Gymno Stand up for your right! 21.5

Colofon Redactie Anette van Baalen Mark de Boer

Maarten van Gemert Renee Kleine Deters Marle de Jonge

Thijs Rinsma Linde van Schuppen Annike Bekius Inske Groenen

AvB MB MvG RKD MdJ TR LvS AB IG

Eindredactie Wouter Bot Guido Meijer Joyce Buikhuisen Esther Visser Hilde Swantje

WB GM JB EV HS

Columnisten Boy Vissers De Biologen

BV DB

Kaft: GM Spelling: JB Lay-out: WB & GM

Jaargang 21, nummer 5 Gymnorhina is de periodieke uitgave van CONGO, studievereniging voor studenten biologie, pyschobiologie en biomedische wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Het blad wordt neergelegd in de gebouwen van de Faculteit der Biologie. Als u 10 euro overmaakt op girorekening 4602231 ten name van CONGO o.v.v. Gymno abonnement, wordt de Gymno een jaar lang thuisgestuurd.

Oplage: 300 exemplaren Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, fax of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toe- stemming van de redactie. De redactie behoudt zicht het recht voor stukken in te korten of niet te plaatsen.

Bestuur CONGO Algemeen Studievereniging CONGO Postbus 94214 1090 GE Amsterdam Telefoon: 020-525 7853/7863 Email: info@congo.eu Voorzitter Sophie Pijpers Secretaris Julien Fiorilli Penningmeester Jurrien Fransen Commissaris Onderwijs Francis Zoet Commissaris Activiteiten Hilde Swantje Commissaris PR & Acquisitie Laurent Lokhorst

Gymnorhina | 2

Gymnorhina No.21.5·Maart2011

7 10

Weg met het aanrecht!

12 20

Dictators!

Het aanrecht: zo slecht nog niet?

Opinie: terugkering van de Provo’s

26

Studenten schrijven geschiedenis

28

Coole gadgets in de Neurowetenschappen Wetenschap enzo.

High worden?

Ga lekker sporten!

17

Even voorstellen...

Wim Ghijsen

22

Het Biologenstukje

24

Column Diep met Boy

30

In bed met Coco & Paulien

32

Vrolik & de Groot

37

17

Gymnorhina | 3

van den Redactio

Beste Congolezen, Niet alleen het bestuur is nieuw ( zie hun schattige foto hiernaast ). Ook de gymno is vernieuwd. En deze keer niet met schedels en vage bloedvegen ( ik heb mezelf van de effects knop af weten te houden deze keer ).

Na een lange periode van financiële onzekerheid heeft een nieuw bestuursjaar naast nieuw geld ( YES ) ook gezorgd voor nieuwe aanwas aan de redactie. Graag wil ik Annike Bekius en Hilde Schwantje van harte verwelkomen in de redactiecomissie.

Afgelopen vergadering keek ik met een klein gevoel van trots naar de tafel tegenover mij. Een volle tafel, vol met redactieleden. Na een zwaar jaar voor de gymno staat er weer een grote groep vol enthousiaste redactieleden klaar om de gymno in 2011 weer in zijn oude glorie te herstellen. We hebben eens flink de mouwen opgestroopt en zijn gaan werken aan de lay out, de artikelen, de comissie en wat al niet meer. Het resultaat mag er wezen. Ik wil hierbij mijn hele commissie bedanken voor al het harde werk en de fantastisch ideeën, zonder jullie was deze compleet vernieuwde gymno niet tot stand gekomen.

Maar complimenten zijn maar één kant van het verhaal. Jullie mogen het eindoordeel vellen over ons harde werken. We hebben deze editie een nogal vrijgevochten thema neergezet.

Met daarnaast onze nieuwe vaste rubrieken: Wetenschap en zo, Even voorstellen en de opinie pagina zorgen voor het betere leeswerk. Daarnaast hebben we twee columnisten die vanaf nu elke editie hun meningen en wetenschappelijke ontdekkingen zullen opschrijven ( Boy visser en De Biologen ). Natuurlijk zouden we geen gymno zijn zonder de nodige artikelen omtrent de levenswetenschappen, hebben we gelukkig de foto’s nog en eindigen we zoals altijd met de twee heren die van elk vaginaal vocht de pH weten.

Voor alle leden die denken dat er nog iets mist of die altijd al iets hebben willen delen in schrift: wij zijn altijd laaiend enthousiast over nieuwe artikelen dus mail naar redactie@congo.eu en dan zie jij jezelf terug in onze volgende, nieuwe Gymno!

Groetjes, Wouter

Gymnorhina | 4

van den Administratio

Lieve Congoleesjes, Al weer dikke maand zijn we nu officieel bestuur. Voor de gene die niet met ons een kopje koffie heeft gedronken tijdens college, even een korte voorstelronde: Julien Fiorili zal als secretaris er voor zorgen dat de administratieve kant in goede banen geleid wordt. Jurrien Fransen is de nieuwe penningmeester en zal de financiën van Congo op orde houden dit jaar. De onderwijsgerelateerde zaken vallen onder de hoede van Francis Zoet, onze commissaris onderwijs. Het contact met de commissies gaat dit jaar via Hilde Schwantje als commissaris activiteiten. De promotie en werving van sponsoren valt onder verantwoordelijkheid van de commissaris PR & aqcuisitie, Laurent Lokhorst. Als voorzitter zal ik ervoor zorgen dat het samenwerken binnen het bestuur zo voorspoedig mogelijk verloopt.

We hebben veel zin in dit jaar en hebben de afgelopen tijd benut om een de fijne kneepjes van het besturen en tosti’s bouwen onder de knie te krijgen. Heb je een vraag, opmerking of geen idee welk gezicht er bij welke naam hoort? We zijn te vinden in de Congokamer. Vind je dat iets te direct? Je kan ons ook mailen: info@congo.eu.

De Constitutieborrel van 8 maart heeft er voor gezorgd dat we ons echt bestuur zijn gaan voelen. Leuk dat er zo’n grote opkomst was, deze was ook goed te voelen in onze hoofdjes de dag erna!

Liefs, Namens het gehele 92ste bestuur, Sophie Pijpers

v.l.n.r.,v.b.n.b.: Laurent Lokhorst, Jurrien Fransen, Julien fiorilli, Francis Zoet, Sophie Pijpers en Hilde Schwantje

Gymnorhina | 5

Agenda

Activiteiten 18 - 20 maart 24 maart 29 april - 8 mei 1 - 6 juni

Stedentrip Antwerpen Kroegentocht Groningen Liftwedstrijd Studiereis

Borrels & Feesten 22 maart Elke dinsdag Elke vrijdagmiddag

Hip-Hop Feest Borrel in de Havelaar Beta bar borrel

Extern 16 - 20 maart

17 juli - 6 augustus

Brakfiets

Leiden International Medical Student Conference 2011 Symposium - SymBioSE

Gymnorhina | 6

Congo in beeld

Gymnorhina | 7

Gymnorhina | 8

Gymnorhina | 9

Weg met het aanrecht!

De vrouw op de werkvloer:

POSITIEVE DISCRIMINATIE V

eel professionele organisaties in Nederland kampen met het probleem van een ondervertegenwoordiging van vrouwen in de top van de organisatie. Ook blijven de lonen van vrouwen achter vergeleken met lonen van mannen in dezelfde posities.

Zoals een jaar geleden in het nieuws te lezen was:

Salaris vrouwen blijft nog steeds achter (26 oktober 2010 07:46) AMSTERDAM - Zowel qua salaris als qua carrière lopen vrouwen nog steeds achter op mannen. Gedegen werkervaring levert zeker niet automatisch een baan met meer macht en status op.

Vrouwen verdienen 10 tot 30 procent minder dan hun mannelijke collega’s, in een vergelijkbare functie. Dat is een van de uitkomsten van de vijfjaarlijkse studie naar het wel en wee van de vrouw door de Verenigde Naties (VN).

Volgens VN-chef Ban Ki-moon “moet er nog veel gebeuren met de zichtbaarheid van de vrouw in het publieke domein”, zo bericht het Financieele Dagblad.

Vergeleken met twintig jaar geleden, werken veel meer vrouwen. Ze zijn oververtegenwoordigd in de zorg- en onderwijssector. Maar ondanks dat ze meer werken, belanden ze niet per se functies met meer status en macht.

Aanzien In leidende functies zoals management of beroepen met aanzien zoals in de juridische sector, dringen vrouwen nog maar weinig door. De oorzaak ligt volgens de VN bij oude vooroordelen.

Ook speelt het gebrek aan scholing bij vrouwen een rol. © NU.nl/Marjolein Marchal Gymnorhina | 10

Maar wat zijn nou de oorzaken van het zogenaamde glazen plafond (een barriere die vrouwen als groep ervaren en wordt gebruikt om het feit dat vrouwen in hoge functies zo schaars zijn aan te duiden)? Er zijn een aantal dingen die meespelen. Een belangrijk punt is dat alhoewel er tegenwoordig veel meer vrouwen aan het werk zijn, het grootste deel van de vrouwen maar parttime werkt. Dat is 69% van de vrouwelijke beroepsbevolking in deeltijd tegen 15% van de mannelijke beroepsbevolking. (Emancipatiemonitor 2008 SCP, CBS).

