EV ÖDEVLERİ VE ÇOCUĞUM
EV ÖDEVİ Mİ? Ev ödevleri, çocukların sorumluluk duygularını ve öz disiplinlerini geliştirmeleri için önemli bir fırsattır. Ancak okuldan eve getirilen her ödev, beraberinde bir sürü soru, kargaşa ve olumsuz duyguyu da birlikte getirebilir. Ödevlerin çocuğumuz için ne kadar önemli olduğunu anlarsak çocuğumuza bu konuda yardımcı olmak için izlenmesi gereken aşamaları daha istekle takip edebiliriz. “O zayıf alıyor ben üzülüyorum!”
Çocuk, okula ilk başladığı günden itibaren sanki okula başlayan kendileriymiş gibi, bütün sorumluluğu anne-baba üstlenir. Ödevini yapmadığı zaman anne-baba huzursuz olur. Çocuğun başında durup ödevini yaptırmadıkça içleri rahat etmez.
ÖDEVLERİN NE YARARI OLABİLİR?
Tutarlı bir şekilde ödev yapan öğrenciler,
yapamayanlara göre akademik olarak daha
Ödevler, öğretmenin çocuğun yardıma ihtiyacı olan alanları belirlemesine yardımcı olur.
başarılı olurlar.
Ödevler okul ve ev arasında bir köprü oluşturur.
Öğrenciler ödev yaparak her dersteki başarılarını
Çocuğunuzun masasının üstüne üç tane kalem
arttırabilirler.
koyun. Ona, kendi kendine çalışmayı öğrenmesi
Akademik bilgi vermenin yanı sıra, ödevler
gerektiğini ve size üç soru sorabileceğini söyleyin.
öğrencilerde şu becerileri geliştirir:
Sorduğu her soru için masadan bir kalem alın. Eğer
Yönergelere uymayı kolaylaştırır,
ödev saatinin sonunda masada en azından bir
Bir işe zamanında başlamak ve bitirme becerisi
kalem duruyorsa onu ödüllendirin. Hiç kalem
kazandırır,
kalmamışsa ya da dördüncü soru soruluyorsa
Sorumluluk üstlenmek ve kendine yeterli olmak,
ödevin zorluğunu, ortamı ya da çocuğunuzun
Ödevler
performansını gözden geçirin.
öğrenmeyi
ve
okuldaki
başarıyı
pekiştirir.
Ödevler öğrencileri yeni alanlarla tanıştırırken, onları düşünmeye zorlar.
REHBERLİK SERVİS BÜLTENİ
ÖDEVLERİN NE YARARI OLABİLİR?
Çocuğunuz kendi başına çalıştığı zaman onu övün.
Eğer çocuğunuz ödevlerini yine de vaktinde
Onun bağımsız çalışabilmesi ile gurur duyduğunuzu
bitiremiyorsa onun dikkatini dağıtan bir şey olup
söyleyin. Çocuğunuza ancak bir işi kendi başına
olmadığını kontrol edin. Önce çalışma köşesini
halletmeyi deneyip başarısız olduktan sonra
inceleyin. Eğer orada bir sorun varsa (gürültü
yardım edin.
gelmesi, ışık azlığı, masada dikkatini dağıtacak
“Çocuğum kitap eleştirisi vb. gibi uzun vadeli
oyuncaklar gibi) çözüm bulun. Sonra çocuğunuzun
ödevlerini hep son dakikada yapmaya başlıyor!”
aklını meşgul eden bir şey olup olmadığını sorun.
Uzun vadeli plan yaparak projenin bütün aşamaları
Okulda ya da evde bir sorunu olabilir.
için bitirme tarihlerini yazabilirsiniz. Proje ödevi ilk verildiği zaman çocuğunuzla Birlikte ödevi tartışın. Böyle bir ödevi yapabilmesi için her adımını planlaması ve
bir
sonraki
aşamaya
geçmeden bir öncekini bitirmiş olması gerektiğini anlamasına yardımcı olun. Bir gece oturarak bütün ödevi
bitiremeyeceğini
kavraması
için
çaba
harcayın. Ödevini tamamladığında onu takdir edin. “Çocuğum ödevlerini bitirmek için bütün gece uğraşıyor.” “Ödev saati” çizelgesini çocuğunuzla birlikte inceleyin. Ödevleri yapmaya vaktinde başlaması
Çocuğum ödevlerini tek başına yapmak istemiyor.
