zoetermeer_intobusiness juni 2011 by INTO business

JUNI 2011

Zakenmagazine voor Zoetermeer, Benthuizen, Bleiswijk, Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs, Pijnacker-Nootdorp

Leo van der Plas:

â&#x20AC;&#x153;MVO is ook helpen een samenleving te ontwikkelenâ&#x20AC;?

!mpressed groeit in moeilijke markt

Blomsma: MVO komt vanuit jezelf

Kids Complete: betrokken en succesvol

Welk etiketje hoort gevoelsmatig het meest bij een banaan?

a Merkch risma Iedereen die direct aan etiketje c moet denken, begrijpt waar MerkCharisma zo ongeveer over gaat. Meteen komt dan ook de vraag: “Kan zoiets ook met mijn merk?” Het antwoord is ja. Niet dat uw merk overmorgen op 380 miljoen fruitschalen ligt. Maar werkend via de MerkCharisma-methode ontwikkelt uw merk gaandeweg wel veel meer zeggingskracht. Zo’n claim moet onderbouwd worden. Het liefst met een kennismakingssessie gewijd aan uw merk. Doen? Bel 071 5230791.

Filmpje zien? Scan mij!

- advertentie -

Accountancy - Fiscaal - Juridisch

Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen - Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- en financiële administratie - Organisatie en automatisering - Fiscale advisering Bedrijfsjuridische advisering - Financiële en bedrijfseconomische advisering - Interim management - Bedrijfsopvolging en overname - Pensioenadvisering - Interim management - Bedrijfsopvolg overname - Pensioenadvisering - Financiële planning - Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen - Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- en financiële administ Organisatie en automatisering - Fiscale advisering - Bedrijfsjuridische advisering - Financiële en bedrijfseconomische advisering - Interim management - Bedrijfsopvolging en overname Pensioenadvisering - Financiële planning - Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen - Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- en financiële administratie - Orga en automatisering - Fiscale advisering - Bedrijfsjuridische advisering - Financiële en bedrijfseconomische advisering - Interim management - Bedrijfsopvolging en overname - Pensioenadviserin Financiële planning - Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen - Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- en financiële administratie - Organisatie en automatiser Fiscale advisering - Bedrijfsjuridische advisering - Financiële en bedrijfseconomische advisering - Interim management - Bedrijfsopvolging en overname - Pensioenadvisering - Financiële plann Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen - Fiscale advisering - Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- en financiële administratie - Organisatie en automatiserin Financiële en bedrijfseconomische advisering - Interim management - Bedrijfsopvolging en overname - Bedrijfsjuridische advisering - Pensioenadvisering - Financiële planning - Controle, beoor en samenstelling van jaarrekeningen - Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- en financiële administratie - Organisatie en automatisering - Fiscale advisering - Bedrijfsjuridische a ring - Financiële en bedrijfseconomische advisering - Interim management - Bedrijfsopvolging en overname - Pensioenadvisering - Financiële planning - Controle, beoordeling en samenstelling jaarrekeningen - Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- en financiële administratie - Organisatie en automatisering - Fiscale advisering - Bedrijfsjuridische advisering - Financiële bedrijfseconomische advisering - Interim management - Bedrijfsopvolging en overname - Pensioenadvisering - Financiële planning - Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- en financiële administratie - Organisatie en automatisering - Fiscale advisering - Bedrijfsjuridische advisering - Bedrijfsopvolging en overn Financiële en bedrijfseconomische advisering - Interim management - Pensioenadvisering - Financiële planning - Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen - Administratieve steuning - Verzorgen van loon- en financiële administratie - Organisatie en automatisering - Fiscale advisering - Bedrijfsjuridische advisering - Financiële en bedrijfseconomische advisering - In management - Bedrijfsopvolging en overname - Pensioenadvisering - Financiële planning - Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen - Administratieve ondersteuning - Verzor van loon- en financiële administratie - Organisatie en automatisering - Fiscale advisering - Bedrijfsjuridische advisering - Financiële en bedrijfseconomische advisering - Interim management Bedrijfsopvolging en overname - Pensioenadvisering - Financiële planning - Controle, beoordeling en samenstelling van jaarrekeningen - Administratieve ondersteuning - Verzorgen van loon- e

U onderneemt en wij schatten de risico’s in! Zoetermeer • www.worrelljetten.nl • 079 344 5678

De Alfa Romeo Giulietta. Laat uw sportieve hart sneller kloppen. PACK BUSINESS

InstantNav navigatie met Blue&Me Bluetooth Parkeersensoren achter Regen- en lichtsensor Warmte-isolerende voorruit

5 995,-

Alfa Romeo Giulietta vanaf 5 23.950,-. Leaseprijs vanaf 5 469,- per maand.

MILIEULABEL A 20% BIJTELLING

Preuninger bv Voor de aanschaf van uw Alfa Romeo, bent u van harte welkom op de Laan van Waalhaven 417, Den Haag (Ypenburg). Tel.: 070-307 39 50. Voor onderhoud en service kunt u ook terecht bij onze vestigingen in Delft en Zoetermeer. Kijk voor meer info op www.preuninger.nl A

label en 20% bijtelling. Brandstofverbruik: gemiddeld 4,4 - 7,6 L/100 km (22,7 - 13,2 km/L). CO2-emissie 114 - 177 g/km.

Prijs is van toepassing op de 1.4 Turbo 88 kW (120 pk) motor met B-label en 25% bijtelling. Er is ook een 1.4 Turbo 125 kW (170 pk) MultiAir motor beschikbaar met A-label en 20% bijtelling. Prijs incl. BTW/BPM en excl. kosten rijklaar maken. Leaseprijs per maand o.b.v. 48 mnd/20.000 km per jaar via Alfa Romeo Financial Solutions. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden. Afgebeelde auto is voorzien van extra’s tegen meerprijs. x

voorwoord en inhoudsopgave

PAGINA rabobank

PAGINA STICHTING MVO ZOETERMEER

PAGINA BODE SCHOLTEN

PAGINA BLOMSMA

PAGINA HOFSTEDE MEERZIGT

PAGINA TERRA ART

PAGINA KIDS COMPLETE

PAGINA VAN DORP

ZOETERMEER INTOBUSINESS 04

PAGINA BRW

PAGINA PERFECQT

PAGINA wubbo ockels

PAGINA BENSCHOP

PAGINA IMPRESSED

PAGINA DEN ELZEN

PAGINA JESSE Hartgring

THEMA: DUURZAAM ONDERNEMEN ACTUEEL

Actueel Gemeente Zoetermeer

Goed voorbeeld doet... 6 52

Zorg en Zekerheid Leiden Basketball

columnS

REPORTAGES

Peter Luijkx

Martine Schwagermann

Chris Vermeulen

Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer

Terra Art Projects

ABS Den Elzen

Kids Complete

Perfecqt

Bode Scholten

Autohaag Zeeuw

Van Dorp Installaties

Blomsma print & sign

!mpressed

ICE en PVE

Benschop

BRW

Flynth

interviewS

Gert Jongerius Stichting MVO Zoetermeer

Wubbo Ockels

BurgGolfinterview met Jesse Hartgring

LIFESTYLE

EN VERDER

Natuurlijk is het frustrerend dat de Koeweiti alles wat overbodig is geworden in de woestijn gooien en daar voor onbepaalde tijd laten liggen. En ja, u zult zich vast ook wel eens afvragen hoe het mogelijk is dat in India vijftien miljoen zwaar vervuilende Tuk-Tuk’s rijden (die ook nog eens niet kapot zijn te krijgen). Ik vind het ook onbegrijpelijk dat in lagelonenlanden nog altijd aan veredelde slavernij wordt gedaan, dat dieren in Tunesië op straat voor commerciële doeleinden worden uitgebuit, dat de corruptie in landen als Roemenië en Rusland hoogtijdagen viert, dat… Tegelijkertijd recyclen we in Zoetermeer wat we recyclen kunnen, hebben we een start gemaakt met het uitbannen van fossiele brandstoffen, belonen wij onze medewerkers op een behoorlijke manier, verafschuwen we dierenleed en hoort corruptie hier thuis bij die hele kleine doelgroep. Nederland is het beste jongetje van de klas als het gaat om duurzaamheid. Het woord ‘duurzaam’, zo hebben we bewezen, is hier geen modewoord, geen gril, geen trend. Duurzaamheid staat al jaren hoog op onze agenda. Misschien draven we hier wel eens door, maar persoonlijk ben ik er trots op dat zoveel mensen uit Zoetermeer onze mensen en onze planeet willen beschermen. Ook het gros van de Zoetermeerse bedrijven doet aan MVO. Niet omdat het hoort, maar omdat ze daar vierkant achter staan. Omdat ze inzien wat het met je bedrijf kan doen. Maar wat heeft het voor zin? Wat heeft het voor zin om hier alles goed te doen, terwijl duizend kilometer verderop al jouw goede werk teniet wordt gedaan? Ik zeg u: dat heeft zin, heel veel zin! Ik ben er namelijk van overtuigd dat goed voorbeeld uiteindelijk altijd doet volgen. Laten wij als Nederlanders, als Zoetermeerders, maar gewoon zien hoe het anders kan. Laten we het delen met anderen en dan raken die anderen daar, vroeg of laat, vanzelf mee geïnfecteerd. Naïef? Nee, de aanhouder wint altijd. Oscar Middeldorp Uitgever

BussinessLunch bij Hofstede Meerzigt

Business & Style

Colofon

THEMA SEPTEMBER: VASTGOED & ONTWIKKELING ZOETERMEER INTOBUSINESS 05

ACTUEEL

Twee Zoetermeerse bedrijven in de Top 5 voor de Blue Efficiency Award De Blue Efficiency Award, onderdeel van de MKB Innovatie Top 100, wordt uitgereikt aan de ondernemer met de meest innovatieve dienst of het meest innovatieve product op het gebied van het verduurzamen van mobiliteit. Zowel Perfecqt als T Comm Tracking & Tracing behoorden tot de 230 aanmeldingen voor de Top 100. Een vakjury selecteerde dertig ondernemingen om te pitchen voor de Blue Efficiency Award. Perfecqt en T Comm Tracking & Tracing wisten op basis van publieksstemmen beiden zelfs door te dringen tot de Top 5 (respectievelijk op de tweede en vierde plaats). Michael Verweij, directeur van T Comm Tracking & Tracing, presenteerde de P-Eye. Dit is een door zijn bedrijf ontwikkelde oplossing voor het op de juiste spanning houden van de banden van zowel vrachtwagens als personenauto’s. De P-Eye is een gepatenteerde oplossing voor een doelmatige bandendrukcontrole. Het Go4MVO-programma van Perfecqt is de oplossing voor het verduurzamen van bestaande wagenparken. ”Je hoeft dus niet te wachten tot nieuwe technologieën volwassen zijn, maar kunt direct aan de slag met Groen Doen”, stelt

Olaf Reinhard, directeur van Perfecqt. De vier componenten van het programma (gedrag, techniek, monitoring en beloning) zorgen ervoor dat er duurzame resultaten worden geboekt. Het Go4MVO-programma maakt prestaties op het gebied van duurzaamheid zichtbaar op een manier die geld oplevert in plaats van geld kost. Dankzij de vele online stemmen behoorden beide Zoetermeerse bedrijven tot de vijf finalisten. De vakjury, die bestond uit Prins Maurits (o.a. lid van het E-Formuleteam dat de overheid adviseert), Ruud Koornstra (onderne-

mer en lid van het E-Formuleteam) en Huub Dubbelman (manager corporate communicatie van Mercedes-Benz), riep uiteindelijk Go-Greener tot winnaar uit. Reinhard toonde zich enigszins teleurgesteld. “Go-Greener is een van onze techniekpartners. Blijkbaar hebben we niet genoeg duidelijk kunnen maken dat het geheel méér is dan de som der delen.” Perfecqt en T Comm Tracking & Tracing hebben in ieder geval naar elkaar uitgesproken dat zij, mede geïnspireerd door dit evenement, hun samenwerking gaan intensiveren (zie foto).

Eerste West Business Open groot succes Begin juni werd op de golfbaan van BurgGolf Zoetermeer voor de eerste keer het West Business Open georganiseerd. Bedrijven uit het hele verzorgingsgebied van TV West hadden zich ingeschreven voor de 18 holes golfwedstrijd. De dag was prima georganiseerd en de balans tussen plezier en zakelijk was dik in orde. Door de baan werden de deelnemers getrakteerd op Prosecco en oesters en na de wedstrijd was er een heerlijke proeverij die werd verzorgd door Magnolia’s, het restaurant van BurgGolf. Er was natuurlijk ook een winnaar van het West Business Open: het team van Autohaag Zeeuw. Op de tweede en derde plaats eindigden respectievelijk de teams van Boerderij Meyendel en MultiLease. ZOETERMEER INTOBUSINESS 06

Het team van Autohaag Zeeuw

Veel ondernemers bij Onderneem.net

Op 20 en 21 april vond in PWA Silverdome de ondernemersbeurs Onderneem.net plaats. Ruim 3.000 bezoekers vonden de weg naar deze veelzijdige beurs die voor het vierde opeenvolgende jaar werd georganiseerd. Onderneem.net Haaglanden is een evenement om goede business-to-business contacten op te doen. Netwerken met bedrijven,

overheden en bezoekers uit de regio. Nieuwe contacten leggen, het verstevigen van bestaande relaties, praten over de handel en het maken van afspraken. Onderneem.net is geen traditionele beurs maar een evenement waar deelnemers en bezoekers inspiratie op doen voor nieuwe ideeën, producten en diensten. Mede-organisator Etiënne Bak-

ker: “Het is goed om te constateren dat veel ondernemers ondanks het zeer warme weer een bezoek aan de beurs hebben gebracht en dat de deelnemende bedrijven, ondanks de economisch moeilijke tijden, zeer enthousiast zijn. De beurs verdient het dat in 2012 meer grote Zoetermeerse bedrijven zich hier presenteren!”

MONOPOLY Zoetermeer krijgt vorm Het initiatief van De Ronde Tafel Zoetermeer om ter ere van hun 40-jarig jubileum een Zoetermeerse variant van het Monopolyspel uit te brengen, loopt boven verwachting goed. De opbrengsten komen ten goede aan de Zoetermeerse stichting Jong Perspectief (www.jongperspectief.nl). Deze stichting helpt kinderen en jongeren van 6 tot 24 jaar te bouwen aan een toekomst met perspectief. Zij doet dit door middel van een maatjesproject. In het maatjesproject worden volwassen vrijwilligers één op één aan kinderen en jongeren gekoppeld die in hun dagelijks bestaan wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. De vrijwilliger is geen hulpverlener, maar coacht de jongere op basis van eigen levenservaring. Daarbij biedt de vrijwilliger een luisterend oor, bevestigt de jongere in zijn eigenwaarde en reikt nieuwe perspectieven aan. Samen trekken ze een jaar als maatjes met elkaar op. Het Zoetermeerse Monopolyspel wordt een volledige versie van het beroemde Monopolyspel. Het spelbord telt acht hoofdvakken die overeenkomen met de acht Zoetermeerse wijken. Bedrijven kunnen als sponsor meedoen door bijvoorbeeld een straat of ander gedeelte van het bord, de kanskaarten, te kopen. Daarop komt dan het bedrijfslogo te staan. Voor rond de € 3.000,00 krijgen bedrijven bijvoorbeeld een logovermelding plus 50 spel-

De initiatiefnemers Alex Hagen, Bram Priem, Sjoerd van Esch, Martijn Siegelaar en Ronald Weerwag

len. Ronald Weerwag: “De verkoop loopt echt super, er hebben nu minimaal vijftien bedrijven een toezegging gedaan en we zijn met nog met heel veel bedrijven in gesprek. Het spel is een ideaal relatiegeschenk door de luxe uitvoering en is in september beschikbaar, dus ruim voor de relatiegeschenkenperiode.” Geïnteresseerden kunnen zich melden door te mailen naar priem@stevensvandijck.nl of info@motivepro.nl. ZOETERMEER INTOBUSINESS 07

Thema: mvo duurzaam ondernemen

coverstory rabobank

‘MVO is ook helpen een samenleving te ontwikkelen’ ZOETERMEER INTOBUSINESS 08

Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer ondersteunt zelfredzaamheid in Zoetermeer en in Jinotega

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Zelfredzaamheid staat bij Rabobank hoog in het vaandel. Het is de manier waarop de bank vaak in gesprek is met haar klanten. “Kunnen we middelen aanreiken om de businessstrategie van de klant om te zetten in een succes,” geeft Leo van der Plas, directievoorzitter van Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer, aan. “We doen dat in Nederland door met allerlei partijen in gesprek te zijn en samen activiteiten te ontwikkelen. Zaken moeten op elkaar aansluiten en er moeten verbindingen worden gelegd. Dan bouw je aan de hele maatschappij. Dat vind ik het echte maatschappelijk verantwoord ondernemen.” TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Rabobank levert graag een bijdrage aan het ontwikkelen van een samenleving. In Zoetermeer is nog veel werk te verzetten. Het is een samenleving die volop in ontwikkeling is. Dé manier om dat voor elkaar te krijgen, is door het maatschappelijk veld te ontwikkelen op het gebied van onder andere recreatie, sportbeleving en cultuur. Maar ook door maatschappelijk mensen te ontwikkelen, door middel van vrijwilligerswerk en de economie. “Wij doen mee in al deze velden. Dat maakt Rabobank speciaal. We participeren in een thrillerfestival, in topsportstichtingen en in vrijwilligerswerk, en proberen op die manier een concrete bijdrage te leveren. Maar wat nog belangrijker is, we proberen verbindingen te leggen. Het moet een eenheid worden, zodat je daadwerkelijk een bijdrage levert aan de stad en de bewoners. Op die manier kunnen we Zoetermeer samen sterker maken.”

Jinotega De Rabobank Foundation zet zich in om kansarme en achtergestelde groepen een perspectief te bieden op een zelfstandig bestaan, zowel in Nederland als in ontwikkelingslanden. Ook Zoetermeer besteedt hier veel aandacht aan. Nadat in het begin van de jaren tachtig een einde was gemaakt aan de dictatuur in Nicaragua, zijn vanuit Nederland initiatieven ontstaan om een aantal steden in het land te adopteren. De gemeente Zoetermeer onderhoudt sinds 1982 een samenwerkingsrelatie met Jinotega.

Inmiddels heeft een aantal ondernemers, waaronder Rabobank, een nieuwe stichting opgericht: de Stichting Vrienden van Jinotega, met als doel die stedenband verder uit te bouwen.”De essentie is om de mensen in Jinotega te laten profiteren van de kennis, kunde en overdadig aanwezige resources in Zoetermeer. We delen dat graag en ook hier komt het verbinden dus weer terug.”

‘Door het leggen van verbindingen kunnen we Zoetermeer samen sterker maken’.

Ook steeds meer Zoetermeerse bedrijven zetten zich in voor deze zusterstad.

Van der Plas is zelf in Jinotega geweest. De steden zijn nauwelijks voorzien van faciliteiten als lantaarnpalen, geplaveide wegen en goed onderhouden huizen. De mensen wonen in eenvoudige stulpjes, zonder ramen en met open deuren. “Dan heb je het over een stad. Honderd meter buiten de stad houdt de weg op. Vanaf dat moment rijd je over rotspaden. In de bossen dacht ik een stal te herkennen, maar dan blijken daar gezinnen met tien, vijftien kinderen te wonen. Je vraagt je af hoe die mensen aan eten en medische zorg moeten komen. Als je in Nicaragua loopt, besef je ineens weer hoe goed je het hier hebt.” De gemeente Zoetermeer heeft in Jinotega veel aan het onderwijs bijgedragen. Door een lokale organisatie te steunen, zijn goede onderwijsprogramma’s opgezet. De kinderen gaan een paar dagdelen naar school, waar ze in groepjes van drie of vier onderwijs krijgen. De overige tijd werken ze, bijvoorbeeld op de koffieplantage. “Ondernemers uit Zoetermeer hebben nu voorgesteld dat als die kinderen over een tijdje van school komen, er werk voor hen moet zijn. Daar zijn we nu over aan het nadenken. Rabobank stelt geld beschikbaar om een aantal ZOETERMEER INTOBUSINESS 09

Thema: mvo duurzaam ondernemen

economische projecten te ontwikkelen om op die manier die mensen in staat te stellen zichzelf te redden. Die zelfredzaamheid waar wij als bank op inzetten.” In welk vat het precies gegoten wordt, is nu nog niet duidelijk. “Dat gaan we de ko-

‘Nieuwe initiatieven aanmoedigen’ De Herman Wijffels Innovatieprijs is een landelijke prijs, vernoemd naar de dirigent op MVO-vlak van de Rabobank. Aan de prijs is 50.000 euro gekoppeld, een mooie stimulans voor bedrijven om eens op een andere manier naar vernieuwing en innovatie te kijken. Het landelijke initiatief van Rabobank wordt lokaal ingevuld. “In deze periode merk je dat bedrijven initiatieven als het afslanken van organisaties en het reageren op de crisis met kostenmatiging achter zich laten. Er moeten weer nieuwe dingen worden bedacht. Het is de bedoeling om bedrijven te prikkelen vernieuwend te denken.“ Op lokaal niveau kijkt de Rabobank welke bedrijven in aanmerking kunnen komen om mee te dingen naar de prijs. Dit jaar zijn er uit de regio Vlietstreek-Zoetermeer zes inzendingen ontvangen. Op 3 november wordt bekendgemaakt welke inzending dit jaar de Herman Wijffels Innovatieprijs ontvangt. “Je kunt een ondernemer natuurlijk prikkelen met de gedachte dat als hij investeert, hij er wat aan verdient, maar dat is een achterhaalde opvatting. Een ondernemer is onderdeel van de maatschappij en die maatschappij heeft behoeften die veel verder gaan dan de producten en diensten die hij kan bieden. Er is ook een maatschappelijke dimensie mee gebaat. Dat maakt het een bijzondere prijs.”

