Հայ Կեանք թիւ 10 11/11/2016

Page 1

Հայ Կեանք ԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈԻԹԱՅԻՆ ԵԼԵԿՏՐՈՆԱՅԻՆ ՊԱՐԲԵՐԱԿԱՆ Տարի Ա Թիւ 10

ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ ՀՀ ՎԱՐՉԱՊԵՏ ԿԱՐԷՆ ԿԱՐԱՊԵՏԵԱՆԻ ՀԵՏ

Արցախի Հանրապետութեան Նախագահ Բաքօ Սահակեանը նոյեմբերի 4-ին ընդունել է Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետ Կարէն Կարապետեանին: Քննարկուել է հայկական երկու պետութիւնների տնտեսական համագործակցութեանն առնչուող հարցերի լայն շրջանակ: Նախագահ Սահակեանը մէկ անգամ եւս շնորհաւորել է Կարէն Կարապետեանին ՀՀ կառավարութեան ղեկավարի պաշտօնում նշանակուելու կապակցութեամբ, մաղթել յաջողութիւններ եւ յոյս յայտնել, որ նրա վարչապետութեան օրօք կշարունակի հետեւողականօրէն զարգանալ ու ընդլայնուել ՀՀ եւ ԼՂՀ բարձր մակարդակի վրայ գտնուող տնտեսական համագործակցութիւնը: Բաքօ Սահակեանը, Կարէն Կարապետեանին է յանձնել «Մեսրոպ Մաշտոց» շքանշան, որով նա պարգեւատրուել էր ս.թ. օգոստոսի 30-ին` սոցիալտնտեսական կարեւորագոյն խնդիրների իրականացման գործում Արցախին ցուցաբերած աջակցութեան համար եւ ի նշանաւորումն ԼՂՀ հռչակման 25-րդ տարեդարձի: Հանդիպմանը մասնակցում էին ԼՂՀ վարչապետ Արայիկ Յարութիւնեանը, պաշտօնատար այլ անձինք։

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

ՀՀ և ԼՂՀ վարչապետները ծանօթացել են մարտական դիրքերում իրականացուող տեխնիկական վերազինման աշխատանքների ընթացքին

Աշխատանքային այցով Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութիւնում գտնուող վարչապետ Կարէն Կարապետեանը և Արցախի կառավարութեան ղեկավար Արայիկ Յարութիւնեանը, Պաշտպանութեան բանակի հրամանատար Լևոն Մնացականեանի ուղեկցութեամբ այցելել են կենտրոնական ենթակայութեան զրահատանկային զօրամասերից մէկը, որտեղ տանկային ստորաբաժանումների մասնակցութեամբ ներկայացուել է մարտավարաուսումնական վարժանք: Այնուհետև երկու հայկական պետութիւնների վարչապետներն եղել են մարտական հենակետերում: Առաջնագծում կառավարութիւնների ղեկավարները ծանօթացել են մարտական հերթապահութիւն կրող անձնակազմերի ինչպէս սոցիալկենցաղային պայմաններին, այնպէս էլ մարտական դիրքերում իրականացուող տեխնիկական վերազինման և ինժեներական աշխատանքների ընթացքին: Վարչապետներին զեկուցուել է, որ շփման գծում լուրջ քայլեր են կատարուել հակառակորդի գործողութիւններն առաւել կանխատեսելի դարձնելու առումով:


Էջ 2

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Պոլսոյ հայոց պատրիարքարանը նոր պատրիարք ընտրելու որոշում է կայացրել

News in Pages 19-26 «Հայ Կեանք » Ելեկտրոնային Պարբերական Հրատարակման Պատասխանատուներ

Տիգրան Ապասեան Խաչատուր Ադամեան Դոկտ․Համբիկ -Սահակ Մարուքեան

«Χάι Γκιάνκ» Ηλεκτρονική Περιοδική Ενημερωτική Έκδοση Υπεύθυνοι Έκδοσης

Δικράν Αμπασιάν Χατσαδούρ Αταμιάν Δρ. Χαμπίκ-Σαχάκ Μαρουκιάν Αποστέλλεται ηλεκτρονικώς & ατελώς

«Hye Gyank» Electronic Periodical Publication Athens-Greece E-mail: hyegyank@gmail.com Հաւատալով ազատ խօսքի իրաւունքին եւ բազմակարծութեան, հրապարակուած գրութիւնները անպայման չեն արտայայտեր հրատարակիչներու տեսակէտը։

Պոլսոյ հայոց պատրիարքարանում հոկտեմբերի 26-ին տեղի ունեցած հոգեւոր խորհրդի ժողովում որոշում է կայացուել նոր պատրիարքի ընտրութիւն անցկացնելու համար դիմել պատկան մարմիններին։ Ինչպէս NEWS.am-ը տեղեկանում է Պոլսոյ հայոց պատրիարքարանից, Պոլսոյ հայոց պատրիարքական փոխանորդ, արք․Արամ Աթէշեանի մասնակցութեամբ տեղի ունեցած ժողովի ժամանակ քննարկուել է պատրիարք Մեսրոպ Մութաֆեանի առողջական խնդրի հետ կապուած պատրիարքարանում ստեղծուած իրավիճակը։ Ժողովի ժամանակ մասնակից հոգեւորականները համակարծիք են եղել, որ պատրիարք Մեսրոպ Մութաֆեանը 2008 թուականից փաստացի որպէս պատրիարք հոգեւոր ծառայութիւն չի կարողանում մատուցել եւ պէտք է հայկական եկեղեցու կանոններին համապատասխան որոշումներ կայացուեն ստեղծուած իրավիճակում։ Ձայների մեծամասնութեամբ պատրիարքին որպէս «թոշակի անցած պատրիարք» (Patrik Emeritus) են համարել ու որոշում կայացրել նոր պատրիարքի ընտրութիւն անցկացնելու համար համապատասխան գրութիւնը փոխանցել պատկան մարմիններին։ Նշենք, որ Ստապուլի հայ համայնքը երկար ժամանակ գտնւում էր պառակտուած վիճակում պատրիարքի ընտրութեան հարցում։ Պատրիարք Մութաֆեանը առողջական խնդիրների պատճառով անգործունակ է ճանաչուած, սակայն ըստ Պատրիարքարանի կանոնադրութեան, Պատրիարքն ընտրւում է ցմահ։ Համայնքի մեծ մասը պահանջում էր նոր ընտրութիւններ անցկացնել, իսկ մի մասն էլ շեշտում էր, թէ եկեղեցական օրէնքն արգելու է նոր ընտրութիւնը մինչ պատրիարքի մահը։ Այս ընթացքում պատրիարքի գործառութիւներն իրականացրել է պատրիարքական ընդհանուր փոխանորդ արք․Արամ Աթէշեանը, ում ստամպուլահայ համայնքի մի մասը չի ընդունում եւ համարում է Էրդողանի կողմից նշանակուած անձ։


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 3

ԼՐԱԳՐՈՂՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ 8րդ ՀԱՄԱԺՈՂՈՎԸ ՀՀ Սփիւռքի նախարարութեան կողմէ նախաձեռնուած քառօրեայ (20-22/10/2016 Երեւան, 22-24/10/2016 Ստեփանակերտ) Լրագրողներու Համահայկական 8րդ Համաժողովին ծրագիրը պատրաստուած ամենայն բծախնդրութեամբ, հասաւ իր աւարտին մեծ մասամբ իրագործուած ըլլալով ակնկալելի արդիւնքները: Լրատուութեան մարզը ներկայացնող մասնակիցներուն թիւը կը գերազանցէր 140-ը, որանք հասած էին աշխարհի բոլոր ցամաքամասերու 31 տարբեր երկերներէ: Կը բաղկանային խմբագիրներէ, լրագրողներէ, թղթակիցներէ,ռատիօընկերութիւններու տնօրէններէ, հրապարախօսներէ եւայլն: Համաժողովին մասնակցեցան նաեւ “Հայ Կեանք” ելեկտրոնային պարբերականի հրատարակիչներէն Տիգրան Ապասեան եւ Խաչատուր Ադամեան։ Համաժողովը նուիրուած էր հայկական երկու հանրապետութիւններու անկախացման 25ամեակին եւ որպէս խորագիր ուներ «Հայոց Պետականութիւնը՝ միասնութեան առանցք»: Բովանդակալից այս խորագրին՝ պարբերաբար արծարծուեցան եւ լայնօրէն մշակուեցան յարակից պարունակութիւն ունեցող վեց նիւթեր:

Առաջին օրը, (Հինգշաբթի, 20/10/2016) առաւօտեան, ՀՀ Սփիւռքի Նախարարութեան 9-րդ յարկի ժողովասրահին մէջ, համաժողովի բացումէն առաջ, տեղի ունեցաւ հանդիսաւոր մարումը Սրբուհի Տիւսապի (Սրբուհի Վահանեան, 1841 Կ.Պոլիս - 1901) նուիրուած նամականիշին իր ծննդեան 120-ամեակին եւ մահուան 60-ամեակին առիթներով: Ս. Տիւսապի մասնագիտութիւններն էին վիպագիր, հրապարակախօս եւ գրող: Պաշտպանած է եռանդով իքական սեռի իրաւունքները: Յաջորդեց համաժողովին հանդիսաւոր բացումը, ՀՀ Սփիւռքի Նախարար՝ Հրանոյշ Յակոբեանի բացման խօսքով: Բացումին ներկայ էին ՀՀ Մշակոյթի նախարար՝ Արմէն Ամիրեան, Հայաստանի հանրային ռատիոյի տնօրէն Արման Սաղաթելեան եւ ՀՀ Նախագահի մամլոյ քարտուղար՝ Վլատիմիր Յակոբեան: Յաջորդաբար՝ ընթերցուեցաւ ՀՀ Նախագահ՝ Սերժ Սագսեանի ուղերձը նախագահի աշխատակազմի ղեկավարի առաջին տեղակալ՝ Ալեքսան Յարութիւնեանի կողմէ: Անկէ վերջ փոխանցուեցաւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ-ի օրհնութիւնը, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի արտաքին յարաբերութիւններու բաժնի տնօրէն Տէր Նաթան արք. Յովհաննիսեանի կողմէ: Այսուհետեւ, անմիջապէս սկիզբ առաւ համաժողովը իր առաջին նիստով որուն նիւթն էր՝ «Համահայկական տեղեկատուական միասնական ցանցի ձեւաւորման կառուցակարգերը եւ լրատուամիջոցներու համագործակցութեան ուղիները ճգնաժամային պայմաններուն»:

Կէսօրէ ետք, համաժողովը անցաւ երկրորդ նիստին եւ նիւթն էր «ՀՀ դիւանագիտական ներկայացուցչութիւններու եւ սփիւռքեան կառոյցներու համագործակցութեան ուղիները»:

Շարունակութիւնը էջ՝ 6


Էջ 4

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹԻՒՆ “Հայոց Պետականութիւնը Միասնութեան Առանցք” Լրագրողների Համահայկական 8-րդ Համաժողովի Յայտարարութիւնը Հայաստանի եւ Լեռնային Ղարաբաղի հանրապետութիւններու անկախութեան 25-ամեակին նուիրուած “Հայոց պետականութիւնը միասնութեան առանցք” խորագրով լրագրողներու համահայկական 8-րդ համաժողովը տեղի ունեցաւ ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան նախաձեռնութեամբ եւ լրագրողներու համահայկական համաժողովները համակարգող մարմնի աջակցութեամբ։ Համաժողովը հանգամանօրէն քննարկեց հետեւեալ խնդիրները՝ Համահայկական տեղեկատուական միասնական ցանցի ձեւաւորման կառուցակարգերը եւ լրատուամիջոցներու համագործակցութեան ուղիները` ճգնաժամային պայմաններու մէջ: ՀՀ դիւանագիտական ներկայացուցիչներու եւ սփիւռքեան կառոյցներու համագործակցութեան ուղիները: Սփիւռքի ներուժի ներգրաւումը ՀՀ պետականաշինութեան գործին մէջ: Հեռուստատեսութեան, ձայնասփիւռի եւ ելեկտրոնային մամուլի համագործակցութեան հեռանկարները: Հայկական սփիւռքի գործակցութիւնը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան միջազգային ճանաչման գործընթացին: Հայաստանի եւ Արցախի հանրապետութիւններու պաշտպանութեան համակարգի հետ առնչուող խնդիրներու լուսաբանումը Զանգուածային լրատուամիջոցներով։ Լրագրողներու համահամաժողովը հաստատեց, որ համաժողովներու հետեւողական քննարկումները, ՀՀ-Արցախ-Սփիւռք համագործակցութեան խնդիրներու շուրջ համահայկական լրատուամիջոցներու համախմբումը յանգեցուցին գործնական արդիւնքներու. Արցախի ապրիլեան քառօրեայ պատերազմի ընթացքին դրսեւորելով միասնական հզօր ուժ եւ պատասխանատու վարքագիծ՝ հայկական լրատուամիջոցները, մօտ 10 ժամ կաթուածահար ընելով հակառակորդի լրատուամիջոցներու գործունէութիւնը, աշխարհին մատուցեցին արցախեան իրադարձութիւններու վերաբերեալ ճշմարիտ տեղեկատւութիւն։ Համաժողովը առաջնային համարեց՝ Աշխատանքները նպատակաուղղել Հայաստանի եւ Արցախի հանրապետութիւններու միջազգային վարկի բարձրացման, Հայաստանի եւ հայութեան մասին համաշխարհային տեղեկատուական տարածքէն ներս դրական կարծիքի ու կերպարի ձեւաւորման ուղղութեամբ։ Այդ նպատակով համագործակցիլ բազմազգ ընթերցողներ ունեցող երկր-

ներու օտարալեզու լրատուամիջոցներու լրագրողներու հետ եւ հնարաւորինս յաճախակի դարձնել անոց այցելութիւնները Հայաստան։ Հայ լրագրողական մարդուժի ցանցային հնարաւորութիւններու լիարժէք օգտագործման եւ լրագրողական մասնագիտական ներուժի համախմբուած աշխատաոճի որդեգրման եւ զարգացման, պետական եւ համազգային տեղեկատուական ռեսուրսներու լիարժէք օգտագործման միջոցով արդի տեղեկատուական ահռելի հոսքը նպատակաուղղել ի նպաստ հայու եւ Հայաստանի: Հայկական ԶԼՄ-ները իրենց առաքելութեան մէջ յետայսու եւս էական տեղ պէտք է յատկացնեն տարբեր ձեւերով հայոց հարուստ եւ հնամենի պատմութեան ու մշակոյթի պահպանման եւ հանրահռչակման, ինչպէս նաեւ հայապահպանութեան, յատկապէս Հայոց լեզուի անաղարտ պահպանման համար նոր միջոցներ որդեգրելուն: Շարունակել Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման, դատապարտման եւ հետեւանքներու վերացման նպաստող տեղեկատւութեան, Հայ դատի, Ղարաբաղեան հիմնահարցի հետ առնչուած զարգացումներու լուսաբանումը, վերլուծել եւ համակարգել լրատուամիջոցներու փաստական նիւթերը: Համաժողովի մասնակիցները որոշեցին Համահայկական լրատուամիջոցներով սկսիլ “Դո՛ւն ի՞նչ ըրած ես Ղարաբաղի համար” խորագիրով շարժում՝ ողջ աշխարհի հայութիւնը յանձնառու դարձնելու ԼՂՀ-ին օգնելու, ներդրումները խթանելու, ԼՂՀ-ի ընկերատնտեսական, գիտակրթական եւ մշակութային կեանքը առաւել զարգացնելու առումով ։ Քարոզել, ներկայացնել եւ հետեւողականօրէն բարձրաձայնել Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդիրը Միջոցներ գտնել օտարալեզու մամուլի ներկայացուցիչները գործուղելու Ղարաբաղ՝ ճշմարտութիւնը աշխարհին ներկայացնելու համար։ Նպատակաուղղուած աշխատանքներ տանիլ հայաստանակեդրոն Սփիւռքի մասնագիտական կազմակերպման, Արցախի հանրապետութեան միջազգային ճանաչման եւ Հայրենիքի հզօրացման համար, Հայաստանի Հանրապետութեան, Արցախի եւ Սփիւռքի ջանքերը մէկտեղելու համար։ Լրագրողներու Համահայկական 8րդ Համաժողովի Մասնակիցներ 20-24 Հոկտեմբեր 2016 Երեւան – Ստեփանակերտ


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 5

Դեսպան Չարչօղլեանի Գերմանացի պատմաբան. հանդիպումը Յունաստանի Թուրքերը փորձում են ԱԳ նախարարի հետ մոլորութեան մէջ գցել ամբողջ աշխարհին

Վատիկանի բաց արխիւների հիմնական նիւթերը վկայում են այն մասին, որ Օսմանեան կայսրութիւնում տեղի ունեցածը քրիստոնեական տարրի (առաջին հերթին հայերի, սակայն ոչ միայն) բնաջնջում էր, որ իրականացուել էր նրա տարածքում։ Այս մասին հոկտեմբերի 21-ին՝ մամուլի ասուլիսի ժամանակ, ասել է գերմանացի պատմաբան Մայքլ Հեզեմանը, որը «Հայոց ցեղասպանութիւնը» գրքի հեղինակն է։ Նրա խօսքով՝ այսօր Վատիկանը պարզ եւ թափանցիկ քաղաքականութիւն է վարում, եւ բոլոր փաստաթղթերն ու նիւթերը հասանելի են։ «Դա լաւ կանխամտածուած պետական ծրագիր էր, եւ պնդումները, թէ ամէն բան պայմանաւորուած էր հայերի ընդվզելու հետ, ընդամենը պատրուակ է, որի անուան տակ ուզում են թաքցնել հարցի բուն էութիւնը՝ քրիստոնեաների կանոնաւոր բնաջնջումը», - ընդգծել է Հեզեմանը։ Պատմաբանը նշեց, որ կան նաեւ բազմաթիւ ականատեսների վկայութիւններ։ «Վերջապէս մենք ունենք բոլոր միջազգային եւ դիւանագիտական ատեանների վկայութիւնները։ Եւ դա պէտք է գիտակցեն բոլորը, գիտակցեն այն, որ թուրքերը փորձում են մոլորութեան մէջ գցել ամբողջ աշխարհին»,- եզրափակել է Մայքլ Հեզեմանը։

Պոլսոյ «Ժամանակ»ը 109 տարեկան է Հայաշխարհի օրաթերթերէն ամենատարեցը՝ Պոլսոյ «Ժամանակ» օրաթերթը, կը նշէ իր հիմնադրման 109-րդ տարին: Օրաթերթը հիմնադրուած է՝ 28 հոկտեմբեր 1908-ին, Միսաք եւ Սարգիս Գոչունեան եղբայրներու կողմէն: Հայ մամուլի պատմութեան մէջ մեծ դերակատարում ունեցած օրաթերթը հիմնադր-

Հոկտեմբերի 20-ին Յունաստանում ՀՀ դեսպան Ֆադեյ Չարչօղլեանը հանդիպեց Յունաստանի ԱԳ նախարար Նիկոս Կոձիասի հետ: Այս մասին յայտնում են ՀՀ ԱԳՆ մամուլի ծառայութիւնից: ԱԳ նախարար Կոձիասը, շնորհաւորելով դեսպանին նշանակման կապակցութեամբ և մաղթելով յաջողութիւն իր կարևոր առաքելութիւնում, ընդգծեց, որ Հայաստանը Յունաստանի բարեկամ երկիրն է, որի հետ փոխշահաւէտ համագործակցութիւնը դինամիկ զարգացում է ապրում բոլոր ուղղութիւններով: Շնորհակալութիւն յայտնելով ջերմ ընդունելութեան համար՝ ՀՀ դեսպանը նշեց, որ Հայաստանը մեծապէս կարևորում է բարեկամ Յունաստանի հետ յարաբերութիւնների յետագայ խորացումն ու ընդլայնումը: Հանդիպմանը զրուցակիցներն անդրադարձան երկկողմ օրակարգի բազմաթիւ հարցերի, մտքեր փոխանակեցին տարածաշրջանային և միջազգային մի շարք խնդիրների շուրջ: Մերձաւոր Արևելքում, մասնաւորապէս, Իրաքում և Սիրիայում ստեղծուած իրադրութեան համատեքստում զրուցակիցները կարևորեցին խաղաղ հանգուցալուծմանն ուղղուած միջազգային հանրութեան ջանքերը: ԱԳ նախարարի խնդրանքով ՀՀ դեսպանը մանրամասն ներկայացրեց ապրիլին Արցախի դէմ Ատրպէյճանի սանձազերծած ագրեսիայի հետևանքները, դրանց յաղթահարման, ինչպէս նաև խաղաղ բանակցային գործընթացի առաջմղման ուղղութեամբ Հայաստանի և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների ջանքերը: ման օրուընէ չէ դադրած տպագրութենէ եւ այսօր ալ լոյս կը տեսնէ շաբաթը վեց անգամ՝ հաւատարիմ մնալով հայ մամուլի աշխարհին մէջ իր անփոփոխ դերին: Օրաթերթը աւանդաբար խմբագրած են Գոչունեան ընտանիքի անդամները: Թերթի խմբագիրն է ճանչցուած լրագրող, հրապարակախօս Արա Գոչունեանը:


Էջ 6

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

ԼՐԱԳՐՈՂՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ 8րդ ՀԱՄԱԺՈՂՈՎԸ Շարունակութիւն էջ՝ 3-էն

Երկրորդ օրը, (Ուրբաթ, 21/10/2016) առաւօտեան, ՀՀ Սփիւռքի Նախարարութեան նոյն ժողովասրահին մէջ, համաժողովը սկսաւ անցնելով երրորդ նիստին որուն նիւթն էր՝ «Սփիւռքի ներուժին ներգրաւումը ՀՀ պետականաշինութեան գործին»: Իսկ կէսօրէ ետք, չորրորդ նիստէն առաջ ժողովը զբաղեցաւ բացառիկ քննարկումի կարօտ նիւթով մը՝ «Տեղեկատուական անվտանգութեան խնդիրները արտակարգ իրավիճակներուն»:

Երեւանեան ժողովները ամբողջացան չորրորդ նիստով՝ նիւթն էր, «Հեռուստատեսութեան, ռատիոյի եւ ելեքկդրոնային մամուլի համագործակցութեան հեռանկարները»:

Երրորդ օրը, (Շաբաթ, 22/10/2016) յատկացուեցաւ մասնակցութիւն բերող լրագրող ներկայացուցիչներու ճամբորդութեան՝ դէպի Ստեփանակերտ, կանք առնելով Կորիս-գեղեցիկ քաղաքը կէսօրուայ ճաշի համար:

Չորորդ օրը, (Կիրակի, 23/10/2016) «Շարլ

Ազնաւուր»ի անուան մշակոյթի շքեղ հանդիսասրահին մէջ եւ ներկայութեամբ ՀՀ Սփիւռքի Նախարար Հրանոյշ Յակոբեանի, տեղի ունեցան յաջորդաբար հինգերորդ եւ վեցերորդ նիստերը, որոնց համապատասխան նիւթերն էին «Հայկական սփիւռքի զօրակցութիւնը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան միջազգային ճանաչման գործընթացին» եւ «Հայաստանի եւ Արցախի հանրապետութիւններուն պաշտպանութեան համակարգի հետ կապուած խնդիրներու լուսաբանումը ԶԼՄ-րուն»:

Միջանկեալ ներկաներուն ցուցադրուեցաւ «Արեւը ցեխով չես ծածկեր» Նայիրի Հոխիկեանի պատրաստած փաստավաւերագրական շարժապատկերը 1915-ի հայոց ցեղասպանութեան մասին, ինչպէս նաեւ ներկայիս Թուրքիոյ մէջ մօտաւորապէս 3,5 միլիոն ծպտեալ հայերու

դաժան ճակատագրին եւ թշուար ապրելակերպին մասին: Քառօրեայ Լրագրողներու Համահայկական 8րդ Համաժողովի աւարտին յարգարժան Նախարար՝ Հրանոյշ Յակոբեան կատարեց արդիւնքներու ամփոփում եւ իր փակման խօսքին մէջ մասնաւոր անդրադարցըրաւ Արցախի ապահովութեան եւ անկախութեան համաշխարհային ճանաչման առնչութեամբ, քաջ հաւատալով թէ առանց Արցախի՝ Հայաստան գոյութիւն չունի եւ առանց Հայաստանի ու Արցախի՝ հպարտ հայկական սփիւռք գոյութիւն չի կրնար ունենալ: Վերջապէս, հրահրեց լրագրողներուն եւ ընդհանրապէս լրատուական միջոցներուն մէջ գործող Շարունակութիւնը էջ՝ 7


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 7

ԼՐԱԳՐՈՂՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ 8րդ ՀԱՄԱԺՈՂՈՎԸ Շարունակութիւն էջ՝ 6-էն

ներկայացուչիներուն որպէսզի իրենց վերադարցին ողողեն բովանդակ մամուլը՝ «Դու՛ն ի՜նչ ըրած ես Ղարաբաղի համար» վերնագիր կրող գրութիւններով:

Իւրաքանչիւր նիստի ընթացքին, 4-5 լրագութեան ներկայացուցիչներ, որոնք նախապէս հաստատած էին իրենց մասնակցութիւնը նիստավարներու հրաւէրով ելոյթ կ'ունենային յայտնելու միտումով իրենց նիւթին համեմատող տեսակէտները: Կը յաջորդէր

զեկոյց փափաքողներու շրջանը: Արտայայտուած կարծիքներուն մեծամասնութիւնը ունէին շահեկան, կերտիչ եւ նորայայտ բնոյթ, սակայն անոնցմէ ոմանք էին երկարատեւ, յոգնեցուցիչ եւ նիւթէն անկապ կամ շեղած պարունակութեամբ: ԿԱՐԵՒՈՐ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄՆԵՐ Համաժողովին առաջին օրն իսկ, (Հինգշաբթի՝ 20/10/2016), իրագործուեցան երկու կարեւոր հանդիպումներ, մէկը կէսօրուայ ժամերուն ՀՀ ԱԳ Նախարար՝ Եդուարտ Նալպանտեանի հետ, ՀՀ ԱԳ Նախարարութեան Ա յարկի սրահին մէջ ու տեւեց

մօտ երկու ժամ, միւսը, երեկոյան, ՀՀ նորանշանակ վարչապետ՝ Կարէն Կարապետեանի հետ, ՀՀ Կառավարութեան թիւ 1 մասնաշէնքին մէջ: Հանդիպումը ունեցաւ մօտ 1,5 ժամուայ ընթացք:

Համաժողովին երրորդ օրը (Շաբաթ. 22/10/2016), լրագրողներու ներկայացուցիչներու խումբը հազիւ կէսօրէ ետք հասած Ստեփանակերտ, առաջնորդուեցաւ Արցախի Հանրապետութեան Նախագահական շէնքը ու հանդիպեցաւ Արցախի Հանրապետութեան Նախագահ Բաքօ Սահակեանի հետ եւ տեւեց մօտաւորապէս 1,5 ժամ:

Հանդիպումներուն կարեւորագոյնը կարելի է նկատել Լրագրողներու Համահայկական 8րդ Համաժողովի վերջին օրը (Երկուշաբթի. 24/10/2016), երեկոյան ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսեանի հետ Նախագահական պալատին մէջ: Ընդունելութիւնը սիրալիր եւ մտերիմ ընթացաւ: Մէկ ժամէ աւելի տեւողութիւն ունեցաւ:

Հարկ է նշել թէ երկու հանրապետութիւններու ղեկավարութիւնները յօժարօրէն եւ տրամադրութեամբ պատասխանեցին լրագրողներու բոլոր հարցումներուն:

Շարունակութիւնը էջ՝ 8


Հայ Կեանք

Էջ 8

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

ԼՐԱԳՐՈՂՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ 8րդ ՀԱՄԱԺՈՂՈՎԸ Շարունակութիւն էջ՝ 7-էն

Սոյն բոլոր հանդիպումներուն ներկայ էր ՀՀ Սփիւռքի նախարար՝ Հրանոյշ Յակոբեանը:

ծանօթանալու առիթն էր: Լրագրողները համոզուած վերադարցան թէ հայրենիքի անվտանգութիւնը կը

ՅՈՒՇԱՐԺԱՆ ԱՅՑԵԼՈՒԹԻՒՆՆԵՐ Համաժողովի երկրորդ օրը (Ուրբաթ. 21/10/2016), առաւօտեան Լրագրողներու ներկայացուցիչները

գտնուի վստահելի ձեռքերու մէջ:

այցելեցին Ծիծեռնակաբերդի յուշահամալիրը եւ յետոյ առաջնորդուեցան դէպի Եռաբլուր: Առ ի յարգանք անմահ հերոսներուն՝ ծաղիկներ զետեղուեցան իրենց շիրիմներուն եւ յուզումնախառն մտնոլորտի մէջ բոլոր ներկաները միաբերան երգեցին «Տէր Ողորմեայ» եւ «Հայր Մեր» աղօթքները:

Նոյն օրը դէպի Ստեփանակերտ վերադացին լրագրողները միշտ զինծառայողներու առաջնորդութեամբ կանք առին Տիգրանակերտի վերանորոգուած հոյակապ բերդ/թանգարանը: Հոն անակնկալ հանդիպում տեղի ունեցաւ Արցախի Հանրապետութեան ՊՆ նախարար՝ գեներալ-լէյտենանտ Լեւոն Մնացականեանի հետ: Ժպտուներես նախարարը ուրախօրէն եւ համբերութեամբ կը պատասխանէր ստեղծուած կարծես անպաշտօն հարցազրոյցին: Այցելութիւններու շարքին, (Կիրակի, 23/10/2016) կէսօրէ ետք, այն որ ամէնէն աւելի տպաւորութիւն պատճառեց անշուշտ ու յաւէտ անջնջելի պիտի մնայ լրագրողներու յիշողութեան մէջ՝ առաջնագիծ սահմանապահներու դիրքերը մօտէն տեսնելու ու

Ըստ պայմաններու թոյլատրման, Լրագրողներու Համահայկական 9րդ Համաժողովը պիտի իրագործուի 2018-ին:

Խաչատուր Ադամեան

Պոլսոյ պատրիարքական աթոռին համար արդէն առաջադրուած է չորս թեկնածուի անուն

Պոլսոյ Հայոց պատրիարքարանի Հոգեւոր խորհուրդի որոշումով՝ Պատրիարք Մեսրոպ Բ Մութա-

ֆեանի «հանգստեան կոչում»-էն ետք, պատրիարքական աթոռին համար արդէն առաջադրուած է չորս թեկնածուի անուն: Անոնք են` պատրիարքի ընդհանուր փոխանորդ Տ. Արամ արք. Աթէշեան, Կրօնական ժողովի ատենապետ Տ. Սահակ եպիսկ. Մաշալեան, Գերմանահայոց թեմի առաջնորդ Տ. Գարեգին արք. Պէքճեան եւ Հայաստանի Գուգարաց թեմի առաջնորդ Տ. Սեպուհ արք. Չուլճեան:


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 9

Աւարտուեց Հայ Եկեղեցու եկեղեցական կառոյցների եւ ՀԲԸՄ երկօրեայ միացեալ ժողովը

Հոկտեմբերի 31-ից նոյեմբերի 1-ը, նախագահութեամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, ԱՄՆ Հայոց Արեւելեան թեմի առաջնորդարանում (Նիւ Եօրք) գումարուեց Գերագոյն հոգեւոր խորհրդի, ԱՄՆ Հայոց Արեւելեան թեմի, ԱՄՆ Հայոց Արեւմտեան թեմի, Կանադայի հայոց թեմի թեմական խորհուրդների դիւանների եւ Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան կենտրոնական մարմնի անդամների միացեալ ժողովը: Երկօրեայ ժողովի ընթացքում «Եկեղեցին տանել դէպի ժողովուրդը, հասնել Հիւսիսային Ամերիկայում ապրող հայութեանը» կարգախօսի ներքոյ քննարկուեցին Հիւսիսային Ամերիկայում բնակուող հայութեան, յատկապէս երիտասարդ սերնդի առջեւ ծառացած մարտահրաւէրներին, դրանց յաղթահարման գործում Հայոց Եկեղեցու եւ ազգային այլ կառոյցների կողմից ցուցաբերուող զօրակցութեանը եւ երիտասարդութիւն-Եկեղեցի կապի ամրապնդմանը, ազգային ինքնութեան պահպանութեանը վերաբերող հարցեր։ Կարեւորուեց համաշխարհայնացման եւ աշխարհիկացման պայմաններում հայրենանուէր ու եկեղեցասէր հայ երիտասարդի կերպարի ձեւաւորման եւ ազգային զգացումների զօրացման համար անհրաժեշտ քայլերի ձեռնարկումը։

Գերագոյն հոգեւոր խորհրդի գործունէութեան մասին ժողովին համառօտ տեղեկանք ներկայացրեց Մայր Աթոռ Ս․ Էջմիածնի դիւանապետ Գերաշնորհ Տ․Արշակ եպիսկոպոս Խաչատրեանը։ Ժողովի ընթացքում Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան եւ Հայաստանեայց Առաքելական Ս․Եկեղեցու միջեւ առկայ սերտ յարաբերութիւններին եւ համագործակցութեանն անդրադարձ կատարեց ՀԲԸՄ նախագահ տիար Պերճ Սեդրակեանը։ Մասնաւորապէս խօսուեց ջանքերի մէկտեղման անհրաժեշտութեան մասին ի նպաստ Հիւսիսային Ամերիկայի հայութեան եւ նրա ազգայինհոգեւոր կեանքի խթանման։ Այս կապակցութեամբ ՀԲԸՄ նախագահը Միութեան անունից պատրաստակամութիւն յայտնեց զօրավիգ լինելու Հայոց Եկեղեցուն։ Ժողովը փակուեց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի օրհնութեան խօսքով։ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն իր գնահատանքը յայտնեց թեմական խորհուրդներին եւ թեմերի սպասաւորներին, որոնց նուիրեալ աշխատանքով աշխոյժ է պահւում ժողովրդի հոգեւոր կեանքը Հիւսիսային Ամերիկայում։ Վեհափառ Հայրապետը նաեւ իր գնահատանքը յայտնեց ՀԲԸՄ անդամներին Հայ Եկեղեցուն եւ նրա ծրագրերին ցուցաբերուող մշտական զօրակցութեան, ինչպէս նաեւ ժողովի աշխատանքներում կարեւոր ներդրման համար։


Էջ 10

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հրանոյշ Յակոբեան «Վարչապետի Յայտարարութիւններէն Յետոյ Սփիւռքահայերը կը Ցանկան Ներդրումներ Ընել Հայաստանի Մէջ»

Վարչապետ Կարէն Կարապետեանի յայտարարութիւններէն յետոյ աւելցած է Հայաստանի մէջ ներդրում կատարելու ցանկութիւն ունեցող սփիւռքահայերու թիւը, ըսաւ Սփիւռքի նախարար Հրանոյշ Յակոբեանը: «Իմ վերջին շփումների արդիւնքում արձանագրել եմ, որ շատերի մօտ իրօք կայ վստահութեան աճ, կայ ոգեւորութիւն, մտածում են գալ ու այստեղ ներդրումներն ակտիւացնել:

Տայ Աստուած, որ դա իրականանայ»,- ըսաւ նախարարը: Ան աւելցուց, որ վարչապետի յայտարարութիւնները, պահանջներն ու ծրագրերը ճշգրտութիւն մտցուցած են եւ այդ յայտարարութիւններէն յետոյ աշխուժութիւն նկատուած է: Հրանոյշ Յակոբեան յայտնեց, թէ այսօր անոնք կը տեսնեն հարցադրումներ, օրէնքներու, կարգերու, մօտեցումներու փոփոխութիւն, իսկ այդ իրենց աւելի սրտամօտ է: Հրանոյշ Յակոբեանը նաեւ աւելցուց, որ սփիւռքահայերը կը հետեւին իր կոչին ու գումարներ կը դնեն հայաստանեան դրամատուներուն մէջ: «Դնում են, որովհետեւ իրենք շահ են ստանում, հենց այնպէս չեն դնում: Ժամանակին, երբ յայտնի աղմուկն էր, հենց այդ ժամանակ իրենք արդէն գալիս ու դնում էին, որովհետեւ դա մեծ օգուտ էր»,- ըսաւ ան՝ աւելցնելով, որ իրենք տեղեակ են, որ յատկապէս ԱՄՆ-էն ու Գանատայէն շատերը գումարներ կը դնեն հայաստանեան դրամատուներուն մէջ:

Կարօ Փայլան «Պիտի Շարունակենք Պայքարը»

Թուրքիոյ քրտամէտ Ժողովուրդներու Դեմոկրատական կուսակցութեան (HDP) անդամ, հայազգի պատգամաւոր Կարօ Փայլանը իր կուսակիցներու ձերբակալութեան վերաբերեալ յայտարարութիւն ըրաւ` յայտնելով, որ իրենք պիտի շարունակեն պայքարը, իրականացուող գործողութիւնները համարելով «ընդդիմադիր ձայների լռեցում»: Այս մասին «Ոչ բանտը, ոչ ալ դուրսը չենք յանձնուելու»,յայտարարեց Փայլան գրառում կատարելով իր

դիմատետրի էջին վրայ: Իշխանութիւններու ձեռնարկած խիստ քայլերու առիթով իր դժգոհութիւնը յայտնեց նաեւ երկրի առաջատար ընդդիմադիր ուժի՝ ԺողովրդաՀանրապետական կուսակցութեան առաջնորդ Քեմալ Քըլըչտարօղլուն: Վերջինիս համոզմամբ` ընտրուած պատգամաւորները պէտք է հեռանան միայն ընտրութեան միջոցով, այլապէս կը սպաննուի ժողովրդավարութիւնը: Աղմկայարոյց ձերբակալութիւններէն յետոյ այսօր Ստամպուլի, Անգարայի, Իզմիրի եւ շարք մը այլ քաղաքներու մէջ ԺԴԿ-ի կողմնակիցները բողոքի ցոյցեր, երթեր ու նստացոյցեր կայացուցին: Թուրքիոյ ընդդիմադիր պատգամաւորներու ձերբակալութիւնը յարուցեց նաեւ միջազգային հանրութեան անհանգստութիւնը: Եւրամիութիւնն ու Եւրախորհուրդը «խիստ մտահոգիչ» կ′որակեն Թուրքիոյ մէջ տեղի ունեցածը, իսկ ՄԱԿ-ը կ′ահազանգէ՝ թրքական իշխանութիւնները կրնան հատել թոյլատրելիի սահմանը:


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 11

Նիւ Եորքի Ս. Վարդան եկեղեցում նշուեց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի գահակալութեան 17-րդ տարեդարձը Հոկտեմբերի 31-ից նոյեմբերի 4-ը Նիւ Եորքում գումարուելիք Գերագոյն հոգեւոր խորհրդի ժողովի առիթով Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ մեկնած Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագոյն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի հանդիսապետութեամբ հոկտեմբերի 30-ին ԱՄՆ Հայոց Արևելեան թեմի Ս. Վարդան առաջնորդանիստ տաճարում մատուցուեց Ս. Պատարագ։ Սրբազան արարողութեան աւարտին Ամենայն Հայոց Հայրապետի գահակալութեան 17-րդ տարեդարձի առիթով կատարուեց Հայրապետական մաղթանք։

Պատարագի արարողութեանը ներկա էին Գերագոյն հոգևոր խորհրդի անդամները, ԱՄՆ Հայոց Արեւելեան թեմի հոգեւոր դասի ներկայացուցիչներ, ԱՄՆ Հայոց Արեւմտեան թեմի եւ Կանադայի հայոց թեմի թեմական խորհուրդների անդամները, Հայաստանեայց Առաքելական Ս. Եկեղեցու բարերարներ, Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան 89-րդ համագումարի մասնակիցները եւ բարեպաշտ բազում հայորդիներ։ Պատարագիչն էր ԱՄՆ Հայոց Արեւմտեան թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Հովնան արքեպիսկոպոս Տէրտէրեանը։

Մաղթանքի արարողութիւնից առաջ խօսք ասաց ԱՄՆ Հայոց Արևելեան թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Խաժակ արքեպիսկոպոս Պարսամեանը։ Ողջունելով Ամենայն Հայոց Հայրապետի այցը ԱՄՆ Հայոց Արևելեան թեմ՝ Սրբազան Հայրը շնորհակալութիւն

յայտնեց Նորին Սրբութեանը, Ամերիկայի երեք թեմերի և ՀԲԸՄ հրավէրին ընդառաջ, Գերագոյն հոգեւոր խորհրդի ժողովը Նիւ Եորքում գումարելու համար։ Սրբազանն ընդգծեց, որ դա կարեւոր իրադարձութիւն է ամերիկահայութեան կեանքում և մեծ պատիւ՝ Ս. Վարդան եկեղեցում, ներկայութեամբ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, տօնախմբելու նրա գահակալութեան տարեդարձը։

Այս առիթով Խաժակ Սրբազանը շնորհաւորեց Վեհափառ Հայրապետին գահակալութեան 17-րդ տարեդարձի առիթով՝ Հայրապետական մաղթերգի «Երկար կեանք տուր Հայրապետին, երկար օրեր Հայոց Հօր» խօսքերով իր աղօթքը միախառնելով համայն հայութեան մաղթանքներին։ Սրբազանը մաղթեց, որ Աստուած օրհնի ու զորացնի Հայոց Հայրապետի ծառայութիւնը և հաւատի վերանորոգում պարգեւի հայոց հաւատավոր հոտին։ Ապա նախագահութեամբ Կոստանդնուպոլսոյ Հայոց Պատրիարքութեան Պատրիարքական ընդհանուր փոխանորդ Գերաշնորհ Տ. Արամ արքեպիսկոպոս Աթէշեանի, ներկայ հոգևոր դասը և բարեպաշտ ժողովուրդը սրտագին աղօթք բարձրացրեցին առ Աստուած Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի քաջառողջութեան ու կենաց արեւշատութեան, Ամենայն Հայոց Հայրապետութեան անսասանութեան և պայծառութեան համար։ Նոյն օրն այս առիթով տեղի ունեցաւ պաշտօնական ընդունելութիւն։ Ընդունելութիւնն ամփոփուեց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի օրհնութեան ու գնահատանքի խօսքով։ Շնորհակալութիւն յայտնելով ներկայ եկեղեցականներին և աշխարհականներին իրենց դրսևորած սիրոյ եւ ջերմութեան համար՝ Նորին Սրբութիւնը նշեց, որ իր գահակալութեան տարիներին կատարուած իրագործումները կեանքի կոչուեցին շնորհիւ հոգևոր դասի աջակցութեան ու նուիրեալ ծառայութեան և բարերար հայորդիների յանձնառութեան ոգու՝ հաւելելով, որ դրանցում կարեւոր դերակատարութիւն ունի Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութիւնը։ Շարունակութիւնը էջ՝ 12


Էջ 12

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Նիւ Եորքի Ս. Վարդան եկեղեցում նշուեց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի գահակալութեան 17-րդ տարեդարձը Շարունակութիւն էջ՝ 11-էն

Այս կապակցութեամբ Վեհափառ Հայրապետն իր շնորհակալութիւնն ու գնահատանքը յայտնեց ամէնքին, ովքեր իրենց զօրակցութիւնն են բերել իր տեսիլքների իրականացման գործում։ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը շեշտեց, որ կատարուած աշխատանքները մէկ նպատակ են հետապնդել՝ շարունակական դարձնել Հայ Եկեղեցու առաքելութիւնը հայ ժողովրդի կեանքում, այն դարձնել անսպառ ակունքը աստուածային շնորհների, որոնցով պիտի զօրանայ ազգային կեանքը Հայաստանում, Արցախում և Սփիւռքում։ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը, կարևորելով հաւատքի և լաւատեսութեան ոգու զօրացումը

ժողովրդի հոգում, հաստատեց, որ ազգի հարատևութիւնը պայմանաւորուած է նաև հզօր ու ապահով Հայրենիքի կերտումով, ինչը պահանջում է անմնացորդ սէր ու նուիրում և զոհողութեան ոգի։ «Մեր յորդորն է մեր զաւակներին՝ իրենց կեանքի իւրաքանչիւր օրն ապրել՝ ազգի, Հայրենիքի և Եկեղեցու առջև իրենց պարտքի գիտակցութիւնը վերահաստատելով։ Այս գիտակցութիւնն է, որ պիտի մեր մէջ ամուր պահի հաւատքը, լաւատեսութեան ոգին և յոյսը լուսաւոր ապագայի, որոնցով և կկարողանանք կերտել մերօրեա հրաշքները», ասաց Հայոց Հայրապետը՝ իր գնահատանքը յայտնելով բոլոր նրանց, ում ջանքերով ամուր և հաստատուն է պահւում հայոց կեանքը և լաւատեսութեան ոգին։ Վերջում Գարեգին Բ Կաթողիկոսը, հայրապետական իր օրհնութիւնը փոխանցելով թեմակալ առաջնորդին և թեմական խորհրդի ատենապետին գահակալութեան տարեդարձի տօնախմբման համար, մաղթեց, որ Բարձրեալ Աստուած ապահով, անվրդով և խաղաղ պահի հայոց կեանքը։ Գահակալութեան 17-րդ տարեդարձի առիթով Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին ընծայուեց Մայքլ Արամի հեղինակած «Նոյեան տապան» աշխատանքը։ Ցերեկոյթը ամբողջացաւ գեղարուեստական կատարումներով։

Միսաք Մանուշեանի կիսանդրու բացումը Ֆրանսիայի Ավինյոն քաղաքում Նոյեմբերի 5-ին Ֆրանսիայի Ավինյոն քաղաքի Պերդիգիեի անուան կենտրոնական զբոսայգում` Հայոց ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակի խաչքարի հարեւանութեամբ, տեղի ունեցաւ ֆրանսիական Դիմադրութեան շարժման մարտիկ, Ֆրանսիայի ազգային հերոս, ֆրանսիական Պատուոյ լեգեոնի շքանշանակիր Միսաք Մանուշեանի կիսանդրու հանդիսաւոր բացման արարողութիւնը, որին ներկայ էին Ավինյոնի քաղաքապետ Սեսիլ Հելլը, Մարսելում ՀՀ հիւպատոս Սամուէլ Լալաեանը, Ավինյոնի հայֆրանսիական կազմակերպութեան նախագահ Վերոնիկ ԲրունաՄարդոեանը, ֆրանսահայ նախկին մարտիկների կազմակերպութեան նախագահ, գնդապետ Յովսէփ Յովսէփեանը, սենատորներ Կլոդ Օտը և Ալէն Տիւֆոն, ԱԺ պատգամավորներ Միշել Ֆուրնիե-Արմանը և Ժուլիէ Օբերը, կիսանդրու հեղինակ քանդակագործ Մարսելա

Կրացը, տեղական և մարզային ինքնակառավարման մարմինների ներկայացուցիչներ, ֆրանսահայ կազմակերպությիւնների ղեկավարներ, հասարակական-քաղաքական գործիչներ, հոգևոր այրեր, բազմաթիւ ֆրանսահայեր:


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 13

Նորագոյն ձեւի ցուրտ պատերազմը ՎԱՉԷ ՍԵՄԵՐՃԵԱՆ Գերհզօր ուժերը ի վերջոյ յաջողեցան ցուրտ պատերազմի մթնոլորտը վերանորոգել, վտանգելով ոչ միայն իրենք զիրենք, այլ՝ եւրոպական դաշնակիցներուն հետ՝ միջին արեւելեան կարգ մը երկիրներ։ 1980-1986 թուականէն ի վեր գոյացած հանդուրժողականութիւնը՝ գերհզօր երկու տէրութիւններուն միջեւ, նպաստեր էին եւրոպական պետութեանց միջեւ հանդուրժողութեան եւ հարցերը լուծելու բարի տրամադրութեան։ Ցուրտ պատերազմը յիշեցնող եւ անհետեւանք թուող դէպքեր սկսած են խանգարել տիրող հանդուրժողութիւնը ու նախկին ճակատներու կազմաւորումը անհաւանական չէ այլեւս։ Այս ըսելով հանդերձ, մարդ կը տարակուսի յեղակարծ փոփոխութեան մը գոյութեան։ Երկու շաբաթ առաջ ռուսական զինուած օդանաւ մը միտք պղտորող թռիչք մը կատարեց Էսթոնիոյ եւ Ֆինլանտայի երկինքին վրայ, բայց նոյն ատեն, Ռուսաստան կորիզային գլուխով հրթիռներ հաստատեց Քալինինկրատի մէջ, քաղաք մը որ Լեհաստանի ու Լիթուանիոյ անմիջական դրացնութեան մէջ կ՚իյնայ։ Եթէ այս ըլլար պատահածը, պատահարը առանձին երեւոյթ մը պիտի նկատուէր ու թերեւս ալ՝ մոռցուէր։ Սակայն Ամերիկայի պետական քարտուղար Ճան Քերրի, լրջացնելով կացութիւնը, յայտարարեց, թէ Ռուսաստան պատերազմի ոճիրներով պէտք է դատապարտել, Սուրիոյ հիւսիս արեւմուտք գտնուող Հալէպ քաղաքի արեւելեան շրջանները ծանր ռմբակոծումներու ենթարկելուն համար։ Այս հաստատումը կը զուգադիպի այն իրողութեան, որ հազարաւոր մարդկային զոհերու թիւը զգալի դառնալ սկսած է սուրիական ողբերգութեան այս հանգրուանին։ Քրեմլին անմիջապէս հակադարձեց այս ամբաստանութեան եւ որպէս պատասխան՝ ըսուեցաւ որ ամերիկեան ուժեր կը ծրագրեն սուրիական իրենց կեդրոնները ռմբահարել…։ Տակաւին ոչինչ պատահած է։ Մարդոց տրամադրութիւնը քիչ մը բարձրացնելով, ամերիկեան կողմը ռուսական անորոշ միջոցները ամբաստանեց՝ որ իբր թէ Դեմոկրատ Կուսակցութեան ընտրական կոմիտէի մը միջոցով, նախագահական ընտրապայքարին միջամուխ կը դառնան ռուս գործակալներ։ Իբր թէ Մոսկուա կը փորձէ եղեր հանրապետական թեկնածու Տոնըլտ Թրամփին ի նպաստ դիրքաւորուելով՝ կը ջանայ զինք Սպիտակ Տուն ղրկել…։ Թերեւս այս ծիծաղելի ըսի ըսաւին տուն տուող պատճառը, նախագահ Վլատիմիր Փութինի մասին Թրամփին քանի մը դրական արտայայտութիւններն են։

Պատերազմի տիպական երեւոյթ։ Գերմանական «Պիլտ» թերթին ուղղած խօսքին մէջ, նախարարը ըսաւ. «Ատենին, Մոսկուա եւ Ուաշինկթըն գիտէին իրենց գծած կարմիր սահմանները եւ կը յարգէին զանոնք։ Նոր ժամանակները տարբեր են եւ դարձած են աւելի վտանգաւոր…։ Քալինինկրատի մէջ կատարուածը Պալթեան Ծոցը երեւութապէս կը դարձնէր 1962-ի Քուպայի տագնապին մէկ տարբերակին, միակ տարբերութեամբ որ այդ ատեն խորհրդայինները նախընտրեցին իրենց հրթիռները հաւաքել եւ տուն վերադառնալ։ Այս պարագային, ռուսական հրթիռները հոն են՝ Եւրոպայի սրտին մօտ, ուրկէ կարելի է հարուածել որեւէ վայր։ Պալթիկ ծովը ռազմանաւերով այսքան մը չէր խճողուած, իսկ երկինքն ալ՝ օդանաւերով։ Կացութիւնը շատ աւելի վտանգաւոր դարձած է Սուրիոյ մէջ, ուր ռուսական եւ ամերիկեան խարիսխներ խճողուած են ռազմական օդանաւերով, որոնք իրարմէ տարբեր դիրքեր կը ռմբակոծեն՝ առանց միասնական ծրագրումի։ Եթէ ռուսական ուժերը մէկ ամերիկացիի մահուան պատճառ դառնան, միջազգային աննախադէպ տագնապի մը առջեւ պիտի գտնուի աշխարհը։

*** Այս երեւոյթներու շարադասումին առիթով, ռուսական «Կոմսոմոլսքայա Փրաւտա» կը գրէ. «Ամերիկեան եւ եւրոպական վերնագիրները կը զայրանան, որ Փութին ազատ աշխարհի վրայ յարձակում կը գործէ…»։ Իսկութեան մէջ, Քալինինկրատի հրթիռներուն գործածութիւնը գաղտնիք մը չէ, ոչ ալ՝ վտանգ մը. այլ, ռազմափորձերու սովորական շարժումներ են, կ՚ըսուի ռուսական կողմէն։ Կ՚աւելցուի նաեւ, թէ Ռուսաստան, իսկութեան մէջ, կը փափաքի Սուրիոյ եւ Ուքրանիոյ մէջ հասկացողութեան մը յառաջացումը, ինչպէս նաեւ միջազգային *** առեւտուրի եւ ուղղակի երկխօսութեան մը Ձգտուածութեան առկայութիւնը աւելի շեշտուեցաւ, վերսկսումը՝ Արեւմուտքին հետ։ երբ Գերմանիոյ արտաքին գործերու նախարարը՝ Ֆրանք Վոլթըր Շթայնմայըր ստեղծուած Կլենտէյլ, 20 Հոկտեմբեր 2016 կացութիւնը ներկայացուց որպէս Ցուրտ «Նոր Օր»


Էջ 14

Հայ Կեանք

Յունաստանի Համալսարանին Մէջ Հայագիտական Կեդրոն Պիտի Բացուի

Հայաստանի կրթութեան եւ գիտութեան նախարար Լեւոն Մկրտչեան 18 Հոկտեմբերին ընդունած է Հայաստանի մէջ Յունաստանի դեսպան Նաֆսիքա Նենսի Էւա Վրայլան: Այս մասին կը հաղորդէ Armenpress.am-ը։ Շնորհաւորելով նորանշանակ դեսպանը՝ Հայաստանի մէջ դիւանագիտական առաքելութիւն սկսելուն առիթով, նախարար Լեւոն Մկրտչեան համոզում յայտնած է այն մասին, որ «կրթութեան բնագաւառին մէջ Յունաստանի հետ մեր յարաբերութիւնները զարգացման նոր մակարդակ պիտի արձանագրեն», եւ այդ պարունակին մէջ կարեւոր նկատուած է համագործակցութեան զարգացման ու խորացման վերաբերող գործնական քայլեր իրականացնելը: Շնորհակալութիւն յայտնելով առկայ համագործակցութեան համար, դեսպան Էւա Վրայլա կարեւոր նկատած է երկու բարեկամ պետութիւններու յարաբերութիւններու աշխոյժ զարգացման առումով կրթութեան դերը: Հանդիպման հիմնական առանցքը եղած է Հայաստանի եւ Յունաստանի կառավարութիւններուն միջեւ 2016–2020ին կրթութեան եւ հետազօտութիւններու բնագաւառին մէջ համագործակցութեան մասին ծրագիրը, որուն վերաբերեալ փաստաթուղթը ստորագրուած է այս տարուան Մարտին, Յունաստանի մէջ: Համաձայն ծրագիրին՝ կրթական միացեալ ծրագիրներ իրականացնելու նպատակով, կը նախատեսուի աշխուժացնել բարձրագոյն եւ հետազօտական հաստատութիւններուն միջեւ յետագայ համագործակցութիւնը, իրականացնել կրթաթոշակներու փոխանակում: Հայաստանի մէջ յունարէնի եւ մշակոյթի, իսկ Յունաստանի մէջ հայոց լեզուի եւ մշակոյթի տարածման ու զարգացման նպատակով կը նախատեսուի համալսարաններուն մէջ հիմնադրել համապատասխանաբար՝ յունագիտական եւ հայագիտական կեդրոններ: Կողմերուն հաստատումով՝ ծրագիրի իրականացումը նոր թափ

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

«Սի.Էն.Էն. Թիւրք»ը Կ՛անդրադառնայ «Նահանջը Առանց Երգի» Թրքերէն Թարգմանութեան

ՊՈԼԻՍ, «Մարմարա».- «Սի.Էն.Էն.» կայանի թրքական ծառայութեան կայքը անդրադարձած է Շահան Շահնուրի «Նահանջը Առանց Երգի» յայտնի վէպին թրքերէն թարգմանութեան՝ մանրամասնութեամբ ներկայացնելով գիրքի հերոսներուն ողբերգական ապրումներն ու կեանքի պատմութիւնները։ Յատկանշական է, որ լրագրող Սերտար Քորուճու գիրքին մասին իր յօդուածին մէջ քանի մը անգամ գործածած է «ցեղասպանութիւն» բառը։ «Պետրոսը մէկն էր հարիւր հազարաւոր այն հայերէն, որոնք վտարուեցան իրենց հողէն՝ Ցեղասպանութեան հետեւանքով։ Իր իսկ խօսքով՝ յաղթական թուրքին աքացին կերաւ, ինքզինք Ֆրանսա գտաւ։ Անունը փոխուեցաւ այս նոր օտար երկրին մէջ։ Դարձաւ Փիեռ, թէեւ բոլորը գիտէին անոր հայ ըլլալը», կը գրէ Քորուճու։ Յօդուածին մէջ տեղ գտած են նաեւ գիրքի թրքերէն թարգմանութենէն ուշագրաւ մէջբերումներ. «Խելքերը կորսնցուցած այդ հայ երեխաները, որոնց ձեռքէն խլուած էր իրենց ծննդավայրը, ընտանիքներն ու ապագան, այդ օրերուն իրարու կառչեցան, մինչեւ որ ժամանակը անցնէր ու կարենային քայլ մը առնել։ Կային երեխաներ, որոնք տակաւին պիտի մեծնային. մեզմէ վերջ եկող սերունդներ կային։ Անոնք, անկախ իրենց ըսած խօսքէն կամ ըրած գործէն, ուզելով թէ առանց ուզելու, գիտակցաբար կամ անգիտակցաբար, օտա՛ր պիտի ըլլան։ Մեղա՜յ, մեղայ Արարատին»։ Յիշեցնենք, որ Շահնուրի «Նահանջ Առանց Երգի» վէպը թրքերէնի թարգմանուած ու հրատարակուած է «Արաս» հրատարակչատան կողմէ։ պիտի հաղորդէ կրթութեան ոլորտին մէջ երկու երկիրներու համագործակցութեան ամրապնդման եւ զարգացմանը ի խնդիր: Միաժամանակ, պատրաստակամութիւն յայտնուած է ձեռնարկելու անհրաժեշտ քայլեր՝ Հայաստանի Ազգային ժողովին կողմէ նշուած փաստաթուղթի վաւերացումը շուտով ապահովելու համար:


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 15

ՌԱԿ 95 Ամեակ

ՌԱԿ-ը՝ Հարազատ Շառաւիղը 1885-ին Հայրենի Հողի Վրայ Ծնունդ Առած Արմենական Կուսակցութեան ԱՐԱ ԱՀԱՐՈՆԵԱՆ Հայաստանի Տնտեսական-Քաղաքական Եւ Ընկերային Վիճակը Նախքան 1885 Մինչեւ 1800-ական թուականներու կէսերը ճշմարիտ գողգոթայ մը եղաւ նուաճուած եւ հինգ դարերէ ի վեր պետութենէ զուրկ հայ ժողովուրդին վիճակը։ Գրեթէ չկար ազգային-քաղաքական մտածողութիւն հայ անհատին մօտ։ Դարերով տգիտութեան եւ թշուառութեան մէջ ապրած հայ շինականը այլեւս համակերպած էր իր ստրկութեան. թուրքը եւ քիւրտը իրաւունք ունէին զինք կեղեքելու եւ շահագործելու իրենց քմահաճոյքին համաձայն։ 1839 Նոյեմբերին, Սուլթան Ապտիւլ Մեճիտ բարենորոգումներու խոստումներ կը հրապարակէ «Հաթթը Շէյիֆ» հրովարտակով, որ ծանօթ է որպէս «Թանզիմաթ»։ Այդ բարենորոգումները երբեք չեն գործադրուիր օրուան իշխանութիւններուն կողմէ։ Եւրոպական պետութեանց ճնշումին տակ, Սուլթանը հարկադրաբար երկրորդ «Թանզիմաթ» մը կը հրապարակէ 1856 Փետրուարին՝ «Հաթթը Հիւմայուն» անուան տակ։ Համաձայն այս վերջինին, բոլոր հպատակներուն կը խոստացուէր հաւասարութիւն օրէնքի առջեւ, ապահովութիւն կեանքի եւ ինչքի, ազատութիւն կրօնքի եւ վերացում կեղեքումներու։ Այս խոստումներն ալ առաջիններուն նման չեն վերածուիր գործի, քանի որ անոնք պարզապէս արտաքին միջամտութիւնը կանխելու խաբուսիկ միջոցներ էին։ Հայ յառաջդիմական խաւերուն կողմէ հին կարգերու դէմ շղթայազերծուած պայքարը, սակայն, ի վերջոյ յաջողութեամբ պիտի պսակուէր մշակումովը Ազգային Սահմանադրութեան, որ Սուլթանին կառավարութեան կողմէ պիտի վաւերացուէր 1863-ին։ Լուսաւորութեան արշաւին շնորհիւ կը հրատարակուէին թերթեր, կը հիմնուէր հայ թատրոնը, հրապարակ կու գային նոր ըմբռնումներով դաստիարակուած գրողներ եւ հրապարակագիրներ։ Զէյթունի 1862-ի ապստամբութիւնը նոր թափ կու տար հայութեան հասարակական-քաղաքական միտքի հասունացման եւ նախակարապետը կը հանդիսանար հայ ազատագրական շարժումին։ 1878-ի ռուս-թրքական պատերազմին Թուրքիա չարաչար կը պարտուի եւ Սան Սթեֆանոյի դաշնագիրի 16-րդ յօդուածով անոր կը պարտադրուի անյապաղ բարենորոգումներու ձեռնարկել Արեւմտեան Հայաստանի մէջ։ Համաձայն յօդուածին տրամադրութեան, ռուսական զօրքերը հայկական գրաւուած հողերու վրայ պիտի մնային, մինչեւ որ Սուլթանը գործադրէր բարենորոգումները։ Ասիկա առաջին լուրջ քայլն էր, որ կ՛առնուէր Հայկական

Մկրտիչ Խրիմեան Հարցին առնչութեամբ։ Նոր Տարուան Յունիսին կը բացուին Պերլինի վեհաժողովին դուռները եւ հիմնական փոփոխութեան կ՛ենթարկուի Սան Սթեֆանոյի դաշնագիրը, որովհետեւ Անգլիա չէր կրնար հանդուրժել ռուսական ներկայութիւնը հայկական հողերուն վրայ։ Վեհաժողովը Հայկական Հարցին վերաբերող նախորդ 16-րդ յօդուածը կը վերածէ 61-րդ յօդուածի՝ որպէս մեռեալ տառ։ Մկրտիչ Խրիմեան եւ Մինաս Չերազ, որոնք ներկայ էին վեհաժողովին որպէս հայ պատուիրակութեան ներկայացուցիչներ, հիասթափ կը վերադառնան Պոլիս՝ համոզում գոյացուցած թէ մեր յոյսերը կապելու է երկաթէ շերեփի՝ զէնքի։ Մկրտիչ Փորթուգալեանի գաղափարաբանութիւնը եւ գործունէութիւնը Մկրտիչ Փորթուգալեան ծնած է 1848-ի Հոկտեմբեր 9-ին Պոլսոյ սեղանաւոր Ռափայէլի ընտանիքին մէջ։ Յաճախած է տեղւոյն մայր վարժարանը եւ ապա Սամաթիոյ Ս. Սահակեան դպրոցը, զոր աւարտած է 1868-ին։ Աշխատանքի սկսած է իր հայասէր ուսուցիչ Փիէռ Թրուայի մօտ՝ իբրեւ գրավաճառ։ Թրուա կը հրատարակէ «Հայկական Հարցը» պրակը, որուն իր մասնակցութիւնը կը բերէ 16 տարեկան պատանի Փորթուգալեանը, որուն վրայ արդէն ազդեցութիւն ձգած էին ֆրանսական Շարունակութիւնը էջ՝ 16


Հայ Կեանք

Էջ 16

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

ՌԱԿ-ը՝ Հարազատ Շառաւիղը 1885-ին Հայրենի Հողի Վրայ Ծնունդ Առած Արմենական Կուսակցութեան Շարունակութիւն էջ՝ 15-էն

Մկրտիչ Փորթուգալեան յեղափոխութեան գաղափարները։ Այդ գաղափարներով կ՛առաջնորդուէին Պոլսոյ ժամանակակից հայ ռամկավար գործիչները, լրագրողները, հրապարակախօսները եւ ուսուցիչները։ 1866-ին Փորթուգալեան կը բանայ իր սեփական գրախանութը եւ միաժամանակ կը զբաղի ուսուցչութեամբ։ Իր ազգային եւ հասարակական գործունէութեան գիծով ան սերտ յարաբերութիւն կը մշակէ Մկրտիչ Խրիմեան Հայրիկի, Գրիգոր Օտեանի եւ Ներսէս Վարժապետեանի հետ ու միասնաբար կը ձեռնարկեն ազգային-քաղաքական զարթօնքին։ 1873-ին Փորթուգալեան Պոլսոյ մէջ հիմը կը դնէ Վարազդատեան Ընկերակցութեան, որուն նպատակն էր դասախօսութիւններով զարկ տալ ազգային զարթօնքին։ Շուտով, Խրիմեան Հայրիկի օժանդակութեամբ, ընկերակցութիւնը կը սկսի դասախօսներ ուղարկել Թուրքիոյ գաւառները եւ ճիւղաւորուիլ։ Այս շրջանին Փորթուգալեան կ՛աշխատակցի զանազան թերթերու, որոնց շարքին՝ Կովկասի «Մեղու»ն։ 1876-ի Ապրիլին, Օրթագիւղի մէջ, գործակցութեամբ Արփիար Արփիարեանի եւ Զաւէն Շիշմանեանի, Փորթուգալեան հիմը կը դնէ Արարատեան Ընկերակցութիւն Հայոց կազմակերպութեան՝ ստանձնելով անոր ատենապետութիւնը։ Արարատեան Ընկերակցութեան գլխաւոր նպատակն էր լուսաւորութիւն տարածել, կրթել ազգը՝ դաստիարակելով հայրենասիրութիւն, սեփական իրաւունքներուն գիտակցելու ոգիով։ Փորթուգալեան նաեւ ջանք կը թափէ գաւառի թրքախօս հայութեան հայերէն լեզու սորվեցնելու։

Նոյն տարին ան կը մեկնի Կովկաս, ուր կը հանդիպի Գրիգոր Արծրունիի հետ եւ զայն տեղեակ կը պահէ Արեւմտահայաստանի մէջ կատարուող հայրենասիրական աշխատանքներէն։ Կովկասէն վերադառնալէ ետք, Փորթուգալեան կ՛որոշէ հաստատուիլ Վան, նկատի առնելով քաղաքին աշխարհագրական դիրքը՝ իր հայրենասիրական քարոզչութեան համար իբրեւ կեդրոնի։ Վանի մէջ իր առաջին քայլը կ՛ըլլայ հիմնել դպրոց մը Աղբիւր գիւղին մէջ, 1876-ի Նոյեմբերին, միաժամանակ դասաւանդելով Վանի Հայկազեան վարժարանին մէջ։ Աղբիւր գիւղի այդ դպրոցն է, որ յետագային կը դառնայ յայտնի Վարժապետանոցը։ Փորթուգալեանի քարոզչական աշխատանքները, հիմնած ընկերակցութիւնները եւ Վարժապետանոցը կը դառնան թիրախ թրքական հետազօտութեան։ Շրջան մը ան կ՛ապաստանի Պարսկաստան (18771879) եւ ապա Կովկաս։ Դարձեալ դառնալով Վան, Մարկոս Նաթանեանի եւ Կոստանդին Կամսարականի հետ կը վերսկսի հայրենասիրական աշխատանքներու ծաւալումին, որուն հետեւանքով թրքական իշխանութիւնները կը փակեն Վարժապետանոցը 1880-ին։ Երկու տարի ետք ան Վանի մէջ հիմը կը դնէ գիշերային ակումբի մը եւ անոր անդամներուն համար դասախօսութիւններ կը կազմակերպէ Հայկազեան վարժարանի սրահին մէջ։ Հայրենիքի փրկութեան համար Փորթուգալեանի ծրագիրն էր. «…ո՛չ հայը ըմբոստացնել թուրքին դէմ եւ ոչ ալ գրգռել ռուսին դէմ. այլ՝ դաստիարակութեամբ հասցնել գիտակից սերունդ մը, ծանօթ հայոց հողային հարցին»։ Ասոր եւս չհանդուրժելով, թուրք իշխանութիւնները կը փակեն գիշերային ակումբը եւ Փորթուգալեանը կ՛աքսորեն երկրէն 1 Յունիս 1885-ին։ «Արմենիա»ն Մկրտիչ Փորթուգալեան Մարսէյլ ապաստանելէ ետք կը ձեռնարկէ «Արմենիա» թերթին հրատարակութեան։ Առաջին թիւը լոյս կը տեսնէ 1885-ի Օգոստոսի 1-ին։ «Արմենիա»ի թիւերը գաղտնի միջոցներով կը մտնեն Վան եւ Տարօն, ձեռքէ-ձեռք խլուելով կը կարդացուին իր աշակերտներուն եւ իր գաղափարներով տոգորուած երիտասարդներու կողմէ։ Թերթը չըլլալով հանդերձ բռնի ուժի եւ ամբոխավարական ցոյցերու ջատագով, յեղափոխական ոգի կը ներշնչէ Վասպուրականի երիտասարդ սերունդին եւ զայն կը մղէ ընդդէմ թուրքին։ Արմենական Կուսակցութեան Կազմութիւնը Փորթուգալեանի Վարժապետանոցի սաները գաղտնաբար կը հաւաքուէին Մկրտիչ եւ Գրիգոր Շարունակութիւնը էջ՝ 17


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 17

ՌԱԿ-ը՝ Հարազատ Շառաւիղը 1885-ին Հայրենի Հողի Վրայ Ծնունդ Առած Արմենական Կուսակցութեան Շարունակութիւն էջ՝ 16-էն

Թերլեմեզեան եղբայրներու այգիին մէջ, ուր անոնք ունէին կահ-կարասիէ զուրկ հնձան մը, որ կը կոչուէր Խսրի Տուն։ Ահա այս տան մէջ է, որ հայ ազատագրական շարժումը ծնունդ պիտի տար իր առաջին յեղափոխական կազմակերպութեան՝ Արմենական Կուսակցութեան, 1885-ի Օգոստոսին։

Մկրտիչ Աւետիսեան-Թերլեմեզեան Մկրտիչ Աւետիսեան-Թերլեմեզեան, որ հանդիսացաւ կուսակցութեան գործնական հիմնադիրը, իր գաղափարակիցներուն՝ Գրիգոր Պէօզիկեանի (Շիկահեր), Ղեւոնդ Խանճեանի, Գաբրիէլ Նաթանեանի, Մագնոս Պարութճեանի, Գարեգին Մանուկեանի, Գրիգոր Թերլեմեզեանի, Տոքթ. Գալուստ Ասլանեանի եւ Գրիգոր Աճեմեանի հետ, խմբագրեց ծրագիր-կանոնագիր մը եւ պաշտօնականացուց կազմակերպութեան գոյութիւնը՝ Վասպուրականը, որպէս կուսակցութեան կեդրոն ընտրելով։ Յետագային նաեւ ծրագիրներ մշակուեցան մասնաճիւղեր բանալու Սալմաստի, Մուշի, Բաղէշի, Տրապիզոնի եւ Պոլսոյ մէջ։ Կուսակցութիւնը սկսած էր յայտարարել թէ Արմենական Կազմակերպութեան նպատակն է յեղափոխութեամբ հայ ժողովուրդին համար իրաւունք ձեռք բերել ինքզինք կառավարելու համար։ Հայ ժողովուրդի ազատագրական պայքարին յաջող ելքը, հեռատես իմաստութեամբ, արմենականները կը տեսնէին համագործակցութեան եւ իրապաշտ միջոցներու գործածութեան մէջ – գոյացնել ներքին

ուժ՝ իրարու միացնելով միեւնոյն գաղափարին ծառայող հայրենասէրներ, արթնցնել ժողովուրդը, առանց բռնի միջոցներու կազմակերպութեան մղել զայն՝ ընդհանուր դաստիարակութեամբ, վարժեցնել զայն զինակրթութեան եւ կարգապահութեան, անոր հայթայթել զէնք եւ դրամ, եւ պատրաստել զինուորական շարժուն խումբեր։ Հպարտութեամբ կը նշենք թէ Արմենական Կուսակցութիւնը եղաւ միակ հայ քաղաքականյեղափոխական կազմակերպութիւնը, որ կազմուեցաւ ու գործեց մայր հողի վրայ, առանց իր նպատակակէտերու իրագործման համար աննպաստ քաղաքական վարդապետութիւններ քարոզելու։ Արմենական Կուսակցութեան անդամները սորվեցան գաղտնապահ ըլլալ եւ գործել յանդգնութեամբ, բայց անաղմուկ։ Արմենականները փարած մնացին հաւաքական ուժով եւ յարատեւ մարտական գործունէութեամբ հայրենիքը ազատագրելու համոզումին՝ փոխանակ օտար պետութիւններէ օգնութիւն ակնկալելու։ Յաջորդող տասնամեակին, Արմենականները ընդյատակեայ գործունէութեամբ կազմակերպեցին իրենց մարտական ուժը՝ գաղտնօրէն զինուելով։ Շուտով հիմնադիր խումբին միացան շարք մը յեղափոխաշունչ երիտասարդներ, որոնցմէ կ՛արժէ յիշատակել Վանի կուսակցութեան գանձապահ Ռուբէն Շատուորեանը, դաստիարակ ու տնօրէն Գարեգին Բաղէշցեանը, Եղիշէ Քոնտաքճեանը, Արմենակ Եկարեանը, Արիստակէս Ախիկեանը, Միքայէլ Նաթանեանը, Արտակ Դարբինեանը, Յովհաննէս Գուլօղլեանը, սիրուած վիպասան եւ Պուլկարիոյ Փլովտիւ քաղաքի մասնաճիւղի հիմնադիր Արմէն Շիտանեանը, Մուշի եւ Պիթլիսի մասնաճիւղերու հիմնադիր Հայրապետ Խանիկեանը, նշանաւոր գեղանկարիչ Փանոս Թերլեմեզեանը։ Վրայ կը հասնին 1896-ի համիտեան կոտորածները։ Արեւմտահայաստանի մէջ 300,000 անմեղ հայեր ջարդելէ ետք, ջարդարարները կը հասնին Վանի դուռներուն։ Գործի անցնելով, Մկրտիչ Աւետիսեան կը կազմակերպէ ու կը ղեկավարէ Վանի ինքնապաշտպանութիւնը, որ կը պսակուի յաջողութեամբ։ Ափսոս, սակայն, որ Աւետիսեան շրջանի հայութիւնը փրկելէ ետք, Պարսկաստան անցած պահուն՝ դաւադրաբար կը զոհուի Բարթողիմէոս վանքի մօտակայ դաշտին մէջ իր հարիւրաւոր զինակիցներուն հետ։ Արմենական Գաղափարաբանութիւնը Որպէս Հիմնաքար ՌԱԿ-ի Կազմութեան 1896-էն ետք Արմենակ Եկարեան յանձն կ՛առնէ Աւետիսեանի մարտական զինակիցները համախմբել. իսկ Գրիգոր Պէօզիկեան, որ կուսակցութեան հիմնադիր կազմին մէջ էր, կը հանդիսանայ նոր մասնաճիւղեր հիմնելու ախոյեանը։ Շարունակութիւնը էջ՝ 18


Հայ Կեանք

Էջ 18

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

ՌԱԿ-ը՝ Հարազատ Շառաւիղը 1885-ին Հայրենի Հողի Վրայ Ծնունդ առած Արմենական Կուսակցութեան Շարունակութիւն էջ՝ 17-էն

Կուսակցութեան ղեկավարութիւնը կը ստանձնէ Գրիգոր Աճեմեանը (հայրը հայրենի ողբացեալ գրող Գուրգէն Մահարիի), որ դժբախտաբար 1907-ին զոհ կ՛երթայ դաշնակցական դաւադիր գնդակի։ Մասնաճիւղերու կազմութենէն եւ աշխուժացումէն ետք, 1905-ին, կը գումարուի կուսակցութեան պատգամաւորական ժողովը՝ վերատեսութեան ենթարկելու 1885-ի ծրագիր-կանոնագիրը, որ ամբողջութեամբ կը վաւերացուի որպէս գաղափարականօրէն իրատես եւ գործնականօրէն արդարանալի ծրագիր։ 1906-ին Վանի խիզախ յեղափոխականներէն արմենական Սեպուհը կը ձեռնարկէ Արմենական Երիտասարդաց Միութեան կազմութեան եւ կը հրատարակէ «Կայծ» թերթը. բայց ան ալ զոհ կ՛երթայ այս անգամ թուրք դաւադիր գնդակի մը, 1908-ին։ Նոյն տարին Պէօզիկեան կը խորհրդակցի Պուլկարիոյ Միութենականներուն հետ, որոնց միաձուլումով Արմենական Կուսակցութեան՝ կը գոյանայ Հայ Գաղափարակցական Միութիւնը։ Պէօզիկեան ապա կ՛անցնի Գահիրէ՝ տեսակցելու Վերակազմեալ Հնչակեան Կուսակցութեան ղեկավար Միհրան Տամատեանի հետ եւ այս անգամ վերակազմեալներուն հետ միաձուլումով գոյութիւն կ՛առնէ Միացեալ Հայ Յեղափոխական Կազմակերպութիւնը, որ 1908-ի թրքական սահմանադրութեան հռչակումէն ետք Հայ Սահմանադրական Ռամկավար Կուսակցութիւն կը կոչուի եւ մասնաճիւղեր կ՛ունենայ Արեւմտահայաստանի, արեւելեան Եւրոպայի եւ Եգիպտոսի մէջ։ Վերակազմեալ վերջին խմբակը, որ կը գործէր արեւմտեան Եւրոպայի եւ Ամերիկայի մէջ եւ որ կը կոչուէր Ազատական Կուսակցութիւն, ինչպէս նաեւ Հայաստանի մէջ գործող Հայ Ժողովրդական Կուսակցութիւնը միաձուլուելով Սահմանադրական Ռամկավար Կուսակցութեան հետ՝ 1 Հոկտեմբեր

Արմենակ Եկարեան 1921-ին Պոլսոյ մէջ մարմին կ՛առնէ Ռամկավար Ազատական Կուսակցութիւնը։ Այսօր, ՌԱԿ-ը կը հանդիսանայ հարազատ շառաւիղը 1885-ին հայրենի հողի վրայ ծնունդ առած հայ ազգային քաղաքական կուսակցութեան, որդեգրած ըլլալով անոր դաւանած անխառն հայրենասիրութեան եւ նուիրումի ոգին։ Ան տասնամեակներէ ի վեր կը գործէ անխախտ հաւատքով, համաձայն իր ազգային-քաղաքական ուղեգիծին, առանց մատնաչափ իսկ շեղելու իր նպատակներէն ու անոնց իրագործման համար որդեգրած միջոցներէն։

Անմահ հերոսներու արիւնով ազատագրուած հայրենիքի ամէն մի դիզ հող, կարելի չէ բանակցային զիջումի կամ փոխ-զիջումի նիւթ ըլլայ։


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 19

Vatche and Tamar Manoukian Donate $30 Million to UCLA David Geffen School of Medicine

LOS ANGELES (UCLA) — Tamar and Vatche Manoukian have made a landmark gift to the Division of Digestive Diseases at the David Geffen School of Medicine at UCLA that will provide unrestricted funds to accelerate research, innovative clinical care and educational priorities. This generous effort has inspired additional anonymous pledged support, bringing the total of the gift on behalf of the Manoukians to $30 million to benefit the division and support crucial initiatives in the Geffen School of Medicine. In recognition of the Manoukians’ leadership philanthropy, the university will name the division in their honor — making this the medical school’s first division to be named following a philanthropic gift. In addition to the UCLA Vatche and Tamar Manoukian Division of Digestive Diseases, the university has named 100 UCLA Medical Plaza the Vatche and Tamar Manoukian Medical Building. “The science that will emerge from the Manoukians’ extraordinary contribution will lead to the discovery of new drugs and therapies that will improve health and save lives,” said UCLA Chancellor Gene Block. “Their generosity is an inspiration to our talented physicians and to other members of the philanthropic community.” The UCLA Division of Digestive Diseases is renowned for its comprehensive research. Ranked No. 5 in the nation by the U.S. News & World Report 2016–17 survey, the division has become a model for coordinated care. “Visionary philanthropy can alter the course of science,” said Dr. John Mazziotta, vice chancellor for UCLA Health Sciences and CEO of UCLA Health. “The remarkable generosity of Tamar and Vatche Manoukian will be instrumental in positioning the division for the future.” Building on an interdisciplinary and collaborative clinical approach and bolstered by pioneering laboratory science, division physicians provide the tools for patients to manage chronic disease, the technologies to save lives and the therapies to ensure cures for some of the most challenging conditions. “Innovation requires both leadership and investment,” said Dr. Eric Esrailian, Co-Chief of the Division of Di-

gestive Diseases and Lincy Foundation Chair in Clinical Gastroenterology in the Geffen School of Medicine. “Tamar and Vatche’s exceptional philanthropy will help ensure that UCLA can continue unraveling the mysteries of digestive diseases, make transformative scientific discoveries, and develop the physician leaders of the future. Their unrestricted gift gives the division flexibility that is essential as we advance our highest educational, research and patient care priorities.” A leader in the global Armenian community, Vatche Manoukian has been involved in a wide range of businesses, including property investment, retail, pharmaceuticals, biotechnology, entertainment and renewable energy. He and his wife, who have four children, have continued his family’s tradition of charitable work throughout the world, with a particular emphasis on education, medicine, culture, the environment and Armenian causes. The Manoukians’ scholarship funds have enabled several thousand students who lack financial resources to further their education, and postgraduate programs established by the Manoukians at universities in the United States, the United Kingdom and Lebanon have helped provide essential skills for tomorrow’s community leaders. The couple support many children’s charities around the world, such as the National Society for the Prevention of Cruelty to Children; the U.S. Fund for UNICEF, on whose board Manoukian serves; and the Prince Albert II of Monaco Foundation. They also support the Royal Opera House in London. The Manoukians have been the sole financial supporters of major cultural exhibitions, such as the “Treasures of the Ark” exhibition held at the British Library to commemorate 1,700 years of Armenian Christianity. “Tamar and I believe that philanthropy can shape the future,” Manoukian said. “It is our hope that our gift will not only change medical science, but also be a model for others. We hope that young people will be inspired to give and will become engaged with causes that matter.” This significant investment in the division of digestive diseases will provide vital funding for pioneering investigations that will lead to novel therapies, more comprehensive patient care, faculty support to attract top scientists and clinicians, and the education of aspiring doctors and researchers. “This gift is especially meaningful to us as a public university,” Esrailian said. “This investment will help fuel additional discoveries of the kind that have already earned UCLA the reputation as a world leader in research, patient care and medical education.” The gift is part of the $4.2 billion UCLA Centennial Campaign, which is scheduled to conclude in December 2019 during UCLA’s 100th anniversary year.


Էջ 20

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Bako Sahakyan convoked a meeting of the Security Council. Issues related to army building were on the agenda of the meeting On 3 November Artsakh Republic President Bako Sahakyan convoked a meeting of the Security Council. Issues related to army building were on the agenda of the meeting. Defense minister Levon Mnatsakanyan delivered a corresponding report. The President gave a range of instructions for proper realization of the discussed issues, underlining that army building and consistent improvement of the Defense Army’s fighting capacity would remain among our key priorities. CENTRAL INFORMATION DEPARTMENT OF THE OFFICE OF THE ARTSAKH REPUBLIC PRESIDENT

High-ranking U.S. Defense Department Official Visits Armenia Dr. Michael Carpenter, U.S. deputy assistant secretary of defense, paid a working visit to Armenia on November 2, 2016. During the visit he met with President Serzh Sargsyan as well as Armenia’s newly-appointed Defense Minister Vigen Sargsyan. In addition to the meetings with top Armenian officials, he toured a number of programs highlighting U.S.-Armenian military partnership. He met with U.S. soldiers who were assisting their Armenian counterparts as they teach their first-ever combat medic course, at the Armenian NCO Academy, designed on a similar U.S. training program. He also visited the 12th Peacekeeping Brigade’s headquarters and met with the soldiers and commanders who have joined in numerous NATO- and UN-led peacekeeping efforts around the globe. “The United States and Armenia have a longstanding security partnership rooted in the friendship between the American and Armenian peoples,” Dr. Carpenter said. “In the face of new challenges to European security in the 21st century, it is vital for the United States and Armenia to work together to strengthen security, stability and prosperity in the region and to keep advancing our vision of a Europe whole, free and at peace."

French Photographer Presents Interesting Photos Of The People Of Karabakh, Their Daily Lives And Karabakh’s Mountains For the past six years, French photographer Julien Pebrel has taken photos of the servicemen, peaceful civilians, as well as the cities and villages of Nagorno-Karabakh. Esquire.ru has presented the series of photos taken by the 32-year-old Frenchman. The interesting photos portray the lives of soldiers, civilians wounded throughout the years, their daily activities, volunteers, veterans and monuments, as reported TERT.am.


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 21

President Sarkisian Meets with Diasporan Journalists, Editors

Sarkisian saluted the conference, which is dedicated to the 25th anniversaries of the independence of Armenia and Artsakh (Nagorno-Karabagh Republic, NKR). “You are very powerful; your activities give us confidence and vigor to fulfill our responsibilities utilizing all our capacities,” said Sarkisian to the participants. During the meeting, Sarkisian noted that it is impossible to achieve success in journalism by denying small lies with larger ones or establishing legitimacy through dishonest means. The journalists and editors then posed several questions to Sarkisian about the position of the Armenian side regarding the NKR peace process, the reforms to

be conducted in Armenia in accordance with Armenia’s new Constitution, the strengthening of ArmeniaDiaspora relations, state policy related to the attraction to Armenia of foreign investments, and other issues. Entitled “Armenian statehood: Axis of Unity,” the 8th Pan-Armenian Forum of Journalists is attended by 65 editors-in-chief and a total of 141 journalists. The goal of the forum is to expand and improve the allArmenian information field, make a better use of media outlets in promoting Armenia’s development potential, enhancing its international reputation, preserving the Armenian identity in the Diaspora, and addressing pan-Armenian issues.

Participants of Pan-Armenian Forum of Journalists visit frontline of Nagorno-Karabakh’s Defense Army On October 23, the participants of the 8th PanArmenian Forum of Journalists organized by the RA Ministry of Diaspora, under the leadership of RA Minister of Diaspora Hranush Hakobyan, visited the frontline of the Defense Army of the Nagorno-Karabakh Republic, learned about the daily activities of the border guards, talked to the soldiers and witnessed the engineering works that were being carried out with the purpose of upgrading the defense structures. Afterwards, the journalists visited the fortress/museum of Tigranakert where they had a meeting with Minister of Defense of the Nagorno-Karabakh Republic Levon Mnatsakanyan, who talked about the reforms that have been implemented after the war in April and attached importance to the healthy, moral and psycho-

logical atmosphere within the army. The Minister answered questions from journalists.


Էջ 22

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Participants of 8th Pan-Armenian Forum of Journalists visit Tsitsernakaberd Armenian Genocide Memorial Complex and Yerablur Military Pantheon

On the morning of October 21, the participants of the 8th Pan-Armenian Forum of Journalists, under the leadership of RA Minister of Diaspora Hranush Hakobyan, visited Tsitsernakaberd Armenian Genocide Memorial Complex where they laid flowers near the monument to the victims of the Armenian Genocide and toured the Armenian Genocide Museum-Institute. The 8th Pan-Armenian Forum of Journalists is organ-

ized by the RA Ministry of Diaspora, the Coordinating Council for the Pan-Armenian Forums of Journalists, the All-Armenian Media Association and the Union of Journalists of Armenia. After the visit, the participants also visited Yerablur Military Pantheon and paid tribute to the Armenians who participated in the Artsakh war and died in the Four-Day Artsakh War.


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 23

Charles Aznavour Receives Honorary Hollywood Star Plaque HOLLYWOOD—Legendary artist Charles Aznavour was awarded an honorary Walk of Fame plaque on Thursday, October 27. The award recognizes Aznavour for his contributions to the Arts and the global Armenian community. The plaque was presented by Senator Kevin de León, who represents Little Armenia in Hollywood, in honor of the world -renowned artist’s arrival to the United States and his upcoming performance at the Pantages Theatre on October 28. “Humbled and elated, we welcomed world renowned Charles Aznavour to Hollywood and presented him with honorary Walk of Fame plaque as well as the historic 101 Hollywood Freeway Little Armenia sign,” said de Leon. “The plaque and welcome ceremony launched what will be Aznavour’s permanent recognition and presence in Hollywood in months to come.” The 92-year old Aznavour has written over 800 songs and recorded over 1,200, selling more than 180 million records worldwide. He is often referred to as the “French Frank Sinatra” and is considered to be one of France’s most popular singers, and is considered to be one of the most popular Armenians of modern time.

Turkey’s Pro-Kurdish HDP Party Leaders Demirtas and Yuksekdag Arrested ANKARA (BBC) — The two co-leaders of Turkey’s pro-Kurdish opposition party have been detained along with other MPs. Selahattin Demirtas and Figen Yuksekdag were detained at their respective homes as part of a counter-terrorism inquiry, security sources quoted by Anadolu news agency said. At least nine other MPs from the People’s Democracy Party (HDP) were also taken into custody. Meanwhile social networks could not be accessed from inside Turkey. Twitter, Facebook, YouTube and Whatsapp were reported to be inaccessible shortly after the detentions, even when users tried to circumvent restrictions using a virtual private network (VPN). Mr Demirtas had tweeted about his arrest before the sites were restricted. The raids took place on Thursday night in several Turkish cities. Another MP from the party who is currently abroad, Ertugrul Kurkcu, told the BBC that the detentions were “totally unlawful”. He said: “This crackdown tonight is nothing to do with procedural law, criminal law, any law whatsoever or the constitution. This is an unlawful hijacking of HDP parliamentarians. “The Turkish government is heading towards a dictatorship of Nazi style. “Will the Turkish government abide by the internationally accepted standards of parliamentary democracy? This is the basic question.” Last month, the co-mayors of Turkey’s largest Kurdish-majority city were detained, also as part of a terrorism investigation.


Էջ 24

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Spain’s Malaga Recognizes Armenian Genocide MALAGA — The City Council of Malaga, Spain, has unanimously adopted a statement officially recognizing and condemning the Armenian Genocide, the Ministry of Foreign Affairs of Armenia has reported. The statement characterizes the happenings in the beginning of the previous century as a crime against humanity, which resulted in the formation of the large Armenian Diaspora. The City Council of Malaga also expressed its support to the Armenians worldwide, at the same time noting that the City Hall will soon install an Armenian cross-stone in the central park of Malaga, dedicated to the memory of the Armenian Genocide victims. Malaga is a municipality, capital of the Province of Málaga, in the Autonomous Community of Andalusia, Spain. With a population of 569,130 in 2015, it is the second most populous city of Andalusia and the sixth largest in Spain. It lies on the Costa del Sol (Coast of the Sun) of the Mediterranean, about 100 km (62.14 mi) east of the Strait of Gibraltar and about 130 km (80.78 mi) north of Africa. Malaga’s history spans about 2,800 years, making it one of the oldest cities in the world. It was founded by the Phoenicians as Malaka about 770 BC.

Only MP Having Voted Against Bundestag’s Armenian Genocide Resolution Is No Longer Running Germany’s Christian Democratic Union Party has not nominated MP Bettina Kudla for the upcoming parliamentary elections, as reported ermenihaber.am. The Turkish pro-government Sabah newspaper reports that Kudla was the only Member of Parliament who voted against the Armenian Genocide Resolution put up for a vote in the Parliament (Bundestag) of Germany on 2 June. In the first stage of the elections for deputy in the LeipzigNord precinct, Kudla lost to her two competitors, receiving 36 votes from the political party’s 126 delegates. The source reports that the political party’s delegates are punishing Kudla for voting against the Armenian Genocide Resolution. The political party has nominated 48-year-old Jens Lehman in Kudla’s precinct for the 2017 parliamentary elections.

Herbert Salber: EU is for fastest resolution of Karabakh conflict by peaceful means The European Union is for the fastest resolution of the Karabakh conflict by peaceful means, the EU Special Representative for the South Caucasus and the Crisis in Georgia, Ambassador Herbert Salber, said at the meeting with the Azerbaijani Defense Minister Zakir Hasanov. Salber noted that the EU wants the conflict to be resolved by peaceful means as soon as possible to ensure stability in the South Caucasus region, APA reports. According to him, it is thus expedient to continue the talks in this direction.


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 25

Multimedia E-book to Boost Tourism in Armenia’s Vayots Dzor YEREVAN (Arka) — Armenian General Benevolent Union’s (AGBU) Armenian Virtual College (AVC) and ‘My Armenia’ funded by USAID and implemented by Smithsonian Institution will release a multimedia ebook to boost tourism and cultural preservation in Armenia’s Vayots Dzor region. Speaking at news and a signing ceremony celebrating the co-publishing partnership and the launch of an exciting journey of developing tourist-friendly interactive content, Vasken Yacoubian, AGBU Armenia President, AGBU Central Board Member, said tourism is one of the priority and dynamically developing sectors in Armenia. ‘Committed to its mission of supporting Armenia’s socio-economic progress, AGBU is actively engaged in development and promotion of such innovative products that will contribute to the country’s efforts in positioning Armenia as a unique tourist destination attractive for people of all age groups and diverse interests,” he said. The Vayots Dzor e-book is part of AVC’s multiplatform media product series accessible from smart phones, tablets or web browsers. The new e-book will cover historical and geographic context of Vayots Dzor region, and will contain a rich spectrum of useful information on local gastronomy, architecture, archaeology, festivals, regional events and adventure activities. Available in seven languages, subscriptions to the series are free of charge. The first two books of the series are The Armenian Highland and Exploring Yerevan. Armenians in Europe, the third book of the series, is planned to be launched by the end of the year. “This project comes to add to the mission and continued efforts of the Armenian Virtual College in introducing the Armenian heritage to the world community,” said Dr. Yervant Zorian, AVC Founder and AGBU Central Board Member. “Seeing the popularity of our Multimedia e-Book Series, we believe e-publication is the best means to present the wealth of our heritage in the state-of-the-art

manner. We are delightful that the Smithsonian Institution is also committed to developing tourism in Armenia, and are excited about this collaboration. The ebook on Vayots Dzor is going to be part of a series that will be covering various regions of Armenia.” “Through USAID and Smithsonian joint efforts, the “My Armenia” program will aim to demonstrate the productive relationship that can occur between culture and economic development. Enhanced and diversified cultural heritage tourism offerings developed by expertise and efforts of “My Armenia” in close cooperation with our key partners such as AGBU can drive sustainable economic growth to rural communities and support them in improving the sustainability of Armenian cultural heritage,” said Olivier Messmer, Chief of party of “My Armenia” Program funded by USAID Armenia and implemented by Smithsonian Institution.

Armenia Minimum Wage Will Not Change In 2017

The minimum wage in Armenia will not increase in the coming year, and it will remain 55,000 drams (approx. $115) per month. The Minister of Labor and Social Affairs, Artem Asatryan, stated the aforementioned at Wednesday’s National Assembly hearings on the draft state budget for 2017. This minimum monthly salary, however, is the net income, whereas the gross minimum monthly wage— without the funded pension and income tax cuts—shall be 76,600 drams (approx. $161).


Էջ 26

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Hayastan Fund Launches Haypost Fundraising Campaign in Armenia As part of its 2016 fundraising events worldwide, the Hayastan All-Armenian Fund has launched its donations-through-Haypost campaign in Armenia. This year’s fundraising efforts, which include the forthcoming Thanksgiving Day Telethon, are being organized under the slogan “My Artsakh.” As in previous years, the Hayastan All-Armenian Fund has joined forces with Haypost, Armenia’s postal service, to encourage supporters to make donations at Haypost offices throughout the republic. All contributions will be used to help rebuild warravaged communities in Artsakh.

Armenia and China to cooperate In area of criminal investigation Armenia and China will cooperate in the area of criminal investigation. Deputy Minister of Justice of Armenia, Vigen Kocharyan, said the aforementioned in the parliament Tuesday, introducing for ratification the Agreement on Mutual Legal Assistance between the Republic of Armenia and People’s Republic of China in criminal cases. The cooperation will include exchange of materials on criminal cases and material evidence, results of crime scene investigation, as well as invitation of witnesses and the accused upon voluntary appearance. The sides will handle the investigation and confiscation inquiries in accordance with their national legislation.

Erdogan Invited to Armenian Genocide Commemoration Concert In Berlin The Dresden Symphony Orchestra of Germany will present “Aghet,” a project composed in commemoration of the centennial of the Armenian Genocide in Berlin on November 13, according to the Turkish-Armenian newspaper Agos. Agos reported that Turkish President Recep Tayyip Erdoğan is invited to the concert, Asbarez reports. The Turkish Prime Minister Binali Yıldırım, Minister of Foreign Affairs Mevlüt Çavuşoğlu and Minister of Culture Nabi Avcı are also invited to the event. “Aghet” consists of works by Zeynep Gedizlioğlu of Turkey, Vache Sharafyan of Armenia and Helmut Oehring of Germany. The Republic of Turkey removed itself from the European Union’s Creative Europe Program for supporting the project. German Foreign Minister Frank-Walter Steinmeier expressed his support for the project, creating more frustration from the Turkish Government. “The deportation of the Armenian people happened a century ago. However, Armenian and Turkish sides haven’t yet officially reconciled concerning the events of 19151916. With this project, three composers from Germany and Armenia echo the voice of the deceased and also bridge the gap between the present and a past full of hatred and violence,” said Steinmeier. “The project invites the audience to get out of the world of hatred. I am convinced that only the people who learn and acknowledge the dreams and traumas of the others can contribute to the bright future of this continent. And Aghet project is one of the most important milestones in this path,” he continued.


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 27

Դոկտ. Ռէյչըլ Էլպոյմ-Տրոր: «Հէրթցէլ հայերը «ծախեց» հրէական պետութիւն մը ստեղծելու համար» 1890-ականներուն թուրքերու կողմէ իրականացուած հայերու զանգուածային սպաննութիւններու ժամանակէն սկսած հայկական հարցը առկայ եղած է սիոնական շարժման մէջ, նոյնիսկ մինչ առաջին Սիոնական գոնկրեսի կայացումը: Համաշխարհային սիոնականութեան հիմնադիր Թէոտոր Հերթցէլի ռազմավարութիւնը կառուցուած էր փոխանակման գաղափարի շուրջ, այսինքն՝ Պաղեստինի ճանաչման եւ հրէական պետութեան հաստատման համաձայնութեան դիմաց հրեաները պէտք է մարէին Օսմանեան կայսրութեան ահռելի պարտքը: Հերթցէլ անօգուտ ջանք կը թափէր Սուլթան Համիտ Բ-ին համոզելու ընդունիլ իր առաջարկը։ Այս մասին Haaretz-ի մէջ գրած է Երուսաղէմի հրէական համալսարանի կրթութեան ու մշակոյթի պատմութեան մասնագէտ դոկտ. Ռէյչըլ ԷլպոյմՏրորը: «Սուլթանին փող առաջարկելու փոխարէն՝ անոր տուէք հայկական հարցի քաղաքական աջակցութիւն, եւ ան շնորհակալ կ’ըլլայ եւ կ’ընդունի ձեր առաջարկը՝ գոնէ մասամբ»,- Հերթէցլին ըսած է, անոր դիւանագիտական գործակալ Ֆիլիփ Մայքլ Նեւլինսկին (որ նաեւ եղած է սուլթանի խորհրդականը): Եւրոպայի քրիստոնեայ երկիրները քննադատաբար կը մօտենային իսլամներու կողմէ հայ քրիստոնեաներու սպաննութիւններուն, եւ տարբեր վայրերու մէջ հայերուն օժանդակող կոմիտէներ կը ստեղծուէին, Եւրոպան հայ ապստամբութեան ղեկավարներուն ապաստան կ’առաջարկէր: Այս իրավիճակը շատ կը բարդացնէր Թուրքիոյ՝ Եւրոպական դրամատուներէն վարկեր ստանալու գործը: Հերթցէլ անմիջապէս կ’ընդունի խորհուրդը: Ան կը զգար, որ պէտք էր ամէն ճիգ իրականացնել հրէական պետութեան հաստատումը արագցընելու համար: Այդպիսով ան կը համաձայնի գործիք դառնալ սուլթանին համար եւ հայ ապստամբ առաջնորդներուն կը փորձէ համոզել, որ եթէ անոնք յանձնուին, ապա սուլթանը կը կատարէ անոնց որոշ պահանջները: Հերթցէլ նաեւ կ’աշխատէր Արեւմուտքին ցոյց տալ, որ Թուրքիան փաստօրէն աւելի մարդկային է, քան կը կարծուի, եւ ան հայ ապստամբներուն հետ այսպէս վարուելէ բացի այլ ելք չունէր: Հրեայ առաջնորդը մեծ ջանքերու շնորհիւ 1901 թուականի 17 Մայիսին նաեւ հանդիպում կ’ունենար սուլթանին հետ։ Սուլթանը յոյս ունէր, որ յայտնի լրագրող Հէրթցէլ

կը կարողանայ փոխել Օսմանեան կայսրութեան բացասական դէմքը: Եւ այսպէս՝ սուլթանի ցանկութիւնը ի կատար ածելու համար Հէրթցէլ կեդրոնացած կերպով գործի կ’անցնի ՝ հանդիսանալով խաղաղութեան միջնորդ: Ան կապեր կը հաստատէ եւ գաղտնի հանդիպումներ կ’ունենայ հայ ապստամբներու հետ՝ փորձելով զանոնք համոզել դադարեցնել զինուորական գրոհները: Սակայն հայերը համոզուած չէին անոր անկեղծութեան, եւ չէին վստահիր սուլթանի խոստումներուն: Այս նպատակով Հերթցէլ նաեւ եռանդուն փորձեր կը ձեռնարկէ իրեն ծանօթ՝ Եւրոպական դիւանագիտական կապերով հասնիլ իր ուզածին: Ինչպէս բնորոշ էր իրեն՝ ան այլ սիոնական առաջնորդներու հետ չէր խորհրդակցէր եւ իր գործունէութիւնը գաղտնի կը պահէր: Բայց օգնութեան կարիք ունենալով՝ ան աւելի ուշ ստիպուած կ’ըլլայ գրել Մաքս Նորտաուին՝ անոր այդ գործին մէջ ներգրաւելու նպատակով: Նորտաու կը պատասխանէ մէկ բառէ կազմուած հեռագրով. «Ո՛չ»: Թուրքերէն Պաղեստինի հրովարտակը ստանալու իր ջանքերուն յաջորդող ամենամեայ սիոնական գոնկրէսի ժամանակ, հակառակ ներկայացուցիչներու ընդդիմութեան,Հէրթցէլ հրապարակայնօրէն կը յայտարարէ, որ սիոնական շարժումը իր հիացմունքն ու շնորհակալութիւնը կը յայտնէ սուլթանին: Այդ հարցին մէջ Հերթցէլի գլխաւոր հակառակորդը Պեռնարտ Լազարէն էր՝ ֆրանսացի հրեայ մտաւորական, ձախակողմեան, յայտնի լրագրող եւ գրաքննադատ, որ ակնառու կերպով պայքարած էր Տրէյֆուսներու դատին դէմ եւ «հայկական հարց»ին աջակից էր: Զինք կը բարկացնէր Հերթցէլի գործունէութիւնը, եւ որպէս արդիւնք այդ լարուածութեան ան 1899 թուականին դուրս կու գար սիոնական կոմիտէէն եւ ընդհանրապէս կը լքէր շարժումը: Լազարէ բաց նամակ կը գրէր Հերթցէլին, ուր հարց կու տար անոր, թէ ինչպէս Շարունակութիւնը էջ՝ 28


Էջ 28

Հայ Կեանք

Անին Պատմական Յուշարձաններով Կը Կախարդէ Հիւրերը. Թրքական Թերթ

Թուրքիա-Հայաստան սահմանին գտնուող Անին կը գրաւէ տարբեր մասնագիտութիւններու տէր անձերու ուշադրութիւնը: Այս մասին կը յայտնէ թրքական «Sondakika» լրատուական կայքը` ներկայացնելով քաղաքի պատմութիւնը պղինձի դարէն մինչեւ մեր օրերը: Ուշագրաւ է, որ կայքը քաղաքի պատմութիւնը սկսելով Ք.ա 5000-3000-էն, ոչ մէկ ժամանակաշրջանի համար չի յիշատակեր «հայ» բառը, կը գրէ ermenihaber.am-ը: Թերթը կը նշէ, որ վերջին շրջանին Անին եղած է խիստ վերահսկուող ռազմական արգիլուած գօտի: Արգելքի վերացումէն ետք անիկա յայտնուած է զբօսաշրջիկներու ուշադրութեան կեդրոնին: Կայքը կը յայտնէ, որ աւերակներու վերածուած պատմական վայրերու ցանկին մէջ Անին ամենակարեւորներէն մէկը դարձած է: Կարսի շրջան այցելող տարբեր բնագաւառի ներկայացուցիչներ` պատմաբան, լրագրող, հնէաբան թէ լուսանկարիչ, մեծ թէ փոքր կ՛այցելեն եւ կը շրջին Անիի մէջ, որ կը կախարդէ հիւրերը իր պատմական յուշարձաններով: Վերջերս Անիի մէջ լուսանկարչական ծրագիրի մը ծիրէն ներս Կարսի Կովկաս համալսարանի ուսանող Մոհամմէտ Ալի Գէոքչէքը, Աթաթուրքի անուան համալսարանի լրագրութեան բաժինի ուսանող Տոյգու Կէոքթուրքը, արհետավարժ պարող Օմուրճան Եըլտըզը ներկայացում մը կազմակերպած էին: Անին նաեւ ուշադրութեան կեդրոնին է գիտնականներու, որոնք քաղաքի մասին յօդուածներ կը տպագրեն գիտական ամսագիրներու մէջ: Յիշեցնենք, որ Բագրատունեաց թագաւորութեան մայրաքաղաք Անին 2016-ին ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի Մշակութային ժառանգութեան կոմիտէի 40-րդ նիստին ընդգրկուած է ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի համաշխարհային մշակութային ժառանգութեան ցանկին մէջ:

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

«Զուարթնոց» Օդակայանի Ուղեւորներուն Հոսքը Աճած է 9.5 Տոկոսով

2016 թուականի Հոկտեմբեր ամսուն` 2015 թուականի նոյն ամսուան հետ համեմատած` «Զուարթնոց» օդակայանին մէջ արձանագրուած է ուղեւորներու հոսքի 32 տոկոս աճ: Քաղաքացիական օդագնացութեան գլխաւոր վարչութեան հրապարակած թիւերուն համաձայն, 2016 թուականի Յունուար-Հոկտեմբեր ամիսներուն ուղեւորահոսքը կազմած է 1 747 926 մարդ, որ 9.5 տոկոսով աճած է նախորդ տարուան նոյն ժամանակահատուածին համեմատ: «Զուարթնոց» օդակայանին մէջ 2016 թուականին բեռնափոխադրումը կազմած է 13 290 թոն ապրանք, որ 81 տոկոսով աւելին է, քան 2015 թուականը:

Դոկտ. Ռէյչըլ Էլպոյմ-Տրոր: «Հէրթցէլ հայերը «ծախեց»... Շարունակութիւն էջ՝ 27-էն

անոնք, որպէս հին ժողովուրդի ներկայացուցիչներ, որոնց պատմութիւնը գրուած է արեամբ՝ կրնան բարեկամական ձեռք մեկնել մարդասպաններուն, եւ ինչպէս սիոնական գոնկրէսի ոչ մէկ պատգամաւոր իր բողոքը կը բարձրացնէ: Այս բոլորը, պարզապէս օրինակ են, այն մասին, թէ ինչպէս հրեայ մեծ առաջնորդը համամարդկային արժէքները ստորադասելով յանուն հրէական պետութեան կը ծառայէր թուրք հեղինակութիւններուն: Իսրայէլը անընդհատ հանդիպած է այսպիսի ողբերգական տիլեմաներու եւ որուն վկայութիւնն է Հայոց ցեղասպանութեան փաստի մերժումը, ինչպէս նաեւ շարք մը այլ որոշումներ, որոնք կ’արտացոլեն համամարդկային արժէքներու եւ քաղաքական նկատառումներու միջեւ իրական հակասութիւն եւ լարուածութիւն:


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 29

Շուտով Կ’իրագործուի Հայ-Ամերիկեան Թանգարանի Շինութեան Ծրագիրը Շուրջ երեք տարիներ առաջ Լոս Անճելոսի մօտ Հայաստանի Հանրապետութեան աւագ հիւպատոս Տիար Գրիգոր Յովհաննիսեանի նախաձեռնութեամբ կազմուեցաւ Մեծ Եղեռնի 100-ամեակի ոգեկոչման համագաղութային մարմին մը։ Այս համախմբումի նպատակն էր Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակը նշել պատշաճ շուքով եւ բարձր մակարդակով։ Սոյն Համահայկական Մարմնին իրենց մասնակցութիւնը բերին 18 կազմակերպութիւններ։ Արեւմտեան Ամերիկայի Հայկական չորս յարանուանութիւններու առաջնորդներ, ազգային աւանդական երեք կուսակցութիւնները եւ այլ առաջնահերթ կառոյցներ: Արդարեւ, վերոյիշեալ մարմինն իր ենթայանձնախումբերով իրականացուց 100-ամեակի հետ առնչուող բազմաբնոյթ միջոցառումներ որոնք տեղի ունեցան Հարաւային եւ Հիւսիսային Գալիֆորնիոյ հայաբնակ շրջաններուն մէջ։ Այս բոլորի կիզակէտը հանդիսացաւ Ապրիլի 24-ին Լոս Անճելոսի մէջ տեղի ունեցած պահանջատէր հայ ժողովուրդի զանգուածային քայլարշաւը որուն իրենց մասնակցութիւնը բերին աւելի քան 160․000 հայորդիներ: Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակի Կեդրոնական Մարմնինէն ծնունդ առաւ Հայ-Ամերիկեան Թանգարանի եւ Մշակութային Կեդրոնի շինութեան յանձնախումբը, որուն մաս կը կազմեն ազգային ինը կազմակերպութիւններ։ Այս մարմնի առաքելութիւնն է իրականութիւն դարձնել Հայ-Ամերիկեան Թանգարանի շինութիւնը Կլենտէյլ քաղաքի Կեդրոնական պողոտային վրայ, քաղաքի հասարակութիւնը ծանօթացնելու ամերիկահայութեան պատմութեան: Հայ-Ամերիկեան Թանգարանի շինութեան յանձնախումբի հետեւողական բծախնդիր աշխատանքներն ու ծրագրային մասնագիտական նախապատրաստութիւնները առնչութիւն ունէին նաեւ Կլենտէյլ քաղաքի քաղաքապետական խորհուրդի պատկան մարմիններուն ու Սաքրամենթոյի նահանգային իշխանութիւններուն հետ։ Ի տես այս բոլոր նախադրեալներուն եւ պատմա-մշակութային տեսանկիւնէն այս հարցի կարեւորութեան Գալիֆորնիոյ

կառավարութիւնը որոշեց մէկ միլիոն տոլար յատկացնել սոյն կենսական հարցի իրագործման, որպէս սկզբնական աջակցութիւն: Թանգարանի ծրագրին շուրջ միասնաբար գործող ինը կազմակերպութիւնները քանի մը ամիս առաջ Կլենտէյլի «Պրէնտ» գրադարանին մէջ, հովանաւորեցին ցուցահանդէս մը, առիթ տալով հազարաւոր ամերիկացիներուն եւ հայ նորահաս սերունդին ծանօթանալու հայ մշակոյթին ու պատմութեան: Արդարեւ, անցեալ Կիրակի, Հոկտեմբեր 23-ին ԱՄՆի Արեւմտեան շրջանի հայ գաղութի բոլոր եկեղեցիներուն մէջ աղօթք կատարուեցաւ Հայ Ամերիկեան Թանգարանի ծրագրի իրագործումին համար: Յառաջիկայ շաբաթներուն գաղութի հասարակական բոլոր կազմակերպութիւնները ու տեղեկատուական միջոցները (մամուլ եւ հեռուստատեսութիւն) լուսաբանութիւններ պիտի տան այս պատուաբեր ձեռնարկի իրագործման շուրջ: Նշենք նաեւ որ նախատեսուած ծրագիրը կոթողային է եւ անոր գործադրութիւնը վստահուած է 26 ճարտարապետական ընկերութիւններու մէջէն ընտրուած «Ալաջաջեան-Մարկոսի» ընկերութեան ճարտարապետներուն: Հայ-Ամերիկեան թանգարանի ղեկավարութիւնը կը բաղկանայ հետեւեալ ինը ոչ-շահութաբեր կազմակերպութիւններէն. Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի (ԱՄՆի Արեւմտեան Թեմ) Հայ Առաքելական Եկեղեցի (Հիւսիսային ԱՄՆի Արեւտմեան Թեմ) Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցի Հիւսիսային Ամերիկայի Հայ Աւետարանական Միութիւն Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութիւն Արեւմտեան Շրջան Հայ Օգնութեան Միութիւնը - ԱՄՆ Արեւմտեան Շրջան Նոր Օր Բարեգործական Հիմնարկութիւն Նոր Սերունդ Մշակութային Միութիւն Հայկական Մշակութային Հիմնարկութիւն


Էջ 30

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայաստանը Ներառուած է Գործարարութեամբ Զբաղելու Համար Ամենայարմար Երկիրներու Տասնեակին Մէջ Համաշխարհային տնտեսական ֆորումը (World Economic Forum) կազմած է գործարարութեամբ զբաղելու համար ամենայարմար երկիրներու տասնեակը, որուն մէջ ներառուած է նաեւ Հայաստանը` զբաղեցնելով 9րդ հորիզոնականը: Ֆորումը տասնեակը կազմելու համար օգտուած է Համաշխարհային դրամատան Doing Business 2017 («Գործարարութիւն 2017») զեկոյցի տուեալներէն, կը հաղորդէ «Երկիր մետիա»ն: Հայաստանը միակ երկիրն է, որ միջինէն ցած եկամուտ ունեցող երկիր ըլլալով ներառուած է ցուցակին մէջ: Տասնեակին մէջ Եւրոմիութեան երկիրներէն ընդգրկուած է միայն Իռլանտան` զբաղեցնելով 10րդ հորիզոնականը: Վրաստանը 8րդն է` 2 տեղով բարելաւելով նախորդ տարուան ցուցանիշը: 7րդ հորիզոնականը զբաղեցուցած Աւստրալիոյ մէջ նոր գործ սկսելու համար անհրաժեշտ է առաւելագոյնը երեք օր: Սինկափուրը կը զբաղեցնէ 6րդ տեղը, Ատրպէյճանը` 5րդ, FYROM` 4րդ (այստեղ կարելի է գործ սկսիլ 40 տոլարով): Առաջին երեք տեղերուն վրայ են Նոր Զելանտան, Գանատան, Հոնքոնկը:

Հենրիխ Մխիթարեան նշանակուեցաւ Հայաստանի մէջ ԵՈՒՆԻՍԵՖ-ի Բարի Կամքի դեսպան Հայաստանի ազգային հաւաքականի եւ «Մանչեսթըր եունայթըտ»-ի կիսապաշտպան Հենրիխ Մխիթարեան նշանակուած է Հայաստանի մէջ ԵՈՒՆԻՍԵՖ-ի բարի կամքի դեսպան: «Բարի կամքի դեսպանները աշխարհի մէջ շատ կարեւոր դեր կատարած են: Տարբեր ոլորտներու ներկայացուցիչները ամէն ինչ ներդրած են երեխաներու կողքին ըլլալու համար: Մենք շատ շնորհակալ ենք Հենրիխին, որ համաձայնեցաւ աշխատելու երեխաներու համար: Ըլլալով «Մանչեսթըր եունայթըտ»-ի ֆութպոլիստ` ան արդէն իսկ կ՛օգնէ»,- ֆութպոլի ակադեմիայի մէջ կայացած ձեռնարկի ժամանակ՝ ըստ «Այսօր»-ի՝ ըսած է ԵՈՒՆԻՍԵՖ-ի հայաստանեան ներկայացուցիչ Տանիա Ռատոչայ: Հենրիխ Մխիթարեան նշած է, որ ԵՈՒՆԻՍՈՖ-ի հետ իր համագործակցութեան հիմնական շեշտը պիտի ըլլայ կրթութեան ոլորտը:

ՀՀ Մշտական Բնակչութեան Թիւը Նուազած է 10% 2016ի Հոկտեմբեր 1ի վիճակագրութեան համաձայն, ՀՀ մշտական բնակչութեան թիւը կազմած է 2 993 900 մարդ. ցուցանիշը նախորդ տարուան նոյն ժամանակահատուածին համեմատ, նուազած է 10%: Այս մասին լրագրողներուն յայտնած է Հայաստանի Ազգային վիճակագրական ծառայութեան մարդահամարի եւ ժողովրդագրութեան բաժինի պետ Կարինէ Գոյումճեանը: Ան տեղեկացուցած է նաեւ, որ այս տարուան 10 ամիսներու ընթացքին սահմանային արձանագրութիւններու թիւը կազմած է 4 238 400, որմէ մուտքերուն թիւը եղած է 2 075 877, իսկ ելքերը` 2 162 523. այսինքն` ելքերը գերազանցած են մուտքերը: «Քաղաքային եւ գիւղական մշտական բնակչութեան թիւը նոյնպէս փոխուել է, ընդ որում` քաղաքային բնակչութեան թիւը նուազել է 6300-ով, իսկ գիւղականինը` 3800-ով: Ինչ կը վերաբերի բնակչութեան աճին, ապա ան կը կազմէ 9400 մարդ»,- ըսած է Գոյումճեանը:


Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայ Կեանք

Էջ 31

ՌԱԿ Արցախ Երդման Արարողութիւն

բարձունքին վրայ, կատարեցին Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան անդամակցելու երդման հանդիսաւոր արարողութիւն: Շարունակելով արշաւը, նորաթուխ ռամկավարները այցելեցին Արագածոտն մարզի Ամբերդ ամրոցն ու Սուրբ Մարիամ Աստուածածին եկեղեցին, ինչպէս նաեւ շարք մը տեսարժան վայրեր:

Արցախի Լիպերալ Տեմոկրադական (Ռամկավար Ազատական) Կուսակցութեան նախաձեռնութեամբ «Արմենակ Եկարեան» երիտասարդական թեւը կազմակերպեց արշաւ դէպի Արագած լեռ: Անոնք Արագածի լանջին ՝ Քարէ Լիճին յարակից

Գերսամ Ահարոնեանի ծննդեան 100-ամեակը պիտի նշուի Լոս Անճելըսի մէջ

Թէքէեան մշակութային միութեան Լոս Անճելըսի մասնաճիւղի կազմակերպութեամբ, կիրակի, 13

Նոյեմբերին, երեկոյեան ժամը 6-ին, ԹՄՄ «Պէշկէօթիւրեան» սրահին մէջ տեղի պիտի ունենայ ՌԱԿ-ի գործիչ, մանկավարժ եւ «Զարթօնք» օրաթերթի երկարամեայ խմբագիր Գերսամ Ահարոնեանի ծննդեան հարիւրամեակին նուիրուած գնահատանքի հրապարակային ձեռնարկ մը։ Ելոյթներ պիտի ունենան մեծարեալին եբեմնի ուսանողներէն՝ Արփի Սիմոնեան, Սիւզի Պահատրեան, Արա Ահարոնեան եւ Վաչէ Սեմերճեան, իսկ հանդիսավարն է Օշին Քէշիշեան։ Ներկաները նաեւ պիտի ունկնդրեն Գերսամ Ահարոնեանի մէկ ելոյթը, որ արտասանուած է Հայոց Ցեղասպանութեան ոգեկոչման ձեռնարկի մը ընթացքին։


Էջ 32

Հայ Կեանք

Ուրբաթ 11 Նոյեմբեր 2016

Հայոց Ցեղասպանութեան Թեման Կը Դասաւանդուի Պոսթոնի Համալսարանին Մէջ Պոսթոնի համալսարանը Արուեստի եւ գիտութեան գոլէճին մէջ սկսած է Հոլոքոսթի եւ ցեղասպանութեան մասին դասընթացք, որուն ծիրէն ներս կ’ուսուցանուի նաեւ Հայոց ցեղասպանութեան թեման: Համալսարանի պաշտօնական կայքի փոխանցմամբ` համալսարանի ղեկավարութիւնը յոյս ունի, որ դասընթացքի շնորհիւ իր ուսանողները ոչ միայն պատմութիւն կը սորվին, այլեւ կը սորվին պատմութենէն: Արուեստի եւ գիտութեան գոլէճի փրոֆ. Նենսի Հարովիցը, որ Հոլոքոսթի պատմութեան մասնագէտ է, նշած է, որ դասընթացքի արդիւնքով ուսանողները կը սորվին, թէ ինչպէ՞ս տեղի ունեցած են 20րդ դարու աﬔնասարսափելի, պետութեան կողմէ հովանաւորուած զանգուածային սպանութիւնները: Փրոֆ.ը կը նշէ, որ 20րդ դարուն եւ ներկայիս աշխարհի մէջ տեղի ունեցած ցեղասպանութիւններու մասին սորվելով «կը պաշտպանուի

յիշողութիւնը»: Հոլոքոսթի եւ ցեղասպանութեան մասին դասընթացքի ծիրէն ներս ուսանողները կ’անցնին հետեւեալ դասընթացքները` Հայոց ցեղասպանութիւն, եւրոպական ֆաշիզմ, ցեղասպանութեան կանխարգելում, մարդու միջազգային իրաւունքներու պատմութիւն եւ Հոլոքոսթ:

Established in 1906, AGBU (www.agbu.org) is the world's largest non-profit Armenian organization. Headquartered in New York City, AGBU preserves and promotes the Armenian identity and heritage through educational, cultural and humanitarian programs, annually touching the lives of some 500,000 Armenians around the world. For more information about AGBU and its worldwide programs, please visit www.agbu.org


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.