PurwaningDumadi
BAB1
1Ingwiwitan,GustiAllahnitahakelangitlanbumi. 2Bumiikutanpawujudlankosong;lanpepetenganaing sadhuwureteleng.LanRohéGustiAllahpindhahing lumahingbanyu
3GustiAllahbanjurngandika,"Mugaanapepadhang!"
4LanGustiAllahmirsanipepadhangikuapik,lanGusti Allahmisahakepepadhangsakapepeteng.
5GustiAllahnimbalipepadhangikuAwan,lanpepeteng kasebutdiaraniWengiLansorelanesukikudinapisanan
6IdaSangHyangWidiWasararisngandikasapuniki:“Ing tengah-tengahesanewentenawang-awang
7GustiAllahbanjurnitahakécakrawalalanmisahaké banyusinganaingsangisorécakrawalakarobanyusing anaingsandhuwurécakrawala;
8GustiAllahbanjurnimbalicakrawalaikuSwarga.Lan sorelanesukikudinakapindho
9GustiAllahbanjurngandika,"Banyu-banyuing sangisorelangitpadhanglumpukakedadisiji,lansupaya garingkaton"
10GustiAllahbanjurnimbalilemahkanggaringikuBumi; lanbanyunenglumpukdiaraniSegara.
11GustiAllahbanjurngandika,"Bumimetoknasuket, tetuwuhankangmetokakéwiji,lanwitwoh-wohankang metokakéwoh-wohan,kangwinihanaingbumi."
12Bumimetokakésuketlantetuwuhansingmetokakéwiji, lanwit-witansingmetokakéwoh,singwijinéanaing njeroné,lanGustiAllahmirsaniyènkuwiapik.
13Ingwayahsorelanésukikudinakatelu
14GustiAllahbanjurngandika,"Anapepadhangingakasa kanggomisahakerinalanwengi;lansupayapadhadadi tandha,lankanggomangsa,lankanggodinalantaun
15Padhadadiapepadhanganaingawang-awangkanggo madhangibumi,laniyakelakonmangkono.
16GustiAllahnitahaképepadhanggedhéloro;pepadhang kangluwihgedhekanggongwasanirina,lanpepadhang kangluwihcilikkanggongwasaniwengi:Panjenengane uganitahakelintang-lintang
17GustiAllahbanjurnetepakewong-wongmauanaing awang-awangkanggomadhangibumi, 18Lankanggongwasanirinalanwengi,lankanggo misahakepepadhanglanpepeteng,lanGustiAllahmirsani yenikuapik.
19Sorelanésukikudinakangkapingpapat
20IdaSangHyangWidiWasararisngandikasapuniki: “Ingtoyapunikangetokangmakhluksaneobah-obahsane kauripan,miwahmanuk-manuksanemaburnginggilring jagateringawang-awang.
21GustiAllahbanjurnitahakéiwakpauskanggedhégedhélansakèhingmaklukuripkangobah,kangdigawa ingbanyuakèh,manutjinisé,lanmanuksingswiwiné manutjinisé.
22GustiAllahmberkahiwong-wongmau,pangandikané, "Padhabebranahanalantangkar-tumangkara,lan ngebakanabanyuingsagara,lanmanuk-manukmugamugatuwuhingbumi"
23Sorelanésukikudinakangkapinglima.
24GustiAllahbanjurngandika,"Bumikarebènmetokaké maklukuripmanutjinisé,kéwan-kéwangumremetlan kéwan-kéwaningbumimanutjinisé."
25GustiAllahbanjurnitahakékéwan-kéwaningbumi manutjinisé,kewankewanlankéwan-kéwankang gumremetanaingbumimanutjinisé.
26IdaSangHyangWidiWasangandikasapuniki:“Ayo kitanitahakenmanusamanutgambarIdaSangHyangWidi Wasa,sanemaruparingIdaSangHyangWidiWasa,sane madosaiwak-iwakringsegara,miwahmanuk-manuk awang-awang,miwahkewan-kewansanewentenring jagatesanewentenringjagate.sabenkewangumremet kanggumremetanaingbumi
27MulanéGustiAllahnitahakémanungsamiturut gambarédhéwé,miturutgambaréGustiAllahsingnitahké dhèwèkélananglanwadonpadhadigawe
28LanGustiAllahmberkahiwong-wongmau,lanGusti Allahngandikamarangwong-wongmau:Bebranahana,lan tangkar-tumangkara,lanngebaknabumi,lanngwasanaiku, lanngwasaniiwakingsegara,lanmanukingawang-awang, lankabehmakhlukurip.singobahingbumi.
29GustiAllahbanjurngandika,"Lah,Akuwismenehi sampeyansabenherbsingngasilakewiji,singanaing salumahingbumi,lansabenwit,singanawohewitsing ngasilakewiji;kanggosampeyanikukanggodaging
30Lankanggosabenkewaningbumi,lankanggosaben manukingawang-awang,lankanggokabehsinggumregah ingbumi,kanganaurip,Akuwismenehisabentetuwuhan ijokanggopangan:laniyaiku
31GustiAllahmirsanisamubarangkangkatitahake,lah ikuapikbangetLanwayahsorelanesukikudinakang kapingnem.
BAB2
1Mangkonorampungelangitlanbumidalahsakehe wadya-balane
2LaningdinakapituGustiAllahmungkasipakaryankang wisdigawe;laningdinakapitulerensakakabehkarya kangdigawe
3GustiAllahmberkahidinakapitulandisucekake,amarga ingdinaikuPanjenenganelerensakakabehpakaryankang digawelandigawedeningGustiAllah
4Ikiturunelangitlanbuminalikakatitahake,nalikaSang YehuwahAllahnitahakebumilanlangit,
5Lansabentetuwuhaningara-arasadurungeanaingbumi, lankabehtetuwuhaningara-arasadurungethukul,amarga PangeranYehuwahAllahdurungnurunakeudaningbumi, lanoraanawongsiji-sijiakangngolahlemah
6Nanginganapedhutmunggahsakaingbumilan mbanyonisalumahingbumi
7PangéranAllahbanjurnitahakémanungsasakalebu lemah,lanngisepakéambeganuripingirungé;lan manungsadadinyawa
8PangéranAllahbanjurgawépatamananingÉdening sisihwétan;lananaingkonoPanjenenganenglebokake wongkangwuskawangun
9PangeranYehuwahAllahbanjurnuwuhakesakehewitwitankangendahingpaningallanbecikkanggopangan; witpanguripanugaanaingsatengahepatamanan,lanwit kawruhbabbeciklanala
10BanjuranakalimetusakaÉdenkanggonyiramikebon; lansakaingkonobanjurkabagidadipapat
11KangkapisanjenengePison,ikukangngubengisatanah Hawila,kanganaemas;
12Lanemasingtanahkonoikuapik:ingkonoana bdeliumlanwatuonyx.
13KalikangkapindhojenengeGihon,ikukangngubengi satanahEtiopiakabeh
14KalisingnomertelujenengeHiddekel,yaikubengawan ingsisihwetanAsyur.Lankalikangkapingpapatyaiku Efrat
15GustiAllahbanjurmundhutmanungsalandilebokake ingpatamananEdenkanggongolahlannjaga
16PangéranAllahbanjurparingdhawuhmarang manungsa,pangandikané,"Sabenwit-witaningpatamanan kowékenamangankanthibebas
17Nangingwitkawruhbabbeciklanalaikuaja kokpangan,amargasamangsasiramanganwohe,sira mesthibakalmati
18PangandikanéPangéranAllah,"Orabecikyènwong lanangikupiyambakan;Akubakalnggawedhewekedadi pitulungankanggodheweke
19PangeranYehuwahAllahbanjurnitahakesakaing lemahsakehekewaningara-aralansakehingmanuking awang-awang;landigawamenyangAdamkanggondeleng apasingbakaldiaraniwong-wongmau,lanapawaesing diaraniAdamkanggosabenmakhlukurip,ikujenenge.
20LanAdammenehijenengkanggokabehkewan,lan manukingawang-awang,lankabehkewaningara-ara; NangingkanggoAdamoraditemokakepitulungansing cocogkanggodheweke
21PangéranAllahndadékakéAdamketuron,temahsaré 22IgasingdijupukdéningPangéranAllahsakamanungsa, didadèkakéwongwadonlandigawamenyangwonglanang 23Adambanjurngandika,"Ikisaikibalungsakabalungku, landagingsakadagingku:dhewekebakalkasebutWanita, amargadhewekedijupuksakawonglanang"
24Mulanéwonglanangbakalninggalbapaknélanbiyungé lanrumaketkarobojoné,lanbakaldadidagingsiji.
25Wonglananglanbojonépadhawuda,oraisin
BAB3
1Ulaikuluwihliciktinimbangkewaningara-ara,sing dititahakédéningPangéranAllah.Panjenenganébanjur ngandikamarangwongwadonmau,"Iya,apaGustiAllah ngandika,kowéajapadhamanganwoh-wohaning patamanan?"
2Wongwédokmauterusngomongmarangsiula:“Wohé wit-witannangkebonkuwiawakédéwébisamangan.
3Nangingsakawohwitkanganaingsatengahepatamanan, GustiAllahwisngandika,"Siraajamanganwohelanaja ndemek,supayasampeyanoramati"
4Ulamaunulimaturmarangwongwadonmau:“Kowé mesthiorabakalmati
5AwitGustiAllahmirsa,yèningdinakowépadha mangan,mripatmubakalkabuka,lankowébakaldadikaya allah,ngertisingbeciklansingala
6Barengwongwadonmaunyumurupi,yènwitikuenak kanggodipanganlannyenengakéingpaningal,sartawit ikundadèkakékawicaksanan,wongwadonmaubanjur njupukwohé,dipangan,sartadiparingakémarangwong wadonmaubojomukarodheweke;landhewekemangan
7Mripatesakaronepadhakabuka,temahpadhasumurup, yenlagiwuda;lanpadhanjahitgodhonganjir,landigawe celengan
8BarengpadhakrunguswaraningPangéranAllahkang lumampahanaingpatamanan,ingwayahawan,Adamlan garwanéndheliksakaingngarsanéPangéranAllahing antaranéwit-witaningpatamanan
9PangéranAllahbanjurnimbaliAdamlanngandika marangAdam,"Kowéanaingngendi?"
10Banjurngandika,Akukrunguswaramuanaing patamanan,lanakuwedi,amargaakuwuda;lanaku ndhelikdhewe
11Panjenenganébanjurngandika,"Sapasingngandhani kowénèkkowéwuda?"Apakowéwismanganwohéwit singDakdhawuhakésupayakowéajamangan?
12Wonglanangmaukandha,”Wongwédoksing kokwènèhkédadisijikaroaku,kuwisingdiwènèhkéwit kayukuwimarangaku,mulaakumangan”
13PangéranAllahbanjurngandikamarangwongwadon mau:“Apasingkoklakoniiki?Wongwédokmauterus ngomong:Ulakuwingapusiaku,mulaakumangan
14PangéranAllahbanjurngandikamarangulamau, "Margakowénglakonimangkono,kowékenaingipat-ipat ngungkulisatokewanlansakèhingkewaningara-ara;ing wetengmukowebakallunga,lanlebubakalkokpangan salawaseuripmu
15Ingsunbakalndhatengakememungsuhanantaranesira lanwongwadon,sartaingantaraneturuniralanturune;iku bakalngremuksirahmu,lansampeyanbakalngremuk tungkekane
16Wongwadonmaubanjurdipangandikani:“Ingsun bakalnambahikasusahaniralanmbobotira;ingkasusahan sampeyanbakalnglairakeanak;lankepinginanmubakal dadibojomu,landhewekebakaldadirajasampeyan.
17PanjenenganébanjurngandikamarangAdam,"Amarga kowéngrungokaképangandikanébojomulanmangan wohéwit-witansingDakdhawuhakémarangkowé,'Sira ajamanganwohéingsedhihsampeyanbakalmangansaka ikusalawas-lawaseurip;
18Erilanerikangbakalmetokakémarangkowé;lan sampeyanbakalmanganwoh-wohaningara-ara;
19Kanthikringetmuanggonmumanganrotingantibali menyanglemah;awitsakaingkonosirakapundhut; 20AdambanjurngaranibojonéKawa;amargadheweke dadiibunekabehsingurip
21PangéranAllahugagawéklambikulitkanggoAdam lanbojoné,lanpadhadipangandikani
22PangandikanéPangéranAllah,"Lah,manungsawis dadikayasijiingantarakita,ngertisingbeciklansingala: 23MulanéYéhuwahngongkondhèwèkésakapatamanan Éden,arepngolahlemah,sakangendidhèwèkédijupuk 24Wongmaubanjurditundhung;laningsisihwetan patamananEdendilebokakekerub-kerublanpedhang murubkangmaburmenyangngendi-endi,kanggonjaga dalanmenyangwitpanguripan
BAB4
1AdamwanuhkaroHawa,bojonébanjurngandheglan nglairakeKain,pangucape:“Kulasampunpikantukpriya sakingPangeranYehuwah”
2LandhewekenglairakemanehAbeladhineLanAbel dadipangonwedhus,nangingKainminangkatukangtani.
3SawusemangkonoKainbanjurnyaosakepametuning bumiminangkapisungsungmarangPangeranYehuwah.
4Abeluganggawapambarepwedhus-wedhusélangajihé. IdaSangHyangWidiWasamidartayangAbelmiwah pisungsungnyane
5NangingKainlankurbanéoradigatèkaké.Kainnepsu banget,lanrainesumungkem
6GustiAllahbanjurngandikamarangKain,"Yagéné kowénesu?lankengingpunapadenepraupanPaduka
7Manawakowétumindakbecik,apakowéorabakal katampi?lanyensampeyanoranindakakekanthibecik, dosaanaingngareplawangLansampeyanbakaldadi kekarepane,lansampeyanbakaldadipanguwasadheweke
8KainbanjurrembugankaroAbel,sadulure,lannalika lagianaingara-ara,KainnglawanAbel,sadulure,banjur dipateni
9PangeranYehuwahbanjurngandikamarangKain:“Abel sadulurmuanaingngendi?Wangsulane:"Akuorangerti: Apaakuikipenjagasedulurku?"
10Panjenenganébanjurngandika,"Apasing koktindakaké?"swaranegetihesadulurmusesambat marangakusakainglemah
11Lansaikikowékenaingipat-ipatsakaingbumi,kang mbukakcangkemékanggonampagetihsadulurmusaka tanganmu;
12Yènkowénggaraplemah,lemahéorabakalngetokaké kekuwatanémarangkowé;sirabakaldadiwongkang ngungsilannglambranganaingbumi
13KainbanjurmaturmarangPangéran,"Paukumanku luwihabottinimbangsingdaktanggung"
14Lah,dinaikikowéwisnundhungakusakalumahing bumi;AkubakalndheliksakaingngarsaPaduka;lanaku bakaldadiburonanlanngumbaraingbumi;lanbakal kelakon,singsapaketemuakubakalmatèniaku
15PangandikanéPangéranmarangdhèwèké,"Mulané, sapawaésingmatèniKain,bakaldibalespingpitu"Ida SangHyangWidiWasaparingtetengerringKain,mangda sanemanggihinDaneKain,sanenentennyedayangDane.
16KainbanjurlungasakaingngarsanéPangéranlan manggoningtanahNod,ingsisihwétanéÉden
17Kainngertibojoné.banjurmbobotlannglairaké Hénokh
18HenokhpeputraIrad,IradpeputraMehuyael,Mehuyael peputraMetusael,lanMetusaelpeputraLamekh.
19Lamekhbanjurmundhutgarwaloro,kangsijijenenge Ada,sijineZila.
20AnapeputraYabal,kangdadileluhurewong-wong kangpadhamanggoningtarublanwongkangdarbekewan 21SadulureasmaneYubal,ikuleluhurewongkangpadha nabuhclempunglanclempung.
22ZilauganglairakéTubal-Kain,gurunésabentukang tembagalanwesi
23Lamekhbanjurkandhamarangbojoné:“AdahlanZila: Rungoknaswaraku!HeparagarwaneLamekh,rungokna pituturku,amargaakuwismateniwonglanangkanggo tatuku,lanwongenommargasakatatuku
24ManawaKainbakalmalespituwas,Lamekhmesthi tikelpitungpuluhpitu.
25Adamwanuhkarobojonémanèh;banjurnglairakeanak lananglandijenengakeSet
26Sètugaduwéanaklanang;banjurdijenengakeEnos; BAB5
1IkikitabturuneAdam.NalikaGustiAllahnitahake manungsa,PanjenenganenitahakemanutrupaneGusti Allah;
2Panjenenganenitahakelananglanwadon;lanmberkahi wong-wongmau,landisebutAdam,ingdinanalikapadha digawe
3Adamumurésatustelungpuluhtaun,nuliduwéanak lanangmanutrupanélandijenengiSet:
4UmureAdamsawusepeputraSetwolungatustaun,lan peputralananglanwadon
5LangunggungeumureAdamsangangatustelungpuluh taun,banjurseda.
6Sètumurésatuslimangtaun,duwéanakEnos
7Sawuseanak-anakEnos,Setisihdiganjarumurwolung atuspitungtaun,landuweanaklananglanwadon.
8UmureSetsangangatusrolastaun,banjurseda 9Enosumursangangpuluhtaun,duweanakKenan
10Sawuseanak-anakKenos,Enosisihdiganjarumur wolungatuslimalastaun,landuweanaklananglanwadon 11UmureEnossangangatuslimataun,banjurseda
12NalikaKenanumurpitungpuluhtaun,duweanak Mahalaleel
13Sawuseanak-anakMahalaleel,Kenanisihdiganjar umurwolungatuspatangpuluhtaun,landuweanaklanang lanwadon
14LangunggungeumureKenansangangatussepuluhtaun, banjurseda.
15NalikaMahalaleelumursewidaklimataun,duweanak Yared
16Sawuseanak-anakYared,Mahalaleelisihdiganjarumur wolungatustelungpuluhtaun,landuweanaklananglan wadon
17GunggungeumureMahalaleelwolungatussangang puluhlimataun,banjurseda
18NalikaYaredumursatussawidaklorotaun,duweanak Henokh.
19Sawuseanak-anakHenokh,Yaredisihumurwolung atustaun,landuweanaklananglanwadon
20UmureYaredsangangatussawidaklorotaun,banjur seda
21NalikaHenokhumursewidaklimataun,duweanak Metusalah.
22Sawuseanak-anakMetusalah,Henokhuripbarengkaro GustiAllahtelungatustaun,landuweanaklananglan wadon
23LangunggungeumureHenokhtelungatussawidaklima taun
24LanHenokhuripkaroGustiAllah,nangingoraana; kanggoGustiAllahnjupukwong
25NalikaMetusalahumurésatuswolungpuluhpitutaun, duwéanakLamekh
26Sawuseanak-anakLamekh,Metusalahisihdiganjar umurpitungatuswolungpuluhlorotaun,landuweanak lananglanwadon
27GunggungeumureMetusalahsangangatussawidak sangataun,banjurseda.
28NalikaLamekhumurésatuswolungpuluhlorotaun, duwéanaklanang
29NuhbanjurdijenengiNuh,pangandikané,"Ikibakal nglipurawakédéwébabpegawéanlanrekasakita,merga bumisingdiipat-ipatidéningPangéran"
30Sawuseanak-anakNuh,Lamekhisihdiganjarumur limangatussangangpuluhlimataun,landuweanaklanang lanwadon
31GunggungeumureLamekhpitungatuspitungpuluh pitutaun,banjurseda.
32NalikaNuhumurlimangatustaun,NuhpeputraSem, KhamlanYafet
BAB6
1Barengwong-wongpadhawiwittuwuhakèhing salumahingbumi,lanpadhaduwéanakwadon
2ParaputraningAllahpadhasumurupparaputrining manungsaikupadhaayu-ayu;lanpadhanjupukgarwasaka kabehsingpadhamilih
3PangandikanéPangéran,"Roh-Kuorabakaltansah mbudidayamarangmanungsa,mergamanungsaikuuga daging,nangingumurébakalsatusrongpuluhtaun"
4Ingwektuikuanaraksasaingbumi;Lansawuse mangkono,nalikaparaputraningAllahpadhasowan marangingngarsaneparaputriningmanungsa,lanpadha nglairakeanak,wong-wongikupadhadadiprawiraing jamanbiyen,wongkangmisuwur
5IdaSangHyangWidiWasamirsadurakanemanusaring jagatepunika,tursakancaniraga-raganesanewentenring atinepunikasanekadiasapunika
6PangeranYehuwahbanjurmratobat,denePanjenengane nitahakemanungsaanaingbumi,temahsedhihatine.
7PangandikanéPangéran,"Ingsunbakalnyirnakaké manungsasingwisDakgawésakasalumahingbumi; manungsa,kewan,kewangumremetlanmanukingawangawang;awitikumratobatmarangIngsunkangwus nitahake
8NangingNuhnemusih-rahmatanaingpaningalingSang Yehuwah
9IkituruneNuh:Nuhikuwongadillansampurnaing turun-temurun,lanNuhuripkaroGustiAllah.
10NuhpeputraSem,KhamlanYapet
11BumiugarusakanaingngarsaneGustiAllah,lanbumi kebakpanganiaya.
12GustiAllahmirsanibumi,lahbumiwisrusak;amarga kabehmanungsawisngrusaklakuneingbumi
13GustiAllahbanjurngandikamarangNuh,"Wekasane kabehmanungsawistekaningngarsaningSun;kanggo bumikapenuhanpanganiayaliwatwong-wongmau;lan, lah,Akubakalnumpeswongkarobumi
14Gaweapethikayugopher;Siragawekamar-kamaring pethi,laningjerolaningnjabasirablerengnganggonata
15Mangkenepolakangsiragawea:Dawanepethitelung atusasta,ambaneseketastalandhuwuretelungpuluhasta
16Pethiikusiragaweacendhela,laningdhuwuresira rampungnaingsaasta;lawangepethiikusirapasangake anaingsisihe;karolantaingisor,kapindho,lankatelu sampeyannggawe.
17LahIngsun,Ingsunbakalndhatengakebanjirgedheing bumi,kanggonumpessakehemanungsakangambegan uripsakaingsangisoringlangit;lansamubarangkangana ingbumibakalpadhamati
18Nangingprejanjian-KubakalDakgawékarokowé;lan siralumebuingprau,siradalahanak-anakira,somahiralan somaheanak-anakira
19Lansakehesakehingkewankanguripikusiragawanen lumebuingprauloro,supayapadhauripbebarengankaro sira;padhalananglanwadon
20Manukmanutjinisélankewankewansinggumremet langumremetingbumi,sabenjinisé,loro-loronepadha sowaningngarsamu,supayabisaurip
21Sadhengahpangankangdipangansiranjupukamarang sira,banjurklumpukakemarangsira;lanikubakaldadi pangankanggosampeyanlankanggowong-wongmau
22MangkonougaNuh;manutsakehingdhawuheGusti Allah,iyaiyaditindakake
BAB7
1PangéranbanjurngandikamarangNuh,"Kowédalah kulawargamukabèhmlebuaingprau;awitPadukasampun kawulasumerepmursidwonteningngarsaningSuning salebetinggolonganpunika
2Sabenkewankangoranajiskudusiranjupukapitung, lananglanwadon,lankewankangoranajisdadiloro, lananglanwadon
3Ugamanukingawang-awangcacahepitu,lananglan wadon;supayawijitetepuripingsalumahingbumi
4Amargaisihpitungdina,Akubakalnekakakeudaning bumipatangpuluhdinapatangpuluhbengi;lansakehing baranguripkangwusSuntiptakakebakalSunsirnakake sakaingsalumahingbumi
5Nuhbanjurnindakakéapasingdidhawuhakédéning Pangéran
6LanNuhumurnematustaunnalikabanjirbanyuing bumi.
7Nuhlananak-anakelangarwanelangarwanepara putranebanjurmlebuingprau,amargaanabanjirgedhe 8Sakakewankangresik,kewankangoranajis,kewan manuklansadhengahkanggumremetanaingbumi, 9Nuhpadhalumebuloro-loroingprau,lananglanwadon, kayakangwuskadhawuhakedeningGustiAllahmarang Nuh
10Sawisépitungdina,banjirgedhénglurugibumi
11IngsasikapingnematusumureNuh,ingsasikapindho, tanggalpitulassasiiku,ingdinaikusakehingsumbering samodragedhepadhabengkah,lancendhela-cendhelane langitpadhakabukak.
12Lanudaningbumipatangpuluhdinapatangpuluh bengi.
13IngdinaikuugaNuh,Sem,KhamlanYafet,anakanakeNuh,langarwaneNuh,langarwanetelukaropara putranepadhalumebuingprau;
14Kewan-kewanmau,kewan-kewan,kewan-kewan,lan kewan-kewankanggumremetanaingbumi,lankewankewankanggumremetanaingbumi,lanmanuk-manuk kabeh
15LanpadhamlebumenyangNuhingprau,loroloro kabehdaging,kangambeganurip.
16Wong-wongkangpadhalumebuikupadhamlebuing sakehingdaging,lananglanwadon,kayakangwus kadhawuhakedeningGustiAllah,temahdikurungdening SangYehuwah
17Lanbanjirgedhepatangpuluhdinaingbumi;banyune sayatambahakeh,praunemundhakmunggah,nganti munggahingndhuwurbumi
18Banyunésayagedhélansayamundhakgedhéingbumi; lanprauikulumakuinglumahingbanyu.
19Lanbanyunempuhbangetingbumi;lansakehing gunung-gunungkangdhuwur,kanganaingsangisoring langit,padhakatutupan.
20Banyunengluwihilimalasasta;langunung-gunung padhakatutupan
21Sakehingmanungsakanggumregahanaingbumipadha mati,yaikumanuk,kewankewan,lankewangumremetlan gumremetanaingbumilansabenmanungsa.
22Sakabehingkangambeganuripanaingirunge,kabeh kanganaingtanahgaring,padhamati
23Lansakehingmakhlukkanganaingsalumahingbumi padhasirna,iyamanungsa,kewankewan,kewan gumremetlanmanuk-manukingawang-awang;lanpadha ditumpessakaingbumi,lanNuhmungsingisihuriplan wong-wongsingpadhakarodhewekeanaingprau
24Lanbanyunempuhingbumisatusseketdina
BAB8
1GustiAllahngèngetimarangNuhlansakèhékewansing padhandhèrèkakéanaingprau;
2Sumberingtelengingsamodralancendhela-cendhelane langitpadhakapendhet,lanudanesakainglangitbanjur kapendhet;
3Banjurbanyunebalisakaingbumiterus-terusan,lan sawisesatusseketdinabanyunesayasuda.
4Ingsasikapitu,ingtanggalpitulassasiiku,prauiku mapananaingpagununganArarat
5Banyunésayasudaterusngantisasikasapuluh:ing tanggalsapisansasikasepuluh,pucuk-pucukgunungpadha katon
6Barengwispatangpuluhdina,Nuhmbukakcendhela praukangdigawe
7Panjenenganénulingongkonmanukgagakkangmblasar, ngantibanyunégaringingbumi.
8Panjenenganénulingiridmanukdarametusakaingkono, kanggomirsaniapabanyunéwissudasakaingsalumahing bumi;
9Nangingmanukdaramauoranemukatentremaning tlapakane,banjurbalimenyangingprau,amargabanyune anaingsalumahingbumikabeh.marangingprau.
10Panjenenganéngineppitungdinamanèh;lanbanjur ngusirmanukdarametusakaprau;
11IngwayahsoremanukdaramaraniPanjenenganéLah, ingcangkemeanagodhongjaitunsingdicabut,mulaNuh ngertiyenbanyunewissudasakaingbumi
12Panjenenganélerebpitungdinamanèh;lanngongkon manukdara;kangorabalimanèhmarangPanjenengané
13Ingtaunnematussiji,ingsasikapisan,tanggalkapisan ingsasiiku,banyudadigaringsakaingbumi,Nuhnyopot tutupeprau,lanndeleng,lah,lemahewisgaring
14Laningsasikapindho,tanggalpitulikursasiiku,bumi garing
15GustiAllahngandikamarangNuh:
16Lungaasakaingprau,kowedalahbojomulananakanakmulansomah-bojomu
17Sakehingkewankanguripbebarengankarokowe, yaikusakehingdaging,manuk,kewan,apadenesakehing kewangumremetanaingbumisupayapadhatuwuhsubur ingbumi,lanbebranahana,lantangkar-tumangkaraing bumi.
18Nuhtumulitindakkaroparaputrane,garwanelan garwaneparaputrane
19Sadhengahkewan,sadhengahkanggumremetlan sakehingmanukkanggumremetanaingbumi,manut jinise,padhametusakaingprau
20NuhbanjuryasamisbyahkonjukmarangPangéran;lan njupuksakasabenkewanresiklansabenmanukresik,lan kurbanobaraningmisbyah.
21PangeranYehuwahtumulimambugandane;Pangeran Yehuwahbanjurngandikaingsajroningatine:Ingsunora bakalngipat-ipatibumimanehmargasakamanungsa; amargaangen-angeningatinemanungsaikualawiwitisih enom;Ingsunorabakalmatenimanehsamubarangkang urip,kayakangwusdaktindakake.
22Nalikabumiisihana,mangsanyebarlanpanen,adhem lanpanas,mangsapanaslanmangsaadhem,awanlan wengiorabakalkendhat.
BAB9
1GustiAllahmberkahiNuhlananak-anaké,lanngandika marangwong-wongmau:Bebranahanalantangkartumangkara,lanngebakibumi.
2Sabenkewaningbumilanmanukingawang-awang bakalpadhawedilangirismarangkowé,lansakehing kewanobahingbumilansakehingiwakingsegara;ing tanganmupadhakaulungake
3Sabenkewanobahsinguripbakaldadipanganankanggo sampeyan;kayatetuwuhanijoanggoningSunmaringi samubarangmarangkowekabeh
4Nangingdagingkaronyawane,yaikugetihe,aja kokpangan.
5Lansatemenegetihmu,yaikunyawamu,bakalDakluwari; ingtangansabenkewanIngsunbakalnjalukiku,laning tanganmanungsa;Ingtanganesabensadulure,Ingsun bakalnjabutnyawanemanungsa
6Singsapangwutahakegetihémanungsa,getihébakal diwutahakedéningmanungsa,amargaPanjenengané nitahakémanungsamiturutgambaréGustiAllah
7Lankowé,bebranahanalantangkar-tumangkara; nglairakelubèringbumi,lantangkar-tumangkaraingkono.
8GustiAllahngandikamarangNuhlananak-anaké, pangandikané:
9LanIngsun,lahIngsunnetepakeprasetyaningSun kalawansiralanmarangturunira;
10Lankarosakèhémaklukuripsinganaingantaramu, yaikumanuk,kewankewanlankéwan-kéwaningbumi singpadhakarokowé;sakakabehsingmetusakaprau, kanggosabenkewaningbumi
11LanAkubakalnetepakeprajanjiankarokowé;lan kabehmanungsaorabakaltumpesmanehdeningbanyu banjir;lanorabakalanabanjirmenèhsingbakalngrusak bumi
12GustiAllahbanjurngandika,"Ikipratandhasaka prajanjiankangDakgawéingantaranéAkulankowé,lan sakèhémaklukuripkanganaingantaramu,turun-tumurun
13GandhewaningSundakpasanganaingméga,dadi pratandhaningprajanjianantaraningSunlanbumi. 14SamangsaIngsunndhatengakemégaingsandhuwuré bumi,gandhewabakalkatonanaingméga.
15LanAkubakalngelingiprasetyaningSun,kanganaing antaraneAkulansampeyanlansabenmaklukuripkabeh daging;lanbanyubakaloradadibanjirmanehkanggo numpeskabehmanungsa.
16Langandhewabakalanaingméga;lanAkubakal ndelengmarang,supayaAkubisangelingiprajanjian langgengantaraneGustiAllahlansabentitahuripkabeh dagingkanganaingbumi
17GustiAllahbanjurngandikamarangNuh,"Iki pratandhasakaprajanjian,kangwisSunsetingantarane Akulankabehdagingkanganaingbumi
18ParaputraneRamaNuhkangmetusakaprauyaikuSem, KhamlanYafet,lanHamikuleluhureKanaan
19IkiteluanakéNuh,lansakawong-wongmaukabèh buminyebar.
20Nuhwiwitdadiwongtanilannandurkebonanggur
21Banjurngombéanggur,lanmendem;landheweke ketutupaningtarub.
22Kham,bapaknéKanaan,weruhkawiranganébapakné, banjurnyritakakémarangseduluréloroanaingnjaba
23SemlanYafettumulinjupukjubahlandisampirakeing pundhake,banjurmundurlannutupikawiranganebapakne; rainepadhamundur,oraweruhkawiranganebapakne
24Nuhbanjurtangisakaangguré,lanngertiapasing ditindakkéanakésingragilmarangdhèwèké
25Wangsulane:“Kenaaingipat-ipatKanaan;ikubakal dadiabdineparasadulure.
26Panjenenganébanjurngandika:“PinujiaPangéran, AllahéSem;lanKanaanbakaldadibature
27GustiAllahbakalnggedhekakeYafet,lanbakal manggoningkemaheSem;lanKanaanbakaldadibature
28Sawisébanjirgedhémau,Nuhisihuriptelungatus sekettaun.
29UmureNuhsangangatussekettaun,banjurseda
BAB10
1Ikiturun-turuneparaputraneRamaNuh,yaikuSem, KhamlanYafet.
2ParaputraneRamaYafet;Gomer,Magog,Madai,Yawan, Tubal,MesekhlanTiras
3ParaputraneRamaGomer;Askenas,RifatlanTogarma.
4ParaputraneRamaYawan;Elisa,Tarsis,Kitimlan Dodanim.
5Anaingkonopulo-pulobangsa-bangsaliyapadhakabagi ingtanahe;sabenwongmiturutbasane,miturut kulawargane,ingbangsane
6ParaputraneRamaKham;Kus,Mizraim,Phutlan Kanaan
7ParaputraneRamaKus;Seba,Hawila,Sabta,Raemalan Sabtekha,lanparaputraneRamaRaema;SyebalanDedan 8KuspeputraNimrod,kangwiwitdadiprakosaingbumi
9Dhèwèkéikupamburukanggagahprakosaanaing ngarsanéAllah,mulanéanapangandikané,"KayaNimrod, pamburukanggagahprakosaanaingngarsanéAllah"
10MulanékarajanéyaikuBabel,Erekh,AkadlanKalné, ingtanahSinéar
11SakaingtanahkonobanjurmetusakaAsyurlan mbangunNiniwe,kuthaRehobotlanKalah, 12LanReseningantaraneNiniwelanKalah,ikukutha gedhe.
13MisraimpeputraLudim,Anamim,Lehabim,Naftuhim; 14Patrusim,Kasluhim,(kangasalesakawongFilisti)lan Kaftorim
15KanaanpeputraSidon,pambajenge,lanHet; 16WongYebus,wongAmori,wongGirgasi, 17LanwongHewi,wongArki,lanwongSini, 18LanwongArwadi,wongZemarlanwongHamati; 19TapelwateséwongKanaanikuwiwitsakaSidon,ing tekaningGerar,ngantitekanGaza;Nalikakowetindak menyangSodom,Gomora,AdmalanZeboim,ngantitekan Lasa
20IkiparaputraneRamaKham,miturutgotrahe,miturut basane,ingnegaranelaningbangsane
21Sem,bapaknesakehingturuneEber,sadulureYafet, kangtuwa,padhalairanak.
22ParaputraneRamaSem;Elam,Asyur,Arpakhsad,Lud lanAram
23LanbaniAram;Us,Hul,GeterlanMas.
24ArpakhsadpeputraSalah;lanSalahpeputraEber 25Eberduwéanaklanangloro,singsijijenengéPeleg; awitingjamanébumidipérang;lanseduluréjenengé Yoktan
26YoktanpeputraAlmodad,Selef,HazarmavetlanYerah; 27Hadoram,Usal,Dikla, 28Obal,Abimael,Syeba, 29Ofir,HawilalanYobab,ikukabehturuneYoktan
30PapanpanggonanewiwitsakaingMesangantitekan ingSepar,yaikugunungingsisihwetan
31IkiparaputraneSem,miturutgotrahe,miturutbasane, ingtanahelanbangsane.
32IkumauturuneRamaNuh,miturutturun-tumurun,ing bangsa-bangsane;
BAB11
1Ingsalumahingbumikabèhpadhanganggobasasijilan basasiji
2Nalikapadhabudhalsakasisihwetan,padhanemu dataraningtanahSinear;lanpadhamanggoningkono.
3Wong-wongmaupadharerasanan:Ayopadhagawebata landiobongngantituntasLanpadhaduwebatakanggo watu,lanslimepadhakanggomoter.
4Wong-wongmaupadhakandha,"Payopadhambangun kuthalanmenara,singpucukengantitekanlangit;lanayo padhandadèkakéjeneng,supayakitaajangantikasebaring salumahingbumi
5GustiAllahbanjurtumedhakarepmirsanikuthalan menarakangdiyasadéninganakingmanungsa.
6Pangéranbanjurngandika,"Lah,bangsaikusiji,lan padhaduwebasasiji;lanikibakalpadhawiwiti:lansaiki orabakalkelangansakawong-wongmau,kangpadha mbayangnokanggonindakake
7Ayopadhamudhun,laningkanapadhagawebingunging basane,supayapadhaorangertibasane
8MulanéGustiAllahbanjurmbuyarakéwong-wongmau sakaingkonomenyangingsalumahingbumi;
9MulanékuthamaudiaraniBabil;AmargaingkonoSang Yehuwahnggegirisibasasalumahingbumi,lansakaing
konoSangYehuwahmbuyarakewong-wongmauanaing salumahingbumi.
10IkituruneSem:Semyuswasatustaun,peputra Arpakhsadrongtaunsawisébanjir.
11Sawuseanak-anakArpakhsad,Semisihdiganjarumur limangatustaun,landuweanaklananglanwadon 12NalikaArpakhsadumurtelungpuluhlimataun,duwe anakSalah.
13Sawuseanak-anakSalah,Arpakhsadisihdiganjarumur patangatustelungtaun,landuweanaklananglanwadon 14NalikaSelaisihumurtelungpuluhtaun,duweanak Eber
15Sawuseanak-anakEber,Salaisihdiganjarumurpatang atustelungtaun,landuweanaklananglanwadon 16Eberisihumurtelungpuluhpatangtaun,duweanak Peleg.
17Sawuseanak-anakPeleg,Eberisihdiganjarumur patangatustelungpuluhtaun,landuweanaklananglan wadon.
18Pelegumurtelungpuluhtaun,duweanakRehu 19Sawuseanak-anakRehu,Pelegisihdiganjarumurrong atussangangtaun,landuweanaklananglanwadon.
20NalikaRehuisihumurtelungpuluhlorotaun,duwe anakSerug
21Sawuseanak-anakSerug,Rehuisihdiganjarumurrong atuspitungtaun,landuweanaklananglanwadon 22NalikaSerugumurtelungpuluhtaun,duweanakNahor 23Sawuseanak-anakNahor,Serugisihdiganjarumur rongatustaun,landuweanaklananglanwadon 24NalikaNahorisihumursangangtaun,duweanakTerah 25Sawuseanak-anakTerah,Nahorisihdiganjarsatus sangalastaun,landuweanaklananglanwadon 26NalikaTerahumurpitungpuluhtaun,duweanak Abram,NahorlanHaran.
27IkituruneTerah:TerahpeputraAbram,Nahorlan Haran;lanHaranpeputraLot
28HaransedasadurungeTerah,ramane,anaingtanah kelairane,ingUringtanahKasdim
29RamaAbramlanNahorbanjurpadharabi,langarwane RamaAbramjenengeSarai;lanasmanegarwaneNahor, yaikuMilka,anakeHaran,bapakeMilkalanbapakeIsca 30NangingSaraigabug;dhewekeoraduweanak 31TerahbanjurmboyongAbram,anaké,Lot,anakéHaran, lanSaraimantuné,garwanéAbramLanpadhabudhalkaro wong-wongmausakaUr-KasdimmenyangtanahKanaan; tekanHaranlanmanggonanaingkono.
32UmureTerahrongatuslimataun,lanTerahsedaana ingHaran.
BAB12
1PangeranYehuwahngandikamarangRamaAbram:“Sira lungaasakaingnagaramu,sakaingsanak-sedulurmulan sakaingomahebapakmu,menyangingnagarakangbakal Sunparingakemarangkowe
2KowébakalDakdadèkakébangsagedhé,lankowébakal DakberkahilanjenengmuDakluhuraké;lankowébakal dadiberkah
3Wong-wongsingmberkahikowébakalDakberkahi,lan wong-wongsingngipat-ipatikowébakalDakberkahi.
4Abrambanjurlunga,kayasingdidhawuhakédéning PangéranmarangpanjenenganéLanLotndherekake
dheweke,lanAbramyuswapitungpuluhlimataunnalika lungasakaHaran.
5RamaAbrambanjurngajakSarai,garwanelanLot, putranesadulure,dalahsakehebandhanekang diklumpukake,apadenenyawakangpadhadiklumpukake anaingHaran;banjurpadhamangkatmenyangingtanah Kanaan;tekaningtanahKanaan
6RamaAbrambanjurngliwatitanahkonongantitekaning panggonaneSikèm,inglebakMoreNalikaikuwong Kanaananaingtanahkono
7PangeranYehuwahbanjurngatingalmarangRama Abramsartangandika:“TurunirabakalSunparingaketanah iki.”Ingkonopanjenenganeyasamisbyahkonjukmarang PangeranYehuwah,kangwusngatingalmarang panjenengane
8Sakaingkonobanjurtindakmenyanggununging sawetaneBetel,banjurngedegaketarube,ingsisihkulon BetellaningsisihwetanHai,nuliyasamisbyahkonjuk marangSangYehuwahlannyebutasmaneSangYehuwah.. 9RamaAbrambanjurbudhalmenyangingsisihkidul 10Ingnagarakonoanapailan,mulaAbramtindak menyangMesirarepmanggoningkana.amargapailan bangetingtanahkono
11BarengwiscedhakareplumebuingtanahMesir, panjenenganebanjurngandikamarangSarai,garwane: “Lah,akusumurup,yenkoweikuwongwadonkangayu rupane
12Mulané,nèkwongMesirweruhkowé,wong-wong kuwibakalngomong:Ikibojoné!
13Kawulanyuwunpangapunten,bilihpanjenenganpunika sadhèrèkkawula.lannyawakubakaluripmargasakakowe. 14BarengRamaAbramtekaningMesir,wongMesir padhaweruhyenwongwadonikuayubanget
15ParapanggedheneSangPrabuPringonugapadhaweruh dheweke,banjurpadhangalemmarangSangPrabu Pringon
16RamaAbramdiparingikasaenanmargasakadheweke, landuwewedhus,sapi,kuldilanang,baturlananglan wadon,kuldiwadonlanunta
17SangYehuwahbanjurndhatengakewewelakkang gedhemarangSangPrabuPringonlansakulawargane margasakaSarai,garwaneRamaAbram
18SangPrabuPringonbanjurnimbaliRamaAbramsarta ngandika:“Apakangkoktindakakemarangakuiki?
Yagenekoweorangandhaniakuyendhewekebojomu?
19Yagenekowekandha:Ikusadulurku?Mulané,saiki bojomutampananalanlungaa
20SangPrabuPringondhawuhmarangparaabdinebab panjenengane,nulididhawuhilungalangarwanelan sabarangkagungane
BAB13
1RamaAbrambanjurtindaksakaingtanahMesir,dalah somahelansabarangkagungane,dalahLotnunggilkaro dheweke,menyangingsisihkidul
2LanAbramsugihbangetingsapi,slakalanemas.
3Panjenenganébanjurbudhalsakaingsisihkidulnganti tekanBetel,ingpanggonanétarubewiwitan,ingantarané BetellanHai;
4Tekaningpanggonanmisbyahkangkawitandigaweana ingkono,banjurAbramnyebutasmaneSangYehuwahana ingkono
5Lutuga,kangndhèrèkakéAbram,duwéwedhus,sapilan tarub.
6Tanahéorabisamanggonbebarengan,mergabandhané akèhbanget,mulanéorabisamanggonbebarengan
7MulanéparapangonéAbramlanparapangonéLutpadha padudon;
8RamaAbramkandhamarangLut:“Siraajangantiana padudonantaraakulankowe,apadeneparapangonkulan pangonmu;awitkitapadhasadulur
9Apaorakabehtanahanaingngarepmu?sumangga panjenenganpisahakenkaliyankula:manawipanjenengan kersangiwa,kulabadhenengen;utawayensampeyan lungamenyangtengen,akubakalngiwa.
10LuttumulitumengalanmirsanisakehingLebakYarden, ingngendi-endibanyuneakeh,sadurungeSangYehuwah nyirnakakeSodomlanGomora,kayapatamananeSang Yehuwah,kayaingtanahMesir,nalikakowetekaning konoZoar
11LutbanjurmilihingsatanahLebakYordan;Lutnuli tindakngétan,banjurpadhamisah
12RamaAbrammanggonanaingtanahKanaan,lanLot manggoningkutha-kuthaingLebak,banjurmasangtarub ingsacedhakeSodom
13NangingwongSodompadhadurakalandosabanget anaingngarsaneSangYehuwah.
14SawuseLotpisahkaroRamaAbram,Pangeran Yehuwahbanjurngandika:“Padhatumengaalandelengen sakaingpapanpanggonanmungalor,mangidul,wetanlan kulon
15Awitdenetanahkangsiradelengikubakal Sunparingakemarangsiralanturuniraingsalawas-lawase.
16Ingsunbakalndadekaketurunirakayalebuningbumi, satemahmanawaanawongkangbisangetunglebuing bumi,turuniraiyabakalkaetang.
17Ngadega,lumakunaingtanahikuingdawalanambane; awitIngsunbakalmaringimarangsira
18RamaAbrambanjurnyingkiraketarube,banjurlereb anainglebakMamre,ingHebron,banjuryasamisbyah konjukmarangPangeranYehuwahanaingkono
BAB14
1AnaingjamaneAmrafel,ratuingSinear,Ariokhratuing Elasar,Kedorlaomer,ratuingElam,lanTidalratuing bangsa-bangsa.
2Wong-wongmaupadhaperangkaroBera,ratuing Sodom,Birsa,ratuingGomora,Shinab,ratuingAdma, Semeber,ratuingZeboim,lanratuingBela,yaikuZoar
3Wong-wongmaukabèhpadhangumpulanaingLebak Sidim,yaikuSegaraAsin
4RolastaunpadhangawulamarangKedorlaomer,laning taunkangkapingtelulaspadhambalela
5Ingtaunkangkapingpatbelasteka,Kedorlaomerlanpara ratukangpadhandherekpanjenengane,banjurmateni wongRefaimingAsyterot-Karnaim,wongZuzimingHam lanwongEmimingSyaweKiryataim
6LanwongHoriingpagununganSeir,tekanElparan,ing sacedhakeara-arasamun
7BanjurpadhabalilantekaningEnmispat,yaikuKadesy, lannggempurkabehnegaranewongAmaleklanugawong Amori,singmanggoningHazezontamar
8RajaSodomlanrajaGomoralanrajaAdmalanrajaing ZeboimlanrajaingBela(yaikuZoar)banjurmetulan perangkarowong-wongmauanaingLebakSiddim; 9karoKedorlaomer,ratuingElam,lankaroTidal,ratune bangsa-bangsa,lanAmrafel,ratuingSinear,lanAriokh, ratuingElasar;papatrajakarolima
10LebakSidimkebakluwanganbledug;Pararatuing SodomlanGomorapadhamlayulanpadhatiwasanaing kono;denekangisihkaripadhamlayumenyanggunung 11SakehebandhaneSodomlanGomorasartasakehe panganepadhadirebut,banjurpadhalunga
12Lut,anakéRamaAbram,kangmanggoningSodom, banjurpadhamboyongikabèh,banjurpadhalunga.
13BanjuranawongsingoncatlanngandhaniAbramwong IbraniamargamanggonanainglebakMamre,wong Amori,sadulureEskollansadulureAner;
14BarengRamaAbrammidhanget,yensadulureditawan, banjurnggegirisiparaabdinekangwisdilatih,kangpadha lairanaingomahedhewe,cacahetelungatuswolulas, banjurdioyakngantitekanDhan
15Wong-wongmaulanparapunggawanepadhapisahpisahingwayahbengi,banjurdipatenilandioyak-oyak ngantitekanHobah,ingsisihkiwaneDamsyik
16Sakehingbarangdarbekedigawabali,lanLot,sadulure, dalahbarang-darbeke,lanwong-wongwadonlanrakyat.
17SawisékondursakamatèniKedorlaomerlanpararatu kangndhèrèkaké,ratuingSodombanjurmethukakéana ingLebakSyawe,yaikuLebakRaja.
18Melkisedek,ratuingSalem,ngetokkérotilananggur, landhèwèkédadiimaméGustiAllahsingMahaluhur
19PanjenenganébanjurmberkahiAbram,pangandikané, "PinujiaAbramdéningAllahKangMahaluhur,kangduwé langitlanbumi
20PinujiaAllahKangMahaluhur,kangwusmasrahake mungsuhmumarangtanganmuDèknéngekèki prasepuluhankabèh
21RajaingSodombanjurngandikamarangAbram: "Wong-wongikuwènèhnamarangaku,lanbarang-barangé ikugawanen"
22AturwangsulaneRamaAbrammarangratuingSodom: “Kawulasampunngangkattangankawuladhateng PangeranYehuwah,GustiAllahingkangMahaluhur, ingkangkagunganlangitlanbumi.
23Ingsunorabakalnjupuksakabenangngantitekantali sepatu,lanorabakalnjupukapa-apasingdadiduwekmu, supayakoweajangantikandha:Ingsunwisgawesugih Abram
24Kejabamungsingdipanganparanom-nomanlan pandumaneparawongsingpadhamèluaku,yaikuAner, EskollanMamre;karebenpadhanjupukpandumane
BAB15
1SawusemangkonopangandikaneSangYehuwahmarang RamaAbramsaranawahyu,pangandikane:“Ajawedi, RamaAbram,Ingsunikitamengiralanganjaranirakang gedhebanget.
2AturwangsulaneRamaAbram:“DhuhYehuwah,Paduka mugikarsaamaringimenapadhatengkawula,denekawula
botengadhahanak,deneingkangdadospanguwasadalem punikaEliezersakingDamsyikpunika?
3AturwangsulaneRamaAbram:“Lahkulasampun panjenenganparingiturunan.
4BanjuranapangandikanéPangéranmarangpanjenengané, mangkéné,"Ikiduduahliwarismu;nangingsapakang metusakaingwetengmu,ikubakaldadiahliwarismu
5Wongmaubanjurdiiridmetulandipangandikani, "Ndelengainglangitlansebutnalintang-lintang,manawa kowebisangetung"
6DhèwèképretyayamarangYéhuwah;lanikudianggep benerkanggowong
7Aturwangsulane:“IngsunikiYehuwahkangngiridsira metusakaingUr-Kasdim,supayatanahikidakparingake marangsiradadiduweke”
8Aturwangsulane:“DhuhYehuwah,kadospundianggen kulasagedmangertosbilihkulabadhetampawarisan?
9Panjenenganébanjurngandikamarangwongmau,"Aku njupuksapilanangumurtelungtaun,wedhusberoklanang umurtelungtaun,wedhusgibaslanangumurtelungtaun, manukdarasijilanmanukdarasiji"
10Kabehmaubanjurdicekellandiedum-edumingtengahtengahe,lansiji-sijinedilempitakesiji-sijine,nanging manuk-manukkasebutoradipisahake
11Barengmanuk-manukmaupadhamaranimayit-mayit mau,RamaAbramnundhungiwong-wongmau
12Barengsrengéngéwissurup,Abramngantukbanget; Lah,anapepetengkangnggegirisimarangdheweke.
13PanjenenganébanjurngandikamarangAbram,"Padha sumuruptemenan,yènturunmubakaldadiwongmanca anaingtanahsingdududuwèké,lanbakalngawulamarang wong-wongmau;lanbakalpadhanindhespatangatustaun; 14LanbangsasingbakaldiladèniugabakalDakhukumi, lansakwisékuwibakalmetukarobandhanésinggedhé.
15Lankowébakalbalimenyangleluhurmukanthitentrem; sirabakalkakuburingumurtuwa
16Nangingingturunankangkapingpapatbakalpadha balimrene,amargadosanewongAmoridurungtumemen
17Barengsrengéngéwissuruplanwispetengndhedhet, banjuranapawonududlandiyanmurubanaingantarane potongan-potonganmau
18IngdinaikuugaPangeranYehuwahnganakake prajanjiankaroRamaAbram,pangandikane:“Turunira wusSunparingaketanahiki,wiwitingbengawanMesir ngantitumekaingbengawankanggedhe,yaikubengawan Efrat.
19WongKeni,wongKenaslanwongKadmon, 20LanwongHet,wongFerislanwongRefaim, 21LanwongAmori,wongKanaan,wongGirgasilan wongYebus
BAB16
1Sarai,garwaneAbram,oraduweanak,landheweke duwebaturwadon,wongMesir,jenengeHagar
2SaraitumulingandikamarangRamaAbram:“Lah, PangeranYehuwahwusngalang-alangiakunglairakeanak. mbokmenawaakubisaolehanaksakadhewekeRama AbramngrungokaképangandikanéSarai
3Sarai,garwaneRamaAbram,mundhutHagarbature wadonMesir,sawusesepuluhtaunanggonemanggonana
ingtanahKanaan,banjurdiparingakemarangAbram bojonesupayadadigarwane.
4SasampunepunikaDaneHagartumulimbobot
5SarainulimaturmarangAbram:“Kadosaingkangkula aturakendhumatengpanjenengandalem.lannalika dhewekeweruhyendhewekengandheg,akudiremehake deningdheweke
6NangingAbramkandhamarangSarai:“Lah,baturmu wisanaingtanganmu;tumindakamarangdhewekekaya kangdadikeparengmuBarengSaraioranandhangsusah, banjurmlayusakaingngarepe
7MalaékatéPangéranbanjurnemonidhèwèkéanaing sacedhakésumberbanyuingara-arasamun,ingsacedhaké sumberingdalanmenyangSyur
8Wangsulané:"Hagar,baturéSarai,sakangendikowé?" lanarepmenyangngendi?Aturwangsulane:“Kula keplayusakingngarsaningbendarakulaSarai”
9MalaékatéPangérantumulingandikamarangwong wadonmau:“Konduramarangbendaramulanpasrahnaing tanganéwongwadonmau”
10MalaékatéPangérantumulingandikamarangwong wadonmau,"Ingsunbakalnekakakéturunirangantiakèh banget,ngantiorakenakaetangmargasakaakèhé"
11MalaékatéPangérantumulingandikamarangwong wadonmau:“Lahkowélagingandheglanbakalnglairaké anaklanang,kangbakaldijenengiIsmaèl;amargaSang Yehuwahwusmiyarsakakekasangsaranmu
12Lanbakaldadiwonggalak;tanganebakalnglawan sabenwong,lantanganesabenwongnglawandheweke; lanbakalmanggonanaingngarepeparasadulurekabeh
13WongwadonmaubanjurnyebutasmaneSang Yehuwahkangngandikamarangdheweke:“DhuhAllah, Padukaingkangmirsanikawula!”
14MulanésumurmaudiaraniBeerlahairoy;lahikuana ingantaraneKadesylanBered
15HagarnulinglairakeanaklanangmarangAbram,banjur dijenengiIsmael.
16RamaAbramyuswawolungpuluhnemtaun,nalika HagarnglairakeIsmaelkaroRamaAbram
BAB17
1NalikaRamaAbramyuswasangangpuluhsangataun, PangeranYehuwahngatingalmarangRamaAbramsarta ngandika:“IngsunikiAllahKangMahakwasa;lumakuana ingngarsaningSun,landadiasampurna.
2IngsunbakalnganakakeprajanjianingantaraneIngsun lansira,sartaIngsunbakalngakehakesiraakehbanget.
3RamaAbramtumulisumungkem,lanGustiAllah ngandikamarangpanjenengane,pangandikane:
4Ingsunikiprajanjiankarosira,lansirabakaldadi leluhurebangsaakeh.
5KowéorabakaldisebutAbrammenèh,nanging jenengmuAbrahamawitkowéwisDakdadèkakébapaké akèhbangsa
6KowébakalDakdadèkakébebrayangedhé,lankowé bakalDakdadèkakébangsa-bangsa,lansakakowébakal Dakdadèkakéraja-raja
7IngsunbakalnetepakeprasetyaningSuningantarane Ingsunlansiralanturuniraturun-temurundadiprajanjian kanglanggeng,supayadadiAllahiralanturunira sapungkurira
8Ingsunbakalmaringimarangsiralanturunira sapungkurira,tanahkangsiradadiwongneneka,yaiku tanahKanaankabeh,dadidarbekiraingsalawas-lawase; lanAkubakaldadiAllahé.
9GustiAllahbanjurngandikamarangAbraham,"Mulané kowékudunetepiprajanjian-Ku,kowélanturunmuturuntumurun"
10IkiprasetyaningSun,singkudusiralakoni,ingantarane Ingsunlansiralanturunira;Sabenbocahlananging antaramukudutetak
11Kowékudunyunatidagingkulupmu;lanikubakaldadi pratandhaprasetyaningantaraneakulankowe
12Lansingumurwolungdinakudutetak,sabenwong lanangturun-temurun,singlairanaingomahutawasing ditukunganggodhuwitsakawongliyasingdudu turunanmu.
13Singlairanaingomahmulansingditukunganggo dhuwit,kudutetak,lanprejanjian-Kubakalanaing dagingmu,dadiprajanjiansinglanggeng.
14Lananaklanangsingoratetak,singkulitékulitéora tetak,wongkuwikududisirnakakésakabangsané Panjenenganewusnglanggarprajanjianku.
15GustiAllahbanjurngandikamarangAbraham,"Sarai, bojomu,ajanyelukSarai,nangingSarai"
16IngsunbakalmberkahidhewekelanbakalSunparingi anaklanangsakadheweke;ratuningbangsabakaldadi sakadheweke
17RamaAbrahamtumulisumungkemlanngguyu,sarta kandhaingsajroningatine:Apawongkangumurewis satustaunikubakalmiyos?LanapaSarah,singumur sangangpuluhtaun,bakalnglairake?
18AbrahambanjurmaturmarangGustiAllah,"MugamugaIsmaèluripingngarsaPaduka!