ZOETERMEER INTOBUSINESS 10

mende twee jaar verder uitwerken. Ik heb daar veel mensen gesproken die heel graag aan de slag willen en hiervoor de handen uit de mouwen willen steken. Mensen die met weinig middelen al heel erg geholpen zijn. Dat appèl mag je niet afslaan, daar moet je gewoon gehoor aan geven.” Windenergie Duurzaamheid heeft onder andere te maken met energie en hoe je met energievoorraden omgaat. In Noord-Afrika en Israël schijnt de zon vrijwel altijd. Geen wonder dat ze de zon als bron van energie benutten. Nederland is een land waar de wind altijd waait. Als je iets met duurzaamheid wilt, is wind een voor de hand liggende factor. “Wanneer dit alleen in een soort van semi-overheidsfeer blijft hangen, dan is er vaak te weinig prikkel om daadwerkelijk iets op te zetten,” stelt Van der Plas. “Als het vanuit een ondernemerschap wordt opgezet, dan zie je dat soort dingen wel voor elkaar komen.” Zoals met de windmolens in Windmolenpark Lansinghage. Rabobank participeert in dit project met kennis en kunde. In Utrecht beschikt de bank over een team dat zich dagelijks met het onderwerp MVO bezig houdt en veel verstand van zaken heeft. Lokale banken identificeren de mogelijkheden om die kennis en kunde in te zetten en lokaal door te vertalen. Dat wordt dan gecombineerd met de dienstverlening van een lokale bank. De heer J. Hiemstra, de ondernemer achter het windmolensproject, wekt op grond van een businessmodel duurzame stroom op en levert dat terug aan het net om zo een stuk van onze energiebehoefte in te vullen. Van der Plas weet nog goed dat hij met een aantal collega’s een eerste molen in De Lier van binnen mocht bekijken. “Het is echt een heel kennisintensief traject. Als je ziet wat daar aan kapitaalgoederen in gaat zitten voordat er groene stroom uit komt, dat is ongelooflijk.”

Zo’n ondernemer heeft behoorlijk wat nodig om het omzetten van wind in energie te realiseren. “Rabobank kan in dat geval die elementen bij elkaar brengen en de ondernemer maximaal ondersteunen om dit voor elkaar te krijgen. Het effect is dat je met z’n allen duurzame energie opwekt en op die manier een stuk energiebehoefte invult. Wij doen dit graag.” Wie aan Van der Plas vraagt waarom hij zijn baan als directievoorzitter van Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer zo leuk vindt, krijgt een duidelijk antwoord. “Omdat ik bij een club werk die al die dingen daadwerkelijk oppakt en aan elkaar verbindt. Hier in Zoetermeer, in Nederland, maar ook buiten onze landgrenzen, zoals in de Nicaraguaanse stad Jinotega.” Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer Eleanor Rooseveltlaan 29 2719 AB Zoetermeer T 079 - 317 17 17 E info@ vlietstreek-zoetermeer.rabobank.nl I www.rabobank.nl/ vlietstreek-zoetermeer

reportage

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Terra Art geeft impuls aan lokale kunst Dat aan de wereldfaam van een kunstenaar een boeiend proces voorafgaat wordt nogal eens vergeten. Stichting Terra Art Projects vormt een van de schakels in deze keten. Maar wat doet zo’n kunststichting nou precies? Over ontwikkeling, flexibiliteit, het stimuleren van de economie en fiscale voordelen. Tekst Mirjam van Schelde l Fotografie John Brussel

Stichting Terra Art Projects brengt lokale kunst onder de aandacht op een professionele maar toegankelijke manier. “Als presentatie-instelling vormt de stichting middels productie en presentatie van hedendaagse kunst een essentiële schakel in de loopbaan van een kunstenaar”, aldus Natalie Vinke, directeur. “De presentatieinstellingen bevinden zich tussen het museale - , het commerciële - en het onderwijsveld. Een pas afgestudeerde student van de Kunstacademie heeft nog niet de kennis en het oeuvre opgebouwd waarmee de traditionele instellingen bereikt kunnen worden. Zonder de presentatie-instellingen, die zich in het middenveld bevinden en in die positie als wegbereiders fungeren, zou een lacune ontstaan door het gebrek aan mogelijkheden voor doorstroming.”

Levend vanuit zijn wooncamper stelt Roelink via zijn kunst vragen over de mens als consumerend wezen. Niet alleen zal zijn werk te zien zijn in de kunsthal TERRA TORIUM , ook zullen zijn objecten als guerrillakunst op Zoetermeerse openbare plekken het publiek verrassen en verwonderen. Door de mogelijkheid om in te spelen op trends en ontwikkelingen in de kunstwereld en in de eigen stad wordt een impuls gegeven aan het lokale draagvlak voor professionele kunstbeoefening. Kunstenaars kunnen hun werken tijdens exposities onder de aandacht brengen en zonder hoge commissies verkopen aan het lokale publiek.” Ook diensten en materialen die nodig zijn voor de realisatie van projecten worden bij voorkeur door lokale ondernemers verzorgd.

Inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen “Een goed voorbeeld vormt het project van kunstenaarsnomade Robert Roelink in augustus”, vertelt Vinke. “De kunstenaar maakt schilderijen, collages en enorme (verlichte) opblaasbare kunstwerken.

De ondernemer als moderne mecenas Door de recente ontwikkelingen in het cultuurbeleid ontwikkelen presentatieinstellingen innovatieve methoden voor het genereren van financiële middelen. Een van deze methoden is sponsoring door bedrijven. “Deze kunnen veel profijt

Natalie Vinke

hebben van de samenwerking”, aldus Vinke. “Door bijvoorbeeld ‘TERRAFAN’ te worden, de moderne versie van ‘vriend van’ en dus de lokale toekomstgerichte cultuursector te ondersteunen, kan een bedrijf het (corporate) imago versterken. Via het programma ‘Terra in Bedrijf’ kan Terra daarnaast kantoren en bedrijfspanden inrichten met professionele kunst van zowel lokaal als landelijk bekende kunstenaars. Ook kunnen er workshops en relatiegeschenken worden verzorgd.” Voor bedrijven zitten er fiscale voordelen aan het schenken aan culturele instellingen. Hoewel Terra Art Project geen ANBI status heeft, is een zakelijke gift onder bepaalde voorwaarden aftrekbaar als bedrijfslast. Meer hierover is te vinden in de brochure ‘Geven aan cultuur’ van het ministerie van OC en W. Neem voor meer informatie contact op met het projectbureau van Terra Art Projects door een mail te sturen naar info@terra-artprojects.com. Een overzicht van de projecten van Terra Art Projects vindt u op www.terra-artprojects.com ZOETERMEER INTOBUSINESS 11

REPORTAGE

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Autoschadeherstelbedrijf is uitgerust met een elektrisch oplaadstation

Joost den Elzen met wethouder Hans Haring.

ABS Den Elzen is klaar

voor de elektrische auto Hans Haring, als wethouder in Zoetermeer belast met milieuzaken, heeft op woensdag 1 juni het nieuwe elektrische oplaadstation van ABS Den Elzen geopend. “Wij zijn een van de eerste binnen een landelijke keten van 97 ABS-bedrijven met een elektrisch oplaadstation. Hiermee willen we vooruitlopen op de ontwikkeling van de elektrische auto, die dit jaar voorzichtig gaat loskomen”, stelt Joost den Elzen, directeur van ABS Den Elzen. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL ZOETERMEER INTOBUSINESS 12

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Als je het parkeerterrein van ABS Den Elzen oprijdt, valt de oplaadpaal misschien niet eens op. Net buiten de werkplaats staat een grijze paal met aan de bovenkant aan weerszijden een cirkel met oplichtende groene blokjes. Dit is het oplaadstation voor elektrische voertuigen. “Een aantal relaties van mij viel het op”, erkent Den Elzen. “De meeste mensen zien het niet, of ze vragen er niet naar.” Niet zo verwonderlijk, want zo veel is er nog niet bekend over elektrische auto’s. “Misschien moeten we straks de klinkers bij de oplaadpaal groen maken, zodat de parkeerplaatsen bij de oplaadpaal meer opvallen.” Binnen ABS Autoherstel wordt een aantal bedrijven uitgerust met een elektrisch oplaadstation. ABS Den Elzen behoort bij de eerste bedrijven met zo’n oplaadpaal. “Vanuit onze gedachte over maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid willen we hierin vooroplopen. Het is wachten tot de elektrische auto’s betaalbaar en goed inzetbaar zijn. We hebben geen idee hoe de elektrische auto’s zich zullen ontwikkelen, maar wij zijn er in elk geval klaar voor.”

tot tien uur tijd voor de batterij weer helemaal vol is. Als de auto op 16 Ampère wordt opgeladen, duurt het ongeveer zes uur. Volgend jaar komen er snellaadsystemen op de markt. Dan is de accu in een half uur weer opgeladen. In eerste instantie wil Den Elzen met één elektrische auto van start gaan. Hij is van plan die auto zelf te gebruiken, maar ook in te zetten als vervangend vervoer voor klanten die dat leuk vinden of voor specifieke doelgroepen die dat belangrijk vinden. “Er zijn klanten die veel met hun auto moeten rijden, maar voor mensen die heel erg lokaal opereren is het met de huidige beperkte actieradius van de elektrische auto natuurlijk prima werken.” Welke auto Den Elzen wil aanschaffen, weet hij nog niet. Dat hangt van het kostenplaatje en de inzetbaarheid van de auto af. “Een Nissan Leaf zou een prima auto kunnen zijn voor dit doel, maar volgend jaar komt Ford met de Focus.” Economisch gezien is een elektrische auto op dit moment zeker aantrekkelijk. “Het opladen kost niet meer dan een paar euro aan elektriciteit. Vergelijk dat eens met wat je tegenwoordig kwijt bent om je auto vol met benzine te tanken.”

Op de elektrische scooter De elektrische auto’s zijn er nog niet, maar ABS Den Elzen biedt haar klanten al wel elektrisch vervangend vervoer aan. Daarvoor heeft het autoschadeherstelbedrijf een elektrische scooter aangeschaft. Of zijn klanten daar vaak gebruik van zullen maken, durft Den Elzen niet te stellen. “Ik denk dat een klein gedeelte van die mogelijkheid gebruik gaat maken. Maar hoe je het ook wendt of keert, we kunnen als ABS Den Elzen wel elektrisch rijden aanbieden.”

Actieradius Tijdens de opening kreeg ABS Den Elzen tijdelijk de beschikking over een bestickerde Nissan Leaf. “Dit is een echte volwaardige auto, alleen is de actieradius nu nog beperkt.” De auto’s zijn thuis op te laden, maar dan vergt het zo’n acht

Het oplaadstation maakt straks onderdeel uit van het netwerk in Zoetermeer om elektrische auto’s op te laden. Speciaal daarvoor komen er pasjes, waarmee mensen zelf hun eigen auto kunnen opladen. Het installeren van de oplaadpaal was voor Den Elzen niet complex. “Dit is voor

ieder bedrijf aan te leggen. De paal wordt aangesloten op het elektriciteitsnetwerk in het bedrijf. Wij hebben natuurlijk een behoorlijke elektrische installatie voor bijvoorbeeld lasapparatuur. Daardoor was het redelijk eenvoudig te doen.” Low battery Den Elzen heeft bewust voor Zoetermeer gekozen om daar als eerste een oplaadstation te installeren. “Hier hebben wij een afsluitbaar parkeerterrein, waardoor we de paal makkelijk konden plaatsen. Zodra ik de beschikking heb over een elektrische auto, ga ik het oplaadstation ook in Leiden en Den Haag uitrollen. Als alle vestigingen een oplaadpaal hebben, dan wordt het voor mij makkelijker om me tussen de drie vestigingen te verplaatsen, zonder angst te hebben voor een low battery.” De komst van een oplaadstation en een elektrische auto sluiten naadloos aan op de actieve houding van Den Elzen met betrekking tot maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen. Ook voor dit jaar heeft Den Elzen op verschillende gebieden een MVO-doelstelling gemaakt. “We willen het energieverbruik nog verder terugdringen. Minder materiaalverbruik van lakken is ook een doelstelling, net als het materiaalverbruik van onderdelen. We willen meer herstellen en minder vervangen. Op het gebied van vervangend vervoer willen we meer auto’s met een A-label inzetten. Komend jaar krijgen we een aantal Citroën C3’s. Hierin zitten kleine dieselmotoren die aan het A-label voldoen, waardoor de auto’s BPMen wegenbelastingvrij zijn. Zo proberen we ons op elk deelgebied wel een doel te geven, anders roep je alleen maar dat je aan MVO doet. Die doelstellingen zijn voor ons een stok achter de deur om ook echt naar die doelen toe te werken.” ABS Den Elzen Goudstraat 21 2718 RD Zoetermeer T 070 - 361 10 22 E info@denelzen.nl I www.denelzen.nl ZOETERMEER INTOBUSINESS 13

INTERVIEW

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Jongerius laaiend enthousiast over de Stichting MVO Zoetermeer

‘Als stichting willen we echt een

verschil maken’

De leden van de Stichting Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) Zoetermeer hebben de laatste paar maanden hard aan de weg getimmerd. “De stichting heeft nu een stevig bestuur”, stelt voorzitter Gert Jongerius, eigenaar van het 110 jaar oude bakkersbedrijf Jongerius Bakker. “Nu hebben we die stichting eigenlijk pas echt staan.” Tekst Martin Hoekstra l Fotografie John Brussel

ZOETERMEER INTOBUSINESS 14

Thema: mvo duurzaam ondernemen

resultaten gemaakt. Nu zijn inmiddels de taken verdeeld en geeft ieder vanuit zijn eigen inbreng en expertise vorm aan de stichting. Ook de aanpak van de stichting begint een professionelere uitstraling te krijgen. De website wordt vernieuwd. In het derde kwartaal hebben de leden de beschikking over een site waar ze kennis kunnen brengen, halen en delen. Kruisbestuiving Terwijl Jongerius zijn pijp vol tabak stopt, praat hij rustig, eigenlijk meer bevlogen, door. Over de bedrijfsbezoeken die de stichting onderneemt. “Een bedrijfsbezoek is een soort kruisbestuiving”, meent Jongerius. “Zo laagdrempelig duurzaam dat een ander bedrijf die methode zo kan kopiëren.” Bij een bedrijfsbezoek werkt de stichting samen met het ontvangende bedrijf en vult, waar mogelijk, de MVOgedachte van het ontvangende bedrijf aan met voorbeelden en voorstellen voor verdere uitwerking. “Het moet vooral niet een ding van één persoon zijn, het moet de samenwerking stichting zijn die het doet.” De Stichting MVO Zoetermeer bruist van de ideeën. Vaste punten op de agenda blijven de bedrijfsbezoeken en de themaontbijten. De agenda kent ook nog twee andere belangrijke thema’s.

Jongerius spreekt van een gevarieerd gezelschap. Vertegenwoordigers van bedrijven uit de non-profitsector uit de ICT, een bakker, senioren en een onderstroom van jonge mensen dragen de stichting. In een brainstormsessie bij Siemens heeft het bestuur een heroriëntatie op aanpak en

Een eerste belangrijk punt op de agenda is het initiëren en aanjagen van het MVObos. Hier wordt al langer over gesproken. Het MVO-bos is een bos van en door de bewoners, bedrijven en medewerkers van bedrijven in Zoetermeer en omgeving. Jongerius vertelt trots dat nu er een goede samenwerking met Staatsbosbeheer tot stand is gekomen, de plannen kunnen worden uitgevoerd. De stichting zal in samenwerking met de gemeente alle ondernemers van Zoetermeer aanschrijven en vragen of zij voor alle werknemers een boom voor het bos willen doneren. “Laten we zeggen dat het inschrijfgeld vijf euro per werknemer is. Als je honderd man personeel hebt, geef je vijfhonderd euro.” Financieel gezien houdt het daar op. Jongerius ziet nog een andere rol voor de werknemers weggelegd. “Kijk, Staatsbosbeheer is de

hoofdcoördinator. Zij bepalen waar het bos komt en zoeken de bomen uit. Die honderd man van dat bedrijf gaan in mijn visie dan zelf die boom neerzetten.” Met het MVO-bos kan een belangrijke stap voorwaarts worden gemaakt om MVO door te laten zakken naar de bevolking. “Want pas dan is MVO geslaagd.” Blokhut Het MVO-bos moet een eikpunt worden. Interessant genoeg dat de inwoners van Zoetermeer het aan de hele wereld willen laten zien. Jongerius wil als voorbeeldproject graag een eigen onderkomen voor de stichting in het MVO-bos neerzetten. Een duurzaam onderkomen dat ook kan worden gebruikt voor natuureducatie en ontmoeting. Het onderkomen zou in samenwerking tot stand kunnen komen door bijvoorbeeld het hout van Staatsbosbeheer en de expertise van de bouwbedrijven binnen de stichting. Siemens, een andere MVO-deelnemer, kan hier een voorbeeld stellen om het gebouw energieneutraal te maken en de hovenier legt er een grasdak op. Dan kun je iets laten zien waaraan andere mensen zich kunnen spiegelen. Economisch zijn het misschien geen goede tijden en dat zal zeker worden geroepen, maar al zakt die economie tot aan mijn hielen, we moeten dit toch voor elkaar kunnen krijgen!” Transformatie De leegstaande kantoren en winkelpanden zijn Jongerius en de Stichting MVO Zoetermeer een doorn in het oog. Het brengt verloedering met zich mee. En die verloedering zorgt voor nog meer leegstand. Zo heb je een vicieuze cirkel te pakken die een grote impact heeft op het imago van Zoetermeer, de gemeenschap en de leefbaarheid in buurten rond kantoorpanden en winkelcentra. “Zoetermeer moet een aantrekkelijke stad blijven, daar moeten we met zijn allen aan meewerken. Daarom moeten we die leegstand aanpakken, met creativiteit en lef. Wij willen graag meewerken aan de realisatie van twee voorbeelden van transformatie. Zoek twee leegstaande kantoorgebouwen uit en maak voor beide gebouwen een ontwerp. ZOETERMEER INTOBUSINESS 15

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Het ene gebouw kan uitgaan van een woonwerksituatie met atelierachtige huizen. In de wijken zitten veel zzp’ers die alleen thuis werken. Zij hebben veel behoefte aan een gedeelde werkplek midden in de gemeenschap, in de wijk waar zij andere ondernemers kunnen ontmoeten, elkaar kunnen inspireren en activeren. Die ruimten zijn er nu niet, of onbetaalbaar. Ook zijn er veel stichtingen in Zoetermeer op zoek naar een ruimte waar zij hun activiteiten kunnen ontplooien. Als de winkelpanden die nu langdurig leegstaan,

de grond gooien en iets nieuws opzetten. “Nee, we moeten duurzaam met de dingen omgaan. De eigenaren van die gebouwen zitten toch ook niet te wachten op kapitaalsvernietiging. Het moet een interessant project zijn.” Tunnelvisie Aanvankelijk was het de bedoeling om de stichting alleen voor ondernemers op te zetten. Van die gedachte is inmiddels afgeweken. Jongerius heeft zich daar bewust sterk voor gemaakt. Hij wijst op de

en beeldhouwers. Jongerius wil liever een menging. “Als we niet uitkijken, kent niemand die mensen, want ze zitten allemaal bij elkaar. Het is juist van belang dat de verschillende sectoren elkaar ontmoeten. In kennisuitwisseling en in inspiratie. Daar willen we de gemeente graag bij helpen.” Jongerius geeft meteen aan dat het belangrijk is om dit soort zaken te agenderen. Hij steekt de hand in eigen boezem. “Daar hebben we fouten in gemaakt. Er is hier een tandarts die graag mee wil doen, maar hij kan eigenlijk alleen maar op vrijdagmiddag. Ondernemers vergeten wel eens dat zij zelf een veel vrijere agenda hebben. Die zit vol, maar als ze een prioriteit stellen, dan zetten ze een kruis in de agenda en doen ze het gewoon. Een tandarts kan niet tegen zijn klanten zeggen dat hij geen tijd voor ze heeft omdat hij zonodig aan die stichting moet werken.” Kleurrijkheid Het blijft een lastig punt om alle agenda’s gelijk te krijgen. Aan de hand van het verhaal van de tandarts werd besloten om de bedrijfsbezoeken en andere activiteiten op vrijdagmiddag vanaf een uur of twee in te plannen. “Maar dan krijg je al snel dat er ondernemers zijn die alleen maar op donderdagmiddag kunnen. Dat ga je dan ook doen, want je wilt voorkomen dat die mensen afhaken. In ons gezelschap is de kleurrijkheid natuurlijk ook fantastisch.”

aan deze vrijwilligersorganisaties kunnen worden verhuurd, is iedereen blij. De achtergebleven ondernemers, de stichtingen en de buurtbewoners die de panden weer in gebruik zien. Het andere gebouw zou getransformeerd kunnen worden naar sociale woningbouw.” “Als we twee voorbeeldgebouwen kunnen realiseren, dan kan dat bij veel meer panden. De realiteit is wel dat we in Zoetermeer straks 25 procent of meer bedrijfs- en kantoorgebouwen leeg hebben staan. Ik vind dat onacceptabel.” Jongerius kan zich voorstellen dat sommige mensen daar geen brood in zien. Je kunt het beter tegen ZOETERMEER INTOBUSINESS 16

theologen, filosofen, maatschappelijk werk en de kunstenaars die Zoetermeer rijk is. Jongerius wil deze groep dolgraag bij de stichting betrekken. Als een soort feedback. “We hebben ze hard nodig voor hun ideeën. Door de specialisatie waar ieder mens mee te maken heeft, krijg je al gauw een tunnelvisie. Je gaat op een bepaalde manier denken. Mijn jongste dochter van 25 denkt over sommige dingen compleet anders dan ik. En terecht. Zij moeten er nog vijftig jaar mee vooruit en ik heb geen twintig jaar meer te gaan als ik pech heb.” De gemeente Zoetermeer probeert een culturele as te creëren met schrijvers, schilders

Jongerius is er heilig van overtuigd dat de stichting nu de juiste koers vaart. Hij geeft toe dat dat veel tijd kost, maar hij is enthousiast, met vertrouwen. “Ik heb het idee dat we met de mensen die nu in de stichting zitten, echt dingen voor elkaar gaan krijgen. Omdat het gezelschap kundig, creatief en ambitieus is. We willen als stichting echt een verschil maken. Al moet ik in mijn blote kont over straat, die stichting moet een succes worden.”

Stichting MVO Zoetermeer I www.stichtingmvozoetermeer.nl

COLUMN

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Zoetermeer heeft besloten, na een fel debat over de zondagsluiting van winkels, de ruimte in de winkelsluitingstijdenwet op te zoeken. De winkels in Zoetermeer mogen alle 52 zondagen open en niet de maximaal toegestane 12. De voorstanders zijn blij, die willen inspelen op het toenemend recreatief winkelen. De tegenstanders, vaak kleine winkeliers hebben het er moeilijk mee.

Wat nu duurzaam!

“Mijn reserves worden uitgeput”, riep een boze winkelier door de telefoon. “Als het gaat om een duurzame wereld en de laatste restjes olie en gas, zou niemand dat accepteren. Dan roept ieder ach en wee, en rent heen en weer om de toekomst te redden. Maar nu het gaat om de menselijke reserves van de detaillist, maakt niemand zich er druk om. Ook jullie niet bij de Kamer van Koophandel.” Ik kon zijn beschuldigende wijsvinger door de telefoon heen voelen prikken. “Met 52 koopzondagen hebben wij helemaal geen rust meer. Dat houd ik niet vol, dat houdt mijn vrouw niet vol. En geld om extra mensen aan te nemen heb ik niet, want extra omzet levert me die zondag echt niet op.” De man begon nu echt goed op stoom te komen. “ Jullie bij de KvK hebben altijd zo de mond vol van duurzaam ondernemen? Nou, hoe zit het met mijn reserves en die van mijn vrouw? Is onze toekomst niks waard?” Ik moest heel even nadenken. Zijn klacht is de klacht van veel kleine detaillisten, al brengen de meesten die klacht minder origineel onder woorden. Ik kan hem ook goed begrijpen. Voor de Kamer van Koophandel is het altijd weer een dilemma. We zijn er voor alle ondernemers, maar de belangen van diverse ondernemersgroepen zijn soms tegenstrijdig. De discussie over de winkelsluitingstijden is er al heel lang. Vakbonden en kerken maken zich zij aan zij sterk voor een beperking van het aantal zondagen. Zij vinden vaak de kleine detaillist aan hun kant. Die is bang dat zij verplicht moeten meegaan en dat de werkdruk veel te hoog wordt, zonder dat het extra omzet oplevert. De Kamer van Koophandel heeft veel gediscussieerd over deze wet. Met grote én met kleine detaillisten. Uiteindelijk hebben we besloten de lijn van de voorstanders te volgen. De tijd dat mensen boodschappen gingen doen tussen 9.00 uur ’s morgens en 18.00 uur ’s avonds ligt definitief achter ons. Mensen willen boodschappen kunnen doen wanneer het hen uitkomt. Daarbij heeft winkelen een uitgesproken recreatieve functie gekregen. Winkeliers kunnen daar innovatief op inspelen, dat hoort bij het ondernemerschap. Dat geldt voor grote bedrijven, maar zeker ook voor de kleine. “Nou, hoor ik nog wat?” sputterde de boze winkelier aan de andere kant van de telefoonlijn. Ik schraapte mijn keel: “Ik raad u aan om eens lekker duurzaam uw reserves aan te spreken op het strand van Scheveningen, door een wandelingetje bijvoorbeeld. En neem uw vrouw mee, die zal het zeker ook waarderen.” De winkelier ontplofte: “Bent u nu helemaal gek geworden? Ik dacht wel dat er wat mis was met die Kamer, maar nu weet ik het zeker.” “Weet u, er zitten daar ook veel kleine winkeliers die heel erg bang waren voor die 52 koopzondagen. Scheveningen is een toeristisch gebied en mag dus volgens de wet alle zondagen open. Een aantal heeft gewoon besloten dicht te blijven op zondag. Die zijn daar dik tevreden over. Misschien is het een idee om daar eens mee te gaan praten na die strandwandeling.” Nu bleef de winkelier even stil. “Nou, eh, misschien is dat wel een idee. Ik heb toch niks te doen zondag.” Peter Luijkx

TEKST PETER LUIJKX FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL PETER IS directeur kantoor Zoetermeer KvK Den Haag

meer informatie? Veel informatie en handige tips over bedrijfsoverdracht staat op de website www.kvk.nl/ overdrachtenovername Reageren? peter.luijkx@kvk.nl 06 - 537 228 73 ZOETERMEER INTOBUSINESS 17

Thema: mvo duurzaam ondernemen

reportage

‘Wij zorgen ervoor dat kinderen op tijd eten krijgen’

KidsComplete:

totaalleverancier voor kinderdagverblijven

Twaalf jaar geleden gestart als online boodschappenleverancier aan particulieren en het midden- en kleinbedrijf. Inmiddels uitgegroeid tot marktleider voor het leveren van boodschappen aan kinderdagverblijven. En daar blijft het niet bij. Sinds vorig jaar richt het bedrijf zich met CareComplete op de zorginstellingen. Met ook daar maar één doel: verse levensmiddelen op tijd leveren tot in de keuken. Tekst Manon Vonk l Fotografie John Brussel

Met 35 eigen auto’s worden dagelijks door het hele land kinderdagverblijven bevoorraad met dagelijkse boodschappen. “Wij zorgen ervoor dat de kinderen ZOETERMEER INTOBUSINESS 18

op tijd vers eten en drinken krijgen, dat ook nog eens voldoet aan alle eisen die daar aan gesteld worden”, zegt Erwin Jager, samen met zijn vrouw Dyane

Nieuwe website verbetert de dienstverlening Jager algemeen directeur van het bedrijf. “Het is onze keuze om alleen kinderdagverblijven als doelgroep te hebben. Daar is ons totale assortiment en dienstverlening op afgestemd. Alle kinderdagverblijven worden door ons tussen zeven uur en half twaalf ’s morgens bevoorraad. Dat betekent dat wij bijvoorbeeld het oosten van het land ’s nachts al bevoorraden”, vertelt Jager. “Het verschil met concurrent

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Albert.nl is dat wij rijden met actief gekoelde wagens. Alle laadbakken in onze wagens zijn voorzien van een koelmotor die 24 uur per dag zeven dagen in de week zorgt dat de levensmiddelen goed gekoeld zijn. Daarmee voldoen wij aan de HACCP-voorwaarden die gesteld worden door de overheid. Alles wordt door ons door en

een hele gevoelige branche. Het geeft onze afnemers een gerust gevoel. Wij zijn daar echt heel bewust mee bezig”, aldus Jager. Betrokken Het is niet het enige vlak waarop KidsComplete zijn maatschappelijke betrokkenheid toont. “Wij bieden mensen

Dan zou ik zo’n kans ook graag krijgen. Wij willen de mensen graag helpen, maar realiseren ons natuurlijk wel dat daar grenzen aan zitten. Goede doelen worden door KidsComplete ook gesponsord. “Zo zijn we actief betrokken bij KiKa en Alpe d’HuZes.” Duurzaam Niet alleen maatschappelijk betrokken, maar ook actief bezig met duurzaam ondernemen. “Wij hebben een nieuw wagenpark en onze chauffeurs rijden volgens het PTV-ritplan systeem. Dat betekent dat hun route zo optimaal mogelijk ingericht wordt. Daarmee werken we niet alleen efficiënter, maar verbruiken we ook minder brandstof, daarmee minder CO2-uitstoot, is het beter voor het milieu en maken onze chauffeurs ook minder uren. Het mes snijdt dus aan meerdere kanten. Overigens hebben we ook gesprekken gevoerd met Renault Trucks over elektrisch rijden. Maar de actieradius is nog te beperkt en we zijn zwaar beladen. Dus dat gaat voor ons nog niet werken, maar we volgen de ontwikkelingen op de voet. Daarnaast hebben we een samenwerking met Bio-Plus voor het afnemen van biologische producten. Wij proberen daar bij onze klanten natuurlijk wel op te sturen, maar uiteindelijk bepaalt de klant. Overigens voeren wij ook een volledig halal-assortiment. Vooral hier in de Randstand vindt dat gretig aftrek”, zegt Jager.

Wij bieden mensen zonder baan, een plek aan door gecontroleerd. Ook bij de kinderdag verblijven controleren wij de koeling. Optimale versheid van de producten is ons visitekaartje”, aldus Jager. Niet alleen let het bedrijf op de versheid van zijn producten, ook de chauffeurs die de boodschappen afleveren op de kinderdagverblijven hebben allemaal een verklaring omtrent gedrag. “Elk half jaar bekijken we dat opnieuw. Zonder zo’n verklaring omtrent gedrag mag een chauffeur van ons niet rijden. Je kunt het je niet veroorloven om een medewerker met bepaalde antecedenten in contact te laten komen kinderen. Het is natuurlijk

zonder baan, die bij het UWV staan ingeschreven, een herintredingtraject aan. Zij krijgen bij ons een baan. Ze moeten uiteraard wel laten zien dat ze geschikt zijn voor het werk. Is dat zo, dan bieden wij ze na een proefperiode de baan aan. Op deze manier werken wij ook mee aan re-integratieprojecten. Wij zien dat echt als een kans. Zo hebben wij via DSW twee dove mensen aangesteld. Dat loopt als een trein. Deze mensen zijn enorm gemotiveerd en hebben een tomeloze inzet. Natuurlijk vraagt het ook wat van ons als organisatie, maar ik probeer mij altijd maar te verplaatsen in hun positie. ZOETERMEER INTOBUSINESS 19

Thema: mvo duurzaam ondernemen

CareComplete In navolging van het aanhoudende succes van KidsComplete zijn Jager en zijn vrouw afgelopen jaar gestart met CareComplete. “Daarmee richten wij ons op zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, bejaardenhuizen en verpleeginstellingen. We zijn nog aan het opbouwen in deze sector, maar het gaat wel snel. Wij leveren daar volgens hetzelfde principe, dagelijks verse levensmiddelen. Mensen zullen altijd moeten eten en drinken. Dat zal de reden zijn dat wij als bedrijf weinig merken van de economische crisis. Toekomst “Onze doelstelling voor 2011 is de klant tevredenheid vergroten. Wij doen actief aan klachtenmanagement. Maar niet alleen het klachtenmanagement heeft de aandacht van Jager. “Wij gaan ons nog meer profileren als totaalleverancier op het gebied van levensmiddelen voor de kinderopvang. Zo gaan wij starten met warme maaltijden en gaan wij een geheel nieuw schoolmelkconcept in de markt zetten voor kinderdagverblijven, maar ook voor basis- en middelbare scholen.

Wij willen de klant tevredenheid nog verder vergroten Vanuit marketingoogpunt is dat ook aantrekkelijk. Wij bieden niet alleen schoolmelk maar ook andere zuivelproducten in aantrekkelijke verpakkingen. We gaan er echt nieuw leven in blazen.” Verder heeft KidsComplete net een volle-

dig vernieuwde website gelanceerd, waar de klant nog beter en sneller mee bediend kan worden. Keukentafel De oorspronkelijke online boodschappendienst BOB Teleshop (Boodschappen op Bestelling) is twaalf jaar geleden opgezet door Dyane Jager en haar broer. Dat concept was gericht op particulieren en het midden- en kleinbedrijf. Concurrenten waren toen Albert.nl en Max Foodmarket. “Die hadden in de kern natuurlijk veel meer geld om te investeren. In 2005 is mijn zwager uit het bedrijf gestapt en ben ik erbij gekomen. Mijn vrouw doet

de financiële kant van het bedrijf en ik de commerciële kant. Uiteindelijk hebben we min of meer aan de keukentafel besloten dat onze doelgroep de kinderopvang moest worden. Een deel van onze klanten zat al in die hoek en daar zijn we ons voor 100% op gaan richten. Dus BOB-Teleshop is in 2007 KidsComplete geworden en in 2008 zijn we landelijk gaan leveren

Na KidsComplete ook CareComplete en hebben vervolgens raamcontracten gesloten met landelijke partijen. In 2009 hebben we 20% van onze aandelen verkocht aan een investeringsmaatschappij waardoor we actief konden investeren in onze organisatie. Wij zijn en blijven een familiebedrijf en onze directe betrokkenheid werpt vruchten af. Inmiddels werken we hier met 150 man en verdubbelt nog steeds elk jaar onze omzet”, aldus Jager. Kids Complete Heliumstraat 230 2718 RS Zoetermeer T 079 - 351 60 42 E info@kidscomplete.nl I www.kidscomplete.nl

ZOETERMEER INTOBUSINESS 20

reportage

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Go4MVO-programma brengt Hamburg Süd naar de ‘groene regionen’

‘Bewustwording zorgt voor gedragsverandering’ Het Go4MVO-programma van Perfecqt is ontwikkeld voor het verduurzamen van bestaande wagenparken. Het stelt ondernemingen en organisaties in staat hun doelstellingen op het gebied van CO2-reductie te formuleren en de resultaten hiervan te monitoren. Hamburg Süd uit Rotterdam maakt al een jaar gebruik van het Go4MVO-programma. “We zijn er zeer goed over te spreken”, stelt Albrecht Meeusen, Joint General Manager van Hamburg Süd Area West Europa. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Hamburg Süd is in 1871 opgericht om invulling te geven aan een handelsverdrag tussen de stadstaat Hamburg en Brazilië. Op dit moment is Hamburg Süd de veertiende rederij van de wereld. De rederij is nummer één als het gaat om de koelcontainercapaciteit aan boord van haar schepen. “Onze markt is nog steeds Latijns-Amerika. Voor het grootste gedeelte gaan de containers van LatijnsAmerika naar andere landen in de wereld. Fruit, vlees, vis, alles wat in koelcontainers gaat, daar richten wij ons op.” Minder verbruik en méér milieuwinst Hamburg Süd is erop gebrand om de producten zo sustainable mogelijk te vervoeren. De schepen zijn zodanig ontworpen dat ze minder weerstand hebben, de motoren zijn aangepast om zo min mogelijk te verbruiken. “We varen langzamer over de wereldzeeën. Door een extra schip in de dienst te plaatsen, en dus iets te vertragen, besparen we 40% uitstoot.” Maar niet alleen op zee zoekt Hamburg Süd naar manieren om beter en efficiënter met de bronnen om te gaan. Voor het acht auto’s tellende wagenpark maakt het bedrijf gebruik van het Go4MVO-programma van Perfecqt. “Zelfs voor een klein wagenpark als het onze maakt het programma van Perfecqt al een enorm verschil.”

rolweerstand te realiseren en brandstof te besparen. “Er zit ook een heel bewustwordingsprogramma achter. Al onze collega’s zijn hier vorig jaar op kantoor getraind en hebben zich het Nieuwe Rijden aangeleerd. Het is een bewustwordingproces, waardoor je een gedragsverandering bewerkstelligt. Je ziet dat mensen gewoon anders gaan rijden. Het duurzame karakter bereik je vervolgens door gewenst gedrag ook te belonen.” Voor Meeusen zelf is het een enorme gewaarwording geworden. “Als ik kijk hoe ik reed en wat ik nu doe, dat scheelt heel veel.” Puur op brandstofkosten, de banden en minder verbruik bespaart Meeusen jaarlijks zo’n 2300 euro. Ons hoofdkantoor vindt deze cijfers zo interessant, dat ze gaan kijken of ze zoiets ook in andere landen kunnen toepassen.” Competitie Een belangrijk aspect is ook de com-

municatie en het feit dat duurzaamheid de volle aandacht heeft van de ondernemingsleiding. “Bij Hamburg Süd zijn de berijdersprestaties zelfs onderwerp van gesprek in het Management Team”, onderstreept Meeusen. Het oude wagenpark van Hamburg Süd was minder zuinig. De nieuw aangeschafte auto’s zijn voorzien van energielabel A en B en beschikken over een stuk techniek onder de motorkap. Door dit te combineren met de monitoring via het Go4MVO-dashboard, kunnen de chauffeurs dichter in de buurt van de prestaties van Meeusen komen. “Dit jaar maken we er een echte competitie van. Die flessen champagne voor de zuinigste rijder gaan er zeker uit.” Perfecqt / Go4MVO Office Rokkeveenseweg 49 2712 PJ Zoetermeer T 079 - 760 07 60 E info@go4mvo.com I www.perfecqt.com

Bewustwordingsprogramma Dat de CO2-besparingsslag geld oplevert, is een feit. Maar Perfecqt biedt met haar Go4MVO-programma meer dan alleen maar een tankpas om overal bij het goedkoopste benzinestation te kunnen tanken of de technieken om bandenspanning te monitoren om daarmee minder ZOETERMEER INTOBUSINESS 21

Thema: mvo duurzaam ondernemen

REPORTAGE

Transportbedrijf Bode Scholten

Meer vervoer in

minder kilometers Maatschappelijk verantwoord ondernemen is voor het Zoetermeerse transportbedrijf Bode Scholten een vanzelfsprekendheid. Maar hoe houd je rekening met het milieu als je met zestig vrachtwagens dagelijks door de hele Benelux rijdt? “Daar hebben we inmiddels een aantal oplossingen voor gevonden”, zegt Marco Scholten, directeur/eigenaar van Bode Scholten. Tekst Monique Smeets l Fotografie John Brussel

Dat een transportbedrijf en duurzaam ondernemen door de meeste mensen niet in één adem worden genoemd, begrijpt Scholten helemaal. “Het algemene beeld is toch nog vaak dat vrachtwagens files veroorzaken, stinken, langzaam inhalen en in de weg staan”, zegt hij nuchter. Om er meteen aan toe te voegen: “Maar dat beeld klopt allang niet meer met de feiten. Tel, als je in de file staat, maar eens hoeveel ZOETERMEER INTOBUSINESS 22

vrachtwagens er tussen de personenwagens staan.” Minder kilometers De tijd heeft niet stilgestaan in de transportbranche. Elke vrachtwagen is inmiddels uitgerust met een roetfilter en/of een schone motor. Scholten: “Dat zijn goede ontwikkelingen. Maar de grootste bijdrage die een transport- en distributiebedrijf als

Bode Scholten kan leveren aan de reductie van NOx, CO2 en fijnstof, is eigenlijk heel simpel. We moeten met minder verreden kilometers zo veel mogelijk vervoeren. Om dat voor elkaar te krijgen, moet je als transportbedrijf anders gaan werken. Daar zijn we vijfentwintig jaar geleden al mee begonnen. Samenwerken met andere transport- en distributiebedrijven die aangesloten zijn bij TransMission. Eigenlijk zijn wij al heel lang duurzaam bezig.” Bundeling van lading Door de intensieve samenwerking binnen TransMission kunnen de dertien aangesloten bedrijven hun lading veel krachtiger bundelen. “Op die manier rijdt een vrachtwagen veel minder ver om zijn lading te bezorgen”, licht Scholten toe. “Bovendien is de kans dat een vrachtwa-

Thema: mvo duurzaam ondernemen

gen leeg terugrijdt, veel kleiner geworden. Een voorbeeld: vroeger reden alle dertien TransMission-bedrijven met dertien wagens naar Den Haag. Nu rijdt er nog één wagen met dertien pakketten.” Scholten rekent voor dat deze bundeling van krachten en vervoersstromen tienduizenden kilometers per jaar scheelt. “Bode Scholten legt jaarlijks drie miljoen kilometer af. Ik schat dat dit dertig tot veertig procent meer zou zijn zonder de samenwerking binnen TransMission.” Geautomatiseerde ritplanning Behalve de samenwerking binnen TransMission levert ook een goede planning milieuwinst op. Bij Bode Scholten worden afspraken met klanten en de optimale route daarom zo goed mogelijk op elkaar afgestemd. “Onze wagens vertrekken ’s ochtends vol vanaf de Fokkerstraat. Aan het eind van de rit halen zij een nieuwe

‘We moeten met minder kilometers zo veel mogelijk vervoeren’

lading op bij onze relaties. Zo komen ze aan het eind van de middag ook weer vol terug in Zoetermeer. En met het gebruik van geautomatiseerde ritplanning plannen wij de routes ook nog eens zo economisch mogelijk”, aldus Scholten. Elektrisch vervoer Bij Bode Scholten hebben ze zich vanzelfsprekend verdiept in elektrische, hybride of biofuel voertuigen. Voorlopig blijken deze investeringen economisch nog niet verantwoord. “Een Transmission-collega in Utrecht heeft goede ervaringen met een elektrisch voertuig in de Utrechtse binnenstad”, vertelt Scholten. “Ook in Amsterdam worden de voordelen van elektrisch vervoer onderzocht. Voorwaarde voor een verantwoorde investering is een groot aanbod van zendingen in de binnenstad. In steden als Utrecht en Amsterdam is dat rendabel. Zoetermeer is daar nu te klein voor. Maar wie weet wat de toekomst brengt.” Modern wagenpark Duurzaamheid betekent bij Bode Scholten ook veilig en gezond werken. “Onze wagens zijn uitgerust met allerlei hulpmiddelen”, zegt Scholten. “Zo helpen bijvoorbeeld camerasystemen, automatisch schakelen en navigatiesystemen onze chauffeurs om hun aandacht zo veel mogelijk bij het

verkeer te houden. Voor het personeel zijn er trouwens allerlei elektrische hulpmiddelen beschikbaar om hun werk op een goede manier te kunnen uitvoeren.” Het wagenpark van Bode Scholten bestaat uit zestig voertuigen, die elk ruim zeven jaar meegaan. “Vrachtwagens die ouder zijn dan acht jaar, worden geweerd in milieuzones. Daarom wisselen wij onze wagen na zeven jaar in. Dan kopen we meteen de nieuwste, schoonste en technisch beste opvolger”, aldus Scholten. Bode Scholten bv Fokkerstraat 9 2722 NH Zoetermeer T 079 - 343 50 00 E info@bode-scholten.nl I www.bode-scholten.nl

Over Bode Scholten Bode Scholten is sinds 1925 actief in het wegtransport. In de tijd van oprichter bode Piet Scholten werden er vooral goederen bezorgd in de dorpen Zegwaart en Zoetermeer. Tegenwoordig is Bode Scholten 24 uur per dag actief in de hele Benelux. Het bedrijf telt ruim honderd medewerkers, die samen het transport van uiteenlopende goederen van A tot Z verzorgen. Het vervoer van machines en goederen met uitzonderlijke afmetingen en gewichten, het zogenaamde speciaal transport, is een specialisme

van Bode Scholten. Het bedrijf beschikt bovendien over een opslagruimte van 6000 m² waar bedrijven hun goederen kunnen opslaan. Bode Scholten is aangesloten bij TransMission, een samenwerkingsverband van zelfstandige transport- en distributiebedrijven in Nederland en België. Het bedrijf is nog steeds gevestigd in Zoetermeer en wordt nu geleid door Marco Scholten, een kleinzoon van Piet. ZOETERMEER INTOBUSINESS 23

REPORTAGE

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Bedrijven enthousiast over milieuvriendelijker vervoermiddel

Autohaag Zeeuw

zet in op elektrisch rijden

Autohaag Zeeuw heeft de eerste stappen gezet om Nederland enthousiast te maken voor elektrisch rijden. Op 6 april had de vestiging in Delfgauw de eer om als eerste in Nederland de Renault Fluence Z.E. en de Renault Kangoo Z.E. aan belangstellenden te tonen. Een unieke sneak preview, aldus Vanessa Westhoff, verantwoordelijk voor de marketing en communicatie binnen Autohaag Zeeuw. De officiële introductie door Renault Nederland stond namelijk op 13 april gepland tijdens de AutoRAI. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL EN RENAULT

De presentatie in Delfgauw was een primeur voor Nederland. De eerste elektrische auto’s waren alleen nog maar in Genève aan het publiek getoond. In januari presenteerde Renault de nieuwe modellen aan de pers en andere dealers, bij Autohaag Zeeuw Delfgauw, dat straks de status van Z.E.-dealer krijgt, konden belangstellenden voor het eerst in Nederland een kijkje nemen. De opkomst was boven verwachting. Enthousiast Lloyd de Meza, Fleetsales Manager ZOETERMEER INTOBUSINESS 24

Renault Nederland, toonde de aanwezigen de Renault Fluence Z.E. en de Renault Kangoo Z.E. De volgende modellen, de Renault Twizy Z.E. en de Renault Zoe Z.E., zijn pas in 2012 leverbaar. Tevens ging De Meza in op de bestaande vooroordelen ten aanzien van elektrisch rijden. “Na de onthulling waren veel mensen enthousiast”, vertelt Westhoff. “Het zijn mooie en comfortabele auto’s. Het zijn beslist geen rare spacemobielen. Afgezien van de ‘tankdop’, die aan de voorkant zit, zie je geen verschil met de normale Kangoo.”

Dat de techniek zich razendsnel ontwikkelt, blijkt niet alleen uit de ontwerpen van de auto’s, maar ook uit de verschillende oplaadsystemen. De Renault Fluence Z.E. heeft een actieradius van 185 kilometer. “Met de Zoe Z.E., die pas volgend jaar leverbaar is, kun je 200 kilometer rijden voordat de accu moet worden opgeladen.” Oplaadpalen Renault werkt samen met de Stichting E-laad om de openbare weg te voorzien van oplaadpalen. Het is van belang om de infrastructuur zo optimaal mogelijk

Thema: mvo duurzaam ondernemen

te maken, voordat de nieuwe elektrische auto’s daadwerkelijk de weg op gaan. Bij de presentatie was ook Hogervorst Elektra B.V. uit Naaldwijk aanwezig. Zij hebben uitleg gegeven over de verschillende vormen van oplaadpalen. Een van de mogelijkheden is om thuis een oplaadpaal te installeren, een zogenaamde wall box. In eerste instantie zal het opladen wel enkele uren vergen, maar in 2012 komt een snellaadsysteem op de markt, dat ervoor zorgt dat de accu binnen een half uur weer is opgeladen. “Als je gaat lunchen, zet je de auto even aan die paal. Na de lunch kun je dan weer verder rijden met een volledig opgeladen accu. Ideaal toch. En het maakt niet uit welke oplaadpaal je hanteert, want de veilige stekkers zijn ook nog eens gestandaardiseerd.” De avond had als doel om de bestaande vragen over elektrisch rijden bij particulieren en bedrijven weg te nemen. “Veel zaken rond elektrisch rijden zijn bij de

mensen nog lang niet duidelijk. Ze weten niet wat ze er mee aan moeten, wat ze er van kunnen verwachten en hoe ze bijvoorbeeld een oplaadpaal kunnen aanvragen. Die vragen zijn nu beantwoord en dan zie je dat het enthousiasme en de belangstelling meteen toeneemt.” Ook zakelijk gezien was de presentatie van de twee modellen en de uitleg over elektrisch rijden voor Autohaag Zeeuw een succes. Trots vertelt Westhoff dat er al een Kangoo Z.E. is verkocht. “Daarnaast zijn er naar aanleiding van deze avond meer bestellingen bij ons binnengekomen. Zowel van particulieren als van bedrijven”, geeft Westhoff aan. “Een pizzeria wil alle brommers vervangen door een Twizy Z.E. Andere bedrijven zijn vanwege de laadruimte juist weer erg geïnteresseerd in de Kangoo Z.E.” Milieuvriendelijker Het is niet verrassend dat een aantal

bedrijven uit het oogpunt van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en duurzaamheid de ontwikkeling van de elektrische auto’s nauwlettend volgt. “Als Autohaag Zeeuw zijn wij daar ook nadrukkelijk mee bezig. Wij willen een bijdrage leveren aan MVO en duurzaamheid door een milieuvriendelijker vervoermiddel aan te bieden; auto’s die mooi en comfortabel zijn, maar ook nog eens betaalbaar.” Autohaag Zeeuw Delfgauw Exportweg 2 2245 ED Delfgauw T 015 - 256 44 00 I www.autohaagzeeuw.nl Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Paul Pikaar, Fleetsales Manager: T 06 - 265 827 84 E p.pikaar@autohaagzeeuw.nl

De modellen Dit zijn de elektrische auto’s waarmee Renault vanaf oktober op de markt komt:

FLUENCE Z.E. ZOE PREVIEW

Fluence Z.E. TWIZY

Twizy • Leverbaar eerste kwartaal 2012 • Twee zitplaatsen (achter elkaar) • Actieradius: tot 115 km • Maximum snelheid: 75 km/u • Geen helm nodig • Kofferruimte 55 liter achter zitplaats • Standaard oplaadtijd: 3,5 uur

Zoe • Leverbaar tweede helft van 2012 • Lengte: 4.10 meter • Actieradius: 200 km • Motorvermogen: 60kW (80pk) • Maximum snelheid: 140 km/u • Kofferruimte: 255 liter • Standaard oplaadtijd: 6 tot 8 uur • Snelladen: 30 minuten, vanaf 2012 beschikbaar

• Leverbaar vanaf oktober 2011 • Lengte: 4.75 meter • Actieradius: 185 km • Koppel: 226Nm • Maximum snelheid: 135 km/u • Standaard oplaadtijd: 6-9 uur • Transmissie met één versnelling

KANGOO Z.E.

Kangoo Z.E. • Leverbaar vanaf eind 2011 • Lengte: 4.21 meter • Actieradius: 170 km • Koppel: 226Nm • Maximum snelheid: 130 km/u • Laadvolume: 3 m3 • Laadvermogen: 650 kg • Standaard oplaadtijd: 6-9 uur • Transmissie met één versnelling

Kangoo Z.E. Maxi • Leverbaar vanaf eind 2011 • Lengte: 4.60 meter • Laadvolume: 4m3 ZOETERMEER INTOBUSINESS 25

Thema: mvo duurzaam ondernemen

reportage

‘De mens is meer waard dan een euro’

Van Dorp Installaties:

een betrokken onderneming Veel bedrijven reppen over duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar maken het niet altijd waar. Dat geldt echter niet voor Van Dorp Installaties. Niet voor niets is hun lijfspreuk: De mens is meer waard dan een euro. “We zijn uiteraard niet vies van het maken van winst, maar niet ten koste van alles”, zegt Joan Remmerswaal, vestigingsdirecteur in Zoetermeer. TEKST MANON VONK l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Respect voor mens, dier en milieu zit bij Van Dorp Installaties in de genen. “De kiem daarvan ligt bij onze algemeen directeur, Henk Willem van Dorp. Hij kiest nadrukkelijk voor rentmeesterschap. En het feit dat wij een betrokken en duurzame onderneming zijn, betaalt zich ook uit. Wij groeien in een markt die eigenlijk alleen krimp laat zien. Daarnaast is er ZOETERMEER INTOBUSINESS 26

een vrijwel continue schaarste aan goed opgeleid personeel. Maar in die schaarste kiezen veel mensen voor ons. Ze willen graag werken bij een betrokken onderneming”, zegt Remmerswaal. Betrokken “Wij hebben het niet over maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar over

maatschappelijk betrokken ondernemen”, zegt Remmerswaal. “Dat blijkt onder andere uit het feit dat een percentage van onze winst naar de Van Dorp Foundation gaat. Wij willen net zoveel mensen opleiden als wij in dienst hebben, maar dan in Afrika. Wij willen mensen begeleiden van kostganger naar kostwinner om zo voor zichzelf en hun gezin te kunnen

Thema: mvo duurzaam ondernemen

zorgen”, aldus Remmerswaal. “Daarnaast zijn wij ons zeer bewust van de schaarste van energie. In ons vak doen we daar veel mee. Zo leveren en onderhouden wij energiearme installaties. Wij ontkomen er niet aan om met auto’s rond te rijden, maar het zijn wel allemaal A-label auto’s. Wij haken ook aan bij de eerste ontwikkelingen op het gebied van elektrisch rijden. Het overgrote deel van onze medewerkers hier in Zoetermeer woont in de omgeving. Die rijden dus niet meer dan 100 km per dag. Dat kan je makkelijk rijden met een elektrische auto. Probleem is alleen dat je qua ruimte niet wil inleveren bij zo’n elektrische bestelbus. Bij de uitbreiding

leren. Er zijn er maar weinig die ‘ginny pig’ willen zijn. Wat wij daarom doen, is zelf zoveel mogelijk van deze technieken gebruiken en op die manier onze klanten overtuigen. Zo hebben wij vorig jaar hier in Zoetermeer het Van Dorp Huis aangekocht en duurzaam gerenoveerd met nieuwe technieken. Zo is bijvoorbeeld PCM (Phase Change Material) toegepast. Dat is een manier om het pand te verwarmen en te koelen zonder gebruik van fossiele brandstoffen. PCM is een product dat wij samen met andere partijen hebben ontwikkeld. Je moet er niet alleen over praten, maar je moet het gewoon doen”, is de mening van Remmerswaal. “Ik hoor

van ons pand, dat wij momenteel aan het realiseren zijn, wordt in ieder geval een oplaadpunt voor elektrische auto’s gerealiseerd.”

goede verhalen over deze techniek. Normaal gaan koeling en verwarming door middel van lucht of water. Deze techniek zit in plafond- of vloerplaten, er zijn veel minder luchtbewegingen, is dus rustiger en maakt daarom minder geluid.” Het ideale duurzame pand is volgens Remmerswaal energie- en CO2 neutraal. “De techniek is voorhanden. Het kan al. Je kan zelf elektriciteit opwekken door gebruik van bijvoorbeeld zonnecellen en windenergie. Koeling en verwarming kan goed met een warmtepomp en broninstallatie.”

Terugverdientijd Volgens Remmerswaal kiest 90% van de klanten voor duurzame technieken als het ook minder kost. “En daar zit dus het probleem nog. De huidige energie is nog te goedkoop. De acceptatie van duurzame energie en technieken hangt samen met de hoogte van de energieprijzen. Het is wel zo dat de terugverdientijd korter wordt, waardoor mensen er sneller voor gaan kiezen”, meent Remmerswaal. “Ook zien we dat steeds meer klanten vanuit een eigen duurzaamheidsgedachte een langere terugverdientijd accepteren. En als de energieprijs en de kwaliteit van de producten bij elkaar komen, waardoor je meer kan leveren voor minder geld, dan neemt het echt een vlucht.” Bewezen technologie “De meeste klanten willen in hun gebouwen alleen bewezen technieken instal-

Historie De start van Van Dorp Installaties ligt ruim 25 jaar geleden. Het eerste fundament werd gelegd in 1964 toen de heer J. Hoek startte met Hoek Verwarming. In 1984 trad Van Dorp, toen 25 jaar oud, als bedrijfsleider in dienst bij Hoek Verwarming om het bedrijf in 1985 over te nemen. Het bedrijf telde toen 20 werknemers. Inmiddels heeft Van Dorp Installaties 12 vestigingen en 850 medewerkers in dienst. “Wij zijn een totaalinstallateur.

Wij groeien in een markt die eigenlijk alleen krimp laat zien Wij ontwerpen, maken en beheren installaties in met name de utiliteitsgebouwen, zoals scholen, kantoren, ziekenhuizen en zorginstellingen. Bij installaties moet je bijvoorbeeld denken aan verwarming, koeling, sanitair, verlichting, beveiliging, brandbeveiliging, sprinklers, toegangscontrole, data en liften”, aldus Remmerswaal.

Doel Van Dorp Installaties heeft weliswaar twaalf vestigingen, maar daarmee nog geen landelijke dekking. “We hebben nog witte vlekken zoals in Noord-Holland en Limburg. Daarnaast willen we tussen nu en vijf jaar bij de top 5 van onderhoudsbedrijven behoren, qua omzet maar zeker ook wat betreft innovatieve contractvormen. Ik denk dat wij nu rond de 8ste of 9e plek bivakkeren. Wij willen die landelijke dekking en die top 5 positie bereiken door een combinatie van autonome groei en door acquisitie. Wij onderscheiden ons van andere installatiebedrijven doordat wij onder meer werken volgens het principe van meewerkend voorman. Wij leggen de verantwoordelijkheid zo laag mogelijk in de organisatie. Dat ervaart de klant als prettig. Op die manier is ook herkenbaar hoe wij in de wereld staan.” Van Dorp Installaties Zoetermeer bv Koraalrood 161, 2718 SB Zoetermeer Postbus 661, 2700 AR Zoetermeer T 079 - 368 76 87 E info@zoetermeer.vdi.nl I www.vdi.nl ZOETERMEER INTOBUSINESS 27

Interview Wubbo Ockels

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Duurzaamheidsgoeroe Wubbo Ockels

‘Nederland ligt

hopeloos achter’ Omdat hij de eerste Nederlandse ruimtevaarder was, werd Wubbo Ockels op 31 oktober 1985 op slag een beroemdheid. Hiervoor voltrok zijn leven zich in de betrekkelijke anonimiteit als bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Groningen. Ockels gaat sindsdien door het leven als BN’er. Echter, zijn leven veranderde ook om een andere reden. TEKST DENNIS CAPTEIN

Zwevend in de ruimte werd hem duidelijk dat de wereld en masse moest overgaan op duurzame energie. “Vanuit de Spaceshuttle zag ik dat onze atmosfeer slechts een dunne schil is die ons scheidt van een ijskoud en levensvijandig heelal. Het zag er broos uit en bleek ook broos te zijn. Ik besefte dat we onze eigen bescherming aan het vernietigen waren. Dat moest veranderen. Daardoor zet ik me al jaren in voor een maatschappelijk verantwoorde houding”, zegt Ockels, die inmiddels 65 jaar is. Door een bos crossen “Je kunt zeggen dat ik een pionier was. We praten over 25 jaar geleden, het woord ‘duurzaamheid’ was eigenlijk nog niet uitgevonden. Ik merkte toentertijd dat er mensen waren die me niet begrepen. Dat lag niet aan die mensen, dat lag aan mij. Om er maar een Cruyffiaanse kreet in te gooien: als zij mij niet begrepen, dan had ik het zeker niet goed uitgelegd. En dus ging ik op zoek naar de juiste woorden. Ik werd daarbij geholpen door het feit dat ik altijd in oplossingen denk. Ooit volgde ik een training. We moesten met een motor door een bos crossen. De bomen stonden kriskras door elkaar en het leek onmogeZOETERMEER INTOBUSINESS 28

Wubbo Ockels lijk ze te ontwijken. Maar de instructeur deed het voor en zei dat wij het ’s middags ook zouden kunnen. ‘Die peptalk houdt hij al jaren’, dachten wij nog. Maar verdraaid, aan het eind van de dag flikten we het allemaal. Later besefte ik de waarde van zijn praatje. Je moet niet op de bomen letten, had hij gezegd, maar op de ruimte ertussen. Zo kijk ik nu naar de milieuvraagstukken in Nederland. Staar je niet blind op de problemen, maar richt je op de oplossingen. Bedenk wel, die oplossingen zijn simpel. Het is vaak gewoon een kwestie van doen. Koop een elektrische auto, schaf wat zonnepanelen aan en je bent beter en goedkoper af.” Braafste jongetje Nederland wordt in de wereld beschouwd

als braafste jongetje van de klas dat de beste wil zijn. Ook op het gebied van facetten die onder het kopje ‘duurzaamheid’ vallen. Denk aan afvalscheiding, denk aan asbestverwijdering en denk aan het Polder-model van Wim Kok. Wubbe Ockels schudt zijn hoofd. “Elders in de wereld zijn ze veel verder. In mijn vorige huis had ik zonnepanelen. In de hal hing een scherm waarop je de zonneactiviteit kon aflezen. Geweldig was dat; op een mooie dag zag je de gratis kilowatturen binnenkomen. Maar ik was een eenling; slechts weinigen hadden zoiets. En vandaag de dag zijn er nog steeds te weinig gebouwen die gebruik maken van zonne-energie. In Duitsland barst het daarentegen al jaren van de zonnepanelen. Waarom zij wel en wij niet? Omdat zij het slimmer hebben aangepakt. Duitsland beseft dat zonne-energie op de lange termijn beter en goedkoper is dan fossiele brandstoffen. Op de korte termijn is het duurder, maar in Duitsland maken ze ook niet de fout om die tijdelijke meerkosten te compenseren met subsidies; ze halen dat geld weg bij de vuile energieën. Zo loop je niet tegen het probleem aan dat de politiek ieder jaar ruziet hoeveel subsidie er moet worden verleend en aan wie.”

Thema: mvo duurzaam ondernemen

‘Voor je het weet, bemoeit een ambtenaar zich ermee. ‘Kssst, weg jij!’, roep ik dan’

Nodeloos ingewikkeld “Daar kunnen ze bij de PvdA nog wat van leren. Laatst had ik nog een discussie met Diederik Samson van die partij. Hij had namens de PvdA honderd miljoen euro subsidie weten los te peuteren voor zonnepanelen. Je hebt twee lollies, loopt een schoolklas in en vraagt wie er eentje wil. Dan roepen alle kinderen in koor: ‘Ik.’ Dus ga je loten. En dus moet Diederik nu gaan loten wie wel een deel van dat geld krijgt en wie niet. Wat ik maar wil zeggen, je kunt voor dat geld beter een wedstrijd uitschrijven en een prijs geven aan degene die zonnepanelen zo veel goedkoper weet te maken dat iedereen ze aanschaft.” “‘Wubbo’, zegt Diederik dan, ‘jij ziet het veel te simpel’. Maar nee hoor, het is gewoon zo eenvoudig. Wij maken het alleen nodeloos ingewikkeld. Gevolg is dat niemand door de bomen het bos meer ziet. Als je het simpel houdt, kun je ook beter aan mensen uitleggen waar het heen moet. Maar hier bemoeit iedereen zich ermee, er wordt gepolderd tot en met en meningen wegen zwaarder dan feiten.” “Kijk, ik zit hier in Delft op de faculteit lucht- en ruimtevaart. Als wij op die

manier een vliegtuig zouden ontwerpen, schoot het niet op. Sommige zaken moet je aan experts overlaten. En natuurwetten moet je respecteren. Een warmtepomp is beter dan een verbrandingsketel, een elektromotor beter dan een benzinemotor en een windmolen beter dan een kolencentrale. Dat kun je uitrekenen en die sommetjes leer ik mijn studenten dan ook. Duurzame energie maakt het leven ook zoveel leuker. Wij zijn gemaakt om naar de natuur te leven. Zeilen op de wind is een fantastische ervaring: het daagt je uit en het doet je goed. In vergelijking daarmee is varen in een motorboot maar een saaie bedoening.” Vrouwen eerst “Geloof me, Nederland ligt qua duurzaamheid hopeloos achter. We moeten harder gaan lopen. Veel mensen willen dat ook. Daarom heb ik Ladies First opgericht, een beweging die eist dat Nederland in 2050 honderd procent schoon is. Waarom vrouwen eerst? Vrouwen voelen zich meer verantwoordelijk voor de lange termijn. En mannen gaan volgen. Het moeten er een miljoen worden. Dan moet de regering wel een strategie voor de lange termijn maken. Ik help daarbij.”

“Het gaat lukken en als we die kant op gaan, worden jongeren weer gemotiveerd. Ik zie het aan de Wubbo Ockels junior prijs waar scholen in Groningen om strijden. Scholieren gaan daar maar al te graag mee aan de slag en verzinnen allerlei oplossingen om hun school bijvoorbeeld energie te laten besparen. Als je jongeren enthousiast weet te maken, werken ze harder, beter, origineler dan wij. Maar voor je het weet, bemoeit een ambtenaar of, nog erger, een manager zich ermee en gaat uren schrijven. ‘Kssst, weg jij!’, roep ik dan.” Suf gewerkt “Ik heb het zelf gemerkt aan ons project met de Afsluitdijk. Dat moet een icoon van duurzaamheid worden. De overheid had er een wedstrijd voor uitgeschreven, alle partijen hebben zich suf gewerkt om de deadlines te halen, wij ook. Nu ligt het al weer een paar maanden stil. En als je gaat vragen waarom het zo lang duurt, blijken er problemen met Nederlandse regelgeving en Europese aanbesteding. Ja jongens, dat doet de spirit geen goed. Je kunt niet halverwege de wedstrijd de finish weghalen.” ZOETERMEER INTOBUSINESS 29

- advertentie -

Eigenaar Helga Sierat:

“Meer vitaliteit? In 10 weken makkelijk 10 kilo kwijt!” Body Management PWA SilverDome (ingang Noord) Van der Hagenstraat 30 - 2722 NT Zoetermeer 079 343 49 90 - info@bodymanagement.nl www.bodymanagement.nl

La Villade Winkelcentrum Parade Nootdorp Drafbaan 18 - 2632 GB Nootdorp 015 310 08 74 - info@lavillade.nl www.lavillade.nl

Lekkers voor vaders! Superieur

American Whisky

Jack Daniels

Dalwhinnie 15y

Hele liter

0,7 liter

€ 14,99

€ 24,99

Bacardi

Outplacement Een kwestie van Mens & Zaak

Single malt

KOOPZONDAG 3 JULI 2011 Bent u op zoek naar iets speciaals of wilt u iets vragen. E-mail: info@deliterslijter.nl

OPENINGSTIJDEN: di. t/m vrij. van 09.30 tot 17.30 uur zat. van 09.00 tot 17.00 uur do. koopavond tot 20.00 uur

Palmhout 35 | 2719 LB Zoetermeer | Tel. 079 362 30 31 info@mensenzaak.nl | www.mensenzaak.nl

OP DE RIJNEKE BOULEVARD NAAST BRISTOL Hoge Rijndijk 313e - 2382 AP Zoeterwoude-Rijndijk Tel. 071 589 08 00, www.deliterslijter.nl Alle prijzen zijn incl. 19% BTW. Aanbiedingen geldig t/m koopzondag 3 juli 2011

COLUMN

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Social media is hip, daar kan ook de ondernemer van nu niet omheen. Twitterdeskundigen worden ingehaald als de nieuwe Messias, social media wordt gepresenteerd als evangelie. Ziet u door de bomen het bos nog?

Twitter, facebook en LinkedIn, dat zijn toch momenteel wel de hot items. Opvallend is dat het ene bedrijf vooroploopt en het andere zogezegd de ogen ervoor sluit. Twee uitersten; de ene groep draaft door en de andere groep is behoudend. Als je niets met bijvoorbeeld Twitter doet of snel gaat doen, tel je niet meer mee. Je wordt opgejaagd door de trendwatchers om te gaan participeren. Maar wat als het allemaal nieuw voor u is? Moet u er iets mee?

De social media hype

Het inmiddels bijna ouderwetse e-mail is nog altijd een nuttig medium, vooral voor wat langere teksten. Uit onderzoek blijkt dat mensen een link veel vaker via e-mail versturen dan via twitter. Ook kennisoverdracht vindt plaats via de e-mail. Via twitter kunnen je (potentiële) relaties triggeren. Je bereikt snel een grote doelgroep. Uit onderzoek is gebleken dat mensen bij het kopen van producten rekening houden met reviews die zij online gelezen hebben, zowel negatieve als positieve uitingen worden meegenomen bij de beslissing welk product gekocht zal worden. Social media is dan ook uitermate geschikt voor het opbouwen van een sympathiek imago. Maar let er op dat persoonlijke boodschappen meer effect sorteren dan commerciële uitingen. Men koopt uiteraard eerder bij die aardige dame van bedrijf X die aandacht geeft aan de klant, inspeelt op de behoeften van de klant en leuke stukjes schrijft, dan bij die drammerige verkoper van bedrijf Y die alleen bezig is met het aanprijzen van zijn product. Het is mede daarom belangrijk om social media op de juiste manier in te zetten. Zie het niet als vervanging van het persoonlijke contact, maar doe er uw voordeel mee om uw bedrijf en unique selling points te profileren. Probeer (potentiële) klanten zoals gezegd te triggeren. Wissel commerciële uitingen af met meer persoonlijke mededelingen, bijvoorbeeld over de komende activiteit waar relaties aan deel kunnen nemen. Geef ook informatie over wat u doet, zodat zoekmachines snel bij uw bedrijf terecht komen. En wees er waakzaam voor dat de juiste informatie wordt verspreid via social media; het is altijd aanwezig en duikt ergens op op een niet altijd te controleren manier. Het afbreukeffect kan groot zijn! Zet de juiste personen binnen uw bedrijf in die iets met social media hebben, die er ook lol in hebben. Er ligt hier een kans voor werknemers om dit op te pakken. Maar leg de kaders goed vast in een protocol. Middels gebruik van social media kunt u op een snelle en effectieve wijze relevante informatie en wetenswaardigheden vergaren omtrent de (potentiële) relatie. Voordeel is dat u hierop kunt inspelen tijdens het persoonlijke contact. U komt sneller to the point. En ook hierbij kan weer gebruik worden gemaakt van de moderne middelen zoals de Ipad, om uw bedrijf, producten of diensten nog professioneler onder het voetlicht te brengen. Dan heeft u, met dank aan effectief gebruik van social media, een goed gesprek gehad, de banden aangehaald en waardevolle informatie overgedragen. Mogelijk heeft u er zelfs een nieuwe opdracht aan over gehouden. In ieder geval kunt u de ontmoeting vastleggen via social media, en zo hebt u er weer een positieve recensie bij voor de contacten van uw relatie, uw toekomstige klanten. Laat u echter niet gek maken! Benut de kansen die er op dit vlak liggen en schakel waar nodig professionals in. En wees ook realistisch door de juiste middelen in te zetten die passen bij uw bedrijfsvoering en omvang. Waak ervoor dat u niet het proefkonijn wordt van een nog vage hype. mr Martine A. Schwagermann FB

TEKST maRTINE A SCHWAGERMANN FB FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL Martine is juridisch adviseur bij Worrell & Jetten Accountants en Adviseurs T 079 - 344 56 78

Reageren? m.schwagermann@worrelljetten.nl ZOETERMEER INTOBUSINESS 31

Thema: mvo duurzaam ondernemen

reportage

‘Maatschappelijk verantwoord ondernemen komt vanuit jezelf’

Blomsma gelooft in ‘people, planet, profit’

Louis Hak (l) en Marten Havenaar.

Er zijn veel manieren om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Natuurlijk staat het terugdringen van schadelijke CO2-uitstoot bij veel bedrijven hoog in het vaandel. Zo ook bij Blomsma Print & Sign. “Als we een machine vervangen, zoeken we een milieuvriendelijke machine met de beste kwaliteit. Als we een auto uit ons wagenpark vervangen, dan gaan we, indien mogelijk, over op een hybride auto.” Maar boven alles houdt Blomsma vast aan het principe ‘people, planet, profit’. Op basis van die gedachte vult het Zoetermeerse bedrijf zijn MVO-beleid in.

TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Blomsma is in 1979 opgericht als bouwtechnisch advies- en tekenbureau. Vanuit die specialisatie zijn verschillende takken gegroeid. Tegenwoordig telt het honderd man tellende bedrijf acht werkmaatschappijen. Aan de ene kant staat Blomsma Signs & Safety. Deze tak houdt zich bezig ZOETERMEER INTOBUSINESS 32

met veiligheidssignalisatie en vluchtwegmarkeringen. Blomsma Print & Sign richt zich op de productie en montage van visuele communicatiemiddelen. “Vanaf een visitekaartje tot het inpakken van complete gebouwen, maar ook wagenparken voorzien van huisstijlbelettering. Dit

heeft allemaal met de grafische kant van ons bedrijf te maken”, legt Marten Havenaar van de afdeling Marketing uit. Regionale functie Blomsma Print & Sign heeft met de reprografische en reclameafdeling vooral

Thema: mvo duurzaam ondernemen

een regionale functie. Vanuit het verleden beschikt het bedrijf over veel Zoetermeerse klanten, onder wie ook landelijke spelers als Miss Etam en Nutricia. “Zij vinden het prettig om zaken te doen met een bedrijf uit de directe omgeving”, weet Louis Hak, Manager Verkoop en Marketing. “Ze kunnen natuurlijk ook landelijk uitbesteden, maar kiezen ervoor om dat lokaal te houden. Dan is het voor deze partijen prettig dat Blomsma in Zoetermeer zit.” Havenaar beaamt dat de Randstad hét werkgebied is van Blomsma Print & Sign, dat tot de grootste print en sign bedrijven van Nederland behoort. Zeg maar het gebied tussen de grote steden Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag. “Zestig procent van onze klanten bevindt zich binnen een straal van 25 kilometer rond Zoetermeer.” MVO wordt de laatste jaren steeds belangrijker gevonden. Bij aanbestedingen moeten bedrijven aangeven wat ze aan MVO doen en in sommige gevallen zijn er ook wettelijke normen en verplichtingen. Hoewel Blomsma pas sinds begin 2010

naar buiten treedt met haar MVO-beleid en prestaties, is het bedrijf al veel langer begaan met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Levenshouding “Het zit bij ons veel dieper dan aanbestedingen en verplichtingen”, geeft Hak aan. “Eigenlijk komt het bij ons voort uit een levenshouding, waarbij er zorg is voor de medemens en de aarde. Als je een bepaald succes hebt, deel je dat met mensen die het minder goed hebben. Onze nadruk ligt in eerste instantie ook altijd op de people kant van ‘people, planet, profit’. Al jaren investeert Blomsma in mensen, bijvoorbeeld via het plaatsen van Wajongers, het creëren van stageplaatsen of in het bevorderen van het welzijn en de persoonlijke ontwikkeling van onze medewerkers.” Dat milieu ook belangrijk is, staat volgens Hak buiten kijf. Blomsma is hierin meegegroeid. “Als we het als bedrijf goed doen, moeten we ook kijken of we kunnen investeren in milieu verantwoord bezig zijn.” De windmolen, die op het dak van het pand van Blomsma Print & Sign staat, is daar een goed voorbeeld van. “De ontwikkeling van deze windmolen zat nog in de pilotfase. Als iedereen wacht tot de windmolen klaar is, gebeurt er niks. Wij hebben besloten om daarin te investeren. Eigenlijk investeren we dan in iets, waarvan we nog niet eens weten of het gaat slagen.” Hak erkent dat er ook een commerciële kant aan het verhaal zit. “We moeten niet roomser zijn dan de paus. Als het project slaagt, kunnen wij de windmolens bestickeren. Het past wel in de filosofie van ‘people, planet, profit’ dat je winst moet maken om maatschappelijk verantwoord te kunnen ondernemen. Maar het feit dat je uiteindelijk die stap

zet, zit dieper dan het najagen van winst. Dat komt vanuit jezelf. Als we geld te besteden hebben, moeten we dat ook op de juiste manier investeren. Er wordt ook snel doorheen geprikt als je het alleen maar voor het geld zou doen.” Voorbeeldfunctie Havenaar geeft toe dat duurzaam ondernemen eigenlijk steeds makkelijker wordt. Leveranciers ontwikkelen nieuwe printertechnologieën, zoals het toepassen van milieuvriendelijke latexinkten. “Aan de ene kant heb je een bepaalde MVOdoelstelling in je missie vastgelegd, aan de andere kant merk je dat de markt om je heen erom vraagt en ook meer toepassingen biedt. Een bedrijf als Blomsma Print & Sign moet daarin een voorbeeldfunctie hebben. Datzelfde zie je bijvoorbeeld bij onze klanten Unilever en Eneco. Het is niet voor niets dat deze partijen altijd voorop lopen met duurzame toepassingen. Omdat klanten dat van hen vragen, de overheid het van dit soort bedrijven verwacht, maar zij vinden zelf dat ze als groot bedrijf ook moeten laten zien dat ze daarmee bezig zijn.” Blomsma heeft recent een paar machines aangeschaft die milieuvriendelijk produceren. “Als we investeren in nieuwe machines, kiezen we heel bewust voor latexprinters omdat die op waterbasis werken en niet op solvent inkt”, zegt Hak. “Dat is een veel milieuvriendelijker procédé. Hiermee kunnen we dan weer milieuvriendelijker produceren.” Blomsma Print & Sign Storkstraat 1-3 2722 NN Zoetermeer T 079 - 330 10 00 E informatie@blomsma.nl I www.blomsma.nl

Eco-vriendelijke banner Milieuverantwoord ondernemen kan soms tot uiting komen in de kleinere details, waarmee een groot verschil wordt gemaakt. Zoals milieuvriendelijke presentatiesystemen. Blomsma Print & Sign beschikt met de ‘bamboe banner’ over een ecovriendelijke banner. Het roll-up cassettesysteem is geheel gemaakt van FSC gecertificeerd bamboe. Het printen op PVC vrij bannermateriaal geschiedt via de minder schadelijke latex inkten. Het systeem wordt met een bamboe draagtas geleverd. “Dit is een mooi voorbeeld van milieu verantwoord ondernemen”, stelt Havenaar.

ZOETERMEER INTOBUSINESS 33

reportage

Thema: mvo duurzaam ondernemen

‘Je moet kwaliteit kunnen waarborgen’

Sandra Haket en compagnon Bas Gravesteijn

groeit

!mpressed in moeilijke markt De grafische industrie staat onder druk. Gerenommeerde drukkerijen gaan failliet, maar in Pijnacker gaat !mpressed Druk en Print gestaag door. Tegen alle marktontwikkelingen in is de productiecapaciteit uitgebreid met een Heidelberg XL-5 waardoor het bedrijf flexibeler is, meer capaciteit kan leveren en nog beter maatwerk kan aanbieden. Tekst Manon Vonk l Fotografie John Brussel

“Wij willen ons onderscheiden in de kwalitatieve markt, zoals voor reclamebureaus en andere communicatie specialisten. “Er is altijd tijdsdruk en toch een strenge kwaliteitseis, met de investering is onze capaciteit fors toegenomen omdat er feitelijk geen ZOETERMEER INTOBUSINESS 34

machines zijn ingeruild”, zegt directeur Sandra Haket. “Wij kunnen altijd leveren binnen de deadline. Die service is onder meer onze concurrentiekracht. Wij kunnen en willen niet mee met de prijsvechters. Natuurlijk staan ook onze prijzen onder druk. Aan de inkoopzijde hebben wij

Social media is belangrijk voor een bedrijf een slag gemaakt waardoor we scherper inkopen en ook logistiek de zaken beter kunnen regelen, deze kostenbesparing geeft ons de mogelijkheid om toch een scherpere prijs in de markt te kunnen neerleggen en de kans op het verkrijgen van de order is groter”, zegt Haket. Door de verdergaande automatisering van de productieapparatuur en het invoeren van 24 uur ploegendienst bij onze concurrenten is er een overcapaciteit ontstaan

Thema: mvo duurzaam ondernemen

binnen onze branche, alles is gericht op efficiency maar de zorg en aandacht voor het product verdwenen uit het zicht. Die 24/7 cultuur heeft veel bedrijven de das om gedaan. Het is onmogelijk om in zo’n cultuur je kwaliteit te kunnen waarborgen. Wij zijn niet meegegaan in die ‘ratrace’. Wij hebben heel bewust gekozen voor normale werktijden. Onze productie wordt gedaan door vier medewerkers welke drie persen bedienen. Daardoor hebben we altijd een vliegende keep en is het ook mogelijk om eenvoudig een ‘schuifploeg’ te creëren waardoor pieken op een eenvoudige wijze worden opgevangen. Dat is voor ons genoeg”, meent Haket. Doe maar gewoon Waarom !mpressed wel blijft bestaan en andere bedrijven failliet gaan, wijdt Haket aan de doelbewuste manier van investeren in de allerbeste apparatuur en het focussen op zaken waar je goed in bent. Een zichtlocatie is leuk maar levert geen rendement op voor een productiebedrijf als ons. Een pas op de plaats als de signalen aange-

Het is in een drukkerij noodzakelijk om milieu bewust te werken ven dat dat nodig is, de nieuwbouwplannen van 2008 waar we heel ver mee waren hebben we in de ijskast gezet en doelbewust gekozen voor wel de investering in apparatuur en een facelift van het huidige pand. Het ruimtegebrek is opgelost door de bedrijfsruimte te huren direct naast ons. Achteraf ben ik dus heel blij dat we niet

verhuisd zijn en wel de grote machine hebben gekocht. Vorig jaar, wat voor de markt een heel lastig jaar is geweest, hebben wij quitte gespeeld. Dat geeft een goed gevoel”, zegt Haket. Toekomst Haket is blij dat ze niet in een glazen bol kan kijken. “Vijf jaar geleden was de tendens dat conventioneel drukwerk geen bestaansrecht meer zou hebben. Wel, dat is er nog altijd en voor mijn gevoel blijft dat ook bestaan. Wij drukken bijvoorbeeld verpakkingen in allerlei soorten en maten en met speciale vormen, dat zal altijd blijven bestaan. Sterker nog, ik heb het gevoel dat papier weer terrein aan het winnen is. Natuurlijk gaat de nieuwe generatie anders om met bijvoorbeeld het consumeren van nieuws, onze generatie vind het nog altijd fijn om de krant te lezen. De generatie van onze kinderen zal geen krant meer lezen, de krant zal dus in de huidige vorm gaan verdwijnen, maar promotioneel drukwerk geeft juist in deze tijd van internet mailings en nieuwsbrieven vaak een opvallende meerwaarde. Ik geloof daar wel in”, aldus Haket. Twitter Nog niet heel veel drukkerijen zijn actief met social media, zoals twitter, facebook en LinkedIn. !mpressed wel. “Onze doelgroep, de communicatie specialisten, zitten ook op social media. Wij hebben daar serieus op ingezet, door een coach in te schakelen. Vragen daarbij waren: hoe profileren wij ons naar de markt, welke markt willen we benaderen en wat doen onze concurrenten. Social media is géén sales maar wel marketing. Ik ben ervan overtuigd dat social media heel belangrijk wordt voor een bedrijf”, aldus Haket.

Betrokken “Wij zijn altijd al maatschappelijk betrokken. Als bedrijf actief in Pijnacker vind ik dat je mee moet doen met sponsoring van activiteiten binnen de gemeente. Het bevordert de goodwill en je naamsbekendheid. Wij trekken daar maandelijks een budget voor uit, te besteden aan sportverenigingen en goede doelen, zoals Alpe d’HuZes. Wij zoeken zelf actief naar doelen of worden benaderd. Het is een kleine moeite en we doen mensen er een groot plezier mee”, meent Haket. Ook qua duurzaam ondernemen blaast !mpressed haar partijtje mee. “Wij zijn FSC gekwalificeerd. Wil je opdrachten van de overheid krijgen, dan is dat een

Wij kunnen altijd leveren binnen de deadline vereiste. Wij kijken ook nadrukkelijk naar reductie van wasmiddelen en andere toevoegingen, we werken met bio-inkten. Het scheiden van afval doen we al jaren. Qua chemisch afval hebben we nu nog per maand één container. Dat waren er drie. Het is in een drukkerij noodzakelijk om milieubewust te werken. Ook onze leveranciers zijn daar continu mee bezig, door de scheiding van afval worden er zelfs kosten bespaard, dus is de keus makkelijk gemaakt”, zegt Haket.

!mpressed druk en print Weteringweg 11 2641 KM Pijnacker T 015 - 369 94 13 F 015 - 369 97 47 E info@impresseddruk.nl I www.impresseddruk.nl

ZOETERMEER INTOBUSINESS 35

REPORTAGE

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Sluiting kerncentrales Duitsland koren op molen ICE en PVE

Noordzee straks

accu van Europa

Bondskanselier Angela Merkel wil alle kerncentrales in Duitsland sluiten. Daarmee is het land de eerste die, naar aanleiding van de ramp met de kernreactoren in Japan, een dergelijke rigoureuze beslissing heeft genomen. Ook de hoeveelheid energie dat uit fossiele brandstoffen wordt gehaald, willen onze oosterburen terugdringen. Volgens Merkel is groene energie in Duitsland dĂŠ toekomst. En dat is koren op de molen van de Nederlandse bedrijven ICE en PVE, die worden geleid door Alphenaar Machiel van der Schoot en Bodegraver Ton Kraak. TEKST DENNIS CAPTEIN l FOTOGRAFIE PR DIESEKO

ZOETERMEER INTOBUSINESS 36

Thema: mvo duurzaam ondernemen

Duitsland wil van de Noordzee een accu vol windmolenparken maken. De eerste parken zijn al een feit en andere zullen de komende jaren gaan volgen. Het besluit van de Duitse regering zal de komst hiervan in een stroomversnelling brengen. Voor PVE en ICE, die wereldwijd naam en faam hebben gemaakt met de ontwikkeling, vervaardiging, verhuur en verkoop van hydraulische trilblokken, biedt deze ontwikkeling veel perspectief. Voor de bouw van deze windturbines moeten enorme palen in de zeebodem worden geheid. Het in de grond slaan hiervan is niet alleen tijdrovend en kostbaar, milieugroeperingen zijn ook nog eens mordicus tegen deze handelswijze, omdat het de visstand, onder andere van de bruinvis, in ernstige mate bedreigt. De triltechniek is volgens Kraak en Van der Schoot daarom hét alternatief.

de grond als het ware vloeibaar wordt en de paal of damwand als een mes door de boter naar de gewenste diepte snijdt. Kraak en Van der Schoot zijn derhalve mede-eigenaar svan Dieseko. Kraak vertelt: “Bij heien heeft elke klap op de holle stalen pijp het geluid van een explosie. Het is om die reden uitermate bedreigend voor de visstand; elke vis die binnen een bepaalde straal zwemt, overleeft de harde dreun niet of raakt gewond. Onze trilblokken zijn een uitstekend alternatief gebleken. Het is aanmerkelijk geluidsarmer, waardoor de visstand op pijl blijft. Bovendien werkt het veel sneller – elke paal zit circa tien keer sneller in de grond.”

Wetenschappers juichen triltechniek ICE en PVE als alternatief toe

PVE en ICE vallen onder het moederbedrijf Dieseko. De corebusiness van deze bedrijven zijn trilmachines, die geleverd worden in verschillende typen. De werking is dat, door de snelle bewegingen van 1600 tot wel 2500 trillingen per minuut,

Erkend door wetenschappers Het verhaal van Van der Schoot wordt erkend door wetenschappers en geleerden. Nederlandse windmolens in zee rusten op buispalen soms wel een lengte van 80 meter bij een doorsnede van 5 meter. Urenlang worden de palen de diepte in geheid, wat gemiddeld tweehonderd decibel aan geluid per klap oplevert. “Een vis knalt letterlijk uit elkaar als hij minder

Angela Merkel wil de Duitse kerncentrales sluiten en meer windmolenparken in de Noordzee plaatsen. dan vijftig meter van een paal zwemt die op dat moment wordt geheid”, vertelt Hans Slabbekoorn, universitair docent Gedragsbiologie bij het Instituut Biologie Leiden. “Binnen een kilometer treedt er sowieso blijvende gehoorschade op bij vissen. Wat er buiten dat bereik gebeurt, is nog onbekend.” Marien ecoloog Theo Prins spreekt van een ‘disco-effect’ bij zogende vissen: “Zeehonden en bruinvissen kunnen het geluidsniveau dat vrijkomt bij heien tot op tachtig kilometer horen. Bruinvissen kunnen er tot op 1,8 kilometer doof van

ZOETERMEER INTOBUSINESS 37

Thema: mvo duurzaam ondernemen

worden. Het disco-effect is eveneens een bekend fenomeen: de gehoordrempel van de zoogdieren gaat tijdelijk omhoog, waardoor ze minder goed horen en niet goed meer met elkaar kunnen communiceren.” Pingels In het verleden gebruikten bouwers van windmolenparken zogeheten ‘pingels’, een soort bel die vissen moest verjagen. Dat is niet afdoende gebleken. Han Lindeboom, zee-ecoloog bij onderzoeksinstituut Imares, zegt: “Aanvankelijk waren de ogen gericht op de bruinvis, die in de Noordzee veel last had van de heiwerkzaamheden. Deze bruinvis reageerde hier goed op. Echter, nader onderzoek bracht aan het licht dat de meeste andere vissoorten er niet op reageerden en zich niet lieten verjagen, met alle schadelijke gevolgen van dien. Wij beschouwen de pingel dan ook zeker niet als de oplossing.” Van der Schoot: “Het moet dus anders. ICE en PVE bewijzen op dit moment dat het anders kan. Trillen waarborgt de visstand. En nadat de windparken zijn gebouwd, neemt de visstand zelfs verder toe. Immers, er mag niet worden gevaren door, laat staan gevist worden in windparken, waardoor ze een veilig toevluchtsoord worden voor honkvaste vissen als kabeljouwen en roggen, maar ook voor algen en schelpdieren.” Nieuwe markt Machiel van der Schoot is een van de drie

ZOETERMEER INTOBUSINESS 38

directeuren van Dieseko, waarvan het hoofdkantoor is gevestigd in Sliedrecht. Zijn betoog is meeslepend en wordt ondersteund met foto’s, grafieken en onderzoeksrapporten. Voor ICE en PVE zijn de windmolenparken een nieuwe markt. Of, zoals Van der Schoot zegt: “Onze triltechniek is er bij uitstek voor geschikt. Het is nu zaak om de discussie gaande te houden: heien versus trillen. Die discussie wordt momenteel op hoog niveau gevoerd. De offshore industrie, regeringen, milieugroeperingen en wetenschappers buigen zich al enige tijd over het vraagstuk. Trillen is zoals gezegd in alle opzichten beter, dat wordt in steeds meer kringen erkend. Maar onbekend maakt onbemind. Het is daarom zaak om de triltechniek nog meer bij de betrokkenen onder de aandacht te brengen.” Groene stroom Hoe dan ook, Duitsland biedt grote kansen voor ICE en PVE. En niet alleen daar. Overal neemt de vraag naar groene stroom immers toe. Het gebruik van deze stroom wordt in het algemeen als zeer maatschappelijk verantwoord gezien. Aanvankelijk werden windturbines, die groene stroom opwekken, op het land geplaatst. Daar zitten in elk geval twee nadelen aan vast: het tast het landschapsaangezicht aan en de grond is in een land als Nederland erg duur. De zee lijkt daarom een goed alternatief. In het Nederlandse deel van de Noordzee zijn op dit moment twee windmolenpar-

ken gebouwd. Het eerste park, genaamd NoordzeeWind, staat voor de kust van Egmond aan Zee. Het park heeft 36 windmolens met ieder een vermogen van drie megawatt. Het park was in augustus 2006 gereed en is gebouwd door Shell en NUON. Het tweede windmolenpark heet het Prinses Amaliawindpark en staat ter hoogte van IJmuiden. Dit park heeft zestig Vestas V-80 windturbines van elk twee megawatt. Het windpark werd in juni 2008 geopend. Bij het bouwen van een windmolenpark in zee is de afstand tot de kust belangrijk: hoe langer de (door de hoge aanlegkosten dure) hoogspanningskabel naar de kust is, des te minder rendabel het park. Niettemin zijn de twee parken in Nederland vanaf de kust nauwelijks met het blote oog zichtbaar. Verklaring In totaal houden negen landen zich bezig met de ontwikkeling van windmolenparken in de Noordzee. Naast Nederland zijn dat: Belgie, Groot-Brittannië, Luxemburg, Ierland, Zweden, Duitsland, Frankrijk en Denemarken. Diverse landen hebben hun eigen offshore projecten, maar alle hebben inmiddels een verklaring getekend waarin de intentie is vastgelegd nauwer samen te werken. Honderden locaties in de Noordzee zijn aangemerkt als windmolenlocatie. Er zullen er dus nog veel meer volgen. Kraak en Van der Schoot kochten acht jaar geleden aandelen in het bedrijf ICE

Thema: mvo duurzaam ondernemen

(International Construction Equipment). Naast hun participatie voerden zij vanaf dat moment samen de directie van het bedrijf, waarvan het hoofdkantoor was gevestigd in Almere. Toen al beschikte ICE over een kwarteeuw ervaring met hydraulisch trillen. De ontwikkeling, productie, verkoop en verhuur van trilblokken en power packs, die de energie leveren voor het aandrijven van de blokken, is altijd in eigen handen geweest. ICE won in die tijd twee keer de Top Gazelle Award, een door het Financieele Dagblad uitgeschreven wedstrijd voor de snelst groeiende onderneming in de regio Utrecht en Flevoland, en raakte betrokken bij aansprekende bouwprojecten. Zo leverde het bedrijf onder andere trilblokken voor de aanleg van palmeilanden en het enige 7-sterren hotel ter wereld in Dubai, de brug over de Yangtze rivier in China, de Thames barrier in Engeland en de metro van Melbourne. Wereldwijde concurrentie ICE groeide explosief. Het bedrijf innoveerde doorlopend, veroverde meer en meer markt en liet de wereldwijde concurrentie op een gegeven moment ver achter zich. Met uitzondering van een andere Nederlandse onderneming: PVE (Piling & Vibro Equipment) uit Sliedrecht. Dat bedrijf zocht in 2008 toenadering om tot een samenwerking te komen. Uiteindelijk werd besloten ICE onder de vlag te hangen van Dieseko, waartoe ook PVE behoort. Bij zowel ICE als PVE, die als zelfstandige entiteiten blijven bestaan, staan woorden als kennis en innovatie met hoofdletters geschreven. Zo is het niveau van de ontwerpafdeling opgeschroefd tot universiteitsniveau en hebben de bedrijven een enorme kennis, onder andere met betrekking tot de processen die zich diep in de bodem afspelen en de effecten die deze krachten uitoefenen op funderingen. Twee jaar geleden kreeg het bedrijf de titel ‘best managed company’. Van der Schoot: “Onze productenstandaard willen we meer dan aan de wensen van onze klanten laten voldoen. Wanneer de markt om een krachtiger machine vraagt, is het aan ons om die te bieden, maar dan nog iets krachtiger. We zijn er sterk in gebleken om deze, uit economisch oogpunt gezien, zo efficiënt mogelijk te ontwikkelen.”

ICE en PVE actief bij windmolenparken Gele Zee China is vorig jaar de VS als grootste energieverbruiker voorbijgestreefd. Om te voldoen aan de vraag zet het land groot in op duurzame energie. Verbetering van het leefmilieu is daarbij een belangrijk motief. De leus van de groots opgezette vakbeurs Shanghai Expo, waar ICE en PVE vertegenwoordigd waren, is niet voor niets: ‘Better city: better life’. Machiel van der Schoot: “De aanleg van windmolenparken heeft ook in China hoge prioriteit. Besluitvorming gaat daar wat sneller dan hier, dus de eerste machines van ICE en PVE zijn al operationeel in de Gele Zee. China is voor ons voor nu en de toekomst een belangrijke markt.”

Het Chinese paviljoen op de Shanghai Expo.

Duurzaamheid “We passen uitsluitend biologisch afbreekbare hydraulische olie toe en schrijven deze ook voor in de onderhoudsboeken. Alle motoren die we inbouwen voldoen aan de hoogste emissienormen, ook al is dat nog lang niet overal ter wereld wettelijk vereist. We hebben daarnaast ons als doel gesteld om onze power packs twintig procent zui-

niger te laten werken. De klant merkt dat niet alleen in veel lagere kosten per uur, maar ook in bonuspunten bij inschrijvingen op overheidsprojecten. Aannemers, die kunnen aantonen dat ze een echte inspanning leveren bij het terugdringen van CO2-uitstoot, mogen tot wel tien procent meer rekenen dan hun collega’s die geen zorg voor het milieu hebben.” ZOETERMEER INTOBUSINESS 39

reportage

The Retail Factory: van concept tot succesvol interieur

een begrip

‘Benschop is in Nederland’

Geregeld loopt Jacob de Boer aan het eind van de dag nog even een rondje door de showroom. Deze grote ruimte is volgehangen met panelen, voorzien van teksten, tekeningen, ontwerpen en foto’s die de enorme mogelijkheden van Benschop laten zien. Het geeft hem altijd een goed gevoel. “Wat heb ik toch een geweldige baan”, zegt de Managing Director van The Retail Factory, zoals de pay-off van Benschop luidt, met een glimlach. Tekst Martin Hoekstra l Fotografie John Brussel

De Boer is oorspronkelijk afkomstig uit Friesland, wat af en toe goed hoorbaar is. De liefde voor een Zoetermeerse, die hij ooit in Spanje op een tafeltennistoernooi ontmoette, bracht De Boer naar het westen van het land. Via Imtech, Van Kempen & Begeer en een periode als zelfstandige, ZOETERMEER INTOBUSINESS 40

belandde hij enkele jaren geleden bij Benschop. Het Zoetermeerse bedrijf zocht een financieel manager die het financiële en organisatorische traject om groter te groeien kon begeleiden. Benschop deed in die tijd mee aan tenders

voor grote merken. Om mee te dingen, moest het bedrijf voldoen aan een aantal vereisten, waarbij omzet, aantal mede werkers en balanstotaal belangrijke parameters waren. “De toenmalige eigenaar Hans Benschop wilde op zoek gaan naar samenwerkingsverbanden om zo toch mee te kunnen dingen voor deze opdrachten.” Hoe anders is het gelopen. Benschop nam niets over, maar werd zelf overgenomen door Shopex, een internationaal opererende leverancier van winkelinterieurs. Samen voldoen deze bedrijven - voor de Nederlandse markt is de naam Benschop behouden gebleven - aan de criteria voor deelname aan tenders. Dit heeft inmiddels geleid tot een samenwerking die binnen Nederland verder niet bestaat.

Klaar voor de toekomst In de retail is het een gegeven dat een winkel om de zeven jaar wordt verbouwd. De Boer erkent dat het in die handel momenteel lastig is. Door de crisis houden veel ondernemers de hand op de knip. “Kijk, de grote accounts als Vodafone, de Bijenkorf en KPN investeren wel door. Wij zijn dan ook niet bang voor de toekomst van Benschop. Wij verwachten dat het bij de wat kleinere accounts volgend jaar los gaat komen.” Benschop doet geen concessies aan het concept, maar engineer to order is wel steeds meer gevraagd. “Als je bij de Action iets koopt, maakt het niet uit of het in een beschadigde bak ligt. De klanten van Benschop verkopen over het algemeen hoogwaardige producten. Belangrijk voor de klant is dan sfeer, beleving en uitstraling.”

Jacob de Boer

Maatwerk Benschop is volledig geoutilleerd op design, interieur en projectinrichting. “Puur maatwerk”, stelt De Boer. “Als het binnen Shopex om maatwerk gaat en er moet design bij, dan komt Benschop meteen in beeld met zijn eigen designafdeling. We doen design, maatwerk, maar we kunnen ook seriematig leveren. Ook bouwkundige zaken worden door ons gefaciliteerd. We hebben een interieurbouwbedrijf dat turn key kan leveren. Ons sterkste punt is dat wij de klant full service kunnen bieden. Maar je mag bij ons ook alleen het design halen of het interieur. Wij zijn eigenlijk een interieurbouwer met een grote menukaart.” Vandaar ook de naam retail factory. Benschop is hoofdzakelijk aanwezig in de retail, met als specialisatie mode, telecom en speciale projecten. Nederland is voor Benschop een goed gebied. “Loop maar eens door Breda of de Kalverstraat. Als wij daar maar vijf procent van de winkelinterieurs bouwen, dan zit het echt wel goed. De markt in Nederland is groot genoeg.” Niettemin wil De Boer niet op zijn lauweren rusten. Groei in Nederland behoort tot de speerpunten van het beleid. “We willen dat bereiken door uitstekende projecten te blijven neerzetten en te zorgen voor goede referenties. Mond-tot-mondreclame is voor ons de belangrijkste marketingtool. Dat een retailer tegen een collega zegt: ‘die gasten moet je hebben; ze zijn niet de goedkoopste, maar dan krijg je wel wat’. Een winkel hoeft niet herkenbaar te zijn als een interieur gebouwd door Benschop. Het gaat erom dat je langs de winkel loopt en dat je eigenlijk naar binnen wordt gezogen. Dat is niet onder woorden te brengen, het gaat om gevoel en beleving.” Geheim van het concept Vorig jaar viel het doek voor T for Telecom. De 52 winkels werden overgenomen door KPN en veranderd in winkels voor Telfort, KPN Hi of KPN zelf. Benschop was verantwoordelijk voor de nieuwe inrichting. “Mede dankzij onze interieurs is de omzet van deze winkels met meer dan honderd procent gestegen”, zegt De Boer niet zonder trots. “Ik ga niet zeggen dat ons interieur de winnaar is. Het is het geheim van het concept, waar een slim

interieur onderdeel van uitmaakt. Ik moet wel zeggen dat het assortiment uiteindelijk het belangrijkste is. Je kunt wel een interieur van Benschop neerzetten, maar als je collectie niks is, dan houdt het op.” Het allermooiste voorbeeld, in de ogen van De Boer, is Douwe Egberts Koffie & Kado. Een paar jaar geleden stond Douwe Egberts voor een keuze. Iedereen kent wel de spaarpunten achterop een pak koffie, maar waar kun je die punten nou verzilveren?

Douwe Egberts, dat onderdeel is van Sara Lee, zag in de Verenigde Staten en Spanje de opkomst van Starbucks. Hoe kun je Starbucks buiten Nederland houden? Het succes van La Place was bekend. Daarnaast wilde het concern een proeftuin voor nieuwe producten. Om al deze vragen te vertalen naar één goed concept, werd een beroep op Benschop gedaan. “We hebben met de mensen van Sara Lee om de tafel gezeten om het ontwerp te bespreken. Dat ging de goede kant op, maar hoe krijg je dat dan door de Raad van Bestuur. We hebben een demofilm gemaakt, waarin de realiteit werd nagebootst. Uiteindelijk kregen we groen licht en hebben we deze winkels turn key gebouwd. Het is per winkel maatwerk en dat wordt hier allemaal in huis gemaakt. Dit is een mooi voorbeeld van wat wij realiseren.” Benschop Bleiswijkseweg 39 2712 PB Zoetermeer T 070 - 330 01 23 E info@benschop.nl I www.benschop.nl ZOETERMEER INTOBUSINESS 41

BUSINESSLUNCH

Eigenaren Arjen Slinger (l) en Alain Adriaanse

Lunchen in Hofstede Meerzigt Tekst Jean Pieux l Fotografie John Brussel

Het is een zonnige vrijdagmiddag. Goed gesprek gehad en een uitstekende zakelijke deal gedaan. Dat vraagt om een stijlvolle lunch op een zonnig en rustiek terras. Hofstede Meerzigt werd mij ingefluisterd en mijn welwillende navigatiesysteem loodst mij door het drukke verkeer van het centrum van Zoetermeer. Nog een rotonde die ons leidt naar de ZonnenZOETERMEER INTOBUSINESS 42

berg 10 aan de rand van een woongebied. ‘Uw bestemming is bereikt’, meldt de stem en verbaasd kijken wij om ons heen. Inderdaad, tussen de groene grasvelden met royaal groeiende gele boterbloemen ontwaren wij een strak gerenoveerde boerenhoeve in een mooie combinatie van het nostalgische verleden en het eigentijdse nu met veel glas. Blijkbaar is er ook een manege in de buurt, want voor het terras laten sportief gelaarsde tienermeiden hun

paarden goed gedresseerd lopen. Rechts aan de plas zitten een paar vissers naar hun dobbers te staren. Prachtige ingrediënten voor een optimale rustieke beleving van deze Hofstede. Het knarsende grint op het pad naar de ingang geeft mij een rijk gevoel. Wij worden vriendelijk welkom geheten met de vraag waar wij willen plaatsnemen. Op deze zonovergoten dag kiezen wij uiteraard

voor het terras. Achter een mooie droge huiswijn en een smaakvolle Brand pils van de tap kijken wij riant uit over de weilanden, die ooit boerenland zijn geweest. Hè, hè. Heerlijk! Een weldadige rust. Binnen

zien wij bruiloftsgasten druk in de weer met ballonnen ter voorbereiding van een trouwreceptie, waarvoor deze locatie een ideale gelegenheid is. Wij genieten rustig verder en werpen een blik op de kaart. Als voorgerecht kiest mijn tafelgenoot de Gestoofde ossenstaart met een kletskop van amandel, gevuld met eendenlever, cevenne ui en Balsamico schuim. Mijn keus valt op de Oosters bereide gamba’s met marshmallow van kerrie, zoet zuur van komkommer, zeewierpasta, gember en een sesamkoekje. Met de marshmallow van kerrie hadden wij al kennis gemaakt als amuse en dit was een verrassende beleving, hetgeen ook gold voor de presentatie van mijn voorgerecht. Het werd geserveerd als een plateau met ingestoken kleine lollies met daarop de verschillende gerechten. Het overblijvende bergje stokjes vormde bijna een complete Mikado-set. De gamba’s blijken smakelijk met een plezierige Oriëntaalse flavour. Tegenover mij zie ik mijn tafelgenoot eveneens genieten. Als hoofdgerecht koos hij de Gebakken kabeljauw met hachee van kreeft, aardappel mousseline en drie keer spinazie. Ik bleef bij het seizoen en de agrarische sfeer met de Wiedenlam met Hollandse asperges, aardappelrösti en Hollandaise sauce. Mijn tafelgenoot liet zich deskundig adviseren over een bijpassende wijn en die bleek bijzonder. Het lamsvlees was een mooie combinatie met de smaakvolle asperges. Nagenietend lieten wij ons toch verleiden tot een nagerecht. Voor mij de Millefeuille van appel, calvados mousse, geglaceerde Granny Smith, kaneel en dragon roomijs. Té lekker. Mijn tafelpartner koos Gemarineerde aardbeien, de onvermijdelijke kletskop, hangop yoghurt, sorbet en limoen, waarbij een Small Hill Sweet als dessertwijn werd geschonken die door hem als ‘mooie keus, klassiek en perfect’ werd gekwalificeerd. Kritische noot? Ja, eigenlijk meer een advies aan de chef. Kook niet te veel voor het kunstzinnige plaatje op het bord. Ik vind een eerlijk product zonder al te veel creatie op het bord eigenlijk net zo mooi, maar dat is natuurlijk persoonlijk. Maar afgezien daarvan, een genoeglijke lunch op een voortreffelijke locatie. Informatie: www.hofstedemeerzigt.nl of mail naar info@hofstedemeerzigt.nl ZOETERMEER INTOBUSINESS 43

reportage

Specialist in klantcontact BRW Groep:

‘Slechte service is geen kwestie van onwil, maar onmacht’ TEKST ELLEN MANNENS l FOTOGRAFIE BWR GROEP

Wil je je als bedrijf onderscheiden in Nederland, dan moet je vooral niet zéggen dat je goede service verleent, maar het gewoon dóen. Dat blijkt echter zo makkelijk nog niet. T-Mobile kreeg onlangs lik op stuk van een woedende Youp van ’t Hek en recenter kreeg EON een boete omdat het bedrijf toch mensen belde uit het Bel Me Niet register. De BRW groep helpt bedrijven om ook echt servicegericht te worden en daarmee te voldoen aan onlangs opgestelde Europese normen. De internetprovider is niet bereikbaar bij een storing of vraagt je om een mailtje te sturen. Een bank wil een rekening van een overledene niet opheffen zonder toestemming van de overledene zelf of een klantenservice heeft een betaald telefoonnummer en laat je vervolgens een half uur in de wacht staan. Het is slecht gesteld met ZOETERMEER INTOBUSINESS 44

‘Mensen stappen niet over. De service kan ergens anders nog slechter zijn’

de service van Nederlandse bedrijven. “In Nederland wordt slecht geluisterd naar de consument”, stelt Jan Rozendaal, managing partner van de BRW Groep. De groep helpt bedrijven hun klantcontact te verbeteren. Sinds kort zelfs volgens de ECCS, de Europese Contact Centre Standaard. In oktober 2009 werd de norm in het leven geroepen om de consument te beschermen. Op dit moment voldoet in Nederland nog slechts één bedrijf aan de norm. “Energie Direct heeft tot nu toe het enige ECCS keurmerk van Nederland”, vertelt Rozendaal, die het energiebedrijf met de BRW Groep hielp om aan de norm te voldoen. “Energie Direct vindt dat zijn klanten, ondanks de goedkope energie, gewoon recht hebben op goede service.”

