Transparant65 lr

PB- PP B-

BELGIE(N) - BELGIQUE

65

nr

Driemaandelijks tijdschrift van Graffiti vzw april – mei – juni 2016 • vijftiende jaargang nr. 65 • v.u. Peter Bosschaert • Dampoortstraat 84 9000 Gent • Afgiftekantoor 9000 Gent X • P2A6209

De zondeval

voorwoord

|

voorwoord

2

En God zei tegen de vrouw: “Je zwangerschap maak ik tot een zware last, zwoegen zul je als je baart.

Je zult je man begeren, en hij zal over jou heersen.”

(Genesis 3:16)

Feminisme is weer hip. Beyonce verklaart luidkeels feminist te zijn. Nieuwe golf of veel blah blah blah?

In deze Transparant nemen we dat zelfverklaarde feminisme onder de loep. Lisa De Pelsmaeker schreef een artikel over de beeldvorming van vrouwen in de media. Maureen Herben maakte een illustratie over tips op Tinder. Anne Van De Rostyne heeft het over hashtagcampagnes en gaat dieper in op #Bringbackourgirls en #Wijoverdrijvenniet. Dit artikel werd geïllustreerd door niemand minder dan onze Antwerpse vriend Dennis Bernaers. Nele Staes schuimde de straten af om te vragen wat het grootste verschil tussen mannen en vrouwen is. En ook ikzelf worstel met de vraag of feminisme vandaag nog relevant is. Claudia Callebaut geeft ons in haar trendrubriek tips over recyclage. En Joni Van Nieuwenhuyse reviewt een paar goede boeken over Street art. Verder gaan we in gesprek met kunstenaar Benjamin Bubb. Een golf op zich. En de heren Wietse Van Daele en Ward Foulon geven ons een terugblik op hun projecten Sens Unique en BuskerRio. En nu aan de slag met lezen!

inhoud Veranderende schoonheidsidealen of publieke girl power?

4

Mag ik even storen?

8

Lisa De Pelsmaeker

Nele Staes

Tinderella

10

DIY

11

Sens Unique Campagne of #campagne?

14 16

In gesprek met Benjamin Bubb

20

Buskerio

24

L’Origine du monde

26

What’s up doc?

30

Maureen Herben

Claudia Callebaut

Wietse Van Daele STEFAAN

Anne Van De Rostyne

Stefaan Willems

Ward Foulon

Stefaan Willems

Joni Van Nieuwenhuyse en Wietse Van Daele

Met illustraties van Maureen Herben op p. 10 en Dennis Bernaers op p. 19

20 11

3

colofon Redactie Lisa De Pelsmaeker, Maureen Herben, Anne Van De Rostyne, Ward Foulon, Joni Van Nieuwenhuyse, Stefaan Willems, Dennis Bernaers, Claudia Callebaut, Wietse Van Daele Fotografie Stefaan Willems, Sander Belmans Illustratie Maureen Herben, Dennis Bernaers Eindredactie Stefaan Willems, Ellen Theite Vormgeving Sander Belmans Druk Druk in de Weer Verantwoordelijk uitgever Peter Bosschaert

|

30

inhoud

24

Veranderende

schoonheidside of publieke girl power? |

veranderende schoonheidsidealen

4

TEKST: LISA DE PELSMAEKER FOTO’S: GRAFFITI VZW

Lange haren, perfecte wenkbrauwen, verleidelijke ogen, sensuele lippen, stevige borsten, glanzende billen. Iedereen kan zich iets voorstellen bij het ‘perfecte’ vrouwenlichaam.

Door de opkomst van de popcultuur en het consumeren van de media kunnen we het vrouwenlichaam niet meer wegdenken. De beeldenstroom blijft maar komen. Kunnen enkele stemmen binnen de popmuziek en filmindustrie voor verandering zorgen?

Bring me that lemonade, please!

dea­len

5 veranderende schoonheidsidealen |

De verkeerde boodschap

|

veranderende schoonheidsidealen

6

Vrouwen voelen zich ongelukkig als ze in een magazine bladeren. Het confronteert hen met schoonheidsidealen waar ze niet aan voldoen. Vrouwen worden er niet enkel ongelukkig van, zo blijkt uit onderzoek, maar krijgen ook angstgevoelens en moodswings als het op lichaamsgewicht aankomt. Wespentailles, gebronsde huid en heel wat fotoshop skills worden ons dagelijks voor de neus geschoteld. Of ik angstig ben voor mijn gewicht? Geef mij maar curves die een jurk vormgeven. Moodswings? Des te meer door volgende clickbait titels: “10 dingen waaraan je merkt dat hij je leuk vindt”, “zo zorg je ervoor dat hij met je naar bed wil”. Of nog schokkender: Discovery Girls, een Amerikaans tijdschrift voor het gemiddeld 10-jarig meisje, publiceerde een artikel over welk badpak het beste bij je figuur past. Zelfs een kindermagazine pakt uit met de verkeerde boodschap.

Verzet op de rode loper

Actrices zoals Jennifer Lawrence of Emma Watson maken publiekelijk duidelijk dat ze recht hebben op een gelijke verloning. Om met de kledingpolicy van de organisatie te spotten liep Julia Roberts

Kate Winslet, Amy Schumer, Ashley Graham en Adele worden als plus size gelabeld, wat is dan de rest van de zalm als het neusje al plus size is? blootvoets op de rode loper tijdens het filmfestival in Cannes. Vorig jaar ontstond er een mediarelletje nadat vrouwen die geen hakken droegen van de rode loper werden geweerd. Nogal belachelijk dat een vrouw niet zelf kan kiezen in welke outfit ze wil verschijnen. Een ander struikelpunt is de term ‘plus size’ die plots overal opduikt. Het duwt vrouwen – het zandloperfiguur links latend – opnieuw in een hokje.

