Transparant #66

PB- PP B-

BELGIE(N) - BELGIQUE

66

nr

Driemaandelijks tijdschrift van Graffiti vzw juli – augustus – september 2016 • veertiende jaargang nr. 66 • v.u. Peter Bosschaert • Dampoortstraat 84 9000 Gent • Afgiftekantoor 9000 Gent X • P2A6209

|

voorwoord

2

voorwoord Work. Work. Work. Work. Work! ...zingt Rihanna in haar gelijknamige song Work.

Nochtans ontsprong popster Riri afgelopen zomer op Pukkelpop zelf de dans toen ze tonnen festivalgangers maar liefst vijftig minuten op haar liet wachten. Great work, R.! Maar iemand met een miljoenencarrière, gebaseerd op dat soort divagedrag, kan zich dat best permitteren. Deze jongedame heeft ‘het gemaakt’. Ze beleeft de Amerikaanse droom. En daar willen wij het in deze editie van Transparant graag over hebben. Want hoewel twintiger Riri dag in, dag uit, vliegtuig op, vliegtuig af, tourbus in, tourbus uit misschien af en toe ook eens een existentiële crisis doorgaat en haar carrière ter discussie stelt, zijn er nog veel meer twintigers – jij en ik – die moeten knokken voor een interessant baantje, en jarenlang hun gat opheffen om zich naar H&M, McDonald’s of andere leuke multinationals te reppen voor een minimumloontje. “Het is crisis”, zeggen onze regeringsleiders.

Even de broeksriem aanspannen tot het economisch weer beter gaat? Dacht het niet.

Onze schrijvers doken in eigen ervaringen of penden hun opinies neer! We lezen in deze editie een gesprek van Marieke Van der Borght met twee meisjes die als stage koffie mochten zetten voor het team. Claudia Callebaut gaat in gesprek met vakbondsafgevaardigde Jeroen De Groeve. Flore Marie Lise De Pauw steekt de middelvinger op naar minister Peeters. Nathan Vervoort onderzoekt hoe creativiteit de werkvloer langzamerhand binnensluipt. Anne Van De Rostyne geeft ons een overzicht van de stakingsgeschiedenis in België. Claudia Callebaut brengt in haar trendrubriek verslag uit over een nieuwe vorm van work-out: Ubound. Dennis Bernaers pleit voor kunstmatige intelligentie. Rupert Cardyn vertelt ons alles over zijn inleefreis naar Rio De Janeiro. En Lisa De Pelsmaeker geeft ons tips & tricks voor wanneer je sekslust op een laag pitje staat.

STEFAAN WILLEMS

9

inhoud Als stagiair op de werkvloer

4

Frederik De Groeve

6

Sex-out

9

Marieke Van der Borght

Interview door Claudia Callebaut

Lisa De Pelsmaeker

Staking (°1886)

11

Rupert Cardyn

14

Work-out

19

Gothic Robotic

22

Creativiteit werkt

24

De pot op, Peeters!

27

What’s up doc?

30

Anne Van De Rostyne

In gesprek met Stefaan Willems

Claudia Callebaut

Dennis Bernaers

Nathan Vervoort

Flore Marie Lise De Pauw

Wietse Van Daele & Peter Bosschaert

6

24

3 inhoud |

30

colofon

Redactie Lisa De Pelsmaeker, Anne Van De Rostyne, Stefaan Willems, Claudia Callebaut, Wietse Van Daele, Marieke Van der Borght, Dennis Bernaers, Flore Marie Lise De Pauw, Peter Bosschaert, Nathan Vervoort Fotografie Sander Belmans Illustratie Dennis Bernaers, Sander Belmans Eindredactie Stefaan Willems, Ellen Theite Vormgeving Sander Belmans Druk Druk in de Weer Verantwoordelijk uitgever Peter Bosschaert

Stages zijn vaak een springplank naar de arbeidsmarkt: ze laten je niet alleen ervaring opdoen over taken die later nog vaak aan bod komen, maar geven ook inzicht in een bedrijfsstructuur. De deal gaat als volgt: de scholen laten hun studenten kennis opdoen in het werkveld. De bedrijven/ organisaties geven in ruil voor een gratis werkkracht een kennis- en praktijkgerichte begeleiding. Maar wat als de ene pijler uitblijft en van een studentgerichte begeleiding en een relevante stage helemaal geen sprake is? Lijkt een stage dan nog altijd de perfecte springplank naar de arbeidsmarkt? Ik sprak met Sarah en Liesbeth (*), twee jonge vrouwen die na een journalistieke stage een heel ander pad zijn ingeslagen en dat juist omdat hun stage hen een heel andere kant van het werkveld liet zien dan ze vooraf gehoopt hadden.

TEKST: MARIEKE VAN DER BORGHT

|

als stagiair op de werkvloer

4

Waarom koos je voor een journalistieke stage?

Sarah Na mijn master Westerse Literatuur en mijn SLO wou ik graag nog iets bijstuderen. Beeld en verhaal, dat sprak mij vooral aan. In de infobrochure van de master Journalistiek vond ik alles terug wat ik wou. Ik zag het al voor me: ik ging reportages maken en stage lopen bij een interessant mediabedrijf. Ik had er genoeg van om constant theorie in mijn hoofd te proppen en koos daarom doelbewust voor een richting waar vooral praktijk van belang was.

Hoe verliep de stage?

Sarah Uiteindelijk verliep het allemaal anders dan verwacht. Mijn stageplaats bij productiehuis X (**) was niet meteen mijn eerste keus. Veel liever kwam ik terecht bij Ketnet en had ik meer bijgeleerd over de VRT. Toch probeerde ik om er het beste van te maken. Het takenpakket van mijn stage was misschien niet zo duidelijk uitgelegd tijdens het sollicitatiegesprek, maar ik ging tenminste 10 weken werken aan twee televisieprogramma’s. Natuurlijk hoopte ik op een uitdaging. Dat is maar normaal. Je gelooft dat je tijdens een stage in het masterjaar veel bijleert, toch?

Tijdens het eerste deel van mijn stage werkte ik voor een dansprogramma. Het contact met de dansers vond ik fantastisch, maar toch bestond mijn takenpakket niet echt uit journalistieke taken. Eén keer hielp ik mee aan een filmpje over de dansers. Dat filmpje mocht ik zelf regisseren. Maar daar bleef het bij. Het filmpje mocht ik niet zelf monteren en wanneer ze de danser interviewden, mocht ik enkel de interviews uittypen. Niet één keer mocht ik de danser zelf ondervragen.

Had je het gevoel dat je nuttig werk deed?

*VOOR DIT ARTIKEL WERDEN VALSE NAMEN GEBRUIKT **OMWILLE VAN DE PRIVACY WORDT DE NAAM VAN HET PRODUCTIEHUIS IN KWESTIE NIET GENOEMD

Sarah Er waren momenten waarop ik me echt dom voelde. Ik deed louter werk dat móest gebeuren. Zeg maar de randtaakjes. Koekjes klaarleggen op bordjes, de frigo’s aanvullen voor de dansers… Eén keer riepen ze me via de walkietalkie op omdat ik de koekjes niet op de juiste plaats had gelegd. Op zo’n moment denk je dat al die dingen er nu eenmaal bijhoren en dat die kleine taakjes een stap zijn om later hogerop te geraken.

Ben je na je stage in de journalistiek terechtgekomen?

Sarah Nee. Alles hangt zo af van het tijdstip en van de plek waar je werkt. Die stage was voor mij uiteindelijk geen springplank geweest.

Een journalistieke stage lijkt de perfecte manier om ervaring op te doen in het werkveld: je leert nieuwe mensen kennen en breidt je professioneel netwerk uit; je leert het reilen en zeilen van de media kennen… En, last but not least: de naam van een bekend mediabedrijf staat uiteraard goed op je cv. Ook voor de werkgever hebben stages heel wat voordelen. Stages zijn een zeer goed middel om schoolverlaters aan te trekken. Op die manier zijn die eindeloze sollicitatierondes niet altijd nodig. En toch…

Ook al lijkt een stage de perfecte deal tussen een school en een bedrijf, toch loopt het vaak mis. Maar waarom?

Als stagiairs inhoudelijk toch niet veel bijdragen aan een programma, waarom nemen productiebedrijven hen dan aan?

Liesbeth Dat is simpel: omdat er veel werkjes zijn die moeten gebeuren. Als ze in het programma een hond nodig hebben, dan moet iemand ervoor zorgen dat er een hond op de set aanwezig is. Als de frigo leeg is, moet iemand die aanvullen. Er zijn altijd mensen nodig die naar de winkel moeten, tafels afruimen, kostuums bestellen… Die taken vragen ze niet aan de redactieleden. Zij zorgen enkel voor de inhoud van het programma. Daarom zijn ze blij dat stagiairs alle kleine taakjes oplossen. Natuurlijk is dat niet leuk en natuurlijk voelde ik me niet gewaardeerd. Ze hebben van mij geprofiteerd, maar toch was er iemand nodig om het werk te doen.

Ben je na je stage in de journalistiek terechtgekomen?

Liesbeth Ik dacht lang dat ik journalist wou worden. Ik wou interviews afnemen, maar dan vooral omdat ik geïnteresseerd was in menselijke verhalen. Nu ben ik een andere weg ingeslagen: ik sta weer voor de klas en ik merk dat les geven aan jonge mensen me meer voldoening geeft dan alles wat ik deed tijdens die stages.

Ze schatten me hier naar waarde en ik doe gewoon wat ik wil.

|

Liesbeth Tijdens mijn stage bereidde ik de vragen van het programma voor. Ik vroeg meermaals om feedback zodat ik wist of mijn werk voldeed aan hun verwachtingen. Die feedback kwam niet en ik zag geen enkele van mijn voorbereide vragen achteraf in het programma. Het excuus dat ik daarbij hoorde was dat er weinig tijd was om mijn werk na te lezen. Ook al deed ik toen de taken die de ‘echte’ redactieleden ook deden, toch heb ik het gevoel dat mijn werk vooral een tijdsinvulling was.

als stagiair op de werkvloer

Had je het gevoel dat je tijdens je stage voldoende werd voorbereid op het werkveld?

5

Liesbeth Het productiehuis waar ik stage liep, heeft echt een overvloed aan redactieleden. Als stagiair kun je daarom niet veel nieuws brengen. In het eerste sollicitatiegesprek lieten ze me weten dat er voldoende kansen waren, maar dat het moeilijk was om die zomaar te krijgen. Tijdens mijn stage bleek dat kansen krijgen inderdaad niet altijd gemakkelijk is, omdat de timing niet altijd meezit.

Zo werkte ik na mijn stage nog twee maanden als interim bij dat productiehuis.

Toen die interim eindigde, was er voor mij geen nieuw werk, maar voor de jongen die een week na mij stopte, kwam er plots een gaatje vrij. Dat is pech hebben. Had ik een week langer interim werk gedaan, dan was die job van mij.

Interview met vakbonds­ afgevaardigde Frederik De Groeve

|

interview met frederik de groeve

6

TEKST: CLAUDIA CALLEBAUT FOTO’S: CLAUDIA CALLEBAUT & ABVV

33 jaar, Arbeider bij Eastman (Scheikundig bedrijf).

Vakbonds­ afgevaardigde voor het ABVV. Mandaat CPBW. Lid bij LSP (Linkse Socialistische Partij).

Frederik, je bent nu vier jaar actief als vakbondsafgevaardigde van het ABVV bij het bedrijf Eastman. Sinds mei dit jaar heb je een mandaat voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Wanneer en waarom heb je besloten om mee te doen aan de sociale verkiezingen?

Het is mijn taak om de beste loonvoorwaarden en werkomstandigheden te verkrijgen voor de werknemers in het bedrijf. Ik probeer zo goed mogelijk in kaart te brengen wat er leeft onder de werknemers en wat hun noden zijn. Met die info stap ik naar de militantenvergaderingen, waar ook de werkgever aanwezig is.

Luistert de werkgever naar jullie wensen?

|

Er zijn heel wat werklozen, én vooral werkloze jongeren. Als we al die mensen een fatsoenlijke job willen aanbieden, moeten we durven nadenken over een 32-urenweek.

Het beschikbaar werk dat er vandaag is, herverdelen.

interview met frederik de groeve

In het bedrijf waar ik werk is de vakbond talrijk aanwezig – in tegenstelling tot kleinere bedrijven – waardoor we sterk staan en de werkgever sneller gehoor geeft aan onze vragen. Toch moeten we op sommige zaken blijven hameren tot er effectief iets verandert. De werkgevers treffen amper uit zichzelf sociale maatregelen.

Ik vind het opmerkelijk dat sinds de economische crisis van 2008 de macht van de vakbonden is afgenomen. De angst voor het ineenstorten van de economie zorgde ervoor dat de werkgevers zich offensief opstellen. Vice versa zorgt de dreiging van werkloosheid ervoor dat werknemers minder protesteren.

Sinds de Regering-Michel nam de macht van de vakbonden verder af. De regering sleutelde aan bepaalde zaken zoals de pensioensleeftijd of de uitkering van jonge werklozen zonder ons medeweten. De werkgever maakt gebruik van de arrogantie van de regering en wordt zelf ook arroganter, vind ik.

7

Van jongs af aan ben ik actief aan linkerzijde.

Als jongere ging ik vaak mee betogen in binnen- en buitenland tegen zaken zoals hervormingen in het onderwijs.

Ik wil me niet zomaar neerleggen bij dingen die rondom mij gebeuren waar ik niet mee akkoord ga.

Wat je niet kan accepteren, moet je veranderen. En een groep mensen die samen actievoert, kan die verandering teweegbrengen.

Het was voor mij vanzelfsprekend om die rol op bedrijfsvlak te spelen. De beste manier om zaken te verbeteren en te veranderen op de werkvloer is via een vakbond, dus sloot ik mij aan en werd militant bij het ABVV. Toen drie jaar later de sociale verkiezingen plaatsvonden op Eastman, heb ik mij meteen kandidaat gesteld.

Wat is precies jouw taak als delegee?

8 interview met frederik de groeve

|

En degenen die van mening zijn dat staken verouderd is, raad ik aan om zelf lid te worden van een vakbond (gratis voor jongeren, trouwens) en hun inbreng en ideeën rond staken en andere onderwerpen op tafel te gooien. Dat lijkt mij veel interessanter en constructiever.

Staakte je om die reden mee op 24 juni?

Onder andere. Aan de ene kant staakte ik om onze huidige rechten te verdedigen, aan de andere kant om nieuwe punten op de agenda te zetten zoals een alternatief voor de 38-uren week. Er zijn heel wat werklozen, én vooral werkloze jongeren. Als we al die mensen een fatsoenlijke job willen aanbieden, moeten we durven nadenken over een 32-urenweek. Het beschikbaar werk dat er vandaag is, herverdelen. Deze eisen stonden mee op de agenda en waren voor mij belangrijk om actie te voeren op 24 juni.

Een vaak aangehaald argument is dat staken verouderd is en de vakbonden dringend opzoek moeten naar nieuwe tactieken. Wat is jouw mening daarover?

Uit de geschiedenis onthouden we enkel de succesvolle stakingen. De stakingen die iets hebben opgeleverd.

Daardoor lijkt het dat iedereen in die tijd voorstander was van de gevoerde acties en dat ze niet op protest stuitten.

Dit is niet correct. Vakbonden en stakingen hebben altijd sterke tegenkantingen gehad en dat is nu niet anders.

Ik beschouw staken als noodzakelijk. Ik vind wel dat mensen soms meer en beter geïnformeerd moeten zijn over stakingen. Een simpele oplossing is het invoeren van informatiepiketten tijdens het staken: daar krijgen de stakers uitleg over de reden van het staken. Ook vooraf moeten mensen meer op de hoogte gebracht worden over de aanleiding van een staking. En degenen die van mening zijn dat staken verouderd is, raad ik aan om zelf lid te worden van een vakbond (gratis voor jongeren, trouwens) en hun inbreng en ideeën rond staken en andere onderwerpen op tafel te gooien. Dat lijkt mij veel interessanter en constructiever.

Denk je dat de voorbije stakingen iets zullen veranderen? Zal de regering hier rekening mee houden in hun beleid?

Ik denk dat de regering alleszins geschrokken is van de tegenreactie van haar bevolking. Er was een grote opkomst op de nationale betogingen, en niet enkel van de vakbonden maar ook van andere middenvelders die vinden dat de maatschappij anders moet. De regering blijft echter halsstarrig een andere richting kiezen en niet de goede.

Ik vrees dat het naïef is om te denken dat deze regering haar beleid zal veranderen omdat wij op straat komen. Ik ben van mening dat dit een regering is die we moeten doen vallen. Het is onmogelijk om met hen tot compromissen te komen.

Sex-out: wat als je niet meer wil (t)Â werken voor die vrijpartij?

TEKST: LISA DE PELSMAEKER BEELD: EDWARD HOPPER

9 sex-out |

Iedereen zegt wel eens dat seks hard werken is. Je steekt energie in je seksleven omdat je het oprecht wil beleven. In het beste geval loont het ook en geniet je van al dat harde werk. Maar wat als je geen seks meer wil en er sprake is van een sex-out?

Euhm, wat?

Hoe ontstaat de aanleiding om geen seks meer te willen met je partner? Auteur Wilhelm Schmid spreekt in zijn boek over een sex-out als één van de partners een lusteloosheid ervaart en geen seks meer kan opbrengen. Hij somt ook een aantal redenen op die het gebrek aan seks kunnen verklaren. “Het kan zijn dat één van de partners ademruimte nodig heeft als individu en dat bijgevolg de liefde en seksuele behoeftes ook tijd nodig hebben. Een vaker voorkomende reden is de verveling die op de loer ligt wanneer twee mensen niets meer willen weten van de verschillen bij mekaar. Het kan ook zijn dat andere dingen belangrijker worden: het werk, de sportschool, hobby’s, vrienden, kinderen… Ook een lichamelijke of een psychologische aandoening kan gepaard gaan met een sex-out. Een verborgen oorzaak kan een burn-out zijn waarbij een sex-out als ongewenste bijwerking optreedt.”

|

sex-out

10

Is de seks echt opgebrand?

Seksuele problemen en libidoproblemen zijn van alle tijden. Maar in een samenleving die te kampen heeft

met onder andere langdurige zieken op de werkvloer, psychologische problemen en burn-out, is het belangrijk om te praten over wat er tussen de lakens gebeurt en wat seks of het gebrek eraan met een mens doet. Het toenemen van ‘stilteperiodes’, voor een moment of voor een wat langere tijd, is mede het resultaat van deze oversekste tijd (denk maar aan videoclips, porno…). Deze overkill aan seks, maakt dat we sneller zijn uitgesekst. De seks is opgebrand.

Seksuele beleving is een actueel onderwerp Hoe komt het dat de Zweedse bevolking minder seks heeft? Het ministerie van Volksgezondheid in Zweden startte een grootschalig onderzoek na berichten over een dalende seksuele beleving in het land. De Zweedse overheid bevroeg haar bevolking over de positieve en bevredigende kant van seks. Iedereen zou hier moeten over nadenken. Is jouw seksleven opgebrand? Neem dan zelf initiatief. Sta zelf eens stil bij wat je verlangt en verwacht van je partner, sta stil bij wat jij onderneemt in bed. En stel jezelf de vraag of jullie mekaar

begrijpen. Kleine dingen kunnen een groot verschil maken. Doorbreek de dagelijkse sleur. Een zoektocht op internet levert al gauw een aantal hits op: experimenteer met elkaar, neem initiatief, kruip samen in bed en probeer ‘s avonds samen te gaan slapen, vertel je fantasieën aan mekaar, kijk samen porno, stop met analyseren, laat elkaar even los en zorg voor ‘me-time’, maak zin en tijd voor je seksleven.

4 Ook seks moet je leren Niet alleen het eigen ik aantrekkelijker maken, maar ook de seks attractief vormgeven om de ander te verleiden en blij te maken. Niet de andere is verantwoordelijk voor pogingen om de kunst van de liefde te verfijnen, maar dat ben je in de eerste plaats zelf; de andere mag achterover leunen.

Seksueel gezonde Vlaming

5 Seks is niet altijd onschuldig Je bewust zijn van het feit dat seks een zekere macht creëert kan ook een stap vooruit zijn.

Schmid beschrijft tien pistes die ervoor moeten zorgen dat je bewuster bent van de redenen waarom je geen seks meer wil en wat je eraan kan doen. Omdat hij de sex-out filosofisch benadert moet je zijn advies ruim interpreteren. Hij geeft geen sluitende antwoorden of concrete tips. Maar het zet je wel aan tot nadenken.

1 Gelijkheid tussen seksen Schmid stelt voor om ingebakken ideeën uit je denkpatroon te verwijderen. Deze denkpatronen stroken niet altijd met de werkelijkheid. Staar je niet blind op rollenpatronen: “Het gaat er vooral om de natuurlijke, culturele en individuele factoren goed te kennen die tussen twee mensen aan de orde zijn teneinde de ander beter te begrijpen en een goede wederzijdse verstandhouding te zoeken.”

2 De ander willen begrijpen De kunst van het duiden en begrijpen: “Wie meer begrijpt, ontvangt meer van het leven, dus ook meer seks.”

6 Seks kan ook anders De zoektocht naar andere seks, alleen of met z’n tweeën. Elke prikkeling van de zintuigen kan een erotische en seksuele ervaring zijn wanneer iemand daar gevoelig voor is.

7 Betaalde seks Schmid wil met dit onderwerp het taboe rond betaalde seks doorbreken en stelt dat mensen die kampen met een seks-out hun toevlucht kunnen zoeken in betaalde seks.

8 Virtuele seks Virtuele seks, seks in je hoofd, heeft altijd al bestaan. Nieuw is de permanente beschikbaarheid van talloze beelden, voorziene fantasieën en de wereldwijde uitwisseling tussen mensen die een bepaalde voorliefde delen.

9 Vriendschap onderhouden Je laten omringen door vrienden en openstaan voor vriendschappen kan ervoor zorgen dat je inzichten deelt en een andere kijk krijgt op zaken waarbij je niet hebt stil gestaan.

10 Is seks echt belangrijk?

Schmid stelt de vraag of seks van fundamenteel belang is. Hij laat deze vraag open.

