Duin- en Bollenstreek INTO business Herfst 2017 by INTO business

Duin- en Bollenstreek

Zakenmagazine voor: Katwijk, Noordwijk, Noordwijkerhout, Hillegom, Lisse en Teylingen

INTO BUSINES S GEEFT 8 HORLOGES W EG! KIJK SNEL OP PAGINA 45!

HERFST 2017

Noordwijk op weg naar 7 sterren

Barnhoorn: ‘De toekomst moet ons niet overkomen’ Echte Bollenstrekers met echte verhalen Pagina 22

Nicoline Schuitemaker: vakvrouw en visvrouw Pagina 32

Spectaculaire houten horloges, geïnspireerd op de Bollenstreek Pagina 44

Dé vastgoedspecialist in de Duin- en Bollenstreek TE HUUR / TE KOOP

TE HUUR

TE KOOP/TE HUUR

Circa 1.025 m2 bedrijfsruimte met 1.290 m2 kantoor-/showroomruimte en 135 m2 appartement • Zeer representatief, goed onderhouden bedrijfs-/kantoorpand. • Ruime parkeergelegenheid. • Eventueel uit te breiden met 230 m2

Ca. 200 m2 winkelruimte • Moderne en representatieve winkelruimte in het dorpshart van Lisse. • Casco oplevering met pui-toilet-pantry. • Frontbreedte circa 7 meter. • Lisse heeft een uitgebreid winkel- aanbod met een sterke regiofunctie en ruime gratis parkeermogelijkheden.

Ca. 283 m2 bedrijfsruimte b.g., 545 m2 showroom-/kantoor b.g. én etage, 200 m2 appartement met groot dakterras • Representatief bedrijfsobject met riant appartement op bedrijventerrein Treslong. • V.v. pantry, toilet, alarm, systeemplafonds met inbouwverlichting. airco, verwarming. • App. v.v. aparte entree, woonkamer met open keuken, 2 badkamers, 3 slaapkamers.

Huurprijs € 165.250,00

Huurprijs € 39.500,00

Vraagprijs € 750.000,00 k.k.

excl. btw per jaar - Koopprijs op aanvraag

excl. btw per jaar

Huurprijs op aanvraag

HILLEGOM - Satellietbaan 12

kantoor-/showrroomruimte. • Deelverhuur is eveneens mogelijk.

LISSE - Kanaalstraat 44

HILLEGOM - Satellietbaan 10 J-K-L

TE HUUR

Ca. 75 m2 winkel-/kantoorruimte b.g. • Gunstig gelegen en goed bereikbare representatieve ruimte in het centrum van Voorhout. • Voorzien van verlichtingsarmaturen, verwarming via radiatoren, toilet, pantry, eigen GWE-aansluiting, CV-ketel, krachtstroom mogelijk. • Frontbreedte 4 meter.

Bedrijfscomplex vanaf ca. 4.600 m2 tot

VOORHOUT - Herenstraat 12

HILLEGOM - Pastoorslaan 30

9.000 m op ruim 20.000 m eigen grond • Voorzien van houten opslagloodsen, verlichting, verwarming, transport-deuren, laad- en losdock, zeer ruime parkeerfaciliteiten. • Pand is deels voorzien van bedrijfsruimte op de verdieping, dit wordt niet in rekening gebracht met uitzondering van de kantineruimtes. 2

TE KOOP

LISSE - 2e Poellaan nieuwbouw

Circa 325 m2 bedrijfsruimte nieuwbouw • Start bouw eind 2017, oplevering medio 2018. • U kunt zelf meedenken over het ontwerp en de indeling van uw unit. • Voorzien van overheaddeur. • Vloerbelasting min. 1.500kg/m2 • Vrije hoogte 8 meter • Verhard buitenterrein met eigen P

Huurprijs € 13.200,00

Huurprijs vanaf € 25,00

Vraagprijs € 325.000,00

excl. btw per jaar

per m2 excl. btw per jaar

v.o.n. excl. btw

Contact Heereweg 326 | 2161 BV Lisse | info@mens.nl | 0252 - 41 91 35

Wij zijn doorlopend op zoek naar nieuw aanbod! Bent u op zoek naar een betrokken makelaar om uw bedrijfsonroerendgoed te verkopen of te verhuren? Neem dan gerust contact met ons op via (0252) 41 91 35 of via info@mens.nl.

TE HUUR

TE HUUR/TE KOOP

Circa 660 m2 bedrijfsruimte met 108 m2 kantoorruimte • Voorzien van vloerverwarming, elektrische overheaddeur, lichtstraten, krachtstroomaansluiting, brandmelders, systeemplafonds met verlichting, pantry, toilet, airco. • Vloerbelasting 2.500 kg/m2 en een vrije

Circa 285 m2 bedrijfsruimte met 228 m2 kantoor- en showrroomruimte • Zeer representatief, halfvrijstaand nieuwbouw bedrijfspand met ruime parkeergelegenheid. • Voorzien van verwarming, verlichting, overheaddeur, rookmelders, alarm, akoestisch plafond, sanitaire groepen, mooie trappartij naar 1e etage.

Circa 145 m2 winkelruimte • Goed onderhouden hoekwinkelpand gelegen op A1 zichtlocatie. • Frontbreedte 17 meter. • Raampartij met extra entree aan de passagekant. • Casco-oplevering. • Koop als belegging incl. bovengelegen verhuurd appartement behoort tot de mogelijkheden.

HILLEGOM - Marconistraat 8

hoogte van 8,20 meter.

WARMOND - Oosteinde 44

HILLEGOM - Hoofdstraat 66

Huurprijs € 39.950,00

Huurprijs € 45.000,00

Huurprijs € 30.000,00

excl. btw per jaar

excl. btw per jaar - Koopprijs op aanvraag

TE HUUR

Ca. 186 m2 bedrijfsruimte b.g. met 61 m2 kantoorruimte 1e etage • Nieuwbouw bedrijfs-/kantoorunit onderdeel uitmakend van bedrijvencomplex “Kagerdreef” . • Casco + oplevering incl. overheaddeur, nutsvoorzieningen tot in de meterkast, loopdeur, kiep-/kantelramen met roosters, isolerende beglazing, betegelde toiletruimte met toilet en fontein.

Circa 271 m2 kantoor-/showroomruimte verdeeld over b.g. 1e en 2e verdieping • Voorzien van systeemplafonds met verlichting, verwarming, toiletten, pantry, brandmeldinstallatie, gestuukte wanden, inbouwkasten en kabelgoten. • Mogelijkheid tot medegebruik kantine. • Eventueel uit te breiden met extra ruimte op de 1e etage. • Gunstig gelegen nabij de N207.

Ca. 87 m2 winkelruimte • Representatieve winkelruimte gelegen op A1 locatie in het centrum van Lisse tegenover supermarkt Hoogvliet. • O.a. voorzien van keukenblok met koelkast, vriezer en boiler, systeemplafonds met inbouwverlichting, houten vloer, toilet met fontein, CV-ketel, radiatoren. • Frontbreedte ca. 4,5 meter.

Huurprijs € 18.000,00

Huurprijs € 20.325,00

Huurprijs € 16.500,00

excl. btw per jaar.

excl. btw per jaar

SASSENHEIM - Kagerdreef 101

HILLEGOM - Arnoudstraat 13

LISSE - Kapelstraat 10

www.mens.nl

COMMUNICATION BY CO.CREATION Wij zijn Loyals En wij helpen bedrijven om nog beter te worden in wat ze doen.Dat doen we door samen te bouwen aan een ijzersterke basis voor hun communicatie. Online, ofﬂine & events. Want als de basis staat als een huis, heb je de vrijheid en ruimte om je te richten op wat er echt toe doet. Om boven jezelf uit te stijgen.

Online en ofﬂine communicatie dus. En daar doen we vooral niet onnodig ingewikkeld over. Geen eindeloze strategische trajecten en ‘blabla’, maar korte lijnen, snel denken en vooral veel doen.

Dat kan alleen door niet voor-, maar samen met je klanten te werken. Door elkaar de ruimte en het vertrouwen te geven om grootse dingen te doen. Mogen we samen met jou bouwen aan een sterke basis? Dan zijn we goudeerlijk, rechtdoorzee en hondstrouw. We leven ons in, zitten nooit stil en zijn grenzeloos nieuwsgierig. We verrassen, prikkelen en komen met oplossingen waar je nog niet aan hebt gedacht. Dan zijn wij jouw Loyals.

ONLINE OFFLINE EVENTS

In Loyals komen al onze expertises samen onder één dak. Eén aanspreekpunt voor al je online en ofﬂine communicatie. Wel zo handig.

ONLINE Van slimme websites & shops tot krachtige online applicaties en zoekmachine optimalisatie. Wij helpen bedrijven om online te groeien: van start-up tot A-merk.

OFFLINE Huisstijl, logo, brochure of advertentie? Onze ontwerpen verrassen, prikkelen en laten een onvergetelijke indruk achter.

EVENTS Onze events zijn slim georganiseerd en tot in detail doordacht. Dat spreekt voor zich. Maar het zijn vooral ontmoetingen met jouw merk. Samen maken we iets los bij je bezoekers.

Loyals clients Al vele tevreden klanten gingen u voor. Zoals onder andere: Aderans Benelux, Aquaﬁx, Bergman Clinics, G. Brouwer & Zn, Crazy Piano’s, Ekoplaza, Eigen Haard, Elsevier, Fynch, Gemeente Amsterdam, Ikea, Johnny Loco, Lutz, My digital Schoolbook, NewFysic, NRC, Qleantec, Schneider electric, Smit & Dorlas, Toplicht, Top Movers, Vineyard, Vorqq en WSB.

Loyals team in Malaga

Visit the Loyals Ben je benieuwd wat wij voor jouw merk kunnen betekenen? Kom langs op ons kantoor in Noordwjk voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek of kijk op loyals.nl. Dan gaan we samen aan de slag!

Loyals Mijdrecht Industrieweg 15 3641 RK Mijdrecht +31 (0)297 - 38 52 52 hello@loyals.nl

Loyals Noordwijk Losplaatsweg 24-26 2201 CV Noordwijk +31 (0)297 - 38 52 52 hello@loyals.nl

LOYALS.NL

Loyals Málaga Parque Technológico de Andalucia 29590 Málaga +31 (0)297 - 38 52 52 hello@loyals.nl

fotoagentschap de beeldredacteur totale begeleiding, van idee tot beeld

FOTO:

de beeldredacteur.nl/Michel ter Wolbeek

INHOUD

Pagina

ACTUEEL Stand van Zaken

Monique van Arnhem

over m/v

REPORTAGES EN INTERVIEWS Gemeente Noordwijk

Space Expo

Miljoenenontbijt CROP

Pagina

Het koﬀertje van

Jeroen Dijsselbloem volgens CROP

Pagina

Frank Beelen ontvangt

interessante gasten

Pagina

Lissese broers winnen eerste

halve ﬁnale LEF

Pagina

Echte Bollenstrekers met echte verhalen

Rituals

LEF

Nicoline Schuitemaker

Jan Accountants

Economie071

1915 watches

Grant Thornton

COLUMNS Monique van Arnhem

John Mijnders

Wim de Leeuw

Ehran Ester

Hans Zwetsloot

Willem van den Eijkel

Michiel Kolﬀ

Ehran Ester verbaast zich iedere keer weer

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

EN VERDER Colofon

VOORWOORD

Praatjes vullen geen gaatjes Telkens als ‘Economische Agenda Bollenstreek’ in een gesprek valt, zie ik mensen schudden met het hoofd en hoor ik diepe zuchten. Dat komt omdat deze agenda tien cruciale verbeterprojecten noemt. Punt. Het blijft vooralsnog, al heel lang, bij benoemen. En praatjes vullen geen gaatjes. Ik moet toegeven, op zich was het knap dat de vijf gemeenten consensus wisten te krijgen over deze stevige actiepunten. Maar het is allemaal verspilde energie geweest als er vervolgens niets mee gebeurt. De komende twee maanden zijn bepalend. Dan gaan onze vijf gemeenteraden hun plasje doen over de Agenda. Anders gezegd, dan gaan ze akkoord of niet. Dat stemt mij niet hoopvol. Want als meerdere gemeenteraden zich over zoiets groots moeten buigen en beslissingen moeten nemen, gaat de kogel meestal pas door de kerk als de tijd de plannen heeft ingehaald. Daar kan ik tig voorbeelden van geven. Tja, en dat brengt mij bij de vurige ondernemerswens tot het samensmelten van onze gemeenten. Noordwijk en Noordwijkerhout hebben het goede voorbeeld gegeven. Vanaf 1 januari 2019 zijn die één. Maar dat is niet genoeg om slagkracht in de hele Bollenstreek te krijgen. Daarvoor moet er één Bollenstreekgemeente komen.

tijd dat de provincie Zuid-Holland eens met zijn vuist op tafel gaat slaan. Net als in een onderneming, waar de baas dingen soms gewoon moet opleggen.

De meeste colleges staan echter niet te springen en gaan zich daar dus niet hard voor maken. Daarom wordt het

Dennis Captein Uitgever Duin- en Bollenstreek INTO business

Pagina

Schuitemaker Vis: geen strategieën maar kansen

Vier broers en één zus Schuitemaker runnen het gelijknamige Katwijkse visbedrijf. Nicoline, de zus dus, is het gezicht naar buiten. Ze is transparant en openhartig. Een interview over spartelverse vis en het lijntje naar boven.

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

STAND VAN ZAKEN

The war for talent is on De gezamenlijke ondernemersverenigingen in de regio, waaronder VNO-NCW en de KOV, organiseren op dinsdag 10 oktober de Ondernemersdag071. Centraal staat het thema ‘Ontmoet de regio’. Inspiratiesessies, afwisselende gesprekken en een actieve netwerkborrel vormen de mix waarmee regionale ondernemers worden gestimuleerd om met elkaar in contact te treden. De volgende inspiratiesessies kunnen worden bijgewoond: - Duurzaam ondernemen loont. Over de commerciële kansen van duurzaam ondernemen. - Vastgoed als belegging. Investeren in vastgoed, als huisvesting en/of om je oude dag veilig te stellen. Je hoort er over, maar het lijkt voor velen een brug te ver. Dat hoeft zeker niet het geval te zijn. In deze sessie hoor je als ondernemer wat de mogelijkheden zijn. - De toko van de toekomst. Over (digitale) ontwikkelingen die je onderneming in de komende jaren zullen beïnvloeden. Met nieuwe businessmodellen uit de regio, inspiratie en eyeopeners. - Creëer je eigen personeel. The war for talent is on. Goed personeel is moeilijk te vinden. Opleiding en praktijk sluiten niet altijd op elkaar aan. En ondertussen kom jij als ondernemer niet vooruit. Tijdens deze inspiratiesessie staan vier vernieuwende voorbeelden van personeelswerving in de schijnwerpers. Verder geeft makelaar Wim de Leeuw een analyse van de regionale woningmarkt en spreekt de Leidse wethouder Robert Strijk over de kansen van regiomarketing en samenwerking. Ondernemersdag071 vindt plaats bij Holiday Inn Leiden van 15.30 tot 19.30 uur (inloop vanaf 15.00 uur) en wordt mede mogelijk gemaakt door Economie071 en Rabobank Leiden-Katwijk. Unity FM treedt op als mediapartner. Aanmelden kan via www.ondernemersdag071.nl.

PROGRAMMA ONDERNEMERSDAG071

15.00 uur 15.30 uur 16.15 uur 16.45 uur 17.30 uur 19.00 uur

Inloop inspiratiesessies Start inspiratiesessies Inloop 071Talks 071Talks Actieve netwerkborrel Einde Ondernemersdag071

Wim de Leeuw geeft een analyse van de regionale woningmarkt.

Bouw Villa Zeezicht gestart Het Noordwijkse Zeemotel Zeezicht is gesloopt om plaats te vinden voor het prestigieuze Villa Zeezicht: een luxe appartementenhotel met 30 appartementen voor de verhuur en vier koopappartementen, gesitueerd in de lommerrijke Zuidduinen en op een steenworp afstand van het strand en de Noordzee. In het gebouw komen ook een restaurant, een bar en een zwembad. Nog twee appartementen zijn te koop. De prijzen hiervan beginnen bij zeven ton. Inmiddels is ook een begin gemaakt met de bouw. De verwachte oplevering is eind 2018, begin 2019. Het is een langdurig proces geweest om tot de daadwerkelijke bouw over te gaan. Er kwamen onder meer bezwaren van omwonenden. Het project wordt door de ontwikkelaar aangeprezen met ‘vorstelijk wonen in Noordwijk’.

Golfers halen 27.150 euro op Het jaarlijkse golftoernooi van Lionsclub Katwijk, Wassenaar en Vlietlanden heeft dit jaar een bedrag van 27.150 euro opgeleverd. Aan het evenement, dat 28 augustus bij Golfclub Wassenaar werd gehouden, deden 148 golfers mee. De opbrengst gaat deels naar de Voedselbank Katwijk, die een nieuwe bestelbus nodig heeft. 10

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Nieuwe gemeentehuis ‘state of the art’ “Het gemeentehuis van de fusiegemeente Noordwijk/Noordwijkerhout wordt state of the art”, zegt burgemeester Goedhart van Noordwijkerhout. Er wordt onder meer ingezet op digitale dienstverlening, flexplekken en papierloos werken. De keuze van een gemeentehuis moet nog gemaakt worden. Eerst wordt in kaart gebracht wat er nodig is. Burgemeester Rijpstra heeft aangegeven interesse te hebben om als burgemeester van de fusiegemeente aan de slag te gaan. Goedhart heeft nog eens benadrukt niet door te willen gaan.

Inschrijving Jonge OndernemersPrijs Bollenstreek gestart Op 8 maart 2018 wordt tijdens het OndernemersGala in Hillegom voor de eerste keer de Jonge OndernemersPrijs Bollenstreek uitgereikt. Deze onafhankelijke prijs is een initiatief van twee betrokken ondernemers, netwerkorganisatie MeerBusiness Duin- en Bollenstreek & Silver Fern Interim Management & Bedrijfsadvies. Frans van der Riet van MeerBusiness zegt: “Wij merken dat er behoefte is aan waardering voor ondernemerschap. Onze collega’s in Haarlemmermeer organiseren een vergelijkbare prijs al langer. Daar wordt het initiatief breed gedragen door het bedrijfsleven en de overheid. Wij verwachten dat dit in de Bollenstreek niet anders zal zijn.” De organisatie is verheugd dat coördinerend wethouder Economie, Bas Brekelmans, de enthousiaste ambassadeur is van de Jonge OndernemersPrijs Bollenstreek. De jury wordt gevormd door ervaren ondernemers die een objectief oordeel zullen geven over de deelnemers. Drie bedrijven worden genomineerd voor de finale. Hieruit wordt een winnaar gekozen, die zich een jaar lang de Jonge Ondernemer van de Duin- en Bollenstreek mag noemen. Ook krijgt dit bedrijf een jaar lang begeleiding om de uitbouw en groei van de onderneming te stimuleren en te bespoedigen. De inschrijving voor deze prijs is inmiddels gestart. Iedere jonge ondernemer in de Duin- en Bollenstreek, die zijn of haar bedrijf na 1 januari 2015 is gestart, kan meedoen. Aan deelname zijn geen kosten verbonden. Je kunt je eigen bedrijf inschrijven, maar je mag ook een collega-ondernemer nomineren. Aanmelden kan via de website: www.ondernemersprijsbollenstreek.nl

Bas Brekelmans is ambassadeur van de Jonge OndernemersPrijs Bollenstreek.

Financiële bijstand voor ondernemers De gemeente Katwijk heeft haar online dienstverlening uitgebreid. Vanaf nu kunnen ondernemers via het Sociaal OndernemersLoket Online (SOLO) een aanvraag indienen voor een tweetal ondernemersregelingen: de Bbz (Besluit bijstandsverlening zelfstandigen) en IOAZ (Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen). Wethouder Gerard Mostert: “Met SOLO kunnen we ondernemers die financiële bijstand nodig hebben, snel helpen. Het online in kunnen dienen van een aanvraag levert tijdswinst op. En tijd is geld, zeker voor ondernemers.” De Bbz is er voor startende ondernemers die vanuit de bijstand of WW een bedrijf willen starten of onlangs zijn gestart, voor zelfstandigen die in (tijdelijke) financiële problemen komen die het voortbestaan van hun onderneming bedreigen, voor zelfstandigen die hun bedrijf willen beëindigen en voor zelfstandigen ouder dan 55 jaar met een niet-levensvatbaar bedrijf. In bepaalde gevallen kunnen zij een beroep doen op de Bbz. Een oudere ondernemer kan onder bepaalde voorwaarden een beroep doen op een IOAZ-uitkering als zijn bedrijf onvoldoende opbrengt om van te leven. De IOAZ-uitkering vult het inkomen en dat van de eventuele partner aan tot bijstandsniveau.

De perfecte bloembol komt eraan De perfecte bloembol komt eraan. De bloembollensector streeft ernaar om in 2030 te werken met bloembollen en bolbloemen van topkwaliteit. De producten moeten dan volledig vrij van ziekten zijn en op een rendabele manier worden geteeld. “Dat moet in harmonie met de leefomgeving, klimaatneutraal en door verantwoord gebruik te maken van water, energie, bodem en biodiversiteit”, aldus de KAVB, Wageningen University & Research, Greenport Duin- en Bollenstreek en Greenport NoordHolland Noord in een gezamenlijke verklaring. Onlangs werd het plan gepresenteerd in Sassenheim. DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Gemeente verklaart dure inhuurkracht De gemeente Teylingen kwam onlangs op opspraak nadat bekend werd dat zij 266.000 euro betaalde aan een externe ‘projectmanager grond’. Volgens de gemeente klopt dat, maar was dit bedrag niet voor een persoon, maar voor een bureau. In het bedrag waren ook bureau- en bemiddelingskosten opgenomen. De gemeente rechtvaardigde het bedrag met de volgende verklaring: “Wij hebben deze expertise niet zelf in huis. Het bureau is ingeschakeld voor een zeer complex exploitatieplan in combinatie met de grondexploitatie van het project Hooghkamer. De omvang van het exploitatieplan is erg groot, namelijk 120 miljoen euro: 60 miljoen kosten en 60 miljoen opbrengsten. Die moeten beide afzonderlijk gemanaged worden. Dit bureau heeft de juiste achtergrond en expertise. Het bedrag wat wij hiervoor hebben betaald is marktconform.” De kosten die de gemeente maakt voor externe inhuur wordt door de betrokken projectontwikkelaars aan de gemeente vergoed. Deze kosten komen dus niet ten laste van de gemeentelijke begroting. Het ingehuurde projectmanager werkt 3 dagen per week en voert de volgende taken uit: - stuurt op de door de raad gestelde kaders waarbij de snelheid van bouwen, de kwaliteit, de financiële randvoorwaarden van het exploitatieplan, de realisatie van de wijkontsluitingsweg en het park belangrijke onderdelen zijn; - heeft de regie rond de totstandkoming van de diverse bouwgrond-exploitatieovereenkomsten met marktpartijen; - geeft leiding aan de interne organisatie met disciplines als planeconomie, financiën, civiele techniek, duurzaamheid, stedenbouw, communicatie e.d. - is voorzitter van de interne werkgroep planeconomie en projectgroep Hooghkamer; - is adviseur en ondersteuner voor het bestuur in het overleg met marktpartijen; - is aanjager van o.a. participatieprojecten rond speeltuinen en park Hooghkamer; - houdt civieltechnische afstemmings-overleggen met partijen.

NWS nieuwe eigenaar locatie Northgo De Noordwijkse Woningstichting (NWS) wordt eigenaar van de locatie Northgo aan de Duinwetering. Het Noordwijkse college is akkoord gegaan met het bod van de corporatie. De NWS wil op deze plek 63 sociale huurwoningen bouwen. Het gaat om een mix van appartementen, eengezinswoningen, studio’s en een combinatie van beneden- en bovenwoningen. Voor de 63 woningen worden 95 parkeerplaatsen aangelegd. Op de grond die de NWS in bezit krijgt, stond tot vorig jaar de Northgosporthal. De rest van het gebied is nu nog in gebruik voor de weekmarkt, schietvereniging Blijf voor ’t Land en als parkeerterrein. De markt verhuist binnen afzienbare tijd naar een andere locatie. De schietclub blijft op haar plek en wordt ingepast in het nieuwbouwplan.

Proef met deels zelfrijdende auto In Noordwijk wordt een proef gestart met een deels zelfrijdende auto die wordt gedeeld met anderen. Initiatiefnemer is Leo Hooijmans. De kosten worden evenredig over de deelnemers verdeeld. De auto is een elektrische Tesla. Het verschil met een taxibedrijf is dat mensen zich inschrijven in het project. De kosten voor een rit in de regio bedragen ongeveer de helft van een taxirit. De kosten voor verdere ritten zijn nog niet bekend, maar het uitgangspunt is dat die altijd lager zijn dan zelf een auto voor de deur hebben staan. Belangstellenden kunnen voor meer informatie kijken op www.buurtauto-noordwijk.nl.

Foto: Tesla.com

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Studenten hotelschool bedenken nieuwe business voor Noordwijk 75 studenten van de internationale Hotelschool The Hague gaan 15 nieuwe, innovatieve bedrijven, producten of diensten bedenken voor de Noordwijkse hospitality sector. Hun ideeën moeten voldoen aan het thema: een blijer, langer en gezonder leven. Begin november zullen de studenten businesspresentaties geven ten overstaan van een strenge jury. Dit geschiedt op een soort Dragon’s Denachtige wijze. Daar komt één pitch als winnaar uit voort. Onlangs kregen de studenten van de Noordwijkse wethouder Pieter Jan Barnhoorn te horen wat de ambitie van Noordwijk is. Marc Vieten, directeur van zorghotel De Kim en initiator van een gezonder en fitter Noordwijk (Blue Zone) verstrekte hen relevante achtergrondinformatie voor hun businesscases. Wethouder Pieter Jan Barnhoorn vertelde de Aan de studenten studenten over de ambitie van Noordwijk. de taak om in korte tijd een realistisch en uitvoerbaar plan te bedenken. Noordwijk is de opdrachtgever van de studenten en wordt vertegenwoordigt door de gemeente, de afdeling Noordwijk van Koninklijke Horeca Nederland, de projectgroep Blauwe Cirkels, de stichting Noordwijk Blue Ocean Village, de Noordwijkse Ondernemersvereniging en Noordwijk Marketing.

Jan Remmelzwaal

Flexplekken in OHKW Ondernemershuis Katwijk (OHKW) heeft werkplekken beschikbaar op de begane grond. De plekken zijn volledig gefaciliteerd en zijn tevens een ontmoetingsplek voor freelancers, ZZP’ers en ondernemers. Van de werkplekken kan tijdens kantooruren gebruik worden gemaakt. Het is mogelijk per 4 uur, per dag, per week of per maand te huren. Voor de eerste 4 uur wordt niet in rekening gebracht. Meer informatie: info@ohkw.nl of bel Jan Remmelzwaal, 06-14405476.

Ontbijtsessie Economische Agenda

Alfons Morssink spreekt als voorzitter Bedrijfsleven Bollenstreek in ’t Huys Dever.

Op 11 oktober a.s. is er in ’t Huys Dever een ontbijtsessie voor ondernemers en politiek over de voortgang van de Economische Agenda Duin- en Bollenstreek. Hierna, in oktober en november, worden alle businesscases in de diverse gemeenteraden behandeld. Sprekers zijn Bas Brekelmans, coördinerend wethouder Economische zaken Bollenstreek en Alfons Morssink, voorzitter Bedrijfsleven Bollenstreek. De bijeenkomst begint om 7.30 uur en eindigt om 9.00 uur. DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

COVERSTORY

Wethouder Barnhoorn: “Elke gemeente in onze regio heeft natuurlijk belangen op lokaal niveau en natuurlijk zijn er cultuurverschillen. Maar iedereen onderkent daarentegen ook het belang van regionale samenwerking.”

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

WETHOUDER PIETER JAN BARNHOORN EN HET...

NOORDWIJK VAN DE TOEKOMST Met de Omgevingsvisie Noordwijk 2030 als fundament wil Noordwijk zichzelf klaarstomen voor de toekomst. Aan de visie, begin dit jaar gepresenteerd, werd een uitvoeringsprogramma gekoppeld die moet leiden tot de energieke 7-sterrenkustplaats. Elke ster behelst een unique selling point. Wat de Noordwijkse wethouder Pieter Jan Barnhoorn (o.a. Economische Zaken, Toerisme en Ruimtevaart) betreft staat zijn gemeente in de steigers.

Tekst Dennis Captein | Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Martine Goulmy

“Vooropgesteld”, zegt hij, “Noordwijk is een zeer aantrekkelijk dorp voor inwoners, ondernemers en bezoekers/toeristen. Maar de wereld verandert. Wij willen niet stilzitten en wachten tot de toekomst ons overkomt. Daarom gaan wij niet afwachten maar samen de toekomst van Noordwijk maken.” Elke Noordwijker is gevraagd om mee te denken en met initiatieven te komen. “De input was enorm”, vertelt Barnhoorn. “En eigenlijk had ik ook niet anders verwacht. De Noordwijker is mondig en kritisch en zit bovendien vol met ideeën.” Dat leidde tot een breed gedragen omgevingsvisie, die aansluit op de Omgevingswet. Deze wet, die de komende jaren wordt vastgesteld, heeft tot doel: het vereenvoudigen, moderniseren en bundelen van regelgeving ten aanzien van ruimtelijk en milieubeleid. “Hierdoor kunnen projecten sneller tot uitvoering worden gebracht. De samenleving krijgt hierdoor veel ruimte voor het inbrengen van eigen initiatieven.” DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Naar 45.000 inwoners De nieuwe gemeente, een fusie tussen Noordwijk en Noordwijkerhout, telt straks zo’n 42.000 inwoners. “Maar ik verwacht dat we geleidelijk naar 45.000 zullen toegroeien”, aldus Barnhoorn. Momenteel wordt achter de schermen hard gewerkt om beide gemeenten in elkaar te voegen tot één nieuwe gemeentelijke organisatie.

Wethouder Barnhoorn: “De Noordwijker is mondig en kritisch en zit bovendien vol met ideeën.”

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

‘DE WERELD VERANDERT. WIJ WILLEN NIET STILZITTEN EN WACHTEN TOT DE TOEKOMST ONS OVERKOMT’ 7 STERREN

De 7 sterren vertellen waar Noordwijk straks voor moet staan: - een energieke samenleving; - geweldige sportmogelijkheden; - sfeervolle dorpscentra; - een aantrekkelijke leefomgeving; - een rijke natuur en een mooie landschap; - een veelzijdige economie en een bloeiend toerisme; - uitstekende bereikbaarheid. Barnhoorn vat samen: “Noordwijk als energieke, inspirerende en gastvrije gemeente met topkwaliteit en allure, dat is wat een energieke 7-sterrenkustplaats in onze optiek moet inhouden. We krijgen dat alleen voor elkaar als alle partijen met elkaar samenwerken. Van grondeigenaren tot bewoners en van ondernemers tot organisaties en overheden. De ontwikkeling van vastgoed, openbare ruimte en overige openbare functies binnen de gemeente zijn namelijk nauw met elkaar verweven. Door gedeelde belangen te onderkennen en te benutten, kunnen deze partijen elkaar versterken en zodoende de uitvoering van de omgevingsvisie tot een succes maken.” SKYLINE

Eén van de ambities in de omgevingsvisie is om te komen tot een aantrekkelijke Koningin Wilhelminaboulevard: de boulevard als onderdeel van een sfeervol dorpscentrum met gezelligheid, cultuur, beleving, grandeur, authenticiteit, toerisme en congressen. Noordwijk wil de skyline aanpakken, wat gevolgen heeft voor de uitstraling van gebouwen. Verder worden het Vuurtorenplein, het Palaceplein en De Grent ontwikkeld. Tot slot is er meer aandacht voor het verkeer, parkeervoorzieningen en de inrichting van openbare ruimten.

werkgelegenheid. Die maakt de laatste 15 jaar een stormachtige ontwikkeling door. Dat kwam mede doordat het aantal bedrijfsvestigingen in diezelfde periode met 30 procent toenam. De economische pijlers worden gevormd door de branches zorg (’s Heeren Loo), toerisme (hotels/badplaats Noordwijk) en ruimtevaart/kennisintensieve diensten (Estec en bedrijven op Space Business Park). Barnhoorn: “Het is bijzonder dat een kustplaats als Noordwijk zo’n sterke en veelzijdige economie kent. Dit koesteren we en willen we verder uitbouwen. Daarom zullen we als gemeente meer dan ooit intensief moeten samenwerken met het bedrijfsleven om tot een nog innovatiever ondernemersklimaat te komen.” Het Ondernemersfonds en Innovatiefonds (vanaf 1 januari) leggen samen de basis voor samenwerking in Noordwijk. Door de koppeling van het Economisch Ontwikkeling- en Innovatiefonds aan het Ondernemersfonds zijn de benodigde alternatieve financieringsbronnen beschikbaar. Bedenk dat de beschikbaarheid van alternatieve financieringsbronnen en -vormen een noodzakelijke voorwaarde is voor de vitalisering en revitalisering van de economie in het Noordwijk van de toekomst.” De inbreng van financiering uit deze fondsen verbindt ondernemers en sectoren en organisatie en draagt bij aan het vestigingsklimaat van Noordwijk. SAMENWERKING

Barnhoorn is trots op Noordwijk, maar spreekt met net zoveel passie over de samenwerking met vijf andere bollengemeenten van de Duin- en Bollenstreek: Hillegom, Lisse, Katwijk, Noordwijkerhout en Teylingen en de samenwerking met Leiden en omgeving, genaamd Economie071. De Greenport Duin- en Bollenstreek is één van de belangrijkste greenports in Nederland. Hoewel de agrarische sector nog geen dominante positie heeft in de Noordwijkse economie, PIJLERS zorgen bloeiende bollen in de regio wel voor een stabiele verDe nadruk ligt op ‘nog beter’ of ‘nog sterker’, want met de lenging van het toeristenseizoen in onze gemeente en dankzij gemeente Noordwijk gaat het bepaald niet slecht. Neem de de fusie met Noordwijkerhout wordt het aandeel agrarische sector aanzienlijk groter.” Hij vervolgt: “Elke gemeente in onze regio heeft natuurlijk belangen op Op 1/1/2019 is de nieuwe gemeente een feit en doordat de gemeentelokaal niveau en natuurlijk zijn er raadsverkiezingen naar verwachting worden gehouden op woensdag cultuurverschillen. Maar iedereen 21 november 2018 heeft het huidige college een half jaar extra tijd om onderkent daarentegen ook het belang de huidige plannen uit te voeren . Daarnaast wordt hard gewerkt aan de van regionale samenwerking. Dat heeft afstemming van beleid en uitvoering tussen beide organisaties. Barnhoorn, geleid tot een Economische Agenda vader van 2 kinderen en opa van 5 kleinkinderen geeft aan: “We blijven dus Duin- en Bollenstreek met elf speernaast die afstemming met Noordwijkerhout ook hard werken aan het behalen punten, die de zes colleges momenteel van onze doelstellingen in deze collegeperiode, er staan nu zo veel mooie projecten op stapel “, zegt de man die in de periode van 1986 tot 1994 ook al voorleggen aan de gemeenteraden. Wat raadslid en wethouder in Noordwijk was. “Ik denk dat er eind volgend jaar een mij betreft is dit een typisch voorbeeld stevig fundament ligt om de fusiegemeente tot een succes te brengen. Dit van sterke partners die verbinding collegiale college heeft samen met de mensen uit Noordwijk en Noordwijkerzoeken omdat ze beseffen dat ze samen hout een integraal beleid gemaakt, waar we nog jaren mee vooruit kunnen. ” nog sterker kunnen zijn.”

Nog 15 maanden…

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

REPORTAGE

DICHTERBIJ DE RUIMTE KUN JE NIET KOMEN Dichterbij de ruimte dan in Space Expo kun je niet komen, als je tenminste geen astronaut bent. Je maakt een spannende ontdekkingstocht langs sterren, verre planeten en prachtige sterrenstelsels. Je kan een echte meteoriet aanraken, een waterstofraket lanceren of op de maan springen.

Onlangs is er een nieuwe tentoonstelling geopend met honderd voorwerpen die echt in de ruimte zijn geweest. Het mooiste voorbeeld is de originele Soyuz capsule van André Kuipers. Verder is er een echte maansteen, maar er zijn ook ruimtepakken, sportschoenen en gereedschappen die astronauten in de ruimte gebruikt hebben.

“TERUG UIT DE RUIMTE”

Er is een simulator van de capsule van André waarin bezoekers een ruimteritje kunnen nabootsen. Verder zijn er satellieten, echte raketmotoren en een neuskegel tentoongesteld. Er is een sterrengang met foto’s die met de Hubble ruimtetelescoop zijn gemaakt. In het mini planetarium kun je je geboortedatum invullen om te zien hoe de planeten stonden toen jij werd geboren. Er is genoeg te beleven. Ook kan je met de Space Train mee naar ESTEC, het technologische hart van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. Tijdens de rondleiding bezoek je onder meer de testfaciliteiten voor satellieten. Je stapt uit op streng beveiligde locaties waar je anders nooit binnen zou komen. Je komt in gebouwen met echte ruimtecapsules, waar getest wordt met robots op een Marslandschap.

Met de Space Train kunnen bezoekers mee naar ESTEC, het technologische hart van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. 18

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Bij Space Expo zit je bovenop het laatste nieuws uit de ruimte. De ruimte is de laatste grens en daar valt nog heel veel te ontdekken.

100 VOORWERPEN UIT DE RUIMTE EN DE CAPSULE VAN ANDRÉ KUIPERS

NU BIJ SPACE EXPO Keplerlaan 3 | Noordwijk | www.space-expo.nl

COLUMN

Onderschat mannen niet Rituals is er zowel voor mannen als vrouwen. Toch zie je vaker vrouwen in onze winkels shoppen. Hun mannen staan vaak buiten op straat of binnen bij de ingang, te wachten tot hun vrouwen hebben gekocht wat ze zochten. Wij zien het dan als onze uitdaging om die mannen echt binnen te krijgen en te laten ervaren dat wij er ook voor hen zijn. Sterker, voor ons is het een sport geworden om mannen enthousiast te krijgen voor onze producten. Hoe ik dat doe? Ik stap dan op die man af en vraag of hij bekend is met onze producten. Vaak kijkt hij dan verschrikt, zegt dat zijn vrouw binnen is en dat hij alleen maar op haar staat te wachten. Waarna ik wil weten wat hij van onze producten vindt. Met frisse tegenzin loopt hij dan meestal met mij mee naar binnen. Daar laat ik hem kennismaken met onze mannenproducten, ook al zegt hij dan dikwijls dat hij niets gebruikt. Met dat argument kan ik snel korte metten maken, bijvoorbeeld door te vragen waarmee hij zich scheert en wat voor soort deo hij gebruikt. Laat een man kennismaken met onze showerfoam en hij reageert verrukt. Dat is mijn ervaring. Vaak gaat hij hierna tot aanschaf over en is hij trots op zijn ontdekking. Dat zijn vrouw die foam allang kende, doet voor hem dan niet ter zake. Mannen zijn moeilijker te overtuigen dat ze iets nodig hebben. Maar eenmaal overtuigd kopen ze makkelijker en sneller dan dames, want die zijn weer kritischer, ook als ze voor hun mannen shoppen. “Dit kent hij niet. Dit gebruikt hij niet”, zijn veelgehoorde argumenten van vrouwen om iets niet te kopen. Een man die bewust en alleen onze winkel binnenstapt, komt vaak voor een cadeau, dan toont hij zich gul en vindt hij alles al snel mooi en lekker. Juist dan is het onze taak dat hij de juiste producten koopt en niets aangesmeerd krijgt. Dat betekent dat we hem van alles laten proberen en hem het hemd van het lijf vragen. Als hij iets voor zijn vrouw koopt, is het belangrijk dat wij weten waar ze wel en vooral waar ze niet van houdt.

Terug naar de man die iets voor zichzelf koopt. Ik heb geleerd niet zonder slag of stoot aan te nemen dat bepaalde producten niets voor De Man zijn. Onbekend maakt onbemind, dus is het onze taak om hem daarmee te laten kennismaken. Ooit stelden wij kerstpakketten samen voor een traditioneel mannenbedrijf. Zo’n bedrijf waarbij de mannen niet alleen met hun poten, maar ook met hun handen in de klei staan en wroeten. We kozen echter niet alleen voor traditionele producten, zoals een showerfoam, een shampoo en een toegankelijke deo. Nee, we deden er ook een handenscrub bij. Wat hierna gebeurde, verraste ons. Veel van die mannen bestelden hierna diezelfde scrub, waarmee handen niet alleen grondig gereinigd worden, maar ook nog eens heel lekker gaan ruiken. Conclusie: onderschat mannen niet. Ze zijn uitstekend in staat te bepalen welke producten ze wel en niet kiezen. Ze hebben soms alleen een duwtje en een beetje hulp nodig... van een vrouw. Monique van Arnhem

Vier ondernemende vrouwen schrijven in INTO business een column over mannen en vrouwen. Marieke de Geus (Van Wezel accountants en adviseurs), Marlies Spoormaker (Spoormaker Advocatuur), Monique van Arnhem (Rituals) en Mariska van der Hulst (De Heerekamer en van der Hulst Catering en Kookstudio) beschrijven hoe het is om als vrouw te ondernemen met mannen. MARIEKE

MARISKA

MARLIES

Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Michel terWolbeek en Martine Goulmy

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

ANALYSE

CROP presenteert Belastingplan 2018 in Lisse

De Miljoenennota en de gevolgen voor ondernemers Wat is de begroting voor 2018? Wat zijn voor u als ondernemer de belangrijkste punten in het nieuwe Belastingplan? Een dag na Prinsjesdag gaf CROP in ’t Huys Dever in Lisse tijdens een ontbijt voor genodigden uitleg over de Miljoenennota. Het demissionaire kabinet stelt geen grote wijzigingen voor. Hiervoor zullen we op een nieuw kabinet moeten wachten. Toch is er wel een aantal wijzigingen voorgesteld die per 1 januari 2018 zullen ingaan. Tekst Jeroen de Kriek | Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Martine Goulmy

TARIEVEN INKOMSTENBELASTING

HYPOTHEEKRENTEAFTREK

De gecombineerde inkomstenbelasting tarieven in box 1 voor belastingplichtigen onder de AOW-leeftijd blijven nagenoeg gelijk. De tarieven in de tweede en derde schijf zullen met 0,05% omhoog gaan naar 40,85%. Het tarief in vierde schijf zal daarentegen met 0,05% dalen naar 51,95%. In box 3 wordt het forfaitaire rendement aangepast conform de berekening van 2017. Het forfaitaire rendement blijft belast tegen een tarief van 30%. Schijf

Box 3 vermogen

Forfaitair rendement

Eﬀectief tarief

25.000 – 100.000

2,65%

0,794%

100.000 – 1 mln

4,52%

1,357%

> 1mln

5,38%

1,614%

De schijven gelden per belastingplichtige en derhalve is het voor fiscale partners met een gezamenlijke grondslag boven € 150.000 voordelig om deze grondslag te verdelen. 20

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

In 2014 is de stapsgewijze verlaging van de maximale hypotheekrenteaftrek ingezet. Hierdoor daalt in 2018 de maximale aftrek in de vierde schijf naar 49,5%. Het voordeel uit de eigen woning in de hoogste schijf is overigens wel belast tegen 52%. Hierdoor kan het in sommige gevallen voorkomen dat er geen renteaftrek meer is maar een rentebijtelling. RESTSCHULD EIGEN WONING

Voor restschulden voor de eigen woning die na 31 december 2017 ontstaan zal het niet meer mogelijk zijn om de rente af te trekken. De tijdelijke maatregel die dit mogelijk maakte komt per 1 januari 2018 te vervallen. De rente op bestaande restschulden die voor deze datum zijn ontstaan blijft 15 jaar aftrekbaar vanaf het moment dat de restschuld is ontstaan. VRIJSTELLING KAPITAALVERZEKERINGEN

Begin 2017 heeft de staatssecretaris aangekondigd dat het voor de toepassing van de vrijstelling voor kapitaalverzekeringen niet langer noodzakelijk is dat een minimum aantal jaar (15/20 jaar) premie is betaald. Per 1 januari 2018 wordt dit

Jeroen de Kriek, ﬁscalist van CROP.

Hans van Schie (links) en Jeroen de Kriek van CROP.

beleid ook in de wet opgenomen. Het is dan voor zowel de kapitaalverzekering eigen woning en de kapitaalverzekering in box 3 niet meer nodig om aan de premie-eis te hebben voldaan. AFTREK ONDERHOUDSKOSTEN MONUMENTENPANDEN

De aftrek voor uitgaven voor onderhoudskosten van monumentenpanden wordt in tegenstelling tot eerdere berichten nog niet afgeschaft. De intentie is er overigens wel om deze aftrek per 2019 af te schaffen. AFTREK VAN SCHOLINGSUITGAVEN

Ook de aftrek van scholingsuitgaven zullen niet voor 2019 worden afgeschaft. TARIEF VENNOOTSCHAPSBELASTING

De eerste schijf van de vennootschapsbelasting, waarvoor een tarief geldt van 20%, wordt verlengd van € 200.000 naar € 250.000. Met ingang van 1 januari 2020 zal deze schijf verder verlengd worden tot € 300.000 en naar verwachting zal deze schijf per 1 januari 2021 nog verder verlengd worden tot € 350.000.

huwelijk buiten de gemeenschap blijven. Hierbij mogen de partners/echtgenoten zonder gevolgen hun vermogens voor de schenkbelasting samenvoegen in de huwelijksgemeenschap of een verrekenbeding overeenkomen in huwelijkse voorwaarden. Er zal geen sprake van schenking zijn zolang deze verdeling voor een meer gelijke verdeling van het totale vermogen zal zorgen. De grens hierbij is 50%/50%. In de volgende situaties zal er wel schenkbelasting verschuldigd zijn: - Het aandeel van de minst vermogende wordt door de verdeling hoger dan 50% van het totale vermogen; - Het aandeel van de partner met het meeste vermogen neemt toe; - Het huwelijk of notarieel samenlevingscontract wordt gesloten met als voornaamste doel het ontkomen aan schenk- en erfbelasting. PENSIOEN IN EIGEN BEHEER

In 2017 is het nog mogelijk voor directeur-grootaandeelhouders om het pensioen in eigen beheer af te kopen met toepassing van een korting van 34,5%. Deze korting zal in 2018 en 2019 verder worden verlaagd.

HUWELIJKVERMOGENSRECHT

Het huwelijksvermogensrecht zal per 1 januari 2018 wijzigen. De standaard bij trouwen wordt dan beperkte gemeenschap van goederen. Dit houdt in dat in beginsel alle bezittingen en schulden van een partner die hij in zijn bezit had voor het

INKEERREGELING

Per 1 januari 2018 zal de inkeerregeling komen te vervallen. Aan zwartspaarders zal dan een vergrijpboete opgelegd worden van maximaal 300% van de verschuldigde belasting. DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

EEN GOED GESPREK

ECHTE MENSEN MET ECHTE VERHALEN Frank Beelen houdt van echte verhalen, waarin de schone schijn niet bestaat en mensen hun kwetsbaarheid tonen. Zo ontstond het idee om een selecte groep ondernemers, bestuurders en/of managers

uit te nodigen voor een gesprek over... het echte leven. De genodigden kregen de vraag voorgelegd: ben jij trouw gebleven aan datgene wat ooit jouw passie was? Tekst Dennis Captein | Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Michel ter Wolbeek

1 DENNIS CAPTEIN

Dennis Captein in eigenaar van INTO business Magazine BV, waartoe ook dit magazine behoort. Hij is columnist voor het AD, schrijver van de roman Onschuld en in zijn vrije tijd voorzitter van voetbalclub Alphense Boys.

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

2 RONALD WARMERDAM

Ronald Warmerdam is eigenaar van IMPACT on the Job. Hij gelooft dat bevlogenheid dé motor is voor groeiversnelling. Immers: stralende leiders, stralende medewerkers, stralende klanten, stralende business! Met hun ‘on the job’-aanpak realiseren bedrijven een bevlogen groeiversnelling in 100 dagen. Met plezier en resultaat werken aan waar het écht om gaat, zo luidt het devies.

3 MONIQUE DE BRUINE

Monique de Bruine is register makelaar-taxateur RT/RMT bij Mens Bedrijfsmakelaardij BV in Lisse. Samen met haar collega’s Ad Bakker, Sander Bakker, Sheila Bos en Angelique van der Klugt opereert zij als bedrijfsmakelaar in de Duin- en Bollenstreek. Na al die jaren kent zij de streek en de bedrijfspanden op haar duimpje.

4 WILLEM HEEMSKERK

Willem Heemskerk is wat je zegt een BB’er, Bekende Bollenstreker. Hij groeide op in een Noordwijkerhouts gezin met een vader die bollenboer was. Heemskerk is bankier in hart en nieren, die zich daarnaast ook op maatschappelijk vlak inzet voor de Bollenstreek. Werkt al 38 jaar voor de Rabobank. Motto: elk goed idee verdient aandacht.

â&#x20AC;&#x2DC;Ben jij trouw gebleven aan datgene wat ooit jouw passie was?â&#x20AC;&#x2122; 5 MANON MEULEMAN

Manon Meuleman is bij De Beelen Groep de linkeren rechterhand van eigenaar Frank Beelen. Zij is gespecialiseerd in events, human resource, marketing in communicatie. Werkt hier sinds augustus 2003.

6 BAS BREKELMANS

Bas Brekelmans is de populaire wethouder Economische Zaken in de gemeente Teylingen. Hij vervult deze functie hier sinds 2014. Daarvoor was hij wethouder in Noordwijk (een jaar) en in Lisse (zeven jaar). Zijn politieke partij is de VVD.

7 FRANK BEELEN

Frank Beelen is directeur en eigenaar van De Beelen Groep. Als 19-jarige jongen begon hij als automonteur bij dit bedrijf. Hij werkte zich in de loop der jaren op en verzamelde een grote schare klanten om zich heen. Met vestigingen in Lisserbroek, Almere en Rotterdam timmert zijn bedrijf, een allround autoconcern, hard aan de weg. De Beelen Groep bestaat 30 jaar.

8 HANS GEERLINGS

Zijn liefde en gevoel voor vormgeving maken Hans Geerlings tot een gepassioneerd tuinontwerper. Zijn stijl wordt gekenmerkt door een duidelijke lijnvoering en goede ruimteverdeling. Het levensritme van zijn opdrachtgevers vormt de leidraad voor zijn eigentijdse ontwerpen. Tuinen die moeten passen bij de mensen voor wie ze bedoeld zijn. DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Als decor dient het kantoor van De Beelen Groep in Lisserbroek. Manon Meuleman, de PA van Beelen, heeft een lunch klaargezet. Dan komen de gasten binnen. Het is een gemêleerd gezelschap, waarbij niet iedereen elkaar kent. De verkenningsfase duurt evenwel niet lang. Wanneer wethouder Bas Brekelmans is afgetrapt met een open en transparant verhaal, volgt de rest met anekdotes die uit het leven gegrepen zijn. Niemand slaat acht op het feit dat een verslaggever de verhalen optekent. En ook de fotograaf lijkt onzichtbaar. MAGISCH

FRANK BEELEN:

Brekelmans: “Ik wilde bij de luchtmacht. “We hebben met overtuiging besloten dat we willen groeien en een grote speler willen Daarvoor moest ik de Nederlandse Defensie worden. Ik ben nu vijftig en wil nog tien jaar knallen.” Academie doorlopen, wat ik deed. Hierna ging ik bij de luchtmacht werken. Ik vloog mee, maar was niet de piloot. Ik wilde wel graag zelf vliegen, MILIEUZAKEN maar dat mocht niet omdat mijn ogen in de verte onvolBrekelmans: “Ik herinner mij nog dat we op een dag een doende scherp zagen. Mijn hart gaat nog altijd open als ik een oefening met een F-16 uitvoerden. Zo eentje met alle toeters F-16 of een Awacs zie vliegen of langs Schiphol rijd. Vliegtuien bellen, koprollen, enorme G-krachten en bedenk het gen hebben voor mij iets magisch. Om antwoord te geven op maar. Echt een jongensdroom. Maar toen we klaar waren en de centrale vraag: ik vind dat ik mijn passie heb gevolgd. Ik terugvlogen, bedacht ik me opeens: ‘Pfff, nu moeten we nog heb mooie avonturen beleefd, waaronder diverse buitenlandtwintig minuten lang terugvliegen voordat we thuis zijn.’ missies, die overigens niet zonder risico’s waren. Dat ik mijn Dat was het moment om aan een nieuwe carrière te gaan vrouw ’s ochtends een kus gaf en dacht: ‘Ik hoop wel dat ik denken. Afijn, ik ben nu al jaren wethouder. Eerst in Lisse, morgenavond weer gewoon thuis ben’. Tijdens mijn opleiding toen in Noordwijk en nu in Teylingen. Het bijzondere is dat dacht ik nooit aan de gevaren. Maar toen oefenen realiteit ik in Lisse ook milieuzaken in mijn portefeuille had. En net werd, werd ik mij bewust van wat ook kon gebeuren.” als nu was de mogelijke uitbreiding van Schiphol toen ook “Maar nu ben je wethouder”, merkt bankier Willem Heemsal een heet hangijzer. Ondanks mijn passie voor vliegen en kerk op. “Dat is me wel een omwenteling, zeg.” vliegtuigen moest ik echter ook de belangen van het milieu verdedigen. Nee, dat kostte mij geen moeite. Ik heb namelijk ook veel begrip voor de andere kant van het verhaal. Overlast ‘MENSEN MOETEN VEILIG of dreigende overlast is vervelend. Mensen moeten veilig en EN MET EEN GERUST HART met een gerust hart kunnen wonen en werken.”

KUNNEN WONEN EN WERKEN’

AVONTURIERSLEVEN

RONALD WARMERDAM: “Het proﬁt gedrevene, wat ik vroeg had, heeft plaatsgemaakt voor een businessmodel waarbij bevlogenheid bovenaan staat.” 24

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Willem Heemskerk begon zijn werkende leven ook als militair: “Om precies te zijn hield ik dat drie maanden vol”, lacht hij. “Er werkten 16.000 mensen en ik kwam er al snel achter dat er 15.999 mensen werkten die meer te vertellen hadden dan ik. Daar kon ik toen al slecht tegen. Inmiddels werk ik al 38 jaar bij Rabobank Bollenstreek en de voorlopers van deze bank. In uiteenlopende functies. Dat kun je saai vinden, maar ik heb het tot op de dag van vandaag altijd boeiend gevonden. Ik koester het werk en de mensen met wie en voor wie ik werk. Maar ik heb vooral ook een leven buiten de bank. Ik geniet van mijn dochter en zoon en de geneugtes des levens. Ik verloor mijn vrouw aan die vreselijke ziekte kanker. Dat heeft mij

plezier, maar dat plezier zit ‘m zeker ook in het feit dat we mooie, vernieuwende, zelfs innovatieve tuinen realiseren. Creëren is iets prachtigs.” MAKELAARSVAK

“Jullie hadden dus al een plan. Ik niet”, zegt Monique de Bruine. “Waar ik als meisje van droomde? Van geen enkel specifiek werk. Ik had niet van dergelijke concrete dromen, buiten het feit dat ik het wel al op jonge leeftijd leuk vond om met mensen om te gaan, oplossingen te bedenken en connecties te maken. Dat was MONIQUE DE BRUINE: geen vooropgezet plan, maar het gebeurde gewoon.” “Ik had als klein meisje geen concrete dromen, buiten het feit dat ik het wel al op jonge leeftijd Manon Meuleman: “Bij mij is dat net zo leuk vond om met mensen om te gaan, oplossingen te bedenken en connecties te maken.” gegaan. Ik wilde juf worden, maar ging werken bij een klein ICT-bedrijf. Dat kwam op mijn pad en leek mij leuk. Ik heb de hele groei veranderd. Heeft me andere inzichten gegeven, een nieuwe meegemaakt van 12 werknemers tot en met 180 mensen kijk op het leven. Onder andere dat je in het nu moet leven wereldwijd inclusief beursnotering. Uiteindelijk werd ik daar omdat het morgen anders kan zijn. Mijn zoon reist bijvoorHR-manager. Toen het slecht ging moesten er 80 mensen uit. beeld de hele wereld over. Hij werkt om te kunnen reizen. Na Ik voerde samen met de directie de meeste gesprekken. Dat de dood van zijn moeder is hij daarmee begonnen. Hij leeft was zwaar. Heel zwaar. De Beelen Groep was toen een klant een soort avonturiersleven zonder zich echt zorgen te maken van ons. Ik raakte met Frank in gesprek en hij vroeg mij of ik over de dag van morgen; ik vind dat mooi.” hem kon helpen met het maken van een professionaliseringsslag. Dat werk zou ongeveer een jaar in beslag nemen, zo was ‘MET DE LAPLEPEL KREEG IK de bedoeling. Maar ja, je raadt het al, ik ben hier niet meer INGEGOTEN: JE WERKT VOOR JEZELF weggegaan. Ik herken mezelf dus in het verhaal van Monique, dat het soms gewoon loopt zoals het loopt. Dat ik niet die juf EN NIET VOOR EEN ANDER’ ben geworden, daar heb ik nooit spijt van gehad. Ik doe mijn werk met het allergrootste plezier, dus waarom zou ik ook?” ANDERS DAN DE REST Hans Geerlings dacht dat hij een passie voor bouwkunde had. “Wat ook deels waar was. Maar toen ik dat een tijdje studeer‘DAAR GAAT HET OM, DIE de, kwam er een docent naar me toe. Hij zei: ‘Als ik jou was, BLIJE KLANT. DAT KLINKT ALS zou ik eens bij de hoveniersvakschool gaan kijken.’ Hoewel de studie bouwkunde me prima afging, zag hij klaarblijkelijk EEN CLICHÉ, MAAR HET IS WAAR’ dat ik anders was dan de rest. Ik volgde zijn advies, ben gaan kijken en uiteindelijk ben ik ook van opleiding geswitcht. Want die leraar had gelijk. Mijn hart ging van tuinrealisaties en alles wat daar bij komt kijken nog meer open. Groene vingers, die had ik al op jonge leeftijd. Alhoewel ik mijn bouwkundige skills als hovenier ook heel goed kan benutten. Wij maken echt de mooiste bouwwerken. Weinig standaard en veel maatwerk. Hoe dan ook, na mijn opleiding ben ik voor mezelf begonnen. Dat is mij met de laplepel ingegoten: je werkt voor jezelf en niet voor een ander. Ik heb daarom ook nooit over een loondienstverband nagedacht, dat bestond voor HANS GEERLINGS: mij gewoonweg niet. Inmiddels werken er twaalf mensen voor ons bedrijf en dat “Je ging niet voor een baas werken maar voor jezelf, dat werd mij vroeger met de papis een goede club mensen. Onderling is er lepel ingegoten.” DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

ESSENTIE

De Bruine: “En dat ik dus makelaar werd, is denk geen toevalligheid geweest, want daarin kan ik precies doen wat ik wil: mensen en gebouwen aan elkaar linken. Ik krijg er een kick van als ik een pand in de verkoop krijg en daar meteen de juiste mensen of het juiste bedrijf bij kan denken. Die bel ik dan op. Ik loop al enige tijd rond in het vak, ken een hoop mensen en weet daarom niet zelden onmiddellijk wie ik voor een bepaald pand zou moeten benaderen. Als het dan inderdaad een match blijkt en ik dus twee partijen blij heb gemaakt, ben ik BAS BREKELMANS: dat zelf ook.” Frank Beelen knikt: “Daar gaat het om, die “Ik vind dat ik mijn passie heb gevolgd. Ik heb mooie avonturen beleefd, waaronder blije klant. Dat klinkt als een cliché, maar diverse buitenlandmissies, die overigens niet zonder risico’s waren.” het is de waarheid als een koe. Wij verkopen jaarlijks achthonderd auto’s, maar daar draait het in essentie niet om. Als ik die ene auto verkoop en later waren de opties: verkopen of gas geven en met volle kracht hoor dat die mensen daar ontzettend blij mee zijn, pas dan vooruit. We hebben met overtuiging besloten dat we willen heb ik eer van mijn werk. Overigens ben ik geen autofanaat. Ik groeien en een grote speler willen worden. Ik ben nu vijftig ben iemand die vooral geïnteresseerd is in techniek. Als we een en wil nog tien jaar knallen.” rondleiding krijgen in een fabriek kijken mensen direct naar de Net als Willem Heemskerk werd ook Ronald Warmerdam bannieuwe modellen. Ik niet, ik kijk naar de motoren. Niet voor kier bij de Rabobank. “Een uitstekende organisatie. Niets ten niets ben ik ooit als automonteur gaan werken. Voor mezelf, nadele dus van de Rabobank, maar ik merkte gaandeweg de jaals Beun de Haas, en later ook in dienst van een bedrijf. Maar ren aan mezelf dat het bankiersvak niet mijn passie was. Verder dat bedrijf kwam zijn afspraken niet na en hierna nam ik mij zag ik om mij heen dat mensen maar bleven zitten, terwijl ik plechtig voor niet meer voor een baas te gaan werken.” sterk de indruk had dat er een essentieel enthousiasme ontbrak. Net als bij mij. Dus stelde ik mezelf de vraag: waar word je nou echt gelukkig van? Het bleek dat ik gelukkig werd als ik andere ‘IK BEN NU 50 JAAR EN WIL mensen kon aansporen hun passie te zoeken en te vinden en NOG 10 JAAR KNALLEN’ daar naar te gaan leven. Het profit gedrevene, wat ik vroeg had, maakte plaats voor een businessmodel waarbij bevlogenheid bovenaan staat en met hoofdletters is geschreven.” DERTIG JAAR “Inmiddels bestaat ons bedrijf dertig jaar. Een jaar geleden kwamen we op een kruispunt terecht. Ik vond dat ik vooral WAAN VAN DE DAG op de tent aan het passen was. Dat voelde niet goed. Dus Hij vervolgt: “Ook veel ondernemers komen na verloop van jaren in een fase terecht, waarin ze misschien nog wel succesvol zijn, maar niet meer die dingen doen die ze eigenlijk zouden willen doen en waar ze energie van krijgen. Ze worden meegezogen in de waan van de dag, zonder bewust richting aan zichzelf en hun medewerkers te geven. Anders gezegd, de reden waarom ze hun bedrijf destijds oprichtte is naar de achtergrond verdwenen. Die bedrijven helpen wij om een inspirerende richting te bepalen, dus waar het hem of haar écht om gaat. Om daarna de ondernemers en hun teams te begeleiden om met plezier zelf aan de slag te gaan en resultaten te boeken. Het WILLEM HEEMSKERK: gevolg is een hausse aan nieuwe energie en dat heeft zijn weerslag op alles en iedereen: “Mijn zoon reist bijvoorbeeld de hele wereld over. Hij werkt om te kunnen reizen. Hij medewerkers, klanten, financiën en natuurleeft een soort avonturiersleven zonder zich echt zorgen te maken over de dag van lijk op de ondernemer zelf. In 100 dagen morgen; ik vind dat mooi.” 26

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

meeste mensen dat geluk nooit ervaren. Onderzoek toont aan de tachtig procent van de mensen voor zekerheid gaat. Die willen houden wat ze hebben. Deze mensen zouden hun leven of hun werk misschien wel om willen gooien, maar doen dat niet omdat die zekerheid dan gevoelsmatig in het geding komt. Terwijl wij ons allemaal moeten afvragen: wat is zekerheid? Volgens mij heeft niemand ooit zekerheid.” Warmerdam: “Die cijfers kloppen volgens mijn gegevens ook: minder dan twintig procent van de Nederlandse werknemers kan worden aangemerkt als bevlogen.” MANON MEULEMAN: De Bruine: “Als makelaar kom ik vaak op netwerkbijeenkomsten. Daar luister ik “Het loopt soms gewoon zoals het loopt. Dat ik niet die juf ben geworden, daar heb ik vooral omdat ik oprecht geïnteresseerd ben nooit spijt van gehad. Ik heb het hier heel goed naar mijn zin.” in mensen.” Warmerdam vult aan: “Ik probeer die mensen de juiste vragen te stellen en niet altijd met elk antwoord maken deze bedrijven met hernieuwde energie een forse genoegen te nemen. Doorvragen is belangrijk om tot de kern groeiversnelling door. En ze zijn trots op wat ze gepresteerd door te dringen: wat is je passie, durf je die te volgen, en wat hebben. Daar word ik echt blij van.” ga je dan doen?” DRIVE

Frank Beelen: “Ik voer regelmatig gesprekken met medewerkers over hun drive, passie en toekomst. Neem het monteursvak, gemiddeld genomen doe je dat een jaar of zeven, dan ben je er klaar mee. Bij mij werkt een jonge monteur, die overigens heel goed is in zijn vak. Hij doet dit werk al vier jaar, dus heeft hij wat mij betreft nog drie jaar te gaan. Ik heb hem geadviseerd nu al te gaan uitkijken naar iets anders. Het gevolg is dat hij zich naast zijn werk aan het specialiseren is in fotografie, wat ook een passie voor hem is. Ik stimuleer dat. Grote kans dat hij straks als fotograaf aan de slag gaat. Ik vind dat heel gezond, want zo blijft hij zijn hart volgen.” Warmerdam: “Wij ervaren dagelijks bij onszelf en onze klanten dat bevlogenheid dé motor is voor hetgeen je doet. Bevlogen mensen halen voldoening uit hun werk, zijn zeer betrokken en voelen zich energiek, vitaal en trots. Bevlogen mensen zijn bovendien ruim twintig procent productiever en innovatiever.” “Doe waar je happy van word”, zegt Brekelmans. “Toen ik bij mijn eerste gemeente aan de slag ging, voelde dat als een cultuurshock. Toch wist ik dat ik hier gelukkig zou worden, dat ik hier kon doen wat ik wilde doen. Ik gun iedereen een dergelijke move, waarbij je hernieuwd geluk vindt.”

HELP!

Heemskerk: “Soms hoef je niets te vragen. Ik kreeg ooit eens een mailtje van een klant waarin één woord stond: ‘Help!’ Duidelijker dan dit kon die persoon niet verwoorden dat hij een probleem had. Ik ben dan graag een luisterend oor en wil er vervolgens alles aan doen om het probleem weg te nemen.” Geerlings: “Ik ben blij dat ik dat probleem niet ken. In 1986 ben ik als hovenier aan de slag gegaan. Er is sindsdien geen dag voorbij gegaan waarbij ik geen plezier aan mijn werk beleefde. Het is zo mooi om van begin tot eind iets te maken waar de opdrachtgever heel blij mee is. Geen tuin is hetzelfde. Soms sta je voor moeilijke vraagstukken. Maar ik heb ervaren dat praktisch niets onmogelijk is. Er is altijd een oplossing. Door creatief te zijn, door nieuwe dingen te ontwikkelen. Dit is mijn vak, dit blijft mijn vak.”

‘STEL DE JUISTE VRAGEN EN NEEM NIET MET ELK ANTWOORD GENOEGEN’ GEVOELSMATIG

Heemskerk: “Dat gun ik die mensen ook, maar de realiteit is dat de verreweg de DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

REPORTAGE

Hester Baljet (l) en Monique van Arnhem

KERSTPAKKET VAN RITUALS

ALTIJD EEN SUCCES

Bijna 10 jaar geleden werden Monique van Arnhem en Hester Baljet de trotse eigenaren van 3 Rituals-winkels in de regio. In die periode zaten de dames bepaald niet stil. De winkel in Noordwijk verhuisde vorig jaar naar een mooi groot pand, de winkel in Katwijk wordt in november van dit jaar helemaal verbouwd en in Leidschendam werd die onderdeel van winkelcentrum Leidsenhage, dat in 2019 de Mall of the Netherlands zal zijn.

Daarnaast is de kerstperiode voor hen elk jaar weer de drukste en gezelligste periode van het jaar. Voor elk budget, voor zowel dames als heren, maken ze geschenken op maat. Het wordt leuk ingepakt en ze komen het ook nog eens persoonlijk afleveren bij de bedrijven. Iedereen is welkom in een van de winkels om samen met de dames van Rituals het ideale pakket voor zijn of haar medewerkers samen te stellen. Een pakket van Rituals is namelijk altijd een succes.

Heeft Ăş uw kerstpakketten al geregeld?

Monique van Arnhem | 06-28207066 Hester Baljet | 06-36427545

Your body. Your soul. Your

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

COLUMN

Ik wil loyale mensen Ik zat onlangs mijn column uit de vorige uitgave van Duin- en Bollenstreek INTO business nog eens te lezen. Eén zinnetje sprong er voor mij uit: ‘Ik wil loyale mensen’, schreef ik. Dat is de waarheid als een koe. Immers, je kunt als ondernemer nog zo goed zijn in je vak, zonder goede medewerkers begin je niets.

Laat ik het eens verwoorden met de volgende stelling: alleen met loyale medewerkers kun je een duurzaam bedrijf zijn. Het woord ‘duurzaam’ wordt door mensen meestal gelinkt aan een schoner milieu. Maar duurzaam staat in de eerste plaats synoniem aan ‘bestendig zijn’. Oftewel, toekomst hebben. De spil van ons bedrijf wordt gevormd door de mensen die er werken. Zij bepalen mede de toekomst van BB Dienstverlening. Het is daarom essentieel dat zij loyaal zijn aan hun werkgever. Echter, loyaliteit kun je wel eisen, maar je hebt als werkgever alleen recht van spreken als het van twee kanten komt. Voor mij als werkgever betekent dat niet alleen dat de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden goed moeten zijn. Het betekent ook dat je aandacht voor elkaar moet hebben. Weet wat er speelt bij je mensen. Niet alleen in het werkzame uren, maar ook daarbuiten. Het loont in alle opzichten om daar voldoende tijd in te stoppen. Ieder mens heeft zo zijn problemen. Gaat het thuis goed met partner en kinderen? Heb je je financiën op orde of zijn er schulden? Zijn er medische obstakels? Zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik wil heel graag weten wat onze mensen bezighoudt. Vaak kan ik dan helpen en in andere gevallen

wordt gewoon een luisterend oor al zeer gewaardeerd. Ik heb ook wel eens een praatpaal nodig, wie niet? Die aandacht resulteert in echte aandacht voor en interesse in elkaar. Als iedereen daar voldoende energie in steekt, wordt de maatschappij om ons heen vanzelf een stukje mooier. En voor mij als werkgever geldt dat BB Dienstverlening daar garen bij spint. Het is fijn als mensen op tijd op hun werk verschijnen, inzet tonen en samen met collega’s de klus willen klaren. Als opdrachtgevers ons werk roemen, dan is dat het werk van onze medewerkers. Klaarblijkelijk zijn ze goed in hun vak, klaarblijkelijk zijn ze gemotiveerd en klaarblijkelijk willen ze eer van hun werk hebben. Dat kun je niet opleggen, wel kun je dat als werkgever (deels) afdwingen. Door als mensen en gelijken met elkaar om te gaan. Hoe? Door gewoon regelmatig te vragen: hoe gaat het met jou? En dan niet genoegen nemen met ‘goed’, wat negen van de tien gevallen het antwoord zal zijn, maar doorvragen en een echt gesprek voeren. Neem daar als werkgever de tijd voor. Uiteindelijk krijg je daar veel voor terug.

JOHN MIJNDERS is getrouwd en heeft vijf kinderen. Hij is directeur/eigenaar van BB Dienstverlening, waar ruim 50 mensen werkzaam zijn. In 2016 won hij met zijn bedrijf de Duurzaamheidsprijs Bollenstreek 2016. Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Michel ter Wolbeek

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

REPORTAGE

Nieuwe opzet LEF nu al geslaagd

HALVE FINALE VAN HOOG NIVEAU

Boven v.l.n.r: Peter Wiegman, Elles van Goozen, Hans Peter Mulder en Suzanne de Moor. Onder v.l.n.r: Mike Korenvaar, Rudo Slappendel, Britta van Egmond, Johnny Spies, Robert Spies en Annemarie Hoevens.

Hoe gaat LEF anno 20017 te werk? Twaalf kandidaten presenteren zich aanvankelijk. Daarvan vallen zes bedrijven af. De andere zes krijgen een coach toegewezen: een gerespecteerde ondernemer uit de regio. Met hun coach gaan zij aan de slag om zich uiteindelijk te presenteren voor de driekoppige jury: Nicoline Schuitemaker (Schuitemaker Vis), Mike Korenvaar (juryvoorzitter en CFO HeadFirst) en Dennis Captein (INTO business). Alle (halve) finales worden gepresenteerd door Rudo Slappendel.

HEBLEF.NL 30

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

COACH BRITTA VAN EGMOND

De eerste halve finale werd een prooi voor 1915 Watches. De Lissese broers Johnny en Robert Spies fabriceren en vermarkten hoogwaardige horloge die grotendeels van hout zijn gemaakt. Zij ontvingen een ticket voor de finale, die op november van dit jaar gaat plaatsvinden in de Leidse Schouwburg en waarin zij zullen strijden tegen twee andere finalisten. De coach van de broers is de Noordwijkse architect Britta van

De vernieuwde opzet van ondernemersverkiezing LEF pakt vooralsnog heel goed uit. Inmiddels zijn de finalisten bekend, maar toen dit magazine ter perse ging, had alleen de eerste van twee halve finales plaatsgevonden. Mede dankzij de metamorfose van LEF was het niveau van de kandidaten, zo stelde de jury, erg hoog. Tekst David van Kesteren | Fotografie John Brussel

De jury, v.l.n.r: Mike Korenvaar, Nicoline Schuitemaker en Dennis Captein.

De publiek in de zaal van Area071 in Leiderdorp kreeg ook de mogelijkheid om vragen te stellen aan de kandidaten.

Egmond, die zich bijzonder trots toonde. De kans is aanwezig dat zij daar Indris Oncology als tegenstander treffen. Dit bedrijf, gecoacht door oud-LEF-winnares Elles van Goozen (interieurstylist en -architect te Leiderdorp), ontwikkelt een diagnostisch apparaat dat kankercellen vastlegt die in het bloed circuleren. Door dit product moeten artsen in het vervolg snel kunnen zien hoe de kanker muteert, waardoor de behandeling desgewenst kan worden aangepast. Dit product is nog niet op de markt. Eerst moeten de eigenaars Hans Peter Mulder en Peter Wiegman een kostbaar en tijdrovend proces van onderzoeken

Johnny Spies valt zijn coach Britta van Egmond in de armen. Broer Robert Spies kijkt lachend toe.

doorlopen. Om die reden werd Indris tweede en ontving een zogenaamde wildcard. Ook in de tweede halve finale krijgt een bedrijf een wildcard. De jury bepaalt welke van de twee uiteindelijk naar de finale mogen. FINANCIEEL RECEPT

Voor More Advice, de derde kandidaat uit de eerste halve finale, is het LEF-avontuur afgelopen. Dit bedrijf van eigenaresse Suzanne de Moor treedt op als een soort financiele huisarts. Zij analyseert de financiële situatie en stelt een diagnose. Daarna wordt een ‘financieel recept’ uitgeschreven. De jury meende dat het bedrijf teveel op de expertise van De Moor leunde en daardoor kwetsbaar was. More Advice werd met verve gecoacht door de Katwijkse makelaar Annemarie Hoevens. De tweede halve finale van LEF werd dinsdag 26 september gehouden. De kandidaten waren in3keer.nl (coach: Johan van Maanen), Polariks (coach: Bart Hoenen) en Vrendly (Coach: Ramses Braakman). De uitslag was bij het ter perse gaan van dit magazine nog niet bekend, maar is wel te vinden op www. intobusiness.nu.

NOTEER ALVAST IN UW AGENDA EN MELDT U AAN VIA ONZE WEBSITE WWW.HEBLEF.NL: DE FINALE OP 7 NOVEMBER IN DE LEIDSE SCHOUWBURG

LEF LEEFT! DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

INTERVIEW

Nicoline Schuitemaker is het gezicht naar buiten

‘Niemand zonder vis de deur uit!’ Nicoline: “We zijn ook niet zo van de strategieën en zo. We ondernemen en gaandeweg doen zich kansen voor.” 32

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Nicoline Schuitemaker laat zich niet vangen in een bv-constructie. Haar vier broers zijn de aandeelhouders van Schuitemaker Vis, maar zij wil ﬂexibel zijn en blijven. “Ik koester ons familiebedrijf, laat dat duidelijk zijn, maar ik moet altijd het gevoel hebben dat ik zonder al teveel poespas iets anders kan gaan doen.” Een interview met de geboren en getogen Katwijkse, over de zaak, de familiebanden, visvangst, vertrouwen en haar geloof. Tekst Dennis Captein | Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Michel ter Wolbeek

“Weet je, er zijn nog zoveel dingen die ik wil doen. Laatst vernam ik dat Esther Overweter vertrekt als directeur van de justitiële jeugdinrichting Teylingereind. Toen dacht ik: dat lijkt mij ook wel wat. Dan had ik natuurlijk een ander carrièrepad moeten bewandelen, maar toch, ik sluit niet uit dat er op een dag nog iets anders op mijn pad komt waarvan ik denk: dit is het. Dan wil ik daar ook voor kunnen gaan.” KATWIJKSE NUCHTERHEID

Nicoline is welbespraakt. Ze oogt losjes, communiceert makkelijk en heeft op elke vraag een antwoord. Tegelijkertijd is de Katwijkse nuchterheid onmiskenbaar. Gevraagd zichzelf te typeren, begint ze te lachen. “Ik? Ik ben een visvrouw. Of eigenlijk een viswijf ”, zegt ze met een knipoog. “Ik zit immers in de vis en bescheiden kun je mij niet noemen. Ik ventileer mijn mening gevraagd en soms ook ongevraagd. Ik zeg niet dat ik dat ongezouten doe, want ik wil mensen altijd in hun

‘IK BEN EEN VISVROUW, OF EIGENLIJK EEN VISWIJF. IK ZIT IN DE VIS EN BEN NIET ZO BESCHEIDEN. DAN BEN JE EEN VISWIJF, TOCH?’

Het nieuwe gedeelte achter de winkel: het visrestaurant.

bestuur van de KOV gezeten. Inmiddels niet meer, maar ik voelde mij daar als een vis in het water. Ik was de eerste vrouw in het bestuur, maar had daar eigenlijk helemaal geen erg in. Bovendien zijn er nu zoveel vrouwen met een eigen bedrijf, dat het benadrukken van de man/vrouw-verhouding in het ondernemen wat mij betreft ouderwets is. De visbranche is van oudsher ook een mannenwereld, maar ik voel me als vrouw niets meer of minder en ik kan mij ook niet herinneren dat er ooit een man was die het tegendeel beweerde.” BIG BANG

waarde laten. Maar ik schroom de discussie in elk geval niet.” “Ik denk dat ik om die reden namens ons familiebedrijf naar buiten treed. Ik stap rustig op mensen af en maak makkelijk contact. Je ziet mij dus ook wat vaker in het lokale netwerk terug dan mijn broers. Zo heb ik ook een aantal jaar in het

In de winkel ligt de spartelverse vis in lage vitrines.

Nicoline Schuitemaker (51) studeerde bestuurskunde aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit en de Rijksuniversiteit Leiden. Hierna werkte ze vijf jaar voor een projectbureau van de gemeente Rotterdam en nog een aantal jaar voor diverse gemeenten op het gebied van veiligheidsbeleid. “Ik solliciteerde samen met een studiegenote waarmee ik bij de politie in het kader van veiligheidsmanagement onderzoek had gedaan. We schreven één brief en ondertekenden die met onze namen. We werden beiden aangenomen. Daar hebben we veel projecten geleid en opgezet.” “Ik heb daar, net als bij de andere gemeenten, met veel plezier gewerkt. Uiteindelijk vertrok ik bij de gemeente Almere, mijn laatste interim-klus. Dat deed ik met een soort van big bang. Het gevoel dat er na elke verkiezing uiteindelijk toch weer hetzelfde verhaal uitrolt, ging me parten spelen. Ik kon er niet meer tegen. De politici hebben zogenaamd vernieuwende plannen, maar in werkelijkheid is het oude wijn in nieuwe zakken. Zo kon ik met mijn projecten niet die stap voorwaarts maken die ik wilde maken en die in mijn optiek ook gemaakt moest worden.” DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

GEEN VREEMDE EEND

Ze besloot te gaan werken in het bedrijf van haar vier broers: Arie-Kees (40), Pieter (44), Erik (46) en Nico (47). “Bij ons heeft iedereen zijn eigen aandachtsgebied. Nico is algemeen directeur, Pieter en Erik runnen de groothandel en Arie-Kees gaat over de winkels. En ik ben het gezicht naar buiten toe, dat is gewoon zo gegroeid. We doen allemaal het werk dat we graag willen doen.” “Ik kom uit een gezin van negen en heb naast mijn vier broers ook nog vier zussen. Dat we het goed met elkaar kunnen vinden, ervaar ik als rijkdom. Ik kan blindelings vertrouwen op het werk van mijn broers in de zaak. Ze weten heel goed wat ze doen en waarom. Ik voel mij geen vreemde eend

‘POLITICI HEBBEN ZOGENAAMD VERNIEUWENDE PLANNEN, MAAR IN WERKELIJKHEID IS HET OUDE WIJN IN NIEUWE ZAKKEN’ in de bijt omdat ik in loondienst ben, net als de medewerkers. Het voelt namelijk alsof ik eigen baas ben, wat voor mij heel belangrijk is. Mijn zussen werken niet in de zaak maar het zijn goede ambassadeurs van het familiebedrijf en ze zijn er ook heel regelmatig te vinden, maar dan vooral als viseter.”

Nicoline: “De man/vrouw-verhouding in het ondernemen is wat mij betreft ouderwets.”

FAMILIEBERAAD

Het interview vindt plaats in de onlangs verbouwde viswinkel/restaurant in de Voorstraat te Katwijk. Arie-Kees komt gedag zeggen en beantwoordt gelijk even een vraag: “Hoe vaak wij familieberaad hebben over de zaak? Nou, niet zo vaak. Hoeft ook niet, want ik spreek de andere vier bijna dagelijks.” Hij kijkt op zijn klok. “Het is nu drie uur ’s middags en ik heb mijn broers vandaag al aan de telefoon gehad. En Nicoline is hier, dus ik heb iedereen al gesproken.” Nicoline lacht: “Ja, als je het mij had gevraagd, had ik hetzelfde gezegd. Wij zijn niet zo van het vergaderen. Is ook niet nodig. De lijnen zijn kort, dat is een voordeel van een familiebedrijf. Als ik iemand nodig heb, bel ik of rij ik er even heen. En we zijn ook niet zo van de strategieën en zo. We ondernemen en gaandeweg doen zich kansen voor. Soms pakken we een kans, soms laten we die bewust aan ons voorbij gaan. Dat werkt voor ons. Want we doen het samen goed, hebben een gezond bedrijf.” “Hoeveel mensen hier werken?” Ze denkt even na. “Met alle oproepkrachten erbij denk ik dat we de honderd wel benaderen. De helft daarvan is parttimer of oproepkracht, daarin is het verloop natuurlijk wat meer aanwezig, maar toch is het een hele club. En ja, die wil ik allemaal kennen, anonimiteit past niet bij ons familiebedrijf. Ik zag toevallig vandaag op de medewerkerslijst drie nieuwe namen staan. Daar wil ik dan gelijk mee kennismaken, ik wil weten wie dat zijn. Dat is belangrijk, weten wat voor vlees je in de kuip hebt. Voor het bedrijf, maar ook voor mezelf. Ik ben altijd erg geïnteresseerd in het verhaal achter mensen.” Ze wijst naar de keuken. “Een 34

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

van onze koks komt uit Syrië. Hij is gevlucht. Hij werkte daar ook in een visrestaurant aan de kust. Inmiddels is hij al anderhalf jaar bij ons in dienst. Als ik zie hoe goed hij hier gedijt, geeft me dat een goed gevoel.” BARMHARTIGER

Nicoline is Nederlands Hervormd, zoals velen in Katwijk. Elke week gaat ze naar de kerk. Haar man, Edmond, is weliswaar niet gelovig, maar vindt kerken prachtig, houdt van de liederen die er gezongen worden en van de sfeer. Drie keer per jaar, met Kerst, Pasen en Pinksteren, gaat hij mee. “De andere weken ga ik alleen naar de kerk, want ik kom er graag. God is heel anders dan mensen. Mensen inclusief mezelf kunnen tegenvallen en onbarmhartig zijn, God niet. Ik vind het mooi dat in de lijn van geloof, hoop en liefde, de liefde het belangrijkst is. Het lijntje naar boven helpt mij om daar iets van door te geven.” DUURZAME VIS

Met geen woord rept Nicoline over groeiambities of expansie. “We zijn er uiteraard niet op tegen, maar het is ook geen doel op zich; wij groeien niet snel, maar wel gestaag en dat past ook bij ons. Het is onze wens om verantwoord te ondernemen.” De term ‘duurzame vis’ komt op tafel. “Tja, wat is duurzame vis... Er is nogal eens wat spraakverwarring over duurzame vis. Sommige mensen denken dat de kwaliteit van duurzame vis beter is, maar het zegt vooral iets over de wijze van vangst. Duurzaam is bijvoorbeeld als er zo min mogelijk

ongewenste bijvangst is. Zo is lijn-gevangen vis duurzamer dan vis die met een net is gevangen. Voor de vis zelf maakt het verder niet echt uit: de vis wordt gevangen en gedood voor consumptie.” “We gaan als familie nogal eens naar Noorwegen en dan wordt er ook op het fjord gevist. Ik moet bekennen dat ik zelf nog nooit mijn eigen vis heb gevangen. Waarschijnlijk ga ik dat ook nooit doen. Tja, het is misschien wat tegenstrijdig, maar zo sta ik er nu eenmaal in. Ik ben dus blij dat er vissers zijn, want ik eet wel heel graag een lekker stuk vis, het liefst uit de Noordzee. Vanuit ons bedrijf proberen we de kennis van vis op diverse manieren over te dragen en daar is veel belangstelling voor. Dit seizoen hebben we diverse keren ‘fishdinners’ georganiseerd in ons strandpaviljoen KW106, waarbij het fileren van de vis wordt gepresenteerd, waarna de vis in een mooi menu wordt verwerkt. Dan weet je in elk geval wat je eet.” HONDERD JAAR

Schuitemaker Vis bestaat in 2020 honderd jaar. Op dit moment staat de derde generatie aan het roer. De grootvader van de huidige generatie, Nicolaas Kuijt, verkocht in de jaren twintig huis-aan-huis verse vis. De bakfiets met rijk gevulde Noordzeevis was zijn winkel. Later schafte hij twee kotters aan en werd ook visser. Een van de kotters heette KW106. Eén van de huidige visrestaurants van Schuitemaker, een strandpaviljoen in Katwijk, draagt nu die naam. Piet Schuitemaker trouwde met Alida Kuijt, de dochter van Nicolaas. Hij nam in 1960 het stokje van zijn schoonvader over en startte via de visgroothandel met leveranties aan horeca en instellingen. In 1980 werd de eerste viswinkel geopend en de tweede volgde in de Albert Heijn op ’t Heen. In 1996 trad de nieuwe generatie Schuitemakers aan. Nicoline: “Natuurlijk, Piet, mijn vader, hoopte dat één of meerdere kinderen de zaak zouden overnemen. Hij stelde wel de voorwaarde dat aandeelhouders ook echt in de zaak moeten werken om te voorkomen dat er vanaf de zijlijn zou worden meegestuurd. Dat was voor ons heel logisch. Echter”, voegt zij toe, “je kunt wel van vis houden, maar dan hoef je er nog niet in te werken. Iedereen was vrij een passende opleiding of beroep te kiezen. Maar voor ons allemaal geldt, dat de zaak een centrale rol in de familie inneemt.”

De koks bereiden zich voor op de gasten die komen gaan.

SUBLIEME VISKWALITEIT

De derde winkel kreeg Sassenheim als vestigingsplaats. In 2005 verhuisde deze winkel en werd in hetzelfde pand ook Visrestaurant Sild geopend. In 2008 opende Schuitemaker een visrestaurant op het strand, genaamd KW106. KW106 heeft inmiddels een grote schare visliefhebbers als fans vanwege de sublieme viskwaliteit. De bereiding geschiedt door een vakkundige kookbrigade. In tal van recensies wordt gesproken over ‘topkwaliteit’. Nicoline: “Met onze eigen visgroothandel als basis, mag je er dan ook wel van uitgaan dat de kwaliteit van de vis geborgd is.” Op de vestiging aan de Rederijstraat in Katwijk waren de groothandel, de zalmrokerij en de viswinkel ruim dertig jaar op één locatie verenigd. De visgroothandel annex zalmrokerij verhuisde naar bedrijventerrein ’t Heen. Via deze locatie wordt ook de catering van Schuitemaker geregeld.

‘MIJN VADER STELDE ALS VOORWAARDE VOOR OVERNAME DAT AANDEELHOUDERS OOK ECHT IN DE ZAAK MOETEN WERKEN’ In 2014 verhuisde de winkel naar een centrumlocatie in het centrum van Katwijk (op de hoek van de Princestraat en de Voorstraat). Achter de winkel bevindt zich het nieuwste visrestaurant van Schuitemaker waar allerlei visgerechten worden geserveerd. TRENDY EN STRAK

Nicoline is trots op het resultaat na de onlangs gerealiseerde verbouwing. De inrichting is trendy en strak. Wat opvalt is de geboden variatie: van exotische vissen tot een gebakken scholletje met patat. Wie binnenkomt, staat in de ruim bemeten winkel. Daarachter is het restaurantgedeelte. Het is er open en transparant. Koks vertonen hun kunsten in de open keuken waar elke gast kan meekijken. In de authentiek geurende winkel is heel veel zorg besteed aan de lage vitrines; de vissen glimmen en zien er spartelvers uit. Aan de wanden hangen grote zwart-witfoto’s van vistaferelen uit het roemruchte Katwijkse visverleden. Verder is er een scheidingswand vol fusten wijnflessen. En natuurlijk een zeeaquarium, waar alleen nog vis in moet. Op de vraag wat haar drive is, denkt ze even na. Dan zegt ze: “Bij ons thuis was het vroeger regelmatig een zoete inval. Gasten waren altijd welkom, ook om mee te eten. Mijn moeder was een gastvrije vrouw die weigerde om mensen met een lege maag huiswaarts te laten keren. Ik vind gastvrijheid ook heel erg belangrijk. Vertaal dat maar naar onze restaurants en winkels. Hier gaan mensen nooit zonder eten weg.” Ze kijkt mij en fotograaf Michel ter Wolbeek met een indringende blik aan. “Geloof me, jullie ook niet. Niemand mag zonder vis de deur uit!” DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

REPORTAGE

Door middel van inzicht en overzicht kunnen mensen gefundeerde keuzes maken

JAN© ZIET TOEKOMST

Elke ondernemer, of hij nu een eenmanszaak heeft of directeur is van een bedrijf, heeft de illusie dat zijn bedrijf voldoende waard is om alle in de toekomst gelegen risico’s op te vangen. “Dat is een utopie”, stelt Paul van Ravenzwaaij, partner bij JAN© en expert op het gebied van pensioen en ﬁnanciële planning. “Ondernemers onderschatten vaak de risico’s die ze lopen.” Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel

Financiële planning is een uitgebreid adviestraject, waarbij planning van inkomen, vermogen en overdracht van vermogen naar de volgende generatie aan de orde komen. In de planning wordt rekening gehouden met de financiële risico’s en veranderingen waar iemand privé en zakelijk mee te maken kan krijgen. Paul noemt financiële planning een containerbegrip. “Je kunt er de meest ingewikkelde dingen van maken, maar waar het om gaat is, dat de klant weet welke risico’s hij loopt en dat hij vervolgens zelf een keuze kan maken. Dekt hij die risico’s af of niet.” Om de risico’s inzichtelijk te maken, heeft JAN© een aantal systemen bedacht. Paul stuurt een team van zes gecertificeerde financiële planners aan. “In 2015 merkten we dat de markt van pensioen voor met name de directeur-grootaandeelhouder (DGA) aan het veranderen was. We moesten veel meer toe naar het terrein van financiële planning.” RISICO’S AFDEKKEN

Natuurlijk zijn er ondernemers die miljoenen maken voor hun bedrijf, erkent Paul. “Zij hoeven zich echt niet druk te maken over hun oudedagsvoorziening, maar er zijn genoeg bedrijven waar dat niet het geval is. Wat je dan vaak ziet, is dat men aan het begin op allerlei voorzieningen bezuinigt of dat men het afdekken van risico’s niet nodig vindt. Laat mensen zien wat er gebeurt als je morgen komt te overlijden. Moet je gezin dan het huis uit omdat ze het niet meer kunnen betalen? Maak het inzichtelijk, zodat mensen gefundeerd keuzes kunnen maken.” Paul en zijn team geloven hierin. “Laat mensen zien wat er gebeurt in het risico van arbeidsongeschiktheid, overlijden en 36

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

oude dag. Ingewikkelder hoef je het niet te maken. Maak een vergelijking tussen wat je nu te besteden hebt en wat jouw partner na jouw overlijden te besteden heeft. Als je dat niet genoeg vindt, kun je gaan nadenken over een oplossing.” ADVIES STAAT CENTRAAL

Financiële planning werd altijd ingestoken vanuit de gedachte om iemand zoveel mogelijk producten te verkopen. “Het is misbruikt door veel adviseurs”, geeft Paul toe. “Wij maken een foto van hoe je ervoor staat en daar betaal je voor. Als we de uitkomsten besproken hebben, kun je voor jezelf bepalen welke risico’s je wilt afdekken. Wij geven wel indicaties. Als je bepaalde risico’s wilt afdekken, kost je dat een bepaald bedrag per maand. Je kunt met ons rapport naar jouw eigen adviseur lopen of je laat ons jou helpen. Als iemand anders jouw verzekeringen regelt, dan is het onlogisch dat ik ertussen ga zitten, maar zorg wel dat hij doet wat in ons advies staat. Dan weet jij zeker dat het goed wordt opgelost. Hoe dan ook, voor ons staat het advies centraal. De invulling volgt uit een goed advies.” Paul vergelijkt het met een apk-keuring van de auto. “Het kan best zijn dat je voor de keuring 50 euro betaalt, maar dan weet je dat je auto helemaal top is. Je hebt dan niet het gevoel van weggegooid geld. Je bent immers blij dat je auto goed is. Maar het kan ook zo zijn dat uit de keuring blijkt dat je remmen bijna versleten zijn. Het is dan aan jou of je de remmen op dat moment vervangt of dat je er nog even mee wacht. Met financiële planning is het eigenlijk hetzelfde. Geef inzicht en overzicht en help mensen keuzes te maken die passen bij

Paul van Ravenzwaaij

wat ze willen. We zijn niet uniek, maar ik denk dat de markt nog steeds te veel redeneert vanuit productadvisering. Je moet eerst één stap teruggaan en jezelf de vraag stellen welke risico’s je allemaal loopt. Breng eerst in kaart wat het probleem is.” Of iemand nu zzp’er, ondernemer of DGA is, het gaat altijd om zijn of haar privéproblematiek. “Wij kijken uitsluitend naar de risico’s die jij als privépersoon loopt binnen jouw organisatie en gedurende jouw leven.” JAN© doet bijvoorbeeld ook de financiële planningen voor twee kompanen die samen een bedrijf hebben. “Wat betekent nou het overlijden van een van deze twee, zowel privé als voor het bedrijf? Als je weet dat je dan een enorm financieel probleem hebt, moet je daar een voorziening voor treffen of je moet accepteren dat je een probleem hebt. Het enige wat wij doen, is alles inzichtelijk maken. Als iemand dat wil, vertellen we hoe hij het op kan lossen. En als hij wil dat wij het oplossen, gaan we hem helpen om het probleem op te lossen.”

OOK VOOR PARTICULIEREN

Paul geeft aan dat financiële planning niet alleen iets is voor ondernemers. Ook particulieren doen er verstandig aan om hun situatie eens door te laten lichten. “Alleen omdat je er tegenwoordig voor moet betalen, ben ik me bewust van het feit dat mensen er die prijs niet voor over hebben om te weten hoe ze ervoor staan. Zij geloven dat hun baas dat wel goed geregeld heeft. Feitelijk loop je daarmee een risico, maar dat is ook weer een keuze. Heb je die prijs er voor over of niet?”

JAN© PENSIOENADVISEURS

COLUMN

It’s all in the family Het aandeel van familiebedrijven in de Nederlandse economie en werkgelegenheid groeide in de afgelopen jaren tot 50%. Familiebedrijven doen het goed, hebben vaak een sterke identiteit, kennen korte beslissingslijnen en ze beschikken vaak over jarenlange ervaring. Deze waarde van ervaring vormt een solide basis, ook bij economische tegenwind.

De afgelopen financiële crisis hakte er ook voor De Leeuw Groep stevig in. De woningmarkt halveerde en tegelijkertijd werd de wijze van belonen van adviseurs in verzekeringen, hypotheken en pensioenen ingrijpend gewijzigd. Provisie maakte plaats voor uurtje-factuurtje. Voor onze bijna 1.800 MKB-relaties was dat niet ongebruikelijk, maar particulieren moesten erg wennen. Maar we overleefden. Omdat het binnen familiebedrijven normaal is dat zowel aandeelhouders als medewerkers gezamenlijk offers brengen om te kunnen overleven. En zo stemden al onze medewerkers vrijwillig in met de stopzetting van ons ouderdomspensioen, werd de leaseregeling versoberd en namen we afscheid van even kostbare als dierbare tradities zoals het jaarlijkse nieuwjaarsdiner. Wat ook hielp, is dat we zoals gebruikelijk is bij familiebedrijven, zeer conservatief gefinancierd zijn. Voor een financieel dienstverlener zoals wij is dat nòg belangrijker. Want alleen op die manier blijven we onafhankelijk en kunnen we adviseren voor oplossingen die voor onze klant het beste zijn. En zo overleefden we, met elkaar, de economische winter. Inmiddels ligt de economie en de woningmarkt weer op stoom. De voorsprong van het familiebedrijf blijft. Want familiebedrijven zijn van nature gericht op de volgende generatie en dus de lange termijn. En dus lopen ze vaak voorop op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen en innovatie.

grond. En dat houdt allang niet meer op bij koffiehuizen, shoarmazaken en naai-ateliers. Ook bij het Leids Startersfonds worden relatief veel aanvragen gedaan door migranten, en bovengemiddeld vaak gaat het dan om uiterst gedreven, serieuze en hardwerkende mensen. Winkeliers hebben het best zwaar, ook op dit moment nog. We kopen steeds meer via de landelijke bedrijven op internet. Er zijn echter markten die door landelijke spelers niet optimaal te bedienen zijn. En dat is de reden dat een groeiend aantal avond- en nachtwinkels in de Leidse binnenstad prima zaken lijkt te doen. De deur staat soms tot ver na middernacht voor u open en desgewenst wordt uw gekoelde kratje bier of fris binnen een half uurtje bij u thuisbezorgd.

Bijzonder is dat een toenemend aantal familiebedrijven wordt gestart door Nederlanders met een migratie-achter-

Het geld ligt nog steeds op straat. Maar je moet er wel voor willen bukken!

Voor vernieuwende ondernemers die bereid zijn om op ongebruikelijke tijden te werken, is er blijkbaar nog steeds brood te verdienen. Zou het een teken aan de wand zijn dat ook het merendeel van deze bloeiende winkels in handen is van multiculturele familiebedrijven?

WIM DE LEEUW is directeur / Register Makelaar Taxateur van De Leeuw Groep B.V. Fotograﬁe John Brussel

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Reageren? wimdeleeuw@deleeuw.nl

REPORTAGE

Professionele ondersteuning voor goed ondernemersklimaat

‘De economie vooruit helpen willen we allemaal’

Tekst Dennis Captein | Fotograﬁe John Brussel

Bedrijven, ondernemers en hun medewerkers zijn de ruggengraat van onze economie. Het is belangrijk dat het goed met hen gaat, want dan gaat het ook goed met de regio. Om dit te ondersteunen en het ondernemerschap te stimuleren, werken verschillende organisaties in de Leidse regio samen. Het aanbod dat zij bieden wordt steeds professioneler. Valkuil daarvan kan zijn dat ondernemers te veel bijeenkomsten krijgen aangeboden. Om dit voor te zijn stemmen de (ondernemers)organisaties hun agenda voor 2018 nog beter op elkaar af. Ook wordt er gekeken waar verdere samenwerking mogelijk is. In een rondtafelgesprek een eerste gesprek hierover. DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Aan tafel zitten Agnita Mur (voorzitter Economie071), Erwin Roodhart (directeur Centrummanagement Leiden), Erna Kortlang (voorzitter Koepel Leidse ondernemersverenigingen), Erik Versnel (directievoorzitter Rabobank Leiden-Katwijk) en Walter Pasma (ondernemer en eigenaar van de Chocolate Company). Op tafel ligt de vraag: hoe kunnen we nog meer gebruik maken van elkaars kracht om zo de verbinding en het gesprek met ondernemers nog sterker te maken? NOG EEN SLAG TE SLAAN

Het kan altijd beter, luidt een stokpaardje. “Het kan ook altijd beter”, zegt Agnita Mur, “maar ondertussen hebben we met elkaar best veel bereikt. We zijn nu 2,5 jaar onderweg met Economie071. Hierin werken ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden samen. We pakken met elkaar projecten op die de regionale economie stimuleren. Dit zijn vaak projecten die je als organisatie alleen niet kunt oppakken of waarvan het resultaat beter wordt als je het samen doet. Hiervoor organiseren wij bijeenkomsten om input op te halen. Zo betrekken we ondernemers bijvoorbeeld actief bij de retailvisie en de strategie voor bedrijventerreinen.”

Agnita Mur (voorzitter Economie071)

Erna Kortlang beaamt dat: “Bovendien zijn het, als ik kijk naar de ondernemersverenigingen voor wie ik de belangen behartig, vooral retailers. Het is minstens zo belangrijk om het MKB te bereiken.” UITDAGING

‘MET EEN COMMUNITY VAN REGIONALE ONDERNEMERS KUNNEN WE DOORPAKKEN OP BELANGRIJKE THEMA’S’ Erik Versnel vult aan: “Het is goed dat ondernemers worden betrokken. Daar zit de slagkracht en de kennis. We moeten wel zorgen dat we ondernemers in de breedte weten te betrekken. Veel bedrijven zijn lid van ondernemersverenigingen, maar veel meer bedrijven zijn dat niet. Willen we echt namens ondernemers kunnen spreken, dan hebben we daar nog een slag te slaan.”

Erwin Roodhart (directeur Centrummanagement Leiden)

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Erwin Roodhart: “Je achterban vergroten en vervolgens goed bedienen is van enorm belang. Als Centrummanagement zetten wij ons in voor een aantrekkelijk, bruisend en economisch vitaal centrum. Één van de inspanningen is erop gericht om ondernemers te voorzien van de kennis en het netwerk om te floreren. Daarvoor zijn wij continue in gesprek met onze achterban en vertalen de behoeften in inspirerende workshops en netwerkbijeenkomsten. We hebben door de jaren heen geleerd dat ondernemers in verschillende fases zitten. De één is net gestart en de ander is bijvoorbeeld bezig met een uitbreiding. Elke fase wordt gekenmerkt door specifieke vragen en behoeften die we samen beter kunnen beantwoorden dan los van elkaar. Om onze achterban de komende jaren nog beter te bedienen ligt samenwerking met de andere organisaties voor de hand. Een belangrijke voorwaarde is dat het behapbaar moet blijven qua tijdsinvestering. Een ondernemer kan niet elke avond een bijeenkomst bijwonen of ergens over meedenken. Vroegtijdig communiceren en het gezamenlijke aanbod nog beter op elkaar afstemmen is een must.” Walter Pasma is nieuw in Leiden. Hij heeft als franchise ondernemer net een mooie zaak geopend aan de Haarlemmerstraat en kan dus uit ervaring spreken over het aanbod dat hem vanuit verschillende organisaties wordt aangeboden: “Mijn eerste focus ligt nu bij het goed laten draaien van de Chocolate Company. Ik kijk nu niet verder dan mijn eigen zaak, mijn terras en de ondernemers in mijn directe omgeving. Door het aanbod van Centrummanagement, ik denk dan aan de binnenstadsborrel en de Kennis en Kunde workshops, word ik uitgedaagd mij breder te oriënteren en krijg ik de kans mij te ontwikkelen. Dat is belangrijk voor de lange termijn ontwikkeling van mijn zaak. Momenten om te netwerken zijn daarbij van belang. Zo kom ik in contact met ondernemers waar ik mijn producten of diensten misschien aan kan verkopen.”

DRAAGVLAK

Erik Versnel: “De kracht van iedere organisatie die actief is op het terrein van ondernemerschap, is ook meteen een valkuil. Wij zijn allemaal deskundig op ons eigen vlak. Het is niet makkelijk om al die kwaliteiten in elkaar te schuiven. Ik vind dat het tempo en de intensiteit van onze regionale samenwerking een boost mag krijgen. Zowel tussen ondernemersverenigingen als in Economie071.” Erna Kortlang: “Voor ondernemers is tempo en slagkracht belangrijk. Het feit dat wij in onze regio vijf gemeenten hebben, komt die slagkracht niet ten goede. Daarnaast moeten ondernemersverenigingen zelf goed georganiseerd zijn en met elkaar samenwerken. Via de Koepel gebeurt dat op de schaal van Leiden. Maar als er regionale thema’s zijn -zoals de retailvisie, de bedrijventerreinen, maar ook bereikbaarheiddan moeten we elkaar weten te vinden en samen optrekken. Ook om voet aan de grond te krijgen bij de provincie is dat belangrijk.” Erwin Roodhart: “Het begint bij elkaar leren kennen. Daarnaast moet je elkaar ook iets gunnen. Daarbij geldt: samen sta je sterk. Als het gaat om het aantrekken van klanten en het vasthouden van bezoekers, dan moet je lokale aanbod en

‘ALS DE ONDERNEMERS FLOREREN, FLOREERT DE STAD EN DE REGIO’ omgeving op orde zijn. Maar als je ook regionaal met elkaar kunt samenwerken, dan heb je echt een streepje voor op andere regio’s. Dat komt ons allemaal ten goede. Zo moeten we elkaar in de regio niet alleen weten te vinden als er ergens een outletcentrum dreigt, maar ook onszelf voorbereiden op de veranderende consument en het aanpassen van ons winkellandschap. Dat red je niet op alleen lokaal niveau.” SMART RETAIL

Elkaar weten te vinden op de schaal van de regio is ook van belang als het gaat om ondernemerschap en innovatie.

Erna Kortlang (voorzitter Koepel Leidse ondernemersverenigingen)

Agnita Mur: “Hiervoor hebben we vanuit Economie071 het Centrum voor Innovatie en Ondernemerschap opgericht, HUBspot genaamd. Dit is hét centrum waar ondernemers en kennis vanuit het onderwijs en onderzoek elkaar vinden. Hiervoor worden veel bijeenkomsten georganiseerd rondom onderwerpen als robotica, big data, internet of things, spacetechnology etc. Ook biedt HUBspot veel trainingen, startup tracks en weekend business challenges. Veel aanbod dus, dat ook gericht is op de ondernemer.” Erna Kortlang: “HUBspot kan een mooie rol vervullen als het gaat om de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Want welke banen van de toekomst komen er aan en hoe kunnen wij daar als regio op inspelen, zodat ondernemers op tijd klaar zijn voor de nieuwe uitdagingen? We kunnen de verbinding al maken door HUBspot zo nu en dan als locatie te kiezen voor bijeenkomsten. Zo kom je regelmatig bij elkaar over de vloer.” Walter Pasma: “HUBspot ken ik niet, maar ik ben wel benieuwd wat bijvoorbeeld smart retail, waarbij er gebruik wordt gemaakt van sensoren om dingen te meten, voor mij zou kunnen betekenen. Ik zou daar graag over worden geïnformeerd.” COMMUNITY 071

Erik Versnel (directievoorzitter Rabobank Leiden-Katwijk)

Erwin Roodhart: “De vraag van Walter geeft aan dat wij als organisatoren altijd actief de ondernemers moeten informeren, uitdagen en uitnodigen. Als we ons aanbod vanuit de verenigingen, Centrummanagement, Rabobank en Economie071 goed op elkaar laten aansluiten, dan valt er voor ondernemers veel te kiezen wat ook haalbaar is voor ieders agenda.” Erik Versnel: “Prachtig resultaat daarbij zou zijn als er een hechte community ontstaat van ondernemers op de schaal van de Leidse regio. Dat is haalbaar. Als ik terugdenk aan de Ondernemersdag071 in februari en de komende editie op 10 oktober, waarvoor zich in een mum van tijd 350 ondernemers hebben aangemeld, dan zie ik dat er behoefte is elkaar in de regio te leren kennen. Daar moeten we op doorpakken.” Erna Kortlang: “Doorpakken staat ook in relatie met de voorDUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Bedrijven naar omvang Aantal bedrijven

Aantal werkzame personen

Totaal

8.664

67.537

1 werkzame persoon

5.578

2-9 werkzame personen

2.248

8.639

742

19.171

34.149

10-99 werkzame personen Vanaf 100 werkzame personen

ondernemers nuttig en behapbaar te houden. Bij die samenwerking is, dat blijkt uit ervaring, genoeg ruimte voor ieders eigen identiteit en doelstellingen. De regio heeft echter ook behoefte aan een community van ondernemers voor het doorpakken op belangrijke thema’s. Nu moet iedereen zijn

‘CENTRUM VOOR INNOVATIE EN ONDERNEMERSCHAP BEWIJST DAT GEMEENTEN, ONDERWIJS EN ONDERNEMERS ELKAAR VERDER HELPEN’

Walter Pasma (ondernemer en eigenaar van de Chocolate Company)

waarden en de faciliteiten. Denk aan vervoer. We lopen in Leiden achter op het gebied van infrastructuur. Mensen gaan zich anders vervoeren. Waarom hebben wij hier nog geen lightrail? Dat heeft consequenties voor ondernemers.” Agnita Mur noemt in dat kader ook nog eens de arbeidsmarkt van de toekomst: “Om goed voorbereid te zijn op de arbeidsmarkt van de toekomst moeten ondernemers aangeven wat ze nodig hebben. Dat is vaak beter te benoemen op de schaal van de regio, dan op lokaal niveau. Het zou mooi zijn als we die vraag bij ondernemers uit de regio kunnen neerleggen en dat zij dit inbrengen bij Economie071.” NUTTIG EN BEHAPBAAR

Conclusie: Binnen de Leidse regio is er veel aanbod dat richting ondernemers gaat. Daar wordt in mindere of meerdere mate door verenigingen en organisaties bij samengewerkt. Dat samen optrekken mag nog intensiever worden met als doel het aanbod voor 42

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

achterban bewegen nadrukkelijker mee te doen. Versnel: “We moeten kennis en inspiratie op netwerkbijeenkomsten blijven stimuleren.” Kortlang vult aan: “En vervolgens zorgen dat mensen dan niet alleen op bekenden aflopen, maar hun kring groter maken.” Roodhart: “Wij moeten een actievere matchmaking stimuleren.” Mur: “Zorgen dat we ook die andere negentig procent van de ondernemers gaan bereiken.” Pasma: “Ik heb aan den lijve ondervonden dat ik daar met mijn bedrijf mijn voordeel mee kan doen.” HAAK AAN!

Op basis van dit gesprek gaan de verschillende organisaties hun agenda voor 2018 nog beter op elkaar afstemmen. Zo kan ieder vanuit de eigen doelen de ondernemers in Leiden en de regio optimaal bedienen. Ondernemers: haak aan en maak er gebruik van! Houd Economie071, Centrummanagement Leiden, de regionale ondernemersverenigingen en Rabobank Leiden-Katwijk dus in de gaten.

COLUMN

Casa Miseria De zomervakantie ligt al weer achter ons. Met enige weemoed denk ik terug aan die prachtige Italiaanse villa. Die alleraardigste verhuurders, de zon, het zwembad. Als ik mijn ogen dicht doe, proef ik dat heerlijke wijntje nog. Maar niets is wat het lijkt. Laatst las ik dat meer mensen onroerend goed kopen om te verhuren; niet alleen vakantiehuisjes, maar ook bedrijfsruimte en woningen. Je spaargeld levert niets op en verhuur kan een aardig zakcentje opleveren. Het is ook zo gepiept. Na de koop en het opknappen, heb je er geen omkijken meer naar. Alleen wat onderhoud. Overeenkomstje tekenen en katsjing....het geld stroomt binnen. Ik hoor het ze iedere keer zeggen, de een nog overtuigender dan de ander. Vaak gaat het goed. Nog vaker gaat het fout en dan smaakt die verhuur ineens naar zure wijn. Huurders worden in Nederland goed beschermd. Verdraaid, daar hadden ze nooit bij stilgestaan. Dat is mij niet uitgelegd! Een paar volstrekt willekeurige voorbeelden uit de afgelopen maanden. Cliënten verhuren bedrijfsruimte op een bedrijventerrein. De huurder heeft de bovenetage verbouwd en verhuurd als woonruimte. De gemeente legt een last onder dwangsom op aan cliënten. Op een bedrijventerrein, hemelsbreed 1,5 kilometer verderop, verhuurt een andere cliënt ook bedrijfsruimte. Ook die is verbouwd, maar nu tot kwekerij. En dat waren geen Dahlia’s. Wat dacht u van deze: cliënt verhuurt zijn woning aan iemand in nood. De makelaar gebruikt een standaard huurovereenkomst en de huurder, die al lang niet meer in een noodsituatie zit, beroept zich op huurbescherming. Die gaat echt niet vertrekken voor die prijs! Nu leer je bij de opleiding dat een advocaat zich nergens over verbaast. Ik mag dan tegendraads zijn, zoals wel vaker, maar ik verbaas me toch iedere keer weer. Een accountant die nog ergens een overeenkomstje had liggen. Op mijn vraag wat voor bedrijfsruimte zijn klant verhuurde, moest hij toch echt het antwoord schuldig blijven. Makelaars die geen gebruik maken van mogelijkheden of overeenkomstjes

die van internet geplukt worden. Deze maand kwam ik bij een huurovereenkomst van eind vorig jaar nog de standaard voorwaarden uit 1980 tegen. Ik was toen net de luiers ontgroeid! Het is zeker niet mijn bedoeling om u die spaarpot te ontmoedigen. Ook ik moet mijn boterham verdienen en, eerlijk is eerlijk, ook ik kan niet alle problemen voorkomen. Maar veel van de problemen die ik tegenkom, kunnen voorkomen worden met voorlichting, kennis en gebruik van de mogelijkheden. Zo kan je bijvoorbeeld sinds vorig jaar woonruimte ook tijdelijk verhuren waarbij, als je aan alle voorwaarden voldoet, niet opgezegd hoeft te worden. De huur eindigt en de huurder kan geen aanspraak maken op huurbescherming. In de overeenkomst (of de algemene voorwaarden) kan een verbod opgenomen worden voor het kweken van hennep en dat bij schending ontbinding van de overeenkomst volgt. Als je het goed regelt, heb je er geen omkijken naar. Alleen wat onderhoud. Dan huur ik wellicht nog eens dat prachtige vakantiehuisje van u. Drinken we samen dat wijntje.

EHRAN ESTER Ehran Ester is advocaat en eigenaar van Advocatenkantoor Ester in Hillegom. Werd geboren in het jaar dat de Apollo 14 werd gelanceerd. Heeft ook een aantal jaren op de (voormalige) Antillen gewerkt en is daar nog steeds juridisch actief. Vindt dat advocaten aﬃniteit moeten hebben met de branche van hun klanten, creatief moeten zijn en soms ook niet-juridische wegen moeten bewandelen. Hij bekleedt diverse maatschappelijke bestuursfuncties in de zorg en de dienstverlening. In zijn vrije tijd kookt en reist hij graag, bij voorkeur met vrouw en kinderen. Tekst Ehran Ester | Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Michel ter Wolbeek

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

INTERVIEW

Johnny (links) en Robert Spies, geﬂankeerd door de Noordwijkse ondernemer Britta van Egmond, die de mannen helpt hun onderneming verder uit te bouwen.

De kleurrijke houten horloges van 1915 watches

GEÏNSPIREERD OP DE BOLLENSTREEK Tekst David van Kesteren | Fotograﬁe 1915 watches

Nee, dit verhaal stamt niet uit 1915. In februari 2015 ontstond aan de keukentafel, thuis is Lisse, het idee voor kleurrijke houten horloges. Na het kopen van een houten zonnebril gingen de broers Johnny en Robert Spies op zoek naar de mogelijkheden van hout. Hierbij liepen zij tegen, wat ze noemen, saaie en dure houten horloges aan. Ze vonden dat het eerlijker en mooier kon. Ze startten het bedrijf 1915 watches op en niet veel later was hun eerste ontwerp klaar: een houten horloge met een minimalistische wijzerplaat in felle kleuren, geïnspireerd op de altijd kleurrijke Bollenstreek. 44

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Mail en win een horloge!

Elegange Grey stone

Dames Summer orange

3 Denim

4 Elegange Rusty Stone

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS EN 1915 WATCHES GEVEN 8 HORLOGES WEG. Wat moet je doen? Stuur een mail naar into@1915watches.com met je naam, bedrijfsnaam, bedrijfsadres en telefoonnummer, zet erbij welk horloge je mooi vind en wellicht ben jij dan wel de winnaar van dit exemplaar.

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

Rudo Slappendel, presentator van LEF, interviewt de winnaars van de eerste halve ﬁnale: Johnny en Robert Spies.

“Wij geloven niet in de onpersoonlijke massaproductie die sinds begin 1900 is ingezet. In plaats daarvan besteden wij liever aandacht aan onze specifieke horloges. Iedere 1915 watch wordt door ons persoonlijk ontworpen met oog op detail. Onze horloges bieden wij vervolgens aan tegen een eerlijke prijs. Om deze reden zullen onze 1915 watches dus ook nooit in de uitverkoop zijn en is de prijs overal ter wereld gelijk.” WAT VOOR ONDERNEMER ZIJN JULLIE?

“Wij zijn gedreven jonge ondernemers die duurzame en mooie producten willen ontwerpen, maken en verkopen. Wij streven onze passie voor ondernemen na. We hopen dat kopers van onze horloges elke dag blij zijn met hetgeen aan hun pols hangt.” WAT IS PRECIES JULLIE DOEL?

“Wij willen een internationaal bekend horlogemerk worden en de wereld voorzien van een stukje natuurlijk design. In steeds meer landen zijn onze horloges te koop en daar zijn we maar wat trots op.” WELKE OPLOSSINGEN BIEDEN JULLIE MET JOUW ONDERNEMING?

“Wij willen de wereld een stukje mooier maken door onze bijzondere en uitgesproken horloges te ontwerpen en te vermarkten. Daarnaast vinden wij duurzaamheid een belangrijk aspect om ons op te focussen. Dit is ook de reden dat wij onze horloges maken van uitsluitend natuurlijke producten. Daar hangt een officieel keurmerk aan, daarmee tonen we aan milieuvriendelijker te werk te gaan.” HOE ZIET JULLIE MARKT ERUIT?

“Wij richten ons op de horloge- en sieradenmarkt, zowel 46

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

particulier als zakelijk en zoals gezegd ook wereldwijd. Wat ons betreft bestaat er geen land waar wij onze horloges niet zouden kunnen afzetten.” HOE BEKOSTIGDEN JULLIE DE START VAN DE ONDERNEMING IN DE EERSTE JAREN?

“De start van 1915 watches hebben wij betaald uit ons eigen vermogen. Voorafgaand aan de start van onze eigen onderneming hebben wij veel gewerkt en zuinig geleefd. Daardoor vulde onze spaarrekening zich van lieverlee. Zo konden we onze droom verwezenlijken. Het geeft een goed gevoel dat wij dit onafhankelijk, dus zonder financiers, hebben gedaan.” HOE ZIET JULLIE VERDIENMODEL ERUIT?

“Wij zijn begonnen met de verkoop vanuit onze webshop en de persoonlijke verkoop vanuit huis. Ook begaven we ons op de diverse (Ibiza)markten. Een klein jaar nadat wij begonnen waren met 1915 watches werden wij benaderd door diverse verkooppunten in Nederland, die onze horloges wilden verkopen. Op dit moment worden onze 1915 watches verkocht via dertig verschillende Nederlandse wederverkopers.” MET WIE GA JULLIE DE CONCURRENTIE AAN?

“Wij zijn de concurrentie aangegaan met andere houten horlogemerken. Dit doen we door ons te onderscheiden met unieke ontwerpen en materiaalvariaties. Maar ook op het gebied van de prijs. Uiteindelijk zijn wij ook concurrenten geworden voor andere type horloges. Onze insteek werpt zijn vruchten af. Wij vinden dat we lef hebben getoond. Bedenk, nogmaals, dat wij al ons spaargeld hebben gestoken in een product waar wij in geloven. Zonder financiële steun zijn we binnen anderhalf uitgegroeid tot een echt merk met grote naamsbekendheid in Nederland en al beginnende internationale bekendheid.”

COLUMN

Oost, west... Alle zomervakanties zitten er inmiddels weer op. Wij kozen dit jaar opnieuw voor een stadsvakantie. Na Londen, Berlijn en Barcelona werd het afgelopen zomer dertien dagen Rome. Met als uitvalsbasis een bescheiden Airbnbappartement, op een qua ligging strategisch gekozen plek midden in de stad, met een royaal en schitterend dakterras. Het leuke van vakantie vieren in een grote stad is dat er binnen een klein gebied altijd veel te zien en te beleven is. Zeker in een stad als Rome. Dat is wel zo handig als je vrouw qua mobiliteit niet over een grote actieradius beschikt en als hele dagen aan strand of zwembad liggen niet meer aan je gezin besteed is. En willen we dan een keer een dagje niet weg, dan blijven we gewoon ‘thuis’; we zijn er immers toch lang zat. Niets moet en alles mag; het is tenslotte vakantie. Naast alle verplichte nummers hebben we ook veel facultatieve nummers kunnen aflopen, waarbij de metro steeds meer overgeslagen werd ten gunste van de bus of de tram. Want boven de grond is er nu eenmaal veel meer te zien in zo’n stad en het scheelt bovendien ook nog heel veel (trappen) lopen. Je moet alleen eerst wel even doorhebben hoe het plaatselijke openbaar vervoer werkt, maar met een app als Citymapper op je telefoon is dat tegenwoordig een peulenschil. Dan heb je verder geen kaarten of gidsen meer nodig om ergens te komen. Je hoeft eigenlijk alleen nog maar achter je eigen telefoon aan te lopen. Het stadsleven boeit ons ook omdat er altijd reuring is op straat. En dan bedoel ik niet alleen de (relatief geringe) drukte bij de toeristische attracties, de straatartiesten, de vele markten, de bedelaars en de straatverkopers, maar juist ook het stadse leven zelf. Dat speelt zich in een zuidelijkere

stad immers veel meer op straat af. Daar zitten ook de lokale mensen nog tot ‘s avonds laat op straat te eten of te drinken op de vele terrasjes en het is helemaal geen straf om daar dan tussen te ‘moeten’ zitten. En als je die reuring uiteindelijk dan toch zat bent, dan ontvlucht je die gewoon weer door ‘thuis’ op het dakterras te gaan zitten en nog even een wijntje te nemen en de sterren te tellen. Heerlijk toch om zó in een stad te kunnen leven. Maar kom je dan eenmaal weer thuis, dan vallen er je ineens weer een heleboel dingen op, die je nog nét niet miste, maar waar je achteraf bezien toch wel héél erg aan gehecht blijkt te zijn. Geen nachtelijke herrie van de vele vuilophaaldiensten, er is weer plaats om je auto fatsoenlijk te kunnen parkeren, geen luide Italiaanse stemmen en slaande deuren in het hol klinkende trappenhuis, geen stinkende vuilnisbakken op straat, de ruimte en luxe van je eigen huis, geen gewapende militairen meer op straat, eindelijk weer een straatbeeld met ‘normale’ woningen met échte tuinen... Wát een rust en wát een ruimte. En dan begint onze vakantie eigenlijk gewoon weer opnieuw.

HANS ZWETSLOOT is directeur van STOL architecten en voorzitter van het ONDB (Ondernemers Netwerk Duin- en Bollenstreek), een regionaal ondernemersnetwerk met ruim 300 leden. Vanuit die hoedanigheid schrijft hij altijd het voorwoord voor de maandelijkse ONDB-nieuwsbrief, waarin hij, veelal met een glimlach, ingaat op zaken rondom het ONDB en/of het regionale (ondernemers) leven. Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Michel ter Wolbeek

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

REPORTAGE

‘Geen toegang tot uw systemen en data brengt direct uw bedrijfsvoering in gevaar’ Uit een internationaal business rapport van Grant Thornton International blijkt dat in de afgelopen twaalf maanden één op de vijf organisaties wereldwijd (21%) te maken heeft gehad met een cyberaanval. In 2015 was dit nog 15%. Tekst Martin Hoekstra Fotograﬁe John Brussel

Marcel Baks (l) en Björn Roskott

“Ik verwacht dat die groei de komende jaren doorzet”, stelt Björn Roskott, die leiding geeft aan het team IT Audit en IT Advisory van Grant Thornton in Nederland. Als het gaat om risico’s bij een cyberaanval wordt de kapstok CIA gehanteerd: Confidentiality (vertrouwelijkheid), Integrity (integriteit) en Availability (beschikbaarheid). “Vooral vertrouwelijkheid en integriteit wordt doorgaans onderkend, maar de beschikbaarheid van data en systemen wordt vaak vergeten”, constateert Roskott. BESCHIKBAARHEID GROOT RISICO VOOR ONDERNEMERS

Een onderschat risico voor mkb-organisaties is dat de ITsystemen en data als gevolg van een cyberaanval niet meer beschikbaar zijn. Dit verstoort direct de bedrijfsvoering en is bedreigend voor de continuïteit van de organisatie. Gemiste omzet, verlies van klanten, verlies van bedrijfsgevoelige informatie, reputatieschade, boetes vanwege het schenden van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG); het ligt allemaal op de loer, om maar niet te zwijgen over de hoge kosten van het herstel en beter beveiligen van de systemen na een incident. WERK AAN BEWUSTWORDING

“Traditioneel wordt er gedacht aan technische maatregelen, maar bewustwording is belangrijker”, stelt Roskott. Het start bij organisaties met inzicht krijgen waar ze kwetsbaar zijn. “De risico’s verschillen per branche, locatie, gebruik van outsourcing, etc. Wij toetsen of de genomen maatregelen de risico’s voldoende afdekken en leggen een koppeling tussen de maatregelen en de risico’s. Deze koppeling wordt nog wel eens vergeten. Het komt regelmatig voor dat er maatregelen worden geïmplementeerd zonder dat men weet of je daarmee wel alle gaten dicht”, geeft Roskott aan. “Daarnaast geven wij concrete aanbevelingen voor directe verbetering van de bevei48

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

liging. Dit is deels technisch, maar onze afdeling Legal Services adviseert ook over juridische maatregelen in het kader van de AVG en we geven aanbevelingen om de bewustwording bij de medewerkers te vergroten. De mens is vaak de zwakste schakel in het geheel.” Vanuit hun kennis en betrokkenheid hebben de accountants van Grant Thornton goed zicht op de kwetsbaarheden van organisaties en kunnen zij cyber- en datarisico’s inschatten. “Zij kennen de organisatie van hun klant goed en treden vaak op als sparring partner van directies. Het beoordelen van IT-beheersing is verankerd binnen de controle van de accountant. IT-auditors werken samen met accountants om IT-risico’s in te schatten en de impact op de controle te bepalen. Het is de kracht van Grant Thornton dat we meerdere disciplines hebben. De accountant blijft het aanspreekpunt, maar die schakelt op naar een cybersecurity specialist als hij ziet dat het nodig is.” Grant Thornton kan u helpen bij: • Opstellen risicoproﬁel. • Uitvoeren cybersecurity onderzoeken. • Implementatie van verbetermaatregelen. • Verhogen van het beveiligingsbewustzijn. • Advies en implementatie juridische maatregelen (AVG). • Incident response; ondersteuning bij een cyberaanval.

Grant Thornton

COLUMN

De vreugde van het waarom In mijn door algoritmen beheerste leven, kwam ik via Youtube in aanraking met Simon Sinek. Dit is een veelgevraagde spreker als het gaat om het doorgronden van onze verwarde wereld. Een van zijn bekende concepten is ‘de gouden cirkel’. Hiermee legt hij uit hoe het komt dat sommige bedrijven zo succesvol zijn en andere niet. DE GOUDEN CIRKEL

In de gouden cirkel onderscheidt Sinek drie cirkels. De buitenste cirkel beantwoordt de vraag WAT een bedrijf doet. De middelste cirkel gaat over HOE een bedrijf dat doet en de kern van de cirkel gaat over WAAROM een bedrijf het doet. De laatste vraag is het belangrijkste. De meeste bedrijven weten uitstekend wat ze doen en hoe ze het moeten doen, maar er zijn maar weinig ondernemingen die weten waarom ze het doen. VAN BINNEN NAAR BUITEN

Volgens Simon Sinek onderscheiden succesvolle bedrijven zich doordat zij niet van buiten naar binnen communiceren, maar van binnen naar buiten. Met andere woorden zij verkopen hun product door de klant te vertellen waarom zij dat doen, vervolgens hoe en pas als laatste wat. Hij geeft daarbij het voorbeeld van Apple. Dit bedrijf wilde in de eerste plaats de ‘status quo uitdagen’ en ‘dingen anders doen’ (waarom). Vervolgens is dat vertaald in producten die buitengewoon mooi zijn en zeer gebruikersvriendelijk (hoe). Uiteindelijk zijn deze producten ‘toevallig’ ook nog hele goede computers (wat). WAAROM DOE IK WAT IK DOE?

Ik vroeg mij af wat dit voor mij als notaris betekent? Waarom doe ik wat ik doe? Ik realiseerde mij dat ik daar al heel lang niet meer bij had stil gestaan. Ik ben al jaren bezig met ‘wat’ en ‘hoe’ en niet meer met ‘waarom’. De notaris is uitgevonden om zo veel mogelijk te voorkomen dat er verstoorde verhoudingen tussen mensen ontstaan. De notaris helpt mensen van tevoren helder te denken en het (papieren of digitale) resultaat van dit heldere denken te bewaren voor de toekomst. Dit is waarom ik notaris ben geworden. Als ik het van die kant bekijk, wil ik eigenlijk geen akte verkopen maar een verhelderend gesprek waar ik een verslag van maak (waarom). Als ik dan eigenlijk een verhelderend gesprek verkoop, dan is het misschien niet zo’n gek idee om

dat voortaan ontspannen vanuit een fauteuil te doen en niet meer vanachter een tafel (hoe). Dit verslag is dan uiteindelijk een goede en degelijke akte (wat). VERBORGEN MOTIEVEN

Je kunt deze ‘gouden cirkel’ ook in je persoonlijk leven toepassen. Waarom doe ik wat ik doe. Niet zelden heb ik gemerkt dat ik keuzes heb gemaakt waarvan ik achteraf besefte dat ik ze onbewust maakte om er voor te zorgen dat anderen het beeld kregen dat ik wilde dat zij van mij zouden hebben. Nu is daar op zich niets mis mee als dat de bedoeling is. Het probleem is dat je van tevoren daar niet eerlijk naar jezelf en anderen over bent. Het zijn vaak verborgen motieven die leiden tot de verkeerde keuzes. EERLIJKHEID LEIDT TOT VREUGDE

Als je begint met de vraag naar je motieven (waarom) en je vervolgens afvraagt of dit de juiste motieven zijn, dan kom je tot veel betere keuzes (wat) en hoe je het resultaat van die keuzes moet bereiken (hoe). Bovendien, als je keuzes niet zijn gemaakt op verborgen motieven maar op het eerlijke antwoord naar het waarom, dan ontleen je veel meer vreugde aan het resultaat van die keuzes. En neem van mij aan: vreugde is duurzamer dan geld en geluk.

WILLEM VAN DEN EIJKEL is notaris en partner bij Verhees Notarissen dat vestigingen heeft in Katwijk en Rijnsburg. Verhees is het grootste notariskantoor in de Duin- en Bollenstreek en wil de beste notariële dienstverlening bieden aan bedrijven en particulieren. Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Michel ter Wolbeek

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

COLOFON IN DE WINTEREDITIE WORDT TRADITIEGETROUW DE TOP 50 VAN MACHTIGSTE PERSONEN UIT DUIN- EN BOLLENSTREEK GEPUBLICEERD

WIE IS DE MACHTIGSTE VAN 2017 EN VOLGT ARIE BALKENENDE OP? DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS VERSPREIDINGSGEBIED

UITGEVERIJ

INTO business Magazine BV

ADRES

A. Van Leeuwenhoekweg 36A5

Noordwijkerhout

2408 AN Alphen aan den Rijn E-MAIL

dennis@intobusiness.nu

TELEFOON

0172-515200

INTERNETADRES

www.duinenbollenstreekintobusiness.nu

INTO BUSINESS TITELS UITGEVER

Dennis Captein

REDACTIE

Martin Hoekstra en Dennis Captein

ALPHEN

Alphen aan den Rijn (Alphen, Boskoop,

COÃ&#x2013;RDINATIE

Linda Persoon

INTO BUSINESS

Rijnwoude) en Woubrugge

COLUMNISTEN

Hans Zwetsloot, Michiel Kolff, Wim de Leeuw, Willem van den Eijkel en Monique van Arnhem

AMSTELLAND

Amstelveen, Ouderkerk aan de Amstel,

De Beeldredacteur/Michel ter Wolbeek,

INTO BUSINESS

Aalsmeer, Uithoorn, Kudelstaart en De Kwakel

FOTOGRAFIE

Oscar van der Wijk, Martine Goulmy, Marieke Haverkamp en John Brussel

DE VENEN

De Ronde Venen, Nieuwkoop met alle

VORMGEVING

Sevenwords, Erik Straver

INTO BUSINESS

bijbehorende dorpskernen

VERKOOP

Dennis Captein (06-16952512, dennis@intobusiness.nu) en Mieke Toor

DEN HAAG

Den Haag en omstreken: Leidschendam,

(mieke@intobusiness.nu, 06-17536492)

INTO BUSINESS

Nootdorp, Rijswijk, Voorburg, Wateringen en Ypenburg

DRUK

Damen Drukkers

VERSPREIDING

Mail Management International

ADRESWIJZIGINGEN

Adreswijzigingen kunnen doorgegeven

GOUDA

Gouda, Waddinxveen, Moordrecht, Reeuwijk,

worden via info@intobusiness.nu

INTO BUSINESS

Bodegraven, Vlist, Gouderak, Bergambacht en Schoonhoven

Duin- en Bollenstreek INTO business verschijnt 4x per jaar en wordt gratis verspreid bij alle bedrijven en instellingen binnen Katwijk, Noordwijk,

HAARLEMMERMEER

Hoofddorp, Nieuw-Vennep, Schiphol en

Noordwijkerhout, Hillegom, Lisse en Teylingen.

INTO BUSINESS

omliggende kernen

LEIDEN

Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude,

gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan

INTO BUSINESS

Voorschoten, Oegstgeest, Warmond, Wassenaar, Roelofarendsveen

ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever-directie. INTO business Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke

ZOETERMEER

Zoetermeer, Benthuizen, Bleiswijk,

mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

INTO BUSINESS

Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs, Pijnacker-Nootdorp, Forepark (Den Haag)

LEES AL ONZE NIEUWSTE UITGAVEN OOK ONLINE VIA WWW.DUINENBOLLENSTREEKINTOBUSINESS.NU OF VIA DE INTO BUSINESS APP WILT U OOK GRATIS HET MAGAZINE ONTVANGEN? NEEM DAN CONTACT MET ONS OP VIA LINDA@INTOBUSINESS.NU

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

COLUMN

De hoogste tijd Op Prinsjesdag werd onlangs wel een hele bijzondere Miljoenennota gepresenteerd. Vanwege de aanstaande formatie van het kabinet Rutte III en het daarbij behorende regeerakkoord lijkt het erop dat deze begroting voor 2018 snel weer verouderd zal zijn. De Haagse mores schrijven dan voor dat een demissionair kabinet een bescheiden begroting presenteert. Maar in een wereld die snel verandert blijkt nu ook alles anders: het huidige kabinet zet stevig in op de thema’s gezondheidszorg, onderwijs, veiligheid, justitie en de verbetering van de koopkracht voor kwetsbare groepen (o.a. gepensioneerden en uitkeringsgerechtigden). De economie groeit harder dan verwacht, maar niet alle Nederlanders merken dit in hun portemonnee. In 2017 is de koopkracht van de meeste Nederlanders er minder op vooruitgegaan dan eerder werd aangenomen. Dat komt vooral door de hogere inflatie en dat is een tegenvaller. Ook de Koning constateerde: “We zien na moeilijke jaren weer een bloeiende economie en een gezonde schatkist. Toch merkt niet iedereen de economische groei voldoende in het dagelijks leven. Het is daarom belangrijk dat meer mensen gaan profiteren van de economische voorspoed.” Een duidelijke aankondiging van een verlaging van de belastingtarieven, als u het mij vraagt. Extra geld voor de verpleegzorg en salarissen voor onderwijzers lijken verstandige beslissingen die hard nodig zijn. Onze jeugd heeft de toekomst en investeren in onderwijs biedt kansen voor deze volgende generaties. Wat je er verder ook van vindt, het is duidelijk dat veel overwegingen in de gepresenteerde Miljoenennota politiek van aard zijn. In maart 2018 zijn alweer gemeenteraadsverkiezingen. Het moet voor de kiezers wel duidelijk zijn waarom de betrokken politieke partijen in een nieuw kabinet stappen, hoewel bij de lokale verkiezingen uiteraard vaak hele andere thema’s spelen. Het is de komende weken afwachten hoe de kabinetsformatie zicht verder ontwikkelt. Hopelijk staat een frisse en daadkrachtige ministersploeg op het bordes ten tijde van het verschijnen van dit blad. Terug naar de regionale en lokale politiek. In mijn column in het najaarsnummer 2016 van dit magazine sprak ik over

de Economische Agenda van de Duin- en Bollenstreek: tien belangrijke projecten die de regionale economie moeten versterken. Een impuls voor de economische ontwikkeling van de Bollenstreek die al veel eerder had moeten plaatsvinden. Deze goede projecten blijven voorlopig slechts papieren tijgers zonder een breed draagvlak en een uitgesproken politieke steun. Ik sprak mijn zorgen uit over de snelheid waarmee deze projecten uitgevoerd gaan worden en helaas moet ik een jaar later constateren dat er weinig progressie is geboekt. Er zijn concept-businesscases gereed die in oktober en november zullen worden besproken in de verschillende gemeenteraden. Laten wij hopen dat de betrokken gemeenteraden ermee akkoord zullen gaan en de implementatie snel ter hand zullen nemen. De aankomende gemeenteraadsverkiezingen zullen in ieder geval een antwoord geven hoe de burgers de slagkracht van de politiek ervaren en waarderen. De gemeenten Noordwijkerhout en Noordwijk hebben ondertussen laten zien hoe het kan om tot zorgvuldige besluitvorming te komen in een complex proces. Een voorgenomen fusie per 1 januari 2019 biedt kansen voor beide partijen. Petje af voor de betrokken bestuurders! Dames en heren bestuurders van de Bollenstreek, neem een voorbeeld aan uw omgeving en kies voor verdere samenwerking. Het is de hoogste tijd.

MICHIEL KOLFF is Directeur Bedrijven bij Rabobank Bollenstreek. Daarnaast is hij voorzitter van het Rabobank Bollenstreek Innovatiefonds en voorzitter van Stichting Fonds Camp (bestrijding van stille armoede). Hij is getrouwd met Femke en heeft een dochter van 9 en een zoon van 6. In zijn vrije tijd speelt hij graag tennis en golf. Fotograﬁe DeBeeldredacteur.nl/Sven van der Vlugt

DUIN- EN BOLLENSTREEK INTO BUSINESS

De nieuwe kleur van de Bollenstreek