Հայ Կեանք ԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈԻԹԱՅԻՆ ԵԼԵԿՏՐՈՆԱՅԻՆ ՊԱՐԲԵՐԱԿԱՆ Տարի Ա Թիւ 13
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
ՀՀ Պաշտպանութեան Նախարարի Պաշտօնական Այցը Յունաստան
Հայաստանի եւ Յունաստանի պաշտպանութեան նախարարութիւններու երկկողմանի համագործակցութեան 2016-ի ծրագիրին համաձայն, 19 Դեկտեմբերին սկսած է Հայաստանի պաշտպանութեան նախարար Վիգէն Սարգսեանի գլխաւորած պատուիրակութեան պաշտօնական այցելութիւնը Յունաստան: Այս մասին կը տեղեկացնէ ՀՀ ՊՆ մամուլի եւ տեղեկատուութեան վարչութիւնը։ Յունաստանի ազգային պաշտպանութեան նախարարութեան մէջ դիմաւորման պաշտօնական արարողութենէն ետք հայկական եւ յունական պատուիրակութիւններու ընդլայնուած կազմով հանդիպումին յաջորդած է Հայաստանի պաշտպանութեան նախարար Վիգէն Սարգսեանի եւ Յունաստանի ազգային պաշտպանութեան նախարար Փանայոթիս Քամենոսի առանձնազրոյցը:
Հանդիպումներուն ընթացքին քննարկուած են պաշտպանական մարզին մէջ հայ-յունական երկկողմանի համագործակցութեան առընչուող հարցեր: Բարձր գնահատելով համագործակցութեան ներկայ մակարդակը` կողմերը պայմանաւորուածութիւն ձեռք բերած են երկկողմանի համագոր-
Նոր Տարուայ եւ Քրիստոսի յայտնութեան մեծախորհուրդ եւ սքանչելի տօներուն առիթով «Հայ Կեանք»ը սրտանց կը շնորհաւորէ իր ընթերցողները, ինչպէս նաեւ Հայրենիքի, Արցախի եւ աշխատարած ողջ հայութիւնը՝ մաղթելով 2017 բոլորին համար ըլլայ բարեբեր, յաջողութիւններով լի եւ փափաքներու իրականացման տարի։ «Հայ Կեանք»
ծակցութեան խորացման եւ ընդլայնման, փոխադարձ հետաքրքրութիւն ներկայացնող շարք մը մարզերու մէջ փորձի փոխանակման վերաբերեալ: Հանդիպումներուն ընթացքին արծարծուած են նաեւ շրջանային եւ միջազգային անվտանգութեան առընչուող հարցեր: Բանակցութիւններու աւարտին նախարար Վիգէն Սարգսեանն ու իր յոյն պաշտօնակիցը հանդիպում ունեցած են լրատուամիջոցներու ներկայացուցիչներուն հետ, պատասխանած անոնց հարցումներուն եւ ներկայացուցած երկկողմանի բանակցութիւններուն արդիւնքները:
ՀՀ Պաշտպանութեան Նախարարի Յունաստան այցելութեան յաւելեալ լրատուութիւն էջ 3
Էջ 2
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Վարչապետն Ու Էռնեկեանը Քննարկած Են Ներդրումային Նոր Նախագիծեր
Պարոյր Սեւակ 1924-1971
News in Pages 21-28 «Հայ Կեանք » Ելեկտրոնային Պարբերական Հրատարակման Պատասխանատուներ
Տիգրան Ապասեան Խաչատուր Ադամեան Դոկտ․Համբիկ -Սահակ Մարուքեան
«Χάι Γκιάνκ» Ηλεκτρονική Περιοδική Ενημερωτική Έκδοση Υπεύθυνοι Έκδοσης
Δικράν Αμπασιάν Χατσαδούρ Αταμιάν Δρ. Χαμπίκ-Σαχάκ Μαρουκιάν Αποστέλλεται ηλεκτρονικώς & ατελώς
«Hye Gyank» Electronic Periodical Publication Athens-Greece E-mail: hyegyank@gmail.com Հաւատալով ազատ խօսքի իրաւունքին եւ բազմակարծութեան, հրապարակուած գրութիւնները անպայման չեն արտայայտեր հրատարակիչներու տեսակէտը։
Վարչապետ Կարէն Կարապետեան ընդունած է արժանթինահայ գործարար, բարերար Էտուարտօ Էռնեկեանը: Կարէն Կարապետեան ընդգծած է, որ Էտուարտօ Էռնեկեան Հայաստանի տնտեսութեան մէջ ամենախոշոր ու յաջողակ ներդրողներէն է, եւ կառավարութիւնը պատրաստ է շարունակելու արդիւնաւէտ համագործակցութիւնը: Կողմերը քննարկած են նաեւ նոր նախագիծերու հեռանկարներ, մասնաւորապէս` Արմաւիրի մարզին մէջ արեւային ելեկտրակայանի, Մեղրիի ջրաելեկտրակայանի կառուցման, Երեւանի «Զուարթնոց» եւ Կիւմրիի «Շիրակ» օդակայաններու ենթակառուցուածքներու զարգացման եւ զբօսաշրջութեան խթանման, արտաքին գործոց նախարարութեան նախկին շէնքի ներդրումային ծրագիրներուն վերաբերող հարցեր: Վարչապետը տեղեկացուցած է, որ կառավարութիւնը կը ստեղծէ ռազմավարական նախաձեռնութիւններու կեդրոն, որ պիտի ծառայէ որպէս հարթակ պետութիւն-մասնաւոր հատուած համագործակցութեան ներքոյ՝ համատեղ ծրագիրներու իրականացման համար: Կարէն Կարապետեան ընդգծած է, որ կառավարութիւնը բաց է փոխադարձ հետաքրքրութիւն ներկայացնող հարցեր քննարկելու եւ յարմարաւէտ գործարարական միջավայր ձեւաւորելու համար: էտուարտօ Էռնեկեան նշած է, որ պիտի շարունակէ Հայաստանի մէջ ներդրումային ծրագիրներու իրականացումը, եւ միաժամանակ՝ պատրաստակամութիւն յայտնած իր ներկայացուցիչի միջոցով ներգրաւուիլ ռազմավարական նախաձեռնութիւններու կեդրոնի աշխատանքներուն:
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 3
Յունաստանի ազգային Վիգէն Սարգսեան պաշտպանութեան քոլէճում Հանդիպեցաւ ներկայացուել են հայ-յունական Յունաստանի Նախագահին ռազմական համագործակցութեան առաջնահերթութիւնները Պաշտօնական այցով Յունաստան գտնուող ՀՀ պաշտպանութեան նախարար Վիգէն Սարգսեանը Դեկտեմբերի 19-ին հանդիպում է ունեցել Յունաստանի Հանրապետութեան խորհրդարանի Ազգային պաշտպանութեան և արտաքին յարաբերութիւնների յանձնաժողովի նախագահ Կոնստանտինոս Տուզինասի հետ:
Յունաստանի Հանրապետութիւն պաշտօնական այցի ծիրէն ներս Դեկտեմբեր 20-ին տեղի ունեցած է ՀՀ պաշտպանութեան նախարար Վիգէն Սարգսեանի հանդիպումը Յունաստանի նախագահ Փրոքոփիս Փաւլոփուլոսի հետ, կը տեղեկացնէ ՀՀ ՊՆ մամուլի ծառայութիւնը:
Հանդիպման ընթացքում քննարկւել են հայ-յունական երկկողմ համագործակցութեանը, ինչպէս նաև տարածաշրջանային անվտանգութեանն առնչուող հարցեր: Կողմերն ընդգծել են երկու պետութիւնների օրէնսդիր և գործադիր մարմինների փոխգործակցութեան բարձր մակարդակը: ՀՀ պաշտպանութեան նախարարը շնորհակալութիւն յայտնած է Յունաստանի նախագահին ջերմ ընդունելութեան համար եւ պատրաստակամութիւն յայտնած՝ պատմական ամուր հիմքի վրայ ձեւաւորուած երկու բարեկամ պետութիւններու յարաբերութիւնները աւելի խորացնելու վերաբերեալ: Հանդիպման ընթացքին քննարկուած են Հայաստանի եւ Յունաստանի ռազմական եւ ռազմատեխնիկական համագործակցութեան զարգացման վերաբերող եւ փոխադարձ հետաքրքրութիւն ներկայացնող այլ հարցեր:
Նոյն օրը ՀՀ պաշտպանութեան նախարարի գլխաւորած պատուիրակութիւնը հիւրընկալուել է Յունաստանի ազգային պաշտպանութեան քոլէճում: Վիգէն Սարգսեանը ռազմաուսումնական հաստատութեան կրթական ծրագրերին, քոլէճի ունկնդիրների եւ փրոֆէսորադասախօսական կազմի համար
հանդես է եկել դասախօսությամբ: Ներկայացուել են հայ-յունական ռազմական և ռազմատեխնիկական համագործակցութեան առաջնահերթութիւնները, տարածաշրջանային անվտանգութեան մարտահրաւէրներն ու սպառնալիքները: ՀՀ պաշտպանութեան նախարարը պատասխանել է նաև քոլէճի ունկնդիրների հարցերին:
Էջ 4
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Մայր Հայրենիքը Կը Պարգեւատրէ Գիտնական եւ Դաստիարակ՝ Փրոֆէսոր Դոկտ. Համբիկ-Սահակ Մարուքեանը
Նախապէս կարգադրուած ժամադրութեան, Երեքշաբթի, 6 Դեկտ. 2016-ի կէսօրուայ ժամերուն, Փրոֆէսոր Դոկտ. Համբիկ-Սահակ Մարուքեան ՀՀ Յունաստանի մօտ Դեսպան, յարգարժան Տիար՝ Ֆաթէհ Չարչօղլեանի գրասենեակը կը բարձրանար, որպէսզի ձեռամբ դեսպանին՝ ՀՀ Կրթութեան եւ Գիտութեան Նախարարութեան 11/11/2016 թուակիր եւ համաձայն Նախարար՝ Տիար Լեւոն Մկրտիչեանի ստորագրութիւնը կրող հրամանին, ստանար՝ «Ոսկէ Յուշամետալ»ի բարձրագոյն պարգեւը, ի գնահատանք գիտութեան, կրթութեան եւ դաստիարակութեան ոլորտներուն ընդմէջէն իր ներդրած մեծ աւանդին, ինչպէս նաեւ Յունաստանի Հ.Բ.Ը.Միութեան Կեդր. Յանձնաժողովի այժմ ատենապետի եւ նախորդող վարչութեանց մէջ կարեւոր այլ պաշտօններ ստանձնելով տարիներու բոլորանուէր ծառայութիւններ կատարած ըլլալուն համար: Յունահայ գաղութը իր գոյութեան մօտաւորապէս 90-ամեայ պատմութեան տեւողութեան, անկասկած ունեցած է գիտութիւններու եւ տարբեր այլ բնագաւառներու մէջ զանազանուող ու պատիւ բերող փայլուն ասպարէզով շատ հայրենակիցներ, սակայն այս պարագային փրոֆ. Դոկտ. Հ. Մարուքեանի - համաշխարհային համատարածութեան առումով - անունը, համբաւը եւ գործունէութիւնը՝ հազուագիւտ կը գտնուին: Այսպէս, հայեցի իր ազգութիւնը ինքնին արդէն պարծանք ու հպարտութիւն կը պատճառէ ոչ միայն իր զաւակներուն, հարազատներուն եւ բարեկամներուն, այլ անկասկած բոլոր հայերուն ամենուրէք: «Հայ Կեանք» պարբերականի իր գործընկերները եւ ընթերցողները, սոյն բարեդէպ առիթով կը շնորհաւորեն եւ արդարացիօրէն կը բաժնեկցին
իր ուրախութեան զգացումներուն: Միեւնոյն ատեն ի սիրտէ կը մաղթեն՝ մշտատեւ քաջառողջութիւն կատարալագործելու եւ իրագործելու նպատակաւ տնօրինած իր բոլոր իղձերը: Կենսագրական գիծեր։ Փրոֆէսոր Դոկտ. Համբիկ-Սահակ Մարուքեանը Աշխարհագրութեան եւ Կլիմայագիտութեան, Երկրաբանութեան բաժնի Փրոֆէսոր է: 2008-էն մինչեւ 2014-ը վարած է Աթէնքի Պետական (Քափոտիստրիաքօ) Համալսարանի Երկրաբանութեան բաժնի տնօրէնի պաշտօնը: Այսօր ստացած է Պատուակալ Փրոֆէսորի տիտղոսը (Emeritus Professor): Ծնած է Թեսաղոնիկէ 1947-ին․ Յաճախած է տեղւոյն յունական նախակրդարանը․ Իր երկրորդական ուսումը ստացած է Կիպրոսի Հ.Բ.Ը.Միութեան Մելգոնեան Կրթական Հաստատութեան մէջ: 19661967 ուսանած է Լիբանանի Հայկազեան Համալսարանը ու իր բարձրագոյն կրթութեան ուսումը ամբողջացուցած է Պէյրութի Ամերիկեան Համալսարանով 1970-ին, բնագիտական աշխարհագրական մասնագիտութեամբ: «Մասթըրզ»ի տիրացած է Ա.Մ.Ն.-ի մէջ, Լուիզիանայի Նահանգային Համալսարանէն 1975ին, միաժամանակ աշխատելով որպէս գիտական հետազօտող եւ կրթաթոշակ ստանալով համալսարանի դասախօսի օգնական: Յունաստան վերադառնալով 1976-ին՝ մասնակցած է Աթէնքի Համալսարանի հետազօտական գիտաշխատութիւններու եւ դասընթացքներու: 1987-ի Դեկտեմբերին ստացած է Երկրաբանութեան Դոկտորայի տիտղոսը, Աթէնքի Համալսարանէն (Երկրաբանութեան Բաժին): Իսկ 2007-ին ստացած է Փրոֆէսորի տիտղոսը: Ծովային եւ ափամերձ երկրաբանութեան տասնեակ աշխատանքներ եւ հետազօտութիւններ կատարած է Յունաստանի մէջ (100-ի մօտ), այլեւ մասնակցած է օտար երկիրներու գիտահետազօտական աշխատանքներու ժողովներու մէջ (80-է աւելի): Շարունակութիւնը էջ՝ 8
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
ՀԲԸՄ 110 Ամեակ
Էջ 5
Հայաստան
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐԵԳՈՐԾԱԿԱՆ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՄԻՈՒԹԻՒՆԸ ՍԻՐԻԱՀԱՅԵՐԻ ԱՋԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ԾՐԱԳՐԻ ՇՐՋԱՆԱԿՆԵՐՈՒՄ ՀԲԸՄ ՎԱՀԷ ԿԱՐԱՊԵՏԵԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆՈՒՄ ԲԱՑԵՑ ՄԻ ՆՈՐ «ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՍՊԱՍԱՐԿՄԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆ» ՍԻՐԻԱՀԱՅԵՐԻ ՀԱՄԱՐ
2016թ. Դեկտեմբերի 5-ին, Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութիւնը ՀԲԸՄ Վահէ Կարապետեան կենտրոնում բացեց «Քլոտիա Նազարեան» բժշկական սպասարկման կենտրոնը: Այս նոր բուժսպասարկման կենտրոնը ՀԲԸՄ «Աջակցութիւն սիրիահայերին» ծրագրի մասն է, որի շրջանակներում սիրիահայերը կստանան անվճար բժշկական խորհրդատուութիւն: Կենտրոնում կմատուցուեն կինեկոլոգիական, սրտաբանական, ակնաբուժական և մանկաբուժական ծառայութիւններ՝ համալրելով ՀԲԸՄ-ի մարդասիրական առաքելութիւնը: Բժշկական կենտրոնի պաշտօնական բացմանը ներկայ էին ՀՀ Սփիւռքի Նախարար Հրանոյշ Յակոբեանը, ՀԲԸՄ Նախագահ Պերճ Սեդրակեանը, ՀԲԸՄ Հայաստանի Նախագահ և ՀԲԸՄ Կենտրոնական Վարչութեան անդամ Վազգէն Եակուբեանը, հասարակական կազմակերպութիւնների ներկայացուցիչներ, պաշտօնատար այլ անձինք եւ հիւրեր: Արարողութեան ընթացքում թուով յօդ սիրիահայ բժիշկներ արժանացան ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան ու ՀԲԸՄ-ի կողմից շնորհակալագրերի եւ յուշանուերների՝ ՀԲԸՄ Սիրիահայերի բժշկական ծառայութիւնների կենտրոնում կատարած կամաւոր ու արդիւնավէտ աշխատանքի համար: «Սիրիահայերի հիմնախնդիրները համակարգող կենտրոն» ՀԿ-ի տնօրէն Լենա Հալաջեանը և Արոյշ Եսաեանը եւս արժանացան ՀԲԸՄ-ի կողմից տրուած յուշանուերների՝ առ ի գնահատանք Միութեան կառոյցներում իրենց երկարամեայ ու նուիրեալ գործունէութեան: Սիրիայում քաղաքացիական պատերազմի առաջին իսկ օրերից մեծ է եղել ՀԲԸՄ-ի ներդրումը սիրիահայերի աջակցութեան գործում: Միութիւնն իր դռներն է բացել բոլոր սիրիահայ ընտանիքների առջեւ՝ ցուցաբերելով անհատական մօտեցում իւրաքանչիւրին: Պատերազմի հետեւանքով Հայաս-
տան տեղափոխուած ընտանիքների կեցութեան խնդիրները հոգալու համար ՀՀ սփիւռքի նախարարութիւնը ՀԲԸՄ-ի հետ համատեղ հիմնեցին «Սիրիահայերի հիմնախնդիրները համակարգող կենտրոն» ՀԿ-ն: ՀԲԸՄ-ի և ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան համատեղ ուժերով ստեղծուած «Սիրիահայերի հիմնախնդիրները համակարգող կենտրոն» ՀԿ-ն, գործելով միեւնոյն կենտրոնում, նորաբաց «Քլոտիա Նազարեան» բժշկական սպասարկման կենտրոնի հետ, իր ստեղծման առաջին իսկ օրուանից Հայաստանում բնակուող սիրիահայ ընտանիքներին տրամադրել է մարդասիրական օգնութիւն՝ բժշկական, բնակարանային, ֆինանսական և կրթական ծրագրերի շրջանակներում:
ՀՀ կառավարութեան և «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութեան հետ համատեղ ՀԲԸՄ-ն իրականացնում է հայաստանեան բուհերում սովորող սիրիահայ ուսանողների ուսման վարձավճարների փոխյատուցման ծրագիր, որը մեկնարկել էր 2013 թ.: 2016-2017 ուսումնական տարուայ համար ՀԲԸՄ-ն աւելացրեց իր ներդրումն այս ծրագրին՝ գումարը հասցնելով 180.000 ԱՄՆ տոլարի: Այս տարի Հայաստանում սովորող 437 սիրիահայ ուսանողներ օգտուելու են ծրագրից: Այս ներդրումը հնարաւորութիւն է ընձեռում պատերազմի հետևանքով ծանր կացութեան մէջ յայտնուած եւ Հայաստան տեղափոխուած սիրիահայ ուսանողներին շարունակել իրենց կրթութիւնը հայաստանեան բուհերում: Սիրիահայերի աջակցութեան ծրագրի շրջանակներում «Չերչեան ընտանիք» հիմնադրամի հետ համատեղ ՀԲԸՄ-ն թրակտորներ, գիւղատնտեսական պարագաներ, վառելիք և սերմեր է նուիրաբերել հողագործութեամբ զբաղուող սիրիահայ ընտանիքներին:
Էջ 6
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
ՀԲԸՄ 110 Ամեակ Հայաստան ԱՄՓՈՓՈՒԵԼ ԵՆ «ՕԳՆԵՆՔ ԱՐՑԱԽԻՆ» ԴՐԱՄԱՀԱՒԱՔ ԱՐՇԱՒԻ ԱՐԴԻՒՆՔՆԵՐԸ ՀԲԸՄ նախագահ Պերճ Սեդրակեանը եւ ՀԲԸՄ Հայաստանի նախագահ Վազգէն Եակուբեանը Դեկտեմբերի 5-ին այցելել են ՀՀ ՊՆ կենտրոնական կլինիկական զինուորական հիւանդանոց, զրուցել վերակենդանացման բաժանմունքում գտնուող զինծառայողների հետ, հետաքրքրուել նրանց բուժման ընթացքով: Այցի նպատակը «Օգնենք Արցախին» արշաւի արդիւնքների ամփոփումն ու տրամադրուած բժշկական սարքաւորումների փորձարկումն էր: Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան (ՀԲԸՄ) հովանաւորութեամբ «Օգնենք Արցախին» արշաւի շրջանակում ՀՀ ԶՈՒ ռազմաբժշկական ծառայութիւնը համալրուել է շարժական ռեանիմացիոն անուասայլակներով՝ յագեցած ժամանակակից վերակենդանացման սարքաւորումներով: Համալրումը թոյլ կտայ նաեւ օդային տեղափոխման անհրաժեշտութեան դէպքում աւելի արագ և արդիւնավէտ բուժօգնութիւն ցուցաբերել հիւանդներին և վիրաւորներին:
Ծրագրի շրջանակում ՀԲԸՄ-ն ՀՀ ՊՆ կենտրոնական կլինիկական զինուորական հիւանդանոցին յատկացրել է նաեւ 2 շարժական թուային ռենտգեն սարքեր: Շնորհակալութիւն յայտնելով զինծառայողներին անձնուեր ծառայութեան համար՝ ՀԲԸՄ նախագահ Պերճ Սեդրակեանը վստահեցրել է, որ թէ´ Հայաստանում, թէ´ սփիւռքում բանակը համայն հայութեան հպարտութիւնն է ու սփիւռքում ապրող իւրաքանչիւր հայորդի իր պարտքն է համարում աջակցել հայկական զինուած ուժերին, կանգնել հայ զինուորի թիկունքին: ՀԲԸՄ նախագահը նաև ընդգծել է, որ որպէս իւրօրինակ կամուրջ Մայր Հայրենիքի եւ սփիւռքի միջև, ՀԲԸՄ-ի բարեգործական ծրագրերը կրելու են շարունակական բնոյթ: Դեկտեմբերի 5-ին ՀԲԸՄ նախագահ Պերճ Սեդրակեանին և ՀԲԸՄ Հայաստանի նախագահ Վազգէն Եակուբեանին ընդունել է ՀՀ պաշտպանութեան նախարար Վիգէն Սարգսեանը: Հանդիպման ընթացքում Վիգէն Սարգսեանը կարևորել է ՀԲԸՄ-ի
հետ ձևաւորուած արդիւնաւէտ համագործակցութիւնը և համատեղ իրականացուող ծրագրերը՝ շեշտելով, որ կառոյցը դարձել է ՀՀ պաշտպանութեան նախարարութեան կարևոր գործընկերներից մէկը:
Ապրիլեան մարտական գործողութիւններից յետոյ Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութիւնը (ՀԲԸՄ) կատարուած հանգանակութիւնների, անհատ նուիրատուների ներդրումների, ինչպէս նաև Կենտրոնական Վարչական Ժողովի յատուկ յատկացման շնորհիւ հաւաքել էր աւելի քան 325.000 ԱՄՆ տոլար Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի բնակչութեան ու հայկական զինուած ուժերին աջակցելու նպատակով: ՀԲԸՄ-ն նաև դրամական աջակցութիւն է ցուցաբերել պաշտպանական մարտերի ընթացքում զոհուած և վիրաւորուած զինծառայողների ընտանիքներին և ռազմական գործողութիւնների հետևանքով տուժած խաղաղ բնակչութեանը: «Օգնենք Արցախին» նախաձեռնութեան կարևոր բաղադրիչն էր շտապ օգնութեան և բժշկական շարժական սարքաւորումների ձեռք բերումը:
Հիմնուած 1906-ին, Հ.Բ.Ը.Մ.ը (www.agbu.org), աշխարհի մեծագոյն ոչ շահամէտ հայկական կազմակերպութիւնն է: Միութեան կեդրոնը կը գտնուի Նիւ Եորք, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ: Հ.Բ.Ը.Մ.ը կը սատարէ հայեցի ինքնութեան եւ ժառանգութեան պահպանումին եւ մշակումին՝ կրթական, մշակութային եւ մարդասիրական ծրագիրներով: Միութեան գործունէութիւնները կ'ընդգրկեն տարեկան աւելի քան 500,000 հայեր, աշխարհի տարածքին:
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 7
Բակo Սահակեան Ու Սերժ Սարգսեան Խորհրդակցութիւն ԼՂՀ Պաշտպանութեան Նախարարութեան Մէջ
Արցախի Հանրապետութեան նախագահ Բակօ Սահակեան, 8 Դեկտեմբեր-ին, Ստեփանակերտի օդակայանին մէջ դիմաւորած է Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Սերժ Սարգսեանը: Այս մասին կը տեղեկացնէ Արցախի Հանրապետութեան նախագահի աշխատակազմի տեղեկատուութեան գլխաւոր վարչութիւնը: Հանրապետութեան կեդրոնական շրջանի զօրամասերէն մէկուն մէջ նախագահները ներկայ գտնուած են նոր զօրանոցի բացման արարողութեան: Նոյն օրը, Արցախի եւ Հայաստանի նախագահները ԼՂՀ Պաշտպանութեան բանակի բարձրագոյն հրամանատարական կազմին հրաւիրած են խորհրդակցութեան, որուն ընթացքին քննարկուած են բանակաշինութեան եւ սահմաններուն վրայ տիրող իրավիճակին վերաբերող հարցեր:
ՀՀ և ԼՂՀ նախագահներն այցելել են Մատաղիսի և Թալիշի շրջակայքում գտնուող պաշտպանական դիրքեր
Նախագահ Սերժ Սարգսեանը Դեկտեմբերի 10-ին ԼՂՀ Նախագահ Բակօ Սահակեանի հետ այցելել է Արցախի հիւսիսային շրջաններից մէկի` Մատաղիսի և Թալիշի շրջակայքում գտնուող պաշտպանական դիրքեր: Այս մասին յայտնում են նախագահի աշխատակազմի հասարակայնութեան և տեղեկատուութեան միջոցների հետ կապերի վարչութիւնից: Նախագահներն ունկնդրել են զօրամասի հրամանատարի զեկոյցը, որից յետոյ հայկական երկու հանրապետութիւնների ղեկավարներին ներկայացուել են ինժէներական և ամրաշինական ենթակառուցուածքներն ու յուսալի պաշտպանութիւն իրականացնելու նոր տեխնոլոկիաները: Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահը խրախուսել է ծառայութեան մէջ աչքի ընկած զինծառայողներին: ԼՂՀ պաշտպանական մէկ այլ շրջանում տեղի է ունեցել հերթական զօրանոցի եւ զօրամասի օժանդակ շինութիւնների բացում, որից յետոյ Նախագահներ Սերժ Սարգսեանը եւ Բակօ Սահակեանը Արցախ այցելած ՀՀ արուեստի գործիչների հետ ներկայ են գտնուել շարահրապարակում անձնակազմի համար կազմակերպուած համերգին: Երեկոյան Ստեփանակերտի մշակոյթի և երիտասարդութեան պալատում ՀՀ և ԼՂՀ նախագահները ներկայ էին «Ամուր հաւատք, հզօր բանակ, պաշտպանուած հայրենիք» միջոցառմանը:
Էջ 8
Հայ Կեանք
Շառլ Ազնաւուր արժանացած է «Նիքոս Կացոս-2016» մրցանակին
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Մայր Հայրենիքը Կը Պարգեւատրէ Գիտնական եւ Դաստիարակ՝ Փրոֆէսոր Դոկտ. Համբիկ-Սահակ Մարուքեանը Շարունակութիւն էջ՝ 4-էն
Գրականութեան միջերկրականեան կեդրոնը Դեկտեմբեր 20-ին յայտարարած է, թէ «Նիքոս Կացոս-2016» գրական մրցանակը շնորհուած է Շառլ Ազնաւուրին, իր ստեղծագործական ամբողջական վաստակին համար (աւելի քան 800 երգ): Այս մրցանակը, որ հաստատուած է 2012-ին, նախապէս շնորհուած է ծանօթ այլ երգիչներու, ինչպէս Սերժ Լամային, Կի Պէարին: Մրցանակը անուանուած է յոյն գերիրապաշտ վերջին բանաստեղծներէն մէկուն անունով եւ ամէն տարի կը շնորհուի երգերու եւ բանաստեղծութիւններու հեղինակներու: Նանա Մուսքուրիի գլխաւորած դատակազմը յայտարարած է, թէ մրցանակը շնորհուեցաւ 92ամեայ Շառլ Ազնաւուրին՝ «երգեր յօրինելու նոր ձեւ մը հնարած ըլլալուն համար»: Մրցանակը Ազնաւուրին յանձնուած է Փարիզի մէջ Յունաստանի դեսպանատունէն ներս տեղի ունեցած արարողութեան մը ընթացքին, որուն ներկայ գտնուած է նաեւ Հայաստանի դեսպան Վիգէն Չիտեչեան, Ֆրանսայի ակադեմիայի անդամ պատմաբան Էլէն Գառեր-տ՚Անքոս եւ ծանօթ այլ անձնաւորութիւններ: Իսկ «Նիքոս Կացոս-2016» բանաստեղծութեան անուանակարգի մրցանակներուն արժանի նկատուած են իրանցի բանաստեղծ Ռոժա Շամանքար եւ լիբանանցի բանաստեղծ Աքլ Աուիթ: Այս մասին կը յայտնէ Նոր Յառաջ:
Հիմնադիր անդամ է Յունաստանի Երկրամակերեսաբանական Միութեան (Hellenic Geomorphologycal Society), 2009-ին: Հիմնադիր անդամ է նաեւ Երկրամակերեսաբանականներու Միջազգային Միութեան (International Association of Geomorphologists) 1986-ին եւ պատգամաւոր եղած է Յունաստանէն, առաջին 6 Միջազգային Համաժողովներուն 1986-էն մինչեւ 2005: 2011-ի աւարտին կայացած տարեկան հանդիսաւոր տօնակատարութեան մը ընթացքին, յանձնուեցան Աթէնքի Ակադեմիոյ պարգեւները: Ներկայ էր Յունաստանի վարչապետ Լուքաս Փափատիմոս: Ակադեմիոյ «Գոնսթանտինոս Քթենաս» երկրաբանութեան պարգեւը յանձնուեցաւ իրեն եւ երկու այլ գործակիցներու-գիտնականներու, կատարուած հետազօտական աշխատանքին համար՝ “Quaternary marine terraces as indicators of neotectonic activity of the Ierapetra normal fault SE Crete (Greece)”: Յունաստանի Ազգային Ակադեմիոյ 22 Դեկտեմբեր 2015-ի հանդիսաւոր նիստի ընթացքին, տեղի ունեցած 2015-ի պարգեւներու յանձնման արարողութեանը, «Գոնսթանտինոս Քթենաս» պարգեւը երկրորդ անգամ ըլլալով յանձնուեցաւ իրեն՝ իր եւ երկու այլ գործակիցներու-գիտնականներու “The spatial distribution of Middle and Late Pleistocene Cirques in Greece” հետազօտական աշխատանքին համար: Փրոֆէսոր Համբիկ-Սահակ Մարուքեանը եղած է Անդամ, Ատենադպիր, Փոխ-Ատենապետ 1992-էն եւ 2016-էն Ատենապետ Հ.Բ.Ը.Մ. Յունաստանի Կեդրոնական Յանձնաժողովի, ինչպէս նաեւ օրինաւոր ներկայացուցիչ առ ի Յունաստանի Կրթութեան Նախարարութեան հանդէպ, Մանկապարտէզի եւ Նախակրթարանի Հ.Բ.Ը.Մ.-ի «Ա. Գալփաքեան» վարժարանին, վերջին 10 տարիներու ընթացքին: Արտօնատէր եղած է «Նոր Աշխարհ» Շաբաթաթերթին:
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 9
Արեւմտահայերէնի պաշտպանութիւնը առաջին հերթին անոր գործածութիւնն է ՅԱԿՈԲ ՊԱԼԵԱՆ Յաճախ ըսած եմ, որ մեծերու միտքերը իսկական դպրոցներ են, եթէ քաջութիւն եւ համեստութիւն ունենանք անոնց դիմելու եւ սորվելու, մենք մեզ եւ մեր ժամանակը հասկնալու, մեր կեանքին եւ արարքներուն ուղին ճշդելու: Ուղի ճշդել, որ չի նշանակեր «քարվանսարայ շինել հոն ուր ամէն անգամ ուղտը ծունկը գետին կը դնէ», կ’ըսէր անտիտղոս երէց մը: Ինչե՜ր ըսուած են լեզուի մասին: Յիշել Չարենցը եւ իր «արեւահամը» (արեւահամ բառն եմ սիրում), յիշել Թէքէեանը եւ իր «մրգաստան»ը (քե՛զ, հայ լեզու, կը սիրեմ մրգաստանի մը նման): Օտարներ ալ խօսած են լեզուին մասին: Գերմանացի գիտնական Ալեքսանդր Հումպոլտ (Alexandre de Humboldt) կ’ըսէ, որ «Ժողովուրդի մը ոգին կ’ապրի իր լեզուին մէջ»: Իր ժամանակակիցներէն իմաստասէր Եոհան Ֆիխդ (Johann Fichte), իր կարգին ըսած է, որ «Ժողովուրդի մը լեզուն իր հոգին է»: ԺԹ դարու ֆրանսացի մեծ պատմաբան Ժիւլ Միշըլէ, կ’ըսէ. «Ֆրանսայի պատմութիւնը կը սկսի ֆրանսական լեզուով: Լեզուն գլխաւոր ցուցանիշն է ազգութեան մը» («L’histoire de France commence avec la langue française. La langue est le signe principal d’une nationalité. Jules Michelet»): Չգործածուող լեզուն կեանք չ’ունենար, բախտաւոր պարագային կը դառնայ ուսումնասիրողներու հետաքրքրութեան եւ հմտութեան առարկայ: Այսինքն՝ մեռեալ լեզու: Իսկ ի՞նչ ճակատագիր կ’ունենայ իր լեզուն կորսնցուցած ժողովուրդը: Հարցում էր: Արեւմտահայերէնի պաշտպանութեան մասին յաճախ կը խօսուի եւ կը գրուի, լեզուական, ուղղագրական, շարահիւսական նկատողութիւններ կ’ըլլան, օգտակար եւ անհրաժեշտ ճշդումներ՝ մանաւանդ արեւմտահայերէնի ուսուցման՝ դպրոցներու մէջ կամ դասընթացքներու, բայց նաեւ հաղորդակցական միջոցներու: Առաջին հերթին խօսուող, գրուող եւ լսուող հայերէնի որակը ուշադրութեան առարկայ պէտք է ըլլայ: Առաւել, պէտք է օրակարգ ըլլայ հայերէնի գործածութիւնը, ի հեճուկս որուն, զարգացած է եւ կը զարգանայ օտարախօսութիւնը եւ օտարագրութիւնը, վասն գործնապաշտութեան, պատշաճեցման, յաջողութեան: Շատ քիչ կը մտահոգուինք մեր ազգային ինքնութեան ազգային լեզուէն քիչ կամ շատ հեռանալով, մեր տոկալու եւ տեւելու կարելիութեան հասնող վնասով: Արեւելահայերէնի պաշտպանութեան հարցը, ճշդութեան կողքին, անոր գործածութիւնն է, նախապայման՝ որ ան մնայ կենդանի լեզու։ Այսօր, բախտաւոր պարագային, արեւմտահայ-
