniakach kładziemy kotlety jagnięce, na nich pozostałą cebulę. Na wierzchu układamy gałązki tymianku i pozostałe plastry ziemniaków. Ponownie przyprawiamy. Dodajemy kawałek masła. Wlewamy wywar. Płyn powinien dosięgać do górnej warstwy ziemniaków. Przykrywamy naczynie żaroodporne i pieczemy przez 45 minut. Po tym czasie zdejmujemy pokrywkę ipieczemy kolejne pół godziny. Ziemniaki powinny być złociste i przypieczone z wierzchu. (za: kuchniaplus.pl)

Lancanshire

Apple Pie

PO ANGIELSKU

angielska

Składniki: 1 kg kotletów jagnięcych 2 ząbki czosnku 2 łyżki oliwy 200 g masła 2 liście laurowe 6 ziemniaków 8 cebul 1 litr wywaru z kurczaka 1 łyżka świeżego rozmarynu 4 gałązki świeżego tymianku

Składniki: 500 g dorsza (świeży filet) 1 jajko 1/2 szkl. piwa sól i pieprz cytryna frytki tłuszcz do głębokiego smażenia 3/4 szkl. mąki pszennej i 1 łyżka mąki do panierowania

Wykonanie: Filety osuszyć i pokroić na 4-centymetrowe kawałki. Z jajka, piwa i mąki wymieszać gęste ciasto naleśnikowe. Doprawić je solą i pieprzem. Rozgrzać tłuszcz na głębokiej patelni. Filety panierować w mące, strzepnąć jej nadmiar, zanurzać w cieście i smażyć w głębokim tłuszczu na złoty kolor. Podawać z frytkami, solą i cytryną w ćwiartkach, aby skropić rybę sokiem. Zwyczajowo Fish and chips sprzedaje się w Anglii w papierowych torebkach. (za: smakizycia.pl)

| europejskie smaki 31

staropolski

Wykonanie: Kapustę kiszoną należy odcisnąć z nadmiaru wody, pokroić i włożyć do dużego garnka. Namoczone grzyby kroimy w paseczki i wraz z liściem laurowym, zielem angielskim, śliwkami i papryką dodajemy do kapusty. Podlewamy winem i gotujemy przez ok. 40 minut. Mięso oraz kiełbasę podsmażamy na maśle. Następnie dodajemy posiekaną w kostkę cebulę oraz koncentrat pomidorowy. Przesmażamy jeszcze chwilę i dodajemy do kapusty. Całość doprawiamy świeżo zmielonym pieprzem. Bigos najlepszy będzie na następny dzień, kiedy smaki dokładnie się wymieszają.

kuchnia

Składniki: 1 kg kiszonej kapusty 3 kulki ziela angielskiego 1 łyżeczka ostrej papryki 1 liść laurowy 3 łyżki koncentratu pomidorowego 1/2 kieliszka czerwonego wina 3 łyżki masła 2 duże cebule 6 suszonych śliwek 30 g suszonych grzybów 2 kiełbasy śląskie 350 g łopatki wieprzowej pieprz do smaku

Specjalnością kuchni polskiej są potrawy mączne i zbożowe (kasze, kluski, pierogi), dary lasu (grzyby, owoce, zioła), wieprzowina, ryby słodkowodne, dziczyzna, nabiał (kwaśna śmietana, twaróg), zupy wszelkiego rodzaju (zwłaszcza warzywne), tradycyjne ciasta świąteczne (sernik czy mazurek) oraz nalewki. (za: allrecipes.pl)

polska

Wykonanie: Porcję rosołową lub żeberka myjemy, wkładamy do garnka i zalewamy wodą, lekko solimy i gotujemy. Z powierzchni wody zbieramy „szum”, dorzucamy listek laurowy, 2-3 ziarenka ziela angielskiego, gotujemy. Cebulę, marchewkę kroimy i wkładamy do zupy. Do garnka wrzucamy też obrane pietruszkę i seler, solimy. Można do smaku dodać do zupy kostkę rosołową. Gdy zupa pomidorowa trochę się podgotuje i warzywa zmiękną, dodajemy koncentrat pomidorowy, energicznie mieszając. Gotujemy chwilę na małym ogniu. Dodajemy śmietanę. Taką zupę można przyprawić do smaku posiekaną pietruszką i koperkiem. (za: ofeminin.pl)

Gołąbki

zupa pomidorowa

Składniki: listek laurowy, ziele angielskie jarzynka pieprz, sól 3 marchewki 1 cebulka pietruszka seler 3 łyżki śmietany koperek natka pietruszki 4 kopiaste łyżeczki koncentratu pomidorowego porcja rosołowa lub żeberka

Składniki: 1-1,5 kg mielonego mięsa (najlepiej zmielić samemu) 4 łyżeczki koncentratu pomidorowego 1 szklanka ryżu mała główka kapusty przyprawy: sól, pieprz 1 jajko 2 kostki rosołowe Wykonanie: Gotujemy ryż i studzimy. Zimny ryż dodajemy do zmielonego mięsa, wbijamy jajko, przyprawiamy i całość mieszamy. Z kapusty wycinamy głąba. W garnku gotujemy wodę i wkładamy kapustę. Po ok 8-10 minutach, wyjmujemy z garnka i obrywamy wierzchnie liście (muszą być miękkie). Kapustę z powrotem wkładamy do gotującej się wody. Po ok 8-10 minutach znowu ją wyjmujemy i obieramy z liści. Czynność tą powtarzamy do momentu, aż wszystkie liście będą miękkie. Z każdego liścia kapusty delikatnie ścinamy zgrubienie głównego nerwa, nakładamy farsz i zawijamy (boki do środka). Na dno garnka wykładamy liście kapusty i układamy gołąbki (ściśle – warstwowo). We wrzątku, w którym gotowana była kapusta, rozpuszczamy kostki i zalewamy nim gołąbki. Gotujemy przez około 40-45 minut na małym ogniu. Gołąbki wyciągamy. Z części wody po gołąbkach, przyrządzamy sos, dodając koncentrat pomidorowy i przyprawy. Zagęszczamy mąką. (za: artedelcibo.blogspot.com)

SMAKI STAROPOLSKIE

Bigos

32 europejskie smaki

kuchnia

Czesi to jedni z najbardziej lubianych polskich sąsiadów. Ankiety przeprowadzane od wielu lat pokazują, że Polacy po prostu lubią Czechów. Być może wynika to m.in. z powodu piwa i świetnej kuchni, którą cenimy u naszych południowych sąsiadów?

Wykonanie: Najpierw rozcieramy drożdże z cukrem i rozprowadzamy je w niewielkiej ilości ciepłego mleka. Następnie dodajemy pozostałe składniki. Mieszamy, najlepiej mikserem, aby uzyskać jednolite ciasto. Potem odstawiamy do wyrośnięcia pod przykryciem. Aby usmażyć racuchy, należy rozgrzać masło na patelni, nabierać chochlą ciasto i wlewać na patelnię. Smażymy z obu stron, aż się zarumienią. Wedle uznania, można posypać cukrem pudrem zmieszanym z cynamonem (za: najkobiety.pl).

Hausovy

Wykonanie: Mięso pokroić w kostkę, podsmażyć na maśle, dodać drobno pokrojoną cebulę, wszystkie warzywa starte na tarce, posiekaną kapustę kiszoną (por pokrojony w talarki), mielony kminek i mąkę. Wszystko podsmażać około 10 min., przełożyć do dużego garnka i zalać 3 litrami wody, dodać resztę przypraw i gotować aż mięso będzie miękkie. Na końcu dodać pokrojone w drobną kostkę ugotowane osobno ziemniaki i gotować jeszcze około 5 min. Gotową zupę doprawić solą i pieprzem. (za: mojegotowanie.pl)

Kapuśniak Rumcajsa

Livance

Składniki: 5 dag mąki 2 dag drożdży 2 dag cukru 1 szklanka mleka 2 jajka 2 dag masła do smażenia szczypta soli cukier puder wymieszany z cynamonem do posypania

Knedlik

PO SĄSIEDZKU

czeska

Składniki: 1/2 kg karkówki wieprzowej 2 marchewki 1 pietruszka 1 ząbek czosnku 1 liść laurowy 4 ziarna ziela angielskiego kawałek selera 1 cebula 1/2 pora 7 ziemniaków 40 dag kiszonej kapusty (kwaśnej) 1 łyżka masła 1 łyżka mąki sól, pieprz 1 łyżka kminku mielonego majeranek 3 litry wody

Składniki: 250 ml letniego mleka 10 g drożdży 1 łyżeczka cukru 1 łyżeczka proszku do pieczenia 1-1,5 łyżeczki soli 350 g mąki pszennej 1,5 kajzerki czerstwej lub 1 bułka pszenna 1 jajko

