Gymno Gemuteerd

Tijdschrift voor Biologen, Biomedici en Psychobiologen

Jaargang 27 - Editie 1

Lijkt het jou leuk een bijdrage te leveren aan de Gymno en onderdeel te zijn van de redactie? Wij zoeken gemotiveerde congolezen die graag schrijven/ spelling checken/ lay-outen of koken :) Mail naar: redactie@congo.eu

Colofon Gymno. Tijdschrift voor Biologen, Biomedici en Psychobiologen.

Eindredactie Roos Voorn Tony Zeljkovic Meagan Doppegieter Redactie Alexandra van Harten Anne Kappert Arnar Breevoort Eva Kwakman Eveline Ilcken Ilse de Horde Mike la Grouw Marvin Phat Melissa de Jong Nina van Kesteren Renske Amersfoort Roos Voorn Tony Zeljkovic

Bestuur CONGO Joyce Blommaart Voorzitter ZoĂŤ Tan Secretaris Geartsje Bakker Penningmeester Katinka den Nijs Commissaris Onderwijs Kim Hurkmans Commissaris Activiteiten Alex Moret Commissaris PR & Acquisitie Studievereniging CONGO Postbus 94214 1090 GE Amsterdam

020-525 7853/7963 info@congo.eu Gymnorhina

Gymno op internet: issuu.com/Gymnorhina redactie@congo.eu

Jaargang Jaargang25, 28,editie editie43 Oplage: oplage:250 100exemplaren exemplaren Gymno is de periodieke uitgave van CONGO, studievereniging voor studenten biologie, psychobiologie en biomedische wetenschappen. Het blad wordt neergelegd in de gebouwen van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica.

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, fax of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. De redactie behoudt zich het recht voor stukken in te korten of niet te plaatsen.

Gymno

Inhoud Human animal Hybrids p.16 Een heel varken voor een paar nieuwe longen? Etisch of onetisch?

Genetisch gemodificeerd voedsel p.20 Hoe genetisch gemodificeerd is het dagelijks leven?

Robots in je bed p. 26 De perfecte passieve bedpartner: een huid van staal en een hart van goud!

Van de Redactie De heerlijke buitenlucht bereikt mijn neusvleugels. De koude, doch fruitige en zachte lucht doet me de energie voelen van de lente. Planten en bomen zijn hard aan het werk om zichzelf te ontpoppen. Ik krijg energie van de paar minuten zon die ik nu op de fiets kan opdoen. Die energie kan je gebruiken voor heel veel nuttige dingen. Work hard, p(l)ay hard. Maar echte moeite hoeven we tegenwoordig niet meer te doen. We worden op onze wenken bediend. Zijn we rode tomaten beu, dan hebben we tegenwoordig ook groene, gele, oranje, paarse en zwarte tomaten. Zie je er tegenop om het uiterlijk van je toekomstige kind aan het lot over te laten, dan zijn daar de nieuwe technieken als CRISPR/Cas9 die ons daarbij kunnen helpen. Het zogenaamde ‘designer baby’ concept is daardoor geen toekomstmuziek meer. In deze editie alles over de voor- en nadelen van al dit genetisch gerommel, zoals menig mens het noemt. Find out yourself!

Ook in deze editie Interview Wim Ghijsen 4 Designer babies 6 Bucketlist test 7 Brief aan Emma Watson 8 Mutaties zijn fantastisch 10 De liftcie 12 Tomatenplantjes verbouwen 14

Hoe een psycholoog tot hoger inzicht komt 18 Column Louise 19 Genderidentiteit 20 De punaise 22 antwoorden puzzel 27

Meagan Doppegieter Hoofdredacteur Gymno

Gymnorhina 3

Interview: Wim Ghijsen Na vele jaren van veelbetekenende inzet in het opbouwen van de studie Psychobiologie en het overdragen van kennis en enthousiasme voor de celbiologie aan zijn studenten besluit dr. Wim Ghijsen dat het tijd is om te vertrekken. Lange nachten hebben dromen over calcium, calmoduline kinase en allerlei neurobiologische processen ons verslonden. Wij zijn blij hem nogmaals gesproken te mogen hebben en zeggen graag in de naam van alle studenten - Bedankt voor alles, Wim! Wat heeft u ertoe gedreven om biochemie te gaan studeren?

Ik wilde eigenlijk kankeronderzoek doen, er waren alleen nog niet zo veel instituten. Ik wilde om persoonlijke redenen niet naar Amsterdam gaan. Ik wilde liever naar Nijmegen, maar daar was nog geen curriculum.

Toch wilde ik graag het onderzoek in, dus heb ik biochemie gekozen, maar wel vanuit de fysiologische kant waar dan ook celbiologie in zat. Ik probeerde het vooral vanuit de fysiologische kant te benaderen.

Denkt u dat studeren tegenwoordig anders is dan in de tijd dat u student was?

Ja, ik vind het nu veel schoolser. Het heeft deels ook te maken met het feit dat we heel veel studenten hebben.

Je moet een structuur, een regelsysteem hebben waar iedereen zich op aanpast. Omdat je in het eerste jaar zo gewerkt hebt moet je een beoordelingssysteem hebben dat een beetje met elkaar overeen komt, denk ik.

Dat vereist gewoon structuur. Het is zo langzamerhand voor alle studies gaan gelden. Ik heb meegemaakt dat deze structuur van psychologie naar psychobiologie gekomen is. De toenmalige directeur wist namelijk niet echt hoe hij dit moest bemensen met de stof en de mensen die hij toen had.

De studie psychobiologie begon in 2003 met zo’n 50 studenten.

Is er veel veranderd sinds 2003?

Psychobiologie is een heel goed voorbeeld van een studie waarbij voortdurend dingen worden veranderd. Met name door inbreng van studenten kwam al vanuit het eerste jaar een hele actieve stroom aan veranderingen op gang. Er werd veel feedback gegeven waar ook echt wat mee gedaan werd. Dit was allemaal erg intensief en betekende voor mij dat ik er heel veel tijd aan moest besteden.

Bent u trots op wat er is bewerkstelligd binnen de studie psychobiologie?

Ik weet niet of ik trots ben, maar ik ben erg tevreden met hoe het gaat. Ik ben natuurlijk ook heel blij dat studenten blijven komen, maar ik vind wel dat we veel te veel studenten hebben. Alles kost geld en om kosten te dekken zie je dat practicumgroepen steeds groter worden. Dat gaat natuurlijk ten koste van de kwaliteit van de opleiding.

Tevreden ben ik zeker, maar trots zijn impliceert dat je het zelf hebt gedaan.

Dat is absoluut niet waar. Ik vind wel dat jullie eigenlijk meer onderwijs moeten krijgen van mensen die in het lopende onderzoek zitten, en dat je een keer kan gaan kijken op zo’n

lab. Daardoor kun je een betere keuze maken voor een stage. Dat is ook wat studenten het meeste waarderen.

We proberen verschillende practica, zodat mensen het een beetje kunnen beproeven. Ik denk wel dat ik daarin een bijdrage heb kunnen leveren.

Is er iets geweest dat u in uw carrière heel graag had willen ontdekken?

Ik heb onderzoek gedaan naar de diversiteit van presynaptische processen die transmitters uitscheiden. In dezelfde synaps kunnen transmitters gelegen zijn die totaal verschillende functies hebben. Hier heb ik veel onderzoek naar gedaan. Helaas heb ik daar niet de Nobelprijs voor gekregen, iemand die daarmee is begonnen wel. Wat ik graag nog had willen doen was kijken naar hoe we kennis over de presynaps en postsynaptisch kunnen integreren, om zo te kijken naar het effect van de presynaps op de postsynaps. Daarmee kom je een beetje in de buurt van wat Harm Krugers doet.

Ik had dat graag ook willen bestuderen, maar helaas is dat niet gebeurd.

Er wordt steeds meer getwijfeld aan de mogelijkheid om met amyloid-fibrille-targeten medicijnen Alzheimer te genezen.

Wat denkt u hierover?

4 Gymnorhina 4

Wat je ziet is dat amyloid fibrillen kunnen voorkomen terwijl je nog geen Alzheimer hebt. Amyloid fibrillen zijn dus waarschijnlijk geen oorzaak van Alzheimer, maar mogelijk een gevolg.

Anderzijds is al een tijdje geprobeerd met vaccins de aggregatie van amyloid fibrillen extracellulair aan te pakken.

Bij proefdieren ging dat schitterend, maar bij mensen werd bij niemand de cognitieve achteruitgang geremd.

Sterker nog, ze kregen hersenvliesontstekingen of epilepsie. Ze zijn wel met het onderzoek doorgegaan.

Hoe staat u tegenover de ontwikkeling die voortkomen uit Ben Feringa’s onderzoek naar moleculaire motors?

aanpakt met zijn tactiek. Ik vind dat prachtig. Feringa is heel goed in het integreren van fundamentele kennis en het toepassen daarvan op allerlei vraagstukken. Ik denk dat dat ook de reden is dat hij de Nobelprijs heeft gekregen.

Wat zou u als essentieel advies willen geven aan uw studenten als u terugblikt op uw ervaringen?

Wat ik wil meegeven aan studenten is enthousiasme en nieuwsgierigheid.

verwacht, maar goed, het is natuurlijk een simpele gevolgtrekking, maar als Rutte op zijn borst klopt over wat hij in Nederland de afgelopen vier jaar heeft bereikt, is dat natuurlijk klets.

Het is grootpraat en dat is nu kennelijk de tijdsgeest. Trump heeft het gevoel dat veel dingen gebeuren die niet voordelig zijn voor Amerika. Zakelijk gezien heeft hij denk ik wel een punt. Als er veel mensen ontevreden zijn, krijg je in Amerika in het groot wat hier met Wilders gebeurt.

Wat ik grappig vond is dat er in Amerika veel mijnwerkers zijn die op Trump hebben gestemd en nu boos zijn dat hun vergoedingen ingetrokken dreigen te worden door het beleid van Trump.