երէնը դասագիրքի եւ դասարանի լեզու է, լեզուն է՝ հետզհետէ նուազ ընթերցող եւ լսող ունեցող արեւմտահայերէնով արտայատուող լրատուամիջոցներու: Շատ կարեւոր է լեզուի մը հարազատութեան, ճշդութեան եւ անաղճատ պահպանումը, բայց այդ դրական մաքրակրօնութիւնը ազգի գոյատեւման հիմնական նպաստ չ’ըլլար, երբ այդ ազգը կը դադրի իր լեզուն խօսելէ եւ գրելէ: Սփիւռքներու մէջ հայերէնը կեանքի լեզու չէ, հետզհետէ ան կը կորսնցնէ նաեւ տան լեզու ըլլալու իր բնոյթը, արդէն շատ մը վայրերու մէջ ան տան լեզու չէ: Այս նահանջին հետ քայլ կը պահեն, յաճախ կ’առաջնորդեն, իրենք զիրենք ազգային դերակատարութեան կոչած միութիւններ, անոնց ղեկավարները, նաեւ դարերով լեզուատիրութիւն ըրած հայ եկեղեցիի ծառաները, գիւտարարի գործնապաշտութեամբ: Եթէ սփիւռքներու մէջ հաշուեկշիռ մը ընենք, պիտի տեսնենք, որ հետզհետէ աւելի եւ աւելի կը կծկուի հայախօսներու եւ հայերէն լսողներու շրջանակը, առաւել եւս՝ արեւմտահայերէն խօսողներու եւ գրողներու: Իսկ լսողներու հրամցուած զոյգ աշխարհաբարներով հայերէնը յաճախ անխնամ է, աղճատ: Երբեմն հակազդողներ կան, բայց լսողներ չկան: Անցեալին, սփիւռքի հայ մամուլը զանգուածներուն համար ոչ միայն տեղեկութիւններ հասցնող էր, այլ նաեւ դպրոց, մարդիկ լեզու կը սորվէին թերթ կարդալով, անոնց մէջ կը զարգանար գրականութեան սէրը, որպէս թերթօն հրատարակուած գիրքերը կը հաւաքէին, հատոր կը կազմէին եւ անոնք տան գրադարանին մէջ կը պահուէին: Հայերէնի հանդէպ գուրգուրանք կար: Կը փորձուի՞ք այսօրուան բաղդատել: Օտարալեզու դարձող լրատուամիջոցները տեղեկութիւն եւ ծանօթութիւն կը փոխանցեն: Օգտա-կար են, բայց մշակոյթ չեն փոխանցեր, «հոգեւոր հայրենիք»ի դռները չեն բանար: Հետաքրքրասիրութեան եւ քաղաքական քարոզչութեան կը ծառայեն: Բաղդաւոր պարագային կարգախօսներ կը փոխանցեն, որոնցմէ ամէնէն յատկանշականը «ցեղասպանութիւն»ն է, իր «ճենոսայտ» ձեւով, որուն տգիտութեամբ կը մոռնանք կցել «հայրենահանում»ը: Քաղաքական կարգախօսները տեղ չեն ձգեր յիշելու եւ յիշեցնելու, որ ցեղասպանութիւն գործուած էր հողի համար, որ հայրենահանումը ցեղասպանութեան շարունակութիւնն է, շարունակուող՝ նաեւ այսօր։ Արեւմտահայերէնի նահանջը՝ Արեւմտահայաստանի կորուստի շարունակութիւնն է, շարունակութիւնը ցեղասպանութեան, որուն մասին չենք խօսիր «ճանաչում»-ներու յանձնառութիւն չպահանջող արշաւի կրկնուող ընթացքին մէջ, որ մխիթարութեան համար հոլողուող աղմուկ է։ Իսկ արեւմտահայերէնի նահանջ մեր մեղսակցութեամբ Շարունակութիւնը էջ՝ 10
Էջ 10
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Արեւմտահայերէնի պաշտպանութիւնը առաջին հերթին անոր գործածութիւնն է Շարունակութիւն էջ՝ 9-էն
տեղի կ’ունենայ, ծափահարող պատեհապաշտներ ալ կը գտնուին: Հայ կեանքի գործնապաշտական «ընթացիկ»ը, ինչպէս «ցեղասպանութեան ճանաչման» տեւաբար վերսկսող արշաւը, այնքան հզօր է, որ կը մոռցնէ նոյնիսկ բնագրաւուած Հայաստանը, կը մոռցնէ նաեւ հայրենահանուածներու առաջին սերունդներու յանձնառու վերադարձի երազանքը, որուն բնական շարունակութիւնը պէտք է ըլլար հայրենադարձութիւնը, որ սփիւռքներու ազգային-քաղաքական միտքի առանցքը պէտք է ըլլար եւ չէ, փոխան երգահանդէսներու, պարախումբերու, օտարագիր գրականութեան եւ օտարաբարբառ լրատուամիջոցներու: Այս վերջինները մեր յաջորդական եւ հեղեղի վերածուած նահանջներուն պատկերազարդ պատմութիւնն են: Եւ չխրտչեցնելու համբակի քաղաքականութեան հետեւելով, այս նահանջներու եւ հրաժարումներու մասին չի խօսուիր: Օտարախօսները ստորագնահատելու կամ հայախօսները գերագնահատելու միտում չունիմ: Սփիւռքները դեռ ժամանակ մըն ալ «ազգային միութիւն» պիտի փորձեն ապրիլ, անորոշ սահմաններով այլալեզու հաւաքականութիւնները ազգային համախմբում համարելու փափաքով: Փափաք՝ քանի որ «միութիւն»ը թաւալող ժամանակին հետ նուազ մէկութիւն պիտի ըլլայ: Այլալեզու ըլլալու հոգեւոր հեռաւորութիւնը կը գումարուի աշխարհագրական եւ բարքերու հեռաւորութիւններուն վրայ, անցնող ժամանակն ալ յիշողութիւններուն կու տայ նոր լիցք, հետզհետէ աւելի աղօտ դարձնելով հինը, դեռ ժամանակ մըն ալ «զգացումով հայ» ըլլալու դատարկաբանութեամբ տեւող ինքնախաբէութիւն, անցնելով լատինատառ հայերէնի կորստական ճանապարհով: Արեւմտահայերէնի պաշտպանութիւնը կ՛անցնի այդ լեզուն խօսելու, կարդալու եւ գրելու անշրջանցելի ճանապարհով։ Եթէ նախաձեռնութիւնները չմեկնին այս պարզ հաստատումէն, ինչ որ կ’ընենք, կամ կը կարծենք ընել, «ընտրանի»ի մը փակ շրջանակին մէջ եղած աղմուկ-իրարանցում է: Կայ «ընտրանի» մըն ալ, որ իր ինքնահաստատումը կը գտնէ օտարախօսութեան եւ օտարագրութեան մէջ, որ իր պարզագոյն ձեւին մէջ մեր շրջապատը տպաւորելու կը ծառայէ: Այսօ՛ր հիմնական օրակարգ պէտք է ըլլայ հայախօսութիւնը եւ հայագրութիւնը, որպէսզի «ծագումով հայ»երու անինքնութիւն ամբոխ, կամ բախտաւոր պարագային, սոսկ այլազան լեզուներով ծէս ունեցող «կրօնական համայնք» չդառնանք: Մեր պատշաճելու անհրաժեշտութիւնը մեզի մոռցնել պէտք չէ տայ դեռ շատ քիչ ժամանակ հոլովուած գոյապայքարը: Հայախօսութիւնը եւ հայագրութիւնը կը կազմակերպուի, ծրագրումով, նիւթական եւ մարդկային նպատակային ներդրումով, որ կ’առաջնորդուի ազգային իրաւ գաղափարախօսութեամբ, որ չըլլայ
ամբոխավարութիւն եւ գիտոսիկութիւն (սոփեստութիւն): Եթէ կարելի է քանի մը լեզուներ սորվիլ, կարելի է նաեւ հայերէն սորվիլ: Այս գաղափարական գիտակցութիւնը հարկ է ներշնչել իւրաքանչիւր ընտանիքի, հայածնունդի, ղեկավարումի խնդիր է, որ անմիջականի, մարդորսութեան եւ դիրքապաշտութեան տուրք չի տար: Այս հիմնահարցին այսօ՛ր լուծում պէտք է գտնել: Վաղը մենք մեզ պիտի գտնենք արեւմտահայերէնի կորուստին առջեւ, նաեւ՝ ազգի աւելի քան կէսի այլասերման, քանի որ «ծագումով հայեր»ը օր մըն ալ պիտի մոռնան այդ կրծքանշանի նմանող «ծագումը»: Կիսամիջոցները եւ զգացականութիւնները հովահարող ծէսերը ազգի ապագայ չեն կերտեր:
Բացում՝ ՀԲԸՄ-ի «Նուպարեան» Գրադարանի կայքէջին
Հաղորդագրութեամբ մը, ՀԲԸՄ-ի «Նուպարեան» գրադարանը ուրախութեամբ եւ հպարտութեամբ կը յայտարարէ իր կայքէջին բացումը։ Կայքէջը կը ներկայացնէ «Նուպարեան» գրադարանին պատմութիւնը՝ շեշտը դնելով Օսմանեան կայսրութեան Հայերուն եւ Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան՝ ցեղասպանութենէն ետք վերապրող Հայերուն եւ որբերուն նուիրուած գործունէութեան վրայ։ Բազմաթիւ տեղեկութիւններ, նկարներ եւ վաւերագրեր կը տրամադրուին հանրութեան։ Կարելի է նաեւ այցելել Հայոց ցեղասպանութեան մասին՝ «Arménie 1915» խորագրեալ թուայնացուած ցուցահանդէսը: Գրադարանի հասցէն է՝ http://bnulibrary.org Իսկ թուայնացուած ցուցահանդէսի հասցէն՝ http://bnulibrary.org/index.php/fr/expositions-virtuelles/ armenie-1915
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 11
Դոկտ. Նուպար Պէրպէրեան Ոչ Եւս Է ԱՄՆ եւ Գանատաի Թէքէեան Մշակութային Միութեան Կեդրոնական Վարչութեան 23 Նոյեմբեր 2016 բոթաբեր Հաղորդագրութիւնը կը գուժէր մահը վաստակաւոր հրապարագիր եւ գաղափարապաշտ ազգային գործիչ Դոկտ․ Նուպար Պէրպէրեանի մահը որ պատահեցաւ Պոստոնի մէջ կարճատեւ հիւանդութենէ վերջ։ Ան ծնած էր Սեպտեմբեր 25, 1922ին Գահիրէի մէջ: Իր ծնողներն էին Գէորգ եւ Արեգնազ Պէրպէրեանները: Իր հայեցի կրթութիւնը ստանալէ ետք Հելիոպոլսոյ Նուպարեան վարժարանին մէջ, ֆրանսական պաքալորիայի համար աշակերտած է ֆրանսական Լիսէ: 1944ին ստացած է փաստաբանի վկայականը եւ արձանագրուած է Եգիպտական խառն դատարանի մօտ: Ապա ուսման անյագ ծարաւով մեկնած է Ֆրանսա, ուր Փարիզի Պետական Համալսարանէն ստացած է իր իրաւաբանութեան տոքթորայի վկայականը 1947ին: Ազգային նուիրումով տոգորուած՝ մտած է հասարակական կեանքին մէջ, աննկատ թողելով ասպարէզային այլ հնարաւորութիւններ: Հաւանաբար իր թափառական կեանքին բերումով Դոկտ. Պէրպէրեան չէ կարողացած ընտանիք կազմել: Իր ընտանիքը հանդիսացած են ազգն ու հայրենիքը: Այնուհետեւ իր կեանքը հանդիսացած է համակ աշխատանք՝ ազգային ծառայութեան մէջ, գործելով իբրեւ հմուտ հրապարակագիր, բոցաշունչ հռետոր եւ գաղափարական առաջնորդ: Իր կեանքի շրջագիծին մէջ մտած են իրեն ժամանակակից ՌԱԿի համարեայ բոլոր գլխաւոր օրկանները – այսպէս՝ 1947ին ստանձնած է Փարիզի «Ապագայ» թերթի խմբագրութիւնը. ապա խմբագրած է հետեւեալ օրկանները՝ Գահիրէի «Արեւ» օրաթերթը (19481958), Ֆրէզնոյի «Նոր Օր» եռօրեան (1958-1960), Պոստոնի «Պայքար» օրաթերթը (1961-1982): Միեւնոյն ժամանակ պատմուածքներ ու քերթուածներ հրատարակելով «Պայքար» տարեգիրքին մէջ, Բիւրակն ստորագրութեամբ: 1982ին հանգստեան կոչուելէ ետք եւս բեղուն յօդուածներ եւ քաղաքական մեկնաբանութիւններ հրատարակած է Պէյրութի «Զարթօնք», Մոնթրէալի «Ապագայ» Երեւանի «Ազգ» եւ Լոս Անճելըսի «Նոր Օր» թերթերուն մէջ: 1941ին անդամակցած է Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան եւ իբրեւ երիտասարդ մտաւորական գործակցած է ժամանակի մեծերուն հետ ինչպիսիք էին Միհրան Տամատեան, Վահան Թէքէեան, Էօժէն Բաբազեան, Ալ. Սարուխան եւ ուրիշներ: Միեւնոյն տարին անդամակցած է նաեւ
Հ.Բ.Ը.Միութեան եւ վայելած է վստահութիւնն ու համակրանքը միութեան բարերար նախագահին՝ Ալեք Մանուկեանին: Դոկտ. Ն. Պէրպէրեան հիմնադիրներէն մէկը եղած է Միացեալ Նահանգներու եւ Գանատայի Թէքէեան Մշակութային Միութեան, որուն իբրեւ ցկեանս անդամ ստանձնած է դիւանի ատենադպիրի պաշտօնը զոր վարած է մինչեւ իր մահուան օրը: Հանգուցեալի հարուստ վաստակին մաս կը կազմեն հազարաւոր խմբագրականներ՝ ազգային, քաղաքական ու միջազգային հարցերու շուրջ, ինչպէս նաեւ գրական յիշատակելի էջեր ու բանաստեղծութիւններ: Նուպար Պէրպէրեան բազմաթիւ առիթներով արժանացած է մեծարանքի եւ գնահատանքի շնորհումներուն, ինչպէս իր պատկանած կազմակերպութեանց նոյնպէս նաեւ համազգային մարմիններուն կողմէ – Մայիս 22, 2012 թուականին ՀՀ Արտաքին Գործոց նախարար Էտուըրտ Նալպանտեանի ձեռամբ, Պոստոնի մէջ, ստացած է Հայաստանի նախագահին կողմէ շնորհուած «Մովսէս Խորենացի» շքանշանը: Իր հերթին Ամենայն Հայոց Հայրապետ Գարեգին Բ ընծայած է «Սուրբ Սահակ Սուրբ Մեսրոպ» շքանշանը: Թաղման կարգը ու ազգային յուղարկաւորութիւնը տեղի ունեցան 26 Նոյոմբեր 2016, Ուոթրթաունի Սուրբ Յակոբ եկեղեցւոյ մէջ ու մարմինը ամբոբուեցաւ Ուոլթհիմի Mount Feake գերեզմանատան մէջ։ Մասնաւոր ցաւակցագիրներ ուղարկած են՝ Սփիւռքի Նախարար Հրանոյշ Յակոբեան, ՀԲԸՄ Նախակահ Պէրճ Սեդրակեան, ՌԱԿ Կեդրոնական Վարչութեան Ատենապետ Սերխիօ Նահապետեան, Լիբանանի ԹՄՄ Հիմնադիրներու Ատենապետ Յակոբ Գասարճիեան։ Յիշատակը արդարոց օրհնութեամբ եղիցի։
Էջ 12
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Լէոնարտօ Տի Քափրիօն 3.7 Միլիոն Տոլար՝ «Հայաստանի Մանուկներ» Ի Նպաստ «Հայաստանի Մանուկներ» Հիմնադրամին Մեծ Գումար Նուիրաբերած է Հիմնադրամին
Դեկտեմբեր 11-ին, տեղի ունեցաւ «Հայաստանի Մանուկներ» հիմնադրամի տարեկան 12-րդ դրամահաւաքի ձեռնարկը, որուն ընթացքին կարելի եղաւ գոյացնել 3.7 միլիոն տոլարի հասնող նուիրատուութեանց խոստումներ, որոնք նոր խթան պիտի հանդիսանան նշեալ կազմակերպութեան կողմէ Հայաստանի մանուկներուն տրամադրուող բարեսիրական սպասարկութիւններու ընդարձակման գործին։ Այս տարուան գումարը գլխաւորաբար պիտի տրամադրուի Լոռի մարզին մէջ կառուցուղ SMART կեդրոնի հաստատման գործին։ Կեդրոնը պիտի հանդիսանայ շրջանի երեխաներուն դաստիարակչական արդի սպասարկութիւններ մատուցող հաստատութիւն մը, ուր պիտի տրամադրուին անգլերէնի, արհեստագիտութեան, արուեստի, երաժշտութեան, առողջապահութեան, մարմնամարզի եւ արդի հողագործութեան դասընթացքներ։ Այս տարուան ձեռնարկին, կազմակերպութեան «Սերունդ մը Փրկէ» մրցանակը շնորհուեցաւ Նուպար Աֆէյեանին, որ երկար տարիներէ ի վեր նեցուկ կը կանգնի այս կազմակերպութեան, ինչպէս նաեւ Հայաստանի մէջ իրագործուող բարեսիրական այլ նախաձեռնութիւններու։
«Հայաստանը պէտք է հպարտանայ իր երիտասարդներու ներուժով» Հայաստանի մէջ Եւրոպական Միութեան պատուիրակութեան ղեկավար, դեսպա-ն Փիոթր Սուիթալսքին ըսած է, որ Հայաստանը կրնայ հպարտանալ իր երիտասարդներու ներուժով: «Հայաստանի մէջ երիտասարդ մասնագէտները, որոնք կ՛աշխատին տարբեր հասարակական, պետական կամ մասնաւոր կառոյցներու մէջ արհես-
Հոլիվուտեան օսկարակիր դերասան Լէոնարտօ տի Քափրիօն բաւական մեծ գումար հանգանակած է «Հայաստանի մանուկներ» հիմնադրամին, կ՛ըսուի վերջինիս ֆէյսպուքեան (facebook) էջին մէջ: Կը հաղորդուի, որ բարեգործական նպատակներով տի Քափրիoն 65 հազար տոլարով գնած է Ճոյ Պրետլիի նկարը: Դրամահաւաքի ընթացքին հնարաւոր դարձած է ստանալ 3.7 միլիոն տոլարի հասնող նուիրատուութեան խոստումներ: Նշենք, որ «Հայաստանի մանուկներ»-ը հիմնադրուած է 2000 թուականին Նիւ Եորքի մէջ Կարօ Արմէնի կողմէ: Հիմնադրամի գործունէութիւնը միտուած է Հայաստանի կարիքաւոր գիւղական բնակավայրերու մէջ երեխաներու համար բարեկեցիկ ապագայ կառուցելուն: Աւելի առաջ հիմնադրամին աջակցելու եւ նուիրատուութիւններ ընելու կոչ յղած էր աշխարհահռչակ դերասան Թոմ Հանքսը: տավարժ են, կը տիրապետեն քանի մը լեզուներու եւ տեղեկացուած են»,- Հայաստանի ԱԳՆ Դիւանագիտական դպրոցի շրջանաւարտներու հանդիպում երեկոյի ծիրէն ներս լրագրողներուն ըսած է դեսպանը: Ան յոյս յայտնած է, որ դպրոցի շրջանաւարտները իրենց ներդրումը պիտի ունենան Հայաստանի դիւանագիտութեան լաւ ապագայի համար: Եւրոպական Միութիւնը ֆինանսապէս աջակցած է դիւանագիտական դպրոցին` սկսած 2010 թուականէն: Փեոթր Սուիթալսքին նշած է, որ շուրջ 1.6 միլիոն եւրօ տրամադրուած է այս ծրագիրին: «ԵՄ-ի նպատակը եղած է ամրապնդել Հայաստանի դիւանագիտական անձնակազմի կարողութիւնները եւ երիտասարդ դիւանագէտներուն ներկայացնել Եւրոպական Միութիւնը ու եւրոպական արժէքները միջազգային յարաբերութիւններու եւ արտաքին քաղաքականութեան երկխօսութեան ծիրէն ներս»,ըսած է պատուիրակութեան ղեկավարը:
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Վարչապետը դժգոհ է նախարարների աշխատանքից
Կառավարութեան Դեկեմբեր 15-ի նիստն սկսուեց մէկ րոպէ լռութեամբ՝ ի յիշատակ Արտակարգ Իրավիճակների Նախարար Արմեն Երիցեանի: Այնուհետեւ վարչապետը անցնելով յանձնարարականներին նախ յայտնեց իր դժգոհութիւնը, թէ կառավարութեանն ուղղուած նամակներին լիարժէք լուծումներ չեն տրւում. «Յաճախ այդ նամակները վերահասցեագրւում են նախարարութիւններին եւ կառավարութեանն առընթեր մարմիններին: Սակայն երբեմն մարմիններից ստացւում են՝ առանց բարձրացուած խնդրի վերլուծութեան եւ գործուն քայլեր պարունակող միջոցառումների, գրեթէ ոչինչ չասող,