Ook veel vrouwen die wel fulltime werken zullen toch alsnog hun gezin op de eerste plaats hebben staan, wat ten koste kan gaan van hun werk. Bij mannen is dit veel minder het geval. Een ander punt is dat mensen graag werken met mensen die relatief veel op ze lijken. En omdat in veel bedrijven en instanties van oudsher vooral veel mannen werken zullen ze eerder geneigd zijn nieuwe mannen aan te nemen dan vrouwen. het hebben van vooroordelen speelt hierbij uiteraard ook een rol. Een beetje een kwestie van ‘wat de boer niet kent eetie niet’. Natuurlijk ligt het wel ingewikkelder dan hierboven besproken, maar dit zijn wel een aantal duidelijke bijdragen.

Om

meer vrouwen aan de top te krijgen maken een aantal instanties (oa universiteiten en de overheid, verder ook in het bedrijfsleven) gebruik van positieve discriminatie. Dit houdt in dat er een voorkeursbeleid gevoerd wordt voor vrouwen. Wat houdt dit voorkeursbeleid in?

In het dagelijks spraakgebruik is sprake van voorkeursbeleid indien personen worden bevoorrecht op grond van groepskenmerken, bij de sollicitatie of bij de promotie bijvoorbeeld. Voor de wet is voorkeursbehandeling een uitzondering op het verbod op discriminatie, die expliciet is toegestaan om maatschappelijke achterstanden op te heffen. Omdat het een uitzondering op het wettelijk discrim-

inatieverbod betreft, moet voorkeursbehandeling aan een aantal strikte eisen voldoen.

Het gebruik van voorkeursbeleid staat de wet toe voor slechts één doel: opheffing dan welvermindering van (structurele) maatschappelijke achterstand. Dat betekent dat het hanteren van een voorkeursbeleid louter om een meer ‘diverse’ organisatie te worden of louter een betere afspiegeling van de samenleving te worden, niet is toegestaan. Voorkeursbeleid kan overigens wel tot effect hebben dat de organisatie diverser wordt of een betere afspiegeling. Voorkeursbeleid is bovendien uitsluitend toegestaan als maatregel van tijdelijke aard. Daarom moet voorkeursbeleid voortdurend worden geëvalueerd, om na te gaan of de achterstand reeds op geheven dan wel sterk verminderd is.

Als dat het geval is, moet het beleid worden beëindigd. (‘Voorkeursbeleid: de (on)mogelijkheden’ op de site denkdivers.nl van de overheid).

Dat het voeren van zo’n beleid momenteel een

relevante kwestie is terug te zien in de stemwijzer voor de 1ste kamer. Een van de stellingen is: ‘’Bij de werving van personeel voert de overheid een voorkeursbeleid voor vrouwen en allochtonen. Dat moet worden stopgezet.’’

De PVDA vind het volgende: ‘De emancipatie is nog niet af. Dat geldt zowel voor vrouwen, minderheden, gehandicapten als chronische zieken. Nog steeds verdienen vrouwen minder dan mannen, nog steeds zijn vrouwen ondervertegenwoordigd in hoge functies.

Alle overheden dienen het goede voorbeeld te geven bij de benoeming van hoge ambtenaren. Blijven overheden en bedrijfsleven achter, dan komen er quota.’ Ook GroenLinks en de SP zijn het hier niet mee eens. CDA, VVD en PVV vinden dat het voorkeursbeleid inderdaad stopgezet moet worden onder het mom van : ‘Het kabinet beëindigt het diversiteit/voorkeursbeleid op basis van geslacht en etnische herkomst. Selectie moet plaatsGymnorhina | 11

vinden op basis van kwaliteit.’ D66 schaart zich achter CDA, VVD en PVV en zegt : ‘Ook D66 wil dat er meer vrouwen en allochtonen doorstoten tot topfuncties, maar (…) D66 is een tegenstander van ‘’positieve’’ discriminatie en wil vooral dat allochtoon en vrouwelijk talent extra wordt gestimuleerd door extra opleidingen en coaching door top-bestuurders.’

Maar wat is nou eigelijk het effect van zo’n

voorkeursbeleid? Het roept bij mensen soms in ieder geval de verkeerde ideeën op. Dat is ook al terug te zien in het argument van CDA, VVD en PVV om het voorkeursbeleid op te heffen. Selectie moet volgens hen plaats vinden op basis van kwaliteit. Gelukkig is het hanteren van een voorkeursbeleid gebonden aan strenge regels. Een van die regels is de zorgvuldigheidsvereiste: een zorgvuldige en objectieve beoordeling van álle sollicitanten, op grond van hun kwalificaties. Geen enkele kandidaat mag dus bij voorbaat worden uitgesloten van de sollicitatieprocedure op grond van een groepskenmerk. Kandidaten voor een vacature moeten aan de hand van vooraf op schrift gestelde, zakelijke criteria beoordeeld worden. Een kandidaat kan alleen voorrang krijgen bij ‘gelijke’ geschiktheid. En dus niet bij ‘voldoende’ of ‘gebleken’ geschiktheid. (‘Voorkeursbeleid: de (on)mogelijkheden’) Dit neemt echter niet weg dat afgewezen kandidaten gefrustreerd raken en het gevoel hebben dat de enige reden, dat ze niet aangenomen zijn, is dat ze geen vrouw zijn. Ook binnen de organisatie wordt er soms op die manier gedacht. De aangenomen sollicitant kan niet voor vol worden aangezien, omdat ze toch slechts aangenomen zou zijn omdat ze een vrouw is. Op deze manier werkt de positieve dicrimatie dus toch niet zo goed. Ook Veerle Draulans zegt in haar paper GLAZEN PLAFOND : REALITEIT OF MYTHE: ‘Onderzoek geeft aan dat via wetgevende maatregelen en positieve acties wel meer

vrouwen doorgroeien naar middenmanagementsposities, maar dit blijven vaak functies met relatief beperkte autoriteit en dito inkomen. Mede om die reden verlaten een aantal talentrijke vrouwen grote bedrijven en maken de overstap naar kleinere bedrijven of starten een eigen bedrijf. (België telt ong.

30% vrouwelijke zelfstandige ondernemers of bedrijfsleiders van kleine ondernemingen. Anno 1900 was dit percentage vrijwel identiek. In de USA werd onderzoek verricht naar de argumenten van vrouwen om een onderneming te verlaten en daarna een eigen onderneming te starten.( D.P.Moore, E. H. Buttner, 1997. Women Entrepreneurs.

Moving Beyond the Glass Ceiling.)

Het voorkeursbeleid heeft dus zowel voorde-

len als nadelen. Ik denk dat het helemaal niet heel slecht is om je bewust te zijn van het feit dat mannen en vrouwen verschillen, en dat misschien een veel lager percentage vrouwen dan mannen überhaupt een hoge functie ambieert. Ik denk ook niet dat het perse gelijktrekken van de percentages mannen en vrouwen in hoge functies een doel moet zijn maar dat vrouwen die ervoor gaan absoluut een gelijke kans moeteen krijgen als mannen, want ik weet zeker dat er ook genoeg capabele vrouwen rondlopen.

RkD

Meer lezen (en gebruikt in bovenstaand stuk) h t t p : / / w w w . s t i c h t i n g d e b e a u v o i r. n l / h t t p : / / w w w. d i s c r i m i n a t i e za ke n . n l / doc/Factsheet%20voorkeursbeleid.pdf http://www.denkdivers.nl/uploads/Voorkeursbeleid.pdf

Gymnorhina | 12

Advertentie Print Bizz

Gymnorhina | 13

Vrouwen hebben nog veel om voor te vechten

HET AANRECHT:

ZO SLECHT NOG NIET?

D

e emancipatie van de vrouw lijkt al lange tijd voltooid. Nederlandse vrouwen mogen werken, stemmen, studeren, zijn baas in eigen buik en kunnen doen en laten wat ze willen.

Ze zijn in alles de gelijke van de man, maar in de praktijk blijven de verschillen soms groot.

I

k vind het als vrouw volkomen normaal om binnenkort te gaan stemmen voor de Provinciale Staten. Ik sta er eigenlijk ook nooit bij stil dat het anders zou kunnen zijn.

Toch is dit een recente verworvenheid: pas in 1922 mochten Nederlandse vrouwen voor het eerst stemmen. Rijkelijk laat, als je bedenkt dat Marie Curie al in 1911 haar tweede Nobelprijs ontving en vrouwen al lange tijd maatschappelijk actief waren.

Veel andere landen voerden het vrouwenkiesrecht nog veel later in: de dรณchter van Marie Curie kreeg al een Nobelprijs voordat zij in 1946 in Frankrijk mocht stemmen.

Dankzij hard werkende vrouwen (en een enkele man) is er ondertussen gelukkig veel veranderd. Maar hoewel mannen en vrouwen nu gelijk zijn voor de wet, valt dat in de praktijk soms vies tegen. In 2010 toonde onderzoek van de Verenigde Nat-

ies nog maar eens aan dat vrouwen tien tot dertig procent minder verdienen dan mannen die hetzelfde werk doen. Ook het aantal vrouwen in topposities is bedroevend: nog geen dertien procent van alle hoogleraren is vrouw en slechts zeven procent van alle staatshoofden is vrouw. De huidige ministerraad doet het met drie vrouwelijke minis ters niet veel beter.

