poPolsku 14, July 2013

Tylko w tej gazecie przeczytasz wszystko o tym, co chcesz wiedzieć na temat życia i pracy w Holandii POPOLSKU NUMER 14 • LIPIEC 2013 • € 1,00

SŁONECZNE MARZENIA BURMISTRZ HORST - KEES VAN ROOIJ • FUNDACJA DE CLUB VAN POLEN TORNADA • KTO ZASTĄPI KRÓLA W MKOL? • HOLANDIA OSZCZĘDZA NAGOŚĆ • WYGRAJ TABLET Z LEKCJĄ JĘZYKA NIDERLANDZKIEGO THE GHOST WRITER • STRES W RODZINIE Z TRÓJKĄ DZIECI • POMOC

Mężczyzna. Sport.

Praca.

Rekreacja.

HOLENDERSKI

FESTIWALE

BOHATER

BOHATERSKI POLAK RATUJE TONĄCEGO

PAINTBALL:

5

HOBBY CZY PRAWDZIWY SPORT

6

SYSTEM SZKOLNICTWA

SUMMERDANCE I PARKFEEST

13 16

Jesteś z Polski lub mówisz po polsku?

Znajdź wymarzoną pracę na terenie UE. Szef konserwacji warsztatu

Frontend developer

Senior Software Development Engineer in Test

Darwin Recruitment Eindhoven

Akamai Technologies, Inc. Krakow

CS, Circuit Core Testing

C++ developer

Security Support Engineer

DigiTech IS Ltd Den Haag

Aston Carter Eindhoven

Akamai Technologies, Inc.

Siem Security consultant

Senior Field Application engineer

Senior Solutions Engineer

Aston Carter Utrecht

Darwin Recruitment Amsterdam

Akamai Technologies, Inc. Amsterdam

Agile Coach - Lean Six Sigma Consultant

Database Administrator (MySQL)

Application Software Engineer

Dutch Levy Associates Ltd Amsterdam

Regal Personnel Amsterdam

Akamai Technologies, Inc. Krakow

Hardware Procurement (Linux) Specialist

Technical Project Manager EDM

Oracle Order Management Consultant

Regal Personnel Amsterdam

TFC Nederland B.V. Den Haag

Axica Recruitment Amsterdam

SAP SRM 7.01 Consultant (English)

Business Analyst - Payments/SEPA

Więcej ofert pracy na naszej stronie internetowej.

EurSAP Ltd Amersfoort, Utrecht

Silverlink Technologies Amsterdam

Automan Den Haag, ZuidHolland

Obserwuj nas na: GazetaPoPolsku i @gazetapopolsku

PoPolsku numer 14 Lipiec 2013

04 06 07 08 10 11 13 15 16 17 18 20 21 22 24

Mężczyzna Sport Show Kobieta Relaks Życie Praca Kariera i rozwój Rekreacja Zdrowie Kultura i Sztuka Książka Lekcja holenderskiego W kraju i za granicą Czas wolny

“Sam idź w pole, nawiąż kontakt i nadaj każdemu z Polaków osobny wymiar! To jedyny sposób, by przestali być anonimowi.”

STOPKA REDAKCYJNA REDAKCJA Victor Brenntice, Arnold Nienhuis, Minnie, Marjolein van Driel, Charlotte de Meyere, Fred Steenbergen, Rebecca van der Voort, Angelique van ‘t Riet, Welmoed Post, Sytse Bruinsma KONCEPCJA Guido Keutgen & Angelique van ‘t Riet WSPÓŁPRACA Mikołaj Pawłowski, Carolus Kręcichwost, Bożena Kwiecień, Marjolijne van ’t Hof, Jeroen Ledoux, Anna Knapen-Potyrała, Hans Pannekeet, Nela Bartyńska (DTP), Jakub Bartyński (DTP) DRUK Janssen/Pers Rotatiedruk POPOLSKU Geerweg 7, 2461 TS Ter Aar E-mail: redactie@popolsku.nu Strona internetowa: www.popolsku.nl Numer Kvk: 24308228 Nakład: 40.000

OBSERWUJ POPOLSKU: GazetaPoPolsku

@gazetapopolsku

Najświeższe wiadomości z Holandii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl!

SŁONECZNE MARZ ENIA NIA MARZE SŁONECZNE ZENIA R A M E ECa.ZN Nzyzn Mężc SŁO Sport.

BURMISTRZ HORST - KEES VAN ROOIJ • FUNDACJA DE CLUB TORNADA • KTO ZASTĄPI KRÓLA W VAN POLEN MKOL? NAGOŚĆ • WYGRA DIA OSZCZ J IPADA-MINI Z LEKCJĄ • HOLAN POLEN ĘDZA CLUB VAN THE GHOST WRITER JA DE NIDERL JĘZYKA • FUNDAC ENĘDZA ROOIJ POL ANDZK • STRES VAN W IEGO - KEES VAN OSZCZ RODZINIE•ZHOLAN DIA CLUB TRÓJK BURMISTRZ HORST MKOL? Ą DZIECI WFUN DZA DACJA DE I KRÓLA • POMOC EGO ZASTĄP ANDZKI • OSZCZĘ KTO • IJ DA DIANIDERL JĘZYKA TORNA LAN INI Z LEKCJĄ S VAN ROO ZKI•EGO • HO POMOC . NID L?Praca J IPADA-M AND DZIECI • WYGRA Rekr MKO ERL ST - KEE W TRÓJKĄ eacja Z NAGOŚĆ IE HOR LA .

W RODZIN TRZ KRÓ JĘZYKA • POMOC BURMIS ZASTĄP•I STRES GHOST THE A acja.

I Z LEKCJĄ Z TRÓ.JKĄ DZIECI • KTOWRITER Rekre MIN DANAD TOR . RODZINIEPraca GRAJ .IPASport W • WY zyzna Rekreacja.

Mężc • STRES NAGOŚĆ ST WRITER Praca.

THE GHO

NUMER 15 DOSTĘPNY JUŻ5 OD626 LIPCA! . Sport.

SKI

PAINTBALL:

POLAK RATUJE TONĄCEGO

HOBBY CZY PRAWDZIWY SPORT

POLAK RATUJE TONĄCEGO

SKI BOHATER JE K RATU POLA TONĄCEGO

5 5

HOBBY CZY PRAWDZIWY SPORT

L: PAINTBAL

HOLENDERSKI

SYSTEM SZKOLNICTWA

FESTIWALE

SUMMERDANCE

13 16 13 6 6 3 116 1 6

PAINTBALL:

BOHATERSKI

HOBBY CZYY SPORT PRAWDZIW

HOLENDERSKI SYSTEM

NDERSKI A HOLESZKOLNICTW SYSTEM WA SZKOLNICT

W piękny czerwcowy dzień rozmawialiśmy z Keesem van Rooijem – burmistrzem miejscowości Horst a/d Maas w prowincji Limburgia. W trakcie sezonu wiosennoletniego w Limburgii Północnej i Środkowej mieszka i pracuje około 20.000 Polaków.

Keesowi nie trzeba zadawać żadnych pytań, żeby nawiązać rozmowę, bo tuż po naszym wejściu, od pierwszej minuty, z entuzjazmem sam zaczyna opowiadać o swoim pierwszym spotkaniu z imigrantami zarobkowymi. To było w sądzie w latach 80-tych. Reprezentował LLTB (= Limburgse Land- en Tuinbouwbond – Związek Rolnictwa i Ogrodnictwa Prowincji Limburg), a po przeciwnej stronie stały związki zawodowe, które sprzeciwiały się, by imigranci zarobkowi wykonywali całą pracę związaną ze zbieraniem warzyw i owoców. - Warzywa i owoce muszą być zbierane przez pracowników, którzy szybko dostosowują się do sytuacji i są elastyczni, bo tradycyjne poszukiwania pracowników trwały tak długo, że zanim ludzie byli gotowi, by rozpocząć pracę, wszystko zaczynało już gnić.

- mówi Kees. - Imigranci zarobkowi są dla gospodarki Limburgii na wagę złota! Od tego czasu zwiększyła się liczba imigrantów zarobkowych i wydłużył się czas ich pobytu. W Meterik populacja imigrantów zarobkowych wynosiła i także teraz wynosi prawie 30% i nigdy nie mieliśmy tu żadnych problemów.

Mamy tu hodowców, dla których ich pracownicy z Polski są prawie jak rodzina. Zimą jadą do Polski, by odwiedzić rodzinę swoich pracowników i poznać ich trochę lepiej.

W pierwszym kwartale 2011 roku ukazał się raport, z którego wynika, że imigranci zarobkowi z Polski czuli się niechciani. Kees wraz z panem Patrickiem van der Broekiem (deputowanym do spraw gospodarki Prowincji Limburgia) oraz Rafem Janssenen (radnym gminy Peel en Maas) połączyli siły i ułożyli 10 zasad, których waga była na tyle duża, że zaczęto wdrażać je w życie.

Tylko w tej gazecie co chcesz wiedzieć na przeczytas z wszystko o tym, temat życia i pracy w Holandii POPOLSKU NUMER 15 • LIPIEC 2013 • € 1,00 wszystko o tym, Tylko w tej gazecie przeczytasz życia i pracy w Holandii co chcesz wiedzieć na temat tko o tym, 2013 • € 1,00 • LIPIEC wszys NUMER zytas z 15 dii POPOLSKU gazec ie przecżycia i pracy w Holan tej w Tylko 1,00 ieć na temat 2013 • € co chces z wiedz • LIPIEC 15 ER NUM POPOLSKU

yzna Mężcz BOHATER

KEES VAN ROOIJ

IFESTIWAL PARKFEESTE NCE SUMMERDA E FESTIIWAL PARKFEEST NCE SUMMERDA I PARKFEEST

Jedną z inicjatyw tego programu, było uruchomienie punktu informacyjnego Meterik (informatiepunt Meterik). Jest to miejsce, do którego Polacy mogą się zwrócić z wszelkimi pytaniami i w którym mogą załatwić swoje sprawy rozmawiając po polsku. Dzięki pytaniom, które się tam pojawiały, rada gminy dowiedziała się, że Polacy bardzo chcieliby się zarejestrować w systemie GBA, ale tylko, jeśli będzie wiadomo, jakie są tego konsekwencje.

To tylko impulsy do uruchomienia różnych projektów. Kees podkreśla, że w tym wszystkim chodzi właśnie o dawanie impulsu, wskutek czego Polacy sami będą mogli, a także musieli, wziąć w swoje ręce własność i odpowiedzialność, by następnie samodzielnie dobrze radzić sobie z tym wszystkim.

- Naprawdę nie wydaje mi się, że my, Holendrzy, ale także rząd i gminy, musimy tak po prostu wszystko zapewniać. Na pewno jestem za tym, by wziąć za siebie odpowiedzialność i samodzielnie zarządzać własnym życiem, co dla mnie oznacza, że musisz się pofatygować i pójść uzyskać informacje. I przede wszystkim sami wyjdźcie z inicjatywą! Jako polska wspólnota zacznijcie organizować w Holandii coś więcej i uświadomcie sobie, jak funkcjonuje społeczeństwo holenderskie i w jaki sposób możecie się w nim dalej rozwijać.

Na pytanie, czy rząd holenderski ma jakieś wizje dotyczące imigrantów zarobkowych z Polski, Kees odpowiada przecząco. - Myślę, że państwo holenderskie musi zadbać o to, by zaproponować Polakom coś ciekawego. By zagwarantować im międzynarodowe środowisko. Chciałbym zobaczyć bardziej zjednoczone siły w regionie, zatem także na polu zawodowym. Gminy często kierują swoje działania na rozwiązanie problemu, ale jeśli mówimy o działaniu skierowanym na tworzenie szans, to tu dzieje się naprawdę niewiele! Proponuję, byśmy wszyscy zajęli się tym na skalę krajową i przyjęli aktywną formę działania, a nie zajmowali się biurokracją. Dlatego w Limburgii rozpoczęliśmy akcję ośmiu modułów i prowincja uczestniczy w sprawach związanych z nauką języka i zakwaterowaniem.

- Jeśli będę miał takie możliwości - mówi Kees po upływie prawie godziny, - jeśli starczy mieszkań dla wszystkich grup pilnie poszukujących zakwaterowania, to wierzę, że jeszcze będzie mi dane doświadczyć takiej chwili, że będziemy mogli przestać ingerować w bieg spraw i wszystko będzie się samo układać. Staram się ułatwić Polakom radzenie sobie z tymi drobnymi sprawami, które nas wspólnie dotyczą, by zatrzymać ich w Holandii na dłużej, a nawet, kto wie, być może na zawsze. Dlatego, że ich potrzebujemy i dlatego, że mieszkamy w Europie. • Cały artykuł przeczytaj na www.popolsku.nl

poPolsku nr 14 • 04

KETCHUP BYŁ KIEDYŚ LEKARSTWEM Wierzcie lub nie, ale w latach trzydziestych XIX wieku ketchup sprzedawany był jako lek o nazwie ‘Dr. Miles Compound Extract of Tomato‘. Uważany był za środek ‘na wszystko’. Składniki mikstury w większości pokrywały się z recepturą dzisiejszego ketchupu Heinz. Przyznacie, że właściwości lecznicze są w tym przypadku dość wątpliwe... •

POLSKI KLUB MAŁA, PRZEJRZYSTA ORGANIZACJA Jest to mała, ale skuteczna w działaniach fundacja, nieotrzymująca dofinansowania i pozostająca w całkowitej zależności od wolontariuszy i darczyńców. Jest ona zarejestrowana w Izbie Handlowej w Hadze pod numerem 41168943 i prowadzi bardzo przejrzystą politykę finansową: wszystkie jej sprawozdania finansowe są ogólnodostępne.

WOLONTARIUSZE Wolontariusze współpracujący z fundacją osobiście towarzyszą (zazwyczaj raz do roku) transportom do Polski i nadzorują rozdzielanie darów. Samodzielnie pokrywa-

JAK POWSTAJĄ GROBLE NIEZWYKLE WAŻNE DLA HOLANDII Czy wiesz, że Holandia nie istniałaby bez grobli (dijken)? Bez nich, przy normalnym stanie wód, prawie połowa kraju znalazłaby się pod wodą. Zwolle, stolica prowincji Overijssel, leżałoby wtedy nad morzem, a Amsterdam całkowicie zniknąłby pod wodą! •

TORNADA

Warunkiem powstania tornada jest duży wzrost siły wiatru. Pomiędzy gruntem a wysokością ok.

2000 metrów wiatr musi skręcić o 90 stopni. Zjawisko, jakim jest tornado, zawsze idzie w parze z gwałtowną burzą. Tworzy się wtedy tak zwana superkomórka, będąca sama w sobie zjawiskiem pogodowym. Superkomórka jest często jedną z części klastra burzowego. Kolejnym warunkiem powstania tornada jest znaczna różnica temperatur na powierzchni ziemi oraz wysoka wilgotność przy gruncie. Gdy wymienione czynniki nałożą się na siebie, powstaną idealne warunki do gwałtownych pionowych ruchów powietrza.

Często nad wilgotną warstwą powietrza znajdującą się tuż przy powierzchni ziemi tworzy się swego rodzaju „pokrywa” ciepłych mas powietrza.

Pokrywa ta zostaje przerwana w momencie, gdy zimne powietrze napłynie na duże wysokości lub gdy poniżej zrobi się ciepło i wilgotno. Cała energia, skumulowana w ciepłej i wilgotnej warstwie powie-

Fundacja ‘De Club van Polen’ od 1989 roku działa w Voorschoten.

Zajmuje się gromadzeniem datków i organizowaniem transportów dla mieszkańców jednego z najbiedniejszych regionów Polski.

ją koszty paliwa i noclegów. W ten sposób wiadomo na pewno, że pomoc trafi dokładnie do miejsca przeznaczenia. Poza tym, przy pomocy tłumacza, wolontariusze informują mieszkańców o zebranych produktach (takich jak witaminy czy środki czystości z holenderskimi etykietami) i opowiadają o projektach zainicjowanych w Holandii.

WIĘCEJ INFORMACJI Chcesz dowiedzieć się więcej o tej holenderskiej fundacji, której nie jest obojętny los najuboższych Polaków w ich ojczyźnie? Zajrzyj na stronę internetową www.clubvanpolen.nl. •

Na szczęście w Polsce i w Holandii tornada, zwane też trąbami powietrznymi, nie występują prawie nigdy.

