INTO business Leiden lente 2020 by INTO business

'Leiden is een veerkrachtige stad' Burgemeester Henri Lenferink

Leiden

Groen is poen!? | Lente 2020

Er is al genoeg geschreven over alle maatregelen aangaande het coronavirus. Bunnig & Partners accountants + adviseurs wenst alle bedrijven, ondernemers en hun medewerkers heel veel sterkte met het verslaan van het coronavirus.

Oscar Meijrink

Untitled-1 1

Vijf Meilaan 135-A 2321 RK Leiden Tel: 071-5311321

mailbox@bunnig.nl bunnig.nl @BunnigPartners

09-07-14 11:52

EEN GREEP UIT ONS AANBOD

Vrijheidslaan 35 | 2321 JR Leiden | tel. 071 - 5233 277 e-mail: leiden@basis.nl | website: www.basis.nl

TE KOOP ZOETERWOUDE

TE KOOP KATWIJK

Nieburch

HUUR

The Box

LEIDEN Vijf Meilaan 7a

Ca. 78 tot 244 m² nieuwbouw bedrijfsunits

Ca. 69 m² nieuwbouw bedrijfsunits

Ca. 290 m² commerciële ruimte

uitstekende bereikbaarheid vanaf A4 en N11 gelegen aan Produktieweg bedrijventerrein Grote Polder meerdere units koppelen is mogelijk eigen parkeerplaatsen uitgebreide brochure op aanvraag beschikbaar

Koopsom: v.a. € 119.750,-- v.o.n.

TE KOOP LEIDEN

naast nieuwe Gamma gelegen aan hoek Scheepmakerstraat / Zeilmakerstraat bedrijventerrein ’t Heen meerdere units koppelen is mogelijk nog maar enkele units te koop oplevering medio april 2020

Koopsom: € 97.950,-- v.o.n.

TE HUUR LEIDEN

Rooseveltstraat 6h

gelegen op zichtlocatie frontbreedte ca. 35 meter geschikt voor dienstverlenende bedrijven uitstekende bereikbaarheid ondergrondse parkeergarage beschikbaar per 1 september 2020

Huurprijs: € 150,-- per m² per jaar

TE HUUR LEIDEN

Turfmarkt 11

Haagse Schouwweg 8

Ca. 280 m² bedrijfsruimte met kantoor

Ca. 75 m² winkelruimte

Ca. 4.305 m² kantoorruimte

courante maatvoering per direct beschikbaar inclusief goederenlift & koelcel 4 eigen parkeerplaatsen uitstekende bereikbaarheid gelegen op bedrijventerrein Roosevelt

Koopsom: € 380.000,-- k.k.

TE HUUR RIJNSBURG

gelegen op zichtlocatie frontbreedte ca. 5 meter CS Leiden op loopafstand courante maatvoering ruime bestemming per direct beschikbaar

Huurprijs: € 29.500,-- per jaar

TE HUUR LEIDEN

Laan van Verhof 10a

beschikbaar vanaf ca. 400 m² gelegen op zichtlocatie aan N206 energielabel C voldoende eigen parkeerplaatsen tegenover Bio Science Park flexibele huurtermijnen

Huurprijs: € 135,-- per m² per jaar

TE HUUR ZOETERWOUDE

Breestraat 75

Industrieweg 43a

Ca. 1.170 m² bedrijfsruimte met kantoor

Ca. 75 m² winkelruimte

Ca. 490 m² kantoorruimte

vrije hoogte 6 meter 6 overheaddeuren medio april beschikbaar deelverhuur bespreekbaar nabij snelweg A44 en Bloemenveiling Flora ca. 330 m² kantoorruimte

Huurprijs: € 70,-- per m² per jaar

gelegen in één van de drukste winkelstraten per direct beschikbaar binnenstedelijke faciliteiten op loopafstand ca. 3,5 meter frontbreedte huurtermijn bespreekbaar nabij The Sting, Sissy Boy en Bever

Huurprijs: € 1.500,-- per maand

gelegen op bedrijventerrein Grote Polder turn-key oplevering uitstekende bereikbaarheid flexibele huurperiode bespreekbaar gelegen op zichtlocatie per direct beschikbaar

Huurprijs: € 100,-- per m² per jaar

EEN GREEP UIT ONZE TRANSACTIES

Vrijheidslaan 35 | 2321 JR Leiden | tel. 071 - 5233 277 e-mail: leiden@basis.nl | website: www.basis.nl

TE KOOP KATWIJK

TE HUUR KATWIJK

TE HUUR KATWIJK TE KOOP Badstraat 26

Badstraat 3

Kon. Wilhelminastr. 14 en 14b

per direct beschikbaar

hoogwaardig opleveringsniveau

PA A RT AN IC GE UL KO IE C Ca. 100 m² winkelruimte RE HT verhuurd aan Bonita BE Kruidvat V nabij Douglas, Blokker, Hema en LE OO ca. 5 meter frontbreedte GG R actieve winkeliersvereniging nabij Boulevard en al haar faciliteiten E R courante maatvoering

Koopsom: € 650.000,--

Huurprijs: € 55.000,-- per jaar

Koopsom: N.O.T.K.

GE VE NA RK A OC Ca. 206 m² woon-/ R winkelpand / HT gelegen in centrum vanG Katwijk E A frontbreedte ca. 9 meter B A RU N horecaruimte ca. 100m² studio’s verhuurd voor €27.000,-- IK ER op loopafstand van Boulevard

TE KOOP RIJNSBURG

HO V LL ERH AN U Ca. 165 m² winkelruimte D UR & D gelegen op toplocatie in winkelgebied BA AA Katwijk nabij Douglas, Blokker, Hema RenRKruidvat N ca. 8,5 meter frontbreedte ET actieve winkeliersvereniging nabij Boulevard en al haar faciliteiten T

De Roysloot 12j en k

VE R BU KO BE CH NZ T A Ca. 430 m² bedrijfsruimte ER A geschakelde bedrijfsruimte BN turn-key opleveringsniveauE PI NE N 7 eigen parkeerplaatsen LU TSC aanvaarding in overleg X H onderdeel van VVE

Haarlemmerstraat 35-37

PA RT VE IC RK U O Woon-winkelpandLI ER CH 5 verhuurde appartementen E TA BE A 2 verhuurde winkels gelegen in de winkelstraat LE N CS Leiden op loopafstand GG

“twins locatie”

nabij Hans Anders, Score en Kruidvat per direct beschikbaar

Koopsom: € 545.000,-- k.k.

Koopprijs: N.O.T.K.

TE HUUR LEIDEN

Zeemanlaan 22

AA V N ER Ca. 275 m² winkelruimte TE HU DD U karakteristieke uitstraling Y RD brede bestemmingsmogelijkheden KI front ca. 8 meter leveranciersingang aanwezig DS

gelegen in professorenwijk per direct beschikbaar

Huurprijs: € 2.750,-- per maand

TE KOOP LEIDEN

Doezastraat 2a

DE VE PR RH AK UU Ca. 300 m² kantoorruimte TI RD monumentaal pand SC H EA A hoogwaardig opleveringsniveau ligging in centrumgebied GGN gelegen op eerste etage voldoende parkeerplaatsen op eigenZterrein

TE HUUR LEIDEN

TE KOOP LEIDEN

TE HUUR LEIDEN

Flevoweg 5

Korevaarstraat 9a

Ca. 120-152 m² bedrijfsruimte

. 130 m² winkelruimte

per direct beschikbaar

Huurprijs: € 180,-- per m² per jaar

Koopsom: vanaf € 180.000,-- tot € 207.500,--

RK OC

13 units nieuwbouw oplevering Q3 2020 casco oplevering eigen parkeerplaatsen bedrijventerrein Merenwijk

in centrum van Leiden nabij nieuwe parkeergarage Garenmarkt ca. 4,5 meter frontbreedte nabij supermarkt Hoogvliet per direct beschikbaar casco oplevering

Huurprijs: € 25.000,-- per jaar

LO L

IT A

Inhoud Corona info 8 10 13

Burgemeester Henri Lenferink Ondernemend Leiden JANÂŠ Accountants & Adviseurs

Columns 23 45 57 67

Ramses Braakman Erik Versnel Thijs Hemmes Henry Schut

Burgemeester Henri Lenferink

Nicole Lennarts

Rik Kamps en Ida Haisma

Harry Gleijm en Wilco Qualm

Het Gesprek 16

Rik Kamps en Ida Haisma

Thema: Groen is poen!? 24 29 32 34 37

Groen kan zeker nog wel poen zijn Van Dorp Energy Department FLEX IT Statiegeldbeker Leidens Ontzet

Reportages 41 46 47 50 52 54 59 62 64Â

Koops makelaardij Leiden Technolab Leiden Historisch Endegeest - Oudendal Groep Scholte Verhuis Groep Euromovers Grant Thornton Suzuki Leiden by Bart | Carz by Bart Golfbaan Zeegersloot Business Platform Schipholweg - Schuttersveld Zorg en Zekerheid Leiden Basketball

En verder 22 42 60 66

Feiten en Cijfers INTO business Golf Cup INTO businessclub Leiden Colofon

Editorial Corona vs. The beautiful everyday hustle of business

Quirijn Kluwer, Kevin Vink en Stefanie Groenewegen

Robert Rüter

Jeroen Rodewijk en Peter Peters

Inspireren, verbinden en kennis delen zit in het DNA van INTO business. Wij leggen the beautiful everyday hustle of business vast met teksten en beelden en publiceren deze on- en offline. Mooie verhalen over passie, successen en struggelingen. Om onze ambitie kracht bij te zetten, is INTO business in een nieuw jasje gestoken. Met trots presenteren wij onze nieuwe huisstijl. The beautiful everyday hustle of business… Maar wat is er nu zo beautiful aan corona? Daar is niks moois aan. Het is verschrikkelijk, voor de mensen die ziek zijn geworden en voor veel bedrijven, die alle zeilen moeten bijzetten om het hoofd boven water te kunnen houden. En toch moeten we door. De wereld moet, waar mogelijk, doordraaien. INTO business ook. Wij raken geïnspireerd door verhalen die raken en laten zien dat ondernemen een avontuur is met hindernissen. Juist in deze tijd kunnen inspirerende verhalen ons helpen herinneren dat er licht is aan het eind van de tunnel. Deze INTO business staat in het teken van het coronavirus en van duurzaamheid, ondernemers die hun visie delen op groen. Wij vroegen ons af of duurzaam ondernemen nog wel resulteert in meer geld en hier gaat u ook antwoord op krijgen. Is groen poen? Zorg in deze tijd goed voor jezelf en voor elkaar.

Erick van Mastrigt en Aad Barnhoorn

Oscar Middeldorp

Corona info

Beste ondernemers Het moment waarop ik u dit schrijf, valt in de laatste week van maart. Een moment van schrijven waarin er nog veel onduidelijk is. Hoe lang blijven de aangekondigde maatregelen van kracht? Wanneer kunnen de restaurants weer open? Zullen er na 1 juni weer evenementen mogelijk zijn? Volgen er nog andere sluitingen van winkels, nu de kappers en schoonheidssalons hun deuren hebben moeten sluiten? Ik hoop van harte dat op het moment van lezen voor u, nu dus, er meer duidelijkheid is. Ik voel mee met alle mensen, bedrijven en instellingen die geraakt zijn door de gevolgen van het coronavirus en de maatregelen ter bestrijding van het virus Hoewel iedereen begrip zal hebben dat gezondheid en veiligheid boven alles gaan, begrijp ik dat het ook heel lastig voor u kan zijn. En ik kan mij goed voorstellen dat u - als ondernemer – met nog veel meer vragen zit. Wat betekent deze coronacrisis op de langere termijn voor uw bedrijf? En wat is de impact op onze lokale economie? De eerste tekenen zijn al zichtbaar. Een van de banken berichtte onlangs al dat het aantal pintransacties drastisch was afgenomen in de categorie ‘vrije tijd’ en kleding- en schoenzaken. Bij supermarkten, speelgoedwinkels en doe-het-zelf-zaken namen de transacties juist toe. Het is een periode vol onzekerheden die nog een lange tijd zal duren. Ik heb grote waardering voor de horecaondernemers van Leiden die zo snel hebben gereageerd op de oproep tot sluiting van de regering. En ik heb veel respect voor ondernemers die niet bij de pakken neerzitten, maar allerlei initiatieven ontplooien; van grote voorjaarsschoonmaken tot survival-boxen en van afhalen bij restaurants tot tegoedbonnen voor als de zaken weer open gaan. Zij worden hierbij ondersteund door ondernemersverenigingen, belangenbehartigers en de gemeente. De gemeente is nauw betrokken bij het welzijn van de ondernemers in onze stad. In alle sectoren. Zo hebben we samen met Ondernemend Leiden en de aangesloten ondernemersverenigingen een digitaal informatiepunt geopend. Erwin Roodhart vertelt u daar meer over in het interview verderop in deze uitgave. En het Kabinet heeft een tijdelijke noodregeling voor zelfstandige ondernemers in het leven geroepen*. Deze regeling kan u als ondernemer steunen in deze lastige tijd. Leiden is een veerkrachtige stad. Deze onzekere tijd vraagt veel van ons allemaal, maar samen kunnen we dit aan. Daar heb ik alle vertrouwen in. Ik heb al veel initiatieven gezien om elkaar en onze oudere en kwetsbare stadsgenoten te helpen. Een mooi initiatief vind ik ook de campagne ‘Koop Lokaal’ van Centrum Management Leiden en ‘Thuis in Leiden’ van Leiden Marketing. Dat geeft inwoners ideeën hoe zij lokale ondernemers het beste kunnen helpen. Leiden heeft in het verleden al vaak laten zien veel veerkracht te hebben en ik merk dat nu ook weer. Ik ben trots op Leiden en al die Leidse ondernemers, die dit samen oppakken. Henri Lenferink burgemeester * www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/27/tijdelijke-noodregeling-voor-zelfstandige-ondernemers-komende-week-van-start

Het bestuur van Ondernemend Leiden met v.l.n.r.: Wim van Zwet, Willem Jan Zirkzee, Shireen van Cassel, Nico Tates, Claudia de Zeeuw en Erwin Roodhart. (Loes van Groningen ontbreekt op de foto)

Ondernemersorganisaties en gemeente trekken samen op in coronacrisis

‘We moeten echt voorkomen dat ondernemers hierdoor failliet gaan’ Rustige winkelstraten, dichte rolluiken voor de horecagelegenheden, gecancelde hotelovernachtingen, uitgestorven bedrijventerreinen en gesloten musea. De 10.000 bedrijven, met meer dan 70.000 medewerkers in Leiden, hebben het wegens de coronacrisis zwaar te verduren. Toch gaat de stad niet bij de pakken neerzitten. Ondernemend Leiden en de gemeente Leiden slaan de handen ineen om ondernemers zoveel mogelijk te ondersteunen in deze crisissituatie. Na de eerste signalen van de crisis trok Ondernemend Leiden meteen aan de bel bij de gemeente om samen op te trekken. Binnen drie dagen vormden ondernemersen brancheverenigingen samen met de

gemeente een speciaal crisisteam economie. Dit team zet zich in voor de belangen van ondernemers in de stad. “Iedereen is het er over eens dat de noodmaatregelen die het kabinet neemt, niet voor niets zijn. Corona heeft de wereld in zijn greep. Het stopzetten van het 'normale leven' heeft echter ook grote economische gevolgen. Het raakt vrijwel alle ondernemers en veel medewerkers nu al keihard. Ondernemend Leiden doet er alles aan om deze zwaar getroffen groep zo goed mogelijk door deze crisis te helpen”, zegt Erwin Roodhart, manager Stadsbreed bij Stichting Ondernemend Leiden, in een interview met INTO business. Het interview met Roodhart stond al gepland voor de hele coronacrisis uitbrak, met als onderwerp: de mobiliteit en ontwikkelruimte voor

Informatiepunt

Crisisteam

Corona info

bedrijven. Ondernemend Leiden zou hier in een speciale talkshow in samenwerking met Unity.NU en INTO business uitgebreid aandacht aan besteden. Op de achtergrond blijft de stichting zich hard maken voor zaken als deze, maar de prioriteit ligt nu bij het ondersteunen van ondernemers tijdens en na de coronacrisis.

Het crisisteam economie bestaat uit afgevaardigden van: Ondernemend Leiden, Hoteloverleg, Bedrijvig Leiden, Centrummanagement Leiden, VNO-NCW West, KHN, gemeente Leiden, Leiden Marketing, Ondernemersfonds Leiden, Leiden Bio Science Park, Vastgoed Binnenstad Leiden en BV Leiden.

Want het speciaal ingerichte crisisteam heeft sinds de oprichting een paar weken geleden niet stilgezeten. Zo opende het onlangs een corona-informatiepunt (http://www.leiden.nl/ ondernemers-corona) om ondernemers snel en eenduidig te voorzien van actuele informatie. Daarbij is aandacht voor landelijke maatregelen, lokale maatregelen, de meest gestelde vragen en de stimulerende maatregelen waar ondernemers nu, maar ook na aﬂoop van de crisis gebruik van kunnen maken. Het kabinet heeft landelijk een aantal noodmaatregelen aangekondigd die ondernemers ondersteunen in deze moeilijke tijd. Ondernemers zitten echter nog met veel vragen. Waar kan ik terecht voor vragen over de landelijke noodmaatregelen? En hoe vraag ik deze aan? Het informatiepunt helpt ondernemers hierbij zoveel mogelijk op weg. Wat is er lokaal geregeld? Wat doet de gemeente Leiden? Ook voor deze vragen kunnen ondernemers terecht bij het informatiepunt.