Jan Rozendaal

De norm die door de Europese Commissie is geformuleerd voor bedrijven om te voldoen aan het ECCS keurmerk, is eigenlijk heel voor de hand liggend. “Service komt er eenvoudig gezegd op neer dat je als bedrijf een prima bereikbaarheid hebt. Dus dat je gewoon de telefoon aanneemt en correct en snel antwoord geeft op de vraag van je klant. Dat je doet wat je belooft en dat je een beetje aardig bent.” Het lijken eenvoudige regels, maar daarmee hebben Nederlandse bedrijven nog steeds moeite. Zo blijkt wekelijks tijdens consumentenprogramma’s als Kassa en Radar. “De callcenters van onder andere UPC worden tegenwoordig steeds minder gebeld door consumenten. Ze helpen liever elkaar op de vele fora op internet.” Youp van ’t Hek uitte zijn woede over mobiele telefonie-aanbieder T-Mobile vorig jaar zelfs in een compleet tijdschrift. De Help noemde hij de glossy waarin hij en andere Nederlanders hun woede uitten over slechte service van Nederlandse bedrijven. “Zoiets had voorkomen kunnen worden, als je je service op orde hebt”, zegt Rozendaal. “Daar kunnen wij bij helpen.” ZOETERMEER INTOBUSINESS 45

Maar bedrijven lijken niet snel te leren. Onlangs kwam er nog een schrijnender voorbeeld van non-service naar buiten: meerdere energiebedrijven belden huishoudens die geregistreerd stonden in het Bel Me Niet register. Dat kostte hen niet alleen een goede naam, maar ook een flinke boete van de Nederlandse overheid. Toch zien veel bedrijven nog steeds geen acute reden om meer klantgericht te worden. “Een slecht callcenter betekent niet dat een bedrijf klanten kwijtraakt. Mensen stappen niet over. Bang voor het zwarte gat. De service kan ergens anders nog slechter zijn”, zegt Rozendaal. Waarom zou een bedrijf dan tijd en geld steken in betere service? “Omdat niemand expres slechte service verleent. Het gros van de bedrijven heeft klantvriendelijkheid in de missie en visie opgenomen. Ze weten alleen niet hoe ze het moeten bereiken.” Op dat moment komt de BRW Groep om de hoek kijken. “Wil je echt werk maken van de service in je bedrijf, dan kun je beginnen met het aanschaffen van het ECCS boekje. Daarmee ga je als bedrijf van onbewust onbekwaam naar bewust bekwaam. Wij kunnen daarna samen met een bedrijf kijken wel stappen gezet moeten worden om ook echt aan de ECCS norm te voldoen en dus goede service te verlenen.” Die aanpak begint in negen van de tien gevallen bij de klantenservice. “Dat is de plek waar alles samenkomt. De spreekbuis van het bedrijf naar de klant.

‘Service komt er eenvoudig gezegd op neer dat je als bedrijf gewoon de telefoon aanneemt en correct en snel antwoord geeft op de vraag van je klant’

Als het daar misgaat, wil het niet zeggen dat de klantenservice niet goed bezig is. Het is meer onkunde en onmacht dan onwil. Hoe vaak gebeurt het bijvoorbeeld niet dat de afdeling commercie een mooie actie bedenkt, maar het callcenter op dat moment onbemand is? Of dat de medewerkers van het callcenter niet goed op de hoogte zijn van de actie? Wil je het echt goed aanpakken dan moet je bij de lancering van een nieuw product eigenlijk al vooraf de tien meest gestelde vragen weten.” Met hulp van BRW kan het beroep van callcentermedewerker een van de leukste functies binnen een bedrijf worden. “Het is toch het leukste werk als je de hele dag door mensen kunt helpen?” stelt Jan Rozendaal. “Maar dan moet je wel de kans krijgen om mensen ook echt te kunnen helpen. Zorg dus ook dat de klantenservice de organisatie kan helpen beter te communiceren en handiger processen in te richten; zo voorkom je onnodige klantcontacten. Dat scheelt uiteindelijk ook geld. Mensen bellen minder vaak terug met klachten als je ze snel kunt oplossen.” Hoeveel tijd en energie het verbeteren van de service kost, hangt af van het niveau van de service die een bedrijf op dat moment biedt. “Maar als je echt graag iets wilt doen aan de service binnen je bedrijf, kun je in zes maanden een betere service organiseren. Daarna is het zaak dat niveau zes maanden vast te houden. Daarna kun je keuringsinstituut KIWA bellen, zij nemen dan een audit af en kunnen overgaan tot ECCS certificering. Dat kost zo’n vijftienduizend euro, maar dat is een klein bedrag als je het afzet tegenover de professionaliteit, betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van je bedrijf.” Als het aan Rozendaal ligt, doet iedere ondernemer er goed aan zijn bedrijf te testen op service. “We moeten af van de zesjes-cultuur. Met een zes heb je een voldoende, dus worden de meeste mensen goed geholpen. Maar in je auto wil je toch ook geen kapotte airbag vanuit de overweging: meestal gaat het wel goed?” Uiteindelijk hebben bedrijven alleen maar voordeel van een goede naam dankzij goede service. Goede service is een perfecte aanjager voor mond tot mond reclame en helpt je als bedrijf op lange termijn dus verder. “Waarom zijn klanten van Volvo nog altijd zo trouw aan hun merk? Omdat de kwaliteit betrouwbaar en constant is. Dat is wat de klant uiteindelijk wil.” BRW Groep Bredewater 4h 2715 CA Zoetermeer T 079 - 3203560 E info@brw.nl I www.brw.nl

ZOETERMEER INTOBUSINESS 46

reportage

Flynth Zoetermeer gastheer bedrijfsbezoek Floravontuur:

veel te bieden

“We hebben aan ondernemers” Live geïnterviewd worden voor Radio Nova 110.3 FM of meedoen aan een revival van het populaire kinderprogramma uit de jaren ’80 ‘Ren je rot’. De ondernemers van Floravontuur Promotie Zoetermeer werden uitgedaagd om deel te nemen aan de activiteiten die Flynth Zoetermeer voor hen in petto had tijdens het bedrijfsbezoek op woensdag 13 april jl. Tekst MIRJAM GROENENDIJK l Fotografie John Brussel

Meer dan 100 ondernemers waren te gast aan de Heliumstraat in Zoetermeer, waar zij werden ontvangen door Rogier Blankemeijer, accountant en Rob Zevenbergen, BTW-specialist bij Flynth. Rogier was erg blij met de hoge opkomst en de actieve deelname van de ondernemers tijdens het bedrijfsbezoek: “Informeel netwerken, nieuwe contacten opdoen en kennis maken met de stad. Dat zijn de pijlers van de succesformule van de bedrijfsbezoeken van Floravontuur. We hebben alles uit de kast gehaald om het onze gasten zo plezierig mogelijk te maken en hebben laten zien dat we veel te bieden hebben aan ondernemers”. Na een rondleiding door het pand werd vestigingsdirecteur Maurice Verhoeff geïnterviewd door verslaggever Kees Hutjes voor Radio Nova 110.3 FM. Ook werd een aantal ondernemers zelf geïnter-

viewd voor het radioprogramma. Na deze tussenstop werd de rondleiding door het pand vervolgd. Blankemeijer: “Hoewel we als zakelijke dienstverlener geen tastbaar product kunnen laten zien, konden we wel veel vertellen over onze full-service dienstverlening voor ondernemers. Hier zit naast accountants immers een breed scala aan andere adviseurs zoals fiscalisten, personeels-, subsidie- en bedrijfsadviseurs met hun specialismen.” Flynthbeleving De bijeenkomst werd vervolgens geopend door Margreet van Driel, voorzitter van Floravontuur Promotie Zoetermeer. Zij heette de nieuwe leden welkom. Wat toen volgde, kan gerust uniek genoemd worden. Blankemeijer: “Collega Rob Zevenbergen en Kees Hutjes van Radio Nova 110.3 presenteerden op geheel eigen wijze de Flynth uitvoering van ‘Ren je rot’. Met

de stellingen over bijtelling en kilometer administraties, werkkleding, BTW en loondoorbetalingsverplichting hebben de ondernemers een goed beeld gekregen van de diversiteit van de dienstverlening van Flynth.” Na Ren je rot was het tijd om tijdens het buffet verder te praten over deze onderwerpen en natuurlijk te netwerken. Flynth in Zoetermeer Het bedrijfsbezoek van de ondernemers van Floravontuur was het officiële startschot voor de promotie van Flynth in de regio Zoetermeer. Maurice Verhoeff, vestigingsdirecteur en accountant, is het gezicht van deze campagne. En die is niet onopgemerkt gebleven. Verhoeff: “ Vanaf 18 april was ik vier weken te zien op vijf bussen in Zoetermeer en de regio. Mijn foto en de tekst “Aangenaam, ik ben uw nieuwe accountant” heeft tot veel spontane reacties geleid! Ik heb veel foto’s ontvangen, die met de mobiele telefoons werden gemaakt. Wat mij betreft is de doelstelling helemaal gehaald. We hebben hier een fantastisch team zitten, dat ondernemers veel te bieden heeft in de dagelijkse advisering en ondersteuning. Maar we laten ons nog veel te weinig zien. Met de campagne geven we Flynth weer een gezicht in het Zoetermeerse bedrijfsleven!” ZOETERMEER INTOBUSINESS 47

BurgGolfinterview

Jesse Hartgring: Ambitieus, advocaat én ondernemer

“Ik krijg kansen en

die grijp ik aan” Kelly Zijlmans, hoofd Sales en Events van BurgGolf Zoetermeer, spreekt met een ondernemende en bekende persoon uit de regio gedurende een partijtje golf, dit natuurlijk op de baan van BurgGolf Zoetermeer: negen holes, negen vragen. Gesprekken die een andere kijk geven op managen en ondernemerschap. Of een unieke gelegenheid om persoonlijke drijfveren van bijzondere mensen te doorgronden. In deze juni uitgave komt Jesse Hartgring aan het woord, partner bij Hoens & Souren advocaten. De baan ligt er prachtig bij en de temperatuur is prima, de juiste ingrediënten voor een heerlijk rondje golf en een goed gesprek. Tekst Kelly Zijlmans l Fotografie John Brussel

ZOETERMEER INTOBUSINESS 48

Wat is je handicap op de golfbaan en wat is je handicap daarbuiten? “Op de golfbaan is mijn handicap 35.6, maar dat moet absoluut beter kunnen. Mijn handicap in het dagelijks leven is dat ik vaak teveel hooi op m’n vork neem, ik moet daar scherper op gaan worden. Ik zeg tegen veel te veel dingen ja en moet keuzes maken .” Hoe is het gesteld met het imago van de Nederlandse advocatuur? “Eerlijk gezegd doet het beeld dat er is geen recht aan de daadwerkelijke situatie. Het punt is - en dat geldt niet alleen voor de advocatuur - dat alleen de zaken die escaleren breed in de media worden uitgemeten. Dus alleen de ‘verkeerde’ dingen komen naar voren op internet, in de kranten en op televisie. Van de zaken die goed gaan hoor je niets. En zo moet het ook zijn. Of dit alles invloed heeft op het imago van de branche weet ik zo net nog niet. De ondernemer weet wel beter.” Waarom koos je voor Hoens & Souren? “Ik ben in 2003 als stagiaire bij Hoens & Souren gestart. Ik heb daar mijn opleiding afgerond en ben medewerker geworden. Een groter kantoor leek mij na een paar jaar aantrekkelijker om meer kennis te vergaren en ik kon daar meer ervaring op doen op het gebied van ondernemingsrecht. De contacten zijn door de jaren heen gebleven en uiteindelijk raakten we weer in gesprek.

De specialisatie van Hoens & Souren is het insolventierecht, als het misgaat met je bedrijf, zeg maar. Of dreigt mis te gaan.

Crisismanagement en riskmanagement, daar zijn wij goed in. Uiteindelijk kwam van Hoens & Souren met het aanbod om toe te treden tot de maatschap, of populair gezegd ‘partner te worden’. Dat was natuurlijk ’an offer I could not refuse’! Uiteindelijk is het niet zo dat ik voor Hoens & Souren koos. Nee, wij kozen voor elkaar!” Welke meerwaarde geeft zakelijk partnerschap je? Je had immers ook gewoon advocaat in de luwte kunnen blijven. “Ondernemerschap zit er vanuit thuis in, mijn vader heeft altijd een eigen bedrijf gehad. Na 8 à 9 jaar ervaring te hebben opgedaan vond ik dat ik aan de volgende stap toe was. De basis is er. Mijn start als partner is ideaal, ik stap op een rijdende trein en hoef niet vanaf nul te starten. Wij hebben een geweldig bedrijf met bijna 30 medewerkers, waarvan 14 advocaten en daarvan zijn er weer 4 partner. Wat ons uniek maakt, is de specialistische kennis: van de 14 advocaten zijn er 8 curator. Het partner zijn geeft mij een beter gevoel dan werknemer zijn: zelfstandig zijn en zelf bouwen.” Krijg jij thuis het verwijt dat je maar een ding tegelijk kan en veel vergeet? En dat het thuisfront zou wensen dat je privé net zo zorgvuldig bent als op je werk? Of ga je nu beweren dat werk versus privé bij jou in balans is? “Dat laatste zeker niet, ik ben veel aan het ZOETERMEER INTOBUSINESS 49

werk of in ieder geval werkgerelateerd bezig. Maar dat hoort ook bij de fase van het leven waar ik in zit en de fase waar het kantoor in zit. Het verwijt dat ik één ding tegelijk kan doen krijg ik thuis niet, ik doe eerder (te)veel dingen tegelijk. Eigenlijk ben ik van huis uit best chaotisch en enthousiast, dus ik moet mijzelf met stiptheid dwingen om teveel chaos te voorkomen, of verklap ik hiermee nu al mijn grootste geheim… “. Welk cijfer geef je jouw leven? “Mijn leven? Op dit moment zeker een 9½! Ik ben blij met wat ik heb en heb het ook enorm naar mijn zin met wat ik allemaal doe. Ik krijg kansen en die grijp ik aan. Ik voel echt voldoening!”

Wat vind je het beste advocatenkantoor van Nederland? Motiveer je antwoord. “Dan moet ik op ons vakgebied kijken, op andere gebieden heb ik daar te weinig zicht op. Ik spreek ook alleen persoonlijk, over mezelf. Maar op ons vakgebied vind ik het Amsterdamse kantoor Resor het beste kantoor. Zij hebben ‘top of the bill’ advocaten en een hele slimme samenwerking met professoren aan de universiteit. Zij zijn specifiek gericht op turnaround en corporate recovery. Een uniek kantoor door de ervaring die zij hebben opgebouwd op hun specifieke vakgebied.” Waar wil je over 10 jaar staan? Beroepshalve dus. “Dan wil ik graag de plannen die ik nu met mijn compagnons aan het smeden ben, gerealiseerd hebben. Wij moeten onze expertise op ons vakgebied uitdragen en benutten, want die is heel waardevol. Dat betekent focus hebben en heldere keuzes maken. Wij willen groeien in het ondernemers- en insolventierecht. Daarnaast vind ik het belangrijk om ook de focus op het buitenland te richten en om samenwerkingsverbanden met buitenlandse kantoren aan te gaan.” Wat is je grote geheim? “Of het een geheim is weet ik niet, maar ik wilde vroeger helemaal geen advocaat worden, maar net als mijn vader zelfstandig ondernemen of een bedrijf managen. Ik wilde ook eerst bedrijfskunde gaan studeren aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Na mijn studie Nederlands recht heb ik mijn twee specialisatierichtin-

gen gecombineerd in een stage van twee maanden bij een groot kantoor in Amsterdam. Daarna ben ik toch de advocatuur ingegaan. En nu ben ik het dus allebei!”

Gratis golfles bij BurgGolf! Maak gratis kennis met de golfsport. U krijgt een uur gratis golfles van één van onze golfprofessionals. Ga naar www.burggolf.nl/lessen en boek meteen uw gratis les.

0900-burggolf • www.burggolf.nl Good Golf

ZOETERMEER INTOBUSINESS 50

Good Food

Great Time

COLUMN

Duurzaamheid, maatschappelijke verantwoordelijkheid, ‘groen’; je kunt tegenwoordig geen krant meer openslaan of je leest erover. Veel bedrijven spelen in op deze trend, van groot tot klein. Hebben we hier te maken met de volgende ‘hype’, of met een structurele verandering van de wijze waarop we onze economie inrichten. Ik denk het laatste.

TEKST chris vermeulen l FOTOGRAFIE john brussel

Belangrijke ontwikkelingen of veranderingen hebben de neiging om een bepaald traject te doorlopen in de perceptie van het grote publiek. Iets begint vaak met een hype, waarbij het merendeel van de mensen het onzin vindt. Langzaam worden meer en meer mensen bekend met het fenomeen en wordt het algemeen geaccepteerd. Maar er blijven nog redelijk wat sceptici over. Tot het moment dat een ontwikkeling zo geïntegreerd is, dat je er eigenlijk niet meer omheen kunt. De eerste mensen uit uw omgeving die een mobiele telefoon hadden waren toch wel erg overdreven, van die types die aan iedere hype meedoen (of: early adopters): “wie wil er nu altijd bereikbaar zijn?”. Zo kennen we nu ook allemaal vast mensen, die zich van alle ontwikkelingen op het gebied van social media afzijdig houden. Het thema duurzaamheid heeft het punt bereikt dat we er eigenlijk al bijna niet meer omheen kunnen, de hype voorbij. De centrale gedachte in het plan Duurzaam Zoetermeer - ‘we hebben de aarde niet gekregen van onze ouders, maar in bruikleen van onze kleinkinderen’ - is er toch één waar velen zich in zullen herkennen. Toch zijn er nog vele zogenaamde duurzaamheidsceptici en wordt het thema op sommige plekken gekenmerkt door veel woorden en weinig echte daden. Vreemd, gezien de noodzaak, maar vooral ook gezien de kansen die het thema biedt voor bedrijven. We hebben een economisch systeem gecreëerd, waarbij ons streven naar meer welvaart vooral leidt tot het eenmalig verbruiken van grondstoffen. Door de wijze waarop we ons vervoeren slinkt de olievoorraad. Tropisch regenwoud maakt plaats voor plantages voor palmolie, die we gebruiken in onze shampoo en pindakaas. Een aanzienlijk deel van ons voedsel wordt dagelijks weggegooid. Bij dit ‘consumptiepatroon’ ontstaan bovendien onwenselijke bijeffecten (bv. klimaatverandering, verlies van biodiversiteit, slechte werk omstandigheden in de productieketens, vervuiling en overlast). In een wereldbevolking die groeit (meer dan 9 miljard mensen in 2050) en die steeds meer met elkaar in verbinding staat, wil een steeds groter deel hetzelfde welvaartsniveau bereiken als wij in Nederland gewend zijn. En ook wij willen steeds meer! Minder welvaart lijkt bijna per definitie onwenselijk. Dus in de “opmaak-economie” betekent dit groeiende aantal wereldburgers dat we met z’n allen nog meer gaan verbruiken. Als we de wereld in bruikleen hebben van onze klein kinderen, hebben we - als we op dezelfde wijze zouden doorgaan over een aantal jaren wel wat uit te leggen.

Duurzaamheidsceptici: een uitstervend ras?

Duurzaamheid betekent slimmer met hulpbronnen omgaan, bij effecten terugdringen en dus veel aandacht voor mens en milieu. Eigenlijk is het op een meer doordachte manier in onze behoeftes voorzien: duurzame gebouwen zijn niet minder comfortabel, een elektrische scooter rijdt niet minder fijn en spijkerbroeken die onder goede omstandigheden zijn gemaakt zitten niet minder lekker. Steeds meer mensen ervaren dit, er komen steeds minder sceptici en steeds meer bedrijven spelen in op deze ontwikkeling. AkzoNobel heeft verf ontwikkeld waardoor schepen minder weerstand hebben en dus energie besparen en levert daarmee duurzame toegevoegde waarde voor klanten. Verkade gebruikt alleen nog duurzaam geproduceerde cacao en verkoopt dus chocoladerepen ‘zonder kinderarbeid’. Philips maakt stofzuigers die minder energie verbruiken en geen stofzuigerzak meer nodig hebben, en Marqt zet succesvol een heel nieuw en volledig op duurzaamheid gebaseerd supermarkt concept in de markt. Steeds meer inspirerende voorbeelden, steeds meer kansen. Waar liggen uw kansen? Wat vragen uw klanten van u op het gebied van duurzaamheid? Waarschijnlijk bereiken we snel het punt dat niemand meer over duurzaamheid spreekt, maar dat we het gewoon doen, net als bij de mobiele telefoon. Chris Vermeulen Directeur Zaken ABN-AMRO Zoetermeer

Reageren? chris.vermeulen@nl.abnamro.com ZOETERMEER INTOBUSINESS 51

REPORTAGE Deskundig advies voor startende ondernemers

“Blij met de steun en aanvullingen van onze coach” Klanten werven, verzekeringen afsluiten, aftrekposten uitzoeken, een administratie opzetten voor uzelf en de Belastingdienst: als startende ondernemer komt er veel op u af. Om startende ondernemers in Zoetermeer op weg te helpen, is er de KvK-Coachpool Zoetermeer. De KvK-Coachpool is een initiatief van de gemeente Zoetermeer en de Kamer van Koophandel Den Haag. Deelnemers aan de Coachpool krijgen persoonlijke begeleiding van een deskundige professional en vergroten zo hun kans op een geslaagde onderneming. Ondernemers die aan bepaalde voorwaarden voldoen, krijgen hiervoor een budget van € 1.000,-, vergoed door de gemeente Zoetermeer. Kiezen uit coaches Deelnemers aan de Coachpool kunnen kiezen uit zes coaches. Iedere coach is ervaringsdeskundige op het gebied van ondernemen. Specialisaties zijn marketing, communicatie, financiering, administratie, bedrijfsvoering, innovatie en kennis van specifieke branches. Op www.kvkcoachpool.nl/zoetermeer stellen de verschillende coaches zich voor. Barbara Martens en Rinus Pieters openden in maart dit jaar hun fietsenzaak BEFINDO. Zij kozen voor coach Ingrid Meuwissen. “Wij waren nieuw in het ondernemersvak en hadden behoefte aan iemand die ons wegwijs kon maken. Ingrid heeft veel kennis in huis voor startende ondernemers, op veel verschillende gebieden. In de praktijk bleek zij over nog veel meer pluspunten te beschikken. Zo is zij enorm betrokken en accuraat en heeft ze een groot netwerk.” Praktische vragen De coaches kunnen startende ondernemers helpen met praktische vragen. Ook Barbara en Rinus liepen tegen zo’n praktisch dilemma aan. “Onze locatie was niet toereikend voor wat we wilden bereiken met BEFINDO. We bekeken de mogeZOETERMEER INTOBUSINESS 52

lijkheden en onmogelijkheden om op een nieuwe locatie van start te gaan. Daarbij was een gedegen en realistisch ondernemingsplan onontbeerlijk. Dat kostte ons wel wat hoofdbrekens. We waren dan ook blij met de steun, het commentaar en de nodige aanvullingen die Ingrid ons kon geven. Ook had zij nuttige contacten die ons hielpen bij het maken van een risicoanalyse en voor afspraken bij de bank.” Voorwaarden voor deelname Om in aanmerking te komen voor de Coachpool, moet een startende ondernemer (met maximaal vijf jaar een eigen bedrijf) in Zoetermeer wonen of in zeer vergevorderde fase zijn om het bedrijf in Zoetermeer te vestigen. Bovendien moet u een concrete vraag hebben voor een coach. Om te bepalen of u inderdaad in aanmerking komt voor de Coachpool, maakt u een afspraak bij de Kamer van Koophan-

del Den Haag, vestiging Zoetermeer via telefoonnummer 088-588 8000 of neemt u contact op via e-mailadres zoetermeer@ kvk.nl. Op basis van een intakegesprek met een bedrijfsadviseur of starterscoördinator van de Kamer van Koophandel Den Haag, vestiging Zoetermeer wordt bepaald wat u nodig heeft voor de start van uw bedrijf of voor de professionalisering van uw bedrijfsvoering. Ook wordt gekeken of deelname aan de Coachpool de passende oplossing is. Dit gesprek duurt ongeveer één uur en kost € 30,-. Als u in aanmerking komt voor de Coachpool, betaalt de gemeente Zoetermeer € 1.000,- aan coachingsuren. Ondernemersdroom waarmaken De KvK-Coachpool is niet het enige hulpmiddel dat de gemeente Zoetermeer en de Kamer van Koophandel Den Haag, vestiging Zoetermeer bieden aan Zoetermeerse ondernemers. De Microfinancie-

De coaches

Aad ’t Hoen Coaching, training en interim management “Ik ben een ervaren ondernemer, registeraccountant, interim manager en personal coach. In mijn accountants- en (belasting)advieskantoor begeleidde ik veel ondernemers, zowel in de startfase als in de doorstart. Ook was ik vaak betrokken bij overnames en het aangaan of beëindigen van samenwerkingsverbanden. Ik richtte diverse keren (eigen) ondernemingen op en was daar onder meer verantwoordelijk voor het financiële, fiscale en juridische beleid, de interne organisatie, het personeelsbeleid en acquisitie van nieuwe cliënten.” Gaby Schaffrath Coaching, counselling en training “Ik ben zelfstandig ondernemer op het gebied van Coaching, Counselling en Training. Als manager en coach heb ik twintig jaar ervaring in de financiële dienstverlening. Ik heb daarbij zowel ervaring in de binnendienst, als in de verkoop bij grotere financiële dienstverleners in het zakelijke segment en van daaruit ook veel ervaring en affiniteit met MKB-ondernemers. Ik ben onder andere gespecialiseerd in marketing, netwerken, management en HRM, omgaan met conflictsituaties en persoonlijke effectiviteit.” Caroline Wamsteker Personal life coach “Ik ben een zakenvrouw die goed kan luisteren. Dat doe ik met een oprechte interesse voor mensen en hun situaties, zonder daar een oordeel over te hebben. Ik geef u aandacht en weet u te motiveren, zodat u uw talenten kunt inzetten voor het werk dat u echt graag doet. Ik heb ervaring met algemeen management, project management en het managen van eigen ondernemingen. Ook heb ik expertise in de horeca, theater en cultuur.”

ringondernemingspunten in Zoetermeer (Kamer van Koophandel en Mens&Zaak in Zoetermeer) kunnen uitkomst bieden aan (door)starters die een financiering nodig hebben om ondernemersdromen te kunnen waarmaken. In Nederland bestaat een microfinancieringsregeling voor (door)

V.l.n.r.: Rob Schouten, Michiel Janssen, Gaby Schaffrat, Aad ‘t Hoen, Caroline Wamsteker en Ingrid Meuwissen. Ingrid Meuwissen Organisatiekunde, inkoop & logistiek, marketing & communicatie “Ik ben gespecialiseerd in marktonderzoeken, ondernemings- en beleidsplannen, het identificeren van kansen voor omzetvergroting en kostenverlaging, inkoopadvies, het realiseren van samenwerkingsverbanden, de start van nieuwe initiatieven en overnames. Ook kan ik helpen bij het realiseren van een website, folder of huisstijl. Mijn ervaring deed ik op bij een grote diversiteit aan bedrijven in de bouw, logistiek, beveiliging, productie, handel, creatieve industrie, zakelijke en financiële dienstverlening en (semi-) overheid.”

Rob Schouten (Direct)marketing, profilering, commerciële communicatie en uitbreiden verkoopkanalen “Ik ben een ervaren marketeer die al 27 jaar in het vak zit. Kiest u voor mij als coach, dan krijgt u steun, advies en begeleiding voor het verwerven van klanten met omzetpotentie. Op pragmatische wijze doorlopen we samen een praktisch en haalbaar stappenplan met maatwerk voor ieders eigen business. We brengen onder andere uw markt, kansrijke doelgroepen en (potentiële) klanten in kaart en ik help u om uw business als wervende ondernemer gericht te presenteren aan potentiële opdrachtgevers of klanten.”

Michiel Janssen Persoonlijke coaching, teamcoaching, verandertrajecten en loopbaanontwikkeling “Ik ondersteun bij het realiseren van uw ondernemersplan. Uzelf effectief voor uw onderneming inzetten betekent onder andere iedere klant op de juiste manier benaderen, makkelijk samenwerken, goed leiding geven en helder communiceren. Ik laat u uw eigen talenten ontdekken en maximaal benutten en help u persoonlijke valkuilen te vermijden en zwakke punten bij te schaven.”

startende ondernemers die een krediet nodig hebben tot € 35.000,-. Het Microfinancieringondernemingspunt in Zoetermeer helpt bij het indienen van een aanvraag. De medewerkers nemen uw kredietaanvraag met u door en passen deze indien nodig aan, om uw kans van slagen te

vergroten. Wilt u uw kredietaanvraag laten beoordelen door het Microfinancieringondernemingspunt in Zoetermeer, dan neemt u contact op met de Kamer van Koophandel Den Haag, vestiging Zoetermeer via telefoonnummer 088-588 8000 of via e-mailadres zoetermeer@kvk.nl. ZOETERMEER INTOBUSINESS 53

REPORTAGE

Zorg en Zekerheid: verlenging hoofdsponsoring Leiden Basketball dient ook een belangrijk maatschappelijk doel Het vijfde seizoen topbasketbal zit er op. In een zinderende finale, waarbij de laatste wedstrijd pas na drie verlengingen werd beslist, veroverde Zorg en Zekerheid Leiden Basketball de nationale titel. Na 33 jaar weer een landskampioen uit Leiden. De Leidse basketbalploeg heeft ook dit seizoen weer bewezen tot de hoogste sportieve regionen van Nederland te behoren. Een succes dat met de nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen Zorg en Zekerheid en de Stichting Zorg en Zekerheid Leiden Basketball ook voor de komende drie seizoenen wordt voortgezet. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL ZOETERMEER INTOBUSINESS 54

Daartoe tekenden Hennie Limberger, lid Raad van Bestuur Zorg en Zekerheid, en de bestuursleden van Leiden Basketball, Marcel Verburg en Theo Knijnenburg, eind april de nieuwe samenwerkingsovereenkomst waarmee Zorg en Zekerheid haar titel als hoofdsponsor verlengt. Limberger licht toe: ”Niet alleen in sportief, maar vooral in maatschappelijk opzicht speelt Leiden Basketball een belangrijke

nauw betrokken bij het team. Natuurlijk omdat we hoofdsponsor zijn en dus ook erg graag resultaten zien op en naast het veld, maar ook omdat we steeds meer beseffen dat we topsport in Leiden hebben. Daar heeft de gehele sportsector in de regio baat bij.” Die uitspraak verraadt weer veel van de algehele betrokkenheid van Zorg en Zekerheid bij sport in de regio. “We hebben

Het bestuur van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball.

Ook deelnemen met uw bedrijf aan een clinic? Schrijf dan in via: www.zorgenzekerheid.nl/sponsoring/ basketball/bedrijvenclinics

rol in Leiden en omgeving. Met name de wijze waarop de jeugd in Leiden en omgeving actief bij het basketbal wordt betrokken, past bij de visie van Zorg en Zekerheid om mensen een gezonde lifestyle aan te bieden. Wij stimuleren hen via de vele scholenclinics en het pleintjesbasketbal actief te sporten en daarmee hun gezondheid te bevorderen. Dat geldt overigens ook voor de medewerkers van bedrijven: zij kunnen zich eveneens inschrijven voor een actieve deelname aan de clinic. Met elkaar basketballen is niet alleen leuk, het is ook gezond.” Het enthousiasme van Limberger zegt veel over de betrokkenheid van het bedrijf bij de club. “We zijn als bedrijf erg

ger. De stap van topsport naar bedrijfsleven is niet zo groot als men zou denken. Limberger: “Er zijn bepaalde regels die altijd gelden. Kwaliteit zit hem in het spelen van een wedstrijd, in het uitvoeren en het ervoor willen gaan. Zo vertalen we topsport naar het bedrijfsleven. Mentaliteit is een term die overal terugkomt, op het veld en op kantoor.” Die elementen zorgen ervoor dat de klan-

Hennie Limberger (l) en Hans van der Leek.

een aantal pijlers gekozen waar we graag mee willen uitdragen dat we sport in de regio van harte ondersteunen. Dat zijn naast basketbal, hardlopen en fietsen. Het past bij ons dat we het als zorgverzekeraar erg belangrijk vinden dat mensen en in het bijzonder jonge mensen bewegen en gezond bezig zijn en dat alles onder het motto: gezond, fit en vitaal.” Parallellen Opvallend waren in de ogen van de grootste zorgverzekeraar in de regio logischerwijs de prachtige resultaten die het team boekte met het winnen van de beker vorig jaar, maar bovenal dit jaar met het binnenhalen van het landskampioenschap. Maar de parallel tussen de twee partijen is daarmee meer dan voorheen getrokken. “Afgelopen jaren behoorde Zorg en Zekerheid tot de snelst groeiende zorgverzekeraars van Nederland. Ik ben er van overtuigd dat Leiden de best groeiende basketbalclub is geweest en qua structuur bij de beste drie van Nederland behoort. Daarmee hebben we het dus op beide fronten fantastisch gedaan”, aldus Limber-

ten van Zorg en Zekerheid nog altijd uitermate tevreden zijn, zo blijkt uit periodieke enquêtes. “Onze uitgangsbasis is een goede betaalbare zorgverzekering voor iedereen. Iedereen is welkom en wat bij ons van belang is, is het uitdragen van een positieve instelling naar de verzekerden toe”, vindt relatiemanager Hans van der Leek. Businessclub Van der Leek ziet ook in de Businessclub van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball mooie dingen gebeuren. “De businessclub is een geweldig podium tot relatieonderhoud. Het is een ultieme win-winsituatie. Bijna iedere relatie die we meenemen naar een van de wedstrijden, vraagt na de wedstrijd: ‘Wanneer gaan we weer?’ Dat is een compliment naar de club en een goede binnenkomer voor ons.” Zorg en Zekerheid Postbus 400 2300 AK Leiden T 071 - 582 58 25 E info@zorgenzekerheid.nl I www.zorgenzekerheid.nl ZOETERMEER INTOBUSINESS 55

BUSINESS & STYLE

Brildragers opgelet: Suncover van Polaroid Eyewear Polaroid Suncover® is de ideale zonnebril voor over uw gewone bril. Net als bij alle andere Polaroid zonnebrillen zijn de glazen gepolariseerd. Het resultaat: een veilig, comfortabel en schitteringvrij zicht en volledige UV400-bescherming. Perfect tijdens het autorijden, fietsen, vissen of zelfs op de wintersport. Alle Polaroid Eyewear Suncovers kosten € 39,95 en zijn bij nagenoeg alle opticiens in Nederland verkrijgbaar. Transportbedrijven kunnen ook bestellen via de TLN website. Meer info op www.polaroideyewear.com.

Er was eens... Dat chocola gezond is, wisten we al, maar hoe zit het dan met al die suikers en vetten die er ook in zitten? Xoçai is een heerlijke Belgische en puur natuurlijke chocolade met supergezonde bessen en boordevol vezels, vitamines, mineralen en antioxidanten. Al etend aan je gezondheid werken? Het lijkt een sprookje, maar met Xoçai kan het!

Xoçai is te bestellen vanaf € 1,06 per Power Square bij o.a. Martin de Knegt, Haagsebos 42 in Zoetermeer.

Pittig kunstje Maak uw wellnesstuin compleet met deze design buitendouche van Teak & Garden. De combinatie van teak, aluminium en uv-bestendig zeil geven dit kunstobject een pittig karakter. Waan uzelf op een sunny beach paradise en droom weg op metershoge golven, zon, zee en strand. De Sail buitendouche (verkoopadviesprijs € 1575,-) is verkrijgbaar bij o.a. Stigter, Berkelse Poort 17 in Berkel en Rodenrijs.

ZOETERMEER INTOBUSINESS 56

Aantrekkelijke tegenpolen Geïnspireerd door de amazones ontwierp Applebee een collectie tuinmeubelen die even vrouwelijk als stoer is. Elegant vormgegeven eetstoelen die uitstekend combineren met een stoere, sobere buitentafel, gemaakt van groen materiaal, zoals gevlochten waterhyacint. De aantrekkingskracht van tegenpolen! Amazone eetstoel (€ 379,-) en eettafel (vanaf € 1250,-) zijn verkrijgbaar bij o.a. Roobol, Berkelsepoort 7 in Berkel en Rodenrijs.

Aan de tropische basis Nu de buitentemperaturen eindelijk tropischer worden, is het hoog tijd voor een dito drankje. Cachaça is dé nationale drank van Brazilië, maar wordt internationaal alleen nog in de betere clubs en bars geschonken. Het distillaat van puur suikerrietsap met uitzonderlijk zachte smaak is de ideale basis voor cocktails en mixen, zoals de Caipirinha. Sagatiba Pura Cachaça is verkrijgbaar voor € 15,99 bij o.a. Gall & Gall, Westwaarts 41 in Zoetermeer.

Internet@tv@uweigenbank Een avondje bankhangen zal nooit meer hetzelfde zijn met de ultradunne 3D 8700 serie LED-TV. Met de internet@tv van Samsung kunt u moeiteloos films en pizza’s bestellen en vanuit uw luie stoel bijvoorbeeld de laatste posts op Facebook en de mooiste woningen op Funda bekijken. Dus gooi die benen omhoog en zappen maar! De 3D 8700 serie van Samsung is verkrijgbaar vanaf € 1399,bij o.a. BCC, Het Rond 55/59 in Zoetermeer.

ZOETERMEER INTOBUSINESS 57

colofon

VERHUISBEDRIJF

Professionele verhuizers van huis uit. • Particuliere verhuizingen • Kantoor- en bedrijfsverhuizingen • Nationale- en internationale verhuizingen • Verhuiswinkel • Verwarmde en beveiligde inboedel-/archiefopslag

WILT U OOK GRATIS HET MAGAZINE ONTVANGEN? NEEM DAN CONTACT MET ONS OP VIA OSCAR@INTOBUSINESS.NU OF BEL 06 - 51 57 78 86

Zoetermeer

Lees al onze nieuwste uitgaven nu ook online via www.intobusiness.nu OF VIA DE INTOBUSINESS APP

Pijnacker Berkel en Rodenrijs

Goudstraat 51 2718 RD Zoetermeer Telefoon: +31 (0)79-361 13 68 E-mail: info@henneken.nl Internet: www.henneken.nl

Het thema van het volgende nummer (september 2011) is: Vastgoed & Ontwikkeling

We gaan weer bouwen! (toch?) Krabbelt de Zoetermeerse bouwsector op?

UITGEVER: Oscar Middeldorp Hoofdredactie: Dennis Captein Redactie: Dennis Captein, Martin Hoekstra, Ellen Mannens, Monique Smeets,

Marieke van Seggelen, Oscar Middeldorp, Jean Pieux en Manon Vonk Vormgeving: Sevenwords, Erik Straver en Martijn Broere Fotografie: John Brussel Verkoop: Oscar Middeldorp (06 - 51 57 78 86) Druk: Okay Color Graphics Verspreiding: Mail Management International Adreswijzigingen: Adreswijzigingen kunnen doorgegeven worden via oscar@intobusiness.nu Uitgeverij: Zoetermeer IntoBusiness

Adres: Zuiderkeerkring 389, 2408 HT Alphen aan den Rijn Telefoon: 06 - 51 57 78 86 E-mail: oscar@intobusiness.nu Internetadres: www.intobusiness.nu

en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgeverdirectie. IntoBusiness Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

ZOETERMEER INTOBUSINESS 58

Thema december 2011: Innovatie Thema maart 2012: Geld

- advertentie -

Scan de QR-code met uw smartphone voor meer informatie

Zakelijk internetbellen vanaf € 2,- per maand • Bel met je vaste toestel, mobiel en computer • Chat met je collega’s • Neem je gesprekken op • Ontvang faxberichten in je mailbox • Koppel je telefoon aan Outlook • Werk op kantoor, thuis, onderweg of op vakantie

bel: 088 938 2222, mail: verkoop@zetacom.nl of bezoek: www.zetacom.nl

Balans tussen zakelijk en privé Uw leven als ondernemer is complex. U bent scherp op veranderende marktomstandigheden en op kansen die zich voordoen. U biedt onvoorziene problemen het hoofd. En u wilt uw gezin niet tekort doen. Kortom, u bent altijd op zoek naar balans. Van Lanschot biedt u oplossingen waarbij we over de grens van zakelijk en privé heen kijken. Elke fase in uw ondernemersleven heeft zijn eigen aandachtspunten. Het zijn beslismomenten die de volgende fase ingrijpend beïnvloeden. Samen met u bepalen we wat u uit elke fase wilt halen. Maar u beslist. Soms moet dat snel. Ook dat begrijpen we, daarom werken we met korte lijnen zodat u binnen enkele dagen weet waar u aan toe bent. Onze adviseurs zijn namelijk altijd op zoek naar de beste structurering van uw zakelijke en privé-vermogen. Of u nu uw geld wilt beleggen, herinvesteren of verdelen. Daarbij staat de onafhankelijkheid van Van Lanschot garant voor de beste oplossingen.

Wilt u weten wat Van Lanschot Bankiers voor u en uw onderneming kan betekenen? Neem contact op met Aldert de Vries, Senior DGA Banker, telefoon (079) 371 65 02 of 06 12 04 27 51 of e-mail a.devries@vanlanschot.com

Van Lanschot Bankiers Zoetermeer Jacob Leendert van Rijweg 121 2713 HZ Zoetermeer www.vanlanschot.nl/zoetermeer