Հայ Կեանք ԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈԻԹԱՅԻՆ ԵԼԵԿՏՐՈՆԱՅԻՆ ՊԱՐԲԵՐԱԿԱՆ Տարի Բ Թիւ 3(16)
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Տօնդ Շնորհաւոր Ո՛վ Հայոց Բանակ
25 Յունուար 28-ը Հայոց Բանակի Կազմաւորման 25-րդ Տարեդարձն է
Էջ 2
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Տոնալտ Թրամփ Պաշտօնապէս Ստանձնեց ԱՄՆ Նախագահի Լիազօրութիւնները
Վահան Տէրեան 1885-1920
News in Pages 19-24 «Հայ Կեանք » Ելեկտրոնային Պարբերական Հրատարակման Պատասխանատուներ
Տիգրան Ապասեան Խաչատուր Ադամեան Դոկտ․Համբիկ -Սահակ Մարուքեան
«Χάι Γκιάνκ» Ηλεκτρονική Περιοδική Ενημερωτική Έκδοση Υπεύθυνοι Έκδοσης
Δικράν Αμπασιάν Χατσαδούρ Αταμιάν Δρ. Χαμπίκ-Σαχάκ Μαρουκιάν Αποστέλλεται ηλεκτρονικώς & ατελώς
«Hye Gyank» Electronic Periodical Publication Athens-Greece E-mail: hyegyank@gmail.com Հաւատալով ազատ խօսքի իրաւունքին եւ բազմակարծութեան, հրապարակուած գրութիւնները անպայման չեն արտայայտեր հրատարակիչներու տեսակէտը։
Ուրբաթ, 20 Յունուար 2017 Ուաշինկթընի Քոնկրէսի շէնքին դիմաց, միլիոնատէր յաջողակ գործարար Տոնալտ Թրամփ պաշտօնապէս «թագադրուեցաւ» որպէս Ամերիկայի 45-րդ նախագահ, աշխարհին ուշադրութիւնը բեւեռելով իր վրայ։ Երդմնակալութեան արարողութեան ներկայ գտնուեցան պաշտօնական հիւրեր, տասնեակ հազարաւոր ամերիկացիներ եւ զբօսաշրջիկներ, ինչպէս նաեւ ոստիկանական եւ ապահովական 28 հազար ուժեր։ «Մենք՝ Ամերիկայի քաղաքացիներս, այսօր համախմբուած ենք մեր հայրենիքը վերակառուցելու ջանքերուն շուրջ։ Մենք միասին պիտի որոշենք Ամերիկայի եւ աշխարհի ուղին յառաջիկայ տարիներուն համար։ Մեր առջեւ կը խոյանան մարտահրաւէրներ, կը կանգնինք դժուարութիւններու դիմաց, սակայն մեր նպատակները պիտի իրականացնենք», այս խօսքերով սկսաւ Թրամփ իր ելոյթը։ Ան իր խօսքին մէջ քննադատեց անցեալի քաղաքական գործիչները, որոնք թէեւ հասեր են յաջողութիւններու, բայց ժողովուրդը չէ օգտուած այդ յաջողութիւններէն։ Ան խոստացաւ, որ երկրին կառավարութիւնը պիտի վերահսկուի ժողովուրդին կողմէ։ Նախընտրական արշաւի ընթացքին եւ յաղթանակ տանելէն ետք Թրամփի կատարած երբեմն իրարամերժ, երբեմն վիճայարոյց յայտարարութիւնները դժգոհութեան ալիքներ ստեղծած են երկրին մէջ, որուն մէկ զօրաւոր արձագանգը հանդիսացան զանգուածային ցոյցերը։ Եօթանասունամեայ Թրամփը յայտարարեց, որ Յունուար 20-ը պիտի յիշուի այն օրը՝ երբ ժողովուրդը նորէն ստանձնեց ԱՄՆ-ի ղեկավարութիւնը։ Իսկ իր խօսքը աւարտեց նախընտրական արշաւի իր նշանաբանով՝ «Մենք Ամերիկան նորէն հզօր պիտի դարձնենք»։
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 3
ՀՀ ԶՈՒ ԿԱԶՄԱՒՈՐՄԱՆ 25-ԱՄԵԱԿԻ ԱՌԹԻՒ ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍԵԱՆՆ ԱՅՑԵԼԵԼ Է «ԵՌԱԲԼՈՒՐ» ՊԱՆԹԷՈՆ ՀՀ զինուած ուժերի կազմաւորման 25-րդ տարեդարձի կապակցութեամբ Յունուար 28-ին Նախագահ Սերժ Սարգսեանը Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, ԼՂՀ նախագահ Բակօ Սահակեանի հետ եւ Հանրապետութեան բարձրագոյն ղեկավարութեան ուղեկցութեամբ այցելել է «Եռաբլուր» զինուորական պանթէոն` յարգանքի տուրք մատուցելու իրենց կեանքը Հայրենիքի անկախութեան համար զոհաբերած հայորդիների յիշատակին:
Էջ 4
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայոց բանակը 25 տարեկան է ԵՐԵՒԱՆ, 28 Յունուար, ԱՐՄԷՆՊՐԵՍ։ Հայաստանի Հանրապետութիւնը եւ աշխարհասփիւռ հայութիւնը Յունուարի 28-ին նշում է հայկական բանակի կազմաւորման 25-րդ տարեդարձը: ՀՀ բանակի կազմաւորումը համընկնում է 1992-1994 թթ., երբ արդէն անկախ Հայաստանի Հանրապետութիւնը, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան հետ, գտնուելով չյայտարարուած, բայց փաստացի պատերազմի մէջ Ատրպէյճանի հետ, միաժամանակ ձեռնամուխ եղաւ նաեւ ազգային բանակի ստեղծմանը: Հայկական բանակի ստեղծման հարցում, սակայն, վճռորոշ դեր խաղաց 1990-ի անկախութեան հռչակագիրը, որով ազդարարուեց Հայաստանի փաստացի անկախութիւնը եւ որով նոր իրաւական եւ գործնական հեռանկարներ բացեց ազգային բանակի ստեղծման հարցում: «Արմէնպրես»-ի հաղորդմամբ` 1992թ. Յունուարի 28-ին Կառավարութիւնը ընդունեց «Հայաստանի Հանրապետութեան Պաշտպանութեան նախարարութեան մասին» պատմական որոշում` դրանով իսկ իրաւականօրէն ազդարարելով Հայոց Ազգային բանակի ստեղծումը: 1992թ.-ի Մայիսին պաշտպանութեան նախարարութիւնը սկսեց առաջին զօրակոչը հանրապետութեան տարածքում` հիմք դնելով բանակը ժամկէտային զինծառայողներով համալրելու կայուն աւանդոյթին: Հայաստանի Հանրապետութեան բանակի կազմաւորումն անցել է մի քանի փուլերով: Առաջին փուլը տեւել է 1988թ. Փետրուարից մինչեւ 1992թ. Մայիս: Այս ժամանակաշրջանում ղարաբաղեան շարժման աշխոյժացման եւ հայ-ատրպէյճանական յարաբերութիւնների ծայրաստիճան սրման պայմաններում Հայաստանի և Արցախի բնակչութեան ռազմական անվտանգութեան ապահովումը դարձաւ աւելի քան հրատապ։ Երկրորդ փուլը տեւել է 1992թ․ Յունիսից 1994թ․ Մայիս։ Այս ժամանակաշրջանում Հայաստանի եւ Արցախի հանրապետութիւնները ենթարկուում էին Ատրպէյճանի Հանրապետութեան յարձակման թիրախում։ Երրորդ փուլը սկսուել է 1994թ․Յունիսից եւ շարունակուում է մինչ այսօր։ Այս ժամանակաշըրջանում զգալի աշխատանքներ են իրականացուել բանակաշինութեան, զօրքերի մարտունակութեան բարձրացման, կարգապահութեան ամրապնդման, սպաեական ու ենթասպաեական, ինչպէս նաեւ պայմանագրային անձնակազմի պատրաստման ու վերապատրաստման, բանակ-հասարակութիւն յարաբերութիւններում որոշակի առաջընթացի ապահովման ուղղութեամբ։ 1990թ․Սեպտեմբերին կազմաւորուեց Երեւանի յատուկ գունդը, իսկ Արարատում, Գորիսում, Վարդենիսում, Իջեւանում, Մեղրիում ձեւաւորուեցին հինգ վաշտեր։ 1991թ.-ին Հայաստանի Հանրապետութեան կառավարութեան որոշմամբ ստեղծուեց Նախարարների Խորհրդին առընթեր Պաշտպանութեան Պետական Կոմիտէ։
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
ՀԲԸՄ 110 Ամեակ
Հայ Կեանք
Էջ 5
Յունաստան
Ալեքսանդր Սարուխանի Գործերու Ցուցահանդէս Աթէնքի Մէջ
Չորեքշաբթի, Յունուար 25-ի երեկոյեան, հայ մեծ երգիծանկարիչ Ալեքսանդր Սարուխանի գործերու ցուցահանդէսին յաջող բացումը կատարուեցաւ, Աթէնքի Փալէօ Ֆալիրօ արուարձանի «Flisvos» Մշակոյթի Կեդրոնին մէջ։ Ցուցահանդէսի կազմակերպման գեղեցիկ գաղափարը յղացած էր Յունաստանի Հ․Բ․Ը․ Միութեան Կեդրոնական Յանձնաժողովի Վարչութիւնը, հովանաւորութեամբ Փալէօ Ֆալիրօի Քաղաքապետարանի։ Ներկայ գտնուեցան, Յունահայոց Թեմի առաջնորդական տեղապահ Տ․Խորէն վարդապետ Առաքելեան, Յունաստանի մէջ ՀՀ Հիւպատոս Աննա Խաչատրեան, Յունաստանի մէջ Եգիպտոսի Արաբական Հանրապետութեան Մշակոյթի Կցորդ Դոկտ․Խուսէին Մարէյ, Փալէօ Ֆալիրօի Քաղաքապետ Տիոնիսիս Խածիտակիս, Ալէքսանդր Սարուխանի թոռնուհին Սիլվա Ներետեան-Բլատեան, միութեանց ներկայացուցիչներ եւ գեղարուեստասէրու հոծ բազմութիւն։ Օրուայ յայտագիրը վարեց Յանձնաժողովի գանձապահ եւ Աթէնքի Երիտասարդ Արհեստավարժներու (YP) Ատենապետ Սեդրակ Ապասեանը որու բացման եւ բարի գալստեան խօսքէն ետք, ողջոյնի խօսքով հանդէս եկաւ Յանձնաժողովի Ատենապետ Դոկտ․Համբիկ-Սահակ Մարուքեանը։ Ան համապարփակ անդրադարձաւ Միութեան 110-ամեայ գոյութեան եւ գործունէութեան մասին, ընդգծելով թէ Հ․Բ․Ը․Միութիւնը կեանքի կոչուած է 1906-ին Եգիպտոսի մէջ։ Շարունակութիւնը էջ՝ 6
Էջ 6
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
ՀԲԸՄ 110 Ամեակ
Յունաստան
Ալեքսանդր Սարուխանի Գործերու Ցուցահանդէս Աթէնքի Մէջ Շարունակութիւն էջ՝ 5էն
Առաւել Ատենապետը անդրադարձաւ հայ-յոյն ժողովուրդներու դարերու պատմական, ու մշակութային ստեղծագործ կապերուն, մասնաւորաբար այն երկիրներուն մէջ ուր հայեր հիւրընկալուեցան ինչպէս Եգիպտոսը, մասնաւորելով Ալեքանդր Սարուխանը, որու մահուան 40-ամեակը կը համըկնի ցուցահանդէսի բացումով, առաջինը Յունաստանի մէջ։ Խօսքը վերջացնելով Ատենապետը մասնաւոր շնորհակալութիւններ յայտնեց Քաղաքապետին որ սիրայօժար տրամադրեց «Flisvos» Մշակոյթի Կեդրոնի հանդիսասրահը նաեւ Հայաստանի եւ Եգիպտոսի Դեսպանութիւններու ներկայացուցիչներուն որոնք ընդառաջեցին եղած հրաւէրին, եւ անշուշտ Սարուխանի թոռնուհիին որ հիւրաբար ներկայ գտնուեցաւ ելոյթին, ինչպէս նաեւ ձեռնարկը քաջալիրող բոլոր ներկաներուն։ Շարունակաբար հանդիսավարը բեմ հրաւիրեց Փալէօ Ֆալիրօի Քաղաքապետ Տիոնիսիս Խածիտաքիսը։ Ան իր կարգին անդրադարձաւ հայ-յոյն պատմութեան՝ ըդգծելով թէ հակառակ երկու ժողովուրդները բնաջինջ ընելու կանխամտածուած նպատակներուն ու ծրագիրներուն հայերը եւ յոյները շարունակեցին գոյատեւել եւ ստեղծել ուր որ ալ գտնուեցան։ Քաղաքապետը վերջացուց իր խօսքը յորդորելով ներկաները որ այս օրերու համաշխարհացումի մարմաջին առջեւ երկու ժողովուրդները պէտք է պինդ մնան իրենց ազգային արժէքներուն, իտեալներուն եւ գաղափարներուն։ Յաջորդաբար խօսք առնելով Ալեքսանդր Սարուխանի թոռնուհին Սիլվա ՆերետեանԲլատեան անդրադարձաւ մեծ երգիծանկարիչի կենսագրական կարեւորագոյն ժամանակաշըրջաններուն, նկարագրելով Սարուխանի կերպարը որպէս երգիծանկարիչ, սրամիտ հրապարակախօս, գիրգերու հեղինակ, ազգային կառոյցներու վարչական անդամ եւ ատենապետ։ Սիլվա Ներետեան-Բլատեան եզրափակեց իր խօսքը մէջբերումներ ընելով իր անձնական յուշերէն եւ շնորհակալութիւն յայտնելով Յունաստանի Հ․Բ․ Ը․Միութեան Կեդրոնական Յանձնաժողովին ներկայ ելոյթի կազմակերպման համար։ Բացման արարողութեան վերջաւորութեան Սիլվա Ներետեան-Բլատեանին յանձնուեցաւ Ալեքսանդր Սարուխանին նուիրուած յուշատախտակ, որմէ վերջ հիւրերը եւ ներկաները այցելեցին ու մօտէն ծանօթացան ցուցադրուած նկարներուն։ Հիւրերը եւ բոլոր ներկաները հիւրասիրուեցան հայաստանեան նուռի գինիով։ Ցուցահանդէսը բաց մնաց արուեստասէր լայն հասարակութեան համար մինչեւ 29 Յունուար 2017։ «ՀԿ»
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 7
Հայաստանն ու Ռուսիան ստորագրած են միջկառավարական չորս փաստաթուղթ
Հայաստանի վարչապետ Կարէն Կարապետեանի Ռուսիա տուած պաշտօնական այցելութեան ծիրին մէջ ստորագրուած են երկկողմանի չորս փաստաթուղթ, որոնց կարգին՝ քաղաքացիներու՝ առանց վիզայի փոխադարձ այցելութիւններ կատարելու կարելիութիւնը: Ասկէ ետք Ռուսիոյ եւ Հայաստանի քաղաքացիները պիտի կարենան փոխադարձ այցելութիւններ կատարել ներքին անձնագիրներով, կը հաղորդէ “Արմէնփրէս”-ը: Ռուսիոյ վարչապետ Տմիթրի Մետվետեւ այս
առնչութեամբ ըսած է. «Շատ կարեւոր է երկկողմանի համագործակցութեան մարդասիրական տուեալը, մեր քաղաքացիներու ուղիղ կապերու ընդլայնումը: Այցելութեան ծիրին մէջ համաձայնեցանք, որ մեր երկրի քաղաքացիները պիտի կարենան Հայաստան այցելել ներքին անձնագիրներով, որուն առնչութեամբ փաստաթուղթ ստորագրուեցաւ։ Ատիկա պիտի ամրապնդէ համագործակցութիւնը կարեւոր ոլորտներու մէջ»: Բացի ատկէ, Ռուսիոյ արդիւնաբերութեան եւ առեւտուրի եւ Հայաստանի տնտեսական զարգացման եւ ներդրումներու նախարարութիւններուն միջեւ ստորագրուած է համագործակցութեան յուշագիրը եւ 2016– 2021 թուականներու միջ տարածաշրջանային համագործակցութեան ծրագիրը: Հայաստանի ուժանիւթի ենթակառուցուածքներու եւ բնական պաշարներու նախարարութեան եւ «Ռոսատոմ»ի միջեւ ստորագրուած է կորիզային անվտանգութեան ոլորտին մէջ համագործակցութեան բարձրացման եւ տեղեկատուութեան փոխանակման մասին արձանագրութիւն:
Մինսկի Խումբի Համանախագահները Հայաստանի եւ Ազրպէյճանի Արտաքին Գործոց Նախարարներուն Հանդիպման Առաջարկ Ներկայացուցած Են ԵԱՀԿ Մինսկի խումբի եռանախագահները առաջարկած են Հայաստանի եւ Ազրպէյճանի արտաքին գործոց նախարարներուն հանդիպիլ Միւնիխի անվտանգութեան համաժողովի նախաշեմին: Այս մասին լրագրողներու հետ հանդիպման ժամանակ յայտարարեց Հայաստանի Հանրապետութեան արտաքին գործոց նախարար Էդուարդ Նալպանտեան: «Եռանախագահներն առաջարկել են Հայաստանի արտգործնախարարութեանը հանդիպել Միւնխենի անվտանգութեան խորհրդաժողովի նախաշեմին: Առաջարկ է հնչել նաեւ հանդիպում կազմակերպել Հայաստանի եւ Ազրպէյճանի արտգործնախարարների միջեւ: Մենք, ի հարկէ, երբեւէ չենք հրաժարւում որեւէ հանդիպումից: Բայց ինչ վերաբերում է Ազրպէյճանի նախարարի հետ հանդիպմանը, այս պահին չեմ կարող հաստատել»,- նշած է Նալպանտեան` ընդգծելով, որ յայտնի չէ, թէ այս անգամ ինչ խաղեր կրնայ ընել Ազրպէյճանը: «Պայմանաւորւում ենք մի բան, սակայն վերջին րոպէին նրանք ձեւացնում են, որ ինչ-ինչ պատճառներով չեն կարող, անգամ մեղադրում են, որ հայկական կողմն է հրաժարւում հանդիպումից: Ասացին, որ Համպուրկում ընդհանրապէս հանդիպում չի կայացել, թէպէտ հանդիպումը եղել էր եռանախագահների ներկայութեամբ եւ արտգործնախարարների մասնակցութեամբ»,- ընդգծած է ՀՀ արտաքին գործոց նախարարը` ըսելով, որ թերեւս նախարարներու մակարդակով հանդիպում ըլլայ, եթէ Ազրպէյճան չհրաժարի:
Էջ 8
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Թուրքիան Մտահոգ է Թրամփի Կողմէ Հայոց Ցեղասպանութեան Հարցը Թուրքիոյ Դէմ Իբրեւ Մահակ Օգտագործելէն Թուրքիոյ քաղաքական հասարակական եւ մամուլի շրջանակներու մէջ քննարկումներ կ’ընթանան, թէ ինչ սպասելիքներ կարելի է ունենալ ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ Տոնալտ Թրամփէն: Ըստ Ermenihaber.am-ի՝ թրքական «Habereser» լրատուական կայքը առանձնացուցած է շարք մը խնդիրներ, որոնք այժմ առանցքային դեր ունին թուրք-ամերիկեան յարաբերութիւններուն մէջ: Կը նշուի, որ երբ Թրամփը յաղթեց ԱՄՆ-ի նախագահական ընտրութիւններուն, Թուրքիոյ վարչապետ Պինալի Եըլտըրըմը բարձրաձայնած է ԱՄՆ-ի հետ կապուած հիմնական խնդրայարոյց հարցերու մասին: Մասնաւորապէս ամերիկաբնակ միլիառատէր եւ իսլամի քարոզիչ յայտնի քարոզիչ Ֆեթթուլահ Կիւլենի արտայանձման հարցը, ԱՄՆ-ի կողմէն Սուրիոյ քրտական ուժերուն չաջակցելու հարցը: Աղբիւրը հարցադրում կը կատարէ, թէ արդեօ՞ք Թրամփը պիտի հրաժարի «Միացեալ քրտական պետութիւն ստեղծելու» մտքէն, ինչպէս նաեւ «Քիւրտիստանի բանուորական կուսակցութեան» (ՔԲԿ-PKK) աջակցելէն: Եւ հնարաւո՞ր է արդեօք, որ ԱՄՆ կողմ չըլլայ թուրք-քրտական բանակցութիւններուն: Անդրադառնալով Հայոց Ցեղասպանութեան խնդրին` թրքական լրատուամիջոցը կը նշէ, որ դեռ անյայտ է, եթէ Թրամփի նախագահութեան օրօք ԱՄՆ պիտի հրաժարի Հայոց Ցեղասպանութիւնը Թուրքիոյ դէմ իբրեւ մահակ օգտագործելէն:
Թուրքիոյ Մէջ Կ’առաջարկուի Հայոց Ցեղասպանութիւնը Ճանչցողներուն Պատիժ Սահմանել Թուրքիոյ մէջ գործող «Հայկական անհիմն պնդումներու դէմ միաւորում» կազմակերպութիւնը առաջարկած է օրինական պատիժ սահմանել Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցողներուն: Այս մասին կը հաղորդէ Ermenihaber.am-ը։ Թրքական «Ihlas» լրատուական գործակալութեան տեղեկութիւններով՝ կազմակերպութիւնը արդէն սկսած է նմանատիպ նախագիծ մը մշակել, որ պէտք է ներկայացուի Թուրքիոյ ազգային մեծ ժողովի (ԹԱՄԺ-TBMM) նախագահութեան: Միութեան նախագահ Կէօքսել Կիւլպէյը անդրադարձած է այն հանգամանքին, որ վերջին շրջանին Թուրքիոյ ազգային փոքրամասնութիւններու շարք մը ներկայացուցիչներ պարբերաբար կը յայտարարեն, թէ օսմանեան ժամանակաշրջանին ցեղասպանութիւն կատարուած է: Ըստ թուրք ազգայնական գործիչին՝ անոնք իսլամ թուրք ժողովուրդը կը վիրաւորեն, պնդելով որ ցեղասպանութիւն տեղի ունեցած է»: «ASIMDER»-ի նախագահը առաջարկած է Եւրոպայի մէջ ցեղասպանութեան ժխտումը արգիլող օրէնքներուն նմանութեամբ ստեղծել այնպիսի օրէնք մը, որմով արգիլուի Թուրքիոյ մէջ ցեղասպանութեան մասին խօսիլը: «Որոշ խումբեր կ’օգտագործեն «հայերը կամ յոյները, քիւրտերը ցեղասպանութեան ենթարկուած են» արտայայտութիւնը՝ փորձելով ջլատել Թուրքիան, ջանալով ուժ եւ համախոհներ հաւաքել: Օրեր առաջ պատգամաւոր Կարօ Փայլանը խորհրդարանին մէջ յայտարարեց թէ՝ «Ես ալ ձեր սուրէն փրկուածներէն եմ»: Այդպիսով մեր ազգը մեղադրուեցաւ իբրեւ ոճրագործ, արեան ծարաւ մարդասպան», նկատել տուած է Կիւլպէյը: Ան նաեւ նշած է, որ ցեղասպանութիւն բառին համար խորհրդարանի յառաջիկայ 3 նիստերուն մասնակցութեան արգելքը արդէն իսկ նախադէպ կը ստեղծէ իր առաջարկած օրինագիծին: «ASIMDER»-ի նախագահը տեղեկացուցած է, որ այս թեմային քննարկման նպատակով յառաջիկային հանդիպումներ պիտի ունենան Թուրքիոյ առաջատար կուսակցութիւններու՝ «Արդարութիւն եւ զարգացում» (ԱԶԿ-AKP), «Ժողովրդահանրապետական» (ԺՀԿ-CHP) եւ «Ազգայնական շարժում» (ԱՇԿMHP) կուսակցութիւններու ներկայացուցիչներու հետ:
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Ռուսիան Մտադիր է Նորագոյն Ռատիոտեղորոշիչ Կայան Տեղակայել Հայաստանի Մէջ
Բացառուած չէ, որ Ռուսիա իր նորագոյն ռատիոտեղորոշիչ կայաններէն մէկը` “Небо-М”-ը, տեղակայէ Հայաստանի տարածքին մէջ: Այս մասին “Военное обозрение” հանդէսին երէկ գրած է մոսկուացի ռազմական փորձագէտ Եւկենի Տամանցեւ: Անոր խօսքով` “Небо-М” կայանը կրնայ փոխանցուիլ Գիւմրի տեղակայուած 102-րդ ռազմակայանին: «”Небо-М” ռատիոտեղորոշիչ կայանի տեղակայումը Գիւմրիի մէջ շատ տրամաբանական է: Այստեղ այդ արժանի պատասխան կը հանդիսանայ Ատըրպէյճանի կողմէ ձեռք բերուած իսրայէլեան արտադրութեան Green Pine տեղորոշիչ կայաններուն: Բացի անկէ, Գիւմրի տեղակայուած “Небо-М” համալիրը հնարաւորութիւն կու տայ վերահսկել Թուրքիոյ, Իրաքի, Սուրիոյ եւ Վրաստանի օդային տարածքի հսկայական մէկ հատուածը»,- գրած է ռուս փորձագէտը: Տամանցեւի խօսքով` Հայաստան տեղակայուելու պարագային “Небо-М”-ի հզօրութիւնը թոյլ կու տայ դիտարկել նոյնիսկ «ՆԱԹՕ-ի եւ Իսրայէլի ռազմական օդագնացութեան չարտօնուած թռիչքները Մերձաւոր Արեւելքի մէջ»: “Небо-М”-ը ռուսական ռատիոտեղորոշիչ կայաններու շարքի նորագոյններէն է: Կայանի գործողութեան առաւելագոյն հեռաւորութիւնը 1800 քիլոմեթր է, միաժամանակ այն կրնայ վերահսկել մինչեւ 20 պալիստիկ հրթիռներու թռիչքները: “Небо-М”-ի դաշտային փորձարկումները ռուս ռազմական մասնագէտները աւարտած են 2009-ին, իսկ առաջին համալիրները բանակային ստորաբաժանումներ առաքուած են 2012-ի Դեկտեմբերին: «Հարաւ-արեւմտեան ուղղութիւնը Ռուսիոյ համար բաւական խնդրայարոյց է: Այս ուղղութեամբ կը նկատուի թրքական եւ արաբական օդանաւակայանները տեղակայուած ամերիկեան հետախու-
Էջ 9
ԱՄԷ Ներդրողները Գեղարքունիքի ՄԷջ Մտադիր Են Հողմակայան Կառուցել
Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններու ներդրողները Մարտին վերջնական հաշուարկներ կը ներկայացնեն Գեղարքունիքի մէջ հողմակայան կառուցելու շուրջ: Ինչպէս «Ռատիոլուր»-ին յայտնած է Գեղարքունիքի մարզպետ Ռաֆիկ Գրիգորեան, ներդրողները շուրջ երկու տարի ուսումնասիրած են մարզի քամիի ուժգնութիւնն ու ուղղութիւնը, իսկ վերջին անգամ Դեկտեմբերին այցելելով` խոստացած են արդէն վերջնական արդիւնքներ ներկայացնել: «Տուած են իրենց համաձայնութիւնը: Նախնական ծրագիրով` շուրջ 70 մէգաւատ հզօրութեամբ հողմակայան պիտի կառուցեն: Զուգահեռ ուսումնասիրած են սահմանակից Աղաւնաձորի տարածքը եւ նոյնպէս համաձայնած են այնտեղ ալ կառուցել»,ըսած է մարզպետը: Ռաֆֆիկ Գրիգորեանի փոխանցմամբ` Գեղարքունիքի մէջ կան նաեւ տարածքներ, որոնք հետաքըրքրած են արեւային զօրութեան արտադրութեամբ զբաղուող ներդրողներուն:
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com զական օդագնացութեան աշխուժութիւնը: Բացի անկէ, հեռանկարին մէջ Թուրքիա աւելի յաճախ պիտի փորձարկէ սեփական արտադրութեան «Եըլտըրըմ» տեսակի հրթիռները: Ասոր գումարած՝ Վրաստան կը պատրաստուի Վազիանի գտնուող ռազմակայանին մէջ ՆԱԹՕ-ի հետ խոշոր միացեալ խմբաւորում տեղակայել, որուն մէջ ընդգրկուած պիտի ըլլան թանկային ստորաբաժանումներ, ինչպէս նաեւ Patriot եւ SAMP-T տեսակի հրթիռային համակարգեր»,- պնդած է Եւկենի Տամանցեւ:
Էջ 10
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Դանիոյ Խորհրդարանը Ընդունեց «Հայոց Ցեղասպանութեան Մասին» Բանաձեւը Յունուար 26-ին Դանիոյ խորհրդարանի լիագումար նիստին քուէարկութեան դրուեցաւ «Հայոց ցեղասպանութեան մասին» բանաձեւը: Դանիոյ խորհրդարանը բանաձեւը ընդունեց 89 կողմ, 9 դէմ, 11 ձեռնպահ ձայներու յարաբերակցութեամբ: Բանաձեւը քննարկուած էր 19 Յունուարին: Դանիոյ խորհրդարանը այսօր քուէարկութեան դրաւ «Հայոց Ցեղասպանութեան մասին» երկու բանաձեւերէն մէկը: Ասիկա այն բանաձեւն է, ուր օգտագործուած է «Արեւելեան Անատոլիա» (միւս նախագիծին մէջ` «Օսմանեան կայսրութիւն էր), եւ «ողբերգական եւ արիւնալի իրադարձութիւններ» ձեւակերպումները (միւս նախագիծին մէջ` «ջարդեր եւ բռնի տեղահանութիւններ»: Այս բանաձեւը զգուշաւոր փաստաթուղթ է, եւ զայն դժուար է համարել Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման բանաձեւ: Միաժամանակ, Դանիոյ Թագաւորութեան խորհրդարանի այս քուէարկութիւնը կարելի է համարել որոշակի տեղաշարժ Հայոց Ցեղասպանութեան շուրջ Դանիոյ Թագաւորութեան քաղաքական դիրքորոշման առումով:
Հայաստան-Եւրոմիութիւն համաձայնագիրը 2017-ին պիտի ստորագրուի 24 Յունուար 2017-ին, Հայաստանի մէջ Եւրոպական Միութեան պատուիրակութեան ղեկավար, դեսպան Փիօթըր Սուիթալսքին (Piotr Switalski) ըսած է, որ կան բոլոր նախադրեալները յառաջիկայ ամիսներուն Հայաստան-Եւրոմիութիւն շրջանակային համաձայնագրի ստորագրման համար: «Յստակ ամսաթիւ չեմ կրնար նշել, բայց հաշուի առնելով մինչեւ այս պահը եղած բանակցութիւններու ուժգին զարգացումը, կրնամ ըսել, որ 2017-ին համաձայնագիրը պիտի բերուի վերջնական տեսքի»,- ըստ “Մետիամաքս”-ի՝ լրագրողներու հետ զրոյցի ընթացքին ըսած է ԵՄ դեսպանը: Փիօթըր Սուիթալսքին ընդգծած է, որ բանակցութիւնները կ՛ընթանան բաւական արագ, սակայն կան «բաց խնդիրներ, որոնց լուծման համար անհրաժեշտ է ժամանակ»: «Այդ խնդիրները կ՛արտայայտուին ոչ միայն Հայաստանի` ԵԱՏՄ-ին անդամակցելու փաստով, այլ նաեւ ԵՄ-ի կողմէ ներդրումներու պաշտպանութեան ոլորտին մէջ որոշ փոփոխութիւններով»,ըսած է դեսպանը: Խօսելով ընթացիկ տարուան ծրագիրներուն մասին` Փիօթըր Սուիթալսքին առանձնացուցած է
հինգ առաջնահերթութիւններ, որոնք ԵՄ աջակցութեամբ պիտի իրականացուին Հայաստանի մէջ: «Մենք մեր ներդրումը պիտի ունենանք ընտրական գործընթացի լաւ կազմակերպման, գործարար միջավայրի բարելաւման, փտածութեան դէմ պայքարի, մարդու իրաւունքներու եւ դատական համակարգի բարելաւման գործին»,- ըսած է Հայաստանի մէջ Եւրոմիութեան պատուիրակութեան ղեկավարը:
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 11
ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ՝ ԽՕՍԻՆՔ ԱՌԱՆՑ ԼԵԶՈՒԱԳԱՐՈՒԹԵԱՆ ՅԱԿՈԲ ՊԱԼԵԱՆ Ա. ԽՕՍՔԻ ՄԷՋ ԵՒ ԲԵՄԻ ՎՐԱՅ ՄՈՌՑՈՒՈՂ ԷԱԿԱՆ ՀԱՅՐԵՆԻՔ-ՀՈՂԸ Բռնագրաւուած Արեւմտահայաստանի ազատագրութիւնը դադրեցաւ հայ ազգային քաղաքականութեան ռազմավարական եւ մարտավարական օրակարգ ըլլալէ, այն օրէն երբ մխրճուեցանք ուրիշները եւ մեզ չանհանգստացնող ցեղասպանութեան ճանաչման եւ բարեսիրութիւն-հայասիրութիւն վերաբերումներու մէջ, որոնք սրահներ եւ ամբոխ կը յուզեն: Անվաղորդայն վերսկսող յուզումներու պահեր, որոնք չեն առնչուիր հայրենահանման, որ բառակոյտերու մէջ չի յիշուիր անգամ: Այդ յիշեցումը հայրենադարձութիւն ենթադրել կու տայ: Հայ եւ օտար հանրային կարծիքին կը բացատրե՞նք, թէ ինչ բան է Արեւմտահայաստանի ազատագրութեան հարցը: Անոր տէրը ո՞վ է, ո՞վ եւ ինչպէ՞ս պիտի հետապնդէ, ան եզակի՞ է թէ յոգնակի, Հայաստա՞ն թէ սփիւռքներ: Համաշխարհայնացման եւ ուժերու վերադասաւորման մերօրեայ ընթացքին մէջ ինչպէ՞ս կը ներկայանայ կամ ինչպէ՞ս կարելի է ներկայացնել Արեւմտահայաստանի դատը: Այս դատը այլ նպատակ է որպէս խորք եւ որակ, Հայկական Ցեղասպանութեան ճանաչումներու հրավառութիւններէն եւ մսխումներէն անդին: Ան Հայաստանի Հանրապետութեան քաղաքականութեան ռազմավարական եւ մարտավարական վարքագիծին մաս կը կազմէ՞, կրնա՞յ մաս կազմել, ան կ՛ուզէ՞, կրնա՞յ այդ դատին տիրութիւն ընել: Սփիւռքները կրնա՞ն, ոչ միայն թուղթէ կապարճով եւ բարձրախօսներու աղմուկով հրապարակ գալով, Արեւմտահայաստանի ազատագրութեան պայքարին մէջ ընդգրկուիլ:
պարզ հարցումի մը. այսօր ունի՞նք պայքարին համար ներդրուելիք բաւարար ուժ: Պիտի կարենա՞նք յառաջացնել «ղեկավարում» մը, որ ներազգային համախոհութեան մը վրայ հիմնուելով առաջնորդէ ազգը որպէս մէկ, իրականացնելու համար Արեւմտահայաստանի ազատագրութիւնը եւ Հայաստաններու միացումը: Այս հարցումներուն մասին խորհելէ առաջ, պիտի հասկնանք, որ արագօրէն փոխուող եւ զարգացող աշխարհին մէջ, ուր ուժերը կ՛աճին մեծ համեմատութիւններով եւ արագութեամբ, անոնք զգացումներով եւ բարոյախօսութեամբ չեն առաջնորդուիր: Ինչպիսի հեռանկարներով եւ հեղինակութեամբ ղեկավարութիւն մը պէտք է, քաղաքական-գաղափարախօսական տեղքայլին վերջ տալու համար: Բ. ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒԹԻՒՆԸ ԱՆՋԱՏԵԼ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԷ Առաջին Աշխարհամարտի աւարտին, Լօզանի անարգ դաշնագրով, «Արեւելեան Հարց»ի (Question d’ Orient) մաս կազմող Արեւմտահայաստանը դադրեցուցին քաղաքական հիմնահարց ըլլալէ: Պատերազմի ընթացքին տրուած խոստումները «յոյսեր» ներշնչած էին, որոնք մարեցան ամբողջ գիշերը սրբապատկերի մը առջեւ մնացած մոմի լոյսին պէս: Թէեւ կան այդ մոմի լոյսի յիշատակով դեռ ջերմացող մաշած դիմագիծով նախկին գաղթականներ, որոնք կը կարծեն ազգ առաջնորդել՝ բազմալեզու խօսքերու գինովութեան անձնատուր ըլլալով:
Հայ ժողովուրդը, իր զանազան տկարացումներով եւ գործնապաշտութիւններով, մոռցաւ, որ Արեւմտահայաստանի այս կամ այն ձեւով բեկոր Կիլիկիան, ուր պետութիւն կազմակերպելու խարխափումներ եղան, այսօր «Հայոց Ցեղասպանութեան» ճանաչման յուզիչ նախաձեռնութիւններով բեմի վրայ գտնուող Ֆրանսան լքեց եւ յանձնեց ցեղասպանութիւն եւ հայրենաՄիամիտ չըլլանք. այսօր Արեւմտահայաստանի հանում գործած Թուրքիոյ: Ամերիկայի Միացեալ ազատագրութեան դատ չի հետապնդուիր, անոր մասին կը խօսուի առաւել կամ նուազ բաժակաճառի Նահանգներու յաջորդական իշխանութիւնները, տէր չեղան իրենց նախագահ Վուտրօ Վիլսոնի ստանձպէս, երգերով, կամ յուշագրութեան թատրոն կը նած իրաւարարական վճիռին: Ի՞նչ բանի կը ծառայէ բեմադրուի: Ոչ ոք կ՛ըսէ, թէ ո՛ւր կ՛ուզենք հասնիլ Ցեղասպանութեան ճանաչման աղմուկը, եթէ նոյն Արեւմտահայաստանի ազատագրութեան հարցով: Ֆրանսան քաջութիւնը չունենայ հայութեան նկատԵթէ ճշդուած նպատակ մը կայ, ի՞նչ կ՛ընենք անոր մամբ իր գործած սխալը ընդունելու եւ ի հարկին իրականացման համար: սրբագրելու նախաձեռնութեամբ հրապարակ գալու: Ցեղասպանութեան «ճանաչումները» կը փոխարիԿամ Ամերիկան սեղանի վրայ չդնէ իր նախագահին նե՞ն բռնագրաւուած հայաշխարհը: վճիռը: Նման հարցադրում սփիւռքեան եւ հայասԱյսինքն յառաջիկայ տասը, քսան կամ յիսուն տարի- տանեան հոգեբանութեան հետ անյարիր է: ներուն համար ունի՞նք համազգային ծրագիր մը, որ Ցեղասպանութեան «ճանաչումներ»ու աղմուկը վեր ըլլայ մեր այս կամ այն ձեւի մրցակցութիւններէն, Արեւմտահայաստանի ազատագրութեան դատը չի՞ նոյնիսկ տարբեր ձեւերով կը ձգտի՞նք այդ ծրագիրի շեղեցներ իր նպատակէն: Հարցում էր: կէտ առ կէտ իրականացման, որուն մասնակցինք «Դաշնակիցներ»ուն համար բռնագրաւուած Արեւմեր տարբերութիւններով: Այս ծրագիրը հայը ինք պիտի մշակէ, ոչ անոնք, որոնց դռները ափ կառնենք մտահայաստանը դադրեցաւ քաղաքական խնդիր ըլլալէ, երբ անոնք անկարող եղան Սեւրի դաշնագիրը փշրանքներու համար: գործադրելու համար քաղաքական կամք ունենալէ: Ժամանակակիցներս պէտք է պատասխանենք Շարունակութիւնը էջ՝ 12
Հայ Կեանք
Էջ 12
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ՝ ԽՕՍԻՆՔ ԱՌԱՆՑ ԼԵԶՈՒԱԳԱՐՈՒԹԵԱՆ Georgia
Russia
Caspian
Black Sea
Azerbaijan
Turkey Sea Iran Syria Շարունակութիւն էջ՝ 11-էն
Այդ վերաբերումը բնական էր պատերազմը աւարտած «դաշնակիցներ»ու շահերու տեսանկիւնէն: Մենք ալ, ազգովին, երէկ եւ այսօր, ցեղասպանութեան ճանաչման հասնելիք տեղ չունեցող զբօսաշրջութեան եւ մխիթարութեան ծէսի ճամբու մը վրայ դրինք մենք մեզ եւ այդպէս ալ կը շարունակենք: Եթէ համայն աշխարհ, ներառեալ Թուրքիան, հրաշիւք իմն յայտարարէ, որ հայոց դէմ ցեղասպանութիւն գործուած է, հայոց ո՞ր իրաւունքը պիտի վերականգնի: Իսկ մեր ժողովուրդը, ինքնագոհութեամբ, մտած է մեզ իրաւազրկողներու եւ անոնց մեղսակիցներու նուագած կշռոյթով պարին մէջ, յուզելով դեռ յուզուելու տրամադիր եւ սոսկ այդքանով բաւարարուելու պատրաստ զանգուածները եւ անոնց թաշկինակ ճօճող պարկոթները: Պարի մը տեւողութեամբ չանհանգստացնող բեմադրութիւն, զոր ոմանք կը կոչեն քաղաքականութիւն, ազգի լինելութեան տեսանկիւնէն՝ անբովանդակ, որուն ենթահող կը համարուի «յաւերժական սփիւռքը», որ այսօր դեռ ազգի բեկոր է, բայց վա՞ղը… Ի՞նչ բան պէտք է ազգին: Ի՞նչ բան կ՛ուզեն այսօր հարիւր տարիէ ի վեր գաղթական դարձած եւ այդ վիճակին վարժուած ազգի անդամները, ի՞նչ կ՛ուզեն հայրենիք լքող նոր գաղթականութիւն դարձող ամբոխները: Իրապէս բան մը կ՛ուզե՞ն, բառային պղպջակներէ անդին: Պատրա՞ստ են «հայրենատիրութեան» յանձնառութեան, որ կիսամիջոցներով չ՛ապրիր: Ան ուրիշներու զոհողութեան գինովութեամբ չբաւարարուող յանձնառութիւն է: Հայաստանի վերանկախացումը եւ Արցախի հայկա-
Iraq կան հանրապետութիւնը հայ ժողովուրդի պատմութեան ընթացքին մէջ հանգրուաննե՞ր թէ վերջնական կայան: Հայ քաղաքական միտքը այս յստակացումը պէտք է ընէ: Պարզ. Հայաստան, Արցախ եւ սփիւռքներ Հայաստաններու միացման խնդիր ունի՞ն, թէ չունին: Այսինքն, հայոց հայրենիքի վերակառուցման մէջ Արեւմտահայաստան կա՞յ, թէ չկայ: Ցեղասպանութեան ճանաչումները անվաղորդայն իրարանցումներ են, ներազգային ակնթարթային միութիւն ստեղծելու կոչուած, բայց ազգի քաղաքականութեան տեսանկիւնէ ոչ մէկ ձեւով ապագայակերտ են: Ապագայակերտ է Արեւմտահայաստանի ազատագրութեան համար մղուած-մղուող-մղուելիք պայքարը: Տարբեր ձեւով, հակա-ապագայակերտ է այդ պայքարէն հրաժարումը, թաքնուելով համաշխարհայնացման ստեղծած անյաղթահարելի համարուող արգելքներու ետին: Այսօր Արեւմտահայաստանի ազատագրութեան դատ չի հետապնդուիր: Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան իր կալուածներու տիրանալու առաջադրանքով յարուցած դատը, հողային պահանջը հայ եւ միջազգային կարծիքին համար օրակարգ դարձնելու նախաձեռնութիւն մըն է, Դաւիթ Գողիաթի դէմ, եւ Գողիաթը միայն Թուրքիան չէ: Փաստ է նաեւ, որ յաջորդական եւ շարունակուող տեղատուութիւններով հայ մարդոց դաստիարակութենէն, երազներէն, առօրեայէն դուրս է Արեւմտահայաստանի դատը: «Ճանաչումներ»ու շարքին, փաստահաւաք եւ յուշագրութիւններ խօսքի եւ թուղթի սպառում են: Հիները կը մոռնան Արեւմտահայաստանի տիրութիւնը, նորերը չեն գիտեր եւ չեն սորվիր: Բացառութիւնները կը նմանին խոպան Շարունակութիւնը էջ՝ 13
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 13
ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ՝ ԽՕՍԻՆՔ ԱՌԱՆՑ ԼԵԶՈՒԱԳԱՐՈՒԹԵԱՆ Շարունակութիւն էջ՝ 12-էն
արտի մէջ ծաղկած հրաշք կակաչի: Կրնա՞յ պատահիլ, որ հայերը, Հայաստան եւ սփիւռքներ, հայրենատիրական շրջադարձ ունենան, յաղթահարելով ամէն կարգի լքումները, հրաժարումները, գործնապաշտութիւնները, մանր փառասիրութիւնները եւ անոնց հետեւող ուրացումները: Հայրենատիրութեան յանձնառութիւնը պատասխանն է ուրացումներու: Հայրենատիրութիւնը կ՛արտայայտուի արտագաղթի անբարոյութեան կասեցումով եւ սփիւռքները վերջնական համարելու ախտավարակ հոգեբանութեան քանդումով եւ հայրենադարձութեամբ: Այս ընելու համար հոգեբարոյական յեղափոխութիւն մը պէտք է՝ ընդդէմ «մենք ալ լաւ ապրելու իրաւունք ունինք»ի: Այդ յեղափոխութիւնը թաղի նպարավաճառը պիտի չիրականացնէ, այլ Խորենացիի դպրոցը յաճախած վաւերական ղեկավարութիւնը: Գ. ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԲԱՐԴՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍ Արեւմտահայաստան մաս կը կազմէ շրջանային բարդ խնդիրի մը, որ յառաջացած է թուրք-թաթարմոնկոլական ներխուժման հետեւանքով ստեղծուած օսմանեան կայսրութեան, որ պատմական, մշակութային եւ ցեղային ոչ մէկ հիմք ունի, ոչ մէկ բանի շարունակութիւն էր, բիրտ ուժի վրայ հիմնուած եւ արիւնահեղութիւններով ու անարդարութիւններով ոտքի մնացած: Հակառակ յաջորդական պատերազմներու եւ ըմբոստութիւններու, խորհրդաժողովներու եւ որոշումներու, դարեր տեւած թնճուկը չէ լուծուած: Այսօր ալ ան գոյութիւն ունի: Ազգայնամոլական-կրօնական հիմերու վրայ շարունակուող պետութիւն մը կը տեւէ ասորիներու, յոյներու, քիւրտերու, հայերու եւ արաբներու գողօնին ու թողօնին վրայ: Ժամանակակից իրադարձութիւնները ցոյց կու տան, որ Թուրքիան դեռ կը փայփայէ «կայսրութիւն» դառնալու ցանկութիւններ, դրացի երկիրներու հաշւոյն ընդարձակուելու համար, ձեռք բերելու համար նաւթահանքեր: Դէպի արեւմուտք ընդարձակուելու իր քաղաքականութեան արդիւնք է Կիպրոսի մէջ ստեղծուած «թրքական պետութիւնը», ներխուժած քառասուն հազար թուրք զինուորներու ներկայութեամբ: Միաժամանակ, ձգտելով Եւրոմիութեան անդամութեան, Թուրքիան կը հետապնդէ Եւրոպային տիրելու օսմանեան երազը, երազ, որ կանգ առած էր Վիեննայի դռներուն առջեւ, 14 Յուլիս 1683ին: Թուրքիան այդ քաղաքականութիւնը հետապնդեց Սուրիոյ եւ ընդհանրապէս շրջանի ապակայունացման նպաստելով, չյայտարարուած բայց գաղտնիք չեղող մեղսակցութեամբ «Իսլամական պետութեան», անոր գրաւած շրջաններէն հում նաւթի արտածումը դիւրացնելով եւ զէնք տրամադրելով:
Թուրքիան մեծպետական քաղաքականութիւն կը վարէ իր սովորական պատեհապաշտութեամբ՝ իր սահմանները ընդարձակելու համար: Գաղտնիք չէ ոչ ոքի համար: Իսկ Ռուսիան եւ Արեւմուտքը օր մը իրենք զիրենք պիտի գտնեն պատմութեան կրկնուող դիպաշարի մը առջեւ, իրենց յաջորդական բարեմիտ ընկրկումներու հետեւանքով, ինչպէս այդ տեղի ունեցաւ Երկրորդ Աշխարհամարտի նախօրեակին նացիական Գերմանիոյ հետ: Եթէ այս բաղդատութիւնը համեստօրէն կրնանք ընել մենք, անկասկած կրնան ընել, կ՛ընեն, քաղաքականութեան եւ ռազմավարական հաւասարակշռութիւններու մասնագէտները, որոնց երկիրներուն մէջ շատ կը խօսուի մարդասիրութեան, մարդկային իրաւանց, օրէնքի եւ ժողովրդավարութեան մասին: Զարմանք կը պատճառէ այն, որ Թուրքիան եւ միւսները քաղաքական խաղին չեն մասնակցիր նոյն կանոններով եւ խաղադաշտին մէջ իրարանցում կ՛ըլլայ: Թրքական պատեհապաշտութեան նորագոյն օրինակը քիւրտերու դէմ շղթայազերուած պատերազմն է, «Իսլամական պետութեան» դէմ կռուելու թափանցիկ պատրուակով: Միշտ կը զարմանամ, որ ինչո՞ւ միջազգային համաժողով մը չեն գումարեր Թուրքիոյ կողմէ իրաւազրկուած եւ ճնշուած ժողովուրդները, հասարակաց դիրքորոշում մը ունենալու եւ միջազգայնացնելու համար իրենց հարցը, որ մասնակի չէ, շրջանային է, հետեւաբար կը հետաքրքրէ միջազգային հաւասարակշռութիւնը եւ Միացեալ Ազգերու Կազմակերպութիւնը: Այդ համաժողովը պիտի չգումարեն «մեծ»երը: Իր կայսերական ձգտումներու իրականացման համար Թուրքիան միջոցներու միջեւ խտրութիւն չէ դրած, անոնք կրօնական, ցեղային եւ լեզուական են, Եւրոպայէն մինչեւ Կովկաս, Կեդրոնական եւ Ծայրագոյն Ասիա: Հարկ է յիշել նախկին նախագահներէն Սուլէյման Տեմիրէլի անկեղծութեան պահու մը ըսած խօսքը, որ Թուրքիան կը տարածուի Ատրիական ծովէն մինչեւ Չինաստան: Երբեմն կացութիւնները այնքան լաւ կը բացատրուին քարտէսներով, նոյնիսկ երբ սպայակոյտի մը ռազմական կանաչ սեղանին առջեւ չենք բոլորուած: Այդ անծայրածիր ցանկացուած Թուրքիոյ մէջ ինչպէ՞ս յայտնուած են Ս. Սոֆիա տաճարը եւ Աղթամարի Ս. Խաչ եկեղեցին: Իրենք զիրենք աշխարհի իրաւարարութեան կոչած «մեծեր»ը կը պատասխանե՞ն այս հարցումին: Դ. ԹՈՒՐՔԻՈՅ ՃՆՇԱԾ ԵՒ ԱՆԻՐԱՒԱԾ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴՆԵՐԸ ՄԻԱՑԵԱԼ ՃԱԿԱՏ ԿՐՆԱ՞Ն ՍՏԵՂԾԵԼ Շարունակութիւնը էջ՝ 14
Էջ 14
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ՝ ԽՕՍԻՆՔ ԱՌԱՆՑ ԼԵԶՈՒԱԳԱՐՈՒԹԵԱՆ Շարունակութիւն էջ՝ 13-էն
Թուրքիոյ նոր-օսմանական վարչակարգը հակամարտութեան մէջ է ոչ միայն իր կողմէ ճնշուած եւ անիրաւուած ժողովուրդներուն հետ, այլ նաեւ իր բնակչութեան յառաջադէմ ուժերուն հետ: Կացութեան փտախտը կը բացատրուի իշխանութեան կեդրոնացումով եւ ազատութիւններու աստիճանական վերացումով, որոնք ենթադրել կու տան մոլեռանդութեան եւ ոճիրներու վրայ հիմնուած համակարգի հաւանական փլուզումը:
Արեւմտահայաստանի ազատագրութեան հարցը պէտք է հետապնդել շրջանին մէջ խաղաղութիւն եւ համագործակցութիւն ստեղծելու նախաձեռնութիւններով, որ անմիջականէն տարբեր հեռանկարային ղեկավարում կը պահանջէ: Ժողովուրդները կը հետեւին արդար եւ հեռանկարային քաղաքականութեան մը, եթէ վստահութիւն ներշնչուի, նպատակ ունենալով ժողովուրդներու բարօրութիւնը, զարգացումը, ազատութիւնը եւ խաղաղութիւնը:
Թուրքիան ստիպուած պիտի ըլլայ առերեսուելու իր կողմէ անիրաւուած եւ ճնշուած ժողովուրդներու եւ իր լուսամիտ մտաւորականութեան հետ: Իր խաղքութիւնները այլեւս գաղտնիք չեն նաեւ անոնց համար, որոնք «պաղ պատերազմ»ի օրերուն կը հանդուրժէին անոնց, զինք կը պահէին զիջումներով եւ առատաձեռնութիւններով: Ժամանակները հասունցած են: Իրաւ բանաստեղծները մարգարէներու պէս յայտնատես են: Այս օրերուն պէտք է յիշել Վահան Թէքէեանի տողերը.
