10 minute read
Reizen langs de Zuidkust van Vík tot Höfn
Reizen met Iceland Travel
Reizen langs de zuidkust van Vík tot Höfn
Met de grootste gletsjer van Europa majestueus boven dit gebied uittronend loopt het 272 km lange traject tussen Vík en Höfn langs de randen van IJslands meest imposante landschap, waaronder één van de grootste trekpleisters: het gletsjermeer Jökulsárlón. IJslands hoogst piek, de Hvannadalshnúkur (2110 m) breekt in de vorm van een hoektand door de Öræfajökull heen.
In het achterland
Þakgil is een perfecte bestemming met pittoresk berglandschap en mysterieus uitziende rotsformaties. Vooral hongerige spelonkologen kunnen hun hart ophalen in de grot, waar middeleeuws aandoende faciliteiten om te grillen en een open vuur om een maal te bereiden zijn. Een wandelkaart van dit gebied is te verkrijgen bij thakgil.is/ganga. Misschien is de mooiste wandeling wel de ongeveer 4 uur durende route die langs het fantastische uitzichtpunt op de Mælifell-berg leidt. Weg nr. 214, een afslag 5 km ten oosten van Vík, brengt u naar deze prachtige locatie met camping.
Mýrdalssandur. Verder richting het oosten kronkelt weg nr. 1 sierlijk door de spoelzandvlakte van Mýrdalssandur, een uitgestrekte woestijn van donker zand ten zuidoosten de Mýrdalsjökull gletsjer en in het oosten de immense ‘Vuurlavavelden’ van Eldhraun. De zandvlakte is ontstaan door de enorme smeltwatervloeden van de Katla. Langs de route zijn een aantal interessante stopplaatsen, waaronder de Hjörleifshöfði standberg, die dramatisch 221 m boven een zanderige woestijn uitsteekt. Bij de heuvel Laufskálavarða worden reizigers uitgenodigd de eeuwenlange traditie om stenen op te stapelen voort te zetten en zo de kans op een veilige overtocht over de zandvlakte te vergroten!
In en rondom Kirkjubæjarklaustur
Fjaðrárgljúfur. Als u niet al te veel haast hebt om weer in de geciviliseerde wereld te komen en u wel in bent voor een korte wandeling en lunchpauze, is deze 100 m diepe kloof daterend uit de ijstijd een uitstekende keuze. Met verbazingwekkende loodrechte rotswanden, bedekt met dunne richels en regelmatige onderbrekingen van slipperige groene hellingen, zal deze onweerstaanbare plek u belonen
met nóg een blijvende indruk van dit gebied. Neem de afslag van weg nr. 1 op weg nr. 206 en rij 2 km rechtdoor tot aan de parkeerplaats onderaan de kloof.
Weg nr. 206 leidt ook naar de Lakagígar (Laki kraters), een gebied van grote geologische betekenis, ten noorden van Kirkjubæjarklaustur. In juni 1783 barstte de aarde open over een lengte van 25 km met 130 lavaspuitende gaten, die langzamerhand een krater rij vormden. De uitbarsting, die acht maanden duurde en een gesmolten massa van naar schatting 14.7 kubieke kilometer produceerde, wordt gedacht de grootste vulkanische gebeurtenis in de geschreven geschiedenis te zijn en waar een getuigenverslag van is. Door de giftige gassen had de uitbarsting catastrofale gevolgen voor heel het noordelijk halfrond. Als u schoonheid in leegte kunt zien is dit gebied met wandelpaden langs eindeloze met mos bedekte kraters zeer de moeite waard. Door de moeilijk te berijden rivieren kunt u hier alleen met een goede 4WD komen of met een tour die u kunt boeken op uw app of de Iceland Travel website, icelandtravel.is
ELDMESSA, DE VUURDIENST Tijdens de Laki uitbarsting van 1783 hield de dominee van Kirkjubæjarklaustur, Jón Steingrímsson, zijn beroemde Vuurdienst. Er wordt gezegd dat eenmaal de dienst was afgelopen en de kerkgangers naar buiten gingen, de lavastroom die het dorp bedreigde tot stilstand kwam in de rivier net buiten de dorp.
Kirkjubæjarklaustur is het enige dorp op dit bijzondere gedeelte van de weg van Vík naar Höfn. Deze plaatsnaam van 6 lettergrepen wordt meestal verkort tot ‘Klaustur’. Dit betekent ‘klooster’ en refereert aan een nonnen klooster dat hier in 1186 werd gesticht en bij de reformatie van IJsland in 1550 werd gesloten. Een aantal namen in het dorp herinneren nog aan de nonnen: bv. Systrafoss (‘zusters waterval’), een mooi watervalletje dat uit het bergmeertje Systravatn stroomt. Een wandelpad vanaf het meer leidt naar Systrastapi, een kiesvormige rots waarop volgens de legende twee nonnen zijn begraven die op beschuldiging van ketterij op de brandstapel waren beland. Voor meer informatie over wandelroutes, plaatselijke bezienswaardigheden en activiteiten bezoek het toeristen info, Sunnumörk 2, south.is
Landbrotshólar is het grootste gebied met pseudokraters op IJsland en is ook op wereldniveau uniek. Het zijn de ontelbare heuveltjes ten zuiden van Kirkjubæjarklaustur. Kirkjugólf (‘kerkvloer’), 1 km ten noorden van het dorp, is een beschermd natuurmonument en bestaat uit een ‘vloer’ van basaltzuilen. Hoewel het gemakkelijk is om je op deze locatie een middeleeuwse kerk voor te stellen, is het niet door mensenhanden aangelegd maar is het een natuurlijk kunstwerk dat een verbazende geometrie laat zien. Probeert u zich een voorstelling te maken van hoe dit gebied, vol met hexagonale basaltzuilen, tijdens de ijstijd door een lavastroom onder water is ontstaan.
Voorbij Kirkjubæjarklaustur nadert weg nr. 1 het territorium van de Vatnajökull, Europa’s grootste gletsjer. Voor degenen die niet een al te dringende afspraak hebben met deze massieve attractie zijn er onderweg een paar aantrekkelijke stops die ook een beetje aandacht waard zijn. De waterval Foss á Síðu klettert bij de gelijknamige boerderij voor een donkere bergwand naar beneden, maar in stormachtig weer waait hij recht omhoog! Aan de andere kant van de weg is Dverghamrar (‘Dwergkliffen’) waar een korte wandeling u bij oude basaltzuilen brengt die als soldaten staan opgesteld. Maar kijk uit voor de schuin hangende toren, inderdaad een dwerg vergeleken met de toren van Pisa.
Verderop langs weg nr. 1, aan de voet van de Lómagnúpur (een indrukwekkende 688 m hoge rotswand), vindt u Núpsstaður, een boerderij met een typerend 17e eeuws turfkerkje, omgeven door immense rotsen. Het was de woonplaats van een dappere postbode die te paard gevaarlijke rivieren en gletsjers overstak om brieven en pakketten over te brengen. Ook begeleidde hij menig overtocht van dokters en dominees die een dringende boodschap aan de overkant hadden. In deze streek zijn pas rond 1970 de laatste bruggen aangelegd en daarmee werd de ringweg rond IJsland eindelijk voltooid.
Núpsstaðaskógur is een prachtig bos met uitzichten op gletsjers, valleien en watervallen in de rivier Núpsá, ten westen van de gletsjertong Skeiðarárjökull. Dit prachtige gebied is relatief nog weinig ontdekt, vooral omdat de enige weg er naar toe moeilijk te begaan is, zelfs voor 4WD’s. Weg nr. 1 gaat verder in oostelijke richting over de uitgestrekte spoelzandvlakte van Skeiðarársandur. Het landschap laat dramatische variaties zien met sterke kleurcontrasten. De uitzichten zijn om van te watertanden: hoge bergen die rivieren van razend gletsjerwater uitspuwen, of wat de gretige gletsjers ook in de loop van duizenden jaren hebben opgeslokt.
De vulkaanuitbarsting in 1996 van Gjálp, onder de Vatnajökull, veroorzaakte een enorme smeltwatervloed over de Skeiðarársandur, met naar schatting op het hoogtepunt vele malen zoveel water als in de Amazone rivier. Huizenhoge ijsblokken werden in de stroom meegesleurd en vernielden op hun weg twee bruggen. Ook werden grote gedeeltes van de weg beschadigd. Na snelle herstelwerkzaamheden werd in december van dat jaar, twee maanden na de uitbarsting, de ringweg alweer geopend.
GEOLOGISCH INZICHT Het is een interessant feit dat, ook al bedekken de gletsjers ‘maar’ 11% van heel IJsland, dat 60% van alle uitbarstingen tot nu toe onder deze gigantische, eeuwenoude blokken ijs hebben plaatsgevonden. Vaak veroorzaken ze smeltwatervloeden, ‘jökulhlaup‘ genoemd.
Skaftafell
Skaftafell is een onderdeel van het in de laatste jaren flink uitgebreide Vatnajökull National Park en is een meesterwerk van de natuur. Bovenaan tronen de blauwwit oplichtende gletsjers, afgezet tegen de donkere zandvlakte van Skeiðarársandur, een uitgestrekte woestenij van vulkanisch gruis afkomstig van uitbarstingen onder de ijskap. Tussenin ligt het Skaftafell plateau, een waar genot voor alle zintuigen, waar valleien met levendige beekjes, prachtige watervallen en berkenbossen het terrein delen met een weelderige vegetatie en ontelbare wilde bloemen. De meeste wandelpaden in dit gebied liggen op de Skaftafellsheiði-hoogte en leiden naar adembenemende watervallen. Maar hou wat adem over voor de meest majestueuze van allemaal: de Svartifoss (‘zwarte waterval’), een architectonisch natuurwonder waar het water naar beneden stort langs een muur van donkere symmetrische basaltzuilen die aan een pijporgel doet denken. Andere paden vanaf het informatiecentrum leiden tot de gletsjertongen Skaftafellsjökull en zijn meer gekartelde buurman Svínafellsjökull. Als u de verleiding
niet kunt weerstaan, dan kunt u de Svínafellsjökull beklimmen. Via uw app en de website van Iceland Travel, icelandtravel.is kunt u deze tour boeken.
