Gymno 24.5 Groen

Page 1


Gymnorhina No. No.24.21.55· ·Mei Maart 20132011

6 8 14 17 18 23 24 30 33 34

Greenwashing Plantenveredeling Spiegeltje, Spiegeltje aan de wand VUsie of Uvasie? Waarom groen doen? Is groene Heinz vies? Groen bier The grass is always greener Groene fetisj De verdwijning van het groen

Congo in het buitenland Judith in Stockholm 10 Even praten met Allard Haarman 12 Een brief van SFSA 16

Gedicht Ik ben groen 26 Stof tot nadenken Vegetariër 28 Kookcie Recept Guacamole 32 Lentezin met Keskin 36

Vraag aan de redactie Hoe was jouw ontgroening?

20

Vrolik & Groot 38

Kennismaking met de commissies Bioloco 22 Gymnorhina | 3


Van de voorzitter Congo is niet groen! Wat?! Laatst werd ons door een andere vereniging een aantal vragen gesteld over Congo. Onwetend dat dit een grote discussie teweeg zou brengen, besprak ik deze vragen met mijn bestuursgenoten om tot antwoorden te komen waar wij het allemaal mee eens waren, zoals een goede voorzitter betaamd. Een van deze vragen luidde: Wat is de kleur van jullie vereniging? Alle vragen oplezende, kwam er bij deze vraag onverwachte onenigheid over het antwoord. Twee "GROEN"-en werden overstemd door de kreten "ZWART" en "WIT". Congo definieert zichzelf als groen. Groen staat voor natuur en voor biologie, iets dat Congo schreeuwt. Ons logo wordt vaak groen afgebeeld, de basiskleur van titels en kopjes op de site is groen, de nieuwsbrief is groen . Logisch dus, doch beschamend, dat zelfs een gedeelte van ons bestuur dacht dat onze verenigingskleur groen was. Na de statuten er op nageslagen te hebben, blijken onze verenigingskleuren zwart-wit te zijn. De kleuren zwart-wit komen van de Gymnorhina tibicen, de zwartrugfluitvlogel of Australian magpie. Deze vogel is het embleem van onze vereniging en haar zwart-witte kleur heeft tot onze verenigingsvlag geleid; zwart-wit-zwart in evenwijdige banen. Onnodig om te zeggen, maar dit is ook waar de naam van het geweldige blaadje dat je nu leest vandaan komt. Dit informatieve intermezzo terzijde, het thema van deze wederom rijkgevulde Gymno is 'groen'. Ik krijg meteen de drang om biologisch te gaan praten, maar helaas voor de biologen onder ons heb ik geen groene vingers en ben ik een die-hard psychobioloog geĂŻnteresseerd in celletjes, moleculen en stofjes, niet in plantjes en dieren. Ik vond iets heel moois op internet, namelijk dat het mogelijk is om een menselijke cel groen laserlicht te laten uitstralen, na deze te bewerken met genen voor Green Fluorescent Protein afkomstig uit een kwal (Gather, M.C. & Yun, S.H. (2011). Single-cell biological lasers. Nature Photonics, 5: 406-410.). Dus? Hoe hangt dit verhaal samen? Dat is hartstikke logisch. Vanzelfsprekend vind ik het niet leuk als er onenigheid binnen het bestuur is. In de introductie van dit enorm samenhangende verhaal vertelde ik over de vraag die door een andere studievereniging gesteld werd. Deze casus heb ik opgelost door te antwoorden: "Volgens onze statuten zijn onze verenigingskleuren zwart en wit. Echter, ons handelsmerk heeft een groene tint en daarom zouden wij de volgende kleur willen voorstellen als onze kleur: CONGOGROEN.". Hoewel dit het probleem tijdelijk oploste, lost het niet de onduidelijkheid over onze verenigingskleur op de lange termijn op. Vandaar dat ik voorstel om een Gymnorhina tibicen te bewerken met GFP, zodat deze mutant groen laserlicht uit zal stralen. Aan jullie als leden de vraag of er iemand met deze beesten gaat werken en deze uitdaging wilt aangaan. En als het lukt, bied ik aan om de kosten voor de statuutswijziging van Hoofdstuk 1 Artikel 3 "Zij heeft als embleem de Gymnorhina tibicen." naar "Zij heeft als embleem de groen-laserlicht-uitstralende mutant van de Gymnorhina tibicen." te betalen. Probleem opgelost!

Liefs, Hilde Taverne Gymnorhina | 4


Van de redactie Lieve Congolezen Groen, groen, hartstikke groen. Eén van de mooiste kleuren op deze aarde. Wij als biologen zijn verliefd op deze kleur. Groen is natuur. Groen is Congo. Groen is voorjaar. En groen is dus ook deze Gymno. Dit voorjaar zie je buiten niet anders en vandaar dat wij ons even gaan aanpassen op het seizoen. Wij hopen dat jullie samen met de zon even kunnen genieten van de Groene Gymnorhina 24.5. Deze editie staat natuurlijk vol met groen, dat is logisch. De nu al legendarische Glofish die licht geeft door GFP komt aan bod. De hype onder de meeste bedrijven: zo groen mogelijk zijn om te bewijzen dat je goed bezig bent voor de natuur oftewel greenwashing. Het verhaal achter de kleur van bierflesjes. Maar natuurlijk komt het groene leven qua milieu en duurzaamheid ter sprake. Ook hebben we weer enkele gastschrijvers in onze Gymno deze keer. Een interview met Allard Haarman met zijn ideeën voor de “denktank”. We hebben SFSA gevraagd iets te schrijven over hun organisatie en de bezigheden die zij verrichten omtrent duurzaamheid. Judith in het buitenland vertelt over haar stage in Stockholm en de Kookcie brengt weer eens een receptje voor ons. Ook hebben we tijdelijk een nieuwe rubriek: Kennismaking met een commissie. Iedere commissie krijgt de gelegenheid iets leuks en interessants te vertellen over hun commissie en de bezigheden die zij verrichten binnen Congo. Een leuke manier om de aandacht bij de leden te trekken. De Bioloco heeft in deze editie de eer gekregen! Geniet van deze Groene Gymnorhina! Geniet van de lente! Geniet van de zon! Geniet van Keskin’s Column! Geniet van de V&G! Geniet van alles!

Liefs, Yannick Gymnorhina | 5


Greenwashing

Samen de Noordpool redden of slechts een marketingstunt?

Groen is hip. Tegenwoordig word je op tv, in de supermarkt en ook in kledingwinkels doodgegooid met groene eco-labels, puur en eerlijke producten en milieu bewuste keuzes. Bedrijven proberen hun producten of diensten aantrekkelijker te maken voor consumenten door ze aan te prijzen als “groen”. Regelmatig vallen de achterliggende intenties in twijfel te trekken: willen de bedrijven echt iets doen tegen klimaatverandering en voor eerlijke handel of is het slechts een marketingstunt?

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een term die je in de zakelijke wereld veel hoort en tegenwoordig bijna een essentieel criterium voor het opzetten van een bedrijf is. Worden de pennen met jouw bedrijfslogo erop wel kinderarbeid-vrij gemaakt? Wordt jouw correspondentie wel CO2 neutraal verstuurd? Zijn de broodjes in de kantine wel veganistisch en zijn je meubels cradle-tocradle verhandeld? Voldoe je niet aan minstens een van deze criteria, dan kun je een succesvol bedrijf wel op je buik schrijven. Groen worden is een must. Overigens, je hoeft er niet daadwerkelijk iets van te menen of echte actie te ondernemen. Als het voor de consument maar groen lijkt. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat slechts een schamele 2% van de bedrijven die zeggen duurzaam te zijn, dit ook daadwerkelijk zijn. Wanneer een bedrijf enkele inspanningen doet om groener te worden, wordt dit van de daken geschreeuwd. Er worden nieuwe labels geplakt, die overigens zelf verzonnen en gemaakt kunnen worden (denk aan de Starbucks gecertificeerde koffie bij, je raadt het: Starbucks) en het wordt trots in de jaarcijfers

vermeld. Ook wordt er niet geschroomd om dergelijke acties in het blikveld van de media te brengen. Zo investeert Shell miljoenen in zonnepanelen. Prachtig vind ik dat, een van ’s werelds meest vervuilende bedrijven die persoonlijk verantwoordelijk is voor meerdere natuurrampen, zoals de enorme olieramp in Nigeria, laat zich van zijn groene kant zien. Misschien vind je me nu een cynische chagrijn. Dat mag. Ik ben ontzettend voor het milieuvriendelijk en eerlijk verhandelen van goederen, maar er moet kritischer gekeken worden naar labels en keurmerken die op bijna elk product lijken te staan. De betekenis van de labels zou voor consumenten doorzichtiger moeten worden en niet pardoes op elke verpakking of op elke reclame gedrukt moeten worden. Hierbij zouden we een voorbeeld kunnen nemen aan de Noren. In Noorwegen is het verboden om auto’s te labelen met milieuvriendelijk, schoon of groen, omdat zij per definitie schadelijk zijn voor het milieu.

Gymnorhina | 6


% ts een schamele 2 h ec sl at d t jk li b onderzoek zijn.” “Uit Amerikaans daadwerkelijk te k o o it d , jn zi te zeggen duurzaam Gelukkig zijn er ook in Nederland organisaties die zich bezighouden met de beoordeling van bedrijven op het gebied van duurzaamheid. Door middel van heldere criteria legt Rank-a-Brand meer dan 800 merken het vuur aan de schenen en creeërt ranglijsten met merken die zich echt inzetten voor een groenere wereld. Onderaan de lijsten vindt je merken wiens groene g(l)oed slechts schijn is. Stel, je wilt een nieuwe jeans kopen en ook je steentje bijdragen aan de wereld van morgen. In het geval van jeans betekent dat minder watergebruik bij het verven van de broek, eerlijke arbeid en CO2 emissie beperking. Diesel, Replay en Den-

van de bedrijven

die

ham kun je beter in de rekken laten hangen als het gaat om eerlijke labels en kiezen voor een broek van Nudie of Mud Jeans. Om er voor te zorgen dat je echt een product koopt dat groen is en voor het lapje gehouden worden met een groengewassen grijs product, waar niets of niemand - behalve de bedrijfsdirecteur - echt beter van wordt: weet wat al die leuke labeltjes en keurmerken eigenlijk betekenen!

EV

Gymnorhina | 7


Plantenveredeling,

wat is dat nou eigenlijk? Bloemkool, spitskool, spruiten, broccoli. Allemaal verschillend of toch niet? Uiteindelijk is het allemaal kool van dezelfde soort. Als je in de groenteafdeling van de supermarkt loopt, zie je verschillende soorten groenten en fruit, elk met een andere kleur, vorm en smaak. IJsbergsla of een kropsla? Het is beide sla, maar toch verschillend van elkaar. Kweekbedrijven zetten zich vol in om verschillende soorten groenten en fruit te kweken. Smakelijker, groter, meer! De basis aan dit is: plantenveredeling.

Tegenwoordig zijn er snellere manieren van het veredelen van planten. Zoals de meesten wel weten, bestuiven verwante planten elkaar om voort te planten. Zo kunnen er kruisingen ontstaan en dus variatie van eigenschappen die worden overgeĂŤrfd. Dit kan natuurlijk ook handmatig. Het kruisen van planten door middel van zelfbestuiving is de basis van de meeste veredelingsbedrijven. Met dank aan meneer Mendel, wie kent hem niet.

Wat is dat nou eigenlijk, plantenveredeling? Veredelen betekent iets beter of waardevoller maken. Het waardevol maken van planten en er dus goud geld mee verdienen. Vroeger deden ze dit door planten te oogsten, uit de grootste en super sterkste units de zaden te bewaren voor het volgende seizoen en oude halfdode planten te verwaarlozen zodat de volgende oogst steeds beter wordt. Het bestaat dus al sinds het jagen en verzamelen. Tijdens het veredelen van de zaden ontstond er een versterking van de selectie van de sterkste planten en ontstond er variatie voor verschillende eigenschappen zoals de gezondheid van planten, zieke en zwakke planten werden vaak weg geselecteerd. Door de grootste, mooiste planten met de beste vruchten uit te kiezen, zullen deze planten uiteindelijke alleen maar de beste vruchten gaan produceren. Simpele theorie dus.

Stel, een bepaalde generatie spinazie planten bestemd voor consumptie heeft het moeilijk met een droog seizoen en zal moeite hebben met groeien. In een bepaald droog gebied groeit een nauwverwante spinazie plant die niet te pruimen is, maar het heeft de

“Het kruisen van planten door middel van zelfbestuiving is de basis van de meeste veredelingsbedrijven. Met dank aan meneer Mendel, wie kent hem niet.� Gymnorhina | 8


juiste eigenschappen om te groeien in droge omstandigheden. Deze eigenschappen zullen met de juiste technieken gevonden worden en overgebracht worden naar de spinazie plant voor betere groei en dus beter voor de markt. Natuurlijk duurt het groeien van planten voor generaties enkele jaren, maar tegenwoordig is er genoeg innovatie in de technieken om dit te versnellen. De schappen moeten toch gevuld worden met het allerbeste groente. De issue tegenwoordig is het veredelen van planten door middel van bepaalde DNA technieken. Hartstikke makkelijk en snel. De genen die nodig zijn, zijn zo gevonden en kunnen in elk genoom worden ingebracht. Neem wat genen van een plant die goed tegen kou kan en gooi ze in een ander plant die hier moeite mee heeft. Makkelijker gezegd dan gedaan, want we spreken hier over genetisch gemodificeerde gewassen en wordt dit wel geaccepteerd? De meeste mensen houden van puur natuur en willen niet dat de mens voor God speelt. Altijd dat ethische discussiepuntje waar men in deze tijd tegenaan loopt. Mensen denken dat het allemaal naar plastic smaakt en hebben dus liever biologisch voedsel. In de meeste veredelingsbedrijven in Nederland, of misschien wel Europa, wordt dit soort veredeling nauwelijks geaccepteerd.

Stel je voor, je ben een zadenveredelaar en bent bezig met het ontwikkelen van de beste soort tomatenplant met de roodste, sappigste en grootste tomaten. Uiteindelijk zullen bedrijven naar jou vragen en zullen per zaad 1 euro gaan vragen. Met een kas met 5000 tomatenplanten, per plant 20 tomaten en elke tomaat 10 zaden. Dat is een zak met 1 miljoen zaden en je weet dat het goed zit.

YvdH

Gymnorhina | 9


Congo in het buitenland

Judith in Stockholm Stockholm 15-04-2013 Wie klein van stuk is, moet groot dromen. Gelukkig ben ik maar 1,63m dus dat dromen ging me goed af. Zo droomde ik, hopelijk zoals vele andere psychobiologen, over het genezen van Alzheimer, de nobelprijs winnen en de wereld ontdekken. Deze dromen waarmaken is dan weer iets wat je zelf moet doen, ongeacht je omvang. Zo kwam het dat ik, een meisje uit een van de kleinste en saaiste dorpen van heel Nederland (Ooltgensplaat voor de geïnteresseerden) besloot om een deel van mijn studie psychobiologie in het buitenland te doen. Aangezien ik nominaal studeren nog niet echt onder knie heb, was het ‘t makkelijkste om deze buitenlandperiode tijdens mijn bachelorstage te doen. En dan ineens zit je in het vliegtuig om voor 4 maanden onderzoek te gaan doen in Stockholm. Duidelijk niet de verste bestemming die ik kon kiezen, en ook niet de warmste maar je moet rustig beginnen met het waarmaken van je dromen. Alhoewel het maar 2 uur vliegen is vanaf Amsterdam, je bevindt je in een geheel andere wereld. Het leuke aan wonen in Zweden zijn de kleine verschillen met Nederland. Misschien zijn de Zweden op het eerste oog niet de meest sociale of spraakzame wezens op aarde, ze zullen je altijd op zijn vriendelijkst te woord staan en waar ze kunnen, zoveel mogelijk helpen. Om dat teweeg te brengen moet je ze wel zelf eerst iets vragen, anders wordt je geen blik waardig gegund. Mocht je deze blik uiteindelijk gevangen hebben, word je begroet met een grote glimlach en een hej. Een begroeting zoals wij die in Nederland alleen gebruiken wanneer twee goede vrienden elkaar lang niet hebben gezien. Het duurde dan ook even voor ik door had dat ik niet bij elke conducteur of loketmedewerker hoefde te kijken of ik deze persoon eerder in mijn leven was tegen gekomen. Behalve deze vriendelijkheid hebben de Zweden ook enorm veel vertrouwen in je. Nu heb ik uiteraard geen vergelijkingsmateriaal met Nederlandse stages, maar de verant-

woordelijkheden die ik al vanaf dag 1 kreeg, waren op z’n zacht gezegd hartverwarmend. En mocht er iets fout gaan, is dat vast niet jouw schuld, jij hebt toch je best gedaan? Ook vooroordelen worden bij een buitenlandverblijf hard de grond in gestampt. Zo zijn echt niet alle Zweden blond, lang en knap. Al moet gezegd worden dat de hoeveelheid knappe mensen hier duidelijk hoger is dan in ons Amsterdam, toegegeven… Hier zijn ze zich trouwens vanaf een uur of 11 ’s avonds ook ontzettend van bewust. Al zijn de Zweden ook tijdens het uitgaan geen grote praters, de tong is hier bij bijna iedereen non-stop in beweging. Vragen naar naam of afkomst is hierbij totaal overbodig . Dit alles uiteraard na een paar biertjes van 66 SEK, wat omgerekend toch een kleine 8 E is.

Gymnorhina | 10


Gelukkig zijn er ook vooroordelen WEL waar en eentje daarvan is het grote wodka gebruik. Het is bizar hoeveel alcoholisten er rondlopen in een land waar je voor drank sterker dan 2% naar een speciale winkel, genaamd de system bolaget, moet. Uiteraard ben ik hier niet alleen om vooroordelen te ontkrachten of bevestigen (nee, je struikelt hier niet over de Ikea’s, maar ja, op elke straathoek zit wel een H&M), maar vooral om stage te lopen en te leren. Dit doe ik op het Alzheimer Disease Research Department van het Karolinska Institutet, een fantastische plek met geweldige mensen! Ik doe hier onderzoek naar CADASIL, een ziekte waarbij de vascular smooth muscle cells aangetast worden door mutaties in de Notch3 receptor, wat kan leiden tot depressie en dementie. Mijn taak hierin is onderzoeken wat verschillende mutaties voor effect hebben op het functioneren van gezonde cellen. In de vijf weken die ik hier nu aan het werk ben, heb ik veel meer over onderzoek doen geleerd dan welk boek dan ook kan beschrijven en daarmee doel ik niet alleen op de praktische handelingen. Het belangrijkste wat ik heb geleerd, kwam van mijn supervisor die na 3 weken ploeteren en puzzelen om de juiste inserts in een vector met een werkende GFP-tag krijgen, mijn beteuterde gezicht zag toen ik voor de zoveelste keer naar de tegenvallenden (lees: niet bestaande) Western Blot resultaten keek. “Yes Judith, I’m sorry, but research is failing. You better get used to it otherwise

you’ll have a depressing future…”. Met deze woorden bracht ze me binnen een fractie van een seconde met beide benen op de grond. Zo heb ik geleerd mijn schouders op te halen bij tegenvallende resultaten en kritisch terug te kijken op wat je gedaan hebt om zo de problemen op te sporen. Wanneer je dan wél de resultaten boekt waar je zo op hoopte, voelt het als een persoonlijke overwinning. Een heel klein stapje verder naar de juiste antwoorden op de grote vragen. De dromen over genezen en de nobelprijs heb ik dankzij deze stage maar even losgelaten, juist doordat onderzoek doen me zo heeft gegrepen. Net als het fantastische Stockholm!

Judtih Birkhoff

Gymnorhina | 11


Even praten met...

Allard Haarman

Denktank Amsterdam Groene Stad

In ons mooie Amsterdam wordt door verschillende partijen hard gewerkt aan het groene imago en gedacht over hoe we onze stad nog groener en gezonder kunnen maken. De redactie sprak met Allard Haarman, lid van de denktank van een niet nader te noemen politieke partij, wiens naam gedeeltelijk overeenkomt met het thema van de Gymno. Een denktank is een groep mensen met verschillende achtergronden, die ideeën aandragen over het toekomstige beleid en visie van een politieke partij.

Wat doen jullie in de denktank? “In onze denktank wordt voornamelijk gekeken naar vervoer in de stad, luchtkwaliteit, de gezondheidseffecten die hiermee samenhangen en eventuele verbeteringen.”

Heb je daar misschien een concreet voorbeeld van? “We zien dat de luchtkwaliteit in Amsterdam vrij slecht is voor de gezondheid van haar inwoners. Juist in de stad heb je veel mensen op een relatief kleine oppervlakte, dus is de maatschappelijke schade van slechte lucht hier groter dan buiten de stad. Daarom wil je juist in een stad meer investeren in betere schonere lucht.”

Hoe doe je dat? “Fijnstof is een vorm van luchtvervuiling die erg schadelijk kan zijn voor de menselijke gezondheid. Schadelijke fijnstof ontstaat

door verbrandingsprocessen vanuit de industrie of van stoffen als benzine. Daarom zou je graag minder verbrandingsprocessen in de stad willen hebben; dus zou je willen dat het verkeer dat fijnstof veroorzaakt, óf niets meer uitstoot – denk hierbij aan elektrische auto’s –, óf de uitstoot filteren, maar dit blijkt niet zo goed te werken. Gelukkig is er nog een meer voor de hand liggende optie voor Amsterdam!”

Vertel! “Iedereen die wel eens in de auto heeft geprobeerd naar het centrum van Amsterdam te crossen, weet dat je vaker stil staat dan rijdt. Meestal ben je op de fiets vele malen sneller op je locatie dan in een auto. Het uiteindelijke doel is om de verkeersbewegingen in de stad schoner te maken, dit kan door elektrische scooters en auto’s die de toekomst hebben, maar wij richten ons vooral op fietsen.”

Gymnorhina | 12


Klinkt goed, maar hoe zit het met mensen die elke dag naar hun werk of school moeten reizen? Gewoon vanuit Utrecht laten fietsen? “Haha, nee dat is niet handig natuurlijk. Voor die mensen willen we graag een betere bereikbaarheid van plaatsen in de stad creëren. Iedereen weet hoe het is om net een aansluiting te missen, daarom lijkt het ons een goed plan om het mogelijk te maken om vanuit trein direct de fiets te pakken. Dit concept bestaat al, met de OVfiets. Wij willen dit graag doortrekken naar parkeerplaatsen. Vanaf de snelweg kan men direct zien waar een vrije parkeerplek is, nabij de ring, en vanaf die plaats een fiets huren. Dan komen auto’s minder in de stad, maar nog wel praktisch dichtbij. Binnen de stad komt meer beweging op de fiets, dit scheelt parkeerplaatsen voor auto’s. Nu is er een tekort aan fietsparkeerplaatsen, maar wanneer er minder auto’s in de stad zijn, kun je die plaatsen gebruiken voor fietsen. Daarbij komt het voordeel van de schonere lucht en betere bereikbaarheid.”

Als iedereen gaat fietsen, stromen de fietspaden dan niet over? “Naast het beter stallen van fietsen, wordt hier ook over nagedacht. Als je bedenkt hoeveel ruimte er nodig is voor auto’s, zijn dit vaak minstens 2 banen + parkeerbanen. Als auto’s zich naar buiten de stad verplaatsen, kunnen de parkeerbanen gebruikt worden voor het verbreden van het fietspad.”

Hoe realistisch denk je dat deze plannen zijn?

omdat brandstofprijzen te hoog worden. Wat fietsen betreft denk ik dat het erg realistische plannen zijn, alhoewel het wel cultureel gebonden is. In Nederland, en vooral Amsterdam, zijn er al veel fietsen, maar er zijn ook groepen waarvoor fiets niet populair is. Denk bijvoorbeeld aan alle 16-jarige scooterjochies in Nieuw West. Hier zou je elektrische scooters kunnen inzetten en het fietsen extra kunnen promoten.”

Op welke termijn denk je dat jullie plannen te implementeren zijn? “We hebben drie termijnen gesteld: nu willen we mensen graag bewuster maken van luchtkwaliteit en dat fietsen daarvoor een oplossing is. Parkeerplaatsen rondom de stad beter maken en aangeven hoeveel plaatsen vrij zijn, is ook iets wat op korte termijn kan gebeuren. Fietsen zijn nu al te huur bij sommige parkeerplaatsen, wij zouden graag zien dat dit opgeschaald wordt. De technieken bestaan in principe al; er is alleen een investering nodig. Deze investering valt overigens in het niet bij de enorme investeringen die gedaan moeten worden voor autorijden in de stad. Over 10 jaar, hopen we een deel van de autowegen en parkeerplaatsen te gebruiken voor de fiets. Als toekomstvisie over 30 jaar hopen we in een echte schone, gezonde en groene stad te leven. Het doel is om alle verkeersbewegingen binnen de stad emissievrij te maken, en daarmee de volksgezondheid een boost geven. Dit gaat op termijn enorme gezondheidskosten besparen!”

EV

“Er is nog een aardige slag te maken, maar elektrisch rijden gaan we sowieso doen, Gymnorhina | 13


Spiegeltje, spiegeltje aan de wand: ? d n a L t e h n a v t s n e o r G t e h s Wie i Veel wetenschappers zijn bezig met het ontwikkelen van nieuwe goedkope methoden om gevaarlijke stoffen in water makkelijker te kunnen traceren. Zo slaagden Gong et al. (1999) erin het green fluorescent protein (GFP) tot expressie te brengen in genetisch gemodificeerde zebravisjes. Het idee was om hiermee waterverontreiniging snel te kunnen traceren, doordat bepaalde gevaarlijke stoffen de expressie van GFP zouden veroorzaken en hierdoor het visje groen zou oplichten. De eerste stap in het proces was het tot expressie brengen van het exogene GFP onder de controle van zebravispromotors. De tweede stap was een construct maken van GFP en een ander gen, waarvan de expressie afhankelijk is van een bepaalde toxische stof. Dit is wetenschappers gelukt. Zo kunnen er nu verschillende transgene lijnen van zebravissen gegenereerd worden, die groen fluoresceren als ze in contact komen met bijvoorbeeld carcinogenen (Hung et al., 2012) of natuurlijke en synthetische oestrogenen (Brion et al., 2012). Verontreiniging van water is nu makkelijk te detecteren, dus einde verhaal zou je denken. Een bedrijf in Texas dacht hier anders over. Dit bedrijf wilde het eerste genetisch gemanipuleerde huisdier op de markt brengen en het is ze nog gelukt ook. De FDA (Food and Drug Admnistration) kon geen reden vinden om de verkoop van de GloFish te reguleren op basis van voedsel- en milieuveiligheid. Dus sinds 2013 is de GloFish in verschillende kleuren te verkrijgen in de Verenigde Staten. Het is slechts wachten op het volgende genetisch gemodificeerde huisdier dat op de markt verschijnt. Zo is er in 2009 al een transgene hond tot leven gekomen/gecreĂŤerd die onder UV licht een rode gloed uitstraalt. De hond Ruppy is gecreĂŤerd door het klonen van fibroblast cellen die het Red Fluorescent Protein tot expressie brengen. Zal Ruppy binnenkort overal te koop zijn? Welk dier zal het volgende slachtoffer zijn van de door geldlust gedreven bedrijven en zieke wens van de consument voor steeds raardere en fluorescerende dieren?

KO Gymnorhina | 14


Gymnorhina | 15


Een brief van... Students for Sustainability Amsterdam Een onderwijsinstelling bereidt je voor op de toekomst. Jouw verwachtingen van de onderwijsinstellingen kunnen variëren van carrière maken tot bepaalde skills opdoen tot kennis vergaren. De universiteit levert studenten die klaar zijn voor de toekomst in het onderzoek, het bedrijfsleven of een baan bij de overheid. Deze mensen zullen dingen gaan bepalen en hebben daarvoor de juiste bagage nodig. Een belangrijk onderwerp om mee te nemen is duurzaamheid. Een thema waar we allemaal mee te maken hebben en wat een steeds grotere rol speelt in onze beslissingen. Op de Universiteit van Amsterdam wordt duurzaamheid als een belangrijk thema gezien. De UvA zet op dit moment de eerste stappen naar een duurzamere universiteit, maar hier kan nog veel meer gedaan en bereikt worden. Students for Sustainability Amsterdam (SFSA) speelt hier een kenmerkende rol in. Er wordt van alles gedaan om het thema vaker en explicieter op de agenda te zetten. Op dit moment leiden we een groot onderzoeksproject naar hoe de catering kan verduurzamen. Dit project is in samenwerking met Eurest (de cateraar), Facility Services (UvA) en Food Cabinet. Hiervoor hebben we de afgelopen weken geënquêteerd op alle UvA en HvA locaties en zijn we nu bezig met het onderzoek uitwerken en analyseren. Spannend! We hopen snel te starten met duurzame catering pilots op verschillende locaties! Dit is slechts een van de velen projecten. Veel studenten worden aangetrokken tot duurzaamheid en zouden er graag meer over leren. De SFSA organiseert één keer in de twee maanden GreenDocs. Op deze avond wordt er een indrukwekkende documentaire getoond en gaan we daarna in gesprek met twee specialisten. Daarnaast heeft net het duurzaamheids festival ‘The Next Level’ plaatsgevonden. Hier waren sprekers, workshops, kunst, muziek, documentaires en voedsel vertegenwoordigd, die samen hebben aangezet tot denken over hoe onze toekomst eruit komt te zien. Als je zelf je wilt in zetten voor een duurzamere universiteit kun je lid worden van de SFSA. Students for Sustainability Amsterdam vormt een broeiplaats voor duurzame ideeën. Je kan deel uit maken van verschillende werkgroepen en er worden door het jaar heen diverse activiteiten georganiseerd, zoals bezoekjes aan boerderijen, debatten en borrels. Bovendien gaan we binnenkort mee vissen op een vissersboot. We zien elkaar snel! Groetjes, SFSA Students for Sustainability Amsterdam www.SFSA.nl www.facebook.com/sfsa.uvahva Gymnorhina | 16


VUsie of UvAsie?

Zoals sommigen misschien al weten zijn er plannen voor het fuseren van de bètafaculteiten van de UvA en de VU. De nieuwe gefuseerde faculteit, de Amsterdam Faculty of Science (AFS) zou een van de grootste faculteiten in Europa worden. Om studenten en medewerkers over hun plannen te informeren, hebben de decanen van de faculteiten kortgeleden een informatiebijeenkomsten gehouden. Uit de bijeenkomsten is naar voren gekomen dat het moment waarop daadwerkelijk een besluit wordt genomen over de fusie (het zogenaamde go/no-go moment), is uitgesteld. De Raden van Toezicht zouden besluiten over de vergaande samenwerking tussen de VU en de UvA, waaronder de fusie van de bètafaculteiten ook valt. De oorzaak van het uitstel is onder andere dat de VU zou zakken voor de Instellingstoets Kwaliteitszorg volgens een vooronderzoek en de hierop volgende bestuurlijke crisis aan de VU. Het besluit over de fusie wordt hierdoor waarschijnlijk pas in de zomer genomen en de medezeggenschapsraad (de studentenraad en ondernemingsraad) zal pas eind 2014 over de plannen oordelen. Daarnaast is er besloten dat een geïntegreerd Bachelor-aanbod per september 2014 niet mogelijk is. Pas in september 2015 zal er sprake zijn van een geïntegreerd AFS aanbod van Bacheloronderwijs. Studenten kunnen dus weer eventjes opgelucht ademhalen, want op korte termijn zullen er geen veranderingen doorgevoerd worden.

Als er straks inderdaad een fusie plaatsvindt, wat zouden dan de voordelen zijn voor de student? De fusie zou leiden tot een faculteit die “studenten een compleet en gevarieerd onderwijsaanbod kan bieden over de volle breedte van de bètawetenschappen”. Daarnaast zou er een groot aanbod aan opleidingen komen met een interdisciplinaire insteek. Bovendien zou de AFS beschikken over een geïntegreerde, grotere docentenstaf die het researchfundament van het onderwijs zou verbreden. Op het moment zijn velen echter nog niet overtuigd van de meerwaarde van de fusie. Dat is ook niet zo heel gek, als een van de participanten de kwaliteit niet op orde lijkt te hebben. Daarnaast wordt ook niet duidelijk hoe gegarandeerd gaat worden dat de ambities, betreffende onderwijs, daadwerkelijk bereikt worden. Bovendien is voor veel van de genoemde AFS-onderwijsambities een fusie niet noodzakelijk, en kunnen deze ambities ook op de individuele instelling tot stand gebracht worden. Hierdoor staat een deel van de studenten negatief tegenover de plannen voor een fusie. In ieder geval is het goed dat het go/no-go moment is uitgesteld. Als er echt een fusie plaats gaat vinden, dan moeten alle aspecten hiervan goed overwogen zijn en moet er niet hals over kop worden overgegaan tot het zomaar samenvoegen van opleidingen.

Kavel Ozturk Commissaris Onderwijs

Gymnorhina | 17


Waarom groen doen? Om je heen zijn waarschijnlijk veel mensen die iets doen met milieu- of dierenwelzijn. De een is vegetariĂŤr, de ander eet alleen biologisch eten of steunt een milieu-organisatie. Nu kan het zijn, dat je dit niet snapt. Biologisch eten is toch duur? En vegetarisch eten is toch veel te moeilijk? Vlees is toch veel te lekker, net als eieren en kaas? En het zal allemaal wel meevallen met de productie van bont? Waarom zou je al die moeite doen? Waarom biologisch? In de biologische landbouw wordt geen gebruik gemaakt van kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen en gentechnologie. Er wordt meer tijd gegeven aan planten om zich te ontwikkelen, en er wordt gebruik gemaakt van natuurlijke bestrijdingsmiddelen zoals lieveheersbeestjes tegen de bladluizen. Het is minder zwaar voor de wereld om je heen, omdat er bij de biologische landbouw rekening wordt gehouden met de natuur. Dieren in de biologische veehouderij hebben meer ruimte en bij de kippen worden de snavels niet afgebrand. Bij varkens worden de staarten niet afgeknipt. Er mag geen preventieve antibiotica worden toegediend en de dieren moeten biologisch voedsel krijgen. Waarom vegetarisch? Er zijn ook mensen die kiezen voor een strikt vegetarisch dieet. Dit houdt in dat je helemaal geen vleesproducten eet. Dit kan verschillende redenen hebben; er zijn mensen die geen vlees willen eten uit respect voor het leven van dieren. Andere mensen eten geen vlees om hun gezondheid of om het milieu te sparen. Vegetarisme zou

ook het wereldvoedselprobleem kunnen aanpakken, aangezien een koe bijvoorbeeld veel meer voedingstoffen eet, dan zijn slacht zal opleveren. Door de tussenschakel te omzeilen, zal er meer voedsel voor de mens zijn. Vegetarisme helpt ook tegen milieuproblemen. De vleesindustrie gebruikt ontzettend veel water en koeien produceren methaan. Daarnaast heb je ook nog het mestoverschot, zo produceert een varkensboerderij met 5000 dieren evenveel mest als een stad met 50000 mensen! Voor elke hamburger moeten er twee bomen worden gekapt en wordt er 2000 liter vers water gebruikt. Waarom veganistisch? Dan heb je mensen die nog een stap verder gaan en kiezen om helemaal geen dierlijke producten te gebruiken. Dus bovenop vlees ook eieren, zuivel, leer, honing en andere dingen waar dieren voor zijn gebruikt. De keuze voor veganisme kan verschillende redenen hebben, zoals milieu en dierenwelzijn.

Gymnorhina | 18


In de zuivelindustrie is veel dierenleed te vinden. Koeien maken melk omdat ze kalfjes krijgen, die vrijwel meteen worden weggehaald bij hun moeder. Deze kalfjes krijgen dan kunstmatige melk, en gaan uiteindelijk naar de slacht. Ook gaan oude melkkoeien naar de slacht, ze vormen zelfs 75% van de vleesproductie van runderen! Melkkoeien staan ook grote delen van het jaar op stal, als ze al überhaupt buiten komen. Daarnaast levert een hoge melkproductie voor de boer meer geld op, waardoor een koe vaak ontstekingen aan de uiers ontwikkelt. Al met al, niet echt een prettig leven voor koeien. Wat een misleidende term is, is het begrip ‘Scharrelei’. Mensen denken dat de kippen daar gelukkig rondlopen in een wei. Niets is minder waar. Deze kippen zitten met z’n allen opgesloten in een schuur, waar ze weinig ruimte hebben en hun snavels nog steeds worden afgekapt. Er zijn ook biologische eieren, waar de dieren meer ruimte hebben en echt naar buiten kunnen. Kippen leggen toch eieren, ook als er geen haan aan te pas komt. Dit is echter wel door de mens veroorzaakt; de voorouders van de kip legde oorspronkelijk ongeveer 12 eieren per jaar. Er valt natuurlijk nog veel meer uit te leggen

over dit onderwerp. Er zijn duizenden redenen voor biologisch eten en veganisme. Zelf ben ik van mening dat zelfs de keuze van één persoon al invloed heeft op de wereld. Al is het maar om de reden dat mensen geconfronteerd worden met dat het ook anders kan! Mensen die niet weten wat ze zouden moeten eten als ze vegetariër of veganist worden, er zijn zeker genoeg lekkere alternatieven. Ik zou zeggen: Probeer het eens, dat helpt al mee!

SN Gymnorhina | 19


Vraag aan de redactie: Yousra “Ik was op een vakantiepark in Nederland met me moeder en een vriendin, waar we allebei aan het begin van de vakantie een jongen hadden gestrikt. Hij was 16 en gespierd en ondanks het feit dat zijn gezicht niet zo indrukwekkend was als zijn armen, was ik in de wolken. Ik was 14, zei ik, eigenlijk was ik 12. Toen hij me op een avond naar mijn huisje terugliep, gaf hij me mijn eerste zoen onder een heldere sterrenhemel. We hebben zelfs kort nog wat gehad, toen ik vertelde dat ik er twee jaar bij had gelogen. Ik kan met trots zeggen dat het een perfecte ontgroening was!” Nina “Ik was net een week geleden 14 geworden, dus dat betekende maar één ding: ik mocht naar de 14+-disco met mijn twee oudere nichten. Die avond hadden zij al snel hun scharrels hadden gevonden en stonden ze elk in een andere hoek speeksel uit te wisselen. Terwijl ik daar schattig met mijn tasje en zorgvuldig gekozen rokje schaapachtig stond rond te kijken, stond hij opeens achter mij. Een knappe jongen van wel 16 jaar, die 1,5 kop groter was. Even later stonden we te zoenen en ik kan je vertellen dat het niet tegen viel."

Vigo “Mijn ontgroening, de eerste keer dat ik met een meisje kuste, was ontzettend speciaal. Er was een feestje in Wijk bij Duurstede, zo’n 30 minuten fietsen van m’n hometown Doorn. Tom Bijl stelde z’n huis beschikbaar voor een episch feest in een vervolgend lange reeks epische huisfeesten. Op deze fietstocht werden flessen rode petrikov en groene passoa genuttigd. Dranken die ik vervolgens nooit meer heb weten te drinken en wel vanwege het volgende: 20 Seconden na de eerste speciale zoen rende ik naar boven om in de wasbak over te geven, en de 2 uur hierop volgend ben ik niet van die plaats af gekomen. Het lag niet aan haar hoor echt!” Roos “Mijn ontgroening was uhm, vrij veel kwijl. Verder wel prima hoor, maar echt te veel speeksel. Mijn hele wang zat onder! Heel schattig, op een eerste date in de bioscoop, op een romantisch moment. Van de film weet ik nog weinig, alleen dat het een hele slechte romantische komedie was…”

Gymnorhina | 20


Hoe was jo uw ontgroen ing? Esther “Mijn ontgroening was op een schuurfeest in het fabelachtige dorpje Sondel, toen ik dertien lentes jong was. Mijn beste vriendinnetje had al sinds twee weken een vriendje (wów, vet lang) en op MSN maakten we groepsgesprekken met hem, haar, zijn beste vriend en ondergetekende. Na urenlange conversaties over helemaal niks, met :p als meest gevoerde woord, zou ik samen met mijn vriendin naar een van de eerste feesten in mijn leven. We 'kwamen er in als 16', wat betekende dat we alcohol mochten halen en hier volop gebruik van maakten. Na een avond vol dansjes op hippe 538-muziek en gelebber van mijn beste vriendin, vonden we dat het voor mij ook de hoogste tijd was. En wat zou er nu cooler zijn dan om te zoenen met de beste vriend van de vriend van mijn beste vriendin? Spektakel (of speeksel) alom!”

Annefleur “Tijdens het moment suprême kwam de moeder van mijn toemalige vriendje zijn slaapkamer in gelopen. Zo genant! We zaten net helemaal klaar om ontgroend te worden en toen kwam de moeder in kwestie vragen of we nog een glaasje sinas wilden. Ik vergeet het nooit meer. “ Sara “De term ontgroening kan natuurlijk op verschillende manieren geïnterpreteerd worden, maar omdat ik nooit lid ben geworden van een Studentenvereniging, zal ik maar vertellen over mijn eerste zoen. Die was, zacht uitgedrukt, niet heel plezierig. Maar gelukkig tegenwoordig wel!”

Yannick: “Eerste vriendinnetje. Onmenselijk. Trillen en beven. Half kwijlend. What the fuck was dit? Uitgemaakt en toen pas beseffen.”

Gymnorhina | 21


Kennismaking met de Commissies

Bioloco

Je hebt je vast al eens afgevraagd: "Wie de f*ck zijn die loco's en wat doen ze eigenlijk?" Nu, dan zullen wij ons hier nader verklaren. De BIOLOgische COmmissie heeft als doel om activiteiten en uitjes te organiseren met een educatief tintje. Dit kan dus zuiver biologisch zijn, maar ook biomedisch of psychobiologisch. Zo organiseren we ieder jaar een biologische bierproeverij, zijn we achter de schermen geweest bij Naturalis en gaan we 10 mei met z'n allen op Lenteweekend naar Texel! Hier wordt dus niet alleen bier gedronken, maar gaan we ook op excursie naar de Slufter (met onze held Gerard Oostermeijer) en het strand. Daarnaast vindt er ook genoeg gekkigheid plaats, die de naam van onze commissie wel een beetje insinueert. De BioloCo is een commissie vol met uiterst leuke, interessante en grappige mensen die graag ook buiten de banken en labs van Science Park bezig willen zijn met de levenswetenschappen. Iedereen weet: ervaring is de beste leermeester, en ook de leukste! Tel hier ook even de algemene levenslessen bij op, zoals: van bier word je dronken en zonder taart geen vergadering, dan kom je toch gemakkelijk tot een conclusie? Wil je nu meer weten, heb je leuke ideeĂŤn, of heb je interesse om lid te worden van Bioloco? We zoeken nog enthousiaste eerstejaarsstudenten! Mail dan: bioloco@congo.eu Vergeet je niet in te schrijven voor het Lenteweekend! :) Check onze Facebook of www.congo.eu Voorzitter: Tom van der Meer Penningmeester: Sophie Brouwer Commissaris PR: Nathalie Zange Algemene leden en dissidenten: Lizzy Bakker Sjoerd Smit Guus Teunisse Ruben Bakker ZoĂŤ Dalmijn Fee Smulders Tessa de Bruin Anneke ter Schure Jesper Brugman Gymnorhina | 22


Is groene Heinz ketchup vies? Heinz kwam een tijdje terug met een ontzettend leuk en hip idee: groene ketchup! De smaak was hetzelfde, alleen de kleur moest vernieuwend zijn. Dit was natuurlijk ontzettend spectaculair! En vooral heel erg groen. Uit onderzoek was gebleken dat kinderen het liefst groene ketchup zouden eten. Als je mij vraagt lijkt is dit een beetje een gekke uitkomst, aangezien tomaten toch echt rood zijn (behalve misschien als ze verrot en beschimmeld ergens achterin de koelkast liggen). Dus Heinz was zo slim om groene ketchup op de markt te brengen, want welk kind zou dat nu niet over zijn broccoli heen willen spuiten? Alle bioloogjes weten natuurlijk dat proeven niet objectief met je smaakpapillen gebeurt, maar dat ook andere zintuigen zoals je ogen een belangrijke rol spelen. Groene ketchup past natuurlijk niet in het beeld dat je hebt van een tomaat, net als dat paarse bloemkolen een nogal gekke indruk wekken. Onze geest houdt ons eigenlijk voor de gek, want de smaak van deze producten is nog precies hetzelfde. Smaakperceptie wordt niet alleen bepaald door de daadwerkelijke smaak, maar ook door de kleur van het object. Kleuren beïnvloeden dus een groot deel van wat we denken te proeven. Het is niet zo zeer de kleur zelf die invloed heeft op de smaak, maar het draait vooral om de waarneming. Visuele infomatie creeërt verwachtingen die volgens onderzoek een significante invloed

kunnen hebben op de smaakperceptie. Bij een rood product verwacht je een lekkere zoete intense smaak, bij een geel product denk je al gauw aan een banaan. Het belang van kleur op de smaak is al vele malen onderzocht. Ook de verpakking van voedingsmiddelen is van groot belang op onze smaakperceptie. Neem nou het onderzoek waarbij bewezen werd dat bij integratie van meer geel in grotendeels groen gekleurde blikjes 7-Up, de consumenten vonden dat het product meer naar citrus smaakte. Gek hè? Mijn moeder zegt altijd: “je bent wat je eet!” (Zou elke student dan een pizza zijn? Maar dat even tussendoor). Eigenlijk is dat dus verkeerd, “je eet wat je ziet” is meer toepasselijk. Het veranderen van de kleur van voedsel verandert ook daadwerkelijk de smaak ervan! Zouden jullie nog bier drinken als het groen zou zijn? Ik wel.

AL Gymnorhina | 23


r e i b n e Gro Het studentenleven bestaat niet alleen uit studeren, gelukkig maar. Er is genoeg tijd over voor sociale bezigheden, vaak onder het genot van een alcoholisch drankje. De meest gedronken studentendrank, met stip op nummer één valt wel te zeggen, is bier. En hoewel de meeste van ons toch een lekker vers biertje van de tap prefereren, wordt er ook flink wat bier direct uit het blikje of flesje genuttigd. Blikjes vind ik persoonlijk niet zo geweldig. Ja, handig en goedkoop, geen gedoe met statiegeld, maar toch mist er iets. Wat er gaat er nou boven het POP!-geluid van het openen van een ijskoud beugelflesje Grolsch? Precies, ik bedoel maar. Misschien wel beter en lekkerder dan sommige soorten tapbier. Bierflesjes vindt men in verschillende soorten en maten. Kleine bolle flesjes van Duvel of La Chouffe, de wat langwerpigere exemplaren van Brouwerij ’t IJ, of het meest bekende standaard flesje, het pijpje, zoals het flesje van bijvoorbeeld Palm of Amstel. Elk flesje heeft zijn eigen uiterlijk, eigen etiket, eigen “karakter”. Toch hebben deze laatstgenoemden één belangrijk ding gemeen, namelijk de kleur. Net zoals een heel groot deel van de bierflesgemeenschap zijn ze gemaakt van bruin glas. Let maar eens op als je de volgende keer in de supermarkt staat; bierflesjes ziet men voornamelijk in twee kleuren, groen of bruin. En in de meeste gevallen is het bruin.

Waarom bruin of groen? Zoals algemeen bekend is, wordt bier al vele eeuwen gebrouwen. Men weet dat bierflesjes ongeveer teruggaan tot het jaar 1850. Daarvoor werd bier op andere manieren bewaard, totdat, zoals het verhaal gaat, een monnik het in een wijnfles stopte en ontdekte dat het bier er verassend goed en vers in bleef. Vanaf dat moment werd het bier in bierflessen bewaard. Groene flessen welteverstaan. In de jaren ’30 van de vorige eeuw werd er echter ontdekt dat het een veel beter idee was om bier in bruine flessen te bewaren. Het bruine glas filtert namelijk zichtbaar en ultraviolet licht. Zonlicht zorgt Gymnorhina | 24


“Waarom zijn dan toch de fle sjes van, onder andere één van de best verkochte bieren ter wereld, niet bruin van kleur, maar groen?” voor de afbraak van alfazuren in de hop van het bier, dat weer reageert met zwavel en waardoor een vieze geur ontstaat. Deze geur is vergelijkbaar met de stank die een stinkdier produceert. Vandaar dat bier met deze geur in het Engels ook wel “skunky” genoemd wordt. Bruin glas filtert dus het licht en zorgt zo voor behoud van de smaak van het bier. Dat de meeste flesjes die verkocht worden bruin zijn, is dus geen vreemde samenzwering, maar slechts puur praktisch. Waarom zijn dan toch de flesjes van, onder andere één van de best verkochte bieren ter wereld, niet bruin van kleur, maar groen? Zeker in Nederland staan Heineken en Grolsch bovenaan de lijst met meest gedronken bieren. Beiden merken pronken echter met een groen flesje. De keuze voor de groene kleur van het flesje is niet zozeer praktisch, als wel puur marketing gericht. Na de tweede wereldoorlog exporteerde Europa haar bier in groene flessen, gezien het tekort aan bruin glas. Dit waren bieren van zeer hoge kwaliteit, waardoor het groene bierflesje een statussymbool werd. Heineken zelf zegt dat er gekozen werd voor bier gebotteld in een groen flesje om zich af te scheiden van de massa bruine flesjes en zo op te vallen. Bovendien zou de groene kleur “ frisheid, natuurlijkheid, zuiverheid en topkwaliteit uitstralen” en dat zou perfect aansluiten bij de kenmerken van “het heerlijke koude

bier in elk flesje”. Ook Grolsch gaat voor de “kwaliteit, frisheid en levendigheid” die de kleur groen met zich mee zou brengen. De bruine flesjes zijn doodnormaal, lang houdbaar en puur praktisch, de groene flesjes voelen zich elitair en vooral heel fris. Nu blijven de flesjes van helder glas over. Zou iemand bijvoorbeeld Corona even moeten vertellen dat bruin glas toch echt beter is voor de smaak? Of zou ook een ander flesje de dunne smaak van één van de ooit zo genoemde “slechtste bieren ter wereld” niet verbeteren? Misschien is het groene flesje dan een optie. Gewoon, voor goede indruk.

RV

Gymnorhina | 25


Ik ben groen Ik ben groen Misschien niet zo groen als toen Toen ik als groen guppie in de buik van mijn moeder zwom Toen ik een klein kind was, naĂŻef, misschien zelfs dom Maar ik ben groen Misschien niet zo groen als Femke Halsema of Sap Of een Heineken biertap Maar ik ben wel degelijk groen Want er is nog zoveel dat ik niet weet Nog zoveel dat ik niet deed Dus zal ik maar gauw gaan zaaien Daar waar nu alleen nog gras is Zodat ik op een dag kan maaien Als het de augustus van mijn leven is Oogst ik mijn spreekwoordelijke velden vol cannabis.

YeG

Gymnorhina | 26


Gymnorhina | 27


Stof tot nadenken

Vegetariër Als vegetariër krijg je vroeg of laat altijd dezelfde vraag: “Waarom ben je vegetariër? Of vind je vlees niet lekker?” Blijkbaar is het zo moeilijk voor te stellen voor sommige hardcore-carnivoren om geen vlees te eten, dat ze er vanuit gaan dat ik er gewoonweg niet van houd. Elke keer moet ik dan uitleggen, of eigenlijk eerder verdedigen, waarom ik vegetariër ben. Op mijn 18e besloot ik vegetariër te worden, omdat ik het zielig vind voor de dieren, omdat ik tegen de werkwijzen van de bioindustrie ben en omdat deze belastend is voor onze aarde. De meeste vleesdieren krijgen constant antibiotica gevoerd en de genetische variatie binnen de populaties is aanzienlijk verminderd. Toch was mijn voornaamste reden, denk ik, om het gewoon te proberen. Gewoon omdat het kan, dat is meestal al reden genoeg. Ik zag het meer als een soort dieet, een goed voornemen, dingen die ik normaal gesproken slechts een week volhoud. Natuurlijk dacht ik dat ik het wel iets langer zou volhouden, maar ik ging er in eerste instantie wel vanuit dat er een einde aan zou komen. Nu, bijna twee jaar later, ben ik nog steeds vegetariër. Geloof me, het was totaal niet moeilijk. Ik ben nu zelfs op een punt gekomen dat ik eigenlijk geen behoefte meer heb aan vlees. Er zijn

natuurlijk uitzonderingen, bijvoorbeeld als ik heel erg trek heb en ik ruik de geur van gebraden vlees, dan heb ik wel enige zelfbeheersing nodig, maar verder is het prima te doen. Toch blijft er altijd één vraag knagen: Is het wel natuurlijk? En dus gezond? Kan je vlees volledig vervangen met tofu, kikkererwten en nepgehakt? Dat is dan ook het grootste tegenargument dat ik vaak krijg als ik weer eens in discussie ben over het vegetariër zijn.

“Om een grotere voedselcrisis te voorkomen, i s er wat mij betreft maar één oplossing en dat is ( gedeeltelijk) vegetariër te wo rden.”

Gymnorhina | 28


Iedereen voelt zich wel eens wat minder, ik ben dan vaak geneigd om het toe te schrijven aan het vegetariër zijn. Toch heb ik meestal al flink wat baat bij extra fruit eten, dus ik geloof dat het toch eerder in mijn hoofd zit. Er zijn tenslotte miljoenen mensen op deze aarde die zonder dat het hun keuze was geen of nauwelijks vlees te eten krijgen. Dat is ook precies mijn punt wat betreft de desastreuze gevolgen die de bio-industrie heeft en zal hebben. Er zijn op dit moment veel tweede wereldlanden die steeds welvarender worden zoals India, Brazilië en China. Dit betekent dat steeds meer mensen daar geld genoeg hebben om vlees te eten, wat zorgt voor een enorme vraag naar vlees. Dit resulteert weer in een grotere belasting voor de landbouwgrond, want er is enorm veel voedsel nodig voor al die dieren. Alleen al de vleesconsumptie in Nederland is vervijfvoudigd tussen 1950 en 2000 terwijl de bevolking slechts verdubbelde. Je kunt je voorstellen hoe de vraag naar vlees is gestegen en zal stijgen in die 2e wereldlanden, want in vergelijking met deze landen is onze welvaart redelijk stabiel is gebleven. Om een grotere voedselcrisis te voorkomen, is er wat mij betreft maar één

oplossing en dat is (gedeeltelijk) vegetariër te worden. Op die manier kunnen we ervoor zorgen dat de 85% van het plantaardig eiwit dat nu wordt verspild aan het maken van dierlijk eiwit weer nuttig gebruikt kan worden. Dus de volgende keer dat je zo’n geitenwollensokkenvegetariër weer eens voor gek verklaard, denk dan aan de antibiotica, snikhete vrachtwagen volgepropt met dieren, MKZ, vogelgriep, genetische diversiteit, ontbossing en hongersnood. Sus je geweten en gooi eens een keer nepgehakt door je pasta.

NvB

Gymnorhina | 29


s y a w l a s i s s The gra greener Cannabis, hasjish, mary jane, GRASS. ClichĂŠmatig ben ik m'n artikel over dit onderwerp begonnen met een talrijke opsomming van verschillende benamingen van deze controversiele softdrug. Vervolgens is het mijn bedoeling om mijn mening over dit onderwerp te verkondigen aan de hand van eigen inzichten en ervaringen, met het thema van deze Gymno als een miniatuur klein stukje rood draad dat bijna wordt weggeblazen door de wind maar nog met geluk vastgekleefd blijft zitten. Goed, I digress: uh, I dye grass want fuck groen. Semi-legaal in slechts een klein aantal landen, wordt wiet toch overal ter wereld in enorme hoeveelheden geconsumeerd. Als zestienjarig jochie kom je er overal al mee in aanraking, ver voordat je prefrontale cortex uitgegroeid is om een weloverwogen beslissing te maken of zo een drug eigenlijk is wat je wilt. Ten slotte hebben we hier toch te maken met een verslavende substantie. Zonder enige ervaring met de lange termijn effecten van een verslaving als deze, is de drempel erg laag om even een jointje te roken. Een korte tijd van iets minder functioneren doet niet af aan de algehele relaxtheid die wordt ervaren. De eerste tientallen ervaringen zijn uitermate positief. De urge naar een volgende fix wordt niet bewust ervaren: de schijn van totale controle overstemt enige drang naar het proces van een weloverwogen beslissing. Gebruik neemt geleidelijk toe. Op een gegeven moment ben

je hooked zonder er ook maar enig moment erg in gehad te hebben. Totdat je gedrag opeens is veranderd. Zowel verleden als huidig wetenschappelijk onderzoek richt zich alleen op symptomen die veel weg hebben van schizofrenie, geĂŻnduceerd door jarenlang dagelijks cannabis gebruik. Het meest nare bijeffect van overmatig cannabisgebruik, deels gedeeld met elke verslavende stof, wordt in de meeste gevallen genegeerd. Gevangen in een minder gemotiveerde staat, terwijl je objectief gezien gewoon in staat wilt zijn om uit vrije wil alles om je heen direct op lossen, zodat je meer tijd over houdt voor leuke dingen, waar je weer gemotiveerd voor wilt zijn. Het alternatief echter, alles laten vallen om volledig content te zijn met helemaal niks doen onder de invloed van cannabis, wordt door je dopamine systeem keer op keer geprefereerd. Continu herinnert je prefrontale cortex je eraan dat een leven zonder motivatiestoornis veel rozenkleuriger is. Onder invloed is een levensstijl zonder jointjes geambieerd. Slaat een te lange periode van nuchterheid toe, wordt het verlangen om weer onder invloed te zijn herrezen. Het gras is altijd groener. Helaas worden de herhaaldelijke waarschuwen van je prefrontale cortex toch weer overstemd door je dopamine systeem. Ik vind dit verschijnsel het meest overduidelijke in-your-face argument tegen Gymnorhina | 30


“Slaat een te lange periode van nuchterheid toe, wordt het verlangen om weer onder invloed te zijn herrezen.� vrije wil van de mens. Je cerebrale cortex, dat deel van de hersenen bij mensen wat ons boven de rest van de dieren uit doet stijgen, werkt als slaaf van meer basalere hersenstructuren. Je bewustzijn, ervaren door je hersenen door middel van patronen van activatie van verschillende hersengebieden die grotendeels buiten deze basale hersenstructuren vallen, moet toekijken terwijl je gedrag aangestuurd wordt door hersenstructuren waar je op geen bewuste manier invloed op kan uitoefenen.

Bovendien vind ik dat je in het eerste geval al achter het idee van een non-deterministisch universum moet staan als je achter het idee van een vrije wil WILT staan. Een concept wat voor mij al onbegrijpelijk is. Natuurwetten bestaan toch, hebben vanaf de big bang altijd bestaan en hebben invloed op alles wat er in het universum gebeurt? Dan is alles wat is gebeurd en gaat gebeuren toch al gedetermineerd? Ik kan me voorstellen dat deze redenatie misschien vaag klinkt voor sommigen.

Uiteindelijk is het met genoeg motivatie en wilskracht wel mogelijk om je eigen gedrag aan te passen. Dagen worden weken, maanden worden jaren en voor je het weet ben je jarenlang clean. Toch draag je verleden substantie misbruik altijd bij je en zullen verleidingen altijd afgeslagen moeten worden. Maar Vigo, is dit dan niet een direct gevolg van je vrije wil, je bewustzijn? Een stelling valt altijd te beargumenteren. Je hogere hersenstructuren zitten er niet voor niks. Deze hersengebieden zijn uiteraard wel enigszins betrokken bij processen die in de rest van je hersenen gebeuren, zoals beslissingen maken en uitvoeren. Mijn eigen visie is dat de geactiveerde synchroonvurende hersengebieden verantwoordelijk voor je bewustzijn nooit als een geheel invloed uit kunnen oefenen op jouw gedrag of beslissingsmakingsproces.

Ben ik nou van een rustig stuk over het effect van cannabis geleidelijk getransitioneerd naar een filosofische beargumentatie tegen vrije wil? Tja, dat doet die gekke grass klaarblijkelijk dan maar weer met je.

VS

Gymnorhina | 31


: t p e c e r Kookcie

Guacamole

Nu de eindeloos durende winterkou plaatsmaakt voor een aangenaam zonnetje en alle boompjes hun groen weer terugkrijgen, kunnen we ons eindelijk gaan opmaken voor de zomer. Dat betekent voor de meeste Congolezen natuurlijk niet binnen blijven zitten, maar ons massaal naar onze tuin, ons dakterras of gewoon naar het plaatselijke park begeven. Hoe dan ook, we gaan met zijn allen lekker van het groen genieten. Dit gaat meestal gepaard met het nuttigen van de nodige alcoholische versnaperingen en dan kan een lekker zomers borrelhapje natuurlijk niet uitblijven! Vandaar dit overheerlijke groene recept uit het zonovergoten Mexico! Voor bij de borrel: Guacamole De niet te missen borrelhap voor bij de Corona Ingrediënten: • • • • • • • •

3 avocado’s 2 tomaten 2 teentje knoflook 1 rode ui Een halve rode peper Een handje verse koriander Beetje zout en peper 1 limoen

Bereiding: 1. 2. 3. 4. 5.

Snijd de knoflook, ui, tomaten en peper fijn en doe ze in een kom. Verwijder de takjes van de koriander, hak deze ook fijn en doe ze bij de tomaten, ui, knoflook en peper. Snijd de avocado’s in kleine blokjes en doe ze in de bak. Voeg het sap van een halve limoen toe en naar smaak zout en peper. Gebruik een blender of staafmixer om de nog te grove stukken fijn te malen. Serveer met crackers of natuurlijk nacho-chips en eet smakelijk!

Gymnorhina | 32


Groene Fetisj Een zwoele nacht, romantisch kaarslicht, zesentwintig centimeter glanzend groenvoer, ritmisch onttrokken aan het zicht. Spanken met een stronk selderij, meloenen masseren met massa's aardbei. Na enkele minuten bevat zelfs het kleinste stukje huid je dagelijkse dosis vitaminen, mineralen en stukjes fruit. De kamer is een smoothie van banaan ,sla en rucola. Groenten en fruit, een levenloos lustobject, mits niet al te vers geplukt. Vers van de boeren uit UW buurt, een fantastisch product. Een wat vreemde fascinatie, maar zo lijkt elke fetisj misschien. Enkel opwindend voor diegene, die graag lepelt met een aubergine. Veelal associeert uw brein de waren van de groenteman met hoogst seksuele objecten en handelingen. Meloenen, bloemkolen,

schitterende metaforen voor de vrouwelijke populaties’ meest prominente pluspunten. Wat al niet te denken van de fallisc he connotatie van vruchten die enkel proberen zichzelf naar de zon te erecteren? Ook komkommers en vele penen ontsnappen er niet aan. Een coronaal doorgesneden aardbei lijkt op een instagram-vulva. Vanwaar de seks? Vruchten en groenten zijn uitermate geschikt om nageslacht te produceren, mocht je toevallig een plant zijn. Het vruchtvlees als voedzame verpakking, om je zaad zo effectief mogelijk te verspreiden. Waarom steeds weer vallen voor de verleiding van het vruchtvlees? Adam en Eva konden al niet met hun tengels van een appel afblijven. Het begint waarschijnlijk in de derde klas, wanneer de docente een condoom over een plastic penis rolt. De klas krijgt een banaan per tweetal en mag het trucje overdoen. Na biologie maak je een overhoring woordjes. “Les Poulets”, is dat Frans voor kippen? Restantjes glijmiddel en een latexgeur doen de pen uit je vingers glippen. In de pauze lacht men om banaan-etende brugklassers. De associatie is verstevigd. In de antropologie is fetisjisme geloven dat een natuurlijk object bovennatuurlijke krachten bevat, of geloven in een object gemaakt om mensen te beïnvloeden. Is de groene fetisj ingebakken in het brein? Een seksuele lading waar men niet omheen kan? Altijd weer dat fruit: “perzikzacht”, “apple bottoms”, en helaas ook de “sinaasappelhuid”.

CdW Gymnorhina | 33


De verdwijning van het groen “The world shrinking down about a raw core of parsible entities. The names of things slowly following those things into oblivion. Colors. The names of birds. Things to eat. Finally the name of things one believed to be true. More fragile than he would have thought. How much was gone already? The sacred idiom shorn of its referents and so of its reality. Drawing down like something trying to preserve heat. In time to wink out forever.” ― Cormac McCarthy, The Road Ik keek uit het raam en alles wat ik zag was kale bomen in een stille grijze straat. Het was doodstil, niets bewoog behalve het witte plastic zakje dat door de wind werd meegevoerd. Waarschijnlijk zaten alle mensen thuis, net als ik. Er was ook geen reden om naar buiten te gaan. Binnen was het veel aangenamer. Alles wat er buiten was, was dor en dood. Het was al tien jaar geleden dat ik voor het laatst een lente heb meegemaakt. Ik herinner me de lente als een groene wereld waarin leven ontstond, maar deze herinnering zal wel een constructie zijn van mijn hersens, gebaseerd op de oude foto’s en verhalen. Net als de verhalen van mijn oma over verre

landen en andere culturen. Ze vertelde ook vaak over dieren die lang geleden rondliepen, tijgers, ijsberen, gorilla’s en olifanten. Toen de wereld nog veel verschillende diersoorten had. Er waren mensen die biodiversiteit bestudeerden. Wat een baan lijkt me dat! Er waren mensen die gezegd hebben dat er iets moest veranderen. Mensen die actie voerden, bijvoorbeeld om zonne-energie gangbaar te maken. Mensen gebruikten fossiele brandstoffen om in auto’s te rijden en machines te besturen. Fossiele brandstoffen waren een uitputbare bron, een bron die lang geleden ontstaan is, maar zichzelf niet aanvult. Bij de verbranding van deze stoffen kwamen er verbrandingsproducten

n e d d a h s n e e e z ls A t? ie n u o n e z n e d r te is lu m o r a “Wa !“ g a z it u u n r e t e h e o h n te gewe Gymnorhina | 34


in de lucht die zorgten voor vervuiling. De milieuorganisaties voerden actie, maar mensen luisterden niet. Waarom luisterden ze nou niet? Als ze eens hadden geweten hoe het er nu uit zag! Overal in de wereld waren natuurrampen die hebben geleid tot de donkere wereld die we nu hebben. Landen raakten overstroomd door de zeespiegelstijging. Er waren meer aardbevingen dan vroeger, met heftige gevolgen. Door de temperatuurwisseling konden veel planten minder goed groeien; er brak honger uit. Dit leidde tot een grote stroom vluchtelingen, zonder een plek om naartoe te gaan. Een grote chaos. Wij hebben ons gelukkig kunnen vestigen op een redelijk

veilige plek, maar fijn is het leven hier ook niet. Ik zou willen dat er vroeger meer mensen waren geweest die hadden geluisterd naar de milieuorganisaties, in plaats van alleen maar aan zichzelf te denken. Als men geeft om de wereld om zich heen, de kleuren en het leven, zou ik ze aanraden niet alleen maar op korte termijn te denken en zijn kinderen en kleinkinderen een mooie wereld te gunnen!

SN

Gymnorhina | 35


De Heilige Graal Zit ik dan, een witte pagina en vol goede zin, maar geen greintje inspiratie om over te schrijven. Angst voor de witte pagina heet ‘t ook wel en iedereen komt het eens in zijn leven tegen. Waar ik normaliter niet te stuiten ben in monologen, de meest vergezochte shockerende opmerkingen heb tijdens gesprekken met mensen, laat mijn chaotische brein mij toch vervelend in de steek dit keer. Het zit hem misschien ook in het gebrek aan interactie, maar daar heb ik nu niet zoveel aan. De vorige keer wilde ik het wat luchtig en overwegend positief houden, maar dat schip is reeds gevaren. In mijn tevergeefse zoektocht naar inspiratie werd de toon al snel gezet. Ik open safari op de ipad van mijn huisgenoot en ik heb de eerste letter nog niet getypt of de meest verontrustende links vliegen me om de oren. Extreme anal fisting, punishtube, analabuse; zelfs ik krab even achter mijn oren. Ik ken mijn huisgenoten ondertussen aardig goed, maar hier was ik toch niet helemaal op voorbereid. Ik voel mij ineens een katholiek jongetje, op bezoek bij stichting Martijn. Ik open de eerste link; zeg een kind dat hij de pan niet moet aanraken, want hij is heet en hij doet ‘t toch; denk niet aan roze olifanten en waar denk je aan? Precies... De Nederlandse taal kent geen combinatie van woorden die

de screenshots van de wezenloos ogende vrouwen kunnen beschrijven. Met een lichte blos op de wangen sluit ik snel de pagina, op naar de site waar ik eigenlijk naartoe wilde. Tuckermax.com, een jeugdheld van mij en voor velen een legende. Het zijn korte anekdotes over zijn avonturen met vrouwen en de intro van één van zijn verhalen over pijpen is mij altijd bijgebleven. Het onderwerp kwam kortgeleden weer eens ter sprake met mijn huisgenoten. Zijn mening is namelijk als volgt: "The problem with oral sex is that it's like writing. When done right, it's amazing, but there are just so many ways in which it can go wrong, and when it does, it's just not worth it." Met deze opmerking slaat de Amerikaanse (studenten-)volkslegende namelijk de spijker op de kop en ik denk dat velen het met hem/ mij eens zijn. Je staat in de kroeg, gewillig toekomstig tienermoedertje op het oog en neemt het hertje mee naar huis. Het wint misschien geen schoonheidsprijs, maar zoals mijn huisgenoot altijd zegt: “nee, je moet het niet doen. Je moet de geneugden van het leven lekker laten liggen.” In een innege, passionele verstrengeling van dierlijke lust en begeerte beland je in bed en de kledingstukken hebben hun plaats gevonden op de grond. Je hele lichaam schreeuwt om maar één ding, je hersenen zijn gedestilleerd tot een pure gedachte en verlangen. Dat is Gymnorhina | 36


“Voor een man ligt d it anders, verhaal zo voelt het a nder clue, ls een e en grap z een malt b onder pun iertje.” chline, dus fijn, de drijfveer achter het mannelijke ras. Totdat ze begint met pijpen. Ineens veranderd de uniformiteit en dwalen je gedachten af. Hoeveel bier heb ik ook al weer gedronken? Hoe laat moet ik morgen op? Zou de nieuwe Game of Thrones al te downloaden zijn? Pijpen, het is een ware kunst en ik begrijp ook dat het lastig is. Iedereen prefereert het op een andere manier. De één wil het liefelijk, zachtaardig, bijna schattig. De andere wordt wild wanneer ze als een opgevoerde dyson tekeer gaat. Zaadvragende oogjes die verlangend omhoog kijken of juist in het pikke donker en onpersoonlijk. Toch zullen we het er allemaal over eens zijn dat, vaker wel dan niet, we ons best moeten doen om tot een waar hoogtepunt te komen wanneer er gestokslobberd wordt. Vrouwen beweren regelmatig dat het hun hier niet om gaat, de daad an sich gewoon fijn vinden. Het niet komen tot een climax is niet zo'n probleem. Voor een man ligt dit anders, voelt het als een verhaal zonder clue, een grap zonder punchline, een malt biertje. Het fundamentele verschil zit hem misschien dan ook in het feit dat wij mannen doelgericht zijn, wij zijn jagers. Alles moet om een rede, wij leven voor dat einddoel. Het één is niet zozeer beter dan het andere. Het is meer een symbiose, een harmonie, het één kan niet overleven zonder het andere.

De man, de beschermheer van het gezin, vertoont haantjesgedrag en de vrouw volgt lijdzaam in zijn schaduw. Zo is het eeuwen geweest en hebben wij het het liefst. Daarom schrikken zelfredzame vrouwen die van wanten weten, doelen en eisen stellen, ons ook zo af. We roepen met man en macht dat we een onafhankelijke vrouw willen, maar als puntje bij paaltje komt dan moeten wij mannen ons nodig voelen. En hier ligt onze zwakte. Vrouwen maken hier maar al te graag misbruik van, en terecht. Het gebeurt zonder dat we het door hebben, maar men zegt niet voor niets dat “achter elke man een sterke vrouw staat”. Het is de kunst van mis- en verleiding die de vrouw zich eigen heeft gemaakt. Gooi grote oogjes op, lach lief, knipper drie keer en je hebt ons ingepakt. Juist om die reden heb ik het volste vertrouwen in de huidige troonwissel. Zonder Maxima stelt onze Prins pils , de Balkenende van het koningshuis, vrij weinig voor. Ach laat ons maar lekker brallen en sterke verhalen vertellen over wedstrijdjes regenboogpijpen, terwijl we nog een rondje voor je halen. Wat maakt het uit. Het is weer zomer.

KA Gymnorhina | 37


Gymnorhina | 38


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.