نرخ 1000 :دینار
رۆژنامەیەکی سیاسیی گشتیی ئەهلییە
ژماره ( )1750چوارشهممه 201٨/4/1٨
6
هەفتەی یەکەم
گرهو لهسهر دەنگەکانی ههولێر دەکرێت
Reklam
«بەڕابردوومان هەڵمان بسەنگێنن»
4
لێرەوە کێکەکەی بەغدا رەنگ دەکرێت 5 فۆتۆ:
شەقامەکانلەڕۆژییەکەمدائاڵووااڵبوون
Reklam
دەنگی ئیسالمیەکان بۆ كێ دەچێت
7 هێزە ناکۆکەکان: رێز لە ئیرادەی دەنگدەر دەگرین
«ئهوانهى دهڵێن وهن کۆین حهرامه ،لهپشتى قاچاغچییهکانى بتکۆینن»
3
9 لەسەدا 11ی پاڵێوراوانی هەرێم لە لیستە عەرەبیەکانن
2
راپۆرت و بەدواداچون
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
hawlatihawal@gmail.com
لهسێرۆژییهکهمىبانگهشهدا18سهرپێچی تۆمارکراون،بهاڵمهیچتهشهیرێکنهبووه نهجات ئهحمهد کۆمیسیۆنى ب���ااڵى سهربهخۆیی ههڵبژاردنهکان رایگهیاند له سێ رۆژی یهکهمى ههڵبژاردنهکاندا 18سهرپێچی تۆمارکراون ،هیچ جۆره تهشهیرێک یان دژایهتییهکى یهکتر نهکراوه. م��ازن ع��ب��دل��ق��ادر ،س��ەرۆک��ی دەس��ت��ەی
ک��ۆم��ی��س��ی��ۆن��ی ب����ااڵی س��ەرب��ەخ��ۆی��ی هەڵبژاردنەکانی عێراق لە هەرێمی کوردستان ،لهبارهى پێشێلکارییهکان ل����هم����اوهى س���ێ رۆژى راب�������ردوودا ب��ه وت «پێشێلکارییهکانى سێ رۆژى ب��ان��گ��هش��هى ه��هڵ��ب��ژاردن��هک��ان، ب��هش��ێ��وهی��هک��ى گشتى ب��اش��ه ،ک��ه 18 سهرپێچى تۆمارکراوه ،بهاڵم سهرپێچى
گهوره نین» ل��هب��ارهى ج��ۆرى سهرپێچییهکانهوه، م��ازن وتى «له ههڵواسینى پۆستهر و الفیتهکانیان رێنماییهکانى کۆمیسیۆنى بااڵى سهربهخۆیی ههڵبژاردنهکانیان رهچ��اون��هک��ردووه ،وێنهکانیان لهسهر رێنماییهکانى ه��ات��ووچ��ۆ و دی���وارى قوتابخانهو نهخۆشخانهکان و پارک و
شوێنه گشتییهکان بهکارهێناوه« جێگرى س��هرۆک��ى کۆمیسیۆنى بااڵى سهربهخۆیی ههڵبژاردنهکان وتیشى »خۆشبهختانه لهماوهى ئهم سێ رۆژهى بانگهشهى ههڵبژاردنهکاندا هیچ جۆره تهشهیرێک ی��ان دژایهتییهکى یهکتر نهکراوه«.
حکومهتسێمژدهبهسێئهگهرهوهدهبهستێتهوه ل��ه پهرلهمانى ک��وردس��ت��ان ک��ه زۆرت��ری��ن ب��ن��دی��واری��ان ه��هی��ه ،نایهڵن ئ��هو یاسایه پهسهند بکرێت له ههڵبژاردنهکاندا له بهرژهوهندى ئهوان نابێت ،ئهگهر مووچهى ئهو بندیوارانه ببڕدرێت». وتیشى «بڕوا ناکهم دواى ههڵبژاردنهکانیش ئهو یاسایه پهسهند بکرێت ،چونکه ئهو هێزانه مهسهلهیهکى تر دهورووژێ��ن��ن و لهبیرى خهڵکى دهبهنهوه«.
مژدەکانی پێش هەڵبژاردن هاواڵتیانی لەدودڵی رزگار نەکردوە هیوا غفور حکومهتى ه��هرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان لهسهر بنهماى ئهگهر ،سێ م��ژده به هاواڵتیانى ک��وردس��ت��ان ئ����هدات ،رای��دهگ��هی��هن��ێ��ت له کاتى بهردهوامبونى ئهگهرهکاندا موچهى فهرمانبهران مانگانه دهرێ��ت و بهنزین نرخى کهم دهکرێتهوهو دابهشکردنى تهوت بهسهر هاواڵتیانیشدا بهردهوام دهبێت. سیستهمى نوێى مووچه ب��هردهوام دهبێت ئهگهر بهغدا پاره بنێرێت. ل��ه ک��ۆت��ای��ی م��ان��گ��ى ئ�����ازارى ئ��هم��س��اڵ��دا حکومهتى ههرێمى کوردستان کۆنگرهیهکى رۆژنامهنووسیدا کهمکردنهوهى پاشهکهوتى م��ووچ��هى راگ��هی��ان��د .ل��ه ک��ۆب��وون��هوهک��هدا سهرۆکى حکومهتى ههرێمى کوردستان و وهزیرى دارایی ئامادهی بوون. رێباز حهمالن وهزی��رى دارای��ی حکومهتى ه���هرێ���م���ى ک���وردس���ت���ان ل����هو ک��ۆن��گ��ره رۆژنامهنوسییهدا رایگهیاند «دابهشکردنى
مووچه به سیستهمى نوێ بهردهوام دهبێت و پاشهکهوتى م��ووچ��ه ک��هم دهک��هی��ن��هوه، ئهگهر بهغدا بهردهوام بێت له ناردنى پاره بۆ ههرێمى کوردستان و ئهمریکاش بڕى 35 ملیار دینار بۆ هێزهکانى پێشمهرگه بنێرێت و داهاتى ناوخۆش ههبێت«. وتهکانى وهزیرى دارایی ،چهند جارێکیش ل��هالی��هن وت��هب��ێ��ژى حکومهتى ههرێمى کوردستانهوه جهختى لێکراوهتهوه ،که سیستهمى نوێى مووچه و کهمکردنهوهى پاشهکهوت ،پهیوهسته به ناردنى مووچه لهالیهن بهغداوه. سهفین دزهیى وتهبێژى حکومهتى ههرێمى ک��وردس��ت��ان چ��هن��د ج��ارێ��ک و ل��ه چهند بۆنهیهکى جیاوازدا رایگهیاندووه «ئهگهر بهغدا مانگانه بڕى 317ملیار دینار بنێرێت و داهاتى ناوخۆش ههبێت ،ئ��هوا ئێمهش دهتوانین مانگانه بهپێى ئهم سیستمه نوێیه مووچه دابهش بکهین». پاشکهوتى موچه به چهند ئهگهر الدهچێت
فۆتۆ : پاشهکهوتى مووچه کۆتایی دێ��ت ،ئهگهر بهغدا 38ملیار دینار بنێرێت و یاساى خانهنشینى ل��ه پ��هرل��هم��ان��ى ک��وردس��ت��ان پهسهند بکرێت. سهمیر ه��هورام��ی ،راوێ��ژک��ارى میدیایى قوباد تاڵهبانى ،جێگرى سهرۆکى حکومهتى ههرێمى کوردستان رایدهگهیهنێت ئهگهر حکومهتى عێراقى ئیلزام بێت که بڕى 38 ملیار دینار له بودجهى سیادى بۆ هێزى پێشمهرگه بنێرێت و یاساى خانهنشینى له پهرلهمانى کوردستان پهسهند بکرێت ،دوو مانگى داهاتوو دهتوانن پاشهکهوتى مووچه ههڵبگرن. سهمیر ههورامى له لێدوانێکیدا بۆ وت��ى «بهپێى ئ��هم سیستمه نوێیهى که مانگى رابردوو راگهیهنرا ،حکومهتى ههرێم پێویستى به بڕى 720ملیار دینار مانگانهیه ب��ۆ م��ووچ��ه ،ب��ۆ پێدانى ئ��هو ب��ڕه پارهیه حکومهتى ههرێم جگه له داهاتى ناوخۆ و نهوتى فرۆشراو ،پشتى به 317ملیار و 540
ملیۆن دینارى حکومهتى عێراق بهستووه«. سهمیر ههورامى وتى «ئهگهر حکومهتى عێراقى ئیلزام بێت و 38ملیار دینار له بودجهى سیادى بۆ هێزى پێشمهرگه بنێرێت که بهپێى یاساى بودجه حکومهتى عێراق دهبیێت بینێرێت و یاساى خانهنشینیش له پهرلهمانى کوردستان پهسهند بکرێت، دوو مانگى داهاتوو دهتوانین پاشهکهوت ههڵبگرین». لهبارهى پهسهندکردنى یاساى خانهنشینى ک��ه ل��ه ئ��ێ��س��ت��ادا دواى پ��هس��هن��دک��ردن��ى دووب���اره گ��هڕێ��ن��راوهت��هوه ب��ۆ پهرلهمانى کوردستان بهمهبهستى دهستکاریکردنى که ناڕهزایهتییهکى زۆرى شهقامى لێکهوتهوه، ئ��هن��دام��ێ��ک��ى پ��هرل��هم��ان��ى ک��وردس��ت��ان رایدهگهیهنێت ،پێدهچێت ئهو یاسایه ههر جێبهجێ نهکرێت. ئهبوبهکر ههڵهدنى ،ئهندامى پهرلهمانى ک��وردس��ت��ان ل��ه ف��راک��س��ی��ۆن��ى یهکگرتوو ب��ه راگ��هی��ان��د «چ��هن��د الی��هن��ێ��ک
بهنزین دهبێته 500دینار ئهگهر بهغدا دابینى بکات ئ��هن��دام��ێ��ک��ى ل��ی��ژن��هى وزهو س��هرچ��اوه سروشتییهکان له ئهنجومهنى پارێزگاى سلێمانى ئهوه ئاشکرا دهکات ،ئهگهر بهغدا بهنزینى پێویست دابینبکات ،ئهوا یهک لیتر بهنزین بهنرخى 500دینارو بهشێوهى کارت دهدرێته شۆفێران. د.غالب محهمهد سهرۆکى لیژنهى وزهو سهرچاوه سروشتییهکان له ئهنجومهنى پارێزگاى سلێمانى به وت «لهماوهى ڕاب��ردوودا نوسراویان بۆ وهزارهت��ى نهوتى عێراق کردووه که بهشه بهنزینى پێویست داب��ی��ن ب��ک��هن ،ب����هاڵم ت��ائ��ێ��س��ت��ا وهاڵم���ى نوسراوهکهیان نهدراوهتهوه«. ئ��هو ئ��هن��دام��هى ئهنجومهنى پ��ارێ��زگ��اى سلێمانى دهڵێت «ئهگهر بهغدا ڕهزامهندى لهسهر داواکهیان دهرببڕێت ،ئهوا میکانیزمى دابهشکردنى ئهو بهنزینه دیاریدهکهن و چهند بهنزینخانهیهک دهستنیشاندهکرێت که بهنزینهکهیان بهسهردا دابهشبکرێت و نرخى یهک لیتر بهنزینیش دهبێته 500 دینار» نهوت دابهشدهکرێت ئهگهر له بهغداوه بێت مژدهیهکى ترى حکومهتى ههرێمى کوردستان بۆ هاواڵتیان پێدانى نهوتى سپییه ،ماوهى چوار مانگه پرۆسهى دابهشکردنى نهوت له پارێزگاى سلێمانى بهشێوهیهکى سست و خاو دهستى پێکردووهو له ماوهى ئهو چوار مانگهدا تهنها چوار مهڵبهند له ناوهندى شارى سلێمانى نهوتى وهرگرتووه. ههڵمهتى دابهشکردنى نهوت له سلێمانى ل��ه 12/21ى س��اڵ��ى راب����ردوو ل��ه سلێمانى دهس��ت��پ��ێ��ک��ردووهو ل��ه ئێستاشدا بههۆى نههاتنى نهوت له بهغداوه وهستاوه. ح��هم��ه ح��س��ێ��ن ،ب���هڕێ���وهب���هرى ن���هوت و کانزاکانى سلێمانى له لێدوانێکدا به راگهیاند «ئ��هگ��هر بهغدا ن��هوت بنێرێت، ئهوا دابهشکردنى نهوت دهستپێدهکاتهوهو دابهشى دهکهن».
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
راپۆرتوبەدواداچون
3
دوو مانگى تر ئهنجومهنى پارێزگاکانى ههرێم دهبنه کار بهرێکهر داوادهکرێتلهگهڵپهرلهمانىکوردستان،ههڵبژاردنىئهنجومهنىپارێزگاکانیشئهنجامبدرێت هاواڵتى ت �هن��ه��ا دوو م���ان���گ ،م�����اوهى ی��اس��ای��ی ئهنجومهنى پارێزگاکان ماوه ،دواى ئهوه دهب��ن�ه ک��ار ب�هرێ��ک�هر ،خواستێک ههیه که داوادهک���ات لهگهڵ ههڵبژاردنهکانى پ�هرل�هم��ان��ى ک��وردس��ت��ان ،ئهنجومهنى پارێزگاکانیشئهنجامبدرێت. بهو پێیهى ههڵبژاردنهکانى ئهنجومهنى پارێزگاله2014/4/30ئهنجامدرا،بهاڵمله 2014/6/24یهکهم کۆبونهوهی ئهنجامداوه،
تهنهادوومانگێکلهبهریانداماوه،دواى دوو مانگى ت��ر ئ��ی��دارهى پارێزگاکانى ههرێمدهبنهکاربهرێکهر. مههدىئهبوبهکر،سکرتێرىئهنجومهنى پ��ارێ��زگ��اى سلێمانى لهلێدوانێکدا به ه���اواڵت���ىوت «ن���وس���راوىڕهس��م��ی��ی��ان ئ��اڕاس��ت��هى س �هرۆک��ای �هت��ى حکومهتى ههرێمىکوردستانکردووه،سهبارهتبه ئامادهکاری بۆ ههڵبژاردنى ئهنجومهنى پ��ارێ��زگ��اک��ان ،ب��هاڵم تائێستا وهاڵم��م��ان نهدراوهتهوه«.
وت��ی��ش��ى«داوام�������انک������ردووهل �هگ �هڵ ههڵبژاردنهکانى پهرلهمانى کوردستاندا، ههڵبژاردنى ئهنجومهنى پارێزگاکانیش ئهنجام بدرێت ،ههم ل �هڕووى داراییهوه ت��ێ��چ��ووىک �هم��ت��ردهب���ێ���ت،ه����همبۆ هاواڵتیانیشباشتره«. تائێستاحکومهتىههرێمىکوردستانو پهرلهمانىکوردستانوکۆمیسیۆنىبااڵى سهربهخۆى ههڵبژاردنهکان بۆ راپرسى و ههڵبژاردنلهسهر وادهى دیاریکراو بۆ ههڵبژاردنهکانى پهرلهمانى کوردستان
ڕێکنهکهوتوون. سکرتێرىئهنجومهنىپارێزگاىسلێمانى، ئ��هوهش��ىروون���ک���ردهوهح��ک��وم�هتیان پهرلهمانى ک��وردس��ت��ان ه �هر کاتێکیان دیاریکرد بۆ ههڵبژاردنهکانى پهرلهمانى کوردستان ئیتر لهمانگى ههشت یان نۆ بێت،دهتواننئهنجومهنىپارێزگاکانیش لهههمان رۆژدا دی��ارى بکهن تا پێکهوه ئهنجامبدرێت. ه �هرل �هم��ب��ارهی �هوه،ف �هرح��انجهوههر ئهندامىفراکسیونىپارتىلهپهرلهمانى
ک��وردس��ت��انب �هه��اواڵت��ىراگ �هی��ان��دکه خواستى ئ��هوه ل�ه الی��هن حکومهتهوه ههیه ه �هردوو ههڵبژاردنى ئهنجومهنى پ��ارێ��زگ��اک��ان و پ�هرل�هم��ان��ى کوردستان پێکهوه بکرێت ،رونیشیکردهوه وهکو پارتىلهگهڵئهورایهدان. ه�هروهه��اوت��ى«ب��ۆئ��هوهىخهرجیهکى زۆرت����رل��هس��هرح��ک��وم �هتن �هک �هوێ��ت، واباشتره پێکهوه بکرێن و حکومهتیش لهگهڵئهوبۆچونهدایه«.
عادلنوریلهبارهىفهتواکهىلیژنهىفهتوابۆدهدوێت:
«ئهوانهى دهڵێن وهن کۆین حهرامه ،لهپشتى قاچاغچییهکانى بتکۆینن» ع��ادل ن��وری پهرلهمانتاری یهکگرتووی ئیسالمی کوردستان ،که هاوکات بازرگانى دراوى ئهلیکترۆنى وهن��ک��ۆی��ن دهک���ات، رای��دهگ �هی �هن��ێ��تئ��هوان��هىک �هف �هت��واى ح �هرام��ک��ردن��ىدراوهک���هی���اندهرک����ردوه لهپشتى«قاچاغچییهکانىبتکۆینن». وهن ک���ۆی���ن و ب��ت��ک��ۆی��ن دوو دراوی ئهلیکترۆنین ،خهڵکانێک له کوردستان مامهڵهوکڕینوفرۆشتنىپێوهدهکهنبه مهبهستىقازانج،زۆرینهىبهکارهێنهرانى ئ��هم دوو دراوه ب���هوه ن��اس��راون ک �ه له ئیسالمیهکانن. ههفتهىرابردوولیژنهىفهتواىههرێمى کوردستان رایگهیاند که مامهڵهکردن به دراوی وهنکۆینهوه حهرامه ،عادل نوری کهیهکێکهلهکهسهدیارهکانىنێودراوى وهنکۆینن و له راب��ردوودا مارکێتینگێکى زۆریبۆکردوه،دهڵێتئهوانهىفهتوایان داوه«ئههلیبوارهکه«نین. ع��ادلن���ورى،ب�هوت»ن��اوهڕۆک��ى فهتواکه تهناقوزات و دژبهیهکى زۆرى تێدایه،ئهمپرسههىئهوهنییهلیژنهى فهتوا بهبێ ئهوهى گوێ بگرن له الیهنى بهرانبهر فهتوایهک دهربکهیت ،دهب��وو ئ��هوان��هى ئههلى ئ��هو ب����وارەن قسهیان بکردایه«. لیژنهى بااڵى فهتوا لهههرێمى کوردستان له2018/4/5راگهیهنراوێکىباڵوکردهوهکه تێیدا دهڵێت «بڕیارماندا به مامهڵهکردن بهو دراوه ئهلیکترۆنیه و هاوشێوهکانى ل �هروان��گ �هى فیقهى ئیسالمى ئ��اڵ��ۆز و یاساغونادروستهودراوێکىگریمانهییه، شهریعهتى ئیسالمیش مامهڵهکردن به دراوىگریمانهیىپێدروستنییه«. عادلنورىوتى«دهیههاکهسىمهکتهبى سیاسىالیهنهئیسالمییهکانئههلىنوێژو تاعهتت لهسهدا 99ى ئهوانهى ئهم ئیشه
ناوهڕۆکى فهتواکهتهناقوزات ودژبهیهکىزۆرى تێدایه دهکهنئههلىحهراموحهاڵڵن،بهتهنگى دیندارىخۆیانهوهدێنوخۆیاندهپارێزن لهحهراموبهرچاوڕۆشنن». وتیشی«ئهوکهسانهىنهیارىوهنکۆینن، جهماعهتى (بت کۆینن) ،ئهم ملمالنێیه لهنێوان دوو کۆمپانیایه ،هیچ رهبتى ب �هوه نییه ئهمه ح�هرام�ه ی��ان حهاڵڵه، ئهوانهى دهڵێنن حهرامه ،ئهوانه لهپشتى قاچاغچییهکانىبتکۆیینن». ئیسالمیهکانى کوردستان مامهڵهیهکى زۆر به بیتکۆین و وهنکۆینهوه دهک�هن، ئهوانهىکهسهربهیهکگرتووىئیسالمی و سهلهفیهکانن زیاتر مامهڵه به دراوی وهنکۆینهوهدهکهن،ههروههائهوانهشیکه مامهڵهبهبیتکۆینهوهدهکهنزیاترسهر بهکۆمهڵىئیسالمین. ئ��هوهى زیاتر مارکێتینگى بۆ دهکرێت دراوی وەن���ک���ۆی���ن���هوه ک���ە ه��ێ��ش��ت��ا له هیچ ب��ۆرس�هی�هک��دا ب��وون��ى ن��ی�ه ،بهڵکو دهستاودهستلهگهڵکڕیاردارێکدهکهونو پێیان دهڵین که کۆتایی ئهمساڵ دراوهکه دهچێته بۆرسهوهو دواتر ئهکاونتیان بۆ دروستدهکرێت ،بهاڵم بتکۆین جیاوازهو له بۆرسهکانى ئاڵوگۆڕی دراودا ههیهو رۆژان��ه زیاتر ملیارهها دۆالر مامهڵهى پ��ێ��وهدهک��رێ��ت و ئ �هو ک�هس�هى مامهڵهى پێوهدهکات ئ��اگ��اداری وردهک���اری حسابی
عادلنوری،پەرلەمانتارییەکگرتوو خۆیهتى. بهاڵم ئهوانهى له ناو کۆمهڵى ئیسالمی مامهڵه بهم دراوهوه دهکهن ،رێکدهکهون لهگهڵکڕیارداکهدراوهکهىبۆبکڕنبهو پێیهىکهسێکلەسهرەتادامامهمهڵهبهم دراوهوهبکاتپێویستىبهشارهزاییههیه،
واتهئهوانتهنهابۆیاندهکڕنوپارهیهکى زیاتریانلێوهردهگرن. ب �هاڵم مامهڵهکردن به دراوى وهنکۆین ج��ی��اوازه ،ئ �هو کهسهى که مارکێتینگی بۆ دهک��ات کۆمپانیاکه بهشێک قازانجى پێدهداتلهومامهڵهیهدا.
بیتکۆین لهساڵى 2009لهالیهن کهسێکهوه ب�هن��اوى ساتۆشى ناکۆمۆتۆ دروستکرا، سهرهتانرخىههربیتکۆینێکتهنیا0.003 دۆالربوو،بهاڵمساڵىرابردوونرخىههر بیتکۆینێکگهیشته20ههزاردۆالرودواتر دابهزییهوهبۆخوار10ههزاردۆالر.بهاڵم وهنکۆین لهالیهن ئافرهتێکهوه بهناوى د.رۆج��ا ئیگنهتۆڤا دروستکراوهو نرخى راستهقینهىئهمدراوهدیارنیهبهوپێیهى لهبۆرسهدانییه،تهنهاکۆمپانیاکهخۆى نرخێکىبۆداناوهوناوهبهناوهنرخهکان ب��هرزدهک��ات��هوه ،ت��ا ئێستا کهسی کڕیار ناتوانێت دراوهک��هى بفرۆشێتهوه ،بهاڵم کڕیاریبتکۆیندهتوانێتبیفرۆشێتهوه. م����اوهىدووس��اڵ �هم��ام �هڵ �هک��ردنب�هو دراوانهلهنێو ئیسالمییهکانى کوردستان بهتایبهتىیهکگرتووىئیسالمىوکۆمهڵى ئیسالمى رهواج��ى زۆرى پهیدا ک��ردووه، الیهنگرانىههردووالشبهسهردراوهکاندا دابهشبوونوخۆیانبهڕکابهرییهکتری دهزان��ن ،لهکاتێکدا ئهو دوو کۆمپانیایه خۆیان رکابهری له نێویانیادا نییه ،بهو پێیهىشێوازیئیشیانجیاوازه. ئ������هم������ی������ن������دارىی�����هک�����گ�����رت�����وو لهڕوونکردنهوهیەکدا که رۆژى 2018/1/2 ب��اڵوی��ک��ردهوه،رای��گ �هی��ان��د«م��اوهی �هک �ه گفتوگۆ ل �هس �هر ب��اب�هت��ى (بیتکۆین) و (وهنکۆین) دهکرێت ،که گوایهکاسپییهکه لهناو یهکگرتووهکاندا رهواجى پێدهدرێ. راشکاوانه رایدهگهیهنین ،بههیچ جۆرێک دوور و نزیک ئ�هم بازرگانییه وههمىو ن��اڕوون �ه،پ�هی��وهن��دىب�هح��زب�هوهنییه، ئێمهش لهزارى خهڵکهوه بیستوومانهکه کهسانێکتووشبوونومومارهسهىدهکهن و،بازاڕىبۆگهرمدهکهن». ئ��هم��ی��ن��دارىی �هک��گ��رت��ووئ��ام��ۆژگ��ارى ئ��هن��دام��ان��ىح��زب��هک��هىک���ردب���ووکه خۆیان»بهمکاسبییهوههمییهوهخهریک نهکهن».
4
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
راپۆرت و بەدواداچون
دەنگی ئیسالمییەکان بۆ کێ دەچێت؟ قاسمگهاڵڵى،بهرپرسیدهزگاىههڵبژاردنىیهکگرتوو
هاوژینعومهربهرپرسىناوهندىههڵبژاردنىکۆمهڵ:
دهنگی زۆرێک له دهنگدهرانى ئیسالمى بۆ ئێمهیه
دەنگی ئیسالمیەکان لهبهرژهوهندی ئێمه دهشکێتهوه
ئێمه وهکو یهکگرتووى ئیسالمى کوردستان دان��گ��دهران دابهشناکهین بۆ ئ��هوهى ئهمه ئیسالمی ی��ه ئ��هم��ه عهلمانى ی��ه ،ئێمه داواکارین له دهنگدهرانى ههرێمى کوردستان، ئ��ازادان��هو ئازایانه له رۆژى ههڵبژاردن ب���هش���دارى پ���رۆس���هى ه��هڵ��ب��ژاردن��هک��ان��ى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق بکهن و ههر دهنگدهرێک به ئیرادهى خۆى ئازاده ،دهنگ به کێ دهدات ،ئێمه ئیرادهى دهنگدهرمان ال گرنگه ،که بهشێوهیهکى ئازادانه دهنگى
خۆى بدات و ئهو کهس و الیهنهى که خۆى ههڵى دهبژێرێت ،دهنگى پێدهدات. ئێمه له لیستى 175که لیستى یهکگرتووى ئیسالمى کوردستانه لهگهڵ بزوتنهوهى ئیسالمى کوردستان دا پێکمان هێناوه، چ��اوهڕوان دهکهین که ژمارهیهکى زۆر له دهنگدهرانى ئیسالمى و غهیرى ئیسالمیش دهن���گ ب��ه لیستهکهمان ب���دات ئ��هم��هش لهبهرئهوهى که ئێمه هیچ خانهنشینییهکى نایاسایی و بندیوارێکمان نییه ،ئێمه لهو ب��ارهی��هوه س��هرم��ان ب���هرزه ،دهن��گ��دهران��ى کوردستان ،ئهوهنه هۆشیارن که کهسى باش و دهستپاک لهکهسى گ��هن��دهڵ و بندیوار جیابکاتهوه. بهشێکى تر ل��هو دهن��گ��دهران��هى که دهنگ به لیستى یهکگرتووى ئیسالمى کوردستان دهدات ،ههندێکیان لهبهر الیهنى دیندارى و ئیسالمییه ،که ههست دهک��ات خۆى تیا ئهبینێتهوه ل��هو لیستهدا ،ههندێکى تر ل��هب��هرئ��هوهى حزبێکى مهبدهئى خ��اوهن راى خۆى دهوێت که سهر به هیچ واڵتێک نهبێت. کاریگهرى پاڵێوراوهکانیش که لهلیستى یهکگرتووى ئیسالمى کوردستاندا خۆیان پ����ااڵوت����ووه ،ئ���هو پ��اڵ��ێ��وراوان��ه الی��هن��ى کۆمهاڵیهتى و کهسایهتى خۆیان ههیه، ک��ه وا دهک���ات خهڵکى دهن��گ��ى پێبدهن. ههروهها رابردووى پاکى ئێمه ،که شتێکى واى تیانیه لهکهیهک بێت و هاواڵتیان روویان نهیات دهنگمان پێبدات راستگۆیی و درۆ ن��هک��ردن ل��هگ��هڵ دهن��گ��دهران��م��ان له پێشوودا که ئهمانهتى دهنگهکانیان بووینه.
هێز و ق��هواره ئیسالمییهکانى کوردستان ،ههر له سهرهتاى دروستبوونى قهوارهى سیاسیى ههرێمهوه، بهشداریى کارایان له پڕۆسهکانى ههڵبژاردندا کردووه، کۆى ئهم هێزانه خاوهنى رێژهیهکى دیارى دهنگدهرانى ههرێم و ناوچه کوردستانییهکانى دیکهى دهرهوهى ههرێمیش بوون. ه��ێ��زه ئیسالمییهکان ب��ه پ��ل��هى ی��هک��هم چ��اوی��ان لهسهر دهنگه یهکالبووهکانى خۆیان و پاشانیش دهنگى خۆڵهمێشیى ئیسالمیى ب���ووه ،ئ��هو دهنگه خۆڵهمێشییانهش له ههر خولێکى ههڵبژاردندا له خزمهتى ئهو هێزهى ئیسالمییهکان شکاونهتهوه ،که خاوهنى شوناسى ئیسالمیى دیارتر و ههروهها خاوهنى ڕووداوى سیاسى و ههڵوێستى گهوره بووه ،بۆ نموونه له ههڵبژاردنى خولى دووهمى پهرلهمانى کوردستان له ٢٠٠5و ههروهها ههڵبژاردنى یهکهمى پهرلهمانى عێراق له دواى ڕووخانى ڕژێم له ،٢٠٠5دهنگى خۆڵهمێشیى ئیسالمییهکان و جهماوهى ئیسالمخوازى کوردستان به خزمهتى لیستى کۆمهڵى ئیسالمیى شکانهوه ،چونکه ئهوکات ئ��هم حیزبه دووچ���ارى قوربانى و ستهمى گ��هوره ببوویهوه و کهسى یهکهمیشى له زیندانى ئهمریکییهکان بوو. ه��هرچ��ى پ��هی��وهس��ت ب��ه ه��هڵ��ب��ژاردن��هک��ان��ى خولى پهرلهمانى عێراقیشه ،که وا بڕیاره له 1٢ى ئایاردا بهڕێوه بچێت ،ههموو پێشنبینى و ڕاپرسییهکان بهو ئاڕاستهیهدا چ��وون ،که بۆ جارێکى دیکهش لیستى کۆمهڵى ئیسالمیى دهتوانێت سهرکهوتنێکى گهوره بهدهست بهێنێتهوه ،نهک تهنها دهنگى ئیسالمییهکان، بهڵکو دهنگى بهشێک له هێزهکانى دهرهوهى بازنهى ئیسالمییهکانیش بۆ خۆى ببات ،ئهویش به هۆى ههڵوێسته سیاسییه دیارهکانى و مانهوهى وهکو هێزێکى ئیسالمیى تهنها له بهرهى گهل و خواسته ڕهواکانى جهماوهر و تێکهڵنهبوونى به پڕۆژه ستهمکارییهکانى دهسهاڵت!
دروستبوونى لیستى نوێ له ههرێمى کوردستان ،بهم شیوازهى ئێستایهوه که ههیه ،ناتوانێت کاریگهریى نهرێنیى لهسهر دهنگى هێزێکى ئیسالمیى وهکو کۆمهڵ دروست بکات ،ئهمهش هۆکارگهلى خۆى ههیه ،لهوانهش پهیوهندیى به بیرکردنهوهى تاکى ئیسالمییهوه ههیه، که هیچ کات ئامادهیى نییه دهنگ به لیستێک بدات شوناسه ئیسالمییهکهى بهرجهسته و ئاشکرا نهبێت. پاشانیش کۆمهڵى ئیسالمیى که ئێستا چاوهڕێى ئهوهى لێدهکرێت دهنگێکى زۆرى ئیسالمییهکان و جیا له ئیسالمییهکانیش بۆ خۆى مسۆگهر بکات ،ئیدى چۆن ڕێگهى تێدهچێت بۆخۆى ببێته قوربانیى لیستى نوێ لهم ههلومهرجه ههستیارهدا.
110دهرچووی بهرههمی خۆپیشاندانهکان «ئهمکۆلێژهبهرههمیخۆپیشاندانهکانیدانیشتوانیسهیدسادقوشههیدبڕیاره« بۆ یهکهمجار 11٠خوێندکاری کۆلێژی زانسته مرۆڤایهتییهکانی سهیدسادق، ئاههنگی دهرچ��ون��ی��ان گ��ێ��ڕاو ئهمهش دهبێته یهکهم خولی دهرچ��ووان��ی ئهو کۆلێژه ،که کردنهوهکهی یهکێک بوو له داواکارییهکانی خۆپیشاندهرانی قهزای سهیدسادق لهساڵی ٢٠14دا. ل����هو خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ان��هدا گ��هن��ج��ێ��ک بهناوى بڕیار حهسهن فیشەکى هێزه ئ��هم��ن��ی��ی��هک��ان��ى ب���هرک���هوت و گیانى لهدهستدا ،دواتر داواکرا ناوى کۆلێژهکه بکرێت به کۆلێژى «شههید بڕیار» بهاڵم بههۆى ئهوهى پێچهوانهى رێنماییهکانى خوێندنى بااڵ بوو ،نهکرا. لهو خۆپیشاندانهدا سهیدسادقییهکان چ��هن��د داواک��اری��هک��ی��ان ه��هب��وو ل��هوان��ه گهڕاندنهوهی فهرمانگهکانی سهیدسادق
ل��ه ه��هڵ��هب��ج��هوه ب��ۆ س���هر پ��ارێ��زگ��ای سلێمانیو جێبهجێکردنی پ���رۆژهی خزمهتگوزاریی و ک��ردن��ەوەی کۆلێژو پهیمانگاو و پێکهێنانی دوو ناحیهی نوێ، لهدوای خۆپیشاندانهکانیش ئهنجومهنی وهزیرانی هەرێم بڕیاریدا 55ملیار دینار بۆ چهند پ��رۆژهی��هک��ی ستراتیژیی بۆ سنوری قهزاکه خەرج بکات. دک��ت��ۆر س���هالم ع��هب��دول��ک��هری��م راگ��ری ک��ۆل��ێ��ژی زان��س��ت��ه م��رۆڤ��ای��هت��ی��هک��ان��ی سهیدسادق ،بههاواڵتی وت «ئهم کۆلێژه بهرههمی خۆپیشاندانهکانی دانیشتوانی سهیدسادق و شههید بڕیاره ،که لهوکاتهدا یهکێک بوو لهداواکاریه سهرهکیهکانی خۆپیشاندهران و ئهنجومهنی وهزیران و وهزارهتهکانی خوێندنی بااڵو پهروهردهو دارایی و زانکۆی سلێمانیش رهزامهندیان دهرب��ڕی بهکردنهوهی و دامهزراندنی ژمارهیهک مامۆستاو فهرمانبهر».
یەکەمخولیدەرچونیکۆلێژیزانستەمرۆڤایەتییەکانیسەیدسادق وتیشی «س���هرهڕای ئ��هوهی ئ��هم کۆلێژه ل��هن��او کۆمهڵێک ق��هی��ران��ی سیاسی و ئ��اب��ووری و ش���هڕی ئ��هو ک��ات��ی داع��ش
دروستبوو ،بهاڵم بهههوڵی مامۆستایان و فهرمانبهران و خوێندکاران و ئیدارهی ناوچهکهو کهسانی خۆبهخش ،توانرا
قۆناغه سهختهکه تێبپهڕێنین ئهمساڵ یهکهمین وهجبهی خوێندکارانی ههردوو بهشهکه ئاههنگی دهرچوونیان سازکرد». ک��ۆل��ێ��ژی زان��س��ت��ه م��رۆڤ��ای��هت��ی��هک��ان��ی س��هی��دس��ادق ل���هه���هردوو ب��هش��ی مێژو و جوگرافیا پێکهاتوهو زی��ات��ر ل��ه 5٠٠ خ��وێ��ن��دک��اری ه��هی��ه ،ب��هاڵم تائێستاش کێشهی س��هرهک��ی��ی��ان ن��هب��وون��ی بینای س��هرب��هخ��ۆی��ه ب���ۆ خ��وێ��ن��دنو ب��هش��ه ناوخۆییهکانو کهمی ژمارهی فهرمانبهرو مامۆستای پسپۆری بهشهکان. ههرچهنده دانیشتوانو خوێندکارانی سهیدسادق ،چاویان لهوهیه کۆلێژهکهیان ببێته بناغهی زانکۆ و چهندین بهشی جیاوازی تێدابکرێتهوه ،بهاڵم دهستهی ئهنجومهنی کۆلێژهکه دهڵێن تا نهبنه خ��اوهن��ی ب��ی��ن��ای س��هرب��هخ��ۆی خ��ۆی��ان ئهستهمه ب��ت��وان��ن ک��ۆل��ێ��ژهک��ه ف���راوان بکهن.
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
راپۆرت و بەدواداچون
5
ئهمجارهى ههڵبژاردنهکان، حوکم دهدات کێ ئهو پۆسته وهردهگرێت و ئهنجامهکان دهگۆڕێت و موفاجهئات لهپێشهوهیه
ئەنجامەکانی سلێمانی
کێکەکەی بەغدا رەنگ دەکرێت
پێشبینی ناکرێت فۆتۆ :سامان مەجید
هەریەکە لە پارتی و گۆڕان و هاوپەیمانی چاویان لە پۆستە «تاپۆکراوەکەی» یەکێتییە لە بەغدا ئارا ئیبراهیم ئەگەرچی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان پۆستە س��ی��ادی��ی��ەک��ەی ک���ورد ل��ە بەغدا بەپشکی خ��ۆی دەزان��ێ��ت ،ب��ەاڵم پارتی و گ��ۆڕان و هاوپەیمانی دەڵێن ئیتر ئەو پۆستە ئەنجامی ه��ەڵ��ب��ژاردن ب��ۆ ب��راوە یەکالیی دەکاتەوە. بەاڵم یەکیتی نیشتیمانی کوردستان سوورە لەسەر ئەوەی کە پۆستی سەرۆک کۆماری ع��ێ��راق ب��ۆ ئ���ەوان یەکالیی دەب��ێ��ت��ەوە، ئەمەش دوای ئەوە دێت کە بەرهەم ساڵح پۆستی سەرۆکی ق��ەوارەی «نیشتیمان»ی وەرگ���رت ک��ە لەنێوان (گ���ۆڕان ،کۆمەڵ، هاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری) پێکهێنراوە. وەرگرتنی ئەو پۆستە لەالیەن بەرهەم ساڵحەوە ،وەکو چانسێک سەیردەکرێت بۆ ئ��ەوەی پشکی داهاتووی ک��ورد لە عێراق بەر ناوبراو بکەوێت ،کە لە ئێستادا پۆستی سەرۆک کۆمار الی کوردەو فوئاد مەعسوم لەسەر پشکی یەکێتی وەریگرتووە. سهعدى ئهحمهد پیره ،وتهبێژى مهکتهبى سیاسى یهکێتى لهسهرهتاى ئهم ههفتهیهدا له کۆنگرهیهکى رۆژنامهنوسیدا رایگهیاند، پۆستى سهرۆک کۆمار ئیستحقاقى کوردهو لهناو کوردیشدا ئیستحقاقى یهکێتییه. یەکێتی ئەو پۆستە بەهی خۆی دەزانێت دوای ئ����ەوەی رێ��ک��ک��ەوت��ن��ێ��ک��ی ل��ەگ��ەڵ پارتى دیموکراتى کوردستان واژۆک��رد بۆ دابەشکردنی پۆستەکان لە نێوانیاندا، بە جۆرێک پۆستی سەرۆکی هەرێم بۆ پارتی یەکالیی کرایەوەو پۆستی سەرۆک کۆماریش بۆ یەکێتی ،بەاڵم ئێستا پارتی بە جۆرێکی تر لە مەسەلەکە دەروانێت
دوای ئ��ەوەی پۆستی س��ەرۆک��ی هەرێمی لە دەستدا ،بەاڵم یەکێتی س��وورە لەسەر ئەوەی سیادەیەکەی بەغدا بۆ ئەو دەبێت. لهتیف شێخ عومهر ،ئهندامى سهرکردایهتى یهکێتى ،لهلێدوانێکدا به وت «گرنگه ئهمجاره رێکبکهوین چ سهرۆکى پهرلهمان یان سهرۆک کۆمار بێت بۆ کورد بێت ،ئهو پۆسته بۆ یهکێتى نیشتمانى کوردستانهو یهکێتى کهسێک بۆ ئهو پۆسته تهرخان دهکات». ب���ەاڵم پ��ارت��ی ب��ەج��ۆرێ��ک��ی ت��ر ب��ی��ر لە م��ەس��ەل��ەک��ە دەک���ات���ەوەو پ��ێ��ی��وای��ە ئ��ەو رێ��ک��ک��ەوت��ن��ە ک��ۆت��ای��ی ه���ات���وەو دەڵ��ێ��ت هەڵبژاردن دیاری دەکات کە بۆ کێ دەبێت. پارتی وایداناوە لە هێزە کوردییەکانی تر دەنگی زیاتر بێنێت و ئەمجارە پۆستەکەی بەغدا وەربگرێت ،هەروەها زیاتر مەیلی بۆ الی سەرۆکی پەرلەمانە. تارق گهردى ،ئهندامى فراکسیۆنى پارتى له ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق بە وت «ئ��هو رێککهوتنه لهنێوان پارتى و یهکێتى کراوه لهسهر پۆستى سهرۆک کۆمار و س��هرۆک��ى ه��هرێ��م ب��هح��زورى جهنابى کۆچکردوو م��ام ج��هالل ب��ووهو مهسعود بارزانى تهڕشیحى ک��ردووه ،دهرئهنجامى ئهمجارهى ههڵبژاردنهکان ،حوکم دهدات کێ ئهو پۆسته وهردهگرێت و ئهنجامهکان دهگۆڕێت و موفاجهئات لهپێشهوهیه«. ت��ارق گ��هردى ئ��ام��اژە ب��ەوەدەک��ات کە له ههڵبژاردنهکانى ئهمجارهى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق ،تهرازووى هێز گۆڕانکاری بەسەردا دێت بەهۆی دەرکەوتنی هێزە نوێیەکانەوە .ئ��ەو پێیەی وای��ە یەکێتی کورسیەکانی جارانی ناهێنێتەوەو ناتوانێ وەکو پێشوو داوای پۆستە سیادەکەی کورد بکات لە بەغدا.
باوهڕمان به پشک و دابهشکارى پۆستهکان نییه پێش ههڵبژاردن ،ئێمه هاتوینهته مهیدان بۆ ئهوهى رێ لهو برابهشانه پۆستهکان بگرین ت��ارق گ���هردى وت��ی «هاوکێشهى سیاسى دهگۆڕێت و هەر لیستێک زۆرینهى هێنا ئهو پۆستە ئیستحقاقى ئهو الیهنه دهبێت». هەروەها پۆستى سهرۆکى پهرلهمانی بە باشتر زانی بۆ کورد بەراورد بە سهرۆکى ک��ۆم��ار .ئ��ەو پێیوابوو سوننهکان بۆیە پۆستی سەرۆکی پهرلهمانیان ههڵبژاردووه لەبەئەوەی لە پۆستی سەرکۆمار گرنگترە. وتیشی «ئ��هگ��هر ک��ورد پۆستى سهرۆکى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق وهربگرێت، گۆڕانکارییهکى زۆر باش دهبێت و گرنگ دهبێت». پۆستی سەرۆک کۆمار لە عێراقدا زیاتر پۆستێکی پرۆتۆکۆلی و تەشریفاتیە ،بەاڵم پۆستی سەرۆکی پەرلەمان کە سەرچاوەی یاسادانانە ،سەرۆکایەتیەکەی رۆڵ دەبینیت لە دەرچواندنی یاساکاندا.