Էջ 13
անդէմ պատասխան գրութիւններ, յատկապէս եթէ դրանք վերաբերում են տուեալ գերատեսչութեան ոլորտում նոր ծրագրերի կամ պիւջետային ծախսերի աւելացմանը»։ Վարչապետը յաւելեց, որ առանց համապատասխան վերլուծութեան, այլ շահագրգիռ կառոյցների հետ քննարկման, մշակման, միայն խնդրի վերաբերեալ գերատեսչութեան ընդհանուր տեսական վերաբերմունք պարունակող գրութիւնները չեն ընդունուելու եւ վերադարձւելու են կատարման: Կարէն Կարապետեանը խնդրի լուծումը տեսնում է առարկայական միջոցառումների իրականացմամբ: Ըստ այդմ՝ նա յանձնարարեց կառավարութեան աշխատակազմի ղեկավար-նախարար Դաւիթ Յարությունյանին հետեւել յանձնարարականների կատարման որակին՝ հաշուի առնելով նշուած մտահոգութիւնը: Վարչապետը դժգոհ էր նաեւ նախարարների տարեկան ծրագրերի մշակումից եւ կատարումից: «Վերջերս ծանօթացել եմ այդ ծրագրերին. ոչ բոլորն են պատշաճ աշխատանք կատարել, քանի որ այդ առաջարկութիւնները միշտ չէ, որ իրագործելի են: Այս ձևով այդ ծրագրերը չեն ընդունուելու: Յանձնարարում եմ աշխատանքներն աւարտել առաջիկայ երկու-երեք օրերի ընթացքում: Յաջորդ շաբաթուանից փլանային հանդիպումների ժամանակ քննարկելու ենք տարեկան ծրագրերը»:
Հայաստան միջին աշխատավարձի մակարդակով առաջ է Ատրպէյճանէն, բայց կը զիջի Վրաստանին Ֆրանսան`$3400, Իտալիան` $3200, Հարաւային Քորէան` $2800: Ռուսիոյ մէջ միջին աշխատավարձը $800 է: ԱՊՀ երկիրներու մեծ մասին մէջ միջին աշխատավարձը ամսական $100-200 է, ափրիկեան երկիրներու մէջ` ընդամէնը $50: Վարկանիշի մէջ հաշուի չեն առնուած հարկերը, որոնք տարբեր են: Ուստի իրական տարբերութիւնը կրնայ չհամընկնել վարկանիշի մէջ ներկայացուածին հետ: Հայաստանի մէջ միջին աշխատավարձը $403 է (համախառն): Այդպիսի տուեալներ ներկայացուցած է 2016-ին Աշխատանքի միջազգային կազմակերպութիւնը, կը հաղորդէ panarmenian.net-ը: Վրաստանի մէջ անիկա կը կազմէ $430, իսկ Ատրպէյճանի մէջ` $303: Այսպիսով, Հայաստանը միջին աշխատավարձի ցուցանիշով զգալիօրէն կը գերազանցէ Ատրպէյճանին, սակայն, կը զիջի Վրաստանին: Միջին աշխատավարձերու լաւագոյն ցուցանիշով երկիրներու առաջին տասնեակի մէջ են. Նորվեգիան` $7050, Աւստրալիան` $5200, Նոր Զելանտիան` $4700, ԱՄՆ-ն` $4500, Գերմանիան` $4500, Գանատան` $3600, Ճափոնը՝ $3400,
Աշխատանքի տեւողութիւնը ըստ երկիրներու նոյնպէս տարբեր է: Ամերիկացիները, ռուսերը, ճափոնցիները նշուած աշխատավարձը ստանալու համար շաբաթական առնուազն 40 ժամ կ’աշխատին: Ֆրանսացիները կ’աշխատին 35 ժամ, վիեթնամցիները, քէնիացիները, ֆիլիփինցիները` 48-55 ժամ:
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Էջ 14
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
ՀՀ Արտաքին Գործոց Փոխնախարարը Պելկրատի Մէջ Հակադարձած է Ազրպէյճանցի Գործընկերոջ Անհիմն Մեղադրանքներուն շարունակէ ջանքեր գործադրել տարբեր բնագաւառներու մէջ տարածաշրջանային բազմակողմ տնտեսական համագործակցութեան խթանման, կազմակերպութեան ծրագրային օրակարգի իրականացման, ներդրումներու խրախուսման ուղղութեամբ:
Պելկրատի մէջ, տեղի ունեցաւ Սեւծովեան տնտեսական համագործակցութեան կազմակերպութեան (ՍԾՏՀԿ) անդամ երկիրներու Արտաքին գործոց նախարարներու խորհուրդի 35րդ հանդիպումը, որուն ընթացքին ամփոփուեցան ՍԾՏՀԿ-ի մէջ Սերպիայի Հանրապետութեան 6-ամսեայ նախագահութեան արդիւնքները: Այս մասին կը տեղեկացնեն ՀՀ արտաքին գործոց նախարարութեան մամուլի, տեղեկատուութեան եւ հասարակայնութեան հետ կապի վարչութենէն: Հայաստանի պատուիրակութիւնը կը գլխաւորէր ՀՀ արտաքին գործոց նախարարի տեղակալ Աշոտ Յովակիմեան, որ իր ելոյթին մէջ նշեց, թէ անցեալ կէս տարուան ընթացքին Հայաստանը, մեկնելով ՍԾՏՀԿ կողմէն նոր ընդունուած տնտեսական ռազմավարութեան դրոյթներէն, ինչպէս նաեւ սեփական տնտեսական հետաքրքրութիւններէն, կը
Նախարարական այս հանդիպման, իբրեւ համագործակցութեան առաջնային ոլորտներ, նշուեցան տնտեսական զարգացումն ու առեւտուրը, զբօսաշրջութիւնը եւ արտակարգ իրավիճակները, մշակոյթն ու առողջապահութիւնը, գիտութիւնն ու ճարտարագիտութիւնները եւ այլն: Կարեւոր համարուեցաւ նաեւ ՍԾՏՀԿ գործունէութեան բարելաւման անհրաժեշտութիւնը` հաշուի առնելով կազմակերպութեան հիմնարկային ներուժի արդիւնաւէտ եւ նպատակային օգտագործումը: Ի պատասխան Ազրպէյճանի արտաքին գործոց նախարարի տեղակալ Մահմուտ Մամատկուլիեւի ելոյթին մէջ հնչեցուած անհիմն մեղադրանքներուն՝ ՀՀ արտաքին գործոց նախարարի տեղակալ Աշոտ Յովակիմեան նշեց, որ ՍԾՏՀ կազմակերպութիւնը քաղաքականացնելու փորձերը անթոյլատրելի են: Աշոտ Յովակիմեան ընդգծեց նաեւ, որ ՍԾՏՀԿ-ն այն հարթակը չէ, ուր ներքաղաքական դրդապատճառներէ մեկնելով, կարելի է փորձեր կատարել խեղաթիւրուած ներկայացնել եւ քննարկման առարկայ դարձնել հարցեր, որոնք որեւէ կապ չունին կազմակերպութեան յանձնարարութեան հետ:
Պետդուման Վաւերացուց Հայաստանի Հետ ՀՕՊ-ի Միաւորուած Համակարգի Մասին Համաձայնագիրը Ռուսիոյ Դաշնութեան Պետդուման, Դեկտեմբեր 14--ին, ընդունեց Ռուսիոյ եւ Հայաստանի միջեւ հաւաքական անվտանգութեան կովկասեան տարածաշրջանի մէջ հակաօդային պաշտպանութեան տարածաշրջանային համակարգի ստեղծման համաձայնագիրի վաւերացման օրինագիծը: Փաստաթուղթը Ռուսիոյ խորհրդարանի ստորին պալատի քննարկման ներկայացուցած էր ՌԴ նախագահ Վլատիմիր Փութին,-կը տեղեկացնէ «Արմենփրես»--ը` յղում ընելով ՌԻԱ Նովոսթիին: Հայաստանի հետ համաձայնագիրը ստորագրուած էր 2015 թուականի Դեկտեմբեր 23--ին, Մոսկուայի մէջ: Ատով կը նախատեսուի «Հակաօդային պաշտպանութեան միաւորուած տարածաշրջանային համակարգի` իբրեւ ԱՊՀ--ի մասնակից պետութիւններու հակաօդային պաշտպանութեան միացեալ համակարգի բաղկացուցիչ մասի ստեղծում»: «Հայաստանը միշտ ալ մեր գործընկերն ու դաշնակիցը եղած է կովկասեան տարածաշրջանին մէջ: Համաձայնագիրի վաւերացումը կը համապատասխանէ Ռուսիոյ պետական շահերուն»,- յայտարարած Է Պետդումայի ԱՊՀ-ի գործերու, Եւրասիական համարկումի եւ հայրենակիցներու հետ կապերու կեդրոնի կոմիտէի ղեկավար Լէոնիտ Քալաշնիքով:
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 15
«Նկարիչը Պէտք Է Տարածայինը Վերածի Հարթայինի…» Կարէն Աղամեան Հարցազրոյց Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան Նախագահ Կարէն Աղամեանի Հետ
ՏԱԹԵՒ ԴԱՒԹԵԱՆ «Զարթօնք»ի աշխատակից Ան ծնած է 1946թ. Նոյեմբերի 28-ին, Երեւան: 1964թ. աւարտած է Երեւանի Փ. Թերլեմեզեանի անուան գեղարուեստի ուսումնարանը, 1969թ. Երեւանի գեղարուեստա-թատերական հիմնարկը։ 1970թ-էն կը դասաւանդէ Երեւանի գեղարուեստա-թատերական հիմնարկի մէջ (1989թ-էն՝ փրոֆեսոր, 1988-94թթ` ԵԳԻ ամպիոնի վարիչ): 1974թ-էն Հայաստանի նկարիչներու միութեան անդամ է: 1982թ. ստացած է ԽՍՀՄ նկարիչներու միութեան վկայագիր` տարուայ լաւագոյն գեղանկարի համար: 1988թ. դարձած է ԽՍՀՄ ծրագողներու միութեան անդամ: 1998թ-էն Հայաստանի նկարիչներու միութեան նախագահն է:
Ձեր բնորոշմամբ ինչպիսի՞ յատկութիւններ եւ ունակութիւններ պէտք է ունենայ այսօրուան նկարիչը։ -Ամենակարեւոր յատկանիշը, կը կարծեմ այն է, որ նկարիչը պէտք է օժտուած ըլլայ բնածին շնորհով՝ տաղանդով: Առանց բնութենէն տրուած շնորհի նկարիչը չի կրնար դառնալ նկարիչ, այնպէս ինչպէս երաժիշտը չի կրնար դառնալ երաժիշտ, եթէ չունենայ լսողութիւն՝ «սլուխ»: Եւ այսպէս ի՞նչ է հարկաւոր նկարիչին. աչքի սրութիւն, հետաքրքրութիւն դէպի շրջակայ միջավայրը, իր ես-ը ներկայացնելու ունակութիւն, եւ կայ եւս պայման մը՝ տարածական ընկալում: Տաղանդ, բնածին շնորհ ըսելով՝ կը հասկնանք ճիշդ այս: Այսօր շատ շատերու մօտ չի ստացուիր տարածական ընկալումը վերարտադրել հարթութեան վրայ: Այս առումով քանդակագործութիւնը փոքր աւելի հեշտ է, քանի որ այն ինչ մեզ կը շրջապատէ ծաւալ է ոչ թէ հարթութիւն: Քանդակագործութեան մէջ այդ ծաւալը կրկին կը վերածուի ծաւալի, իսկ ծաւալայինը վերածել հարթայինի, ատոր համար առանձին ունակութիւն պէտք է՝ տարածական պատկերացում, որ տրուած է ոչ բոլորին: Նկարիչի համար այս առաջին կարեւոր պայմանն է, իսկ երկրորդը՝ աշխատասիրութիւն: Ես չեմ սիրեր «ճաշակ» բառը օգտագործել, որովհետեւ ճաշակը շատ անհատական է, պարզապէս նկարիչը պէտք է լայն մտահորիզոն ունենայ: Լաւ նկարիչ ըլլալու համար պէտք է աշխատասէր
ըլլալ, շատ նկարել, ուսումնասիրել շրջակայ միջավայրը, զգալ բնութիւնը եւ փորձել այդ վերարտադրել թուղթի վրայ: Ես խօսեցայ միայն գիտարուեստական պայմաններու մասին, եթէ նկարիչը չկարողացաւ գոյնը ընկալել, տարածականը վերածել հարթայինի չենք կրնար խօսիլ ստեղծագործ միտքի մասին: Պէտք է կարողանալ հետաքրքրել բոլորին, կերպարուեստի մէջ նոր խօսք ըսելու եւ սեփականդ ստեղծելու համար: Եթէ նայինք պատմութեան ՝ հազարամեակներու ընթացքին մարդկութիւնը միշտ ալ նկարած է: Սկսած են նկարել քարանձաւներու մէջ, մագաղաթներու յետոյ թուղթի, կտաւի փայտի վրայ եւ այս մեծ դաշտի մէջ դժուար է գտնել քու ես-ը եւ մնալ արուեստի մէջ, ահա ասով կը բնորոշուի հանճարողութիւնն ու տաղանդը: Որքան նկարիչի ներքին աշխարհը հետաքրքիր է ու զարգացած, այնաք անոր ստեղածագործութիւնները հետաքրքիր կ՝ըլլան:
Ներկայիս ունի՞նք երիտասարդ տաղանդաւոր նկարիչներ: Ի՞նչ կը կարծէք միայն տաղանդը բաւարար է մեր հասարակութեան մէջ ստեղծագործելու համար: -Ինչպէս ըսի նկարիչը պէտք է ունենայ տաղանդ եւ աշխատասիրութիւն սորվելու համար: Եթէ կը Շարունակութիւնը էջ՝ 16
Էջ 16
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
«Նկարիչը Պէտք Է Տարածայինը Վերածի Հարթայինի…» Կարէն Աղամեան Շարունակութիւն էջ՝ 15-էն
խօսինք մեր հայ հասարակութեան մասին, ապա անոր պահանջը շատ ցած է, որովհետեւ չկայ հովանաւորչական մթնոլորտ: Խորհրդային տարիներուն այդ բանը իր վրայ վերցուցած էր պետութիւնը եւ անոր համար ալ մենք ունէինք այնպիսի հանճարեղ նկարիչներ ինչպիսիք են՝ Մարտիրոս Սարեանը, Երուանդ Քոչարը եւ Հազարաւոր այլ տաղանդաւոր նկարիչներ: Այսօր այդ դաշտը չկայ, ոչ ոք կը սպասէ քեզ, եթէ դուն նկարիչ ես՝ ոչ մէկուն պէտք ես, իսկ այն ժամանակ պետութեան պէտք էիր: Պետութիւնը կ՝ուզէր, որ հասարակութիւնը ունենայ բարձր արուեստ եւ բարձր ճաշակ, կը խրախուսէր լաւը, իսկ վատը կը մնար դուրս: Այսօր փոխուած է իրավիճակը, եթէ Հայսատանի մասին խօսինք՝ այսօր առաջ կ՝երթան անոնք, որոնք չեն տիրապած այն յատկանիշներուն, որոնց մասին ես խօսեցայ, բայց փոխարէնը ունին լաւ հովանաւոր, կամ փող, եւ դժբախտաբար, փողով կարելի է ամէն ինչ ընել: Այդ է պատճառը, որ այսօր շատ տաղանդաւոր մարդիկ դուրս կը մնան ասպարէզէն եւ տեղը կը զբաղեցնեն դատարկ, կեղծ արուեստագէտները:
Չնայած կ՝ափսոսամ, բայց շատ յաճախ արուեստագէտները առարկայական չեն եւ իրենց ընտրութիւնը կը կատարեն ոչ թէ խիղճով, այլ ուրիշ հանգամանքներով:
Ըստ ձեզի արուեստագէտը կրնա՞յ ձեւաւորել հասարակական կարծիք : -Ի հարկէ կրնայ, ուղղակի պէտք է հնարաւորութիւն տալ արուեստագէտին, որպէսզի ան թելադրէ բարձր արուեստը, իսկ անոր պէտք է նպաստեն լրատուամիջոցները: Ես նախորդ պատասխաններուս մէջ ըսի, որ մենք աղաւաղուած հասարակութեան մէջ կ՝ապրինք եւ այդ է պատճառը, որ լաւագոյն արուեստագէտները կը մնան ստուերի մէջ, իսկ վատագոյններուն ժողովուրդը կը սկսի ճանչնալ, այն վատագոյնները, որոնք կը փոխեն հասարակութեան ճաշակն ու կարծիքը: Այդ պարագային ի՞նչ պէտք է ընէ սկսնակ եւ տաղանդաւոր նկարիչը, որպէսզի իր անունը մնայ պատմութեան մէջ: -Նախորդ հարցի ժամանակ ես ըսի՝ ինչ բարդ իրավիճակի մէջ մենք այսօր կ՝ապրինք: Քիչ մը կը դժուարանանք պատասխանելու այս հարցին: Այսօր նկարիչներու միութիւնը ամէն ինչ կ՝ընէ, որպէսզի կրնայ հասարակութեան մատուցել լաւագոյնը: Եթէ մենք կը կազմակերպենք ցուցահանդէս, ապա անպայման յանձնաժողովը կ՝ընտրէ աշխատանքները: Մենք կը փորձենք բարձրագոյնը ներկայացնել, առաջ մղել ամենատաղանդաւորները, քանի որ Հայաստանի մէջ ուրիշ որեւիցէ տեղ նկարիչը չի կրնար ցուցադրուիլ: Մեզ մօտ նկարիչ կը ներկայանայ, անոր կը նկատեն արուեստագէտները, անոր մասին կը խօսին, կը գրեն եւ առաջ կը տանին:
Ի՞նչ կ՝ ըսէք Անկախութեան 25-ամեակին նուիրուած ցուցահանդէսի մասին: Ի՞նչ աշխատանքներ ներկայացուած էին: Շարունակութիւնը էջ՝ 17
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 17
«Նկարիչը Պէտք Է Տարածայինը Վերածի Հարթայինի…» Կարէն Աղամեան Շարունակութիւն էջ՝ 16-էն
-Ցուցահանդէսին ներկայացուած էին վերջին տարիներուն կատարուած աշխատանքներ, որոնցմէ յանձնաժողովը ընտրած էր շուրջ 200-ը: Եթէ անձամբ իմ կարծիքը կը հարցնէք, ապա ես այդքան ալ գոհ չեմ: Կը նկատուի անկում հայ կերպարուեստի աշխարհին մէջ :
Ի՞նչ պայմաններու մէջ կը ստեղծագործեն այսօր նկարիչները: Կարելի է ըսել, որ այսօր նկարիչները շատ վատ պայմաններու մէջ կը ստեղծագործեն: Շատ շատերը
չունին արուեստանոցներ: Կրկին պէտք է յիշեմ խորհրդային տարիները, այն ժամանակ եթէ նկարիչ էիր՝ ունէիր վկայական, ապա պետութիւնը նկարիչներու միութեան մջոցով անվճար կը տրամադրէր արուեստանոցներ: Իսկ եթէ չունիս արուեստանոց, չես կրնար ստեղծագործել: Այն ժամանակ նկարիչներու միութեան բոլոր անդամները ունէին արուեստանոցներ, բայց այսօր ամբողջ Հայաստանի մէջ ունինք գրանցուած ընդամէնը 100 արուեստանոց, իսկ նկարիչներու միութեան անդամներու թիւը այսօր կը հասնի մօտ 700-750-ի: Այսինքն մեծ մասը չունին արուեստանոցներ: Իսկ ի՞նչ թեմաներով հիմնականին կը ստեղծագործեն այսօր: -Սովորաբար թեման կ՝որոշէ պահանջարկը: Կրկին պէտք է 25 տարի առաջ երթամ եւ համեմատեմ այդ ժամանակաշրջանի հետ: Պահանջարկը այն ժամանակ կը ձեւաւորուէր մշակոյթի նախարարութեան գաղափարախօսութեամբ եւ կը պատուիրուէր նկարչութիւնը՝ կը պատուիրուէին թեմատիկ այնպիսի աշխատանքներ, որոնք ըստ նիւթի այդ հասարակութեան եւ ազգի համար էին: Այդ պատճառով պատկերասրահի մէջ կը տեսնենք թեմատիկ այնպիսի աշխատանքներ, ինչպիսիք են հայ պատմական նշանաւոր դէպքերը՝ Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմը, աշխատաւոր մարդը, գիր գրականութիւնը, ընկերային կեանքը եւ այլ թեմաներ: Այս բոլոր թեմաները կը պատուիրուէին մշակոյթի նախարարութեան կողմէն: Իսկ այսօր պատուիրատուն հիմնականին մէջ փողատէր մարդն է, որու ճաշակը հակառակ համեմատական է իր գրպանի պարունակութեան, անոր համար ալ կը խրախուսուի վատը: Միւս պատուիրատուն սփիւռքահայն է, որ կու գայ Հայաստան եւ կ՝ուզէ շատ աժան գնել ոչ թէ արուեստի գործ, այլ՝ «յուշ» տանիլ Հայաստանէն:
Թուրքիան 9-րդն է Անկիրթ Երկիրներու Ցանկին Մէջ Բրիտանական «Ipsos MORI» գործակալութիւնը ուսումնասիրած է աշխարհի 40 երկիրներու կրթուածութեան մակարդակը: Ըստ ermenihaber.am-ի՝ թրքական «Diken.com.tr» լրատուակայքը կը տեղեկացնէ, որ Հոկտեմբեր եւ Նոյեմբեր ամիսներուն իրականացուած հարցումներուն, ընդհանուր առմամբ, մասնակցած են 27.250 մարդ: Իւրաքանչիւր երկրէ հարցախոյզին ներգրաւուած են 500-էն 1000 քաղաքացիներ: Արդիւնքներու ամփոփումէն պարզուած է, որ Թուրքիան կրթութեան ամենացած մակարդակ ունեցող երկիրներու ցանկին մէջ 9-րդն է: Նշենք նաեւ, որ որեւէ եւրոպական երկիր այս ցանկի առաջին տասնեակին մէջ չկայ: Յիշեցնենք, որ աւելի առաջ հրապարակուած «Սորվողներու միջազգային գնահատման ծրագիր»-ի (PISA) քննութիւններու արդիւնքներուն համաձայն` ուսման յառաջադիմութեան առումով Թուրքիան 70 երկիրներու ցանկին մէջ 52-րդն էր:
Էջ 18
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Ոչ եւս է Մելգոնեանցի Բառարանագէտ Բարսեղ Թուղլաճեան ՊՈԼԻՍ.- Երեքշաբթի, 13 Դեկտեմբերի առաւօտեան, իր տան մէջ մահկանացուն կնքեց պոլսահայ յայտնի բառարանագէտ, համայնագիտարաններու ու պատմական գիրքերու հեղինակ Բարսեղ Թուղլաճեան: Բարսեղ Թուղլաճեան ծնած էր Պոլիս, 1933ին: Ան մէկն էր պոլսահայ սակաւաթիւ բախտաւորներէն, որոնք առիթը ունեցած են ուսանելու Կիպրոսի Մելգոնեան վարժարանին մէջ: Թուղլաճեան ապա անցած էր Ամերիկա ու հմտացած անգլերէնի մէջ, վերադարձին անգլերէնի ուսուցիչ եղած էր բազմաթիւ վարժարաններու մէջ: «Բայց անոր բուն առաքելութիւնը կայացաւ բառարաններու ու համայնագիտարաններու պատրաստութեան մէջ: Փաստաթուղթեր, տուեալներ, պատկերներ եւ ամէն ինչ հաւաքելու անօրինակ յատկութիւն մը ունէր: Նշանաւոր եղան Պալեաններու մասին անոր հեղինակած թրքերէն ու անգլերէն գիրքերը: Շնորհք պատրիարքի թելադրութեամբ ան պատրաստած էր նաեւ Պոլսոյ հայկական եկեղեցիներու պատմութեան գիրք մը: Իր վերջին իրագործումը եղաւ կոթողային աշխատանք մը՝ «Արեւմտեան Աշխարհի Հայերը» («Պաթը Էրմէնիլէրի»): Այս հսկայածաւալ գործին հինգերորդ հատորն ալ հրատարակելէ վերջ անհանգստացաւ ու հրապարակէ քաշուեցաւ», կը տեղեկացնէ Պոլսոյ «Ժամանակ» թերթը:
Բրիտանական The Times–ը Վերահրատարակած է Հայոց Ցեղասպանութեան Մասին Յօդուածը, Որ Տպագրուած էր 100 Տարի Առաջ կանանց ու աղջիկներու նկատմամբ սարսափելի վերաբերմունքի օրինակներ: «Բաւական է միայն մէկ փաստ, որպէսզի ցոյց տանք, թէ ինչ յատուկ մանրակրկիտ ձեւով կ՛իրականացուէր հայերու տեղահանութիւնն ու մասնակի ոչնչացումը: Անցեալ տարի Էրզրում, Պիթլիս ու Վան վիլայէթներուն մէջ կը բնակէր մօտ 580 հազար հայ: Երբ այդ շրջանները անցան ռուսերու հսկողութեան տակ, այնտեղ միայն 12100 հայ կար: Մնացածը կամ մահացած էին, կամ տեղահանուած»,- կ՛ըսուի յօդուածին մէջ: Բրիտանական The Times–ը ներկայացուցած է այն յօդուածը, որ թերթին մէջ տպագրուած էր 1916 թուականի Դեկտեմբեր 14-ին, կը հաղորդէ News.am -ը: Յօդուածին մէջ ներկայացուած են փաստաթուղթեր, որոնք կը վկայեն 1915-ի ողբերգական իրադարձութիւններուն մասին: Փաստաթուղթերը կը ներկայացնեն «երկար ցուցակ մը սարսափներու, որոնց զուգահեռները դժուար թէ հնարաւոր ըլլայ գտնել հին կամ ժամանակակից պատմութեան մէջ»: Յօդուածին մէջ կը նշուի, որ մինչ այդ Օսմանեան Թուրքիոյ մէջ մօտ 1․8 միլիոն հայ կը բնակէր: Անոնցմէ քանիներ հարկադրուած են իսլամութիւն ընդունելու, միւսները սպանուած են կամ ալ կը գտնուին Թուրքիոյ մէջ, սարսափելի պայմաններու տակ: Փաստաթուղթերուն մէջ նկարագրուած են հայ
Հեղինակները նաեւ կը նշեն, որ զանգուածային սպանութիւնները համակարգուած ու միտումնաւոր բնոյթ ունէին ու նախապէս ծրագրուած եղած են Կոնստանդնուպոլսոյ մէջ: «Շրջանը շրջանի ետեւէ մինչեւ ամբողջ ասիական քաղաքներուն ու գիւղերուն մէջ Թուրքիոյ հայկական թաղամասերը դատարկուեցան»,- կը շեշտուի յօդուածին մէջ: Հեղինակները կը նշեն, որ այդ իրադարձութիւններուն համար հիմնական մեղքը երիտթուրքերունն էր, սակայն մեղաւորները ոչ միայն Կոնստանդնուպոլսոյ մէջ են, այլեւ Պերլինի, ուր այդ իրադարձութուններուն վրայ աչք փակած են:
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 19
Երեւան 10/12/2016 Յարգելի բարեկամներ, Սոյն գիրով, առ ի տեղեկութիւն, Ձեզ անգամ մը եւս կ՛ուզենք փոխանցել, որ Երեւանի մէջ Սեպտեմբեր ամսուն պաշտօնական գրանցում ստացած՝ «Հայկական Ռամկավար Ազատական Կազմակերպութիւն» ժողովրդավարութեան զարգացման աջակցող հասարակական կաղմակերպութիւնը 2016-ի Հոկտեմբերէն ի վեր կը գործէ Երեւանի մէջ։ ՀՌԱԿ հասարակական կազմակերպութեան գործունէութիւնը ուղղուած է իրաւունքի եւ կրթութեան միջոցով նպաստել դեմոկրատական եւ ազատական գաղափարներու տարածման ու ամրապնդման եւ ժողովրդավարութեան զարգացման։ Կազմակերպութեան հիմնական նպատակներն են նաեւ՝ նպաստել մարդու իրաւունքներու պաշտպանութեան, սոցիալ-տնտեսական հարցերու ուսումնասիրութեան, անոր մակարդակի բարձրացման, քաղաքացիական հասարակութեան կայացմանն ու հզօրացման, ինչպէս նաեւ իրաւական մշակոյթի մակարդակի բարձրացման՝ մասնագիտական դասընթացներու, խորհրդաժողովներու, հետազօտութիւններու իրականացման, գիտական աշխատանքներու հրապարակման եւ տեղեկատուութեան տարածման միջոցաւ։ Հայրենիքի մէջ հիմնուած Հայկական Ռամկավար Ազատական Կազմակերպութիւն (ՀՌԱԿ) ՀԿ-ի նախագահն է Սերխիօ Նահապետեանը, իսկ հիմնադիր խորհուրդի անդամներ են՝ Լեւոն Պըլըխեան, Ալեքսան Գարատանայեան եւ Ժենի Գրիգորեան-Բարսէղեան, իսկ գրասենեակի վարիչ-քարտուղար նշանակուած է Անի Չալեան։ ՀՌԱԿ ՀԿ-ի գրասենեակէն ներս ներկայիս կը գործէ Միրաք պատանեկան ուսանողական շարժումը, յետագային այլ մշակութային, կրթական եւ տնտեսական թեմաներով դասընթացներու շարքեր, սեմինարներ եւ այլ ծրագիրներ իրականացնելու հեռանկարով։ Նշեալ գործունէութեանց մանրամասնութիւններուն կրնաք հետեւիլ ՀՌԱԿ ՀԿ-ի ֆէյսպուքեան պաշտօնական էջին միջոցաւ, որուն յղումը կը գտնէք ստորեւ․ https://www.facebook.com/Armenian-Demokratic-Liberal-Organisation-NGO-587859691415293/ Այս հակիրճ տեղեկատուական բաժնէն ետք, կը խնդրենք Ձեզմէ, սիրելի ընկերներ եւ բարեկամներ, Ձեր գաղութներու շրջանակէն ներս տեղեակ պահէք Երեւանի մէջ գործող ՀՌԱԿ ՀԿ-ի գրասենեակի մասին, որպէսզի իրենց Հայաստան այցելութեան օրերուն, գիտնան, որ հարազատ վայր մը կայ Երեւանի մէջ, ուր կրնան այցելել, մանաւանդ՝ անձամբ հանդիպիլ Միրաք խումբին հետ եւ խանդավառել անոնց։ Փոխադարձ կապի ստեղծման համար, ստորեւ կը նշենք գրասենեակի եւ վարիչ-քարտուղարի տուեալները․ ՀՌԱԿ ՀԿ-ի Հասցէ։ Խանճեան 50, Երեւան 0025 (Թէքէեան Կեդրոն) Ել-նամակ։ adlo.ngo.arm@gmail.com Հեռ։ 00374 10 559 036 Բջջ։ 00374 99 191 085
Անի Չալեանի տուեալները, Ել-նամակ։ ani.tchalian@gmail.com Բջջ։ 00374 94 191 085 Whats up եւViber։ 00374 94 191 085
Ի վերջոյ, փակելով գրութիւնը, ՀՌԱԿ ՀԿ-ի Նախագահի եւ Խորհուրդի անդամներու անունով, կու գանք շնորհաւորելու Ձեզ, եկող՝ Նոր Տարուայ եւ Սուրբ Ծնունդի զոյգ տօներու առթիւ, մաղթելով, որ 2017 թուականը բոլորիս եւ մեր կազմակերպութեան համար ըլլայ խաղաղութեան, յառաջընթացի եւ նորանոր ձեռքբերումներու տարի։ Ընկերական ջերմ ողջոյններով եւ յաջողութեան լաւագոյն մաղթանքներով՝ ՀՌԱԿ ՀԿ-ի Նախագահ Սերխիօ Նահապետեան
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Էջ 20
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Երեք հայ պատգամաւորներ Ռումանիոյ խորհրդարանի անդամ ընտրուած են Դեկտեմբեր 11-ին Ռումանիոյ մէջ տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրութիւններու արդիւնքներով, Ռումանիոյ խորհրդարանի Պատգամաւորներու պալատի անդամ ընտրուած են երեք հայ պատգամաւորներ: Վարուժան Վարուժան Լուչիան Էդուարդ Վերընտրուած են Փամպուկչեան Ոսկանեան Սիմիոնը Ռումանիոյ Հայոց միութեան կողմէ առաջադրուած հայ փոքրամասնութեան ներկայացուցիչ Վարուժան Փամպուկչեանը եւ Ազատականներու ու ժողովրդավարներու դաշինքի (ALDE) ցուցակով առաջադրուած Վարուժան Ոսկանեանը: Առաջին անգամ խորհրդարանի անդամ ընտրուած է սոցիալ-դեմոկրատներու ցուցակով առաջադրուած Լուչիան Էդուարդ Սիմիոնը: Ինչպէս կը հաղորդէ Պուխարեսթի մէջ «Արմենփրես»--ի թղթակիցը, Վարուժան Փամպուկչեանը Ռումանիոյ խորհրդարանին մէջ ազգային փոքրամասնութիւններու խումբի անփոփոխ ղեկավարն է երկար տարիներ, այդ հարցով, ինչպէս նաեւ ՏՏ ոլորտի մէջ բազմաթիւ օրէնսդրական նախաձեռնութիւններու հեղինակ: Վարուժան Ոսկանեանը Ռումանիոյ Խորհրդարանի առաջին գումարման անդամներէն է, ազգային փոքրամասնութիւններու խումբի առաջին ղեկավարը, որ այնուհետեւ ժառանգած է Վարուժան Փամպուկչեանը: Ոսկանեանը եղած է ծերակուտական, եւ երկու անգամ Ռումանիոյ կառավարութեան անդամ` 2006-2008 թուականներուն։ Տնտեսութեան եւ ելեւմուտքի նախարար, 2012-2013 թուականներուն։ Երկուքն ալ Ռումինիոյ յայտնի քաղաքական գործիչներ են, միաժամանակ Ռումանիոյ Հայոց միութեան հիմնադիր ղեկավարներ` Ոսկանեանը նախագահ, իսկ Փամպուկչեանը փոխնախագահ: Լուչիան Էդուարդ Սիմիոնը Սեւ ծովի առափնեայ Տուլչա նահանգային ղեկավարներէն է, անցեալին Տուլչա նահանգի կուսակալը, այնուհետեւ Դանուպի Տելտայի արգելոցի տնօրէնը: Ան կը ղեկավարէ Ռումանիոյ Հայոց միութեան տեղական մասնաճիւղը, ինչպէս նաեւ Տուլչայի նահանգի եւ Տաւուշի մարզի եղբայրական կապերու հաստատման նախաձեռնողներէն մէկը եղած է:
Հայաստանեան երեք կուսակցութիւններ ստորագրեցին քաղաքական համագործակցութեան յուշագիր Երեւանում «Լուսաւոր Հայաստան» կուսակցութիւնը, «Հանրապետութիւն» կուսակցութիւնը եւ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցութիւնը ստորագրեցին 2017 թւականի խորհրդարանական ընտրութիւններին համատեղ համագործակցութեան վերաբերեալ յուշագիր: Փաստաթղթի ներքոյ ստորագրեցին «Հանրապետութիւն» կուսակցութեան քաղխորհրդի նախագահ, Արամ Սարգսեանը, «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցութեան վարչութեան նախագահ Սասուն Միքայելեանը, «Լուսաւոր Հայաստան» կուսակցութեան խորհրդի նախագահ, Էտմոն Մարուքեանը: «Թող Աստուած մեզ պահապան լինի, որ փրկենք Հայաստանը»,-ստորագրումից յետոյ իր ելոյթում ասաց Ս. Միքայելեանը՝ շնորհաւորելով ներկա-ներին: Նա դիմեց ժողովրդին, երկրի ապագայով մտահոգ անձանց՝ հաւատալ ու վստահել իրենց, ինչն էլ կդառնայ այդ քաղաքական ուժի յաղթանակների գրաւականը:
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 21
2017 German, US businessmen to launch investment project in Armenia Under the support of the Armenian Development Fund (ADB), a delegation of German and US businessmen is in Armenia to consider prospects of launching the production of antiputrefactive and dispensing machines. The initiative, which is part of an investment project, proposes founding an enterprise to deal with the manufacturing process, the Fund’s press service reports. “The Armenian Development Fund is ready to provide the necessary assistance at any phase to successfully implement the investment project,” the Fund’s chief executive, Karen Mkrtichean, said at a news conference held jointly with the Ophardt Hygiene Technologies’ founder and director. The fund had earlier arranged the investors’ meeting with members of the Armenian Government, German ambassador to Armenia, heads of medical centers, and legal counseling firms. It is the business delegation’s second trip to Armenia. Earlier, they visited the country in September participate in the Made in Armenia exhibition.
