9 SEP 2019 DAGKRANT #HTF19
Wat maakt Evgenia Brendes en Michael Vergauwen zo goed?
Les Mybalés over tweelingen
Kunstinstellingen: meer of minder?
Met een onbekende naar het festival: TheaterTinder, pt. I
Powertalks: boost je podiumidee
© Vic toria no
Yves Degryse: is het origineel beter dan de kopie?
Mo ren o
© Tim Wouters
www.theaterfestival.be
© Koen Broos
True Copy BERLIN
9 sep 2019 1
‘Why are we so attached to the truth?’ In her State of the Youth speech, Luanda Casella noted that 'We live surrounded by a fog of comments and comments on comments, of criticism and criticism on criticisms' in which there’s nothing original. Merely copies, variations, and versions of something that’s supposedly original (whatever that means). Perhaps no other performance at Het TheaterFestival delves into these problems as effectively as True Copy by BERLIN, in which the audience is forced to ask if we really value originality and authenticity as much as we think we do. Liam Rees
2 9 sep 2019 True Copy tells the story of master art forger Geert Jan Jansen, which almost defies belief. The Dutchman created prodigious reproductions of 15 vastly different painters with such skill that many experts couldn’t tell the difference and he was only foiled because of a simple yet crucial spelling mistake rather than any slip-up in his technique. The story fascinated Yves Degryse and Bart Baele, who form BERLIN, and they made True Copy as part of their new cycle of work: Horror Vacui [the fear of emptiness]. In conversation with Degryse, he says: ‘We started the project because it all starts from the basic idea: why are we so attached to the truth? Imagine you’re standing in a museum watching a painting which touches you and imagine then that a person whispers 'It’s not the real one but a perfect copy by Geert Jan Jansen.' Then the question is: why is everything devalued? On every level, emotional, financial, it never gets better when you hear it’s not the real one. Why?’
The Golden Age of Docudrama As a company, BERLIN is characteristically tricksy, frequently blurring the lines between truth and fiction, often working with local casts, using their stories and playing mindgames with the audience. True Copy is no exception, in fact Jansen appeared in an earlier BERLIN show Perhaps all the Dragons but after two years of research and interviews he finally has his own show. When asked about their creative process with documentary subjects, Degryse is keen to point out that the interviewees are an integral part of the process as they “are our voices, they are the text of the performance so it’s much better to create an environment where they can talk as they want to and explain what they want to explain.” With the rise of identity politics in theatre and people questioning whose story they are allowed to tell it seems that the documentary format may be the ideal tool to navigate such questions. At once it manages to ground the performance in something undeniably real whilst also making us aware of how that reality and how authenticity can be manipulated. However this is taken to another extreme in True Copy in which we observe the skill involved in forging a Picasso, mediated by livestreams, cameras and eventually auctioned off to an audience member. We know it’s not original but does that really matter?
But is it art? ‘Geert Jan Jansen is a master in what he did’, says Degryse. ‘He was able to copy 15 masters which is already a masterpiece. [yet] He himself distinguishes very clearly what he did as an art forger, for him that is not art. It is not kunst but a kunstje, which in English is like a trick you can do very well.’
True Copy BERLIN
Is it possible that the show itself is a kind of kunstje? After all it takes an original story, reproduces it and revels in playing tricks with the audience’s preconceptions of what is real and what we value. Degryse is careful to give away too many details or concrete answers but affirms ‘the tricks in the performance are only made to tell the story, it’s actually to stay very close to the content.’ Indeed the form and the content are symbiotic here, leading to audience reactions that vary from some indifferent to the apparent emptiness and others proclaiming it as genius - a bit like modern art that reveals more about the watcher than the art itself.
“Good artists copy. Great artists steal” - Picasso Jansen’s exploits caused a similar problem in the art world, resulting in an estimate that approximately 20% of all art in galleries are actually forgeries. Regardless of what you may think of his work, it exposes the internal crisis of modern consumer capitalist society. We’re bombarded with near-identical adverts that encourage us to be original individuals by buying into and copying their brands. On the internet, everything can be infinitely copied, pasted, reused and remixed. Originality has never been less important and Jansen is certainly on to something when he says ‘At the end they always want a performance.’ Theatre isn’t theatre without some suspension of disbelief, in fact it may well be the fakest art form that there is.
