Հայ Կեանք թիւ 06 16/09/2016

Հայ Կեանք ԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈԻԹԱՅԻՆ ԵԼԵԿՏՐՈՆԱՅԻՆ ՊԱՐԲԵՐԱԿԱՆ Տարի Ա Թիւ 6

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Ազատ Անկախ Արցախի 25ամեակը

Սեպտեմբեր 2-ը Արցախի Հանրապետութեան հռչակման օրն է: 25 տարի առաջ` 1991 թ. Սեպտեմբեր 2-ին Լեռնային Ղարաբաղի մարզային եւ Շահումեանի շրջանային խորհուրդներու համատեղ նիստը` բոլոր մակարդակի խորհուրդներու պատգամաւորներու մասնակցութեամբ, ընդունած է հռչակագիր ԼՂՀ հռչակման մասին` ԽՍՀՄ օրէնսդրական չափանիշներուն, ինչպէս նաեւ միջազգային իրաւական փաստաթուղթերուն մէջ ամրագրուած ժողովուրդի ինքնորոշման իրաւունքին համապատասխան: Աւելի ուշ, օգտագործելով ինքնուրոյն հանրաքուէ իրականացնելու եւ սեփական պետական իրաւական կարգավիճակի մասին հարցադրման իրաւունքը, որ ամրագրուած է միութենական օրէնսդրութեան մէջ, ԼՂՀ ժողովրդական պատգամաւորներու խորհուրդը որոշում ընդունած է Հանրապետութեան անկախութեան մասին հանրաքուէ իրականացնելու շուրջ: 1991 թ. Դեկտեմբեր 10-ին, ԼՂ-ի բնակչութիւնը հանրաքուէով ամրագրեց Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան անկախութեան հռչակումը: Այսպիսով, նախկին Ատրպէյճանական ԽՍՀ տարածքին մէջ ձեւաւորուեցան երկու իրաւահաւասար պետական կազմաւորումներ` ԼՂՀ եւ Ատրպէյճանի Հանրապետութիւն: Ստեղծուած իրավիճակը անսպասելի էր Ատրպէյճանի համար եւ 3 շաբաթ անց սկսաւ Պաքուի պատասխան գործողութիւնը: 1991 թ. Սեպտեմբեր 25-ին Շուշիէն առաջին անգամ «Ալազան» տեսակի հրթիռներով ռմբակոծուեցաւ Ստեփանակերտը` սկսաւ արցախեան գոյամարտը: Պատերազմի յորձանուտին մէջ հայերը միացիալ ուժերով ստեղծեցին հայոց ազգային բանակ, որ կը կազմէր մօտ 20-25 հազար: Հայկական ուժերու վճռական գործողութիւններուն հակառակորդը չկարենալով դիմադրել եւ վախնալով աւելի ծանր կորուստներ կրելու մտքէն` զինադադար կը խնդրէ: 1994 թ. Մայիս 12-ին Ատրպէյճան, Լեռնային Ղարաբաղ եւ Հայաստան կնքեցին հրադադարի համաձայնագիր:

Էջ 2

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Կարէն Կարապետեանը Հայաստանի Նոր Վարչապետ Նշանակուեցաւ

News in Pages 23-28 «Հայ Կեանք » Ելեկտրոնային Պարբերական Հրատարակման Պատասխանատուներ

Տիգրան Ապասեան Խաչատուր Ադամեան Դոկտ․Համբիկ -Սահակ Մարուքեան

«Χάι Γκιάνκ» Ηλεκτρονική Περιοδική Ενημερωτική Έκδοση Υπεύθυνοι Έκδοσης

Δικράν Αμπασιάν Χατσαδούρ Αταμιάν Δρ. Χαμπίκ-Σαχάκ Μαρουκιάν Αποστέλλεται ηλεκτρονικώς & ατελώς

«Hye Gyank» Electronic Periodical Publication Athens-Greece E-mail: hyegyank@gmail.com Հաւատալով ազատ խօսքի իրաւունքին եւ բազմակարծութեան, հրապարակուած գրութիւնները անպայման չեն արտայայտեր հրատարակիչներու տեսակէտը։

ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսեան Սեպտեմբեր 13­-ին ստորագրած է հրամանագիր՝ Կարէն Կարապետեանը Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետ նշանակելու մասին: ՀՀ Նախագահի աշխատակազմի հասարակայնութեան եւ տեղեկատուութեան միջոցներու հետ կապերու վարչութեան փոխանցած տեղեկութիւններով՝ հրամանագիրով կը նշուի. «Ղեկավարուելով 2005 թուականի փոփոխութիւններով՝ Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրութեան 55­րդ յօդուածի 4-րդ կէտով` կ'որոշեմ. Կարէն ԿԱՐԱՊԵՏԵԱՆԻՆ նշանակել Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետ»:

Ֆրէզնօյի Բժիշկները Հայաստանի Եւ Արցախի Մէջ Անվճար Բժշկական Օգնութիւն Պիտի Տան Հոկտեմբեր 1-էն 14, Ֆրէզնօյի մէջ Հայաստանի պատուաւոր հիւպատոս Պերճ Աբգարեանի նախաձեռնութեամբ, 28 հայ եւ օտար բժիշկներ պիտի ժամանեն Հայաստան (Երեւան եւ Կիւմրի) եւ Արցախ` բժշկական եւ վիրահատական անվճար օգնութիւն ցուցաբերելու հայ ժողովուրդին, ինչպէս նաեւ լրացուցիչ վիրահատական վերականգնողական միջամտութիւններ ձեռնարկելու Ապրիլեան պատերազմէն առաջ եւ ետք վիրաւորուած զինուորներուն եւ անոնց ընտանիքներուն: Այս մասին կ’ըսուի Ֆրէզնօյի հայ բժշկական առաքելութեան հաղորդագրութեան մէջ:

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 3

Արցախի Նախագահ Բակօ Սահակեան շնորհաւորական ուղերձ յղած է` Արցախի 25 ամեկաի առիթով Մայր Հայաստանը եւ Սփիւռքը: Աշխարհասփիւռ հայութեան գործուն աջակցութեամբ եւ աշխոյժ մասնակցութեամբ՝ մենք կրցանք պատուով յաղթահարել բոլոր փորձութիւններն ու դժուարութիւնները, յաղթանակ տարինք մեզի պարտադրուած պատերազմին եւ սկսանք շէնցնել ու զօրացնել բոլորիս համար սուղ ու նուիրական Արցախը, մեր Հայրենիքը: Մեր կողքին էին նաեւ բարի ու ազնիւ շատ մարդիկ աշխարհի տարբեր ծայրերէն, որոնց համար մարդասիրութիւնն ու ժողովրդավարական արժէքներու Արցախի Նախագահ Բակօ Սահակեան պաշտպանութիւնը վեր է ամէն ինչէ: Արցախի շնորհաւորական ուղերձ յղած է Արցախի ժողովուրդը խորապէս երախտապարտ է իր Հանրապետութեան օրուան առիթով։ Արցախի բոլոր բարեկամներուն եւ բարձր կը գնահատէ Նախագահի մամուլի եւ տեղեկատւութեան անոնց աւանդը մեր անկախ պետականութեան վարչութեան փոխանցած տեղեկութիւններով՝ կայացման ու զարգացման գործին մէջ: ուղերձին մէջ ըսուած է. Թանկագի՛ն հայրենակիցներ, Սիրելի՛ հայրենակիցներ, Այս տօնական օրը մենք յատուկ Այսօր կը տօնենք Արցախի Հանրապետութեան երախտագիտութեամբ կը յիշենք մեր բոլոր հռչակման 25-րդ տարեդարձը: նահատակները, հայ ժողովուրդի քաջ Հանրապետութեան իշխանութիւններուն եւ զաւակները, անոնց, որոնք իրենց կեանքին գնով անձամբ իմ անունով ի սրտէ կը շնորհաւորեմ մեր ճանապարհ հարթեցին մեր հայրենիքի պայծառ ողջ ժողովուրդը՝ պետական այս կարեւորագոյն ու լուսաւոր ապագային համար: Մենք տօնին առիթով: պարտաւոր ենք միշտ վառ պահել մեր 1991 թուականի Սեպտեմբեր 2-ը շրջադարձային նուիրեալներուն յիշատակը, եւ ատոր լաւագոյն եղաւ արցախահայութեան կեանքին մէջ եւ ուղին ազատ ու անկախ Արցախի փոխեց անոր պատմութեան ընթացքը: Մեր շարունակական զարգացումն ու զօրացումն է: վճռորոշ ձայնը բարձրացնելով յօգուտ ազատ ու Մէկ անգամ եւս կը շնորհաւորեմ բոլորդ՝ անկախ Արցախին` մենք ազգովի ձեռնամուխ յիշարժան տօնին առիթով՝ եւ կը մաղթեմ եղանք պետականաշինութեան գործընթացին, քաջառողջութիւն, յաջողութիւններ ու ամենայն սկսանք կառուցել ժողովրդավարական բարիք, մեր ժողովուրդին` խաղաղութիւն ու պետութիւն` միջազգային չափանիշներուն ու բարեկեցութիւն: սկզբունքներուն համապատասխան: Մեր ընտրած ուղին բարդ էր ու դժուար: Արցախի ժողովուրդի արդար եւ օրինական պահանջին Ատրպէյճանը հակադարձեց բռնութիւններով ու կոտորածներով եւ սանձազերծեց արիւնալի պատերազմ: Մենք ստիպուած էինք զէնք վերցնելու եւ ամէն գնով պաշտպանելու մեր նորանկախ պետութեան ազատութիւնն ու անվտանգութիւնը, մեր ժողովուրդի խաղաղութիւնն ու անդորրը, մեր պատմական հողն ու իրաւունքները: Այդ ծանր օրերուն, ինչպէս նաեւ յետագայ բոլոր տարիներուն ընթացքին՝ Արցախի կողքին էին

Էջ 4

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

1991 - 2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ 25ԱՄԵԱԿԻ ՏՕՆԱԿԱՏԱՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏԻ ՄԷՋ

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Սերժ Սարգսեան Ստեփանակերտի ՄԷջ Մասնակցած Է ԼՂՀ Հռչակման 25-րդ Տարեդարձին Նուիրուած Ձեռնարկներուն

Աշխատանքային այցով Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան մէջ գտնուող ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսեան մայրաքաղաք Ստեփանակերտի մէջ մասնակցած է ԼՂՀ հռչակման 25-րդ տարեդարձին նուիրուած ձեռնարկներուն: Այս մասին «Հայերն այսօր»-ը կը տեղեկանայ ՀՀ Նախագահի մամլոյ ծառայութենէն: Սերժ Սարգսեան ԼՂՀ Նախագահ Բակօ Սահակեանի, Արցախի Հանրապետութեան հռչակման 25-րդ տարեդարձին մասնակցելու նպատակով Հայաստանէն ժամանած պաշտօնական պատուիրակութեան, արցախահայութեան եւ արտերկրէն ժամանած հիւրերուն հետ Վերածնունդի հրապարակէն առաւօտեան հանդիսաւոր քայլերթով այցելած է Ստեփանակերտի յուշահամալիր, ծաղկեպսակ դրած եւ յարգանքի տուրք մատուցած Արցախի անկախութեան համար զոհուած հայորդիներու յիշատակին: Սերժ Սարգսեան Արցախեան ազատամարտին զոհուածներու պանթէոնին մէջ ծաղիկներ տեղադրած է ազատամարտի նահատակներուն եւ ԼՂՀ Գերագոյն խորհուրդի առաջին նախագահ Արթուր Մկրտչեանի շիրիմներուն:

Էջ 5

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Վեհափառ Հայրապետը Արցախեան Զօրամաս այցելած է

Սեպտեմբեր 6-ին Արցախ մեկնած Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը՝ Գերագոյն հոգեւոր խորհուրդի անդամներու ուղեկցութեամբ՝ այցելած է ԼՂՀ Պաշտպանութեան բանակի N զօրամաս: Ամենայն Հայոցը հանդիպում ունեցած է հրամանատարական կազմին եւ զինուորներուն հետ: Այս մասին կը յայտնեն Մայր Աթոռի տեղեկատուական համակարգէն: Զօրամասին մէջ, Ամենայն Հայոց Հայրապետին դիմաւորած է ԼՂՀ Պաշտպանութեան նախարար զօրավար-հրամանատար Լեւոն Մնացականեան: Այնուհետեւ շարուած զօրքին իր հայրապետական օրհնութիւնը բաշխած է Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը: «Եկել ենք մեր գնահատանքը եւ սէրը արտայայտելու ձեզ, նաեւ բերելու ձեզ մեր խոնարհումը ձեր իրագործած սխրանքների համար, որոնց մենք ականատես դարձանք ապրիլեան պատերազմի օրերին, թէ ինչպիսի քաջազնութեամբ դուք կասեցրեցիք ատրպէյճանական զօրքերի յարձակումը, ետ շպրտեցիք նրանց մեր սահմաններից: Մեր խոնարհումն ենք բերում քաջարի զինուորներին` մեր ազգի հերոս զաւակներին, ովքեր իրենց կեանքով այդ օրերին պաշտպանեցին մեր Հայրենիքը: Թող երկնքից միշտ լոյս եւ օրհնութիւն իջնի նրանց շիրիմներին: ․․․Փա՛ռք ձեզ, հայոց բանակի քաջարի մարտիկներ: Վերստին, փառք ձեր ընկերներին, որոնք հանգչում են Արցախի եւ Հայաստանի նուիրական եւ սուրբ հողում»,- ըսած է Գարեգին Բ Կաթողիկոսը: «Դուք մշտապէս մեր աղօթքներում էք, մենք սիրում ենք ձեզ: Ձեզ սիրում է ազգի իւրաքանչիւր զաւակ թէ Հայրենիքում, թէ Սփիւռքի հեռաւոր ափերում: Շարունակութիւնը էջ՝ 6

Էջ 6

Հայ Կեանք

Շուշիի Ղազանչեցոց Ս․Ամենափրկիչ եկեղեցում կատարուեց Հանրապետական մաղթանք

Սեպտեմբերի 8-ին Շուշիի Ղազանչեցոց Ս․ Ամենափրկիչ եկեղեցում, հանդիսապետութեամբ Ն․ Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Բ Ծայրագոյն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի և մասնակցութեամբ Գերագոյն հոգևոր խորհրդի անդամ եպիսկոպոսների, կատարուեց Հանրապետական մաղթանք՝ Արցախ աշխարհի խաղաղութեան և բարօրութեան համար։ Այս մասին յայտնում են Մայր աթոռի տեղեկատուական համակարգից: Արարողութեանը ներկայ էին ԼՂՀ նախագահ Բակօ Սահակեանը, Ազգային ժողովի նախագահ Աշոտ Ղուլեանը, այլ պաշտօնատար անձինք, զինուորականներ և շուշեցիներ: Եկեղեցու ղօղանջների ներքոյ եկեղեցականների թափորն Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին և Արցախի Հանրապետութեան նախագահին առաջնորդեց եկեղեցի, ուր հաւաքուած ժողովուրդը ցնծութեամբ ողջունեց Հայոց Հայրապետին։ Հանրապետական մաղթանքի աւարտին Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն իր օրհնութիւնն ու պատգամը բերեց ներկաներին։

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Վեհափառ Հայրապետը Արցախեան Զօրամաս այցելած է Շարունակութիւն էջ՝ 5-էն

Մեր ազգն իր սիրով ու ոգով, իր կարելիութիւնների ընծայաբերումներով եւ յանձնառութիւններով միշտ ձեր կողքին է: Ձեզ հետ է նաեւ մեր Եկեղեցին իր հնարաւորութիւններով ու կարողութիւններով, ինչպէս նաեւ իր սպասաւորներով»,- ընդգծած է Գարեգին Բ Հայրապետը: Աւարտին՝ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը եւ Գերագոյն հոգեւոր խորհուրդի անդամները զրուցած են զինուորներուն հետ:

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս. «Թող Տիրոջ օրհնութեամբ նոր ուսումնական տարին արգասաւոր ըլլայ առատ վաստակով»

