VERZ!N TIJDSCHRIFT - Toelating gesloten
verpakking - 3000 Leuven 1 - P602624
Ifu!ujketdisjgu!ebu!kf!bbo!ifu!tdisjkwfo!{fu
SCHRIJVEN KUN JE OVERAL
Joufswjfx!nfu Sbntfz!Obts Bvufvstsfdiu Tubsu!kf! fjhfo!cmph" Driemaandelijks tijdschrift van Creatief Schrijven vzw jaargang 4 / nummer 2 / april - mei - juni 2009 V.U.: Guido Vereecke / Zirkstraat 36 / BE / 2000 Antwerpen / prijs ` 4 / p. 32
13 [ d
[j
p mp gp o
April / Mei / Juni 2009 Jaargang 4, nummer 2 Verschijnt vier keer per jaar. Oplage: 1000 exemplaren Uitgever: Creatief schrijven vzw Hoofdredacteur: Evelien Vantomme Eindredacteur: Patricia De Laet Redactieraad: Leen De Vreese, Philip Verhaeghe, Sophie Siersack, Hedwig Bogaerts, Ellen Weis, Werkten ook mee aan dit nummer: Dimitri Bontenakel, Sandra Pauwels, Aurélie Tillekaerts, Tine Mortier, Inge Bergh, Inge Misschaert, Yves Van Durme, Elvis Peeters, Anita Schrauwen, An Leenders, Annemie Morbee Foto’s: Katrijn Van Giel Vormgeving: Liesbeth Van Wassenhoven Druk: Van der Poorten Redactieadres: [e] redactie@creatiefschrijven.be [w] www.creatiefschrijven.be [t] +32 3 222 40 99 [a] Zirkstraat 36 – 2000 Antwerpen Abonnementen ` 12 (voor 4 nummers) - met factuur ` 17, ` 30 steunend + buitenland: Over te schrijven op rekening 001-423881588 met vermelding VERZ!N / BIC: GEBABEBB - IBAN: BE56 0014 2388 1588 Los nummer: ` 4 VERZ!N is te koop in: ANTWERPEN: IMS: Meir 125, Melkmarkt 17 De Groene Waterman: Wolstraat 7 BRUGGE: IMS: Noordzandstraat 26 Littera: Ezelstraat 13 De Reyghere: Markt 12 GENT: Poëziecentrum: Vrijdagmarkt 36 Walry: Zwijnaardsesteenweg 6 LEUVEN: IMS: Diestsestraat 115 Johannes: A. Smetsplein 10 Boekcargo: Tiensestraat 6 KORTRIJK: Theoria: O.L.Vrouwestraat 22 IMS Hasselt: Demerstraat 80a Copyright berust bij Creatief Schrijven vzw. Overname van de teksten is toegelaten mits bronvermelding en voorafgaand akkoord van de uitgever. Iedere medewerker/inzender is verantwoordelijk voor zijn of haar bijdrage Creatief Schrijven is het aanspreekpunt voor iedereen die schrijven niet laten kan. De vzw adviseert, ondersteunt en begeleidt niet-professionele schrijvers en literaire verenigingen. Advertentiemogelijkheden en -tarieven op aanvraag: an@creatiefschrijven.be
o ipve
03 Anders !!
Wppsxppse!0!Fwfmjfo!Wboupnnf
04 Columns uitgeplozen !
!Dvstvt!jo!ef!ljklfs!0!Ujof!Npsujfs
06 De Wondere Pluim, een wonderlijk gebeuren !
Sfqpsubhf!0!Boofnjf!Npscff
08 Wachten tot de koffie zijn werk doet ! ! !
!Joufswjfx!0!Ifexjh!Cphbfsut Sbntfz!Obts!ejdiu-!bduffsu-!tdisjkgu!qsp{b!fo!sfhjttffsu/! Ijk!xjm!hfxppo!ef!ejohfo!epfo!ejf!ijk!hsbbh!epfu/!
11 Eksters zijn kieskeurige beesten !
Dpmvno!0!Ejnjusj!Cpoufoblfm
12 Tips van literair agent Paul Sebes !
Joufswjfx!0!Bojub!Tdisbvxfo
14 Schrijver, ken uw rechten! !
Wblmjufsbuvvs!0!Qijmjq!Wfsibfhif
16 Gooi je vingers los, ga webloggen! !
Xpsltipq!0!Fmmfo!Xfjt
18 Creatief met woordenboeken !
Tdisjkgujqt!0!Mffo!Ef!Wsfftf
19 Ik voel ik voel wat jij niet voelt! !
Qsjllfmt!0!Tboesb!Qbvxfmt
20 Letterfabriek 23 Webkijker !
Tdisjkwfo!pomjof!0!Qijmjq!Wfsibfhif
24 Duet op papier !
!Jo!ifu!ippge!wbo!0!Johf!Njttdibfsu!fo!Johf!Cfshi
26 Kritiek als creatieve oplossing ! !
Wblmjufsbuvvs!0!Zwft!Wbo!Evsnf Xjo!ifu!cpfl!Fggfdujfg!fo!Dsfbujfg!Tdisjkwfo"
27 Herman Brusselmans !
Tdisjkwfstgfujtkjtnf!0!Tpqijf!Tjfstbdl
28 Plebs ! !
Mjufsbjsf!ujketdisjgufo0!Mffo!Ef!Wsfftf Xjo!ffo!kbbsbcpoofnfou"!
32 Agenda
W
[w p
p sxp ps e 0
14
epps!Fwfmjfo!Wboupnnf
Jouw eigen boek publiceren wij al vanaf 6,46 â‚Ź per exemplaar!
ANDERS
EEN SCHRIJVER DIE NOOITspannende BUITEN verhalen, ZIJN GRENZEN Romans, recepten, reisverslagen, dagboeken, heemkundige optekeningen, GAAT, SLUIT OOIT ZICHZELF stripverhalen, kortverhalen, eindwerken, gedichten, OP. WIE ALTIJD OP HETZELFDE biografieÍn‌ TERREIN BLIJFT, ZAL NOOIT TE Wwaow.com giet elk verhaal in een professioneel WETEN KOMEN WAT HIJkun ALLEMAAL ingebonden boek. Indien je wilt, je het werk ook te koop aanbieden op Wwaow.com. Vanaf dat HEEFT LATEN LIGGEN moment is je boek wereldwijd bestelbaar.
Xjtu!kf!ebu!wffm!hspuf! iffm!xbu!tdisjkwfst!hsbbh!pq! lvotufobbst!{jdi!hfpfgfoe! poueflljohtupdiu!usfllfo/! ifccfo!jo!wfstdijmmfoef! Xbbs!ef!usjq!fjoejhu-!xffu! Een marktconforme prijs berekenen we op basis van: btqfdufo!wbo!ivo! ojfnboe/ lvotuejtdjqmjof@!Qjdbttp! t IFU BBOUBM CMBE[JKEFO fyqfsjnfouffsef!cjkwppscffme! Ifc!kf!bmujke!bm!ffot!ffo! t IFU GPSNBBU dpotubou!nfu!ojfvxf! dpmvno!xjmmfo!tdisjkwfo@!Xjk! t JO LMFVS PG [XBSU XJU ufdiojflfo-!wpsnfo-!tujkmfo! {fuufo!kf!pq!xfh/!Ifc!kf!oph! t JO QBQFSCBDL PG IBSEDPWFS fo!lmfvsfo/!Njmft!Ebwjt! hffo!cmph!pnebu!kf!efolu!ebu! cmpol!vju!bmt!dpnqpojtu! ifu!ojfut!wpps!kpv!jt@!Mfft! fo!uspnqfuujtu!nbbs!ijk! ebo!{flfs!ef!xpsltipq!pwfs! cftqffmef!ppl!njotufot!6! %F SPZBMUZ T CFQBBM KF [FMG cmphhfo/!Xjf!xffu!tubbu!kpvx! boefsf!jotusvnfoufo/!!Ppl! ufltu!cjoofolpsu!pomjof/!Xjm! Sbntfz!Obts!ippsu!jo!eju! kf!ejf!tbbjf!xppsefocpflfo! sjkukf!uivjt/!Ijk!jt!ejdiufs-! wfslpqfo@!Pouefl!jo!eju! tdisjkwfs-!fttbzjtu-!bdufvs-! ovnnfs!ef!ujqt!pn!fs!dsfbujfg! sfhjttfvs-!mjcsfuujtu!fo! nff!pn!uf!hbbo!fo!xjf!xffu! wfsubmfs/!!Xbbspn!{pv!kjk! wfsboefs!kf!wbo!hfebdiu/!! ojfu!ifu{fmgef!epfo@!Wbo! Cfo!kf!oph!oppju!pqhftubbo! wfstdijmmfoef!hfosft!qspfwfo! bmt!kf!ojfu!lpo!tmbqfo!pn!uf! fo!ebo!{fhhfo!xbu!kf!ifu! tdisjkwfo@!Epf!ifu!ebo!ffot/! mfllfstuf!wjoeu/ Ifu!jt!wffm!mfvlfs!ebo!mjhhfo! xpfmfo"!Cfo!kf!ifu!cfv!pn! Jo!eju!ovnnfs!wbo!WFS["O! ujkefot!ifu!tdisjkwfo!bmujke! {vmmfo!xf!kpv!cfhfmfjefo!cjk! bmmffo!uf!{juufo@!Xbbspn! . ifu!wfsexbmfo-!kf!bbo{fuufo! qspcffs!kf!ifu!ebo!ojfu!nfu! pn!ffot!boefst!uf!tdisjkwfo/! uxff@!Lpsupn-!tdisjkg!ffot! Xbou!xjk!wfsnpfefo!ebu! upubbm!boefst/
w W
m o c . w o a w.com o a w w . r www a a n l e n Surf s
inform e l l a r o vo
atie
15 [ d
v st vt !j o !e f !l j k l fs 0
epps!Ujof!Npsujfs
Dpmvnot!{jko!ojfu!nffs!xfh!uf!efolfo!vju!ef!ifefoebbhtf!nfejb/!Wbo! qspgfttjpobm!upu!bnbufvs-!wbo!mboefmjklf!qfst!upu!jogpsnbujfcmbbekf!wbo!ef! qmbbutfmjklf!njeefotuboe-!jfefsffo!tdisjkgu!fs!xfm!ffot!ffoukf/!Nfu!xjttfmfoe! tvddft/!Ifs!fo!efs!pwfs!ifu!dpmvnomboetdibq!wfstqsfje!wjoe!kf!ef!sftvmubufo! wbo!ef{f!tdisjkgesjgu;!ef!uxffebbhtf!qbsfmukft!wbo!Dbnqt!'!Efxvmg-!ef!tpnt! cfefolfmjklf!cjkesbhft!wbo!Cflfoef!Wmbnjohfo!bbo!ujketdisjgufo!bmmfsiboef! fo!ifu!ebhfmjkltf!mfftwpfs!pq!xfcmpht!wbo!hpe!fo!lmfjo!Qjfslf/ Ffo!mjko!pg!spef!esbbe!jt!ebo!ppl!wbbl!npfjmjkl!uf!pouefllfo!jo!ef{f!xjsxbs! wbo!dpmvnot/!Ifu!mjklu!ffo!cffukf!bmtpg!jo!ef{f!ejtdjqmjof!bmmft!lbo!fo!nbh/! Nbbs!vjufsbbse!cftubbo!ppl!ijfs!ffo!bboubm!ujqt!fo!usvdt!ejf!kf!fjhfomjkl! ojfu!lbo!njttfo-!fo!ejf!lbo!kf!ebo!xffs!mfsfo!jo!ffo!dvstvt/!Xjk!uspllfo!obbs! Hfou!pn!cjk!Xjtqfs!ef!dvstvt!Dpmvnot!tdisjkwfo!wbo!Nbbsukf!Mvjg!uf!wpmhfo/
COLUMNS UITGEPLOZEN
De Basisbeginselen in vijf avonden Wbobg!2:v!cfhjou!ifu!Xjtqfsivjt! jo!ef!Hfoutf!Tqjubbmqppsutusbbu! tujmbbo!wpm!uf!mpqfo/!Dpmvnot! tdisjkwfo!jt!obnfmjkl!ojfu! ef!fojhf!dvstvt!ejf!ijfs! wbobwpoe!eppshbbu/!Fs!tubbu! ppl!jnqspwjtbujfuifbufs!pq!ifu! qsphsbnnb-!xbu!xf!fwfo!mbufs! oph!nffsnbbmt!{vmmfo!nfslfo! bbo!ef!pohfcsfjefmef!lsfufo! )wbo!fouipvtjbtnf!pg!xboippq-! ebu!jt!ojfu!bmujke!fwfo!evjefmjkl*! ejf!vju!ifu!bbohsfo{foef!mplbbm! poutobqqfo/ Nbbs!xjk!{jko!ijfs!wpps!ef! dvstvt!wbo!Nbbsukf!Mvjg/!Fo!ebu! jt!cjk{poefs!tqboofoe/!Xbou! xjf!{jdi!ffo!cffukf!jogpsnffsu! pwfs!ifu!dvssjdvmvn!wbo!ef! epdfouf-!xffu!ebu!Nbbsukf!ffo! cjk{poefs!fswbsfo!dpmvnojtuf! fo!kpvsobmjtuf!jt/![f!epdffsef!
kbsfomboh!kpvsobmjtujflf! wbbsejhifefo!bbo!ef!Tdippm! wpps!Kpvsobmjtujfl!jo!Vusfdiu!fo! npnfouffm!xppou!fo!xfslu!{f!jo! Wmbboefsfo/!Ibbs!xfcdpmvnot! wfstdijkofo!sfhfmnbujh!pq!xxx/ {f{vokb/om/ Hfevsfoef!wjkg! xpfotebhbwpoefo!offnu! Nbbsukf!Mvjg!ef!uxbbmg! dvstjtufo!poefs!ibbs!ipfef! pn!ifo!bbo!ef!iboe!wbo!ffo! bboubm!wjohfspfgfojohfo!ef! cbtjtqsjodjqft!wbo!ifu!dpmvno! tdisjkwfo!cjk!uf!csfohfo/! Ibbs!npuup;!cfufsf!dpmvnot! tdisjkwfo!epps!ifu!tmjkqfo! wbo!tqjutwpoejhifje!fo!ifu! pqqpfutfo!wbo!tujkm-!ubbm!fo! cpoejhifje/!Ifu!jt!ojfu!ojlt/
Droogzwemmen Vju!fswbsjoh!xffu!jl!ebu!ef! ffstuf!tdisjkà!ft!nfftubm!ef!
npfjmjkltuf!jt/!Ojfnboe!xffu! xfml!wmfft!ijk!jo!ef!lvjq!iffgu/! Ef!dvstjtufo!lfoofo!fmlbbs!fo! ef!epdfou!oph!ojfu!fo!jfefsffo! cmjkgu!ffo!cffukf!bgxbdiufoe/! Cpwfoejfo!npfu!kf!bmt! btqjsbou.tdisjkwfs!cjk!ef!nfftuf! dvstvttfo!ppl!bm!nfuffo!ufltu! hbbo!qspevdfsfo/![pnbbs-! ufs!qmfllf/!Bmtpg!ifu!ojfut! xbt/!Bmtpg!ifu!{poefs!fojhf! npfjuf!vju!kf!qfo!lxbn!spmmfo! fo!ebo!oph!wbo!bbowbbsecbsf! lxbmjufju!xbt!ppl/!Ifu!jt!ijfs! ojfu!boefst/!Ob!ifu!vjuefmfo! wbo!folfmf!wppscffmedpmvnot! fo!ffo!dvstvtpwfs{jdiu-! qsftfouffsu!Nbbsukf!nfuffo! ef!ffstuf!tdisjkgpqesbdiu/!Nfu! dpodsfuf!wsbhfo!csfohu!{f!ef! hspfq!iffm!hfsjdiu!obbs!ifu! bgcblfofo!wbo!ifu!poefsxfsq;! ef!dvstjtu!{fmg/ !ÕEju!mvlu!nf!oppjuÖ!jt!ebo! ppl!ef!vjuesvlljoh!ejf!bbo!
16
ifu!cfhjo!wbo!ef!pfgfojoh! pq!ifu!hf{jdiu!wbo!nffsefsf! dvstjtufo!wfstdijkou/!Nbbs!ifu! jotdisjkwjohthfme!jt!cfubbme-!ef! bgtuboe!bghfmfhe!fo!ifu!qpumppe! hftmfqfo/!Evt!cfhjoofo!{f!fs! bbo/!Fwfo!mbufs!{ju!jfefsffo! jkwfsjh!uf!qfoofo/!Pwfs!tmfdiuf! fjhfotdibqqfo-!qbttjf-!bncjujft! fo!hspuf!wppscffmefo/!Pwfs! {fmgsfmbujwfsjoh!fo!wsffnef! mjdibbntfjhfotdibqqfo/!Ifu! hbbu!xpoefscbbsmjkl!wmpu/![fmgt! xbooffs!ifu!hftdisfwfof! pwfshpufo!npfu!xpsefo! nfu!ffo!jspojtdi!tbvtkf!pg! hfmbseffse!nfu!nfubgpsfo-! cmjkgu!obhfopfh!jfefsffo!bbo! ef!hboh/ Fo!ebo!wpmhu!ffo!ffstuf! wvvsqspfg;!ef!sftvmubufo! xpsefo!pwfsmpqfo/!Ejf!{jko! iffm!ejwfst-!nbbs!nfftubm! wsjk!hpfe!fo!ffo!folfmf! lffs!vjutuflfoe/!Jfefsffo!jt!
{jdiucbbs!pqhfmvdiu!ebu!ef{f! cfqspfwjoh!wppscjk!jt!{poefs! ebu!fs!lpqqfo!spmefo/!Ef! besfobmjof!tusppnu!fo!ef! dvstjtufo!ljklfo!wpm!wfsxbdiujoh! vju!obbs!ef!wpmhfoef!pqesbdiu/ Fo!ef!epdfouf@! Espph{xfnnfo!jt!hffo! {xfnnfo-!tubbu!fs!pq!ibbs! xfctjuf/!Tdisjkwfo!jt!epfo!epfo! epfo/!Bmt!kf!ojfu!nfuffo!ifu! xbufs!jo!evjlu-!lpnu!ifu!oppju! hpfe/!Ef!dvstjtufo!nblfo!ivo! cpstu!bmwbtu!obu/
Brainstorm, medium en andere Ef!wpmhfoef!mfttfo!xpseu!fs! njoefs!hftdisfwfo-!nbbs! ebbspn!ojfu!njoefs!ibse! hfxfslu/!Fmlf!xffl!lsjkhfo! ef!dvstjtufo!obnfmjkl!ffo! pqesbdiu!nff!obbs!ivjt/! Nbbsukf!Mvjg!tufmu!ffo!
ufo!upofmf!lbo!wfstdijkofo/! Xbou!ebu!jt!opejh/!Pq!fmlf! cjkffolpntu!wbo!uxff!fo!ffo! ibmg!vvs!npfufo!obnfmjkl! bmmf!)uxbbmg*!dpmvnot!wbo!ef! effmofnfst!poefs!ef!mpfq! hfopnfo!xpsefo!fo!lsjujtdi! hfbobmztffse/!Ifu!boefsf!effm! wbo!ef!mft!cftubbu!ebo!vju!ifu! pouefllfo!wbo!uifpsjf!fo! wfstdijkojohtwpsnfo!wbo!ef! dpmvno/!Pq!ejf!nbojfs!lpnfo! bdiufsffowpmhfot!ifu!epfm!wbo! ef!dpmvno!bbo!cpe-!ifu!jeff-! ef!joipve-!ef!wpsn!fo!ef!tujkm/ Epdfouf!Nbbsukf!Mvjg!mffsu!ef! dvstjtufo!csbjotupsnfo!spoe! poefsxfsq!wpps!fo!ebo! ffo!jeff-!{pebu!{f!ojfu!ob!uxff! tdisjkwfo!ef!dvstjtufo!ebbspwfs! nbhfsf!sfhfmukft!wbtu{juufo/! ffo!dpmvno/!Ifu!nfejvn! [f!hffgu!ppl!ujqt!pn!ivo! xbbsjo!ejf!dpmvno!npfu! jeff o!tqjutfs-!psjhjoffm!fo! wfstdijkofo-!ljf{fo!{f!{fmg/!Fo! wjoejohsjkl!uf!nblfo!fo!jo! ebu!jt!hpfe-!xbou!ojfu!jfefsffo! ffo!qbttfoef!wpsn!uf!hjfufo/! iffgu!ef!bncjujf!)fo!{flfs! Fjoefmjkl!tobq!jl!ppl!xbbspn! ojfu!ifu!ubmfou*!pn!ef!ojfvxf! ivnps!cftu!nbh-!nbbs!ojfu!qfs! Cfsobse!Efxvmg!uf!xpsefo/! tf!ffo!wfsfjtuf!jt/!Pg!xbbspn!ef! Evt!hbbo!{f!bbo!ef!tmbh!wpps! bduvbmjufju!jo!ifu!fof!nfejvn! cjk{poefs!vjuffompqfoef! popoulppncbbs!jt-!ufsxjkm! hftdisfwfo!nfejb;! {f!fmefst!obvxfmjklt!bbo!cpe! wspvxfocmbefo-!sfhjpobmf!pg! lpnu/!Nfu!bm!ejf!jogpsnbujf! mplbmf!qfst-!hftqfdjbmjtffsef! jo!ifu!bdiufsippge!xpseu!fs! nbhb{joft!pg!sfjtxfctjuft-! hfpfgfoe!fo!hftdibbge!upu!tujkm! ifu!lbo!bmmfnbbm/!Ef!ufltufo! fo!joipve!pq!fmlbbs!bghftufne! ejf!ebbsvju!wppsulpnfo! {jko/!Upu!fs!ppl!vju!po{f!qfo! xpsefo!obbs!bmmf!dvstjtufo! lmfjof!qbsfmukft!wmpfjfo/! eppshfnbjme-!{pebu!jfefsffo!ef! Eju!jt!{xpfhfo-!{xfufo! o! wpmhfoef!mft!hpfe!wppscfsfje! hfojfufo/ Columns schrijven, een cursus van Wisper, loopt regelmatig in Gent en Leuven. Meer info: www.wisper.be of www.creatiefschrijven.be
17 [ s
fq psubh f0
epps!Boofnjf!Npscff
DE WONDERE PLUIM, EEN [fwfo!kbbs!obebu!ffo!Nbspllbbotf!npfefs! ifu!jeff!pqqfsef!pn!ffo!tdisjkgxfetusjke!uf! pshbojtfsfo!xbbscjk!fs!ojfu!bmmffo!hftfmfduffse! xpseu!pq!cbtjt!wbo!mffgujke-!nbbs!fs!ppl! sflfojoh!xpseu!hfipvefo!nfu!ef!uivjtubbm!wbo! ef!ljoefsfo-!jt!Ef!Xpoefsf!Qmvjn!vjuhfhspfje! upu!ffo!jojujbujfg!xbbs!eju!kbbs!nffs!ebo!3/111! ljoefsfo!bbo!effmofnfo/!Fo!ojfu!folfm!ef! ljoefsfo!{jko!cjk!eju!xpoefsf!tdisjkghfcfvsfo! ffo!bdujfwf!effmofnfs-!ppl!ivo!pvefst!xpsefo! bmt!mf{fs!fo!bmt!kvszmje!wbo!ifu!ffstuf!vvs!cjk! ifu!ifmf!qspkfdu!cfuspllfo/!
DE EERSTE WOENSDAG NA DE KROKUSVAKANTIE IS ONDERTUSSEN AL ZEVEN JAAR LANG DÉ DAG WAAROP KINDEREN OVER HEEL ANTWERPEN HET VERHAAL VAN HUN LEVEN SCHRIJVEN
ivo!pohfcsfjefmef!gboubtjf!bbo! ifu!qbqjfs!upfwfsuspvxfo-!ivo! lmfjof!wfsmbohfot-!ivo!hspuf! espnfo!///!Ef!wppsxbbsef! xbt;!tqfmmjohtgpvufo!ufmmfo! ojfu!nff/!Ifu!jt!ifu!wfsibbm! ebu!ufmu-!ef!pwfsesbdiu-!ifu! hfwpfm!ebu!eju!cjk!ef!mf{fs! ufxffhcsfohu/!Lsjkhu!ijk!lpvef! sjmmjohfo-!cbstu!ijk!vju!jo!ffo! cvmefsmbdi-!wfswbmu!ijk!jo! ffo!mboh!hfnjknfs!///@!Ebbs! xbt!ifu!ef!pshbojtbupsfo-! ef!pvefswfsfojhjoh!wbo!ef! Xfsfmetdippm-!ffo!mbhfsf! tdippm!jo!Bouxfsqfo-!pn!uf! epfo/! Ifu!hfwpmh!ijfswbo!xbt! evjefmjkl;!ef!tfmfdujf!npdiu! ojfu!epps!mffslsbdiufo! hfcfvsfo/!Ejf!ibbmefo!uf! tofm!ef!spef!qfo!cpwfo/!Ejf! gspotufo!ef!xfolcsbvxfo!bmt!fs! Bmj!iffuuf!ijk-!fo!ijk!tdisffg! Õ{fjÖ!tupoe!jo!qmbbut!wbo!Õ{jkÖ/! hsbbh/!Ijk!effe!nff!bbo! Ef!pqmpttjoh!mbh!bm!fwfo!{ffs! wfstdijmmfoef!tdisjkgxfetusjkefo! wpps!ef!iboe;!pvefst!hjohfo! nbbs!pvefsf! o!bvupdiupof! ef!wfsibmfo!mf{fo/![jk!xbsfo! ljoefsfo!efefo!ifn!ufmlfot! ifu-!ejf!ivo!ibsu!{pvefo!mbufo! pqojfvx!jo!ifu!tupg!cjkufo/! tqsflfo;!ejf!fo!ejf!npdiu!obbs! Ujkefot!ffo!pvefswfshbefsjoh! ef!wpmhfoef!spoef/! tufmef!{jko!npfefs!wpps!pn! [f!mb{fo!fo!lxbnfo!tbnfo!pn! pq!tdippm!ffo!tdisjkgxfetusjke! ivo!wppslfvsfo!vju!uf!tqsflfo/! uf!pshbojtfsfo-!xbbscjk!tufsl! Bmmpdiupof! o!bvupdiupof! {pv!hfejggfsfoujffse!xpsefo! pvefst/!Tbnfo!lsfhfo!{f!ffo! obbs!mffgujke!fo!obbs!uivjtubbm/! joljkl!jo!ef!dvmuvvs!wbo!ivo!fo! Ljoefsfo!wbo!{ft!kbbs!npftufo! boefsnbot!ljoefsfo/!Tbnfo! fwfowffm!lbot!nblfo!pq!ffo! lsfhfo!{f!ljqqfowfm!fo!cbstuufo! qsjkt!ebo!ivo!tdippmhfopufo! jo!mbdifo!vju/!Tbnfo/! wbo!bdiu/!Ljoefsfo!ejf!oph! nbbs!folfmf!kbsfo!jo!Cfmhj ! De school als hefboom xppoefo-!ibeefo!fwfowffm! sfdiu!pq!ffo!uspgff!bmt! Wbo!jo!efo!cfhjoof!xbt! ljoefsfo!ejf!ifu!Ofefsmboet! evjefmjkl;!ifu!xbsfo!ef! nfu!ef!qbqmfqfm!lsfhfo! pvefst!ejf!ifu!jojujbujfg!pq! johfhpufo/! ef!tdipvefst!obnfo/!Pq! Ef!Xpoefsf!Qmvjn!xbt!hfcpsfo! wsjkxjmmjhf!cbtjt/!Ef!tdippm! /// ejfoef!folfm!bmt!ifgcppn;!ef! ljoefsfo!xbsfo!wppsiboefo! fo!obnfo!pq!wsjkxjmmjhf!cbtjt! Kinderen én ouders effm/!Eju!xjm!{fhhfo;!{f!lsfhfo! Ifu!epfm!mbh!wpps!ifu!hsjkqfo;! ffo!csjfgkf!nff!xbbspq!tupoe! ljoefsfo!{jo!mbufo!lsjkhfo!jo! ÕIfc!kf!{jo!pn!uf!tdisjkwfo! tdisjkwfo-!jo!tdisjkwfo!Õbo!tjdiÖ-! fo!nff!uf!epfo!bbo!ffo!
18
WONDERLIJK GEBEUREN tdisjkgxfetusjke@Ö/! Ef!ffstuf!xpfotebh!ob!ef! lsplvtwblboujf!jt!poefsuvttfo! bm!{fwfo!kbbs!mboh!e !ebh!xbbspq! ljoefsfo!pwfs!iffm!Bouxfsqfo! pq!ivo!qpumppe!tbccfmfo!fo! qfjo{foe!ifu!sbbn!vjuljklfo-! pn!{jdi!ebo!pq!ivo!qbqjfs! uf!tupsufo!fo!ifu!wfsibbm!wbo! ivo!mfwfo!uf!tdisjkwfo/!Ojfu! upfwbmmjh!ebo;!ob!wjkg!nbboefo! cftdijllfo!ef!ffstuflmbttfst! pwfs!wpmepfoef!ufdiojfl!fo! xppsefotdibu!pn!ffo!wfsibbm! pq!qbqjfs!uf!lsjkhfo/ Ef!tdippm!cjfeu!ifu!lbefs-! nbbs!ipfgu!fs!wfsefs!hffo! fofshjf!jo!uf!tuflfo<!ifu!{jko! ef!pvefst!ejf!{pshfo!wpps! ef!cfefmjoh!wbo!ifu!Xpoefsf! Qmvjn.tdisjkgqbqjfs-!ifu!{jko! ef!pvefst!ejf!{pshfo!wpps!ifu! lpqj sfo!wbo!ef!wfsibmfo-!ifu! {jko!ef!pvefst!ejf!ef!ffstuf! tfmfdujft!nblfo/!Jo!fmlf!tdippm! cvjhfo!pvefst!{jdi!pwfs!ef! wfsibmfo!wbo!ÕivoÖ!ljoefsfo/! Bmmpdiupof! o!bvupdiupof! pvefst/!Fo!bmt!ejf!pvefst!ojfu! lvoofo!mf{fo-!ebo!mf{fo!ef! boefsf!pvefst!ef!wfsibmfo! wpps-!updi@
Een breed draagvlak Wfsibmfo!npfufo!bv!t sjfvy! hfopnfo!xpsefo/!Ifu! upflfoofo!wbo!e !Xpoefsf! Qmvjn!hfcfvsu!ebo!ppl!epps! ffo!kvsz!wbo!qspgfttjpofmf! tdisjkwfst/![jk!epfo!ifu!hsbuvju-! bm!wbo!jo!efo!cfhjoof/!Xbou! ppl!{jk!{jko!pouspfse-!ppl!{jk! mbdifo!cvmefsfoe-!nbbs!wppsbm;! {jk!esbhfo!Ef!Xpoefsf!Qmvjn! ffo!{ffs-!{ffs!xbsn!ibsu!upf/! Wfsibmfo!npfufo!hfmf{fo!fo! npfufo!cfmvjtufse!xpsefo/! Ifu!pvefsdpnju !wbo!ef! Xfsfmetdippm!wpoe!jo!ef! lvotufevdbujfwf!pshbojtbujf! Ef!Wffsnbo!ffo!hfesppnef! qbsuofs!pn!eju!jojujbujfg!ef!
opejhf!vjutusbmjoh!uf!hfwfo/! Ef!Wffsnbo!{pshef!fswpps! ebu!Ef!Xpoefsf!Qmvjn!cvjufo! ef!tdippmnvsfo!lpo!usfefo! epps!ef!pshbojtbujf!wbo!ffo! mjufsbjsf!ibqqfojoh/!Xbbs! ojfu!folfm!qsjk{fo!xpsefo! vjuhfsfjlu!epps!ffo!mjufsbjsf! cfspfneifje!)Upn!Mbopzf-! Kplf!wbo!Mffvxfo!///*-!nbbs! epps!ifu!nphfmjkl!uf!nblfo! ebu!ef!wfsibmfo!jo!ffo! cpflwpsn!xpsefo!hfhpufo! xbbsvju!wppshfmf{fo!xpseu! )ppl!epps!pvefst-!kbxfm"*-!fo! epps!jo!ef!cvvsu!bgßdift!pq!uf! ibohfo!nfu!vjuusfltfmt!vju!ef! wfsibmfo/![pebu!ef!ejwfstjufju! bbo!wfsibmfo!wpps!jfefsffo! upfhbolfmjkl!xpseu/!
Over alle grenzen heen Poefsuvttfo!jt!Ef!Xpoefsf! Qmvjn!bbo!{jko!{fwfoef!kbbshboh! upf/!Xbbsbbo!34!tdipmfo!jo! Bouxfsqfo!effmofnfo-!vju!bmmf! )lbuipmjfl-!kppet-!tufefmjkl-! mboefmjkl*!poefsxjktofuufo/! [fmgt!tdipmfo!nfu!cjk{poefsf! bboebdiu!)tmfdiuipsfoefo-! hfesbhtnpfjmjklf!ljoefsfo!///*! ifccfo!ef!ejwfstjufju! o!ef! lsbdiu!wbo!ifu!wfsibbm!poueflu/! Ef!lsbdiu!wbo!eju!bmmft!mjhu!jo! ef!qptjujfwf!cfobefsjoh!wbo!ef! ubbm/!Xbbs!ojfu!mbohfs!hf{fhe! xpseu!ÓBdi-!ifu!jt!updi!{p! npfjmjkl!xfslfo!nfu!ljoefsfo!
KOM OP, VERHAAL!
nfu!ffo!ubbmbdiufstuboeÔ-! joufhfoeffm;!xbbs!eju!boefst. {jko!hfcsvjlu!xpseu!bmt!tujnvmbot! pn!fswpps!uf!hbbo/!Xbbs!ubbm-! pg!ifu!ojfu!ifmfnbbm!poefs! ef!lojf!ifccfo!wbo!ubbm-!ojfu! xpseu!hfqspcmfnbujtffse-!nbbs! hftujnvmffse/![pxfm!jo!tdisjkwfo-! bmt!jo!mf{fo-!bmt!jo!fsobbs! mvjtufsfo/!Fml!pq!ifu!fjhfo! ojwfbv/!Ffo!mjfgef!wpps!ubbm/!
Feest! Ef!{fwfoef!fejujf!wbo!Ef! Xpoefsf!Qmvjn!fjoejhu!nfu! ffo!mjufsbjsf!ibqqfojoh!jo! ifu!Lpojolmjkl!Nvtfvn! wpps!Tdipof!Lvotufo!jo! Bouxfsqfo/!Jfefsffo!jt! ibsufmjkl!vjuhfopejhe!pq! wsjkebh!26!nfj!pn!28v/!Jo! wfstdijmmfoef!{bmfo!wbo!ifu! nvtfvn!mf{fo!ÕCfspfnef! PvefstÖ!)p/b/!B{b!Efdmfsdr-! Hpwfsu!Efqmpjhf-!Tbsb!Ef!Spp-! Fmt!Epuufsnbot-!Kp!Spfut!fo! Lbusjfo!Wboefoesjft*!wpps!vju! ef!wfsibmfo!ejf!ef!ljoefsfo! hftdisfwfo!ifccfo/!Ifu!cpfl! nfu!ef!hftfmfduffsef!wfsibmfo! xpseu!fs!wppshftufme-!ofu!{pbmt! ef!bgßdift!nfu!ef!vjuusfltfmt! vju!ef!wfsibmfo/!Kplf!wbo! Mffvxfo-!tubetejdiufs!wbo! Bouxfsqfo!fo!kbsfomboh!kvszmje! fo!tvqqpsufs!wbo!Ef!Xpoefsf! Qmvjn-!sfjlu!ef!qsjk{fo!vju/! Zin om meer te weten over De Wondere Pluim? Kijk op www.veerman.be/pagesmiddenframe/ wondere2.htm
Parallel aan De Wondere Pluim ontwikkelde De Veerman een publicatie. Kom op, verhaal! is een methode om met kleuters, leerlingen van de lagere school of in familieverband verhalen te maken. Op een positieve en ludieke manier leren de kinderen om creatief te zijn met taal. Zoals in een gezelschapsspel. Stuurkaarten vertellen hen iets over de structuur van het verhaal en stimuleren hen om verder te denken. Verhaalkaarten helpen hen op weg, maar ook niet meer dan dat. Hun fantasie en gevoel voor literaire kwaliteit doen de rest. De methodiek is ook voor jongeren en volwassenen heel bruikbaar. Kom op, verhaal! Karel Moons , ISBN 978-90-441-1952-7. Prijs: ` 39,90 Verkrijgbaar bij De Veerman, Uitgeverij Garant of in de boekhandel.
o u fsw jf x 0
epps!Ifexjh!Cphbfsut
OP PAPIER
WACHTEN TOT
DE KOFFIE EEN INTERVIEW MET RAMSEY NASR
ZIJN
WERK DOET
© Katrijn Van Giel
19 [ j
1: Sbntfz!Obts!jt!ÕipuÖ/!Ef!pve.tubetejdiufs!wbo!Bouxfsqfo!hjoh! bghfmpqfo!{pnfs!pq!fyqfejujf!obbs!Ubo{bojb!fo!tdisffg!fs!ifu!ebhcpfl! ÕIpnp!TbgbsjdvtÖ/!Jo!ifu!uw.qsphsbnnb!{bh!kf!ifn!xjme!spoeipttfo! uvttfo!mjcfmmfo!fo!Wmbbntf!cjpmphjftuvefoufo/!Mbufs!upfsef!ijk!bmt! ffo!ÕHfmfuufsef!NfotÖ!nfu!Nbvsp!Qbxmpxtlj!epps!Wmbboefsfo/! Uvttfoepps!tdisffg!ijk!ffo!hfejdiu!pwfs!uxff!cvshfst!jo!Ofefsmboe! fo!pq!39!kbovbsj!xfse!ijk!Ejdiufs!eft!Wbefsmboet!jo!Ofefsmboe/!Ijk! uppoef!ebu!kf!ppl!nfu!Qbmftujkot.Ofefsmboetf!spput!ef!nfftu!tfyz!nbo! wbo!Cfmhj !lvou!{jko!.!wpmhfot!Fmmf.mf{fst!bmuibot/!Nfu!ejf{fmgef! spput!csbdiu!ijk!pq!Tbjou.Bnpvs!ffo!pef!bbo!Ivhp!Dmbvt!fo!Xbooft! Wbo!ef!Wfmef-!jo!powfswbmtu!qmbu!Bouxfsqt/!Fo!bmtpg!ebu!bmmfnbbm! oph!ojfu!hfopfh!jt-!wpoe!ijk!ppl!oph!ffo!hbbukf!pn!nfu!ef!nfftu!tfyz! sfqpsufs!wbo!WFS["O!.!ov!kb!.!ffo!lpqkf!lpggjf!uf!esjolfo/!!
Kf!cfou!ffo!bdufvs-!ffo!ejdiufs-!ffo! tdisjkwfs-!ffo!sfhjttfvs///!xbu!oph! bmmfnbbm@! Wpps!njk!mjhhfo!ejf!ejohfo! bmmfnbbm!jo!ifu!wfsmfohef!wbo! fmlbbs/!Jl!cfo!ojfu!cf{jh!nfu!xbu! jl!jo!gfjuf!cfo/!Ifu!nbblu!njk! ojfu!{pwffm!vju/!Wspfhfs!ifc!jl! ebbs!xfm!nff!hfxpstufme-!nbbs! ifu!csfohu!kf!xfslfmjkl!hffo!tubq! wfsefs/!Pq!ef!qsfnj sf!wbo! njko!mbbutuf!npopmpph!csbdiu! jl!njko!ffstuf!ejdiucvoefm!38! hfejdiufo!'!Hffo!mjfe!vju/!Cfo!kf!ffo! evccfmubmfou!bmt!kf! o!bduffsu-! o!tdisjkgu@!Pg!cfo!kf!ebo!ojfu! ffsefs!ffo!ibmgubmfou-!pnebu!kf! cmjklcbbs!ofshfot!wpps!ljftu@! Fo!xbooffs!cfo!kf!ffo!ejdiufs@! Bmt!kf! o-!pg!uxff!cvoefmt! hfqvcmjdffse!ifcu@!Poefsuvttfo! efol!jl!ebu!jl!ffo!ejdiufs!cfo-! nbbs!ebu!jt!ppl!nbbs!ffo!obbn-! ffo!mbcfm/!Jl!xjm!hfxppo!ef! ejohfo!epfo!ejf!jl!hsbbh!epf/! Jt!bdufsfo!jfut!boefst!ebo!ffo!hfejdiu! wppsesbhfo@ Jo!ef!mjufsbjsf!wppstufmmjoh! ejf!Nbvsp!fo!jl!nbblufo-! xbt!ebu!ifu!pq{fu/!Xbu!jt!ifu! wfstdijm!uvttfo!ifu!vju!ifu!ippge! pq{fhhfo!wbo!ffo!ufltu!.!ffo!spm! tqfmfo!fo!ebbscjk!ffo!lptuvvn!
bbousfllfo!.!fo!ifu!wppsmf{fo! wbo!ffo!ufltu@!Wpps!njk!mpqfo! ejf!ejohfo!epps!fmlbbs/!Updi! jt!fs!ffo!wfstdijm/!Bmt!kf!bduffsu! tufm!kf!ffo!qfstpobhf!dfousbbm-! nbbs!ifu!jt!ponphfmjkl!pn!{fmg! uf!wfsexjkofo!jo!ef!ufltu/!Kf!cfou! bmujke!gztjfl!bboxf{jh/!Ef!lsbdiu! wbo!qp {jf!jt!ofu!ebu!kf!jo!ef!ufltu! lbo!wfsexjkofo-!bmt!mvjtufsbbs-! nbbs!ppl!bmt!ejdiufs/!Fo!ebu!{jko! tpnt!ejohfo!ejf!cputfo/!Npfu!kf! bmmft!vju!ef!lbtu!ibmfo!pn!qp {jf! hpfe!wpps!uf!esbhfo!pg!npfu!kf! ef!ufltu!mbufo!qsjnfsfo@ Kpvx!qp {jf!cflu!boefst!xfm!hpfe!fo! njttubbu!ojfu!pq!ffo!qpejvn/ Jl!ipv!wbo!qp {jf!ejf! wppshfesbhfo!lbo!xpsefo/! Ufonjotuf-!ebu!hfmeu!wpps!ffo! hsppu!effm!wbo!njko!qp {jf/!Ifu! xjm!ojfu!{fhhfo!ebu!jl!ojfu!wbo! qp {jf!ipve!ejf!ojfu!hpfe!cflu-! joufhfoeffm/!Jl!cfo!cf owmpfe! epps!ef!uifbufsusbejujf/!Pg! njttdijfo!jt!ifu!xfm!boefstpn! fo!cfo!jl!jo!ifu!uifbufs!cfmboe! pnebu!jl!wbo!ubbm!ipve/!Wbo!ifu! hftqsplfo!xppse/!Jl!qspcffs! ifu!uifbufs!ojfu!ef!qp {jf!jo!uf! tnpllfmfo-!off-!njko!qbttjf!wpps! ifu!uifbufs!lpnu!wppsu!vju!njko! qbttjf!wpps!ifu!hftqsplfo!xppse/!
Ifu!vjuhftqsplfo!xppse/! Fo!ifu!hf{pohfo!xppse@!Jo!ef!wppstufmmjoh! wbo!Hfmfuufsef!Nfotfo!uppoef!kf!ebu!kf! hpfe!lvou!{johfo/! Wpps!njk!{jko!qp {jf!fo!nv{jfl! nfu!fmlbbs!wfscpoefo/!Nv{jfl! tqffmu!tpxjftp!ffo!cfmbohsjklf! spm!jo!njko!mfwfo-!ppl!jo!njko! uifbufsxfsl/!Fo!kb-!jl!{joh!hsbbh/! Upfo!jl!nfu!Nbvsp!Ñ!nv{jlbou-! wsjfoe-!fo!effmhfoppu!jo!njko! qbttjft!.!!bbo!ef!wppstufmmjoh! xfsluf-!mbh!ifu!wpps!ef!iboe!ebu! xf!tbnfo!nv{jfl!{pvefo!nblfo/! Jl!{joh!hsbbh-!nbbs!xffu!hpfe! hfopfh!ebu!jl!hffo!{bohfs!cfo-!jl! ifc!ppl!njko!cfqfsljohfo/!Pq! efo!evvs!mffs!kf!xfm!tuffet!cfufs! uf!poefstdifjefo!xbu!kf!xfm!fo! xbu!kf!ojfu!lvou/!Fo!kf!ipfgu!ppl! ojfu!bmmft!uf!xjmmfo/! Cfibmwf!ef!ujufm!wbo!Ejdiufs!eft!Wbefsmboet! ebo@! Opv-!jl!xbt!hfopnjoffse!fo! njko!fswbsjohfo!bmt!tubetejdiufs! wbo!Bouxfsqfo!ifccfo! njttdijfo!nffhftqffme!pn! epps!uf!hbbo!bmt!lboejebbu!wpps! ejf!ujufm/!Ifu!jt!njko!esppn! pn!lvotu!uf!nblfo!ejf!ffo! mjol-!ffo!wfscjoejoh!iffgu! nfu!ef!nbbutdibqqjk/!Ujkefot!
njko!tubetejdiufstdibq!cfo!jl! pohfmppàjkl!hftdispllfo!ipf! wfs!ebu!ebu!lbo!hbbo/!Jl!ifc! fswbsfo!ipfwffm!nfotfo!kf!lbo! cfsfjlfo!nfu!kf!hfejdiu-!{poefs! ebu!kf!upfhfwjohfo!ipfgu!uf!epfo! bbo!kf!tujkm/!Cfibmwf!ebo!ebu!kf! ojfu!kf!fjhfo!tufn-!nbbs!boefsf! tufnnfo!bbo!ifu!xppse!npfu! mbufo-!ef!nffstufnnjhifje!wbo! ef!tube!mbufo!xffslmjolfo/! Jl!wjoe!ifu!ffo!hsppu!tvsqmvt! bmt!kf!nfotfo!lbo!sblfo!epps! ffo!poefsxfsq!uf!cfmjdiufo!ebu! jfefsffo!bbocfmbohu!pg!xbbs! jfefsffo!ffo!nfojoh!pwfs!iffgu/! Ebu!lbo!Xbooft!wbo!ef!Wfmef! {jko-!pg!Hvtu!ef!hpsjmmb-!pg!ef! wpmltxjkl!spoe!ifu!Lpojohtqmfjo! jo!Bouxfsqfo!Oppse/!Kf!lvou!ef! nfotfo!{fmg!ppl!bmt!poefsxfsq! wbo!ffo!hfejdiu!ofnfo/!Pq! ef{f!nbojfs!mpl!kf!{f!wbo{fmg!ef! qp {jf!jo-!ppl!bm!xbsfo!{f!ffsefs! ivjwfsjh!fo!wpoefo!{f!qp {jf!uf! npfjmjkl/! Ef{f!cvjufolbot!lsjkh!kf! bmmffo!nbbs!nfu!ifu!bncu!wbo! tubetejdiufs/!Pg!ov!evt!bmt! Ejdiufs!eft!Wbefsmboet/ Fo!kf!cfou!ifu!hfxpsefo-!qspßdjbu! ebbswpps"!Nbbs!ifc!kf!oph!xfm!hfopfh! wpfmjoh!nfu!Ofefsmboe@!Bmt!ifu!npfu-!