Onterecht, zul je wellicht denken. Aan hun

opleiding kan het niet liggen, want vrouwen studeren massaal en halen hun diploma sneller dan mannen. Maar na de studie ontstaan er verschillen: in Nederland werkt slechts twintig procent van de vrouwen fulltime, een percentage dat niet is veranderd sinds begin jaren zeventig. Dat er minder vrouwen doorstromen naar de top is dan niet zo verwonderlijk, een toppositie vraagt immers veel Gymnorhina | 14

werkervaring. De Nederlandse top vormt dus eigenlijk een goede afspiegeling van het aantal mensen in fulltime banen. Maar waarom werken vrouwen dan niet meer? Of harder?

Wellicht heeft het te maken met onze vasthoudendheid aan stereotype rolpatronen. De vrouw wordt nog altijd gezien als de verantwoordelijke voor het reilen en zeilen thuis. Nederlandse vrouwen zijn zeker niet lui: het VN onderzoek laat zien dat vrouwen in vergelijking met mannen minstens twee keer zoveel tijd besteden aan huishoudelijke taken. Als je dit optelt bij het betaalde werk blijkt dat vrouwen gemiddeld méér werken dan mannen. Maar een toppositie halen ze daar niet mee.

De overheid doet weinig om dit rolpatroon te doorbreken. Hoewel is vastgesteld dat de man eigenlijk veertig procent van de zorgtaken op zich zou moeten nemen, komt hier in de praktijk weinig van terecht. De ‘papadag’ is dankzij Wouter Bos inmiddels goed ingeburgerd, maar impliceert tegelijkertijd dat de overige vier dagen toch echt voor mama zijn. Niet verrassend kiezen vrouwen dan voor een parttime baan.

mannen zijn die dik tevreden zijn met een parttime baan, maar daar hoor je nooit iemand over.

Vrouwen hebben dus nog genoeg reden om te vechten. De wettelijke kloof tussen mannen en vrouwen is misschien gedicht, de geestelijke is dat nog niet. In Italië gingen vorige maand honderdduizenden vrouwen de straat op om te protesteren tegen Berlusconi, die met zijn gedrag ouderwetse vooroordelen over vrouwen versterkt. De kans dat we Mark Rutte betrappen met een minderjarige prostituee is wellicht klein, maar ook hier moeten nog aardig wat vooroordelen worden bestreden. Zo kan de regering meer doen om traditionele rolpatronen te doorbreken, waardoor het voor vrouwen normaal wordt om fulltime te werken. Pas dan zullen meer vrouwen doorstromen naar de top en kunnen we hopelijk spreken van echte gelijkheid.

MdJ

Toch is er meer aan de hand. In tegenstelling

tot andere Europese vrouwen blijven Nederlandse vrouwen ook parttime werken nadat ze kinderen hebben opgevoed. Ze schakelen niet over op een fulltime baan maar blijken dik tevreden met een kortere werkweek.

Hierdoor blijft het beeld dat vrouwen liever thuis blijven in stand, wat het nog moeilijker maakt voor vrouwen om een toppositie te krijgen. Hoogleraren bijvoorbeeld worden meestal gescout via mannelijke netwerken, die vaker kiezen voor een kandidaat die op hen lijkt en op vergelijkbare wijze carrière heeft gemaakt. Een man dus. Het probleem is niet dat vrouwelijke kandidaten geen ambities hebben en liever voor de kinderen zorgen, blijkt uit onderzoek. Maar mannen denken dat stiekem toch. Terwijl er ook genoeg

Bronnen unstats.un.org/unsd/demographic/products/Worldswomen/ wwwork2010.htm www.e-quality.nl/assets/e-quality/publicaties/2010/Vrouwenrechten.pdf www.kennislink.nl/publicaties/aantal-vrouwelijke-hoogleraren-neemt-langzaam-toe www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/arbeid-sociale-zekerheid/ publicaties/artikelen/archief/2010/2010-3208-wm.htm www.trouw.nl/opinie/podium/article3382206.ece/Meer_ werken_helpt_vrouwen_top_te_halen_.html nos.nl/artikel/62614-vrouwen-studeren-sneller-dan-mannen.html

Gymnorhina | 15

Dictators!

En jij dacht dat je moeder erg was!

D

ictator is een term uit het oude Rome, waar het een soort burgemeester was met vergaande bevoegdheden. In tijden van nood werd een dictator door de senaat

absolute macht niet vrijwillig af zal staan.

Opvallend is dat een dictator, bijna altijd, door het volk als ware held wordt onthaald.

Dit verandert meestal snel. Ook zijn ze allen charismatisch, hebben een vrij lastige jeugd gehad, zijn machtsgeil, hebben last van een akelig minderwaardigheidscomplex en gebruiken hun macht om bepaalde misvormde lichaamsdelen te compenseren.

Hier volgen een aantal illustere namen uit een rijtje met ’s werelds meest lugubere en alom gehate dictators.

Een poosje na Julius Caesar, 64 na Chris-

aangesteld voor een tijdelijke periode van 6 maanden, om orde op zaken te stellen. Helaas was voor sommigen onder hen de korte tijd van unanieme macht niet genoeg. Julius Caesar was, zo’n veertig jaar voor het begin van de jaartelling, de eerste dictator zoals wij een dictator nu kennen; iemand die zijn

tus, heerste Nero in het Romeinse Rijk, en ontstond er een enorme brand die driekwart van de stad Rome tot een hoop as verwoestte. Volgens de geruchten had Nero opdracht gegeven voor het aansteken van de gigantische brand. Terwijl onder hem de stad in lichterlaaie stond, zat Nero op zijn gemakje in z’n paleis op de Palatijn.

Nero zou niet een echte dictator zijn als hij deze geruchten niet heel vlug de kop in drukte. Een geschikte zondebok vond hij bij de christenen. Sommigen van hen werden levend in het amfitheater aan bloeddorstige leeuwen gevoerd; Nero vermaakte zich kostelijk. Anderen werden en plein public met dierenhuiden bedekt, waarna zij door de honden verscheurd werden. Hij liet nog meer christenen oppakken voor het veroorzaken van de verwoestende vuurzee, kruisigde Gymnorhina | 16

hen, verspreidde de met mensen beslagen kruizen door de stad, en stak ze in brand. Zo werd de nacht verlicht door menselijke lantaarnpalen. Hij schijnt ze overigens ook als tuinfakkels gebruikt te hebben.

In een klein dorp in Mongolië werd in 1162

een jongen geboren die een ongekende reputatie op zou bouwen, Temujin. Hij was degene die het grootste rijk op aarde ooit stichtte. Hij verenigde, niet zonder slag of stoot, alle Mongolische stammen, en kreeg zo de naam die velen doet sidderen; Genghis Khan (Universeel heerser).

Genghis Khan veroverde steden in Rusland, China, Syrië, Palestina, Bulgarije en Perzië.

Elke stad of dorp dat zich weigerde over te geven, had een flink probleem. Alle vrou-

Een van de mannen die dankzij zijn verschrikkelijke haatzaaiende, mensonterend gruwelijke praktijken absoluut niet kan ontbreken in deze lijst; de vegetarische, van comedy houdende, schilderende dictator Adolf Hitler. Ondanks het feit dat hij waarschijnlijk zelf Joods bloed had, voelde hij de drang om het volk te ‘zuiveren’ van deze bevolkingsgroep en zette de Holocaust in gang.

Het is alom bekend welke verschrikkelijke manieren Hitler gebruikte om mensen van het leven te beroven. In de Tweede Wereldoorlog die Hitler ontketende, stierven 50 tot 70 miljoen mensen.

De qua beruchtheid ietwat ondergesneeu-

wde Jozef Stalin heeft een groot aantal van deze sterfgevallen op zijn naam staan.

“Dictators zijn allen charismatisch, machtsgeil, en gebruiken hun macht om bepaalde misvormde lichaamsdelen te compenseren” wen en kinderen werden voor de ogen van de mannen vermoord, waarna hun schedels als waarschuwing rondom de verlaten tenten bleven liggen. De mannen mochten, als Genghis Khan en zijn officieren een goede dag hadden, als levende barrière dienen, en in de voorste linie vechten tegen hun eigen families in een dorp verderop.

Khan en zijn mannen liet een bloedrood spoor van dood en verderf achter. Een weerzinwekkende legende is dat onder leiding van Khan in één uur 1748000 mensen het leven zouden hebben gelaten. Helaas is na uitgebreid onderzoek gebleken dat er na Kahn geen fatsoenlijke dictator meer is geweest tot de twintigste eeuw, althans, geen van hen doorstond onze zware selectie.

Na een lange strijd met Trotski na de dood van Lenin, nam hij in 1928 de absolute macht in de Sovjet Unie over. Omdat hij geen andere macht duldde, begon hij aan de zogenoemde ‘Grote Zuivering’. Stalin wilde zijn land ontdoen van intellectuelen, oppositieleiders, kunstenaars en religie. Het aantal moorden dat Stalin op zijn geweten heeft, is hoger dan dat van Hitler.