Na szczęście, gdyż siła tych zjawisk atmosferycznych bywa niszczycielska. Ale jaka właściwie jest geneza ich powstawania?

trza przy gruncie, zostaje uwolniona. Powietrze przemieszcza się wtedy do góry z bardzo dużą prędkością. Przy powierzchni ziemi powstaje mały ośrodek niskiego ciśnienia, a powietrze płynie wzdłuż ziemi i wznosi się ku górze, gdzie tworzy się burza.

Poprzez nagły wzrost siły wiatru i szybkie zmiany jego kierunków następuje rotacja powietrza. Napływające powietrze również się wznosi. W ten sposób ruch wirowy powietrza skupia się wokół jednej małej kolumny powietrznej, tworząc tornado. Im intensywniejszy jest proces jego powstawania, tym jego siła jest większa.

Ruch wirowy można obserwować na radarach w postaci haka.

Samo tornado jest zwykle zbyt małe, by dostrzec je na obrazie radarowym. •

ku 2012 w Polsce.

rana na Grę Ro Kolejka została wyb

Grę można kupić za jedyne 25 euro Wystarczy wysłać e-mail o nazwie „Gra Kolejka” ze swoim imieniem, nazwiskiem i adresem na: redactie@popolsku.nu

poPolsku nr 14 • 05

DŻYNGIS-CHAN, TWÓRCA NAJWIĘKSZEGO

IMPERIUM W DZIEJACH ŚWIATA Zjednoczył plemiona mongolskie i stworzył największe powierzchniowo imperium w dziejach świata, głównie w wyniku wielu bardzo krwawych podbojów.

Jeden z największych zdobywców, jakich poznał świat: Dżyngis-Chan.

MARSZ PO WŁADZĘ Objęcie przywództwa umożliwiło Dżyngis-Chanowi przede wszystkim zgromadzenie wokół siebie ludzi lojalnych i utalentowanych. Również jego charakter ułatwił mu to zadanie: już w młodym wieku DżyngisChan był niezwykle wytrwały i zdolny do poświęceń, czym zaskarbił sobie uznanie przywódców plemion; cieszył się wśród nich opinią bardzo charyzmatycznego. Powstała w tym czasie swego rodzaju specyficzna hierarchia polityczna i militarna. Ponadto DżyngisChan z szacunkiem odnosił się do lojalnych mu osób, często też zaprzyjaźniał się ze swoimi wcześniejszymi wrogami, którzy okazali się być mu wierni. Nalegał na to, by osoby posiadające określone umiejętności miały równe szanse w pięciu się po szczeblach władzy. Taka postawa stała w sprzeczności z tradycjami panującymi wśród plemion mongolskich, gdzie przywództwo było

ców plemion, oraz zakazał wszelkich form tortur i poniżenia w imperium (to ostatnie było tylko pokazowym gestem, jak jasno wynika z jego późniejszych działań).

Mądrze korzystając z dyplomacji, organizacji, wojska oraz przemocy wobec swoich współobywateli zjednoczył wiele plemion w jeden naród – godne podziwu osiągnięcie Mongołów, których długa historia wewnętrznych konfliktów była dobrze znana. Z biegiem czasu wiele plemion dobrowolnie dołączyło do imperium Dżyngis-Chana, czerpiąc korzyści z silnego przywództwa, jedności i dobrego morale oraz możliwości budowy ulepszonego systemu społecznego i ekonomicznego. Dżyngis-Chan przypisywał również symboliczne znaczenie nazwie „Mongolia“. Do osób, które okazały się być wartościowe, mówił zawsze po prostu: „Mongole“. W roku 1206 Dżyngis-Chan z powodzeniem zjednoczył tak mocno podzielone wcześniej plemiona obecnej Mongolii. Mniej więcej w tym czasie Kurułtaj, rada przywódców mongolskich, nadała mu miano „Dżyngis-Chan“ (Władca Świata). dziedziczne. Filozofia Dżyngis-Chana dała podwaliny pod jego imperium, głównie dzięki odpowiednim wyborom przy mianowaniu rządzących oraz dowódców armii. Rozumiał znaczenie rozpowszechniania jego idei oraz doceniał wagę słowa pisanego. Dbał o pokojowy handel i rozwój, tworzył szlaki handlowe, które wcześniej były blokowane przez władców i przywód-

STWORZENIE IMPERIUM MONGOLSKIEGO Krótko po zjednoczeniu mongolskich plemion, Dżyngis-Chan rozpoczął serię efektownych podbojów, które sprawiły, że na stałe zapisał się na kartach historii jako jeden z największych zdobywców w dziejach ludzkości. •

BOHATERSKI POLAK RATUJE TONĄCEGO Zamieszkałemu w Holandii Polakowi, Leszkowi Burakowskiemu, należą się brawa. W maju uratował życie człowiekowi, który był o krok od utonięcia – donosi portal www.mooilaarbeek.nl.

Pięć po szóstej nad ranem Leszek i jego siostra jechali na rowerach do pracy w szklarniach pomidorów Vereijken w Beek en Donk. Przejeżdżając wzdłuż kanału nagle zauważyli tonącego mężczyznę – rozpaczliwie walczącego o utrzymanie się na powierzchni. Leszek zatrzymał się i krzyknął do kobiety stojącej po drugiej stronie kanału, by wezwała karetkę. Następnie zdjął ubranie, wskoczył do wody i uratował tonącego, a potem z pomocą siostry wyciągnął go na brzeg. Okrył go swoimi ubraniami i czekał aż do przybycia karetki, która zabrała poszkodowanego do szpitala. Na szczęście niedoszły topielec szybko doszedł do siebie. Parę dni później w zakładzie pracy Leszek był bohaterem dnia – firmę odwiedzili policjanci, by podziękować za jego bohaterski wyczyn i wręczyć mu w nagrodę bukiet kwiatów. •

BOHATER

BOHATER

BOHATER

poPolsku nr 14 • 06

Paintball jest stosunkowo młodą dyscypliną sportu, polegającą na strzelaniu do przeciwnika z broni, w której amunicją są kulki wypełnione farbą. Na czym dokładnie polega ta fascynująca gra?

MORDERCZE TRENINGI GIMNASTYKÓW W gimnastyce sportowej chodzi głównie o siłę, gibkość, szybkość, koordynację, równowagę i elegancję. Niektóre z przyrządów wymagają od sportowca określonych cech, kobiety muszą wykazać się szczególną elegancją i zmysłem równowagi.

Tym niemniej, na wszystkich przyrządach wymagane są wszystkie wymienione cechy, uzupełniające się nawzajem. Poza tym cechy takie jak gibkość i elastyczność zmniejszają ryzyko ewentualnych kontuzji, zaś siła ułatwia wykonywanie wielu elementów układu. Gimnastyka jest sportem niezwykle intensywnym: najpierw eksplozja wysiłku, a następnie odpoczynek. Już po krótkim ćwiczeniu zawodnik jest z reguły bardzo zmęczony. Gimnastycy biorący udział w zawodach trenują co najmniej 2 do 3 godzin tygodniowo, by opanować podstawy tej dyscypliny. Aby wystartować w konkursie na szczeblu krajowym zawodnik musi rozpocząć treningi w bardzo młodym wieku, często już przed dziewiątym rokiem życia. Treningi trzy do pięciu razy w tygodniu po 3-4 godziny nie są tutaj niczym niezwykłym. Na najwyższym poziomie trenuje się często po 20 – 30 godzin tygodniowo, co przysparza wielu problemów z pogodzeniem sportowej pasji ze szkołą, czy pracą. •

Wilt u ook „poPolsku” in uw winkel?

Neem contact met ons op distributie@popolsku.nu Kijk voor de voorwaarden op onze site onder Distributie Ben je distributeur van poPolsku dan kun je voor 25 euro adverteren op www.popolsku.nl!

Wil je meer informatie? Bel 06-53 13 22 58 of mail naar sales@popolsku.nu

AĆ DLA SIEBIE II W HOLAND Ę!

AJ NAGROD O NDERSKIEG

cie.

GRANICZNA

JESTRACJA HOLANDII

CZYM JEST PAINTBALL?

Gimnastyka sportowa jest sportem indywidualnym, uprawianym na przyrządach.

To na nich gimnastycy wykonują najbardziej niezwykłe ćwiczenia akrobatyczne.

Treningi w tej dyscyplinie są jednak naprawdę mordercze.

11

Chcesz sprzedawać gazetę „poPolsku” w swoim sklepie?

Skontaktuj się z nami: distributie@popolsku.nu Sprawdź warunki współpracy na naszej stronie w zakładce Dystrybucja gazety poPolsku Jeśli sprzedajesz gazetę poPolsku w swoim sklepie, możesz zamieścić swoją reklamę za jedyna 25 euro na www.popolsku.nl!

Po więcej informacji zadzwoń pod 06-53 13 22 58 lub napisz na e-mail sales@popolsku.nu

u.nu istribu-

OBJAŚNIENIE Uczestnicy gry ostrzeliwują się nawzajem przy pomocy specjalnych pistoletów do paintballa, nazywanych markerami. Kulek, którymi strzela się podczas rozgrywek, nie można do końca uznać za kulki z farbą. Są one wykonane z tego samego rodzaju żelatyny, który wykorzystuje się przy produkcji kapsułek leków. Kulki do paintballa pękają w kontakcie z wodą oraz ulegają biodegradacji. Nie są więc szkodliwe dla środowiska. Paintball z całą pewnością nie jest sportem dla mięczaków. Siła, z jaką kulki wystrzeliwane są z lufy pistoletu, jest całkiem spora i nie należy jej lekceważyć.

Dlatego też każdy uczestnik zabawy obowiązkowo nosi maskę.

MIEJSCE ROZGRYWEK Nie ma określonego „boiska” do paintballa. Rodzaj terenu, na którym toczy się gra, zależy od jej rodzaju. Przykładowo można grać w lesie (‘woods’) lub na obszarze wypełnionym dmuchanymi poduchami o różnych kształtach i rozmiarach. Są poduszki w kształcie trójkąta ('dorito's'), długich belek z blokami pomiędzy nimi (‘snakes’). Ogólna nazwa tych poduch to ‘sup’air’.

RODZAJE GRY Istnieją różne rodzaje gry w paintball, przeznaczone zarówno dla graczy rekreacyjnych, jak i dla profesjonalistów. Każdy rodzaj posiada własne reguły (które są zazwyczaj bardzo proste i opierają się na zasadzie, że osoba, która oberwała kulką, jest „trafiona”). Nad przestrzeganiem ustalonych zasad czuwa marshall (rodzaj sędziego). W większości rodzajów rozgrywki toczone są drużynowo. • Chcesz dowiedzieć się więcej o paintballu? Przeczytaj cały artykuł na www.popolsku.nl.

ROBERT LEWANDOWSKI

MASZYNKĄ DO STRZELANIA GOLI W NIEMIECKIEJ BUNDESLIDZE

1010-4,6 /6.&3

10

t 45:$;&ē t å

t å 1010-4,6 /6.&3 t 45:$;&ē t å $;&ē t 45:

/6.&3

,6 å -4 t 1010

;&ē t å 45:$

&3 t /6. 5:$;&ē -4,6 t 4 1010

3 & /6.

4,6 10-

WSPANIAŁY SUKCES ES ŁY SU WSPANIA CSSES KKC E AŁY SUC

WYJĄTKOWY WYWIA D Z JANEM SMITEM DOUTZEN KROES I t ZACZNIJ PRACOWAĆ SEKS t PODATEK DLA IE SIEBIE SAMOCHODOS KRÓLOWA BEATRIX SIEBSIEBIE IEIEBABIE WY IE DL W HOL MA 75 LAT t ROZ DLA A WAĆ S ODW PRACO LAĆ t ZACZ II ANDII II D LA PRAC SMITEM WIĄ D Ż NIJ

Polski piłkarz Robert Lewandowski jest prawdziwą gwiazdą w niemieckiej Bundeslidze. W ubiegłym sezonie napastnik Borussii Dortmund zdobył 24 bramki. To dwie więcej niż w poprzednim sezonie.

Z tym wynikiem został drugim z kolei najskuteczniejszym strzelcem Bundesligi. Wyprzedził go jedynie napastnik Bayernu Leverkusen Stefan Kießling, z wynikiem 25 goli. •

poPolsku nr 14 • 07

WUBBO OCKELS

JEST POWAŻNIE CHORY

KTO OBEJMIE FUNKCJĘ CZŁONKA MKOL PO WILLEMIE-ALEXANDRZE?

Astronauta Wubbo Ockels jest poważnie chory. Podczas swojego pobytu na Arubie, gdzie współpracuje w projektach dotyczących trwałego rozwoju, stwierdzono u niego zaawansowaną formę raka nerki.

Od razu pojechał do szpitala Antonie van Leeuwenhoek w Amsterdamie, gdzie potwierdzono diagnozę. Według jego własnych słów, byłemu astronaucie pozostało około dwóch lat życia, o ile zadziała leczenie, któremu momentalnie poddaje się w amerykańskim mieście Houston.

Niestety pojawiły się przerzuty nowotworu, m.in. do opłucnej trzewnej.

Pomimo tak negatywnej diagnozy, Ockels postanowił, że się nie podda. „Wcześniej aż pięć razy spoglądałem śmierci w oczy. Żyję teraz szóstym życiem i jestem zdecydowany wyjść także i z tego”, miał powiedzieć Wubbo.

Ockels był pierwszym holenderskim obywatelem w kosmosie. Został wystrzelony 30 października 1985 roku na pokładzie wahadłowca Challenger. Powrócił na ziemię 6 listopada tego samego roku. •

RANKING THE STARS WRACA DO TELEWIZJI Zabawny program Paula de Leeuwa Ranking The Stars powraca na mały ekran.

W niedzielę 30 czerwca telewizja rozpoczęła nadawanie jego nowej serii. To już dziesiąty sezon, odkąd ten należący do stacji BNN program możemy oglądać w telewizji.

Dlatego też w każdym panelu zobaczymy innych zaproszonych gości. Będą to zarówno nowi celebryci, jak i opatrzone już gwiazdy, które w poprzednich edycjach programu pokazały już wszystko. Weterani show jak Georgina Verbaan, Patty Brard i Heleen van Royen będą tym razem wspierać program zabawnymi anegdotami i rankingami.

W nowej serii zobaczymy także „najnowszych” celebrytów jak Halina Reijn, Ferry Doedens czy Isa Hoes.

W programie Ranking The Stars celebrytom będą zadawane pytania w rodzaju: „Kto z nich miałby najmniejszy problem, by wytrzymać 40 dni bez seksu?” lub „Kto w przeszłości był wybierany do drużyny na gimnastyce jako ostatni?”. Gwiazdy będą mogły wybierać pytania dla siebie i dla pozostałych uczestników programu. Następnie sporządzą listę od jednego do dziesięciu, na której ocenią pozostałych. Takie samo pytanie zostanie zadane liczącej

Teraz, gdy Willem-Alexander jest królem, musiał zrezygnować z funkcji członka Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Będzie jednak wspierał działania organizacji jako jej członek honorowy. Za najlepszego kandydata do objęcia funkcji po królu Holandii uważa się Pietera Van den Hoogenbanda, chociaż on sam niekoniecznie widzi się w tej roli. „Jeśli mam być szczery, nie widzę się w roli kandydata do tej funkcji”, miał powiedzieć Van den Hoogenband. „Ale jeśli kraj będzie mnie potrzebował, zgłoszę swoją kandydaturę”, żartował. Wcześniej tego roku mistrz olimpijski w pływaniu odebrał Ogień Olimpijski na lotnisku Schiphol. Ogień trafił do Holandii w związku z Europejskim Festiwalem Młodzieży Europy (European Youth Olympic Festival, EYOF), który odbędzie się w połowie lipca w Utrechcie. Van den Hoogenband jest dyrektorem tego wydarzenia. Kto przejmie funkcję obecnego króla w MKOL, nie jest więc jeszcze pewne. •

JAN SMIT: TROJE DZIECI ZUPEŁNIE MI WYSTARCZY

sto „zwykłych” osób grupie panelowej. Ta z gwiazd, która udzieli odpowiedzi najbardziej zbliżonych do odpowiedzi z grupy panelowej, wygrywa.

Każde miejsce wyznaczone na liście musi być dobrze umotywowane. Dzięki temu widzowie mają okazję do bliższego poznania popularnych w Holandii celebrytów. Widzowie mogą więc spodziewać się coraz bardziej zaskakujących wypowiedzi gwiazd, uzasadniających dlaczego jednych ze swoich kolegów umieścili na górze, a innych na dole listy.