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Հինգշաբթի՝ 1 Սեպտեմբեր 2016 -ին, շնորհաւորական ուղերձ մը յղած է՝ Գիտելիքի, գիրի եւ դպրութեան օրուան առիթով: Ուղերձին մէջ մասնաւորապէս նշուած է. «Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինէն՝ Գիտելիքի, գիրի եւ դպրութեան օրուան առիթով՝ Հայրապետական Մեր օրհնութիւնը կը բերենք դպրոցահասակ եւ ուսանող Մեր բոլոր զաւակներուն, մանկավարժներուն, դասախօսներուն, կրթութեան բնագաւառի բոլոր պատասխանատուներուն: Օրուան խորհուրդը կ՝արտայայտէ մեր ժողովուրդին ձգտումն ու սէրը գիտութեան ու լուսաւորութեան հանդէպ, որ դարձած է գրաւականը ազգային մեր յարատեւութեան: Ուսումնական ամէն տարեմուտ մեր ժողովուրդը կը տօնէ բարի յոյսերով ու սպասումով, որ կրթական հաստատութիւններէն սփռուող գիտութեան լոյսով պիտի ամրանան ու զօրանան հոգին ու միտքը մեր զաւակներուն: Կրթութիւնն ու իմացութիւնը Աստուծմէ տրուած բարիք են, որպէսզի մարդը ճանաչելով իր Արարիչն ու աշխարհը` ապահով ու երջանիկ դարձնէ իր կեանքին ընթացքը: Կ՝աղօթենք, որ Տէրը քաջարթուն միտք ու պայծառ հոգի պարգեւէ Մեր սիրելի զաւակներուն եւ պահէ հաստատուն աստուածային պատգամներու շաւիղներուն մէջ, ուժ ու եռանդ շնորհէ մանկավարժդասախօսներուն եւ կրթութեան գործի բոլոր նուիրեալներուն` կրթելու եւ դաստիարակելու ազգի արժանաւոր ու շնորհաշատ զաւակներ: Թող Տիրոջ օրհնութեամբ նոր ուսումնական տարին արգասաւոր ըլլայ առատ վաստակով` յանուն մեր հայրենիքի զօրացման եւ մեր ժողովուրդի յառաջընթացին»:

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 7

ՆԱԽԱԳԱՀԻՆ ՀԱՒԱՏԱՐՄԱԳՐԵՐՆ Է ՅԱՆՁՆԵԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ՅՈՒՆԱՍՏԱՆԻ ՆՈՐԱՆՇԱՆԱԿ ԱՐՏԱԿԱՐԳ ԵՒ ԼԻԱԶՕՐ ԴԵՍՊԱՆ ՆԱՖՍԻԿԱ ՆԵՆՍԻ ԷՎԱ ՎՐԱՅԼԱՆ

Նախագահ Սերժ Սարգսեանին այսօր իր հաւատարմագրերն է յանձնել Հայաստանի Հանրապետութիւնում Յունաստանի Հանրապետութեան նորանշանակ արտակարգ և լիազօր դեսպան Նաֆսիկա Նենսի Էվա Վրայլան: Հանրապետութեան Նախագահը շնորհաւորել է դեսպանին պաշտօնն ստանձնելու կապակցութեամբ և մաղթել յաջողութիւններ: Միջպետական յարաբերութիւնների զարգացման գործում Հանրապետութեան Նախագահը կարևորել է դիւանագիտական ներկայացուցչութիւնների աշխատանքը, նշելով, որ այդ յարաբերութիւնները նոր նախաձեռնութիւններով աւելի ամրապնդելու և դրանց նոր դինամիկա հաղորդելու առումով մեծ ակնկալիքներ կան Յունաստանում Հայաստանի և Հայաստանում Յունաստանի նորանշանակ դեսպաններից: Զրուցակիցները համակարծիք են եղել, որ երկկողմ յարաբերութիւնները պատմական խորը արմատներ ունեցող և մշտապէս բարեկամութեան ու փոխադարձ վստահութեան դրսևորումներով արտայայտուող հայ և յոյն ժողովուրդների յարաբերութիւնների մակարդակին հասցնելու համար դեռևս զգալի

աշխատանք կայ իրականացնելու: Այդ տեսանկիւնից կարևորուել է միջկառավարական յանձնաժողովի աշխատանքի ակտիւացումը, քաղաքական երկխօսութեանը զուգահեռ առևտրատնտեսական կապերի սերտացմամբ փոխշահաւէտ բազմաթիւ ոլորտներում համագործակցութեան խորացումը: ՀՀ Նախագահը և Յունաստանի դեսպանը երկու բարեկամ պետութիւնների յարաբերութիւնների զարգացման գործում մեծ դեր են վերապահել նաև խորհրդարանական դիւանագիտութեանը: Դեսպան Նաֆսիկա Նենսի Էվա Վրայլան Նախագահ Սերժ Սարգսեանին է փոխանցել Յունաստանի նախագահ Փաւլոփուլոսի ջերմ ողջոյններն ու ՀՀ Նախագահի հրավէրն ընդունելու և փոխադարձ այցով Հայաստան ժամանելու պատրաստակամութիւնը, ընդգծելով, որ Աթէնքում հաճոյքով են յիշում տարեսկիզբին ՀՀ Նախագահի պաշտօնական այցը Յունաստան, որը նոր խթան հաղորդեց միջպետական յարաբերութիւններին: Հանդիպմանն անդրադարձ է եղել երկկողմ և բազմակողմ ձևաչափերով հայ-յունական փոխգործակցութիւնը զարգացնելու հնարաւորութիւններին և առկայ մեծ ներուժին:

Սերժ Սարգսեանն ընդունել է կառավարութեան հրաժարականը ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսեանն ընդունել է ՀՀ կառավարութեան հրաժարականը: Ինչպէս նշուում է ՀՀ Նախագահի պաշտօնական կայքում, Նախագահի հրամանագրում մասնաւորապէս ասուած է. «Ղեկավարուելով 2005 թուականի փոփոխութիւններով` Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրութեան 55-րդ յօդուածի 4-րդ կէտով և հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետ Հովիկ Աբրահամեանի ներկայացրած հրաժարականը` որոշում եմ.

1. Ընդունել Հայաստանի Հանրապետութեան կառավարութեան հրաժարականը: 2. Հայաստանի Հանրապետութեան կառավարութեան անդամներին` շարունակել պարտականութիւնների կատարումը մինչև նոր կառավարութեան կազմաւորումը: 3. Սոյն հրամանագիրն ուժի մէջ է մտնում ստորագրման պահից»:

Էջ 8

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Վատիկանի «Սուրբ Պետրոս» տաճարում կրօոնական արարողութեան աւարտից յետոյ Մայր Թերեզան դասուեց սրբերի շարքը: 2003 թուականին Հռոմի Պապը Մայր Թերեզային համարել էր երանելի, ասելով. «Նա իր ողջ կեանքի ընթացքում չի հոգնել օգնութեան ձեռք մեկնել աշխարհի բոլոր աղքատներին»: Աշխարհի ամենայայտնի կաթոլիկ միանձնուհին «Գթասրտութեան օրդենի» հիմնադիրն էր, որը ծառայում էր հիւանդներին և աղքատներին։ Նա ստացել է նաև Նոպելեան մրցանակ: 1988 թուականի Սպիտակի երկրաշարժից յետոյ Մայր Թերեզան ժամանել է Հայաստան, այցելել աղետի գօտի, այնուհետև հանդիպել Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգէն Առաջինի հետ: Ըստ չճշտուած տեղեկութիւնների, այդ հանդիպման ժամանակ Մայր Թերեզան կաթողիկոսին պատմել է իր հայկական ծագման մասին: Աւելի ուշ ՀՀ Սփիւռքի նախարարութեան «Հայերն այսօր» կայքի հետ զրոյցում Արցախի թեմի առաջնորդ Պարգև Սրբազանը հաստատել է այդ տեղեկութիւնը: Նա ասել է, որ Վազգէն Ա-ն այն յայտնել է Մայր Թերեզայի հետ հանդիպումից յետոյ: «1988 թուականի Սպիտակի երկրաշարժից յետոյ, երբ Մայր Թերեզան ժամանել էր Հայաստան, հանդիպեց նաև Վազգէն Առաջինի հետ: Հանդիպման ընթացքում Մայր Թերեզան կաթողիկոսին պատմել է իր հայկական ծագման մասին: Նրա իսկական ազգանունը Պոյաջեան է, հայրը Արևմտեան Հայաստանից է գաղթել Ալպանիա, մայրն էլ ալպանուհի քրիստոնեայ է: Իսկ հանդիպումից անմիջապէս յետոյ, երբ 20-25 միաբաններով հաւաքուած էինք, Վազգէն Առաջինը, որին լուրը ոչ միայն ուրախացրել էր, այլ նաև զարմացրել, այդ մասին պատմեց մեզ»,-ասել է Պարգև Սրբազանը:

Մայր Թերեզան սրբադասուեց

Թումօ Ստեփանակերտ կեդրոնը Արցախի մէջ իր միամեակը նշած է Սեպտեմբեր 2-ին Արցախի մէջ նշուած է Թումայի Ստեփանակերտի նորաբաց կեդրոնի միամեակը: Թումօ Ստեփանակերտ մասնաճիւղի տարեդարձի առթիւ, Ստեփանակերտի վերածնունդ հրապարակի մէկ մասը վերածուած էր Թումոկերտի, ուր իւրաքանչիւր տարիքի ու հետաքրքրութիւններու համաձայն զբաղմունքային կէտեր կանգնուած էին, ինչպէս՝ ռոպոթներու ֆութպոլի խաղ, Google Cardboardներով թումոցիներու ստեղծած «վիրթուալ» իրականութեան մէջ յայտնուիլ, Թումոյի Pyramidz խումբի DJing, ֆոթօ եւ gif տաղաւարներու մէջ նկարուիլ, «Թումոյական արտադրութեան» շապիկներ ու կրծքանշաններ ստանալ եւայլն: Թումօ Ստեփանակերտի կեդրոնը բացուած էր 1 Սեպտեմբեր 2015-ին, ՀԲԸՄ-ի հետ համագործակցութեամբ:

Հայկական Արտադրութեան «Արմֆոնները» Սեպտեմբեր 20-էն Ազատ Վաճառքի Կը Հանուին «Թեքնոլոճի ընտ Սայնս Տայնամիքս» ընկերութեան արտադրած «Արմֆոն» տեսակի հայկական բջիջային հեռախօսները Սեպտեմբեր 20-էն ազատ վաճառքի պիտի հանուին: Այս մասին կը յայտնեն ընկերութեան հասարակայնութեան հետ կապերու բաժինէն: Յիշեցնենք, որ հայկական արտադրութեան սմարթֆոնները առաջին անգամ ներկայացուեցան Յունիս 6-ին: Ատոնց գինը կը տատանուի 50-է 150 հազարի սահմաններուն:

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 9

ՌԱԿ Երեւանի Մէջ Օժտուեցաւ Նոր Գրասենեակով Մը Հայրենիքի մէջ իր տարած կազմակերպչական աշխատանքներու ծիրէն ներս, ՌԱԿ օժտուեցաւ նոր գրասենեակով մը Երեւանի Թէքէեան Կեդրոնի մէջ, ուր օրերս Հայրենիք այցելող կամ Հայրենաբնակ Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Կեդրոնական Վարչութեան անդամ ընկերներ՝ Սեւակ Յակոբեան, Լեւոն Պըլըխեան, Ալեքսան Գարատանայեան եւ Ընկերուհի՝ Ճենի Գրիգորեան-Բարսեղեան, ունեցան նոր գրասենեակին մէջ գումարուած առաջին ժողովը: Ժողովի ընթացքին քննարկուեցան նոր գրասենեակին մէջ կատարուելիք աշխատանքները, որ կը նպատակադրէ աշխարհասփիւռ Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Կեդրոնական Վարչութեան՝ քարտուղարական աշխատանքներուն, Կեդրոնական Մամլոյ Դիւանի համակարգումի գործին, անդամական տուեալներուն եւ արխիւի մէկտեղումը: Արծարծուեցան ֆինանսական եւ կազմակերպչական այլ հարցեր: Ծրագրուեցան նաեւ ապագայի գործունէութիւնները՝ ինչ կը վերաբերի Հայրենիքի մէջ կայանալիք հրապարակային ձեռնարկներու եւ ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան հովանիին տակ գործող ԵՌԱԿ եւ Միրաք Շարժումներուն: ՌԱԿ Կեդրոնական Մամլոյ Դիւան

Հանդիպում «ՄԻՐԱՔ»ի Շուրջ Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Կեդրոնական Վարչութեան ատենադպիր՝ ընկեր Սեւակ Յակոբեանի Երեւանի մէջ տարած կազմակերպչական աշխատանքներու եւ տեսակցութիւններու ծիրէն ներս, հանդիպում մը կայացաւ ՌԱԿ-ի «Միրաք» Պատանեկան – Ուսանողական Շարժումի պատասխանատու յանձնախումբի անդամներուն հետ: Հանդիպման մասնակցեցան ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան անդամ եւ «Միրաք»ի պատասխանատու յանձնախումբի ատենապետ՝ ընկեր Ալեքսան Գարատանայեան, ընկերուհիներ Անի Չալեան, Մակի Սողիկեան, Վարդի Գույումճեան եւ ընկերներ Սեւակ Սողիկեան, Արմէն Չալեան: Հանդիպումը առիթ մըն էր քննարկելու «Միրաք» շարժումի մինչեւ օրս կատարած աշխատանքները եւ ծրագրելու ապագայի գործունէութիւններն ու համագործակցութիւնը՝ Հայրենի վարժարաններու հետ, որպէսզի «Միրաք» մօտիկ ապագային աւելի եւս տարածուի ու ընդգրկէ նոր անդամներ Հայրենի բոլոր դպրոցներէն: Գործունէութիւններու համակարգումի եւ դերերու բաժանումի ծիրէն ներս, ժողովի ընթացքին հեռակայ կապով հաղորդակցութիւն ստեղծուեցաւ «ԵՌԱԿ» երիտասարդական շարժումի պատասխանատուներէն՝ ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան անդամ ընկեր Պարոյր Գույումճեանին հետ, որուն հետ կատարուեցաւ շինիչ միտքերու փոխանակում: Յաջողութիւն ՌԱԿ-ի նորակազմ երկու շարժումներուն՝ «ԵՌԱԿ»-ին եւ «Միրաք»ին: ՌԱԿ ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ ՄԱՄԼՈՅ ԴԻՒԱՆ

Էջ 10

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

ԼՂՀ-ի ՄԷջ Համաներում Կը Յայտարարուի ԼՂՀ հռչակման 25–րդ տարեդարձին առիթով համաներում յայտարարելու մասին ԱԺ որոշման նախագիծը Օգոստոս 25-ին ընդունուած է ԱԺ արտահերթ նստաշրջանի լիագումար նիստին: Այս մասին կը յայտնեն ԼՂՀ ԱԺ-էն: Որոշման նախագիծին կողմ քուէարկած են բոլոր` 28 պատգամաւորները: Յիշեցնենք, որ Օգոստոս 24-ին ԼՂՀ Ազգային ժողովի նախագահ Աշոտ Ղուլեան խորհրդարանի փոխնախագահի, մշտական յանձնաժողովներու ղեկավարներու եւ աշխատակազմի պատասխանատուներու մասնակցութեամբ հրաւիրած էր աշխատանքային խորհրդակցութեան` քննարկելով Արցախի Հանրապետութեան նախագահի առաջարկը ԼՂՀ հռչակման 25–րդ տարեդարձին առիթով համաներում յայտարարելու մասին: Որոշման նախագիծը պատգամաւորները քննարկած էին ԱԺ պետական-իրաւական հարցերու մշտական յանձնաժողովին եւ անհրաժեշտ պարզաբանումներ ստացած ԼՂՀ նախագահի ներկայացուցիչ Արայիկ Լազարեանէն:

Թուրքիոյ 10.000 Պատմամշակութային Շինութիւններէն 4.600-ը Հայկական են Պոլսահայ լրագրող, «Ակօս» թերթի հիմնադիր Հրանդ Տինքի մահէն ետք, անոր ընտանիքին հիմնած եւ Սթամպուլի մէջ գործող Հրանդ Տինքի անուան հիմնադրամը նախաձեռնած էր «Անատոլիոյ մշակութային ժառանգութիւնը» անուանումով յատուկ նախագիծ, որուն ընթացքին հիմնադրամին աշխատակիցները բացայայտած եւ հաշուարկած են ամբողջ Թուրքիոյ տարածքին ազգային փոքրամասնութիւններու ձգած պատմամշակութային շինութիւններուն քանակն ու ներկայ վիճակը։ Այս մասին կը յայտնէ «Ակօս» թերթը: Հիմնադրամին հրապարակած ցուցակին համաձայն, Թուրքիոյ մէջ առկայ 10.000 պատմամշակութային կոթողներէն 4.600-ը հայկական են, 4.100-ը` յունական, 650-ը` ասորական, 300-ը` հրէական: Նախագիծի համակարգող Մերուէ Քուրտը եւ հետազօտողներ Թունա Պաշըպեքը, Զէյնապ Օղուզը, Ալեքսանդրոս Գամպուրիսը եւ Վահագն Քէշիշեանը նախագիծին ծիրէն ներս, երկու տարի շարունակ ուսումնասիրած են Օսմանեան պետական արխիւները, ինչպէս նաեւ մեկնած Յունաստան եւ Զուիցերիա` ծանօթանալու արտասահմանեան արխիւներուն: Մերուէ Քուրտի խօսքով` գրեթէ բոլոր պատմական այս կոթողներուն անունները այլեւս թրքացուած են: Անոր խօսքով` այս պատմական յուշարձաններուն զգալի մասը մատնուած է անուշադրութեան եւ լուրջ կարիք ունի պահպանութեան տակ առնուելու: Հետազօտութեան համաձայն՝ ամենաշատ

Լուսանկարին մէջ կարմիրով նշուածները հայկական շինութիւններն են։ հայկական պատմական շինութիւնները առկայ են Մուշի մէջ` 401 պատմական կառոյց, այնուհետեւ Պիթլիսի` 325 շինութիւն, Խարբերդի` 323 հին հայկական շինութիւններով: Ասոնց կը յաջորդեն Սեբաստիան, Երզնկան, Էրզրումը, Կեսարիան,Տէրսիմը: Տասնեակը կ՝եզրափակէ Վանը` 185 կառոյցով: Հիմնադրամը, նախագիծին ծիրէն ներս, հրապարակած է յատուկ քարտէզ, ուր ցուցադրուած են հայկական, ասորական, յունական եւ հրէական պատմական կոթողներու վայրերը, այդ քարտէզին վրայ առկայ են եկեղեցիներ, վանքեր, գերեզմանոցներ, անգամ` հին հայկական դպրոցներու եւ որբանոցներու շէնքեր: Հիմնադրամի պատասխանատուները յայտարարած են, որ իրենց ստեղծած նոր արխիւը բաց է բոլորի համար:

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 11

Հանրաքուէ Կը պահանջենք Յակոբ Մարտիրոսեան Այո՛, հանրաքուէ կը պահանջէ հայ ժողովուրդը: Ղարաբաղեան անկախութեան հռչակման առաջին օրերէն սկսեալ, սրդողած ատրպէյճանցիները դիմած են պատերազմի, յուսալով որ կրնան վերատիրանալ իրենց «մուրազին»: Իրողութիւնը սակայն տարբեր պատկեր պատրաստած էր իրենց համար, որուն հետեւանքով հայկական բանակը ազատագրեց նաև Ղարաբաղի և Հայաստանի միջև գտնուած տարածքները, որոնք պատմականօրէն արդէն կը պատկանէին հայ ժողովուրդին, առանց մոռացութեան տալու նաև՝ դաշտային Ղարաբաղի հողատարածքները և Նախիջևանը, որոնք տակաւին կը մնան կալանքի տակ, օր մը օրանց զանոնք եւս ազատագրելու համար: 25 տարիներէ ի վեր, միջազգային քաղաքական ասպարէզին մէջ Ատրպէյճան կը գանգատի, կը սպառնայ և իր նաւթի հարստութիւնը որպէս մահակ ճօճելով անոնցմէ կը պահանջէ Ղարաբաղեան տարածքներու վերադարձը իրեն, որովհետեւ այլևս անհնարին կը գտնէր զանոնք ոյժով վերադարձի ջանքերը: 2-5 Ապրիլ 2016-ի ատրպէյճանական զօրքի սնանկ արկածախնդրութիւնը արդէն կը վկայէր այդ, եթէ՝ հայկական բանակի յառաջխաղացքը պարտադրաբար չընդհատուէր: Երկոտասնեակ մը տարիներ արդէն Եւրոխորհուրդ, Մինսքի խմբակ, և այլ զանազան «խմբակներ» միջամուխ են «Ղարաբաղեան հարցի» լուծման: Յաճախ հարց կու տանք. ո՞վ էր «հրաւէր ուղարկած» այս մարդոց: Ասոնք ինչո՞ւ նոյն առաջարկներով չեն մօտենար Թուրքիոյ, հայ ժողովուրդի հողերուն պահանջքով և հատուցման հարցերով: Ինչո՞ւ չեն պահանջեր Կիպրոսի գրաւեալ շրջանի վերադարձը իր օրինաւոր տէրերուն: Ինչո՞ւ չեն մօտենար Իսրայէլի, անկէ պահանջելով Պաղեստինի Արեւմտեան Ափի և Կոլանի վերադարձը իրենց օրինաւոր տէրերուն, չնշելու համար այլ «լուծուելիք հարցեր»: Արդեօ՞ք ասոնք անձեռնմխելի են և հայ պետութիւնը՝ ո՛չ: Այժմ, Ապրիլեան քառօրեայ պատերազմէն ետք, կարծէք հրատապ «հարց ծագած» է այս «խմբակներու և միջնորդներու» մօտ, Ղարաբաղեան պատերազմի ժամանակ հայկական բանակին ազատագրած տարածքներու «մասամբ» կամ «ամբողջական» վերադարձը Ատրպէյճանին, ըստ՝ «Կազանի» ժողովի կամ «Մինսքի» համանախագահներու «խորհուրդին», միջանկեալ նաև՝ այլ ստորին և նուաստացուցիչ ընդգրկուած պայմաններով:

Այսօր հայ ժողովուրդը, սփիւռքի թէ հայրենիքի մէջ, միահամուռ կը կանգնի հակառակ այս «ծաղկեալ ծրագրին» որուն միակ շահարկուն պիտի հանդիսանայ Ատրպէյճանը իր ապականած իշխանութիւնով: Հայ ազգը մէկ ոգիով և մարմինով պարտի հաւաքական ոյժով մերժել որևէ տարածքի յանձնում թշնամիին, որ ամէն օր, առանց անսալու ոեւէ մէկուն, կ՚ոտնակոխէ բոլոր միջազգային պարտաւորութիւն և օրէնք: Համայն հայ ազգը այսօր հանրաքուէ կը պահանջէ Հայաստանի և Ղարաբաղի մէջ, որոշում կայացնելու համար հողերու յանձնումի այս յոյժ կարեւոր հարցին շուրջ: Հայ ազգի երկու պետութիւնները այսօր, առաւել ևս կարիքն ունին հայ ժողովուրդի նեցուկին այս հարցով, համայն աշխարհի դիմաց խրոխտ կանգնելու և իմացնելու թէ հայկական պետութիւններու կառավարութիւնները առանձին չեն այս պայքարին մէջ, անոնք ունին ժողովուրդ, որուն խօսքն ու արարքը աւելի հզօր են քան ատրպէյճանական աղաղակները, կամ օտարներու որոշումները: Թող որ հայ ժողովուրդը որոշէ իր ճակատագիրը ժողովրդային քուէով, միջազգային դէտերու ներկայութեամբ, առանց «խմբակներու» «յորդորներու» կամ պարտադրանքներու: Ժամանակն է աշխարհի դէմ գալ հաւաքական դէմքով, խօսքով և գործով: Մեզ խոստումներ հարկաւոր չեն փոխան զիջումներու, և ոչ ևս գործարարական կամ ռազմական կաշառք: Միջազգային մակարդակով և ժողովրդային քուէարկութեամբ որոշենք մեր հողերուն ապագան, և յանձնենք այդ իրաւասութիւնը մեր պետութեան: Իսկ Հայաստանի և Ղարաբաղի իշխանութիւնները թող իմանան, թէ իրենց թիկունքին կայ հայ ժողովուրդ, քաղաքական գետնի վրայ մեր ազգին վերաբերեալ բոլոր տեսակի սակարկումներուն համար: Յաղթական է այն պետութիւնը, որուն կռնակ է անոր ժողովուրդը:

«Նօր Օր»

Էջ 12

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Նիւ Եորքի Մէջ Տեղի Պիտի Ունենայ ՀՀ Տնտեսութեան Մէջ Արտաքին Ներդրումներու Գրաւման Նուիրուած Ներդրումային Ֆորում

Նիւ Եորքի մէջ Հոկտեմբեր 10-11 պիտի կայանայ Հայաստանի տնտեսութեան մէջ արտաքին ներդրումներու գրաւման նուիրուած ներդրումային ֆորումը: «Ամերիկայի ձայնը» կը տեղեկացնէ, թէ այս մասին յայտնած է Հայաստանի զարգացման հիմնադրամի ղեկավար Կարէն Մկրտիչեան: Անոր խօսքով, Նիւ Եորքի ելեւմտական շրջանին՝ Ուոլ Սթրիթի մէջ կայանալիք ձեռնարկին ելոյթ պիտի ունենան Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան, ինչպէս նաեւ Համաշխարհային դրամատան եւ Ասիական զարգացման դրամատան բարձրաստիճան պաշտօնեաներն ու ընկերութիւններու ղեկավարներ: «Սա 15 տարիների ընթացքում առաջին նման միջոցառումն է եւ մենք դեռեւս չունենք ներդրողների ցուցակ»,- նշած է Մկրտիչեան: Ֆորումի կազմակերպիչներն են Հայաստանի կառավարութիւնն ու Ասիական զարգացման դրամատունը: Ձեռնարկին ներկայ պիտի ըլլան տնտեսական յառաջատար մեկնաբաններ` HyattHotels/, ABBYY, Reddit, PicsArt եւ շարք մը այլ ընկերութիւններու ղեկավարներ: «Մենք ներկայացնելու ենք Հայաստանի տնտեսութեան 8 ոլորտ եւ դրանց աջակցմանն ուղղուած պետական ծրագրերը: Դրանից բացի, իւրաքանչիւր ոլորտի մասին կը խօսեն այդ ոլորտում յաջողութիւններ արձանագրած ընկերութիւնների ներկայացուցիչներ»,- նշած է Կարէն Մկրտիչեան: Մասնաւորապէս, ներդրողներուն պիտի ներկայացուին Հայաստանի մէջ արեւային ուժի,

երկաթուղագծային բեռնափոխադրումներու, Հիւսիս-հարաւ մայրուղիի կառուցման, հանքավայրերու գործարկման, գիւղատնտեսութեան զարգացման ծրագիրներու հեռանկարները ինչպէս նաեւ` բարձր ճարտարագիտութիւններու զարգացման հեռանկարները: Կարէն Մկրտիչեանի խօսքով, չնայած շրջափակման եւ կաշառակերութեան, Հայաստանի տնտեսութիւնը կրնայ արտերկրեայ ներդրողներու համար հետաքրքրութիւն ներկայացնել: «Հայաստանը եւրոպական եւ ամերիկեան ընկերութիւնների համար հարթակ դառնալու ներուժ ունի, որոնք այնուհետեւ կարող են իրենց արտադրանքը տեղափոխել Ռուսաստան եւ Եւրասիական տնտեսական միութեան այլ երկրներ առանց մաքսավճարների»,– ըսած է ան: Միեւնոյն ժամանակ, Հայաստանի զարգացման հիմնադրամի ղեկավարը նշած է, որ Հայաստանի տնտեսութեան մէջ արտերկրեայ ներդրումներուն չափը զգալի նուազած է, երբ Հայաստանի ղեկավարութիւնը Եւրոմիութեան հետ տնտեսական համագործակցութեան խորացման փոխարէն նախընտրեց անդամակցիլ Եւրասիական տնտեսական միութեան` ԵՏՄ-ին. «Ուղղակի արտաքին ներդրումների ծաւալը զգալի նուազել է եւ այն կարող է մի շարք պատճառներ ունենալ: Դրանցից մէկն իմ կարծիքով այն է, որ մենք անցումային շրջանում ենք: Մինչ այն պահը, երբ Հայաստանը որոշեց միանալ Եւրասիական տնտեսական միութեանը, ակնկալիքն այն էր, որ երկիրը կը միանայ Եւրամիութեանը կամ Եւրոպական գործընկերութեանը: Երբ դա տեղի չունեցաւ, մի շարք եւրոպական ընկերութիւններ, որոնք ներդրումներ էին կատարում, այժմ նուազեցնում են սպասելիքները»,– նշած է Կարէն Մկրտիչեան: Եւրոմիութեան շուկան, որ պիտի բացուէր Հայաստանի առջեւ ԵՄ տնտեսական համագործակցութեան պայմանագիրի ստորագրման պարագային, կը գերազանցէ Եւրասիական տնտեսական միութիւնը՝ 10 անգամ, թէ՛ տնտեսական ներուժով եւ թէ քաղաքացիներու գնողունակութեամբ:

Անմահ հերոսներու արիւնով ազատագրուած հայրենիքի ամէն մի դիզ հող, կարելի չէ բանակցային զիջումի կամ փոխ-զիջումի նիւթ ըլլայ։

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 13

Մինչ ցուցարարները նոր կառավարութիւն կը պահանջեն` Ռուսիան ու Թուրքիան կը մեկուսացնեն Հայաստանը «Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր Յարութ Սասունեան կը գրէ. Այս յօդուածով կը փորձեմ բացատրել Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյ միջեւ յարաբերութիւններու յանկարծակի վերականգնման պատճառները, որ նաեւ ջերմօրէն ընդունուեցաւ Ատրպէյճանի, եւ որոշակիօրէն Իրանի կողմէն` մինչ Երեւանի մէջ խոշոր առճակատում տեղի կ’ունենար զինուած ընդդիմադիր խումբի մը եւ ոստիկանութեան միջեւ: Մոսկուան եւ Անգարան՝ մէկ կողմ ձգելով իրենց հակամարտութիւնը` նախորդ տարի սուրիական սահմանի մօտ Թուրքիոյ կողմէ ռուսական ռազմական օդանաւին խոցման պատճառով, այժմ “հաշուարկով ամուսնութիւն” կնքած են` մեկնելով իրենց փոխադարձ ազգային շահերէն: Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյ նախագահներուն կողմէն ընդունուած այս գործնական որոշումը նպատակ ունի առաւելագոյնի հասցնելու իրենց տնտեսական օգուտները եւ համակարգելու արտաքին քաղաքականութիւնները` հնարաւորութիւն ընձեռելով աւելի լաւ դիմակայելու Արեւմուտքի ճնշումները: Ռուսիան կը տառապի փլուզուող տնտեսութենէն, գլխաւորաբար անոր դէմ որոշուած արեւմտեան պատժամիջոցներու պատճառով` Ուքրանիոյ Ղրիմի կցումէն ետք: Միւս կողմէն, Թուրքիոյ, (հակառակ անոր անդամակցութիւնը ՆԱԹՕ-ին եւ Եւրոպայի խորհուրդին), չի թոյլատրուիր միանալ Եւրոմիութեան եւ ան կը մեղադրուի Սուրիոյ մէջ ԻԼԻՊ-ին աջակցելու համար: Աւելին, Թուրքիոյ նախագահ Էրտողան վրդոված է, որ բազմաթիւ եւրոպական երկիրներ խստօրէն քննադատած են իր կոշտ միջոցները ընդդէմ քաղաքական հակառակորդներու, Յուլիս 15-ի յեղաշրջման փորձէն ետք: Էրտողան նաեւ դժգոհ է, որ Միացեալ Նահանգները Թուրքիոյ չարտայանձնեց մահմետական հոգեւորական Ֆեթհուլլահ Կիւլէնը, զոր ան կը մեղադրէր ռազմական յեղաշրջման փորձի կազմակերպման մէջ: Ռուսիան ու Թուրքիան, մերժելով “անհարկի արեւմտեան միջամտութիւնը” իրենց ներքին եւ արտաքին գործերուն, որոշեցին հիմք դնել նոր դաշինքի մը, որ զիրենք կը հանէ Արեւմուտքի մեկուսացումէն: Այդ նպատակին հասնելու համար Ռուսիոյ նախագահ Փութին Օգոստոս 8-ին Պաքուի մէջ հանդիպեցաւ Ատրպէյճանի նախագահ Ալիեւին եւ Իրանի նախագահ Ռոհանիին, իսկ Օգոստոսի 9-ին Ս.

Պեթերզպուրկի մէջ` Թուրքիոյ նախագահ Էրտողանին: Այս չորս երկիրները ստորագրեցին շարք մը կարեւոր տնտեսական համաձայնագիրներ եւ քննարկեցին տարածաշրջանային մեծ ազդեցութիւն ունեցող էական քաղաքական հարցեր, ներառեալ` Արցախեան հակամարտութեան հարցը: Յաջորդ օրը Փութին Մոսկուայի մէջ հանդիպեցաւ Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանին` աւելի վաղ կայացած իր հանդիպումներու արդիւնքները անոր ներկայացնելու համար: Մինչ Ռուսիոյ մերձեցումը Հայաստանի ոխերիմ թշնամիներուն` Ատրպէյճանի եւ Թուրքիոյ հետ, կրնան յանգեցնել նախագահ Սարգսեանի վրայ ծանր ճնշումներ բանեցնելու` տարածքային զիջումներու երթալու Արցախի հարցով, ան կրնայ նաեւ նուազեցնել Ատրպէյճանի կողմէն ռազմական գործողութիւններու հնարաւորութիւնը Արցախի դէմ առանց Փութինի համաձայնութեան: Պէտք չէ զարմանալ, որ այս նոր վերախմբաւորումը Ատրպէյճանի, Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյ միջեւ կրնան նաեւ վերակենդանացնել 2009 թւականին ստորագրուած Հայ-թրքական մեռեալ արձանագրութիւնները, որուն արդիւնքով կը բացուի անոնց միջեւ ընդհանուր սահմանը Արցախի հարցով Հայաստանի “հաշտարար քայլի” հետ միասին: Այսօրուան խորամանկ թուրք ղեկավարները կ’երթան հետքերով իրենց օսմանեան նախնիներու, որոնք տասնամեակներ շարունակ հմտօրէն կը հրահրէին եւրոպական խոշոր երկիրներէն մէկը միւսներուն դէմ, իսկ յետոյ կ’անցնէին միւս կողմը, երբ իրենց ձեռնտու էր: Անհաւատալիօրէն, Էրտողան ջերմ յարաբերութիւններու մէջ է Ռուսիոյ հետ` միաժամանակ մնալով իբրեւ ՆԱԹՕ-ի անդամ եւ օգտուելով երկու կողմերէն: Միացեալ Նահանգներ եւ ՆԱԹՕ-ի միւս անդամները պէտք չէ հանդուրժեն թրքական այս խաբեբայութիւնը: Անոնք պէտք է խստօրէն նախազգուշացնեն Էրտողանը` ընտրելու` կամ ՆԱԹՕ-ն կամ Ռուսիան… Եթէ Թուրքիոյ նախագահը շարունակէ Ռուսիոյ կողմը բռնել, ան կրնայ յայտնուիլ պարապ տաշտի առջեւ, երբ Քրեմլի հետ անոր դաշինքը փլուզուի… Երբ մութ ամպեր կը կուտակուէին Հայաստանի եւ Արցախի վրայ, հայերը զբաղած էին ներքին վէճերու կարգաւորմամբ: Յուլիս 17-ին Երեւանի մէջ ոստիկանութեան գունդի գրաւումը 31 զինեալներու կողմէն, որոնց ղեկավարները Արցախեան պատերազմի վետերաններ էին, լուրջ մտահոգութիւն յառաջացուց հայերու մօտ երկրի մէջ եւ դուրս: “Սասնայ ծռեր” անունը կրող Շարունակութիւնը էջ՝ 14

Էջ 14

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Մինչ ցուցարարները նոր կառավարութիւն կը պահանջեն` Ռուսիան ու Թուրքիան կը մեկուսացնեն Հայաստանը Շարունակութիւն էջ՝ 13-էն

խումբը կը պահանջէր նախագահ Սարգսեանի հրաժարականը, քաղբանտարկեալներու ազատ արձակում, միջանկեալ կառավարութեան ձեւաւորում եւ նոր ընտրութիւններ: Երկշաբաթեայ դիմակայութիւնենէն ետք, որուն ընթացքին երեք ոստիկան սպաննուեցաւ, զինուած մարդոցմէ քանի մը հոգին վիրաւորուեցան եւ տասնեակ ցուցարարներ վնասուածքներ ստացան կամ ձերբակալուեցան, ներառեալ` լրագրողներ, Սասնայ ծռեր խումբի մնացած անդամները յանձնուեցան: Ամէն գիշեր հարիւրաւոր, երբեմն ալ հազարաւոր ցուցարարներ հանրահաւաքներ կը կազմակերպէին` իրենց աջակցութիւնը արտայայտելով վետերաններու խումբի պահանջներուն: Այս ողբերգական առճակատման իսկական արմատները խորն են եւ կը հասնին մինչեւ Հայաստանի անկախութեան առաջին օրերը: Բնակչութեան լայն խաւերու շրջանի մէջ մեծ զայրոյթ եւ հիասթափութիւն կուտակուած է վերջին քառորդ դարու ընթացքին, երբ աւելի քան մէկ միլիոն մարդ լքեց երկիրը` իրենց ընտանիքներու տարրական հոգերը բաւարարելու համար: Անոնք, որոնք մնացին, բազում զրկանքներ կրեցին եւ տառապեցան կամայականութիւններէն, ներառեալ` փտածութենէն, կեղծուած ընտրութիւններէն, անարդար դատական համակարգէն, անտարբեր պետական պաշտօնեաներէն եւ մենաշնորհներ ունեցող մեծահարուստներէն… Այս բոլորի հետեւանքով քաղաքացիներու մեծ մասը կորսնցուց իր հաւատքը կառավարութեան նկատմամբ: Հակառակ զինուած յարձակումը ոստիկանութեան գունդի վրայ այլախոհութեան ընդունելի ձեւ չէ, սակայն երբ մարդիկ երկար ժամանակ կը գտնուին անելանելի վիճակի մէջ եւ որեւէ այլընտրանք չեն տեսներ իրենց դժգոհութիւնները լուծելու համար, ստիպուած կը դիմեն ծայրայեղ միջոցներու: Մինչ նման ներքին պառակտումը կրնար վտանգել Հայաստանի եւ Արցախի ապահովութիւնը, ցուցարարները կը մնան անդրդուելի` համարելով, որ ոչ հաշուետու ղեկավարներ ունենալը աւելի վտանգաւոր է: Որքան ալ տարօրինակ է, բայց բոլոր անոնք, որոնք դէմ են Արցախի շուրջ հնարաւոր բուֆերային գօտիի ստեղծման, օգնեցին Սարգսեանի դիրքերու ամրապնդման` համոզելու Փութինը, որ հայ ժողովուրդը Արցախի հարցով կտրականապէս դէմ է որեւէ տարածքայի զիջման: Եթէ իշխանութիւնները կը ցանկան կանխել

յետագայ ներքին խռովութիւններու կրկնութիւնը, ուստի պէտք է բոլոր անհրաժեշտ միջոցները ձեռնարկեն ցոյց տալու համար, որ իրենք իսկապէս կը մտածեն հայ ժողովուրդի բարեկեցութեան մասին: Այս նպատակով, նախագահ Սարգսեան վերջերս խոստացած է կտրուկ փոփոխութիւններ իրականացնել, ներառեալ “ազգային միասնութեան կառավարութեան” ձեւաւորումը: Հասկանալի է, որ բազմաթիւ քաղաքացիներ թերահաւատօրէն կը վերաբերին անոր, քանի որ նախապաէս համանման անկատար խոստումներ շատ լսած են: 2017 թուականին կը նախատեսուի նոր խորհրդարանի ընտրութիւն, իսկ նոր նախագահը պիտի ընտրուի խորհրդարանի պատգամաւորներու կողմէն 2018 թուականին: Եթէ յաջորդ ընտրութիւնները արդար չ’ըլլան եւ չներկայացնեն բնակչութեան տարբեր հատուածները, ապա կրնան աւելի լուրջ խռովութիւններ ըլլալ: Ազատ ընտրութիւններ իրականացնելու բեռը ինկած է ոչ միայն պետական պաշտօնեաներու, այլեւ ուսերուն այն ընտրողներուն, որոնք կը վաճառեն իրենց քուէները… Ժողովրդավարական ճանապարհով ընտրուած կառավարութիւնը միակ միջոցը ձեռք պիտի բերէ ժողովուրդի վստահութիւնը` ոչ միայն երկրի արդար կառավարման, այլեւ արտաքին յարաբերութիւնները պատշաճ կերպով վարելու համար, ներառեալ Արցախի շուրջ բանակցութիւնները: Ներկայիս մեծ անվստահութիւն կայ, որ փակ դռներու ետեւ վարուող բանակցութիւնները Մոսկուայի մէջ կամ այլուր կը բխին հայ ժողովուրդի շահերէն: Այս նոր պարտադրուած անկայուն աշխարհառազմավարական մեկուսացումէն դուրս ելելու համար Հայաստանի եւ Արցախի իշխանութիւնները պէտք է ընդօրինակեն թրքական վաղեմի մարտավարութիւնը` “բաժնէ եւ տիրէ” Ռուսիան հանելով Թուրքիոյ եւ Ատրպէյճանի դէմ, անով իսկ կանխելով Ատրպէյճանի, Իրանի, Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյ միջեւ հնարաւոր համաձայնութիւնը Արցախեան հակամարտութեան հարցով: Թարգմանութիւնը կատարեց «ԱՊԱԳԱՅ» Ռուզաննա Աւագեան

Անմահ հերոսներու արիւնով ազատագրուած հայրենիքի ամէն մի դիզ հող, կարելի չէ բանակցային զիջումի կամ փոխ-զիջումի նիւթ ըլլայ։

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 15

Smithsonian Թանգարանն ու USAID-ը Պիտի Օգնեն Հայ Մշակոյթի Պահպանման

«Հայաստանը ունի շատ հարուստ ու երկնային մշակութային ժառանգութիւն»,- այս խօսքերով՝ Հայաստանի հետ համագործակցութեան մասին իր պատմութիւնը կը սկսի ԱՄՆ-ի Smithsonian հաստատութեան միջազգային կապերու բաժինի ղեկավար Մոլլի Ֆաննոնը: Ըստ «Ամերիկայի ձայն»-ի՝ անոր խօսքով, իբրեւ համաշխարհային մշակոյթի պահպանութեամբ զբաղող խոշորագոյն հաստատութիւն, Smithsonian թանգարանը կը փափաքի պահպանել եւ տարածել ոչ միայն հազարամեայ պատմութիւն ունեցող հայերու իրեղէն մշակոյթը, այլեւ` պարը, կերակուրները, կենսակերպը, արուեստի բովանդակութիւնը։ Այդ նպատակով Smithsonian հաստատութիւնը՝ Միացեալ Նահանգներու Միջազգային զարգացման գործակալութեան նիւթական աջակցութեամբ՝ Հայաստանի կառավարութեան հետ համատեղ կը մշակէ ծրագիրներ, որոնք ուղղուած են հայկական մշակոյթի պահպանման եւ մշակութային զբօսաշրջիկութեան զարգացման: «Մեր նպատակն է ապահովել Հայաստանի մշակութային ոլորտի կայուն զարգացումը` կապելով այն մշակութային զբօսաշրջիկութեան հետ եւ տնտեսական նոր հնարաւորութիւններ ստեղծելով այդ ոլորտին մէջ,– ըսած է Մոլլի Ֆաննոնը: Մոլլի Ֆաննոնի խօսքով, մշակոյթի պահպանութիւնը կը պահանջէ զգալի տնտեսական աղբիւրներ, այսպիսով` շատ կարեւոր է մշակութային ժառանգութեան ոլորտին մէջ տնտեսական հնարաւորութիւններու ստեղծումը: Եռակողմ ծրագիրին ծիրէն ներս՝ Smithsonian-ը ստեղծած է «Իմ Հայաստան» ծրագիրը, որուն նպատակն է շարժել զբօսաշրջիկներու հետաքրքրասիրութիւնը եւ խթանել անոնց ներգրաւումը Հայաստանի մշակութային ժառանգութեան մէջ:

«Զբօսաշրջիկներու մեծ մասը Երեւան կ’այցելէ, լաւ ժամանակ կ’անցնէ Երեւանի մէջ (իրօք, անիկա հրաշալի քաղաք է եւ զբօսաշրջիկին առաջարկելու շատ բան ունի), որմէ ետք միայն մէկ օրով զբօսաշրջիկները կ’այցելեն գիւղական վայրեր: Մեր նպատակը այդ հոսքը կանգնեցնելը չէ: Մենք կ’ուզենք նոր զբօսաշրջիկներ գրաւել, որոնք մասնաւորապէս պիտի այցելեն ոչ թէ մայրաքաղաք, այլ` պիտի շրջին Հայաստանի այլ վայրեր»,– ըսած է Մոլլի Ֆաննոնը: Ան նաեւ նշած է, որ Smithsonian-ը հայկական կողմին հետ միասին մշակած է երկու հիմնական ուղի` հիւսիսային եւ հարաւային, որոնց շուրջ պիտի ստեղծուին ենթակառոյցներ` թոյլ տալով զբօսաշրջիկներուն հաճելի եւ յարմարաւէտ հանգիստ վայելել Հայաստանի մարզերուն մէջ` միեւնոյն ժամանակ մարզերու բնակիչներուն համար բանալով նոր հեռանկարային աշխատատեղեր:

Պոլսոյ մէջ Տէրսիմցի 10 հայ մկրտուած է

Տէրսիմցի հայերու ազգային ինքնութեան վերադարձի ծիրէն ներս՝ Պոլսոյ Սրբ. Ստեփանոս հայկական եկեղեցւոյ մէջ Օգոստոս 14-ին իրականացած է զանգուածային մկրտութիւն: Այս մասին կը հաղորդէ Պոլսոյ «Ակօս» թերթը։ Թուրքիոյ մէջ կը շարունակուի ազգային ինքնութեան վերադառնալու համար Հայոց Ցեղասպանութեան տարիներուն ճնշումներու իբրեւ արդիւնք հաւատափոխ` իսլամացած հայերու քրիստոնէական արմատներուն վերադարձի պայքարը: Տէր Տրդատ քահանայ Ուզունեանի կողմէն իրականացած զանգուածային մկրտութեան արարողութեամբ՝ քրիստոնէութիւն ընդունած է Տէրսիմցի 10 հայ:

Էջ 16

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Ֆրանք Էնկել. «Արցախ երբեք Ատրպէյճանին մաս պիտի չկազմէ» «Արցախը Ատրպէյճանին մաս չի կազմեր եւ երբեք ալ մաս պիտի չըլլայ»։ Նման յայտարարութիւն ըրած է Եւրոպական խորհրդարանի պատգամաւոր Ֆրանք Էնկել՝ News.am-ին հետ հարցազրոյցի մը ընթացքին: «Եթէ դուն նախայարձակ պատերազմի կը ձեռնարկես ու կը պարտուիս, կարելի չէ վերադառնալ նախապէս տիրած կարգավիճակին, այլապէս Քալինինկրատը մինչեւ հիմա Քէօնիքսպերկ կը կոչուէր»,- ընդգծած է Էնկել: Արցախի գծով Ատրպէյճանը դատապարտող Եւրոպական խորհրդարանի կեցուածքի մը գծով հարցումին անդրադառնալով` Ֆրանք Էնկել յիշեցուցած է, թէ անցնող Ապրիլին Եւրոպական խորհրդարանը բանաձեւած է յստակ կեցուածք, որուն մէջ Եւրոպական խորհրդարանի անդամ շարք մը երկիրներ առաջարկած են դատապարտել Ատրպէյճանի յաճախակի յարձակումները եւ ճանչնալ Արցախի անկախութիւնը, սակայն անդամ երկիրներու մեծ մասը տակաւին պէտք է առերեսուի փաստերուն: Նշենք, որ անցնող 12 Ապրիլին, Եւրոպական խորհրդարանը իր լիագումար նիստին քննարկած է Արցախի իրավիճակը եւ շատ մը երկիրներ, ինչպէս` Ֆրանսա, Չեխիա, Լեհաստան, Կիպրոս, ներառեալ լիւքսամպուրկցի խորհրդարանական Ֆրանկ Էնկել, առաջարկած են պատժամիջոցներ տնօրինել Ատրպէյճանի դէմ եւ ճանչնալ Արցախի Հանրապետութեան անկախութիւնը:

«Կիւլէնի մօտ իսլամացած հայերուն մասին տուեալներ կան». թուրք ազգայնամոլ CNN Türk-ի եթերով Ֆեթուլլահ Կիւլէնի ունեցած առնչութիւններուն եւ կատարած գործողութիւններուն մասին հարցազրոյց տուած Հիւսէյն Կիւլերճէն նշած է. «Քանի որ Կիւլէնը, 15 տարի է, որ ԱՄՆ կը բնակի, կը կարծեմ, որ ան աջակցութիւն կը ստանայ այնտեղի յետախուզական մարմիններէն: Ան կը կատարէ այն, ինչ որ իրմէ կը պահանջէ ԱՄՆ-ն: Անոր մօտ կը գտնուի Թուրքիոյ բնակչութեան բոլոր մատեանները: Ինքը անձամբ ինծի ցոյց տուած է զանոնք: Նշանաւոր անձերու ներկայացնելով` ըսած է, թէ անոնցմէ ովքեր յոյն են, ովքեր` հայ»: Այդ մասին, ըստ Akunq.net-ի, ծայրայեղ ազգայնական «Եէնի չաղ» պարբերականին մէջ գրած է թուրք ազգայնամոլ Արսլան Պուլութը: Հեղինակը յօդուածին մէջ նաեւ յիշեցուցած է, որ Հրանդ Տինքը սպաննուած էր Սապիհա Կէօքճէնի հայ ըլլալուն մասին ենթադրութիւն ընելուն պատճառով: Արսլան Պուլութը «Կիւլէնի մօտ գտնուող բնակչութեան մատեանները» վերնագրով յօդուածին մէջ անդրադարձած է նաեւ Գերմանիոյ մէջ կայացած խորհրդաժողովի մը ժամանակ ելոյթ ունեցած դոկտոր, փրոֆ. Հասան Քիոնիի հետեւեալ խօսքերուն. «Տեղահանութեան ժամանակ իրենց բնակավայրերէն չհեռանալու նպատակով իսլամացած հայեր ալ կան: Սակայն մենք չենք կրնալ գիտնալ, թէ ովքեր են անոնք: Անոնց թիւը 300-400 հազար է: Բացի այդ, կան նաեւ կրօնափոխ հրեաներ եւ կրօնափոխ յոյներ: Դժբախտաբար, Թուրքիոյ Հանրապետութիւնը իր քաղաքացիներուն անհանգստութիւն չպատճառելու համար չի բացայայտեր զանոնք: Թերեւս, պետութեան ղեկին եւս հայկական ծագումով բարձրաստիճան պաշտօնեաներ ունինք»: Ազգայնամոլ հեղինակը նաեւ կը յիշեցնէ Հրանդ Տինքի հետեւեալ խօսքը, զոր ան ըսած էր Հայաստանի մէջ. «Դուք կը խօսիք 1.5 միլիոն զոհերուն մասին: Նոյն ժամանակաշրջանին մօտ 500 հազար հայեր, կրօնափոխ ըլլալով, թուրք դարձած էին: Ինչո՞ւ զանոնք հաշուի չէք առներ»: Յիշեցնենք, որ Թուրքիոյ մէջ բռնի կրօնափոխուած հայերու թեմային պարբերաբար անդրադարձող ազգայնամոլ Արսլան Պուլութը դեռ 2010 թուականին կը շեշտէր, թէ «Թուրքիոյ հիմնական խնդիրը ծպտեալ հայերն են»: Մելինէ Անումեան

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 17

ՎԱՐԴԱՆ ԹԱՇՃԵԱՆԻ ՍՐՏԻ ԽՕՍՔԸ Մելգոնեան Կրթական Հաստատութեան 90-ամեակի Համախմբումին Հետեւեալը օրուան գլխաւոր պատգամախօս Մելգոնեանցի, վաստակաշատ ուսուցիչ, տնօրէն եւ գեղանկարիչ Պրն. Վարդան Թաշճեանի սրտի խօսքն է, արտասանուած Մելգոնեան Կրթական Հաստատութեան 90-ամեակի համախմբումին առիթով, որ ամբողջութեամբ գրի առնուած է նոյն օրը նկարահանուած տեսերիզէն: Խմբ.

Ազնուաշուք Պետական Ներկայացուցիչ Կիպրահայ Համայնքի, Արժանաշնորհ Հայր, Մեծայարգ Ատենապետ եւ Անդամներ Ազգային Երեսփոխանական եւ Վարչական Ժողովներու, Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան Մասնաճիւղերու, Յարգելի հիւրեր եւ շատ սիրելի, թանկագին եւ կարօտալի Մելգոնեանցի քոյրեր եւ եղբայրներ, «Եթէ կ’ուզես որ մարդիկ քեզ լսեն, այն ատեն գլուխէդ խօսէ, իսկ եթէ կ’ուզես որ մարդիկ քեզ զգա՛ն, այն ատեն սրտէդ խօսէ»: Եւ իբրեւ նախկին Մելգոնեանցի, իբրեւ Մելգոնեանի նախկին ուսուցիչ, եւ այս կախարդական մթնոլորտին մէջ, կրնաք վստահ ըլլալ թէ ուրկէ պիտի գայ իմ խօսքս, ինծի տրամադրուած գալիք տասը-տասներկու վայրկեաններու ընթացքին: Ամէն բանէ առաջ արտօնեցէք որ Ձեր բոլորին կողմէ ջերմօրէն շնորհաւորեմ երազային այս համախմբումը մտայղացող եւ ապա առարկայացնող Յանձնախումբը, օգնականները Լոս Անճէլըսի եւ հոս՝ Կիպրոսի մէջ, այլ մանաւանդ, ի մասնաւորի Տիկ. Արսինէ Շիրվանեանը, անխո՛նջ Արսինէն, խոշոր պրաւօ՛ մը տամ իրենց եւ բարի երթ ու շարունակութիւն մաղթեմ իրենց ծրագրի մնացեալ բաժնին համար: Ապա, սրտագինս կ’ողջունեմ աշխարհացրիւ Մելգոնեանցիներու այս խումբը՝ նախկին պաշտօնակիցներ, դասընկերներ, աշակերտներ, որոնք դրապէս ընդառաջելով կազմակերպիչներու կոչին, ահա երախտագիտութեամբ, ցնծութեամբ,

ոգեւորութեամբ եւ յուզումով, ամենաերէց սերունդներէն մինչեւ վերջին աւարտականները, այս Հաստատութեան պարարտ սեւ հացը ճաշակած, անոր աղոտ ծանր ջուրը ըմպած եւ անոր այս սուրբ հողը համբուրած երանելիներս, կը փորձուինք հաղորդուիլ ութօրեայ այս յիշատակի արարողութիւններէն: Անտարակոյս պատմութիւն կ’ապրինք բոլորս այսօր, երբ այս շէնքերու եւ ծառերու շուքին կը վերապրինք մեր անցեալը, ձեռք ձեռքի, կողք կողքի եւ երկիւղածութեամբ կը մրմնջենք մեր աղօթքը սա դամբանին առջեւ, ինչ որ սովոր էինք ընել Շաբաթ օրերու մայրամուտին եւ կը վերանորոգենք մեր ուխտն ու հաւատարմութիւնը, իբրեւ բարոյական անբեկանելի պարտք, հանդէպ՝ մեր անմահանուն Բարերարներուն, հանդէպ՝ Լուսոյ այս մեծ վառարանին եւ հանդէպ՝ Կրթարանին տարիներ շարունակ սրտին բաբախում տուած մեր հոգելոյս կամ աչքը լոյս սերմնարաններուն, կրթական մշակներուն:

Կրնա՞ք հաւատալ որ Ձեր ոտքերը այսօր կը կոխեն այն հողը, որուն վրայ կոխեցինք աւելի սե՛ւ մազերով եւ աւելի փոքր թիւ կօշիկներով, ճեմեցինք, վազեցինք, ինկանք, երգեցինք, պարեցինք, սերտեցինք, պատժուեցանք, խաղացինք, սիրեցինք, սիրահարուեցանք, շատեր անկէ ետք ալ ամուսնացան հարկա՛ւ, գետնախնձոր եւ սոխ մաքրեցինք, ճերմակեղէն ծալեցինք, աճեցանք եւ մեր պատանութենէն կամաց-կամաց թեւակոխեցինք երիտասարդութիւն: Այս այն հո՛ղն է, որուն վրայ մեզմէ առաջ, մեզի հետ եւ մեզմէ ետք քալած եղան մեր մեծերը, հսկաները, առասպելական նուիրեալները, որոնք իրենց հաւատքին, յոյսին եւ սիրոյն հետ շաղախեցին իրենց քրտի՛նքը, շո՛ւնչը, վաստա՛կը եւ մեր միտքն ու հոգին հայութեամբ կերտեցին, մեր մշակոյթի գանձարանը մեզի մատուցին, Մեծ Բարերարներու դրա՛մը, նի՛ւթը արժէքի՛, արուեստի՛, գիտութեա՛ն, հեքիաթի՛ վերածեցին եւ սա աղջկանց շէնքի պատին վրայի Մեսրոպեան «36 աննիւթ կոթողներ»ը մեր լեզուին նշխարհ եւ մեր կեանքի երազը դարձուցին: Շարունակութիւնը էջ՝ 18

Էջ 18

Հայ Կեանք

ՎԱՐԴԱՆ ԹԱՇՃԵԱՆԻ ՍՐՏԻ ԽՕՍՔԸ Մ․Կ․Հաստատութեան 90-ամեակի Համախմբումին Շարունակութիւն էջ՝ 17-էն

Իննսուն տարիներ կը բաժնեն մեզ այն օրէն, երբ Բարերարը՝ Կարապետ Մելգոնեան, իր հոգելոյս եղբօր՝ Գրիգոր Մելգոնեանի միասնական տեսիլքով գաւազանը կը զարնէր «Ճգնաւորաց քարայրի այս հողին վրայ եւ հիմը կը դնէր «Ծաղկաբլուր»ին կամ ինչպէս մեր սիրելի ուսուցիչ Պրն. Թամամեանը պիտի ըսէր՝ «Մեր հարազատ հոգետան…»:

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Մանաւանդ հայրենիքի գաղափարը, հայրենասիրութեան ոգին սկսաւ հոսիլ իր երակներուն մէջէն, ազնուացա՛ւ, հայացա՛ւ, կրթուեցա՛ւ: Սորվեցաւ որ կեանքի մէջ շատ բան փոփոխական է, ինչպէս մարդի՛կ, պայմաններ, սովորութիւններ: Բայց հասկցաւ նաեւ որ կան բաներ, որոնք չեն փոխուիր, մնայո՛ւն են, ինչպէս լեզու, մշակոյթ, սկզբունք, իտէալ:

Մելգոնեանցին եղաւ մարդկային ներդրում եւ դրամագլուխ, եղաւ զսպանա՛կ, մղում տուաւ իր կեանքին: Իր խաղերուն եւ իր դասերուն զուգահեռ հրատարակեց թերթ, իր իսկ տպարանին մէջ, վարեց Եւ այնուհետեւ ամայի, լերկ, քարքարոտ, օձերու բոյն մշակութային եւ ազգային ձեռնարկներ, ունեցաւ երգչախումբ, նուագախումբ, փողերախումբ, այս գետինը մարդկային կեանքով եռա՛ց, հայու թատերախումբ, կազմակերպեց համերգներ, շունչով ծաղկեցաւ, որպէսզի Բարերարները գրական, թատերական երեկոներ, հանդէսներ, արիհաւատարիմ մնացած ըլլան իրենց հայրերու եւ արենուշական շարժումներ, մարզական հարուստ նախահայրերու սուրբ աւանդին, սա ծառերը կեանք, մարզահանդէսներ, մինչեւ իսկ Կիպրոսը տնկուեցան, սա անտառի նոճիները ցանուեցան, Միջազգային Ողիմպիականին ներկայացնելու այս շէնքերու առաջին բնակիչներու ձեռքով, «Մեր պատրաստ մրցանիշ հաստատած մարզիկներ, ոչ մեռելներուն իբրեւ խա՛չ», որպէսզի Բարերարները միայն կղզիին մէջ կղզիացած այս կեանքը, այլեւ սա դամբանին մէջէն իրենց աչքերը ուղղեն դէպի գաղութի կեանքը դարձնելով լեցուն, հարուստ, ապագան, դէպի գալիք սերունդները: նախանձելի: Անոնք այս տաճարին լոյսով հալածեցին խաւարը, Ու անկէ ետք, այս բոլոր փորձութիւնները իր մտքին այս տաճարին գիտութեամբ հալածեցին անգիտութիւնը, այս տաճարին կեանքով հալածեցին ու հոգիին մէջ, իր պայուսակներուն, իր ճամպրուկներուն մէջ դնելով, Մելգոնեանցին իր մահը եւ այս տաճարին կառուցումով լուծած եղան հայեացքը ուղղեց աշխարհի չորս անկիւնները, իրենց վրէժը: մինչեւ հեռաւոր ափերը՝ Ամերիկա, Քանատա, Հարկաւ, 80 տարիներ շարունակ այս Եւրոպա, Աւստրալիա, Հայաստան, Միջին Արեւելք եւ Հաստատութիւնը միմիայն վարդագոյն օրեր այլ երկիրներ ու բաշխեց լո՛յս, նոր չտեսաւ, դժբախտաբար, կղզիին քաղաքական յանձնառութիւններու անսպառ կամքով: Հայ անկիւնադարձային հոլովոյթներուն հետ փոթորիկ եւ ժողովուրդի կրթական բարիքներուն, հայադրոշմ սեւ օրեր շատ տեսաւ: Կիպրոսի ազատագրական դաստիարակութեան համար, բազմարդիւն պայքարի կռիւներ, յոյն-թուրք միջ-համայնքային պտղաբերումով գործեց հայութեան նուիրական բախումներ, բռնկումներ, պետական հարուած, ծառայութեան դաշտին վրայ իբրեւ տնօրէն, թրքական արշաւանք, այս շէնքերուն ուսուցիչ, կրթական մշակ, բանաստեղծ, գրագէտ, բարբարոսային ռմբակոծումը եւ ածխացումը մեր երաժիշտ, խմբավար, արուեստագէտ, գիտնական, դարաւոր թշնամիին օդանաւերէն, սակայն, մէկ պատմաբան, բեմադրիչ, դերասան, խմբագիր, կողմէն Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր հասարակական գործիչ, իբրեւ ճարտարապետ, Միութեան հոգածու խնամքին տակ եւ միւս կողմէն փաստաբան, բժիշկ, տնտեսագէտ եւ մինչեւ իսկ Կիպրոսի բարեջան, հայասէր պետութեան եւ յոյն Միացեալ Ազգերու Կազմակերպութեան ընդհանուր ճակատագրակից ժողովուրդին ասպնջական ու ենթաքարտուղար… Բազմապատիկ տոկոսով գուրգուրոտ գրկին մէջ, Մելգոնեանը ոչ թէ հատուցելով ազգին այն ինչ որ ինք տկարացաւ, այլ զօրացաւ եւ զօրացո՛ւց մեզ, ոչ թէ երախտագիտութեամբ իւրացուց այս Կրթարանէն: աղքատացաւ, այլ հարստացաւ եւ իրեն հետ Այս եղաւ Մելգոնեանի իսկական legacy-ն, հարստացուց մեզ: Բարերարներուն կտակը, ժառանգութիւնը: Ինչպէս ամէն ծառ գարնան կը ծաղկի, որպէսզի Մելգոնեանցին սկիզբը հետեւող էր այո՛, սակայն աշնան պտուղ տայ, Մելգոնեանն ալ ամէն աշնան վերջը դարձաւ առաջնորդող, դիմակ չգործածեց սկսաւ ծաղկիլ, որպէսզի գարնան պտուղ տայ: ընկերութեան մէջ, եղաւ թափանցիկ եւ օրինակելի, Եւ ինչպէ՜ս տուաւ այդ պտուղը: այնպէս ինչպէս որ Բարերարները կ’ուզէին կամ Մելգոնեանցին երբ առաջին օրը հոս եկաւ, իր մօր կ’երազէին որ ինք ըլլար: փէշերէն փրցուած, ծի՜լ, բողբոջ, անմեղունակ, Իր եսէն վեր նայեցաւ եւ գործեց միմիայն հայ անգիտակից, այս՝ իրեն համար բոլորովին խորթ ժողովուրդի հաւաքական եսին համար: միջավայրը, ունեցաւ կարօտ, լա՛ց, ունեցաւ փափաքներ, երազներ, բայց ո՛չ անոնց առաջնորդող Աշխարհի որ անկիւնն ալ որ գնաց Մելգոնեանցին, սա տղոց շէնքի միջնայարկի պատուհանէն կամք մը, սակայն հետզհետէ, տարիներու կախուած զանգակը թափահարեց իր թաւալումով, Մելգոնեանցին սկսաւ հասուննալ, լեզուակը, որպէսզի յիշեցնէ իրեն հաւատարիմ աճիլ, զարգանալ, բարոյական կենցաղով խմորուիլ մնալու իր խոստումներուն մէջ, խոստումներ, զորս ու ճանչնալ կեանքի իրականութիւնները: Շարունակութիւնը էջ՝ 20

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 19

Պուէնոս Այրէսի «Սարդարապատ» Երկլեզու Շաբաթաթերթը Եւ Ժողովուրդին, Կուսակցութեան Ու Հայրենիքին Անխոնջ Նուիրեալ Խմբագրուհի Տիանա Տէր Կարապետեան Համօ Մոսկոֆեան

Պուէնոս Այրէսի Փալերմօ հայաշատ թաղամասին «Արմէնիա» (նախկին Ասեպէնօ) փողոցին սկիզբը, վեր կը բարձրանայ «Սարդարապատ» կեդրոնը, կառուցուած Ազգային բարերար Ալեք Մանուկեանի նուիրատուութեանբ: Արժանթինի ՌԱ Կուսակցութեան այս կեդրոնատեղիին մէջ լոյս կը տեսնէ նոյնանուն թերթը եւ աշխարհատարած Սփիւռք ու Մայր Հայրենիք կ’ուղարկուի, նաեւ համացանցով կը կարդացուի հազարաւոր ընթերցողներու կողմէ: Յատուկ ժամադրութեամբ կը հանդիպինք «Սարդարապատ»ի վաստակաշատ ու երկարամեայ խնբագրուհի Տիանա ՏէրԿարապետեանին հետ: Ջերմօրէն կ’ընդունի իր ժողովուրդին, կուսակցութեան, Մայր Հայրենիքին նուիրեալ անխոնջ լրագրողուհին, մտաւորականը եւ գործիչը: -«1975 թ.-էն ի վեր մեր շաբաթաթերթը կը հրատարակուի Պուէնոս Այրէսի մէջ: Նախապէս երկշաբաթաթերթ էր, սակայն 1980-էն ի վեր դարձած է շաբաթաթերթ: Ան կը համարուէր որպէս Հարաւային Ամերիկայի Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան պաշտօնաթերթը՝ սակայն տարիներու ընթացքին ընդլայնեցաւ ընթերցողներուն ցանկը, որ կը տարածուի Հայաստանէն մինչեւ Սփիւռքի զանազան գաղութները: Յօդուածներուն մեծամասնութիւնը սպաներէն է, սակայն կրնան կարդալ մեր գաղութին գործունէութիւնը եւ տեղեկութիւններ ստանալ թերթին միջոցաւ: Դժբախտաբար հայերէն ընթերցողներուն թիւը պակսեցաւ եւ մենք միայն երկու էջ կը տրամադրենք մայրենի լեզուով, որոնք մասնաւորաբար Հայաստանի մասին կ’անդրադառնան: Թերթը կը ստանան բաժանորդագրութեամբ կամ մշակութային, ազգային, հայրենասիրական միութիւններու կեդրոններու մէջ, որոնք կը բաժնեն թերթերը», կը պատմէ խմբագրուհի Տիանա Տէր Կարապետեան: Հարիւրամեակէ մը աւելի է, որ Սփիւռքի թերեւս

ամէնէն կազմակերպուած գաղութը, դիմակայելով քաղաքական եւ տնտեսական բազմաթիւ վերիվայրումներ, աշխարհի ամէնէն հարուստ երկիրներէն մէկուն՝ Արժանթինի մէջ, հայերը կը պահեն իրենց ազգային դէմքն ու ինքնութիւնը, նաեւ ձուլման եւ այլ վտանգներու դէմ: Այդ մերօրեայ «Վարդանանք»ին մէջ անգնահատելի դեր կը խաղան նաեւ «Սարդարապատ» շաբաթաթերթն ու կեդրոնը: -«Մենք հպարտ ենք մեր գործով. ճիշդ է, որ «Սարդարապատ»ը ՌԱԿ-ի պաշտօնաթերթն է Արժանթինի մէջ, բայց ամենակարեւոր գործը հայապահպանում է: Մեր մշակութային կեդրոնին մէջ ալ արուեստագէտներու գործերը կը ցուցադրենք, ներկայացումներ ու դասախօսութիւններ կը կազմակերպենք, որպէսզի մեր Հայրենիքը ներկայացնենք եւ յատկապէս մեր երիտասարդութիւնը հայ պահենք»- կ’եզրակացնէ քաջարի խմբագրուհին:

Սերժ Թանքեան Աւարտած Է «Խոստում» Ֆիլմին Համար Իր Երգին Մշակումը Յայտնի երաժիշտ եւ երգահան Սերժ Թանքեան յայտարարած է, որ աւարտած է աշխատանքը Հայոց Ցեղասպանութեան մասին «Խոստում» ֆիլմին համար իր մշակած երգին: Այս մասին կը հաղորդէ PanArmenian.net-ը։ «Շատ երջանիկ եմ, որ աւարտեցի այս հիանալի երգը, որուն վրայ Authentic Light Orchestra-ի ընկերներուս հետ աշխատած եմ «Խոստում» ֆիլմին համար», -գրած է Թանքեան իր «Ինսթըկրամ»ին վրայ: Ֆիլմի արտադրութիւնը կ’իրականացուի հանգուցեալ ազգային բարերար Գըրգ Գըրգորեանի միջոցներով: Ֆիլմը առաջին անգամ պիտի ներկայացուի 2016ի Դեկտեմբերին, Թորոնթոյի մէջ:

Էջ 20

Հայ Կեանք

ՎԱՐԴԱՆ ԹԱՇՃԵԱՆԻ ՍՐՏԻ ԽՕՍՔԸ Մ․Կ․Հաստատութեան 90-ամեակի Համախմբումին Շարունակութիւն էջ՝ 18-էն

տուաւ Ամավերջի հանդէսին օրը, իր ստացած վկայականին հետ: Այս զանգը Մելգոնեանի սիրտն էր, խօսնակն էր, մեր ժամացոյցն էր, Հաստատութեան սրտի զարկն էր, խորհրդանշական, symbolic ներկայութիւն մըն էր եւ կը հասնէր բոլորիս, ուր որ ալ ըլլայինք, դաշտը, հանդիսասրահը, անտառը, տաղավարը, գրադարանը, այդ զանգը մեզ կը բերէր քով քովի քայլերգի համար, աղօթքի համար, հանդէսի համար: Աշակերտները պարտականութեամբ կը զարնէին այդ զանգը: Ներսէն երկար տախտակէ կոթ մըն ալ ունէր, որ ձեռքով առջեւ ետեւ շարժելով զանգը կը հնչէր: Ե՛ս ալ տարի մը զարկի այդ զանգը ի պաշտօնէ: Այդ զանգը աւելի ազդեցիկ հնչեց քան սա մայր ճամբայէն անցնող ինքնաշարժներուն շչակը, վերէն թռչող ագռաւներուն կռկռոցը եւ կամ մինչեւ իսկ հերթապահներուն հիմա ալ քաղցր ու յիշատակելի թուող… պոռչտուքը… Այդ զանգը մէկ օր լռեց միայն: Տարի մը, Ապրիլ 1-ի կատակով, տղաքը չարաճճիօրէն փրցուցած, քակած էին անոր լեզուն մէկ գիշեր առաջ… Բոլորս խնդացինք… Մէ՛կ օր լռեց, խնդացի՛նք: Այսօր տասը տարիէն աւելի է որ լռած է այդ զանգակը եւ բոլորս կու լանք անոր համար: Կ’ողբա՛նք, կը ցաւի՛նք անոր համար: Չեմ կրնար երեւակայել Մելգոնեանցի մը որ գոհ մնայ այս վիճակէն: Չեմ կրնար հաւատալ որ գտնուի հայ մը որ ուրախ ըլլայ այս վիճակէն: Ոչ իսկ կիպրացի յոյները գոհ ըլլան այս վիճակէն, քանի որ անոնք ալ նկատած են եւ բազմաթիւ առիթներով շեշտած որ Մելգոնեանը Կիպրոսի ամէնէն կարեւոր կրթական եւ մշակութային կառոյցներէն, հարստութիւններէն մին է ու կը պատկանի Կիպրոսին: Այդ զանգը շարունակելու է իր շեշտը, իր ելեւէջը, իր համանուագը, ինչ ալ ըլլան պարագաները, Պարոյր Սեւակի «Անլռելի Զանգակատան» պէս: Այդ զանգը կարապի իր երգը լացած թող չըլլա՛յ, թող ժանգ չկապէ, այլ հնչէ ու ալիք առ ալիք անոր ղօղանջը գայ խառնուի սա քարերուն, սա պատերուն, սա ծառերուն, սա արձաններուն, սա հողին եւ թարմ ու թանձր թթուածինի պէս խրի թող մեր թոքերէն ներս: Անոր ղօղանջը ես կ’ուզեմ կտակել մեր զաւակներուն, մեր թոռներուն: Մենք օր մը պիտի լռենք, բայց այս զանգը պէտք է ապրի՛ ու շարունակէ իր առաքելութիւնը, քանի որ ես կը հաւատամ Հաստատութեան գոյատեւումին: Իր անցեալի հարուստ բերքը, կտակը զոր քիչ առաջ յիշեցի աւելիով կ’արդարացնէ որպէս վկայութիւն եւ վարձատրութիւն անոր շարունակութիւնը դեռ

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

տասնամեակներ եւս, որովհետեւ կը հաւատամ որ, ինչպէս այս Կրթարանը եղաւ մարդակերտումի խարիսխ անցեալին, կրնայ ըլլալ եւ երաշխի՛ք ապագային որպէս հայութեան կեդրոն, մշակութային կեդրոն, հայագիտական կեդրոն, մանկավարժական կեդրոն, կը բաւէ որ սա զանգը շարունակէ իր դերն ու դերակատարութիւնը: Արդ, սրտառուչ կոչ կ’ուղղեմ, սրտի ցանկութիւն կ’աղաղակեմ, ամենայն քաղաքավարութեամբ, ամենայն փափկանկատութեամբ, ամենայն յարգանքով, որ իր Հարիւրամեակը տեսնէ Մելգոնեանը, յոբելեանը վայելէ, որպէսզի սա շէնքերը բոյն չդառնան միմիայն մշտական ծիծեռնակներուն, այլ տունը դառնան նոր պարմանպարմանուհիներու, նոր սան-սանուհիներու, որոնք գան ու այս զանգակի ղօղանջին հետ խմբերգեն «Աւետիս Հայեր»ն ու «Անմահ Լուսոյ»ն, հո՛ն, շէնքի մուտքին, «Որքան Դիցակերտ»ը հո՛ն, հանդիսասրահին մէջ, «Տէր Ողորմեա»ն եւ «Սուրբ Սուրբ»ը հո՛ս, սա դամբանին առջեւ՝ Որպէսզի ալ վերջ գտնէ սա մեռելային, տխուր եւ ցաւալի վիճակը դպրոցին, որուն ականատես կ’ըլլանք մենք ամէն օր, հոս, կիպրացիներս: Որպէսզի որբերով սկսած Հաստատութիւնը ինքն ալ որբ չմնայ, որբի ճակատագիրը չապրի: Որպէսզի մեր պաշտելի Բարերարներուն աճիւնները անգամ մը եւս գտնեն, վերագտնե՛ն իրենց յաւիտենական հանգիստը: Տայ Աստուած տեսնենք այդ օրհնեալ օրը, եւ ես կը խոստանամ դարձեալ գալու եւ զարնելու այդ զանգակը կամաւորաբար, որքան ատեն որ հե՛ւք կայ՝ կուրծքիս տակ եւ տրո՛փ՝ սրտիս մէջ:

ԿԻՊՐՈՍ 16 ՅՈՒԼԻՍ, 2016 Քաղուած՝ «ԶԱՐԹՕՆՔ»էն

Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com

Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 21

Իմ Նպատակը Աշխարհի Բոլոր Կողմերում Ձեզ Միշտ Հայ Տեսնելն Է. Հրանոյշ Յակոբեան Օգոստոս 27-ին ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան մօտ հիւրընկալուած են «Արի տուն» ծրագիրի նախորդ տարիներու մասնակիցները, որոնք ընդգրկուած էին ծրագիրի ութերորդ փուլի ճամբարային օրերուն: Ողջունելով սփիւռքահայ երիտասարդները` նախարար Հրանոյշ Յակոբեան ըսած է. «Յուսով եմ` ծրագրի աւարտից յետոյ լաւագոյն յիշողութիւններով էք հեռացել եւ աւելի կապուել Ձեր Հայրենիքին: Այն տպաւորութիւնները, որոնք ստացել էք շրջայցերի ընթացքում, օգնել են Ձեզ նոր ընկերներ եւ մտերիմներ ներգրաւել ծրագրում: Յիշէ՛ք, Ձեր բնակութեան վայրերում պէտք է Մայրենիով խօսէք, քանի որ դա է ազգային դիմագծի եւ ինքնութեան պահպանման գրաւականը: Իմ նպատակը աշխարհի բոլոր կողմերում Ձեզ միշտ հայ տեսնելն է»: ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան մամուլի վարչութեան փոխանցած տեղեկութիւններով՝ նախարարը հետաքրքրուած է անոնց ձեռքբերումներով, ուսումնական յառաջընթացով, ապա կոչ ըրած արժանապատիւ հայ մեծնալու եւ իրենց յետագայ գործունէութեամբ նպաստելու Հայաստանի զարգացման: Այնուհետեւ, գերատեսչութեան ղեկավարը յորդորած է պատանիներն ու աղջիկները ծրագիրին մասին կարծիքներ, առաջարկներ ներկայացնել` վստահեցնելով, որ հետամուտ պիտի ըլլան անոնց կեանքի կոչելուն: Երիտասարդները նախարարին շնորհակալութիւն յայտնած են` մէկ անգամ եւս նախորդ ճամբարային օրերու երանութիւնը վայելելու հնարաւորութեան համար, ապա շեշտած, որ «Արի տուն» ծրագիրէն պահպանուած յիշողութիւնները իրենց կեանքի մշտական ուղեկիցը դարձած են: Անսալով անոնց տեսակէտներուն` նախարար Հրանոյշ Յակոբեան առաջարկած է ստեղծել արիտունցիներու ակումբ, որ ծրագիրի բոլոր մասնակիցներուն համար իւրատեսակ հաւաքատեղի կը դառնայ Մայր Հայրենիքի մէջ:

Ուիլեըմ Սարոյեանի 108ամեակի Նշում ԵՐԵՒԱՆ, «Նիուզ».– Ամրան վերջին օրը Հայաստանի մայրաքաղաքի բնակիչներն ու հիւրերը կարելիութիւն ունեցան զգալու Ուիլեըմ Սարոյեանի կեանքին եւ ստեղծագործութիւններուն մթնոլորտը՝ նշելով անոր ծննդեան 108ամեակը Երեւանի Թումանեանի այգիին մէջ։ Այցելուները մօտէն ծանօթացան անոր հարիւրաւոր լուսանկարներուն, ուր գրողը կ՛երեւէր ո՛չ միայն առանձին, այլ նաեւ ազդեցիկ ու յայտնի մարդոց հետ, ինչպէս՝ Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգէն Ա., գիտնական Վիկտոր Համբարձումեան, նկարիչ Մարտիրոս Սարեան եւ ուրիշներ: «Մտաւոր վերածնունդ» հիմնադրամին կողմէ կազմակերպուած այս նախաձեռնութեան ծիրին մէջ նաեւ մասնակիցներուն առիթ տրուեցաւ նկարելու Սարոյեանը այնպէս, ինչպէս իրենք կ՛երեւակայեն զայն։ Յատկանշական է, որ կազմակերպիչները փորձած էին կահաւորել սենեակ մը, ուր կը տիրէ Սարոյեանի աշխատասենեակին մէջ առկայ մթնոլորտը: Այգի այցելողները կրնային նաեւ համտեսել գրողին սիրած ուտելիքները։ Երեկոյեան տեղի ունեցաւ վաւերագրական ժապաւէնի ցուցադրութիւն, ապա՝ քննարկում։

Էջ 22

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Ամերիկահայերը Նոր Ակնկալիքներ Ունին ԱՄՆ-ի Նախագահի Թեկնածուներէն ԱՄՆ-ի հայ համայնքի հիմնական մասը դեռեւս չէ կողմնորոշուած թէ որուն պիտի աջակցի յառաջիկայ Միացեալ Նահանգներու նախագահի ընտրութիւններուն: Այս մասին «Ամերիկայի Ձայն»-ին յայտնած է Ամերիկայի հայկական համագումարի համանախագահ Էնթընի Պարսամեան. «Հայերը այս անգամ որեւէ խոստումներ չեն ակնկալեր»: Պարսամեանի խօսքով, ամերիկահայերը անշուշտ յոյս ունին, որ յաղթանակի պարագային թեկնածուները ի կատար կածեն իրենց խոստումները, սակայն, այս ընտրութիւններուն հայ համայնքը թեկնածուներու աջակցութեան հարցով այլ մօտեցում պիտի ցուցաբերէ. «Մենք ուշադրութիւն պիտի դարձնենք ոչ միայն Ցեղասպանութեան ճանաչման խոստումներուն, այլ հայ-ամերիկեան յարաբերութիւններու զարգացման, Հայաստանին յատկացուող օգնութեան: Բացի այդ, մենք կ’ակնկալենք, որ ԱՄՆ բնակող ազգութեամբ հայ մասնագէտներ ընդգրկուած ըլլան նոր ամերիկեան վարչակազմին մէջ»:

Հայ հոգեւոր երաժշտութեան «Շարական» փառատօնը` Տաթեւի վանական համալիրին մէջ Հայ հոգեւոր երաժշտութեան «Շարական» փառատօնը առաջին անգամ տեղի պիտի ունենայ Սեպտեմբեր 14-16 Տաթեւի վանական համալիրին մէջ: «Շարական» փառատօնի նպատակն է պահպանել եւ խթանել հայ հոգեւոր երաժշտութեան ժառանգութիւնը: «Շարական» փառատօնը ամէնամեայ փառատօն է, որ շարունակաբար պիտի զարգացնէ հայ հոգեւոր երաժշտութեան կարեւորութեան գաղափարը եւ ազդեցութիւնը ընդհանրապէս, կ’ըսուի փառատօնի կազմակերպիչներու հաղորդագրութեան մէջ: Փառատօնը հայ երաժիշտներուն եւ հետաքրքրուած հանդիսատեսին պիտի տրամադրէ հարթակ մը` այս հարուստ եւ բազմաբովանդակ երաժշտութեան ու արուեստին աւելի խորը ծանօթանալու համար: Փառատօնի կազմակերպիչներն են Music of Armenia–ն եւ «Տաթեւի վերածնունդ» հիմնադրամը:

Հայկական հին դրամներու նուիրուած՝ անգլերէն լեզուով հատոր մը լոյս տեսաւ Դասական դրամագիտական խմբակին (CNG) նախաձեռնութեամբ, հայկական վաղեմի դրամներու նուիրուած անգլերէն հատոր մը՝ «Armenian Coinage in the Classical Period» անունով, լոյս տեսած է հեղինակութեամբ քալիֆորնիացի դրամագէտ Ֆրենք Լ. Քովաքսի։ Հատորը, որ 10-րդն է նշեալ խմբակին հրատարակած «Դասական Դրամագիտական Ուսումնասիրութիւններ» շարքին, հայկական դրամներու մասին վերջին տասնամեակին լոյս տեսած առաջին աշխատասիրութիւնն է, որ կը քննէ ամենահին հայկական դրամանիշէն (275 ք.ա.) սկսած աւելի քան 300 դրամներ։ 142 էջնոց լաթակազմ հատորին գինը 90 տոլար է, ներառեալ՝ առաքում Միացեալ Նահանգներէն ներս։ Միջազգային ապսպրանքներու սակը 125 տոլար է։ Հատորին տարածումը ստանձնած է Հայկական դրամագիտական ընկերակցութիւնը, որուն հասցէն է՝ P O Box 210313, Milwaukee, WI 53221-8006։ Յաւելեալ տեղեկութեանց համար, այցելել www.anasociety.org կայքը։

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

MOD: Russia and Armenia to sign agreement on United Military Group

The preparation for signing an Agreement on Establishing United Military Group of the Russian and Armenian Armed Forces is coming to its end.

Deputy Defense Minister of Russia Anatoly Antonov told the aforementioned to journalists after the meeting between the defense ministers of both countries, RIA Novosti reports.

During the talks, the Russian Defense Minister also proposed to his Armenian counterpart Seyran Ohanyan to sign an agreement on cooperation in the areas of identifying and assessing radiation, chemical and biological situation in the interest of the United Military Group of both countries. The agreement was signed.

“Its implementation will allow to precisely regulate the joint actions in this sphere and provide timely and necessary information to the group,” Antonov said.

He also stressed that the Russian military agency is considering Armenia as its ally and key partner in the South Caucasus.

“We effectively cooperate in the bilateral format and in the framework of international organizations – first of all within the Collective Security Treaty Organization (CSTO), which the Armenian side chairs this year. The high-level cooperation between the military agencies allows to operatively decide the current tasks of cooperation and timely react to the changes happening in the region,” the Deputy Defense Minister said.

In his words, over 50 agreements and treaties have been signed between Armenia and Russia in the military sphere, the work on the further development of the legal framework being underway.

“Decision-making mechanisms in the sphere of security have been formed and are actively applied; joint military planning is [also] carried out,” Antonov noted.

Էջ 23

Armenia and Brazil sign number of documents

A number of documents on bilateral cooperation were signed on the sidelines of the Armenian President Serzh Sargsyan’s visit to Brazil, the President’s press-service reports.

Agreements on cooperation in the spheres of education and agriculture, Memorandum of Understanding (MoU) on holding political consultations between the Ministries of Foreign Affairs of both countries, MoU on cooperation between the Diplomatic School of the Armenian MFA and Rio Branco Institute of the Brazilian MFA, as well as an agreement on technical cooperation between the two countries were signed.

Late in the evening Serzh Sargsyan will attend the groundbreaking ceremony of the Armenian Embassy in Brasília.

German Cabinet considers that Turkey consciously cooperates with terrorists

The German Government considers that the Turkish leadership is aware that they cooperate with terrorist groups, Cabinet of Ministers of Germany send such written response to parliamentary inquiry of the Left-wing party, TASS reported quoting ARD. According to the federal government, cooperation with the Islamic and terrorist organizations for several years in the Middle East is conscious policy of the Turkish government and gets active support of the president Recep Tayyip Erdogan.

Էջ 24

Հայ Կեանք

Armenian Genocide-themed film ‘The Promise’ to premiere at Toronto Film Festival

“The Promise,” the Armenian Genocide-themed feature produced by Kirk Kerkorian’s Survival Pictures will have its world premiere at the Toronto International Film Festival in September.

The festival also announced on Tuesday that “The Promise” will be featured as one of the event’s coveted opening weekend galas on September 11.

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Charles Aznavour to give concert in New York

On October 15, notable French-Armenian singer Charles Aznavour will give a concert at Madison Square Garden in New York, according to broadwayworld.com.

The concert is organized in light of the singer’s 90th birthday anniversary.

Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com

The film, which hails from award-winning director of Hotel Rwanda, Terry George, stars Golden Globe winner Oscar Issac, Academy Award winning actor Christian Bale and Charlotte Le Bon in the lead.

“Michael, a humble Armenian apothecary, leaves his village to study medicine in cosmopolitan Constantinople. Chris, an American photojournalist who has come to the country to partly cover the geopolitics, is in a relationship with the talented Ana, a Paris-educated, Armenian artist. When Michael meets Ana, their shared heritage sparks an attraction that explodes into a romantic rivalry between the two men. After the Turks join the war on the German side, the Ottoman Empire turns violently against its own ethnic minorities. Despite their conflicts, everyone must find a way to survive — even as monumental events envelope their lives,” reads the film synopsis on the TIIF website.

Sources told Asbarez in June that “The Promise” is eyeing to hit theaters as early as December.

George, who was nominated for a best director Oscar for “Hotel Rwanda,” co-wrote “The Promise” with another Academy Award nominated screenwriter Robin Swicord. In March 2013, George was a guest of the Armenian State Pedagogical University, where the Irish film-

maker compared the Armenian Genocide to the 1994 Rwandan Genocide.

The film, which also stars, Charlotte Le Bon, James Cromwell, Marwan Kenzari, Jean Reno, Shohreh Aghdashloo and Angela Sarafyan, among others, completed shooting in Europe last fall and is in post-production.

After shooting was completed on the film, Survival Pictures co-manager and a producer of the film, Eric Esrailian told Asbarez in an email that “Kirk will be proud,” referring to Kerkorian.

“That makes all of the hard work even more special.”

The entertainment blog, The Playlist, gave an early prediction that “The Promise” will be on a short list for Academy Award consideration in 2017.

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 25

Seyran Ohanyan: Russia will fulfill its treaty obligations in case of aggression against Armenia Russia will fulfill its treaty obligations if aggression is initiated against Armenia, Armenian Defense Minster Seyran Ohanyan said the aforementioned at the press-conference on Tuesday.

In his words, in the framework of the $200 mln loan allocated by Russia, almost all the agreements with the Russian side have already been signed, the inter-political processes have been completed and the arms supply has already started.

“The import of arms to Armenia is currently being carried out, also in the framework of the achieved agreements.

We are also cooperating with the representatives of the areas of modern technologies. I think the agreements signed in the framework of the cooperation with our strategic partner have been thoroughly studied and analyzed. During this period quite serious work has been carried out,” Seyran Ohanyan said.

The military and political leadership of Armenia could not but achieve full consideration of the country’s interests in those agreements, the Minister said.

“I think considering all this, our strategic partner will fulfill its treaty obligations if aggression is initiated against Armenia,” Ohanyan stressed.

The military actions during the four-day war took place in the territory of the Nagorno-Karabakh Republic (NKR), he noted. “And exactly upon the initiative of the Russian Federation everything was done to halt those military actions. The current intensification of the negotiation process is the continuation of this, aiming to settle the Karabakh issue by peaceful political means,” Ohanhyan added.

Restoring military balance only way to settlement of Nagorno-Karabakh conflict – Nagorno-Karabakh MP In an interview with Tert.am, Hayk Khanumyan, Chairman of the National Revival party and member of the National Assembly of the Nagorno-Karabakh Republic (NKR) commented on the latest meetings concerning the Nagorno-Karabakh conflict.

He does not see any positive changes and points out a need to restore military balance and organize large-scale resettlement. In short, the state must be an efficient, with prospects for ensuring rapid economic growth.

Mr Khanumyan, what response did the Sargsyan-Aliyev meeting in Moscow and the subsequent statements evoke in Nagorno-Karabakh?

I cannot say anything about a response as Artsakh’s public and political life is not active in terms of public comments. By personal impression is that the negotiations have not seen any progress and we are entering the “negotiations for negotiations’ sake” format without any progress.

In your opinion, what is a solution, with external pressure over Nagorno-Karabakh being obvious?

The problem has no political solution, and each of the conflicting parties is seeking a maximalist solution. This entails the impossibility of resolving the conflict by means of mutual concessions.

Therefore, we should re-enforce our military might. First of all, it is restoring military balance and organizing large-scale resettlement. In short, the state must be an efficient, with prospects for ensuring rapid economic growth.

Էջ 26

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Armenian Justice Minister proposes punishment for unjust enrichment The Justice Ministry of Armenia proposes to punish for unjust enrichment, Armenian Justice Minister Arpine Hovhannisyan told Armenian News – NEWS.am, commenting on her speech at the Government session on August 18.

“When significant growth is recorded in the property or expenses of a high-ranking official, this being incomparable with the lawful incomes, a question arises: where does he get that income? The law enforcement system will be entitled to ask that question. The law enforcement officers will check the correspondence between lawful income and actual expenses of officials,” the Minister said.

Armenian Brandy to be Produced in China The effective path for Armenia’s economic development is the engagement of large-scale investments.

This is what Prime Minister of the Republic of Armenia Hovig Aprahamian said as he touched upon the perspectives of Armenia’s economic development during a meeting with the participants of the 2016 “Baze” PanArmenian Youth Reunion. The Prime Minister assured that the implementation of correct and effective actions will seriously help the country’s economy develop. “Armenia’s economy is very sensitive. We don’t have oil, gas or natural resources. The effective path for our economic development is the engagement of large-scale investments. We are working actively in that direction,” the Prime Minister stated, according to “Armenpress”. He attached importance to the launch of construction of the Amulsar ore and assured that the exploitation of that ore would significantly revitalize the country’s economy. “This is truly a major project for us. It will create jobs for 1,200 people, and I am certain that the exploitation of the Amulsar ore will revitalize our economy and create new jobs,” the Prime Minister said.

The Prime Minister also informed that Armenia and China have agreed on the establishment of a joint copper smelting plant in Armenia. “We also have an agreement on establishing an Armenian -Chinese brandy factory in China. This means that Armenia will export the raw material for brandy to Armenia and produce Armenian brandy there.

You can imagine how important this project is, taking into consideration the tremendous Chinese market. We will finally solve the problems with the production of grapes,” the Prime Minister said, adding that the government is also discussing other investment and prospective projects.

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 27

Turkish historian and journalist find major archival Armenian Genocide document in an archive in Paris and publish it

In the archives of the Noubarian Library in Paris, Turkish historian Umit Kurt and journalist Alev Er have found and published a major, never-before-published archival document about the Armenian Genocide, reports Agos Weekly, according to tert.am.

The document is the report that one of the most famous writers of the era, Istanbul-Armenian writer Zabel Yesayan presented to Head of the Armenian Delegation to the Paris Conference Noubar Pasha on March 8, 1919.

In the report, Yesayan presents important facts about the massacres and kidnappings of nearly 200,000 Armenian women and children. She also stated that this figure was not exact since there could have been more women and child victims.

Three major points of the writer have been set aside in the report that Zabel Yesayan had prepared and that Umit Kurt and Alev Er recently published in Turkish presses.

1. Numerous women and children were kidnapped from their native cities and villages. In this period, their Muslim neighbors had suggested that they hide in their homes. Orphans were kidnapped in seconds. A German officer dragged Kalfayan, the most beautiful Armenian girl of Erzerum. Turkish officers took the educated daughters of the wealthi-

est families of Yerznka and Trabizon. Those who had taken shelter in the buildings of international organizations were taken and handed over to the members of the Ittihat ve Terraki (Young Turks’ organization).

2. After being removed from the cities and villages, men and women were separated from each other.

Men were killed in the most brutal way. Women and children were kidnapped, and those who had managed to escape were killed on the road. In the inhumane conditions on the road of exile, only a certain number of Armenian women were allowed to drink water from the river under the condition of submitting to the Turkish gendarmerie. This was periodic, especially on the Kemah-Aleppo, Konya-Tarsus roads and on the side of the Euphrates River.

3. Whenever these poor people would reach any place to gather, the Kurds, Chechens and Cherkezs would attack and rob them, even their clothes.

In her report, Zabel Yesayan also stated that there was a need to take immediate measures to save and return the kidnapped women. Yesayan informed that, in the case of juvenile girls, no effort must be spared to find them and hand them over to the surviving relatives or the relevant missionary organizations.

“As for the adult women, the situation is more complicated. It is hard to demand them by law. Most of them have had children from the Muslims who kidnapped them, and some don’t want to leave their children.

Some are ashamed of returning to Armenian society after having been humiliated and undergone suffering so much,” she said.

P.S. Zabel Yesayan was born in the Uskyudar district of Constantinople. In 1895, she published her first work.

Zabel Yesayan was one of the eyewitnesses of the 1909 Adana massacre and wrote about it in her famous book “In Ruins”, which was translated into Turkish by Aras Publishing House in 2004.

Argentina’s Telefe Noticias TV Company Prepares Extensive Report on Artsakh The crew of Argentina’s Telefe Noticias TV visited Artsakh, particularly Stepanakert, Shushi, the Talish village of Martakert region and the bordering military positions.

During the visits, the members of the crew talked to border guards, as well as those who had been displaced from the Talish and Mataghis villages and the families of soldiers killed as a result of the fourday Artsakh war in April.

As reported Tert.am, during the extensive report, the Argentine journalists present the Nagorno-Karabakh conflict in detail.

From August 15th, the report on Nagorno-Karabakh has been broadcast during TELEFE’s news program every evening.

Էջ 28

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Germany denies Turkey’s demand to reject Genocide resolution Germany has responded to Turkey’s statement on permission to visit Injirlik. According to the Turkish Diken news portal, German Minister of Foreign Affairs FrankWalter Steinmeier has rejected Turkey’s demand, writes ermenihaber.am.

Let us mention that Turkey’s Minister of Foreign Affairs Mevlut Cavusoglu yesterday declared that German officials would be allowed to visit representatives of the German armed forces at Injirlik military base only if the German government publicly declares that it does not support the resolution recognizing the Armenian Genocide adopted by the German Bundestag on 2 June.

On this occasion, Steinmeier has particularly said the following: “I don’t see any link between these two problems and have told that to my Turkish counterpart.”

The German Minister of Foreign Affairs has also drawn attention to the fact that if Turkey would like for the Federal Parliament to extend the term of service of German soldiers in Injirlik, then Germany must have the opportunity to see what conditions German soldiers are in. If not, there is no point in waiting for German Members of Parliament to approve a document on extension of the terms.

If there is no permission to visit the soldiers in Injirlik, the Social-Democratic Party, which forms a part of the ruling coalition in Germany, isn’t preparing to approve the mentioned document. The term of service of German soldiers in Injirlik expires in December 2016.

On June 2, 2016, the German Bundestag adopted a resolution recognizing and condemning the Armenian Genocide and also confessed that Germany had its share of the blame and was an accomplice to the perpetration of the Genocide. After that, Turkey prohibited several high-ranking German officials from visiting the German military forces stationed in the Injirlik military base. Nevertheless, the German party persistently continues to demand permission, posing a threat that Germany will transfer its military forces to Jordan or to the Greek side of Cyprus.

Famous Turkish Historian Taner Akcam’s Book About Forceful Islamization of Armenians Released in Yerevan Famous Turkish historian Taner Akcam has released a three-part book devoted to the forceful Islamization of the Armenians.

In the first part, the author talks about the impossibility of being impartially involved in examining the issue of the Armenian Genocide in Turkey, the hardships that he has faced and the government’s repressions against him.

As reports Akunq.net, in the second part, Akcam presents the biased and discriminatory discussions on the release of his Turkish version of the memoirs of Sarkis Torosian (an Armenian officer who was serving in the Ottoman Turkish army during WWI), during which Turkey launched another large-scale campaign of slander, groundless allegations and repressions against him.

In the third part, the author presents the policy on forceful Islamization of the Armenians and assimilation between 1915 and 1918 with numerous facts. Akcam views these less known phenomena as structural elements of the Armenian Genocide.

The book has been translated and prepared for publication at the Center for Research on Western Armenians’ Issues.

Article was translated from Turkish into Armenian by Meline Anumyan Responsible editor: Haygazun Alvrtsian The book was translated under the sponsorship of the Jirair Nshanyan Foundation and in memory of the innocent martyrs of the Armenian Genocide of 1915.

The Center for Research on Western Armenians’ Issues expresses its gratitude to Taner Akçam for permitting the translation of the book and to the Jirair Nshanian Foundation for sponsoring the Armenian translation and publication of the book.

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 29

Արցախի Վարչապետ Արայիկ Յարութիւնեան. «Վերաբնակեցումը Համահայկական Խնդիր Է» Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան հռչակման 25ամեակին ընդառաջ, Արցախի վարչապետ Արայիկ Յարութիւնեան News.am-ի տրուած հարցազրոյցի մը ընթացքին յայտարարեց, թէ Արցախը ունի տնտեսական աճ, բայց ան բաւարար չէ: «Աւելի քան 11 հազար քիլոմեթր տարածքին մէջ կ’ապրին ընդամէնը 150 հազար մարդիկ, կան տասնեակ հազար քիլոմեթր չմշակուած հողեր, չօգտագործուող հանքարդիւնաբերութիւն, վերամշակում, ուրեմն մեծ աշխատանք կայ իրականացնելիք», ըսաւ Արցախի վարչապետը աւելցնելով, որ թէեւ վերջին տարիներուն տնտեսական զգալի աճ եւ յաջողութիւններ արձանագրուած են ուժանիւթի, գիւղատնտեսութեան եւ հանքարդիւնաբերութեան մարզերէ ներս, բայց տակաւին մեր ներուժին ջնջին մասը կ’օգտագործենք, որովհետեւ կը տառապինք ներդրումներու բացակայութենէ: Այն հարցումին, թէ ի՞նչ խոչընդոտներ կան վերաբնակեցման հարցով, Յարութիւնեան պատասխանեց՝ «հիմնական խոչընդոտը ֆինանսական հնարաւորութիւններն են, բազմաթիւ անգամներ նշած ենք, որ ազատագրուած տարածքներու մէջ հնարաւոր չէ վերաբնակեցում իրականացնել Արցախի պետական պիւտճէի ծիրէն ներս, որովհետեւ այդ պիւտճէն սահմանափակ է»: Արցախի վարչապետին խօսքով, վերաբնակեցումը համահայկական խնդիր է եւ այս հարցով պէտք է միաւորուինք ու փորձենք միասնաբար լուծել այդ էական խնդիրը:

Հայկական Արտադրութեան Անօդաչու Թռչող Սարք՝ «Կռունկ» Հայաստանի մէջ արտադրուած է հետախուզական անօդաչու թռչող սարք: Ըստ fbh.am-ի՝ անիկա կը պատկանի միջին դասի անօդաչուներուն: Այս դասին մէջ կը մտնեն ներկայիս շահագործուող նման տիպի թռչող սարքերու մօտ 60 %-ը: «Կռունկ»ը ՀՀ ՌՕՈւ-ի նորագոյն արտադրանքներէն է եւ իր ճարտարագիտական բնութագրերով չի զիջիր նմանատիպ շատ սարքերու: Անիկա ապահովուած է ղեկավարուող ինքնաշխատ թռիչքի համակարգով եւ կրնայ օդին մէջ մնալ մինչեւ 5 ժամ: Թռիչքին առաւելագոյն բարձրութիւնը 5400 մ է, թռիչքներու ժամանակ անիկա սովորաբար կը բարձրանայ առաւելագոյնը 4500 մ, արագութիւնը 150 քմ/ժ է:

«Ասպար Արմս» Ընկերութիւնը Զէնք Պիտի Արտադրէ ԵՐԵՒԱՆ, «Նիուզ».– Լեռնային Ղարաբաղի փոխվարչապետ Արթուր Աղաբեկեանի ընկերութիւնը Հայաստանի մէջ զէնք պիտի արտադրէ: «Ասպար Արմս» ընկերութեան համապատասխան թոյլտուութիւն տրուեցաւ 18 Օգոստոսի կառավարութեան նիստին: Որոշման նախագիծը ներկայացուցած է ոստիկանապետ Վլադիմիր Գասպարեանը: Ընկերութիւնը 3 տարուան արտօնութիւն ստացաւ՝ քաղաքացիական զէնքի եւ փամփուշտներու արտադրութեան:

Էջ 30

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Յառաջիկայ Հոկտեմբերին Թուրքիոյ մէջ պիտի ցուցադրուի «Քարաւան 1915» ֆիլմը Հոկտեմբեր 7-ին Թուրքիոյ մէջ պիտի ցուցադրուի Հայոց Ցեղասպանութեան մասին պատմող առաջին ֆիլմը` «Քարաւան 1915»-ը: Վկայակոչելով թրքական «İnternethaber» լրատուակայքը՝ ը՝ Ermenihaber.am կը տեղեկացնէ, թէ ֆիլմի սենարին հեղինակն ու բեմադրիչը Իսմայիլ Կիւնեշն է, արտադրողը` Այնուր Կիւնեշը: Ֆիլմին մէջ օգտագործուած երաժշտութիւնները կը պատկանին երաժշտահան Սուրէն Ասատրեանին, գլխաւոր դերեր ունին Մուրաթ Հանը, Այշէ Աքընը, Իբրահիմ Քէնտիրճին, Իփէք Թուզճուօղլուն, Ֆաթիհ Այհանը, Ալի Քեմալ Եըլմազը եւ Մերիչ Պաշարանը: 1915-ի մասին Թուրքիոյ մէջ նկարահանուած առաջին ֆիլմը հանդիսացող «Քարաւան 1915»-ին մէջ Հայոց Ցեղասպանութիւնը կը ներկայացուի իբրեւ բռնի տեղահանութիւն: Ֆիլմին մէջ կը պատմուի Առաջին աշխարհամարտի ընթացքին Սեւ Ծովու ափին գտնուող Կիրեսունին մէջ բնակող 200 հայ կանանց ու երեխաներու` դէպի Հալէպ երկարող փորձութիւններով լի բռնագաղթին մասին:

Հոլանտայի մէջ Սիպիլի եւ «Տը Պիյութիֆայտ Փրոճէքթ»ի համատեղ համերգ

«Այբ» երգչախումբը Յունաստանում մասնակցել է միջնադարեան հոգեւոր երգի փառատօնի

«Այբ» դպրոցի երգչախումբը Յունաստանի Փաթմոս կղզում կայացած հոգևոր միջնադարեան երաժշտութեան փառատօնին մասնակցելով՝ փայլուն ելոյթ է ունեցել, ներկայացնելով հայկական հոգևոր երաժշտութիւնը: Երգչախմբի ղեկավարն է Անահիտ Պապաեանը: Պոլսահայ երգչուհի Սիպիլ, Հայաստանի «Տը Պիյութիֆայտ Փրոճէքթ» խումբին հետ Հոլանտայի Ռապոթիթըր Հանկէլօ քաղաքին մէջ 1 հոկտեմբերին համերգ մը պիտի ունենայ: Համերգը կազմակերպուած է Հոլանտայի Ալմէլօ

քաղաքի Հայ Առաքելական եկեղեցւոյ Մշակութային կոմիտէի կողմէ: Յիշենք, որ Սիպիլ ու «Տը Պիյութիֆայտ Փրոճէքթ» խումբը անցեալ տարի միասնաբար համերգ ունեցած էին Երեւանի ու Պոլսոյ մէջ:

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 31

«Ռազմական Գործողութիւններու Վերսկսման Հաւանականութիւնը Բարձր Է». Լեւոն Մնացականեան Ռազմական գործողութիւններու վերսկսման հաւանականութիւնը միշտ ալ կայ, աւելին՝ ան բարձր է։ Ռուսական «Ռէկնում» գործակալութեան տուած հարցազրոյցին մէջ, այսպիսի յայտարարութիւն ըրած է ԼՂՀ պաշտպանութեան նախարար Լեւոն Մնացականեանը՝ պատասխանելով այն հարցին, թէ որքան ան հաւանական կը գտնէ ռազմական գործողութիւններու վերսկսումը: «Հակառակորդի ներկայիս պահուածքը հիմքեր կու տայ եզրակացնելու, որ ան դեռ ամբողջութեամբ չէ հրաժարած իր մտադրութիւններէն: Ուստի ապագային որեւէ պահու հնարաւոր է ռազմական գործողութիւններու վերսկսում: Ամէն պարագայի ապրիլեան պատերազմը որոշ զսպող ազդեցութիւն ունեցած է հակառակորդին վրայ: Այդ մէկը կ’երեւի նաեւ անոնց յայտարարութիւններէն», ըսած է Մնացականեան աւելցնելով, «եթէ նախապէս անոնք կ’ըսէին, որ յաղթանակ կը տանին երեք օրուայ մէջ, այժմ նման յայտարարութիւններ այլեւս չեն հնչեր, եւ ես յոյսով եմ, որ անոնք ընդհանրապէս կը հրաժարին իրենց մտադրութիւններէն», ըսած է Արցախի պաշտպանութեան բանակի հրամանատարը: Ի պատասխան այն հարցին, որ եթէ Ազրպէյճան գործադրէ իր սպառնալիքը՝ Սմերջ համակարգով Ստեփանակերտը հարուածելու մասին, ԼՂ պաշտպանութեան բանակի արձագանգը ի՞նչ կ’ըլլայ, Լեւոն Մնացականեան պատասխանած է. «Եթէ Ազրպէյճանը հարուածներ հասցնէ Ստեփանակերտին, ապա համապատասխան միջոցներ ձեռք կ’առնուին: Թէ ինչ միջոցներ, թող գաղտնիք մնայ անոնց համար: Պատասխանը պարզապէս անհամաչափ կ’ըլլայ»:

Լիբանանահայ Նազարեաններու մեծ նուէրը Արցախին

Մօտ 200 ուսանողի համար Շուշիի մէջ բացուած նորագոյն պայմաններով հանրակացարանի հովանաւորները լիբանանահայ՝ Լևոն և Արթիւր Նազարեաններն են: Անոնց շնորհիւ Շուշիի երեք ուսումնական հաստատութիւններուն մէջ՝ Կիրառական գիտութիւններու համալսարանի, «Եզնիկ Մոզեան» արհեստագործական ուսումնարան» և Ագրարային համալսարանի Շուշիի մասնաճիւղին մէջ ուսանող, և հեռաւոր շրջաններէն եկած 200 ուսանողներ հնարաւորութիւն կը ստանան բնակելու հանրակացարանին մէջ: Ուսումնական հաստատութիւններու ղեկավարներն ու արցախցիները ժամանակակից կահավորմամբ կառուցուած հանրակացարանը մեծ նուէր կը համարեն Արցախի անկախութեան 25-ամեակի առթիւ: Լևոն և Արթիւր Նազարեանները ՀԲԸՄ-ի բարերարներ են, անոնք արցախեան այս բարեգործութիւնը կատարած են ի յիշատակ՝ իրենց ծնողներուն՝ Կարպիս և Արեգ Նազարեաններուն:

Էջ 32

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 16 Սեպտեմբեր 2016

Պոլսոյ Հայ Համայնքը Ամէն Տարի Մօտ 500 Հոգիով Կը Նուազի Պոլսոյ Սամաթիա թաղամասին մէջ գտնուող Սուրբ Գէորգ հայկական եկեղեցւոյ խորհուրդի նախագահ Եսայի Տեմիրը երէկ եկեղեցւոյ բակին մէջ կայացած բարեգործական ընթրիքի ժամանակ յայտարարած է, որ Պոլսոյ հայ համայնքը ներքաղաքական լարուածութեան պայմաններուն մէջ մօտ 500.000 տոլարի վնաս կրած է: Այդ մասին կը գրէ «Ակօս»-ը: «Անշուշտ, երկրին մէջ տեղի ունեցող իրադարձութիւնները չէին կրնար չազդել մեր համայնքի պիւտճէին վրայ: Կրնամ ըսել, որ այս տարի համայնքի ֆինանսական կորուստը ամենակոպիտ հաշուարկով կը կազմէ մօտ 1.460.000 թրքական լիրա (467.000 տոլար): Բացի գումարային հարցերէն, կը կարծեմ, պէտք է խօսինք նաեւ այլ խնդիրներու մասին: Համայնքը կը նօսրանայ, անցեալ տարի ունեցած ենք 647 մահ, 142 ամուսնութիւն, 120 մկրտութիւն։ Այս թիւերը իրականութիւն մը կը պարզեն։ Ամէն տարի մեր համայնքը ամէնէն քիչ 500 հոգիով կը նուազի», – ըսած է Տեմիրը: Բարեգործական ընթրիքի ընթացքին հաւաքուած գումարը ուղղուած է Պոլսոյ հայ համայնքի 16 դպրոցներէն մէկը հանդիսացող Սահակեան վարժարանի ծախսերը հոգալուն: Ընթրիքի ընթացքին համայնքի հոգեւորականներէն եպիսկոպոս Սահակ Մաշալեանը նշած է, որ համայնքի համար ամենակարեւորը այս պահուն դպրոցները կանգուն պահելն է:

Պոլսոյ մէջ հանրահաւաք նուիրուած 6-7 Սեպտեմբերի դէպքերուն Պոլսոյ «Ժամանակ»էն կը կարդանք, թէ Մարդկային իրաւանց պաշտպան «Տուր տէ» հարթակը 1955 Սեպտեմբեր 6-7-ի դէպքերու 61-րդ տարելիցին առթիւ, Սեպտեմբեր 6-ին, Պոլսոյ Կալաթասարայ թաղամասի հրապարակին վրայ հաւաքոյթ մը կազմակերպած է: Ցուցարարները պարզած են ազդագրեր, ուր թրքերէն եւ յունարէն գրուած էր. «Սեպտեմբեր 6-7-ը ցեղապաշտական գրգռութիւն էր. Պետութիւնը ներողութիւն թող խնդրէ»: Հարթակին անունով մամլոյ յայտարարութիւն մը կարդացուած է: Հոն ըսուած է, թէ Անատոլիան որ ցեղային տարբեր յատկանիշերով ժողովուրդներ կը բովանդակէր իր ծոցին մէջ, ներկայիս վերածուած է միատարր ամբողջութեան մը: 1913 թուականէն սկսեալ ազգ-պետութիւն կառոյցին մէջ հիմնական քաղաքականութիւն մը որդեգրուած է: Իրերայաջորդ կերպով փոքրամասնութիւնները կեղեքող օրէնքներ գործադրուած են, ինչպէս՝ 20 դասակարգ, Ունեւորութեան տուրք, 1964-ի տեղահանութիւն, իւրացումներ, սպառնալիքներ: Այս գործադրութիւններու որպէս հետեւանք՝ Անատոլիոյ մէջ ոչ-իսլամ ժողովուրդներու, Հայերու, Յոյներու, Հրեաներու եւ Ասորիներու թիւը 10 հազարի իջած է:

Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com

Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com