kadar vaktinde bitirmesinin de önemli olduğunu anlamasını sağlayın. Ödevini vaktinde bitirdiği
Günlük ödev saati başlamadan önce 5 ya da 10
zamanda birlikte yapmaktan hoşlandığınız bir
dakika süre ile ama kesintisiz olarak çocuğunuzla
etkinlik yaparak (video izlemek, oyun oynamak gibi)
ilgilenin. Sonra ona ikinizin de yapması gereken
onu ödüllendirin.
işler olduğunu ve ödev saatinden sonra tekrar
Çocuğunuz ödevlerini zorluk sırasına göre yapsın.
bir araya gelerek birbirinize neler yaptığınızı
Önce zor olan ödevleri bitirsin. En kolay olanı en
anlatabileceğinizi söyleyin.
sona koymak ona güç verecek ve hız kazandıracaktır.
6 AŞAMALI ÖDEV PLANI
1. Haftanın Her Günü İçin Bir Ödev Çizelgesi Yapın. Ödevlerini yapmak çocuğunuzun sorumluluğudur. Çocuğunuzun bu sorumluluğu taşımasını ve doğru çalışma alışkanlıkları edinmesini öğretmenin bir yolu da ona günlük ödev yapma saati belirlemenizdir. Bu
Çocuğunuzun çizelgesini doğruluk ve uygunluk açısından
kontrol
ettikten
sonra,
devamlı
görebileceği bir yere asın. Çocuğunuzun ödevlerini yapmaya vaktinde
başlayıp başlamadığını kontrol edin.
saat süresince diğer bütün etkinlikler durmalıdır. Çocuğunuz kendisine ayrılmış özel çalışma köşesine giderek çalışmalıdır. Bunun öncesinde; Çocuğunuzla birlikte oturarak her gün ödeve ne kadar zaman ayırması gerektiğini konuşun. Çocuğunuzun haftanın her günü için, okul sonrası etkinlikler de dahil olmak üzere bütün etkinliklerini
Çocuğunuzun bütün ödevlerini ödev yapma saatinde bitirdiğinden emin olun.
bir sayfaya yazmasına yardımcı olun. Eğer çocuğunuz özensiz ve acele ile ödevini Şimdi boş kalan aralıklara bakın. Bunların hangisi çocuğunuzun ödev yapması için daha uygun olacaktır? Çocuğunuzun her gün için bir ödev yapma saati seçerek uygun aralıklara yazmasını sağlayın.
yapıyorsa
ya
da
eve
ödevini
getirmeyi
unutuyorsa mecburi ödev saati uygulayın. Bu, çocuğunuzun ödevlerini eve getirmiş olmasına bakılmaksızın planlanan tüm saatin ödev ve okumak gibi akademik faaliyetlerle geçirilmesi demektir.
6 AŞAMALI ÖDEV PLANI
2. Ders Çalışma Köşesi Oluşturun.
Eğer bir dersten ödevi yoksa onu da kaydetsin.
Evinizde uygun bir köşeyi çocuğunuzun çalışma
Buradaki amaç, çocuğunuzun ödevlerini günlük olarak
köşesi/odası olarak düzenleyin.
bir yere kaydetme alışkanlığını kazanması ve sizin de
Bu köşeyi çocuğunuz için özel bir hale getirin.
ne olup bittiğini evden izleyebilme olanağını elde
Ödev yaparken gerekebilecek malzemelerin (renkli
etmenizdir. (Organize olmakta zorlanıyorsa, büyük
kartonlar, makas, boya kalemleri, kalem, silgi,
bir ödev defteri olmalı.)
kalemtıraş, yapıştırıcı vb.) yanında olmasını
Ödevlerini kaydetmenin ve gerekli kitap ve defterleri
sağlayın.
eve getirmenin kendi sorumluluğu olduğunu, olumlu
Çalışma
köşesinde
veya
yakınındaki
radyo,
geri bildirimlerle çocuğunuzun anlamasını sağlayın.
bilgisayar, TV’…yi ödev saati sırasında kapatın.
Çocuğunuzun öğretmeni ile iletişim içinde olun.
Odada dikkat dağıtabilecek malzemeleri (poster,
Çocuğunuzun dosyasına ya da çantasına bir not
oyuncaklar vb.) çocuğunuzla beraber düzenleyin.
yapıştırın. “Ödevlerini unutma!” ya da “Bir şey
Onu yalnız bırakın. Günlük “ödev saati” sonunda
unutmadığından emin misin?” vb.
yaptığı işi kontrol edin ve iyi yaptığı her şeyi övün.
“Çocuğum ödevlerini yapmakta zorlanıyor!!!”
Eğer çocuğunuz sizin yardımınızla bile ödevini
Çocuğunuzun verilen ödevi yapıp yapamayacağına
yapamıyorsa ya da siz ona yardımcı olamıyorsanız
karar verin. Eğer gerçekten çabaladığı halde hala
öğretmeniyle görüşün. Ödevlerin çocuğunuzun
yapamıyorsa, yardım edin. Hiçbir zaman onun
seviyesine
ödevini siz yapmayın, Unutmayın, ödevler sizin için
uygun
olup
olmadığı
konusunda
endişelerinizi belirtip yardım isteyin.
verilmiyor!
“Çocuğum ödevlerini eve getirmiyor.”
Bazen çocukları biraz daha fazla motive etmek
“Ödev
saati”
uygulaması
konusunda
tutarlı
gerekir.
Eğer
çocuğunuzun
verilen
ödevi
davranarak çalışmayı bölmesine, bu saati boş
yapabileceğinden eminseniz biraz onun yanında kalın
geçirmesine engel olun. Ödevini getirmemiş olsa
ve iyi bir iş yapması için onu teşvik edin. Ödevi küçük
bile bu saati akademik etkinliklerle geçirmesi
aşamalara bölebilir ve bu aşamaların bir ya da ikisini
gerektiğini bilirse ödevlerini okulda bırakmaktan
yaparken ona yardımcı olabilirsiniz. Sonra geri kalan
vazgeçer.
kısmı kendinin yapabileceğinden şüpheniz olmadığını
Çocuğunuzun cebine/çantasına bir bloknot, defter
söyleyin.
ya da ajanda koyun. Verilen ödevleri günlük olarak buraya kaydetsin.
6 AŞAMALI ÖDEV PLANI
Çocuğunuza
plan
yapmasını
kolaylaştıracak
Çocuğunuzun okula adım atar atmaz geliştirdiği
“Yapılacak İşler” defteri, takvimi, ajanda alın.
alışkanlıklar,
Bunları nasıl kullanacağını öğretin.
Çocuğunuzun
Çocuğunuz çalışırken saat kullanma alışkanlığı kazanmasını sağlayın.
ömür boyu işine yarayacaktır.
bağımsız
ve
sorumluluk
sahibi
olmasına yardımcı olmak için üstlendiğiniz rolünüzle birçok
konuda
yardımcı
olabilirsiniz.
Ama
çocuğunuzun görevlerini üstlenmemeli ve ödevini asla siz yapmamalısınız. Sorularını yanıtlamanız, yaptığı ödevi kontrol etmeniz, ödevini sesli okurken onu dinlemeniz veya sınava hazırlanması için materyallerini nasıl organize etmesi gerektiğini öğretmeniz
ona
nasıl
yardımcı
olabileceğiniz
konusunda verilebilecek güzel örneklerdir. Fakat çocukların yardıma ihtiyaçları olduğunu söyledikleri her an, aslında yardıma ihtiyaçları olmayabileceğini de aklınızdan çıkarmayın. Bazen
Her akşam bitirdiği ödevleri beraber gözden
sadece ne yapacaklarını şaşırdıklarından, kolay bir
geçirebilirsiniz. Çocuğunuzun
yol bulmaya çalışabilirler. çalışma
köşesine
ve
ödev
malzemelerine saygı gösterin. Çocuğunuzun ödev defterini ya da kağıdını her
Tutarlı olarak çocuğunuzun ödev için gösterdiği
akşam kontrol edin.
çabaları takdir edin. Çok küçük adımlarını bile gözden kaçırmamaya
Uzun
vadede
tamamlanmak
üzere
verilmiş
ödevleri olup olmadığını sorun.
Eğer
sorularınız
ya
da
endişeleriniz
çocuğunuzun öğretmeni ile konuşun.
varsa,
gayret edin.
Çocuğun Yaşına Göre Ödevine Ne Oranda Yardım Etmemiz Beklenir?
Her gün ödevi olup olmadığını kontrol edin. Çocuğunuza ödevlerini hangi saatte yapmasının uygun olduğunu söyleyin. Çocuğunuzun
gerekli
materyallerinin
olup
olmadığını kontrol edin. Gerekiyorsa ne yapması gerektiğini çocuğunuzla birlikte okuyun. Çocuğunuzun yapması gerekenleri anladığından
Olağan dışı bir durum olmadığı sürece çocuğunuzun
emin olun.
kendi
başına
çalışması
gerekir. Gerekiyorsa birinci problemi ya da soruyu birlikte Eğer aşırı derecede güçlük çekiyorsa nedenleri
yapın.
üzerinde durularak ona nasıl destek olabileceğimizi Gayretlerinden dolayı onu takdir ettiğinizde bunu mutlaka çocuğunuza söyleyin.
Çocuğunuzun ödevini uygun zamanda yapıp
yapmadığını kısa aralıklarla kontrol edin. Çocuğunuza ancak kendi kendine yeterince denediğinden emin olduktan sonra yardım edin. Kendi kendine çalışabilmesi için çocuğunuza uygun çalışma ortamı sağlayın. Gayretlerinden
söyleyin.
dolayı
onu
takdir
ettiğinizi
düşünmeliyiz.
Yine mi ödev…. PEKİ YA ÇÖZÜMLER? Yaptığınız her şeye rağmen ödevlerle ilgili bazı özel sorunların ortaya çıkması normaldir. “Çocuğum elinden gelenin en iyisini yapmıyor.” Çocuklar genellikle ellerinden gelenin en iyisini yapamayabilirler çünkü ya bilgisayarda oyun oynamak, ya telefonda konuşmak ya da TV izlemek için aceleleri vardır. “Ödev Saati” uygulayarak başka faaliyetleri, bu saate göre organize etmelerini sağlayın. Ona günlük “ödev saati” boyunca çalışma köşesini terk edemeyeceğini söyleyin. Eğer ödevlerini bu saat sona ermeden bitirirse bu köşede kalmalarını ve süre sona erene kadar çalışmaya devam etmelerini sağlayın. “Eğer ben evde yoksam, çocuğum ödevini yapmıyor.” Çocuğunuza, onu ödev yapma saatinin başında, ortasında ve sonunda arayacağınızı söyleyin. Böylece ona yardım ve destek vereceğinizi anlayacaktır. Ancak bu telefon konuşmalarını kısa tutacağınızı, çünkü ikinizin de yapması gereken işler olduğunu da söylemelisiniz ve sık sık aramamalısınız. Çocuğunuzdan eve gelince kontrol etmeniz için bitirdiği ödevlerini görünür bir yere bırakmasını isteyin. Böylece ödevlerini yapıp yapmadığını sizin kontrol edeceğinizi bilir.
Çocuğunuza cazip gelecek faaliyetler bulun. Eğer siz eve geldiğinizde ödevlerini bitirmiş olursa birlikte bir şeyler yapabileceğinizi, bitirmediyse o zaman birlikte vakit geçirmenizin söz konusu olamayacağını ona açıklayın.
SONUÇ OLARAK: Unutmayın, ödevler sizin için verilmiyor!!! Hiçbir zaman çocuğunuzun görevlerini üstlenmemeli ve ödevini asla siz yapmamalısınız. Bu konudaki görev ve sorumluluğun tamamen çocuğunuza ait olduğunu ona hatırlatmalısınız. Çocuğunuz bütün çabanıza rağmen bu sorumluluğunu yerine getirmiyorsa öğretmeniyle yüzleşmesine ve sonuçlarına katlanmasına izin vermelisiniz. Bütün bunları uyguladığınız zaman bile, bazı sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Yaşadığınız aksaklıkları çocuğunuzla konuşarak çözüm bulmak, onun da görüşlerini almak bu süreçte size yardımcı olacaktır. Ancak her şeye karşın hala yolunda gitmeyen bir şeyler varsa çocuğun farklı alanlarda yaşadığı Çocuğunuzun ödev yapmanın yanında başka sorunları da olabileceğini unutmayın...
daha gizil bir sıkıntının da ödev yapabilme/ders çalışabilme gibi akademik becerilerini olumsuz yönde etkileyebileceğini düşünmek ve farklı çözüm yolları aramak gerekebilir.