Wykonanie: Najpierw rozrabiamy ciasto na knedla: w letnim mleku rozpuszczamy drożdże z cukrem, dodajemy 2 łyżki mąki i proszek do pieczenia. Odstawiamy, aż drożdże trochę wyrosną (ok. 10 minut). Dodajemy do niego pokrojoną w kostkę bułkę, resztę mąki, jajko i sól. Dokładnie mieszamy i zostawiamy do wyrośnięcia na ok. 2 godz. pod przykryciem (najlepiej plastikową folią). Formujemy z ciasta dużego knedla, wrzucamy go do wrzątku i gotujemy przez 15 min., (przewracając). Knedel bardzo szybko rośnie podczas gotowania, więc przyda się nam duży garnek. Kiedy knedel jest gotowy, wyciągamy go i kroimy w plastry. (za: wielkiezarcie.com) 19 września 2014

| europejskie smaki 33

Ciasto: 1 kg ziemniaków 2 cebule 2 jajka 2 łyżki mąki kukurydzianej sól, pieprz olej kwaśna śmietana

Wykonanie: Ziemniaki obrać, utrzeć na drobnej tarce. Odcisnąć nadmiar soku. Cebulę obrać, utrzeć, dodać do ziemniaków. Dołożyć jajka i mąkę, wyrobić na ciasto jak do placków ziemniaczanych. Doprawić solą i pieprzem. Farsz: cebulę obrać, drobno pokroić, podsmażyć. Połączyć z mięsem mielonym, dodać przyprawy, wyrobić. Na rozgrzany na patelni olej nakładać cienkie placki z masy ziemniaczanej, na nie farsz i kolejną warstwę masy ziemniaczanej (warstwy powinny być cienkie). Smażyć 4-5 minut z każdej strony. Podawać z kwaśną śmietaną. (za: kobieta.interia.pl)

kuchnia

Bliny z farszem

Podstawą tradycyjnej kuchni litewskiej są dania ziemniaczane: przeróżne placki, babka, kiszka, no i oczywiście cepeliny, które najczęściej pojawiają sią na stołach litewskich w niedzielę, gdyż jest to danie czasochłonne. Zasługują na uwagę również potrawy z grzybów, które są ważnym elementem kuchni litewskiej, gdyż lasów na Litwie mamy wiele. (za: wilno.name)

Składniki: 1,5 l jogurtu naturalnego lub kefiru 250 ml mleka lub śmietany duża nać botwinki wraz z burakami 15 dag pieczonej piersi z kurczaka lub z indyka 2 świeże ogórki 4 gotowane na twardo jajka kilka małych rzodkiewek pół natki koperku pół natki pietruszki 3 ząbki czosnku, sól, pieprz

Chłodnik

litewska wileński

Wykonanie: Botwinkę opłukać, pokroić w cienkie paski, zagotować. Do mleka lub śmietany dodać całość jogurtu naturalnego, wymieszać (można lekko osolić), połączyć. Dodać mięso, pokrojony drobno ogórek (można zetrzeć na tarce), rzodkiewki, czosnek. Następnie wlać ostudzony wywar z buraków. Dodać koperek, pietruszkę, posolić i popieprzyć do smaku. Chłodnik włożyć do lodówki, najlepiej na kilka godzin. Podawać z jajkami pokrojonymi na ćwiartki. (za: urodaizdrowie.pl)

Składniki: Ciasto: 700 g mąki, 1 jajko, 2 łyżki oliwy 1 szklanka ciepłej wody szczypta soli Farsz: 200 g twarogu, 3 cebule 4 jaja na twardo, 1/2 główki białej kapusty sól, pieprz, papryka, olej do smażenia

Pierogi

Wykonanie: Kapustę drobno kroimy, zalewamy posoloną wrzącą wodą. Pozostawiamy na kilka minut, odcedzamy. Ser oraz jaja mielimy w maszynce. Cebulę obieramy, drobno siekamy i podduszamy na oleju. Składniki farszu dokładnie mieszamy i doprawiamy przyprawami. Mąkę przesiewamy, robimy wgłębienie i wlewamy rozbite jajko. Dodajemy oliwę i stopniowo ciepłą wodę – zagniatamy na elastyczne ciasto. Przykrywamy ściereczką i odstawiamy na kilka minut. Następnie ciasto rozwałkowujemy na cienki placek i wycinamy szklanką krążki na pierogi. Małą łyżeczką nakładamy na krążki farsz i zaklejamy dokładnie ich brzegi. Wkładamy do wrzącej osolonej wody i gotujemy około 2-3 min. Możemy podawać polane rozpuszczonym masłem lub po prostu podsmażyć na złoto na patelni. (za: gotujmy.pl)

WSCHODNIE SPECJAŁY

Składniki: Farsz: 1 cebula 0,5 kg mięsa mielonego (wieprzowego) 2 łyżki majeranku 1 łyżeczka soli 1 łyżeczka pieprzu

34 europejskie smaki

kuchnia

Kuchnia hiszpańska kojarzy nam się z zapachem hiszpańskich ziół oraz gajów oliwnych. Jest to przede wszystkim kuchnia naturalna, opierająca swe dania na bogactwie ofiarowanym przez klimat Morza Śródziemnego. Hiszpanie gotując bazują na produktach regionalnych, ich kuchnia jest bogata w ryby, owoce morze oraz warzywa, przede wszystkim pomidory i ziemniaki. Kuchnia hiszpańska nie istnieje bez oliwy z oliwek i charakterystycznych suszonych szynek.

Wykonanie: Rozgrzewamy patelnię i wlewamy na nią kilka łyżek oliwy. Następnie, przez ok. 8 minut smażymy na niej kiełbasę chorizo. Potem dodajemy pokrojoną w kostkę paprykę i cebulę oraz wyciśnięte przez praskę ząbki czosnku. Po 10 min. dodajemy ryż arborio, który smażymy, aż stanie się przezroczysty. Następnie wlewamy pół litra bulionu i doprawiamy całość pieprzem, solą i szafranem. Ryż arborio musimy smażyć przez około 15-18 minut, cały czas mieszając. Teraz na patelnię wsypujemy pomidory i dodajemy krewetki i owoce morza. Wszystko dusimy jeszcze przez 10 minut, dopóki ryż nie będzie al dente. Podajemy z natką pietruszki, dymką i cytryną. (za: najkobiety.pl).

Składniki: 3-4 kg pomidorów 2 czerwone papryki mały ogórek czerwona cebula 2 ząbki czosnku papryczka chili klika listków bazylii 300 ml bulionu drobiowego, łyżka oliwy, 4 łyżki octu winnego, sok z połówki cytryny, sól, pieprz

Wykonanie: Pomidory sparzamy i obieramy. Ogórek obieramy i kroimy na kawałki. Papryki oczyszczamy z pestek i również kroimy. Cebulę i czosnek obieramy. Wszystkie warzywa dokładnie miksujemy, dodając oliwę, ocet winny oraz bazylię. Wlewamy bulion i sok z cytryny, posypujemy posiekaną papryczką chili, przyprawiamy. Następnie wstawiamy na 2-3 godziny do lodówki. Dodajemy kilka kostek lodu. Dekorujemy kawałkami ogórka i papryki oraz bazylią. Można posypać grzankami. (za: ugotuj.to)

Albondigas Składniki: Pulpety: 400 g mielonej wołowiny, 250 g mielonej wieprzowiny 1 jajko, 3 łyżki bułki tartej 1 ząbek czosnku, obrany i przeciśnięty przez praskę 1/2 cebuli, drobno posiekanej, 2 łyżki posiekanej natki pietruszki 1 łyżeczka startego kminku, 1 łyżeczka słodkiej papryki pimenton sól i pieprz, mąka pszenna do obtoczenia pulpetów oliwa do smażenia Sos: 2 łyżki oliwy z oliwek, 1 cebula 1 ząbek czosnku posiekany 2 puszki pomidorów 1/2 szklanki wytrawnego czerwonego wina 1 laska cynamonu 1 łyżeczka cukru sól i pieprz

Gazpacho

Paella

Składniki: 300 g ryżu arborio 200 g kiełbasy, 200 g krewetek 300 g mieszanki owoców morza 400 g pomidorów 600 ml bulionu warzywnego 1 cytryna, dymka natka pietruszki oliwa, sól, pieprz

en salsa

SMAKI SŁOŃCA

hiszpańska

Wykonanie: Pulpety: Wszystkie składniki na pulpety (poza mąką do obtoczenia i oliwą do smażenia) umieszczamy w misce i łączymy. Ręce moczymy w zimnej wodzie i mokrymi rękoma formujemy z mięsa małe kulki (wielkości orzecha włoskiego). Pulpety obtaczamy w mące i smażymy aż się przybrązowią na oliwie z oliwek. Sos: Na patelni rozgrzewamy oliwę i podsmażamy na niej cebulę z czosnkiem. Dodajemy pomidory, laskę cynamonu, łyżeczkę cukru i na dużym ogniu redukujemy sos. Kiedy sos się zagęści, dolewamy wino. Do sosu dodajemy podsmażone pulpety i gotujemy całość na małym ogniu przez około 10 min. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Albóndigas en salsa podajemy z domowymi frytkami lub świeżym pieczywem. (za: hiszpania-portal.pl) 19 września 2014

