Հայ Կեանք ԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈԻԹԱՅԻՆ ԵԼԵԿՏՐՈՆԱՅԻՆ ՊԱՐԲԵՐԱԿԱՆ Տարի Ա Թիւ 9
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Նախագահն Ընդունած Է Նախագահը Հանդիպում Ունեցած է Լրագրողներու Համահայկական Սուրիահայ Համայնքի 8-րդ Համաժողովի Ներկայացուցիչները Ներկայացուցիչներուն Հետ
Հայաստանի եւ Արցախի մէջ Հոկտեմբեր 20-24 իրականացուած` «Հայոց պետականութիւնը` միասնութեան առանցք» խորագիրով Լրագրողներու համահայկական 8-րդ համաժողովի աւարտին, Նախագահ Սերժ Սարգսեան Հոկտեմբեր 24-ի երեկոյան ՆաԽագահական Պալատի մէջ ընդունած է համաժողովի մասնակիցները` ՀՀ Սփիւռքի Նախարար Հրանոյշ Յակոբեանի ուղեկցութեամբ: Համաժողովին, որ նախաձեռնած էր ՀՀ Սփիւռքի Նախարարութիւնը, մասնակցած են, ընդհանուր առմամբ, աշխարհի 31 երկիրներէ շուրջ 140 խմբագիր եւ լրագրող: Հանրապետութեան Նախագահը ողջունած է Մայր Հայրենիքի մէջ արդէն 8-րդ անգամ իրականացուող համաժողովը, որ նուիրուած է Հայկական երկու Հանրապետութիւններու 25-րդ տարեդարձներուն:
Համաժողովի մանրամասնութիւնները մեր յաջորդ թիւին մէջ։
Նախագահ Սերժ Սարգսեան Հոկտեմբեր 27-ին հանդիպում ունեցած է սուրիահայ համայնքի եւ հայկական շարք մը կառոյցներու ներկայացուցիչներու, համայնքային խնդիրներով զբաղող բարերարներու եւ պատասխանատու պաշտօնէաներու հետ: Հանրապետութեան Նախագահը նշած է, որ հանդիպման մասնակիցները հրաւիրուած են քննարկելու աջակցութեան նոր գաղափարներ, նոր ծրագիրներ, ինչպէս նաեւ Սուրիոյ մէջ բնակող մեր հայրենակիցներէն անմիջականօրէն տեղեկանալու վերջին զարգացումներուն եւ առկայ իրավիճակին, այդ իրավիճակին մէջ գտնուող հայկական համայնքի ներկայ կարիքներուն մասին, մտքեր փոխանակելու նաեւ Հայաստանի մէջ հաստատուած եւ ներգաղթող սուրիահայ մեր հայրենակիցներուն աջակցութեան ծրագիրներու վերաբերեալ:
Հայ Կեանք
Էջ 2
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
ՅԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆ ԿԱՅ ՄԷԿ ՈՒ ՄԻԱԿ ՌԱՄԿԱՎԱՐ ԱԶԱՏԱԿԱՆ ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹԻՒՆ ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութիւնը Կը Դատապարտէ Խորթ Եւ Արհեստածին Մարմիններ Ստեղծելու Վերջերս Կատարուող Ապօրինի Փորձերը
News in Pages 15-22 «Հայ Կեանք »
Ելեկտրոնային Պարբերական Հրատարակման Պատասխանատուներ
Տիգրան Ապասեան Խաչատուր Ադամեան Դոկտ․Համբիկ -Սահակ Մարուքեան
«Χάι Γκιάνκ» Ηλεκτρονική Περιοδική Ενημερωτική Έκδοση Υπεύθυνοι Έκδοσης
Δικράν Αμπασιάν Χατσαδούρ Αταμιάν Δρ. Χαμπίκ-Σαχάκ Μαρουκιάν Αποστέλλεται ηλεκτρονικώς & ατελώς
«Hye Gyank» Electronic Periodical Publication Athens-Greece E-mail: hyegyank@gmail.com Հաւատալով ազատ խօսքի իրաւունքին եւ բազմակարծութեան, հրապարակուած գրութիւնները անպայման չեն արտայայտեր հրատարակիչներու տեսակէտը։
Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Կեդրոնական Վարչութիւնս, յանուն ՌԱԿ-ի միասնականութեան ու համերաշխութեան, ամիսներու վրայ երկարող ամէն մակարդակի բանակցութեանց եւ երկխօսութեան մէջ մտաւ կարգ մը ընկերներու հետ, նոյնիսկ ի գին զիջումներու, միշտ հաւատարիմ մնալով 95-ամեայ ՌԱԿ-ի կառոյցը ամուր եւ միասնական պահելու եւ անոր Ծրագիր-Կանոնագիրը պահպանելու իր նուիրական երդումին: Դժբախտաբար սակայն ՌԱԿ-ի անդամ կարգ մը ընկերներ, հակադրուելով ՌԱԿ-ի օրինական ղեկավարութեան, վերջերս նախընտրեցին լքել անոր աւանդական կառոյցը՝ 95-ամեայ Կուսակցութեանս համար կանոնագրականօրէն խորթ, ապօրինի եւ արհեստածին մարմիններ ստեղծելով ու անոնց միջոցով հայ աւանդական կուսակցութիւններէն մէկը հանդիսացող ՌԱԿ-ը պառակտել կամ իւրացնել փորձելով: Հետեւաբար, պառակտումի այս քայլը ոչ միայն կը փորձէ տկարացնել ՌԱԿ-ը, այլ նաեւ կը սպառնայ Սփիւռքի գոյութեան, որուն ներկայութենէն ու քաղաքական ուժէն կը սարսափի հայ ժողովուրդի թշնամին եւ որուն կազմակերպ վիճակը աւելի քան կենսական է Հայրենիքի համար իսկ: Հանրային կարծիքի մօտ յառաջացած շփոթը փարատելու նպատակով, Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Կեդրոնական Վարչութիւնս այսու հայ պետական, քաղաքական, ազգային, կրօնական եւ հասարակական կազմակերպութիւններուն եւ ընդհանրապէս Հայ ժողովուրդի զաւակներուն պաշտօնապէս կը յայտարարէ թէ՝ կայ մէկ ու միակ Ռամկավար Ազատական Կուսակցութիւն, որուն գերագոյն ղեկավար մարմինը կը հանդիսանայ Հայրենիքի մէջ ընթացիկ տարուան Մայիս ամսուան գումարուած ՌԱԿ 27-րդ Ընդհանուր Պատգամաւորական ժողովէն բխած ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութիւնը, որուն իշխանութենէն դուրս գործող կամ հանդէս եկող ոեւէ անձ կամ որեւէ մարմին չի կրնար պաշտօնապէս ներկայացնել Ռամկավար Ազատական Կուսակցութիւնը՝ ինչ շողշողուն պիտակով կամ կարգախօսով ալ ներկայանայ ան: Առ այդ, Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Կեդրոնական Վարչութիւնս իր աշխարհասփիւռ թէ հայրենաբնակ ընկերներուն կոչ կ’ուղղէ համախմբուելու իր օրինական ղեկավարութեան շուրջ ու համերաշխաբար գործելու յանուն Ազգին ու Հայրենիքին: ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութիւնս շուտով իր շարքայիններուն ու հայ հասարակութեան ընդհանրապէս պիտի յայտարարէ Հայրենիքի մէջ գործող եւ զինք ներկայացնող օրինական կառոյցներուն անուններն ու աշխատանքային ծիրը: Անկցի ամէն պառակտումի փորձ: Կեցցէ՛ Ռամկավար Ազատական Կուսակցութիւնը:
Ի Դիմաց՝ ՌԱՄԿԱՎԱՐ ԱԶԱՏԱԿԱՆ ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹԵԱՆ Սեւակ Յակոբեան Ատենադպիր
Սերխիօ Նահապետեան Ատենապետ 13 Հոկտեմբեր 2016
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Նիւ Եորքի Մէջ Սերժ Սարգսեան Կոչ Ըրաւ Ներդրողներուն Գալ Հայաստան
Նախագահ Սերժ Սարգսեան Հոկտեմբեր 10-ին, Նիւ Եորքի մէջ ելոյթ ունենալով Հայաստանի նուիրուած ներդրումային համաժողովի ընթացքին յայտարարեց, որ նոր կառավարութիւնը լայն լիազօրութիւններ ստացած է համարձակ կերպով առաջ մղելու իրաւական ու օրինական բարեփո-խումները: Գործարար միջավայրը առաւել արդիւնաւէտ դարձնելու որպէս օրինակ, Սերժ Սարգսեան յիշեց սահմանադրական բարեփոխումները եւ այս օրերուն ընդունուած ու խիստ քննադատութեան արժանացած նոր հարկային օրէնսգիրքը: «Մէկ շաբաթ առաջ Հայաստանի խորհրդարանը ընդունեց նոր հարկային օրէնսգիրք, որ շարք մը արտօնութիւններ կը տրամադրէ գործարարներուն եւ ներդրողներուն: Մենք պարզեցուցած ենք հարկային մարմիններու կողմէ իրականացուող գործընթացները` այդպիսով հարկային վերահսկողութեան գործընթացը դարձնելով առաւել գործարարամէտ: Վերջերս, մենք յանձնառութիւն ստանձնած ենք մեր գործարար միջավայրը դարձնելու առաւել կայուն ու կանխատեսելի` արդարադատութեան ոլորտի բարեփոխումներու իրականացմամբ եւ ներդրումներու պաշտպանութեան սկզբունքներուն հաստատուն յանձնառութեամբ »,- յայտարարեց Սարգսեան խումբ մը ներդրող ընկերութիւններու ներկայացուցիչներուն առջեւ: Միաժամանակ, Սերժ Սարգսեան ներդրողներուն հաւաստիացուց, որ Հայաստան արդէն իսկ կ’առանձնանայ գերազանց ներդրումային հնարաւորութիւններով` իր գործարքի մշակոյթի ազատականացման ու բարենպաստ գործարար միջավայրի շնորհիւ: «Հանդիսանալով Եւրասիական Տնտեսական Միութեան անդամ, մենք հնարաւորութիւն ունինք առանց մաքսային տուրքերու դուրս գալու աւելի քան 180 միլիոննոց սպառողական շուկայ: Մենք վերափոխեցինք մեր տնտեսական նախարարութիւնը «Տնտեսական Զարգացման եւ Ներդրումներու» նախարա-րութեան, որպէսզի Հայաստան ներդրումներ կատարելու ցանկութիւն ունեցող գործարարները իրենց հարցերը
Էջ 3
ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹԻՒՆ
Ուրբաթ, Սեպտեմբեր 23-ին, Հ.Բ.Ը.Մ-ի Յունաստանի Կեդրոնական Յանձնաժողովի Ատենապետ՝ Դոկտ. Համբիկ-Սահակ Մարուքեան եւ Գանձապահ՝ պրն. Սեդրակ Ապասեան, այցելեցին Յունաստանի Մօտ Հայաստանի Հանրապետութեան նորանշանակ Արտակարգ եւ Լիազօր Դեսպան՝ Տիար Ֆատէյ Չարչօղլեանին: Հանդիպումի ընթացքին Պրն. Դեսպանը տեղեկացուց իր նախապէս վարած պաշտօնները եւ դիրքերը: Հաճելի եւ հետաքրքիր այս զրոյցի ընթացքին տեղի ունեցան գաղափարներու փոխանակում Յունահայ գաղութի, Հայաստանի, Արցախի եւ Սփիւռքի վերաբերող տարբեր հարցերու շուրջ: Դոկտ. Մարուքեանը ներկայացուց Հ.Բ.Ը.Մ.-ի գործունէութիւնը Յունաստանի մէջ, ինչպէս նաեւ մասնաւոր անդրադարձ եղաւ Հ.Բ.Ը.Մ.-ի «Արթաքի Գալփաքեան» վարժարանի պատմութեան եւ առաքելութեան շուրջ: Պրն. Դեսպանը տեղեկացաւ նաեւ Հ.Բ.Ը.Մ.-ի 110-ամեակի առթիւ նախատեսուած տարբեր ձեռնարկները: Հանդիպումը աւարտեցաւ փոխադարձ յաջողութեան մաղթանքներով եւ ապագայ շինիչ համագործակցութեան ցանկութեամբ: Հ. Բ. Ը. Միութեան Յունաստանի Կեդր. Յանձնաժողով Աթէնք, 23 Սեպտեմբեր 2016 բարձրացնելու եւ պատասխաններ ստանալու քաղաքական հարթակ ունենան: Սիրով բոլորիդ կը սպասենք Հայաստան»,- ըսաւ նախագահը:
Էջ 4
Հայ Կեանք
Մեր չընելիքն ու ընելիքը… «Սիրտս նման է էն փլած տներ, կոտրեր գերաններ, խախտեր են սներ…» Ո՞ւր ես Կոմիտաս վարդապետ, ո՞ւր ես Հայր Սուրբ, չգա՞ս երգես Հալէպի փլատակներուն մէջ: Կամ, Ղեւոնդ Երէց, չգա՞ս ման գաս նորաթաղ նահատակներու հողակոյտերուն միջեւ ու մրմնջես «Լռեց, ամպերը եկան ծածկեցին երկինք ու լուսին…»։ Այս քանիերորդ անգամն է, որ ծովի մակընթացութեան նման խաղաղութեան յոյսերը ափերէն դուրս կ՚ելլեն, եւ քիչ անց ետ կը քաշուին տեղատուութեան նման, ափերուն վրայ խաբկանք ու յուսախաբութիւն ձգելով: Վե՞րջը… Հինգ տարիէ ի վեր կրկնուող այս ձախող ողբերգակատակերգութեան աւարտը պիտի չտեսնե՞նք, վարագոյրը պիտի չիջնէ՞ այս համայնակործան տրամային վրայ. դեռ քանի՞ արար կայ մինչեւ աւարտ. սաթայելածնունդ խոհարարներուն եփածներուն ինչ ըլլալը ե՞րբ պիտի գիտցուի. իսկ որ ամենակարեւորն է, ինչո՞ւ Հալէպի գլխուն վրայ պիտի դառնայ վերջին արարը. վերջի՞ն… նորէ՞ն անտեղի յոյս ու հաւատք: Ու դեռ կը շարունակուին դուրսէն թափուող խրատները, մեղադրանքները, ափսոսանքները…« Ձեզի չըսի՞նք ելէք, ո՞ւր են մեր ղեկավարները… համայնքապետներ, կուսակցապետներ…Ինչո՞ւ մեզի մտիկ չըրիք, մենք չըսի՞նք, որ այսպէս ու այնպէս…»: Գիտէ՞ք, այս բոլոր խօսքերը սկսան դդումի համ տալ, նոյնիսկ վիրաւորել մնացողներուն ինքնասիրութիւնն ու արժանապատուութիւնը: Կարծէք խելացին իրենք են, մտահոգը` իրենք, քաղաքական խաղերէն հասկցողները` իրենք, հեռուն տեսնողները` իրենք… իսկ դեռ Հալէպ մնացողները անխելք են, անհեռա տես հաւատացեալներ, իրենց անմիտ վարքով մահ ուան դէմ գացողներ…: Ալ կը բաւէ՛, ժողովո՛ւրդ, քիչ մը հասկացողութիւն ցուցաբերեցէք, յարգեցէ՛ք մնացողներուն որոշումնե րը: Հինգ տարիները բաւական չէի՞ն մարդոց յուշե լու, թէ ինչի՛ն հետ ինչպէ՛ս պիտի վարուին: Վստահ եղէք, շատ լաւ գիտեն եւ ձեր սրտցաւ խորհուրդնե րուն պէտք չունին. իւրաքանչիւրը իր պարագանե րուն համեմատ կը շարժի, միայն երկու բան` կամ չեն կրնար, կամ չեն ուզեր. երրորդ տարբերակ չկայ եւ այս պարագային անտեղի կերպով յանցաւոր փնտռելու չէ: Ղեկավարութիւնը քննադատողներ մէյ մը թող այդ ղեկավարի փշոտ աթոռին իրենք նստին ու նայիմ, թէ ի՛նչ պիտի կարենան ընել. հարիւրամեայ գաղու թի մը ճակատագրին հետ խաղալ չըլլար: Կը բաւէ որքան անհամ ու անհիմն բաներ գրեցիք հոս ու հոն, քիչ մը զուսպ եւ զգօն ըլլանք ու ցաւող վէրքին վրայ աղ չցանենք: Ոչ ոք հերոսանալու մասին կը մտածէ, ոչ ոք կենդանի նահատակի լուսապսակ կ՚ակնկալէ իր գլխուն: Մէկ բան միայն, երբ օգնութեան կանչ լսենք, խօսք չթափենք մարդոց գլխուն, պատրաստ ըլլանք կան չին արձագանգելու գործնականօրէն, անհատապէս, հաւաքական, պետական… Մնացեալը ոչ միայն անօգուտ է, այլեւ վնասակար:
