Goniec_707 by SamiSwoi.news

W NUMERZE:

DODATEK TWÓJ BIZNES

goniec the polish times

polski .com

CZYTAJ ONLINE

Listopadowy Imprezownik Gońca

[EXCLUSIVE] S.

ZNAJOMI MÓWIĄ, ŻE

JESTEM SZALONA

Komentarz

Felieton

Bartka Fetysza

ks. Rajewskiego

OSCAROWA

DROGA OLI CZENCZEK

NR 11 (707) 8 LISTOPADA 2018 / ISSN 2044-5202

4 ~ w NUMERZE

spis treści

LISTOPAD 2018

goniec

ASMR I FETYSZ bartek fetysz

Co robi człowiek, który nie może zasnąć? Jedni biorą tabletki na sen albo Valium, drudzy uprawiają seks albo masturbację, a trzeci (do tej grupy zaliczam się ja) – na główkę skaczą w wody Internetu.

EUFORIA PO PORAŻCE, SMUTEK... piotr wielgucki

(...) naprawdę sporo widziałem, wiele mnie zaskoczyło, niemało znudziło, jednak nie pamiętam, abym kiedykolwiek widział triumfujących przegranych i przygnębionych zwycięzców.

SŁUCHAĆ MŁODYCH ks. bartosz rajewski

(...) odkryć, co młodzi ludzie mogą dać Kościołowi i „czego dziadkowie – jak napisał papież Franciszek – mogą nauczyć się od swych wnuków”.

ALEKSANDRA CZENCZEK, REŻYSERKA I SCENARZYSTKA

ODESZŁA KOBIETA, KTÓRA INSPIROWAŁA Jedną z pięciu o�iar katastrofy helikoptera była nasza rodaczka, Izabela Lechowicz.

NADCIĄGA KOLEJNY KRYZYS?

Bank of England ostrzega, że kryzys jest pewny. Kiedy możemy się go spodziewać i jak się zabezpieczyć?

Redaktor naczelny: Karol Pomeranek E: karol.pomeranek@goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106 F: 020 7099 6815 E: redakcja@goniec.com

Felietoniści: Bartek Fetysz Małgorzata Mroczkowska ks. Bartosz Rajewski Piotr Wielgucki (Matka Kurka)

dariusz dzikowski

Dyrektor wydawniczy: Samanta Kulpa E: s.kulpa@goniec.com

Zespół redakcyjny i współpracownicy: Sonia Grodek, Magdalena Lewandowska, Anna Paprzycka, Małgorzata Skibińska, Karolina Wiatrowska, Katarzyna Żabicka, Dariusz Dzikowski, Sergiusz Pinkwart

NA OSCAROWEJ DRODZE

Adres: Goniec Polski – The Polish Times 84 Uxbridge Road West Ealing London, W13 8RA

KRÓLIKOWSCY POPROWADZĄ 47. BAL – To będzie bardzo ciepły i piękny bal – mówią Dorota i Rafał Królikowscy.

DODATEK „TWÓJ BIZNES” PARTNER: POLISH BUSINESS LINK

Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i gra�ika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Magdalena Lewandowska E: magdalena.lewandowska@goniec. com Marketing i reklama: (Advertising) ogłoszenia: T: 020 7099 7107 Sylwia Bohatyrewicz T: 079 749 900 11 E: sylwia@goniec.com Łukasz Zawisza T: 079 749 900 12 E: lukasz.zawisza@goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@goniec.com Administracja i �inanse: T: 020 7099 7105 T: 079 749 900 14 E: of�ice@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105

WIELKI IMPREZOWNIK GOŃCA

Koncerty, których absolutnie nie możesz przegapić, wydarzenia, na których po prostu musisz być.

NAJ, NAJ, NAJ...

To rubryka przeznaczona dla miłośników wszystkiego co „naj”. No może prawie wszystkiego...

GDZIEŚ W FIŃSKIEJ DOLINIE

Życie Muminków i ich przyjaciół z Doliny skupia się wokół domu Mamy i Tatusia Muminka... 8 listopada 2018

Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem: ISSN 2044-5202 Redakcja „Gońca Polskiego” nie ponosi odpowiedzialnosci za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

6 ~ opinie

rysuje Adam Sochacki

omentarz rysunkowy

to jest bez winy niech pierwszy rzuci kamieniem

redaktor naczelny Karol Pomeranek

I taki bacik po pupci... :-) Widze to ! Wilk w ekstazie... 8 listopada 2018

Bohaterem ostatnich tygodni w polskiej polityce był Paweł Kukiz. Sprowokowany przez opuszczających jego klub kolegów odpalił Twittera... – I taki bacik po pupci.... :-) Widze to ! Wilk w ekstazie (w ponczochach) , łajany przez Jakubiaka w kadzi a obok masturbujacy się Korwin przy odbycie Koernela :-) Kto b edzie najładniejszy – dostaje wodociągi w Radomiu ;-) – brzmiał jeden z wpisów. Podczas Forum Polsko-Niemieckiego

w Berlinie prezydent Andrzej Duda wprawił w małe osłupienie między innymi swojego niemieckiego odpowiednika. – Może mamy problem z demokracją w UE? Ludzie w Polsce zastanawiają się, dlaczego nie mogą kupić w sklepie normalnej żarówki tylko energooszczędną. Dlaczego? Bo Unia zabroniła – powiedział z pełnym przekonaniem Duda. Ustępująca prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, nękana

w ostatnich miesiącach przez komisję reprywatyzacyjną, po sukcesie wyborczym swojego partyjnego kolegi w Warszawie, wreszcie odreagowała. Uczestnikom niedzielnego Marszu Niepodległości z grubej rury zakomunikowała, że żartów w tym roku nie będzie. – Będziemy wszystko analizować, będziemy wszystko fotografować i jeżeli (...) będą race w takim zakresie, jak w zeszłym roku, to bez wahania rozwiążę tę

manifestację – zapowiedziała. Dopytywana przez Tomasza Lisa, czy rozwiąże marsz również w przypadku, gdy będzie to pojedynczy przypadek, urwała, że „to nieważne”. Paweł Kukiz następnego dnia przeprosił za piątkową niedyspozycję i obiecał poprawę: Kogo nigdy w życiu taki „piątek” nie przejął – niech pierwszy rzuci kamieniem! – stwierdził. Pan Andrzej i pani Hania swoich słów nie skomentowali. <<

8 ~ felieton

Bartek Fetysz

i fetysz

smr

Nienawidzę pełni księżyca. Jako zodiakalna Waga, za każdym razem cierpię wówczas katusze związane z bezsennością. Co robi człowiek, który nie może zasnąć? Jedni biorą tabletki na sen albo Valium, drudzy uprawiają seks albo masturbację, a trzeci (do tej grupy zaliczam się ja) – na główkę skaczą w wody Internetu. W tym oceanie zarzucam wędkę i patrzę co chwyci. Czasami złowię jakieś znane mi gatunki ryb, a czasami tra�ia mi się cud. Kanał ASMRTheChew odkryłem właśnie w trakcie ostatniej pełni księżyca. Czym jest ASMR? „To zjawisko percepcyjne charakteryzujące się przyjemnym uczuciem mrowienia w okolicach głowy, pleców w odpowiedzi na wizualne, słuchowe, dotykowe, węchowe bodźce – mające wprowadzić w głęboki stan relaksacji (…) kwali�ikacja ASMR została potwierdzona i przebadana naukowo jako mająca pozytywny wpływ na zdrowie, walkę z depresją i bezsennością”. Pierwszym �ilmem, na który tra�iłem było wideo, gdzie podłączona do mikrofonu binauralnego, samozwańcza babka o pseudonimie Spirit wita się z oglądającymi szeptem, obiecując wprowadzenie w niebiański relaks, stan spoczynku. Ten mikrofon chwyta wszystko jak dzisiaj single Tindera albo gimbaza bajki o tym, że Kim Kardashian to ikona mody. Patrzę na ilość widzów – 18 milionów. Ja, rozbudzo8 listopada 2018

ny jak kotka w trakcie rui, pomyślałem sobie: „Spoko, zdrowaśki nie pomagają, liczenie owiec też nie, Valium nie mam, może pomoże mi Spirit”. Wkładam w uszy słuchawki, układam się wygodnie na łóżku w pozycji na dogorywającą Mumię i czekam na obiecaną magię. Na ekranie ona, taka typowa mieszkanka z dzielni Elephant & Castle, która bankowo uwielbia podróbki Gucci, peruki, tipsy i Castor Oil, a przed nią coś z zieloną nakrętką. Zaczyna jeździć po jej powierzchni paznokciami i rzeczywiście, czuję mrowienie, trzeszczy mi przysadka mózgowa, w ruch idą endor�iny, ale ze mną nie tak łatwo, jestem długodystansowcem, czekam na rozwój wydarzeń. Ona podnosi zaś do ekranu... słoik z korniszonami! Momentalnie mam oczy w kształcie polskich pięciozłotówek. Spirit szepcze: „These pickles are soooo good...”. Odkręca słoik, lokowanie produktu jak w Polsatowskich „Przyjaciółkach”, wącha, zachwyca się zapachem octu, łowi jak największy ogórek widelcem i zaczyna go przy tym mikrofonie wyczulonym jak łechtaczka na język jeść. I tu następuje chrupanie, żucie, mlaskanie, cała de�ilada odgłosów, a we mnie budzi się Emily Rose i zaczyna mną rzucać w łóżku jak w trakcie egzorcyzmów. Odzywa się we mnie wrodzona mizofonia, czyli nadwrażliwość na pewne dźwięki. „Reakcję tę opisuje się często jako niemożliwą do opanowania mieszaninę złości i lęku, połączoną z psychicznymi i somatycznymi objawami reakcji walki i ucieczki”. Ale jak tu spieprzyć z własnego łóżka o trzeciej nad ranem, kiedy o ósmej trzeba wstać rześko do roboty? Uciekam zatem z jej kanału. Trwam tej nocy jak ogórek w occie, czekając na senne zakonserwowanie. Wracam na ASMRTheChew na drugi

Komentuj! Goniec.com

dzień, z ciekawości. Spirit uprawia tam jakieś voodoo dla spragnionych relaksu. W kolejnych �ilmach, na samym początku śpiewa jej syn i nuci tam, bardzo przyjemnym głosem, że „to był długi dzień, chcesz po prostu odpłynąć, nie możesz spać, ale jestem przy Tobie”. Skąd wiem, że to jej syn? Bo w kolejnym �ilmie, śpiewa tym kojącym głosem „Jingle Bells”, gdzie w trójkę – Matka, córka i on – zasiadają do kolacji, gdzie wspólnie wsuwają kurczaka i inne chrupkie przysmaki. To jak słuchanie mlaszczącej Trójcy Świętej, niby zbawienne dla tych milionów, ale nie na moje nerwy. Odzywa się we mnie Fetysz Narodowiec, mam ochotę krzyczeć albo owinąć całą trojkę szalikiem kibola, udusić, rozpieprzyć trybuny, podpalić race i zamiast spać urządzić sobie Danse Macabre. Spirit, w innych �ilmach, przebiera się za Wojowniczego Żółwia Ninja albo Spidermana i ułaskawia ludzi gębowymi odgłosami. Brzmi to jak robienie podkładów do niemieckich �ilmów porno. To również dostępne jest na YouTube. Tak, tam też wysłała mnie bezsenność. Ja wiem, że ile ludzi tyle upodobań, ale tego zachwytu nad cudzym życiem zrozumieć nie potra�ię. Lat temu sto prowadziłem rubrykę o seksualnych fetyszach dla polskiego VICE. Myślałem, że po wąchaniu skarpet, adidasów czy tuczeniu partnerek, żeby potem między fałdy, nie ma nic straszniejszego. Jakże się myliłem! Mimo że z nazwiska Fetysz, to ja mówię Państwu: nie taki Fetysz straszny jakim go malują. Moim największym fetyszem jest pizza i zmieszczenie się potem w ulubione dżinsy. <<

Bartek Fetysz, felietonista, dziennikarz. Rocznik 83. Zodiakalna Waga. Emigrant. Kondensacja cech, które większość uważa za skomplikowane.

10 ~ felieton

Piotr Wielgucki

uforia po porażce,

smutek po zwycięstwie Istnieją dwie szkoły interpretacji świata polityki, pierwsza utrzymuje, że polityka jest nudna i do bólu przewidywalna, druga stoi po przeciwnej stronie i nazywa politykę światem aberracji oraz nieustannych niespodzianek. Po ostatnich wyborach samorządowych w Polsce obie szkoły mogą obronić swoje stanowiska, a to z tej przyczyny, że wielu polityków i przekazów politycznych niczym nie zaskoczyło obserwatorów, jednocześnie w pewnych miejscach można było przecierać oczy ze zdumienia. Wieczór wyborczy zaczął się dość standardowo, wszyscy wygrali, nawet jeśli nic nie wygrali, to też wygrali. Partie, które zbudowały opozycyjną koalicję wygrały w dużych miastach, partia rządząca wygrała w sejmikach, ludowcy wygrali z sondażami, Kukiz’15 utrzymał stan posiadania, SLD przypomniał o sobie. Całkiem małe ugrupowania na dorobku, nie zostały w tyle i ogłosiły swój sukces, bo udało im się powalczyć z „systemem”. Wszystkie te reakcje cieszą profesorów i uczniów szkoły politycznej przewidywalności, ale jest coś, co może znacznie podnieść notowania szkoły politycznych aberracji i niespodzianek. Zajmuję się obserwowaniem i analizowaniem polityki jakieś trzynaście lat i naprawdę sporo widziałem, wiele mnie zaskoczyło, niemało znudziło, jednak nie pamiętam, abym kiedykolwiek widział triumfujących przegranych i przygnębionych zwycięzców. 8 listopada 2018

Takie cuda wydarzyły się zaraz po ogłoszeniu wyników z tak zwanego exit poll. Przedstawiciele i zwolennicy koalicyjnej opozycji wpadli w euforię, ponieważ wygrali w Warszawie, gdzie wygrywają od 12 lat i w Łodzi, gdzie wygrana była przesądzona od dawna. Przedstawiciele i zwolennicy partii rządzącej wpadli w przygnębienie, gdy usłyszeli, że wygrali wybory w skali

Euforia po porażce i smutek po zwycięstwie mogą dziwić.

kraju wynikiem 32 proc. głosów i wygrali w 9 na 16 województw. Nieprawdopodobne i w jakimś sensie zabawne reakcje, ale następnego dnia, a zwłaszcza po dwóch dniach nastroje stopniowo zaczęły się zmieniać i tu znów pełne zaskoczenie, bo wpływ na zmianę nastrojów mieli przedstawiciele rywalizujących obozów. Z okopów opozycyjnych padło odważne stwierdzenie. Zaraz, zaraz, ale z czego my się tak strasznie cieszymy, że partia rządząca powiększyła swój wynik, a opozycja stoi w miejscu? Coś mniej więcej takiego napisała znana z sympatii do PiS (żart) dziennikarka „Gazety Wyborczej” Dominika Wielowieyska. Zaraz, zaraz, ale skąd to przygnębienie w twierdzy PiS, napisał

Komentuj! Goniec.com

mało znany i słynący z sympatii do PO (żart) publicysta Piotr Wielgucki. No faktycznie, odpowiedzieli adresaci oczywistych komunikatów i zaczęli stopniowo, a gdzieniegdzie rewolucyjnie, zmieniać swoje nastawienie. I tak narodziło się jeszcze jedno fenomenalne zjawisko, otóż komuś udało się przekonać kogoś innego w czasie dyskusji w Internecie. Czegoś podobnego dawno świat nie widział i w tym konkretnym przypadku doszło do zgodnej, łączącej Polaków konkluzji.

Nie należy jednak z powyższych cudów i faktów wyciągać za daleko idących wniosków, bo tak naprawdę nic się w stanie posiadania szkół politycznych nie zmieniło. Cóż z tego, że początkowo było zaskakująco, skoro na koniec wszystko wróciło do przewidywalnej normy. Na tym właśnie polega cała siła tej znienawidzonej i pasjonującej polityki. Choćby się nieustannie powtarzały te same scenariusze, to nikt do końca nie może być pewien, jaką gra rolę i jak się potoczą jego losy. Euforia po porażce i smutek po zwycięstwie mogą dziwić, ale tylko przez chwilę, potem tra�iają na półkę ze starymi �ilmami o znanym zakończeniu. Polityka, po prostu polityka. << Piotr Wielgucki – „Matka Kurka” jest twórcą i felietonistą portalu Kontrowersje.net oraz autorem powieści „Berek”. Z wykształcenia socjolog, z pasji felietonista, publicysta i czasami pisarz.

felieton ~

Małgorzata Mroczkowska

rzychodzi

Polak

do brytyjskiego lekarza

Byłam akurat u koleżanki, która mieszka w zachodnim Londynie, piłyśmy kawkę, kiedy zadzwonił dzwonek do drzwi. Okazało się, że to kurier z Polski. – Mama przysłała paczkę z Polski – powiedziała uradowana. – Przyda się, bo w tym roku na święta zostajemy w Londynie. Koleżanka postawiła pakunek na stole i od razu zabrała się za rozpakowywanie. W paczce znajdowały się tradycyjne podarunki z ojczyzny, takie jak żurek w proszku, polskie słodycze, ciastka, polskie gazety i książki, ale także słoik miodu z lokalnej pasieki gdzieś pod Wrocławiem, domowe syropy chyba z brzozy i… leki. Ogólnie wyglądało to trochę jak paczka do kraju, w którym nie ma aptek, jakbyśmy mieszkali w trzecim świecie co najmniej. Mama koleżanki, która tę paczkę nadała, zapakowała do niej tabletki od bólu gardła, tabletki rozkurczowe na ból brzucha, krople miętowe i… antybiotyki. Lekko przerażona, zwłaszcza tym ostatnim opakowaniem, zapytałam koleżankę, o co w tym wszystkim chodzi? Ta bez chwili wahania odpowiedziała, że po pierwsze nie ufa lekom angielskim, a po drugie i najważniejsze, nie ufa angielskim lekarzom. I w ogóle, jak się okazało w czasie dalszej rozmowy, do angielskich lekarzy to ona wcale nie chodzi, bo im nie ufa. Razem z dziećmi i mężem odwiedzają tylko polskie kliniki, które jak grzyby po deszczu wyrosły w Londynie i innych większych miastach w Wielkiej Brytanii. Taka wizyta jest co prawda całkiem kosztowna, bo

nie dość, że płacimy za badanie, to jeszcze leki wypisane na recepcie z prywatnego gabinetu są dużo droższe w aptece. Ale czego nie robi się dla zdrowia, prawda? Zaczęłam zastanawiać się, skąd wziął się ten nagminny wręcz uraz do brytyjskiej służby zdrowia, który to uraz przejawia się w postawie zdecydowanej większości obywateli polskich mieszkających w Wielkiej Brytanii. Kiedy zapytałam koleżankę o jej opinię na temat bezpłatnego w końcu GP, ta odpowiedziała niemalże natychmiast, że pracują tam nie lekarze, tylko „patałachy”, którym nie chce się sięgnąć po leki lepsze niż zwykły paracetamol. – Tak się składa, że paracetamol to ja sobie sama mogę wziąć bez ich łaskawej konsultacji – dodała koleżanka. – Ale może faktycznie czasem wystarczy wziąć tylko coś przeciwbólowego? – Czasem tak, ale nie wtedy, kiedy mój Kamilek miał ewidentne zapalenie ucha, a ten angielski pożal się Boże lekarz przepisał mi calpol. Wyobrażasz to sobie? – I co zrobiłaś? – Jeszcze tego samego dnia zadzwoniłam do polskiej pediatry, która przyjeżdża z wizytą domową. O takiej usłudze przecież Anglicy nie słyszeli! Lekarka jak tylko zobaczyła dzieciaka od razu przepisała antybiotyki i po dwóch dniach było po sprawie. Jednym słowem, dzieje się w brytyjskiej służbie zdrowia, i to nie zawsze dzieje się dobrze. Faktycznie, trzeba przyznać koleżance trochę racji, bo o wizycie domowej, do jakiej każdy Polak jest od małego przyzwyczajony, tutaj raczej nie usłyszymy. Owszem, lekarze z przychodni mogą jechać na wizytę, ale raczej do osób starszych lub ciężko chorych, które nie są w stanie dojść do przychodni. Do dzieci, nawet tych z wysoką gorączką tutaj się nie przyjeżdża. Trzeba dziecko zapakować w koc i podjechać z chorym do przychodni, lub na pogotowie. Kolejna różnica to niechęć brytyjskich lekarzy w wypisywaniu leków innych niż paracetamol. Tutejsi lekarze przepisują antybiotyki tylko wtedy, kiedy są tego absolut-

Komentuj! Goniec.com

nie pewni i często zaczynają leczenie od podawania leków lżejszych, zostawiając antybiotyk na ostateczną walkę z chorobą. Polski pacjent nauczony jest zgoła innego podejścia, a mianowicie takiego, że antybiotyk mu się należy już od pierwszego dnia choroby, bo po pierwsze taki antybiotyk jest skuteczny. I po drugie, i najważniejsze, nikt tutaj nie ma czasu na leżenie pod kołderką i picie herbatki z sokiem malinowym, bo wszyscy ciężko pracujemy i nie stać nas na takie wylegiwanie się w łóżku z gorączką. Polak musi być więc zdrowy. Jak widać na załączonym wyżej przykładzie postawę taką rozumieją również polscy lekarze. W końcu taki właśnie lekarz przepisał koleżance „w ciemno” antybiotyki, które w paczce przyleciały do Londynu. I w taki oto sposób �irmy farmaceutyczne w Polsce zarabiają, a te zarejestrowane w Wielkiej Brytanii tracą. A polski pacjent zyskuje, bo jest zdrowy. A zdrowie jest najważniejsze! Oczywiście nie wszyscy Polacy mieszkający w UK mają tak złe doświadczenia z brytyjską służbą zdrowia, ale zdecydowana większość narzeka na ten system. Idąc tym tokiem myślenia co sprytniejsi lekarze znad Wisły pootwierali nad Tamizą swoje gabinety i nic nie wskazuje na to, by cierpieli na brak pacjentów. Co więcej, chwalą się, że również angielscy pacjenci zaczynają ich odwiedzać, i to coraz częściej. Polski lekarz jest dobry, szybki i skuteczny. Ma jednak tę wadę, że jest również kosztowny. Lekarz z państwowej przychodni jest bezpłatny, ale nie zawsze zrozumie o co nam chodzi i nie zawsze będzie chciał nas leczyć metodami, które mu sugerujemy. Na szczęście żyjemy w wolnym kraju i każdy może chodzić do takiego lekarza, jaki mu najbardziej odpowiada. << Małgorzata Mroczkowska, z wykształcenia politolog, od 2004 r. mieszka w Londynie. Autorka powieści obyczajowych, m.in. „Angielskie lato”, „Od jutra dieta! Zapiski niedoskonałej pani domu” i najnowsza „Dziennik przetrwania. Zapiski niedoskonałej matki”. Od lat prowadzi portal dla polskich rodziców www.mumsfromlondon.com.

12 ~ felieton

ks. Bartosz Rajewski

łuchać

młodych Robert Barron, biskup pomocniczy Los Angeles, stworzył katalog powodów odchodzenia młodych od Kościoła. Odchodzą, bo nie wierzą („Zbyt wielu chrześcijan postępuje w sposób niechrześcijański”). Odchodzą, bo nie lubią zinstytucjonalizowanej religii („Widzę, że zinstytucjonalizowane grupy religijne bardziej dzielą, niż łączą”, „Skandale seksualne duchowieństwa”). Odchodzą, bo są niezdecydowani („Wierzę w siłę wyższą, ale do tego nie jest mi potrzebny Kościół”). Odchodzą, bo choć są wierzący, nie praktykują („W zasadzie przestałem chodzić do kościoła, kiedy poszedłem do college’u i tak już zostało. Nigdy nie byłem super religijny”). Kilka dni temu zakończył się w Rzymie Synod Biskupów „Młodzi ludzie, wiara i rozeznawanie powołania”. To właśnie w czasie jednej z sesji synodalnych, powyższy katalog powodów odchodzenia młodych z Kościoła zaprezentował bp Barron. Przez cały październik przedstawiciele Kościoła ze wszystkich zakątków świata próbowali odkryć, co młodzi ludzie mogą dać Kościołowi i „czego dziadkowie – jak napisał papież Franciszek – mogą nauczyć się od swych wnuków”. Było to więc nie tylko patrzenie na młodzież, jako na „współczesny problem”, ale przede wszystkim okazja do spotkania z młodymi i światem, który tworzą. Jaki to świat? Dobrze ukazuje to scena �ilmowa, w której jedna z bohaterek kieruje do swojego wierzącego ojca pytanie: „Co Ty możesz mi powiedzieć takiego, na co nie znalazłabym odpowiedzi w Internecie?” („Pogoda na jutro”, reż. Jerzy Stuhr, Polska 2005). 8 listopada 2018

Zaryzykowałbym stwierdzenie, że to właśnie pytanie odzwierciedla mentalność współczesnej młodzieży. W innej scenie wspomnianego �ilmu, na pytanie ojca skierowane do dzieci: „A czy wy w ogóle jesteście wierzący?”, syn odpowiada: „Tak. Oleńka wierzy w szmal, Kinga w czat, a ja w listę wyborczą nr 6”. Synod (na szczęście!) nie tyle zajmował się „problemem młodzieży”, co „problemem Kościoła”, który powinien mieć młodym ludziom więcej do zaoferowania i szukać bardziej aktualnych form dla tej oferty. W grupach językowych dyskutowano m.in. nad trudnościami na jakie napotykają młodzi w swej relacji z Kościołem. Wskazano na znaczenie coraz popularniejszych oratoriów, które otwierają para�ie na dzieci i młodzież. Mówiono też o trudnościach młodych kapłanów, którzy nie znajdują wspólnego języka z młodzieżą i uciekają w bezpieczniejsze pola pracy duszpasterskiej z „pobożnymi babciami”. Tam bowiem zyskują respekt i uznanie, czyli coś zupełnie przeciwnego niż w punkcie wyjścia daje praca z młodzieżą. W sierpniowym wywiadzie dla „Przewodnika Katolickiego”, abp Grzegorz Ryś mówił o wstrząsie, jaki przeżył, gdy jedna czwarta z kilkunastu tysięcy licealistów, uczestników rekolekcji w łódzkiej Atlas Arenie, napisała do niego w SMS-ach, że nie mają żadnych pytań do Boga. Nie mają pytań, bo Bóg jest dla nich abstrakcją. A z abstrakcją się nie rozmawia. „To jest nasza wina, że oni nie mieli okazji poznać Boga przez doświadczenie. Uczyli się w szkole o Bogu latami. Mają w głowie pełno pojęć. Ale nie mają żadnego doświadczenia Jego bliskości. Znają pojęcia dotyczące Boga, ale nie poznali Go jako żywej Osoby. Nie doświadczyli Jego miłości” – powiedział łódzki arcybiskup. Kluczem dotarcia do młodzieży jest ewangelizacja, która ma prowadzić do spotkania z Bogiem. Początkiem ewangelizacji jest zawsze świadectwo. Młody człowiek musi zobaczyć,

Komentuj! Goniec.com

że ktoś inny już tego Boga spotkał. Że to spotkanie jest możliwe i że jest czymś realnym. Musi zobaczyć jak jedność z Bogiem zmieniła czyjeś życie. Dlatego, zamiast teoretyzować, człowieka (niezależnie czy młodego, czy starego) trzeba zaprowadzić tam, gdzie inni się modlą. Zamiast wbijać młodym, którzy przygotowują się do bierzmowania, kolejne treści do głowy, zaprosić ich na modlitwę i próbować tra�ić do ich serca. To jest wymagające, bo trzeba stworzyć odpowiednie warunki do takiej modlitwy, trzeba mieć wspólnotę wiary, która ewangelizuje. Ale to jest jedyna skuteczna droga. Jeśli zatrzymamy się na nauczaniu prawd wiary, Bóg pozostanie w życiu tych młodych jedynie abstrakcją. A z abstrakcją nie ma relacji, nie ma wspólnoty, nie ma rozmowy, nie ma SMS-ów. Dlatego, jako księża posługujący w Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii, chcielibyśmy zaprosić młodych Polaków z Londynu (i nie tylko!) do udziału w dedykowanych im wydarzeniach, które mają pomóc w spotkaniu Boga i doświadczeniu Jego bliskości: „Noc Nikodema” z 14 na 15 grudnia 2018 roku – całonocne czuwanie w para�ii MB Częstochowskiej i Św. Kazimierza przy Devonia Rd na Islington w Londynie (dla młodzieży do 18. roku życia) oraz „Dni Młodych” w Laxton Hall (Corby) w dniach 15-16 czerwca 2019 roku. Mamy nadzieję, że te inicjatywy pomogą nam – dorosłym – wsłuchać się w głos młodych, a młodym – usłyszeć głos Boga. << Kapłan Archidiecezji Gnieźnieńskiej (ur. 1983), proboszcz jednej z najstarszych polskich wspólnot katolickich w UK – para�ii pw. Św. Wojciecha na South Kensington w Londynie (Little Brompton Oratory). Jak sam mówi, para�ia, której jest duszpasterzem, to przede wszystkim wspólnota ludzi wierzących, wątpiących i poszukujących. To wspólnota Kościoła, ale też otwarty na każdego człowieka swoisty „dziedziniec pogan”. Strona para�ii: www. para�ia-kensington.uk ; www. facebook.com/DALondon.org.uk

news UK

reklama

Polscy

przedsiębiorcy

W BRYTYJSKIM

PARLAMENCIE Wkład polskich przedsiębiorców i profesjonalistów w rozwój brytyjskiej gospodarki był tematem rozmów brytyjskich przedstawicieli świata polityki i biznesu z polskimi przedsiębiorcami i specjalistami. Spotkanie zorganizowane zostało w brytyjskim parlamencie.

Wydarzenie zorganizowane zostało przez Ambasadę RP w Londynie przy współpracy z Matthew Oﬀordem, brytyjskim posłem Conservative Party z dzielnicy Hendon w Londynie, popierający wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Spotkanie miało charakter dyskusji panelowej, podczas której związani z biznesem i przedsiębiorczością paneliści podzielili się swoją historią biznesową i starali się znaleźć odpowiedź, jak jeszcze mocniej zaznaczyć polską obecność w brytyjskiej gospodarce. – Jest niezwykle ważne, abyśmy wszyscy zdawali sobie sprawę, jak bardzo pozytywny jest udział polskich przedsiębiorców i profesjonalistów w brytyjskiej gospodar-

ce. Wkład ten został wypracowany na przestrzeni ostatnich lat przez Polaków, którzy zakładając małe, średnie i duże przedsiębiorstwa tworzą nowe miejsca pracy i płacą podatki – mówił Arkady Rzegocki, ambasador RP w Londynie. Paneliści wspólnie ze 150-osobową grupą słuchaczy starali się znaleźć odpowiedź, co zrobić, aby ten udział Polaków w brytyjskim biznesie był jeszcze większy. Anna Lichtarowicz, Polka urodzona w Wielkiej Brytanii, dziennikarka związana z BBC, wskazywała na potrzebę zwiększenia wiary Polaków we własne możliwości, proponując, aby częściej promować historie o polskim sukcesie zawodowym. Swoje uznanie dla polskiego etosu pracy wyraził Stephen Pound, poseł w brytyjskim parlamencie z ramienia Partii Pracy. – Cenimy was i szanujemy, jeśli wyjedziecie, ucierpimy. Dziękuję, że jesteście tak wspaniałą społecznością, która uczyniła moje życie lepszym – powiedział poseł Pound, zwracając się do polskiej publiczności zgromadzonej w parlamencie.

Gosia Skibińska

14 ~ news UK Budowanie niepodległego państwa to temat wykładu dr. hab. Pawła Dubera z Polish Professionals in London, jaki odbył się w Instytucie Józefa Piłsudskiego w Londynie.

Polscy profesjonaliści

o niepodległej reklama

8 listopada 2018

Prelegent zauważył, że jubileuszowy rok wypełniony jest bardzo ob�icie imprezami celebrującymi stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości. – Zachwycamy się, że odzyskaliśmy niepodległość, ale moim zdaniem brakuje re�leksji, czym ta niepodległość była i dlaczego była taka, a nie inna. Jakie były jej skutki i jakie ma ona znaczenie dla nas dzisiaj, nie symboliczne, ale realne. Chciałbym, abyśmy o tym rozmawiali, dyskutowali – mówi dr hab. Paweł Duber. Spotkanie zorganizowało stowarzyszenie Polish Professionals in London, którego historyk jest członkiem. W ramach współpracy stowarzyszenia z Instytutem Piłsudskiego, polscy profesjonaliści chcą wesprzeć Instytut, zbierając środki na okulary 3D. Będą one potrzebne do oglądania projektu realizowanego przez warszawską fundację. Jest nim opowieść z wykorzystaniem technologii VR o transatlantyku MS Piłsudski.

Instytut Piłsudskiego wspólnie z Fundacją Koncept Kultura w Warszawie oraz Narodowym Muzeum Morskim przygotował �ilm oparty na historii polskiego transatlantyka MS Piłsudski, który był dumą odrodzonej Polski. Niestety, podobnie jak legendarny Titanic, u szczytu sławy tragicznie zatonął, a jego wrak spoczywa na dnie Morza Północnego. Widzowie wirtualnie „pływając” po wraku, będą poznawać historię statku, która stanie się osią narracji o odzyskaniu niepodległości i prezentacji polskiej sztuki międzywojennej. Film zostanie zaprezentowany w Londynie, w Galerii POSK w dniach 4-7 listopada, z możliwością pokazywania go dzieciom i młodzieży szkolnej odwiedzającej Instytut Piłsudskiego w Londynie. Aby go oglądać potrzebne są specjalne okulary. Zbiórka na okulary 3D przeprowadzona przez Polish Professionals in London to akcja podobna do tej, którą stowarzyszenie zorganizowało trzy lata temu, zbierając środki na renowację świadectwa maturalnego Józefa Piłsudskiego. Dzięki zebranym wówczas środkom udało się zabezpieczyć i zakonserwować ten dokument na kolejne dziesięciolecia.

Gosia Skibińska

news UK ~

Inauguracja

ROKU AKADEMICKIEGO NA PUNO

Średniowieczną pieśnią studencką Gaudeamus igitur w wykonaniu uczelnianego chóru Musica PUNO, zainaugurowany został rok akademicki 2018/2019 na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie. Rolę polskiego szkolnictwa wyższego na emigracji podkreślił Arkady Rzegocki, ambasador RP w Londynie w liście skierowanym do rektora, odczytanym przez konsula generalnego. – Blisko 80-letnia, niezwykle bogata historia, pokazuje jak istot-

nym ośrodkiem naukowym był i jest PUNO. Polonijna instytucja naukowa skupiająca polskich naukowców i oferująca Polakom, którzy pozostali na emigracji nauczanie na poziomie akademickim jest niezmiennie potrzebna – napisał w liście ambasador Rzegocki. Wykład inauguracyjny „Polskie konstytucje dla demokracji” wygłosił prof. Mirosław Matyja, kierujący Zakładem Kultur Mniejszości Narodowych PUNO. Polski Uniwersytet na Obczyźnie to obecnie kursy, studia podyplomowe i seminaria doktoranckie prowadzone przez

kadrę akademicką 11 zakładów dydaktyczno-badawczych. Inauguracji roku akademickiego towarzyszyła szczególna ceremonia. Tytuł doktora honoris causa tej uczelni otrzymała Irena DelmarCzarnecka, aktorka, śpiewaczka i wieloletnia prezes Związku Artystów Scen Polskich za Granicą. Artystka scen polskich i brytyjskich była zaprzyjaźniona z generałem Andersem i jego żoną. Skutecznie zainicjowała powstanie pomnika Żołnierzom Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie na warszawskich Powązkach.

Dzień po inauguracji roku akademickiego Polski Uniwersytet na Obczyźnie zorganizował konferencję naukową poświęconą 100-leciu niezależnej nauki polskiej na emigracji. Gościem na obu wydarzeniach była senator Anna Maria Anders. Podczas konferencji przybliżone zostały dokonania polskich naukowców, którzy na przestrzeni ostatniego stulecia odnieśli sukcesy w różnych dziedzinach nauki. Wśród nich nie zabrakło polskich etnografów, matematyków, �izyków, specjalistów z dziedzin biologiczno-medycznych czy humanistów. Gosia Skibińska

Polonijny Dzień Dwujęzyczności Polonijny Dzień Dwujęzyczności to święto celebrujące polski język i polską kulturę poza granicami Polski. Obchodzone jest w każdy trzeci weekend października. Wydarzenia promujące dwujęzyczność zorganizowały licznie szkoły i placówki edukacyjne na terenie Wielkiej Brytanii. – Dwujęzyczność to zdecydowanie dar. Ale jest on wyzwaniem dla rodziców, ponieważ trzeba język mniejszości promować i wzmacniać, bo jest on wypierany przez język większości, czyli otoczenia, szkoły, kolegów i koleżanek – mówi Anna Jurek, psycholożka międzykulturowa, councellor dzieci i młodzieży i terapeutka dzieci i młodzieży. Dwujęzyczne dziecko nie tylko uczy się drugiego zestawu słów, ale również zdobywa umie-

jętność porównywania i tłumaczenia języków, tworzenia połączeń pomiędzy wyrazami w obu językach i interpretacji, co one symbolizują. Dwujęzyczne osoby, z dobrze rozwiniętymi dwoma językami, mają lepiej rozwinięte myślenie twórcze oraz mają szybszą gotowość do nauki czytania ze względu na bardziej analityczne myślenie o języku. Tegoroczne obchody w Wielkiej Brytanii celebrowano między innymi w Polskiej Szkole Sobotniej im. Jana Brzechwy w Kettering, gdzie zorganizowano konkursy językowe i plastyczne; na zwycięzców czekały nagrody książkowe, a wszyscy uczestnicy otrzymali zaprojektowaną specjalnie na to wydarzenie zakładkę do książki. W Polskiej Społecznej Szkole Sobotniej w Pool uczniowie wystawiali przedstawienie.

W szkole Sobotniej im. Fryderyka Chopina już po raz drugi zostało zorganizowane seminarium. Gościem wydarzenia była prof. Anne White z UCL, która przygotowała wykład o tym, dlaczego dwujęzyczność jest tak ważna we współczesnym świecie. W Polskiej Szkole Sobotniej Accrincton odbyło się dyktando dla dorosłych. O dwujęzyczności nie zapomniała też Polska Szkoła w Leicester Edu OWL, która przygotowała grę terenową między najpopularniejszymi miejscami Leicester. Rozwiązania zagadek pozwoliły dzieciom na rozszyfrowanie hasła, którym było nazwisko słynnego Polaka. Finał zabawy był w gabinecie �igur woskowych, gdzie w rolę sławnych Polaków wcielili się uczniowie szkoły. Dzięki „magicznym biletom” odnalezionym w trakcie gry, postacie ożyły. (gs)

16 ~ news UK

Szekspir z

polską scenografią Zwycięski projekt scenogra�ki Basi Bińkowskiej został zrealizowany w londyńskim teatrze w przedstawieniu opartym na sztukach Szekspira pod tytułem Othellomacbeth. Basia Bińkowska to pierwsza Polka, która wygrała The Linbury Prize. Absolwentka liceum plastycznego w Bydgoszczy, która do szkoły z rodzinnej kujawskiej wsi latami dojeżdżała autobusem, zaraz po maturze postanowiła kontynuować naukę w Wielkiej Brytanii. Zamiast wybrać karierę gra�ika komputerowego, postanowiła swój talent związać z teatrem. Pod koniec ubiegłego roku zwyciężyła The Linbury Prize. W nagrodę

reklama

8 listopada 2018

jej projekt pojawił się w nowym przedstawieniu w londyńskim teatrze. Sztuka swoją premierę miała 12 października w Lyric Theatre i oglądać można ją było na przełomie października i listopada. Othellomacbeth to w pierwszej części opowieść o losach kobiet w brutalnym zmaskulinizowanym świecie, która w drugiej części pokazuje konsekwencje czynów i ludzkich słabości. Zadaniem Basi było zaprojektować i zbudować odpowiednią scenogra�ię. – Uważam, że sztuki Szekspira lepiej osadzać we współczesnych czasach, bo jego teksty są trudne, więc aby były zrozumiałe, lepiej powiązać je z problemami współczesnego świata – wyznaje Basia Bińkowska. – Nie lubię dosłowne-

go umieszczania akcji w konkretnym miejscu w moich scenach. The Linbury Prize to najbardziej prestiżowa nagroda dla projektantów scenicznych ufundowana 40 lat temu przez lorda Sainsbury jego żonę lady Anyę Linden, angielską balerinę. Przyznawana jest tylko raz na dwa lata i daje nieograniczone możliwości laureatom. Zwycięscy sprzed lat dzisiaj pracują przy produkcjach Króla Lwa czy w The Globe Theatre. Celem nagrody jest łączenie najlepszych młodych projektantów z profesjonalnymi zespołami z uznanych teatrów, oper i zespołów tanecznych. A nagrodą jest możliwość zrealizowania swojego projektu w jednym z wiodących w Wielkiej Brytanii teatrów lub oper.

Basia Bińkowska rok temu skończyła licencjat na Royal Conservatoire od Scotland na kierunku Production Art and Design. Jest to jedna z najstarszych uczelni artystycznych w Wielkiej Brytanii i jednocześnie trzecia w rankingach na świecie.

(gs)

WYJĄTKOWA KOBIETA,

Fot. Jadwiga Brontē

news UK ~

która inspirowała Jedną z pięciu o�iar katastrofy helikoptera należącego do milionera Vichaia Srivaddhanaprabha, właściciela klubu Leicester City, na Power King Stadium, była nasza rodaczka, Izabela Lechowicz. W niedzielę wieczorem – jak podaje tvn24.pl – klub piłkarski Leicester City potwierdził, że właściciel klubu Vichai Srivaddhanaprabha był wśród o�iar sobotniej katastrofy swojego śmigłowca w Leicester. Helikopter, którym leciał biznesmen i cztery inne osoby, rozbił się w pobliżu King Power Stadium. Żadna z pięciu osób znajdujących się na pokładzie nie przeżyła wypadku. Według oświadczenia policji hrabstwa Leicestershire, w wypadku zginęła Polka – pasażerka Izabela Lechowicz, która sama także była doświadczonym pilotem i instruktorem lotnictwa. Pozostałymi o�iarami byli współpracownicy – Nursara Suknamai i Kaveporn Punpare – oraz pilot Eric Swaﬀer. Formalna identy�ikacja zmarłych dopiero nastąpi, ale policja już potwierdziła ich tożsamość. W marcu Lechowicz znalazła się w grupie 18 Polek mieszkających

w Wielkiej Brytanii, które zostały wybrane przez polską ambasadę w Londynie w ramach plebiscytu #Polka100 zorganizowanego z okazji 100-lecia uzyskania przez kobiety praw wyborczych. – Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Izabeli Lechowicz w katastro�ie w Leicester. Była wspaniałą pilotką, laureatką konkursu #Polka100. Przyczyniała się do kreowania pozytywnego wizerunku Polski w UK. Najszczersze kondolencje dla jej rodziny – brzmiał komunikat Ambasady. Biorąc udział w plebiscycie #Polka100 Izabela Lechowicz udzieliła obszernego wywiadu red. Jakubowi Krupie, opublikowanego na stronie polskiej Ambasady. Przypomnijmy, ideą projektu było przedstawienie „wyjątkowych kobiet, które inspirują społeczność polską w Wielkiej Brytanii”. Publikujemy jego fragmenty.

Pożyczka na szkolenie

– Pierwszy raz tra�iłam do Wielkiej Brytanii w 1997 roku, tuż po ukończeniu studiów z technologii żywności we Wrocławiu – opowiadała Iza. – Przyjechałam na kurs

językowy w szkole dla obcokrajowców. Spodobało mi się i zaczęłam tutaj pracować . Szybko poznałam mojego obecnego partnera, który jest pilotem latającym samolotami pasażerskimi i helikopterami. Kilka razy zabrał mnie ze sobą w powietrze i tak to się zaczęło. Od pierwszego dotknięcia sterów wiedziałam, że to jest to. – (...) W 2003 roku zebrałam się w końcu na odwagę, pożyczyłam pieniądze i zaczęłam szkolenie w szkole w Stapleford. Przy sprzyjającej pogodzie ten pierwszy krok zajmuje około pół roku, po czym otrzymuje się licencję prywatnego pilota. To dopiero początek, bo później trzeba wylatywać godziny i mierzyć się z kolejnymi egzaminami, a prawdziwa zabawa zaczyna się od poziomu pilota komercyjnego. – W pewnym sensie miałam szczęście, bo wówczas było dość trudno o pracę w liniach lotniczych, ale właśnie zaczynał się okres popularności prywatnych samolotów. Zaczynałam na mniejszych, sześcioośmioosobowych maszynach, a później przesiadałam się na coraz większe, na przykład odrzutowce Gulfstream.

– W obsługiwaniu prywatnych połączeń czarterowych podoba mi się całkowita nieprzewidywalność. Właściwie nie wiem, co będę robić jutro, bo telefon może w każdej chwili zadzwonić i będę leciała do Szwajcarii, Rosji, na Bliski Wschód czy Seszele. W efekcie rzadko robię jakieś plany na weekend, bo wszystko może się zmienić w mgnieniu oka. Oczywiście, mogłabym być zatrudniona przez linie lotnicze i mieć tzw. roster, który zakłada kiedy i w jakiej porze latam w ciągu najbliższego miesiąca. Szczerze mówiąc to byłoby chyba jednak znacząco nudniejsze.

Kawał świata

– Dzięki tej pracy mogę poznać kawał świata. Jedna z moich ulubionych podróży wiodła z Hong Kongu przez Nową Zelandię, Tahiti, Bora Bora i Australię. Nie wszyscy mają takie szczęście, żeby tra�ić tam w ramach codziennych obowiązków. – (...) Przez ostatnie kilka lat pracowałam dodatkowo jako instruktor, egzaminując wielu pilotów na symulatorach. Nikt nigdy tego nie okazał, ale czasami było widać pewne zdziwienie w pierwszym momencie, kiedy widzieli kobietę na fotelu egzaminatora.

„Dzień dobry”

– (...) Pracowałam kiedyś dla pewnego konkretnego klienta o dość specy�icznym poczuciu humoru. Kiedy przedstawiłam się, że będę pilotem podczas naszego rejsu i powiedziałam, że jestem z Polski to zażartował: o, miła różnica od Polaków hydraulików. W odpowiedzi się tylko krzywo uśmiechnęłam. – Wydaje mi się, że ludzie rzadko pamiętają o roli, jaką Polskie Siły Powietrzne odegrały w Wielkiej Brytanii, w szczególności w Bitwie o Anglię. Ostatnio wyjątkowo poznałam jednego ze starszych instruktorów, który jak tylko usłyszał, że jestem z Polski to powiedział „dzień dobry” i wspomniał z prawdziwym podziwem swojego nauczyciela, który był polskim pilotem, który po wojnie zdecydował się zostać na emigracji. – Czasami przypominam ludziom o Dywizjonie 303 i o tym, jak Polacy bronili nieba nad Anglią. Warto, żebyśmy wszyscy o tym pamiętali. <<

18 ~ news UK

Polski ZNICZ z Poland Street DZIECI, RODZICE, BABCIE, MŁODZIEŻ I DOROŚLI PRZYJECHALI NA LONDYŃSKIE CMENTARZE PORZĄDKOWAĆ POLSKIE GROBY PRZED DNIEM WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH. AKCJA „POLSKI ZNICZ” ZORGANIZOWANA ZOSTAŁA JUŻ PO RAZ TRZYNASTY.

Paulina Biernacka z Northolt w Londynie w dzień swoich 43. urodzin wzięła z domu wiadro, szmaty, rękawice ochronne i z mężem przyjechała na cmentarz Gunnersbury porządkować polskie groby. Na akcji „Polski Znicz” była po raz pierwszy. Informacje o wydarzeniu znalazła w internecie. – Tylko pogratulować organizatorom. Na miejscu dostaliśmy mapki i mieliśmy wydzielony sektor. Podzieliliśmy się na pięcioosobowe grupy i zaczęliśmy sprzątanie od najbardziej zaniedbanych grobów, a na koniec zostawiliśmy te w lepszym stanie – mówi Paulina. – Łącznie wysprzątałam ok. 20 grobów – dodaje. Również pierwszy raz w akcji udział wziął Jacek Centarski – informatyk mieszkający na Ealingu. Rano wsiadł na rower i przyjechał na cmentarz. – Przyjechałem, poszedłem pod po-

mnik katyński i zapytałem pierwszej napotkanej osoby, co mam robić. Potrzebny sprzęt był na miejscu i zacząłem zamiatać liście – opowiada Jacek Centarski. Zdaniem organizatorów z roku na rok przybywa rąk do pracy. Każdego roku jest też coraz więcej rodziców z dziećmi. – Jestem w tym roku trzeci albo czwarty raz – mówi Justyna, która na tegoroczne sprzątanie przyjechała z dwójką dzieci i mamą. 8-miesięczny Edward jeszcze nie pomagał, ale 6-letnia Matylda już samodzielnie ustawiała znicze i doskonale pamiętała sprzątanie sprzed roku. W tym roku towarzyszyła jej również 63letnia mama, która przyjechała w odwiedziny z Gliwic. Akcja Polski Znicz zorganizowana została przez stowarzyszenie Poland Street już po raz trzynasty. W tym

roku odbywała się na dwóch cmentarzach: Gunnersbury w zachodnim Londynie i St. Patrick Cathlic w Leyton na wschodzie Londynu. Podob-

ne inicjatywy odbyły się w tym roku m.in. w West Midlands, Bourmemouth, Gloucester, Blackburn. (gs)

WESELE TO INTERAKTYWNE PRZEDSTAWIENIE TEATRALNE, W KTÓRYM PUBLICZNOŚĆ ODGRYWAJĄCA ROLĘ GOŚCI WESELNYCH BIERZE UDZIAŁ I DECYDUJE O JEGO FINALNYM KSZTAŁCIE. CZY SKOŃCZY SIĘ JAK WESELE W ATOMICACH? NIE WIEMY. WSZYSTKO ZALEŻY OD WAS, DRODZY GOŚCIE

Ładne, bo polskie

Chcę odtworzyć ten klimat na scenie z udziałem publiczności tak, aby czuli się częścią spektaklu, a nie biernymi widzami.

POLSKICH ARTYSTÓW I RZEMIEŚLNIKÓW JEST WŚRÓD POLONII WIELU, TWORZĄ RZECZY ŁADNE, DOBRZE WYKONANE I NAWIĄZUJĄCE DO POLSKICH TRADYCJI I OBYCZAJÓW. PO RAZ PIĄTY W LONDYNIE ODBĘDĄ SIĘ TARGI RZECZY ŁADNYCH.

WESELE

wg Przymierskiej Komiczny kolaż opowieści integracyjnych, tradycyjne rytuały ślubne i interpretacje piosenek disco polo, a to wszystko prowadzone przez prawdziwą Mistrzynię Ceremonii Weselnych. Spektakl, doprawiony sprośnymi polskimi przyśpiewkami i wtrąceniami w języku stawia pytania o rolę tradycyjnych wartości, więzi rodzinnych i o to, czy kultura popularna może nas połączyć. Przedstawienie zakorzenione w europejskiej tradycji absurdalnej komedii politycznej, to ostatnie polsko-angielskie wesele przed Brexitem. Mistrzyni Ceremonii zaprasza publiczność do udziału w weselnych zabawach, aby wesprzeć młodą parę, a jednocześnie choć na chwilę zjednoczyć międzynarodową publiczność. Czy to się uda? 8 listopada 2018

– Wesele/ Wedding jest w dużym stopniu osobistym spektaklem – mówi Margot Przymierska, twórczyni spektaklu. – Jako Polka mieszkająca w Wielkiej Brytanii od 15 lat, chciałam pochylić się nad kwestią tego, jak może wyglądać przyszłość Polaków w tym kraju, jak Europejczyków w ogóle w erze Brexitu. Urodziłam się w Białymstoku, mieście, które z jednej strony dało ludzkości międzynarodowy język esperanto, a z drugiej disco polo. Mimo iż nie da się porównać tych dwóch „wynalazków”, fascynuje mnie fakt, że oba powstały z podobnych pobudek – zbliżenia ludzi ponad podziałami. Od kilku lat oprócz aktorstwem, zajmuję się prowadzeniem wesel w Wielkiej Brytanii i naocznie zaobserwowałam siłę tego rytuału w pokonywaniu różnic kulturowych.

Margot Przymierska jest performerką, wodzirejką weselną, początkującą Esperantystką, połową duetu live artowego Przymierska Morgan, z którym eksperymentuje łącząc zjawiska obecne w kulturze popularnej z (pseudo) autobiogra�icznymi opowieściami. Występowała w Battersea Arts Centre, Rich Mix, Cardiff MADE. Margot jest częścią kolektywu artystycznego The People Speak. .

Wesele/Wedding Reżyseria i główna rola: Margot Przymierska; podczas przedstawienia dodatkowe atrakcje w postaci weselnych gier i zabaw; spektakl w jęz. polskim, angielskim i esperanto; spektakl grany w ramach Festiwalu Voila! Europe Kiedy: 7, 8 i 10.11, godz. 19:15 oraz 20:45 Gdzie: Applecart Arts, 170 Harold Road, London, E13 0SE

Cena: £10 (online), £12 (w dniu eventu w kasie)

Ideą organizatorów jest pokazanie polonijnej twórczości i uświadomienie, że polskie wyroby to ładne i estetyczne przedmioty, takie jak ceramika, poduszki, zabawki dla dzieci, biżuteria, kartki, lampy, plakaty, druki, galanteria ślubna. To rzeczy unikalne i funkcjonalne, zaprojektowane i wykonane z niezwykłą starannością, a co najważniejsze możliwe do zdobycia w przystępnej cenie. Targi odbędą się w POSK-u 10 listopada. Aby zwiększyć zainteresowanie imprezą, organizatorzy łączą część targową z częścią edukacyjną, włączając w program serię kreatywnych warsztatów dla dzieci i dorosłych. W tym roku z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości targom towarzyszyć będzie wystawa „100 lat polskiego designu”. Kiedy: 10.11 Gdzie: POSK, London, 238-246 King Street, W6 0RF

Cześć Ich pamięci

20 ~ odeszli

Wiele wybitnych osobistości odeszło od nas w ciągu ostatniego roku. Przypomnijmy pokrótce sylwetki ludzi, o których nigdy nie da się zapomnieć.

Stephen Hawking Kora

Kora, właściwie Olga Aleksandra Sipowicz z domu Ostrowska, primo voto Jackowska (ur. 8 czerwca 1951 w Krakowie, zm. 28 lipca 2018 w Bliżowie) – polska piosenkarka rockowa i autorka tekstów, w latach 1976–2008 wokalistka zespołu Maanam. Pogrzeb Kory odbył się 8 sierpnia 2018 o godzinie 11:00 na Cmentarzu Wojskowym przy ul. Powązkowskiej 43/45 w Warszawie. Miał charakter świecki. Fot. Mariusz Kubik

Stephen William Hawking (ur. 8 stycznia 1942 w Oksfordzie, zm. 14 marca 2018 w Cambridge) – brytyjski astrofizyk, kosmolog, fizyk teoretyczny. Hawking cierpiał na stwardnienie zanikowe boczne, którego postęp spowodował paraliż większości ciała. 31 marca 2018 w kościele uniwersyteckim St. Mary the Great w Cambridge odbyły się uroczystości pogrzebowe. Natomiast 15. czerwca urna z prochami Hawkinga została złożona w Opactwie Westminsterskim w Londynie. Fot. NASA/Kim Shiflett

Wojciech Pokora Wojciech Pokora (ur. 2 października 1934 w Warszawie, zm. 4 lutego 2018 tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, pedagog, artysta kabaretowy oraz reżyser teatralny. Zmarł 4 lutego 2018 w wieku 83 lat na skutek komplikacji po udarze mózgu, którego doznał w grudniu 2017. 10 lutego 2018, po mszy świętej żałobnej w kościele św. Brata Alberta i św. Andrzej Apostoła w Warszawie, spoczął na cmentarzu Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie. Fot. Ja Fryta

Irena Szewińska

Irena Kirszenstein-Szewińska (ur. 24 maja 1946 w Leningradzie, zm. 29 czerwca 2018 w Warszawie) – polska lekkoatletka specjalizująca się w biegach sprinterskich i skoku w dal, a po zakończeniu kariery działaczka krajowych i międzynarodowych organizacji sportowych. Dama Orderu Orła Białego. Zmarła 29 czerwca 2018 po długiej walce z chorobą nowotworową. Fot. Andrzej Barabasz (Chepry)

Antoni Krauze Roman Kłosowski

Roman Kłosowski (ur. 14 lutego 1929 w Białej Podlaskiej, zm. 11 czerwca 2018 w Łodzi) – polski aktor filmowy i teatralny, reżyser teatralny, pedagog; w latach 1976−1981 dyrektor Teatru Powszechnego w Łodzi. Roman Kłosowski zmarł 11 czerwca 2018 w Łodzi. Został pochowany 18 czerwca 2018 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Fot. Sławek Skonieczny 8 listopada 2018

Antoni Krauze (ur. 4 stycznia 1940 w Warszawie, zm. 14 lutego 2018 tamże) – polski reżyser i scenarzysta. Twórca filmów fabularnych oraz realizator licznych obrazów krótkometrażowych, wyprodukowanych głównie przez łódzką Wytwórnię Filmów Oświatowych. Zmarł 14 lutego 2018 w Warszawie w wieku 78 lat. Pogrzeb miał charakter państwowy; został pochowany 20 lutego 2018 w grobowcu rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Falenicy – Aleksandrowie. Fot. ascotv

Alina Janowska Alina Maria Janowska-Zabłocka (ur. 16 kwietnia 1923 w Warszawie, zm. 13 listopada 2017 tamże) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. Po mszy świętej pogrzebowej w kościele św. Stanisława Kostki została pochowana w Alei Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach. Fot. Cezary Piwowarski

odeszli ~

Tomasz Stańko

Tomasz Ludwik Stańko (ur. 11 lipca 1942 w Rzeszowie, zm. 29 lipca 2018 w Warszawie) – polski trębacz jazzowy, kompozytor. 29 lipca 2018 roku artysta zmarł na raka płuc w szpitalu onkologicznym w Warszawie. Został pochowany 10 sierpnia 2018 roku na cmentarzu wojskowym na Powązkach w Alei Zasłużonych. Pogrzeb miał charakter świecki. Fot. Tomek Broszkiewicz Krakow, Poland

Barbara Wachowicz Barbara Marta Wachowicz-Napiórkowska

(ur. 18 maja 1937 w Warszawie, zm. 7 czerwca 2018 tamże) – polska pisarka, reportażystka, autorka biografii wielkich Polaków, fotografik, scenarzystka, publicystka. Została pochowana 15 czerwca 2018 w Alei Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach. Fot. Cezary Piwowarski

Agnieszka Kotulanka Agnieszka Kotulanka, właściwie Agnieszka SasUhrynowska z domu Kotuła (ur. 26 października 1956 w Warszawie, zm. 20 lutego 2018 w Warszawie) – polska aktorka filmowa i teatralna, wykonawczyni piosenki aktorskiej. Zmarła na krwotoczny udar mózgu 20 lutego 2018 w Warszawie. Msza pogrzebowa odbyła się w parafii św. Józefa Oblubieńca NMP w Legionowie. Została pochowana przy swoim ojcu, na cmentarzu parafialnym w Legionowie. Fot. Paweł Matyka

Roman Bratny, właściwie Roman Mularczyk (ur. 5 sierpnia 1921 w Krakowie, zm. 5 listopada 2017) – polski prozaik, poeta, publicysta i scenarzysta filmowy. Pochowany w Panteonie Żołnierzy Walczących (kwatera D 18 KOL LEWE B - 8 - 6) na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Fot. Scanned from Roman Bratny: Spacer w Zoo, Czytelnik 1961

Burt Reynolds

Burt Reynolds, właśc. Burton Leon Reynolds Jr. (ur. 11 lutego 1936 w Lansing, zm. 6 września 2018 w Jupiter) – amerykański aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Zmarł 6 września 2018 w Jupiter na Florydzie na atak serca w wieku 82 lat. Fot. Shutterstock

Bronisław Opałko Bronisław Józef[a] Opałko (ur. 17 lutego 1952 w Kielcach, zm. 18 sierpnia 2018 tamże) – polski artysta kabaretowy, aktor, kompozytor i autor tekstów. Od lat 70. XX w. twórca i wykonawca postaci Genowefy Pigwy. Uroczystości pogrzebowe artysty odbyły się 23 sierpnia w Kielcach. Został pochowany na Cmentarzu Nowym. Fot. Silar

Ivan Mauger

Zbigniew Ścibor-Rylski Zbigniew Dionizy Ścibor-Rylski herbu Ostoja, pseudonim „Motyl”, „Stanisław” (ur. 10 marca 1917 w Browkach, zm. 3 sierpnia 2018 w Warszawie) – polski lotnik, oficer Armii Krajowej, generał brygady WP, w latach 2004–2014 sekretarz Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, członek założyciel i w latach 1989–1994 i 1997–2018 prezes Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich. Msza święta pogrzebowa została odprawiona 10 sierpnia 2018 w kościele św. Karola Boromeusza. Urna z prochami została złożona do grobu rodzinnego na Starych Powązkach.

Roman Bratny

Ivan Gerald Mauger (ur. 4 października 1939 w Christchurch, zm. 16 kwietnia 2018 w Gold Coast) – nowozelandzki żużlowiec, wielokrotny indywidualny i drużynowy mistrz świata. W wieku 46 lat Mauger zakończył karierę sportową, która trwała 30 lat. Z kibicami pożegnał się także w Polsce. Pożegnalne turnieje zorganizowane były w Gnieźnie i Lesznie. Fot. Lawson Speedway

Olga Krzyżanowska Olga Teresa Krzyżanowska (ur. 10 września 1929 w Warszawie, zm. 22 czerwca 2018 w Gdańsku) – polska polityk, działaczka społeczna, lekarka. Posłanka na Sejm X, I, II i III kadencji (1989–2001), wicemarszałek Sejmu X i II kadencji, senator V kadencji. Zmarła 22 czerwca 2018. 30 czerwca 2018 została pochowana na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku. Fot. Artur Andrzej

Jana Novotná Jana Novotná (ur. 2 października 1968 w Brnie, zm. 19 listopada 2017) – czeska tenisistka, zwyciężczyni Wimbledonu w grze pojedynczej oraz 16 turniejów wielkoszlemowych w grze podwójnej i mieszanej, była liderka rankingu światowego deblistek, trzykrotna medalistka olimpijska, zdobywczyni Pucharu Federacji w barwach Czechosłowacji. Fot. Fred Romero from Paris, France

22 ~ kalendarium GOŃCA

LISTO

22 listopada 1963

W Dallas w Teksasie zginął w zamachu prezydent USA John F. Ken nedy. Nowym prezydentem został dotychczasowy wiceprezydent Lyndon B. Johnson.

novembe

1.11.1922

4 . 1 1 . 1 7 9 4

Insurekcja kościuszkowska: wojska ro Abdykował ostatni sułtan Impesyjskie zdobyły szturmem Pragę i dokorium Osmańskiego – Mehmed VI. nały rzezi około 2 0 tys. mieszkańców.

9.11.1799

Napoleon Bonaparte dokonał zamachu stanu i przejął władzę we Francji.

1 1 . 1 1 . 1 9 1 8 Rada Regencyjna przekazała władzę nad podległym jej wojskiem Józefowi Piłsudskiemu, co uznano póź niej za datę odzyskania pełnej niepodległości.

15.11.1920

Utworzono Wolne Miasto Gdańsk.

8 listopada 2018

OPAD 18.11.1655

Wojska szwedzkie rozpoczęły oblęż enie Jasnej Góry.

kalendarium GOŃCA ~

26.11.1715

Zawiązała się konfederacja tarnogrodzka ( przeciwko brutalnemu sta cjonowaniu wojsk saskich w Polsce i tym samym przeciwko królowi Polski W mieście Meksyk 5 0 3 osoby zginęły, - a po Augustowi II Mocnemu) .

19.11.1984

nad 7 tys. zostało rannych w wyniku serii eksplozji w terminalu gazowym.

23.11.1619 Lisowczycy pokonali wojska księcia Siedmiogrodu Jerzego I Rakoczego w bitwie pod Humiennem.

27.11.1941 II wojna światowa w Afryce: zwy cięstwem wojsk alianckich zakończyła się bitwa o Tobruk.

28.11.1952 Założ ono węgierski klub piłkarski Paksi FC.

29.11.1830 W nocy młodzi słuchacze Szkoły Podchorąż ych Piechoty w War szawie pod wodzą porucznika Piotra Wysockiego wraz z cywilnymi spiskowcami rozpoczęli powstanie listopadowe.

24 ~ reportaż

OSCAROWEJ DRODZE

– MOJE POSTACIE ZAWSZE SIĘ Z CZEGOŚ WYZWALAJĄ, ŻEBY W KOŃCU PRZEKROCZYĆ SWOJE GRANICE I IŚĆ DALEJ – MÓWI REŻYSERKA I SCENARZYSTKA ALEKSANDRA CZENCZEK. NIEDAWNO GRAJĄCY W JEJ FILMIE 8-LETNI AKTOR JONAH PAULL ZDOBYŁ DZIECIĘCEGO OSCARA.

Dariusz Dzikowski

Stoją od lewej: Ola Czenczek, Jonah Paull, producentka filmu Adriana Kulig i producentka wykonawcza Caroline Tod-Richardson

8 listopada 2018

Young Artist Academy Awards. To najstarsza nagroda za role dziecięce przyznawana w Hollywood. W przeszłości dostawali ją m.in. Leonardo di Caprio, Winona Ryder czy Drew Barrymore. W tym roku wśród triumfatorów znalazł się Jonah Paull. – To było dla nas duże zaskoczenie, nie mierzyliśmy tak wysoko – przyznaje Ola, dodając, że krótkometrażowy obraz „Last Day of Summer” opowiada o przyjaźni małego chłopca i staruszki, która uciekła z domu opieki. W jej postać wcieliła się Patricia Loveland, znana z takich produkcji jak „Quartet” czy „Better things”. Wszystkie sceny były kręcone w ciągu trzech dni, na plaży w West Kirby na północy Anglii. W iście spartańskich warunkach. Brak elektryczności, przypływy i odpływy morza, codziennie inna pogoda – od słońca, przez porywisty wiatr, po deszcz. A na dodatek zepsuł się generator prądu i wysiadła kamera.

reportaż ~ – Już się przyzwyczaiłam, że kiedy pracuję przy �ilmie zawsze coś wypada. Nigdy nie wiadomo jaki będzie końcowy efekt, ale to też ma swój urok – śmieje się Ola. Późniejszy zdobywca Oscara Jonah Paull zagrał chłopca, który spędza z rodzicami beztroski dzień na plaży, gdzie poznaje 81-letnią kobietę cierpiącą na demencję i oferuje jej możliwość przespania się w samochodzie swojego taty, nie mówiąc o tym rodzicom. Na casting do tej roli zgłosiło się ponad 30 kandydatów. Jonah co prawda nie mógł przyjść, ale jego mama przysłała wideo, na którym chłopiec odgrywa jedną ze scen scenariusza. Robił to tak sugestywnie, że postawiono na niego i okazało się to strzałem w dziesiątkę. Od czasu powrotu z Los Angeles, gdzie w lipcu odebrał swoje trofeum, młody aktor wygrał przesłuchania do trzech kolejnych produkcji. Pojawił się też w serii edukacyjnej BBC. Sukcesy święci również sam �ilm. Był pokazywany na kilku międzynarodowych festiwalach, m.in. we Francji, Indonezji i Korei Południowej. Oglądali go widzowie w Anglii, a ostatnio miał polską premierę w Warszawie.

Samotne miasto

Był rok 2004. Ola akurat kończyła studia we Francji, ale staż postanowiła odbyć w �irmie postproducenckiej w Londynie. Nie dostawała w niej wynagrodzenia, dlatego żeby związać koniec z końcem dorabiała jako niania i ucząc francuskiego. Początkowo brytyjska stolica wydawała się jej anonimowym, samotnym miastem, ale kiedy pięciomiesięczny staż dobiegł końca, postanowiła tu pozostać. – Z jednej strony dlatego, że poznałam Alistaira Ayresa, z którym zaczęliśmy razem pisać scenariusz, a z drugiej Londyn zaczął mnie z czasem fascynować swoją różnorodnością. Poczułam, że ma on wiele do odkrycia i znajdę tu historie, które mnie zainspirują.

Londyn zaczął mnie z czasem fascynować swoją róż norodnością.

Szybko znalazła pracę w �irmie zajmującej się przygotowywaniem efektów specjalnych. Jej oczkiem w głowie był tzw. compositing, czyli składanie różnych elementów obrazu (z tego co zostało w rzeczywistości nakręcone, plus to, co jest zrobione komputerowo) w jedną całość, tak żeby końcowy efekt wyglądał realistycznie. Jako visual eﬀects artist pracowała dla BBC, Five, Sky TV, Channel 4, Discovery Channel, National Geographic i History Channel. Przy ponad 20 programach telewizyjnych i �ilmach, wśród których były seriale „Outlander”, „Fear of the Walking Dead”, „Victoria”, a także obraz „Suburbicon” w reżyserii George’a Clooneya. W 2011 roku razem z trzema kolegami wygrała Emmy Award za projekty gra�iczne w �ilmie „First Life with David Attenborough”. Otrzymała też dwie nominacje do Emmy Award

za „Rise of Animals” (2016) i „Flying Monsters” (2017). To był owocny okres, który pomógł jej zbudować wrażliwość na kolory, rytm, światło. A jednocześnie zajmowała się pracą nad własnymi �ilmami i temu drugiemu zajęciu obecnie poświęca cały swój czas.

Lalki nie płaczą

– Co mnie inspiruje? Na pewno emocje, z którymi zetknęłam się w życiu. Fascynują mnie też złożone ludzkie charaktery, kon�likty wewnętrzne, dramatyczne wybory. Moje postacie zawsze się z czegoś wyzwalają, żeby w końcu przekroczyć swoje granice i iść dalej – opowiada 38-latka, która pierwsze �ilmowe kroki stawiała w Polsce. Późniejsza uczelnia we Francji była bardziej nastawiona na produkcje dokumentalne, dlatego pisania �ikcji uczyła się sama. Jej pełnometrażowy debiut „Dolls can’t cry” z 2012 roku, przed którym zrobiła 10 mniej lub bardziej amatorskich krótkich metraży, to historia kobiety starającej się o odzyskanie dziecka po tym, jak porzuciła je 7 lat wcześniej, nie mogąc sobie poradzić z traumą po gwałcie. – Nie było łatwo, przygotowanie tego obrazu zajęło mi 4 lata. Bazowaliśmy wyłącznie na własnych środkach, musieliśmy walczyć o dystrybucję, ale w końcu udało się go pokazać na festiwalach w Wielkiej Brytanii, Finlandii, Turcji, Korei Południowej i kilku niezależnych kinach – wylicza Ola. Od tamtej pory wyreżyserowała 6 �ilmów krótkometrażowych, wśród nich „Brothers”, „My Friend Ivor” oraz „Ripples”, które zagościły na ponad 40 festiwalach na całym świecie i zdobyły sporo nagród. „Brothers”, �inalista Sundance London Short Film Competition, pokazuje historię rozgrywającą się w londyńskim autobusie. Jej bohaterami są dwaj mężczyźni, z których jeden nie przestaje płakać. Okazuje się, że to bracia, młodszy jest niepełnosprawny, a interakcja między nimi zmienia ludzi znajdujących się dookoła, uwrażliwiając ich na krzywdę innych. Z kolei „My Friend Ivor” wygrał konkurs Unchosen’s Modern Day Slavery Short Film Competition i był nominowany do UK National Film Awards. To oparta na faktach opowieść o przyjaźni dwóch mężczyzn, którzy przyjeżdżają do Anglii w poszukiwaniu zatrudnienia. Tu zostają porwani przez gang i zmuszeni do niewolniczej pracy, skąd jednemu udaje się uciec.

Plastikowy teleskop

Pochodzi z Jastrzębia-Zdroju. Jej tato, Maksymilian Czenczek, był zawodowym piłkarzem, który w latach 60. i 70. ubiegłego wieku grał w kilku pierwszo- i drugoligowych zespołach, m.in. Ruchu Chorzów, ROW-ie Rybnik i Hutniku Kraków. Mama miała epizod projektowania kostiumów, ale potem musiała zająć się synem, który wymagał szczególnej opieki. – Z �ilmem rodzina miała niewiele wspólnego, niemniej mój pradziadek wykazywał artystyczne zapędy i malował obrazy. Natomiast ja we wczesnym dzieciństwie chciałam zostać

astronautą. Rodzice kupili mi plastikowy teleskop i codziennie obserwowałam gwiazdy – śmieje się Ola, wspominając, że potem marzyła o zostaniu pisarką, a nawet chirurgiem. W liceum pisała poezję, a w wieku 16 lat wygrała regionalną olimpiadę �ilozo�iczną. Po maturze wybrała Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Warszawskim, na kierunkach polonistyka, kulturoznawstwo i �ilozo�ia, jednak szybko jej pasją stały się zajęcia prowadzone w ramach amatorskiego klubu �ilmowego SAWA. Po drugim roku nauki wyjechała na stypendium do Nancy. W L’Institut Européen du Cinéma et de l’Audiovisuel ukończyła studia o specjalności �ilm i sztuki audiowizualne, po czym dodatkowo zrobiła podyplomówkę z multimediów. Na stałe zakotwiczyła jednak w Londynie, gdzie w pełni mogła rozwijać swoją �ilmową pasję, zaczynając od niskobudżetowych produkcji. – To nauczyło mnie, że ograniczenia �inansowe mogą pomagać w kreatywności. I tego, że zawsze można historię wymyślić tak, żeby ją nakręcić – z pieniędzmi albo i bez. Gdybym zawsze miała czekać na fundusze i od tego warunkować moje projekty, nie byłabym w miejscu, w którym jestem obecnie – tłumaczy reżyserka, podkreślając, że najważniejsze są pasja, determinacja i dyscyplina.

Nie twoja matka

Ma szczęście do ludzi. Często poznaje w odpowiednim momencie kogoś, z kim nagle klika i zaczynają współpracę. Tak było ze scenarzystą Alistairem Ayresem, producentką Adą Kulig oraz operatorką zdjęć Magdą Kowalczyk. Natomiast z aktorami przeważnie robi casting, chociaż też doświadczyła kilku niecodziennych zbiegów okoliczności. Na przykład przy realizacji „Dolls can’t cry”. Odtwórczynię głównej roli, Larę Belmont, po raz pierwszy zobaczyła idącą ulicą, a w pamięci utkwiła jej twarz kobiety, bo płakała. Kilka godzin później spotkały się w grupie aktorskiej method acting. Polka zaprosiła ją na przesłuchanie, ale wtedy jeszcze nie wiedziała, że Lara jest słynną aktorką (zagrała m.in. w „The war zone” Tima Rotha), mającą na koncie sporo nagród. Ola na brak pracy nie narzeka. Niedawno zrealizowała mini dokument „Ladies of Vogue”, prezentujący pracę odnoszącego międzynarodowe sukcesy fotografa Jana Kłosa. Natomiast obecnie doszlifowuje scenariusz pełnometrażowego �ilmu „Nie twoja matka”, którego budżet szacowany jest na około milion funtów. To opowieść o matce i córce, przy czym ta pierwsza nie wie, że są ze sobą spokrewnione. – Mam też koncept serialu telewizyjnego science �iction, który jest połączeniem „Handmaid’s Tale” oraz „Black Mirror”. I kilka innych pomysłów w zanadrzu, planów mi nie brakuje – śmieje się Ola Czenczek…

26 ~ rozmowa

RÓŻNE TECHNIKI, RÓŻNE METODY. W OSTATNICH LATACH MOŻNA ZAOBSERWOWAĆ PRAWDZIWY WYSYP „TAJEMNYCH SZTUK”, ZAJMUJĄCYCH SIĘ SZEROKO ROZUMIANĄ DUCHOWOŚCIĄ. NA TEN TEMAT Z TERAPEUTKĄ MARTĄ BURCHART ROZMAWIA DARIUSZ DZIKOWSKI. Skąd bierze się ta moda? – Ludzie od zawsze, na przestrzeni wieków, szukali swojej drogi do tego, żeby żyć szczęśliwie, w zgodzie z samym sobą i w harmonii ze światem. W zależności od epoki szczęście, jeśli rozpatrywać je pod kątem mody w danym okresie, było czymś innym. Te zagadnienia zgłębiali i opisywali �ilozofowie, teologowie, etycy, duchowni, lekarze. Ale nie tylko oni. Spektrum osób zainteresowanych szeroko rozumianą duchowością jest bardzo szerokie, pod wieloma względami – wieku, wykształcenia, wykonywanych profesji. W kursach, w których uczestniczyłam, dominowały kobiety, co pewnie jest związane z mocniej rozwiniętą u nich intuicją. Ale i mężczyzn nie brakuje. Natomiast ja nie postrzegam tego zjawiska jako mody, ponieważ od zawsze czułam owe klimaty i w różnych okresach życia, z różnym natężeniem, podążałam w tym kierunku – najczęściej pod wiatr i wbrew temu, co uznawała większość rówieśników czy rodziny. Wewnętrzna potrzeba? – Można tak powiedzieć. Jedni to mają w sobie, inni nabywają z czasem, a jeszcze inni zupełnie nie są tym zainteresowani. I to też jest w porządku. Dla mnie ta tematyka była bliska od dziecka, ale szczególnie mocno uwidoczniła się kiedy zaczęłam sobie zadawać niewygodne pytania, na które nie potra�iłam znaleźć jasnych i oczywistych odpowiedzi. Wtedy jeszcze nie wiedziałam, że to, co robię, jest właśnie rozwojem duchowym, postrzegałam to raczej 8 listopada 2018

I Ś Ć

S T R O N Ę

SZCZĘŚCIA jako moje osobiste problemy. Nie miałam z kim o tym porozmawiać, bo takich tematów w towarzystwie się nie poruszało. A mnie zawsze ciekawiła psychologia, �ilozo�ia, sztuka, meta�izyka, �izyka kwantowa, szeroko rozumiane zdrowie. I w tych obszarach do dziś czuję się najlepiej. Dużo o tym czytam, słucham, oglądam. Porównuję wiedzę, kwestionuję wiadomości, sprawdzam. I wyciągam wnioski.

Jest jedna uniwersalna metoda, którą warto stosować? – Wszystko zależy od indywidualnych predyspozycji, zapatrywań, potrzeb, natomiast celem jest osiągnięcie świadomego spełnienia. Mogą do tego prowadzić różne drogi i metody. Którą wybrać? Każdy musi sprawdzić na sobie co mu najbardziej odpowiada i w czym się czuje najlepiej. Natomiast fajnie by było, gdybyśmy chcieli ewoluować w stronę duchowości uniwersalnej – wzajemnej empatii, z zachowaniem i poszanowaniem indywidualnych cech, kultur, wierzeń. Bo tego, niestety, nam najbardziej brakuje. Często ludzie parający się ezoteryką, jasnowidzeniem czy wróżbiarstwem są nazywani szarlatanami i oszustami. – Należałoby postawić pytanie, kto ich tak nazywa. I dlaczego? Bo nie potra�ili nam w taki czy inny sposób pomóc albo ich rachuby okazały się błędne? Tylko jak w takim razie określić lekarzy, do których chodzimy latami po recepty, a oni nigdy nas nie wyleczyli i w istocie je-

steśmy coraz bardziej chorzy. Wydaje mi się, że osoby, które chcą nam pomagać w uzdrowieniu (bo tak naprawdę robimy to sami), radzić czy wskazywać odpowiednie narzędzia ku temu – niech tak czynią, jeśli potra�ią, a fakt, iż nie są przedstawicielami medycyny akademickiej, Kościoła czy jakichś rządowych organizacji nie czyni z nich mniej wartościowych. Każdy indywidualnie musi zdecydować komu chce zaufać, mając jednak świadomość, że całkowita odpowiedzialność za nasze zdrowie czy samopoczucie spoczywa na nas samych. Natomiast wszelki symptom chorobowy jest posłańcem i należy się w niego wsłuchać, a nie zwalczać. Osoby z zewnątrz są tylko drogowskazami, a stosowane techniki narzędziami pracy nad sobą. Ostatnio popularne stały się usługi różnych coachów, mentorów, mówców motywacyjnych. W ich przekazie często powtarza się przesłanie: „uwierz w siebie, dasz radę, wszystko jest w tobie”. Wydaje się, że niezbyt to oryginalne, w końcu każdy może sobie powiedzieć takie „zaklęcie” sam, a potem wcielać je w życie. Coacha postrzegam jako kogoś pomiędzy terapeutą a doradcą. Przy czym ja ich dzielę na dwie grupy – specjalistów od rozwoju osobistego oraz duchowego, chociaż oba te zagadnienia są bardzo zbliżone i w wielu obszarach mogą się przenikać. Mnie bliżej do duchowości, a jest to niezwykle szerokie pojęcie. Rzeczywiście, obserwujemy ostatnio wzrost spirytualnej świadomości i jak sądzę, to trend w dobrym kierunku. Ralf Waldo Emerson oraz Henry David Thoreau twierdzili, że człowiek jest istotą

rozmowa ~ transcendentalną, co między innymi oznacza, że tylko empiryczne poznawanie przybliża go do prawdy. Ale żeby w ten sposób doświadczać, należy dać sobie prawo do bycia jednostką autonomiczną i suwerenną. Rozwój jest możliwy poprzez kwestionowanie zastanej rzeczywistości i szukanie odpowiedzi na własną rękę, co bynajmniej nie jest łatwe. Już od urodzenia jesteśmy bowiem indoktrynowani, przygotowywani do określonych ról czy zachowań. To, co jest powszechnie proponowane bądź narzucane, nie u każdego zdaje egzamin, dlatego jest tak wielu ludzi zagubionych i poszukujących. Coach, mentor czy nauczyciel duchowy to osoba, która, miejmy nadzieję, osiągnęła określony stan świadomości poprzez pracę nad sobą. Dzięki temu ma wiedzę do przekazania i nic dziwnego, że są chętni, którzy chcą z niej skorzystać. Nie każdy z przedstawicieli tych profesji do mnie przemawia, często nie ze wszystkim co mówią się zgadzam, gdyż przede wszystkim myślę samodzielnie. Umysł musi być otwarty, żeby przyjąć informacje, przetrawić je, prze�iltrować przez siebie i zdecydować ile z tego ma wartość. Są osoby, które z kursów i szkoleń korzystają bardzo dużo, przy czym wyniki zależą od kilku czynników: intencji, zaangażowania oraz najwyższego dobra jednostki. Może być też tak, że to, czego doświadczyliśmy, jest zwyczajnie nie dla nas. Filtrem dla tych wszystkich technik czy coachingów powinno być serce i umysł w tandemie, a nie uznawanie, że ktoś wie lepiej, bo jest tak zwanym specjalistą. To błąd, trzeba się uczyć oddzielać ziarno od plew. Oszuści bywają wszędzie, w tej branży również, dlatego musimy uważać i mieć oczy szeroko otwarte. Czytajmy, sprawdzajmy, analizujmy. Czujmy co jest dla nas dobre, co nam służy, a co nie, słuchajmy jak jesteśmy postrzegani przez innych i siebie samych. To też jest ważna lekcja. Natomiast dlaczego wypowiadane przez nas samych formułki „uwierz w siebie, dasz radę, wszystko jest w tobie” nie działają? Bo to tylko słowa, a liczą się konkrety. Nie sądzę, żeby powtórzenie kilka razy przed lustrem „jestem zwycięzcą!” odmieniło czyjeś życie. Owszem, badania naukowe potwierdzają, że siła umysłu, myśli, intencji czy słów jest ogromna, ale są różne techniki pracy nad sobą. Psychologia, mindfulness, reiki, theta healing, dekodyka, recall healing, hipnoza, holopatia, eft, ho’oponopono, dwupunkt, biop-

sychologika i wiele, wiele innych. Można jeszcze długo wymieniać, metod i narzędzi jest mnóstwo, ale wszystko zależy jak się ich użyje i ile pracy się temu poświęci. A także czy zajmie się tym dobry specjalista, bo nie każdy taki jest. Jeżeli to wszystko będzie służyć do samopoznania, to rozwój gwarantowany. Warto przeznaczyć czas i środki inwestując w siebie – jeśli jest praca z podświadomością i nadświadomością poprzez świadomy umysł, to można naprawdę wiele osiągnąć.