| europejskie smaki 35 Piersi z kurczaka w cieście francuskim

Wykonanie: Pierś z kurczaka kroimy w paski i posypujemy przyprawą. Suszone pomidory również krokimy w paski, czosnek – w plastry. Rozgrzewamy oliwę na patelni i smażymy kurczaka, dodając po chwili czosnek oraz pomidory. Mięso odsączamy z nadmiaru tłuszczu, odkładając je na ręczniki papierowe, studzimy. Z ciasta francuskiego wykrawamy prostokąty. Mieszamy żółtka z łyżką wody i szczyptą soli do smaku. Następnie każdy prostokąt smarujemy masą żółtkową. Z pozostałego ciasta wykrwawamy cienkie paski, nakładamy je na oba dłuższe boki prostokątów i także smarujemy żółtkiem. Przekładamy ciasto na blaszkę wyłożoną pergaminem. Na przygotowane ciasto francuskie wykładamy przesmażonego kurczaka, ćwiartki pomidorków cherry i pokruszony ser pleśniowy. Posypujemy je tymiankiem lub ziołami prowansalskimi. (za: przepisy.pl)

kuchnia

Kuchnia francuska słynie z bogactwa wysublimowanych smaków, zróżnicowanych w zależności od regionów kraju. Wyróżniamy dwa typy kuchni francuskiej: haute cuisine, czyli kuchnię bogatą w dania tradycyjne i wykwintne oraz nouvelle couisine – nową kuchnię z lekkimi i szybkimi w przygotowaniu daniami. Kulinarne specjały odznaczają się wysoką jakością produktów. (za: doradcasmaku.pl)

francuska Składniki: 1 kg muli świeżych 1 mała cebula 2 ząbki czosnku natka pietruszki 1 łyżka masła 2 łyżki oliwy lampka wina białego półwytrawnego 1 łyżeczka pieprzu odrobina soli

Wykonanie: Przygotowanie zaczynamy od oczyszczenia małży. W rondelku rozgrzewamy masło, szklimy cebulę i czosnek. Dodajemy białe wino, pietruszkę i podgrzewamy, aż zacznie wrzeć. Wrzucamy mule i przykrywamy pokrywką. Gotujemy ok. 4-6 minut, aż się otworzą. W trakcie tego gotowania warto potrząsnąć garnkiem, by mule bliżej pokrywy były bliżej dna. Te, które się nie otworzą, wyrzucamy. (za: kotlet.tv)

Mule

po marynarsku

Składniki: 3 jajka 1/3 szklanki + 2 łyżki cukru 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego 1 szklanka śmietany 1/2 szklanki mąki pszennej 1/4 łyżeczki soli 2 łyżki masła 300 g czereśni lub malin

Owocowy

clafoutis

Wykonanie: Rozgrzać piekarnik do temperatury 180 stopni C. Lekko natłuścić okrągłą foremkę. Jajka zmiksować z cukrem, wanilią, śmietaną, mąką i solą. Odstawić na 10 minut. Masło roztopić i podsmażyć czereśnie. Posypać 2 łyżkami cukru. Kiedy owoce puszczą sok, przełożyć do przygotowanej foremki. Na owoce delikatnie wyłożyć ciasto. Piec przez 40 minut. Kiedy ciasto przestygnie można je posypać cukrem pudrem. (za: allrecipes.pl)

DOTYK FINEZJI

Składniki: 1 pierś z kurczaka 2 łyżki naturalnej przyprawy do kurczaka 1 opakowanie ciasta francuskiego 100 g pomidorków cherry 100 g niebieskiego sera pleśniowego 100 g suszonych pomidorów 1 żółtko, 2 ząbki czosnku tymianek lub zioła prowansalskie, 30 ml oliwy

36 europejskie smaki

czyli pasta wrzywna

Składniki: 2 czerwone papryki 1 bakłażan 1 pomidor 1 ząbek czosnku łyżka octu, oliwa z oliwek, sól i pieprz

Wykonanie: Najpierw myjemy wszystkie warzywa, a potem paprykę pozbawiamy nasion i pieczemy ją przez pół godziny w piekarniku nagrzanym do 200 st. Celsjusza. Bakłażana kroimy w kostkę. Po upieczeniu papryki, obieramy sczerniałą skórkę. Następnie parzymy pomidora i obieramy ze skóry. Na patelni smażymy na oliwie siekany czosnek i pokrojonego bakłażana (na średnim ogniu, aż całość się zredukuje). W końcu, studzimy całość i dodajemy ocet z solą i pieprzem. (za: zmiksowani.pl)

Gibanica Składniki: 4 arkusze ciasta filo (każdy ok. 150 gramów) pół kilograma kremowego białego sera, np. fety, serek śmietankowy, serek wiejski, sirene 200 ml śmietany 5 jajek masło do wysmarowania formy Wykonanie: Ser mieszamy ze śmietaną i jajkami oraz doprawiamy solą. Następnie smarujemy blachę do ciasta masłem, aby ciasto nie przyklejało się zbytnio do formy. Na spodzie blachy układamy jeden arkusz ciasta, na niego nanosimy 1/3 masy serowej, przekładamy kolejnym arkuszem, i tak dalej. Na końcu powinniśmy mieć produkt złożony z 4 arkuszy ciasta filo, przełożonych 3 warstwami sera. Pieczemy przez 45 minut w piekarniku nagrzanym do temperatury 180 stopni Celsjusza. Serwujemy z jogurtem. (za: notatnikkuchenny.pl)

19 września 2014

Składniki: pół kilograma mięsa wołowego 2 małe cebule 3 ząbki czosnku 1 łyżeczka słodkiej papryki w proszku pół łyżeczki ostrej papryki w proszku pół łyżeczki zmielonej kolendry pół pęczka posiekanej natki pietruszki sól, świeżo zmielony pieprz

Ćevapčići

serbska Ajvar

NA BAŁKAŃSKĄ NUTĘ

kuchnia

Kuchnia serbska jest częścią kuchni bałkańskiej, dlatego odnajdziemy w niej wiele smaków z kuchni bośniackiej, słoweńskiej i chorwackiej. Na Serbów wpływ miało też Imperium Osmańskie, co również odcisnęło się na ich narodowej kuchni. Wielość potraw w serbskim menu jest ogromna. Są dania mięsne, zupy, desery i ciasta. Pod względem zróżnicowania przypomina kuchnię polską.

Wykonanie: Mięso przekręcamy przez maszynkę razem z jedną cebulą. Drugą cebulę siekamy razem z czosnkiem. Następnie do zmielonego mięsa z cebulą dodajemy resztę składników i dokładnie mieszamy przez kilka minut. Kiedy mięso jest już dokładnie wymieszane z przyprawami, wstawiamy je na około pół godziny do lodówki. Po wyjęciu, formujemy z mięsa 6 klopsików, (mogą być w kształcie kiełbasek). Teraz już tylko je grillujemy albo smażymy na patelni lub w piekarniku. Kiełbaski można uformować wokół drewnianych patyczków, które ułatwiają grillowanie, ale nie jest to konieczne. Jeżeli zdecydujemy się na piekarnik, ustawiamy temperaturę 180 stopni Celsjusza, bez termoobiegu i pieczemy przez 25 min. (za: filozofiasmaku.blogspot.co.uk)

| europejskie smaki 37

Risotto ze szparagami

Wykonanie: Szparagi umyć, odłamać zdrewniałe końcówki (szparagi należy delikatnie zgiąć, trzymając za oba końce, a same złamią się w odpowiednim miejscu). Pokroić na kawałki ok. 1-1,5 cm, pozostawiając główki. Cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę. Na patelni rozgrzać oliwę (ok. 2 łyżki). Wrzucić cebulę i podsmażać na małym ogniu przez 2-3 minuty. Dodać ryż, wymieszać i smażyć, aż stanie się szklisty. Zwiększyć ogień pod patelnią i wlać wino. Gotować do czasu, aż cały płyn odparuje. Małymi porcjami dodawać bulion (lub gorącą wodę), od czasu do czasu mieszając. Każdą kolejną porcję dodać dopiero, gdy ryż wchłonie cały płyn. W połowie gotowania risotto (kiedy dodamy do ryżu połowę bulionu) dodać na patelnię pokrojone łodygi szparagów, a razem z ostatnią porcją płynu – główki (gotują się one znacznie szybciej). Po dodaniu całego płynu ryż będzie miękki, ale powinien wciąż stawiać lekki opór zębom. Jeśli jest za twardy, można dodać dodatkową porcję wody. Risotto zdjąć z ognia, dokładnie wymieszać z masłem oraz startym serem. W razie potrzeby można doprawić odrobiną soli. (za: kuchnia.it)

kuchnia

włoska

Wykonanie: Żółtka ubić z cukrem aż będą pieniste. Dodać mascarpone i skórkę cytrynową i wymieszać dokładnie łyżką całość. Przygotować płaskie, szklane naczynie. W miseczce wymieszać espresso z brandy. Zanurzać w tym szybko połowę biszkoptów i układać na dnie naczynia. Na biszkopty wyłożyć połowę masy z mascarpone. Powtórzyć procedurę z pozostałymi biszkoptami i ponownie przykryć warstwą mascarpone zużywając resztę masy. Przykryć i odstawić na co najmniej 5 godzin w lodówce, najlepiej na noc. Przed podaniem oprószyć kakao. (za: allrecipes.pl)