ՅԱԿՈԲ ՄԻՔԱՅԷԼԵԱՆ
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Ռուբէն Վարդանեանի հիմնադրամը 250,000 ամերիկեան տոլար կը յատկացնէ սուրիահայերուն
Հայաստանի զարգացման նախաձեռնութիւններ (IDeA) հիմնադրամը այսօր տարածած է յայտարարութիւն սուրիահայերու իրավիճակի վերաբերեալ. «IDeA հիմնադրամը իր երախտագիտութիւնը կը յայտնէ Հայաստանի, Սփիւռքի եւ աշխարհի բոլոր անհատներուն եւ կազմակերպութիւններուն, որոնք աշխուժօրէն սատարեցին մեր կոչին: Բարձր կը գնահատենք առանձին անձանց, հասարակական կազմակերպութիւններու, պետութեան եւ եկեղեցուոյ ջանքերը` ուղղուած ռազմական հակամարտութեան պայմաններուն մէջ ապրող Սուրիայի մեր հայրենակիցներուն: Սուրիոյ հակամարտութիւնը երկար կը տեւէ, այդ երկրի մէջ բնակող հայերու խնդիրներու լուծումը կը բարդանայ տարբեր դիրքորոշումներու եւ շահերու պատճառով, սակայն մենք մեր հայրենակիցներու կեանքերու փրկութիւնը կը համարենք բացարձակ առաջնահերթութիւն: Միեւնոյն ժամանակ, մենք կը յարգենք ապագայի վերաբերեալ սեփական որոշումներ կայացնելու սուրիահայերու իրաւունքը: Ի լրումն այն ջանքերու, որոնք կը ձեռնարկուին պետական, հանրային եւ միջազգային մակարդակներով, IDeA հիմնադրամը այս փուլին կը յատկացնէ $ 250 000, որոնք կը բաշխուին հակամարտութեան ամենասկզբէն օգնութեան ջանքեր ծաւալած ռազմավարական գործընկեր Հայ Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան (ՀԲԸՄ) եւ Հայաստանի մէջ սուրիահայերուն աջակցութեան ծրագրեր իրագործող RepatArmenia, Mission Armenia, «Հալէպ» կազմակերպութիւններուն միջեւ` հետեւեալ ուղղութիւններով ծրագիրներու մշակման եւ իրագործման համար. - աջակցութիւն անոնց, որոնք կը շարունակեն մնալ Սուրիոյ մէջ (ՀԲԸՄ), - աջակցութիւն անոնց, որոնք ժամանակաւոր ապաստան կը փնտռեն Սուրիոյ սահմաններէն դուրս (Mission Armenia), - աջակցութիւն անոնց, որոնք որոշեր են տեղափոխուիլ Հայաստան («Հալէպ»), - աջակցութիւն Հայաստանի մէջ ընդելուծուելու ու աշխատանք գտնելու հարցին («Repat Armenia»): Միջոցները պիտի բաշխուին իւրաքանչիւր ծրագիրի ծաւալի եւ իւրայատկութեան համապատասխան»:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 5
ՌԱԿ-ի Լուրեր
Կուսակցութեան 95-ամեակին առիթով՝ ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան ատենապետ Ընկ. Սերխիօ Նահապետեան այցելեց Լոս Անճելըս Ալթատինա, 11 Հոկտեմբեր, 2016.- Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան ատենապետ Ընկ. Սերխիօ Նահապետեան կուսակցութեան ղեկավարութիւնը ստանձնելէ ետք, առաջին անգամ ըլլալով, Հոկտեմբեր 6-11 պաշտօնական այցելութամբ մը կը գտնուէր Լոս Անճելըս, մասնակից դառնալու համար ՌԱԿ-ի 95-րդ տարեդարձի հանդիսութեան։
Կեցութեան ընթացքին Ընկ. Նահապետեան ունեցաւ շարք մը հանդիպումներ ազգային եւ տեղական քաղաքական անձնաւորութիւններու հետ, միշտ ուղեկցութեամբ հիւրընկալ՝ ՌԱԿ Արեւմտեան Ամերիկայի Շրջանային Վարչութեան, ատենապետ Ընկ. Տոքթ. Ռաֆֆի Պալեանի եւ վարչութեան ներկայացուցիչներու ընկերակցութեամբ։
Հոկտեմբեր 6-ին ՌԱԿ-ի արժանթինահայ ղեկավարը այցելեց Կլենտէյլի քաղաքապետարան եւ հիւրընկալուեցաւ քաղաքապետուհի Փաօլա Տիվայնի կողմէ։ Յաջորդ օրը Նահապետեան եւ ՌԱԿ-ի պատուիրակութիւնը պաշտօնական այցելութիւն մը տուին Լոս Անճելըսի քաղաքապետարան եւ հանդիպում ունեցան Քաղաքային Խորհուրդի անդամ Փօլ Գրիգորեանի հետ։ Նոյն օրը երկրորդ հանդիպում մը՝ Փասատինա
քաղաքի քաղաքագլուխ Թերի Թորնէքի հետ։
Շաբաթ, Հոկտեմբեր 8-ին, ՌԱԿ-ի ղեկավարութիւնը տեսակցեցաւ Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ Հիւսիսային Ամերիկայի Արեւմտեան թեմի Առաջնորդ՝ Գերշ. Տ. Յովնան Արքեպիսկոպոս Տէրտէրեանի հետ, Պըրպէնքի Առաջնորդարանին մէջ, ներկայութեամբ Թեմական Խորհուրդի ատենապետ՝ իրաւաբան Ժոզէֆ Կանիմեանի։ Ապա, Ընկ. Նահապետեան պաշտօնական այցելութիւն մը կատարեց Լոս Անճելըսի Հայաստանի Հանրապետութեան հիւպատոսութիւն եւ հանդիպեցաւ հիւպատոսութեան ներկայացուցիչներուն հետ։
Կիրակի, Հոկտեմբեր 9-ին Ընկ. Նահապետեան ներկայ գտնուեցաւ Սրբոց Ղեւոնդեանց Մայր Տաճարէն ներս Սուրբ եւ Անմահ Պատարագին, իսկ նոյն օրը երեկոյեան՝ Ալթատինայի ԹՄՄ Պէշկէօթիւրեան կեդրոնի սրահին մէջ մասնակցեցաւ ՌԱԿ-ի 95-րդ տարեդարձի ճաշկերոյթ-հանդիսութեան՝ փոխանցելով իր խօսքը։ Անոր ելոյթը իր պարզութեան մէջ խիզախ էր ու համարձակ, իր բոլոր երեսակներով՝ միջազգային, ներազգային եւ ներկուսակցական առումով։ Շարունակութիւնը էջ՝ 6
Էջ 6
Հայ Կեանք
Կուսակցութեան 95-ամեակին առիթով՝ ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան ատենապետ Ընկ. Սերխիօ Նահապետեան այցելեց Լոս Անճելըս
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայաստանի Համալսարաններ Կը Յաճախեն 550 Սփիւռքահայ եւ 420 Օտար Ուսանողներ
Շարունակութիւն էջ՝ 5-էն
Ներկայ էին գաղութի քաղաքական եւ հասարակական կազմակերպութիւններու ղեկավարներ եւ հոգեւորական դասը՝ Առաջնորդ Սրբազան Հօր գլխաւորութեամբ։
Երկուշաբթի, Հոկտեմբեր 10-ին, Ընկ. Նահապետեան պաշտօնական իր հանդիպումները աւարտեց Կլենտէյլի մէջ, տեսակցելով քաղաքային խորհուրդի անդամներ Արա Նաճարեանի, Զարեհ Սինանեանի եւ Վարդան Կարապետեանի հետ։
Ընկեր Նահապետեան իր բոլոր հանդիպումներուն ընթացքին արծարծեց ազգային մեր ներկայի խնդիրները, սփիւռքահայու իրաւունքները, սուրիահայութեան ծանր պարագան, ինչպէս նաեւ կարեւորեց Հայաստանի տեղն ու դերը միջազգային գետնի վրայ։ Ան ջատագովը հանդիսացաւ Արցախի քաջարի ժողովուրդին արդար դատին, եւ ամէն անգամ չբաւարարուելով Արցախի ճանաչումով, ան մղեց պետական անձնաւորութիւնները, որպէսզի օժանդակեն Ղարաբաղի հայութեան ինքնորոշման եւ ազատ ու անկախ ապրելու արդար իրաւունքին։ ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան ատենապետը վերջերս պաշտօնական այցով կը գտնուէր
Հայաստանի համալսարաններուն մէջ Հոկտեմբեր 1էն ուսուﬓառութիւն սկսած է 550 սփիւռքահայ եւ 420 օտար ուսանող: Ըստ Armenpress.am-ի՝ այս մասին յայտնած է ՀՀ կրթութեան եւ գիտութեան նախարարութեան արտաքին կապերու եւ սփիւռքի վարչութեան պետ Արթուր Ղազարեան՝ նշելով, որ ՀՀ միջին մասնագիտական հաստատութիւններ դիմած են 70 սփիւռքահայեր: Վրաստանէն Հայաստանի համալսարաններ դիմած են 23 ուսանողներ, Ռուսիայէն` 170, Իրանէն` 190, Հնդկաստանէն` 220 եւ Սուրիայէն` 90: Կան ուսանողներ նաեւ Պրազիլէն, Իրաքէն, Չինաստանէն, Գերմանիայէն, Յունաստանէն, Իսրայէլէն, ԱՄՆ-էն, Տաճիկստանէն, Թուրքﬔնիստանէն, Ուրուկուայէն, Շուէտէն, Ռուանիայէն, Ուքրանիայէն, Թուրքիայէն: Թուրքիայէն ժամանած 4 դիմորդները հայեր են` ՀՀ քաղաքացիներու զաւակներ: Վարչութեան պետին հաւաստիացումով` նախորդ երկու տարուան հաﬔմատութեամբ՝ դիմորդներուն քանակը էապէս չէ աճած կամ նուազած: «Մենք հակուած ենք աւելի ակտիւ քայլեր ձեռնարկել քարոզչական աշխատանքների ուղղութեամբ` համագործակցելով միջնորդ կազմակերպութիւնների հետ, ինչն էլ կը նպաստի Հայաստանի բուհերի նկատմամբ հետաքրքրութեան բարձրացմանը»,-ընդգծած է Արթուր Ղազարեան: ԱՊՀ երկիրներէն Հայաստանի մէջ իրենց կրթութիւնը շարունակողներէն շատերը յաճախ կը հաստատուին Հայաստան, այստեղ շարունակելով իրենց գործունէութիւնը: Հայաստան եւ Արցախ, եւ իրեն հետ բերած էր հերոսական Արցախի ազատութեան եւ անկախութեան կրակը։ Ընկ. Նահապետեան Լոս Անճելըս իր կեցութեան ընթացքին կարեւոր հանդիպումներ ունեցաւ ՌԱԿ Շրջանային Վարչութեան, կուսակցական ընկերներու, ինչպէս նաեւ ՀՅԴ-ի եւ ՍԴՀԿ-ի պատասխանատուներու հետ։ Երեքշաբթի, Հոկտեմբեր 11-ին յարգելի հիւրը վերադարձաւ Արժանթին։ ՌԱԿ Մամուլ
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 7
Հայաստանի Հանրապետութեան նոր Վարչապետ Կարէն Կարապետեանի գլխաւորած կառավարութեան կազմը
Վաչե Գաբրիելեան
Կարէն Կարապետեան Վարչապետ
Փոխվարչապետ, Միջազգային Տնտեսական Ինտեգրման եւ Բարեփոխումների
Վիգեն Սարգսեան Պաշտպանութեան Նախարար
Էդվարդ Նալբանդեան Արտագին Գործերի Նախարար
Լեւոն Ալթունեան Առողջապահութեան Նախարար
Նախարար
Արփինէ Հովհաննիսեան Արդարադատութեան Նախարար
Արմեն Երիցեան Արտակարգ Իրավիճակների Նախարար
Արծուիկ Մինասեան Բնապահութեան Նախարար
Հրանուշ Հակոբեան Սփիւռքի Նախարար
Իգնատի Առաքելեան Գիւղատնտեսութեան Նախարար
Լեւոն Մկրտչեան Կրթութեան եւ Գիտութեան Նախարար
Արտեմ Ասատրեան Աշխատանքի եւ Սոցիալական Հարցերի Նախարար
Դավիթ Հարությունեան Կառավարութեան Աշխատակազմի Ղեկավար Նախարար
Վարդան Արամեան Ֆինանսների Նախարար
Վահան Մարտիրոսեան Տրանսպորտի, Կապի եւ Տեղեկատուական Տեխնոլոգիաների Նախարար
Աշոտ Մանուկեան Էներգետիկ Ենթակառուցուածքների եւ Բնական Պաշարների Նախարար
Սուրեն Կարայեան Տնտեսական Զարգացման եւ Ներդրումների Նախարար
Դաւիթ Լոքեան Տարածքային Կառաւարման եւ Զարգացման Նախարար
Արմեն Ամիրեան Մշակոյթի Նախարար
Հրաչյա Ռոստոմեան Սպորտի եւ Երիտասարդութեան Հարցերի Նախարար
Էջ 8