Od tej chwili będą mogli się tego dowiedzieć w każdą niedzielę, o godzinie 21:25, w stacji BNN na kanale Nederland 3. •

NOWY SINGIEL

GORDONA

W sierpniu Gordon wydaje swój nowy singiel. Jak sam mówi: „Mój nowy singiel nosi tytuł Liefde Overwint Alles, a oprócz tego zaprezentuję też 2 numery solowe”. Ostatni singiel solowy Gordon wydał w 2011 roku. •

Jan Smit poinformował ostatnio, że trzecie dziecko, które pojawi się na świecie we wrześniu, dla niego i jego żony Lisy Smit będzie zarazem ostatnim. Volendamski piosenkarz ma już dwie córki, a na początku jesieni jego rodzina powiększy się o syna. Kiedy usłyszał, że poza córkami, będzie miał też syna, powiedział: „Kiedyś grałem w piłkę, więc mam nadzieję, że za kilka lat sam będę mógł stanąć za barierkami jako dumny ojciec. Ale jeśli syn wybierze tenis, też to zaakceptuję”. Wprawdzie żona Jana wspominała kiedyś, że chciałaby mieć dużą rodzinę z ośmiorgiem dzieci, ale jeśli chodzi o piosenkarza - troje dzieci w zupełności mu wystarczy. •

poPolsku nr 14 • 08

SKŁADNIKI: 1,5 KG ZIEMNIAKÓW • 4 PĘCZKI MŁODEJ RZEPY • 20 PLASTERKÓW COPPA DI PARMA • 100 G MASŁA • 2 DL KWAŚNEJ ŚMIETANY • 200 G ŻÓŁTEGO SERA Z KMINKIEM I GOŹDZIKAMI (FRIESE NAGELKAAS) • ½ PAPRYCZKI CHILI • 1 ŁYŻKA STOŁOWA MUSZTARDY • PIEPRZ I SÓL

przygotowanie: • Obierz ziemniaki i gotuj je około 20 minut w osolonej wodzie, a następnie dobrze utłucz.

• Odkrój końcówki rzepy z korzeniami, dobrze ją umyj i pokrój na grube kawałki, o wielkości 2 cm.

• Pokrój papryczkę chili na drobne kawałki. Pokrój ser w małą kostkę.

• Rozgrzej masło. Usmaż plasterki Coppa di Parma na chrupko i osusz je na papierze kuchennym.

• Wymieszaj utłuczone ziemniaki z młodą rzepą, papryczką chili, masłem, musztardą, kwaśną śmietaną i żółtym serem.

• Dopraw do smaku pieprzem i solą.

• Podawaj stamppot na 4 talerzach, układając na wierzchu usmażoną na chrupko Coppa di Parma.

Szef Kuchni – John Smeets

PRZEPIS STAMPPOT Z MŁODEJ RZEPY I COPPA DI PARMA

Przed nami wielki sezon bikini. Już od wielu miesięcy wiele kobiet dąży do idealnego wyglądu, który pozwoli im bez kompleksów założyć skąpy kostium i odważnie paradować po plaży. A mimo to każdego roku wiele pań obawia się pierwszego wyjścia w bikini.

KOBIETY NIE ZNOSZĄ NAGOŚCI Nie tylko dlatego, że strój jest mało wygodny - brytyjskie badania wykazały, że aż 6 na 10 kobiet nie znosi widoku własnego, nagiego ciała w lustrze. A to ponad 50%!

Spośród 2000 badanych pań, aż jedna czwarta odmówiła zawieszenia w domu lustra, z obawy przed tym, co mogłyby w nim zobaczyć.

KOMPLEKSY Wśród kompleksów, jakie ujawniły się podczas badania, na prowadzenie wysunęło się przede wszystkim niezadowolenie z obwisłego brzucha, a po nim uważanie się za zbyt grubą lub niedostatecznie umięśnioną. Wysokie miejsca zajęły też rozstępy, cellulitis i zwiotczała skóra.

GRUBSZY PARTNER Aż jedna trzecia badanych kobiet przyznała, że z powodu kompleksów cierpi ich życie miłosne. Jedna czwarta z nich czułaby się mniej niepewnie, gdyby partner był grubszy od nich, ponieważ aż 80% (!) kobiet uważa, że mężczyźni wyglądają nago lepiej niż one.

UWAŻAĆ SIĘ ZA PIĘKNĄ Wierzcie lub nie, ale z sondażu marki promującej kosmetyki do pielęgnacji skóry wynika, że w Holandii tylko 1% kobiet uważa się za piękne. Z kolei 5% z nich jest zadowolonych ze swojego wyglądu, ale ma problemy z pewnością siebie. I chociaż 43% holenderskich kobiet przyznało się do bycia pewnymi siebie, to jednak średnia ta leży zdecydowanie poniżej średniej światowej, wynoszącej 64%. Wydaje się też, że kobietom łatwiej przychodzi wymienienie zalet innych, ale pozostają bardzo krytyczne wobec własnej osoby. •

cube WIZYTÓWKI, ULOTKI, PLAKATY PROJEKTOWANIE LOGOTYPÓW SKŁAD DTP: gazety, foldery, katalogi rozmawiamy po polsku kubabe@gmail.com +31 647 066 841 +31 659 306 618

poPolsku nr 14 • 09

NAJBARDZIEJ ZESTRESOWANE SĄ RODZINY Z TRÓJKĄ DZIECI

OBGADYWANIE ZZA MOICH OKULARÓW PRZECIWSŁONECZNYCH

Można się spodziewać, że im więcej dzieci w rodzinie, tym bardziej stresująca jest atmosfera w domu.

Zwłaszcza dla matek. Amerykańskie badania wskazują jednak, że najwięcej stresu odczuwają matki z trójką dzieci.

W badaniu wzięło udział aż 7146 kobiet. Z udzielonych przez nie odpowiedzi wynika, że matki z trójką dzieci przeżywają większy stres niż matki, które mają ich czworo. W momencie, w którym rodzina powiększa się o trzecie dziecko, rodzice zaczynają odczuwać, że są w mniejszości. Kiedy pojawia się czwarte dziecko, większość matek nie przejmuje się już tak bardzo wszystkimi, związanymi z dzieckiem sprawami, a co za tym idzie – są dzięki temu mniej zestresowane.

Prowadząca badanie i posiadająca czworo dzieci psychiatra Janet Taylor, tłumaczy dlaczego łatwiej jest zająć się czwórką dzieci niż trójką. „Na perfekcjonizm po prostu brakuje już miejsca. Im więcej masz dzieci, tym większą pewność siebie w rodzicielstwie zyskujesz. Obsesyjne dostosowywanie domu pod kątem dzieci, także maleje po trzecim dziecku. Zwyczajnie zmienia się w walkę o przetrwanie. Przy czwórce dzieci przestajesz wreszcie przejmować się szczegółami. Cieszysz się już wtedy, kiedy uda ci się je wszystkie na czas zabrać do szkoły”, mówi Taylor.

RELAKS JEST BARDZO WAŻNY „Lepiej przespaceruj się 5 minut, aby ochłonąć, zamiast latać z wywieszonym językiem, by przygotować perfekcyjny lunch dla swoich trzech pociech”, mówi Amerykanka Karen Hobert Flynn. Po urodzeniu czwartego dziecka bardzo szybko przekonała się, że relaks to magiczne słowo, pozwalające pozbyć się największego stresu. •

HOLANDIA OSZCZĘDZA Aż 70% holenderskich gospodarstw domowych poczyniło w ubiegłym roku oszczędności. Co ciekawe, większe lub mniejsze oszczędności odnotowano we wszystkich kategoriach dochodowych.

Połowa z badanych ma poczucie, że nie będzie w stanie zaoszczędzić więcej pieniędzy, niż udaje się to obecnie. 60% oszczędzających znajduje się w ostatniej fazie oszczędzania, co oznacza, że nie będą w stanie kupić niektórych produktów. W ramach oszczędności, aż 9% z nich musiało sprzedać samochód. Dane te pochodzą z badania Nibud na temat strategii oszczędzania wśród Holendrów, które Nibud przeprowadziło wykorzystując dane organizacji zarządzania kredytami GGN. Jedna czwarta Holendrów przyznała, że jeszcze nigdy w życiu nie oszczędzała pieniędzy, ale 24% z tej grupy ma zamiar uczynić to w przyszłym roku. W tym momencie oszczędza około 60% gospodarstw domowych, z dochodami powyżej przeciętnej (wyższe niż 3 200 euro brutto miesięcznie). Istnieje też pokaźna grupa osób (50%), która ma poczucie, że nie będzie w stanie zaoszczędzić więcej niż obecnie. Także wśród tej grupy 22% osiąga dochody powyżej przeciętnej.

KOBIETY UWAŻAJĄ OSZCZĘDNYCH MĘŻCZYZN ZA ATRAKCYJNYCH Panowie, którzy myślą, że kupując paniom wiele drogich prezentów zdobędą ich serca, są w błędzie. Brytyjskie badania wskazują, że aż jedna na trzy

kobiety uważa, iż oszczędni mężczyźni są sexy. Dobrze się składa, bowiem jedna trzecia mężczyzn uważa podział rachunku na pierwszej randce za normalny.

Dzielenie rachunku, często określane jako „Going Dutch”, obecnie nie jest już widziane jako chciwość, tylko jako oszczędność, a to jest sexy. Tylko 22% badanych kobiet uważa oszczędzanie za rozczarowujące. •

Po ostatniej, nieskończenie długiej zimie, wreszcie nadszedł jego czas: sezon kawiarnianych ogródków. A cóż może być przyjemniejszego, od spędzenia tam całego dnia, rozkoszowania się jadłem i drinkami, prowadzenia interesujących rozmów i naturalnie… wspaniałego towarzystwa? Jeśli chodzi o mnie, ab-so-lut-nie nic!

Jeśli zapytasz mnie, jak najchętniej spędzam wolny, letni dzień, standardowo odpowiem: „podglądając ludzi zza moich okularów przeciwsłonecznych”. Uwielbiam zasiąść gdzieś w gwarnej uliczce Amsterdamu albo jeszcze lepiej – w ogródku kawiarnianym na zatłoczonej plaży – i rozkoszować się dobrym winem, smaczną kanapką czy miseczką oliwek, a przy tym możliwością przyglądania się powoli sunącej ludzkiej masie. Absolutnym szczytem zabawy jest dla mnie spędzenie takich chwil w towarzystwie kogoś, komu oglądanie ludzi sprawia równie dużą przyjemność, co mnie.

Dzięki temu wspólnie możemy do woli krytykować wszystkie kreacje, fryzury i inne szczegóły wyglądu innych.

Dużo za małe bikini, przez które wylewają się wałki skóry, stringi wystające ponad pasek spodni, ekstremalnie opaleni ludzie, śmieszne kapelusze i okulary przeciwsłoneczne, dziwne kurtki i torebki, szalone kombinacje garderoby oraz psy, które przypominają swoich właścicieli (albo odwrotnie). Wszystko, co tylko można sobie wyobrazić. O każdym człowieku można powiedzieć coś innego. I właśnie te różnice sprawiają, że obgadywanie jest takie fajne.

W takich momentach niesamowicie uświadamiam sobie, jak wiele różnych osób żyje na świecie.

Z moim towarzyszem od stolika obgadujemy nie tylko negatywne czy zabawne cechy wyglądu innych osób. Naturalnie zauważamy też piękne, smutne czy unikalne rzeczy. I bezdomnego, który chodzi w kółko obładowany swoim dobytkiem i tego słodkiego pieska. Fryzury, których nigdy wcześniej nie widziałam, ale które są piękne i niepowtarzalne. Albo elegancką, szczupłą kobietę, która właśnie minęła naszą kawiarnię na przecudnych szpilkach (jeśli okazują się zbyt cudowne, zwykle podchodzę, żeby zapytać, gdzie je kupiła). Mówiąc krótko, miłe lenistwo połączone z plotkowaniem i obgadywaniem innych.

Naturalnie zdaję sobie sprawę z tego, że inni też mogą oceniać mój wygląd. To ich święte prawo, a dla mnie nie ma znaczenia, co myślą o mnie obcy ludzie. Najważniejsze jest i zawsze będzie to, by być zadowolonym z siebie.

Ja jestem tego warta, ty także, prawda? •

poPolsku nr 14 • 10

HOROSKOP BARAN (21 marca – 20 kwietnia) Zrób sobie wychodne, wspólne jedzenie, miłe drinki, odświeżenie kontaktów towarzyskich.

Uważaj jednak, by nie wysyłać niezamierzonych sygnałów, niektórzy ulegną twojemu urokowi.

BYK (21 kwietnia – 21 maja) Nad wodę, na szlaki! Wyjdź na zewnątrz pojeździć na rowerze, pospacerować, trochę się poruszać. Dobrze ci to zrobi. Zrób to z kimś, samemu jest nudno!

BLIŹNIĘTA (22 maja – 21 czerwca) Wyjdź wreszcie z domu, by spotkać nowych ludzi. Ostatecznie jesteś bliźniakiem, nowi ludzie pozwalają ci rozkwitnąć.

RAK (22 czerwca – 22 lipca) Otwórz drzwi i okna, pozwól słońcu zajrzeć do środka. Ciesz się zapachem kwiatów. Nie masz ich w zasięgu ręki? Rusz się i poszukaj ich!

LEW (23 lipca – 22 sierpnia) Jeśli tak bardzo bolą cię plecy, zrób sobie przejażdżkę na rowerze albo idź na spacer. Czasami ruch to najlepsze rozwiązanie. Czekają cię wspaniałe tygodnie, ale i ciężka praca.

FILMOWY NA DVD: THE GHOST WRITER

Film The Ghost Writer to brytyjsko – niemiecko – francuska produkcja z 2010 roku, w reżyserii polskiego reżysera Romana Polańskiego.

Główne role zagrali tu Ewan McGregor, Pierce Brosnan i Kim Cattrall. Film oparty jest na bestsellerowej powieści brytyjskiego pisarza i dziennikarza Roberta Harrisa - The Ghost.

FABUŁA Młody pisarz otrzymuje szansę, by pracować jako tzw. ghost writer (anonimowy pisarz). Ma spisać wspomnienia znanego polityka, byłego premiera Zjednoczonego Królestwa - Adama Langa. Szybko odkrywa, że w karierze polityka nie wszystko się zgadza. Poprzedni „autor widmo”, Michael McAra, zmarł bowiem w tajemniczych i niewyjaśnionych okolicznościach.

PRODUKCJA Film posiadał ogromny budżet w wysokości 40 milionów dolarów. Zdjęcia rozpoczęły się w lutym 2009 roku. Nakręcenie filmu zajęło zaledwie kilka miesięcy, po czym rozpoczęto postprodukcję. Ale we wrześniu 2009 roku stało się coś nieoczekiwanego. Reżyser Roman Polański został aresztowany w Szwajcarii, w związku ze sprawą o molestowanie seksualne, przez którą w 1977 roku uciekł ze Stanów Zjednoczonych Ameryki. W celi Polański nie przerwał pracy nad filmem - jego adwokaci dostarczali mu materiały filmowe. Po

zwolnieniu z więzienia otrzymał areszt domowy. To właśnie z tego powodu nie mógł być obecny na premierze swojego filmu podczas festiwalu filmowego w Berlinie, który odbył się w 2010 roku. Mimo to, otrzymał na tym festiwalu nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia dla Najlepszego Reżysera. •

PANNA (23 sierpnia – 23 września)

CIEKAWOSTKI NA TEMAT THE GHOST WRITER, O KTÓRYCH BYĆ MOŻE NIE MIAŁEŚ POJĘCIA

Wakacje czy weekendowy wypad? Cudownie.

Czy wszystko już załatwiłeś? Jeśli nie, nie zwlekaj! Nieuregulowane sprawy powodują niepokój.

• Wzorzec zagranej przez aktora Pierce’a Brosnana postaci Adama Langa, został oparty na ówczesnym brytyjskim premierze, Tony’m Blairze.

• Styl filmu był porównywany ze stylem filmów samego Hitchcocka.

• The Ghost Writer stawiany jest na równi ze znanymi i bardzo popularnymi w latach siedemdziesiątych thrillerami spiskowymi.

• Odtwórca głównej roli Ewan McGregor przez długi czas był jednym z kandydatów, którzy mieli zastąpić Pierce’a Brosnana w roli Jamesa Bonda. Rola przypadła ostatecznie Danielowi Craigowi. Brosnana i McGregora możemy za to oglądać w filmie The Ghost Writer.

WAGA (24 września – 23 października) Przed tobą chwila spokoju. Spróbuj skoncentrować się na tym, co najważniejsze do zrobienia, a potem zafunduj sobie jak największy relaks.