Եթէ այս վստահութիւնը ստեղծող ղեկավարում մը չյառաջանայ, քաղաքական աւազակութիւնը պիտի շարունակուի, եւ ժողովուրդները պիտի վճարեն անոր գինը:
«Պիտի իյնաս, կ՛իյնաս ա՛լ… Բայց որպէսզի դեռ ճանչնաս
Նաեւ զանոնք լսող ժողովուրդներ, որոնք կը մերժեն կատարուած իրողութիւն համարել չարիքները:
Քու անարգ սիրտըդ ծակող մեծագոյն ցաւը վերջին՝ Պիտի զարնեն քեզ անոնք որ քեզ յաճախ փրկեցին…»։ Այդ պահը դիմաւորելու համար, անիրաւուածներ, իրաւազրկուածներ եւ ճնշուածներ պիտի կարենա՞ն միացեալ ճակատ կազմել, յաղթահարելով իրենց ժամանակավրէպ քէները, օրին չարիքի աղբիւր եղած ազգայնամոլութիւնները եւ մրցակցութիւնները, ոչ թէ յաւելեալ իրաւունքներ ձեռք բերելու համար, այլ վերջ տալու համար դարերէ ի վեր տեւող անարդարութիւններու:
Քիւրտին, հայուն, յոյնին, ասորիին, արաբին եւ թուրքին համար տարբեր քաղաքականութիւն մը անկարելի չէ: Անոր հետեւող, իրենց անձէն անդին տեսնող անշահախնդիր եւ հեղինակութիւն ունեցող պատմական դէմք եւ դէմքեր կը փնտռուին:
3 Յունուար 2017 Նուազի-լը-Կրան
Ռուսիա Ատրպէյճանին տրամադրած է «Թոր» հակաօդային հրթիռային համալիրներ
Ո՞վ կամ որո՞նք պիտի նախաձեռնեն: Հայաստան փաստով ցոյց տուած է, որ համագործակցութեան հաստատումը կարելի է: Քիւրտերը Հայաստանի մէջ է միայն որ կրցած են պետական նպաստով զարգացնել իրենց մշակոյթը, իրենց լեզուով թերթ հրատարակել: Նոյնը կարելի պէտք է ըլլայ շրջանի ժողովուրդներուն միջեւ, ստեղծելով համագործակցութիւն եւ վստահութեան մթնոլորտ, երկխօսութեամբ, նպատակ ունենալով բոլորին բարօրութիւնը, պատմութեան ընթացքին գործուած սխալները միասնաբար սրբագրելու առաջադրանքով: Անցեալին արդարութիւն հաստատելու ձգտումով դաշնագիրներ ստորագրած երկիրները, նաեւ Միացեալ Ազգերու Կազմակերպութիւնը, բարդութիւններու կծիկ դարձած Արեւելքի մէջ խաղաղութիւն կրնան հաստատել, այս անգամ ոչ թէ թնդանօթներու ետին կանգնելով, այլ իրենց իսկ կողմէ հոլովուած մարդասիրական սկզբունքներուն անկեղծ եւ անաչառ կերպով հետեւելով:
Ատրպէյճանական «haqqin.az» կը հաղորդէ, որ բրիտանական «Տէյլի Սթար» օրաթերթի վերլուծաբան Փիթըր Թրումըն իր` «Փութինի վերջին զէնքը երկնքէն «պիտի փչէ» ամերիկեան հրթիռները» յօդուածին մէջ կը գրէ ռուսական «Թոր» հակաօդային-հրթիռային համալիրի մասին, որ հակահրթիռային եւ հակաօդային պաշտպանութեան խնդիրներ կը լուծէ, եւ զայն, ըստ հեղինակի, բացի ռուսական բանակէն, ներկայիս ունի նաեւ Ատրպէյճանը: Կայքը կ՛աւելցնէ, որ ռուսական լրատուամիջոցներն ալ գրած են, որ Ատրպէյճանին տրամադրուած է «Թոր» հակաօդային-հակահրթիռային համալիրի 8 միաւոր:
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 15
Ի Տեր ննջեց Տ. Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Գրիգորեանը Խոր ցաւով տեղեկացնում ենք, որ Յունվարի 14-ի երեկոեան, կեանքի 85-րդ տարում, Ավստրիայում վախճանուել է Հայաստանեայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու նուիրեալ սպասաւոր, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի երիցագոյն միաբաններից Գերաշնորհ Տ. Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Գրիգորեանը: Բազմավաստակ Մեսրոպ Սրբազանի վախճանը մեծ կորուստ է Հայոց Եկեղեցու համար։ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ Գարեգին Բ Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը եւ Մայր Աթոռի ողջ միաբանութիւնը սգում են հոգելոյս Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Գրիգորեանի մահը եւ աղոթում նրա հոգու հանգստութեան համար։ Յիշատակն արդարոյն օրհնութեամբ եղիցի: Տ. Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Գրիգորեան Տ. Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Գրիգորեանը (ավազանի անունը՝ Գեւորգ) ծնվել է 1932 թ. Հոկտեմբերի 25-ին, Սիրիայի Հալեպ քաղաքում: -1939-46 թթ. նախնական կրթությունը ստացել է տեղի Հայկազեան հայկական վարժարանում: -1946-47 թթ. սովորել է Հալեպի Բեթել վարժարանում: -1947 թ.` վարժարանն ավարտելուց հետոյ, ընդունվել է Անթիլիասի դպրեվանք: -1952 թ. ձեռամբ Գերաշնորհ Տ. Դերենիկ եպիսկոպոս Փոլադյանի ձեռնադրվել է սարկավագ: -1952 թ. համապարփակ ուսումնասիրություն է գրել Ստեփանոս արքեպիսկոպոս Սյունեցու մասին, որը հրատարակվել է 1958 թ.Բեյրութում: -1953 թ. Յունիսին ավարտել է դպրեվանքը և Յուլիսին ձեռամբ Գերաշնորհ Տ. Դերենիկ եպիսկոպոս Փոլադյանի ձեռնադրվել կուսակրոն քահանա` ստանալով Մեսրոպ անունը: -1953-1956 թթ. դպրեվանքում դասավանդել է Հայոց պատմություն, Գրաբար և Մատենագրություն առարկաները, միաժամանակ պաշտոնավարել է որպես գրադարանի փոխտնօրեն, Ձեռագրատան գլխավոր պատասխանատու և տպարանի տեսուչ: -1956 թ. պաշտպանել է վարդապետական թեզ «Կիլիկիո կաթողիկոսության` Անթիլիասի ձեռագրերի ընդարձակ նկարագրությունները» թեմայով և Աստվածածնի վերափոխման տոնին վարդապետական աստիճան է ստացել` ձեռամբ Գերաշնորհ Տ. Խադ արքեպիսկոպոս Աջապահյանի:
-1956-57 թթ., 10 այլ միաբանների հետ կողմնորոշվելով ի նպաստ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսության, եղել է Անկախ Միաբանության դպրեվանքի տեսուչ: Տեսչության ընթացքում, ուսանողների հետ Բիքֆայաից հեռացվել է, ապա հաստատվել Բեյթ Մերի գյուղում` հայ ազգայինների հովանավորությամբ մեկ տարի ևս շարունակելով դպրեվանքի դասերը և տեսչությունը: -1957-1958 թթ. Բեյրութի Հովակիմյան-Մանուկյան երկրորդական վարժարանում դասավանդել է Կրոն, Գրաբար և Մատենագրություն, միաժամանակ հովվություն անել։ -1957-58 թթ. «Սփյուռք» շաբաթաթերթի հիմնադիրներից և հրատարակիչներից է եղել: -1959 թ. Գալուստ Կյուլպենկյան հիմնադրամի մրցանակ-կրթաթոշակով մեկնել է Անգլիայի Դարհըմ (Durham) համալսարան` հետևելու Արևելագիտության և աստվածաբանության դասընթացներին: -1959 թ. ամռանը մեկնել է Վիեննա, ծանոթացել հայ համայնքին, այնուհետև, 1959-61 թթ. ուսման տարիներին, եղել է Վիեննայի այցելու հոգևոր հովիվ: -1961 թ. ավարտել է համալսարանի արևելագիտության բաժինը և սկսել աշխատանքը «Հայ ժողովրդի մասնակցությունը Օսմանյան հանրային կյանքին Արևելյան Անատոլիայի և Սիրիայի մեջ 1860-1908 թթ.» դոկտորական թեզի վրա: -1962 թ. Յունվարից Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Վազգեն Ա Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի կողմից նշանակվել է Վիեննայի հոգևոր հովիւ: -1964 թ. Յունիսին ստացել է արևելագիտության դոկտորի գիտական աստիճան: Նոյն թուականի Յուլիսին կազմակերպել է Վիեննայի Ս. Հռիփսիմե եկեղեցու հիմնօրհնեքը: -1964 թ. Սրբազանը ակտիվորեն գործակցել է կարդինալ Ֆրանց Կյոնիգի կողմից հիմնադրված «Պրո Օրիենտե» կազմակերպության հետ։ Նոյն թուականին Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնում` ձեռամբ Վազգեն Ա Կաթողիկոսի, ստացել է ծայրագոյն վարդապետի աստիճան: -1964-74 թթ. եղել է Մայր Աթոռի պաշտոնական ներկայացուցիչը Եկեղեցիների Համաշխարհային Խորհրդում: -1964-78 թթ. միաժամանակ հովվել է Հունաստանի հայ համայնքին: -1969 թ. պաշտոնապես նշանակվել է «Պրո Օրիենտեի» աստվածաբանական խորհրդատու և Մայր Աթոռի ներկայացուցիչ: 1970 թ. «Պրո Օրիենտեի» խորհրդատվական մարմնի հետ Շարունակութիւնը էջ՝ 18
Հայ Կեանք
Էջ 16
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Ռուսաստանի Դաշնութեան դիրքորոշումը Հայկական Հարցի լուծման վերաբերեալ միջազգային որեւէ այլ փաստաթղթեր, եթէ Պայմանաւորուող կողմերէն միւսին ուժով կը հարկադրեն ընդունել այդպիսին:
ՏԻԳՐԱՆ ՓԱՇԱԲԵԶԵԱՆ Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Վարչապետ Ռուսաստանի Դաշնակցային Դաշնութեան համար Հայկական Հարցի լուծումը, մինչեւ վերջերս, պարզ էր եւ սահմանափակուած Մոսկուայի «Ռուս-թուրքական պայմանագրի» դրոյթներով (16 Մարտ 1921 թ.) (1): Մինչեւ ճշմարտութեան բացայայտման այն պահը, երբ «գունաւոր յեղափոխութիւններու» հետեւանքով Ռուսաստանը մէկը միւսի ետեւէ կորսնցուց դիրքեր Մերձաւոր Արեւելքի մէջ եւ կը մնար այն վերջնականապէս կորսնցնել, կորսնցնելով նաեւ Սուրիան: Մինչեւ այն պահը, երբ Մերձաւոր Արեւելքի մէջ Թուրքիոյ Հանրապետութեան վարած քաղաքականութիւնը Ռուսաստանի համար կը համարուէր չարիքներու փոքրագոյնը՝ համեմատած արեւմուտքի պետութիւններու վարած քաղաքականութեան: Մինչեւ այն պահը, երբ վերջնականապէս պարզ դարձաւ, որ Թուրքիան չի հրաժարիր նէօ-օսմանական քաղաքականութիւն վարելէն եւ հաւատարիմ կը մնայ յատկապէս ահաբեկչական ծայրահեղ խմբաւորումներուն մինչեւ վերջ աջակցելու ու օժանդակելու ծրագրին՝ փորձելով զանոնք ծառայեցնել տարածաշրջանային իր ծաւալապաշտական ու յարձակողական ձգտումներուն, որոնց կարգին՝ Սուրիա եւ Իրաք ներխուժման (2):
Ռուսաստանի Սոցիալիստական Ֆեդերատիւ Սովետական Հանրապետութեան կառավարութիւնը կը համաձայնի չճանչնալ Թուրքիոյ վերաբերուող եւ այսօր Թուրքիոյ Ազգային մեծ ժողովը ներկայացնող անոր ազգային կառավարութեան կողմէ չճանչցուած որեւէ միջազգային փաստաթուղթ: Թուրքիա հասկացողութեան տակ սոյն պայմանագրին մէջ կը յստակեցուին այն տարածքները, որոնք ներառուած են 1920 թուականի Յունուարի 28-ի թրքական Ազգային ուխտի մէջ, որը Կ. Պոլսոյ մէջ մշակած եւ հռչակած է Օսմանեան պատուիրակութեան Պալատը եւ հաղորդած մամուլին ու բոլոր պետութիւններուն»: Աւելցնենք, որ պայմանագրի 16 յօդուածներէն եւս մէկը կ՛ենթադրուի, թէ կ՛առնչուի Ռուսաստանի շահերուն, 5-րդ յօդուածը՝ նեղուցներու անարգել օգտագործման վերաբերեալ, եւ վերջ, մնացած բոլոր յօդուածները կամ չեն առնչուիր ուղղակիօրէն Ռուսաստանի շահերուն, կամ կը հակասեն անոնց: Միջազգային լայնածաւալ քաղաքականութիւն իրականացնելու տեսակէտէն Ռուսաստանի համար շատ մեծ սահմանափակումներ կը պարունակէ յատկապէս պայմանագրի 8-րդ յօդուածը.
«Պայմանաւորուող երկու կողմերը պարտաւորուած են իրենց տարածքներուն մէջ արգիլել այնպիսի կազմակերպութիւններու եւ խումբերու առաջացումն ու գոյութիւնը, որոնք ունին միւս երկրի, կամ անոր տարածքի մէկ մասի կառավարութեան դերն ստանձԱյնուհանդերձ, յիշեցնենք Մոսկուայի պայմա- նելու հաւակնութիւն, ինչպէս նաեւ կը նագրի այն հիմնական դրոյթները, որոնք պարտաւորուի իր տարածքին մէջ արգիլել տասնամեակներ շարունակ սահմանափաայնպիսի խումբերու գոյութիւնը, որոնց կեցին ինչպէս հայկական իրաւունքները նպատակն է պայքարը միւս երկրի դէմ: պաշտպանելու հայկական կողմի հնարաւոՌուսաստանն ու Թուրքիան փոխադարձուրութիւնները, այնպէս էլ Մերձաւոր Արեւելքի թեան պայմանով կը ստանձնեն նոյնպիսի մէջ (եւ իր միջոցով աշխարհի) լիարժէք պարտաւորութիւն նաեւ Կովկասի Սովետաքաղաքականութիւն վարելու ռուսական կան Հանրապետութիւններու վերաբերմամբ: կողմի բոլոր ակնկալիքներն ու պատկերաՈրոշուած կը համարուի, որ սոյն յօդուածին ցումները: մէջ յիշատակուած թրքական տարածքի տակ Անոնցմէ առաջինը ձեւակերպուած է պայմանագրի 1-ին իսկ յօդուածին մէջ. «Պայմանաւորուող կողմերէն իւրաքանչիւրը սկզբունքօրէն կը համաձայնի չճանչնալ ոչ մէկ հաշտութեան պայմանագիր կամ
կը հասկցուի այն տարածքը, որը կը գտնուի Թուրքիոյ Ազգային մեծ ժողովի կառավարութեան զինուորական եւ քաղաքացիական Շարունակութիւնը էջ՝ 17
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 17
Ռուսաստանի Դաշնութեան դիրքորոշումը Հայկական Հարցի լուծման վերաբերեալ Շարունակութիւն էջ՝ 17-էն
անմիջական կառավարման ներքոյ»: Աւելորդ չէ նշել, որ Թուրքիան երբեք հաւատարիմ չէ եղած պայմանագրի ոգիին ու տառին, եւ մշտապէս գործեր է այնպէս, ինչպէս յարմար նկատեր է:
դատապարտող Մեծ Բրիտանիոյ, Ֆրանսայի եւ Ռուսաստանի համատեղ յայտարարութիւնը, որտեղ 1915 թ. Ապրիլեան կոտորածները որակեցին որպէս «Թուրքիոյ նոր ոճիրը մարդկութեան եւ քաղաքակրթութեան դէմ» (24 Մայիս 1915 թ.) (5), Ռուսաստանի Դաշնութեան Պետդումայի ընդունած հռչակագիրը Հայ ժողովուրդի ցեղասպանութեան դատապարտման մասին (14 Ապրիլ 1995 թ.) (6):
Սակայն ինչպէս նշեցինք արդէն, այս հարցին մէջ փոփոխութիւն յառաջացած է վերջին տասնամեակի ընթացքին՝ Մերձաւոր Արեւելքի մէջ տեղի ունեցող բուռն իրադարձութիւնՄերձաւոր արեւելեան տարածաշրջանի եւ ներու լոյսին տակ: անկէ մեկնած ամբողջ աշխարհի մէջ լիարժէք Այս իմաստով յատկապէս շրջադարձային է քաղաքականութիւն վարելու եւ մնայուն 2012 թուականը, երբ եւ Ռուսաստանի, եւ խաղաղութիւն հաստատելու այլ տարբերակԱՄՆ-ի քաղաքական շրջանակներն առաջին ներ պարզապէս չկան, այդ դիտաւորուանգամ սկսան խօսիլ Սուրիոյ ազգային եւ թեամբ եւ այնպիսի մեծ ու հզօր տէրութեան կրօնական խումբերու, ասոնց շարքին՝ համար, ինչպիսին Ռուսաստանի Դաշնուհայերու անվտանգութեան հարցերու եւ թիւնն է: իրաւունքներու վերաբերեալ: (Մաս 3.) Մասնաւորապէս 2012 թ. Նոյեմբերի 16-ին 26.12.2016 թ. Ռուսաստանի Նախագահ Վլատիմիր Փութինը յայտարարեց. «Պէտք է համաձայնութեան Ծանօթագրութիւն գալ Սուրիոյ ազգային խումբերու վերաբեր1. Տես, Պայմանագիր Ռուսաստանի եւ եալ: Մեր գնահատանքը յայտնի է, մենք կը Թուրքիոյ միջեւ, 16 Մարտ 1921 թ., Մոսկուա: համարենք, որ սկիզբը պէտք է պայմանա(Ճոն Կիրակոսեան, Ռուբէն Սահակեան, ւորուիլ ապագայի վերաբերեալ, սկիզբը «Հայաստանը միջազգային դիւանագիտուպէտք է հասկնալ, թէ ինչպէս ապահովել զանազան ազգային եւ կրօնական խումբերու թեան եւ արտաքին քաղաքականութեան փաստաթուղթերու մէջ՝ 1828-1923 թթ.», օրինական շահերն ու իրաւունքները: Եւ ոչ «Հայաստան» հրտ., Երեւան, 1972, էջ 499): թէ հակառակը՝ Ասատին հեռացնել, եւ յետոյ 2. Տես, Արմէն Տէր-Սարգսեան. «Հայկական միայն մտածել, թէ անոնց հետ ինչպէս վարուիլ» (3, 4): Սա միայն սկիզբն է, եւ մօտ Հարցը եւ Թուրքիոյ նեոօսմանական քաղաքականութիւնը, մարտահրաւէրներ եւ ապագային շատ աւելի յստակ պիտի ըլլայ սպառնալիքներ», զեկոյց՝ ներկայացուած Ռուսաստանի Դաշնակցային Դաշնութեան «Ռեգնում» Լրատուական գործակալութեան վարած քաղաքականութիւնը Մերձաւոր Արեւելքի հիմնահարցերուն մէջ, որտեղ աւելի կազմակերպած խորհրդակցական համաժողովի ժամանակ, 17 Նոյեմբեր, 2016 թ., ու աւելի յստականալու է անոր կողմնորոշ«Նոյեան Տապան» Լրատուական գործակաման փոփոխութիւնը դէպի 1918-1920 թթ. լութիւն, http://nt.am/am/news/229947///? կայացուած որոշումներ ու պայմանագրեր, hayworld: որոնք հաշուի կ՛առնէին տարածաշրջանի 3. Армен Тер-Саркисян: «Реализация բոլոր ժողովուրդներու ու պետութիւններու Севрского договора – путь к миру на օրինական իրաւունքներն ու շահերը, եւ անոր միջոցով ձգտումը՝ հաստատելու կայուն Ближнем Востоке», ИА РЕГНУМ – https://regnum.ru/news/polit/2206970.html/ խաղաղութիւն Մերձաւոր Արեւելքի մէջ: 4. Տես, «Сначала нужно договориться о Ասոնց շարքին նկատի ունենալով, անշուշտ, судьбе этнических групп и только потом ոչ միայն Ռուսաստանի Կառավարութեան ставить вопрос об отставке Асада», считает Հռչակագիրը «Թրքահայաստանի մասին» президент РФ, Подробнее на ТАСС, 16 ноября («Արեւմտեան Հայաստանի մասին», 2012, http://tass.ru/politika/647924/: 11 Յունուար 1918 թ.), այլեւ Սեւրի Խաղա5. ԱՄՆ Քոնկրէսը կը ցանկայ օգնել սուրիաղութեան պայմանագիրը (10 օգոստոս 1920 հայերուն, 02.08.2012 թ., Azatutyun.am: թ.) եւ ԱՄՆ Նախագահ Ուտրո Ուիլսոնի 6. Տես, «Արեւմտեան Հայաստանի հայերու եւ Իրաւարար վճիռը (22 Նոյեմբեր 1920 թ.), ինչպէս նաեւ Հայերու ցեղասպանութիւնը Շարունակութիւնը էջ՝ 18
Հայ Կեանք
Էջ 18
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Ի Տեր ննջեց Տ. Մեսրոպ արքեպիսկոպոս Գրիգորեանը Շարունակութիւն էջ՝ 27էն
կազմակերպել է Հին Արեւելեյն Ուղղափառ եւ Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցիների միջեւ անպաշտոն երկխոսություն։ -1979 թ. Սրբազան Հայրը նշանակվել եւ 1980 թ. Յունվուրին հայրապետական կոնդակով հաստատվել է որպես Կենտրոնական Եվրոպայի եւ Շվեդիայի հայրապետական պատուիրակ: -1980 թ. Վազգեն Ա Հայրապետի կողմից նշանակվել է Հայ Եկեղեցու կանոնադրութեան մշակման հանձնախմբի անդամ: -1986 թ. Սեպտեմբերի 21-ին, ձեռամբ երջանկահիշատակ Վազգեն Ա Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի ձեռնադրվել է եպիսկոպոս: -1992 թ. 60-ամյակի առթիվ ստացել է արքութեան պատիւ: -2002 թ. Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի կողմից 70-ամյակի առթիւ պարգեւատրվել է Հայ Եկեղեցու «Ս. Ներսես Շնորհալի» շքանշանով: -2003 թ. հոկտեմբերի 5-ին քահանայական ձեռնադրության 50-ամյակի առթիվ պարգեւատրվել է Հայ Եկեղեցու «Ս. Սահակ - Ս. Մեսրոպ» շքանշանով:
-1981 թուականից Վիեննայի Համալսարանի Բիւզանդագիտութեան բաժնում Մեսրոպ Սրբազանը դասավանդել է «Հայ ժողովրդի քաղաքական պատմութիւն» եւ գրաբար, դասախոսութիւններ կարդացել «Հայ միջնադարեան մատենագրութեան», «Քրիստոսաբանական վեճեր Բիւզանդական կայսրութեան մեջ» թեմաներով: 1986 թ. Վիեննայի համալսարանը Սրբազան Հորը շնորհել է պրոֆեսորի կոչում: -2010 թ․ Մեսրոպ Սրբազանը կոչվել է հանգստի։ Սրբազան Հայրը հեղինակ է մի շարք գրքերի, առանձին ուսումնասիրութիւնների եւ հոդուածների («Ստեփանոս արքեպիսկոպոս Սյունեցի» ուսումնասիրութիւնը, «Հայ ժողովրդի մասնակցութիւնը Օսմանյան հանրային կյանքին Արեւելեան Անատոլիայի և Սիրիայի մեջ 1860-1908թթ.» դոկտորական աշխատանքը, գերմաներենով «Ֆրանց Վերֆել եւ Կոմիտաս» գիրքը և «Հայ Եկեղեցին» ուսումնասիրությունը, «Հրատարակիչ Վանանդեցիները» եւ «Սեբեոս պատմիչի գրքի վերականգնման մասին» ուսումնասիրությունները, 6 հատոր Կրոնի դասագիրք): Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին, Տեղեկատվական համակարգ, 15 Յունուարի, 2017
Ռուսաստանի Դաշնութեան դիրքորոշումը Հայկական Հարցի լուծման վերաբերեալ Շարունակութիւն էջ՝ 17-էն
Արեւմտեան Հայաստանի իրաւունքներու պաշտպանութեան իրաւական-քաղաքական միասնական փաթեթ» ժողովածուն (հայերէն, ռուսերէն կամ անգլերէն), որը կրնաք ձեռք բերել «Նոյեան Տապան» հրատարակչութիւն զանգահարելով՝ (+374 60) 2764 62: Հասցէն՝ ՀՀ, Երեւան, Իսահակեան 28: http://nt.am/am/ourpublication/9/ 7. Տես, Պետական Դումայի յայտարարութիւնը 1915-1922 թթ. հայ ժողովրդի ցեղասպանութեան դատապարտման մասին. Ռուսաստանի Դաշնութեան Դաշնային Ժողովի Պետական Դուման հիմնուելով անհերքելի պատմական փաստերու վրայ, որոնք կը վկայեն Արեւմտեան Հայաստանի տարածքին 1915-1922 թթ. հայերու բնաջնջման մասին, հետեւելով ցեղասպանութեան յանցագործութիւնը կանխարգելելու եւ անոր համար պատժի մասին 1948 թ. Դեկտեմբերի 9-ին ՄԱԿ-ի ընդունած հռչակագիր պայմանագիրի ոգիին ու տառին, պատերազմական յանցագործութիւններու եւ մարդկութեան դէմ ուղղուած յանցագործութիւններու
նկատմամբ վաղեմութեան ժամկէտ չունենալու մասին 1968 թ. Նոյեմբերի 26-ի ՄԱԿ-ի ընդունած հռչակագիրի, ձգտելով վերածնել ռուսական պետութեան մարդասիրական աւանդոյթները, յիշեցնելով, որ Ռուսաստանի նախաձեռնութեամբ եւրոպական մեծ տէրութիւնները դեռ 1915 թ. հայ ժողովուրդի հանդէպ թուրքական կայսրութեան գործողութիւնները որակեր են որպէս «մարդկութեան դէմ ուղղուած յանցագործութիւն», նշելով, որ իր պատմական հայրենիքին մէջ եղբայրական հայ ժողովուրդի ֆիզիկական բնաջնջումը կատարուէր է Ռուսաստանի քայքայման համար պայմաններ ստեղծելու նպատակով, կը դատապարտէ 1915-1922 թթ. հայերու բնաջնջման կազմակերպիչներուն, իր կարեկցանքը կը յայտնէ հայ ժողովուրդին եւ Ապրիլի 24-ը կը համարէ ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի օր: http://www.genocide-museum.am/arm/ states.php Թարգմանութիւնը արեւելահայերէնէ՝ Սալբի Տ, «Լուսաւոր Աւետիս» Լրատուական կայք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 19
Turkish MP of German Bundestag concerned over safety of lawmaker Garo Paylan ARMENPRESS - It was courageous and right of Garo Paylan, in the Turkish Parliament to call in remembrance the genocide of the Armenians, Turkish MP of the German Bundestag Sevim Dağdelen said in an interview with “Armenpress”. “It is undemocratic”. “It is undemocratic that the deputy was expelled from further parliamentary meetings. President Erdogan and his AKP do not want to hear the historical truth and they cannot bear it. President Erdogan acts rigorously against his critics, after the failed military coup last summer more than ever”, the lawmaker said. She said they have to fear that Garo Paylan can also be imprisoned like the other deputies. “HDP deputies are imprisoned. The party chairmen Selahattin Demirtas and Figen Yüksekdag are to be sentenced together to more than 200 years in prison. In Erdogan's heated mood, however, one must also worry about health and life: Just think about Hrant Dink, who was shot dead ten years ago by a nationalist in Istanbul. The men behind this assassination have remained undisturbed to this day”, Sevim Dağdelen said. Member of the pro-Kurdish Peoples’ Democratic Party Garo Paylan raised the issue of the Armenian Genocide during the discussions of the Constitutional changes in Turkey’s Parliament. He was expelled from three parliamentary sessions for his statement.
French Constitutional Council Censors the Law Criminalizing Genocide Denial PARIS — The Constitutional Council of France on Thursday annulled the decision, which the country’s National Assembly had adopted on December 22, 2016, with respect to criminalizing the denial of genocides and mass murders on national or religious grounds. The Constitutional Council required some amendments to the Equality and Citizenship Act article that refers to the penalty for the denial of genocide and some crimes—including those which still legally are not considered as such. The French Constitutional Council decided that the criminalizing of genocide denial and the ensuing penalties are mandatory for application, since they are in violation of the Law on Freedom of Speech and Press that was adopted in 1881, and which runs counter to the Constitution of France. The Coordinating Council of Armenian Organizations of France (CCAF) has said “the Constitutional Council has the moral and political responsibility for exposing many French citizens, and especially those of Armenian origin, to the aggression with complete impunity of Turkey’s state denial.” The CCAF will never accept such a submission and will continue to denounce and combat negationism which has no connection with any historical debate but instead participates in the elaboration and justification of the crime of genocide, the supreme stage of racism.
Էջ 20
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Armenia’s second President permanently resides in US Haykakan Zhamanak (Armenian Time) newspaper reported that second President of Armenia, Robert Kocharyan, now mainly resides in the US. “According to press reports, he bought a luxury home there, and he spends much of his life there, with family. “By the way, it is believed that he left Armenia especially to show that he does not at all get involved in the domestic political and electoral processes [in the country]. “And by staying away, Kocharyan does not wish to harm these [political] forces [in Armenia that are linked to his name], since his name could have a negative impact on these forces,” wrote Haykakan Zhamanak.
CIA Declassified Document: First Atom Bomb in USSR Was Created in Armenia
YEREVAN (Lragir.am) — CIA has declassified 13 million pages of documents that had earlier been available only at the archive of Maryland. According to a 18 January 1950 document, Lavrentiy Beria supervised the production of atomic bombs in the Soviet Union who had been given unlimited freedom of action by Stalin. He had chosen the area of Lake Sevan for production of atomic bombs, as experts required powerful water power plants to supply the production, and Lake Sevan with its 28 tributaries matched the requirements which were not met by the atomic cities in Ural and Siberia. As of 1950, the area between Lake Sevan Mount Aragats and Kanair Plateau was a secret zone. The atomic bomb plants were built in six caves along the basalt shore of the river by German prisoners of war and Soviet slave labor in conformity with plans drawn up by German specialists who built Hitler’s underground factories in Germany and Austria. Part of the machinery was ordered from domestic factories, and the rest were imported from Germany. In January 1948 transport of uranium ore from Saxony and Czechoslovakia began. Power was drawn from 10 new hydroelectric plants, as well as Dzorages and Yerevan plants. All the other industrial enterprises were forced to use minimum electric power. The technical and scientific director of the atomic station was a certain Arakelyan who was Mikoyan’s school comrades and enjoyed Stalin’s trust.
The first atomic bomb was completed in Armenia in February 1949, and the first explosion took place in Eastern Ural on 10 July 1949. The American and British intelligence first learned about the explosion in September of the same year.
Over 20% of Armenian students to leave Armenia unless they find a job they want (27%) of students intend to leave the country unless they find a desired job, representatives of Labor Minister Arman Sargsyan said. The official presented the results of a survey aimed at revealing problems of relationship between employment and education. The survey was conducted among 2,500 employers in different areas, 522 students and 195 teachers. Overall 32.9 percent of working students have a job connected with their profession, and 33.2% said their job is partially connected with their profession. “The rest 34.3% of students have a job that has nothing in common with their education,” he added.
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 21
London-Based Expert Discovers Alexander the Great’s Last Will in an Ancient Armenian Manuscript
LONDON (Armradio) — The fabled last will and testament of Alexander the Great may have finally been discovered more than 2,000 years after his death. A London-based expert claims to have unearthed the Macedonian king’s dying wishes in an ancient Armenian text that has been ‘hiding in plain sight’ for centuries, The Daily Mail reports. The long-dismissed last will divulges Alexander’s plans for the future of the Greek-Persian empire he ruled. It also reveals his burial wishes and discloses the beneficiaries to his vast fortune and power. Evidence for the lost will can be found in an ancient manuscript known as the ‘Alexander Romance’, a book of fables covering Alexander’s mythical exploits. Likely compiled during the century after Alexander’s death, the fables contain invaluable historical fragments about Alexander’s campaigns in the Persian Empire. Historians have long believed that the last chapter of the Romance housed a political pamphlet that contained Alexander’s will, but until now have dismissed it as a work of early fiction. But a ten-year research project undertaken by Alexander expert David Grant suggests otherwise. The comprehensive study concludes that the will was based upon the genuine article, though it was skewed for political effect. The revelation is detailed in Mr Grant’s new book, ‘In Search of the Lost Testament of Alexander the Great.’ He believes that Alexander’s original will was suppressed by his most powerful generals, because it named his then unborn half-Asian son Alexander IV and elder son Heracles as his successors. Rather than accepting the leadership of what the Macedonians saw as ‘half-breed’ sons, which would have been ‘unthinkable’, they fought each other for power in a bloody period of infighting and civil war known as the ‘Successor Wars’. It was in the decades following Alexander’s death that Mr Grant now believes the original will was secretly rewritten and distributed in leaflet form by one of the competing generals to ‘prove’ the legitimacy of his own inheritance, as well as to damn the generals opposing him.
Էջ 22
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Armenia Defense Minister and his Iranian counterpart discuss cooperation the conflict exclusively through negotiations. By the end of the meeting, Vigen Sargsyan and Hossein Dehghan held a joint press-conference, during which the results of the talks were summed up.
Defense Minister of Armenia Vigen Sargsyan, who is on an official visit to Iran, on Tuesday met with the Iranian Minister of Defense and Armed Forces Logistics, Hossein Dehghan.
On the same day, the delegation led by the Armenian Defense Minister visited Malek Ashtar University of Tehran, the main direction of whose activity is the implementation of projects related to the sphere of defense. Noting that military industry is one of the most important spheres for Armenia, Sargsyan underscored the need for deepening the cooperation be-
The latter welcomed the Armenian delegation, congratulating them on the 25th anniversary of the Armenian army. Underscoring the high level of the Armenian-Iranian relations, the ministers expressed willingness to expand and develop their bilateral ties. Vigen Sargsyan, for his part, noted that the further deepening of the Armenian-Iranian cooperation requires developing a mechanism of periodic meetings and consultations. Apart from the bilateral relations, the interlocutors also discussed issues of international and regional security and resolution of conflicts. Referring to the Karabakh conflict settlement and attaching importance to the efforts exerted towards maintaining peace and stability in the region, the sides underscored the need for the peaceful resolution of
tween Armenia and Iran in the defense sector on the scientific platform as well. Later the Armenian delegation also visited the Iran Electronics Industries company, which specializes in projecting and implementing technological solutions for the defense sector.
25th anniversary of the formation of the Armenian army In 2017 on January 27th, 2 postage stamps dedicated to the theme “25th anniversary of the formation of the Armenian army” are put into circulation. The postage stamps with nominal values of 280 AMD are printed in “Cartor” printing house in France. One of the postage stamps depicts some types of the RA Armed Forces troops and the second stamp depicts a row of the Armenian soldiers in combination with the waving Armenian tricolor. Both postage stamps carry the RA Armed Forces coat of arms. Date of issue: January 27, 2017 - Designer: Vahagn Mkrtchyan - Photographer: David Hakobyan Printing house: Cartor, France - Size: 40,0 x 30,0 mm - Print run: 40 000 pcs x 2
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 23
Conference in Paris Honors Hrant Dink’s Legacy
PARIS – To commemorate the 10th anniversary of the assassination of Hrant Dink, on January 19th, the Social Democrat Hunchakian Party’s Nazarpek Youth Organization and the Armenian Council of Europe, organized a conference entitled “Freedom of speech-thinkers in Turkey,” at the Armenian Cathedral of Saint John the Baptist. The speakers included journalist Vilma Kouyoumdjian, Armenian Magazine news editor Ara Toranian, journalist and writer Erol Ozkoray, founder of the Belgian publishing house Ragip Zarakolu who is also a friend of Hrant Dink, and a founding member of the Association of Human Rights in Turkey. After observing a moment of silence to honor his memory,
the speakers evoked the true spirit and personality of Hrant Dink, and his impact on Turkish society to the audience of about 150 community leaders, members, activists and observers. Dink was an active and pragmatic activist for the recognition of the Armenian Genocide. It was crucial for him that Turkey and Armenia create better ties between the two nations, which he believed would solve the Armenian Question organically. He sometimes held positions that were misunderstood by the Diaspora, positions which followed a logic specific to the context of Turkey. In spite of those misunderstandings he succeeded in breaking the lead scales that weighed on the taboo of the Genocide by bringing to light Turkish intellectuals, scholars and average citizens who were allies of the Armenian Cause. In spite of this achievement, Dink knew that his life was in danger, but nonetheless refused to flee Turkey. In addition to Dink’s resilience and courage, the current political climate in Turkey was also discussed during the conference’s question and answer session. “The automatic drift in Turkey does not prevent dialogue between Turkish and Armenian civil society,” said Saro Mardiryan, coordinator of the Armenian Council of Europe in France. “No empire is eternal, no one can foresee what will happen tomorrow in Turkey. With or without Erdogan, nothing should stop us from continuing the voice of dialogue opened by Hrant Dink.”
Gladys Berejiklian Sworn in as 45th Premier of New South Wales SYDNEY — Australian-Armenian Gladys Berejiklian became 45th premier of New South Wales, and the nation’s first conservative female state leader, after winning unanimous endorsement from Liberal MPs yesterday, Ms Berejiklian’s election caps a long journey as the daughter of Armenian immigrants who spoke little English. Ms Berejiklian, describing herself as a “regular girl who likes regular things” but facing a -ferocious Labor campaign claiming she was installed by Liberal power-brokers, vowed to confront the state’s lack of affordable housing, build local infrastructure and keep the economy moving. An intensely private politician who has been described by colleagues as “married to her job”, Ms Berejiklian’s rise to Premier followed Thursday’s abrupt resignation by Mike Baird. In her first press conference as leader, Ms Berejiklian praised her parliamentary colleagues for putting their trust in her. “I thank them for determining, based on my performance, that
I am best for the job and I am so excited that the party has come together united in support of my Premiership,” she said. Berejiklian was born in Sydney, the eldest of three daughters born to Armenian immigrant parents, Krikor and Arsha. Her grandparents were orphaned in the Armenian Genocide in 1915. Berejiklian spoke only Armenian until she was five years old, when she began learning English. The Premier spoke movingly of her upbringing. “I haven’t talked about this much previously but my father was a boilermaker, a welder, and one of the first jobs he did in Sydney was working on the Sydney Opera House, which is a great sense of pride for my family,” she said. My mum left school at 15 to support her family and became a nurse”. “I want everyone in NSW to feel that they can do what I’ve done, that there’s no challenge too big and that our state has those opportunities,” she told the Sydney radio station. “I remember my mother saying to me: ‘Glad, even if you’re not quite sure what the teacher’s asking you, put your hand up and have a go’… I just remember that like nothing else and that’s kind of kept me going for all my life.” In 2015, she attended commemoration ceremonies in Yerevan for the 100th anniversary of the Armenian Genocide. Ms Berejiklian said she would be governing “for everyone” in NSW.
Էջ 24
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Armenia ranked 113th in Transparency International Corruption Index YEREVAN-(Panorama.am).- Armenia took the 113th place in the Corruption Perceptions Index (CPI) released by Transparency International on January 25. The index covers 176 countries and territories. It measures the perceived level of public sector corruption in a given country and is a composite index generated by gathering data from 12 different ranking sources, which include the World Bank, Freedom House and the World Justice Project. The number of points obtained indicates the perceived level of public sector corruption on a scale from 0 to 100 points, where 0 means highly corrupt level in the public sector, and 100 - very clean. Armenia have lost several positions to reach the 113th spot in the latest index with a score of 33 out of 100, down from 95th place in 2015 with a score of 35 points. As for Armenia’s neighbors, Georgia had a ranking of 44, Turkey – 75, Azerbaijan – 123, while Russia and Iran share the 131. New Zealand and Denmark shared the number one spot with a score of 90 points, with Finland, Sweden, Switzerland and Norway rounding out the top five of squeaky clean nations. Somalia was the worst offender in the list for a 10th year running, followed by South Sudan, North Korea and Syria.
Mike Connors, Star of TV Series ‘Mannix,’ Dead at 91 LOS ANGELES – Mike Connors, who starred as a hard-hitting private eye on the long-running television series “Mannix,” has died. He was 91. Connors died surrounded by family Thursday afternoon at a Los Angeles hospital from complications of leukemia that had been diagnosed a week earlier, said his son-in-law, Mike Condon. One of the highest-paid actors on American television at the time, Connors starred on “Mannix” for all eight seasons of its run on the CBS network, from 1967 to 1975. The square-jawed actor played tough-as-nails private detective Joe Mannix and actress Gail Fisher costarred as an independent investigator and his loyal secretary, Peggy, in a series that attracted a strong following. The show was heavy on car chases, fistfights and bullets – and light on nuance – as Connors pursued the bad guys, although he later professed to a determination to plumb the emotional depths of his TV alter ego. “I know that I kept saying I want this character to be as real as possible, to feel the emotions, the ups and the downs, to shed a tear, whatever it took that happens to the average human being,” Connors told Fox News Channel in a 2000 interview. “One of the reasons the show was very popular is because we tried to stay as close to reality as possible.” Connors was nominated for an Emmy four times for his work on “Mannix” and won a Golden Globe award in 1970 as best actor in a dramatic series. “Mannix” was twice nominated for an Emmy as best dramatic series. His movie and TV career stretched from the 1950s to 2007, when he had a guest role on “Two and a Half Men.” Connors made his film debut in 1952’s “Sudden Fear,” which starred Joan Crawford. Other films included “Island in the Sky,” ‘’The Ten Commandments,” and a remake of “Stagecoach.” Connors, who was of Armenian descent, was born as Krekor Ohanian on Aug. 15, 1925, in Fresno, California. Tall and athletic, he attended UCLA on a basketball scholarship and was noticed by veteran Hollywood director William Wellman, who steered him into acting. Connors married his wife, Mary Lou, in 1949. They had two children.
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 25
«Ստորջրեայ աշխարհի գաղտնիքները» Երեւանի «Թէքէեան Կենտրոն»ի մէջ բացուած է բացառիկ ցուցադրութիւն՝ մոսկուաբնակ հայ նեյրովիրաբոյժ, ջրասուզակ եւ լուսանկարիչ Սերգէյ Գասպարեանի հեղինակած «Ստորջըրեայ աշխարհի գաղտնիքները» խորագիրը կրող լուսանկարչական ցուցահանդէսը, որն իրականութիւն է դարձել «Թէքէեան Կենտրոն» հիմնադրամի եւ Photo.Podium.com ինթերնեթային միջոցի համագործակցութեամբ: Ցուցահանդէսին ներկայացուած վաթսունվեց աշխատանքներն իրենց պատկերներով եւ գեղարուեստական անուանումներով վկայում են հեղինակի բազմակողմ զարգացութեան մասին: Ցուցահանդէսի բացմանը ներկայ էին ՀՀ Մշակոյթի Նախարարի տեղակալ Ներսէս ՏէրՎարդանեանը, Երեւանում Ռուսաստանի գիտութեան եւ մշակոյթի կենտրոնի՝ Մշակոյթի բաժնի վարիչ Իրինա Կասացկայան, արուեստագէտներ, արուեստասէրներ: Ողջունելով ներկաները, «Թէքէեան Կենտրոն» հիմնադրամի տնօրէն Արմէն Ծուլիկեանը մասնաւորապէս նշեց. «Սերգէյ Գասպարեանն այն հեղինակներից է, ում աշխատանքները պատիւ կը բերեն աշխարհի ցանկացած ցուցասրահի: Հպարտ եմ, որ այս լուսանկարների հեղինակը մեր հայրենակիցն է եւ նաեւ հաւատացած եմ, որ շուտով նա Հայաստանում մասնակից կդառնայ այլ հետաքրքիր ծրագրերի»: Փոխ-նախարար Ներսէս Տէր-Վարդանեանի խօսքով, նմանօրինակ ձեռնարկի կազմակերպումն ուշագրաւ է նաեւ այն առումով, որ ՀՀ Մշակոյթի Նախարարութիւնը մտադիր է Հայաստանի մէջ զարգացնել ջուրին առնչուող մշակոյթի ներկայացման մեթոդները եւ յառաջիկայում նախատեսում է Սեւանայ լճում ստորջրեայ թանգարան բանալ, ինչը կնպաստի ներքին զբօսաշրջութեան զարգացմանը: «Յուսով եմ, որ առիթ կ՛ունենանք այդ կապակցութեամբ Սերգէյ Գասպարեանին Հայաստանում տեսնելու, եւ յաջորդ ցուցահանդէսներն արդէն հարստացած կը լինեն հայաստանեան պատկերներով»: Իրինա Կասացկայան, շնորհաւորելով հեղինակին եւ ցուցահանդէսի կազմակերպիչներին, ցանկութիւն յայտնեց, որպիսի այս իւրօրինակ ու տպաւորիչ ցուցադրութիւնը լինի շարունակական եւ ներկայացուի այլ քաղաքներում, ինչին հնարաւորինս կ՛օժանդակի Երեւանում Ռուսաստանի գիտութեան եւ մշակոյթի կեդրոնը: Շարունակութիւնը էջ՝ 26
Էջ 26
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
«Ստորջրեայ աշխարհի գաղտնիքները» Շարունակութիւն էջ՝ 25էն
Ցուցահանդէսի համադրող, Photo.Podium.com ինթերնեթային միջոցի հայաստանեան ներկայացուցիչ, լուսանկարիչ Արմէն Ենգոյեանը, ներկայացնելով հեղինակին, աւելցուց. «Նա սկսեց լուսանկարել իր կեանքի դժուար պահին եւ այլեւս չդադարեց. շատ է ճամբորդում, նկարում է ու ամէն նկարին լիրիկական մօտեցում է ցոյց տալիս: Յատկանշական են լուսանկարների անուանումները, որոնք խօսում են նրա երեւակայութեան, կատակասիրութեան, աշխարհի մարդ լինելու մասին»: Յ.Գ.՝ Սերգէյ Գասպարեանը ծնուել է 1953թ. Մոսկուայում, բժիշկների ընտանիքում: Կրթութեամբ եւ մասնագիտութեամբ նեյրովիրաբոյժ է, բժշկական գիտութիւնների տոքթոր: 35 տարի աշխատում է Ռուսաստանի առաջատար եւ համաշխարհային ճանաչում ունեցող ՌԲԳԱ-ի Ն.Ն.Բուրդենկոյի անուան նեյրովիրաբուժութեան գիտահետազօտական ինստիտուտում՝ որպէս վիրահատութեան պլոկի բաժնի պետ: Ամբողջ ազատ ժամանակը նուիրում է լուսանկարչութեանը. լինելով նաեւ փորձառու ջրասուզակ, կարողանում է պատկերել ծովերի եւ ովկիանոսների ստորջրեայ հրաշալիքները: Ռուսաստանի արհեստավարժ նկարիչների ստեղծագործական միութեան (լուսանկարչութեան բաժին) անդամ է, մոսկովեան ժամանակակից լուսանկարչական ոլորտի աշխոյժ մասնակից: Մասնակցել է մի շարք միջազգային ցուցահանդէսների Երեւանում, Գիւմրիում, Թիֆլիսում, Մոսկուայում, Ս.Փեթերզպուրկում, Մինսկում. արժանացել է մրցանակային տեղերի:
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 27
Յունուար 21-ը Բանաստեղծութեան Իշխան Վահան Թէքէեանի Ծննդեան Տարեդարձն Է ԶՕՀՐԱՊ ՏԷՕՔՄԷՃԵԱՆ Հայ բանաստեղծութեան իշխան, հրապարակախօս, հասարակական գործիչ եւ լրագրող Վահան Գալուստ Թէքէեան ծնած է 21 Յունուար 1878-ին, Կոստանդնուպոլսոյ մէջ, եւ մահացած 4 Ապրիլ 1945-ին, Գահիրէի մէջ, 67 տարեկան հասակին: Ուսանած է Պոլսոյ Ներսէսեան, Պէրպէրեան եւ Կեդրոնական վարժարաններուն մէջ: Աշխատած է իր ծննդավայրի ապահովագրական ընկերութիւններէն մէկուն մէջ, ապա, որպէս առեւտրական պաշտօնեայ, մեկնած է Անգլիա, Ֆրանսա, Գերմանիա եւ Եգիպտոս: 1905 թուականին Աղեքսանդրիոյ մէջ, Եգիպտոս, Միքայէլ Կիւրճեանի հետ հիմնադրած է «Շիրակ» հանդէսը: 1908-ին զայն փոխադրած է Պոլիս եւ լոյս ընծայած է որպէս շաբաթաթերթ: Եղած է «Արեւ», «Ժողովուրդի Ձայն» եւ այլ պարբերականներու խմբագիր: Ասուպ, Համշիրակ Բ., Սկայորդի եւ այլ ծածկանուններով աշխատակցած է այդ ժամանակուան պարբերականներուն: Համաշխարհային Ա. պատերազմէն ետք մասնակցած է որբահաւաքի գործին: Իբրեւ ուսուցիչ պաշտօնավարած է Կ.Պոլսոյ, Կիպրոսի եւ այլ վայրերու հայ ազգային վարժարաններուն մէջ: Թէքէեան գրական ասպարէզ մտած է 19-րդ դարու 90-ական թուականներուն: Ան արեւմտահայ դասական բանաստեղծութեան վերջին եւ սփիւռքահայ բանաստեղծութեան առաջին մեծ դէմքն է: Առաջին ստեղծագործութիւնը՝ «Կաղանդը Կեսարիոյ մէջ» տպագրուած է 1894-ին, Պոլսոյ «Հայրենիք» թերթին մէջ: 1901-ին Փարիզի մէջ լոյս տեսած է Թէքէեանի բանաստեղծութիւններու առաջին ժողովածուն՝ «Հոգեր»ը: Երկրորդ ժողովածուին՝ «Հրաշալի Յարութիւն», 1914-ին, որոշ ստեղծագործութիւններու մէջ ( «Արարատի Դաշտին Մէջ», «Հայրենի Զրոյցներու Վրայ» շարքերուն մէջ) հեղինակը հայ ժողովուրդի հերոսական անցեալը կը հակադրէ իր ժամանակի իրականութեան հետ: Վահան Թէքէեանի «Կէս Գիշերէն Մինչեւ Արշալոյս» - (1918-ին) գիրքին մէջ արտայայտուած են Եղեռնի սարսափները, բնաջնջուող ժողովուրդի տառապանքի հոգեբանութիւնը: Անհատի զգացմունքներն ու ձգտումները համամարդկային հնչեղութեան կը հասնին 1933-ին լոյս տեսած «Սէր» խորագրեալ ժողովածուին մէջ: Թէքէեան բանաստեղծութիւններ գրած է Սովետա-
կան Հայաստանի մասին («Ներկայ Հայաստանին» շարքը), ոգեւորուած է Մայր Հայրենիքի յառաջդիմութեամբ, Հայրենական Մեծ պատերազմին (Համաշխարհային Բ. պատերազմը) հայորդիներուն հերոսական գործերով: 1943-ին հրատարակած է հայրենասիրական «Հայերգութիւն» ժողովածուն, 1945-ին՝ «Տաղարան»-ը: Եգիպտոսի մէջ մինչեւ օրս լոյս տեսնող «Արեւ» թերթին մէջ տպագրուած է Թէքէեանի «Եթէ Տէրը Կամենայ» վէպը, իսկ «Բարձրավանք»ի մէջ՝ «Մարք Ֆուրթունի Արկածը» վիպակը, 1922 թուականին: Գրած է պատմուածքներ եւ քրոնիկներ, որոնց նիւթը կ’առնչուի գաղութահայ կեանքին, ինչպէս նաեւ ազգային-ազատագրական շարժումներու հետ: Թէքէեան թարգմանած է Շէյքսփիրի սոնէտներէն, Պոտլէրի, Վեռլէնի եւ ուրիշներու բանաստեղծութիւններէն: Գրած է հրապարակախօսական եւ գրական բազմազան յօդուածներ: Թերեւս մեզ հետաքրքրող մեծագոյն գործերէն մէկը եղած է այն, որ Վահան Թէքէեան աջակցած է մեր թերթի՝ «ԶԱՐԹՕՆՔ»ի հիմնադրման գործին, որուն անդրանիկ թիւը լոյս տեսած է Կիրակի, 26 Սեպտ. 1937-ին, նոյնինքն ՎԱՀԱՆ ԹԷՔԷԵԱՆը ունենալով իբրեւ խմբագրապետ: Սակայն «Զարթօնք»ի մէջ անոր պաշտօնը երկար չտեւեց եւ կարճ ժամանակ մը ետք ան Գահիրէ վերադարձաւ: Եգիպտոսի մայրաքաղաքին մէջ, Թէքէեանի մահէն ետք «Թէքէեան» յանձնախումբը հրատարակեց անոր «Ամբողջական Երկեր»ը: Պէյրութի մէջ 1978ին լոյս տեսաւ Թէքէեանի «Հատընտիր»ը: Բանաստեղծութեան իշխան Վահան Թէքէեանի անունով 1947-ին Պէյրութի մէջ հիմնադրուեցաւ Թէքէեան Մշակութային Միութիւնը, որ մասնաճիւղեր ունեցաւ նաեւ Լիբանանի, Սուրիոյ, բազմաթիւ արեւմտեան երկիրներու մէջ, իսկ աւելի ուշ՝ Հայաստանի Հանրապետութեան մէջ: Պէյրութի գետին մօտ գտնուող Պուրճ Համուտի մէջ, 1951-էն ի վեր կը գործէ Վահան Թէքէեանի անուան նախակրթարանը, որ աւելի ուշ դարձաւ միջնակարգ: Աղքատիկ սենեակներու մէջ աւելի քան տասնամեակ մը գործելէ ետք, վարժարանը ունեցաւ իր շքեղ շէնքը եւ 1964-1965 տարեշրջանէն ի վեր կը գոյատեւէ, մինչեւ օրս նաեւ նշելով իր հիմնադրութեան 65-ամեակը: *** Փառք ու պատիւ մեծ բանաստեղծին, անոր ծննդեան 139-ամեակին առիթով: Վահան Թէքէեանի անունը անմար պիտի մնայ զինք ճանչցողներուն եւ չճանչցողներուն միտքերուն եւ սրտերուն մէջ: *** Կը ներկայացնենք Վահան Թէքէեանի յայտնի քերթուածներէն «Մէկ Հատիկս» խորագրեալ Շարունակութիւնը էջ՝ 30
Էջ 28
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Կարօ Փայլանը Առանձին Չէ. «Նոր Զարթօնք» ՊՈԼԻՍ.- «Նոր Զարթօնք» կազմակերպութիւնը հրապարակած է մամուլին եւ հասարակութեան ուղղուած հետեւեալ կոչը։ «Ժողովուրդներու ժողովրդավարական կուսակցութեան պատգամաւոր Կարօ Փայլանը սահմանադրական փոփոխութիւններուն մասին ելոյթ մը ունեցած է խորհրդարանին մէջ, Յունուար 13, 2017 թուականին: Փայլան իր ելոյթին մէջ անդրադարձած է 19րդ դարու Օսմանեան կայսրութեան մէջ ազգերու համակարգին եւ առաջին սահմանադրութեան բազմաձայն ոգիին: Նաեւ, ան յիշեցուցած է Գրիգոր Օտեանի դերը: Ցաւօք սրտի, այս սահմանադրութիւնը, ընդունելութենէն կարճ ժամանակ ետք, օսմանեան-ռուսական պատերազմին պատրուակով գործադրութենէ դադրեցուած է՝ Ապտուլ Համիտի կողմէ: Մահմետական (56 պատգամաւորներ) եւ ոչ-մահմետական (40 պատգամաւորներ) ժողովուրդներու ներկայացուցիչներէն բաղկացած այս բազմաձայն խորհրդարանը պիտի փակուէր սուլթանին կողմէ (Փետրուար 14, 1878): Այս պալատական յեղաշրջման յաջորդած է 30 տարուան բռնատիրական շրջան մը: Այս շրջանը, որ մեծ տառապանքներու պատճառ եղած է, «Հաւասարութիւն, եղբայրութիւն, խաղաղութիւն» կարգախօսներով պիտի վերջանար: Իթթիհատական եռեակին իշխանութեան գլուխ գալուն եւ անոր յաջորդող Ա. Աշխարհամարտին իբրեւ հետեւանք, Օսմանեան կայսրութիւնը կործանուեցաւ: Թալէաթէն, Էնվերէն եւ Ճեմալէն բաղկացած այս եռեակը, պատերազմը յարմար առիթ համարելով՝ հայերուն եւ ասորիներուն դէմ ցեղասպանութիւն գործեց: Կարօ Փայլան իր ելոյթին մէջ մատնանշած է այս պատմական իրականութիւնը: Այս առիթով, ան
փոխանցած է պատմութեան ընթացքին բազմիցս, տարբեր վայրերու մէջ յայտնուած միապետական վարչաձեւին վնասները: Այս օրինակելի ելոյթը անարգաբար ընդհատուած է այլ քաղաքական կուսակցութիւններու պատգամաւորներու կողմէ: «Չկայ ցեղասպանութիւն», «Ապրուածները ցեղասպանութիւն չէք կրնար անուանել» պոռչտուքներուն տակ՝ Փայլան չէ կրցած շարունակել իր ելոյթը: Խորհրդարանի փոխնախագահ Ահմետ Այտըն, «Գիտէ՞ք, թէ ինչ կ՛ըսէք. հիմա ես ի՛նչ ընեմ: Ուշադրութիւն ըրէք ձեր շարժումներուն: Դուք չէք կրնար օգտագործել այս ազգը վիրաւորող արտայայտութիւններ» ըսելով՝ միջամտած է: Ան այս խօսքերով յարձակած է Կարօ Փայլանի խօսքի ազատութեան ու ամպիոնի անձեռնմխելիութեան վրայ, նաեւ պատիժի ենթարկած է Կարօ Փայլանը՝ զայն հետեւող երեք նիստերուն մասնակցելու իրաւունքէն զրկելով, հակառակ անոր որ հայ պատգամաւորը վիրաւորական կամ նուաստացուցիչ ո՛չ մէկ բառ արտայայտած էր: Կ՛ապրինք այնպիսի՛ վարչակարգի մը մէջ, ուր պատգամաւոր մը իսկ չի կրնար բացատրել իր գաղափարները ազատօրէն, նոյնիսկ՝ խորհրդարանական ամպիոնէն: Եթէ ընդունուի, ապա նոր սահմանադրութիւնը աւելի ծանր պայմաններ պիտի բերէ: Անգամ մը եւս կ՛ուզենք յայտարարել, որ կը մերժե՛նք միապետական վարչակարգը, որ պատմութեան ընթացքին մարդկութեան ոչ մէկ բան բերած է՝ բացի պատերազմէն, աղքատութենէն եւ տառապանքէն, եւ ոչ մէկ նպաստ ունի հասարակական խաղաղութեան, հաւասարութեան եւ ազատութեան պայքարին մէջ: Կը զօրակցի՛նք Կարօ Փայլանին, որ իրականութիւնը համարձակօրէն յայտնած է խորհրդարանի ամպիոնէն, եւ իր կուսակից պատգամաւորներուն, որոնք զօրակցած են իրեն: Կեցցէ՛ ժողովուրդներու համերաշխութիւնը»։
Արցախում հակառակորդի կրակոցից պայմանագրային զինծառայող է զոհուել Յունուարի 22-ին եւ լոյս 23-ի գիշերը ղարաբաղա-ատրպէյճանական հակամարտ զօրքերի շփման գծում հակառակորդը հիմնականում տարբեր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներից, հրադադարի պահպանման ռեժիմը խախտել է աւելի քան 55 անգամ՝ հայ դիրքապահների ուղղութեամբ արձակելով շուրջ 430 կրակոց: Շփման գծի արեւելեան ուղղութեամբ ատրպէյճանական զինուժը առաւել զօրաւոր կրակ է վարել դիպուկահար հրացաններից (92 կրակոց), ինչպէս նաեւ կիրառել է 82 միլիմետրանոց ականանետ (2 արկ): Հակառակորդի կողմից հրադադարի ռեժիմի խախտման արդիւնքում՝ Յունուարի 22-ին՝ ժամը 23:25-ի սահմաններում, ՊԲ արեւելեան ուղղութեամբ տեղակայուած զօրամասերից մէկի պահպանութեան տեղամասում, մահացու վիրաւորում է ստացել պայմանագրային զինծառայող, 1995թ. ծնուած Կարէն Մարատի Ուլուբաբեանը: Դէպքի մանրամասները պարզելու համար կատարուում է քննութիւն: ԼՂՀ պաշտպանութեան նախարարութիւնը կիսում է կորստեան ծանր վիշտը եւ իր զօրակցութիւնը յայտնում զոհուած զինծառայողի ընտանիքի անդամներին, հարազատներին եւ ծառայակիցներին: ՊԲ առաջապահ զօրամասերը հակառակորդի նախահարձակ գործողութիւնը ճնշելու համար դիմել են պատասխան գործողութիւնների եւ շարունակել իրականացնել իրենց առջեւ դրուած մարտական խնդիրը:
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
ՌԱԿ
Էջ 29
ՀԱՅԱՍՏԱՆ
ՌԱԿ-ի «Միրաք» Պատանեկան-Ուսանողական Շարժման 2017-ի Անդրանիկ Հաւաքը Նուիրուեցաւ Հրանդ Տինքի Մահուան 10-րդ Տարելիցին
ՌԱԿ-ի «Միրաք» պատանեկան-ուսանողական շարժման 2017-ի անդրանիկ հաւաքը, որ կայացաւ 21 Յունուար, 2017-ին, Թէքէեան Կեդրոնէն ներս, նուիրուեցաւ պոլսահայ լրագրող, «Ակօս» հայկական թերթի հիմնադիր եւ խմբագիր Հրանդ Տինքի մահուան 10-րդ տարելիցին: Օրուան հիւր դասախօսն էր «Ակօս» թերթի նախկին աշխատակից, թրքագէտ Տիրան Լոքմակէօզեան, որ ինչպէս պատմեց ներկաներուն, Տինքի սպաննութեան օրը կը գտնուէր «Ակօս»-ի խմբագրատան մօտ եւ խմբագրատան դիմաց գետին ինկած Տինքի սրտառուչ պատկերի առաջին ականատեսներէն էր:
Հանդիպման ներկայ էին նաեւ «Հայք» տեղեկատուական վերլուծական կեդրոնի հիմնադիրներէն լրագրող Արմինէ Սիմոնեանը, սուրիահայ պարուսոյց, երգիչ, արծաթագործ Կարօ Տատաղլեանը եւ ՌԱԿ-ի Կեդրոնական Վարչութեան անդամներ՝ ընկհ. Ճենի Բարսեղեանն ու Ընկ. Բարթուղ Գալստեանը:
Նախքան օրուան բանախօսի խօսք առնելը, «Միրաք»-ի պատասխանատու, ՌԱԿ-ի Կեդրոնական Վարչութեան անդամ ընկ. Ալեքսան Գարատանայեան անդրադարձաւ 21 Յունուարին զուգադիպող բանաստեղծ Վ. Թէքէեանի ծննդեան 139 ամեակին: «Միրաք»-ի անդամներէն Սիրան Թորոսեան ընթերցեց Թէքէեանի «Ահաւոր բան մը այնտեղ» ոտանաւորը, որմէ ընկ. Ալեքսան իր խօսքի մէջ մէջբերեց «.. իր Ժանիքը մըխեց Ճիշդ ուղեղին մէջ անոր» արտայայտութիւնը, զայն առնչելով օրուան թեմային եւ թուրքի կողմէ հայ ուղեղներ ոչնչացնելու շարունակուող քաղաքականութեան, որու վերջին զոհերէն էր Հրանդ Տինք: Այնուհետեւ ընկ. Անի Չալեան ներկայացուց Տինքի կենսագրական տուեալները, ընդգծելով անոր ունեցած կարեւոր դերը՝ Թուրքիոյ հասարակական միտքի ժողովրդավարացման փորձին մէջ, որմէ ետք «Միրաք»ականներուն ցուցադրուեցաւ Տինքի հանրային ելոյթներէն հատուած մը:
Այս նախաբանէն ետք, օրուան հիւր բանախօս՝ Պրն. Տիրան Լոքմակէօզեան խօսք առնելով, նախ անդրադարձաւ «Ակօս» թերթի հիմնադրութեան պատմութեան եւ Թուրքիոյ մէջ նման թերթ մը հրատարակելու հրամայականին, որ պիտի ծառայէր թրքական հասարակութեան մէջ թուրքի հասկցած լեզուով՝ հայ ինքնութեան պաշտպանութեան: Այնուհետեւ Լոքմակէօզեան խօսեցաւ Տինքի ուսանողական տարիներու գործունէութեան, խիզախ եւ յանդուգն բնաւորութեան, թրքահայութեան իրաւունքներու պաշտպան դառնալու եւ հայ-թուրք երկխօսութեան մէջ փոխըմբռնման նոր հարթակ ստեղծելու մասին։ Շարունակութիւնը էջ՝ 30
Հայ Կեանք
Էջ 30
ՌԱԿ-ի «Միրաք» ՊատանեկանՈւսանողական Շարժման 2017-ի Անդրանիկ Հաւաքը Նուիրուեցաւ Հրանդ Տինքի Մահուան 10-րդ Տարելիցին Շարունակութիւն էջ՝ 29էն
Ան ներկայացուց Տինքի բազմիցս հալածուած ըլլալու փաստը, ընդգծելով, որ այդ մէկը ոչ թէ ցեղասպանութիւն բառը օգտագործելու եւ այդ թեման շօշափելու պատճառով էր, այլ թուրք ժողովուրդի մօտ իր գաղափարներու եւ գործունէութեան առաջացուցած՝ մտային եւ հոգեւոր յեղափոխութեան: «Միրաք»-ի պատանի-ուսանողներուն ամենակարեւոր շեշտադրումը, որ կատարեց բանախօսը, այն էր, որ պէտք է զգօն ըլլալ եւ չտարուիլ այն միտքով, որ Թուրքիոյ մէջ հայերու հանդէպ վերաբերմունքը փոխուած է, որ թուրք հասարակութեան մէջ հայութեան թէզը պաշտպանող մտաւորականութեան շարքերը նոր դէմքերով կը համալրուին, նկատի ունենալով, որ 80 միլիոն կազմող թուրք ժողովուրդի մէջ հայասէրներու տոկոսը կը մնայ աննշմար եւ իրադրութիւն փոխելու անզօր: «Միրաք»-ի անդամները համակ ուշադրութեամբ լսեցին Պրն. Լոքմակէօզեանին: Հանդիպումը աւարտեցաւ թեմային վերաբերող հարցերու քննարկումով:
ՌԱԿ ՄԱՄՈՒԼ
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Կապ Հրատարակութեան հետ: hyegyank@gmail.com
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Յունուար 21-ը Բանաստեղծութեան Իշխան Վահան Թէքէեանի Ծննդեան Տարեդարձն Է Շարունակութիւն էջ՝ 27էն
բանաստեղծութիւնը, զոր սորված ու սիրած ենք դպրոցական կեանքի առաջին տարիներուն, նախակրթարանի կարգերու հայերէն լեզուի դասաւանդութեան օրերուն: Մէկ Հատիկս Իմ մէկ հատի՜կըս հիմա, որ կը դիտես զիս վհատ, Հայելիին ջըրհորէն, Քեզի նըման ու քեզմով կը նայիմ ես ալ վըրադ Երկարօրէն, ծանրօրէն…: Ե՞ս արդեօք քեզ, թէ դուն զիս կը մեղքընանք աւելի՛ Երբ զիրար լուռ կը դիտենք… Քովըդ եղբայրդ է մեռած, քու հին ընկե՛րըդ լոյսի՝ Զոր դեռ այսօր կ’ողբանք մենք: Նոր զարնըւած էր երբոր գիշեր մ’երազըս տեսայ՝ Թէ մութին մէջ, հեւ ի հեւ, Կը քաշէի կարասի փոխադրող կառք մը հսկայ՝ Քովըս շուքի մը հետ սեւ, Որուն յաճախ կ’ըսէի անձկութիւնով ու վախով, «-Ընկե՛ր, լաւ չեմ տեսներ ես, Դուն կը տեսնե՞ս…» ու թէեւ կը քալէինք քովէ քով՝ Բայց ձայն չըկա՜ր ընկերէս: Չէի գիտեր թէ արդէն մեռած էր խեղճն այդ պահուն. Այնուհետեւ չարթնցա՜ւ, Չըխօսեցաւ ան երբեք, վերջէն տեսար զինքը դուն, Ան չըտեսա՛ւ քեզ բընաւ…: Հայելիին ջրհորէն մինչ կը նայիս դուն ինծի, Ու կը նայիմ ես իր մէջ, Կը նշմարեմ՝ ջրամոյն որպէս գըլուխ մը սուրբի, Անոր ծըփա՜լը անվերջ…: Իմ մէկ հատի՛կս… օհ, ինչպէ՜ս սիրտըս վըրադ կը դողայ՝ Երբ կը տեսնեմ քեզմով քեզ. Քու արցունքո՛վըդ քեզի կը պաղատիմ ես հիմա՝ Որ դուն ալ զիս չըլըքես…: Վ. ԹԷՔԷԵԱՆ (1925)
ԶԱՐԹՕՆՔ 21-01-2017
Նոր ռատէօկայան՝ «ՊէլժէՀայ» Լրագրող Արիս Նալճըի նախաձեռնութեամբ Պրիւքսէլի մէջ Յունուար 7-ին ծնունդ առած է Պելճիքայի առաջին հայերէն ձայնասփիւռը, որ կը ձայնասփռուի արեւմտահայերէնով, արեւելահայերէնով եւ ֆրանսերէնով։ Առայժմ շաբաթը մէկ օր են հաղորդումները՝ երկու ժամով, սակայն, ծրագրուած է, որ 2018-ին դառնայ 24 ժամ։
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Էջ 31
Թրամփ Արժանի Կրնայ Ըլլայ Խաղաղութեան Նոպէլեան Մրցանակին, Եթէ Հաշտեցնէ Հայաստանն Ու Ազրպէյճանը․ The Washington Times Ամերիկեան «The Washington Times» պարբերականը հրապարակած է յօդուած մը, ուր, անդրադառնալով Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտութեան կարգաւորման գործընթացին, գրած է, որ Տոնալտ Թրամփ «պատմական հնարաւորութիւն ունի արդարացիօրէն վաստակելու հեղինակաւոր Խաղաղութեան նոպէլեան մրցանակը», եթէ ան յաջողի հաշտեցնել Հայաստանն ու Ատրպէյճանը: «Տոնալդ Թրամփ պատմական հնարաւորութիւն ունի Խաղաղութեան նոպէլեան մրցանակ ստանալու, եթէ գործարքներ կնքելու իր հմտութիւնները կիրառէ աշխարհի ամենաբարդ հակամարտութիւններէն մէկուն` Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի կարգաւորման համար», – գրած է յօդուածի հեղինակ Ռոպ Սոպհանին: Հրապարակման համաձայն` ԼՂ հակամարտութեան կարգաւորումը Տոնալտ Թրամփի եւ անոր ազգային անվտանգութեան հարցերով անձնակազմին համար կարեւոր է նաեւ անով, որ անիկա ցոյց կու տայ` արդեօք Վլատիմիր Փութին կ’ուզէ դառնալ Միացեալ Նահանգներու գործընկերը համաշխարհային մակարդակի վրայ հակամարտութիւններ լուծելու հարցով, թէ ան կը նախընտրէ՞ վարպետօրէն իրեն վերապահել թէժ կէտերը` յանուն Մոսկուայի ռազմավարական շահերուն: Ուաշինկթըն, ցաւօք, չափազանց զբաղած էր Մերձաւոր Արեւելքի մէջ, որպէսզի կարենար ստանձնել Երեւանի եւ Պաքուի միջեւ կայուն խաղաղութիւն հաստատելու հարցով առաջնորդի դերը: Ե՛ւ Երեւանը, ե՛ւ Ազրպէյճանը արժանի են տեւական խաղաղութեան: Թրամփ կրնայ խաղաղութիւն ապահովել Հայաստանի եւ Ազրպէյճանի ժողովուրդներու միջեւ` գտնելով այնպիսի լուծում, որ արդար պիտի ըլլայ երկու կողմերուն համար ալ: Թրամփի յաջողութիւնը ազդակ պիտի ըլլայ ամբողջ աշխարհի համար, որ ԱՄՆ-ը կրկին համաշխարհային կայունութեան հաստատման գործին ծառայէ», – գրուած է յօդուածին մէջ:
Ամերիկայի Դեսպանի Կարծիքով Շատ Կանուխ Է 1915-ի Դէպքերու Շուրջ Թրամփի Վարչակազմէն Դիրքորոշում Ակնկալել
Հայաստանի մէջ Միացեալ Նահանգներու դեսպան Ռիչըրտ Միլս լրագրողներու հետ զրոյցի մը ընթացքին անդրադառնալով ԱՄՆ-ի նախագահի փոփոխութեան հետ Միացեալ Նահանգներու դեսպաններու հնարաւոր փոփոխութեան մասին
հարցին յայտնեց թէ, իր լիազօրութիւնները տակաւին ուժի մէջ են: Պատասխանելով այն հարցին թէ արդեօք նոր նախագահը հետագային կ՛անդրադառնայ Հայոց ցեղասպանութեան հարցին, դեսպանը ըսած է,«Պարոն Թրամփը, որքան ես գիտեմ, որպէս թեկնածու, իր քարոզարշաւի ժամանակ երբեք հայթրքական յարաբերութիւններուն չէ անդրադարձած, եւ առայժմ շուտ է, որ կարենամ ըսել, թէ ինչպիսին կ’ըլլայ նոր վարչակազմի դիրքորոշումը շարք մը հարցերու, այդ կարգին՝ այս հարցի վերաբերեալ»,ըսաւ դեսպան Միլս, աւելցնելով՝ «ԱՄՆ-ը կը ցանկայ, որ Հայաստանի եւ Թուրքիոյ միջեւ փոխըմբռնում ու հաշտեցում ըլլայ, քանի որ այդ կը բխի տարածաշրջանի, Կովկասի շահերէն: Այդ այն է, որ խաղաղութիւն եւ կայունութիւն կը բերէ տարածաշրջան»: Շարունակութիւնը էջ՝ 32
Էջ 32
Հայ Կեանք
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Դիլիջանի միջազգային դպրոցը ներառուած է Forbes-ի վարկանիշի լաւագոյն հնգեակին մէջ UWC Dilijan միջազգային դպրոցը, որ հիմնած է գործարար եւ բարերար Ռուբէն Վարդանեան, յայտնուած է Forbes-ի վարկանիշի լաւա-գոյն հնգեակի մէջ: Դպրոցը ներառուած է ռուս միլիառատէրերու մասնակցութեամբ ստեղծուած լաւագոյն դպրոցներու վարկանիշին մէջ, որուն կարելի է ծանօթանալ Forbes հրատարակութեան պաշտօնական կայքին մէջ: Ռուբէն Վարդանեանի հիմնած UWC Dilijan դպրոցը վարկանիշին մէջ գրաւած է երկրորդ տեղը, կը յայտնէ «Sputnik Արմէնիա»-ն: «2014-ին Ռուբէն Վարդանեան կնոջ հետ հիմնած է միջազգային դպրոցը: UWC Dilijan դպրոց կը յաճախեն տաղանդաւոր երեխաներ: Անիկա կը գտնուի Հայաստանի համանուն քաղաքին մէջ եւ կը մտնէ United World Colleges միջազգային դպրոցներու ցանցին մէջ: Ատիկա կը նշանակէ, որ ընդունելութեան քննութիւններէն ետք, ընդունող յանձնաժողովը կրնայ աշակերտը ուղարկել այլ երկիր ուսանելու, ուր նոյնպէս կայ ցանցի դպրոց: Այսօր դպրոց կը յաճախեն 198 ուսանողներ` աշխարհի 72 երկիրներէ», – կը գրէ Forbes-ը: Վարկանիշին մէջ ներառուած են նաեւ հարուստ բարերարներու միջոցներով ստեղծուած այլ նախագիծեր. Զիյաուտին Մագոմետովի «Փերիմեթր»-ը (Դաղստան), Վատիմ Մոշքովիչի «Լեթովօ»-ն (Մոսկուա), Ելենա Պաթուրինայի «Առաջին մոսկովեան մասնաւոր կիմնազիա»-ն (Լիփքի), Սիրիուսը (Սոչի):
Թուրք նախարարը մասնակցել է Տինքի յիշատակութեան միջոցառմանը ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ: Թուրքական Demokrathaber կայքի փոխանցմամբ՝ Մշակոյթի եւ Թուրիզմի նախարար Նաբի Աւջըն Տինքի յիշատակի միջոցառմանը, Տինքի սպաննութեան հետ կապուած իր ցաւակցութիւններն է յայտնել Տինքի ընտանիքին, Տինքի ընկերներին, հայ համայնքին ու «Ակօս» շաբաթաթերթի աշխատակիցներին։ Միջացառմանը մասնակից լրագրողների մէկի հարցին ի պատասխան, նախարար Նաբի Աւջըն նշել է, թե Տինքի սպաննութեան դատաւարութիւնը մութ պատմութիւններով է անցել, սակայն այսուհետ այն ընթանալու է օրէնքին համապատասխան։
Ամերիկայի Դեսպանի Կարծիքով Շատ Կանուխ Է 1915-ի Դէպքերու Շուրջ Թրամփի Վարչակազմէն Դիրքորոշում Շարունակութիւն էջ՝ 31էն
ԱՄՆ-ի դեսպանը մասնակցած էր հայ եւ թուրք լուսանկարիչներու` Երեւանի մէջ կազմակերպուած համատեղ ցուցահանդէսի բացման արարողութեան: «Կամրջելով պատմութիւնները» խորագրով ցուցահանդէսը բաց է մինչեւ 7 Փետրուար: Միացեալ Նահանգներու դեսպանի խօսքով, այս ցուցահան-
դէսը կարեւոր է, քանի որ ցոյց կու տայ, թէ որքան ընդհանրութիւններ կան հայ եւ թուրք ժողովուրդներուն միջեւ: «Մենք միշտ յստակ նշած ենք, որ հաշտեցման համար անհրաժեշտ է, որ ըլլայ լիարժէք, անկեղծ եւ արդար ճանաչում այն դէպքերուն, որոնք տեղի ունեցած են 100 տարի առաջ՝ 1915 թուականին»: «Հայաստանի ԱՄՆ-ի դեսպան ըլլալը աշխարհի լաւագոյն աշխատանքն է, ոչ մէկուն չ’ըսէք»,- զրոյցի աւարտին կատակով ըսած է դեսպան Ռիչըրտ Միլս:
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
Հայ Կեանք
Նոր հրատարակութիւններ
Էջ 33
հրատարակչութիւն, Կէօթթինկեն (Գերմանիա), 2016 (յօդուածներու ժողովածու) (գերմաներէն): - Մինասեան Սմբատ, «Հայերը Հիւսիսային Կովկասում, 1918-1920 թթ.», խմբագիր՝ Գ. Հ. Պետրոսեան, Հ. Հ. Գ. Ա. Ա.ի Պատմութեան հիմնարկի «Մեսրոպ Արք. Աշճեան մատենաշար» թիւ 144, Երեւան, 2016, 209 էջ (14.6 x 20 սմ.) (լուսանկարներ, նկարներ, քարտէս, օգտագործուած գրականութեան ցանկ):
- Ալւրցեան Հայկազուն, «Համշէնը եւ համշէնահայութիւնը. Արդի հիմնախնդիրները», հրատարակիչ՝ Արեւմտահայութեան հարցերի ուսումնասիրութեան կենտրոն, պատասխանատու խմբագիր՝ Մելինէ Անումեան, Երեւան, 2016: Լոյս տեսած է Հ. Հ.ի Սփիւռքի նախարարութեան հովանաւորութեամբ: - Արթինեան-Թոքաթլեան Շուշան, «Մեծ հօրս եւ մեծ մօրս ոդիսականը՝ Ուրֆայէն եւ Կէրմիրէն դէպի Պէյրութ», հրատարակութիւն «Ռիչըրտ եւ Թինա Գարոլան» հրատարակչական հիմնադրամի թիւ 18, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան տպարան, Անթիլիաս, 2016, 156 էջ (17 x 24 սմ.) (Մեծ Եղեռնէն վերապրած ականատեսներու յուշեր) (անգլերէն): - Բարսեղեան-Կրպէեան Իրինա, «Թաթուլ Կրպէեան. Հիւսիսային Արցախի Գետաշէնի ենթաշրջանի ինքնապաշտպանութիւնը», Երեւան, 2016 (Հիւսիսային Արցախի մարտերուն՝ Հայաստանի ազգային հերոս Թաթուլ Կրպէեանը տխրահռչակ «Օղակ» գործողութեան դիմադրութեան կազմակերպիչ): - Լեւոնեան Տիգրան, «Վերադարձ», յառաջաբանը՝ Նորայր Ադալեանի, «Վան Արեան» հրատարակչութիւն, Երեւան, 2016, 94 էջ (11.4 x 17 սմ.): Տպագրուած է «Գուրգէն Մելիքեանի՝ Քաշաթաղի բազմազաւակ ընտանիքների հիմնադրամ»ի մեկենասութեամբ (Պէյրութէն հայրենադարձ, Երեւանի օփերային թատրոնի երբեմնի տնօրէն եւ գեղարուեստական ղեկավար, երգիչ հեղինակի ինքնակենսագրական բնոյթի վիպակը լիբանանահայոց մէջ Մեծ հայրենադարձութեան լուրի ստեղծած աներեւակայելի խանդավառութեան եւ հայրենադարձուելէ յետոյ անոնց ծանր ապրումներուն մասին): - Խաչատրեան Պօղոս, «Հայ հին գրականութեան մատենագիտութիւն», կազմող եւ «Ներածական»ի հեղինակ՝ Արշակ Բանուչեան, «Առաջաբան»ը՝ Լեւոն Տէր Պետրոսեանի, «Տիգրան Մեծ» հրատարակչութիւն, Երեւան, 2016, 614 էջ («Իմ մասին» խորագրուած «Յաւելուած»ին մէջ՝ Պ. Խաչատրեանի ինքնակենսագրութիւնը): - Հոսֆելտ Ռոլֆ եւ Փսիխհոլց Քրիսթին (խմբագիրներ), Հայրունի Աշոտ, Սիւնի Ռոնալտ Գրիգոր, Քայզեր Հիլմար, Քիզեր Հանս-Լուքաս եւ ուրիշներ, «Գերմանական կայսրութիւնը եւ հայոց դէմ գործուած ցեղասպանութիւնը», «Վալլշթայն»
- Յովհաննիսեան Ղեւոնդ վրդ., «Երկու խաչերի ճանապարհ», «Նոյ» տպարան, Սրբոց Հրեշտակապետաց վանք, Երուսաղէմ, 2016, 228 էջ (14.6 x 20.5 սմ.) (հայ ժողովուրդի եւ Հայ եկեղեցւոյ պատմութեան դրուագներ, այդ ազգային արժէքներուն ու հայկական ինքնութեան պաշտպանութիւնը ռուսական նկրտումներէն՝ երկխօսութեան եւ զրոյցներու ընդմէջէն, լուսանկարներ): - Նաաման Նաժի (պատրաստեց), «Երանելի մարտիրոս Իգնատիոս Մալոյեան», Գ. Հրատարակութիւն, հրատարակութիւն Հայ կաթողիկէ Արծիւեան պատրիարքական միաբանութեան, Զմմառ-Լիբանան, օգոստոս 2016, 144 էջ (13.8 x 21 սմ.) (Մարտինի հայ կաթողիկէ առաջնորդ, Մեծ Եղեռնի նահատակ Մալոյեանի կենսագրութիւնը, Մեծ Եղեռնի ընթացքին զոհուած Զմմառեան Պատրիարքական միաբանութեան հոգեւորականներու եւ Մարտինի հայ ընտանիքներու զոհերու ցուցակներ, մատենագիտութիւն, լուսանկարներ) (ֆրանսերէն): Հրատարակութիւնը նախատեսուած է Մալոյեանի սրբացման դատին օժանդակելու համար: - Չոլաքեան Յակոբ, «Աւանդական ուղղագրութիւն (կանոնակարգ եւ խնդիրներ)», հեղինակային հրատարակութիւն, Երեւան, 2016, 168 էջ (14.5 x 20.1 սմ.): Ուսումնասիրութիւնը հրատարակութեան երաշխաւորուած է Հ. Հ. Գ. Ա. Ա. Հրաչեայ Աճառեանի անուան լեզուի հիմնարկին գիտական խորհուրդին կողմէ եւ լոյս տեսած Գալուստ Կիւլպէնկեան Հիմնարկութեան Հայկական բաժնի աջակցութեամբ (ուղղագրական 113 օրէնքներու բացատրութիւններ, յիշատակուած բառարաններու ցանկ): - Չոլաքեան Յակոբ, «Տարեգրութիւն հայ աւետարանական Բէթէլ Վարժարանի (1923-2013)», հրատարակութիւն Հայկազեան Համալսարանի Հայկական սփիւռքի ուսումնասիրութեան կեդրոնի, Պէյրութ, 2016 (Հալէպի գաղութի յետեղեռնեան առաջին դպրոցներէն մէկուն պատմութիւնը, բազմաթիւ լուսանկարներ): - Պօղոսեան Նորայր, «Գրիգոր Շղթայակիր պատրիարք», Սրբոց Յակոբեանց վանքի տպարան, Երուսաղէմ, 2017, 343 էջ (14.4 x 21.3 սմ.) (Երուսաղէմի հայոց 1715-1749 տարիներու պատրիարք, Հայ եկեղեցւոյ բոլոր ժամանակներու պայծառագոյն դէմքերէն Գրիգոր Շղթայակիրի կեանքն ու վաստակը, յիշատակներ անոր մասին, յաւելուած, յիշատակարան, լուսանկարներ): - Քասունի Տիգրան, «100 տարի – Հայկական ցեղասպանութիւնը որմազդներու մէջ, 1915-2015», Շարունակութիւնը էջ՝ 36
Էջ 34
Հայ Կեանք
Երեւանը 2017-ի Զբօսաշրջային Մատչելի Քաղաք` Ըստ Momondo-ի
Բրիտանական յայտնի www.momondo.co.uk որոնողական համակարգը Երեւանը ներառած է 2017 թուականի մատչելի զբօսաշրջային քաղաքներու շարքին: Այս մասին կը տեղեկացնէ Երեւանի քաղաքապետարանի զբօսաշրջութեան բաժինը: Յօդուածին մէջ ընտրուած են ամբողջ տարուան համար այցելութեան նախընտրելի քաղաքները: Երեւան այցելելու համար խորհուրդ կը տրուի ընտրել Յունիս ամիսը: Նախընտրելի եւ մատչելի քաղաքներու շարքին են նաեւ Պուլկարիոյ Սոֆիա, ԱՄՆ Թեքսաս նահանգի Սան Անթոնիօ, Իռլանտայի Պելֆասթ, Ուքրանիոյ Լուով, Յունաստանի Քալամաթա քաղաքները եւ այլն: Հեղինակները Երեւանի մէջ պարտադիր այցելութեան վայրերէն նշած են Հիւսիսային պողոտան, Օփերայի շրջակայքն ու Հանրապետութեան հրապարակը, ուր այցելուները կրնան հիանալ իւրօրինակ պարող շատրուաններով: Հայաստանի մայրաքաղաքը ընգրկուած է ռուսերու աշնանային նախընտրելի ուղեւորութիւններու լաւագոյն տասնեակին մէջ: Վարկանիշը ներկայացուած է ըստ հիւրանոցներու եւ վարձով բնակարաններու որոնման եւ ամրագրման տուեալներու 2016-ի Նոյեմբեր 4-6-ը ժամանակաշրջանին: Նոյեմբերի տօներուն նախընտրելի քաղաքներու 10-ին մէջ էին Երեւանը, Պրահան, Մինսկը, Տալլինը, Պաքուն, Թիֆլիսը, Վիլնիւսը, Ռիկան, Հելսինքին եւ Լոնտոնը:
Երեւանի Մէջ Յունուար 20-26 Ծնած է 357 Երեխայ Երեւանի ծննդատուներուն մէջ, Յունուար 20– 26 երկարող ժամանակահատուածին մէջ, լոյս աշխարհ եկած է 357 երեխայ` 185 տղայ, 172 աղջիկ: Այս մասին կը յայտնեն Երեւանի քաղաքապետարանի տեղեկատուութեան եւ հասարակայնութեան հետ կապերու վարչութենէն:
Ուրբաթ, 3 Փետրուար 2017
«Իմ Քաղցր Լեզու» Նիւթով Շարադրութիւններու Մրցոյթ` Նուիրուած Մայրենիի Տօնին
Փետրուար 21-ին Հայաստանի եւ Սփիւռքի մէջ պիտի նշուի UNESCO-ի եւ Հայոց պետութեան կողմէ սահմանուած «Մայրենիի Օր» տօնը, որուն ծիրէն ներս՝ ՀՀ Սփիւռքի նախարարութիւնը կը յայտարարէ «ԻՄ ՔԱՂՑՐ ԼԵԶՈՒ» նիւթով շարադրութիւններու մրցոյթ. լաւագոյն շարադրութիւնները պիտի խրախուսուին Սփիւռքի նախարարութեան կողմէն: Շարադրութիւնները կրնաք ուղարկել մինչեւ Փետրուար 15` հետեւեալ ելեկտրոնային հասցէով` allarmenian@mindiaspora.am
Նոր հրատարակութիւններ Շարունակութիւն էջ՝ 35էն
խմբագիր՝ Իշխան Ճինպաշեան, «Փոխան յառաջաբանի»ի հեղինակ՝ դոկտ. Երուանդ Հ. Քասունի, «Քասունի տիզայն սթիւտիօ»ի հրատարակութիւն, Լոս Անճելոս, 2016: Մեկենաս՝ տոքթ. Արմէն Տէրտէրեան: Կազմողը գիրք-ալպոմը ձօնած է ցեղասպանութենէն վերապրած իր մեծ հայրերուն եւ մեծ մայրերուն (տարբեր լեզուներով 85 որմազդ եւ անոնց մատենագիտական մանրամասն տուեալներն ու բացատրութիւնները) (անգլերէն): - Օհանեան Սեդա Տաճատի, «Իրաքի հայ գաղութը 20րդ դարուն», խմբագիր՝ Արծուի Բախչինեան, Հ. Հ. Գ. Ա. Ա.ի Պատմութեան հիմնարկի «Մեսրոպ Արք. Աշճեան մատենաշար» թիւ 152, Երեւան, 2016 (անգլերէն ամփոփում, լուսանկարներ, նկարներ, քարտէս, ցանկեր, օգտագործուած գրականութեան ցանկ):
Պատրաստեց՝ Գէորգ Եազըճեան