Kate Winslet, Amy Schumer, Ashley Graham en Adele worden als plus size gelabeld, wat is dan de rest van de zalm als het neusje al plus size is?

Vergeet de nieuwe “curvy” Barbiepop! Trek iets aan waar je je goed bij voelt en leg een plaatje op!

Wespentailles, gebronsde huid en heel wat fotoshop skills worden ons dagelijks voor de neus geschoteld. Of ik angstig ben voor mijn gewicht?

Geef mij maar curves die een jurk vormgeven.

1. Bikini Kill – Rebel Girl 2. Chaka Khan – I’m every woman 3. Beyoncé – Flawless 4. Nicki Minaj – Anaconda 5. Sleater Kinney – #1 must have 6. Aretha Franklin – Respect 7. M.I.A. – Bad girls 8. Azealia Banks – The big big beat 9. Cindy Lauper – Girls just wanna have fun 10. Lilly Allen – Smile

|

Maar we mogen niet te kort door de bocht gaan aangezien het nog altijd om marketing en winstgevende cijfers draait. Ook deze ‘selfmade women’ zijn met een korreltje zout te nemen. Zo kan Beyonce’s Lemonade op heel wat kritiek rekenen. Andere vrouwelijke artiesten zoals Azealia Banks, M.I.A. en Adele hebben het niet zo voor deze boodschap en doen hun eigen ding. Zo zegt Azealia Banks op Twitter dat Bey al haar hele leven lang over dezelfde man zingt.

Gelukkig zijn het niet alleen actrices en popdiva’s die van zich laten horen. & Other Stories, het zusje van H&M, promootte haar herfst/wintercollectie met een sterke campagne. Drie vrouwen, een celliste, een blogster en een model werden afgebeeld zoals ze werkelijk zijn; met tatoeages, okselhaar of moedervlekken. Voor de zomercampagne schakelden ze transgendermodellen in. Wat behoorlijk buiten de lijntjes kleurt. Ook de befaamde Pirellikalender haalde de mosterd elders. Ze zochten inspiratie bij bekende vrouwen met uiteenlopende carrières, figuren en leeftijden: onder meer Serena Williams, Yoko Ono en Patti Smith passeerden de revue.

Deze campagnes laten zien dat het anders kan. Het is uiteraard een verkooptruc, maar het zorgt er wel voor dat vrouwen zich kunnen identificeren met prachtige vrouwen die niet stereotiep zijn.

veranderende schoonheidsidealen

Nuance

Een ander beeld

7

Popzangeressen mogen niet kiezen wat ze aandoen om te schitteren in een videoclip. Modellen moeten ermee leren leven dat bepaalde delen, eigen aan hun lichaam, gefotoshopt worden. Gelukkig laten sommige vrouwen uit deze industrie van zich horen.

Beyonce zingt in haar song Formation dat ze zij aan zij staat met alle vrouwen. Recentelijk maakte ze van feminisme haar handelsmerk. In haar song Partition verwijst ze naar feministische quotes van Julianne Moore in de film The Big Lebowski. Taylor Swift heeft naar eigen zeggen een zoektocht afgelegd om een persoonlijke invulling te geven aan feminisme.

Zelfs Nicki Minaj pretendeert een feministe te zijn.

Uiteraard is het een goede zaak als tienermeisjes deze boodschappen uitdragen en hun lichaam aanvaarden zoals het is. Zolang ze het (onnatuurlijke) lichaam van een Nicki Minaj of een Kim Kardashian niet als een schoonheidsideaal zien. Er is altijd een keerzijde aan de medaille. Zo is het een goede zaak voor de emancipatie van het vrouwenlichaam dat Kim Kardashian naaktselfies online gooit. Anderzijds dringt het opnieuw een beeld op van een fake lichaam.

Wat is het grootste verschil tussen mannen en vrouwen?

Eva 32 Neurologisch onderzoek toont

verschillen en het feit dat vrouwen kunnen baren, zie ik niet veel andere verschillen. Ik vind het wel jammer dat er niet een soort pak bestaat dat je kan laten voelen hoe het is om zwanger te zijn!

|

mag ik even storen?

8

duidelijke verschillen in de verbinding tussen hersendelen. Vrouwen beschikken over een meer intuĂŻtieve en emotionele intelligentie, daar waar mannen beter zijn in logisch en ruimtelijk denken. Maar laten we dat niet veralgemenen. Er zijn ook veel invloeden van buitenaf. Belangrijk is: elke mens, man of vrouw, is uniek!

Anthony 38 Buiten lichamelijke

mag ik eve Kim 24

Volgens mij zijn er buiten lichamelijke verschillen tussen man en vrouw, niet veel andere verschillen. Van oudsher wordt een vrouw verwacht aan het fornuis te staan, toch zijn er veel mannelijke chef-koks. Chirurgie was altijd een mannenjob, nu zijn er evenveel vrouwen chirurg. Als er verschillen zijn, zijn ze geconstrueerd in de opvoeding of de maatschappij.