Een opvallend kenmerk van Stalin is dat hij slechts 1 meter 60 lang was, en een half verlamde arm had. Hij was hier niet erg content mee, en wilde op zijn portretten zo lang mogelijk lijken. Was kleine Stalin niet blij met het resultaat op het doek, dan werd de schilder geëxecuteerd. Om nog maar eens te bewijzen hoe verknipt Stalin was, heeft hij eens de volgende streek uitgehaald: StaGymnorhina | 17

lin had zijn lijfwachten verteld dat zij nooit in zijn kamer mochten komen. Om hun loyaliteit te testen, sloot hij zichzelf op in de kamer, en schreeuwde moord en brand.

Toen zijn bewakers in paniek de kamer kwamen binnenstormen, vertelde Stalin hen dat ze door die actie de kogel zouden krijgen. Hij had immers gezegd dat zijn kamer verboden terrein was. Een aantal maanden later vond de Russische bruut, ironisch genoeg door zijn eigen regels, de dood; hij kreeg een epileptische aanval, en toen zijn doodsbange volgelingen drie uur later toch eens een kijkje kwamen nemen, was het al te laat.

Dat

er bij bovenstaande dictators een steekje los zit is wel duidelijk, maar wat te denken van voormalig bokskampioen Idi Amin Dada? In de jaren zeventig was hij dictator van Uganda, waarbij hij ervan genoot het vlees van zijn vijanden te eten nadat zij een wrede dood waren gestorven.

Daarnaast was zijn ego zo hoog als drie flatgebouwen, en hij gaf zichzelf de volgende titel: ‘His Excellency, President for Life Field Marshall Al Hadj Doctor Idi Amin Dada, VC, DSO, MC. Lord of all the Beasts of the Earth and Fishes of the Sea and Conqueror of the British Empire in Africa in General and Uganda in Particular’. Je zou hem maar een brief willen sturen.

‘His Excellency, President for Life Field Marshall Al Hadj Doctor Idi Amin Dada, VC, DSO, MC. Lord of all the Beasts of the Earth and Fishes of the Sea and Conqueror of the British Empire in Africa in General and Uganda in Particular’ Titel van Idi Amin Dada, ex-president Uganda

‘sleep-overs’ bij de 74-jarige Italiaan, waarbij hij zich vergrijpt aan achttienjarige meisjes, zijn hier een uitstekend voorbeeld van.

De neutraliteit van dit artikel kan worden

betwist, maar het mag duidelijk zijn dat een flink aantal verknipte geesten eens de macht heeft gegrepen. Om nog maar te zwijgen over de in dit artikel niet genoemde beestachtige onverlaten van onder andere Mao, Hussein, Lukashenko, Pol Pot, Kim Il Sung en Kim Jong Il, Lenin, Al Qadaffi , Mubarak of Fidel Castro. Let’s fight for our right!

EV

Rusland wordt op voet gevolgd door Italië

als het gaat om het voortbrengen van meedogenloze machtsmisbruikers. Benito Mussolini doet nog altijd vele oren klapperen, en wat te denken van Silvio Berlusconi? Hoewel hij misschien niet het prototype dictator is, is hij een kanshebbende kandidaat; hij heeft de media in de zak van zijn Italiaanse maatpak, heeft gerechtelijke immuniteit verworven door wetten aan te passen en maakt zonder twijfel misbruik van zijn macht. De inmiddels beroemde Gymnorhina | 18

Wetenschap enzo.

High worden?

Ga lekker sporten!

Iedereen kent het wel, `geen zin` om te gaan sporten en een grote inspanning te leveren.

Je bent vermoeid na een lange dag en wilt eigenlijk gewoon even relaxen op de bank.

Sporten blijkt echter ook de perfecte manier te zijn om in relaxte sferen te komen, een verschijnsel dat de ‘Runner’s high’ wordt genoemd. Dit wordt vaak beschreven als een euforisch gevoel, dat te vergelijken is met het gevoel dat je krijgt van drugs of soms zelfs van een orgasme. Hiermee wordt echter niet het gevoel van opluchting dat je de finish hebt bereikt bedoelt. Al vanaf 1970 hebben veel onderzoekers zich verdiept in het fenomeen ‘Runner’s high’, in de hoop een biochemische verklaring te vinden. Het idee ontstond dat endorfines een causale rol spelen bij het ontstaan van een euforisch gevoel tijdens het sporten. Endorfines zijn chemische stoffen die in het lichaam als neurotransmitter in verschillende vormen voorkomen en aangrijpen op verscheidene receptoren. Deze onderzoeken zijn echter allemaal gedaan op basis van metingen van endorfine in het circulerende bloedstelsel.

Aangezien endorfines grote moleculen zijn

die de bloed-hersen barrière niet doorkomen, zouden deze dus niet voor het euforische gevoel in de hersenen kunnen zorgen.

In 2008 vonden de Duitse onderzoeker Henning Boecker en zijn collega’s een manier om dit probleem te omzeilen. Om de hoeveelheid endorfine in de hersenen te bepalen, voerden zij ‘positron emission tomography’ (PET) scans uit na het toedienen van een niet specifiek opium ligand ([18F]FDPN) die aan endorfinereceptoren op zenuwcellen bindt.

Dit onderzoek werd gedaan met tien getrainde mannelijke atleten, die zowel een PETscan in rust als een PET-scan na een inspanning van twee uur hardlopen ondergingen.

Naast de hoeveelheid endorfine werd ook het gedrag van de proefpersonen gemeten om het verband tussen euforie en endorfine te testen. De resultaten van dit onderzoek laten een significante toename van euforie en geluk zien na de inspanning en ook de hoeveelheid endorfine in de hersenen nam flink toe. Deze toename was voornamelijk te zien in de prefrontale en limbische gebieden in de hersenen, die een grote rol spelen bij het verGymnorhina | 19

Spatiele localisatie van significante correlaties met de binding van het opium ligand aan endorfine receptoren, in beeld gebracht met behulp van PET.

werken van emoties. Daarnaast werd er ook een duidelijk verband gevonden tussen de hoeveelheid endorfine in de hersenen en de mate van euforie. Hoe groter de euforie, des te meer endorfines in de hersenen, wat aangeeft dat endorfine een specifieke rol speelt in het opwekken van een ´Runner’s high’. Uit de resultaten van dit onderzoek wordt echter nog niet duidelijk welke rol de verschillende endorfine receptoren spelen. Dit is erg van belang aangezien de verschillende receptoren complexe en deels tegenovergestelde functies hebben. Mogelijk zijn er ook nog andere stoffen van invloed. De resultaten die Boecker en zijn collega’s vonden wekken het idee dat je van een marathon lopen alleen maar blij wordt, maar het blijft natuurlijk een zware aanslag

op je lichaam. Toch starten hardlopers keer op keer weer een marathon, waarbij de verslavende werking van endorfines een belangrijke factor lijkt te zijn. Maar waarom komen endorfines vrij tijdens het sporten?

Als we heel ver terug gaan in de tijd vinden we misschien een verklaring. De oermens moest lange afstanden afleggen om aan voedsel te komen. Om vlees te ‘vangen’ moesten ze de strijd winnen van snelle dieren, wat zware inspanningen vereiste. Om te helpen bij het overleven van de jacht en de pijn te verzachten, zal er mogelijk een systeem dat euforie oproept zijn ontstaan, dat tijdens de evolutie bewaard is gebleven. Het is dus waarschijnlijk een overblijfsel van vroeger dat wij nu een ‘Runner’s high’ ervaren.

Gymnorhina | 20

Met name voor ons studenten is sociaal contact naast de studie erg belangrijk. Velen zoeken dit in studentenverenigingen en ook roeiverenigingen zijn daarbij erg populair. Aan roeien in teamverband blijken veel voordelen te zitten. Naast de ‘Runner’s high’ is er onlangs in een onderzoek van Cohen en collega’s (2009) namelijk ook

de individuele als in de groep trial steeg, maar de stijging was significant groter in de groep trial. Dit effect is waarschijnlijk toe te wijzen aan de samenwerking als een gecoördineerd team.

Het lijkt dus zo te zijn dat we bij het sporten opiaten aanmaken die ons een ‘high’ gevoel

“Om te helpen bij het overleven van de jacht en de pijn te verzachten, zal er mogelijk een systeem dat euforie oproept zijn ontstaan” een ander fenomeen ontdekt, wat de ‘Rower’s high’ wordt genoemd. In dit onderzoek werd getest of er een grotere toename is van endorfine bij een training in een groep, in vergelijking met een training alleen. Dit deden zij met een ploeg roeiers van de universiteit die samen op wereldklasse niveau in een ‘acht’ roeiden. Roeien is een ideale activiteit om de invloed van ‘sociale synchronie’ te bepalen, omdat de roeikwaliteit niet alleen afhangt van hun kracht maar ook van de gelijkheid in slagen. De roeiers moesten elk 45 minuten continu roeien op ergometers in een individuele en in een groep trial, waarbij hun kracht werd gemeten. Om de hoeveelheid endorfine te meten werd hun pijndrempel bepaald, aangezien endorfine de pijndrempel verlaagt . De onderzoekers vonden dat de pijndrempel in zowel

geven, wat mogelijk nog versterkt wordt door groepsgevoel. Ga voortaan dus niet meer naar de coffeeshop, maar ga lekker sporten. Het is goedkoper, gezonder en heeft hetzelfde effect. Maar pas op dat je niet verslaafd raakt!

AB Literatuur Boecker, H., Sprenger, T., Spilker, M.E., Henriksen, G., Koppenhoefer, M., Wagner, K.J. et al. (2008).

The Runner’s High: Opioidergic Mechanisms in the Human Brain. Cerebral Cortex, 18, 2523-2531.

Cohen, E.A., Ejsmond-Frey, R., Knight, N., & Dunbar, R.I.M. (2009). Rower’s high: behavioural synchrony is correlated with elevated pain thresholds.

Biology letters, 6, 106-108.

Gymnorhina | 21

Opinie Blaas die Provo beweging maar eens nieuw leven in

M

et een licht gevoel van verlangen kijk ik de laatste tijd naar beelden van de verschillende demonstraties in het Midden-Oosten. De inwoners van staten die sinds jaar en dag geregeerd worden door dictators en andere langzittende regimes, lijken opeens te luisteren naar een ‘nu is het genoeg’ gevoel en gaan massaal de straat op. De inwoners van Egypte, Syrië, en Bahrein zijn niet gek, ook zij hebben steeds vaker een televisie in huis en krijgen daarop beelden te zien van het rijke Westen. Het vrije Westen. Ik vraag me echter steeds vaker af of ons Westen wel het schoolvoorbeeld zou moeten zijn voor de demonstranten in Egypte die hoopvol begonnen zijn aan het samenstellen van een

Aan de wil om een keer te protesteren ontbreekt het niet per se. Afgelopen januari stroomde het Malieveld langzaam vol met rond de 15.000 studenten die tegen de geplande bezuinigingen van het huidige kabinet wilden demonstreren. Al met al was het volgens mij best een gezellig middagje, getekend door saaie toespraken van politici en met als absoluut hoogtepuntje van de dag DJ Jordy en een voorgelezen column die eerder verscheen in de Propria Cures. De uitgerukte ME kreeg pas wat te doen toen de linkse krakers voor wat extra spanning wilde zorgen door zich voor het ministerie van Onderwijs en het Binnenhof te verzamelen. Ik denk dat het protest van tweederde van alle hoogleraren in Nederland die, gehuld in toga, langs de hofvijver en het binnenhof liepen, indruk-

´Wij Nederlanders zijn onverschillig en lui geworden en nemen o nieuw regeringssysteem. Wij hebben hier in Nederland alle vrijheden verworven waar een Egyptenaar alleen maar naar kan verlangen, maar het lijkt alsof het ons niet meer interesseert. We gaan eens in de vier jaar naar de stembus, zoeken iemand uit die het allemaal voor ons gaat regelen de komende tijd en daarmee is voor de meeste mensen de kous af. Wetsvoorstellen waar men het niet mee eens is, roepen onder de meeste mensen slechts een lauwe reactie op. Een slap protest, het ophalen van de schouders en men kan weer verder met het dagelijks leven. Wij Nederlanders zijn onverschillig en lui geworden en nemen onze burgerrechten te veel voor lief. Het wordt tijd dat er nieuw leven in de Provo-beweging wordt geblazen.

wekkender was. Hoe anders gingen de protesten er afgelopen jaar in Engeland aan toe, waar studenten een week lang massaal de straat op gingen en waar het gebouw waarin het hoofdkwartier van de Conservative Party zich bevindt, gewoon binnengevallen werd.

Ik ben het niet per se eens met het slopen van een gebouw in het kader van protesten, maar was het niet indrukwekkender geweest als een groot deel van de studenten zich voor het ministerie van onderwijs had verzameld?

Was dat geen echt mooi verjaardagscadeau voor staatssecretaris Halbe Zijlstra geweest?

Het voorbeeld van de Engelse protesten stipt meteen de tweeledigheid van het probleem aan: de bezuinigingen op het onderwijs en Gymnorhina | 22

de verhogingen van het collegegeld werden niettemin doorgezet door de Britse regering.

Niet alleen zijn mensen moeilijk te motiveren om te gaan protesteren, de politiek haalt daarnaast ook zijn schouders op. Hetzelfde gebeurt vaak in Nederland en je zou je dus af kunnen vragen in hoeverre de Nederlandse regering soms verschilt van bijvoorbeeld een Mubarak. Protesten waren er tegen het politiek steunen van de oorlog in Irak, 80% van de Nederlanders was tegen een nieuwe trainingsmissie in de provincie Kunduz en het lijkt erop dat de onderwijsbezuinigingen er ook door gedrukt worden. En dat ondanks het feit dat ook de Raad van State een negatief advies uitbracht over het wetsvoorstel zoals dat er nu ligt. In hoeverre nemen politici in het Westen hun electoraat nog serieus? Of houden ze ons zoet met mooie praatjes tijdens de verkiezingstijd en zijn ze vervolgens niet meer geïnteresseerd in wat de gewone burger denkt van het beleid? Het volgende is waarschijnlijk vergezocht, maar je zou kunnen denken dat de regering het hoger onderwijs duurder wil maken om de bevolk-

onze burgerrechten te veel voor lief.´ ing dom te houden zodat zij zonder al te veel protesten hun plannen door kunnen zetten.

Het moge in ieder geval duidelijk zijn: één demonstratie werkt niet. De protesteerders gaan naar huis, de media-aandacht verslapt en de politiek gaat verder met wat het gepland had. Het wordt tijd dat Nederlanders eens gehoor gaan geven aan het groeiende gevoel van onvrede met de politiek dat volgens mij al een tijdje heerst, niet alleen onder de PVV-stemmers, maar ook onder de mensen met een linksere voorkeur. Dagelijks moet ik de anti-islamitische onzin aanhoren die Wilders uitkraamt, het wordt tijd voor een ander geluid. Een langdurig tegengeluid. Wat is er gebeurd met de Roaring Sixties

en het daarbij behorende politieke activisme? Laten we de Provo beweging nieuw leven inblazen en de dam overnemen, het maagdenhuis bezetten, desnoods verleiden we vrachtwagenschauffeurs tot het aanleggen van een cordon sanitaire rondom de Rotterdamse havens. Gewoon een beweging die van die lekkere linkse pamfletten verspreid en met ludieke acties wat meer politiek bewustzijn creëert onder mensen. Misschien heb ik de jaren ’60 lichtelijk geïdealiseerd, maar zou het niet fantastisch zijn als er een beweging zou ontstaan die in ieder geval onder een deel van de mensen die individualistische, onverschillige, ‘er verandert toch niks’ mentaliteit weg kan nemen?

Het klinkt allemaal leuk, maar er moet toegegeven worden dat ondergetekende zelf niet aanwezig was bij de onderwijsprotesten omdat zij haar enige vrije dag voor het beginnen van haar stage liever doorbracht met niks doen. Ook ik maak mijzelf schuldig aan de ‘veel kakelen, weinig eieren leggen’-mentaliteit. Wie staat er op en motiveert mij en anderen om een goed voorbeeld te geven aan de burgers van Egypte en niet alleen te klagen, maar ook actie te ondernemen als we het ergens niet mee eens zijn? De regering heeft niet alleen een verantwoordelijkheid naar ons toe, wij hebben dat net zo goed naar hen toe. Nederlandse burgers hebben zo veel legale manieren tot hun beschikking waarop zij kritiek kunnen uiten richting Den-Haag, als de Egyptenaren daarover hadden beschikt, dan was Mubarak wellicht sneller van het strijdtoneel verdwenen.

We hebben daar kunnen zien hoe de jeugd een gehele samenleving kan aansporen, misschien moeten wij een voorbeeld aan hen nemen.

JB Gymnorhina | 23

Even voorstellen...

Wim Ghijsen Iedereen kent Wim. Onder de studenten staat Wim Ghijsen bekend als een betrokken docent die altijd aanspreekbaar is en hart heeft voor het onderwijs. De Gymnorhina zocht hem op voor een openhartig gesprek.

Wim is van oorsprong biochemicus en heeft in Nijmegen scheikunde gestudeerd, daar lonkte de biologie al en hij heeft zijn masterstage en promotieonderzoek over het effect van vitamine D op calciumtransport in de darmen gedaan. Vanuit de darmen is zijn interesse verschoven naar de nieren en daar al zag Wim de overeenkomst qua fysiologie met de hersenen. Hij heeft twee jaar een post-doc in Zurich gedaan maar toch besloten om terug te keren naar Nederland waar hij een aanstelling kreeg bij de UvA. Vanaf het begin al heeft hij heel veel onderwijs gegeven, maar onderzoek werd er natuurlijk ook gedaan.

Wat voor onderzoek heb je gedaan? ‘In de tijd dat ik aan de UvA begon werd het duidelijk dat er zo’n 40 a 50 chemische signaalstoffen gebruikt werden door neuronen en die werden toen op basis van functie in groepen ingedeeld. We hebben veel energie gestoken

in het isoleren van synapsen om de secretie van die signaalstoffen chemisch te kunnen analyseren. Verder hebben we onderzoek gedaan met proefdieren naar epilepsie, dat was ook een van de hoofdthema’s van de groep van Lopes da Silva.’

´Ik ben één van de roepen dat we daarom En op dit moment? ‘Onderzoek nauwelijks nog, natuurlijk geef ik veel onderwijs en dat kan niet zonder een beetje onderzoek. Ik refereer nog regelmatig manuscripten die door collega’s ingediend worden voor publicatie in wetenschappelijke tijdschriften, en hou de literatuur bij over onderwerpen waar ik onderwijs over geef.’ Het onderwijs is toch wel nummer één. ‘Ja, er zijn collega’s die me vragen ‘Kun je dat? Zoveel onderwijs geven?’ maar ik vind het echt erg leuk. Toen Lopes da Silva opgevolgd werd door Cyriel Pennartz bracht deze ook een nieuw interessegebied met zich mee; namelijk dat van de cognitie.

Gymnorhina | 24

Als lid van de benoemingsadviescommissie van Pennartz heb ik ook kunnen meebeslissen over deze nieuwe onderzoeksrichting op het FNWI. Zo verschoof ook mijn onderzoek meer naar verslaving: wat is de neurochemische achtergrond van verslaving, en hoe beinvloedt dat de elektrische signaaloverdracht in de hersenen? Een thema wat ook ook erg in de belangstelling stond bij de studenten. Een post-doc heeft daar twee jaar aan gewerkt maar is er om verschillende redenen mee gestopt, wat helaas ook het einde van het onderzoek met zich mee bracht. Het is heel jammer dat we dit niet door hebben kunnen zetten want het was echt een leuk onderwerp en stiekem hoop ik nog steeds dat we dit onderzoek op een of andere manier weer kunnen doorzetten.

‘Ik ben toen echter niet bij de pakken gaan neerzitten, maar ben naast het onderwijs ook nieuwe dingen gaan doen. Ik zit in de dieren experimentele commissie van het AMC die toetst of de onderzoeksprojecten zo weinig mogelijk ongerief voor de proefdieren betekenen, en of ze ook ethisch

sterk op veel gebieden en dat kan door die voorgenomen allemaal niet meer gebeuren.

Natuurlijk hebben wij ook studenten die hier eigenlijk niet thuis horen maar dat zijn er relatief erg weinig. Ik ben één van de weinige docenten die al vijftien jaar roepen dat we daarom juist moeten selecteren aan de poort. Het moet duidelijk zijn wat de verwachtingen zijn als je hier komt studeren, ik ben er niet tegen dat er wat strenger naar het onderwijs gekeken wordt maar ik denk niet dat de bezuinigen daarvoor de juiste manier zijn. Ik denk dat we zo weer elitair onderwijs gaan krijgen. Ik heb zelf zeven jaar over m’n studie gedaan, dat was niet eens zo gek lang voor die tijd. Ik heb altijd vrij hard gewerkt, maar heb ook veel naast mijn studie gedaan, dat vind ik ook erg belangrijk.’

Wat zijn je ervaringen met Congo? ‘Ik heb altijd te maken met Congo bij de bul uitreikingen als er een borrel georganiseerd moet worden en ze komen natuurlijk langs om college praatjes te geven. Ik vind het bijzonder wat ze doen, en dat zeg ik echt

e weinige docenten die al vijftien jaar m juist moeten selecteren aan de poort´ door de beugel kunnen. Dit vind ik erg leuk maar ook erg belangrijk. Verder lees ik regelmatig een column voor over een neurochemisch onderwerp in het wetenschapsprogramma van radio Amsterdam FM op de zondagochtend en ben ik betrokken bij de studies Beta-Gamma en Psychobiologie.’

Wat is je visie op de voorgestelde bezuinigingen op het hoger onderwijs? ‘Ik ben er fel op tegen, ik heb veel met studenten te maken die echt betrokken zijn bij het onderwijs in allerhande commissies en media redacties. Deze studenten ontwikkelen zich

niet om vriendelijk te zijn. Congo is heel actief op veel gebieden en vooral omdat we tegenwoordig zoveel studenten hebben in een Biologische studierichting is het handig dat er zo’n studievereniging is. Als ik nu zou studeren had ik zeker niet getwijfeld om bij Congo actief te worden.’

GM

Gymnorhina | 25

Het Biologenstukje

V

erheugd stellen wij: Jerom van Ge-

mert, Elmer Swart en Floris van Rhi-

jn ons voor als de eerste drie biologen die de spits van het “Het Biologenstukje” afbijten. We hopen jullie tweemaandelijks te inspireren met onderwerpen die ons bezighouden. Deze maand een gouwe ouwe: evolutionaire pareltjes.

hart en alles waar het mannetje uit bestaat verdwijnt, en slechts zijn voortplantingsorganen blijven. Het vrouwtje bezit nu dus de gonaden van het mannetje en ze kan ze hormonaal besturen. Dat is zelfs nog niet alles, ze heeft ruimte voor zoveel mannetjes als ze wilt! Voor ons is dit een absolute winnaar der evolutie.

Anglerfish Of wat saaier in het Nederlands: de vinarmigen, vormen een orde van (diep)zeevissen.

De meest bekenden uit deze orde zijn de vissen met een lichtgevende lampion op hun voorhoofd. Dit is echter niet eens wat ze zo bijzonder maakt. De mannetjes worden klein, alleen met een grote neus en vrij onhandig geboren. De vrouwtjes zijn zo’n 10 keer groter en een stuk succesvoller in jagen.

Het bijzondere aan deze vissen is hun voortplanting.

Zodra een mannetje een vrouwtje tegenkomt, wat in de donkere diepzee misschien niet zeer vaak het geval is, bijt het mannetje zich vast in het vrouwtje.

Dit klinkt gek maar is nog maar het begin. Na de beet komen bepaalde enzymen vrij die de huid van zowel mannetje als vrouwtje oplossen en langzaam vergroeien ze met elkaar.

Uiteindelijk is het mannetje verzwolgen en bevindt zich nu volledig in het vrouwtje waar hun bloedvaten samensmelten. Het spijsverteringskanaal, de ogen, de hersenen, het

Vleermuizen Iedereen kent natuurlijk de vleermuis. De vleermuis kent het grootste aantal soorten van alle zoogdieren en heeft veel bijzondere eigenschappen. In Costa Rica leven veel vleermuizen, deze overnachten niet in grotten, maar in bomen en planten. Zo zijn er vleermuizen die aan de onderkant van een blad hangen om overdag veilig te slapen.

Andere vleermuizen slapen op boomstammen en zijn dus zichtbaar voor roofdieren.

Deze vleermuizen hebben een erg originele en slimme manier bedacht om vijanden weg te jagen. Ze slapen in kleine groepjes en gaan aan een boomstam in een verticale lijn onder elkaar hangen. Als er dan een roofdier aankomt, bewegen de vleermuizen zich omstebeurt heen en weer en van boven naar beneden. Hierdoor bewegen de vleermuizen in een mooie golfbeweging. Het roofdier denkt dat er een slang in boom zit, vergeet zijn honger en gaat er snel vandoor. De vleermuizen hervatten hun slaap en worden ’s avonds weer heelhuids wakker.

Tasmaanse Duivel De Tasmaanse duivel is een kangoeroe verslindend buideldier dat uitsluitend voorkomt op het eiland Tasmanië ten zuiden van AusGymnorhina | 26

sterkste mannetjes de baas en zij proberen zo goed mogelijk voor hun groep te zorgen, goedschiks dan wel kwaadschiks. De leiders van veel primaten weten namelijk dat ze niet zonder hun groep kunnen. Bij de mens lijkt het erop dat de zogenaamde leiders dit zijn vergeten en niet het beste voor de groep willen maar alleen voor zichzelf. Het is bijzonder dat de mens de meest egoïstische individuen de hoogste functies geeft.

Ondanks deze rare manier van leven blijkt de mens toch heel succesvol en is daarmee een van de meest bijzondere diersoorten op aarde.

tralië. Het maakt z’n naam dubbel en dwars waar. Duivels staan doorgaans bekend om hun harde karakter, en bij Tasmaanse Duivels is dit ook zeker het geval. Tasmaanse Duivels werpen 40 jongen per keer, terwijl de buidel slechts plaats heeft voor vier jongen. Het gevolg: ten minste 36 van de nog hulpeloze nakomelingen sterft direct na de geboorte.

Een harde vorm van ‘survival of the fittest’.

Biologisch gezien is dit natuurlijk in orde, de fitness van de soort is hier in theorie bij gebaat. Opmerkelijk is, dat in de realiteit hun fitness vrij tegenvalt. Naar schatting lijdt zo’n 80% van de duivels aan een parasitaire besmettelijke gezichtskanker, die in sommige populaties voor een 100% mortaliteit zorgt.

Deze nare vorm van kanker rond de mond zorgt ervoor dat de dieren sterven aan verhongering. Door beperkte genetische variatie zijn er nauwelijks resistente dieren.

Homo sapiens Laten we eens kijken naar een van de meest bijzondere diersoorten op onze kleine planeet: de mens. De mens is geëvolueerd tot een uiterst interessant dier. Net als andere primaten leeft de mens in grote groepen met leiders. Bij de meeste primaten zijn vaak de

Glyptapanteles species Glyptapanteles is een geslacht van sluipwespen dat in staat is rupsen te veranderen in hun persoonlijke bodyguards. De vrouwelijke wesp legt haar eitjes, zoals wel meer sluipwespen, in de rups van een vlinder.

Deze wespeneitjes groeien in de rups uit tot larven, waar ze zich een weg naar buiten eten. Eenmaal buiten vormen ze daar hun cocon. Op het eerste gezicht niet erg bijzonder zou je denken. Maar waar normaal gesproken een geparasiteerde vlinderrups sterft, blijft deze rups leven. Sterker nog, hij ondergaat een zeer grote gedragsverandering. De rups lijkt stelt zich volledig in dienst van de wespencocons. Elk levend wezen dat ook maar in de buurt van de cocons durft te komen kan een kopstoot verwachten van de zombierups. Een, al dan niet toevallige, passant zal zich snel uit de voeten maken. Na onderzoek (van o.a. Arne Janssen) blijkt dat in de kop van de rups nog een paar wespenlarven achterblijven die in staat blijken de rups te “besturen”. Het filmpje op YouTube (zoek: “zombie caterpillar)” is absoluut de moeite waard.

DB Gymnorhina | 27

Studentenschrijven

Geschiedenis

D

it jaar vertrokken we massaal met z’n allen naar Den Haag om te protesteren tegen de plannen van het kabinet. Al jaren gaan studenten de straat op om onrecht tegen te gaan. Studentenprotesten gaan zover terug als de opkomst van universiteiten. Zo ontstond de universiteit van Cambridge, hedendaags één van de oudste en hoogst aangeschreven universiteiten ter wereld, uit het protest van studenten.

Het is het jaar 1209. Al een tijdlang heerst er rumoer tussen studenten en dorpelingen in Oxford. Als een student per ongeluk een dorpeling neerschiet, leidt dit tot de arrestatie van drie studenten. Ondanks hun onschuld worden ze op bevel van koning John ter dood veroordeeld. Protest kan niet uitblijven. Enkele honderden studenten en docenten lopen 60 mijl vanaf Oxford tot ze in Cambridge aankomen, waar ze vervolgens een nieuwe universiteit oprichtten. Tegenwoordig staat de universiteit van Cambridge een plaats hoger op de wereldranglijst dan de universiteit van Oxford.

De jaren zestig Er zijn sindsdien vele historische protesten geweest waarin studenten een hoofdrol speelden, met name in de jaren zestig. In die periode groeide onder studenten de behoefte om ongelijkheid tegen te gaan en verdere democratisering tot stand te brengen. Zo werd er in Amerika geprotesteerd tegen de

ongelijke behandeling van de zwarte bevolking en tegen de oorlog in Vietnam. Met name de in ’62 opgerichte organisatie Students for Democratic Society voerde fel actie, wat uiteindelijk leidde tot een massale demonstratie op 21 oktober 1967. Ook in Europa lieten studenten van zich horen. In Madrid werd er in ’68 door studenten van de universiteit van Madrid geprotesteerd tegen het regime van dictator Francisco Franco en tegen het optreden van de politie bij studentenprotesten. In Duitsland werd er gestreden voor de erkenning van Oost-Duitsland en voor het opstappen van mensen met een Nazi-verleden die in de regering zaten. In ’68 vinden er overal in Europa en Amerika studentenprotesten plaats.

Frankrijk, mei 1968 Frankrijk heeft een rijke historie aan protesten. Het is dan ook niet verrassend dat van alle protesten die er in ’68 plaatsvonden, die in Frankrijk de kroon spant. In mei beginnen enkele studentenstakingen door heersende onvrede over het verouderde onderwijssysteem van de Franse universiteiten en over het bewind van president De Gaulle. Op 30 mei verbiedt De Gaulle de demonstraties en extremistische organisaties. De situatie escaleert verder wanneer hij de stakingen probeert neer te slaan door gebruik te maken van hard optreden van de politie. Er komt een algemene staking in Frankrijk. Straatgevechten tussen demonstranten en politie zijn aan de orde van de dag. De gewelddadigste dag van de revolutie wordt ‘Bloody Gymnorhina | 28

Monday’ genoemd. Uiteindelijk worden er nieuwe verkiezingen gehouden. Verrassend genoeg wordt De Gaulle herkozen. Het blijft echter onrustig. Uiteindelijk treed De Gaulle in 1969 af.

Amsterdam, mei 1969 Ook in Nederland werd er gestreden voor vernieuwingen in het onderwijs. Studenten

van de Universiteit van Amsterdam deden bij de rector een beroep op meebeslissingsrecht. De rector deed dit echter af als een loze kreet. De studenten richtten de actiegroep ‘loze kreet’ op. Deze groep bezette op 12 mei 1969 de kamer van de rector. De rector liet de studenten door de politie oppakken. Dit had tot gevolg dat vier dagen later het Maagdenhuis – het administratieve centrum van de universiteit – bezet werd door honderden studenten. Allerlei geheime documenten werden gekopieerd en het gebouw werd omgedoopt tot de ‘Ferdinand Domela Nieuwenhuis Universiteit’. De reactie van

de studenten op de oproep van de rector om het gebouw te verlaten, was; “We gaan nog niet naar huis, nog lange niet, nog lange niet!”. Op 21 mei maakte de politie echter een einde aan de bezetting. De opstanden waren niet voor niks. Mede door angst voor vergelijkbare taferelen als in Frankrijk, voerde de minister van Onderwijs een wet in waardoor studenten meer invloed kregen.

Op bepaalde middelbare scholen ging de democratisering zo ver dat leerlingen mochten meebeslissen over hun cijfers!

Het protest in Den Haag van dit jaar is een mooie toevoeging aan de lange lijst van studentenprotesten. En er is maar één reactie mogelijk op het standpunt van Rutte dat de bezuinigingen op het hoger onderwijs doorgaan; “We geven nog niet op, nog lange niet, nog lange niet!”

IG Gymnorhina | 29

Coole Gadgets indeNeurowetenschappen Neuroscience is hot! Met een groot scala aan nieuwe technologische ontwikkelingen storten duizenden wetenschappers zich op het grote mysterie genaamd het brein. De nieuwe technologische hoogstandjes vliegen je om de oren; net als je je gloednieuwe 3-tesla fMRI scanner hebt geĂŻnstalleerd is er al weer een 7-tesla op de markt en lachen alle andere wetenschappers je uit vanwege je verouderde techniek. Om orde in deze warboel van uitvindingen te scheppen heeft de Gymnorhina de nobele taak op zich genomen om een top drie te publiceren met de meest toffe gadgets in de neurowetenschappen op dit moment.

Nummer drie: Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) TMS is een soort badminton racket die je hersens uitschakelt. Science fiction?

Nee. Cool? Extreem. In het 'racket' zit een magnetische spoel die een snel afwisselend magnetisch veld genereert. Als deze spoel op je schedel geplaatst wordt zal hij het stukje cortex dat zich eronder bevindt 'uitschakelen'. Dit gebeurt omdat het magnetische veld een elektrisch veld opwekt dat op zijn beurt neuronen depolariseert en laat vuren. Doordat alle neuronen in het gebied willekeurig gaan vuren wordt de functie van dit gebied verstoord. TMS is volledig veilig op de korte termijn en er zijn geen bekende bijwerkingen op de lange termijn. Je hoeft ook niet bang te zijn dat er een vitaal hersengebied uitgeschakeld wordt want TMS werkt alleen op de cortex en niet op de vitale sub-corticale hersengebieden.

Gymnorhina | 30

Nummer twee: Two-photon laser microscopy Lasers zijn cool. Heel cool. De set-up op het Science Park gebruikt een laser die zo krachtig is dat hij een gat in je hand zou branden mocht je zo stom zijn deze ervoor te houden. Deze setup wordt gebruikt om in de hersens van muizen te kijken, en om ervoor te zorgen dat de hersens van deze knaagdieren niet smelten wordt gebruik gemaakt van een pulse sequentie, wat inhoudt dat de laser pulsen geeft van een pico-seconde (een biljoenste van een seconde). Om de activiteit van neuronen zichtbaar te maken wordt er een calcium indicator geïnjecteerd in de hersens, die opgenomen wordt door de neuronen. Als een molecuul van deze indicator een calcium ion opneemt wordt hij fluorescent. Als vervolgens een fluorescent molecuul geraakt wordt door twee fotonen tegelijkertijd zal hij één foton van een verschillende golflengte terug reflecteren. Zo kan de activiteit van een groot aantal individuele neuronen real-time zichtbaar gemaakt worden.

Nummer één: Magnetoencephalography (MEG) Met de temporele resolutie van EEG maar dan met een veel hogere spatiele resolutie is MEG op dit moment de beste techniek om onderzoek te doen naar het functioneren van het menselijk brein. Wat MEG zo ongelofelijk tof maakt is dat het gebruik maakt van SQUIDs, Dit is een afkorting voor Superconducting Quantum Interference Device, als dat niet gaaf is weet ik het ook niet meer. Deze SQUIDs moeten op bijna het absolute nulpunt gehouden worden en gebruiken vloeibaar helium als superconducting vloeistof.

Pyramidaal cellen staan loodrecht op de oppervlakte van de cortex, als minimaal zo'n 50.000 pyramidaal cellen tegelijkertijd actief worden zal er een dipool (electrische stroming) ontstaan die sterk genoeg is om een meetbaar magnetisch veld te creëeren dat om de as van de vector van de dipool zal vloeien. MEG werkt doordat de SQUIDs deze zeer zwakke magnetische velden kunnen meten.

Dit was de top drie alweer, als je de kans krijgt met een van deze gadgets te mogen spelen moet je dat zeker doen. Onderzoek doen is veel leuker als je toffe spullen tot je beschikking hebt.

GM Gymnorhina | 31

Column

Het geluk is met de vrouwen Op dit moment, ergens op de wereld, kijkt een vrouw haar man verliefd aan. Haar gedachten vertroebelen bij de aanblik van zijn gebruinde sterke lijf en behaarde kaak. Als trage zeemist trekt een warm gevoel haar geest binnen en ze laat zich meevoeren door zijn donkere ogen. Ze dwaalt op vliegende tapijten langs wild groene landschappen met heldere watervallen. In gedachte hoort ze de schaterlach van een baby, ziet een man het kleintje oppakken en in zijn armen nemen. Ze voelt het, dit is het moment, dit is haar man, ze weet het zeker. Ze geeft zich over aan haar gevoel en spreid langzaam haar benen. Hij kijkt ook naar haar en geeft gehoor aan die ene gedachte die al een half uur door zijn hoofd suisde: Wat een knettergeil wijf!… En Hup! Beide wezens zijn tot

consensus gekomen over de te ondernemen activiteit en beginnen aan een ingewikkelde paringsdans die wellicht het licht schept in de ogen van wereldburger nummer 7 miljard!

Nu bekruipt je misschien de vraag: ‘Zoveel al? Hoe doen we dat toch?’ Een deel van het antwoord daarop vinden we in de menselijke specialisatie. Ergens heeft ooit een stamhoofd gezegd: “Karel, jij kan lekker brood bakken, Henk is beter met konijntjes dus Henk wordt slager en jij wordt bakker.” En zo gaat dat nog steeds. Jij kan goed met je handen werken, ga maar lassen, die kan goed liegen, politiek. Oerdom, wel mooi?

Achter het raam. Oerdom en lelijk? Bestuursfunctie aan de UvA. Voor iedereen is er Gymnorhina | 32

een plekje waar zijn talent het best tot zijn recht komt. En dat is mooi, want zo hoeven we nooit naar een vrouwelijke voetbalanalist te luisteren en schrijf ik geen columns.

Mensen zijn in verschillende dingen goed, en dat geldt soms ook voor groepen. Zo zijn

ontwikkelt dan de man. De onbeteugelbare botheid van sommige kerels doet zelfs vermoeden dat gevoel voor ons geheel onmogelijk is. Klinkt herkenbaar he dames? Maar laat het nou net deze verminderd emotionele staat zijn waardoor de man bij machte wordt gesteld te doen wat vrouwen niet

`Het gebrek aan storende emotionele toestanden maakt dat de man helder, gestructureerd, logisch en met name objectief kan denken` alle Ariërs… Nee, die misstap is al een keer begaan. De juiste vragen moeten zijn: ‘Is iedereen gelijk? En, is iedereen hetzelfde?’

Zet voor de gein dan even mannen en vrouwen tegenover elkaar en u begrijpt wat ik bedoel. In die geest durf ik een aantal dingen te beweren; Mannen zijn fysiek sterker maar vrouwen leniger. En ook; vrouwen zijn sociaal begaafder dan mannen. Nu, voor de eeuwig correcte nuancelijers onder u; even niet zo zeiken! Ja, er bestaan vrouwen die sterker zijn dan… enz. enz. Maar je gaat ook niet voortaan op de straat lopen als je 1 keer hebt gezien dat iemand op de stoep werd doodgereden!

Waar dit lulverhaal toe moet leiden is het volgende; stop met doen alsof we hetzelfde zijn! Mannen wees eerlijk, vrouwen hebben een hoger EQ. En ik ben ervan overtuigd dat chicks beter met kinderen om kunnen gaan. Het ganse vrouwelijk lijf is er godverdomme zowat voor geschapen! Zij baart, zij zorgt, zij voedt of dacht je dat die tieten er voor jouw plezier hingen? De vrouw is een gevoelig wezen en daarin is zij verder

kunnen: nadenken! Het gebrek aan storende emotionele toestanden maakt dat de man helder, gestructureerd, logisch en met name objectief kan denken wanneer vrouwen in compleet dilerium, lukraak subjectief raaskallen. Vandaar dat de vrouw, in discussie, geregeld op de man overkomt als een soort Khaddafi. Chris Rock zei het ooit zo: “Why do men always lose arguments with women…?

Because we try to make sense.”

Nu vermoed ik zelfs dat er vrouwen onder u zijn die de redenaties gedurende de hele tekst hebben kunnen volgen en het daar grotendeels mee eens waren. Tot waarschijnlijk het laatste stuk waar de man –volkomen terecht- ook een natuurlijk talent kreeg toebedeeld. Uw emotie doorbrak toen wat had kunnen zijn een prachtige gedachtegang.

Wat een belediging om te beweren dat mannen beter kunnen denken! U was hierdoor niet in staat uw gedachten verder logisch af te maken en te beseffen dat het geen belediging is... In dat geval dank ik u voor het bevestigen van mijn tekst. Onthoud: iedereen ís gelijk, alleen mannen hebben gelijk.

BV

Gymnorhina | 33

Inbedmet

Coco & Paulien Heb jij een eenzame winter achter de rug? Vind met deze mannentest je ultieme droomcongolees en deze zomer is verzekerd van hete, lekkere, maar vooral ongelooflijk romatische avonden. Hou bij de scorelijst je keuzes bij en kijk welke man voor jou het best is.

1. Hoe zie jij de V&G? J Mon amour pour toi est Heureux & Grand A Tja, daar kom ik wel eens in…

C Mijn Wall of Fame E Als je mij er maar buiten houdt, vind ik alles best D Zonde van de omgehakte bomen H Daardoor kom ik te weten wat (wie) ik afgelopen maand heb gedaan G Het blijft onduidelijk of ik er nou vaker met mannen of met vrouwen in sta F Ik begin weer berucht te worden B Mij vind je terug in alle hoeken en gaten I Het begint moeilijk te worden nog origineel te blijven 2. Wat is je favoriete drankje?

H Kasteelbiertje J Mojito B Alles wat er goed in glijdt A Vodka F Bier D Biologisch bier E Boswandeling C Pussy-Juice G Sex On The Beach, met een rietje I Anouk in een beker

3. Stel er komt een ongelooflijk lekkere man de Congokamer binnen, wat doe je?

B Ik stop er mijn tong in J Ik geef subtiele hints en complimentjes, maar uiteindelijk valt z’n best vriend steeds

weer voor me…

A Ik vertel je over hoe uitzonderlijk bijzonder ik ben D ‘Kun je onderweg hiernaartoe en biertje meenemen?’

Gymnorhina | 34

H

E C G I F

Het begint zo onschuldig en voor je het weet zoenen we Ik pak je in en vanavond pak ik je uit Ik trek mijn shirt uit Mannen doen me niet zo heel veel Ze komt vanzelf wel op me af Ik gooi mijn blonde manen achterover en ga op jacht

4. Waar vind jij het paradijs?

J Met rode wijn de zon onder zien gaan

terwijl ik jou mijn liefde verklaar.

B Op een feest waar alle mannen

beschonken zijn C Op een feest waar de mannen

minderjarig zijn A In mijn prachtige slaapkamer.

D Tussen de bomen H Tussen je benen G Tussen je billen I In de PaparaCie F Surfend, zwemmend, als het maar nat

is E Loesoe in de sky met diamonds om

mn nek 5. Waar luister je het liefst naar?

J Jazz A Brakke fietsen D Vogelgefluit B Jij klinkt me als muziek in de oren.

H Alternatieve rock E Alles waar een geile beat in zit..

F Muziek waar ik blij van word :) I Iets waar ik mezelf in verlies C Mannen die mijn naam roepen G Mijn eigen stem

J F

I D G

Groupies van m’n band Naar m’n moeder in Bennekom of waar dan ook Franks moeder, in Bennekom Moeder natuur Stiekem bijverdienen als stripper

7. Wie waardeer je het meest?

I Jezus H Je zus J Maman B Mijn geslachtsdeel C Alles met een hartslag A Bitchessss G Chuck Norris D Darwin E Jelle F Mezelf Scorelijstje 1: 2: 3: 4: 5: 6: 7: 8:

6. Wat doe je het liefst in het weekend?

E Ik kijk omhoog, pupillen worden

groot C One night stands proberen te regelen H Naar de tering A Mezelf terug vinden onder een brug B Mijn tong terugvinden in een andere

mond Gymnorhina | 35

Gymnorhina | 36

Gymnorhina | 37

Gymnorhina | 42

Are you ready to be:

Redactiecie?

Wil jij ook jouw initaialen onderaan deze pagina?

Denk jij: ik kan dit veel beter!

Heb jij verhalen of ideeĂŤn die je met heel congo wil delen?

Heb je papier over? kom bij de redactiecie!

Stuur een mailtje naar:

gymnorhina@gmail.com en dan staat jouw artikel hier straks ook! ( artikelen mailen zonder verplichtingen kan ook, stuur ze op en wij plaatsen ze in de gymno. ) Gymnorhina | 43