Familie Shhadeh

HOLLANDSE STILTE is zeer aangenaam

Het Syrische gezin Shhadeh laat de verschrikkingen van de oorlog achter zich. Hun woning in Aleppo werd door een raket aan puin geschoten. Dochter Jana (3) kwam daarbij om. In Bergambacht proberen ze hun leven weer op de rails te krijgen. Dat lukt steeds beter.

Het ‘voorwerk’ werd verricht door de zoons Abdul en Moustafa. Zij ontvluchtten in 2014 de strijd, omdat Abdul werd opgeroepen om in het Syrische leger te dienen. Dat was toch wel het laatste waarvoor hij zich zou willen inzetten. Abdul was negentien jaar oud en Moustafa veertien jaar toen ze weg glipten. De jongste van de twee herinnert zich hun barre tocht te voet, per boot en per bus via Turkije, Griekenland, Macedonië, Kroatië, Hongarije, Oostenrijk en Duitsland, voordat ze weer contact kregen met een eerder gevluchte oom. Een hachelijk avontuur met stugge autoriteiten, alerte grensbewaking en onbetrouwbare tussenpersonen. Niets was zeker.

De boot waarmee ze naar Griekenland uitweken, zonk al op enkele honderden meters van de Turkse kust. “Gelukkig konden we goed zwemmen. We komen uit een sportief gezin”, zegt Moustafa. “Met een rubberboot hebben we daarna een tweede poging gewaagd en die lukte wel.” Het was het begin van maanden omzwervingen door Europa. De oom had hen aangeraden om naar Nederland te gaan, omdat daar de opvang en vooruitzichten op een verblijfsvergunning het best waren. Toen rekenden beide broers nog niet op een lang verblijf in de asielzoekerscentra van Almelo en Hengelo, waar Moustafa de eerste prijs pakte in een tafeltennistoernooi. Ze verhuisden naar Lekkerkerk en kregen onderdak in een voormalig gebouw van de K5. “Daar waren ook andere jongeren gehuisvest. Dat samenleven ging over het algemeen goed, maar een jongen was behoorlijk gestrest. Hij was agressief. Dat was best heftig”, zegt Moustafa.

Gezinshereniging Daarom waren ze blij dat gezinshereniging met hun ouders en jongste broer Anas mogelijk was. Als minderjarige kon Moustafa dat traject met steun van Vluchtelingenwerk in gang zetten. In februari 2018 kwam het gezin na jaren van onzekerheid bijeen. Een hartelijk weerzien, dat uiteraard werd overschaduwd door de dood van Jana. Vader Mohammad Nezar bezat een appartement en een sportzaak in Aleppo. “Aleppo werd dagelijks met bommen en raketten bestookt. Een raket sloeg bij ons in.

‘DANKZIJ GOD ZIJN WE HIER TERECHT GEKOMEN’

Het appartement werd voor de helft vernietigd. Dat ging gepaard met een krachtige explosie. Abdul vloog door de luchtdruk letterlijk door het huis. Mijn vrouw raakte in shock en werd naar het ziekenhuis vervoerd, waar ze drie dagen in een soort coma lag. Jana stond op het balkon, dat door de klap volledig was weggeslagen. Er was niets meer over. Met een buurman ben ik het huis uit gerend om beneden te zoeken. Ze lag onder het puin en had het niet overleefd”, zegt hij met vochtige ogen. Het klinkt haast berustend uit zijn mond. “Het is verschrikkelijk wat er is gebeurd, maar andere families zijn er veel erger aan toe. Hele gezinnen zijn door de bombardementen weggevaagd. Iedereen heeft veel verdriet en hoopt dat een plek te kunnen geven. Dat geldt ook voor ons. Uit ons hart gaat ze natuurlijk nooit.”

Rust Mohammad Nezar en echtgenote Sinaa Kjij hebben inmiddels rust gevonden in het vredige plattelandsdorp. Ze hoeven niet meer angstig

de lucht af te turen naar vijandelijke straaljagers of helikopters met vatbommen of gifgas. De Hollandse stilte is zeer aangenaam. Ze spreken over lieve, behulpzame buren en vriendelijke dorpsbewoners. “Dankzij God zijn we hier terecht gekomen. In mijn sportwinkel in Aleppo hingen camera’s. Ik zie God als een grote camera, die ons in de gaten houdt en voor meer ellende behoedt.”

Werken bij de kaasboerderij Hun zoons integreren snel. Moustafa werkte bij kaasboerderij Schep in Berkenwoude en was pizzakoerier in Schoonhoven. Abdul heeft een baan als pakketbezorger. Moustafa en Anas volgen opleidingen op het mbo en kunnen straks aan de slag in de handel en de informatietechnologie. De taal is voor de ouders nog de grootste hindernis, maar de intensieve lessen bij de taalcoach verlopen naar wens. Inburgeren, meedoen met de Nederlandse samenleving is hun doel. “Leven in vrijheid is een groot goed”, weet Mohammad Nezar. “Dat gevoel hadden we voor het uitbreken van de burgeroorlog ook. In enkele jaren is ons vredige bestaan totaal veranderd.”

Optie Uiteraard missen ze hun in Turkije wonende dochter Madeha (24). Ze heeft daar samen met haar man en twee dochters een zwaar leven. Mohammad Nezar hoopt dan ook dat zij naar Nederland kan komen, maar tot op heden lukt dit vanwege de Nederlandse wetgeving nog niet. Ook missen ze andere familieleden die nog in Syrië zijn, maar terugkeren is geen optie.

Mohammad Nezar Shhadeh zucht: “Ik moet daar dan helemaal opnieuw beginnen. Ik heb niks meer. Al m’n bezittingen zijn verdwenen door het bombardement. Ons huis ligt in puin. Als we naar Aleppo terugkeren, zien we niet dat mijn zoons trouwen en hier een gezin stichten. Dat willen we ook graag in hun nabijheid meemaken. Die keuze is soms hartverscheurend.” ▪