Séba 28 Los van het feit dat er biologische

verschillen zijn – mannen bevruchten en vrouwen dragen, baren en voeden kinderen – vind ik het moeilijk om in deze tijd nog andere verschillen te vinden. Dat was niet zo honderd jaar geleden. Je zou kunnen zeggen dat een man zijn baard scheert en een vrouw haar oksels en benen. Maar sommige mannen scheren dat ook. Ik niet! Ik vind het goed hoe onze Westerse wereld geëvolueerd is.

Het is jammer dat in sommige streken vrouwen nog steeds onderdrukt worden.

9 TEKST & FOTO’S: NELE STAES

|

Branko 24

Ik vind dat een moeilijke vraag. Er zijn heel veel overeenkomsten. Ik vind dat de maatschappij het verschil creëert. We worden opgevoed met stereotypes. Soms zijn die subtiel, maar heel tekenend, bijvoorbeeld “ik zoek een sterke man voor dit taakje.” Dat impliceert dat vrouwen minder sterk zijn. Persoonlijk ben ik voorstander van een zo genderneutraal mogelijke opvoeding.

mag ik even storen?

ven storen?

| tinderella – maureen herben

10

Van onze trendwatcher

it yourself

Duurzaamheid is hot. Nog nooit was er zoveel aandacht rond milieubewust leven. Maar goed ook, want de levensstijl die we nu aanhouden heeft zware gevolgen voor mens en milieu.

11 claudia callebaut – do it yourself |

Do

TEKST: CLAUDIA CALLEBAUT FOTO’S: JO GEBOERS

Claudia Callebaut

Bloempothangers van plastieken flessen Wat heb je nodig: Gerecycleerde plastieken flessen • mes/schaar • touw • verf • planten

Hoe ga je te werk:

|

claudia callebaut – do it yourself

12

Stap 1 Nadat je de etiketten van de flessen hebt verwijderd, snij je het bovenste stuk er af met een scherp mes.

Een van de vele manieren om de milieu-impact van productie- en consumptieactiviteiten te verkleinen, is afvalbeperking.

Dit kan je doen door de volgende drie begrippen toe te passen: • Reduceren ofwel het niet aanschaffen van niet noodzakelijke producten. Neem je herbruikbare tas mee om te gaan winkelen en probeer zoveel mogelijk verpakkingsvrij te kopen.

• Hergebruiken. Tracht je spullen zo lang mogelijk te gebruiken en te laten herstellen als ze kapot gaan. Als je ze niet meer nodig hebt, kan je ze doneren of ruilen. Niets zo leuk als tweedehandswinkels afschuimen.

• Recycleren. Hierbij ga je spullen die aan het einde van hun levensduur zijn gekomen, verwerken tot iets nieuws.

Laten we eens het recycleren van dichterbij bekijken.

Met een klein beetje creativiteit, kan je al heel wat verwezenlijken. Er zijn allerhande DIY-tutorials beschikbaar op internet, waar je ideeën kan opdoen om iets in elkaar te knutselen met je afval. Het bespaart afval én geld.

Aangezien er iets te veel lege shampooflessen in mijn douche rondslingerden, besloot ik hiermee iets nieuws te creëren. In mijn zoektocht kwam ik de volgende tutorial tegen die ik voor jullie ga uittesten.

Stap 2 Snij de voorkant van het potje iets dieper uit.

Stap 3 Maak een gaatje langs beide zijkanten van de potjes.

Stap 5 Neem een stuk touw (dat lang genoeg is om de potjes mooi onder elkaar te hangen) en begin met het touw onderaan door het rechtergaatje te steken.

Werk naar boven toe en maak een lus bovenaan en ga dan opnieuw naar beneden. Maak onderaan een knoop in het touw en knip bij.

Stap 6 Doe de aarde en de planten in de bloempotjes en zoek een mooie plek om ze op te hangen.

13 claudia callebaut – do it yourself |

Stap 4 Verf of spuit zowel de buiten- als binnenkant van de potjes en laat goed drogen.

Mijn kat is alvast heel blij met onze gerecycleerde aanwinst.

En nu is het aan jullie. Grabbel eens in je PMD-zak en blaas je plastic flessen nieuw leven in!

CLAUDIA CALLEBAUT

TEKST: WIETSE VAN DAELE FOTO’S: JO STEENBEKE EN TRIGGERTHIEF

14

|

sens unique

Drie maanden lang leefden 10 jonge kunstenaars zich uit in de Dampoortstraat onder het motto Sens Unique. Op 7 en 8 mei was er het slotevent van dit straatkunstfestival.

Blik met ons terug op een prachtige rit.

Eind 2015 staken WISPER en Graffiti vzw de koppen bij elkaar voor het artistiek buurtproject Sens Unique.

Het resultaat is een grootschalige samenwerking met de buurt en jonge kunstenaars, met slechts één doel: experimenteren met leegstand. Deze nieuwe thematiek trok onze organisaties uit hun comfortzone, de weg naar experiment lag volledig open. Een denktank met enkele pioniers in tijdelijke invulling van leegstand (Zwart Wild, Nucleo, Allee du Kaai, Demos..) zette ons alvast op het juiste pad. Via een oproep in LUCA-School of Arts en KASK selecteerden we de zes meest innovatieve inzendingen van jonge kunstenaars. Hiernaast inviteerden we ook grotere namen zoals Robbert&Frank/Frank&Robbert en Katrien Oosterlinck om samen met ons in zee te gaan. Na een moeilijke zoektocht kregen we toch twee leegstaande panden in beheer, die we omtoverden tot open ateliers voor de betrokken kunstenaars.

We trapten af met Sens Lyrique, een straatevenement waarbij woordkunstenaars vanuit leegstaande panden elkaar verbaal te lijf gingen. Dat zowel de buurt als passanten dit straatspektakel konden smaken, bewees de grote opkomst. Naarmate Sens Unique vorderde, ontsproten er alsmaar meer interventies in en rond de Dampoortstraat. Denk maar aan de tape-art van Flore Tanghe, de gekke etalagestickers van Frank&Robbert, de geometrische stoeptekeningen van Katrien Oosterlinck, en veel meer. Op 7 en 8 mei palmde Sens Unique een laatste keer de Dampoortstraat volledig in met een toonmoment tijdens het Gentse street art-festival Sorry, not Sorry.

15

Een overzicht van alle werken kan je vinden op www.dampoortstraat.be, en voor meer informatie contacteer gerust wietse@graffitivzw.be

|

Flore Tanghe Frank & Robbert Katrien Oosterlinck Mitchell A. Martin Josefien Cornette Huiskamerportret Dries Depoorter Chloé Geers Wallin’ Aaron Willems Hayo Werner Aerssens Karel Lemaitre

sens unique

De wisselwerking tussen buurtbewoners, passanten en kunstenaars verklaarde het succes van Sens Unique. Onze buurt is duidelijk klaar voor meer van dit soort verbindende initiatieven. Wij danken stad Gent, de buurt en – natuurlijk – alle deelnemende artiesten:

Campagne of #campagne?

|

campagne of #campagne?

16

TEKST: ANNE VAN DE ROSTYNE ILLUSTRATIE: DENNIS BERNAERS

Wat hebben seksisme tegen vrouwen, Beyonce’s nieuwe plaat, ontvoerde meisjes in Nigeria, Temptation Island en K3 gemeen? Veel weerklank in de media, op de sociale media en vaak in het elegante gezelschap van een hashtag! Hashtags overal, al lang niet meer enkel op Twitter. Waar komt de hashtag vandaan en wat brengt ie ons?

Is het een versiering of kan de hashtag #hetverschilmaken?

17

Het # heette aanvankelijk ‘sharp’ en werd voor het eerst gebruikt binnen het IRC-netwerk, de Internet Relay Chat (een internetdienst waarbij een aantal gebruikers gelijktijdig met elkaar communiceren, n.v.d.r.). Hier deed de hashtag dienst als groepeermechanisme voor kanalen en onderwerpen.

De eerste hashtag zag het levenslicht in oktober 2007.

De eer kwam toe aan de Amerikaan Nate Ritter die ermee waarschuwde voor de bosbranden in de staat Californië. Hashtags om levens te redden!

Twitter gebruikt de hashtag officieel sinds 1 juli 2009. Onmiddellijk voegden ze ook hyperlinks toe om het gebruiksgemak te optimaliseren. Zo kunnen Twitteraars zoeken op onderwerpen en doorklikken op #dingendiezeleukvinden.

In 2010 lanceerde Twitter de term #trendingtopics.

Dat maakte het hele hashtaggebeuren een pak interessanter voor marketeers en campagnemakers. Een #flitsendehashtag kan je in no time naar de top van de trending topics list voeren.

In 2013 installeerden ook Facebook en Instagram hashtags in hun systeem. Hashtags zijn alomtegenwoordig. Tot ergernis van velen, vreugde van evenvelen en tot groot jolijt van wie twittert op de avond dat het Eurovisiesongfestival in de ether wordt gekatapulteerd.

#iedereendoetmee Niet enkel in Vlaanderen hashtaggen we erop los, ook ver daarbuiten. Denk maar aan de Panama Papers die trending gingen op Twitter of de (on)smakelijke commentaren over jurken, kapsels en gebrek aan toonladders tijdens zangwedstrijden. Hashtags overal.

De nieuwe plaat van Beyonce? #Lemonade! België op het Songfestival? #teamtesoro. Tijdelijke restaurants? #mijnpopup. Afscheid van een legendarisch trio? #k3afscheidstour. #engazonogmaareenpaaruurverder.

|

Volgens Wikipedia is een hashtag een zin die voorafgegaan wordt door het prefix: #. U kent hem wel, het ‘hekje’ of ook wel verkeerdelijk ‘de hashtag’ genoemd.

Het #-teken die op sociale media foto’s, berichten of tweets groepeert per, rarara, hashtag.

campagne of #campagne?

#albijna10jaarhashtags

18 campagne of #campagne?

|

#bewustwordingcreëren Een hashtag om bewustwording te creëren? Nee, #wijoverdrijvenniet, het kan. De campagne #wijoverdrijvenniet riep meisjes en vrouwen op om hun ervaringen over seksuele intimidatie te delen op Facebook, Twitter, de gelijknamige website of gewoon anoniem.

Aanleiding was de blogpost ‘Mijn naam is niet Hey Sexy’ van Yasmine Schillebeeckx. Zij klaagde de ongewenste commentaren van mannen op straat aan.

Meteen volgden honderden getuigenissen van vrouwen die hetzelfde hadden meegemaakt. Columns in kranten die stelden ‘dat vrouwen overdrijven’ gooiden olie op het vuur en maakten de hashtag trending. Het boek ‘#seksisme. Wij overdrijven niet.’ van journaliste Cathérine Ongenae was de kers op de taart.