Od czego zacząć? – Najpierw trzeba zainteresować się tą tematyką, a później systematycznie ją zgłębiać. Oczywiście, jeśli mamy taką potrzebę. Każdy z nas jest bytem indywidualnym, więc na pewno znajdzie odpowiednią ścieżkę dla siebie. Nie wiem, czy jeśli przeczytamy wszystkie książki i ukończymy kolejne kursy oraz szkolenia to będziemy potra�ili odpowiedzieć na trudne pytania egzystencjonalne, ale z pewnością dzięki samopoznaniu mamy szansę stać się bardziej świadomi – również odnośnie swoich blokad, programów na poziomie mentalnym, duchowym oraz emocjonalnym. Wówczas zaczynamy zauważać i postrzegać inaczej, rozumieć, że wszystko się zmienia i ewoluuje. Już żyjący na przełomie V i IV wieku przed Chrystusem grecki �ilozof Sokrates wypowiedział swoje słynne „Scio me nihil scire” („Wiem, że nic nie wiem”). W tej sentencji zawarta jest wielka mądrość. Ja sama wielokrotnie się przekonuję, że moje postrzeganie rzeczywistości jest ciągle wery�ikowane przez życie, nowe doświadczenia oraz wiedzę, którą w ciągu lat nabywam. Dlatego proponuję się w tym rozgościć, gdyż jest to ciągły proces, bardziej podróż, niż dotarcie do celu. Tak to postrzegam. Oczywiście, każdy może mieć inne zdanie na te zagadnienia i całkowicie to szanuję, życząc powodzenia w odkrywaniu siebie… <<

MARTA BURCHART

Pochodzi z Łomży, od 13 lat mieszka w Northampton. Ukończyła Art & Design, Fine Arts na University of Northampton, a także kursy o tematyce zdrowotnej oraz pracy z energią. Jest terapeutką I stopnia theta healing i reiki.

reklama

28 ~ raport

NADCIĄGA KOLEJNY

KR Y ZYS BANK OF ENGLAND OSTRZEGA, ŻE KRYZYS JEST PEWNY I POWINNIŚMY SIĘ GO OBAWIAĆ. KIEDY MOŻEMY SIĘ GO SPODZIEWAĆ I JAK SIĘ ZABEZPIECZYĆ?

autor: Sonia Grodek – Historia udowadnia, że dwóch rzeczy można być pewnym, jeśli idzie o kryzys �inansowy: na pewno przyjdzie kolejny i z pewnością nie będzie identyczny do poprzedniego – te słowa zamieszczone w internetowym poradniku The Bank of England pokazują, że mamy się czego obawiać. Szczególnie, że o kryzysie mówi się ostatnio coraz więcej i to z większą niż zwykle pewnością. Gordon Brown, który w czasie ostatniego kryzysu był premierem, teraz ostrzega, że nieuchronnie zbliżamy się do kolejnej zapaści. Jego zdaniem sojusze i ekonomiczne układy, które rządziły światem za jego czasów, kończą się. Zarówno nowe cła narzucane przez Amerykanów, jak i gwałtownie bogacąca się Azja, mogą być sporym utrudnieniem dla europejskiej gospodarki, która i tak ma dość wewnętrznych problemów. Niestety podobną prognozą podzielił się ostatnio z mediami jeden z analityków Bank of America, któremu obecna sytuacja pod wieloma względami przypomniała tą z 1998 roku, gdy Rosja ogłosiła niewypłacalność, a w bogatych krajach Azji zaczęła się długotrwała recesja.

Były premier pesymistycznie

Choć na Wyspach przyczyny spowolnienia gospodarczego będą złożone, jako zapalnik 8 listopada 2018

Przez dwa tygodnie jeź dziliśmy po bezdroż ach tej cudownej wyspy. najczęściej wskazuje się Brexit. Przy czym im mniej korzystny dla Wysp wariant, tym większe prawdopodobieństwo zapaści �inansów. Ekonomiści każą się zastanowić, jak na �inanse publiczne zadziała spadek przychodów podatkowych z City, gdy zaczną z niego znikać zagraniczne �irmy i osoby prywatne? Dodając do tego rosnące wydatki na NHS i opiekę nad starzejącym się społeczeństwem przy jednoczesnym zahamowaniu liczby nowych imigrantów „dokładających” się do systemu w

formie podatków i pracujących w opiece, nie trzeba daleko szukać potencjalnych kłopotów. Gordon Brown przestrzegał ostatnio, że w pesymistycznym scenariuszu nie ma co liczyć na pomoc z zewnątrz, która do pewnego stopnia uratowała wcześniej gospodarkę Irlandii czy Grecji. Z kolei jak podaje The Independent, bankierzy z banku JP Morgan prognozują najbliższy kryzys na 2020 rok. Dotknąć ma m.in. cen energii i metalu.

Polska nie jest bezpieczna

Sam prezes Banku Anglii w jednym z ostatnich wystąpień nakreślił kilka różnych scenariuszy �inansowych dla kraju na nadchodzący czas. W najgorszym z nich nieruchomości miały stanieć o 30 procent, bezrobocie miało się po-

raport ~ dwoić, a Brytyjczycy mieli zacząć masowo szukać pracy za granicą. Podobne zdanie, ale odnośnie kryzysu światowego, wyraził niedawno Bill Gates. – Tak, trudno powiedzieć, kiedy dokładnie, ale to pewne. Warren (Buﬀett) o tym mówił, a on rozumie te zjawiska lepiej niż ja – wyjaśnił. Pewnym pocieszeniem może być fakt, że miliarder się nieco pomylił, bo wieszczył, że kryzys nastąpi w 2018 roku, co jest już mało prawdopodobne. Chyba, że światowe rynki runą w ciągu najbliższych tygodni. O kryzysie przekonuje się też w Polsce. Nawet ci, którzy stan �inansów państwa oceniają ogólnie pozytywnie, a nawet cieszą się, że wzrost jest najwyższy od lat, uważają, że sprzyja nam pozy-

bezpieczne na giełdzie. To z kolei powszechnie znany sygnał dowodzący tego, że zbliża się bessa.

W strefie euro jeszcze gorzej

Co do jednego zarówno media w Wielkiej Brytanii, jak i w Polsce są zgodne. Największy kryzys czeka strefę euro, która nadal nie poradziła sobie z podstawowymi problemami, jak olbrzymia dysproporcja pomiędzy gospodarkami krajów takich jak Niemcy czy Grecja. Wciąż pojawiają się nowe problemy. Ostatnio niezadowolenie okazali Włosi, wybierając eurosceptyczny rząd i strasząc wyjęciem ze strefy euro. I trudno się dziwić, bo kraj ma kłopoty �inansowe właściwie od samego przyjęcia europejskiej waluty. Podobny problem widać w wielu unijnych krajach. Jak ostrzega The Independent, w roku 2000, rok przed wprowadzeniem eurowaluty, amerykańska gospodarka była o 13 proc. większa niż europejska. Dziś, pomimo tego, że w ostatnich latach USA miały duże problemy, jest o 26 proc. większa.

Ratunek dla młodych

tywna koniunktura gospodarcza. Nie wiadomo, czy równie optymistycznie będzie, jak sytuacja na światowych rynkach się odwróci.

Prawda ukryta w wyszukiwarce

Niewesołe wiadomości płyną zarówno od polityków, jak i ekonomistów. Sygnały można wypatrzeć też gdzie indziej. Christophe Barraud z pisma �inansowego „Bloomberg” zanalizował ostatnio wyniki wyszukiwania Google pod kątem ilości osób zainteresowanych sprzedażą akcji. Okazało się, że od początku notowania wyszukiwań, tylko raz było ich więcej – tuż przed szczytem kryzysu w 2009 roku. Jego zdaniem częste wyszukiwanie frazy „sprzedać akcje” oznacza, że więcej niż zwykle osób obawia się, że ich pieniądze nie są

Wiemy już, że kłopotów nie da się uniknąć. Może więc da się na nie przygotować? Na pewno warto. Szczególnie dotyczy to młodych ludzi, bo na pytanie „czy jesteś przygotowany do następnego kryzysu �inansowego?” 62 proc. badanych przez �irmę Fundrise odpowiedziało przecząco. Z tych osób połowa czuła się całkowicie bezradna i nie miała nawet pomysłu, jak przygotować się na najgorsze. Ekonomiści radzą młodym żyć skromnie i na stałym poziomie – jeśli recesja faktycznie przyjdzie, to nie trzeba będzie nagle drastycznie zmieniać stylu życia. Inna rada, która nie dla każdego jest oczywista, to pozbycie się kart kredytowych. Rocznie za takie zadłużanie się trzeba zapłacić nawet kilkadziesiąt procent więcej niż się pożyczyło, a kartą rzadko płacimy za naprawdę niezbędne rzeczy. Dojrzalszym osobom poleca się mieć oszczędności w wysokości 6-12 miesięcznych pensji na wypadek gorszych czasów. Jednak dla większości młodych ludzi takie oszczędności pozostają w sferze marzeń (kto z nich jest w stanie tyle zaoszczędzić z uwagi na świetną pracę czy pomoc rodziców, ten prawdopodobnie i tak nie musi). Im poleca się więc zadbać o jakąkolwiek formę oszczędzania, choćby w formie banalnej skarbonki. Ważne też, by dbali o swoją ocenę zdolności kredytowej – to na jej podstawie dostaje się oferty z banku, więc dzięki dobrej ocenie będą oni mieli większą szansę na niskooprocentowaną kartę kredytową czy warte uwagi konto oszczędnościowe.

Sposób na pracę w kryzysie

W 2008 roku w najgorszej sytuacji były osoby, które z dnia na dzień traciły pracę. Dziś, po dziesięciu latach, wiemy już, że jedno miejsce zatrudnienia na całe życie to raczej przeszłość. Warto jednak jeszcze w czasie prosperity zacząć dywersy�ikować swoje źródła dochodu. Dobrym pomysłem mogą być kursy

pożytecznego fachu, które pozwolą utrzymać się na powierzchni, gdyby nie udało się zachować obecnej pracy. Może to być również sprzedaż rękodzieła, korepetycje lub internetowe doradztwo z wybranej dziedziny. Nawet, jeśli daje tylko kilkadziesiąt funtów miesięcznie, z czasem może się udać zbudować kilka takich niezależnych źródeł dochodu, które w razie kłopotów pozwolą spać spokojnie. Ben Faulkner z �irmy inwestycyjnej EQ Investors radzi też, by już dziś przyjrzeć się swojemu kontu w banku i zmienić je na takie, które łagodnie traktuje osoby będące na minusie. Zdarza się, że klienci banków nie zwracają na takie dodatkowe opłaty uwagi, bo na co dzień się nie zadłużają. W przypadku utraty pracy czy choroby dowiadują się, że każdy dzień na minusie to dodatkowa kara, przez co w kilka tygodni łatwo popaść w poważne długi. To samo dotyczy kredytów – nawet teraz nie warto brać tych wysoko oprocentowanych, bo gdy pojawią się problemy ze spłacaniem rat, lepiej mieć możliwość bezpiecznego przeczekania kilku tygodni czy miesięcy, bez obawy o rosnące z dnia na dzień kary i telefony od �irm pożyczkowych. <<

CZY KRYZYS NA W Y S PA C H T O NO W O Ś Ć ? Największe recesje, jakie dotknęły Wielką Brytanię: • 1930 – 1931 – odprysk Wielkiej Depresji w USA. W niektórych regionach Irlandii i Szkocji bezrobocie wyniosło 70 proc.

• 1973-1975 – znów początek miał związek z sytuacją na świecie i wzrostem cen ropy w wyniku wojen w Zatoce Perskiej. Koszty życia na Wyspach wzrosły w ciągu roku o 26 procent. • 1980 – 1981 – wysokie koszty pracy i mało konkurencyjny przemysł wymusiły reformy Margaret Tatcher. W ciągu roku zamknięto 20 proc. krajowej produkcji. • 1991 – 1992 – po gwałtownym rozwoju i erze tanich mieszkań w latach 80. waluta umocniła się, utrudniając eksport, a ceny mieszkań zaczęły spadać. Gwałtownie przybyło bezrobotnych, a ilość mieszkań odbieranych za długi biła rekordy.

• 2008 – 2009 – początkiem były problemy amerykańskich banków, które szybko zaczęły być odczuwalne również w europejskich oddziałach. W historii niewiele recesji miało tak długo odczuwalny efekt – dopiero pięć lat później PKB osiągnęło poziom sprzed recesji.

32 ~ news UK Kiermasz medycyny naturalnej

Powiew lata jesienią – nadmorski mikroklimat w POSKu. W programie Kiermaszu: całodzienne, bezpłatne dla wszystkich zwiedzających terapeutyczne i uodparniające inhalacje jodowo-bromowe oryginalną solanką zabłocka i z Rabki Zdroju z użyciem nowej generacji tężni solankowej jednocześnie oczyszczającej i nawilżającej powietrze, a także inhalatora; darmowe pomiary cukru we krwi oraz ciśnienia; prezentacje produktów i usług; diagnostyka stanu zdrowia; porady i konsultacje; suplementy, nanokoloidy i kosmetyki; detoksytacja. Kiedy: 10-11.11 Gdzie: POSK, London, 238-246 King Street, W6 0RF

Cena: free

Świąteczny Networking w Kasynie

PB Link zaprasza przedsiębiorców na świąteczny networking w kasynie. To idealna okazja, aby w kameralnej atmosferze wymienić się doświadczeniami biznesowymi. Spotkanie będzie miało charakter nieformalny, gdzie każdy uczestnik będzie miał okazję przedstawić siebie innym uczestnikom wydarzenia. Odbędzie się także świąteczna loteria fantowa z aktrakcyjnymi nagrodami. Dochód z loterii zostanie przeznaczony na cele charytatywne. Kasyno jest otwarte 24h/dobę oferuje stoły do gry, gdzie można m.in. zagrać w Amerykańską Ruletkę, Black Jack Roulette, poker na trzy karty, Punto Banco i tzw. Shoot Dice. Rejestracja: na stronie pblink. co.uk. Kiedy: 7.12, godz. 18:00 - 22:00

Zabawa stulecia – Świętujemy 100-lecie Niepodległości

Na przekór stereotypom pokażemy, że Polacy potraﬁą świętować z pompą i na wesoło. Polska od stu lat jest niepodległa. To wyjątkowa rocznica, którą uczcimy w absolutnie szalony sposób z programem przygotowanym specjalnie na tę okoliczność. Autorem scenariusza jest Robert Górski. Polską Noc Kabaretową poprowadzi Kabaret Moralnego Niepokoju, a wraz z nimi wystąpią: Kabaret Nowaki, Marcin Daniec oraz Igor Kwiatkowski. Bilety: www.kabaretywuk.co.uk. Kiedy: 02.12, godz. 18:00 Gdzie: Troxy, Londyn

Cena: od £35

TO BĘDZIE BARDZO CIEPŁY I PIĘKNY BAL – MÓWIĄ DOROTA I RAFAŁ KRÓLIKOWSCY W ROZMOWIE Z GOŃCEM POLSKIM. MAŁŻONKOWIE POPROWADZĄ 47. BAL POLSKI, KTÓRY JUŻ W LUTYM ODBĘDZIE SIĘ W H CLUB W LONDYNIE. ROZMAWIA: GOSIA SKIBIŃSKA.

KRÓLIKOWSCY poprowadzą 47. Bal Polski Czy długo wahali się Państwo po otrzymaniu propozycji poprowadzenia 47. Balu Polskiego? – W ogóle się nie wahaliśmy. To nie jest propozycja, tylko zaszczyt poprowadzić 47. Bal Polski. Mąż jedynie sprawdził, czy nie będzie w tym czasie grał w teatrze lub na planie �ilmowym i szczęśliwie okazało się, że to jest bardzo dogodny termin. Z przyjemnością i zaufaniem włączyliśmy się w poprowadzenie tego wydarzenia. Wiem, że Bal ma wspaniałą historię i że warto na nim być. Jakie znaczenie mają wydarzenia, na których Polonia spotyka się ze znanymi osobami z Polski? – Mąż często jeździ ze spektaklami po świecie i spotyka się z Polonią czy to w Kanadzie, czy w Stanach Zjednoczonych. W przyszłym roku na miesiąc lecimy do Australii. Wspólnie byliśmy też w Chicago i Nowym Yorku. Na spotkaniach z Polonią zawsze płaczę. Losy tych Polaków były różne, jedni zostali na emigracji z własnej woli, inni nie. Zawsze, kiedy się spotykamy z Polonią, oddaje ona ogromną miłość i tęsknotę za Polską. Tak bardzo są stęsknieni spotykania, rozmów, osobistych kontaktów. Przecież świat jest teraz globalną wioską i dzięki Internetowi Polonia doskonale wie, co dzieje się w Polsce, ale jednak na spotkaniach chcą czuć i słyszeć relacje z pierwszej ręki. I oczywiście gorąco komentują swoje przemyślenia na temat polityki czy wydarzeń społecznych. Nie wiem czy spotkania z aktorami są dla Polonii atrakcyjne, ale chyba tak, skoro przychodzą na spektakle i spotkania po przedstawieniach. Dla mnie takie kontakty są bardzo ciekawe. Bardzo interesujące dla mnie byłoby na przykład spotkanie z Polakami z Rosji. Z kolei w Londynie wyobrażam sobie, że zamieszkuje tu Polonia, która kojarzy mi się z polskimi historycznymi rodami, z arystokracją. Dlatego mam trochę tremę przed Balem. Jaki mają Państwo stosunek do staropolskiej tradycji urządzania bali w okresie karnawału? Czy warto w dzisiejszych czasach uczestniczyć w balu, skoro można pójść się pobawić na dyskotekę czy imprezę klubową.

– Ostatni raz na dyskotece byłam w liceum. Po klubach też nie chodzimy, więc ciężko się wypowiedzieć. Natomiast bardzo lubimy bale przebierańców i co roku takie organizujemy u siebie w domu. Zapraszamy naszych przyjaciół. Za każdym razem jest to bal tematyczny. Był już bal cygański, był w rytmie ABBY, był w rytmach afrykańskich. Wolimy takie imprezy niż w świetle �leszy z celebrytami.

Jak często bywają Państwo w Londynie? Czy są tutaj wspólne ulubione miejsca? – Nie bywamy często w Londynie. Nie mamy tu ani rodziny, ani bliskich. Byłam niedawno w Londynie, zawodowo. Piszę książkę i spotkałam się z jedną z polskich lekarek, która jest znakomitym specjalistą od medycyny chińskiej i mieszka w Londynie. Mąż odwiedził Londyn na studiach. Z kolei ja kiedyś byłam na kursie angielskiego w Oxfordzie i zwiedziłam przy okazji miasto. Ale okazuje się, że wspólnie we dwójkę jeszcze nigdy nie byliśmy w Londynie. Razem z młodszym synem jesteśmy wielkimi fanami Sherlocka Holmesa. Pamiętam, jak kiedyś opowiadałam mu o Baker Street, a mąż przysłuchiwał się i wyciągnął z kufra czapkę słynnego detektywa, którą kupił wiele lat wcześniej w pobliżu właśnie Baker Street. Znamy Londyn, ale osobno. Mąż mówi lepiej po francusku, więc częściej bywał we Francji.

Co więc planują Państwo zobaczyć w lutym, przy okazji wizyty związanej z prowadzeniem 47. Balu Polskiego? – Bardzo bym chciała pójść na jakiś musical. Ostatnio jak byłam w Londynie odwiedziłam cudowną wystawę Picasso i teraz też bym chciała zobaczyć jakąś interesującą galerię czy muzeum. Marzy nam się też The Globe Theatre. Mąż grał w kilku sztukach Szekspira, więc czujemy bliskość z tym teatrem. W Polsce mamy w Gdańsku teatr siostrzany z tym słynnym londyńskim i byliśmy w Gdańsku. To naprawdę ciekawe przeżycie. Inny odbiór sztuki. Dlatego koniecznie chcielibyśmy odwiedzić teatr szekspirowski w Londynie. Mamy nadzieję, że się uda. <<

news UK WSPÓLNIE Z POLISH BUSINESS LINK, ORGANIZACJĄ CZŁONKOWSKĄ INTEGRUJĄCĄ WŁAŚCICIELI FIRM, DYREKTORÓW, START-UPY ORAZ INNYCH AKTYWNYCH PRZEDSIĘBIORCÓW Z RÓŻNYCH BRANŻ NASTAWIONYCH NA ROZWÓJ, PRZYGOTOWALIŚMY DLA PAŃSTWA SPECJALNY DODATEK BIZNESOWY. PARTNERZY:

Twój

BIZNES

• • • • • • • •

JAK WYBRAĆ POŁĄCZENIE INTERNETOWE DLA BIZNESU? PRZYGOTOWANIA DO BREXITU. TWARDY CZY MIĘKKI? DEAL CZY NO DEAL? WARTOŚĆ RYNKOWA JĘZYKA. „HOW ARE YOU?”, CZYLI O STRESIE PRACOWNIKA W NIEPEWNEJ DOBIE BREXIT’U. POSTAW RÓWNIEŻ NA TRADYCYJNE FORMY REKLAMY. ONE NADAL NIE ZAWODZĄ. DLACZEGO WARTO INWESTOWAĆ W NIERUCHOMOŚCI POD WYNAJEM W POLSCE? JAK BEZPIECZNE SĄ DANE OSOBOWE? ZAPROSZENIE NA V KONGRES POLSKICH PRZEDSIĘBIORCÓW.

34 ~ twój BIZNES Maciej Klinowski Practipol Kolejny dzień… Słyszę dźwięk budzika… W jakim stanie wstaję? Jak sobie poradzę z wyzwaniami, które na mnie dziś czekają? Brzmi znajomo? O stresie dużo się mówi, dużo się również pisze. Większość z nas – pozwolę sobie na takie uogólnienie – jest mniej lub bardziej zestresowana. Czasami mam wrażenie, że tak się z tematem stresu oswoiliśmy, że nie zdajemy sobie sprawy z tego jak groźny jest to przeciwnik. Długotrwały stres może prowadzić do całej gamy problemów zdrowotnych: od obniżonej odporności organizmu, zaburzeń snu i nadciśnienia do zawałów serca, cukrzycy, depresji, chorób skórnych i wszelkich innych poważnych dolegliwości, których wszyscy z pewnością chcielibyśmy uniknąć. Stres związany z pracą jest zjawiskiem o tyle ciekawym, że w dzisiejszych czasach dla wielu z nas granica pomiędzy życiem zawodowym a sferą prywatną bardzo się zaciera. To w jaki sposób, gdzie i kiedy pracujemy zmienia się bardzo dynamicznie. Rozwój technologiczny daje nam coraz więcej możliwości… ale jak dużo nam zabiera? Jak

JAK SIĘ DZIŚ CZUJĘ W DRODZE DO PRACY? JAK POSZŁO SPOTKANIE Z SZEFEM, PRACOWNIKAMI LUB KLIENTEM? JAK CZĘSTO DOPADA MNIE UTRATA KONCENTRACJI?

często zdarza nam się sprawdzać maile w drodze do i z pracy, wieczorami lub w weekendy? Czy zdarza nam się padać o�iarą bezsenności, ponieważ nie możemy „wyłączyć” myślenia o sprawach zawodowych? Pracujemy dłużej, wydajniej, lepiej. Pędzimy, gonimy za czymś i wytyczamy coraz to nowe cele. Dlaczego jednak zachwycamy się np. technologią cloud, zupełnie nie zastanawiając się na jakiej „chmurze” wylądują nasze emocje?

Statystyki z UK

Szacuje się, że ponad 37 proc. lekarskich zwolnień z pracy wydawanych jest z powodu stresu. W zeszłym roku podatkowym zarejestrowano w UK ponad pół miliona powiązanych z pracą przypadków stresu, depresji i zaburzeń lękowych. Zaniedbane zdrowie psychiczne pracowników kosztuje brytyjskich pracodawców średnio 42 miliardy funtów rocznie (raport: „Thriving at work: The independent Review of Mental Health and Employers, 2017”). Według TUC, pięć głównych zagrożeń dla pracowników to stres, mobbing (szykanowanie), przepracowanie, przeciążenia pleców oraz za długie godziny pracy. Jak widać, stres zawodowy jest problemem na naprawdę dużą skalę.

Prawo

Wielu przedsiębiorcom może wydawać się to trochę abstrakcyjne, ale tak naprawdę ochrona 8 listopada 2018

przed stresem jest w Zjednoczonym Królestwie uregulowana prawem. Główna ustawa o bezpieczeństwie i higienie pracy stanowi, że pracodawcy mają prawny obowiązek zapewnienia ochrony (duty of care) przed stresem w pracy. Ochrona ta ma polegać na przeprowadzeniu stosownej oceny ryzyka oraz na działaniach (prewencyjnych i korygujących) opartych na rezultatach tejże oceny. Wieloaspektowość dziedziny Health & Safety można prosto wyjaśnić w następujący sposób: z perspektywy „safety” dbamy o bezpieczeństwo �izyczne i zapobieganie wypadkom, a przez pryzmat „health” zajmujemy się ochroną zdrowia, w tym właśnie chronimy przed stresem i jego skutkami.

Podejście do tematu

Popularne ostatnimi czasy określenie „wellbeing” samo w sobie jest terminem wielopłaszczyznowym i holistycznym. Dobre samopoczucie to nie tylko brak zaburzeń lub choroby psychicznej. To kompleksowe połączenie �izycznych, umysłowych, emocjonalnych i społecznych czynników zdrowotnych. Dobre samopoczucie jest silnie powiązane ze szczęściem i zadowoleniem z życia. Krótko mówiąc, jest to wszystko co czujesz względem siebie i swojego życia. Ponieważ większość naszego dnia związana jest z pracą, warto przyjrzeć

opracowania strategii zarządzania ochroną zdrowia w pracy. Wiele dobrego można wprowadzić za pomocą tych samych narzędzi, których używamy w BHP: jasne określenie zakresu obowiązków pracownika i wytyczenie ram wykonywanej pracy, ustalenie poziomu decyzyjności pracownika, wytyczanie realistycznych celów, odpowiednie zaplecze socjalne, planowanie pracy (zmiany, ilość godzin, przerwy, praca w nocy, rotacja zadań), uwzględnienie takich czynników jak dojazd do pracy, sytuacje rodzinne (np. młodzi rodzice) czy zalecenia lekarskie. Ponadto – stosunkowo niskim kosztem – możemy wprowadzić rożnego rodzaju inicjatywy na rzecz dobrego samopoczucia i postarać się zaangażować w nie pracowników. Może to być np. uczestnictwo w akcjach charytatywnych, zachęcanie pracowników do uprawiania sportu (karnety zniżkowe) czy organizowanie tematycznych spotkań, warsztatów lub prezentacji. Poczucie bycia potrzebnym oraz niesienie pomocy innym to, wraz z potrzebą bycia wysłuchanym, silne pozytywne czynniki motywujące. Ideałem jest stworzenie wspierającego środowiska pracy, w którym pracownicy nie obawiają się rozmawiać z pracodawcą na temat stresu, a zdrowie psychiczne nie jest traktowane jako temat tabu.

„HOW ARE YOU?”, czyli o stresie pracownika się jak ten stres pracowniczy może wpływać na nasze samopoczucie. O ile skutki stresu są powszechnie znane i ogólnie zrozumiałe, tak jego przyczyny to kwestia bardziej kompleksowa. Stresory różnią się znacznie w zależności od branży, miejsca i rodzaju wykonywanej pracy. Jedynym wspólnym mianownikiem jest metodyka zarządzania w �irmie, a więc, z praktycznej perspektywy, sposób w jaki osoby decyzyjne podchodzą do tego zagadnienia – i to właśnie na tym aspekcie musimy się skupić. Health and Safety Executive opisuje stres jako „niepożądaną reakcję ludzi na nadmierną presję lub innego rodzaju nałożone na nich wymagania” i podkreśla, że „dobre zarządzanie jest kluczem do eliminowania przyczyn stresu związanego z pracą”. Clare Forshaw, wybitna specjalistka z HSE w dziedzinie ochrony zdrowia w pracy stwierdza, że istnieje ogromna różnica pomiędzy zapobieganiem stresowi w pracy a promowaniem w niej pozytywnej kultury wokół zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia pracowników.

Co może zrobić pracodawca?

Po pierwsze – przeprowadzić wspomnianą ocenę ryzyka i analizę zagrożeń związanych ze stresem. Dobrym punktem wyjścia do takiej oceny może być ankieta pracownicza. Informacje zwrotne mogą okazać się bardzo przydatne do

Co możemy zrobić dla siebie sami?

W walce ze stresem możemy pomóc sobie na wiele różnych sposobów. Czas na odpoczynek i odpowiednia ilość snu to kwestie absolutnie niezbędne. W myśl zasady „w zdrowym ciele zdrowy duch” spróbujmy zadbać o odpowiednią dietę oraz regularny wysiłek �izyczny (jeśli mamy pracę siedzącą). Dbajmy o relacje z innymi ludźmi, przebywajmy w towarzystwie, pomagajmy sobie nawzajem – to wszystko nastroi nas pozytywnie.

Brexit a stres emigranta

W naturze ludzkiej głęboko zakorzeniony jest strach przed nieznanym. Nie ulega wątpliwości, że w obliczu Brexit’u naturalną wydaje się nasza obawa o przyszłość. Brak jasnych odpowiedzi i kierunków polityczno-ekonomicznych sprawia, że wielu emigrantów zastanawia się co stanie się z nimi i ich posadami. Brytyjski rynek pracy na pewno się zmieni. O ile pracodawca sam, póki co, cierpi na brak konkretnych wytycznych, o tyle może zapewnić pracowników, że wszelkie nadchodzące zmiany dot. �irmy będą zrozumiale i z wyprzedzeniem komunikowane wewnątrz organizacji. Brak informacji jest częstą przyczyną dodatkowego, zupełnie niepotrzebnego stresu. Pamiętajmy: na dobrym samopoczuciu i pozytywnej atmosferze w pracy korzystają wszyscy! Dbajmy o siebie nawzajem!

Przygotowania do

Michael Dembinski, British Polish Chamber of Commerce

Niektóre korporacje otworzyły oddziały na kontynencie, które działają zgodnie z regulacjami UE, inne wyprowadzają się z Wielkiej Brytanii – a Twoja �irma? Ile czasu należy poświęcić Brexitowi? Warto zrobić szybki rachunek. Jak Brexit uderzy w moich konkurentów? Czy importują towar z innych krajów UE? Będą w podobnej sytuacji jak Ty. Czy importują towar z krajów trzecich – Chiny, USA, Japonia, Tajlandia? Będą mieli przewagę, gdy nagle na towar z Polski zostaną nałożone taryfy celne. Zacznijmy od analizy rynkowej. Jesteś na rynku brytyjskim. Jak wygląda Twoja konkurencja? Jaką gamę produktów bądź usług oferuje i w jakiej cenie? I jaka jest jakość produktów/usług w porównaniu z tymi, które oferuje Twoja �irma? Idźmy krok dalej. Skąd pochodzą produkty oferowane przez Twoją konkurencję? Z Wielkiej Brytanii? Z Polski? Z innych krajów UE? Spoza UE? Jeśli odpowiedź brzmi „spoza UE” – czyli np. z Chin lub USA – a twoje produkty są z Polski lub innego kraju członkowskiego, to po Brexicie Twoja przewaga zniknie. Będziesz miał tyle samo papierkologii, te same taryfy celne, te same ceregiele na granicy. Jeśli Twój konkurent sprowadza towar z innych krajów UE, a ty z Polski, to po Brexicie będzie miał te same bariery co Ty. Natomiast w takim przypadku ważna będzie cena. Bo nadal polska gospodarka może być bardziej konkurencyjna niż kraje Europy Zachodniej, gdzie koszty pracy są (jeszcze) dwuczy trzykrotnie wyższe niż w Polsce. Eksportowałeś do Polski lub importowałeś z Polski przed 2004 r.? Jeśli tak, to masz pewną przewagę – jeszcze pamiętasz te procedury z czasów, gdy produkty polskie były traktowane przez Brytyjczyków jako z pochodzenia ‘RoW’ – rest of world. Papierkologia będzie ważniejsza, szczególnie potwierdzenie kraju pochodzenia (‘country of origin certi�icate’). Dla eksporterów, którzy wysyłają towar z Wielkiej Brytanii poza UE, organem właściwym do wydania certy�ikatu będzie British

Chambers of Commerce. Eksporterom, którzy wysyłają towar poza UE z Polski, certy�ikaty wydaje Krajowa Izba Gospodarcza (KIG). Biorąc pod uwagę to, że Polska eksportuje więcej do Wielkiej Brytanii niż do swoich dwóch największych pozaunijnych rynków eksportowych (czyli Rosji i USA) razem, stworzy to duże wyzwanie dla KIG. Kolejne bariery, które mogą powstać to te regulacyjne – kontrole �itosanitarne, nowe normy, standardy, certy�ikaty – eksperci szacują, że nowe wymogi biurokratyczne dodadzą od 3 do 5 proc. w kosztach produktów. Następnym problemem może być narzucenie przez Brytyjczyków taryf celnych. W razie ‘no-deal Brexit’ zastosowane zostaną taryfy celne ustalone przez Światową Organizację Handlu (WTO). Poziom taryf zależy od towaru; niektóre są niskie (np. składniki lekarstw – 2 proc.), niektóre średnie (jak ta na części samochodowe – 9,8 proc.), niektóre wysokie (wołowina – 59 proc.) bądź bardzo wysokie (mleko w hurcie – 200 proc.). Importerzy i eksporterzy powinni zajrzeć do tabel taryf celnych WTO i na podstawie 6-cyfrowych kodów produktów przynajmniej zrozumieć, jak to by mogło wyglądać. Logistyka. Czy wiesz, że co czwarta ciężarówka, która wjeżdża do Wielkiej Brytanii z kontynentu to polska ciężarówka? Niekoniecznie z polskim towarem – sporo spedytorów znad Wisły wozi produkty z zachodnioeuropejskich fabryk do hurtowni na terenie Wielkiej Brytanii, delegując polskich kierowców na polskich warunkach. Wielka Brytania jest skazana na import – Brytyjczycy po prostu za mało u siebie produkują. Produkcja przemysłowa stanowi jedynie 9 proc. wartości brytyjskiego PKB; w przypadku Polski to 19 proc. (zdrowiej) czy Niemiec 22 proc. (najzdrowiej). Aby jakoś utrzymać bilans płatniczy, Brytyjczycy muszą eksportować usługi – przede wszystkim usługi �inansowe. Największy rynek na te usługi to kraje UE. A to wszystko na podstawie praw „paszportowania” (tzw. ‘passporting rights’), czyli uprawnień do prowadzenia działalności w innych krajach UE na podstawie rejestracji tylko w jednym. Bez tych praw eksport brytyjskich usług �inansowych do UE27 może spaść dramatycznie. Wiele brytyjskich instytucji �inansowych założyło już nowe spółki na terenie krajów UE27 i będą świadczyć usługi �inansowe stamtąd, a nie z Wielkiej Brytanii. Ucierpi na tym bilans handlowy. Jak wynika z danych brytyjski de�icyt handlowy w zeszłym roku przekroczył 50 miliardów funtów

twój BIZNES ~

TWARDY CZY MIĘKKI? DEAL CZY NO DEAL? CZY WARTO W TEJ CHWILI – GDY PRAWIE DWA I PÓŁ ROKU PO REFERENDUM NADAL NIE WIEMY, JAK TEN BREXIT BĘDZIE WYGLĄDAŁ – PLANOWAĆ COŚ, CO MOŻE SIĘ JEDNAK W OGÓLE NIE WYDARZYĆ?

– gdyby nie eksport usług, gdzie bilans był dodatni, ogólny bilans byłby tragicznie wysoki. Tracąc dostęp do europejskich rynków na usługi, Wielka Brytania ryzykuje prawie 30 miliardów funtów dodatniego bilansu handlowego. Produkując za mało, Brytyjczycy są zmuszeni do importu – czy Brexit będzie twardy, miękki czy w ogóle go nie będzie, handel towarem będzie dalej trwał. Patrząc na wariant twardego Brexitu, dużo zyskać mogą Chińczycy: ich towar jest tani, przychodzi kontenerami, ścieżki handlowe mają już przetarte. Dla eksporterów z krajów unijnych walka na brytyjskim rynku pobrexitowym będzie zacięta. Twardy Brexit spowoduje kolejny spadek wartości funta. Importowane produkty zdrożeją. Jednocześnie, na rynku pracy – jeśli spełnią się najciemniejsze scenariusze – będzie dyslokacja. Wielkie koncerny produkcyjne z kapitałem zagranicznym (czyli wielka część przemysłu motoryzacyjnego) stopniowo przenosić będzie swoje fabryki na kontynent. A inne branże, które korzystały z obecności pracowników z Europy, będą miały wielkie trudności z zapełnieniem miejsc pracy. Pytaniem retorycznym jest, czy monter czy elektryk, zwolniony z fabryki samochodowej, będzie chciał pracować jako opiekun osób starszych, przy zbieraniu owoców albo jako kelner w kawiarni? Twardy Brexit według analiz rządu Wielkiej Brytanii uderzy gospodarkę nierówno: Londyn ucierpi najmniej, północny wschód Anglii najbardziej (gospodarka może się tam skurczyć o 13 proc.). A mimo to Wielka Brytania nadal będzie dużą gospodarką, z dużymi potrzebami. Znając polskich eksportów, ceniąc ich determinację, czuję, że jak się przed nimi zamknie drzwi, to wejdą przez okno! Tak było, kiedy Rosja nałożyła sankcję na polskie produkty żywnościowe – nagle okazuje się, że największym odbiorcą dorsza bałtyckiego jest… Białoruś, a jabłek grójeckich – Serbia. Jeśli jednak uda się wynegocjować z UE rozsądne warunki rozwodu, �irmy będą miały dodatkowe 21 miesięcy (czyli do końca 2020 r.), kiedy regulacje między UE i Wielką Brytanią będą jeszcze w negocjacjach. Czyli przez te kolejne 21 miesięcy nic się nie zmieni na granicy, będzie po staremu mimo to, że formalnie Wielka Brytania już będzie poza Unią. Miejmy nadzieję, że dla dobra gospodarek – brytyjskiej, polskiej i ogólnie unijnej – nie dojdzie do Brexitu bez umowy.

36 ~ twój BIZNES Kate Boguslawska Carter Lemon Camerons Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych (GDPR – General Data Protection Regulation) weszło w życie kilka miesięcy temu, 25 maja 2018 roku, a wiele �irm w Wielkiej Brytanii wciąż nie dostosowało swoich wewnętrznych regulacji do nowych przepisów narażając się w ten sposób na milionowe kary, które nałożyć może Information Commissioner’s Of�ice (ICO).

Kara dla Heathrow Airport Limited

GDPR nadał ICO zwiększone uprawnienia do nakładania kar na przed-

zabezpieczania danych i nie dopuścić do podobnych sytuacji w przyszłości i uniknąć kar.

Jak zabezpieczyć firmę?

Aby dostosować się do nowych przepisów GDPR, przedsiębiorstwa powinny w pierwszej kolejności przeprowadzić audyt danych osobowych, które posiadają w swojej bazie. Taki audyt pomoże ustalić, jakie dane pracownicze znajdują się w bazie i w jakich obszarach powinny one zostać lepiej zabezpieczone.

Jak przeprowadzić audyt?

Audyt powinien objąć dane znajdujące się zarówno w wewnętrznym systemie, jak również w systemach osób trzecich, jeśli �irma stosuje outsourcing i zleca działania �irmom zewnętrznym np.: w zakresie płatności czy księgowości.

Przeprowadzenie audytu wykaże czy Twoja praktyka jest zgodna z wymaganiami GDPR i czy możesz spać spokojnie. Jeśli natomiast okaże się, że sposób przechowywania danych przez Twoją �irmę nie jest zgodny z obowiązującymi od maja przepisami, należy jak najszybciej implementować zmiany i zabezpieczyć posiadane informacje.

W jaki sposób Twoja firma będzie otrzymywać dane?

Jest wiele metod zdobywania danych niezbędnych do audytu i to, w jaki sposób to zrobisz zależeć będzie głównie od systemu informatycznego używanego przez Twoją �irmę oraz od tego jak zaawansowane czy skomplikowane jest przetwarzanie danych. Być może niezbędne będzie stworzenie kwestionariuszy czy przeprowadzenie wywiadu z pracownikami czy

JAK BEZPIECZNE SĄ DANE OSOBOWE? siębiorcach, którzy nie dostosowali się do nowego prawa. ICO aktywnie monitoruje praktyki ochrony danych osobowych. W październiku na Heathrow Airport Limited (HAL) nałożył karę w wysokości 120,000 GBP. HAL nie dopełnił odpowiednich starań, by zabezpieczyć dane personalne co doprowadziło do ich wycieku. Dane personalne pracowników Heathrow znajdowały się na nośniku USB, który znaleziony został przez przypadkową osobę. Nośnik nie był zabezpieczony hasłem, a dane nie były zaszyfrowane. Znajdowały się na nim informacje oraz nagranie, które ujawniało dane personalne pracowników. Do incydentu doszło za panowania poprzednich przepisów o ochronie danych osobowych. Za przewinienie, do którego doszło po maju 2018 roku, przedsiębiorcy mogą spodziewać się surowszych kar i dlatego powinni dopełnić wszelkich starań by zabezpieczyć się przed konsekwencjami wycieku danych. Decyzja ICO w sprawie Heathrow powinna być lekcją dla innych organizacji, które powinny usprawnić systemy 8 listopada 2018

W następnej kolejności należy zastanowić się, jakie dane powinny być skontrolowane podczas audytu. Należy zadać sobie następujące pytania: • Dlaczego te dane znajdują się w systemie? • Jakie są podstawy prawne przechowywania tych danych? • Czy dane podlegają jednej ze specjalnych kategorii danych osobowych (czyli „wrażliwe dane” w poprzednim reżimie)? • Czy dane związane są popełnionymi czynami zabronionymi lub zarzutami? • Kategorie danych • Źródło danych • Data otrzymania danych i okres przechowywania • Dane przekazane kandydatom do pracy lub pracownikom (np. privacy notices) • Czy dane używane są do automatycznego podejmowania decyzji? • Czy odpowiednie systemy zapewniają prawo dostępu do danych, ich korekty, usunięcia czy wprowadzenia restrykcji oraz prawo sprzeciwu do przetwarzania danych? • Kto ma dostęp do danych? • Czy dane są udostępniane osobom trzecim? • Czy dane przetwarzane są wspólnie z innymi podmiotami?

osobami trzecimi zaangażowanymi w przetwarzanie danych oraz stworzenie odpowiedniego formatu do zapisania rezultatów przeprowadzonych działań, rekomendacji oraz powziętych czynności. Dla małych �irm wystarczający może okazać się zwykły arkusz zawierający podstawowe dane osobowe. W zależności od natury działalności Twojej �irmy oraz branży, w której działasz, konieczne może okazać się bardziej zaawansowane narzędzie do przechowywania danych, czy nawet zlecenie takiej czynności zewnętrznemu podmiotowi.

Co powinno znaleźć się w Rejestrze danych?

Nowe rozporządzenie GDPR wymaga od �irm, aby prowadziły rejestr przetwarzania danych. Taki rejestr będzie musiał być przedstawiony Information Commissioner, jeśli zostanie skierowana taka prośba i zawierać musi informacje o wszystkich danych personalnych przetwarzanych przez Twoją organizację, w tym dane kontaktowe organizacji, osoby odpowiedzialnej za przetwarzanie danych oraz podmiotów, z którymi

�irma wspólnie przetwarza dane. Taki rejestr powinien uwzględniać następujące aspekty: • Cele przetwarzania danych • Kategorie podmiotów • Kategorie danych personalnych • Kategorie podmiotów, którym dane zostały lub będą ujawnione • W niektórych przypadkach, transfery danych do krajów spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EEA) lub do organizacji międzynarodowych (w obu przypadkach należy wskazać dokąd konkretnie) • Przewidywane okresy przetwarzania danych konkretnych kategorii • Jeśli to możliwe, ogólny opis technicznych i organizacyjnych zastosowanych mechanizmów bezpieczeństwa • W przypadku, gdy pracodawca przetwarza specjalne kategorie danych („dane wrażliwe” w poprzednim reżimie) lub dane związane z popełnionymi czynami zabronionymi, rejestr musi zawierać informację o podstawie ich przetwarzania i jak wymagania Rozporządzenia GDPR są spełnione w przetwarzaniu danych. Rejestr danych w Twojej �irmie nie jest ograniczony tylko do danych związanych z pracownikami, jednak przeprowadzenie dokładnego audytu kadrowego pomoże Ci wypracować Twój własny sprawnie działający rejestr. Kiedy stworzysz już taki rejestr kadrowy możesz połączyć go z innymi rejestrami danych w Twojej �irmie i stworzyć ogólny rejestr składający się z poszczególnych kategorii.

Uaktualnianie rejestru danych

Twój rejestr danych należało będzie regularnie uaktualniać, aby upewnić się, że uwzględnia on wszystkie zmiany. Wyznacz osobę w �irmie odpowiedzialną za prowadzenie rejestru oraz wskaż, którzy pracownicy będą zobowiązani do informowania o zmianach i uaktualnieniach danych. Wszelkie procedury związane z ochroną danych osobowych oraz zgodnością z rozporządzeniem GDPR powinny wskazywać jak ważne jest działanie zgodnie z przepisami, uaktualnianie rejestrów, a także wskazanie, w jaki sposób zostanie to osiągnięte oraz ustalenie obowiązków poszczególnych podmiotów odpowiedzialnych za przetwarzanie danych w Twojej �irmie. Jeśli chciałbyś dowiedzieć się więcej o przepisach rozporządzenia GDPR oraz o przetwarzaniu danych osobowych skontaktuj się z adwokat Kate Boguslawską z Carter Lemon Camerons.

38 ~ Twój BIZNES

WARTO INWESTOWAĆ

w nieruchomości pod wynajem w Polsce?

Aleksandra Fiddler InvestPOL

(autorka jest doradcą ds. inwestycji pod wynajem w Polsce w ﬁrmie InvestPOL)

NIERUCHOMOŚCI SĄ OD WIELU LAT JEDNĄ Z NAJLEPSZYCH INWESTYCJI.

W czasach kiedy rachunki oszczędnościowe w banku mają bardzo niskie oprocentowanie, a bardziej opłacalne inwestycje wiążą się z dużym ryzykiem, nieruchomości są tak zwanym

„złotym środkiem”. Szczególnie, jeśli wizja państwowej emerytury nie napawa nas optymizmem. Inwestycja w nieruchomość pod wynajem jest dobrą opcją zarówno dla osób, które mają gotówkę na zakup całości mieszkania, jak i dla osób, które mają tylko niewielką część pieniędzy i chcą kupić mieszkanie na kredyt. Warto pamiętać, że jest to inwestycja długoterminowa. Z jednej strony, nie można spodziewać się natychmiastowego podwojenia zainwestowanej sumy. Z drugiej jednak strony, nieruchomość pod wynajem będzie przynosić stały zysk, jej wartość po latach najpewniej wzrośnie, a ryzyko jest niewielkie.

Przed zakupem takiej nieruchomości trzeba ocenić opłacalność inwestycji. Najlepszym wskaźnikiem zysku z nieruchomości jest roczna stopa zwrotu. Łatwo ją obliczyć poprzez podzielenie sumy przychodów z wynajmu przez całkowitą cenę nieruchomości. Uzyskany w ten sposób wynik jest procentowym wskaźnikiem zwrotu z inwestycji. Przyjmijmy, że cena zakupu wynosiła 300.000 PLN. W dużym mieście można bez problemu wynająć taką nieruchomość za 2.000 PLN miesięcznie, co daje nam roczny przychód z wynajmu w kwocie 24.000 PLN. Kiedy podzielimy zysk z wynajmu przez cenę kupna nieruchomości, uzyskamy w ten sposób roczną stopę zwrotu, czyli w tym przypadku 8%. Obliczenie stopy zwrotu pozwala nam na ocenę opłacalności inwestycji. Wystarczy porównać to z 1% rocznie, który otrzymamy za oszczędzanie pieniędzy w banku. W nieruchomościach można założyć, że inwestycja jest opłacalna jeśli roczna stopa zwrotu brutto wynosi powyżej 5%. Stopa zwrotu pozwala nam również na obliczenie kiedy kupiona na kredyt nieruchomość będzie już nasza. Przy 20% wkładzie własnym, inwestycja o 5% stopie zwrotu zwróci się w ciągu 12 lat, przy 8% stopie zwrotu w ciągu 10 lat, a przy 10% stopie zwrotu w ciągu 8 lat. A po spłaceniu kredytu, pieniądze z wynajmu to czysty zysk! Wyliczenia te są bardzo uproszczone, ponieważ nie biorą pod uwagę wyższego wkładu własnego ani kosztów właściciela mieszkania takich jak podatki, raty kredytu, ubezpieczenie i doraźne naprawy.

KRYPTOWALUTY WYMAGAJĄ REGULACJI

Wartość bitcoina w ciągu kolejnych pięciu lat może sięgnąć 100 tys. dol., natomiast całkowita kapitalizacja rynku kryptowalut ma szansę osiągnąć 3,6 bln dol. na przestrzeni nadchodzącej dekady – szacują eksperci Satis Group w opublikowanym miesiąc temu raporcie „Crypto Asset Market Coverage”. Na razie inwestorzy nie mają jednak dobrej passy, bo od początku ﬂagowe kryptowaluty znacząco straciły na wartości, a kapitalizacja rynku 8 listopada 2018

zmniejszyła się prawie czterokrotnie. Prezes Merlin Group Łukasz Szczepański ocenia, że pozytywne są za to dążenia do uregulowania tego rynku. – Trudno na tym etapie przewidzieć przyszłość kryptowalut i technologii blockchain. Porównujemy ten rynek do internetu połowy lat 90. Wtedy trudno było sobie wyobrazić, że największe biznesy świata – typu Google, Facebook czy Amazon – powstaną dzięki internetowi.

Myślę, że jest to dobra analogia do obecnego etapu rozwoju technologii blockchain i kryptowalut. Na pewno odegrają one istotną rolę w rozwoju ﬁntechów i bankowości. Bez wątpienia wymagają jednak regulacji i jako rynek bardzo się cieszymy, że te regulacje się pojawiają – mówi agencji Newseria Biznes Łukasz Szczepański, prezes zarządu Merlin Group SA. Kryptowaluty, nazywane gorączką złota XXI w., biły

Nietrudno jednak zauważyć, że im wyższa stopa zwrotu tym większy zysk i tym szybciej nieruchomość zostanie spłacona. Jak więc uzyskać możliwie najwyższą stopę zwrotu? Składa się na to wiele czynników. Dobrym pomysłem jest kupienie nieruchomości w dużym mieście, blisko węzłów komunikacyjnych albo blisko uczelni lub biurowców, jednak nie ma na to gotowego przepisu. Wynik inwestowania w nieruchomości zależy od ilości gotówki jaką dysponujemy. Jeśli s�inansujemy całość inwestycji z oszczędności, uzyskamy natychmiastowy miesięczny przychód. Jednak inwestycja w nieruchomość pod wynajem jest najbardziej atrakcyjna dla osób chcących zainwestować około 20% ceny zakupu, czyli kredytować 80% procent. Jak zwykle, najważniejszy jest długofalowy plan. Kredyt na nieruchomość pod wynajem „spłaca się sam” poprzez zysk uzyskany z wynajmu. Dodatkowo, zostaje nam niewielka kwota, którą możemy np. co 5 lat zainwestować w drugą, trzecią lub piątą nieruchomość pod wynajem. Jednocześnie, wartość nieruchomości rośnie, więc cena uzyskana przy ewentualnej sprzedaży po latach, będzie wyższa niż początkowa cena zakupu. Inwestując 20% ceny nieruchomości pod wynajem, po 12 latach możemy ją sprzedać za 120% początkowej ceny, czyli osiągnąć 100% zysk! Przed zakupem nieruchomości pod wynajem warto skorzystać z pomocy specjalistów. Pozwoli to na wybór możliwie najlepszej nieruchomości oraz pomoc w uzyskaniu kredytu. Kredyt na zakup nieruchomości w Polsce mogą uzyskać osoby zatrudnione na etat lub dyrektorzy spółki Ltd w Wielkiej Brytanii. Więc jeśli chcesz zabezpieczyć swoją przyszłość, nie czekaj. Kup nieruchomość pod wynajem w Polsce!

w ostatnim czasie rekordy popularności. Duża część inwestorów postrzega je jako szansę na łatwy zarobek – dużo większy w porównaniu z tym, co oferuje rynek regulowany. Według badań opublikowanych w lipcu br. przez brytyjską ﬁrmę GetLiving, 27 proc. milenialsów uważa bitcoina za lepszą inwestycję niż zakup nieruchomości. Część ekspertów uważa jednak kryptowaluty za bańkę spekulacyjną, porównując je do

gorączki spekulacyjnej wokół cebulek tulipanów w XVII wieku w Holandii, która doprowadziła do ekonomicznego kryzysu. W gronie sceptyków są m.in. legendarny inwestor Warren Buffet, „Wilk z Wall Street”, czyli Jordan Belfort oraz Robert Shiller – laureat Nagrody Nobla za pracę dotyczącą baniek spekulacyjnych. Ze względu na niestabilność tego rynku i ogromne wahania przed inwestowaniem w kryptowaluty przestrzegały

Twój BIZNES ~ Jakub Kosiec, FX7 Solutions Ltd ŻADEN BIZNES NIE MOŻE W DZISIEJSZYCH CZASACH DZIAŁAĆ EFEKTYWNIE BEZ POŁĄCZENIA INTERNETOWEGO. NAWET JEŚLI TWOJA FIRMA NIE SPRZEDAJE ONLINE LUB NIE WYKORZYSTUJE INTERNETU DO DOSTARCZANIA USŁUG, POŁĄCZENIE Z GLOBALNĄ SIECIĄ JEST POTRZEBNE, ABY KORZYSTAĆ Z BANKU CZY WYSYŁAĆ SPRAWOZDANIA DO HMRC I INNYCH RZĄDOWYCH ORGANIZACJI.

Istnieje wiele różnych sposobów łączenia się z Internetem, a ich dostępność jest bardzo mocno powiązana z �izyczną lokalizacją. Jednak nie jest to jedyny czynnik. Przede wszystkim powinniśmy zadbać o to, żeby połączenie, które wybierzemy nie było połączeniem dla użytkowników domowych (tzw. residential). Połączenia dla użytkowników domowych są zazwyczaj tańsze od rozwiązań dla biznesu, ale często nie oferują jakości tych drugich. Jest to związane z faktem, że w rozwiązaniach biznesowych jest mniejsza ilość użytkowników współdzielących urządzenia w centrali telefonicznej, co skutkuje lepszymi osiągami łącza nawet przy tej samej ilości megabitów na sekundę. Jest to szczególnie widoczne, gdy użytkujemy takie usługi jak streaming video czy dostęp do plików na serwerach w chmurze. Dosyć często połączenia biznesowe oferowane są wraz ze statycznym adresem

IP, co pozwala na łatwą kon�igurację dostępu do usług na serwerach wewnątrz �irmy (dostęp do plików, e-maili, kamer CCTV itp.). Połączenia dla biznesu bardzo często są także objęte umową o gwarantowanym poziomie świadczenia usług (SLA), gdzie dostawca gwarantuje wysoką dostępność łącza oraz naprawę problemów z połączeniem nawet w ciągu 4 godzin. Przy połączeniach typu residential czas naprawy łącza może sięgać nawet tygodnia. Najszybsze połączenia w Wielkiej Brytanii są dostarczane za pomocą światłowodów. Tradycyjna sieć kabli miedzianych nale-

JAK WYBRAĆ

POŁĄCZENIE INTERNETOWE

DLA BIZNESU? żąca do BT, nadal w wielu miejscach oferuje tylko podstawowe usługi ADSL. Szybkość takich połączeń bardzo rzadko jest wystarczająca dla potrzeb nawet małej �irmy. ADSL1 oferuje zaledwie prędkość do 8 Mbps (megabitów na sekundę), a ADSL2+ do 24 Mbps. Są to jednak prędkości ściągania. Dla kanału wysyłki jest to prędkość do 1 Mbps. Dopiero połączenia VDSL (lub Fibre Optic) dostarczają szybkości połączeń odpowiednich dla dzisiejszych usług w Internecie. Maksymalna szybkość połączenia w tym wypadku może wynosić 80 Mbps przy 20 Mbps na kanale wysyłki. Tego typu połączenia są realizowane przy użyciu światłowodu do skrzynki ulicznej (zielone skrzynki, które widzimy na chodnikach) i dalej z użyciem miedzianych kabli telefonicznych. Szybkość połączenia (także w wypadku ADSL) jest zależna od odległości jaka dzieli nas od takiej skrzynki i to niestety nie w linii prostej, ale wzdłuż kabli pod ziemią lub na słupach. Istnieją także połączenia Fibre-to-the-premises (FTTP), które wymagają znacznej inwestycji przy instalacji, ale oferują połączenia nawet do 1000 Mbps. Takie połączenia nie są częścią sieci kabli miedzianych BT, przez co są bardziej niezawodne i w ogóle niewspółdzielone. Koszt ich miesięcznego użytkowania często wynosi kilkaset funtów.

Alternatywą może być także Internet dostarczany przez sieć kablową Virgin Media, oferujące prędkości nawet do 350 Mbps, jednak ich dostępność jest mocno ograniczona ze względu na mniejszą sieć posiadaną przez tą �irmę. Inną opcją dostępu do Internetu mogą być sieci mobilne i satelitarne. Sieci mobilne 4G są doskonałym rozwiązaniem dla ludzi, którzy wciąż się przemieszczają. Internet dostarczany przez taką sieć oferuje prędkości na poziomie od 20 do 30 Mbps – oczywiście należy być świadomym tego, że sieć mobilna może mieć „dziury” w zasięgu. Nie jest to zatem rozwiązanie dobre jako podstawowe połączenie internetowe dla biura. Usługi satelitarne są często ostatnią deską ratunku w miejscach, gdzie nie ma nawet podstawowych usług ADSL czy sieci 4G lub są one zbyt wolne. Szybkości oferowane przez łącza satelitarne potra�ią być na poziomie nawet 30 Mbps, ale latency, czyli opóźnienie między wysłaniem żądania a otrzymaniem odpowiedzi jest bardzo wysokie. Uniemożliwia to lub bardzo utrudnia korzystanie z usług typu dostęp do zdalnego pulpitu czy oglądanie video przez Internet. Cena abonamentu za połączenie jest często najważniejszym parametrem wyboru łącza internetowego (w końcu to te same kable należące do BT!), ale w wypadku połączeń dla biznesu należy rozpatrzyć również jakość pomocy technicznej, szczególnie jeśli podpisujemy długi kontrakt. W wypadku awarii warto porozmawiać z kimś, kto nie czyta z ekranu skryptu i nie rozumie co mówi �irmowy informatyk, tylko z kimś kto jest w stanie szybko przyjąć zgłoszenie i skierować je w odpowiednie miejsce, aby problem został rozwiązany w najkrótszym możliwym czasie. Przy wyborze dostawcy Internetu należy pamiętać, że reklamowane prędkości są maksymalnymi prędkościami danego rodzaju połączenia i będziemy w stanie je osiągnąć tylko jeśli mamy zieloną skrzynkę uliczną pod oknem naszego biura. W gęsto zaludnionych obszarach, jak na przykład Londyn, często nie ilość megabitów na sekundę ma największe znaczenie, ale niskie latency czy współczynnik współdzielenia sprzętu telekomunikacyjnego.

Z CZASEM MOGĄ SIĘ STAĆ PEŁNOPRAWNYM ŚRODKIEM PŁATNICZYM

również NBP i Komisja Nadzoru Finansowego. Te obawy potwierdzają ostatnie spadki notowań. Obecna kapitalizacja rynku kryptowalut wynosi nieco ponad 199 mld dol., podczas gdy jeszcze na początku stycznia sięgała 830 mld dol. To oznacza, że z rynku w przeciągu pół roku „wyparowało” około 630 mld dol. Z drugiej strony w opublikowanym w zeszłym miesiącu raporcie „Crypto asset Market Coverage” Satis Group analitycy przewidują

dalszy stopniowy wzrost rynku kryptowalut, choć zaznaczają, że niektóre z projektów całkiem stracą na wartości. Natomiast bitcoin – ﬂagowa kryptowaluta – może według nich osiągnąć wartość nawet 100 tys. dol. w przeciągu kolejnych pięciu lat. Natomiast całkowita kapitalizacja rynku kryptowalut ma sięgnąć 500 mld dol. do końca 2019 roku – co nie jest abstrakcyjne, wziąwszy pod uwagę styczniowe szczyty dochodzące do 830 mld dol. – a do 2028 roku

może sięgnąć już 3,6 bln dol. Część ekspertów nie wyklucza, że w przyszłości na bazie kryptowalut może powstać całkowicie nowy, globalny system monetarny. – Kryptowaluty absolutnie nie stanowią zagrożenia dla systemów pieniężnych. Są czymś zgoła innym, nowym, na bardzo wczesnym etapie rozwoju. Musimy pamiętać, że kryptowaluty są coraz bardziej regulowane, są z nami od niedawna i z czasem pewnie staną się regulowanym środkiem

płatniczym. Będzie wiadomo, do kogo należą i w jaki sposób można je wykorzystywać – uważa Łukasz Szczepański. Prezes Merlin Group przestrzega jednocześnie przed wrzucaniem do jednego worka kryptowalut i technologii blockchain, na której opierają się wirtualne pieniądze. Różnica polega na tym, że technologia łańcucha bloków – uważana za najbezpieczniejszą obecnie metodę zapisu i przechowywania danych – znajduje coraz

więcej zastosowań, np. w branży ﬁnansowej i ubezpieczeniowej. Przykładem może być PKO Bank Polski, który stosuje ją przy wysyłce regulaminów produktowych do klientów, jako wymagany prawem tzw. trwały nośnik. Dzięki temu obie strony mają gwarancję niezmienialności danego dokumentu. Łukasz Szczepański pozytywnie ocenia również prace zmierzające do uregulowania rynku kryptowalut, tak aby wykluczyć uniknięcie opodatkowania takich transakcji.

40 ~ twój BIZNES

W CZASACH, GDY INTERNET JEST WSZĘDZIE DOSTĘPNY I MA POTĘŻNY ZASIĘG, STAJE SIĘ ON RÓWNIEŻ NAJWIĘKSZYM NOŚNIKIEM PRZEKAZU REKLAMOWEGO. WYDAWAŁOBY SIĘ, ŻE DO LAMUSA PRZECHODZI TRADYCJA FORMA REKLAMY W GAZETACH, RADIU, TELEWIZJI CZY NA ULOTKACH.

Tomasz Dyl GottaBe!

Bo czy tradycyjny marketing sprawdzi się w XXI. wieku? – zastanawiaj się teoretycy reklamy i PR-u. A okazuje się, że tak, bo co działało 300 lat temu, działa nadal choć odziane w nową szatę nowoczesności. Dotychczasowe doświadczenia pokazują, że można, wykorzystując wiedzę i narzędzia zdobyte w Internecie, implantować je do różnych mediów. Ominąć w ten sposób reklamowy bałagan i tłok na stronach internetowych i skorzystać z tradycyjnych mediów of�line’owych. Kampanie of�line’owe mogą sprawdzić się jako osobne akcje promocyjne jak i części większych kampanii łączących of�line z online. We współczesnym świecie mediów najczęściej tak się dzieje, że wykorzystywane są oba te sposoby reklamowe. Sukces kampanii będzie zależał jednak od dobrania produktu, kanału, przekazu do pro�ilu, potencjalnych odbiorców, grupy docelowej. W tym względzie musimy wziąć pod uwagę co najmniej wiek, płeć, wykształcenie, ale także, co dziś umożliwia nam internat, bardziej szczegółowo spro�ilować odbiorcę i przygotować dla niego reklamę indywidualną z uwzględnię jego potrzeb. 8 listopada 2018

Postaw na tradycyjne

FORMY REKLAMY ONE NADAL NIE ZAWODZĄ

Istnieje wiele kanałów promocji przy wykorzystaniu tradycyjnych metod reklamowych w prasie, radiu i telewizji, rozdawanie próbek i ulotek w różnych miejscach publicznych. W przypadku produktów spożywczych, kampanii usług cateringowych możemy przeprowadzić promocję samplingową, czyli rozdawanie próbek produktów, degustację dań. Taka kampania daje nam możliwość nie tylko zaprezentowania klientowi produktu, który on może skosztować, ale także daje nam możliwość przeprowadzenia krótkiej rozmowy. Dzięki temu otrzymujemy od razu opinię klienta o produkcie, a także sugestie i obraz preferencji potencjalnych klientów. Podziękowaniem za spotkanie i zainteresowanie, który może spowodować, że klient, kupi produkt może być kupon promocyjnym, np. 20% zniżki lub darmowy napój przy zakupie głównego dania. Zarządzający budżetami i akcjami marketingowymi �irm często nie maja czasu ani możliwości samemu przeprowadzić akcje samplingowe. Na szczęcie istnieją �irmy marketingowe, które mogą w tym im pomóc i zapewnić pracownika, promotora lub ambasadora marki. Oprócz rozdawania próbek czy ulotek, możemy wykorzystać bardziej niestandardowe metody tradycyjnego marketingu np. Promo Walkers, czyli promotorów z tablicami, założonymi na plecach jak tornister. Taki typ reklamy ma plus taki, że promotor może skoncentrować się na sprzedaży lub rozmowie

z klientem, a komunikat reklamowy wciąż jest widoczny dla innych. Oczywiście, nie wszystkie produkty można reklamować w ten sposób. Kanał i rodzaj reklamy, aby była ona skuteczna, musi być dostosowane do produkty i odbiorcy. Nikt nie chce ośmieszyć swoje marki przez nietra�ioną promocję. Mimo faktu, iż pierwsza gazeta na Wyspach Brytyjskich została wydana w XVII wieku to reklamy w prasie nadal cieszą się spora popularnością. Od dzienników, tygodników po miesięczniki, kwartalniki – wybór jest naprawdę spory. Co więcej, istnieją gazety mainstream’owe, branżowe i niszowe jak np. etniczne, które skupiają się na pewnej grupie docelowej jak np. Goniec Polski, który adresowany jest do Polonii mieszkającej na Wyspach. Reklama w prasie powinna być interesująca i zachęcić czytelnika, do zapoznania się z produktem lub zakupu, czyli powinna zawierać tzw. „call to action”. Dlatego też często sosowane są wezwania: sprawdź, jak działa nasz produkt, zadzwoń, odwiedź sklep, itp. Jest to ważne we wszystkich mediach, ale w prasie najbardziej, gdyż reklamodawca ma ograniczone kolumną prasową pole prezentacji produktu. Jak wynika z badania Ofcom (angielskiego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji), przeciętny mieszkaniec Wielkiej Brytanii spędza pomiędzy 3-4 godziny na słuchania radia w domu, samo-

Twój BIZNES ~

chodzie, pracy. Dlatego też, reklama radiowa nadal cieszy się ogromna popularnością wśród wielu reklamodawców. Nie jest istotne, czy potrzebujemy dotrzeć do studentów czy też rencistów, pewne jest to, że istnieje stacja radiowa lub audycja radiowa, która pozwoli nam na reklamę podczas czasu antenowego, gdzie mamy pewność, że słuchacze stanowią grupę docelową dla naszych produktów. Tym samym produkty dziecięce nie będą reklamowane podczas jezzowych wieczorów, ale np. podczas audycji skierowanych do najmłodszych

i ich rodziców. Kampania radiowa powinna być interesująca, nie powinna zawierać więcej niż 4 informacje: nazwa i marka produkty, zalety produktu i gdzie go można nabyć lub dowiedzieć się więcej (call to action). Również w tym przypadku ważna jest zwięzłość, prostota, by słuchacza nie zniechęcić i nie zanudzić. Ciekawą rzeczą, która pojawiła się dzięki Internatowi jest geo-targetowanie, czyli lokalizacji gdzie dany użytkownik korzysta z danego medium. Brytyjska telewizja Sky połączyła swoje siły z Experian,

agencją usług �inansowych, by poznać pro�ile swoich klientów i stworzyć usługę SkySmart. Na podstawie przychodów, wielkości gospodarstwa domowego czy też wykształcenia klientów, SkySmart zaczął emitować reklamy, do konkretnego odbiorcy. Dla przykładu, Pan Smith który jest wykładowcą na uczelni, zarabia ok. £55,000 rocznie i ma małe dziecko, będzie oglądać w TV reklamę ekologicznych pieluszek. Jego sąsiad, który również jest abonamentem Sky, zarabia £25,000 i jest kasjerem w supermarkecie, w tym samym czasie

będzie oglądał reklamę nowego laptopa. Geo-targetowanie dotychczas było tylko i wyłącznie dostępne przy reklamach typu display na portalach internetowych i społecznościowych. Dziś to już się zmienia i od półtora roku implementowane jest przez inne, tradycyjne media. Podobne kampanie reklamowe jak te opisane przy SkySmart można teraz również zaplanować w radiu. I tak na przykład słuchając RMF FM w Wielkiej Brytania słuchacz zamiast reklamy Biedronki usłyszy reklamę angielskiego banku, który przygotował produkt �inansowy skierowany nie tylko do Brytyjczyków, ale i innych nacji. Słuchacz w Polsce w tym samym czasie usłyszy reklamę dyskontu. Szkoda, że radiostacje nie chcą rozmawiać z indywidualnymi klientami, tłumacząc się, że zajmuje to za dużo czasu i oferują te usługi jedynie agencjom lub domom mediowym. Jaką opcję i nośnik reklamowy wybierzesz dla swojego biznesu, pamiętaj aby Twoja kampania była spójna, przejrzysta, miała „call to action”, a gdy już pozyskasz klienta, nie zapomnij zapytać go skąd dowiedział się o tobie i twoim produkcie lub serwisie.

reklama

42 ~ Twój BIZNES

MAKING TAX DIGITAL CYFROWE ROZLICZENIE PODATKOWE

Piotr Kubalka FCCA, MSc, BSc(Hons)

Firma księgowa Capital Business Links MTD to hasło spędzające sen z powiek wielu przedsiębiorcom, których �irmy są zarejestrowane na terenie Wielkiej Brytanii. Making Tax Digital z pewnością zrewolucjonizuje brytyjski system podatkowy. Jak każda poważna zmiana w przepisach – MTD budzi zrozumiałe obawy. Trzeba przyznać, że w tym przypadku niepokoje mogą być uzasadnione – przystosowanie �irmy do nowych zasad rozliczania się z �iskusem będzie wymagało od podatnika sporego wysiłku. Warto go jednak podjąć i to jak najszybciej, by móc w pełni korzystać z zalet cyfrowego rozliczenia podatkowego.

Czy jest się czego bać?

Głównym celem Making Tax Digital (MTD) jest uszczelnienie systemu podatkowego między innymi wprowadzenie nie rocznego, a kwartalnego obowiązku rozliczeniowego dla osób samozatrudnionych. W ramach tego wieloletniego i wieloetapowego projektu Urząd Skarbowy Jej Królewskiej Mości (HMRC), będący na Wyspach odpowiednikiem polskiego Urzędu Skarbowego, proponuje każdej osobie �izycznej oraz �irmie własne, spersonalizowane, cyfrowe konto, 8 listopada 2018

w którym informacje podatkowe będą dostępne na bieżąco. W rezultacie system podatkowy ma stać się bardziej skuteczny, efektywny i łatwiejszy dla podatników. Co zatem stanowi największe wyzwanie? Obsługa konta wymaga korzystania z oprogramowania kompatybilnego z MTD. Wprowadzenie do �irmy nowej technologii może być kosztowne oraz czasochłonne, zwłaszcza biorąc pod uwagę konieczność przeszkolenia pracowników odpowiadających w przedsiębiorstwie za �inanse. Co więcej, inwestycje pozostające w zasięgu możliwości nawet małej �irmy, dla osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą mogą być dużym wyzwaniem. W związku z rosnącym zapotrzebowaniem, na rynku pojawia się coraz więcej �irm księgowych specjalizujących się w obsłudze tego rodzaju zadań. W wielu przypadkach warto rozważyć powierzenie im prowadzenia elektronicznego konta podatkowego, zwłaszcza w początkowej fazie wdrażania rozwiązania, by odciążyć stacjonarnych pracowników i mieć pewność, że cały proces przebiega prawidłowo.

Co, kiedy, dla kogo?

Rząd brytyjski od pewnego czasu prowadzi politykę mającą na celu zwiększenie kontroli podatników nad własnymi �inansami. Making Tax Digital jest konkretnym ruchem w tym kierunku. Obecnie trwający etap ma charakter przygotowawczy – prowadzone są działania infor-

macyjne, powstaje specjalistyczna infrastruktura. Warto już teraz zapoznać się z instrukcją dostępną na brytyjskiej stronie rządowej pod adresem https://www.gov.uk/ government/publications/vat-notice-70022-making-tax-digital-forvat/vat-notice-70022-making-taxdigital-for-vat i zacząć przebudowywać system zarządzania �inansami w swojej �irmie tak, by dostosować go do nadchodzących wymagań. Na nadchodzące zmiany bezwzględnie powinny zacząć przygotowywać się �irmy, których obrót przekracza próg podatku VAT (określony obecnie na poziomie 85 tys. funtów). Wszelkiego rodzaju przedsiębiorstwa i organizacje (w tym: jednoosobowa działalność gospodarcza, spółki osobowe, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, �irmy spoza Wielkiej Brytanii zarejestrowane w niej na podatek VAT, fundusze powiernicze, organizacje charytatywne) spełniające to kryterium już od 1 kwietnia 2019 r. będą musiały prowadzić ewidencję cyfrową i składać deklaracje VAT za pomocą specjalnego oprogramowania. MTD dla podatku dochodowego osob indywidualnych oraz �irm wejdzie w życie najwcześniej w kwietniu 2020 r. - dokładna data nie została jeszcze określona. Data ta zostanie potwierdzona dopiero wtedy, kiedy urząd będzie miał pewność, że projekt MTD sprawdza się w przypadku VATów. Jak wynika z powyższych informacji, nie wszyscy przedsiębiorcy

zostali w najbliższym czasie zobligowani do korzystania z rządowego portalu podatkowego. Mimo to do programu można przystąpić dobrowolnie już teraz. Choć dla wielu zaniepokojonych reformą osób taki pomysł może się wydawać szalony, dołączenie do systemu przynosi szereg korzyści.

MTD – konsekwencje

W wielu przypadkach konieczność zbudowania zaplecza technologicznego oraz merytorycznego do obsługi nowej formy rozliczeń z brytyjskim �iskusem może okazać się niewielkim kosztem w stosunku do korzyści, jakie niesie za sobą uporządkowanie systemu księgowego w �irmie. MTD umożliwia sprawniejsze zarządzanie rachunkami i własną działalnością. Zamiast czekać na roczny zwrot podatku i uzależniać swoje działania biznesowe od jego wysokości, przedsiębiorca będzie mógł na bieżąco monitorować stan dochodów, wydatków i zysków w swojej �irmie, a co za tym idzie – podejmować szybsze i skuteczniejsze decyzje. Cały proces składania i rozliczania zeznań podatkowych zostanie zautomatyzowany i uproszczony, co w dłuższej perspektywie pozwoli przedsiębiorcy zaoszczędzić czas oraz uniknąć błędów, a w szerszej skali – być bardziej konkurencyjnym na rynku.

Jak się do tego zabrać?

Szczegółowe założenia Making Tax Digital mogą budzić kontrowersje i obawy podobne do tych, które kiedyś wiązały się z upowszechnieniem bankowości elektronicznej. Z perspektywy czasu nie mamy chyba wątpliwości, że operacje bankowe online to rozwiązanie, które znacznie ułatwiło prowadzenie biznesu. Wszystko wskazuje na to, że podobnie będzie z MTD. By czerpać korzyści z nowego systemu, warto skorzystać z profesjonalnej pomocy księgowej, zwłaszcza że błędy w rozliczeniach mogą skutkować nałożeniem wysokich kar na przedsiębiorstwo. Kompleksowa obsługa klienta w tym zakresie powinna obejmować m.in. wyposażenie go w odpowiednie, kompatybilne z MTD oprogramowanie księgowe, wsparcie w wypełnianiu nowych obowiązków związanych z podatkiem VAT, zapewnienie możliwości monitorowania i ingerowania w dane podatkowe na bieżąco. Silne zaplecze merytoryczne jest najlepszym gwarantem bezproblemowego przejścia �irmy przez okres wdrożeń i pełnego uczestnictwa w pozytywnych aspektach przemian gospodarczych w Wielkiej Brytanii.

44 ~ Twój BIZNES reklama

WYBIERAJĄC

SAMI SWOI PREMIUM pozwolisz nam współtworzyć SUKCES TWOJEJ FIRMY

Współczesny biznes opiera się na trzech podstawowych �ilarach, takich jak: innowacyjność, wiarygodność i indywidualne dopasowanie do potrzeb klienta.

• W Sami Swoi Premium wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom współczesnej przedsiębiorczości, udostępniając nowoczesne narzędzia �inansowe, dzięki którym dokonasz szybkich i bezpiecznych transferów pieniężnych do Polski, a możliwość negocjacji kursu da ci spore oszczędności. Ponad 14letnie doświadczenie oraz tysiące zadowolonych klientów są najlepszą gwarancją jakości usług. • Sami Swoi Premium to usługa profesjonalnych transferów pieniężnych dla Biznesu, mająca na celu usprawnienie funkcjonowania przedsiębiorstw na terenie Wielkiej Brytanii.

8 listopada 2018

• Zaufało nam tysiące klientów w Wielkiej Brytanii. Dołącz do nas i otrzymaj voucher na miesiąc darmowych przekazów standard – www.samiswoipremium.com.

CO NAS WYRÓŻNIA: Indywidualne podejście i oszczędność – profesjonalne doradztwo indywidualnego opiekuna pozwala dostosować usługi do potrzeb każdego klienta, oferując konkurencyjny kurs wymiany

Bezpieczeństwo transakcji – wszystkie transfery są stale monitorowane Wygoda i szybkość – możliwość wykonania transferów online lub telefonicznie (każdy transfer otrzymuje status priorytetowy z opcją dostarczenia na konto odbiorcy już w 10 minut)

Prestiżowy status Authorised Electronic Money Institution – nadany przez Financial Conduct Authority Prowadzisz biznes w Wielkiej Brytanii? Dołącz do nas już dziś!

Twój BIZNES ~ ANALITYCY PRZEWIDUJĄ, ŻE DO ROKU 2030 RYNEK PRACY W DOBRZE ROZWINIĘTYCH KRAJACH EUROPY RADYKALNIE SIĘ ZMIENI. ICH ZDANIEM PRZESTANIE ISTNIEĆ 30 – 45 PROC. MIEJSC PRACY. JUŻ DZIŚ WARTO WIĘC POMYŚLEĆ O WŁASNYM BIZNESIE. ZAPRASZAMY NA V KONGRES POLSKICH PRZEDSIĘBIORCÓW!

PRZYSZŁOŚĆ NALEŻY DO PRZEDSIĘBIORCÓW, NIE PRACOWNIKÓW

Wszystko wskazuje na to, że technologia, która rozwija się w zawrotnym tempie oraz chęć minimalizowania kosztów, przyczyni się do znacznego ograniczenia miejsc pracy. Korporacje nie będą już zatrudniać takiej liczby pracowników, jak to było dotychczas – ich miejsce zajmą roboty i sztuczna inteligencja. W obliczu tych perspektyw, warto więc zrezygnować z korporacyjnej kariery, a swoją wiedzę, umiejętności i energię poświęcić na stworzenie oraz rozwój własnego biznesu. Wielka Brytania nie od dziś zapewnia �irmom łatwy dostęp do nowych dróg rozwoju, klientów i kapitału. W szczególności Londyn to miejsce, w którym przedsiębiorcy mają szansę na powiększenie skali swojej działalności i pozyskanie światowych rynków. Dla producentów, eksporterów i importerów towarów przeszkodą może stać się Brexit i związane z nim ograniczenia logistyczne. Biznesowe działania nie mogą jednak zostać powstrzymane. W tych czasach ważne jest korzystanie z dostępnych technologii oraz nieustanne poszerzanie sieci biznesowej – dzięki temu szanse na przetrwanie oraz wzrost zysków stają się realne. Przedsiębiorcy muszą się jednoczyć, wymieniać się wiedzą oraz doświadczeniem, tym samym ucząc się od siebie nawzajem. Taką możliwość dają odbywające się w Wielkiej Brytanii kongresy i spotkania networkingowe. Nieprzerwanie od pięciu

lat z myślą o polskich przedsiębiorcach, organizacja członkowska integrująca przedsiębiorców z różnych branż – Polish Bussines Link – organizuje Congress of Polish Entrepreneurs. Tym razem event odbędzie się w Londynie, w nowoczesnej przestrzeni The Trampery. Głównym tematem spotkania będą właśnie nowoczesne technologie – jak efektywnie wykorzystywać je w swojej działalności? W ramach kongresu odbędą się panele dyskusyjne, warsztaty, a także nieformalny networking, podczas którego będzie można wymienić się wizytówkami. PBLINK daje zainteresowanym dwie możliwości: uczestnictwo w całym wydarzeniu oraz zakup biletu tylko na popołudniowy networking.

KIEDY:

29.11, godz. 10:00 – 18:00

GDZIE:

The Trampery Old Street 239 Old St, Hoxton, London, EC1V 9EY

CENA:

£30-£50 Program i Rejestracja Online: www.pblink.co.uk/congress2018

KONTAKT

do Organizatora: Bartek – 07842613016 lub bart@pblink.co.uk

reklama

46 ~ Twój BIZNES

Wartość rynkowa JĘZYKA WYJĄTKOWOŚĆ UNII EUROPEJSKIEJ TKWI NIE TYLKO W OGROMNYM BOGACTWIE JĘZYKÓW, RELIGII I KULTUR. PODKREŚLA JĄ RÓWNIEŻ PROWADZONA POLITYKA HANDLOWA ORAZ POLITYKA WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU, KTÓRE STWARZAJĄ NIEPRZECIĘTNE MOŻLIWOŚCI EKSPANSJI MIĘDZYNARODOWEJ DLA PRZEDSIĘBIORSTW.

Justyna Gutowska Business Language Boutique Ltd. Z jednej strony, różnorodność środowiska biznesowego zachęca do wymiany doświadczeń, otwarcia na nowe rynki i strategie. Z drugiej, może stać się źródłem problemów – trudności w komunikacji spowodowanych mnogością języków europejskich i brakiem zrozumienia odmienności kulturowej danego obszaru. Duże organizacje Europejskie, takie jak instytucje Unii Europejskiej i Rada Europy, dostrzegają bariery dla rozwoju, jakie tworzy brak znajomości kultury i języka poszczególnych państw i od lat publikują rekomendacje na temat spójnej i efektywnej polityki językowej (np. Raport Analityczny „Polityka językowa w Europie” z 2013 r.). Pomimo to, wielu przedsiębiorców wciąż nie docenia, jak ważną rolę odgrywa posiadanie odpowiednich strategii językowych i komunikacji interkulturowej w globalnym rozwoju �irmy.

Wartość rynkowa języka

Okazuje się, że taka ignorancja drogo kosztuje. Według badania ELAN 2006 (ang. Eﬀects on the European Economy of Shortages of Foreign Langugage Skills in Enterprises – wpływ niewystarczającej znajomości języków obcych w przedsiębiorstwach na gospodarkę europejską), z powodu braku umiejętności językowych, przedsiębiorstwa europejskie nie w pełni korzystają z dostępnych możliwości rozwojowych i zarobkowych. Z badanej grupy 2000 �irm (w tym 8 listopada 2018

polskich), prowadzących działalność eksportową w 29 państwach europejskich, aż 11 proc. (195 przedsiębiorstw) straciło faktyczne lub potencjalne kontrakty eksportowe z powodu bariery językowej, utrudniającej komunikację biznesową. W skali europejskiej oznacza to, że co najmniej 945 tysięcy małych i średnich przedsiębiorstw ponosi straty �inansowe na skutek braku odpowiedniej �irmowej strategii językowej. 37 �irm uwzględnionych w raporcie ELAN 2006 odnotowało łączną stratę pomiędzy 8 a 13,5 miliona euro, podczas gdy aż 54 przedsiębiorstwa straciły możliwość zawarcia umów opiewających łącznie na 16,5– 25,3 miliony euro. Aż 10 z badanych podmiotów zadeklarowało stratę faktycznych lub potencjalnych kontraktów wartych aż 1 milion euro. Z kolei raport Komisji Europejskiej z przebiegu projektu PIMLICO (ang. Promoting, Implementing, Mapping Language and Intercultural Communication Strategies – Promowanie, wdrażanie, mapowanie strategii językowych i strategii komunikacji interkulturowej) z 2011 r. wskazuje na obszary działalności przedsiębiorstwa, w których najczęściej dochodzi do językowych potyczek i

gaf, a w których wysoka kompetencja językowa odgrywa kluczową rolę. Są to między innymi spotkania i negocjacje z partnerami biznesowymi i klientami oraz zdobywanie ich zaufania, branie udziału w targach branżowych, zarządzanie zespołem, badanie rynków zagranicznych, konferencje, szkolenia, reklama, spełnianie lokalnych norm i wymagań prawnych, przystępowanie do przetargów, sprzedaż internetowa, sporządzanie umów, czy też obsługa klienta. A zatem, niemalże na każdym kroku, odpowiednia kompetencja językowa – lub jej brak – może zadecydować o �inansowym bycie lub niebycie przedsiębiorstwa. Nawet najprężniej działająca organizacja, w której personel nieumiejętnie odpowiada na zapytania klientów, a szefom brak pewności językowej w rozmowach z kontrahentami, nie ma zwyczajnie szans na wykorzystanie swojego pełnego potencjału na rynkach zagranicznych.

Liczy się też kultura

Przedsiębiorcy, którzy dostrzegają wartość dodaną odpowiedniej strategii językowej w prowadzonej działalności międzynarodowej,

Twój BIZNES ~ dużą wagę przywiązują również do lepszego zrozumienia i przezwyciężenia różnic kulturowych. Chociaż są one bardziej subtelne w kontaktach z kontrahentami zagranicznymi, znacznie wpływają na budowanie i utrzymywanie relacji zawodowych. Zagadnienia takie jak sposób zwracania się do osób w różnym wieku i na różnych stanowiskach, prowadzenie spotkań, wygłaszanie prezentacji, strategie sprzedaży i negocjacji, poczucie humoru, a nawet podejście do punktualności, mają niemałe znaczenie w nawiązywaniu handlowych relacji w obcym państwie. Co więcej, dokładniejsze poznanie kultury konsumenta pozwala na lepsze zrozumienie jego oczekiwań i potrzeb, co z kolei przekłada się na wykorzystanie potencjału sprzedażowego.

DOKŁADNIEJSZE POZNANIE KULTURY KONSUMENTA POZWALA NA LEPSZE ZROZUMIENIE JEGO POTRZEB, CO Z KOLEI PRZEKŁADA SIĘ NA WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU SPRZEDAŻOWEGO

Znakomitym przykładem narzędzi, w których język i kultura odgrywają równorzędną rolę, są odpowiednio zlokalizowane – czyli dostosowane pod względem kulturowym i lingwistycznym – strona internetowa i kampania marketingowa. Dla przykładu, międzynarodowa �irma IKO przyznaje, że odpowiednie decyzje podjęte w sprawie adaptacji językowej i kulturowej ich witryny oraz materiałów promocyjnych zaowocowały w 10-proc. wzroście rentowności przedsiębiorstwa (PIMLICO, 2011).

Strategia to podstawa

Dogłębna analiza badań przeprowadzonych w ramach ELAN 2006 wykazała bezpośredni związek pomiędzy kompetencją językową i kulturową a sukcesem w handlu międzynarodowym. Wyróżniono cztery główne elementy zarządzania, mające największy wpływ na wyniki handlowe: wdrożenie odpowiedniej strategii językowej, zaangażowanie rodzimych użytkowników danego języka, zatrudnienie pracowników posiadających umiejętności językowe oraz korzystanie z usług tłumaczy ustnych i pisemnych. Poziom sprze-

daży �irm, które inwestują w prowadzenie odpowiedniej polityki językowej jest aż o 44,5 proc. wyższy od tych, które nie decydują się na tego rodzaju inwestycje (ELAN, 2006). To bardzo dobra wiadomość dla każdego przedsiębiorcy z ambicją prowadzenia działalności na skalę międzynarodową – podjęcie odpowiednich działań gwarantuje sukces. Poza dobrze świadczoną usługą, znakomitym produktem i ciężką pracą, znaczenie ma również odpowiednia strategia językowa i adaptacja kulturowa.

Historia sukcesu

Znakomitym przykładem na sukces odniesiony po wdrożeniu strategii lingwistycznej jest historia polskiej �irmy Steelpress, produkującej elementy metalowe do przyczep i eksportującej między innymi do Rosji, Izraela i USA. Po kilku bolesnych porażkach językowych i utracie dużego francuskiego partnera handlowego, Steelpres zdecydowało się na wdrożenie 13 niezależnych strategii zarządzania językiem w �irmie, rewolucjonizując tym samym swoje wyniki w handlu zagranicznym. Zatrudniono tłumaczy do rozmów podczas zagranicznych targów branżowych oraz do pomocy w prowadzeniu rozmów oraz korespondencji biznesowej z kontrahentami i partnerami biznesowymi. Podjęto również szkolenia kształcenia świadomości kulturowej, zatrudniono przedstawicieli �irmy na rynkach lokalnych oraz stworzono treści na stronie internetowej w sześciu różnych językach, umożliwiając tym samym klientom internetowe składanie zamówień w ich lokalnym języku. W Steelpress sporządzono również dokumentację wewnętrzną i zewnętrzną w pięciu językach oraz znaleziono budżet na pogłębianie kompetencji językowych pracowników. Na rezultaty nie trzeba było długo czekać. W krótkim czasie, �irma znalazła się na liście 10 super MŚP zamieszczonej w raporcie z programu PIMLICO. Liczby mówią same za siebie – ignorancja językowa słono kosztuje, natomiast kapitał ulokowany w odpowiednią �irmową strategię językową oraz komunikację interkulturową przynosi znakomite rezultaty. Rezygnacja z profesjonalnie przetłumaczonej umowy, pomocy językowej podczas rozmów biznesowych czy odpowiednio zlokalizowanej kampanii reklamowej, czy strony internetowej, przynosi tylko pozorne oszczędności. Droga na listę 10 super MŚP jest inna.

reklama

48 ~ imprezownik GOŃCA

co w trawie piszczy...

GONIEC

kulturalny

KALENDARIUM WYDARZEŃ: listopad Natalie Prass

Piosenkarka i autorka piosenek. Rok i miejsce urodzenia: 1986 r., Cleveland, Ohio, Stany Zjednoczone. Gatunek: Muzyka autorska. Wytwórnie płytowe: Startime International, Universal Music Group, Caroline Records, Spacebomb Records. Powiązania muzyczne: Jenny Lewis, Trey Pollard. Utwory: Short Court Style, Why Don’t You Believe In Me, My Baby Don’t Understand Me. Kiedy: 08.11, godz. 11:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £20

Rick Astley

Rick Astley, właśc. Richard Paul Astley – brytyjski piosenkarz popowy, autor tekstów i muzyk. Do najsłynniejszych utworów zaliczyć można: „Whenever You Need Somebody”, „Together Forever”, „She Wants to Dance with Me” i „My Arms Keep Missing You”. Największe sukcesy Astley odnosił w USA i Wielkiej Brytanii. Ciągle kojarzony z trójką współpracowników i zmęczony ich działaniami postanowił w 1989 zerwać z nimi kontakty. Powrócił w 1991 lansując piosenkę „Cry for Help”. W 2008 na gali MTV Europe Music Awards został laureatem w 8 listopada 2018

kategorii „Najlepszy wykonawca wszech czasów”. Piosenka „Never Gonna Give You Up” w wykonaniu Astleya jest używana do dowcipu internetowego zwanego Rickroll. Kiedy: 08.11, godz. 19:00 Gdzie: Eventim Apollo, London

land Records, Universal Music Group. Powiązania muzyczne: Gabrielle Aplin, Orla Gartland, Lewis Watson. Utwory: King, Fools, Irrelevant. Kiedy: 08.11, godz. 19:00 Gdzie: The Camden Assembly (Barﬂy), London

The Growlers

Jerron „Blind Boy” Paxton

Cena: od £35

Grupa muzyczna. Początek kariery: Dana Point, Kalifornia, Stany Zjednoczone (2006). Gatunki: Muzyka surf, Rock psychodeliczny, Garage rock, Synth pop. Członkowie: Brooks Nielsen, Scott Montoya, Kyle Straka, Anthony Braun Perry, Matt Taylor. Wytwórnie płytowe: Cult Records, Everloving Records, Fat Cat Records. Utwory: Night Ride, Love Test, One Million Lovers. Kiedy: 08.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £68

Lauren Aquilina

Piosenkarka i autorka piosenek. Rok i miejsce urodzenia: 23 czerwca 1995, 23 lata, Bristol, Wielka Brytania. Albumy: Isn’t It Strange, Fools, Sinners, Liars, Ocean, Isn’t It Strange?. Gatunki: Indie pop, Soul, Indie folk. Wytwórnie płytowe: Is-

Cena: od £18

Muzyk. Albumy: Recorded Music for Your Entertainment. Gatunki: Muzyka świąteczna, Folk. Wytwórnie płytowe: Columbia Records, Document Records, LO–MAX Records, Blind Boy Records. Utwory: Candy Man, Railroad Bill, Motherless Child Blues. Kiedy: 08.11, godz. 19:00 Gdzie: Union Chapel, London

Cena: od £54

Curtis Harding

Piosenkarz. Data i miejsce urodzenia: 11 czerwca 1979 39 lat, Saginaw, Michigan, Stany Zjednoczone. Gatunek: Soul. Programy telewizyjne: Hap i Leonard. Wytwórnie płytowe: ANTI–, Burger Records. Utwory: Keep On Shining, Need Your Love, Wednesday Morning Atonement. Kiedy: 08.11, godz. 19:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena: od £29

đ 10-&$".:đ

Ben Howard

Ben Howard – brytyjski piosenkarz i twórca tekstów. Wychowywany przez umuzykalnionych rodziców. Dzięki nim, już jako dziecko zetknął się z muzyką artystów z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych (takich jak Joni Mitchell czy Bob Dylan). Miało to na niego ogromny wpływ i zapoczątkowało jego miłość do muzyki. Po ukończeniu King Edward IV Community College i Torquay Boys’ Grammar School, a następnie krótkim pobycie na uniwersytecie w Kornwalli, Howard postanowił skupić się na tworzeniu muzyki. Zaczął budować reputację nie tylko w hrabstwie Devon, ale również w innych częściach Wielkiej Brytanii. W końcu został poproszony o podpisanie kontraktu z Island Records. W 2011 roku wydał album zatytułowany „Every Kingdom”. Na płycie znalazły się single „Old Pine” i „The Wolves”. Płyta ukazała się 6 października 2011 roku. W 2012 roku odbył trasę koncertową, promującą jego nowy album, po Ameryce i Wielkiej Brytanii. Współpracuje z Island Records i Communion Records. Kiedy: 08.11, godz. 19:00 Gdzie: Tobacco Dock, London

Cena: od £70

imprezownik GOŃCA ~

đ 10-&$".:đ New Order

New Order – brytyjski zespół muzyczny założony w Manchesterze w 1980 roku przez członków Joy Division tuż po samobójczej śmierci wokalisty Iana Curtisa. Początkowo wykonywał muzykę zbliżoną do dokonań zespołu Curtisa, później wypracował oryginalne brzmienie będące połączeniem elementów muzyki gitarowej i elektronicznej. Zespół rozpadł się w 2007 roku, po odejściu jednego z jego założycieli Petera Hooka i reaktywował się w 2011 roku. Skład zespołu: Stephen Morris – perkusja, instrumenty klawiszowe (1980–2007, 2011–), Bernard Sumner – śpiew, gitara, instrumenty klawiszowe (1980–2007, 2011–), Gillian Gilbert – gitara, instrumenty klawiszowe (1980–2001, 2011–), Phil Cunningham – gitara, instrumenty klawiszowe, elektroniczne instrumenty perkusyjne (2004–2007, 2011–), Tom Chapman – gitara basowa, syntezatory (2011–). Kiedy: 09.11, godz. 18:30 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena: od £100

Lauren Aquilina

Brytyjska piosenkarka i autorka piosenek. Data i miejsce urodzenia: 23 czerwca 1995 23 lata, Bristol (Wielka Brytania). Albumy: Isn’t It Strange, Fools, Sinners, Liars, Ocean, Isn’t It Strange?. Gatunki: Indie pop, Soul, Indie folk. Wytwórnie płytowe: Island Records, Universal Music Group. Powiązania muzyczne: Gabrielle Aplin, Orla Gartland, Lewis Watson. Utwory: King, Fools, Irrelevant. Kiedy: 08.11, godz. 19:00 Gdzie: The Camden Assembly (Barfly), London

Jarreau Vandal

Artysta. Gatunek: R&B/Soul. Albumy: Suburb Superhero, Anthology, Soulection White Label: 003. Wytwórnie płytowe: Soulection, Hear This Records. Utwory: Someone That You Love, Scintilla, Westside. Kiedy: 09.11, godz. 19:00 Gdzie: Village Underground, London

Mon Laferte

Piosenkarka. Data i miejsce urodzenia: 2 maja 1983 r., Viña del Mar, Chile. Gatunki: Blues rock, Latin alternative, Indie pop, Bolero, Metal alternatywny. Filmy: Rojo, An Odd Evening in April, No Me Digas Solterona. Utwory: Tu Falta de Querer, Mi Buen Amor, Amárrame. Kiedy: 09.11, godz. 19:00 Gdzie: Hackney Arts Centre, London

Cena: od £37

Greta Van Fleet

Greta Van Fleet – amerykański zespół muzyczny, założony w 2012 roku. W skład zespołu weszli: Joshua „Josh” Kiszka, Samuel „Sam” Kiszka, Jacob „Jake” Kiszka i Kyle Hauck, którego zastąpił jeszcze w tym samym roku Danny Wagner. Zespół jest często porównywany

do Led Zeppelin, głównie za sprawą wokalisty Josha Kiszki, którego barwa głosu jest porównywana do Roberta Planta. Jake utrzymuje, że nie mają zamiaru imitować legendarnej grupy rockowej, choć przyznał że „intensywnie studiował” twórczość Jimmy’ego Page’a. W stylu gitarowej gry Jake’a rozpoznać można wpływ twórców, takich jak np.: John Lee Hooker, Elmore James, Eric Clapton, Keith Richards czy Pete Townshend. Danny’ego inspirowali natomiast perkusiści tacy jak: Carmine Appice, John Bonham, Mitch Mitchell oraz Michael Shrieve. Ulubionym basistą Sama jest sesyjny muzyk Motown, James Jamerson. Kiedy: 09.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena: od £100

Fat Freddy’s Drop

Fat Freddy’s Drop – założony w 1999 roku, nowozelandzki zespół grający mieszankę jazzu, soulu, reggae i muzyki ludowej, aktywny do dzisiaj. Obecni członkowie: Joe Dukie (prawdziwe nazwisko Dallas Tamaira), Tony Chang (prawdziwe nazwisko Toby Laing), Chopper Reedz (prawdziwe nazwisko Scott

Cena: od £18

Nightmares on Wax

Producent nagrań dźwiękowych. Wytwórnia płytowa: Warp Records. Członkowie: Robin Taylor–Firth, Kevin Harper, DJ E.A.S.E. Gatunki: Electronica, Hip–hop, Acid house, Trip hop, Downtempo. Nagrody: DJ Award for Best Downtempo. Utwory: On Wax: Humble, Les Nuits, You Wish. Kiedy: 09.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £34

POLECAMY!

Neko Case

Neko Case – amerykańska piosenkarka country alternatywnego, muzyk, kompozytorka i autorka tekstów. Jest powszechnie znana ze swojej kariery solowej oraz jako wokalistka kanadyjskiego zespołu The New Pornographers. Case nagrywała i odbywała trasy koncertowe przez szereg lat jako Neko Case & Her Boyfriends. Przede wszystkim śpiewa i gra własne kompozycje, ale również przedstawiła interpretacje utworów artystów, m.in. Harry Nilsson, Queen, Bob Dylan, Neil Young. Kiedy: 08.11, godz. 19:00 Gdzie: Barbican Centre, London

Cena: od £41

Towers), Jetlag Johnson (prawdziwe nazwisko Tehimana Kerr), Dobie Blaze (prawdziwe nazwisko Iain Gordon), DJ Fitchie (prawdziwe nazwisko Chris Faiumu), Hopepa (prawdziwe nazwisko Joe Lindsay). Kiedy: 09.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £60

Therapy?

Therapy? to grupa muzyczna wykonująca nowoczesny i oryginalny ciężki rock oparty na riffach gitarowych. Powstała 1989 roku w Irlandii Północnej z inicjatywy pochodzącego z Ballyclare gitarzysty i wokalisty Andyego Cairnsa oraz perkusisty Fyfe Ewinga pochodzącego z Larne, skład grupy uzupełnił ponadto basista Michael McKeegan z którym grupa w dwa lata od powstania zrealizowała debiutancki album pt. Babyteeth. Zespół występuje nieprzerwanie do dnia dzisiejszego, na przestrzeni 20 lat istnienia zespół wydał piętnaście albumów studyjnych oraz wiele singli. Kiedy: 09.11, godz. 19:30 Gdzie: Southampton Engine Rooms, Southampton

Cena: od £45

Donny McCaslin

Donny McCaslin – amerykański saksofonista jazzowy. Ur. 11 sierpnia 1966 jako Donald Paul McCaslin. Zaczął grać na saksofonie mając 12 lat, zachęcony przez jego ojca .Ukończył Berklee College of Music w Bostonie. Pierwszy album zatytułowany Vibe nagrał w 1995 z grupą Steps Ahead. Grał w kwartecie Lan Xang i big bandzie Kena Schaphorsta. W 2004 otrzymał nominację do nagrody Grammy w kategorii najlepsze instrumentalne solo jazzowe za „Bulería, Soleá Y Rumba” na nagranym wspólnie z Maria Schneider Orchestra albumie Concert In The Garden. Do Grammy nominowany był jeszcze w 2013 (najlepsze improwizowane solo jazzowe w „Stadium Jazz” na Casting for Gravity) i 2015 (w tej samej kategorii za „Arbiters Of Evolution” na The Thomson Fields). Współpracował z takimi artystami jak David Binney, Johnathan Blake, Scott Colley, Ben Monder, Antonio Sanchez, Edward Simon i David Bowie. Kiedy: 07.10, godz. 18:00 Gdzie: Scala (King’s Cross), London

Cena: od £50

50 ~ imprezownik GOŃCA

co w trawie piszczy...

Michael Schenker Fest

Grupa muzyczna. Albumy: Resurrection, Nuclear Blast Showdown Spring 2018. Wytwórnie płytowe: Nuclear Blast, Ward Records Inc., in–akustik GmbH & Co. KG Licensed by in–akustik GmbH & Co. KG. Utwory: Take Me To The Church, Warrior, Heart And Soul. Kiedy: 10.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena: od £55

Baxter Dury

POLECAMY!

Bullet For My Valentine

Bullet for My Valentine – walijska grupa wykonująca muzykę z gat. metalcore. Powstała w 1998 r. W 2012 Matthew Tuck postanowił przerwać nagranie z projektem AxeWound, jednakże miał chęć powrócić do zespołu w celu wydania kolejnej płyty, która się nazywała Temper Temper. W 2015 r. zespół wydał piąty album studyjny, Venom. Album ten, pod względem charakteru dźwięku, jest krokiem w stronę powrotu do korzeni. Kiedy: 10.11, godz. 19:00 Gdzie: Alexandra Palace, London

Muzyk. Data i miejsce urodzenia: 18 grudnia 1971 (46 lat), Wingrave, Wielka Brytania. Wytwórnie płytowe: Rough Trade Records, Parlophone, Heavenly, PIAS Entertainment Group. Gatunki: Rock, Muzyka pop. Utwory: Miami, Cocaine Man, Other Men’s Girls. Kiedy: 10.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £25

Cena: od £38 The Spit�ires

The Australian Pink Floyd

The Australian Pink Floyd Show – założony w 1988 roku tribute band zespołu Pink Floyd. Podstawowy skład osobowy zespołu tworzony jest przez następujących muzyków: Steve Mac – gitara, śpiew (1988– obecnie), Jason Sawford – instrumenty klawiszowe (1988–obecnie), Colin Wilson – gitara basowa, śpiew (1993–obecnie), Paul Bonney – perkusja (1998–obecnie), David Domminney Fowler – gitara, śpiew (2010–obecnie), W latach 2005–2010 członkiem zespołu była polska wokalistka Aleksandra Bieńkowska. Kiedy: 10.11, godz. 18:30 Gdzie: Eventim Apollo, London

Iain Gordon), DJ Fitchie (prawdziwe nazwisko Chris Faiumu), Hopepa (prawdziwe nazwisko Joe Lindsay). Kiedy: 10.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy, London

Cena: od £40

Alexis Ffrench

Kompozytor. Wytwórnia płytowa: Sony Music. Gatunek: New age. Albumy: Evolution, Piano Karma, Piano Diaries, Stolen Lullabies, Escape, The Piano Whisperer, The Singing Planet. Utwory: Bluebird, Waterfalls, Hope. Kiedy: 10.11, godz. 19:00 Gdzie: Bush Hall, London

Cena: od £58 The House of Love

Fat Freddy’s Drop

Grupa muzyczna. Początek kariery: Camberwell, Wielka Brytania (1986). Członkowie: Guy Chadwick, Terry Bickers, Chris Groothuizen, Matt Jury, Simon Mawby, Simon Walker. Nagrody: Nagroda NME: Najlepszy singiel, Nagroda NME: Najlepszy nowy zespół. Wytwórnie płytowe: Creation Records, Cherry Red Records, Fontana Records, Strange Fruit Records, PolyGram. Kiedy: 10.11, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena: od £50

đ 10-&$".:đ

Grupa muzyczna. Początek kariery muzycznej: 2012. Wytwórnie płytowe: Longshot Music, Hatch Records Limited. Gatunki: Alternative/Indie, Pop. Utwory: When I Call Out Your Name, Over And Over Again, Beat The Bankers. Kiedy: 10.11, godz. 19:00 Gdzie: Islington Assembly Hall, London

Cena: od £22

Chronixx

Chronixx, właśc. Jamar Rolando McNaughton Jr (ur. 10 października 1992 na Jamajce) – jamajski wokalista reggae i dancehall. W przeszłości używał pseudonimu Little Chronicle, który został mu nadany ze względu na ojca, również artystę reggae, który używał pseudonimu Chronicle. Kiedy: 11.11, godz. 18:30 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena: od £100

Koncert na 100–lecie odzyskania przez Polskę niepodległości

W jednej z najbardziej prestiżowych sal koncertowych na świecie – Royal Albert Hall – odbędzie się koncert pod nazwą „Sto Lat „, poświęcony setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Jedną z gwiazd tego wyjątkowego

przedsięwzięcia będzie Edyta Górniak. Na scenie pojawią się ponadto: dyrygent Stephen Ellery z orkiestrą The London Gala Orchestra, muzycy pod kierownictwem Marka Raduli, zespół pieśni i tańca Mazury, Akademicki Chór Politechniki Śląskiej, Chóry Polskich Szkół w Anglii, Ave Verum, św. Jana Pawła II, Schola Cantorum i chór harcerzy. Gospodyniami koncertu będą znane prezenterki: jedna z najbardziej lubianych w Polsce twarzy TV – Grażyna Torbicka oraz Kasia Madera, prowadząca w BBC serwis World News. Kiedy: 11.11, godz. 18:30 Gdzie: Royal Albert Hall, London

Cowboy Junkies

Grupa muzyczna. Członkowie: Margo Timmins, Michael Timmins, Alan Anton, Peter Timmins. Gatunki: Americana, Country alternatywne, Country–rock, Folk rock, Blues rock. Nagrody: MuchMusic Video Award for Video of the Year. Utwory: Sweet Jane, Misguided Angel, A Song for Elvis – Blue Moon Revisited. Kiedy: 11.11, godz. 19:00 Gdzie: Bridge Theatre, London

Mica Paris

Piosenkarka. Data i miejsce urodzenia: 27 kwietnia 1969 (49 lat), South London, Londyn. Programy telewizyjne: Miss Naked Beauty, CelebAir, The Sound of Musicals. Utwory: My One Temptation, Breathe Life Into Me, I Never Felt Like This Before. Kiedy: 11.11, godz. 19:00 Gdzie: Islington Assembly Hall, London

Cena: od £56

Johnny Marr

Johnny Marr, właśc. John Martin Maher (ur. 31 października 1963 w Manchesterze) – brytyjski muzyk, były gitarzysta i kompozytor grupy The Smiths. W 2010 roku gościnnie wystąpił jako gitarzysta w muzyce do ﬁlmu Incepcja, kompozytora Hans Zimmer. Kiedy: 11.11, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena: od £90

Mattiel

Piosenkarka. Gatunek: Rock. Wytwórnia płytowa: Burger Records. Albumy: Mattiel, Customer Copy. Utwory: Count Your Blessings, Whites of Their Eyes, Bye Bye.

imprezownik GOŃCA ~

Kiedy: 12.11, godz. 19:00 Gdzie: The Garage, London

Cena: od £69

GoGo Penguin

Grupa muzyczna. Członkowie: Chris Illingworth, Nick Blacka, Rob Turner, Grant Russell. Gatunki: Jazz awangardowy, Trip hop. Wytwórnie płytowe: Blue Note Records, Gondwana Records. Utwory: Hopopono, All Res, Murmuration. Kiedy: 12.11, godz. 19:30 Gdzie: Royal Albert Hall, London

Cena: od £30

Parquet Courts

Grupa muzyczna. Początek kariery: Nowy Jork, Stany Zjednoczone (2010). Członkowie: Andrew Savage, Austin Brown, Sean Yeaton, Max Savage. Gatunki: Indie rock, Post–punk, Garage rock, Art punk. Wytwórnie płytowe: Rough Trade Records, What’s Your Rupture?, Dull Tools. Kiedy: 12.11, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena: od £33

Sigrid

Sigrid, właściwie Sigrid Solbakk Raabe (ur. 5 września 1996 w Ålesund) – norweska wokalistka oraz autorka tekstów piosenek. W listopadzie 2017 roku otrzymała nagrodę P3 Gull od norweskiej stacji radiowej NRK P3 jako najlepszy debiutant. 11 grudnia 2017 wystąpiła podczas koncertu ku czci zwycięzcy Pokojowej Nagrody Nobla, Międzynarodowej Kampanii na rzecz Zniesienia Broni Nuklearnej. Pod koniec 2017 roku ogłoszono, że Sigrid otrzymuje nagrodę European Border Breakers Award, która wyróżnia europejskich artystów, odnoszących sukcesy również poza swoimi ojczystymi krajami. W styczniu 2018 roku zajęła pierwsze miejsce w plebiscycie BBC Sound of 2018. Kiedy: 12.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £17

Ayo & Teo – Live In Concert Grupa muzyczna. Początek kariery: Ypsilanti, Michigan, Stany Zjednoczone (2016). Gatunki: Hip–hop, Trap, Dance. Wytwórnie płytowe:

Columbia Records, Zone 4. Powiązania muzyczne: Polow da Don, Jazze Pha. Utwory: Rolex, Ay3, Lit Right Now. Kiedy: 12.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Cena: od £99

Hailu Mergia (Awesome Tapes From Africa)

Muzyk. Albumy: Wede Harer Guzo, Tche Belew, Lala Belu, Hailu Mergia Remixes. Wytwórnie płytowe: Awesome Tapes From Africa, Kaifa Records. Utwory: Shemonmuanaye, Shilela, Sewnetuwa. Kiedy: 12.11, godz. 19:00 Gdzie: Jazz Cafe, London

Cena: od £50

Sam Fender

Piosenkarz i autor piosenek. Wytwórnia płytowa: Polydor Records. Gatunek: Indie rock. Utwory: Dead Boys, Play God, Leave Fast. Kiedy: 12.11, godz. 19:30 Gdzie: Omeara, London

Cena: od £57

Vance Joy

Vance Joy, właśc. James Keogh (ur. 1 grudnia 1987 w Melbourne) – australijski piosenkarz indie rockowy i folkowy oraz autor piosenek. Zyskał szeroką popularność dzięki nagraniu Riptide. W latach 2008– 2009 był zawodnikiem drużyny futbolu australijskiego, Coburg Football Club z Coburga (City of Moreland w aglomeracji Melbourne). W 2008 r. zdobył nagrodę klubu dla najlepszego debiutującego. Studiował prawo na Monash University w Melbourne (tytuły Bachelor of Arts i Bachelor of Laws). Vance Joy to jeden z bohaterów noweli Petera Careya pt. Bliss. Pomimo że jest to postać epizodyczna, to na Jamesie Keoghu zrobiła wrażenie, tak że postanowił wykorzystać jej nazwisko jako własny pseudonim artystyczny. Albumy: 2018 – Nation Of Two, 2014 – Dream Your Life Away. Single: 2014 – Wasted Time, First Time, Mess Is Mine, 2013 – Riptide, From Afar. Kiedy: 13.11, godz. 19:00 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena: od £29

reklama

52 ~ imprezownik GOŃCA

co w trawie piszczy... Snail Mail

Muzyk. Data urodzenia: 16 czerwca 1999. Gatunek: Indie rock. Wytwórnie płytowe: Matador Records, Sister Polygon Records. Utwory: Pristine, Heat Wave, Let’s Find An Out. Kiedy: 13.11, godz. 19:30 Gdzie: The Dome, London

Cena: od £88

Lewis Capaldi

Muzyk. Albumy: Bloom EP, Dinner Party, Easy Sunny Morning, Fresh For 2018, Best Of 2017 Indie, Deep Songwriters. Utwory: Bruises, Lost On You, Tough. Kiedy: 13.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £33

Shakey Graves

Muzyk. Data i miejsce urodzenia: 4 czerwca 1987 (31 lat), Austin, Teksas, Stany Zjednoczone. Pełne imię i nazwisko: Alejandro Rose–Garcia. Gatunek: Americana. Filmy: Mali agenci 3D: Trójwymiarowy odjazd. Utwory: Dearly Departed, Roll The Bones, Late July. Kiedy: 13.11, godz. 19:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena: od £32

Alex Clare – Acoustic Tour

Piosenkarz i autor piosenek. Data i miejsce urodzenia: 14 września 1985, Southwark, Wielka Brytania. Gatunki: Rock alternatywny, Electronica, Muzyka pop, Biały soul, Drum and bass, Współczesne R&B. Wytwórnie płytowe: Island Records, Republic Records, Universal Republic Records. Utwory: Too Close, Damn Your Eyes, Tell Me What You Need. Kiedy: 13.11, godz. 19:00 Gdzie: Bush Hall, London

Cena: od £28

Teenage Fanclub

Grupa muzyczna. Początek kariery: Bellshill, Wielka Brytania (1989). Członkowie: Norman Blake, Gerard Love, Francis MacDonald. Wytwórnie płytowe: Creation Records, Matador Records, Sony Music, DGC Records, Columbia Records, Paperhouse Records. Gatunki: Rock alternatywny, Indie pop, Jangle pop, Power pop. Utwory: Ain’t That Eno8 listopada 2018

ugh, Sparky’s Dream, I Don’t Want Control of You. Kiedy: 13.11, godz. 19:00 Gdzie: Electric Ballroom, London

Cena: od £100

Within Temptation

Within Temptation – holenderski zespół muzyczny, grający muzykę z pogranicza metalu symfonicznego i rocka, utworzony w 1996 roku przez wokalistkę Sharon den Adel i gitarzystę Roberta Westerholta. Wczesne płyty zespołu można zaliczyć do gothic metalu (na Enter także z elementami doom metalu), późniejsze do metalu symfonicznego. Gatunek muzyczny prezentowany na ostatnich wydawnictwach członkowie zespołu określają jako rock symfoniczny. Według informacji podanych w lipcu 2011 roku przez wytwórnię Roadrunner Records, zespół sprzedał na całym świecie ponad trzy miliony płyt. Kiedy: 13.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £35

Jessie J

Piosenkarka. Jessie J, właściwie Jessica Ellen Cornish – brytyjska piosenkarka. Data i miejsce urodzenia: 27 marca 1988 (30 lat), Seven Kings, Ilford, Wielka Brytania. Filmy i programy TV: The Voice UK, Grease: Live, The Voice. Utwory: Bang Bang, Flashlight, Price Tag. Kiedy: 13.11, godz. 19:30 Gdzie: Royal Albert Hall, London Cena: od £50

đ 10-&$".:đ

Joey Dosik

Artysta muzyczny. Gatunek: Jazz. Albumy: Inside Voice, Game Winner – EP (Deluxe Edition), Where Do They Come From?. Zespół muzyczny: Nomo. Wytwórnie płytowe: Secretly Canadian, Joey Dosik. Utwory: Inside Voice, Don’t Want It to Be Over, Game Winner. Kiedy: 14.11, godz. 19:00 Gdzie: Islington Assembly Hall, London

Cena: od £15

King No–One

Grupa muzyczna. Gatunek: Rock. Utwory: Alcatraz, Toxic Love, Constellations. Kiedy: 14.11, godz. 19:00 Gdzie: The Garage, London

Cena: od £39

MHD

Raper. Data i miejsce urodzenia: 10 września 1994 (24 lata), La Roche–sur–Yon, Francja. Pełne imię i nazwisko: Mohamed Diaby. Wytwórnie płytowe: Capitol Music France, George V Records. Gatunki: Francuski hip–hop, Afrobeat, Trap. Utwory: Bella, Afro Trap, Part. 7, XIX. Kiedy: 14.11, godz. 19:00 O2 Forum Kentish Town, London

The Prodigy

The Prodigy – brytyjski zespół muzyczny tworzący muzykę elektroniczną. Muzyka zespołu stanowi pochodną wielu gatunków muzycznych. Styl muzyczny formacji ewoluował począwszy od techno i rave we wczesnych latach 90. XX w., po breakbeat, hardcore, dance, big beat i industrial z elementami punkowej ekspresji wokalnej w latach późniejszych. Od 2000 roku zespół tworzą: Liam Howlett (kompozytor), Keith Flint (wokalista) oraz Maxim Reality (wokalista). W latach 1989–2000 do zespołu należał tancerz Leeroy Thornhill, a we wczesnych latach istnienia The Prodigy występowała także wokalistka i tancerka Sharky. Zespół jest uznawany przez krytyków muzycznych za pionierów muzyki breakbeat. 23 lutego 2009 grupa wydała nowy album zatytułowany Invaders Must Die. W kwietniu 2010 w Budapeszcie Lasertheater w Budapesti Planetárium założył spektakl laserowy do muzyki The Prodigy. Był on wyświetlany do grudnia 2010. Kiedy: 14.11, godz. 18:30 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena: od £72

Cena: od £54

Interpol

Interpol – amerykański zespół indie rockowy założony w 1997 roku. Grupa pochodzi z dzielnicy Williamsburg w Nowym Jorku, z którym jest nierozłącznie związana. Interpol jest jednym z zespołów składających się na tzw. „muzyczną scenę indie Nowego Jorku”. Należy do tzw. odrodzenia garage rock/ post punk pierwszych lat trzeciego tysiąclecia, do którego zalicza się takie zespoły jak The Strokes czy Yeah Yeah Yeahs. Muzyka zespołu jest często porównywana do twórczości Joy Division, The Chameleons i Kitchens of Distinction. Kiedy: 14.11, godz. 19:00 Gdzie: Royal Albert Hall, London

Cena: od £40

POLECAMY!

Culture Club

Culture Club – brytyjski kwartet muzyki pop działający w latach 80. Muzyka grupy opierała się na prostych schematach rytmicznych i melodycznych, lecz wyraﬁnowanych brzmieniowo. Spora część popularności zespołu budowana była za pomocą ekstrawagancji pozamuzycznej, głównie wizerunku wokalisty Boya George’a. Kiedy: 14.11, godz. 18:00 Gdzie: The SSE Arena Wembley, London

Cena: od £60

imprezownik GOŃCA ~

Poppy Ajudha

Muzyk. Gatunek: R&B/Soul. Wytwórnia płytowa: Poppy Ajudha. Albumy: FEMME. Utwory: Disco Yes, Love Falls Down, Spilling into You. Kiedy: 14.11, godz. 19:00 Gdzie: Jazz Cafe, London Cena: od £27

Obie Trice

Obie Trice – amerykański raper. Data i miejsce urodzenia: 14 listopada 1977, Detroit, Michigan, Stany Zjednoczone. Pełne imię i nazwisko: Obie Trice III. Filmy: 8. Mila, Eminem: Live from New York City. W skład repertuary rapera wchodzą m.in.: We All Die One Day, Snitch, Rap Name. Kiedy: 14.11, godz. 19:00 Gdzie: New Cross Inn, London

Courtney Barnett

Courtney Melba Barnett – australijska piosenkarka, autorka tekstów oraz gitarzystka. Courtney Barnett dorastała w Mona Vale w północnej części Sydney. Jej matka jest tancerką baletową, a ojciec inspicjentem. Studiowała rysunek i fotograﬁę na Uniwersytecie Tasmańskim, ale przerwała naukę po dwóch latach. Przez jakiś czas pracowała jako gitarzystka w Melbourne. W 2013 roku założyła własną wytwórnię muzyczną Milk!. 20 marca 2015 roku ukazał się jej debiutancki album Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit, który dotarł do 4 miejsca najpopularniejszych płyt w Australii oraz uzyskał status złotej płyty. Courtney Barnett jest zdeklarowaną lesbijką, mieszka ze swoją partnerką Jen Cloher w Melbourne od 2011 roku. Kiedy: 14.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £40

Teenage Fanclub

Gdzie: Electric Ballroom, London

Cena: od £85

Kelly Lee Owens

Muzyk. Miejsce urodzenia: North Wales, Wielka Brytania. Gatunek: Dance/Electronic. Albumy: Kelly Lee Owens, Tegan And Sara Present The Con X: Covers, Oleic. Wytwórnie płytowe: Smalltown Supersound, Warner Bros. Records. Utwory: Throwing Lines, Uncertain, Cbm. Kiedy: 15.11, godz. 19:30 Gdzie: Village Underground, London

Cena: od £52

Big Tobz

Data i miejsce urodzenia: 4 kwietnia 1990, Stockwell, Londyn, Wielka Brytania. Gatunek: Hip–hop/Rap. Albumy: BrOTHERHOOD (Original Soundtrack), Still Winning, Case Closed. Wytwórnie płytowe: Black Butter Records, Independent. Utwory: Uno My Style, Controlla, No Behaviour. Kiedy: 16.11, godz. 18:00 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Cena: od £20

Shatta Wale

Muzyk. Data i miejsce urodzenia: 17 października 1984, Akra, Ghana. Pełne imię i nazwisko: Charles Nii Armah Mensah Jnr. Nagrody: Nigeria Entertainment Award for African Male Artist of the Year (Non Nigerian). Utwory: Thunder Fire, Ayoo, Taking Over. Kiedy: 16.11, godz. 18:00 Gdzie: indigo at The O2, London

Indie. Wytwórnia płytowa: Kobalt Label Services. Utwory: Losing My Way, Disco Yes, South of the River. Kiedy: 16.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Ma starszą siostrę Jennifer oraz młodszego brata Chrisa. Ma pochodzenie niemieckie, szwajcarskie i angielskie. Kiedy: 16.11, godz. 19:00 Gdzie: Printworks, London

Jax Jones

The Cat Empire

Cena: od £65

Właściwie Timucin Fabian Kwong Wah Aluo – brytyjski multiinstrumentalista, producent muzyczny, DJ i autor tekstów piosenek, który współpracuje z wytwórnią Duke’a Dumonta, nominowany do nagrody Grammy w kategorii Najlepsza taneczna produkcja brytyjska BRIT Awards 2015. Kiedy: 16.11, godz. 19:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena: od £39

deadmau5

Właściwie Joel Thomas Zimmerman (ur. 5 stycznia 1981) – kanadyjski DJ oraz producent muzyki progressive i electro house pochodzący z Toronto w Kanadzie. Joel Zimmerman urodził się w kanadyjskim Niagara Falls w Ontario. Jego matka, Nancy (z domu Johnson) jest artystką wizualną, a jego ojciec, Rodney Thomas „Rod” Zimmerman jest pracownikiem General Motors.

Cena: od £78

The Cat Empire jest australijską grupą muzyków, składającą się z dwóch głównych wokali, dwóch trąbek, puzonu, saksofonu, perkusji, klawiszy i DJ’a oraz wielu innych instrumentów. Ich brzmienie jest często opisywane jako mieszanka jazzu, ska, funku i rocka z dużymi wpływami latynoskimi. Aktualnie w skład The Cat Empire wchodzą Ollie McGill (klawisze i wokal), Ryan Monro (bas i wokal), Felix Riebl (perkusja i wokal główny), Harry James Angus (Trąbka i wokal główny), Will Hull–Brown (bębny) i Jamshid „Jumps” Khadiwhala (perkusja). Częstym tematem ich utworów jest odrzucenie szerzącego się materializmu, wojny, nietolerancji i entuzjastyczne przyjęcie różnorodności kulturowej oraz prostego beztroskiego życia. Kiedy: 16.11, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena: od £90

Cena: od £70

Dog Fashion Disco

Grupa muzyczna. Początek kariery: Rockville, Maryland, Stany Zjednoczone (1995). Członkowie: Todd Smith, Jasan Stepp, John Ensminger. Gatunki: Avant–garde metal, Metal alternatywny, Metal progresywny. Wytwórnie płytowe: Spitﬁre Records, Artemis Records. Utwory: The Christian Dance Song, Sweet Insanity, Tastes So Sweet. Kiedy: 16.11, godz. 18:30 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Cena: od £61

Tom Misch

Muzyk. Data i miejsce urodzenia: 25 czerwca 1995 23 lata, Londyn, Wielka Brytania. Gatunek: Alternative/

POLECAMY!

Blackberry Smoke

Blackberry Smoke – amerykański zespół muzyczny grający Southern rocka i country rocka. Grupa powstała w Atlancie, w Stanach Zjednoczonych. Członkowie: Charlie Starr, Brandon Still, Paul Jackson, Richard Turner. Gatunki: Southern rock, Country–rock, Hard rock. Wytwórnie płytowe: Earache Records, Rounder Records. Utwory: One Horse Town, Ain’t Much Left Of Me, Run Away from It All. Single: „Good One Comin”, „Pretty Little Lie”, „Ain’t Much Left of Me”, „Living in the Song”. Kiedy: 16.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £70

54 ~ imprezownik GOŃCA

co w trawie piszczy... Rat Boy

Muzyk. Data i miejsce urodzenia: 21 lutego 1996 22 lata, Chelmsford, Wielka Brytania. Wytwórnia płytowa: Parlophone. Gatunki: Indie rock, Hip–hop. Nagrody: Nagroda NME: Najlepszy nowy artysta. Utwory: LAIDBACK, FAKE ID, REVOLUTION. Kiedy: 16.11, godz. 19:30 Gdzie: Bush Hall, London

Cena: od £23

Thomas Rhett

Piosenkarz i autor piosenek. Data i miejsce urodzenia: 30 marca 1990 28 lat, Valdosta, Georgia, Stany Zjednoczone. Pełne imię i nazwisko: Thomas Rhett Akins, Jr. Utwory: Marry Me, Life Changes, Die a Happy. Kiedy: 17.11, godz. 18:30 Gdzie: Eventim Apollo, London

Cena: od £30

Dog Fashion Disco

Grupa muzyczna. Początek kariery: Rockville, Maryland, Stany Zjednoczone (1995). Członkowie: Todd Smith, Jasan Stepp, John Ensminger. Gatunki: Avant–garde metal, Metal alternatywny, Metal progresywny. Wytwórnie płytowe: Spitﬁre Records, Artemis Records. Utwory: The Christian Dance Song, Sweet Insanity, Tastes So Sweet. Kiedy: 17.11, godz. 18:30 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Cena: od £60

Killing Joke

Killing Joke – brytyjski zespół postpunkowo–industrialny, założony na przełomie lat 1978/1979 roku przez kompozytora, wokalistę, klawiszowca i autora tekstów Jaza Colemana oraz perkusistę Paula Fergusona. W przeszłości grupa wstrzymywała działalność ze względu na psychiczne kłopoty Colemana. Albumy studyjne formacja nagrywa „gdy nadejdzie odpowiedni moment”, a skład zespołu ulega ciągłym zmianom. Jedynymi „stałymi” członkami są Jaz Coleman i Geordie Walker (stan na 2015). W 2008 roku zespół powrócił do składu: Jaz Coleman, Geordie Walker, Martin „Youth” Glover oraz Paul Ferguson. Jesienią tego samego roku odbyli trasę koncertową. Kiedy: 17.11, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London Cena: od £62 8 listopada 2018

Leon Bridges

Piosenkarz. Data i miejsce urodzenia: 13 lipca 1989, Fort Worth, Teksas, Stany Zjednoczone. Wytwórnia płytowa: Columbia Records. Gatunki: Soul, Neo soul. Utwory: Beyond, Bad Bad News, River. Kiedy: 17.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Calum Scott

Cena: od £90

Piosenkarz. Data i miejsce urodzenia: 12 października 1988 30 lat, Kingston upon Hull, Wielka Brytania. Gatunek: Pop. Wytwórnia płytowa: Capitol Records. Utwory: You Are The Reason, Dancing On My Own, What I Miss Most. Kiedy: 17.11, godz. 19:00 Gdzie: Union Chapel, London

Cena: od £26

Tonight Alive

Tonight Alive to zespół rockowy pochodząc z Australii, stworzony w 2008 roku. Członkowie: Jenna McDougall, Whakaio Taahi, Jake Hardy, Matt Best, Cam Adler, Mitchell Stanger. Gatunki: Pop punk, Pop–rock, Power pop, Rock alternatywny, Emo. Wytwórnie płytowe: Hopeless Records, Fearless Records, Sony Music, UNFD, Sony Music Australia. Utwory: Lonely Girl, The Edge, Crack My Heart. Kiedy: 17.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Cena: od £37

Steel Banglez

Muzyk. Data i miejsce urodzenia: 5 lutego 1987 31 lat, Forest Gate, Londyn, Wielka Brytania. Pełne imię i nazwisko: Pahuldip Singh Sandhu. Powiązania muzyczne: J Hus, Not3s, Mr Eazi, MoStack, MØ. Gatunki: Brytyjski hip hop, Grime. Wytwórnie płytowe: Warner Bros. Records, Gifted Music. Utwory: Your Lovin’, Bad, Hot Steppa. Kiedy: 17.11, godz. 19:00 Gdzie: Jazz Cafe, London

Cena: od £70

Andy C

Andy C, właśc. Andy Clarkeu (ur. 1976) – DJ tworzący muzykę gatunku jungle/drum and bass. Współzałożyciel Origin Unknown wraz z Antem Milesem oraz Ram Trilogy z Antem i Shimonem. Rezydent londyńskich klubów The End

POLECAMY!

Gary Numan

Gary Numan, właściwie Gary Anthony James Webb – brytyjski wokalista i kompozytor. Numan został pierwszą popową gwiazdą syntezatorów. Występował w swoich kosmicznych kostiumach i makijażu, nie kryjąc przy tym swoich inspiracji: David Bowie, Marc Bolan czy ówcześni artyści elektroniczni, jak John Foxx z Ultravox. W 2003 Numan świętował powrót na listy przebojów singlem nagranym z wschodzącą gwiazdą z Glasgow, Rico – „Crazier”. W 2004 Numan otworzył wytwórnię Mortal Records. Kiedy: 18.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £40

i Fabric. Założyciel i współtwórca wytwórni RAM Records, którą kieruje wraz z swym wieloletnim przyjacielem Antem Milesem. Dorastał w Essex, gdzie zainteresował się pirackimi stacjami radiowymi, nadającymi w systemie 24h/7d muzykę klubową. Około 1991 roku zdecydował, że chce zostać DJ –em. Karierę rozpoczął od wieczornych audycji w lokalnym pirackim radiu Syndicate FM. Pierwszy występ przed publicznością odbył się w klubie na Shafetsbury Avenue. Wkrótce poznał klub Telepathy, w którym z czasem został rezydentem. Interesował się również produkcją muzyczną. Kiedy: 17.11, godz. 22:00 Gdzie: The SSE Arena Wembley, London

Cena: od £61

Perfect

Polski zespół rockowy, założony w 1980 roku. Wykonawca największych polskich przebojów: Nie płacz Ewka, Chcemy być sobą, Ale wkoło jest wesoło, Niewiele ci mogę dać, Autobiograﬁa. W 2014 roku ukazał się krążek „DaDaDam”, który zdobył status platynowej płyty. Jesienią 2016 roku premierę miał album „Muzyka”, a w kwietniu

2017 ukazał się trójpłytowy album „Perfect Live April. Kiedy: 18.11, godz.19:00 Gdzie: 02 Forum Kentishtown, Londyn

Cena: od £29

Seth Lakeman

Brytyjski muzyk. Data i miejsce urodzenia: 26 marca 1977 41 lat, Yelverton (Wielka Brytania). Utwory: Lady of the Sea, Race to Be King, Solomon Browne. Kiedy: 19.11, godz. 19:00 Gdzie: Islington Assembly Hall, London

Cena: od £45

Tonight Alive

Cena: od £40

đ 10-&$".:đ

imprezownik GOŃCA ~

đ 10-&$".:đ

Utwory: Last One, Volcanic Love, Stuck. Kiedy: 20.11, godz. 19:00 Gdzie: Dingwalls, London

St. Paul & The Broken Bones

Grupa muzyczna. Wytwórnia płytowa: Single Lock Records. Początek kariery: Birmingham, Alabama, Stany Zjednoczone (2012). Albumy: St. Paul and The Broken Bones – Live and In Person. Gatunki: Southern soul, Soul, Biały soul. Utwory: Broken Bones & Pocket Change, I’ll Be Your Woman, Grass Is Greener. Kiedy: 19.11, godz. 19:00 Gdzie: Roundhouse, London

Cena: od £149

Christine and the Queens

Piosenkarka i autorka piosenek. Data i miejsce urodzenia: 1 czerwca 1988 30 lat, Nantes, Francja. Pełne imię i nazwisko: Héloïse Letissier. Gatunki: Muzyka pop, Synth pop, Art Pop, Pop elektroniczny, Indie pop, Experimental pop. Wytwórnie płytowe: Because Music, Neon Gold Records. Utwory: Christine, Paradis Perdus, Saint Claude. Kiedy: 20.11, godz. 19:00 Gdzie: Eventim Apollo, London

Cena: od £52

Dashboard Confessional

Dashboard Confessional – amerykański zespół muzyczny grający muzykę z pogranicza emo, indie rocka i rocka akustycznego, założony w 1999 roku w Boca Raton przez Chrisa Carraby’ego. Obecni członkowie: Chris Carrabba – śpiew, gitara rytmiczna, fortepian (od 1999), Scott Schoenbeck – gitara basowa (od 2002), AJ Cheek – gitara prowadząca (od 2015), Ben Homola – perkusja, instrumenty perkusyjne (od 2015). Kiedy: 19.11, godz. 19:00 Gdzie: KOKO Camden, London

POLECAMY!

Yung Lean

Yung Lean, właściwie Jonatan Leandoer Håstad (ur. 18 lipca 1996 w Sztokholmie) – szwedzki raper i muzyk. Yung Lean wydał mixtape w 2013 (nazwany Unknown Death 2002), a na przestrzeni lat kilka singli na YouTube pod etykietą SadBoys Entertainment/year0001/skyteam, wliczając w to „Ginseng Strip 2002”, „Kyoto”, oraz „Yoshi City”. Yung Lean wydał swój pierwszy, studyjny album zatytułowany Unknown Memory w czasie późnego lata 2014 roku po 2–miesięcznej trasie amerykańskiej. Po ponad roku wydał kolejny studyjny album zatytułowany Warlord spod szyldu wytwórni year0001. Kiedy: 21.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £36

Muzyk. Gatunek: Muzyka autorska. Albumy: Every Vessel, Bag Of Dreams (Mix Tape), The Dreamers EP, Long Sleeves. Wytwórnie płytowe: Virgin Records, Virgin EMI Records, Virgin UK, Independent, Vibes & Chai. Utwory: Further Than Feelings, CMWIF, Every Vessel Every Vein. Kiedy: 19.11, godz. 19:30 Gdzie: Oslo, London

występując jako MC na bitwach raperskich. Pierwszy jego oﬁcjalny mix, Lecture #1, ukazał się w 2006 roku. Występował w tamtym czasie pod pseudonim The Beats. Nieco później zarejestrował też krótki materiał The Green E.P.. Wytwórnia Skinnera, z którą wówczas współpracował artysta, upadła wkrótce po wydaniu jego płyty. W listopadzie 2009 roku Manderson podpisał kontrakt z Virgin Records. Przybierając nowy pseudonim Professor Green, rozpoczął też nagrania debiutanckiego albumu Alive Till I’m Dead, powstającego przy współpracy Lily Allen oraz Plan B. Koncertował także po Australii z Lily Allen podczas jej trasy koncertowej It’s Not Me, It’s You World Tour. Dzięki dobremu odbiorowi przez krytyków muzycznych jego płyta dotarła do drugiego miejsca na liście UK Albums Chart i zyskała w Wielkiej Brytanii status złotej płyty. Kiedy: 20.11, godz. 19:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Professor Green

Metric

Cena: od £54

Alela Diane

Piosenkarka. Data i miejsce urodzenia: 20 kwietnia 1983 35 lat, Nevada City, Kalifornia, Stany Zjednoczone. Gatunki: Indie folk, Americana, Folk psychodeliczny. Utwory: Take Us Back, White as Diamonds, Dry Grass & Shadows. Kiedy: 19.11, godz. 19:00 Gdzie: Union Chapel, London

Cena: od £36

Joel Baker

Cena: od £40

Stephen Paul Manderson – brytyjski raper znany jako Professor Green. Mając 18 lat rozpoczynał karierę

Cena: od £68

Metric – kanadyjski zespół indie rockowy. Powstał w 1998 w Nowym Jorku, USA – potem muzycy

przenieśli się do Toronto w Kanadzie. W pełnym składzie wydali pięć studyjnych albumów: „Grow up and Blow Away” w 2001, „Old World Underground, Where Are You Now?” w 2003, „Live It Out” w 2005 (często płyta jest mylona z nagraniami live Metric), „Fantasies” w 2009 oraz ‘Synthetica’ w 2012 roku. Ich niektóre utwory zostały wykorzystane w popularnych serialach telewizyjnych, takich jak: Chirurdzy („Grey’s Anatomy”) i CSI: Miami. Haines i Shaw współpracowali z zespołem Broken Social Scene. Najbardziej ich znane piosenki to Combat Baby i Monster Hospital. Ich utwór Eclipse (All Yours) znalazł się na soundtracku ﬁlmu Saga „Zmierzch”: Zaćmienie, którego premiera w Polsce jak i na świecie miała miejsce 30 czerwca 2010 roku. Następny utwór to „Help I’m Alive” , który został wykorzystany w znanym serialu „Pamiętniki Wampirów”. Kiedy: 20.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena: od £34

The Aces

Grupa muzyczna. Początek kariery: Provo, Utah, Stany Zjednoczone.

Cena: od £185

Hothouse Flowers

Hothouse Flowers – irlandzka grupa rockowa, powstała w 1985 w Monkstown, w hrabstwie Dublin. Ich muzyka jest połączeniem tradycyjnej muzyki irlandzkiej z rockiem oraz elementami soulu i gospel. Kiedy: 20.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £50

Jess Glynne

Jessica Hannah „Jess” Glynne (ur. 20 października 1989 w Londynie) – brytyjska piosenkarka. Popularność zdobyła z gościnnego występu w singlu „Rather Be” grupy Clean Bandit oraz „My Love” producenta muzycznego Route 94. Oba single w 2014 roku uplasowały się na szczycie notowania UK Singles Chart. Jej debiutancki singel „Right Here” uplasował się w pierwszej połowie listy przebojów w Wielkiej Brytanii, natomiast jej drugi singel zatytułowany „Hold My Hand” zadebiutował na pierwszym miejscu, sprzedając się w pierwszym tygodniu w liczbie 97 tysięcy egzemplarzy. Kiedy: 20.11, godz. 19:00 Gdzie: The O2, London

Cena: od £60

Unknown Mortal Orchestra

Grupa muzyczna. Początek kariery: Portland, Oregon, Stany Zjednoczone (2010). Gatunki: Rock psychodeliczny, Współczesne R&B, Indie rock, Garage rock, Lo–ﬁ. Członkowie: Ruban Nielson, Jake Portrait, Julien Ehrlich, Amber Baker. Wytwórnie płytowe: Jagjaguwar, Fat

56 ~ imprezownik GOŃCA

co w trawie piszczy... Fat Possum Records. Utwory: Hunnybee, American Guilt, Can’t Keep Checking My Phone. Kiedy: 21.11, godz. 18:45 Gdzie: Royal Albert Hall, London

sistę blackmetalowego zespołu Gorgoroth. W jego skład wchodził także były lider tego zespołu, Kristian Eivind „Gaahl” Espedal, który w znacznej mierze odpowiadał za warstwę ideową Wardruny. Kiedy: 22.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £25

Jadu Heart

Artysta muzyczny. Gatunek: Dance/ Electronic. Wytwórnia płytowa: Anchor Point. Albumy: Wanderﬂower, The Gloom That Looms, Ezra’s Garden. Utwory: U Never Call Me, I’m A Kid, Galaxy Surﬁng. Kiedy: 21.11, godz. 19:00 Gdzie: Omeara, London

Cena: od £50

Afro Celt Sound System

Afro Celt Sound System – zespół łączący nowoczesną muzykę taneczną (trip hop, techno, itp.) z wpływami muzyki celtyckiej i afrykańskiej. Został założony przez producenta i gitarzystę Simona Emmersona jako coś w stylu supergrupy world music z udziałem wielu gościnnych artystów na płytach. Ich albumy są wydawane przez wytwórnię Real World Records Petera Gabriela. Stali się jednym z najlepiej sprzedających się artystów wytwórni, wyprzedzeni jedynie przez samego Petera Gabriela. Ich występy na żywo stały się wizytówką festiwalów WOMAD. Z wytwórnią Real World podpisali kontrakt na 5 albumów, z których Anatomic wydany w 2005 był ostatnim; aktualnie nie wiadomo jaką drogą zespół pójdzie w przyszłości. W 2003 zmienili nazwę na krótsze Afro Celts, jednak ostatnie albumy (Pod i Anatomic) używają wcześniejszej, długiej nazwy. Decyzja była związana z faktem że na świecie są bardziej znani jako Afro Celt Sound System. Kiedy: 21.11, godz. 19:00 Gdzie: Barbican Centre, London

Cena: od £43

Jade Bird

Piosenkarka. Ur. 1 października 1997 21 lat, Hexham, Wielka Brytania. Wytwórnia płytowa: Glassnote Records. Albumy: Something American, Folk It: New Folk, Alternative, Indie Roots Rock, Deep Songwriters. Gatunki: Americana, Muzyka niezależna, Muzyka country, Muzyka ludowa, Rock. Utwory: Uh Huh, Lottery, Good Woman. Kiedy: 21.11, godz. 19:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £31

8 listopada 2018

Cena: od £68

Pitchshifter

POLECAMY!

Florence and the Machine

Florence and the Machine – brytyjski zespół indie rockowy. Grupa powstała w 2007 roku, by już rok później wystąpić na bocznych scenach festiwali w Glastonbury czy Reading. W 2011 roku zespół był nominowany do Nagrody Grammy w kategorii Best New Artist. W 2016 roku otrzymał pięć nominacji do tej nagrody. 12 kwietnia 2018 roku z okazji Record Store Day zespół wydał promocyjny singiel „Sky Full of Song’’, który znalazł się w sprzedaży 21 kwietnia tylko na płycie winylowej. Kiedy: 22.11, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena: od £75

The Hunna

Grupa muzyczna. Wytwórnia płytowa: 300 Entertainment. Początek kariery: Hertfordshire, Wielka Brytania (2015). Albumy: Dare, 100, 100 (Deluxe). Gatunki: Rock alternatywny, Pop–rock, Indie rock. Utwory: She’s Casual, Bonﬁre, Flickin’ Your Hair. Kiedy: 21.11, godz. 19:00 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena: od £31

Christine and the Queens

Cena: od £176

Larkin Poe

Grupa muzyczna. Początek kariery: Calhoun, Georgia, Stany Zjednoczone (2010). Członkowie: Megan Lovell, Rebecca Lovell, Marlon Patton, Robby Handley, Rick Lollar. Gatunki:

Roots rock, Blues rock, Soul, Folk psychodeliczny, Folk rock, Americana. Wytwórnie płytowe: Audiotree, Tricki–Woo Records, Edvins Records, Rooksmere, RH Music, Vertigo/Capitol. Utwory: Preachin’ Blues, Mad As A Hatter, Look Away. Kiedy: 21.11, godz. 19:00 Gdzie: Islington Assembly Hall, London

Cena: od £80

The Japanese House

Gatunki: Indie pop, Dream pop, Folktronica, Pop elektroniczny. Data i miejsce urodzenia: 14 lipca 1995 23 lata, Buckinghamshire, Wielka Brytania. Wytwórnia płytowa: Dirty Hit. Powiązania muzyczne: The 1975, Wolf Alice. Utwory: Saw You In A Dream, Face Like Thunder, Cool Blue. Kiedy: 21.11, godz. 19:30 Gdzie: Scala (King’s Cross), London

Cena: od £30

Wardruna

Wardruna – norweski zespół muzyczny wykonujący folk i ambient, inspirowany nordyckim szamanizmem i runami fuþarku starszego. Założony w 2003 roku przez Einara „Kvitrafna” Selvika, byłego perku-

Grupa muzyczna. Początek kariery: 1989. Członkowie: Jason Bowld, JS Clayden, Mark D. Clayden. Gatunki: Industrial metal, Rock industrialny, Drum and bass, Nu metal. Wytwórnie płytowe: Earache Records, PSI Records. Utwory: Microwaved, Genius, W.Y.S.I.W.Y.G.. Kiedy: 22.11, godz. 19:00 Gdzie: The Garage, London

Cena: od £20

JMSN

Piosenkarz. Filmy: Believe Me. Utwory: Drinkin’ (Whatever Makes U Happy · 2017), So Badly (Velvet · 2018), Love & Pain (Priscilla · 2012). Kiedy: 22.11, godz. 19:00 Gdzie: Heaven, London

Cena: od £26

The Damned

The Damned – powstała w 1976 w Londynie, brytyjska grupa punkrockowa. Założyli ją Brian James (gitara) i Rat Scabies (perkusja). Jako wokalistę chcieli zaangażować Sida Viciousa, ale ostateczny wybór padł na Dave’a Vaniana. Ostatni dołączył Captain Sensible (bas, gitara, klawisze, wokal). Kiedy: 23.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £76

Anne–Marie

Piosenkarka i autorka piosenek. Data i miejsce urodzenia: 7 kwietnia 1991 27 lat, East Tilbury, Wielka Brytania. Pełne imię i nazwisko: Anne–Marie Rose Nicholson. Nominacje: Brit Award: Najlepszy brytyjski debiut. Wytwórnie płytowe: Warner Music Group, Atlantic Records, Asylum Records. Utwory: FRIENDS, 2002, Ciao Adios. Kiedy: 22.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £200

đ 10-&$".:đ

imprezownik GOŃCA ~

reklama

808 State

Grupa muzyczna. Początek kariery: Manchester, Wielka Brytania (1988). Członkowie: Graham Massey, Darren Partington, Andrew Barker, A Guy Called Gerald, Martin Price. Gatunki: Electronica, House, Acid house, Techno, Madchester, Alternative dance. Wytwórnie płytowe: ZTT Records, Tommy Boy Entertainment, Warner Bros. Records. Utwory: Paciﬁc State, In Yer Face, Cubik. Kiedy: 23.11, godz. 18:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena: od £30

Nothing But Thieves

Grupa muzyczna. Gatunek: Rock alternatywny. Początek kariery: Southend–on–Sea, Wielka Brytania (2012). Członkowie: Conor Mason, Joe Langridge–Brown, Dom Craik, Philip Blake, James Price, Phil Blake. Wytwórnie płytowe: RCA Records, Sony Music. Utwory: If I Get High, Trip Switch, Amsterdam. Kiedy: 23.11, godz. 19:00 Gdzie: Alexandra Palace, London

Vai (Go!). W Polsce jest znany dzięki utworowi Napoli Napoli z ﬁlmu Quel ragazzo della curva B (1987), którego tematem są sukcesy klubu piłkarskiego SSC Napoli pod wodzą Diego Maradony. Klub Napoli zdobył mistrzostwo Włoch w latach 1987 i 1989 oraz Puchar UEFA w roku 1989. Kiedy: 23.11, godz. 19:00 Gdzie: The Troxy, London

Cena: od £337

Roni Size

Roni Size – DJ i producent z kręgu muzyki Drum and bass. Data i miejsce urodzenia: 29 października 1969 48 lat, Bristol, Wielka Brytania. Filmy: Wyjście przez sklep z pamiątkami. Zespoły muzyczne: Reprazent, Breakbeat Era. Wytwórnie płytowe: V Recordings, Full Cycle Recordings, Thrive Records. Utwory: It’s a Jazz Thing, Dirty Beats, It’s Jazzy. Kiedy: 23.11, godz. 22:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £67

Cena: od £55 Apteka, Ceti,

Sonny Fodera – Solotoko

Sonny Fodera – artysta muzyczny. Miejsce urodzenia: Australia. Gatunek: Dance/Electronic. Wytwórnie płytowe: Defected, Hed Kandi, Cajual Records, Ego. Albumy: Frequently Flying. Nominacje: DJ Award for Best Deep House. Utwory: Always Gonna Be, You & I, Feeling U. Kiedy: 23.11, godz. 19:00 Gdzie: Village Underground, London

Cena: od £70

The Floacist

Piosenkarka. Data i miejsce urodzenia: 13 lutego 1979 39 lat, Londyn, Wielka Brytania. Zespół muzyczny: Floetry (1997 – 2007). Utwory: Forever, Keep It Going, Breathe. Kiedy: 23.11, godz. 19:00 Gdzie: Jazz Cafe, London

Cena: od £50

Nino D’Angelo

Nino D’Angelo, właściwie Gaetano D’Angelo (ur. 21 czerwca 1957 w Neapolu, w dzielnicy San Pietro a Patierno) – włoski piosenkarz. Nino D’Angelo miał trudne dzieciństwo. Aby wspomóc ﬁnansowo ubogą rodzinę porzucił szkołę i zaczął pracować w bardzo młodym wieku. W 1986 Nino D’Angelo wystąpił na Festiwalu w San Remo z piosenką

Dying Vision i THC

1664music i Tital Concerts UK zapraszają na wyjątkowy koncert. W listopadzie wystąpią dla Was szczególni goście. Koncert zespołów: Ceti (Grzegorz Kupczyk), Apteka, Dying Vision + Transparent Human Creatures. Kiedy: 24.11, godz. 18:00-23:00 Gdzie: Boston Music Room, 178 Junction Road, N19 5QQ London

Cena: £18

Honne

Grupa muzyczna. Wytwórnia płytowa: Atlantic Records. Początek kariery: Bow, Londyn, Wielka Brytania (2014). Albumy: Warm on a Cold Night, Love Me / Love Me Not. Gatunki: Synth pop, Współczesne R&B, Dance–pop, Sophisti pop, Soul. Utwory: Day 1, Me & You, Warm on a Cold Night. Kiedy: 24.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £70

Shalamar

Shalamar – amerykański zespół muzyczny, działający głównie w latach 70. XX wieku i latach 80. XX wieku, który pierwotnie był pojazdem motorowym disco stworzonym przez łowcę talentów Dicka Griffeya z programu Soul Train i twórcę show Dona Corneliusa. Postanowili

58 ~ imprezownik GOŃCA

co w trawie piszczy... oni założyć sugestywne trio dance, wymyślone przez producenta Soul Train Dona Corneliusa[1]. Jak zanotowano w British Hit Singles & Albums, byli uważani za ikony i prekursorów mody i pomogli wprowadzić popping do Wielkiej Brytanii. Ich wspólna nazwa ‘Shalamar’ został wybrany przez Griffeya. Zespół tworzą obecnie: Howard Hewett (wokalista), Jeffrey Daniel (wokalista) i Carolyn Griffey (wokalistka). Kiedy: 24.11, godz. 19:00 Gdzie: indigo at The O2, London

Cena: od £40

From the Jam

The Jam – brytyjska grupa nowofalowa z Woking w Anglii, jeden z głównych przedstawicieli nurtu mod revival. Skład: Paul Weller – wokal, gitara, Bruce Foxton – gitara basowa, wokal, Rick Buckler – perkusja. Kiedy: 24.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

town w 1964. Wyjątkowość zespołu polegała na tym, że powstawszy z grupy kolegów z jednej szkoły średniej przetrwał bez nawet jednej zmiany personalnej przez ponad czterdzieści lat, ciągle zachowując popularność wśród słuchaczy muzyki soul. W roku 1990 zespół The Four Tops został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame. Muzycy: Renaldo Benson – śpiew, Abdul Fakir – śpiew, Lawrence Payton – śpiew, instrumenty klawiszowe, Levi Stubbs – śpiew. The Temptations – amerykańska grupa wokalna związana z gatunkiem soul. Stosuje wielogłosowe harmonie. Grupa przeszła wiele zmian personalnych i stała się odskocznią dla wielu karier solowych. W 1989 grupa The Temptations została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame. Kiedy: 27.11, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena: od £69

Cena: od £49 Billy Ocean

Andy MacKay

Multiinstrumentalista. Data i miejsce urodzenia: 23 lipca 1946 72 lata, Lostwithiel, Wielka Brytania. Filmy: Roxy Music: Live at the Apollo. Zespoły muzyczne: Roxy Music (1971 – 2011), The Venus in Furs, 801, Pavlov’s Dog. Utwory: More Than This, Love Is the Drug, Jealous Guy. Kiedy: 26.11, godz. 19:00 Gdzie: Queen Elizabeth Hall – Southbank, London

Cena: od £40

Middle Kids

Grupa muzyczna. Gatunek: Alternative/Indie. Albumy: Lost Friends, Middle Kids EP. Wytwórnie płytowe: Domino Recording Company, Lucky Number, EMI Recorded Music Australia Pty Ltd, MK Recordings. Utwory: Edge of Town, Don’t Be Hiding, Mistake. Kiedy: 26.11, godz. 19:30 Gdzie: Village Underground, London

Cena: od £18

Four Tops & The Temptations

The Four Tops – amerykański kwartet wokalny, śpiewający muzykę soul. Powstał w 1956 w Detroit i zaczął nagrywać w wytwórni Mo8 listopada 2018

Billy Ocean, właściwe Leslie Sebastian Charles (ur. 21 stycznia 1950 w Fyzabad) – jeden z pierwszych karaibskich wykonawców muzyki pop i R&B, tworzący w Wielkiej Brytanii, który został przyjęci przez MTV, czego rezultatem była seria hitów Top Ten w połowie lat 80. Kiedy: 27.11, godz. 18:45 Gdzie: Royal Albert Hall, London

đ 10-&$".:đ

Paul Heaton & Jacqui Abbott

Paul Heaton – piosenkarz i autor piosenek. Data i miejsce urodzenia: 9 maja 1962 56 lat, Bromborough, Birkenhead, Wielka Brytania. Zespoły muzyczne: The Beautiful South (1988 – 2007), The Housemartins (1983 – 1988). Utwory: I Gotta Praise, She Got The Garden, I Don’t See Them. Jacqui Abbott – piosenkarka. Data i miejsce urodzenia: 10 listopada 1973 44 lata, St Helens, Wielka Brytania. Zespół muzyczny: The Beautiful South (1994 – 2000). Gatunki: Indie pop, Muzyka pop, Rock alternatywny. Utwory: I Gotta Praise, I Don’t See Them, She Got The Garden. Kiedy: 28.11, godz. 18:45 Gdzie: Royal Albert Hall, London

Cena: od £58

Clean Cut Kid

Grupa muzyczna. Wytwórnia płytowa: Polydor Records. Początek kariery: Liverpool (2014). Albumy: Felt, Pick Me Up, We Used To Be In Love – EP. Gatunki: Lo–ﬁ, Indie pop, Rock alternatywny. Utwory: Leaving You Behind, Emily, We Used To Be In Love. Kiedy: 28.11, godz. 19:00 Gdzie: Omeara, London

Evidence

Evidence właściwie Michael Perretta (ur. 10 grudnia 1976 w Los Angeles) – amerykański raper, producent, członek kalifornijskiej grupy Dilated Peoples, którą wraz z nim tworzą Rakaa Iriscience oraz DJ Babu. Zanim rozpoczął działalność muzyczną, znany był z malowania graﬃti. 20 marca 2007, w wytwórni ABB Records, wydał swoją solową płytę, której produkcją zajął się m.in. The Alchemist, Sid Roams, Jake One, DJ Babu, DJ Khalil oraz sam Evidence. Evidence pojawił się gościnnie, w 2009 roku na płycie O.c.b. polskiego rapera O.S.T.R., w utworze zatytułowanym Real Game. W 2013 ukazał się singiel polskiego rapera Włodiego pt. „T&T” wyprodukowany przez Evidence’a. Kiedy: 27.11, godz. 19:00 Gdzie: Jazz Cafe, London

Cena: od £44

The Twilight Sad

Grupa muzyczna. Początek kariery: Kilsyth, Wielka Brytania (2003). Członkowie: Andy MacFarlane, Mark Devine, James Graham, Craig Orzel, James Alexander Graham. Gatunki: Post–punk, Shoegaze, Noise rock, Industrial. Wytwórnie

Cena: od £46

Jain

Jain – francuska piosenkarka, autorka tekstów i kompozytorka, której największą popularność przyniósł m.in. utwór „Come” wydany w 2015. Pod koniec czerwca 2015 wydała swój debiutancki minialbum, zatytułowany Hope, który nagrała we współpracy z Yodelice. Znalazł się na nim m.in. wydany w maju singiel „Come”, który opowiadał o rozłące towarzyszącej artystce podczas częstych przeprowadzek. Singiel dotarł do 50. miejsca francuskiej listy przebojów, a także zdobył popularność w Polsce. Numer dotarł do pierwszego miejsca polskiego notowania iTunes Singles Chart i zdobył certyﬁkat złotej płyty w kraju za osiągnięcie wyniku ponad 40 tys. pobrań. Kiedy: 27.11, godz. 19:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £29

POLECAMY!

Slaves

Slaves – brytyjski zespół, założony w 2012 w hrabstwie Kent. Zespół składa się z dwóch członków – Isaaca Holmana (perkusja/wokal) oraz Lauriego Vincenta (gitara/wokal). Ich muzyka została opisana jako „brytyjski punk z ostrymi, garażowymi riffami”. W 2012 wydali swoje pierwsze EP pod tytułem „Sugar Coated Bitter Truth”. Artyści zostali nominowani do BBC Sound Of 2015. 1 czerwca 2015 zespół wydał swój debiutancki album „Are You Satisﬁed?”. Kiedy: 24.11, godz. 18:30 Gdzie: Alexandra Palace, London

Cena: od £50

imprezownik GOŃCA ~

płytowe: Fat Cat Records, Rock Action Records. Utwory: Last January, There’s a Girl in the Corner, I Became a Prostitute. Kiedy: 27.11, godz. 19:30 Gdzie: Bush Hall, London

Bawasaaba, Pepper Dem, Most Original. Kiedy: 28.11, godz. 19:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £59

Cena: od £79 The Soft Moon

Skrapz

Artysta muzyczny. Miejsce urodzenia: Londyn, Wielka Brytania. Gatunek: Hip–hop/Rap. Wytwórnie płytowe: 1&Only Records, Barely Therapy Sounds, Genetic Soil, Skrapz, 1&Only. Utwory: Not Like Me, Outro, High Spec. Kiedy: 27.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena: od £54

Bars and Melody

Bars and Melody, znany także jako BaM – brytyjski duet, tworzący muzykę z pogranicza popu i rapu. Duet tworzą raper Leondre Devries (Bars) i piosenkarz Charlie Lenehan (Melody). Członkowie: Leondre Antonio Devries (ur. 6 października 2000 roku w Port Talbot w Walii) jest synem kamieniarza Antonio Devriesa i jego żony Victorii, osobistej trenerki. Ma trzech starszych braci: Jacoba, Josepha i Bena Lee, oraz młodszą siostrę Matildę Devries. Uczęszczał do Glan Afan Comprehensive School. Przed udziałem w programie Britain’s Got Talent występował solo pod pseudonimem Little Dre, obecnie występuje jako Bars; Charlie Joe Lenehan–Green (ur. 27 października 1998 roku w Frampton Cotterell) został wychowany przez swoją matkę, Karen James, pracującą jako kucharka w szkole. Jego ojczym jest przedsiębiorcą. Ma młodszą siostrę Brooke. W wieku jedenastu lat Lenehan zaczął brać lekcje śpiewu, w tym czasie dołączył też do zespołu swoich przyjaciół. Uczęszczał do Międzynarodowej Akademii w Winterbourne. Występuje pod pseudonimem Melody. Kiedy: 28.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Islington, London

Cena: od £36

Stonebwoy

Artysta muzyczny. Data i miejsce urodzenia: 5 marca 1988 30 lat, Ashaiman. Pełne imię i nazwisko: Livingstone Etse Satekla. Nagrody: BET Award: Najlepszy wykonawca międzynarodowy (Afryka). Utwory:

Grupa muzyczna. Początek kariery: Oakland, Kalifornia, Stany Zjednoczone (2009). Członkowie: Luis Vasquez. Gatunki: Post–punk, Dark wave, Minimal wave, Rock industrialny. Wytwórnie płytowe: Captured Tracks, Sacred Bones Records. Utwory: Black, Far, Wasting. Kiedy: 28.11, godz. 19:30 Gdzie: Scala (King’s Cross), London

Cena: od £50

Bring Me The Horizon

Bring Me the Horizon – brytyjski zespół wykonujący metalcore (we wczesnej działalności deathcore) utworzony w Sheﬃeld. Obecny skład zespołu: Matt Kean − gitara basowa (od 2004), Lee Malia − gitara, wokal wspierający (od 2004), Matt Nicholls − perkusja (od 2004), Oliver Sykes − wokal prowadzący (od 2004), instrumenty klawiszowe (2004–2012), Jordan Fish − instrumenty klawiszowe, wokal wspierający (od 2013). Kiedy: 29.11, godz. 18:30 Gdzie: Alexandra Palace, London

rock. Wytwórnie płytowe: Royal Mountain Records, Transgressive Records. Utwory: City Boy, Greyhound, Wasting Time. Kiedy: 29.11, godz. 19:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena: od £13

Starsailor

Starsailor – angielski zespół rockowy z Wigan. Członkowie: James Walsh, James Stelfox, Barry Westhead. Gatunki: Rock alternatywny, Post–Britpop. Nagrody: Nagroda NME: Nagroda im. Philipa Halla. Utwory: Four to the Floor, Way to Fall, Poor Misguided Fool. Kiedy: 29.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £40

Pete Tong Presents Ibiza Classics

Peter „Pete” Tong (ur. 30 lipca 1960 w Hartley) – angielski DJ i producent muzyczny, znany głównie z prowadzenia audycji Essential Mix oraz Essential Selection, na antenie BBC Radio 1. Kształcił się w Rochester. W wieku 15 lat zadebiutował jako DJ, grając na weselu. W 1997 został dziennikarzem czasopisma Blues & Soul. Na koncie ma wystę-

py w wielu klubach na całym świecie. Jest założycielem wytwórni FFRR Records. Kiedy: 30.11, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena: od £68

Heaven 17

Brytyjskie trio synthpopowe, założone w Sheﬃeld w 1980 roku. Początek kariery: Sheﬃeld, Wielka Brytania (1980). Członkowie: Martyn Ware, Glenn Gregory, Ian Craig Marsh, Billie Godfrey, John Wilson, John Barker. Gatunki: Nowa fala, Synth pop, Muzyka elektroniczna. Wytwórnie płytowe: Virgin Records, EMI, Arista Records. Utwory: Fascist Groove Thang, Temptation, Come Live With Me. Kiedy: 30.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £53

You Me At Six

Cena: od £65

Stef�lon Don

Stefflon Don (ur. jako Stefanie Allen, 14 grudnia 1991 roku w Birmingham) – brytyjska raperka jamajskiego pochodzenia, aktywna w przemyśle muzycznym od 2014 roku, kiedy pojawiła się gościnnie na piosence Jeremih „London”. Stefflon Don jest uważana za brytyjską Nicki Minaj. Inspiracją dla artystki były m.in. takie zespoły R&B, jak Destiny’s Child. Jej ikoną stylu i ulubioną piosenkarką jest Amy Winehouse. Według niej obecnie najlepszymi raperami są Kendrick Lamar, Drake i Chipmunk. W swoim rapie Stefflon używa jamajskiego slangu. W jej stylu można usłyszeć akcent cockney. Raperka aktualnie mieszka w Londynie. Kiedy: 29.11, godz. 19:00 Gdzie: Eventim Apollo, London

Cena: od £26

Calpurnia

Grupa muzyczna. Początek kariery: Vancouver, Kanada. Albumy: Scout. Gatunki: Rock alternatywny, Indie

POLECAMY!

Mumford & Sons

Mumford & Sons – angielski zespół, wykonujący muzykę folk rock, powstały w 2007 roku; wywodzą się z nurtu nazywanego „West London folk scene”, w skład którego wchodzą m.in. Laura Marling, Johnny Flynn czy Noah and the Whale. Debiutancki album Sigh No More grupa wydała we wrześniu 2009 roku w Wielkiej Brytanii. Osiągnął status platynowej płyty. W 2013 roku muzycy, za swój drugi album – Babel, dostali nagrodę Grammy w kategorii Najlepszy Album Roku. Kiedy: 29.11, godz. 18:00 Gdzie: The O2, London

Cena: od £130

60 ~ imprezownik GOŃCA

co w trawie piszczy... Hold Me Down (2010) zadebiutował na 5 miejscu w Wielkiej Brytanii, a trzeci „Sinners Never Sleep (2011) na miejscu 3, uzyskał status złotej płyty. Obecny skład zespołu: Josh Franceschi – wokal prowadzący (od 2004– obecnie), Max Helyer – gitara rytmiczna, wokal wspierający (od 2004– obecnie), Chris Miller – gitara prowadząca (od 2004–obecnie), Matt Barnes – gitara basowa (od 2004–obecnie) i wokal wspierający (od 2016–obecnie), Dan Flint – perkusja, instrumenty perkusyjne, sample (od 2007– obecnie). Byli członkowie zespołu: Joe Phillips – perkusja, instrumenty perkusyjne (2004–2007). Muzycy koncertowi: Luke Rendell– dodatkowa gitara, chórki. Kiedy: 30.11, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

2005 r. z Christabel McEwen, byłą żoną Edwarda Lambtona. W 2003 r. Jools Holland został uhonorowany Orderem Imperium Brytyjskiego za zasługi dla brytyjskiego przemysłu muzycznego. Kiedy: 30.11, godz. 19:30 Gdzie: Royal Albert Hall, London

Deacon Blue

Norman Jay

Cena: od £30

Deacon Blue, szkocka grupa pop –rockowa z Glasgow działająca w latach 1985–1994 i od 1999. Obecni członkowie: Ricky Ross–wokal, gitara, James Prime – klawisze, Lorraine McIntosh – wokal, Dougie Vipond – perkusja. Kiedy: 30.11, godz. 19:30 Gdzie: Eventim Apollo, London

Cena: od £69

Jools Holland & His Rythm and Blues Orchestra

Julian Miles Holland (ur. 24 stycznia 1958 r. w Londynie), pianista, prezenter telewizyjny. Kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego. Holland był założycielem znanej grupy muzycznej Squeeze. Aż do roku 1980, w którym rozstał się z grupą, grał na fortepianie i innych instrumentach klawiszowych we wszystkich utworach. Po okresie występów solowych, rozpoczętych w 1978 r. albumem Boogie Woogie ‘78, wrócił do zespołu w 1985 r., by znowu opuścić grupę w 1990 r. W latach 80. zdobywał także uznanie jako prezenter telewizyjny, prowadząc razem z Paulą Yates program muzyczny The Tube. W 2004 r. razem z Tomem Jonesem nagrał płytę nawiązującą do tradycyjnej muzyki rhythm and blues. W 2005 r. wystąpił z Erikiem Claptonem na koncercie charytatywnym dla oﬁar tsunami w Azji z grudnia 2004 r. Jools Holland ożenił się 29 sierpnia 8 listopada 2018

Cena: od £35

The Stylistics

Grupa muzyczna. Początek kariery: Filadelfia, Pensylwania, Stany Zjednoczone (1968). Członkowie: Russell Thompkins, Jr., Airrion Love. Gatunki: Brzmienie filadelfijskie, Rhythm and blues. Wytwórnie płytowe: Avco Records, H&L Records. Utwory: You Make Me Feel Brand New, Betcha By Golly Wow, You Are Everything. Kiedy: 30.11, godz. 19:30 Gdzie: indigo at The O2, London

Cena: od £51

DJ. Data i miejsce urodzenia: 1958 60 lat, Notting Hill, Londyn, Wielka Brytania. Albumy: Miss Moneypenny’s Presents... Norman Jay. Wytwórnie płytowe: Sound Dimension Recordings, Harmless, Miss Moneypenny’s. Kiedy: 30.11, godz. 22:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £54

Dinosaur Pile–Up

Grupa muzyczna. Początek kariery: Leeds, Wielka Brytania (2007). Członkowie: Matt Bigland, Mike Sheils, Jim Cratchley, Tom Dornford–May, Harry Johns, James Sacha, Steve Wilson. Gatunki: Rock alternatywny, Post grunge, Hard rock. Wytwórnie płytowe: SO Recordings, A–Sketch Inc.. Utwory: 11:11, Arizona Waiting, White T–Shirt and Jeans. Kiedy: 01.12, godz. 18:00 Gdzie: Electric Ballroom, London

Cena: od £29

Pete Tong Presents Ibiza Classics

Peter „Pete” Tong – angielski DJ i producent muzyczny, znany głównie z prowadzenia audycji Essential Mix oraz Essential Selection, na antenie BBC Radio 1. Jest założycielem wytwórni FFRR Records. Kiedy: 01.12, godz. 18:30 Gdzie: The O2, London

Cena: od £61

POLECAMY!

Geoff Tate

Właśc. Geoffrey Wayne Tate – amerykański muzyk i piosenkarz. Popularność zdobył w latach 80., występując w progresywno–metalowym zespole Queensrÿche. Krótko po tym, jak się urodził, jego rodzina przeniosła się do Tacomy w stanie Waszyngton. Karierę muzyczną rozpoczął w zespole Myth, w którym śpiewał i grał na keyboardzie. W 2002 Tate wydał solowy album w Sanctuary Records. Geoff Tate ma bardzo mocny 4–oktawowy głos, dzięki któremu kwaliﬁkuje się do czołówki najlepszych wokalistów heavymetalowych. Kiedy: 01.12, godz. 18:00 Gdzie: Underworld, London

Cena: od £57

As It Is

Grupa muzyczna. Początek kariery muzycznej: 2012. Wytwórnia płytowa: Fearless Records. Członkowie: Patty Walters, Andy Westhead, Benjamin Biss, Alistair Testo, Patrick Foley, Ben Bliss, James Fox. Gatunki: Pop punk, Emo, Pop–rock. Utwory: The Stigma, Hey Rachel, Dial Tones. Kiedy: 01.12, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena: od £30

Becca Mancari

Muzyk. Gatunek: Folk. Albumy: Good Woman, Becca Mancari on Audiotree Live. Wytwórnie płytowe: Audiotree, Gold Tooth Records / Tone Tree Music. Utwory: Golden, Summertime Mama, Dirty Dishes. Kiedy: 01.12, godz. 19:00 Gdzie: Oslo, London

Cena: od £37

Jools Holland & His Rythm and Blues Orchestra

Julian Miles Holland (ur. 24 stycznia 1958 r. w Londynie), pianista, prezenter telewizyjny. Kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego. Holland był

założycielem znanej grupy muzycznej Squeeze. Kiedy: 01.12, godz. 19:30 Gdzie: Royal Albert Hall, London

Cena: od £35

Tesseract

Brytyjski zespół muzyczny wykonujący metal progresywny. Został założony w 2003 roku w Milton Keynes przez gitarzystę Aleca Kahney’a. Debiutancki album formacji zatytułowany One ukazał się 22 marca 2011 roku nakładem wytwórni muzycznej Century Media Records[2]. Nagrania były promowane teledyskami do utworów „Nascent” i „Eden 2.0”[3]. Wydawnictwo uplasował się na 38. miejscu listy Billboard Heatseekers Albums w Stanach Zjednoczonych sprzedając się w nakładzie niewiele ponad 1 tys. kopii w tydzień od dnia premiery. 27 maja 2013 roku do sprzedaży traﬁło drugie wydawnictwo grupy pt. Altered State[6]. W ramach promocji do pochodzących z płyty piosenek „Singularity”, „Nocturne” i „Of Matter” zostały zrealizowane wideoklipy[3]. Kiedy: 01.12, godz. 19:00 Gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Cena: od £67

đ 10-&$".:đ

imprezownik GOŃCA ~

đ 10-&$".:đ The Courteeners

The Courteeners – brytyjski zespół muzyczny, grający muzykę z gatunku szeroko pojętego rocka alternatywnego. Członkowie zespołu znają się od kiedy mają dziesięć lat. Trójka z nich: Liam, Michael oraz Daniel chodzili do jednej szkoły w Middleton, natomiast Mark uczęszczał do pobliskich szkół w Prestwich oraz Rochdale. Podczas studiów na University of Salford, Liam Fray często dawał koncerty w szkole, a wieczorami śpiewał w pobliskich barach w Manchesterze. Po zdobyciu pozytywnej reakcji publiczności Liam postanowił opuścić Uniwersytet i stworzyć własny zespół. Dołączył do niego przyjaciel – Michael Campbell i pod nazwą „Liam Fray” grali razem koncerty, aż do czasu, gdy do formacji dołączyli kolejni dwaj muzycy – Daniel Moores oraz Mark Cuppello. Ich pierwszy, większy koncert odbył się w Manchester Roadhouse w październiku 2006 roku i okazał się wielkim sukcesem. O formacji zrobiło się głośno, a 10 miesięcy później, 6 sierpnia 2007 roku wydali swój debiutancki singiel zatytułowany „Cavorting” przy współpracy z wytwórnią Loog Records. Kiedy: 01.12, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £53

Hinds

Grupa muzyczna. Początek kariery: Madryt, Hiszpania (2011). Albumy: I Don’t Run, Leave Me Alone, Very Best of Hinds So Far, Deluxe Edition!. Wytwórnie płytowe: Mom + Pop Music, Burger Records, Lucky Number. Gatunki: Indie rock, Lo–ﬁ, Garage rock. Utwory: Chili Town, New For You, Finally Floating. Kiedy: 01.12, godz. 19:00 Gdzie: Hackney Arts Centre, London

Cena: od £45

Groove Armada

Brytyjski duet muzyczny. Ich twórczość to szeroko pojęta muzyka taneczna, oparta na brzmieniach elektronicznych, house, hip–hop, chill out. Zespół został założony w Cambridge w połowie lat 90. przez Andy’ego Cato (wł. Andrew Cocup) i Toma Findlaya. Zespół nagrał sześć albumów. Pochodzą z nich takie

utwory jak I See You Baby (spopularyzowany przez remiks Fatboy Slima), Superstylin, But I feel good czy My friend. Zespół wystąpił m.in. 30 czerwca 2007 oraz 1 lipca 2010 w Gdyni na festiwalu Heineken Open’er Festival, a także 5 września 2009 w Warszawie na festiwalu Orange Warsaw Festival. Kiedy: 01.12, godz. 19:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £85

Gold�ish

Goldfish – południowoafrykański projekt muzyczny, który tworzy dwóch muzyków i DJ–ów – Dominic Peters i David Poole. Projekt Goldfish pochodzi z Kapsztadu w południowym RPA. Członkowie projektu zyskali ogólnoświatowe uznanie i stali się jednymi, z najbardziej znanych południowoafrykańskich artystów dzięki specyficznemu i unikalnemu brzmieniu – tworzą oni bowiem muzykę elektroniczną zawierającą elementy muzyki indie dance, deep house, a także jazzowej i afrykańskich brzmień, łącząc żywe instrumenty takie jak kontrabas, saksofon, klawiatura, flet i wokal z efektem samplerów syntezatorów. Stosowanie afrykańskich motywów w muzyce białych Południowoafrykańczyków czerpiących częściej z muzyki amerykańskiej i europejskiej jest unikalnym zjawiskiem. Duet Goldfish wielokrotnie był nominowany w MTV Africa Music Awards. Kiedy: 01.12, godz. 23:30 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £49

Sevendust

Sevendust – alternatywno metalowy/alternatywno rockowy zespół z USA. Początek kariery: Atlanta, Georgia, Stany Zjednoczone (1994). Członkowie: Lajon Witherspoon, Morgan Rose, Clint Lowery, John Connolly, Vince Hornsby, Sonny Mayo. Gatunki: Nu metal, Metal alternatywny. Wytwórnie płytowe: Roadrunner Records, TVT Records, Asylum Records, Rise Records, Winedark. Utwory: Angel’s Son, Live Again, Denial. Kiedy: 02.12, godz. 11:00 Gdzie: Electric Brixton, London

Cena: od £28

Frankie Valli

Ur. 3 maja 1934 w Newark w stanie New Jersey amerykański piosenkarz, były frontman zespołu The

Four Seasons. Karierę solową rozpoczął w 1967, ale jeszcze przez kilka lat współpracował z macierzystym zespołem. Jego najbardziej znanymi utworami solowymi są „Can’t Take My Eyes Off You” (1967) oraz „My Eyes Adored You” (1975). Ta druga piosenka dotarła na sam szczyt listy przebojów Billboard Hot 100. Kiedy: 02.12, godz. 18:00 Gdzie: The O2, London

The Wildhearts

Babybird

Sevendust

Cena: od £70

Babybird – brytyjski zespół z nurtu muzyki niezależnej powstały w roku 1995. Wokalistą jest Stephen Jones, były członek eksperymentalnej grupy teatralnej Dogs in Honey i pisarz. Zespół zdobył popularność utworem „You’re Gorgeous” Największa popularność zespołu to druga połowa lat 90’. Piosenka zespołu „The F–Word” rozpoczyna program Hell’s Kitchen. Swego czasu było głośno o współpracy zespołu z aktorem Johnym Deepem, który wyreżyserował teledysk ich piosenki „Unloveable”. Kiedy: 02.12, godz. 18:30 Gdzie: Oslo, London

Cena: od £49

You Me At Six

Angielski zespół rockowy z Weybridge, Surrey, założony w 2004, grupa odniosła sukces w 2008 wydając swój pierwszy album Take Off Your Colours, który zawierał single takie jak ,,Save It for the Bedroom”, „Finders Keepers” czy „Kiss and Tell”. Ich drugi album Hold Me Down (2010) zadebiutował na 5 miejscu w Wielkiej Brytanii, a trzeci „Sinners Never Sleep (2011) na miejscu 3, uzyskał status złotej płyty. Kiedy: 02.12, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £40

Brothers Osborne

Grupa muzyczna. Gatunek: Muzyka country. Członkowie: T.J. Osborne, John Osborne, Adam Box. Nagrody: Country Music Association Award: Wokalny duet roku. Wytwórnie płytowe: Capitol Records Nashville, EMI Records. Utwory: It Ain’t My Fault, Shoot Me Straight, Stay a Little Longer. Kiedy: 02.12, godz. 19:00 Gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Cena: od £35

Grupa muzyczna. Początek kariery: Newcastle upon Tyne, Wielka Brytania (1989). Członkowie: Ginger, Devin Townsend, Danny McCormack. Gatunki: Hard rock, Punk rock, Power pop. Utwory: I Wanna Go Where the People Go, Caffeine Bomb, Suckerpunch. Kiedy: 02.12, godz. 19:00 Gdzie: KOKO Camden, London

Cena: od £33

Alternatywno metalowy/alternatywno rockowy zespół z USA. Początek kariery: Atlanta, Georgia, Stany Zjednoczone (1994). Członkowie: Lajon Witherspoon, Morgan Rose, Clint Lowery, John Connolly, Vince Hornsby, Sonny Mayo. Gatunki: Nu metal, Metal alternatywny. Wytwórnie płytowe: Roadrunner Records, TVT Records, Asylum Records, Rise Records, Winedark. Utwory: Angel’s Son, Live Again, Denial. Kiedy: 02.12, godz. 19:00 Gdzie: Electric Brixton, London Cena: od £38

Simon Dominic

Raper. Data i miejsce urodzenia: 9 marca 1984 34 lata, Geumjeong District, Pusan, Korea Południowa. Pełne imię i nazwisko: Jung Ki–suck. Albumy: Simon Dominic Presents ‘SNL LEAGUE BEGINS’ Album. Utwory: Simon Dominic, Who You?, jung jin chul. Kiedy: 02.12, godz. 20:00 Gdzie: indigo at The O2, London

Cena: od £70

You Me At Six

You Me at Six – angielski zespół rockowy z Weybridge, Surrey, założony w 2004, grupa odniosła sukces w 2008 wydając swój pierwszy album Take Off Your Colours, który zawierał single takie jak ,,Save It for the Bedroom”, „Finders Keepers” czy „Kiss and Tell”. Ich drugi album Hold Me Down (2010) zadebiutował na 5 miejscu w Wielkiej Brytanii, a trzeci „Sinners Never Sleep (2011) na miejscu 3, uzyskał status złotej płyty. Kiedy: 03.12, godz. 19:00 Gdzie: O2 Academy Brixton, London

Cena: od £32

62 ~ savoir VIVRE

Telefoniczny savoir vivre

WielozadaniowoĹ&#x203A;Ä&#x2021; komĂłrek uzaleĹźniĹ&#x201A;a nas od nich. Korzystamy z telefonu w kaĹźdej wolnej chwili wysyĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;c SMS-y, Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026;gajÄ&#x2026;c pocztÄ&#x2122; czy przeglÄ&#x2026;dajÄ&#x2026;c wiadomoĹ&#x203A;ci. Czy jednak zawsze wiemy, jak siÄ&#x2122; zachowaÄ&#x2021;?

Spotkania towarzyskie â&#x20AC;&#x201C; odebraÄ&#x2021; czy nie?

ZĹ&#x201A;ym obyczajem jest korzystanie z komĂłrki w trakcie spotkania ze znajomym, grupÄ&#x2026; przyjaciĂłĹ&#x201A;, a nawet z rodzinÄ&#x2026;, bo to im powinniĹ&#x203A;my poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;ciÄ&#x2021; nasz czas i uwagÄ&#x2122;. JeĹ&#x203A;li zatem podczas takiej sytuacji nasz smartfon zadzwoni, przyjdzie do nas SMS lub otrzymamy jakiekolwiek inne powiadomienie, naleĹźy je zignorowaÄ&#x2021;. WyjÄ&#x2026;tkiem sÄ&#x2026; naprawdÄ&#x2122; pilne sprawy oraz sytuacje kiedy wiemy, Ĺźe czekamy na waĹźny telefon i wczeĹ&#x203A;niej o tym uprzedzimy. WĂłwczas przepraszamy, odchodzimy na bok i najszybciej jak to moĹźliwe koĹ&#x201E;czymy rozmowÄ&#x2122; z osobÄ&#x2026; po drugiej stronie sĹ&#x201A;uchawki.

TwĂłj smartfon â&#x20AC;&#x17E;na mieĹ&#x203A;cieâ&#x20AC;?

ObowiÄ&#x2026;zek wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia telefonu podczas wizyty w kinie, teatrze, galerii czy koĹ&#x203A;ciele wydaje siÄ&#x2122; oczywisty, jednak wiele osĂłb wciÄ&#x2026;Ĺź o tym zapomina. Odpisywanie na wiadomoĹ&#x203A;ci tekstowe i surfowanie po internecie rĂłwnieĹź jest niewskazane. Nawet jeĹ&#x203A;li wyciszymy dĹşwiÄ&#x2122;k telefonu, Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;o ekranu w zaciemnionej sali teatru czy kina wciÄ&#x2026;Ĺź bÄ&#x2122;dzie dokuczaÄ&#x2021; osobom siedzÄ&#x2026;cym obok nas. Podobnie w przypadku zajÄ&#x2122;Ä&#x2021; czy zebraĹ&#x201E; sĹ&#x201A;uĹźbowych. Wbrew pozorom, zachowania takie sÄ&#x2026; widoczne z perspektywy prowadzÄ&#x2026;cego, ktĂłry nawet jeĹ&#x203A;li nie zwrĂłci nam uwagi, wyrobi sobie na nasz temat okreĹ&#x203A;lonÄ&#x2026; opiniÄ&#x2122;.

Na wszystko czas

SĹ&#x201A;uĹźbowe rozmowy naleĹźy przeprowadzaÄ&#x2021; w godzinach pracy rozmĂłwcĂłw, najlepiej miÄ&#x2122;dzy 9:00 a 17:00. Na tej pĹ&#x201A;aszczyĹşnie

8 listopada 2018

WiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z nas dziĹ&#x203A; nie wyobraĹźa sobie Ĺźycia bez telefonu. SĹ&#x201A;uĹźy nam on do komunikacji prywatnej i zawodowej, jest wspĂłĹ&#x201A;czesnym centrum rozrywki, narzÄ&#x2122;dziem pozyskiwania informacji czy organizerem. $[Ă&#x17D;TUP KFEOBL LPS[ZTUBNZ [ niego w taki sposĂłb, w jaki OJF QPXJOOJĂĽNZ 1P[OBKNZ zatem kilka zasad uĹźywania smartfona. SMS-y nie sÄ&#x2026; wskazane, chyba Ĺźe zaĹ&#x201A;oĹźenia wspĂłĹ&#x201A;pracy wskazujÄ&#x2026; inaczej. Kontakty prywatne zaleĹźÄ&#x2026; oczywiĹ&#x203A;cie od naszych relacji z danÄ&#x2026; osobÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; najlepiej jednak dzwoĹ&#x201E;my, piszmy czy czatujmy miÄ&#x2122;dzy 8:00 a 21:00, a w weekendy nie budĹşmy nikogo przed 10:00.

Cisza na Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czach

Zgodnie z zasadami savoir vivre, osoby dzwoniÄ&#x2026;c w sprawach sĹ&#x201A;uĹźbowych, po usĹ&#x201A;yszeniu piÄ&#x2026;tego sygnaĹ&#x201A;u w sĹ&#x201A;uchawce, powinny siÄ&#x2122; rozĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021;. Po kilkunastu minutach moĹźemy ponowiÄ&#x2021; prĂłbÄ&#x2122;, nagraÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na pocztÄ&#x2122; gĹ&#x201A;osowÄ&#x2026; jeĹ&#x203A;li jest taka moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; lub napisaÄ&#x2021; wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; SMS z informacjÄ&#x2026;, Ĺźe czekamy na kontakt w danej sprawie. Co z kolei jeĹ&#x203A;li prowadzona juĹź rozmowa zostaĹ&#x201A;a przerwana? W takim wypadku zawsze oddzwania osoba, ktĂłra wykonaĹ&#x201A;a telefon w pierwszej kolejnoĹ&#x203A;ci.

Kiedy dzwoniÄ&#x2021;, a kiedy SMS?

â&#x20AC;&#x201C; Polacy kochajÄ&#x2026; SMS-y! Codziennie odbiera je 80 proc., a wysyĹ&#x201A;a 73 proc. osĂłb. CieszÄ&#x2026; siÄ&#x2122; takÄ&#x2026; popularnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, bo sÄ&#x2026; narzÄ&#x2122;dziem prostym, tanim i dziÄ&#x2122;ki nim szybko moĹźemy siÄ&#x2122; skomunikowaÄ&#x2021; z kaĹźdego miejsca, bez koniecznoĹ&#x203A;ci np. Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenia z internetem â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Daniel ZawiliĹ&#x201E;ski, ekspert z Platformy SerwerSMS.pl, ktĂłra zajmuje siÄ&#x2122; wykorzystaniem SMS-Ăłw w biznesie czy dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci kulturalniej. SÄ&#x2026; jednak kwestie, ktĂłre powinniĹ&#x203A;my zaĹ&#x201A;atwiaÄ&#x2021; osobiĹ&#x203A;cie lub telefonicznie. PrzykĹ&#x201A;adem moĹźe byÄ&#x2021; chÄ&#x2122;Ä&#x2021; doprecyzowania szczegĂłĹ&#x201A;Ăłw jakiejĹ&#x203A; sprawy, czy przekazanie naprawdÄ&#x2122; waĹźnej osobistej czy sĹ&#x201A;uĹźbowej wiadomoĹ&#x203A;ci.

Jak CiÄ&#x2122; sĹ&#x201A;yszÄ&#x2026; tak CiÄ&#x2122;â&#x20AC;Ś

Dzwonek, czy tego chcemy czy nie, jest postrzegany jako element upodobaĹ&#x201E;, a wiÄ&#x2122;c rzutuje na odbiĂłr naszej osobowoĹ&#x203A;ci. Najlepiej, jeĹ&#x203A;li nie budzi on wyjÄ&#x2026;tkowych emocji, jest stonowany i o dĹşwiÄ&#x2122;ku wzrastajÄ&#x2026;cym.

Ku pamiÄ&#x2122;ci

WspĂłlne spotkania sprzyjajÄ&#x2026;â&#x20AC;Ś selďż˝ie! JeĹ&#x203A;li planujemy publikacjÄ&#x2122; fotograďż˝ii na portalach spoĹ&#x201A;ecznoĹ&#x203A;ciowych, powinniĹ&#x203A;my spytaÄ&#x2021; o zgodÄ&#x2122; kaĹźdego, kto siÄ&#x2122; na niej znalazĹ&#x201A;. Analogicznie powinniĹ&#x203A;my postÄ&#x2026;piÄ&#x2021; w przypadku podpisywania czy oznaczania zdjÄ&#x2122;Ä&#x2021;. PamiÄ&#x2122;tajmy w tej sytuacji o jeszcze jednej sprawie â&#x20AC;&#x201C; opublikowaniem ich zajmijmy siÄ&#x2122; dopiero wĂłwczas, gdy siÄ&#x2122; poĹźegnamy. Wprowadzenie w Ĺźycie powyĹźszych zaleceĹ&#x201E; nie wymaga od nas wyrzeczeĹ&#x201E; â&#x20AC;&#x201C; co najwyĹźej odrobiny silnej woli. Chyba, Ĺźe ktoĹ&#x203A; woli daÄ&#x2021; siÄ&#x2122; smartfonowi zniewoliÄ&#x2021;! (newseria.pl)

Jak zachować się

savoir VIVRE ~

w meczecie?

Meczet to główne miejsce kultu muzułmańskiego. Samo słowo oznacza dowolny budynek, w którym oddaje się cześć Bogu, niezależnie od jego architektury. Miejsce to stanowi świętość dla każdego wyznawcy islamu. Meczety są przede wszystkim miejscem modłów, dlatego też powinno się je zwiedzać poza porami posługi i piątkowymi porankami, kiedy to odbywają się tzw. modlitwy dżummuah. Zaraz po wejściu (a często jeszcze na progu) należy zdjąć buty. Nie ma to większego znaczenia, czy jest się w skarpetkach czy bez. Przy wejściu znajdziesz półeczki, na których możesz bezpiecznie zostawić obuwie (w wielkich meczetach warto zapamiętać numer półeczki, bo potem się szuka godzinami swoich sandałów…). Czasem buty wręcza się przy wejściu odpowiednim osobom, które dbają o porządek w tym miejscu. Jeśli nie masz odpowiedniego stroju (długich spodni, najlepiej niezbyt obcisłych, zakrytych ramion czy dla kobiet – chusty na głowę), przy wejściu możesz zostać poproszony o założenie „ubrania zastępczego”. W zależności od lokalnego kolorytu możesz dostać szeroką, przewiewną suknię, grubą, wełnianą spódnicę, „kaptur” na głowę, wielki wór z dziurą na twarz albo… długą świecącą pelerynę. Uwaga – skromny strój dotyczy także mężczyzn!

O czym jeszcze powinniśmy pamiętać?

Po pierwsze, przed wejściem koniecznie wycisz telefon. Zdarza się, że w wielkich meczetach

znajdziesz kogoś, kto głośno rozmawia albo odpisuje na SMS-y, ale nie jest to dobrze widziane. Jeśli względy ochrony zabytków nie wskazują inaczej, w meczetach można robić zdjęcia, jednak nie w trakcie trwania modlitwy. Panom radzę unikać fotografowania kobiet (no chyba, że wyrażą zgodę).

W meczecie się nie przyklęka, nie ma ołtarza, a po schodach prowadzących na ambonę nie należy wychodzić. Nie trzeba też obmywać się przed wejściem, jeśli nie jest się muzułmaninem i nie uczestniczy się w modlitwach. Jako turyści nie powinniśmy podchodzić bezpośrednio do mihrabu (wnęki wskazującej kierunek Mekki). To jest miejsce dla modlących się i należy uszanować ich skupienie. W większości meczetów znajdują się tabliczki z prośbą o nieprzekraczanie konkretnego punktu. Zaręczamy, że nie ograniczają one zbytnio turystycznej swobody przemieszczania się ani fotogra�icznej swobody

twórczej. W niektórych meczetach jest specjalnie wyznaczone miejsce do modlitwy dla kobiet. Jeśli odwiedzamy taki właśnie meczet, mężczyźni nie wchodzą i nie zaglądają natrętnie za osłaniające je parawany.

Meczety zamykane są dla zwiedzających w czasie wspólnej modlitwy. Jeżeli więc wybieramy się specjalnie do konkretnego meczetu, warto najpierw sprawdzić godziny jego zamknięcia danego dnia. Za wstęp do meczetu nigdy (NIGDY!) nie pobiera się opłaty. Nawet wejście do budowli tak sławnych i tłumnie odwiedzanych przez turystów jak Błękitny Meczet, jest darmowe. Niekiedy przy wyjściu ustawiona jest skrzynka na datki, które przeznacza się w całości na cele charytatywne. Są one absolutnie dobrowolne, nie ma żadnego nakłaniania, żadnych ministrantów z tacą.

(za: islamistablog.pl, vagabundostr.blox.pl, navtur.pl)

66 ~ nasze DZIEJE

kącik HISTORYCZNY Dla średniego i starszego pokolenia był absolutną legendą. Ikoną kina akcji. 27 listopada 1940 roku przyszedł na świat Lee Jun-fan, bardziej znany jako Bruce Lee. Bruce Lee urodził się w San Francisco 27 listopada 1940 roku. Dorastał wychowując się w rodzinie emigrantów z Chin. Mając około trzy miesiące pojawił się w �ilmie Golden Gate Girl (trzymany w rękach przez ojca). Gdy miał 5 lat, rodzina przeprowadziła się do Hongkongu. Tam też zasilił skład młodzieżowego gangu, co skutkowało rozpoczęciem wielogodzinnych treningów sztuk walki. Rodzicom jednak udało się przekonać Bruce’a Lee do podjęcia

KARATE .JTUS[

Został pochowany w ubraniu, które nosił w �ilmie „Wejście smoka” emigracji do Stanów Zjednoczonych, bowiem ich niepokój budziły w Hongkongu częste bójki i zatargi Bruce’a z innymi gangami oraz z policją. W Stanach Zjednoczonych Lee pracował m.in. jako instruktor i nauczyciel tańca. Ukończył tam wkrótce Edison Technical School, następnie dostał się na �ilozo�ię wykładaną na Uniwersytecie w Waszyngtonie. Lecz nie miał zamiaru żegnać się ze sztukami walki. Debiut Bruce’a na ekranie był obiecujący, a „Zielony szerszeń” został upubliczniony w roku 1966, jednak po jednym sezonie (30 odcinków) wyświetlania emisja została zakończona. W tej sytuacji szukający pracy i niewidzący swoich szans na sukces w �ilmie Bruce Lee ponownie otworzył w chińskiej dzielnicy Los Angeles swoją szkołę kung-fu. Trenował także gwiazdy �ilmu i sportu, takie jak między innymi Lee Marvin, Kareem Abdul-Jabbar, Roman Polański, Steve McQueen, James Garner i James Coburn. Pod koniec lat 60. serial „Zielony szerszeń” został zakupiony przez telewizję z Hongkongu. Wyświetlany pod nazwą The Cato Show odniósł duży sukces, a Bruce Lee stał się gwiazdą. W tym okresie Bruce Lee, inspirując się Wing Chun oraz innymi sztukami walki, takimi jak boks 8 listopada 2018

szy krytyczny moment nastąpił na planie �ilmu „Wejście smoka”. Bruce Lee zemdlał i został przewieziony do szpitala, gdzie wykryto obrzęk mózgu. Jednak później okazało się, że obrzęk zniknął. 20 lipca 1973 r. Lee poczuł się źle. Po wzięciu tabletki przeciw bólowi głowy, przebywał w apartamencie aktorki Betty Ting Pei, gdzie zasnął i już się nie obudził. Wezwano karetkę i przewieziono go do szpitala królowej Elżbiety. Ogłoszono zgon, który według o�icjalnych informacji nastąpił na skutek obrzęku mózgu spowodowanego przez pomieszanie środków przeciwbólowych ze środkami odurzającymi i alkoholem. Aktor osierocił Shannon Lee i Brandona Lee. Został pochowany w ubraniu, które nosił w �ilmie „Wejście smoka”. Jego syn, Brandon, zginął tragicznie na planie zdjęciowym �ilmu „Kruk”. Istnieje wiele popularnych hipotez i legend miejskich o przyczynach jego śmierci, m.in. taka, że wszystkiemu winne są triady lub mnisi z klasztoru Shaolin, którzy to mieli zabić go „ciosem wibrującej pięści” za ujawnienie tajemnic kung-fu. Jego najważniejsze �ilmy to: „Wina ojca”, „Wielki szef”, „Droga smoka”, „Wejście smoka”, „Wściekłe pięści”. (za: zyciorysy.info, biogra�ia24.pl, Wikipedia)

oraz szermierka, stworzył sztukę walki Jeet Kune Do (droga przechwytującej pięści). Jest to sztuka walki, którą Bruce stworzył opierając się o anatomię ludzkiego ciała i praw �izyki. W 1969 roku nadarzyła się mu kolejna okazja do zagrania epizodycznej roli Winslow Wonga, demolującego biuro detektywa (James Garner) w �ilmie Marlowe. W 1970 roku Bruce Lee doznał poważnej kontuzji pleców podczas treningu. Mimo złych rokowań lekarzy po długiej rehabilitacji znów zaczął ćwiczyć sztuki walki. Podczas

leczenia kontuzji napisał książkę Tao of Jeet Kune Do, która została wydana dopiero po jego śmierci. Po sukcesie „Drogi smoka”, Bruce zaczął kręcić �ilm pt. „Gra śmierci”. Lee pracował za ośmiu: był reżyserem, producentem, choreografem walk, scenarzystą. Pomagał w tworzeniu scenogra�ii, ustawianiu kamery, oświetleniu planu. I oczywiście był głównym aktorem. Bruce przerwał pracę nad �ilmem, by móc zająć się „Wejściem smoka”. Niestety �ilm „Gra śmierci” nie został przez niego ukończony. Pierw-

• pełne nazwisko: Lee Jun-fan • data urodzenia: 27.11.1940 • data śmierci: 20.07.1973 (zmarł w wieku 32 lat) • znak zodiaku: Strzelec • miejsce urodzenia: Chinatown, San Francisco, Kalifornia, Stany Zjednoczone • miejsce śmierci: Kowloon Tong, Hong Kong, Hongkong • w roku 2018 przypada: 78. rocznica urodzin i 45. rocznica śmierci

nasze DZIEJE ~

tak...

i h c

Popularne na całym świecie chipsy wynaleziono zupełnie przypadkiem. Za ich twórcę uchodzi niejaki George Crum, amerykański kucharz Moon’s Lake House w Saratoga Springs. A było tak. 24 sierpnia 1853 do lokalu, w którym pracował Crum, przyszedł klient Cornelius Vanderbilt, baron przemysłu kolejowego. Siadł i poprosił o francuskie frytki. Kiedy kelner przyniósł danie, klient zaczął narzekać na ich grubość. Rozgniewany Crum postanowił więc zrobić jemu ich całkowite przeciwieństwo. Pokroił ziemniaka w plasterki grubości papieru, upiekł w głębokim tłuszczu na chrupko, przesadnie posolił i przyprawił. Oczekiwał, że rozgniewa

1828 r.

! y

s p

powstały

Ważne daty związane z chipsami

tym klienta, tymczasem ten... szeroko się uśmiechnął. – To jest wyśmienite! – powiedział. Wkrótce chipsy stały się popularne i zasłynęły pod nazwą „Saratoga chips” oraz „ziemniaczanych chrupek”. Crum otworzył swoją własną restaurację w 1860 roku. Ziemniaczane chipsy, które oferował, stały się lokalnym przysmakiem i były nim do czasów prohibicji, kiedy to biznesmen Herman Lay spopularyzował je na obszarze południowo-wschodniego wybrzeża.

Kucharz Crum w restauracji w Saratoga Springs przypadkiem wymyślił chipsy.

1853 r.

Urodził się George Crum, późniejszy amerykański kucharz Moon’s Lake House.

Chipsy ziemniaczane są bogatym źródłem tłuszczów (28–41 g na 100 g chipsów; zwykle głównie nasycone kwasy tłuszczowe) oraz łatwo przyswajalnych węglowodanów (42–62 g; głównie skrobia ziemniaczana; wysoki indeks glikemiczny). Zawierają także błonnik (2–9 g) i białka (3,5–6 g). Kaloryczność wynosi 505–549 kcal/100 g. Chipsy są także źródłem sodu, żelaza, witaminy A, witaminy C i witaminy E. Niestety, regularne spożywanie chipsów może mieć negatywne skutki zdrowotne. Akrylamid w nich obecny może przyczyniać się do powstawania nowotworów, w tym nowotworów układu pokarmowego oraz może wywoływać przewlekły stan zapalny w organizmie, podnosząc ryzyko miażdżycy i choroby wieńcowej serca.

(za: beszamel.se.pl, Wikipedia)

Wynalazca chipsów otworzył własną restaurację w Stanach Zjednoczonych.

1860 r. 1832 r.

W książce przetłumaczonej ze starszego angielskiego zbioru przepisów ukazał się przepis na smażone chipsy.

2005 r.

Międzynarodowy rynek chipsów wygenerował całkowity przychód w wysokości 16,4 miliarda dolarów.

68 ~ strefa KOBIET

Znajd ź spo sób

BIUST Na podstawie licznych konsultacji bra�ittingowych można przyjąć, że małe piersi to takie, które mieszczą się w miseczce A-B-C, średnie – w D-DD-E, duże – F-FF-G, a ob�ite zaczynają się powyżej miseczki G. Ekspertki tłumaczą jednak, że wielkości piersi nie można określić wyłącznie przy użyciu literowego symbolu miseczki. Rozmiar biustonosza to nierozłączne dwie wartości – pierwszą określa wymiar pod biustem (liczba), czyli pas obwodu biustonosza, a drugą − rozmiar miseczki (litera). – Ponad 60 proc. kobiet jest właścicielkami pełnego bądź ob�itego biustu. 43 proc. z nich charakteryzuje się pełnym biustem, są to takie biusty, którym my w bra�ittingu przydzielamy miseczki D, DD, E, a 18 proc. są właścicielkami ob�itego biustu. Wszystkie te panie wymagają odpowiedniego podejścia przy doborze bielizny, biustonoszy, chociaż nie twierdzę, że te z małym biustem nie potrzebują. Każda kobieta dużo zyska, jeżeli ma dobrze dopasowany biustonosz pod względem kroju czy rozmiaru – mówi agencji Newseria Lifestyle Izabela Sakutova, ekspert bra�ittingu. Idealny biustonosz dla kobiety o dużych piersiach powinien mieć przynajmniej trzy podsta8 listopada 2018

Z badania zrealizowanego w ponad 70 salonach braﬁttingowych w całej Polsce wynika, że ponad 60 proc. Polek ma duże piersi. Choć niewątpliwie są one atrybutem kobiecości, to jednak ich właścicielki często zamiast cieszyć się ze swych krągłości, ubolewają nad rozmiarem swojego biustu, bo stanowi on źródło problemów nie tylko estetycznych, lecz także zdrowotnych. Dlatego w tym przypadku kluczowy jest odpowiedni dobór biustonosza. Dobrze dopasowana bielizna to świetna inwestycja nie tylko w wygląd biustu, lecz także w zdrowie.

wowe cechy: szeroką dostępność rozmiarową – tak, by móc dopasować go perfekcyjnie do �igury każdej kobiety, konstrukcję, która utrzyma biust w ryzach, czyli zapewni prawidłowe podtrzymanie i ukształtowanie biustu oraz powinien być atrakcyjny wizualnie, ponieważ piękna bielizna zawsze dodaje kobiecie pewności siebie. – Coraz częściej kobiety skłaniają się właśnie do wizyt w sklepach bra�ittingowych, gdzie pracują profesjonalne ekspedientki, bra�itterki, zajmujące się tym doborem, doradztwem bieliźnianym – mówi Izabela Sakutova. Najpopularniejszym rozmiarem noszonym przez Polki, które nie skorzystały z usługi bra�ittingu, jest niestety nieprawidłowo dobrany rozmiar 75 B. W rzeczywistości bliższy prawdzie byłby właściwy rozmiar – 70 D-E lub 65 E-F. – To, co obserwuję, to cały czas ten trend, szczególnie młodego pokolenia nastolatek, które jednak decydują się na to, żeby zaoszczędzić i idą do sieciówek, kupują coś, co mniej więcej pasuje, a później jednak w dłuższej perspektywie czasu może to doprowadzić do pewnych problemów zdrowotnych, czy to z kręgosłupem, z plecami, ramionami czy ogólnie z postawą ciała i garbieniem się – mówi Izabela Sakutova.

Źle dobrany biustonosz, który nie zapewnia odpowiedniego podtrzymania piersiom, często jest źródłem sporych problemów, także zdrowotnych. Latem na skórze pod piersiami mogą się pojawić zmiany odparzeniowe oraz otarcia wynikające z nieprawidłowo dopasowanych miseczek czy zbytnio podciągniętych ramiączek. Sprzyja to również rozwojowi infekcji bakteryjnych i grzybiczych. Jeśli sytuacja trwa dłużej, z czasem pozostają po nich brzydkie i szpecące blizny oraz przebarwienia skórne. Dodatkowo bardzo duże piersi są zazwyczaj ciężkie, co stanowi niemałe obciążenie dla kręgosłupa. W efekcie właścicielki ob�itych biustów narzekają na bóle pleców. Wrzynające się pod wpływem ciężaru tkanki piersiowej ramiączka mogą powodować ucisk mięśni, naczyń krwionośnych i związane z nimi bóle karku, głowy, szyi i barków. Natomiast prawidłowo dobrany biustonosz zniweluje wszelkie dolegliwości związane z bólami pleców – odpowiednio odciąży kręgosłup oraz uchroni piersi przed wstrząsami, którym poddawane są na przykład w trakcie ćwiczeń �izycznych, ale również zapobiegnie dalszemu rozciąganiu się skóry biustu. (newseria.pl)

sposobów

na zdrowy

(wg portal.abczdrowie.pl)

biust

Wywiad rodzinny

Samobadanie Zaleca się wykonywanie samobadania piersi mniej więcej raz w miesiącu. Umożliwia to kobiecie dokładne zaznajomienie się z budową własnej tkanki piersi i szybkie wykrycie ewentualnych zmian w jej obrębie.

Nadmierne wahania wagi ciała mogą doprowadzić do spadku jędrności biustu. Z tego względu lepiej dbać o to, aby ciężar ciała utrzymywał się na stałym poziomie. Warto również wiedzieć, że kontrola wagi ciała jest jednym ze sposobów prewencji raka piersi. Badania naukowe potwierdzają, że ryzyko zapadalności na ten nowotwór jest większe u osób z nadwagą.

1. Karmienie piersią może chronić przed rakiem

Lista zalet karmienia piersią jest bardzo długa – korzyści czerpią nie tylko maluchy. Okazuje się, że u karmiących w ten sposób kobiet dochodzi np. do lepszego wchłaniania wapnia, co pozytywnie wpływa na stan ich kości, a także skraca się czas powrotu do formy sprzed ciąży. Udowodniono ponadto, że naturalne karmienie pomaga chronić kobietę przed chorobami o charakterze przewlekłym, w tym: otyłością, miażdżycą, cukrzycą i chorobami nowotworowymi.

2. Lewa pierś jest zwykle większa

Ekspertom w dalszym ciągu nie udało się ustalić, dlaczego w przypadku ponad połowy kobiet zazwyczaj lewa pierś jest nieco większa. Najczęściej wiąże się to z naszą �izjologią – prawa pierś ma po prostu odrobinę mniej tkanki tłuszczowej. Różnica ta nie powinna nas martwić, pod warunkiem że asymetria nie powstała nagle i nie towarzyszą jej żadne dolegliwości bólowe.

W przypadku kobiet garbiących się obserwuje się szybko postępujący spadek jędrności piersi. Prawidłowa postawa ciała odciąża biust i zapobiega jego opadaniu. Poza tym, ma to korzystny wpływ na zdrowie kręgosłupa.

Dane statystyczne sugerują, że w przypadku 15 proc. kobiet dotkniętych rakiem piersi, obserwuje się rodzinne występowanie tego nowotworu. Dowiedz się, czy i ty znajdujesz się w grupie podwyższonego ryzyka na podstawie wywiadu rodzinnego, który określi rodzinne występowanie tej choroby, np. u cioci, babci czy prababci.

Uwaga na wahania wagi ciała

strefa KOBIET ~

Postawa ciała

Dobór odpowiedniego biustonosza

USG

Pojedyncze włoski losowo pojawiające się w okolicach sutków nie powinny budzić naszego niepokoju. Ich występowanie najczęściej uwarunkowane jest genetycznie. Wiele kobiet pozbywa się ich za pomocą pęsety, chociaż trzeba pogodzić się z tym, że po takim zabiegu często odrastają one grubsze i ciemniejsze. W sytuacji, kiedy wyrasta ich coraz więcej i pojawiają się także w innych miejscach ciała np. na podbródku, policzkach czy podbrzuszu, należy skonsultować się z lekarzem – przyczyną może być nadmierna produkcja męskich hormonów płciowych.

4. Nie ma dwóch takich samych sutków

Nawet w przypadku jednej kobiety. Istnieje kilka różnych typów brodawek. Wyróżniamy brodawki płaskie, długie i wklęsłe, które mogą różnić się także ze względu na rozmiar – zdarzają się takie, które są wyjątkowo małe lub całkiem spore. Koniec końców sutki można porównać do płatków śniegu – chociaż wydają się takie same, znalezienie dwóch identycznych graniczy z cudem. Różnice te nie są oczywiście widoczne na pierwszy rzut oka – są one na tyle drobne, że aby je dostrzec, należałoby się bardzo dokładnie przyjrzeć.

Badania genetyczne U osób z rodzinną historią występowania raka piersi zaleca się wykonanie badań genetycznych na obecność mutacji genu BRCA-1 oraz BRCA-2. Mutacje te znacząco zwiększają predyspozycje kobiety do zachorowania na nowotwór piersi.

Jednym z elementów prewencji nowotworu piersi jest regularne wykonywanie badania ultrasonogra�icznego piersi. Umożliwia ono wykrycie podejrzanych zmian w tkance w początkowej fazie tworzenia. To z kolei znacząco zwiększa szansę na całkowite ustąpienie choroby oraz uniknięcie amputacji piersi w momencie szybkiego podjęcia leczenia.

Biustonosz podtrzymuje piersi, a tym samym zapobiega ich opadaniu. Warto jednak zadbać o to, aby stanik był odpowiednio dobrany. Istnieją podejrzenia, że zbyt mały biustonosz oraz towarzyszący temu ucisk piersi mogą zwiększać u kobiet ryzyko zachorowania na raka piersi.

3. Włoski na brodawkach są normalne

faktów

(wg portalu parenting.pl)

na temat piersi

5. Stymulacja sutków może doprowadzić do orgazmu

To prawda. Pieszczenie sutków w przypadku niektórych kobiet wystarcza, aby doprowadzić je do szczytowania. Kobiecy mózg przetwarza wówczas otrzymywane bodźce w taki sam sposób, jak w przypadku stymulacji narządów płciowych. Stymulacja brodawek sutkowych uchodzi także za jeden z naturalnych sposobów wywoływania porodu.

6. Spanie na brzuchu może zmieniać kształt piersi

Pod ciężarem naszego ciała, piersi mogą się spłaszczać i ulegać deformacjom, zwłaszcza gdy na noc nie zdejmujemy biustonosza. Pozycja ta nie sprzyja także kondycji skóry, powoduje powstawanie na twarzy zmarszczek, które najszybciej pojawiają się na czole. Najlepszym wyjściem jest spanie na plecach, które nie szkodzi ani biustowi, ani elastyczności skóry twarzy.

70 ~ strefa DZIECI

m ały GONIEC

kała się nowej siedziby dla swoich prac o przygodach Muminków. W połowie czerwca w Tampere w środkowej Finlandii otwarto nowe muzeum Muminków. Wcześniej prace Jansson, która żyła w latach 1914-2001, przechowywano w gmachu miejskiej biblioteki. Stworzone przez Jansson �igurki Muminków, nazywane również – szczególnie w szwedzkim języku – „trollami”, zainspirowały realizatorów �ilmów animowanych i rysunkowych o Muminkach, w tym polskich animatorów ze studia Se-mafor, którzy na przełomie lat 70 i 80. XX w. stworzyli lalkowy serial telewizyjny „Opowiadania Muminków” – emitowany także w Finlandii. Wszystkie książki o Muminkach odniosły sukces: zostały przełożone na ponad trzydzieści języków. Muminki doczekały się też swojej wersji teatralnej, �ilmowej (między innymi serial zrealizowany w Polsce w Studio Małych Form Filmowych Se-mafor), radiowej, telewizyjnej i komiksowej. Świat, w którym żyją Muminki, pełen jest rozmaitych stworzeń – żyją w nim Paszczaki, Hatifnatowie, Mimble – każde z nich ma swój punkt widzenia na świat, swój charakter i temperament.

GDZIEŚ

W FIŃSKIEJ

DOLINIE Życie bajkowych Muminków i ich przyjaciół z Doliny skupia się wokół domu Mamy i Tatusia Muminka, gdzie każdy może liczyć na pomoc i przyjaźń. Panna Migotka, Paszczak, Mała Mi, Włóczykij, Ryjek, czy straszna Buka tworzą galerię postaci, które na zawsze pozostaną w pamięci czytelników. Muminki są kultowymi �ińskimi postaciami z bajek. Wymyśliła je Tove Jansson, szwedzkojęzyczna pisarka, ilustratorka i rzeźbiarka. Autorka niedawno docze-

MUMINEK

(za: kobieta.interia.pl,

wdoliniemuminkow.cba.pl, pl.wikipedia.org)

MAMUSIA MUMINKA

TATUŚ MUMINKA

PANNA MIGOTKA

Jest niezwykle wyrozumiała, cierpliwa i tolerancyjna. Często jej rodzina nie jest świadoma jej opieki. Po części dlatego, że Mamusia wie, że każdy najlepiej uczy się na swoich błędach.

Jest niewinny i chłopięcy. Typ marzyciela i romantyka. Jest pisarzem, twórcą pamiętników, a nawet sztuki teatralnej. Uwielbia morze i burze. Jest bardzo dumny ze swojej pozycji w rodzinie.

Jest bardzo romantyczna i dziewczęca. Jest dobrą przyjaciółką Muminka i Małej Mi. Wciąż marzy o idealnym księciu na białym rumaku. Uwielbia biżuterię i swoje własne odbicie. Ma blond grzywkę i bransoletkę na lewej kostce.

MAŁA MI

WŁÓCZYKIJ

PASZCZAK

Mieszka wraz z rodziną Muminków. Jest tak mała, że może usiąść na dzbanku do mleka. Złośliwa, czasem nieco agresywna indywidualistka. Mówi to, co myśli i robi to, co chce. Mimo to, ma bardzo pozytywny stosunek do życia. Jest młodszą siostrą Mimbli, więc należy też do gatunku Mimbli.

Syn Joka, jest ﬁlozofemwłóczęgą. Niezależny i beztroski. Jest raczej samotnikiem, zamkniętym w sobie, jednak ma wielkie serce. Jesienią opuszcza Dolinę Muminków, by odwiedzić inne części świata. Jest najlepszym przyjacielem Muminka. Nosi wielki kapelusz i stary płaszcz.

Paszczaka charakteryzuje koncentrowanie się na jednej działalności: pracy zawodowej bądź hobby. Jest w niej bardzo obowiązkowy i uważa ją za najważniejszą rzecz na świecie. Cechuje go także brak fantazji. Lubi przebywać w samotności, przeglądając, katalogując i kategoryzując na różne sposoby swoje kolekcje.

Zachwyca się światem, czerpie dużo radości nawet z tak małych przyjemności jak zbieranie kamieni i muszelek. Łatwowierny i naiwny, ma dobre serce i łagodne usposobienie. Do wszystkiego podchodzi niezwykle entuzjastycznie.

8 listopada 2018

RYJEK Syn Wiercipiętka i Groki, uwielbia błyskotki. Jest leniwy i tchórzliwy, trochę dziecinny. Został zaadoptowany przez rodzinę Muminków i wygląda zupełnie inaczej niż one.

strefa DZIECI ~

NIEZŁY baj er 52£ Karuzela Magiczna 3w1 z projektorem marki Tiny Love to wielofunkcyjne urządzenie. Może być zarówno pozytywką, jak i pełnić funkcję gwieździstej lampki nocnej. W ten sposób magiczna karuzela rośnie razem z dzieckiem dostosowując się do kolejnych etapów jego rozwoju. 1 etap: od 0 do 5 miesięcy – służy jako karuzela z baldachimem oraz kolorowymi 3 zabawkami: żyrafką, małpką i sówką, które wykonane zostały z wysokiej jakości plastiku oraz materiałów. Można używać jej także jako projektor do wyświetlania obrazków; 2 etap: od 5 do 18 miesięcy – użytkowana jest gównie pozytywka z wysokiej jakości projektorem; obracające się o 180 stopni obrazki oraz zróżnicowana muzyka z pewnością zainteresują dziecko, które będzie mogło samodzielnie włączyć efekty; 3 etap: powyżej 18 miesięcy – służy jako lampka nocna z projektorem z gwieździstym niebem, którą stawiamy obok łóżeczka.

DLA TATY

dla s yna

MAGICZNA GRA TOWARZYSKA

KARUZELA DIXIT Z PROJEKTOREM

WROTKI

RAZOR JETS

Każde buty można zamienić w super efektowne rolki. Najnowsze dzieło Razora ściśle nawiązuje do dawnych rozwiązań. Jetts to kółka, które w prosty sposób zakłada się na buty, zamieniając je w rolki.Dostępne w dwóch uniwersalnych kolorach więc każdy znajdzie coś dla siebie. Płynna regulacja szerokości pod buty sprawia, że każdy bez problemu dopasuje je do swojego obuwia. Dodatkowo super solidny pasek z uchwytem do zapinania i długimi rzepami zapewnia pełną stabilność i bezpieczeństwo podczas jazdy.

18£

Dixit to wesoła i zaskakująca gra skojarzeń do wspólnego odkrywania w gronie przyjaciół i rodziny. Każdy gracz w swojej turze staje się bajarzem, wybiera spośród swoich 6 obrazków jeden i wymyśla do niego skojarzenie, następnie pozostali gracze wybierają spośród swoich kart taką, która ich zdaniem najlepiej pasuje do hasła bajarza. Bajarz zdobywa punkty jeśli któryś z graczy zagłosuje na poprawną kartę. Choć gra wydaje się prosta, to nietypowe obrazki potraﬁą zaskoczyć – wymyślenie skojarzenia, które nie byłoby zbyt proste lub zbyt odległe jest nie lada wyzwaniem. Sprawdź kreatywność swoją i bliskich!

30£

TROCHE ru c hu

72 ~ męska STREFA

The Return PRZEŻYJMY TO JESZCZE RAZ

to Wembley.

45 GALA KSW PRZESZŁA DO HISTORII. BYŁA NIESAMOWITA POD KAŻDYM WZGLĘDEM.

PHILIP DE FRIES PODDAŁ KAROLA BEDORFA I OBRONIŁ TYTUŁ WAGI CIĘŻKIEJ.

POPEK MONSTER ROZBITY PRZEZ ERKO JUNA

Drugim mistrzowskim starciem podczas 45 gali KSW w Londynie i jednocześnie walką wieczoru był pojedynek o prymat w królewskiej kategorii wagowej. Philip De Fries, aktualny mistrz zmierzył się w pierwszej obronie tytułu z byłym czempionem, Karolem Bedorfem. De Fries od początku dyktował warunki pojedynku. Udanie przenosił starcie do parteru i tam utrzymując pozycję dominującą obijał z góry Karola Bedorfa, który mimo pojedynczych prób poddań nie mógł znaleźć skutecznego sposobu na ucieczkę spod rąk rywala. W końcu, w rundzie drugiej De Fries znalazł sposób na zmuszenie do poddania się Karola Bedorfa i obronił tym samym pas mistrzowski wagi ciężkiej. Oﬁcjalny wynik: Philip de Fries pokonał Karola Bedorfa przez poddanie (americana), 4:26, runda 2.

Podczas drugiej walki wieczoru w hali The SSE Arena nieobliczalny i elektryzujący publiczność Popek Monster zmierzył się z młodym i ambitnym Erko Junem. Zaskakująco długo trwała walka zawodników, którzy przed starciem zapowiadali szybkie i mocne wymiany stójkowe. Mimo potężnych ciosów, które od czasu do czasu dochodziły celu, to żaden z fighterów nie zyskiwał znaczącej przewagi. W drugiej rundzie walka trafiła jednak do parteru, gdzie Erko udanie zdominował rywala i ciosami na głowę ostatecznie rozbił Popka Monstera. Oficjalny wynik: Erko Jun pokonał Popka Monstera przez TKO (ciosy w parterze), 2:08, runda 2.

8 listopada 2018

SCOTT ASKHAM BRUTALNIE I SZYBKO ROZPRAWIŁ SIĘ Z MARCINEM WÓJCIKIEM

W pierwszej parze turnieju o prymat w kategorii średniej zmierzyli się z sobą: mocno bijący Marcin Wójcik, dla którego był to debiut w niższej kategorii wagowej oraz znany i doświadczony angielski fighter, Scott Askham. Szybko zakończyła się walka pomiędzy Askhamem i Wójcikiem, bowiem po kilku wymianach stójkowych Anglik trafił Polaka brutalnym kopnięciem na wątrobę, po którym Marcin osunął się na matę. Tam natomiast Scott dokończył dzieła zniszczenia kilkoma celnymi ciosami i tym samy został pierwszym finalistą turnieju kategorii średniej. Oficjalny wynik: Scott Askham pokonał Marcina Wójcika przez KO (kopnięcie na korpus i ciosy), 1:37, runda 1.

męska STREFA ~

THIAGO SILVA W STÓJKOWEJ WOJNIE POKONAŁ JAMESA MCSWEENEYA

ROBERTO SOLDIĆ PONOWNIE MISTRZEM. DRICUS DU PLESSIS ZNOKAUTOWANY! Pierwszym bojem mistrzowskim podczas gali KSW 45 był rewanż pomiędzy Dricusem Du Plessisem, mistrzem wagi półśredniej i Roberto Soldiciem, pretendentem do pasa. Z dużym respektem podeszli do siebie obaj rywale i bardzo mądrze prowadzili swoją batalię, ale w drugiej odsłonie boju to Soldić zaczął zdobywać przewagę nad mistrzem i rozbijał go potężnymi kopnięciami na korpus i nogi. W trzeciej odsłonie Roberto traﬁł ciosem, które zachwiał rywalem, po czym systematycznie i spokojnie zaczął dokańczać dzieła zniszczenia. Ostatecznie Dricus w końcu padł na deski, a tytuł mistrzowski wagi półśredniej powrócił na biodra Soldicia. Oﬁcjalny wynik: Roberto Soldić pokonał Dricusa Du Plessisa przez TKO (ciosy), 2:33, runda 3

LESZEK KRAKOWSKI WYPUNKTOWAŁ ALFIEGO DAVISA

W walce otwarcia gali KSW 45 publiczność zgromadzona w The SSE Arenie obejrzała pojedynek w wadze lekkiej pomiędzy walczącym również podczas pierwszej gali organizacji w Londynie, Leszkiem Krakowskim i debiutującym w KSW, widowiskowo bijącym się Anglikiem, Alfiem Davisem. Starcie otwierające wydarzenie okazało się niezwykle ciekawe i rozgrzało publiczność wieloma zwrotami akcji. Anglik starał się utrzymać walkę w stójce, w której miał zdecydowaną przewagę, natomiast Polak szukał swoich szans w klinczu i dominacji parterowej. W trakcie starcia można więc było oglądać mocne wymiany ciosów i kopnięć oraz obalenia i walkę na macie. Bój był jednak wyrównany i ostatecznie zakończył się na kartach sędziowskich, którzy zwycięzcą wskazali Leszka Krakowskiego. Oficjalny wynik: Leszek Krakowski pokonał Alfiego Davisa niejednogłośną decyzją sędziów (29-28, 28-29, 29-27).

STARCIE AKOPA SZOSTAKA Z JAMIE SLOANEM BEZ ROZSTRZYGNIĘCIA

Podczas drugiego pojedynku gali KSW 45 w okrągłej klatce KSW spotkało się dwóch debiutujących w organizacji rywali. Oponentem popularnego Akopa Szostaka został doświadczony Anglik, Jamie Sloane. Niestety już przy pierwszej wymianie Anglik został przypadkowo traﬁony palcem rywala w oko i nie mógł kontynuować pojedynku. Walka ostatecznie nie została więc rozstrzygnięta. Oﬁcjalny wynik: No contest.

Kartę główną gali KSW 45 otworzyli zawodnicy lubiący dawać mocne i widowiskowe walki. James McSweeney, były pretendent do mistrzowskiego pasa wagi ciężkiej KSW zmierzył się z jednym z najbardziej znanych brazylijskich zawodników MMA na świecie, Thiago Silvą. Piękną i efektowaną stójkową wojnę zaprezentowali obaj zawodnicy, ale to James McSweeney miał początkowo przewagę i traﬁł Silvę potężnymi kopnięciami na głowę. Thiago przetrwał jednak te ataki i w drugiej odsłonie rozpoczął powolną destrukcję swojego rywala, który zakrwawiony i obity wyszedł do trzeciej rundy. W ciągu ostatnich pięciu minut rywale dalej wymieniali się potężnymi ciosami i kopnięciami, ale żaden nie zdołał skończyć starcia przed czasem. Sędziowie natomiast zwycięzcą wskazali Thiago Silvę. Oﬁcjalny wynik: Thiago Silva pokonał Jamesa McSweeneya jednogłośną decyzją sędziów (29-28, 29-27, 30-27).

WAGNER PRADO BŁYSKAWICZNIE ZNOKAUTOWAŁ ŁUKASZA PAROBCA W trzecim starciu gali w The SSE Arenie potężnie bijący Brazylijczyk, Wagner Prado przywitał w organizacji Łukasza Parobca, doświadczonego zawodnika MMA i byłego mistrza świata w kickboxingu. Prado nie dał jednak najmniejszych szans swojemu rywalowi, który przyjął walkę w zastępstwie dosłownie tuż przed galą i po kilku wymianach znokautował Łukasza potężnym ciosem sierpowym, tym samym dopisując do swojego rekordu kolejne piękne zwycięstwo. Oﬁcjalny wynik: Wagner Prado pokonał Łukasza Parobca przez KO (prawy sierpowy), 0:40, runda 1.

MICHAŁ MATERLA PO EFEKTOWNYM BOJU ODPRAWIŁ DAMIANA JANIKOWSKIEGO W drugim pojedynku pierwszej fazy turnieju wagi średniej gali KSW 45 Michał Materla zmierzył się z wschodzącą gwiazdą polskiego MMA, brązowym medalistą olimpijskim w zapasach, Damianem Janikowskim. Brutalnie i mocno rozpoczął pojedynek Damian Janikowski i wyglądało na to, że zdobywa przewagę nad Michałem, ale doświadczenie Materli wzięło jednak górę. Były mistrz przetrwał nawałnicę rywala i we wspaniałym stylu odpowiedział Janikowskiemu. Piękna, mocna i efektowna walka ostatecznie zakończyła się już w pierwszej rundzie po mocnym ciosie Materli, którym posłał Janikowskiego na deski. Tam kwestią czasu było już dokończenie dzieła zniszczenia i zakończenie walki. Tym samym Materla trafił do finału turnieju wagi średniej, w którym ponownie zmierzy się ze Scottem Askhamem. Oficjalny wynik: Michał Materla pokonał Damiana Janikowskiego przez TKO (ciosy), 3:10, runda 1

74 ~ horoskop

Koziorożec

22.11 - 21.12

22.12 - 19.01

Miłość: Mam karty zdrady bądź romansu. Mam karty przedstawiające trzecią osobę, która próbuje wejść do Waszego związku. I teraz tak – nie radzę robić awantur, nie tędy droga; wprost przeciwnie – radzę zachować spokój i pełną kontrolę sytuacji. Praca: Może być gorąco, a to za sprawą zamykania i podsumowywania roku, tak jakby wszystko trzeba będzie robić szybko. Tak jakby coś mogło zostać przez zespół przeoczone i natychmiast trzeba się tym zająć bo goni termin i inne terminy. Finanse: Strzelec musi zaciskać pasa w listopadzie i bardzo oszczędzać. Część z Was może spotkać przykra przygoda nagłych wydatków związanych bądź to z samochodem – najpewniej, bądź domem. Uwaga także na drodze – tak, by to Was nie obciążono za stłuczkę, którą możecie spowodować. Zalecana oszczędność i ostrożność w listopadzie. Zdrowie: Jak ruch, to złamania i skręcenia. Uwaga jak wyżej na możliwość stłuczki samochodem, na wypadek komunikacyjny, bądź właśnie poślizgnięcie się na mokrych liściach i złamanie, skręcenie. Pokazuje się dłuższe unieruchomienie bądź zwolnienie lekarskie. Dlatego uważaj miły Strzelcu. Rada z Karty Tarota: odpuść coś co przeszło, nie warto się o to bić. Było, nie ma. To już historia.

Miłość: Góry i doliny. Łzy i śmiech. Cały kołowrotek emocji mam dla Was; zarówno osoby w stałych związkach jak i wolne Koziorożce. Karty chcą Wam przekazać, że w listopadzie nie będziecie się nudzić, emocje będą sypały się z każdego kąta. Praca: Oko szefa patrzy, oko szefa widzi i nic nie nie ukryje. Karty wskazują na konieczność dania z siebie wszystkiego. Jeszcze jedno – macie w otoczeniu pracy osobę Wam nieprzychylną. Finanse: Też karuzela – bo z jednej strony wydatki na dom, na dzieci i osoby z rodziny się zaznaczają, a z drugiej strony możecie odczuć brak gotówki na swoje potrzeby. Tak jakby ten miesiąc upłynął Wam na wydatkach na innych (z Waszego najbliższego otoczenia), a już na Was samych nie wystarczyło. No cóż... Czasem tak bywa, to się powinno w następnych miesiącach zmienić, bo idą do Was pieniądze, ale to bliżej Nowego Roku. Zdrowie: Głowa, oczy, nos, uszy i gardło – „góra” Waszego ciała może cierpieć ból, dyskomfort w listopadzie. Tak jakby infekcja Was nie ominęła. Co zalecają karty? Witamina M – miłość, K – kocyk i Ł – łóżko. Dodatkowo możecie dokupić S jak… Nie, nie kochani... S jak serial, koniecznie pod kocykiem! Rada z Karty Tarota: Wziąłeś za dużo na siebie i w tym miesiącu „upadniesz”. Pozbądź się balastu, wyprostuj się i zrzuć to z pleców jednym ruchem. Dla niektórych ta karta może oznaczać przymusowe leżenie.

Byk

Bliźnięta

Rak

20.04 - 22.05

23.05 - 21.06

22.06 - 22.07

Miłość: Byki będą brylować na salonach w listopadzie, wszędzie będzie ich pełno. Będą z każdym nawiązywać nowe znajomości i przyjaźnie. Będziecie w swoim żywiole. Zapowiada się więc doskonały czas, szczególnie dla samotnych Byczków. Macie szansę poznać wartościowe osoby czy do znajomości czy też do związku. Praca: Ruch, huk, zamieszanie, umowa goni umowę. Części z Was uda się pod sam koniec miesiąca lub też na przełomie listopada i grudnia wyjechać. Dla osób poszukujących pracy mam złą wiadomość. Nie mam propozycji, mam natomiast dużo spotkań, z których w listopadzie raczej nic nie wyjdzie. Ale one są konieczne bo „wyrabiacie” sobie wiedzę i zdanie o rynku pracy. Finanse: Uda się coś o czym od dawna myśleliście. Pokazują się propozycje, intratne kontrakty, spółki, rozmowy... Jednym słowem – pieniądze. Dużo propozycji i ruch w interesie. Ale pokazują się też wydatki na „dobra luksusowe”. Nie potra�ię wskazać na co, ale karty zaznaczają, że są to rzeczy z wyższej półki. Super – pod warunkiem, że Was na to stać. A karty wskazują, że tak. Zdrowie: Pas: głowa, oczy, zatoki, nos i gardło. Tutaj trzeba uważać. Może inhalacje? Może okłady? Zaznacza się ten pas, tu możecie być bardziej wrażliwi zarówno na zmianę temperatury jak i ciśnienia. Zwróćcie na to uwagę Byki. Rada z Karty Tarota: Odejdź jeśli to nie to, odejdź, ale nie oglądaj się za siebie, nie warto.

Miłość: Dylematy, rozterki, może nawet kłótnie dla niektórych z Was. Pokazuje się konieczność wyboru – czy zdajecie sobie z tego już sprawę? Pokazuje się czas decyzji. Tak, jakby trzeba było się zdecydować, za czymś opowiedzieć. Dla wolnych i zajętych Bliźniaków będzie to trudny czas, trudny czas decyzji. Praca: Praca pokazuje się w kartach jako coś na co nie będziecie mieli absolutnie ochoty. Tak jakby Was dotknęło przesilenie, zmęczenie jesiennozimowe, marazm. Wszystko tylko nie praca – to Wasze motto w listopadzie. Część z Was może nawet markować pracę i tu ostrzeżenie – oczy są wszędzie i szybko ktoś „życzliwy” doniesie do Szefa, że śpicie nad segregatorem. Finanse: Czas raczej odkładania i gromadzenia „zapasów” na zimę. Karty radzą wstrzemięźliwość �inansową i oszczędności. Jeśli nie musisz – nie kupuj, jeśli nie chcesz – nie idź w to, jeśli nie potrzebujesz – nie bierz. Zdrowie: Niestety zaczyna się czas, kiedy twoja forma będzie spadać, powoli z dnia na dzień. Jaka jest rada? Tylko jedna – ruch na świeżym powietrzu. Oklepane – wiem, ale działa, a w przypadku Bliźniaków dział podwójnie. Jeśli nie pada idźcie na spacer, trucht po lesie, siłownia pod chmurką, rower; ruch i powietrze to dla Was gwarant formy. Rada z Karty Tarota: Zastanów się, bo możesz przepłacić, pomyśl, bo kto szybko płaci dwa razy traci.

Miłość: Karty wskazują na emocjonalne zamkniecie się Raków. Tak jakby między partnerami nie działo się dobrze i każde patrzyło w inną stronę. Coraz większa przestrzeń robi się miedzy Wami, powstaje pustka, którą trudno będzie odbudować. Jeśli czujecie się samotni w związku pomyślcie czy to dla Was dobry układ. Praca: Plotki rozsiewa osoba zazdrosna o Wasze „układy” z szefostwem. Ktoś komu nie w smak jest to, że jesteście lubiani. Ktoś kto jak łatwo się domyśleć nie jest lubiany. Ale ta osoba będzie działać sumiennie i metodycznie. Możecie zostać postawieni w trudnej dla Was sytuacji, gdzie trzeba będzie udowadniać swoją niewinność. Finanse: Będzie Was stać na dużo rzeczy, portfel będzie pełen, pieniądze będą wprost Was „szukać”. Zaznacza mi się tu szansa na wygraną – może nie te najwyższe stawki, ale zawsze coś uda się wyszarpać szczęściu. Zdrowie: Pas na dole pleców. To mogą być korzonki, nerki lub kręgosłup. Także Raki – nie zaniedbujcie zdrowia, proszę ogrzewać dolną część pleców. Ciepła bielizna, dłuższa kurtka powinny wystarczyć. A wieczorem ciepła kąpiel z olejkami. Na pewno pomoże masaż. Rada z Karty Tarota: Zostaw, nie odwracaj się, jeśli trzeba zabrać wszystko i wyjść – zrób tak. Po drugiej stronie też jest brzeg. Nie patrz w tył, nie odwracaj się za siebie.

miesięczny

HOROSKOP

Strzelec

8 listopada 2018

horoskop ~

Wodnik

Ryby

Baran

20.01 - 18.02

19.02 - 20.03

21.03 - 19.04

Miłość: Karty zaznaczają, że wolne Wodniki nie będą mogły dokonać wyboru. Tak jakby w Waszym otoczeniu najbliższym były dwie osoby, może nawet trzy, z którymi nie będziecie wiedzieć co dalej począć. Karty przestrzegają Was przed bezruchem – stracicie fajnych znajomych, przyjaciół, a może i nawet miłość. Praca: Zmiany w �irmie, możliwa reorganizacja i możliwe, zaznaczam, możliwe zwolnienia. Ale Was to nie dotyczy. Musicie się natomiast liczyć z tym, że stary porządek runął. Chyba trzeba będzie na nowo wydeptać sobie ścieżki i zawrzeć nowe sojusze. Tylko dobrze wybierzcie wrogów, tak – wrogów. Bo znany wróg staje się „przyjacielem” i nie może Was zaskoczyć. Finanse: Będziecie odnawiać mieszkanie (pokój), kupować dekoracje, ozdoby, może jakiś sprzęt RTV, AGD. A to oznacza, że będzie za co kupić. Pojawi się w portfelu dodatkowy pieniądz na te wydatki. Jeśli Wam zabraknie, mam dobre wieści – uda się dobrać kredyt na super warunkach. Zdrowie: Odnowi się coś z przeszłości bądź choroba przewlekła może się zaostrzyć. Pokazuje się dosłownie dolegliwość, która już była, bądź jest Wam znana na co dzień. Bez wizyty u specjalisty się nie obejdzie. Rada z Karty Tarota: Ktoś Cie okłamuje, oszukuje. Ktoś nie mówi Ci prawdy. Dowiedź się kto, bo to może okazać się bardzo ważne.

Miłość: Ryby będą się cieszyć z sukcesów Partnera, będą żyły Jej / Jego sprawami. Czas rodzinny, miły i przepełniony troską o Partnera. Dla wolno pływających Rybek mam przy brzegu osobę do wspólnej znajomości. Na pewno zaznacza się �lirt, jeszcze nie związek. Praca: Kłopoty w pracy przez Wasz (za długi język). Tak, jakby ktoś został przez Was urażony i chciał się zemścić. Nieporozumienie, ale z Waszej winy. Dlatego jeszcze nie jest za późno... Rybo, trzymaj język za zębami i nie szukaj zwady. Nie obmawiaj. Finanse: Stop, stop i raz jeszcze stop. Musicie przestać wydawać pieniądze, bo pokazuje się duży kryzys, okrągłe „0” pod koniec roku, a u niektórych nawet minus na koncie. Musicie wziąć do serca to, co piszę gdyż inaczej czekają Was spore kłopoty. Karty wskazują na Waszą rozrzutność, wręcz chorobliwą. Pomyślcie o odkładaniu na konkrety cel. Zdrowie: Zdrowie pokazuje się dobrze, nie widzę tu problemów, na które musicie zwrócić pilną uwagę. Natomiast osoby przewlekle chore powinny powtórzyć (bliżej końca roku) badania – mogą się pokazać inne niż dotychczas wyniki. Rada z Karty Tarota: Spotkaj się z kimś, powiedź jak jest dla Ciebie ważna.

Miłość: Dla osób wolnych karty wskazują, że na początku miesiąca odczują nagły przypływ uczuć ze strony kogoś, na kim im zależy. Całkiem prawdopodobne, że to będzie ktoś z Twoich dawnych znajomych. Czy warto? Myślę, że Baran wie najlepiej czy iść tą drogą. Może być to silne uczucie, taki „strzał”. Praca: Dla Baranków szykujących się do zmiany pracy – nie poszukujących, a szukających zmiany obecnej – mam wieści dobre. Może Wam się to udać właśnie w listopadzie. Takie bezbolesne przejście z �irmy A do �irmy B. Zaznacza się tylko pomoc jakiejś osoby, doradcy zawodowego. Warto z tego skorzystać. Finanse: Tu może się dziać niewiele – co też cieszy. Najważniejsze, że swoje �inanse macie pod kontrolą, potra�icie o nie zadbać. Nie mam nagłych tąpnięć, strat. Nic Was nie zaskoczy w listopadzie – ani na plus, ani na minus. Nie mam nagłych wydatków. To dobra wróżba. Zdrowie: Przeziębienie i kości – skutek zimna. Musicie się ciepło ubierać – to będzie ważne w listopadzie. Mam tu przeziębienie, problem z górnymi drogami oddechowymi. Może szalik i czapka? Już chyba pora. Mamy przecież środek jesieni. Rada z Karty Tarota: Wiadomości, które do Ciebie docierają, nie muszą być prawdziwe. Sprawdź to dwa razy!

Lew

Panna

Waga

23.07 - 23.08

24.08 - 22.09

23.09 - 22.10

Miłość: Lwy będą brylować w towarzystwie, bawić się szukać szczęścia. Wolne Lewki będą zjednywać sobie ludzi i wśród nowo poznanych osób mogą spotkać tą jedyną. Będzie dużo się działo, będą spotkania, wyjścia do znajomych, każdego dnia możecie mieć zapełniony karnecik spotkań. Praca: W pracy będziecie dosłownie musieli gonić za czymś, coś trzeba było zrobić wczoraj, coś zostało zapomniane i trzeba będzie szybko do tego przysiąść. Dla Lwów wyruszających na łowy – widzę możliwość upolowania pracy! Stanowisko będzie Waszym wymarzonym, coś o czym dawno już myśleliście, praca o którą się staraliście długo wcześniej. Finanse: Inwestycje, pomnażanie kapitału, zyski. Dla części z Was pojawia się szansa inwestycji. Nawet się nie spodziewacie jak szybko pojawią się pro�ity z tej decyzji. Pomyślcie i poszukajcie kursów, szkoleń. Zdrowie: Pamiętaj o badaniach pro�ilaktycznych. Mam tu na myśli badania laboratoryjne krwi. Może warto o nie poprosić lekarza, gdyż raz na jakiś czas każdy powinien je wykonać, a karty wskazują, że teraz jest kolei Lwów. A kart trzeba słuchać. Rada z Karty Tarota: Jeśli jakaś sprawa czy też temat (sytuacja) wymaga zamknięcia – to zamknij go raz na zawsze, nie wracaj już do tego.

Miłość: Panny mogą być wybrańcami losu w listopadzie. Karty przynoszą wieści o możliwym powrocie kogoś z przeszłości, kogoś na kim Wam bardzo zależało, ktoś kto był Wam bliski. Czy warto dwa razy wchodzić w to samo? Nie wiem... Praca: Premia lub zaległa zapłata za coś lub zaległa pensja za np. nadgodziny. Bo kto jak kto, ale Panna lubi nadgodziny, prawda. Praca pokazuje się stabilnie, nie mam kon�liktów, zawalonych terminów czy też niedopilnowanych spraw. Mam rutynę, ale i dużo pracy – to oznacza, że będzie to dobry miesiąc. Nie grozi Wam nic jeśli chodzi o zatrudnienie. Wprost przeciwnie – praca i premia. Finanse: To kolejny znak dla którego karty wróżą pieniądze pochodzące z wygranej na loterii. Tak – to może być Wasz szczęśliwy miesiąc. Na pewno wystarczy na wszystkie zachcianki i jeszcze coś może zostać. Jeśli pracujesz, Panno, to w tym miesiącu możesz liczyć na premię lub zapłatę zaległych poborów – zaznaczają się większe pieniądze, zaległe pieniądze. Zdrowie: Dobre zdrowie, tak jakby udało Wam się nałapać jak najwięcej słoneczka w sierpniu, wrześniu i październiku, i teraz odcinacie kupony od tego. Jesteście naładowani energią. Energia Was rozpiera. I bardzo dobrze. Może warto ten czas wykorzystać i zapisać się na siłownię? Dobry pomysł. Rada z Karty Tarota: Nie myśl za dużo, nie oddawaj się nostalgii. Szkoda czasu na to – to Ci nie służy. Działaj – to służy!

Miłość: Waga napyta sobie biedy. Bo będzie szukała sprzeczki, awantury, zaczepki z partnerem. Pokazują się karty kłótni, utarczek słownych. Dalej pokazuje się rozstanie w związkach. Waga będzie celnie punktować partnera, ale dostanie rykoszetem. Krótko mówiąc – grozi Wam rozstanie, a miesiąc „upłynie” Wam pod znakiem awantur, które sama Waga będzie wywoływać. Praca: Mogą pojawić się przejściowe kłopoty ze współpracownikami, kolegami. Tak jakby tutaj mogło dość do sprzeczki, nieporozumienia. Macie inne zdanie w jakiejś kwestii – może ważnej kwestii – i każde z Was będzie forsowało swoje rozwiązanie. To nie będzie dobre zarówno dla Was jak i dla �irmy, bo kon�likt może przejść oczko wyżej i może zostać w niego zaangażowany szef. Finanse: Jak nie udaje się w miłości, to musi się udać w �inansach. I tak będzie. Mam nadwyżki �inansowe, dobre pieniądze, zyski, wpływy, zwroty z inwestycji. Jednym słowem dobre pieniądze Was czekają. Zdrowie: Lekarz i prywatna wizyta u lekarza, prywatne badanie. Ale karty zaznaczają, że wiecie o tym i ta wizyta była już wcześniej umówiona. Wszystko będzie dobrze, nie mam zagrożeń. Nie mam choroby – wyniki będą dobre, a lekarz szybko Wam pomoże. Rada z Karty Tarota: Karty domu – zwróćcie baczną uwagę na wasz dom i rodzinę. To jest obszar, który możne wymagać Waszej największej uwagi w tym miesiącu.

76 ~ horoskop HOROSKOP

horoskop

Skorpion 24.10 - 21.11

miesiąc. Część z was może dostać dodatkowe zlecenie, małą robótkę do domu. Dla szukających zatrudnienia karty wskazują, by poszukać gdzieś dalej od domu, zwiększyć zakres poszukiwań. Wasza wymarzona praca może być dalej. Fakt – trzeba będzie dłużej dojeżdżać, ale zarobki mogą wam to zrekompensować.

Finanse:

Miłość

Motyle, tęcza i jednorożce – miłość w powietrzu. Dla Par i wolnych Skorpionów. Będziecie zakochani i miłość będzie w powietrzu. Związki będą kwitnąć, będziecie pielęgnować wasze uczucie, będziecie zabiegać o Partnera, dostaniecie dużo dowodów miłości. Część ze Skorpionów może nawet spodziewać się rozmów o następnym kroku... Dla wolnych Skorpionów los przyniesie na tęczowej chmurce miłość, szczerą, otwartą i prawdziwą. Macie szansę spotkać tę osobę w dość niespotykanym miejscu. Karty mówią, że miejsce będzie zaskakujące i nie będzie to typowe spotkanie wśród ludzi. Coś nowego, zaskakującego.

Praca

Spokój w biurze, nie mam tu burzy, rzuconych papierów, kłótni z współpracownikami. Nie mam też zagrożenia dla was utratą pracy. Mam leniwy

PANI SPOD ZNAKU SKORPIONA

Chętnie puszczają wodze swojej fantazji. Z uległej niewolnicy przemieniają się we władczynie ciał i serc wielkich władców; doprowadza8 listopada 2018

Wszystko będzie się bardzo dobrze układać. Mam zwyżki �inansów, mam zwroty zaległych pożyczek, wypłaty zaległych odsetek. Jednym słowem mam wzrost, ale i jest jedno „ale” – nie wydajcie pierwszego dnia wszystkich pieniędzy. Pokazuje się wyraźnie, zaznaczam, że pod koniec miesiąca odczujecie braki i to znaczne, które dodam przejdą na następny miesiąc. Co mogę więc radzić? Zwyżka super, tylko nie wydaj Skorpionie wszystkiego pierwszego dnia. Te pieniądze będą zaraz potrzebne.

Zdrowie

Uwaga na zatoki i nos. Ten obszar się zaznacza w kartach. I może się nie obyć bez lekarza i kilku dni zwolnienia. Pokazuje się, że dolegliwości mogą być dotkliwe – zwłaszcza przez pierwsze 3-4 dni. Rada z Karty Tarota: Unikaj w listopadzie zimnych, złych i oschłych kobiet, bądź sama się nią nie stań, Skorpionko. Za dużo stracisz – i tu, i tu. ******************************************

Dieta

Nie pociągają cię rozkosze stołu, jesteś typem mistyka, który potra�i się wyrzec dobrego jedzenia. Korzystasz z tego co jest w zasięgu ręki, aby

ją mężczyzn do szaleństwa, same kontrolują sytuację. Koziorożec lub Byk chętnie poddałby się tym słodkim torturom.

zaspokoić duszę i ciało. Preferuj makrobiotykę. Masz jednak tendencję do nadużywania alkoholu, słodyczy i ciężkich sosów, więc przemyśl swoją dietę i ją zmień na bardziej rozsądną, lżejszą i używaj produkty zbożowe i lekkostrawne, więcej warzyw i owoców.

Powierzchowność

Skorpion to prawdziwy uwodziciel. Los obdarzył go niecodzienną urodą, ma w sobie coś diabelskiego, dzikiego wręcz nieziemskiego. Jego spojrzenie przyprawia o dreszcze albo zawrót głowy. W oczach ma błysk, którym przenika i zniewala rozmówcę, ale czasem jego oczy stają się przenikliwe, groźne i wzbudzają niepokój. Jego twarz odzwierciedla burzliwe życie i ogrom uczuć, które motają się w jego wnętrzu. Rysy ma regularne, szerokie czoło świadczy o jego inteligencji, wydatna broda zdradza siłę i skłonności przywódcze, a duży nos dodaje mu charakteru. W kontaktach z ludźmi odzywa się rzadko, ale jeśli już znajdzie powód to jego głos może przyprawić o drżenie.

Planety

Patronem planetarnym Skorpiona jest Pluton. Mimo tego, że ostatnio naukowcy zdetronizowali go odbierając mu status planety, w astrologii i mitologii nadal odgrywa bardzo istotną rolę. Najbardziej oddalony od słońca, mroczny i tajemniczy kojarzony przez starożytnych ze śmiercią, władca podziemi. Pluton postrzegany jest także jako nieprzenikniony władca czasu, strażnik wrót śmierci.

Słabości

Skorpiony z natury to zaborcze, zazdrosne i budzące postrach osoby. Rozwścieczone potra�ią zgotować prawdziwe piekło na ziemi nieszczęśnikowi, który z nimi zadarł. Potra�ią czekać latami, knując zemstę. Ich o�iary już dawno zdążyły zapomnieć o sprawie, ale Skorpiony nigdy nie wybaczają dawnych krzywd. Będą żywić urazę dopóki nie nadarzy się okazja do odwetu. Wtedy skorzystają z okazji i uderzą znienacka.

PAN SPOD ZNAKU SKORPIONA

Zakochany pragnie kobiety oddanej mu na absolutną wyłączność i będzie o to walczył wykorzystując swoją przenikliwość i strategiczne talenty. Sam gwałtownie porzuca kobiety, ale jest bardzo zazdrosny gdy w polu

widzenia ukochanej, pojawi się inny mężczyzna. Stad też dramaty, zerwania i powroty stanowią integralną część życia Skorpiona. Skorpion musi zdobywać.

reklama~

78 ~ reklama

8 listopada 2018

reklama ~

80 ~ reklama

8 listopada 2018

reklama~