Vanaf het informatiecentrum loopt een pad naar de Skaftafellsjökull, dat ook voor rolstoelers toegankelijk is. Skaftafell Visitors Center Vatnajökull. Met een oppervlakte van ongeveer 8300 m2 is de Vatnajökull Europa’s grootste gletsjer en drukt het zijn gewicht op meer dan 8% van IJslands landmassa. Gemiddeld is de ijskap 400 m dik en op sommige plaatsen tot 950 m. IJslands hoogste piek, de Hvannadalshnúkur (2110 m) reikt boven de Öræfajökull uit. Deze gletsjer die van bovenaf gezien aan een slagroomtaart doet denken, lijkt een onderdeel te zijn van de Vatnajökull, maar is een zelfstandige gletsjer. Vanwege de unieke combinatie van natuurwonderen en rampen, alles geconcentreerd in één gebied, is het Vatnajökull National Park een belangrijk centrum voor de bestudering van natuurwetenschappen. Bezoekers die hongeren naar kennis over de natuur, cultuur en geschiedenis van het gebied komen aan hun trekken bij de tentoonstellingen, films en lezingen in het Visitors Center. vjp.is
GESCHOTEN OP LOCATIE Het is niet moeilijk voor te stellen dat dit spectaculaire landschap populair is bij grote filmmakers. Misschien herkent u wel een aantal locaties van scènes op het filmdoek uit Die Another Day, Batman Begins en Tomb Raider.
Van Skaftafell tot Höfn
Ingólfshöfði. Vanaf Skaftafell richting het oosten rijdend komt het beeld van een platte zeerots in zicht, die boven de wazige contouren van de uitgestrekte vlaktes uitsteekt. Dit is Ingólfshöfði dat bekend staat om z’n rijke vogelleven en de historische gebeurtenis dat Ingólfur Arnarson hier in 874 waarschijnlijk zijn eerste winter op IJsland heeft doorgebracht.
Kvíarjökull. Deze minder bezochte gletsjertong is vanuit de verte al te zien en ligt aan een gemarkeerde afslag, 39 km ten oosten van Skaftafell.
Breng als voorbereiding op de spectaculaire Jökulsárlón (hét Gletsjermeer) eerst een bezoek aan de schilderachtige gletsjermeren Fjallsárlón en Breiðárlón waar u in alle rust de werking van het zogenaamde afkalven van de gletsjer op u kunt laten inwerken.
Het gletsjermeer. Ooit ijsklontjes langzaam in uw glas zien smelten en kantelen? Stelt u zich dit op een grotere schaal voor, zittend in een boot tussen huizenhoge blauwgetinte, 1000 jaar oude ijsbergen. Dit is Jökulsárlón, een gletsjermeer aan de zuidkust, een paar uur rijden (371 km) in oostelijke richting van Reykjavík. Voor Jökulsárlón (‘gletsjer rivier lagoon’) moet u dus verder rijden dan de Blue Lagoon, maar rondvaren in deze lagoon is een magnifieke en bizarre ervaring. Omdat de zee via de korte rivier het gletsjermeer binnenstroomt is het water brak en bevriest het dus niet in de winter. (Voor de scene in de James Bond
film Die Another Day werd het tijdelijk afgedamd). Met het zeewater komen ook vissen het meer binnen en met een beetje geluk ziet u de zeehonden die zich aan hun tegoed doen. De grootte van de ijsbergen is indrukwekkend, maar schoonheid zit ook in details. As van verschillende uitbarstingen valt op de gletsjers en eindigt in mooie contrasterende lijnen in de blauwe ijsblokken. Of zijn IJslandse trollen en reuzen hun spel van boter, kaas en eieren aan het voorbereiden? Onder de Breiðamerkurjökull is door de uitschurende werking van het ijs al een 20 km diepe fjord gevormd. Als de gletsjer blijft smelten zal deze fjord voor ons zichtbaar worden. Precies op deze manier zijn alle fjorden in IJsland ontstaan. jokulsarlon.is Liefhebbers van een ijsje moet een klein stukje verder rijden tot het gasthuis Brunnehóll, dat beroemd is vanwege deze huisgemaakte koude lekkernij. Brunnhóll, brunnholl.is
Höfn betekent simpelweg haven en de naam suggereert al dat het een bruisend vissersplaatsje met haven is. Met gletsjers en bergen in bijna alle richtingen is de omgeving van dit dorp misschien wel de mooiste van het land. Höfn is behalve een vissersplaats het commerciële centrum van deze agrarische streek. Na alle indrukken in de ongerepte natuur kunt u hier uitrusten en wat winkelen. Bij de haven werd in de zomer van 2013 een nieuw informatie centrum geopend in Gamlabúð (‘de oude winkel’), met tentoonstellingen over gletsjers, geologie en het dierenleven van deze streek en de geschiedenis van Höfn, visitvatnajokull.is