Hashtag of niet, overdreven of niet, de hashtag was alomtegenwoordig. De getuigenissen stroomden binnen, opiniestukken vlogen over en weer. Uiteindelijk was er geen winnaar. Enkel de hashtag won aan kracht, impact en populariteit als medium.

Een ander voorbeeld. In april 2014 ontvoerde de terreurgroep Boko Haram 276 scholieren in Chibok, Nigeria. De meisjes werden onderwerp in het

internationaal nieuws. Niemand minder dan Michelle Obama bracht hun lot onder de aandacht van pers en publiek. Tot op heden zijn de meeste meisjes spoorloos, slechts een paar konden ontsnappen. Of ze nog leven is onduidelijk. Waar ze zijn is nog minder duidelijk. Je raadt het al, het lot van deze meisjes is in een hashtag gegoten: #bringbackourgirls. Het mocht niet baten maar de internationale media stonden wel vol met het verhaal dat anders misschien onder de radar was gebleven.

#watnu De kracht van hashtags is immens. Een goed gekozen zin met een simpel hekje er voor kan bewustwording in gang zetten, verhalen uit de vergetelheid halen en zelfs levens redden.

De hashtag zal blijven bestaan. Op Instagram zeker en vast. Hoewel, nu Facebook de populaire foto-app heeft overgenomen, is dat iets minder zeker. Want voor de Facebookbonzen is hashtaggen so Twitter. Op Twitter zal ie blijven. En mochten de Twitterbazen het ooit in hun hoofd halen om de hashtag te vervangen, hashtaggen we wel een #mooiezin om hen van gedachten te doen veranderen.

campagne of #campagne?

|

© DENNIS BERNAERS

19

Street art-project BuskerRio te Ruisbroek

|

buskerrio

20

TEKST & FOTO’S: WARD FOULON

Dat kunst een meerwaarde kan betekenen voor de opwaardering van een buurt bewees het gemeentebestuur van Sint-Pieters-Leeuw in samenwerking met Graffiti vzw reeds in 2014. Met een jam in én rond het station van Ruisbroek fleurden we niet alleen de stationsomgeving op, maar verminderden we ook de aanwezige onveiligheidsgevoelens en de verloedering van de stationsomgeving.

Op 21 mei 2016 breiden we een vervolg aan deze succesvolle editie met een nieuw kunstzinnig project, namelijk BuskerRio! De inwoners van Sint-Pieters-Leeuw, en specifiek Ruisbroek, maakten tijdens dit evenement kennis met verschillende vormen van street art! Street music, street food & street art zorgden voor een heropleving van de sociale cohesie in deze buurt.

Graffiti vzw zorgde voor het creatieve aspect: zij selecteerden de street artists (Kapow, Pieter Bostoen, ERES, Mr. Donka…) en zorgden ervoor dat de kleinsten zich konden uitleven met een workshop street art.

Scholen, lokale dienstencentra, buurthuizen en buurtbewoners werden actief betrokken om er een creatief buurtfeest van te maken!

BuskerRio kwam tot stand in samenwerking met Cultuurcentrum Coloma. www.colomaspl.be

21 buskerrio |

what’s up doc?

|

what’s up doc?

22

nieuwe aanwinsten in de graffitibib!

Graffiti vzw beschikt over een uitgebreide collectie informatiebronnen over graffiti en street art.

Honderden boeken, dvd’s, krantenknipsels, thesissen en magazines. Bekijk de collectie online op de website of kom een kijkje nemen in onze boekenkasten!

Raadplegen en ontlenen is gratis!

Onze graffitibib is open van maandag tot donderdag van 13.30 tot 17 uur of na afspraak is gelegen in de Dampoortstraat 84, 9000 Gent

Shoebox Memories 2 – Verfgoed

BAS MOORTGAT & BRECHT VAN DINGENEN TOPO COPY 2016 LIMITED EDITION

Shoebox Memories 2 is een boek zonder tekst. Maar als het op graffiti aankomt zeggen beelden alles, toch?

De stijl en sfeer van dit boek doen een graffer dromen. Het boek flitst je drie decennia terug. Een tijd waarin graffiti in Gent nog niet zo sterk op de kaart stond als vandaag. Het boek toont foto’s van pieces tussen 1984 en 1995. Voor iemand zoals mij, geboren in 1995, is dat een heuse trip in de tijd. Deze pieces zijn de fundamenten van de hedendaagse graffiti en Street art. Het boek is een heuse aanrader.

Zowel voor graffers van toen, om nostalgie op te snuiven of verhalen naar boven te halen; als voor nieuwe graffers, mijn leeftijdsgenoten, om inspiratie op te doen! Tenslotte sluit ik hoopvol af met de gedachte dat binnen twintig jaar ook mijn pieces gedocumenteerd worden in zo’n boek.

JONI VAN NIEUWENHUYSE, WALLIN’

BART SOMERS, FIEN LETTANY, GIJS VANHEE CULTUURCENTRUM MECHELEN 2015 978907719348 8

JONI VAN NIEUWENHUYSE, WALLIN’

YVETTE AMANN & DIETER BUCHHART 2016 PUBLIKAT 978393956644 1

De graffiteur Sigi von Koeding aka DARE laat bij zijn overlijden in 2010 een resem aan graffitikunst na, dit verspreid over verschillende continenten. De rode draad door zijn oeuvre is zijn fascinatie voor vier letters: D-A-R-E. We zien ze terugkomen in al zijn werken. Deze pionier uit het Zwitserse Basel was er in de eighties als één van de eerste bij. Zijn eerdere werken getuigen van de evolutie die graffiti de afgelopen decennia doormaakte. De indrukwekkende 3D-pieces op muren ruilt hij rond de eeuwwisseling in voor acrylverf en een canvasdoek in gerenomeerde musea. Geen sell-out, wel een diepgaand kalligrafische onderzoek met een experimentele waaier aan dragers en technieken. Met toppers als Banksy, Loomit en Daim in zijn schetsboek mocht hij zichzelf probleemloos onder de ‘groten der graffiti’ rekenen.

WIETSE VAN DAELE

|

Het loont dus de moeite om eens te checken!

Sigi von Koeding 1968-2010 what’s up doc?

Mechelen Muurt is een zeer grafisch boek met foto’s en uitleg over het gelijknamige project in Mechelen. Het leuke eraan is dat het niet énkel het project documenteert, maar evenzeer focust op de verhalen, motivaties en technieken van de deelnemende kunstenaars. En dat is interessant om de persoon achter artiesten zoals Dzia Krank, Gijs Vanhee of Milu Correch te leren kennen.

Het boek is een echte aanrader voor de Street art-lovers! Voor graffers en bombers is het misschien een beetje te veel blah blah. Alhoewel ik moet zeggen dat het boek meer te bieden heeft dan wat je er op het eerste zicht van verwacht. Er staan namelijk veel schetsen, expo-werken van artiesten, alsook foto’s van gigantische murals in het boek! En er is een mooi plannetje toegevoegd indien je zelf op ontdekkingstocht wil gaan door Mechelen.

Dare to be different –

23

Mechelen Muurt

In gespre met Benjami Bubb.

|

in gesprek met benjamin bubb

24

TEKST & FOTO’S: STEFAAN WILLEMS

In een oude pastorij te Gentbrugge ontmoet ik de 24-jarige Benjamin Bubb. Hij bezet het gebouw tijdelijk en maakte er zijn kunstenaarsatelier.

Hij vertelt over zijn recente werk in Siberië en over zijn schilderkunst.

Geen golf is hem te hoog!

prek

min .

25 in gesprek met benjamin bubb

|

Ik ben een golf.

Ik ga op en neer.

Dagelijks. Althans, dat hoop ik toch.

26 in gesprek met benjamin bubb

|

Vertel eens over je avontuur in Siberië.

In Siberië realiseerde ik met mijn zus Eva een filmproject met kansarme jongeren. De opdracht was een drie minuten durend filmpje te maken. Niet zo makkelijk. Zeker niet als je weet dat we in totaal met een crew van 40 waren. Dan moet je proberen om door de bomen het bos te blijven zien. Twee tieners van 13 à 14 jaar spelen de hoofdrol. In drie minuten tijd moesten ze tot een climax komen. Voor een acteur is dat niet evident om zoveel energie in zo weinig tijd te stoppen, en al zeker niet voor tieners die nog nooit een film maakten. Ik vind alvast dat ze hun rol heel volwassen hebben neergezet. We gaan dit filmpje nu gebruiken als promomateriaal om meer van die projecten te realiseren. Het is een prachtige kortfilm met een ongelooflijke spanningsboog.

Je zet dit project verder samen met je zus?

Voor deze productie was mijn zus de line-producente, zeg maar de manager. Mijn zus spreekt negen talen, onder andere Russisch. Het is niet evident om daar Engels te spreken, dus heb je echt wel een tolk nodig.

De reden waarom ik dit project op poten zette, was eigenlijk net zozeer persoonlijk. Ik wou immers een visum krijgen om in Rusland mijn zus te bezoeken. Ik nam contact op met een lokale universiteit. Zij wilden

financieren als ik in ruil enkele masterclasses over acteren doceerde. Ik vond dat een fantastisch voorstel en hapte meteen toe! Ik ben enorm trots op dit project.

We hadden niet veel middelen, maar hebben een heel kwalitatief resultaat. Dat bewijst nog maar eens dat je niet altijd de grote miljoenen nodig hebt!

Ik vond de achtergrondmuziek heel mooi. Wie is de maker?

De muziek is van Kai Engel, een Aziatische muzikant. Vraag me niet meer waar hij precies vandaan komt. Ik weet wel dat hij nu in China woont. Ik vond hem via enkele omwegjes. We zaten immers dicht tegen het vierlandenpunt Rusland, China, Mongolië en Kazachstan.

Je komt oorspronkelijk uit Engeland, toch?

Mijn vader komt uit Engeland, uit het zuiden: Plymouth. Mijn moeder is van hier. Zij is eigenlijk Frans, maar woont al lang in Vlaanderen. Tijdens onze jeugd reisden we heen en weer.

Je bent kunstschilder. Wanneer begon je daarmee? Wat drijft je?

Golven fascineren jou?

Golven staan centraal, maar daarom niet als thematiek. Op dit moment heb ik het gevoel dat ik in golven veel kracht kan leggen. De kracht van een penseelstreek die een emotie wordt. “Schilderkunst is poëzie, zoals poëzie schilderkunst is.” Nog steeds één van de mooiste zinnen die ik ooit las. Een werk moet voor zich spreken, het moet autonoom zijn. Maar ik vind afwisseling leuk. Om een film te maken, moet ik met veel mensen samenwerken. Bij schilderkunst sluit ik me op in mijn bunker.

En kunst doceren aan jongeren vind je ook een interessante piste?