Diaspora Armenian plans to open sparkling wine factory in border village Diaspora-Armenian winemaker Vahe Keushguerian plans to open a sparkling wine factory in Khachik border village, in Vayots Dzor Province of Armenia. Keushguerian told Armenian News-NEWS.am that he plans to open this factory in the coming year. His Keush company has been producing wine in capital city Yere-
van. But, now, he wishes to produce it where the needed grape is collected, so that he would not have to transport it all the way to Yerevan. The Khachik village prefect has allocated for this factory the building of a warehouse not far from the village. They wish to work on location starting from next year, and prepare wine material for champagne. “Thus, Armenia could become the country that produces the world’s highest mountainous classic champagne,” added Vahe Keushguerian. Khachik village is located 1,800 to 1,850 meters above sea level.
Էջ 22
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
The AGBU Nubar Library Launches Website for Its Digital Collection
The AGBU Nubar Library in Paris is proud to announce the launch of its website, offering a wealth of information, photos and documents about Armenians in the Ottoman Empire and the Armenian diaspora. The library’s collection primarily concerns the nineteenth and twentieth century and is a vital resource in the preservation of Armenian cultural heritage. The website—which will continue to be updated with digitized materials—is already home to a photo collection of prominent Armenian leaders and of Armenian life in the Ottoman Empire and early diaspora; portions of the Andonian archive of Armenian Genocide testimonies as well as portions of the archives of the Armenian Patriarchate of Constantinople, the Armenian National Delegation and AGBU; digitized copies of the French-language Constantinople-based journal Renaissance published from 1918-1920; a virtual tour of the exhibit Arménie 1915, held in Paris in 2015; and a digitized collection of the library’s journals Revue d’histoire arménienne contemporaine and Études arméniennes contemporaines. The Nubar Library houses more than 43,000 printed works, 500,000 archival documents, 1,500 periodicals and 10,000 photos as well as hundreds of manuscripts from the nineteenth and twentieth centuries. It is also home to a large collection of unpublished materials and gathers historical documents of great value in understanding contemporary Armenian history. “I am delighted that our months of work has resulted in a website that I hope people the world over will find useful in their scholarly and personal research. The collection at the Nubar Library is tremendously rich and we are working to make it as accessible as possible to as many as possible,” said Boris Adjemian, director of the AGBU Nubar Library. The AGBU Nubar Library was established in 1928 by AGBU founder and president Boghos Nubar. Over the course of its history, the library has become one of the main research centers in the Armenian diaspora. In its early years, the library was directed by Ottoman Armenian writer and journalist Aram Andonian under whom the library’s collection expanded dramatically thanks to major donations by Armenian politicians and men of letters in the first half of the twentieth century. Conceived of as a center for Armenian and Near Eastern studies and as a site for Armenian intellectuals to exchange ideas, the library has sought to develop a diverse archive on Armenian affairs and remains an in-
dispensable resource for scholars, journalists, documentarians, researchers, students and individuals interested in Armenian history. To access the digitized collection of the AGBU Nubar Library, please visit www.bnulibrary.org. Established in 1906, AGBU (www.agbu.org) is the world’s largest non-profit Armenian organization. Headquartered in New York City, AGBU preserves and promotes the Armenian identity and heritage through educational, cultural and humanitarian programs, annually touching the lives of some 500,000 Armenians around the world.
Israeli authorities seize land belonging to Armenian Church
The Israeli authorities decided to seize a vast tract of mortmain green land belonging to the Armenian Church in al-Walaja village, northwest of Bethlehem, and use it as a national park for Jewish settlers. Members of the Armenian community in the village affirmed that the Israeli nature and parks authority started to take over this area, which is estimated to be 50 dunums of land. They also said that clashes broke out between them and Israeli soldiers last Saturday in the area following a prayer day held at the Church. They expressed their fears that the place, where Christian rituals take place, could turn into a Jewish site, calling for fencing the area in order to protect it.
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 23
Emeritus Professor Hampik-Sahak Maroukian Was Granted A Gold Medal By The Republic Of Armenia
Tuesday, December 6, 2016 was a significant date for Emeritus Professor Hampik-Sahak Maroukian, chairman of the local Athens Chapter of AGBU. He had a pre-arranged appointment with the newly-arrived ambassador of the Republic of Armenia Fatei Tchartchoghlian. They met at his office and there followed a short ceremony where the ambassador conferred him a gold metal issued by decision of Minister Levon Mgrditchian of the Republic of Armenia, Ministry of Science and Education for his long time contribution to education and teaching in higher education. Below we present a comprehensive curriculum vitae (CV) of Emeritus Professor Hampik-Sahak-Maroukian. He was born in Thessaloniki (Salonica) in 1947. He attended a Greek elementary school. He received his secondary education at Melkonian Educational Institute in Cyprus and graduated in 1966. He was a freshmen student 1966-67 at Haigazian University and received his Bachelor’s degree from the American Uni-
versity of Beirut, Lebanon in 1970. He then studied at Louisiana State University, USA and received his Master’s degree in 1975. He returned to Greece and in 1976 started working at the National University of Athens. He received his PhD in 1987 and was appointed in the teaching staff as Lecturer. In 2007 he became full Professor and from 2008 till his retirement in 2014 he served as chairman of the Department of Geography and Climatology. Professor Maroukian has participated in more than 80 national and international congresses, conventions and meetings. He has published approximately 100 scientific papers and is a member to more 10 scientific societies and associations. He is founding member of the International Association of Geomorphologists (1986) and founding member of the Hellenic Geomorphological Society (2009). In December 2011 he received the «Ktenas» prize of the geological sciences by the National Academy of Athens. In December 2015 he received the same prize for a second time. By this occasion the editorship of «Hye Gyank» periodical, congratulates Professor Hampik-Sahak Maroukian and wishes all the best to his activities.
German Court Rejects Suits Against Armenian Genocide Vote BERLIN – Germany’s highest court has rejected a string of complaints against a decision by the country’s parliament to label the killings of Armenians by Ottoman Turks a century ago as genocide, AP reports. The Federal Constitutional Court threw out eight complaints against the resolution approved by lawmakers in June. It published one of the decisions Monday, in which judges said the plaintiff had failed to provide sufficient evidence that his fundamental rights had been violated and that no such violation was obvious. The parliamentary vote infuriated the Turkish government and prompted it to withdraw its ambassador from Berlin for a few months. Ankara also refused to let German lawmakers visit German military personnel stationed at Turkey’s Incirlik air base, but relented after the German government stressed the resolution isn’t legally binding.
Հայ Կեանք
Էջ 24
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Congressman Schiff: Armenia is important partner of US Armenia is an important partner of the United States (US), and we are interested in seeing Armenia economically developed. US Congressman Adam Schiff, who is also Vice CoChair of the Congressional Caucus on Armenian Issues, told the aforesaid to the Voice of America Armenian service. For the development of Armenia’s economy, the congressman pointed to high-tech which, in his view, has great prospects in the country. He added that Armenia, owing to its national intellectual potential, can become the Silicon Valley of the Caucasus. Schiff noted, however, that Turkey’s blockade as well as problems with Azerbaijan are among the important external obstacles standing in the way of Armenia’s economic development. He also called on US diplomats to react more drastically and substantively to ceasefire violations by Azerbaijan. The congressmen linked the importance of US relations with Armenia also to the existence of a large AmericanArmenian community. But Schiff expressed concern by the next US administration’s future position on matters relating to Armenia and the American-Armenian community, especially regarding Armenian Genocide recognition. He stated that US President-elect Donald Trump and some members of his team have economic interests in Turkey and Azerbaijan, and that this may adversely affect the Armenian agenda in the US. Separately, Congressman Adam Schiff positively assessed Armenia’s contribution to accepting refugees from Syria. Also, he underscored the protection of the national—including Armenians—and religious minorities in Syria and Iraq.
Vigen Sargsyan: Cooperation with NATO is no obstacle before Armenian-Russian relations The Karabakh conflict negotiation process is a platform where the interests of the CSTO (Collective Security Treaty Organization), NATO, Russia, the US, and the European Union coincide. Defense Minister of Armenia, Vigen Sargsyan, told the aforementioned to Lenta.ru, a Moscow-based online newspaper. “Our military servicemen take part in the [NATO] peacekeeping operations, which have enabled us to acquire invaluable skills for planning and conducting peace ensuring operations in different corners of the planet,” noted Sargsyan. “We, naturally, share the knowledge, knowhow, and skills gained in this domain with our CSTO allies.” Moreover, the minister expressed confidence that Armenia’s collaboration with NATO does not obstruct Armenian-Russian relations. “All these years when our relations with NATO have been put on a planned basis, [our] cooperation with Russia has only expanded,” Vigen Sargsyan added, in particular.
Contact with the publisher:
Contact with the publisher:
hyegyank@gmail.com
hyegyank@gmail.com
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 25
IDeA Foundation and EU Sign Agreement on “Dilijan and Adjacent Communities Development Initiative” YEREVAN (Mediamax) — Initiatives for Development of Armenia (IDeA) Foundation, Armenian Ministry of Territorial Administration and Development and the EU Delegation signed the agreement on “Dilijan and Adjacent Communities Development Initiative” grant project. The agreement was signed by IDeA Foundation CEO Edgar Manukyan, Armenian Minister of Territorial Administration and Development Davit Lokyan, and Head of the EU Delegation to Armenia, Ambassador Piotr Switalski on December 13. For IDeA Foundation this is a new format of cooperation between the state, EU Delegation and partners. This model is expected to be established on institutional level. The project presented by IDeA aims to support development of tourism in Dilijan and adjacent communities, facilitating creation of new jobs and business opportunities. Implementation of this project will promote economic development of Dilijan and Tavush amrz in general, decreasing immigration tendency. The project budget is about EUR 1,195,000 EUR, 780,000 out of which is the grant from the EU, 195,000 comes from national co-financing, and 140,000 is provided by IDeA Foundation co-financing. The project will last for two years. It will be launched in February 2017. “Dilijan and adjacent communities have the potential of becoming one of the most prosperous places in Armenia. One of our initiative’s goals is to make Dilijan a flourishing cultural, education and tourist centre. We are certain that realization of this project will have a significant impact on development of Dilijan town and adjacent communities,” said IDeA Foundation CEO Edgar Manukyan.
Atom Egoyan: We need to educate Armenia’s citizens to keep their vote We need to be able to educate the citizens of Armenia so that they keep their vote during the parliamentary election, renowned Canadian-Armenian filmmaker Atom Egoyan said at a press conference on Monday. Egoyan reflected on their “Justice Within Armenia” initiative, whereby Diaspora Armenians will conduct an observation mission during this election which is slated for next April. He said Diaspora Armenians need to become aware of their respective responsibilities and part, and be able to help educate the citizens of Armenia that they vote properly. The renowned filmmaker added, however, that these citizens must be willing to be educated toward voting properly and keeping their vote.
In Atom Egoyan’s words, the events that occurred following an armed group’s take over of a police station in capital city of Yerevan in July were a call to everyone that they must be united. He said Diaspora Armenians want to show that they stand ready to be actively engaged, and this is a very important moment.
Հայ Կեանք
Էջ 26
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
EU and AGBU Sign €2 Million Grant Agreement to Facilitate Civil Society in Armenia YEREVAN (Armradio) — The European Union Delegation to Armenia and the Armenian General Benevolent Union (AGBU) have signed a Contract to the EUR 2 million grant that marks the beginning of a three-year project aimed at facilitating development of the civil society sector in Armenia. AGBU Armenia is actively undertaking a new strategic direction to engage more closely with civil society in the country and through this grant will take its first steps forward. The Civil Society Facilitation project will be implemented by AGBU Armenia together with the Eurasia Partnership Foundation (EPF). The project will build the capacity of local CSOs and harness their networks. A special focus will be put on establishing direct ties between experts from Diaspora and local CSOs and facilitating skills and knowledge exchange as well as more active involvement of Diaspora in a day-to-day life of the Armenian civil society. The project will complement the currently run EU-funded capacity building project which focuses on internal and external capacity building of around 100 CSOs in Armenia (STRONG Civil Society Organizations for Stronger Armenia) and other ongoing actions supported by the European Union (e.g. Community Development through Social Entrepreneurship – CODE-SE project- Social Response to Labor Migration in Armenia (Together4Armenia.am)). The action is completely in line with the priorities identified in the EU Country Roadmap for Engagement with Civil Society (2014-2017) and Annual Action Program 2015 in favor of the Republic of Armenia.
Three Armenians elected to Romania’s Parliament ARMENPRESS. By the results of the parliamentary elections held in Romania on December 11, three Armenians MPs were elected as members of Chamber of Deputies (lower house) of the Parliament of Romania. Armenian minority representative Varujan Varujan Pambuccian Varujan Vosganian Lucian-Eduard Simion Pambuccian nominated by the Armenian Union of Romania, Varujan Vosganian nominated by the list of the Alliance of Liberals and Democrats for Europe (ALDE) were reelected. Lucian-Eduard Simion for the first time was elected as member of the Parliament who has been nominated by the list of Social-Democrats. Varujan Pambuccian for years has been the head of national minority group in the Romanian Parliament, as well as he is author of a number of legislative initiatives in the IT sector. Varujan Vosganian is one of the members of the first meeting of the Romanian Parliament, has been the first head of the national minority group. Vosganian has been a senator, and member of Romania’s government for two times (2006- 2008 as Minister of Economy and Finance, 2012-2013 Minister of Economy). Both are famous political figures in Romania. Vosganian is Chairman of the Armenian Union of Romania, whereas Pambuccian is Vice-Chairman. Lucian-Eduard Simion is the head of local branch of the Armenian Union of Romania.
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 27
Three Opposition Parties RPA: We respect new union form New Electoral Bloc of Armenia opposition parties
YEREVAN — Three Armenian opposition parties signed on Monday a memorandum of cooperation to set up an alliance that will challenge the government in parliamentary elections slated for April. The document, signed by the representatives of the Hanrapetutyun (Republic), Bright Armenia and Civil Contract parties, envisages forming a political bloc with a united list of candidates to run for the parliament seats. The three groups have yet to decide who will top that list and thus be the still-unnamed bloc’s candidate for the post of Armenia’s prime minister. Civil Contract officially nominated its de facto leader Nikol Pashinian’s candidacy for the post earlier this year. Pashinian made clear that his party is “not bound” by that decision.” “In this context, all discussions have to start from scratch,” he told reporters. “None of the parties intends to impose some decisions on its partners.” “We are confident that we will reach a common denominator as a result of discussions,” he said after the chairmen of the three parties signed a memorandum on the creation of the electoral alliance. The joint memorandum says that the three parties will strive for a “European model of the democratic, rule-of -law and social state” in Armenia and are strongly committed to the country’s “sovereignty.” But it does not elaborate on the new bloc’s foreign policy orientation. The Hanrapetutyun leader, Aram Sarkisian, said at the signing ceremony that he and his opposition allies agree on “geopolitical” and “strategic” issues. He did not go into details. “Let God protect us to save Armenia,” Sasun Mikayelian, Chairman of the Civil Contract Party board declared after the signing ceremony. He next called on the people and individuals concerned with the future of the country to entrust them to ensure victories for the political force.
YEREVAN. – The ruling Republican Party of Armenia (RPA) respects the new union of opposition parties, and all the other opposition. National Assembly Vice President and RPA Spokesperson, Eduard Sharmazanov, on Wednesday told the aforesaid to reporters in Parliament. In his words, however, the recently signed union between the opposition Bright Armenia, Civil Contract, and Republic Parties may not be the only one, and new ones also may appear in the lead-up to the parliamentary election slated for April 2017. As per Sharmazanov, the RPA is ready for a free and level competition, regardless of who is heading which political force. “We respect all of them,” he assured.
Russian State Duma Ratifies Regional Air Defense System Agreement with Armenia YEREVAN (Armradio) — The Russian State Duma has ratified an agreement between Armenia and Russia on the creation of a Regional Air Defense System in the Caucasian region. The document was submitted for consideration by Russian President Vladimir Putin, TASS reports. Russia and Armenia signed the agreement in Moscow on December 23, 2015. The document stipulates “the establishment of a regional Unified Air Defense System as part of the of CIS Unified Anti-Air Defense System.” The main task of the system is to “set up and maintain air defense combat duty in the Caucasus region, keep the battle management system, the weaponry and the military hardware of the Unified Air Defense System on alert, cooperate with the forces of other regional air defense systems,” an explanatory note says. In peacetime, the member states’ defense ministries are supposed to draw up plans for the combined use of the troops, their joint air defense combat duties, as well as operational and combat training. Armenia’s Parliament ratified the agreement at the end of June.
Էջ 28
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
The Armenian American Museum Unveils Concept Design for the Downtown Glendale Site
GLENDALE— The Armenian American Museum and Cultural Center (AAM) unveiled the Concept Design of the museum for the location across from the Central Library in downtown Glendale at a gathering of more than 400 community members on Thursday, Dec. 8 at the Brandview Ballroom. The Museum envisions an iconic design that will depict the rock formations and mountain range found in Armenia. Alajajian-Marcoosi Artchitects described the design as also capturing the sensation one gets from the San Gabriel Mountains rising to the north of Glendale. Over the next two months, the Armenian American Museum will implement its outreach efforts to obtain feedback about the Concept Design. In March of this year, the Glendale City Council recommended that the Armenian American Museum consider locating the Museum and Cultural Center in what is commonly known as the Central Park Block Project area in the heart of the City near the Colorado Street and Brand Boulevard intersection. An Exclusive Negotiating Agreement was executed by the City and the AAM Governing Board in the summer to initiate the process for conducting feasibility studies, developing concept designs, and negotiating ground lease and development agreements. The City and the AAM are on schedule to complete the concept design, traffic, parking, economic, and environmental studies in time for the consideration of the ground lease agreement by the City Council during the first quarter of 2017. The Central Park Block Project envisions the construction of a new downtown public parking structure and repurposing the parking lots located to the south and east of the Central Library to rec-
reational uses. The Concept Design calls for constructing a museum and cultural center on top of the subterranean garage. The unveiled Concept Design demonstrates how the exhibit galleries, halls, theater, research facilities, learning center, demonstration kitchen, and archive space will connect to each other and the outdoor covered plaza. City and Museum officials are also considering improving the large area between the Central Library and the Museum’s building into a public plaza and paseo connecting the Central Park Block to the Museum of Neon Arts and the Americana at Brand. City officials and community organizers believe the synergy between the Armenian American Museum and the neighboring Central Library, Museum of Neon Arts, and Americana at Brand could make the downtown area an extremely appealing location for the City’s residents and tourists. For more information about the Armenian American Museum visit www.ArmenianAmericanMuseum.org or call (844) 586-4626. ### The Armenian American Museum is a developing project in Glendale, CA, with a mission to promote understanding and appreciation of America’s ethnic and cultural diversity by sharing the Armenian American experience. When completed, it will serve as a cultural campus that enriches the community, educates the public on the Armenian American story, and empowers individuals to embrace cultural diversity and speak out against prejudice. The governing board of the Armenian American Museum consists of representatives from the following ten Armenian American institutions and organizations: Armenian Catholic Eparchy, Armenian Cultural Foundation, Armenian Evangelical Union of North America, Armenian General Benevolent Union – Western District, Armenian Missionary Association of America, Armenian Relief Society – Western USA, Nor Or Charitable Foundation, Nor Serount Cultural Association, Western Diocese of the Armenian Church of North America, and Western Prelacy of the Armenian Apostolic Church.
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 29
Հալէպահայութիւնը Փառաւորապէս Տօնախմբեց Հ.Բ.Ը. Միութեան 110 Ամեակը Աննկարագրելիօրէն Գեղեցիկ Ձեռնարկ Մը
Ահա այս զոյգ բարեբաստիկ առիթները Միութեան «Գէորգ Նազարեան» հանդիսասրահը լեցուցեր էին բերնէ բերան, խանդավա՜ռ բազմութեամբ, այն խաբկանքը տալով նոյնիսկ՝ թէ Հալէպի մէջ պատերազմ չկար, ո՛չ ոք գաղթած էր այս շէն ոստանէն, Հալէպը դեռ երբեմնի «երազային» քաղաքն էր…։ Ձեռնարկը կը կրէր «Յաւերժ բարիք» խորագիրը։
Իսկապէս դժուար է սեղմ տողերու մէջ նկարագրել այն բացառիկ ձեռնարկը, որ կայացաւ Շաբաթ երեկոյեան, Դեկտեմբեր 17-ին, եւ որով Հ.Բ.Ը.Միութեան շրջանակն ու իր հետ՝ ամբո՛ղջ հալէպահայութիւնը, նշեց Պօղոս Նուպար փաշայի ու անոր գաղափարակից ընկերներուն հիմնած մարդասիրական աշխարհասփիւռ կազմակերպութեան 110-ամեակը։
Աւելի քան մէկուկէս ժամ, ամբողջ սրահին հետ մե՛նք եւս ապրեցանք արտակարգօրէն տպաւորիչ ու գեղեցիկ պահեր, շարունակ հարց տալով մենք մեզի՝ թէ ինչպէ՞ս կարելի եղած էր այսքան որակաւոր հանդէս մը կազմակերպել տագնապահար քաղաքի մը մէջ, ինչպէ՞ս կարելի եղած էր շարժման անցընել այսքան մեծ թիւով դերակատարներ (աւելի քան հարիւր հոգի), մանաւանդ ինչպէ՞ս կարելի եղած էր համադրել այս բոլորը։ Մերթ հպարտութեամբ ուռեցաւ մեր կուրծքը, մերթ կարմրեցան մեր ափերը ուժեղ ծափահարութիւններէն, մերթ ալ խոնաւցան մեր աչքերը…։ Ի մի բան, հալէպահայ վաստակաւոր բեմադրիչ ու թատերագիր Մանուէլ Քէշիշեան, որուն մտայղացումով ու հսկողութեամբ իրականացած էր ամէն ինչ, անմոռանալի երեկոյ մը ապրեցուց մեզի։ Հ.Բ.Ը. Միութեան վարչական մարմիններն ու միաւորները, ինչպէս նաեւ Հ.Ե.Ը.-ի արի-արենուշները, ձեռք-ձեռքի տուած, իրականացուցին փառաւոր տօնահանդէս մը, ուր կար թէ՛ գեղեցիկ խօսք, թէ՛ որակաւոր արուեստ, թէ՛ հայեցի պատգամ։
Բայց միայն ՀԲԸՄ–ի տարեդարձը չէր որ կը նշուէր։ Կարեւոր փուլ մը բոլորած էր նաեւ Հ.Ե.Ընկերակցութիւնը, որուն 85-ամեակն է այս տարի։
Նախ ունկնդրեցինք Միութեան ջութակահարներու 20 հոգինոց սենեկային նուագախումբը՝ բժ. Սարգիս Իսկէնեանի ղեկավարութեամբ։ Յետոյ դիտեցինք թատերական կարճ պատկերներ, Շարունակութիւնը էջ՝ 30
Էջ 30
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
ՍՏԵՂԾՈՒԱԾ Է «ՇՈՒԷՏԻ ՀԱՅԵՐՈՒ ՄԻՈՒԹԻՒՆԸ» 2016 թուականի նոյեմբեր 22-ին նշանակելի իրադարձութիւն մը տեղի ունեցաւ Շուէտի Թագաւորութեան մէջ ապրող հայերու համար, երկրի լիազօր մարմինը պաշտօնապէս արձանագրել է նոր հայկական կազմակերպութիւն՝ «Շուէտի Հայերու Միութիւնը»: Ան նոյն օրը, երբ 1920 թուականի Նոյեմբերի 22-ին ԱՄՆ Նախագահ Վուտրոյ Ուլսոնը հայ ժողովուրդի համար ընդունած է ճակատագրական որոշում ՝ կայացուցած Իրաւարար վճիռ Թուրքիայի եւ Հայաստան պետութեան միջեւ սահմանի վերաբերեալ: Շուէտի Հայերու Միութեան նախագահ է ընտրուել Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) պատգամաւոր Սարգիս Գասպարեանը: Շուէտի Հայերու Միութեան նպատակն է: աջակցիլ ազգային մշակոյթի, լեզուի, կրթութեան, աւանդութիւններու զարգացման ու պահպանման, ազատ մուտք ապահովել դէպի ազգային մշակոյթային եւ պատմական արժէքներ, օժանդակել մշակոյթային, կրթական, մտաւոր, ընկերային, իրաւական, տեղատուական եւ տնտեսական կարիքներուն ՝ Շուէտի, Արեւմտեան Հայաստանի եւ ամբողջ աշխարհի մէջ, աջակցիլ Հայկական Հարցի վերջնական լուծումին, ամբողջ աշխարհի բոլոր հայերու միաւորումին ու համախմբումին՝ լուծելու համար այդ հարցը, աջակցիլ վերականգնելու պատմական եւ համամարդկային արդարութիւնը Արեւմտեան Հայաստանի հայերու եւ Կիլիկիոյ հայերու համար, աջակցիլ Հայերու ցեղասպանութեան ճանաչման,
դատապարտման ու հատուցման գործնթացին, որ տեղի է ունեցած Արեւմտեան Հայաստանի, Կիլիկիայի եւ Օսմանեան կայսրութեան մէջ՝ 1894են1923 թուականը, աջակցիլ ու մարդասիրական օգնութիւն հասցնել Արեւմտեան Հայաստանի եւ Մերձաւոր Արեւելքի հայերուն, ինչպէս նաեւ պարտադրուած տեղահանուածներուն, աջակցիլ խաղաղութեան, բարեկամութեան եւ համաձայնութեան ամրապնդմանը ժողովուրդներու միջեւ, պաշտպանել Միութեան անդամներու իրաւունքներն ու օրինական շահերը: Յառաջիկայ օրերուն, Շուէտի Թագաւորութեան մայրաքաղաք Սթոքհոլմի մէջ, տեղի կ՛ունենայ Շուէտի Հայերու Միութեան հիմնադրումի հանդիսաւոր շնորհանդեսը՝ Շուէտի Ռիկսդագի (Խորհրդարանի) պատգամաւորներու, Թագաւորութեան քաղաքական, հասարակական, ազգային եւ կրօնական գործիչներու, դիւանագիտական անձնակազմերու եւ ԶԼՄ-ներու ինչպէս նաեւ Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտօնական ներկայացուցիչներու եւ Շուէտի, Եւրոպայի եւ Մերձաւոր Արեւելքի Հայկական կազմակերպութիւններու մասնակցութեամբ: Շուէտի Հայերու Միութեան գրասենեակը կը գտնուի Գյոթեբուրգ քաղաքի մէջ: Կապ։ e-mail: sarkis73@icloud.com Շուէտի Հայերու Միութեան Մամուլի ծառայութիւն
Հալէպահայութիւնը Փառաւորապէս Տօնախմբեց Հ.Բ.Ը. Միութեան 110 Ամեակը Աննկարագրելիօրէն Գեղեցիկ Ձեռնարկ Մը Շարունակութիւն էջ՝ 29-էն
որոնց ընթացքին իրերայաջորդ կերպով կ՛ուրուագծուէին նախ ՀԲԸՄ-ի հիմնադիր ժողովը (1906, Գահիրէ), ապա Միութեան ծաւալած որբահաւաք գործունէութենէն սկսեալ մինչեւ կրթական բեղուն առաքելութիւնը։ Այս բաժնին մէջ տիրական դերակատարութիւն ունեցան մասնաւորաբար «Ադամեան» թատերախումի ուժերէն բժ. Սմբատ Երէցեան, Ներսէս Տաղլեան, Հուրի Պասմաճեան եւ Արմէն Ստամպուլեան։ Այնուհետեւ, մէջընդմէջ լսեցինք Բարեգործականի անցեալին մասին պատմական հակիրճ ծանօթութիւններ (Ճորճ Դաւիթեանի, Մարինէ Տարագճեանի եւ Շաղիկ Պարսումեանի փոխասացութիւններով), որոնց յաջորդեցին երգչախումբ, պար եւ բանաստեղծութիւն, շատ տպաւորիչ համադրումներով։ Այս բոլորը, այժմէական սրտախօսիկ պատգամներու
միախառնուելով՝ կը ձեւաւորէին արդէն հմայիչ յայտագիր մը։ Եւ այդ յայտագիրը, շեշտե՛նք, կատարելապէս ՀԱՅԱՇՈՒՆՉ էր։ Ամբողջ ձեռնարկին ընթացքին ՀԱՅԵՐԷՆ ԼԵԶՈՒԷՆ տարբեր ո՛չ մէկ օտար բառ լսուեցաւ…։ Աւարտին, եզրափակիչ ելոյթներ ունեցան ՀԲԸՄ-ի Սուրիոյ Շրջանակային Յանձնաժողովի ատենապետ Ներսէս Ներսոյեան եւ Բերիոյ Հայոց Թեմի առաջնորդ Շահան արք. Սարգիսեան։ Կը շնորհաւորենք Բարեգործականի ընտանիքը այս փառաւոր տօնահանդէսին առթիւ։ Կասկած չունինք, որ Միութեան «յաւերժ բարիք»-ին դիմաց՝ հայ ժողովուրդը «յաւերժ երախտագէտ» պիտի մնայ անոր…։ Լեւոն Շառոյեան Հալէպ
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 31
Արցախցի 7 Նկարիչի Եւ 2 Քանդակագործի Աշխատանքները` Թէքէյեան Կեդրոնին ՄԷջ
Թէքէյեան կեդրոնէն ներս բացուած է ՀՀ եւ ԼՂՀ անկախութեան հռչակման 25-րդ տարեդարձին նուիրուած «Ազատութիւնը այլընտրանք չունի. Անկախութիւն» խորագիրով գեղանկարչական ցուցահանդէս, ուր ներկայացուած են Արցախի անկախութեան սերունդի եօթ նկարիչի` Սամուէլ Թաւադեանի, Գայեանէ Շուշեցիի, Արմինէ Աւագիմեանի, Զարինէ Բաբայեանի, Դաւիթ Աւագիմեանի, Մերի Մուսայէլեանի, Միքայէլ Դանիէլեանի, եւ երկու քանդակագործի` Դաւիթ Սարգսեանի, Հայկ Յակոբեանի, վաթսուն աշխատանքներ: Ձեռնարկը, որ իրականացուած է «Թէքէյեան Կեդրոն» հիմնադրամին հովանաւորութեամբ եւ ՀՀ մշակոյթի ու ԼՂՀ մշակոյթի եւ երիտասարդութեան հարցերու նախարարութիւններու, «Շուշի քաղաքի թանգարաններ» ՊՈԱԿ-ի աջակցութեամբ, բարեգործական է. ցուցանմուշներու վաճառքէն գոյացած ամբողջ հասոյթը պիտի յատկացուի երիտասարդ ստեղծագործողներուն եւ Շուշիի կերպարուեստի թանգարանին: Ցուցահանդէսի բացման ներկայ եղած են ՀՀ մշակոյթի նախարարի տեղակալ Ներսէս Տէր-Վարդանեան, Երեւանի քաղաքապետի տեղակալ Դաւիթ Օհանեան, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինի թանգարաններու եւ արխիւներու տնօրէն Տէր Ասողիկ քահանայ Կարապետեան, ցուցահանդէսի մասնակիցներէն, արուեստագէտներ եւ արուեստասէրներ: Արցախցի երիտասարդներուն Լոնտոնէն ստեղծա-
գործական նորանոր յաջողութիւններ մաղթած է «Թէքէյեան Կեդրոն» հիմնադրամի հոգաբարձուներու խորհուրդի նախագահ Վարդան Ուզունեան եւ յոյս յայտնած, որ իրենց համագործակցութիւնը պիտի ըլլայ շարունակական՝ կեանքի կոչելով մշակութային արժէք ունեցող այլ ձեռնարկներ: Փոխնախարար Ներսէս Տէր-Վարդանեան՝ ողջունելով նմանօրինակ ձեռնարկի մը կազմակերպումը, մասնաւորապէս նշած է. «Արցախի արուեստագէտներու ներկայացումը մեր իրականութեան մէջ բաց տեղ ունի. շատ պարագաներու հայաստանեան մշակոյթը կը ներկայացուի Արցախի մէջ, մինչդեռ հակառակը տեսնելու կարիքը ունինք: Այս ձեռնարկը այդ իմաստով շատ կարեւոր է, եւ բացի այդ, ընտրուած խորագիրը յստակ կ՝ընդգծէ ստեղծագործողներուն տեսակը` իբրեւ անկախութեան սերունդի, եւ կը բնորոշէ «ազատութիւն» գաղափարը երկու իմաստով` նախ ժողովուրդի ու երկրի, երկրորդ` ստեղծագործական մտքի, քանզի արուեստի մէջ ազատութիւնը անփոխարինելի է»: Փոխքաղաքապետ Դաւիթ Օհանեան՝ շնորհաւորելով հեղինակներն ու ձեռնարկի կազմակերպիչները, կարեւոր համարած է համագործակցութիւնը Արցախի հետ եւ նշած, որ քաղաքապետարանը, իր հերթին, շարք մը ծրագիրներ կ՝իրականացնէ ԼՂՀ տարբեր վարչական շրջաններու հետ` սերտացնելու մշակութային կապերը եւ ժամանակակից արուեստագէտներու համար համագործակցութեան հնարաւորութիւններ ստեղծելու նպատակով: «Շուշի քաղաքի թանգարաններ» ՊՈԱԿ-ի տնօրէն արուեստաբան Լուսինէ Գասպարեան նշած է, որ ցուցահանդէսը իւրօրինակ խորհուրդ ունի, քանզի մասնակիցները այն արուեստագէտներն են, որոնց անհոգ մանկութիւնն ու խաղը խափանուած են ռմբակոծութեամբ, որոնք պատերազմ ապրած են եւ հիմա իւրովի կը նային կեանքին: Սակայն չեն ընկճուած, հակառակը` կեանքը աւելի պայծառ գոյներով կը տեսնեն. անոնց ստեղծագործութիւնները լեցուած են լոյսով, յոյսով ու հաւատով: «Ազատութիւնը այլընտրանք չունի. Անկախութիւն» ցուցահանդէսը Թէքէյեան Կեդրոնին մէջ բաց պիտի ըլլայ մինչեւ Դեկտեմբեր 30:
Էջ 32
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հրապարակային գնահատանք Վահրամ Մավեանի 90-ամեակին առիթով (1926-1983)
Բարսեղ Գարթալեան
Լիլիթ Խոճայեան Արման Ստեփանեան
Սէսիլ Քէշիշեան
Մելօ Էքիզեան
Վաչէ Սեմերճեան
Գրասէր բարեկամներու ընտրանի մը հաւաքուած էր, Կիրակի, Դեկտեմբեր 4-ին ԹՄՄ Պէշկէօթիւրեան կեդրոնին մէջ, ներկայ գտնուելու ԹՄՄ Լոս Անճելըսի մասնաճիւղի կազմակերպած Վահրամ Մավեանի ծննդեան 90-ամեակին նուիրուած գրական հանդիպումին. Վահրամ Մավեանի անժամանակ մահուան 33-րդ տարելիցն ալ էր նոյն ատեն։ Յայտագիրը ընթացք առաւ վարչութեան փոխ ատենապետ Բարսեղ Գարթալեանի բացման խօսքով, որու ընթացքին ան հակիրճ կերպով ներկայացուց Վահրամ Մավեանի կենսագրութիւնը, ապա՝ կարդաց ատենին Մավեանին ուղղուած գնահատագիրեր՝ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Գարեգին Բ. Կաթողիկոսին ու Պոլսոյ Հայոց Պատրիարքութեան կողմէ։ Գարթալեան ընթացք տուաւ յայտագիրին ու երաժշտական ելոյթով հանդէս եկաւ քանոնի վրայ արուեստագիտուհի Լիլիթ Խոճայեանը, ընկերակցութեամբ սրնգահար Արման Ստեփանեանի։ Ապա սրտի խօսքով առաջին հերթին արտայայտուեցաւ Մելգոնեան Կրթարանի նախկին ուսանող Սէսիլ Քէշիշեան։ Մավեան մօտիկ բարեկամը եղած է Տոքթ. Գէորգ եւ Սէսիլ Քէշիշեաններուն։ Հաճելի յուշերու անդրադառնալով, ան հարազատօրէն եւ յուզումով ներկայացուց Մավեան դաստիարակն ու մտերմիկ բարեկամը։ Գարթալեան ընթերցումներ կատարեց լոնտոնաբնակ, այժմ՝ կիպրաբնակ Գէորգ Մալիքեանի եւ կիպրաբնակ Վարդան Թաշճեանի յղած գնահատագիրներէն. ապա կարդաց Կարօ Այալթունի խօսքը, որ ձեռնարկին համար պատրաստուած էր, բայց հեղինակին ակամայ բացակայութեան՝ հանդիսավարը ներկայացուց զայն։ Երաժշտական ելոյթով հանդէս եկաւ Արման Ստեփանեան, որու սրինգով կատարումը ներկաներուն բարձր գնահատանքին արժանացաւ։ Մասնաճիւղի երկարամեայ վարչական Տիգրան Էքիզեան գեղեցկօրէն ձայնապնակի վրայ պատրաստեր էր Վահրամ Մավեանի կատարումները անոր կարգ մը բանաստեղծութիւններուն։ Հեղինակին յստակ ձայնն ու կատարումը հիացմունքի արժանացան։ Պէտք է նշել, որ բեմին վրայ զետեղուած էր Մավեանի մեծ դիմանկարը. լուսանկար՝ Պենոն Սեւանի, որ ատենին աշակերտած էր Մավեանին։ Գաղութիս ծանօթ ասմունքող Մելօ Էքիզեանն ալ Կիպրոսի մէջ աշակերտած էր Մավեանին. ան հանդէս եկաւ սրտի յուզումնալի խօսքով, յիշելով սիրուած դաստիարակին նուիրուածութիւնը իր աշակերտներուն եւ ուսուցանած հոգեբանութեան հանդէպ։ Գնահատանքի վերջին խօսք առնողը եղաւ մասնաճիւղի ատենապետ, հրապարակագիր Վաչէ Սեմերճեանը, որ մօտէն ճանչցած էր Մավեանը որպէս 1961-63 տարիներու պաշտօնակիցը Մելգոնեանէն ներս եւ որպէս մտաւորական բարեկամ։ Սեմերճեան մանրամասնեց Մավեանի հրատարակած չորս հատորներուն իւրաքանչիւրին բովանդակութիւնն ու գեղարուեստական արժէքը՝ սփիւռքահայ գրականութեան մէջ։ Ան շեշտեց անգնահատելի ներդրումը, զոր Մավեան բերեր էր սփիւռքի հասարակական ու գրական կեանքէն ներս, մասնաւորաբար որպէս Կիւլպենկեան Հաստատութեան պաշտօնեայ՝ իր պաշտօնավարութեան քսան տարիներուն (1963-1983) ընթացքին։ Սեմերճեան Մավեանի ամբողջ գրականութիւնը նկատեց որպէս սփիւռքի հոգեբանութեան հարազատ արտայայտութիւնը։ Իսկական գնահատանքի միջոցառում մըն էր շնորհալի բանաստեղծ, բեղուն արձակագիր եւ հասարակական իմաստուն գործիչ Վահրամ Մավեանին ծննդեան 90-ամեակին նուիրուած այս ձեռնարկը։ ԱՐԱ ԱՀԱՐՈՆԵԱՆ Կլենտէյլ
