poPolsku 2, Maart 2015

Z A D A R M0 O, 0!0!€!

P GAZETA PO

OLSKU

o!!!

arm od teraz za d

WIADOMOŚCI I INFORMACJE NA TEMAT ŻYCIA I PRACY W HOLANDII

POPOLSKU NUMER 2 • MARZEC 2015

TO NIE BYŁA DECYZJA, DO KTÓREJ DOJRZEWAŁA LATAMI, DO KTÓREJ

BY SIĘ PRZYGOTOWYWAŁA, WAŻYŁA „ZA” I „PRZECIW”.

TEN NUMER POPOLSKU NIC TAKIEGO. WYDANY JEST DZIĘKI Przeczytaj artykuł w tym FIRMIE: wydaniu poPolsku!

str. 3

WYWIAD Z WANDĄ RACZYŃSKĄ-POTYRAŁA • ZAWÓD POD LUPĄ: BRUKARZ HOROSKOP • ‘FACET W SWOIM WARSZTACIE’: KSIĄŻKA DLA ZRĘCZNYCH MĘŻCZYZN 10 SYGNAŁÓW, ŻE NAJWYŻSZY CZAS SZUKAĆ INNEJ PRACY • 2015 ROKIEM DRONE STRONA DLA DZIECI Z ŁAMIGŁÓWKAMI • NAJWYŻSZA RESTAURACJA W HOLANDII

Praca.

str.

Życie.

11

OD 1.7.2015 CZĘŚCIEJ PRAWO DO ODSZKODOWANIA

str.

14-15

MATKI, SIEĆ PRZYJACIÓŁEK DLA POLEK W HOLANDII

Kultura.

str.

19

IMPONUJĄCE ZDJĘCIE Z 70-LECIA OPERACJI MARKET GARDEN W DRIEL

W kraju.

str.

22

LICZBA SAMOBÓJSTW W HOLANDII BARDZO WZROSŁA

PoPolsku numer 2 Marzec 2015

04 06 07 08 10 11 13 16 17 18 20 21 22 24

Mężczyzna Sport Show Kobieta Relaks Praca Życie Rekreacja Zdrowie Kultura i sztuka Książka Rubryka dla Smyka W kraju i za granicą Czas wolny

„Oddycham tu swobodniej.”

Wanda Raczyńska-Potyrała To nie była decyzja, do której dojrzewała latami. Do której by się przygotowywała, ważyła „za” i „przeciw”. Nic takiego.

- „Do tej pory wszystko planowałam, musiałam mieć w życiu porządek.

Tym razem postanowiłam inaczej.

Stanąć na tym klifie i skoczyć na główkę.

Koniec. Kropka.”

STOPKA REDAKCYJNA REDAKTOR NACZELNY: Angelique van ‘t Riet ZASTĘPCY REDAKTORA NACZELNEGO: Anna Gregorowicz DZIENNIKARZE: Tomasz Berliński, Minnie, Arnold Nienhuis, Victor Brenntice, Sytse Bruinsma, Ewa Grochowska, Diana Laats TŁUMACZENIA: Rafał Długosz, Anna Gregorowicz WSPÓŁPRACA: Mikołaj Pawłowski, Bożena Kwiecień, Gosia Bruins DZIAŁ REKLAMY: Guido Keutgen, Carolus KOMIKS: Jeroen Ledoux AUTOR OPOWIADAŃ: Andrzej Chodacki DZIAŁ FOTO: Kamil Łyziak, Daniel Łyziak, Arnold Nienhuis DZIAŁ GRAFICZNY: Nela Bartyńska, Kuba Bartyński KONCEPCJA Guido Keutgen & Angelique van ‘t Riet DRUK Janssen/Pers Rotatiedruk POPOLSKU Geerweg 7, 2461 TS Ter Aar E-mail: redactie@popolsku.nu Strona internetowa: www.popolsku.nl Numer Kvk: 24308228 Nakład: 40.000

Chcesz zaprenumerować poPolsku?

A może chcesz dać prenumeratę gazety w prezencie? To możliwe! Wyślij maila na adres guido@popolsku.nu, a co dwa tygodnie znajdziesz poPolsku w swojej skrzynce!

OBSERWUJ POPOLSKU: GazetaPoPolsku

@gazetapopolsku

Najświeższe wiadomości z Holandii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl!

POPOLSKU NUMER 3 E: WYDANIE SPECJALN O K MATKA I DZIEC

Wanda Raczyńska-Potyrała ma 46 lat, skończoną filologię angielską i lata pracy w Polsce, w Sosnowcu, jako nauczycielka tego języka w liceum ogólnokształcącym. Była także tłumaczką i przewodniczką grup turystycznych zagranicą.

Co sprawiło, że ta dojrzała kobieta, mama 19-letniej Alicji i 9-letniego Pawła, a także posiadaczka królika Doriska i dwóch kotek – Luny i Rity, podjęła tę brzemienną w skutki decyzję? Dlaczego postanowiła w czerwcu 2014 roku dołączyć do jej męża Artura, który bardzo krótko wówczas pracował tu na kontrakcie? Co ściągnęło tę wykształconą kobietę do Weert w Limburgii, żeby zaczynać tu wszystko od nowa?

- Kiedy Artur po miesiącu pracy w Holandii powiedział mi, że nie wraca, wiedziałam, że muszę coś postanowić. Od razu powiem, że długo się nie zastanawiałam. Wie pani, to chyba dojrzewało we mnie gdzieś w środku od dłuższego czasu. Polska to kraj dwóch rzeczywistości. Jedna, ta z telewizora, jest piękna – sukcesy gospodarcze, autostrady, kolorowe sklepy, nowoczesne miasta. Rzeczywistość zwykłego człowieka jest zupełnie inna – o wszystko musiałam tu walczyć, każdy pomysł wymagał jakichś zmagań z materią, najczęściej z urzędnikami, który podchodzili do mnie jak do intruza. Miałam coraz silniejsze wrażenie, że jestem uczciwą obywatelką, płacę podatki, a tymczasem państwo traktuje mnie jak wroga.

Co było tą „kropką nad i”? Nie wyjazd męża. To była pani z przychodni w Sosnowcu. Kiedy córka Wandy, maturzystka, zgłosiła się tam na ostatnie obowiązkowe szczepienia okazało się, że… dziewczyny nie ma w systemie Narodowego Funduszu Zdrowia. A być powinna. – Odkręcanie całej sprawy zabrało mi 1,5 miesiąca. To była pomyłka ZUS-u, tylko co z tego? To ja musiałam udowadniać, że niej jestem wielbłądem, choć to nie ja popełniłam błąd. Dodatkowo od tej pani z okienka w przychodni dowiedziałam się także, że takie pomyłki, gdy „system człowieka wywala, proszę pani” zdarzają się nader często.

Ręce mi opadły.

Gdy w Weert zgłosiła się do ubezpieczalni celem wybrania ubezpieczenia zdrowotnego, uprzejma pani po angielsku wytłumaczyła Wandzie wszystkie możliwe opcje i warianty, a na pytanie: a jak system mnie wywali, to co? – zrobiła wielkie oczy, bo pytania tego nie zrozumiała. Jak to – wywali? To się nie zdarza. Owszem, są czasem problemy z płatnością, gdy ktoś np. straci pracę, ale wtedy szukają rozwiązania, np. należność rozkładają na raty.

- No, to się dowiedziałam. Przez pierwsze miesiące wszystko tutaj było dla mnie jak z innej bajki. I to, że ludzie zagadują na ulicy do nieznajomych, że się do siebie uśmiechają, że nikt w kolejce do kasy się nie spieszy, nie popędza. A ja na początku przestępowałam z nogi na nogę – po co te żarty

z kasjerką? Przecież płać, człowieku i idź wreszcie! Dopiero mąż mi na to zwrócił uwagę. Zapytał – dziewczyno, po co tak gnasz? Dokąd? Wyluzuj. Tu się inaczej żyje. Zrozumiałam to szybko.

Znalazła pracę w firmie logistycznej DHL. Owszem, znajomość angielskiego pomogła, ale i tak musiała przeprosić się z matematyką – to raz, a dwa – naprawdę się napocić, żeby to wszystko zrozumieć, zastosować, nie nawalić. W pracy spotkała wielu Polaków, nawet nie wie dokładnie, ilu ich jest zatrudnionych w tej firmie, ale to naprawdę duża liczba. Wśród nich sporo nauczycieli – po anglistyce, rusycystyce, filologii klasycznej. W Polsce wiele szkół, z powodu niżu demograficznego zamknięto. Nauczyciele znaleźli się bez pracy.

- Nie jesteśmy tu popychadłami. Wręcz przeciwnie, wykonujemy odpowiedzialne zadania. I jesteśmy w tym dobrzy. Ja wiem, że Holendrzy nas obserwują. Oni nas tutaj nie zapraszali, sami przyjechaliśmy, wybraliśmy ten kraj do życia. A więc – nie ma „olewania”, pracy na pół gwizdka. Trzeba dać z siebie wszystko, pokazać kompetencje. Oni to bardzo szanują.

Kompletnie odcięła się od krajowej polityki. Przywiozła do Holandii cały swój księgozbiór, płyty, albumy. Z mężem starannie planują weekendy, czego też nauczyła się od Holendrów. Tu się w domu raczej nie siedzi, a jeśli już to też nie po to, żeby gapić się w telewizor. Wanda kocha malarstwo, sztukę, a więc zwiedza muzea.

Jest w Holandii nowa i choć coraz mniej, to jednak ciągle jeszcze porównuje. Dlaczego Holendrzy mają tak wypielęgnowane trawniki, a te nasze czasem przypominają skoszone chwasty? Dlaczego tu jest tak mało aptek? Dlaczego tu nie ma terroru reklam przy każdej, nawet bardzo lokalnej drodze?

- Polskiego sera mi brakuje, takiego do krojenia. Jestem wegetarianką, więc nabiał jest dla mnie bardzo ważny. A tutaj mają tylko te sero-mazidła, które mi zupełnie nie smakują.

Tak samo zresztą, jak chleb.

No przepraszam, muszę trochę ponarzekać, inaczej nie byłabym Polką. Znalazłam już jednak polski sklep, więc sprawa rozwiązana.

Czego się najbardziej boi w Holandii? Rowerzystów! Są wszędzie! – Jadę samochodem i widzę te sznury młodzie- ży na rowerach z ipodami. Jadą i na nic nie patrzą, oprócz ekranów przed sobą. A ja jestem spocona od stóp do głów, bo panicznie boję się któregoś potrącić. Tutaj rowerzyści to jak w Indiach święte krowy, po prostu nietykalni. Przyjeżdżając z Polski musiałam nauczyć się ich widzieć, gdy prowadzę auto, bo nie miałam takich nawyków. Żaden Polak ich nie ma.

Brakuje jej przestrzeni i gór. Gdy chce zobaczyć góry – jedzie do Niemiec, to z Weert bardzo blisko. • Ewa Grochowska

Polska jest mi bard to fa k t. A le w zo droga, o lę d o n ie j przyjeżdżać jak o gość. Pewnie to nie jest bardzo patr iotyczne, ale tak czuję. I głośn o to mówię.

poPolsku nr 2 • 04

‚KWALITEITSVENSTER’ (POL. ‚OKNO JAKOŚCI’) WYGRYWA WYBORY NA NIEPRECYZYJNE WYRAŻENIE 2014 14% oddanych głosów w wyborach na Nieprecyzyjne Wyrażenie 2014 zdobyło wyrażenie: ‘kwaliteitsvenster’ (pol. ‚okno jakości’). Zaszczytne drugie miejsce (13% głosów) zdobył ‚doelmatigheidsconsulent (pol. ‚konsultant ds. skuteczności’). Na miejscu trzecim wybory ukończyło słowo ‘ombuiggesprek’ (pol. ‚rozmowa przekształcająca’) uzyskując 11% głosów. Pełne wyniki wyborów na Nieprecyzyjne Wyrażenie można znaleźć na stronie www.vaagtaal.nl.

Prawie 1900 osób wzięło udział w siódmej edycji wyborów na Nieprecyzyjne Wyrażenie, dorocznego konkursu ogłoszonego w ramach walki z zaśmiecaniem języka. Słowo ‚kwaliteitsvenster’ uzyskało 1 na 7 głosów. Tym samym przypadł mu tytuł najbardziej nieprecyzyjnego wyrażenia roku 2014. Setki miłośników języka nominowało przez cały rok słowa i wyrażenia, z których redakcja portalu wybrała finałową 14. W listopadzie na stronie www.vaagtaal.nl można było głosować na maksymalnie trzy nominowane słowa. •

ROKIEM DRONÓW Wiele wskazuje na to, że rok 2015 będzie rokiem dronów (samolotów sterowanych na odległość). Nie chodzi tu jednak o drony wykorzystywane przez wojsko, lecz o drony sterowane przez hobbystów.

Obecnie są one w sprzedaży w sklepach internetowych, na przykład na eBay'u. Nie są jednak tanie; ceny w granicach setek, a nawet tysięcy euro nie są niczym szczególnym. Trzeba jednak pamiętać, że latanie dronami podlega całej masie przepisów i regulacji, do których trzeba się stosować.

Ich zestawienie można znaleźć na stronie: http://darpas.nl/wp-content/ uploads/bestanden/DARPAS_leaflet_vliegen_met_drones.pdf. •

‘MAN & WERKPLAATS’ (FACET W SWOIM WARSZTACIE): OTO KSIĄŻKA DLA PRAKTYCZNYCH FACETÓW ‘Man & Werkplaats’ (Facet w swoim warsztacie) to godna uwagi pozycja dla facetów, którzy potrafią to i owo oraz dla tych, którzy mają dwie lewe ręce, ale chcieliby to zmienić. Nie jest to książka, w której zawarto opis określonych technik czy umiejętności. Opisuje i docenia pracę mężczyzn w ich warsztatach, w których mogą oddawać się swojemu hobby.

Na kartach książki poznajemy mężczyzn przy pracy w ich warsztatach. Jej bohaterowie mają bardzo wyjątkowe hobby i umiejętności. Jest wśród nich między innymi kowal precyzyjny, kotlarz, tokarz w drewnie, zegarmistrz i witrażysta.

Opisano nawet mężczyznę, który zajmuje się budową samolotów. Wszyscy ci mężczyźni mieszkają w różnych częściach Holandii.

Łączy ich chęć pracy przy użyciu własnych rąk, stworzenia czegoś konkretnego i przyjemność, którą czerpią z pracy we własnym warsztacie.

Potrafią docenić precyzyjną robotę i wysokiej jakości narzędzia, niezależnie od tego, czy są to najnowsze zdobycze techniki czy też powstałe wiele lat temu arcydzieła rzemiosła.

Wielką zaletą tej książki są ciepłe i klimatyczne zdjęcia autorstwa Otto Kalkhovena (fotografa i jednocześnie wydawcy).

Patrząc na nie czytelnik ma wrażenie, że znalazł się w królestwie majsterkowicza. Są też zdjęcia przedstawiające wyniki pracy, materiały i przede wszystkim narzędzia wykorzystywane do pracy przez bohaterów książki. Opowiadają oni również o swojej pasji, o narzędziach, których używają przy pracy i o powodach, dla których poświęcili swej pracy tyle czasu i zaangażowania. •

poPolsku nr 2 • 05

10 SYGNAŁÓW W S K A Z UJĄC YC H, ŻE NADSZEDŁ CZAS N A Z M IA N Ę P R AC Y

7. SZEF NAKŁANIA CIĘ DO CZEGOŚ NIEETYCZNEGO Firma, w której pracujesz okłamuje klientów w sprawie jakości swoich produktów? Żąda zbyt wysokich cen za swoje produkty? Albo korzysta z nielegalnego oprogramowania? W takich przypadkach lepiej dla ciebie będzie, gdy zdasz sobie sprawę, że i ty możesz zostać pociągnięty do odpowiedzialności za kontrowersyjne praktyki twojego pracodawcy.

Do jakiego stopnia nie widzisz się już dalej w swojej obecnej pracy? Strona internetowa www.intermediair.nl przedstawiła 10 sygnałów wskazujących, że masz już dość swojej obecnej pracy.

1. JEDYNĄ PRZYJEMNOŚĆ CZERPIESZ Z PASKA WYPŁATY Dla 73% pracowników pasek wypłaty stanowi najważniejszą motywację do wstania z łóżka i powleczenia się do pracy. Taki był wynik ankiety przeprowadzonej przez Salary.com w Stanach Zjednoczonych.

Jest to jakiś powód, ale warto przemyśleć dalszą karierę, jeśli to twoja jedyna motywacja do pracy w obecnym miejscu.

2. CZĘSTO ODWIEDZASZ AUTOMAT DO KAWY Automat do kawy jest najbardziej interesującym aspektem w twojej pracy? W takiej sytuacji lepiej przemyśl, czy chcesz pracować w firmie, w której najlepiej czujesz się w pobliżu tego urządzenia.

3. NIE UCZYSZ SIĘ NICZEGO NOWEGO Możliwość nabywania nowych umiejętności w trakcie pracy stanowi ważny czynnik poziomu zadowolenia

6. ZOSTAJESZ WYKLUCZONY PRZEZ WSPÓŁPRACOWNIKÓW Gdy wchodzisz, zapada taka niezręczna cisza? To znaczy, że masz problem, bo jest to mało subtelny sposób, w jaki grupa informuje cię, że nie należysz to „wewnętrznego kręgu“. Jeśli zostałeś wykluczony z grupy, to lepiej zachować twarz i odejść samemu z miejsca, gdzie nie jesteś mile widziany.

z pracy. Jeśli nie masz takiej możliwości, to być może czas na szybką decyzję o zmianie pracy.

4. ZBYT CZĘSTO MYŚLISZ O NIEBIESKICH MIGDAŁACH Być może słyszałeś, że myślenie o niebieskich migdałach korzystnie wpływa na twoją kreatywność, ale z badań wynika, że ludzie skoncentrowani na swojej pracy są szczęśliwsi niż osoby, których myśli w trakcie pracy krążą wokół czegoś innego.

5. TWOJEMU PRACODAWCY WIEDZIE SIĘ CORAZ GORZEJ Kolejne oszczędności wprowadzane przez pracodawcę najczęściej nie są dobrym znakiem. Ciągłe cięcie kosztów nie stanowi zbyt wizjonerskiego sposobu prowadzenia firmy. Przeciwnie, często to pierwszy symptom upadku firmy.

NAJWIĘKSZE KORKI ZNÓW NA A20 Podobnie jak w roku 2013, węzeł Terbregseplein na A20 zdobył mało prestiżowy tytuł „najbardziej zakorkowanego miejsca w Holandii“. Natężenie korków mierzy się w kilometrominutach (kmmin), które oblicza się mnożąc długość korka w kilometrach przez czas oczekiwania w minutach. Natężenie korków w tej lokalizacji wyniosło aż 158 089 kmmin. •

OGNISKO W SCHEVENINGEN

NAJWIĘKSZE NA ŚWIECIE

8. O SWOIM NIEZADOWOLENIU INFORMUJESZ NAWET W MEDIACH SPOŁECZNOŚCIOWYCH Piszesz o swoim niezadowoleniu nawet na Facebooku i Twitterze? Na co jeszcze czekasz? Skoro jest tak źle, to czemu czegoś nie zmienisz?

9. CHORUJESZ Z POWODU PRACY Stres stał się najczęstszą przyczyną chorób w Europie: prawie połowa problemów zdrowotnych jest spowodowana właśnie stresem. A stres związany z pracą zajmuje w tym zestawieniu drugie miejsce. Rosnące tempo pracy, konieczność dostępności: taka sytuacja po prostu musi odbić się na zdrowiu.

10. ZBYT CZĘSTO PRZEGLĄDASZ OFERTY PRACY NA INTERMEDIAIR.NL ALBO NA PRACUJ.PL Ten ostatni sygnał nie wymaga wyjaśnienia! •

KURSY JĘZYKA NIDERLANDZKIEGO

KURSY JĘZYKA NIDERLANDZKIEGO

CURSUSSEN NEDERLANDS

Horst Tilburg Eindhoven Venray

WWW.UTP.NET.PL

atyka Gram niana wyjaśolsku! po pch podstaw... y od sam

Nowocześnie i skutecznie Najlepsi lektorzy Autorski program nauczania Przyjazna atmosfera Integracja Ognisko rozpalone w Sylwestra w Scheveningen trafiło do Księgi Rekordów Guinnessa. Stos drewna miał aż 4000 metrów sześciennych - to objętość równa 30 000 palet! Poprzedni rekord, z 2007 roku, należący do grupy słoweńskich budowlańców został zdecydowanie pobity - tamten stos miał „tylko” 1700 metrów sześciennych. •

0653 509 138 utpkursy

poPolsku nr 2 • 06

FUTBOL AMERYKAŃSKI: PITTSBURGH STEELERS UCIEKLI SPOD STRYCZKA I W OSTATNIEJ CHWILI ZAPEWNILI SOBIE AWANS DO PLAY-OFFÓW

Drużyna Pittsburgh Steelers zdołała w ostatniej chwili zapewnić sobie awans do play-offów. To wyczyn, który można śmiało nazwać cudem.

TRUDNY POCZĄTEK Nie można powiedzieć, żeby najczęściej triumfującej w amerykańskiej lidze futbolu drużynie w sezonie regularnym szło jak po maśle. Przegrali aż trzy z czterech meczów przedsezonowych, a potem w trakcie sezonu drużyna Mike'a Tomlina stała się najbardziej nieprzewidywalnym zespołem, który potrafił wygrać z każdym, ale też z każdym przegrać.

POSTĘP Trudny sezon regularny spowodował, że Czarno-Złoci stanęli na końcu przed niesłychanie trudnym zadaniem wygrania czterech ostatnich meczów. Już w pierwszym pojedynku Steelers jasno pokazali, że zamierzają zrealizować ten cel: wygrana 42-21 z Cincinnati Bengals była naprawdę przekonująca. Następnie ich wyższość musieli kolejno uznać gracze Atlanta Falcons, Kansas City Chiefs i ponownie Cincinnati Bengals. Była to seria, którą powtórzyć potrafią tylko nieliczni.

SUPER BOWL 7?

Choć trochę za wcześnie o tym mówić, to jednak doskonałe wyniki Steelersów w ostatnich tygodniach sprawiły, że drużyna z Pittsburgha ponownie znalazła się w gronie kandydatów do zdobycia prestiżowego Super Bowl.

Pojawiały się głosy nazywające Steleersów „czarnym koniem“ tego sezonu, czyli drużyną, na którą nikt nie stawiał, ale nieoczekiwanie ma szanse na końcowy triumf. Czyżby pojawiła się szansa na długo oczekiwany Super Bowl 7?

Czas pokaże. •

BIEKGIEI:

RS A I C R A N

KOWALCZYK ZMARTWIONA NORWESKĄ DOMINACJĄ Polska biegaczka narciarska Justyna Kowalczyk jest zdania, że „Norwegowie zabijają biegi narciarskie“. Takie słowa padły w wywiadzie dla Gazety Wyborczej.

ZAZDROŚĆ Kowalczyk uczciwie przyznała, że jej słowa są powodowane zazdrością. Polka stwierdziła, że Norwegowie wydają na biegi narciarskie ogromne pieniądze, co sprawiło, że kraj ten zdecydowanie zdominował tę dyscyplinę sportu.

ROSNĄCA PRZEPAŚĆ Dalej Kowalczyk, która rok temu zdobyła złoto na Igrzyskach Olimpijskich, stwierdziła, że między Norwegami a reprezentantami pozostałych krajów rośnie przepaść.

Polka obawia się, że norweska dominacja będzie w najbliższej przyszłości porównywalna z holenderską dominacją w łyżwiarstwie szybkim. Zdaniem Kowalczyk, Szwedzi, Rosjanie, Niemcy i Finowie mogą spróbować podążyć podobną ścieżką.

W przypadku Polaków i innych krajów „przepaść już teraz stała się zbyt duża“. •

PIŁKA NOŻNA: PODOLSKI OPUSZCZA ARSENAL I PRZENOSI SIĘ DO INTERU

Lukas Podolski zamienił angielski Arsenal na włoski Inter, gdzie przez pół roku będzie grał na zasadzie wypożyczenia.

Urodzony w Polsce Niemiec, który wcześniej występował w niemieckich 1. FC Köln i w Bayernie Monachium, w tym sezonie został odstawiony na boczny tor w klubie z Londynu. Oferta włoskiego giganta była dla niego bardzo przyjemną niespodzianką. W zeszłym roku Podolski osiągnął punkt kulminacyjny swojej kariery zdobywając z jedenastką Niemiec tytuł mistrza świata. •

poPolsku nr 2 • 07

CZY ‘CHANTAL BLIJFT SLAPEN’ BĘDZIE KONTYNUOWANA?

ROBBIE WILLIAMS NA PINKPOP Robbie Williams wystąpi w tym roku na Pinkpop. Brytyjski piosenkarz pop jest ostatnią gwiazdą, która pojawi się na festiwalu Pinkpop 2015. Wcześniej ujawniono, że zespoły Foo Fighters i Muse, będą głównymi gwiazdami festiwalu.

Williams jest zamykającym występy drugiego dnia, w sobotę 13 czerwca. Pojawił się on na festiwalu już wcześniej, w 1999 roku. 46-sta edycja Pinkpop będzie miała miejsce w piątek 12, sobotę 13 i niedzielę 14 czerwca 2015. Sprzedaż biletów rozpoczyna się 28 lutego. •

YOLANTHE BIJE PARTNERA DO NIEPRZYTOMNOŚCI

Yolanthe Sneijder-Cabau (29) podczas nagrywania zdjęć do tureckiego filmu 'Polis akademisi' umieściła partnera w szpitalu. Pisze, że od jej jednego uderzenia, dwumetrowy turecki aktor Zaza Sanada stracił przytomność. "Musiał natychmiast do szpitala. Stracił przytomność z powodu ucisku na nerw w mózgu :(''. Zaza wrócił do zdrowia. •

Trochę to trwało, ale kolejna część popularnego filmu Disney’a Frozen, pojawi się w marcu w kinach. Od 18 marca można oglądać Frozen Fever, krótkometrażowy film animowany, przed nowym filmem Disney’a: Cinderella. Frozen jest jednym z najlepszych filmów animowanych w historii.

Pierwszy film Frozen zarobił ponad miliard euro (w 2013).

JESTEŚ FANEM FROZEN?

Chantal Janzen miała w 2014 roku rewelacyjną oglądalność z serią ‘Chantal Blijft Slapen’ (1,5 miliona widzów). To może być przyczyną kontynuacji serii w tym roku.

Popularna aktorka sama mówi: “To wymaga dużo planowania, gdyż jest to bardzo pracochłonny program. Ja naprawdę sypiam u gwiazd, więc w domu wszystko musi być dobrze zorganizowane'', mówi Chantal, matka 5-letniego Jamesa. Oprócz tego Chantal będzie pracowała dla niemieckiego kanału Sat1 jako prezenterka The Voice Kids.

Holenderki Sylvie Meis i Linda de Mol także stawiały swe pierwsze kroki w telewizji niemieckiej. Chantal mówi bardzo dobrze po niemiecku, jednak poinformowała, że uda się do zakonnic w Vught, by tę znajomość doprowadzić do perfekcji. Zakonnice z Vught są znane z tego, że w bardzo krótkim czasie, po pobycie u nich, mogą znacznie podnieść poziom językowy każdego. (Dalej w tym numerze poPolsku artykuł o nauce języka i o zakonnicach). •

SPECTRE - TYTUŁ NOWEGO FILMU JAMESA BONDA

W MARCU KONTYNUACJA! W Frozen Fever zakochani bohaterowie świętują urodziny księżniczki Anny. Księżniczka Elsa i Kristoff chcą przygotować fantastyczne przyjęcie, jednak moc Elsy może zagrażać uroczystości. Głosów użyczyła oryginalna obsada Frozen, między innymi Kristen Bell i Idina Menzel. •

70- LETNI PRZEŚLADOWCA

RODZINY DE MOL

Aresztowany 70-letni mieszkaniec Zeist przyznał, że przez ponad rok szantażował i groził Johnowi i Lindzie de Mol. Mężczyzna wysyłał do Johna de Mol listy, w których żądał miliona euro. Groził, że zrobi coś rodzinie Lindy de Mol, jeśli nie otrzyma pieniędzy. Program telewizyjny Opsporing Verzocht pokazał na początku października 2014 roku portret pamięciowy, przedstawiający białego mężczyznę około siedemdziesiątki. Policja trafiła na niego między innymi dzięki siedmiuset wskazówkom i miała tyle dowodów, że mieszkaniec Zeist spędzi w areszcie tymczasowym kolejne dwa miesiące.

Linda de Mol proszona jest regularnie o komentarz w tej sprawie i mówi, że sytuacja jest "paskudnym aspektem zarabiania dużych pieniędzy". "Rok bezsennych nocy i zamartwiania się o dzieci, bo komuś się wydaje, że ma prawo cię szantażować i grozić. To pozostawiło ślad". •

Od października tego roku będzie można oglądać nowy film Jamesa Bonda. ‘Spectre’ jest 24-tym filmem w serii 007 od Dr. No z 1962. Daniel Craig będzie grał rolę brytyjskiego tajnego agenta po raz czwarty. Spectre jest nagrwany w Pinewood Studios, ale także w Rzymie, Meksyku, Marokko i Austrii. Dla potrzeb filmu zbudowano nowe auto - Aston Martin DB10.

Dwiema dziewczynami Bonda są Monica Bellucci (Lucia Sciarra) i Léa Seydoux (Madeline Swann). Po raz pierwszy James Bond zakochuje się w starszej kobiecie (Monica Bellucci ma 50 lat).Spectre oznacza: Special Executive for Counter-intelligence Terrorism Revenge and Extortion. •

NOWY KANAŁ TELEWIZYJNY:

SBS 9

Od stycznia tego roku wśród nadawców radia i telewizji pojawił się nowy kanał: SBS9. Nowy nabytek SBS Nederland pokazuje seriale i filmy z kraju i zagranicy.

W tym momencie można go oglądać dzięki UPC (kanał 23), Ziggo (kanał 28) i Canal Digitaal (kanał 13) /Onlines. Inni nadawcy dołączą w tym kwartale i wówczas będzie można ocenić popularność kanału.

Program wygląda następująco: Wariacja w poniedziałek, Komedia we wtorek, Akcja w środę, Dramat w czwartek, Rodzina w piątek, Napięcie w sobotę i Romans w niedzielę. Każdego wieczoru, 7 dni w tygodniu film o 20.30. •

poPolsku nr 2 • 08

PRZEPIS NA:

MINI BEZY SKŁADNIKI DLA 6 OSÓB:

2 BIAŁKA JAJ, W TEMPERATURZE POKOJOWEJ • 100 G DROBNEGO CUKRU DO WYPIEKÓW • WANILIA • OWOCE • ROZPUSZCZONA CZEKOLADA ALBO ŚMIETANKA

przygotowanie:

• Rozgrzej piec do 90 °C. Wyłóż blachę papierem do pieczenia.

• Oddziel białka od żółtek i użyj tylko białek. Żółtka możesz zużyć do czegoś innego. Wlej białka do dużej miski. Upewnij się, że miska jest czysta i nie ma w niej tłuszczu. Ubijaj białka mikserem albo robotem kuchennym przez minutę na średniej prędkości. Zwiększ prędkość, jak tylko pojawi się biała piana i zwiększy się objętość. Ubijaj dalej, aż mieszanina stanie się zupełnie bielusieńka i sztywna.

• Dodawaj cukier, po jednej łyżce, ciągle ubijając. Ubijaj 20 – 30 sekund zanim dodasz kolejną łyżkę cukru. Postępuj tak, dopóki nie dodasz całej ilości cukru. Masa musi zwiększyć objętość osiem razy, być gładka i błyszcząca.

Poczuj pianę palcem, jeśli jest ziarnista musisz jeszcze trochę ubijać.

• Nabierz bezę łyżką i przełóż na blachę. Uformuj piękne chmurki lub nadaj im inny kształt, używając do tego rękawa do wyciskania.

• Piecz bezy około 1 godzinę i 30 minut w rozgrzanym wcześniej piekarniku, do momentu gdy będą suche i nie zmienią koloru. Pozostaw je do wystygnięcia na papierze do pieczenia. W zamkniętym pojemniku można je przechowywać 5 dni.

• Kiedy bezy wystygną, możesz je ozdobić, na przykład zanurzyć w rozpuszczonej czekoladzie lub nadać im formę miseczek, przed umieszczeniem ich w piekarniku, dodać owoce i bitą śmietanę. Są to fajne, proste deserki, tylko wymagają trochę cierpliwości. •

GAZET A POPO

od teraz

L

za darmSKU o!!!

ŁAPACZ SNÓW

Sny przepowiadające. Czasem się pojawiają. Czy to przypadek? Nigdy nie wiadomo tego z całą pewnością, ale jest coś bardzo wyjątkowego, gdy ludzie śnią o wydarzeniach, które potem mają miejsce. Czasem obraz jest zamazany, a czasem bardzo konkretny. „Doświadczyłam czegoś szalonego, naprawdę bardzo dziwnego. Śniłam, że za naszym domem znajduje się spiżarnia. Tam wisiał piec CO. Ciekła z niego woda, więc przyszedł monter, aby rozwiązać problem, ponieważ w domu było zimno. Monter spojrzał i powiedział, że całe ogrzewanie podłogowe cieknie, ponieważ piec jest zepsuty. Wypływała z niego woda.

Cała spiżarnia znajdowała się pod wodą. Woda płynęła do rowu w ogrodzie. Monter oświadczył, że wszystkie prace w domu zostały wykonane przez partaczy, wszystko musi być zrobione od nowa, ponieważ trzeba wymienić piec CO. Wydawało mi się to trochę dziwne, że wszystko od nowa z powodu pieca, ale myślałam, że on to w końcu musi wiedzieć, wtedy się obudziłam.

Wstałam, podkręciłam ogrzewanie, gdyż oboje pracowaliśmy tego dnia w domu.

Włączyłam telewizor i zaczęłam się krzątać po domu. Po godzinie zaczęło robić się chłodniej, po tym jak dom był już cieplutki. Robiło się zimniej i zimniej. Sprawdziłam po jakimś czasie i zobaczyłam, że ogrzewanie nie działa. Pobiegłam do pieca, a tu awaria.

Nie pomogło kilkakrotne zresetowanie, musieliśmy wezwać montera. Obejrzał wszystko i powiedział: „nie wiem kto tu ostatnio robił konserwację, ale trzeba to zrobić jeszcze raz. Piec jest zapchany”. Naprawił piec i ruszył w drogę. Na szczęście szkoda była nieco mniej dotkliwa niż w moim śnie! Jednak zaskakujące, że śnię o piecu i następnego dnia mam problem”.

Bardzo wyjątkowe! Wydaje się, że to był sen – przepowiednia, bo kto śni o zepsutym piecu?! Mam nadzieję, że twój następny sen będzie o wygranym losie! Powodzenia.

Serdeczności, Minnie • Przyśnił Ci się sen, którym chcesz podzielić się? Wyślij maila z jego opisem na adres redactie@popolsku.nu. Oczywiście wszystkie reakcje pozostaną anonimowe.

poPolsku nr 2 • 09

WSPANIAŁE, CIEPŁE, WEŁNIANE DZIANINY Robisz już na drutach? Z motkami wełny i tymi długimi drutami? Tak dokładnie to! I nie, to nie jest staromodne, to świetna zabawa. Coraz więcej kobiet bierze się za dzianie, staje się to prawdziwym trendem.

Fantastycznie jest nosić, używać lub dawać w prezencie własne dzianiny. Szale, czapki, swetry, a nawet torebki i plecaki możesz zrobić sama. Wzory znajdują się po prostu w internecie! Wejdź na tę stronę i zacznij z nami; http://www.allesoverbreien.nl.

Nie umiesz robić na drutach, ale chcesz się nauczyć? Żaden problem, o tym też tam jest. •

CZEGO CHCĄ KOBIETY… Czego właściwie szukają kobiety w mężczyźnie? To pytanie było już tyle razy analizowane, że w rezultatach można się pogubić. Być może nie ma na nie jednoznacznej odpowiedzi, a wybory będą ciągle inne pod wpływem zmieniającego się środowiska i naszego sposobu życia. W każdym razie pytanie pozostaje aktualne, zwłaszcza teraz, gdy internetu używa się, by znaleźć właściwego partnera lub szybką randkę.

Według kobiet korzystających z dużego holenderskiego portalu randkowego, perfekcyjny mężczyzna musi być mieszaniną. Zatem żaden stereotyp macho, ale i żaden mięczak. Portal randkowy PARSHIP zadał 940 samotnym kobietom następujące pytania: Czy kobiety szukają tradycyjnych stereotypów czy równouprawnienia?

Czy nowoczesna singielka chce mocnego mężczyznę o silnych ramionach, który trzyma ster czy wprost przeciwnie delikatnego, subtelnego i wyrozumiałego?

TRZYMAJ SIĘ, OTO ODPOWIEDZI: • 1% kobiet szuka tradycyjnego macho, który pokazuje swoją władzę i ma zawsze ostatnie zdanie w związku.

• 6% kobiet wybiera wrażliwego, opiekuńczego mężczyznę, który robi zawsze, co one chcą.

• 8% nie chce macho, ale jednak relacji z tradycyjnym podziałem ról. Uderzające jest to, że wśród kobiet między 18 a 29 rokiem życia chce tego aż 22%(!)

• 29% woli raczej łagodnego mężczyznę niż macho typ alfa.

• 55% singielek chce mocnego mężczyznę, ale musi on być wyrozumiały i miły. •

ZA DARMO

DO ODEBRANIA Obok rewelacyjnej strony internetowej www.gratisoptehalen.nl istnieje od niedawna strona na Facebooku. Dużą zaletą tego jest, że na Facebooku każdy region ma swoją stronę, więc szukasz zawsze w swojej okolicy. Gratisoptehalen.nl to strona internetowa, na której wszyscy przeciwnicy rozrzutności oraz chcący pomagać innym, mogą wstawiać ogłoszenia z przedmiotami, których już nie potrzebują, a których inni mogą jeszcze używać. Od mebli po zabawki, można tam znaleźć wszystko.

Z 160.000 odwiedzających miesięcznie i 1500 nowymi ogłoszeniami, strony w internecie i na Facebooku bardzo szybko się rozrastają i to jest fantastyczne. Możesz na przykład odebrać gratis kanapę, co jest jednocześnie dobre dla środowiska, ponieważ przedmioty otrzymują nowe życie.

Obie strony na tym korzystają i to nas bardzo cieszy. •

UWAGA, WITAMINA D! Mogłaś tego nie wiedzieć; witamina D jest bardzo ważna dla naszego zdrowia, a 40% ludności Holandii ma niedobór witaminy D!. Witamina D, razem z wapniem, dba o mocne kości, jest dobra dla naszych mięśni i odgrywa bardzo ważną rolę w naszym systemie odpornościowym. Nie bez powodu rząd wymaga od producentów żywności, by dodawali witaminę D do różnych produktów z masła, ale mimo tego nadal 40% ludności brakuje witaminy D. Latem problem jest mniejszy, zwłaszcza jeśli lubisz się opalać. Część światła słonecznego składa się z promieniowania UV-B, które jest wchłaniane przez naszą skórę i sprawia, że nasze ciało samo wytwarza witaminę D. Zimą jest niewiele słońca, a jeśli nawet świeci, jesteśmy zbyt grubo ubrani, by móc absorbować wystarczające ilości światła słonecznego. Istnieją różne inne metody dostarczania organizmowi tej bardzo ważnej witaminy.

Można choćby przyjmować tran lub preparaty witaminowe. W tłustych rybach, takich jak łosoś, makrela i węgorz znajduje się wiele witaminy D. Nie masz na nie ochoty i tęsknisz po prostu za cudownym słoneczkiem, wtedy możesz się wybrać do solarium. Od jakiegoś czasu istnieją specjalne solaria z lampami UV-B. W ten sposób otrzymujesz ładną, letnią opaleniznę i w przyjemny sposób uzupełniasz zapasy witaminy D. •

ROZMOWA, KTÓRA LECZY ROZBIJ SZYBĘ!

Znasz to. Musisz to znać. Widzisz ten świat wokół, ale go nie czujesz. Siedzisz w nie-czuciu, jak w kokonie ze szklanej waty. Bo tylko tak jesteś w stanie przetrwać. I ten dzień, który właśnie wstaje i każdy kolejny. Gdy nie czujesz, mniej cierpisz. A On ma nad Tobą mniejszą władzę.

Może u Ciebie jest tak: wszyscy wiedzą, nikt nie reaguje. Bo po co się wtrącać. Skoro z nim siedzi, to znaczy, że lubi. Albo taka głupia jest.

Niektóre to lubią się umartwiać. Baby to jednak są naiwne.

Albo jest tak: wśród ludzi – kochający, opiekuńczy gentleman. W domu – potwór. Wszystkie koleżanki (jeśli je jeszcze masz) Ci go zazdroszczą. Przystojny. Dbający. Kochający.

Nierzadko dobrze wykształcony. No, ideał.

Prawdę znasz tylko Ty. Ty wiesz, jak wygląda Twoja codzienność, gdy zamkną się drzwi Waszego domu.

Siedzisz sama za niewidzialną szklaną szybą, za którą toczy się zwyczajne życie. Ktoś robi zakupy, rozmawia, pracuje w ogródku, wsiada do samochodu. Normalne życie. A co to właściwie znaczy – normalne?

Wiesz, o kim mówię? O Tobie – żonie, partnerce mężczyzny, który… I tu możesz wstawić: pije, jest alkoholikiem, seksoholikiem, agresorem, przemocowcem, hazardzistą. Jest toksyczny. Jest tym, którego kochasz, a przynajmniej tak teraz myślisz i tym, który jest przyczyną Twojej codziennej udręki. Często nie tylko Twojej, ale także i dzieci.

Tak bardzo chciałabyś komuś o tym opowiedzieć. Ale nie możesz. Wstydzisz się. Boisz, że Cię wyśmieją. Zlekceważą. Nie zrozumieją.

Dodatkowo tu, w Holandii, dotyka cię bariera językowa. Bo jednak do tego, co chcesz powiedzieć, potrzebujesz swojego, ojczystego języka. I koło się zamyka.

Proponuję Ci rozbić tę szybę. Odważ się na to. Możesz żyć i być szczęśliwa. A teraz stań przed lustrem i powtórz to sobie 5 razy. I jeszcze raz. I jeszcze. I tak codziennie. Aż do skutku. Aż poczujesz głęboko, w sobie, taką możliwość dla siebie – spokoju i szczęścia.

W książce dla takich kobiet jak Ty, tytuł jej brzmi „Twoje dwie głowy”, jest takie zdanie: „Z toksycznego związku nie da się wyjść. Z niego się ucieka. Cała filozofia polega na tym, żeby uciekać do przodu.”

Nie, nie jestem autorką tej książki, ale kiedyś moje życie było takie, jak Twoje teraz. Alkoholizm, nałogowy hazard, przemoc w każdej postaci – to brałam na własnej skórze. Aż pewnego dnia, wiele już lat temu, uciekłam.

Do przodu.

Proponuję Ci więc rozmowę. Nie pogaduchy, ale rozmowę, która leczy. Podzielę się z Tobą własnym doświadczeniem, siłą i nadzieją. Daj sobie szansę. Przecież nic Ci już bardziej nie zaszkodzi niż to, w czym teraz tkwisz, prawda? • Ewa Grochowska Kontakt: ewagrochowska@hotmail.com Autorka jest dziennikarką, a także absolwentką Studium Pomocy Psychologicznej przy Instytucie Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego w Warszawie.

poPolsku nr 2 • 10

Miłość jest w powietrzu! Osoba, która od kilku tygodni chodziła Ci po głowie podkochuje się w Tobie i po cichu do Ciebie zbliża. Użyj swoich kontaktów aby coś z tym zrobić.

BARAN (21 marca – 20 kwietnia)

HOROSKOP

Styczeń przynosi napięcie, wydaje się, że dzieją się wokół ciebie rzeczy, na które nie masz większego wpływu i nie znasz szczegółów. Nie pozwól zniszczyć sobie miesiąca komuś, kogo nie lubisz.

BYK (21 kwietnia – 21 maja) Funkcjonuj spokojnie w tym miesiącu, naprawdę tego potrzebujesz. Grudzień był intensywny, początek stycznia też. Spróbuj trochę uspokoić burzę w twojej głowie.

BLIŹNIĘTA (22 maja – 21 czerwca) Bądź sobą i postaraj się być pewny decyzji, które podejmujesz. Wówczas nikt nie będzie mógł cię posądzić o nieostrożność czy nieprzyjazność.

Broń swoich racji i działań!

RAK (22 czerwca – 22 lipca) Ciesz się z nadchodzących tygodni, zapowiada się radosne wydarzenie! Spróbuj się tak nie przejmować, zbyt duże obciążenia nikomu nie wychodzą na dobre.

LEW (23 lipca – 22 sierpnia) Być może dotrą do ciebie wieści, które trudno ci zrozumieć,spróbuj oddzielić plotkę od rzeczywistości. Czy to prawda, co słyszysz, czy to ważne, czy ma to znaczenie?

RUUD LENSSEN:

FILM O POLSKICH PIŁKARZACH Dokumentalista Ruud Lenssen z Horst robi pierwsze zdjęcia do jego nowej produkcji 'FC Polska’, gdzie śledzi losy dwóch polskich piłkarzy. Lenssen chce obserwować Polaków podczas całego sezonu. Za pomocą filmu chce pokazać, co mężczyźni pozostawiają w Polsce i co robią w Holandii.

Film, trwający 55 minut, będzie gotowy jesienią 2015 roku, a pokazany przez L1. Koszty produkcji to około 120.000 euro. Z subsydiami czy bez, film i tak będzie zrobiony. Ten krótki film będzie opowiadał o polskich migrantach zarobkowych, którzy próbują się osiedlić w Holandii. Na podstawie opowieści dwóch młodych, niespełna dwudziestoletnich, Polaków i drużyny piłkarskiej SV Grashoek, gdzie grają, chce Lenssen przedstawić historię.

Główne role grają Piotr Nowak, który teraz mieszka w Horst i Krzysztof Cyl w Tienray. Co tych dwóch mężczyzn czyni wyjątkowymi, jest ich różne pochodzenie.W ubiegłym roku Lenssen nakręcił film ‘Verstand op Nul’ o czwórce ludzi z upośledzeniem umysłowym. • (źrodło: http://www.reindonk.nl)

DEKALOG VI W 100 najlepszych filmach (IMDb ranking*) z Polski ten film znajduje się na pierwszym miejscu: • Dekalog VI (1988), 58 minut • Gatunek: dramat, reżyser: Krzysztof Kieślowski • Streszczenie: W bloku na ponurych przedmieściach Warszawy główny bohater szpieguje lornetką swoją sąsiadkę z naprzeciwka, ale to mu nie wystarczy. Zwabia ją również do urzędu pocztowego, w którym pracuje i dostarcza jej mleko. Potem zbiera się na odwagę, aby wyznać jej swoją miłość, co okazuje się dla niego fatalne w skutkach.

PANNA (23 sierpnia – 23 września) Podchodź do dnia z uśmiechem, spróbuj pozostać pozytywny i patrzeć na piękne, dobre rzeczy. Dzięki pozytywnemu nastawieniu do życia jest łatwiej, tego potrzebujesz!

WAGA (24 września – 23 października) W tym miesiącu otrzymasz komplementy. Twoja ciężka praca zacznie przynosić owoce. Widzisz jeszcze niedokończone sprawy? Zajmij się nimi.

SKORPION (24 października – 22 listopada) Spróbuj poruszyć trudny temat z ludźmi, których kochasz, nie chodź z nim zbyt długo. Dzielenie się problemami przynosi ulgę i wzmacnia więź.

STRZELEC (23 listopada – 21 grudnia) Ten miesiąc wydaje się bardzo właściwy, by spędzić go pozytywnie, rób fajne rzeczy i ciesz się życiem! Obawy zostaw na później, teraz jest czas na zabawę.

KOZIOROŻEC (22 grudnia – 20 stycznia) Zrób w tym miesiącu coś miłego, to odciągnie cię od czegoś, co cię martwi, najwyraźniej coś ci spędza sen z powiek. Jeśli jednak nie możesz tego znieść, podejmij działania, by to rozwiązać.

WODNIK (21 stycznia – 19 lutego) Skup się na rzeczach, które są naprawdę ważne.

Także profesjonalnie. Bądź sobą, nie staraj się być kimś innym. Jesteś jedyny w swoim rodzaju!

RYBY (20 lutego – 20 marca) Ktoś w twoim otoczeniu potrzebuje twojej pomocy, ale być może nie ma odwagi o nią poprosić.

Postaraj się być otwartym i bądź dla tego kogoś.

W tym samym rankingu, wśród najlepszych filmów z Holandii na pierwszym miejscu znajduje się: • Tiexi qu (2003), 551 minut • Gatunek: dokument, reżyser: Bing Wang • Streszczenie: Region Tie Xi w północno-wschodnich Chinach cierpi z powodu zmieniającej się polityki Pekinu. Po roku 1990 region ten, kiedyś świetnie prosperujący, podupadł i ten proces, bardzo precyzyjnie w latach 1999-2001 śledził Wang.

Chcesz wiedzieć więcej? www.filmvandaag.nl • * De Internet Movie Database (lub w skrócie IMDb) to baza informacji online z filmami, serialami telewizyjnymi, aktorami i grami video.

TYGO GERNANDT Holenderski aktor Tygo Gernandt gra dużą rolę w angielskojęzycznym polskim filmie: Math Sucks. Nagrania miały miejsce w ubiegłym roku w Polsce, w Warszawie. Film reżyserki Kasi Rosłaniec opowiada o 27-letniej kobiecie, która ma trzech przyjaciół, przyjaciółkę i kochanka. Gernandt gra rolę jednego

foto konkurs Stali czytelnicy poPolsku wiedzą, że w tym miejscu zawsze pojawiało się Sudoku. Najwyższy jednak czas na coś nowego! Jeden z naszych czytelników jest fantastycznym fotografem. Wspólnie z nim, wymyśliliśmy nowy konkurs. Od tej pory w tym miejscu zamieszczać będziemy zdjęcie jakiegoś miejsca w Holandii, wykonane przez Kamila Łyziaka.

Jeśli zgadniesz, w jakim miejscu zostało zrobione, wyślij nam maila z odpowiedzią na adres redactie@popolsku.nu.

W ten sposób możesz wygrać wspaniałą nagrodę. Nie zapomnij umieścić w mailu swoich danych: imienia i nazwiska, adresu, miejsca zamieszkania i kodu pocztowego. Spośród wszystkich nadesłanych odpowiedzi, w każdej edycji poPolsku wylosujemy jednego zwycięzcę. Chcesz zobaczyć więcej prac Kamila? Wejdź na jego stronę internetową: http://www.lyziak.blogspot.nl/. •

z trzech przyjaciół, utytułowanego, odnoszącego sukcesy zagranicznego fotografa, wzorowanego na Terry Richardson. Pierwsze dwa filmy Rosłaniec zdobyły już różne nagrody na dużych festiwalach. Jej "Bejbi blues" otrzymał Kryształowego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie. Math Sucks będzie miał premierę w tym roku. •

poPolsku nr 2 • 11

OD 1 LIPCA 2015 CZĘŚCIEJ BĘDZIE PRZYSŁUGIWAĆ PRAWO DO ODSZKODOWANIA ZA ZWOLNIENIE Z PRACY y podlegarskiego prawa prac Przepisom holende i w Holandii. acownicy zatrudnien ją również polscy pr zmienione zostanie gruntownie to o aw pr ku ro 5 01 W 2 i zabezustawy Prawo pracy ia en dz wa ro wp ek na skut Zekerheid). go (nid. Wet Werk en pieczenia społeczne 1 lipca 2015 hodzących w życie Jedną ze zmian wc ianych praększej liczbie zwaln wi ie ien liw oż um t ienie jes kodowania za zwoln sz od nia ka ys uz w cownikó e „odszkone zostaje tak zwan z pracy. Wprowadzo ę“. Poniżej anie umowy o prac dowanie za rozwiąz mat. ej informacji na ten te przedstawiamy więc OBECNA SYTUACJA Obecnie pracodawca może sam zdecydować, czy złoży wniosek o wyrażenie zgody na rozwiązanie umowy do Zakładu Ubezpieczeń Pracowniczych UWV czy do sądu rejonowego. Wybrana ścieżka ma wielki wpływ na wysokość odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę, które pracodawca będzie musiał zapłacić.

Pracownicy, którzy zostają zwolnieni za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Pracowniczych UWV, najczęściej nie otrzymują bowiem żadnego odszkodowania za zwolnienie z pracy, zaś pracownicy zwolnieni za pośrednictwem sądu rejonowego w większości przypadków mają prawo do odszkodowania wypłacanego w oparciu o wzór opracowany przez sądy rejonowe.

Pracownicy, których umowa o pracę na czas określony wygasła, nie mają prawa do odszkodowania za zwolnienie z pracy.

• Zwolnienie ma związek z osiągnięciem wieku uprawniającego do holenderskiej emerytury podstawowej AOW lub innej emerytury.

• Zwolnienie jest następstwem poważnej winy lub zaniedbania ze strony pracownika.

• Pracodawca został postawiony w stan upadłości lub przyznano mu odroczenie płatności.

ILE WYNOSI ODSZKODOWANIE ZA ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ?

Wysokość odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę zależy od wieku, wynagrodzenia i liczby lat przepracowanych przez pracownika u tego samego pracodawcy. Odszkodowanie to oblicza się w następujący sposób: Za pierwsze dziesięć lat pracy przysługuje prawo do 1/3 wynagrodzenia miesięcznego za każdy przepracowany u pracodawcy rok.

15 20 CA yiąz LIP 1 ow ob OD SYTUACJA ści, od 1 lipca 2015 no Od dziesiątego roku odszkodowarów nie e ższ 2 wy przynajmniej przez Aby zniwelować po nie wynosi 1/2 miesięcznego wynady pracownik, który każ y, że ion a, oln ad zw zas ie tał wać będz i następnie zos grodzenia za przepracowany rok. przez pracodawcę o pralata był zatrudniony rozwiązanie umowy za ia an Jeśli pracownik w momencie zwolow od szk ż „od nie do rów wo ć pra ł iwa ug mia ysł ie będz a 2015 prz nienia ma 50 lat lub więcej, a umoie to będzie od 1 lipc na czas cę“. Odszkodowan ona umowa o pracę łuż ed wa o pracę trwała przynajmniej 10 prz ie tan zos zaa nie w przypadku, gdy przez 2 lata. Ta sam lat, to odszkodowanie za lata praywała przynajmniej iąz cje ow en ob ag ra ez któ prz y, h określon ików zatrudnionyc wn cy po ukończeniu 50. roku życia co pra ać wyw co iąz pra sada będzie obow również dla wielu będzie wynosić 1 miesiąc za każli to dobra wiadomość a mie j dą we bę so i on cza ż tym nie pracy dy przepracowany rok. To wyżOd 1 lipca 2015 rów i. lsk Po 2 z ali ych ow rac ząc ników pochod ie z pracy, jeśli przep ien oln sze odszkodowanie dla pracowzw za ia an ow prawo do odszkod ników 50+ będzie obowiązywać y rob cho ch j. ce lata lata lub wię nicy zwolnieni po 2 do 1 stycznia 2020 i nie będzie cow pra że to, ż nie Nowością jest rów ie umowy o pracę. obowiązywać małych pracodawodowania za rozwiązan szk od do wo pra ą nabęd ców, którzy zwolnili pracownika z powodu złej kondycji finansowej.

KIEDY PRZYSŁUGIWAĆ BĘDZIE PRAWO DO ODSZKODOWANIA ZA ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ?

Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę będzie przysługiwać w następujących przypadkach dla umów o pracę, które obowiązywały przynajmniej przez 2 lata: • Umowa o pracę została wypowiedziana lub rozwiązana z inicjatywy pracodawcy.

• Umowa o pracę na czas określony po upływie tego czasu określonego nie zostanie przedłużona z inicjatywy pracodawcy.

• Umowa o pracę została wypowiedziana, rozwiązana lub nie została przedłużona przez pracownika na skutek poważnej winy lub zaniedbania ze strony pracodawcy.

ODSZKODOWANIE ZA ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ NIE JEST NALEŻNE, GDY: • Pracownik nie ukończył jeszcze 18. roku życia i pracował średnio przez nie więcej niż 12 godzin na tydzień.

zanie umowy o pracę, jeśli jest mowa o zwolnieniu z powodów ekonomicznych w związku z trudną sytuacją finansową pracodawcy.

DODATKOWE ODSZKODOWANIE W PRZYPADKU POWAŻNEJ WINY PRACODAWCY W przypadku poważnej winy lub zaniedbania pracodawcy, pracownik może zwrócić się do sądu rejonowego o dodatkowe odszkodowanie. Przykładowo może to być: dyskryminacja, molestowanie seksualne, poważne zaniedbanie obowiązków związanych z powrotem pracownika do pracy po chorobie, fałszywe powody zwolnienia i celowe negatywne wpływanie na relacje między pracownikiem a pracodawcą.

OBNIŻENIE ODSZKODOWANIA ZA ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ O KOSZTY PONIESIONE NA „PODNIESIENIE PRZYDATNOŚCI“ PRACOWNIKA Jeśli pracownik poniósł na rzecz pracownika koszty mające na celu uniknięcie lub skrócenie bezrobocia (na przykład na outplacement - zwolnienia monitorowane), to koszty te mogą zostać odliczone od odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę. Ta sama zasada obowiązuje w przypadku kosztów szkoleń, które nie dotyczą stanowiska pracy zajmowanego przez pracownika.

MOŻLIWOŚĆ ODSTĘPSTWA OD ODSZKODOWANIA ZA ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ.

Powstały zatem przepisy prawa dotyczące sposobu wyliczenia wysokości odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę. Istnieje jednak możliwość, że pracodawca i pracownik poczynią inne ustalenia dotyczące wysokości tego odszkodowania. Ustalenia te mogą zostać poczynione indywidualnie lub zbiorowo w ramach Układu Zbiorowego Pracy CAO. Strony mogą na przykład zdecydować o zastosowaniu obowiązującego obecnie wzoru opracowanego przez sądy rejonowe.

MAKSYMALNA WYSOKOŚĆ ODSZKODOWANIA ZA ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ Ustawodawca przewidział maksymalną kwotę odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę. Wynosi ona € 75 000 brutto. Jeśli roczne wynagrodzenie jest wyższe od kwoty € 75 000 brutto, to maksymalna wysokość odszkodowania jest rówIĄOWANIE ZA ROZW na kwocie rocznego wynagrodzenia.

CZENIE O ODSZKOD SZ RO E OJ SW Ś ZGŁO RACĘ rzysłuZANIE UMOWY O P ać pracowników o p SPECJALNE PRZEPISY DLA MAwcy będą informow da racę co o p pra y cy ow zys um ws ie Nie wiązan ŁYCH PRACODAWCÓW odszkodowania za roz samodzielnie t jes e gującym im prawie do brz do o teg Dla pracodawców, którzy zatrudniaienia z pracy. Dla aw przypadku zwoln o odszkodowania w r ją średnio mniej niż 25 pracowników uje nam prawo do teg ug ysł ika prz wn pra czy c ć, mo dzi spraw sić o po przy ustalaniu wysokości odszkodoiście można też popro cy. • zie zwolnienia. Oczyw derskiego prawa pra len ho ach pis rze wania za rozwiązanie umowy o pracę w p go głe bie a kat wo ad lub r prawa obowiązują specjalne przepisy. Dla zwolnień z pracy - mg Autor: Specjalista ds. tych pracodawców lata przed 1 maja E.A. van Jaarsveld 2013 nie wliczają się do obliczenia .nl www.ontslagspecialist wysokości odszkodowania za rozwią-

poPolsku nr 2 • 12

ZAWÓD POD LUPĄ:

Wyniki jego pracy są bliżej, niż myślisz: gdy idziesz do supermarketu, idziesz chodnikiem. W wioskach i miastach wiele ulic jest brukowanych. Wszystkie te chodniki powstały w wyniku pracy brukarzy.

CIEKAWOSTKI • Praca brukarza jest ciężką pracą fizyczną i dlatego nie mogą jej wykonywać osoby mające kłopoty ze zdrowiem. Na szczególne obciążenie w tej pracy narażone są plecy brukarza; • Warto jednak pamiętać, że obecnie praca brukarza jest dzięki postępowi technologicznemu znacznie łatwiejsza, niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu; • O tym, że z brukarzami nie warto zadzierać, przekonał się w zeszłym roku pewien kierowca z Elst, który pomimo wielu próśb o przestawienie samochodu w związku z pracami drogowymi, nie zrobił tego. Tak przed, jak i za pojazdem ułożyli więc solidny stos kamieni całkowicie blokując kierowcy możliwość skorzystania z samochodu; • Brukarze nie pracują wyłącznie dla władz, ale też na zlecenie osób fizycznych.

Przykładem takich zleceń może być brukowanie alejek w ogrodach. Jednakże w przypadku takich prac dla osób fizycznych brukarze muszą zmierzyć się z konkurencją ze strony ogrodników, którzy również wykonują takie zlecenia.

OPIS Brukarz to specjalista zajmujący się układaniem bruku na ulicach, chodnikach, podwórkach i placach. W swojej pracy wykorzystuje wiedzę o różnych typach podłoża i zna zasady kładzenia dobrego, płaskiego podłoża. Zna materiały wykorzystywane przy tej pracy, na przykład cegłę, kamień naturalny, kocie łby i płytki kamienne.

Oczywiście zna również właściwości tych materiałów. Do zadań brukarzy należy: • Określenie właściwej ilości materiału koniecznego do pracy, przy czym brana jest pod uwagę również jakość gruntu; • Usuwanie starego bruku i/lub istniejącego podłoża; • Ustalanie prawidłowej wysokości podłoża poprzez naniesienie odpowiedniej ilości czystego piasku; • Montaż krawężników (krawędzi chodnika), kratek ściekowych, studzienek ściekowych i ich podłączeń do sieci kanalizacyjnej; • Określanie wzoru przy kładzeniu kamieni lub płytek i ustawianie oznaczeń, niezbędnych na przykład przy fugowaniu i rozwijanie sznurków murarskich; • Przycinanie, cięcie lub piłowanie kamienia i płytek za pomocą piły lub szlifierki; • Kładzenie płytek i kamieni przy użyciu różnych technik i narzędzi (zarówno ręcznych, jak i mechanicznych); • Równanie bruku, żeby nadać mu jednolitą, równą powierzchnię; • Wypełnianie szczelin piaskiem, aby nie miały one ubytków.

KULTURA ZAWODOWA Podobnie jak omówieni w poprzednim numerze murarze, również brukarze są budowlańcami (łączna nazwa zawodów związanych z budownictwem). Tę grupę zawodową w Holandii charakteryzuje określona kultura zawodowa. Jeśli na rozkopanej ulicy w jakimkolwiek mieście zobaczysz zdezelowane radio grające na pełen regulator, to brukarze nie mogą być daleko. Często gwiżdżą na ulicy i robią sobie niewyszukane żarty. Wulgarny język z pewnością również nie zrobi wrażenia na typowym brukarzu.

PRZEPISY BEZPIECZEŃSTWA Noszenie środków ochrony indywidualnej stanowi wymóg dla brukarzy. Przy pracy z maszynami konieczne są środki ochrony słuchu, a noszenie obuwia ochronnego w trakcie pracy jest standardem. Wiele uwagi poświęca się szkoleniu brukarzy, którzy wykonują pracę za pomocą maszyn.

NAUKA ZAWODU W Holandii nauka zawodu brukarza obejmuje trzyletnią ścieżkę edukacyjną lub edukacyjno-zawodową (kształcenie w ramach łączenia nauki i pracy) w regionalnym centrum edukacji (nid. regionaal opleidingscentrum), znanym również pod nazwą ROC. Istnieje ponadto dyplom o nazwie „Przyszły brukarz“ (nid. Aankomend straatmaker) na poziomie 2. W czasie nauki dowiesz się, jak przygotować się do wykonywania prac brukarskich, w jaki sposób brukować, jak wykończyć położony bruk, w jaki sposób pracować zgodnie z planami, jak postępować z narzędziami. Nauczysz się też podejścia do zawodu i umiejętności niezbędnych dobremu pracownikowi firmy. Ponadto czekają cię zajęcia z języka niderlandzkiego, planowania ścieżki kariery i wiedzy o społeczeństwie i matematyki, czyli wszystkiego tego, co niezbędne do pracy jako brukarz.

JAKIE SĄ WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRZYJĘCIA NA TEN KIERUNEK? Wszystkie placówki oferujące naukę zawodu brukarza wymagają znalezienia pracy w profesjonalnej firmie budowlanej. Można się również zapisać na ten kierunek po ukończeniu nauki zawodu malarza. To jedyne wymagania, które trzeba spełnić, żeby zacząć karierę jako brukarz. Jeśli nie ukończyłeś (z sukcesem) nauki zawodu malarza, to - oprócz pracy w profesjonalnej firmie budowlanej - będziesz musiał zdać test i pozytywnie przejść rozmowę kwalifikacyjną.

WYNAGRODZENIE Średnie wynagrodzenie brukarza wynosi około 2360 euro miesięcznie. Większość brukarzy pracuje w oparciu o postanowienia Układu Zbiorowego Pracy CAO dla sektora budowlanego.

ROZWÓJ I DODATKOWE SZKOLENIA Dla chętnych istnieje (również w ROC) możliwość kontynuacji nauki na poziomie Brukarz 3. Na tym kierunku będziesz mógł się uczyć dopiero po ukończeniu z sukcesem nauki na poziomie Brukarz 2. •

poPolsku nr 2 • 13

CZYLI O POSZUKIWANIACH POKOJU STUDENCKIEGO Jak zawsze, gdy zbliża się koniec semestru, wśród zagranicznych studentów powstaje poruszenie: czy uda mi się na czas znaleźć nowy pokój lub mieszkanie? Studenci przyjeżdżający do Holandii na wymianę lub studia nie mają lekko – kandydatów jest zwykle o wiele więcej niż wolnych miejsc, a przecież trzeba się gdzieś zameldować.

Jak zatem szukać mieszkania lub pokoju?

Przede wszystkim zacznij odpowiednio wcześnie. Jeśli chcesz mieć pewność, że otrzymasz miejsce w akademiku, zgłoś to od razu w formularzu rekrutacyjnym twojej uczelni. Nie wszystkie uniwersytety pośredniczą w poszukiwaniu mieszkania, jednak jeśli tak jest, warto się zastanowić nad ich ofertą.

Główną zaletą pośrednictwa uczelni w zakwaterowaniu jest stosunkowo prosta procedura – zgłaszasz się do uczelni poprzez formularz rekrutacyjny, otrzymujesz mailowo propozycję pokoju, wpłacasz kaucję i po przyjeździe możesz od razu się wprowadzić.

Wadą jest natomiast niewielki wybór pokoi oraz stosunkowo wysokie koszty: często pobierane są dodatkowe, obowiązkowe opłaty za sprzątanie lub rezygnację z najmu przed czasem.

A co jeśli uczelnia nie dysponuje własnymi akademikami lub nie ma już wolnych miejsc? Wtedy pozostaje szukanie mieszkania na własną rękę. Przydatne mogą okazać się portale z ogłoszeniami.

Najpopularniejsze z nich to darmowy Marktplaats.nl oraz płatne Kamernet.nl i Kamertje.nl, jednak w poszukiwaniu pokoju warto zaglądać również na inne tego typu strony. Ciekawą opcją jest na przykład darmowy portal HousingAnywhere.com, gdzie studenci z różnych krajów mogą „wymieniać się” pokojami lub po prostu oferować na wynajem własne pokoje, np. na czas wymiany zagranicznej. Inną możliwością jest zapisanie się do grup na portalu Facebook. Są to na przykład Leiden Housing czy Housing in Amsterdam. Nie można również zapominać o własnej sieci kontaktów.

Być może znasz kogoś, kto mieszka już w Holandii i może ci pomóc? Umieszczenie na własnym profilu na Facebook’u informacji o poszukiwaniach mieszkania na pewno nie zaszkodzi.

Załóżmy, że udało ci się znaleźć pośród setek ogłoszeń odpowiedni pokój. Najprawdopodobniej więcej osób chciałoby w nim zamieszkać. Co w takim przypadku?

Casting! Holendrzy uwielbiają wspólne podejmowanie decyzji, dlatego przyjęcie nowej osoby pod holenderski dach poprzedza zazwyczaj hospiteeravond, podczas którego obecni lokatorzy zapoznają się z potencjalnymi nowymi lokatorami. Wielu zagranicznych studentów boi się, że ze względu na swoje pochodzenie ma małe szanse w starciu z holenderskimi konkurentami. Niepotrzebnie! O przyjęciu do mieszkania decyduje najczęściej zgodność charakterów i postawa kandydatów w czasie hospiteeravond. Daj się zatem poznać z dobrej strony i pokaż, że zależy ci na mieszkaniu właśnie z tymi ludźmi i właśnie w tym akademiku. • Tomasz Berliński, Stowarzyszenie PL-Student-NL

SŁAWNYCH HOLENDRACH SŁÓW KILKA… - CZĘŚĆ 1

O

Gdy ktoś spyta nas, Polaków, o sławnych przedstawicieli naszego narodu (mówiąc „sławnych” nie mam na myśli kolorowych celebrytów z gazet i portali internetowych o wątpliwej reputacji, ale ludzi, którzy ze słusznych powodów zapisali się na kartach historii), każdemu natychmiast przychodzi na myśl Lech Wałęsa, Fryderyk Chopin, Maria Skłodowska-Curie, czy papież Jan Paweł II. Wystarczy jednak nieco zmodyfikować to, wydawałoby się proste, pytanie i zamiast o Polaków, spytać o sławnych Holendrów, aby wprowadzić odpowiadającego w stan wstydliwego zakłopotania.

No właśnie, jakich sławnych Holendrów możemy wymienić? Oprócz paru malarzy, którzy szturmem wdarli się do naszych szkolnych podręczników od plastyki i historii sztuki, i paru piłkarzy, których nazwiska powtarzane są w mediach tak często, że w końcu wszyscy, nie tylko zatwardziali kibice, je pamiętają, w naszych głowach panuje pustka. A skoro już, z powodu różnych zrządzeń losu, znaleźliśmy się w Królestwie Niderlandów, warto byłoby dowiedzieć się czegoś więcej o jego sławnych mieszkańcach. Kim były holenderskie dramatis personae w historii świata, nauki, sztuki, kultury?

Pierwszą osobą, o której warto wspomnieć, jest urodzony w Delft Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723), przez potomnych ochrzczony „ojcem mikrobiologii”.

Pan Leeuwenhoek początkowo zajmował się sprzedażą tkanin, miał nawet swój własny sklep w Amsterdamie. Na szczęście nie poprzestał na byciu kupcem i w późniejszym czasie zajął się produkcją szkieł powiększających. Około roku 1677 skonstruował pierwszy mikroskop. Zaobserwował i opisał krwinki czerwone, naczynia włosowate, plemniki, bakterie i plankton. Doceniło go nawet brytyjskie The Royal Society. Antoni van Leeuwenhoek zmarł w wieku 90 lat. Pochowano go w rodzinnym Delft.

Z zupełnie innego powodu na kartach historii zapisał się admirał Michiel de Ruyter (1607-1676). Walczył on w wojnach toczonych między Anglią a Holandią w XVII wieku, odnosząc szereg wspaniałych zwycięstw. Zginął 22 kwietnia 1676 roku w morskiej bitwie pod Augustą (dzisiejsze Włochy). Replikę okrętu flagowego de Ruytera, De Zeven Provinciën, można zobaczyć w Lelystad.

Na koniec ktoś z zupełnie innej beczki. Mimo że tak naprawdę nie istniał, paradoksalnie ten pan jest bardziej znany niż dwójka powyższych. Mowa o Abrahamie van Hellsingu, który jest jednym z bohaterów sławnej na całym świecie powieści Brama Stokera „Dracula”. Historię Draculi znają miliony czytelników na całym świecie, często jednak zapomina się, że książkowy Abraham van Hellsing pochodził właśnie z Holandii.

Na początek to na razie tyle. Ale nie martwcie się drodzy czytelnicy, jeśli interesują Was osoby sławnych Holendrów to, jak z resztą tytuł wskazuje, będziecie mogli wkrótce przeczytać o kilku kolejnych. • Paulina Phan, Stowarzyszenie PL-Student-NL

poPolsku nr 2 • 14

ŁĄCZĄ

“… to już drugi rok w Holandii. Jest Ale nie dla ciebie. Odliczasz dni do raz kolejny, ale tym razem z uśmiec

34) ( A ��� Gosia jest samotną, 34. letnią � matką. W Holandii jest po raz N�K � � trzeci i nie jest pewna czy chce I J�J tu zostać na zawsze. Aby tego (5) spróbować, zabrała ze sobą mieR T siąc temu z Polski swojego pię��O cio-, prawie sześcioletniego synka.

Gosia jest zatrudniona przez biuro pośrednictwa pracy. 40, a czasem dużo więcej, godzin w tygodniu i patrzy z lękiem w przyszłość. Jej matka mieszka w Polsce, jej siostra z mężem w Anglii, jej przyjaciółki mieszkają w Polsce, ale także w innych krajach, choć nie jest tego pewna.

Piotr, jej synek nie mówi po niderlandzku, Gosia właściwie też nie. Radzi sobie, ale najchętniej rozmawia z ludźmi po polsku i chodzi do sklepów, gdzie po polsku się mówi. Nie ma kiedy uczyć się niderlandzkiego, bo praca zabiera jej najwięcej czasu i oczywiście jest Piotr.

Kiedy wróciła do Holandii, biuro pośrednictwa pracy poinformowało ją, że ma kontrakt do 1 czerwca, a potem nie mają dla niej pracy. Na co najmniej 6 miesięcy musi znaleźć nową pracę i nowe mieszkanie, bo nie może mieszkać tam, gdzie w tej chwili bez pracy. Miała na ten temat uprzejmą rozmowę i zrozumiała niderlandzkie słowo podobne do ‘traanziti’ i ‘goed ding’ czy coś w tym rodzaju, ale tak do końca tego nie zrozumiała. Została poinformowana, że do 1 czerwca będzie mieszkała w innym miejscu.

Nazwę nowego miejsca zamieszkania zapisano na papierku. Potrzebuje pomocy. Gdzie musi się udać? Kto może jej pomóc i jak dotrze do nowego domu, w nowym mieście?

Jej nowa praca jest tylko na 6 miesięcy i jak to będzie z jej ubezpieczeniem i szkołą dla Piotra. Wiele pytań i prawie żadnych odpowiedzi. Ach, żeby tak jej mama tu była, by zająć się Piotrem, żeby ona mogła szukać rozwiązania. I żeby jej przyjacółka Ania tu była, by mogła się jej wypłakać, bo jest taka smutna i czuje się taka samotna. Znaleźliby się jacyś Holendrzy, którzy zajęliby się jej losem i mogli jej doradzić.

Czyta gazetę poPolsku. Czasem kupuje gazetę, ale zawsze śledzi wiadomości i artykuły na stronie internetowej, bo to jest gratis i po polsku. Czyta o MATKACH. Gosia zagląda na stronę internetową.

Czyta stronę i rozumie, co jest tam napisane, bo jest po polsku. Jest proszona tylko o podanie kodu pocztowego. Na szczęście nie o numer domu, bo to wydaje się jej przerażające.

poPolsku nr 2 • 15

POLKI W HOLANDII!

ona nadal nowym krajem. Wylądowałaś już w trzecim miejscu zamieszkania i masz piątą pracę. Czas pędzi. o Świąt Bożego Narodzenia, potem do Wielkanocy i w końcu do lata. Pakujesz swoją malutką walizeczkę po chem na twarzy. Jedziesz do domu. I chociaż to na bardzo krótko. Polska jest twoim domem.” Żaden emigrant nie chce tego scenariusza. Jednak to się zdarza. Każdy emigrant ma nadzieję, że jego lub jej przeprowadzka do nowego kraju oznacza nowe życie. Jednak nie zawsze tak się dzieje. Nowe życie jest pełne niedostatków i wyzwań. Nieznajomość języka niderlandzkiego dla wielu migrantów jest największym wyzwaniem! Nie mówiąc o obcojęzycznych dzieciach, które tu w Holandii muszą chodzić do szkoły. Brak znajomości języka niderlandzkiego jest najważniejszym powodem, dla którego znajdują się poza grupą lub przez tę grupę są odsuwani, nie mogą znaleźć więzi z klasą i przyswajać materiału lekcji, z prostego powodu – lekcje są w języku, który znają niewystarczająco lub nie znają w ogóle.

W niderlandzkim przedszkolu lub młodszej grupie zwykła codzienność staje się dla nich dużym i groźnym wyzwaniem. Dzieci obcojęzyczne muszą jak najszybciej umieć radzić sobie z podstawowami sprawami w klasie czy grupie. Muszą wiedzieć co to znaczy, kiedy się je pyta czy chcą pić, czy chcą do wc, że muszą usiąść albo, że mogą iść do domu, bo lekcja się skończyła.

MATKI daje możliwość nawiązania kontaktu polskim matkom i dzieciom w holenderskim społeczeństwie. Polskie kobiety w Holandii, które nie mówią od razu w języku niderlandzkim, mają do czynienia z wyzwaniami i nie zawsze mogą liczyć na wsparcie przyjaciółek lub najbliższej rodziny. Musisz zdobywać nowe przyjaźnie i budować

Boi się, że będzie kontrolowana. Zatem jej nowy kod pocztowy. Jej nowego miejsca zamieszkania. Na MATKACH wpisuje swój adres e-mail i jest miejsce, by poprosić o pomoc. Super! Wpisuje swoje imię Gosia i że szuka pomocy, ponieważ jej pięcioletni synek musi tu iść do szkoły, a ona nie wie, gdzie zacząć.

Z ciekawości patrzy jednocześnie na mapkę. Widzi od razu wiele czerwonych tulipanów wokół jej żółtego i zaciekawiona przesuwa na nie myszkę. Zaskoczona patrzy na pojawiający się polski tekst i na adresy mejlowe innych Polek. Dwie z nich mieszkają na tej samej ulicy! Jedna kobieta pisze, że już długo jest w Holandii, mówi po niderlandzku i chętnie pomoże Polkom, inna, że mieszka tu z mężem i dwójką dzieci i może zaopiekować się dziećmi od czasu do czasu. Fantastycznie! Gosia klika na adres e-mail tej ostatniej i pisze do niej, że fajnie by było mieć kontakt mejlowy od czasu do czasu. Mieszkają przecież zaledwie dwie ulice od siebie. Gosia patrzy dalej na mapkę i widzi wszystkie ikonki, które widziała już, szukając za pomocą “szukaj z kodem pocztowym”. Polskie sklepy w jej nowej miejscowości, polskie urzędy, gimna, punkt informacyjny, kościół, szkoła podstawowa, nauka języka i spółdzielnia mieszkaniowa. Znajdują się tam wszystkie informacje. Adres, numery telefonów, strona internetowa, wszystko!

Czuje ulgę i przypływ emocji. Kiedy dalej patrzy na MATKI widzi jeszcze kategorię kraamverzorgende (opiekunka poporodowa) i położna, rzeczy dla matek i dzieci. Czyta z zainteresowaniem rubrykę pytania i odpowiedzi i sama reaguje, odpowiadając na pytanie innej kobiety. Wtedy widzi napis Język niderlandzki dla młodych i starych.

Zaciekawiona klika na niego i trafia na kanał youtube z lekcjami niderlandzkiego. Dla niej, ale także dla Piotrka! Klika na jedną z nich i miła młoda kobieta opowiada jej po polsku, podczas gdy sama jest Holenderką (jak miło i mądrze, i przyjaźnie myśli Gosia), że ta lekcja jest o słówkach de, het , een. Zamyka video i postanawia, że wieczorem, kiedy Piotrek zaśnie, obejrzy tę lekcję jeszcze raz na swoim laptopie.

Spokojna, w dobrym humorze i pełna nadziei, wpisała kod pocztowy miejsca, gdzie teraz mieszka. Chciała sprawdzić czy są gdzieś w pobliżu jakieś polskie firmy. Ku jej zadowoleniu we wszystkich kategoriach „szukaj z kodem pocztowym” pojawiły się nazwy i adresy. Sprawdza je wszystkie i odkrywa, że w pobliżu znajduje się sklep z rzeczami używanymi, który sprzedaje wiele zabawek. Bierze torebkę i postanawia kupić dla Piotra mały prezencik, aby uczcić, że ich nowa holenderska przygoda teraz naprawdę się zaczęła! Wyłącza komputer i dziękuje cichutko wszystkim dobrym gminom, organizacjom i ludziom, którzy jej pomogli. Łza napływa jej do oka, ociera ją tak dyskretnie, jak to możliwe, bierze głęboki oddech i wychodzi na zewnątrz. •

kontakty społeczne, by załatwić choćby sprawy związane z opieką nad dzieckiem. Jeśli jesteś kobietą samotną albo w związku, może dobrze sobie radzisz. Ale co, jeśli masz pierwsze dziecko lub małe dzieci i one zachorują, musisz pracować i nie masz opiekunki? Albo chcesz mieć przyjaciółkę Polkę, by opowiedzieć o czymś, co cię dręczy czy zapytać jak ona sobie poradziła? Albo chcesz wyjść wieczorem, gdyż życie nie składa się tylko z pracy i snu?

Gdzie znajdziesz nowe przyjaciółki tu w Holandii? I jak zbudujesz swoje społeczne kontakty, czego wszyscy tak bardzo potrzebujemy. Znalezienie drogi do urzędów i instytucji jest ogromnym wyzwaniem, jeśli nie znasz niderlandzkiego i nie masz żadnych znajomych. Odpowiedzią na te pytania jest strona internetowa i aplikacje MATKI. Wpisując kod pocztowy uzyskujesz informacje o wszystkim, czego potrzebujesz. Naprawdę wszystkim!

CO ZNAJDZIESZ NA MATKACH? • Dajemy wszystkim polskim kobietom w Holandii miejsce i możliwość podłączenia się do istniejących sieci.

• Wprowadzając swój kod pocztowy, zobaczysz, gdzie mieszkają inne Polki.

• Możesz kontaktować się z innymi Polkami anonimowo i bezpiecznie.

• Możesz budować własną sieć możliwości opieki nad dziećmi, zachować kontakt językowy, być może znaleźć nową pracę i nowe przyjaźnie.

poPolsku nr 2 • 16

PRAWDZIWA FABRYKA CZEKOLADY W AMSTERDAMIE! Kto zna film ‘Charlie i fabryka czekolady’ ucieszy się, tak jak my, z powstania tej fabryki w Amsterdamie! Już od roku 2000 są plany stworzenia prawdziwego czekoladowego parku rozrywki.

Lokacja zmieniała się w tym czasie wielokrotnie, inwestorzy wycofują się, jednak miłośnicy czekolady ciągle w to wierzą.

W tym momencie wygląda na to, że fabryka czekolady powstanie w Amsterdamie. W największym na świecie porcie przeładunkowym kakao, w budynku historycznym z czasów Fabryki Czekolady. Ten budynek jest położony nad rzeką IJ obok Dworca Centralnego. W istniejącym zabytkowym budynku jest tworzone muzeum, skąd, jeśli się odważysz

możesz zwiedzać najpyszniejszą i najpiękniejszą fabrykę czekolady na świecie. Fabryka jest taką tajemnicą, że nie widać jej z zewnątrz. Musisz zanurzyć się głęboko w ziemi, aby móc odwiedzić ‘tajemniczy’ tunel fabryczny o długości 170 metrów. Nie będziesz tego żałować! Samodzielnie nalewasz sobie pachnące ciepłe lub zimne mleko czekoladowe z wysokiej na metr fontanny, robisz własne cukierki w laboratorium i, w prawdziwym Barze Czekoladowym bez końca jesz i pijesz czekoladę z całego świata. Będziemy trzymać rękę na pulsie w kwestii daty otwarcia, ale tutaj już przedsmak tego, co cię czeka: www.dechocoladefabriek.nl. •

NAJWIĘKSZA WYSTAWA OBJAZDOWA

O EPOCE LODOWCOWEJ!

Tej zimy w Amsterdamie EXPO odbędziesz fascynującą podróż po czasach prehistorycznych na największej objazdowej wystawie, jaka kiedykolwiek powstała o epoce lodowcowej: Giganci epoki lodowcowej. Można ją oglądać tylko trzy miesiące, pozostała ci szansa w lutym.

Jesteś oko w oko z gigantycznymi wymarłymi ssakami, takimi jak mamut, tygrys szablozębny, jeleń olbrzymi, nosorożec włochaty i niedźwiedź jaskiniowy. Częścią wystawy jest także cały szkielet mamuta z Syberii.

Oprócz tego odkrywasz świat neandertalczyków w czasie epoki lodowcowej, 30.000 lat temu. Co dziś wiemy na temat tamtego świata? Jak (prze)żyli neandertalczycy? Wystawa obejmuje sceny polowań, narzędzia i tajemnicę otaczającą najstarsze przejawy artystyczne na świecie, europejskie malarstwo jaskiniowe i rysunki na skale. Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej www.amsterdamexpo.nl. •

NAJWYŻSZA RESTAURACJA

Najwyższa restauracja w Holandii, The Penthouse w Haagse Toren, wygrała Executive Directors Award przyznawaną przez World Federation of Great Towers podczas międzynarodowego kongresu w Empire State Building w Nowym Jorku. Nagroda została przyznana za innowację technologiczną, dzięki której na specjalnych oknach restauracji są projektowane obrazy video, pozwalające na zmianę widoku na inne miasto lub na przykład sceny podwodne. Ta technika nie była wcześniej wykorzystywana w ten sposób.

The World Federation of Great Towers to międzynarodowe stowarzyszenie charakterystycznych wież i drapaczy chmur. W stowarzyszeniu znajduje się 48 wież w 20 różnych krajach, między innymi najwyższa wieża na świecie Burj Khalifa w Dubaju, Empire State Building w Nowym Jorku, The Shard w Londynie i Wieża Eiffela w Paryżu. W Holandii członkami są Euromast i Haagse Toren.

The Penthouse leży na wysokości 135 metrów, na 42. piętrze Haagse Toren. Jest to najwyższa restauracja w Holandii, położona wyżej niż na przykład restauracja na Wieży Eiffela (115m). Haagse Toren (2007) to drapacz chmur zainspirowany Flat Iron Building z Nowego Jorku. www.thepenthouse.nl. •

poPolsku nr 2 • 17

UZALEŻNIENIE OD ALKOHOLU

I NARKOTYKÓW SPOWODOWANE Żywność, której wartości odżywcze są nikłe, bywa powodem większego spożywania żywności bogatej w cukry, tłustego jedzenia oraz alkoholu i narkotyków. Zdaniem aptekarza, doktora Gerta E. Schuitemakera istnieje bezpośredni związek między rosnącą liczbą uzależnień od alkoholu i narkotyków a spadkiem spożycia pełnowartościowej żywności.

W coraz mniejszej liczbie gospodarstw domowych na stołach gości pełnowartościowe pożywienie. Często zapomina się o śniadaniach, a bogata w witaminy i minerały oraz zdrowe kwasy tłuszczowe żywność zostaje zastąpiona jedzeniem z wysoką zawartością tłuszczów, napojami gazowanymi i tłustymi przekąskami. W sytuacji powstającego w ten sposób niedożywienia, rosną skłonności do przyjmowania środków stymulujących; począwszy od kawy, a na alkoholu i narkotykach skończywszy.

Liczba wyjazdów karetek pogotowia w Amsterdamie do osób, które poczuły się źle na skutek zażycia narkotyków podwoiła się w ciągu ostatnich dziesięciu lat i wynosi obecnie około 1500 rocznie. Liczba zatruć alkoholem od 2004 roku wzrosła z dwóch do trzech tysięcy rocznie.

„PUSTYM“

JEDZENIEM

PIGUŁKOWA GENERACJA W niedawno wydanej książce ‘Voeding & Gedrag’ (pol. „Jedzenie i Zachowanie“), dr Schuitemaker sprzeciwia się „społeczeństwu, w którym pigułki wydają się być jedyną odpowiedzią na rosnącą liczbę chorób związanych z zachowaniami ludzkimi i w którym znaczenie jedzenia traci na wartości“.

Zdaniem aptekarza, lekarze w czasie nauki zawodu są dziesiątki razy testowani pod kątem znajomości pigu-

SKUTKI PICIA

10 PUSZEK COLI DZIENNIE Wzdęty brzuch, nadciśnienie i ciągłe zapotrzebowanie na cukier.

Oto co stało się z ciałem 50-letniego George'a Priora w wyniku picia przez miesiąc dziesięciu puszek Coca Coli dziennie. Amerykanin przeszedł na tę kontrowersyjną dietę colową, aby pokazać światu szkodliwe skutki cukru. Wystarczyło 30 dni, aby ciało zdrowego i wysportowanego mężczyzny przeszło drastyczną przemianę.

Prior wyhodował dobrze widoczny brzuszek i przybrał na wadze aż 13 kg - z 76 do 89 kg! Ponadto w artykule w Daily Express podano, że jego ciśnienie na końcu eksperymentu było zdecydowanie zbyt wysokie.

ŁAKNIENIE Oprócz szybkiego przybierania na wadze i drastycznego pogorszenia się kondycji ciała, Prior szybko uzależnił się od cukru. Chociaż starał się trzymać się ubogiej w węglowodany diety opartej na chudym mięsie, warzywach i owocach jagodowych, to coraz częściej czuł potrzebę zjedzenia cukru.

W marcu Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wezwała do zmniejszenia zalecanej dziennej dawki cukru z 50 do 25 gramów na dzień, to jest z dziesięciu do pięciu kostek cukru dziennie. Normalna puszka coli zawiera 35 gramów cukru, czyli 7 kostek. Już jeden taki napój powoduje przekroczenie zalecanej dziennej dawki.

BOMBY CUKROWE Naukowcy od dawna ostrzegają, że napoje gazowane zawierają całe góry cukru, a przy tym nie mają żadnych wartości odżywczych. Prior zauważył, że trudno było mu jeść normalne posiłki, bo przez cały czas był wypełniony colą. W ten sposób nie zapewniał swojemu organizmowi niezbędnych do życia substancji.

Co ciekawe: Po zakończeniu picia coli, po czterech dniach mężczyzna zgubił ponad 2 kg. Prior stwierdził, że szczególnie martwi go szkodliwy wpływ cukru na dzieci. - Dzieciom nie wolno dawać coli ani innych słodzonych napojów. To prawdziwe bomby cukrowe. Niepotrzebne i szkodliwe.

Wcześniejsze badania wykazały, że konsumpcja słodzonych napojów prowadzi do cukrzycy typu 2 i próchnicy zębów, zwłaszcza u dzieci. Naukowcy ostrzegają, że niezdrowe gazowane napoje powodują epidemię otyłości i innych poważnych chorób, w tym raka, chorób serca i układu krążeniowego oraz udarów mózgu. •

łek. W tym samym czasie o żywności uczą się jedynie przez 25 godzin - przez cały okres studiów.

- Tak na ulicy, jak i w gabinecie lekarskim można zauważyć, że wśród młodszych i starszych powoli rośnie pigułkowa generacja.

POLITYCY NIE MAJĄ POJĘCIA Schuitemaker już od dziesiątek lat bada związki między żywnością a zachowaniami ludzi. Najlepsze rozwiązanie problemów związanych z zachowaniami ludzkimi, czyli likwidowanie niedoborów zdrowego pożywienia i ewentualnych suplementów diety, jest jego zdaniem całkowicie ignorowane. - Młodym dzieciom z ADHD można lepiej pomóc odpowiednią żywnością, a nie Ritalinem. Picie napojów gazowanych i spożywanie tłustych przekąsek prowadzi do nadużywania alkoholu i narkotyków. Suplementy diety potrafią zmniejszyć poziom agresji wśród ludzi. Pożywienie ma wpływ na wyniki w nauce w szkole.

- Dla sceptyków wyniki wielu przeprowadzonych już badań wciąż są nieprzekonujące. - mówi aptekarz. A politycy i inni prawodawcy po prostu nie mają pojęcia o tej sprawie.

Książkę w cenie € 16,80 można zamówić na stronie bol.com •

poPolsku nr 2 • 18

FUNDACJA POMOCY WZAJEMNEJ „BARKA” JUŻ 24 LATA RATUNEK DLA BEZDOMNYCH POLAKÓW

Organizacja została założona w 1989 roku w Polsce. Swoją działalność rozszerzyła na inne kraje w 1995, poczynając od Francji. W roku 1996 powstało Stowarzyszenie Barka w Alkmaar i w 2007 Barka UK w Londynie oraz Barka Migrants’ Support w Irlandii. Gmina Utrecht powierzyła Barce w 2011 roku zadanie – pomoc znajdującym się tam polskim bezdomnym. W ten sposób zaczęto też projekty w Hadze, Amsterdamie, Rotterdamie, Arnhem, Eindhoven, Berlinie, Bremen i Sztokholmie.

W niektórych przypadkach Fundacja Barka Holandia może wesprzeć szukających pomocy, dzięki specjalnemu ‘programowi powrotu’. Robią to dla bezdomnych obywateli Europy Środkowej i Wschodniej w Utrechcie, Hadze, Amsterdamie i Arnhem, są oni finansowani przez niderlandzkie gminy, w których działają. Czasem mogą coś zorganizować na kilka dni lub tygodni, jeśli ktoś przeżywa kryzys duchowy lub fizyczny. Fundacja może pomóc w odbudowie kontaktów z rodziną, wstawia się w sprawie schronienia dla uzależnionych lub osoba zainteresowana trafia do Barki w Polsce, gdzie zostaje włączona do wspólnoty mieszkania i pracy.

KORPORACJE Polacy powracający do Polski z problemami, znajdują pomoc w ojczyźnie w korporacjach społecznych. Jedna z nich znajduje się we wsi Kwilcz, 60 kilometrów od Poznania. Barka pracuje między innymi z doświadczonymi ekspertami, ludźmi, którzy sami doznali sytuacji, w jakiej teraz znajdują się ich podopieczni, na przykład

Barka jest polską organizacją, która ukierunkowana jest na pracę społeczną i edukację oraz odbudowanie własnej tożsamości polskich bezdomnych w wielu krajach europejskich, między innymi w Holandii.

były bezdomny z Europy Wschodniej, który latami przebywał na ulicy i był uzależniony od alkoholu. Doświadczył życia na ulicy.

Przykład z Utrechtu: około 30. letni Polak przybył na początku 2011 roku do Holandii z Hiszpanii, gdzie mieszkał ostatnie siedem lat u rodziny. Do początku roku 2012 pracował w fabryce sera w okolicach Utrechtu.

Barka poznała go już jako bezdomnego. Początkowo miał poszukiwać pracy, ale brak doświadczenia oraz nadużywanie alkoholu i narkotyków przeszkadzało mu w tym. W połowie 2012 został aresztowany i osadzony w więzieniu na 3 miesiące z powodu podpalenia w łazience w szpitalu.

Barka odwiedzała go regularnie w więzieniu i motywowała go do robienia planów na przyszłość. Po wyjściu z więzienia postanowił wrócić do Hiszpanii, ale najpierw odwiedzić matkę w Polsce.

18 lutego Tomasz Sadowski, przewodniczący Fundacji Barka (międzynarodowej), został zaproszony jako mówca na ŚWIATOWY DZIEŃ CSR (społeczna odpowiedzialność biznesu) w Mumbai. Temat spotkania brzmi ‘Connecting Minds & Creating the Future’. Sadowski może tam mówić o innowacjach społecznych, a przede wszystkim o Barce! Więcej informacji o tej pięknej fundacji oraz o tym, gdzie i jak działają, znajdziesz na stronie internetowej www.barkanl.org •

NOWA JAKOŚĆ W NAUCZANIU

JĘZYKA NIDERLANDZKIEGO

W tym roku szkoła językowa UTP- Uw TaalPartner obchodzi piątą rocznicę rozpoczęcia swojej działalności. Jest to dobra okazja, aby dokonać podsumowań i przyjrzeć się tym czynnikom, które sprawiły, że odniosła tak duży sukces. A sukces rzeczywiście jest duży. W tym roku zajęcia prowadzone są w 4 miejscowościach (Tilburg, Eindhoven, Venray, Horst) i z roku na rok uczestniczy w nich coraz więcej kursantów.

Założycielem szkoły jest Paweł Rosalski. Od początku działalności pracuje w niej jako lektor. Z czasem do zespołu zaczęli dołączać kolejni lektorzy, zarówno Polacy, jak i Holendrzy. Wszyscy lektorzy są profesjonalistami – nie tylko znają język, ale także zasady uczenia osób dorosłych. A co najważniejsze są pasjonatami języka i kultury Niderlandów. Od początku było to bardzo istotne kryterium doboru kadry. Paweł Rosalski wyraźnie podkreśla, że szkoła UTP to społeczność ludzi, którzy mają wspólny cel i pasje. Zajęcia w szkole nie mają być dla kursantów „kolejną szkołą”, ale czasem, kiedy ich kompetencje – językowe, społeczne i kulturowe, będą rzeczywiście wzmacnianie i rozwijane. Sukces w tym zakresie zależy nie tylko od lektorów, ważna jest także postawa i zaangażowanie kursantów. Stąd tak wielką wagę przywiązuje się w szkole do takiego doboru metod pracy, aby uczestnicy mogli uczyć się na różne sposoby i możliwie szybko dostrzegali efekty swojej pracy. Od początku oferta szkoły adresowana jest do Polaków chcących poznać język niderlandzki. Są to zarówno młodzi imigranci, którzy przyjechali w Holandii w celach zarobkowych, jak i osoby które od dłuższego czasu mieszkają tutaj i chcą doskonalić swoje kompetencje językowe. Aktualnie szkoła prowadzi także zajęcia dla grup międzynarodowych oraz zajęcia indywidualne i grupowe z języka polskiego dla firm i organizacji niderlandzkich.

Oferta szkoły jest bardzo przemyślana – zarówno treści, jak i rozwiązania organizacyjne są tak dobrane, aby jak najpełniej sprzyjały uczeniu się. Lektorzy znają potrzeby kursantów, starają się pomóc w zrozumieniu zawiłości języka niderlandzkiego, ale także są przewodnikami po zawiłościach miejscowych zwyczajów. Pomagają nie tylko zrozumieć miejscową kulturę, ale wskazują także potencjalne możliwości i szanse. Zajęcia są bardzo praktyczne, a realizowane tematy często dotyczą codziennych – zawodowych, rodzinnych i społecznych – doświadczeń uczestników zajęć. Szkoła to jednak nie tylko zajęcia. Paweł Rosalski opracował także własne podręczniki – repetytorium, słownik tematyczny, zbiór zadań. Są to materiały, które w znacznym stopniu ułatwiają uczenie się. Warto też zauważyć profesjonalny i aktywnie moderowany profil na Facebooku oraz stronę internetową. Cechą wyróżniająca szkołę jest także dążenie do integracji Polaków w społecznościach lokalnych. Stąd organizowane są liczne spotkania, wycieczki i wspólne wyjścia. Jest to doskonała okazja, aby poznać siebie nawzajem i otworzyć się na możliwości, jakie daje życie w tym ciekawym kraju. •

Dla tych, którzy chcą się przekonać, jak ciekawie można uczyć się języka niderlandzkiego, Pawłeł Rosalski podpowiada, że kolejna edycja kursów zaczyna się już w maju…

poPolsku nr 2 • 19

SURINAM I ANTYLE

FOTOGRAF ROBI IMPONUJĄCE ZDJĘCIE

DEKOLONIZACJA ZACHODU

OPERACJI MARKET GARDEN W DRIEL

Willemstad, stolica Curaçao, słynie z bogatej w kolory architektury, świadczącej o historii tego portu i miasta handlowego od 1635 roku. Curaçao jest jedną z sześciu antylskich wysp, które razem z Arubą, Bonaire, Sabą, Sint Maarten i Sint Eustatius stanowią część Królestwa Niderlandów. Do 1975 roku należał do nich również Surinam.

Relacje pomiędzy Holandią i jej koloniami „na Zachodzie” zmieniły się radykalnie w drugiej połowie XX wieku. Podczas II wojny światowej Surinam i Antyle Holenderskie pozostawały wolne. Wspierały aliantów militarnie i zapewniały surowce naturalne, takie jak boksyt i olej, które były kluczowe dla przemysłu wojennego. Po wojnie, jako tak zwane zamorskie terytoria, otrzymały autonomię wewnętrzną i powszechne prawo wyborcze. Nowe stosunki zostały zagwarantowane w 1954 roku w „Statucie Królestwa Niderlandów” - swego rodzaju konstytucji transatlantyckiego królestwa z autonomicznymi terytoriami.

Na początku lat siedemdziesiątych, kiedy to wiele afrykańskich i azjatyckich krajów było już zdekolonizowanych, w Surinamie także mówiło się o niepodległości. Holandia, pod przewodnictwem premiera Joopa den Uyla z PvdA (Partia Pracy), zdecydowała się bezzwłocznie poprzeć te dążenia. W ciągu dwóch lat holenderski premier wydał we współpracy z premierem surinamskiego rządu koalicyjnego Henckiem Arronem stosowne zarządzenie. Pomimo usilnych protestów surinamskiej opozycji pod przewodnictwem Jagernatha Lachmona, 25 listopada 1975 roku doprowadzono ostatecznie do jednogłośnego uznania niepodległości. Holandia zobowiązała się przez dłuższy czas wpierać finansowo rozwój Surinamu. Po Decembermoorden (mordach grudniowych) w 1982 roku pomoc ta została jednak na kilka lat wstrzymana.

Napięcia pomiędzy różnymi grupami społecznymi w okresie poprzedzającym niepodległość, niepewność co do przyszłości i przymus wyboru pomiędzy holenderskim a surinamskim obywatelstwem doprowadziły około 1975 roku do wyjazdu ponad 130 tysięcy Surinamczyków do Holandii. W stosunkach pomiędzy Holandią a Antylami nadal obowiązywał statut z 1954 roku. W 1986 roku Aruba otrzymała tak zwany Status Aparte (statut oddzielny) i od 1996 roku jest osobnym państwem w Królestwie Niderlandów.

Od 2005 roku rozważano również pisemne odnowienie relacji z innymi wyspami. 10 października 2010 roku statut został dopasowany i Antyle Holenderskie przestały istnieć. Curaçao i Sint Maarten są teraz samodzielnymi państwami w Królestwie Niderlandów.

Są odpowiedzialne za swoje własne prawodawstwo i administrację. Bonaire, Sint Eustatius i Saba są określane jako bijzondere gemeenten (szczególne gminy) Holandii. Na tych tak zwanych Wyspach BES stopniowo wprowadzane jest holenderskie prawodawstwo. Od 10 października 2010 roku Królestwo Niderlandów składa się zatem z czterech krajów: Holandii, Aruby, Curaçao i Sint Maarten.

Wspólna historia, więzy rodzinne i język sprawiają, że Holandia jest silnie, ponadnarodowo związana z wielokulturowym karaibskim społeczeństwem Surinamu, Aruby, Curaçao, Sint Maarten i Wysp BES. Pośród wielu języków, które są tam używane, to właśnie niderlandzki jest tym wspólnym. W 2005 roku Surinam dołączył także do Niderlandzkiej Unii Językowej, w której skład wchodzą teraz Holandia, Belgia i Surinam. •

NA OBCHODACH 70-LECIA

Zdjęcie: Kamil Łyziak

HOLENDERSKIE OD 1945

To zdjęcie zostało zrobione na prywatnym przyjęciu po ceremonii upamiętnienia operacji ‘Market Garden’, 20. września 2014 roku na Placu Polskim w Driel, w Holandii.

Na zdjęciu widać tłum ludzi, biorących udział w tym spotkaniu w budynku protestanckiego kościoła, gdzie, niedawno zaprzysiężony król Holandii i prezydent Polski Komorowski, rozmawiają z przedstawicielami rządu, lokalnej klasy średniej i wyższej oraz przedstawicielami cudem ocalałych (polskich) weteranów, którzy uczestniczyli w wyzwoleniu tego regionu 70 lat temu.

Weteran w sercu tego zdjęcia był również w samym sercu historii II wojny światowej, walczył o wolność na południu Holandii, kiedy jego ojczyzna była nadal okupowana, a Warszawa była w płomieniach.

‘Operacja Market Garden’ jest jedną z dobrze znanych części z historii wojny, gdzie w tym przypadku około 1000 polskich żołnierzy, z 1 Polskiej Samodzielnej Brygady Spadochronowej majora generała S.F. Sosabowskiego, zostało zrzuconych nieopodal Driel, aby wesprzeć siły brytyjskie w Oosterbeek/ Arnhem. Polskie jednostki znacznie przyczyniły się do ostatecznego wycofania się brytyjskich spadochroniarzy. Operacja całości zakończyła się porażką sił alianckich w tej konkretnej części pola bitwy.

Teraz jest on częścią nowej historii XXI wieku, gdzie królowie i prezydeci różnych krajów zbierają się, aby upamiętnić historyczne wydarzenia europejskiej historii sprzed 70 lat, podczas gdy Rosja rozszerza swe terytorium na Zachód, w kierunku Polski.

Jego zadanie zostało dawno zakończone, teraz to kolej współczesnych arystokratów, aby przejąć odpowiedzialność. Komorowski, obecny prezydent Polski, arystokrata również według starej tradycji, będący litewskim hrabią z domu Komorowski i król Holandii, który jest królem Domu Orańskiego, z historią sięgającą wieków, mający więzy krwi w wielu krajach europejskich w przeszłości.

Równolegle z tą i innymi uroczystościami upamiętniającymi wyzwolenie, odbywa się debata na temat tego, czy powinien zostać przywrócony honor polskim jednostkom, ze względu na to, że ich nieobecność na froncie w Polsce została uznana za skazę na polskiej armii i nie zostały przez to docenione akty heroizmu, których dokonali za granicą dla krajów takich jak Holandia i innych okupowanych w trakcie II wojny światowej terytoriów.

Zdjęcie jest ikoniczne ze względu na ustawienie ludzi, uczestników różnych epok i pokoleń i jego umiejscowienia oraz więzów ze współczesną i najnowszą historią. Jego symbolika i otoczenie przypomina jeden z obrazów niderlandzkiego malarza Rembrandta z XVII wieku, ukazującego podobnie chaotyczną scenę z arystokracją, siłami zbrojnymi i ludem: ‘Straż nocna’. Mimo że oprawa jest nieco inna, a Rembrandt miał dużo czasu i swobodę do ustawienia tej sceny, ten współczesny obraz i zdjęcie uchwyca podobny portret sił zbrojnych, szlachty i ludu w atmosferze calkiem zwyczajnego wydarzenia, tętniącego życiem, energią i ruchem, wojska przygotowującego się do walki, gdzie bezpośrednie zagrożenie już lub jeszcze nie istnieje. •

poPolsku nr 2 • 20 po 20

Opowiadania Andrzeja Chodackiego Szklany sen o dobrym świecie Komputer zamrugał porozumiewawczo, jak oko umysłu łączącego mój świat z odległymi krainami. Z niemałą trudnością otworzyłem pocztę.

Tylu ludzi napisało do mnie. Jakie to miłe. Na przykład pan z Krajowego Rejestru Długów napisał: „Powiedz, kto jest Twoim dłużnikiem i odzyskaj swoje pieniądze”.Pomyślałem, że pani Franciszka spod czwórki pożyczyła ode mnie kiedyś trzydzieści złotych, że niby na karmę dla kota. Pieniędzy już więcej nie zobaczyłem, a kota nigdy nie pozwoliła mi pogłaskać. Kiedy siedzę na podwórku rano, często widzę, jak wyprowadza tego biedaka na smyczy. Kot na smyczy! Za kotem idzie jej smutny mąż. I choć nie ma paska na szyi jak Ambroży (to imię jej kota), to ciągle mam wrażenie, że także jest uwiązany na niewidzialnej nici do jej drapieżnych palców, do jej surowego spojrzenia.

Wybuch śmiechu w pomieszczeniu obok wyrwał Brunona z zamyślenia nad wizerunkiem swojego nowego porsche, stojącego zaraz za oknem parterowego biura. Czy samochód był odpowiednio drogi i czy on jako właściciel jest przez to odpowiednio postrzegany? To były na tę chwilę dylematy trzydziestoletniego posiadacza fortuny zbitej, jak to zawsze określał – „na frajerach”. No i jeszcze, dlaczego ta głupia lafirynda nakruszyła wczoraj na skórzaną tapicerkę jego auta? I tak nie dała się puknąć. Umawia się zdzira, a potem buzi-buzi i „odwieź mnie do domu”.

Razem z tym jej pretensjonalnym „proszę” na koniec. Do biura Brunona wpadł jego kolega, trzymając się za brzuch. Twarz miał czerwoną, w oczach łzy.

Kolejny list i znów taka miła niespodzianka. Carrefour chce mi podarować: „Gwiazdkowy Pakiet Podarunkowy”. Są tu bony nawet do stu złotych i to zupełnie za darmo.

Czyżby znów zaćpał? – zaniepokoił się Bruno, ale już po sekundzie dotarło do niego, że powodem reakcji Winicjusza, bo tak miał na imię jego wspólnik, są papiery, które ten trzymał w trzęsących się rękach.

– Ty, no nie uwierzysz! – zaczął Winicjusz, znów zanosząc się śmiechem.

Bruno nie lubił, gdy ludzie tak się śmieją. Chcąc przerwać tę dziecinadę, zapytał oschle: – Jest ci co?

Tak pytała kiedyś w liceum jego nauczycielka rosyjskiego, wydymając przy tym z pogardą wargi.

– Ty, pamiętasz, jakie hasło wymyśliłeś ostatnio do ściągania kasy z internetu? – Winicjusz opanowywał się powoli. Ale brzuch wciąż trząsł mu się od tłumionej radości.

Podsunął koledze papiery, a ten zaczął czytać: – Piętnaście tysięcy... na operację Szymona, wyślijcie... Co to za bzdety?! – zdenerwował się Bruno, podnosząc wzrok na rozbawionego kolegę.

– No nie pamiętasz, jak wymyśliłeś tę bezzwrotną pożyczkę, używając imienia swojej byłej? – Winicjusz poważniał, z każdą chwilą gaszony chłodnym spojrzeniem wspólnika.

– A potem bajka o tym Szymonie, co mu upierdzieliło palce, nie pamiętasz?

– No i co? – burknął Bruno zniecierpliwiony szaradą w wykonaniu marnego komika.

– No to jakiś gość napisał nam, żebyśmy tę kasę, co niby chce dać Paulina, podarowali temu niby Szymonowi – tu Winicjusz znów parsknął śmiechem. – Czujesz, frajer zamiast wpłacić nam, to chce, żebyśmy my.. .– Nie dokończył, bo się zapowietrzył i łzy znów napłynęły mu do zwężonych śmiechem oczu.

– Debil jakiś – skwitował chłodno Bruno i wrzucił papiery do kosza, spoglądając za machającym ręką z bezsilności Winicjuszem. – Ilu wpłaciło?

– Dla twojego Szymona stu dwudziestu czterech, jest za co pohulać – odparł wyraźnie zadowolony Winicjusz – ale pamiętaj, teraz moja kolej na zmianę bryki, moja Q7 ma już dwa lata i kolor mi się znudził.

– Debil jakiś – dodał Bruno, spoglądając na kartkę leżącą na stole.

Albo na przykład list o treści: „Mógłbyś zostać darczyńcą”. Osiemnastoletni Szymon w wypadku stracił palce prawej dłoni. Chce dalej się uczyć, ale operacja kosztuje dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych.

Wystarczy wpłacić pieniądze na konto tego młodego człowieka i jego życie może się odmienić. Zachowam ten list do wypłaty renty i wyślę mu coś. Ludziom trzeba pomagać.

Paulina Miler z TaxCare chce mi dać bezzwrotną pożyczkę do piętnastu tysięcy złotych. Wezmę od pani Pauliny te pieniądze i podaruję Szymonowi na operację ręki. Albo jeszcze lepiej. Napiszę do niej, żeby wysłała pieniądze prosto na konto Szymona. Tak! To najlepsze wyjście.

Idea Bank też chce mi dać „bezzwrotną pożyczkę od ręki”. Tylu dobrych ludzi wokół. Świat nie jest wcale taki zły, jak mówią w telewizji. Życie staje się piękniejsze, gdy człowiek może zrobić coś dobrego.

O! Jeszcze cegiełka na Centrum Rehabilitacji w Gdańsku. Fundacja „Pomóż i Ty” zbiera pieniądze. Im też wyślę z tego, co mi chce podarować pani Paulina Miler z TaxCare.

– Mateusz, wyjeżdżamy do lekarza, wyłącz komputer – przeczytałem na kartce, którą mi ktoś podsunął z tyłu. Poczułem zapach mojej mamy. Potem dłoń na mojej głowie. Ona jest taka dobra. Po wypadku mam trudności z mówieniem i prawie nie słyszę. No i ten wózek. Ale dziś mam powód do radości. Pomogłem innym ludziom. Szkoda, że nie mogę opowiedzieć wszystkiego mamie. Może wieczorem spróbuję jej o tym napisać.

Dobrze, mamo. Już wyłączam. ***

Właśnie zaczynał tworzyć błagalny apel do internautów o wpłatę cegiełki na hospicjum dla dzieci w Częstochowie. •

Pracujesz w sektorze hodowlanym w Holandii? Podziel się swoją historią z dziennikarzem!

AMBITNA PRACA DLA AMBITNYCH LUDZI

Wynagrodzenie oraz anonimowość zagwarantowane. Jeśli jesteś zainteresowany wyślij wiadomość na popolskupytanie@ outlook.com. W treści prosimy o zawarcie informacji dot. pełnionej funkcji oraz numer kontaktowy.

Więcej informacji?

Barry Neele, barry@pearlpeople.eu (06) 12 13 25 18 Aktualne oferty pracy znajdziesz na www.pearlpeople.eu.

2015-01-16 ad optie def.indd 1

16-1-2015 10:33:50

Rubryka dla Smyka.

poPolsku nr 2 • 21

NAUCZYCIEL IKKI Wiesz już kim zostaniesz w przyszłości? Może będziesz pracować ze zwierzętami! Jeśli Ikki nie byłby maskotką Kids for Animals, zostałby nauczycielem.

Mógłby cały dzień opowiadać o zwierzętach! Myślisz, że Ikki byłby miłym nauczycielem? Uczeń mysz Pien tak uważa. Dołącz z przyjemnością do lekcji Ikkiego!

IKKI MÓWI: SPÓJRZ NA OBRAZKI PONIŻEJ. KTÓRE ZWIERZĘ CI SIĘ PODOBA?

IKKI MÓWI: KTÓRE ZWIERZĘ MÓGŁBYŚ ZATRZYMAĆ JAKO ZWIERZĘ DOMOWE? Wszystkie wyglądają słodko, ale mewa, papuga, żółw, sowa i lis nie są zwierzętami domowymi! Osioł, chomik, pies, kurczę czy papużka falista to fajne zwierzęta domowe. Ale tylko jeśli dobrze się nimi zajmujesz!

Dzikie zwierzęta żyją na łonie natury. W Holandii albo w innych krajach daleko stąd.

To nie są zwierzęta domowe! Nie mogą funkcjonować bez wolności i przedstawicieli tego samego gatunku. Żyjąc wśród ludzi są nieszczęśliwe. Nie rób im tego!

‘Piii!’

powiedziała mysz.

Mysz Pien mieszka w kawałku sera. Czasem je za dużo i zaklinowuje się w serze. Ale fart, że Ikki jest zawsze gotowy jej pomóc!

CIEKAWOSTKI NA TEMAT ZWIERZĄT: Świat zwierząt jest wspaniały. To wiesz już od dawna! Ale znasz też zwierzęce tajemnice?

• Jeż zapada co roku w sen zimowy. Od października do marca. Mówi wtedy ‘Zzz… dobranoc!’.

• W Holandii żyją trzy różne typy jeleni. Sarny, daniele i jelenie szlachetne. Czy szukasz z nami?

• Samice, które będą miały młode nazywamy cielną, źrebną, szczenną, kotną itp…

• Owca jest 5 miesięcy w ciąży. Potem rodzą się małe jagnięta!

• Pszczoła potrzebuje kwiatów, aby robić miód.

• Foki spożywają ogromne ilości ryb i są trochę grube. To jest konieczne, by miały ciepło w lodowatej wodzie!

• Kogut pieje nie ze względu na wschodzące słońce, ale by powiedzieć ‘Uwaga, ja tu jestem szefem!’.

KIDS FOR ANIMALS to młodzieżowy klub

należący do Ochrony Zwierząt w Holandii, który nauczy cię wszystkiego o zwierzętach i ich pielęgnacji.

ZWIERZĘCA BANDA Co za zwierzęca banda! “Auć!”, 2 Ikkiego głowa już od tego boli. Wszystkie 4 zwierzęta razem straszliwie hałasują. Kto, co 6 mówi? Narysuj linie pomiędzy zwierzęciem 8 i odgłosem!

rżą (u) miauczą (s) chrumkają (o) gdaczą (P) ćwierkają (k) beczą (o) muczą (l) szczekają (p)

1

3

5

7

Co krzyczą zwierzęta głośno chórem? Dopisz we właściwych okienkach literki pasujące do cyfr. Jedna jest już uzupełniona!

1

2

3

4

5 l

6

7

8

poPolsku nr 2 • 22

LICZBA SAMOBÓJSTW W HOLANDII ZNACZNIE WZROSŁA W 2013 roku 1854 mieszkańców Holandii odebrało sobie życie. To o 101 więcej niż w roku 2012. Liczba samobójstw rośnie nieprzerwanie od sześciu lat. Pomimo tego, liczba ta jest nadal nieco niższa niż w sąsiednich krajach. Takie informacje ogłosiło w grudniu holenderskie Centralne Biuro Statystyczne (CBS). W minionych sześciu latach liczba samobójstw znacząco wzrosła.

W 2007 roku życie odebrały sobie 1353 osoby, a w 2013 liczba samobójstw wzrosła do 1854.

Jeszcze nigdy tyle osób w ciągu roku nie zdecydowało się na ten ostateczny krok. Liczba samobójstw rośnie również w kontekście populacji Holandii. Obecnie wynosi ona 11,0 na 100 tysięcy mieszkańców, czyli powróciła do poziomu z początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku.

WIEK W porównaniu do okresu sprzed dwudziestu lat relatywnie więcej mężczyzn kończyło swoje życie w ten sposób (70 procent w stosunku do 64 procent w 1990 roku). Rośnie też liczba samobójstw wśród ludzi w wieku od 40 do 65 lat.

Zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn, ponad połowa zgonów w wyniku samobójstwa miała miejsce u osób w wieku 40-65 lat. Oprócz znacznego wzrostu liczby samobójców w średnim wieku, również młodzi ludzie w wieku od 10 do 20 lat nieco częściej porywali się na swoje życie. Wcześniej były to 2 osoby na 100 tysięcy, obecnie 3 na 100 tysięcy.

DOBRY WYNIK W PORÓWNANIU Z RESZTĄ EUROPY, ALE ZŁY KIERUNEK ZMIAN W porównaniu z rokiem 2007 liczba samobójstw w Holandii wzrosła o 25 procent.

Tylko w Grecji wzrost ten był jeszcze większy. Również w Polsce i w Czechach liczba samobójstw znacząco rośnie. Z kolei w Szwajcarii i w Luksemburgu od 2007 liczba ta znacznie spadła.

Pomimo dużego wzrostu liczby samobójstw w Holandii w ostatnich latach, jest ona wciąż względnie niska. W roku 2012 w krajach OECD notowano średnio 12 zgonów w wyniku samobójstwa na 100 tysięcy mieszkańców (w Holandii było to 10,0 na 100 tysięcy mieszkańców). W krajach sąsiadujących z Holandią liczba samobójstw była wyższa wszędzie oprócz Zjednoczonego Królestwa. Co ciekawe, liczba samobójstw w krajach z południa Europy jest względnie niska, zaś w Europie Północnej i Wschodniej względnie wysoka. • (Źródło: CBS)

MYŚLISZ CZASAMI O SAMOBÓJSTWIE I CHCIAŁBYŚ Z KIMŚ O TYM POROZMAWIAĆ? POMOCĄ MOŻE SŁUŻYĆ NA PRZYKŁAD SENSOOR. W środku nocy, bladym świtem czy w dni świąteczne - Sensoor 24 godziny na dobę, przez cały rok, pomaga ludziom, którzy potrzebują poufnej rozmowy lub informacji. Można skontaktować się telefonicznie, e-mailem, a w ciągu dnia również przez chat. Grupa ponad 900 wolontariuszy przeszła w tym celu specjalne szkolenia, które prowadzili kompetentni specjaliści. Po pomoc można zadzwonić anonimowo, w dzień i w nocy, we wszystkie dni w tygodniu, przez cały rok. Sensoor przychodzi ludziom z pomocą już od ponad 50 lat. Rozmowa działa kojąco. Gdy coś nas boli lub niepokoi, ale też w chwilach samotności, a nawet euforii. Wyrażenie na głos własnych myśli często bywa krokiem w dobrym kierunku. Telefon: (0900) 0767, opłata 5 centów/min. Więcej informacji można znaleźć stronie internetowej http://www.sensoor.nl/

GOOGLUJ Z ZIELONĄ ENERGIĄ Cała moc farmy wiatrowej (62 MW), należącej do firmy Eneco Holding NV, która zostanie wyprodukowana w ciągu najbliższych 10 lat, zakupi Google dla zasilania swojej serwerowni, którą gigant właśnie buduje w Holandii. Inwestycja za 600 mln euro, powstająca w niewielkiej miejscowości Eemshaven (prowincja Groningen, gmina Eemsmond), to wielkie centrum serwerowe, które zostanie uruchomione w pierwszej połowie 2016 roku.

Dla Google, to nie pierwsza tego typu transakcja w 2014 roku. Amerykańska firma podpisała już wcześniej umowę na zakup energii z ogromnej farmy wiatrowej o mocy 407 MW, należącej do holdingu MidAmerican Energy, będącego własnością miliardera Warrena Buffetta. Inna europejska serwerownia Google w Europie - zlokalizowana w Finlandii - będzie kupować energię z farmy wiatrowej o mocy 72 MW, którą na północy Szwecji buduje niemiecka grupa ubezpieczeniowa Allianz. Już obecnie Google zasila swoją infrastrukturę w ponad 35 proc. energią z odnawialnych źródeł energii (OZE). Celem firmy z Doliny Krzemowej jest całkowite pokrycie swoich potrzeb na energię z zielonych źródeł, jednak koncern nie precyzuje, kiedy miałoby to nastąpić. Pod tym linkiem: http://www.youtube.com/ watch?v=Qw59JqqELIs można zobaczyć krótki film prezentujący filozofię działania Google w zakresie odnawialnych źródeł energii. • Ewka

poPolsku nr 2 • 24

KALENDARZ IMPREZ Ogród zoologiczny Taman Indonezja – Słyszałeś kiedyś o łaskunie muzangu, który wypróżnia się najdroższymi ziarnami kawy na świecie? Binturongu, który może wspinać się po drzewach na wysokość 30 metrów albo gwarku czczonym, który może mówić? Te i wiele innych wyjątkowych gatunków zwierząt znajdziesz w ogrodzie zoologicznym Taman Indonezja. € 5,-/€ 8,50 Gdzie?

KALLENKOTE (OVERIJSSEL) Kiedy?

CAŁY ROK Informacje: www.taman-indonesia.nl BillyBird Park Hemelrijk - Park składa się z dużej plaży, otoczonej dwoma krytymi placami zabaw Zeeroversland i Kinderkermis, super szybka kolejka górska, oczywiście park linowy, teatr kukiełkowy, Splash! (spektakularna zjeżdżalnia pontonami), odnowiony Kinderland z placem zabaw ruchu drogowego, trampoliny powietrzne i wiele, wiele więcej. € 5,95 Gdzie?

VOLKEL (NOORD-BRABANT) Kiedy?

CAŁY ROK Informacje: www.billybird.nl Wiebel Biebel kryty plac zabaw – Dzieci szaleją na najwyższej wieży wspinaczkowej Holandii, skaczą na trampolinach lub szukają drogi w labiryncie wspinaczkowym.

Rodzice czy dziadkowie i babcie mogą się tu także relaksować, czytając gazetę czy przeglądając internet. € 7,50 Gdzie?

ALPHEN A/D RIJN (ZUID-HOLLAND) Kiedy?

CAŁY ROK Informacje: www.wiebelbiebel.nl Ecomare – Muzeum Przyrody, schronisko dla fok, akwarium morskie, schronisko dla ptaków, położone na skraju Texelskich wydm. W skład Ecomare wchodzą: muzeum przyrody, schronisko dla fok, schronisko dla ptaków, akwarium morskie, park wydm i centrum odwiedzających sąsiadującego Parku Narodowego Wydm w Texel. € 8,25 Gdzie?

DE KOOG (TEXEL-NOORD-HOLLAND) Kiedy?

CAŁY ROK Informacje: www.ecomare.nl Holenderskie Muzeum Komiksu – Jak wygląda tablica rejestracyjna Kaczora Donalda? I jak nazywa się małpka Dory? Z tymi i innymi pytaniami spotykasz się podczas odkrywania Holenderskiego Muzeum Komiksu w Groningen. € 7,50 Gdzie?

GRONINGEN (GRONINGEN) Kiedy?

CAŁY ROK Informacje: www.stripmuseum.nl Co, według Ciebie powinno trafić do kalendarza imprez?

Napisz e-mail do: redactie@popolsku.nu

KOMIKS Autor: Jeroen Ledoux

KASIA & ARNOLD W:

URK

Miejsce: Lokalizacja

URK :

Warto zobaczyć: Strona ww

Za każdym razem znajdujemy wyjątkowe miejsca, które warto odwiedzić. Mniej więcej w połowie autostrady A6 w Almere Groningen, ukryte za połaciami gruntu, na jeziorem IJsselmeer leży małe miasteczko o nazwie Urk. Do roku 1939 była to wyspa w Zatoce Zuiderzee (obecne IJsselmeer). Z 19.500 mieszkańców i powierzchnią około 11,54 km², Urk jest najmniejszą gminą prowincji Flevoland.

W roku 1942 osuszono Noordoostpolder, ale mieszkańcy ciągle mają poczucie, że żyją na wyspie; mieszka się tu nie w Urk, ale na Urk. Urk jest najbardziej znane z rybołówstwa, posiada największą flotę rybacką i przemysł przetwórstwa rybnego w Holandii. Wyjątkowa jest również, bardzo sobie bliska i zamknięta, społeczność, a Urk można opisać jako najbardziej religijne miasto w Holandii.

w:

prowincja

Flevoland Latarnia m orska, po rt, muzeum w kościółek Urk, nad morzem i dw ie plaże. http://ww w.touristinfourk.nl i ht museum.o tp://www. purk.nl

Kiedy wjeżdżamy do wsi widzimy nowoczesne sklepy, duże przestrzenie do parkowania, wiele kawiarenek i restauracji, i ciekawych miejsc wartych zobaczenia. Na terenie parkingowym w porcie, widać, że rybołówstwo jest filarem gospodarczym wioski. Tradycyjnie życie mieszkańców Urk uzależnione było od połowów, zapewniających im utrzymanie.

Punktem zwrotnym dla Urk było zamknięcie Zuiderzee, ale to nie oznaczało końca Urk. Wydarzenie to określane jest mianem „Cudu z Urk”. Mieszkańcy Urk zaczęli łowić w Morzu Północnym i zaczęli budować większe kutry. Aukcje rybne w Urk znacznie się rozbudowywały. Do końca lat siedemdziesiątych ryby były dostarczane przez port w Urk. Potem kutry stały się zbyt duże, by tam wpływać i ryby przywożono ciężarówkami z innych portów, by je sprzedawać w Urk. Wzdłuż labiryntu wąskich, brukowanych uliczek i zabytkowych domków idziemy do latarni morskiej w Urk. Obecną latarnię zbudowano w 1844 roku, ma wysokość 18,5 metra. Naszą wizytę zamykamy w Grand Cafe “Het Haventje van Urk”, gdzie słyszymy ciekawą historię. “Według powszechnej opinii bocian przynosi dzieci, ale w Urk jest inaczej, według legendy ojciec musi pożeglować do skały ‚Ommelebommele’, aby odebrać dziecko. Ta skała znajduje się około 30 metrów od wybrzeża. Po przybyciu do skały, ojciec Zdjęci Za: djęAcirn a:oA ldrnNoieldnhNuieisnh musiał znaleźć drzwi, by dostać się do środka i zapłacić niewielką uis kwotę za dziecko. Tradycyjnie 1 niderlandzkiego guldena za dziewczynkę i dwa za chłopca”. Świetnie się bawiliśmy i wrócimy tu na pewno latem, gdyż Urk ma także dwie małe piaszczyste plaże, które jeszcze bardziej zachęcają do odwiedzenia go. • Kasia & Arnold

NAJŚWIEŻSZE WIADOMOŚCI Z HOLANDII znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl.