boeken
Het verhaal van een huwelijk Geir Gulliksen Het verhaal van een huwelijk is de eerste roman die in het Nederlands is vertaald van de Noorse schrijver Geir Gulliksen (1963). Hoofdpersoon Jon doet verslag van de werdegang van zijn huwelijk. Twintig jaar hebben hij en zijn gade een voorbeeldig leven geleid. De grote liefde van het leven. Een speciale harmonische band voor de eeuwigheid. Hoe is het mogelijk dat daar de klad in is gekomen? Jon, wellicht zelf iets wijzer geworden, probeert de situatie vanuit haar perspectief te bekijken. Ergens toch tevergeefs. En dat maakt deze roman zo sterk, zo intens menselijk. Het is een onderzoek naar mogelijkheidsvoorwaarden. Een analyse van wat eens was. Zo helder als maar enigszins mogelijk. En dus versluierend. Ook door de originele vorm die Gulliksen heeft gekozen. Hoe spijtig ook, een ander is nooit helemaal te doorgronden. Er zullen altijd vragen zijn. Sterker nog: de vragen zullen zich alleen maar ophopen. Aannames op aannames. Een ontelbaar aantal scenario’s. En weet zijn vrouw zelf eigenlijk wel wat de ware redenen zijn voor de breuk, kan zij zichzelf tot op de bodem doorgronden? Zelfs daar zit een element in van vergeefsheid. Het is zoals het is, een voldongen feit. De mens die geleid wordt door niet helemaal te duiden krachten. 102 UIT MAGAZINE
Liefde, als dat het is Marijke Schermer Toneel- en prozaschrijver Marijke Schermer (1975) zit in haar romans ongekend dicht op de huid van haar protagonisten. De haarscherpe dialogen, zonder onnodige toevoegingen als ‘zegt zij’ of ‘sprak hij’, zorgen ervoor dat je gedwongen wordt om de personages heel levendig voor je geestesoog te zien figureren, als ware het een toneelvoorstelling. Niets menselijks is hen vreemd. De krachtige vorm van het werk van Schermer versterkt de invoelbaarheid. Haar dit jaar verschenen roman Liefde, als dat het is, een titel die werkelijk in elk opzicht de lading dekt, stelt vragen, noodt tot zelfreflectie. Sev en David zijn bedpartners. Een relatie willen ze niet. Zij is daar nooit goed in geweest en hij is, voor hem, ietwat onverwacht verlaten door Terri na een, naar zijn idee, gelukkig huwelijk van vijfentwintig jaar. Hoe moet het verder met de kinderen? En dan is er ook nog Terri’s nieuwe vriend Lucas, een pure pragmaticus in de liefde, de katalysator. Schermer onderzoekt het nieuwe samenzijn. Kun je jezelf losrukken uit een aangegaan verband zonder alles te slopen? Liefde als constructie, als medicijn, puberromantiek, vriendschap, lust, berusting, tevredenheid, verstikking. Een verhaal, in alle moderne facetten, over een eeuwig onderwerp. Liefde, als dat het is, is een fijn meanderend boek. In feite is het niet heel erg van belang dat gelijk duidelijk is wie er aan het woord
is. Het onderwerp is immers gemeengoed. Met het subtiele gebruik van een enkele bijzin weet Schermer een scène net te verschuiven of soms de betekenis helemaal te kantelen. Dat past bij de inherente stroperigheid van de intermenselijke relaties. Terri breekt los uit de sleur, maar in de loop van de tijd zoekt ze bij Lucas eigenlijk iets soortgelijks als waarvan ze afscheid heeft genomen. David noemt het vertrek van Terri een natuurramp, kan het niet verkroppen, zoals Sev zich nooit aan een gezin heeft kunnen overgeven. Hij is haar ideale onderzoeksobject. Sev is schrijfster, voor de eerste ontmoeting met David stelt ze als het ware een instructiemail op, een kaart van haar woning, hoe hij zijn weg kan vinden naar haar verduisterde slaapkamer en het bed waarin ze op hem wacht. Een van de mooiste zinnen uit Liefde, als dat het is, is overigens: ‘Vrij met mij zoals je schrijft.’ De ware kracht van het woord. Deze roman herbergt mooie oneliners, die fijn achteloos worden rondgestrooid, bijvoorbeeld: Het leven is een spel, alle relaties zijn proefopstellingen.