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 33
Լոնտոնի «Կոմիտաս» Երգչախումբը Մասնակցեց Բարոնուհի Քոքսի Կազմակերպած Համերգին
Դեկտեմբերի 7ին, Լոնտոնի Սբ. Քաթբըրթի եկեղեցում Միացեալ Թագաւորութեան «Մարդասիրական օգնութեանը նպաստող հիմնադրամ»ը (HART)՝ գլխաւորութեամբ բարոնուհի Քերոլայն Քոքսի, կազմակերպել էր Սուրբ Ծննդեանը նուիրուած ամէնամեայ համերգ: Այս տարուայ համերգին բարոնուհի Քոքսի հրաւէրով կրկին իր մասնակցութիւնն ունեցաւ Լոնտոնի Թէքէեան խնամակալ մարմնի (Tekeyan Trust) «Կոմիտաս» երգչախումբը:
Նա մասնաւորապէս շեշտեց «Կոմիտաս» երգչախմբի ակնյայտ կատարողական աճը եւ շնորհաւորեց երգչախմբի նախագահ, Լոնտոնի Թէքէեան խնամակալ մարմնի պատուաւոր քարտուղար Վարդան Ուզունեանին, տենոր, գեղարուեստական ղեկավար եւ դիրիժոր Սիփան Օլահին եւ երգչախմբի անդամներին՝ ողջունելով նրանց ծաւալած կարեւոր մշակութային գործունէութիւնը ինչպէս հայ համայնքի ներսում, այնպէս էլ բրիտանական հասարակութեան մէջ:
Երգչախմբի անդամները՝ ի նշան յարգանքի 1915թ. Համերգին ներկաները բարձր ծափողջոյններով Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակի, կրում ոգեւորում էին կատարողներին: էին անմոռուկների կրծքանշաններ. իսկ երգչախմբի ելոյթից առաջ դիրիժոր Սիփան Օլահը իր ողջոյնի խօսքում անդրադարձաւ անմոռուկների խորհրդին, յիշատակելով պատմութեան դառն էջերը: Նա նաեւ ասաց, որ սոյն օրը հայ ժողովրդի համար յիշատակի մէկ այլ օր է, քանզի 1988թ. Դեկտեմբեր 7ին Հայաստում տեղի ունեցաւ աղէտալի երկրաշարժ, որը խլեց հազարաւոր մարդկանց կեանքեր:
Խարբերդի մէջ հայատառ քարէ մատեան յայտնաբերուած է
Համերգին «Կոմիտաս» երգչախումբը կատարեց Կոմիտասի «Այսօր տօն է Ս. Ծննդեան», ուելսական օրօրոցային «Սիօ Գան», Ստեփան Լուսիկեանի «Ազատ Հայաստան» եւ Ստեփան Շաքարեանի «Հայկական ժողովրդական երգեր» ստեղծագործութիւնները՝ Սիփան Օլահի դիրիժորութեամբ եւ Էլլա Բաբայեանի դաշնամուրային նուագակցութեամբ: Սիփան Օլահը, հանդիսանալով օպերային տենոր, կատարեց դասական երկու ստեղծագործութիւն՝ Ք. Ու. Գլիւկի «J’ ai perdu mon Eurydice» Օրփէոսի արիան «Օրփէոս» օպերայից եւ Ֆ. Շուպերտի «Սերենադ»ը: Այս ստեղծագործութիւնները եւ եւս 18 դասական արիաներ եւ երգեր նա կատարել էր իր մենահամերգին, որը տեղի էր ունեցել Լոնտոնի «Իլինգ Թաուն Հոլ»ում, Նոյեմբերի 18ին: Սուրբ Ծննդեան համերգին նաեւ մասնակցում էին Լոնտոնի ուգանդական «Աքոլի» երգչախումբը եւ չինացի օպերային սոպրանօ Չենգ Ուանգը: Բարոնուհի Քերոլայն Քոքսը շնորհաւորեց համերգի մասնակիցներին եւ մեծ գնահատանքի արժանացրեց իրենց բարի կամքի դրսեւորումը համերգին:
Ներկայիս Թուրքիոյ տարածքին գտնուող Էլազըղ (պատմական Խարբերդ) քաղաքին մէջ կատարուած հնագիտական պեղումներու ընթացքին հայկական Ս. Կարապետ (թրք.` Քըզըլ քիլիսէ) եկեղեցւոյ մօտակայքը յայտնաբերուած է հայատառ արձանագրութիւններով հին քարակերտ մատեան: Թրքական ensonhaber.com կայքէջին համաձայն` 80x53 չափերով քարէ մատեանը ունի 165 տարուան անցեալ: Նշենք, որ Խարբերդի Սուրբ Կարապետ եկեղեցին 19-րդ դարու կառոյց է: Մատեանը յանձնուած է քաղաքի պատմութեան թանգարանին։
Էջ 34
Հայ Կեանք
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Տիգրանակերտում այս տարուայ պեղումներն աւարտուել են Արցախի Տիգրանակերտում աւարտուել են 2016թ. պեղումները. Յուլիսի 1-ից մինչեւ Օգոստոսի 14-ը շարունակուող պեղումների մօտաւոր մակերեսը կազմել է 720 քառ. մեթր, միջին խորութիւնը՝ 1,6մ: ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտութեան և ազգագրութեան ինստիտուտի Տիգրանակերտի արշաւախմբի ղեկավար Համլետ Պետրոսեանը «Tigranakert» ֆէյսպուքեան էջում ներկայացրել է Արցախի Տիգրանակերտի 2016 թ. հնագիտական հետազօտութեան նախնական արդիւնքները: Տիգրանակերտի արշաւախումբը 2005թ. վաւերացրել է Հայոց արքայ Տիգրան Բ Մեծի (9555 թթ. մ.թ.ա.) կողմից Արցախում հիմնած Տիգրանակերտ քաղաքի մնացորդները եւ 2006 թ. ի վեր ընդարձակ հնագիտական պեղումներ է իրականացնում նրա տարածքում: Պեղումներով բացուել են քաղաքի անտիկ Ամրացուած թաղամասի Միջնաբերդի վերին հատուածը, Միջնաբերդը թաղամասից բաժանող 83 մ երկարութիւն ունեցող պարիսպ-յենապատը, նոյն թաղամասի հարաւային պարիսպների մօտ 450 մ ձգուող ժայռափոր հիմքերը, հիւսիսային պարիսպների մինչեւ 5մ բարձրութիւն ունեցող և մօտ 285 մ ձգուող հատուածը, հարաւ-արեւելեան պարսպի նորայայտ մօտ 40 մ հատուածը, Կենտրոնական թաղամասի վաղքրիստոնէական Հրապարակը` զոյգ եկեղեցիներով, խաչակիր մոնումենտալ կոթողի մնացորդներով և վաղքրիստոնէական տապանաբակով հանդերձ: Յայտնաբերուել և պեղւել են քաղաքի անտիկ առաջին թաղամասը, Ժայռափոր հնձանը, Արքայական աղբիւրներին կից ջրավազանը: Մասնակիօրէն պեղւել են անտիկ կարասային դամբարանադաշտերից մէկը (Արեւելեան դամբարանադաշտ), 19-րդ դարում կառուցուած Փոստային կայանի մնացորդները: Panorama.am
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Հայ Կեանք
Էջ 35
Հ. Բ. Ը. Մ. Յ Ո Ւ Ն Ա Ս Տ Ա Ն Ի Կ Ե Դ Ր. Յ Ա Ն Ձ Ն Ա Ժ Ո Ղ Ո Վ ՀՐԱՒԷՐ ԲԱՑԱՌԻԿ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԱՆԴԱՄԱԿԱՆ ԺՈՂՈՎԻ Յանձնաժողովիս Վարչութիւնը, կը հրաւիրէ իր բոլոր իրաւասու անդամ – անդամուհիները, ներկայ գտնուելու Բացառիկ Ընդհանուր Անդամական Ժողովին, որ տեղի պիտի ունենայ, Կիրակի 8 Յունուար 2017ի, առաւօտեան ժամը 10ին, Հ. Բ. Ը. Միութեան «Ա. Գալփաքեան» վարժարանի «Հրանդ եւ Լուիզ Ֆէնէրճեան» հանդիսասրահին մէջ, Նաֆփլիու փողոց, թիւ 11, Փալէօ Ֆալիրօ, հեռ. 2109825685: Մեծամասնութիւն չգոյանալու պարագային, Բացառիկ Ընդհանուր Անդամական Ժողովը պիտի յետաձգուի, որպէսզի վերջնականօրէն գումարուի յաջորդող Կիրակի 15 Յունուար 2017, նոյն ժամուն, նոյն վայրը եւ նոյն օրակարգով: Յիշեցնենք թէ մասնակցելու իրաւունք ունին միմիայն այն անդամ – անդամուհիները որ կատարած պիտի ըլլան իրենց տնտեսական պարտաւորութիւնները մինչեւ 2016ը: ՕՐԱԿԱՐԳ Բարեփոխել Միութեան Ծրագրի ու Կանոնագրի 2րդ յօդուածը, համաձայն ըլլալու համար 4093/2012 օրէնքի պայմաններուն, որ կը վերաբերի ոչ կառավարական կրթութեան ուսումնարաններուն: Յանձնաժողովիս Վարչութեան որոշումով ձեզի ուղարկուած է 7 Դեկտեմբեր 2016 թուակիր նամակը, ուր հնարաւորութիւնը ունիք ձեր անցեալի առկախ հաշիւները կատարել: Այն անդամ – անդամուհիները որ նախորդ տարիներու տնտեսական պարտաւորութիւնները չեն կատարած եւ կը փափաքին ներկայ գտնուելու Բացառիկ Ընդհանուր Անդամական Ժողովին, կրնան կատարել իրենց պարտաւորութիւնները մինչեւ Ընդհանուր Անդամական Ժողովին սկիզբը:
ԱՆԴԱՄՆԵՐՈՒՆ ՆԵՐԿԱՅՈՒԹԻՒՆԸ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ Է! Ի դիմաց Հ. Բ. Ը. Միութեան Յունաստանի Կեդր. Յանձնաժողովի Ատենադպիր Ատենապետ ՄԱՐԻ ԲՕՆԻՐՈՒ ԴՈԿՏ. ՀԱՄԲԻԿ–ՍԱՀԱԿ ՄԱՐՈՒՔԵԱՆ Աթէնք, 12 Դեկտեմբեր 2016
Սիմոն Մարտիրոսեանը՝ Եւրոպայի ախոեան
Իսրայէլի Էլիաթ քաղաքում ծանրամարտի երիտասարդաների Եւրոպայի առաջնութեան մինչև 20 տարեկանների պայքարում Ռիոյի Ողիմպիական խաղերի արծաթէ ու Եւրոպայի առաջնութեան պրոնզէ մետալակիր Սիմոն Մարտիրոսեանը կրկին փայլել է: Գերծանր քաշայինների պայքարում Մարտիրոսեանը պոկելով 180 կգ եւ հրելով 220 կգ, երկամարտի 400 կգ արդիւնքով վստահ յաղթանակ է տօնել՝ հռչակուելով Եւրոպայի ախոեան։
Եանա Եկորեան ընտրուած է Ռուսաստանի տարուան մարզուհին
Հայ սուսերամարտուհի Եանա Եկորեան Ռուսաստանի տարուան մարզուհին ընտրուած է: Ռիոյի Ողիմպիականներուն թէ՛ անհատական եւ թէ խմբային մրցումներուն ոսկէ մետալներ նուաճած մարզուհին՝ մարմնամարզութեան ազգային մրցանակին արժանացած է: Մրցանակի յանձնումի հանդիսաւոր արարողութիւնը տեղի ունեցած է 14 դեկտեմբերին, Մոսկուայի մէջ:
Էջ 36
Հայ Կեանք
Պատերազմի Վերսկսումը Լրջագոյն Սպառնալիք է Ամբողջ Հարաւային Կովկասի Համար. Վիգէն Սարգսեան
Ազրպէյճանի հետ զինուած հակամարտութեան վերսկսումը հնարաւոր է: Ըստ Artsakhpress.am-ի, Lenta.ru-ին տուած հարցազրոյցի մը ընթացքին Հայաստանի պաշտպանութեան նախարար Վիգէն Սարգսեան այս մասին յայտարարած է. «1994 թուականին եռակողմ ձեւաչափով` Ազրպէյճան, Լեռնային Ղարաբաղ եւ Հայաստան, հրադադարի մասին համաձայնագիր ստորագրուեցաւ: Ցաւօք` 1994 թուականէն ի վեր Պաքուն կը խափանէ խաղաղ գործընթացը: Աւելին, հետեւողականօրէն կը խափանուին հակամարտութեան լուծման հնարաւոր ուղիներ գտնելու` միջազգային հանրութեան բոլոր փորձերը, ի դէմս ԵԱՀԿ Մինսկի խումբի համանախագահներու (Ռուսիա, ԱՄՆ, Ֆրանսա): Այս տարուան Ապրիլին Ազրպէյճանը լայնածաւալ յարձակում ձեռնարկեց Լեռնային Ղարաբաղի դէմ եւ պարտութիւն կրեց: Մենք մեր աշխատանքը կը կառուցենք ռազմական գործողութիւններու վերսկսման հնարաւորութեան կանխավարկածին վրայ: Միանգամայն ակնյայտ է, որ Հայաստանի եւ տարածաշրջանի երկիրներու համար շահեկան չէ հակամարտութեան հնարաւոր սրումը: Ըլլալով Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան անվտանգութեան երաշխաւորը` Երեւանը ստիպուած պիտի ըլլայ ներգրաւուիլ հակամարտութեան մէջ, եթէ ատիկա տեղի ունենայ: Հասկնալի է նաեւ, որ պատերազմի վերսկսումը լրջագոյն սպառնալիք պիտի ըլլայ ամբողջ Հարաւային Կովկասի համար»,- յայտարարած է նախարարը:
Թուրքիան Կը Լռեցնէ Անկախ Մամուլը․Human Rights Watch «Human Rights Watch» (HRW) միջազգային իրաւապաշտպան կազմակերպութիւնը Թուրքիոյ վերաբերեալ զեկոյց մը հրապարակած է: Ermenihaber.am-ը կը հաղորդէ՝ վկայակոչելով թրքական «Birgun.net» լրատուակայքը, որ զեկոյցին մէջ անդրադարձ կատարուած
Ուրբաթ 23 Դեկտեմբեր 2016
Արցախի հարցի կարգաւորումը Ռուսիոյ համար կը մնայ առաջնահերթ
Արցախի հակամարտութեան կարգաւորման հարցը ներառուած է Ռուսիոյ արտաքին քաղաքականութեան նոր հայեցակարգին՝ «Տարածաշրջանային առաջնահերթութիւններ» բաժինին մէջ. այս մասին կը հաղորդէ Ռուսիոյ արտաքին գործոց նախարարութիւնը։ Հայեցակարգը վաւերացուած է Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութինի կողմէ: Անոր մէջ կը նշուի, որ առկայ բազմակողմանի բանակցային գործընթացի ծիրէն ներս Ռուսիա կը նպաստէ Արցախի հակամարտութեան կարգաւորման՝ աշխատելով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբակի համանախագահ միւս երկիրներուն հետ, այն սկզբունքներուն հիման վրայ, որոնք տեղ գտած են Ռուսիոյ, Միացեալ Նահանգներու եւ Ֆրանսայի նախագահներուն կողմէ՝ 2009-2013 տարիներուն կատարուած համատեղ յայտարարութիւններուն մէջ: է մասնաւորապէս մամուլի դէմ կիրառուող բռնութիւններուն: HRW-ն արձանագրած է, որ Թուրքիոյ իշխանութիւնները կը լռեցնեն անկախ մամուլը` Յուլիս 15-ի յեղաշրջման փորձէն ետք երկրին մէջ սկիզբ առած մասսայական ձերբակալութիւններու դէմ ուղղուած քննադատութիւնները կանխելու նպատակով: Զեկոյցին մէջ կը նշուի, որ Թուրքիոյ մէջ կը սաստկանան ճնշումները քննադատական մօտեցում դրսեւորող մամուլի ներկայացուցիչներու դէմ եւ այդ վիճակը 2014-էն ի վեր աւելի ու աւելի կը վատթարանայ: Յուլիս 15-էն ետք Թուրքիոյ մէջ, ընդհանուր առմամբ, կասեցուած են 140 մետիա կառոյցի գործունէութիւն, փակուած են 29 տպագրատուներ, աշխատանքէ զրկուած են 2.500 լրագրողներ: Human Rights Watch-ը նաեւ ուշադրութեան կը հրաւիրէ այն հանգամանքին վրայ, որ լրագրողները Թուրքիոյ մէջ կ՛ենթարկուին նաեւ ֆիզիքական բռնութիւններու: