Gymno 26.3 Gevaar by Biologenvereniging Congo

Gymnorhina Tijdschrift voor Biologen, Biomedici en Psychobiologen

R A A V E G Jaargang26 25- Editie - Editie3 3 Jaargang

De redactie viert Sinterkerst en Nieuw! Nog een gelukkig nieuwjaar iedereen!

Colofon Colofon

Gymnorhina. Tijdschrift voor Gymnorhina. Tijdschrift voor Biologen, Biomedici en PsychoBiologen, Biomedici en Psychobiologen. biologen. Eindredactie Eindredactie Annefleur Langedijk Annefleur Langedijk Esther Visser Esther Visser Roos Voorn Nina van Bruggen Roos Voorn Redactie Yannick van der Hoek Arnar Breevoort Jamie Hoefakker Redactie Kavel Ozturk Casper de Wit Keskin Arikan Kavel Ozturk Loes de Bruin Keskin Arikan Mainah Folkers Kim de Wit Nina van Bruggen Mainah Folkers Tony Zelkovic Vera Debeij Vigo Schuts Vigo Schuts Voorkant Design redactie@congo.eu Joost van Ommen Gymno op internet: issuu.com/Gymnoredactie@congo.eu rhina Gymno op internet: issuu.com/Gymnorhina

Bestuur CONGO Yannick Vinkesteyn Voorzitter Wouter Gowdy Secretaris Zorah Ypma Penningmeester Mainah Folkers Commissaris Onderwijs Jamie Hoefakker Commissaris Activiteiten Nassim Balahsioui Commissaris PR & Acquisitie Studievereniging CONGO Postbus 94214 1090 GE Amsterdam

020-525 7853/7963 info@congo.eu Gymnorhina

Jaargang 26, editie 3 Jaargang 25, editie 4 Oplage: 250 exemplaren Oplage: 250 exemplaren Gymnorhina Gymnorhina is is de de periodieke periodieke uituitgave van CONGO, gave van CONGO, studieverenistudievereniging ging voor voor studenten studenten biologie, biologie, psychobiologie en biomedische psychobiologie en biomedische wetenschappen. wetenschappen. Het Het blad blad wordt wordt neergelegd in de gebouwen van neergelegd in de gebouwen van de de Faculteit Faculteit der der NatuurwetenschapNatuurwetenschappen, pen, Wiskunde Wiskunde en en Informatica. Informatica. Als Als u tien euro overmaakt op rekenu tien euro overmaakt op rekening ing 4602231 4602231 t.n.v. t.n.v. CONGO CONGO o.v.v. o.v.v. Gymno Gymno abonnement, abonnement, wordt wordt de de Gymno een jaar lang thuis Gymno een jaar lang thuis gestuurd. gestuurd. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, fax of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. De redactie behoudt zich het recht voor stukken in te korten of niet te plaatsen.

Gymno

Inhoud F2F met de Congolees

Van de Redactie 4

Een face to face met het nieuwe bestuur van Congo; Bestuur 96

Over Kanker Gesproken

Waar je tegenwoordig allemaal wel geen kanker van krijgt en wat daar nog bijkomt

De Charlie Hebdo Aanslag 24 Vier menselijke reacties op de aanslag in Parijs afgelopen januari

Ook in deze editie Adrenaline Junkies

Brief aan Freek Vonk

Het Gevaar van Mooi Zijn

Meldpunt Wegmisbruik

Wim Ghijsen: Ik ben Gymno

Het Biologisch Gevaar

22 23

Congo in het Buitenland

Plat proatâ&#x20AC;&#x2122;n

Commissie in Beeld: Toco

White Heroin sold as Cocaine 26

Help! Gevaarlijke Genen

Altijd zin met Keskin

Modern Survival Facts

Vraag aan de Redactie

Recept: Sannakji Hoe

Uitgelicht

PTSS

men Tactiek Drama Tenta

Hallo dappere, stoere Congolezen, zijn jullie bang voor een beetje gevaar? Of durven jullie wel? In alle hoeken en gaten van deze Gymno schuilt namelijk wel een vervaarlijk goed artikel, dus opgepast bij het lezen... Opnieuw mogen wij een nieuw redactielid verwelkomen: Arnar! Hij onderging meteen zijn vuurdoop tijdens de gedichtenstrijd van de -ietswat verlate- Sinterkerst en Nieuw viering van de RedactieCie. Dit terwijl twee van onze schrijvers zich bij het naar de drukker gaan van deze Gymno inmiddels het nieuwe bestuur van Congo mogen noemen; gefeliciteerd Mainah en Jamie! Samen met de rest van bestuur 96 heel veel succes gewenst! Nu over naar het echt loerende gevaar. Het zijn risicovolle tijden tegenwoordig en men moet oppassen voor genen, ziektes, uiterlijk, verkeersduivels, stress en ook nog voor verdovende middelen. Wordt het je allemaal al bijna te veel? Lees dan eerst rustig deze Gymno en leer te overleven! Roos Voorn Hoofredacteur Gymnorhina

31 Gymnorhina

Face to Face met de Congolees Deze editie praten we met het zeskoppige, kersverse, 96ste bestuur van Congo. Yannick Vinkesteyn Voorzitter

Ik ben 22 jaar en tweedejaars psychobioloog en woon al vijf jaar in Amsterdam. In mijn vrije tijd ben ik altijd in voor een rondje zeilen of tripje op de motor. Al sinds het begin van mijn studententijd ben ik op zoek naar een uitdaging naast mijn studie. Het bestuursjaar staat voor mij gelijk aan veel ervaring op doen en natuurlijk ook veel plezier! Ik denk dat mijn grootste uitdaging het uit handen geven van verantwoordelijkheden zal zijn. Na dit jaar zal ik niet alleen meer ervaren zijn in borrelen, maar ook zeker in het gezamenlijk uitvoeren van taken.

Wouter Gowdy Penningmeester

Ik ben 19 jaar oud, tweedejaars psychobioloog en ik kom uit Bussum. Tot mijn tweede jaar studie heb ik fanatiek waterpolo gedaan in Bussum, maar doordat ik naar Amsterdam ben verhuisd, lukte het helaas niet om dit voort te zetten. Ik ben voor bestuur van Congo gegaan omdat ik het een geweldige vereniging vind en me er dolgraag maximaal voor in wil zetten. Ik denk dat het een uitdaging voor mij wordt om bepaalde problemen objectief te bekijken en ze zonder mijn eigen mening er te veel bij te betrekken op te lossen. Ik verwacht dat ik veel ervaring ga opdoen wat betreft het leven achter de schermen van een studievereniging en ik na dit jaar een verantwoordelijker persoon ben.

Mainah Folkers Commissaris

Onderwijs

Ik ben 19 jaar, tweedejaars bioloog en kom uit Amsterdam. Als ik niet op Science Park zit ben ik vaak aan het zwemmen of duiken met de studenten duikvereniging (SDVA), elke maandagavond doen we zwemtraining in het Zuiderbad die opgevolgd wordt met een borrel. In het weekend gaan we soms naar Vinkeveen of Zeeland om te duiken. Ook volg ik af en toe gitaarles en speel ik in mijn vrije tijd. Ik heb ervoor gekozen me aan te melden voor het bestuur dit jaar, omdat ik iets anders wilde proberen dan alleen studeren, ook dacht ik op deze manier nog veel te kunnen leren en veel mee te maken. Ik denk dat mijn grootste uitdaging wordt om mijn tijd goed in te plannen en serieus werk goed te gaan combineren met leuke borrels. Ik denk dat ik na dit jaar meer verantwoordelijkheidsgevoel zal hebben en een sterkere lever. Gymnorhina

Zorah Ypma

Secretaris

Ik ben 19 jaar en tweedejaars psychobioloog en ik kom uit Den Haag. Naast mijn studie doe ik veel bij Congo: ik zit in verschillende commissies, zoals de IntroCie, BarCo, ToCo en LustrumCie en dat zorgt voor goed gevulde dagen. Verder werk ik bij de Bagels & Beans om te zorgen dat ik niet verhonger en ga ik in de zomer altijd graag naar festivals. Ik heb me aangemeld voor de MotivaCie-procedure omdat het me onwijs leuk leek om een jaartje even wat anders te doen dan mijn studie, maar wel verbonden te blijven met de studie en de mensen eromheen. Ik hoop dit jaar veel te leren op een andere manier dan dat je leert wanneer je studeert. Mijn grootste uitdaging wordt denk ik de balans vinden tussen leuke en serieuze dingen. Ik hoop natuurlijk dat ik dit jaar ga leren hoe ik dat op een goede manier doe. Ik verwacht dat ik dit jaar wel wat serieuzer ga worden en ook een paar kilo zwaarder (ben ik bang).

Gymno

Jamie Hoefakker Commisaris Activiteiten

Nassim Balahsioui Commissaris PR & Acquisitie

Ik ben 20 jaar, zit in mijn tweede jaar van de dubbele bachelor Psychobiologie/Psychologie en kom uit Veenendaal. Een goed festival of een leuke avond uit is iets wat ik zeker niet uit de weg ga; met wat flitsende lampen boven mijn hoofd, een lekkere beat en vrienden om me heen kan mijn avond niet kapot. Verder kijk ik graag naar de etalages van winkels, terwijl ik me inbeeld hoe mooi het zou zijn als ik een creditcard had met een onbeperkt limiet en is een, ietwat algemeen bekend, feitje over me dat ik niet zou kunnen leven zonder minstens één pannenkoek per dag. Ik wil zoveel mogelijk mensen dat gevoel geven dat je bij Congo thuis bent en op welke manier kan ik dat nou beter doen als binnen het bestuur! Mijn grootste uitdaging wordt dat ik teveel hooi op m’n vork ga nemen, maar ik hoop hier juist in te kunnen groeien. Na dit jaar heb ik denk ik een grotere stressbestendigheid, een goed planningsvermogen en misschien ben ik zelfs wel een paar kilo aangekomen

Ik ben 21 jaar, tweedejaars Psychobioloog, woon nu al bijna twee jaar in Amsterdam en kom uit Meppel. Wanneer ik niet bezig ben met mijn studie ben ik meestal bezig met mode of dans. Ik heb als personal stylist gewerkt en danste hiphop lyrical en modern, en pak nog regelmatig een les mee wanneer een van mijn vrienden doceert. Verder ben ik erg geïnteresseerd in kunst en zal je mij regelmatig in het theater of op een expositie vinden. Ik heb mij kandidaat gesteld voor het bestuur van Congo, omdat ik opzoek was naar een nieuwe uitdaging naast mijn studie. Ik denk dat het moeilijkste dit jaar wordt om zowel sociale activiteiten te combineren met serieuze taken. Als bestuur moet je serieus genomen worden maar aan de andere kant wordt er ook van jou verwacht dat je sociaal bent op activiteiten en borrels. Ik denk dat Congo mij op verschillende karakteristieke punten gaat veranderen op een positieve manier. Zo denk ik dat ik op zakelijk gebied veel sterker zal worden maar ook zeker op borrelgebied. Ik zal vast nooit meer een borrel laten staan na dit jaar! Gymnorhina

Adrenaline junkies Je kent ze wel, van die Jackass-types, die altijd de grens moeten opzoeken. Of ze nou met een crossmotor een salto maken terwijl ze over drie auto’s vliegen. Of met dezelfde snelheid als een lawine een berg af komen snowboarden. Waarom riskeren zij hun leven voor die adrenalinekick?

Op een dag liep ik door Byron Bay (Australië), toen ik aan de praat raakte met een paraglider. Deze man, van toch al in de zestig, was aan het wachten op de perfecte wind om van de klif af te springen. Ondertussen wilde hij wel even laten zien wat het uitzicht was vanaf het platform waar hij vanaf sprong. Het was duidelijk dat paragliden zijn grootste passie was. Hij was zelfs begonnen met paragliden om van zijn

hoogtevrees af te komen. “But jumping off that cliff makes you feel alive, you know?” Ik knikte bevestigend, maar eigenlijk had ik geen idee. Dat gevoel wat hij beschreef, wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een enorme dopamine-release in het beloningsgebied van het brein (mesolimbische pathway). Dat is waar de adrenaline junkies op kicken. Dit gebied wordt ook gestimuleerd bij acties

zoals seks, eten en drugs gebruiken. Toch hoeft niet iedereen talloze verwondingen, blessures en zelfs de dood te riskeren om dit gevoel te krijgen. Af en toe wat nieuws ervaren is voor de meeste mensen genoeg, vooral voor individuen met twee X chromosomen. Persoonlijk voel ik al genoeg spanning als ik een vreemd iemand aanspreek. Die extreme sensatiezucht, die kan toch nooit evolutionair voordelig zijn? Toch wel. Want gedreven door die enorme zucht naar avontuur, kan onze adrenaline junkie nieuwe waardevolle gebieden ontdekken. Misschien een plek waar voedsel te vinden is of een betere plek om te wonen. En als hij te pletter valt tegen een klif? Dan is het gewoon weer één mond minder om te voeden in de groep, en één mannelijke concurrent minder voor de andere mannen. Zolang alle vrouwelijke leden van de groep maar overGymnorhina 6

Gymno

Het gevaar van mooi zijn

leven, is er maar één mannelijk lid nodig om te zorgen voor de volgende generatie. De adrenaline junkie dient dus eigenlijk als een proefkonijn voor de rest van de groep. Het schaap dat als eerste over de dam springt. Op die manier profiteert de hele soort. Mocht de adrenaline junkie ergens succesvol in slagen, dan krijgt hij natuurlijk alle vrouwtjes. Zo kunnen zijn genen aan de volgende generatie worden overgedragen, en overleeft het adrenaline junkie gen. Nina van Bruggen

Ik bewandel de gangen van mijn universiteit en in mijn wandel voel ik ogen. Het zijn de ogen die mij in gedachte beminnen. Ze rusten op mijn gezicht, mijn arm, mijn heupen en mijn zij. Hun blik resoneert tussen haar en heupen. Ze kijken en ze zien. Ze zien mijn lach als ze me hebben toegesproken. Ze zien mijn knipoog na de hunne. Ze zien mijn blik als ze me hebben veroverd. Ze zien ons samen eten. Ze zien ons samen wandelen en ze zien ons de trap opgaan. Ze zien ons zoenen in de hal voorbij de voordeur. Ze zien ons dansen en voelen m’n borsten, trots pronkend in de warmte van ons samenzijn. Ze zien hun shirt de zedelijkheid ontvluchten. Ze zien me kijken naar hun spieren. Ze zien mijn naakte lijf rustend op een wit laken, gehuld in schoonheid. Ze zien de ondeugd in mijn ogen als ze me dierlijk besluipen. Ze zien me liggen en ze zien de acceleratie in mijn hartslag. Ze zien mij hen zien naderen en ze voelen de klopping in m’n hals terwijl hun lippen glijden over m’n schouder, m’n hals, m’n kaak en m’n verlangen gegrepen te worden. Ze horen m’n adem. Ze beelden zich in wat ik hen dan zal toefluisteren. Ze horen hun eigen stem galmen door mijn oorschelp. Ze zien m’n reactie. Ze zien de blos op mijn wangen. Ze worden warm. Ze zien hun hand langs m’n zij glijden en voelen de kromming in m’n rug. Ze voelen de warmte van m’n huid en het fluweel genaamd mijn lippen. Ze voelen en ik ben al voorbij. Ik nader gebouw C en hun fantasie vervaagt in de massa. Ze zien hun fantasie. Ze zien een object, maar de wereld achter mijn ogen zien ze niet. Het is alsof ze deze wereld niet willen kennen, omdat mijn schoonheid, mijn ongekende schoonheid de noodzaak iets anders te kennen ontneemt. Mijn lichtstralen belichten hun ogen en ze zien niets dan mijn schoonheid. Arnar Breevoort

Gymnorhina 7

Ik ben Gymno! Stel je voor: een redactievergadering van het Prestigieuze Biologen tijdschrift Gymnorhina op een koude winteravond eind januari. De volledige 10-koppige redactie is aangeschoven en vol enthousiasme opent de hoofdredacteur de bijeenkomst. De vergadering is echter nauwelijks goed en wel begonnen of twee met bivakmutsen getooide individuen dringen het CONGO lokaal binnen, bewapend met automatische Poetinikovs. de nieuwe interdisciplinaire Bachelorstudie Kritisch Denken de CONGO kamer, uitgeput van een dag lang vergaderen en ruziën met eigenwijze docenten die klagen over het steeds meer verdwijnen van de inhoud uit het studieprogramma ten koste van de Academische Vaardigheden. Bij het passeren wordt zij opgeschrikt door verscheidene schoten binnen in het CONGO lokaal.

Een van dienstdoende bewaker in de receptiebalie op het Science Park nog geen 50 meter verderop ziet weliswaar een gebivakmutste heer/mevrouw het lokaal binnenstormen, maar slurpt eerst rustig zijn bekertje automaten cappuccino leeg, zich hoofdschuddend afvragend of het jaarlijkse Carnaval tegenwoordig zelfs in Amsterdam al in januari begonnen is. Ondertussen nadert de Directeur van

Wat gebeurde er daarbinnen eigenlijk? Toen de indringers zich ervan gewist hadden dat hun doelwit, de vaste columnist met dat belachelijke uilenbrilletje en zijn opruiende teksten, niet aanwezig was, begonnen ze maar in het wilde weg te schieten, daarbij enkele redactieleden verwondend. Vervolgens renden ze het lokaal uit en kropen in de dichtstbijzijnde konijnenholletjes die veelvuldig voorkomen op het voormalige Anna’s Hoeve terrein, waarna ze verdwenen in dat uitgebreide tunnelnetwerk.

Hoe gaan de direct bedreigden en de toevallige passante nu met zo’n gevaarlijke situatie om? In ieder geval hoop je dat hun hersenen in de stand “hoogste paraatheid” springen bij het verschijnen van de terroristen of het horen van de geweerschoten. Waarschijnlijk zullen ze daarbij in eerste instantie allemaal even bewegingsloos maar hyperalert toekijken. Vervolgens kunnen ze wegrennen of wegduiken achter een stoel, de zogenaamde fight-or-flight reactie. Maar ze kunnen ook in actie komen om anderen proberen te redden. Tenslotte zullen er enkele individuen zijn die als versteend blijven zitten. In al deze gevallen zal de hartslag flink omhoog gaan, maar de reacties zijn dus nogal verschillend. Deze verschillende reactiepatronen komen uit een onderzoek waarbij verklaringen werden opgetekend van overlevenden bij 11 beroemde rampen. Daarbij bleek dat ongeveer 15% van de slachtoffers snel Gymnorhina

Gymno

en efficiënt een reddende actie ondernamen, terwijl het overgrote deel, zo’n 70%, de veel minder efficiënte fightor flight reacties (wegrennen of wegduiken) vertoonden. Zij deden dat bij voorkeur als groep. De resterende 15% nam volgens getuigenverklaringen een bevroren lichaamshouding aan, waardoor ze ook moeilijk te redden waren. Bij acuut gevaar zal elk levend wezen in eerste instantie instinctmatig handelen om te kunnen overleven. Deze gevaarherkenning en fight-or flight reactie is opgeslagen in het zogenaamde reptielenbrein dat al zo’n half miljard jaren bestaat en ook in de meest primitieve wezens voorkomt. Het is het gedeelte van de hersenstam waar uiterst basale functies zoals onze ademhaling, bloedsomloop en hartslag automatisch (dus onbewust) geregeld worden. Zoogdieren hebben daarnaast nog een limbisch systeem ontwikkeld, waardoor ze onder meer emotioneel kunnen reageren op gevaarlijke situaties en zo betere overlevingskansen hadden dan de primitievere organismen. Wij mensen hebben bovendien nog een sterk vergrootte neocortex in onze hersenen, wat

ons qua intellectuele vermogens superieur maakt in de dierenwereld. Bij acuut gevaar overheersen echter het reptielen- en emotionele brein, omdat het dan voornamelijk op snelheid van handelen aankomt, en daarna pas ruimte laat voor bewuste overweging in de cortex. Daarbij worden in het limbische systeem en neocortex eerdere gevaarlijke ervaringen meegenomen. Ik kan me voorstellen dat de lezer zich nu gaat afvragen: hoe zou ik in genoemde situatie handelen? Het heeft in ieder geval te maken met hoe we met de angst omgaan die zich voordoet bij acuut gevaar zoals bij een terroristische actie, maar dat blijkt moeilijk te voorspellen. Biologisch gezien blijkt zeker onze genetische aanleg een belangrijke rol te spelen: in hoeverre hebben we bijvoorbeeld korte allelen voor het serotonine transporter “angst”-gen? Maar daarnaast is ook de gevoeligheid voor stress die we uit de omgeving ervaren belangrijk. Het nieuwe vakgebied van de epigenetica laat duidelijk zien dat hormonen die in stress situaties verhoogd worden, direct kunnen inwerken op ons genetisch systeem en dit kunnen activeren of juist inac-

tiveren. Er is veel onderzoek gedaan bij knaagdieren naar hoe angstige ervaringen verwerkt worden in de hersenen, waarbij de angst als het ware geconditioneerd wordt door een geluidssignaal eenmalig te koppelen aan een licht irritant elektrisch schokje. Bij blootstelling daarna aan alleen het geluid, verstijft het dier enige tijd van angst. De geluidsprikkel wordt verwerkt in de voorste hersenschors, maar schakelt die na conditionering met het elektrische schokje door naar het emotionele centrum van het limbische systeem. Recent onderzoek laat zien dat daarnaast ook prikkels naar een belangrijk stress centrum in de hypothalamus worden geleid, wat de relatie tussen angst en stress kan verklaren. Acuut gevaar wordt dus onbewust waargenomen door onze hersenstam, waarna het verwerkt en afgewogen wordt in de limbische en neocortex gebieden van onze hersenen. De volgende dag protesteren we massaal in hartje Amsterdam onder het uitroepen van “Ik ben Gymno”! Wim Ghijsen

Gymnorhina

congo in het buitenland Derdejaars Psychobiologie Jakobijn Strobbe (20) vertrok begin dit schooljaar naar Hong Kong om daar te studeren. Naast de studie was het leven in deze indrukwekkende stad natuurlijk al een enorme ervaring op zich. “Na aankomst op het vliegveld kon ik direct met de metro de stad in reizen. Om de twee minuten gaat er een metro die zo schoon is dat je er van de vloer kan eten, wat echter niemand doet, omdat dit je een boete van 500 euro zou opleveren. Toen ik voor het eerst de metro uit stapte, was ik meteen midden op een grote straatmarkt terechtgekomen. Het was heet, vochtig en de geur van de lokale slager (die levertjes had uitgestald op een bordje met vloeistof) was ietwat verdacht. Er waren verkopers van mobieltjes die geanimeerd op knoppen drukten van hun waren, terwijl ze door micro-

foons ratelden over het product. Overal stonden steigers volledig gemaakt van bamboe, en bij elkaar gehouden door tie-wraps. Het scala aan producten dat je op deze markt kon krijgen was enorm; kleding, oude boormachines, bajonetten, neppe opiumpijpen en zelfs een standbeeldje van Adolf Hitler, ingebouwd tussen de standbeeldjes van ‘Chairman’ Mao en Karl Marx. Hier moest ik op zoek gaan naar mijn kamer. Vooraf had ik op google maps even gekeken waar dat was, maar de steegjes en mensenmassa’s maakten het er niet makkelijk op. Uiteindelijk zag ik het symbool (een appel) van de keten die mijn kamer verhuurde afgebeeld op een winkelcentrum. Het op en afgaan van alle roltrappen daar kostte

heel wat zweet en er was nog steeds geen spoor van kamerverhuur. Toen ik het winkelcentrum verliet werd ik eindelijk verlost; ‘Excuse me, are you lost?’. Dat kon je wel stellen, ja. ‘The building is right across the street’. Het bleek verscholen te liggen achter bamboe steigers. De hevige airco was heel welkom, al is deze wel iets minder fijn als je over straat loopt. Veel mensen hebben de afvoer van hun airco niet goed aangesloten waardoor ze op je hoofd lekken terwijl je over straat loopt. Mijn kamer bleek niet veel meer te zijn dan een bed met een halve meter inloopruimte zodat de deur open kon. Gelukkig was er wel de moeite genomen om een enorme spiegel op de muur te plaatsen zodat het nét wat groter leek. Gelukkig hadden we wel een dakterras met parasolletjes voor overdag en kerstverlichting ‘s nachts. Aangezien er 75 mensen woonden in een gebouw met Gymnorhina

Gymno

vijf verdiepingen was het dak altijd vol met kleurrijke figuren. Een gast uit Whales die verhalen mompelde tussen hijsen van zijn hashjointje door; over de tijd dat hij in Thailand een bar had, en wat voor verknipte figuren daar dan langs kwamen. Hij was net zoals veel andere westerlingen in Hong Kong leraar Engels. Een hypochondrische Filipijnse verpleegster die Tinder gebruikte om zoveel mogelijk gratis etentjes te regelen. Of een Amerikaanse die de oren van je kop kon praten over bovennatuurlijke verschijnselen en het boek ‘Stuff white people like’. Volgens medebewoners was haar moeder tegelijkertijd Jehova getuige en crackverslaafde geweest en met haar moeder had ze radicaal gebroken na haar zestiende. Naast al deze gekkigheid studeerde ik in Hong Kong natuurlijk ook aan een universiteit. Om daar te geraken moest men de metro nemen naar een station dat uitgaf in een luxe winkelcentrum met schaatsbaan, bioscoop en tal-

loze dure designermerken. Dan moest je een paar verdiepingen omhoog en via een tunneltje kon je de universiteit in lopen. Daar kan de wind en regen van station Science Park natuurlijk niet tegenop. Op de campus waren een Olympisch zwembad en vier kantines met warme maaltijden voor twee euro, waar je chili-olie over mocht gooien tot je lippen eruit zagen alsof er lippenstift op zat en tot het snot uit je neus stroomde. Tijdens de tentamens is de bieb daar dag en nacht open. Net zoals de horeca. Op elke straathoek is een filiaal van 7-11 waar je koude halve liters kan halen voor minder dan een euro. Mcdonald’s is ook altijd open, maar als je midden in de nacht langskomt, moet je echter wel je zitplaatsen delen met alle dakloze mensen die er komen slapen. Japanse meisjes die een opleiding tot stewardess volgden studeerden zelfs in de Mc Donalds. Zondag is iedereens vrije dag, waardoor je je bijna

niet kan bewegen op straat en de parken vol staan met oude mensen die tai chi doen of aan het zingen zijn door microfoons, al is er geen vrijwillig publiek. Op één van deze zondagen besloot ik mijn kater te genezen door naar de paardenrennen te gaan. De tribune was gevuld met oude mannetjes die de statistieken van de races bestudeerden, zoals bankieren de beurskoes. Toen paard nummer elf werd getoond merkte een vriend van me op; ‘Damn, he looks turned up on all sorts of hormones and stimulants’. Over de opgefoktheid van het paard bestond geen twijfel, wat mij deed besluiten mijn geld te investeren in deze ros. Toen de paarden de finish naderden begon een oude man ‘erreven!’, ‘erreven!’ te schreeuwen, en verdomd, nummer elf won ook nog. De overwinningsroes die ik deelde met deze oude gokverslaafde, smaakte me zeker niet slecht.” Jakobijn Strobbe Gymnorhina

commissie in beeld De ToneelCommissie “Het vermaken van de wereld met toneel, muziek, cabaret, alle culturele zaken die je maar kunt bedenken en nog veel meer. Met adembenemende acteurs, kunstzinnige kleermakers en denderende decorbouwers maakt de ToCo Congo een stukje cultureler.”

Verder zullen er woensdag 18 februari drie cursussen gegeven worden, waarbij je je creatieve kant de vrije loop kan laten gaan, en komt de ToCo donderdag 9 april terug met een leuke activiteit!

De ToCo, oftwel de Toneelcommissie, is ooit opgericht door een vijftal eerstejaars studenten en binnen een aantal weken uitgegroeid tot tien man. Deze studenten (later negen) hebben zichzelf dubbel en dwars bewezen door verschillende toneelstukken op te voeren, zoals bijvoorbeeld “Sneeuwwitje en de zeven dwergen” van Jules Deelder. Dit toneelstuk werd zelfs opgevoerd bij het Cultureel Festival! Nadat de ToCo in 2009/2010 langzaam uit elkaar was

gevallen was het een aantal jaar stil, maar vervolgens werd de commissie in 2014 weer opgezet met een nieuw concept. Deze gezellige commissie probeert met authentieke activiteiten, creatieve cursussen en toonaangevende toneelstukken een steeds zichzelf overtreffende originele factor binnen Congo te zijn. Ondertussen heeft de ToCo de VrijmiBOE georganiseerd, een vrijmibeau met een Halloweenthema en een spooktocht, welke zeer goed ontvangen werd.

Binnenkort zal er meer informatie op de CONGO website en Facebook komen over deze “Crazy Crea” cursussen. Wij hebben er enorm veel zin in en we hopen jullie dan allemaal te zien!

Groetjes, de ToCo

Gymnorhina

Gymno

Help! Gevaarlijke genen Risicogenen zijn de je-van-het van nieuwe ontdekkingen van de afgelopen jaren. Dankzij de analyse van DNA materiaal en whole genome sequencing zijn veel genen de afgelopen tijd al in kaart gebracht. Alles brengt natuurlijk risico’s met zich mee, zo ook genen. Risicogenen kunnen erg gevaarlijk zijn en leiden tot een tal van ziektes, aangezien veel ziektes worden bepaald door erfelijke factoren. fende ziekte. Vaak gaat het om een combinatie van vele genen, zoals ook bij anorexia nervosa. Hier zijn 76 genen gevonden die een rol spelen bij het vormen van neurale netwerken en synapsen. Ook bij ADHD en autisme zouden deze genen betrokken zijn.

Zowel genen als de omgeving zijn cruciaal voor het ontwikkelen van een ziekte of stoornis. Bij de ene ziekte zijn genen belangrijker, terwijl bij een andere ziekte de omgeving juist meer invloed heeft. Om jullie te verblijden met het neusje van de wetenschapszalm, zal ik de nieuwste ontdekkingen binnen het land van gevaarlijke genen in dit buitengewoon interessante artikel met jullie delen. Helaas komt er lang niet uit elk onderzoek één duidelijk gen naar voren dat kenmerkend is voor de betref-

Een jaar geleden heeft een onderzoeksteam in het LUMC 42 nieuwe genvariaties ontdekt die een verhoogd risico op reumatoïde artritis geven. Door dit onderzoek is er veel duidelijk geworden over het onstaan van reuma en over de werking van een aantal reumamedicijnen die al enige tijd op de markt zijn. De ontdekking van de nieuwe risicogenen is zeker bruikbaar voor de ontwikkeling van een nieuwe behandeling van reuma.

dopaminegevoeligheid, wat vooral wordt bepaald door de twee genotypen COMtVal158Met en DRD2-Taq1a. Risicogenen voor alchoholafhankelijkheid verlagen dus de gevoeligheid voor dopamine. De genotypen HLA-DQ2 en HLA-DQ8 zijn sterk geassocieerd met type 1 diabetes. Maar er is hoop! HLA-DQ6 biedt juist sterkte resistentie tegen deze ziekte. Mensen met HA-DQ6 krijgen zelden diabetes. Ook HLA-DQ7 is geassocieerd met matige resistentie. Een lichtpuntje aan de horizon, want naast risicogenen zijn er dus ook genen die bepaalde ziektes voorkomen. Annefleur Langedijk

Geen ziekte, maar wel een uiterst vervelende aandoening: alcoholverslaving. Patiënten met alcoholafhankelijkheid hebben een lager Gymnorhina

Over kanker gesproken… Tegenwoordig krijgen we van alles om ons heen kanker, lijkt het wel. Dat roken de kans op longkanker aanzienlijk vergroot, is algemeen bekend. En vrijwel iedereen weet ook wel dat te veel alcohol drinken, of je vlees op de BBQ bakken tot het helemaal zwart is, ook niet bepaald gezond is. Maar daar blijft het niet bij.

Mensen denken bij de oorzaken van kanker aan de gekste dingen. Zo blijkt uit een onderzoek uitgevoerd door het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, waarbij patiënten hiernaar werd gevraagd. Stress en onverwerkt verdriet worden het vaakst genoemd, gevolgd door antibioticagebruik en pijnstillers. Verderop in de lijst staan dingen als autorijden, fietsen en blauwe plekken, maar ook veel vreemdere zaken, zoals: “een lekkende balpen in de broekzak”, “te veel tomaten gegeten”, “de koelkast”, “drop” en “hete douches”.

hete koffie (of thee) drinken, kan men inderdaad een beschadigde slokdarm en vervolgens slokdarmkanker krijgen. De kankerangst die ons wordt opgelegd door de mediahype, is lang niet altijd terecht. De

Overal worden maar oorzaken vandaan geplukt, zonder dat dit werkelijk bewezen is. Dit met uitzondering van “te veel koffie drinken”, die ook in lijst stond, want van te veel

wereld om ons heen kan schadelijk zijn, inderdaad, en er is ook werkelijk meer onderzoek gedaan naar wat ons allemaal een groei van kwaadaardig celletjes kan opleveren,

maar vaak zijn de meldingen hierover volledig uit hun context geplaatst. Men moet bijvoorbeeld wel echt heel veel pindakaas eten wil men hiervan een tumor oplopen. Maar wanneer dit in de krant staat, wordt het helaas ook geloofd en wordt er zo met onjuiste informatie, paniek gezaaid. Deze haast hypochondrie veroorzakende berichtgeving staat in schel contrast met de informatiestroom over de consequenties van het werkelijk hebben van kanker. Het is niet slechts de ziekte waar men ongelooflijk veel narigheid aan ondervindt. De diagnose brengt een vreselijke situatie en sfeer voor het hele gezin met zich mee, onlangs krachtige in beeld gebracht in de serie Breaking Bad. En laten we de hele administratieve rompslomp niet vergeten. Gymnorhina

Gymno

Modern Survival Facts Wat slechts weinig mensen weten, is dat slechts het risico op het krijgen van kanker, al een gevaar op zich is. Wanneer een persoon (nog geen patiënt, let wel), zich laat testen voor een vermoede genetisch mutatie van een kankerverwekkend gen, en blijkt deze mutatie ook inderdaad te bezitten, komt hieruit een verhoogde kans op kanker voort. Er is geen definitief vooruitzicht op de ziekte, geen vastgestelde diagnose. Desalniettemin is het verkrijgen van onder andere een baan en een hypotheek voor de persoon in kwestie nu bijna onmogelijk geworden. Met deze informatie in het medisch dossier wil geen maatschappij je meer een verzekering aanbieden, en wil geen werknemer je meer een baan geven. Het is keihard. En het erge is, dat hoewel iedereen opeens alles van kanker denkt te weten, dit dus helemaal niet waar is. Naast het gevaar voor de ziekte, zijn er consequenties voor de rest van je leven. Want in de huidige tijd is kanker lang niet altijd meer dodelijk. Maar levenslang krijg je wel. Roos Voorn

1. iFire. Als je smartphone kapot is, dan is die niet waardeloos! Je kan vuur maken met een smartphone en twee stenen. Gebruik één steen om de andere steen tot een mes te slijpen. Vervolgens haal je de batterij uit de telefoon. Je kan alleen vuur maken als dit een lithium batterij is, maar vrees niet, de meeste smartphones hebben een lithium batterij! Als je een stapeltje droge takken bij elkaar hebt geschraapt dan moet je met het mes de lithium batterij penetreren. Het lithium zal een extreem exotherme reactie aangaan met zuurstof en veel warmte en vonken creëeren, perfect om droog hout te laten fikken! 2. Vlees is een weelderige cliché. Het is van essentieel belang dat je zo efficiënt mogelijk bent in voedsel verkrijgen. Dan ga je natuurlijk niet op dieren jagen, maar op insecten. Insecten bevatten meer eiwitten dan kip of biefstuk en zijn excellent survival voedsel! Een goede insectsoort is de mier, vooral de koninginnen zijn lekker vanwege hun grote verrukelijke vette kont. Als je mieren gaat eten moet je ze wel zo snel mogelijk roosteren op een vuur, om aanmaak van mierenzuur te minimaliseren. 3. Passief zegevieren Als je midden in zee belandt, of in de woestijn verdwaald raakt, kan je gerust niks doen. De kans dat je wordt gevonden is namelijk veel groter als je op één plek blijft. In zee of woestijn is er namelijk geen enkele manier om calorieën op te nemen. Doordat je minder snel warmte verliest en calorieën verbrandt blijf je langer leven en is er meer tijd om gevonden te worden. In zee kun je dit nog extra verlengen door op je rug te gaan drijven in foetushouding om zo veel mogelijk warmte te isoleren. Hou gerust je gewoonlijke gedachtegang aan om niet verveeld te raken. Survivalen was nog nooit zo makkelijk! Tony Zeljkovic Gymnorhina 15

Recept van de kookcie Sannakji Hoe

Vind jij eten maar saai geworden en heb je genoeg van alweer de zoveelste pasta? Breng dan weer leven in de keuken met dit simpele Koreaanse gerecht.

IngrediĂŤnten: - - -

Nakji/baby octopus Sesamolie Sesamzaad

Bereiding: - Sannakji Hoe wordt bereid door het in stukken snijden van een levende baby octopus (Nakji). Let hierbij op dat de

Nakji niet in te grote stukken wordt gesneden. - Besprenkel de Nakji vervolgens met sesamolie en sesamzaad. - Het gerecht is klaar om op te eten.

Pas op! De octopus kan nog stuiptrekkende bewegingen maken op het bord (de psychobiologen onder ons weten wel waarom). Daarnaast kunnen ook de zuignapjes van de tentakels nog actief zijn. Bij te grote stukken octopus kunnen de zuignapjes zich vast zuigen aan je keel wat tot verstikking leidt. Belangrijk hierbij is om niet te slikken, maar goed te kauwen.

Gymnorhina

Gymno

Post Traumatisch Stress Syndroom Na een ernstige, traumatische ervaring, kan iemand een posttraumatische stressstoornis (PTSS) krijgen. Een bekend voorbeeld is een soldaat die terugkomt uit een oorlogsgebied, maar ook slachtoffers van seksuele vergrijpen, overvallen of een auto ongeluk kunnen last krijgen van PTSS. Eén van de belangrijkste kenmerken van PTSS is de herbeleving in de vorm van nachtmerries en flashbacks. Door deze nachtmerries ontstaat vaak een chronisch slaapgebrek, wat zich kan ontwikkelen in een heuse slaapstoornis. Wetenschappers weten niet precies hoe PTSS ontstaat; een van de theorieën is dat er tijdens de gebeurtenis een sterke adrenaline-response komt, wat zorgt voor een diep geheugenspoor. Dit zorgt er waarschijnlijk voor dat de persoon overdreven defensief reageert bij een latere vergelijkbare situatie. Doordat PTSS patiënten hyperresponsief zijn voor adrenaline, worden ze bij het minste of gering-

ste al getriggerd. Kort gezegd lopen ze constant rond in de ‘fight or flight’-modus. Iemand met PTSS is vaak geneigd om alles wat hem of haar aan de traumatische gebeurtenis doet denken, te ontwijken in de hoop niet opnieuw getriggerd te worden. Mocht zoiets toch gebeuren, dan kan hij/zij een paniekaanval krijgen. Tijdens zo’n paniekaanval denkt de PTSS-patiënt soms weer terug te zijn in de trauma situatie. Het kan ook zijn dat hij/zij het gevoel heeft dood te gaan, zonder precies te weten waarom. Vooral de eerste keer dat een paniekaanval optreedt, is beangstigend. Mocht je ooit

meemaken dat iemand een paniekaanval heeft, probeer die persoon dan gerust te stellen. Vaak helpt het om een hand op de arm te leggen, omdat in een paniekaanval dan vaak derealisatie optreedt; het gevoel dat het niet echt is. Gelukkig kan PTSS behandeld worden, door bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie en/of eye movement densensitization and reprocessing (EMDR). EMDR is een nieuwe techniek waarbij visuele en auditieve stimuli worden gebruikt terwijl de patiënt de traumatische ervaring herbeleeft. Loes de Bruin

Gymnorhina 17 17

Een brief aan..

Freek Vonk In deze editie van de rubriek ‘Een brief aan..’ is er een brief geschreven voor bioloog des vaderlands Freek Vonk. Met zijn jaloersmakende avonturen en passie voor het leven in de wilde natuur, kon ons aller ‘fearless’ Freek natuurlijk niet ontbreken in deze editie over gevaar.

este Dr. Vonk, Beste Freek,

Zullen we tutoyeren? Ondanks je enorme waslijst aan tv-shows, reizen en publicaties schelen we maar een jaartje of acht en daarbij, wie zwijgt stemt toe. Mocht je het niet kunnen waarderen, laat het dan eventjes weten, dan zullen we een rectificatie plaatsen. Freek, jij avonturier, met je passie voor slangen, gescheurde kaki jungle overhemd en littekens waar ongetwijfeld fantastische verhalen achter zitten. Toen je op veertienjarige leeftijd voor het eerst een slang vast hield, wist je het zeker, je werd bioloog. Vervolgens zoog je als sponsachtige alle informatie op die je kon vinden, en na een reportage in de National Geographic over vliegende dieren in de jungle lag je levenspad vast. Het mateloze enthousiasme waarmee je niet alleen columns schrijft, maar ook tv-programma’s maakt die

ook nog eens succesvoller zijn dan die je gewaardeerde eega (Eva Jinek), als je het mij vraagt. Kinderen waardering en respect bijbrengen voor de wonderen der natuur, is de droom is van menig bioloog. Hebben we dan nu eindelijk een waardige reïncarnatie van de te vroeg heen gegane Crocodile Hunter, Steve Irwin? Hoewel hij natuurlijk onvervangbaar is, lijk jij me een achtenswaardige kandidaat. Volgens een interview, is hij je grote held. En eerlijk is eerlijk, je timmert al flink aan de weg: met je column in National Geographic, een tv-show over de Australische wildernis en natuurlijk je numerieke optredens in De Wereld Draait Door. De eerste keer dat ik je daar zag zitten met Matthijs, sloeg mijn hart een keertje over. Twinkelende ogen, waarachter zoveel kennis over de natuur verscholen ging en een zongebruinde huid van een jungle-bioloog: de natte

droom van vele Congolezen. Laten we wel zijn, als je als biologiestudent publiceert in Nature, dan ben je een hele, een echt hele, grote wetenschapper in spé. Voor je 27e levensjaar stond de teller zelfs op drie publicaties in het meest prestigieuze tijdschrift. Mag ik een keertje met je meeschrijven, Freek? Je spendeert je tijd door onderzoek te doen naar slangengif, waarbij je jaarlijks acht maanden in het lab van het Leidse Naturalis verkeert, en vier maanden de wereld rond toert om weer nieuwe inspiratie op te doen en geweldige avonturen te beleven. Een benijdenswaardig leven. Ik hoop dat Eva het kan vinden met al je huisgenoten, want naast een koningscobra en twee meter lange varaan, krioelt het er van de slangen en andere giftige organismes. Je doucht zelfs samen met je geliefde varaan, Gymnorhina

Gymno

heb ik van horen-zeggen. Mag Eva er dan ook nog bij? Echter, lieve Freek, ben je niet een beetje doorgeslagen in je succes? Je eigen theatershow in het Nieuwe Luxor theater en zelfs de HMH? Videoâ&#x20AC;&#x2122;s over je reizen en avonturen, vol passie anderen vertellen over je werk is natuurlijk fantastisch. Maar slangen en krokodillen meenemen het podium op, is dat waar je Nature publicaties je hebben gebracht? Duizenden mensen vermaken met een soort slangencircussensatie 2.0? Je had je mening

natuurlijk direct klaar toen Paul Rosolie zich voor het tvprogramma Thrillseekers zou gaan laten opeten door een slang. Je vond het je reinste dierenmishandeling en dat is natuurlijk ook zo. Maar wat dan te denken van de slangen die jij tweemaal daags tegen heug en meug mee het podium van de Heineken Music Hall opsleept, volledig in de spotlights? Doe je dat echt louter voor het educatieve aspect, of heeft de Nederlandse showbizz zelfs jouw met modder besmeurde jungle-stampers van de grond af weten te krijgen?

Lieve Freek, ik wens je het allerbeste en een fantastisch succesvolle carriĂ¨re. Laat je niet door de schijnwerpers van de Nederlandse showbizz verblinden en afleiden van je doel als bioloog: slangen in hun natuurlijke habitat (en wellicht je lab in het Leidse Naturalis) onderzoeken en zodoende de wonderen der natuur beschrijven.

as getekend,

Esther Visser

Gymnorhina

Meldpunt wegmisbruik Amsterdam is geen grote stad. Hoe vaak we onszelf ook goed voelen over ons Mokum, het is en blijft een klein stadje vergeleken met de grote jongens. Dit betekent echter niet dat het komen en gaan in de hoofdstad van de lage landen minder frequent en minder intens is dan elders. Toegegeven, het normale, dagelijkse autoverkeer is natuurlijk niets bij Hongkong, Parijs of New York, maar hier hebben wij Hollanders iets op bedacht: de fietsmobiel.

Waar men in miljoenensteden slechts moet vrezen voor het leven bij het door rood lopend oversteken van een meerbaans autoweg, is dit in Amsterdam altijd en overal van toepassing. Men is het hachje zeker bij lopen, noch fietsen, noch rijden; al is fietsen zeker het meest risicovol. Continu dreigt het gevaar geschept te worden door een de weg op gedouwde kinderwagen, of om terecht te komen in een welbekende dode

hoek of openstaande vuilniswagen, om van de tramrails nog maar te zwijgen. Al deze risico’s vermijdend, moet er ook nog eens gefietst worden met een kratje pils achterop, twee slingerende boodschappentassen aan het stuur, een paraplu in de hand en vaak ook nog een telefoon. Geen wonder dat hier gesettelde expats ons beschouwen als malloten, en je eerder in een circus zouden plaatsen

dan vol vertrouwen bij je op de bagagedrager springen. De regels van deze Amsterdamse fietsjungle hebben ook de vele kersverse eerstejaars studenten inmiddels geleerd. Rood betekent voorrang verlenen, en niet stoppen. Taxi’s; altijd voorrang verlenen, want die doen niet aan stoppen. Bierfietsen; helemaal niets verlenen, maar gewoon negeren. Het recht van de sterkste geldt dan misschien niet, het recht van de brutaalste zeker wel. Een beetje bluf kan je leven redden op het Leidse Plein, een beetje arrogantie helpt je het Damrak over. Er is slechts één belangrijke hoofdregel: zorg dat je überhaupt kúnt fietsen. Een behoorlijk fietsdiploma is naar mijn mening, absoluut geen onzin, sterker nog; er zouden uitbreidingen moeten komen, net als bij het zwemmen: A: met haast; B: gezamenlijk fietsen; Gymnorhina

Gymno

orden w t s t e s gefi pentassen n e e g p ok no e boodscha lefoon. “ o r e n te oet end e r m e e g , g n d o i l n n rmijde op, twee s vaak ook e v s ’ risico achter de hand en e s z l e i d p n “Al kratje aplu i r n a e p e n e met uur, e t s t e aan h

C: met passagier. En dan natuurlijk fietsvaardigheid 1: Met zuidwester zijwind; Fietsvaardigheid 2: met alcohol en 3: al het voorgaande, plus toeristen. Fietsen in het Amsterdamse centrum is al tricky genoeg, maar laat staan dat iedereen ook echt de fietskunst beheerst. Ten eerste zijn daar de huurfietsen, die met de daarop gezeten toeristen van links naar rechts over de weg zwabberen en een eigen leven leiden. Ondertussen foto’s maken en kaartlezen dragen ook niet erg bij aan deze verschijning. Op nummer twee staan gezamenlijk de bestuurders van bakfiets en van de fiets-met-rekje/kratje-voorop. Deze verkeersdeelnemers hebben, naast het feit dat ze ongelooflijk irritant zijn bij het parkeren, meestal niet de gave om met een groot gewicht aan het stuur te kun-

nen omgaan. En laat dit nou nét zijn wat ze wel doen. Slingeren, bochten niet kunnen maken, omvallen, of domweg asociaal mensen aanrijden, het hoort allemaal bij het bakfiets bestaan. Diegene die trouwens heeft bedacht om deze fietsen aan moeders met kinderen te geven, mag helemaal afgeschoten worden. Tot slot, met stip op nummer één: de invalidemobiel. Bestuurders van de Canta LX en dergelijke, betreffen meestal mensen op leeftijd. Nu heb ik daar absoluut geen problemen mee, maar omdat deze mensen én enorm traag zijn, én niet op of om kijken, én ongelooflijk asociaal gedrag vertonen, is het weer een ander verhaal. Graag zou ik nog wel zo’n rood karretje omduwen, wanneer ze voorgedrongen zijn bij het stoplicht, of de pont af duwen, omdat ze de hele doorgang blokkeren. Hoewel

hun snelheid laag is, ligt in hun onvoorspelbaarheid en desinteresse voor het omliggende verkeer, hun grootste gevaar. Fiets er met een boog omheen lieve mensen, spaar je eigen leven. Voor je het weet knal je er achterop, of beland je in de gracht omdat je wordt afgesneden door zo’n mormel. En wil je je leven helemaal zeker zijn, vermijd dan alle genoemde wegmisbruikers, waar dat kan. Neem dan nog liever een fietstaxi, of spring achterop bij een stonede junk; die weten ten minste wat ze doen. Roos Voorn

Gymnorhina

Het biologisch gevaar Biologische wapens worden al eeuwen gebruikt en de technologie erachter ontwikkelt zich meer en meer. Kan jan en alleman tegenwoordig biologische wapens gewoon in de achtertuin maken, zoals gevreesd wordt? Of is dat gewoon de alomtegenwoordige paranoia?

De Hittieten zouden al rond 1500 v. Chr. zieke schapen gebruiken om hun vijanden te verzwakken. Deze schapen werden met de infectieziekte tularemie besmet en vervolgens losgelaten in de buurt van de vijand. De ziekte, veroorzaakt door de bacterie Francisella tularensis, kan wel in 15% van de gevallen dodelijk zijn. Ook in de niet-letale gevallen kan het verschillende symptomen zoals ademhalingsproblemen of huid-zweren veroorzaken. In iets recentere geschiedenis zijn biologische wapens ook grootschalig gebruikt, met vele doden tot gevolg. Zo heeft Japan tijdens de Tweede Wereldoorlog besmette vlooien in porseleinen potten gebruikt als “bommen” tegen de Chinese bevolking. Ziektes als anthrax, tyfus en dysenterie werden zo verspreid en ongeveer 400.000 Chinese burgers zouden door deze biologische bommen zijn ges-

torven. Ook de VS heeft in de tussentijd hoogstwaarschijnlijk meerdere malen biologische wapens gebruikt tijdens de Koude Oorlog. Zo is de VS beschuldigd van het gebruik van biologische wapens in de Koreaanse Oorlog, meerdere malen in Cuba, Panama en nog enkele andere landen. Maar ook in eigen land zou de VS biologische wapens hebben getest op onder andere gevangen. Anno 2014 is de biotechnologie verder ontwikkeld en zijn de “mogelijkheden” gegroeid. De synthetische biologie geeft de mogelijkheid om nog dodelijkere en besmettelijkere virussen te ontwikkelen. Zo wisten wetenschappers aan het Erasmus Medisch Centrum in 2012 het H5N1 vogelgriep virus nog besmettelijker te maken. Het vogelgriep virus die met name vogels infecteert, was veranderd in een virus dat overdraagbaar is tussen mensen.

Het normale H5N1 virus bindt middels het hemagglutine-eiwitten aan het alfa-2,3-linked-SA-receptor om gastheer-cellen te kunnen infecteren. Bij vogels komt de receptor overal in de luchtwegen voor, terwijl de receptor bij de mens alleen maar bij cellen in de lage luchtwegen voorkomt. Bij de mens komt het alfa-2,6-linked-SAreceptor voor. Om ervoor te zorgen dat het virus aan het alfa-2,6-linked-SA-receptor bond werden er drie mutaties in het hemagglutine coderend deel aangebracht. Griepinfecties bij fretten vinden op eenzelfde manier plaats als bij mensen, hierom werden vervolgens fretten geïnfecteerd met het aangepast virus. Het virus werd vervolgens uit de neusholten van deze fretten geïsoleerd om weer nieuwe fretten te infecteren. Dit experiment werd een aantal keer herhaald, waardoor er een virus werd gecreëerd die aan het alfa-2,6-linked-SA-receptor Gymnorhina

Gymno

Plat proat’n kan binden en dus ook overdraagbaar is tussen mensen. Er hoeft waarschijnlijk nog niet gevreesd te worden dat iedereen zomaar een nieuw super-virus kan maken. Niet iedereen bezit namelijk de kennis om mutaties in een genoom aan te brengen of te selecteren op besmettelijkere virussen. Misschien moeten de biologen in spe echter wel gevreesd worden. Het zijn juist de wetenschappers die ervoor zorgen dat de biotechnologie zich meer en meer ontwikkelt. We zijn tegenwoordig in staat synthetisch veel gevaarlijkere ziektes te maken dan men voor mogelijk had gehouden. Wat staat ons de komende decennia te wachten? Wat voor nieuw biologisch gevaar zal er in de toekomst ontwikkeld worden? De tijd zal het ons leren, maar één ding moet in ieder geval duidelijk zijn: de vorderende technologie hoort gepaard te gaan met een stijgende verantwoordelijkheid. Kavel Ozturk

Op de middelbare school had ik een leraar Duits die beter Duits sprak dan de gemiddelde Duitser. In het Nederlands had hij een Duits accent. Ik heb de eerste vier jaar van mijn vwo-carrière doorgebracht in de wetenschap dat hij een Duitser was die hier zijn taal kwam leren aan lieve Nederlandse kindertjes. Dat bleek niet zo te zijn. Hij klonk een beetje als de standaard slechterik uit Disneyfilms, die om de één of andere reden altijd een Duits accent hebben. Nu wil het zo zijn, dat er ook een Engels docente was met een perfect Iers accent. Zij gaf les in het Engels en zodra ik haar Nederlands hoorde spreken, wist ik waarom. Ze had een Twents accent. Plat proat’n, noemen ze dat daar. Ze dronk geen cola, maar cóóláá. At geen brood, maar stoete. Fantastisch mens, vooral omdat ze de Nederlandssectie lichtelijk overstuur maakte. Met name mijn minst favoriete docent; een man met een saaie, monotone stem die niets liever deed dan poëzie voordragen en onvoldoendes geven. Hij beweerde dat ‘niemand je ooit serieus ging nemen als je geen ABN sprak!!!’ en daarbij keek hij dreigend het lokaal in. Hem even vriendelijk mededelen dat de correcte term ‘AN’ was, en niet langer ABN, stelde hij niet op prijs. Algemeen Beschaafd Nederlands, is aangepast naar Algemeen Nederlands, omdat het eerste de indruk zou wekken dat mensen die dialect spreken, niet beschaafd zijn. Een soort boeren holbewoners, als het ware. Ik ben persoonlijk een groot voorstander van dialecten en accenten. Vooral de misverstanden die eruit voortkomen, vind ik hilarisch. Een bekend voorbeeld is ‘het ken net’; wat in sommige gebieden ‘het kan niet’ en in anderen ‘het kan nét’ betekend. Een ander prachtig voorbeeld, is het Twentse ‘brommers kiek’n’. Een juweeltje gewoon, hoewel het niet tot nauwelijks meer gebruikt wordt door mensen onder de 40. Toch blijft het een van de briljantere synoniemen voor zoenen. Daar blijf ik bij. Of, zoals ze in het Twents zouden zeggen: Doar blief ‘k bie. Loes de Bruin

Gymnorhina 23

Vier menselijke reacties op de Charlie Hebdo aanslag Het is de dag na de aanslag op de redactie van het blad Charlie Hebdo en wij hebben onze redactievergadering. Zelfs bij ons amateurjournalisten is de impact groot en is de aanslag al snel onderwerp van gesprek. Stel je eens voor dat je niet eens meer veilig bent op je eigen vergadering.