Nieuwsgierigheid betekent dat je niet enkel in de wetenschap, maar ook in andere dingen geïnteresseerd bent.

Dit jaar heeft Ben Feringa de Nobelprijs gewonnen. Zijn werk is enorm fascinerend door de toepassing van optogenetica in de optische fibers in de hersenen. De hersenen zijn het moeilijkst te bereiken. Wat je graag zou willen is dat medicijnen met die moleculaire motortjes naar bepaalde gebieden gestuurd kunnen worden. Ben Feringa wil met behulp van optische fibers heel lokaal de motor-eiwitjes sturen. Zodoende kan een medicijn heel lokaal worden toegediend. Hierbij kun je denken aan kanker, maar je kunt ook denken aan allerlei neuronale ziektes.

Een groot probleem is dat veel medicijnen niet lokaal, maar globaal effect hebben. Vaak is het beter lokaal medicijnen toe te dienen. Ben Feringa is bezig medicijnen lokaal te kunnen toedienen. Dat is erg belangrijk.

Daarnaast is Ben Feringa ook iemand die de hele antibiotica problematiek

Dat is heel naïef. Je kunt namelijk niet over elk vak enthousiast zijn. Nieuwsgierigheid betekent dat je niet enkel in de wetenschap, maar ook in andere dingen geïnteresseerd bent. In de politiek bijvoorbeeld. Je kunt je afvragen hoe het kan zijn dat de politieke situatie is zoals het is en wat voor gevolgen dat heeft. Dat is een vorm van interesse en nieuwsgierigheid die leidt tot een bepaalde synthese en ik denk dat je daar creatief van wordt. Je moet daarbij natuurlijk ook wel een academisch kunnen denken. Je moet je nieuwsgierigheid ook blijven voeden, maar het probleem is dat er zoveel is.

Je moet filteren.

Als president Donald Trump een eiwit was, welke zou hij dan zijn?

Ik denk dat hij een remmer zou zijn van een heat-shock protein. Dat is een een eiwit die je nodig hebt om andere eiwitten in een goede structuur te krijgen en goed te laten functioneren. Je ziet ook bij veroudering dat dat achteruit gaat. En dan word je snel oud.

Alexandra van Harten, Arnar Breevoort & Tony Zeljkovic

We nemen nu een stapje terug naar de politiek. Verbaast het u dat Donald Trump is verkozen in Amerika?

Ja, dat verbaast me. Ik had het niet

Gymno Gymnorhina 5 5

Designer babies, hoe ver zijn we?

“Donker haar, 20% kans op astma en grote voeten vind ik meer aanvaardbaar dan 40% kans op darmkanker en 50% op schizofrenie.” Klinkt het vanuit het spreekkamertje in een fertiliteitskliniek. Een vrouwelijke stem antwoordt: “Die grote voeten vormen het probleem niet, maar de kans op vroeg grijs worden is ook erg groot bij het eerste kind.” Twee potentiële ouders zitten tegenover een fertiliteitsarts met een brochure in de hand waarop de keuzes staan voor de karakteristieken van hun toekomstige kind. Wordt dit het toekomstbeeld voor het krijgen van kinderen?

De eerste mitochondriale vervanging.

In mei 1996 beviel Maureen Ott van een gezond meisje na zeven jaar invitro fertilisatie (IVF) behandelingen geprobeerd te hebben. Zij is de eerste persoon geweest die met mitochondriale vervanging succesvol een kind ter wereld heeft kunnen brengen.

Hierbij is haar eigen eicel gebruikt, sperma van haar man en een kleine hoeveelheid cytoplasma met mitochondriën van een vrouwelijke derde persoon. Het kind heeft hierbij dus DNA ontvangen van drie personen.

Mevrouw Ott gaf aan hier geen ethische probleem aan te ondervinden, aangezien de behandeling als doel had fertiliteit te waarborgen: “If I was doing something like, say, I only wanted a blond-haired girl, I would feel that was unethical,” … “But what I was trying to do was use whatever medical procedures were available to me to get pregnant, and I didn’t think that was unethical.” [1] Nieuwe technieken De situatie van mevrouw Ott werd door velen als ethisch verantwoord gezien, maar de fertiliteitsexperimenten van Chinese onderzoekers die in 2015 werden gedaan, veroorzaakten wel commotie [2]. Onderzoekers onder leiding van Junjiu Huang, een onderzoeker aan de Sun Yat-sen Universiteit in Guangzhou, gebruikten niet-levensvatbare embryo’s voor gen editing technieken. Er werd geprobeerd deze embryo’s genetisch te manipuleren voor β-thalassaemia, wat een veroorzaker kan zijn voor

een fatale bloedziekte. De gen editing techniek CRISPR/Cas9 is gebruikt, een techniek waarbij DNA op specifieke locaties kan worden geknipt en een doelwit gen kan worden aangebracht binnen de geknipte locatie [3].

Het ethische dilemma Het dilemma van dit onderzoek is dat er veel mutaties werden gevonden buiten de doelwit locatie van het CRISPR/Cas9 systeem. Een risico is een mutatie die tot ongewenste eigenschappen kan leiden bij het embryo.

Om datzelfde dilemma is het wetenschappelijke artikel geweigerd bij Nature en Science. Vanwege deze gezondheidsrisico’s rondom CRISPR/ Cas9 geeft bio-ethicus Ronald Green van het Dartmouth College in New Hampshire aan The Guardian aan dat hij het niet ziet gebeuren dat in de nabije toekomst veel gebruik zal worden gemaakt van deze gen editing methode. Uiteindelijk zal het volgens hem wel voor medische therapieën gebruikt worden maar dat is voor nu toekomstmuziek [4].

De toekomst Volgens bio-ethicus Henry Greely van Stanford University in California zal het voor nu eerder gebeuren dat de situatie van de potentiële ouders in de eerder genoemde fertiliteitskliniek werkelijkheid zal worden. Preimplantatie genetische diagnostiek (PGD) is een vorm van embryo selectie die reeds wordt gebruikt bij koppels die genen hebben die coderen voor erfelijke ziekten. Het is een tech-

niek waarbij drie tot vijf dagen oude embryo’s getest worden op het dragen van erfelijke ziekten. PGD zou uiteindelijk kunnen voorspellen wat de genetische en dus karakteristieke eigenschappen van embryo’s worden wanneer deze volgroeid zijn. Op die manier zouden ouders die een IVF behandeling ondergaan mogelijk in de toekomst kunnen kiezen welke eigenschappen het meest baat hebben bij de gezondheid van het kind. Volgens Greely zou de eerder genoemde situatie na een langdurig ethisch debat binnen 20 tot 40 jaar werkelijkheid kunnen worden. Bedenk dus maar vast hoe je zou willen dat je nageslacht eruit komt te zien! [4] Referenties

1.

Tingley, K. (2014). The Brave New World of Three-Parent I.V.F. Op internet: https://www.nytimes.com/2014/06/29/ magazine/the-brave-new-world-of-threeparent-ivf.html?_r&_r=1, geraadpleegd op 15 maart 2017.

2. De Wert,G.M.W.R. & Dondorp,W.J.(2016). Denk aan de zieken voordat je begint over designer babies. Op internet: https://www.nrc.nl/nieuws/2016/02/05/ denk-aan-de-zieken-voordat-je-begint-overdesigne-1584900-a98713, geraadpleegd op 15 maart 2017.

3.

Liang,P., Xu,Y., Zhang,X., Ding,C., Huang,R., Zhang,Z. et. al.(2015). CRISPR/ Cas9-mediated gene editing in human tripronuclear zygotes. Protein&cell, 6, 363-372.

4.

Ball, P. (2017). Designer babies: an ethical horror waiting to happen? Op internet: https://www.theguardian.com/science/2017/jan/08/designer-babies-ethicalhorror-waiting-to-happen, geraadpleegd op 16 maart 2017.

Eveline Ilcken Gymnorhina 6 6

De “What’s on your bucketlist test” Summer‘s cummin, lieve Congolezen! Stel nou dat je stiekem een beetje lui bent en ook niet zo creatief, of dat je vakantiebestemming uiteindelijk saaier uitpakt dan verwacht. Doe de test en ontdek gauw jouw op het lijf geschreven bucket-list. Bruikbaar, waar je ook zult gaan. En vergeet alle lolligheid niet vast te leggen op camera!

Welk ijsje heeft jouw voorkeur?

A. Magnum B. Raket C. Slushy D. Schepijs Ben je weleens vreemdgegaan op vakantie?

A. Nee, maar wel in verleiding gebracht B. Nee dat zou ik nooit kunnen C. Ja D. Indien ik in een relatie ben, vermijd ik plekken waar zoiets kan gebeuren Typische buitenlandse snacks eet ik …

A. Alleen als het niet vreemd is en ik een goede voorstelling kan maken van wat het is.

B. Probeer ik altijd te proeven! Ookal heb ik geen idee wat het is en hoe hygiënisch het bereid is.

C. Zelden. Ik zoek meestal gewoon een maccie op, of iets dat ik ken.

D. Ik informeer vooraf wat veilig is en het proberen waard.

Gebruik jij waterspeeltjes?

A. Soms ga ik wel eens op een luchtbed liggen, op het water wordt je sneller bruin door reflectie B. Ja joh; opblaaskrokodillen, frisbee’s, opblaasballen, opblaasbanden en watertennis C. nee, het enige wat ik leuk vind is een waterfiets huren D. Nee als ik al in het water ben dan zwem ik een baantje en klaar.

Hoe ga je het liefst uit op een zomerse nacht?

A. Een fancy feestje, cocktailtje erbij, lounge muziekjes, maxi dress aan. etc.

B. Ik hou van dansen! Maakt mij niet uit waar of met wie!

C. Doe mij maar een lekkere sweaty nacht vol slechte hits in Italie D. Ik wandel liever over straat s’avonds, beetje mensen kijken.

Benieuwd welke bucketlist bij jouw persoonlijkheid past? Zie blz. 9 Door Louise Buijs

Gymno

Gymnorhina 7

Brief aan....

Beste Emma Watson,

Als fan van kinds af aan van jouw Hermione-girlpower tot de huidige genuanceerde, maar toch krachtige meningen die je als VN-ambassadeur aan de wereld verkondigt kan ik me moeilijk voorstellen dat ook jij fouten kan maken. Ik heb er tot nu toe dan ook geen ontdekt, maar veel mensen schijnen daar anders over te denken. Ik heb het natuurlijk over het recente online gezeur over een stukje blote tiet in jouw Vanity Fair shoot (zonder zichtbare tepels, dus zelfs nog Instagram-‘vriendelijk’).

Ter verduidelijking voor alle stille lezers van deze open brief: de stelling van de zeurders was dat je niet kan verwachten dat je serieus wordt genomen als feminist als je je lichaam toont. Uiteraard staat dit lijnrecht tegenover feministische waarden, aangezien die waarden inhouden dat iedereen zo mannelijk/vrouwelijk dan wel bloot of gekleed kan zijn als zij/hij wil, zonder dat dat iets

zegt over zaken zoals je intelligentie (onder andere).

Nu komt er misschien in een paar (hopelijk niet te veel) van de gedachtes van de lezers op dat het ook voor mannen

geldt dat je niet zo serieus meer wordt genomen op een hoge functie als je een stukje bloot laat zien. Voor die lezers noem ik het voorbeeld dat dit glashelder ontkracht: Justin Trudeau. Dus bij deze: Dankjewel, Justin!

Maar goed, Emma, ondertussen sta jij verveeld te wachten tot ik klaar ben met dingen uitleggen die jij al lang al weet.

Jouw heerlijk koele reactie op het online gezeur was dan ook vol zelfverzekerdheid (stille lezers: google ‘BBC Emma Watson Vanity Fair’ of iets dergelijks). Toch kan ik me niet voorstellen dat er niet een mental breakdown aan vooraf is gegaan: de hele wereld zal zich maar bemoeien met een lapje stof dat iets te ver omhoog zit.

En zelfs als je inmiddels zo’n dikke huid hebt gekweekt dat het je niet zo veel scheelt, moet die nervous breakdown wel zijn gekomen met de dreigingen tot het lekken van naaktfoto’s.

Zelf zou ik er ’s nachts wakker van liggen om vervolgens nachtmerries te krijgen als ik eenmaal slaap.

En dat is de belangrijkste reden dat feminisme nodig is: elke dag worden er mensen gekwetst door seksisme en mentaal en fysiek seksueel geweld. De mensen die deze beweging verdedigen doen dat niet uit betweterigheid, meel-

Gymnorhina 8

Gymno

operij of de sterke behoefte om een moraalridder te zijn, nee: de levens van veel te veel mensen worden vanaf jongs af aan gevormd door seksisme. En heb je zelf je fair share nog niet gehad, dan ben je vast welkom bij Vindicat (fun fact: op de homepage van Vindicat staat: ‘Vindicat […] is […] een vereniging die met haar tijd mee gaat’. Ze weten in ieder geval wel wat van ironie, daar in Groningen.). Werkelijk, ik weet dat het in India of Brazilië slecht gesteld is met de vrouwvriendelijkheid (om maar twee plekken te noemen), maar in de Westerse wereld blijken we er ook wat van te kunnen.

In een VN-speech uit 2015 zei jij, Emma, dat je wat van onze persoonlijke bijdrage wilde horen en zien. Daarom wil ik de stille lezers aanmoedigen om na te denken bij wat je uitspraken en acties zouden kunnen doen met andere mensen. Bedenk bij elke grap die je maakt en elk oordeel dat je velt of het respectvol is en de persoon in kwestie in zijn of haar waarde laat. Besef je vooral dat je nooit precies weet in wat voor omstandigheden een persoon zich bevindt en dat je iemand dus nooit objectief kan beoordelen. Ik hoop dat dit binnengekomen is in jullie tere zieltjes, want teer zijn we allemaal.

Liefs, Eva Kwakman

Whats on your bucket list?

Meeste A: Verwende vakantieganger Bucket-list: -Doe mee aan Zumba les of iets sportiefs dat openbaar georganiseerd wordt.

-Bestel alle soorten plaatselijke bieren/drankjes in de originele taal (niet in het Engels!).

-Maak stiekem zoveel mogelijk selfies met dikke verbrandde mensen die gefrituurde snacks eten op de achtergrond.

Meeste B: Speelse en goedaardige vakantieganger Bucket-list: -Klim zo hoog mogelijk in/op een voorwerp (beeld, muurtje, boom) en laat iemand een foto maken.

-Probeer een hele avond te drinken op geld dat je verdient met een optreden op straat (zingen of dansen of gitaartje erbij etc.).

-Leer de lyrics van een populaire hit uit desbetreffend vakantie land uit je hoofd en probeer met een neutraal gezicht deze lyrics aan een native op straat te vertellen. (Maak er evt. weddenschap van) Meeste C: De beetje ordinaire vakantieganger Bucket-list: -Probeer wanneer je iemand ontmoet die je wel ziet zitten 2 avonden lang niet te zoenen (etc.).

-Leer met respect voor de cultuur van desbetreffend land een daar typische dans.

-Neem melk mee of katten/honden brokjes en verspreid deze over wijken met veel zwerfdieren Meeste D: De volwassen burgerlijke vakantieganger Bucket-list: - Ga ‘s nachts skinnydippen (met je partner) -Word dronken op lokale drank en vraag aan een vreemde om je iets in de lokale taal te leren.

-Maak stiekem zo veel mogelijk selfies met mensen (op de achtergrond) die iets geks doen en niet caren.

Gymno

Gymnorhina 9 Gymnorhina 9

Mutaties zijn fantastisch Het woord “mutatie” klinkt eigenlijk best negatief. Het is een woord waar de associatie “afwijking” bij hoort. Gemuteerd, raar, anders, misvormd, mislukt? Tekenfilms waarin gemuteerde dieren monsterachtig gedrag gaan vertonen en de zielige, domme mensen aanvallen die de uit de hand gelopen testjes op ze hebben gedaan waardoor ze zo zijn geworden. Gemuteerde planten die de strijd aangaan met zombies. Gemuteerde wolven met de ogen van de al afgevallen en gestorven deelnemers aan de Hungergames. Fictie maakt het beeld er ook niet veel beter op.

Nu is dit natuurlijk niet voor niets het geval. Veel mutaties zijn bij ons bekend omdat zij ziektes veroorzaken of er tenminste voor zorgen dat je als drager vatbaarder bent voor kwaaltjes. Zo kwam ik er laatst achter dat mijn verschrikkelijke katers wel degelijk verklaard kunnen worden –en niet door de hoeveelheid alcohol die ik drink- en wel door mutatie, die ik waarschijnlijk heb, in het gen voor het enzym dat alcohol omzet in onder andere aceetaldehyde. Dit stofje wordt verantwoordelijk gehouden voor de misselijkheid en braken die bij een echt goede kater komen kijken. Deze “kater”mutatie zorgt er namelijk voor dat het omzettingsproces veel sneller verloopt en aceetaldehyde ook nog eens langzamer wordt afgebroken.

Hierdoor loop ik dus langer en met meer van dit toxische goedje rond dan niet-gemuteerden in mijn omgeving, waardoor ik me een hoopje ellende voel, terwijl zij nog half in hun roes vertoeven. Helemaal top.

Nog zo’n mutatie met een, ondanks de efficiëntere alcoholverwerking, ietwat negatieve bijklank. Als we echter even goed op ons achterhoofd krabben, zullen we ons hopelijk herinneren dat Darwin de evolutie theorie gebaseerd heeft op mutaties die een stuk positiever hebben uitgepakt. Het bekende verhaaltje van de vinken op het

ene Galapagoïsche eiland, die duidelijk andere snavels hadden dan de vinken op het andere eiland. Een mutatie van waarschijnlijk slechts een individu, die zodanige voordelen met zich meebracht, dat die afwijkende snavel het beestje een grotere kans op overleven gaven. Hello survival of the fittest.

Oké, check, mutaties kunnen dus zowel positief als negatief zijn. Maar heb je ook wel eens beseft hoeveel baat de wetenschap heeft bij muta-

We zullen ons hopelijk herinneren dat Darwin de evolutie theorie gebaseerd heeft op mutaties ties? We zijn nu zover dat we zo’n bee tje elk stukje DNA dat we interessant vinden in kunnen brengen in cellen, of zelfs gemuteerde dierenlijnen kunnen ontwerpen. Vergeet de onlangs ontstane hype rondom Crispr cas9 niet. Lang niet zo’n ver van je bed show als je misschien denkt. Iets waar jij waarschijnlijk sneller tegenaan zult lopen in misschien je stage of een practicum, is het eenvoudigweg inbrengen van DNA in cellen. Hierbij kun je natuurlijk een gen tot overexpressie brengen en vervolgens kijken

wat er gebeurt, bijvoorbeeld met de celgroei. Ook een bekende: door normaal-rna-wegvangend short hairpin rna in te brengen, bepaalde genen knock downen. Om te kunnen controleren welke cellen je bereikt hebt en welke niet, kun je een fluorescente tag aan je DNA construct hangen, of een oplichtende fill cotransfecteren. Simpel maar o zo elegant; cellen met fluorescentie zijn getransfecteerd, cellen die niet oplichten, niet.

Maar let op, dit vertelt je dus alleen iets over de situatie waarin het product van het gen enorm veel aanwezig is, of in het geval van de knock down, als het dus vrijwel áfwezig is. Voor de precieze werking, dient men de moleculaire structuur van het eiwit onder de loep te nemen. Elk domein van deze structuur heeft namelijk een aparte functie en kan bijvoorbeeld bepaalde receptoren binden, of delen van het cytoskelet, of ionkanalen.

Een mutatie in een bepaald domein, heeft dus hele specifieke gevolgen voor de functionaliteit van het eiwit.

Hoe belangrijk zo’n bepaald domein is, kun je bijvoorbeeld terugvinden in onderzoek naar autisme. Door middel van DNA sequencing kan men tegenwoordig het gen onderzoeken van afzonderlijke individuen met autisme van over de hele wereld. En

Gymnorhina 10

laten zij nu net een overeenkomende mutatie hebben die ervoor zorgt dat een deel van het gen voor het Shank eiwit ontbreekt. Precies het deel dat ervoor zorgt dat er interacties kunnen ontstaan tussen Shank en zijn vriendje in de post synaptische dichtheid waar hij zo graag aan bindt, Homer. Waar Shank de master regulator is, zorgt Homer ervoor dat er verbindingen met receptoren kunnen ontstaan. En als dat versoort is, is de communicatie tussen neuronen onderling dat vervolgens ook. Klinkt best waarschijnlijk dat een foutje in communicatie in het brein een probleem is in het geval van autisme, niet? Dit is zomaar een voorbeeld van wat ik op mijn stage mag onderzoeken. Specifieke mutaties die bekend zijn van patiënten, inbrengen in gekweekte (hersen)cellen, om vervolgens precies te kunnen achterhalen waar het eiwitproduct zich bevindt, omdat we immers een fluorescente probe aan zijn kont gehangen hebben.

En dan natuurlijk nog uitvogelen welke effecten in de cel zijn toe te schrijven aan dit afwijkende stukje DNA. Best handig en leuk, zo’n mutatie, niet? Nog iets leuks. Velen van jullie

hebben vast wel eens die geweldige animatie gezien van dat motor eiwit dat over een microtubule loopt met grote onhandige stappen en een bizar groot vescicle aan cargo met zich meesjouwt naar een voor de kijker onbekende bestemming in de cel. Nu kun je dit dus ook gewoon in real life bekijken. Misschien niet net zo mooi en met dezelfde fancy kleurtjes als de animatie, maar je kunt in levende cellen motor eiwitten zíen bewegen.

Het is namelijk mogelijk om een “afvalblaasje” in de cel, een peroxisoom, zo te muteren dat hier een fluorescent labeltje aan komt te hangen. Hier is nog niet veel spannends aan, tot je weet dat bij dit fluorescente label ook een koppelstuk hoort, waarmee het peroxisoom onder invloed van bepaalde drugs, als een malle zal gaan verbinden met het motor eiwit naar keuze. Afhankelijk van welk koppelstuk je eraan zet, wordt een bepaalde motor getarget. Stel jij wil kijken of het transport in jouw gemuteerde cel helemaal op hol slaat als je een bepaalde drug toedient, dan kan dat gewoon, live! Wie weet groeit er opeens een enorme uitloper uit met monsterachtige bedoelingen…

Of je dit dat ook moet delen op Instagram is natuurlijk een tweede.

Maar hoe fantastisch is de wetenschap, dat wij dit kunnen? Dat wij in een lab een beetje voor God kunnen gaan zitten spelen en willekeurige mutaties kunnen aanbrengen, om er maar precies achter te komen hoe het nou allemaal wel niet werkt? Dat wij celonderdelen zo kunnen muteren dat zij voor ons gaan werken? Wij kunne op deze manier belachelijk veel van mutaties leren. En we kunnen ze gebruiken, om mysteries te ontrafelen en ziektes te genezen. Voel je je al trots, voel je je een beetje biologie nerd? Mooi. En ik hoop nu dat de volgende keer dat het woord mutatie valt, jij niet meewarig je hoofd schudt, maar denkt; goh, interessant!

Roos Voorn Referenties: Kapitein LC, Schlager MA, van der Zwan WA, Wulf PS, Keijzer N, Hoogenraad CC. Probing Intracellular Motor Protein Activity Using an Inducible Cargo Trafficking Assay (2010) Berkel S, Tang W, Treviño M, et al. Inherited and de novo SHANK2 variants associated with autism spectrum disorder impair neuronal morphogenesis and physiology (2012)

Gymno

Gymnorhina 11

Commisie in beeld: De Liftcie De LiftCie is de super gezellige commissie bestaand kort volop bezig zijn met de voorbereDe befaamde Liftwedmen al-

uit jong en oud Congolees die sinds idingen voor de 25ste Liftwedstrijd! strijd is een geliefde activiteit, waar tijd van terug komt met de leukste verhalen. Niet overtuigd? Vraag het dan maar na bij de oude lullen die het beleefd hebben! Dit jaar zorgt de LiftCie weer voor een schitterende locatie, een spetterende strijd en spectaculair gezellige tijd.

Om de Congolezen attent te maken op dit snel naderende avontuur, organiseerde deze commissie samen met de BarCo afgelopen 14 Maart de Hitsige Hitchhikers Borrel. Hier kon men een pallet aan buitenlandse shotjes nuttigen, landen twisteren, landje prik spelen en een gokje wagen op de locatie van de aankomende wedstrijd. De alcohol vloeide rijkelijk en er was een overschot aan dansjes, kortom: een geslaagde avond.

Afgelopen jaren vond de liftwedstrijd altijd gedurende de hele herkansingsweek plaats. Maar dit jaar is er voor een korte maar krachtige editie gekozen, die na de laatste herkansing zal beginnen. Dit betekent dus dat je vanaf donderdag 4 mei 17:00 t/m zondag 7 mei het leukste avontuur van het jaar kan beleven! Deelnemers zullen de liftlocatie pas te horen krijgen wanneer iedereen verzameld is op de donderdagavond en dan kan de strijd der strijden ĂŠcht beginnen. Stap jij 4 mei in de blinkende sportwagen van een onbekende, of begint jouw reis in een kleine Fiat panda? Heb jij de beste lift-tactiek en arriveer jij als allereerste op de camping, of strand jij net 5 km verwijderd van je einddoel? Find out, soon!

Anne Kappert

Gymnorhina 12

Gymno Gymnorhina 13

Tomatenplantjes verbouwen Zijn jouw plantjes van de Albert Heijn ook al lang overleden maar vind je het toch leuk om iets thuis te hebben?

Dan hebben wij hier voor jou de methode om zelf tomaten te kweken.

Benodigdheden: Zaadbakje Tomaten zaadjes Biologische potgrond Grote pot lange stok How to: Vanaf maart tot en met mei kun je de tomaten zaadjes voorzaaien in een zaadbakje in huis.

Doe in de zaadjes met wat biologische potgrond in het zaadbakje. Bij een kamertemperatuur van 20 graden ontkiemen de zaadjes na ongeveer tien dagen.

Als de zaadjes ontkiemt zijn dan moeten deze overgepot worden.

Doe de ontkiemde zaadjes in een grote pot. De grootte van de pot is afhankelijk van wat voor soort tomaten je gekozen hebt.

De tomatenplant kan vanaf mei naar buiten. De plant heeft een zonnige omgeving nodig en veel water!

Iedere week moet je de tomatenplant dieven. Dieven is het verwijderen van de nieuwe stengels in de okselscheuten. Hierdoor wordt de stam van de plant sterker. Naarmate de plant groter wordt kun je de stam ondersteunen met een grote stok.

Veel tuinplezier!!

Liefs De KookCie

Gymnorhina 14

Genetische modificatie in het dagelijkse leven Met genetische modificatie kunnen de eigenschappen van planten, bacteriën en gisten worden gewijzigd door middel van het veranderen van hun genetische structuur. Genetische modificatie (of manipulatie voor de sceptici) bestaat nog relatief kort en de meningen over dit onderwerp zijn nogal verdeeld. Daarnaast hoeven bedrijven het niet te melden als er minder dan 0.9 procent genetisch gemodificeerde producenten in hun voedingsmiddelen zitten. In dit artikel zet ik daarom ook een paar van de voor- en nadelen van genetische modificatie op een rijtje.

Verhogen van de kwaliteit Met hulp van genetische modificatie is het mogelijk om allerlei extra voedingsstoffen aan producten toe te voegen. Vooral in arme landen, waar voedseltekorten heersen, kan dit profijt opleveren. Er kunnen extra vitaminen aan bepaalde gewassen toegevoegd worden om de voedzaamheid te verhogen. Een bekend voorbeeld hiervan is rijst met ingebouwde β-caroteen, ook wel ‘gouden rijst’ genoemd. Deze β-caroteen is essentieel voor de productie van vitamine A, waar mensen juist in arme landen te weinig van hebben. Gouden rijst lijkt hier dus een perfecte oplossing.

Allergische reacties Aan de andere kant kan genetische modificatie leiden tot meer uitingen van allergieën. De meeste allergische reacties worden namelijk veroorzaakt door bepaalde eiwitten. Genetische modificatie zorgt er voor dat genen voor eiwitten uit het ene product in een ander product tot expressie komen. Er worden wel testen en controles uitgevoerd op nieuwe genetisch gemodificeerde producten om te controleren op allergenen en tot nu toe zijn er nog geen opvallende gevallen geweest waarbij genetisch gemodificeerde producten ernstige allergieën veroorzaakten. Maar natuurlijk blijft er wel altijd de kans dat minder bekende allergenen door de controles geen glippen.

Nieuwe medicijnen Steeds vaker worden er medicijnen gemaakt met behulp van genetische modificatie. Genetisch gemodificeerde bacteriën, schimmels of gisten

kunnen tegenwoordig bijvoorbeeld bloedstollingsfactoren, insuline en andere hormonen maken. De stoffen die door deze organismen worden gemaakt vertonen zo veel overeenkomsten met de natuurlijke menselijke hormonen dat er na inname geen allergische reactie plaatsvindt. Deze stoffen kunnen dus gebruikt worden in medicatievorm. Ook kunnen genetisch gemodificeerde bacteriën, schimmels en gisten nog andere nuttige stoffen maken, zoals vitamines, enzymen en aromastoffen.

Lange termijn Er is nog niet bekend wat de gevolgen van genetische modificatie op de lange termijn zijn. Dit komt vooral omdat genetische modificatie pas sinds de jaren zeventig wordt toegepast en alleen de afgelopen jaren op grote schaal. De onbekendheid van deze langetermijngevolgen kan nog wel eens leiden tot wat trial-and-error momentjes, die de geloofwaardigheid van genetische modificatie niet ten goede zullen doen. Zo zijn er wel eens geneesmiddelen op de markt gebracht die later toch wat vervelende bijwerkingen hadden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan softenon, een slaap- en kalmeringsmiddel uit de jaren zestig die later de geboorte van mismaakte kinderen bleek te veroorzaken.

de gewassen een gevaar vormen voor de biodiversiteit. Wanneer genetisch gemodificeerde gewassen te goed aangepast zijn aan de leefomstandigheden kunnen de natuurlijke soorten en planten die als onkruid beschouwd worden verdwijnen, survival of the fittest!

Gebruik van pesticiden Boeren gebruiken vaak chemische pesticiden om hun gewassen te beschermen tegen insecten. Het gebruik van dit soort pesticiden kan leiden tot gevaren voor de gezondheid. Enerzijds omdat je ze binnen kunt krijgen bij het eten van de gewassen, anderzijds omdat de giftige stoffen uit deze pesticiden in het grondwater terecht kunnen komen en zo het milieu aan kunnen tasten. Met de toepassing van genetische modificatie kunnen gewassen resistent gemaakt worden tegen bepaalde soorten insecten, waardoor boeren niet meer genoodzaakt zijn om pesticiden te gebruiken om hun oogst te laten slagen.

Al met al is er veel te zeggen voor en tegen genetisch gemodificeerde gewassen. De discussie zal waarschijnlijk nog lang door razen, maar na dit artikel zal het hopelijk makkelijker zijn om een gefundamenteerde mening te vormen.

Invloed op de biodiversiteit Genetische modificatie heeft niet alleen effect op de mens, maar ook op milieu. Er zijn meerdere manieren waarop genetische modificatie een negatief effect kan hebben op het milieu. Het grootste bezwaar t.o.v. het milieu is dat genetisch gemodificeer-

Nina van Kesteren

Gymno Gymnorhina 15

Human animal hybrids Er staan jaarlijks rond de duizend mensen op de wachtlijst voor een orgaandonatie. Hoewel de wachtlijsten langzaam afnemen, en het aantal orgaantransplantaties toeneemt (zie figuur 1), komt voor gemiddeld 150 mensen per jaar het donororgaan toch te laat. Een groep wetenschappers uit Japan maakte in januari bekend dat ze mogelijk een oplossing hebben gevonden voor het orgaantekort.

Het Japanse wetenschapsteam baseerde hun experiment op eerder onderzoek van Jun Wu in 2010 [2] waar met positief resultaat een chimaera, een organisme dat cellen bevat van twee verschillende soorten organismen, is gecreëerd. Bij dit eerdere experiment hebben ze succesvol een gezonde muizenalvleesklier in een rat laten groeien, waarna dit orgaan getransplanteerd kon worden in een muis met diabetes, waarvan de alvleesklier niet goed functioneerde. Na de transplantatie bleek dat de muis geen diabetes meer had.

Als start van het onderzoek hebben de Japanse wetenschappers met behulp van CRISPR genen verwijdert [3], die nodig zijn om bepaalde organen te laten groeien, uit de blastocyten van muizen. Na het toevoegen van rattenstamcellen aan deze gemanipuleerde blastocyt, konden deze muizen echter wel weer de organen ontwikkelen, en hiermee een volledig leven leiden. Als vervolg op dit experiment nam het team rattenstamcellen en injecteerde deze in de blastocyten van varkens. Echter mislukte dit experiment meermaals omdat ratten en varkens ver uit elkaar staan in de evolutie. Mensen daarentegen hebben

meer overeenkomsten met varkens, waaronder de draagtijd, en hebben daarbij ook ongeveer dezelfde grootte van organen.

Timing bleek echter van groot belang te zijn bij het overplaatsen van de menselijke stamcellen in de blastocyten van varkens. Als de menselijke stamcellen niet goed genoeg ontwikkeld waren, was de kans op overlijden groter dan bij ontwikkelde cellen,

Creëren, en manipuleren we dan een heel varken voor maar één long?

maar als de stamcellen te ver ontwikkeld waren, ging de overplaatsing ook niet goed. Enkel de varkensembryo’s die op het juiste moment werden geïnjecteerd met de menselijke stamcellen bleven leven. De embryo’s die het injecteren van de cellen overleefden, werden hierna in volwassen varkens geplaatst. Na drie á vier weken werden de embryo’s uit de varkens verwijdert en geanalyseerd. De embryo’s

die het gehele proces overleefde, bevatte ongeveer 1 op 100.000 menselijke cellen, wat betekent dat het menselijk lichaam een orgaan waarschijnlijk zal afstoten door het hoge gehalte van varkensweefsel. Daarbij hadden veel embryo’s een flinke groeiachterstand.

De volgende stap in het onderzoek is kijken naar een mogelijkheid om de concentratie menselijke cellen in het orgaan te verhogen, zodat donortransplantatie in de toekomst mogelijk wel uitvoerbaar kan zijn zonder afstoting. Toevoegend zou dit onderzoek ook mogelijkheid geven tot het ontwerpen en uitvoeren van nieuwe screeningmethoden voor medicijnen, en het ontwerpen van nieuwe modellen voor menselijke ziekten.

Er wordt nog veel gediscussieerd over de morele kant van dit onderzoek, ethisch wordt het niet door iedereen gevonden. De organen die gecreëerd worden in het varkenslichaam, worden specifiek gekweekt met stamcellen van een persoon die dat orgaan nodig heeft. Echter kunnen de stamcellen zich verspreiden door het lichaam van het varken, en zo andere organen beïnvloeden. Wat zal er gebeuren met de andere or-

Gymnorhina 16

ganen, die niet op dat moment aan deze persoon kan worden gegeven.

Organen buiten het lichaam kunnen maar enkele uren bewaard worden, en gaan dan verloren. Creëren, en manipuleren, we dan een heel varken voor maar één long? Of voor één hart. Het is enkel wachten tot dierenbeschermers gaan pleiten dat dit fenomeen nog veel erger is dan het kweken van varkens voor de voedselindustrie. Waar in de wetenschap juist het diergebruik waar mogelijk verminderd wordt, zal dit als een stap terug worden gezien door de dierenwelzijnsoverweging. Het vervolgens alsnog opeten van deze dieren, waarvan dus bekend is dat ze menselijke cellen bevatten, is voor veel mensen ook weer een stap te ver.

En wat doen we als menselijke cellen in de hersenen komen van varkens?

Zullen deze dieren gaan vermenselijken, of doet dat kleine beetje mense-

lijk DNA geen schade, en zullen varkenshersenen niet ontwikkelen zoals mensenhersens dat doen? Daarbij moeten we ook niet vergeten dat de mogelijkheid bestaat dat dierenziektes zo op mensen kunnen overspringen.

Mensen die conceptueel tegen deze ontwikkeling zijn, vergeten wel even dat varkenshartkleppen al vele jaren worden ingezet om menselijke hartpatiënten te helpen. Toch is het een vraag of we deze risico’s überhaupt wel willen nemen, voor een kwestie die ook anders opgelost kan worden.

Zo ver is het onderzoek nog niet gekomen, maar het blijft wel een gedachte waar wetenschappers voor de toekomst rekening mee moeten houden.

Een grote en belangrijke ontwikkeling in de wetenschap, maar tegelijkertijd ook aan angstaanjagende gedachte, als je het mij vraagt.

Referenties: [1] http://www.transplantatiestichting.nl/ cijfers-over-donatie-en-transplantatie (opgehaald op 12-03-2017) [2] Kobayashi, T., Yamaguchi, T., Hamanaka, S., Kato-Itoh, M., Yamazaki, Y., Ibata, M., Sato, H., Lee, YS., Usui, J., Knisely, AS., Hirabayashi, M., Nakauchi, H., (2010). Generation of rat pancreas in mouse by interspecefic plastocyst injection of pluripotent stem cells.

[3] Wu, J., Platero-Luengo, A., Sakurai, M., Sugawara, A., Gil, MA., Yamauchi, T., Suzuki, K., Bogliotti, YS., Cuello, C., Morales, Valencia, M., Okumura, D., Luo, J., Vilariño, M., Parrilla, I., Soto, DA., Martinez, CA., Hishida, T., Sánchez-Bautista, S., Martinez-Martinez, ML., Wang, H., Nohalez, A., Aizawa, E., Martinez-Redondo, P., Ocampo, A., Reddy, P., Roca, J., Maga, EA., Esteban, CR., Berggren, WT., Nuñez, Delicado, E., Lajara, J., Guillen, I., Guillen, P., Campistol, JM., Martinez, EA., Ross, PJ., Izpisua, Belmonte, JC. (2017) Interspecies Chimerism wih mammalian pluripotent stem cells.

Melissa de Jong

Figuur 1; het aantal mensen op de orgaanwachtlijsten, en het aantal orgaantransplantaties per jaar bekeken [1].

Gymno

Gymnorhina 17

Hoe een psycholoog tot hoger inzicht komt Guideon stoot een witte mok vol met nen op de fauteuil gesmeten leken die gemaakt zowel irritatie als verwarring Nescafé koffie over zijn collegeblok. hij nota bene van zijn grootvader had in hem op hadden gebracht, want hoe “Godverdomme. Tering.” Bruine cir- geërfd. Buiten zinnen had dit hem the fuck had hij hier vrienden moeten kels op zijn collegeblok kunnen niet gemaakt en hoewel hij het eerst niet maken?! Met uitzondering van een verhullen dat hij regelmatig slordig over zijn hart kon verkrijgen, in cirkels ieder, vraagt Guideon zich weleens omgaat met zijn consumpties. Ook door zijn kamer stormde en snot en af wat hij daar deed. Zijn vader had een sinds zeven weken onverschoond slijm zich verzamelden rondom zijn hem aangeraden er even tussenuit bed en een dozijn ongeopende boe- mondhoeken, had hij na er omstreeks te gaan, drie maanden door Zuidken kunnen niet verhullen dat deze twintig seconden over na te hebben oost-Azië te reizen of gewoon ff iets kamer een laag stof verzamelt, doch gedacht en een gat in zijn muur te anders te doen om tot rust te komen met enige regelmaat wordt bezocht hebben geslagen, zowel deze kalende en hetgeen geschiedde te verwerken. door een bescheiden scala aan jon- man als Renate het huis uit geflikkerd. Zijn vaders advies had hij gevolgd, ge dames en meer dan ooit tevoren Een dag later kwam hij erachter dat dat zeker, maar met als bimodale uitzondering dat zijn punt van is gevuld met een sluimerenbestemming bestond uit een de wolk opgerookte cannabiGodverlaten ijsvlakte en zijn noïden. Over het algemeen Om met als kers op een leven van middel van transporteren niet grijpt Guideon met een voor een vliegtuig was, maar een alcoholisten kenmerkende greacademisch ploegen eindelijk ruftend boot vol wetenschappers zontigheid naar deze witte mok. nieuwe vrienden te kunnen maken der begrip van sociale vaardigHierbij valt meer dan zelden met apathische pinguïns heden, hygiëne of psychologie. een deel van haar inhoud Wellicht was dat de reden dat op een collegeblok of schrift ze naar Antarctica gingen. Om waarin in slordig handschrift met als kers op een leven van termen als Bowbly’s hechtingstheorie: Hoe kinderen aan moeders de man een veertigjarige drummen- academisch ploegen eindelijk ruftend hechten, ‘Evolutionaire Psychoana- de taalwetenschapper was die Renate nieuwe vrienden te kunnen maken lyse: een transcendentale reis naar had leren kennen op een feestje in een met apathische pinguïns. de oorsprong van 21e eeuwse tiener- krakerspand genaamd het Maagdenmoeders’ en ‘freudiaans lezen: een huis en in retrospect weleens had be- Renate heeft hij al maanden niet gehandleiding in de prenatale geest’ ge- schreven als ‘een coole, muzikale gast zien of gesproken. Hij besteedt zijn krabbeld staan. Het zijn termen waar die op een bijzondere manier kijkt tijd hoofdzakelijk aan zijn studie. Het hij vaak kanttekeningen bij schrijft naar het kapitalisme, de geschiedenis is zijn oogpunt deze binnen een aanin fallische vormen of in woorden en bovenal het uitdrukking geven aan zienlijke tijd te halen. Vaak leest hij die suggereren hier later meer op in woorden die zelden worden gebruikt.’ boeken tot voorbij de legenda en het voorwoord, plaatst deze dan in kleute gaan. Maar vandaag voelt hij zich Oh ja, hij was ook een existentialist. renvolgorde in zijn almaar groeiende rustiger dan hij zich in maanden heeft gevoeld, of beter gezegd sinds hij Re- Het bracht in Guideon kotsneigin- boekenkast en besluit het dan later nate ongepast had aangetroffen. gen naar boven hier over na te den- verder te lezen. Nu zijn mok koffie ken. Nog steeds. Zelfs nadat hij twee weer gevuld is met slavenarbeid-induRenate is Guideons voormalige vrien- maanden had besteed op Antarctica. cerend-goedkope koffie en zijn hoofd din. Twee en een half jaar lang had Een plek hij waar Godkolere gestoord weer enigszins tot rust is gekomen, hij het genoegen haar te kennen, tot- werd van een oneindige stroom aan kan hij zich weer focussen op het aan dat hij haar aantrof in zijn bed met pinguïns, sneeuw en e-mails van zijn elkaar knopen van zijn scriptie. Hij een wat kalende man wiens zwarte moeder waarin de retournerende had het in Antarctica bedacht. De zon broek, zwarte T-shirt en zwarte schoe- vraag of hij al nieuwe vrienden had was net opgekomen, in de verte hoorGymnorhina 18 Gymnorhina 18

Gymno Column de hij het naar klaagzang klinkende geluid van zingende pinguïns en hij las voor de derde maal op rij The Ego and the Id van Freud. Hij realiseerde zich dat het zuigen op spenen inderdaad wat weg had van een oerinstinct tot het uitvoeren van fellatio, nooit eindigende fellatio, immer in gedachten aanwezige fellatio en plots wist hij het onderwerp van zijn scriptie: Hoezeer de muzikale keuze van iemand op Spotify inzicht geeft in de muzikale smaak van de persoon in kwestie. Hij had later bedacht dit te willen linken aan de prenatale ontwikkeling van kinderen in een omgeving waarin veel klassieke muziek werd beluisterd en had beoogd dit te linken aan een vragenlijst onder ten minste 24 jong volwassenen die tussen de leeftijd van 4 en 8 in aanraking waren gekomen met muziek ofwel klanken die overeenkomstig zouden kunnen zijn met klanken afkomstig van muziek.

Guideon schrijft niet veel later zijn scriptie af, vervolgt zijn studie met een master en behaalt twee jaar daarna zijn graad als doctor. Tijdens het slordig wegpoetsen van koffievlekken op zijn met aan-onleesbaarheid-grenzende-handschrift-beschreven collegeblok, tijdens het horen van viezig gekreun en de omcirkeling van zijn vriendin door een veertigjarige kalende taalwetenschapper, noch tijdens het stilzwijgend spreken met hoofdzakelijk autistische pinguïns op een eindeloze vlakte niets, had hij kunnen weten dat hij ooit een beroemd en gerenommeerd psycholoog zou worden. Beroemd niet enkel door zijn kritiek op de psychoanalyse van Freud en zijn grensverleggende ideeën over de totstandkoming van de postnatale seksuele neiging, maar vooral door zijn meesterwerk: De toekomst van een verleden illusie: hoe het niet horen van muziek leidt tot de klank van de vergetelheid der ontwikkeling.

Arnar Breevoort

Door Louise Buijs Als geboren en getogen Amsterdammer, kom ik maar weinig buiten de stad, die in mijn ogen als enige telt. Afgelopen vrijdag deed zich echter de zeldzame situatie voor dat ik naar Utrecht af moest reizen voor een feestje bij een vriendinnetje op de gang. Een mooie gelegenheid om mijn vooroordelen over Utrecht sinds mijn laatste bezoek (HoogCatherijne is KUT), bij te stellen. Zo begon ik die avond aan mijn verre reis.

Wegens een etentje eerder die avond was het het handigst om via Station Zuid te gaan, alleen bleek er geen directe verbinding te zijn en werd ik naar station Bijlmer gestuurd. Ik moest 20 minuten wachten op de trein dus begon maar een beetje mensen te kijken. Het was lang geleden dat ik voor het laatst zo laat nog (23:iets) in Bimma was. Het leek erop dat er zojuist een Hollands evenement had plaatsgevonden ergens rond de arena.

Het hele perron stond vol mensen van middelbare leeftijd en op het oog middelmatig opleidingsniveau. Opgewekt waren ze met elkaar in gesprek, jouwend in accenten, alles behalve ABN. Voor me stonden twee vrouwen gulzig een Burgerkingburger te kanen. Het was niet echt esthetisch volk, om me heen. Achter me stond een groepje boer’n jong’ns van een jaar of 20 te lachen, eentje was goed lam en legde de rest uit dat ‘ie straks niet weer zou gaan kotsen en dat hij geen zin had om een taxi te betalen. Ik keek verder om me heen, en zag twee vrouwen in zwarte outfits en hoedje waar André Hazes op stond. Hmm, fans? Misschien had er een Hazes-tribute concert plaatsgevonden. Er kwamen nog meer mensen van de roltrap af het perron opgelopen met Burgerking aanwinsten.

Ik keek op de klok, nog 10 minuten. Op dat moment zag ik op het perron aan de overkant iemand die mijn aandacht trok. Een vrouw van rond de 40 rende richting haar bijna vertrekkende trein. De vrouw was een ware verschijning met haar heftig geblondeerde haar en net zo heftig lichtblauw gebleekte spijkerbroek met daaroverheen zwarte naaldhak-laarzen tot over de knieën. “Patrieeeees, kom!!” schreeuwde ze lachend met een hese rokersstem en een peuk in haar ene hand, haar andere hand en de daarmee gepaarde helft van haar lichaam stond al in de trein terwijl de deuren bijna sloten. Boos blies een conducteur op z’n fluitje waarop de vrouw nog harder moest lachen.

Toen de trein eindelijk kwam stapte natuurlijk ook een groot deel van het Perron in. Ik kwam te zitten achter twee vrouwen en een man. Het gezelschap was waarschijnlijk ook bij het evenement aanwezig geweest en de twee vrouwen begonnen ‘Geef mij nu de nacht’ van Guus Meeuwis te te zingen. Ze waren overduidelijk moe en dronken en het klonk helemaal nergens naar. Daarna begonnen ze te socializen met de eerder genoemde Boerenboys die vertelden dat ze helemaal uit Grunningah kwamen. Een van de jongens had een onmogelijke naam, die zeer in de smaak viel. De vrouwen deelden daarna luid de hele coupé mede honger te hebben. Tegen de tijd dat ik moest uitstappen waren de boerenjongens hun Facebook aan het uitwisselen met de lelijke vrouwen die Guus Meeuwis zongen en zin hadden in kapsalon. Ik had gemengde gevoelens, enerzijds voelde ik me meerwaardig, om mijn ABN en om mijn Amsterdamse geboortecertificaat, anderzijds had wel bewondering voor deze plebs, ondanks dat ze piecie dik en ongecontroleerd waren leken ze zichzelf en elkaar goed te vermaken.

Gymno

Gymnorhina 19 Gymnorhina 19

Vraag het Marvin Genderidentiteit wie ben ik en wie wil ik zijn?

Het zal je wellicht niet zijn ontgaan, maar 1 op de 2000 Nederlanders heeft last van genderdysforie ofwel: persoonlijk leed ten gevolge van zijn of haar primaire geslachtskenmerken [1]. Het komt voorbij ongeveer 0.005-0.014 % bij mensen die als man geboren worden en 0.002-0.003 % bij mensen die als vrouw geboren worden (gebaseerd op de prevalentie statistieken van de DSM 52). Even ter verduidelijking: de DSM is de psychodiagnostische bijbel. De geslachtsratio van mannen versus vrouwen die van geslacht veranderen blijkt, ondanks de cijfers, 1:1 te zijn [3].

Er zijn dus evenveel vrouwen als mannen die van geslacht wisselen in hun leven. Dit wordt ook wel transseksualiteit genoemd.

Geslachtsproblemen kunnen genetisch van aard zijn, hierbij kun je denken aan mensen die eigenlijk een soort van twee geslachten hebben. Daartegenover staat dat geslachtsproblemen ook louter psychologisch van aard kunnen zijn.

Sterker nog, er hoeft niet eens altijd spraken te zijn van een probleem. In dit artikel zal ik daarom bespreken welke varianten er zijn van gende-

ridentiteit en de problemen die daarbij kunnen ontstaan.

Travestie Wanneer men spreekt over travestie wordt er vaak bedoeld dat iemand zich verkleed als een lid van de andere sekse dan hij of zij zelf is. Iemand die aan travestie doet wordt dan ook travestiet genoemd. Onder jongeren staat dit fenomeen vaak bekend als dragqueens en dragkings, respectievelijk mannen of vrouwen die op glamoureuze wijze optreden in bars en andere openbare gelegenheden.

Deze vorm van identiteit uiting heeft sinds de komst van het Amerikaanse programma Ru Paul’s Drag Race zijn opmars gemaakt en is erg populair onder voornamelijk jongeren.

Travestie is geen aandoening en houdt geen verband met psychische stoornissen. Vaak is er wel sprake van een taboe rondom travestie in sommige gemeenschappen en kan er daarom wel een psychische stoornis ontstaan ten gevolge van bijvoorbeeld afwijzing door de omgeving. De motieven van mensen die aan travestie doen lopen vaak uiteen en variĂŤren

van seksuele opwinding tot het zich meer geassocieerd voelen met een ander geslacht. In het laatste geval is er vaker sprake van een voorstadium van transseksualiteit of transgenderidentiteit. Travestie komt overigens overal ter wereld voor en is in veel culturen een gebruikelijk onderdeel van het theater of vermaak. Ik zou je aanraden je een keer te verkleden als iemand van het andere geslacht, kijk eens hoe dat voelt. Wellicht een leuk sociaal experiment.

Transseksualiteit Sommige mensen zijn travestiet omdat ze verlangen om iemand van het andere geslacht te zijn.

In dit geval is er sprake van transseksualiteit of een voorstadium hiervan. Mensen die transseksueel zijn, zijn kort gezegd in het verkeerde lichaam geboren.

Dit komt echter niet zo vaak voor als je zou denken. Tweelingstudies hebben aangetoond dat dergelijke genderidentiteit problemen voor 62% erfelijk zijn, er is dus in zekere mate sprake van genetische invloeden [4]. Momenteel wordt psychotherapie gebruikt om iemand te helpen met zijn of haar probleGymnorhina 20

men. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat simpelweg het geslacht veranderen op officiële documenten de klachten van de cliënt niet weg neemt [5].

Mocht het op jonge leeftijd duidelijk zijn dat iemand transseksueel is, dan kunnen puberteitsblokkers (hormonen) voorgeschreven worden om de verdere geslachtsontwikkeling van een persoon te kunnen remmen met als doel om op latere leeftijd een geslachtsoperatie te ondergaan.

Interseksualiteit Indien er bij een persoon sprake is van interseksualiteit dan zijn de problemen vaak veel complexer van aard. Hierbij spelen genetische factoren een veel grotere rol. In de praktijk wil dit vaak zeggen dat iemand twee geslachten heeft. Interseksualiteit brengt meestal meer lichamelijke dan psychische problemen met zich mee.

Interseksualiteit ontstaat als volgt: in de vroege ontwikkeling van het embryo ontstaan de penis en de clitoris uit dezelfde soort embryonale stamcellen.

Afhankelijk van de sekse chromosomen ontwikkelt het embryo tot een vrouw (XX) of een man (XY), testosteron is daarbij bepalend voor de richting van de ontwikkeling6. Er kan in dit proces sprake zijn van een Androgeen-ongevoeligheidssyndroom (AOS). In dit geval is iemand geboren met een X en Y chromosoom maar door een

niet-functionerende testes in de onderbuik heeft er geen ontwikkeling plaatsgevonden van mannelijke geslachtskenmerken.

Vaak wordt AOS pas ontdekt als de menstruatie uitblijft omdat de primaire geslachtskenmerken veelal lijken op die van een vrouw. Tevens leiden mutaties aan verschillende genen die betrokken zijn bij steroïd synthese doorgaans ook vaak tot een vrouwelijk fenotype bij individuen met XY-chromosomen.

Bij hermafroditisme is er sprake van twee soorten geslachtsklieren, een testikel en een eierstok.

Guinet & Decourt hebben in 1969 een soort classificatiesysteem opgesteld voor hermafrodieten. Zij stelden een lijst samen van 98 variaties hermafrodieten [7]. Bij deze lijst moet je denken aan vrouwelijke individuen waarbij de clitoris in de puberteit ontwikkelde tot een penisachtig orgaan. Enkele mannelijke individuen ontwikkelden bijvoorbeeld borsten. Hermafrodieten ontwikkelen doorgaans wel zaadcellen, eicellen of beide maar ze kunnen anderen of zichzelf niet bevruchten.

Wie ben ik?

Dit is natuurlijk slechts een grip uit de vele problemen die er rond genderidentiteit te vinden zijn. Het zet je wellicht aan het denken, wat is geslacht? En waarom hangt het psychische aspect van geslacht niet altijd samen met wat men aan de buitenkant ziet (P.S. als je hier meer over wilt weten: Dick

Swaab heeft hier veel onderzoek naar gedaan).Tot op heden zijn er omtrent dat thema nog veel onduidelijkheden. Wellicht is een gender neutraal “geslacht” een goed idee. In landen zoals Duitsland, Zweden en Australië is het vanaf 2013 al mogelijk om een gender neutraal geslacht op te geven. Mocht je nou twijfelen over wie of wat je bent, schaam je dan niet! Een zwart-wit geslacht is slechts een maatschappelijke stempel.

Marvin Phat Referenties 1.

Olyslager, F., & Conway, L. (2008). Transseksualiteit komt vaker voor dan u denkt. Een nieuwe kijk op de prevalentie van transseksualiteit in Nederland en België. Tijdschrift voor Genderstudies, 11(2).

2. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders 5. American Psychiatric Association. 2013. p. 454. ISBN 978-0-89042-555-8.

3. Landen, M; Walinder, J; Lundstrom, B (1996). “Prevalence, incidence and sex ratio of transsexualism”.

Acta Psychiatrica Scandinavica. 93 (4): 221–223.

4.

Coolidge, F. L., Thede, L. L., & Young, S. E. (2002). The heritability of gender identity disorder in a child and adolescent twin sample.

Behavior genetics, 32(4), 251-257.

5. George R. Brown, MD (2011). “Chapter 165 Sexuality and Sexual Disorders”. In Robert S. Porter, MD; et al. The Merck Manual of Diagnosis and Therapy (19th ed.). Whitehouse Station, NJ, USA: Merck & Co., Inc. pp. 1567– 1573. ISBN 978-0-911910-19-3.

6.

De Sutter, P. (2006). Gender en biologische oorzaken van genderdiversiteit. Verslagen van het RUG-centrum voor genderstudies 15, (16), 33.

7.

Fausto‐Sterling, A. (1993). The five sexes. The sciences, 33(2), 20-24.

Gymno

Gymnorhina 21

De Punaise Het was een prachtige woensdagmiddag in Nederland, de lente stond in de lucht en de bomen straalde in de eerste zonnige dag van het jaar. Omdat de stemming van maart eindelijk aan de manische kant stond was het voor velen in koud kikkerland tijd om een kleine wandeling te maken om de vitamine D voorraad aan te vullen. Dus duizenden in Friesland, de Randstad, het zuiden en echt verbazingwekkend veel mensen op Schiermonnikoog trokken eropuit om toch weer even naar de verfrissende identiteit van hun eigen land te kijken. Omdat het toch 15 maart was werd er ook nog wel een minuutje of vijf vrij gemaakt om gebruik te maken van de democratie. Ja het was fucking mooi weer.

Dus de opkomst van de tweede kamerverkiezingen waren hoog. Goed om te weten dat ongeveer vijf procent van onze bevolking graag stemmen op een nieuwe regering, mits ze geen paraplu hoeven te pakken. Overigens kan ik echt niet zo goed verzinnen waarom je niet zou gaan stemmen. Is er geen partij die bij je past? Het zijn er 28. Ik ben het ook niet totaal eens met de standpunten van de partij die mijn stem heeft binnen te harken. Maar met 28 partijen is er toch altijd wel iets dat een beetje met jouw idealen in lijn licht? En als je niet stemt omdat je hoopt dat dat opgepikt wordt als signaal dat je niet vertegenwoordigt wordt. Doe dat alsjeblieft niet want de stembiljetten hebben nu al bijna meer oppervlakte dan het kantoortje van Rutte. Oh en als je echt vindt dat alles kut is in het huidige systeem kun je het beste gewoon infiltreren en het van binnenuit helemaal kapot maken (https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/democratie/vraagen-antwoord/hoe-richt-ik-een-politieke-partij-op). En omdat ik weet (en sincerely hoop) dat we niet ernstig minderjarige lezers hebben zal dit voor jullie niet echt van nut zijn. Maar het feit dat de jongste verkiesbare kandidaat nog niet mag stemmen wil ik toch even melden.

Gymnorhina 22 22

Oftewel er is een 17 jarige chick die nog niet oud en wijs genoeg wordt bevonden om te bepalen welke bestuurders zij zou willen hebben in de regering, maar ze zou eventueel (als lijstduwer van de pvdd is het niet waarschijnlijk maar toch mogelijk) wel mogen regeren. Maar goed, al met al was de opkomst toch best wel goed. En of het nou door het mooie weer komt of omdat er allemaal mensen zijn die hun mening niet genoeg gedefinieerd hebben om normaal te gaan stemmen, maar wel heel graag tegen Wilders wilden stemmen, meer dan 4 op de 5 mensen heeft toch hun mening weer laten horen. En daarmee hebben ze ervoor gezorgd dat de PVV ook daadwerkelijk niet de grootste werd. Dat weerklinkt op het nieuws in de hele wereld. Nederland mag trots zijn. Van vele landen horen we nu “gefeliciteerd met het feit dat slechts ongeveer 1 op de 7 stemmers in jullie land kiest voor een partij met als partijprogramma een blaadje vol slecht uitgewerkte racistische plannen.

Wat natuurlijk het meeste opviel aan de uitslag was dat de PvdA totaal kapot gemaakt is. De kiezers zijn echt met een betonhamer los gegaan op de partij en hebben de zetels zo hard onder de collega’s van Asscher weggeslagen dat ze niet eens de tijd hadden om een poster of flyer aan een kiezer te geven voordat ze mega pijnlijk met hun stuitje op de grond knalden. Maar dat is natuurlijk hun eigen schuld. Als je vier jaar met de VVD hebt gereageerd is het minste wat je kan doen je excuses aanbieden aan je achterban. “Sorry dat we vier jaar lang hard hebben gestreden als moreel kompas tijdens het flink korten op subsidies in vele sectoren. Wat overigens echt nodig was om ons uit een dikke economische crisis te halen”.

Maar waar zijn al die rood beklede stoelen heen gegaan. Niet naar de PVV. En de VVD heeft ook geen zetels gewonnen.

Er zijn wat nieuwkomers die gezellig meedoen. Thierry Baudet heeft de helft van de zetels van zijn eigen peilingen, maar hij zit tegen mijn persoonlijke peilingen in, wel in de tweede kamer. Amsterdam nieuw-west en de grote steden in Zuid Holland hebben DENK de kamer in gelanceerd. De zeer intellectuele, pacifistische en ontwikkelde hoogopgeleide jonge hipsters en yuppen hebben cumulatief besloten dat D66 en GroenLinks toch hipper zijn dan de PvdA en VVD. En als laatste maar niet als onbelangrijkste, het CDA ging ook verdomde goed.

Dus dan komen we nu bij de periode van afwachten tot een coalitie gevormd is. En dat zal met vrij veel partijen moeten gaan. Waarschijnlijk heeft Rutte het hoogste woord, maar hij heeft wel hulp nodig. De PVV zal hij niet willen, maar wellicht kan hij met het CDA en D66 iets vormen. Dan heeft hij echter wel nog een andere partij nodig... met hoe het er nu voor staat (ja ik schrijf dit op het moment dat er nog geen definitieve uitslag is). Dus nu blijft de vraag luidden: Gaat Rutte een mooie regering neerzetten, krijgen we onverwachts Buma met een linkse regering of gaan we België achterna en wordt het een jaar lang onderhandelen? We zien het allemaal wel. En na het stemmen is de politiek toch niet meer zo interessant.

Mike Baudet Krol

Gymno

Gymnorhina 23

De perfecte passieve bedpartner Op zoek naar de liefde van je leven ben je elke keer teleurgesteld. Mensen waarmee je hebt gedate zijn het toch elke keer net niet, en genoegen nemen met minder daar doe je niet aan. Tegen de tijd dat je 40 jaar bent en overweegt om vijf katten te nemen om de eenzaamheid in bed te verzachten, zullen lotgenoten zich wellicht met een robot in bed begeven. Hé? Wat zeg je nu? Zijn we al zo ver?! Maak je klaar, de perfecte (bed)partner heeft een huid van staal en een hart van goud.

Het is eigenlijk geen nieuwe uitvinding, in 1983 werd door Clayton Bailey al getracht met metaal iets na te bootsen wat lijkt op een vrouwenlichaam. Dat was echter niet genoeg. De robot genaamd ‘sweetheart’ kon ook koffie zetten. De robot mocht echter niet meer tentoongesteld worden vanwege een petitie van vrouwen die het kunstwerk beledigend zouden vinden.

Na de poging van Clayton Bailey werd een succesvollere poging gedaan: Aiko. Aiko had sensoren op haar borsten en genitaliën om zo een primitieve respons te kunnen geven op aanraking. Door de groeiende seks industrie is de markt voor erotische attributen gegroeid en daarmee is de interess e van bedrijven aangewakkerd.

Zo heeft een bedrijf uit California, Abyss creations, aangekondigd in 1017 met een

levensechte seksrobot op de markt te komen. De poppen zijn te verkrijgen voor 15.000 dollar (minder dan een nieuwe Ford Fiesta) en hebben verwarmde genitaliën.

Ja, je leest het goed: dat is lekker voor in de winter! Wat een service!

Dat is niet alles, de robot is uitgerust met een breed netwerk aan sensoren en verwarming (tot lichaamstemperatuur) over het gehele oppervlak, op die manier kan aanraking resulteren in een respons. Verder zijn ze uitgerust met een heerlijk zachte synthetische stem om zachte lieve woordjes (of niet zo lief..) in het oor van hun gebruiker te kunnen fluisteren. Of de gebruiker deze dan zelf in moet stellen is nog de vraag.

sechte robot, en zo ja, mag je er dan mee trouwen? Mag je alles met een robot doen, zijn er dan nog grenzen?

Misschien eindigen we allemaal als permanente singles met vijf verschillende sekspoppen op de bank, in plaats van katten. Kunnen we niet meer verliefd worden op de imperfecte medemens om ons heen, worden we nog veeleisender en ontevredener als dingen of mensen niet precies zo zijn als we zouden willen. Kunnen 14-jarigen straks hun bedkunstjes oefenen met behulp van een soa-vrije, passieve, niet-egocentrische bedpartner die ze stiekem onder hun bed hebben, gekocht van het geld toen ze de Ford Fiesta van mama en papa verkochten met de smoes dat die gestolen was?

Moeten we deze ontwikkeling zien als hoogwaardige technologie die zich richt tot de seksuele behoeften van de uitermate zelfstandige individu (lees: forever single) , of tot een disrespect en ongenoegen naar de huidige (onvolmaakte) vrouwen van vlees en bloed?

Wat gebeurd er met het beeld van mannen (en vrouwen), als zij opgroeien met levensechte vrouwelijke of mannelijke robots bedoeld als seksspeeltje? Kan je verliefd worden op een leven-

Gymnorhina 24

Gymno

Gymnorhina 25

Antwoord Omschrijving Epidermis Opperhuid Bilirubine Afvalstof bij afbraak van oude rode bloedcellen Telencephalon Eindhersenen Acetylcholine Neurotransmitter Xanthofyl Gele bladkleurstof Bacteriofaag Virus die zijn DNA in een bacterie injecteert Cuticula Laagje van vet- en wasachtige stoffen Endosperm Kiemwit Hydrofyt Waterplant Honingklier Nectarium Hemofilie Erfelijke bloedziekte Antigeen Molecuul dat in staat is een reactie van het afweersysteem op te wekken Leptine Peptidehormoon betrokken bij hongergevoel Herpetologie Studie der reptielen en amfibieĂŤn Placode Begin van de embryonale ontwikkeling van de zintuigen Natrium Ion wiens influx belangrijk is in het actiepotentiaal Hoxgenen Groep genen verantwoordelijk voor segmentering Methylering Epigenetische modificatie DesoxyribonucleĂŻnezuur Macromoleculaire drager van erfelijke informatie Lysosoom Organel Plasmodesma Open kanaaltje in een plantencelwand Ebola Recentelijke epidemie Glossopharyngeus Naam van de tong-keelzenuw COPD Longziekte vaak veroorzaakt door roken Pericarditis Ontsteking van het hartzakje Olifant Zwaarste landdier Varkensneusvleermuis Kleinst bekende zoogdier Fennek Vossoort met de grootste oren Nemo Naam van een vis en Amsterdams museum

Antwoorden kruiswoordpuzzel

Biopuzzel 1

2

3 4

5

6 7

8

9

10

11

13

12

14

15

16

18

17

19

20 21

22

23 24

26

25

27

28

29

Across Down 7.Across Opperhuid 1. Ion wiens influx belangrijk is in het actiepotentiaal Down 2. Laagje van vet- en wasachtige stoffen 10. Nectarium 11. Begin van de embryonale ontwikkeling van de zintuigen 3. Vossoort met de grootste oren 4. Eindhersenen 12. Peptidehormoon betrokken bij hongergevoel 15. Studie der reptielen en amfibieĂŤn 5. Kleinst bekende zoogdier 16. Naam van de tong-keelzenuw 6. Erfelijke bloedziekte 8. Recentelijke epidemie 18. Macromoleculaire drager van erfelijke informatie 21. Groep genen verantwoordelijk voor segmentering 9. Ontsteking van het hartzakje 13. Molecuul dat in staat is een reactie van het afweersysteem op 22. Organel 23. Longziekte vaak veroorzaakt door roken te wekken 25. Open kanaaltje in een plantencelwand 14. Virus die zijn DNA in een bacterie injecteert 17. Neurotransmitter 26. Epigenetische modificatie 19. Gele bladkleurstof 28. Afvalstof bij afbraak van oude rode bloedcellen 29. Zwaarste landdier 20. Kiemwit 24. Naam van een vis en Amsterdams museum 27. Waterplant antwoorden zie vorige blz.