Uitstel betaling belastingaanslag Ondernemend Leiden maakt zich ook hard voor lokale lastenverlaging. “Er is compensatie voor de personeelskosten, maar er zijn veel andere kosten die gewoon doorlopen. Denk aan de huur van het pand, onderhoudskosten en allerlei langlopende contracten. Hierin moeten de lasten ook zoveel mogelijk worden verlaagd”, vindt Roodhart. Voor ondernemers in Leiden zijn hierin de eerste stappen al gezet. In samenwerking met

Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR) is besloten om ondernemers op verzoek uitstel te geven van betaling van de belastingaanslag tot 31 augustus 2020. Wie gebruik wil maken van deze regeling, kan een verzoek indienen via www.bsgr.nl/contact.

Te zetten stappen Er is echter ook nog een heel aantal andere noodmaatregelen die genomen moeten worden om de ondernemers echt goed te kunnen ondersteunen. Zo zet Ondernemend Leiden zich de komende weken onder meer in voor herijking van het voorschot toeristenbelasting. “Voor deze sector is lastenverlaging door onder meer deze maatregel echt noodzakelijk. De toeristenbranche is meteen keihard getroffen door de crisis. Het water staat veel van hen al boven de lippen”, licht Roodhart toe. Verder stuurt het crisisteam een verzoek naar vastgoedeigenaren om coulant te zijn bij de betaling van de huur, door bijvoorbeeld uitstel te verlenen, te spreiden of de huur tijdelijk te verlagen. VNO-NCW West, gemeente Leiden, Ondernemend Leiden en InRetail voeren de komende weken bovendien een onderzoek uit onder ondernemers om er zo echt achter te komen welke vragen er spelen en op welke manier zelfstandigen geholpen kunnen worden.

Corona info

Veiligheid Als gevolg van de crisis staan veel panden leeg. Ondernemers op de bedrijventerreinen maken zich zorgen over de veiligheid. Bedrijvig Leiden zet zich samen met handhaving en de parkmanagers in om de bedrijventerreinen veilig en netjes te houden. Er wordt gewerkt aan extra veiligheidsmaatregelen.

kunnen doen. Op de website Thuis in Leiden worden initiatieven van restaurants en winkels verzameld, waar het mogelijk is om producten af te halen of een bestelling te laten bezorgen. Tientallen ondernemers hebben zich inmiddels aangemeld voor vermelding op de site. Ondernemers die zelf zulke initiatieven in het leven hebben geroepen, kunnen dit doorgeven via het aanmeldformulier op de website.

‘Koop juist nu lokaal’

Na corona

Ondernemers zelf, maar ook de ondernemersen brancheverenigingen komen in rap tempo met diverse initiatieven om deze tijd door te komen. Roodhart: “Het is heel mooi om te zien hoe ondernemers samenwerken. Er wordt veerkracht getoond en dat biedt veel hoop voor de toekomst.” Een voorbeeld hiervan is de campagne ‘Koop juist nu Lokaal’, op initiatief van Centrummanagement Leiden in samenwerking met Leiden Marketing. “Hiermee worden Leidenaren opgeroepen om juist nu online aankopen te doen bij lokale winkels. Online bestellen is op dit moment een veilige manier om te winkelen. Door dat lokaal te doen, worden in deze moeilijke tijd lokale ondernemers en daarmee uiteindelijk de hele stad geholpen”, legt Roodhart uit. Met de campagne worden via verschillende kanalen tips en adviezen gegeven over hoe mensen tijdens deze crisis lokaal boodschappen

De verschillende initiatieven zijn er niet alleen om ondernemers nu te helpen, maar dragen ook bij aan een ‘gezonde herstart’ na de crisis. Erg belangrijk, benadrukt Roodhart. “We moeten ervoor zorgen dat de stad na deze crisis meteen weer volop bezocht wordt. Daarvoor zijn nu diverse campagnes in de maak. We vragen de gemeente ook om hierover mee te denken. Zo stellen we voor om bezoekers in de eerste week na de crisis gratis te laten parkeren en ov aantrekkelijker te maken. Zodra horecazaken weer openen, is het bovendien goed om mee te denken over de terrassen. Wordt er voldoende ruimte gehouden tussen de tafeltjes? Zo niet, geef die ondernemer dan tijdelijk meer ruimte. We doen er alles aan om de economie zo snel mogelijk weer op gang te helpen. We moeten echt voorkomen dat ondernemers door de coronacrisis failliet gaan.”

Ondernemend Leiden De Stichting Ondernemend Leiden komt op voor de belangen van ondernemers die actief zijn in de Sleutelstad. Ondernemend Leiden is een initiatief van Leiden Bio Science Park, Centrummanagement Leiden, Bedrijvig Leiden, BV Leiden,Ondernemersfonds Leiden, Hoteloverleg en Business Platform Schipholweg-Schuttersveld. De stichting zet zich er voor in om ondernemerschap te stimuleren en de stadsbrede belangen van ondernemers te borgen in zowel bestaand als nieuw gemeentelijk beleid. Meer weten? Kijk op www.ondernemendleiden.nl of neem contact op met Erwin Roodhart, manager Stadsbreed via erwin@ondernemendleiden.nl .

Nicole Lennarts

Advies JANÂŠ: Bepaal jouw route!

Corona info

'Als adviseur bij JAN© wijzen wij onze ondernemers graag de weg' Het kabinet is inmiddels met een groot pakket aan maatregelen gekomen om de ondernemer zo goed als mogelijk door deze onzekere tijd in verband met het coronavirus heen te slepen. Zo kunnen de loonkosten worden gecompenseerd, verleent de Belastingdienst je uitstel van betaling voor de belastingen en rekent de Belastingdienst nagenoeg geen belastingrente. Daarnaast zijn er tal van financieringsmogelijkheden mét gunstige voorwaarden. Er zijn inmiddels zoveel regelingen, waardoor wij ons kunnen voorstellen dat ondernemers door de bomen het bos niet meer zien. Als adviseur bij JAN© wijzen wij onze ondernemers graag de weg en helpen wij bij het aanvragen van de regelingen die het beste passen bij hun specifieke situatie. Maar wij kijken ook verder. Het is nu belangrijker dan ooit om een plan te maken bestaande uit een liquiditeitsbegroting op basis van verschillende scenario’s voor de korte termijn, het optimaliseren van de administratie, de bedrijfsvoering en de fiscale situatie, alsmede het benutten van de mogelijkheden op juridisch gebied. Zo helpen wij onze ondernemers met het bepalen van hun route in deze onzekere tijd. Hierbij een aantal interessante punten die meegenomen kunnen worden bij het maken van het plan.

Kritisch kijken naar de voorlopige aanslagen 2020 Is er een voorlopige aanslag inkomsten-

belasting en/of vennootschapsbelasting 2020 ontvangen, beoordeel dan of de verschuldigde belasting nog een juiste inschatting betreft. De winstverwachting kan immers inmiddels gewijzigd zijn door de maatregelen in verband met het coronavirus. Het is dan raadzaam om een verzoek in te dienen voor verlaging van de voorlopige aanslag en zo de liquiditeitspositie te verbeteren.

Vraag de btw terug op oninbare facturen Is er een goed product of goede dienst geleverd en hiervoor een factuur met btw aan de afnemer verzonden, dan wordt de btw in de aangifte opgenomen en draag je deze af. Indien de factuur niet wordt betaald, dan kan als pleister op de wond de btw worden teruggevraagd zodra zeker is dat de factuur (gedeeltelijk) oninbaar is (bijvoorbeeld bij faillissement afnemer). De vordering wordt in ieder geval als oninbaar aangemerkt uiterlijk 1 jaar na het verstrijken van de uiterste betaaldatum die is overeengekomen.

Pand onderbrengen in een aparte B.V. Is er in het verleden een pand aangeschaft door de Werk B.V., dan is dit pand op het moment van aanschaf wellicht niet in een aparte B.V. ondergebracht als het pand grotendeels was geﬁnancierd met vreemd vermogen. Een aantal jaar verder is de ﬁnanciering deels afgelost en het pand in waarde gestegen. Ter voorkoming dat eventuele schuldeisers zich kunnen verhalen op het vermogen van de Werk B.V. inclusief bedrijfspand, is het raadzaam om het bedrijfspand veilig te stellen en deze onder te brengen in een aparte vastgoed B.V.

Maatregelen voor buitenlandse activiteiten De in Nederland door het kabinet genomen economische maatregelen in verband met het coronavirus zijn mogelijk ook in andere

Corona info

voor deze tegemoetkoming zijn vooralsnog dat je ten minste 20% omzetverlies verwacht én dat je gedurende de periode waarover de tegemoetkoming ontvangen wordt géén ontslag zult aanvragen voor werknemers op grond van bedrijfseconomische redenen. De tegemoetkoming kan voor 3 maanden worden aangevraagd, met een eventuele verlenging (eventueel onder andere voorwaarden) van nog eens 3 maanden.

landen genomen. Laat je tijdig adviseren over de mogelijk van toepassing zijnde economische maatregelen voor activiteiten in het buitenland. JAN© is aangesloten bij het Internationale GGI Netwerk en hierdoor hebben wij korte lijnen met gekwaliﬁceerde adviseurs in het buitenland die je hierbij van dienst kunnen zijn.

Tegemoetkoming in loonkosten aanvragen Het kabinet heeft 17 maart jl. de regeling Werktijdverkorting stopgezet. De regeling was niet toegesneden op de ingrijpende gevolgen van de corona-uitbraak. Hiervoor in de plaats komt de tijdelijke maatregel Noodfonds Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Zo wil het kabinet graag meer werkgevers (sneller) ﬁnancieel tegemoet komen. Als werkgever kun je door deze maatregel een substantiële tegemoetkoming krijgen in de loonkosten. De hoogte hiervan is afhankelijk van het omzetverlies, met een maximum van 90% van de loonsom. Van het UWV kun je hiervoor een voorschot ontvangen (80% van de verwachte tegemoetkoming). Op deze manier kun je je werknemers doorbetalen. Achteraf wordt vastgesteld wat de werkelijke daling in de omzet is geweest. Voorwaarden om in aanmerking te komen

TEKST Nicole Lennarts | FOTO'S Mike van Bemmelen

Op het moment van schrijven kunnen er nog geen aanvragen bij het UWV worden ingediend voor de nieuwe maatregel. De overheid werkt hier hard aan. De periode waarover je tegemoetkoming kunt krijgen, hangt overigens niet af van de aanvraagdatum. Omzetverlies vanaf 1 maart 2020 komt in aanmerking voor tegemoetkoming.

Wat is jouw bestemming? Er is een breed scala aan mogelijkheden en regelingen die invloed kunnen hebben op jouw route in deze onzekere tijd. Start jouw route echter bij het beginpunt en maak een liquiditeitsbegroting voor de korte termijn. Zo weet je exact hoeveel liquiditeit er nu nodig is en kun jij de gewenste koers bepalen om bij jouw bestemming te komen. Heb je onderweg hulp nodig? JAN© heeft diverse specialisten in huis die je kunnen ondersteunen bij het bepalen van jouw route en het bereiken van jouw bestemming. Op JAN© kun je rekenen. Nicole Lennarts, senior belastingadviseur NicoleLennarts@JAN.nl | 088 - 220 23 11 Marieke Nicolai-Wallet, senior jurist MariekeNicolai@JAN.nl | 088 - 220 22 44 Meer lezen over de regelingen die worden aangeboden door de overheid? Ga naar: www.JAN.nl

Rik Kamps van TK in gesprek met Ida Haisma van Stichting Leiden Bio Science Park

â&#x20AC;&#x2DC;Verbinding Leiden Bio Science Park met de stad is voor alle partijen van belangâ&#x20AC;&#x2122; TeekensKarstens advocaten notarissen ligt aan de andere kant van de Plesmanweg, pal tegenover het Leiden Bio Science Park. Het leek Rik Kamps, partner en notaris bij TK, leuk om eens nader kennis te maken met Ida Haisma, directeur van Stichting Leiden Bio Science Park. Ida reageerde positief op de uitnodiging. Doordat de maatregelen van de regering ten aanzien van het coronavirus behelzen dat er thuis gewerkt moet worden, diende een laptop met video als middel voor dit gesprek.

Rik: De implicaties van het coronavius zijn groot. Ik neem aan dat dit ook veel impact heeft op de ontwikkeling en manier van werken op het Leiden Bio Science Park? Ida: â&#x20AC;&#x153;Ja, er gebeurt veel baanbrekend onderzoek op het Leiden Bio Science Park, ook op het gebied van corona. Bij Janssen werkt een team van honderd man 24/7 aan de ontwikkeling van een corona-vaccin. Ook andere partijen op het park zijn hierbij betrokken. Als parkorganisatie zetten we onze expertise en netwerk volop in om partijen aan elkaar te koppelen. Overige Research & Development bedrijven, die zich niet

rechtstreeks met corona bezighouden, zitten in spanning of ze door kunnen gaan doordat ze niet worden aangemerkt als vitaal. In onze ogen zijn ze dat wel, want R&D zit helemaal aan het begin van de keten. Als wij zouden stoppen met R&D, dan zou je een na-ijl effect krijgen van zoveel meer kosten om alles weer opnieuw op te starten. Dat wordt vele malen duurder dan het nu allemaal op een laag pitje openhouden." Die vitaliteitsclausule is lastig. Wij worden als notarissen ook niet als vitaal aangemerkt,

Het gesprek

maar de Notariswet verplicht ons wel om onze dienst te verlenen, dus wel degelijk vitaal lijkt mij. Logisch ook, want stel dat jij een huis hebt gekocht of je hebt een overeenkomst gesloten tot overname van een bedrijf en die overdracht staat gepland op bijvoorbeeld 15 april, dan kunnen wij dit niet afzeggen. Om full service door te kunnen gaan, hebben we iedereen thuiswerkplekken gegeven en werkt een groot deel van onze specialisten en ondersteuners thuis, maar zonder dat dit ten koste gaat van dienstverlening. Wij moeten er gewoon zijn en dus zijn we er. “Dat is heel herkenbaar. Het is niet goed voor de continuïteit van het Bio Science Park, maar ook niet voor de positie van Europa als het gaat

om medicijnontwikkeling. Als wij nu stoppen en de Chinezen zijn al wel begonnen, dan duurt het twee jaar voordat wij dat ingehaald hebben. Dan verliezen wij wel onze hele goede concurrentiepositie.”

Innovatiedistrict Jouw ambitie is om het Leiden Bio Science Park te transformeren naar een innovatiedistrict. Wat is dat precies? “Dat is een ecosysteem waar verschillende triple helix partijen – overheid, bedrijfsleven en onderwijs - samenwerken aan innovaties. Het Leiden Bio Science Park bestaat nu te veel uit losse eenheden. Waar je naartoe wilt,

Het gesprek

is dat er veel meer samengewerkt wordt, veel meer verbinding is; niet alleen op het park, maar ook met Leiden als stad. Je moet maatschappelijke organisaties meenemen in het ecosysteem voor innovaties. Je wilt ook verbinding met de stad om te kijken of je daarmee meer kruisbestuiving kunt krijgen.” Dat is denk ik heel belangrijk. Ik merk zowel vanuit mijn rol binnen TK als in de maatschappelijke functies die ik in de stad vervul, dat het best lastig is om de internationale bedrijven op het Leiden Bio Science Park bij de stad betrokken te krijgen. Ze zien het vooral als de plek waar zij werken, terwijl we in mijn ogen veel voor elkaar kunnen betekenen. Vanuit de 3 October Vereeniging hebben we geprobeerd om verbinding te maken. Het is een echt historisch feest waar iedereen samenkomt, zoals politiek, bedrijven en burgers. Een dag met tradities, leuke activiteiten en veel gezelligheid. Het verbindt en is een beleving. Dit is slechts een voorbeeld. Leiden heeft veel te bieden. Maar de interesse daarvoor lijkt niet heel erg groot vanuit de bedrijven zelf.

Rik Kamps Rik Kamps is partner en notaris bij TeekensKarstens advocaten notarissen. Hij is geboren op 25 juli 1963. Rik woont in Leiden, maar daar is hij niet geboren. Hij is getrouwd met Kim Remerij en heeft vier kinderen: twee jongens en twee meisjes. Eentje is net klaar met studeren in Amsterdam, twee studeren

“Dat heeft er mee te maken dat het nu nog niet zo’n dynamisch ecosysteem is. Wat we willen, is dat het park zelf meer ingericht wordt op wonen, werken, recreëren en ondernemen. Ik denk bijvoorbeeld aan meer horeca en ontmoetingsplekken. Wanneer mensen vanuit verschillende achtergronden elkaar opzoeken, ontstaan ideeën voor innovatie en samenwerking, terwijl ze anders misschien niet eens van elkaars bestaan weten.”

Exposure van Leiden Bio Science Park in de stad “Als het gaat om de verbinding met de stad, dan is het ook heel erg belangrijk dat je met name het leefklimaat promoot. Niet alleen de groene kant van Oegstgeest, maar ook de culturele kant van Leiden. Je zou bepaalde

er in Utrecht en één heeft een eigen bedrijf in Amsterdam. Rik, die sinds 1990 verbonden is aan TK, is gespecialiseerd in het notarieel ondernemingsrecht. In zijn vrije tijd loopt hij graag hard en het water op met een zeilboot of een surfplank gaat hij ook niet uit de weg. Rik is naast zijn werk onder meer voorzitter van de Leidse 3 October Vereeniging.

wandelroutes vanuit de stad naar het park kunnen combineren en dat je op het park dan allerlei informatie vindt over wetenschap en ontdekkingen die er zijn gedaan. Er zijn ook plannen om in het voormalige Filmhuis een Life Sciences Studio te bouwen. Daar willen we

Het gesprek

interactief laten zien wat er op het park gebeurt. Dan krijg je exposure van het park in de stad. “ Ik ben het met je eens. We moeten de asset van een prettig werkklimaat voor onze mensen niet onderschatten. Een goede werk-privé balans én zingeving is een belangrijke combinatie. Overigens, je hebt uitgesproken om een van de meest innovatieve parken van de wereld te worden. Is dat reëel? “Ja, absoluut. Wij doen het al heel goed in de top-5 van Europa. Er zijn ook al internationale verbindingen, maar we kunnen dat nog veel beter doen. We zijn een hele kleine organisatie en kunnen niet alles tegelijk, maar volgend jaar gaan we veel meer aan de internationalisering doen. Je moet eerst goed weten wat je hebt voordat je het goed kunt vermarkten als een sterk merk. Hierbij zijn tien succesfactoren bepalend, waaronder het vestigingsklimaat. Ik ben dan ook heel blij met de komst van de EMA (Europees Geneesmiddelen Agentschap) naar Nederland: een enorme toegevoegde waarde. Boston is voor ons een mooi voorbeeld. Daar is op dezelfde vierkante meters als hier een goed innovatiedistrict neergezet met veel meer connectivity. Ook de toevoeging van bedrijven als Microsoft en Facebook versterken het ecosysteem. Je moet iets breder kijken dan

Het gesprek

alleen de life sciences, daarmee bedoel ik een schil eromheen. Het stationsgebied wordt nu herontwikkeld. Dat gebied zou een hele mooie plek zijn voor dienstverlenende bedrijven. Het is echt nodig om die ondernemingen heel dichtbij te hebben.” Ik merk dat dit nu ook al werkt. TK is nog net niet gevestigd op het park, maar pal er tegenaan. Wij werken veelvuldig voor en samen met bedrijven op het Leiden Bio Science Park. Op het gebied van specialistische ondernemingsrecht vraagstukken, maar ook als het gaat om ontzorgen, zoals de afhandeling van opinies of even een legalisatie. Omdat het zo dichtbij is, is dit praktisch en snel te regelen.

Kansen voor verbinding met de stad Ik ben blij dat jij ook enthousiast bent om te kijken hoe je die verbinding met de stad kunt maken. Dat is voor de stad en de bedrijven in de stad hartstikke goed. Ik denk dat er heel veel kansen zijn. Ik zou het mooi vinden om te kijken of we dat op een of andere manier verder zouden kunnen uitwerken.

Ida Haisma Ida Haisma is sinds september 2019 Directeur van Stichting Leiden Bio Science Park. Ze is op 7 oktober 1959 geboren in Maarssen, maar woont tegenwoordig in Scheveningen, met uitzicht op het strand en de zee. Ida heeft drie volwassen kinderen die allemaal ondernemer zijn. Ook heeft ze een kleinzoon. Ze vindt het

“Ik zou dat ook heel ﬁjn vinden, want dat verhoogt natuurlijk de aantrekkelijkheid om bij ons te werken. Als organisatie sponsoren we ook een aantal sportactiviteiten, bijvoorbeeld een voetbalcompetitie en een bootcamp. Ik denk dat we ook op dit vlak meer de verbinding met de stad kunnen zoeken. Ik was ook voorstander om de Leiden Marathon over het park te laten lopen. Dan kunnen we nadrukkelijk laten zien dat we een onderdeel van de stad zijn.” Misschien kan de TK Challenge daar iets aan bijdragen. Daar zijn belangrijke partners bij betrokken zoals de gemeente Leiden, Zorg en Zekerheid, Rabobank; partijen die voor jullie ook interessant zijn. We verbinden vitaliteit, zoals fysieke inspanning en sociale cohesie, aan een goed doel. Misschien is het leuk om te kijken of we daar nog iets samen aan kunnen doen.

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S John Brussel

leuk om met een laser op het water te zijn. Daarnaast is ze een hardloper en houdt ze van de sneeuw (skiën en langlaufen). Ida is cultureel actief. Tot voor kort zat ze in het bestuur van Festival Classique Scheveningen. Momenteel zit ze in het bestuur van de Mondriaan Business Club van het Kunstmuseum Den Haag. Daarnaast is Ida commissaris bij een middelgrote woningcorporatie.

Ik vond het hartstikke leuk om je op deze manier te leren kennen. Als alles weer normaal is, hoop ik je snel een keer in levenden lijve te ontmoeten en wellicht komt ook het rondje hardlopen om het park er nog eens van.

De dynamiek van de coronacrisis. Woorden die vandaag worden getypt, zijn al achterhaald voordat ze met inkt staan gedrukt. Maar sommige zaken zijn wel voorspelbaar. Bijvoorbeeld het zinnetje: “Never waste a good crisis.” Dat gaan we vaak tegenkomen. Te vaak wellicht. Maar het cliché wijst wel op een waarheid. We moeten de pluspunten van de coronacrisis zien te behouden. Wát? De pluspunten van de coronacrisis? Dat medio mei wc-papier met spectaculaire kortingen te verkrijgen is... Nee, ik maak me geen illusies. De nadelen van de coronacrisis zijn vele malen groter dan de voordelen. Maar dat doet aan de waarde van de voordelen niets af. Een stinkende afvalzak met een strik van goud moet je niet integraal weggooien. Neus dichtknijpen, gouden strik eraf. Afspoelen en in de kluis ermee! Hieronder noem ik drie crisisaspecten, die het behouden waard zijn. Bij grote groepen Nederlanders heeft de regering respect afgedwongen door duidelijk te maken dat men eerst luistert en dan moeilijke beslissingen neemt. Men luistert niet naar de kiezer, niet naar de grootste schreeuwer, maar naar de mensen die ergens voor doorgeleerd hebben. De politiek geeft ruim baan aan kennis, kunde en feiten. Ik zou het niet erg vinden als kennis, kunde en feiten voortaan ook een grotere rol zouden spelen in de Leidse situatie. De opgaven waarvoor de stad staat zijn er belangrijk en omvangrijk genoeg voor: klimaat, verstedelijking en bereikbaarheid. Nederland kreeg te horen, dat het openbare leven stilgelegd ging worden. En binnen drie dagen stond er in de stad een Crisisteam Economie. Hierin werken Ondernemend

FOTO Hart Voor De Zaak

Column

RAMSES BRAAKMAN

Volle afvalzak met strik van goud

Leiden en de Gemeente Leiden samen om te voorkomen dat ondernemers omvallen. Uiteraard doen zich binnen het team cultuurverschillen voor tussen de ondernemers en de ambtenaren. Een ondernemer wil initiatief, snelle voortgang en improvisatie. Een ambtenaar wil verantwoording, gedegenheid en rechtszekerheid. Tja, oude kaas is iets totaal anders dan appelstroop. Maar de combinatie van die twee is niet verkeerd. Het zou mooi zijn als ondernemers en bestuurders zich dit gegeven nog lang blijven herinneren. Een politiefunctionaris te Wuhan dwingt een oplettende arts tot zwijgen en binnen drie maanden krijgen Nederlandse leerlingen te horen dat het centrale eindexamen vervalt. Zo verweven is de wereld. Laten we deze harde les –alles hangt samen– goed gebruiken, wanneer we straks weer nadenken over de toekomst van de Leidse regio. Die is, zoals ik al eerder schreef, bestuurlijk hopeloos versnipperd. Maar dit is de 21ste eeuw. Problemen en oplossingen beperken zich niet tot gemeentegrenzen uit de dagen van Swiebertje en Saartje. “We moeten het samen doen”, zei Rutte al. Ramses Braakman is eigenaar van Hart Voor De Zaak.

Groen kan zeker nog wel poen zijn

De provincies Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Holland maken sinds 1 januari van dit jaar uitsluitend gebruik van duurzame energie. Zij krijgen hun energie niet meer via het Rijk en kopen zelf hun energie in bij duurzame leveranciers. Zo zetten zij een belangrijke stap richting de doelstelling om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Onze regio moet echter meer doen om deze stip aan de horizon te bereiken. Sterker nog, ook voor de tussenstappen dreigt de deadline niet te worden gehaald. Zo willen we in 2030 de uitstoot van broeikasgassen met 49% reduceren. Volgens het Plan Bureau Nederland liggen we behoorlijk achter op schema. Hoe dat komt? Uit onderzoek door KPMG blijkt dat de ondervraagde CEOâ&#x20AC;&#x2122;s het veranderende klimaat zien als het grootste risico voor hun onderneming. Verder komt naar voren dat er weinig tot geen aandacht wordt besteed aan risico's en kansen voor het klimaat in de jaarverslaggeving. Wat ook opvalt, is dat mensen de klimaatsveranderingen als grote bedreiging zien, maar er desondanks maar weinig aan doen. Conclusie: als we op deze manier doorgaan, zal de temperatuur op aarde in deze eeuw vier graden stijgen. De stijgende zeespiegel vormt een grote bedreiging voor Nederland en elders in de wereld zal hevige droogte ontstaan, die honger en branden tot gevolg hebben.

Vervuilers Door de uitbraak van het coronavirus liggen de productie en luchtvaart in China op een laag pitje. Uit cijfers blijkt dat mede hierdoor

Groen is Poen!?

Ondernemers moeten het duurzame verschil maken wereldwijd een stuk minder CO2 wordt uitgestoten. Een gek voorbeeld, want het is natuurlijk allesbehalve goed wat er gebeurt, maar het toont aan hoe groot de impact van bedrijven is op het milieu. In Nederland zijn bedrijven goed voor ongeveer 80% van de uitstoot van broeikasgassen. Vijf bedrijven uit ZuidHolland en vier bedrijven uit Noord-Holland staan in de top-15 van meest vervuilende bedrijven. Echter, niet deze provincies maar Zeeland, Groningen en Limburg zijn de drie meest vervuilende provincies van ons land. De provincies Utrecht en Noord-Holland zijn de groenste provincies van Nederland. Zuid-Holland volgt als derde, doch op eerbiedwaardige afstand.

Ambities Een groot verschil zit in het verbruik van stroom in de provincies. In de noordelijke provincies zijn de huizen slechter geĂŻsoleerd en is het gebruik van energie groter. Een ander belangrijk punt is het openbaar vervoer. Voor het milieu is het van belang dat mensen meer met het openbaar vervoer reizen. Verschillende onderzoeken duiden echter aan dat dit niet het favoriete vervoersmiddel is van de Nederlandse bevolking. ZuidHolland wil het gebruik van openbaar vervoer stimuleren en ziet het beter bereikbaar maken van de steden in de provincie als een van de belangrijkste taken. Daarnaast heeft de provincie de ambitie om in 2030 het busvervoer volledig emissievrij

Groen is Poen!?

te maken. Voor nu beweegt het transport in Zuid-Holland zich nog voor het grootste deel op fossiele energie. Hier moet verandering in komen. Het gebruik van het openbaar vervoer in de provincie Utrecht blijft ďŹ&#x201A;ink stijgen en dit heeft voordelen voor het milieu. De toekomstvisie van ov-bedrijven in de Randstad is dat mensen snel en gemakkelijk van deur tot deur kunnen komen. De voorspelling is dat het openbaar vervoer het de komende jaren tot 40% drukker krijgt. Een grote ergernis is de drukte in de treinen. Het is tijdens de spits bijna onmogelijk om een zitplaats te krijgen en dit is ook een reden dat velen voor langere afstanden liever de auto pakken. Het moet wel aantrekkelijk zijn voor mensen om het openbaar vervoer boven de gemakzuchtige auto te kiezen. In 2019 kwamen cijfers naar buiten die aantoonden dat het Nederlandse ov het duurste van de hele Europese Unie is. Gemiddeld betalen wij 35% meer dan onze buurlanden. Er is dus nog werk aan de winkel om het openbaar vervoer aantrekkelijker te maken.

Grote kostenpost Dat grote multinationals en bepaalde bedrijfssectoren een grote impact hebben op het milieu is wel duidelijk. De vraag is dan ook of het zin heeft voor kleinere organisaties om aan verduurzaming te doen? Zeker wel. Ook MKB-ondernemingen kunnen een duurzame bijdrage leveren aan de samenleving. Het is begrijpelijk dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet en niet weet waar te beginnen. Begin klein door bijvoorbeeld duurzame koffie en thee te introduceren, kies voor groene stroom en maak gebruik van milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen. Wil je het groter aanpakken? Dan kun je denken aan het beter isoleren van je bedrijfspand, zodat het gebruik van verwarming en airconditioning vermindert. In sommige gevallen kun je subsidie van de overheid ontvangen voor de investering

HEINZ HOEK CANTO PROJECTINRICHTING

Is duurzaamheid een must om straks nog orders te krijgen? Een paar jaar geleden kon je nog bewust kiezen voor een partij die duurzaamheid hoog in het vaandel had staan, maar vandaag de dag is dat meer en meer de norm en kun je er zowel als consument als bedrijf bijna van uitgaan dat er veel wordt gedaan aan verduurzaming. Wat doe je met jouw bedrijf aan duurzaamheid? Als 1-pitter met slechts een bescheiden kantoor en een noodzakelijk vervoersmiddel heb je niet veel te verduurzamen, dus kijk je extra kritisch naar je toeleveranciers. Zie vervolgens de eerste vraag: ook daar heeft het gros inmiddels al stappen in de goede richting gemaakt. Criticasters zeggen dat de natuur zelf een oplossing bedenkt. Anderen zeggen dat de klimaatdreiging een hoax is. Wat vind jij? Knap als je de klimaatdreiging nog denkt te kunnen ontkennen. De feiten liggen er volgens mij en dus moet het bovenaan de agenda staan. Niet alleen voor onszelf, maar zeker ook voor volgende generaties.

FRANS SCHOHAUS VAN DER VALK HOTEL LEIDEN

Is duurzaamheid een must om straks nog orders te krijgen? We merken dat duurzaamheid nog niet voor iedere gast een criterium is. Ik denk dat ergens wordt verwacht dat een hotel zich duurzaam ‘gedraagt’. We maken geen afweging of we met duurzaamheid meer gasten binnen halen, maar vinden het een onderdeel van ons bedrijfs -DNA. Wat doe je met jouw bedrijf aan duurzaamheid? Van der Valk Hotel Leiden heeft een Green Key team; vertegenwoordigers vanuit alle disciplines binnen het hotel. Samen kijken zij waar we nog duurzamer kunnen opereren. Voorbeelden zijn er te over; afgelopen jaar hebben we ons aangesloten bij de Rabobank Food Waste Challenge, zijn we partner geworden van Too Good To Go en zijn we een bedrijfsvitaliteitsprogramma gestart. Samen met alle medewerkers focussen op gezonde voeding en beweging samen met trainers van Marike.life. Want ook ﬁtte medewerkers vallen onder de criteria van duurzame bedrijfsvoering. Criticasters zeggen dat de natuur zelf een oplossing bedenkt. Anderen zeggen dat de klimaatdreiging een hoax is. Wat vind jij? Je hoeft geen wetenschapper te zijn om te zien dat het klimaat verandert. De natuur evolueert, dus ja de natuur zal deels met haar eigen oplossingen komen. Maar de natuur heeft wel zeker een helpende hand nodig en dus moeten we echt zelf onze verantwoordelijkheid nemen, als bedrijf maar ook gewoon ieder individu.

Groen is Poen!?

hiervan. Uiteindelijk zal de investering ook terugverdiend worden door lagere energiekosten. Bedrijven die investeren in energiebesparende bedrijfsmiddelen kunnen een deel aftrekken van de ﬁscale winst.

Marketinginstrument Bedrijven zijn zich steeds meer bewust van het belang van duurzaamheid en vinden het ook belangrijk dat de onderneming waarmee zij zaken doen maatschappelijk verantwoord onderneemt. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen bleek dat de loyaliteit van klanten groter is bij maatschappelijk verantwoorde bedrijven. Daarnaast geven mensen aan dat ze bereid zijn meer te betalen als de producten of diensten duurzaam zijn. Vooral voor millennials en de generatie-Z zijn duurzame bedrijven belangrijk. Deel dus vooral wat jouw bedrijf allemaal doet aan duurzaamheid. Duurzaamheid is een maatschappelijke trend geworden. Totdat het ons is gelukt milieuschade te beperken, zal duurzaamheid een hot topic zijn. Als je hier als ondernemer goed op inspeelt en een mooie campagne weet te maken rondom het onderwerp, dan heb je een campagne waar je op lange termijn baat bij hebt.

Groen is poen Eindoordeel: groen kan zeker poen zijn. Verdiep je in de mogelijkheden voor jouw bedrijf en kijk ook hoe je de dagelijkse bezigheden kunt verduurzamen. Doe mee aan meatless monday, één dag in de week geen vlees eten is wel te doen toch? Douche niet langer dan vijf minuten en probeer kouder te douchen (koud douchen is ook nog eens super gezond). Uiteraard zijn er nog andere manieren om duurzamer te leven. Meer tips? Neem dan een kijkje op de website www.milieubewust.nl.

TEKST Lia Larsen

Feiten & Cijfers

Bij het Verwonderpaspoort kunnen Leidse basisscholen terecht voor activiteiten op het gebied van natuur, wetenschap, technologie en duurzaamheid. De activiteiten maken de maatschappelijke onderwerpen tastbaar door de leerlingen in contact te brengen met echte voorwerpen, echte voorbeelden en echte wetenschappers.

In 2019 werd tijdens Leids Ontzet gewerkt met statiegeldbekers. Het was een groot succes en er werd meer dan 500.000 plastic wegwerpbekers bespaard. De Leidse wijk Zuidwest zal in de periode van 2020 tot 2035 aangepakt worden en zal stapsgewijs aardgasvrij gemaakt worden. In Leiden wordt ongeveer 80% van de woningen verwarmd met aardgas.

De Groene Menukaart is een initiatief van de gemeente Leiden. Het doel is eigenaren van historische panden en monumenten informeren over de mogelijkheden voor het verduurzamen van de panden.

Leiden werkt samen met SPONGE2020, een internationaal samenwerkingsverband tussen Nederlandse, Britse en Vlaamse overheden. Er wordt gewerkt aan maatregelen die de gevolgen van het veranderende klimaat moeten opvangen.

De Universiteit Leiden wil ook een bijdrage leveren aan een duurzame samenleving. De universiteit is al eerder overgestapt op groene stroom, heeft de CO2-footprint laten dalen en spoort bewustwording onder de medewerkers aan. Er zijn ambitieuze doelstellingen opgesteld en de komende jaren zal de Universiteit Leiden nog groener kleuren.

Wilco Qualm kwam in 2011 vanuit Zoetermeer naar Leiden, met als doel de Leidse vestiging van Van Dorp te transformeren naar een volwaardig installatiebedrijf. In de loop der jaren is het bedrijf qua omzet en grootte vervijfvoudigd en wordt er inmiddels gewerkt met 35 medewerkers. De verhuizing in het voorjaar van 2018 naar het huidige pand aan de Amphoraweg was een enorme stap vooruit. Met de komst van Harry Gleijm als contactmanager wordt de afdeling Technisch Beheer niet alleen op het gebied van werktuigbouwkundige zaken naar een hoger plan getild, maar worden bijvoorbeeld ook elektrotechnische, domotica-, CCTV- en beveiligingsinstallaties beheerd. “We willen hiermee onze klanten volledig ontzorgen. Snelle afhandeling van serviceverzoeken en zorgen voor één aanspreekpunt heeft de speciale aandacht”, geeft Harry aan.

Waterstof Naast dat Wilco optreedt als vestigingsleider voor Van Dorp Leiden, is de afdeling Renovatie zijn aandachtsgebied. “Ik zie het als een uitdaging om oudere gebouwen te

Groen is Poen!?

Van Dorp Leiden groeit door naar een totaal technisch dienstverlener

verduurzamen, maar er is nog een lange weg te gaan. Er wordt in de markt naar andere oplossing gekeken dan alleen als uitgangspunt het afsluiten van gas. We hebben het over waterstof. Dat zou zo maar het nieuwe gas kunnen worden en dan ziet de wereld er ineens heel anders uit. Op dit moment moeten we het echter doen met de bestaande concepten, zoals zonnepanelen en/ of warmtepompen.” Veel ondernemers, particulieren en gebouweigenaren zijn zeker geïnteresseerd in verduurzaming, Het idee daarbij is vaak om in een zo kort mogelijke tijd de investering terug te verdienen. Van Dorp zit daar toch wat anders in. “Natuurlijk kun je voor een snelle terugverdientijd gaan”, geeft Wilco aan. “Leg het dak vol met zonnepanelen; dat is snel verdiend. Er zijn echter ook onderdelen van verduurzaming die minder snel terugverdiend zijn. Wij adviseren dan om dit in een geheel plan mee te nemen. Dit zit vaak op bouwkundig vlak, zoals isoleren. Dat zijn behoorlijke investeringen voor eigenaren van gebouwen.”

'Waterstof zou zo maar het nieuwe gas kunnen worden en dan ziet de wereld er ineens heel anders uit’ “Voor zowel de renovatiewerkzaamheden als bij de huidige onderhoudscontracten kunnen onze energieadviseurs onze klanten helpen om tot een helder en werkbaar plan te komen”, vervolgt Wilco. Hierbij wordt ook rekening gehouden met TCO (Total Cost of Ownership). Een logisch gevolg van een TCO-berekening is dat er beslissingen worden genomen die op langere termijn de kosten reduceren. Door niet zozeer te focussen op een lage inkoopprijs maar naar het gehele plaatje te kijken, is de investering op lange termijn het meest de moeite waard.”

Harry Gleijm (l) en Wilco Qualm. Duurzame installaties Visser ’t Hooft lyceum te Leiderdorp.

‘Verduurzamen zit in onze genen’

Wilco en Harry merken wel dat bedrijven steeds vaker geneigd zijn om met Van Dorp in gesprek te gaan. “Het gaat ons er om dat de klant naar de lange termijn kijkt, zodat we dan gezamenlijk een integraal plan kunnen opstellen. Inmiddels zijn wij hierover met diverse gemeenten en schoollocaties in gesprek. We willen de installaties onder een loep leggen en in gesprek gaan over de beste en passende aanpak voor verduurzamen”, legt Harry uit. “Belangrijk is om als eerste te kijken naar de mogelijkheden van het reduceren van het energieverbruik door de huidige installatie. Denk hierbij aan een energiescan. Dit levert waardevolle informatie op als input om het energieverbruik met geringe investering te reduceren, alvorens je denkt aan grotere investeringen (Trias energetica, driestappenstrategie om een energiezuinig ontwerp te maken).”

Milieubeleid Henk Willem van Dorp, grootaandeelhouder van het bedrijf, heeft het milieubeleid van Van Dorp opgesteld. “Verduurzamen zit in onze genen”, voegt Wilco toe. Het beleid gaat over vier pijlers. Het verduurzamen van de eigen panden is de eerste pijler. “Onze eigen panden moeten nul-op-de-meter worden. Dat bereik je door de energie anders te gebruiken en het toepassen van onder meer zonnepanelen, PCM-panelen in de plafonds, ledverlichting en door gegarandeerde groene stroom te gebruiken.”

Het spreekt voor zich dat het wagenpark groen moet zijn. De leasebudgetten zijn aangepast om elektrisch rijden makkelijker bereikbaar te maken en er zijn bij de vestigingen laadpalen aangebracht. Tevens zijn er reeds een aantal auto’s aangeschaft die op waterstof rijden.

Groen is Poen!?

Integraal plan voor langere termijn

De derde pijler is het installatiewerk. Dit betekent niet alleen dat de installaties verduurzaamd moeten worden, maar tevens dat er beter samengewerkt moet worden tussen de verschillende vestigingen. “Middels Vita Connect, een systeem dat in ontwikkeling is, worden wij geholpen om reistijden naar onze klanten te verkorten door nauwe samenwerking tussen de verschillende vestigingen van Van Dorp. Dat scheelt grondstoffen en CO2-uitstoot”, zegt Wilco. Als laatste pijler moet er natuurlijk voldaan worden aan de wetgeving in relatie tot de CO2-uitstoot. Van Dorp is ISO14001 gecertiﬁceerd en er wordt gewerkt volgens de PGS-normen. Dit heeft onder andere betrekking op opslag en afvoer van milieubelastende materialen.

Totaalinstallateur In het begin lag de focus op werktuigbouwkundige installaties in Leiden. Inmiddels is Van Dorp Leiden in staat om ook de andere disciplines aan te sturen en te beheren. “We hebben niet alles hier in Leiden, maar we kunnen met behulp van onze collega’s uit de regio Midden-West dit realiseren”, stelt Harry. Van Dorp kan zich hierdoor als totaal technisch dienstverlener proﬁleren!

Van Dorp Amphoraweg 18, 2332 EE Leiden 071 - 512 53 55 wilcoqualm@vandorp.eu gleijm@vandorp.eu www.vandorp.eu

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S John Brussel

Energy Department helpt lager energietarief en minder energieverbruik te realiseren

Raymond Dernier

‘Samen besparen we meer’ Energy Department, opgericht in 2012, is van origine een energiecollectief. Door leden te werven, slaagde het bedrijf erin om lagere energietarieven bij energieleveranciers te verkrijgen. “Als individuele MKB’er krijg je bij energieleveranciers niet de tarieven die je wél krijgt als je meedoet met het collectief”, geeft Raymond Dernier, Algemeen Directeur van Energy Department, aan. “De macht van het collectief.” Het energiecollectief is nog steeds het DNA van de onderneming. Iedere ondernemer wordt immers beter van prijsreductie. Buiten het handelen in elektriciteit en gas, heeft

Energy Department zich inmiddels ook gericht op de energietransitie. “Wij helpen bedrijven om de energietargets die de overheid het bedrijfsleven heeft opgelegd, te bereiken”, stelt Raymond. Een van de aspecten betreft de informatieplicht energiebesparing. Bedrijven die 50.000 kWh of 25.000 m³ gas of meer verbruiken, hebben de plicht om energie te besparen. Om dit te realiseren, zijn er voor verschillende branches energiemaatregelenlijsten opgesteld. Zo is ledverlichting straks verplicht voor het bedrijfsleven en moeten alle bedrijven in

Hoewel de informatieplicht energiebesparing per 1 juli 2019 in gang is gezet, is er nauwelijks op gereageerd. Slechts een kwart van de bedrijven die hieraan moesten voldoen, hebben ook daad-

informatieplicht noemen. “Voor gemeenten en omgevingsdiensten kunnen wij deze controles uitoefenen”, legt Raymond uit. “Er zijn al gemeenten die zich aanmelden en wij zijn in staat om daar mensen voor te leveren.” De informatieplicht gaat altijd gepaard met een rapport. “We kunnen elk bedrijf adviseren en begeleiden met de inkoop van slimme producten. Daarbij moet je denken aan een slimme thermostaat of ledverlichting.”

Groen is Poen!?

Korting op informatieplicht energiebesparing

Smart company concept

werkelijk aangegeven welke maatregelen zij toepassen om energie te besparen. Energy Department voert de informatieplicht voor bedrijven uit voor 450 euro. Lezers van INTO business kunnen gebruik maken van de kortingsactie die elders in dit magazine te vinden is. Zij krijgen een korting van 100 euro. “Daarvoor doen wij de hele informatieplicht energiebesparing”, geeft Raymond aan. Daarnaast krijgen deze bedrijven ook nog een rapport en een toelichtingsgesprek. Hierin wordt uitgelegd wat ze de komende vijf jaar moeten doen om aan die besparingsplicht van de overheid te voldoen. Voorkom een boete en geef alles uit handen aan een door Rijkswaterstaat erkend energieadviseur!

2023 in het bezit zijn van energielabel C. “Wij zijn daar ingestapt, omdat we naast het energiecollectief de stap wilden maken naar adviseur op het gebied van energiebesparing.”

Erkend adviseur informatieplicht Een tweede fase op dit gebied is het controleren van de informatieplicht. De overheid schreef vorig jaar een tender uit om handhavers binnen te halen. Energy Department deed aan deze tender mee en mag zich nu erkend adviseur

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Martine Goulmy

Bij nieuwbouw worden energiebesparende maatregelen (dubbelglas, ledverlichting, opwekken van energie) al getroffen. Energy Department richt zich op het smart maken van bestaande panden. Het smart company concept bevat zo’n 40 producten. “Hoe smarter het pand, hoe lager het energieverbruik. Als je eerder het licht uitzet of de stroom eraf haalt, bespaar je het meeste. Als je midden in de nacht naar de kantoren op de Zuidas kijkt, zie je op veel plekken licht branden, terwijl daar niemand aan het werk is. Weet je wat dat kost. Je bespaart niet alleen geld, maar ook CO2uitstoot door het licht eerder uit te doen. Tevens betaal je geen energiebelasting over het mindere verbruik: dubbele winst dus!” Een andere optie is het inzetten van een slimme thermostaat. Stel dat het tegen alle voorspellingen in gaat vriezen en je hebt een slimme thermostaat, dan is het mogelijk om de verwarming al veel eerder aan te zetten. “Dan is de verwarming al wat uren bezig om een kantoor op temperatuur te krijgen in plaats van een grote piek om een uur of zeven wanneer elektriciteit heel duur is. Je gaat slimme producten koppelen aan apps en software.” Energy Department Stroombaan 6-8, 1181 VX Amstelveen 020 – 220 90 90 raymond.dernier@edepartment.nl www.edepartment.nl

Groen is Poen!?

'De circulaire missie nog verder uitdiepen en doorvoeren' De circulaire economie is bedoeld om hergebruik van grondstoffen te stimuleren en de levensduur van producten te verlengen. Flex IT Distribution is als pionier inmiddels uitgegroeid tot de grootste circulaire ITspecialist van Europa, met name op het gebied van EOL (end of life), renewed en refurbished hardware. Leon Timmermans, CEO Flex IT Distribution, heeft zijn sporen verdient in de safety industrie op wereldwijd niveau en is zeer gedreven om samen met zijn team de circulaire missie van dit bedrijf nog verder uit te diepen en door te voeren. “Flex IT staat voor circulair ondernemen in haar puurste vorm. Bedrijven leveren

Leon Timmermans

apparatuur in, kunnen nieuwe aanschaffen en oude apparatuur wordt klaargemaakt voor een nieuwe bestemming. Deze manier van hergebruik spreekt mij enorm aan. Ik wil met mijn kennis en ervaring Flex IT op het gebied van circulair ondernemen nog verder brengen. Het zichtbaar onderdeel uitmaken en het aanbieden van circulaire oplossingen draagt daadwerkelijk iets bij aan de toekomst. Alle mensen in ons team hebben hier echt affiniteit mee. Er is binnen onze organisatie veel mogelijk en wij willen zelf ook de blik openstellen en samen het verschil maken. Er is schaarste en de vraag op circulair niveau neemt enorm toe. We houden alles nauwlettend in de gaten, durven risico’s te nemen en hierdoor kunnen wij direct op de veranderingen in de markt inspelen. Onze kantoren in Nederland, Spanje, Italië, Frankrijk, Duitsland, België, Zweden, Polen, Bulgarije en het Verenigd Koninkrijk staan klaar om bedrijven te helpen met circulaire IT-oplossingen.”

Grootste IT-verhuurspecialist

Op dit moment maakt de wereld ingrijpende veranderingen door. Door de komst van het coronavirus zijn bijvoorbeeld de leveringen vanuit China stil komen te liggen en tegelijkertijd gaan er landen tijdelijk op slot. De vraag naar thuiswerkplekken is naar ongekende hoogte gestegen. Aat van de Polder, Directeur Category & Vendor Management bij Flex IT Distribution: “Wij hebben enorme voorraden en kunnen direct leveren met een passend aanbod op de toenemende vraag naar hardware voor thuiswerkplekken binnen Europa. Bovendien hebben we met Flex IT Rent de grootste IT-verhuurspecialist in huis en zijn we de aangewezen demo-partner van diverse A-merken. Bedrijven huren voor een scherpe prijs de beste hardware afgestemd op hun speciﬁeke wensen en mogelijkheden. Wij willen dat onze klanten in Europa zorgeloos gebruik kunnen maken van alle A-merken.

Circulaire IT-oplossingen

Groen is Poen!?

Alle producten worden uitvoerig getest voor aﬂevering en klanten mogen ervan uitgaan dat alle geleverde hardware uitstekend werkt. Onze Flex IT Rent specialisten kunnen te allen tijde onze klanten voorzien van een goed en persoonlijk advies. We doen er alles aan om het leven zo makkelijk mogelijk te maken, dat is onze prioriteit.”

Circulaire alternatieven

De Leidse Infotheek Groep is in 1991 gestart en bestaat inmiddels uit twee onafhankelijke bedrijven met een eigen strategie. Flex IT Distribution is specialist in circulaire IT en verkoopt

Als pionier in het circulaire ondernemen heeft Flex IT Distribution het grootste refurbishment-centrum van Europa. Leon Timmermans: “Er liggen enorme kansen in het terugdringen van grondstoffen- en energiegebruik in de IT-productieketen. Wij bieden een duurzaam businessmodel, waarbij wij resellers helpen om hun klanten circulaire alternatieven te bieden voor nieuwe apparatuur. Dit doen we door op verschillende manieren de levensduur van producten te verlengen, waarde terug te winnen en nieuwe productie zo lang mogelijk uit te stellen. Het IT Asset Disposition (ITAD) is de bedrijvigheid in het afvoeren van verouderde of ongewilde apparatuur op een veilige en ecologisch verantwoorde manier. Bij de inkoop en opkoop van IT-apparatuur wordt

Aat van de Polder

uitsluitend aan resellers door heel Europa. Centralpoint richt zich vooral op zakelijke eindgebruikers in de Benelux. Met meer dan 750 werknemers verspreid over Europa genereert de groep op dit moment een omzet van ruim 800 miljoen euro, waardoor het een van de grootste spelers is in de Europese IT-top.

het device beoordeeld, schoongemaakt en mits dit mogelijk is gerefurbished. Data wordt gecertiﬁceerd verwijderd en het apparaat wordt voorzien van de noodzakelijke softwarelicenties, een keurmerk en garantie voor de nieuwe (zakelijke) gebruikers. Het is natuurlijk een bewuste keuze om te kiezen voor producten van Flex IT, waarbij klanten bijdragen aan de circulaire economie en de investering ook nog eens aantrekkelijk is. Bedrijven kunnen overtollige IT-apparatuur aan Flex IT Distribution verkopen, inruilen en desgewenst de restwaarde doneren aan de stichting IT4kids.”

Flex IT Distribution Zaalbergweg 9 071 - 800 14 00 aat.van.de.polder@ﬂexitdistribution.com www.ﬂexitdistribution.com

TEKST Bo Vrolijk | FOTO'S John Brussel

De successen en lessen van de invoering van de statiegeldbeker Enkele aansprekende resultaten: van de statiegeldbekers werd maar liefst 98,2% door de bezoekers bij een van de bars weer ingeleverd, door de invoering van de statiegeldbekers zijn meer dan 500.000 plastic wegwerpbekers bespaard en er was ruim 5.000 kilo minder afval.

Ervaringen van ondernemers Deze resultaten klinken als muziek in de oren. Ze waren niet mogelijk geweest zonder de enorme inzet van de horecaondernemers en de werkgroep LeidsGlas. We spraken ondernemers Bas Regeer (Petit Restaurant De Valk), David Zock (Restaurant Aan de Rijn) en Wouter Vermeulen (Rockcafé Lazaru’s en de

De invoering van het statiegeldbekersysteem tijdens Leidens Ontzet is zeer geslaagd. Het was voor het eerst dat er, stadsbreed, met statiegeldbekers werd gewerkt. Om het gebruik van wegwerpbekers terug te dringen en de wegwerpcultuur tegen te gaan.

Hut van Ome Henne) over hoe zij het Leidens Ontzet met statiegeldbekers hebben ervaren. Bas: “Het was een positieve ervaring, de straten blijven schoon en het is goed voor het milieu. Het werken met één systeem is heel goed bij zo’n groot evenement, zodat je als ondernemers niet allemaal zelf bekers hoeft te gaan kopen of huren en het is top voor de klant dat je je beker bij alle bars in kunt leveren. Dat zou ik bij volgende stadsbrede evenementen zeker behouden.” David vindt de schone straten ook positief, maar plaatst wel een kanttekening: “De kosten van het gebruik van de statiegeldbekers zijn behoorlijk hoog. De omslag naar het ‘groen’ ondernemen en consumeren gaat de afgelopen tijd in een enorm tempo. Helaas

Groen is Poen!?

gaat de markt hier nog niet even snel in mee, waardoor (inkoop)prijzen erg hoog liggen. De gemeente moet er ook over nadenken hoe de kostenvoordelen die behaald worden bij het afval opruimen, gebruikt kunnen worden bij de oplopende kosten voor de ondernemers die statiegeldbekers moeten gebruiken.” En dan was er nog het publiek dat weliswaar vooraf geïnformeerd was via een social mediacampagne, maar dan is het toch afwachten hoe men daadwerkelijk reageert. Wouter: “De acceptatie was beter dan ik had verwacht. Dat viel ontzettend mee. Mensen begrepen het en deden er over het algemeen niet heel moeilijk over.” Hij vindt dat Leiden best trots mag zijn dat alle neuzen dezelfde kant op stonden. “Daar zat vanuit de werkgroep veel werk in. Je merkt wel dat het in Leiden een succes was, doordat de horeca onderling achter het idee stond. Ik hoor vanuit andere steden dat het soms moeilijk gaat, omdat horecaondernemers het oneens zijn.”

Levering van de bekers moet beter Waar alle drie de heren het over eens zijn, is dat de levering van de statiegeldbekers

Wilt u meer weten over het gebruik van de statiegeldbekers? Kijk dan op www.laatmenietvallen.nl. Hier vindt u een toolkit die u kunt downloaden. Mocht u daarna nog vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met Nilles Raken (nilles@leidsglas.nl) of Siebe Winnubst (siebe@leidsglas.nl) van de werkgroep LeidsGlas.

beter moet. Het leveren van de bekers bij ondernemers in de hele stad is door de leverancier iets te lichtzinnig opgevat, waardoor de ondernemers op de drukste twee dagen van het jaar niet alleen werden geconfronteerd met de nieuwe bekers, maar deze ook nog op verkeerde momenten geleverd kregen, te weinig geleverd kregen enzovoort. Dit was erg stressvol.

Tips voor ondernemers Voor ondernemers die ook een evenement gaan organiseren waarbij statiegeldbekers gebruikt moeten worden, hebben Bas, David en Wouter nog enkele tips. Bas: “Wij hadden een kassasysteem gehuurd,

Groen is Poen!?

dat werkte perfect. Zo’n kassasysteem heb je wel echt nodig, zodat je niet steeds alles moet uitrekenen.” David geeft aan dat je rekening moet houden met de indeling van je bar: “De bekers zijn geld waard, dus zorg dat het publiek hier niet bij kan. Spoelen kan een goede optie zijn om op het totaal aantal bekers te besparen, zeker als je er in je normale bar mee werkt. Probeer verder een goede inschatting te maken van hoeveel bekers je nodig denkt te hebben, want het opslaan van te veel bekers is kostbaar en onhandig.” Het werken met statiegeldbekers is veel extra werk volgens Wouter: “Bereid je er goed op voor. Het wordt beter als de leverancier wel goed werkt en je de juiste maten bekers hebt en niet hoeft te spoelen. Je moet erop rekenen dat je één of twee man extra nodig hebt afhankelijk van de grootte van het evenement.”

Aan de slag met aanbevelingen Vanaf 2020 is het verplicht om bij alle evenementen die buiten plaatsvinden statiegeldbekers te gebruiken. De werkgroep LeidsGlas is aan de slag gegaan met de aanbevelingen die uit de evaluatie naar voren zijn gekomen. Voor het eerstvolgende stadsbrede evenement waar gebruik wordt gemaakt van één systeem voor statiegeldbekers, waar alle organisatoren, horecaondernemers en standplaatshouders aan deelnemen, is een andere leverancier aangetrokken. Ook wordt bekeken of er bij de bevoorrading nog meer samengewerkt kan worden met lokale partijen die de binnenstad goed kennen.

Meer informatie

Beste ondernemers, we zijn met zijn allen in zwaar weer terechtgekomen Naast het persoonlijke leed dat sommige ervaren, wordt het bedrijfsleven ﬂink getroffen. Ik heb bewondering voor de creativiteit en het doorzettingsvermogen van de Leidse ondernemers in deze onzekere tijden. In nauw overleg met ondernemersorganisaties proberen we als gemeente ondernemers zoveel mogelijk te helpen. Samen staan we sterk.

www.laatmenietvallen.nl www.devalkleiden.nl www.aanderijnleiden.nl www.rockcafelazarus.nl

Yvonne van Delft Wethouder Werk, Inkomen, Economie en Cultuur

Nb. De interviews met de ondernemers zijn gehouden voor de uitbraak van het coronavirus.

TEKST Gemeente Leiden | FOTO Hielco Kuipers | SFEERBEELDEN Buro JP

2020 een nieuw jaar, een nieuw pand! JUST Notarissen vanaf nu op onze nieuwe locatie aan de Albert Einsteinlaan 50, Zoetermeer

Levering en hypotheekakte voor €

763,-

voor overdrachten in Zoetermeer en Benthuizen obv KIK-tarief, inclusief kadastraal recht, recherchekosten en btw (vraag naar onze voorwaarden)

JUST Notarissen Albert Einsteinlaan 50 2719 ER Zoetermeer

079 323 97 61 www.justnotarissen.nl

Verkoper géén kosten doorhaling 1e hypotheekrecht en volmacht bij aanlevering koopcontract nieuwe woning!

Fullservice makelaardij Koops biedt een compleet pakket aan: woningverhuur, vastgoedbeheer, expatservice en het realiseren van beleggingen in vastgoed. Huurders, beleggers en ontwikkelaars zijn er aan het juiste adres. Het bevalt hen goed op ’t Gangetje in Leiden. Sinds een jaar is de makelaardij verhuisd van de Nieuwe Rijn naar deze mooie zichtplek. Koops bestaat sinds 2008. Er zijn 4 vestigingen verspreid door de Randstad: Amstelveen, Haarlem, Leiden en de nieuwste aanwinst van de familie is sinds afgelopen maand in Amsterdam geopend. En nog een nieuwtje: het Leidse werkgebied is uitgebreid met Rotterdam en Delft. Het gaat, kortom, goed met Koops Makelaardij. Kevin Vink vertelt: "We onderscheiden ons doordat we een langetermijnrelatie aangaan met onze verhuurders. We zijn geen snelle cowboys. We geven realistisch advies en besteden tijd aan het checken van de huurder en aan het opstellen van een gedegen huurovereenkomst. We maken ons er niet makkelijk van af. Onze werkwijze werd gemist in Leiden, daarom zijn we hier 4 jaar geleden begonnen." En met succes. Vink: "Onze relaties verwijzen kennissen en vrienden door naar ons omdat ze zo tevreden zijn met onze service. Dat is de beste reclame die je kunt hebben."

Hogere segment Koops Vastgoedbeheer beheert meer dan 500 woningen in de Randstad. Dat is interessant voor bijvoorbeeld verhuurders die in het buitenland verblijven en geen zicht hebben op hun woning. Maar ook voor lokale verhuurders en investeerders die geen tijd hebben om altijd in contact te staan met hun huurders. Of voor groot vastgoedbeleggers waarvoor

TEKST Marleen Hogendoorn | FOTO John Brussel

Reportage

‘We maken ons er niet makkelijk van af’ het te veel is om zelf te overzien. Zo’n 70% van hun huurders zijn expats. Koops Expat Services bestaat om expats te bedienen en een geschikte woning voor hen vinden. Lokale huurders zijn er natuurlijk ook welkom. De makelaardij is gericht op het hogere segment. Van luxe studio in het centrum van Leiden tot vrijstaande villa in Wassenaar.

V.l.n.r. Quirijn Kluwer, Kevin Vink en Stefanie Groenewegen

Geen omkijken Vink roept particuliere beleggers en ontwikkelaars op om samen woningen te ontwikkelen in de regio. Want ja: de vraag naar woningen is groot, het aanbod blijft achter. "We kunnen alles uit handen nemen. Grote projecten kunnen we prima aan. Neem bijvoorbeeld de Kralendijkkade in Leiden, daar hebben we 50 appartementen in de verhuur. We weten alle ins en outs van het pand, de verhuurder heeft er geen omkijken meer naar." Koops Makelaardij Leiden Gangetje 4, 2311 ER Leiden 071 - 203 21 73 www.koopsmakelaardij.nl

80 ondernemers uit Zoetermeer, Leiden, Alphen en Gouda slaan hun slag in â&#x20AC;&#x2122;t Groene Hart

edatum We hebben een reserv juni i.v.m. coronacrisis: 26 Op vrijdag 29 mei 2020 barst op Golfbaan Bentwoud de strijd los om de vierde editie van de INTO business Golf Cup. Onder leiding van de met zorg gekozen teamcaptains ontbrandt op Golfbaan Bentwoud een felle strijd tussen golfende ondernemers uit Zoetermeer, Leiden, Alphen aan den Rijn en Gouda. INTO business en Golfbaan Bentwoud organiseren dit jaar gezamenlijk de vierde editie van het leukste golftoernooi in â&#x20AC;&#x2122;t Groene Hart. De eerste editie van de INTO business Golf Cup werd veroverd door Alphen aan den Rijn en de tweede keer ging Leiden ermee vandoor. Het derde jaar was het wederom Alphen aan den Rijn.

Tijdens de presentatie van de teamcaptains afgelopen maart was de onderlinge concurrentie direct voelbaar. Zeker bij Zoetermeer en Gouda moet er dit jaar iets gaan gebeuren. De teamcaptains voelen die druk en gaven aan al bezig te zijn met een zorgvuldige voorselectie van een mooie mix golfers waarmee de felbegeerde cup naar hun gemeente kan gaan. Tijdens het persmoment zette Jente Kamphuis, die samen met Martine Schwagermann teamcaptain is van Zoetermeer, de boel even op scherp: "Het is toch een schande dat Zoetermeer met zoveel golftalent in de regio nog nooit heeft

Golf en natuur gaan hand in hand met

Even voorstellen, de teamcaptains van jouw regio Leiden

elkaar. De golfbaan heeft de status van landgoed en is daarom ook opengesteld voor wandelaars, ﬁetsers en hardlopers. Bentwoud voert sinds de aanleg, negen

INTO business Golf Cup 2020

Groen in golf

jaar geleden, planmatig duurzaam beheer. Voordeel daarvan is dat de baan minder gevoelig is voor ziekten

Mark Buytelaar, Oscar Middeldorp en Arnold van der Capellen

en plagen en er dus nagenoeg geen gewasbeschermingsmiddelen hoeven te worden gebruikt. Dat is in 2017 bekroond met het GEO-certiﬁcaat dat de golfbaan uit handen van de NGF in ontvangst mocht nemen.

gewonnen. Dat gaat dit jaar gegarandeerd veranderen!"

Mark Buytelaar (Credion) en Arnold van der Capellen (Hogeschool Leiden) zijn bang dat zij non-playing captain zullen zijn. Leiden heeft immers steeds spelers moeten weigeren vanwege de adembenemend grote aanmelding in de vorige drie edities. Dit jaar mogen alleen hele sterke en desondanks goedgemutste golfers meedoen. Mail naar mbuytelaar@credion.nl of capellen.vd.a@hsleiden.nl en waarom jij mee zou moeten doen.

De andere captains konden er wel om lachen, maar trokken meteen hun eigen plan. Rob van Willigen tegen mede-captain Robbert Prins: "We gaan ze niet vertellen wat we als team Gouda achter de schermen aan het regelen zijn... Daar komen ze die vrijdag vanzelf achter!"

Programma INTO business Golf Cup

Strijdtoneel

• 13.00 uur Ontvangst met koffie en thee • 13.30 uur Warming-up

De strijd woedt op 18 van de 36 holes van Golfbaan Bentwoud, de golfbaan die zich middenin ’t Groene Hart van de vier regio’s bevindt, in het natuur- en recreatiegebied Bentwoud. Gezellig, gastvrij en goedverzorgd zijn kernwoorden die deze golfbaan goed omschrijven. Deze openbare baan leent zich uitstekend voor het spel van zowel de geoefende als de wat minder ervaren golfers.

• 14.00 uur Start wedstrijd: 18 holes Shotgun // Scramble á Deux • 16.00 uur Energy foodbreak • 18.00 uur Prijsuitreiking met borrel en walking dinner De prijs voor deze volledig verzorgde golfdag bedraagt 100 euro excl. btw. Wil je deel uitmaken van Team Leiden?

Ook de horeca, verzorgd door Restaurant ROEST, is uitstekend. De golfers van de INTO business Golf Cup zullen dit ervaren tijdens de foodbreak onderweg, waarin zij van een hapje en drankje gaan genieten, maar zeker ook na aﬂoop bij het rijk aangeklede walking dinner.

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S John Brussel

Stuur dan een mail naar mbuytelaar@ credion.nl of capellen.vd.a@hsleiden.nl, graag met je exacte handicap en eventuele dieetwensen.

DEADLINE INFORMATIEPLICHT GEMIST? Controles zijn begonnen, dus regel het direct! Alle zorg uit handen.

Ontvang nu €100 korting!

Erkend energieadviseur door Rijkswaterstaat. Voorkom een boete.

Energy Department | www.edepartment.nl/korting Heeft u nog vragen?

JAN© is altijd op zoek naar nieuw talent!

+31 (0)20 220 90 90

informatieplicht@edepartment.nl

Bij JAN© Accountants & Adviseurs zijn we altijd op zoek naar nieuwe leuke collega’s om onze teams mee te versterken op het gebied van: accountancy, belastingen, pensioen, bedrijfsadvies, recht, personeel, salarissen en optimalisatie.

JAN© is altijd op zoek naar nieuw talent! Nieuwsgierig geworden? JAN© is altijd op zoek naar nieuw talent! Bekijk dan ons Bij JAN© Accountants & Adviseurs zijn we altijd op zoek naar nieuwe actuele vacatureaanbod op: zoek naar nieuw talent! JAN© is altijd op leuke collega’s om onze teams mee te versterken op het gebied van: accountancy, belastingen, pensioen, bedrijfsadvies, recht, personeel, www.JAN.nl/carriere Bij JAN© Accountants & Adviseurs zijn we altijd op zoek naar nieuwe salarissen en optimalisatie.

leuke collega’s om onze teams mee te versterken op het gebied van: Bij JAN© Accountants & Adviseurs zijn we altijd op zoek naar nieuwe accountancy, belastingen, pensioen, bedrijfsadvies, recht, personeel, leuke collega’s om onzegeworden? teams mee te versterken op het gebied van: Nieuwsgierig salarissen en optimalisatie. Bekijk dan ons accountancy, belastingen, pensioen, bedrijfsadvies, recht, personeel, actuele vacatureaanbod op: salarissen en optimalisatie. www.JAN.nl/carriere

Nieuwsgierig geworden? Bekijk dan ons Nieuwsgierig geworden? actuele vacatureaanbod op: Bekijk dan ons www.JAN.nl/carriere actuele vacatureaanbod op:

www.JAN.nl/carriere JAN© helpt

je vooruit!

P&O@JAN.NL + 088 220 2200 + WWW.JAN.NL

Langzaam begin ik te wennen aan mijn thuiswerkplek. Een bezemkast noemen collega’s hem gekscherend. Zittend op een oude Triptrap-kinderstoel vul ik mijn dag met vele Skype calls, mails en appjes. Op afstand van iedereen. En toch heb ik sterker dan ooit het gevoel dichtbij te staan bij collega’s en klanten. Het is nu zo’n twee weken na de stevige, maar noodzakelijke corona-maatregelen. We zitten in een crisis waarvan de omvang nog onduidelijk is. Het CPB voorspelt een economische krimp van tussen de 1,2% en 7,7%. Veel sectoren zijn onverwacht hard en snel geraakt: horeca, retail, toerisme, maar ook de zakelijke dienstverlening. En wat te denken van de sierteelt groothandel op Flora Rijnsburg. De handel kwam abrupt tot stilstand toen de Europese grenzen dicht gingen. Op een steenworp afstand wordt in het Bio Science Park juist gewerkt aan een oplossing voor het virus. Hoe groot zijn de verschillen in onze regio. Leiden in crisistijd. Bedrijven zijn ook vatbaar voor het virus. Ondernemen is dus ook overleven. Een goede ﬁnanciële hygiëne is noodzaak. Heb je een scherpe liquiditeitsprognose? Kun je in scenario’s denken? Heb je een “worst case” scenario voor je business? Snel dagelijks bijsturen is standaard geworden. En toch biedt zelfs een crisis kansen voor ondernemers. Een goede ondernemer neemt juist nu de tijd om na te denken: hoe sorteer ik voor op de tijd na de crisis?

Column

ERIK VERSNEL

Leiden in crisistijd: een wereld van uitersten

Ons gedrag als consument is immers structureel veranderd. Online zaken regelen heeft een enorme boost gekregen en voor overleggen hoef je niet persé de deur uit. Digitalisering komt in een nog grotere stroomversnelling. De marktplaats vraag en aanbod van producten en diensten staat op zijn kop. Samenwerken in de keten wordt nog belangrijker. De vraag voor iedere ondernemer is wat je met deze feiten gaat doen. Waar liggen de kansen? Terug in mijn bezemkast. De hele dag houd ik contact met collega’s en partijen in onze regio. Ik wil weten hoe het gaat met onze klanten. En natuurlijk zetten we onze tanden in de honderden ﬁnancieringsaanvragen die we binnen krijgen. Als we elkaar de komende tijd steunen, hoe lang het ook mag duren, weet ik zeker dat we in Leiden deze klap kunnen opvangen. Erik Versnel is directievoorzitter bij Rabobank Leiden-Katwijk

FOTO John Brussel

Reportage

‘Broedplaats van onderwijstalent’ Technolab Leiden is per 1 maart verhuisd naar een nieuwe hotspot op het Bètaplein, nabij Da Vinci Lammenschans. Beide instellingen willen niet gezien worden als voordeurdelers. ‘Er zijn al wat verbanden ontstaan en daar worden beide partijen beter van”, stelt Ivor Bergsma, Directeur van Da Vinci Lammenschans.

Technolab is tien jaar geleden opgericht door de huidige directeur Ben Schippers. Met behulp van jongeren uit het mbo, hbo en wo worden workshops gegeven aan bassischolen en het voortgezet onderwijs. “Wij zijn een leerwerkbedrijf met passie voor onderwijs, techniek, wetenschap en talentontwikkeling.” In de loop der jaren is Technolab Leiden ﬂink gegroeid. Momenteel werken er 110 studenten, maar de nieuwe 1.000 m² grote locatie biedt ruimte om te groeien tot 200 studenten. Jaarlijks doen zo’n 20.000 leerlingen mee aan het programma van Technolab Leiden. “Het programma is heel breed. Van producten maken tot aan workshops

microbiologie. Geen theoretische lessen, maar iets maken, bouwen en ervaren.”

Sterk techniek onderwijs Vanuit het Rijk werd 100 miljoen euro beschikbaar gesteld voor sterk techniek onderwijs voor het VMBO. “Om een boost te geven aan de problemen op de arbeidsmarkt als het gaat om technische beroepen”, vertelt Bergsma. In Nederland is het docententekort ook een issue. Het leidde ertoe dat het onderwijs gedwongen werd om te ondernemen. “Om de gebaande paden die 40 jaar zijn uitgesleten los te laten en op zoek te gaan naar andere mogelijkheden. Tussen die 200 studenten die hier komen, zit gewoon talent. In eerste instantie hebben ze niet gekozen voor de reguliere weg van een docentenopleiding, maar als je hen bezig ziet met die kinderen; daar zit wel wat in.” Technolab Leiden werkt projectmatig, in het onderwijs heb je een jaarplanning. Nu alles onder één dak zit, biedt dat mogelijkheden. “Dit is een broedplaats van onderwijstalent, dat we anders nooit waren tegengekomen als we niet gedwongen werden naar andere mogelijkheden uit te kijken.” Schippers geeft aan dat Technolab altijd op zoek is naar partners. “Het is onze uitdaging om wat meer met bedrijven in Leiden samen te gaan werken. Ook zij kunnen hier nieuwe jonge talenten vinden.”

Technolab Leiden Bètaplein 28, 2321 KS Leiden 071 – 519 13 24 info@technolableiden.nl www.technolableiden.nl

TEKST Martin Hoekstra | FOTO John Brussel

Oudendal Groep

Historisch Endegeest klaar voor de toekomst Wie kent het niet? Landgoed Endegeest in Oegstgeest heeft een rijke historie. Zo woonde RenĂŠ Descartes er en huisde de geestelijke gezondheidszorg hier. En nu is de Oudendal Groep uit Leiden erin geslaagd het historische gedeelte van het landgoed aan haar portefeuille toe te voegen.

De grote blikvanger van het landgoed is kasteel Endegeest, dat werd gebouwd in de 17e eeuw. Gemeente Leiden kocht het in 1895. Meer dan 100 jaar werd het gebruikt voor de geestelijke gezondheidszorg. Een paar jaar geleden vertrok de GGZ-instelling grotendeels van het landgoed. Toen besloot de gemeente tot verkoop over te gaan van het grootste gedeelte van het landgoed.

Respect voor verleden De Oudendal Groep is de huidige eigenaar van het park, het kasteel en het grootste deel van het landgoed. De portefeuille van de Oudendal Groep bestaat voornamelijk uit historische panden en complexen in de historische binnenstad van Leiden. Daarnaast zijn er objecten die worden gerenoveerd en herontwikkeld met respect voor de omgeving. Aansprekende voorbeelden, momenteel in bezit en beheer, zijn onder andere de voormalige Kweekschool voor de Zeevaart aan het Noordeinde en de ontwikkeling van panden aan de Nieuwe Rijn en Breestraat. Eigenaar Johan Oudendal vertelt: "Al 40 jaar focussen we ons op (Rijks)monumentaal vastgoed. Ons werkgebied bevindt zich voornamelijk in en rondom de binnenstad van Leiden en waar we in wonen, werken en winkelen faciliteren." Landgoed Endegeest bestaat uit 18 hectare parkomgeving op een binnenstedelijke locatie. Het park is openbaar toegankelijk.

Oudendal wil op dit landgoed ontwikkelen en verhuren. Pieter Lit, directeur van Oudendal Groep: "We hebben te maken met een prominente, historische en dus bekende plek. Daarmee moeten en zullen we heel zorgvuldig omgaan. Onze doelstelling is een nieuwe invulling geven aan dit gebied met respect voor het verleden en met een visie voor de toekomst."

Zorgwoningen Het terrein heeft een maatschappelijke bestemming. Oudendal: "Dat willen we in de basis niet veranderen. We willen het landgoed in het verlengde van deze bestemming ontwikkelen. We worden al een tijd benaderd met allerlei ideeĂŤn door omwonenden en bestuurders, maar ook door geĂŻnteresseerde partijen. Een veelgehoord idee is een plan gericht op zorgwoningen. Dat is iets waar wij ons ook zeker in kunnen vinden. We denken dan aan innovatieve (woon)zorgconcepten. Er zijn al aardig wat initiatiefnemers die op

een andere manier naar de woonzorgmarkt kijken dan voorheen. Bejaardenhuizen en serviceﬂats verdwijnen steeds meer. Er moet daarom iets verzonnen worden om dat enorme vergrijzingsvraagstuk goed te aan te pakken. En dat is natuurlijk geen makkelijke kwestie. Het loopt immers van de vitale 60-plusser die alleen iedere week een schoonmaker nodig heeft tot de 70-plusser die meer intensieve zorg behoeft."

Stap voor stap

Makelaars Basis Bedrijfshuisvesting en Nadorp Bedrijfsmakelaars hebben de handen ineengeslagen voor dit project. Twee bekende bedrijfsmakelaars uit de Randstad. Basis Bedrijfshuisvesting is al 30 jaar actief in Leiden, Gouda en Alphen aan den Rijn en is gespecialiseerd in commercieel onroerend goed. Sander Zwaan vertelt: "Het is een mooie uitdaging om voor zo’n ambitieus project als landgoed Endegeest aan de slag te gaan." Nadorp Bedrijfsmakelaars is gevestigd in Den Haag en wordt vertegenwoordigd door Loek van der Kroft. Zij hebben betrokkenheid gehad bij de verkoopprocessen en de waardering van het Landgoed en zijn net als hun collega’s

Naast deze ideeën om het landgoed te ontwikkelen, wil Oudendal Groep in het verlengde van het bestemmingsplan de gebouwen herontwikkelen en verhuren. Lit: "We denken aan zorggerelateerde partijen als kinderdagverblijven, klinieken en zorggerelateerde kantoren. Het Leiden Bio Science Park (LBSP) is natuurlijk ook dichtbij. Ook daarvanuit kunnen geïnteresseerden zich hier vestigen. Dat geldt ook voor het LUMC. Wellicht kunnen we een kwalitatief hoogstaand medisch-maatschappelijk park maken. Het kasteel Endegeest en mogelijk de overige gebouwen met haar omgeving kunnen op deze manier een kwalitatieve aanvulling op het LBSP vormen." Lit en Oudendal zijn trots om Landgoed Endegeest toe te voegen aan hun portefeuille. "Wij willen hier graag iets heel moois neerzetten. Er is nog geen masterplan, maar we willen stap voor stap ontwikkelen en invulling geven en dan kijken hoe dat voelt. Niet alleen voor ons, maar ook voor de belanghebbenden in de omgeving. En daarnaast willen we de rust en schoonheid van Endegeest bewaken. Dat laatste vooral omdat we zelf ook helemaal onder de indruk van deze plek zijn."

gespecialiseerd in commercieel vastgoed, beschikken over alle marktkennis en volgen de relevante ontwikkelingen op de markt.

TEKST Marleen Hogendoorn | FOTO'S Peter van Aalst

Geïnteresseerd in het Landgoed Endegeest? Neem dan contact op met Basis Bedrijfshuisvesting via 071 - 523 32 77 en leiden@basis.nl of Nadorp Bedrijfsmakelaars via 070 - 375 75 75 en info@nadorp.nl

Robert Rüter

Scholte Verhuis Groep Euromovers verhuist gemeente Leiden naar de Bargelaan

‘Bedrijven moeten tijdens verhuizing door kunnen draaien’ In de afgelopen maanden is de gemeente Leiden van het Stadhuis en het Stadsbouwhuis verhuisd naar Level aan de Bargelaan. De verhuizing was Europees aanbesteed. Na het beoordelen van alle inzenders werd de opdracht per 1 juli 2019 gegund aan Scholte Verhuis Groep Euromovers. Duurzaamheid was in de uitvraag meegenomen. Wilde je meedoen, dan moest je wel aan een aantal eisen voldoen. “De gemeente had de lat hoog gelegd”, vertelt Robert Rüter, Senior Sales Manager bij Scholte Verhuis Groep Euromovers. “De punten waarop wij scoorden, waren kwaliteit, duurzaamheid en een gedeelte prijs.” Vooral op het gebied van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen

kwam Scholte Verhuis Groep Euromovers goed uit de verf. Zo zet het verhuisbedrijf indien mogelijk mensen van DZB Leiden in. “Als wij denken dat zij iets aankunnen, dan wordt DZB Leiden ingeschakeld.” Ook de inzet van materieel en materiaal dient aan duurzaamheidseisen te voldoen. Scholte Verhuis Groep Euromovers gebruikt speciale kunststof kratten die herhaaldelijk in te zetten zijn. Ook worden er geen computerdozen gebruikt, maar computerkratten of computerbakken. “Het is plastic dat 100% gerecycled kan worden”, geeft Mike Scholte, eigenaar van Scholte Verhuis Groep Euromovers, aan. “Als zo’n krat kapot is en niet meer gebruikt kan worden, dan wordt het krat versnipperd en het materiaal opnieuw gebruikt voor iets anders.”

Ook neemt het verhuisbedrijf het onderhoud van het meubilair voor zijn rekening. “Het kan opgeslagen worden, maar we kunnen ook beoordelen of het meubilair goed of niet goed is”, vertelt Mike. “Als iets hersteld moet worden, dan kunnen wij het zelf herstellen. Het circulair ondernemen in het meubilair werkt voor ondernemers vaak heel goed. Op

‘Er valt veel meer energie te besparen dan alleen via brandstof’ In 2025 moeten alle bedrijven gebruikmaken van elektrisch vervoer. Scholte Verhuis Groep Euromovers heeft alle voorbereidingen voor die stap al ingezet. Het wachten is nu of rijden op waterstof de toekomst is of dat de huidige elektrisch aangedreven vrachtwagens voldoende actieradius kunnen halen. “De elektrische vrachtwagens van nu zijn anderhalf keer zo duur als een ‘normale’ vrachtwagen en het kilometrage is nog niet toereikend”, stelt Mike. Zelf verwacht hij dat er niet zo veel meer bespaard kan worden op brandstof. Alle chauffeurs krijgen trainingen om zo goedkoop en efficiënt mogelijk te rijden. Waar Scholte Verhuis Groep Euromovers op inzet, is bewustwording. Doe het licht uit als je weggaat, zorg dat je zo min mogelijk afval hebt, scheidt het afval en koop duurzame bakken in. “Dat zijn de

deze manier gaat hun meubilair langer mee.” Bij het aanvaarden van de opdracht om de gemeente te verhuizen, kreeg Robert te horen dat hij tegen het einde van december ruimte in de planning moest vrijhouden. “In de derde week van december hebben we de voorbereidingen getroffen. De echte verhuizing heeft zich afgespeeld tussen kerst en de jaarwisseling. Naderhand hebben we het Stadhuis leeggehaald. Van het oude meubilair heeft de gemeente afscheid genomen. Kringloop en opkopers reden af en aan om het meubilair een tweede leven te geven.”

Reportage

Circulair ondernemen

Burgerzaken Burgerzaken is maar een hele korte periode dicht geweest. In het weekend van 4 januari is Burgerzaken verhuisd naar het nieuwe onderkomen. Scholte Verhuis Groep Euromovers verzorgde het aansluiten van de computers, inclusief testrun en het cablemanagement, zodat mensen op maandag 6 januari weer bij Burgerzaken terecht konden voor bijvoorbeeld paspoorten en rijbewijzen. “We stemmen het altijd zo af dat bedrijven tijdens een verhuizing door kunnen draaien”, stelt Mike. “Als het een eis is om een afdeling in één weekend te verhuizen, dan stemmen wij daar materialen en mensen op af, want het bedrijf moet gewoon draaien.” Al met al hebben de werkzaamheden voor de verhuizing van de gemeente Leiden drie maanden in beslag genomen, wat voor zo’n opdracht gebruikelijk is. Het echt fysieke gedeelte, de verhuizing van meer dan 400 medewerkers naar de nieuwe locatie, heeft ongeveer drie weken geduurd.

kleine dingen die je nu nog kunt doen. Als alle bedrijven dat doen, kunnen we qua duurzaamheid veel meer besparen dan wanneer er alleen maar die focus op auto’s is.”

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S John Brussel

Scholte Verhuis Groep Euromovers Goudstraat 65, 2718 RD Zoetermeer 079 – 362 84 84 mike@SVG-Euromovers.nl robert@SVG-Euromovers.nl www.SVG-Euromovers.nl

Jeroen Rodewijk en Peter Peters

Efficiënter organiseren van mijn personeels- en salarisadministratie: doe ik dit zelf of besteed ik dit uit? Als ondernemer wilt u natuurlijk graag in control zijn. Grip hebben en houden op de operationele processen en goed inzicht hebben in de continuïteit van uw onderneming. De werkbezetting van uw bedrijf door uw mensen is daarin essentieel. Inzicht in de arbeidsvoorwaarden, verlof- en verzuimregistratie, werkgevers- en werknemersdossier en salarisadministratie op het moment dat het u schikt, is dan ook van belang. En dat allemaal het liefst centraal in één overzicht. Hoe creëer ik dat en doe ik dit zelf of besteed ik dit uit?

Direct inzicht via online applicaties voorziet niet alleen u, ook uw stakeholders zoals verzekeraars of uw CFO in de juiste en actuele informatie. U heeft alles rondom salaris en personeel in één overzicht en voorkomt daarmee het dubbel vastleggen van gegevens. Overigens bepaalt u binnen de applicatie zelf wie er welke administratieve taken vervult. Personeelsprocessen worden vereenvoudigd (administratieve ontzorging) en u communiceert efficiënter met uw medewerkers doordat: • Uitgebreide HR-functionaliteiten u waardevolle management- en stuurinformatie opleveren. • Koppelingen met andere applicaties u veel rekenwerk uit handen nemen (zoals Google maps voor automatische berekening woon-werkafstanden). • Overzichtelijke verlofkalenders u en uw werknemers direct inzicht geven in huidige stand van zaken. • Verzuimregistratie inzicht geeft in actuele verzuimpercentages. • HR-dossiers overzichtelijk en veilig digitaal beschikbaar zijn. • Signaalfuncties ingesteld zijn voor belangrijke personeelsaangelegenheden. • Managementinformatie in elke gewenste vorm direct beschikbaar is. • Een werknemersloket ervoor zorgt dat werknemers veel zelf kunnen regelen (declaraties, inzage dossier en verlofaanvragen).

Hoe kies ik de juiste online applicatie? U wilt een systeem dat het u gemakkelijker maakt om de administratie rondom uw personeel uit te voeren. Waarmee u met één druk op de knop inzicht krijgt in de belangrijke kosten en ontwikkelingen, en u overal en altijd toegang heeft tot uw personeelsgegevens. Wilt u weten wat de belangrijkste criteria

TEKST Grant Thornton | FOTO John Brussel

zijn bij de keuze voor een online applicatie? Download het rapport ‘De personeels-en salarisadministratie efficiënt organiseren’ via www.grantthornton.nl/salarisadministratie.

Reportage

De voordelen van zelf doen: via online applicaties

De voordelen van uitbesteden: via externe specialist Het uitbesteden van uw personeels- en salarisadministratie kan voor u ook een oplossing zijn. Bijvoorbeeld wanneer u de kosten voor een online applicatie niet ziet zitten of bij het ontbreken van koppelingsmogelijkheden. U bepaalt zelf of u de gehele administratie uitbesteedt of (deels) de gegevens zelf invoert. Het (deels) uitbesteden zorgt ervoor dat u ﬂexibel bent en snel kunt schakelen wanneer: • U zich meer wilt focussen op de kernactiviteit van uw onderneming. • Extra capaciteit en/of kennis nodig is. • Het tijdelijk nodig is om bij groei deze extra capaciteit op te schalen en bij krimp te downsizen. • Externe expertise en technologie nodig is. • Wet- en regelgeving verandert. • Door ziekte of vakantie de continuïteit van administratieve processen in gevaar komt.

Hulp nodig bij uw keuze? Wilt u weten wat voor u de beste keuze is en hoe u uw personeels- en salarisadministratie hierdoor zo efficiënt mogelijk organiseert? Download het rapport ‘De personeels-en salarisadministratie efficiënt organiseren’ via www.grantthornton.nl/salarisadministratie of neem contact op met Grant Thornton via: Jeroen Rodewijk 088 - 676 90 81 jeroen.rodewijk@nl.gt.com Peter Peters 088 - 676 91 82 peter.peters@nl.gt.com

‘Gericht auto’s halen voor klanten’ Wie het pand van Suzuki Leiden en Carz by Bart betreedt, ziet meteen dat er een tweedeling is gemaakt. Aan de ene kant straalt alles wat met Suzuki te maken heeft je tegemoet, de andere helft behoort duidelijk toe aan het occasionlabel Carz by Bart. Daar kan men terecht voor occasions van alle merken. Bij dit universele autobedrijf kun je rekenen op de service en kwaliteit die je van een dealer gewend bent! Zes jaar geleden heeft Bart van der Ham het autobedrijf aan de Hoge Rijndijk overgenomen, met het idee om op twee sporen in te zetten. Aan de ene kant het dealerschap van Suzuki, dat natuurlijk voortgezet moest worden op de hoogstaande manier zoals voorheen. Aan de andere kant wilde Bart een universeel deel toevoegen, want je kunt bij hem niet uitsluitend voor Suzuki terecht. Carz by Bart biedt occasions, onderhoud, reparatie en schadeherstel van en voor alle automerken.

“Ik specialiseer me als universeel bedrijf in goede gebruikte auto’s, maar wel op dealerniveau”, stelt Bart. “Bij Carz by Bart kun je voor elke wens terecht. Als een klant een bepaalde auto wil, dan gaan Jelle van der Vlugt, Kevin Schuurhuis of ik in ons netwerk op zoek naar die auto. Of we halen die auto uit het buitenland, want wij importeren ook veel uit Duitsland en België.”

Digitale showroom Niet onbelangrijk is de vindbaarheid op internet. Tik Carz in en je komt meteen bij Carz by Bart uit. Waar Carz by Bart veel tijd in steekt, is het maken van goede foto’s. De digitale showroom is in deze tijden het belangrijkste dat er is. “Beeld doet alles. Hoe beter je internet voor elkaar hebt, des te makkelijker stappen klanten bij je binnen.” Dat dit waar is, blijkt ook op de dag van het interview. Er waren mensen uit Gorinchem gekomen om naar een BMW te kijken die spic

Bart van der Ham is al meer dan 20 jaar als dealer van Suzuki gevestigd aan de Hoge Rijndijk in Leiden. “Het is een keurig

Carz by Bart: universeel occasionbedrijf op dealerniveau

Reportage

Dé specialist voor Suzuki merk”, stelt Bart, die sinds 2014 eigenaar is van het dealerbedrijf. Er is een groot vast klantenbestand dat geregeld terugkomt voor onderhoud of om een nieuwe Suzuki aan te schaffen. Bart heeft transparant en eerlijk zaken doen hoog in het vaandel geschreven. Dat blijkt wel uit de reviews die klanten achterlaten op www.klantenvertellen.nl. Het bedrijf scoort gemiddeld een 9,2 en dat over 437 beoordelingen. “Het is bizar hoeveel tienen wij krijgen”, zegt Bart. Hij is ook blij wanneer hij af en toe een lager cijfer krijgt. “Daar kunnen wij wat mee, om zo onze service en kwaliteit naar een nóg hoger plan te tillen.”

en span op de foto stond. Aan de hand van zo’n goede advertentie kunnen potentiële klanten een mail sturen of bellen. Dat is natuurlijk gebruikelijk, maar bij Carz by Bart kun je ook direct een bericht via whatsapp sturen. Per whatsapp is Carz by Bart zelfs op zondagen en in de avonden bereikbaar. “Hierdoor is de bereikbaarheid groter en de drempel naar contact veel lager.” De garage is zodanig uitgerust dat alle auto’s onderhouden en gerepareerd kunnen worden. De Bosch apparatuur stelt het goed geschoolde personeel in staat om alle auto’s uit te lezen.

Haal- en brengservice Schade, leasing, verzekering, private of short lease; Bart en zijn team draaien hun

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S John Brussel

handen er niet voor om. Op alle vlakken wordt de klant ontzorgd. Denk aan een standaard mobiliteitspakket compleet met gratis leenauto of een haal- en brengservice, die ook zakelijk interessant is. “In en rond Leiden zitten nogal wat klanten van ons die bedrijfsbussen gebruiken, zoals schoonmaakbedrijven en uitzendbureaus. Als hun bedrijfsbus voor onderhoud of reparatie in de garage komt, staat er altijd een ander bedrijfsbusje klaar. Het is een kwestie van even spullen overladen en de werknemers kunnen gelijk hun werk blijven doen. Zo denken we graag mee met collegaondernemers!" Suzuki Leiden by Bart | Carz by Bart Hoge Rijndijk 328, 2314 AN Leiden 071 – 589 96 36 info@suzukileiden.nl www.suzukileiden.nl www.carzbybart.nl

Juiste bedrijfshuisvesting is geen kwestie van geluk Haagweg 51 | 2321 AC Leiden | 071-5281414 | www.immo-rijnstede.nl

LEIDEN - HARTEVELTWEG 2-C EN 2-D

LEIDEN - HARTEVELTWEG 2-F

LEIDEN - ZAALBERGWEG 11-A

TE KOOP

TE HUUR

Goed onderhouden, hoekpand van totaal ca. 220 m², verdeeld over begane grond en 1e verdieping. Gelegen op bedrijventerrein Roomburg.

Een markant en goed onderhouden bedrijfspand van totaal ca. 665 m². Gelegen op bedrijventerrein Roomburg.

Luxe afgewerkte kantooretage op de 1e verdieping van totaal ca. 250 m² Gelegen op bedrijventerrein Roomburg.

- Uitstekende locatie aan de rand van Leiden. Direct gelegen met aansluiting A4 en N11. - Beg.grond: bedrijfs/verkoopruimte, opslag, pantry, toilet en magazijn met overheaddeur. - 1e verd.: Zelfstandig entree, 3 (kantoor) ruimten, waarvan 1 met moderne keuken, toilet, badkamer met douche. - Beschikt over 2 parkeerplaatsen. - O.a. voorzien van: CV-installatie, bekabeling, systeemplafonds met verlichting. - Erfpacht van toepassing. Deze is afgekocht voor 75 jaar tot 17-11-2072. - Aanvaarding in overleg.

- Uitstekende locatie aan de rand van Leiden. Direct gelegen met aansluiting A4 en N11, aansluitend op de A12. Div. busverbindingen rijden op Roomburg. - Beg.grond ca. 465m²: 2 in elkaar lopende bedrijfsruimten met overheaddeur, kantoor/ ontvangstruimte, hal met toilet. - 1e en 2e verd.: beide ca. 100m² en vzv kantoren, toiletten, pantry’s en een douchegelegenheid. - Ruime parkeergelegenheid op eigen terrein. - O.a. voorzien van: CV-installatie, bekabeling, systeemplafonds met verlichting. - Aanvaarding in overleg.

- Uitstekende locatie aan de rand van Leiden. Direct gelegen aan de A4 en N11, aansluitend op A12. Div. busverbindingen rijden op Roomburg. - Lichte entree met trapopgang. - 1e verd.: Entree (afsluitbaar), gang met toiletgroep, keuken, receptie/baliefunctie, 3 kantoorruimten/spreekkamers en serverruimte. - Recent vzv nieuwe airco, stoffering, systeemplafonds met LED, toiletgroep. - Ruime parkeergelegenheid op eigen terrein. - Aanvaarding in overleg.

Vraagprijs: € 289.000,= K.K.

Huurprijs: € 46.500,= p.j. excl. BTW

Huurprijs: € 29.500,= p.j. excl. BTW

ZOETERWOUDE - ENERGIEWEG 18

HAZERSWOUDE-RIJNDIJK - RIJNDIJK 5-C

20 JAAR IMMO RIJNSTEDE

TE HUUR

TE KOOP

Een bedrijfspand met bedrijfsruimte en kantoren van totaal ca. 710 m². Gelegen op bedrijventerrein De Grote Polder t.o. Heineken.

Op prachtige en in het buitengebied gelegen, een eenvoudige vrijstaande woning met boomgaard, stal, bedrijfsruimte/loods en ca. 1,5 hectare land.

- Uitstekend bereikbaar, pal langs de N11 met aansluiting op de A4 en de A 12. Div. busverbindingen stoppen om de hoek. - Beg.grond: hal, bedrijfsruimte met hoogte en hoge overheaddeur aan de achterzijde, grote opslagruimte, 2 kantoren, pantry en toilet. - 1e verd.: 2 kantoren en een klein dakterras. - Vzv o.a. cv-installatie, heather, systeemplafons met verlichting. - Zowel voor- als achter is ruime parkeergelegenheid. - Aanvaarding in overleg.

- Uitstekende bereikbaarheid. Op korte afstand van de N11 en div. busverbindingen. - Uitermate geschikt voor dierenliefhebbers, stalling van auto’s, caravan en boten. - Op eigen terrein uitstekende parkeervoorzieningen. - Deel ca. 2.270 m² en deel ca. 1,5 hectare groot. - Beschikbaarheid per direct.

Huurprijs: € 39.000,= p.j. excl. BTW

De vraagprijs voor de woning met tuin, boomgaard, stal en ca. 1,5 hectare land bedraagt: € 565.000,= K.K. De vraagprijs voor de bedrijfsruimte/ loods bedraagt: € 195.000,= K.K.

IMMO Rijnstede wordt sinds 1 april 2000, geleid door Bert van der Velden, die al vanaf 1983 actief in de makelaardij en zich mag verheugen in een onberispelijke reputatie, welke hij ook in de toekomst wil vasthouden. Achter de naam IMMO Rijnstede staat dus heel wat ervaring. Naast ervaring is er ook deskundigheid. Het team van IMMO Rijnstede wil zich onderscheiden met begrippen als: customer satisfaction, oplossingsgericht, snel, alert, integer, allround en betrokken.

2020 begon roerig met het onstuimige weer dat de maanden januari en februari zo kenmerkte. Leiden hunkerde naar de lente, nog even en dan zou het zover zijn. Terrasjes open, het eerste diner buiten in het verschiet, maar al brak in maart de lente aan; het werd stil, muisstil. In maart kwam het beruchte virus, dat voorheen nog zo ver weg leek, ineens heel dichtbij. De realiteit haalt de fantasie weer eens in en plotseling bevindt de hele wereld zich in een klassieke rampenﬁlm. De gevolgen zijn immens, voor de samenleving, de maatschappij en de economie. Om het virus zoveel mogelijk te beperken, zijn er rigoureuze maatregelen getroffen en hebben we allemaal moeten wennen aan een nieuwe werkelijkheid. Kinderen thuishouden, opa en oma niet meer bezoeken, de Leidse markt gesloten, maar ook zeer verstrekkende ﬁnanciële gevolgen voor ondernemend Nederland. Onze zzp’ers en ondernemers, met in het kielzog hun werknemers, hebben op dit moment soms nauwelijks omzet, terwijl de vaste lasten onverminderd doorgaan. Financiële buffers zijn vaak ontoereikend om deze ellende op te vangen, veelal veroorzaakt door de forse Nederlandse belastingdruk. Gelukkig is onze overheid wakker geworden en heeft een formidabele set aan maatregelen afgekondigd om onze ondernemers en zelfstandigen de komende maanden te helpen. Op kantoor zijn we bijna volcontinu bezig onze klanten te helpen hun toko overeind te houden. Dat alles onder het adagium: iedere euro die niet naar de staat vloeit versterkt uw positie als ondernemer!

FOTO John Brussel

Column

THIJS HEMMES

In wat voor slechte ﬁlm zijn we beland?

En als we straks, na deze ellendige periode, lering willen trekken uit dit alles, dan kom ik toch terug op het thema van dit magazine: ‘Groen is poen’. De wereld wil ons iets duidelijk maken. We moeten er zuinig mee omgaan en thema’s uit de taboesfeer halen die de aarde stelselmatig verschralen, zoals de wereldwijde overbevolking, inclusief de ecologische footprint die daarbij hoort. Of het nu al loskoppelen van gas, terwijl half Europa er op overstapt, als minst vervuilende fossiele brandstof in de transitieperiode. De tijd is rijp voor de broodnodige sprong naar een groenere wereld. Een goed idee betaalt zichzelf altijd terug! Tijd voor Groen Rechts? Zeker! Heel veel sterkte in deze tijd.

Thijs Hemmes - HBK belastingadviseurs Bezoekadres: Hoofdstraat 2 | 2351 AJ Leiderdorp 071 - 542 27 20 | t.hemmes@hbk.eu | www.hbk.eu

Golfen bij Golfclub Zeegersloot Kansen voor ondernemers Golf zorgt voor een klimaat waarin mensen makkelijk verbindingen met elkaar aangaan. De golfbaan is dan ook voor veel ondernemers een favoriete plek om te netwerken. Golfclub Zeegersloot draagt daaraan bij door zakelijk golf te stimuleren met onder meer de volgende activiteiten: • G olflessen voor ondernemers, hun medewerkers en hun klanten; • Businessclub voor zakelijke golfers; • Wildcards voor bedrijven; • Bedrijfs- en teamclinics; • Golftoernooien voor bedrijven; • Diverse sponsorpakketten; • Mogelijkheden voor reclame; • Goed restaurant; • Goede vergaderfaciliteiten.

Kansen voor starters Golf is een sportieve buitenactiviteit voor alle leeftijden. Golf kan iedereen leren. Golf kan het hele jaar gespeeld worden. Golfclub Zeegersloot heeft een prachtige 18 holes baan, een unieke 9 holes Parkbaan en zeer goede gratis toegankelijke, verlichte oefenfaciliteiten.

Interesse In Golf? UnIeKe aanbIedInG! PaK Uw voordeel! Als u zich vanaf heden aanmeldt voor een lidmaatschap van Golfclub Zeegersloot speelt u de eerste 3 maanden gratis!* * Voorwaarde is dat u zich aanmeldt voor het lopende en volgende kalenderjaar!

Zie voor meer informatie www.zeegersloot.nl of bel met ons secretariaat: 0172 - 58 43 94

Deals sluiten na 18 holes Bart Rekers,

Golf is de netwerksport bij uitstek. Niets zo bevorderlijk voor een zakelijke deal als een rondje golf met relaties. Maar wat maakt de sport nu zo geschikt voor business? We vragen het Bart Rekers, manager van Golfclub Zeegersloot. Over de businessclub, techniek, concentratie en zijn eigen handicap. Waarom is golf zo interessant voor ondernemers? “Golf is niet alleen interessant voor ondernemers zelf, maar ook voor hun medewerkers, klanten en leveranciers. De sport is voor alle leeftijden en is niet seizoensgebonden. Golf beschikt over unieke eigenschappen die de sport uitermate geschikt maken voor teambuilding, brainstormen, netwerken en deals maken. Je bent in een groep, je bent buiten in een mooie omgeving, je bent sportief bezig. Tegelijkertijd heb je genoeg tijd om met elkaar van gedachten te wisselen. Bovendien loop je bij achttien holes ook nog eens 10 tot 12 kilometer. Golf is dus gezond voor zowel je bedrijf als voor jezelf.” Wat heeft Zeegersloot bedrijven te bieden? “We hebben een businessclub waarbij alle leden onbeperkt speelrecht hebben op al onze banen. Daarnaast mogen leden onze faciliteiten gebruiken voor toernooien, netwerkborrels en evenementen, inclusief

TEKST Jeroen Langelaar | FOTO'S Oscar van der Wijk

Reportage

eigen branding. Voor ondernemers die verwachten iets minder vaak op de golfbaan te staan, is de Wildcard een interessante optie. De golfclub heeft rond 1.200 leden, ontvangt jaarlijks circa 10.000 gasten en is voor ondernemers dus een mooie plaats voor reclame-uitingen.” Wat is uw eigen handicap? “Ze zeggen weleens dat je handicap gelijk is aan het aantal uren dat je per week werkt, haha. Al gaat die vlieger bij mij niet op hoor. Al ben ik 62, ik ben nog volop actief! Mijn handicap is 9. Ik heb jarenlang gevoetbald, maar na verloop van tijd loop je steeds meer tegen je fysieke beperkingen aan. Bij golf echter zijn die beperkingen gering. Daarom kun je de sport tot een hoge leeftijd beoefenen. En, een mooie slag bij golf geeft een enorme kick.” Wat maakt iemand een goede golfer? “Bij golf draait het niet om kracht, maar om techniek. En als je die techniek beheerst, is er nog het mentale aspect. Je hebt focus nodig. Ben je afgeleid, dan kun je niet 4 of 5 uur en 18 holes lang presteren. De combinatie van technische, fysieke én mentale eigenschappen maakt het tot een boeiende sport.” Golf is duur, wil het cliché. “Ons abonnement voor beginnende golfers kost slechts 40 euro per maand. Kom daar maar eens aan bij een sportschool. Voor dat geld heb je onbeperkt speelrecht op de par-3 baan, de hele dag en het hele jaar door. Voor alle banen betaal je 120 euro per maand. Maar kijk vooral naar de baten. Golf is een sociaal gebeuren. Niemand gaat voor de lol in z’n eentje slaan. Je gaat altijd met een groepje. Eerst de baan op, en na aﬂoop een drankje of twee. En pas dán worden de deals beklonken.” Golfclub Zeegersloot Kromme Aarweg 5 | 2403 NB Alphen a/d Rijn 0172 - 58 43 94 www.zeegersloot.nl

Businessclub

Leiden

Het totaalconcept van INTO business Leiden bestaat uit het zakelijk kwartaalmagazine en INTO businessclub Leiden. Deze club biedt de leden diverse extra mogelijkheden, zowel online als offline. De kosten bedragen â&#x201A;Ź 295,- ex. btw per jaar. GeĂŻnteresseerd? U kunt zich aanmelden door een mail te sturen naar oscar@intobusiness.nu We heten u van harte welkom bij de INTO businessclub Leiden!

Eindejaars bijenkomst

Het was druk op de samen met BV Leiden georganiseerde eindejaar bijeenkomst. INTO business maakte de nieuwe Machtigste van Leiden bekend. Martijn Bulthuis was blij verrast en super trots op zijn benoeming.

Businessclub

De volgende bedrijven hebben we recentelijk mogen verwelkomen als nieuw clublid:

Untitled-1 1

09-07-14 11:52

Business Platform Schipholweg-Schuttersveld sluit aan bij Ondernemend Leiden

Erick van Mastrigt en Aad Barnhoorn

‘Meer diversiteit in het werkgebied is noodzakelijk' In het nieuwe jaar en met een nieuwe voorzitter blijft Business Platform Schipholweg-Schuttersveld zich onverdroten inzetten voor positieve ontwikkelingen in het werkgebied. Dit heeft geleid tot het zoeken en vinden van aansluiting bij het Singelpark en Ondernemend Leiden. De aansluiting bij het Singelpark – een project van inwoners en gemeente Leiden om een groot aaneengesloten park te realiseren langs de zes kilometer lange, buitenste singels van de stad – is geen vreemde keuze. Immers, het werkgebied van Business Platform Schipholweg-Schuttersveld grenst aan de singels. “We vinden het belangrijk om dit te ondersteunen, omdat daar ook weer activiteiten kunnen ontstaan waar onze leden gebruik van kunnen maken”, legt Aad

Barnhoorn, voorzitter van Business Platform Schipholweg-Schuttersveld, uit. Een verzorgde uitstraling van het werkgebied is gewenst. “We willen het Singelpark ook bij ons werkgebied betrekken. Zij beschikken over kennis om bepaalde plekken in het gebied aan te pakken." Barnhoorn wijst op de groenstrook op de hoek van de Rijnsburgersingel en het Schuttersveld. “Die strook is voor verbetering vatbaar. Dat willen we samen met het Singelpark en de bewoners gaan oppakken.”

Korte lijnen met gemeente Business Platform Schipholweg-Schuttersveld heeft zich ook aangesloten bij Ondernemend Leiden. “Ondernemend Leiden is voor

is er. Het is dan ﬁjn dat je daar direct op kunt schieten.” Business Platform SchipholwegSchuttersveld heeft ook enkele projecten die al jaren lopen, waaronder de led-schermen die aan Leiden Marketing waren aangeboden. “Dat is met name een project dat Erick heeft geïnitieerd”, zegt Barnhoorn. “Je ziet dat dit nu echt in een stroomversnelling komt.” Dat had eigenlijk al enige jaren terug gebeurd moeten zijn. “Ze gaan er nu echt op korte termijn komen”, voorspelt Van Mastrigt.

“BV Leiden was vroeger een belangenvereniging, maar is nu meer een netwerkclub geworden”, meent Van Mastrigt. “Er zijn heel veel dingen die aandacht behoeven. Het is belangrijk dat er richting de gemeente één platform is dat vanuit ondernemers met de gemeente spreekt. Het moet niet verdeeld zijn over allerlei verenigingen. Dat moet Ondernemend Leiden zijn.”

Gebiedsvisie

Hoewel Business Platform SchipholwegSchuttersveld nog maar kort aangesloten is bij Ondernemend Leiden, proeft Van Mastrigt nu al de voordelen. “De parkeervisie van Leiden

Bestuur Business Platform Schipholweg-Schuttersveld In het voorbije jaar hebben er wat verschuivingen in het bestuur plaatsgevonden. Ron Hogenboom is als voorzitter afgetreden doordat zijn bedrijf het werkgebied verlaten heeft. Hij is opgevolgd door Aad Barnhoorn. Verder bestaat het bestuur uit Erick van

Reportage

ons belangrijk, omdat zij veel korte lijnen met de gemeente heeft”, stelt Barnhoorn. Ondernemend Leiden vestigt de aandacht op de bereikbaarheid van Leiden, maar ook op andere aspecten. “Zoals de onroerende zaak belasting. Als je de OZB van Leiden vergelijkt met die van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, dan is die in Leiden twee tot drie keer zo hoog, Dat kan zo niet doorgaan, want we prijzen ons anders op enig moment uit de markt.”

De gebiedsvisie voor het werkterrein tussen de Schipholweg en het Schuttersveld bevindt zich nu in de laatste fase. De gemeente heeft deze visie in samenwerking met ondernemers en bewoners opgesteld. “De uitvoering ligt natuurlijk wel bij de eigenaren van de panden”, vertelt Van Mastrigt. “Als zij hun panden goed verhuurd hebben, zullen ze echt niet morgen zeggen dat ze de panden gaan verbouwen of slopen. Het is wel een visie voor de lange termijn, maar als ondernemersvereniging blijven wij er natuurlijk wel bovenop zitten.” Het parkeren op de Parmentierweg, de achterkant van de panden aan de Schipholweg, kan nog wel een ﬁkse upgrade gebruiken. Meer groen bijvoorbeeld, een parkje en als het even kan ondergronds parkeren. “De voornaamste doelstelling is, dat je meer diversiteit in het gebied krijgt”, geeft Van Mastrigt aan. In zijn ogen moet het gebied niet alleen maar bestaan uit kantoren, maar dat er ook boven de kantoren gewoond kan worden. “Misschien wat retail en horeca, zodat een levendiger gebied ontstaat, waar 24 uur per dag mensen lopen en niet alleen overdag als de kantoren open zijn.”

Mastrigt (penningmeester), John Boender (secretaris), Pieter van der Horst en Leni Minderhoud. Mieke van Meijgaarden beheert het secretariaat.

TEKST Martin Hoekstra | FOTO John Brussel

Business Platform Schipholweg-Schuttersveld info@businessplatformschipholweg-schuttersveld.nl www.businessplatformschipholweg-schuttersveld.nl Postbus 557, 2300 AN Leiden 071 - 519 10 15

ZZ Leiden verzorgt basketbalclinics voor brugklassen SCOL Zorg en Zekerheid Leiden Basketball verzorgt al sinds jaar en dag basketbalclinics op pleintjes, scholen en bij bedrijven. Ook de brugklassers van het Bonaventuracollege en het Visser ’t Hooft Lyceum, die bestuurlijk gezien onder de Stichting Confessioneel Onderwijs Leiden (SCOL) vallen, krijgen deze basketbalclinics voorgeschoteld. Tot grote vreugde van Frits Hoekstra, voorzitter van het college van bestuur van SCOL.

SCOL voelt de verantwoordelijkheid om aandacht te besteden aan gezond leven en goed bewegen. “Dat hoort bij goed onderwijs”, zegt Hoekstra. Dit gebeurt op alle scholen met lichamelijke opvoeding. “Bewegingsonderwijs is het enige vak waarin wettelijk is geregeld wat je aan uren moet realiseren. We hadden het ook niet minder gewild. Als je goed beweegt, kun je beter leren. Daarvan zijn wij overtuigd.”

Partner Nadat Hoekstra in augustus 2017 aantrad als voorzitter van het college van bestuur van SCOL, werd hij door Marcel Verburg benaderd om partner van Zorg en Zekerheid Leiden te worden. “Ik kwam er achter dat wij als

school het startpunt zijn geweest voor het ontwikkelen van professioneel basketbal in het Leidse met Bona Stars. Ton Kallenberg senior, die aan het Bonaventuracollege les gaf, was de initiator om het basketbal op te starten. Dat heeft hij goed gedaan.” Hoekstra zag in dat Zorg en Zekerheid Leiden dé topsportclub van Leiden is. Hij wilde met SCOL wel partner worden, maar wat kon Zorg en Zekerheid Leiden dan voor het onderwijs betekenen. “Ik doe alleen maar iets als het ook iets voor goed onderwijs betekent.” Dat leidde tot de clinics. Een enkele school had individueel al clinics ingekocht. “Ik vond dat we dit als bestuur voor al onze brugklassen moesten gaan regelen.” Kinderen die in aanraking komen met topsport, krijgen te maken met een aantal facetten, zoals doorzettingsvermogen. “Het

Reportage

ZZ Leiden Basketball Gala op hoogte Het jaarlijkse ZZ Leiden Basketball gala zocht het dit jaar hogerop. In de gedachte van ‘de lat hoger leggen’ vond het gala plaats in the Penthouse in Den Haag. Aangezien het event op 14 februari gehouden werd, had de aankleding van de locatie een passende romantische make-over gekregen. In vertrouwde handen van All Class Kitchen Art Events kregen de gasten culinaire hoogstandjes voorgeschoteld. De veiling, waar weer bijzonder mooie kavels te koop werden aangeboden, mocht natuurlijk niet ontbreken, waardoor er weer een mooi bedrag is opgehaald voor goede doelen, de jeugdopleiding en de club. Uiteraard gingen de voetjes nog van de vloer tijdens het optreden van de

Competitie deﬁnitief beëindigd

feestband Spotted.

zoeken naar je talenten en die uitbuiten. Oefening baart kunst. Allemaal dingen die je eigenlijk ook in het reguliere onderwijs nodig hebt. Je kunt niet in één keer rekenen, maar je kunt het jezelf wel aanleren door het vaak te doen. Niet iedereen kan een topsporter worden, maar iedereen kan wel een sporter worden.” Achter die clinics zit een mooi programma gebaseerd op het STAR principe wat staat voor Sportiviteit, Teamwork, Acceptatie en Respect. Zo worden thema’s als pesten, ontwikkeling, zelfbeheersing en samenwerken met basketbal als middel behandeld. “Die combinatie van leren, bewegen en sporten vind ik prachtig. Dat moet je eigenlijk op elke school kunnen bieden!”

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Marja van Tilburg

Normaal vindt u hier altijd het aankomende wedstrijdprogramma van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball. Door de coronacrisis heeft de Dutch Basketball League besloten om de competitie niet meer te hervatten. Tegen een steeds veranderende achtergrond van nieuwe richtlijnen en maatregelen van de overheid heeft de DBL getracht weloverwogen besluiten te nemen in de lijn van het afgekondigde beleid en redelijkerwijs anticiperend op de afgekondigde verwachtingen. Door het aanscherpen van de maatregelen en richtlijnen werd het onhoudbaar te veronderstellen, laat staan te rechtvaardigen dat een herstart van de DBL mogelijk zou zijn in mei. Daarmee is het seizoen 2019-2020 dan ook ten einde voor Zorg en Zekerheid Leiden Basketball.

Zorg en Zekerheid Leiden Basketball Boshuizerlaan 1, 2321 SG Leiden 071 – 572 25 19 commercie@eredivisiebasketballleiden.nl www.eredivisiebasketballleiden.nl

Colofon Thema's 2020 Zomer Onze economie drijft op familiebedrijven Herfst Building the future Winter Van internationaal naar hyperlokaal

UITGEVERIJ ADRES TELEFOON E-MAIL INTERNETADRES UITGEVER HOOFDREDACTIE REDACTIE

EINDREDACTIE FOTOGRAFIE

VORMGEVING VERKOOP DRUK VERSPREIDING ADRESWIJZIGINGEN

INTO business Leiden Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten, Oegstgeest, Warmond, Wassenaar, Roelofarendsveen INTO business Leiden verschijnt 4x per jaar en wordt gratis verspreid bij alle bedrijven en instellingen binnen Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten, Oegstgeest, Warmond, Wassenaar en Roelofarendsveen.

INTO business Leiden A. van Leeuwenhoekweg 36-A5 2408 AN Alphen aan den Rijn 06 - 51 57 78 86 oscar@intobusiness.nu www.intobusiness.nu Oscar Middeldorp (06-51577886) Oscar Middeldorp Martin Hoekstra, Kim van Dijk, Lia Larsen, Marleen Hogendoorn, Gemeente Leiden, Bo Vrolijk en Jeroen Langelaar Martin Hoekstra John Brussel, Martine Goulmy, Peter van Aalst, Oscar van der Wijk, Mike van Bemmelen en Marja van Tilburg Sevenwords, Erik Straver Oscar Middeldorp (06-51577886) Damen Drukkers, Werkendam Mail Management International

Andere INTO business regio's Alphen Alkmaar Amstelland De Venen Duin- en Bollenstreek Gouda Haarlem Haarlemmermeer Zoetermeer

Adreswijzigingen kunnen doorgegeven worden via oscar@intobusiness.nu

Dit magazine wordt via een gratis abonnement verzonden aan ondernemers in het MKB, bestuurders van organisaties en (eind-)beslissers bij gemeenten in het verspreidingsgebied. Wilt u ook het magazine ontvangen of liever niet meer? Mail ons op oscar@intobusiness.nu en uw aan- of afmelding wordt verwerkt. Wilt u weten welke gegevens wij van u bewaren in onze administratie? Op onze website www.intobusiness.nu leest u onder ‘over ons’ onze privacyverklaring. COPYRIGHT | Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, ﬁlm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever-directie. INTO business Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

Column

Groen is poen Met permissie van de hoofdredactie kaap ik het thema van deze editie, Groen is poen.

Bij Luuk in het team speelt een jongen die in iedere beweging lijkt op Matthijs de Ligt, maar ook net zo irritant blessures veinst als Getafe, de ploeg die Ajax uitschakelde in Europa. Luuk voert bijna een ballet op als hij scoort. Handjes naar de hemel, voetjes van de vloer, handjes recht vooruit, door de knieën en een slotakkoordje dat iedere week op iets nieuws geïnspireerd lijkt. Je lacht je rot. Wij als clubje enthousiaste ouders langs de lijn nippen aan ons zaterdagochtendkoffietje en prijzen ons de meest gezegende van de planeet. Het volle hoofd met veertigersbeslommeringen raakt even helemaal leeg tijdens de mooiste dag van de week. Voor Luuk is er een hoger doel. Laatst kwam hij met zijn meest serieuze hoofd naar me toe en zei: "Papa, over 6 jaar als ik 15 ben, dan ga ik in de grote stad wonen. Dan kan ik even wennen. En dan ga ik op mijn 16e bij een club in de Eredivisie spelen." Ik had niet de allerbeste dag met hem gehad, dit maakte in één klap alles goed. Binnenkort vraag ik hem of hij zijn lieve mama en papa op zijn 20e een

FOTO John Brussel

HENRY SCHUT

Mijn zoons van 7 en 9 zijn groen als gras, maar als het over de populairste sport ter wereld gaat, gedragen ze zich als volwaardige profs. Een paar keer per dag trainen ze (zichzelf in de achtertuin), in het weekend spelen ze een wedstrijd waar hun leven vanaf hangt, compleet met trucjes en maniertjes waar Ronaldo en Neymar nog wat van opsteken. Want mijn zoons en hun ploeggenoten voeren op de veldjes van Naarden en winderige omstreken een Best Of uit van alle eigenaardigheden en onhebbelijkheden die ze op YouTube tegenkomen.

grote villa schenkt. Want Groen Is Poen en volgens zijn plannen krijgt hij op zijn 19e toch zeker een miljoenentransfer naar Barcelona, waar zijn grote held Frenkie dan zijn laatste dagen slijt en het stokje overdraagt aan mijn jochie. En als het per ongeluk net even anders loopt, ach dan helpen wij Luuk aan een mooi studentenkamertje van 3 bij 3. Aan de grote stad is hij dan inmiddels al lang gewend.

25 jaar ervaring waar u van profiteert Een snelle en doeltreffende verkoop of verhuur van uw bedrijfsonroerendgoed kan een hele

zorg minder zijn. Van der Kooij Bedrijfsmakelaars helpt u daarbij. Ruim 25 jaar ervaring garandeert u een professionele en betrokken partij met wie u prettig zaken doet. Hier ziet u een

greep uit onze portefuille met zakelijke objecten. Neemt u gerust contact met ons op en laat u informeren over de mogelijkheden. Wij voegen uw bedrijfsonroerendgoed graag toe in het middelste vak!

TE HUUR Buitenhoflaan 64, Leiderdorp

Huurprijs € 1.200,- per maand excl. BTW en servicekosten

TE HUUR Haarlemmerstraat 181, Leiden Huurprijs € 3.750 per maand excl. BTW

TE KOOP Rijksstraatweg 372, Wassenaar

Koopprijs € 399.000,- k.k.

TE HUUR Madame Curiestraat 24A,

Huurprijs € 1.500,- per maand excl. BTW en servicekosten

WIJ VOEGEN UW BEDRIJFS ONROEREND GOED GRAAG TOE IN DIT MIDDELSTE VAK!

TE HUUR Rooseveltstraat 35A, Leiden

Huurprijs € 1.800,- per maand excl. BTW en servicekosten

TE HUUR Satellietbaan 20, Hillegom

Huurprijs € 110 per m2 per jaar excl. BTW en servicekosten

TE HUUR Rhijngeesterstraatweg 40F, Oegstgeest Huurprijs € 1.050 per maand excl. BTW en servicekosten

TE HUUR Vezelbaan 13, Leiderdorp

Huurprijs € 2.750 per maand excl. BTW en servicekosten

Rijnsburgerweg 159, Leiden - info@vanderkooijmakelaars.nl - www.vanderkooijmakelaars.nl

Rijnsburgerweg 159, Leiden - 071 - 760 00 50 - info@vanderkooijmakelaars.nl - www.vanderkooijmakelaars.nl