© Koen Broos
Towards an untrue theatre True Copy shows that we don’t always need theatre to be original or totally true. Now the question is what comes next? In her State of the Union speech Sarah Moeremans provided us with a radical potential answer: “I am looking for more untrue theatre, a theatre that appeals to my ability to contrast, connect, associate and read characters that are in an uncommon context. I believe — and that is a paradox, I know — in an unbelievable theatre, a theatre where untrue tracks of thought are walked on, which inspires me to engage in ideas that I didn’t know existed, thereby stretching my reality and the unimaginable becomes conceivable.” Maybe then we’ll find something truly original.
© Koen Broos
9 sep 2019 3
T rue Copy BERLIN / PowerTalks III
De beklimming is moeilijk, de sherpa ervaren Wie kan jou diepgaande feedback geven tijdens een maakproces? Hoe zorg je ervoor dat jouw ideeën gehoor vinden bij grote theaterhuizen? Als jonge maker is het niet altijd gemakkelijk om de steile en rotsachtige bergen van het theaterlandschap te beklimmen. De PowerTalks komen tegemoet aan die behoefte. Simon J. Bellens Vandaag, maandag 9 september, gaan in de Minardschouwburg de PowerTalks van start, een concept van het TheaterFestival en Mestizo Arts Platform dat vijf startende makers met vijf verschillende coaches in contact brengt. De vijf coaches (Cecilia Kuska, Maryam K. Hedayat, Matthias Velle, Alesandra Seutin en Selm Wenselaers) zijn professionele podiumkunstenaars of werken achter de schermen. Ze treden op als sparringpartners en bieden de jonge makers (Alessandra Ferreri, Anton Lambert & Kaori Ishiguro, Liesbet Hermans, Nina Muñoz en Atiyeh Manavipour) vijf avonden lang een klankbord. De coaching werkt volgens een ‘carrouselsysteem’, elke avond schuift een jonge maker door naar de volgende coach. Dramaturg en curator Selm Wenselaers, een van de coaches, wil vanuit een productie-achtergrond vooral focussen op hoe je in België en Nederland draagvlak voor je ideeën kan creëren. ‘De deuren van de theaterhuizen staan niet altijd wagenwijd open. Ik wil als een soort sherpa voorgaan op die soms moeilijke beklimming.’ Als provisoire tip geeft Wenselaers alvast mee dat je niet te terughoudend moet zijn in het zoeken van contacten, zeker als iemand niet meteen terugmailt. ‘Ga koffie drinken, praat met zoveel mogelijk mensen. Mensen zijn bereikbaarder dan je denkt.’ De 33-jarige Atiyeh Manavipour werkt momenteel aan haar eerste performance en neemt als jonge maker deel aan de PowerTalks. ‘Spannend’, zegt ze, ‘ik weet nog niet goed wat te verwachten.’ Haar performance gaat over haar jeugd in Iran, waar ze als negenjarige een hoofddoek moest dragen. ‘Op mijn veertien besloot ik dat niet meer te doen. Binnenshuis accepteerde iedereen na een tijdje die beslissing, maar in de publieke ruimte bleef het verboden om ongesluierd te verschijnen.’ Deze persoonlijke ervaring wordt het vertrekpunt van een voorstelling over vrijheid, waarvoor ze — afgestudeerd in Keramiek & Glaskunst aan Sint-Lucas — gebruik wil maken van klei. Atiyeh: ‘Ik zoek dus vooral coaching over het performatieve aspect, advies over hoe ik kan bewegen op het podium.’ Daarnaast laat ze zich inspireren door de poëzie van de Iraanse dichter Forough Farrokhzad, die ook in Let Us Believe in the Beginning of the Cold Season van theatermaker Sachli Gholamalizad een grote rol speelde. Maryam K. Hedayat werkte als visueel kunstenaar mee aan die voorstelling en is eveneens een van de coaches op de PowerTalks. Een gelukkig toeval voor Atiyah: ‘Ik heb haar nog nooit gesproken en kijk er erg naar uit om haar te ontmoeten.’ De PowerTalks werden in 2017 in het leven geroepen door recensent Evelyne Coussens en theatermaker Giovanni Baudonck om beginnende kunstenaars ‘inspirerende verdieping’ en één-op-één coaching aan te bieden. Nu zijn we aan de derde editie toe.
4 9 sep 2019
À Travers l'autre Les Mybalés
‘Vroeger dachten we: dan bestaat Les Myb Eeneiige tweelingen zouden voor 99,9 procent hetzelfde DNA hebben, zijn vaker linkshandig en kunnen zelfs hun eigen taal ontwikkelen. Wat is er van aan en wat niet? We vragen het aan de eeneiige tweelingzussen Doris en Nathalie Bokongo Nkumu van dansgezelschap Les Mybalés (Lingala voor twee), die vanavond hun unieke dansvoorstelling A travers l’autre tonen in de Gentse Vooruit. Sanne Stassijns Wanneer je de zussen ziet, zie je onmiddellijk dat ze een tweeling zijn: buiten dat de ene een neusring heeft en de andere niet, lijken ze héél hard op elkaar. Ze dragen vaak zelfs dezelfde soort kleren. Bewust of eerder toevallig? Doris: ‘Als kind werden we altijd door onze ouders op dezelfde manier gekleed, maar nu is het anders. We dragen nog vaak dezelfde dingen of dingen die erg goed bij elkaar passen, maar het is wel bewust. ‘s Ochtends durven we echt aan elkaar vragen “wat ga jij aandoen?” om dan onze outfits op elkaar af te stemmen. Niet omdat we het belangrijk vinden om er hetzelfde uit te zien, wel omdat het voor buitenstaanders mooier is om naar te kijken. Dat het klopt.’
Gecast als tweeling ‘We zijn op hetzelfde moment geboren, maar dat hoeft niet noodzakelijk te betekenen dat we hetzelfde moeten zijn. We vinden het belangrijk dat we ons eigen karakter hebben’, aldus Doris. Nathalie ziet wel enkele verschillen: ‘Ik vind van mezelf dat ik lief en sociaal ben. Ik sta altijd klaar om mensen te helpen of naar hen te luisteren en ben heel nieuwsgierig. Ik wil zoveel mogelijk ontdekken.’ ‘Ik stel dan weer alles meer in vraag, ook mezelf, en ben vaak niet zo zelfverzekerd’, vult Doris aan. In hun danscarrière worden ze dan ook vaak gecast als tweeling. Tot nu toe dansten ze bijna altijd samen in dezelfde projecten: bij dansgezelschap Lézart Urbains in Brussel, in de productie Malcolm X van KVS en in De Living bij NTGent. Het is pas recent dat ze ook aparte dansopdrachten doen. Doris: ‘Het is nu inderdaad bijna een jaar geleden dat ik tijdens een casting gekozen werd voor een voorstelling en Nathalie niet. En dat was even pijnlijk. Ik vond het erg moeilijk om haar dat te vertellen. Bovendien zeiden we altijd: “Als ze ons splitsen, dan bestaat Les Mybalés niet meer.” Maar nu bekijken we het anders. Dat we elk kunnen meedoen aan andere projecten, geeft ons de kans om te groeien en bij te leren. Nadien staan we sterker als team. Het geeft een nieuwe energie tussen ons en dat is goed. Maar het heeft even geduurd om dat zo te zien.’
Mythes of echt? Als we online zoeken naar feiten en mythes rond tweelingen, vinden we heel wat. Wat je vaak hoort, is dat tweelingen een soort telepathische
9 sep 2019 5
À Travers l'autre Les Mybalés
als ze ons splitsen, alés niet meer’ band zouden hebben. Dat ze haast elkaars gedachten/gevoelens kunnen lezen, ook al zijn ze fysiek niet bij elkaar. Feit of fictie? Nathalie: ‘Het klopt inderdaad dat ik erg goed kan aanvoelen wanneer Doris zich niet goed voelt, en omgekeerd. Als Doris zich als kind ziek voelde, voelde ik me vaak ook niet goed. Niet fysiek maar emotioneel.’ Doris: ‘En nu nog kan ik zelfs via de telefoon horen of voelen dat Nathalie zich niet goed voelt.’
'Vaak durven mensen ons niet aanspreken omdat ze schrik hebben om onze connectie te verbreken' Wat nog een ware mythe zou zijn, is dat tweelingen als peuter hun eigen taal kunnen ontwikkelen. Doris: ‘Toen we ongeveer vijf jaar waren, hebben we inderdaad een soort eigen taal ontwikkeld, die we nu nog steeds gebruiken, heel maf eigenlijk. Het is iets wat je als buitenstaander niet kan verstaan. En dus is het handig om te gebruiken wanneer we niet willen dat de anderen ons begrijpen. Het is een soort code tussen ons, en we gebruiken het nog steeds erg vaak. We zouden niet zonder kunnen.’ (lacht) Ook over het fysieke aspect valt veel te lezen. Zo zouden tweelingen veel vaker linkshandig zijn en wordt een vierde geboren als een soort fysiek spiegelbeeld van elkaar. Nathalie: ‘Dat eerste klopt helemaal niet bij ons, want we zijn beide rechtshandig.’ Doris: ‘Het fysieke spiegelbeeld klopt gedeeltelijk: ik heb bijvoorbeeld een moedervlek en Nathalie heeft die niet op de tegenovergestelde plaats. Maar wat wel erg vreemd is, is dat wanneer ik in het gezicht een puistje krijg, Doris nadien op exact de tegenovergestelde plaats er ook ééntje krijgt!’ (lacht)
Samen of apart? Het opmerkelijkste is dat tweelingen vaak hetzelfde leven leiden, ook al worden ze op een gegeven moment gescheiden van elkaar. De zussen leiden al gedeeltelijk hetzelfde soort leven, want ze zijn allebei danseres bij vaak dezelfde gezelschappen. Maar waarin verschilt hun levenspad? Nathalie: ‘We hebben nooit echt de neiging gehad om volledig ons eigen leven te leiden, maar recent hebben we wel beslist om naast onze gezamenlijke dansprojecten wat meer onze eigen weg te gaan. We wonen samen en hebben dezelfde vriendenkring, dus je duikt automatisch altijd met twee op. Maar toen Doris onlangs in het buitenland zat en ik alleen naar een dansevenement ging, kreeg ik van iemand de reactie dat ze het wel eens leuk vond om met mij alleen te kunnen praten. Vaak durven mensen ons niet aanspreken omdat ze schrik hebben om onze connectie te verbreken of zo. Maar aangezien we ooit wel ook willen trouwen en kinderen hebben, is de tijd aangebroken om wat meer ons eigen ding te doen, apart van elkaar.’De connectie is er dus en zelfs heel intens. Vanavond brengen ze die naar het podium in A travers l’autre, gesymboliseerd door een groot touw dat tussen beiden hangt. ‘Het handige is dat we die connectie niet hoeven spelen, ze is er gewoon. Maar aangezien het stuk ook over onze connectie gaat, gaan we elkaar net veel aankijken en aanraken’, aldus Doris. Voice-overs worden gebracht door iemand die hun moeder speelt. Spelend met metaforen tracht zij onder woorden te brengen wat het is om zwanger te zijn van een tweeling. Als maan en zon kondigt ze de komst van de zussen in de wereld aan. Same same, but different.
Iedereen Kunstinstelling? Vanmiddag vond in Vooruit een debat plaats over de Vlaamse Kunstinstellingen, een thema waarover het voorbije seizoen duchtig werd gedebatteerd. Maar waarover gaat de discussie nu precies? Emmanuel van der Beek
Het debat over de Vlaamse Kunstinstellingen laaide op toen Toneelhuis, NTGent en KVS eind maart hun ambitie uitspraken om te promoveren tot Kunstinstelling. Op die manier zouden de stadstheaters van Antwerpen, Gent en Brussel hun werking duurzamer kunnen uitbouwen. Vlaanderen telt momenteel zeven Kunstinstellingen (vroeger Instellingen van de Vlaamse Gemeenschap), waaronder deSingel en Vooruit – beide een thuis voor het TheaterFestival. Kunstinstellingen hebben een rechtstreekse structurele band met de Vlaamse Gemeenschap. Zij zijn een soort landmarks die door hun nationale en internationale uitstraling het culturele landschap vormgeven.
‘Afzonderingspolitiek’ Tot die landmarks willen ook de stadstheaters behoren, in de eerste plaats omdat het producerende theater niet vertegenwoordigd is in de lijst van Vlaamse Kunstinstellingen. Bovendien zijn de evaluatie en dus ook de toekenning van de subsidies, aldus de stadstheaters, ‘niet op maat van de stadstheaters gesneden’. Nu krijgen de stadstheaters structurele Vlaamse subsidies uit de pot van het Kunstendecreet, naast subsidies van de stad. Maar dat systeem is te onzeker om een duurzame werking op te bouwen, vindt Michaël De Cock (KVS). ‘Internationale projecten voor een lange periode uittekenen is moeilijk als je om de vijf jaar in vraag gesteld wordt.’ Waarom dan niet meteen het statuut van de stadstheaters veranderen? Vooreerst leeft de vrees dat de grote spelers nog groter zullen worden en zo de kleintjes zullen opslokken. Tom Bonte, directeur van de Beursschouwburg, schreef in een opinie in De Standaard dat de stadstheaters met hun ‘afzonderingspolitiek’ de middelen ‘voor zichzelf reserveren’, ten koste van de kleinere organisaties. Voor het hele veld Volgens voorstanders van het systeem van Kunstinstellingen werkt het net omgekeerd. Door de stadstheaters, die de facto toch zeker zijn van hun subsidie, weg te halen uit de structurele pot, komt ruimte vrij voor andere
spelers. De Cock: ‘Haal de stadstheaters uit die pot, zet ze bij de Kunstinstellingen en spreek af hoe die zich moeten verhouden tot het veld. Vervolgens hou je de middelen intact voor de structurele ondersteuning van alle andere organisaties.’ Jerry Aerts (deSingel) betwijfelt of dat realistisch is. Het budget is hoe dan ook beperkt, hoe je de subsidies ook vormgeeft. Hoewel hij geen voorstander is van een uitbreiding ervan met de stadstheaters, verdedigt hij wel het systeem, dat uiteindelijk het hele veld ten goede komt. ‘Wij werken samen met zowel grote internationale als kleine artiesten. En via initiatieven zoals d e t h e a t e r m a k e r maken we projecten met jonge makers mogelijk. Zo ontstaat een natuurlijk evenwicht tussen grote en kleine spelers.’ Dat het statuut van Kunstinstelling ook voordelen heeft voor kleinere organisaties, vindt ook Klaartje Heiremans, zakelijk directeur van Toneelhuis. ‘We hebben niet alleen een verantwoordelijkheid naar ons eigen organisatie, maar ook naar het veld. Met deze démarche willen we ook verantwoordelijkheid nemen naar onze collega’s.’
r e t a e Th Tinder
6 9 sep 2019
Ik heb de oprechte overtuiging dat er meer mensen van theater kunnen genieten buiten mijn kring van vrienden of familie. Hen heb ik al weten te overtuigen door hen mee te nemen naar voorstellingen. Voor het TheaterFestival heb ik mezelf een missie opgelegd: een onbekend iemand vinden die zelden tot nooit naar het theater gaat, maar er wel voor open staat. Lotte Lola Vermeer
TheaterTinder
Na dagenlang opgesloten te zitten op de redactie van de dagkrant en in de zalen met voorstellingen waar we over schrijven, vond ik het eens tijd om de straat op te gaan en iemand uit te nodigen in het bastion dat het TheaterFestival misschien voor velen is. Ik wist niet goed naar welk profiel ik zocht. De eerste man die ik aansprak bleek groot muziekliefhebber te zijn en regelmatig naar concerten te gaan. Pas later zag ik zijn schoenen: donkerrode dr. Martens. Ik had daar zijn culturele affiniteit aan kunnen aflezen. Er volgden veel afwijzingen. Een dame bij de bushalte was bezet, een jongeman kon geen oppas regelen, de bellenblazer voor NTGent sprak geen Nederlands, iemand had geen ruimte in zijn hoofd. Misschien vonden ze mijn vraag om diezelfde avond nog samen naar het theater te gaan een beetje onverwacht en daarom een beetje vreemd. In de Veldstraat trof ik een jonge vrouw die afgelopen februari nog naar Oorlog en Terpentijn van Needcompany was gegaan. Zij betreurde dat de jeugd (waar ik haar zelf ook onder schaarde) niet meer naar het theater ging. Toen werd ik zelf aangesproken door Aresh. Voor de TheaterFestival-radio maakte ik ook een reportage, dus de koptelefoon en microfoon waren voor hem een reden om te vragen wat ik wou weten. Aresh kende theater alleen via school. De laatste voorstelling die hij had gezien, was in het zesde leerjaar en wel: Dolfje Weerwolfje de Musical. Ik vroeg hem of hij nog wel eens naar het theater zou willen gaan. De Notenkraker in Sint Petersburg leek hem wel wat. Ik zei dat mij dat ook wel wat leek, maar dat ik hem misschien wel iets anders kon aanbieden: vanavond samen met mij een voorstelling gaan bekijken op het TheaterFestival. Hij had geen zin in oud theater. Ik beloofde hem modern theater. Het feit dat het hem niks kostte, trok hem over de streep. Hij vroeg tot hoe laat het zou duren en of het geschikt was voor een 13-jarige. Ik zei dat ‘ie om 22u buiten zou staan, maar dat de inhoud van de voorstelling een verrassing moest blijven. Aresh kende de Vooruit niet, maar op Google Maps had hij het opgezocht. Het was niet ver en hij zou het vinden. We
wisselden geen nummers uit. Blind vertrouwen had ik dat hij, zoals afgesproken, op mij zou wachten bij de betonnen ingang van de Vooruit om samen naar True Copy van BERLIN te gaan. 20u11: Ik sta met twee ticketjes in mijn hand op straat. 20u12: Ik heb zicht op alle toegangswegen. 20u15: Ik zet mijn microfoon alvast aan en kijk rond. 20u17: Ik kijk nog eens op mijn telefoon. 20u23: Misschien mocht hij het huis niet uit van zijn ouders. 20u26: Misschien kan hij de weg niet vinden. 20u27: Misschien heeft hij een ander idee over ‘de ingang’. 20u28: Ik besluit naar het onthaal te lopen, misschien is hij mij gepasseerd. 20u35: De stoel naast me is leeg. 21u45: Ik overweeg misschien niet de waarheid te vertellen. Ik geef de hoop nog niet op. Ik ga vandaag opnieuw de straat op en wil daarbij een aantal dingen verbeteren in mijn aanpak. Ik ga op zoek naar iemand die meerderjarig is. Ik zeg eerder dat het gratis en uniek en eenmalig is. Ik neem een geprint ticketje van True Copy mee als lokaas en om iemand meer vast te pinnen. Ik heb hernieuwde hoop dat ik met mijn missie iemand blij ga kunnen maken. Zijn er nog mensen die op een maandagnamiddag in Gent wandelen, zonder plan voor de avond? Of misschien komt Aresh vandaag alsnog langs in de Vooruit? Moet ik dan een back-up plan maken en twee mensen uitnodigen? En zal ik morgen, in mijn tweede artikel, op de proppen durven komen met de waarheid of zal de uitkomst van de avond een mooi vormgegeven leugen zijn? In de dagkrant van dinsdag 10 september volgt het vervolg.
9 sep 2019 7
De Acteursgilde Theaterprijzen
Acteurs in de bloemetjes Evgenia Brendes, Michael Vergauwen en Studio ORKA, dat waren de gelukkigen op de allereerste Theaterprijzen afgelopen zondag in de Vooruit. De Acteursgilde, de Vlaamse belangenvereniging voor professionele acteurs, bekroonde hen voor respectievelijk ‘meest gewaardeerde prestatie actrice’, ‘meest gewaardeerde prestatie acteur’ en ‘meest gewaardeerde samenspel’. Wij sprokkelden reacties over de gevierden. Meest gewaardeerde prestatie actrice: Evgenia Brendes — Dounia B.
© Evgenia Brendes
In Dounia B. (MartHa!tentatief en hetpaleis) speelt Evgenia Brendes een lagereschoolmeisje van Russische afkomst dat in een gezin zonder moeder de zorg voor haar vader en broers op zich moet nemen. De jury roemde Brendes in deze rol voor haar ‘ontwapenende energie’ en vergeleek haar met een glas champagne: ‘scherp, speels en sprankelend.’ ‘Los van het feit dat ze gewoonweg een geniale actrice is’, zegt Bart Van Nuffelen, artistiek leider van MartHa!tentatief en regisseur van de voorstelling, ‘is het ook bijzonder hoe we samen de voorstelling hebben gemaakt. We wisten al heel vroeg in het proces, twee of drie jaar op voorhand, dat zij de rol moest spelen. Ze is zelf als elfjarige van Kazachstan naar België verhuisd en spreekt Russisch. De scènes over hoe het is als je nog niet perfect Nederlands kan, zijn uit haar leven gegrepen. Bovendien was ze zelf als 15- of 16-jarige jeugdkampioen ballroomdansen. Dat hebben we ook in het verhaal verwerkt.’ Evgenia Brendes geniet momenteel van een vakantie in Colombia en was niet bereikbaar om onze gelukswensen in ontvangst te nemen.
Meest gewaardeerde samenspel: Studio ORKA — Craquelé Voor Craquelé – dat nog tot 17 september op het TheaterFestival in de Sint-Machariuskerk speelt, maar elke avond uitverkocht is – kreeg Studio ORKA de prijs voor beste samenspel.
© Phile Deprez
Dat samenspel hangt volgens Philippe Van de Velde, scenograaf bij ORKA, nauw samen met de goede verhoudingen binnen de groep. ‘Dat ons spel geloofd wordt, heeft veel te maken met het feit dat het niet één iemand is die de plak zwaait, maar dat iedere acteur de vrijheid krijgt om zijn rol te ontwikkelen. Dat werkt heel goed voor het soort theater dat wij maken.’ Het samenspel overstijgt volgens Van de Velde het samenspel tussen de acteurs. Hun spel kan maar bestaan door de unieke manier waarop de producties tot stand komen. ‘Aanvankelijk maakte ik met medeoprichter Martine Decroos vooral installatiekunst. Geleidelijk aan is dat gegroeid tot theater, waarin het spel natuurlijk vooraan staat. Maar de verhalen ontstaan nog steeds vaak vanuit decoridee of een visueel concept. Dat we nu een prijs krijgen voor het beste spel, is ook een compliment voor dat proces.’
Meest gewaardeerde prestatie acteur: Michael Vergauwen — Who’s Afraid of Virginia Woolf In het klassieke stuk Who’s Afraid of Virginia Woolf van De Koe speelde Michael Vergauwen de rol van Nick, een jonge hoogleraar die na een faculteitsfeest met zijn vrouw, thuis bij het destructieve koppel Martha en George belandt. Volgens de jury is hij ‘een geweldig komisch talent dat grappig is zonder te hengelen naar de lach.’ Peter Van den Eede, die de cynische George speelt, noemt Michael Vergauwen een moderne acteur. ‘Daarmee bedoel ik dat hij tegelijk een personage op het podium kan zetten en zichzelf kan zijn. Vaak kopieer je als jonge speler immers het spel van acteurs die je bewondert en kom je gaandeweg jezelf tegen. Ik denk dat veel jonge spelers daarom Michael bewonderen. Het is dus een verdiende prijs’, zegt hij grootmoedig. © Michael Vergauwen
Review poëzie CONTEXT In haar reviewproject richt Lotte Lola Vermeer zich op het destilleren van poëzie uit bestaande reviews die anderen plaatsen op plekken via Google Maps. Daarnaast plaatst ze zelf poëzie terug op plekken waar ze is geweest, zoals wasserettes en Russische begraafplaatsen. Het kadert in een groter project waarin Lotte Lola zich
bezint op digitale interventies. In het reviewproject legt ze de focus op de (on) mogelijkheid om de individuele fysieke ervaring te delen in de (gedigitaliseerde) werkelijkheid en vice versa. Tijdens het TheaterFestival maakt ze een toegepaste versie voor plekken waar de voorstellingen spelen.
NTGent — Theater 291 reviews gemiddeld 4,3 sterren Andrea Pettinau, thais gryson, | DB, Jurgen Holvoet e.v.a. Deze satanistische show 50% Whiskey - 25% Koffie - 25% Slagroom Het sprookje bij uitstek Als u gewoon rechtop zit in uw stoel zult u de scène niet zien Niet ok en echt heel laag bij de grond Zegt genoeg over het niveau dat de patroon hanteert Een enkele decoratieve concessie om zijn verhaal te houden Dit lijkt mij toch ook wel een gat in hun cultuur Maar bovenvermelde schrijfster schijnen ze niet te kennen De vergrijzing van onze bevolking is een vaststaand feit Het naakt waar een enkeling zich nogal aan stoort viel nogal mee Het doet ook nadenken over diverse (levens-)vragen Het doet ook denken aan verschillende (vitale) problemen Lamgods om te kotsen (ik citeer de woorden) Eenzijdig maar wel lekker Worth your drunkard's money :-) Een informele babbel stinkt naar zwavel Adembenemend Niet mijn ding maar dat maakt het net zo charmant
Reviewpoëzie / Quizvraag van de dag
z i u ag Qa r v n a ve d g a d
Voor welke iconische voorstelling met o.a. Michael Pas, Chris Thys en Karin Tanghe en 60 figuranten werd in 1990 het Tolhuis omgebouwd?
A. B.
Fase, Rosas Jungleboek, regie Dirk Tanghe
C.
Ten Oorlog, Blauwe Maandag Compagnie
D.
King Lear, Need Company
Het juiste antwoord is Jungleboek, regie Dirk Tanghe
8 9 sep 2019
redactie Emmanuel van der Beek, Liam Rees, Simon J. Bellens, Mahdieh Fahimi, Lotte Lola Vermeer, Simon Baetens, Danny De Jong, Sophie van den Bergh, Celine Vermeulen, Ben Ghyselinck, Sanne Stassijns, Ans Van Gasse, Lars Brinkman, Matthias Corneillie hoofdredactie dagkrant en blog Filip Tielens hoofdredactie radio Timon Van De Voorde grafisch ontwerp festival Bureau BoschBerg grafisch zetwerk dagkrant Tijsje Revalk V.U. het TheaterFestival Vlaanderen, Kathleen Treier, Jan Van Rijswijcklaan 155, 2018 Antwerpen
© Filip Tielens
Lees de artikels uit deze festivalkrant en andere artikels op theaterfestival.be/blog en discussieer mee via #HTF19! f Het TheaterFestival t @theaterfestiva1 en #HTF19 hettheaterfestival
Seizoenstip Sachli Gholamalizad Celestial Sorrow Meg Stuart/Damaged Goods Sachli Gholamalizad is theatermaker, KVS-gezicht en artist-in-residence bij de Vooruit. In haar werk onderzoekt ze de spanningen rond persoonlijke en territoriale grenzen, de plaats van het individu in een maatschappij en de spanningen tussen ‘self’ en ‘otherness’. Sachli: ‘Een voorstelling die ik aanraad is Celestial Sorrow van Meg Stuart/Damaged Goods in samenwerking met de Indonesische Jompet Kuswinanando. In Celestial Sorrow weven zij geluid en beeld samen tot een spel dat niet strak binnen de lijnen van het rationale blijft, maar haast flirt met het spirituele.’ ‘De spelers in Celestial Sorrow laten zich ook niet vastpinnen in een vak. Je hebt er niet de acteur, de zanger, de danser…. Ze belichamen elk een beetje van alles en bewegen vloeiend van het ene over in het andere. Dat vind ik erg verfrissend in vergelijking met andere theatervoorstellingen.’
TS E K TIC INFO www.theaterfestival.be
‘Ook is er niets strak gedefinieerd, de voorstelling bouwt wel op, maar daarom niet per se lineair. Het is eerder alsof Meg Stuart een web weeft en daar de toeschouwer ook bij betrekt. Het publiek betrekken vind ik trouwens altijd wat gevaarlijk, maar in Celestial Sorrow slagen ze daarin op een manier die niet gedwongen voelt. Dat getuigt volgens mij van grote eerbied voor de maturiteit van het publiek.’ Celestial Sorrow zal te zien zijn op 24-27 juni 2020 in het Kaaitheater
Mahdieh Fahimi
ma 9 september
di 10 september
16u00 De toekomst van de kunstinstelling Vooruit Foyer Theaterzaal 19u00 À Travers l’autre L es Mybalés Vooruit Domzaal 20u30 Eg er vinden, Ik ben de wind STAN & Discordia CAMPO Nieuwpoort 20u30 True Copy B ERLIN Vooruit Theaterzaal 20u30 Craquelé S tudio ORKA Sint-Machariuskerk
14u00 Platform Dramaturgie #6 Vooruit Dansstudio 19u00 De Grote CultuurQuiz Vooruit Balzaal 20u00 Fanon Mixtape Mathieu Charles KOPERGIETERY 20u00 Zomergasten C AMPING SUNSET De Lübeck 20u30 Eg er vinden, Ik ben de wind STAN & Discordia CAMPO Nieuwpoort
doorlopend Expo LUCA School Of Arts festivalcentrum Vooruit
Bachelor Beeldende Vormgeving
theaterfestival.be/blog