19GustiAllahbanjurngandika,"Sara,bojomu,bakal nglairakeanaklanang;lansiranyebutasmaneIskak,lan IngsunbakalnetepakeprasetyaningSunkalawan panjenenganedadiprajanjiankanglanggenglankaro turunesawisedheweke
20DeneIsmaèl,Ingsunwusmiyarsakakésira:Lah,Ingsun bakalmberkahi,sartaIngsunbakalndadèkakébebrayan, sartaIngsunbakalgawéakèhbanget;Pangeranrolasbakal diputrakake,landhewekebakalDakdadèkakébangsa gedhé.
21NangingprejanjianingSunbakalDaktetepakékaroIskak, singbakaldilairakédéningSaramarangkowéingtaun sabanjuré.
22SawusemangkonoRamaAbrahambanjurmungkasi omong-omongankaroRamaAbraham.
23AbrahambanjurnjupukIsmaèlanaké,lankabehsing lairingomahé,lankabehsingtukudhuwit,sabenlanang ingantaranewong-wongingkulawargaAbraham;Laning dinaikuugapadhanyunatikulitkulup,kayakangwus kadhawuhakedeningGustiAllahmarangpanjenengane
24NalikaAbrahamumursangangpuluhsangataun,nalika tetakingkulitkulup
25AnadeneIsmael,putrane,yuswatelulastaun,nalika katetakkulitkulup.
26IngdinaikuugaAbrahamtetaklanIsmaèlanaké
27Lansakèhéwongingomahé,singlairingomahlansing ditukunganggodhuwitsakawongliya,padhaditetaki barengkarodhèwèké
BAB18
1PangeranYehuwahngatingalmarangpanjenenganeana inglebak-lebakingMamre; 2Wongmaubanjurtumengalanndeleng,lahanawong telungadegingsandhinge
3Pangandikane:“DhuhGusti,manawikawulasampun pinaringansih-rahmatwonteningngarsaPaduka,mugi sampunngantosnyingkirakenabdiPaduka
4Muga-mugakowénjupukabanyusathithik,lanwisuh sikilmulanngasoanaingsangisoréwit
5Akubakalnjupukrotisathithikkanggonglipuratimu; sawusemangkonokowebanjurpadhalumaku,awitmulane kowepadhasowanmarangabdimuWong-wongmaunuli padhamatur,"Mulanelakonanakayakangwus kokpangandikakake."
6RamaAbrahamenggal-enggallumebuingtarubmarang Sarasartangandika:“Siranyawisnaglepungalustelung taker,ulenilangawerotiingpawon.
7RamaAbrahambanjurmlayumaranisapi,njupukpedhet kangaluslanalus,diparingakemarangsawijiningnom banjurenggal-enggalmacak.
8Banjurnjupukbutter,susu,lanpedhetsingwisdiolah, disedhiyakakeingngarepewong-wongmau;banjur jumenenganaingsangisorewit,banjurpadhamangan.
9Wong-wongmaunulipadhamaturmarangPanjenengané, "AnaSarahbojomu?"Lanngandika,Lah,ingtarub 10Panjenenganébanjurngandika,"Akumesthibakalbali marangkowéingwektuurip;Lah,Sarahbojomubakal duweanaklanangLanSarahkrunguikuinglawang kémah,kanganaingwingkingipun.
11AnadeneRamaAbrahamlanSarawuspadhasepuhlan wustuwa;lanoraanamanehkaroSarahkayawongwadon 12MulanéSaragumuyuingsajroningati,pangucape: “Apaakuwistuwa,apaakubakalseneng,malah bendaraneugawistuwa?
13PangeranYehuwahbanjurngandikamarangRama Abraham:“YageneSarahgumuyu,pangucape:“Apaaku mesthibakalduweanak,kangwustuwa?
14ApaanaprekarasingangelbangetkanggoYéhuwah? Ingwektusingwisditemtokake,Akubakalbalimenyang sampeyan,miturutwektuurip,lanSarahbakalduweanak lanang.
15Sarabanjurselak,pangandikane:“Akuorangguyu; amargadhewekewediWangsulane:Ora;nangingkowe ngguyu.
16Wong-wongmaubanjurpadhamangkatsakaingkono lanmandengmarangSodom;
17PangandikanéPangéran,"ApaAkubakalndhelikaké apasingDaktindakakémarangAbraham?
18MergaAbrahambakaldadibangsasinggedhélan kuwat,lansakèhébangsaingbumibakaldiberkahi?
19AmargaAkuwanuhmarangPanjenengane,kangbakal ndhawuhianak-anakelankulawarganesawisedheweke, supayapadhanetepidalaneSangYehuwah,nindakake kaadilanlankaadilan;supayaSangYehuwahndhatengake apakangwuskapangandikakakemarangRamaAbraham. 20PangandikanéPangéran,"AmargasesambatéSodomlan Gomoragedhébanget,landosanégedhébanget;
21Saikiakubakalmandhaplanndelengapawong-wong maupadhanindakakeapa-apamiturutsesambatsingwis tekamarangaku;lanyenora,akubakalngerti
22Wong-wongmaubanjurpadhamadhepmenyanging Sodom,nangingAbrahamisihngadeganaingngarsané Allah
23Abrahamnyelakilanmatur:“Apakowéugabakal numpeswongmursidkarowongduraka?
24Mbokmenawaingkuthakonoanawongmursidseket; 25TebihipunPadukanindakakencarapunika,mateni tiyangmursidkaliyantiyangduraka,sahatiyangmursid menikakadostiyangduraka,ingkangtebihsakingPaduka 26PangandikanéPangéranmengkéné,"ManawaIngsun manggihwongmursidanaingSodomanaingkuthakono, Ingsunbakalnglilanisakèhépanggonanikumargasaka wong-wongmau."
27RamaAbrahammangsuli,pangandikane:“Lah,akuwis kersamaturmarangPangeranYehuwah,kangmunglebu lanawu.
28Manawawongmursidseketpadhakekuranganlima, apasirabakalnyirnakakekuthaikumargakuranglima? Wangsulané,"Yènakuketemuanapatangpuluhlima,aku orabakalnyirnakaké"
29Panjenenganébanjurngandikamanèhmarang Panjenengané,"Mbokmanawaanaingkonoanapatang puluh"Wangsulane,"Akuorabakalnindakakeikiamarga patangpuluh"
30Aturwangsulané,"DhuhPangéransampunngantos duka,kulabadhéngandika,bokmanawiwonteningngriku wontentigangdasa"Lanngandika,Akuorabakal nindakake,yenakuketemutelungpuluhana.
31Aturwangsulané,"Lah,akuwiskersamaturmarang Pangéran,bokmanawaanarongpuluhingkono" Wangsulane,"Akuorabakalnyirnakakeikumargasaka rongpuluh"
32Aturwangsulane:“DhuhPangeranYehuwah,mugi sampunngantosduka,kulabadhematurnamungsapisan punika:Mbokmenawawonteningngrikutinemusadasa” Lanngandika,Akuorabakalnyirnakakekanggomarga sakasepuluh.
33SawiséorangandikamarangAbraham,Yéhuwahbanjur tindak,lanAbrahambalimenyangpanggonané
BAB19
1IngwayahsoreanamalaékatlorotekaingSodom;Lut lungguhanainggapuraSodombanjurtumungkulsujud ingbumi;
2Aturwangsulane:“Dhuhparagusti,kulaaturirawuh wonteninggriyanipunabdidalem,nginepsadinten-dinten sahawisuhsikilira,lansiratangiesuklanlumaku.Wongwongmaupadhamangsuli,"Ora;nangingkitabakaltetep ingdalankabehwengi
3Wong-wongmaudidesekbanget;Wong-wongmau banjurpadhamlebuingomahé.Panjenenganébanjur ndadèkaképéstalanngobongrotitanparagi,nulipadha mangan
4Nangingsadurungepadhaturu,wongingkutha,yaiku wongSodom,padhangubengiomah,wongtuwalanenom, kabehwongsakasabenpanggonan.
5Wong-wongmaunulipadhanyelukLotlanditakoni: “Wong-wongkangpadhasowaningngarsamubengiiki anaingngendi?Padhagawanenmetumenyang ngarsaningsun,supayakitapadhangerti
6Lutbanjurmetuanaingngareplawang,banjurnutup lawange,
7Panjenenganébanjurngandika,"Parasadulur,kowéaja padhatumindakala.
8Lahsaikiakuduweanakwadonlorosingdurungkenal karolanang;keparengakulangiridtiyang-tiyangwau dhatengingngarsanipunpanjenengan,sahatumindaka dhatengtiyang-tiyangpunikakadosingkangpanjenengan tampiawitikupadhatekaanaingsangisoring payoningsun
9Wong-wongmaunulipadhamatur,"Ngadega!Wongwongmaupadhakandhamanèh,"Wongikimlebu manggondadiwongneneka,nangingkududadihakim. Wong-wongmaubanjurnyelakiwongmau,yaikuLot,lan nyedhakarepmbobollawang
10Nangingwong-wongmaupadhangacungaketangane, Lotditarikmlebumenyangomah,lawangeditutup
11Wong-wongsinganaingngareplawangpadhawuta, cilikngantigedhe,ngantikeselgoleklawang.
12Wong-wongmaunulipadhamaturmarangLut:“Apa kowéanaingkéné?mantulanang,lananglanwadon, apadeneapabaekanganaingkuthaiku,gawanenmetu sakakene
13Awitdenepanggonanikibakalkitatumpes,amarga panjeritewong-wongmausayagedhebangetanaing ngarsaneSangYehuwah;lanSangYehuwahngutusaku kanggonyirnakake
14Lutbanjurmetulanngandikamarangparamantune kangpadhaomah-omahkaroanak-anakewadon, pangandikane:“Padhatangia,lungaasakaingpanggonan kene!amargaSangYehuwahbakalnyirnakakekuthaiki. Nangingdhewekekatonkayawongsingmoyokimarang mantu-mantune
15Barengésuké,paramalaékatmaunulinyepetakeLut, pangandikané,"Ngadega,gawanenbojomulananakmu wadonlorosinganaingkéné;supayakowéajanganti tumpesmargasakapialanékutha.
16Barengwongéorakèndel,wong-wongmaupadha nyekeltangané,bojonélananakéwadonloro;IdaSang HyangWidiWasasampunkawelasantukIdaSangHyang WidiWasa
17Barengwispadhadiiridmetu,banjurdipangandikani, "Ngungsia,ngluwarinyawamu!"ajanolehingmburimu, lanajanginepingkabehdhataran;ngungsiamenyang gunung,supayakowéajangantitumpes
18Lutbanjurngandikamarangwong-wongmau,"Dhuh Gusti,mbotenkadosmakaten!
19Lah,abdiPadukasampunmanggihsih-rahmatwonten ingngarsaPaduka,lanPadukasampunngluhurakensihkadarmanPaduka,ingkangsampunPadukaparingaken dhatengkawulamarginylametakennyawakawulalanaku orabisaoncatmenyanggunung,supayaoraanapiala,lan akumati
20Lah,kuthaikiwiscedhakkanggongungsi,nanging mungcilik
21Panjenenganébanjurngandikamarangwongmau,"Lah, akuugawisnampanikowéingbabiki,singakuorabakal mbubrahkuthaiki,singwisngandika"
22Enggal-enggala,ngungsiamrana;amargaakuorabisa nindakakeapa-apasadurungesampeyanteka.Mulané kuthamaudiaraniZoar
23SrengéngéwiswunguingbuminalikaLotmlebuing Zoar.
24SawusemangkonoSangYehuwahnulinurunakeudan waliranglangenimarangSodomlanGomora,sakaing swargasakaSangYehuwah;
25Kutha-kuthamaukabèh,lebak-lebakkabèh,lansakehe wongsingmanggoningkutha-kuthamau,lansingthukul inglemah.
26Nanginggarwanenolehsakamburine,banjurdaditugu uyah
27Esuk-esukRamaAbrahamwungumenyangpanggonan kangjumenenganaingngarsaneSangYehuwah
28PanjenenganénulimandengmenyangSodomlan GomoralanmenyangingsatanahLebakkabèh,banjur mirsani,lah,kumeluningnagaraikumumbulkaya kumelunsakapawon.
29BarengGustiAllahnyirnakakekutha-kuthaingLebak mau,GustiAllahngengetimarangRamaAbrahamlan banjurngutusLutmetusakaingtengah-tengahing karusakan,nalikaPanjenenganembubrahkutha-kuthakang dienggoniLot
30LutbanjurminggahsakaZoarlanmanggoning pagunungankaroanakéwadonloro;amargawedimanggon ingZoar,banjurmanggoningguwa,karoanakwadonloro
31Kangmbarepkandhamarangkangrayi:“Bapakkawula sampunsepuh,laningsalumahingbumipunikaboten wontentiyangingkangmanggihikulakadosadatipuning salumahingbumi.
32Ayo,bapakkitangombeanggur,lankitabakalturukaro dheweke,supayakitabisanglestarekaketurunebapakkita
33Ingbengikuwibapaknédiombéanggur,singmbarep mlebulanturukarobapaknélandhewekeorangertinalika dheweketurulannalikadheweketangi
34Esukekangmbarepkandhamarangkangrayi,“Lah wingikulatilemkaliyanbapakkulalankowemlebualan turuakarodheweke,supayaakubisangreksaturunane bapakku.
35Ingbengikuwiugabapaknédiombéanggurlan dhewekeorangertinalikadheweketurulannalika dheweketangi.
36MangkonougaanakéLotloro-loronémbobotsaka bapakné
37Singmbarepnglairakeanaklanang,dijenengiMoab, singdadibapakewongMoabngantisaiki
38Singragiluganglairakeanaklananglandijenengi Benami.
BAB20
1RamaAbrahambudhalsakaingkonomenyangingtanah kidul,dedalemanaingantaraneKadesylanSyur,sarta manggoningGerardadiwongneneka.
2AnadeneRamaAbrahamngandikababSara,garwane: “Ikisadulurku!”SangPrabuAbimelekh,ratuingGerar, utusannjupukSara
3NangingingwayahbengiGustiAllahngrawuhi Abimèlèhingsajroningimpèn,sartangandikamarang Abimèlèh:“Lahkowéwismati,margasakawongwadon singkokboyong;awitikubojonewonglanang
4NangingAbimelekhdurungnyedhakidheweke,banjur matur:"DhuhGusti,punapaPadukapunapamatenibangsa ingkangmursid?"
5Apadhewekeorakandhamarangaku:Dhewekeadhine? denewongwadonikudhewekangngucap:“Ikisadulurku, kalawantumemeningatikulantanpakaluputaning tanganku.”
6GustiAllahbanjurngandikamarangwongmauliwat impèn,"Inggih,Akungertisingsampeyannindakakeiki sakamursidsakaatimu;AmargaIngsunugangalangalangisirasupayaoranglakonidosamarangIngsun, mulaneIngsunoranglilanisiranggepokdheweke
7Mulanésaikiwonglanangkuwibalinabojoné;amarga ikunabi,lanbakalndedongakanggosampeyan,lan sampeyanbakalurip,lanyensampeyanoramulihake dheweke,sampeyankudungertiyensampeyanmesthi bakalmati,sampeyanlankabehsingduwenira
8Esuk-esukAbimèlèhwungulannimbaliparaabdinélan nyritakakékabèhmaukabèhanaingkupingé,temahwongwongmaupadhawedibanget
9AbimèlèhbanjurnimbaliAbrahamlanditakoni:"Apa singkoktindakakémarangaku?"lanpunapaingkang kawulalampahi,denePadukandhatengakendosaingkang agengdhatengkawulalankarajankawula?Padukasampun nindakakenpakaryandhatengkawulaingkangbotenkedah katindakaken
10AbimelekhtumulingandikamarangAbraham:“Punapa ingkangpanjenenganpirsa,denepanjenengannindakaken prakawispunika?
11RamaAbrahamngandika,"Amargaakumikir: SatemeneoraanarasawedimarangGustiAllahingkene; lanbakalpadhamatèniakumargasakabojoku
12Nangingnyatanedhewekeadhineku;ikuanakébapakku, nangingduduanakéibuku;landhewekedadibojoku.
13BarengGustiAllahnglilaniakusakaingomahe bapakku,akubanjurkandhamarangdheweke:“Ikisihkadarmanmumarangaku.Ingngendi-endisingbakal daklakoni,padhakandhananababaku:Panjenenganéiku sadulurku
14Abimelekhtumulinjupukwedhus,sapi,baturlanang lanwadon,banjurdiparingakemarangRamaAbraham, banjurdibalekakemarangSaragarwane
15Abimelekhngandika:“Lah,tanahkuanaingngarepmu. 16Saratumulingandika:“Lah,kakangmuwus dakwenehakedhuwitsewusekel
17AbrahambanjurndedongamarangGustiAllah,lan GustiAllahmarasakéAbimèlèh,bojonélanparaabdiné; lanpadhanglairakeanak
18AwitdeneSangYehuwahwusnutupkabehguwagarbanebrayateAbimelekhmargasakaSara,garwane RamaAbraham.
BAB21
1IdaSangHyangWidiWasamanggihinSarakayasane sampunkapangandikayang,turIdaSangHyangWidiWasa ngragasanesampunngandikayangringIda
2AmargaSarangandheglannglairakeanaklanangmarang Abraham,nalikawissepuh,ingwektusingwis ditemtokakedeningGustiAllahmarangdheweke.
3RamaAbrahamnyelukputranekangmiyos,kangmiyos deningSara,asmaneIskak
4RamaAbrahambanjurnyunatiIskak,putrane,nalika umurwolungdina,kayasingdidhawuhakedeningGusti Allah
5RamaAbrahamyuswasatustaun,nalikaIskakmiyos putrane.
6Sarakandha,"GustiAllahndadèkakéakungguyu,temah wong-wongsingkrungubakalpadhagumuyukaroaku."
7Aturwangsulane,"Sapakangbakalkandhamarang Abraham,yenSarakudunyusonianak?"amargaIngsun wisnglairakeanaklanangnalikaumurewistuwa
8Anakéwisgedhélandisapih,lanAbrahamnganakaké péstagedhéingdinanalikaIskakdisapih
9LanSarahweruhanakéHagarwongMesir,kanglair sakaAbraham,moyoki
10MulanéwongwadonmaukandhamarangAbraham, "Budhakwadonikilananakénundhung,amargaanaksaka baturwadonikiorabakaldadiahliwariskaroanakku,iya Iskak"
11AnadeneprakaraikunggegirisibangettumrapRama Abrahammargasakaputrane
12GustiAllahbanjurngandikamarangAbraham,"Aja sedhihingpaningalmumargasakabocahlananglan baturmu;ingsakehingpangandikaneSaramarangkowe, rungoknaswarane;amargasakaIskakbakaldisebut turunira.
13LananaksakabaturwadonbakalDakdadèkakébangsa, amargaikuturunmu
14Esuk-esukAbrahamtangi,njupukrotilanbanyugendul, diparingakemarangHagar,ditangkekakeingpundhakelan bocahe,nulididhawuhilungasakaBersyeba
15Banyunewisentek,banjurdicemplungakeanaing sangisorewit-witan
16Wongwadonmaubanjurmangkatlanlungguhanaing ngarepewongwadonmau,adohbangetkayapanah, amargakandha,"Akuajangantiweruhyenbocahemati" Wongwadonmaubanjurlinggihingsandhinge,banjur nguwuh-uwuhlannangis.
17GustiAllahmiyarsakakéswaranébocahmau; MalaékatéAllahbanjurnimbaliHagarsakaingswarga, sartangandikamarangHagar:“Apasingkokkrasakaké, Hagar?ajawedi;awitGustiAllahmiyarsakakéswarané bocahikuanaingkono
18Ngadega,bocahikuangkatenlancekelingtanganmu; amargabakalDakdadèkakébangsagedhé
19GustiAllahmbikakmripaté,lanweruhsumur;banjur lunga,genduldiisènibanyulandiombébocahé.
20GustiAllahnunggilkarobocahmau;banjursayagedhe, lanmanggoningara-arasamun,landadipemanah 21Dhèwèkémanggoningara-arasamunParan,lanibuné mundhutgarwasakaingtanahMesir
22NalikasamanaAbimelekhlanPikhol,panggedhening wadya-balane,padhamaturmarangRamaAbraham, pangandikane:“GustiAllahnunggilkarosiraingsabarang kangsiralakoni
23MulanésaikisumpahmarangakudemiAllah,nèkkowé orabakalngapusiakulananakkuutawaanakkutanah kangsiraenggoni
24Abrahambanjurngandika,"Akubakalsumpah"
25RamaAbrahambanjurndhawuhiAbimelekhmarga sakasumurkangdijarah-rayahdeningparaabdine Abimelekh
26Abimèlèhbanjurngandika,"Akuorangertisapasing nindakakékuwi.
27RamaAbrahambanjurnjupukwedhusgèmbèllansapi, diparingakémarangAbimèlèh;lansakaronepadhagawe prajanjian
28RamaAbrahamtumulimisahakecempéwedhuswadon pitu.
29AbimelekhtumulingandikamarangRamaAbraham: “Punapatategesipuncempéwedhuspituingkang panjenengandalempiyambak?
30Panjenenganébanjurngandika,"Cempéwedhusgèmbèl pituikisiratampananasakatanganKu,supayapadhadadi seksiyènAkundhudhuksumuriki"
31MulanépanggonankonodiaraniBersyeba;amargaing konopadhasupaossakarone.
32Dadinéwong-wongmaupadhagawéprejanjianing Bersyeba
33AbrahambanjurnandurwitAsemaraanaingBersyeba, lananaingkononyebutasmanePangeranYehuwah,Gusti Allahkanglanggeng
34RamaAbrahamlerebanaingtanahFilistingantipirangpirangdina
BAB22
1Sawuselelakonikumau,GustiAllahnyobamarang Abraham,sartangandikamarangAbraham,"Abraham!"
2Panjenenganébanjurngandika,"Siragawanenanakmu ontang-anting,kangkoktresnani,Iskak,menyangingtanah Moria;lansaosnakurbanobarananaingsalahsawijining gunungsingbakalDakdhawuhakemarangkowe
3Esuk-esukAbrahamwungu,kuldinembengipelana,nuli ngejaknom-nomanlorolanIskak,putrane,nulinyuwilnyuwilkayukanggokurbanobaranGustiAllahwis ngandikamarangdheweke
4IngtelungdinaneRamaAbrahambanjurtumengalan weruhpanggonanikusakakadohan
5Abrahamkandhamarangparanom-nomané:“Kowé padhamanggonaingkénékarokuldi;Akulanbocahiku bakallungamranalannyembah,lanbalimanehmarang kowe
6Abrahamtumulinjupukkayukanggokurbanobaranlan ditumpangakemarangIskak,putrane;lannjupukgeniing tangané,lanlading;wongloromaubanjurlunga bebarengan.
7IskakbanjurmaturmarangAbraham,bapakné, "Bapakku!"Unjuké,"Lanigenilankayuné,nanginging ngendicempékanggokurbanobaran?"
8RamaAbrahamngandika:"Anakku,GustiAllahbakal nyawisakecempekanggokurbanobaran."
9Banjurpadhatekaningpanggonankangwus kadhawuhakedeningGustiAllah;RamaAbrahamtumuli yasamisbyahanaingkono,lankayuneditata,banjur ditaleniIskak,putrane,dilebokakeingmisbyahing ndhuwurkayu
10Abrahambanjurngacungakétangané,njupuklading kanggomatènianaké
11MalaékatéPangérantumulinimbalisakaingswarga, pangandikané,"Abraham,Abraham!"
12Pangandikané,"Ajanumpangitanganmarangbocahé, lanajakoktindakakéapa-apamarangdhèwèké,amarga saikiakungertiyènkowéwedimarangGustiAllah,merga kowéoranyélakianakmuontang-antingmarangAku"
13RamaAbrahamtumulitumengalanmirsani,lahanaing mburineanawedhusgèmbèllanangsingsungunékecepit inggrumbul;
14AnadenepapanikubanjurdijenengakedeningRama Abraham:Yehuwa-jireh,kayakangkapangandikakake ngantisaprene:InggunungeSangYehuwahikubakal katon
15MalaékatéPangéranbanjurnimbaliAbrahamsakaing swargakangkapingpindhoné, 16Pangucapé,"Demiawakkudhéwé,Akuwissupaos,-mangkonopangandikanéPangéran,mergakowéwis nglakoniprekaraikilanoranyélakianakmuontang-anting 17Ingsunbakalmberkahisira,sartaIngsunbakalnekakake turunirakayalintanginglangitlankayawedhikangana ingpinggirsagara;lanturunirabakalndarbenigapurane mungsuhe;
18Lanmargasakaturunmukabehbangsaingbumibakal diberkahi;awitkowéwismanutmarangswaraningSun
19RamaAbrahambanjurbalimenyangparanom-nomane, banjurpadhangadegbebarenganmenyangBersyeba;lan AbrahammanggoningBersyeba
20Sawisélelakonmau,Abrahamdikabarimengkéné:“Lah Milka,dhèwèkéugawisnglairakéanakkaroNahor, sedulurmu
21Huzpambajengé,lanBusseduluré,lanKemuèlbapakné Aram;
22Kesed,Hazo,Pildash,JidlaflanBetuel 23BetuelpeputraRibkah.
24LangarwanekangasmaReuma,ikuuganglairake Tebah,Gaham,TahaslanMaakha
BAB23
1NalikaSaraumurésatuspitulikurtaun,ikuumuréSara.
2SarasedaanaingKiryat-Arba;iyaikuHebroningtanah Kanaan
3RamaAbrahambanjurngadegsakaingngarepewong matilanngandikamarangparaputraneHet:
4Kawulapunikatiyangngamancalanwongneneka wonteningngarsapanjenengan,mugikarsaaparing pandumandhatengkula,supadoskulasagednguburpejah kulasakingingngarsaningSun
5ParaputranéHètbanjurmangsulimarangAbraham:
6Dhuhgustikawula,Padukamugikarsaamiyarsakaken! oraanasiji-sijiaingantarakusingbakalngétokkékuburané marangkowé,nangingsupayakowébisanguburwong matimu
7RamaAbrahambanjurjumenenglansujudnyembah marangwongingnagarakono,yaikubaniHet
8Panjenenganébanjurrembugankarowong-wongmau, pangandikané,"Menawakowépadhakepéngin,akubakal nguburwongmatikusakaingngarepku;mugikarsaa miyarsakakensahanyuwunpangapuntendhatengEfronbin Zohar,
9SupayaakudiparingiguwaMakpela,kanganaingpojok pategalane;Dhuwitkuwibakaldiwènèhakémarangaku dadidarbekekuburananaingantaramu.
10EfronbanjurmanggonanaingsatengahebaniHet,lan Efron,wongHet,mangsulimarangRamaAbraham,ana ingngarepebaniHet,yaikukabehwongkangpadha lumebuinggapuraningkuthane:
11Ora,dhuhgusti,mugikarsaamiyarsakaken:pategalan kulaaturakendhatengpanjenengan,sahaguwaingkang wonteningngriku,kulaaturakendhatengpanjenenganIng ngarsaningparaputraningbangsaningSun,Sunparingake marangsira:sirakuburakangmati.
12Abrahamsujudnyembahmarangwong-wongingkono 13EfrontumulingandikamarangEfronanaingngarepe wong-wongingnagarakono,pangandikane:“Nanging manawipanjenengankersaparingwangsulan,mugikarsaa miyarsakakennjupukasakaaku,lanakubakalngubur wongmatikuanaingkono
14EfronbanjurmangsulimarangAbraham:
15DhuhGusti,mugikarsaamiyarsakaken:tanahpunika reginipunpatangatussekelselakaapaikuantaraneakulan kowe?mulanesirakubura
16AbrahamngrungokkéomonganéÉfron.RamaAbraham tumulinimbangiselakamarangEfron,kangwus kapangandikakakeanaingngarepebaniHet,yaikupatang atussekelsalaka,dhuwitkanganaingwongdagang.
17AnadenepategalaneEfronkanganaingMakhpela, kanganaingsacedhakeMamre,yaikuara-aralanguwa kanganaingkonolansakehewit-witaningsakiwatengene, kanganaingsakubenge
18RamaAbrahamdadikagungane,anaingngarepebani Het,anaingngarepewongkangpadhalumebuing gapuraningkuthane
19SawusemangkonoRamaAbrahamnguburSara, garwane,anaingguwaingara-araingMakhpelaing sacedhakeMamre,yaikuHebroningtanahKanaan
20Anadenepategalanlanguwakanganaingkonopadha disantosakakemarangRamaAbraham,supayadikubur deningbaniHet
BAB24
1Abrahamwissepuhlanwistuwabanget,lanYéhuwah mberkahiAbrahamingsamubarangkabèh.
2RamaAbrahambanjurngandikamarangabdinekang tuwaingomahe,kangnguwasanisabarangdarbeke: “Tanganiratulungaanaingsangisorepupuku.
3KowébakaldaksumpahdemiPangéran,Allahélangitlan GustiAllahébumi,yènkowéorabakalmbojoanakku lanangsakaanak-anakwongKanaan,singmanggoning antarané
4Nangingkowékudulungamenyangnegarakulan sedulur-sedulurkulannjupukbojokanggoanakkuIskak.
5Abdimaunulimaturmarangwongwadonmau, "Mungkinwongwadonikuoragelemmèluakumenyang tanahiki
6RamaAbrahambanjurngandikamarangwongmau, "Ati-ati,ajangantianakkudigawamrana"
7PangeranYehuwah,GustiAllahingswarga,kangwus ngentasakeakusakaingomahebapakkulansakaing tanaheparasadulurku,kangwusngandikamarangakulan supaosmarangaku,mangkene:Turunirabakal Sunparingaketanahiki;Panjenenganébakalngutus malaékaténdhisikikowé,lankowébakalnjupukbojo kanggoanakkusakaingkono
8Manawawongwadonikuoragelemnututikowe,kowe bakalluputsakasumpahkuiki:munganakkuajakokgawa mrana
9Abdimaubanjurnumpangitanganeanaingsangisore pupuneAbrahambendarane,lansupaosbabprakaraiku.
10Abdimaunjupukuntasepuluhsakabendarané,banjur lunga;sakehingbarangdarbekebendaraneanaingtangane, banjurjumenenglantindakmenyangMesopotamia, menyangkuthaNahor
11Unta-untanebanjurdidhawuhisujudanaingsajabane kuthaanaingsacedhakesumuringwayahsore,yaiku wayahewongwadonmetuarepnimbabanyu
12Aturwangsulane:“DhuhYehuwah,GustiAllahipun bendarakawulaAbraham,mugiPadukaparingikarahayon ingdintenpunika,sahamugikarsaaparingsih-rahmat dhatengbendarakawulaAbraham.”
13Lah,akungadegingsacedhakesumur;lanparaputri wongingkuthapadhametukanggonimbabanyu
14Lansupayakelakon,bocahwadonsingdakkandhani: Kendhimumudhunake,supayaakungombe;nulikandha: Ngombéa,unta-untamuugadakwènèhingombéMulané akubakalngertinèkkowéwisnduduhkékabecikan marangbendaraku
15Durungrampunganggonengandika,Ribkahmiyossaka BetuelbinMilka,garwaneNahor,sadulureAbraham, nggawakendhianaingpundhake
16Prawanikukatonayubanget,prawan,durunganawong lanangkangwanuhmarangdheweke,banjurmudhun menyangsumur,isikendhinebanjurmunggah
17Wongwadonmaubanjurmlayumethukakéwong wadonmaulanmatur:“Kulakeparengangunjuktoya sakingkendhipanjenengansakedhik
18Aturwangsulane:“DhuhGusti,mugikarsaangunjuka!”
Banjurenggal-enggalngudhunakekendhineanaing tanganelandiparingingombe
19Barengwisrampunganggonéngombé,wongwadon maubanjurkandha,"Unta-untamuugabakaldakdhudhuk, ngantipadharampungngombé"
20Wongwadonmaubanjurenggal-enggalnyedhot kendhineingpalungan,banjurmlayumanehmenyang sumurarepnimbabanyu,lannyusoniuntanekabeh
21Wonglanangmaubanjurnggumunakewongwadon mau,banjurmeneng,apaGustiAllahparingkarahayonapa ora
22Barenguntawisrampungngombé,wongmaunjupuk anting-antingmasbobotésetengahsekellangelangloro kanggotangané,bobotésepuluhsekel;
23Panjenenganébanjurngandika,"Kowéanakésapa?" kandhaamarangaku:apaanaingomahebapakmukanggo nginep?
24Wangsulanewongwadonmau:“AkuikianakeBetuel binMilkakangmiyoskaroNahor”
25Wongwadonmauugakandhamarangwongmau, "Kulasamigadhahjaramilanpakaningkangcekap,saha papankanggenginep."
26Wongmaubanjurtumungkulsujudnyembahmarang SangYehuwah
27Wangsulane:“PinujiaPangeranYehuwah,GustiAllahe bendarakuAbraham,kangoranglirwakakesih-kadarmane lankasetyanebendaraku.
28Bocahwadonmaubanjurmlayulannyritakakébabiki marangwong-wongingomahéibuné
29Ribkahduwésadulurlanang,jenengéLaban.
30Barengweruhanting-antinglangelangkanganaing tanganeadhine,lannalikakrungupangandikaneRibkah
sadulurewadon,mangkene:“Mangkenepangandikane wonglanangmaumarangaku;singtekamarangwong;lan, lah,dhewekengadegingjejereuntaingsumur
31Panjenenganébanjurngandika,"Mêmaa,heh,kang diberkahidéningPangéran!Yagenekowengadeganaing njaba?awitIngsunwusnyawisakeomahlanpapankanggo unta
32Wongmaubanjurlumebuingomah,unta-untaédicopot, unta-untamaudiwènèhijaramilanpakan,sartabanyu kanggongumbahsikilélansikiléwong-wongsingpadha ndhèrèkaké
33Sawiséikudicaosakédhaharananaingngarsané, nangingdhèwèkékandha,"Akuorabakalmangan,nganti akunyritakaképrekaraku"Lanngandika:
34Wangsulané:"AkuikibaturéAbraham"
35GustiAllahmberkahibendarakubanget;Panjenengané wisdadigedhélandiparingiwedhus,sapi,slaka,emas, baturlanang,baturwadon,untalankuldi
36Sara,garwanebendaraku,nglairakeanaklanangkanggo bendarakunalikawissepuh,lankabehkagungane bendaranewisdiparingakemarangdheweke
37Lanbendarakundhawuhiakusupaos,mengkéné:Sira ajambojoanakkusakawongKanaan,kangtanahéaku manggon
38Nangingkowékudulungamenyangomahébapakkulan sedulur-sedulurku,lannjupukbojokanggoanakku
39Akubanjurmaturmarangbendaraku:Mbokmenawa wongwadonikuoragelemnututiaku.
40Pangandikanémarangaku:Pangéran,singdadidalané aku,bakalngutusmalaékatémèlukowé,lanndadèkaké lakumumakmur;lansiranjupukbojokanggoanakkusaka kulawargaku,lansakaomahebapakku
41IngkonosirabakalluputsakasumpahingSuniki, manawasiratekaningsanak-sedulurku;lanyenora menehisampeyansiji,sampeyanbakalluputsaka sumpahku
42Ingdinaikiakutekaningsumurlanmunjuk:“Dhuh Yehuwah,GustiAllahipunbendarakawulaAbraham, manawiPadukamugikarsaanglancarakenlampahkawula 43Lah,Akungadegingsacedhakesumur;Samangsa prawanmaumetuarepnimbabanyu,banjurdakkandhani: Akuwènèhanabanyusakakendhimusathithik;
44Wongwadonmaukandhamarangaku:Ngombéa,untauntamuugadaksembé
45Lansadurungeakurampungngandikaingatiku,lah Ribkahmetukarokendhineanaingpundhake;tumuli mandhapingsumur,nimbabanyu;
46Wongwadonmaubanjurenggal-enggalngudhunake kendhinesakaingpundhakelankandha,"Ngombéa,untauntamuugabakaldakwènèhingombé"
47Akubanjurtakonmarangwongwadonmau:Kowé anakésapa?Aturwangsulane:“PutraneBetuel,putrane Nahor,kangmiyosdeningMilka
48Akubanjurtumungkulsujudnyembahmarang PangeranYehuwah,GustiAllahebendarakuAbraham, kangwusnuntunakuingdalankangbener,nuntunputrane sadulurebendarakukanggoputrane.
49Sapunika,manawipadukabadhetumindakbeciklan temendhatengbendarakula,mugikarsaamaturdhateng kula.supayaakubisanolehnengenutawangiwa.
50LabanlanBetueltumulipadhamangsuli,pangandikane: “PanjenenganmenikapinangkanipunsakingPangeran
Yehuwah,kulabotensagedmaturdhatengpanjenengan ingkangalautawibecik.
51LahRibkahanaingngarepmu,jupuknalanlungaa, supayadadigarwaneputranebendaramu,kayakangwus kadhawuhakedeningPangeranYehuwah.
52BarengabdinéAbrahamkrungupangandikané,banjur sujudnyembahmarangPangéranlansujudingbumi
53Abdimaubanjurngetokakébarang-barangselakalan maslansandhangan,diparingakémarangRibkah,lanuga diparingibarang-barangsingajimarangkakangnélan ibuné
54Wong-wongmaulanwong-wongsingndhèrèkaké dhèwèképadhamanganlanngombé,lannginepingwayah bengiEsuk-esukwong-wongpadhatangi,banjurmatur: “Kulamugikarsaamrana
55Kakangnélanibunékandha,"Karebènbocahwadon maumanggonanaingomahkusawetaradina,palingora sepuluhdina"sawiseikudhewekebakallunga
56Panjenenganébanjurngandikamarangwong-wongmau: “Ajangalang-alangiaku,mergaPangéranmbélanilakuku; mugikarsaatindakdhatengbendarakula
57Wong-wongmaupadhamatur,"Awakédéwébakal nimbalibocahwadonmaulantakonmarangcangkemé"
58Ribkahterusdiceluklanditakoni:“Apakowéarepmèlu wongiki?Landhewekengandika,Akubakallunga.
59Ribkah,saduluréwadonlanmantriné,abdinéAbraham lanparaabdinépadhadikongkonlunga
60Ribkahbanjurpadhamberkahilankandha,"Kowéiku sadulurkudhéwé,dadiaibunéjutaanyuta,lanturunmu mugandarbenigapuranéwong-wongsingsengitmarang dhèwèké."
61Ribkahlanprawan-prawannulinitihunta,nulimèlu wonglanangmau,lanabdimaubanjurngajakRibkahlan lunga.
62IskaktekasakadalaningsumurLahairoi;amarga manggoningtanahkidul
63Iskaktumulimetukanggosemedianaingara-araing wayahsore
64Ribkahbanjurtumenga,barengweruhIskak,banjur mudhunsakaunta.
65Wongwadonmaukandhamarangbaturmau:“Sapata wongikisingmlaku-mlakunangara-aramethukiawaké déwé?Abdimaubanjurmatur:Ikibendaraku.
66AbdimaubanjurnyritakakémarangIskaksabarang kangditindakaké
67IskakbanjurngiridRibkahmenyangkémahéSara, ibuné,lanRibkahdadigarwanélandheweketresna marangdheweke,lanIskaklipursawiseibuneseda.
BAB25
1RamaAbrahambanjurrabimaneh,jenengeKetura.
2DhewekenglairakeZimran,Yoksan,Medan,Midian, IsybaklanSuah
3YoksanpeputraSyebalanDedanParaputraneRama DedanyaikuAsyur,LetusimlanLeummim
4LanparaputraneMidian;Ephah,Efer,Hanokh,Abida lanEldaahIkukabehpeputraKetura
5RamaAbrahambanjurmasrahakésabarangkagungané marangIskak.
6Nangingmaranganak-anakéselirsingdiduwèni Abraham,Abrahamparingpisungsung,banjurdikongkon
lungasakaIskak,putrané,nalikaisihsugeng,menyang wétanmenyangtanahwétan.
7IkiumuréAbraham,umurésatussawidaklimalastaun 8Abrahambanjursedalanseda,nalikawissepuhbanget, wissepuhlanwiscukupumur;landiklumpukakemarang umate
9ParaputraneIskaklanIsmaelbanjurkasarekakeanaing guwaMakhpela,ingpategalaneEfronbinZohar,wongHet, ingsacedhakeMamre;
10PategalankangditukuAbrahamsakabaniHet,anaing konoAbrahamkakuburlanSaragarwane
11SawiséAbrahamséda,GustiAllahmberkahiIskak, anaké;lanIskakmanggoningpinggirsumurLahairoi.
12Ikiturun-turuneIsmaèl,anakéAbraham,singdilairaké déningHagar,wongMesir,abdinéSara
13IkijenengeparaputraneRamaIsmael,miturutjenengjenengemiturutturun-tumurun:pambajengeRamaIsmael yaikuNebayot;lanKedar,lanAdbeel,lanMibsam, 14Misma,Duma,Masa, 15Hadar,Tema,Yetur,NafislanKedma;
16IkiparaputraneRamaIsmael,lanikijenengemiturut kutha-kuthanelanbeteng-betenge;rolaspangeranmiturut bangsane
17IkiumuréIsmaèlsatustelungpuluhpitutaun,banjur seda.landiklumpukakemarangumate.
18Wong-wongmaupadhamanggonwiwitsakaHawila ngantitekanSyur,ingsacedhakéMesir,nalikatindak menyangAsyur;
19IkiturunanéIskakanakéAbraham:Abrahampeputra Iskak
20Iskakyuswanepatangpuluhtaunnalikamundhutgarwa Ribkah,anakeBetuel,wongSiriaingPadanaram,adhine Laban,wongSiria
21IskakbanjurnyuwunmarangGustiAllahkanggo garwane,amargadhewekegabug
22Bocah-bocahpadharebutananaingjerone;banjur matur,"Yenmangkono,akukokkayamangkono?"Lan dhewekelunganyuwunpirsamarangSangYehuwah 23Pangéranbanjurngandikamarangwongwadonmau, "Wongloroanaingguwa-garbamu,lanwonglorobakal pisahsakawetengmu;lanbangsasijibakalluwihkuwat tinimbangbangsaliyane;lansingtuwakudungladènising enom.
24Barengwistekandinanéarepnglairaké,lahingguwagarbanéanaanakkembar
25Lansingpisananmetuabang,kabehkayasandhangan wulu;banjurdijenengakeEsau
26Sawusemangkonokangmasemetu,tanganenyekel tungkakEsap;lanasmaneYakub,lanIskakyuswasawidak taunnalikalair
27Bocah-bocahmaupadhasayagedhe,deneEsapiku pintermburu,wongingpategalan;lanYakubikuwong biasa,manggoningtarub
28IskaktresnamarangÉsau,amargamangandaging kewané,nangingRibkahtresnamarangYakub
29Yakubbanjurnyedhotdhaharan,nalikaÉsautekasaka ingpategalanlankesel.
30ÉsaunulingandikamarangYakub:“Kulanyuwun tulung,kulaaturiparingiuwuhingkangabritpunika amargaakukesel,mulanedijenengakeEdom.
31Yakubbanjurngandika,"Ingdinaikiwewenangmu dadipambarepedolmarangaku"
32Ésaubanjurngandika:“Lah,akuwismèhmati 33Yakubbanjurngandika:“Sirasumpahmarangakuing dinaiki;PanjenenganebanjursupaosmarangYakub 34YakubbanjurmaringirotilanbuburlentilmarangÉsap; nulimanganlanngombé,banjurtangilanlunga,mulaÉsau ngrèmèhakéhakpambarepé
BAB26
1Ingnagarakonoanapailan,kajabapailankangwiwitan nalikajamanéAbrahamIskakbanjursowanmaranging ngarsaneSangPrabuAbimelekh,ratunewongFilistiana ingGerar.
2PangeranYehuwahbanjurngatingalmarang panjenenganesartangandika:“AjalungamenyangMesir; manggonaingtanahsingbakalDaktuturimarangkowé:
3Padhamanggonaingtanahkene,Akubakalnunggilkaro kowélanbakalmberkahikowé;Awitdenesiralanturunira bakalSunparingakekabehnagaraiku,sartaIngsunbakal netepisupaoskangwusSunprasetyakakemarangRama Abraham,leluhurira;
4Ingsunbakalndadekaketuruniradadiakehkayalintanglintanginglangit,sartabakalSunparingakemarang turunirakabehnagaraiku;lanmargasakaturunmukabeh bangsaingbumibakaldiberkahi;
5AmargaRamaAbrahamngestokakedhawuhingSunlan netepipepakoningSun,pranatan-pranataningSunlan angger-anggeringSun.
6IskakbanjurmanggoningGerar
7Wong-wongingkonobanjurtakonmarangbojoné banjurngandika,"Dhewekeadhineaku."supaya,ngandika, wongingpanggonanbakalmatèniakukanggoRibkah; amargadhewekeadilkanggokaton
8Barengwissuwéanaingkono,SangPrabuAbimèlèh, ratunéwongFilisti,mirsaniingjendhélalanmirsaniIskak lagidolanankaroRibkahgarwané
9AbimèlèhbanjurnimbaliIskaklanmatur:"Lah,mesthi, ikubojomu,lancaranesampeyanbisangandika,iku sadulurku?"DaneIshaktumulingandikaringdane sapuniki:“Santukantitiangmabaossapuniki:“Inggih, mangdatitiangnentenpacangpadem
10SangAbimelekhbanjurngandika:“Apakang koktindakakemarangakuiki?salahsijisakawong-wong maubisadadienthengkarobojomu,lansampeyankudu nekakakekaluputanmarangaku
11SangPrabuAbimelekhbanjurparingdhawuhmarang rakyatekabeh,pangandikane:“Singsapanggepokwong ikiutawasomahe,mesthikaukumpati.
12Iskakbanjurnyebarnyebaringtanahkono,laningtaun ikuugatampatikelsatus,landiberkahidéningAllah
13Wongmaudadigedhelanmajulansayagedhenganti dadigedhebanget.
14Amargadhewekendarbeniwedhus-wedhus,lembulembulanbatur-baturakeh,mulanewongFilistipadha merimarangdheweke
15Sakehingsumurkangdigalideningparaabdinekang ramanalikajamaneRamaAbraham,kangrama,ikupadha kacepengdeningwongFilistilandiebakilemah
16AbimelekhbanjurngandikamarangIskak:awitkowé luwihkuwasatinimbangaku.
17Iskakbanjurbudhalsakaingkonolanngedegakétarub anaingLebakGerarlanmanggonanaingkono
18Iskakbanjurndhudhukmanehsumur-sumurkangdigali nalikajamaneRamaAbraham,ramane;Awitdenewong Filistiwuspadhangalang-alangisawuseRamaAbraham seda;
19ParaabdineIskakbanjurndhudhukanainglebak,lan anaingkonoanasumurkangmancur
20ParapangoningGerarbanjurpadhapadukaropangonpangoneIskak,pangucape:"Banyuikiduwekekita." amargapadhapadukarodheweke
21Wong-wongmaubanjurndhudhuksumurliyane,banjur padharebutansumurmau,banjurdijenengakeSitna
22Banjurlungasakakonolanndhudhuksumurliyane; Mulanéwong-wongmauorapadhapadudon,mulabanjur dijenengiRehobot;pangandikane,"SaikiPangeran Yehuwahwusmaringipapankanggokita,lankitabakal bebranahanaanaingtanahkono."
23SakaingkonobanjurtindakmenyangingBersyeba 24IngbengiikuugaPangeranYehuwahngatingalmarang panjenenganesartangandika:“IngsunikiAllaheRama Abraham,leluhurira,ajawedi,awitIngsunnunggilkaro sirasartabakalmberkahisirasartanekakaketurunira margasakaabdiningSunAbraham.”
25Banjuryasamisbyahanaingkonolannyebutasmane SangYehuwahlanmasangtarubanaingkono
26BanjurAbimelekhsakaGerar,lanAhuzat,kancane,lan Pikol,senapatine
27Iskakbanjurngandikamarangwong-wongmau, "Yagénékowépadhanekaniaku,dénékowépadhasengit marangAku,lanngusirakusakakowé?"
28Wong-wongmaupadhamatur:“Kulasamisumerep, bilihSangYehuwahnunggilkaliyanpanjenengan,lajeng kulasamimatur:Sampunwontenasupaosingantawisipun kulalanpanjenengan,supadoskulasamidamelprajanjian kaliyanpanjenengan.
29Supayaoragawecilakamarangaku,kayadeneakuora nggepokkowe,apadeneakuoranindakakeapa-apamarang kowe,kajabamungkabecikan,lankowepadhadiusir kanthitentrem-rahayu;
30Banjurpadhadianakaképésta,lanpadhamanganlan ngombe.
31Esuk-esukpadhatangilanpadhasupaos,banjur didhawuhiIskaklunga,lanpadhamangkatkalawan tentrem-rahayu.
32IngdinaikuugaparaabdineIskakpadhatekangaturi uningababsumurkangdidhudhukmau,sartamatur:Kula sampunmanggihtoya.
33KuthamaudijenengakéSyéba,mulanékuthamau dijenengakéBersyebangantisaiki.
34Esapumurpatangpuluhtaun,rabikaroYuditanaké BeeriwongHetlanBasmatanakéElonwongHet 35KangdadisusahingatineIskaklanRibkah
BAB27
1BarengIskakwussepuh,mripatewissurem,ngantiora bisandeleng,banjurnimbaliEsap,putranepambareplan dipangandikani:“Anakku!”apaaku.
2Aturwangsulane:“Saikiakuwistuwa,orangertidinane matiku
3Mulanésaikigawanengegamanmu,panahmulan panahmu,lanlungaamenyangpategalan,akunjupuka dagingkewan;
4Akugaweadagingsinggurih,kayasingdaktresnani,nuli gawanenmarangakusupayadakpangan;supayanyawaku mberkahikowesadurungeakumati
5RibkahmirengnalikaIskakmaturmarangEsap,putrane. Ésaulungamenyangara-aramburudagingkewanlan digawa
6RibkahbanjurngandikamarangYakub,anaké:“Lah, kulakrungubapakmungomongkaroÉsaukakangmu mangkene:
7Akugawanendagingkewanlangaweadagingsingenak, supayaakubisamanganlanmberkahikoweanaing ngarsaneSangYehuwahsadurungeakumati
8Mulané,anakku,ngestokakédhawuhkumarangkowé.
9Saikilungaamenyangwedhus-wedhuslanakunjupuka wedhusberoklanangloro;Akubakalnggawepanganan singenakkanggobapakmu,kayasingditresnani.
10Sawusemangkonosiragawanenmarangbapakmu, supayadipangan,sartamberkahikowesadurungeseda
11YakubbanjurmaturmarangRibkah,kangibu:“Lah, Esapkakangkuikuwulu,lanakuikilicin
12Mbokmenawabapakkubakalngrasak-ngrasaaku, temahakukayawongngapusi;lanAkubakalnekakaké ipatmarangAku,lanoraberkah
13Ibunébanjurngandikamarangwongmau:"Ipatku, anakku!
14Wongmaunulimangkatnjupuklandigawamenyang ibuné
15RibkahbanjurnjupuksandhanganéÉsau,anakémbarep, singanaingomahkaroYakub,anakéragil
16Kulitewedhuslanangmaubanjurdilebokakeing tanganelaninggulunekangmulus.
17Dagingkanggurihlanrotikangwisdicawisakémau banjurdiparingakémarangYakub,anaké
18Wongmaubanjursowaningngarsanébapaknélan matur:“Bapakku!”kowesapa,anakku?
19Yakubmaturmarangbapakné:“AkuikiÉsau, pembarepmu;Kawulasampunnindakakenpunapaingkang panjenengandhawuhakendhatengkawula,mugiPaduka jumeneng,lenggahadhahardagingkewankula,supados nyawaPadukamberkahikawula.
20Iskakbanjurngandikamaranganaké,"Yagénékowé kokcepet-cepetnemu,anakku?"Aturwangsulane, "AmargaPangeranYehuwah,GustiAllahmu,wisnggawa ikumarangaku"
21IskakbanjurngandikamarangYakub:"Cedhak,anakku, akunyedhak,apakoweikianakkuEsaputawadudu."
22YakubbanjurnyedhakiIskak,bapakné;nulingrasakngrasakakewongmau,sartangandika:“Swaraikuswarane Yakub,nangingtanganeikutanganeEsap”
23Nangingwongmauoradiweruhi,mergatanganéwulu kayatanganéÉsap,kakangné,mulanédiberkahi
24Wangsulane:“Punapapanjenenganpunika putraningSunEsap?Lanngandika,Aku
25Panjenenganébanjurngandika,"Wongikugawanen nyedekiaku,akubakalmangandagingdagingéanakku, supayanyawakumberkahikowé"Sawusemangkono banjurdicaosakemarangdheweke,banjurdipangan,banjur diwocokakeanggur,banjurngombe
26IskakkangramangandikamarangIskak,"Siranyedhak lanngambungiaku,anakku."
27Wongmaubanjurnyedhaklanngambungi,banjur mambugandanepangagemane,banjurmberkahi,
pangandikane:“Lah,ambuneanakkukayaambune pategalankangdiberkahideningPangeranYehuwah.
28MulanéGustiAllahparingebuninglangitlanlemuné bumi,gandumlananggursingakèh.
29Wong-wongpadhangabektimarangkowé,lanpara bangsapadhasujudmarangkowé;
30BarengIskakrampungmberkahiYakub,lanYakubisih arangninggalRamaIskak,kangrama,Esapkangrayi rawuhsakamburu
31Dhèwèkéugawisgawédhaharansinggurihlandigawa menyangbapakné,banjurdipangandikanimarangbapakné: “Bapakkulakeparengatangi,dhahardagingkewan ingkangputra,supadospanjenenganmberkahikula.
32Iskak,bapakné,terustakon:“Kowékuwisapa? Wangsulane:“Akuikiputramu,Esappambarepmu”
33Iskakgumeterbanget,pangucapé,"Sapa?"Anaing ngendiwongsingnjupukdagingkewanlannggawa menyangaku,lanakuwismangankabehsadurunge sampeyanteka,lanmberkahidheweke?ya,lanbakal diberkahi
34BarengÉsaumidhangetpangandikanékangrama, banjursesambatbangetlangetunbanget,sartamatur marangkangrama:“Dhuh,rama,kawulamugiPaduka mberkahi!
35Wangsulane,"Adhimutekakanthicidra,lanberkahmu dirampas"
36Wangsulané,"ApadudujenengéYakub?"amargawis pingpindhodhewekenggantiaku:dhewekenjupukhak pambajengku;lan,lah,saikidhewekewisnjupukberkahku Panjenenganébanjurngandika,"Apakowéoranyimpen berkahkanggoaku?"
37IskakbanjurmunjukmarangÉsau:“Lah,dhèwèkéwis dakdadèkakébendaramu,lansadulur-sadulurékabèhpadha dakwènèhakédadibaturé;lankarogandumlanangguraku nyukupidheweke:lansaikiapasingkududaktindakake marangkowe,heanakku?
38Ésaunulimaturmarangkangrama:“Punapa panjenengannamungsatunggalberkah,rama?mberkahi aku,malahakuuga,dhuhbapakkuEsaptumulinangis sora.
39Iskakkangramamangsuli,pangandikane:“Lah, panggonanmubakaldadilemunebumi,lansakaebuning langitsakandhuwur;
40Lanpedhangmubakaluriplanngawulamarang sadulurmu;lanbakalkelakonnalikasampeyanduwe panguwasa,sampeyanbakalnyuwilpasanganesakagulu.
41ÉsausengitmarangYakubmergaberkahsingdiberkahi karobapakné.BanjurakubakalmatènisedulurkuYakub.
42RibkahbanjurutusannimbaliYakub,anakésingragil, lanmaturmarangRibkah:“Lah,Ésau,kakangmu,nglipur awakédhéwé,arepmatènikowé
43Mulané,heanakku,ngrungoknatembungku;lantangia, lumayumenyangLabansadulurkumenyangHaran;
44Lantetepakarodhewekesawetaradina,nganti bebendunesadulurmusirna
45Ngantinepsunésadulurmubisasirnasakakowé,lan dhèwèkélalimarangapasingwiskoktindakakémarang dhèwèké,akubanjurkongkonanngeterakékowésakaing kono
46RibkahtumulingandikamarangIskak:“Akuwisbosen uripmargasakaanak-anakeHet?
1IskakbanjurnimbaliYakub,mberkahilanparing piwelingmarangYakub,pangandikane:Siraajambojo bojonewongwadonKanaan.
2Ngadega,menyangPadanaram,menyangomaheBetuel bapakibumu;lannjupukabojomusakaingkonosaka anak-anakeLaban,sadulureibumu.
3LanGustiAllahKangMahakwasamberkahikowé,lan ndadeknakowébebranahana,lantangkar-tumangkara, supayakowédadiwongakèh;
4LanparingberkahmarangAbraham,marangkowélan turunmu.supayakowébisatampawarisantanahsingdadi wongneneka,singdiparingakédéningAllahmarang Abraham
5IskakbanjurngongkonYakublungamenyang Padanaram,nemoniLabananakéBetuèl,wongSiria, seduluréRibkah,ibunéYakublanÉsau
6BarengÉsaumirsa,yènIskakwismberkahiYakub, banjurdidhawuhilungamenyangPadan-Aram,arepmbojo karoYakublannalikamberkahidheweke,dhewekeparing dhawuh,pangandikane:Siraajanggarwawongwadon Kanaan;
7Yakubmanutmarangbapaknélanibunélanlunga menyangPadanaram;
8Ésauweruhyènanak-anakwadonKanaanoragawé senengéIskak,bapakné
9ÉsaubanjurlunganemoniIsmaèllanngepekgarwané Mahalat,anakéIsmaèlanakéAbraham,adhineNebayot, dadigarwané
10YakubbanjurmangkatsakaBersyebamenyangHaran.
11Banjurtekaningpanggonantartamtu,lanngineping konosawengi,amargasrengengewissurupwatu-watuing panggonankonobanjurdijupuki,didadèkakéguling, banjurturuingpanggonankono
12Banjurngimpi,lanweruhanaandhangadegingbumi, lanpucukemunggahinglangit,lanparamalaékatéAllah padhamunggah-mudhuningkono
13Lah,PangeranYehuwahjumenenganaingsadhuwure konolanngandika:“IngsunikiYehuwah,GustiAllahe RamaAbraham,leluhurmu,lanGustiAllaheIskak; 14Wijimubakaldadikayalebubumi,lanbakalnyebaring sisihkulon,ingsisihwetan,ingsisihlorlaningsisihkidul; bumirahayu
15Lah,IngsunnunggilkarosiralanIngsunbakalngreksa siraanaingngendi-endikangsiratindak,sartaIngsun bakalngiridsirabalimenyangnagaraiki;awitIngsunora bakalnilarsira,ngantiIngsunnindakakeapakangwus Sundhawuhakemarangsira
16Yakubbanjurtangisakaturu,lanmatur:"Pangeran Yehuwahanaingpanggonaniki;lanakuorangerti 17Wongmaubanjurwedi,banjurngandika,"Panggonan ikinggegirisibanget!ikioraliyamungpadalemaning Allah,lanikigapuraningswarga
18Esuk-esukYakubwungu,njupukwatusingdidadèkaké guling,didegakédaditugulandiwutahakelengaing pucuké.
19PanggonankuwidijenengiBetel,nangingingwiwitané jenengéLus
20Yakubbanjursupaos,pangandikane:“ManawaGusti Allahnunggilkaroakulanngreksaakuanaingdalankang
daklakoniiki,sartamaringirotikanggomanganlan sandhangankanggonganggo, 21Mulanéakubalimenyangomahébapakkukanthislamet; banjurPangeranYehuwahbakaldadiAllahku.
22Watukangdakdadèkakétuguikibakaldadi padalemaningAllah,lansaprasepuluhebakaldakparingaké marangkowékabèh
BAB29
1Yakubbanjurbudhalmenyangingtanahewongwetan 2Barengweruhsumuranaingpategalan,anawedhus gèmbèltelupadhaglethakakeningpinggiré;amargasaka sumurikupadhangombewedhus-wedhuse,laning cangkemesumurikuanawatugedhe
3Wedhus-wedhusékabèhpadhanglumpukanaingkono, lanwatunépadhadigulungsakaingcangkemésumur, diombéwedhus-wedhusé,nulidilebokakémanèhing cangkemésumur,ingpanggonané.
4Yakubbanjurngandikamarangwong-wongmau:“Para sadulurku,sakangendikowe?Wong-wongmaupadha matur,"KulapunikasakingHaran."
5Panjenenganébanjurngandikamarangwong-wongmau, "ApakowépadhangertiLabananakéNahor?Wong-wong mauterusngomong:AwakédéwéngertinèkDèkné.
6Panjenenganébanjurngandikamarangwong-wongmau, "Apawongikuwaras?"Wong-wongmaupadhamatur: “Wontenwaras.”LahRahel,anakéwadontekanggawa wedhus-wedhusé
7Panjenenganébanjurngandika,"Lah,ikiisihawan, durungwayahesapikududiklumpukake.
8Wangsulanewong-wongmau:“Akuorabisa,nganti wedhus-wedhusekabehpadhadiklumpukakelanwatune padhanggulingakesakacangkemesumur;banjurkita nyiramiwedhus
9Nalikalagirembugankarowong-wongmau,Rakhelteka nggawawedhus-wedhusebapakne,amargadhewekeangon.
10BarengYakubweruhRakhel,anakeLaban,kakang ibunelanwedhus-wedhuseLaban,sadulureibune,Yakub banjurnyedhakilannggulungakewatunesakaing cangkemesumur,lanngombewedhus-wedhuseLaban sedulur
11YakubbanjurngambungiRakhel,banjurnguwuh-uwuh lannangis
12YakubbanjurnyritakakemarangRakhel,yendheweke adhinebapaknelananakeRibkah.
13BarengLabankrungukabarbabYakub,anaké mbakyuné,banjurmlayunemoniYakub,dirangkullan diambungilandigawamenyangomahéSasampunepunika DaneLabantumulinyritayangindikepunika
14WangsulaneLaban:“Pancenkoweikubalungkulan dagingku.”Landhewekemanggonkarodhewekesuwene sasi
15PakLabanbanjurngandikamarangYakub:“Apakowe kudungladeniakutanpapamrih?kandhaa,apaupahmu? 16Labanduwéanakwadonloro,singmbarepjenengéLéa, lansingnomjenengéRahel.
17Léadadialusmripaté;nangingRakhelikuayulan apikan
18YakubtresnamarangRakhel;pangandikané,"Aku bakalngladènikowépitungtaunkanggoRahel,anaké ragil"
19WangsulanéLaban,"Luwihbecikdakwènèhakémarang kowé,ketimbangdakwènèhakémarangwongliya.
20YakubngladèniRakhelpitungtaun;lanpadhakaton mungsawetaradina,amargakatresnankangkanggo dheweke.
21YakubkandhamarangLaban:“Wongkuwènèhna bojoku,mergaumurkuwistekan,akubisaomah-omah karodheweke.”
22Labanbanjurnglumpukakékabèhwongingpanggonan konolannganakaképésta
23Barengwayahsore,dhewekenjupukLea,anakewadon, digawamenyangomahe;Panjenenganébanjurmarani wongwadonmau.
24LabanbanjurmasrahakeZilpabaturewadonLea,anake wadon,dadibaturewadon
25BarengésukéLéa,banjurmaturmarangLaban:“Apa singkoktindakakémarangakuiki?Apaakuorangabdi marangkowémargasakaRahel?Yagenekowengapusi aku?
26WangsulanéLaban,"Ingnegarakitaorakelakonkaya ngono,nèkmbarepngekèkisingenomsadurungesing mbarep."
27Padharampungnamingguiku,lanikiugabakal dakwènèhakémarangkowékanggongladèniakupitung taunmanèh.
28Yakubbanjurnglakonimangkono,lanngrampungi mingguiku,banjurdiparingiRahel,anakewadon,dadi garwane.
29LabanbanjurmaringakeBilhabaturewadonmarang Rakhel,anakewadon,dadibature
30SasampunepunikaDaneRaheltumulimawinanDane Rahel,turDaneRahelsanetresnaasihringDaneLea,tur ngabdimalihpitungtaunmalih
31BarengSangYehuwahmirsayenLeadisengiti,banjur mbikakguwa-garbane,nangingRakhelgabug
32Léabanjurngandheglannglairakéanaklanang,lan dijenengakéRubèn.mulanebojokubakaltresnamarang aku
33Banjurmbobotmanèhlanmbabaranaklanang; pangandikane:“AmargaPangeranYehuwahwusmiyarsa yenakudisengiti,mulanebanjurdiparingianaklanangiki marangaku”banjurdijenengakeSimeon
34Banjurmbobotmanèhlanmbabaranaklanang; pangandikane,"Saikibojokubakaldadisijikaroaku, amargaakuduweanaklanangtelu,muladheweke dijenengakeLewi."
35Wongwadonmaubanjurngandhegmanèhlannglairake anaklanang.lankiwaprewangan.
BAB30
1BarengRakhelweruhyenoraduweanakmarangYakub, Rakhelmerimarangadhine;banjurngandikamarang Yakub,"Akuwènèhanaanak,utawaakumati"
2YakubnepsubangetmarangRakhel,banjurmatur:"Apa akuikidadigantineGustiAllah,singorangetokakéwoh sakaguwa-garbamu?"
3Wongwadonmaubanjurmatur:“Bilha,abdidalem, sowaningngarsanélandhewekebakalnglairakeing dhengkulku,supayaakuugaduweanaksakadheweke.
4WongwadonmaubanjurmasrahakeBilhabaturewadon dadigarwane
5Bilhabanjurngandheglannglairakeanaklanangkanggo Yakub.
6Raheltumulingandika:“GustiAllahwusngadiliakulan miyarsakakeswarakulanmaringianaklanangmarangaku.” MulaneanakemaudijenengakeDhan.
7BilhabaturéRahelmbobotmanèhlannglairakeanak lanangnomerlorokanggoYakub
8Rahelbanjurngandika,"Akuwisperangbangetkaro adhiku,lanakubisangalahake"
9BarengLeamirsa,yenwisoranglairakeanak,banjur njupukZilpabaturewadonlandiparingigarwaneYakub 10ZilpabaturéLeanglairakeanaklanangkanggoYakub
11WangsulaneLea:“Anapasukanteka.”Wongmau dijenengakeGad
12ZilpabaturéLeanglairakeanaklanangnomerloro kanggoYakub.
13WangsulaneLea:“Akuikirahayu,mergaanak-anak wadonbakalngaraniakurahayu”Wongwadonmau dijenengakeAsyer.
14NalikasemanaRubenlungamenyangingpategalan, nemuwohdudaim,banjurdigawamenyangLea,ibune RakhelbanjurkandhamarangLea:“Kawulamugi panjenenganparingiwohdudaimingkangputra 15Wangsulanewongwadonmau:“Punapaprekawis ingkangalitmenawipanjenenganngrebutbojokula?lan apasampeyanugabakalnyopotdudaimanakku?Rahel banjurngandika,"Mulanebengiikidhewekebakalturu karokowekanggodudaimanakmu."
16IngwayahsoreYakubmetusakapategalan,Leametu nemonidhewekelankandha,"Kowekudumaraniaku; satemeneIngsunwusngupadisiranganggowohdudaim anakkuLandheweketurukarodhewekeingwayahwengi 17GustiAllahbanjurmidhangetaképangandikanéLéa, temahmbobotlannglairakéanaklanangnomerlima kanggoYakub
18WangsulaneLea:“GustiAllahwusmaringiopahku marangaku,amargaakuwismasrahakeprawankumarang bojoku”WongikudijenengakeIsakhar
19Léabanjurngandhegmanèhlannglairakeanaklanang singnomerenem.
20Léabanjurngandika,"GustiAllahwismaringimas kawinmarangaku"Saikibojokubakalmanggonkaroaku, amargaakuwisnglairakeanaklanangenem,banjur dijenengakeZebulon
21Sawusemangkonobanjurnglairakeanakwadon, dijenengakeDina.
22GustiAllahngengetiRakhel,lanGustiAllah ngrungokkélanmbikakguwa-garbané.
23Wongwadonmaubanjurngandheglannglairakeanak lanang;pangandikane:“GustiAllahwusngilangake cacadku
24WongmaudijenengakéYusuf;pangandikané, "PangeranYehuwahbakalnambahianaklanangsiji"
25BarengRakhelnglairakeYusuf,Yakubbanjurkandha marangLaban:“Kawulamugikarsaamrana,supadoskula budhaldhatenginggriyakulalaningnagarikula”
26KawulamugiPadukaparingisomahsahaanak-anak kawula,ingkanganggenkawulangabdidhatengPaduka, mugikarsaamangkat,awitPadukamirsapangibadah ingkangkawulatindakakendhatengPaduka.
27WangsulanePakLaban:“Menawikulapikantuksihrahmatwonteningngarsapanjenengan,kulaaturilenggah,
awitsakingpengalamankulasampunmangertos,bilih PangeranYehuwahsampunmberkahikulamergi panjenengan
28Panjenenganébanjurngandika,"Tetepnaupahmu marangaku,akubakalmaringi."
29Wangsulané,"Kowéngertikepriyéanggonkungladèni kowélankewanmukaroaku"
30SadurungéAkuteka,prekara-prekaramumungsithik, nangingsaikisayaakèhlanPangeranYehuwahmberkahi kowewiwitakuteka,lansaikikapanakubakalnyukupi kanggobrayatkudhewe?
31Panjenenganébanjurngandika,"Apasingbakal dakwènèhakémarangkowé?"Jawa1994:Wangsulané Yakub:"Kowéorabakalmènèhiapa-apamarangaku
32IngdinaikiIngsunbakalngliwatikabehwedhusira,lan sakaingkonobakalSunsirnakakesakehekewanbelanglan belang-belang,lansapi-sapikangcoklatingantarane wedhus-wedhusmu,lanwedhus-wedhusbelanglanbelangbelang;
33MangkonougakabeneraningSunbakalparing wangsulantumrapIngsuningmangsangarep,manawa opahingSunanaingngarepira:sabenwongkangoraana belanglanbelangingantaranewedhusjawa,laning antaranewedhus-wedhusku,ikubakalkaanggepdicolong 34WangsulanéLaban,"Lah,akukepénginkayasing diomongké"
35Ingdinaikuugawedhuslanangkangluriklanbelang, lanwedhuswadonkangbelanglanbelang,apadene wedhus-wedhusekangwernaneputih,lanwedhus-wedhuse kangcoklatkabeh,banjurdiulungakeingtanganeputraputranipun.
36Yakubbanjurnetepakeperjalanantelungdinaantarane dhewekelanYakub;
37Yakubtumulinjupukiwitpoplarijo,withazellanwit kesna;lanbleret-bleretputihmaubanjurdicethakake,lan katonputihkanganaingrod-rodmau
38Teken-tekenkangwisdiracikanaingngarepewedhuswedhusmaubanjurdilebokakeanaingpalungan,anaing palungan,nalikawedhus-wedhuspadhangombé,supaya padhangandhegsamangsapadhangombé.
39Wedhus-wedhusepadhangandheganaingngarepe teken-tekenmau,banjurpadhanglairakesapisinglorekrorek,belang-belanglanbelang-belang.
40Yakubbanjurmisahakewedhus-wedhuselanwedhuswedhusmaupadhamadhepmarangwedhus-wedhuskang luriklanwedhus-wedhuseLabankabeh;wedhus-wedhuse dhewe-dhewedidhewekake,oradilebokakeingkewane Laban.
41Lansabenkewansingluwihkuwatlagingandhut, Yakubnglebokakekayu-kayuingngarepemripatekewankewanmauinggot,supayapadhangandhutingantarane
42Nangingmanawakewan-kewanpadharingkih,ora dilebokake,mulanesingringkihdadiduwekeLaban,lan singkuwatdadiduwekeYakub
43Wonglanangmausayatambahakehlannduwènisapi akèh,baturwadon,baturlanang,untalankuldi
BAB31
1BarengkrungupangandikaneparaputraneLaban, mangkene:Yakubwisngrampasbarang-barangebapak
kitakabeh;lansakaapakangdadikagunganeleluhurkita, Panjenenganeangsalkamulyanikikabeh.
2YakubmirsaniraineLaban,nangingorakayabiyen
3PangéranbanjurngandikamarangYakub:“Balika menyangtanahéleluhurmulanmarangsanak-sedulurmu; lanAkubakalkarokowé
4YakubbanjurkongkonannimbaliRakhellanLea menyangingara-arakanggowedhus-wedhuse.
5Lanngandikamarangwong-wongmau,Akuweruh pasuryanbapakmu,singorakanggokulakayasadurunge; nangingGustiAllahebapakkununggilkaroaku
6Kowéngertinèkakuwisngabdimarangbapakmusak kwasaku.
7Nangingbapakmuwisngapusiaku,lanopahkudiganti sepuluhnangingGustiAllahnglilanidhèwèkéoranglarani aku.
8ManawaPanjenenganékandhamangkene:Singbelangbelangikudadiupahmu;sakehingsapibanjurpadhaduwe belang-belang;banjurgundhulkabehsapiringstraked.
9DadinéGustiAllahwismundhutraja-kayanébapakmu landiparingakémarangaku
10Barengkewan-kewanmaupadhangandheg,akubanjur tumengaingsajroningpangimpen,lahwedhus-wedhus lanangkangpadhanumpukisapi-sapiikupadhaloreklorek,belang-belanglanbelang-belang.
11MalaékatéAllahngandikamarangakuingsajroning impèn,pangandikané:Yakub!
12Pangandikane:“Siradelengenlandelengen,wedhuswedhuslanangkangpadhamlumpatingkewan-kewaniku padhalorek-lorek,belang-belanglanbelang-belang
13IngsunikiAllaheingBetel,ingngendisiranjebaditugu tuguikulaningngendisiranglairakenadarmarangIngsun
14RakhellanLeamangsuli,"Apaisihanapanduman utawapusakaingomahebapakku?"
15Apakitaoradianggepwongliya?amargadhewekewis ngedolkita,landhuwitkitaugadipangan
16SakabehingkasugihankangwusdijupukdeningGusti Allahsakabapakkita,ikudadiduwekekitalananak-anak kita
17Yakubbanjurjumeneng,nulinunggangianak-anakélan bojonéingunta;
18Sakehingraja-kayanelansakehebarangdarbeke,yaiku raja-kayanekangdipikolehianaingPadanaram,digawa menyangingtanahKanaan,kangramaIskak
19Labanbanjurlungaarepnyukurwedhuse,deneRakhel nyolongreca-recanebapakne.
20YakubbanjurnyolongLaban,wongSiria,amargaora ngandhaniyendhewekemlayu.
21Mulanébanjurmlayunggawabarang-darbèkékabèh; tumulijumeneng,nyabrangingbengawanEfratlan madhepmenyangingpagununganGilead
22IngtelungdinanéLabandikabari,nèkYakubmlayu.
23SasampunepunikaIdararisngajakparasemetondanene, tumulingoyaksakancanidanesanekantunpitungdina banjurpadhakecekelanaingpagununganGilead
24IngwayahbengiGustiAllahmaraniLabanwongSiria kanthiimpèn,sartangandikamarangLaban,"Padhangatiati,ajangantingandikamarangYakub,becikutawaala"
25LabanbanjurnyusulYakubYakubwismasangtarub anainggunung,lanLabankaroparasadulurepadha masangtarubanainggunungGilead
26PakLabantumulingandikamarangYakub:“Apakang koktindakake,denesiranyolongakulanmboyonganakanakkuwadonkayatawananingpedhang?
27Yagenekowelumayukanthindheliklannyolongaku? lanorangandhaniaku,supayaakubisangusirsampeyan kanthisukacita,lagu-lagu,tabetlanclempung?
28Lanoranglilaniakungambunganak-anakkulananglan wadon?kowesaikiwistumindakbodho.
29Tangankunduwènikekuwatankanggonglaranikowé, nangingAllahébapakmuwingiwingiwingiwingi ngandikamarangaku:“Sirangati-ati,ajangantingucap marangYakub,becikutawaala
30Lansaiki,sanadyansampeyankudulunga,amarga sampeyankepenginbangetmarangomahebapakmu, nangingapasebabesampeyannyolongallahku?
31YakubmangsulimarangLaban,"Amargaakuwedi.
32Sapawaesingkoktemuallahmu,ajangantiurip,anaing ngarepeparasadulurkita,sirapriksaaapakangdadi kagunganmuanaingaku,langawanen.AmargaYakubora ngertiyenRakhelwisnyolongwong-wongmau
33LabanbanjurlumebuingkemaheYakub,ingtarubeLea laningkemaheabdiwadonloromau;nangingoraketemu. BanjurmetusakatarubeLealanlumebuingtarubeRahel
34Rakhelwisnjupukreca-recamaubanjurdilebokakeing sandhingeunta,banjurdilungguhi.LanLabannggolèki kabèhtarub,nangingoraketemu
35Aturwangsulanemarangbapakne:“Dhuhgusti,kula mbotensagedjumenenganaingngarsapanjenengan; amargiadatipuntiyangèstripunikakulaBanjurnggolèki, nangingoraketemugambar
36YakubnesubangetlanpadudonkaroLaban.Punapa dosakawula,denePadukangoyak-oyakkawula?
37Sarèhnébarang-barangkuwisdigolèki,apabarangbarangmusingkoktemu?wenehakeanaingngarepepara sadulurkulanparasadulurmu,supayapadhangadiliana ingantaraneaku
38Rongpuluhtaunikianggonkununggilkarokowé; wedhus-wedhusmulanwedhus-wedhusmudurungpadha nglairakeanak,lanwedhus-wedhusewedhusmudurung dakpangan.
39KewankewansingwissuwekoraDakgawakake marangkowe;AkuBaremundhutsakaiku;sakatanganku kowenjalukiku,apadicolongingwayahawan,utawa dicolongingwayahbengi
40Mangkonougaaku;ingwayahawanmangsagaringlan adhemingwayahbengi;lanturukuilangsakamripatku.
41Mangkonoanggonkunginepingomahmurongpuluh taun;Akungabdimarangkowepatbelastaunkanggo anakmuwadonloro,lannemtaunkanggokewanmu;
42ManawaGustiAllahebapakku,GustiAllaheAbraham, lansingdiwedeniRamaIskak,oranunggilkaroaku, mesthinekowewisngiridakulungatanpabeban.Gusti Allahmirsanikasangsarankulanrekasanetanganku,lan wingibengikowedidukani
43WangsulanéLabanmarangYakub,"Anak-anakwadon ikianak-anakkulananak-anakku,lankewan-kewankuiki dadiraja-kayaku,lanapasingkokdelengkuwiduwèkku. maranganak-anakesingwislair?
44Mulanésaiki,ayopadhagawéprejanjian,akulankowé; landadiaseksiingantaraneakulankowe.
45Yakubbanjurnjupukwatulandidegakéminangkatugu
46Yakubbanjurngandikamarangparasadulure:“Kulaa nglumpuknawatu.banjurpadhanjupukwatulan didadekaketumpukan
47LabanngaraniJegar-Sahaduta,nangingYakubngarani Galed.
48WangsulanéLaban,"Tumpukanikidadiseksiantara akulankowéingdinaiki"Mulanékuthamaudijenengaké Galèd;
49LanMizpa;awitpangandikane:“PangeranYehuwah mirsaniingantaraneakulankowe,manawaakupadhaora ana”
50Manawasiranganiayaanak-anakkuwadon,utawarabi liyanesaliyaneanak-anakkuwadon,oraanawonglanang kangnunggilkarokita;Lah,GustiAllahdadiseksineaku lankowe
51LabanbanjurngandikamarangYakub:“Delengen tumpukanikilantugukangdakbuwangingantaraneaku lankowe;
52Tumpukanikidadiseksi,lantuguikidadiseksi,yen Ingsunorabakalnyabrangtumpukanikimarangsira,lan siraorabakalnyabrangtumpukanikilantuguikimarang ingngarsaningSun,kanggogawepiala.
53GustiAllaheAbrahamlanGustiAllaheNahor,Gusti Allaheleluhure,bakalngadilianaingantaranekitaYakub banjursupaosdemirasawedimarangIskak,bapakne.
54Yakubbanjurnyaosakékurbananainggunung,lan ngundangparasaduluresupayapadhamanganroti,lan padhanginepinggunungsakwengi.
55ÉsukéLabantangi,ngambunganak-anakélananglan wadon,lanmberkahiwong-wongmau
BAB32
1Yakubbanjurtindak,lanparamalaékatéAllah methukaké
2BarengYakubndelengwong-wongmau,banjur ngandika:"Ikiwadya-balaneGustiAllah."
3YakubbanjurutusanndhisikiÉsau,kakangné,menyang ingtanahSeir,tanahÉdom
4Wong-wongmaupadhadidhawuhimangkene:“Sira kandhaamaranggustikuEsap;AbdiPadukaYakub ngandikamangkene:Akuwisdadiwongnenekakaro Laban,lananaingkonongantisaiki.
5Akuugaduwesapi,kuldi,wedhus,baturlananglan wadon;
6ParautusanbanjurpadhabalimarangYakublanmatur: “Kulasampunsowaningngarsanipunkakangpanjenengan Ésau,lanpanjenenganipunbadhénemonipanjenengan dalahtiyangpatangatus
7Yakubwedibangetlansedhih,mulanéwong-wongsing ndhèrèkaké,wedhus,sapilanunta,dipérangdadirong golongan;
8Pangandikane:“ManawaEsapnekanirombongansijilan nggempurrombongane,rombonganliyanekangisihkari bakaloncat
9Yakubbanjurmatur:“DhuhAllahipunbapakula Abraham,sahaAllahipunbapakkulaIskak,Pangeran Yehuwahingkangsampunngandikadhatengkula:Balia menyangingtanahiralanmarangsanak-sedulurira,lan Ingsunbakaltumindakbecikmarangsira.
10Kawulabotenpantesnampisih-rahmatsahakayektèn ingkangPadukaparingakendhatengabdiPadukaamarga
akunyabrangingYardenikinganggotekenku;lansaiki akudadirongband.
11KawulamugiPadukauwalakensakingtanganipun kakangkula,sakingtanganipunEsap,awitkulaajrih,bilih sampunngantosrawuhlanmatenikuladalahibudalah anak-anakipun
12Panjenenganéngandika,"Ingsunbakalgawékabecikan marangkowé,lanturunirabakalDakdadèkakékayawedhi ingsagara,kangcacahéorabisadiétung"
13Lanbengiikuuganginepingkono;lannjupuksakaapa kanganaingtanganéminangkapisungsungkanggoÉsau kakangné;
14wedhusberokwadonrongatus,wedhusberoklanang rongpuluh,wedhusgibasrongatuslanwedhusgibas lanangrongpuluh,
15Untasusutelungpuluhkarokuldine,sapilanangpatang puluhlansapilanangsepuluh,kuldiwadonrongpuluhlan anaklanangsepuluh
16Wong-wongmaubanjurdipasrahakémarangpara abdiné,sabenklèwanédhéwé-dhéwé;nulingandika marangparaabdine,"Siranyabranganaingngarepku,lan wenehanajarakantaranerombonganlanrombongan."
17Panjenenganébanjurparingdhawuhmarangkangluwih dhisik,mangkene:“NalikaÉsaukakangkuketemukowé lantakonmarangkowé:Kowékuwisapa?lankowetindak menyangngendi?lansapasinganaingngarepmu?
18Banjurkandhaa:Wong-wongkuwidadiabdinéYakub; IkiminangkapisungsungmaranggustikuEsap,nanging ugaanaingmburiku
19Mangkonodhawuhemarangkangkapindho,kang katelulanmarangsakehewongkangpadhangetut-unggal wedhus-wedhusemau,mangkene:Mangkene pangandikanemarangEsap,manawakoweketemu
20Lanmalihkandhaa:Lah,abdiPadukaYakubwonten ingwingkingkawulaAmargapangandikane,"Ingsun bakalnglilaniwongikukalawanpisungsungkanganaing ngarepku,lansawusemangkonoakubakalndeleng pasuryane;mbokmenawadhewekebakalnampaniaku
21Pisungsungmaubanjurnyabranganaingngarepe,lan bengiikupiyambakenginepanaingrombongan.
22Ingbengiikuugapanjenenganetangi,banjurnjupuk garwaneloro,baturwadonlorolananaklanangsawelas, banjurnyabrangingsabrangYabok.
23Wong-wongmaubanjurpadhadidhawuhinyabranging kali,lanapakangdadikagungane
24Yakubditinggalpiyambakan;lananawongsinggelut karodhewekengantiawan
25Barengweruhyèndhèwèkéorabisangalahakédhèwèké, dhèwèkéndemekbokongépupunélangorokanpupune Yakubdadipedhot,nalikadhewekegulatkarodheweke
26Wangsulané,"Kulamugikarsaatindak,awitsampun surup."Lanngandika,Akuorabakalnglilanisampeyan lunga,kajabasampeyanmberkahiaku
27Panjenenganébanjurngandikamarangwongmau, "Sapajenengmu?"Wangsulane:Yakub
28Panjenenganébanjurngandika,"Kowéorabakaldisebut Yakubmanèh,nangingIsraèl;
29YakubbanjurtakonmarangYakub,"Kawulanyuwun asmapanjenengan!"Panjenenganébanjurngandika, "Yagénékowékoktakonjenengku?"Lanmberkahi dhewekeanaingkono
30YakubbanjurngaranipanggonanmauPniel,mergaaku wisweruhGustiAllahadhep-adhepan,lannyawakuslamet.
31BarengpanjenenganéngliwatiPnuèl,srengéngénjedhul marangpanjenengané,lanpupunémandheg.
32MulanéwongIsraèlngantisaikioramanganototsing nyusut,singanaingbokongépupu,mergadhèwèké nggepokbokongéYakubingototsingnyiyut
BAB33
1Yakubtumulitumengalanndeleng,lahEsaptekakaro wongpatangatusBocah-bocahmaubanjurdiedum-edum marangLea,Rakhellanbaturwadonloromau.
2Parabaturwadonlananak-anakepadhadiutamakake, Lealananak-anakeanaingmburine,lanRakhellanYusuf ingmburine.
3Panjenenganébanjurnyabranganaingngarepéwongwongmaulansujudpingpituingbumi,ngantitekan saduluré.
4ÉsaubanjurmlayumethukakéÉsau,dirangkul,dirangkul, dirangkullandiambungi,lanpadhanangis
5Panjenenganébanjurtumenga,weruhwongwadonlan bocah-bocah;lanngandika,"Sapasingpadhakaro sampeyan?"Panjenenganébanjurngandika,"Anak-anak singwisdiparingakédéningAllahmarangabdimu."
6Paraabdidalahanak-anakebanjurpadhanyedhak,banjur padhasujud
7Lealananak-anakeugapadhanyedhaklannyembah, banjurYusuflanRakhelpadhanyedhak
8Panjenenganébanjurngandika,"Apamaksudmukaro kumpulansingdaktemoniiki?"Aturwangsulane,"Iki supayaolehsih-rahmatanaingngarsanegustiku"
9Ésaunulimatur:“Kulasampuncekap,sadhèrèkkawula; simpenensingduwekedhewe.
10WangsulanéYakub:"Ora,manawaakuwisolehsihrahmatanaingngarsamu,banjurtampananapisungsungku sakatanganku,amargaakuwisndelengpasuryanmu,kayakayandelengwedananeGustiAllah,lankowewisana senengkaroaku
11MugiPadukatampananaberkahingkangkawula aturakendhatengpanjenengan;amargaGustiAllahwis paringsih-rahmatmarangaku,lanamargaakuwiscukup Landhewekendesekwong,banjurnjupuk.
12Panjenenganébanjurngandika,"Ayopadhabudhal,lan akubakalndhisikikowé"
13Aturwangsulane:“Dhuhgustikawulamirsa,bilihanakanakipunsamialit-alit,sahawedhus-wedhusingkang mbobotwonteningkula.
14Kaparengagustikawulanyabrangwontening ngajengipunabdinipun,kulabadhenglajengakenkanthi lirih,kadosdenekewankewaningkangbadhelumampah wonteningngajengkulasahaanak-anakipun,ngantos kawulasowaningngarsanipungustikawulaingSeir 15Ésaunulingandika,"Saikiakukeparenganimbalikowé sawetarawongsingpadhamèluaku"Banjurngandika, "Apaperluiku?"mugikarsaaparingsih-rahmatwonten ingngarsanipungustikawula.
16IngdinaikuÉsaubalimenyangSeir
17YakubbanjurtindakmenyangSukot,banjuryasa padalemankanggoraja-kayane,mulanepanggonanmau diaraniSukot
18YakubtekaningSalem,sawijiningkuthaingSikhem, ingtanahKanaan,nalikatekaningPadanaram;lanmasang tarubanaingngarepekutha
19Wongmaunulimundhutsabagéyanpategalan,kang dienggongedegakétarub,marangparaputranéHemor, bapaknéSikèm,kanthidhuwitsatus
20Nuliyasamisbyahanaingkono,dijenengakeEleloheIsrael.
BAB34
1Dina,anakéLéa,singdilairakékaroYakub,lunga nemoniparaputriingnagarakono.
2BarengSikhembinHemor,wongHewi,panggedheing nagarakono,weruhwongwadonmau,banjurdicekellan dituronikarowongwadoniku,sartanajisake.
3SangPrabubanjurrumaketmarangDina,anakéYakub, temahtresnamarangbocahwadonmau,sartangandika alusmarangbocahwadonmau.
4SikèmbanjurngandikamarangHemor,bapakné, mengkéné:"Ikinggolèkibojoku"
5LanYakubkrunguyendhewekewisnajisakeDina, putrine,lananak-anakepadhakarokewaneingara-ara,lan Yakubmenengngantipadhateka
6Hemor,bapaknéSikèm,lunganemoniYakubprelu rembugankaroYakub
7BarengkrungukangmangkonoikuparaputraneRama Yakubpadhametusakaingpategalan,banjurpadhasedhih lannepsubanget,mergaPanjenenganenindakake kabodhoananaingIsraelnalikanuronianakewadon Yakub;babapaorakududilakoni.
8Hemorbanjurrembugankarowong-wongmau, pangandikane:“Sikhem,anakku,kepenginbangetkaro anakmuwadon.
9Kowepadhaomah-omahkaroaku,lananak-anakmu wadonwenehnamarangaku,lananak-anakkuwadon wenehnamarangkowe.
10Kowébakalpadhamanggonkaroakulantanahébakal anaingngarepmu;manggonalandedagangananaingkono, lanolèhbandhaingkono.
11Sikèmbanjurmaturmarangbapaknélansedulurseduluré:“Kawulamugikarsaapikantuksih-rahmat wonteningngarsapanjenengan,lanpunapaingkang panjenengandhawuhakendhatengkula,badhékula aturaken”
12Akuoranjalukmaskawinlanpisungsungakeh,aku bakalmenehiapasingbakalsampeyanucapakemarang aku.
13ParaputraneRamaYakubbanjurmangsulimarang SikhemlanHemor,bapakne,kanthingapusi,amarga dhewekewisnajisakeDina,adhine
14Wong-wongmaupadhamaturmarangwong-wongmau, "Kulabotensagednindakakenprakawispunika,mènèhi adhikkuladhatengtiyangingkangmbotentetakawitiku dadicacadtumrapkita
15Nangingakubakalsetujukarokowé:Manawakowé padhakayaaku,sabenwonglanangingantaramukudu tetak;
16Ingkonoanak-anakkuwadonbakalpadhadakwenehake marangkowe,lananak-anakmuwadonbakalpadha dakwenehi,lanakubakalmanggonanaingantaramu,lan akubakaldadibangsasiji
17Nangingnèkkowéoragelemngrungokképiwulangku, akukududisunat.Banjurkitabakalnjupukputrikita,lan kitabakallunga
18TembungéHemorlanSikèmanakéHemorseneng banget.
19Nangingwonganommauorakendhat-kendhatanggone nindakakeiku,amargadhewekesenengkaroanakeYakub, lanluwihmulyatinimbangkulawarganebapaknekabeh.
20HemorlanSikèm,anaké,padhatekaninggapurané kuthané,banjurrembugankarowong-wongingkuthané: 21Wong-wongikipadharukunkarokita;mulanepadha manggonanaingtanahkonolandedagangananaingkono; kanggotanah,lah,ikucukupkanggowong-wongmau; payopadhambojoanak-anakewadon,lanpadhadiparingi anakwadon
22Mungingbabiki,wong-wongmaubakalpadha ngidinakésupayakitapadhamanggonbebarengankaro kita,dadibangsasiji,manawasabenwonglananging antarakitapadhatetak,kayawong-wongmaupadhatetak.
23Aparaja-kayanelanbarang-barangelansakehing kewaneapaorabakaldadiduwekkita?mungpayopadha sarujukmarangwong-wongmau,lanpadhamanggon bebarengankarokita
24LanmarangHemorlanSikhem,anaké,padha ngrungokakekabehsingmetusakagapurakutha;lansaben wonglanangpadhadisunati,yaikusabenwongkangmetu sakagapuraningkuthane
25Ingtelungdinané,barenglagilara,anakéYakubloro, yaikuSiméonlanLèwi,seduluréDina,njupukpedhangé dhéwé-dhéwé,nulinempuhkuthakanthikendellanmatèni wonglanangkabèh.
26HemorlanSikèm,anaké,dipatèniklawanlandheping pedhang,DinabanjurdigawametusakaingomahéSikèm 27ParaputraneRamaYakubpadhanemoniwong-wong kangpadhadipatenilannjarah-rayahkuthaiku,amarga padhanajisakeadhine
28Wedhus-wedhusé,sapilankuldiné,apawaésingana ingkuthalansinganaingpategalanpadhadijupuki 29Sakabehingkasugihane,anak-anakelangarwanekabeh padhaditawanlandijarah-rayahkabehkanganaingomah.
30YakubbanjurngandikamarangSimeonlanLewi: “Kowepadhagawerekasaaku,satemahakupadhagawe bauingantaranewong-wongingtanahkono,yaikuing antaranewongKanaanlanwongFeris;lanakulan omahkubakalsirna
31Wong-wongmaupadhamangsuli,"Apadhewekekudu tumindakmarangsadulurkitakayawongtundel?"
BAB35
1GustiAllahngandikamarangYakub:“Ngadega, munggahamenyangBetellanmanggonaanaingkana,lan anaingkonogaweamisbyahkagemGustiAllah,kangwus ngatingalmarangkowenalikakowelumayusakaing ngarepeEsapsadulurmu”
2Yakubbanjurngandikamarangkulawarganelanmarang sakehewongkangpadhandherekpanjenengane:“Sira padhanyingkirnaallah-allahliyanekanganaingtengahira, padharesikanalansalinsandhanganira
3AyopadhatangilanmenyangBetel;Ingkanaakubakal nggawemisbyahkonjukmarangGustiAllah,kangparing
wangsulanmarangakuingdinakasangsaranku,lannunggil karoakuanaingdalankangdaklakoni.
4Yakubbanjurpadhamasrahakesakeheallahliyanekang anaingtanganelansakeheanting-antingkanganaing kupinge;Yakubndhelikakewong-wongmauanaing sangisorewitoakingpinggirSikhem
5Banjurpadhabudhal,lankutha-kuthaingsakiwa-tengené padhawedimarangAllah,temahorangoyak-oyakanaké Yakub
6YakubbanjurtekaningLus,ingtanahKanaan,yaiku Betel,karosakehewongkangpadhandherekake
7Banjuryasamisbyahanaingkono,lanpanggonanmau dijenengiElbètèl,mergaingkonoGustiAllahngetingal marangpanjenengané,nalikadhèwèkéngungsisakaing ngarepeseduluré
8NangingDeboraembaneRibkahseda,banjurkakubur anaingsangisoreBetelingsangisorewitoak,lanjenenge Allon-Bakut
9GustiAllahngatingalmanèhmarangYakub,nalika dhèwèkémetusakaPadanaramlanmberkahiYakub
10GustiAllahbanjurngandikamarangYakub,jenengmu Yakub;
11GustiAllahngandikamarangwongmau:AkuikiAllah KangMahakwasabangsalankumpulanbangsabakalsaka sampeyan,lanraja-rajabakalmetusakabalung;
12TanahsingDakparingakémarangAbrahamlanIskak, bakalDakparingakémarangkowé,lantanahmaubakal Dakparingakémarangturunmu.
13GustiAllahbanjurminggahsakaingpanggonankang dipangandikakakekarodheweke
14Yakubbanjuryasatuguingpanggonankang dipangandikakakekaroYakub,yaikutuguwatu,banjur diesokakekurbanunjukanlandiesokakelenga
15Yakubbanjurngaranipanggonansingdiomongkaro GustiAllahkarodhèwèké:Betel
16BanjurbudhalsakaBetel;lanmungsawetaradalan kanggotekanEfrata,lanRakhelnglarani,landheweke nglarani
17Lannalikadhewekelaginglarani,bidhankandha marangdheweke:"Ajawedi!koweugabakalduweanak iki
18Barengwisseda,wongwadonmaubanjurdijenengake Benoni,nangingbapaknedijenengakeBenyamin.
19RakhelsedalankasarekakeingdalanmenyangEfrata, yaikuBetlehem
20Yakubbanjurmasangtuguingkuburané,singdaditugu kuburanéRahelngantisaiki
21WongIsraèlbanjurbudhallanmasangtarubeing sabrangémenaraÉdar
22BarengIsraèlmanggonanaingtanahkono,Rubèn tindakturukaroBilha,selirébapakné,lanIsraèlkrungu ParaputraneRamaYakubgunggungerolas.
23ParaputraneRamaLea;Ruben,pambajengeYakub, Simeon,Lewi,Yehuda,IsakharlanZebulon
24ParaputraneRamaRahel;YusuflanBenyamin:
25ParaputraneBilha,abdineRahel;DhanlanNaftali:
26ParaputraneZilpa,abdineLea;GadlanAsyer:ikipara putraneRamaYakub,kangmiyosanaingPadanaram
27YakubbanjursowanmarangingngarsaneRamaIskak, kangramaingMamre,ingkuthaArba,yaikuHebron, panggonaneAbrahamlanIskakdadiwongneneka 28UmuréIskaksatuswolungpuluhtaun
29Iskakbanjurseda,banjurdiklumpukakekarobangsane, amargawissepuhlancukupumur;
BAB36
1IkituruneÉsau,yaikuÉdom
2EsapnjupukgarwasakawongwadonKanaan;Ada anakéElon,wongHet,lanOholibamaanakéAnaanaké Zibéon,wongHewi;
3LanBasmatanakéIsmaèl,adhineNebayot
4AnanglairakéÉsauElifas;lanBasmatnglairakeRehuel; 5OholibamapeputraYeus,YaelamlanKorakh;ikupara putraneRamaEsau,kangmiyosanaingtanahKanaan.
6Ésaubanjurmboyongsomahé,anak-anakélananglan wadon,lansakèhéwongingomahé,raja-kayanélansakèhé raja-kayané,lansakèhébandhanésingdiduwènianaing tanahKanaan;lanlungamenyangnegarasakangarepe Yakubsadulure
7Amargakasugihaneluwihakehtinimbangbisamanggon bebarengan;lantanahkangpadhadadiwongmancaora bisananggungwong-wongmauamargakewané
8KayamangkonoEsapmanggonanaingpagununganSeir: ÉsauikuÉdom
9IkituruneÉsau,bapaknéwongÉdomingpagunungan Seir:
10IkijenengeparaputraneEsap;ElifasanakéAdasomahé Ésau,RehuèlanakéBasmatsomahéÉsau
11ParaputraneRamaElifasyaikuTeman,Omar,Zefo, GatamlanKenas
12TimnaikugarwanéÉlifasanakéÉsau;ikupeputra ElifasAmalek,yaikuparaputraneRamaAda,garwane Esap
13IkiparaputraneRamaRehuel;Nahat,Zerah,Syamalan Miza;ikuparaputraneBasmat,garwaneEsap.
14IkiparaputraneOholibama,anakeAna,anakeZibeon, garwaneEsap
15IkiparapanggedheneturuneEsap:paraputraneRama Elifas,putrapambajengeEsap;adipatiTeman,adipati Omar,adipatiZefo,adipatiKenas, 16Korah,GatamlanAmalek.ikuparaputraneRamaAda. 17IkiparaputraneRehuelbinEsap;panggedheneNahat, panggedheneZerah,panggedheneSyama,panggedhene Miza.ikuparaputraneBasmat,garwaneEsap.
18IkiparaputraneOholibama,garwaneEsap; panggedheneYeusy,panggedheneYaalamlan panggedheneKorakh.
19IkiparaputraneRamaEsap,yaikuEdom,lanikupara panggedhene.
20IkiparaputraneSeir,wongHori,kangmanggoning tanahkono;Lotan,Sobal,Zibeon,Ana, 21Dison,EzerlanDisyan:ikiparapanggedhenewong Hori,baniSeiringtanahEdom.
22ParaputraneRamaLotanyaikuHorilanHemam;lan adhineLotanyaikuTimna
23ParaputraneRamaSobalyaiku;Alwan,Manahat,Ebal, SefolanOnam
24IkiparaturuneZibéon;AjalanAna:ikiAnasingnemu bihalanaingara-arasamun,nalikalagiangonkuldine Zibeon,ramane
25ParaputraneRamaAnayaiku;DisonlanOholibama anakéAna
26IkiparaturuneDison;Hemdan,Esyban,Yitranlan Keran.
27ParaputraneRamaEzeryaiku;Bilhan,Zaawanlan Akan.
28ParaputraneRamaDisanyaiku;Uz,lanAran.
29IkiparapanggedhesakabangsaHori;adipatiLotan, adipatiSyobal,adipatiZibeon,adipatiAna, 30PanggedheneDison,panggedheneEzerlan panggedheneDisyan
31IkipararatukangjumenengratuingtanahEdom, sadurungeanaratukangngerehwongIsrael
32BelabinBeorjumenengratuingEdom,lankuthane jenengeDinaba.
33SawusemangkonoBelaseda,lanYobabbinZerahsaka Bozrajumenengratunggentosipanjenengane
34Yobabseda,lanHusamsakatanahTemanijumeneng ratunggentosipanjenengane
35SawusemangkonoHusamseda,lanSangHadadbin Bedad,kangnggebagMidianingpategalanMoab, jumenengratunggentosipanjenengane,lankuthane jenengeAwit
36SasampunepunikaDaneHadadseda,DaneSamla sakingMasrekahdadosratunggentosipanjenengane
37SawusemangkonoSangSamlaseda,SangPrabuSaul sakaingRehobotingpinggiringkaliikujumenengratu nggentosipanjenengane
38Saulbanjurséda,lanBaalhananbinAkhborjumeneng ratunggentosipanjenengané.
39BaalhananbinAkborseda,lanHadarjumenengratu nggentosipanjenengane,lankuthanejenengePau;lan garwanejenengeMehetabel,anakeMatred,anake Mezahab
40IkijenengeparapanggedheneEsap,miturutgotrahe, miturutpanggonane,jenenge;patihTimna,patihAlvah, patihJetheth, 41AdipatiAholibama,adipatiEla,adipatiPinon, 42PatihKenas,patihTeman,patihMibzar, 43PanggedheningMagdiel,panggedheneIram
BAB37
1YakubmanggonanaingtanahKanaan,panggonané bapaknéwongneneka.
2IkituruneYakubYusuf,nalikaumurpitulastaun,lagi angonwedhuskaroparasadulure;Wonglanangmaukaro anak-anakéBilhalananak-anakéZilpa,bojonébapakné.
3AnadeneIsraeltresnamarangYusufngluwihikabeh anak-anake,amargaYusufikuputranenalikasepuh,banjur digawejubahwarna-warni
4Barengparasadulurepadhasumurup,yenbapaknetresna marangpanjenenganengluwihiparasadulurekabeh,banjur padhadisengitilanorabisagunemankalawantentrem.
5Yusufbanjurngimpi,banjurdicritakakemarangpara sadulure,temahpadhasengitmarangYusuf
6Panjenenganébanjurngandikamarangwong-wongmau, "Kulaaturingrungoknaimpeningkangkulaimpènipunika
7Lah,akupadhanjiretbentelan-bentelananaingpategalan, lah,bentelankutangilanngadegjejeg;Lah,bentelanbentelanmupadhangadegingsakubengelanpadhasujud marangbentelanku.
8Sadulur-sadulurebanjurpadhamaturmarang panjenengane:“Punapapanjenengansamidadosratukula?
utawaapakowepancenbakalnguwasaniaku?Wong-wong mausayasengitmarangdhèwèkémergaimpènlan tembungé
9Wongmaubanjurngipimanèh,banjurdicritakake marangparasadulure,pangucape:“Lah,akungimpimanèh; lah,srengéngélanrembulanlanlintangsawelaspadha sujudmarangaku
10Banjurdicritakakemarangbapaknelansedulur-sedulure; Apaakulanibumulanparasadulurmubakalpadhasujud nyembahmarangkoweanaingbumi?
11ParasadulurepadhamerimarangPanjenengane; nangingbapakemirsanipangandikane
12Parasadherekepadhalungaangonwedhusebapakne anaingSikhem
13WangsulanéIsraèlmarangYusuf:“ApasedulursedulurmuorapadhaangonwedhusanaingSikèm?teka, lanAkubakalkongkonankanggowong-wongmauLan ngandikamarangwong,Akuiki
14Panjenenganénulingandikamarangwongmau,"Kula aturipriksa,punapasadhèrèk-sadhèrèkpanjenengandalem lanpepandanipunbadhéwilujeng?lanngaturakepitutur marangakumaneh.Mulanédikongkonmetusakalebak Hébron,tekanSikèm
15Lananawongketemuwong,lan,lah,laginglambrang ingara-ara:lanwongikutakonmarang,matur,Apa sampeyannggoleki?
16Aturwangsulane:“Akunggolekiparasadulurku
17Wongéterusngomong:“Wong-wongwispadalunga. amargaakukrunguwong-wongmaupadhamatur:Ayo padhamenyangDotanYusufbanjurngetutaképara sadherekelanketemuanaingDotan.
18BarengpadhaweruhPanjenenganésakakadohan, sadurungePanjenenganényedhak,padhasekuthonarep matènidhèwèké.
19Wong-wongmaupadharerasanan,"Lah,wongngimpi ikuteka"
20Mulané,payopadhadipatènilandicemplungakéing luwangan,lankitabakalkandha:Kewansingalawis dimangsa,lankitabakalweruhapasingbakalkelakon impèné.
21BarengRubenkrungubabiku,banjurdiluwarisaka tanganewong-wongmau;lanngandika,Ajapadhadipatèni 22Rubenbanjurngandikamarangwong-wongmau:"Aja ngwutahakegetih,nangingcemplungnamenyangluweng singanaingara-arasamuniki,lanajanumpangitangan marangdheweke.supayadiluwarisakatanganewongwongmau,supayadiulungakemarangbapaknemaneh
23BarengYusufwistekaningomahéparasaduluré,Yusuf diuculijubahé,jubahékangmawarni-warni
24Wongmaubanjurdicekellandicemplungakemenyang jugangan,nangingsumurekosong,oraanabanyune
25Wong-wongmaubanjurpadhalungguhmanganroti, tumulipadhatumengalanndeleng,lahanagrombolan wongIsmaeltekasakaingGileadkarounta-untapadha nggawarempah-rempahlanbalmlanmur,arepdigawa menyangMesir
26Yehudatumulingandikamarangparasadulure:“Apa gunaneyenkitamatenisadulurkitalanndhelikakegetihe?
27AyopadhadiedolmarangwongIsmaèl,lanajanganti dicekeltangankita;amargaikusadulurkitalandagingkita. Lanparasadulurepadhamarem
28BanjuranawongdagangMidianpadhaliwat;Yusuf banjurdiundhuhsakaingsumur,banjurdidolmarang wongIsmaèlkanthidhuwitselakarongpuluh,banjur digawamenyangMesir.
29Rubenbanjurbalimenyangkuburan;Lah,Yusufora anaingsumur;banjurnyewosandhangane
30Banjurbalimenyangsedulur-sedulurélanmatur: "Bocahéwisoraana;lanaku,arepmenyangngendi?
31Wong-wongmaubanjurnjupukjubaheYusuf,banjur nyembelehwedhusberoksiji,lanjubahedicelupakeing getih;
32Banjurpadhangirimklambimawarni-warni,landigawa menyangbapakne;pangandikane,"Ikiwispadha daktemokake
33Wongmaubanjurngerti,banjurkandha,"Ikuklambiné anakku."kewanalawismanganwong;Yusuftanpa mangu-mangudisewaingpotongan-potongan
34Yakubbanjurnyuwèk-nyuwèkpangagemané,lan ngagembagoringbangkekané,sartangadhuh-adhuhanaké ngantipirang-pirangdina
35Lankabehputranelankabehwadonpadhangadeg kanggonglipurdheweke;nangingoragelemdilipur;banjur ngandika,Akubakalmudhunmenyangkuburanakku sedhihMangkonokangramanangisi
36WongMidianbanjurngedolpanjenenganémenyang MesirmarangPotifar,perwiranéFiraunlankomandhan pengawal
BAB38
1NalikasamanaYehudamangkatninggalparasadhereke lannemonisawijiningwongAdulam,jenengeHira
2IngkonoYehudaweruhanakwadonwongKanaan, jenengéSyua;banjurdicekellandicekel.
3Wongwadonmaubanjurngandheglannglairakeanak lanang;banjurdijenengakeEr
4Wongwadonmaubanjurngandhegmanehlannglairake anaklanang;banjurdijenengakeOnan
5Banjurmbobotmanèhlannglairakeanaklanang;banjur dijenengakeSyela;
6YehudabanjurmundhutgarwakanggoEr,pambajenge, jenengeTamar
7Ér,pambarepéYéhuda,ikudurakaanaingngarsané Pangéran;banjurdipatenideningSangYehuwah
8YehudatumulingandikamarangOnan:“Padhatresno karogarwanekakangmu,lannggarbini,supayabisa nuwuhaketurunesakakakangmu”
9LanOnanngertiyenwijiikudududuweke;Lannalika dhewekerabikarobojonesadulure,dhewekedibuwangake inglemah,supayaoramenehiketurunanmarangsadulure
10Apasingditindakkékuwioragawérenaningpenggalihé Yéhuwah,muladhèwèkéugadipatèni.
11YéhudabanjurkandhamarangTamar,mantuné:“Kowé tetepadadirandhaanaingomahébapakmu,ngantianakku SélahagengTamarbanjurtindaklanmanggoningomahe bapakne
12Oraletsuwé,anakéSuah,garwanéYéhuda,séda. Yehudabanjurlipur,banjurtindakmenyangTimnat menyangTimna,kancaneHira,wongAdulam
13Tamarbanjurdikabarimangkene:“Lah,maratuwamu tindakmenyangTimnatarepnyukurwedhuse
14Sasampunepunikarandhanipunerandapunikararis rariskatutupankudhung,rarislinggihringayun-ayunan sanekamargiangringTimnatamargadhewekeweruhyen Syelawisgedhe,landhewekeoradiwenehibojone.
15NalikaYehudandelengdheweke,dhewekenganggep dheweketunasusila;amargawisnutupiraine
16Wongwadonmaubanjurmingeranaingpinggirdalan lankandha,"Mbok,akukeparengamaranikowé;(amarga dhèwèkéorangertiyèndhèwèkékuwimantuné)Wong wadonmaubanjurmatur:“Punapaingkangbadhe panjenenganparingakendhatengkula,supados panjenengansowandhatengkula?
17Wangsulané,"Akubakalngongkonkowéwedhus berok"Aturwangsulane:“Apakowearepmenehigadai marangaku,ngantikowengirimake?”
18Wangsulané,"Apasingkududakparingakémarang kowé?"Aturwangsulane:“Stepemu,gelangmulan tekenmukanganaingtanganmu”Sawusemangkononuli diparingakemarangwongwadonmau,nulidirawuhi, banjurngandheg
19Wongwadonmaubanjurtangilanlunga,nutupi kudhungé,lannganggosandhanganérandha.
20Yehudabanjurngutuswedhusberokikulumantar kancane,wongAdulam,kanggonjupukganjenesaka tanganewongwadonmau,nangingoraketemu.
21Panjenenganébanjurndangumarangwong-wonging kono,pangandikané,"Endiwanitatuna-susilasinganaing pinggirdalan?"Wong-wongmaupadhakandha,"Ing panggonanikioraanapelacur"
22BanjurbalimenyangYéhudalanmatur,"Akuorabisa nemokakedheweke;Lanugawongingpanggonankono padhamatur,ingpanggonanikioraanatuna-susila
23Yéhudabanjurngandika,"Ayodigawa,supayaawaké déwéoraisin.
24Kira-kiratelungsasisakwisékuwi,Yéhudadikabari mengkéné,”Tamarmantunmuwislakujinalanuga,lah, dhewekembobotdeninglakujina.Yehudangandika, "Wongegawanenmetu,supayadiobong"
25Barengwisdilairake,banjurkongkonanmarani maratuwane,matur:“Akuikingandhegmargasakawong kangduweniiki,lanbanjurkandha,“Siraelinga,endiiki sapa,caplangelang?lanstaf
26Yehudabanjurngakoniwong-wongmaulanngandika: "Wongwadonikuluwihbenertinimbangaku;Amargaiku oraSunparingakemarangSelah,anakkuLandhewekeora ngertimaneh.
27Nalikalaginglarani,anakembaranaingguwa-garbané 28Barengwongwadonnglairakeanak,singsijingetokaké tangané,lanbidhanénjupukbenangabangingtanganélan kandha,"Ikisingmetudhisik"
29Barengdiunduraketangane,adhinebanjurmetu prakaraikibakalanaingkowe,mulanedijenengakePhares. 30Sawusemangkonosadulure,kangtanganenganggo benangabang,jenengeZara
BAB39
1YusufdigawamenyangMesir;lanPotifar,perwiraSang PrabuPringon,panggedheningwadya-bala,wongMesir, nulimundhutpanjenenganesakaingtanganewongIsmael, kangngeterakepanjenenganemrana
2SangYehuwahnunggilkaroYusuf,dadiwongkang makmur;landhewekeanaingomahebendarane,wong Mesir
3Barengbendaranemirsa,yenPangeranYehuwahnunggil karopanjenengane,lanmanawaPangeranYehuwah ndadosakesamubarangkangkatindakakebisakasilanaing tangane
4Yosèfnduwènisih-rahmatingngarsané,mulané dhèwèkéngabdimarangYusuf,landidadèkképangwasané omahé,lansakèhéduwèkédipasrahkémarangdhèwèké
5Lanwiwitnalikapanjenenganendhatengakepanguwasa ingomahelansabarangkagungane,PangeranYehuwah mberkahibrayatewongMesirikumargasakaYusuf;lan berkahsakaSangYehuwahmarangkabehsingkagungan ingomahlaningara-ara
6SakabehingdarbekekabehdiparingakemarangYusuf; lanorangertiapa-apa,kajabarotisingdipanganYosèf kuwiwongsingapiklanapikan
7Sawusemangkono,garwanebendaranebanjurmandeng marangYusuf;banjurmatur:Turukaroaku
8Nangingdhewekeoragelemlankandhamaranggarwane bendarane:“Lahbendaraneorangertiapa-apasinganaing omahku,lankabehbarangkagunganewisdipasrahake marangtanganku
9Ingomahikioraanasingngungkuliaku;lanoraanasing ndhelikakeapa-apasakaakukajabakowe,amargakowe ikugarwane
10Sadina-dinasadina-dinaYusufomong-omongankaro Yusuf,YusuforangguguapasingdiomongkékaroYusuf lanoragelemnuroni
11Kira-kirawektusamanaYusuflumebuingomahprelu nindakakepakaryan;laningnjeroomahoraanawongsijisijia
12Wongwadonmaubanjurnyekeljubahélankandha, "Ayoturuakaroaku!"
13BarengwongwadonmauweruhGustiYésusninggal jubahéingtangané,banjurlumayu.
14Wong-wongmaubanjurnimbaliwong-wongingomahé lanngandikamarangwong-wongmau:"Lah,wongIbrani nggawawongIbranimenyangkitakanggomoyokikita; Panjenenganémaraniakuarepturukaroaku,lanaku nguwuh-uwuhkanthiswaraseru
15Barengkrunguyènakunguwuh-uwuhlannguwuhuwuh,jubahéditinggalanaingngarepku,banjurmlayulan digawametu
16Pangagemanédipendhetingsandhingé,nganti bendaranékondur
17Wongwadonmaubanjurngandikamarangwong wadonmau,mangkene:“AbdiIbranikangkokgawamrana, ikusowaningngarsaningsunarepmoyokiaku
18Nalikaakunguwuh-uwuhlannguwuh-uwuh,jubahé ditinggalanaingaku,banjurlumayumetu.
19Barengbendaranemirengpangandikanegarwane, mangkene:“Ikitumindakebaturmumarangaku;bilih bebendunipunmurub
20SangbendaraneYusufbanjurnjupukYusuflan dilebokakeingpakunjaran,panggonaneparatahanane SangPrabu,landhewekeanaingpakunjaran
21NangingSangYehuwahnunggilkaroYusuflanparing sih-piwelasmarangYusufsartadiparingisih-rahmatana ingngarepekepalapakunjaran
22Sakehingwongtawanankanganaingpakunjaranmau dipasrahakemarangtanganeYusuf;lanapawaesing ditindakakeanaingkana,dhewekesingnindakake
23Lurahpakunjaranoramirsanisamubarangkanganaing tangane;AmargaSangYehuwahnunggilkarodheweke, lanapakangditindakake,SangYehuwahndadosake rahayu
BAB40
1Sawuselelakonikumau,juruunjukeratuingMesirlan jururotinepadhagawedosamaranggustine,ratuingMesir
2SangPrabuPringondukamarangabdinéloro,marang kepalajuruunjukanlankepalajururoti
3Wong-wongmaubanjurdilebokakeingpakunjaranana ingomahepanggedheningprajuritjaga,ingpakunjaran, panggonaneYusufdikunjara
4Panggedheningwadya-balabanjurndhawuhiYusuf supayangladeniwong-wongmau;
5Wongloromaubanjurpadhangipi,sabenbengipadha ngimpèni,mituruttegeséimpèné,yaikujuruunjukanlan jururotinératuingMesir,kangkakurunganaing pakunjaran
6Esuk-esukYusufmaraniwong-wongmaulannyawang wong-wongmau,lahpadhasedhih.
7SangPrabubanjurndangumarangparaabdineSang PrabuPringon,kangpadhaanaingpakunjaraningomahe gustine,pangandikane:“Yagenekowepadhasedhihbanget ingdinaiki?
8Wong-wongmaunulipadhamatur:“Kulasamingimpi, botenwonteningkangnerjemahaken.Jawa1994:Yusuf banjurngandikamarangwong-wongmau,"Apadudu GustiAllahsingnerangakejarwané?"kandhaamarangaku 9Lurahjuruunjukantumulinyritakakeimpenemarang Yusuf,pangandikane:“Ingimpenku,lahanawitanggur anaingngarepku;
10Ingwitanggurikuanapangételu,kaya-kayawisthukul, lankembangémetulangugusanemetokakewohanggur kangmateng
11TuwungeSangPrabuPringonanaingtanganku,banjur dakjupukanggure,banjurdakdesekanaingtuwungeSang PrabuPringon,banjurtuwungkudakparingakemarang tanganeSangPrabuPringon.
12WangsulanéYusuf,"Ikitegesé:Pang-pangteluiku telungdina
13IngsajroningtelungdinaSangPrabuPringonbakal ngangkatsirahmulanmbalekakekowemenyang panggonanmu;
14Nangingelingamarangaku,manawakowebakalslamet, lanmuga-mugamuga-mugaakuwelasasihmarangakulan nyritakakeakumarangSangPrabuPringon,lanngiridaku metusakaomahiki.
15SatemeneakuikidicolongsakaingtanahIbrani,laning keneakuugaoranindakakeapa-apa,supayaaku dilebokakeingpakunjaran
16Barengkepalajururotimirsa,menawategesésae, banjurngandikamarangYusuf:“Kulaugiwontening impènkula,lahingsirahkulawontenkranjangputihtiga
17Ingkranjangsingpalingdhuwuranapanganankanggo SangPrabuPringon;lanmanuk-manukpadhadipangan sakakranjangingsirahku
18WangsulanéYusuf,"Ikitegesé:Kranjangteluiku telungdina.
19MungtelungdinaSangPrabuPringonbakal ngunggahakesirahmusakaingngarepmulannggantung koweingwit;lanmanukbakalmangandagingsaka sampeyan
20Ingdinakateluné,yaikudinaulangtaunéFiraun, dhèwèkénganakaképéstakanggoparaabdinékabèh.
21Dhèwèkémbalèkaképanggedhéningjuru-minumané dadijuruunjukan;tumulimasrahaketuwungmarang astaneSangPrabuPringon
22Nangingkepalajururotidigantung,kayasingwis diterangakekaroYusuf.
23Nangingpangarepingjuruunjukanoraelingmarang Yusuf,nanginglalimarangYusuf
BAB41
1Barengwisrongtaun,SangPrabuPringonngipi,dene panjenenganejumenenganaingsapinggiringkali
2Lahanasapipitusingapik-apiklanlemu-lemupadha mentassakaingkali.lanpadhamanganingMeadow.
3Lahanasapipituliyanepadhametusakaingbengawan bengawan,kangalalankurus;lanjumenengingsapinggire sapiliyaneingpinggirkali.
4Sapi-sapikangalalankuru-kuruikupadhamangansapi pitukangapik-apiklanlemu-lemumauSangPringon banjurtangi.
5Banjurturulanngimpikapingpindho,lankatonanawoh gandumpituingsijitangkai,apiklanapik
6Lah,anawijipitusingkurulanbledosaninganginwetan thukulsakmburine
7Wilenpitusingkurumaunulipadhamanganwulenpitu singgedhlangedh.SangPrabuPringonwungu,lahiku ngimpi
8Barengésuké,nyawanésedhihSangPrabubanjurutusan nimbalisakehetukangsihiringMesirlansakehewong wicaksanaingkononangingoraanawongsiji-sijiakang bisanerangakemarangSangPrabuPringon
9LurahjuruunjukantumulingandikamarangSangPrabu Pringonmangkene:Ingdinaikiakukelinganmarang kaluputanku
10SangPrabuPringondukamarangparaabdine,mulaaku dilebokakeingpakunjarananaingdalemepanggedhening pengawal,akulanjururoti
11Ingsawijiningbengiakulandhewekepadhangimpi. Awakédéwépadhaimpènmituruttegeséimpené
12IngkonoanawongenomIbrani,abdinékomandhan pengawal;Akubanjurnyritakakemarangdheweke,lan dhewekenerangakeimpenkumarangakuSabenwong dijarwakakemiturutimpenedhewe-dhewe
13Lankedaden,kayakangditerangakemarangkita,dadi; Akudibalekakemenyangkantorku,landhewekedigantung
14SangPrabuPringonbanjurutusannimbaliYusuf, banjurenggal-enggaldigawametusakapakunjaran; 15SangPrabuPringontumulingandikamarangYusuf: “Akungimpi,nangingoraanawongkangbisanerangake maknane
16YusufbanjurmangsulimarangSangPrabuPringon, pangandikane:“Ikidudukagunganku; 17SangPrabuPringonbanjurngandikamarangYusuf: “Ingimpenku,lahakungadeganaingpinggirkali
18Lahanasapipitusinglemu-lemulanrupanéapik-apik padhametusakaingkali.lanpadhamanganingpadang rumput
19Lahtumulianasapipituliyane,kangmlaratlanapes bangetlankurusdaginge,kangorataudakdelenganaing satanahMesirkabehkangala
20Sapikangkuru-kurulanalapadhamangansapipitu kanglemu-lemu.
21Barengwispadhadipangan,orabisadiweruhiyènwis dipangannangingisihpadhagerah,kayaingwiwitan Mulaakutangi
22Ingsajroningimpenku,akuweruhwijipituthukuling sijitangkai,gethuklanapik.
23Lahanawulenpitusinggaring,tipislannjeblug katebakanginwetan,thukulsakmburine
24Kupingsingkurumaunulinguntalkupingpitusing apik-apikmaunangingoraanasiji-sijiakangbisa mratelakakemarangaku
25SangYusufbanjurngandikamarangSangPrabu Pringon:“ImpeneSangPrabuPringonikumungsiji 26Lembusingapikpituikupitungtaun;lankupingpitu singapikikupitungtaun:impenikusiji.
27Sapipitukangkurulankuruskangthukulsawiséiku, ikupitungtaun;lanwulenpitukangkothongkang katempuhinganginwetanikubakaldadipailanpitung taun
28IkiprekarasingdakkarepakemarangSangPrabu Pringon:ApasingbakalditindakakedeningGustiAllah bakaldiparingakemarangSangPrabuPringon
29Lah,pitungtaunbakaltekaingsatanahMesir, kalubèrankanggedhé.
30Sawiséikubakalanapailanpitungtaun;lansakehing kaluberanbakaldilalekakeingtanahMesir;lanpailan bakalngrusaktanah;
31Lankaluberanorabakalkaweruhaningtanahamarga pailansabanjuré;amargaikubakalbangetnggegirisi
32Mulané,impènéSangPrabuPringontikelkaping pindho;ikuamargaikuwisditetepakedeningGustiAllah, lanGustiAllahbakalenggalkaleksanan
33Mulané,SangPrabuPringonnggolèkiwongsing wicaksanalanwicaksana,supayangwasanitanahMesir
34KarebenSangPrabuPringonnindakakémangkono, sartangangkatparapanggedhénguwasaninagaraiku,sarta ngetrapakésapralimanétanahMesiringpitungtaun kaluberan
35Lansupayapadhanglumpukakésakehingpanganing taun-taunkabegjansingbakalteka,lanpadhanumpuk gandumanaingtanganeSangPrabuPringon,lanpadha nyimpenpanganingkutha-kutha
36Lanpanganikubakaldisimpenkanggonegarakanggo pitungtaunpailan,singbakalkelakoningtanahMesir; supayatanahorasirnaamargapailan.
37PrakaraikubecikingpaningalingSangPrabuPringon lanparaabdinekabeh
38SangPrabuPringonbanjurngandikamarangpara abdine:“Apakitabisanemuwongkangkayamangkono iku,kangkadununganRohingAllah?
39SangPrabuPringontumulingandikamarangYusuf: “SarehneGustiAllahwusndhawuhakesamubarangkabeh marangkowe,oraanawongkangwicaksanalanwicaksana kayakowe
40Kowébakalngwasanibrayatku,lansakèhébangsaku bakaldikuwasanimiturutjanjimu,nangingakubakal ngungkulidhamparmu
41SangPrabuPringonbanjurngandikamarangYusuf: “Lah,kowéwisDakdadèkakéngwasanisatanahMesir kabèh
42SangPrabuPringontumulinyopotanting-antingsaka ingtangane,banjurdilebokakeingtanganeYusuf,sarta disandhanginganggomorialus,sartadigandhengakerante masinggulune;
43Wongmaubanjurditunggangikrétakangkapindho;lan padhanguwuh-uwuhanaingngarsané,"Sengkuyung dhengkul!"
44SangPrabuPringonbanjurngandikamarangYusuf: “AkuikiSangPrabuPringon,lantanpasiraoraanawong siji-sijiakangngangkattanganutawasikileanaingsatanah Mesirkabeh
45SangPrabuPringonbanjurngaraniYusuf Zafnatpaaneah;banjurdiparingigarwaneAsenat,anake Potifera,imamingOnYusufbanjurtindakmenyanging tanahMesirkabeh
46Yusufyuswanételungpuluhtaunnalikangadeganaing ngarsanéFiraun,ratuingMesirYusufbanjurlungasaka ingngarsaneSangPrabuPringonlantindakmenyanging satanahMesirkabeh.
47Laningpitungtaunsingsubur,bumimetokakésakepel
48PanganankanganaingtanahMesirpitungtaunlawase diklumpukake,lanpanganedisimpenanaingkutha-kutha;
49Yusufbanjurnglumpukakegandumkayawedhiing sagara,akehbanget,ngantioraanacacaheawitikutanpa wilangan.
50Yusufwismiyosanaklananglorosadurungemangsa paceklik,kangmiyossakaAsnat,anakéPotifera,imaming On.
51SangYusufbanjurnyelukanakmbarepManasye,awit pangandikaneGustiAllah,Akuwisnglalekakesakehing rekasakulansakehingbrayatebapakku.
52LankangnomerlorodijenengakeEfraim:Amarga GustiAllahwisndhatengakebebrayaningtanah kasangsaranku.
53Lanpitungtaunkelimpahan,singanaingtanahMesir, wisrampung
54Lanpitungtaunpaceklikwiwitteka,kayasingwis diomongakeYusuf,lankabehnegarangalamipailan; nangingingtanahMesirkabehanaroti
55BarengtanahMesirkabehpadhapailan,wong-wong padhasesambatnjalukrotimarangSangPrabuPringon apakangdidhawuhakemarangkowe,lakonana.
56Ingsalumahingbumianapailan;lanpailansayasaya gedheingtanahMesir
57LankabehnegarapadhamenyangMesirkanggoYusuf tukugandum;amargapaceklikbangetingkabehnegara.
BAB42
1BarengYakubmirsa,yeningMesiranagandum,banjur ngandikamarangparaputrane:“Yagenekowepadha pandeng-pandengan?
2Wangsulane,"Lah,akukrunguyeningMesirana gandum.supayakitabisauriplanoramati.
3Sedulur-seduluréYusufsingsepuluhpadhalungatuku gandumingMesir
4NangingBenyamin,sadulureYusuf,Yakuboradiutus barengkaroparasadulure;awitdèknéngomong:“Kowé ajangantikenapiala”
5Wong-wongIsraèlpadhatekatukugandumingantarané wong-wongsingpadhateka,awitingtanahKanaanana pailan
6Yusufdadigubernuringtanahkono,landhewekesing ngedolmarangwong-wongingkonokabeh,lanpara sadulureYusufpadhatekalannyembahingngarsane
7Yusufweruhsedulur-sedulurélanwanuhkarowongwongmau,nangingdadiwongsingorakenalkarowongwongmaulanngomongkanthikasarPanjenenganébanjur ngandikamarangwong-wongmau,"Kowésakangendi?" Wong-wongmaupadhamatur,"SakaingtanahKanaan areptukupangan"
8Yusufwanuhkarosedulur-seduluré,nangingpadhaora kenalkarodhèwèké
9Yusufbanjurkèlinganmarangimpèn-impènsing diimpènibabwong-wongmau,lankandhamarangwongwongmau:"Kowékuwitelik!Kowétekakanggondeleng wudanénegara
10Wangsulanewong-wongmau,"Boten,gusti,nanging paraabdidalembadhetumbastedha"
11Kitakabèhikianakéwongsiji;kawulapunikatiyang ingkangtuhu,paraabdiPadukadudutelik.
12Panjenenganébanjurngandikamarangwong-wongmau, "Ora,nangingkowépadhatekakanggondelengwudané negara."
13Wong-wongmaupadhamatur:“Paraabdipanjenengan punikasadhèrèkrolas,anakéwongsijiingtanahKanaan; lan,lah,singragilsaikikarobapakku,lansingsijiora.
14Yusufbanjurngandikamarangwong-wongmau,"Iki singdakkandhakakémarangkowé:Kowékuwitelik
15Ingbabikikowébakalpadhakabukti:Demiuripé Firaun,kowéorabakallungasakakéné,kajabasedulurmu singragiltekamrene
16Sirakongkonanasalahsijisakapanunggalanmu,supaya njupuksadulurmu,supayakowepadhakatahaning pakunjaran,supayatetembunganmubisadibuktèkaké,apa kowéikubener,utawayènora,demiuripéFiraun,kowé mesthidaditelik
17Wong-wongmaubanjurdilebokakéingpakunjaran telungdina.
18IngtelungdinanéYusufbanjurkandhamarangwongwongmau:"Ikilakonana,supayauripmu!awitakuwedi marangGustiAllah.
19Nèkkowéwongsingbener,sedulurmukuduketangkep ingomahpakunjaranmu.
20Nangingsedulurmusingragilgawanenmréné;satemah tembungmubakalbener,lankowéorabakalmatiLan padhanglakonimangkono
21Wong-wongmaubanjurpadharerasanan,"Satementemenekitapadhakaluputantumrapsadulurkita,amarga kitapadhasumerepkasusahaningnyawane,nalika panjenenganenyuwunmarangkita,nangingkitapadhaora ngrungokake;mulanékasusahanikinekaniawakédéwé 22Rubenbanjurmangsuli,pangandikane:“Apaakuora kandhamarangkowe:Ajagawedosamarangbocahiku; lansampeyanorakrungu?mulané,lah,getihéuga dibutuhaké.
23Wong-wongmauorangertinèkYusufngertiamarga Panjenenganéngandikamarangwong-wongmaunganggo jurubasa
24Panjenenganébanjurninggalwong-wongmaulan nangis;banjurbalimanehlanrembugankarowong-wong mau,lannjupukSimeonsakawong-wongmau,landitaleni ingngarepemripate
25Yusufbanjurdhawuhsupayakarung-karungédiiseni gandumlanmbalekakedhuwitesabenwongmenyang karungé,sartadiparingibekalkanggodalan,laniya mengkonomarangwong-wongmau
26Wong-wongmaunulidimunggahigandummenyang kuldi,banjurpadhabudhalsakaingkono.
27Nalikasalahsijisakawong-wongmaumbukakkarung kanggomenehipakankuldineanaingpanginepan, dhewekeweruhdhuwite.kanggo,lah,ikuingcangkeme karungkang
28Dèknéterusngomongmarangsedulur-seduluré: “Dhuwitkuwisdibalèkaké.Lah,ikuugaanaingkarungku, nangingatinepadhasemplah,banjurpadhawedi,banjur padharerasanan:“ApakangditandukakedeningGusti Allahmarangkita?
29BanjurpadhasowanmarangingngarsaneRamaYakub, kangramaingtanahKanaan,lanpadhanyritakakeapa kangdialamideningwong-wongmau;ngandika,
30Wongkangnguwasaninagaraikungandikamarangaku kanthikasar,mulaakudianggepteliknagaraiku
31Awakédéwéterusngomong:Awakédéwéikiwong singbenerkitadudutelik:
32Awakédéwéikisedulurrolas,anakébapakkusijiora, lansingragilsaikikarobapakkuanaingtanahKanaan.
33Wonglanangsingnduwèninegaramauterusngomong marangawakédéwé:“Ikiakubakalngertinèkkowékuwi wongsingbener.Titipnasalahsijisakasadulurmuanaing kenekaroaku,lannggawaapangankanggopaceklik kulawargamu,lanlungaa
34Adhimukangwuragilpadhagawanenmrana,supaya akubakalsumurup,yenkoweikududutelik,nanging koweikuwongtemen
35Barengwong-wongmaupadhangosongakékarungkarungé,sabenwongsiji-sijiaanaingkarungédhéwédhéwé,banjurpadhawedi
36Yakub,bapakné,nulingandikamarangwong-wong mau,"Kowéwispadhangilangakéanak-anakku,Yusufwis oraana,lanSiméonwisora,lanBenyaminbakaldigawa lunga.
37Rubenbanjurmaturmarangkangrama:“Anakkuloro patenana,manawaoradakgawamenyangingngarsamu.
38Wangsulane:“Anakkuorabakalmelukoweawit sadulurewismati,mungkaridhewe,manawaana kacilakananaingdalankangpadhakoklakoni,mula rambutkukanguwanenkudupadhamudhunamenyanging kuburkalawansusah
BAB43
1Anaingtanahkonoanapailanbanget.
2Barengwispadhamangangandumkangdigawametu sakaingtanahMesir,bapaknebanjurngandikamarang wong-wongmau:“Padhabalia,tukupangansathithik kanggokita”
3Yehudatumulingandikamarangpanjenengane, pangandikane:“Wongikumratelakakekanthitemen-temen marangaku,pangucape:Koweorabakalbisandeleng pasuryanku,kajabasadulurmununggilkarokowe.”
4Yènkowéngongkonsedulurkundhèrèkaku,akubakal padhamaranitukupangankanggokowé
5Nangingmanawakoweorangutusdheweke,akuora bakalmandhap,amargawongikukandhamarangaku: Koweorabakalbisandelengpasuryanku,kajaba sadulurmununggilkarokowe
6WangsulanéIsraèl:“Yagénékowépadhagawépiala marangaku,ngantinyritakakémarangwongiku,apakowé isihduwésadulur?
7Wangsulanéwong-wongmau,"Wongkuwitakon tenananbabkahanankulansedulur-sedulurku,"Apa bapakmuisihurip?"koweduwesedulurliyane?Aku banjurmaturmarangdhewekemituruttembung-tembung kasebut:Apaakubisangertimanawadhewekebakalujar: Adhimugawanenmudhun?
8YehudabanjurngandikamarangIsraèl,kangrama: "Bocahikukongkonanndhèrèkakéaku,supayakitapadha tangilanlunga."supayaakubisauriplanajangantimati, akulankowelananak-anakku
9Ingsunbakaldaditanggungjawabe;sakaing tanganingsunsiranjalukamarangsira,manawaIngsunora ngaturakemarangsiralanoraSunaturakemarangsira, mulaneIngsunkarsaanandukakekaluputaningsalawaslawase.
10Awitsaupamaakuorapadhangendheg,mesthiakuwis balikangkapingpindhone
11RamaIsraèlbanjurngandikamarangwong-wongmau: "Yèniyamangkono,lakonana!njupukawoh-wohansing palingapikingtanahingpraumu,lanwonglanangiku gawanenpisungsung:balsemsathithik,madusathithik, rempah-rempah,mur,kacanglanalmond
12Lannjupukdhuwitpindhoingtangan;landhuwitsing digawamanehingcangkemekarungmu,gawanenmaneh ingtanganmu;mbokmenawaikukelalaian:
13Sadulurmuugagawanen,tangia,baliamaraniwong mau.
14GustiAllahKangMahakwasaparingsih-rahmat marangkoweanaingngarepewonglanangiku,supaya sadulurmusijilanBenyamindikonlunga.Yenaku kelangananak-anakku,akukelangan
15Wong-wongmaubanjurpadhanggawapisungsungmau landhuwittikellorolanBenyamin;nulijumenenglan mangkatmenyangMesirlanngadeganaingngarsane Yusuf.
16BarengYusufweruhBenyaminbebarengankarowongwongmau,banjurdhawuhmarangpanggedheningomahe: “Wong-wongikugawanenmulih,nyembelehlannyawisna; amargawong-wongikibakalmangankaroakuingwayah awan
17Wongmaubanjurnglakoniapasingdidhawuhaké déningYusuf;Wong-wongmaubanjurdigawamenyang omahéYusuf
18Wong-wongmaupadhawedi,amargapadhadigawa menyangomaheYusuf;Wong-wongmaupadhangucap: "Amargadhuwitsingwisdibalekakeingkarungnalika wiwitan,akupadhadigawamlebu;supayabisanggolèki alesankanggonglawankita,lannyerangkita,lannjupuk kitadadibaturlankuldikita
19Wong-wongmaunulipadhanyedhakmarang panggedhéningomahéYusuf,lanpadharembugankaro Yusufanaingngareplawang
20Wong-wongmaupadhamatur:“Dhuh,Gusti,kulasami mandhapingkawitanbadhetumbaspangan.
21Barengakuwistekaningpasanggrahan,karungku dakbukak,lahdhuwitesiji-sijineanaingcangkeme karungedhewe-dhewe,bobotesacukupe..
22Dhuwitliyanepadhadakgawamenyangtanganku dhewekanggotukupangan,akuorangertisapasing nglebokakedhuwitingkarungku
23Wangsulane:“Tentremrahayu,ajawedi,GustiAllahmu, lanGustiAllahebapakmu,wismaringibandhaanaing karungmuSasampunepunikaDaneSimeontumulingirid mamargi
24Wong-wongmaubanjurngiridwong-wongmaumlebu ingomahéYusuf,diwènèhibanyulanwisuhsikilékuldine padhadiparingipakan
25LanpadhanyawisakepisungsungnalikaYusuftekaing wayahawan,amargapadhakrunguyenpadhaarepmangan rotiana
26BarengYusufbalimenyangomah,wong-wongmau padhanggawapisungsungsinganaingtanganemenyang ingomah,banjurpadhasujudingngarsane
27Panjenenganébanjurndangubabkarahayonéwongwongmau,pangandikané:"Bapakmu,wongtuwasingkok omongaké?"Apadhewekeisihurip?
28Wangsulanéwong-wongmau,"Abdimubapakkulagi waras,isihurip"Lanpadhatumungkullansujud
29BanjurtumengalanweruhBenyamin,seduluré,anaké ibuné,banjurmatur:"Apaikiadhimusingkokomongkaro aku?"Aturwangsulane:“GustiAllahmugiPadukawelasi, anakku”
30Yusufbanjurenggal-enggal;amargaatinekangen marangsadulurebanjurlumebuingkamarelannangisana ingkono
31Panjenenganébanjurmisuh-misuhraine,banjurmetu, banjurngendheg,pangandikané,"Nyedakakéroti!"
32Wong-wongmaubanjurnyawisakédhéwé,kanggo wong-wongmau,lanwongMesirsingpadhamangan bebarengankaropanjenengané,mergawongMesirora kenamangankarowongIbraniawitikunisthatumrap wongMesir.
33Wong-wongmaupadhalenggahanaingngarsané,kang mbarepmanutpambarepé,lankangwuragilmanut pambarepé,lanwong-wongmaupadhagumun.
34Dhèwèkénjupuklanngirimakéomben-ombensakaing ngarepéwong-wongmau,nangingpandumanéBènyamin luwihtikellimatinimbangwong-wongliyanéLanpadha ngombélanpadhabungah-bungahkaroPanjenengané
BAB44
1Wong-wongmaubanjurdhawuhmarangpanggedhening omahe,pangandikane:“Karung-karungewong-wongmau padhaisinanapanganngantibisadigawa,landhuwite sabenwongsijineingcangkemekarungedhewe-dhewe.
2Tuwungku,tuwungsalakaikusiraleboknaingcangkeme karungekangwuragil,dalahdhuwitgandumeLan dhewekenindakakekayasingdiomongakedeningYusuf.
3Barengwisesuk,wong-wongmaulankuldi-kuldine padhadikongkonlunga
4Barengwispadhametusakakutha,durungadoh,Yusuf kandhamarangpunggawane:“Ngadega,nututiwong-wong mau;lanyenwiskecekel,tuturanamarangwong-wong mau:Yagenekowemalesalamarangkabecikan?
5Apaduduikisingdiombédéningbendaraku,lan nduwèniramalan?anggonmunglakonipialaiku
6Wong-wongmauterusdicekellandiomongikayangono
7Wong-wongmauterustakon:“Yagénégustikungandika mangkono?Mugi-mugiparaabdiPadukambotenkersa nindakakenprakawispunika
8Lah,dhuwitsingdaktemokakeanaingcangkeme karungku,padhadakgawabalimenyangingtanahKanaan 9Sapawaeingantaraneparaabdinirakeparengapejah,lan akuugabakaldadibaturegustiku
10Panjenenganébanjurngandika,"Saikikelakonana miturutpangandikanmu:singsapaketemu,ikudadi baturku;lankowébakalpadhatanpacacad
11Wong-wongmaubanjurenggal-enggalngudhunaké karungémenyanglemahlanmbukakkarungé.
12Banjurnggolèki,wiwitsakasingmbareplansingragil, lantuwungkasebutditemokakeingkarungéBenyamin
13Wong-wongmaubanjurnyuwèk-nyuwèkpangagemané landimomotimarangkuldine,banjurbalimenyangkutha 14YehudalanparasadulurepadhatekaingomaheYusuf; AmargaPanjenenganéisihanaingkono,banjurpadha sujudinglemahanaingngarsané
15Yusufbanjurngandikamarangwong-wongmau:"Apa singkoklakoniiki?"Apakowéorangertinèkwongsing kayaakuikibisangramal?
16Yéhudabanjurngandika:“Apasingbakaldakkarepaké maranggustiku?apasingbakalkitaomongake?utawa caranekitabisangresikiawak?IdaSangHyangWidi Wasasampunmidartayangkaluputaneparaabdinepunika, sanemangkin,kadiasapunikatalerkadiasapunika.
17Wangsulané,"DhuhAllah,mugikarsaaparing pangapunten"Denekowe,padhatangiamarangbapakmu kanthitentrem.
18Yehudatumulinyedhaksartamatur:“Dhuhgusti kawula,kawulamugiPadukamugikarsaangunjukaken pangandikawonteningkupingipungustikawula,saha sampunngantosdukadhatengabdidalem,awitPaduka punikakadosSangPrabuPringon
19Bendarakutakonmarangparaabdine:Apakoweduwe bapakutawasedulur?
20Akubanjurmaturmaranggustiku:Kulasamigadhah bapak,tiyangsepuh,lananakingkangsampunsepuh,alit. denekangmasewusmati,mungkariibune,kangramane tresnamarangdheweke.
21Panjenenganébanjurngandikamarangparaabdinira: “Wongikugawanenmrénémarangingngarsaningsun, supayabisadakdeleng
22Akubanjurmaturmaranggustiku:Bocahikuorabisa ninggalbapakne,mergayenninggalbapakne,bapakne mesthimati
23Panjenenganébanjurngandikamarangparaabdinira: Manawaadhimukangwuragiltekandhèrèkkowé,kowé orabakalbisandelengpasuryankumanèh.
24Barengkawulasamisowandhatengabdidalem,bapak kawula,kawulasamingaturakenpangandikanipungusti kawula.
25Bapakkubanjurngandika:“Mbalika,tukupangan sathithikkanggokita”
26Kawulasamimangsuli:Kulabotensagedmandhap, manawiadhikulaingkangragilndhèrèkkula,kulabadhe mandhap,awitkulambotensagedningalipasuryanipun tiyangpunika,kajawiadhikkulaingkangragilndhèrèk kula.
27Abdidalemingkangramangandikadhatengkula: “Kowepadhasumurup,yenbojokunglairakeanaklanang loro.
28Lankangsijimetusakaingaku,lanakungandika, "Satemenewissuwek;lanakuoraweruhdhewekewiwit:
29ManawakowéugapadhanjupukikisakaAku,lan wongékenakacilakan,rambutkusingubanankudu diturunakémenyangkuburkanthisusah.
30Mulané,manawaakusowaningngarsanéabdidalem, bapakku,lanbocahmauoraanaingantaranéaku; nyumurupiyenuripekaiketinguripebocah;
31Barengweruhyènbocahmauoraanaingantarakita, mulanébakalmati,lanparaabdidalembakalnundhungi ubun-ubuneabdidalem,bapakkawula,dhatengingkubur kanthisusah
32Amargiabdidalempunikasampundadostanggung jawabipunanakdhatengbapakkula,aturipun:Manawa panjenenganipunbotenkulaaturakendhatengingngarsa panjenengan,kulabadhenandukakenkaluputandhateng bapakkulaingsalawas-lawase.
33Mulané,keparengaabdidalemnggantosilarepunika dadosbaturipunbendarakawula;lanbocahikukareben munggahkaroparasadulure.
34Kadospundianggenkulabadhesowandhatengbapak kula,menawilarepunikabotenwonteningkula?mbok menawaakuweruhbilaikangbakalnekanibapakku.
BAB45
1Yusuforabisangendhalèniawakédhéwéanaing ngarepéwong-wongsingpadhangadegingsandhingénuli nguwuh-uwuh:“Sabenwongpadhalungaasakaing ngarsaku”Nangingoraanawongsiji-sijiasingngadeg bebarengankaroYusuf,nalikaYusufwanuhmarangpara sadulure.
2WongMesirlanbrayatéFiraunkrunguswarané
3Yusufbanjurngandikamarangparasadulure:Akuiki Yusuf;apabapakkuisihurip?Parasadulurepadhaorabisa mangsuli;awitwong-wongpadharepotanaingngarsane
4Yusufbanjurngandikamarangparasadhereke:“Padha nyedhakamarangaku.Lanpadhanyedhaki.Atur wangsulane:“AkuikiYusufsadulurmu,kangkokdol menyangMesir.”
5Mulané,ajasedhihlanajanesu,dénékowépadhangedol akuingkéné,awitGustiAllahngutusakundhisikikowé supayabisaurip
6Awitrongtaunikipaceklikanaingnagarakono,nanging isihanalimangtaun,singorabakalanapanenutawapanen
7GustiAllahngutusakundhisikikowé,kanggo nylametakékowéturun-temurunanaingbumi,lan nylametakényawamusranapangluwarangedhé
8Mulané,dudukowésingngutusakumrene,nanging GustiAllah,lanPanjenenganéwisndadèkakéakudadi bapaknéFiraun,singdadipanguwasaingsatanahMesir kabèh.
9Enggal-enggalmaranibapakkulankandhaa:Mangkene pangandikaneanakmuYusuf:GustiAllahwusngangkat akudadipanguwasaingtanahMesirkabeh
10KowébakalmanggoningtanahGosyenlancedhakkaro Aku,kowédalahanak-anakmulananak-anakmu,wedhuswedhusmu,sapimulansakèhébandhanmu
11IngkanaAkubakalngopenikowé;amargaisihana limangtaunpailan;supayakowelanbrayatmulan sabarangdarbekmu,ajangantimlarat
12Lah,mripatmundelenglanmripatesadulurku Benyamin,yencangkemkusingngomongkarokowe
13Kowépadhanyritakakémarangbapakkubab kaluhurankuingtanahMesirlankabèhsingkokdeleng;lan koweenggal-enggalnggawabapakkumrene
14SasampunepunikaDaneBenyamintumulingranggeh gulunipunsadherekeBenyaminsahanangis.lanBenyamin nangisinggulu
15SasampunepunikaIdaSangHyangWidiWasararis ngarasringparasemetondanene.
16AnaingomahéFiraunkrungukabarbabkuwi,uniné: “ParaseduluréYusufwisteka
17SangPrabuPringontumulingandikamarangYusuf: “Kandhaamarangparasadulurmu:Ikipadhalakonana! kewan-kewanmupadhadiunggahnalanlungaamenyang ingtanahKanaan;
18Bapakmulanbrayatmupadhasowanasowaning ngarsaningSun;
19Saikikowéwisdidhawuhi,lakonana!Kowepadha njupukakretametusakaingtanahMesirkanggoanakanakmulankanggosomahmu,bapakmupadhamrana
20Ugaajanggatèkakébarang-barangmu;awitkabecikan ingsatanahMesirkabehdadikagunganmu
21WongIsraèlbanjurpadhanglakonimangkono,Yusuf maringikretamarangwong-wongmau,manutdhawuhé SangPrabuPringon,sartadiparingibekalkanggodalan 22Wong-wongmaupadhadiparingisandhanganganti; NangingBenyamindiparingidhuwittelungatusselakalan sandhanganlimangganti
23Lanmarangkangramangirimcaraiki;kuldisepuluh dimunggahibarang-barangsingapiksakaMesir,lankuldi wadonsepuluhdimomotigandumlanrotilandaging kanggobapakneingdalan
24Banjurpadhangongkonsedulur-sedulurélunga,banjur dipangandikani:“Kowéajangantikleruingdalan
25BanjurpadhamangkatsakaingtanahMesirlantekan ingtanahKanaansowanRamaYakub,bapakne.
26Lanmaturmarangdheweke,mangkene:Yusufisihurip, landadigubernuringtanahMesirkabeh.AtineYakub sedhih,amargaorangandelmarangwong-wongmau
27Wong-wongmaupadhanyritakakésakehing pangandikanéYusufmarangwong-wongmau;
28WangsulaneIsrael:“Cukup!Yusuf,anakkuisihurip, akubakallungandelengdhewekesadurungeakumati
BAB46
1Israèlbanjurbudhaldalahsabarangdarbékabèh,tekan ingBersyebalannyaosakékurbanmarangGustiAllahé Iskak,bapakné
2GustiAllahngandikamarangIsraèlingwahyuingwayah bengi,"Yakub,Yakub!"Lanngandika,Akuiki
3Pangandikane:“IngsunikiAllah,Allahebapakmu,aja wedimenyangMesir.awitingkonoIngsunbakal ndadekakesiradadibangsakanggedhe
4IngsunbakalmelusiramenyangingtanahMesir;Lan akumesthibakalnggawasampeyanmunggahmaneh,lan Yusufbakalnumpangitanganeingmripatmu
5YakubbanjurbudhalsakaingBersyeba,lanparaputrane IsraelpadhangusungiYakub,bapakne,anak-anakelan garwane,ingkretakangdiutusSangPrabuPringonkanggo ngeterakepanjenengane
6Bawanelanbarangdarbekekangpadhaditukuanaing tanahKanaanpadhadigawamenyangMesir,yaikuYakub dalahsakeheturune.
7Anak-anakelananglananaklanang-lananglanang bebarengankarodheweke,anak-anakewadonlananakanakelananglankabehturunedigawamenyangMesir.
8IkijenengeparaputraneRamaIsraelkangpadhatekaing Mesir,yaikuYakublanparaputrane:Ruben,pambajenge RamaYakub.
9ParaputraneRamaRuben;Hanokh,Phallu,Hezronlan Karmi
10ParaputraneRamaSimeon;Yemuel,Yamin,Ohad, Yakin,Zohar,lanSaulanakewongwadonKanaan 11ParaputraneRamaLewi;Gerson,KehatlanMerari
12LanparaputraneYehuda;Er,Onan,Syela,Phareslan Zerah,nangingErlanOnanpadhamatianaingtanah KanaanParaputraneRamaPharesyaikuHezronlan Hamul.
13ParaputraneRamaIsakhar;Tola,Phuwa,Ayublan Simron
14ParaputraneRamaZebulon;Sered,ElonlanYahleel.
15IkiparaputraneRamaLea,kangmiyosmarangYakub ingPadanaram,dalahDinaanakewadon;
16ParaputraneRamaGad;Zifion,Hagi,Syuni,Ezbon,Eri, ArodilanAreli
17ParaputraneRamaAsyer;Yimna,Yishua,Yisui,Beria, Serah,sadulurewadon,lanparaputraneRamaBeria; HeberlanMalkiel
18IkiparaputraneRamaZilpa,kangdiparingakedening LabanmarangLea,anakewadon,kangpeputraYakub, cacahenembelasjiwa
19ParaputraneRahel,garwaneYakub;Yusuflan Benyamin.
20AnadeneYusufanaingtanahMesirpeputraManasye lanEfraim,kangpeputraAsenat,anakePotifera,imaming On.
21ParaputraneRamaBenyaminyaikuBela,Bekher, Asbel,Gera,Naaman,Ehi,Ros,Mupim,HupimlanArd.
22IkiparaputraneRamaRahel,kangmiyossakaRama Yakub,gunggungegunggungepatbelas
23ParaputraneDaneDhan;Husim
24ParaputraneRamaNaftali;Yahzeel,Guni,Yizerlan Silem
25IkiparaputraneRamaBilha,kangdiparingakedening LabanmarangRakhel,anakewadon,kangpadha mbabarakemarangYakub,gunggungepitu
26SakabehingjiwakangmeluYakubmenyangMesir, kangmetusakaingbangkekane,kajabaparagarwanepara putraneRamaYakub,gunggungesawidakenem;
27ParaputraneSangYusuf,kangmiyosanaingMesir, gunggungeloro;
28DaneYudatumulingutusDaneYehudandhisikiDane Yusup,ngaturangraganeringkotaGosyen.banjurpadha tekaningtanahGosyen
29Yusufbanjurnyawisakékrétané,banjurmethukaké Israèl,ramané,menyangGosyen,lanngatonakédhèwèké. nulinyemplunginggulunelannangisiguluné
30WangsulanéIsraèlmarangYusuf,"Saikiakukeparenga pejah,mergakowéisihurip."
31Yusufbanjurngandikamarangparasadherekelan marangbrayatebapakne:“AkubakalmaraniFiraunlan maturmarangSangPrabu:Parasadulurkulanbrayate bapakkukanganaingtanahKanaanpadhasowaning ngarsaku;
32Wong-wongmaupadhadadipangon,mergadagangané padhaangonsapi;lanpadhanggawawedhus,sapi,lan kabehsingduwe.
33BarengSangPrabuPringonnimbalikowelanditakoni: Apapagaweanmu?
34Kowepadhakandhaa:Paraabdimuikupadhangopeni raja-kayawiwitcilikngantisaiki,akulanparaleluhurku, supayakowepadhamanggoningtanahGosyen;awitsaben pangonikunisthatumrapwongMesir.
BAB47
1SangYusufbanjursowanlanmaturmarangSangPrabu Pringon,pangucape:“Bapakkulansadulur-sadulurku apadenewedhus-wedhuselansapi-sapilansabarang kagunganekabehpadhatekasakaingtanahKanaan;Lah, lagianaingtanahGosyen
2Panjenenganébanjurnjupuksedulur-sedulurélima, digawamenyangngarsanéFiraun
3SangPrabuPringonbanjurngandikamarangpara sadhereke:“Pagaweanmuapa?Jawa1994:Wong-wong maupadhamaturmarangSangPrabuPringon:"Paraabdi dalemsamiangonangon,kulasahaleluhurkula" 4Wong-wongmaupadhamaturmarangSangPrabu Pringon,"Kawulasamisamirawuhdhatengingnegari punikasupadosmanggenwonteningnegaripunikaawit paraabdiPadukabotengadhahpangonankangge wedhusipun;AwitsakingpailaningtanahKanaanpunika sampunnggegirisi
5SangPrabuPringonbanjurngandikamarangYusuf: “Bapakmulanparasadulurmupadhasowaningngarsamu 6TanahMesiranaingngarepmu;Ingtanahsingpaling apik,bapaklansadulurmupadhamanggona;anaingtanah Gosyen,supayawong-wongmaupadhamanggoningtanah Gosyen,lanmanawasampeyanngertianawongsing sregepingantarané,banjurdadiawong-wongmaudadi panguwasamarangraja-kayaku
7YusufbanjurngiridYakub,bapakné,dikoningngarepé Firaun,lanYakubmberkahiFiraun.
8SangPrabuPringonbanjurngandikamarangYakub: “Sampeyanumurpira?
9YakubbanjurngandikamarangSangPrabuPringon: "Taun-taunanggonkulelanaikusatustelungpuluhtaun; bapak-bapakkuingdina-dinaziarah.
10YakubmberkahiSangPrabuPringon,banjurlungasaka ingngarsaneSangPrabuPringon
11SangYusufbanjurmapanakekangramalansadulursadulure,padhadiparingitanahdarbekeanaingtanah
Mesir,ingtanahkangbecik-becik,ingtanahRameses, kayakangwuskadhawuhakedeningSangPrabuPringon.
12Yusufnulinyukupipanganmarangbapakné,sadulursadulurelansakulawarganékabèh,miturutkulawargané.
13Ingsalumahingtanahkonooraanaroti;amargapailan banget,ngantitanahMesirlantanahKanaankabehpadha semaputmargasakapailan
14SangYusufbanjurnglumpukakesakehedhuwitkang anaingtanahMesirlaningtanahKanaan,kanggogandum kangpadhadituku,banjurdigawamenyangingomahe SangPrabuPringon
15BarengdhuwitanaingtanahMesirlaningtanah Kanaanpadhakentekan,wongMesirkabehpadhasowan ingngarsanéYusuflanmatur:“Kulasamiwènèhiroti,awit menapakawulasamikedahpejahwonteningngarsa Paduka?kanggodhuwitgagal.
16Yusufbanjurngandika:lanakubakalmenehisampeyan kanggosapi,yendhuwitgagal
17BawanepadhadigawamenyangngarsaneYusuf,banjur diparingirotikanggoijol-ijolanjaran,wedhus-wedhuselan sapi-sapilankuldi,lanpadhadiparingirotikanggo sakehingraja-kayaneingtauniku..
18Barengwisrampungtauniku,wong-wongmaupadha sowaningtaunkangkapindholanpadhamaturmarang panjenengane:“Kawulabotenbadhendhelikakendhateng bendarakula,bilihartakulasampunentek;gustikawula ugigadhahpepanthansapi;oraanakangkarianaing ngarsanegustiku,kajabamungbadankulantanahku.
19Kengingpunapakawulasamibadhepejahwontening ngarsaPaduka,kawuladalahtanahkawula?Akulan tanahkupadhatukuroti,lanakulantanahkubakaldadi batureSangPrabuPringon,lanwenehanawiji,supayaaku bisauriplanajangantimati,supayatanahikioradadisepi
20YusufbanjurmundhuttanahMesirkabehkanggoSang PrabuPringon;AmargawongMesirpadhangedol pategalanedhewe-dhewe,amargapadhakakehanpailan, mulanetanahikudadikagunganeSangPrabuPringon.
21Denewong-wongmau,padhadipindhahmenyang kutha-kuthasakapojokingtapelwatesingtanahMesir ngantitekaningpojokliyane.
22Mungtanaheparaimamoradituku;Amargaparaimam padhakaparinganpandumansakaSangPrabuPringon, sartapadhamanganpandumaneSangPrabuPringon, mulaneorangedolpalemahane
23Yusufbanjurngandikamarangwong-wongmau:Lah, ingdinaikikowépadhadaktukulantanahmukanggoSang PrabuPringon
24Ingwektutumemen,sapralimanékowékudumènèhi marangSangPrabuPringon,lanpatangbagéanbakaldadi milikmu,kanggowijiingpategalanlankanggopanganmu lankanggokulawargamulankanggopangankanggo bocahcilik.
25Wangsulanéwong-wongmau,"Padukasampun nylametakennyawakawula,mugikawulasamipinaringan sih-rahmatwonteningngarsaninggustikawula,saha kawulasamidadosabdinipunSangPrabuPringon"
26Yusufndadèkakéwèt-wètékanggotanahMesirtekan sepréné,supayaFiraunnduwènisapralimané;kajabamung tanaheparaimam,kangoradadikagunganeSangPrabu Pringon.
27LanIsraelmanggoningtanahMesir,ingnegaraGosyen; lanpadhandarbenibandhaingkono,lansayatambahakeh lantambahakeh
28YakubmanggonanaingtanahMesirpitulastaun,mula umureYakubngantisatuspatangpuluhpitutaun.
29BarengwiscedhakwektuneIsraelkudumati,banjur nimbaliYusuf,putrane,landipangandikanimangkene: Manawaakuwisolehsih-rahmatanaingngarsamu, keparengatulungtinulungatanganmuanaingsangisore pupuku,lantumindakakanthibeciklantemen-temenkaro aku;AjanguburakuanaingMesir
30Nangingakubakalturukaroparaleluhurku,lankowe bakalngiridakumetusakaMesirlannguburakuanaing kuburaneWangsulané,"Akubakalnindakakekayasing wiskandha
31Panjenenganébanjurngandika,"Sumpahamarangaku." LandhewekesumpahmarangdhewekeLanIsraelsujud ingendhaspaturon
BAB48
1Sawuselelakonikumau,anawongkangkandhamarang Yusuf:“Lahbapakmulara,banjurngeterakeanakeloro, yaikuManasyelanEfraim
2BanjuranawongsingngandhaniYakub,mangkene: “Lah,anakmuYusuftekamaranikowe”Israelbanjur kuwatlanlungguhingpaturon
3YakubbanjurngandikamarangYusuf:“GustiAllah KangMahakwasangatingalmarangakuanaingLusing tanahKanaan,sartamberkahiaku
4Panjenenganébanjurngandikamarangaku:Lahkowé bakalDakdadèkakébebrayanlantangkar-tumangkara;lan bakalmenehitanahikikanggoturun-turunmudadidarbeke ingsalawas-lawase.
5Saikianakmulanangloro,yakuwiEfraimlanManasye, singlairingtanahMesir,sakdurungéAkunemonikowé ingMesir,kuwianakku.kayaRubenlanSimeon,ikubakal dadiduwekku
6Anakmukangbakalkoklairakésawisewong-wongmau, ikudadiaanakmu,lanjenengésadulur-sadulurémaubakal padhadijenengakémiturutwarisané
7Deneaku,nalikaakutekasakaPadan,Rakhelsedaana ingsandhingkuanaingtanahKanaan,anaingdalan,nalika isihanadalansingcedhakkaroEfrata,banjurdakkubur anaingkonoingdalanmenyangEfrata;iyaikuBetlehem 8Israèlweruhanak-anakéYusuf,terustakon:“Ikisapa?
9SangYusufbanjurmaturmarangkangrama:“IkianakanakkukangdiparingakedeningGustiAllahmarangaku anaingkenePanjenenganébanjurngandika,"Sira gawanenmrana,akubakalmberkahi"
10SaikimripateIsraelwissuremamargaumure,nganti orabisandeleng.Wong-wongmaubanjurdicedhakaké; banjurdiambungilandirangkul
11WangsulanéIsraèlmarangYusuf,"Akuorangirabakal weruhraimu
12Yusuftumulingiridwong-wongmaumetusakaing antaranedhengkullantumungkulsujudingbumi.
13Yusufbanjurnyekelwongloromau,Efraimingsisih tengene,ingsisihkiwaneIsrael,laningtanganekiwane Manasye,ingsisihtengeneIsrael,landigawanyedhaki dheweke
14Israèlbanjurngacungakéastanétengenlannumpangaké ingsirahéÉfraim,singluwihenom,lantanganékiwaana ingsirahéManasye,kanthikarsanuntuntanganéamarga Manasyeikupembarep.
15PanjenenganébanjurmberkahiYusuf,pangandikané, "DhuhAllah,ingkangdipunlampahidéningleluhur kawulaAbrahamlanIskak,GustiAllahingkangparing pangandhatengkawulasajegipungesangkawulangantos dumugisapunika
16Malaékatsingngluwariakusakasakèhingpiala, mberkahibocah-bocah;lansupayaasmaningSunpadha disebutakelanasmaneleluhuringSunAbrahamlanIskak; lansupayapadhatuwuhdadiakehingtengahbumi.
17BarengYusufmirsa,yènkangramanumpangakéastane kangtengeningsirahéÉfraim,ikuorakeparengé,mulané Yusufbanjurngangkatastanekangramaarepdipindhah sakaingsirahéÉfraimmenyangsirahéManasye
18Yusufbanjurmaturmarangbapakné:“Orangono, bapakku.pasrahnatanganmutengeningsirahe.
19Nangingkangramaoragelem,pangandikane:“Anakku, akungerti,ikuugabakaldadibangsa,lanbakaldadigedhe, nangingkangrayibakalluwihgedhetinimbangdheweke, lanturunanebakaldadigedhepirang-pirangbangsa 20IngdinaikuPanjenenganemberkahiwong-wongmau, pangandikane:“IngsirabakalmberkahiwongIsrael, mangkene:GustiAllahndadekakekowekayaEfraimlan Manasye”
21WangsulanéIsraèlmarangYusuf:“Lah,akubakalmati, nangingGustiAllahbakalnunggilkarokowélanbakal ngiridkowémanèhmenyangtanahleluhurmu
22ApamanehsirawusSunparingipandumansijingluwihi parasadulurira,kangSunrebutsakaingtanganewong AmorikalawanpedhanglanpanahingSun
BAB49
1Yakubbanjurnimbalianak-anakélandipangandikani: "Padhanglumpuk,supayaakubakalngandhanikowéapa singbakalkelakoningdinawekasan"
2Padhakumpulalanrungokna,heparaputraneRama Yakub;lanngrungoknamarangbapakmuIsraèl
3Ruben,koweikupembarepku,kakuwatankulan wiwitaningkekuwatanku,kaluhuraningkamulyanlan kaluhuraningkekuwatan
4Awetkayabanyu,siraorabakalunggul;amargakowe munggahingpaturonebapakmu;banjursiranajisake: dhewekemunggahingpaturonku
5SimeonlanLewiikusadulur;pirantipanganiayaanaing omahe
6Dhuhnyawakawula,sampunngantoslumebeting wadinipun;Padukamugikarsaamanunggaldhateng pasamuwanipun,dhuhkawula,awitsakingnepsunipun samimatenimanungsa,sahambedhahtembokkanthikarsa piyambak
7Kenaaingipat-ipatnepsuné,amarganepsunébanget;lan bebendune,amargakejem:IngsunbakalmisahakewongwongmauanaingYakub,lanbakalSunbuyarakeanaing Israel
8Yehuda,kowekangbakaldipujideningparasadulurmu; anak-anakebapakmubakalsujudingngarsamu.
9Yehudaikuanaksinga,héanakku,kowéwismetusaka pamangsa;sapasingbakalnggugahdheweke?
10TedhakéYehudaorakenadiusir,lanjuruangger-angger sakaingantaranésikilé,ngantitekanéSilo;lanmarang Panjenenganébakalkumpulwong
11Anakediikatingwitanggur,lananakkuldiingwit anggurpilihan;pangagemanedikumbahnganggoanggur, lansandhanganenganggogetihanggur
12Mripatebakalabangmargasakaanggur,lanuntune bakalputihmargasakasusu.
13Zebulonbakalmanggonanaingplataraningsagara;lan dhewekebakaldadipelabuhankapal;tapelwatesétekan ingSidon
14Isakharikukayakuldigagah,kangnglempaking antaranemomotanloro.
15Landhewekeweruhyenpapanistirahatikuapik,lan tanahsingnyenengake;lannyembahpundhakekanggo nanggung,landadiabdikanggopajeg.
16DhanbakalngadilibangsanékayatalerIsraèl
17Dhanbakaldadiulaanaingpinggirdalan,ulaanaing dalan,kangnyakottumitjaran,temahkangnunggangitiba ingmburi
18DhuhYehuwah,kawulangantos-antoskarahayon Paduka.
19Gad,pasukanbakalngalahakedheweke,nanging pungkasanebakalngalahake
20SakaAsyerrotinébakallemu,lanbakalmetokaké dhaharanraja
21Naftaliikumenjangankangkacemplungake;
22Yusufikupang-pangkangsubur,pang-pangkangsubur anaingpinggiringsumur;kangcabang-cabangelumaku ingtembok:
23Parapamanahpadhasedhihbanget,banjurmbedillan sengitmarangdheweke
24Nanginggandhewanétetepkakuwatan,lantangané dikuwatakédéningastaneYakubsingkuwasa;(sakaing konoikupangon,watuIsrael:)
25DemiAllahébapakmu,singbakalnulungikowé;lan demiKangMahakuwasa,kangparingberkahsakaing swargaingsadhuwure,berkahsakasamodraingsangisore, berkahsakadhadhalanguwa-garba
26Berkahebapakmuikungluwihiberkaheparaleluhurku, ngantitekaningtengger-tenggerkanglanggeng;
27Benyaminbakalnggegirisikayaasuajag,ingwayah esukbakalmanganmangsane,laningwayahbengidibagibagibarangrampasan
28IkikabèhtalerIsraèlrolassabenwongdiberkahi miturutberkahe.
29Wong-wongmaubanjurdidhawuhimangkene:“Aku bakaldiklumpukakekarobangsaku.
30Ingguwakanganaingara-araMakhpela,ingsacedhake Mamre,ingtanahKanaan,kangditukudeningRama AbrahamkaropategalaneEfron,wongHet,kanggo dikuburake.
31AnaingkonopadhanguburRamaAbrahamlanSara garwane;anaingkonopadhanguburIskaklanRibkah garwane;laningkanaakunguburLea
32Pategalanlanguwakanganaingkonopadhadituku sakabaniHet.
33BarengYakubwisrampungparingdhawuhmarang anak-anaké,banjurnglumpukakésikiléanaingpaturon, banjurseda,banjurdiklumpukakekaroumaté.
1Yusuftumulisumungkemingrainebapakne,nangislan ngambung.
2SangYusufbanjurdhawuhmarangparaabdine,para tabib,supayangembalsemkangrama;
3Lanpatangpuluhdinawisrampungkanggowong; awitdenengantitumekadinanewong-wongkangdibalsem, lanwongMesirpadhanandhangtangispitungpuluhdina
4Barengwiskliwatdinasesambate,Yusufbanjur ngandikamarangomaheSangPrabuPringonmangkene:
“Manawikulasampunpikantuksih-rahmatwontening ngarsapanjenengan,mugipanjenengankersamaturwonten ingkupingipunSangPrabuPringonmangkene:
5Akudidhawuhisupaosdeningbapakku,pangucape:Lah, akubakalmati;Sapunikakeparengakulaminggahngubur bapakkula,lajengkulabadhewangsul
6SangPrabuPringonbanjurngandika,"Munggahalan nguburramamu,kayakangwusdidhawuhisupaos."
7Yusufbanjurmunggahkanggonguburkangrama,lan kabehabdineSangPrabuPringon,parapinituwaing omahelankabehtuwaingtanahMesir.
8LanturuneYusufkabeh,sadulur-sadulurelan kulawarganebapakne,munganak-anake,wedhus-wedhuse lansapi-sepinekangpadhaditinggalanaingtanahGosyen.
9Kréta-krétalanwadya-balajarananpadhanglurug bebarengankaropanjenengané
10SatekanéingpanutonAtad,ingsabrangéKaliYardèn, wong-wongmauanaingkonopadhangadhuh-adhuh kanthipangadhuhkangbangetlanbanget;
11BarengwongKanaankangmanggoningnagarakono padhaweruhpasedulurananaingpayonAtad,banjur padhangucap:“IkisedhihbangettumrapwongMesir, mulabanjurdijenengakeAbel-Mizraim,ingsabrange bengawanYarden
12Paraputranepadhanindakakeapakangdadidhawuhe
13Awitdeneparaputranepadhadiboyongmenyanging tanahKanaanlandikuburanaingguwaingara-araing Makhpela,kangditukudeningRamaAbrahamkaro pategalaneEfron,wongHet,kanggokuburane,ingngarepe Mamre
14SawiséYusufnguburbapakné,YusuflansedulursedulurékabèhbanjurbalimenyangMesir.
15BarengparasadherekeYusufpadhasumurup,yen bapaknewusseda,banjurpadhamatur:“BangsaYusuf bakalsengitmarangkitalanbakalmalessakehingpiala kangwuskitalakonimarangpanjenengane”
16BanjurpadhakongkonanutusanmarangYusuf,matur: “Bapakmuwisdhawuhsadurungeseda:
17MulanékowékudungomongmarangYusuf:Nyuwun pangapuntensadulur-sadulurmulandosanéawittiyangtiyangwausampunnindakakenpiawondhateng panjenengan,punapakemawon,mugikarsaangapunten kalepatanipunparaabdinipunGustiAllahipunrama panjenenganYusufbanjurnangisnalikapadhamatur marangdheweke
18Parasadherekeugapadhamangkatlansujuding ngarsane;nulipadhamatur,"Lahkawulapunikaabdi Paduka"
19Yusufbanjurngandikamarangwong-wongmau:“Aja padhawedi,awitakuikinggentèniAllah?
20NangingkowépadhanganggepalamarangAku; NangingGustiAllahwisngrancangikukanggokabecikan, kanggondadékaké,kayaingdinaiki,kanggonylametake wongakeh.
21Mulanésaikikowéajapadhawedi,kowélananakanakmusingisihcilikbakalDakparingipanganan Panjenenganébanjurnglipurlanngandikamarangwongwongmau.
22YusuflankulawarganébapaknémanggoningMesir, lanumuréYusufsatussepuluhtaun
23Yusufmirsanianak-anakeEfraimkangturuntelu,uga anak-anakeMakhirbinManasyepadhadigedhekakeing dhengkuleYusuf.
24Yusufbanjurngandikamarangparasadulure:“Aku bakalmati,lanGustiAllahmesthibakalnilikikowélan ngiridkowémetusakatanahikimenyangingtanahsing diprasetyakakékarosumpahmarangAbraham,Iskaklan Yakub
25YusufbanjursupaosmarangwongIsraèl,pangucapé, "GustiAllahmesthibakalnilikikowé,lanbalung-balungku bakalpadhadigawamunggahsakaingkono"
26Yusufseda,nalikayuswasatussepuluhtaun,banjur diembalsamakakelandilebokakeingpetianaingMesir