Reizen in Reykjanes

Reizen met Iceland Travel

Reizen in Reykjanes

Het verkennen van Reykjanes geeft een mooi voorproefje van de vele typische IJslandse natuurwonderen: lavavelden, kratermeren, geothermische velden, tufstenen bergketens en natuurlijk ook de Blue Lagoon. De regio biedt ook outdoor activiteiten, musea, en culturele centra. Het ligt op korte afstand van Reykjavík en is dus gemakkelijk te bezoeken. Maar het wordt toch vaak over het hoofd gezien door mensen die zich meer op Reykjavík richten en zich richting het noorden en oosten snellen om het land te ontdekken en zo dit prachtige schiereiland vergeten. Reykjanes is daardoor relatief nog erg rustig en u bevindt zich gemakkelijk alleen midden in een stomend geothermisch veld of bovenop een vuurtoren. Reykjanes heeft maar liefst elf spectaculair gesitueerde vuurtorens langs de wilde kust, waaronder de oudste vuurtoren van IJsland Reykjanesviti uit 1878 en de hoogste op Garðskagi (28 m).

Hier is een lijst met vuurtorens:

Reykjanes viti Oude en nieuwe Garðskagaviti Selvogur viti Stafnes viti Sandgerði viti Hólmsberg viti Vatnsnes viti Gerðistangi viti Hópsnes viti Krýsuvík viti

Reizen in Reykjanes tegen de richting van de klok in

De berg Keilir is ontstaan in de ijstijd door een vulkaanuitbarsting onder een gletsjer en het zal u meteen opvallen als u richting Reykjanes rijdt. Volgens geologen wijst Keilir’s opvallende kegelvorm er op dat het om een kraterpijp gaat. Ondanks de steile helling is hij vrij makkelijk te beklimmen en op een mooie dag is het uitzicht op de top onvergetelijk. Keilir is het meest opvallende landschapskenmerk en het symbool van Reykjanes. Het is ook vaak te zien vanuit Reykjavík, het meest duidelijk als u op de Suðurgata-straat bij het Nationaal Historisch Museum richting het westen kijkt. Op de top van de berg is een metalen plaat met aanduiding van het landschap in alle richtingen.

Keflavík

Het grootste deel van bezoekers die naar IJsland komen landen op het internationale vliegveld van Keflavík (de ´f´ wordt uitge-sproken als ´p´) en zien het plaatsje zélf alleen in de verte langs de autoweg liggen.

Toch is Keflavík een bezoek waard, met leuke bezienswaardigheden en evenementen. Om Keflavík te bereiken: rij richting het vliegveld op weg nr. 41 en sla rechtsaf vóór of zelfs op de rotonde naar het vliegveld. Sinds 1951 had de NAVO een militaire basis aan de vliegveldzijde van weg nr. 41. Deze werd opgeheven in 2006 en sindsdien heeft IJsland geen militaire aanwezigheid op haar grondgebied. Na de sluiting van de basis veranderde het tijdelijk in een spookstadje maar nu bruist het er door innovatieve bedrijfjes op het gebied van duurzame energie, logistiek, ICT en gezondheid. Ook doet de oude basis dienst als studentencampus. Maar Keflavík blijft ook een levendige vissersplaats, evenals het buurdorpje Njarðvík. Samen met Hafnir vormen ze de gemeente Reykjanesbær met in totaal meer dan 14.000 inwoners.

De Reuzin in de Rots woont sinds het familieen cultuurfestival ‘Ljósanótt’ van 2008 in de Zwarte Grot aan de noordkant van de kleine jachthaven Gróf. Ze is een creatie van de schrijfster Herdís Egilsdóttir die 16 kinderboeken schreef over het kleine meisje Sigga en haar vriendin, de reuzin in de berg. Het is een levensgrote reuzin, ontworpen door de Norðanbál kunstgroep en ze zit te dommelen in haar schommelstoel in de keuken, met een betoverend uitzicht over de baai en de jachthaven.

Duus Hús. Dit kunsten cultuurcentrum bevat de Reykjanes Art Gallery en de schepenmodellen tentoonstelling van Grímur Karlsson. Grímur kreeg het ridderkruis, IJslands hoogste eerbetoon, als erkenning van de culturele waarde van zijn werk. Duusgata 2-8, duusmuseum.is

LOCALE TIP Als u na een stukje cultuur in het Duus Hús behoefte heeft aan beweging en frisse lucht, is het wandelpad aan de noordkant langs de kliffen aan te bevelen. U kunt bijna altijd in de verte Reykjavík zien liggen en op een heldere dag ziet u de vulkaan en gletsjer Snæfellsjökull.

Njarðvík

Als u vanaf Keflavík de kustlijn richting het zuiden volgt kunt u het aangrenzende plaatsje Njarðvík bezoeken. Hier is de populairste attractie Víkingaheimar, Viking World (Viking Werelden), een spectaculair modern gebouw waarin u een uniek zicht krijgt op het Vikingschip ‘Íslendingur’ (de IJslander) met de baai op de achtergrond. Het schip is gebouwd door Gunnar Marel Eggertsson en is een exacte replica van het Vikingschip Gokstad. Deze werd bijna compleet opgegraven in Noorwegen in 1880 en er wordt gedacht dat het omstreeks 870 werd gebouwd. De Íslendingur is een buitengewone bouwprestatie en was in 1996 na twee jaar bouwen klaar. Het is 5.24 m breed, 23 m lang en heeft een capaciteit van 80 ton, een zeil van 130 m2 en een 18 m hoge mast. Het schip is gemaakt van grenenen eikenhout omdat wetenschappers geloven dat deze houtsoorten het meest werden gebruikt voor de schepenbouw tijdens het vikingtijdperk.

In het jaar 2000 zeilde Eggertsson, financieel gesteund door de Leifur Eriksson Commissie, met een bemanning van 8 personen van IJsland naar New York. Dit is bijna hetzelfde traject als de legendarische route die Leifur Eiríksson, de zoon van kolonist Erik de Rode, 1000 jaar eerder vanaf Groenland voer. Onder wereldwijde belangstelling vingen ze de reis van 42.000 zeemijlen aan op 17 juni 2000, de onafhankelijkheidsdag van IJsland. Details en foto´s van de bouw en de reis van het schip over de Atlantische Oceaan zijn naast het indrukwekkende schip te vinden. Víkingaheimar huist ook een deel van de ‘Viking Millenium Tentoonstelling’ van de Smithsonian Institution’s ‘Vikings: The North Atlantic Saga’, en werpt licht op de Noorse nederzettingen en ontdekkingstochten. Víkingabraut 1, Reykjanesbær, vikingaheimar.is

Garður & Garðskagi

Garður, wat muur of tuin betekent, is het meest noordelijk gelegen dorp van het schiereiland, langs de weg nr. 45. Het werd in 1908 opgericht en is vernoemd naar de vele aarden wallen die oprezen tussen de grondeigendommen (een aantal zijn nog steeds zichtbaar). Garður heeft een rijk vogelleven en ook kunnen net buiten de kust dolfijnen en walvissen worden gespot. Het gebied staat vooral bekend om zijn twee vuurtorens en het volksmuseum, buiten het dorp op de rotsige punt van Garðskagi. Als u de kust volgt richting de vuurtorens komt u een mooi kerkje tegen, de Útskálakirkja. Garðskagaviti, de grootste vuurtoren, is de hoogste in IJsland (28 m). De verouderde vuurtoren uit 1897 staat er vlakbij.

Garðskagaviti werd gebouwd in 1944 en is een geschenk van Amerikaanse militairen, als dank voor hun redding van het zinkende U.S. Coast Guard Schip. Bezoekers kunnen een steil, smal trapje beklimmen en via een luik naar het 360° uitzichtplatform komen. Naast de vuurtoren is een klein museum met bootmotoren, oude radio´s, een zelfgemaakt orgel en andere bezienswaardigheden, evenals een café.

Sandgerði

Aan de westkant van het Reykjanes schiereiland, nog steeds op weg nr. 45, ligt Sandgerði, IJslands jongste dorpje (officieel opgericht in 1990). Het is één van de belangrijkste vissersplaatjses, met rijke visgronden net voor de kust.

Het Sandgerði Nature Center aan de noordkant van het dorp, heeft een ongewone natuurhistorische collectie met o.a. zeepokken, haaieneieren en een walrus. Ook wordt er onderzoek verricht naar ongewervelde zeedieren. Kinderen kunnen aan het strand zeewater verzamelen en de kleine diertjes onder de microscoop bekijken. Liefhebbers van archeologie moeten zeker de kerk Hvalneskirkja, 5 km ten zuiden van Sandgerði bezoeken. De kerk zelf is prachtig gerestaureerd maar het meest interessante is de 17e eeuwse grafsteen, waarop de belettering zeer goed bewaard is gebleven. Deze is tentoongesteld naast het altaar. Steinunn Hallgrímsdóttir was het enige kind van de geliefde dichter Hallgrímur Pétursson en stierf op zeer jonge leeftijd in 1649. Haar grafsteen werd in 1964 gevonden toen de stenen kerkvloer werd aangelegd. Vraag het Nature Center (zie boven) of de kerk open is op de dag dat u er bent. Garðvegur 1.

De westkust van Reykjanes

Ten zuiden van de Hvalneskirkja is een kruising die leidt naar een felgele vuurtoren of langs de kust (weg nr. 45) in de richting van het dorp Hafnir. U zult merken dan het landschap steeds vulkanischer wordt met zeer weinig groene onderbrekingen tussen de lavavelden. Het is geen wonder dat de Apollo bemanning hier hun ‘moonwalk’ kwam oefenen! Ongeveer 5 km ten zuiden van Hafnir is een parkeerplaats waar u het pad naar de Hafnabergkliffen vindt. U kunt hier de geliefde broedplaats van zeekoeten, drieteen meeuwen, noordse stormvogels en alken bekijken en het is ook een prima plek om walvissen te spotten. Het zijn spectaculaire rotsen maar hou in gedachte dat het anderhalf uur duurt om de hele tocht te wandelen. Als u geen echte vogelaar bent zijn meer toegankelijke en even dramatische kliffen op Reykjanes te vinden. Nog 2 km zuidelijker, bij Sandvík net van de weg nr. 425 af, is de Bridge Between the Continents (Brug tussen de Twee Continenten). Deze 15 m lange loopbrug hangt over een grote scheur op de scheiding van de Euraziatische en Amerikaanse tectonische platen. U kunt hier tussen twee continenten lopen en het effect van duizenden jaren geologische spreiding van dichtbij ervaren. De brug werd gebouwd als symbool van de relatie tussen Europa en Noord-Amerika. Als u liever wilt snorkelen tussen de continenten kan dat in Þingvellir.

GEOLOGISCH INZICHT Het door lava gehavende schiereiland Reykjanes ligt op één van ‘s werelds belangrijkste breuklijnen tussen aardschollen: de Midden Atlantische Rug. De euraziatische en noordamerikaanse aardschol worden continu uit elkaar getrokken met een gemiddelde snelheid van 2 cm per jaar en onder deze grote druk ontstaan lineaire spleten en scheuren in de aardkost.

Rond Reykjanes

De naam Reykjanes betekent ‘rookkaap’ en werd oorspronkelijk alleen gegeven aan deze zuidwest hoek van het schiereiland, met z’n stomende (verward met rook) geothermische bronnen. Van hieruit kunt u het rotseiland Eldey (vuureiland) zien, dat 14 km voor de kust stijl uit de zee omhoog rijst en de grootste kolonie Jan van genten ter wereld herbergt. De rots is nu beschermd, maar in 1894 was het Hjalti Jónsson die, samen met twee makkers, naar boven klom en daarna de bijnaam Hjalti van Eldey kreeg. Een droevig feit is dat het laatste paartje reuzenalken ter wereld op 3 Juni 1844 op Eldey werd gedood. Gunnuhver (neem de afslag rechts op weg nr. 425) richting de Reykjanes vuurtoren) is een zeer actief geothermisch gebied waar temperaturen van meer dan 300 graden Celsius werden gemeten. Het gebied is prachtig gekleurd door opgeloste mineralen in het gesteente. Hoewel Gunnuhver vaak

wordt aangeduid als een warme bron, zijn hier slechts fumarolen (opening in aardkorst waar gas of damp ontsnapt) en sulfatoren (bubbelende modderpoelen) aanwezig. In tegenstelling tot andere geothermische gebieden is het grondwater hier 100% zeewater, maar dit lijkt geen invloed te hebben op de zwaveldampen met de typische geur van rotte eieren.

Waarschuwing: Blijf op de paden en hou kinderen aan de hand! In het gebied zijn wandelpaden aangelegd maar de omgeving verandert voortdurend door de zeer hoge thermische activiteit.

KIJK UIT VOOR DE GEEST VAN GUNNUHVER Drie eeuwen geleden gaf de geplaagde geest van Guðrún Önundardóttir haar koosnaampje ‘Gunna’ aan dit prachtige thermische veld. Zij werd door een dominee verleid om een betoverd, geknoopt koord vast te pakken. Dit koord zou haar door het veld leiden en in een grote fumarole naar beneden trekken. Sommigen zeggen dat ze niet met het koord naar beneden werd getrokken, maar zich vasthield aan het einde ervan en voor eeuwig ronddwaalt in de stomende diepte. Het is griezelig om te zien hoe de stoom zich verplaatst door de wind, maar nooit helemaal verdwijnt, alsof het iets of iemand versluiert.

Verder over weg nr. 425 van Gunnuhver richting Grindavík kunt u op zoek gaan naar Brimketill, een turbulente waterpoel, gedurende duizenden jaren uitgegraven door de beukende golven van de Atlantische Oceaan. Door het opspattende water kan het zelfs op een zonnige dag nodig zijn om dit natuurspektakel in een regenjas te bekijken. Fagradalsfjall. De uitbarsting begon op 19 maart 2021 na bijna 40.000 aardbevingen die op een maand tijd uit dit gebied kwamen. Fagradalsfjall is een tufsteenberg, een soort subglaciale vulkaan die gevormd wordt als de lava door een dikke laag van een gletsjer of een ijskap naar buiten stroomt. Tufsteenbergen zijn een zeldzaam en primitief soort vulkanen en worden meestal alleen aangetroffen in gebieden waar er in dezelfde periode gletsjers en tegelijk ook actieve vulkanen waren.

Toen deze publicatie geschreven werd, kon je de site van de uitbarsting bezoeken en rondritten langs de site boeken. Neem contact op met de vertegenwoordiger van Iceland Travel voor meer informatie over deze rondritten. De website van Safetravel wordt regelmatig bijgewerkt met meer informatie over de openingsuren en veranderingen door het weer en andere omstandigheden. Surf naar safetravel.is

Grindavík

Het mooie vissersdorpje Grindavík (rond 2800 inwoners) is één van de weinige plaatsen aan de zuidkust met een haven. De meeste mensen werken in de visof schepenindustrie. De Blue Lagoon (op een paar minuten afstand) is de trots en vreugde van het dorp, maar Grindavík zélf is ook een bezoek waard en is omgeven door lavavelden, spleten, kraters en ravijnen van klei.

House of Culture and Natural Resources, heeft twee tentoonstellingen: Het Saltfish Museum en de Earth Energy Exhibition. Hier krijgt de bezoeker inzicht in de geologie van het land en hoe deskundigen de geologische toekomst op lange termijn zien.

Het Saltfish Museum. Nobelprijswinnaar auteur Halldór Laxness schreef eens: „Als het er op aan komt, draait het leven om gezouten vis”. Het leven in Reykjanes, evenals in vele andere gebieden in IJsland, draaide zeker in de hoogtijdagen van de kabeljauw visserij om gezouten vis. De tentoonstelling in het Saltfish Museum neemt u mee naar een typisch IJslands vissersdorpje uit het einde van de 19e, begin 20e eeuw. Het museum werd in 2002 geopend en u beleeft met al uw zintuigen de ontwikkeling van IJsland waar de visindustrie aan de basis stond. Het exporteren van gezouten vis markeert het begin van IJslands welvaart en is een belangrijk onderdeel van de IJslandse geschiedenis.

Het museum bevindt zich vlakbij de haven van Grindavík. Nu u weet hoe mensen vroeger hun zomers besteedden in de visverwerking, kunt u in de moderne haven zien hoe de vissersschepen tegenwoordig hun vangst van boord halen en sorteren, onder luid gekrijs van de meeuwen. Hafnargata 12 a.

De Blue Lagoon

De bekendste plek op Reykjanes is de Blue Lagoon (weg nr. 420). Het is tevens één van de populairste attracties van heel IJsland, met meer dan 400.000 bezoekers per jaar. Net als een iets bescheidener IJslands zwembad is de Blue Lagoon in alle seizoenen en onder alle weersomstandigheden te bezoeken. Het water blijft altijd op een heerlijke

temperatuur tussen de 37° en 42° Celsius. In de winter is het contrast tussen het warme water en de koele winterlucht, met sneeuw op de omliggende lavavelden een mystieke ervaring. Laat staan dat u het geluk heeft om vanuit deze luxe positie het noorderlicht aan de hemel te zien verschijnen! In de zomer wordt de blauwe kleur van het water versterkt door 24 uur daglicht per etmaal en, om eerlijk te zijn, de koele zomerlucht maak het baden in de stomende lagune nog steeds aantrekkelijk!

De kans is groot dat u al bekend bent met beelden van ontspannen badgasten in het parelmoer-blauwe water, met witte vegen van de silicaklei op hun gezicht. De Blue Lagoon is vaak het eerste waar aan wordt gedacht bij een vakantie naar IJsland. National Geographic noemde in 2012 de Blue Lagoon één van de 25 wereldwonderen, als enige spa op deze lijst. De kleur van het water ontstaat door een combinatie van silica en andere mineralen en het blauwgroene algje. Het zeewater sijpelt door de poreuze lavavelden en wordt door de geothermische werking verhit. Sinds de jaren 70 wordt dit water opgepompt bij de geothermische krachtcentrale Svartsengi, naast de Blue Lagoon. De stoom wordt gebruikt om turbines te laten draaien en zo elektriciteit op te wekken. Het overtollige water wordt naar de Blue Lagoon doorgesluisd. Hier wordt het vermengd met water uit speciale boorgaten om de temperatuur te regelen. Vandaar dat u door het waden door het bad verschillende ‘hot-spots’ zult tegenkomen.

De constante roulatie van het water betekent ook dat het elke 2 dagen helemaal is ververst en de algen en het zout voor natuurlijke hygiene zorgen. Het algje kan per seizoen van kleur veranderen, dus wees gerust als de kleur van het bad meer groen dan blauw mocht zijn bij uw bezoek. Het zoutgehalte is ongeveer gelijk met zeewater en verminderd de zwavellucht van het geothermische water.

Baden in de Blue Lagoon is niet alleen een bijzondere en ontspannen ervaring, studies hebben aangetoond dat het water een heilzaam effect heeft op de huid. Vanuit de hele wereld komen psoriasispatiënten voor een behandeling in de speciale kliniek. Voor IJslanders en veel buitenlandse patiënten wordt de behandeling vergoed.

HAARVERZORGINGSTIP Als u lang haar heeft is het aan te raden voor en na het baden de haarconditioner te gebruiken die gratis bij de douches wordt verstrekt. Uw huid zal door het water en de silica-klei dagenlang zacht en fris aanvoelen, maar uw haar is minder blij, tenzij u de haarconditioner gebruikt.

Naast het luxueuze en vitaliserende effect van de silica-klei (in tonnetjes achterin het bad zelf te halen), is de watermassage een andere verwennerij. Het enige risico is dat u zich nu realiseert wat u al die tijd heeft gemist bij massages op het vasteland. Liggend onder een deken, op een drijvende mat en de handen van de masseur die hun ontspannende werk laten doen, kunt u genieten van een relaxerende massage terwijl u uw ogen sluit of de stoom ver de lucht in ziet reizen.

Selatangar

Twaalf kilometer ten oosten van Grindavík (op weg nr. 427) is de afslag naar Selatangar, een vissersnederzetting die in 1880 werd verlaten. De weg leidt naar een parkeerplaats vlak aan de kust. Vanaf hier loopt u 10 minuten in oostelijke richting, vooral over pikzwart zand, naar een verzameling van ruwe stenen funderingen van hutjes in een grimmige, eenzame en zelfs angstaanjagende omgeving. De sfeer wordt des te merkwaardiger door de indrukwekkende lavaformaties van het omliggende Katlahraun-lavaveld.

Krýsuvík geothermisch veld

Langs de kloof van de Midden Atlantische Rug in de zuidoostelijke hoek van het schiereiland Reykjanes ligt het geothermische veld van Krýsuvík, linksaf van weg nr. 427 op weg nr. 42. Dit gebied bestaat uit een aantal ‘hotspots’ van geothermische activiteit, waaronder Seltún, Hverahvammur en Hverahlíð. De hete stoom lost mineralen op in het gesteente die vervolgens in de aarde worden afgezet en het de levendige groene, gele en rode kleuren geeft. Stoomkolommen stijgen omhoog en de bubbelende modderpoelen spelen hun ritmisch spattende symfonie.

Let op! Bijf op de paden, onder de zachte, dunne grond kan het kokend heet zijn!

FILM-FEITJE Als u langs de plek van kerk van Krýsuvík rijdt (gebouwd in 1857, afgebrand in 2012, maar er staat wel een informatiebord) ziet u een grote heuvel aan de overkant, met een opvallende rotsachtige kuif. Dit is Arnafell en werd gebruikt in Flags of Our Fathers, een film van Clint Eastwood. Kent u de ontknoping, gebaseerd op de beroemde foto van Amerikaanse mariniers die de vlag hijsen op Iwo Jima? Nergens anders gefilmd dan op Arnafell!

Reykjanes natuurreservaat Geopark

Reykjanes wordt sinds 1975 beschermd en is nu in de voorbereiding om te worden erkend als één van de ongeveer 85 UNESCO Geoparken in de wereld, waar de bijzondere geologie en de cultuur van dit gebied zichtbaarder en toegankelijker wordt gemaakt. Rondom zijn grote vulkanen welke lavastromen als de Afstapahraun hebben gevormd. Aan de andere kant van de weg nr. 42 bij Krýsuvík is in een explosiekrater met een schilderachtig groen meertje: Grænavatn, gekleurd door thermische algen.

Een laatste aan te bevelen stop in Reykjanes is het meer Kleifarvatn, een 9.1 km2 groot en 97 m diep meer, omzoomd door brede zwarte zandbanken. Kleifarvatn ligt precies op de splijtzone van de Midden Atlantische Rug die duizenden kilometers over de zeebodem loopt en in Reykjanes aan land komt. Na een aardbeving in het jaar 2000 liep het meer gedeeltelijk leeg, waarschijnlijk door een spleet op de bodem, en verloor en ongeveer 20% van z’n oppervlakte. De detective schrijver Arnaldur Indriðason verwerkte dit thema in zijn boek Kleifarvatn. Intussen is het meer weer even groot als voordien, waarschijnlijk is de spleet door slib verstopt geraakt. Volgens de legende huist er een wormachtig monster ter grootte van een walvis in het meer.