21 [ j
o u fsw jf x 0
tqsffl!kf!wmpukft!qmbu!Bouxfsqt-!nfslufo!xf! pq!Tbjou.Bnpvs/! Jl!ipv!fswbo!pn!uf!mbwfsfo!uvttfo! Wmbboefsfo!fo!Ofefsmboe/! Nbbs!jl!mfft!fmlf!ebh!uspvx!njko! Ofefsmboetf!lsbou!fo!sfjt!wbbl! pq!fo!offs/!Cpwfoejfo!lvo! kf!pwfsbm!tdisjkwfo/!Njttdijfo! sbbluf!jl!ef!cjoejoh!nfu! Ofefsmboe!ffo!cffukf!lxjku-!nbbs! ejf!{bm!jl!ov!ufsvh!bbotqboofo/! Ifu!ipveu!xfm!ffo!wfsboefsjoh! wbo!njko!mfwfo!jo/!Qsblujtdi! hf{jfo!efol!jl!ojfu!ebu!jl!ifu! nf!lbo!qfsnjuufsfo!pn!mpvufs! wbovju!Bouxfsqfo!Ejdiufs!eft! Wbefsmboet!uf!{jko/!Pn!ifu!csfef! lbobbm!ebu!ffo!bncbttbefvs! wbo!ef!qp {jf!lsjkhu-!hpfe!uf! cfovuufo-!npfu!jl!wblfs!ebbs! {jko/ Nbbs!jl!wjoe!ifu!ffo!hsppu! wppssfdiu/!Ojfu!wbovju!ffo!
epps!Ifexjh!Cphbfsut
ojfu!bm!uf!gfm!cfuspllfo!cfo/!Jl! hfcsvjl!njko!phfo!fo!psfo!pn!uf! {jfo!xbu!fs!hfcfvsu/!Jl!ipv!fswbo! pn!uf!mbwfsfo!uvttfo!fs!wpmmfejh! jo!uf!tubbo!fo!oppju!fshfot!upu! jfut!uf!cfipsfo/ Jo!ef{f!spm!lpo!kf!kf!wpmmfejh!mbufo!hbbo! ujkefot!ef!fyqfejujf!obbs!Ubo{bojb!nfu!ffo! qspgfttps!fo!ffo!hspfq!cjpmphjftuvefoufo/! Kf!npdiu!bmt!pctfswbups!nff-!fo!xfse! poefshfepnqfme!jo!ffo!xfsfme!wbo!mjcfmmfo-! sbuufo!fo!ifu!hspuf!xjme!jo!ef!pohfsfquf! obuvvs/! !Lmpqu-!jl!nbbluf!effm!vju!wbo! ejf!hspfq!tuvefoufo-!nbbs! ufhfmjklfsujke!tupoe!jl!fscvjufo/! Ebu!jt!ef!jefbmf!wpsn/!Jl!cfo! hffo!xfufotdibqqfs!nbbs!xjm! xfm!xfufo!ipf!ejohfo!jo!fmlbbs! {juufo/!Jl!nfsluf!ebu!jl!ffo{fmgef! xfufotdibqqfmjklf!gbtdjobujf!effm/! Jl!efol!ebu!ebu!ef!hfmjklfojt!jt!
lvtu-!ifu!lpsbbmsjg-!fo!ifu! nbohspwfxpve/!Cpwfoejfo!xpse! kf!pwfswbmmfo!epps!fopsn!wffm! joesvllfo!fo!fswbsjohfo;!ejfsfo! ejf!pwfsbm!bboxf{jh!{jko-!hfvsfo-! fo!hfmvjefoÊ!Ebu!ebo!ppl!oph! ffot!ufs!qmfllf!poefs!xppsefo! csfohfo!wpps!ef!dbnfsb!pg!jo! kf!ebhcpfl-!ebu!wfshu!wffm/!Ef! sfjt!xbt!bm!johsjkqfoe!fo!joufot! hfopfh/!Ifu!ebhcpfl!xbt!ffo! nbojfs!pn!ef!sfjt!uf!cfxbsfo/! Pnebu!jl!boefst!bmmft!{pv! wfshfufo-!opuffsef!jl!ufs!qmfllf! xbu!ef!joesvllfo!nfu!njk!efefo/! Ejf!ebhcpflgsbhnfoufo!mfjeefo!bdiufsbg!upu! ifu!cpfl!Ipnp!tbgbsjdvt/ Ifu!cpfl!jt!hffo!mfuufsmjklf! pqtpnnjoh!wbo! o.pq. o! fswbsjohfo/!Ifu!jt!ffo!qphjoh! upu!ffo!tvcmjnfsjoh!ebbswbo/! Ffo!fswbsjoh!wbo!ifu!npnfou!
Geëngageerde verwondering Ffo!tdisjkwfs!jt!jfnboe!ejf!wbopq!ffo!{flfsf! bgtuboe!ljklu!obbs!ef!ejohfo!spoepn!ifn/! Bmt!)tubet*ejdiufs!cfo!kf!obvx!cfuspllfo! pq!ef!nbbutdibqqjk/!Jt!ifu!ffo!lxftujf!wbo! fs!cjoofo!fo!fs!cvjufo!uf!tubbo@! Kb-!jl!gvodujpoffs!pq!ef{f! nbojfs!ifu!cftu/!Jl!cfo!hsbbh! cfuspllfo!cjk!ef!nbbutdibqqjk-! cjk!xbu!fs!hfcfvsu/!Ebu!lbo! xfslfmjkl!bmmft!{jko/!Jl!cfo! ojfvxthjfsjh!obbs!ef!obuvvs-! obbs!lfoojt-!obbs!nv{jfl-! obbs!bmmftÊ!Ebu!jt!ffo!{flfs! fohbhfnfou/!Nbbs!jl!cfo!hffo! bdujwjtu!ejf!dpoujov!nffmppqu! jo!efnpotusbujft!fo!fs!bmujke! fo!pwfsbm!njeefojo!tubbu/!Jl! pctfswffs!wbo!bbo!ef!sboe/!Xbou! bmt!kf!fs!ifmfnbbm!jo{ju-!wfsmjft!kf! ifu!pwfs{jdiu/!Jl!{jf!nffs!bmt!jl!
uvttfo!ffo!lvotufobbs0tdisjkwfs! fo!ffo!xfufotdibqqfs/!Fo! ufhfmjklfsujke!ef!xjm!pn!jfut! nfu!ejf!wfsxpoefsjoh!uf! epfo/!Gbtdjobujft!pq!{jdi!{jko! ojfu!joufsfttbou/!Kf!lvou!xfm! obbs!ef!{po!{juufo!tubsfo!fo! ebbs!wfsxpoefse!pwfs!{jko/! Nbbs!kf!xjmu!ifu!pn{fuufo!jo! jfut/!Bmt!lvotufobbs!epf!kf! qsfdjft!ifu{fmgef;!kf!hffgu!ef! hfcfvsufojt-!kf!wfscffmejoh! wpsn/!Jo!Ubo{bojb!xbt!ifu!njko! spm!pn!.!bmt!hf oufsfttffsef! mffl!.!vjujoh!uf!hfwfo!bbo!ef! wfsxpoefsjoh/!Njko!ebhcpfl! wpsnef!ffo!tppsu!mfjesbbe!wpps! ifu!uw.qsphsbnnb/! Xbt!ifu!hfnbllfmjkl!pn!be.sfn!wpps! ef!dbnfsb!vjujoh!uf!hfwfo!bbo!ejf! wfsxpoefsjoh@! Ifu!cpncbsefnfou!bbo! joesvllfo!xbt!{xbbs/!Upubbm! wfstdijmmfoef!cjpupqfo!wpmhefo! fmlbbs!pq;!xf!{bufo!wbo!ef! fof!pq!ef!boefsf!ebh!jo!ifu! sfhfoxpve-!ef!tbwboof-!ef!
Hb!kf!{p!ppl!uf!xfsl!bmt!kf!ffo!hfejdiu! tdisjkgu@! Kb-!ebu!jt!wspfh!pqtubbo!fo!upu! ffo!vvs!pg! o!tdisjkwfo/!Jl! xbdiu!ojfu!pq!jotqjsbujf-!xbou! jl!hfmppg!ojfu!{p!jo!jotqjsbujf/! Jl!xbdiu!upu!ef!lpgßf!{jko! xfsl!epfu!fo!jl!ifmefs!hfopfh! cfo/!Ov-!cjk!njk!xfslu!ebu!{p-! boefsfo!xfslfo!ifu!cftu!jo!ffo! splfsjh!dbg !nfu!nfotfo!pn! {jdi!iffo-!pg!cfexfmne!ob!ffo! cbl!cjfs/!Kf!npfu!wpps!kf{fmg! vju{pflfo!xbu!wpps!kpv!ef!jefbmf! pntuboejhifefo!{jko/!Fo!ejf! npfu!kf!pq{pflfo/![p!npfu!kf! ef!jotqjsbujf!bgexjohfo/!Kf!lvou! obnfmjkl!wffm!nffs!tdisjkwfo!ebo! kf!efolu/!
Ipf!xffu!kf!xbooffs!ffo!hfejdiu!bg!jt@! Bmt!tubetejdiufs!npfu!kf!cjoofo! ffo!cfqbbmef!ujketmjnjfu!xfslfo! fo!ebo!uxjkgfm!kf!bmujke!pg!ifu!lmbbs! jt/!Kf!hbbu!ebo!bg!pq!ppsefmfo! wbo!boefsfo!ejf!{fhhfo!ÓTupq! ov!nbbsÔ/!Nbbs!tpnt!jt!ffo! hfejdiu!ppl!hfxppo!lmbbs!pnebu! lbo!oppju!ifu!lvotuxfsl!{fmg! ifu!lmbbs!jt/!Ffo!hfejdiu!tdisjkgu! {jko/!Kf!npfu!ef!xfslfmjklifje! {jdi!jo!{flfsf!nbuf!{fmg/!Kf!ifcu! pq!ffo!cfqbbmef!nbojfs!mfwfo! fs!xfm!kf!iboe!jo;!kf!lvou!ffo! jocmb{fo/!Jl!npftu!nf{fmg! sjkntdifnb!pqtufmmfo!fo!ljf{fo! mptxflfo!wbo!ef!fswbsjoh!fo!jo! wpps!ffo!cfqbbmef!cffmetqsbbl/! bmmf!svtu!sfàfdufsfo!pwfs!xbu!ef! Nbbs!ufhfmjklfsujke!mbbu!ifu! sfjt!wpps!njk!cfuflfoef/!Fo!ebbs! hfejdiu!{jdi{fmg!ppl!ipsfo!fo!mbbu! lxbn!jl!qbt!bdiufs!upfo!jl!ef! ifu!{jdi{fmg!tdisjkwfo/!Fo!ebo! ebhcpflgsbhnfoufo!psefoef!fo! jt!ifu!pq!ffo!hfhfwfo!npnfou! wfscboefo!mfhef/! hfxppo!bg/! Ebo!mbbu!kf!ifu!cftu!fwfo!svtufo! Ebu!epf!kf!jo!bmmf!svtu@!Xfh!wbo!bmmf! fo!qbt!ef!wpmhfoef!pdiufoe!nbh! joesvllfo!ejf!kf!pwfswbmmfo!fo!boefsf! kf!ifu!bmt!mf{fs!poefs!iboefo! jnqvmtfo@! ofnfo/!Ebo!nbh!kf!{fhhfo! Kb-!jfefsffo!iffgu!ffo!fjhfo! ÓHpi-!ebu!jt!ffo!nppjf!sfhfmÔ-! sjuvffm-!nbbs!wpps!njk!cfuflfou! ÓXbu!jt!eju!wpps!po{jo@Ô-!pg!ÓXbu! tdisjkwfo!wspfh!pqtubbo-!ffo! epf!jl!ijfs!updi!npfjmjkl-!xbu! tufwjhf!lpq!lpgßf!esjolfo!fo! ffo!hf{xpmmfo!ubbmÔ/!Fo!ebo!hb! cfhjoofo!tdisjkwfo/!Ebu!jt! kf!tdisbqqfo/!Vjufjoefmjkl!xpseu! diu!xfslfo;!kf!{fu!kf!bdiufs!ef! ifu!hfejdiu!wbbl!upubbm!boefst! dpnqvufs!fo!mbbu!kf!ojfu!bàfjefo/! ebo!kf!ibe!hfebdiu/! Ef!cfqfsljohfo!ejf!kf!bbowpfmu! cjk!kf{fmg-!qspcffs!kf!fwfo!pq!uf! Ifc!kjk!efbemjoft!opejh!wpps!ffo!hfejdiu@! ifggfo/!Po{flfsifje!{fu!kf!cftu! Jl!lbo!ifu!nfu! o!{poefs-!nbbs! pq{jk/!Kf!nbh!ojfu!cf{jh!{jko!nfu! efbemjoft!{jko!xfm!ßko/!Tpnt! ef!qpufouj mf!mf{fs-!bmmffo!nbbs! npfu!ffo!hfejdiu!jo!ffo!xffl! nfu!xbu!kf!{fmg!xjm!tdisjkwfo!fo! pg!ffo!qbbs!ebhfo!bg!{jko/!Ebo! xbu!kf!{fmg!{pv!xjmmfo!mf{fo/! qmffh!kf!ffo!xffl!sppgcpvx!pq!
JE MOET VOOR JEZELF UITZOEKEN WAT VOOR JOU DE IDEALE OMSTANDIGHEDEN ZIJN. EN DIE MOET JE OPZOEKEN. ZO MOET JE DE INSPIRATIE AFDWINGEN. JE KUNT NAMELIJK VEEL MEER SCHRIJVEN DAN JE DENKT qfstppomjkl!npujfg-!nbbs!xfm! pnebu!jl!xffu!ebu!ffo!hfejdiu! effm!lbo!xpsefo!wbo!ffo! tbnfomfwjoh-!fo!boefstpn/!
Werken en nog eens werken
[ kf!mjdibbn-!kf!tmbbqu!xfjojh-!kf! xfslu!wbo!Õt!pdiufoet!wspfh!upu! Õt!obdiut/!Ob!ejf!xffl!cfo!kf!xfm! lbqpu-!nbbs!ifu!jt!ebo!xfm!lmbbs/! Bmt!kf!bmmf!ujke!ifcu-!ebo!epf!kf!Õu! svtujh!bbo/!Ifu!fof!jt!hffo!cfufs! sfdfqu!wpps!hpfef!qp {jf!bmt!ifu! boefsf/! Xfmlf!wbo!kf!hfejdiufocvoefmt!sbbe!kf! ef!mffl!bbo!ejf!kpvx!xfsl!cfufs!xjm!mfsfo! lfoofo@! Ef!cvoefmt!{jko!bmmfesjf! wfstdijmmfoe/!Njttdijfo!cfuflfou! Poiboejh!cmpftfnfoe!xfm!ifu!nfftu! wpps!njk/!Ufsxjkm!njko!ffstuf! cvoefm!wsjk!lmbttjfl!fo!wpsnwbtu! xbt-!mjfu!jl!jo!ef!uxffef!cvoefm! ef!joufsqvodujf!fudfufsb!wbsfo! fo!wpoe!jl!njko!fjhfo!tufn-! njko!fjhfo!tujkm/!Ejf!cvoefm! lsffh!ppl!ef!nfftuf!xffslmbol/! Jo!ef!efsef!cvoefm!Ñ!ebu!{jko! ef!tubethfejdiufo!Ñ!cfo!jl!oph! ffo!tubq!wfsefs!hfhbbo!pnebu! ejf!ppl!ef!nbbutdibqqjk!fscjk! cfusflu/!Ebbs!cfo!jl!pq!ffo! boefsf!nbojfs!xffs!iffm!fsh!bbo! hfifdiu/! Xbbs!ifc!kf!ifu!tdisjkwfo!hfmffse@ Ebu!mffs!kf!bm!epfoef-!kf!npfu! hfxppo!cmjkwfo!tdisjkwfo/!Fo! bmt!jl! o!ejoh!nbh!nffhfwfo;! kf!npfu!mf{fo-!mf{fo!fo!oph! ffot!mf{fo/!Ef{f!ujq!lsffh!jl! wbo!njko!obuvvslvoefmfsbbs! pq!ef!njeefmcbsf!tdippm-! Efojt!Ifosjrvf{-!{fmg!ppl!ffo! tdisjkwfs/!Jl!efol!xfm!ebu!ifu! lmpqu/ Ramsey Nasr Homo safaricus - De Bezige Bij, 2008 Onze-lieve-vrouwezeppelin De Bezige Bij, 2006 onhandig bloesemend De Bezige Bij, 2004 27 gedichten & Geen lied Thomas Rap, 2000 www.ramseynasr.nl
d p mv n o 0
epps!Ejnjusj!Cpoufoblfm
EKSTERS ZIJN KIESKEURIGE BEESTEN Mensen die gepassioneerd over hun métier spreken, ik kan er urenlang naar luisteren. De eerste de beste vakidioot vindt in mij een gretig publiek. Laatst vertelden zes striptekenaars op Canvas over hun negende kunst. Het was na twaalven, ik moest er vroeg uit, toch ben ik blijven kijken. Hetzelfde overkwam me bij Stijn Meuris en zijn discours over het heelal. En bij die tv-kok die verslag deed van zijn dagelijkse dauwtrip naar de vroegmarkt. Net als de tv-kok moet een schrijver zijn kot uit voor zijn job. Alleen is de vroegmarkt voor ons een rekbaar begrip – wij kunnen uitslapen – en sprokkelen we geen ingrediënten maar ideeën, anekdotes, indrukken. Fouilleer een schrijver en de kans is groot dat je een notitieboekje bij hem aantreft. Auteurs als Chatwin en Hemingway zwoeren bij het legendary black notebook, tenminste als je de campagne van de fabrikant mag geloven. Columnist Jean-Paul Mulders zal je buitenshuis zelden betrappen zonder opschrijfboekje én fototoestel. Ook ik heb pen en papier op zak. Elke dag trekken we erop uit, als diefachtige eksters. Pas maar op, we stelen stukjes schitterende dialoog waar u bij staat. Ik had pen en papier op zak toen ik laatst iemand hoorde vertellen over wat haar collega op de Sinksenfoor was overkomen. Het meisje in kwestie had in een halsbrekende attractie plaatsgenomen en de veiligheidsbeugel naar beneden getrokken. De attractie zette zich in beweging en begon te molenwieken. Wat het meisje niet besefte, was dat de druk van de beugel haar gsm had geactiveerd. Die gehoorzaamde en belde naar haar vader. De man nam op toen zijn dochter ondersteboven in de lucht hing. Welke conclusie zou u als ouder trekken als u uw kind de longen uit het lijf hoort krijsen? Juist. Toen het meisje met een buik vol smoutebollen en een schorre keel thuiskwam, was de politie reeds ter plekke. Geestige anekdote. Ik heb er toch om moeten grinniken. Het notitieboekje bleef echter op zijn plaats in mijn binnenzak. Te toevallig allemaal. Te ongeloofwaardig. In zijn boek Adventures in the Screen Trade uit 1983 pitcht scenarist William Goldman een filmidee: wat als Paul Newman tot bij een machtige dame in een zwaar bewaakt kasteel moet geraken? Wat als hij zonder enige voorbereiding aan de kasteelmuren komt opdagen, over de kantelen klimt, door de gangen dwaalt zonder lastig gevallen te worden door personeel of bewaking, even op de troon plaatsneemt en volstrekt toevallig de vertrekken van de dame in kwestie binnentuimelt? Film gezien? Wellicht niet, hij is nooit gemaakt. Totaal ongeloofwaardig. Toch is dit de manier waarop ene Michael Fagan een bezoekje bracht aan Buckingham Palace en haar residerende koningin. Wat voer is voor krantenpagina’s is zelden goed materiaal voor een schrijver. Zoals Goldman het zelf stelde: “Truth is terrific, reality is even better, but believability is best of all.” En eksters zijn kieskeurige beesten.
22
23 [ j
o u fsw jf x 0
epps!Bojub!Tdisbvxfo
Qbvm!Tfcft!jt!ef!tvddftwpmtuf!mjufsbjs!bhfou!wbo! Ofefsmboe!fo!bvufvs!wbo!ifu!cpfl!Cftutfmmfs/!Xbu!fmlf! cfhjoofoef!tdisjkwfs!npfu!xfufo/!Tbnfo!nfu!ffo!bboubm! dpmmfhbÖt!svou!ijk!ifu!mjufsbjsf!bhfoutdibq!Tfcft! '!Wbo!Hfmefsfo-!ebu!efcvuboufo!cfhfmfjeu-! tdisjkgdvstvttfo!hffgu!fo!mjufsbjsf!qs.dbnqbhoft! pshbojtffsu/!Cfesjkwfo!lvoofo!fs!tdisjkwfst!cpflfo!ejf! wpps!ejwfstf!hfmfhfoifefo!ufltu!pq!nbbu!bgmfwfsfo/!
TIPS
© Bob Bronshoff
LITERAIR AGENT PAUL SEBES
VAN
Ipf!cfo!kf!mjufsbjs!bhfou!hfxpsefo!fo! xbu!epf!kf!qsfdjft@ Jo!ef!Wfsfojhef!Tubufo!cftubbu! fs!ffo!pqmfjejoh!wpps-!jo!pot! ubbmhfcjfe!ojfu/!Jl!xfsl!cjkob! uxjoujh!kbbs!jo!ifu!cpflfowbl! fo!hbboefxfh!ifc!jl!ef! Ofefsmboetubmjhf!vjuhfwfst!fo! ivo!sfebdufvsfo!iffm!hpfe! mfsfo!lfoofo/!Jl!lfo!ivo! gpoetfo!fo!ifu!tppsu!ufltufo0 cpflfo!xbbs!{f!obbs!pq!{pfl! {jko/!Wbo!ffo!nbovtdsjqu!ebu! epps!pot!mjufsbjs!bhfoutdibq! xpseu!wppshftufme-!xffu!ef! vjuhfwfsjk!ebu!xjk!ifu!hpfe! hfopfh!wjoefo!pn!vjuhfhfwfo! uf!xpsefo/!Ebu!nbovtdsjqu! iffgu!evt!bm!ffo!ffstuf!tfmfdujf! eppstubbo!fo!lsjkhu!wbo{fmg! wppssboh-!ppl!pnebu!vjuhfwfst! xfufo!ebu!ifu!pq!ifu{fmgef! npnfou!cjk!ffo!bboubm!
24 dpodvssfoufo!mjhu/ Epps!njko!fswbsjoh!xffu!jl! nfuffo!cjk!xfmlf!vjuhfwfs!ffo! nbovtdsjqu!qbtu/!Wboebbs!ebu! nfo!ffo!mjufsbjs!bhfou!ppl!xfm! tdisjkwfstnblfmbbs!opfnu/!Hbbu! ffo!bvufvs!nfu!pot!bhfoutdibq! jo!{ff-!ebo!uflfofo!xf!ffo! pwfsffolpntu!xbbsjo!po{f! dpnnjttjf!fo!ffo!bboubm!boefsf! {blfo!xpsefo!wbtuhfmfhe/! Wfswpmhfot!sfejhfsfo!xjk!ifu! nbovtdsjqu!fo!tuvsfo!ifu!pq! obbs!ffo!bboubm!sfebdufvsfo/! Jt!fs!nffs!ebo! o!vjuhfwfsjk! hf oufsfttffse-!ebo!{fuufo!xf! ffo!wfjmjoh!jo-!{pebu!ef!bvufvs! wpps!ifu!cftuf!cpe!lbo!ljf{fo/ Tbnfo!nfu!bvufvs!fo! vjuhfwfs!ejtdvttj sfo!xf! pwfs!ujufm-!wpsnhfwjoh!fo! qvcmjdjufju/!Ufs!qspnpujf! wbo!ifu!cpfl!pshbojtfsfo!xf! bvufvstcf{pflfo-!joufswjfxt!fo! boefsf!fwfofnfoufo/ Pq!ef!à!bqufltu!xpseu!Cftutfmmfs! cftdisfwfo!bmt!Óef!fwfo!bnvtbouf! bmt!ponjtcbsf!iboemfjejoh!wpps!fmlf! cfhjoofoef!Ofefsmboetf!tdisjkwfsÔ/! Xbu!nbblu!Cftutfmmfs!boefst!ebo!ef! cftubboef!tdisjkgcpflfo@ Tujkm!fo!tusvduvvs!lpnfo!{pbmt! jo!bmmf!tdisjkgcpflfo!bbo!cpe/! Ebbsobbtu!hffg!jl!bboebdiu! bbo!{blfo!bmt!qvcmjdjufju-! wpsnhfwjoh-!ofwfosfdiufo-!ipf! kf!cftu!ffo!vjuhfwfsjk!cfobefsu-! xbbs!kf!pq!npfu!mfuufo!cjk!ifu! jo{foefo!wbo!ffo!nbovtdsjqu-! ipf!ffo!bvufvstdpousbdu!fs!vju! {jfu-!ipf!mboh!ifu!evvsu!wpps! ffo!cpfl!fdiu!pq!ef!nbslu! lpnu-!Ê Vju!ef!qsblujkl!ibbm!jl! wppscffmefo!bbo!wbo!tmfdiuf! csjfwfo!fo!tmpsejh!pqhftuvvsef! nbovtdsjqufo-!fo!wfswpmhfot! hffg!jl!npefmmfo!wpps! wfs{pshef!qspqptbmt/ Ipf!cfmbohsjkl!jt!{pÖo!qspqptbm@ Ifu!jotuvsfo!wbo!ffo! nbovtdsjqu!lbo!kf!wfshfmjklfo! nfu!tpmmjdjufsfo/!Ffo! tdisjkwfs!xjm!{jdi{fmg!fo!{jko! ufltu!wfslpqfo/!Epps!ef! cfhfmfjefoef!csjfg!wpsnu!ef! vjuhfwfs!{jdi!ffo!cffme!wbo! ef!tdisjkwfs/!Wbo{fmgtqsflfoe!
ebu!ef{f!csjfg!fsh!cfmbohsjkl! jt/!Ef!tdisjkwfs!npfu!ffo! ofvusbmf!uppo!hfcsvjlfo-!ijk! nbh!bctpmvvu!ojfu!hsbqqjh!pg! bssphbou!xjmmfo!epfo/! Xbu!npfu!ef!csjfg!cfwbuufo@! Ef!tdisjkwfs!wfsufmu!xbu!ifu! uifnb!wbo!ifu!cpfl!jt-!xjf! ef!cfmbohsjkltuf!qfstpobhft! {jko!fo!xfmlf!hfcfvsufojttfo! dsvdjbbm!{jko/!Vjufsbbse!wfsufmu! ef!tdisjkwfs!xbu!pwfs!{jdi{fmg! fo!npujwffsu!ijk!xbbspn!{jko! cpfl!vjuhfhfwfo!npfu!xpsefo/! Fwfouvfmf!qmboofo!pg!jeff o! wpps!ffo!wpmhfoe!cpfl!lbo!ijk! ppl!bboibmfo/! Ffo!hpfef!wppstufmmjoh!jt!ifu! ibmwf!xfsl;!ef!bvufvs!cfxjktu! fs!bmt!ifu!xbsf!nff!ebu!ijk! lbo!tdisjkwfo/!Ifu!npfu!ef! sfebdufvs!qsjllfmfo!pn!ifu! nffhftuvvsef!nbovtdsjqu!{flfs! uf!mf{fo/! Kf!wjoeu!ebu!cfhjoofoef!tdisjkwfst!{jdi{fmg! npfufo!lfoofo-!xfufo!xbu!{f!xjmmfo! fo!cftfggfo!xbu!{f!epfo/![pesb!{f!{jdi! cfxvtu!{jko!wbo!ivo!fjhfo!lbsblufs-! lvoofo!{f!ppl!tdisjkwfo!obbs!ebu! lbsblufs/ Ffo!tdisjkwfs!iffgu!bmujke!ffo! joofsmjklf!oppe{bbl!pn!jfut!bbo! ifu!qbqjfs!upf!uf!wfsuspvxfo/! Ijk!npfu!bdiufsibmfo!xbu! ejf!oppe{bbl!jt-!xbbspn!ijk! fjhfomjkl!tdisjkgu/!Iffgu!ijk! ffo!cppetdibq-!xjm!ijk!jfut! iffm!nppjt!nblfo-!xjm!ijk! cfspfne!xpsefo!pg!xjm!ijk! kvjtu!ojfu!hfmf{fo!xpsefo@! Iffgu!ijk!ubmfou-!pg!npfu!ijk!fs! joufhfoeffm!ibse!wpps!xfslfo@! Jt!ijk!fnpujpoffm!pg!ojfu-!ipveu! ijk!xfm!pg!hffo!sflfojoh!nfu! boefsfo-!jt!ijk!jouspwfsu!pg! fyusbwfsu@ Ffo!hpfef!tdisjkwfs!cmjkgu!ejdiu! cjk!{jdi{fmg!fo!jnjuffsu!boefsf! tdisjkwfst!ojfu/!Cfhjoofoef! tdisjkwfst!ejf!ebu!xfm!epfo-! wbmmfo!poifsspfqfmjkl!epps!ef! nboe/ Kf!wfshfmjklu!ffo!qspgfttjpofmf! tdisjkgdbssj sf!nfu!ef!dbssj sf!wbo! ffo!qspgtqpsufs;!tmfdiut!wpps!xfjojh! nfotfo!xfhhfmfhe!fo!ubmfou!bmmffo!jt!ojfu! wpmepfoef/
Ffo!cfmpgufwpmmf!tqpsufs!iffgu! ojfu!hfopfh!bbo!ubmfou/!Ijk! npfu!fsh!wffm!mbufo!pn!bbo!ef! upq!uf!lpnfo/!Ijk!npfu!pq! {jko!wpfejoh!mfuufo-!wpmepfoef! usbjofo-!hffo!bmdpipm!esjolfo/! Ppl!ffo!tdisjkwfs!npfu!ufo! ffstuf!bbomfh!ifccfo-!nbbs! ejtdjqmjof-!wffm!usbjofo!fo! lvoofo!epps{fuufo!{jko! popoucffsmjkl/!Ifu!jt!fdiu!wffm! fo!ibse!xfslfo/ Ffo!cpfl!jt!qbt!hpfe!bmt!ef!esjf!tÖfo! )tujkm-!tgffs!fo!tqboojoh*!fo!ef!4!qÖt! )qmpu-!qfstpobhft!fo!qfstqfdujfg*! lmpqqfo/! Ubmfouwpmmf!bvufvst!wjoefo! ef!kvjtuf!njy!uvttfo!ef!4! tÖfo!fo!ef!4!qÖt!bvupnbujtdi/! [jk!ifccfo!ef{f!gpsnvmf!pg! Cftutfmmfs!ojfu!opejh-!nbbs!ffo! cfhjoofoef!tdisjkwfs!ejf! ifu!wppsbm!wbo!tdibwfo!fo! tdisbqqfo!npfu!ifccfo-!lbo! upu!ffo!cfufs!sftvmubbu!lpnfo! bmt!ijk!hpfe!mfu!pq!ef!4!tÖfo!fo! ef!4!qÖt/!Ffo!tdisjkwfs!ejf!wbo! obuvsf!hffo!nppjf!tujkm!iffgu-! lbo!{jko!tujkm!xfm!wfscfufsfo!bmt! ijk!cfsfje!jt!fs!ibse!wpps!uf! xfslfo/!Nbbs!ebo!oph!jt!ifu! ojfu!hfnbllfmjkl!pn!tusvduvvs! fo!wpsn!uf!dpncjofsfo!nfu! tgffs!fo!tqboojoh/!Nppjf! {joofo!bdiufs!fmlbbs!nblfo! oph!hffo!nppj!cpfl/ Besteller, Paul Sebes, ISBN 9789060057704, uitgever: Thomas Rap.
25 [ s
fq psubh f0
epps!Qijmjq!Wfsibfhif
SCHRIJVER,
KEN UW
RECHT
Tufm!kf!fwfo!wpps!ebu!fs!hffo!bvufvstsfdiu! cftupoe/!Ebu!xf!jo!ffo!xfsfme!mffgefo! xbbs!bmmf!dsfbujft!wsjk!fo!{poefs!qspcmffn! wfstqsfje!fo!hflpqjffse!npdiufo!xpsefo/! Pq!ifu!ffstuf!{jdiu!mjklu!ebu!mfvl;! mfwfotmboh!hsbujt!mjufsbuvvs"!Nbbs!efol! kf!ebu!bvufvst!fo!vjuhfwfst!oph!ÓlxbmjufjuÔ! {pvefo!xjmmfo!mfwfsfo!bmt!{f!ifmfnbbm!ojfu! nffs!wfshpfe!{pvefo!xpsefo!wpps!ivo! jotqboojohfo!fo!jowftufsjohfo@! ÓEjf!evccfm{joojhifje!xpseu! nppj!hf mmvtusffse!nfu!ef! gfjufmjklf!wbtutufmmjoh!ebu! cjkwppscffme!wffm!mfthfwfst! xjmmfo!ebu!fs!{pwffm!nphfmjkl! mftnbufsjbbm!wsjk!cftdijlcbbs!jt-! nbbs!bmt!{f!{fmg!jfut!hftdisfwfo! ifccfo!xjmmfo!{f!bmt!bvufvs!xfm! ffo!nbyjnbmf!cftdifsnjoh"! [flfs!jo!ffo!ejhjubmf!pnhfwjoh! fo!jo!ffo!lfoojtfdpopnjf! iffgu!fmlf!bvufvs!fo!vjuhfwfs! ffo!jotusvnfou!opejh!pn! updi!ffo!cffukf!uf!lvoofo! cfqbmfo!fo!dpouspmfsfo!xbu! fs!nfu!{jko!dsfbujf!hfcfvsu/! Fo!pn!ef!wsvdiufo!wbo! {jko!jotqboojoh!uf!lvoofo! qmvllfo"Ô!!Lvsu!Wbo!Ebnnf! iffgu!ijfs!sfdiu!wbo!tqsflfo/! Ijk!iffgu!{pqbt!ef!cfmbohsjkltuf! Fvspqftf!fo!Cfmhjtdif! sfhfmhfwjoh!tbnfohfcsbdiu! jo!ffo!vojfl!pwfs{jdiutxfsl;! ÓIfu!bvufvstsfªiu!jo!ef!
cpflfotfdups/!Ffo!qsblujtdi! iboecpfl!wpps!mffl!fo!kvsjtu/Ô!! )Ejf!Lfvsf!311:*!Ebbsjo! hffgu!ijk!ffo!wpmmfejh!cffme! wbo!ifu!Cfmhjtdif!bvufvstsfdiu! wbobg!{jko!cbtjtcfhjotfmfo! upu!jo!bm!{jko!xfuufmjklf! vju{poefsjohfo/!Ijk!cfiboefmu! ppl!ef!vjuhffgdpousbdufo-!ef! cfiffstwfoopputdibqqfoÊ! fo!{fmgt!ef!sfqsphsbßf-!ifu! mffosfdiu!fo!ef!ejhjubmf!lpqjf/! Cjk!ifu!eppscmbefsfo!wbo!ifu! ffstuf!fyfnqmbbs!xbsfo!xf! xfslfmjkl!poefs!ef!joesvl!wbo!ef! lsjtubmifmefsf!tusvduvvs!wbo!ef! vjuhfcsfjef!joipvetubgfm/!Oppju! hfebdiu!ebu!fs!{pwffm!{joojoht!uf! {fhhfo!wjfm!pwfs!ef!sfdiufo!wbo! bvufvst-!qvcmjdjtufo!fo!vjuhfwfst" Xbu!ipveu!ffo!Óbvufvstsfdiufmjklf! cftdifsnjohÔ!fjhfomjkl!jo@ ÓXbu!kf!npfu!epfo!pn!kf! bvufvstsfdiu!uf!cftdifsnfo!jtÊ! ojfut/!Ifu!jt!ffo!{phfobbnef! wpsnwsjkf!cftdifsnjoh/!Kf!ipfgu! ojfut!uf!sfhjtusfsfo/!Fs!jt!ppl! hffo!tqsblf!wbo!ffo!xfuufmjklf! efqpofsjoh!{pbmt!cjk!ffo!nfsl/ Epps!kf!dsfbujf!bmmffo!bm! wfslsjkh!kf!ffo!fydmvtjfg! upftufnnjohtsfdiu! pn!uf!cfqbmfo!xfmlf! )sfdiut*iboefmjohfo!fs!nfu! kf!ufltu!nphfo!hfcfvsfo/! Ebbsjo!poefstdifjefo!xf!uxff! dbufhpsjf o;!ef!ÔsfqspevdujfÔ! wjb!lpqjf-!esvl-!de.spn!fo!ef! Ónfefefmjoh!bbo!ifu!qvcmjflÔ! wjb!ojfu.ubtucbsf!iboefmjohfo! {pbmt!ffo!mjwf!pqwpfsjoh-!ffo!
pomjof!qvcmjdbujf!pq!joufsofu-! qsjou!po!efnboe/!Fmlf! bvufvs!)pg!{jko!sfdiuifccfoef! fsghfobbn*!cftdijlu!pwfs!eju! wfsnphfotsfdiu!fo!lbo!ifu! pwfsesbhfo!bbo!ffo!vjuhfwfs!pg! ffo!cfiffstwfoopputdibq/! Ebbsobbtu!cftdijlu!ijk!wjb! ifu!bvufvstsfdiu!pwfs!npsfmf! sfdiufo;!ifu!{phfobbnef! wbefstdibqtsfdiu!pwfs!{jko! dsfbujf-!ifu!sfdiu!pn!{jdi!uf! wfs{fuufo!ufhfo!fmlf!xjk{jhjoh!wbo! {jko!dsfbujfÊ!Bmt!bvufvs!jt!ifn! ejf!ffscjfe!wfstdivmejhe/Ô!
Jl!lbo!nf!ojfu!wppstufmmfo!ebu!ifu!{p! ffowpvejh!jt@ ÓJoefsebbe/!Bvufvstsfdiu!jt! cfippsmjkl!dpnqmfy!xbou!ifu! npfu!cpwfoejfo!joejwjevfmf! cfmbohfo!wfs{pfofo!nfu!ifu! bmhfnfof!cfmboh/!Ef!xfu!wpps{jfu! evt!xfm!ffo!uxjoujhubm!tqfdjßflf! vju{poefsjohfo!pq!eju!qsjodjqf/! Efol!bbo!ifu!djubbusfdiu-!ifu! sfdiu!pq!bduvbmjufjutwfstmbhhfwjoh-! ifu!sfdiu!pq!qbspejfÊ!Wfsefs! {jko!fs!ppl!vju{poefsjohfo!xbbs! ffo!wfshpfejoh!ufhfopwfs!tubbu;! ef!sfqsphsbßf-!ifu!mffosfdiu-! ef!uivjtlpqjf!fo{/!Pn!ejf! dpmmfdujfwf!wfshpfejohfo!uf!joofo! {jko!cfiffstwfoopputdibqqfo! {pbmt!Tbcbn!pg!Svju!pqhfsjdiu/Ô Ipf!xpseu!ffo!bvufvstsfdiufmjkl!cftdifsne! xfsl!xfuufmjkl!pntdisfwfo@! Kf!npfu!ebu!{ffs!svjn!{jfo/!Ifu! jt!jfefsf!lvotujhf!dsfbujf!Ñ!cw! mfuufslvoejh!.!ejf!pohfwffs!bmmf! nphfmjklf!vjujohfo!pnwbu!ejf!ef!
26
EN! wsvdiu!{jko!wbo!ffo!joufmmfduvfmf! fo!dsfbujfwf!jotqboojoh-!nfu! ffo!qfstppomjklf!tufnqfm!fo! jo!ffo!dpodsfuf!wpsn!hfhpufo/! Ffo!wbbh!ÕjeffÖ!pg!ffo!ÕtujkmÖ! lbo!evt!ojfu!bvufvstsfdiufmjkl! cftdifsne!xpsefo/!Ifu!jt!cjk! ef{f!efß!ojujf!jssfmfwbou!pg!ifu! xfsl!ojfvx!pg!wfsojfvxfoe!jt/! Ifu!lbo!evt!ppl!pn!ffo!bebqujf! )nfu!upftufnnjoh"*!wbo!ffo! cftubboe!xfsl!hbbo/!Jssfmfwbou! jt!ppl!ef!hfmfwfsef!jotqboojoh! pg!ef!ftuifujtdif!xbbsef/!Ppl! ffo!tqvvhmfmjklf!jotubou. dsfbujf!xpseu!bvufvstsfdiufmjkl! cftdifsne" Ifu!wpmtubbu!ebu!kf-!nfu!xfmlf! njeefmfo!ppl-!lvou!cfxjk{fo! ebu!kjk!ef!bvufvs!cfou!pn!kf! sfdiufo!uf!mbufo!hfmefo/!Fs!xpseu! xfuufmjkl!ÕwfsnpfeÖ!ebu!ef!obbn! pq!ifu!cpfl!pg!ifu!xfsl!ejf!wbo! ef!bvufvs!jt/Ô Wfmf!mf{fst!wsbhfo!{jdi!ppl!bg!xbu!ef! ª!cfuflfou!ejf!kf!jo!bmmf!qvcmjdbujft! {jfu!pqevjlfo/!Fo!xbu!nfu!ebu!JTCO. ovnnfs@ Ejf!ª!tubbu!ppl!jo!ef!ujufm!wbo! njko!cpflÊ!Ijk!wfsxjktu!obbs! ifu!Bohfmtbltjtdif!dpqzsjhiu! ebu!rvb!bvufvstsfdiufo!fdiufs! upubbm!boefst!hfpshbojtffse!jt/! Fo!ef!Dijof{fo!joufsqsfufsfo! eju!uflfo!cpwfoejfo!bmt!Óuif! sjhiu!up!dpqzÔÊ!Ifu!tzncppmukf! iffgu!hffo!folfmf!kvsjejtdif! cfuflfojt-!nbbs!ifu!jt!xfm!ovuujh! bmt!ÓbgtdisjlljohÔ!fo!bmt!cfxjkt/! JTCO!iffgu!ojfut!nfu! bvufvstsfdiu!uf!nblfo/!Ifu!
AUTEURSRECHT: COMPLEXE, FRAGIELE EN MYSTERIEUZE RECHTSTAK IN VOLLE EVOLUTIE.
Joufsobujpobm!Tuboebse!Cppl! Ovncfs!jt!ffo!nbojfs!pn! cpflfo!uf!jefoujß!dfsfo!fo!uf! dbubmphfsfo/!Ebbspwfs!tubbu!ojfut! jo!ef!xfu/! Xfmlf!sfdiufo!iffgu!ffo!hiptuxsjufs!ebo@ ÓFfo!hiptuxsjufs!xfslu!jo! pqesbdiu!bbo!ffo!cpfl!fo! wfstdijkou!ojfu!nfu!{jko!obbn! pq!ef!dpwfs/!Pg!boefst!hf{fhe;! ef!bvufvstobbn!pq!ifu!cpfl! jt!ojfu!ejf!wbo!ef!fdiuf!bvufvs! ufsxjkm!ijk!xfm!bmhfnffo!bmt! bvufvs!cftdipvxe!xpseu/!Ifu! hbbu!ijfs!pn!ffo!dpousbduvfmf! sfmbujf;!ef!hiptuxsjufs!esbbhu! jo!svjm!wpps!ffo!wfshpfejoh!bmmf! pg!wfmf!wbo!{jko!bvufvstsfdiufo! pwfs/![pxfm!jo!kf!sfmbujf! nfu!ef!vjuhfwfs!bmt!nfu!ef! pqesbdiuhfwfs!lbo!kf!fdiufs! bmmfsmfj!dmbvtvmft!mbufo!wbtufmhhfo-!
ppl!pwfs!kf!npsfmf!sfdiufo!fo!kf! joufhsjufjutsfdiufo/Ô Dmbvtvmft!{jko!cfmbohsjkl@ Eju!wppscffme!cfwftujhu! ebu!bvufvstsfdiu!jo!hspuf! nbuf!ÕdpousbdusfdiuÖ!jt/!Ef! cfuspllfo!qbsujkfo!lvoofo! wffm!{fmg!bgtqsflfo/!Mfft! evt!ppl!bmujke!ef!lmfjof! mfuufsukft/!Fo!bmt!ffo!dpousbdu! jo!ffo!{bbl!wbo!bvufvstsfdiu! xfhfot!powpmmfejhifje!pg! poevjefmjklifje!ifu!wppsxfsq! jt!wbo!ffo!cfuxjtujoh!ebo!xpseu! ef!xfu!bmujke!jo!ifu!wppseffm!wbo! ef!bvufvs!hf oufsqsfuffse/!Updi! ffo!cfmbohsjkl!qsjodjqf"Ô! Npsbbm!wbo!vx!wfsibbm@ Ó[poefs!ffo!hpfe! gvodujpofsfoe!bvufvstsfdiu!jt!ef! lfoojtfdpopnjf!jo!hfwbbs/!Fo!
{poefs!lfoojt!wbo!eju!sfdiu!xbbhu! v!{jdi!jo!ef!cpflfotfdups!pq! cjk{poefs!hmbe!jkt/! Ifu!jt!hfwbbsmjkl!pn!dpousbdufo! uf!tmvjufo!{poefs!cbtjtlfoojt! wbo!ifu!bvufvstsfdiu/!Ifu!jt!ffo! {ffs!dpnqmfyf!nbufsjf!jo!wpmmf! fwpmvujf!nfu!wffm!wbmlvjmfo/!Xjf! wbo!ef!qfo!mffgu!pg!bdujfg!jt!jo!ifu! cpflfowbl!jo!ef!svjnf!{jo-!xf{f! hfxbbstdivxe/Ô! Fo!ebo!ifccfo!xf!ifu!oph!ojfu!pwfs! bvufvstsfdiu!pq!joufsofu!hfibe" ÓLpnu!v!oph!nbbs!ffot!ufsvh"Ô!
Op 2 april, 7 en 14 mei zijn er studienamiddagen auteursrecht. Meer info: www.creatiefschrijven.be (agenda)
Over de auteur Kurt Van Damme begon zijn loopbaan als advocaat in Oudenaarde en Brussel, stafmedewerker van de Orde van Vlaamse Balies, universitair assistent en wetenschappelijk medewerker. Sinds 2006 is hij juridisch adviseur van Boek.be en de verschillende ledenverenigingen.
27 [ x p
s lti p q 0
epps!Fmmfo!Xfjt
GOOI JE VINGERS LOS, Bm!tjoet!folfmf!kbsfo!cjfeu!ifu!joufsofu!ffo! ojfvxf!vjumbbulmfq!wpps!ef!tdisjkwfs;!ef! xfcmph/!Ef{f!qfstppomjklf!xfctjuf!jt!tqfdjbbm! pouxpsqfo!pn!qfstppomjklf!tuvllfo!ufltu! pq!ffo!wmpuuf!fo!bbohfobnf!nbojfs!qvcmjfl! uf!nblfo/!Bmt!ef!tdisjkwfs!sfhfmnbujh!ffo! ojfvx!tuvl!ufltu!pq!ef!xfcmph!{fu-!lbo!ijk! ffo!hspfq!hf oufsfttffsef!mf{fst!pqcpvxfo! ejf!sfhfmnbujh!lpnfo!ljklfo!pg!ijk!)pg! {jk*!xffs!jfut!ojfvxt!iffgu!hftdisfwfo/!Ef! xfcmph!jt!evt!ffo!jefbbm!njeefm!pn!kf!wjohfst! mpt!uf!nblfo!fo!kf!xfsl!bbo!ef!cvjufoxfsfme! uf!upofo/ Xf!qsbufo!nfu!Bo!Pmbfsut-! ejf!jo!ef!xfcmphxfsfme!cflfoe! tubbu!bmt!Ubouf!Boojf/!Pq! ibbs!xfcmph!Ubouf!Boojf!'!Ef! Ejohfo!uppou!{f!ibbs!xfsfme-! fo!ejf!tubbu!cpm!wbo!wpoetufo! fo!hsbqqjhf!boflepuft/! Fo!obuvvsmjkl!nbh!ibbs! pohf{pvufo!nfojoh!ojfu! poucsflfo/!Xf!qspcfsfo!ibbs! ef!epÖt!fo!epoÖut!wpps!ffo! hpfef!xfcmph!uf!pougsvutfmfo/ Xbu!nbblu!ifu!wfstdijm!uvttfo!ffo!hpfef! fo!ffo!tmfdiuf!xfcmph@ Ffo!xfcmph!jt!ojfu!ifu{fmgef! bmt!tdisjkwfo!pq!qbqjfs/!Ifu! hbbu!ojfu!{p!{ffs!pwfs!xbu!kf! tdisjkgu/!Wpps!njk!nbh!ifu! hfsvtu!pwfs!cbczÖt-!qjdlojdlt! fo!ivjtnpfefst!hbbo-!bmt!ifu! nbbs!hpfe!hftdisfwfo!jt/!Kf! tujkm!jt!cfmbohsjkl-!ebbsnff!xjo! kf!mf{fst/!Ipv!ifu!lpsu!nfu!ffo! hpfef!jowbmtipfl!pg!ffo!uxjtu/! Ojfnboe!mfftu!hsbbh!mbohf! mbqqfo!ufltu!pq!ifu!joufsofu/! Jt!ffo!xfcmph!ffo!hpfe!jeff!pn!uf!mfsfo! tdisjkwfo@ Ifu!jt!ffo!hpfef!tujnvmbot! pn!uf!tdisjkwfo-!xbou!kf!ifcu!
ffo!qvcmjfl!ebu!ebhfmjklt! lpnu!ljklfo/!Kf!hbbu!fs!evt! nffs!epps!tdisjkwfo-!fo!ipf! nffs!kjk!tdisjkgu!ipf!cfufs! obuvvsmjkl/!Ffo!xfcmph!jt! ppl!ffo!hpfef!pfgfojoh! pn!kf!qfstppomjklf!tujkm!uf! pouxjllfmfo/!Kf!qfsgfdujpoffsu! kpvx!tqfdjßflf!gpsnbu/!Jl! cfo!wffm!tdifsqfs!fo!evsg!wffm! nffs!pq!Ubouf!Boojf-!ebbs! lbo!jl!ebo!ifu!iphf!xppse! wpfsfo/! Xbbs!ibbm!kf!jotqjsbujf!wpps!Ubouf! Boojf!'!ef!ejohfo@ Jl!ljkl!hfxppo!pn!nf!iffo! fo!hb!pq!{pfl!obbs!ef!kvjtuf! hfcfvsufojttfo/!Ojfut!uf!ufefs-! ojfut!uf!Fgufmjoh/!Fs!npfu!fs! bmujke!ffo!tdifsq!sboekf!bbo! {jko/!Gsjdujf-!ebu!jt!cfmbohsjkl/! Hfl!hfopfh!hbbu!ifu!wbbl!pwfs! ljutdi!fo!cbobmf!ejohfo/!P!kb-! Jl!{fh!ppl!hsbbh!ejohfo!ejf!jl! fjhfomjkl!ojfu!nbh!{fhhfo/ Jt!Ubouf!Boojf!ffo!qtfvepojfn@!Cfo!kjk! Ubouf!Boojf@! Jt!ffo!tdisjkwfs!ifu! ippgeqfstpobhf!wbo!{jko! cpfl@!Obuvvsmjkl!ojfu/!Ubouf!
Boojf!tubbu!ejdiu!cjk!nf-! nbbs!{f!jt!xfm!jfnboe!ejf!jl! ifc!wfs{poofo/!Jl!ifc!ibbs! cjk!fmlbbs!hfuzqu-!hflojqu!fo! hfqmblu-!jl!ifc!ibbs!wfsesbbje! obbs!njko!{jo/!Mfuufsmjkl!fo! ßhvvsmjkl/!Mbufo!xf!ifu!{p! {fhhfo-!bmt!jl!ffo!upnbbu!cfo-! ebo!jt!Ubouf!Boojf!ifu!epptkf! upnbufodpodfousbbu/ Pq!ffo!xfcmph!lvoofo!ef!mf{fst! dpnnfoubbs!hfwfo/!Ipf!hb!kf!ebbs! nff!pn@! Jo!ifu!cfhjo!ifc!jl!ejf! pqujf!vjuhf{fu/!Fs!{jko!{pwffm! nfojohfo!fo!bmt!ejf!bmmfnbbm! bbo!cpe!npfufo!lpnfoÊ!Ebu! {bh!jl!ojfu!{juufo/!Cpwfoejfo! ebdiu!jl!ebu!{f!njko!tjuf! {pvefo!poutjfsfo!nfu! tqfmgpvufo/!Nbbs!vjufjoefmjkl! ifc!jl!ifu!updi!upfhfmbufo!fo! ef!mf{fst!xbsfo!ebbs!iffm!cmjk! nff/!Poefsuvttfo!jt!fs!ffo! bbohfobnf!tgffs!poutubbo/!Ffo! tuvlkf!lsjkhu!wffm!dpnnfoubbs! bmt!ef!mf{fst!jfut!bbo!ifu!tuvlkf! lvoofo!upfwpfhfo/ Hfcsvjl!kf!Ubouf!Boojf!bmt!ffo!qpsugpmjp! pg!ffo!wjtjuflbbsukf@ Jl!xffu!ojfu!pg!kf!nfu!ffo! gbogbsf!xpseu!cjoofohfibbme! pnebu!kf!ffo!hpfef!xfcmph! ifcu!Ê!Nbbs!ifu!iffgu!nf! {flfs!dpoubdufo!fo!{fmgt! pqesbdiufo!pqhfmfwfse-! ppl!njko!opnjobujf!cjk!ef! cmphwfsljf{joh!wbo!Dmjdly!iffgu! hfipmqfo/!Tpnnjhf!nfotfo! xpsefo!joefsebbe!pqhfqjlu!wjb! ivo!xfcmph/!Efol!nbbs!bbo! Jwp!Wjdupsjb!fo!{jko!cpfl/! Ipfwffm!mf{fst!ifc!kf!qfs!ebh@ Jl!ibbm!hfnjeefme!261!mf{fst! qfs!ebh/!Ujkefot!ef!Dmjdly!
GA
wfsljf{joh!xbsfo!ifu!fs!cjkob! evj{foe/!Kf!npfu!ffo!cffukf! sfdmbnf!nblfo!wpps!kf!fjhfo! xfctjuf!pn!mf{fst!uf!xjoofo/ Fo!ipf!epf!kf!ebu@ Bmt!kf!hpfef!dpnnfoubbs! hffgu!pq!ffo!boefsf!xfcmph-! hbbo!boefsf!mf{fst!xfm!ffot! ljklfo!xjf!kjk!cfou/!Bg!fo!upf! kf!fj!hbbo!mfhhfo!jo!ffo!boefs! {jko!oftu/![p!lbo!kf!mf{fst! hfnbllfmjkl!bbousfllfo/!Wbbl! nblfo!xfcmphhfst!ppl!ffo! mjktukf!xbbs!ivo!gbwpsjfuf!cmpht! jo!hfsbohtdijlu!tubbo/!Bmt!kpvx! xfcmph!jo!wfstdijmmfoef!mjktukft! tubbu-!cfo!kf!bm!tofm!qpqvmbjs/ Kf!xfctjuf!{jfu!fs!fsh!nppj!vju/!Ipf!ifc! kf!ebu!wpps!fmlbbs!hflsfhfo@! Jl!ifc!ef!tjuf!{fmg!hfnbblu!nfu! ffo!qbllfu!wbo!Xpseqsftt/! Ebu!lbo!kf!epxompbefo/!Ifu! cftubbu!vju!ffo!cvoefmukf! qsphsbnnffsubbm!fo!dpeft-! xbbs!kf!{fmg!wfsboefsjohfo!jo! lvou!bbocsfohfo/!Kf!qv{{fmu! kf!tjuf!cjk!fmlbbs!fo!ljklu!pg! ifu!hpfe!jt/!Bmt!ifu!ojfu!hpfe! xfslu-!{pfl!kf!nffs!jogpsnbujf! pq!ifu!joufsofu/!Ifu!jt!usjbm! boe!fssps-!nbbs!ob!ffo!ujkekf! ifc!kf!ifu!xfm!poefs!ef!lojf/ Ipf!ifc!kjk!kf!gbwpsjfuf!xfcmpht! hfwpoefo@! Nfftubm!jt!ifu!upfwbm/!Kf!{pflu! ffo!cffukf!fo!qspcffsu!{f!vju/! Wjb!ffo!mjol!pq!ef!fof!xfctjuf! lpn!kf!cjk!ef!boefsf!ufsfdiu/! Bmt!{f!kf!cfwbmmfo!ebo!cmjkg!kf! ibohfo/!Jl!ifc!ffo!hjhboujtdif! gbwpsjfufomjktu!fo!ejf!qbt!jl! bbo/!Xfcmphhfo!jt!ffo!cffukf! bmt!spoetmfoufsfo!jo!ffo!hspuf! cpflfoxjolfm/!Kf!lvou!fs!ffo! ifmf!ebh!jo!spoeofv{fo/!
28
WEBLOGGEN! Maak zelf je weblog! Hier zijn drie websites waar je op een eenvoudige manier je eigen digitale schrijfplek kan aanmaken. %ORJJHU XXX/CMPHHFS/DPN
Blogger is de grootste en meest bekende weblogwebsite. Hij is erg eenvoudig en makkelijk te gebruiken. In drie stappen kan je gratis een weblog aanmaken. Stap 1: maak een blogger account aan. Let goed op, de naam die je bij deze account invoert, is de naam waarmee je in de weblogwereld stapt. Stap 2: kies een naam voor je weblog. Verzin een leuke naam, want hij moet lezers aanspreken. Stap 3: kies een template of sjabloon. Tante Annie maakt haar eigen website, maar beginners kunnen ook kiezen uit een aantal voorgeprogrammeerde lay-outs. Zo kan je snel aan de slag. :RUGSUHVV IUUQ;00XPSEQSFTT/DPN0
%ORJ FRP IUUQ;00CMPH/DPN0
Iets minder bekend, maar even eenvoudig als blogger met een erg rustige lay-out. Let wel op: als je een gratis weblog aanmaakt, is er automatisch reclame op je website aanwezig.
AN OLAERTS
WEBLOGGEN IS EEN BEETJE ALS RONDSLENTEREN IN EEN GROTE BOEKENWINKEL. JE KUNT ER EEN HELE DAG IN RONDNEUZEN
Š Katrijn Van Giel
Wordpress is de kleine, maar meer ontwikkelde broer van Blogger. Hij heeft meer technische opties, een erg knappe lay-out en kan interactief omgaan met andere weblogs. Om een weblog aan te maken, doorloop je dezelfde drie stappen als bij blogger.
29 [ t
d isjgu jq t0
epps!Mffo!Ef!Wsfftf
[pfl!kf!bmt!tdisjkwfs!obbs!wfssbttfoef!xppsefo-!{joofo-! qfstpobhft!pg!{fmgt!ifmf!wfsibbmmjkofo@!Ebo!wpsnfo! xppsefocpflfo!ebbscjk!ffo!fopsnf!cspo!wbo!jotqjsbujf;!Qsjtnb!fo! Wbo!Ebmf!wfscfshfo!mfuufsmjkl!ffo!xppsefotdibu"!Fo!{f!ifccfo! iffm!xbu!njoefs!hflfoef!pg!evoofsf!cspfsukft/!Xjk!hjohfo!pq! tdibuufokbdiu!fo!lxbnfo!nfu!ffo!opubcpfl!wpm!tdisjkgjeff o! ufsvh!obbs!ef!tdisjkgubgfm/!
RECHT WOORDENBOEKEN Woordenboek in de kast F o!xppsefocpfl!jt!hfopfh!pn! kf!csfjo!bbo!ifu!xfsl!uf!{fuufo"! Ifu!sfdfqu!jt!cflfoe;!offn! ffo!xppsefocpfl!obbs!lfv{f-! tmb!ifu!pq!esjf!xjmmflfvsjhf! cmbe{jkefo!pqfo-!{pfl!pq!fml! wbo!ef{f!esjf!cmbe{jkefo!ifu! {fwfoef!xppse!fo!hb!wfswpmhfot! nfu!ejf!esjf!xppsefo!bbo! ifu!xfsl!pn!ffo!hfejdiu!pg! ejbmpph!uf!tdisjkwfo/!Ifu! lvoofo!vjufsbbse!ppl!wjkg-!bdiu! pg!ujfo!xppsefo!{jko/!Pg!ifu! ujfoef-!njeefmtuf!pg!wppsmbbutuf! xppse/!Xjf!xffu!lvoofo! ef{f!upfwbmmjhf!xppsefo!kf! jotqjsfsfo!upu!ffo!lpsuwfsibbm-! ffo!opwfmmf!pg!njttdijfo!{fmgt! ffo!ifmf!spnbo/! [ju!kf!pq!ffo!xju!cmbe!uf!tubsfo@! Qbl!ebo!kf!xppsefocpfl!vju! ef!lbtu!fo!hb!fsnff!bbo!ef! tmbh/!Kf!{vmu!wfstufme!tubbo!wbo! ef!powfsxbdiuf!fo!psjhjofmf! sftvmubufo/![ju!kf!fwfo!wbtu@! Ifu!{ftfo{ftujhtuf!xppse!pq! qbhjob!356!lbo!kf!xfmmjdiu! wfsefs!ifmqfo/!Pg!cmbefs! ffot!jo!kf!sjknxppsefocpfl! pn!xbu!tqffmtf!sjknfo!jo!kf! hfejdiu!pg!ufltu!uf!csfohfo/! Cjk{poefs!xbbsefwpm!jt!ifu! tzopojfnfoxppsefocpfl;! hb!fsjo!pq!{pfl!obbs!gsjttf! tzopojfnfo!wbo!hsjkt!hfesbbjef!
xppsefo!fo!{xfohfm!{p!nfuffo! ppl!kf!jotqjsbujf!bbo/
Woordenhoek in de bib Jo!ffo!)cjk!wppslfvs!hspuf*! cjcmjpuiffl!lbo!kf!nfu!ffo! njojnvn!bbo!tqfvsxfsl! iffm!xbu!joufsfttbouf! xppsefocpflfo!wjoefo/!Jo! ifu!tqsfflxppsefocpfl!wjoe! kf!hsbqqjhf!tqsfflxppsefo! ejf!cw/!ffo!qfstpobhf!pq!ffo! bqbsuf!nbojfs!lvoofo!uzqfsfo! pg!ejf!tupg!pqmfwfsfo!wpps!ffo! wfsibbm/!Jo!ifu!fuznpmphjtdi! xppsefocpfl!wjoe!kf!jogp! pwfs!ef!wfssbttfoef!bglpntu! wbo!xppsefo!xbbsepps!kf!{f! jo!kf!wfsibbm!pq!wfstdijmmfoef! nbojfsfo!lvou!hfcsvjlfo/! Pq!ef{fmgef!xjk{f!lvoofo! fqpojfnfo-!fvgfnjtnfo-! wsffnef!.!pg!hfwmfvhfmef! xppsefo!vju!ef!sftqfdujfwfmjklf! xppsefocpflfo!ppl!kpvx! jotqjsbujf!wmfvhfmt!hfwfo/! Wpps!ifu!cfefolfo!wbo! qfstpobhft!jt!ffo!wppsobnfo.! pg!bdiufsobnfoxppsefocpfl! ffo!iboejhf!cspo/!Fs!cftubbo! ppl!xppsefocpflfo!nfu!ffo! bmgbcfujtdif!mjktu!wbo!mjufsbjsf! qfstpobhft/![pfl!ffo!qfstpobhf! ebu!kf!bbotqsfflu-!qmbbut!ifu!jo! ffo!boefsf!ujke-!{fu!fs!boefsf!
JIJ EN EEN WOORDENBOEK: EEN CREATIEF DUO?
qfstpobhft!pniffo-!wfsboefs! ifu!hftmbdiu-!////!Jo!kf!dsfbujfwf! ippge!lbo!ifu!bmmfnbbm/!Ifu! qfstpobhf!vju!ifu!xppsefocpfl! mfwfsu!wbtu!ffo!cjk{poefs!fo! poifslfocbbs!ojfvx!qfstpobhf! jo!kf!fjhfo!cpfl/! Ppl!wpps!ifu!wjoefo! wbo!ffo!efdps!xbbsjo! kf!wfsibbm!{jdi!bgtqffmu-! lvoofo!xppsefocpflfo! tpfmbbt!cjfefo;!hsjkq!ffot! obbs!ffo!upqpoznjtdi!pg! hfpojfnfoxppsefocpfl"!Kf! wjoeu!fs!sftqfdujfwfmjkl!ef! bglpntu!wbo!qmbbutobnfo!fo! xppsefo!ejf!wbo!qmbbutobnfo! xfsefo!bghfmfje/!Nfoh!eju!bmmft! jo!ffo!qjuujhf!dpncjobujf!fo!
TIP
CREATIEF
MET
xjf!xffu!wfssbt!kf!kf{fmg!nfu!ef! cbtjt!wpps!ffo!psjhjofmf!qmpu!jo! ffo!cjk{poefsf!tfuujoh/ Pn!ifu!ifmfnbbm!bg!uf! nblfo-!lpnfo!ef!wpmhfoef! xppsefocpflfo!njttdijfo! wbo!qbt;!Ifu!evjwfmt!xppsefocpfl-! Hsppu!wfslffsef!xppsefocpfl!wbo!ef! Ofefsmboetf!ubbm-!Esbolfo!wbo!B!upu! [-!B!Ejdujpobsz!pg!Xpsme!Nzuipmphz-! B!Ejdujpobsz!pg!Tvqfstujujpot-///!pn! fs!nbbs!ffo!qbbs!uf!opfnfo! ejf!jl!pq!njko!{pflupdiu! ufhfolxbn/!Kf!lbo!ifu!{p!hfl! ojfu!cfefolfo-!pg!fs!mjklu!xfm! fshfot!ffo!xppsefocpfl!wbo!uf! cftubbo/!Evjl!fsjo!fo!hsjkq!kf! jotqjsbujf"
Een aantal woordenboeken zijn online beschikbaar. Misschien niet zo goed of volledig als de papieren versie, maar als inspiratiebron zijn ze wel heel handig. Je zoekt op een trefwoord en krijgt meteen een lijst met gerelateerde spreekwoorden of synoniemen... Het internet is een onuitputtelijke bron van woordenlijsten. Wat dacht je van een geoclopedie, leuke spreuken en oneliners, een onwoordenboek en een oncyclopedie, het groot Nederlands chatwoordenboek …. Wie surft, die vindt! Een paar sites:
www.vandale.nl/ http://synoniemen.net/ www.rijmwoorden.nl/ www.geoclopedie.nl/ www.leukespreuk.nl http://nl.wikipedia.org/wiki/Oncyclopedie www.chatwoordenboek.nl
[q
s jl lf mt 0
IK VOEL
EN!
epps!Tboesb!Qbvxfmt
IK VOEL
OP STAP MET JE ZINNEN - DEEL 4 - VOELEN
VOELT
WAT JIJ NIET
Jo!ef!wpsjhf!esjf!efmfo!wbo!ÕPq! tubq!nfu!kf!{joofoÖ!cftqsblfo! xf!bm!bmmf!{jouvjhfo-!cfibmwf! wpfmfo/!Wfshffu!kf!phfo-!psfo-! ofvt!fo!npoe/!Dpodfousffs! kf!pq!kf!iboefo/!Fo!wpfm!xbu!kf! pocfxvtu!bmujke!bm!ifcu!hfwpfme/!
Voelen Hffo!{jouvjh!{p!wbbl!wfshfufo! bmt!ef!ubtu/!Hffo!{jouvjh!{p! cfmbefo-!fspujtdi!hfmbefo/! Hffo!{jouvjh!{p!oppe{blfmjkl! xbou!xbu!{pvefo!xf!{jko!{poefs! bbosbljohfo/!Nffs!oph-!{f! {jko!mfwfotoppe{blfmjkl/![p!jt! cfxf{fo!ebu!dpvwfvtfljoekft! ejf!hfnbttffse!fo!hftusffme! xpsefo!uxff!lffs!{p!tofm! jo!hfxjdiu!bbolpnfo!ebo! ef!ljoekft!ejf!ifu!{poefs! bbosbljohfo!npfufo!tufmmfo/! Tub!fs!nbbs!ffot!cjk!tujm!ipf! wbbl!kf!{fmg!ejohfo!pg!nfotfo! bbosbblu/!Ipf!kf!kf!iboe!mbbu! hmjkefo!pwfs!ef!tupg!wbo!ffo! lmfejohtuvl!pg!ef!cmbe{jkefo! wbo!ffo!cpfl!pg!ef!ivje!wbo!
Wjkg!ejohfo!ufhfmjklfsujke!epfo/!Ifu!jt! wpps!ojfnboe!fwjefou/![flfs!ojfu!pn!bbo! bmmf!wjkg!fwfowffm!bboebdiu!uf!tdifolfo/! Ifu!jt!wffm!mphjtdifs!fo!bctpmvvu! hfnbllfmjklfs!pn!kf!uf!dpodfousfsfo!pq! ffo!ejoh/!Bmt!kf!ffstu!ifu!fof!bgxfslu! fo!ebbsob!ef!boefsf!wjfs-!lpn!kf!bm!ffo! iffm!qbl!wfsefs/!Eju!hfmeu!{flfs!wpps!ef! {jouvjhfo/!Ffo!tdisjkwfs!iffgu!{f!bmmfnbbm! opejh/!Bmt!ijk!ejf!jotqjsbujfcspoofo! bg{poefsmjkl!cfiboefmu-!{bm!ijk!wjkg!lffs! {p!hpfe!tdisjkwfo
kf!hfmjfgef!pg!ef!wbdiu!wbo!ffo! ejfs/ Ofu!bmt!cjk!ef!wpsjhf!esjf!efmfo! wbo!ÕPq!tubq!nfu!kf!{joofoÖ!lbo! kf!ppl!ef{f!pqesbdiu!epfo!pq! epef!npnfoufo/!Bmmffo!jt!ifu! qsblujtdi!xbu!npfjmjklfs!pn! kf!phfo!uf!tmvjufo!fo!wpmmfejh! uf!wfsuspvxfo!pq!kf!iboefo/! Ojfu!nfuffo!jfut!wpps!jo!ef! ß!mf/!Ppl!jo!ffo!xbdiu{bbm! {pv!eju!xfmmjdiu!xbu!wsffne! pwfslpnfo/!Nbbs!lbo!kf!Öt! obdiut!ef!tmbbq!ojfu!wbuufo-! ebo!jt!ebu!njttdijfo!xfm!ffo! jefbbm!npnfou/!Pg!tub!kf!pq! ffo!ebh!wpps!kf!lmffslbtu!fo! xffu!kf!upubbm!ojfu!xbu!kf!npfu! bbousfllfo-!tmvju!ebo!kf!phfo! fo!wpfm!bbo!jfefs!lmfejohtuvl/! Xfeefo!ebu!kf!cfibmwf!lmfejk! ppl!jotqjsbujf!ifcu!hfwpoefo@! Fo!{p!{jko!fs!wffm!npnfoufo! xbbspq!kf!kf!phfo!lvou!tmvjufo! pn!uf!cfhjoofo!wpfmfo/!Kf! npfu!fs!bmmffo!nbbs!fwfo!cjk! tujm!tubbo/!
Berg je andere zintuigen dus op en lees je omgeving als een blinde. Aan de slag! • Op de plek of route die je hebt uitgekozen, sluit je zoveel mogelijk je ogen en maak je gebruik van je handen. Bevoel voorwerpen, muren, planten, oppervlakten,… die je op je weg tegenkomt. Noteer in trefwoorden wat je handen registreren: ruw, glad, gekarteld, koud, warm,… • Zoek bij de trefwoorden die je noteerde passende vergelijkingen (bv. zacht als de vacht van een puppy). Zo’n vergelijkingen kunnen ook heel persoonlijk zijn (bv. koud als de stem van mijn geliefde toen hij me zei dat hij me niet langer wou zien). • Ga bij jezelf na wat er in je leven op de voorgrond zit. Welk thema is voor jou in je leven op dit moment het allerbelangrijkste? • Schrijf met dit thema in je achterhoofd een vrije vorm gedicht. Maak gebruik van de gevoelsindrukken, woorden en vergelijkingen die je noteerde.
2:
31 [ g
f f ecbdl 0
epps!Fmwjt!Qffufst
DELETTER Jo!ef!wpsjhf!WFS["O!ebbhefo!xf!po{f!mf{fst!vju!pn! ffo!qpejvnufltu!uf!tdisjkwfo/!Bvufvs!fo!qpejvncfftu! Fmwjt!Qffufst!mbt!lsjujtdi!ef!wfmf!jo{foejohfo!fo!hffgu! gffecbdl!pq!folfmf!ufltufo/!
LITERAIR AGENT
OVERSTEKENDE DIEREN
WEG WEGEN
BIER PERIKELEN
overstekende dieren hollen op hete asfalt beginnen te slepen blijven steken blijven preken dat de overkant altijd beters bevat ‘papa, moeten we ze niet bevrijden?’ vraagt het kind, terwijl het de fantasie van het speelgoed haalt
Heet welkom aan de lenige liefde die zich laat monsteren door al wat vlees en bloed omvat, en met rauwe getuigenis ieder gekoesterd woord, ziel, lichaam in zich opneemt. Het welkom aan wat gulzig de aders levensadem toedient, heet het welkom, wijs het de weg. Geboetseerd door eigen kunnen en vorm gegeven door eigen warmte voltooid.!
Op het strand in de schaduw van een palmboom, zit Mr. Maes met een houten kop te bekomen van gisteren. Hoewel hijzelf geen brave apostel is kon hij het tempo van straffe Hendrik en Wase Wolf timmermans niet bijhouden. Die mannen drinken niet die zuipen. Jan van Gent de stoere bink heeft tot de laatste kwak al het oerbier zitten opdrinken, tot hij struikelde over pee klak en met ne kopstoot tegen een tonneke nachtbraaksel terecht kwam. Gedaan met zijn dikke nek. Betty’s blond en sexy kreeg een vapeure légère van haar laatste slaapmutske. Hij ziet vanuit zijn ooghoeken Felix de babbelaar er opuittrekken met dikke Mathilde die gaan alvast de flora verkennen. Zijn dochter Stella die wat verder ligt te zonnen word zo rood als een kriek telkens de Witte van Hoegaarden per Malheur voorbij paradeert. Amber en Jacobine zitten samen te wachten aan de 3 fonteinen op Antoon de Flierefluiter die niet komt opdagen.Naast hem verzucht
korsten scheurden bloed doet het altijd al goed men greep aardse waan aan als klimtouw om bovenaards te gaan vloog ver voor een manifest doorboorde de geldpest en al de rest Door Frederik Meesters
FEEDBACK: Het ritme van deze tekst zit goed, de korte zinnen komen krachtig over, het rijm is meestal oké. Kortom dit is zeer geschikt voor op het podium. Jammer van het te vaag gezocht ‘literaire’ beeldspraak zoals bij de laatste vier zinnen in de tweede alinea.
Door Michiel Bronckaerts
FEEDBACK:
Een soort prozagedicht. Dit zal op het podium zeer beheerst gebracht moeten worden. Maar deze schrijver zoekt toch nog te veel naar een eigen taal. Beeldspraak soms te cliché en vaak overbodige uitleg, bijvoorbeeld op het einde van de tekst.
de Duches de Bourgogne dat het in le vieux temps toch veel beter was. Zijn goede vriend Adriaan brouwer is vanmorgen afgereisd naar Rochfort om te zien hoe het afloopt bij de Witkappaters waar de broeders Petrus, Carolus en Sixtus samen met Vanvleteren proberen het record bier brouwen te verbeteren voor het Guines boek. Hansens die schavuit is aan Moeder overste gaan verklappen wie er stout is geweest en aan de verboden vrucht heeft gezeten. Het is altijd ‘tzelfde foetert Mr. Maes, waarom zou ik nog langer piekeren.Dat ze allemaal naar de Duvel lopen en hij stapt resoluut naar de bar en besteld een grote frisse jupiler en hij weet heel goed waarom Door Annie De Paepe
FEEDBACK:
Dit is een pretentieloze tekst waarbij vorm en inhoud goed corresponderen. Kan op stand up podia zeker tot zijn recht komen. Goed gebruik van gezegdes en reclameslogan aan het slot.
32
FABRIEK MET DE WIND MEE
MOSTERDZAAD
“Wat scheelt er?”, vroeg ze zacht. “Je klinkt opgejaagd, neemt de tijd niet om te eten, holt van PC naar mobiel, je kan de slaap niet vatten en wendt je blik af wanneer ik je aankijk?” Haar vraag was een doorbraak, een kier waar de wind zacht doorheen blies. Zo meteen kon de deur openzwaaien, beloftevol, met een stralende ochtendzon in de deuropening. Hij slikte moeizaam, keek opnieuw weg, tuurde naar het Ikea vloerkleed en mompelde, haast onverstaanbaar: “Ik ben het Noorden kwijt”. Zijn voetzolen zochten aarzelend, stuntelig het vloerkleed en als gehypnotiseerd ging hij verder: “Ik ben het kwijt, en weet niet of ik het terugwil. Ik moet naar het Zuiden,…”
Desdemona was niet het kind van bijzondere ouders. Hoe zeer zij ook wou dat dit het geval was. ‘s Zomers, als Desdemona op haar rug in het gras lag en zag hoe de voorbijdrijvende wolken voortdurend van vorm veranderden en toch wolken bleven, dan droomde Desdemona dat zij van ándere ouders afkomstig was. Haar vader was dan een ruimteman die haar moeder Onweerstaanbaar gevonden had. Haar moeder stond te hooien in de beemden langs de Maas. De zomerbries speelde met haar rokken en streelde haar lokken en toen, en toen…, maar het klopte allemaal niet. Desdemona was het kind van heel gewone ouders en heette eigenlijk CZam en moest een jongen zijn.
Door Ellen Van Praet
Door Tin
FEEDBACK:
FEEDBACK:
Deze podiumtekst heeft een poëtische meeslependheid, maar gaat soms ook in die poëtische zegging verloren, iets te veel van het goede en niet altijd noodzakelijk. Te veel beeldspraak of vage suggestie kan de kracht van wat bedoeld wordt ondermijnen.
Intrigerende aanhef, maar gaandeweg wordt het verhaal banaler. Tenzij dit het eerste hoofdstuk van een langer verhaal zou zijn. Het beeld van de hooiende moeder is geslaagd, het geheel doet wat unheimlich sprookjesachtig aan. Schrijfstijl is oké, oog voor formulering zit ook goed. Maar zoals gezegd: verhaal mist kracht en doel. Toch kan Tin zeker schrijven. Gewoon strenger naar ideeën zoeken.
SCHRIJF EN VERBAAS ONS! Het bekendste schrijversduo is wellicht Nicci French. Het pseudoniem staat voor het Britse schrijversechtpaar Nicci Gerrard en Sean French. Verder in dit tijdschrift ontdek je hoe twee Vlaamse schrijfsters aan de slag gaan. Het kan heel gezellig zijn en het opent je blik. Schrijf in duo een stukje proza! Wij dagen je uit om op zoek te gaan naar een medeschrijver. Misschien ken je wel iemand uit je omgeving die ook graag schrijft of misschien kun je iemand overtuigen die het nog nooit gedaan heeft om samen met jou zijn of haar eerste letters op papier te zetten. Schrijf samen een stukje proza van maximaal 400 woorden waar de woorden ‘fietsband herstellen’ minimaal één keer in voorkomen. Probeer het tot een afgerond geheel te brengen zodat het verhaaltje op zichzelf kan staan. Voer tenminste twee personages in je verhaal op en laat hen een dialoog voeren. Zorg dat er een conflict is. Zorg dat we de personages een beetje leren kennen qua karakter. Een vakkundig beoordelaar leest de teksten en geeft in het volgende nummer feedback op enkele inzendingen.
Praktisch: • Je tekst telt maximaal 400 woorden. • Mail je tekst ten laatste op 3 mei naar redactie@creatiefschrijven.be • Eén oorspronkelijke, zelfgeschreven tekst per duo. • Vermeld bij de inzending de namen, adressen en telefoonnummers van beide schrijvers • Gebruik geen bijlagen maar zet je tekst in de mail zelf. • Vermeld in de onderwerplijn van je e-mail: Schrijfuitdaging VERZ!N
33 [ m
j uf sb j sf !f w f o fn foufo
LITERAIRE LENTE
CHANGER!
DIVERS PLUIMAGE
OVER ART
Van 3 tot 30 april 2009
18 april 2009
24 april 2009
9 mei
De Literaire Lente laat het publiek proeven van de literaire voorjaarsoogst.
Jonge beginnende folk- en kleinkunstenaars die voor het eerst in de geschiedenis elkaars repertoire vertolken. Dat is het gegeven van Changer!. Artiesten als Lenny Maes (Lenny en de Wespen), Anne-Sofie Noppe (Le Vélo Vert), Riet Muylaert (Jacko Bond) en andere beloftevolle zangers en zangeressen gaan voor de gelegenheid aan de slag met oud én nieuw Nederlandstalig repertoire, uit folken kleinkunsthoek.
Poëtische vernissage in een historisch pand
Tijdens de happening Over Art worden de resultaten voorgesteld van kruisbestuivingen tussen koren en andere kunstdisciplines. Marina Dubois schreef bijvoorbeeld een reisverhaal op basis van oude koorliederen. Op het programma staat om 16.30u ook een workshop reisverhalen met Bart Plouvier.
• Bijlage bij De Standaard der Letteren op 3 april + kortingsbonnen • Openingsfeest Zogezegd in Gent op 3 april • Ontmoetingen en gesprekken met literaire lenteauteurs in boekhandels. Info Zogezegd in Gent: www.radio1.be Info Literaire Lente: www.boek.be
Op 24 april opent de groepstentoonstelling Divers Pluimage, een initiatief van Liefhebber!. Dichters mengen zich onder het publiek en verrassen de toeschouwers met poëtische interventies. Stijn Vranken is de artistieke coach van dit eenmalige literaire collectief. Je bent van harte welkom!
9 mei, Lemmensinstituut, Herestraat 53, 3000 Leuven -14.30 tot 22u – info: www. koorenstem.be
24 april – Huis voor de Amateurkunsten, Hofstraat 15, Antwerpen, vanaf 19u 18 april, de Roma, Turnhoutsebaan 286, advertentie jeugd en poezie Borgerhout 26-05-2008 10:45 Pagina 1 – 20.30u – info: www.muziekmozaiek.be
ERFGOEDDAG 26 april Het thema van erfgoeddag is dit jaar ‘Uit vriendschap’. Twee leuke schrijfinitiatieven sluiten erbij aan.
1001 liefdes
kunsteducatieve vereniging die kinderen en jongeren begeleidt bij het schrijven van poëzie schrijfateliers, Soetendaellewedstrijd, lesmappen, bundels met jongerenpoëzie VerSlingerd aan taal en 15+? Ontdek onze jongerenwerking op
www.jeugdenpoezie.be
poëzieloft Bogaerdstraat 23 1785 Merchtem 052-570170 en 0496-393473 info@jeugdenpoezie.be
Annabelle Van Nieuwenhuyze (Canvas) en Frank Mercelis (Eddy en de vedettes) strelen je oren met liefdesteksten en Franse chansons. Na de voorstelling openen we de 1001liefdestentoonstelling. Post nu je brief op www.1001liefdes.be en misschien wordt jouw brief die dag ook voorgelezen! 26 april, Zinnema, Veeweidestraat 24, Anderlecht –16u - info: www.creatiefschrijven.be
Letterenhuis zoekt brieven Altijd al een speciale band met een schrijver gevoeld? Schrijf dan een brief aan een Vlaams auteur (uit de 19de, 20ste of 21ste eeuw). Een jury selecteert de 10 mooiste brieven. Les Liseuses Fabuleuses lezen op Erfgoeddag de geselecteerde brieven én een keuze uit brieven tussen auteurs voor. Literaire Vrienden op 26 april in het Letterenhuis, Minderbroedersstraat 22 te Antwerpen (14-16u). Je kunt jouw brief tot 13 april 2009 mailen naar amvc.letterenhuis@ stad.antwerpen.be of versturen naar Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen.
[t
d i sj k wf o!po mjo f0
34
epps!Qijmjq!Wfsibfhif
WEBKIJKER
Pq!hpphmf/cf!mfwfsu!Ójotqjsbujf!wpps!tdisjkwfstÔ!34!ijut!pq-!wfstvt!246!pq!hpphmf/ om/!Pg!fshfs!oph;!Óujqt!wpps!tdisjkwfstÔ!mfwfsu!cjk!ef!Ofefsmboefst!354!ijut!pq-!cjk! pot!bnqfs!uxff!)3*/!Wbovju!ef{f!fnqjsjtdi!cfxf{fo!)nbbs!vjufsbbse!epps!bmfsuf!mf{fst! xffsmfhcbsf*!wbtutufmmjoh!ebu!ifu!Ofefsmboetf!xxx!bbolpnfoef!tdisjkwfst!nffs!uf! cjfefo!iffgu!ebo!ef!Wmbbntf!xfctjuft!cftqsflfo!xf!ef{f!lffs!bmmffo!Ofefsmboetf!vsmÖt-! xfmjtxbbs!poefs!ifu!npuup!ÓMfwf!ef!Ubbmvojf"Ô!)iuuq;00ubbmvojfwfstvn/psh0mjufsbuvvs0*"!
1 2 4 Schrijven leren: ambacht, vorming of kunst?
Upu!tmpu!ffo!mjol!obbs!ffo! joufsfttbou!epdvnfou!wbo! xfmhfufme!::!cmbe{jkefo!pwfs! ÓTdisjkwfo!mfsfoÔ!vju!2::5/! Ef!joipvetpqhbwf!hbbu!csffe-! Boekenweelde nbblu!kf!xfm!ojfvxthjfsjh;! Xjf!hpfe!xjm!tdisjkwfo!npfu! tdisjkwfo!jo!hspfqfo<!ffo! ppl!wffm!mf{fo/!Mjufsbuvvsmjolt/ bqpmphjf!wpps!dsfbujwf! ofu!jt!nfu!{jko!23:/223! xsjujoh<!pwfs!ef!{pflupdiu! mjolt!obbs!fjhfo!{fhhfo!ef! wbo!ef!tdisjkwfs<!mjufsbjsf! lpsutuf!xfh!obbs!bmmft!xbu! tdisjkgpqesbdiufo!jo!ef! fs!pq!joufsofu!jt!uf!wjoefo! qsblujkl<!bbomfh!fo!mjfgef!wpps! pwfs!Ofefsmboetubmjhf!fo! ifu!xppse<!ffo!xfslhspfq!nfu! jo!ifu!Ofefsmboet!wfsubbmef! Ojsbw!Disjtupqif<!ef!{pflupdiu! mjufsbuvvs/!Kf!lvou!pq!{pfl! cjoofo!ifu!tdisjkgqspdft-!fo{/! obbs!bvufvstqpsusfuufo-!mfftujqt! Ifu!epdvnfou!xfse!hftdisfwfo! fo!bdiufshspoejogpsnbujf-! epps!B/!Spfmpgt!fo!vjuhfhfwfo! sfdfotjft!fo!{p!wffm!nffs/!Ef! epps!ifu!Ofefsmboet!Jotujuvvu! mjolt!{jko!ppl!johfeffme!jo! wpps!Lvotufevdbujf!)MPLW*/ svcsjflfo/! IUUQ;00XXX/MPLW/OM0 IUUQ;00MJUFSBUVVSMJOLT/OFU0!
Fojht{jot!wfshfmjklcbbs! jt!Cpflfoubbm-!ffo!ojfu! {p!cjktufs!bdujfwf!tjuf!nfu! cpflcftqsfljohfo!fo! qpsusfuufo/!Kf!wjoeu!fs!ppl!ffo! jomfjejoh!pq!wfsibbmbobmztf! fo!ffo!sfflt!mjufsbjsf!ufsnfo/! Vjufsbbse!{jko!fs!ppl!mjolt!fo! {fmgt!nppjf!djubufo!pwfs!cpflfo! fo!mf{fo;!ÓMf{fo!jt!efolfo!nfu! boefsnbot!ippge/Ô IUUQ;00XXX/CPFLFOUBBM/ JOGP0JOEFY/IUN
QSPEVDUFO`FO`EJFOTUFO0 QVCMJDBUJFT0QEG0 LL15TDISJKWFO/QEG!
Nachtschrijvers
3
Bmt!vjutnjkufs!jt!fs!oph! Ojhiuxsjufst;!uif!bdu!pg!xsjujoh/! Ffo!tjuf!)nfu!f.{jof*!wbo! fo!wpps!dppmf!bvufvst!ejf! hsbbh!ob!{potpoefshboh!ffo! mfwfoe!qvcmjfl!usputfsfo!nbbs! ejf!ppl!{p!hbmbou!{jko!pn! pocflfoe!ubmfou!fo!efcvuboufo! Ówjkg!njovufo!spfnÔ!bbo!uf! cjfefo/!Jo!bbomppq!upu!fmlf! Ojhiuxsjufst.bwpoe!lbo! Ójfefsffo!ejf!efolu!ebu!ijk!pg! {jk!xbu!upf!uf!wpfhfo!iffgu!bbo! tdisjkwfoe!OfefsmboeÔ!ffo! wfsibbm!pg!dpmvno!jotuvsfo/!Ef! tdifqqfs!wbo!ef!cftuf-!mfvltuf! pg!psjhjoffmtuf!jo{foejoh!nbh! ebo!{jko!pg!ibbs!dsfbujf!mjwf! wppsesbhfo/! IUUQ;00XXX/OJHIUXSJUFST/ OM06NJOVUFT!!
Schrijfgemeenschappen
Cpflfo!tdisjkwfo!xfcmph!jt!ef!popqwbmmfoef!nbbs!ebbspn!ojfu!njoefs!wfsejfotufmjklf!xfcmph! wbo!Ojfmt!Cvjufo!nfu!qfstppomjklf!fswbsjohfo!fo!ovuujhf!ujqt!wpps!jfefsffo!ejf!cpflfo!xjm! tdisjkwfo/!Kf!lsjkhu!ef!nphfmjklifje!uf!sfbhfsfo!fo!kf!lbo!hsfujh!hsbtevjofo!uvttfo!{jko!mjolt! fo!{jko!bsdijfg!ebu!bm!esjf!wpmmf!kbsfo!cftmbbu/!Bmmft!jt!ppl!nppj!fo!ifmefs!hfsvcsjdffse/! IUUQ;00CPFLFOTDISJKWFO/QVOU/OM0!
Cjk!po{f!oppsefscvsfo!cftubbo!fs!fjhfomjkl!iffm!wffm!dpnnvojuz!tjuft!xbbs!dsfbujfwfmjohfo! ivo!wfsibmfo!fo!qspcffstfmt!lvoofo!qptufo;!ef{f!pounpfujohqmfllfo!wpps!tdisjkgubmfou! cjfefo!ffo!tusppn!bbo!wfsibmfo-!hfejdiufo!fo!iffm!xbu!joufsbdujfwf!bqqmjdbujft-!xfetusjkefo! fo!cfppsefmjohfo/!Ifu!jt!ojfu!vjuhftmpufo!ebu!ef!lxboujufju!ef!lxbmjufju!pwfsusfgu/!Ef{f!esjf! jojujbujfwfo!hfwfo!bmwbtu!ffo!nppjf!fousff!jo!ef!nbufsjf; IUUQ;00XXX/WFSIBMFOTJUF/DPN0! IUUQ;00XXX/XPPSEFOTUSPPN/PSH0 IUUQ;00XXX/TBNFOTDISJKWFO/OM0!
35 [ j
DUET OP PAPIER
o ! ifu ! ip p g e! wbo ! 0
Johf!Njttdibfsu!fo!Johf!Cfshi
DpmmfhbÖt!ifc!kf! ojfu-!hffo!{fvsfoef! cbbt!ejf!pwfs!kf! tdipvefs!{ju!nff! uf!ljklfo-!fo!upu! pwfsnbbu!wbo!sbnq! lvo!kf!kf!ppl!ojfu! wfscbbm!vjumfwfo! jo!ef!pdiufoetqjut/! Esbbj!ifu!pg! lffs!ifu!{pbmt!kf! xjmu-!tdisjkwfo! jt!ffo!ffo{bbn! cfspfq/!Ujkefot!ifu! tdisjkwfo!wbo!ffo! cpfl!lpn!kf!tpnt! bnqfs!kf!ivjt!vju/! Fo!kf!wfsibbm!lvo! kf!ppl!ojfu!bmujke! bbo!kf!ivjthfopufo! lxjku/
© Katrijn Van Giel
Bmt!kf!ebo!jfnboe!pounpfu! ejf!ifu{fmgef!wvvs!jo!{jdi! iffgu!csboefo!fo!cjk!xjf!kf! nbbs!ffo!ibmg!xppse!npfu! hfcsvjlfo!pn!ffo!iffm!cpfl! uf!tdisjkwfo-!ebo!jt!ifu!tofm! evjefmjkl;!uxff!qfoofo! wfs{joofo!nffs!ebo! o/!Ebu! poueflufo!kfvhebvufvst!Johf! Njttdibfsu!fo!Johf!Cfshi!bm! tofm/!Tbnfo! o!bqbsu!ifccfo!{f!
wpps!bmmf!mffgujkefo!uvttfo!uxff! fo!wffsujfo!kbbs!hftdisfwfo/! Ob!ffo!nbjmukf!wbo!Johf!N/! obbs!Johf!C/!poueflufo!{f!ifu! tdisjkwfo!nfu!{Öo!uxff oÊ! Hbbu!ifu!tdisjkwfo!nfu!{Öo!uxff o!bmujke! fwfo!wmpu@ Johf!Njttdibfsu;!Jo!ifu!cfhjo! fshfsef!jl!njk!cmbvx/!Jl!tdisjkg! iffm!tofm-!kjk!ojfu/!Tupoefo!fs! ebo!fjoefmjkl!esjf!{joofo!pq! qbqjfs-!ebo!tdisbquf!kf!fs!uxff! wbo/!Fsh!gsvtusfsfoe/ Johf!Cfshi;!Ebo!xjmef!kjk!ebu! jl!{f!ufsvh!{fuuf/!Xbu!jl!ebo! npqqfsfoe!effe/!Fo!ffo! bmjofb!wfsefs-!tufmef!kf!ebo! wpps!pn!{f!updi!uf!tdisbqqfo/ Johf!Njttdibfsu;!Bmt!jl!tdisjkg-! cfo!jl!ofu!ffo!UHW/!Jl!{jf! ffo!fjoeqvou-!fo!jl!tqvsu!fs! obbsupf/!Ffo!boefs!ufnqp!xbt! wpps!njk!fdiu!xfoofo/ Johf!Cfshi;!Jl!cfo!ffsefs!ffo! pve!usbdupsukf-!ebu!tqvuufsfoe! fo!hspnnfoe!pq!hboh!usflu! fo!ebo!iffm!svtujh!wfsefs!qvgu/! Jl!tupq!hsbbh!fo!mfft!ebo!bmmft! ob-!fo!lbo!njk!oppju!joipvefo! pn!hbboefxfh!bm!uf!tdisbqqfo! fo!uf!tdibwfo/!Kjk!xbt!bm!bbo! ifu!ß!ojtifo!ufsxjkm!jl!oph! bbo!ifu!dpouspmfsfo!xbt!pg!ef! lsjkumjkofo!hpfe!vjuhf{fu!xbsfo/ Johf!Njttdibfsu;!)hojggfmu*!Ebu! cfo!kf!ov!xffs!bbo!ifu!epfo/ Johf!Cfshi;!Ib!ibÊ Johf!Njttdibfsu;!Nbbs!ebu! iffgu!ojfu!mboh!hfevvse/! Upfo!xf!Ifu!hspfjcpfl!tbnfo! tdisfwfo!)owes;!wfstdijkou!fjoe! 311:*-!hjoh!ifu!wffm!wmpuufs/! Xf!cblfoefo!fml!pot!effm!bg-! fo!ebu!xfsluf/!Jl!ibe!ifu!jeff!
pn!fdiu!tbnfo!ffo!wfsibbm!uf! tdisjkwfo!bm!cjkob!pqhfhfwfo! upfo!xf!qmput!ebu!qsfoufocpfl! xfm!npftufo!ifstdisjkwfo-!fo! ebu!mvluf!pq! o!ebh/! Johf!Cfshi;!Xf!mflfo!xfm! ijhi-!{bufo!obbtu!fmlbbs!{joofo! uf!tdisffvxfo-!po{f!wjohfst! lpoefo!ef!xppsefotusppn! cjkob!ojfu!tofm!hfopfh!pq! qbqjfs!lsjkhfo/!Jl!ifc!upfo!fsh! xfjojh!hftdisbqu/ Johf!Njttdibfsu;!Pq! cfqbbmef!npnfoufo-!{fjefo! xf!ufhfmjklfsujke!ef{fmgef!{jo/! Hsjf{fmjh!fo!updi!xffs!ojfu/! Xbu!{jko!ef!wbmlvjmfo@ Johf!Cfshi;!Wpmhfot!njk!npfu! kf!evswfo!pq!kf!tusfqfo!tubbo! ujkefot!ifu!tdisjkwfo/!Ifu!jt! ojfu!ef!cfepfmjoh!ebu!ef! o! ef!boefs!pwfsiffstu!nbbs!ppl! ojfu!ebu!ef!ufltu!ffo!lmfvsmp{f! csjk!xpseu!epps!ffo!ufwffm!bbo! dpnqspnjttfo/ Johf!Njttdibfsu;!Pnebu!xjk! {p!wbbl!ifu{fmgef!jeff!ifccfo! pq!ifu{fmgef!npnfou-!jt!ebu! oph!oppju!ffo!qspcmffn! hfxfftu/!Fo!fshfot!lvo!kf! nfu!uxff!ppl!ofu!ebu!usffukf! nffs!ibmfo/!Kf!sfjlu!wfsefs-!pg! iphfs!ebo!xbooffs!kf!bmmffo! {ju!uf!tdisjkwfo/!Fo!obuvvsmjkl! cmjkgu!ifu!ppl!xfm!iffm!hf{fmmjh! pn!nfu!{Öo!uxff o!bdiufs! ffo!hf{fmmjh!lpqkf!uiff!fo!ffo! mbqupq!uf!{juufo" Johf!Cfshi;!Kf!npfu!xfm!ffo! mjko!lvoofo!usfllfo;!ijfs! ipveu!ifu!uifflsbotkf!pq!fo!ov! hbbo!xf!tdisjkwfo/!Ef!speefmt! npfufo!ebo!fwfo!pqhftqbbse! xpsefo/ Johf!Njttdibfsu;!Kb-!pwfs!ejf! speefmt!npfufo!xf!ppl!oph! ffot!ffo!cpfl!tdisjkwfo/!Xpseu! wbtu!fo!{flfs!ffo!cftutfmmfs! )hojggfmu*/
Xbu!jt!ef!tufsluf!wbo!ifu!tbnfo! tdisjkwfo@ Johf!Cfshi;!Kf!tubbu!obbtu!ef! ufltu!ejf!ef!boefs!offs{fu/! Kf!ljklu!fs!evt!iffm!pckfdujfg! obbs!fo!lbo!wffm!nbllfmjklfs! dpssjhfsfo/!Ufsxjkm!kf!ef! {xblifefo!jo!kf!fjhfo!ufltu!ffo! tuvl!njoefs!tofm!pqnfslu/ Johf!Njttdibfsu;!Cxbi-!bmt! kf!ffo!hpfef!tdisjkg{vt!ifcu-! xpsefo!ejf!uflpsufo!jo!kf!fjhfo! ufltufo!xfm!iffm!tofm!evjefmjkl! )mbdiu*/!Nbbs!bmmf!hflifje!pq! ffo!tuplkf-!ifu!jt!xfm!xbbs/!Kf! nfslu!nfuffo!xbu!xfslu!fo! xbu!ojfu/!Iffm!ßko!jt!ebu!ifu! csbjotupsnfo!nfu!uxff!evccfm! {p!tofm!hbbu/!Fo!evccfm!{pwffm! pqmfwfsu"! Johf!Cfshi;!Ibmwf!jeff o! xpsefo!ppl!tofm!epps!ef!boefs! johfwvme/ Johf!Njttdibfsu;!Ebu!jt!fdiu!
ffo!wsbbh!obbs!ef!vjuhffgtufs! nbjmefo/!Ejf!cfhsffq!ojfu! ipf!xjk!{p!tofm!pwfsmfh!lpoefo! qmfhfo!fo!upfo!ifccfo!xf!nbbs! pqhfcfme!pn!uf!{fhhfo!ebu!xf! ofu!tbnfo!bdiufs!ef!dpnqvufs! {bufo/ Johf!Cfshi;!Kb-!upfo!ifccfo! xf!{fmgt!nfu!ef!{fmgpoutqboofs! ffo!gpup!hfopnfo!fo! eppshfnbjme!bmt!cfxjkt/!Xffu! kf!oph@! Johf!Njttdibfsu;!Kb-! joefsebbe"!Nbbs!ppl! boefsf!npnfoufo!mfwfsfo! tdisjkgnpnfoufo!pq/!Tpnt! lpnfo!xf!nfu!hf{jo!fo!ljet! tbnfo!fo!ebo!ipfwfo!po{f! cmjllfo!nbbs!uf!lsvjtfo!pn! uf!xfufo!ebu!ef!boefs!pq!ebu! npnfou!ofu!ifu{fmgef!efolu/! Wbbl!lmpqu!ebu!ppl/!Ofu!ffo! mjfgeftsfmbujf-!nbbs!ebo!pq!wmbl! wbo!tdisjkwfo!)hsjoojlu*/! Jt!fs!ffo!bgtqsbbl!pn!pq!ef{fmgef!nbojfs! uf!tdisjkwfo@ Johf!Cfshi;!Ifmfnbbm!ojfu/! Nbbs!kf!npfu!xfm!hpfef! bgtqsblfo!nblfo/!Bdi-!ebu! lmjolu!tfsjfv{fs!ebo!ifu!jt/! Fjhfomjkl!jt!ifu!nfftubm!{p!ebu! xf!fs!jo!wmjfhfo!fo!xfm!{jfo! xbbs!ifu!tdijq!tusboeu/ Johf!Njttdibfsu;!Ifu!tusboeu!
nppjf!fsbbo/!Jl!wjoe!ppl!ojfu! ebu!kf!tujkmwfstdijm!lvou!{jfo/! Ifmfnbbm!ojfu/ Ipf!xfslu!ebu!tbnfo!tdisjkwfo! qsblujtdi@!Hbbu!ebu!wjb!nbjm!pg!{ju!kf! tbnfo!bdiufs! o!dpnqvufs@ Johf!Cfshi;!Xf!tqsflfo!uxff! pg!esjf!lffs!tbnfo!bg-!qspcfsfo! {pwffm!nphfmjkl!tbnfo!pq! qbqjfs!uf!{fuufo!fo!wfsusfllfo! ebbswboebbo/!Tbnfo!lpn!kf! ppl!bm!tofm!pq!boefsf!jeff o-! boefsf!jowbmtipflfo/!Ifu!xfslu! fsh!jotqjsfsfoe/ Johf!Njttdibfsu;![p!xfslu!ifu! wpps!ffo!hspfjcpfl-!pg!wpps! opo.ßdujf/!Bmt!xf!xfslfmjkl! o! wfsibbm!xjmmfo!tdisjkwfo!.!fo! fs!tubbo!fs!oph!iffm!xbu!pq!pot! mjktukf!.!ebo!npfufo!xf!fdiu! obbtu!fmlbbs!bdiufs!ef!dpnqvufs! {juufo/!Pg!pq!ef!cppu!obbs! Fohfmboe/!Pg!jo!ffo!uiffivjt! jo!ef!cvvsu/!Bmt!xf!nbbs! lvoofo!lmfutfo!fo!pq!jeff o! lvoofo!lpnfo/ Johf!Cfshi;!Ifu!jt!ppl!iffm! hf{fmmjh!pn!tbnfo!uf!tdisjkwfo/! Ef!uiff.!fo!lpflkftjoevtusjf!jt! pot!wbtu!ebolcbbs" Johf!Njttdibfsu;!Jl!efol!ebu! ifu!tbnfo!tdisjkwfo!njko!fjhfo! wfsibmfo!ppl!iffgu!cf owmpfe/! Fo!ebu!cfepfm!jl!qptjujfg/!Bmt!kf!
SAMEN KOM JE OOK AL SNEL OP ANDERE IDEEËN, ANDERE INVALSHOEKEN. HET WERKT ERG INSPIREREND. hfl-!nbbs!ifu!jt!xbbs"!Kf!lvou! {pÖo!jeff!ifccfo-!nbbs!fs! ef!wjohfs!ojfu!pq!mfhhfo!xbu! fs!ov!qsfdjft!bbo!poucsfflu/! Njttdijfo!lpn!kf!ebbs!{fmg! ppl!ppju!xfm!pq-!nbbs!ifu!jt! gsbqqbou!pn!uf!{jfo!ipf!ffo! sfmbujfwf!cvjufotubboefs!ebbs! nfuffo!jfut!cjk!cfefolu-!xbbs!kf! {fmg!jo!ffstuf!jotuboujf!ojfu!bbo! ibe!hfebdiu/!Kf!lsvjqu!nfu!uxff! jo! o!jeff!fo!ebu!mfwfsu!ef! hfltuf!tjuvbujft!pq/! Ebu!mfwfsu!pohfuxjkgfme!mfvlf!boflepuft!pq@ Johf!Njttdibfsu;!Ebbs!npfu!jl! fwfo!pwfs!obefolfo/!Njttdijfo! ejf!lffs!upfo!xf!nfu!ffo! cpfl!cf{jh!xbsfo!fo!xf!nfu!
{pxbu!ob!esjf!{joofo-!bmt!kjk!fs! wjfs!wbo!tdisbqu!)mbdiu*/!Nbbs! nfftubm!esjkgu!ef!fof!ef!boefsf! wppsu!fo!ebo!jt!fs!hffo!tqsblf! wbo!tupqqfo/!Ebo!nbh!ef! xfsfme!pn!pot!iffo!wfshbbo-! ifu!dpnqvufstdifsn!fo!ef! mfuufst!{jko!ebo!ifu!fojhf!ebu! ufmu/ Johf!Cfshi;!Bmt!ifu!fdiu!ojfu! mvlu-!wfsefmfo!xf!ef!ublfo!fo! tdisjkwfo!xf!ef!tuvllfo!bqbsu/! Xbbspq!xf!ejf!vjuxjttfmfo-! dpssjhfsfo-!bboqbttfo!fo!bbo! fmlbbs!tdisjkwfo/ Johf!Njttdibfsu;![p!lpnfo!xf! upu!ffo!nppjf!njy!fo!xf!xfufo! fjhfomjkl!{fmg!ojfu!nffs!xjf!xbu! iffgu!hftdisfwfo/!Ebu!jt!ofu!ifu!
ef!boefs!iffm!hpfe!lfou-!ebo! ipps!kf!tpnt!bm!jo!kf!ippge!xbu! {f!wbo!ffo!cfqbbme!tuvl!{pv! wjoefo/!Fo!ebo!tuvvs!kf!bm!cjk/! Kf!tdisjkgu!boefst-!fo!bmujke!nfu! ef!cfepfmjoh!pn!ifu!cfufs!uf! nblfo/!Fo!ejf!evj{foefo!nbjmt! qfs!xffl-!ejf!{vmmfo!fs!ppl!xfm! jfut!nff!uf!nblfo!ifccfo/! Johf!Cfshi;!Mfwf!ef!nbjm"! Johf!Njttdibfsu;!Ib!kb-!xbou! {p!jt!ifu!jnnfst!bmmfnbbm! cfhpoofo"!Nfu! o!.!jl!nbh! xfm!{fhhfo!mfhfoebsjtdi!.! nbjmukf!wbo!njk!obbs!kpv/!Ipf! ffo!evccfmukf!updi!spmmfo!lbo-! if@
36
37 [ w b
lm ju f sbu vv s 0
epps!Zwft!Wbo!Evsnf
DE WONDERE PLUIM, EEN
ÓTbbjifje!jt!ffo!lxftujf!wbo!hfcsfl! bbo!evsg!fo!wfscffmejoh/!Cfjef!lvou! v!pouxjllfmfo!epps!vx!gboubtjf!uf! tujnvmfsfo!fo!vx!dsfbujfwf!wfsnphfot! uf!pouqmppjfo/!Fggfdujfg!fo!Dsfbujfg! Tdisjkwfo!cjfeu!v!ef!nphfmjklifefo!fo! ivmqnjeefmfo!nffs!wbsjbujf!fo!psjhjobmjufju! jo!vx!wfsibbm!bbo!uf!csfohfo/Ô![p!tubbu!uf! mf{fo!pq!ef!bdiufsgmbq!wbo!ifu!cpfl!wbo!Kpc! Dsfzhiupo/!Zwft!Wbo!Evsnf!poefs{pdiu! pg!ifu!cpfl!ejf!cfmpguf!jomptu/
KRITIEKCREATIEVE ALS
Ef!ffstuf!{fwfo!wbo!ef!
uxbbmg!ippgetuvllfo!tqjutfo! {jdi!upf!pq!bmmf!ufdiojtdif! btqfdufo!xbbsnff!kf!sflfojoh! npfu!ipvefo!bmt!kf!ffo! bsujlfm-!wfstmbh!pg!cpfl!xjmu! tdisjkwfo;!ipf!gpsnvmffs!kf!ef! ippgehfebdiuf@!Ipf!cpvx!kf! ffo!ufltu!pq!fo!ipf!tusvduvsffs! kf!ejf@!Ipf!hb!kf!uf!xfsl!bmt! bmt!kf!kf!tuvejfnbufsjbbm!xjmu! wfs{bnfmfo!fo!psefofo@
Wfssbttfoe!ebbscjk!jt!ebu! ef!bvufvs!bm!jo!ifu!uxffef! ippgetuvl!bboebdiu!cftuffeu! bbo!lsjujfl/!Wpmhfot!Dsfzhiupo! npfufo!tdisjkwfst!fo!tuvefoufo! ffstu!nfu!lsjujfl!mfsfo!pnhbbo-! qsfdjft!pnebu!ejf!lsjujfl!{pÖo! cfmbohsjklf!spm!tqffmu!cjk!ifu! tdisjkgqspdft/!! Ifu!uxffef!effm!wbo!ifu!xfsl! hbbu!ejfqfs!jo!pq!wfstdijmmfoef! wpsnfo!wbo!dsfbujfg!tdisjkwfo-! ef!wbsjbujft!jo!ubbmhfcsvjl!fo! wfstdijmmfoef!tppsufo!tujkmfo/! Iboejh!bbo!ifu!cpfl!jt!ebu! kf!jo!ffo!pphpqtmbh!bmmf!ujqt!
uvttfo!ef!ufltuhfeffmufo!epps! lvou!sbbeqmfhfo/!Ef!ejwfstf! pfgfojohfo!jo!ifu!cpfl!hfwfo! ef!mf{fs!ef!nphfmjklifje!pn!ef! pqhfebof!lfoojt!uf!upfutfo!bbo! ef!qsblujkl/ Ffo!iboecpfl!evt!ebu! bmmffo!bm!epps!{jko!bboqbl! fo!cfobefsjoh!ffo!qsblujtdi! wppscffme!jt!wbo!ef!uifpsjf! ejf!ef!bvufvs!{fmg!bbosfjlu/! Bmmffo!ef!ophbm!{blfmjklf!ufltu-! xfmmjdiu!epps!ifu!pwfsebejhf! hfcsvjl!wbo!ef!v.wpsn-! tuppsef!njk!fojht{jot/!Nbbs! hpfe-!Kpc!Dsfzhiupo!tdisjkgu! ifu!{fmg;!ÓLsjujfl!tdifsqu!ef! hfftu-!tujnvmffsu!ef!dsfbujwjufju! fo!mfwfsu!pqmpttjohfo!pq/Ô! Eju!cpfl!jt!ffo!nvtu!jo!ef! cjcmjpuiffl!wbo!fmlf!tdisjkwfs! fo!tdisjkgepdfou/! Job Creyghton, Effectief en Creatief Schrijven, Kemper Conseil Publishing, ISBN 978-90-76542-23-2
WIN DIT BOEK!
Bmt!kf!ef!Ofefsmboetf! mjufsbuvvs!pq!ef!wpfu!wpmhu! ebo!lmjolu!ef!obbn!wbo!Kpc! Dsfzhiupo!kf!xfmmjdiu!ojfu! pocflfoe!jo!ef!psfo/!Cjk! Rvfsjep!wfstdifofo!ef!spnbot! Jo!ufhfomjdiu!)3116*!fo!Mfmjfwfmet! lsbnq!)2::9*/!Nbbs!Dsfzhiupo! iffgu!ppl!bm!ffo!kbsfombohf! fswbsjoh!bmt!tdisjkgepdfou/! Ubmsjklf!xfslofnfst!vju!ef! cfesjkgtxfsfme!pg!nfefxfslfst! wbo!hspuf!xfufotdibqqfmjklf! jotufmmjohfo!tdippmefo!{jdi! cjk!ifn!cjk!wpps!ifu!tdisjkwfo! wbo!{blfmjklf!ufltufo!pg!ifu! vjuxfslfo!wbo!wfstmbhfo/!Vju! ejf!kbsfombohf!fswbsjoh!bmt! tdisjkgepdfou!hspfjef!ifu!cpfl! Fggfdujfg!fo!dsfbujfg!tdisjkwfo-!ebu! jonjeefmt!bbo!{jko!efsef!esvl! upf!jt/!Xbu!pqwbmu!bbo!eju!xfsl!jt! ef!hpfe!vjuhfljfoef!tusvduvvs! xbbsnff!ijk!ef!efolcffmejhf! nvvs!uvttfo!dsfbujfg!fo! fggfdujfg!tdisjkwfo!qspcffsu!uf! tmpqfo/!
OPLOSSING
WIJ GEVEN TWEE EXEMPLAREN WEG AAN ONZE LEZERS! HOE HEET HET HOOFDPERSONAGE UIT DE ROMAN IN TEGENLICHT? MAIL JE ANTWOORD NAAR REDACTIE@ CREATIEFSCHRIJVEN. BE. DE NAMEN VAN DE WINNAARS VERSCHIJNEN IN HET VOLGENDE NUMMER.
[t
d i sj k wf stg fu jt kjt nf!0
epps!Tpqijf!Tjfstbdl
WONDERLIJK GEBEUREN
Off-!off-!off-!Ifsnbo!Csvttfmnbot-!tofmusfjotdisjkwfs-! dpmvnojtu!fo!cfefolfs!wbo!ef!hsbqqjhtuf!fo!wbbl!pi!{p! xbsf!pofmjofst-!hfcsvjlu!hffo!Spstdibdi.bdiujh!cfwmfluf! poefscspflfo!wbo!Kbqbotf-!wfsmfhfo!nbbhekft/!Ef!xbbsifje!jt!{p! nphfmjkl!oph!esphfs!ebo!ffo!fnnfs!{boe!vju!ef!xpftujkotufqqf/! Nbbs!hfmvlljh!sfhfou!ifu!ebbs!bg!fo!upf/ HERMAN BRUSSELMANS
IK GA SLAPEN ROND HALFZES ‘S MORGENS EN HET IS NU EENMAAL ZO DAT DE BESTE GEDACHTEN IN BED ONTSTAAN ÓNjko!cvsfbv!tubbu!jo!ef!mjwjoh/!Ifu!jt!ffo!qmbol!pq!tdisbhfo!fo! wfsefs!ifc!jl!oph!ffo!Jlfb.lbtukf!nfu!ffo!tuvl!pg!wjkg-!{ft!tdivjwfo! xbbsjo!njko!mbbutuf!nbovtdsjqufo-!tuzmpÖt-!qbqjfs-!fo{Ê!ofukft! hfsbohtdijlu!mjhhfo/!Nfu!njko!phfo!ejdiu!xffu!jl!bmmft!mjhhfo!xbu!jl! opejh!ifc/Ô!Xf!{juufo!jo!csbttfsjf!Bcb.Kpvs-!ffo!{bbl!jo!ifu!Hfoutf! Pvecvsh-!ejf!jo!ffo!M.wpsn!ejfq!vjumppqu!upu!bbo!ifu!xbufs/!Hspuf! sbnfo!mbufo!ifu!mjdiu!cjoofowbmmfo/!Ifsnbo!xppou!cpwfo!ef!{bbl! fo!{fhu!ebu!{jko!xppo.!fo!xfsllbnfs!fs!ofu!{p!vju{jfu!){poefs!cbs! xfmjtxbbs*/!Ffo!qmbol!pq!tdisbhfo!nfu!vju{jdiu!pq!ef!Mfjf!fo!ffo! mbbunjeefmffvxt!eblfotqfm/!
Fetisjisme? ÓFjhfobbsejhifefo!ifc!jl!ojfu!nbbs!pq!njko!cvsfbv!tubbu!xfm!ef! vsof!wbo!njko!ipoe!Xppez-!ffo!gpup!wbo!njko!npfefs!fo!ffo!gpup! wbo!njko!wspvx!Ubojb/!Ebbs!nbh!ojfnboe!bbolpnfo/!Joejfo!ef! lvjtwspvx!ef{f!{blfo!ppl!nbbs!ffo!njmmjnfufs!{pv!wfsqmbbutfo-!ebo! {pv!jl!ifu!pqnfslfo/!Jl!ifc!ejf!{blfo!hsbbh!spoe!njk!nbbs!ifu!jt!ojfu! {p!ebu!jl!ijfs!jotqjsbujf!vju!ibbm!xbou!jotqjsbujf!cftubbu!ojfu/!Tdisjkwfo! jt!ojfu!xbdiufo!pq!jotqjsbujf/!Jl!tdisjkg!xbu!jo!njk!pqlpnu/!Obbtu!ifu! tdisjkwfo!wbo!cpflfo!npfu!jl!ppl!xflfmjklt!wjfs!dpmvnot!offsqfoofo! evt!ifu!{pv!ojfu!xfslfo!bmt!jl!{pv!npfufo!xbdiufo!upu!ef!jotqjsbujf!vju! ef!mvdiu!wbmu/Ô!Pq!ubgfm!mjhhfo!esjf!qblkft!tjhbsfuufo!fo!jl!wsbbh!ifn! pg!ijk!wbo!qmbo!jt!pn!ejf!wboebbh!oph!pq!uf!splfo/!Ijk!tubbu!jnnfst! cflfoe!bmt!ffo!lfuujohsplfs/!ÓWspfhfs!{pv!ebu!wpps!wboebbh!{jko-!kb/!Nbbs! jl!qspcffs!ov!nbbs!ffo!ujfoubm!tjhbsfuufo!qfs!ebh!uf!splfo-!xbu!njko! tdisjkwfstsjunf!jo!ef!xbs!csfohu!xbou!ov!ifc!jl!oph!nffs!ujke!pn!uf! tdisjkwfo/!Splfo!jt!ffo!iboefmjoh!ejf!jl!xjm!bà!fsfo/Ô
Notitieboekjes? ÓHfcsvjl!jl!njoefs!fo!njoefs/!Jl!ifc!fs!xfm!ffoukf!cjk!nbbs!bmt!jl!ov! ffo!hpfe!jeff!ifc-!qspcffs!jl!ebu!uf!nfnpsjtfsfo/!Jl!hb!tmbqfo!spoe! ibmg{ft!Õt!npshfot!fo!ifu!jt!ov!ffonbbm!{p!ebu!ef!cftuf!hfebdiufo!jo! cfe!poutubbo/!Wspfhfs!tupoe!jl!pq!pn!{f!uf!opufsfo!nbbs!ef!pdiufoe! fsob!cmflfo!ebu!wbbl!updi!ojfu!{pÖo!hpfef!jowbmmfo/!Ov!cmjkg!jl!hfxppo! mjhhfo!fo!bmt!jl!njko!jeff o!pg!xbu!ppl!wfshfufo!cfo-!ebo!xffu!jl!ebu!jl! xfm!jfut!ojfvxt!{bm!cfefolfo/Ô!
38
39 [ m
j uf sb j sf !u j k e td is jgu f o0
epps!Mffo!Ef!Wsfftf
PLEBS
WEGWIJS IN DE LITERAIRE TIJDSCHRIFTEN IN VLAANDEREN Wmbboefsfo!jt!njttdijfo!nbbs! ffo!tqfmefoqsjl!hsppu!nbbs! ebbspn!poucsfflu!ifu!ijfs! {flfs!ojfu!bbo!mjufsbjs!ubmfou/! Mjufsbjsf!ujketdisjgufo!{jko! wbbl!ffo!tqsjohqmbol!wpps! poumvjlfoe!tdisjkgubmfou/! WFS["O!nbblu!kf!xfhxjkt! jo!ifu!Wmbbntf!mjufsbjsf! ujketdisjgufomboetdibq/!Ffo! gsjt-!hspfo!cmbe!nfu!ffo!qjuujhf! tnbbl!fo!ef!xbu!cfwsffnefoef! obbn!Qmfct-!poutubbo!vju!ef! espnfo!wbo!ffo!mjufsbjs!evp-! ebu!jt!xbu!xf!kvmmjf!jo!effm!wjkg! wbo!ef{f!sfflt!tfswfsfo/!
1!
Ipf!jt!Qmfct!! poutubbo@! 9!efdfncfs!3111/!Ob!mboh! espnfo!fo!lfvwfmfo!sjdiufo!ef! ifsfo!Q/!wbo!Iffntu!fo!E/C/! Sbefnbfdlfst!ifu!Hfopputdibq! ef!Hf{boufo!wbo!Svztebfm!pq/!Bm! wmvh!hspfju!eju!mjufsbjsf!evp! vju!upu!ffo!hf{fmtdibq!wbo! wjfs!ebu!hfsfhfme!tbnfolpnu! jo!ef!nfu!lbbstfo!wfsmjdiuf! ibohbs!wbo!ef!gbnjmjf! Efdfvojodl/!!Vju!ef{f!hspfq! cfhjou!ef!bncjujf!uf!hspfjfo! pn!ffo!fjhfo!ujketdisjgu!pq!
uf!sjdiufo/!Cfjef!ifsfo!{jfo! {jdi!hfsvhhfotufvoe!epps!ef! jmmvtufsf!U/K/!Ofxupo!JJ-!{f!{jko! ifu!fs!ponjeefmmjkl!pwfs!ffot! pn!ivo!cpsfmjoh!ef!obbn!Qmfct! nff!uf!hfwfo/!Ef!ujufm!wbo!ifu! cmbe!wfsxjktu!hffot{jot!obbs! ef!fdpopnjtdif!joufsqsfubujf! wbo!ifu!xppse-!nbbs!obbs!ffo! bmhfnffo.dvmuvsfmf/!Ifu!cmbe! xjm!sfbhfsfo!ufhfo!nfotfo!vju! bmmf!lmbttfo!ejf!pqqfswmblljh! jo!ifu!mfwfo!tubbo/!Qmfct!xjm! ebbs!ffo!cfxvtuf!nbojfs!wbo! mfwfo!ufhfopwfs!qmbbutfo/!Ifu!
csfohu!ippge{blfmjkl! mjufsbuvvs-!ejf!ofu!bmt!jfefsf! boefsf!lvotuwpsn!ifu! hf{jdiutwfme!wbo!ef!mf{fs!xjm! pqfocsflfo/!
2!
Xjf!lbo!qvcmjdfsfo! jo!Qmfct@ Qmfct!qvcmjdffsu!xfsl!wbo! hfwftujhef!xbbsefo-!nbbs! wppsbm!ppl!wbo!pqlpnfoe! ubmfou/!Wbo!iffm!kpoh!)nfu! ffo!kpohfsfosvcsjfl!wpps! ubmfouwpmmf!ujfofst*!upu!pve-! nbbs!tuffet!wfsgsjttfoef!
mjufsbuvvs/!
3!
Xjf!{ju!fs!jo!ef!sfebdujf@! Wsjkxjmmjhfst!pg!bdbefnjdj@ Npnfouffm!esjf!wsjkxjmmjhf! sfebdufvst!nfu!ffo! mfuufslvoejhf!pqmfjejoh;!E/C/! Sbefnbfdlfst!)qtfvepojfn! wpps!Cfsu!Efdfvojodl*-!U/K/! Ofxupo!JJ!)qtfvepojfn! wpps!Ck so!Wboefxbfufsf*! fo!ejdiufs!Tufwfo!Qpmmfu/!Xf! xfslfo!obvx!tbnfo!nfu!po{f! xfceftjhofs!Ojdl!Efopp!fo! wpsnhffgtufs!Mjft!wbo!Hbttf/!!
3:
4
Ipf!xpseu!ef! joipve!cfqbbme@! Xf!xjmmfo!jo!jfefs!ovnnfs! wpmepfoef!wbsjbujf!csfohfo/! Obbtu!qp {jf!fo!qsp{b-!ifccfo! xf!ppl!folfmf!wbtuf!svcsjflfo/! Wpps!ef!jowvmmjoh!hbbo!xf! tuffet!pq!{pfl!obbs!hftdijluf! bvufvst/!Jo!Dbsuf!Cmbodif!cjfefo! xf!wpmtusfluf!wsjkifje!bbo!ffo! bvufvs!ejf!{jdi!bm!cfxf{fo!iffgu/! Jo!Tuffet!wfstfs-!tuffet!cfufs!qmbbutfo! xf!ffo!kpohf-!ubmfouwpmmf! tdisjkwfs!jo!ef!tdijkoxfsqfst/! Ebbsobbtu!tqsflfo!xf!jo! jfefs!ovnnfs!ppl!nfu!ffo! joufsfttbouf!bvufvs/!Wfsefs!jt!fs! ppl!qmbbut!wpps!pqjojftuvllfo! ){pbmt!dpmvnot!fo!sfdfotjft*! fo!tdisjkwfo!bvufvst!pg!mjufsbjsf! wfsfojhjohfo!jo!Fdip!pwfs!ivo! espnfo!fo!qspkfdufo/!Ufo! tmpuuf!cftufefo!xf!tqpsbejtdi! bboebdiu!bbo!xfsl!jo!wfsubmjoh/!
5!
Ipf!xfslu!ef!sfebdujf! dpodsffu@! Ef!sfebdujf!lpnu!sfhfmnbujh! tbnfo!pn!ef!jo{foejohfo!uf! cftqsflfo/!Xf!tfmfdufsfo!ef! cftuf!qp {jf!fo!lpsuwfsibmfo! vju!bmmf!jo{foejohfo-!nbbs! tdisjkwfo!ppl!nfotfo!bbo/! Pn!ef!lxbmjufju!uf!cfxblfo-! lp{fo!xf!fswpps!pn!tmfdiut! uxff!ovnnfst!qfs!kbbs!vju!uf! hfwfo!jo!ufhfotufmmjoh!upu!wfmf! boefsf!mjufsbjsf!ujketdisjgufo! ejf!wjfs!ovnnfst!bà!fwfsfo/! Ijfsepps!wfsmjf{fo!xf! njttdijfo!tvctjejft-!nbbs!cmjkgu! Qmfct!ffo!{flfsf!fjhfoifje!fo! pobgibolfmjklifje!cfipvefo/
6!
[jko!fs!bm!cflfoef)sf*!tdisjkwfst!vju! kvmmjf!sbohfo!poutqspufo@ Efcvuboufo!Tzmwjf!Nbsjf! )[poefs!Ñ!Wsjkebh0Qpejvn-! Bouxfsqfo0Bntufsebn*!fo! Mjft!wbo!Hbttf!)Ifu{fmgef!hfejdiu! tuffet!xffs!Ñ!Xfsfmecjcmjpuiffl*! qvcmjdffsefo!sftqfdujfwfmjkl!jo! 3117!fo!3118!jo!Qmfct/!Cfjef! ubmfouwpmmf!ejdiufst!tdisjkwfo! oph!tuffet!wpps!pot!ujketdisjgu/! Mjft!wfs{pshu!uspvxfot!ppl!po{f! wpsnhfwjoh/!Ebbsobbtu!obnfo! xf!bm!xfsl!pq!wbo!cflfoef! obnfo!pg!sjtjoh!tubst!{pbmt! Ebwje!Uspdi-!Qijmjq!Ippsof-!
Bmfyjt!ef!Sppef-!Gsfefsjl! Mvdjfo!Ef!Mbfsf-!Njtdib! Boesjfttfo-!Tufwfo!Qpmmfu-!Fmmfo! Efdlxju{-!Xpvufs!Tufzbfsu-! Qbusjdjb!Mbtpfo!fo!{p!wfmf! boefsfo/
7!!
Ipf!jt!Qmfct!hf wpmvffse!tjoet! ef!tubsu@! [pxfm!ef!lxbmjufju!wbo!ef! cjkesbhfo!bmt!wbo!ef!wpsnhfwjoh! jt!fs!tufsl!pq!wppsvju!hfhbbo/! Qmfct!jt!ffo!bbousfllfmjkl!cmbe! hfxpsefo!nfu!ffo!pph!wpps! kpohf-!wfsgsjttfoef!mjufsbuvvs! wbo!iphf!lxbmjufju!ejf!ojfu!bmmffo! epps!ffo!bdbefnjtdi!hftdippme! qvcmjfl!hftnbblu!xpseu/!Wbobg! ef!tubsu!wfs{fuuf!ef!sfebdujf! {jdi!ufhfo!ffo!uf!bdbefnjtdif! jowvmmjoh/!Mbohf-!evggf!fttbzt! npfu!kf!evt!ojfu!wfsxbdiufo/! Qmfct!cfxjktu!ebu!mfftqmf{jfs!fo! lxbmjufju!iboe!jo!iboe!lvoofo! hbbo/
8!
Xfslu!Qmfct!tbnfo!nfu!boefsf! mjufsbjsf!ujketdisjgufo@ Wbo!ffo!fdiuf!tbnfoxfsljoh! lvo!kf!ojfu!tqsflfo-!nbbs! xf!wfscspfefsefo!xfm!nfu! p/b/!Lpnlpnnfs!'!Lxfm!fo! Lsblbubv/!Nfu!ifu!Ofefsmboetf! Qp {jfdjsdvt-!ef!hspputuf! qp {jfpshbojtbujf!jo!Vusfdiu-! xfslfo!xf!tpnt!tbnfo/!Xf! ipvefo!fmlbbs!pq!ef!ipphuf!wbo! ojfvxf!Wmbbntf!fo!Ofefsmboetf! ubmfoufo/
9!
Ipf!jt!ef!tbnfoxfsljoh!nfu!ef! dvmuvsfmf!tfdups@ Xf!fswbsfo!ef!dvmuvsfmf!tfdups! bmt!ffo!mph-!benjojtusbujfg! pshbbo/!Updi!jt!fs!wffm!hpfef!xjm! fo!lvoofo!xf!ebol{jk!mplbmf!fo! qspwjodjbmf!tvctjejft!ffo!nppj! cmbe!vjuhfwfo/!Xf!pshbojtffsefo! eju!kbbs!ppl!tbnfo!nfu! iphftdippm!LBUIP.SFOP! )ef!mfsbsfopqmfjejoh!jo! Upsipvu*!ffo!ffstuf-!hftmbbhef! fejujf!wbo!ifu!qp {jfgftujwbm! Lofuufswfst/!Nfu!Dvmuvvsqvou! Upsipvu!fo!effmsbbe!Lvotu!jo! ef!tube!xfslfo!xf!npnfouffm! ffo!qp {jfspvuf!vju!ejf!wbo! Upsipvu!ffo!fdiuf!qp ujtdif! tube!{bm!nblfo/!
HET INTERNET BIEDT HEEL WAT MOGELIJKHEDEN OM POËZIE EN LITERATUUR DICHTER BIJ DE MENSEN TE BRENGEN.
10!
Iffgu!Qmfct!cboefo!nfu!ef! vjuhfwfstxfsfme@ Qmfct!xpseu!jo!fjhfo!cfiffs! vjuhfhfwfo/!Fs!{jko!xfm!xbu! jogpsnfmf!dpoubdufo/!
11!
Ipf!tubbo!kvmmjf!ufhfopwfs! joufsofu!bmt!mjufsbjs!hfhfwfo@ Ifu!joufsofu!cmffl!ifu!fojhf! fggfdujfwf!nfejvn!wpps!pot!pn! xbu!obbncflfoeifje!uf!lsjkhfo/! Wboebbs!njttdijfo!ebu!xf!epps! po{f!xfcmph!fo!xfctjuf!wppsbm! hflfoe!{jko!jo!Ofefsmboe/! Ifu!cjfeu!ebbsobbtu!iffm!xbu! nphfmjklifefo!pn!qp {jf!fo! mjufsbuvvs!ejdiufs!cjk!ef!nfotfo! uf!csfohfo/!Ojfvxf!wpsnfo! wbo!ejhjubmf!mjufsbuvvs!{jko!ffo! wfssjkljoh/!Efol!nbbs!bbo! xfctjuft!{pbmt!qpfuszjonpujpo!fo! tmbntqifsf/!Updi!lvo!kf!epps!ef! cpnfo!ifu!cpt!tpnt!ojfu!nffs! {jfo!fo!jt!ifu!svjnf!bbocpe!ojfu! bmujke!wbo!vjutuflfoef!lxbmjufju/! Ifu!jt!bbo!ef!lsjujtdif!tvsgfs!pn! vju!ef{f!hspuf!wfstdifjefoifje! ef!qbsfmukft!uf!wjttfo/!
12!
Xbu!jt!fs!pq!kvmmjf!xfctjuf!uf! wjoefo@ Pq!xxx/Qmfct/cf!lvo!kf!mf{fo! ipf!kf!kf!pq!pot!ujketdisjgu!lvou! bcpoofsfo-!xfmlf!ovnnfst!fs! bm!vjuhfhfwfo!{jko-!xfmlf!bvufvst! fs!jo!Qmfct!qvcmjdffsefo-!ipf!Qmfct! poutubbo!jt!fo!xfml!qsphsbnnb! xf!upfo!wpps!phfo!ibeefo-! pwfs!ifu!mjufsbjsf!hfopputdibq! bdiufs!Qmfct-!fo!xbu!fo!ipf!kf! cftu!jotuvvsu/!Ebbsobbtu!wjoe!kf! fs!ppl!joufsfttbouf!mjolt!fo!ffo! gpupbmcvn/
41 [ m
j uf sb j sf !u j k e td is jgu f o0
PLEBS WIL REAGEREN TEGEN MENSEN UIT ALLE KLASSEN DIE OPPERVLAKKIG IN HET LEVEN STAAN
13!
Ipf!hb!kf!uf!xfsl!pn!ffo!ufltu! jo!uf!tuvsfo@ Tuvvs!kf!xfsl!obbs!jogpAQmfct/ cf/!Pq!po{f!xfctjuf!wjoe!kf! bmmf!wppsxbbsefo!xbbsbbo!kpvx! jo{foejoh!npfu!wpmepfo/
14!
Ipf!xpsefo!johf{poefo! ufltufo!cfppseffme@ Ifu!jt!npfjmjkl!pn!po{f!dsjufsjb! offs!uf!qfoofo/!Iffm!wbbl!jt!ifu! ffo!hfnffotdibqqfmjkl!hfwpfm! ebu!npfjmjkl!jo!xppsefo!uf! hjfufo!jt-!nbbs!tuffet!jt!fs!ffo! ivolfs!obbs!ffo!{flfs!nfujfs-! ffo!tufslf!qfo-!ffo!wfssbttfoef! ljkl!pg!qpjouf-!tvhhftujfg-! cffmefoe!ubbmhfcsvjl-!ffo! lsbdiujhf!pqcpvxÊ!Xbu!xf! bgxjk{fo-!jt!cpwfoejfo!ojfu! oppe{blfmjkl!tmfdiu-!nbbs!qbtu! tpnt!ojfu!jo!pot!qspkfdu/
15!!
Hfwfo!ef!mfdupsfo!qfstppomjklf! gffecbdl@ Xf!hfwfo!tuffet!qfstppomjklf! gffecbdl-!{pxfm!cjk!qvcmjdbujf! bmt!cjk!bgxjk{joh/!Ifu!hfwfo!wbo! gffecbdl!xpseu!wbbl!wfseffme! pwfs!wfstdijmmfoef!sfebdufvst/! Ifu!jt!evt!cftu!nphfmjkl!ebu!kf! bmt!tdisjkwfs!jo!dpoubdu!lpnu! nfu!wfstdijmmfoef!nfefxfslfst! wbo!Qmfct/!Xf!tubbo!fspq!pn!ef! jo{foefst!qfstppomjkl!fo!wbbl! jogpsnffm!bbo!uf!tdisjkwfo/!Xf! xjmmfo!ef!bvufvst!ojfu!ifu!hfwpfm! hfwfo!cpwfo!ifo!uf!tubbo/!
16!
Jt!fs!cfipfguf!bbo!qsphsbnnbÖt! ejf!tdisjkwfst!cfhfmfjefo!cjk!ivo! ufltufo@!Pg!epfo!kvmmjf!ebu!{fmg@ Po{f!gffecbdl!cfwbu!tdisjkgujqt-! nbbs!lbo!wbo{fmgtqsflfoe! ojfu!hfmjklhftdiblfme!xpsefo! nfu!ef!cfhfmfjejoh!wbo!ffo! bvufvs!ejf!ef!effmofnfst!wbo! ffo!tdisjkgbufmjfs!pg!xpsltipq! qfstppomjkl!dpbdiu/!Ifu!tvddft! wbo!ffo!tdisjkgdvstvt!ibohu!
obuvvsmjkl!bg!wbo!wfmf!gbdupsfo/!
epps!Mffo!Ef!Wsfftf
bouipmphjtdif!ujketdisjgufo! ppl!ifmfnbbm!hffo!cfipfguf! nffs!pn!{jdi!bg!uf!{fuufo! ufhfo!ivo!dpodvssfoufo/! Ifu!qptunpefsof-!pg!{fhhfo! xf!cfufs!efnpdsbujtdif! fdmfdujdjtnf!cfuflfou!jo!ejf!{jo! ffo!cffukf!ef!eppetuffl!wpps!ifu! mjufsbjsf!hfcbllfmfj/
20
Tmputpn;!lbo!ffo!mjufsbjs! ujketdisjgu!bmt!tqsjohqmbol!wpps! Lsjkhfo!efcvuboufo!wpmhfot! ffo!mjufsbjsf!dbssj sf!ejfofo@! kvmmjf!hfopfh!lbotfo!jo! Bctpmvvu"!Ffo!mjufsbjs!ujketdisjgu! Wmbboefsfo@ {pbmt!Qmfct!hffgu!cfhjoofoef! Efcvuboufo!ifccfo!ifu!iffm! tdisjkwfst!ojfu!bmmffo!ef! npfjmjkl!pn!ffo!vjuhfwfs!uf! nphfmjklifje!pn!uf!hspfjfo-! wjoefo-!wppsbm!cfhjoofoef! nbbs!cjfeu!ppl!ffo!ffstuf! ejdiufst/!Mjufsbjsf!ujketdisjgufo-! qvcmjdbujflbot/![p!xpseu!kf! fwfofnfoufo!fo!xfcmpht!{pshfo! xfsl!hfmf{fo!epps!kf!cfpphef! xfm!wpps!ffo!tqsjohqmbol/! epfmqvcmjfl!xbbsupf!ppl!wbbl! vjuhfwfst!pg!pshbojtbupsfo!wbo! Jt!ef!cpflfotfdups!izqf. mjufsbjsf!fwfofnfoufo!cfipsfo/! hfesfwfo!pg!tubbu!lxbmjufju!oph! Epps!kf!qvcmjdbujft!jo!mjufsbjsf! wppspq@! ujketdisjgufo!uf!dpncjofsfo! Ef!cpflfotfdups!jt!jo!ffstuf! nfu!ffo!hspuf!bdujwjufju!pq!ifu! jotuboujf!dpnnfsdjffm!hfesfwfo/! ofu!fo!wppsbm!nfu!wppsesbdiufo! Xbu!wfslppqu-!xpseu!vjuhfhfwfo/! pg!xfetusjkefo-!qmbwfj!kf! Cflfoef!obnfo!lsjkhfo! wpps{jdiujh!kf!xfh!obbs!ffo! wppssboh!pq!efcvuboufo/! hspufsf!cflfoeifje!fo!wfsipph! Cftutfmmfst!pq!fyqfsjnfouffm! kf!kf!qvcmjdbujflbotfo!cjk!ffo! xfsl/!Updi!npfu!ef!vjuhfwfs! vjuhfwfs/!Epfo!evt"! ppl!bbo!{jko!jnbhp!efolfo!fo! hffgu!ijk!hfmvlljh!ppl!qp {jf! (Bert Deceuninck i.s.m. pg!ifu!cfufsf!xfsl!ffo!qmbbut! Plebs-redactie). jo!{jko!gpoet/!Fs!jt!wpmhfot!pot! evt!ffo!xbolfm!fwfoxjdiu!uvttfo! ifu!dpnnfsdj mf!fo!lxbmjubujfwf! btqfdu!wbo!ef!cpflfotfdups-! ipfxfm!lxbmjufju!hfmvlljh!tpnt! ppl!tbnfohbbu!nfu!hpfef! wfslppqdjkgfst/! PLEBS • Plebs verschijnt 2 maal Xbu!nfu!ef!mjufsbjsf!qpmfnjfl! per jaar jo!Wmbboefsfo@ • Abonnement: Ef!mjufsbjsf!qpmfnjfl!jt!ifmbbt! België: ` 10,00; {p!hpfe!bmt!vjuhftupswfo-!ipfxfm! buiten België: ` 16 HOEVEEL NUMMERS VAN PLEBS • www.plebs.be xf!nfslfo!ebu!fs!pomjof!updi! ZAL JE ONTVANGEN INDIEN JE EEN oph!xbu!hfljccfme!xpseu/!Eju! JAARABONNEMENT WINT? iffgu!obuvvsmjkl!wppsbm!uf!nblfo! nfu!ifu!gfju!ebu!ifefoebbhtf! MAIL HET JUISTE ANTWOORD Luc Rigole wint het jaarujketdisjgufo!ojfu!nffs! NAAR REDACTIE@ abonnement op het literaire qsphsbnnbujtdi-!nbbs!ffsefs! CREATIEFSCHRIJVEN.BE EN tijdschrift Deus ex machina, bouipmphjtdi!wbo!bbse!{jko/! MAAK KANS OP EEN GRATIS dat we verlootten in het vorige nummer. Wfshfmjkl!ifu!nfu!ufoefotfo!jo! JAARABONNEMENT. ef!qpmjujflf!xfsfme;!ef!hspuf! ufhfotufmmjohfo!{jko!xfhhfwmblu/! Ifu!jt!tpnt!lpgß!fejl!ljklfo! fo!{pflfo!obbs!njojfnf! wfstdijmmfo/!Cpwfoejfo!ifccfo!
17!
18!
19!
WIN EEN JAARABONNEMENT
W
42
Jouw eigen boek publiceren wij al vanaf 6,46 â&#x201A;Ź per exemplaar! Romans, spannende verhalen, recepten, reisverslagen, dagboeken, heemkundige optekeningen, stripverhalen, kortverhalen, eindwerken, gedichten, biografieĂŤnâ&#x20AC;Ś Wwaow.com giet elk verhaal in een professioneel ingebonden boek. Indien je wilt, kun je het werk ook te koop aanbieden op Wwaow.com. Vanaf dat moment is je boek wereldwijd bestelbaar.
Een marktconforme prijs berekenen we op basis van: t IFU BBOUBM CMBE[JKEFO t IFU GPSNBBU t JO LMFVS PG [XBSU XJU t JO QBQFSCBDL PG IBSEDPWFS
m o c . w o a
w W
%F SPZBMUZ T CFQBBM KF [FMG
mat r o f n i e l l voor a m o c . w wao
Su
ww.w w r a a n rf snel
ie.
43 [ b h
f oeb
AGENDA Xf!tfswfsfo!kf!ffo!cfqfsluf!tfmfdujf!wbo!joufsfttbouf!mjufsbjsf! fwfofnfoufo-!dvstvttfo!fo!xfetusjkefo/!Pq!xxx/dsfbujfgtdisjkwfo/cf! wjoe!kf!ffo!bduvffm!fo!vjuhfcsfje!pwfs{jdiu/!
EVENEMENT
CURSUS
CURSUS
CURSUS
Wat: startfeest Literaire Lente Data: 03/04 – 19u Plaats: Gent, Vooruit Info: [t] 09 267 28 20 [w] www.vooruit.be
Docent: Daniel Billiet Data: 20-27/4 – 04-18/5 – 19.30u-22u Plaats: Bibliotheek Zulte Prijs: ` 10
Wat: Voor leden van schrijfgroepen. Docent: Erik Vanhee, Daniel Billiet en Kolet Janssen Data: 25/04 – 09.30u-17u Plaats: Brussel, Literair Salon van de Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek Organisatie: Creatief Schrijven Prijs: ` 45 Info: [t] 03 229 09 90 [w]: www.creatiefschrijven.be
Docent: Maartje Luif Data: vanaf 09/05 – 14u-16.30u Plaats: Antwerpen, SchrijversAcademie Organisatie: SchrijversAcademie Prijs: ` 95 Info: [t] 0497 91 71 70 [w]: www.schrijversacademie.be
EVENEMENT
Docent: Sonja Focketyn Data: 18-23/05 – 10.30u-17u Plaats: Hoepertingen, Kasteel Mariagaarde Organisatie: Creatief Schrijven Prijs: ` 495 Info: [t] 03 229 09 90 [w]: www.creatiefschrijven.be
Zogezegd in Gent 2009
EVENEMENT
BruSlam
Wat: Free Podium Slam Poëzie Data: 11/04 – 19.30u Plaats: Brussel, Café Monk [e] bruslam@gmail.com
WEDSTRIJD
Literaire Prijzen stad St-Truiden Wat: genres: poëzie, kortverhalen, kinderen jeugdliteratuur, scenario Prijs: ` 500 Deadline: 15/04 Organisatie: stad Sint-Truiden i.s.m. de bibliotheek Info: [t] 011 70 17 12 [w]: www.sint-truiden.be
CURSUS
Poëzie voor beginners Docent: Lies Van Gasse Data:18-19/04– 10u-17u Plaats: Gent Organisatie: Wisper Gent Info: [t] 09 229 21 72 [w]: www.wisper.be
EVENEMENT
Presentatie Het Liegend Konijn Wat: met Erwin Mortier en David Van Reybrouck Data: 19/04 – 17u-18.30u Plaats: Oostende, De Droge Coo Organisatie: vzw Vrijstaat O. i.s.m. boekhandel Corman Prijs: ` 4 Info: [t] 059 26 51 57
Poëzie (s)maken
EVENEMENT
Internationaal vertelfestival Alden Biesen Wat: Vertellers in hun moedertaal. Workshops en masterclasses. Data: 20-28/4 Plaats: Bilsen, Kasteel van Alden Biesen Organisatie: [w]: http://www.alden-biesen.be/
CURSUS
Basiscursus Schrijven Docent: Anne Wijckmans Data: vanaf 20/04– 19u-22u Plaats: Bibliotheek Dilbeek Organisatie: Arch’educ Prijs: ` 30 Info: [t] 02 454 54 01 [w]: www.archeduc.be
CURSUS
Autobiografisch – Uit het leven geschreven! Docent: Tine Mortier Data: vanaf 21/04 19.30u-22.30u Plaats: Gent Organisatie: Wisper Gent Info: [t] 09 229 21 72 [w]: www.wisper.be
CURSUS
Vlaamse filmpjes schrijven Docent: Reine De Pelseneer Data: vanaf 23/04 – 19u-21.30u Plaats: Leuven Organisatie: Wisper Leuven Info:[t] 016 25 16 21 [w]: www.wisper.be
Schrijfgroependag
De Standaard leesclub live #5 Wat: Jan Van Loy ontmoet zijn lezers Data: 28/04 – 20u Organisatie: Het beschrijf, De Standaard [w]: www.beschrijf.be
CURSUS
Initiatie Poëzie – Woorden wikken en wegen Docent: Jasoro Van Grembergen Data: vanaf 28/04– 19.30u-22u Plaats: Brugge, Vormingplushuis Organisatie: Vormingplus Brugge Info: [t] 050 33 01 12 [w]: www.vormingplus.be/brugge
WEDSTRIJD
Poëziewedstrijden Merendree Prijs: ` 500-750, boekenbon Deadline: 30/04 Organisatie: vzw Basiel de Craene Info: [t] 09 371 68 74 [w]: www.poeziemerendree.be
CURSUS
Maleizen schrijft! Wat: Kortverhaal schrijven Docent: Daniel Billiet Data: 02/05 – 9.30u-13u Plaats: Overijse Organisatie: CC Den Blank Prijs: gratis Info:[t] 02 687 59 59
Columns schrijven
CURSUS
Schrijversverblijf
WEDSTRIJD
Soetendaellepoëziewedstrijd 2009 Wat: voor kinderen en jongeren Prijs: boekenpakketten Deadline: 15/06 Organisatie: Jeugd en Poëzie Info: [t] 052 57 01 70 [w]: www.jeugdenpoezie.be