Tiramisu

Składniki: 4 żółtka 4 łyżki cukru 500 g serka mascarpone skórka starta z 1 cytryny 400 ml zimnego espresso 40 ml brandy 150-200 g podłużnych biszkoptów gorzkie kakao

Kuchnia włoska to, obok francuskiej, jedna z najbardziej popularnych kuchni europejskich. Słynie z tego, że jest jedną z najzdrowszych w Europie. Głównymi składnikami są: oliwa, pomidory, ryby, jarzyny, świeże owoce i cała gama przypraw od bazylii, pieprzu, oregano, estragonu, tymianku rozmarynu aż po dużą ilość parmezanu. Nie brakuje cebuli, czosnku i oliwek. (za: evoyage.pl)

Składniki: 1 opakowanie spaghetti 15 dag boczku wędzonego 1 cebula 5 dag parmezanu 3 jajka, 100 ml śmietany 1 łyżka oleju szczypta soli szczypta pieprzu

Spaghetti

alla carbonara

Wykonanie: Kroimy boczek w kostkę i smażymy na oleju. Cedzakową łyżką wyciągamy skwarki, a na pozostały tłuszcz wrzucamy posiekaną cebulę. Podsmażamy ją, a następnie mieszamy ze skwarkami. Jajka roztrzepujemy widelcem ze śmietaną i 2 łyżkami startego parmezanu. Doprawiamy sos solą i pieprzem. Makaron do spaghetti gotujemy, odsączamy go i jeszcze gorący wkładamy ponownie do garnka. Zalewamy makaron jajkiem ze śmietaną oraz serem i dokładnie mieszamy. Spaghetti carbonara posypujemy skwarkami i cebulą i dokładnie mieszamy. Podgrzewamy na małym ogniu. Gdy zauważmy, że sos zaczyna gęstnieć, zdejmujemy potrawę z ognia i przykrywamy pokrywką. Dzięki temu sos do spaghetti lepiej zwiąże się z makaronem. Przed podaniem posypujemy parmezanem. (za: makarony.co)

W ELEGANCKIM STYLU

Składniki: 160 g ryżu do risotto (np. arborio) pęczek zielonych szparagów 1 mała cebula 100 ml białego wytrawnego wina 500 ml bulionu warzywnego (lub wody) 2 łyżki masła 2 łyżki drobno startego sera grana padano lub parmezanu sól, oliwa do smażenia

38 europejskie smaki

| Polak, Węgier dwa bratanki i do szabli i do szklanki – to stare i wszystkim znane powiedzenie. Z racji geograficznej bliskości znamy wiele węgierskich potraw i trunków. A wiele z nich wrosło w menu przeciętnego Polaka. Leczo, tokaj, gulasz – można je spotkać codziennie na naszych stołach. Ale to nie wszystko – węgierska kuchnia ma wiele do zaoferowania i kusi m.in. użytą na wiele sposobów papryką, mięsem, plackami i zupami. Obfituje w pożywne i zdrowe posiłki.

kuchnia

Wykonanie: Kiełbaski nacinamy, a cebulę kroimy w pół-plasterki i rozdzielamy w palcach. Kiełbaski z cebulą, liśćmi laurowymi i zielem angielskim podsmażamy na oleju rzepakowym. Solimy. W wodzie rozrabiamy mąkę. Wlewamy na patelnię, dodajemy ketchup, koncentrat pomidorowy, tabasco i dokładnie mieszamy. Dusimy do czasu, aż sos zgęstnieje, cały czas mieszając. Podajemy z pieczywem. (za: gotujmy.pl)

Gulasz

Pörkölt

Składniki: 500 g mąki 200 g ziemniaków 30 g świeżych drożdży 400 ml mleka 3 łyżki cukru 1 łyżeczka soli 2 łyżki oleju

Langosz

Kiełbaski

Składniki: 1 kiełbasa podwawelska 1 cebula listki bobkowe 3 ziarna ziela angielskiego 1 szczypta soli 1/2 szklanki wody 1 płaska łyżka mąki pszennej 2 czubate łyżeczki ketchupu 1 czubata łyżeczka przecieru pomidorowego kilka kropel tabasco

w ostrym sosie pomidorowym

JAK BRATANKI

węgierska Wykonanie: Gotujemy ziemniaki w mundurkach, po czym obieramy je i robimy z nich papkę jak na puree. W oddzielnej miseczce mieszamy 100 ml ciepłego mleka, cukier i drożdże, i odstawiamy na 10 minut, aby drożdże zaczęły rosnąć. Przygotowujemy następnie dużą miskę i wsypujemy do niej 500 g mąki, mieszamy z olejem, solą i zaczynem drożdżowym. Z tej masy wyrabiamy ciasto, i aby było sprężyste i gładkie, dodajemy powoli resztę mleka. Masę, którą uzyskaliśmy odstawiamy w misce na około godzinę albo do momentu, gdy podwoi ona swoją objętość. Kiedy ciasto już wyrośnie, formujemy z niego 4 okrągłe langosze. Mają mieć ok 1-1,5 cm grubości każdy. Smażymy je do momentu, kiedy langosz się zarumieni, na głębokim oleju, który powinien mieć głębokość 5-6 cm. (za: facetnatalerzu.pl)

Składniki: 1 kg mięsa wieprzowego 1 duża cebula 1 czerwona papryka 3-4 ząbki czosnku 2-3 łyżki koncentratu pomidorowego 3-4 łyżki śmietany (18 proc.) 2 łyżki mąki pieprz, sól szczypta ostrej papryki w proszku przyprawa do gulaszu liść laurowy ziele angielskie olej do smażenia

Wykonanie: Najpierw myjemy mięso, osuszamy ręcznikiem i kroimy w kostkę, po czym posypujemy je mąką. Cebulę kroimy w kostkę i razem z mięsem smażymy na patelni. Następnie całość przesypujemy do garnka i zalewamy gorącą wodą, aby mięso pozostało zakryte. Dodajemy przyprawy: sól, pieprz, ziele angielskie, przyprawę do gulaszu, liść laurowy i czosnek przeciśnięty przez praskę. Gotujemy około godziny. Następnie dodajemy koncentrat, ostrą paprykę i świeżą paprykę pokrojoną w kostkę, i gotujemy, aż papryka zmięknie. Następnie w misce rozrabiamy mąkę ze śmietaną i dodajemy do niej łyżkę gorącego gulaszu. Rozmieszaną zawartość miski wlewamy do garnka. Całość musimy jeszcze raz zagotować i gulasz jest gotowy. (za: przyslijprzepis.pl) 19 września 2014

Wykonanie: Piersi kroimy w paseczki. 3 łyżki oleju zostawiamy do smażenia, resztę należy wymieszać z ziołami, solą pieprzem i posiekanym czosnkiem. Zalewamy mięso, odstawiamy na 30 min., aby przeszło smakiem marynaty. Myjemy warzywa. Pomidory i ogórki kroimy w plasterki, a paprykę i sałatę w paseczki. Łączymy wszystkie składniki. Z chlebków pita odkrawamy rożki tak, by powstały „kieszonki”. Pieczywo opiekamy na ruszcie przez 4-5 min. z obu stron w temperaturze 180 st. Kurczaka odsączamy z marynaty, smażymy na oleju, mieszamy z pokrojonymi warzywami i wkładamy do przygotowanych chlebków. W trakcie pieczenia chlebków pita przygotowujemy sos: odsączamy pomidory (zalewę należy zachować), łączymy z posiekaną cebulą i chili. Doprawiamy cukrem, octem balsamicznym, solą, pieprzem i keczupem. Wlewamy tyle zalewy z pomidorów, aby sos pozostał gęsty. (za: wp.pl)

kuchnia

Składniki: 40 dag piersi z kurczaka 1/2 szklanki oleju garść posiekanych świeżych ziół (np. natki, tymianku, rozmarynu) sól, pieprz 3 ząbki czosnku 4 pomidory 1-2 ogórki 1 strąk czerwonej papryki 1/2 główki sałaty lodowej lub kapusty pekińskiej 4 chlebki pita Sos: 1 puszka krojonych pomidorów bez skórki 1 cebula 1 strączek chili 2 łyżeczki octu balsamicznego 1 łyżka cukru, sól, pieprz 1 łyżka pikantnego keczupu

Gyros

Kuchnia grecka jest zazwyczaj postrzegana jako zdrowa i prosta. Charakteryzuje się między innymi popularnym w kuchniach śródziemnomorskich i bałkańskich, częstym stosowaniem czosnku, oliwy z oliwek, liści winorośli, dużej ilości warzyw (zwłaszcza pomidorów, papryki, świeżych ziół), baraniny i ryb. Słynne wina greckie są znane i cenione już od czasów starożytności. (za: Wikipedia)

grecka Składniki: Ciasto: 2 i 1/3 szklanki (40 dag) mąki 12 dag masła 2 łyżki cukru pudru żółtko, aromat waniliowy łyżka oliwy Nadzienie: 6 jaj, 1 i 1/2 szklanki (30 dag) cukru pudru 12 dag masła, starta skórka i sok z 4 cytryn cukier puder do posypania

tarta

cytrynowa

Wykonanie: Ciasto: ze składników zagnieść gładkie ciasto, dodając łyżkę zimnej wody i oliwę. Rozwałkować na stolnicy posypanej mąką, wylepić blachę (o śr. 30 cm). Ponakłuwać widelcem, przykryć papierem do wypieków z suchymi ziarnami fasoli. Piec 15 min. w temp. 200 st. C. Nadzienie: jaja wbić do miski ustawionej na garnku z gotującą się wodą, dodać masło i cukier. Ubijać, aż cukier się rozpuści. Dodać skórkę i sok z cytryn. Ubijać na parze aż masa zacznie gęstnieć. Wylać masę na ciasto. Piec 20 min. w temp. 180 st. C, aż nadzienie się zetnie. (za: mojegotowanie.pl)

Składniki: 500 mielonego mięsa wieprzowego 2-3 bakłażany, sól 8 ząbków czosnku 4-5 pomidorów lub puszka pomidorów 2 duże cebule, pęczek natki pietruszki zioła prowansalskie 200 ml czerwonego wytrawnego wina 250 g startego twardego żółtego sera

Musaka

Wykonanie: Bakłażany kroimy w plasterki, solimy i odstawiamy na ok. 20 min. Potem bakłażany opłukujemy pod wodą i osuszamy papierowym ręcznikiem. Posiekaną cebulę i czosnek podsmażamy na odrobinie oliwy na rozgrzanej patelni. Dodajemy mięso mielone i smażymy, dodajemy pokrojone w kostkę pomidory bez skórki, posiekaną natkę pietruszki i wino. Całość doprawiamy ziołami prowansalskimi i dusimy przez ok. 10 min. Naczynie żaroodporne smarujemy oliwą i układamy warstwy: bakłażanów, mięsa, posypujemy odrobiną startego żółtego sera. Ponownie warstwa bakłażanów, mięsa, odrobina startego sera i pozostałe bakłażany. Posypujemy na wierzchu żółtym serem. Musakę wstawiamy do piekarnika nagrzanego do temp. 200 st. C. i pieczemy ok. 40 min. (za: kulinarne-rozkosze.blogspot.com)

ŚRÓDZIEMNOMORSKO I AROMATYCZNIE

| europejskie smaki 39

40 europejskie smaki

kuchnia

Kuchnia szwedzka kojarzy się przede wszystkim ze szwedzkim stołem. Tradycja Smörgasbord pochodzi jeszcze z XVIII w. Podobno gospodarz, zapraszając gości na przyjęcie, nigdy nie mógł być pewien, kiedy przybędą – odległości dzielące włości sąsiadów były czasami ogromne. Dlatego stawiano ogromny stół-bufet z baryłeczką aquavitu pośrodku i drobnymi przekąskami dookoła. Na Smörgasbord nigdy nie brakuje śledzi: marynowanych, smażonych czy kiszonych. (za: magazyn-kuchnia.pl)

Składniki: 500 g filetu z łososia ze skórą 100 ml soku z buraków 6 łyżek posiekanego koperku 2 łyżki cukru trzcinowego 2 łyżki soli morskiej 1 łyżeczka ziaren pieprzu 1 łyżeczka nasion kolendry 2 jagody jałowca 2 nasiona ziela angielskiego koperek i cytryna do dekoracji

Gravad Lax

PO SĄSIEDZKU

mięsne szwedzka Kule (Köttbullar)

Wykonanie: Łososia należy umyć, osuszyć i pozbawić ości. Wkładamy go do półmiska skórą do dołu. Ryba powinna ściśle wypełniać naczynie. Jałowiec, pieprz, kolendrę i ziele angielskie należy rozgnieść w moździerzu. Dodajemy sól i cukier trzcinowy. Następnie należy ją wymieszać z sokiem z buraków i taką marynatą posmarować łososia, a na końcu posypać go grubą warstwą posiekanego koperku. Półmisek przykrywamy folią spożywczą, dociskamy ciężkim naczyniem i wstawiamy do lodówki na około 36 godzin. Przed podaniem wykrawamy cienkie plastry ryby ze skóry i dekorujemy gałązkami zieleniny oraz cytryną pokrojoną w małe cząstki (za: bistro24.pl)

Pepparkakor Wykonanie: Masło utrzeć z cukrem, dodać przyprawy i jajko. Następnie dodajemy startą skórkę z pomarańczy, śmietanę i ljus sirap, na samym końcu mąkę, sól i proszek do pieczenia. Ciasto będzie bardzo lepkie i gęste; dzielimy je na kilka kulek wielkości cytryny. Kulki umieszczamy w zamkniętych pojemnikach i wkładamy do lodówki na ok. 12 godzin. Po tym czasie ciasto będzie się już nadawało do wałkowania, należy tylko użyć nieco mąki i rozwałkować cieniutko ciasto od razu na blasze pokrytej papierem do pieczenia! Wyciąć pożądane wzorki. Ciasteczka piec z termoobiegiem przez 10 minut w piekarniku rozgrzanym do 180 stopni, do lekkiego zarumienienia, następnie wyjmujemy ciastka z piekarnika i umieszczamy w pojemniku, pojemnik przykrywamy, dzięki temu stygnące ciasteczka nie zrobią się zbyt twarde. Po kilku dniach ciasteczka będą miękkie. (za: markowewypieki.blogspot.com)

19 września 2014

Składniki: Kule: 0,5 kg mielonej wołowiny 0,5 kg mielonej wieprzowiny 2 kubki pokrojonego w kostki chleba 1 szklanka mleka 2 lekko ubite jajka 2 łyżeczki masła lub oleju 1/2 posiekanej cebuli 1 łyżeczka kardamonu 1 łyżeczka ziela angielskiego

1 łyżeczka gałki muszkatałowej sól i pieprz do smaku Sos: 2 szklanki bulionu wołowego lub bulionu z kurczaka 3 łyżki mąki 1 szklanka mleka (lub śmietany do sosów) sól i pieprz do smaku dżemik z borówki lub żurawiny

Wykonanie: Kule mięsne: Chleb mieszamy z mlekiem i masłem, podgotowujemy. Cebulkę i jajka ugniatamy z mięsem, dodajemy wystudzony lekko chleb z mlekiem. Lepimy kulki i układamy na papierze do pieczenia. Blachę z kulkami wstawiamy na 1520 minut do piekarnika nagrzanego do 200 stopni. Sos: Bulion gotujemy i gdy się zagotuje zmniejszamy ogień i dodajemy powoli mąkę, cały czas mieszając. Następnie powoli dodajemy mleko i również mieszamy. Gotujemy 10 minut od czasu do czasu mieszając. Jeżeli sos ma być bardziej gęsty, to gotujemy odrobinę dłużej, żeby odparować wodę. Kule polewamy sosem. Tradycyjnie występują one z puree ziemniaczanym (również w kształcie kulek). Ale mogą być też zwykłe ziemniaki, a nawet ryż lub makaron. Na wierzch każdej porcji dodajemy odrobinę dżemu z borówki lub żurawiny. Składniki: 1100 g mąki 400 g cukru 100 g cukru brązowego 7 łyżek dobrej przyprawy piernikowej 1 łyżeczka soli 1 łyżka proszku do pieczenia 1 jajko skórka z pomarańczy 300 ml śmietany 36% 300 ml ljus sirap – szwedzkiego syropu, można użyć płynnego miodu 300 g masła

| goniec kulturalny 41 Dodatek redaguje:

>> Joanna Szmatuła

joanna.szmatula@mail.goniec.com

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do współredagowania „Kulturalnego Gońca”! Brałeś udział w fajnej imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? Przyślij nam zdjęcie i krótką notatkę na adres: joanna.szmatula@ mail.goniec.com.

A Most Wanted Man reżyseria: Anton Corbijn

Od ataku na World Trade Center minęło 10 lat. Służby wywiadowcze nadal tropią groźnych islamistów. Do Hamburga, jednej z głównych siedzib terrorystów, przedostaje się młody, skrajnie wycieńczony Czeczen, Issa. Jego przyjazd wzbudza niepokój kontrwywiadu, mężczyzna rości sobie bowiem prawo do fortuny zdeponowanej przed laty w prywatnym banku. Swoje role do odegrania mają tu nie tylko agenci i służby specjalne, ale i młoda idealistka, prawniczka Annabel i leciwy bankier, który jako jedyny ma dostęp do podejrzanego konta.

Before I Go to Sleep reżyseria: Rowan Joffé

Christine codziennie budzi się nie pamiętając, kim jest. Kobieta nie potrafi też przypomnieć sobie żadnych faktów z przeszłości. Amnezja będąca efektem wypadku sprzed lat sprawia, że jest uzależniona od zajmującego się nią męża. Aby choć trochę uporządkować rzeczywistość, w której żyje prowadzi pamiętnik, gdzie opisuje otaczający ją świat. Po jakimś czasie zauważa jednak, że jej zapiski zaczynają coraz bardziej odbiegać od tego, co słyszy od współmałżonka. Postanawia za wszelką cenę odkryć prawdę o swojej przeszłości. Nicole Kidman, Colin Firth.

Goniec kulturalny

Do 30 września Londyn, (różne miejsca) Więcej na: thestockwellfestival.co.uk.

cena:

free

Totally Thames W tym miesiącu życie kulturalne mieszkańców Londynu i okolic powinno być skupione wokół Tamizy – przez cały wrzesień odbywa się tu bowiem festiwal Totally Thames. W programie przewidziano zajęcia integrujące lokalną społeczność, wyścigi rzeczne i inne aktywności na świeżym powietrzu. Chętni mogą zobaczyć ponad 20-metrowego hipopotama pływają-

Kiermasz

polskich książek Biblioteka Polska POSK w Londynie zaprasza na wielką wyprzedaż dubletów książek wydanych w kraju i na emigracji, która odbędzie się 28 września. Z kiermaszem połączona jest także debata dra Jerzego Radomskiego i Zbigniewa Siemaszko dotycząca „Demobilizacji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. 1945-1951”. Odbędzie się ona 30 września.

cena: free 28, 30 września, POSK, 238-246 King Street, Londyn

cego po Tamizie, obejrzeć spektakle grup teatralnych czy wziąć udział w wieczornych seansach filmowych nad rzeką. Warto wspomnieć także o Wielkim Rzecznym Wyścigu – The Great River Race, który odbędzie się 27 września w godzinach 12.30 pm – 7 pm (Millwall, Londyn – Ham, Surrey). To jedno z najbardziej widowiskowych i spektakularnych wydarzeń, bo

weźmie w nim udział aż 300 załóg. Wyścig ma jeszcze jedną nazwę – Rzeczny Maraton Londyński. W ramach festiwalu odbył się już m.in. Tall Ships Festival, podczas którego na Tamizie pojawił się m.in. polski „Dar Młodzieży”. Warto zerknąć na stronę totallythames.org i zapoznać się z programem tego wydarzenia, bo jest on niezwykle rozbudowany.

Koncert z okazji 75-lecia PUNO

21 września 2014 r., godz. 18.00, Jazz Cafe POSK, Londyn

Z okazji swojego 75-lecia Polski Uniwersytet Na Obczyźnie zaprasza na koncert jazzowy, na którym wystąpi Leszek Kulaszewicz Quartet (skład: Leszek Kulaszewicz – saksofon, Tomasz Bura – fortepian, Mark Lewandowski – kontrabas, Asaf Sirkis – perkusja; gościnnie Dominika Zachman – wokal). W repertuarze grupy znajdują się kompozycje członków zespołu, jak i tradycyjne polskie pieśni uwspółcześnione duchem odważnych aranżacji jazzowych. Muzycy, którzy dołączyli do lidera zespołu, mimo młodego wieku nabrali już doświadczenia u boku najlepszych na świecie. Wstęp (cegiełka) w wysokości £10 w całości przeznaczony jest na rozwój Polskiego Uniwersytetu Na Obczyźnie.

42 goniec kulturalny

Musicalowa

Elaine Paige Do 5 stycznia British Museum 44 Great Russell St, Londyn

Z dynastii Ming

Cena:

£16.50

Chiny są dziś niekwestionowaną potęgą światową, która od kilkudziesięciu lat przeżywa swój rozkwit. Swoją pozycją musi się jednak dzielić z innymi krajami. Nie zawsze jednak tak było – jeszcze w latach 1400-1450, czyli podczas kluczowych dekad dynastii Ming, Chiny były największym światowym graczem.

Jej głos elektryzuje słuchaczy na całym świecie już kilkadziesiąt lat. I choć przez lata doczekała się tłumu naśladowców i wiernych fanów, to wciąż trudno znaleźć kogoś, kto tak jak ona zaśpiewa dwa musicalowe standardy – „Don’t Cry for Me Argentina” oraz „Memory”.

cena: od £70 11 października, Colston Hall, Bristol

spektakle A Streetcar Named Desire Young Vic, 66 The Cut London, SE1 8LZ cena: £10-35 kiedy: do 19 września

Anna Nicole Royal Opera House Bow St London, WC2E 9DD cena: £5-70 kiedy: do 24 września

Toast Park Theatre Clifton Terrace, London cena: £19.50 kiedy: do 21 września

My Night With Reg Donmar Warehouse London, WC2H 9LX cena: £10-35 kiedy: do 27 września

Richard III Trafalgar Studios 14 Whitehall, SW1A 2DY cena: od £15-52.50 kiedy: do 27 września Briefs: The Second Coming Southbank Centre London, SE1 8XX cena: £15.50 kiedy: do 28 września

Bring Up the Bodies Aldwych Theatre 49 Aldwych London, WC2B 4DF cena: od £10-59 kiedy: do 4 października Julius Caesar Shakespeare’s Globe London, SE1 9DT cena: £15-42 kiedy: do 11 października

dla dzieci Something Very Far Away Unicorn Theatre 147 Tooley Street London, SE1 2HZ cena: £16 kiedy: od 20-28 września

The Tap Dancing Mermaid Lyric Hammersmith London, W6 0QL cena: £8 kiedy: 27 września

The Secret Life of Suitcases Unicorn Theatre 147 Tooley Street London, SE1 2HZ cena: £16 kiedy: od 18 września do 12 października

POLSKIE KINO 19 września 2014

Forbidden Broadway Vaudeville Theatre 404 The Strand London, WC2R 0NH cena: od £20-75 kiedy: do 22 listopada

festiwale

Shoe Baby Lyric Hammersmith Lyric Square, King Street London, W6 0QL cena: £8 kiedy: 20 września

A Child’s Garden of Verse Puppet Theatre Barge Buccleuch Gardens Richmond-on-Thames cena: £12 kiedy: do 28 września

Wolf Hall Aldwych Theatre 49 Aldwych, WC2B 4DF cena: od £10-59 kiedy: do 14 października

The Bounce Artsdepot, 5 Nether Street Tally Ho Corner London, N12 0GA

cena: £15 kiedy: 14-15 października That Catherine Bennett Show Purcell Room Queen Elizabeth Hall South Bank, London cena: £10 kiedy: 25-28 października Seesaw Unicorn Theatre 147 Tooley Street London, SE1 2HZ cena: £16 kiedy: do 2 listopada Extremes Horniman Museum

100 London Rd London, SE23 3PQ cena: £6.60 kiedy: do 2 listopada Fantastic Mr Fox Little Angel Theatre 14 Dagmar Passage Cross Street London, N1 2DN cena: £14 kiedy: do 9 listopada Toy Stories V&A Museum of Childhood Cambridge Heath Road London, E2 9PA cena: free kiedy: do 14 grudnia

Podczas Raindance Film Festival będzie można obejrzeć ambitne kino dotykające ważnych problemów społecznych. Nie zabraknie też polskich produkcji. 25 września zobaczymy „The Word” w reż. Anny Kazejak, a 2 i 3 października – „Kebab & Horoscope” („Kebab i Horoskop”).

Colourscape Music Festival Clapham Common Windmill Drive London, SW4 9DE cena: od £5 kiedy: do 21 września Malaysia Night Trafalgar Square London, WC2N 5DN cena: free kiedy: 26 września More London Free Festival The Queen’s Walk London, SE1 2DB cena: free kiedy: do 26 września

Od 24.09 do 5.10, Vue Piccadilly Circus, Londyn

| goniec kulturalny 43

26-27 września POSK 238-246 King Street, Londyn

Cena:

free

Jan Heweliusz w POSK-u Pod koniec września w obchody 50-lecia POSK-u włączy się Gdańskie Towarzystwo Przyjaciół Sztuki we współpracy z Gdańskim Towarzystwem Naukowym. 26 września o godz. 15.00 w siedzibie POSK-u (Sala Malinowa) rozpocznie się sesja naukowa połączona z promocją książki „Johannes Hevelius and his Gdańsk”. Wykłady wygłoszą współautorzy tej publikacji, m.in.: prezes Gdańskiego Towarzystwa Naukowego prof. Jerzy Błażejowski, prof. Andrzej Januszajtis

oraz dr Jarosław Balcewicz. O godz. 18 rozpocznie się z kolei wernisaż wystawy prac artystów związanych z GTPS. Promocja książki będzie kontynuowana 27 września. W sali jazzowej POSK-u o godz. 16.30 zaprezentuje się gdański „Baltic kwartet” wzmocniony przez Tomasza Jocza (fortepian) z koncertem Bach versus Piazzolla. Kwartet istnieje od 10 lat, a tworzą go absolwenci Akademii Muzycznej w Gdańsku. (jb)

44 goniec kulturalny gra

Destiny

xbox One płyta

| Odcienie miłości

Przybycie Travelera rozpoczęło złotą erę dla cywilizacji. Nie trwało to wiecznie. Ocaleni zaczęli eksplorację pozostałości starego świata. Ale trafili na wrogów.

cena: £40

Friends.

Jarek Śmietana

To płyta będąca hołdem złożonym wielkiemu muzykowi jakim był Jarosław Śmietana. – To był początek l. 80. kiedy zaczynałem swoją przygodę z jazzem. Pamiętam, że powaliła mnie niezwykła ekspresja, brzmienie, melodyjność i przekaz jego dźwięków – powiedział o nim Adam Czerwiński.

Tom zawiera jedenaście opowiadań dotyczących głównie stosunków między mężczyznami i kobietami – rozpadających się i rozkwitających uczuć, zdrad, rozstań i powrotów, rozwodów i ślubów. Wszystko przeplatane rodzinnymi wspomnieniami.

książka cena: £9

cena: £10 Serial opowiada o dalszych losach bohaterów serialu luźno opartego na powieści Emila Zoli,

akcja dzieje się w XIX w. Londynie. Minął rok odkąd Moray, właściciel „Paradise” podjął WSZYSTKO DLA PAŃ którego jedną z ważniejszych decyzji w swoim życiu.

DVD, cena: £15

Spełnienie marzeń Singlem zwiastującym płytę Margaret jest powszechnie znany utwór „Wasted”, który już kilka tygodni po swojej premierze traﬁł na czołówki list przebojów. Na krążku znajdzie się też znany już kawałek „Thank You Very Much”. – Nie wiem czy znajduje się tyle przymiotników by opisać 13 piosenek składających się na tę płytę. Za tymi utworami kryją się przede wszystkim

emocje, a o nich ciężko pisać krótko, ciężko definiować, ciężko określać. Jedna rzecz jest pewna, ten pierwszy longplay jest spełnieniem moich marzeń – mówi Margaret. Mimo młodego wieku Margaret szturmem zdobyła wiele szczytów list przebojów (było to możliwe głównie za sprawą dwóch wspomnianych wcześniej tytułów). Trzeba jednak zaznaczyć, że dużą rolę odegrał tu dość kontrowersyjny teledysk do kawałka „Thank You Very Much”. Pytanie czy aby utrzymać swoją popularność Margaret będzie musiała szokować za każdym razem, czy jej piosenki obronią się same?

Konkurs! WYGRAJ BILET! 1. 2.

Do wygrania bilety na Kabaret Moralnego Niepokoju 26-28.09 w POSK-u (Londyn). Aby wziąć udział w losowaniu wystarczy przesłać swoje zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com z dopiskiem „KMN”. Do wygrania wejściówki na Przegląd Filmów 11. Europejskiego Festiwalu Filmowego Integracja „Ty i Ja” – 25.10 w POSK-u (Londyn). Aby wziąć udział w losowaniu wystarczy przesłać swoje zgłoszenie (imię, nazwisko, adres, telefon) na adres: konkurs@mail.goniec.com z dopiskiem „INTEGRACJA TY I JA”.

Aby wziąć udział w losowaniu nagród wystarczy wysłać email na adres konkurs@mail.goniec.com w tytule umieścić dopisek „nagrody” (np. Koncert Coventry), a w treści podać swoje imię, nazwisko, numer telefonu oraz adres zamieszkania. Polub nas na Facebooku a zwiększysz swoją szansę na wygraną! Zwycięzcy zostaną poinformowani drogą mailową.

Więcej nagród do zgarnięcia na Facebooku! 19 września 2014

http://www.facebook.com/Goniec.com.Polski

PŁYTA CD, CENA: £8

| tele goniec 45

Hit weekendu

Dziewczyna z lilią Colin jest wynalazcą pianokoktajlu, czyli pianina, które po naciśnięciu klawisza tworzy drink. Bogaty młody człowieka czerpie z życia pełnymi garściami, tęskni jed-

nak za miłością, której kupić nie może. Pewnego dnia poznaje Chloé. Młodzi zakochują się w sobie od pierwszego wejrzenia i biorą ślub. Wkrótce Chloé zapada na

DOKUMENT, NDZ., GODZ. 10:45

KOMEDIODRAMAT, SOBOTA, GODZ. 17:30

Enklawy dzikiej przyrody

Vivienne Westwood Vivienne Westwood urodziła się w 1941 roku w brytyjskiej rodzinie robotniczej. Jej kariera nabrała tempa dopiero na początku lat 70., po tym jak poznała Malcolma McLarena, późniejszego menedżera grupy Sex Pistols.

dziwną chorobę – w jej płucu zaczyna się rozwijać lilia. Colin robi wszystko, aby ratować ukochaną.

Galapagos to jeden z najbardziej dziewiczych i nieodkrytych miejsc na świecie. Wyspy wchodzące w jego skład leżą na równiku, niespełna tysiąc kilometrów na zachód od Ekwadoru. Żyją tu rzadko spotykane gatunki zwierząt i roślin – pływające jaszczurki, pingwiny strefy tropikalnej, nielotne kormorany. Wyjątkowość tego miejsca zauważył już Karol Darwin, który przybył tu blisko 180 lat temu.

DOKUMENT, NIEDZIELA, GODZ. 12:45

Żółwik Sammy: w 50 lat dookoła świata Żółw morski Sammy wykluwa się na kalifornijskiej plaży. Poznaje żółwicę Karolę, w której się zakochuje. Po ataku mew ratuje ją z opresji, lecz traci ją z oczu. Trafia na tratwę, na której znajduje się życzliwy żółw Jasiek. Jasiek opiekuje się Sammym, który poznaje świat i życie w wodzie. Ten chce jednak odnaleźć młodzieńczą miłość.

ANIMOWANY, NIEDZIELA, GODZ. 10:55

seriaLove

Barwy szczęścia Sadowski odwiedza Kasię. Okazuje się, że pod wpływem ich ostatniej rozmowy zrobił badania, które wskazują, że może być dawcą szpiku dla Ksawerego. Antonia próbuje dociec, dlaczego Alek wrócił z Bangladeszu bez Iwony, ale chłopak nie chce na ten temat rozmawiać.

PON.-CZW., GODZ. 19:05

Almost Human Detektyw John Kennex i Dorian prowadzą śledztwo w sprawie zabójstwa i zniknięcia kilku ważnych osób. Traﬁają do świata intymnych towarzyszy, zwanych seks botami. Kennex próbuje pogodzić się ze swoją przeszłością, do której nie chce wracać. Ta jednak nie pozwala o sobie zapomnieć.

SOBOTA, GODZ. 20:00

46 horoskop

horoskop tygodniowy Panna 24 VIII – 23 IX

Miłość: Chorobliwa zazdrość jeszcze nikomu nie wyszła na dobre. Zaufanie to podstawa Waszej relacji. Zbytnia dociekliwość doprowadzić może do rozpadu. Kochaj mądrze. Dla samotnych – okazja na nowy związek. Praca: Ktoś przeciwko Tobie spiskuje. Nie doceniasz swoich współpracowników. Gwiazdy nie wybaczą Ci bierności. Dzięki opanowaniu i kompetencjom wyjdziesz z tarczą. Finanse: Gwiazdy będę Ci sprzyjać. Mogą pojawić się nieprzewidziane wydatki. Nie odkładaj bieżących napraw na później! Pozorne oszczędności mogą być przyczyną utraty Twojej płynności. Zdrowie: Uważaj na układ nerwowy, górne partie kręgosłupa. W przypadku dolegliwości nie zwlekaj z wizytą u lekarza.

Grażyna Szapołowska

Koziorożec, 22 XII – 20 I Jimmy Page Miłość: Małymi kroczkami dojdziecie do celu. Stabilizacja w sferze uczuć u Was. Choć minimalne sprzeczki, kłótnie mogą występować. Praca: Uważaj na konflikty z pracownikami – do wszystkich spraw podchodźcie bez pośpiechu. Nie daj sobą pomiatać . Zdrowie: Mała dietka nie zaszkodzi, a wręcz przeciwnie – pomoże.

Byk, 21 IV – 21 V Hanna Lis Miłość: Tym razem to może wreszcie „to”. Relacja, którą nawiążesz w tym tygodniu może być zdecydowanie docelowa. Bardzo ważne, abyś był cierpliwy. Rozwaga również nie zaszkodzi. Praca: Zmiany na lepsze to kwestia najbliższych tygodni. Dzięki wytrwałości, która Cię cechuje, rozpocznie się dla Ciebie okres, na który tak długo oczekiwałaś/ oczekiwałeś. Zdrowie: Zalecam aktywność fizyczną. Tyle będzie się działo! Musisz dać upust swoim emocjom.

19 września 2014

Wodnik, 21 I – 18 II Stachursky Miłość: Najlepszy okres – właśnie wrzesień. To miesiąc, w którym miłość aż tryska. Związki teraz zawarte będą udane, długie, a przede wszystkim szczęśliwe . Praca: Jeśli szukasz pracy – to niestety jest zły czas na znalezienie stałej dobrej posady, raczej będą się trafiać zlecenia. Jeśli masz pracę – pilnuj obowiązków. Zdrowie: Obniżony układ odpornościowy – zadbaj o siebie.

Bliźnięta, 22 V – 22 VI Piotr Cyrwus Miłość: W tym tygodniu może czekać Cię rozstanie. Ostatecznie rozprawisz się z przeszłością. Zamkniesz to, co dawno chciałaś/chciałeś zakończyć. Daj sobie czas. Niczego nie przyśpieszaj. Praca: Normalizacja, stabilizacja. Twój potencjał dostrzeżony zostanie przez Twojego pracodawcę. Jeżeli prowadzisz firmę, klienci docenią Twoje usługi. Zdrowie: Unikaj zmian temperatur. Możesz się przeziębić.

22-28.09.14 opracował: Robert

Waga, 24 IX – 23 X Kim Kardashian Miłość: Bardzo ważne, abyś potrafił/potrafiła otwierać się na nowe kontakty. Widzę umocnienie dotychczasowych relacji, w stałych związkach świeży powiew namiętności.

Skorpion, 24 X – 22 XI Łukasz Kruczek Miłość: Na Skorpiony nadszedł czas na poznanie dobrego partnera/ki. Zapowiada się coś więcej niż flirt, relacje długofalowe przed Wami . Praca: Czeka Cię nawał obowiązków lub trudnych do zrealizowania zadań. Nie martw się, dasz sobie radę. Więcej wiary w siebie . Zdrowie: Wypoczynek, by ci pomógł, z pewnością nie zaszkodzi.

Ryby, 19 II – 20 III Juliette Binoche Miłość: Jesteś singlem – otwórz się na kontakty, miłość nie czeka za rogiem. W stałych związkach powieje namiętnością . Praca: Czeka Cię pracowity miesiąc. Staniesz się zdyscyplinowany i pewny siebie. Będziesz miał teraz siłę i ochotę, aby pozałatwiać różne zawodowe i urzędowe sprawy, które ciągną się dłużej, niż powinny. Zdrowie: Zadbaj o układ pokarmowy. Pamiętaj, lekarz to priorytet. Pij zieloną herbatę.

Rak, 23 VI – 22 VII Mike Tyson Miłość: Mam dobre wieści. Widać zmiany na lepsze. U Pań w związkach – możliwość zajścia w ciążę. Dla osób w długotrwałych związkach – to czas na odrodzenie, namiętność. Miłość rozleje się też na samotnych. Praca: Nie daj się ponieść emocjom w rozmowie z pracodawcą lub podwładnymi. W sytuacjach stresowych staraj się postępować się racjonalnie. Zdrowie: Spacery w lesie przyniosą ulgę zszarganym nerwom.

Praca: Poczekaj przed podjęciem ostatecznej decyzji! Odwlekanie pewnych spraw może znacznie przybliżyć Cię do celu. Nie ryzykuj. Zdrowie: Ogranicz używki do minimum.

Strzelec, 23 XI – 21 XII Rita Ora Miłość: Uważaj na kłótnie, bo może być niezbyt ciekawie. Dłuższe rozmowy pomogą załagodzić sytuację. Nie martw się, będzie dobrze. Praca: Zastanawiasz się nad wyjazdem służbowym? W tym tygodniu jest czas sprzyjający delegacjom i szkoleniom. Zdrowie: Skontroluj koniecznie swój układ kostny.

Baran, 21 III – 20 IV Emma Watson Miłość: Będziesz obiektem pożądania, ktoś jest o Ciebie bardzo zazdrosny. Idź za głosem serca i uwierz w siebie. Chłodna kalkulacja w tej materii nie jest wskazana. Praca: Odkryjesz, że niezależność finansowa i poczucie bezpieczeństwa są dla Ciebie priorytetem. Buduj swoją niezależność w oparciu o pozyskane kontakty. Zdrowie: Nic Ci nie będzie doskwierać w tym tygodniu.

Lew, 23 VII - 23 VIII Cezary Żak Miłość: Zwrócisz się ku starym znajomościom. Odświeżysz dawną relację, która może przerodzić się w wielkie uczucie. Nie odrzucaj tego, co było dobre w Twojej przeszłości. Praca: Nie myśl, że to co masz, dane jest Ci na zawsze. Podnoś swoje kompetencje, aby stać się jeszcze bardziej konkurencyjnym na rynku pracy. Zdrowie: Dobre samopoczucie w tym tygodniu.

2013-01-30 10:09:49

| łamigłówki 47

48 sport

Sporo walki w pierwszej

i w drugiej lidze NajwiÄ&#x2122;cej sportowych emocji przyniĂłsĹ&#x201A; nam pojedynek Interu Team z White Wings Seniors. >> Daniel Kowalski hoÄ&#x2021; Inter zagraĹ&#x201A; dobrze i stwarzaĹ&#x201A; sobie wiele sytuacji bramkowych trzy punkty powÄ&#x2122;drowaĹ&#x201A;y do rywala. â&#x20AC;&#x17E;Seniorzyâ&#x20AC;? byli bardziej skoncentrowani, co udokumentowali trafieniem na wagÄ&#x2122; zwyciÄ&#x2122;stwa w ostatniej minucie meczu. PiÄ&#x2026;tka Bronka podzieliĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; punktami z ekipÄ&#x2026; The Twelve Team. Pojedynek byĹ&#x201A; bardzo zaciÄ&#x2122;ty, oba zespoĹ&#x201A;y z determinacjÄ&#x2026; walczyĹ&#x201A;y o zwyciÄ&#x2122;stwo, ale ostatecznie skoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; na sprawiedliwym remisie. Mistrz ligi, FC Cobalt, rozgromiĹ&#x201A; debiutujÄ&#x2026;cego na pierwszoligowej arenie Warriors of God aĹź 6-1. â&#x20AC;&#x17E;Wojownicy Bogaâ&#x20AC;? frycowe pĹ&#x201A;acÄ&#x2026; juĹź drugi tydzieĹ&#x201E;. Tymczasem drugi z beniaminkĂłw, Joga Bonito, radzi sobie wyĹ&#x203A;mienicie, bowiem po drugiej rundzie spotkaĹ&#x201E; utrzymaĹ&#x201A; prowadzenie w ligowej tabeli. W pojedynku z PCW Olimpia piĹ&#x201A;karze Bonito po raz kolejny udowodnili, Ĺźe ich celem jest coĹ&#x203A; wiÄ&#x2122;cej niĹź tylko utrzymanie siÄ&#x2122; w lidze. Spotkanie byĹ&#x201A;o ciekawe, prowadzone w szybkim tempie, z lekkÄ&#x2026; przewagÄ&#x2026; beniaminka, ale ostatecznie zakoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; remisem.

W drugiej lidze kolejny rok z rzÄ&#x2122;du zapowiada siÄ&#x2122; wyrĂłwnana rywalizacja. Po niedzielnych meczach pierwsze cztery druĹźyny majÄ&#x2026; po cztery punkty, a trzy kolejne ekipy tracÄ&#x2026; do nich tylko jedno â&#x20AC;&#x17E;oczkoâ&#x20AC;?. W drugiej kolejce przekonywujÄ&#x2026;ce zwyciÄ&#x2122;stwa odniosĹ&#x201A;y zespoĹ&#x201A;y Wima Team oraz FC Polska, ktĂłre odprawiĹ&#x201A;y z kwitkiem odpowiednio JJ Construction oraz Maja Team. CiÄ&#x2122;ĹźkÄ&#x2026; przeprawÄ&#x2122; mieli futboliĹ&#x203A;ci FC Piona, ktĂłrzy pokonali IFX FC 3-0. Wynik nie odzwierciedla w peĹ&#x201A;ni sytuacji na boisku, trzy punkty wcale nie byĹ&#x201A;y tylko formalnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, bowiem IFX w porĂłwnaniu z poprzednim sezonem poczyniĹ&#x201A; spore postÄ&#x2122;py, stawiajÄ&#x2026;c rywalowi zdecydowany opĂłr. Power Rangers wygraĹ&#x201A; ze swoim odwiecznym rywalem (FC Cosmos) 5-3, choÄ&#x2021; prowadziĹ&#x201A; juĹź w tym meczu 5-1. Gdyby mecz trwaĹ&#x201A; trochÄ&#x2122; dĹ&#x201A;uĹźej, zwyciÄ&#x2122;stwo ekipy Kamila Biegniewskiego mogĹ&#x201A;o byÄ&#x2021; naprawdÄ&#x2122; zagroĹźone. W ostatnim rozdaniu drugiej rundy spotkaĹ&#x201E; RSVM, w ktĂłrego szeregach wystÄ&#x2122;puje kilka znanych nazwisk z londyĹ&#x201E;skiej ligi, po bardzo widowiskowym meczu przegraĹ&#x201A; z Kiwi FC aĹź 1-4.

I Liga

II Liga

Wyniki 3. kolejki

Wyniki 2. kolejki

White Wings Seniors â&#x20AC;&#x201C; Inter Team

2-1

Wima Team â&#x20AC;&#x201C; JJ Construction

7-2

Warriors of God (b) â&#x20AC;&#x201C; FC Cobalt

1-6

FC Polska (s) â&#x20AC;&#x201C; Maja Team

4-1

PCW Olimpia â&#x20AC;&#x201C; Joga Bonito

1-4

FC Piona â&#x20AC;&#x201C; IFX FC

3-0

The 12 Team (p) â&#x20AC;&#x201C; PiÄ&#x2026;tka Bronka

2-2

KIWI FC â&#x20AC;&#x201C; RSVM

4-1

FC Cosmos â&#x20AC;&#x201C; Power Rangers

3-5

Zestaw par 3. kolejki, 21.09.2014: