INTO business Gouda herfst 2023

THE FUTURE LOOKS EXCELLENT.

De EQS SUV is een markante verschijning die een nieuw tijdperk van luxueus elektrisch rijden inluidt. Iconisch design en vooruitstrevende aerodynamica vinden elkaar in deze ruime SUV.

Van Mossel Rotterdam Autostrada, Autolettestraat 4, 3063 NP

Van Mossel Rotterdam Charlois, Driemanssteeweg 690A, 3084 CB

Van Mossel Gouda, Grote Esch 50, 2841 MJ, Moordrecht

Gecombineerd verbruik: 19,5 - 24,3 kWh/100 km. CO2-uitstoot: 0 g/km (WLTP).

De aanleg van zonnepanelen op uw bedrijfsdak is vaak een prima idee.

U bespaart op uw energiekosten en verduurzaamt uw bedrijf. Let wel op, want hiermee veranderen uw bedrijfsrisico’s. Beweegt uw

verzekeringsportefeuille met u mee? Wij gaan graag met u in gesprek.

Daar bent u van verzekerd

Gouda Onderneemt

Gouda

Margreet Bos

Jacqueline

Themaverhaal: Duurzaamheid, we zijn nog maar net begonnen.

INTO businessclub Gouda

In beeld: Gezamenlijke lancering zomeruitgave

Kees Codee

Sean Xu, Han Wu, Marvin Steenbergen en Menno Maingay

Jaap Dijkgraaf en Eloi Burdorf

Ronald en Rutger van der Starre

Ondernemers zijn meester in verbinden

Ik worstel met het fenomeen duurzaamheid. Wanneer ben ik nu duurzaam bezig? Ik speur het internet af en lees over verantwoord omgaan met afval, het reduceren van stikstofuitstoot en gasloos ondernemen. Elektrisch rijden, warmtepompen, zonnepanelen, allemaal goed. Ook ik doe die investeringen. Maar is dat toereikend om mezelf duurzaam te mogen noemen?

Nee. De duurzaamheidsprincipes richten zich niet alleen op het milieu en het behoud van onze planeet. De definitie omvat iets wat ik minstens zo belangrijk vind: de omgang met elkaar. Zijn we daar slecht in? Ondernemers in het algemeen niet. Zij beseffen dat duidelijkheid en een vriendelijk woord heel goed hand in hand gaan.

We leven in Nederland met inmiddels bijna 17,5 miljoen mensen. Een landje dat wars is van autoriteit en betutteling. Maar helderheid, de juiste toon en een goed voorbeeld doen hier goed volgen. Doe er een complimentje bij en je zult zien dat het goede in een stroomversnelling komt.

Deze herfstuitgave blinkt uit in duurzame ondernemers. Zaken zijn zaken, maar deze zakenlieden zijn bovenal mens, partner, opvoeder, vriend en werkgever. Alle vooroordelen ten spijt, ondernemers vind ik bovengemiddeld inspirerend en warm. Los van hun milieu-initiatieven zijn zij in het algemeen meesters in verbinden. Elkaar wat gunnen. Zeggenschap, kennis en verantwoordelijkheid delen. En ondertussen met een schuin oog kijken naar de buurman links en de werknemer rechts. Gaat het goed met hen? Ja? Gelukkig. Nee? Kan ik soms helpen?

Ja, onze planeet is onze toekomst. Echter, de essentie van duurzaamheid bestaat voor mij uit het verbindende element. We moeten het namelijk samen doen.

Werner van den Bosch INTO business Gouda

Sport als doel, sport als middel

“SPORT•GOUDA? Da’s toch die club die het Groenhovenbad exploiteert?” Vraag het een willekeurige Gouwenaar, en doorgaans komt de associatie met het zwembad en de sportaccommodaties als eerste bovendrijven. Wat veel mensen niet weten, is dat SPORT•GOUDA veel wijder vertakt is in de Goudse samenleving, vertelt algemeen directeur Frank Berteling: “Het is onze missie om alle Gouwenaars aan het bewegen te krijgen. Dat doen we met behulp van onze sportaccommodaties, maar vooral ook door samen te werken met verenigingen en andere sportaanbieders, met onderwijs en bedrijfsleven, en met andere betrokkenen in de wijk. De resultaten die we daarmee boeken, hebben een duurzaam effect op welzijn en gezondheid. In die zin zou het mooi zijn, als we onszelf ooit overbodig maken.”

Zelfstandige BV zonder winstoogmerk

Als we toch vooroordelen aan het ontkrachten zijn, laten we er dan nog een uit de wereld helpen.

SPORT•GOUDA is geen afdeling van de gemeente, maar gaat al sinds zestien jaar door het leven als een zelfstandige BV. Gemeente Gouda is wel aandeelhouder in die BV, en die samenwerking is in de afgelopen jaren stevig verankerd geraakt.

“We zijn het heus niet altijd met elkaar eens”, aldus Frank, “maar dat hoeft ook niet. Wij denken actief mee over het gemeentelijke beleid op het gebied van sport en bewegen, en zodra dit is vastgesteld, is het aan ons om hier een goede uitvoering aan te geven. Daar komt een heleboel bij kijken, en daar zijn we zeer ondernemend in. Die vrijheid krijgen we ook. Het verschil met een ‘gewone’ ondernemer is dat we geen winstmaximalisatie nastreven, want alles wordt weer geïnvesteerd in sport en bewegen.”

In het hart van de samenleving

SPORT•GOUDA maakt in zijn activiteiten een onderscheid tussen de ‘hardware’ enerzijds, en de maatschappelijke impact anderzijds. Frank:

“Met de hardware bedoelen we de exploitatie van het zwembad, drie sporthallen, zeven buitensportaccommodaties en de diverse sportzalen. Die accommodaties zijn echter geen doel an sich: zij worden ingezet voor onze

SPORT• GOUDA wil alle Gouwenaars aan het bewegen krijgen

Frank Berteling, Aafke van Leeuwen, Mario Netten

maatschappelijke missie om zoveel mogelijk mensen aan het bewegen te krijgen. Onlangs heeft de gemeente het GALA gepresenteerd: het Gezond en Actief Leven Akkoord. Daarin zie je die brede missie ook weerspiegeld, of je het nu over de voorlichting Gezonde Scholen hebt of over de watertappunten die we initiëren; over de programma’s voor kinderen met overgewicht of over onze samenwerking met de GGD. Eigenlijk kun je stellen dat inwoners ons overal tegenkomen, bewust of onbewust. Dat begint al bij het ongeboren kind wiens moeder meedoet aan zwangerschapszwemmen, tot aan de oude baas die naar de voetbalwedstrijd van zijn kleinzoon kijkt of een cursus valpreventie volgt. SPORT•GOUDA bevindt zich in het hart van de samenleving.”

Iedereen kan meedoen

“Om die brede maatschappelijke rol te duiden, spreken wij van ‘Sport als doel, Sport als middel’. Heb je het bijvoorbeeld over het bewegingsonderwijs op scholen of over onze ondersteuning aan verenigingen, dan is meer, langer en verstandiger sporten echt ons doel. Maar sport kan ook een middel zijn, bijvoorbeeld om inwoners met elkaar te verbinden en meer bij de samenleving te betrekken. Denk aan bijzondere doelgroepen, zoals mensen met een beperking of gezinnen met een geringe financiële draagkracht. Door sport en beweging ook voor hen mogelijk te maken, krijgen zij de mogelijkheid om mee te doen. Ze leren nieuwe

Return on Impact

mensen kennen en vergroten zo hun netwerk, en daaruit komen wellicht weer andere kansen voort. Uiteindelijk streven we ernaar dat geen enkele Gouwenaar nog een reden heeft om níet te sporten, behalve als ze gewoon echt niet willen.”

Verduurzaming: wat kan er wel?

Dat de tarieven voor sportdeelname stijgen, staat op gespannen voet met deze ambitie. “We zeilen scherp aan de wind om het betaalbaar te houden, en daarbij speelt de verduurzaming van onze accommodaties een grote rol. Onze daken liggen al vol met zonnepanelen om duurzame stroom op te wekken. We zijn bezig om de sportvelden

Ondernemers sturen vaak op Return on Investment (ROI): de tijd die zij nodig hebben om hun investering terug te verdienen. Maatschappelijke bedrijven als SPORT•GOUDA focussen zich liever op Return on Impact. Zelfde afkorting, andere invulling. Mario Netten (Teamleider Beheer & Onderhoud) legt uit wat hij daarmee bedoelt:

“In plaats van alleen financiële winst te meten, richt ROImpact zich op het behalen van positieve effecten op het gebied van milieu, maatschappij en duurzaamheid. Neem bijvoorbeeld de aanleg van een Cruyff Court: financieel gezien profiteert alleen de partij die het veld aanlegt, maar de positieve en blijvende impact op de cohesie in de wijk is vele malen groter. Veel van wat SPORT•GOUDA doet, wordt ingegeven door ROImpact: bedoeld om een bijdrage te leveren aan maatschappelijke uitdagingen en zo waarde te creëren voor de langere termijn. We hopen dat veel bedrijven hiermee ons voorbeeld zullen volgen.”

te voorzien van ledverlichting, en zodra we een kunstgrasveld renoveren, brengen we duurzame, natuurlijke vezels aan in plaats van rubberkorrels. Zo’n renovatie zou ook een mooi moment zijn om gelijk warmteopslag onder het veld te realiseren: nog zo’n ambitie die we willen realiseren. Die warmte kan dan worden gebruikt voor het clubhuis en voor de warmwatervoorziening van de douches. Ook voor het zwembad onderzoeken we of we van het gas af kunnen, en die business case staat voor 95%. Het vergt ondernemerschap om de zaak helemaal rond te krijgen, en daarvoor doen we een beroep op de Goudse ondernemers die dit artikel lezen. Laten we een voorbeeld nemen aan Aalsmeer, waar de restwarmte van een datacenter wordt gebruikt om het zwembad te verwarmen. Zulke oplossingen moeten toch ook in onze stad mogelijk zijn?”

Een vitale, ondernemende stad

Om iedereen in Gouda te laten bewegen is het van belang om betere samenwerkingen in de stad te realiseren. Daarom start SPORT•GOUDA met SPORT•SUPPORT: een matchmaking concept waarbij kennis en kunde vanuit bedrijven worden ingezet bij Goudse sportaanbieders. Bram van Pelt (niet op de foto), samen met Aafke van Leeuwen verantwoordelijk voor de matchmaking voor SPORT•SUPPORT, vertelt: “Duurzaamheid zit ‘m wat ons betreft ook in duurzame relaties met partners. De Goudse sportaanbieders doen iedere week keihard hun best om zoveel mogelijk Goudse inwoners in beweging te krijgen. Maar verenigingen krijgen steeds vaker te maken met ingewikkelde uitdagingen. Denk aan sponsorplannen, juridische zaken of de werving van leden of vrijwilligers. Hierbij kunnen zij best wat hulp gebruiken.

Wij geloven in de kennis en kunde vanuit het Goudse bedrijfsleven en zien hier dus ook een potentiële match. Het bedrijf dat een vereniging kan helpen met een uitdaging krijgt, naast het SPORT•SUPPORT netwerk, ook een giveback op maat. Een volleybaltoernooi voor medewerkers of een clinic van een van de verenigingstoppers als teamuitje? Er zijn genoeg kansen voor een sportieve samenwerking in de stad. Zo maken we samen Gouda een stukje vitaler!”

Geen eenheidsworst

Vragen we Frank naar de toekomst, dan zijn er nog ambities te over: “Ik weiger me neer te leggen bij de toenemende individualisering van de samenleving. Sport kan een manier zijn om de verbinding met elkaar te leggen en te behouden. Om die reden ondersteunen en versterken we de clubs in hun verenigingskracht, en we willen ook de relatie met de commerciële sportaanbieders leggen; we werken immers aan hetzelfde grotere doel. Wat we ook willen verbeteren, is onze zichtbaarheid in de wijken. Onze stad is geen eenheidsworst, en iedere wijk vergt zijn eigen aanpak. Onlangs zijn we bijvoorbeeld gestart met een Beweegloket in bestaande ontmoetingscentra, waar onze beweegmakelaars de vragen uit de wijk ophalen en die proberen te vertalen naar een passend aanbod. Het is altijd gemakkelijker om te roepen wat er níet kan, maar ik weet zeker dat we samen met het bedrijfsleven en met andere partijen in de stad tot hoopvolle, vernieuwende perspectieven kunnen komen.”

TEKST Esther Daniëls | FOTO'S Aschwin Snel en SPORT•GOUDA

Frank Berteling

Aafke van Leeuwen

Mario Netten

Kickstart voor jouw verduurzaming

Energie besparen en zelf energie opwekken is voor veel bedrijven lastig en complex.

Over de noodzaak zijn ondernemers overtuigd, maar hoe pak je het aan? Wat is in jouw bedrijfssituatie het meest economisch? En hoe zit het met vergunningen?

Het gebrek aan tijd en de hoeveelheid gedoe houden ondernemers tegen om aan de slag te gaan met de verduurzaming. Zij hebben behoefte aan onafhankelijke en laagdrempelige ondersteuning.

Daarom hebben ondernemersverenigingen uit de regio gezamenlijk het Servicepunt Energietransitie Bedrijven Midden-Holland (SEB-MH) opgericht: voor ondernemers, door ondernemers.

SEB-MH helpt ondernemers met hand en spandiensten, kijkt mee welke maatregelen het best (eerst) kunnen worden uitgevoerd en wijst de weg naar aanbieders en alles wat er bij verduurzaming komt kijken. En dat doen we onafhankelijk en kosteloos. We hebben dit jaar alleen al steun aan meer dan 65 bedrijven gegeven.

SEB-MH werkt in de gemeentes Bodegraven-Reeuwijk, Gouda, Krimpenerwaard,

Waddinxveen en Zuidplas. We hebben goed contact met gemeentes en de netbeheerder, komen bij bedrijventerreinverenigingen en werken samen met lokale energiecoöperaties, die op hun beurt kansen bieden voor bedrijven.

Geïnteresseerd in onze service? Neem contact op via info@seb-mh.nl en een van onze consulenten bekijkt samen met jou de mogelijkheden in je bedrijf.

“We zijn zeer tevreden over de samenwerking met SEB-MH en kijken uit naar verdere vooruitgang op het gebied van duurzaamheid.” – Herman Wittermans, directeur HMS Machines

HMS Machines

HMS Machines, gevestigd op bedrijventerrein Gouwe Stroom in Gouda, is een toonaangevende leverancier van machines, apparatuur en gereedschap voor kabelgerelateerde werkzaamheden.

Na een succesvol dakonderzoek onder begeleiding van SEB-MH ligt het plan voor plaatsing van circa 150 zonnepanelen klaar. HMS streeft ernaar om met de overcapaciteit uiteindelijk volledig over te schakelen op elektrische energie, afhankelijk van de financiële haalbaarheid. SEB-MH ondersteunt hen hierin met aanvullend onderzoek.