Toch merkt al snel één van ons op dat er nu miljoenen mensen de straat op gaan voor 13 slachtoffers, terwijl er diezelfde dag ook tientallen kinderen zijn vermoord in Syrië. Het is vaak zo dat na zulke gebeurtenissen verschillende bewegingen ontstaan. Er zijn mensen die hun Facebook profielfoto veranderen uit als blijk van medeleven of zelfs de straat op gaan om te protesteren. Anderen die hun acties weer proberen te relativeren en wijzen naar de vele hypocrieten. Vaak wat langzamer komt dan de derde beweging op gang, deze stelt de vragen en zoekt naar oplossingen en manieren om te veranderen. Natuurlijk hou je dan als laatste ook nog de mensen over die het allemaal niks kan schelen, aan wie het allemaal voorbij gaat. Zij zijn na een spanningsboog van 15 seconden zodanig afgeleid, dat ze het op dat moment belangrijker vinden om een filmpje te posten

van een jongen die zonder handen zijn broek aan doet. Afgezien van de laatste groep mensen heb ik voor iedereen begrip en allemaal worden we gedreven door angst. Je veilig voelen is een universeel mensenrecht en angst heeft zo’n ontwapenend effect. Precies waar de terroristen op uit zijn. Door één aanslag leven miljoenen mensen in Europa in een beetje meer angst. Want hoe moeten anderen cartoonisten zich nu wel niet voelen of columnisten of Geert Wilders? Ik ben het als velen niet eens met de meningen van Geert Wilders, maar ik wil hem ook zeker niet vermoorden en zelfs de angst waarin hij leeft wens ik hem en niemand toe. Hij wil mij ook niet vermoorden trouwens. Dat is dan ook het idee van een democratie. Als je het niet eens bent met elkaar, dan ga je in discussie. Iets waar bij radicalisering niet aan wordt gedacht.

Want vergeet niet dat radicalisering aan twee kanten speelt. Moslims voelen ook angst, het geweld tegen moslims is sinds de aanslag sterk toegenomen. Vooral vrouwen vormen een makkelijk doelwit. Een vrouw alleen, die durft een groep mannen wel even na te roepen. Sommige mensen schrijven zelfs heel moedig haatbrieven (met taalfouten) naar de allochtoon op de hoek (zie voor voorbeelden de facebookpagina: “Tata’s be like”). Alleen maar omdat hij of zij het geloof deelt van de aanslagplegers. Er zijn ruim 1 miljard moslims op de wereld, dus het is volkomen irrationeel om die allemaal met elkaar te associëren. Mensen kunnen mij ook naroepen omdat het jongens waren van in de twintig, en ik ben tenslotte ook een twintiger. Er zijn ongeveer net zoveel twintigers als moslims op de wereld. Waarschijnlijk voel ik net zoveel verbintenis met andere twintigers als dat moslims met elkaar Gymnorhina

Gymno

voelen. Ik zou tenslotte ook beledigd zijn, als iemand de terroristen een representatie van mijn generatie zou vinden. Met hun daad hebben de terroristen wereldwijde angst en verdeling kunnen zaaien. Het is goed voor te stellen dat zulke macht goed voelt, als je je hele leven nutteloos en minderwaardig hebt gevoeld. Negatieve aandacht is tenslotte ook aandacht. Iets wat vast te waarderen is als je je hele leven niet hebt mogen meedoen aan de maatschappij. Dat je niet liefdevol bent opgegroeid maar verwaarloosd, vernederd en genegeerd bent. Zodra je in een terroristische organisatie zit heb je tenslotte ook geen keuze meer. Het is of weglopen en vermoord worden door je baas of een aanslag plegen met de belofte van een heerlijk leven in het hiernamaals in gezelschap van 72 maagden* Dus waarom is aandacht en discussie rondom deze aanslag zo belangrijk? Omdat het hier

gaat om de symbolische betekenis van vrijheid, van vrijheid van meningsuiting, van de democratie. Dat is de kernwaarde van de westerse maatschappij, dat brengt ons samen, iets wat religie al tientallen jaren niet meer doet. De volgende vraag is dan waarom het nodig is om te provoceren. Schiet de wereld daar iets mee op? Naar mijn mening is het slechts destructief. Maar het is natuurlijk niet verboden, het moet kunnen in een ongecensureerde maatschappij. Dat feit maakt het eigenlijk alleen nog maar erger. Het feit dat de cartoonisten zichzelf niet vrijwillig hebben opgeofferd voor de collectieve vrijheid, maar gewoonweg vermoord zijn. Het zijn geen helden, geen verzetsstrijders, die doelbewust vochten voor ons, de burgers. Het waren mensen met een mening, die deze uitten op een provocerende manier, maar aan het einde van de dag gingen ze gewoon naar huis naar hun gezin, familie of vrienden.

Daarom gaat de e e r s t e groep mensen de straat op, ook al wijst de tweede groep terecht op het feit dat er in het zelfde uur ook 12 kinderen zijn gestorven aan ondervoeding. De derde groep pleit voor meer aandacht voor achterstandswijken, voor educatie, voor sociale cohesie, om iedereen bij de maatschappij te betrekken. Ook pleiten zij voor meer blauw op straat, beter toezicht op immigratie en emigratie, alles om de veiligheid te verhogen. En de vierde groep? Wist je al dat Geraldine Kemper de meest begeerde vrijgezelle vrouw is van Nederland? *Dat van die 72 maagden blijkt trouwens een vertaalfout te zijn in de Koran. 72 staat symbool voor â&#x20AC;&#x153;veelâ&#x20AC;? en met maagden werd eigenlijk metgezellen/ vrienden bedoeld. Al klinkt 72 vrienden hebben in de hemel natuurlijk ook niet verkeerd. Ook wordt (zelfmoord-)terrorisme nergens goedgekeurd in de Koran. Nina van Bruggen

Gymnorhina

WHITE HEROIN SOLD AS COCAINE 3 TOURISTS HAVE DIED Iedereen heeft ze inmiddels wel gezien denk ik, de drugalerts op elk drukbezochte plek in Amsterdam. De lomp grote lichtbakken zijn geplaatst door de gemeente Amsterdam naar aanleiding van een dodelijk slachtoffer en het onwel worden van verschillende toeristen, door toedoen van het gebruik van witte heroïne.

Het overdreven gebaar van werden neergezet als mensen rantwoordelijkheid voor de Amsterdam om de toeristen die hun eigen verantwoordeli- mensen die de ‘witte heroïne’ te beschermen tegen de grote jkheid namen en/of niet hebben gesnoven en doet net boze drugsdealer is vreemd. wisten hoe ze XTC moesten alsof elke straatdealer je ‘witte Er zijn genoeg mensen dood gebruiken. Namen de recente heroïne’ probeert te verkopen, gegaan omdat er een ver- slachtoffers niet zelf de verant- zodat jij dood gaat. Misschien keerde XTC-pil in omloop woordelijkheid om cocaïne te is het overdreven om zo naar was. Er werden geen licht- kopen bij een straatdealer en het gedrag van gemeente Ambakken geplaats sterdam te kiom toeristen te jken. Drugs blijwaarschuwen ven gevaarlijk voor die ene pil. en doordat er “Er zijn genoeg mensen dood gegaan grote illegaliteit omdat er een verkeerde XTC-pil in Eerder bleek rondom drugs omloop was. Er werden geen lichtdat Amsterdam hangt, blijft het bakken geplaats om toeristen te zich oncomforonzeker over waarschuwen voor die ene pil.” tabel voelde met wat je nou koopt. een imago als drugsparadijs. TiHet kan zijn jdens Amsterdam dat de gemeenDance Event (ADE) zijn er ook dat te gaan snuiven? Wisten te drugsgebruik wilt reguleren doden gevallen door het ge- ze zelf niet dat het illegaal en het imago van Amsterdam bruik van drugs. De gemeente was om cocaïne te gebruiken wil verbeteren, maar in de heeft tijdens het evenement en met deze illegaliteit, de massa van mensen die deze geen mensen gewaarschuwd verantwoordelijkheid moes- stad bezoekt, blijft een verlanover het gebruik en heeft ook ten nemen over de gevaren gen naar drugs. De illegalitgeen lichtbakken neergezet die het met zich mee bracht? eit maakt het moeilijk om als om buitenlandse festivalstad hier een standpunt over gangers te waarschuwen voor De gemeente Amster- in te nemen. In ieder geval drugsgebruik. De doden daar dam neemt nu zelf de ve- hadden we dit jaar een extra Gymnorhina

Gymno

Column Altijd zin met

Keskin

kunstwerk bij het Amsterdam Light Festival (ALF) erbij, eentje die ons waarschuwde in oranje blok letters: WHITE HEROIN SOLD AS COCAINE 3 TOURISTS HAVE DIED. Mainah Folkers

Gevaar, stiekem gaan we er super nice op. Niet links om, dan wel rechts om. Je hebt natuurlijk de echte thrillseekers zoals basejumpers, autoracers of mensen die in Amsterdam Zuidoost gaan wonen. Maar zelfs al ga je niet zo lekker op de daadwerkelijke adrenaline rush, gierend door je lijf, wanneer je je door Osdorp begeeft na zonsondergang, wordt een mens getriggerd door gevaar. Niets leest zo fijn weg of creëert zoveel sensatie als de volgende Apocalyps. Oorlogen doen het ook altijd goed, natuurrampen of een levensbedreigende en zeer besmettelijke ziekte bijvoorbeeld. Het is alom bekend dat wij liever slecht nieuws lezen dan goed nieuws, en als we de media mogen geloven leven we, helemaal op dit moment, in een utopie van Sodom en Gomorra. Waar we ons eerst nog druk maakten om de burgeroorlogen in Afrika en Azië werd dat na de aanslagen op 9/11 toch een stukje persoonlijker. Ineens gingen wij ook mee doen en werd het een stuk minder een “ver van mijn bedje”-verhaal. Ondertussen blijkt trouwens dat Al Qaida nog uit een stel lieverdjes bestond ten opzichte van IS, maar toch. Opvallend vind ik dat, naast het gevoel alsof er een zekere vorm van ritme zit in het onheil van de wereld, er geen echt verschil zit in de aandacht spanne van de lezer en kijker. Na meer dan een week zijn we er toch echt wel klaar mee. Tsunami? Oh wat erg! Hier geld, next. Kindsoldaten? We gaan demonstreren! Next. Oorlog? Blij dat ik daar niet woon, next. Aanslag in Parijs? Ik durf echt de straat niet meer op, o wacht ik heb brood nodig. Zelfs al gebeurd het bij ons voor de deur, kunnen we er niet echt lang bij stil staan. Dat is maar goed ook, want anders zouden we tot nergens meer toe in staat zijn, maar cru is het wel. Zolang het onszelf niet overkomt raakt het ons minimaal. Misschien is de reden dat we er zo lekker op gaan wel juist omdat we blij zijn. Het is een momentje van bezinning en even opgelucht ademhalen dat ons, zwaar aan routine onderhevige, leven Gymnorhina 27

na het e w zijn s g naar u r d k e j i o z b op als t n e e n e t e n oelen.” e m v r f e e o t g o r l bij onge tijd e d l e a n o a g v n a s l on “Het k itiële gevoe m o l i e in onh eerste, gende shot ol onze v

zo slecht nog niet is. Het kan altijd erger en net als bij drugs zijn we na het eerste, initiële gevoel van ongeloof meteen op zoek naar onze volgende shot onheil om ons “Graag goed bij te voelen.

tietje hier, beetje geld doneren daar, onsje mopperen zus en een mening hebben over alles zo. Echt iets ondernemen doen we niet.

aan deadlines, te lang te blijven hangen, overal ‘ja’ op te zeggen of juist aan te sporen tot binge drinking, zodat we op minivakantie door de stad kunnen gaan. En om dit in stand maken we ons het er makkelijk te kunnen houden vanaf. Demonstratietje hier, beetje de eeuwige stugeld doneren daar, onsje mopperen zus Goed voelen ja, dent te blijven. en een mening hebben over alles zo.” want niets voelt Ergens is het zo fijn als met misschien niet honderd duizeneens alleen voor den mensen vermijzelf, maar broederd over de hele wereld met Een zekere mate van hypocrisie juist ook om net als het nieuws te een potlood in je hand op een vind ik het wel hebben, maar ik fungeren voor mensen om zich plein te staan, uit protest tegen maak mij hier niet minder schul- goed over te voelen. Het kan alaanslagen met machinegeweren… dig aan. Toch liggen mijn ang- tijd erger, kijk maar naar Keskin. Of met zijn allen, buiten in de kou, sten een stuk dichter bij mijzelf. naar de radio te kijken, terwijl we Mijn grootste angst is een saai, Keskin Arikan 5 euro voor een biertje betalen. monotoon leven. Routine, de sleur, vastigheid en misschien Niet dat het ook maar iets zelfs verantwoordelijkheid. Om uithaalt, maar het voelt natuurli- dit tegen te gaan hoef ik niet jk wel goed en fijn. Yes! Ik heb wat te demonstreren op de dam of bijgedragen! Kijk ik ben een goed ritueel vlaggen te verbranden. mens! Graag maken we het ons Ik demonstreer hier vakkundig er makkelijk vanaf. Demonstra- tegen door mij niet te houden Gymnorhina

Gymno

Vraag aan de redactie Waar

waarschuwt

Jamie: “Alles aan Amsterdam of andere grotere steden. Want wat voor mij nog een nieuwtje was, maar mijn oma allang doorhad: als het donker wordt, is iedereen opeens een seriemoordenaar. Ach, ze bedoelt het goed.” Keskin: “Legosteentjes en Jehova getuigen.”

jouw

oma

lieve jongen. Nee, oma neemt geen blad voor de mond.” Nina: “Mijn overgroot oma zei altijd: ‘Schoonheid is geen deugd’. Ik denk dat ze daarmee bedoelde dat je mensen niet moet waarderen om hun uiterlijk maar wat ze doen. Knap zijn maakt je geen beter mens. Een wijze les.”

Roos: “Dat mijn glas bijna leeg is. Mijn oma vindt altijd dat er meer gedronken moet worden en elke keer belooft ze me weer dat we straks op tafel gaan dansen. Haar grootste vrees is dat het niet gezellig is.”

Tony: “Mijn oma vertelt mij altijd dat als ik zonder sokken loop, ik een zware ongeneselijke ziekte oploop. Daarbij krijg je een hersenvlies ontsteking als je buiten met nat haar rondloopt!”

Annefleur: “Voor mijn exvriendje, die tussen oma en mij in op de bank zat tijdens een verjaardag. Ik kon beter met zijn beste vriend verkering nemen, die overigens ook naast ons op de bank zat, want hij was tenminste wel een

Arnar: “Mijn oma waarschuwde me voor koffie, terwijl ze een koffie voor me maakte. Ze maakte altijd hele lekkere koffie en nu ga ik naar de Jellinek voor m’n koffie consumptiepatroon. En naast koffie? Voor Duitsers.”

voor?

Loes: ”Mijn oma waarschuwt me voor gevaarlijke mensen in de trein. Waar ik absoluut niet mee mag praten.” Mainah: “Mijn oma waarschuwt me voor de houdbaarheid van producten in mijn koelkast, omdat de fabrikanten de houdbaarheidsdatum altijd in zo’n klein lettertype op de verpakking zetten en ze niet wil dat ik voedselvergiftiging krijg.” Esther: “Dêr binne minsken du’t nea ferdwale, om’t se nea op wei geane.” Een wijze les, en waarschuwing om niet stil te blijven staan in het leven!” Kavel: “Mijn eigen onwetendheid.”

Gymnorhina

Gymno

Uitgelicht

Op deze foto zie je de voorste apex van de Caulerpa taxifolia, een eencellige die valt onder de groene algen. De Caulerpa heeft een soort steel en bladerachtige vorm die sterk vergelijkbaar zijn met land planten, maar opmerkelijkgenoeg betreft het hier slechts ĂŠĂŠn cel. De gelijkende vorm en structuur van de eencellige zijn dus onafhankelijk van meercellige planten ontwikkeld. Deze overeenkomst in uiterlijk deed vermoeden dat er ook onderliggende gelijkenissen waren. Uit recent onderzoek is inderdaad gebleken dat in de verschillende delen van de Caulerpa er sprake is van verschillende RNA expressie. Ook bleek dat de combinatie van RNA expressie in de Caulerpa sterk overeenkomt met de RNA accumulatie in land planten. Aashish Ranjan, Brad T. Townsley, Yasunori Ichihashi, Neelima R. Sinha, Daniel H. Chitwood. An Intracellular Transcriptomic Atlas of the Giant Coenocyte Caulerpa taxifolia. PLoS Genetics, 2015; 11 (1): e1004900 DOI: 10.1371/journal.pgen.1004900

Gymnorhina 30

Tentamen drama tactiek Planning is onnodige wartaal. Gelijk heb je, een strict overzicht voor je daden neemt de kunst van het leven weg. Toch zijn er naast het echte leven ook nog kleine bijzaken zoals een tentamentje maken. Nu je jezelf hebt uitgeleefd, is het tijd om deze zaak snel af te handelen.

Code groen: 1 week

Code geel: 3 dagen

Code rood: 1 dag

Je hebt nog een ruime week te gaan tot het tentamen. Het eerste wat je kan doen is aan de buitenwereld vertellen over je heroïsche missie om het tentamen te leren, iedereen zal je er aan houden door sociale druk!

Met nog 3 dagen te gaan moet je strategisch schaken tegen jouw emoties. Als stress de overhand neemt dan zal je hard de grond raken.

Jij bent officieel de koning(in) van het uitstellen. Studeren is op dit moment vrij zinloos, er zijn nu betere dingen te doen!

Wanneer je iets nieuws leert, probeer het in een sprekend en levendig beeld te onthouden, hou het vooral grappig en seksueel. Welke man vergeet er nou dat C, U en T pyrmidines zijn, spreek het uit als één woord en spreek de U eens in het nederlands uit! Tenslotte, als je alles aan jouw moeder kan uitleggen dan zit je helemaal goed, dit is de Mom Test.

Probeer eerst je ademhaling en hartslag op pijl te houden. Mijn techniek is de 4-9-6 ademhaling. Haal 4 seconden adem, hou het 9 seconden vast en adem 6 seconden uit (niet aan te raden voor astma patiënten).

Als je de rust hebt gevonden, sluit jezelf dan helemaal af van de buitenwereld. Gebruik jouw studeerruimte als fysieke immersie in het onderwerp. Plak de muren vol met post its van belangrijke kennis en voel jezelf in trance tijdens deze studie meditatie.

Weet je, falen is niet eens zo slecht, alle mensen falen op hun weg naar succes. De gevolgen zijn niet het einde van jouw wereld. De mensen die ten alle tijden perspectief hebben, dát zijn de mensen die het maken.

Waarom zit je eigenlijk op de universiteit, waarom wil je dit? Blijkbaar zijn er andere dingen in je leven die belangrijker zijn voor jou, maar volg je wel jouw passie, jouw hogere doel? Aangezien je toch al gaat falen hier, kun je net zo goed nadenken. Maak ik van mijn leven een kunstwerk van vervulling, of laat ik mezelf doelloos rondslingeren door tentamens?