SKORPION (24 października – 22 listopada) Przed tobą pasjonujący okres. A jeśli taki nie będzie, zadbaj o to, by to zmienić. Uczyni cię to szczęśliwym!

STRZELEC (23 listopada – 21 grudnia) Rozejrzałeś się dookoła? Tak wiele jest do zrobienia w twoim własnym otoczeniu. Podjęcie akcji od czasu do czasu nikomu nie szkodzi, a od zbytniego relaksu stajesz się leniwy.

KOZIOROŻEC (22 grudnia – 20 stycznia) Może nie jesteś najbardziej kreatywną osobą, ale na pewno jest miły sposób, by pobudzić szare komórki. Od czasu do czasu postaraj się wyczarować coś pięknego.

WODNIK (21 stycznia – 19 lutego) Cieszysz się pogodą. Spróbuj wykorzystać te kilka wolnych chwil i usiądź. Rozkoszuj się słońcem!

RYBY (20 lutego – 20 marca) Zaczynasz odżywać po kłopotach zdrowotnych.

Pilnuj swoich granic, zbyt łatwo je przekraczasz.

13

DLACZEGO LICZBA 13 UWAŻANA JEST ZA NIESZCZĘŚLIWĄ?

1

1 3 313

Strach przed liczbą 13, określany trudnym słowem triskaidekaphobia, oznacza lęk przed liczbą 13. Lęk ten ma podłoże w Biblii. W czasie Ostatniej Wieczerzy, Jezusowi towarzyszyło 12 apostołów i 12 pokoleń Izraela. Można więc odnieść wrażenie, że liczba 12 jest wręcz osobiście zaakceptowana przez Boga. Tym samym trzynaście to już o jeden za dużo, co czyni ją znaną jako liczbę diabelską.

Z tego powodu trzynastego dnia miesiąca wielu ludzi nie chce czynić żadnych poważnych zakupów, w rodza-

13

ju domu lub samochodu. W Ameryce lęk jest nawet tak duży, że w wielu wysokich budynkach nie wyznacza się 13 piętra. Zwyczajnie je się pomija. Jeśli 13 wypada w piątek, dla wielu to już zbyt wiele – tego dnia nawet Chrystus został ukrzyżowany…

Chińczycy natomiast zarzekają się, że najbardziej nieszczęśliwą jest liczba „4” (four). Powodem takich obaw jest fakt, że wymowa tego słowa zbytnio przypomina słowo „dood” (śmierć). •

13

SUDOKU Wypełnij cyfry od 1 do 9. Każdy numer może pojawić się tylko 1 raz w każdym rzędzie, każdej kolumnie i bloku 3x3. Rozwiązanie znajdziesz w polach A, B, C, D i E. Rozwiązaniem sudoku jest kod cyfrowy. Na naszej stronie internetowej www.popolsku.nu możesz wpisać rozwiązanie w zakładce Relaks. Wśród wszystkich nadsyłających prawidłowe rozwiązanie, wylosujemy 2 zwycięzców, którzy otrzymają książkę Anne Applebaum „Żelazna kurtyna. Zmiażdżenie Europy wschodniej.”. •

poPolsku nr 14 • 11

Do głównych dolegliwości występujących w syndromie chorego budynku należą: bóle głowy, zaburzenia zmysłu smaku lub węchu, ból gardła, sucha skóra, zmęczenie, zaburzenia koncentracji i zawroty głowy. Zły klimat wewnątrz budynku może jednocześnie nasilić objawy astmy i niektórych alergii. Potwierdzają to na przykład wyniki badania przeprowadzonego przez zajmującą się zdrowiem publicznym organizację GGD (Geneeskundige en Gezondheidsdienst) na potrzeby projektu „Środowisko wewnętrzne w szkołach podstawowych”.

Wynika z niego, że duszne powietrze w klasach wyraźnie pogarsza wyniki nauczania wśród uczniów.

WIELE PRZYCZYN Przyczyny niezdrowego klimatu wewnątrz budynku mogą być bardzo różne. W budynkach biurowych, domach i szkołach najwięcej szkód powoduje uszkodzona wentylacja lub zanieczyszczony system wentylacyjny. Inne przyczyny to substancje chemiczne łatwo przenikające z materiałów budowlanych, podłoży i/lub farb. Poza tym drukarki, kserokopiarki i komputery także mogą negatywnie wpływać na jakość powietrza. Zła wilgotność i zbyt wysoka temperatura stymulują rozwój bakterii, pleśni i wirusów, co także ujemnie wpływa na nasze zdrowie.

KLIMATYZACJA Z kilku przeprowadzonych badań wynika, że w domach i budynkach z zamontowanym systemem klimatyzacji częściej występuje zły klimat wewnętrzny.

Systemy te jeszcze nie są wystarczająco dobrze serwisowane i czasami są niepoprawnie instalowane, przez co kanały wentylacyjne zanieczyszczają się bardzo szybko. Wydaje się, że większość dolegliwości związanych z jakością powietrza występuje w nowoczesnych i dobrze izolowanych budynkach, gdzie często nie ma możliwości otwierania okien. Światowa Organizacja Zdrowia WHO szacuje, że jeden na trzy biurowce ma objawy syndromu chorego budynku.

MNIEJSZA WYDAJNOŚĆ Dr inż. Philomena Bluyssen, prowadząca badania przy TNO, ogłosiła, że zły klimat wewnątrz budynku wpły-

DOLEGLIWOŚCI WYWOŁANE

SYNDROMEM CHOREGO BUDYNKU

Syndrom chorego budynku (SBS) to nazwa zespołu dolegliwości spowodowanych przez złą jakość powietrza w pomieszczeniu.

Dolegliwości te bardzo przypominają przypadłości związane ze stresem zawodowym. Jaka jest ich geneza? wa na zmniejszenie wydajności pracy, a straty z tym związane wynoszą aż 3600 euro rocznie na każdego pracownika. W międzyczasie uchwalono nowe dyrektywy dla szkół i budynków, mające na celu poprawę klimatu wewnętrznego w budynkach. Dokładne i regularne wietrzenie pomieszczeń może zapobiec większości dolegliwości. Zasada ta dotyczy także domów mieszkalnych. Idealny poziom wilgotności powietrza (między 45 a 65 procent), można osiągnąć i utrzymać za pomocą nawilżaczy lub właśnie sprawnie działającej wentylacji. Najlepszym rozwiązaniem będzie też ustawienie drukarek i kserokopiarek w dobrze wentylowanym pomieszczeniu.

nicy, którzy czują się odrzuceni przez swojego szefa lub współpracowników, często skarżą się na te same dolegliwości. Zatem dobry klimat wewnątrz pomieszczenia nie wystarczy. Oprócz niego należy stworzyć dobrą atmosferę koleżeńską wśród pracowników, by dobrze czuli się w miejscu pracy. •

STRES ZWIĄZANY Z PRACĄ Bóle głowy, dolegliwości ze strony dróg oddechowych i zaburzenia koncentracji w pracy nie zawsze są efektem syndromu chorego budynku. Osoby doświadczające dużego stresu spowodowanego pracą także mogą skarżyć się na podobne dolegliwości. Pracow-

REGULAMIN PRACY Regulamin pracy jest regulaminem, który pracodawca wprowadza w sferze warunków pracy. Celem takiego regulaminu jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i zdrowych warunków pracy. Zgodnie z Prawem pracy pracodawca jest zobowiązany, by takie warunki zapewnić.

Układa on regulamin we współpracy z przedstawicielami pracowników (rada zakładowa, związek pracowników i związki zawodowe).

Każdy regulamin pracy, do którego pracodawca musi się bezwzględnie stosować, muszą być uregulowane kwestie dotyczące: • inwentaryzacji i oceny zagrożeń (RI&E) • polityki dotyczącej niezdolności do pracy • zakładowej służby ratunkowej (BHV) • pracowników prewencyjnych • prewencyjnych badań lekarskich (PMO - Preventief Medisch Onderzoek)

ZAKRES DZIAŁANIA Jeśli masz zastrzeżenia do pracodawcy spróbuj najpierw samodzielnie rozwiązać problem. Gdyby okazało się to niemożliwe, możesz zwrócić się do Inspekcji Pracy i Polityki Społecznej (Sociale Zaken Werkgelegenheid). Inspekcja ta będzie rozpatrywać anonimowe skargi wyłącznie, jeśli będą dotyczyły niebezpiecznych sytuacji.

Inspektorzy złożą wizytę w zakładzie pracy lub pracodawcy, bez informowania go, że została złożona na niego skarga. Jeśli zakład lub pracodawca mimo wszystko będzie podejrzewał, że złożono na niego skargę, Inspekcja najpierw skonsultuje to z pracownikiem. Dopiero po takiej konsultacji Inspekcja będzie kontynuować daną sprawę. • Przeczytaj cały artykuł na www.popolsku.nl DZWONIĄC POD NUMER 0800-5151 MOŻNA ZGŁASZAĆ SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH SPRAWACH: • Zgłoszenie poważnego wypadku przy pracy • Warunki pracy i czas pracy • Niestosowanie się do Ustawy o płacy minimalnej (wet minimumloon) • Kontrola Inspekcji Pracy i Polityki Społecznej • Zgłoszenie oszustw • Nielegalne zatrudnienie • Nieprzyjemności w kontaktach z agencjami pracy tymczasowej (patrz także ogłoszenie w tym numerze poPolsku)

poPolsku nr 14 • 12

ODWAŻYSZ SIĘ ZGŁOSIĆ CHOROBĘ?

Jak wynika z raportu Arbo Unie, 10 do 20 procent pracowników w Holandii boi się przyznać w pracy, że odczuwa dolegliwości chorobowe. Często muszą zmagać się z objawami stresu, które wynikają z niepokoju o posadę i sprawy finansowe.

Zmartwienia te powodują stres, a co za tym idzie – dolegliwości psychiczne, emocjonalne i fizyczne. Pracownicy, których to dotyczy, nie zgłaszają pracodawcy choroby i pracują nadal. W konsekwencji nie wykonują swoich obowiązków ze stuprocentową efektywnością. Co więcej: rosnąca liczba pracowników idzie do pracy, jednak na miejscu nie wykonuje obowiązków niemal w ogóle. To „ciche zwolnienie chorobowe” jest bezpośrednim skutkiem kryzysu gospodarczego.

Niewiele jest gałęzi gospodarki, które nie zostały dotknięte przez kryzys. Reorganizacja goni reorganizację. Oznacza to, że większa ilość pracy musi zostać wykonana przez mniejszą liczbę osób. W przypadku, gdy rośnie natłok obowiązków, powinna rosnąć także liczba zwolnień lekarskich. Ale nie zawsze tak jest. Jak podają oficjalne dane, ilość zwolnień wynosi około 4 procent, a w dodatku w ubiegłym roku zamiast wzrosnąć – spadła. Według Arbo Unie gwałtownie za to rośnie liczba cichych zwolnień. Ludzie mają więcej zmartwień i dolegliwości, jednak obawiają się

Tylko w tej gazecie przeczytasz wszystko o tym, co chcesz wiedzieć na temat życia i pracy w Holandii

Rozwiąż zadanie domowe ze strony 21, wypełnij je na www.popolsku.nl i każdego miesiąca stwórz szansę na wygranie tabletu.

Co dwa tygodnie ciekawe nagrody za rozwiązanie Sudoku ze strony 10, rozwiązanie można podać na www.popolsku.nl.

WEŹ UDZIAŁ

I WYGRAJ !!!!

zgłosić ten fakt pracodawcy, gdyż nie chcą stracić pracy. Jeśli wiedzą, że pracodawca jeszcze bardziej musi ciąć koszty z powodu zmniejszonego popytu, presja wzrasta jeszcze bardziej.

Strach i poczucie presji napędzają się nawzajem. Pracownicy boją się, że są następni w kolejce do zwolnienia. To prowadzi do niepewności i stresu, a te do cichego zwolnienia. Taka forma spadku lub braku efektywności wśród pracowników powoduje duże straty w przedsiębiorstwie. Płaci ono za mniejsze zaangażowanie i niższą produktywność. Poza tym, osoba, która wciąż uskarża się na jakieś dolegliwości, może w końcu stać się niezdolna do pracy na dłuższy czas. Badania zdrowotne przeprowadzone przez Arbo Unie dowodzą, że z powodu kryzysu rośnie ilość cichych zwolnień, a 10 do 20 procent pracowników stwierdziło, że w zeszłym roku ich produktywność spadła. Od tego wyniku odbiega jeszcze bardziej sektor ochrony zdrowia i edukacyjny – tam liczba cichych zwolnień sięgała nawet 30 procent.

Według krajowego biura 365/ArboNed w zeszłym roku wzrosła nie tylko ilość cichych zwolnień, ale także zwolnień krótkoterminowych. Głównie w instytucjach finansowych, budownictwie i branży transportowej pracownicy częściej zgłaszają krótkie niedyspozycje, co powoduje, że wracają do pracy nie będąc jeszcze do końca w dobrej formie.

W tych sektorach zwolnienia spowodowane stresem na przestrzeni ubiegłego roku wzrosły dwukrotnie, a w budownictwie nawet trzykrotnie. Na wzrost ten wpływ mają trzy czynniki: pracownicy mają więcej pracy, martwią się, że stracą posadę, mają także więcej zmartwień w domu. Arbo Unie radzi przedsiębiorstwom, by rozmawiały ze swoimi pracownikami i trzymały rękę na pulsie. To samo dotyczy samych pracowników: bądź odpowiedzialny i nie ukrywaj wciąż swoich problemów, poproś szefa o to, czego potrzebujesz do poprawnego funkcjonowania i pamiętaj, że strach jest złym doradcą! •

poPolsku nr 14 • 13

HOLENDERSKI SYSTEM OŚWIATY Nadzór nad systemem edukacji w Holandii sprawuje Ministerstwo Oświaty, Kultury i Nauki. Wszystkie dzieci w Holandii mają prawo do nauki i muszą mieć możliwość przygotowania się do funkcjonowania w społeczeństwie oraz na rynku pracy. W Holandii istnieje obowiązek szkolny oraz obowiązek uzyskania kwalifikacji.

Oznacza to, że młodzi ludzie w wieku od 5 do 18 lat muszą uczęszczać do szkoły dopóki nie zdobędą tzw. kwalifikacji startowych (startkwalificatie): dyplom havo, vwo lub mbo na poziomie 2 lub wyższym (havo - Hoger algemeen voortgezet onderwijs, odpowiednik polskiego technikum lub liceum zawodowego; vwo - Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs, odpowiednik polskiego liceum ogólnokształcącego; mbo - Middelbaar beroepsonderwijs, odpowiednik polskiej szkoły zawodowej). Pełny obowiązek nauki w Holandii obejmuje wszystkich od 5 roku życia: zaczyna się w pierwszy dzień miesiąca następującego po czwartych urodzinach dziecka. Dla uczniów w wieku od 5 do 16 lat jest to obowiązek szkolny, dla młodzieży między 16 a 18 rokiem życia – obowiązek uzyskania kwalifikacji. Wszystkie szkoły przechodzą inspekcje organizowane przez Kuratorium Oświaty (Onderwijsinspectie), która to instytucja może wprowadzać zmiany w polityce edukacyjnej lub też je odrzucać.

• Szkoły mbo ukierunkowane są na naukę zawodu. Wielu uczniów z vmbo po otrzymaniu dyplomu przechodzi do mbo. Nauka w mbo trwa 4 lata, a po jej ukończeniu absolwenci mogą zacząć stawiać pierwsze kroki na rynku pracy lub kontynuować naukę na poziomie hbo.

KSZTAŁCENIE PODSTAWOWE Szkolnictwo podstawowe kształci dzieci w wieku od 4 do 12 roku życia (w szkołach zwyczajnych). Już czterolatki mogą rozpocząć edukację podstawową, jednak obowiązek szkolny obejmuje dopiero dzieci, które ukończyły 5 lat. Szkołę, w której edukacja odbywa się na poziomie podstawowym nazywa się szkołą podstawową.

Dzieci, które nie radzą sobie w zwykłych szkołach podstawowych mogą zostać skierowanie do szkół specjalnych. Aktem prawnym regulującym działalność szkół podstawowych i specjalnych jest Ustawa o edukacji podstawowej (WPO, wet op het primair onderwijs). Po ukończeniu edukacji podstawowej kształcenie jest kontynuowane na poziomie średnim.

Dyplom mbo, havo lub vwo uprawnia do nauki w hbo. Nauka podzielona jest tam na dwa poziomy: bachelor i master (licencjat i magister). Są to stopnie nadawane osobom, które ukończyły szkołę wyższą. Po 4 latach nauki w hbo lub po 3 latach na uniwersytecie otrzymuje się stopień licencjata. By otrzymać tytuł magistra należy uczyć się jeszcze odpowiednio rok lub dwa lata. Może to być magister hbo, ale też magister uniwersytecki.

KSZTAŁCENIE ŚREDNIE W Holandii kształcenie średnie jest poziomem edukacji następującym po edukacji podstawowej i podlegają mu dzieci od 12 roku życia. Szkoła średnia przygotowuje ucznia do kontynuowania nauki w różnych rodzajów szkół wyższych albo na poziomie średniego kształcenia zawodowego oraz do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie – jest to tzw. kwalifikacja startowa. Edukacja na poziomie średnim trwa 4, 5 lub 6 lat. Pierwsze trzy lata nazywane są „kształceniem ogólnym” (w vmbo – pierwsze dwa lata).

Po ukończeniu szkoły podstawowej młodzież musi wybrać, w jakiej szkole średniej kontynuować naukę – pomocny jest w tym m.in. test Cito (Cito Eindtoets Basisonderwijs – odpowiednik polskiego testu szóstoklasisty). Test Cito został stworzony przez Centralny Instytut ds. Testów (Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling). Umożliwia on sprawdzenie, w której ze szkół średnich uczeń powinien kontynuować naukę. Test Cito nie jest testem, który można oblać lub zdać. W trakcie nauki w szkole podstawowej uczeń jest obserwowany, dzięki czemu od razu wiadomo, jakie ma możliwości w kontekście wyboru szkoły średniej. Wpływ na określenie najlepiej pasującego do ucznia poziomu szkoły średniej ma również jego rozwój społeczno-emocjonalny oraz ewentualne zaburzenia w zachowaniu i nauce.

• Vmbo (Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, przygotowawcza średnia szkoła zawodowa) trwa 4 lata i uczęszczają do niej uczniowie w wieku od 12 do 16 lat. Vmbo podzielone jest na cztery poziomy, najwyższym z nich jest poziom kształcenia ogólnego. Z tej szkoły uczniowie mogą przejść do havo.

• Nauka w havo trwa 5 lat i jest przeznaczona dla uczniów od 12 do 17 roku życia.

Stąd uczniowie mogą przejść do hbo (hoger beroepsonderwijs, wyższa szkoła zawodowa) lub mbo.

• W vwo edukacja trwa 6 lat, uczęszczają do niej uczniowie pomiędzy 12 a 18 rokiem życia. Stąd mogą przejść do hbo lub na uniwersytet. Vwo jest podzielone na dwa poziomy, Atheneum i Gimnazjum. W Gimnazjum naucza się dwóch języków klasycznych: łaciny i greki.

Dyplom vwo lub dyplom wstępny hbo (tzw. hbo-propedeuse, uzyskiwany po pierwszym roku kształcenia w hbo) uprawnia do nauki w wo (wetenschappelijk onderwijs, edukacja naukowa).

Charakterystyczny dla szkolnictwa w Holandii jest również podział na szkoły państwowe, niezależne (np. szkoły protestanckie, katolickie etc.) i prywatne. Pierwsze dwa rodzaje są finansowane przez rząd, ale mogą również wymagać wkładu finansowego rodziców. Szkoły prywatne są instytucjami stricte komercyjnymi. Uczeń (lub jego rodzice) uiszczają odpowiednią opłatę (instytucji lub nauczycielowi) stanowiącą zapłatę za szkolenie lub nauczanie. Termin „szkoły prywatne” w Holandii oznacza głównie szkoły średnie i wyższe, jednak w kraju jest również kilka prywatnych szkół podstawowych. Wpisowe, w zależności od szkoły, wynosi od 2500 do 30 000 euro. Prawie wszystkie szkoły międzynarodowe są szkołami prywatnymi. •

DLA UŁATWIENIA PODSUMOWANIE: Kształcenie podstawowe: około 2 miliony dzieci w Holandii uczęszczają do ponad 7000 szkół podstawowych. Zamiennie z określeniem „kształcenie podstawowe” (basisonderwijs) stosuje się również zwrot „edukacja podstawowa” (primair onderwijs, PO).

KSZTAŁCENIE ŚREDNIE: W Holandii istnieją różne rodzaje szkół średnich: KSZTAŁCENIE PRAKTYCZNE: • vmbo – przygotowawcza średnia szkoła zawodowa, obok kształcenia kierunkowego (leerwegondersteunend onderwijs, lwoo) • havo – technikum lub liceum zawodowe • vwo – liceum ogólnokształcące (atheneum, gimnazjum) KSZTAŁCENIE ŚREDNIE ZAWODOWE: • mbo – szkoła zawodowa KSZTAŁCENIE WYŻSZE: • hbo – wyższa szkoła zawodowa • wo – uniwersytet

KSZTAŁCENIE SPECJALNE: • Grupa 1: dzieci niewidome i niedowidzące lub takie, u których obok innych form niepełnosprawności występują również poważne wady wzroku...

• Grupa 2: dzieci głuche i niedosłyszące, dzieci z poważnymi zaburzeniami mowy oraz dzieci, u których obok innych form niepełnosprawności występują również poważne

zaburzenia słuchu lub mowy.

• Grupa 3: dzieci niepełnosprawne fizycznie, dzieci z poważnymi zaburzeniami nauki (zeer moeilijk lerende kinderen, ZMLK), niepełnosprawne fizycznie dzieci chore przewlekle lub dzieci, u których obok innych form niepełnosprawności występują również wcześniej wymienione formy inwalidztwa.

• Grupa 4: dzieci sprawiające trudności wychowawcze (zeer moeilijk opvoedbare kinderen, ZMOK), dzieci chore przewlekle z niepełnosprawnością inną niż fizyczna oraz dzieci w szkołach połączonych z instytucjami zajmującymi się „trudnymi” dziećmi.

POPRZEDNIE FORMY KSZTAŁCENIA (SPECJALNEGO) • kształcenie LOM (leer- en opvoedingsmoielijkheden, dla dzieci z trudnościami w nauce i sprawiających problemy wychowawcze) • kształcenie MLK (moeilijk lerende kinderen, dla dzieci z trudnościami w nauce) • kształcenie dorosłych •

poPolsku nr 14 • 14

MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE W FIRMIE JAK SIĘ DO TEGO ZABRAĆ?

W kolejnych numerach poPolsku opowiemy, w jaki sposób można wykorzystywać media społecznościowe w firmie. Z tego artykułu dowiecie się, jakie są cele takiego marketingu, jego grupy docelowe, monitoring, które z portali społecznościowych wybrać i jaką obrać strategię treści.

CELE Media społecznościowe często stanowią element strategii marketingowo-komunikacyjnej, taki dodatkowy środek umożliwiający dotarcie do odbiorców. Niekiedy ten typ marketingu wykorzystywany jest jako jedyny. Powodów może być wiele: budżet, wizerunek firmy, eksperyment lub rodzaj prowadzonej kampanii. W każdym razie, nie może obyć się bez sformułowania celów kampanii promocyjnej i ich uwzględnienia w planie marketingowym lub osobnym planie dotyczącym mediów społecznościowych.

W praktyce do najczęstszych celów stawianych sobie przez przedsiębiorstwa należą: • zasięg: zwiększenie zasięgu lub widoczności • zarządzanie reputacją: budowanie i wpływanie na reputację organizacji i marki wśród danej grupy odbiorców online • zaangażowanie: zwiększenie interakcji z grupą docelową i otrzymywanie informacji zwrotnych • innowacja: pozyskiwanie nowych pomysłów na wprowadzanie innowacji produktowej poprzez interakcję z odbiorcami • lojalność: zawiązywanie bliższych relacji z odbiorcami • pozyskiwanie klientów: zdobywanie nowych grup klientów • sprzedaż: zwiększanie sprzedaży na rzecz obecnych klientów

Zgłoś nadużycia dotyczące zatrudnienia tymczasowego w punkcie przyjmującym zgłoszenia na temat nieuczciwych biur pośrednictwa pracy - Meldpunt Malafide Uitzendbureaus !

Zaniżona wypłata?

(zarabiasz brutto mniej niż € 8,53 za godzine po ukończeniu 23 lat)

Drogie i złe zakwaterowanie?

(w przypadku gdy zapewnia je pracodawca)

Długie dni pracy?

(a praca w nadgodzinach nie jest odpowiednio wypłacana?)

Zgłoś nadużycia dotyczące zatrudnienia tymczasowego w punkcie Meldpunt Malafide Uitzendbureaus na stronie www.inspectieszw.nl.

W jakich sytuacjach zgłaszać nadużycia do SNCU ?

(Stowarzyszenie Przestrzegania Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Tymczasowych) Jako pracownik tymczasowy masz prawo do warunków pracy, jakie są zawarte w układzie zbiorowym pracy (tzw. CAO).

Masz pytania na temat zasad i przepisów zawartych w układach zbiorowych pracy dla sektora zatrudnienia tymczasowego lub przypuszczenia, że przepisy CAO zostały naruszone?

Zgłoś to w punkcie meldunkowym SNCU za pomocą formularza na www.poinformowaniepomaga.nl lub zadzwoń pod bezpłatny numer 0800-7008 (również w języku polskim), dzwoniąc z Polski: 00800-1124212.

Często pada pytanie, jaki w zasadzie jest cel angażowania się w ten rodzaj marketingu. Zazwyczaj pada bezmyślna odpowiedź: „bo wszyscy tak robią”. Jeśli i ty tak uważasz, musisz natychmiast przerwać takie działania! Wykorzystanie portali społecznościowych bez wyraźnej strategii skutkuje kiepskim efektem i może przynieść więcej szkód niż korzyści. Oczywiście cele, takie jak „pójście z duchem czasu”, czy „podążanie za konkurencją” mogą być dobrym powodem, jednak powinny one raczej stanowić element większej strategii.

Inna ważna rada: niech cele, które sobie wyznaczasz, będą ambitne. Wiele ludzi ma w głowie różnego rodzaju cele i marzenia, ale uważa, że nigdy nie będzie w stanie ich osiągnąć. I co się wtedy dzieje? Nic! Kontynuują po prostu to, czym zajmowali się do tej pory, nie zmieniając niczego w swoim życiu. Osiąganie celów zaczyna się od zapisania ich na kartce, nawet wtedy, gdy wydają się one odległe i niemal nieosiągalne.

Zapewne słyszałeś kiedyś, że cele, jakie sobie wyznaczasz, muszą spełniać zasady S.M.A.R.T. (akronim od hol. Specifiek, Meetbaar, Actie gericht, Realistisch, Tijdsgebonden), po polsku: • Szczegółowe - Im konkretniej, tym lepiej. Liczby sprawiają, że cele stają się bardziej uszczegółowione i konkretne. Pomyśl też o obszarach geograficznych i językach ważnych dla osiągnięcia twojego celu.

• Mierzalne - Liczby i daty czynią cele mierzalnymi.

• Ukierunkowane na działanie - Używaj czasowników. Niech będą to czasowniki dokładnie określające twoje cele.

• Realistyczne - Niech twoje cele będą ambitne i osiągalne zarazem. Często wymaga to określenia celów pośrednich. Cel nadrzędny może wydawać się całkowicie nierealny, ale już cele pośrednie są względnie proste do zrealizowania.

• Określone w czasie - Ustal limit czasowy. Również w tym przypadku rozsądniej będzie podzielić cele nadrzędne na cele pośrednie (kamienie milowe). Łatwiej jest oszacować czas trwania mniejszego projektu niż wielkiego przedsięwzięcia.

Mniejsze cele można zrealizować łatwiej i szybciej. Osiąganie małych celów będzie ponadto miało zbawienny wpływ na naszą motywację.

Wyobraź sobie, że chcesz zwiększyć zasięg swojej firmy przy wykorzystaniu Twittera.

Oznacza to, że chcesz mieć więcej obserwujących, a konkretniej: obserwujących, którzy śledzą twój profil (a nie profile obserwowane przez ciebie!).

Strategia S.M.A.R.T. powinna więc wyglądać następująco: W ciągu 12 miesięcy chcę mieć 500 nowych osób obserwujących nasz profil na Twitterze. Dobra strategia z jasnymi wytycznymi. Chcesz uzyskać nowych subskrybentów. Oznacza to skupienie się na strategii treści. Potrzebujesz postów, które zachęcą odbiorców do subskrybowania twojego kanału. Więcej na ten temat w jednym z kolejnych artykułów, w całości poświęconym treści.

Jeśli działasz w oparciu o istniejący już plan marketingowy, zaczerpnij z niego cele.

Może okazać się, że nawet 10 procent z nich można osiągnąć poprzez media społecznościowe. Zapisz je osobno i zastosuj do nich regułę S.M.A.R.T. W kolejnym artykule bliżej przyjrzymy się formułowaniu grup docelowych. • Autor: Henk van der Duim – www.socialcrowd.nl

poPolsku nr 14 • 15

ZAPANUJ NAD SWOIM

ŻYCIEM I PRACĄ

Zdarzyło ci się kiedykolwiek mieć problemy w pracy? A może masz wybuchowego szefa, irytujących kolegów lub jesteś w pracy niedoceniany? Czy w twojej pracy łatwo dochodzi do konfliktów?

Istnieje bardzo wiele czynników, które mogą mieć pozytywny lub negatywny wpływ na atmosferę w twojej pracy. Twoja praca czy zawód, tak jak i codzienne życie, składa się z miłych momentów.

Ale wypełnione jest także mniej udanymi wydarzeniami czy spotkaniami z uciążliwymi dla ciebie ludźmi.

W wielu przypadkach nie masz żadnego wpływu na to, co dzieje się z tobą lub twoim otoczeniem. Zawsze masz jednak wpływ na to, jak sobie z danym zdarzeniem poradzisz. Jeśli przydarzają ci się nieprzyjemne sytuacje, możesz poczuć się jak „ofiara”. Ale możesz też wyciągnąć z nich wnioski i naukę. Dzięki temu możesz zamienić to wydarzenie w coś pozytywnego. Nie poddasz się pod wpływem niekorzystnego przebiegu zdarzeń, tylko pozostaniesz silny, w kontakcie ze swoją mocą, nie ugniesz się. Pomogą ci w tym tzw. „Cztery Umowy Tolteków”.

TOLTEKOWIE Mianem Tolteków określa się pochodzącą z Meksyku grupę etniczną, żyjącą pomiędzy X a XII wiekiem. Naukowa i religijna elita tego narodu była mądra i uduchowiona.

Wychodzili oni z założenia, że można rozwijać to, w jaki sposób panujemy nad własnym życiem. Jeśli jesteś panem własnego życia, możesz doświadczać więzi z Bogiem i ze swoją własną, boską naturą. To sprawia, że żyjesz bardziej samodzielnie i jesteś szczęśliwszy.

W celu rozwijania panowania nad swoim życiem, Tolteccy mędrcy posługiwali się tzw. czterema umowami, stanowiącymi cztery środki pomocy. W rzeczywistości chodzi tu o to, by przestrzegać czterech życiowych zasad. Także dzisiaj te cztery zasady mogą okazać się bardzo przydatne!

CZTERY UMOWY TOLTEKÓW Bądź nieskazitelny w słowach. To może oznaczać tyle, co: „bądź świadomy słów, których używasz i tego, co mówisz do innych”. Słowami możesz sprawić wiele dobra, ale też wyrządzić wiele szkody. Przyglądając się sobie zauważysz, że plotkujesz nawet o osobach, które kochasz. Przeważnie robisz to, by uzyskać poparcie dla swojego punktu widzenia. Zaakceptuj, że twoje stanowisko wynika z tego, kim jesteś i tego, że inni ludzie mogą mieć inne zdanie. Jeżeli zaczniesz mówić inaczej, zaczniesz też inaczej się czuć, a i inni zaczną cię inaczej postrzegać! Podsumowując: twoje życie zmieni się na lepsze.

• Nie bierz nic do siebie. To uwolni cię między innymi od częstego poczucia niższości i własnej niepewności. Ponosisz odpowiedzialność za siebie i za to, jak się postrzegasz. Nigdy za kogoś czy za to, jakie ten ktoś miał (lub mógł mieć) zamiary.

• Nie zakładaj nic z góry. Założenia i hipotezy często nie mają nic wspólnego z rzeczywistością: mówią niewiele o tobie i jeszcze mniej o innych. Zamiast tego, lepiej zadawaj pytania. Zawsze upewniaj się czy to, co zakładasz jest prawdą!

• Rób wszystko najlepiej, jak potrafisz. Jeżeli dasz z siebie wszystko, niezależnie od rezultatu twoich działań osiągniesz spokój ducha i sumienia. Zastosowanie trzech pierwszych umów możliwe jest tylko pod warunkiem gotowości ich jak najlepszego wykonania!

CO Z TEGO MASZ? Oczywiście nie zawsze uda ci się być klarownym w słowach. Stałe przyzwyczajenia formułują zakorzenione wzorce. Potrzeba czasu, by zastąpić je innymi. Naturalnie czasem będziesz odczuwać krytykę i odbierać coś osobiście, przez co regularnie będziesz zapominać o sprawdzeniu, czy wszystko się zgadza.

Ale poprzez dawanie z siebie wszystkiego, powoli zaczniesz zmieniać się w lepszą osobę. Zgodnie z zasadą, że: „praktyka czyni mistrza”.

Zauważysz też, że w coraz większym stopniu zaczynasz panować nad swoim życiem. Uzyskasz więc większą kontrolę nad tym, co się z tobą dzieje, także w pracy. Nauczysz się też lepiej i z większą przyjemnością radzić sobie z otaczającymi cię ludźmi.

Umowy Tolteków mówiące o rozwoju osobistym i kunszcie życia są dzisiaj tak samo aktualne, jak były jeszcze tysiąc lat temu. Wykorzystaj to! •

Po raz pierwszy w historii, 10 zasad flirtowania w biznesie, punkt po punkcie. „10 przykazań Flirtu”, z uśmiechem, przedstawia zasady flirtowania i udowadnia, że flirtowanie nie tylko uprzyjemnia twoje życie i pracę, ale wiedzie do sukcesu i dobrobytu. Nie przegap okazji!

E-booka możesz zamówić za 7€ na stronie

www.zakelijkflirten.com/Polish.

poPolsku nr 14 • 16

MUMIE KAPŁANÓW AMONA

Do 15 września b.r. w Muzeum Starożytności w Lejdzie, będzie można obejrzeć wystawę sarkofagów egipskich kapłanów Amona. W centrum wystawy znalazły się liczące trzy tysiące lat sarkofagi kapłanów Amona z Teb. Najpotężniejsi kapłani i kapłanki starego Egiptu, byli około 1000 l p.n.e. najbardziej wpływowymi sługami w klasztorach Amona w Tebach. Po śmierci składano ich w wyjątkowo pięknie zdobionych sarkofagach. Podczas zwiedzania, konserwator Christian Greco opowie o niezwykłym znaczeniu ich symboliki oraz jednym z najbardziej spektakularnych odkryć egipskiej archeologii – znalezieniu sarkofagów w 1891 roku. Zwiedzający będą mogli się też dowiedzieć, w jaki sposób kilka lat później sarkofagi zostały rozdzielone pomiędzy muzeami na całym świecie.

W każdą ostatnią niedzielę miesiąca odwiedzających oprowadza po wystawie konserwator, restaurator lub inny pracownik muzeum. Więcej informacji znajdziesz na stronie: www.rmo.nl. •

Tego lata stolica stworzy scenę dla tzw. urban dance. Summer Dance Forever to miejski festiwal międzynarodowy, który odbędzie się w klubie Paradiso, Teatrze MC oraz Akademii Tanecznej Lucii Marthas. Festiwal przyciąga do Amsterdamu najlepszych tancerzy z całego świata, którzy wezmą udział w tanecznych przedstawieniach, pojedynkach i warsztatach.

22-29 SIERPNIA AMSTERDAM

SUMMER DANCE FOREVER Urban dance jest niezmiernie popularny. Dzieje się tak nie tylko za sprawą wielu programów telewizyjnych, ale także dzięki rosnącej liczbie tancerzy, którzy co tydzień odwiedzają studia tańca. Mimo to, liczba festiwali pozostaje skromna. Tego, kto postanowi wpisać w internetową wyszukiwarkę „urban dancefestival”, czeka rozczarowanie. Rezultaty wyszukiwania w skali całego świata nie wyniosą więcej niż jedną stronę. A to dodatkowy powód dla Summer Dance Forever, by zainicjować światowy festiwal, na którym zaprezentują się największe gwiazdy i miłośnicy tańca z całego świata. I chociaż większość letnich festiwali odbywa się przeważnie gdzieś w szczerym polu, organizując Summer Dance Forever Amsterdam chce udowodnić, że taką imprezę świetnie da się przeprowadzić w mieście.

Festiwal zamierza poświęcić szeroką uwagę matce wszystkich fenomenalnych stylów urban dance: the battle. Tancerze zaprezentują się przed międzynarodowym jury. Takie taneczne pojedynki przyciągają tancerzy z całego świata: od Korei, Rosji, Polski czy Francji, aż po Japonię i Stany Zjednoczone Ameryki. I nie powinno to nikogo dziwić – kto wygra Forever-battle, osiągnie światową sławę.

Podczas całego tygodnia będzie też można wziąć udział w wielu dostępnych warsztatach, organizowanych w takich kategoriach, jak: house, hiphop, popping, vogue-ing, whacking, ragga jam, dancehall oraz jazz fusion Uk style. • Summer Dance Forever odbędzie się w terminie od czwartku 22 sierpnia do czwartku 29 sierpnia.

Dodatkowe informacje odnośnie cen i godzin rozpoczęcia imprez, znajdziesz na stronach www.summerdanceforever.com i www.paradiso.nl.

BEZPŁATNY

ZOMERPARKFEEST W VENLO Od czwartku 1 do niedzieli 4 sierpnia odbędzie się bezpłatny czterodniowy festiwal kulturalny w Julianapark w Venlo. Z blisko 80 000 odwiedzających festiwal w ciągu czterech dni oraz ponad setką artystów, jest to jeden z największych holenderskich festiwali tego rodzaju. Środek ciężkości festiwalowego programu kładzie nacisk na muzykę wszystkich gatunków. Oprócz tego można tu obejrzeć występy teatralne i taneczne, a także z dziedziny mody, filmu, literatury, sztuki wizualnej i nauki. Koncert Laury Jansen, znanej holenderskiej piosenkarki mieszkającej w Los Angeles, to jeden z wielu zapowiadanych występów muzycznych festiwalu. Zobaczymy także jednego z członków grupy rapowej Flinke Namen – MC Fita. Oprócz wymienionych gwiazd, podczas tego wydarzenia kulturalno–muzycznego zagrają także artyści międzynarodowi: Broken Brass Ensemble, Cumbia All Starz (Peru), METZ (Kanada), Mister and Mississippi, zespół rockowy Mozes and the Firstborn, zespół jazzowy Maison du Malheur i inni. Zomerparkfeest zawsze poszukuje balansu pomiędzy znanymi i nieznanymi aktami muzycznymi. W przeszłości legendarne występy odnotowały tu takie gwiazdy, jak Kaizers Orchestra, Infadels i Paolo Nutini, i to jeszcze zanim zdobyły międzynarodową sławę. Na Zomerparkfeest z powodzeniem dojedziesz transportem publicznym. Teren festiwalu znajduje się w odległości stu metrów od centralnej stacji kolejowej w Venlo. Jeżeli mimo wszystko zamierzasz przyjechać własnym samochodem, podążaj za tablicami prowadzącymi do centrum. •

zomerparkfeest

1-4 SIERPNIA 2013

JULIANAPARK VENLO

WEJŚCIE GRATIS

poPolsku nr 14 • 17

ZDROWE OPALANIE Po mroźnej zimie i chłodnej wiośnie chyba wszyscy czekamy na długie i gorące lato! To czas, kiedy w weekendy i po pracy możemy wypocząć na świeżym powietrzu. Prawdopodobnie macie już jakieś plany wakacyjne, nawet jeśli miałby to być tylko jeden dzień na plaży. Czy można wyobrazić sobie coś wspanialszego niż dotyk ciepłych promieni słońca na własnym ciele? A na dodatek, brązowy odcień skóry pasuje każdemu!

POZYTYWNE ODDZIAŁYWANIE SŁOŃCA! Wystarczy wspomnieć tutaj o wytwarzaniu witaminy D, która wzmacnia kości. Albo o korzystnym wpływie ciepła i światła na nasze samopoczucie. Ponadto promienie słoneczne, w rozsądnej dawce, mają pozytywny wpływ na takie schorzenia skóry jak łuszczyca czy wyprysk. Jednak nie można zapominać także o negatywnych skutkach oddziaływania słońca. Nadmierna ekspozycja na słońce jest niezdrowa nie tylko dla skóry, ale również dla systemu odpornościowego. Korzystajmy zatem świadomie ze słońca, ale chrońmy przy tym naszą skórę. Promienie UV są w dużej mierze odpowiedzialne za starzenie się skóry, tworzenie się przebarwień, a nawet za raka skóry.

CZYM SĄ PROMIENIE ULTRAFIOLETOWE? Promieniowanie ultrafioletowe składa się z promieni UV-A, UV-B i UV-C. Jest ono w dużej mierze blokowane przez atmosferę ziemską. Ważną rolę pełni w tym warstwa ozonowa. Atmosfera ziemska działa zatem jako tarcza UV chroniąc naszą skórę przed poważnymi dysfunkcjami: • promieniowanie UV-C jest najsilniejszą formą promieniowania UV, ale nie dociera ono do powierzchni ziemi.

• promieniowanie UV-B jest częściowo blokowane przez atmosferę ziemską, ale w bezchmurne dni dociera do powierzchni ziemi. UV-B jest główną przyczyną poparzeń słonecznych i raka skóry.

• promieniowanie UV-A dociera stosunkowo łatwo do powierzchni ziemi i jest najmniej szkodliwym promieniowaniem UV. Jednak i ono może również powodować starzenie się skóry i raka.

JAK SILNE JEST PROMIENIOWANIE UV? Siła promieniowania UV zależy od: • pory roku: latem ilość światła słonecznego jest znacznie większa niż zimą. Spowodowane jest to pozycją orbity ziemskiej względem słońca.

• pory dnia: w południe słońce znajduje się prostopadle do powierzchni ziemi i musi pokonać stosunkowo nieduży odcinek atmosfery ziemskiej. Promieniowanie UV jest wtedy najwyższe.

• szerokości geograficznej: im bliżej równika, tym promieniowanie UV jest wyższe.

• wysokości n.p.m.: wysoko w górach promieniowanie UV jest słabiej filtrowane niż nad morzem.

• odbicia promieni: kiedy promienie UV odbijają się od śniegu, wody lub piasku, zmienia się kierunek ich padania, przez co następuje znaczny wzrost promieniowania.

• dodatkowego filtrowania: przy dużym zachmurzeniu ilość promieniowania UV docierająca do powierzchni ziemi jest niewielka.

CHROŃ CIAŁO PRZED PROMIENIOWANIEM UV Odpowiednia ochrona jest szczególnie konieczna przy dłuższej ekspozycji na słońce, na przykład w trakcie wakacji. W przeciwnym razie narażamy się na poparzenia, rozwinięcie się raka skóry i jej przedwczesne starzenie się skóry. Dlatego tak ważnym jest korzystanie z kąpieli słonecznych z rozwagą i umiarem. Skórę powinniśmy chronić każdego dnia, nawet gdy niebo jest mocno zachmurzone, a nawet gdy znajdujemy się w oszklonych pomieszczeniach. Światło słoneczne przenika również przez te warstwy. Szczególną uwagę należy zwrócić na optymalną ochronę dzieci do 16 roku życia, gdyż ich skóra jest narażona na większe ryzyko!

UBRANIA Warstwa materiału może powstrzymać znaczną część promieni UV. W letnie dni zaleca się zatem noszenie koszulek lub bluzek.

• Kapelusze i czapki - Nośmy kapelusze lub czapki. Tworząc cień, dają nam one dodatkowa ochronę.

• Unikajmy silnego słońca. - W południe nasłonecznienie jest zawsze największe.

Postarajmy się unikać słońca o tej porze. W lecie w Europie Północnej słońce jest najsilniejsze pomiędzy godziną 12 a 15.

• Okulary przeciwsłoneczne - Promieniowanie UV może też szkodzić naszym oczom. Chrońmy je nosząc okulary z dobrym filtrem UV. • KREMY DO OPALANIA Wybierajmy takie, które są dostosowane do naszej skóry. Kremy te są skutecznym sposobem ochrony przed promieniowaniem UV. Każdy z nich, w zależności od wysokości filtra, zapewnia nam odpowiedni stopień ochrony. Informacja ta, zwana wskaźnikiem ochrony przeciwsłonecznej (ang. SPF), zawsze znajduje się na opakowaniu.

WYBÓR KREMU A RODZAJ KREMU • Fototyp 1 - karnacja bardzo jasna, łatwo ulega poparzeniom, trudno się opala; faktor 30-50 • Fototyp 2 - karnacja jasna, dość łatwo ulega poparzeniom, opala się powoli; faktor 20-30 • Fototyp 3 - stosunkowo jasna karnacja, rzadko ulega poparzeniom, łatwo się opala; faktor 20-30 • Fototyp 4 - karnacja ciemna, prawie nigdy nie ulega poparzeniom, szybko się opala; faktor 20 • Dzieci do 16 roku życia, niezależnie od rodzaju karnacji; faktor 30-50! •

poPolsku nr 14 • 18

FUNDACJA KIENKEURIG

Pierwsze kontakty z polskim miastem Chojnice sięgają roku 1989. W tymże roku Zenon Gasparowicz zaczął szukać kontaktu z rodziną Collard z Waalwijk. Zenon jest synem Jana Gasparowicza, polskiego żołnierza, który podczas II Wojny Światowej w 1944 roku dostał dach nad głową u mieszkającej w Waalwijk teściowej Josa Collarda – założyciela Fundacji Kienkeurig.

Fundacja Kienkeurig realizuje projekty dla osób niepełnosprawnych, chronicznie chorych i seniorów w Chojnicach i okolicach tego miasta.

Aby możliwa była realizacja tych projektów, fundacja organizuje akcje zbiórki pieniędzy i towarów. Fundacja jest zwartą organizacją z małym dystansem komunikacyjnym i utrzymującą intensywne kontakty z Chojnicami, dzięki czemu pomoc zawsze jest szybka i trafia we właściwe miejsca. Fundacja jest między innymi aktywna w projektach realizowanych dla szkół, domów dziecka, domów opieki, banków żywności oraz hospicjów dla pacjentów terminalnych.

WSPÓŁPRACA Dzięki staraniom Fundacji Kienkeurig, nawiązano współpracę pomiędzy Chojnicami a Waalwijk”. Częściowo miało to wpływ na społeczny rozwój Chojnic oraz poczucie solidarności pomiędzy generacjami tych europejskich miast. Dzięki zaangażowaniu Fundacji i wszystkich współpracujących z nią wolontariuszy, sytuacja chojnickiej służby zdrowia wyraźnie poprawiła się od 1995 roku.

PROJEKTY Fundacja Kienkeurig do tej pory zrealizowała m.in. następujące projekty: • Dla szpitala w Chojnicach: zakup urządzeń medycznych, karetki pogotowia, łóżek szpitalnych, urządzeń kuchennych, chodzików i mebli.

• Dla domu dziecka w Tucholi: zakup mebli, remont kuchni i sanitariatów, zakup odzieży roboczej.

• Dla Hospicjum Stacjonarnego w Chojnicach: łóżka szpitalne, chodziki, wyposażenie kuchni, meble, firanki, za-

słony, telewizory, odzież i atrybuty liturgiczne.

• Dla najuboższych inwalidów w Chojnicach: chodziki i skutery dla osób niepełnosprawnych.

Fundacja może kontynuować swoją pracę dzięki darowiznom i sponsoringowi. Informacje: www.kienkeurig.eu. • Przeczytaj cały artykuł na www.popolsku.nl Jos Collard, założyciel Fundacji Kienkeurig został ostatnio odznaczony przez ambasadora Jana Borkowskiego. Jos otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, przyznany przez prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego. Przyznając odznaczenie prezydent chciał podkreślić swoje uznanie dla pomocy i opieki, którą Jos wraz z Fundacją Kienkeurig już od niemal ćwierć wieku roztacza nad osobami niepełnosprawnymi, chronicznie chorymi i seniorami w polskich Chojnicach.

NO LIMIT COACHING coaching dla kobiet

Poradnictwo dla kobiet, które stanęły w obliczu trudności, pytań lub życiowego zastoju i potrzebują specjalistycznej pomocy, która da im motywację do zmian.

Bożena Kwiecień wysłucha Cię i zachęci do zrozumienia w jakim punkcie życia się znajdujesz, gdzie chcesz dotrzeć oraz jak możesz to możesz osiągnąć.

Bożena pomoże Ci wykorzystując NLP, Strategic Transformation i terapię regresji, dzięki którym znowu będziesz szczęśliwa!

ORGANIZUJEMY IMPREZY URODZINOWE FIRMOWE OKOLICZNOSCIOWE

www.nolimitcoaching.nl Tel: 070-3062533

GASTHUISSTRAAT 36, 5961GB HORST

poPolsku nr 14 • 19

POLDER BEEMSTER

W HOLANDII PÓŁNOCNEJ Znajdujący się w Holandii Północnej polder Beemster umieszczony jest na oficjalnej Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ten odwodniony polder z 1612 roku jest świetnym przykładem na to, jak Holendrzy sami „stworzyli” sobie Holandię. Dzięki tej zmianie przyrody ludzie nadali jej nową formę.

LOUIS COUPERUS

W ZBIORACH BIBLIOTEKI KRÓLEWSKIEJ Biblioteka zamierza poddać cyfryzacji cztery ważne, ilustrowane pierwsze druki z kolekcji Couperusa i trwale umieścić je w swojej ofercie. Chodzi o książki: Psyche (1898), Uit blanke steden onder blauwe lucht (1912 - 1913), Oostwaarts (1942) oraz Nippon (1925). We wspólnej sali wystawowej Archiwum Narodowego i Biblioteki Królewskiej „De verdieping van Nederland” od 3 lipca do połowy października będą wystawione niezwykłości z kolekcji Couperusa: pierwszy i piąty druk książek Eline Vere (1889), Majesteit (1895) oraz God en goden (1903). Projekty okładek zostały wykonane przez L.W.R. Wenckebacha, R.N. Rolanda Holsta oraz J. Tooropa. Pokazane zostaną także portret Couperusa oraz oryginalny rękopis książki Met Louis Couperus in Afrika.

Odzyskiwanie ziemi rozpoczęło się już w Średniowieczu. Wokół małych kawałków ziemi, które wciąż były zalewane przez wodę, zaczęto budować groble. Od XVI wieku skupiano się na osuszaniu całych jezior. Tak też stało się w przypadku Beemster.

Ostatecznie w XX wieku powstały poldery Flevo i Maasvlakte.

W 1607 roku grupa amsterdamskich kupców i burmistrzów zdecydowała o osuszeniu obszaru Beemster, by wykorzystywać polder do uprawy żywności. Amsterdam bardzo szybko się rozwijał i jego mieszkańcy potrzebowali coraz więcej pożywienia. Wokół jeziora wybudowano wysoką, solidną tamę o długości 38 kilometrów. Otoczono ją kanałem (rodzajem szerokiego rowu). Następnie przy pomocy aż 43 wiatraków, rozpoczęto odpompowywanie wody z jeziora.

10 czerwca minęło dokładnie 150 lat od momentu narodzin Louisa Couperusa w Hadze. Biblioteka Królewska (BK) zaangażowała się w uroczystości organizowane między innymi przez Towarzystwo Louisa Couperusa. W BK znajdują się najbardziej niezwykłe w Holandii zbiory z Kolekcji Couperusa, która powstała w 2006 roku wraz z zakupem zbiorów J.A. Eekhofa. Kolekcja liczy sobie około 2200 tomów.

KIM BYŁ LOUIS COUPERUS? Couperus pochodził z fryzyjskiej rodziny, której pierwotne nazwisko Kuipers zostało później złacinizowane na Couperus. Louis był bardzo wszechstronnym pisarzem. Pisał w wielu gatunkach literackich. Zadebiutował poezją, ale szybko przeszedł do pisania powieści psychologicznych. Ponadto pisał baśnie, bajki kulturowe, powieści historyczne, reportaże oraz felietony. Couperus znany jest jako jeden z najważniejszych pisarzy literatury holenderskiej. •

LEVENSLIED I SMARTLAPPEN Za budowę i umieszczenie wiatraków odpowiadał Jan Adriaenszoon Leeghwater. Jezioro zostało osuszone w roku 1612, dzięki czemu można było rozpocząć prace nad zagospodarowaniem nowo odzyskanej ziemi. Wybudowano drogi, wykopano rowy i wzniesiono gospodarstwa. Wszystko to na podstawie ściśle przestrzeganego wzorca liniowego. To właśnie temu uporządkowanemu podziałowi ziemi Beemster zawdzięcza swoją sławę.

W ciągu kolejnych stuleci nieustannie eksperymentowano z gospodarką wodną. Przez długi czas wiatraki dbały o suche stopy mieszkańców. Ale także o to, by poziom wody był korzystny dla rolnictwa.

W późnym wieku XIX wiatraki zostały zastąpione przepompowniami wody, które początkowo były zasilane parą, a następnie olejem napędowym.

Obecnie gospodarką wodną zarządza się przy pomocy pomp elektrycznych i komputerów.

Beemster jest podzielony na ponad pięćdziesiąt kawałków ziemi. Każdej z tych części odpowiada własna wysokość poziomu wody. Rolnicy chcieliby utrzymywać niski poziom wody pod swoimi polami. Mieszkańcy wsi wręcz przeciwnie – chcieliby utrzymywać wysoki poziom, ponieważ w przeciwnym razie gniją pale, na których zbudowali swoje domy. Z kolei poziom wody odpowiadający hodowcom bydła znajduje się pomiędzy oboma opisanymi powyżej.

Wcześniej odpompowywano wodę, by ustrzec się przed problemami. Współcześnie woda jest także wpompowywana. W ten sposób w okresach suszy Beemster dostaje słodką wodę z jeziora IJssel.

„Levenslied” to piosenka, w której najważniejsze są rozpoznawalność i prostota. To lekka, sentymentalna piosenka, skierowana przede wszystkim do przeciętnego słuchacza. Ponieważ takie piosenki bardzo często zawierają proste teksty, ludzie wykształceni w kierunku muzyki i sztuki patrzą na nie poprzez pryzmat taniego wrażenia, które prostotę piosenki pozostawia daleko z tyłu. To właśnie oni określają „levenslied” jako „smartlap” (ckliwa piosnka).

Słowo „levenslied” (sentymentalna piosenka) wymyślili Jean-Louise Pisuisse i Max Blokzij w 1908 roku. Podczas swojego tournée po holenderskich Indiach, ci dwaj artyści szukali holenderskiej alternatywy dla francuskiego słowa „chanson”. Dlatego tak długo próbowali określić swój repertuar innymi słowami, aż wymyślili „levenslied”. Piosenka, w której zawarte jest prawdziwe życie.

Przed rozpoczęciem II Wojny Światowej, Louis Davids był jednym z głównych pionierów „levenslied”. W Holandii, począwszy od lat 50. aż po lata 80., gatunek ten został zdominowany przez producentów Johnny’ego Hoesa i Pierre’a Kartnera, którzy produkowali odnoszące sukcesy płyty dla takich artystów, jak Corry en de Rekels, Eddy Wally i Zangeres Zonder Naam. Ta ostatnia została nawet okrzyknięta „królową levenslied”. Dzięki programom telewizyjnym Op Losse Groeven i Op Volle Toren publiczność na bieżąco była informowana o pojawianiu się nowych przebojów i artystów w świecie sentymentalnych piosenek. Wielu piosenkarzy i piosenkarek tego gatunku muzycznego było prostymi ludźmi, pochodzącymi zwłaszcza z amsterdamskiej dzielnicy robotniczej „De Jordaan”. Zasłynęła ona zresztą jako dzielnica, z której wywodziło się i o której śpiewało wielu piosenkarzy „levenslied”.

W latach 80. zainteresowanie głównych mediów spadło.

Pomimo zaprezentowania dziewięciu umieszczonych w top 10 przebojów André Hazesa, który stał się nową gwiazdą gatunku oraz incydentalnych hitów Koosa Albertsa, mało było

muzyków, którym udawało się dokonać przełomu i grać dla dużej publiczności.

Od tej chwili największym wsparciem dla „levenslied” stali się przede wszystkim nielegalni nadawcy radiowi i małe, wyspecjalizowane w tym gatunku muzycznym wytwórnie. W tym świecie w latach 90. zrodził się niezwykły sukces Fransa Bauera. Od drugiej połowy lat 90. gatunek zaczął odzyskiwać swoją popularność. Stało się tak dzięki sukcesom takich artystów, jak wspomniany już Frans Bauer, Corry Konings, Marianne Weber i Jan Smit. •

poPolsku nr 14 • 20

POMOC Hans Pannekeet

W rozdziale 13 przeczytaliśmy o tym, jak urządzono luksusowy jacht oraz o tym, jakie powzięto plany, by schwytać przestępców. Z kutra zszedł jeden z członków załogi, który cierpiał na chorobę morską. Jego następca został sprytnie podmieniony przez komandosa z GIGN. E.M.S. zdaje się, być niewinną agencją pracy tymczasowej dla asystentek osobistych gotowych spełnić każde życzenie klienta.

Rozdział 14 Następnego dnia nadszedł czas, by Albert rozpoczął pasjonujące, lecz, oby, zwycięskie starcie. Z centralnego pokoju komandosów zadzwonił pod numer podany na stronie E.M.S. Celowo nie dzwonił pod numer podany na drzwiach domu w Teuven. Wszystkie znane numery telefonu były na żywo podsłuchiwane przez Henry’ego i jego kilku współpracowników. W słuchawce zabrzmiał sygnał wybierania numeru i po trzech sygnałach można było usłyszeć, jak połączenie jest przekierowane na inną linię. Henry podskoczył. Zadzwonił jeden z telefonów w willi. Zgłosił się jakiś damski głos.

– Exclusive Management Support, Rose speaking.

– Albert le Grand, bonjour madame.

Kobieta od razu przeszła na francuski tak, jakby była to najnormalniejsza rzecz na świecie.

– Co możemy dla pana zrobić?

– Na zlecenie mojego pracodawcy poszukuję osobistych asystentek, które mogłyby mu towarzyszyć podczas jego pobytu na Lazurowym Wybrzeżu. – odparł Albert.

– Kim jest Pański pracodawca, że tak bezpośrednio zapytam? – spytała kobieta służbowym tonem.

– Rozumiem Pani pytanie, ale muszę zachować pełną dyskrecję i nie mogę podawać żadnych nazwisk. Mogę pani tylko powiedzieć, że mój pracodawca jest bardzo wymagającym człowiekiem. Chce on spędzić kilka tygodni na swoim jachcie, odizolowany od świata zewnętrznego i zaprosić kilku przyjaciół, którzy mają te same zainteresowania, co on. Jeśli państwa biuro dostarczy to, o co prosi, zostanie to państwu szczodrze wynagrodzone. Innymi słowy: w tym przypadku pieniądze nie mają najmniejszego znaczenia.

– Przekonajmy się zatem, co ma pan na myśli – Albert najwyraźniej wzbudził zainteresowanie kobiety i rozmowa nie została przerwana stwierdzeniem, że wszystkie asystentki są zajęte.

– Trafiłem na państwa stronę internetową i kontaktuję się z państwem właśnie dlatego, że wspominacie tam, że wasz personel spełni każde życzenie. W każdym razie może być to pierwszy lub pierwszy i zarazem ostat-

ni raz, gdy będziemy korzystać z państwa usług. Muszę Panią ostrzec, że mój pracodawca lubuje się w dominujących i ekstrawaganckich zachowaniach i osobistym asystentkom, które do siebie dopuszcza, stawia ekstremalne żądania.

– Chyba pana rozumiem, ale proszę mówić dalej.

– Szukamy pięciu osobistych asystentek. Muszą to być kobiety w wieku 18-25 lat. Muszą być ładne i muszą umieć zachować się w wyższych sferach. Muszą posiadać bogatą garderobę i powinny umieć dostosować się do dresscode’u, który jeszcze Pani prześlę, pod warunkiem, że ma pani odpowiednie kandydatki oraz że będziemy mogli dojść do porozumienia. Ewentualne koszty dodatkowe oczywiście pokryjemy. Najważniejsze jest to, co powiem teraz. Kobiety muszą mieć uległe i pomocne nastawienie i muszą być w stanie spełnić każde życzenie mojego pracodawcy lub któregoś z jego przyjaciół.

– Czy chodzi też o seks? – spytała kobieta.

– Chyba mnie pani dobrze nie zrozumiała. Seks brzmi tanio i mogę go kupić u dziwek. Jeśli dobrze mnie pani słuchała, wie pani, czego oczekujemy od osobistych asystentek. Pani kandydatki muszą być gotowe, by całkowicie poddać się życzeniom mężczyzny, który chce korzystać z ich usług.

– Rozumie pani, o co mi chodzi? – dodał na koniec Albert.

Kobieta ani przez moment się nie zawahała i odpowiedziała: – Moje asystentki spełnią każde życzenie, niezależnie od tego, co będzie do tego potrzebne.

Na linii usłyszeć można było dwa trzaski i Henry dał znać, że ludzie po drugiej stronie linii też dysponowali właściwymi rozwiązaniami technicznymi, bo próbowali sprawdzić, skąd prowadzona jest ta rozmowa. Wyprowadzi ich to jednak w pole, bo połączenie było tak poprowadzone, że jego źródło zostanie zlokalizowane na statku, który stał na wybrzeżu Antibes.

– Myślę, że będę mogła spełnić pana prośbę. Od kiedy dziewczyny muszą być dostępne? – zapytała kobieta.

– Jutro o trzeciej po południu zostaną odebrane z nabrzeża portu w Antibes, przy małym pomoście między falochronami przy parkingu. Kobiety muszą wyglądać reprezentacyjnie, lecz nie rzucać się w oczy. Muszą zabrać ze sobą ubrania potrzebne do zachowania dresscode’u. Na pokładzie jest wystarczająco dużo

miejsca, by mogły się tam przebrać i przygotować.

– Osobiście przypilnuję, by kobiety zachowywały się tak, jak życzy sobie tego pański pracodawca.

– Tak być nie może. Poza pięcioma dziewczynami nikt nie może wejść na jacht. Pani będzie czekać na brzegu.

Jeśli któraś z kobiet się nie spodoba, zostanie odesłana jeszcze tego samego wieczora i będzie musiała pani znaleźć kogoś na zastępstwo.

– Nie stosujemy czegoś takiego.

– Proszę podać państwa cenę i to zastosować.

Albert doskonale wczuł się w rolę i ani przez chwilę nie pozwolił kobiecie przejąć inicjatywy. Po jej głosie także dało się wyczuć, że nieco straciła pewność siebie. Perspektywa zdobycia bogatego klienta wzięła górę.

– Stawia pan wysokie wymagania i żąda pan szczególnych umiejętności od moich asystentek. W przypadku pięciu kobiet będzie to pana kosztowało pięćdziesiąt tysięcy euro za każdą z nich. Jeśli następnie pierwszy dzień lub noc zostanie przedłużona, wówczas naliczam czterdzieści tysięcy euro za dzień. Jeżeli będzie pan chciał zatrudnić dziewczyny u siebie na stałe, możemy się w tej kwestii dogadać. – kobieta brzmiała oficjalnie.

Albert nie pociągnął tego tematu, sprawiając tym samym wrażenie, że nie był to temat do dyskusji. Negocjacje absolutnie nie będą pasowały do Władimira, bogatego Rosjanina.

– Jak mogę się z panem skontaktować?

– Nie może pani, to my się z panią skontaktujemy.

– Proszę pójść do sklepu Tabac przy Quai d’honneur Marina Baie des Anges w Villeneuve Loubet. Czeka tam koperta dla E.M.S. Znajdzie tam pani dokładne instrukcje dla kobiet. ...

Zaprezentowany fragment pochodzi z książki Pomoc, której autorem jest Hans Pannekeet.

Cały tekst możesz przeczytać na stronie www.popolsku.nl, w zakładce Książka.

Zapraszamy do przeczytania kolejnego rozdziału książki, który ukaże się za dwa tygodnie, w następnym numerze naszej gazety!

poPolsku nr 14 • 21

BUITENLANDERS IN NEDERLAND OBCOKRAJOWCY W HOLANDII Anna:

Magda:

Erik: Anna:

Magda: Anna: Erik: Anna:

Buitenlanders die tijdelijk in Nederland werken, moeten soms wennen aan Nederlandse gewoontes.

Obcokrajowcy, którzy tymczasowo pracują w Holandii, czasa mi muszą przywyknąć do holenderskich przyzwyczajeń.

Ze hebben vooral moeite met de Nederlandse directheid en de gereserveerdheid.

Oni mają przede wszystkim trudności z holender ską bezpośredniością i powściągliwością.

O ja, Nederlanders zijn direct…

O tak, Holendrzy są bezpośredni…

Je hebt gelijk. Mijn collega’s vonden dat ik me afstandelijk gedraag want ik praat nooit over mijn privéleven en ze wilden alles over mij weten.

Masz rację. Moi koledzy uważają, że zachowuję się z rezerwą, ponieważ nigdy nie mówię o swoim życiu prywat nym, a oni chcieliby wszystko o mnie wiedzieć.

Ga jij wel eens iets drinken met je collega’s?

Wychodzisz czasem na drinka z kolegami z pracy?

Hier gaan ze zelden samen uit eten of drinken.

Tutaj rzadko wychodzi się, aby razem coś zjeść czy się napić.

Inderdaad!

Rzeczywiście!

Ik voelde me triest door alle verschillen. Omdat ik dingen anders zag, begon ik te denken dat er iets mis was met me.

Nu begrijp ik dat het niet aan mij lag, en niet aan anderen lag, maar aan de onbekende cultuur.

Czułam się smutna przez te wszystkie różnice.

Ponieważ patrzyłam na rzeczy inaczej, zaczęłam myśleć, że coś jest ze mną nie tak. Teraz rozumiem, że to nie chodzi o mnie, ani o innych, tylko o nieznaną kulturę.

W każdym numerze poPolsku znajdziesz lekcję języka niderlandzkiego, przygotowaną przez Talen Training Centrum www.talentraining.nl. Na końcu lekcji znajduje się praca domowa, którą możesz rozwiązać i wysłać. Wyślemy ci odpowiedź, czy poprawnie wykonałeś zadanie.

Rozwiązując pracę domową masz szansę na wygraną! Co dwa tygodnie każdy nadsyłający będzie miał możliwość wygrania nagrody, którą zaprezentujemy na ostatniej stronie poPolsku. Zwycięzca, z którym osobiście się skontaktujemy, będzie losowany komputerowo. Zadania pracy domowej możesz także wypełnić na stronie www.popolsku.nl w zakładce „Lekcja Holenderskiego”.

Zwroty, słówka raar – Ik vind het heel raar.

– betwijfelen (betwijfelde, heeft betwijfeld) – Ze zegt dat ze hard heeft gewerkt, – maar ik betwijfel dat. land van herkomst – ervaren (ervaarde, heeft ervaren) – Hij heeft mijn opmerking als vervelend ervaren. – tegenkomen (kwam tegen, is tegengekomen) – uitzondering – Hij wilde voor hem een uitzondering maken. – tijdelijk – uitnodigen (nodigde uit, heeft uitgenodigd) – Ze heeft voor haar feest tachtig – mensen uitgenodigd.

wyjątkowy, rzadki, dziwny Uważam, że to bardzo dziwne. wątpić, powątpiewać Ona mówi, że ciężko pracowała, ale ja w to wątpię. kraj, z którego pochodzisz doświadczać On odebrał moją uwagę, jako dziwną. spotkać, trafić na kogoś, trafić gdzieś wyjątek On chciał zrobić dla niego wyjątek. czasowy, tymczasowy zaprosić Ona zaprosiła na swoją imprezę osiemdziesiąt osób.

PRACA DOMOWA Beantwoord de vragen.

Odpowiedz na pytania.

1. Krijg jij je rapport morgen? a. Nee, ik heb mijn rapport al gekregen. b. Nee, ik heb mijn rapport al gekrijgt.

2. Was jij je overhemd morgen? a. Nee, ik heb mijn overhemd al gewassen. b. Nee, ik heb mijn overhemd al gewast.

3. Lees jij deze les morgen?

odpowiadamy na wszystkie pytania 24 godziny dziennie, 7 dni w tygodniu

Dzwoń (0900) 21 12 2012 (0,80 centów/minuta)

wybierz język polski i polskiego coacha, z którym chcesz rozmawiać

a. Nee, dat bord heeft zij vanmorgen al opgegeten. b. Nee, dat bord heeft zij vanmorgen al gegeet.

10. Fietst hij vandaag naar zijn werk? a. Nee, hij is gisteren al naar zijn werk gefietst. b. Nee, hij is gisteren al naar zijn werk fietst.

11. Komt zij vandaag naar jou toe?

a. Nee, ik heb deze les al gelezen. b. Nee, ik heb deze les al geleesd.

a. Nee, zij is morgen al bij mij geweest. b. Nee, zij is gisteren al bij mij geweest.

4. Bekijk je de plaatjes morgen?

12. Is het morgen jouw beurt om te koken?

a. Ja, ik heb de plaatjes al bekeken. b. Nee, ik heb de plaatjes al bekeken.

a. Nee, mijn beurt is gisteren al geweest. b. Nee, mijn beurt is overmorgen al geweest.

5. Leer je deze les morgen?

Telefoniczny coaching po polsku

9. Heeft zij dat hele bord net opgegeten?

a. Nee, ik heb deze les al geleerd. b. Nee, ik heb deze les al leert.

13. Ga je de ruzie vandaag uitpraten? a. Nee, dat heb ik gisteren al gedaan. b. Nee, dat heb ik gisteren al daan.

6. Blijft hij vandaag thuis? a. Nee, hij is gisteren thuis gebleven. b. Nee, hij is gisteren thuis geweest.

7. Komt hij naar jou? a. Nee, hij is gisteren naar mij gekomt. b. Nee, hij is gisteren naar mij gekomen.

14. Ben je haar vandaag tegen gekomen? a. Nee, ik ben haar vorige week tegen komen. b. Nee, ik ben haar vorige week tegen gekomen.

8. Gaat zij vandaag zwemmen?

15. Maak je morgen je huiswerk van de Nederlandse les?

a. Nee, zij heeft gisteren gezwemd. b. Nee, zij heeft gisteren gezwommen.

a. Nee, die maak ik morgen. b. Nee, die heb ik morgen gemaakt

poPolsku nr 14 • 22

PRZEMOC DOMOWA

Doświadczasz przemocy fizycznej lub psychicznej?

Ktoś zakazuje ci pewnych rzeczy, grozi albo zmusza do stosunków seksualnych wbrew twej woli? Czy tym kimś jest twój obecny lub były partner/partnerka lub inny członek rodziny? Jeśli odpowiesz twierdząco choć na jedno z tych pytań, to jesteś ofiarą przemocy domowej!

W Holandii średnio jedna kobieta na pięć doświadcza przemocy domowej będąc w związku z mężczyzną. Dotyczy to kobiet z każdej, bez wyjątku, warstwy społecznej.

Przemoc domowa przybiera różne formy. Oprócz przemocy fizycznej, można również mówić o przemocy seksualnej i psychicznej. W przypadku tak zwanego „terroru domowego”, sprawca używa nie tylko siły fizycznej, ale też izoluje swoją ofiarę. Przemoc może się nasilać w pewnych określonych sytuacjach (na przykład odreagowywanie stresu w pracy), ale może też przerodzić się w zjawisko trwałe.

Ofiarami przemocy domowej padają także mężczyźni, jednak odsetek takich przypadków jest niższy. Zjawisko to występuje przeważnie okazjonalnie. Przemoc w związku występuje tu znacznie rzadziej i nie jest ona zazwyczaj ukierunkowana na chęć kontrolowania drugiej osoby. Wśród kobiet wskaźnik ofiar przemocy sięga 20 procent, natomiast u mężczyzn waha się on między 7 a 16 procent.

Zazwyczaj szukanie pomocy lub zakończenie toksycznego związku bywa trudne. Często sprawcą przemocy jest ktoś, kogo kochamy, kiedyś kochaliśmy albo jest on ojcem naszych dzieci. Nie bez znaczenia jest też strach przed możliwymi skutkami oraz nasileniem się przemocy.

Osoba dopuszczająca się przemocy domowej ma całkowitą lub częściową tendencję do następujących zachowań: zazdrość, agresja, po której następuje całkowite wyciszenie, uprzedmiotowienie bliskich, niszczenie przedmiotów, przemoc fizyczna połączona z obietnicami, iż nie będzie się do niej wracać, przymus (również w kontaktach seksualnych), upokarzanie ofiary i wywyższanie się.

Jeśli jesteś ofiarą przemocy domowej, możesz uzyskać pomoc w Centrum Pomocy Ofiarom Przemocy Domowej (Steunpunt Huiselijk Geweld). Organizacja ta oceni, co będzie najlepszym rozwiązaniem w twojej sytuacji. Już sama porada może okazać się bardzo pomocna. Numer 0900 1 26 26 26 łączy osobę dzwoniącą z najbliższym centrum pomocy. Centrum doradza, informuje oraz może poinformować o problemie pracownika socjalnego. Jeśli sytuacja domowa jest niebezpieczna, Centrum może zapewnić odpowiednią opiekę osobie potrzebującej pomocy. Matki z dziećmi znajdą miejsce w schronisku dla matek. Centrum może również zadbać o nałożenie zakazu wstępu do domu. Kluczową kwestią jest bowiem bezpieczeństwo osoby będącej ofiarą przemocy domowej.

Nie wolno godzić się na przemoc domową ani przymykać na nią oczu. Jest ona karalna i masz prawo bronić swoich praw!

Jeśli jesteś sprawcą przemocy domowej, również możesz skontaktować z Centrum, aby uzyskać pomoc i poradę. Pamiętaj, że swoim zachowaniem ranisz osoby, które się o ciebie troszczą. Przemoc niszczy wszystko i nie można znaleźć dla niej usprawiedliwienia.

Jedynym rozwiązaniem jest zmiana własnego zachowania. Jeśli tego chcesz, Centrum Pomocy Ofiarom Przemocy Domowej pomoże znaleźć wsparcie w twojej okolicy, a w razie konieczności zadba również o bezpieczeństwo twojego partnera i dzieci. •

Więcej informacji uzyskasz na stronie: www.huiselijkgeweld.nl

WIECEJ INTERNETU wiecej wartosci

Mobilny internet 200MB

1GB 10 za

€

BlackBerry®

BBM™ | Internet | Push e-mails

200MB

1GB 12 za

,50€

Więcej rozmów | Więcej internetu | Więcej korzyści | Mobile Prepaid Każdy klient, który zakupi doładowanie Lebara Online 200 MB, Lebara BlackBerry® 200 MB, zestaw karty SIM Lebara Online lub zestaw karty SIM Lebara BlackBerry®, otrzyma 1 GB transferu danych zamiast 200 MB. Kredyt na transmisję danych jest ważny przez 30 dni od aktywacji.

W przypadku przedterminowego wykorzystania kredytu na transmisję danych zastosowana zostania obniżona stawka. Stawki podano w witrynie www.lebara.nl/online. Produkty firmy Lebara są przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego i nie mogą być używane do celów komercyjnych. Niniejsza publikacja nie stanowi oferty handlowej w myśl przepisów kodeksu cywilnego. Warunki mogą ulec zmianie i mogą zawierać błędy powstałe podczas drukowania. Ogólne warunki korzystania z sieci Lebara i stawki podano pod adresem www.lebara.nl/pl

lebara.nl

poPolsku nr 14 • 24

KALENDARZ IMPREZ

W ten weekend pojechaliśmy do prowincji Zelandia, w południowo-zachodniej części Holandii. Prowincja składa się z kilku półwyspów, które kiedyś były osobnymi wyspami.

Stąd też nazwa prowincji, Zelandia. Odwiedziliśmy ją, ponieważ chcieliśmy zobaczyć Plan Delta - system obronny, chroniący przed powodziami sztormowymi.

12 - 26 LIPCA Co? Gdzie?

Kiedy?

Informacje:

FESTIWAL TEATRALNY DE PARADE W HADZE WESTBROEKPARK, DEN HAAG 5 - 14 LIPCA www.deparade.nl, wstęp gratis

Co?

FESTIWAL TEATRALNY PARADE W UTRECHCIE Gdzie?

MOREELSEPARK, UTRECHT Kiedy?

19 LIPCA - 4 SIERPNIA Informacje: www.deparade.nl, wstęp gratis Co?

FESTIWAL SZTUKI SCHILDERSFESTIVAL MONTMARTRE Gdzie?

SELLINGEN (VLAGTWEDDE), GRONINGEN Kiedy?

13 LIPCA Informacje: www.schildersfestival.nl, wstęp gratis Co? Gdzie?

Kiedy?

Informacje:

MARSZ CZTERODNIOWY W NIJMEGEN NIJMEGEN, GELDERLAND 16 - 9 LIPCA www.4daagse.nl, wstęp gratis

Co? Gdzie?

Kiedy?

Informacje:

FESTIWAL WALHALLA ZOMERFEESTEN DEURNE, BRABANCJA PÓŁNOCNA OD 19 DO 21 LIPCA www.zomerfeesten-deurne.nl, wstęp 5-10€

Co? Gdzie?

Kiedy?

Informacje:

WESOŁE MIASTECZKO W TILBURGU STADHUISPLEIN, BRABANCJA PÓŁNOCNA 19 - 28 LIPCA www.detilburgsekermis.nl, wstęp gratis

Masz informację, która powinna znaleźć się w naszym kalendarzu imprez? Prześlij ją na adres: redactie@popolsku.nu

KOMIKS Autor: Jeroen Ledoux

MIKOLAJ & CAROLUS W:

PLAN DELTA W ZELANDII W nocy z 31 stycznia na 1 lutego 1953 roku, Zelandię dotknęła ogromna powódź. Katastrofę spowodował silny, północno-zachodni sztorm oraz pływy, przez które wody w południowej części Morza Północnego, podniosły się do ekstremalnie wysokiego poziomu. Wały w wielu miejscach zostały przerwane i w ciągu jednej nocy ziemia o powierzchni 165 000 hektarów znalazła się pod wodą. Aby zapobiec takiej katastrofie w przyszłości, w 1960 roku rozpoczęto prace nad realizacją Planu Delta.

Miejsce: Lokalizacja

Plan Delta : Prowincja Zelandia Cena wstęp u: gratis Godziny cały rok, otwarcia: www.delta werken.co Dodatkow m e Most Zela atrakcje: ndzki, Zapo ra przeciwsz tormowa Oostersch elde, Tama Brouwers, Tama Grevelinge

Chociaż plany umocnienia brzegów istniały jeszcze przed katastrofą powodziową, to dopiero tragiczne wydarzenia wpłynęły na przyspieszenie podjęcia tej decyzji. Poprzez budowę systemu zapór przeciwsztormowych, tam śluz i mostów, rozmieszczonych pomiędzy wyspami prowincji Holandia Południowa i Zelandia, holenderską linię brzegową skrócono o około 700 kilometrów. W ten sposób podwyższenia i umocnienia wymagały jedynie wały znajdujące się na zachodzie kraju, a groble w głębi kraju mogły pozostać nienaruszone.

Największa i najbardziej rozległa zapora jaką udało nam się zobaczyć, to licząca 8 kilometrów długości zapora Oosterschelde. Sama zapora jest szersza i dziksza niż wszystkie inne tamy w Holandii, a w czasie przypływów i odpływów przetwarza średnio 1100 milionów m³ wody. Do zamknięcia Oosterschelde wybrano kompleksowe rozwiązania, pozwalające na zachowanie naturalnego i charakterystycznego dla Oosterschelde środowiska wodnego ze słoną wodą morską. Początkowe plany zakładały całkowite zamknięcie zapory. Ostatecznie zdecydowano się na budowę zamykanej zapory przeciwsztormowej, wyposażonej w ogromne wrota, które przy dużym sztormie są zamykane i w ten sposób zapobiegają przedostaniu się wody, a w konsekwencji powodzi.

Ze względu na zmiany klimatu i relatywny wzrost poziomu morza, w przyszłości konieczne będzie dalsze podwyższanie i rozszerzanie zapór. W chwili obecnej trwają prace nad wzmocnieniem zapór Oosterschelde i Westerschelde. Projekt ten powinien być ukończony w 2015 roku. • Mikołaj & Carolus

NAJŚWIEŻSZE WIADOMOŚCI Z HOLANDII znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl Wysyłając nam zadanie z lekcji języka niderlandzkiego, masz szansę na wygranie tabletu. Odpowiedzi zadania domowego możesz wypełnić na stronie www.popolsku.nl. Spośród wszystkich osób, które nadeślą nam dwa rozwiązane zadania z danego miesiąca, wysłane ze strony internetowej, komputer wylosuje co miesiąc jednego zwycięzcę.

Wygrany będzie miał prawo do odebrania nagrody, którą jest tablet, pod warunkiem okazania nam wydania gazety, w którym zamieszczono zadanie. Zwycięzcę poinformujemy o wygranej mailowo.