Energiebesparing

Samenwerken met een energiecoöperatie?

Energieopwekking

Gasloos ondernemen

“ Go Star zal in de komende tijd de verschillende dakdelen in fasen vol leggen met zonnepanelen. Zo optimaliseren we onze dienstverlening en krijgen we grip op de energiekosten.” – Koos van der Starre, directeur Go Star Investments

Go Star Investments

Go Star Investments is de eigenaar van een bedrijfspand aan de Stavorenweg in Gouda. In het pand zijn meerdere bedrijven gevestigd.

Directeur Koos van der Starre heeft SEB-MH benaderd met de vraag om een voorstel uit te werken waarin de verschillende dakdelen van het pand gebruikt kunnen worden voor de opwek van duurzame energie.

Na een intakegesprek is door de consulent van SEB-MH een adviesrapport opgesteld. In het onderzoekrapport zijn de verschillende mogelijkheden van het plaatsen van zonnepanelen uitgewerkt met een kostenindicatie en een mogelijk tijdpad.

In vrijwel elke gemeente zijn één of meerdere energiecoöperaties of bewonersinitiatieven actief. Zij houden zich bezig met de opwek van duurzame energie door zon en wind, met energiebesparing en met het verduurzamen van gebouwen. Door hun lokale karakter zorgen ze ook voor enthousiasme en draagvlak voor de energietransitie. In MiddenHolland zijn 12 energiecoöperaties actief die samenwerken met SEB-MH.

Zonnepanelen zijn gemakkelijk op daken van bedrijven of op parkeerterreinen te leggen en leveren meteen duurzame stroom. Vaak is er genoeg plek om zonnepanelen neer te leggen voor het eigen energieverbruik van het bedrijf én voor de energiecoöperatie. Het is immers zonde om het overgebleven oppervlak niet te gebruiken.

Wil je meer weten over energiecoöperaties en wat ze voor jouw bedrijf kunnen betekenen? Mail naar info@ seb-mh.nl. Onze consulenten brengen je graag in contact met de energiecoöperatie in jouw omgeving.

Bouwcombinatie Bodegraven

Ook de ontwikkeling van duurzaam bouwen heeft de laatste jaren een flinke vlucht genomen. Bouwcombinatie Bodegraven onderneemt en bouwt maatschappelijk verantwoord, met steeds meer duurzame materialen en bouwmethoden. Die visie moest ook tot uiting komen in het pand.

Samen met SEB-MH en Energiecoöperatie Bodegraven-Reeuwijk (EC-BR) zijn op de daken van de nieuwe bedrijfspanden van Bouwcombinatie Bodegraven 442 zonnepanelen geïnstalleerd: 70 voor eigen gebruik en 372 panelen voor EC-BR.

Kijk op seb-mh.nl hoe wij je kosteloos helpen bij de verduurzaming van je bedrijf

Duurzaamheidsplatform Gouda: hét duurzame netwerk van Goudse ondernemers

Een gratis servicepunt om bedrijven die willen verduurzamen te ondersteunen. Onderzoek naar de mogelijkheden om Goudse bedrijventerreinen aardgasvrij te maken. Een duurzaamheidsmonitor die de duurzame voortgang op bedrijventerreinen inzichtelijk maakt. Stuk voor stuk zijn het - succesvolle - initiatieven van Duurzaamheidsplatform Gouda (DPG), waar al zo’n veertig Goudse grote en kleine bedrijven bij zijn aangesloten. DPG is een netwerkorganisatie voor ondernemers die duurzame producten of diensten aanbieden of duurzaamheid zien als een economische kans. DPG verbindt partijen die van elkaar kunnen en willen leren, en gezamenlijk hun schouders willen zetten onder projecten met een duurzame toegevoegde waarde. Het doel: een hoger milieu- én financieel rendement. En een duurzame toekomst voor de stad.

Geïnteresseerd? U kunt vrijblijvend kennismaken met DPG tijdens een van de lunchbijeenkomsten, waarin netwerken, kennis uitwisselen en elkaar inspireren centraal staan. Stuur een mail naar info@dpgouda.nl, dan ontvangt u een uitnodiging.

Bijeenkomst Gouds Groen Herstel 2020

Duurzaamheidsdebat maart 2022

Van Energiekaravaan tot aardgasvrije bedrijventerreinen

Tijd en knowhow: dat is wat ondernemers vaak missen als het gaat om verduurzamen. DPG waakt over de belangen van Goudse ondernemers bij verduurzaming en biedt hen handelingsperspectief. Zo heeft DPG in belangrijke mate bijgedragen aan de totstandkoming van het Servicepunt Energietransitie Bedrijven MiddenHolland (SEB-MH) [zie ook artikel op pagina 10]

SEB-MH helpt bedrijven de opties om energie te besparen en zonnepanelen te plaatsen op een rij te zetten, zoekt naar beschikbare subsidies en fiscale regelingen en schakelt met de netbeheerder, verzekeraar, pandeigenaar en gemeente.

Bedrijventerreinen

Om bedrijventerreinen te ondersteunen bij de energietransitie, initieert en faciliteert DPG ook twee haalbaarheidsonderzoeken. Zo wordt samen met DWA gekeken of en hoe Gouwespoor aardgasvrij kan worden gemaakt. En samen met Driestar educatief, het Groene Hart Ziekenhuis en

Yuverta wordt onderzocht of een duurzaam koude/ warmte-net kan bijdragen om de gezamenlijke energierekening terug te brengen [zie ook artikel op pagina 10]

Goed nieuws voor het mkb

Ook voor het mkb heeft DPG goed nieuws: het Duurzaamheidsfonds Gouda biedt mogelijkheden om leningen af te sluiten tegen een gunstigere rente dan de marktrente!

Lokale expertise en inzet

In alle projecten staan lokale inzet en expertise centraal. Zo ook in de Energiekaravaan die door de stad zal gaan om Gouda buurt voor buurt te verduurzamen. Steeds worden er 100-200 vergelijkbare koopwoningen aangepakt, van isolatie tot zonnepanelen. Kwaliteit, duidelijke garanties, minimale overlast en lagere kosten zijn daarbij belangrijk, met één aanspreekpunt voor uitvoering, subsidies en financiering. DPG helpt lokale bedrijven de krachten te bundelen om de uitvoering ervan te verzorgen.

TEKST Ginetta Blokzijl FOTO'S Lucas A. Nijenhuis en Rob Glastra

Van reststoffen naar toegevoegde waarde

Soms lijkt het alsof verduurzaming omgeven is door een donderwolk van doemdenken en pessimisme. En toch, waar de een vooral de druppel op de gloeiende plaat benadrukt, zien anderen volop kansen en mogelijkheden. Tot die laatste groep behoort ANDRITZ Gouda. Dit bedrijf, onderdeel van een wereldwijd concern, heeft zich gespecialiseerd in ‘separation technologies and services’: mechanische en thermische ontwaterings- en droogprocessen, waarbij stoffen van elkaar gescheiden worden. Deze technologieën, gecombineerd met de bijbehorende machines en installaties, zet ANDRITZ onder meer in om samen met klanten tot innovatieve procesoptimalisaties en duurzame oplossingen te komen. Menno Maingay, Industry Manager Environmental bij ANDRITZ, geeft een aantal veelzeggende voorbeelden.

V.l.n.r. Sean Xu, Han Wu, Marvin Steenbergen en Menno Maingay.

ANDRITZ Gouda loopt voorop in duurzame innovatie

Circle to zero

“Duurzaamheid is een thema waar we simpelweg niet meer omheen kunnen”, constateert Menno. “Wet- en regelgeving op dat gebied wordt steeds strenger, en die druk sijpelt langzaam maar zeker door in de hele keten. De totaaloplossingen die ANDRITZ biedt, zijn gericht op het produceren van steeds minder afval en het gebruik van minder fossiele energie. Onze oplossingen zorgen ervoor dat reststoffen en bijproducten die voorheen als afval werden beschouwd, waarde gaan toevoegen aan het productieproces, dan wel als ingrediënt worden gebruikt voor nieuwe producten. Samen met onze klanten streven naar een proces van continue verbetering. ‘Circle to zero’ noemen wij dat.”

Marktleider in de papier- en pulpindustrie

Een goed voorbeeld is het slib uit afvalstromen van de papier- en pulpindustrie. ANDRITZ is wereldwijd een van de grootste leveranciers van productiefaciliteiten in deze sector, met een

marktaandeel van meer dan 50%. Menno licht het proces op grote lijnen toe: “Voorheen werd dit slib afgevoerd en op het land gestort. Nu maken we er op een ingenieuze manier gebruik van. Het slib wordt gedroogd met onze peddeldrogers en vervolgens tot pelletkorrels geperst. Deze pellets hebben een hoge calorische waarde en doen perfect dienst als brandstof. Het water dat met het drogen verdampt, wordt gezuiverd en weer in het productieproces gebruikt. Op vergelijkbare wijze worden onze machines ingezet voor de verwerking van rioolslib bij waterzuiveringsinstallaties. Ook die resultaten zijn een mooi voorbeeld van circle to zero: minder gebruik van vers water, minder gebruik van fossiele energie en minder afval.”

Lithiumbatterijen voor accu’s

Met de opmars van de elektrische auto en ook van andere vormen van elektrificatie, heeft de productie van lithium een hoge vlucht genomen. ANDRITZ vervult een tweeledige rol in die industrie, vertelt Menno: “De productie van pure lithium luistert ontzettend nauw. Als er onzuiverheden in lithium terechtkomen, kan dit leiden tot een elektrochemische reactie in de batterij. Dit kan gevaarlijke branden veroorzaken, die niet te blussen zijn met water. De process equipment die ANDRITZ levert voor het ontwateren en drogen van lithium, vormt een gesloten systeem en biedt ongewenste stoffen dus geen kans. Hierdoor wint het proces niet alleen aan efficiëntie, maar ook aan veiligheid. Daarnaast leveren wij een grote bijdrage aan de verwerking van de retourstroom van accu’s. Deze installaties bestaan uit machines die materiaal verkleinen, sorteren en drogen. Reststoffen worden zo opgewerkt tot waardevolle

Turbex extractor

Decanter centrifuge voor food applicaties

stromen van hygroscopische materialen; denk aan absorberende gelvormers die bijvoorbeeld in luiers worden gebruikt.”

Alternatieve proteïnen

Waar ANDRITZ ook in investeert, is de zoektocht naar alternatieve proteïnen. Was je vroeger als vegetariër nog een geitenwollen sok, tegenwoordig verdringen de vleesvervangers hun dierlijke concurrenten uit de schappen in de supermarkt. Menno: “In de afgelopen jaren is het bewustzijn gegroeid dat de veeteelt een onevenredig grote druk uitoefent op het beschikbare landbouwareaal; niet alleen vanwege de dieren zelf, maar ook vanwege het voer dat voor hen geproduceerd wordt. Dit besef heeft geleid tot meer onderzoek naar niet-dierlijke eiwitten die als mogelijke vervanging kunnen dienen. Een voorbeeld zijn eiwitten uit insecten, zoals de black soldier fly. Samen met klanten en partners uit de voedingsindustrie experimenteren we met innovatieve procedés, waarbij de larven

ANDRITZ zoekt wereldverbeteraars!

Ben jij een professional die graag wil bijdragen aan een betere wereld? Een ambitieuze, hoogopgeleide kracht die ook het internationale speelveld wil verkennen? Iemand die beschikt over snelheid, creativiteit en ondernemerschap en die daarmee het verschil kan maken, zowel voor onze klanten als voor een toekomstbestendige economie? Een procesoperator of een laborant, bijvoorbeeld, bij voorkeur met ervaring in de voedingsindustrie? Wacht dan niet langer en maak kennis met ANDRITZ, want als jij de skills en de ambitie hebt, hebben wij de baan! Bel, mail of app vandaag nog met Linda Timmermans (linda.timmermans@andritz.com, 0182 - 62 37 23).

worden vermalen en gedroogd tot een proteïnerijk voedingsbestanddeel. Het mooie is dat deze insecten zich voeden met groenafval, waardoor het mes wederom aan twee kanten snijdt.”

FIX: etalage en testfaciliteit

Deze drie voorbeelden illustreren hoe ANDRITZ inspeelt op vragen uit de markt, en tegelijkertijd een bijdrage levert aan duurzame circle to zero oplossingen. Daartoe schakelt het bedrijf met alle divisies binnen het concern, zodat een totaaloplossing kan worden geboden, met inzet van het volledige producten- en dienstenportfolio. Om klanten in de voedingssector daarin nog beter te ondersteunen, opent ANDRITZ Gouda eind 2023 de Food Innovation Xperience (FIX): een high-tech foodgrade R&D en testomgeving, waarin maakprocessen in de food en feed industrie gesimuleerd kunnen worden. Menno, tot slot: “FIX wordt enerzijds een etalage voor het ANDRITZportfolio, en anderzijds een hightech testfaciliteit waarin onze experts alle processtappen kunnen doorlopen om tot duurzame oplossingen voor onze klanten te komen. Zo bouwen we samen aan een betere wereld.”

ANDRITZ GOUDA

Coenecoop 88 | 2741 PD Waddinxveen 0182 - 62 37 23 | andritz.com/separation

ANDRITZ Separation: Overview | LinkedIn

TEKST Esther Daniëls FOTO'S Aschwin Snel

'Reststoffen worden zo opgewerkt tot waardevolle stromen'

'Verduurzaming is top of mind'

ING Groenbank stimuleert klanten op het gebied van duurzaamheid

Duurzaamheid is een steeds belangrijker thema voor ondernemers. Om uitstoot te verminderen, kosten te besparen, subsidies te realiseren, klanten en personeel te binden, vanuit wetgeving of omdat de ondernemers het gewoonweg zelf ambiëren. Ook het aantal grote (beursgenoteerde) bedrijven die willen dat hun leveranciers meedoen in de verduurzaming groeit. Daar kun je als ondernemer niet meer omheen. Ook voor banken is dit een belangrijk thema. Zo screent ING haar leveranciers op 140 duurzaamheidskenmerken. Tegelijkertijd helpt ING haar zakelijke klanten ook bij verduurzaming, bijvoorbeeld door inzet van ING Groenbank.

Duurzaamheid is in alle geledingen van ING top of mind. “Dat geldt ook voor de zakelijk adviseurs door het hele land heen”, stelt Emile Pruim, Zakelijk Adviseur voor ING Gouda-Groene Hart. Samen met zijn collega Dagmar Gravestein, ook Zakelijk Adviseur bij ING, is hij verantwoordelijk voor Gouda-Groene Hart. “In de regio zien wij veel duurzaamheidsinitiatieven ontstaan. Bijvoorbeeld

ING Groenbank

ING Groenbank, een 100% dochter van ING Nederland, heeft als doel duurzame investeringen te stimuleren met een lage rente via een groenfinanciering. Hiervoor trekt de Groenbank spaargeld aan van particulieren, die daarvoor belastingvoordeel ontvangen. Dit spaargeld wordt ingezet voor duurzame investeringen, zoals windturbines of energieneutrale woningbouw.

als het gaat om de aanschaf van zonnepanelen of duurzame nieuwbouw. Steeds meer bedrijven en ondernemers met wie wij in gesprek zijn, zijn bezig met verduurzaming van hun onderneming. Wij adviseren de ondernemers graag bij hun duurzaamheidsambities.”

Toekomstbestendig

Pim Boonekamp is relatiemanager bij ING Groenbank. Met een team van vijf man is het zijn doel om klanten te stimuleren bij alles wat een duurzame invalshoek heeft. “Wij worden door de adviseurs gevraagd om met ondernemers in gesprek te gaan. Als de ondernemer nou net iets duurzamer gaat dan hij of zij van plan was, kunnen wij een korting op de rente geven en zijn er wellicht subsidievoordelen. Dan ben je toekomstbestendig bezig! Het is mijn rol om de ondernemer daarbij te helpen.”

ING GOUDA | GROENE HART

Emile Pruim | 06 - 301 236 95

emile.pruim@ing.com

Dagmar Gravestein | 06 - 116 920 43

dagmar.gravestein@ing.com www.ing.nl

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Michel ter Wolbeek

Pim Boonekamp, Dagmar Gravestein en Emile Pruim

• Effectief en selectief bij je doelgroep onder de aandacht komen.

• Sterk in produceren en verzenden van direct-mailingen per post.

• Scherpe post- en pakkettarieven.

• Leveren van adresgegevens van zowel bedrijven als particulieren.

'Duurzaam' verstoorde arbeidsverhouding

Het begrip ‘duurzaamheid’ speelt binnen het arbeidsrecht een belangrijke rol, maar wel in een ander jasje. Het bestaan van een ernstig en duurzaam verstoorde arbeidsverhouding kan namelijk een redelijke grond zijn voor ontslag. Vaak gaat het dan om een conflict tussen de werknemer en zijn directe leidinggevende of een collega.

Voor een succesvol beroep op deze ontslaggrond moet de arbeidsverhouding zodanig ‘verstoord’ zijn, dat voortzetting van het dienstverband in redelijkheid niet meer kan worden verwacht. De werkgever moet een serieuze herstelpoging doen en proberen om het conflict op te lossen. Vaak wordt daarom een mediationtraject in gang gezet. Als dit niet tot een herstel van de verhoudingen leidt, moet de werkgever onderzoeken of herplaatsing van de werknemer mogelijk is, al dan niet met behulp van scholing. Lukt dat niet, dan kan de rechter worden gevraagd de arbeidsovereenkomst te ontbinden.

In de rechtspraak is dit de ontslaggrond met de grootste kans van slagen. Maar, er bestaan genoeg gevallen waarin het niet zo gunstig voor de werkgever uitpakt. Dat was ook het geval in een zaak waarover de rechtbank Amsterdam onlangs oordeelde.

Een werknemer van een bank meldde zich in 2019 ziek wegens burn-out klachten, nadat hij na een ruim 20-jarig dienstverband ineens geen bonus meer kreeg toegekend. Volgens de bedrijfsarts was hij overspannen door een arbeidsconflict. In strijd met de adviezen van de bedrijfsarts werden door de bank pas heel laat mediation- en re-integratiepogingen ondernomen. Uiteindelijk verzocht de bank bij de rechter om ontbinding van de arbeidsovereenkomst op grond van een ernstig en duurzaam verstoorde arbeidsverhouding. De rechter oordeelde dat de verstoorde arbeidsrelatie te wijten was aan

ernstig verwijtbaar handelen van de bank, door de adviezen van de bedrijfsarts niet op te volgen en zich onvoldoende in te spannen voor haar reintegratie- en herplaatsingsplicht. Dit kwam de bank duur te staan. De arbeidsovereenkomst werd ontbonden, maar daarbij werd aan de werknemer een transitievergoeding van € 108.284 bruto en een billijke vergoeding van € 273.088 bruto toegekend.

Overigens is de – voor zover bij mij bekend – hoogste billijke vergoeding ooit toegekend aan een werknemer in 2019 door de rechtbank Midden-Nederland. Ook in deze zaak ging het om ontbinding van de arbeidsovereenkomst wegens het bestaan van een ernstig en duurzaam verstoorde arbeidsverhouding. Aan de werknemer werd een billijke vergoeding van € 1.026.449,08 bruto toegekend. Het is dus belangrijk om je als werkgever juridisch goed te laten informeren.

Margreet is advocaat en mede-eigenaar van Bos Van Eck Advocaten Mediators in Gouda. Zij staat binnen en buiten de rechtszaal ondernemers bij in allerlei arbeidsrechtelijke kwesties. Daarnaast heeft Margreet de basisopleiding MfN-registermediator succesvol afgerond. Contact? Mail of bel haar gerust! M: bos@bosvaneck.nl T: 0182 541 444.

Hooguit een druppel op een gloeiende plaat

Wie niet duurzaam is, loopt opdrachten mis en dreigt buiten de boot te vallen. Dus betaal je je blauw aan elektrische (vracht)wagens, gooi je je dak vol zonnepanelen en natuurlijk ben je van het gas af (of ga je dat met gezwinde spoed regelen). Echter, wie goed inzoomt, komt tot de ontdekking dat we gemiddeld genomen helemaal niet zo duurzaam zijn. Sterker, wat we aan duurzaamheid doen, is hooguit een druppel op een gloeiende plaat.

Hoe duurzaam we zijn?

Om een voorbeeld te geven, ik woonde ooit een presentatie bij van onze columnist, astronaut André Kuipers. Vanuit het heelal had hij een foto gemaakt van de aarde. Omdat het aan die kant van de aarde nacht was, zag je op de foto miljarden lichtjes, waarvan naar schatting nog geen 4 procent uit duurzame verlichting bestond. Dat was 12 jaar geleden, nu zou dat percentage de 5 net aantikken. Waarmee ik maar wil zeggen, nogmaals, dat we met elkaar nog een hele lange weg te gaan hebben. Dus duurzaam zijn? Dat staat bij ons nog in de kinderschoenen.

Zinloos klimaatakkoord

Een duurzaamheidsversnelling laat op zich wachten. Dat komt omdat niemand weet waar we naartoe moeten. Er is geen duurzaamheidsgids die ons richting geeft. We kunnen nog honderd klimaatakkoorden tekenen, zolang we niet weten hoe we die klimaatdoelen moeten halen, is elk akkoord zinloos. En dus blijven we hangen in geijkte zaken, waarvan we denken dat die milieuontlastend en/of goed voor ons imago zijn: een zonnepaneeltje hier en een elektrische auto daar. De meeste gemeenten uit het gebied van INTO business hebben 2050 als ijkpunt bepaald; dan willen ze in elk huishouden of bedrijf nul op de meter hebben. Een prachtig streven, maar ik durf te stellen dat niet één dit doel in dat jaar gaat halen. In de verste verte niet. Het ontbreekt de colleges van burgemeester en wethouders aan kennis en vanuit Den Haag komen ook maar

mondjesmaat ideeën, laat staan oplossingen. Duurzaam zijn is in beginsel een kwestie van keuzes maken. Kies voor elektriciteit, kies voor waterstof, wat dan ook, maar kies! En dat is toch echt een taak voor regeringen, net als het maken van een klimaatvisie.

Het is telkens een gok

Het bedrijfsleven twijfelt. Wat is wijsheid? Automobielfabrieken investeren zich suf. Maar het is telkens een gok. Want wie zegt hen dat we straks, als de investeringen zich eindelijk terugverdienen, toch niet beter op zonne-energie kunnen rijden? In ons land is de infrastructuur voor elektrische auto’s redelijk op orde, in de meeste andere landen kennen ze het fenomeen laadpaal helemaal niet. Mijn vrouw en ik runnen thuis in Nieuwkoop een bed & breakfast. We krijgen gasten uit allerlei landen. Laatst een Roemeens echtpaar. Nee, zelfs sporadisch komen ze in hun land geen oplaadplaatsen tegen. En dat echtpaar uit Dubai moest zelfs een beetje lachen om onze duurzaamheidsdrang: “Separating waste? We have a desert. Put sand over it and nobody sees it anymore.” De Israëliërs: “Laadpalen, kun je daarmee schieten?”

Energieloket

Toch heb ik bewondering voor alle inspanningen die tal van gemeenten steken in duurzaamheid. De gemeente Haarlem schrijft social return on investment met hoofdletters, Haarlemmermeer is dagelijks in gesprek met Schiphol om de luchtvaartindustrie schoner te maken, Zoetermeer heeft een geweldig functionerend energieloket en zowel Gouda, Leiden, Alkmaar als Amstelveen

Dennis Captein (52) is oprichter van INTO business en schrijft voor elke uitgave het themaverhaal. Dit keer gaat dat over duurzaamheid. Ondanks al onze inspanningen zet onze duurzame drift nog nauwelijks zoden aan de dijk.

zijn bovengemiddeld vindingrijk en doortastend op dit gebied. Alphen, Zaandam, Hoorn, Ronde Venen en veel kustgemeenten zie ik worstelen, maar ook daar beginnen mooie duurzame initiatieven vorm te krijgen.

Duurzaamheid staat voor mensen, aarde, welvaart, vrede en partners. Nederland scoort aardig op 4 van de 5 punten. De aarde ontlasten we daarentegen veel te weinig. Natuurlijk roepen we steeds vaker en luider dat we de aarde moeten koesteren, maar die mindsetverandering is nog lang niet in alle geledingen gaande.

Extinction Rebellion

Gelukkig hebben we Extinction Rebellion, die ons daar op wijst en stelt dat honderden jaren van uitbuiting en vernietiging ons naar de afgrond hebben gebracht. Eerlijk, de pagina Feiten & Cijfers, elders in dit magazine, liegt niet en dus heeft deze organisatie zeker een punt. Maar de manier waarop ze hiervoor aandacht vragen, is niet mijn manier en de mensen achter Extinction Rebellion zijn niet mijn mensen. Het is té fanatiek, té extreem en soms té gevaarlijk. Daarnaast is deze groepering nauwelijks constructief. In Extinction Rebellion zit te weinig intellect en is te weinig oog voor de vele duurzame initiatieven die kansrijk zijn. Neem ons eigen boeren, die zijn verrassend inventief. Zo ken ik bijvoorbeeld een veehouder uit Alphen aan den Rijn die biogas maakt van mest en daarmee een klein dorpje kan verwarmen. Voor zijn plan heeft hij de gemeente nodig, maar die geeft niet thuis.

Doodgeschoten

Ook andere ondernemers verduurzamen zich rot. Sloopbedrijven als Vlasman Betonbewerkingsen Slooptechnieken (Alphen), C.A. de Groot (Alkmaar), Break-Down Sloopsupport (Westzaan) en Kik Sloopwerken (Lisse) hebben het fenomeen recycling haast uitgevonden en zelfs tot kunst verheven. En geloof me als ik zeg dat dit niet iets is van de laatste tien jaar, want onze sloopbedrijven doen dat al decennialang. Net als bedrijven in andere sectoren. Zoals Curbing Holland uit Sassenheim, die met nauwelijks emissie-uitstoot beton maakt en op andere fronten ook koploper is als het gaat om duurzaamheid (transport e.a.).

Ongeveer dertig jaar geleden interviewde ik eens een man die diesel wist te maken uit GFT. Hij had in zijn loods een gigantische stinkende groene berg. Hij was trots op zijn uitvinding, waar hij jaren aan gesleuteld had. Een jaar na dat interview, begin negentiger jaren, werd hij doodgeschoten. De politie vermoedde dat iemand uit de oliesector verantwoordelijk was voor de liquidatie, maar een dader werd nooit gevonden. Er was niemand die verder wilde of kon werken aan zijn innovatie, waardoor ook die een stille dood stierf.

Overheden kunnen veel van ons bedrijfsleven leren

Ik ken ondernemers uit Alkmaar, Wormerveer en Hoorn die er halverwege de nieuwbouw van hun bedrijfspand achter kwamen dat ze geen energiecontract krijgen. Netcongestie is een steeds groter wordend ding. Het stroomnet zit vol en moet eerst uitgebreid worden om (nieuwe) bedrijfsgebouwen van energie te kunnen voorzien. Het probleem is dat die uitbreiding ingrijpend is en jaren gaat duren. Dus losten deze bedrijven zelf hun energieprobleem op met aggregaten op zonnepanelen en een beetje schone diesel die de stroom opwekt.

Laat je inspireren

Wat ik maar zeggen wil, er wordt volop duurzaam geëxperimenteerd onder het motto ‘Kanniet ligt op het kerkhof en Wilniet ligt ernaast.’ INTO business publiceert in elk magazine over inventieve bedrijven die zeer succesvolle duurzame uitvindingen doen. Overheden moeten vaker een kijkje nemen in de keuken van hun eigen bedrijven. Dan zullen ze zich verbazen. En nee, dat doen bedrijven niet voor het geld. Dat doen ze omdat ze passievolle ondernemers zijn. Kijk en luister, dan zul je zien dat de mogelijkheden en ideeën grenzeloos zijn. Laat je leiden door ons bedrijfsleven en stippel op basis van hetgeen je ziet en hoort vervolgens een duurzame koers uit. Met andere woorden, laat je inspireren en schrijf dan je duurzaamheidsgids. En misschien, heel misschien, is 2050 dan toch wel haalbaar.

Bij dEP de Sfeerontwerpers zijn wij dagelijks bezig met duurzaamheid. dEP is een ontwerp- en elektrotechnisch installatiebureau. Wij werken met de nieuwste en duurzaamste technieken op het gebied van elektrotechniek en verlichting. dEP is onder andere gespecialiseerd in het verduurzamen van bestaande installaties. Wij geven advies, bespreken de mogelijkheden, de besparing die het oplevert en voeren de werkzaamheden volledig uit. Zo ben je verzekerd van een energiezuinige installatie die aan alle veiligheidseisen voldoet.

Tegenwoordig kunnen wij met ledverlichting de zelfde sfeer bereiken als vroeger met halogeen verlichting, waarbij de mogelijkheden veel groter zijn. Wil je informatie over het verduurzamen van jouw bedrijf met behoud van de juiste sfeer, neem contact met ons op en dan bespreken wij de mogelijkheden.

Uiteraard zijn wij ook binnen onze eigen organisatie druk bezig met het verduurzamen en optimaliseren. Zo hebben wij alle verlichting in ons pand omgezet naar led. Ook werken wij met bewegingssensoren, waardoor verlichting automatisch dimt als er niemand aanwezig is in een ruimte. Kort geleden hebben wij witte dakbedekking en 100 zonnepanelen op ons bedrijfspand laten plaatsen. Zo zijn wij op zonnige dagen volledig zelfvoorzienend en kunnen wij ook de elektrische auto’s uit ons wagenpark opladen met zelf opgewekte energie. We scheiden ons afval en gebruiken door de digitalisering een stuk minder papier dan vroeger.

Komend half jaar doen wij intern een onderzoek hoe wij kunnen bijdragen aan een circulaire economie door middel van digitalisering. Uiteraard blijven er altijd nog stappen te nemen, dit zien wij als een uitdaging. Het cijfer wat wij onszelf op dit moment geven is een 8!

Meer informatie over verduurzamen: info@dep-nederland.nl of 0182 - 63 30 11

Een duurzame toekomst begint in het onderwijs. Zo is de overtuiging van Driestar educatief. Het kenniscentrum levert een inspirerende bijdrage aan het christelijk onderwijs in binnen- en buitenland en wil dat op een toekomstbestendige wijze realiseren. “We zijn al jarenlang bezig met duurzaamheid”, geeft programmamanager Kees Codee te kennen. “Dat is onderdeel van onze identiteit.”

Deze identiteit komt voort uit de gedachte dat God de aarde geschapen heeft en wij daar goed voor moeten zorgen. Hij spreekt van het rentmeesterschap, zoals dat in de Bijbel wordt omschreven. In de afgelopen jaren zijn er zonnepanelen op het dak geplaatst, is er een warmte/koude oplossing en heeft er isolatie plaatsgevonden. “Ook bij onze studentenhuisvesting”, vertelt Kees. In het gebouw wonen 160 studenten. “Daar is gekeken hoe we dat duurzaam konden opleveren. Op het dak staan zonneboilers

die energiezuinigheid bevorderen. Het warme water dat de studenten gebruiken, wordt via de zon opgewarmd. Onze studentenwoningen hebben een heel laag energieverbruik.”

Wijkgerichte aanpak

Driestar educatief streeft energieneutraal na. “Daar zijn we nog niet”, meent Kees. “Door alle acties die we al uitgevoerd hebben, zitten we ongeveer op 50%. We willen naar 100%, liefst al in 2030.” Om dat te realiseren, is er een nieuw initiatief opgestart.

“Samen met de gemeente Gouda, het Groene Hart Ziekenhuis, Driestar-Wartburg en Yuverta, dat ook aan de Burgemeester Jamessingel zit, willen we onderzoeken of een wijkgerichte aanpak kan bijdragen om de gezamenlijke energiebehoefte te optimaliseren. Dat doen we samen met het Duurzaamheidsplatform Gouda. We hebben een Goudse onderneming, DWA, gevraagd om hun expertise in te zetten om ons te helpen. Wat is nu

Vanuit het rentmeesterschap is Driestar educatief bezig met duurzaamheid

'We willen een 100% energieneutrale hogeschool worden'

Kees Codee

de meest innovatieve techniek om te kijken hoe we energiebesparing kunnen realiseren? Hiertoe moeten we maximaal samenwerken.”

Dit lijkt op een strategie voor gebouw- en installatieachtige aanpak. Voor Kees gaat het verder. Niet alleen zijn er laadpalen, maar in de catering is ook alles fair trade. “We voldoen aan alle eisen zodat we zo min mogelijk afval hebben. We gebruiken in de catering zoveel mogelijk lokale producten. Korte reisafstanden door onze leveranciers – vaak uit Gouda - en in sommige gevallen ook elektrisch vervoer zorgen voor een verduurzamingsslag.”

Duurzaamheidscommissie

Op alle fronten wordt getracht die duurzaamheid te realiseren. “Dat doen we met een duurzaamheidscommissie, waarin zowel collega’s als studenten van onze Hogeschool zitten”, geeft Kees aan. “We vinden het belangrijk dat wij het gedachtegoed vanuit Driestar via het onderwijs doorgeven naar studenten. Al die studenten komen uiteindelijk zelf voor de klas te staan. Het is toch prachtig dat zij bevlogen het gedachtegoed van duurzaamheid weer kunnen doorgeven aan leerlingen die bij hen in de klas zitten.”

De gemeente Gouda heeft tot tevredenheid van Kees initiatief getoond om subsidies te verlenen voor een gebiedsaanpak. Dit past ook in de duurzaamheidsplannen van de gemeente. “We

zijn ook heel blij met het Duurzaamheidsplatform, waar wij lid van zijn. Dit fonds is bezig om allerlei initiatieven in Gouda te coördineren. Dat helpt ons om allerlei partijen bij elkaar te krijgen en vlot onderzoek op te starten.”

Warmtenet

Een van de opties zou een warmtenet kunnen zijn, waar de instellingen langs de Burgemeester Jamessingel dan gebruik van kunnen maken. Daar is een aantal jaren geleden al eens naar gekeken, maar de techniek was destijds nog niet op niveau. “We kregen de wind er niet onder”, zegt Kees. “Nu gaan we het opnieuw bekijken. Wij hebben meer koude dan warmte. Misschien zouden we dat dan kunnen leveren aan het ziekenhuis, waar ze juist heel erg behoefte hebben aan koude. In de samenwerkingen proberen we te kijken welke mogelijkheden er zijn. Op een innovatieve manier willen we de nieuwste stand van de techniek toepassen. Wie weet zijn er wel Goudse ondernemingen die hiervoor een nog innovatievere oplossing hebben.”

DRIESTAR EDUCATIEF

Burgemeester Jamessingel 2

2803 PD Gouda

0182 – 54 03 33 info@driestar-educatief.nl www.driestar-educatief.nl

Blikvangers, voor plastic flesjes

De plastic flesjes worden binnen Driestar apart ingezameld. Daartoe zijn er drie hele grote flessen, met een hoogte van 1.80 meter, in het gebouw geplaatst; de zogeheten blikvangers. De opbrengst van de apart ingezamelde plastic flesjes gaat naar een goed doel. “Een van onze medewerkers die heel betrokken is op het gebied van duurzaamheid, heeft een goed doel voorgesteld en zorgt er ook voor dat de flesjes uit die hele grote flessen worden afgevoerd.” Het goede doel in dit geval is de Voedselbank in Hardinxveld-Giessendam, de woonplaats van de collega. “Wij steunen dit initiatief met deze actie. Ik vind dat echt een meerwaarde”, aldus Kees.

'Gebouwen kennen voor ons geen geheimen'

Slimme

Vanuit Gouda, maar ook vanuit de vestigingen in Amstelveen, Eindhoven, Rijssen en Veenendaal. Directeuren Jaap Dijkgraaf en Eloi Burdorf zijn trots op wat zij en de 150 adviseurs en ingenieurs inmiddels bereikt hebben, maar realiseren zich ook dat er nog een hoop moet gebeuren. Gelukkig zijn de meeste van hun opdrachtgevers inmiddels ook van duurzaam bouwen overtuigd en worden er in samenwerking mooie stappen gemaakt.

“Door de energiecrisis werd in één klap voor heel veel mensen duidelijk dat het menens is met de klimaatproblematiek”, start Jaap. “Net als door de extreme vormen van weer, zoals de stormen, hittegolven en overstromingen die de wereld teisteren. ‘Het klimaat’ was lange tijd een redelijk abstract begrip, je merkte op dagelijkse basis weinig van de verandering. Wij maken duurzaamheid al sinds 1987 werkend, klimaatadaptief, circulair en energiezuinig bouwen is onze corebusiness. Wij riepen dus al jaren heel hard dat dingen anders moesten worden aangepakt. Gelukkig dringt dit nu ook echt door tot de hele vastgoedmarkt mede door de financiële prikkels, aangejaagd door (EU) wetgeving. ”

Data driven innoveren

Eloi: “De digitalisering, in de vorm van onder meer AI, heeft ons enorm geholpen om ons werk op nog

innoverende en innovatievere manieren te doen. Onze strategieën baseren we op waardevolle data die we met de nieuwste technieken uit gebouwen halen. En die verwerken we dan op een manier die ze nog energiezuiniger, comfortabeler en slimmer maakt. Neem bijvoorbeeld een topic als het binnenklimaat; de coronacrisis heeft ons ook allemaal bewust gemaakt van het belang van goede ventilatie. We laten op basis van computermodellen zien wat er allemaal mogelijk is, maar staren we ons niet blind op die data? We blijven altijd als mens beslissingen maken en ons gezond boerenverstand gebruiken. De natuur is grillig en blijft ons verrassen. Normen die eergisteren golden of feiten die er gisteren lagen, kunnen vandaag alweer in de prullenbak, je wordt sneller dan ooit door ontwikkelingen ingehaald. Daarom werken we intensief samen met kennis- en onderwijsinstellingen. De kennis die we in de gezamenlijke experimenten opdoen,

oplossingen bedenken voor gebouwen en gebieden van morgen; dat doen ze al ruim 37 jaar bij DWA.

zetten we in om voor zowel onze klanten als voor onszelf het verschil te maken. Want we zijn natuurlijk, naast gepassioneerde adviseurs, ook een gepassioneerde werkgever die altijd op zoek is naar talent voor later. Iedereen krijgt bij ons de kans om zich op zijn of haar eigen manier te ontwikkelen en zo een bijdrage te leveren aan de verduurzaming van de leefomgeving. Onze vacatures staan op www.werkenbijdwa.nl. Zo zijn we nu bijvoorbeeld hard op zoek naar een administratieve alleskunner!”

Spel van gebouwen en ecologie

“Samenwerken in onze branche is in deze tijd key”, gaat Jaap verder. “Waarbij je echt heel anders kijkt dan vroeger. Een gebouw staat niet meer op zich, maar is ook onderdeel van de omgeving. Natuur wordt steeds vaker op een logische manier in ontwerpen meegenomen; denk aan de groene gevels die je tegenwoordig veel ziet. Die natuurinclusiviteit maakt ons vak boeiend en afwisselend, je hebt met zoveel verschillende expertises in je netwerk te maken, daar leren we zelf ook nog elke dag van. Ook in dat aspect is meten weten, we monitoren onze projecten heel intensief om zo de resultaten te vertalen naar nog betere en slimmere oplossingen. We breiden graag onze kennis uit, dus nodigen partijen die een visie op het onderwerp hebben dan ook van harte uit eens, bijvoorbeeld op onze nieuwe locatie in Gouda, kennis met ons te komen maken.”

“Als je de berichten in de kranten over klimaatverandering leest, houd je soms je hart vast”, besluit Eloi, “maar wij zijn van mening dat je samen ontzettend veel kunt bereiken. Onze ambitie is om de aarde met al haar diversiteit en geheimen door te geven aan de volgende generaties. Elke kans die we samen hebben om invloed uit te oefenen op het ombuigen naar meer circulaire ketens, grijpen we met beide handen aan!”

Jaap Dijkgraaf en Eloi Burdorf

drukke dag genieten

vacatures

Onze adviseurs bedenken slimme, duurzame oplossingen voor gebouwen en gebieden van morgen. Duurzaamheid werkend maken, dat is ons motto. We maken dat dagelijks waar met 150 enthousiaste en gedreven collega’s die één ding gemeen hebben: passie voor duurzaamheid. Kom jij ons team versterken?

Wij zijn op zoek naar:

• Financieel administratieve topper

• Engineers met een passie voor duurzaam ontwerpen

• Adviseurs circulariteit en verduurzaming vastgoed

installatie- en energieadvies

Groei Financieren?

Reken op Svea, jouw cashflowversneller!

Door stijgende kosten heeft 60% van de ondernemers met groeiambities behoefte aan financiering. Hiermee willen ondernemers vooral vliegensvlug uitbreiden, voorraad inkopen en op tijd salaris betalen. Maar het mkb komt vaak niet in aanmerking voor traditionele financiering, zoals een rekening-courantkrediet. Daarom kijkt 40% inmiddels naar non-bancaire financiering, zoals factoring. Want met deze cashflowversneller krijg je een snelle oplossing op maat.

Factoring is een financieringsvorm op basis van facturen. Je verkoopt je facturen aan een factoringbedrijf als Svea Finans en ontvangt direct je geld. Zo beschik je morgen al over een positieve cashflow. Ronald en Rutger van der Starre, de directie van Svea Finans, vertellen: “Factoring vergroot als cashflowversneller meteen je slagkracht. Mede doordat wij daarbij het debiteurenbeheer en kredietrisico overnemen.”

3x hoe je bedrijfsgroei financiert met factoring als cashflowversneller:

1. VLIEGENSVLUG UITBREIDEN

Als ondernemer wil je uitbreiden door te investeren in bijvoorbeeld personeel, machines of verduurzaming. Maar als je omzet stijgt, stijgt ook je werkkapitaalbehoefte. Rutger: “Factoring is een flexibel inzetbare financiering die meegroeit met jouw onderneming. Want je bepaalt zelf van wie je de facturen indient. Dat brengt je bedrijf in balans. Zo kun je blijven investeren, juist tijdens hoge inflatie.”

2. VOORRAAD INKOPEN

Inkoopkosten worden steeds hoger. Maar met factoring beschik je direct over je werkkapitaal. Zo krijg je financiële speelruimte om je inkoop en andere dagelijkse financiële verplichtingen te voldoen. Rutger: “Zijn jouw inkooporders zelfs zo groot dat je de factuur niet zelf vooruit kunt betalen en krijg je geen krediet? Svea kan bovendien jouw leverancier garantie van betaling geven. Zo ben je alsnog verzekerd van de opdracht."

3. OP TIJD SALARIS BETALEN

Personeel is schaars en vliegt zo weer uit. Dat voel je als mkb’er in je portemonnee. Tegelijkertijd is het een uitdaging om aan hogere looneisen te voldoen. Ronald: “Dankzij factoring kun je personeel voor je winnen, zelfs met een flexibel medewerkersbestand. Je beschikt namelijk direct over een verantwoorde cashflow om wekelijks of maandelijks op tijd salaris te betalen, vakantiegeld te voldoen of de inflatiecorrectie mogelijk te maken. Zo onderscheid je je van andere bedrijven én behoud je tevreden medewerkers.”

Factoring inzetten als cashflowversneller? Schakel snel met Svea.nl voor advies op maat. En hef direct de beperkingen van de rekening-courant op.

SVEA FINANS

Reeuwijkse Poort 216

2811 MZ Reeuwijk

Ga naar svea.nl

REKEN OP SVEA! DÉ CASHFLOWVERSNELLER

VOOR ONDERNEMEND NL

Ronald (l) en Rutger van der Starre.

Bankieren met de toekomst voor ogen

'Duurzaamheid begint altijd bij jezelf'

Karianne Tieleman is als hoofd van het team Sustainability Expertise Corporate Bank van ABN AMRO dagelijks bezig met duurzaamheid. Ze heeft de visie op het onderwerp zien veranderen van ‘trekken en duwen’ naar een mainstream topic. Ze is ervan overtuigd dat duurzaamheid bij jezelf begint, maar dat je alleen sámen stappen kunt maken.

“Als bank alleen kunnen wij de wereld natuurlijk niet veranderen”, steekt ze van wal, “maar door onze verbindende rol in de samenleving zijn we bij zoveel partijen betrokken, dat we onze verantwoordelijkheid samen met onze klanten nemen om de wereld duurzamer te maken. Met ons doel ‘Banking for better, for generations to come’ brengen we dat in de praktijk en kiezen we voor een duurzame koers. Als je bij alles wat je doet de volgende generatie in je achterhoofd houdt, maak je bijna als vanzelf verantwoorde keuzes.”

Circulariteit biedt kansen

“Bij ABN AMRO geloven we dat de circulaire economie kansen biedt voor allerlei soorten bedrijven, van groot tot klein. In onze portefeuille hebben al een hoop aansprekende voorbeelden van ondernemingen die stevige keuzes gemaakt, da’s mooi om te zien. Zij zijn ook een inspiratie voor anderen. We ondersteunen bedrijven door onze specifieke expertise te delen en begeleiden ze in keuzes voor een duurzaam businessmodel.

Dat is niet altijd eenvoudig, dat vraagt soms een stretch in de bedrijfsvoering van ondernemers én van onszelf. Maar we moeten vaart maken, het is tenslotte 5 voor 12, als het al niet later is.”

Op een andere manier denken

“Duurzaam denken is uiteindelijk een kwestie van doen en begint altijd bij jezelf”, besluit Karianne.

“Je ziet in het leven van alledag al zoveel positieve veranderingen in gedrag; mensen leveren hun lege flessen in, delen hun gereedschap met de buren, denken steeds vaker in ‘van bezit naar gebruik’… ik ben zelf in de afgelopen jaren ook veel bewuster gaan nadenken over mijn keuzes. Zo heb ik mijn auto weggedaan en ga ik treinend door het land. Als ik een afspraak heb die wat verder van een station ligt, of iemand wil helpen verhuizen, huur ik een deelauto. Als ik binnenkort een nieuwe telefoon nodig heb, kies ik er een van Fairphone, die je ook kunt huren. Als we allemaal bewuste keuzes maken, die steeds makkelijker worden, komen we stapje voor stapje samen tot een wereld zonder afval en verspilling. En dat is waar de circulaire economie om draait.”

Voor meer informatie over wat ABNAMRO voor uw bedrijf kan beteken of over de circulaire economie, neem dan contact op met Rob.van.willigen@nl.abnamro.com Sustainability Expert Corporate banking

Karianne Tielema

What’s in a name

Waar je ook komt, het woord Duurzaamheid wordt te pas en te onpas gebruikt.

Inmiddels een containerbegrip. Vraag willekeurig naar de betekenis van het woord en je krijgt een breed scala aan toepassingen.

Binnen de huisvesting en bedrijf- en productieprocessen is Duurzaamheid niet meer weg te denken. Dat is goed te begrijpen, want planbaar, tastbaar en een meetbaar rendement. Bovendien goed voor de planeet en draagt bij aan een positief bedrijfsimago.

Dat Duurzaamheid juist kan worden toegepast op het grootste kapitaal én investering van ieder bedrijf, te weten de 85 tot 90% personeelskosten, lijkt nog niet voldoende te zijn doorgedrongen.

In de praktijk komen we het vaak tegen, dat de aandacht vooral ligt op het reageren op disfunctioneren, onveiligheid en ongezondheid van personeel. Dat is geen geheim. Uit recent onderzoek onder kleine en middelgrote bedrijven, ziet 66% van de ondervraagde eigenaren/directieleden HR/Personeelszaken vooral als administratief en uitvoerend tot aan brandjes blussen. HR/Personeelszaken bevestigt op haar beurt vooral reactief te werken (37%), met de focus op administratie en regelwerk (61%).

Op deze manier ren je snel achter de feiten aan, knap vermoeiend én kostbaar. Terwijl je denkt goed te doen, werk je ontevredenheid, verzuim en personeelsverloop in de hand. Een killer voor de werkcultuur en een aanzienlijke en groeiende kostenpost.

Wanneer ga je denken in kansen en mogelijkheden in plaats van bedreigingen? Alles wat je aandacht geeft groeit.

BAKKER

Investeer in het werkplezier en de inzetbaarheid van medewerkers in plaats van het voorkomen van problemen.

Feeling good is working better. Dé definitie voor Duurzame Inzetbaarheid, wat personeel kansen biedt om te ontwikkelen en te groeien.

Mensen die zich goed voelen, presteren beter. Dus “What’s in a name”. Versterk het bedrijf en vergroot en vermeerder de kansen van jouw medewerkers. Planbaar, merkbaar en met zienderogen resultaat in werkplezier en motivatie, minder verzuim, meer productiviteit en innovatie en een verbetering van services, klanttevredenheid en omzet.

Werkend Nederland is ruim ervaren in het realiseren van Duurzame Inzetbaarheid in het MKB. Wil je weten hoe? Neem dan gerust contact met ons op.

Werkend Nederland zorgt voor Werkplezier op de Werkvloer. Jacqueline Bakker is directeur van Werkend Nederland, Partner in HR. Bouwmeesterplein 1 | 2801 BX Gouda | 0182 - 51 57 30 info@werkend-nederland.nl | www.werkend-nederland.nl

Jacqueline Bakker

RECO levert hét antwoord op het overvolle stroomnet en duurzaamheidseisen

'De juiste batterij voor uw stroombehoefte'

Altijd en overal kunnen doorwerken met maximale kostenbesparing en efficiëntie. Dat realiseert het 70 jaar bestaande RECO voor haar klanten. Het familiebedrijf luistert naar de vraag vanuit de markt en speelt daar op in. “We willen de stroombehoefte die er nu is, anders invullen dan alleen maar met een ronkende generator”, stelt Melvin Twaalfhoven.

Melvin werkt al sinds 2006 bij RECO. Momenteel stuurt hij de afdeling Energie, Licht en Warmte aan, zowel op kantoor als in de werkplaats. In 2013 is er een vloot aan generatoren en lichtmasten aangeschaft. Gaandeweg is RECO met klanten in gesprek gegaan om de stroombehoefte anders in te vullen dan uitsluitend met generatoren.

Accupakketten

“In het begin hebben we dat ingevuld met de inhuur en verhuur van accupakketten”, vertelt Melvin. “Het was voor zowel ons als onze klanten vooral

ervaring opdoen. Het is de stap van generator als leading machine naar een accupakket, dat stil is, geen uitstoot heeft en waarmee je gigantisch veel brandstof bespaart.”

Eind 2017 / begin 2018 is RECO gestart met het verhuren van Battery Packs, in een hybride vorm met een generator erbij, puur om de accu's op te laden. "Onze visie is, zoveel mogelijk gebruikmaken van de energie van het accupakket. Daar kregen we lovende reacties op terug. In 2020 hadden we de expertise volledig in eigen huis. Het inhuren van materieel is in zekere zin prima. Dat is echter niet het DNA van ons bedrijf."

"In 2020 hebben we besloten om in eigen beheer battery packs te assembleren en te verhuren. Inmiddels hebben we het verdeeld over een drietal pakketten. Klein, middel en groot. Hetgeen gerelateerd is aan het vermogen dat nodig is op de betreffende locatie. Onze instap battery pack heeft een batterijcapaciteit van 60 kWh, opvolgend naar 120 kWh en onze battery container heeft een capaciteit van 450 kWh. De 60 kWh en 120 kWh assembleren wij volledig zelf in onze werkplaats in Koudekerk aan den Rijn. De 450 kWh batterij containers hebben een bredere inzet. Dit varieert van het 'tijdelijk' verhogen van het vermogen bij nieuwe panden in de productie- of logistieke branche tot aan het voeden van een complete bouwplaats. Alle ingrediënten zijn van belang om iedere keer weer een topgerecht te kunnen serveren. Om dat te te realiseren is de planning (inzet van stroomverbruikers op locatie) en het daarbij horende vermogen voor ons essentieel om de inzet te bepalen", legt Melvin uit.

Besparingscalculator

Op de website van RECO is een besparingscalculator te vinden. Hiermee wordt de huur van een accupakket inzichtelijk gemaakt ten opzichte van de besparing. “Het gaat om nu investeren en achteraf besparen”, stelt Melvin. “Als het aan de voorkant qua huur hoger is, dan haakt men in negen van de tien gevallen af en wordt er nog gekozen voor een dieselaggregaat. Maar op onze site kun je dan doorrekenen naar de besparing. Die is in bijna alle gevallen altijd hoger dan de investering. Kom dus in de beginfase naar ons toe, zodat wij het juiste advies kunnen geven.”

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S RECO

Eerste hulp bij duurzaamheidsvraagstukken

Impact House van Grant Thornton

Vroeg of laat krijgen alle ondernemers met verduurzaming te maken, of dit nu is ingegeven door hun eigen missie, door de steeds strengere wet- en regelgeving of door financiële consequenties. Opdrachtgevers willen inzicht in de duurzaamheidsprestaties van hun ketenleveranciers en ook klanten en potentiële werknemers stellen vaker kritische vragen. Dus ja, reden genoeg om serieus werk te maken van een duurzame, toekomstbestendige koers voor het bedrijf. Maar waar te beginnen? Grant Thornton zag steeds meer ondernemers worstelen met die vraag en kwam met een adequaat antwoord. Het accountancy- en advieskantoor bracht zijn brede duurzaamheidsdienstverlening samen onder de noemer ‘Impact House’. Senior manager en adviseur Annemieke Bos trekt vijf belangrijke lessen uit de vele duurzaamheidstrajecten die zij begeleiden.

Annemieke Bos

1. KIJK VERDER DAN ALLEEN NAAR ’GROEN’

Tegenwoordig zijn steeds meer mensen zich bewust van de klimaatcrisis en het belang van energiebesparing, CO2-reductie of verantwoord materiaalgebruik. Voor de toekomstbestendigheid van een onderneming is het echter van belang om breder te kijken dan alleen naar groen en milieu. Dan komen ook de sociaal-maatschappelijke impact en elementen van goed bestuur en bedrijfsethiek aan bod, met thema’s als diversiteit en inclusie, duurzame inkoop, mensenrechten en integriteit. Ook hier liggen nog voldoende uitdagingen waarmee bedrijven aan de slag kunnen en die vaak samenhangen met elkaar.

2. BEGIN BIJ AMBITIE EN STRATEGIE

Nieuwe Europese wetgeving verplicht met name grote organisaties om te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. Grant Thornton voert audits op deze duurzaamheidsinformatie uit. Rapporteren is echter geen doel op zichzelf en is nadrukkelijk bedoeld om bedrijven in beweging te krijgen bij de ontwikkeling van hun eigen duurzaamheidsstrategie. Dit begint bij het formuleren van heldere ambities. Wilt u koploper zijn of doet u alleen het minimale? Op welke vlakken wilt u de potentiële positieve impact van het bedrijf vergroten of juist de negatieve impact verkleinen? Zulke strategische keuzes zijn nodig om tot een duidelijke aanpak te komen. Wij helpen bedrijven om daarin hun eigen positie, focus en tempo te bepalen.

Duurzaamheid kan stranden op goede bedoelingen. Dan vertelt een bedrijf trots dat het koffiecups recyclet, terwijl het geen idee heeft van de negatieve impact van vervuilende productieprocessen of arbeidsomstandigheden in

Impact House

productielanden. Zonder richting gaan initiatieven alle kanten op. Begin daarom met het aanbrengen van focus op basis van grote uitdagingen in de sector, en op basis van duurzaamheidsrisico’s of -kansen voor uw onderneming. Zo brengt u in kaart wat voor het bedrijf de drie meest belangrijke thema’s zijn om mee aan de slag te gaan. Welke data heeft u dan nodig om een goede analyse van uw impact te maken, zodat u op een haalbare manier invulling kunt geven aan uw duurzame agenda?

4. STEL CONCRETE DOELEN

Voor het sturen op duurzaamheid zijn uiteindelijk concrete doelstellingen en resultaten nodig. Dus als u ambities formuleert zorg dan ook dat u ze kunt meten en monitoren. Hoe concreter bedrijven dit inrichten, hoe beter zij weten wat hun nog te doen staat. Tijd en middelen kunnen dan effectief worden ingezet.

5. NEEM DE MENSEN MEE, EN DE ORGANISATIE OOK

Heeft u voor ogen welke kant u uit wilt met duurzaamheid? Dan is het van belang uw strategie en doelstellingen succesvol in de praktijk te brengen. Het is bijvoorbeeld essentieel dat taken en verantwoordelijkheden rondom duurzaamheid en impact op alle niveaus helder zijn en om te bespreken wat er gebeurt als doelen niet worden behaald. Pas wanneer verduurzaming uitgroeit tot een vast agendapunt binnen de organisatie, worden duurzame ambities van en voor iedereen en kan iedereen een concrete bijdrage leveren.

GRANT THORNTON

ACCOUNTANTS EN ADVISEURS B.V.

Flemingweg 10

2400 CG Alphen aan den Rijn

www.grantthornton.nl

Onder de naam Impact House heeft Grant Thornton de krachten gebundeld van adviespraktijken Sinzer, Avance Impact en Wolfs Company. Daarmee haalde Grant Thornton zeer veel kennis en ervaring in huis op het gebied van Sustainability & Impact Services. Impact House is partner in de ontwikkeling van duurzaamheids- en impactstrategieën en helpt organisaties voortgang te meten op hun doelen, te rapporteren en continu te verbeteren. Voor meer info: www.gt.nl/impact-house

3. BRENG FOCUS AAN EN VERZAMEL DATA

Rondvraag

Duurzaamheid: een ‘hot’ item

Duurzaamheid is niet meer weg te denken en het raakt ons allemaal. Duurzaamheid heeft vele kanten. Je kunt je pand verduurzamen, je kunt je wagenpark verduurzamen, maar ook zorgen voor een goede en blijvende inzetbaarheid van je personeel is een vorm van duurzaamheid. Verduurzaming kan ook steeds beter vanwege de toegenomen mogelijkheden en creatieve oplossingen. In deze bijdrage ligt de nadruk op overheidsmaatregelen om bedrijfsprocessen te verduurzamen.

VRAAG 1

Waarom verduurzamen?

Veel bedrijven worden zich steeds meer bewust dat het goed is om te verduurzamen. Goed voor de wereld om ons heen en bovendien goed voor je imago. Ook de overheid ziet het belang van duurzaamheid en stimuleert die door voorlichting, subsidies en wettelijke verplichtingen. Daarover worden ook internationale afspraken gemaakt. Op de Klimaattop van Parijs in 2015 is afgesproken dat de temperatuurstijging op aarde onder de 2 oC moet blijven, op Europees niveau is in 2019 de Green Deal gelanceerd en in 2021 werd de Europese Klimaatwet aangenomen. In de Klimaatwet staat dat in 2030 55% CO2-reductie moet zijn behaald. Om die doelstelling te halen, is het Fit for 55-pakket opgesteld. Een pakket dat voorziet in allerlei wetgevingsinitiatieven op het gebied van klimaat, vervoer en energie.

VRAAG 2

Krijg ik met verduurzaming te maken?

Al deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat iedereen meer en meer te maken krijgt met het belang van verduurzaming. Bij realisering of renovatie van gebouwen worden bijvoorbeeld steeds strengere

eisen gesteld aan energiegebruik en het aandeel van hernieuwbare energie.

Ook andere bedrijven krijgen in de toekomst meer te maken met verduurzamingsplichten. De verplichting om energiebesparende maatregelen te treffen is onlangs aangescherpt. Zo geldt voor steeds meer bedrijven de plicht om voor 1 december 2023 bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (de RVO) opgave te doen van de genomen verduurzamingsmaatregelen. Bedrijven met meer dan 100 werknemers moeten vanaf 2024 gaan rapporteren over de CO2-uitstoot van zowel het zakelijk als het woon-werkverkeer. Vanaf 2026 zal voor bedrijven een emissieplafond worden ingesteld dat de jaren daarna steeds verder omlaag gaat. Zo worden bedrijven gestimuleerd om scherpere keuzes te maken wat betreft hun

eigen wagenpark en dat van personeel, klanten en leveranciers.

Ten slotte stellen steeds meer steden zeroemissiezones in voor binnensteden en omliggende wijken. Daardoor mogen in de toekomst alleen nog emissieloze vracht- en bestelauto’s gebruikt worden voor bijvoorbeeld de bevoorrading van winkels en het uitvoeren van bouwwerkzaamheden in de stad.

Vanaf 1 januari 2024 zijn grote bedrijven (meer dan 500 werknemers) verplicht om in hun jaarstukken een ESG-rapportage op te nemen. ESG staat voor environmental, social and governance. In deze duurzaamheidsverslaglegging moeten bedrijven verantwoorden hoe zij omgaan met het milieu, met de maatschappij , met hun personeel en met overheden en organisaties. De accountant wordt verplicht de jaarstukken hierop te controleren. Hoewel in eerste instantie alleen grote bedrijven deze verplichting hebben, zullen kleinere bedrijven er wel mee te maken krijgen. In de ESG-rapportage moet namelijk ook worden beschreven hoe

ESG in de hele keten een plek krijgt. Grotere bedrijven zullen in de toekomst concrete verduurzamingsafspraken willen maken met hun leveranciers of klanten.

De verplichte ESG-rapportage zal vanaf 2026 ook voor kleinere bedrijven gaan gelden.

VRAAG 3

Wat gaat het me brengen?

Heel veel! Duurzaam ondernemen heeft allerlei voordelen. Je draagt bij aan een beter milieu en je laat de wereld beter achter voor komende generaties. Maar duurzaam ondernemen is daarnaast ook gewoon noodzakelijk. Duurzaam ondernemen betekent ook continuïteit. Bedrijven die willen verduurzamen, zullen beter in staat zijn om subsidies te verkrijgen, overheidsopdrachten te ontvangen, krijgen gemakkelijker een financiering en blijven dus gewoon beter aan het werk. Je kunt je onderscheiden met innovatie.

Wille Donker advocaten draagt graag bij aan duurzaam te ondernemen. Onze collega’s Ernst Plambeck en Lisa Stoof denken met je mee!

WILLE DONKER

Klipperaak 201 | Bodegraven

Bedrijvenpark Rijnhoek | www.willedonker.nl

Ernst Plambeck

Lisa Stoof

Duurzaam ondernemen?

Vraag gemakkelijk een subsidie aan!

Is jouw bedrijf al klaar voor de toekomst?

Is jouw bedrijf al klaar voor de toekomst?

Wethouder

Wethouder

Michiel Bunnik

Michiel Bunnik

“Vanaf 2040 wil de gemeente Gouda CO2-neutraal en aardgasvrij zijn. Dit betekent dus ook wat voor het Goudse bedrijfsleven, dat daar een rol in zal pakken. In deze bijdrage vermelden we enkele huidige subsidiemogelijkheden waar bedrijven een beroep op kunnen doen.”

“Vanaf 2040 wil de gemeente Gouda CO2-neutraal en aardgasvrij zijn. Dit betekent dus ook wat voor het Goudse bedrijfsleven, dat daar een rol in zal pakken. In deze bijdrage vermelden we enkele huidige subsidiemogelijkheden waar bedrijven een beroep op kunnen doen.”

Hoewel 2040 nog ver lijkt, wordt het steeds belangrijker dat onder­nemers de komende jaren hun pand, ­product en vervoer verduurzamen. In 2023 moeten bijvoorbeeld kantoorgebouwen groter dan 100 m² minimaal energie­label C hebben. En vanaf 2025 zijn bestelbusjes en vrachtwagens die rijden op ­fossiele brandstoffen (diesel of benzine) verboden in de binnenstad. Verduurzamen brengt ook kosten met zich mee. Daarom ­bieden de gemeente Gouda, de ­provincie Zuid­Holland, de Rijks­overheid en het Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard ­subsidies en ­regelingen aan ondernemers. Zo wordt het ­verduurzamen financieel makkelijker gemaakt. Wat voor ­subsidies er zoal zijn, lees je hier.

Hoewel 2040 nog ver lijkt, wordt het steeds belangrijker dat onder­nemers de komende jaren hun pand, ­product en vervoer verduurzamen. In 2023 moeten bijvoorbeeld kantoorgebouwen groter dan 100 m² minimaal energie­label C hebben. En vanaf 2025 zijn bestelbusjes en vrachtwagens die rijden op ­fossiele brandstoffen (diesel of benzine) verboden in de binnenstad. Verduurzamen brengt ook kosten met zich mee. Daarom ­bieden de gemeente Gouda, de ­provincie Zuid­Holland, de Rijks­overheid en het Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard ­subsidies en ­regelingen aan ondernemers. Zo wordt het ­verduurzamen financieel makkelijker gemaakt. Wat voor ­subsidies er zoal zijn, lees je hier.

Voor informatie & inspiratie kijk op:

Servicepunt Energietransitie Bedrijven (SEB)

Het­Servicepunt­Energietransitie­­Bedrijven­Midden­Holland­helpt­ondernemers­bij­de­energietransitie.Het servicepunt­is­een­initiatief­van­het­georganiseerdebedrijfsleven­en­ondersteunt­ondernemers,­gebouweigenaren­en­bedrijventerreinverenigingen­bij­energiebesparing,­zon­op­­bedrijfsdaken­en­warmte­transitie.Interesse?­Mail­naar:­info@seb-mh.nl.

Subsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE)

Gouda­zet­zich­in­om­minimaal­35%­van­alle­beschikbarebedrijfsdaken­te­gebruiken­voor­zonnepanelen.­

Denk je­na­om­zonnepanelen­te­plaatsen?­Of­wil­jeinvesteren­in­duurzame­energie,­zoals­een­zonneboiler,warmtepomp­of­een­kleinschalige­windturbine?­

Met de­subsidie­ISDE­krijg­je­mogelijk­een­deel­vanjouw­investeringskosten­terug.

Subsidie Groene Bedrijventerreinen (Groen Werkt Beter)

De­natuur­kan­helpen­om­je­fi­t,­creatief­en­geconcentreerdte­voelen­tijdens­een­werkdag.­Met­de­subsidie­Groen­WerktBeter­kun­je­als­bedrijf­op­een­bedrijventerrein­tot­5.000­euroontvangen­om­je­werknemers­een­meer­natuurlijke­werkomgeving­te­bieden.­De­gemeente­Gouda­biedt­daarnaasteen­subsidie­voor­bedrijven­die­een­groen­dak­willenaanleggen.­Dat­geeft­meer­warmte­in­de­winter­en­verkoeling­in­de­zomer.

Subsidies bij de koop van uitstootvrije bedrijfsvervoer (SEBA/MIA)

De­beste­manier­om­jouw­wagenpark­teverduurzamen­is­de­overstap­vanfossiele­brandstoffen­naar­duurzame­alternatieven.­Zoals­elektrische­scooters,auto’s,­bestelbusjes­of­vrachtwagens.Met­de­subsidieregelingen­EmissielozeBedrijfsauto’s­(SEBA)­en­de­Milieu­investeringsaftrek­(MIA)­betaal­je­minderaan­loon­inkomsten­belasting­ensociale premies.

Kijk voor meer informatie over:

•­­subsidies­voorgroene daken, groen, parkeer­­&­bedrijventerreinen­opwww.zuid-holland.nl

• subsidies­voor­hetverduurzamen­vanbedrijfsprocessenop­www.rvo.nl

8.700­zonnepanelen­op­het­dak­van­de GO Stores

Gouda

Het totaalconcept van INTO business Gouda bestaat uit het zakelijk kwartaalmagazine en INTO businessclub Gouda. Deze club biedt de leden diverse extra mogelijkheden, zowel online als offline. Kijk voor de mogelijkheden op www.intobusiness.nu. De kosten bedragen € 450,- ex. btw per jaar.

INTO business Gouda verwelkomt:

DWA | Wij zijn DWA. Duurzaamheid zit in ons DNA. We durven te garanderen dat wat we bedenken ook echt werkt. Dat onze innovatieve oplossingen bijdragen aan energiebesparing, comfort, gezondheid en productiviteit. Dat doen we met 120 enthousiaste professionals, die intrinsiek gemotiveerd zijn om de leefomgeving te verduurzamen. Wij maken duurzaamheid werkend! Harderwijkweg 7 | 2803 PW Gouda 088 - 163 53 00 | dwa@dwa.nl | www.dwa.nl

CHAUFFEUR.NL - TREFPUNT VAN VERVOERSOPLOSSING | Wil je na een leuk feestje jezelf veilig thuis laten brengen in jouw eigen auto? Heb je een aanhangwagen of trailer te vervoeren, maar je hebt daar zelf geen tijd voor? Of wil je een waardevol of breekbaar pakket persoonlijk laten afleveren? Met 100% garantie dat dit vertrouwelijk en veilig wordt gedaan? Denk dan aan Chauffeur.NL... alle vervoersoplossingen onder één dak. Geef het stuur veilig uit handen via www.chauffeur.nl of bel tijdens kantooruren via 088 - 278 77 88 om samen af te stemmen welke vervoersoplossing voor jou het beste past. Chauffeur.nl BV | Emmaweg 2 | 3603 AM Maarssen 088 - 278 77 88 | info@chauffeur.nl | www.chauffeur.nl

KRUITHOF & PARTNERS werkt samen met (vermogende) ondernemers, bestuurders, DGA’s én familiebedrijven en brengt daarbij een gezonde dosis 'Eigen Wijsheid' aan tafel om ervoor te zorgen dat ondernemers worden uitgedaagd om vooruitgang te boeken. Al meer dan 15 jaar werkt Kruithof & Partners samen met tientallen directies en familiebedrijven aan thema’s als opvolgingsplanning, strategie, governance en human capital. Vanuit GITP is Kruithof & Partners gecertificeerd met betrekking tot diverse assessments, op het gebied van leiderschap, talent, opvolging, competenties en governance. Samen met diverse experts, waaronder fiscalisten, notarissen en organisatie adviseurs, heeft Kruithof & Partners talloze directies en familiebedrijven geholpen om duurzaam succes te behalen. Van advisering, coaching, pre-mediation tot de uitwerking en realisatie van plannen. Eigenaar en oprichter, Miranda Kruithof, is tevens lid van het Nederlands Gilde van Familiebedrijfsspecialisten, het kennis- en expertiseplatform voor ondernemende families.

Kruithof & Partners | Fokkerstraat 18 | 2811 ER Reeuwijk 0182 - 70 06 07 | info@kruithofenpartners.nl | www.kruithofenpartners.nl

FASTVOID | FastVoid zijn deskundige softwareontwikkelaars met een passie voor alles wat met web en AI te maken heeft. Of je nu worstelt met ingewikkelde integraties, op zoek bent naar de perfecte e-commerce oplossing, Machine Learning wilt toepassen of je bedrijf wilt opschalen met microservices, wij staan voor je klaar!

FASTVOID | Tielweg 16 | 2803 PK Gouda 0182 - 23 90 01 | info@fastvoid.com | www.fastvoid.com

BLUECON | Bluecon is mondiaal actief op het gebied van waterzuivering voor kleine gemeentes, hotels, events en festivals. De kwaliteit van het gezuiverde water voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen om dit water vervolgens direct te lozen op het oppervlaktewater of te gebruiken als irrigatiewater.

Bluecon 085 - 060 11 67 | info@bluecon.nl | www.bluecon.nl

SVEA FINANS | Factoringbedrijf Svea Finans heft sinds 2002 direct de beperkingen van de rekeningcourant van ondernemend Nederland op. Hoe? Met factoring als cashflowversneller. Want daarmee beschikt het mkb morgen al over een verantwoorde cashflow. Ken je het gevoel dat er een fast lane opent bij je favoriete pretpark, zodat je direct door kunt? Dat gevoel krijgt het mkb van onze cashflowversneller. Ondernemend Nederland kan al 21 jaar rekenen op de betrouwbare slagkracht van Svea. Want als Erkend MKB Financier en onderdeel van de Svea group kunnen wij ondernemers een snelle oplossing op maat bieden. Met persoonlijke aandacht, afgestemd op ieders situatie. Want op Svea kan je rekenen! Nieuwsgierig? Schakel snel met Svea.nl!

Svea Finans | Reeuwijkse Poort 216 | 2811 MZ Reeuwijk 0182 - 62 44 00 | info@svea.nl | www.svea.nl

11 OKTOBER BEERS & BITES BIJ SLIGRO GOUDA

Van den Hondel PREFAB B.V.

Goudse Betonmortel Centrale

LANCERING ZOMERUITGAVE

Afgelopen zomer was er weer een gezamenlijke lancering en haringparty van de zomeruitgaves van INTO business Alphen en Gouda. Voor de zesde keer vond deze plaats bij Flora Boskoop van de gebroeders Dufais.

Zo’n 150 ondernemers uit deze regio’s kwamen bijeen om getuige te zijn van de overhandiging van de eerste edities aan de bedrijven die de coverstory invulden. Deze werden uitgereikt aan Bas Seijsener, directeur van de Eskens Group uit Alphen, en aan Marco Buis, directeur van Andritz Gouda, prachtige bedrijven die al langer dan 100 jaar bestaan. Deze bijeenkomst was vanzelfsprekend voorzien van invloeden uit de beide plaatsen, zo was Archeon Alphen er bij betrokken, kaasmeisjes uit Gouda en andere lokale bedrijven uit het business platform. Er werd volop genoten van het netwerken, haring en kaas en de ondernemers gingen met een goed gevoel en goodiebag weer naar huis.

FOTO'S Myrte Photography

Grant Thornton gaat voor duurzame relaties in het Groene Hart

Regeren is vooruitzien

Familiebedrijven zijn van nature meer gericht op de lange termijn. Zij willen hun bedrijf immers voortzetten van generatie op generatie. Een veelomvattend thema als verduurzaming sluit prima aan op die basishouding, en toch wordt dat belang nog wel eens gebagatelliseerd door mkb-bedrijven. Marc Groenen (Alphen aan den Rijn) en Otto Kempkes (Gouda) van accountancy- en advieskantoor Grant Thornton vertellen wat zij op dat gebied kunnen betekenen voor bedrijven in het Groene Hart. Die ondersteuning begint bij een duurzame relatie, waarin het kantoor meebeweegt met alle uitdagingen die ondernemers op hun pad vinden.

Geen ver-van-mijn-bedshow

“Duurzaamheid lijkt voor sommige ondernemers misschien een ver-van-mijn-bedshow”, aldus Marc. “Als onze adviseurs zo’n containerbegrip dan concreet maken en vertalen naar de toekomstbestendigheid van het bedrijf, ontstaat vaak een heel ander gesprek.” Otto: “Andere ondernemers zien het belang wel degelijk, maar weten niet goed waar ze moeten beginnen. Wij kunnen dan een roadmap voor hen opstellen, met een overzichtelijke tijdlijn en behapbare stappen, passend bij hun doelen. Regeren is vooruitzien – dat is de spiegel die wij aan al onze klanten voorhouden.”

Aan de keukentafel

“De samenleving wordt steeds complexer en internationaler”, stelt Otto. “Zeker voor ondernemers. Wij begrijpen dat het dan prettig is om het gesprek aan te gaan met een partij die groot genoeg is om goed te helpen, maar ook klein genoeg om de persoonlijke situatie te begrijpen. Iemand die de taal van de ondernemer spreekt.”

Marc knikt: “Bij familiebedrijven wordt dat gesprek

dagelijks aan de keukentafel gevoerd. Wij schuiven daar regelmatig bij aan, om het menselijke en het zakelijke stuk met elkaar te verbinden. Die adviesrol is in de afgelopen jaren steeds belangrijker geworden in het contact met onze klanten. Bij Grant Thornton trekken de accountant en de fiscalist altijd met elkaar op, en fungeren zij gezamenlijk als sparringpartner. Waar nodig kunnen zij onze collega-specialisten bijschakelen.”

Eén sterke mkb-praktijk

Om die duurzame klantrelatie goed te onderhouden en te waarborgen, voegt Grant Thornton vanaf 1 oktober a.s. de mkb-praktijken van Gouda en Alphen aan den Rijn samen. De uitwisseling van mensen, kennis en kunde vindt dan nog gemakkelijker plaats. Ook na 1 oktober bent u van harte welkom op beide vestigingen.

GRANT THORNTON

ACCOUNTANTS EN ADVISEURS B.V.

Burgemeester Jamesplein 1

2803 PG Gouda

www.grantthornton.nl

TEKST Esther Daniëls | FOTO Aschwin Snel

Marc Groenen en Otto Kempkes

Het thema duurzaamheid kun je niet omheen tegenwoordig. Ik ben vast niet de enige die knoeit met doppen die niet meer loskomen van de fles of baalt bij de flessenautomaat als ik plakkerige blikjes inlever voor een duurzamere samenleving.

Wat is duurzaam eigenlijk? Volgens Google is een van de betekenissen “bedoeld om lang mee te gaan”, maar je kunt ook te duurzaam denken en aannemen dat het testament dat je ooit hebt gemaakt wel een leven lang mee kan. Maar je leven verandert, de regels veranderen en dan kan het nog wel eens verkeerd uitpakken.

Duurzaam of toch niet... CLAUDIA MULDER

Ik hoor maar al te vaak van mensen dat ze niet meer weten wat er in hun testament staat of nog erger: niet eens meer weten waar deze is opgemaakt of “mijn testament is prima want ik heb zo’n langstlevende testament”. Laat ik u vertellen dat ik zo vijf varianten daarvan kan opnoemen en dat je voor de afwikkeling vaak de medewerking van je kinderen nodig hebt of een notariële akte om alles na overlijden goed te regelen terwijl dat eigenlijk niet meer nodig zou zijn onder de huidige regelgeving. Als u kreten ziet staan als “vruchtgebruik” of “legaat” dan is het zeker aan te raden om deze te laten bekijken. Ook denken mensen vaak dat sinds 2003 (invoering van het “nieuwe erfrecht”, 20 jaar geleden!!) het testament van daarvoor automatisch niet meer geldig is. Dat is dus niet zo, ze blijven geldig.

Met één afspraak bij de notaris weet u of u iets moet aanpassen en dat is bij ons vrijblijvend mogelijk middels een korte bespreking. Ook veel andere kantoren kennen die mogelijkheid.

Natuurlijk zijn er ook testamenten uit het verleden die nog prima zijn en dat vertellen we u dan ook eerlijk, maar eerst moet u letterlijk de drempel over bij ons of uw eigen notariskantoor om dit te laten beoordelen. Soms maken we mee dat iemand dat niet heeft gedaan en we na overlijden moeten concluderen dat het zo veel makkelijker of

goedkoper had gekund. Het zou toch jammer zijn als uw nabestaanden daarmee zitten straks.

Conclusie: een testament is niet “bedoeld om lang mee te gaan” en heeft af en toe onderhoud nodig of in ieder geval een periodieke controle. Zien we u snel?

Claudia Mulder is werkzaam bij Dirk Jan Blok notaris met als specialisaties ondernemingsrecht en familierecht. Zij richt zich vooral op notariële 'ontzorging' van de (MKB)ondernemer, zowel binnen het bedrijf als privé. Voor vragen, mail of bel: claudia.mulder@dirkjanbloknotaris.nl of 0182 - 67 00 28.

Sortimo: Dé expert in bedrijfswageninrichting

'Een georganiseerde bus is óók duurzaam'

Voor het inrichten van je bedrijfswagen moet je bij Sortimo zijn. Zo simpel is het. Want de wereldwijde marktleider heeft al 50 jaar lang kennis en expertise opgebouwd in het zo efficiënt en productief mogelijk inrichten van de laadruimte van bedrijfswagens. Directeur Ruud de Hoop vertelt in zijn kantoor in Moordrecht waarom een goed ingerichte bedrijfswagen helpt bij klant- en medewerkerstevredenheid, en daarnaast ook nog eens duurzaam is.

“Laat me de inhoud van je bedrijfsbus zien, en ik ken je organisatie”, start Ruud lachend het gesprek. “Da’s natuurlijk een beetje gekheid, maar er zit ook een grote kern van waarheid in. Als je bus netjes is, schoon en efficiënt ingericht, ga ik ervan uit dat ik met een betrouwbare onderneming te maken heb, en vice versa. Zeker in het ‘busjesland’ dat Nederland is, zie je een hoop voorbeelden van hoe het niet moet. Maar gelukkig snappen steeds meer bedrijven de toegevoegde waarde van een goed georganiseerde

bus en mogen wij ze met onze systemen van alle gemakken voorzien en inrichten.”

Gewicht doet ertoe

“Je ziet steeds meer dat het gewicht van een bus ertoe doet. Een te zware bus verrijdt meer dure brandstof of, als het om een elektrische bus gaat, heeft een lagere actieradius. Door de slimme oplossingen die wij leveren is de bus zo licht mogelijk ingericht, of kun je zelfs

Ruud de Hoop

met een kleiner formaat voertuig toe. Recent zijn diverse elementen van onze nieuwste SR5 bedrijfswageninrichting door zeer hoogwaardig én lichtgewicht aluminium vervangen. Daarmee introduceren we, naast de sterkste, óók de lichtste aluminium inrichting op de markt. Dat is al de eerste winst. Ook zit de winst ‘m erin, dat de monteurs precies weten wat ze in hun bus op voorraad hebben. En in welk bakje dat ligt, in plaats van dat hij of zij tussen alle inhoud in de bus moet gaan zoeken of een bepaald schroefje aanwezig is. Vaak worden er dan voor ‘je kan niet weten’ extra doosjes in de bus gelegd, waardoor de bus zwaarder wordt en de voorraad onoverzichtelijker. Reken daarbij de tijd van het zoeken in de bus en de voor niets gereden kilometers naar het magazijn mee en je snapt meteen waarom onze systemen een hele goede investering zijn. Met een Sortimo bedrijfswageninrichting wordt het leven van een monteur productiever, efficiënter en veiliger.”

Altijd op zoek naar innovatie

“Er wordt bij onze productontwikkeling voortdurend gekeken naar de wensen van gebruikers, die halen we ook op in feedbacksessies met klanten. Zo is onze SR5 bedrijfswageninrichting ontwikkeld met de Japanse 5S-methode in het achterhoofd. Door systematisch alle spullen in een ruimte een vaste plek te geven en de werkplek schoon te houden, kunnen mensen gemakkelijker werken zonder tijd te verspillen. Daarnaast is SR5 de eerste bedrijfswageninrichting die écht duurzaam en toekomstbestendig is. Tot nu toe was er veel verspilling bij ondernemers omdat ze vanwege een modelwisseling hun investering in een houten inrichting niet in de volgende auto konden meenemen. De centraal geplaatste staanders van SR5 rekenen daarmee af; het is nu mogelijk elke ronding in de zijwand te volgen. Dus ook die van een volgend voertuig.”

Veiligheid voor alles

“Nog zo’n aspect wat een goed werkgever kenmerkt, is het zorgen voor een veilige werkomgeving voor medewerkers. In tegenstelling tot een standaard houten vloer die aan de carrosserie vastzit, is onze vloer zwevend. De crashtests die we regelmatig uitvoeren, bewijzen dat dit ervoor zorgt dat er als het ware een extra

kreukelzone in de auto zit. Door ons geïntegreerde ladingbeveiligingssysteem zit de lading veilig vast en vliegt deze bij een aanrijding niet door de voorruit, zoals we helaas maar al te vaak zien gebeuren.”

Al een halve eeuw ervaring

“Mensen in Moordrecht en omgeving kennen ons merk vaak van de luchtballon die regelmatig boven de regio vaart”, besluit Ruud, “en weten vaak niet wat er achter onze bedrijfsnaam schuilt. We zijn van origine een Duits bedrijf met wereldwijd 1400 medewerkers. In Nederland hebben we 3 vestigingen en samen met onze 11 Sortimo ProPartners landelijke dekking. Duurzaamheid staat in onze eigen bedrijfsvoering hoog op de agenda; in 2025 produceren we volledig CO2neutraal en als onze bestelde zonnepanelen straks geleverd worden zijn we op ons Nederlandse hoofkantoor in Moordrecht zelfvoorzienend inclusief ons laadpalenpark.

We zijn wereldwijd marktleider in de inrichting van bedrijfswagens in de breedste zin van het woord, onze klantgroepen en de productrange is zeer gevarieerd. En we bestaan dit jaar dus 50 jaar. Gezien onze innovatieve inborst, duurzame visie en ons ‘fingerspitzengefühl’ voor wensen in de markt plakken we daar wat mij betreft met gemak nog 50 jaar aan vast!"

Meerwaarde in Vastgoed en Wonen

Duurzaamheid

Duurzaamheid is tegemoet komen aan de levensbehoeften van de huidige generatie, zonder die van de toekomstige generaties tekort te doen. En natuurlijk dragen we daaraan allemaal ons spreekwoordelijke steentje bij. We scheiden keurig ons afval en ook de lege blikjes komen in de statiegeldautomaat terecht. Maar hoe duurzaam zijn we nog als het onze portemonnee gaat raken?

Als ondernemer worden we door duurzaamheid in onze portemonnee geraakt. Want het is onvermijdelijk, duurzaamheid moet in de organisatie worden geïmplementeerd. Maar in de implementatie zelf ligt misschien wel de grootste uitdaging. Want waar vinden we in deze krappe arbeidsmarkt de juiste mensen om dit voor elkaar te krijgen? Daarom is werken aan duurzaamheid iets wat we met elkaar moeten doen, zowel met de mensen binnen de eigen organisatie als daarbuiten.

Al is de duurzaamheidsstrategie van jouw onderneming nog zo onderscheidend, het duurzaamheidsvraagstuk is groter dan jouw onderneming. Daarom kun en hoef je het als ondernemer niet alleen te doen. En juist door samen te werken kom je verder en kunnen we meer bereiken. Netwerkorganisaties en service-clubs kunnen hierin een belangrijke rol vervullen. Zij kunnen zowel motiveren als helpen om mensen samen te brengen en gezamenlijk duurzaamheidsdoelen na te streven.

Zo hebben wij als Lansigt ons vorig jaar aangesloten als vriend van Circulair West, een stichting die samenwerken, van elkaar leren, circulariteit en duurzame ontwikkelingsdoelstellingen centraal stelt voor het creëren van een betere wereld.

En we zijn ook tot actie overgegaan. Zo zijn onze kantoren in de afgelopen periode duurzaam verbouwd en zijn we bezig met de verduurzaming van ons wagenpark. En dan komt toch de vraag boven borrelen of we met onze elektrische auto’s wel op de goede weg zitten? Of hadden we met z’n allen de afslag van waterstof moeten nemen?

FRANK VAN HOEPEN

Hoe dan ook, één ding is zeker, afwachten is geen optie!

Frank van Hoepen is geboren in Enkhuizen en al weer 30 jaar Gouwenaar. Getrouwd met docent Engels, Hanneke van den Berg. Samen hebben ze 2 dochters. Werkt sinds 1994 bij Lansigt accountants en belastingadviseurs en is in 2000 partner geworden. Hij is bestuurlijk actief op meerdere fronten in de Goudse regio. In zijn vrije tijd geniet hij van het golfen, varen en snel wandelen in het Groene Hart.

Voor De Vries en Verburg staat duurzaamheid al geruime tijd hoog op de agenda als een essentieel onderdeel van hun strategische beleid. Met de inwerkingtreding van de CSRD-wetgeving heeft duurzaamheid een duidelijke plaats gekregen binnen het strategische kader, specifiek onder de noemer Milieubewust ondernemen. Gedreven door intrinsieke motivatie, de uitdagingen van klimaatverandering en de afnemende beschikbaarheid van grondstoffen, is deze cruciale pijler onderverdeeld in vier kernthema's:

1. Klimaatneutrale bedrijfsvoering

Verduurzaming van onze eigen kantoren, ons wagenpark en materieel en de projecten die we realiseren;

2. Vervuilingsvrije bouw(plaats)

Elektrificeren van de bouwplaats en het registreren en voorkomen van vervuilingsincidenten;

3. Circulaire ketens

Doelen stellen voor het aantal houtbouwprojecten, losmaakbaarheid en materialenpaspoorten;

4. Natuurinclusieve ontwikkeling

Zorgen voor zo min mogelijk negatieve impact op de omgeving door bijvoorbeeld groendaken nestvoorzieningen en hagen.

Deze vier aandachtsgebieden stellen ons in staat om met een holistische benadering naar

Investeren in de toekomst

dit complexe vraagstuk te kijken. We evalueren ons eigen bedrijf, onze bedrijfsvoering, onze materiaalkeuzes, ons afvalbeheer, en onze inspanningen voor de biodiversiteit in en om de bouwplaats. Bovendien beoordelen we de bijdrage van onze bouwpartners aan onze totale impact. De CSRD-wetgeving biedt richtlijnen om meetbare resultaten te bereiken. In de komende jaren zullen de effecten van de CSRD-wetgeving duidelijker zichtbaar worden, aangezien onze opdrachtgevers, partners in de bouwsector en wijzelf verplicht worden om rapportages op te stellen en doelstellingen te formuleren. Hierdoor wordt de intrinsieke motivatie, die ons initieel heeft aangezet tot deze inspanningen, meetbaar en tastbaar.

Circulaire projecten

Twee concrete projecten waarin we onze ambitieuze doelen kunnen verwezenlijken, bevinden zich op ons eigen terrein. In 2022 hebben we een circulaire parkeervoorziening gerealiseerd, als voorbereiding op de ontwikkeling van de uitbreiding van ons kantoor, genaamd Parel in de Polder. De parkeervoorziening is opgebouwd uit een verhoogd betonnen platform met ruimte voor 64 parkeerplaatsen, waarvan er 20 zijn uitgerust met laadpunten voor elektrische voertuigen. Onder

TEKST EN FOTO'S De Vries en Verburg

Parel in de Polder.

de betonvloer is er een royale opslagruimte voor materieel. Bij het ontwerp hebben we bewust gestreefd naar maximale demonteerbaarheid en achteraf hebben we de losmaakbaarheidsindex vastgesteld. Deze index geeft een totaalbeeld van hoe gemakkelijk een gebouw (of ontwerp) gedemonteerd kan worden, uitgedrukt als een percentage. Het totaalbeeld voor de parkeervoorziening bedroeg 71%. BREEAM, een toonaangevende duurzaamheidsnorm in Nederland, beschouwt een percentage van 60% en hoger als uitzonderlijk.

Wat deze parkeervoorziening circulair maakt, is het gebruik van circulair staal voor de constructie, dat eenvoudig gedemonteerd kan worden. Hetzelfde geldt voor de betonnen TT-vloeren. We hebben zorgvuldig gekeken naar de verbindingen; hoewel storten, lijmen of vastkitten de makkelijkste opties zijn, hebben we naar alternatieven gezocht met het oog op demonteerbaarheid. Daarnaast hebben we bewust gekozen voor een open en bescheiden gevel, opgebouwd uit houten gevelschermen gemaakt van gerecycled hout afkomstig van sloopprojecten, geleverd door onze afvalverwerker. Deze panelen zijn vervaardigd door medewerkers van 50|50 Workcenter, het werkbedrijf van het Leger des Heils, en vervolgens door ons zelf geïnstalleerd.

Duurzaamheid centraal

Deze parkeervoorziening is gerealiseerd om ruimte te creëren voor de uitbreiding van ons kantoor, "De Parel in de Polder." Met dit kantoor willen we laten

zien wat er mogelijk is wanneer duurzaamheid centraal staat. Het gebouw is opgetrokken uit hout, met houten kolommen, liggers en vloeren, en is ontworpen om energieneutraal te zijn. Regenwater wordt verzameld voor gebruik in irrigatie en toiletspoeling, samen met gereinigd afvalwater dat wordt gezuiverd met behulp van een helofytenfilter.

Gebruikerservaring

Naast duurzaamheid op het gebied van materialen, energie en waterverbruik, staat de gebruikerservaring centraal. Een goede werkomgeving draagt bij aan meer werkplezier en dus hogere medewerkerstevredenheid. We maken gebruik van de WELL-methode, een wetenschappelijk onderbouwde aanpak die factoren zoals beweging, voeding, licht, lucht, geluid en andere aspecten die van invloed zijn op de gezondheid en het welzijn van medewerkers, in beschouwing neemt. Dankzij onze aantoonbare duurzaamheidsprestaties kunnen we maximaal profiteren van beschikbare subsidiemogelijkheden. Bovendien hopen we onze opdrachtgevers te inspireren om ons voorbeeld te volgen. Onze motivatie voor duurzaamheid komt voort uit een diepgewortelde overtuiging om verantwoordelijkheid te nemen voor onze acties. Dit uit zich niet alleen in meetbare doelen, maar ook in concrete acties en resultaten.

DE VRIES EN VERBURG

't Vaartland 8 | 2821 LH Stolwijk

0182 - 34 17 41 | info@devriesverburg.nl

www.devriesverburg.nl

Timo Stuij, planontwikkelaar en duurzaamheidsmanager bij De Vries en Verburg.

De effecten van klimaatverandering zijn al jarenlang voelbaar. Maar hoeveel weten we nou eigenlijk over klimaatverandering?

Hierbij 8 feiten op een rij.

1.

In 2016 tekenden 194 landen het klimaatverdrag in Parijs. Met deze handtekening stemden zij ermee in om de menselijke beïnvloeding van het klimaat tegen te gaan. Vooralsnog heeft dat de klimaatverandering niet kunnen tegenhouden.

Nederland scoort in Europa slecht als het gaat om groene stroom. Het Europese gemiddelde van 18 procent wordt verre van gehaald: 8,9 procent. Frankrijk en Ierland vinden we ook terug in de onderste regionen.

4. 6.

De tien warmste jaren wereldwijd hebben plaatsgevonden sinds 1998. Het warmste jaar dat ooit werd vastgelegd (sinds 1880), was 2015. Het is meer dan een eeuw geleden (1911) dat er een record is gemeten voor een koud jaar.

3.

97% van alle klimaatwetenschappers stellen dat klimaatverandering het gevolg is van menselijke activiteiten.

Door klimaatverandering smelt het ijs op de noordpool en stijgen de zeespiegels wereldwijd. Overstromingen en stormen vertegenwoordigen zo’n 80% van alle rampen tussen 2000 en 2010.

Hittegolven zijn de voornaamste oorzaak van de vele slachtoffers door natuurrampen in de afgelopen twee decennia. Sinds 1970 hebben stormen en droogtes de meeste slachtoffers geëist: 1,45 miljoen mensen. In totaal zorgden natuurrampen wereldwijd voor 1,94 miljoen doden.

2. 5. 8.

7.

Ooit waren superstormen zeldzaam; ze kwamen eens in de 5 jaar voor.

Gedreven door opwarmende oceanen, komen deze nu jaarlijks 1,5 keer voor.

Mongolië is het meest kwetsbaar voor klimaatverandering. Een toename aan droge zomers en extreem koude winters bedreigen miljoenen dieren en kleine gemeenschappen. De Hoorn van Afrika is op deze lijst nummer 2.

Luisteren naar de dingen die niet gezegd worden

Als adviseurs van het familiebedrijf maken we vele unieke, mooie en soms confronterende situaties van dichtbij mee. Dan besef je waarom het familiebedrijf een hele andere benadering nodig heeft dan een ‘gewone’ onderneming. Het verschil zit vooral in de emotie. De passie, gedrevenheid en trots van familiebedrijven is een groot goed, maar tegelijk ook een valkuil. Wie kent niet de voorbeelden van hechte families die na een ‘zakelijk ’geschil niets meer met elkaar te maken willen hebben.

Eén blik zegt meer dan duizend woorden

Linda van Tuijl: “Door vooral te luisteren naar de dingen die niet gezegd worden, proberen we ook gevoelige zaken bespreekbaar te maken. De blik waarmee iemand je aankijkt. Hoe iemand een vraag stelt, of dat iemand direct in de verdediging schiet. Het non-verbale vertelt meer dan wat je hoort.”

geen goed of fout. Het gaat erom dat je als familie bewuste keuzes maakt.” Door verschillende (nood) scenario’s te schetsen, zet je mensen aan het denken. Wat gebeurt er bij een ongeval of als je bedrijf in vlammen opgaat of wordt gehackt. Praktijkvoorbeelden die vragen om een fundament aan (nood)maatregelen die direct in werking treden als zo’n scenario werkelijkheid wordt.

Slaap lekker

Bij ons draait het om vertrouwen. Niet om het verkopen van een oplossing. Gaat dit vanzelf? Nee, zeker niet! Daar gaan de nodige gesprekken aan vooraf. Maar ons doel is dat u als ondernemer (nog) rustiger slaapt! Als er dan iets gebeurt en het is goed geregeld, dan is er rust in plaats van paniek.

Meer weten?

Lastige

vragen stellen zet mensen aan het denken

Volledig voorbereid met een oplossing aan komen dragen, werkt averechts, vertelt Robert Slootweg:

“We zijn er om de weg te wijzen en niet gelijk in oplossingen te denken. Om daar te komen, stel ik eenvoudige maar voor hen soms lastige vragen die normaal niet gesteld worden. Daarbij is er

Kijk op grantthornton.nl/familiebedrijven. Wij maken graag tijd voor een goed gesprek.

GRANT THORNTON | REGIO GOUDA

ACCOUNTANTS EN ADVISEURS B.V.

Robert Slootweg en Linda van Tuijl

Adviseurs familiebedrijven

Burgemeester Jamesplein 1

2803 PG Gouda

www.grantthornton.nl

TEKST Linda van Tuijl en Robert Slootweg | FOTO Janita Sassen

Linda van Tuijl en Robert Slootweg

Colofon

Thema Winter 2023

Veilig ondernemen Voorkomen is beter dan genezen

Thema Lente 2024

Veranderen Noodzaak of Keuze?

Thema Zomer 2024

De maakindustrie Let's make things better

Thema Herfst 2024

Ondernemen is topsport Mentaal, fysiek, financieel

UITGEVERIJ ADRES

TELEFOON E-MAIL INTERNETADRES

UITGEVER HOOFDREDACTIE REDACTIE

INTO business Gouda

Gouda, Waddinxveen, Moordrecht, Reeuwijk, Bodegraven, Vlist, Gouderak, Bergambacht en Schoonhoven

INTO business Gouda verschijnt 4x per jaar en wordt gratis verspreid bij bedrijven en instellingen binnen Gouda, Waddinxveen, Moordrecht, Reeuwijk, Bodegraven, Vlist, Gouderak, Bergambacht en Schoonhoven.

Waddinxveen

Reeuwijk

WB Media

Steekterweg 132 D

2407 BJ Alphen aan den Rijn 06 - 531 943 93 werner@intobusiness.nu www.intobusiness.nu

Werner v.d. Bosch (06-53194393)

Werner van den Bosch

Martin Hoekstra, Dennis Captein, Esther Daniëls, Gemeente Gouda, Myhappywritings, Ginetta Blokzijl, Linda van Tuijl en Robert Slootweg

Zuidplas

Gouda

Gouderak

Vlist

Schoonhoven

Bergambacht

FOTOGRAFIE COLUMNISTEN

VORMGEVING REDACTIEASSISTENTIE WEBSITE EN SOCIAL MEDIA

VERKOOP DRUK

ADRESWIJZIGINGEN

Julia Captein, Aschwin Snel, Rob Glastra, Myrte Photography, Mike van Bemmelen, Nico Kroon, Nadine van den Berg, Lucas A. Nijenhuis, Michel ter Wolbeek, Sam Rentmeester en Janita Sassen

Jacqueline Bakker, Claudia Mulder, Frank van Hoepen, Margreet Bos en André Kuipers

Sevenwords, Erik Straver Linda Persoon

Lianne Veldkamp

Werner v.d. Bosch (06-53194393) Veldhuis Media, Meppel Adreswijzigingen kunnen doorgegeven worden via werner@intobusiness.nu

Andere

Alkmaar

Alphen

Amstelland

De Venen

Duin- en Bollenstreek

Haarlem en IJmond

Haarlemmermeer-Schiphol

Leiden

Westfriesland

Zaanstreek

Zoetermeer

Dit magazine wordt via een gratis abonnement verzonden aan ondernemers in het MKB, bestuurders van organisaties en (eind-)beslissers bij gemeenten in het verspreidingsgebied. Wilt u ook het magazine ontvangen of liever niet meer? Mail ons op werner@intobusiness.nu en uw aan- of afmelding wordt verwerkt. Wilt u weten welke gegevens wij van u bewaren in onze administratie? Op onze website www.intobusiness.nu leest u onder ‘over ons’ onze privacyverklaring.

COPYRIGHT | Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever-directie. INTO business Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

Bodegraven

De mens wikt

De uitdagingen waar we voor staan om onze aarde gezond te houden, zijn legio. Stikstofverbindingen die de grond vergiftigen. Vrijkomende koolstofdioxide die de atmosfeer opwarmt. Methaan dat hetzelfde doet, en ruim dertig keer sterker is dan CO2. PFAS, plastic soup, een stijgende zeespiegel… Met observatiesatellieten zien we heel duidelijk ijskappen, gletsjers en zeeijs als sneeuw voor de zon verdwijnen.

En het gaat snel. Vijftien jaar geleden dachten we dat de Noordpool pas rond 2100 in de zomer ijsvrij zou zijn. Nu lijkt het erop dat het al vóór het midden van deze eeuw zo ver is. Ook elders op de planeet zijn de problemen groot. Iedere twee seconden, u leest het goed, verdwijnt een voetbalveld aan bos. Hoe meer bomen we kappen, hoe meer CO2 er vrijkomt en hoe sneller de aarde opwarmt. Het klimaat stapelt verandering op verandering. Satellieten hebben gemeten dat de snelheid waarmee de aarde opwarmt, in 20 jaar tijd méér dan is verdubbeld.

Klimaatverandering is van alle tijden, maar deze keer speelt de mens een doorslaggevende rol. Verreweg de meest dominante factor is het effect van broeikasgassen. Alleen door snelle reducties in uitstoot en op grote schaal CO2 uit de lucht te halen, is het waarschijnlijk mogelijk de opwarming tot twee graden te beperken. Lukt dat niet, dan is het tegen 2100 wellicht vijf graden warmer dan vóór de Industriële Revolutie.

Wat er nodig is om te leven in balans met de planeet, weten we maar al te goed. Maar als gewoontedier het tij keren, is uitermate lastig. Innovatieve technologie helpt ons. We kunnen gaan kiezen voor kweekvlees, verticale landbouw, groene waterstof en thoriumcentrales. Echter, overal hangt een prijskaartje aan. Hoe worden we het met elkaar eens? En zijn we snel genoeg?

De mens wikt, de natuur beschikt.

ANDRÉ KUIPERS

André Kuipers (1958) is arts, astronaut en spreker. Hij is de eerste Nederlander met twee ruimtemissies op zijn naam. In totaal bracht André 204 dagen door in het internationale ruimtestation ISS. Als ‘ambassadeur van de aarde’ inspireert hij jong en oud voor technologie en innovatie, wetenschap en duurzaamheid.

OEI, IK GROEI

Meer omzet, meer werknemers, meer verantwoordelijkheid, meer werkplezier, groter assortiment, groter kantoor, meer stress, meer groei, meer uren maken, meer risico’s, meer afleiding, groter wagenpark, aanpassen verzekeringsportefeuille.

Meer advies van VOOGT.

Afspraak maken?

Even bellen: 0182 - 511033

Nico Voogt Tjeerd de Koster John Mak Arjen Voogt

daar bent u van verzekerd