بهرپرسێکى هاوپهیمانى بۆ دیموکراسى و دادپهروهرى دهڵێت بۆ دابهشکارى پشک و پشکداریى نههاتونهته ناو ههڵبژاردنهکان و پۆستى سهرۆک کۆمار شتێکى الوهکیه. لیستى ه��اوپ��هی��م��ان��ى ب��ۆ دی��م��وک��راس��ی و دادپ�����هروهری�����ی ،ک��ه ب���هره���هم ساڵح سهرۆکایهتى دهک��ات و بۆ یهکهمجار له ههڵبژاردنهکانى 12ى ئایارى ئهنجومهنى ن��وێ��ن��هران��ى ع��ێ��راق ب��هش��دارى دهک���ات، ئاماژه بۆ ئهوه دهکهن که ئهوان بۆ ئهوه هاتوونه مهیدان ،تا رێگرى لهو دی��ارده سیاسییه بگرن که برابهشانه پۆستهکانى له کوردستانهوه بۆ عێراق دابهشکردووه. سلێمان عهبدواڵ یونس ،بهرپرسى میدیاى هاوپهیمانى بۆ دیموکراسیى و دادپهروهرى، له لێدوانێکدا به وت »باوهڕمان به پشک و دابهشکارى پۆستهکان نییه پێش ههڵبژاردن ،ئێمه هاتوینهته مهیدان بۆ ئهوهى رێ لهو دیارده سیاسییه بگرین که برابهشانه پۆستهکانى له کوردستانهوه بۆ عێراق دابهشکردووه ،لهوهش زیاتر و خهریکه ئهم پۆستانه به ئهزهلى دهبن به پۆستى ئهم حزب و ئهو حزب». ناوبراو دهڵێت نابنه بهشێک لهو شهڕهى بۆ دابهشکاریى پۆستهکان ههیه وتیشی «شهڕ لهسهر ئیستحقاقی ههڵبژاردن دهکهین، بهالمانهوه گرنگه پێگهى کورد لهبهغدا گرنگى ههبێت». سلێمان ع��هب��دواڵ یونس ه��ەروەه��ا وتی «پۆستی زۆر گ��هوره لهبهغدا بهدهست کوردهوه بووه ،بهاڵم هیچکام له پۆستهکان فریاى کورد نهکهوت ،بهو عهقڵییهتهى سهرکرده کالسیکهکانى یهکێتى و پارتى دهیکهن کوردستان ئیستحقاقاتى خۆى بهدەستناهێنێت ،ههر پۆستێک کۆدهنگى کوردستانى لهسهر بێت ،ئهو پۆسته گرنگه
لهههر ناونیشانێکى سیاسیى ههبێت». لە چەند رۆژی راب��ردوودا بەرهەم ساڵح سەرۆکی هاوپهیمانى بۆ دیموکراسیى و دادپ����هروهرى پۆستی سەرۆکی ق��ەوارەی «نیشتیمان»ی وەرگرت کە ئەو قەوارەیە لە نێوان سێ الیەندا پێکهاتووە ،پێشتر ئەو پۆستە کە لەسەر پشکی گۆڕان درا بوو بە یوسف محەمەد ،ئەمەش وەکو هەوڵێکی هاوپەیمانی سەیرکرا ک��ە ئ��ام��ادەک��اری دەکات بۆ پۆستە سیادییەکەی بەغدا لە بەرژەوەندی بەرهەم ساڵح. ساڵی 2٠1٤ب��ەره��ەم ساڵح لەسەر پشکی یەکێتی نیشتیمانی ک��وردس��ت��ان لەگەڵ هەریەکە لە فوئاد مەعسوم و نەجمەدین کەریم چوونە پێشبڕکێی وەرگرتنی پۆستی س��ەرۆک کۆمار ،بەاڵم بەرهەم ساڵح لەو کێبڕکێیەدا نەیتوانی پۆستەکە وەرگرێت کە لەناو حزبەکەی لە بەرژەوەندی فوئاد مەعسوم یەکالیی کرایەوە. بەرهەم ساڵح لە دوو کابینەی پێشتری ح��ک��وم��ەت��ی ع��ێ��راق��دا ج��ارێ��ک پۆستی وەزی���ری پ��الن��دان و جارێکیش پۆستی جێگری سەرۆکی حکومەتی وەرگرتوە ،لە ئێستاشدا سەرۆکی هاوپەیمانێتی نێوان ئەو سێ الیەنەیە کە خۆیان وەکو بەدیلی دەسەاڵتدارانی ئێستای هەرێمی کوردستان دەناسێنن. ه��هری��هک��ه ل���ه ب���زوت���ن���هوهى گ�����ۆڕان و هاوپهیمانى بۆ دیموکراسى و دادپهروهرى و کۆمهڵى ئیسالمى ،لهناوچه جێناکۆکهکان هاوپهیمانێتییهکیان راگهیاندووه بهناوى (نیشتمان) ،که لهپارێزگاکانى کهرکوک، نهینهوا ،دیاله ،لیستیان ههیه. بهپێى ڕێککهوتنى نێوانیان ،له پارێزگاى کهرکوک سهرۆکى لیست بۆ گ��ۆڕان و له دیاله بۆ هاوپهیمانى و له نهینهوا بۆ کۆمهڵ یهکالبۆتهوه. ساماڵ عهبدواڵ ،ئهندامى جڤاتى نیشتمانى بزوتنهوهى گۆڕان به وت»مهسهلهى ئیستحقاق بۆته شتێکى کالسیک ،پۆستى س��هرۆک کۆمار ی��ان ه��هر پۆستێکى ترى لهبهغدا کە دهبێته پشکى ک��ورد ،دهبێت ب��هت��هواف��وق��ات ل��هن��ێ��وان الی��هن��هک��ان��دا رێککهوتنى لهسهر بکرێت ،تاپۆ نهکراوه لهسهر هیچ الیهنێک». وتیشی «پ��اش ههڵبژاردنهکان گفتوگۆ لهنێوان الیهنهکانى کورد و سوننهو شیعه دهست پێدهکات ،ئهوکات «دهبێت ههموو الیهنهکان بهپێى سهنگ و بهدهستهێنانى کوردسیهکان له ئهنجومهنى نوێنهرانى ع��ێ��راق ئیستحقاقى خ��ۆی��ان وهرب��گ��رن تاپۆستهکان بکهینه خزمهتى بهرگرى کردن لهمافهکانى گهلى کورد». وتیشی «پۆستى س���هرۆک ک��ۆم��ار ڕاسته پۆستێکى ڕهمزییه ،بهاڵم ئهو پۆستهى بۆ کورد گرنگە».
6
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
راپۆرت و بەدواداچون
گرهولهسهرههولێرزیاددهبێت حزبهکانبانگهشهىههڵبژاردنهکانیانلهدڵىپارتیهوهدهستپێکردوپارتیشدهڵێتههریهکهمین
نێچیرڤانبارزانیومەسروربارزانیلەبانگەشەیحزبەکەیانلەهەولێر :نهجاتئهحمهد-ههولێر
حزبه بهشداربووهکان له ههڵبژاردنهکانى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق له پارێزگاى ههولێر ،ئ��ام��اژه بۆ ئ��هوه دهک���هن ،ههولێر دهکهن به چهقى گۆڕانکارییهکان و بااڵنسى هێز لهو پارێزگایه دهگۆڕن ،زوربهى الیهنه سهرهکییهکانى ه��هول��ێ��ری��ش ،بانگهشهى ههڵبژاردنیان لهو شاره دهستپێکرد. ههڵبژاردنى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق که 12ى ئایار ئهنجام دهدرێ��ت 25 ،قهوارهى سیاسى له ههرێمى کوردستان له 19حزب و چوار هاوپهیمانى و دوو کاندیدى سهربهخۆ له سێ پارێزگاکهى ههرێمى کوردستان و پارێزگاى کهرکوک ،کێبڕکێ لهسهر 46کورسى دهکهن. بهپێى ئامارهکانى دهستهى ههڵبژاردنهکانى ههرێم ،لهسهر ئاستى ههرێمى کوردستان 503 پاڵێوراو کێ بڕکى دهکهن بۆ 46کورسى بۆ پارێزگاکانى ههرێم که 357پاڵێوراویان له رهگهزى نێرن و 146دیکهیان له رهگهزى مێن. له کۆى ئهو ژماره کورسییهى که له ههرێمى کوردستان بۆ پهرلهمانى عێراق دابینکراوه، 16کورسى بهر پارێزگاى ههولێر دهکهوێت و زۆرب��هى حزبهکانیش گ��رهو لهسهر ئهو پارێزگایه دهکهن. له ههڵبژاردنى پێشووى پارێزگاى ههولێر پارتى دیموکراتى کوردستانى 7کورسى به دهستهێنا ،ئێستاش دهیهوێت یهکهم بێت، ههروهها یهکێتى نیشتیمانى کوردستان 4 کورسى و ههریهکه له بزووتنهوهى گۆڕان و کۆمهڵى ئیسالمى 2کورسییان بهدهستهێنابوو، یهکگرتووى ئیسالمى کوردستانیش هیچ کورسییهکى بهدهستنههێنابوو. ن��ێ��چ��ی��رڤ��ان ب���ارزان���ى ج��ێ��گ��رى س��هرۆک��ى پارتى دیموکراتى کوردستان له مهراسیمى
دهستپێکردنى ب��ان��گ��هش��هى ه��هڵ��ب��ژاردن��ى پهرلهمانى عێراق بۆ حزبهکهی ،دووشهمهى راب���ردوو وت��ى «پارتى بۆ دهستکهوتهکانى ک��وردس��ت��ان دام����هزراوه ،پ��ارت��ى پارێزگارى لهخاکى کوردستان ک��ردووه و پێکهاتهیهکى گرنگى کوردستانه و ه���هرواش بهگرنگى دهمێنێتهوه«. ه��هروهه��ا وت��ى «پ��ارت��ى ه��ێ��زى یهکهمى ک��وردس��ت��ان��ه ،ه��هر ب��هو ه��ێ��زه یهکهمهش دهمێنێتهوه ،بهکوێرایى ناحهزانى پارتى ئێمه ههر به یهکگرتووى دهمێنینهوه به یهکهمى کوردستان». جێگرى سهرۆکى پارتى ڕاشیگهیاند یهک دهنگیش بۆ پارتى گرنگه ،دهبێت ههموومان ڕۆژى ه��هڵ��ب��ژاردن بچینه س��هر سندوقى دهنگدان» ئهم وتانهى نێچیرڤان بارزانى له کاتێکدایه که چهند هێزێکى نوێ دروستبوون و ههندێک لهوانیش بانگهشهکانیان ل��ه ههولێرهوه دهستپێکرد. لیستى ه��اوپ��هی��م��ان��ى ب��ۆ دی��م��وک��راس��ى و دادپ��هروهرى ،که بهرههم ساڵح سهرۆکایهتى دهک�����ات و ب���ۆ ی���هک���هم���ج���اره ب���هش���دارى ههڵبژاردنهکان دهک���ات ،دهی��هوێ��ت یهکهم ئهزموونى خ��ۆى له ههڵبژاردنهکهى 12ى ئ��ای��اردا تاقیبکاتهوهو وهک ئاماژهیهکیش بۆ ئهو ملمالنێیهى که لهو ش��ارهدا ههیه، بانگهشهى ههڵبژاردنى خ��ۆى له ههولێر دهستى پێکرد. عهلى کهریم ،کاندید و ئهندامى ئهنجومهنى هاوپهیمانى بۆ دیموکراسى و دادپهروهرى له ههولێر وتى «کاتێک له ههولێر دهستمان به بانگهشهى ههڵبژاردن کرد ،ئهوهمان لهبهر چاو گرت که ههولێر چهقى گۆرانکارییهکانه و دهم��ان��هوێ��ت ل��ێ��رهوه گ��ۆڕان��ک��اری��ی��هک��ان وا درووس��ت��ب��ک��هی��ن ک��ه دی��م��وک��راس��ى تێدا سهروهربێت» عهلى کهریم ،سهبارهت به دهستپێکردنى
ب��ان��گ��هش��هى ه��هڵ��ب��ژاردن ل��ه ه��هول��ێ��رهوه رایگهیاند «ویستمان ئهوه بڵێین که کوردستان یهک پارچهیهو ئهوانهى که کوردستان کرده دوو پارچه ،دهبێت لهوه تێبگهن که سیاسهت و تێڕوانیى ئێمه جیاوازه ،وهک چۆن گرنگى به سلێمانى دهدهین ئهوهاش ههولێرو دهۆک بۆمان گرنگه« ئ���هو ک��ان��دی��دهى ه��اوپ��هی��م��ان��ى ئ��هوهش��ى
ههولێر سهنگىمهحهکو یهکالکهرهوهیهو ئهوهىلهوشارهپێگهى ههبێتوکاریگهربێت ئهوادهتوانێتلهسهر ئاستىحکومڕانى عێراقوههرێمیش دهورىزیاتردهبێت روونکردهوه «ههولێر پایهتهختى کۆکهرهوهى واڵته و دهبێت ئاواش بمێنێتهوه« ئ��هگ��هرچ��ی ی��هک��گ��رت��ووى ئ��ی��س��الم��ی له ههڵبژاردنى پێشوودا له ههولێر کورسی بهدهستنههێنا ،ب��هاڵم ک��هژاڵ ه��ادى فهقێ، کاندیدى یهکگرتووى ئیسالمى کوردستان له ههولێر ،له ب��ارهى تواناى یهکگرتوو بۆ
ههڵبژاردنهکان و ت��وان��اى ئ��هو حیزبه بۆ ملمالنێ لهو شاره دا وتى «وهک یهکگرتوو لهماوهى راب���ردوودا ،توانیمان جووڵهیهکى مهدهنى له ههولێرو دهۆکهوه دهستپێبکهین و ئهنجامهکهشمان بینى که چهنده کاریگهریى لهسهر بڕیارهکان ههبوو». وت��ی��ش��ى «ه��هول��ێ��ر پ��ای��ت��هخ��ت��ى ههرێمى کوردستانه و زۆربهى حزبهکانیش له ههولێر بوونیان ههیه ،لهبهر ئهوه ملمالنێکان لهو شاره جیاواز دهبێت و هاتنه پێشهوهى حیزبى تازهش لهم ههڵبژاردنه ،ملمالنێکان جیاوازتر دهکات» ک��هژاڵ ه��ادى ،گهشبینى خ��ۆى ن��هش��اردهوه سهبارهت بهوهى بتوانن ئهمجاره کورسییهک ل��هش��ارى ه��هول��ێ��ر بهدهستبهێنن و وتى «ئهمجاره گهشبینین و ئومێدمان ههیه وهکو یهکگرتوو دهنگى پێویست بهێنین». بزوتنهوهى گۆڕان له ههڵبژاردنى رابردوو (30ى نیسانى )2014دا لهسهر ئاستى سێ پارێزگاکهى ههرێمى کوردستان بهشدارى ههڵبژاردنهکانى ک��ردوو نۆ کورسى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراقى بهدهستهێناوهوه لهو نۆ کورسیه دوو کورسى له پارێزگاى ههولێر ب��ووه .بۆ ئهم ههڵبژاردنهش ئاماژه بۆ ئهوه دهکهن چاویان لهوهیه له هێزى دووهمهوه ببنه هێزى یهکهم. هێڤى ههیاڤ کاندیدى بزووتنهوهى گۆڕان ل��ه پ��ارێ��زگ��ارى ه��هول��ێ��ر ب��ه ه��اواڵت��ى وت « ههولێر ئ��هو شوێنهیه ک��ه دهمانهوێت گۆڕانکاریى سهرهکى تێدا بکرێت و ههولێر هى ههموومانه ،تهنیا موڵکى چهند کهسێک نیه که دهستیان بهسهرداگرتووه و بریارى ئ��هوهم��ان داوه ک��ه ب��ه شۆڕشێکى مهدهنى گۆڕانکاریى گهوره بکهین» به بڕواى ئهو کاندیدى بزوتنهوهى گۆڕان، ل��هم��اوهى راب����ردوودا ،حیزبهکان «ههڵه«ى زۆریان کردووهو ئێستاش ئهوان دهیانهوێت ئهو ههاڵنه راستبکهنهوه. هێڤى وتیشى «پێمانوایه ئهو ههڵبژارنهى
ئ��هم��ج��اره ی��هک��الک��هروهی��ه ،ل��هب��هر ئ��هوهى زۆر گۆرانکاڕى رووی��ان��داوه به تایبهت ئهو حزبانهى لهو کارهساتانهى که بهسهر میللهتى کورد دا هێناوه ،بههۆى دارایى سهربهخۆ که ههڵهى گهورهیان کردو دواتر له %51خاکى کوردستانیان لهناو برد ،بۆیه خهڵک بڕیارى خۆى دهدات و ئهو حزبانه سزا دهدات». به ب��ڕواى ن���هوزاد رهسوڵیش که کاندیدى یهکێتییه له ههولێر ،ههڵبژاردن به کاتێکى دژواردا تێدهپهرێت به هۆى ئهو گۆانکاڕییانهى روویانداوه و خهڵکى کوردستان هیالک بووه، بۆیه ههولێر دهبێته سهنگى مهحهک. نهوزاد رهسوڵ له لێدوانێکی دا بۆ هاواڵتى وتى «لهماوهى رابردوودا بههۆى بڕینى مووچهو قووتى هاواڵتیان ،زیاتر بارگرانى خسته سهر شانیان و بههۆى ملمالنێ سیاسییه ناتهندروستهى نێوان هێزه سیاسهکان ههبوو، دهروونى هاواڵتیانى زیاتر ماندوو کردووه به تایبهت دواى ریفراندۆم ،بۆیه ئهو پرۆسهیه قورس دهبێت». ئهوه کاندیدهى یهکێتى له ههولێر ئهوهشى نهشاردهوه که «ههولێر سهنگى مهحهک و یهکالکهرهوهیه و ئ��هوهى لهو ش��اره پێگهى ههبێت و کاریگهر بێت ئهوا دهتوانێت لهسهر ئاستى حکومڕانى عێراق و ههرێمیش دهورى زیاتر دهبێت». ن��هوزاد رهس��وڵ راشیگهیاند «وهک��و یهکێتى ههولێر به شارى خۆمان دهزانین و ههرچهنده دواى 31ى ئاب کاتێ الیهنێک هات و ههیمهنى خۆى زاڵکرد لهسهر ئهم شاره ،بهاڵم ئهو شاره ههر وهک یهکێتى مایهوه«. پارێزگاى ههولێر بهالى کۆمهڵى ئیسالمى یهوه گرنگه ،ئهو حیزبه له کۆى سێ کورسى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق ،دوو کورسى ل��هو پارێزگایه بهدهستهێناوه دهی��هوێ��ت ئهمجاره ژمارهى کورسییهکانى له دووانهوه بکات بهسێ. ئ��هگ��هرچ��ى ئ��هم هێزه ههڵوێستى توندى بهرامبهر حکومهت ه��هب��ووه ،ب��هاڵم تا دوا ساتهکان لهناو حکومهتدا نههاته دهرهوهو له چرکهکانى کۆتایی بانگهشهى ریفراندۆمیشدا دواى ل��هئ��هن��دام��ان و الی��هن��گ��ران��ى ک��رد، ب���هش���دارى ری��ف��ران��دۆم ب��ک��هن ،ک��ه ب��هالى خهڵکى کوردستانهوه ،ریفراندۆم هۆکارى نههامهتییهکان ب��وو که بهسهر ههرێمى کوردستان دا هات. زان��ا رۆستایى کاندیدى کۆمهڵى ئیسالمى له ههولێر به هاواڵتى وت «ئهمجاره چهقى گ��ۆڕان��ک��اری��ی��هک��ان ل��ه ه��هول��ێ��رهوه دهبێت و کێشهکه ل��ه ه��هول��ێ��ره ،ب��ۆی��ه دهبێت گۆڕانکارییهکان لهههولێرهوه بێت» ئهو کاندیدهى کۆمهڵى ئیسالمى وتى «تا ههولێر که له ژێر ههڕەشهو تۆقاندابێت، گۆڕانکارییهوکان به قۆناغ دێته کایهوه ،بۆیه دڵنیان ئهمجاره دهسهاڵت له ههولێر ژمارهى کورسییهکان لهدهست دهدهن». رۆس���ت���ای���ی ،ک���ه ئ��هن��دام��ى ئ��هن��ج��وم��هن��ى نوێنهرانى عێراقهو پێشتر له پارێزگاى ههولێر خۆى پااڵوتووهو دهرچووه ،جهختى کردهوه«گۆڕانکارییهکان به بێ ههولێر بهدى نایهت « وتیشى « ل��ه ه��هڵ��ب��ژاردن��ى پ��ێ��ش��وو ،دوو کورسیمان ههبوو ه��هوڵ دهدهی���ن بگهینه کورسى سێیهمیش». ن��ێ��چ��ی��رڤ��ان ب���ارزان���ى ج��ێ��گ��رى س��هرۆک��ى پارتى دیموکراتى کوردستان له مهراسیمى دهستپێکردنى ب��ان��گ��هش��هى ه��هڵ��ب��ژاردن��ى پهرلهمانى عێراق بۆ حزبهکهی ،وتى « تا پارتى بههێز بێت کوردستان بههێز دهبێت».
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
راپۆرت و بەدواداچون
7
هێزهناکۆکهکان:رێزلهئیرادهیدهنگدهردهگرین حزبهسیاسییهکانرایدهگهیهننئهنجامیههڵبژاردنەکان ترشبێتیانشیرینرێزیلێدەگرن ئارائیبراهیم
الی��هن��ه ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن��هک��ان��ى ک��وردس��ت��ان ب��ان��گ��هش��هى ئ���هوه دهک���هن ک��ه دهس���هاڵت له الیهنهکانى حوکمڕان وهردهگ��رن��هوه ئهگهر هاتوو کورسی زیاتر بهدهستبهێنن، لهبهرامبهردا دهس��هاڵت��داران دهڵێن رێز له ئیرادهى دهنگدهران دهگرن ،ئهگهرچی پێیانوایه ئۆپۆزسیۆن دهنگ لهوان زیاتر ناهێنێت. ئهم مشتومڕهش دواى ئهوه سهری ههڵدا کاتێک الیهنگرانى گۆڕان پرسیاری ئهوهیان ئاڕاستهى بهرپرسانى حزبهکهیان کرد که ئایا دهت��وان��ن دهس��هاڵت وهربگرنهوه؟ لهبهرامبهردا بهپرسانی گۆڕان وتیان بهڵێ ئهگهر کورسی زیاتر بهدهستبهێنن. سهرپهرشتیارى کهمپهینى ههڵبژاردنى بزوتنهوهى گۆڕان رایگهیاند ،ئهگهر یهک کورسى زیاتر لهپارتىو یهکێتى بهێننن، لهماوهى کهمتر لهههفتهیهکدا دهسهاڵتیان لێوهردهگرنهوه ،پارتى و یهکێتیش دهڵێن ئهنجامهکان تاڵ بێت یان شیرین قبوڵى دهکهن. بڕیاره ههڵبژاردنى پهرلهمانى عێراق له 12ى ئایارى ئهمساڵ بهڕێوهبچێت و چهندین قهوارهو لیستى جیاواز لهههرێمى کوردستان ملمالنێ لهسهر 46کورسى پارێزگاکانى سلێمانى و ههولێر و دهۆک دهکهن .ئهمه جگه له ناوچه کوردستانیهکانى دهرهوهى ئیدارهى ههرێمى کوردستان. ق���ادر ح��اج��ى ع��هل��ى ،س��هرپ��هرش��ت��ی��ارى کهمپهینى ههڵبژاردنى بزوتنهوهى گۆڕان ههفتهى رابردوو لهمیانى کۆبونهوهیهکدا لهگهڵ الیهنگرانى حزبهکهى لهسنورى راپ��هڕی��ن (ران��ی��ه) وت��ى «ئ��هوان��هى دهڵێن یهک کورسیش بهێنین دهس��هاڵت رادهست ناکهین ،بهاڵم ئێوه ههوڵ بدهن و کاربکهن ب��زوت��ن��هوهى گ���ۆڕان ی��هک ک��ورس��ى زیاتر لهپارتى و یهکێتى بهێنێت ،لهماوهى کهمتر له ههفتهیهک دهسهاڵتیان لێوهردهگرینهوه«. ه��هروهه��ا باسى لهوهشکرد ،ههڵبژاردنى داهاتوو گرنگى تایبهتى بۆ بزووتنهوهى گۆڕان دهبێت ،چونکه یهکهم ههڵبژاردنه که دواى کۆچى دوایى نهوشیروان مستهفا رێکخهرى پێشووى گشتى بزوتنهوهى گۆڕان ئهنجامدهدرێت. ب��زوت��ن��هوهى گ����ۆڕان ل��هخ��ول��ى سێیهمى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراقدا خاوهنى نۆ کورسییه ،نهوشیروان مستهفا ،رێکخهرى گشتى بزوتنهوهى گۆڕان له 2017/5/19کۆچى دواى ک��ردووه و ئهمه یهکهم ههڵبژاردنه دواى ک��ۆچ��ى ن���اوب���راو گ����ۆڕان دهچێته ههڵبژاردنهکانهوه. وتهبێژى ئهنجومهنى سهرکردایهتى پارتى له پارێزگاى سلێمانى و ههڵهبجه دهڵێت ئ��ی��رادهى خهڵک دیزاینى سیاسى دی��ارى دهکات و »گۆران کورسى له پارتى و یهکێتى زیاتر ناهێنێت». عهتا شێخ حهسهن ،وتهبێژى ئهنجومهنى س���هرک���ردای���هت���ى پ���ارت���ى ل���ه پ��ارێ��زگ��اى سلێمانى و ه��هڵ��هب��ج��ه ل��هل��ێ��دوان��ێ��ک��دا به وت »ئێمه بهتهحهدییهوه ئیش ناکهین ،ئهم ههڵبژاردنه بۆ ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق بۆ ک��ورد زۆر گرنگه
کورسى مادامبڕوامان زیاتربێنیندهسهاڵت بهههڵبژاردنهکان ههیه،دهبێتههمووان لهپارتىویهکێتى وهردهگرینهوه تهحهمولىبکهین دهمانهوێت زۆرترینى هاواڵتیان بهشدارى ههڵبژاردنهکان بکات ،بۆ ئهوهى کورد له پڕۆسهی سیاسى بهشداربێت لهبهغدا». له خولى سێیهمى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق پارتى خاوهنى 25کورسیه ،بهاڵم ئهمجاره له پارێزگاى کهرکوک بهشدارى ناکات که پێشتر دوو ئهندامى لهو پارێزگایه بهدهست هێنابوو.
ههروهها وتیشى »ئیرادهى خهڵک دیزاینى سیاسى دی��ارى دهک��ات ،گ��ۆڕان کورسى له پارتى و یهکێتى زیاتر ناهێنێت و پارتى وهک هێزى یهکهم دهمێنێتهوه له ههرێمى کوردستاندا». لهبهرانبهردا ،ئهندامێکى جڤاتى نیشتمانى هێماى بۆ ئهوهکرد ،لهدواى 16ى ئۆکتۆبهر و دواى ریفراندۆمهوه لهئهرزى واقعدا پێش
ئیرادهى خهڵک دیزاینىسیاسى دیارىدهکات ریفراندۆم نییه و پارتیش لهوه تێگهشتووه. ئاسۆ مهحمود ،ئهندامى جڤاتى نیشتمانى گ��ۆڕان لهلێدوانێکدا به وت »پارتى هێشتا لهو عهقڵیهتى خێڵهکییه دهرنهچووه، لهناوهڕۆکدا ب��ڕواى به دیموکراسى نییه و قهناعهتیشى پێ نهبووه ،ل��هدواى 16ى ئۆکتۆبهر و دواى ریفراندۆم واقع گۆڕاوه، ئێستا پێش ریفراندۆم نییه پارتیش باش
لهوه تێگهشتووه«. ن��اوب��راو روون��ک��ردهوهى لهسهر قسهکانى قادر حاجى عهلى داو باسى لهوهکرد بهغدا بهدواى بهدیلدا دهگهڕێت ههرکات بهدیل دروست بوو بهغدا مامهڵهى زیاترى لهگهڵ دهکات. وت��ی��ش��ى »ه���هر ه��ێ��زێ��ک ل��ه پ��هرل��هم��ان��ى کوردستان زۆرینه پێکبهێنێت ،دهتوانێت دهسهاڵتیان لێوهربگرێتهوه«. ئهندامێکى سهرکردایهتى یهکێتى ئهوهى خستهڕوو ههڵبژاردنهکانى ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراق ههر ئهنجامێکى تاڵ یان شیرینى ههبێت دهبێت الیهنهکان قبوڵى بکهن. لهتیف ع��وم��هر ،ئهندامى سهرکردایهتى ی��هک��ێ��ت��ى ل��هل��ێ��دوان��ێ��ک��دا ب���ه وت »ه���هڵ���ب���ژاردن ب���ۆ ئ���هوهی���ه م��وش��ارهک��ه ل��هدهس��هاڵت بکرێت بهپێى کورسییهکان، گ���ۆڕان و ه��هم��وو الیهنهکانى ت��ر بهپێى ئیستحقاقى ه��هڵ��ب��ژاردن��هک��ان پێویسته بهشدارى لهبهڕێوهبردنى واڵتدا بکهن». یهکێتى نیشتمانى کوردستان له ئهنجومهنى نوێنهرانى عێراقدا لهم خولهدا خاوهنى 21 کورسییه. ئ��هو ئ��هن��دام��هى س��هرک��ردای��هت��ى یهکێتى ئ���ام���اژهى ب���هوهک���رد ،ئ���هو ئهنجامانهى ل��هه��هڵ��ب��ژاردن��هک��ان��دا ی��هک��الدهک��رێ��ت��هوه پێویسته ههموو الیهک قبوڵى بکهن »مادام بڕوامان بهههڵبژاردنهکان ههیه ،دهبێت ههمووان تهحهمولى ئهنجامهکانى بکهین تاڵ بێت یان شیرین».
8
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
چاوپێکەوتن
ئەو ئەفسەرەی تا کاتی دەستگیرکردن لەگەڵ ئۆجاالندا بوو بۆ :
لە کینیا بە ئۆجاالنیان وت ئەگەر لێرە نەڕۆی چەتەکان دەتکوژن گوتیان ئهگهر نهڕوات ئهوا ههر هێڕشێک ڕوویدا، به تایبهتی لهالیهن چهتهکانهوه، ههتا ئهگهر بشتانکوژن ئێمه ناتانپارێزین
ساڤاس کالهندهریدیس ،ئەفسەری پێشووی هەواڵگری یونان بەشی سێیەم :سیروان رەحیم لە بەشی سێهەمی چاوپێکەوتنەکەیدا لەگەڵ -دا ساڤاس کالهندهریدیس ،ئەفسەری پێشووی هەواڵگری یۆنان باس لەو کاتانە دەکات کە عەبدواڵ ئۆجاالن لە ماڵی باڵیۆزی یۆنان بووە لە کینیا ،کە ئەمەش لە ڕووی دیپلۆماتیەوە گرفتی بۆ دروست کردووە. هەربۆیە دەسەاڵتدارانی کینیا داوای لە باڵیۆز دەکەن کە داوا لە ئۆجاالن بکات کینیا بەرەو واڵتێکی تر بەجێبێڵێ. :سهرجهم چهند ڕۆژ له نایرۆبی مانهوه؟ ساڤاس کالهندهریدیس 13:ڕۆژ ،وهکو گوتم به گیانی خۆمان ئۆجاالنمان دهپاراست، ب��هاڵم نهمانتوانی تا س��هر بیپارێزین و بهداخهوه کهوته دهست تورکهکان. :جگه له ئێوه کێی تر ههبوو؟ ساڤاس کالهندهریدیس :ئ��هو پیاوهیش لهگهڵمان ب��وو ،بازرگانه قوبرسییهکه، ئاریستۆز ئاریستیزیۆ .بهاڵم ڕۆژی دواتر که بڕیار بوو من بهرهو یۆهانسبورگ بچم، ئهویش بهرهو بروکسل دهچ��وو .ڕێگهیان بهو دا و رێگهیان به من نهدا. :جگه ل��ه ئ��ێ��وه ،کهسانی تریش
ههبوون ،دوو کورد ،وایه؟ ساڤاس کالهندهریدیس:بهڵی دوو کورد ههبوون ،ژنێک و پیاوێک .ئ��هوان لهگهڵ ئ��ۆج��االن��دا ب���وون .مهلسا و ئیبراهیم. لهسهرهتادا .پاشانیش دیالنیش هات. :یهکێک لهو کهسانه که ئیبراهیم بوو ،دهڵێت ،باڵوێزی گشتی یۆنانمان بینی که هات دهگریا ،وایه؟ س��اڤ��اس ک��ال��هن��دهری��دی��س :ه��هم��ووم��ان دهگریاین .ئهو دهمه تورکهکان دهیانویست ئ��هوان��ی��ش ب���هرن ،وات��ه دی���الن ،مهلسا و ئیبراهیم ،بهاڵم ئێمه نهمانهێشت و گوتمان دهبێت ههموومان بهرن یان ناهێڵین. :بهاڵم بهر لهوهی ئۆجاالن بفڕێنن ڕهوش���هک���ه چ���ۆن ب���وو؟ ب��ه گشتی چی دهگوزهرا و مهزهنده دهکرا رهوشهکه بهرهو کوێ بچێت؟ ساڤاس کالهندهریدیس :تهماشا ،ههموو ڕۆژێک من لهگهڵ بهڕێز باڵوێزی گهورهدا له ماڵهوه دهچووم بۆ باڵوێزخانه ،بهڕێز ئ��ۆج��االن ل��ه م��اڵ دهم���ای���هوه .چ��اودێ��ری ههواڵهکانم دهک��رد .ههروهها دهمهویست بزانم بۆ رێگهی ڕۆیشتنیان ن��هدا پێم. داوای پاسپۆرتی منیان له باڵوێز کردبوو. پاسپۆرتهکهی منیان برد و ههموو ڕۆژێک شتێکیان دهگ��وت ،دهچێت – ناچێت ،بهو شێوهیه ڕۆژی��ان تێدهپهڕاند .بهو جۆره منیش ناچار بووم چاوهڕێ بم و بمێنمهوه، بۆیه ههموو ڕۆژێک دهچوومه باڵوێزخانه و له ڕێگهی ئینتهرنێتهوه ههواڵهکانم دهب��ی��ن��ی و شتی گرنگم دهخ��س��ت��ه سهر
فۆتۆ :تایبەت بە کاغهز و دهمبردهوه ماڵ و دهمدا به بهڕێز ئۆجاالن .ئهو خۆی ڕۆژان��ه یهک کهناڵی ههبوو ،ڕادیۆی «بی بی سی» بهشی تورکی گوێی لێدهگرت ،جگه لهوه هیچ کهناڵێکی تری نهبوو.
ئهو دهمه تورکهکان دهیانویست عەبدواڵ ئۆجاالن بهرن ههموومان دهگریاین له دنیای دهرهوه داب��ڕاب��وو .لهسهر ئهوه ڕێککهوتبوون که به تهلهفۆن قسه نهکات چونکه شوێنهکهی ئاشکرا دهبێت .بۆیه منیش ههواڵهکانم بۆی دهب��رد .پێموایه ڕۆژی دووهم��م��ان بوو ل��هوێ که سهرۆکی دهزگ���ای نهتهوهیی ئیسرائیل سهردانی تورکیای کرد ،ئهو ههواڵهم دایه و ئهویش گ��وت��ی ،ئ���هوه ل��هب��هر م��ن ل��ه ئهنکارایه. ڕۆژی پاشتریش له ڕۆژن��ام��هی ئۆزگیور
گویندهمدا ،نووسینی نووسهرێکی کورد ههبوو ،بهشی دووهم��ی نووسینێکی ئهو نووسهره بوو .لهوێدا سهبارهت به ئۆجاالن دهنووسێت :له مهترسییهکی گهوره دایه، تهنها یاسا دهتوانێت بیپارێزێت ،ئهگهر نا لهناوی دهبهن .ئهوهم دایه و خوێندییهوه و له شوێنی خۆی ههستایه سهر پێ .ئۆجاالن گوتی :مهترسییهکی گهوره ههیه ،چونکه ئهم پیاوه بهر لهوهی له شامیش دهرچم منی هۆشیار کردهوه. :ناوی ئهو نووسهره چی بوو؟ ساڤاس کالهندهریدیس :ناوهکهی نایهتهوه ب��ی��رم .....ل��ه م��هد تیڤیش ب��هرن��ام��هی ههبوو.... :گوینای ئاساڵن؟ ساڤاس کالهندهریدیس :بهڵێ ئ��هو بوو. ئهوه دووهم نووسینی گوینای ئاساڵن بوو سهبارهت به گهشتهکهی ئۆجاالن .گوتی ئهو بهر لهوهی له شام دهرچم منی هۆشیار کردهوه و ئێستایش به ههمان شێوه .گوتی ئهمه دووهم هۆشیارییهتی ،بارودۆخهکه جێگهی نیگهرانییه .به ههرحاڵ دهبوو دهستهوهستان نهبین .منیش نهمتوانی ب��هرهو باشوری ئافریقیا ب��ڕۆم .گوتم با بیر له ڕێگهچارهی تر بکهینهوه .لهوێ نوێنهرایهتییهکی نهتهوه یهکگرتووهکان ه��هب��وو .ڕۆژی دووهم ی��ان سێیهم بوو ویستمان بڕۆین بۆ ئ��هوێ .ب��هاڵم ئهسینا ڕێگهی ئهوهیان نهدا .پێم وایه دهمانتوانی له ڕێگهی باڵوێز و باڵوێزخانهوه بیبهینه ئ���هوێ و کێشهیش دروس����ت ن��هدهب��وو.
دڵنیایشم نهتهوه یهکگرتووهکان ڕادهستی تورکهکانیان نهدهکرد .بهاڵم ئهسینا ئهو مۆڵهتهیان نهدا به ئێمه و ئێمهیش ،واته باڵوێز و من ،نهمانتوانی تهنها باڵ ئهو کاره بکهین .پاشتر بیر لهوه کرایهوه بهرهو تانزانیا ،یان سۆماڵ بچین و لهوێیشهوه بگهینه یهمهن .ئهوهیش سهری نهگرت. پالنێکی تریش ئ��هوهب��وو ب��هرهو ههندێ له دوورگهکانی خ��واروو بچین ،ئهوهیش ههر سهری نهگرت .دواتر دهوڵهتی کینیا گوشاری خسته سهرمان .بازنهی گوشاری ههر تهنگ دهکردهوه .به تایبهتی له دژی باڵوێزی یۆنانستان. :وات��ه ب��ه چ ج��ۆرێ��ک؟ ل��ه ڕێگهی دیپلۆماسی یان ههڕهشهوه؟ س���اڤ���اس ک���ال���هن���دهری���دی���س :ب��اڵ��وێ��زی یۆنانستانیان بۆ وهزارهت��ی دهرهوه بانگ ک��رد .ب��هر ل���هوهی بچێت ویستی لهگهڵ ئهسینا قسه بکات ،بهاڵم ئهو دهمه وهاڵتی کینیا ههموو جۆره پهیوهندییهکی بڕی. تهنها ه��ی ئێمه ن��ا ،بهڵکو ل��ه کینیاوه ب��ۆ هیچ شوێنێک ن��هدهک��را پ��هی��وهن��دی تهلهفۆنی ساز بکرێت .هیچ پهیوهندییهک کاری کرده نهبوو .باڵوێز نهیدهویست بێ ئ��هوهی قسه لهگهڵ ئهسینا بکات ،بچێته وهزارهتی دهرهوهی کینیا .بچێت چی بڵێ؟ چونکه هیچ فهرمانێکی پێ نهبوو .ڕۆژی پاشتر هاتن و به باڵوێزی یۆنانستانیان گوت ئهگهر نهیهن و ئاماده نهبن ،به زۆر دهتان بهین .من پێنج شهش ساڵ له بواری دیپلۆماسیدا کارم ک��ردووه ،ههڵسوکهوتی وههام نهبینیوه و نییه .نەریتی دیپلۆماسی ههیه ،کهس نابێت دهس��ت بۆ دیپلۆمات، بۆ ماشین و بۆ ماڵی بهرێت .کاتێک ئهوهم بینی ،گوتم بارودۆخهکه یهکجار جێگهی مهترسییه و دوا سهعاتهکانی خۆمان دهژین .به ههرحاڵ باڵوێز ناچار بوو بچێت و چوو .له وهزارهتی دهرهوه ههندێ وێنه دهخهنه بهردهستی باڵوێزی یۆنانستان و پێی دهڵێن ئهم وێنانه دهیسهلمێنن که عهبدواڵ ئۆجاالن له ماڵهکهی تۆ دای��ه. باڵوێز دهڵێت :من ئهوه نازانم و هیچ شتێک لهو بارهیهوه ناڵێم تا لهگهڵ ئهسینا قسه نهکهم .ئهو دهمه تهلهفۆنێکی سهتهالیتی
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
گرافیک
9
کاندیدە کوردەکانی ناو لیستە عەرەبیەکانی هەرێمی کوردستان
508
پاڵێوراو
لە هەرێمی کوردستان
56
پاڵێوراویان
لەسەر لیستە عەرەبیەکان
هاوپەیمانی نەسڕ
دهخ��هن��ه ب���هردهس���ت .ل��هگ��هڵ وهزارهت����ی دهرهوهی یۆنانستان قسه دهکات و پێیان دهڵێت ،لێره به من دهڵێن تۆ سهرۆکی ڕێکخراوێکی تیرۆریستیت داڵده داوه و وا له ماڵهکهتدا که ماڵی فهرمی دیپلۆماتێکه. ئێوه چی دهڵێن ،من چاوهڕوانی فهرمانی ئێوه دهبم .دهسهاڵتدارانی کینیا گوتیان، ئ��ێ��م��ه ن��هم��ان��دهوی��س��ت ب��ئ��اڵ��ێ��ی��ن ب��هم کێشهیهوه .ئهمه کێشهی ئێمه نییه و حهزیشی پێناکهین .بهاڵم ئێستا کێشهکه بوو به هی ههردووالمان .ئێمه دهمانهوێت هاوکاریتان بکهین .ئ��هوان گوتیان ئێمه فڕۆکهیهکی تایبهتتان دهدهینێ بۆ کوێ دهخوازن ،دهتوانن ئۆجاالن بهرن بۆ ئهوێ. باڵوێز گوتی با بچین و پێشنیازهکه به ئۆجاالن بگهیهنین ،بهاڵم ئهو پێشنیازهیان ل��ه ن��ی��وهڕۆی ئ��هو ڕۆژهوه ههتا سهعات حهفتی ئ��ێ��وارهی ههمان ڕۆژ دهی��خ��وارد، گوتیان پاش ئهوه ئهگهر نهڕوات ئهوا ههر هێڕشێک ڕووی دا ،به تایبهتی له الیهن چهتهکانهوه ،ههتا ئهگهر بیشتانکوژن ئێمه ناتانپارێزین .بێگومان له کینیا چهته ههن و دهس��هاڵت��دارن .بهر لهوه به ماوهیهک هێرشیان کردبووه سهر باڵوێزی گشتی ن��هروی��ج ل��ه ن��ای��رۆب��ی .باڵوێزی نهرویج پهیوهندی باشی ههبوو لهگهڵ رێکخراوه سڤیلهکاندا و ئهو ک��ارهی ئهو دهوڵهتی کینیای پهست کردبوو .چهتهکان هێرشیان ک��رده سهر باڵوێزی نهرویج و دهستدرێژیان کرده سهر ژنهکهیشی .من ئهوهم خوێندهوه و شتی وهها ڕوویدا بوو. ئێمه تا سهعات حهفت کاتمان ههبوو. ڕهوشهکهمان له بهڕێز ئۆجاالن گهیاند. ئهویش گوتی من ئیتر نامهوێ لهوه زۆرتر کێشه بۆ دۆستهکانم دروست بکهم .خۆیشم بێزار ب��ووم و دهم���هوێ ب��ڕۆم .بێگومان، ئێمه به ڕاستی بهشیوهیهکی دۆستانه لهگهڵ ئۆجاالن ههڵسوکهوتمان کرد .ڕاسته گوشاری دهوڵهتمان لهسهر بوو ،من ئهوانهم له کتێبهکهمدا باس کردووه ،ئهو کتێبهی لهو بارهیهوه نووسیومه .بهاڵم ئێمه ههم دۆستانه ههڵسوکهوتمان لهگهڵ کرد و ههم پاراستمان ،تا له دواییدا گوتی من دهمهوێ بڕۆم. :کاتێک له یۆناستانهوه چوون بۆ کینیا ،پاسهپۆرتهکانتان ئهوانهی خۆتان بوون؟
ئۆجاالن ئهو خۆی ڕۆژانه یهک کهناڵی ههبوو، ڕادیۆی «بی بی سی» بهشی تورکی گوێی لێدهگرت ،جگه لهوه هیچ کهناڵێکی تری نهبوو ساڤاس کالهندهریدیس :من به پاسهپۆرتی خۆم چووبووم ،بهاڵم ئهوهی بهڕێز ئۆجاالن لهسهر ن��اوی خ��ۆی ن��هب��وو ،پاسپۆرتێکی دروست کراو بوو. :پاشان بڕیاری چی درا؟ ساڤاس کالهندهریدیس :سهعات شهش و نیو بوو ،بهرهو حهفت دهچوو ،بڕیاری چوون درا .بهڕێز باڵوێزی گشتی یۆنانستان گوتی با پالنێک دابنێین .باڵوێزی بهڕێز گوتی به ئۆتۆمۆبیلهکهی من دهچین بۆ فڕگه، چونکه پارێزراوه و کهس ناتوانێ دهستی بۆ درێژ بکات .من ههتا الی فڕۆکهکه بهڕێز ئۆجاالن دهبم و پێشتر خۆم سهردهکهوم و دهچم ناو فڕۆکهکه دهبینم ،بزانم چییه و چۆنه .پاشان پێکهوه لهگهڵ بهڕێز ئۆجاالن سهردهکهوین و دهیبهینه ناو فڕۆکهکه .یان بهرهو دوورگهکانی شهیسهل ،یان فینلهندا یاخود ب��هرهو هۆڵهندا دهیبهین .بهاڵم ئێمه هێشتا بڕیاری ت��هواوم��ان نهدابوو، چونکه کاتهکه دهڕۆیشت .دهبوو سهعات حهفت ب��هره فڕگه بچین .جانتاکانمان کۆکردهوه .بهرهو الی ئۆتۆمۆبیلی باڵوێزی گشتی دهچ���ووی���ن ،ن��وێ��ن��هری وهزارهت����ی دهرهوی کینیامان لهگهڵ بوو ،گوتی ئێوه به ئۆتۆمبێلی خۆتان ناچن بۆ فڕگه .لهو کاتهدا به ڕاستی باڵوێز توڕه بوو و قسهی بهو پیاوه کرد.
ڕەوتی حیکمە
ڕەوتی نیشتمانی عەشایەری
هاوپەیمانی نیشتمانی
حەیدەر عەبادی
عەمار حەکیم
ئەیاد عەالوی
24
17
9
شێخ سەعدی ئەلکەعبی
پاڵێوراو
پاڵێوراو
پاڵێوراو
پاڵێوراو
6
دهۆك
6
سلێمانی هاوپەیمانی نەسڕ
ڕەوتی حیکمە هاوپەیمانی نیشتمانی
هاوپەیمانی نەسڕ
9 17 4
11%
هەولێر هاوپەیمانی نەسڕ
هاوپەیمانی نیشتمانی ڕەوتی نیشتمانی عەشایەری
9 5 6
کاندیدەکانی هەرێم لەناو لیستە عەرەبیەکاندان
10
بیروڕا
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
hawlatibirura@gmail.com
هەڵبژاردن و دەزگاکانی ڕاگەیاندن پارێزەر: لوقمان مستەفا ساڵح ه����ەروەک دەبینین ل��ە ئێستادا هەرێمی کوردستان بە چەندین قەیراندا تێدەپەرێت، ک��ەم تازۆرکاریگەری نەرێنی لەسەر کۆی هاواڵتیان داناوە .بەاڵم بەداخەوە قەیرانێک لەکۆی قەیرانەکان مەترسیدارترلە ئارادایە، کە ئەویش هەندێک لە دەزگاکانی ڕاگەیاندنە، بە بەهەمو بەشەکانیەوە کە لە ئێستادا زیاترڕەنگی داوەتەوە،حاڵەتێکی سایکۆلۆجی ن��ال��ەب��ار و نێگەتیڤی ل��ەس��ەر ه��اواڵت��ی��ان دان���اوە ،بەتایبەتی لە ئێستادا کە لەگەڵ نزیک ب��وون��ەوەم��ان ل���ەوادەی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نیشتیمانی عێراقدا ،ئەم حاڵەتە بە زەقی دەبینرێت.بە جۆرێکی وا نائارامی و دڵەڕاوکێی الی تاکی هاواڵتی درووستکردووە کە بۆتە هۆی نەمانی متمانەو تەنانەت زیاتر ت��رس و دڵ��ەڕاوک��ێ و ئ��ازاری دەرونیشی بۆ هاواڵتیان دروستکردووە. چونکە ئەو لێدوان و وانە و وتارانەی کە لە میدیاکانەوە وەک بانگەشەی پێش وەختەی هەڵبژاردن دەدرێتە گوێی هاواڵتیاندا ،خەریکە هەموو هێڵە سورەکان تێدەپەڕێنێت ،گەر ڕێی لێ نەگیرێت دەبێتە هۆی دروستکردنی کاری
توندوتیژی ،کەڕەنگە لە ئایندەدا وابە ئاسانی کۆنترۆڵ نەکرێت .لەبەر ئ��ەوەی توومەت خستنە پاڵ یەکدی و تەخوینکردنی یەکتر بە بێ بنەمای یاسایی نەبوونی بەڵگە دەچێتە خانەی توندووتیژییەوە ،کە لەم حاڵەتەدا بۆزیاتر سەالمەتی هاواڵتیان دەبێت داواکاری گشتی ڕێکاری یاسایی بەرانبەریان بگرێتە بەر. (داواک��اری گشتی) وەک بەرزترین دەسەاڵتییاسایی ،مافی تۆماری سکااڵی لەسەر ئەو بابەتانەی راگ��ەی��ان��دن هەیە ک��ە زی��ان بە دابونەریتی گشتی و مەسەلە گرنگەکانی کۆمەڵگا دەگ��ەی��ەن��ێ .ئامانجی داواک����اری گشتیش چاودێری دەزگا راگەیاندنەکانە تا رێز لە سنورەکانی ئازادی رادەربڕین بگرن، لەهەمان کاتدا رادەربڕین نەبێتە ئامرازێ ب��ۆ زی��ان��گ��ەی��ان��دن ب��ە س��ەرم��ای��ە م���اددی و مەعنەوییەکانی کۆمەڵگا .سەرنج :هەر بۆ زانیاری زیاتر بەپێی بڕگەی ()5ی ماددەی هەشتەم ،نابێ دوای تێپەڕبوونی ( )90نەوەد رۆژ لە مێژووی باوکردنەوە ،هیچ جۆرە رێکارێکی یاسایی لە بەرامبەر خودی دەزگاکە و رۆژنامەنووسان بگیرێتەبەر. ب��ن��ەم��ای ه���ەر ت��وون��دووت��ی��ژی��ی��ەک بۆ ئ��ای��دول��ۆژی��اک��ان دەگ���ەڕێ���ت���ەوە ن���ەک بۆ کردارەکان ،هەر میدیایەک و الیەن و کەسێک، ئ��ەوەی لە هەرێمی کوردستانە یا خود لە دەرەوەی هەرێمدا خەڵک هان بدات بۆ کاری توندوتیژی و قسەی زبر و درۆ و بوختان
بکات بەمەبەستی کۆکردنەوەو دەستکەوتنی چەن دەنگێک ،وەهەوڵی لەکەدارکردن و یان هەڵبەستنی درۆ و بوختان بۆیەکدی کردن کە سەرجەمیان دەکەونە خانهی «لێدوانی توندووتیژی»ەوە پێویستە راگەیاندنەکان خۆیان لێ بەدوور بگرن .چونکە ئەوە ئەرکی سەرەکی دەزگاکانی ڕاگەیاندنە بەتایبەت رۆژنامەنووس لە کاتی گواستنەوەی هەواڵ و زان��ی��اری و ڕوداوەک���ان���ی ژی��ان ب��ۆگ��وێ و بیروهۆشی ئەندامانی کۆمەڵگە لە رێگەی کۆمەڵێ هۆکارو شێوازو ئامێری گواستنەوە بە چەندان رێگەو شێواز و هونەر بۆ بە هرەمەند کردن وئاگادار کردنەوەیان .بۆیە دەبێت میدیاکاران زۆر وریابن لەو گوتانەی دەیخاتەپاڵ هەر کەس و الیەنێک ،دەبێت بابەتە هەواڵیەکەی بریتیبێت لە دڵنیایی لە راست و دروستی هەواڵ و بابەبەتەکەی. بۆ نموونە کاتێک بەرپرسێک بە گەندەڵ ناودەبەین ،یاخود تۆمەتی تەزویر لەساتی ه��ەڵ��ب��ژاردن دەدەی��ن��ە پ��اڵ حیزبێ ،یاخود کۆمسیۆن ،یاهەردەزگایەکی ئیداری ،پێویستە دڵنیابێت ل��ە راس��ت��ی و دروستییەکەی و بەڵگەنامەی باوەڕپێکراوی لەبەردەستدا بێ، ن��ەک لەسەر بنەمای گومان یاخود قسەو قسەڵۆک و وات��ەوات .بەپێی یاسای سزادانی عێراقی ،تۆمەت خستنەپاڵ ئەگەر لەرێگەی یەکێک لە ئامرازەکانی راگەیاندن ئەنجام ب��درێ ،ئ��ەوا دۆخ��ی س��زادان زۆر توندترە و لە هەندێکجار دادوەر بەرزترین ئاستی سزا
دەگرێتەبەر ،بەمەرجێ لە دوو هێندەی سزاکە پتر نەبێت .بۆ نموونە ئەگەر سزای ناوزڕاندن و تۆمەت ( )5ملیۆن دینار غەرامە بێت ،ئەوا دادوەر دەتوانێ ( )10ملیۆن دینار غەرامە بسەپێنێ.لەبەرئەوەی هۆکارەکانی پشت توندی س��زادان��ی تۆمەت خستنەپاڵ لەرێگەی دەزگاکانی راگەیاندن ،دەگەڕێتەوە بۆ: ا -تۆمەت لەرێگەی راگەیاندنەوە واتا دۆخی (ب��اوک��ردن��ەوە ،)Publishing -زۆرت��ری��ن ژم��ارەی خەڵک لە راگەیاندنەوە گوێبیستی دەبن یاخود دەیخوێننەوە و دەیبینن .ئەمەش جیاوازە لەوەی تاوانەکە لەبەرچاوی کەسێک یاخود چەند کەسێکی کەمدا ئەنجام بدرێت. ب-ت��ۆم��ەت و ن��اوزڕان��دن دەچێتە خانەی مێژوو ،زۆرجار کەسایەتییەک بۆ ماوەیەکی درێژخایەن تا دوای مردنیشی ،لەالیەن هەندێ خەڵکەوە مەسەلەی تۆمەتەکە دەکرێتە ئامرازێک بۆ شکاندنی .دەش��ێ کاندیدێک یاخود الیەنێکی سیاسی بەهۆی تۆمەتێکەوە، دووچاری شکستی هەڵبژاردن ببێتەوە. ج -خەڵک زیاتر متمانە بەو تۆمەتانە دەکەن کە لە دەزگا راگەیاندنەکان باودەکرێنەوە، وات���ا پێیانوایە ت��ۆم��ەت��ەک��ە راس��ت��ە بۆیە باوکراوەتەوە. ل��ەب��ەر ئ��ەم فاکتەرانەی س���ەرەوە ،دادوەر دەتوانێ بە پشت بەستن بە ماددەی ()433ی یاسای سزادان ،دۆخی سزاکەی توندتر بکات، بەمەرجێ لە دوو هێندەی سزای دیاریکراوی
یاسای سزادان تێنەپەڕێ. هەروەها لە بڕگەی ()3ی ماددەی ()9ی یاسای رۆژنامەگەری ژم��ارە (35ی ساڵی )2007یشدا هاتووە :لەکاتی دووبارەکردنەوەدا دادگا بۆی هەیە سزا داراییەکەی زیاد بکا ،بە مەرجێک لە دوو هێندەی پارەی سزاکە کە لە برگەکانی (یەکەم)ی سەرەوەدا هاتوون پتر نەبێ”. بەپشتبەستن ب��ەم ب��ڕگ��ە ی��اس��ای��ی��ە ،هەر دەزگ��ای��ەک��ی راگ��ەی��ان��دن ئ��ەگ��ەر دووج���ار تاوانێکی ئەنجام دا ،سزاکەشی تا دوو هێندە زیاد دەکات.ئەمە وێڕای ئەو سزا معنویەی کە دەبێتە هۆی لە دستدانی متمانەی دەزگاکە و کەسایەتی خودی ڕۆژنامەنووسەکەش لەکە داردەبێت. دەرئەنجام دەزگاکانی ڕاگەیاندن بەتایبەت لەکاتی بانگەشەی هەڵبژاردندا دەتوانێت ڕۆڵێکی یەجگار گەورە بگێڕێت ،بە ئەرکی ئەخالقی و پیشەیی خ��ۆی هەستێت ،بە ئامانجی خزمەتی نەتەوەیی و نیشتیمانی خۆی ،بە مەرجێک نەکەوێتە ژێر فشاری حیزبی و ئایدۆلۆژیایەکی دیاریکراوەوە ،ئەوا بێگومان دەتوانێت ڕۆڵێکی گرنگ و کاریگەر بگێڕێت و ببێتە هۆکارێکی تەندروست لەناو کۆمەڵگەدا ،پشتوانێکی ڕاستەوخۆ دەبێت بۆ هەست و سۆزی هاواڵتیان لە نزیکەوە .لەم قۆناغە بەتایبەت ،ئەوکاتە ڕاگەیاندن دەبێتە سەکۆیەک بۆ پاراستنی ئاسایشی واڵت ،ئەگەر بەپێی پالنێکی توکمە کارەکانی ئەنجامدات و ئەگەر لەسەر بنەمایەکی هزری نیشتمانیی تەندروست بونیاد بنرێت.
ژیان دۆستی ڕەمزی شارستانییەتی هەر کۆمەڵگایەکە! رێبوار عارف لەم سااڵنەی ڕابردودا لێرەو لەوێ حاڵەتگەلێکی تایبەت بەدیدەکرێت کەسیمای سەرهەڵدان و گەشەکردنی دی��اردەی ج��وان و شارستانی بەدوای خۆیاندا رادەکێشێت .دیاردەیەک کە دەیەوێ پێمان بڵێت ئەم کۆمەڵگایە شایستەی ئەوەیە کەچیدیکە لەو ڕابردووە شەڕەنگێز و پڕ تووندوتیژییەدا نەمێنێتەوە .دیاردەەیەک ئەگەرچی لەئێستەدا ژمارەیان بە ئەندازەی پانتایی کۆمەڵگا ف��راوان نییە ،لە هەندێک ن��اوچ��ەدا ڕۆژ ب��ەڕۆژ ڕێ��ژەی ئ��ەو ک��رداران��ە زیاترو زیاتر پەرەدەستێنێت .ئەو کردار یان نەریتانە خۆیان لە کردنەوەی قەفەزەکان و ئازادکردنی کەو ،باڵندەو ئاژەڵە کێوییەکاندا دەبیننەوە ،کە ناوبەناو کۆمەڵێک ئینسانی جوانی لە دەوری یەک کۆدەبنەوەو لەپڕێکدا وێنەو گرتەی ئازادکردنی ژمارەیەک لە ئاژەڵ و گیانلەبەرانمان نیشان دەدەن .ئەم کردەیە لەکاتێکدایە کەیەک بەیەکی ئەو ئینسانانە بەکارێک کە ئەنجامی دەدەن ،هەست بە غرور و شانازییەکی تایبەت دەک��ەن ،ب��ەاڵم تەنیا بەوەوە ڕاناوەستێت و ژمارەیەکی یەکجار زۆر لەخەڵکانی ژیان دۆست شادو دڵخۆش دەکەن! بەرنامەیەک کە لەم ڕۆژانەدا سەرنجی ڕاکێشام، چاوپێکەوتنێکی کەناڵی ڕووداو بوو لەگەڵ بەڕێزێک بەناوی کاک سیروان و خێزانەکەی، سەبارەت بە ئەزمونی ئاژەڵدارییان .زۆنی کامێرەکە بەنێو ئاپۆڕەی سەگ و پشیلەکاندا گوزەری دەکرد ...کاتێک کە گوێبیستی ئەو ژن و پیاوە دەبین ،مرۆڤ هەستی بە ئاسودەدی و ڕاوەستانێکی تایبەت دەک��رد سەبارەت بە کارێک کە شایستەی ڕێزلێنانە .داستانەکە بەمشێوەیە دەستپێدەکات؛ ژمارەیەکی زۆر سەگ و پشیلە لە ماڵەکەیاندا سەرگەرمن و ئەوانیش بەسیمایەکی حەزین و پڕ لە بڕوا بەخۆبونەوە بە گەروویەکی گیراوەوە چیرۆک
و داستانەکانی ڕۆژانەیان دەگێڕایەوە ،سەبارەت بە دەستپێکردنی ئ��ەم ک��ارەو کۆکردنەوەو بەخێوکردنی سەگ و پشیلەکان .بەجۆرێک ل��ە ئێستەدا ئ��ەو خ��ێ��زان��ە 27س��ەگ و 15 پشیلەیان هەیەو لەماوەی ئەم چەند ساڵەی ڕابردودا زیاتر لە 200سەگ و سەد پشیلەیان گ��رت��ووەت��ەخ��ۆ ،پ���اش چ��ارەس��ەرک��ردن��ی��ان بەخشیویانن بە کەسانێک کە ئارەزومەندن بۆ بەخێوکردنیان. کاتێک کە هاوژینەکەی کاک سیروان دەستی بەگێڕانەوەی چیرۆکەکان کرد ،ئاماژەی بەو دووڕیانە کرد کەچۆن گوشارێکی کۆمەاڵیەتی زۆریان لەسەر بووەو سەرزەنشتەکانی ڕۆژانە پاڵیان پێوەدەنێن بەئاراستەی دەستهەڵگرتن لەم ئاکارە «گ��اوە» بەردەوامبوونی فشاری کەسانێکی دەوروب��ەری��ان بۆ وازهێنان لەم نەریتەی کە لەالیەن بەشێک لە هاواڵتیانەوە بە گاو گوناه و عەیبە تومارکراوە. ئ���ەوەی ل��ەم��ب��ارەی��ەوە دەم��ەوێ��ت قسەیەکی ل��ەس��ەر بکەمك ئ��ەو دووری��ان��ەی��ە لەنێوان بەردەوامبوونی ئەم ک��ارەو ڕێگرییەکانیدا. تۆبڵی ئەم هەموو تانەو تەشەرە بۆچی بێت؟! ئەی ئەو لێبڕان و بەردەوامبوون ،بێ باکییە چۆنە ل��ەم کۆمەڵگایەدا مللی ڕێدەگرێت، لەکاتێکدا تۆ لە نزیکترین خەڵکانی دەوروبەرت تا نەیارانی فکری و فەرهەنگی کۆکن لەسەر ئەوەی کەبڵێین نا ،عەیبە ،شورەییە ،گاوە! ئەوەی کە لەنێوان دوالیزمی ڕاڤهکردنی ئەم حاڵەت یان حاڵەتانەدا ،پێویستیان بە تیاڕامان و بەدواچوونێکی زیاترە ،ناسینی هۆکارەکانی ئ��ەم دوو ئاڕاستەیە ،ئاخر بیرو ڕای زاڵ، سەرگەرمی تەنگ پێهەڵچنینی ئەو نەریتە ژیاندۆست و شارستانیەتەیە کە دەیەوێت لەبەرامبەر بەو نەریتە شەڕئەنگیزو پڕ لە تووندوتیژییەدا سونەتگەلێکی تر بکاتە هێمای پێکەوە ژیانی ئینسان و بوونەوەرەکانی تر ،کە ئەویش ئاشتبوونەوەیە لەگەڵ جیهانی ئاژەڵ و
سروشت و هەموو بوونەوەرەکانی تردا .بەاڵم دیارە ژیاندۆستی لەسەر زەمینێکی ئاسایش و ئارام بەرهەم دێت و شتێکی ئیرادەگەرییانە نییە ،ش��ەڕ و ن��ا ئ��ارام��ی تەنیا ج��ەس��ەدی ئینسانەکان ل��ەگ��ۆڕ ن��ان��ێ��ت ،تەنیا بیناو باڵەخانەکان وێران ناکات ،بەڵکو لەڕاستیدا دنیایەک وێرانکاریی کۆمەاڵیەتی و کلتوری گەورە ب��ەدوای خۆیدا دێنێت ،بەجۆرێک کە بە ت��ەواوی مانا تەنگ بەهەر جریوەیەکی ئنیسان دۆستانە هەڵدەچنێت .ئاخر تۆ لەکاتی جەنگدا کاتێک دەبینیت خۆشەویسترین کەسانی دەورب���ەرت لە خوێندا دەگ��ەوزێ��ن، مەحاڵە بیر لە باڵندە و ئاژەڵەکان بکەیتەوە، قانونمەندییەکانی ج��ەن��گ قانومەندی وەحشیانەیە ،تۆ لە جەنگەڵستانێکدا دەژیت کە هیچ بنەماو پێوانەیەکی ئینسانی تێدانیە. بۆیە کاتیک کە قسەکردن لەسەر ژیان دۆستییە، ئەوا مرۆڤ پێویستی بە دۆخێکی ئاسایش و ئاسودەییە کەتیدا بژی .دەنا ژیان دۆستی گەر مەحاڵیش نەبێ ئەوا بەتەواوی مانا دەکەوێتە ژێر کاریگەریی بارودخی گشتی بێ بەهابونی حورمەتی ئینسانیمانەوە! کەواتە با کەمێک بێینەوە سەر جەنگ و کاریگەرییەکانی کە چ��ۆن ل��ەم کۆمەڵگایەدا ملیۆنەها ئینسانی ڕاپێچی گۆڕستانەکانی مەرگ کردووە. ج��ەن��گ و نائەمنی تەنیا جەستەمان لە گۆڕنانێن! ئەگەر تەنیا ڕووداو و وێرانکارییەکانی دوای شەڕی جیهانی دووەم لەبەرچاوبگرین ،گومانی تیدانییە کە قوربانییەکانی کۆمەڵگای ئێمە ل��ەم گ���وزەرە خوێناوییەدا چەند ملیۆنێک ئینسان تێدەپەڕێنێت! شەڕو پێکادانەکانی ن��اوخ��ۆی ع��ی��راق ب��ە ک��وردس��ت��ان��ی��ش��ەوە تا سەردەمانی هەشت ساڵ شەڕی ئێران و عێراق، ئەنفال و کیمیاباران ،سەردەمانی ه��ەردوو جەنگی گ���ەورەی یەکەم و دووەم���ی خلیج، اع��دام و تۆپبارانەکان ،گەمارۆی ئابوری کە
سەدان هەزار منداڵ لەبرسا مردن .هەروەها بەدرێژایی ئەم مێژووە شەڕەکانی ناوخۆی ئەم حزبە قەومی و مەزهەبییانە !...بەمشێوە ئەم مێژووە خوێناوییە درێ��ژەی پێدراوە تا قوناغی لە گۆڕنانی بەعس ،ئەویش بەنرخی گیانلەدەستدانی س��ەدان ه��ەزار ئینسانی تر. با لێرەدا واز لە ئاماری شەڕ و کوشتارەکانی دواتر بهێنین کە زۆرجار بەنزیک لە ملیۆنیک ناودەبریت .نابێت لەبیرمان بچێت یەکێک لە کاریگەرییە مەترسیدارەکانی یەک بەیەکی ئەم شەڕە ماڵوێرانکەرە ،بارگاوی بوونی کۆمەڵگایە لە ڕێگەی پیسبوونی ژینگەو باوبوونەوەی نەخۆشی مەترسیدارەکانەوە.هەموو ئەمانە لەکاتێکدایە ک��ە بێدەربەست ب��وون��ی ئەم دەس��ەاڵت��ە س��ەب��ارەت بە ژی��ان و ئاسایش و تەندروستی کۆمەڵگا ،گەیشتۆتە لوتکە. فاکتەری دووەم بۆ دوورکەوتنەوە لە دۆخی ژیاندۆستی و ئاشتبوونەوە لەگەڵ گیانلەبەر و ئاژەڵەکان ،دەوری ئاین و هەموو ئەو داب ونەریتانەیە کە مەرگ دۆستی و تووندتیژی و قێزهاتنەوە بە دوای خۆیدا دێنێت .کاتێک کە زۆرێک لە ئاژەڵەکان لە ڕوانگەی ئاینەوە پیس و گاو و نەفرەت لێکراو وەڕزک��ەرن؛ ئیتر ه��ەر ڕێ��ژەی��ەک لە نزیککەوتنەوە لە ئاژەڵ بەرانبەرە بە پەراوێزخستن و فتوادان و ناشیرینکردن و تەحریمکردن .هەموو ئەمانە لەکاتێکدا زۆر مەترسیدار و زیانبارتر دەبن کە دەسەاڵت نەک هەر تەنیا لە لوتکەی نابەرپرسیاریدایە ،بەڵکو لەڕاستیدا سنوری تراژیدیاکانی ڕۆژان��ەی فراوانترکردوەتەوەو بەپێچەوانەشەوە بەشێک لەم ئالودەکردنەی ژینگەو دوورکەوتنەوە لە ئ��اژەڵ لە تونێلی نەخشەو پیالنەکانی ئەوانەوە دەردەچێت. ئەمە جگە لە دەیان پەندو دەربڕین و زاراوەی پڕ لەسوکایەتی کردن کە زۆرجار ئاژەڵەکان، بۆ هێما بەکردەوەیەکی ناپەسەند بەکاری دەهێنرێت؛ لە چەشنی «ئەڵێی کەرە ،دەنگی لە
دەنگی کەر دەچێت ،کەرباب ،کوڕی کەر ،سەگ باب ،وەک سەگ بیتۆپێنە ،ئەڵێی حەیوانە ،لە حەیوان بوو ،سەگ ببینم و ئەو نەبینم ،ئەڵێی سەگی گ���اوە »...ئەمانەو دەی��ان دەربڕینی تر پاشگرن بۆ ناشیرین نیشاندانی ئاژەڵ و دورخستنەوەیان لە ژیانمان .ئالێرەدایە گەر کاتێک کەسێک سەرگەرمی بەخێوکردن و پارێزگاریی کردنە لە هەر ئاژەڵێک ئیتر فشار و سەرزەنشتکردن دەبێتە بەشێک لە ژیانی ڕۆژانەی ئەو کەسە؛ بۆیە دەبینین دەرککردنی هاوژینەکەی کاک سیروان کارێکی دژوار نییە. کەچۆن تا دوریانی وازهێنان لەم نەریتە ژیان دۆستیە دەڕوات ،بەاڵم ورەو بڕیاری بەرزترە، بۆیە بەردەوام دەبێت. ماوەتەوە بڵێین هەموو تەقەالکانی ڕۆژانەی هەرتاکێکمان کارێکی شایستەیە کە دەبێت لەهەوڵی گەشەپێدان و فراوانکردنەوەیاندا بین ،ب��ەاڵم هەقیقەت ئ��ەوەی��ە ک��ە ڕیشە داک��وت��ان��ی ئ��ەم ح��اڵ��ەت��ان��ەو کۆمەاڵیەتی ک���ردن���ەوەی ئ���ەم ن��ەری��ت��ان��ە ل��ە گ���رەوی بەرپرسیارکردنی دەس��ەاڵت و هەڵپێچانی ه��ەم��وو ئ��ەو ڕێگرییانەیە ک��ە بەربەست دروس��ت دەک��ات ،ل��ەب��ەردەم نزیکبوونەوەو ئاسایکردنەوەی ژیانمان لە ئ���اژەڵ و لە ژینگەیەکی تەندرووستدار و بێ کێشە. ل��ەگ��رەوی ب��وون��ی دەس��ەاڵت��داری��ی��ەک دای��ە کە ئینسان و ئینساندۆستی بە ناوەندو ب���ڕی���اردەری س��ەرەت��او ک��ۆت��ای��ی بزانێت. ل��ەگ��رەوی دوورک���ەوت���ن���ەوە ل��ە ج��ەن��گ و تووندتیژی ل��ە ستەم و ن��اب��ەران��ب��ەری و ه����ەاڵواردن .دوورک��ەوت��ن��ەوە لە ک��ۆی ئەو کلتورو جیهانبینیەتە کۆنەپەرستانەی کە نزیکبوونەوە لە ئاژەڵ بەخەتاو هەڵەیەکی گ��ەورە دەزان��ێ��ت ،بۆیە لە ئیفالس بوونی خۆیاندا دەیانەویت بە وش��ەی گ��او ئەو نەریتگەلە دیوارەکانی دورکەوتنەوەی مرۆڤ ئاژەڵ هەڵچنن!
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
راپۆرت و بەدواداچون
بۆچی کوردی رۆژئاوا بەرامبەر هێرشەکانی ئەمریکا بێدەنگە؟ «پەیەدە باش دەزانێت کە سیاسەتی ترەمپ زۆر زوو دەگۆڕێت ڕەنگە زۆر خێرا بڕیار بدات کە هێرش نەکات» هەرێم جەعفەر ح��ەوت ساڵە جەنگ ب��ەرۆک��ی سووریای گرتوە و لە دوایین پێشهاتیشدا ،تویتەکانی ت��ڕەم��پ زی��ات��ر ب��ارودۆخ��ی س��ووری��ای��ان ب��ەرەو خوێن و جەنگی نوێ ب��رد ،گشت الیەنەکانی سووریا و دەرەوەی سووریا هەڵوێستی خۆیان لەسەر هەنگاوە نوێکانی ئەمریکا دەرب��ڕی بەاڵم هاوپەیمانەکەی ئەمریکا( ،کوردەکانی سوریا) ،هێشتا بە بێدەنگی ماونەتەوە. دوای گومانی بەکارهێنانی چەکی کیمیای لە س��ووری��ا ل��ەالی��ەن بەشار ئ��ەس��ەدەوەو هێرشەکانی ئەمریکا ،پ��ارت��ی یەکێتی دیموکرات ،پەیەدە ،باڵە سەرەکییەکەی یەکینەکانی پ��اراس��ت��ی گ���ەل ،یەپەگە، بۆچوونی خۆیان دەرنەبڕیوە کە دەبێت ئەمریکا چۆن مامەڵە لەگەڵ رووداوەکانی سووریا بکات. ئ���اژان���س���ی ه���ەواڵ���ی ئ��ەل��م��ۆن��ی��ت��ەر لە ڕاپۆرتێکیدا نووسیویەتی ،لە هەشتی مانگی چ��واردا ،ئەنجوومەنی دیموکراتی
سووریا ،نزیک لە پەیەدە ،بەیاننامەیەکی ب���اوک���ردەوە و تیایدا دەڵ��ێ��ن «ب��ەه��ۆی کۆمەڵکوژی دۆم��ا بەهۆی بەکارهێنای گازی کیمیای قەدەغەکراو ،دەیان هاواڵتی شەهید ب��وون .ئێمە وەک��و ئەنجوومەنی سووریای دیموکرات ئیدانەی ئەو کەسانە دەکەین کە ئەو کارە قێزەونەیان ئەنجام داوە» .لە بەیاننامەکە باس لەوە نەکراوە کە ڕژێمی بەشار ئەسەد ئەو کارەی ئەنجام داب��ێ��ت و ب��ە زمانێکی زۆر هۆشیارەوە بەیاننامەکە نووسراوە. یەپەگە یەکێکە لە هاوپەیمانە گەورەکانی ئ��ەم��ری��ک��ا ل��ە س��ووری��ا ک��ە دژی داع��ش جەنگاوە ب��ەاڵم ئ��ەم ک��وردان��ەی سووریا دەیانەوێت زیرەکانە بڕیار بدەن لەوەی ئایا ئەمریکا بە ڕاستی جەنگ دژی ئەسەد هەڵدەگیرسێنێت لە کاتێکدا تورکیا هێشتا یەپەگە وەکو هێزێکی سەر بە عەبدواڵ ئ��ۆج��ەالن دەزان��ێ��ت و ب��ە م��ەت��رس��ی بۆ واڵتەکەی لەقەڵەمی دەدات. سینام موحەمەد ،نوێنەری ئەنجومەنی دیموکراتی سووریا ،سەبارەت بە الیەنگری سووریا یان ئەمریکا بەم جۆرە بۆ ئەل
ئەگەر تورکیا هێرش بکاتە سەر هەر ناوچەیەکی دیکەی ژێر دەسەاڵتی یەپەگە ،ئەوا ئەمریکا و ڕۆژئاوا بێ دەنگ دەبن مۆنیتەر دوا” ئێمە ناتوانین هیچ بڵێین تاکو شتەکان ڕوون نەبنەوە .تەنها خودا دەزانێت کە چی ڕوودەدات «بەاڵم بەڕێز سینام گووتی کە ئەمریکا دەبێت دژی
تورکیا و گروپە ئۆپۆزسیۆنەکان بێتە دەن���گ س��ەب��ارەت ب��ە ه��ێ��رش��ک��اری س��ەر عفرین” داگ��ی��رک��ەران ماڵەکەی منیان داگ��ی��ر ک���ردوە و ک��ردوی��ان��ە ب��ە بنکەی سەرەکی خۆیان .هەموو خێزانەکەم لە کامپە خراپەکاندا دەژین». فابریس باالنش ،ئەکادیمیەکی فەڕەنسی و ئەندامی پەیمانگای هوڤەر کە تیایدا ب��ارودۆخ��ی س��ووری��ا دەخوێنێت ،ب��ڕوای وایە کە نائومێدی کورد لەسەر عفرین کاریگەریی زۆری لەسەر الیەنگری پەیەدە هەیە لە ئێستادا. «کوردەکان لەالیەن ئەمریکاوە بێئومێد کران .ئەوان بڕوایان وایە کە قوربانییان داوە بۆ ئازادکردنی ڕەقە دۆڵی ڕووباڕی ف���وڕات ک��ە ل��ەژێ��ر کۆنتڕۆڵی دەوڵ��ەت��ی ئیسالمیدا بوون .پێیان وابوو کە ڕزگار کردنی ئەو شوێنانە ،لە داگیرکاری تورکیا دەیانپارێزێت بەاڵ هێرشی سەر عفرین پێچەوانەکەی نیشاندان .ئەگەر تورکیا هێرش بکاتە سەر هەر ناوچەیەکی دیکەی ژێر دەسەاڵتی یەپەگە ،ئەوا ئەمریکا و ڕۆژئاوا بێ دەنگ دەبن”
11
ئاریز کادر ،شیکەرەوەی کێشەی کورد لە بەرشەلۆنە ،لەسەر دۆخی ئێستای پەیەدە وتی «ئەگەر پەیەدە ئێستا لۆبی بکات بۆ هێرشەکان و دوات��ر هیچی دیکە نەبێت ئ��ەوا لە داه��ات��وودا سنووری گفتوگۆیان لەگەڵ ڕژێمی سووریادا کەمدەکات» .کادر پێشی وایە کە پەیەدە باش دەزانێت کە سیاستی ترەمپ زۆر زوو دەگۆڕێت ڕەنگە زۆر خێرا بڕیار بدات کە هێرش نەکات. متمانەی ک���ورد ب��ە ت���ەواوی الواز بوو کاتێک تڕەمپ بڕیاری دا کە ٢هەزار لە سوپاکەی سوریا چۆڵ بکەن و بگەڕێنەوە. ئەلمۆنیتەر بەدواداچوونی بۆ ئەو باسە ک��ردوە لە زاری چەند بەرپرسێکی کە ویستویانە ناوەکانیان بەنهێنی بمێنێتەوە زان��ی��وی��ان��ە ک��ە ل��ە م���اوەی ش��ەش مانگ ئەمریکا هێزەکەی دەگەڕێنێتەوە ،ئەوەی ئێستا ڕێگری لێدەکات وەستاندنی ئێران و کۆتایی هێنانە بە داعش ،ئەم ڕاستیە کوردەکان خۆشیان دەزانن. ڕێبوار ڕەشید ،سەرۆکی کۆنگرەی نەتەوەی کوردی ئۆجەالن ،بە ئەلمۆنیتەری وت کە ئەوان پێیان وایە ئەگەری کەمە سوپای ئەمریکا بۆ ماوەیەکی زۆر بمێننەوە .بۆیە لە جیاتی خەونی مەحاڵی دەرک��ردن��ی ئێران و ئەسەد ،دەیەوێت مافی سیاسی دوو ملیۆن ک���ورد نەهێڵێت و لەگەڵ ئ��ەس��ەد ل��ەس��ەر ن���ەوت و کشتووکاڵی ناوچە کوردییەکان ڕێکبکەوێت“ .ئێمە سێ مانگ پێش ئێستا یاداشتێکمان دایە ئیدارەی تڕەمپ سەبارەت بە حکومەتی سوویا ،بەاڵم هیچیان نەکرد لە کاتێکدا خۆشەویستی ون نەبوە لە نێوان کوردەکان و ئەسەد” ڕێبوار وتی هێشتا ئومێد ماوە کە ڕووداوەکانی دوما، ب��ڕی��اری ت��رەم��پ ب��ۆ جێهێشتنی سوریا بگۆڕن .ئەمریکا دەبێت لەگەڵ تورک و ڕووسەکان یەکبگرێت بۆ سنووردارکردنی هەژموونی ئێران ئەمەش تەنها ئەگەر چیدی ئاسایشی ئیسرائیلی ال گرنگ بێت، کوردەکانیش چاوەڕێی هەنگاوی داهاتووی ئەمریکان.
20
12
مندااڵن مندااڵن
)1750( 2014/6/15چوارشهممه 2018/4/18 ژماره ژماره ( )1328یهکشهممه
کیسهڵو مهیمونو کهروێشکهکه رۆژێ������ک ل������هڕۆژان س���ێ ه���اوڕێ���ی ه��هب��ون لهدارستانێکدا دهژی��ان ئ��هوان��ی��ش م��هی��م��ونو کیسهڵو کهروێشک بون. رۆژێ��ک��ی��ان کهروێشکو ک��ی��س��هڵ دان��ی��ش��ت��ب��ونو قسهیان دهکرد دهربارهی ئهوهی کامیان خێراترو زی�����رهک�����ت�����رن که ر و ێشکه که وت���������ی م���ن ب�����اش�����ت�����رم
چ��ون��ک��ه م��ن ئ��هت��وان��م ب��ازی زۆر ب��هرزب��دهمو خێراتریش رابکهم. کیسهڵهکهش وت��ی تۆ ه��هڵ��هی��ت راس���ت���ه من ه��ێ��واشو خ���اوم ب��هاڵم زیرهکترم لهتۆ. م���هی���م���ون���هک���ه ه���ات
وێنهی کهروێشک بکێشه
ب��ۆالی��انو بیرۆکهیهکی پێ بوو وتی ئهوهبوو که ئهگهر هاتوو کهروێشکو کیسهڵهکه پێشبڕکێ بکهن ئ��هوا کێشهکهیان چارهسهر دهبێت. ک��هروێ��ش��ک��هک��ه دهستی ک�����رد ب��هپ��ێ��ک��هن��ی��نو وت��ی م��ن ئهیبهمهوهو
ک���ی���س���هڵ���ەک���هش وت���ی ئ��هی��ب��ی��ن��ی��ن ک��ام��م��ان دهیبهینهوه. ک��هروێ��ش��ک��هک��ه دهستی ک�������رد ب������هڕاک������ردن زۆر ب���هخ���ێ���رای���یو ک��ی��س��هڵ��هک��هش ه��ێ��واش هێواش رایدهکرد بهاڵم کهروێشکهکه لهنیوهی پ��ێ��ش��ب��رک��ێ��ک��هدا زۆری برسی بوو باخێکی پڕ گوێزهری بینی دهستی کرد بهگوێزهر خواردنو
وای بیر دهک���ردهوه که کیسهڵه خ��اوهک��ه پێی ناگاتهوه ئهگهر هاتوو تۆزێکیش بخهوێت بۆیه دوای گوێزهر خواردنهکه ه���ی���اک ب����وو خ���هوی لێکهوت. کاتێک چ���اوی ک���ردهوه ب��ی��ن��ی ک��ه کیسهڵهکه پێشبڕکێکهی بردۆتهوه ب��هم��هش کهروێشکهکه توشی سهرسورمان بوو.
کیسهڵهکه رەنگ بکە
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
hawlatikltur@gmail.com
کلتور
13
گوڵشیفتە فەرەهانی رۆڵی شەڕڤان دەبینێت هەرێم جەعفەر لە ناوچەیەکی کوردستان( ،بەهار) فەرماندەی کچانی ڕۆژ ،خۆی و بەتالیۆنێکی سەربازی کچانی ک��ورد ،دەیەوێت شارەکەی لەدەست تیرۆریستە توندڕەوەکان ڕزگار بکات. کچە ڕۆژنامەنووسێکی فەڕەنسیش بەناوی (ماسیلد) سێ ڕۆژی یەکەمی ئ��ەو جەنگە تۆماردەکات و بەدرێژایی جەنگەکە هاوڕێی کچە شەڕڤانەکانە. ئەمە کورتەی ناوەڕۆکی ئەو فیلمەیە کە تیایدا ئەکتەری ن��اوداری ئێران ،گوڵشیفتە فەرەهانی،
ڕۆڵ��ی کچە شەڕڤانی ک��ورد دەگیڕێت لە جەنگی دژی بە تیرۆرستان و یەکێکە لەو فیلمانەی کە هەڵبژێردراوە بۆ وەرگرتنی خەاڵتی فیستیڤاڵی کان لە فەڕەنسا. ڕۆڵی ئەو کچە ڕۆژنامەنووسە فەڕەنسیە (ئیمانیۆل بێرکۆت) ،خاوەنی خەاڵتی باشترین کچە ئەکتەری ساڵی ٢٠١٥ی فێستیڤاڵی کانە لە فیلمی (پاشاکەم). فیلمەکە لە نووسین و دەرهێنانی ئیڤا هووسۆنە و لەناو فیلمەکەدا هەر یەک لە زمانەکانی فەڕەنسی و کوردی و ئینگلیزی و عەرەبی بەکاردێت. دەرهێنەر دەرب��ارەی ئەو فیلمە وەک ئ��ەوەی لە
ڕێژیسۆرێک له سلێمانییهوه بۆ ستۆکهۆڵم!.
کامهران سوبحان
بۆ من شێواز و تایبهتمهندیى د.فازیل جاف له نووسیندا ،تازه نییه .بهو پێیهى لهگهڵ ب��راى هێژام عهبدوڵاڵ مهحمود زهنگهنه دوو کتێبمان له عهرهبییهوه ک��ردووه به کوردی ،کتێبى سێیهمیشمان چاوپێکهوتنێکى
ب��هرف��راوان و ف��ره الی��هن ب��وو لهسهر کارو شێوازى دهرهێنانی ،بهناوی(دهرهێنان و شانۆى مۆدێرن) لهگهڵ کاک شۆڕش محهمهد حسێن ...ههر سێ کتێبهکهى لهسهردهم چاپ بوو. یادهوهرییهکم ههیه لهگهڵ کتێبی(دهرهێنان و شانۆى مۆدێرن) چاپى یهکهم ساڵى ٢٠٠٥ کاک دڵشاد عهبدوڵاڵ سهرنووسهرى گۆڤارى ئاینده ،بڕیاریدا وهک کتێبێکى سهربهخۆ
ماڵپەڕی سکریندەیلی ه��ات��ووە دەڵێت کە ئەو سەرسام بووە بەو کچە شەڕڤانانەی لە سووریا و عێراق دژی داعش و توندڕەوەکان جەنگاون و بە دیلگیراون .ئەوەی کە چەکیان دژی داگیرکەرانیان هەڵگرتوە. بڕیارە هەشتی مانگی داهاتوو فیستیڤاڵی کان لە شاری کانی واڵتی فەڕەنسا دەست پێبکات و تاکو ١٩هەمان مانگ بەردەوام بێت .فیستیڤاڵی کان کە سااڵنە لە شاری (کان)ی فەڕەنسی بەڕێوەدەچێت و چەندین فیلم دەپاڵێودرێن بۆ بردنەوەی خەاڵتی تایبەت.
کتێبی(دهرهێنان و شانۆى مۆدێرن)چاپ بکهین .داواى لێکردم کاره هونهرییهکانى کتێبهکه خۆم سهرپهرشتى بکهم ،ئهوکات مامۆستا ق���ادر م��ی��رخ��ان نهخشهسازیى بهرگهکهى بۆ دهکردین .بیستبووم له ههندێ هاوڕێى ئهو کاتى س��هردهم ،لهگهڵ ئهوهى (شێرکۆ بێکهس و فازیل جاف)هاوڕێى تهمهن بوون ،بهاڵم ئێستا ساردییهک لهبهینیاندایه. منیش ههر ئهوکاته به کاک دڵشاد عهبدوڵاڵم وت ،ئاساییه ئهم کتێبه ،پێشتریش کتێبێکى ترمان چاپ کردووه بۆی ،کاک شێرکۆ پێى ناخۆش نییه؟ کاک دڵشاد پێکهنى و وتى نا.. نا بۆ پێیناخۆشه( !.خۆى ئاسا ،به کورتى و پوختى وهاڵمى دام��هوه) بهس لهڕاستیدا من ه��هر گومانى ئ��هوهم دهک��رد گرفتمان بۆ درووس��ت بێت ،ڕهنگه کاک شێرکۆ بڵێ ماوهیهکى کهمه کتێبێکى ترى فازیل جافمان چاپ کردووه ،با بمێنێ بۆ کاتێکى تر!. ئ��ێ��وارهی��هک ل��ه ژوورى نهخشهسازیى له دهزگاى سهردهم ،من و مامۆستا قادر میرخان و ک��اک خالید محهمهد که نهخشهسازیى ن�����اوهوهى ک��ت��ێ��ب��هک��هى ک���ردب���وو ،ل��هس��هر کۆمپیتهرهکه سهیریى ب��هرگ��ى کتێبهکه (دهرهێنان و شانۆى مۆدێرن)مان دهک��رد، قادر میرخان درووستیکردبوو ،کاک شێرکۆ خ��ۆى ک��رد ب��ه ژووردا و ساڵوێکى ک��رد و هاته الم��ان ،له کۆمپیتهرهکهدا سهیرێکى بهرگهکهى کردو کهمێ بێدهنگ بوو .لهژێر چاویلکهکهیهوه سهیرێکى منى کرد و به تۆنێکى هێمن و پرسیارئامێز ،پرسى ئهمه کارى ت��ازهى فازیل جافه؟ کاک شێرکۆ نا.. ئهوه چاوپێکهوتنێکى دورودرێژییهتى من و ک��اک ش��ۆڕش ک��ردوم��ان��ه(!.م��ن وا وهاڵم��م دایهوه) کهوته قسهکردن ،وهک ئهوهى بڵێى پێ بێت و چاوهڕێى دهرفهتێک بێت ،ئهو قسانهى بکات ( .کامهران ڕهنگه تۆ بزانی، ئێمه دهمێکه برادهرین لهگهڵ فازیل جاف، کتێبهکهى تریشتانم خ��وێ��ن��دهوه ،لهسهر مایرهۆڵد ،ئهم پیاوه خوێنهوارێکى قوڵه. شارهزاییهکى زۆر باشى له شانۆ و ئهدهبیاتدا ههیه .بهدهر له سلێمانى که ههندێ دهقى شانۆییم بۆ وهرگێڕاو زۆر باش کارى تێدا کرد ،لهسویدیش ،هاوڕێ بووین .بهاڵم ماڵى حیزبایهتیم وێرانکرد ،برا له برا و هاوڕێ له ه��اوڕێ دهک���ات !.کهمێ بێ دهن��گ بوو، وتى زۆرم پێخۆشه و هونهرمهندێکى زۆر باشه ،بریا ک��ارى تازهمان دهبینی ،بزانین گهیشتووهته چ ئاستێ؟!) ههندێ قسهى تریشى کرد و خۆى ئاسا ،کۆتایى قسهکانى کرد به نوکته!. پاش باڵوبونهوهى ئهو کتێبهمان ،که پاشتر، دوو جار چاپکرایهوه ،کاک شێرکۆ کۆمهڵێ ژمارهى له ژێر مێزهکهى خۆى دانابوو ،به دیاریى به ههندێ لهو هاوڕێیانهى دهبهخشی، کهسهردانیان دهک���رد .ئ��هم چیرۆکه ههر مایهوه ،نازانم پهیوهندییان ئاسایى بوویهوه یان نا؟ پاش مردنى که یادهوهرییهکانى کاک شێرکۆ بێکهس (نووسین به ئاوى خۆڵهمێش) باڵوبویهوه ،ستایشى فازیل جاف دهک��ات و وهک هونهرمهندێکى مهزنى کورد هێماى بۆ
دهکات. د.فازیل ج��اف ،یش کارێکى باشیکرد ،ئهم کتێبهى پێشکهش به کاک شێرکۆ بێکهس کردووه ،لهناویشیدا ،دهیان یادهوهریى جوانى خۆى و کاک شێرکۆ و شانۆ دهگێڕێتهوه. ئ���هم ن���ووس���هرو ڕێ��ژی��س��ۆر ،س��هرهت��اک��ان��ى یادهوهریى کارى هونهریى خۆی ،له زیاتر له ٤٠ساڵى ڕاب���ردوودا ،بهناوى (ڕێژیسۆر و نمایش له سلێمانییهوه بۆ ستۆکهۆڵم) بهشى یهکهمى له چوارچێوهى ( ٢١٥الپهڕهدا) نووسیوهتهوهولهدهزگاى چ��اپ و پهخشى سهردهم باڵوکراوهتهوه. تایبهتمهندیى ئهم کتێبه ،له دوو ڕهگهزى سهرهکیدایه ،یهکهمیان ،شێوازى گێڕانهوه، دووهمیان ،زانیاریى ناو یادهوهرییهکانى ئهو ڕۆژگاره. لهشێوازى گ��ێ��ڕان��هوهدا ،شێوازى نووسینى کتێبهکه وای��ه گرتت بهدهستهوه ،مهحاڵه بتوانیت دهستى لێههڵبگریت ،تا تهواویى
د.فازیل جاف ،کارێکى باشیکرد ،ئهم کتێبهى پێشکهش به کاک شێرکۆ بێکهس کردووه، لهناویشیدا ،دهیان یادهوهریى جوانى خۆى و کاک شێرکۆ و شانۆ دهگێڕێتهوه دهکهیت .ئهویش به ئهفسوونى ئهو شێوازه گێڕانهوهیه که خوێنهر وا ههست دهکات، نووسهر یادهوهریى خۆى بۆ دهگێڕێتهوه!. ئ��هو هێڵه ڕۆحییهى لهنێوان ن��ووس��هر و خوێنهردا ههیه ،ئهم دهرهێنهر و نووسهره، به وریایى کارى لهسهرکردووهو توانیویهتى ڕامى سایکۆلۆژیاى خوێنهربکات .جارێ به گێڕانهوهى تهنز ،جارێک به فاکت و ڕوداوى گرنگ ،جارێ به زانیاریى زۆر لهسهر ئهو ڕهگهزانهى که ئاماژهى پێداون (دهق ،مۆزیک، دهرهێنان ،شیعر ،فهلسهفه ،سایکۆلۆژیا) ئهمانهشى خستووهته خزمهت گێڕانهوهى ڕۆژگاریى کارکردنى خۆى له هونهردا. ئ���هم ن���ووس���هره ،ب��ه تیشکێکى خ��ێ��را له قۆناغى ناوهندییهوه دهچێته زان��ک��ۆ ،له س��ااڵن��ى خوێندنى ل��ه زان��ک��ۆ و کۆلیژى هونهرهجوانهکانى بهغدا یادهوهریى خۆی، ل��هگ��هڵ دوو دک��ت��ۆرى زۆر دی��اری��ى شانۆ دهگێڕێتهوه ،بۆ خۆم پاش چارهکه سهدهیهک
له تێکهاڵوى لهدونیایهدا ،یهکهمجارمه، خوێندبێتمهوه ،یان بیستبێتم ،کهسێ بهو جورئهتهوه ،ئهزموونى هونهریى و ئهفسانهى ئهو دوو کهسه بهتاڵکاتهوه!. «ل��ه ئهکادیمیاى هونهرهجوانهکان ساڵى یهکهم و دووهم بهشێوهیهکى گشتى وانهى نواندنم خوێند .لهو ساڵهدا دوو مامۆستا وان���هى ن��وان��دن��ی��ان پێگوتمهوه(ئهسعهد ع��هب��دول��ڕهزاق و بهنام میخائیل)هیچ کام ل��هم دوو مامۆستایه لێهاتوو ن��هب��وون. د.ئهسعهد گوایه میتۆدى ستانسالفسکى له ئیتاڵیا خوێندبوو ،ساڵێکى تهواوى بهباسى قهلهمونهکهى ستانسالفسکییهوه ب��رده س��هر !.بهنام میخائیلیش وهک ههوادارێکى سهرسهختى ناتۆرالیزم و بهناوى ڕیالیزمهوه ههمو داهێنانێکى ڕاستهقینهى لهگۆڕنا! بههره کوژێکى بێمانهند ب��وو .سیفهت و شقڵى تهواوى ئهو ووزه کوشتنه بوو ،من ناوم نا بوو مامۆستاى ئهنتى شانۆ و نواندن»!. ڕێژیسۆر و نمایش ،ل��ه سلێمانییهوه بۆ ستۆکهۆڵم ال( )٢٨-٢٧ ئ��هم��ه ل��هک��ات��ێ��ک��دا ل���هن���هوهدهک���ان���دا له هونهرهجوانهکانى سلێمانی ،ئهم دوو کهسه کرابوونه پهیامبهرى شانۆ له عێراقدا !.ئهم دیده رهخنهگرانهى گێڕانهوهى کتێبهکه ،له دهیان نمونهى تردا دهبینرێت. ئ��هم کتێبه و نووسینهکانى ت��ری��ى ئهم ری��ژی��س��ۆره ،پ��ێ زان��ی��اری��ی��ه ،بهتایبهتیش ل��ه ب���وارى «سایکۆلۆژیا و خودناسیندا» گێڕانهوهکانى پێ تام و چێژه .لهم کتێبهشدا، خوێنهران له زمانى کارهکتهرى ناو ڕوداوو نمایشهکانهوه ئاشنا دهب��ێ��ت ب��ه ڕوداوه ه��ون��هری��ی��هک��ان��ى ئ��هو س��ااڵن��هى ک��ه خۆى ی��ادهوهری��ى لهگهڵتا ههبووهو لهم کتێبهدا نووسیویهتییهوه .بهتایبهتیش باسى له سێ ئهزموونى کارى هونهریى خۆى دهک��ات له سلێمانی ،که یهکێکیان (پردى ئارتا)یه ،که له ساڵى ١٩٨٧دا لهسلێمانى پێشکهشکراوهو تا ئێستاش ناوێکه لهو بهرههمانهى وون نابێت و بهردهوام ئاماژهى پێدهکرێت ،به بێ ئهوهى خهڵک ئهو زانیارییانهى ههبێ که لهم کتێبهدا ئاماژهى پێدراوه .بهاڵم تا ئێستا ئێمه ههر دهماودهم ڕوداوهکانمان بیستووه. ئ��هم کتێبه لهسهر زمانى کهسى یهکهمى بهرههمهکهوه ،چهندین الیهنى ش��اراوهو نهێنى و ڕۆڵى ڕهگهز و بنهما هونهرییهکانى دهخاته ڕوو .ههردوو شانۆگهریى (دوو رهگ و جیهان لهناو لهپى دهستدا) ئهم بهرههمانه زیاتر بیانویهکن بۆ ئهوهى کۆمهڵێ نهێنى و رهگهزیى کاره هونهرییهکانى ئهو ڕۆژگاره بگێڕێتهوه ،ههم خوێنهر ئاشنا بکات ،به (ستایل و ش��ی��وازى ک��ارک��ردن و ئهکتهر و ڕێژیسۆر و دهرهێنهر و بینهر و ...هتد). ئهمه جگه ل���هوهى ل��ه کتێبهدا ،خوێنهر ئاشنا دهبێت به ستایل و شێوازى کارکردنى چهندین نووسهر و دهرهێنهر. چاوهڕێى بهشى دووهمى کتێبهکهین ،بزانین نووسهر ،بهزمانێکى تر ،ب��هدهر له زمانى دای��ک ،چ کارێکى ت��رى هونهریى ک��ردووهو تایبهتمهندییهکانیان له چیدایه.؟
14
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
بیروڕا
یادی 90ساڵەی دامەزراندنی ئیخوان موسلیمین لە « »کوردستان وەاڵمێك بۆ شوان ئەحمەد
یهحیا نهوزهر جاف دوای تێپەڕبوونی 90ساڵ بەسەر دامەزراندنی ڕێکخراوێکی ئیسالمی کە ناوی لەزۆربەی ڕوداو و گۆڕانکاریەکانی ناوچەکەدا لەڕیزی پێشەوەیە ،بەاڵم هێشتا لە کوردستان لەجیاتی لێکۆڵینەوەیەکی تایبەت بەو مەدرەسە سیاسی و فیکريیە لەیادی 90ساڵەی دامەزراندنیدا لە یەکێ لە ڕۆژنامە ناودارەکاندا و لەالیەن یەکێ لە نوسەرە کورديیەکان بەناوی شوان ئ��ەح��م��ەد بابەتێک ب��او دەک��رێ��ت��ەوە کە ئ��ام��اژەی بە ی��ەک س��ەرچ��اوە ن��ەک��ردووە بۆ باوکردنەوەی زانیاريیەکانی کە ناالیەقە بە پەڕەی رۆژنامەیەک کە دوای داخستنی و لەم قەیرانەدا گەڕانەوەی دەخوازێ جێگە و پێگە و میسداقیەتی زانستی و پیشەیی هەبێت . ڕاستیيەکەی ئاماژە نەکردنی بەسەرچاوەی بابەتەکە جگە لەوەی نازانستی و ناپیشەییە، بەڵگەی ئەوەیە کە ئەو بابەتە دەق��او دەق وەرگێڕدراوی بابەتێکە بەزمانی عەرەبی و سەرچاوەکەی یەک شتە بە دەستکاريکردنی تایتڵی بابەتەکە و پێشەکيیەکەی و دێڕی کۆتایی بابەتەکە ،ئەویتری دی��ارە لەیەک س���ەرچ���اوەوە وەرگ���ی���راوە و بابەتەکەش دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی حوکمی حوسنی موبارەک و پێش شۆڕشی بەهاری گەالن و سەرکەوتنی ئیخوان موسلیمین لە هەڵبژاردنە ئ��ازادەک��ان و دوات��ری��ش ک��ودەت��ای سەربازی خوێناوی بەسەر یەکەم ئەزمونی دیموکراسی لە میسردا ئەگەر جارێکیتر بەم تێبینيیەوە چاوێک بخشێنينەوە بە بابەتی (ی��ادی 90ساڵەی دامەزراندنی ڕێکخراوی ئیخوان موسلیمین) لەنوسینی ش��وان ئەحمەد ب��ە ڕون��ی ئەم تێبینیە لەبابەتەکەیدا دەنەخشێت. بۆ من جێگەی داخە دوای 90ساڵ لەتەمەنی مەدرەسەی ئیخوان موسلیمن ،تاکە بابەتێک بۆ خوێنەری ک��وردی بنوسرێت لەو یادەدا بابەتێکی وەرگ���ێ���ڕدراوی دژ ب��ە ئیخوانی سەردەمی حوسنی موبارەک بێت ! ئێستەش کاتی شیتەڵی تەوەرە سەرەکیەکانی بابەتە وەرگێڕدراوەکەیە کە ئەوەی بەسەردا جێبەجێ دەبێ کە کابرا وتبوی «خەسەنو خوسەین هەرسێکیان کچی ئیمامی معاویەن«. کەوتنی دەوڵەتی عوسمانی و دابەشکردنی میراتەکەی لەالیەن ئیستیعمارەوە ل��ەم بابەتەدا کە دی��ارە قەڵەمێکی چەپی عەرەبی نوسیویەتی داگیرکردنی واڵتانی ناوچەکە لەالیەن ئیستیعمار و دابەشکردنی بەسەر داگیرکاراندا وەک دەستکەوت دەخاتە ڕوو .نوسەری ئەم بابەتە ئەگەر کوردبوایە، بەدڵنیاییەوە دەی��زان��ی ک��ە داگیرکردنی ن��اوچ��ەک��ە ی��ەک��ەم ک���اردان���ەوەی نەرێنی ب��ۆ گەلی ک���ورد ب��وو ک��ە ل��ەالی��ەن واڵتانی
الیەنگرانی ئیخوان موسلمین ئیستیعمارەوە داگیرکراین و بەبێ خواستی خۆمان دابەشکراین بەسەر چ��وار واڵت��دا لەڕێککەوتننامەی (سایکس – بیکۆ)دا و ئەوەی دەزانی کە نەهامەتیەکانی گەلی کورد لەو ساتەوە دەستی پێکرد تا ئاستی نکوڵی کردن لە بونی کورد وەک نەتەوە و ناسنامەش ئیخوان و دەسەاڵتی مەلەکی و شۆڕشی یۆنیۆ لەبابەتە وەرگ��ێ��ڕدراوەک��ەدا ئ��ام��اژە ک��راوە بەوەی کە ئیخوان پەیوەندی باشی هەبووە لەگەڵ دەسەاڵتی پاشایی میسری وابەستە بە داگیرکاری ئینگلیزەوە و بەجۆرێکیش باسی شۆڕشی یۆنیۆ دەکات کە نوسەرە عەرەبیە میسریەکە خواستویەتی ک��ە زۆرێ��ک��ی��ان بەشێکن لەنوسەرانی دەزگ��ا ئەمنیەکانی میسر کە بەئەنقەست ئەو ت��ەوەران��ە زەق دەکەنەوە و پەیوەندی ئیخوان و پاشا تۆخ دەکەنەوە لەبەرامبەردا پەیوەندی ئیخوان و شۆڕشی یۆنیۆ نزیک بەسفر دەکەنەوە ئەگەر وەک دژە شۆڕشیش نەیانخەنەڕوو !! ئەگەرچی بێ ئاگایانە لەکاتی وەرگێڕانی بابەتەکەدا تێپەڕیوە ب��ەس��ەر ئ���ەوەی کە ل��ەه��ەم��ان ب��اب��ەت��دا و پ��اش چەند دێڕێک پێچەوانەی ئەوەی دەیخاتە ڕوو کە ئیخوان پەیوەنديیان باش ب��ووە لەگەڵ دەسەاڵتی پاشایی و داگیرکاری بەریتانیدا ،ئاماژە دەکات ب��ەوەی کە لە ساڵی 1941ئیخوان جیهازی تایبەتی دروس��ت��ک��ردووە کە چەکداربوون ئەمەش بۆ بەرەنگاربونەوەی داگیرکاری ئینگلیزو و بەکرێگیراوەکانی ب��وو پێش شۆڕشی یۆنیۆ بەسەر دەسەاڵتی مەلەکیدا. ئەوە بابوەستێ کە بەیەک دێڕ باسی ڕۆڵی کەتیبەکانی ئیخوان موسلیمینی میسر و سودان و سوریا و عێراق و ..نەکردووە لە شەڕی فەلەستین دژ بەداگیرکاری بەریتانی و گ��روپ��ە چ��ەک��داری��ي��ەک��ان��ی ج��ول��ەک��ە کە مێژوویەکی گەورە و دیاری تەمەنی 90ساڵەی ئیخوان پێکدەهێنێت کە تاوەکو ئێستاش درێ��ژەی هەیە لە چوارچێوەی بزوتنەوەی
بەرگری فەلەستینی ئیسالمی ناسراو بە حەماس. ئ��ەوەش��ی ب��ەدێ��ڕێ��ک ب��اس ن���ەک���ردووە کە پێشەوا ئیمان بەننا دامەزرێنەری ئیخوان موسلیمین لەسەردەمی دەسەاڵتی پاشایەتیدا تیرۆرکرا دوای دەستگیرکردنی ه��ەزاران لە شوێنکەوتوانی !! ئیخوان و شۆڕشی یۆنیۆ نوسەر یاخود دروس��ت��ر وەرگ��ێ��ڕی بابەتە ع��ەرەب��ی��ەک��ە وەک خ��واس��ت��ی دەس��ەاڵت��ی داپڵۆسێنەری میسری ،دەخ���وازێ وابخاتە ڕوو کە ئیخوان و شۆڕشی یۆنیۆ لەیەک دوورن ه��ەن��دێ ج��ار دەگ��ات��ە ئ��ەو ئاستە
ئیخوان موسلیمین سەرکردەکانی بە ڕۆژێک پێش خۆپیشاندانەکان لە تەواوی پارێزگاکانی میسر دەستگیرکران لەچەواشەکاری کە وەک دژ بەیەک دەیان خەنەڕوو کەئەم چەواشەکارییە ڕیشەکەی دەگەڕێتەوە بۆسەردەمی جەمال عەبدونناسر کە دوای سەرکوتکردنی نەیارەکانی خواستی وابوو بەئارەزووی خۆی مێژووی شۆڕشەکە بنوسرێتەوە ک��ەدوات��ر قەڵەمە چەپەکان و ن��وس��ەرەک��ان��ی دەزگ����ای م��وخ��اب��ەرات و دەسەاڵتدارەکانی سەردەمی جەمال و حوسنی
درێ��ژەی��ان پێدا و مێژووێکیان لە نوسینی چەواشەکاری دروستکرد کە بەداخەوە لە 2018لەکوردستان هێشتا لەقۆناغی وەرگێڕانی ئ��ەو نوسینە چ��ەواش��ەک��اری��ان��ەدای��ن بەبێ ئاماژەکردن بەسەرچاوەکەشی ل���ەب���ەر ئ�����ەوەی ب��ەه��ێ��زت��ری��ن و خ���اوەن جەماوەریترین هێز لەمیسر لەوکاتەدا تەنها ئیخوان موسلیمین بوو وەک دوای هەڵبژاردنی یانەی ئەفسەرانی میسر بونی ڕێکخستنەکانی ئیخوان موسلیمن ل��ەو یانەیەدا بەئاشکرا دەرک���ەوت شتێکی ئاسایی ب��وو کە ئیخوان موسلیمن و ڕێکخستنی ئەفسەرە ئ��ازادی خ��وازەک��ان لە پەیوەندییەکی توندوتۆڵ و ب��ەردەوام��دا ب��وون ب��ۆ ڕێکخستنی کودەتا سەربازیدەکەی 23ی یۆلیۆی 1952 س����ەاڵح ش����ادی س����ەرک����ردەی ئ��ی��خ��وان لە کتێبی (ح��ص��اد العمر) ئ��ام��اژەی ک���ردووە بەدانیشتنەکانی ئیخوان و ئەفسەرانی ئازاد لەماڵی ئەواندا ئەنجام دەدرا کە سەاڵح شادی و حەسەن عەشماوی و ساڵح ئەبو ڕەقیق و فەرید عەبدولخالق و عەبدولقادرحلمی بەنوێنەرایەتی ئیخوان لەماڵی سەاڵح شادی لەگەڵ نوێنەرانی ڕێکخستنی ئەفسەرانی ئازاد کۆدەبونەوە کە بریتی بوون لە جەمال عەبدولناسر و عەبدولحەکیم ع��ام��ر و کەمالەدین حسێن و سەاڵح سالم و ئەنوەر سادات ئەم کۆبونەوانە 18و 19و 21یۆلیۆ بەیانی و ئێوارە بەردەوام بوو بۆ ڕێکخستنی کارەکان 23یۆلیۆ دوبارە دانیشتنەوە سەرلەئێوارەکەی 26ی یۆلیۆ لە بنکەی سەربازی بەهەمان شێوە دانیشتنەوە وە 27یۆلیۆ ڕابەری گشتی ئیخوان موسلیمین ڕاوێژکار حەسەن هوزەیبی خۆشی بەشداری کۆبونەوەکەی کرد لەنێوان ئیخوان و ئەفسەرانی ئازاددا ، سەاڵح شادی دەڵێت مەرجی ئیخوان ئەوەبوو کە بەشداریکردنیان وابەستەیە بەپابەند بونی دەسەاڵتی داهاتوو بە مەبادیئی ئیسالمیەوە و جەمال عەبدولناسریش بەنوێنەرایەتی هەمویان ئەو بەڵێنەی بەئیخوان داك بەاڵم
وتی سەرەتای کارەکە ڕایناگەیەنین بۆ ئەوەی واڵت��ان دژی نەوەستنەوە دوات��ر دەیکەینە بەرنامەی بەڕێوەبردنی دەس��ەاڵت��ی دوای پاشایەتی. گفتوگۆی نێوان ئیخوان و ئەفسەرانی ئازاد ل��ەس��ەر ئ��ەوە چ��ڕب��وی��ەوە کەکێ دەس��ەاڵت بگرێتە دەست جەمال عەبدولنار و بەشێک لە ئەفسەرانی ئازاد دەیان وت ناکرێت ڕاستەوخۆ ئیخوان بێتە سەر حوکم چونکە ئیسالمی بونی کودەتاکە کەشف دەبێت و واڵتانی جیهان دژمان دەوەستنەوە و ئیخوانی ڕازی نەدەبوو بەهیچ جۆرێک حوکمی سەربازی جێگەی حوکمی پاشایەتی بگرێتەوە بۆیە لەسەر ڕێگەی سێیەم ڕێککەوتن کە کەسایەتیەکی س��ەرب��ەخ��ۆ ئ��ەو ئ��ەرک��ەی پێبسپێردرێت و ئ��ەگ��ەرچ��ی گفتوگۆی چ��ەن��د ناوێکیان ک��رد ب��ەاڵم ن��اوی کۆتاییان بەجێهێشت بۆ ڕوداوەکانی دوای کودەتاکە ڕی��ت��ش��ارد میشل ڕێککەوتنی ئ��ی��خ��وان و ئ��ەف��س��ەران��ی ئ�����ازادی ل��ەچ��ەن��د خاڵێکدا خستووەتە ڕوو کە ڕۆڵی ئیخوان لە کودەتای یۆلیۆ دەردەخات: یەکەم :ئیخوان بەرپرسیارییەتی پاراستنی سەرجەم بیانی و دامەزراوەکانی حکومی و شوێنە گشتییەکان و قونسوڵخانەکان بگرێتە ئەستۆ بۆ ئ��ەوەی هیچ الیەنێکی تێکدەر تێکچونی بارودۆخی واڵت بۆ کاری تێکدان نەقۆزێتەوە. دووەم :ئیخوان وەک جەماوەر بڕژێنە سەر شەقامەکان بۆ پشتیوانی ئەفسەرانی ئازاد بۆ ئەوەی گەرموگوڕی بدەن بەخەڵکی. سێیەم :لەئەگەری ڕوبەڕوبونەوەی دەزگای پۆلیس دژ بە ڕێکخستنەکانی ئەفسەرانی ئازادی سوپاك ئیخوان لەڕێی کەتیبەکانیەوە پچێتە پاڵ سوپا لەشەڕەکەدا. چوارەم :لەئەگەری هاتنی سوپای بەریتانی بۆ پشتیوانی دەسەاڵتی پاشایەتی ،ئیخوانەکان لەسەر ڕێگەی هاتن بۆ پایتەخت ڕێگرییان بکەن. پێنجەم :لەئەگەری شکستهێنانی کودەتاکەدا
بیروڕا 15
ژماره ( )1750چوارشهممه 2018/4/18
ئیخوان پەنای ئەفسەرانی ئ���ازاد ب��دات و بیانپارێت تا لەواڵت دەچنە دەرەوە. ب���ەک���ورت���ی ڕێ���ک���ک���ەوت���ن ک����ە الی���ەن���ی جەماوەرییەکەی کودەتاکە ئیخوان لەئەستۆی بگرێت و الیەنی سەربازییەکەی ئەفسەرانی ئازاد کە هیچکامیان بێ ئەویتریان نەیدەتوانی بەتەنها کودەتا ئەنجام بدات کەمالەدین حسێن ئەندامی ئەفسەرانی ئازاد لە م��وزەک��ەرات��ی خ��ۆی لە گۆڤاری المصور ژم��ارەی رۆژی 26دیسەمبەری 1975ڕوداوی رۆشتنی خۆی و جەمال عەبدولناسر دەکات بەچونیان ب��ۆالی نوێنەری ڕاب��ەری گشتی ئیخوان موسلیمین سەرلەبەیانی 22یۆلیۆ بۆ دڵنیابوونەوە لە ب��ەش��داری ئیخوان و ئامادەکارییەکانی خۆبەخشەکانی ئیخوان بۆ دەستگرتن بەسەر ڕێگەی سویس بۆ ڕێگری کردن لەهاتنی سوپای بەریتانیا بۆ قاهیرە. ه��ۆک��اری ئ����ەوەی ک��ە ب��ەئ��اش��ک��را ئیخوان موسلیمین پشتیوانی کودەتاکەی رانەگەیاند ئەو ڕێککەوتنە نهێنیە بوو لەنێوان ئیخوان و ئەفسەرانی ئازاد کە زۆرینەی ڕێکخستنەکانی ئەفسەرانی ئ��ازاد لەئەفسەرەکانی ئیخوان پتکهاتبوون بۆ ئەوەی لەبار نەچێت دوات��ر جەمال عەبدولناسر نەک کودەتای کرد بەسەر رێکەوتنی ئیخوان و ئەفسەرانی ئ��ازاددا بەڵکو لەنێو ئەفسەرانی ئازادیشدا، کودەتای کرد بەسەر هاورێکانیدا و محمد نەجیبی لەسەر ک��ار الب��رد کە بریار بوو سەرپەرشتی گواستنەوەی دەسەاڵت بکات لە دەسەاڵتی سەربازیەوە بۆ دەسەاڵتی مەدەنی و بەیەکجاری دەسەاڵتی سەربازی خۆی سەپاند و 18ساڵ بە ئاگر و ئاسن حوکمی کرد و واڵتی توشی شەڕ و ماڵوێرانی زۆرکردەوە. بەداخەوە برای نوسەر بێ ئاگا لە ڕوداوەکانی مێژووی میسر و ئیخوان بەشێک لەبابەتە وەرگ��ێ��ڕدراوەک��ەی��دا نوسیویەتی « :م��اوەی نێوان سااڵنی 1952بۆ ،1970واتە لەسەر وەختی سەرکەوتنی ش��ۆڕش��ی یۆلیۆوە ت��ا مردنی «جەمال عەبدولناسر» کەلە 28ئەیلولی 1970دا ژیان جێدێڵێت ،بە سەردەم و رۆژگاری شەڕی خوێناوی ئیخوان لەپێناو گەیشتن بە کورسی حوکمڕانیدا ناودێر بکەین» یەکێک ئەم دێڕانە بخوێنێتەوە و وەک کاکی نوسەر هیچ شارەزایی نەبێت ئ��ەوەی دێتە بەرچاو کە ئیخوان هەوڵی چونە دەسەاڵتیان دابێت و دنیایان قەتڵوعام کردبێت ،ئاخر لە 1952تاوەکو مردنی دیکتاتۆر عەبدولناسر لە 1970واتە 18ساڵ حوکمی ئاگر و ئاسن و ئەشکەنجە دژ بەنەیارانی لەسەرویانەوە ئیخوان موسلیمین کە گەورەترینیان بوو وە پشکی گ��ەورەی ئەو لێدانەی بەرکەوت لەسەرەڕێی خەونی دیکتاتۆریەت و تاکڕەوی و ح��وک��م��ی ع��ەس��ک��ەرت��اری ج��ەم��ال��دا کە دەیان هەزاری لێ زیندانی کردن و سەدانی لەسێدارەدان بێیت بەنەزانی و نەفامی لە 2018 وا بیخەیتە ڕوو کە کەسێک واتێبگات ئیخوان جەالدەکەبووە و قەتڵوعامیان کردووە جەمال و دارودەستەکەی وەک قوربانی بێتە بەرچاو !! ئەمە جگە لەوەی لوتکەی نەفامی و نەزانیە ،نزمترین ئاستی ئەخالقی گواستنەوەی زانیاری و ڕوداوەکانی مێژووە کە دیسانەوە بەداخەوە دەڵێم ڕوون دی��ارە مەقالەیەکی وەرگ���ێ���ڕدراوی عەرەبیە ک��ە لەسەردەمی حوکمی دیکتاتۆری گەندەڵ حوسنی موبارەک ن��وس��راوە پێش شۆڕشی ئاشتییانەی گەلی میسر و هاتنە سەر حوکمی ئیخوان لەڕێی سندوقی دەنگدانەوە و هێنانە خوارەوەیان تەنها دوای ی���ەک س���اڵ ل��ەڕێ��ی سندوقی فیشەکەوە !! ڕەنگە خوێنەری ئێستەی کورد ڕوداوەکانی
جەمال عەبدولناسر نەک کودەتای کرد بەسەر رێککەوتنی ئیخوان و ئەفسەرانی ئازاددا بەڵکو لەنێو ئەفسەرانی ئازادیشدا، کودەتای کرد بەسەر هاوڕێکانیدا
حەسەن بەننا ،دامەزرێنەری ئیخوان موسلمین 2011و شۆڕشی گەلی میسر و هێنانە خوارەوەی حوسنی م��وب��ارەک و هەڵبژاردنی د.محمد مورسی کاندیدی ئیخوانی بیربێت و ئەوەشی بیرە ک��ە دوای ی��ەک س��اڵ بەکودەتایەکی س��ەرب��ازی خوێناوی هێنرانە خ���وارەوە و سەرۆک و سەرۆکی پەرلەمان و ئەندامانی پەرلەمان و وەزیر و پارێزگاری و 50هەزار لە ئەندامانیان پێنج ساڵە بەناڕەوا و بێبەش لەکەمترین مافی ئادەمی لەزیندانی دیکتاتۆر سیسی توند کراون ئەگەر ئێستە کەسێک بێت و پێتان بڵێ ئیخوان مێژویەکی خوێناوی تۆمارکردووە لە 2011تاوەکو 2018بۆ گرتنە دەستی دەسەاڵت دژ بە سەرۆک عەبدولفەتاح سیسی چەندە جێی پێکەنین و سەرسوڕمان و گاڵتەجاڕیە ،دەی هەر ئ��اواش وەرگێرانی ئەو دێڕە لەجیاتی باسی مەزلومیەت و ئەشکەنجە و ئ��ازاری ئیخوانەکان بکات لەزینداندا کە هەریەکێکیان شاکارێکن لەخۆراگری و سەردانەنەواندن بۆ ستەمکار هاتووە ئیخوانی وەک جەالد و ج��ەم��ال عەبدولناسری وەک قوربانی خستووەتەڕوو !!! دوای ئەوەش ژمارەیەک ناوی ڕیز کردووە و وای خستووەتە ڕوو کە ئیخوانن مەگەر هەر نەشارەزایەکی وەک شوان ئەحمەد لەکاتی وەرگێڕانی بابەتی عەرەبی بەسەریداتێپەڕێت ک���ە ب���ۆ ن��م��ون��ە ب���ک���وژی ئ���ەن���وەر س���ادات بەئیخوان دەزانێت کەناوی خالید ئیسالم بولی ب��ووە !! کەئەمە لوتکەی ن��ەزان��ی و نەشارەزایی و تەرجومەکردنی ئەو نوسینە چەوشەکاریانەیە کە دەزگ���ای ڕۆشنبیری سەربەموخابەراتی میسری باڵوی دەکەنەوە دژ بەئیخوانی زیندانی کراو و ستەملێکراو و لێرەدا زۆر درێژەی نادەمێ بۆ ناوەکانیتر چونکە بەڕێزیشتان وەک خوێنەر زانیاریتان نیە و کاکی وەرگێڕیش ئەو نەبونی زانیاریەی قۆستووەتەوە بۆ ئەم چەواشەکاریە ه��ەر بۆ ئ���ەوەی زۆر دڵنیابن ئ��ەم بابەتە
خاوەن ئیمتیازو سەرنوسەر: تارق فاتیح
وەرگێردراوی بابەتێکە کەلەسەردەمی حوکمی حوسنی موبارە نوسراوە ئەم دەقەیتان بۆ دادەنێم کە دەڵێت « :رەنگە هەندێک هەبن بپرسن و بڵێن نەخێر سەردەمانی ئێستای ئیخوان ،سەردەمی گەشانەوەو گەورەبوون و هەڵکشانە ،بە بەڵگەی ئ��ەوەی زۆرێ��ک لە هەڵبژاردنی سەندیکاکان بە قازانجی ئەوان دەشکێتەوە .لە راستیدا بردنەوەی ئیخوانەکان لەو هەڵبژاردنانەداو هاوسۆزی هاواڵتیانی میسر لەگەڵیاندا ،ئەوەندەی پەیوەندی بە دزێ���وی و ناشیرینی سستمە حوکمڕانیە ئەبەدیەکەی «موبارەک»ەوە هەبوو ،ئەوەندە پەیوەندی بە ئیخوان و بەرنامەکەیانەوە نییە» ڕێ��ک ب��اس��ی س��ەرک��ەوت��ن��ی ئ��ی��خ��وان دەک��ات لە سەندیکا پیشەییەکانی مامۆستایان و ئەندازیاران و پزیشکان و پارێزەران و قوتابیان و ...لەسەردەمی موبارەک وەک ئەوەی باسی ئەوساتانە بکات و ئەیبەستێتەوە ب��ەوەی دەس��ەاڵت بێزراوە نەک بەرنامەی ئیخوان بەدڵی خەڵکی بوبێت!! ئەگەر بابەتەکە هی ئەو سەردەمەنیە و وەرگ��ێ��ردراو نییە، نوسەر دەبوو لەجێی ئاماژە بەسەرکەوتنی ئ��ی��خ��وان ل��ەه��ەڵ��ب��ژاردن��ەک��ان��ی س��ەردەم��ی موبارەک بکات لەسەندیکا پیشەییەکاندا، ئاماژەی بەسەرکەوتنی ئیخوان لەهەڵبژاردنی مەجلیسی شەعب و ش��ورا و سەرۆکایەتی کۆماری میسردا بکردایە !! دەستەکە زۆر کەشفە کە هیوادارام دووجار کاکی وەرگێڕ داوای لێبوردن بکات جارێکیان لەنوسەری بابەتەکە کە ئاماژەی بەسەرچاوەکەی نەکردووە و نەیشی وتووە وەرگ��ێ��ڕدراوە یاخود النیکەم وەرگ��ێ��ڕدراوە بەدەستکاریەوە جارێکیشیان لەبەر ئەوەی 180پلە پێچەوانەی ڕاستی و مێژووی بەتەمەنترین قوتابخانەی فیکری میانڕەوی ئیسالمی هەڵەی شاخداری وەرگ��ێ��ڕاوە ب��ۆ چ��ەواش��ەک��ردن��ی خوێنەری
ناونیشان :شەقامی سالم -نزیك بەڕێوەبەرایەتی پەروەردە ،باڵەخانەی نازناز -شوقەی 8 تەلەفۆن0533188045 :
کوردی. لەکۆتاییدا بەبێ ئ��ەوەی ی��ەک دێ��ڕ ئاماژە ب��ە ئ��ی��خ��وان ب��ک��ات ل��ەس��ەردەم��ی شۆڕشی 25یەنایەری 2011و بەبێ ئەوەی باسی ئیخوان بکات لەسەردەمی دوای سەرکەوتنی شۆڕش و هەڵبژاردنە دیموکراسی و ئازادەکانی سەردەمی دوای شۆڕش و بەبێ ئەوەی بەیەک دێڕ باسی کودەتاکەی سیسی بکات و بەبێ ئەوەی بەیەک دێڕ باسی ئیخوان بکات لەماوەی 5ساڵی حوکمی سیسی و زیندان و ئەشکەنجە و دیکتاتۆریەت و حوکمی سەربازی سیسی زۆر بەشێوەیەکی نەخوێندەوارانە و نازانستی وەک ئەوەی وایزانیبێت کەس نایخوێنێتەوە و تەنها تایتڵەکەی دەبینێت ئۆباڵی هەرچی نەهامەتیە لە ئەستۆی هەرچی دیکتاتۆری ناوچەکەیە لەماوەی 90ساڵی ڕابردوو دەکاتەوە و دەیسڕێت بەسەر مێژووی پڕ لەشکۆ و نەبەردی و مەردایەتی ئیخوان و ئیخوانەکاندا کەئەگەر ئیخوان مسوڵمان نەبونایە ئەوا مێژوو و قوربانی و کاریگەریان دەبوویە دەقی دەیان فیلمی هۆڵیود و کارەکتەرەکانی دەیان نۆبڵ و خەاڵتی جیهانیان پێدەبەخشرا من لەساڵیادی 90ساڵەی دامەزراندنی ئیخوان موسلیمیندا ئەو بەشەیتان بۆ تەواو دەکەم کە کاک شوان هیچی لەسەر نەوتووە چونکە ئەو بابەتەی کەوەری گێڕاوە بۆ کوردی باسی نەکردووە و بابەتێکی کۆنبووە ئیخوان و شۆڕشی 25ی یەنایەری 2011 دوای ش��ۆڕش��ی گ��ەل��ی ت��ون��س و ڕاک��ردن��ی سەرۆکی دیکتاتۆری تونس گەالنی ناوچەکە و لەنێویشیاندا گەلی میسری تینو بەئازادی لە 25ی یەنایەری 2011کەهاوکات بوو لەگەڵ ڕۆژی شورتەی میسری دژ بە ئەشکەنجەی خەڵکی لە زیندانی شورتەدا ڕژانە سەرشەقامەکان ل���ە ق���اه���ی���رەی پ��ای��ت��ەخ��ت و م��ەی��دان��ی تەحریر .ئیخوان موسلیمین سەرکردەکانی بەڕۆژێک پێش خۆپیشاندانەکان لەتەواوی پارێزگاکانی میسر دەستگیرکران وەک گەورەترین هێزی مەدەنی و ج��ەم��اوەری، بەاڵم خۆپیشاندانەکە ئەنجامدرا سەرکردە ناوەندییەکان و گەنجان و جەماوەری ئیخوان بەشداری خۆپیشاندانەکانیان کرد خەڵک بڕیاریاندا داواکارییەکانیان بەرزکەنەوە بۆ ئیسقاتی نیزام و ئیخوان موسلیمینیش بە بەیاننامەیەکی پشتیوانی کردن و داوای لەهەموو ئەندامانی کرد بڕژێنە سەرشەقام لەتەواوی پارێزگاکانی میسر رۆژی هەینی کە بە هەینی توڕەیی ناسرا خەلکی سەرجەم زیندانەکانی تێکشکاند
و سەرکردەکانی ئیخوانیان لە زیندانەکان ئازادکرد و چونە ناوخۆپیشاندەران لەماوەی 18ڕۆژدا و دوایی قوربانیەکی زۆر حوسنی موبارەک ناچار بوو دەستبەردار بونی خۆی لەپۆستی سەرۆک کۆمار ڕاگەیەنێت و دەسەاڵتەکانی بگوازێتەوە بۆ ئەنجومەنی سەربازی واڵت دوای ئ��ەوە ب��ۆ گواستنەوەی دەس���ەاڵت لە ئەنجومەنی سەربازی بۆ دەسەاڵتێکی مەدەنی هەڵبژاردنی مەجلیسی شەعب ئەنجامدرا کە ئیخوان زۆرینەی بەدەست هێنا و دواتریش هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی کۆمار ئەنجامدرا کە کاندیدی ئیخوان دکتۆر محمد مورسی س��ەرک��ەوت��ن��ی ب��ەدەس��ت هێنا ک��ە کاندید ئیخوان و ئیسالمیەکان و شۆڕشگێران و هێزە مەدەنیەکان بوو بەرامبەر بە ئەحمەد شەفیقی کاندیدی دەسەالتی پێشوو و سوپا و واڵتانی خلیج. لە ساڵیادی یەکەمی وەرگرتنی پۆستی سەرۆک کۆماری محمد مورسیدا کودەتا ئەنجامدرا بەسەریدا دوای ساڵێکی پڕ لەبەربەست و تەنگوچەڵەمە بۆ دروستکردنی کەزانیان ئیخوان و ک��ان��دی��دەک��ەی��ان بەسەرهەموو بەربەستەکاندا سەرکەوت دەستیان برد بۆ کۆتا کارتیان کە ئەویش کودەتای سەربازی بوو ،خەڵکی بۆ بەرگری لە دەنگەکانیان و ڕێگری لەکودەتای سەربازیك ڕژانە سەرشەقامەکان و کودەتاچیەکان قەتڵوعامیان ک��ردن و هەزارانیان لێ کوشتن بەبەرچاوی هەموو جیهانەوە. ل��ەوک��ات��ەوە ت��اوەک��و ئێستا ،ک��ە پێنج ساڵ تێپەڕیوە دەی��ان ه��ەزار ک��ەس کە س��ەرۆک کۆماری هەڵبژێردراو و دەیان پەرلەمانتاری نوێنەری هەڵبژێردراوی میللەتی بەسەرۆکی پەرلەمانیەشەوە و ب��ەس��ەدان مامۆستای زانکۆو زانای ن��اودار و کەسایەتی لەزیندان توندکراون و بێبەشکراون لە کەمترین ئاستی خزمەتگوزاری کە شایستەبێت بە ئینسانێکی تاوانباریش چجای ئینسانێک کە لەنوخبەی سیاسی و زانستی و ئەکادیمی و گەنجی واڵتەکەبن و هەبژێردراوی میلەتبن پێنج ساڵە مورسی کەسی نەدیوە و لەنێو قەفەزێکی شوشەییدا دادگ��ای��ی دەک���رێ و ئەو لەودیوەوە ئەمدیوە شوشەکە نابینێ و دەنگیشی نابیستێ ! باری تەندروستی ناجێگیرە و ڕێگەی نادرێ لەسەر ئەرکی خانەوادەکەشی چارەسەری بۆ بکرێ ! دەیان کەس و ناوداری میسر لەزیندان مردن بە نەخۆشی کە ڕێگەیان نادرێ چارەسەرین بۆ بکرێ چیرۆکەکانی پێنج ساڵی ن��او زی��ن��دان و خۆڕاگری ئیخوانەکان و بەزینی جەالدەکان لەبەرامبەر ئیرادەی پۆاڵینیان هەریەکێکیان داستان و چیرۆکێکن کە بۆ ئ��ەوە دەشێن هەموو مرۆڤایەتی شانازیدان پێوەبکات جێگەی خۆیەتی دوای 90ساڵ ئیتر خاڵ دانرێت بۆ ئ��ەم ج��ۆرە نوسینە سەرپێییانەو ئەم وەرگێڕانی بابەتی سەربەدەزگای موخابەراتی میسریانەوە بەوپەڕی شانازیەوە لەبەردەم تەمانی بەرزی 90ساڵە و پانایی بەرفراوانی دەیان واڵتی ژێرپێی مەدرەسەی ئیخوان و ژمارەی دەیان هەزار و ملیۆنانی پەروەردەی نوخبەی سیاسی و فیکری و م��ەدەن��ی و زانستی ئەو مەدرەسەدا تێبینیەکانمان لەسەر ئەدای ساسی و جیاوازی فیکری و ئایدۆلۆجی وەالنێین و بەوپەڕی سەربڵندی و شانازیەوە س��اڵوی ن��ەب��ەردی و م��ەردی و کۆڵنەدان و گیانبەختی و لەخۆبوردەییان پێشکەش بکەین یان النیکەم بێدەنگ بین و درۆ و بێئینسافی نەکەین لەئاستیاندا.
پێناسێکی بریکاری خ��ۆراک بەناوی (شاهۆ مح�مد حسن)، ژمارەی ( )82٤ونبوە ،هەر کەسێك دۆزییەوە پەیوەندی بکاو بە ژمارە تەلەفۆنی ()07702251872
لە فەیسبوک الیکمان بکەن
HawlatiNews
کچان و کوڕانی کوردستان؛ رۆژی دەنگدان جیاوازی ژیان و گوزەرانی خۆتان و نەوەی بنەماڵە و بەرپرسەکانتان لەیاد نەچێت