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Փարիզի քաղաքապետը յարգանքի տուրք մատուցեց Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակին Փարիզի քաղաքապետ Անն Իտալգոն Շաբաթ՝ 8 Հոկտեմբերին, այցելեց Հայոց Ցեղասպանութեան յուշահամալիր, ուր ծաղիկներ դրաւ զոհերու յիշատակին, այնուհետեւ այցելեց Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկ, որու հարեւանութեամբ գտնուող պուրակին մէջ խորհրդանշական ծառ տնկեց: Նշենք, որ ան պաշտօնական այցով Երեւան ժամանած է Երեւանի քաղաքապետ Տարօն Մարգարեանի հրաւէրով: Անն Իտալգոյին կ՛ուղեկցէին Փարիզի քաղաքային խորհուրդին մէջ ներկայացուած բոլոր քաղաքական ուղղութիւններու ներկայացուցիչներէ կազմուած պատուիրակութիւնը, Երեւանի փոխ քաղաքապետ Կամօ Արէյեանը, Ֆրանսայի դեսպանը Հայաստանի մէջ, Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկի տնօրէն Հայկ Դեմոյեանը, եւ քաղաքապետարանի աւագանիի անդամներ: Լրագրողներու հետ զրոյցի ընթացքին ան նշած է, որ տպաւորութիւնը շատ խոր է, երկրորդ անգամ կ՛այցելէ Ցեղասպանութեան յուշահամալիր, այս անգամ` Փարիզի քաղաքային խորհուրդի աւագանիի ուղեկցութեամբ։ Ան յիշեցուցած է, որ անցեալ տարի Փարիզի քաղաքապետարանին մէջ բաւական հետաքրքրական ցուցադրութեամբ փորձած են իրենց լուման դնել այս ընդհանուր գործին: «2015 թ ցուցադրութիւնը մեծ յաջողութիւն ունեցաւ եւ անիկա խարսխուած մնացած է փարիզցիներիու յիշողութեան մէջ»,- Tert.am-ի փոխանցմամբ՝ ըսած է ան եւ նշած, որ 2018 թուականին ցուցադրութիւն կազմակերպելու նոր առաջարկ մը ստացած են, որուն շեշտադրումն է` մարզական աշխարհ եւ Հայաստան: «Հայոց Ցեղասպանութեան պատմութիւնը յուզումնալից ըլլալով հանդերձ շատ սրտամօտ է Ֆրանսային. Ֆրանսայի մայրաքաղաքին եւ ընդհանրապէս Ֆրանսայի ժողովուրդին, քանի որ այնտեղ կայ շատ կարեւոր գործօն` հայ համայնքը, որուն դերակատարութիւնը կը կարեւորենք մենք»,- ըսած է ան եւ նշած, որ Հայոց Ցեղասպանութիւնը ինչ-որ տեղ հիմք ծառայեց նաեւ, որ յետագային նման ոճիրներ տեղի ունենան: Ան նաեւ գրառում կատարեց Ցեղասպանութեան թանգարանի յուշամատեանին մէջ եւ նշեց, որ հիմնական ուղերձն է ընդունիլ, ճանչնալ ճշմարտութիւնը, ինչ որ մարդ արարածին հնարաւորութիւն կու տայ աւելի զարգանալու, բարգաւաճելու: «Այլ կերպով ըսած ՝ սա կոչ էր, որ ամբողջ աշխարհը ընդունի ճշմարտութիւնը եւ ճանչնայ Հայոց Ցեղասպանութիւնը»,- աւելցուցած է ան:
Հունգարիա կը մերժէ ճանչնալ Հայոց ցեղասպանութիւնը Հոկտեմբեր 6-ին, Հունգարիոյ Խորհրդարանի Արտաքին յարաբերութեանց յանձնախումբը մերժած է Կանաչներու կուսակցութեան ներկայացուցած Հայոց Ցեղասպանութեան վերաբերեալ բանաձեւը: Պէտք է ըսել, որ այս արդիւնքը գուշակելի էր, նկատի ունենալով, որ Հունգարիոյ 199 անդամ ունեցող Խորհրդարանին մէջ Կանաչները միայն հինգ աթոռի տէր են: Դէմ քուէարկած երեսփոխանները հաւատարիմ մնալով թրքական դիրքորոշման՝ պնդած են, թէ Հայոց Ցեղասպանութեան հարցը պէտք է լուծուի պատմաբաններու եւ իրաւագէտներու կողմէ։ Արտաքին յարաբերութեանց յանձնախումբի նիստին ներկայ եղած են նաեւ Թուրքիոյ եւ Ատրպէյճանի դեսպաններն ու Թուրքիոյ Անկախ արդիւնաբերողներու եւ գործարարներու միութեան ներկայացուցիչը: Հունգարիոյ Կանաչներու կուսակցութիւնը անցեալ տարի ալ ներկայացուցած էր նման բանաձեւ մը, որ նոյնպէս մերժուած էր:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 9
Մշակոյթը եւ Մայրենին Պատիւն են Հայուն ԱՀԱՐՈՆ ՇԽՐՏԸՄԵԱՆ Ժողովուրդներ,– իրենց պատմութեան մէջ գաղափարներ, արժէքներ, մարդկային տիպարներ առանձնացնելով,– ստեղծած են զանազան տօներ՝ Մայրերու օր, Աշխատանքի օր, Անկախութեան օր, Նահատակաց օր, Մշակոյթի օր եւ այլն: Ղարաբաղ ծնած, Սարդարապատի հերոսամարտին մասնակցած, բարձրագոյն ուսումը Եւրոպայի մէջ ստացած մեր երանաշնորհ Գարեգին Ա․ Յովսէփեանց կաթողիկոսը յատուկ կոնդակով մը հոկտեմբեր ամիսը յայտարարած է «Մշակոյթի ամիս»: Հայ ժողովուրդը Թարգմանչաց տօնը կը յիշատակէ Հոկտեմբեր ամսուան երկրորդ շաբաթ օրը: Թարգմանչաց տօնը իր մէջ ոչ միայն կը խտացնէ հայ գիրերու գիւտը, թարգմանական աշխատանքները, այլեւ հայկական դպրոցներ ու հիմնադրութիւնը, հայ մշակոյթի եւ ազգային ինքնուրոյն գաղափարախօսութեան ծնունդը: Թարգմանչացը հայկական մշակոյթի ընդհանուր տօնն է: Գիրերու գիւտի, հայերէնի թարգմանութիւններու, հայերէն ստեղծագործութիւններու, հայ դպրոցներու ընդհանուր տօնն է: Հայ գիրն ու գրականութիւնը ստեղծուեցան պատմական այնպիսի ժամանակաշրջանի մը մէջ, երբ օրակարգի վրայ դրուած էր հայկական պետականութեան ինքնուրոյնութիւնը եւ անկախութիւնը: Մայրենի լեզուի ինքնուրոյն գիրի եւ գրականութեան ստեղծումը մեծ նշանակութիւն ունեցաւ Հայաստանի եւ հայ ժողովուրդի ճակատագիրին վրայ: Թարգմանչաց շարժումին շնորհիւ ազգային ինքնագիտակցութեան հասաւ մեր ժողովուրդը եւ ազատագրական պայքար սկսաւ մղել Բիւզանդիոնի եւ Տիզբոնի դէմ: Գիրերու գիւտով եւ հայ գրաւոր գրականութեան սկզբնաւորութեամբ մեծ յեղաշրջում յառաջացաւ հայ կեանքի եւ աշխարհայեացքի մէջ: Վաղարշապատը դարձաւ մեր ուսումնական կեդրոնը: Հայաստանի տարբեր շրջաններէ երիտասարդութիւն սկսաւ հաւաքուիլ Վաղարշապատ՝ հայերէն լեզուով ուսում ստանալու: Սուրբ Սահակը եւ Սուրբ Մեսրոպը հիմքը դրին մշակութային-պատմական այնպիսի շարժումի մը, որ բացառիկ կարեւորութիւն ունեցող իրադարձութիւն հանդիսացաւ հայ ժողովուրդի պատմութեան մէջ: Գիրերու գիւտը եւ հայ ինքնուրոյն գրականութեան սկզբնաւորութիւնը հայ ժողովուրդի կեանքին մէջ ունեցաւ ոչ միայն մշակութայինպատմական նշանակութիւն, այլեւ հանդիսացաւ
անոր ֆիզիքական գոյութեան, ազգային միասնութեան ամենակարեւոր ազդակը: Այս է Թարգմանչաց շարժումին պատմական արժեւորումը: Գիրէն ծնաւ առաջին գիրքը՝ Աստուածաշունչը։ Գիրքով բարձրացաւ հայ մարդը: Մեր վանքերը դարձան դպրոց, գիրքը՝ աւետարան, վարդապետը՝ վարժապետ, վանատունը՝ մատենադարան: Հեզասահ չընթացաւ այս բարեշրջումը: Ղազար Փարպեցին իր «Թուղթ առ Վահան Մամիկոնեան» աշխատութեան մէջ կը նկարագրէ, թէ խաւարամիտները ինչպէս կը հալածէին Ոսկեդարու սերունդը եւ չի բաւեր հալածանքը, կ’արհամարհէին զանոնք «լուսաւորիչ» անուանելով: Այո՛, գիրքը կը լուսաւորէ, սիրելինե՛ր: Հայ մարդը, հայ անհատը հաւատաց գիրին ու մշակոյթին: Կիւթենպերկեան հրաշքէն ետք մեր ժողովուրդը նոր թափ տուաւ գիրի պաշտամունքին: Մագաղաթէն անցանք տպագիրին: Վենետիկ, Պոլիս, Վան, Կալկաթա, Վիեննա, էջմիածին, Թիֆլիս, Թաւրիզ, Հալէպ, Պէյրութ, Պոսթըն եւ այլուր հաստատուեցան հրատարակչատուներ: Սակայն չի բաւեր գիրք հեղինակել, գիրք հրատարակել: Չի բաւեր գիրքերը դիզել գրատուներու մէջ: Գիրքը եղած չէ գրադարաններու կամ շտեմարաններու համար: Գիրքին վախճանական տեղը գրատունը չէ, ոչ ալ մատենադարանը։ Գիրքին իսկական տեղը հայ տունն է: Գիրքին տէրը հայ մարդն է: Գիրքը ընթերցելու համար է, որովհետեւ գիրքը լոյս է, գիրքը աղբիւր է: Մեր անմոռանալի լուսաւորիչ-թարգմանիչներու անմահ գործի յիշատակը լաւագոյնս պահելու միջոցն է ՝ սիրել ու տարածել հայոց լեզուն, հայ գիրն ու մշակոյթը, պայքարիլ հայ լեզուի աղաւաղումներուն դէմ: Գուրգուրալ ու աչքի լոյսի Շարունակութիւնը էջ՝ 10
Էջ 10
Հայ Կեանք
Մշակոյթը եւ Մայրենին Պատիւն են Հայուն Շարունակութիւն էջ՝ 9-էն
նման պահել մեր մշակութային արժէքները, սիրել եւ տարածել, ընդհանրացնել մեր մեծասքանչ լեզուով գրուած հոյակապ ու հարուստ գրականութիւնը, մեր դարաւոր նուիրական աւանդները, որոնք ձեռք բերուած են մեր նախնիներու արիւնով, քրտինքով եւ կեանքով: Թարգմանչաց տօնը վառ պահելու լաւագոյն միջոցը հայերէն լեզուն պահպանելն է: Լեզուի մոռացումը եւ հայ մշակոյթի աւանդութիւններէն հրաժարումը ճակատագրական պիտի դառնայ սփիւռքահայութեան համար: Ին՞չ է թարգմանիչներու յիշատակը փառաբանելու լաւագոյն եղանակը, եթէ ոչ անոնց թարգմանութիւններուն եւ հայերէն լեզուի հանդէպ ցուցաբերուող հետաքրքրութիւնը: Մեր ժողովուրդը անհրաժեշտութեան պարագային անապատը դպրոցի վերածեց Տէր Զօրի աւազներուն մէջ..: Հայ գիր եւ լեզու սորվեցուց իր վաղուան սերունդին: Սուրբ թարգմանիչներու յիշատակի մեծարումը եւ ոգեկոչումը այսօր աւելի քան մէկ այլ ժամանակ, սրբազան պարտականութիւն կը դնէ հայ մարդու եւ առաջին հերթին Սփիւռքի վրայ: Բոլորիս պարտականութիւնն է աչքի լոյսի պէս պահել հայոց մեծասքանչ լեզուն, մեր ընտանիքներուն, ակումբներուն, դպրոցներուն մէջ, պայքարիլ օտար լեզուներու ու դպրոցներու ապազգայնացնող ազդեցութիւններու դէմ, նոր սերունդը դաստիարակել Թարգմանչաց ոգիով ու շունչով: Սփիւռքի կարգ մը երկիրներու մէջ կը մոռնան հայերէնը, տեղ-տեղ կարիք կը զգացուի նոյնիսկ անգլերէն թարգմանել սուրբ պատարագը…: Սփիւռքի կարգ մը գաղութներու մէջ, ընտանիքներ օտար լեզուով կը խօսին իրենց բնակարաններուն մէջ: Երբեք չեմ հաշտուած հայ մանուկը, պատանին օտար վարժարաններ ղրկելու գաղափարին հետ: Մեսրոպ Մաշտոցը եւ անոր զինակիցները Ոսկեդարու սերունդը կեանքի գնով հիմը դրին հայ գիրին, գրականութեան, մշակոյթին եւ ազգային ինքնուրոյնութեան զէնքով օժտեցին մեզ, բայց ոչ՝ որպէսզի դարեր ետք յաճախենք օտար վարժարաններ, օտար անուններով կնքենք մեր զաւակները…: Պատճառաբանութիւնները մերժելի են: Առարկութիւնները անտրամաբանական: Ամօ՜թ մեզի, հազա՜ր ամօթ…: Եկէ՛ք հպարտանանք մեր երեսուն եւ վեց զինուորներէ բաղկացած անխորտակելի բանակով: Եկէ՛ք տարածենք կեանքի եւ արեան գնով մեզի հասած հայ մշակոյթը: Պահպանենք մեր լեզուն:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայաստանի հետ հակաօդային համակարգի ստեղծման մասին համաձայնագիրը Փութին ուղարկած է վաւերացման
Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութին վաւերացման համար Պետդումա ուղարկած է Հայաստանի ու Ռուսիոյ միջեւ կնքուած համաձայնագիրը` Կովկասի տարածաշրջանին մէջ հակաօդային պաշտպանութեան միացեալ համակարգեր ստեղծելու մասին: «Ռիա Նովոսթի»-ի փոխանցմամբ, համաձայնագիրը կը կնքուի 5 տարի ժամկէտով, եւս 5 տարով երկարաձգելու հնարաւորութեամբ: «Հակաօդային պաշտպանութեան միացեալ տարածաշրջանային համակարգերու հիմնական խնդիրներն են hաւաքական անվտանգութեան կովկասեան տարածաշըրջանին մէջ հակաօդային պաշտպանութեան մարտական հերթապահութեան կազմակերպումն ու իրականացումը, զինուժի ու ռազմական սարքերու մշտական պատրաստուածութիւն»,-ըսուած է համաձայնագիրին մէջ: Երկու երկիրներու պաշտպանութեան նախարարութիւնները խաղաղ ժամանակ կը կազմակերպեն համակարգերու համատեղ օգտագործում, համատեղ մարտական հերթապահութիւն, ինչպէս նաեւ կողմերու զինուած ուժերու համատեղ գործնական ու մարտական պատրաստուածութիւն: Պետդումայի մէջ փաստաթուղթը կը ներկայացնէ պաշտպանութեան փոխ նախարար Նիքոլայ Փանքովը:
Մշակոյթի շունչն է մեզ ազգ եւ հայ պահողը: Հայ մշակոյթը պատիւն է հայուն: Զայն պահպանենք, ինչպէս պիտի պահպանէինք մեր կեանքն ու արժանապատւութիւնը:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 11
Միացեալ Նահանգներու Պետական Պահեստը
ՅԱԿՈԲ ՄԱՐՏԻՐՈՍԵԱՆ Էական իրողութիւն է, թէ Միացեալ Նահանգներու պետական պահեստը որևէ պետական կառոյցի հետ առնչութիւն չունի, և շատեր տեղեակ չեն անկէ: Ան սեփականութիւնն է երեք ընտանիքներու՝ Ռոտսչայլտ, Ռաքըֆէլլըր և Մորկըն (Rothschild, Rockefeller, Morgan): Ան երկրին օրէնքներէն զերծ և հարկազրկուած հաստատութիւն մըն է: «Պետական Պահեստ» կոչուած այս հաստատութիւնը Միացեալ Նահանգներու պետութեան կը մատակարարէ տոլարի դրամանիշեր (տպելով), որոնցմէ կ՚օգտուի ան տոկոսային դրումով: Եթէ Միացեալ Նահանգներու պետութիւնը փորձէ երկրին պարտքը չէզոքացնել, սկիզբէն անպարտ սկսելու համար, աւելի դժուարին կացութեան պիտի մատնուի այն վայրկեանին՝ երբ կարիքը ունենայ նոր դրամանիշեր տպելու: Այլ իրողութեամբ մը. կարգ մը մարդիկ տակաւին անտեղեակ են նաև թէ՝ IRS-ը (ներքին եկամտային ծառայութիւնը), որ ահ ու սարսափի մատնած է Միացեալ նահանգներու բնակիչները, զարմանալիօրէն՝ առանց ուժի գործադրութեան, իրականութեան մէջ՝ օտարական գործակալութիւն մըն է: Ան անհատական օտար դասակցութիւն կամ միութիւն (corporation) մըն է միջազգային դրամատիրական միութեան հետեւող և պետական պահեստին անձնական բանակն է, պետութեան կարիքները հոգալէ առաջ, պետութեան իսկ խողովակով իրենց շահերը ապահովելու համար: Վերոյիշեալ ընտանիքները իրենց հարստութիւնը կը պահեն այնպիսի թաքուն միջոցներով, որպէսզի չյայտնուին աշխարհի և անոր հարուստներու ցանկին վրայ: Օրինակ՝ Rothschild ընտանիքին հարստութիւնը կը գնահատուի 500 եռիլիոն տոլար, և տակաւին հանրային երևոյթներէն կը մնան անյայտ: Անոնք մինչև այսօր կը տիրեն կամ կ՚իշխեն աշխարհի վրայ աւելի քան 800 դրամատուներու, աւելի և
աւելի մխրճելով իրենց հեղինակութիւնը աշխարհի դրամական ասպարէզին մէջ: Դժբախտաբար, Հայաստանի և Լիբանանի պետական դրամատուները ևս մաս կը կազմեն այս համաձայնութեան: Զարմանալիօրէն՝ Սուրիան չկայ այդ ցանկին վրայ, բայց արդէն կը տեսնենք Սուրիոյ գլխուն եկած պատահարը, երբ այս անհանգիստ օրերուն, նոյն ընտանիքները գաղտնօրէն, անուղղակի նաւթի արտահանումներ կ՚իրագործեն Սուրիայէն: Նախագահ Անտրու Ճէքսըն իր օրերուն զիրենք կոչած էր «իժերու տուն», նախազգալով անոնց պատճառելիք ապագայի պատուհասները: Աշխարհի հզօրագոյն դրամատուներուն՝ The World Bank-ի և IMF-ի մէջ նոյնիսկ ձեռնամուխ է Rothschild ընտանիքը, որոնք փոխառման գումարներ կ՚առաջարկեն նորելուկ կամ զարգացող երկիրներուն համար, փոխան բարձր տոկոսներու, քաջ իմանալով անոնց հետեւանքը (Յունաստան, Հայաստան, Փորթուկալ, ևայլն): Անոնց միակ նպատակն է ձեռք ձգել այդ երկիրներուն եկամտային աղբիւրներն ու տիրակալութիւնը: Շահարկումի ճամբուն վրայ, մարդկային որևէ արժէք չգոյ է իրենց համար, որքան ալ ցաւ կամ կորուստ պատճառած ըլլան ժողովուրդներուն: Ցնցիչ է իմանալ, թէ Միացեալ Նահանգները կը կառավարուի այսպիսի մարդկանց ազդեցութեան տակ: Աւելի ցնցիչ է իմանալ, թէ ինչ ըսած է դրամատէր Նէյթըն Մայըր Ռոտսչայլտը, այդ ընտանիքին նախահայրն ու հիմնադիրը (գերմանական ծագումով), 1700ական թուականներու վերջաւորութեան: «Զիս չի հետաքրքրեր ո՞ր պաճուճապատանքը (puppet) կը դրուի Անգլիոյ գահին վրայ, ղեկավարելու համար այդ կայսրութիւնը, որուն վրայ արևը մայր չի մտներ: Այն անձը, որ կ՚իշխէ Անգլիոյ դրամական հոսքին վրայ, ան է որ կ՚իշխէ Բրիտանական կայսրութեան վրայ, և ես եմ որ կ՚իշխեմ և կը հսկեմ Բրիտանական կայսրութեան դրամական հոսքին վրայ»: Հակառակ անոր, որ կարգ մը մարդիկ կը զրպարտեն կամ կը դատապարտեն այսպիսի մարդիկ իրենց շահարկութիւններուն համար, կեանքի իրողութիւնը սակայն ոչ մէկ փոփոխութիւն կը կրէ մինչև այսօր: Չարաշահութիւնները, անգութ և անխիղճ մարդիկ, այս ընտանիքներուն և աշխարհի միւս 30 ընտանիքներուն նման, պէտք է միայն մեզի նման ժողովուրդներու զարգացման և բարելաւման նպատակներուն ծառայեն: Ջանանք զգօն մնալ և ուշադիր, չիյնալու համար անոնց շահարկման թակարդը: «Նօր Օր»
Էջ 12
Հայ Կեանք
ԱՄՆ Տէնվըր Քաղաքը Ճանչցած է Արցախի Անկախութիւնը
ԱՄՆ Քոլորատօ նահանգի Տէնվըր քաղաքի քաղաքապետ Մայքլ Հենքոք 2016 Սեպտեմբեր 21-ը պաշտօնապէս ճանչցած է իբրեւ «Հայկական Անկախութեան օր»` հայկական երկու պետութիւններու` Հայաստանի եւ Արցախի (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութիւն) համար: Այս մասին տեղեկացուցած են Հայ Դատի ԱՄՆ յանձնախումբէն: Հայ Դատի ԱՄՆ Արեւմտեան ափի յանձնախումբի ղեկավար Էլէն Ասատրեան ողջունած է Տէնվըրի քաղաքապետին որոշումը` ընդգծելով, որ Արցախի ճանաչումով` ան բարձրացուցած է իրազեկութիւնը մարդու իրաւունքներու խնդիրներուն, մասնաւորապէս՝ կապուած Ազրպէյճանի կողմէն 2016 Ապրիլին հակահայկական յանցագործութիւններու իրականացման հետ: «Շնորհակալութիւն կը յայտնենք Հենքոքի վարչակազմին՝ մարդու համընդհանուր իրաւունքներուն աջակցելու, որոնց մէջ եւ Արցախի անկախութիւնը ճանչնալու, ինչպէս նաեւ շարունակական պայքարին համար, որ ուղղուած է պահպանելու քրիստոնէական ժառանգութիւնը եւ պաշտպանելու ազատատենչ հայ բնակչութիւնը այն բանակէն, որ կ՝ոչնչացնէ միջնադարեան յուշարձանները եւ կը տանջէ քաղաքացիներն ու զինուորները»,- նշած է Ասատրեան: Տէնվըրի քաղաքապետին ստորագրած հռչակագիրին մէջ մասնաւորապէս նշուած է.
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Մեքսիկա-Հայաստան բարեկամութեան խմբի անդրանիկ նիստը
Հոկտեմբերի 6-ին Մեքսիկական Միացեալ Նահանգների Կոնգրեսի Պատգամաւորների Պալատում կայացաւ Մեքսիկա-Հայաստան բարեկամութեան խմբի հիմնադրման հանդիսաւոր արարողութիւնը: Խումբը կազմուած է տարբեր քաղաքական կուսակցութիւնները ներկայացնող պատգամաւորներից, որը նախագահում է Մորենա կուսակցութեան անդամ Բլանկա Մարգարիտա Կուատա Դոմինգեսը: Միջոցառմանը ողջոյնի խօսքով հանդէս եկան բարեկամութեան խմբի ղեկավարը, Պատգամաւորների Պալատի արտաքին յարաբերութիւնների յանձնաժողովի նախագահ Վիկտոր Մանուէլ Ջիորդանա Խիմենեսը, Մորենա կուսակցութեան խմբակցութեան ղեկավար Ռոսիո Նահլե Գարսիան և այլ պատգամաւորներ: Մեքսիկայում ՀՀ դեսպան Արա Այվազեանն իր ելոյթում գոհունակութեամբ արձանագրեց խմբի հիմնադրման փաստը` ընդգծելով միջխորհրդարանական կապերի զարգացման և ամրապնդման կարեւորութիւնը միջպետական յարաբերութիւնների խորացման և ընդլայնման գործում: Արարողութեանը ելոյթներով հանդէս եկան Մեքսիկայի արտաքին յարաբերութիւնների քարտուղարութեան, ինչպէս նաև հայ համայնքի ներկայացուցիչները: «Տէնվըրը օրրանն է հազարաւոր աշխատասէր ու հայրենանուէր հայերու, որոնք հաստատուած են տասնամեակներ առաջ: 2016-ին հայկական երկու պետութիւնները` Հայաստանի Հանրապետութիւնն ու Արցախը (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութիւնը) կը տօնեն անկախութեան հռչակման 25- ամեակը: Արցախի ժողովուրդը կը շարունակէ պայքարը` յանուն հայկական ինքնութեան պահպանման, սեփական սահմանները պատերազմական յանցագործութիւններէն զերծ պահելուն: Տէնվըրը կը շնորհաւորէ հայկական համայնքը` սեփական ժառանգութեան հաւատարիմ մնալու յանձնառութեան, հայրենիքին նուիրուածութեան, չնայած մարտահրաւէրներուն` ժողովուրդին ծառայելու մղումներուն համար»:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 13
ՌԱԿ Մամուլի անցեալի էջերէն
«Մեծապատիւ Մուրացկան»ները Դար Մը Ետք ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ Հայերուս մօտ ընդհանրապէս եւ նամանաւանդ վերջին տասնամեակին, առաւելաբար աւելի եւս յայտնի ու զգալի է այն իրողութիւնը, որ դժբախտաբար նաեւ այս օրերուս ամբողջ աշխարհը կը դիմագրաւէ. մարդիկ կը սկսին դատուիլ ու գնահատուիլ ոչ թէ իրենց արժանիքներով եւ գործունէութեամբ, այլ անուններով ու դիրքերով: Դարեր առաջ եւ նոյնիսկ 1800ական թուականներուն կային այդ անարդար տարբերութիւնները, սակայն յստակ ու արդար այն տարբերութեամբ, որ մարդիկ կը գնահատուէին նաեւ իրենց գործունէութեամբ: Այո աղաները, մեծահարուստներն ու «էֆէնտի»ները ամէնուրեք կը յարգուէին եւ կ’արժանանային մարդոց քաղցր վերաբերմունքին, սակայն անոնց կողքին նիւթապէս ոչ լաւ անձնաւորութիւններ՝ օրինակ Երուանդ Օտեան, Յակոբ Պարոնեան եւ անոնց շարքին շատ մը գրողներ, մտաւորականներ, ուսուցիչներ ու խմբագիրներ եւս ունէին իրենց տեղն ու արժէքը հաւաքական կեանքին մէջ, որուն նուազեցումը եւ գրեթէ վերացումը կ’ապրինք ու կը տեսնենք ներկայիս: Աւելի քան դար մը առաջ գրուած Յակոբ Պարոնեանի «Մեծապատիւ Մուրացկաններ»ը, իրապէս ալ հրաշալի մարգարէացումն է այսօրուան մեր ներկայ դրութեան: «Մեծապատիւ Մուրացկաններ»ը, «Տժվժիկ»ը եւ անոնց նման բազմաթիւ գործեր տակաւին կը պահեն իրենց այժմէականութիւնը, որովհետեւ մինչեւ օրս եւ յետագային եւս՝ հազարաւոր Աբիսողոմ Աղաներ պիտի ծնունդ առնեն առանց երբեք դադար առնելու: Իրապէս ալ հրաշալի գաղափար կ’ըլլայ՝ նուազագոյնը վերոյիշեալ երկու գործերը թարգմանել աշխարհի բոլոր լեզուներով եւ նկարահանել զանոնք, որովհետեւ անոնք Հայկական իրողութիւնը գերազանցելով համամարդկային իրականութեան կը պատկանին, քանի որ նոյն ախտը ամէն տեղ ալ կայ, աւելի նուազ կամ առաւել աստիճանաւորումներով: Ա.- Շքանշան Վասն Ծառայութեան Թէ՞ Ոչ Դրամի Մարդկային կեանքի մէջ ամէն մէկը ինքն իր համար ունի սեփական չափանիշերը՝ մարդու մը արժեւորումը կատարելու, որովհետեւ այդ մէկը կատարելու համար գոյութիւն ունին տարբեր մօտեցումներ: ա.- Նիւթական հարստութիւն բ.- Ուսման Մակարդակ գ.- Իմացականութիւն դ.- Արտաքին երեւոյթ ե.- Դիրքի գրաւում Ամէն մարդ իր մտային կարողութեան համաձայն կը կատարէ անոնց հերթականութիւնը, մէկը միւսէն առաջ կամ ետ դասելով: – Նիւթական հարստութեան տիրանալու գաղափարը իր մէջ կ’ընդգրկէ երկու իրարմէ տարբեր իրողութիւններ՝ բախտ եւ զարգացում,
որովհետեւ այս երկու տեսակներէն զատ կարելի չէ այլ ճիւղաւորումի պատկանող հարուստ մը գտնել։ Մարդ կը հարստանայ կամ բախտով՝ իրեն մնացած ժառանգներու տիրացումով եւ կամ ալ ինքնաշխատութեամբ ու զարգացումով: Մարդկային խաւ մըն ալ կայ, որ ներկայ դարուս կրցած է «գերազանցել» գիտութիւնը, մտային կարողութիւններն ու միւս բոլոր արժանիքները, աշխարհին որպէս խորագիր փոխանցելով այն դժբախտ իրողութիւնը, որ կ’ըսէ. «Դրամ ունիս՝ մարդ ես»: – Վերը դիտմամբ իմացականութիւնը եւ ուսման մակարդակը զատ-զատ կէտերու փոխանցեցինք, որովհետեւ անոնք իրականութեան մէջ թէեւ ուսման հետ կապուած են, սակայն խորքին մէջ իրարմէ տարբեր իրողութիւններ են: Իմացականութեամբ օժտուածը իսկական իմաստունն է, որ դպրոցական կրթութենէ աւելի ի ծնէ մտային հասունացմամբ օժտուած կ’ըլլայ: Իսկ ուսման մակարդակը անպայմանօրէն իմացականութիւն չի նշանակեր, որովհետեւ այս օրերուս այնքա՜ն շատ աժանցած է համալսարանի վկայականի արժէքը, որ թէեւ փնտռուած, սակայն նոյնքան անարժէք իրողութիւն մըն է: Անարժէք՝ որովհետեւ միշտ ալ վկայական ունեցող մէկը մասնագէտ կրնայ չըլլալ իր ուսանած ճիւղին, իսկ անդին ուրիշ մը, առանց ուսումի խորապէս եւ աւելիով տեղեակ, կարող ու փորձառու կ՛ըլլայ՝ քան համալսարանի շրջանաւարտ մը: Շարունակութիւնը էջ՝ 14
Էջ 14
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
«Մեծապատիւ Մուրացկան»ները Դար Մը Ետք Շարունակութիւն էջ՝ 13-էն
– Արտաքին երեւոյթը որպէս ամենակարեւոր չափանիշ ընդունողները աշխարհի տկարամիտներէն կարելի է համարել, որովհետեւ պատմութիւնը փաստած է, որ տգեղ երեւոյթով անձեր՝ կարճ, կաղ, գէր, համր եւ բազմաթիւ արտաքին թերութիւններով մարդիկ, կատարած են հսկայական յեղաշրջումներ: Օրինակ առնենք արտաքինով ամէնէն «անհոգ» անձնաւորութիւններէն մէկը՝ Պարոյր Սեւակը, միշտ ցիրուցան մազերով, մտամոլոր ու երազային, հագուստները հին ու սովորական: Տակաւին ունեցած ենք կարճ բանաստեղծներ, կաղեր եւ բազմաթիւ այլ արտաքին թերութիւններով մտաւորականներ, որոնք հակառակ այդ արտաքինին դարեր ետք նոյնիսկ կը շարունակուին յիշուիլ իրենց գործերով: – Վերջին եւ ամենավտանգաւորներէն մէկը դիրքի գրաւումն է. անձի իմացական կարողութիւնը, արտաքինը, համալսարանական վկայականներու շարքերը, արուեստի բոլոր հմտութիւնները կրնան փոխարինուիլ նախ դրամով եւ ապա դիրքով: Առանց կարեւորութիւն տալու անոր ունեցած կարողութիւններուն, ամէն տեսակով անհատ մը կը յարգուի, եթէ այս կամ այն հաստատութեան տնօրէնը, առաջնորդը կամ պատասխանատուն ըլլայ: Բազմաթիւ արժանաւորներ ձգելով մէկ կողմ, միջնորդներու միջոցաւ այս կամ այն աթոռին տիրացողներուն թիւը շատ է մեր շրջանակներէն ներս, սակայն անոնք առաւելագոյն չափով կը յարգուին, որովհետեւ որպէս պատասխանատու դիրքերու վրայ գտնուողներ՝ իրենք եւս իրենց կարգին կրնան ուրիշներու միջնորդ հանդիսանալ: Առ այդ, սիրելի ընթերցող, շուարած այս անարժէք արժէչափերէն ու իրարանցումէն, որո՞ւն տանք շքանշանը: Հարուստի՞ն, իմաստունի՞ն, վկայականներու տիրացածի՞ն, թէ ոչ դիրքերու վրայ գտնուողներուն…: Յամենայն դէպս պէտք է նշել, որ շքանշանները եւս կորսնցուցին իրենց արժէքն ու իմաստը… կ’արժէ միայն մէկ տարուայ պարգեւատրուողներու ցանկ մը պատրաստել ու պիտի տեսնէք, որ մենք՝ հայ ժողովուրդը տարուայ մը ընթացքին կը պարգեւատրենք աւելի քան 100 անհատներ, զանազան կազմակերպութիւններու եւ հաստատութիւններու մէջ: Անցեալին ինչքա՜ն մեծ պատիւ ու հպարտութիւն էր պարգեւատրուիլը։ Մտաւորականներ, նուիրեալ անձեր իրենց ամբողջ կեանքը կը նուիրէին՝ զոհուելու գնով նոյնիսկ, սակայն անոնցմէ շատեր այս աշխարհէն կը մեկնէին նոյնիսկ առանց պարգեւատրուելու, իսկ այս օրերուս «Ֆրանքլին»ի (հարիւր տոլարանոց թղթադրամ«Խմբ») մի քանի մեծ տրցակներով՝ կարելի է արժանանալ զանազան շքանշաններու, նուիրուած գումարին համապատասխան զատելով շքանշանի անունն ու արժէչափը: Անցեալին գործող մեր մտաւորականներէն շատեր՝ Օտեան, Պարոնեան, Նար-Պէյ եւ անոնց նման
բազմաթիւ այլ գրողներ ու իրենց կեանքը հայութեան նուիրած անձեր, չեն ստացած շքանշաններ, սակայն պատմութիւնը փաստ է, որ անոնք աւելի՛ կ’արժեն քան ներկայի ստացողները: Բ.- Անձը Գերադասել Թէ՞ Ոչ Գործը Երկրորդ ամենակարեւոր կէտն է,- որ մեր մօտ գրեթէ գոյութիւն չունի,- կարենալ զանազանել անձը իր գործերէն…: Կրնանք բոլորս տուեալ անձ մը չսիրել, սակայն մեր զինք չսիրելը արդեօք պատճա՞ռ է, որ իր կատարած արդիւնաբեր գործը չգնահատենք: Ճիշդ այդ կէտին մէջ է մեր հիմնական սխալը, որովհետեւ սովորութիւնը ունինք մարդիկը դատելու իրենց գոյնէն… ինչքա՜ն ալ ան մեծ միտքի, գիտութեան ու կարողութեան տէր ըլլայ, ինչքա՜ն մեծ աշխատանք տարած ըլլայ հայ լեզուի պահպանութեան, հայ մշակոյթի տարածման ծիրէն ներս՝ այդ մէկը երբեք կարեւորութիւն չ՛ունենար… շատ դիւրաւ կրնայ ատուիլ, որովհետեւ ինք այլ գոյնէ է, որ մեր գոյնէն չէ: Եթէ 15 քիլօ ոսկի դրուած ըլլայ պարկի եւ կամ թիթեղէ տուփի մը մէջ, անոր տարբերութիւնը ի՞նչ է… ոսկին միշտ ալ ոսկի է եւ անոր արժէքը անփոփոխ է, սակայն մենք միշտ ալ ներքին արժէքներն ու արժանիքները ձգած՝ մեր կեդրոնացումը ուղղած ենք արտաքին տեսքերուն, հագուստներու ճոխութեան եւ մանաւանդ գոյներու տարբերութեան… մոռնալով, որ Հայը Հայ է իր Հայութեամբ եւ ոչ թէ միւս երեւոյթներով: Բարձր դիրքեր ու աստիճաններ կը գրաւեն այնպիսի անձեր, որոնք ոչ թէ արժանի են այդ դիրքին, այլ որովհետեւ «մեծապատիւ մուրացկան»ներն են այս կամ այն մեծաւորին կամ աստիճանաւորին. մեզի կը պակսին անձեր, որպէսզի կարենանք ըսել «ճիշդ անձը ճիշդ դիրքի վրայ», որովհետեւ մեր մօտ աշխատանքի հանդէպ գնահատանքի յատկութիւնը իր մահկանացուն կնքած է: Միշտ ալ պէտք է գիտնալ, որ այս կամ այն կուսակցութեան պատկանելիութիւնը, այս կամ այն նկարագիրի յոռի գիծը, մարդկային ամէն տեսակ թերութիւններ ու տկարութիւններ սահմանուած են հող դառնալու. մնայունը միայն գործն է եւ Հայ Ազգի ներկայ իրավիճակի բարելաւման համար, մենք երեւցող անձերէ աւելի գործողներու պէտք ունինք, որովհետեւ քծնանքով պաշտօնի հասնիլը միայն պաշտօնը ստացողին գրապաններուն ուրախութիւն կը պատճառէ, իսկ անդին գործը եւ հաւաքականութիւնը կը դիմեն տեղքայլի ու ապա յետքայլի: Առ այդ թող բոլոր ազգային հաստատութիւնները, սկսեալ եկեղեցիէն մինչեւ ամենահամեստ կազմակերպութիւնը, անձը թող դատեն ու գնահատեն լոկ իր գործերով, որովհետեւ մենք գործողի կարիք ունինք: Եւ կը կարծեմ այդ է պատճառը, որ ներկայիս «Ազգային Գործիչ»ի երեւոյթը մահացած է, որովհետեւ անոնք մեծ մասամբ «Ազգային Անձեր» դարձած են, առանց գործելու: Բացառութիւնները մի՛շտ յարգելի են:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 15
AGBU Welcomes Member of Turkish Parliament Garo Paylan to its Central Office
On October 3, AGBU welcomed member of Turkish Parliament Garo Paylan to its Central Office in New York. As part of his tour of the United States, Paylan met with AGBU President Berge Setrakian and AGBU
Central Board members Ani Manoukian and Vasken Yacoubian. In his welcoming remarks, Mr. Setrakian paid tribute to Mr. Paylan’s courage in coming forward with his intervention in the Turkish Parliament on April 24 and for his activism in defense of human rights in Turkey. During the meeting, both parties discussed the role of the diaspora in supporting the democratic process in Turkey. This meeting was the first to take place between AGBU and Paylan and will set the groundwork for future interactions. Paylan was one of three Armenians elected to the Turkish Parliament in June 2015. A founding member of the pro-Kurdish People’s Democratic Party (HDP), he has a track record for defending minority rights in Turkey and has been vocal in calling for the country’s recognition of the Armenian Genocide. Before his election to the Parliament, he served on the central committee of the HDP and worked with Armenian schools in Istanbul to promote multilingual education.
With French-Armenian support, Hayastan Fund’s newest community center going up in Tumi Tumi, a village in Artsakh’s Hadrut Region, is the site of the latest multifunctional community center to be built by the Hayastan All-Armenian Fund. The project is sponsored by the fund’s French affiliate, with additional support from the government of Artsakh. Within the last three years, along with other infrastructures, a dozen of similar community centers have been built in Artsakh with the financial assistance of French-Armenians. Ara Vardanyan, the executive director of the Hayastan AllArmenian Fund, said that ongoing FrenchArmenian support for the construction of such centers is a testament to the immense improvements they have brought to the daily lives of communities across Artsakh. The future two-storey community center of Tumi will house key civic and cultural facilities including the mayor’s office, a medical clinic, a library, a game room, a computer room, and a 150-seat hall designed for a broad range of arts events and gatherings. Commenting on the benefits that the community center will bring, Tumi mayor Edik Mosiyan said, “Given our community’s considerable distance from Hadrut City, the closest metropolitan area, our existing medical clinic must often provide the services of a maternity ward as well, which is why it’s doubly important to
have a truly modern clinic. As for community events, we sorely lack a proper space, because our former club is now so run-down that it’s no longer usable.” Previous Hayastan All-Armenian Fund development projects implemented in Tumi, which has a population of 768, include the reconstruction of the community’s water network, and the furnishing of its school and kindergarten. Tumi is located 31 kilometers from Hadrut City, the regional center. The community is home to a number of historic and cultural monuments, and the remains of various other antiquities.
Հայ Կեանք
Էջ 16
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
French Senate Passes Bill Criminalizing Denial of Armenian Genocide PARIS — The French Senate approved on Friday a new bill criminalizing the denial of the 1915 Armenian genocide in Ottoman Turkey and other crimes against humanity recognized by the French state. The measure was backed by 156 lawmakers attending the debate in the parliament’s upper house. Some 146 senators voted against the bill. The bill, proposed as an amendment to the law on “Equality and Citizenship”, was unanimously approved by the French lower house, the National Assembly, in the first reading in July. It stipulates that any public denial of those atrocities will be punishable by up to one year’s imprisonment and a 45,000-euro ($50,000) fine. Currently, French law only makes it a crime to deny the Holocaust. French lawmakers already passed a law against Armenian genocide denial about four years ago. The French constitutional court subsequently struck down that law, however, saying that it runs counter to freedom of speech. Armenia was quick to hail the development. “We welcome the adoption by the Senate of the bill criminalizing the denial of the Armenian Genocide, which was approved by the National Assembly back in summer. With this step, France once again confirms its important role in the condemnation of past genocides and in the fight against their denial, as well as in the issue of preventing possible new crimes against humanity,” Foreign Minister Edward Nalbandian said in a statement. YEREVAN — The opening of the statues of the legendary “Ararat-73” football team players was unveiled in Yerevan on Monday. The ceremony was attended by Mayor of Yerevan Taron Margaryan, President of the National Olympic Committee Gagik Tsarukyan, Armenian Minister of Sport and Youth Affairs Hrachya Rostomyan and members of Ararat-73 team. Team forward Levon Ishtoyan stated “I am really impressed. I would like to express my gratitude to Gagik Tsarukyan who supported the construction of this beautiful statue. This statue isn’t only about our victory, the next generation kids will want and will strive to become world and Olympic Champions”. The architect of the statue is Tigran Barseghyan, and Armen Samvelyan led the sculptors’ group. The statue is placed in the vicinity of “Hrazdan” stadium. In 1973 Ararat team simultaneously became the USSR champion and won the USSR Cup. Ararat team included: coach Nikita Simonyan, goalkeeper Alyosha Abrahamyan, defenders Alexander Kovalenko, Norayr Mesropyan, Armen Sargsyan, Sanasar Gevorgyan, Suren Martirosyan, Arkady Harutyunyan, midfielders Arkady Andreasyan, Sergey Bondarenko, Hovhannes Zanazanyan, Sergey Poghosyan, forwards Eduard Markarov, Levon Ishtoyan, Nikolay Ghazaryan, Nazar Petrosyan.
Statues of Legendary “Ararat-73” Players Unveiled in Yerevan
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 17
AGBU LYON ORGANIZES THE FIRST EUROPEAN "YP SUMMIT" A successful first summit of European Young professionals cultivate new ideas and initiatives for the future.The Summit’s highlights included talks by Eric Dadian, co-founder of WikiPME and president of the French association for customer relations, Gautier Cassagnau, co-founder of the Lyon-based start-up Geolid and Armen Verdian, cofounder of GA Partners and president of Hye Tech Europe.
October 7, 2016 , Brussels - AGBU Lyon and its group of Young Professionals hosted the first European summit of AGBU Young Professionals, on September 30 and October 1, gathering nearly 50 participants from 15 different countries.
The project, initiated by Viken Kojakian (President of YP Lyon Rhône-Alpes) and supported by Camille Mesrobian (President of AGBU Lyon) and Haik Khanamiryan (Executive Committee Member, YP Amsterdam) aimed at initiating new synergies between the different AGBU YP groups around Europe. The Summit’ agenda included presentations on AGBU Europe’s strategy, brainstorm sessions to explore ways to collaborate, overcome like-challenges, and
The event was part of the Ambassador Programme run by Only Lyon, a programme dedicated to promoting the city abroad. It provided an opportunity to showcase the city of Lyon in Europe. In September, Lyon won the World Travel Awards 2016, an international award acknowledging excellence in the sector of tourism.
AGBU Europe coordinates and develops the panEuropean activities of the Armenian General Benevolent Union. Established in 1906, AGBU is the world’s largest non-profit Armenian organization. AGBU Europe runs numerous programmes in fields relating to academic research, the preservation and promotion of heritage, education and culture as well as awareness raising, advocacy and leadership training.
Established in 1906, AGBU (www.agbu.org) is the world's largest non-profit Armenian organization. Headquartered in New York City, AGBU preserves and promotes the Armenian identity and heritage through educational, cultural and humanitarian programs, annually touching the lives of some 500,000 Armenians around the world. For more information about AGBU and its worldwide programs, please visit www.agbu.org
Էջ 18
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Great cultural evening by the Tekeyan Trust London dedicated to the 25th anniversary of Independence of the Republic of Armenia
On September 21, 2016, at the Ealing Town Hall in London, a great cultural evening was initiated by the Tekeyan Trust London (TTL) and the TCA London branch to celebrate the 25th Independence Day of the Republic of Armenia. Many people amongst who the Right Revd Bishop Hovakim Manukyan, Primate and Pontifical Legate of the Diocese of the Armenian Church of the UK and Ireland, Envoy Extraordinary and Minister Plenipotentiary of Armenia to the UK Armen Liloyan, other representatives of the Armenian Embassy, the Ambassador of Cyprus to the UK Euripides Evriviades, UK Parliament MP Steven Pound, diplomats, clergymen, social, political and cultural figures, representatives of the Armenian community as well as many Britons gathered to share common happiness and to enjoy the memorable evening of Armenian culture. Mr Vartan Ouzounian, Honourary Secretary of the TTL opened the official ceremony and extended his heartfelt congratulations to all Armenians on the great occasion of the 25th Independence of Armenia. He made a brief historical review of Armenia starting the early 1990s and underscored the thorny but glorious road to Independence. V. Ouzounian also referred to the fortyyear cultural and charitable activities of the TTL and the TCA London aimed at preserving and promoting Armenian cultural identity, as well as serving the Motherland. In his congratulatory message Minister Armen Liloyan spoke about the 25 years of independence full of achievements and challenges. He highly appreciated the great contribution the Armenian Diaspora made to the formation of the Independent Republic. “Without the support and active participation of worldwide Armenians, the successful Motherland could hardly be imagined. The whole Armenian nation should continue uniting to make the country stronger, more prosperous and developing”, concluded A. Liloyan.
The celebration continued with a cultural program which had been rehearsed for eight months.
The evening featured well-known London Armenian singers, dancers and poetry recitalists. The concert started with the newly formed Batikyan String Quartet playing music by Komitas and A. Khachaturian. The young composer and pianist Kristina Arakelyan performed “Toccata” by S. Jrbash and “Expromt” by A. Babajanyan. Tenor Sipan Olah sang “How joyfully pass our days on the hills” by E. Abrahamyan and “Sing for me” by A. Harutyunyan. The audience greatly appreciated the renowned violinist Ani Batikyan’s performance of “Aria” by Gh. Saryan and “Fantasia on an Armenian Theme” written by K. Arakelyan specifically for this concert. Mezzo-soprano Anais Heghoyan performed “Song of River Araks” by A. Achemyan and “Yerevan” by V. Kotoyan. As part of the cultural program the acclaimed actress, receiver of M. Khorenatsi medal and the Gold medal of the RA Ministry of Culture Jenia Nersisyan recited excerpts from the epos “David of Sasun” by H. Tumanyan. See Great
cultural evening next page
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 19
Great cultural evening by the Tekeyan Trust London Great cultural evening from previous page
was greeted with a storm of applause. During the evening, the congratulatory message of the RA Minister of Diaspora Hranush Hakobyan was read by Liana Hayrapetyan. The Minister highly praised the contribution of the British Armenian community to the development of Independent Armenia and the Armenian British relations. “The most important achievements of the Armenian nation within the last few centuries are the two Armenian states – the Independent Republic of Armenia and the Nagorno-Karabagh Republic. The Armenian people are the creators of our Motherland. So, we all must save, strengthen and develop our country and pass it on to the future generations,” said the Minister.
The first part of the concert was concluded with A. Achemyan’s “Evening Yerevan” edited by S. Olah and performed by A. Batikyan (violin), S. Olha (tenor), A. Heghoyan (mezzo-soprano) and K. Arakelyan (piano).
The Right Revd Bishop Hovakim Manukyan, Primate and Pontifical Legate of the Diocese of the Armenian Church of the UK and Ireland concluded the celebration. Referring to the 25th Independence Day, he extended his best wishes to the whole nation and spoke
Akhtamar Armenian Performance Group (Artistic Director – A.Zakaryan) started the second part of the program. 18 young dancers perfectly performed “Bert”, “Krunkner”, “Karabagh” and “Enzeli” by A. Spendiaryan. The four-part Komitas Choir (Chairman – V. Ouzounian) of the TTL continued the concert and impressed the audience with high quality performance. The Choir co-founder, artistic director and conductor Sipan Olah together with the choir pianist Ella Babayan had been rehearsing with the choir since the beginning of the year to make it perfectly ready for the great event. 30 choir members all sang in tune some excerpts from the opera “Anush” by A. Tigranyan, as well as the songs “Yerevan Nights” by A. Dolukhanyan and “Khumar” by Komitas. One of the surprises at the concert was A. Achemyan’s song “Blossom Cherry Tree” edited by S. Olah and performed by the Komitas choir, soloist soprano Hayarpi Yeghikyan and Akhtamar Performance Group. “Armenian Folk Songs” by S. Shakaryan and edited by S. Olah was performed by the Komitas choir accompanied with Ani Batikian’s violin. Both the Armenian and English audience was touched with S. Lusikyan’s song “Free Armenia” edited by S. Olah and translated by L. Hayrapetyan. The concert was concluded with the Komitas Choir performance of E. Hovhannisyan’s “Sardarapat” which
about the unity of Armenia, Karabagh and the Diaspora. The Revd Bishop also highly praised the initiative of the Tekeyan Trust and the TCA to organize such a unique and successful evening which made a great impression on everyone.
Էջ 20
Հայ Կեանք
Dilijan Selected as Part of UNESCO Global Network of Learning Cities
YEREVAN (Mediamax) — UNESCO has recognized Dilijan, Armenia among its Global Network of Learning Cities (GNLC). Dilijan joins a dynamic network of cities worldwide that support and accelerate the practice of lifelong learning in the world’s communities, while promoting policy dialogue and peer learning among member cities through forged links and fostered partnerships that promote the progress of the learning cities. “It is a great honor for the all Dilijan residents to receive such a coveted recognition from UNESCO as Dilijan continues to offer pioneering educational programs for preparing our citizens for the 21st century learning,” said Dilijan Community Center Program Director, Rubina Ter-Martirosyan. “Dilijan has become the designated site for such local and international learning centers as UWC Dilijan College, Central Bank of Armenia’s Training and Research Center, American University of Armenia, Tumo Center for Creative Technologies, the Dilijan Community Center as well as many artistic venues which culminated in the launch of the first Dilijan Arts Observatory this year,” Dilijan Mayor, Armen Santrosyan added. Arne Carlsen, Director, UNESCO Institute for Lifelong Learning, commended Dilijan’s “vision, planning and implementation of the learning city concept” in a letter of recognition and expressed eagerness to learn about Dilijan’s future developments. Veronika Zonabend, co-founder of UWC Dilijan and the Dilijan Development Foundation which supports Dilijan Community Center and other regional projects stated: “The goal of our foundation is to return to Dilijan its fame and further develop it into an educational, cultural and recreational regional hub. And this international recognition is an important step towards this goal.” Inclusion in the Network will help Dilijan achieve the Sustainable Development Goals (SDGs) ensuring inclusive and equitable quality education while promoting lifelong learning opportunities for all its citizens.
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Armenia: Turkey Has No Place in Nagorno-Karabakh Negotiation Process YEREVAN — Turkey has no place in and should be kept away from the Nagorno-Karabakh negotiation process, Armenia’s Deputy Foreign Minister Shavarsh Kocharian said on Monday in response to Russian Foreign Minister Sergey Lavrov statement about Turkey’s role in the settlement of Karabakh conflict. “The only positive impact Ankara could have on the Nagorno-Karabakh settlement is the opening of the border with Armenia and ceasing of encouraging Azerbaijan’s provocative and destructive steps,” Kocharian said in comments to News.am. Visiting Yerevan on Friday, Lavrov said Moscow continues to stand for an unconditional implementation of the 2009 Turkish-Armenian normalization agreements. “But we have a sense that progress in the NagornoKarabakh settlement will be key to the normalization of Armenian-Turkish relations,” the TASS news agency quoted him as telling Russian reporters. Lavrov also said that Turkey could play a “positive role” in the Armenian-Azerbaijani peace process by “unblocking Nagorno-Karabakh” and “ensuring normal economic contacts in the region.” He did not elaborate. Deputy Speaker of Parliament Eduard Sharmazanov also responded to Lavrov’s announcement, saying that Turkey has no business in the Nagorno Karabakh settlement process for several reasons. “Turkey is not a co-chairing country, and the co-chair can be substituted only through consensus, and we oppose this. Why? Because during these years, Turkey had a one-sided, pro-Azerbaijani stance, and sometimes even a criminal stance”, Sharmazanov said. Additionally, Dilijan will be listed amongst other world cities recognized as a UNESCO GNLC. Gagik Adibekyan, co-founder of the Dilijan Development Foundation and founding-partner of UWC Dilijan College stated, “We live in a complex, fast changing world, in which the competitiveness and economic growth of the country depend heavily on the quality of education. I am certain that Dilijan’s entry into the Global Network of Learning Cities will contribute to solving the important task of turning Dilijan into the educational hub of Armenia.” UNESCO established the Global Network of Learning Cities (GNLC) to encourage the growth of learning cities, accelerating the practice of lifelong learning in the world’s metropolitan areas. The GNLC global network mobilizes cities while demonstrating how a city’s resources can be used most effectively to provide learning opportunities to its citizens to “enrich human potential, promote equality and social justice, maintain social cohesion, and create sustainable prosperity”.
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 21
EU Delegation to Armenia: There is very large unrealized potential in country’s SMEs The European Union (EU) considers supporting economic growth in the EU Eastern Partnership countries to be the core of its activities. Ambassador Piotr Świtalski, Head of the EU Delegation to Armenia, stated the aforementioned at a press conference on Monday. He noted this as he presented the series of events, entitled “EU for Business,” which kicked off on the same day in capital city Yerevan, and which will run for about one week. Świtalski noted that the new Armenian government also has this matter on the focus of its program, and the EU stands ready to assist the government in implementing reforms and that a successful transition be made toward a productive economy. He added that the development of small and medium-sized enterprises (SMEs) is a main tool for economic development in Armenia. Ambassador Świtalski also noted that there is very large unrealized potential in the domain of SMEs in the country. As per the EU diplomat, the next direction is foreign investments toward the development of Armenia. He said they have faith that the future signing of the Armenia-EU framework agreement as well as the ongoing reforms will help bring additional foreign investment to the country. Head of the EU Delegation to Armenia stressed that they consider economic cooperation to be mutually beneficial. As per Piotr Świtalski, the more successful Armenia’s economy is, it will be that much better for the EU. He assured that, in this sense, the Government of Armenia is on the right track.
Baroness Cox: Azerbaijan committed artrocities against Armenian civilians in Karabakh The world community has to exert necessary pressure on Azerbaijan to prevent possible hostilities in Karabakh, said Baroness Caroline Cox during a lecture in Yerevan on Saturday. Baroness Cox said she had paid a regular visit to NagornoKarabakh three weeks ago. The population of Karabakh has suffered greatly because of a tragedy in April when Azerbaijan committed brutal acts against civilians, she said during a lecture organized by the Active Youth Organization. Baroness hopes that the world community will press Azerbaijan in order to prevent hostilities and put an end to aggressive anti-Armenian propaganda sowing hatred in the Azerbaijani society. Member of the British House of Lords hopes Azerbaijan will become more civilized and less barbaric in its attitude towards political prisoners and less aggressive towards Armenia.
Russia Company looks into prospects for lead extraction in Armenia The Russian company is looking into the chances of extraction of lead in Armenia, Polymetal Management Company President Igor Finogenov told Armenian News-NEWS.am. At present, the company experts are trying to determine whether the Kapan (Shahumyan) mine in Armenia has a sufficient amount of lead so that the extraction of its concentrate will be beneficial. “A lot rides on the prices,” added Finogenov. “In the case of lead, prices are unstable, with a quite major trend of decline.” And therefore the final decision will be made by considering all these factors. Even though there is lead in the Kapan mine, Polymetal hopes that it will be found in the concentrates of extracted gold, copper and zinc; and as a result, their value could reduce.
Էջ 22
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
OSCE Mediators Call for a New Armenian-Azerbaijani Summit PARIS (RFE/RL) — International mediators brokering a solution to the protracted Nagorno-Karabakh conflict have called for a new Armenian-Azerbaijani summit that they consider “necessary” for progress in the ongoing peace process. In a statement released from Paris, France, after their October 23-25 tour of the region, the Co-Chairs of the Organization for Security and Cooperation in Europe’s (OSCE) Minsk Group – Ambassadors Igor Popov of the Russian Federation, James Warlick of the United States of America, and Pierre Andrieu of France – announced their plans to meet with the foreign ministers of Armenia and Azerbaijan, including on the margins of the December 2016 OSCE Ministerial Council meeting in Hamburg, Germany, to discuss a possible meeting of Armenian President Serzh Sarkisian and his Azerbaijani counterpart Ilham Aliyev “at the earliest opportunity”. “Such a dialogue at the highest level is necessary to make progress towards a settlement,” the mediating troika said, according to the OSCE’s official website. The three mediators together with the Personal Representative of the OSCE Chairperson-in-Office, Ambassador Andrzej Kasprzyk traveled to the region “to discuss the situation after the unprecedented violence last April, and to clarify positions on the negotiation process.” In Baku, Yerevan and Stepanakert they held meetings with the presidents and foreign ministers of Azerbaijan and Armenia, Armenia’s newly appointed defense minister, and authorities in Nagorno-Karabakh. “During the meetings, the sides confirmed that the situation on the ground remains relatively calm. The CoChairs underscored that respect for the ceasefire provides a critical foundation for ongoing negotiations, and stressed the importance of fully implementing decisions taken in Vienna and St. Petersburg,” the statement reads. “The Co-Chairs also discussed current working proposals to advance substantive negotiations towards a lasting peace. The Presidents each expressed their views on how to move the settlement process forward. The Presidents also reaffirmed their agreement to expand the Office of the Personal Representative of the OSCE Chairperson-in-Office, and operational details are still being discussed.” According to the statement, while in the region, the Co-Chairs also met with the International Committee of the Red Cross (ICRC) “to discuss the work the organization has undertaken on the exchange of data on missing persons, a humanitarian measure which the Co-Chairs have fully supported in meetings with officials at all levels.”
Two stamps dedicated to 150th anniversary of Armenian painter Arshak Fetvadjian On October 7, 2016 “HayPost” CJSC has put two new stamps dedicated to the 150th birth anniversary of the Armenian artist, painter Arshak Fetvadjian (1866 -1947) into circulation. Fetvadjian was the designer of the postage stamps and currency of the first Republic of Armenia. Arshak Fetvadjian travelled in the Eastern Armenia, painted Armenian architectural monuments and produced more than 2,000 works varying from pencil drawings to watercolors. He is also author of portraits, works with themes related to Armenian history, mythology and nationalism, as well as reproductions from Armenian miniature paintings. According to the press service of “HayPost” CJSC, the stamps were printed in “Cartor” Printing House, France, with print run of 40,000pcs per each. They have face values of 170 and 230 Armenian drams. The stamps depict Portrait of Arshak Fetvadjian and his painting “Woman playing the Mandolin”. The stamps were designed by David Dovlatyan, designer of “HayPost” CJSC. The official cancellation ceremony of the stamp took place at the National Gallery of Armenia. The cancellation was carried out by the Director of National Gallery of Armenia, Arman Tsaturyan and the Acting Chief Executive Officer of “HayPost” CJSC , Hayk Avagyan.
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Ֆրանսայի Ծերակոյտը Ընդունեց Հայոց Ցեղասպանութեան Ժխտումը Քրէականացնող Օրինագիծը
Ֆրանսայի Ծերակոյտը Հոկտեմբեր 14-ին կայացած քննարկման եւ քուէարկութեան արդիւնքով ընդունեց Հայոց ցեղասպանութեան ժխտումը քրէականացնող օրինագիծը: Օրինագծին կողմ քուէարկած է 156, դէմ` 146 պատգամաւոր: Այս մասին «Արմենփրես»--ին տեղեկացուցած է Ֆրանսայի հայկական կազմակերպութիւններու համակարգող խորհուրդի համանախագահ Մուրատ Փափազեան: «Ասիկա բաւական լուրջ յաջողութիւն է, զգալի աշխատանք կատարուած է մեր կողմէ: Չմոռնանք, որ թուրքերը լուրջ լոպպինգ կատարեցին, բայց Ծերակոյտը կողմ քուէարկեց այն տարբերակին, որ քուէարկուած էր ամրան Ազգային ժողովին մէջ: Ատիկա կը նշանակէ, որ Ֆրանսայի խորհրդարանը վերջնական ընդունեց Հայոց ցեղասպանութեան ժխտումը քրէականացնող նախագիծը»,- ըսած է Մուրատ Փափազեան: Անոր խօսքով, հաւանաբար թուրքեր կը գտնեն 60 պատգամաւոր, որոնք կ’աջակցին եւ հարցը կը ներկայացուի Սահմանադրական դատարան: Ատիկա կը նշանակէ, որ այնտեղ եւս կը քննարկուի: Ֆրանսայի խորհրդարանի ստորին պալատի` Ազգային ժողովի պատգամաւորները, Յուլիսին միաձայն կողմ են քուէարկած «Հաւասարութիւն եւ քաղաքացիութիւն» կոչուող օրինագիծի փոփոխութիւններուն, որով պատիժ կը սահմանուի մարդկութեան դէմ գործած բոլոր յանցագործութիւններուն, որոնց մէջ` Հայոց ցեղասպանութիւնը ժխտելու եւ հերքելու համար: Եղան պատգամաւորներ, որոնք կը կարծէին, որ ընդհանուր օրէնքէն պէտք է բեկանուի Հայոց ցեղասպանութեան ժխտումը քրէականացնելու մասին դրոյթը, սակայն հայկական համայնքը աշխատանք տարաւ, եւ հասաւ անոր, որ Ծերակոյտի քննարկման ներկայացուի նաեւ այն տարբերակը, որ ամրան ընդունուած էր Ստորին պալատին կողմէ: Այն է` Հայոց ցեղասպանութեան ժխտումը քրէականացնող դրոյթը ներառուած:
Էջ 23
Թուրքիոյ ԱԳՆ-ն կը դատապարտէ Ֆրանսայի Ծերակոյտին կողմէ Ժխտողականութեան պատժելիութեան օրինագիծի ընդունումը
Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարարութեան բանբեր Թանժու Պիլկիչ դատապարտած է Ֆրանսայի Ծերակոյտին կողմէ Հայոց ցեղասպանութեան ժխտումը քրէականացնող օրինագիծի Ընդունումը։ Ան Ֆրանսայի Խորհրդարանին այս քայլը կ՚ընկալէ 2017-ի նախագահական ընտրութեան սեմին՝ քաղաքական շահադիտական նպատակներէ ծնունդ առած նախաձեռնութիւն մը, կը գրէ «Նոր Յառաջ»-ը: Ան կ՚ըսէ, որ այսպէսով Ֆրանսա ցոյց տուաւ, թէ իր ներքին քաղաքական շահերը կը գերադասէ արդարադատութեան եւ համաշխարհային արժէքներուն: Ապա, ինքն իրեն հակասելով՝ ան նաեւ կ՚ըսէ, թէ հակառակ շատերու պնդումներուն, այս նոր օրէնքին մէջ «1915-ի դէպքերուն» ուղղակի ակնարկութիւն չկայ: Կը յիշեցնէ, թէ արդէն ըստ Մարդկային իրաւանց եւրոպական ատեանին (կ՚ակնարկէ Փերինչէքի դատավարութեան վճիռին)՝ այս հարցին արծարծումը խնդրոյ առարկայ կը դարձնէ խօսքի ազատութիւնը, եւ թէ Ֆրանսայի Սահմանադրական խորհուրդը մերժելով առաջին փորձին արդիւնքը (2012-ին), յայտնած է, թէ Խորհրդարանը իրաւասու չէ նման հարցի մասին արտայայտուելու: Պիլկիչ անդրադարձած է նաեւ քանի մը օր առաջ Ֆրանսայի Ծերակոյտի Յատուկ յանձնաժողովին կողմէ՝ օրինագիծէն խնդրոյ առարկայ յօդուածներու զեղչումին, պնդելով, թէ այս նոր կարգադրութեամբ օրինագիծը ընդունուած է անտեսելով հոն հնչած մտահոգութիւնները եւ իրաւաբանականօրէն խօսքի ազատութիւնը սահմանափակող տարբերակով, ինչ որ լուրջ հարցերով յղի է:
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Էջ 24
Հայ Կեանք
«Հայաստանի Փոքրիկ Երգիչներ»-ը ելոյթ ունեցած են եւրոպական 9 քաղաքներու մէջ
Տիգրան Հեքեքեանի ղեկավարած «Հայաստանի փոքրիկ երգիչներ» երգչախումբը` ՀՀ անկախութեան 25-ամեակին նուիրուած «Անկախութեան սերունդ» խորագիրը կրող համերգային շրջագայութեամբ եղած է Դանիոյ, Գերմանիոյ, Հոլանտայի եւ Պելճիքայի մէջ: Երգչախումբը համերգներով հանդէս եկած է եւրոպական 9 քաղաքներու մէջ, ունեցած է 9 համերգ` հանրայայտ Պեռլինի Ֆիլհարմոնիկ համերգասրահէն մինչեւ Պրիւքսելի Մայր Տաճար: Երգչախումբէն կը յայտնեն, որ համերգներուն ներկայ եղած են արտերկրի պետական բարձրաստիճան այրեր, օտարերկրեայ դիւանագէտներ, միջազգային պատուիրակութիւններ, արուեստագէտներ, երգչախմբային արուեստի սիրահարներ: Գերմանիոյ Մէջ Հայաստանի դեսպան Աշոտ Սմբատեանը իր ողջոյնի խօսքին մէջ նշած է. «Աշխարհի լաւագոյն բեմերը նուաճած «Հայաստանի փոքրիկ երգիչներ» երգչախումբը, լինելով Հայաստանի Հանրապետութեան հասակակիցը, խաղաղ եւ ներդաշնակ աշխարհում ապրելու եւ ստեղծագործելու հայ ժողովրդի ձգտման լաւագոյն արտայայտումն է»: «Միդուեսթ» աղջիկներու երգչախումբի տնօրէն Մարթին Օլսենը ըսած է. «Ես երբեք նման մաքրագոյն եւ գեղեցիկ կատարում չէի լսած: Դուք ստիպեցիք ինծի առնուազն 50 րոպէ արտասուելու»: Խմբավար, երգեհոնահար Փիթըր Արենդտը ըսած է. «Շնորհակալ ենք այս հիանալի համերգի համար: Ասիկա միայն երաժշտութիւն չէր, դուք այս երեկոյ պատմեցիք մեզի երկար եւ շատ կարեւոր պատմութիւն մը Հայաստանի մասին»: Պրիւքսելի սիմֆոնիկ նուագախումբի ջութակահար Ստեփան Ստեփանեանի խօսքով, համերգը ապացուցած է, որ մենք իսկապէս աշխարհին ըսելիք ունինք եւ՛ իբրեւ հայ երաժշտութեան քարոզիչներ եւ՛ իբրեւ հայ երաժշտութեան տարբեր գոյներն ու դարաշրջանները ներկայացնողներ: «Ես շատ յուզուած եմ եւ հիացած: Պարգեւեցիք մեծ երջանկութիւն այս հեռաւոր հիւսիսային երկրին` Եւրոպայի կեդրոնին մէջ, տաք հայկական ջերմութիւն բերիք ձեզի հետ»,-ըսած է ան:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
ՄԱԿ-ի Միջազգային Օրուան Նուիրուած Ձեռնարկ ՄԱԿ Կեդրոնակայանին ՄԷջ` ՀԲԸՄ-ի Կազմակերպմամբ
Հոկտեմբեր 24-ին ՄԱԿ-ի միջազգային օրուան կապակցութեամբ կազմակերպութեան կեդրոնակայանին մէջ տեղի ունեցաւ ներկայացում, որ կազմակերպած էր ՄԱԿ-ի մէջ ՀՀ մշտական ներկայացուցչութիւնը Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան (ՀԲԸՄ) եւ ՄԱԿ-ի Մանկական հիմնադրամին հետ համագործակցութեամբ: : Ձեռնարկին ներկայ էին ՄԱԿ շարք մը անդամերկիրներու, կազմակերպութեան գործակալութիւններու, հասարակական կազմակերպութիւններու եւ ուսումնական հաստատութիւններու բազմաթիւ ներկայացուցիչներ: Հայկական աւանդական կատարողական արուեստի ու ժամանակակից պարարուեստի համադրութեամբ բեմադրուած ներկայացումը տեղի ունեցաւ «Հոգիս» երաժշտական բեմադրութեան միջազգային մեկնարկի ծիրէն ներս` ցուցադրելով ՀԲԸՄ-ի երկու գործընկեր ծրագիրներու` «Թումօ» ստեղծագործական արհեստագիտութիւններու կեդրոնի եւ ՀԲԸՄ հովանիի տակ գործող Նորքի հայորդաց տան երիտասարդ մասնակիցներու հմտութիւնները: «Հոգիս» բեմադրութիւնը, որուն անդրանիկ ելոյթը տեղի պիտի ունենայ Հոկտեմբեր 28-ին Նիւ Եորքի մէջ, հայկական աւանդոյթներու իւրայատուկ մեկնաբանութիւն է` թուային եւ ստեղծագործական արուեստի համադրութեամբ: Ներկայացման բացման խօսքով հանդէս եկան ՄԱԿի մէջ ՀՀ Մշտական ներկայացուցիչ, դեսպան Զոհրաբ Մնացականեան, ՄԱԿ-ի Մանկական հիմնադրամի պատանեկան զարգացման եւ մասնակցութեան հարցերով պատասխանատու Ճուտիթ Տիրսը եւ «Հոգիս» բեմադրութեան ստեղծագործական տնօրէն, ֆրանսահայ բեմադրիչ Փաթրիք Մալաքեան: «ՄԱԿ-ը ստեղծուել է յանուն ապագայի, այսինքն` երեխաների: Հէնց երեխաներին պէտք է փոխանցենք այս աշխարհը, եւ դա մեր բոլորիս կարեւոր պարտաւորութիւնն է, որի մասին պէտք է յիշենք», իր ելոյթին մէջ- ընդգծեց ՀՀ դեսպանը:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 25
Երիտթուրքերն ու Թալէաթը ծափահարած են Կոմիտասին Թրքական «Եէշիլկազեթէ» թերթը մանրամասն անդրադարձ կատարած է Կոմիտաս Վարդապետի կեանքին եւ ստեղծագործական ուղիին: Յօդուածի մէջ մանրամասնօրէն եւ հիացմունքով ներկայացուած է հայ հանճարի կեանքն ու մեծագոյն վաստակը: Թուրք սիւնակագիր Էրճումենթ Կիւրչայը թէեւ չէ օգտագործած ցեղասպանութիւն բառը ու բաւարարուած է միայն աքսորի մասին խօսելով, սակայն իր յօդուածին մէջ հետաքրքիր պատմութիւն մը ներկայացուցած է, թէ ինչպէս երիտթուրքերը ընդունած են Կոմիտասին իր վերջին ելոյթէն ետք: Կոմիտասի վերջին համերգի ժամանակ, որ տեղի ունեցած է 1915-ի ապրիլին եւ որուն մասնակցած է նաեւ Թալէաթ փաշան, Թուրքիոյ գիտութեան եւ կրթութեան նախարար Համտուլլ Սուպհի Թանրըօվերը այսպէս գոված է Կոմիտասին. «Անատոլիայի զաւակ այս հայ քահանան երկար աշխատանքներու արդիւնքով թեւեր տուած է հայկական երաժշտութեան: Ան, հրաժարելով իր հանգստէն, իր ամբողջ ժամանակը վատնած է հատ-հատ գիւղերը շրջելով տարբեր ստեղծագործութիւններ հաւաքելու վրայ: Ան ներկայացուցած է հայ ժողովուրդի ժառանգութիւնը: Մեր հոգեւորականներն ալ նոյնը պէտք է ընեն: Պէտք է սրտանց աշխատին թուրք ժողովուրդի զարգացման եւ գանձերու բացայայտման ուղղութեամբ: Իրականութիւնն այն է, որ հայկական մշակոյթը, մեր մշակոյթի համեմատ, աւելի կը զարգանայ: Անատոլիայի որ կողմը կ'ուզէք գացէք, հայերու ստեղծագործականութիւնն ու խելքը կը տեսնէք: Իրենց ստեղծագործութիւններով եւ արտադրանքով ձեզ կ'ըսեն «Ես այստեղ եմ»: Կու գնաք պալատ եւ կը տեսնեք, որ ճարտարապետը հայ է: Կը տեսնեք Վանի հայ ոսկերիչներու՝ աշխարհով մէկ յայտնի մատանիները: Գիտութեան բնագաւառէն ներս բոլոր գիրքերը հայերու կողմէ գրուած են: Անոնք այն մարդիկ են, որոնց հետ մենք դարերով ապրեր ենք»: Նախարարի այս խօսքէն ետք երիտթուրքերը երկար ժամանակ յոտնկայս ծափահարած են Կոմիտասին՝ այդ շարքին նաեւ Թալէաթ փաշան։
Վարուժան Ոսկանեան արժանացաւ եւրոպական «Angelus» գրական մրցանակին Ռումանահայ քաղաքական գործիչ եւ գրող Վարուժան Ոսկանեան արժանացաւ եւրոպական «Angelus» գրական մրցանակին, որ կը տրուի Կեդրոնական Եւրոպայի մէջ։ Այս մասին կը հաղորդէ «Ժամանակ» թերթը, նշելով, որ Լեհաստանի ձայնասփիւռը տեղեկացուցած է, որ Վարուժան Ոսկանեանին այս պարգեւը տրուած է «Շշուկներու գիրք» վէպին համար։ Մրցանակի միջազգային դատակազմը կը գլխաւորէր Ուքրանիայէն բանաստեղծ ու հրապարակագիր Միքոլա Ռիափչուք։ «Angelus» մրցանակը կը յանձնուի 2006 թուականէն ի վեր՝ լեհերէն հրապարակուած լաւագոյն գիրքի համար։ Դափնեկիր կրնայ դառնալ Կեդրոնական Եւրոպայի քսանմէկ երկիրներէն մէկուն գրողը։ Անցեալ տարուան դափնեկիրը եղած էր Ուքրանաիայէն բանաստեղծ ու վիպագիր Սէրկէյ Ժատին՝ «Միջագետք» գիրքին համար։
Մեկնարկած են Կիլիկեան Հայաստանի Մասին Ֆիլմի Նկարահանումները Domino Production-ը սկսած է Կիլիկիոյ հայկական թագաւորութեան մասին պատմող ֆիլմի մը նկարահանումները, կը յայտնէ ընկերութեան ֆէյսպուքեան(facebook) էջը: Կը նշուի, որ ֆիլմի պայմանական անունը «Առիւծներու թագաւորութիւն» է, կը հաղորդէ armedia.am-ը։ Լուսանկարը` Domino Productionի ֆէյսպուքեան (facebook) էջէն։
Էջ 26
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Փիթըր Պալաքեանին Յանձնուեցաւ «Փուլիցըր» Մրցանակը ԱՄՆ Քոլոմպիոյ համալսարանին մէջ կայացած է «Փուլիցըր»-ի 100-րդ մրցանակաբաշխութիւնը, որուն ծիրէն ներս համալսարանի նախագահ Լի Պոլինճըր մրցանակներ շնորհած է տարբեր անուանակարգերու մէջ յաղթողներուն: Կը նշուի, որ յաղթողներուն անունները հրապարակուած էին դեռ Ապրիլին, սակայն յանձնման հանդիսաւոր արարողութիւնը կայացած է նոր: Ինչպէս կը նշուի pulitzer.org կայքին մէջ, ամերիկահայ գրող Փիթըր Պալաքեան մրցանակի արժանացած է բանաստեղծութեան անուանակարգին մէջ` «Օզոնի հանդէս» (Ozone Journal) բանաստեղծութիւններու շարքին համար, ուր հեղինակը կ՛անդրադառնայ Հայոց ցեղասպանութեան թեմային: «Փուլիցըր» մրցանակը (Pulitzer Prize) սահմանուած է 1903-ի Օգոստոսին: Անիկա կը համարուի ԱՄՆ-ի ամենահեղինակաւոր մրցանակներէն մէկը` գրականութեան, լրագրութեան, երաժշտութեան եւ թատրոնի բնագաւառներուն մէջ:
Թանգեան, Մարոնեան, Փինիոն Եւ Քոտակոլեան Պիտի Մեծարուին Շարժապատկերի «Արփա» Փառատօնին Ընթացքին Շարժապատկերի, երաժշտութեան եւ արուեստի Արփա հիմնարկին (AFFMA) նախաձեռնութեամբ, Հինգշաբթի, Նոյեմբեր 3ին պիտի սկսի այս տարուան Արփա շարժապատկերի միջազգային 19-րդ փառատօնը, Լոս Անճելըսի պատմական Իճիփշըն թատերասրահին մէջ (6712 Hollywood Blvd.)։ Այս տարի եւս, չորսօրեայ այս փառատօնը պիտի կեդրոնանայ ընկերային հարցեր արծարծող, մարդկային իրաւանց առնչուող եւ մարդասիրական նիւթերու վրայ: Փառատօնը պիտի սկսի Լեւոն Մինասեանի Bravo Virtuoso-ի անդրանիկ ցուցադրութեամբ, իսկ բացման օրը հատուածներ պիտի ցուցադրուին նաեւ Հայոց Ցեղասպանութեան նուիրուած «Խոստումը» ֆիլմէն, որմէ ետք կարծիքներու փոխանակում տեղի պիտի ունենայ ֆիլմը արտադրողներուն եւ դերասաններուն հետ։ Փառատօնին ընթացքին պիտի ցուցադրուին 23 երկիրներէ 55 ֆիլմեր, ներառեալ՝ Քաննի փառատօնի մրցանակին արժանացած Սերժ Աւետիքեանի Lost in Armenia-ն, Պրենտ Մատարի Booger Red-ը, Ալպեր Քոտակոլեանի Somewhere Beautiful-ը, Դաւիթ Սաֆարեանի Hot Country, Cold Winter-ը եւ Պարէտ Մարոնեանի Women of 1915-ը։ Նաեւ, մրցանակակիր բեմադրիչ Պարէտ Մարոնեանի Women of 1915 ֆիլմին պիտի շնորհուի Արմին Թ. Վեկնըրի անուան մրցանակը, իսկ «Կեանքի մը իրագործումներ» մրցանակը՝ դերասան Տոմինիք Փինիոնին։ Նաեւ, «Ասպարէզի իրագործում» մրցանակը պիտի ստանայ յայտնի յօրինող եւ երգիչ Սերժ Թանգեան, իսկ «Նոր արուեստագէտ» մրցանակը՝ Ալպեր Քոտակոլեանին: Պիտի ցուցադրուին նաեւ հայկական դասական գլուխ գործոց ֆիլմեր, ինչպէս նաեւ շրջանի շարժապատկերի վարժարաններու ուսանողներու ստեղծագործութիւններ։ Փառատօնին առընթեր կազմակերպուած է նաեւ աշխատանիստ մը, գլխաւորութեամբ՝ Lord of the Rings եւ Pirates of the Caribbean-ի նման հոլիվուտեան յայտնի արտադրութեանց մասնակցած Ռաճըր Գուբէլեանի։ Փառատօնի ամբողջական յայտագիրին համար, այցելել Arpafilmfestival.com կայքը:
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 27
ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան Պատուիրակութիւնը Այցելեց Սփիւռքի Նախարարութիւն Ռամկավար Ազատական Կեդրոնական Վարչութեան Պատուիրակութիւնը Այցելեց Սփիւռքի Նախարարութիւն: Այցելութեան նպատակը շնորհաւորել էր արժանաւոր Տիկ. Նախարարը իր պատասխանատու պաշտօնին վրայ վերանշանակումին առիթով, ինչպէս նաեւ՝ միասնաբար քննարկել Սփիւռքն ու Հայրենիքը յուզող հարցերը: ՀՀ Սփիւռքի Նախարար Հրանոյշ Յակոբեան, ողջունելով հիւրերը, կարեւոր համարեց վարչութեան հայանպաստ գործունէութիւնը, նշեց վերջին տարիներուն իրականացուցած գնահատանքի արժանի աշխատանքը: Զրոյցին ընթացքին անդրադարձ կատարուեցաւ այս օրերուն Հայ ժողովուրդին առջեւ ծառացած խնդիրներուն` Հայաստանի տնտեսութեան զարգացման, Արցախի, սուրիահայերու հիմնախնդիրներուն, քննարկուեցան յետագայ համագործակցութեան եւ կազմակերպչական հարցեր, նախանշուեցան ընելիքները ։ ՌԱԿ Կեդրոնական Մամլոյ Դիւան
ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան Պատուիրակութիւնը ՀՀ Մշակոյթի Նախարարին Մօտ Նոյն օրը Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Կեդրոնական Վարչութիւնը ներկայացնող պատուիրակութիւն մը հիւրընկալուեցաւ ՀՀ Մշակոյթի նորանշանակ նախարար ԱրմԷն Ամիրեանի կողմէ: Մտերմիկ մթնոլորտի մէջ ՌԱԿ-ի պատուիրակութիւնը նախ շնորհաւորեց նորանշանական նախարարը, ապա միատեղ քննարկուեցան, ինչպէս կուսակցութեան գործնէութեան՝ նաեւ Թէքէեան Մշակութային Միութեան կատարած եւ յառաջիկային համար նախատեսուող ծրագիրները: ՌԱԿ Կեդրոնական Մամլոյ Դիւան
ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան Երեւանաբնակ Եւ Երեւան Գտնուող Ընկերներ Ժողով Մը Ունեցան Հայրենիքի մէջ կազմկերպչական աշխատանքներու ծիրէն ներս Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Կեդրոնական Վարչութեան Երեւանաբնակ եւ օրերս Երեւան գտնուող ընկերներ Հինգշաբթի, 13 Հոկտեմբեր 2016-ին ժողով մը ունեցան Երեւանի Թէքէեան Կեդրոնի ՌԱԿ-ի գրասենեակին մէջ: Ժողովը առիթ մըն էր քննարկելու եւ վերարժեւորելու վերջին եռամսեակին Հայրենիքի մէջ տարուած ՌԱԿ -ի աշխատանքները: ՌԱԿ Միրաք պատանեկան-ուսանողական շարժումի եւ ԵՌԱԿ-ի կազմակերպչական հարցերը ինչպէս միշտ յատուկ հոգածութեան արժանացան: Ժողովականները քննարկեցին նորօք հաստատուած «Հայկական Ռամկավար Ազատական Կազմակերպութիւն» Ժողովրդավարութեան Զարգացման Աջակցող Հասարակական Կազմակերպութեան («ADLO» NGO) հետ առնչուող մանրամասնութիւններ՝ նպատակ ունենալով Հայրենիքի ամբողջ տարածքին զարկ տալ ժողովրդավարութեան զարգացման թեմայով դաստիարակչական հաւաքներու եւ դասախօսութիւններու: ՌԱԿ Կեդրոնական Մամլոյ Դիւան
Էջ 28
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 28 Հոկտեմբեր 2016