Je kan met vragen terecht op verschillende fora, bij een hulpverlener of seksuoloog.

BRONNEN

3 Jezelf liefhebben Schmid beschrijft jezelf liefhebben als “Het fundament voor heel veel in het leven, maar vooral voor de mogelijkheid de andere lief te hebben.”

WWW.SEXPERT-VLAANDEREN.UGENT.BE HTTP://WWW.STANDAARD.BE/CNT/DMF20160729_02404559 W. SCHMID (2013). SEX-OUT, DE SEKSUELE IMPASSE FILOSOFISCH BESCHOUWD. AMSTERDAM: DE BEZIGE BIJ.

11 sex-out |

Uit het Sexpert-onderzoek (afgenomen bij 1.800 Vlamingen tussen 14 en 80 jaar) blijkt dat de Vlaming het gemiddeld 1,2 x per week doet en dus gemiddeld 5 x per maand seks heeft. Vooral jongeren tussen 18 en 29 zijn erg actief, tieners en dertigers tot 65+ doen het minder vaak. Behoor jij tot de groep die 5 x per maand seks heeft? Of behoor je eerder tot de ‘actievelingen’? Het maakt niet zozeer uit hoe vaak je het doet, veel hangt af van je eigen libido en dat van je partner. In elk geval: seks is een goede zaak. Seks is belangrijk. Niet enkel voor je fysieke maar ook voor je mentale gezondheid. Maar wat als je uit de boot valt?

De staking (°1886)

|

de staking

12

TEKST: ANNE VAN DE ROSTYNE BEELD: EUGÈNE LAERMANS1

Stakingen, vakbondsacties, betogingen, prikacties…

Werk neerleggen of onderbreken staat vaak in de krantenkoppen. Ziehier, de complete levenswandel van het fenomeen ‘werkonderbreken’ in België.

Geschiedenis van het staken in België

1 BELGISCHE KUNSTSCHILDER EUGÈNE LAERMANS’ (1864-1940) TAFERELEN ZIJN EEN AANKLACHT OP DE WERKOMSTANDIGHEDEN VAN HET PROLETARIAAT IN ZIJN TIJD. HET SCHILDERIJ ‘EEN STAKINGSAVOND’ DATEERT UIT 1893, OLIEVERF OP DOEK. 2 DE PARIJSE COMMUNE WAS EEN REVOLUTIONAIRE REGERING DIE HEERSTE OVER DE STAD PARIJS VAN 18 MAART 1871 TOTDAT ZE BLOEDIG WERD NEERGESLAGEN OP 28 MEI VAN DATZELFDE JAAR. 3 DE GROTE DEPRESSIE WAS EEN PERIODE VAN HEVIGE ECONOMISCHE CRISIS IN DE JAREN DERTIG VAN DE VORIGE EEUW.

|

In 1842 werd het eerste vakverbond opgericht in Vlaanderen. Dit gebeurde als gevolg van de Industriële Revolutie en het opkomen van de fabrieksarbeiders. Die had andere belangen dan de landbouwers die tot dan toe het grootste deel van de (beroeps)bevolking uitmaakten. Veel arbeiders leefden in de stad in erbarmelijke omstandigheden en werkten tot 14 uur per dag voor een pover loon. Velen onder hen waren bovendien zeer jong. Kinderarbeid was toen nog de regel.

De hete herfst van 2015 deed ons weer beseffen welke impact stakingen kunnen hebben op het beleid en het openbaar leven. Staken is eigenlijk het stopzetten van de arbeid. Tijdens een algemene staking wordt het werk neergelegd in verschillende sectoren tegelijk. Leerlingen staken tegen hun leerkrachten of het beleid van de school. Soms ook tegen besparingen of het verhogen van inschrijvingsgelden in het (hoger) onderwijs. Een derde vorm van staking is de kopersstaking. Hierbij weigeren consumenten (tijdelijk) bepaalde goederen aan te schaffen. Staking is als vorm van protest een krachtig middel. De werknemers verzetten zich hiermee tegen arbeidsvoorwaarden en loon. Die willen ze in hun voordeel laten wijzigen. Stakingen kunnen zowel in privébedrijven als in overheidsdiensten worden aangewend.

Tot slot is er het verschil tussen stakers en niet-stakers. Die laatste groep wordt aangeduid met de term werkwilligen. Zij steunen de acties soms wel, maar werken. Stakers worden immers niet betaald door de werkgever. Ze krijgen wel een vergoeding van de vakbond. Daarom zijn langzaamaanacties en bedrijfsbezettingen degelijke alternatieven voor staking. Hierbij wordt de werkgever getroffen (minder productie, hinder) terwijl hij zijn medewerkers moet betalen, aangezien ze niet staken.

Het einde van de staking kan door middel van breking waarbij van buitenaf een einde wordt gemaakt aan de actie. Tweede mogelijkheid is een akkoord tussen de werkgever en de werknemers waardoor de stakingsgrond verdwijnt en iedereen weer aan de slag gaat.

de staking

Vakbond, stakersvereniging?

Stakersvademecum

13

In de geschiedenis staat 1886 bekend als het jaar van de eerste algemene staking in België. Deze ging gepaard met de herdenking van de Parijse Commune2.

Vooral in en rond de Waalse stad Luik verliep de actie heftig en vielen er gewonden. Resultaat van deze actie? De eerste sociale wetgeving in ons land wordt gestemd! Exact veertig jaar later leidde een algemene staking tijdens de Grote Depressie3 tot het eerste driepartijenoverleg. Dat overleg bestaat ook vandaag nog en verenigt vertegenwoordigers van de werkgevers, werknemers en de overheid aan één tafel. De drie partijen overleggen voortaan samen.

In de recentere geschiedenis vinden we de stakingen tegen de Eenheidswet van de regering-Eyskens, aan het begin van de jaren 1960. Dat pact omvatte een reeks maatregelen voor economische expansie, sociale vooruitgang en financieel herstel. Maar liefst vijf weken lang lag België volledig plat. Een verhoging van de belastingen en grote besparingen in onder andere onderwijs en defensie gekoppeld aan het controleren van werkloosheidsuitkeringen, deed het land daveren op zijn grondvesten. Vooral in Wallonië gingen vakbonden hevig tekeer. De Federale Kamer stemde uiteindelijk de wet en de stakingsposten verdwenen uit het openbare leven.

Maar de staking was niet voor niets geweest. De positie van de regering was danig verzwakt door het protest en de wrijvingen tussen de regeringspartijen namen toe. In maart 1961 werden vervroegde verkiezingen georganiseerd.

Ook de voorbije decennia zagen we stakingen in diverse sectoren als protest tegen de gewijzigde loon- en arbeidsvoorwaarden.

De arbeiders verenigden zich omdat ze beseften dat het beter kon. Dat ze best wel een hoger loon konden krijgen. Dat de veiligheids- en gezondheidssituatie in de fabrieken beter kon. Maar ook dat ze samen moesten strijden voor deze eisen. Aanvankelijk ging het vooral om verenigingen die een beroep vertegenwoordigden. Zo ontstond in Gent de Broederlijke Maatschappij der Wevers in 1857.

Enkele jaren later smolten de verenigingen samen in ideologisch geïnspireerde verenigingen (socialisten, katholieken) zoals we die vandaag nog kennen.

Per beroepsgroep zijn er afdelingen, zoals bediendencentrales en afdelingen voor spoor, haven enz.

14 rupert in rio

|

Rupert in Rio TEKST: STEFAAN WILLEMS FOTO’S: ZUIDDAG

De kandidatuur bestond uit een aantal delen.

In de eerste fase stuurde ik een motivatiebrief waarin ik mezelf voorstelde en uitlegde waarom ik ambassadeur wou zijn van deze campagne.

Daarna volgde de opdracht om een actie uit te denken om Zuiddag bekend te maken in je eigen gemeente. Om Zuiddag in het dorp Bassevelde bekend te maken, wou ik werken met krijtspray.

Bassevelde kent geen graffiticultuur zoals Gent.

Ik wou overal het logo van Zuiddag spuiten, om zo mensen hun nieuwsgierigheid aan te wakkeren.

Na een tijdje zou ik er “Zuiddag” onder spuiten.

Krijtspray verdwijnt wanneer het regent. Niets illegaals dus. Een ander plan was om op de jaarmarkt met mijn T-shirt van Zuiddag rond te lopen. In een derde fase moesten we een creatieve actie uitwerken. Daarvoor heb ik samengewerkt met Mediaraven. Samen met hen heb ik een filmpje gemaakt. Tot slot, nodigden ze mij uit voor een gesprek. Ik was heel zenuwachtig. Maar het verliep opmerkelijk vlot. ’s Avonds belden ze mij dat ik ambassadeur was en naar Rio De Janeiro kon gaan. Maf!

En hoe ben jij bij Zuiddag terecht gekomen?

Ik startte vorig jaar bij Zuiddag. Je moet minstens zestien jaar oud zijn om deel te nemen. Elk jaar stuurt de school een VIP. In onze school was dat Saartje. Maar ik drong aan bij mijn leerkracht om mij ook in te schrijven.

Eén dag voor Zuiddag schreef ze me op de valreep nog in. De dag erna kon ik op pad. Toen ging de bal aan het rollen: ik volgde verschillende vergaderingen, ik ging mee op weekend… Wanneer het nieuws verscheen om je kandidaat te stellen voor ambassadeurschap van de nieuwe campagne, heb ik geen minuut geaarzeld. Die kans wou ik niet laten schieten.

|

Wat moest je daarvoor doen?

Zuiddag is een organisatie vóór en dóór jongeren. Een heel jaar lang werken we bij Zuiddag naar één dag toe, de zogenaamde “Zuiddag.” Op die dag gaan er zo’n 1700 scholieren één dag werken in een bedrijf of organisatie. Ze nemen de job van een volwassene over, of volgen en helpen die volwassene in het uitoefenen van zijn of haar functie. Daar krijgen ze vijftig euro voor. Die vijftig euro investeren we in de jaarlijkse campagne van Zuiddag.

rupert in rio

Wat is de missie van Zuiddag?

15

Rupert Cardyn (16 jaar) bracht de laatste twee weken van zijn zomervakantie in Rio De Janeiro door. Zonnige vakantie? Nee hoor!

Deze kerel ging naar Rio als ambassadeur van Zuiddag. Daar werkte hij met lokale jongeren van de jeugdraad aan een project rond diversiteit en discriminatie. In de favela’s van Rio gaat het er hard aan toe, vooral de Afro-Braziliaanse bevolking lijdt onder discriminatie.

We nodigden Rupert uit voor een gesprek over zijn ervaringen.

Als mijn broers nu zeuren en de grootste verwennerijen willen, stoor ik mij daar mateloos aan en vertel hen over Rio en hoe kinderen daar op een vuilnisbelt wonen.

|

rupert in rio

16

Vertel eens over jullie project in Rio. Wat deden jullie daar?

Het is een uitwisselingsproject samengesteld door een aantal organisaties tezamen. Eerst legt Zuiddag contact met een binnenlandse partner. In dit geval was dat KIYO, een ngo die opkomt voor kinderrechten. Deze binnenlandse partner spreekt op zijn beurt een buitenlandse partner aan, in dit geval Pamen Cheifa in Brazilië. Deze drie organisaties zorgen samen voor de planning en uitwerking van het project. De uitwisseling vindt plaats tussen een groep Belgische jongeren en een groep Braziliaanse jongeren. Wij gingen in augustus twee weken naar Rio, en zij komen in oktober twee weken naar hier.

Er is telkens een thema voor de campagne. Dit jaar was het thema diversiteit en discriminatie. In Brazilië is de regering corrupt en is er een grote kloof tussen arm en rijk en bijna geen middenstand. Bovendien is er veel discriminatie tegen de Afro-Braziliaanse bevolking. Deze bevolkingsgroep stamt af van de Afrikaanse slaven die in de vroegmoderne tijd door de Portugese kolonisator zijn binnengebracht. De Afro-Braziliaanse bevolking is heel arm. Het is met deze jongeren dat wij samenwerkten.

In Rio is er een vuilnisbelt, Jardim Gramacho, waar zo’n 20 000 mensen op leven, ook veel kinderen.

Pamen Cheifa en KIYO hebben daar een schooltje opgericht. Het schooltje heeft een capaciteit van ongeveer vijftig kinderen die er lager onderwijs volgen, en vijftig jongeren of ouderen die alternatieve scholing krijgen omdat ze nooit onderwijs genoten hebben. Met Zuiddag willen we dit schooltje verder uitbreiden en meer kinderen en jongeren hun recht op onderwijs verdedigen. Dat is een eerste deel van ons project. Daarnaast werkten we samen met lokale jeugdraden. De jeugdraden zijn enorm begaan met sociaal recht, zoals bijvoorbeeld vrouwenrecht.

Hun stem op lokaal vlak kan verandering teweeg brengen in de stad. Wij willen ervoor zorgen dat jongeren uit het schooltje kunnen doorstromen naar de jeugdraden.

In wat voor omstandigheden mensen soms leven.

Jardim Gramacho zal me altijd bijblijven. Als mijn broers nu zeuren en de grootste verwennerijen willen, stoor ik mij daar mateloos aan en vertel hen over Rio en hoe kinderen daar op een vuilnisbelt wonen.

|

Wat raakte jou het meest in Rio?

rupert in rio

Om het even over het financiële luik te hebben: het is niet zo dat al het geld dat we verzameld hebben reeds opgebruikt is tijdens onze reis. Zuiddag verdeelt het geld over vijf jaar en betaalt de som uit in schijven aan de partnerorganisaties wanneer een doelstelling bereikt is. Zo zorgen we dat het geld goed besteed wordt.

17

Aan de ingang van de winkel stond een buitenwipper die de weg blokkeerde en hem verbood binnen te gaan. Hij gaf als rede dat je niet in bloot bovenlijf naar binnen mocht. Twee minuutjes later mocht een blanke in bloot torso wel binnen. Ronduit discriminatie!

Hoe meer jongeren, hoe meer stemmen, hoe meer druk op de overheid. Tot slot nemen we het op voor jongeren die in conflict komen met de wet. In Brazilië zijn er “opvangcentra”, zeg maar gevangenissen of martelcentra. Kinderen en jongeren die de wet overtreden worden er gemarteld en vermoord.

Daar willen we campagne rond voeren.

18 rupert in rio

|

Een andere pakkende herinnering: toen we van Jardim Gramacho naar het schooltje terugkeerden belde één van onze Braziliaanse vrienden, die het thuis zelf niet zo breed heeft en in een sloppenwijk woont, zijn moeder op om haar te vertellen dat hij niet meer zo veeleisend zal zijn.

Iemand die het thuis zelf zo moeilijk heeft, maakt die redenering! Daar kun je als Belgische tiener met je hoofd niet bij.

Diezelfde jongen vertelde mij ook nog een ander verhaal dat een sterke indruk op me naliet. Hij vertelde me over een incident aan het strand: hij was zijn T-shirt verloren en besloot om een nieuw T-shirt te kopen op de dijk. Aan de ingang van de winkel stond een buitenwipper die de weg blokkeerde en hem verbood binnen te gaan. Hij gaf als rede dat je niet in bloot bovenlijf naar binnen mocht. Twee minuutjes later mocht een blanke in bloot torso wel binnen. Ronduit discriminatie!

Wat zijn je mooiste herinneringen?

Het mooiste wat overblijft zijn de vriendschappen. Zo’n hechte band in zo’n korte tijd, dat kom je niet vaak tegen. Ik wil die contacten onderhouden! Ik heb zotte plannen om naar daar te verhuizen. Maar daar moet ik nog eens realistisch over nadenken. Eerst nog mijn diploma op school behalen. Toch, geef mij de kans om op het eerstvolgende vliegtuig naar Rio te zitten en ik doe het meteen. Ik heb daar mijn hart verloren. De mensen hebben daar een totaal andere mentaliteit. Hier zijn mensen gesloten en op hun privacy gesteld.

Daar zijn mensen meer open. En hun cultuur is zo prachtig, ik ben er sprakeloos van!

Claudia Callebaut Van onze trendwatcher

Work-out TEKST EN FOTO’S: CLAUDIA CALLEBAUT

Dit druk-druk-druk patroon brengt stress met zich mee en leidt in sommige gevallen tot een burn-out of in het ergste geval depressie. Vandaar dat het enorm belangrijk is om de mogelijke gevolgen van stress te beperken en/of te verminderen. Onderzoek toont aan dat sporten een gunstige invloed heeft op het stressniveau. Bij sport komen onze spieren uit de gespannen modus die veroorzaakt wordt door stress.

Bovendien verplaatsen we de focus van dagelijkse

zorgen naar de beweging zelf. Bewegen zorgt op zijn beurt voor extra zuurstoftoevoer zodat er meer endorfines geproduceerd worden in de hersenen. Dat werkt rustgevend en resulteert in anti-stresseffecten. Een goede reden om voor deze editie een workout uit te testen! Ik trok naar het fitnesscentrum Stadium te Gent, waar dagelijks een aantal groepslessen zijn. Als trendspotter koos ik de meest trendy plek: Ubound!

19 work-out |

We leven in een prestatiemaatschappij.

Zoveel mogelijk bereiken is de norm. We móeten alles, en vinden amper rust. Zelfs in de vrije tijd staat onze agenda volgepland.

De brochure vertelt mij dat Ubound zijn oorsprong vindt in Argentinië en dat deze sport het best te vergelijken valt met een ritmische aerobic-les, maar dan vanop een minitrampoline.

Ubound is een zeer intensieve training die geen schade aan de gewrichten aanricht. De lest duurt hoop en al één uur. Als niet-fervent sporter ben ik zeer benieuwd hoe deze work-out verloopt!

|

workout

20

Bij het binnenkomen krijgt iedereen een eigen trampoline. Onze work-outcoach zet meteen een hevige danceplaat op, roept luidkeels 1, 2, 3, 4 en begint enthousiast aan een eerste set oefeningen op haar trampoline.

Van jumping jacks tot squats, bijna elke bekende fitnessmove passeert de revue.

Ik weet niet waar onze lerares energie blijft vandaan halen om te roepen, springen en lopen, maar na een halfuur kan ik enkel nog maar dromen van een escape-plan. Aangezien dit niet onopgemerkt lukt, drink ik nog een paar liter water en besluit door te zetten. Ik trek me op aan het feit dat we al in de helft zitten.

Als ik vijfentwintig minuten later van de trampoline stap, blijf ik inderdaad achter met een gelukzalig gevoel. En niet enkel omdat de les voorbij is. Het is een combinatie van tevredenheid omdat ik doorzette om deze les tot het einde mee te volgen, en het resultaat van de fysieke inspanning. Op mijn werk zit ik zeven uur per dag aan een computerscherm gekluisterd. Na zo’n werkdag eens voluit bewegen doet wonderen. Ik heb mij tijdens deze les ook goed kunnen afreageren en alle frustraties van die dag weggewerkt.

21 workout |

Ik raad deze work-out zeker aan!

Het is een originele en leuke manier om al je spieren en conditie te trainen.

De opzwepende muziek en de groep zorgen ervoor dat een uurtje sporten snel voorbij is. En dat je tot 900 calorieÍn verbrandt! Waar is dat pak friet?!

|

gothic robotic

22

TEKST EN ILLUSTRATIE: DENNIS BERNAERS

Vandaag zijn er heel wat mensen die louter werken om hun rekeningen te betalen, met andere woorden tegen hun goesting en om winst te genereren in een bedrijf waar ze zelf maar weinig van genieten. “Was het ooit anders?” stel ik mij de vraag. In de middeleeuwen pachtten de boeren een stuk grond bij een landheer. Ze bewerkten dit land en teelden er gewassen. Het leeuwendeel daarvan stonden ze af aan hun landheer. Later, na de industriële revolutie, was er een happy few van rijke industriëlen die fabrieken oprichtten. Het werkvolk, de arbeiders, verrichtte hard labeur voor slechts een kleine fractie van de winst.

Naar mijn mening houdt dit systeem nog steeds min of meer stand, dat gaat van het extreme, bijvoorbeeld sweatshops, tot het mindere extreme, nog maar de verhouding werknemer-werkgever.

Enkele recente economische theorieën hebben het over een basisinkomen. Dit basisinkomen zorgt ervoor dat iedereen in zijn of haar primaire noden kan voorzien. Mensen kunnen dan solliciteren naar een beroep dat bij hen past, in plaats van halsoverkop een contract te tekenen als rekkenvuller bij Delhaize om brood op de plank te brengen. Maar wat als dit basisinkomen erdoor komt? Wat doen we

dan met al die onaantrekkelijke jobs? In mijn opinie kunnen we die vandaag voor een groot deel invullen met artificial intelligence of robots. Iedereen kent ondertussen wel de automatische stofzuiger en grasmaaier. Dat, maar dan veel geavanceerder. Een mooi voorbeeld hiervan zijn geautomatiseerde boerderijen die antwoord bieden op de stijgende bevolkingsgroei.

Bij Vertical Farming is het volledige proces, gaande van het planten, tot het verzorgen, telen en oogsten van gewassen, automatisch. Deze systemen zijn ook toepasbaar op het kweken van insecten als vleesvervanger. Yuk, I know – maar zet je erover. Recente doorbraken in het kweken van vlees in laboratoria zijn ook mogelijke oplossingen.

Binnen het thema werk nam ik ‘robotica’ als uitgangspunt voor mijn illustratie. Ik haalde inspiratie uit het schilderij American Gothic van de bekende Amerikaanse schilder Grant Wood. In dit schilderij stelt hij een boer en zijn vrouw (of dochter) voor die, naar mijn mening, een beetje ellendig voor zich uitstaren. In mijn versie zijn de boer en zijn vrouw vervangen door twee robots. Dit is een ludieke voorstelling van een mogelijke toekomst, waarbij het typische boerengezin misschien niet meer zal bestaan en robots (AI-systemen) zorgen voor het telen van onze gewassen.

23 gothic robotic

|

24

Creativit

TEKST: NATHAN VERVOORT CARTOONS: STEFAAN WILLEMS & SANDER BELMANS

|

creativiteit werkt

Ik wil het niet hebben over werkloosheid, te weinig verdienen of zelfs niets verdienen.

Ik wil het hebben over kleurboeken voor volwassenen of over boeken die de creativiteit stimuleren of over technieken die mensen helpen aan de hand van creativiteit, zoals kunsttherapie.

Wat is creativiteit?

En welke plaats neemt het in? Is het louter vrijblijvend of kan je er ook professioneel mee aan de slag?

Kleurboek voor volwassenen Hoe kunnen kleurboeken, of hoe kan kunst in het algemeen, volwassen mensen helpen? Wel, mensen zijn voelende wezens. En het is soms moeilijk om uitdrukking te geven aan die gevoelens. Heel wat mensen kroppen hun gevoelens op. Of sterker nog, ontkennen ze. Hierdoor gaan ze vastzitten in iemand die ze niet zijn. Creativiteit kan daarbij helpen. Kleuren staan voor bepaalde gevoelens.

Een kleurboek is een manier om uitdrukking te geven aan gevoelens. Wie ooit al eens een kleurboek voor volwassenen vasthield en opensloeg, merkt op dat zo’n boek niet bestaat uit afbeeldingen. Veelal zijn het gewoon lijntjes of zelfs een blanco blad.

Abstracte vormen. Kleur geven aan zo’n abstract patroon, staat toe om er gevoel in te stoppen. Je ziet geen getekend olifantje waarvoor je persé wat grijs en bruin moet gebruiken. De focus ligt op de keuze

van je kleuren. Creatief met kleuren kan ook helpen bij het studeren. Door bepaalde kleuren te gebruiken voor bepaalde woorden of delen van de leerstof, creëer je een structuur om het overzicht te bewaren en bepaalde zaken aan mekaar te linken.

Therapie & kunst Boeken over creativiteit genoeg. Maar laten we de ‘dummies’ om te leren haken, stikken of naaien even buiten beschouwing laten. De vraag is: hoe werkt creativiteit voor de mens? In mijn opinie, op twee manieren: het geeft rust en het zorgt voor een gevoel van vrijheid. Stop een persoon voor x-aantal uren in een lege ruimte met enkel een stift: na een tijd zal er wel iets op de muur staan. Kunsttherapie focust op bepaalde technieken, zoals bijvoorbeeld de collage, om mensen met hun problemen te laten omgaan. Opmerkelijk is dat mensen dit ook uit eigen

1996 – St. Lucas

2016 – Montmartre 5 euro!

MASTER IN DE BEELDENDE KUNSTEN

beweging doen. Zo zijn er tal van creatieve hobby’s zoals dans, muziek, tekenen, en ga zo maar door.

Mensen hebben vaak een hobby om zichzelf beter uit te drukken, of om volledig zichzelf te zijn. Hobby’s werken verlossend en halen mensen uit de dagelijkse sleur en routine van het leven. Creativiteit is ook gekoppeld aan persoonlijkheid. Zo is voor de ene persoon koken een creatieve bezigheid. Het gaat dan om de magie van ingrediënten samenvoegen in een

Kevin scheetje, zet je die kip uit de folder eens een cm meer naar rechts?

chemisch proces. Voor de andere is koken een dagelijkse routine en sleur. De routine doorbreken zorgt voor een vrije zone. Creativiteit helpt om in die zone te komen.

In a rich man’s world…

Maar vind creativiteit ook ingang in het professionele leven? Tegenwoordig is dat best mogelijk.

Kunstenaars verkopen vaak werk. Maar hoewel het

|

MASTER IN DE FOTOGRAFIE

2016 – Colruyt

creativiteit werkt

1996 – Narafi Inst.

25

iteit werkt

|

creativiteit werkt

26

er op de kunstmarkt gretig aan toegaat qua kopen en verkopen, is het kringetje van ‘professionele’ kunstenaars toch maar een happy few. Hetzelfde geldt voor straatkunstenaars. Enerzijds heb je de rasechte graffiteurs die ergens hun naam schrijven in een mooi font, anderzijds heb je er die pieces plaatsen voor tonnen geld. In een recent boek van Richard Florida, The Rise Of The Creative Class, heeft hij het over het belang van creativiteit voor economische groei. Florida stelt in zijn boek dat stedelijke regio’s met een hoge concentratie aan kunstenaars, muzikanten, bohemians en queers een snellere economische evolutie doormaken. En dat terwijl deze groep meer getypeerd wordt als ‘de marge’ van de samenleving, stelt Florida dat zij net de creatieve

klasse zijn die zorgen voor economische revival.

Eerder dan de regio’s waar het stadsbestuur maatregelen treft met de bouw van hoge appartementen, winkelcentra, enz., is het vaak net de buurt van deze marginale creatievelingen die het snelst in de lift zit

Conclusie Creativiteit werkt. Het haalt ons uit de dagelijkse sleur. Het brengt ons in een vrije zone, een mentale staat, die voor de dierenwereld ongekend is. Door middel van creativiteit plaatsen we onszelf in een wereld waar onze fantasie de vrije loop neemt. We beelden er onze eigen, veilige wereld af. Het helpt ons uit de werkelijkheid te stappen, zonder dat we het zelf beseffen.

27 de pot op, peeters

Tijd. Iedereen heeft er een tekort aan en anderen hebben er altijd meer van.

Eén van de meest schaarse en kostbare dingen van deze tijd. De hoop burn-outs, depressies en zelfheelboeken zijn het levende bewijs. “Ik zou wel willen, maar ik heb geen tijd” is waarschijnlijk de ongekroonde koning der meest uitgesproken zinnen van het afgelopen decennium. Al heeft dat ook te maken met een soort ‘state of mind’ dat geld belangrijker vindt dan gemoedsrust.

|

De pot op, Peeters!

TEKST: FLORE MARIE LISE DE PAUW

Plan Peeters: awoe!

|

de pot op, peeters

28

Het ‘Plan Peeters’, ook bekend als de ‘Wet Peeters’ (aangezien het nog geen wet is, spreken we beter over een plan), bevestigt dat tekort aan tijd. Werken is prioriteit, vrije tijd bijkomstig. Aan de andere kant gaat het natuurlijk over hoe de Belgische economie staande te houden. Maar doe je dat wanneer je de werkgever nog meer macht geeft en de werknemer daaronder lijdt?

Eén van de punten waartegen duizenden Belgen betoogden op 24 mei 2016, is het plan om de maximumgrens van 38 uren per week op te krikken naar 45 uren. Het gemiddelde aantal werkuren wordt dan niet meer berekend per kwartaal, maar per jaar.

Concreet komt het erop neer dat werkgevers zomaar kunnen beslissen hoeveel uren hun werknemer die week moet presteren. Het is dus best mogelijk dat een vader op zaterdag geen Pokémons meer kan catchen met zijn dochters, om maar een voorbeeld te geven. Hij kan dat ook niet meer ’s avonds doen want het is mogelijk dat-ie negen uur moet werken op een dag. Wie gaat nu Pokémons catchen wanneer het donker is? Al klinkt dat als best wel spannend. Maar goed, dat is niet wat een goede huisvader zou doen.

Deeltijdse werknemers komen al helemaal in de problemen. Hun werkrooster is én minder gedetailleerd én wordt hen voorgeschoteld naar believen van de werkgever. Peeters stelde zelfs voor om het mogelijk te maken het werkrooster 24 uur op voorhand door te geven. De vakbonden staken daar een stokje voor en hielden het op minimum vijf dagen op voorhand.

Toch kunnen sommige ondernemers via een cao die 24-urenregeling vastleggen.

Een ander punt waar de betogers over struikelen is de grens van het maximaal aantal overuren. Nu mogen dat er 78 per kwartaal zijn, op jaarbasis is dat 91 uur. Peeters wil naar een maximum van 143 overuren per jaar in alle sectoren. Pas daarna is het volgens hem tijd voor inhaalrust. Voor vele werknemers is dat een beetje te laat.

Peeters wil overuren bovendien goedkoper maken.

Of eerder: nu spreken we over overuren vanaf 9 uur per dag of 40 uur per week. Peeters wil naar 11 uur

per dag en 50 uur per week. Arbeiders worden goedkoper, dus men gaat minder nieuwe werkkrachten aannemen. Maar in theorie kunnen een pak overuren dienen als werkuren voor werkzoekenden.

Willen we meer mensen aan de slag krijgen, kan het een oplossing zijn de nu al werkenden minder te laten werken.

Het kan anders En dat is wat Juliette Schor op een mooie avond ook dacht. Ze bedacht hoe het mogelijk is om meer jobs creëren en daarbij nog eens het milieu te ontzien. Haar idee kroonde ze ‘a plenitude economy’.

Mindy meisje, jij past perfect in ons bedrijfsfilmpje over flexibel werken, en hoe jij met je 4/5de ook nog een privéleven hebt.

Morgenavond half negen past zeker? Jij bent hier dan toch nog hé?

Goeiemorgen Frank, euh, wat?

Maar – wat?

Ja dan zeker?

Ok. Ja. Thuis wacht er toch niemand.

Vandaag overwegen veel jongeren om 4/5 te werken.

In veel sectoren is dit nog taboe, het is bijna vreemd om tijd voor jezelf te nemen. Toch is zo’n manier van werken niet voor iedereen weggelegd. Een huishouden met twee 4/5-werkers lukt, maar sta je er alleen voor dan wordt het financieel puzzelen. 4/5 is niet altijd een keuze. Veel pas afgestudeerden worstelen met de zoektocht naar een degelijke voltijdse baan.

Bij gebrek eraan gaan velen bijklussen. Dat betekent twee werkgevers, twee werkvloeren en twee keer zoveel stress!

|

De Britse New Economic Foundation (NEF) komt op de proppen met een 21-uren week. Omdat we

Tot slot

de pot op, peeters

Ze stelt voor om meer werknemers niet 100% maar 80% procent te laten werken. Meer jobs en meer tijd voor iedereen. Klinkt leuk. Maar dat betekent ook: minder loon. Schor redeneert dat meer tijd leidt tot meer initiatief nemen. Ze is ervan overtuigd dat mensen hun vrije tijd nuttig opvullen met bijvoorbeeld het kweken van bijen, bier brouwen, naaien of apparaten repareren. En dat allemaal op een eco-intelligente manier. Minder geld leidt ook tot minder consumeren, de planeet krijgt ook wat tijd off.

29

in het Westen meer kopen dan we nodig hebben en daardoor de natuurlijke grenzen in gedrang brengen, wil NEF de werkweek drastisch inkorten. Waarom 21 uren? Wel, dat zou ongeveer het gemiddelde aantal uren zijn van betaald en niet-betaald werk in de UK. Om die 21-uren week mogelijk te maken, is het noodzakelijk onbetaald werk net zoveel te waarderen. Onbetaald werk is niet alleen vrijwilligerswerk maar ook bijvoorbeeld de zorg voor een kind of huishoudelijke taken. NEF heeft grote plannen met de 21-uren week. Zo zouden mannen en vrouwen eindelijk gelijk betaald worden, het kapitalisme ruimt langzaam plaats voor een ander model en sociale gelijkheid wordt in de hand gewerkt. Who’s down???

what’s up doc?

|

what’s up doc?

30

nieuwe aanwinsten in de graffitibib!

Graffiti vzw beschikt over een uitgebreide collectie informatiebronnen over graffiti en street art.

Honderden boeken, dvd’s, krantenknipsels, thesissen en magazines. Bekijk de collectie online op de website of kom een kijkje nemen in onze boekenkasten!

Raadplegen en ontlenen is gratis!

Onze graffitibib is open van maandag tot donderdag van 13.30 tot 17 uur of na afspraak is gelegen in de Dampoortstraat 84, 9000 Gent

Street art and the war on terror MATHIESON ELEANOR REBELLION BOOKS 2007 978 0955339 88 2

Wake-up call! De proteststem van street art klonk zelden zo luid als in dit boek. De auteur, een Amerikaanse fotografe met impressionante street art-kennis, maakt door haar selectie van kunstwerken duidelijk hoe sterk de kunstenaars (en publieke opinie) wereldwijd de War on Terror verwierpen. Een indeling per continent maakt dit boek overzichtelijk. Het mag geen verrassing zijn dat grote meneren als Banksy en Shepard Fairy de kroon spannen, maar ook underdogs van de street art scene in Barcelona – en zelfs in Bagdad – krijgen terecht aandacht. Op basis van de uitgavedatum zou je dit boek gedateerd kunnen noemen, maar spijtig genoeg zijn de meeste werken die hierin staan brandend actueel.

WIETSE VAN DAELE

LEE BOFKIN 2014 OCTOPUS PUBLISHING GROUP LTD. 978 1844037 82 7

Altijd leuk om een boek van eigen bodem onder de loep te nemen. De auteur start zijn tijdreis in 1971 bij de eerste tag Leve Tijl op een Hasseltse muur en eindigt met murals van wereldniveau afkomstig van het street art-festival 2015 in dezelfde stad. Toegegeven; ik startte met de nodige scepsis over een vermeend ‘graffiti-mekka’ in deze middelgrote stad in het verre Limburg, maar beëindigde het boek met volle overtuiging over het graffiti-potentieel van Hasselt. Het boek onthult foto’s van geheime zolderkamers en laat zowel locals als internationale helden aan het woord.

Inclusief street art-citymap!

Als ik heel eerlijk ben, heb ik mijn buik vol van de street art overzicht boeken, wars van stijlen en betekenisloze plekken, waarbij gekozen wordt voor beeld zonder verhaal, massa boven kwaliteit.

Concrete Canvas lijkt op het eerste zicht de zelfde tour op te gaan. Auteur Lee Bofkin, trots op zijn reis in 25 landen en de 300 artiesten die toestemming gaven om gepubliceerd te worden, presenteert zijn selectie uit duizenden foto’s uit het archief van globalstreetart.com.

Gaandeweg overtuigt hij me wel van zijn passie en respect voor de writers en artiesten. Bovendien ogen de werken mooi, maar het overzichtsgedeelte mocht wat meer gespekt zijn met deftige tekst en écht interessante verhalen. Want ‘writing a book takes more than being a fotofreak’!

JONI VAN NIEUWENHUYSE, WALLIN’

PETER BOSSCHAERT

|

KURT BOSMANS VZW BROTHERS OF MERCY 2016

what’s up doc?

Concrete Canvas

31

Graffiti & Streetart in Hasselt

missie & visie

Transparant is een driemaandelijkse uitgave van Graffiti vzw die aan het jeugdwerk wordt aangeboden.

Graffiti vzw biedt kinderen, jongeren en jeugdwerkers ruimte en middelen aan om op een creatieve manier kennis te maken met, te experimenteren met en zich te ontplooien in diverse creatieve communicatievormen. Communiceren is immers een basisvoorwaarde om actief, bewust en kritisch te participeren in de samenleving. Onze dienstverlening stoelt op kwaliteit en diversiteit. We profileren ons naar diverse doelgroepen en streven naar maximale inspraak en participatie van deelnemers en medewerkers in alle facetten van de werking.