Absoluut! Alleen nog maar hun ongeconditioneerde manier van werken. Kinderen en jongeren zijn heel vrij van gedachten. Zij zijn mijn medium en ik dat van hen. In feite zijn we één hoop klei. Ik ben gewoon de oudste klei van de hoop.

|

Ik ben iemand die zelf meer kijkt naar mijn werk dan erover spreekt. Ik ben een golf. Ik ga op en neer.

Dagelijks. Althans, dat hoop ik toch. Voor mij is schilderen een pianosolo spelen. Een Chopin, bijvoorbeeld.

Ik wil los schilderen. Mijn schilderijen moeten een stroom zijn. Alles wat ik doe is één. De film die ik je net toonde, die is net hetzelfde als mijn schilderijen.

Het is slechts één van de dingen die ik doe. Ik ben zelfstandige. En ik ben ook actief bij Start With Art, een vzw die workshops begeleidt in heel het land.

Visuals vzw is mijn meest recente business. Ik startte de vzw op in januari en had meteen de mogelijkheid om naar Siberië te gaan.

in gesprek met benjamin bubb

Kun je wat meer vertellen over je werk?

Je richtte Visuals vzw op.

Wat doe je nog allemaal?

27

Mijn allereerste schilderij dateert van toen ik zes jaar oud was. En ik ben er nooit mee gestopt. (lacht) Soms wisselde de focus wel eens, zo was ik lange tijd intensief bezig met muziek. Maar dat zijn slechts takken errond, schilderkunst is mijn stam. Toen ik ouder werd, ben ik heel lang kunstenaar-assistent geweest. Ik werkte onder meer in de ateliers van Rik Moens, een Belgisch kunstenaar, en Leon Tebbe, een kunstenaar uit Nederland. Ik koos er bewust voor om niet naar de Academie te gaan. Ik ben autodidact. Maar ook niet volledig, want ik kreeg onderricht van twee talentvolle kunstenaars! Ook mijn omgeving adviseerde me niet naar de kunstacademie te gaan. “Als jij de sleutel krijgt om bij zo een talentvol kunstenaar te schilderen”, zeiden ze, “dan ga je niet naar het KASK, dan neem je die sleutel, dan draai je de deur op slot en dan schilder je!” Ik ben nog steeds heel blij met mijn keuze. Ik werkte zo’n acht jaar samen met Rik. Samen hebben we de artiestenassociatie Union Art opgericht, maar uiteindelijk zijn onze wegen toch gescheiden.

Kun je leven van de kunst?

Hoe doe je dat?

Leven. Geld verdienen? Ik heb momenteel geen galerie, nee. Er zijn wel enkele galeriehouders geïnteresseerd in mijn werk, maar in deze fase van mijn praktijk ben ik nog afwachtend. Ik heb tijd nodig alvorens ik me voor de wolven werp. Soms verkoop ik wel schilderijen uit de losse hand. Ik organiseer ook expo’s in mijn atelier. Ik werk ook vaak samen met de private sector, bijvoorbeeld Jan De Nul en Société Génerale. Maar gans dat wereldje… beetje te chichi voor mij.

|

in gesprek met benjamin bubb

28

Waar haal je inspiratie vandaan? Ik zie een astronaut op dat schilderij?

Wat is een golf? Ik zou zeggen de ‘gravitational pull of the moon.’

Wat is een astronaut dan? Het effect van de mens op de aarde eigenlijk. Ik probeer mijn universum zo volledig mogelijk te vormen. Ik wil niet enkel golven tonen. Ik wil ook de andere zijde tonen. The dark side of the moon. (lacht) Of de andere zijde van de golf. Zoals bij een surfer, de onderkant van de golf.

Waar komt die artistieke drijfveer vandaan?

Mijn moeder en vader zijn muzikanten. Mijn zus is linguïst en muzikante. We zijn heel cultureel opgevoed. Ik speel zelf ook gitaar en piano. Maar ik ben de enige die schildert in de familie. Het was ook verrijkend om op te groeien tussen Vlaanderen en Engeland. Ik ga minstens één keer per jaar terug naar Engeland. Ik vind het boeiend om daar te fotograferen, het licht is er geweldig!

Kinderen en jongeren zijn heel vrij van gedachten.

Zij zijn mijn medium en ik dat van hen. Wanneer ik les geef, zijn we in feite één hoop klei. Ik ben gewoon de oudste klei van de hoop.”

L’Origine

29 l’origine du monde

|

du Monde

30 l’origine du monde

|

YouTube speelt ‘I’m every woman’, de originele versie van Chaka Khan uit 1978, ik neurie mee.

Ik wil het hebben over feminisme.

Gelijkheid der seksen. Is dat nog relevant vandaag? Enkele vriendinnen van mij vinden het maar een hol begrip geworden.

Feminisme, zeggen ze, dat is passé. Ze voelen zich perfect evenwaardig aan de man. Laat staan dat ze hun okselhaar laten groeien om een statement te maken. Maar daar gaat het toch niet over? Opper ik. Het is net dat clichébeeld dat ik zo misprijs.

Oké. Vrouwen stemmen. Oké.

Vrouwen gaan werken. Oké. Baas in eigen buik. Oké. In dat glazen plafond zitten al wat barsten.

Maar. Waarom staan de kranten vol van het feit dat Hilary Clinton een vrouw is? Het patriarchaat is misschien al een tijdje gevallen.

Althans in onze contreien. Maar dat wil niet zeggen dat sommige clichés over mannen en vrouwen nog impact hebben op onze zienswijze. Want die zienswijze zit diep in onze geschiedenis genesteld.

Vrouwen met ballen. Euh, clit.

De geschiedenisboeken zijn volgeschreven door mannen over mannen. Mannen zijn leiders. Mannen regeren rijken. Ze drukken hun stempel op de geschiedenis.

Enkele bronnen uit het Oude Egypte doen vermoeden dat van 1334 tot 1332 voor Christus, na het overlijden van haar man, een vrouw aan de macht was. Niet bevestigd, maar elke bron toont aan dat ze in ieder geval bijzonder veel macht had. Macht die in die tijd weggelegd was voor mannen, de farao.

Haar man Achnaton is dan ook een anomalie in de dynastieën van het Oude Egypte. Zo installeerde hij het monotheïsme en trok met gans zijn hebben en houden van Thebe naar zijn zelfgebouwde hoofdstad Achetaton. En aan zijn zijde? Nefertiti. Dat ze geliefd was onder het volk, bewijzen haar talrijke titels à la Meesteres der twee landen, Vrouwe van alle vrouwen of Erfprinses. Wat staat ook vast? Onder hun (haar) regeerperiode was het Oude Egypte heel uitgestrekt en welvarend. Zou haar female touch daar voor iets tussen zitten?

Ook beroepsgewijs zien we een hardnekkige traditie van mannelijk versus vrouwelijk. Het meest stereotiep is misschien wel dat van de dokter en de verpleegster. De dokter, verantwoordelijk en analyserend, en de verpleegster, uitvoerend en verzorgend, tonen aan dat in de perceptie vrouwen over andere capaciteiten beschikken dan mannen. En in dit geval, vooral verstandelijk inferieur. Gelukkig hebben we dit al kunnen counteren. Maar wanneer we het hebben over CEO’s, topfuncties in het bedrijfsleven, tonen recente studies aan dat vrouwen dun

Ik doe een Google search: ‘I’m every woman – lyrics’. Al gauw kom ik te weten dat Chaka Khan zingt “Anything you want done, baby, I’ll do it naturally.” Blijkbaar had ik er weer mijn eigen twist aan gegeven.

Feminisme is niet passé. Kijk rond je. Waar blijft dat matriarchaat?

|

Dokters en verpleegsters

l’origine du monde

Tot slot om het ietsje dichter bij huis te zoeken: ook Elisabeth I regeerde een voorspoedig en uitgestrekt Engels imperium van 1558 tot 1603. Als dochter van Henry VIII (je weet wel, die met de zes vrouwen) en zijn tweede vrouw Anne Boleyn wist ze zich natuurlijk van jongs af aan te weren en kende ze de flaws van het hofleven maar al te goed.

31

Een ander katje dat je beter niet zonder handschoenen aanpakt is de Chinese Wu Zetian die leefde van 624 tot 705 na Christus. Hier zijn de bronnen heel duidelijk dat zij het Chinese Keizerrijk regeerde. En hoe. Dat Wu Zetian machtsgeil was, is een understatement. Om aan de macht te komen, werd ze concubine van haar stiefzoon en vermoordde haar eigen dochter om de schuld in de schoenen van zijn gemalin te schuiven. Maar opnieuw verliep het tijdens haar regeerperiode voorspoedig in het Oude China.

bezaaid blijven. Glazen plafond of sticky floor? Who cares. Het staat vast dat macht nog steeds hand in hand gaat met mannelijkheid. Recentelijk kwamen er oplossingen aan het licht door quota in te voeren.

Er móeten x-aantal vrouwen in de regering zetelen.

Wat mag het nut daar van zijn? Gauw de lijst van je partij aanvullen met de naam van een vrouw. Nee, geef mij dan maar een gedreven politica met een eigen stem. Nu ja, dan zal de media daar handig op inspringen om het meer te hebben over haar uiterlijk dan over haar politieke standpunten. Kijk naar een Maggy De Block die minister van Gezondheid is, maar vooral dik. Of Angela Merkel, bondskanselier van Duitsland, maar vooral een balkon van hier tot in Tokyo. Zulke percepties zijn ingebakken.

Dat zijn duizenden jaren van cultureel erfgoed dat we niet zomaar van de tafel kunnen schuiven. In het Oude Griekenland richtte de dichteres Sappho in de 7de eeuw voor Christus een school voor meisjes op.

De school werd afgedaan voor bordeel, de studentes voor hoeren. Na haar overlijden bleven haar gedichten wel bewaard. Ze waren té goed om uit de geschiedenis te verbannen. Maar eeuwenlang werd Sappho geportretteerd als een man.

Word vrijwilliger bij Graffiti vzw Meer info bij Barbara. barbara@graffitivzw.be of 09 223 79 86

Of surf naar graffitivzw.be/vrijwilliger-worden

missie & visie

Transparant is een driemaandelijkse uitgave van Graffiti vzw die aan het jeugdwerk wordt aangeboden.

Graffiti vzw biedt kinderen, jongeren en jeugdwerkers ruimte en middelen aan om op een creatieve manier kennis te maken met, te experimenteren met en zich te ontplooien in diverse creatieve communicatievormen. Communiceren is immers een basisvoorwaarde om actief, bewust en kritisch te participeren in de samenleving. Onze dienstverlening stoelt op kwaliteit en diversiteit. We profileren ons naar diverse doelgroepen en streven naar maximale inspraak en participatie van deelnemers en medewerkers in alle facetten van de werking.