อ รุ โ ณ ทั ย ปลุกพลังด้ วยแสงแห่ งโยคะ ปี ที 1 ฉบับ ที 3 พฤษภาคม 2554
ด้ว ยความที ก่ อ นหน้ า นั$น ทํา ตัว เป็ นมนุ ษ ย์ เงิ น เดื อ น ที คิ ด ว่ า ไม่ มี เ วลาเหลื อ ให้ กิ จ กรรม อื น ใดในชี วิ ต นอกจาก นอน กิ น และทํา งาน จนกระทั ง ผัน ชี วิ ต ไปเป็ นแม่ บ้า นต่ า งแดนเต็ ม เวลา มี เ วลาให้ ต ัว เองอย่ า งเหลื อ เฟื อ เลยมี โอกาสทํา ความรู ้ จัก โยคะ
สื อ โยคะที เ ปิ ดกว้า งสํา หรั บ ทุ ก คน ผลิต โดย
“ลิตเติลซันไชน์ ” ลาดพร้า ว 35/1 แขวงสามเสนนอก เขตห้ว ยขวาง กรุง เทพฯ 10310 โทร. 0 2512- 3270, 085 072 5552 อีเ มล LITTLESUNSHINEYOGA@GMAIL.COM BLOG: HTTP://ITTIRIT.WORDPRESS.COM
CONTRIBUTOR
สุ ท ธิ ด า พิ พิ ธ ภั ก ดี เริ มฝึ กโยคะครั$ งแรกปี 2539 ในสตู ดิ โ อ เล็ ก ๆ ที กัว ลาลัม เปอร์ ประเทศมาเลเซี ย แม้ จะได้ ยิ น เรื องราวดี ๆ เกี ย วกับ โยคะมานาน แต่
หลัง จากฝึ กไปได้ ร ะยะหนึ ง ได้เ ดิ น ทางไป เรี ยน CERTIFICATE COURSE IN YOGA เป็ นเวลา 6 สั ป ดาห์ จ ากสถาบัน KAIVALYADHAM เมื อ งโลนาฟล่ า (LONAVLA) ประเทศอิ น เดี ย (HTTP://KDHAM.COM) เพื อ เก็ บ เกี ย ว ความรู ้ ด ้า นโยคะให้ ลึ ก ซึ$ งมากยิ ง ขึ$ น ปั จ จุ บัน ยัง คงฝึ กและพยายามพัฒ นาตนเองอยู่เ สมอ
ED ITOR’S NOTE พลัง ของชุ ม ชนคนรัก โยคะ
ภาพเช่นนีM จนแทบอยากจะตรงปรีเC ข้าไป พูดคุยกับพวกเขาเลยว่า ฝึกโยคะอยู่ทไCี หน ยังไงเลยทีเดียว ผมไม่รวู้ า่ มาร์ก ซักเกอร์เบอร์ก ผู้ ก่อตังM เว็บไซต์เฟซบุ๊กจะฝึกโยคะด้วยหรือไม่ แต่กข็ อขอบคุณเขาทีทC าํ ให้เรา “ได้พบกัน” บนเวทีหรือลานอันไร้พนMื ทีซC งCึ จับต้องได้จริง แต่กท็ าํ ให้คน 130 คนของสมาชิกกลุ่ม “อรุโณทัย” ได้เข้ามาพบกัน ได้พดู คุย แลกเปลียC นในสิงC ทีรC กั คือเรือC งราวของโยคะ และการดูแลตัวเอง แค่เพียงในช่วงเวลาสาม เดือน (มีนาคม – พฤษภาคม) ทีผC า่ นมา
หลายวันก่อนตอนเย็นหลังเลิกงาน ขณะทีC ผมเดินทางกลับด้วยรถไฟฟ้าใต้ดนิ ผมเห็น ผูช้ ายทียC นื ถัดจากผมบนบันไดเลือC นออก จากสถานี นอกจากจะสะพายเป้ทาํ งานแล้ว เขายังหิวM ถุงใส่เสืCอโยคะ และเมือC เปลียC นไป อีกสถานีหนึCงในวันเดียวกัน ผมก็เห็นผูห้ ญิง อีกคนหนึCงสะพายถุงเสือC โยคะในชุดทํางาน เช่นกัน แม้ภาพทีเC ห็นจะไม่มากมายเท่าใด นัก แต่ยอมรับว่าผมรูส้ กึ ดีทไCี ด้พบได้เห็น 3 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
นอกจากการพูดคุยและแลกเปลียC น บนพืนM ทีขC องเฟซบุ๊ก พลังแห่งการแบ่งปนั ของคนรักโยคะทีวC า่ ยังปรากฏออกมานอก หน้าจอสู่ “อรุโณทัย” ฉบับนีM จากเรือC งดีๆ อ่านสนุกของคุณเอ๋ - สุทธิดา พิพธิ ภักดี Contributor สาวและครูโยคะจากเรืCองราวทีC เธอเข้าเวิรค์ ช็อปอัษฎางคโยคะของเดวิด สเวนสันทีกC รุงเทพฯ เรายังมี Contributor อีกคนคือ “หมวย ตังM เจริญมั Cนคง” พาไปชม และทําความรูจ้ กั สตูดโิ อโยคะแห่งใหม่ของ ครูตุม้ ในคอลัมน์ Yoga Place & People เมือC ผมคิดว่าจะนําเสนอเรือC ง “โยคะที ค้นพบ” เป็ นเรือC งหลักประจําฉบับนีM ผมได้ พฤษภาคม 2554
ตังM คําถามสันM ๆ และส่งข้อความไปขอให้เพือC นๆ พีๆC น้องๆ ในกลุ่มอรุโณทัยช่วยกันให้คาํ ตอบ ไม่เพียงแต่การตอบกลับทีดC เี ท่านันM แต่พลังงานในเชิงบวกทีผC มรูส้ กึ ได้รบั มากกว่าคําตอบทีC ส่งกลับมา ก็คอื ความกระตือรือร้นทีจC ะแบ่งปนั และแลกเปลียC นทีทC ุกคนมีให้
“อรุโณทัย” เป็ นเพียงสือC โยคะอิสระเล็กๆ บนพืนM ทีทC ไCี ร้ตวั ตน แต่การมีเพือC นๆ พีๆC น้องๆ คอย อ่านคอยติดตาม ให้กาํ ลังใจและมีสว่ นร่วมเช่นนีM เปรียบเสมือนการมีเพือC นข้างๆ เสือC โยคะใน ตอนฝึก หรือมีเพือC นร่วมเดินเคียงข้างเวลาเดินไปบนเส้นทางแปลกหน้า ต้องขอบคุณพลังงาน และเรือC งราวดีๆ ทีทC ุกคนบอกเล่าแบ่งปนั กัน ซึงC บอกกับผมว่า เรืCองราวดีๆ ของการค้นพบโยคะ เรืCองหนึCง ก็คอื “การทีเC รามีเพือC น” ...ซึง เป็ นคําตอบทีเ ราทุกคนรู้ดีอยู่แล้ว นมัส เต อิ ท ธิ ฤ ทธิS ประคํา ทอง ITTIRITP@GMAIL.COM
ขอบคุ ณ : ครู บี (KULARAT THAWEENUCH) สํา หรั บ ภาพปก เป้ า กัน ทิ ม า แห่ ง กลุ่ ม ตะลุ ม บอน (WWW.TALOOMBON.BLOGSPOT.COM): ร่ ว มออกแบบปก
เรื องประจํา ฉบั บ MAIN STORY
โยคะทีค ้ นพบ WHY YOGA? WHAT YOU’VE DISCOVERED? เรื อง : ภาสการ่ า bhaskara100@hotmail.com
สิ ง ที มี ค่ า ที สุ ดในชี วิ ต ของเราคื อ อะไร... เงิ น ทอง ของสะสม เครื องประดั บ ลํา ค่ า นาฬิ ก าแพงๆ รถ บ้ า น อาหารรสเลิ ศ ความรั ก คนที เ รารั กและผู ก พั น ...
ชีวติ คืออะไรบางอย่างทีคC อยบอกคอยสอน ให้เราค้นหา ไขว่คว้าและดินM รน เพียงเพือC จะ ทํางานหนักอย่างอุทศิ ตนหรือหิวกระหาย เมือC ได้มาซึงC สิงC ของหรือประสบการณ์นนั M ๆ ก็ กลับต้องเดินหาจุดหมายใหม่ต่อไปเรืCอยๆ คล้ายความรูส้ กึ ของคนทีเC มืCอเดินไปจนถึงสุด ปลายยอด เพือC ทีจC ะตะเกียกตะกาย ดินM รน ทุ่มเท เป็ นทุกข์กบั การแสวงหาเป้าหมาย แห่งการมีชวี ติ ต่อไปเรือC ยๆ เมือC ไหร่จงึ จะพอ เมือC ไหร่จงึ จะเต็ม เมือC ไหร่จงึ จะอิมC เมือC ไหร่ชวี ติ จึงจะรูไ้ ด้วา่ ควรจะหยุดลงเสียที...
จึงเป็ นเสียงในใจของผูค้ นเกือบจะทุก คนทีคC อยถาม ยํMาเตือน เรียกร้อง เพียงแต่ ว่าใครจะเคยเงียC หูได้ยนิ หรือตังM ใจฟงั เสียง ภายในจิตใจและสามัญสํานึกของเราเองบ้าง หรือไม่ เมือC ได้รจู้ กั ลงมือฝึกและ “ค้นพบ” โยคะ โยคะบอกและสอน โยคะขัดเกลาอะไร ในตัวตนและจิตใจเราบ้าง เคยคิดหรือสงสัยใคร่ครวญกับตัวเอง กันไหมว่า จูๆ่ วันหนึCงอะไรและเพราะเหตุ ใดทีทC ําให้เรามาพบกับโยคะ เรามาค้ น พบความถู ก อกถู ก ใจ และผู ก พั น กั บ โยคะตั$ ง แต่ เ มื อ ไร และเพราะเหตุ ใ ด
5 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
พฤษภาคม 2554
ที สาํ คัญ ก็ คื อ โยคะกลายมาเป็ นเครื องมื อ หรื อจุ ด หมายใหม่ จุ ด หมายหนึ งในการ “ไขว่ ค ว้า ” ดิ$ น รนและไปต่ อ ไปเรื อยๆ หรื อไม่
ลองถามตัวเองว่า ทําไมเราจึงคิดว่าเริมC เรียน โยคะกับครูคนนีM เพือC ทีจC ะไปเข้าเวิรค์ ช็อป กับครูคนนันM และคนนันM ต่อไปเรือC ยๆ ฝึกท่านีM เพือC ทีจC ะฝึกท่ายากท่านันM ต่อไปเรือC ยๆ ต้องการให้โยคะทําให้ร่างกายแข็งแรง กล้ามเนืMอสวยงาม กระชับหุ่นได้สดั ส่วน ให้ โยคะช่วยให้นอนหลับสบาย หรือบรรเทา ความเจ็บป่วยอย่างใดอย่างหนึCงทีกC าํ ลัง เป็ นอยู่ ฯลฯ ทังM หมดนีMถอื ได้ไหมว่าเป็นการ ค้นพบแสงส่องทางให้กบั ชีวติ จากโยคะทีC แท้จริง... 6 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
“อรุโณทัย” ฉบับนีMชกั ชวนให้ผอู้ ่าน และเพือC นๆ ในแวดวงโยคะของบ้านเราให้ หันกลับมามองเข้าไปในตัวเองและยอมรับ จากจุดทีเC ราเป็ นอยูอ่ ย่างแท้จริง เหมือน เวลาทีเC ราฝึกโยคะแล้วมีเสียงครูโยคะทีคC อย ยํMาเตือนว่า “ให้เราฟังเสียงในร่างกายของ เราเอง” บรรดากูรู (Guru หรือ ‘คุรุ’) โยคะ ชาวอินเดียหลายคนเองก็มไิ ด้เกิดมาเก่งหรือ เกิดมาเป็ นครูโยคะเพือC สืบสานศาสตร์อนั ทรงคุณค่าและเก่าแก่เอาไว้ดว้ ยตัวเอง ทุก ท่าน ล้วนแต่ม ี “เหตุปจั จัย” อันผลักดันหรือ ดลบันดาลให้ได้รสู้ กึ รัก รูส้ กึ ว่าได้รบั ผลดี หรือผลประโยชน์จากการฝึกโยคะเป็ น ประจําสมํCาเสมอกันทังM นันM บางคนเกิดมาในตระกูลพราหมณ์ทมCี ี การสั Cงสอนด้านศาสนา จริยธรรมและโยคะทีC เข้มข้น เช่น ท่าน ที.เค.วี. เทสิกาจารย์ แห่ง KYM อาศรมโยคะเมืองเชนไน อินเดียใต้ ซึงC เป็ นโยคะบําบัดทีเC รียกว่า “วินิโยคะ” (Viniyoga) บิดาของท่านคือ ท่านศรีมณ ั ที. กฤษณมาจารย์ (Tirumalai Krishnamacharya) มหากูรทู เCี ป็ นตํานาน แห่งโยคะยุคใหม่ ซึงC เป็ นผูก้ ่อตังM โรงเรียน สอนโยคะในวังแห่งมหาราชาเมืองมัยซอร์ พฤษภาคม 2554
มาก่อน แม้จะเป็ นถึงบุตรชายครูโยคะทีมC ี ความรูโ้ ยคะอย่างแท้จริงและได้รบั การ ยอมรับอย่างสูง แต่ท่านกลับเลือกทีจC ะเรียน และทํางานเป็ นวิศวกรมากกว่า ถ้าไม่ใช่เพราะวันหนึCงทีไC ด้เห็นคน ต่างชาติรCาํ รวยขับรถยนต์คนั หรูหราราคา แพงเพือC เข้ามาฝึกโยคะรักษาอาการนอนไม่ หลับเรือM รังกับบิดาของตนในเช้าวันหนึCงซึงC ท่านอายุ 23 ปี ท่านก็คงไม่ได้คดิ ว่า “แม้แต่คนรํCารวยขับรถราคาแพงคนนันM ก็ยงั ยอมรับและเรียกพ่อผมว่า อาจารย์ๆ ด้วยความรูส้ กึ ขอบคุณและปลาบปลืมM ทีพC อ่ ผมสอนโยคะให้เขานอนหลับได้ ผมจึง ตระหนักว่าโยคะยิงC ใหญ่แค่ไหน และมี คุณค่าเพียงใดทีจC ะสอนโยคะเพือC แบ่งปนั ไปสู่คนอืCนๆ” ท่านจึงตัดสินใจทีCจะกลับไปฝึกโยคะอย่าง จริงจังอีกครังM จากทีบC ดิ าเคยให้ปลูกฝงั และ ฝึกให้มาตังM แต่เล็กๆ จนกระทังกลายมาเป็ C น วินิโยคะทีมC เี อกลักษณ์และได้รบั ความ ยอมรับมากสายหนึCงในปจั จุบนั ขณะทีบC างคนพานพบกับความไม่ปกติ ไม่ สบาย อ่อนแอต่างๆ อันคล้ายเคราะห์กรรม ติดตัวมาแต่กาํ เนิด อย่างท่าน บี เค เอส ไอ 7 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
เยนการ์ (B K S Iyengar) กูรผู กู้ ่อตังM โยคะ สไตล์ไอเยนการ์แห่งเมืองปูเน อินเดีย ซึงC ได้ ฝึกฝนโยคะกับท่านกฤษณมาจารย์ พีเC ขย ของท่านทีเC มืองมัยซอร์ในวัย 14 ปี ได้เล่าถึง การค้นพบโยคะของท่านไว้ในหนังสือ “ประทีปแห่งโยคะ” (หน้า 11) ว่า “ข้าพเจ้าเริมC ต้นฝึกโยคะเฉกเช่นชายคนหนึCง ทีทC ่องโลกไปบนเรือทีตC วั เองแทบจะควบคุม ไม่ได้ และยึดมันกั C บมันเพือC ชีวติ อันเป็นทีรC กั โดยมีดวงดาวเป็ นเพียงเครืCองปลอบใจ แม้ จะรูว้ า่ มีคนอืCนท่องโลกมาก่อนแล้ว ทว่ากลับ ไม่มแี ผนทีขC องพวกเขา มันคือการเดินทางแสวงหา...” สวามีศวิ นันทะ (Swami Sivananda) และสวามีวษิ ณุเทวนันทะ (Swami VishnuDevananda) อาจารย์และศิษย์ผเู้ ป็ น ต้นกําเนิดแห่งหฐโยคะแบบศิวนันทะเองก็ เคยผ่านการเป็ นนายแพทย์และทหาร แต่ เมือC มองเห็นความทุกข์ยาก เปลียC นแปรขึนM ๆ ลงๆ ของชีวติ ทังM สองท่านก็เต็มใจเข้ามาเป็ น “สาธุ” หรือนักบวชเพือC ค้นหาความหมายบน เส้นทางสายโยคะ ...ทําไมจึงได้ฝึกโยคะ? ...ฝึ กโยคะแล้วค้นพบอะไร? พฤษภาคม 2554
โยคะเป็ นเครื องมือในการหลุดพ้น หรือพ้นทุกข์จากชีวิต ไปพ้นจากกิ เลส และการยึดครอง การหวนกลับคืนไปสู่ ธรรมชาติ หรือภาวะศักดิA สิทธิA ที สูงส่งกว่า ตัวเราดังที ว่าไว้ในโยคสูตร “เมือC เราก้าวข้ามอุปสรรคอย่าง สุดท้ายไปได้ ‘จิตใจจะเกิดสภาวะทีเ ปีย ม ด้วยความชัดเจนในสรรพสิง ในทุกห้วงเวลา สภาวะนี"เป็ นประหนึง หยาดฝนแห่งความ บริสทุ ธิ’* ชีวติ จะเต็มไปด้วยความสุขเกษม” (จากหนังสือ “หัวใจแห่งโยคะ” หน้า 401) อาจเรียกว่าชะตากรรมทีคC ล้ายกับมี ใครหรืออะไรบางกําหนดเอาไว้ก่อนแล้วว่า ให้เราได้พบกับโยคะ หรือว่าเป็ นผลแห่งการ กระทําของตัวเราเองในวันนีM เพือC ค้นหา เปลียC นแปลง ไปให้พน้ จากภาวะทีเC ป็ นอยู่ และเปิดรับสิงC ใหม่ๆ ทีไC ด้จากโยคะตาม ความมุง่ หวัง ไม่วา่ คุณจะค้นพบโยคะได้ อย่างไรหรือด้วยเหตุผลใด แต่หากวันนีMคณ ุ ได้คน้ พบแล้ว ขอจงชืCนชมโมงยามและสุขใจ ทีไC ด้คน้ หาและค้นพบโยคะ แม้แต่กบั หนึCง ชั Cวขณะของลมหายใจเข้าออก แม้วา่ จะเป็ นสิงC ทีจC บั ต้องไม่ได้ ย่อมมีแต่ผฝู้ ึ กโยคะเท่านันD ที จะรูด้ ี ว่า แท้จริงแล้วสิ งนีD มีค่าเพียงใด... 8 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
“ตอนแรกที ฝึ กคิ ด ว่ า เป็ นการออกกํา ลัง กายที ไปเล่ น คนเดี ย วได้ เพราะปกติ เ ล่ น แบตมิ น ตัน หรื อเทนนิ ส ถ้า เพื อ นไม่ ว่ า งก็ อ ดเล่ น “ ค้น พบว่ า โยคะเป็ นมากกว่ า การออกกํา ลัง
...ทําไมจึงได้ฝึกโยคะ? ...ฝึ กโยคะแล้วค้นพบอะไร? กาย คื อ ได้ ป ระโยชน์ กับ ร่ างกาย โดยฝึ กอย่ า ง สมํ า เสมอ ตั$ง ใจฟั ง ครู และพยายามทํา ท่ า ให้ ถู ก ต้อ งโดยไม่ เ ปรี ยบเที ย บกับ คนรอบข้า ง ไม่ กดดั น ตัว เองให้ บ าดเจ็ บ จนตอนนี$ รู ้ สึ ก ว่ า ร่ างกายแข็ ง แรงขึ$ น เยอะมาก การเจ็ บ ป่ วย น้ อ ยลง นอกจากนี$ ฝึ กโยคะยัง ช่ ว ยให้ มี ส ติ สมาธิ อารมณ์ แ จ่ ม ใส ทํา ให้ มี ห น้ า ตา ผิ ว พรรณสดใส” พรทิ พ า เจริ ญ สุ ข “เริ มจากการอ่ า นหนัง สื อ เกี ย วกับ โยคะ อ่ า น แล้ว รู ้ สึ ก โยคะเป็ นมากกว่ า การออกกํา ลัง อยากพิ สู จ น์ ว่ า เป็ นเช่ น นั$ นจริ งหรื อ เปล่ า เห็ น เพื อ นหลายคนฝึ กแล้ว มี แ ต่ ส ิ ง ดี ๆ ตามมา ทั$ง สุ ข ภาพกาย ใจ พฤษภาคม 2554
“ฝึ กโยคะแล้ว ส่ ง ที ต ามมา นอกจากสุ ข ภาพ จะดี ข$ ึ น ถ้า หมั น ฝึ ก รู ้ สึ ก ว่ า ตัว เองมี ค วามสุ ข ง่ า ยขึ$ น กับ สิ ง รอบๆตัว ยิ ง ขณะฝึ ก มัน ทํา ให้ มองเห็ น ใจและกายตัว เอง เราว่ า การฝึ กโยคะ เป็ นเสมื อ นการปฏิ บัติ ธ รรมอย่ า งหนึ ง สมศิ ริ ธนสารวั ฒ น (เชี ย งใหม่ ) “ฝึ กโยคะ เพราะอยากหาทางเลื อ กของการ ออกกํา ลัง กาย อยากให้ ร่ างกายสมส่ วน และ แข็ง แรง “ฝึ กแล้ว ทํา ให้ ร่ างกายยื ด หยุ่ น และสมส่ ว นดี ได้อ อกกํา ลัง กายในส่ ว นของกล้า มเนื$ อ ที ไ ม่ เคยสนใจ อย่า งเช่ น ต้น ขา แฮมสตริ ง และ กล้า มเนื$ อ หลัง มากขึ$ น รวมทั$ง ได้คิ ด ทางบวก มี ส มาธิ ม ากขึ$ น และรู ้ จั ก ร่ า งกายตัว เองมากขึ$ น สาดี สายทอง แฮมิ ล ตั น (PORTLAND, U.S.A)
เกื อ บๆ 7 ปี รู้ สึ กว่ า ได้ เ รี ยนรู ้ อ ะไรใหม่ ๆ อยู่ เสมอ เหมื อ นได้ รู้ จั ก ตัว เองมากขึ$ นรู ้ ถึ ง ความสามารถของร่ างกายที น่ า ทึ ง ที เ คยคิ ด ว่ า ฉั น ไม่ ส ามารถทํา แบบนี$ ได้ แ น่ ๆ แล้ว วัน นึ ง อยู่ ดี ๆ ก็ ทาํ ได้ แ บบงงๆ และได้ รู้ ถึ ง ข้อ จํา กั ด ของร่ างกายเช่ น เดี ย วกั น ว่ า ยัง ไงๆ มั น ก็ ไ ม่ ไ ด้ ! แต่ ทุ ก ครั$ งที ฝึ กได้พ บสิ ง เล็ ก ๆ ที เรี ยกว่ า "ความสุ ข " เกิ ด ขึ$ น เสมอ โชคดี จ ัง ที ได้รู้ จั ก โยคะ” ครู บี KULARAT THAWEENUCH “มาฝึ กโยคะ เพราะอยากสุ ข ภาพดี และ ทดลองฝึ กด้ว ยว่ า จะไหวไหม “ฝึ กแล้ว พบว่ า ร่ างกายยื ด หยุ่น ดี ม ากขึ$ น ตัว เล็ ก ลง ไม่ ส บายฟื$ นตัว เร็ ว พบว่ า หลายอย่ า งที เราคิ ด ว่ า ไม่ ไ ด้เ ราทํา ได้ แ ละช่ ว ยให้ เ ราขยัน ตั$ง ใจ จดจ่ อ มากขึ$ น ” นารี น าถ ทาเกิ ด (เชี ย งใหม่ )
“ก็ น่ า จะเหมื อ นสาวๆทั ว ไปคื อ อยากผอม ช่ ว งนั$ นนํ$า หนั ก ขึ$ นลดยัง ไงก็ ไ ม่ ล งสั ก ที พอดี มี เ พื อ นชวนมาลองฝึ กโยคะร้ อ น โอ้ โ ฮ เจอ ไปคลาสแรกแทบคลานออกมาจากห้ อ ง เหนื อ ยมาก แล้ว เหงื อ ออกแบบชนิ ดใครเอา นํ$า มาราดชอบเลยตั$ ง แต่ ค รั$ งแรก
“ลู ก สาวชวนไปเล่ น ไม่ กี ค รั$ งก็ ติ ด ครั บ หยุ ด ไม่ ไ ด้ เกิ ด ความอยากถ้า วัน ไหนไม่ ไ ด้ไ ปเล่ น เชื อ ว่ า เป็ นเพราะมี ENDORPHIN ออกมามาก (เหงื อ ตกขนาดหนั ก ทุ ก ครั$ ง) เลยคล้า ยยาเสพ ติ ด
“มั น น่ า แปลกค่ ะ ตั$ งแต่ ว ัน แรกจนถึ ง วั น นี$ ก็ 9 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
พฤษภาคม 2554
“พบว่ า ร่ า งกายคนเราสามารถเปลี ย นแปลง ในทางที ดี ข$ ึ น ได้แ ม้ว่ า จะเริ มเล่ น เมื อ อายุ ม าก แล้ว ก็ ต าม ผมเองเล่ น โยคะครั$ งแรกเมื อ อายุ 56 ตอนนี$ เล่ น ทุ ก วัน ถ้า ไม่ ติ ด อะไร มัก เล่ น ตอนเที ย ง (45 นาที ) กับ ตอนเย็น รอบ 18.30 น. (90 นาที ) ต้อ งบอกว่ า รู ้ สึ กแข็ ง แรงกว่ า เมื อ หกปี ที แ ล้ว หลายเท่ า ครั บ ” วิ วั ฒ น์ ว งศ์ วิ จิ ต รวาทการ “ก่ อ นหน้ า นี$ นํ$า หนั ก เยอะครั บ อ้ว นเลย แต่ ว่ า ลดนํ$า หนั ก ลงด้ว ยการปั น จัก รยาน(แบบ แม่ เ หล็ ก ) ปั น อยู่ กับ ที วิ ง นิ ด หน่ อ ยและเวท ด้ว ย เพื อ สร้ า งกล้า มเนื$ อ พอนํ$า หนั ก อยู่ ตัว จะปั น แบบเดิ ม หรื อ เวทก็ เบื อ ๆ เพราะทํา มาเป็ นปี แล้ว พอดี แ ฟนผมเริ มฝึ กโยคะมาก่ อ น ก็ เ ลยมาลอง ดู สรุ ปก็ คื อ หาอะไรทํา เพื อ ทดแทนการออก กํา ลัง กายเดิ ม ที เ คยทํา ความที ผ มตัว แข็ ง มากมาย การฝึ กโยคะมัน เลย ยากมากสํา หรั บ ผม เหมื อ นได้ ฝึ กกล้า มเนื$ อ ให้ ยื ด หยุ่ น และฝึ กความแข็ง แรง ไปในตัว “ฝึ กใหม่ ๆ (3 ปี ที แ ล้ว ) ไม่ ไ ด้ คิ ด อะไรหรอก ครั บ อย่ า งที บ อกก็ คื อ ทดแทนการออกกํา ลัง แบบเดิ ม ๆ ที ทาํ มาเป็ นปี อี ก อย่ า งเหมื อ นท้า ทายตัว เองด้ว ยว่ า จะทํา อะไร ยัง ไง ได้บ้า งไหม ก็ ม องเห็ น ความ 10 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
คื บ หน้ า บ้า ง เล็ ก ๆ น้ อ ยๆ ถึ ง วัน นี$ ก็ ย งั เรี ยกว่ า ตัว แข็ ง หลัง แข็ง อยู่ ดี แต่ ก็ มี พัฒ นาการบ้า งตามสมควร นี เ รื องของร่ างกาย ครั บ ส่ ว นอื น ๆ ก็ น่ า จะเป็ นเรื องของสุ ข ภาพ คิ ด ว่ า โดยรวมดี ข$ ึ น จากเดิ ม จากที ป่ วยง่ า ยก็ ล ด น้ อ ยลงมากๆ อัน นี$ อาจจะเพราะการลด นํ$า หนั ก ด้ว ย อี ก อย่ า งคื อ ใจเย็น ลง นิ ง มากขึ$ น ด้ว ย จากเดิ ม ที ค่ อ นข้า งจะใจร้ อ น “ช่ ว งหลัง ๆ พออ่ า นหนั ง สื อ อะไรมากขึ$ น ก็ พบว่ า โยคะ(อาสนะ) ที ฝึ กมาแต่ แ รกๆ เป็ น แค่ ส่ ว นย่ อ ยๆ ของโยคะเท่ า นั$ น, มองเห็ น โยคะ ได้ม ากขึ$ น เข้า ใจมากขึ$ น และเมื อ มองย้อ นกลับ ไปถึ ง ปี ก่ อ นๆ ก็ พ บว่ า โยคะเปลี ย นผมไปมากมายเหมื อ นกัน เหมื อ นโยคะจะเข้า มาอยู่ใ นชี วิ ต ประจํา วัน มากกว่ า ที เ คยคิ ด ” WEERACHAI LEKTRAKOON MINING74 @ UBON “มาฝึ กโยคะเพราะว่ า มี อ าการปวดหลัง เรื$ อรั ง มาเป็ นสิ บ กว่ า ปี ต้อ งการทดลองว่ า โยคะจะ ช่ ว ยได้ ไ หม และต้อ งการออกกํา ลัง กายที ไ ม่ หั ก โหมมากเพื อ ลดความอ้ว น พฤษภาคม 2554
“อัน ดับ แรกก็ ค ้น พบวิ ธี ก ารหายใจที ถู ก ต้อ ง ค่ ะ และสมาธิ ใ นการทํา โยคะค่ ะ ” อั จ ฉรา บั ว สมบู ร ณ์ “เพราะเชื อ ในความช้า ค่ ะ บัง เอิ ญ ว่ า ก่ อ นหน้ า นั$ นเคยอยู่ ใ น DANCE COMPANY ที ใ ช้ โ ขน เป็ นพื$ น ฐาน CONTEMPORARY PERFORMANCE การฝึ กโขนและรํา ไทยมา เป็ นปี ๆ ทํา ให้ รู้ ว่ า สรี ระแบบเอเชี ย มัน เหมาะ กับ สิ ง ที ค นเอเชี ย สร้ า งหรื อออกแบบขึ$ น เหมื อ นกับ โยคะที ยื น ยงมาแล้ว ตั$ ง 5,000 ปี
“ค้น พบว่ า รู ้ จ ัก ร่ า งกายตัว เองเพิ ม ขึ$ น มากค่ ะ รู ้ การเคลื อ นไหว รู ้ ป ระสิ ท ธิ ภ าพของมัน การ ได้รู้ จั ก ตัว เองทุ ก ๆ ข้อ ทุ ก ๆ ส่ ว น มัน สํา คัญ มาก แม้ว่ า ฟั ง ดู อ าจจะมี ค นบอกว่ า ฉั น ก็ รู้ จ ัก นิ$ ว รู ้ จั ก ข้อ เข่ า ของฉั น มาตั$ง แต่ เ กิ ด แต่ ถ้า ให้ บ อก เป็ นรู ป ธรรม ตั$ง แต่ เ รี ยนโยคะ เวลาต้อ งแสดง อะไรบนเวที ไม่ เ คยมี ปั ญ หาการวางมื อ ไม้ ไม่ เคยมี ปั ญ หาปรั บ ร่ างกายอย่า งที ใ จต้อ งการ จะ ให้ เ คลื อ นที ช้ า เคลื อ นที เ ร็ ว จะให้ ข ยับ ขับ เคลื อ นมัน อย่ า งไร หรื อเปลี ย นร่ างกาย ตัว เองให้ เ ป็ นคนแก่ อ ายุแ ปดสิ บ ได้ห มด นี ย งั ไม่ ไ ด้พู ด ถึ ง โพสเจอร์ ที ดี ข$ ึ น ใน ชี วิ ต ประจํา วัน ” 11 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
มนทกานติ รั ง สิ พ ราหมณกุ ล “สามปี ก่ อ นได้ไ ปทํา ข่ า วคอร์ ส ครู โยคะร้ อ น คอร์ ส แรกของ ABSOLUTE YOGA จึ ง มี โอกาสได้ล องฝึ กจริ งจัง ครั$ งแรก จากที เ คยคิ ด ว่ า เราคงไม่ เ หมาะกับ โยคะ เพราะชอบการ ออกกํา ลัง กายแบบไม่ อ ยู่ กับ ที ชอบเต้น ชอบ บอดี$ คอมแบทมากกว่ า เพราะเหนื อ ยสะใจดี แต่ พ อได้ ล องฝึ กโยคะร้ อ น ก็ พ บว่ า มี ท$ ัง ความเหมื อ นและความต่ า ง แม้จ ะใช้พ$ื น ที ใ นการฝึ ก กว้า งยาวเท่ า ผื น แมท ไม่ ต้อ งกระโดดโลดเต้น การฝึ กโยคะก็ต ้อ งใช้ พลัง ไม่ น้ อ ยกว่ า การออกกํา ลัง กายแบบอื น เลย แต่ แ ตกต่ า งกัน ตรงที ร ะหว่ า งฝึ กเราใช้ เรา สู ญ เสี ย พลัง งาน แต่ เ มื อ ฝึ กเสร็ จ เรากลับ ได้รั บ พลัง งาน “เป็ นคนติ ด นวด ขี$ เ มื อ ย แต่ ก่ อ นทํา งานหน้ า คอมพ์ ค รึ งวัน จะปวดหลัง ปวดไหล่ ต้อ งหา เรื อ งไปนวด ตั$ง แต่ ฝึ กโยคะ แทบไม่ ไ ด้ไ ปนวด “นอกจากอาการปวดเมื อ ยจะหายไปแล้ว การฝึ กโยคะยัง ทํา ให้ เ รารู ้ จั ก ร่ างกายตัว เอง มากขึ$ น รู ้ ท$ ัง ข้อ จํา กัด และศัก ยภาพของร่ างกาย พฤษภาคม 2554
เรา บนเสื อ โยคะสอนให้ เ รารู ้ ว่ า เมื อ ใดควร พยายามให้ เ ต็ ม ที และเมื อ ใดควรถอยกลับ มาหนึ งก้า ว” ธนาพร ตัX ง เจริ ญ มั น คง “มาฝึ กโยคะ เพราะรู ้ สึ ก ว่ า แก่ ต ัว แล้ว เส้ น ยึ ด อยากให้ สุ ขภาพแข็ ง แรง สบายตัว “ฝึ กแล้ว ทํา ให้ มี ส มาธิ ม ากขึ$ น รู ้ จ ั ก ร่ างกาย ตัว เองมากขึ$ น รู ้ จั ก ประมาณ ไม่ ฝื นไม่ เ ร่ ง เรี ยกได้ว่ า ทํา ให้ ไ ด้ศิ ล ปะการดํา รงชี วิ ต ใน โลกภายห้ อ งคลาส อย่า งที ไ ม่ เ คยได้จ ากที ไหนมาก่ อ น” ณั ฐ วุ ฒิ ดุ ษ ฎี วิ จั ย “เริ มจากไปเป็ นเพื อ นพี ส าว แล้ว ก็ เ ริ มชอบมา เรื อยๆ “พบว่ า หายใจได้ ลึ ก ขึ$ น มี ส มาธิ ข$ ึ น ใจเย็น ลง และไม่ ป วดเข่ า อี ก เลย เคยมี ช่ ว งที ไ ม่ ส บายใจ มากๆ ตัด สิ น ใจหิ$ ว เสื อ ไปฝึ กโยคะ ไม่ รู้ ว่ า เพราะได้อ อกกํา ลัง กาย หรื อได้อ ยู่ กับ ตัว เอง 1ชั ว โมงเต็ ม ๆ ช่ ว งนั$ นผ่ า นไปได้ง่ า ยดาย” ละออ ศิ ริ บั น ลื อ ชั ย “ เริ มฝึ กโยคะครั$งแรกปี 2006 ในสตูดิโอเล็กๆ ที กัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซี ย เมื อผันชีวิตไปเป็ น 12 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
แม่บา้ นต่างแดนเต็มเวลา มีเวลาให้ตวั เองอย่าง เหลือเฟื อ เลยทําความรู ้จกั โยคะด้วยเชื อว่าต้องมี อะไรดีแน่ ๆ ใครๆ ถึงได้พากันกล่าวขวัญถึงทําให้ อยากรู ้ว่าโยคะมีดีอะไรนะ สรุ ปสั$นๆ ว่าเกิดจาก ความอยากรู ้อยากเห็นล้วนๆ “เมื อได้สัมผัสกับโยคะเข้าจริ งๆ ก็หายข้องใจเป็ น ปลิดทิ$ง บอกตัวเองเลยว่าเราเจอสิ งที ใช่ แล้ว แน่นอนประโยชน์ที ได้ในช่วงแรกเริ มคือ ความเปลี ยนแปลงในทางที ดีข$ นึ ทางกายภาพ จาก คนที เคยหลับยาก ใจร้อน ชอบทําอะไร รนๆ เร็ วๆ หลังจากได้ใกล้ชิด สัมผัสกับลมหายใจ ร่ างกาย ตัวเองมากขึ$นในชั$นเรี ยน ทําให้รู้จกั ผ่อนคลาย ตระหนักรู ้ความเป็ นไปของลมหายใจ กาย และจิตของตัวเองได้แม่นยําขึ$น “โยคะสอนให้รู้จกั "กาย" และ "จิต" ของตัวเองมาก ขึ$น เหมือนการได้เดินทางกลับบ้าน หลังจากก่อน หน้านี$ รู้อยูต่ ลอดว่ามีบา้ น แต่ไม่เคยเข้าไปทําความ รู ้จกั สัมผัสให้ใกล้ชิด ไม่ต่างอะไรจากคนที มีบา้ น แต่ไม่เคยเดินสํารวจ ดูแล ทํานุบาํ รุ ง เมื อได้ฝึก จึงรู ้สึกสุ ขใจที ได้ดูแลบ้านของตัวเอง” สุ ทธิดา พิพิธภักดี
Yoga Book หนังสือโยคะน่าอ่าน พฤษภาคม 2554
ตะวันออกอื นๆ รวมทั$ง ‘โยคะ’ เขาสนใจปรัชญา โยคะโดยศึกษาโยคะเป็ นเวลานาน 18 ปี และเป็ น ศิษย์ของ ดร.หริ ปราสาท ศาสตรี เทรเวอร์ เล็กเก็ตต์ กล่าวไว้ในบท “บันทึกผูเ้ ขียน” ว่า เขาใช้เวลาหลายปี ในการรวบรวมเรื องใน หนังสื อ ซึ งเคยสอนในสํานักปฏิบตั ิธรรมหลายแห่ ง เป็ นเรื องเก่าแก่โบราณบ้าง เรื องที เขียนขึ$นใหม่บา้ ง ทั$งจดจําจากหนังสื อเก่าๆ เรื องเล่าพื$นบ้าน กระทัง จากที ประสบด้วยตัวเอง
โยคะพบเซ็น สัมผัสแห่งผืนผ้าและก้อนหิน
“ความมุ่งหวังของข้ าพเจ้ าที ปรารถนาจะให้ บังเกิ ด จากการอ่ านเรื องเหล่ านี ก็คล้ ายกับการกระทบกัน ของเหล็กไฟที ทาํ ให้ เกิดประกายไฟ...จุดหมายของ เรื องเหล่ านี ค ื อ ประสงค์ จะให้ เกิดความรู้ คิดและแรง บันดาลใจจากชี วิตประจําวัน” ลองอ่านบท “ความนํา” ที เขาเขียนไว้ว่า
เทรเวอร์ เล็ ก เก็ ต ต์ เขี ย น แปลโดยสมิ ท ธิS จิ ต ตานุ ภ าพ สํา นั ก พิ ม พ์ ห นั ง สื อเล่ ม เล็ ก 241 หน้ า ปี ที พิ ม พ์ มี น าคม 2531 ราคา 47 บาท
หยิบหนังสื อ “โยคะพบเซ็น” เล่มเล็กๆ เล่มนี$ มา แนะนําทั$งๆ ที อาจจะหาอ่านได้ยากและไม่มีวาง จําหน่ายตามร้านหนังสื อทุกวันนี$ ก็เพราะ องค์ประกอบที น่าสนใจ เรื องราวที คุณค่า และพลัง ที มีอยูอ่ ย่างเปี ยมล้นในหนังสื อขนาดกะทัดรัดเพียง แค่ฝ่ามือเล่มนี$
“วางผืนผ้าไว้บนผืนผ้า หรื อเรี ยงหินไว้ เคียงหิน มิก่อผลดี และไร้ ความหมายสิ น โยนก้ อนหินลงบนผืนผ้า ก้ อนหินจะยึดผ้ าไว้มิให้ ปลิวลอยลม” เรื องราวสั$นๆ ที อ่านสนุ ก ให้แง่คิดมุมมองและการ สะกิดเตือนสนใจในหนังสื อเล่มเล็กที มีพลังเล่มนี$ ประกอบด้วย 39 เรื อง ที มีชื อตอนต่างๆ
เทรเวอร์ เล็กเก็ตต์ ซึ งเป็ นผูเ้ ขียนเป็ นชาวอังกฤษที สนใจและศึกษายูโด เซ็นและเรื องราวเกี ยวกับ 13 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
พฤษภาคม 2554
เช่น เหล็กเขี ยถ่าน โถใส่ เหล้า นักเทศน์ ข้ามสะพาน กระชอนใส่ น$ าํ เลี$ยงหมูดว้ ยพลอย เข็มในกองฟาง ฯลฯ ซึ งบางเรื องเหมือนจะอ่านไม่เข้าใจ เข้าไม่ถึง อรรถรสในครั$งแรกๆ แต่เมื อค่อยๆ อ่านหรื อตีความ ครุ่ นคิดตามไป ก็จะรู ้สึกได้ถึงนัยสําคัญของเรื องที ต้องการบอกเล่าหรื อสั งสอน ภาพประกอบโดยฌ้าคส์ อัลเลส์ โดยใช้เทคนิ คแบบ ญี ปุ่นเรี ยกว่า ซุยโบขุ ซึ งคือการใช้พู่กนั วาดเส้นสาย เพื อแนะให้คิดเห็นภาพเอาเองถึงแปดในสิ บส่ วน เป็ นอีกส่ วนหนึ งของเสน่ ห์และอรรถรสในการอ่าน และดูหนังสื อเล่มนี$ เพราะให้อารมณ์เซ็นมาก
โยคะกับ เซ็ น จะผสมผสานกัน ได้อ ย่า งไร อาจไม่ เ คยมี ใ ครนึ ก ถึ ง ว่ า เป็ นไปได้ แต่ ไ ม่ น่ า แปลกใจที ส องสิ ง นั$น กลมกลื น กัน เพราะแต่ ล ะสิ ง คื อ การฝึ กจิ ต
14 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
ปกหลังของ “โยคะพบเซ็น”
พฤษภาคม 2554
คําครู Guruji’s Word “Yoga is not an ancient myth buried in the oblivion. It is the most valuable inheritance of the present. It is the essential need of today and the culture of tomorrow.” -Swami Satyananda Saraswati-
Yoga A-Z B - Bandha Bandha หรือ “พันธะ” ในทางโยคะและตาม ภาษาสันสกฤต หมายถึง การค้างท่า การ ทําให้แน่ นหรือปิดกันM (ล็อค) เป้าหมายของ การฝึก Bandha นันM เพือC ปิดกันM พลังงาน (ปราณะ – pranas) ในบริเวณใดบริเวณ หนึCงเฉพาะ เพือC ให้พลังงานนันM ได้ไหล ย้อนกลับไปยังสุชุมนา นาฑี (sushumna nadi) และปลุกให้จติ วิญญาณภายในได้ตCนื รู้ ขึนM
“โยคะมิ ไ ด้เ ป็ นตํา นาน ปรั ม ปราที ฝั ง ไว้ใ นอดี ต แต่ คื อ มรดกอัน มี ค่ า
พัน ธะมี บ ทบาทสํา คัญ ในกระบวนการชํา ระ ล้า งของโยคะ ปราณายามะช่ ว ยลดของเสี ย ใน ร่ างกายโดยการควบคุ ม อัค นิ ห รื อไฟแห่ ง ชี วิ ต พัน ธะคื อ เครื องมื อ ที จ ะช่ ว ยเน้ น หนั ก กระบวนการดัง กล่ า ว
ของปั จ จุ บัน
(จากหนั ง สื อ หั ว ใจแห่ ง โยคะ หน้ า 163)
โยคะคื อ ความจํา เป็ นอย่ า ง ยิ ง ยวดของวัน นี$ และ วัฒ นธรรมในวัน ต่ อ ๆ ไป” สวามีสัตยนันทะ สรัสวตี 15 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
Bandha มีความจําเป็ นอย่างยิงC ต่อการฝึก ควบคุมลมหายใจหรือปราณายามะ เพือC ทีจC ะ กระตุน้ หรือปลุกพลังทีอC ยู่ภายในซึงC เรียกว่า กุณฑะลินี (kundalini) พันธะนันM ประกอบด้วย 4 อย่างคือ jalandhara (การ ปิดคาง), moola (การปิดบริเวณทวารหนัก พฤษภาคม 2554
หรือฝีเย็บ), uddiyana (การปิดบริเวณ ท้องน้อย) และ maha Bandha (the great lock) ซึงC หมายถึงการรวมพันธะทังM สาม อย่างในการฝึกเวลาเดียวกัน และมักจะใช้ ควบคูไ่ ปกับมุทรา (Mudra) เพือC ปิดกันM หรือ ปิดพลังงานในจุดทีตC อ้ งการ
-S H A R E-
รายงานพิ เ ศษ เรื อง : สุ ท ธิ ดา พิ พิ ธ ภั ก ดี ภาพ : ครู จิ ม มี ,
FITNESS INN OVATIO NS
THAI LAN D
ใน “โยคะทาราวาลี สู ตร” YOGATARAVALI (SUTRA 5; SRI ADI SHANKARACHARYA) กล่ า วไว้ ว่ า JALANDHARA BANDHA, UDDIYANA BANDHA และ MOOLA BANDHA ตั$ ง อยู่ ที บ ริ เวณลํา คอ หน้ า ท้ อ ง และ ฝี เย็ บ ตามลํา ดั บ ถ้ า หากเราสามารถทํา ให้ ช่ ว งเวลา ของการปิ ดกั$ นเอาไว้ไ ด้ น านขึ$ น ก็ จ ะไม่ ต ้ อ งเกรง กลั ว ต่ อ ความตาย”
16 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
ราวสามปี ที แล้วฉันมีโอกาสไปใช้ชีวิตอยูท่ ี ประเทศ อุรุกวัย ทวีปอเมริ กาใต้ ดินแดนที คนส่ วนใหญ่ ใช้ภาษาสเปนเป็ นภาษาหลักและมีเพียงน้อยนิดที สามารถสื อสารภาษาอังกฤษได้ ฉันพยายามเสาะหา ชั$นเรี ยนโยคะใกล้บา้ นที พอจะเดินทางไปเรี ยนได้ เอง มีแนวการสอนที ถูกใจ และฉันก็โชคดีได้เจอ สตูดิโอแห่ งหนึ งใกล้บา้ น แต่กระนั$นก็ยงั ไม่วาย เจออุปสรรค เพราะครู ทุกคนสอนด้วยภาษาสเปน และไม่มีใครพูดภาษาอังกฤษได้เลย แม้ครู ทุกท่านจะใส่ ใจสอนและพยายามสื อสารกับ ฉันผ่านภาษากายอย่างสุ ดความสามารถ ฉันก็ยงั อดอึดอัดขัดใจ พาลเสี ยสมาธิในการฝึ ก ในที สุดจึงต้องหันมาพึ งเทคโนโลยี ควานหาดีวดี ี สอนโยคะซึ งมีให้เลือกมากมายในโลกอินเทอร์เน็ต และหนึ งในดีวดี ีที โดนใจและปลุกใจให้ฉันลุกขึ$น ฝึ กเองได้ตามลําพังตลอดระยะเวลา 9 เดือน คือ Ashtanga Yoga โดยเดวิด สเวนสัน
พฤษภาคม 2554
ปลายปี ที ผา่ นมาฉันจึงตื นเต้นมากเมื อได้รับข่าวดีว่า ทาง FIT Studio กําลังจะจัดเวิร์คช็อป ครั$งแรกในเมืองไทยของเดวิด สเวนสัน ระหว่างวันที 9-10 เมษายน 2554 ฉันรี บลงชื อสมัครอย่างไม่ลงั เลและตั$งตาคอย การได้ฝึกกับครู ในดีวีดีของฉันอย่างใจจดใจจ่อ
ทั$งในฐานะเป็ นผูฝ้ ึ กเอง และผูช้ ่วย แถมได้เพื อนใหม่ติดไม้ติดมือกลับบ้านอีกต่างหาก
การได้มีโอกาสฝึ กโยคะกับเดวิดตัวจริ งเสี ยงจริ งนั$น แม้จะสร้างความประทับใจให้ฉันเหมือนกับครั$งที ฝึ กจากดีวีดีแต่กใ็ ห้ความรู ้สึกแตกต่างกันอย่างสิ$ น เชิง นัน เป็ นเพราะเดวิด ในดีวีดีออกจะขึงขัง เป็ นทางการ แต่เดวิดตัวจริ งน่ ะเปี ยมอารมณ์ขนั สร้างรอยยิม$ และเสี ยงหัวเราะให้ฉนั และเพื อน ร่ วมชั$น ตลอดเวลา ทําให้การเรี ยนรู ้ตลอดสองวัน เต็มที แม้จะทั$งเหนื อยทั$งเมื อย ยังน่าสนุ ก น่าติดตาม มีเสี ยงหัวเราะสอดแทรกอยูแ่ ทบจะตลอดเวลา นอกจากท่วงทํานองการสอนของเดวิดจะมา พร้อมกับมุกฮาๆ และท่าทางชวนหัวแล้ว หลักการสอนที เน้นให้นักเรี ยนในชั$นช่วยกันฝึ ก ยังทําให้เราได้เรี ยนรู ้เทคนิ คต่างๆ ได้อย่างลึกซึ$ ง
เดวิดเริ มต้นเวิร์คช็อปด้วยการกล่าวถึงองค์ประกอบ ทั$ง 5 ของอัษฎางคโยคะ อันได้แก่ ลมหายใจ พันธะ (การล็อค) อาสนะ (ท่าโยคะที จดั เรี ยง ไว้อย่างเป็ นแบบแผน) การเพ่งสายตา (drishti) และวินยาสะ (การเคลื อนไหวอันประสาน เข้ากับลมหายใจ) จากนั$นซักซ้อมความเข้าใจ ก่อนเริ มฝึ ก Primary Series ในช่วงเช้า โดยสิ งที ท่านพยายามเน้นยํ$าอยูเ่ สมอคือให้เลือกฝึ ก ในอาสนะที เหมาะสมกับความสามารถของเราเอง และอย่าฝื นจนเกินไป ตลอดการสอน เดวิดจะคอยยํ$าให้นกั เรี ยนพยายามท้าทายตัวเอง
17 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
พฤษภาคม 2554
ขณะฝึ กแต่ก็ไม่ควรเอาคุณค่าของตัวเองมาวัดความ สามารถในการทําท่าต่างๆ ได้ เรี ยกได้ว่าให้กาํ ลังใจ กันตลอดเวลา
โดยเดวิดได้กล่าวถึงพันธะสองประเภทได้แก่ มูลาพันธะ (Moola Bandha) และอุทธิยานะพันธะ (Uddiyana Bandha)
ในช่วงบ่ายของเวิร์คช็อปวันแรก เราต่อกัน ด้วยเทคนิ คของการลอยตัวและการฝึ กท่าแฮนด์ สแตนด์ซ ึ งเดวิดขยายความว่าคือท่าใดก็ตามที อวัยวะเดียวที สัมผัสพื$นคือมือซึ งเป็ นสิ งที ผฝู ้ ึ กพึง ระลึกถึงเสมอในระหว่างการฝึ กไม่ใช่เท้าหรื อขาที ลอยอยูเ่ หนื อพื$น อาจฟั งดูเป็ นเรื องง่าย แต่นักเรี ยนโยคะทุกคน รู ้ดีว่าทั$งการคิดและจัดระเบียบท่านั$นไม่ง่ายเลยเมื อ ร่ างกายของเรากําลังกลับด้านอยูอ่ ย่างนั$น
ในวันที สอง แม้ว่าร่ างกายจะเมื อยล้าจากการฝึ ก อย่างเข้มข้นทั$งทฤษฎีและปฏิบตั ิในวันแรก ฉันลุกจากเตียงอย่างไม่อิดออด รี บตรงดิ ง ไปเข้าชั$นเรี ยนตั$งแต่เจ็ดโมงเช้า วันนี$ท$ งั เหนื อยและสนุ กไม่แพ้วนั แรก
ตลอดบ่ายวันแรก พวกเราทุกคนสนุ กสนาน กับการได้ทดลองเทคนิ คใหม่ๆ ที เดวิดถ่ายทอดให้ จากนั$น เดวิดจบเวิร์คช็อปวันแรก ด้วยการให้ความรู้เรื องลมหายใจแบบอุชชายี และพันธะ โดยเน้นยํ$าให้เห็นความสัมพันธ์กนั อย่างลึกซึ$ งระหว่างลมหายใจและความรู ้สึกนึ กคิด ของคนเรา ดังนั$นแม้ว่าจิตใจคนเราจะควบคุมได้ ยากแต่หากเราสามารถควบคุมลมหายใจ เราก็จะสามารถควบคุมความรู ้สึกในห้วงเวลานั$นได้ ดีข$ ึน ด้วยเหตุน$ ี การหายใจอย่างตระหนักรู ้ ย่อมช่วยให้จิตใจของเราสงบได้ ส่ วนพันธะคือ การล็อคและควบคุมกล้ามเนื$ อกึ งควบคุม และกล้ามเนื$อ อัตโนมัติของร่ างกาย 18 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
ครึ งเช้าเราฝึ กท่าแอ่นหลัง (backbend) ซึ งเดวิดเน้นยํ$าให้เรานึ กถึงการเปิ ดร่ างกายด้านหน้า แทนที จะพุ่งความสนใจไปกับการแอ่นหลัง จากนั$นต่อด้วยการฝึ กท่ากลับหัว (inversion) กันในตอนบ่าย นักเรี ยนทุกคนได้สนุกสนาน กับการได้ลองเทคนิ คใหม่ๆ อีกเช่นเคย และปิ ดท้ายด้วยการบรรยายหัวข้อเรื องการนํา มรรค 8 แห่ งโยคะ (ยามะ นิ ยามะ อาสนะ ปราณยามะ ปรัทยาหาระ ธารณะ ฌาน และ สมาธิ) มาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวัน ซึ งจัดได้ว่าเป็ นอีกอย่างหนึ งที ทาํ ให้ฉันประทับใจ ในตัวเดวิดมากเข้าไปอีกนัน เป็ นเพราะท่านสามารถ อธิบายประเด็นทางวิชาการที ค่อนข้างเคร่ งเครี ยด ซับซ้อนและเข้าใจยากให้เราฟังอย่างเพลิดเพลิน ได้ความเข้าใจกระจ่างแจ้งและสามารถนํามา ประยุกต์ใช้ได้จริ งๆ
พฤษภาคม 2554
ตลอดสองวันเต็มที ฉันได้เรี ยนรู ้ส ิ งต่างๆ มากมายจากปรมาจารย์โยคะระดับโลกท่านนี$ สิ งที ฉนั ประทับใจที สุดหาใช่เทคนิ คพิเศษที จะ ทําให้ฉนั ทําอาสนะยากๆ ได้ แต่กลับเป็ น บุคลิกและการใช้ชีวิตของบุคคลที น่านับถืออีกท่าน ที น่าเอาเป็ นแบบอย่าง ความมุ่งมัน และสมํ าเสมอ ในการทําสิ งที ตนเองรัก ความทุ่มเทในการถ่ายทอด ความรู ้ให้ผฝู ้ ึ กโยคะทัว โลก ความเห็นอกเห็นใจ เข้าใจผูอ้ ื น
“อรุ โณทั ย ” ขอเชิ ญ ผู ้อ่ า นทุ ก ท่ า นส่ ง บั น ทึ ก สั$ นๆ รายงาน ข่ า วสาร หรื อเรื องที ไ ด้ รั บ แรงบั น ดาลใจ จากโยคะ มาร่ วมกั น ได้ ใ นคอลัม น์ SHARE แห่ ง นี$
กินอยู่อย่างโยคะ Eat as a Yogi
และที สาํ คัญเปี ยมไปอารมณ์ขนั จนทําให้ การเวิร์คช็อปในครั$งนี$ ครื$ นเครงเต็มไปด้วยเสี ยง หัวเราะมากที สุดตั$งแต่ฉันเคยพบมา (จนหลายๆ ครั$งแอบหันไปกระซิ บกับเพื อนข้างๆ ว่า ท่านน่าจะหันมาเอาดีทางเดี ยวโมโครโฟนนะเนี ย) แถมฉันยังพกแรงบันดาลใจและมิตรภาพจากเพื อน ใหม่ที มีความสนใจเดียวกันกลับมาบ้านอีกเป็ น กระบุงอีกต่างหาก เดวิดปิ ดท้ายเวิร์คช็อปด้วยการขอบคุณทีมงานผูจ้ ดั ผูแ้ ปลและนักเรี ยนทุกคนที อุตส่ าห์มาเรี ยนกับท่าน ตลอดสองวัน ไม่ปล่อยให้ท่านมาเก้อ ขอบคุณพวกเราที ผา่ นเข้ามาในชีวิตของท่านและ ทําให้ท่านซาบซึ$ งใจเป็ นอย่างมาก ฉันเองก็ดีใจที ครั$งหนึ งได้มีโอกาสขอบคุณท่านด้วย ตัวเองและมัน ใจว่าเพื อนร่ วมชั$นทุกคนในวันนั$นมี ความรู ้สึกเดียวกับท่านเช่นกัน 19 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
อาหารบางเบา จิ ต วิ ญ ญาณล่ อ งลอย เรื อง: โอวทึ$ง อาจจะเคยเป็ นความขัดข้องสงสัยอยูใ่ นใจ ของบรรดาโยคีและโยคินีท$ งั หลายว่าสมควรหรื อไม่ และเพราะเหตุใดคนที ปวารณาตัวเป็ นผูด้ ุ่มเดินไป บนเส้นทางสายโยคะจึงควรรับประทานอาหาร “มังสวิรัติ” พฤษภาคม 2554
ในบทนําของหนังสื อ “The Yoga Cookbook : Vegetarian Food for Body and Mind” กล่าวเอาไว้ว่า การ รับประทานอาหารที เหมาะสมกับผูฝ้ ึ กโยคะ (The ‘proper’ yoga diet) ควรจะเป็ นอาหาร มังสวิรัติและอาหารที ทาํ จากนม (Lactovegetarian) ด้วยการบริ โภคเมล็ดธัญพืช ผลไม้และผัดสดต่างๆ ถัว และผลิตภัณฑ์ที ทาํ จาก นม ขณะเดียวกันก็จะต้องเป็ นอาหารที เรี ยบง่าย เป็ น ธรรมชาติและครบถ้วน การบริ โภคอาหารเช่นนี$จะ ก่อให้เกิดผลดีท$ งั ต่อจิตใจและพลังของชีวิต (ปราณ) กระทัง มีเหตุผลมากมายที คนเราควรจะบริ โภค อาหารมังสวิรัติ จากผลดีท$ งั ต่อร่ างกาย จิตวิญญาณ จิตวิทยา ศีลธรรมหรื อแม้แต่ต่อเรื องเศรษฐกิจใน ภาพใหญ่ ตอนที ‘โอวทึ$ง’ ไปเรี ยนโยคะอยูท่ ี อาศรม แห่ งหนึ งเป็ นเดือนๆ ที อินเดีย อาหารที เหล่าโยคีใน อาศรมได้รับ เป็ นอาหารที ปรุ งใหม่ๆ จากผักและถัว เท่านั$น มีขา้ วหรื อแป้ งนานแผ่นบางๆ แบบจาปาตี ย่างพอหมอไฟ และมีโยเกิร์ตเสิ ร์ฟแทบจะทุกมื$อ นอกจากนี$ กจ็ ะมีผลไม้เช่น กล้วย มื$อละลูกสองลูก แบ่งปั นกันไป แต่ที สาํ คัญคือการบริ โภคอาหารมื$อ หลักในอาศรมโยคะมีแค่วนั ละสองมื$อเช้าและเย็น เท่านั$น (เช้าที ว่าก็เป็ นเวลาสิ บโมงเช้ากับตอนหก โมงเย็น) มื$อเช้าจริ งๆ จะมีเพียงชาร้อนหรื อ “จัย” แบบอินเดียที ปรุ งรสชาอ่อนๆ เท่านั$น ขณะที ม$อื 20 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
กลางวันพอให้พกั ผ่อนสบายท้องด้วยชาสมุนไพรที เหล่าเพื อนๆ อาสาสมัครในอาศรมจะต้องทํางานที เรี ยกว่าเป็ น “กรรมโยคะ” (Karma Yoga) นําเอาชาใส่ กามาริ นแจกจ่าย พร้อมกับผลไม้สดทั$ง มะละกอสุ กบ้าง สับปะรดบ้างหรื อบางมื$อก็จะมี องุ่นสี แดงรสเปรี$ ยว อาหารที ว่าไม่ได้อ ิมท้องมากมายหรื อ รสชาติอร่ อยเลิศเต็มไปด้วยรสเครื องเทศเครื องแกง แบบร้านอาหารแขกแถวนานา ขณะที ‘โอวทึ$ง’ และเพื อนๆ โยคีท$ งั หลายจะต้องฝึ กฝนเรี ยนรู ้โยคะ กันแบบหามรุ่ งหามคํา เข้าเรี ยนคลาสอาสนะตอน เช้าสองชัว โมงและเย็นก่อนมื$ออาหารอีกสอง ชัว โมง แม้ในตํารับตําราจะไม่ได้สรุ ปหรื อบอกไว้ เราก็รู้สึกดีและได้ประโยชน์เต็มที จากการบริ โภค เมนูเช่นนี$ ได้เป็ นเดือนๆ โดยความเป็ นจริ งแล้วใน การดูแลร่ างกายและจิตใจให้ดีคนเราไม่ควรจะกิน อย่างหนักหน่วงหรื ออิ มท้องจนแน่ นอืด ถ้าจะให้ เหมาะสมแล้วควรจะบอกว่าเราน่ าจะกินแค่รู้สึกอิ ม แต่ไม่อิ มเกินไป ยังคงเหลือที วา่ งในกระเพาะเอาไว้ บ้าง และที สาํ คัญควรเป็ นอาหารที สะอาด ปรุ งสุ ก ใหม่ๆ ในทางโยคะกล่าวถึงลักษณะที เป็ นจริ งตาม ธรรมชาติของสิ งต่างๆ รวมทั$งอาหารที บริ โภคด้วย ว่ามีอยู่ 3 ลักษณะด้วยกันคือ สั ตตวะ - sattva (สงบ บริ สุทธิS) ราชัส - rajas (กระตุน้ พฤษภาคม 2554
เคร่ งเครี ยด) ทามัส - tamas (เชื องช้า เกียจ คร้าน) ในคัมภีร์ภควัตคีตา (Bhagavad Gita,XVII,8) ซึ งเป็ นต้นกําเนิดหนึ งของความรู ้ เรื องโยคะกล่าวถึงอาหารอันบริ สุทธิS (Pure Foods) หรื อสัตตวิก (Sattavic Foods) เอาไว้วา่ “อาหารสั ต ตวิ ก เป็ นอาหารที เ พิ ม พลั ง แก่ ชี วิ ต บริ สุ ท ธิS ดี ต่ อ สุ ขภาพ ให้ ค วามสดชื น และเบิ ก บาน เป็ นอาหารที มี ร สชาติ ดี มี น$ าํ มัน เป็ นองค์ ป ระกอบ ในอาหารบ้ า ง อาหารเช่ น นี$ มี ค วามสํา คัญ ยิ ง และ เหมาะสม เหล่ า นี$ ล้ว นคื อ อาหารอั น เป็ นที รั ก ต่ อ คนที มี ค วามสงบและบริ สุ ท ธิS (SATTAVIC PEOPLE)”
ใช่วา่ อาหารที ปราศจากเนื$อหรื อเป็ นพวก ไก่ ปลาจะดีต่อร่ างกายและจิตวิญญาณไปเสี ย ทั$งหมด ในแง่น$ ี อาหารอย่างต้นหอม กระเทียม ชา กาแฟ ยาสู บ (บุหรี ) อาหารที ปรุ งด้วยเครื องเทศมาก เกินไป เค็มจัดมากเกินไปก็จะทําให้ร่างกายและจิต วิญญาณถูกกระตุน้ เพราะเป็ นอาหารที มีความเป็ น “ราชัส” สู ง ขณะที อาหารจําพวกเนื$ อสัตว์ เนื$ อปลา แอลกอฮอล์ ผลไม้ที สุกหรื อแก่เกินไป อาหารที ไม่ สะอาด แม้แต่กระทัง เห็ดก็จะถือว่าเป็ นอาหารที ทาํ ให้กียจคร้าน เฉื อยชาเชื องช้าเพราะความเป็ นทามัส ที มีอยู่ สัตตวิกฟู้ ดที เหมาะกับโยคีเป็ นอาหารที สด ใหม่และธัญพืช เมล็ดถัว ทั$งหลาย เช่น ข้าวกล้อง 21 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
ข้าวโพดสมุนไพร นํ$าผึ$ง นํ$าตาลแดงที ได้จากอ้อย และผลิตภัณฑ์นมสด เช่น โยเกิร์ต ถ้าหากหาไม่ได้หรื อเลือกไม่ได้จริ งๆ ลองดูผดั ผัก สักจานที เราอาจจะหารับประทานได้ง่ายๆ ตามสอง ข้างทางบ้านเราซึ งเป็ นร้านข้าวแกงหรื ออาหารตาม สั งที มีอยูด่ าดดื น แล้วลองเลือกผัดผักบุง้ หรื อผัด บล็อกเคอรี ไม่ใส่ เนื$อสัตว์ ไม่ตอ้ งปรุ งสดมาก ราด ข้าวสวยร้อนๆ สักจาน ก็เพียงพอแล้ว ขอเพี ย งเราชื น ชมในมื$ อ อาหารอั น เรี ยบง่ า ย ค่ อ ยๆ เคี$ ยว มี ส มาธิ มี ค วามรั ก ความพึ ง พอใจในที ม าและคุ ณ ค่ า ของอาหาร รั บ ประทานด้ว ยจิ ต ใจที ส งบและเบิ ก บาน อาหารจานบ้ า นๆ ก็ ถื อ ได้ ว่ า เป็ นอาหารจาน โปรดของโยคี ข้า งถนนอย่ า งเราๆ ได้ แ ล้ ว
My Blog: ความสุขสามัญประจําบ้าน อิทธิฤทธิ* ประคําทอง : เรือง
ขอบคุณชีวิต ผมเป็ นคนที สุ ข ภาพอ่ อ นแอและมี โ รค ประจํา ตั ว ครั บ บางคนอาจจะสงสั ย หรื อ ตัX ง
พฤษภาคม 2554
คํา ถามว่ า (อย่ า งผม) ฝึ กโยคะและสอนโยคะ แล้ ว เจ็ บ ป่ วยด้ ว ยหรื อ ? คนเราฝึ กโยคะหรื อออกกําลังกายอย่าง ต่อเนื องและเป็ นประจําแล้ วยังจะเป็ นหวัดเป็ นไข้ หรื อไอ เจ็บคอ กระทัง ถูกโรคร้ ายคุกคามได้ ด้วย หรื อ? แต่เรื องนีเ กิ ดขึ นจริ งและความเจ็บป่ วย ด้วยโรคภัยนัน มี อยู่จริ งครับ ความป่ วยไข้ มาเยือนคนเราได้ เสมอ โดยเฉพาะในการใช้ ชีวิตประจําวันทุกวันนี /ที สภาพ อากาศแปรปรวนจนไม่ร้ ูว่าเป็ นฤดูกาลอะไรกันแน่ เชื /อโรคต่างๆ ก็มากขึ /น ความเครี ยดความเร่ งรี บ และภาวะบีบรัดต่างๆ ที ทําให้ เราอ่อนแอลงได้ ง่ายๆ แต่เมื อเรามองเห็นการมีอยู่จริ งและ ยอมรับความป่ วยไข้ ว่าเกิดขึ /นได้ ตามธรรมชาติ ดุจ แสงตะวันในตอนเช้ าหากเรามีสขุ ภาพดีแข็งแรง และความมืดของราตรี กาลที แผ่เข้ ามาปกคลุม ร่ างกายและจิตใจในยามเจ็บป่ วย ความมืดและ สว่างในแต่ละวันเป็ นของคู่กันฉันใด คนกับอาการ ป่ วยไข้ ก็คงไม่ต่างกัน เมื อเจ็บป่ วยไม่เพียงแต่ร่างกายเราเท่านัน/ ที ไม่ปกติและต้ องการการฟื น/ ฟูดแู ล ผมพบว่า สภาพจิตใจและกําลังใจเป็ นสิง หนึ งที เปราะบาง สับสนและอ่อนแอตามไปด้ วยได้ อย่างง่ายดาย จน บางทีบางครัง/ ในขณะที ป่วยอยูน่ นผมเองยั ั/ งนึกตัง/ 22 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
คําถามอยูใ่ นใจว่าจะมีชีวิตอยู่เพื ออะไร และจะมี ชีวิตไปทําไม เพราะความทุกข์ใจและอยากจะหาย ป่ วยเร็ วๆ...แม้ ในตอนนั /นจะคิดไม่ตกไม่ตก จิตใจที อ่อนแอก็ยงิ มักจะพาให้ คิดวกวนได้ ง่ายดายอีก ต่างหาก เป็ นการยากที เ ราจะดู แ ลร่ างกาย จิ ต ใจ ความรู ้ สึ ก ภายในของเราให้ ห มดจด แข็ง แรง และไม่ ป่ วยไม่ ไ ข้ หรื อถู ก กระทบรบกวนจาก สิ ง เร้ า ในเชิ ง ลบ เชื$ อ โรคที ทาํ ให้ เ กิ ด โรคภัย ต่ า งๆ ความเครี ยดความโกรธเกลี ย ดไม่ พ อใจ ต่ า งๆ นานาที ล้ว นนํา พาความเจ็ บ ป่ วยอ่ อ นแอ ให้ เ กิ ด ขึ$ น กับ ร่ างกาย จิ ต ใจ จิ ต วิ ญ ญาณภายใน ของเราได้ทุ ก เมื อ แต่ ห ากเจ็ บ ป่ วยแล้ว จะทํา อย่า งไรที เ ราจะ “ตื น รู ้ ” และเข้า ใจ มองเห็ น ความจริ ง ว่ า แม้ก ายเราจะเจ็ บ หรื อป่ วย แต่ อ ย่ า ให้ ใ จเราป่ วยตาม และร่ างกายที ป่ วยไข้อ าจจะ พากํา ลัง ใจตกตํ า หรื อในทางกลับ กัน เวลาที สภาพจิ ต เรามี ปั ญ หา ร่ า งกายเราก็ พ ลอย อ่ อ นแอหรื อเจ็ บ ป่ วยตามไปได้เ หมื อ นกัน ทําอย่างไรเมื อกายหรื อใจเราป่ วย เราจึง จะเข้ าใจ มองเห็น แต่ไม่แบ่งแยกนัน เองเป็ น สาระสําคัญของการประคับประคองลมหายใจให้ มี กําลังใจ เพื อหาหนทางเยียวยาและฟื น/ ฟูตวั เองให้ หาย กลับมาเป็ นปกติได้ อีกครัง/
พฤษภาคม 2554
ดุจโลกที แบ่งเวลาเป็ นสองภาวะ เราเปิ ดรับยามเช้ า ที มีอรุณฉายแสงอย่างกล้ าหาญร่ าเริ ง แต่ ขณะเดียวกันก็โอบแขนกอดรัตติกาลที มาถึงด้ วย ความรักและเท่าเทียมกัน ดังนี /เองเราจึงจะได้ เห็น พลังด้ านบวกและด้ านลบที ต่อสู้แย่งชิงกันเป็ นใหญ่ ในเรื อนกาย ในลมหายใจและภาวะความเป็ นอยู่ ของคนเราในทุกขณะ โยคะสอนให้ เราค้ นหาความพอดีท ีตรง กลาง การสอดประสานและสมดุลของร่ างกาย จิตใจและลมหายใจของเราเพื อทําให้ มี กําลังใจในการมีชีวติ มิใช่ แค่ เพียงตัวเอง แต่ เพื อการอยู่ร่วมกันของสรรพสิ งและของทุกคน ด้ วยความรัก ผมเองผ่านความป่ วยไข้ มาครัง/ แล้ วครัง/ เล่า และคงจะต้ องเกิดความเจ็บป่ วยได้ อีก แต่ก็ พยายามมองให้ เห็นความจริ งที ว่า เพื อรู้ สกึ ขอบคุณชีวิตที ทําให้ มีกําลังใจ และขอบคุณ กําลังใจที ทําให้ มีชีวิต
23 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
เรื องราวและผู ้ค นบนหนทางแห่ ง โยคะ YOGA PLACE AND PEOPLE หมวย ตัง" เจริ ญ มั น คง : รายงาน
SOULMADE YOGA & TEA ROOM ของครู ตุ ้ม ทาวน์เฮาส์ 2 ชั /นสีมว่ งสะดุดตา กลางซอยเอกมัย 12 เป็ นที ตงของสตู ั/ ดิโอ โยคะน้ องใหม่ “Soulmade Yoga & Tea Room” ของครูต้ มุ -ปรี ณนั นานา ครู โยคะสไตล์คริ ปาลู (Kripalu yoga) ที ย้ ายสตูดโิ อจากบ้ านในซอยสุขมุ วิท 16 มายังบ้ านโยคะหลังใหม่แห่งนี / โดยเพิ ง ได้ เปิ ดคลาสปฐมฤกษ์ ไปเมื อ 18 เมษายนที ผา่ นมา
พฤษภาคม 2554
แม้ จะเป็ นบ้ านทาวน์เฮาส์ แต่ครูต้ มุ ยังคง ตกแต่งสตูดิโอได้ อบอุน่ น่ารัก และแปลก แตกต่างจากสตูดโิ อโดยทัว ไป ให้ บรรยากาศเรื อนไม้ ใจกลางเมือง ผสมผสานกลิน อายตะวันออก ด้ วย ประตูหน้ าต่างบานไม้ เก่า กระจกสีและ กระเบื /องโบราณเก๋ไก๋คลาสสิก
24 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
ห้ องฝึ กโยคะอยูบ่ นชัน/ 2 ของทาวน์เฮาส์ ปูพื /นด้ วยไม้ บรรยากาศโปร่งโล่ง ให้ อารมณ์เหมือนกับฝึ กโยคะในเกสต์เฮาส์ น่ารักอบอุน่ และสงบ Soulmade Yoga & Tea Room เป็ นสตูดิโอโยคะสไตล์คริ ปาลูที ครูต้ มุ รํ า เรี ยนมาจาก Kripalu Studio of Yoga Massachusetts โดยเป็ นหฐโยคะที เน้ น ปรัชญามากกว่าการทําท่าอาสนะ กล่าวคืออาสนะเป็ นเพียงเครื องมือ พฤษภาคม 2554
นําไปสูก่ ารฝึ กสติและความสงบของ จิตใจ เป็ นโยคะที สามารถนําหลัก ปรัชญาไปใช้ ในชีวิตประจําวัน (Yoga on and off the mat) คลาสของ Soulmade Yoga เหมาะสําหรับทังผู / ้ เริ มต้ นฝึ กโยคะและผู้ ที ฝึกโยคะมาระยะหนึง แล้ ว โดยมีทงั / คลาส gentle (beginner) และคลาส open (intermediate) นอกจากนี /ยังมี คลาส Pranayama คลาสโยคะสําหรับ สตรี มีครรภ์ และคลาส Wheel of Dance ที ใช้ การเต้ นเพื อกระตุ้นและชําระจักระ รวมถึงเป็ นการผ่อนคลายและสร้ างความ สมดุลให้ ร่างกายและจิตใจ
เนื องจากครูต้ มุ ชอบดื มชา ชั /นล่างของ Soulmade จึงทําเป็ น Tea Room มี เก้ าอี /และเบาะรองนัง ให้ นงั พักดื มชา ซึง มี ชาหอมกรุ่นให้ เลือกจิบมากมาย โดยใน อนาคตจะมีอาหารเพือ สุขภาพบริ การ และมุมสินค้ าทํามือจําหน่ายด้ วย Soulmade Yoga & Tea Room เปิ ดจันทร์-เสาร์ ติดตามความเคลือ นไหว ตางรางเรี ยน และข้ อมูลเพิ มเติมได้ ที facebook เสิร์ช Soulmade Yoga & Tea Room SOULMADE YOGA & TEA ROOM เอกมั ย ซอย 12 (ก่ อ นถึ ง วานิ ล ลา การ์ เ ดนท์ ) โทร.02-381-4645
WWW.SOULMADEYOGA.COM
25 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
พฤษภาคม 2554
People เรื อง : สุ ทธิดา พิพธิ ภักดี
David Swenson “โยคะไม่ ว่าจะเป็ นสไตล์ ใด ล้ วนแล้ วแต่ เป็ นเครื องมือ และเครื องมือนี ไม่ทาํ ร้ ายใคร”
นั$นโยคะยังไม่เป็ นที แพร่ หลายในโลกตะวันตก มีเพียงไม่กี คนที รู้จกั ศาสตร์ น$ ี ประกอบกับ ลักษณะการแต่งกายที ดูเหมือนฮิปปี$ ผมยาวรุ งรัง ทําท่าทางประหลาด ก้มๆ เงยๆ ชวนให้เพื อนบ้าน ละแวกนั$นเข้าใจผิดคิดว่ากําลังบูชาปี ศาจ ถึงขนาดแจ้งตํารวจให้มาตรวจสอบพฤติกรรม ประหลาดของทั$งสองพี น้องด้วยซํ$า หลังจากฝึ กโยคะด้วยตนเองมาระยะหนึ ง เดวิดได้รู้จกั กับการฝึ กโยคะแนวอัษฎางคในปี ค.ศ. 1973 เมื อได้เข้าฝึ กในชั$นเรี ยนของ เดวิด วิลเลียม และ แนนซี กิลกอฟในมลรัฐแคลิฟอร์ เนีย
สําหรับผูฝ้ ึ กโยคะ โดยเฉพาะผูท้ ี ให้ความสนใจ หรื อชื นชอบการฝึ กแนวอัษฎางคโยคะ คงมีไม่กี คนที ไม่รู้จกั เดวิด สเวนสัน ผูเ้ ป็ นที รู้จกั กันดีในฐานะปรมาจารย์โยคะแนวอัษฎางคโยคะระดับโลกเดวิดเริ มฝึ กโยคะครั$งแรกในปี ค.ศ. 1969 ด้วยวัยเพียง 13 ปี โดยมีพี ชาย เป็ นผูช้ กั ชวน สองพี นอ้ งเริ มฝึ กจากหนังสื อ และหนังสื อโยคะเล่มแรกที ท่านอ่านมีชื อว่า Yoga Youth and Reincarnation ทั$งคู่จะพากันไปฝึ ก ตามสวนสาธารณะ โดยไม่มีเสื อชุดฝึ กหรื ออุปกรณ์ ช่วยต่างๆ อย่างนักเรี ยนยุคนี$ ด้วยความที ช่วงเวลา 26 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
เล่ามาถึงตอนนี$ท$ งั แววตาและนํ$าเสี ยงของเดวิดทํา ให้ฉันรู ้สึกเหมือนท่านกําลังเล่าเรื องราวรักแรกพบ ยังไงอย่างงั$น ในคลาสอัษฎางคโยคะแรกของท่าน ท่านจําได้ว่าภาพสุ ดประทับใจคือท่านเห็นนักเรี ยน ในชั$นฝึ กสุ ริยนมัสการกันอย่างพร้อมเพรี ยง เสี ยงลมหายใจแบบอุชชายี (การหายใจผ่านลําคอ) ฮึดฮัด ผิวกายของแต่ละคนชุ่มไปด้วยเหงื อ เมื อแสงอาทิตย์ยามเช้าสาดส่ องต้องผิวกายเหล่านั$น เหงื อที เห็นก็ระเหยขึ$นเป็ นไอแผ่ซ่านออกมาจากร่ าง กายผูฝ้ ึ ก ภาพนี$ ช่างสวยงามและสร้างความ ประทับใจให้ท่านเหลือเกิน และนัน ล่ะ ความประทับใจแรกของครู เดวิดกับอัษฎางคโยคะ จากนั$นในปี ค.ศ. 1975 เดวิดและแนนซีได้เชิญท่าน ศรี เค ปั ตตาภิโชอิส ผูใ้ ห้กาํ เนิดอัษฎางคโยคะ มายังสหรัฐอเมริ กาเป็ นครั$งแรก นั นทําให้เดวิด พฤษภาคม 2554
ตัดสิ นใจไปเล่าเรี ยนอัษฎางคโยคะ กับท่าน ศรี เค ปัตตาภิโชอิสโดยตรง ณ เมืองมัยซอร์ ประเทศอินเดียในปี ค.ศ. 1977 จนทุกวันนี$ เดวิด สเวนสัน เป็ นที รู้จกั อย่างกว้างขวางในฐานะหนึ ง ในผูฝ้ ึ กและผูส้ อนอัษฎางคโยคะชั$นนําของโลก
ท่ า นถึ ง ฝึ กโยคะแนวนี$ ท่ า นตอบอย่ า งเรี ยบง่ า ย ซ่ อ นอารมณ์ ข ัน ตามสไตล์ ว ่ า “เพราะผมชอบ” ท่ า นอธิ บ ายต่ อ ว่ า สํ า หรั บ ท่ า นแล้ว การฝึ กอัษ ฎางคโยคะ
เมื อ มี น ั ก เรี ยนในชั$ น เรี ยนถามว่ า ทํา ไม เหมื อ นการได้ก ลับ บ้า น ทั$ ง ยัง แนะนํา ว่ า เป็ นเรื องดี ที ผ ู ้ฝึ กโยคะทุ ก คนควรค้น หาแนวการฝึ กโยคะที ท ํา ให้ ต นรู ้ สึ กดี และเหตุ ผ ลที ดี ท ี สุ ด สํ า หรั บ การฝึ กก็ ค ื อ คุ ณ รู ้ สึ ก ดี เ มื อ ได้ ฝึ ก
27 | อรุโณทัย สื อโยคะทีเ ปิ ดกว้างสําหรับทุกคน
พฤษภาคม 2554
เดวิดได้ให้ความเห็นเกี ยวกับคุณสมบัติของครู โยคะ ที ดีไว้วา่ ครู ที ยง ิ ใหญ่คือครู ที ฝึกให้นกั เรี ยนคิด สร้างสถานการณ์ที ทาํ ให้นกั เรี ยนไม่จาํ เป็ นต้อง เดวิดยังพูดถึงความเจ็บปวดที เกิดจากการฝึ กโยคะ ด้วยว่า จริ งๆ แล้ว โยคะไม่ว่าจะเป็ นสไตล์ใด ล้วนแล้วแต่เป็ นเครื องมือ และเครื องมือนี$ ไม่ทาํ ร้ายใคร แต่หากเครื องมือถูกนําไปใช้อย่างผิดๆ (ไม่ว่าจะโดยผูฝ้ ึ กเองหรื อผูส้ อน) ส่ วนหนึ งอาจเป็ นเพราะหลายคนใจร้อน เร่ งอยากทําท่าบางท่าได้เร็ วๆ หรื อผูส้ อนอาจฝื นปรับท่าให้นกั เรี ยนมากเกินไป แน่นอน ความเจ็บปวดย่อมอาจเกิดขึ$น เดวิดจึงยํ$าว่าโยคะเป็ นกระบวนการที ยาวนาน เปรี ยบประหนึ งต้นไม้ที ยนื หยัดแข็งแกร่ งที สุด ในป่ าย่อมเป็ นต้นไม้ที เติบโตขึ$นอย่างช้าๆ ดังนั$น ผูฝ้ ึ กโยคะจึงควรรักษาการฝึ กให้ต่อเนื อง ยาวนาน และพึงตระหนักว่าในทุกๆ วัน ความสามารถทางกายภาพของคนเราจะแตกต่างกัน ออกไป ไม่ว่าเราจะหนุ่ มสาวหรื อเฒ่าชรา เราจึงต้องรู ้จกั สังเกตและเรี ยนรู ้ ที จะปรับการฝึ กให้เข้ากับ ความต้องการของร่ างกายในวันนั$นๆ
ฝึ กกับครู อีกต่อไป มีความสามารถในการกระตุน้ บันดาลใจและอํานวยความสะดวกให้การฝึ กของ นักเรี ยนเป็ นไปอย่างราบรื น
นอกจากความรู ้เกี ยวกับการฝึ กโยคะที เดวิดถ่ายทอด อย่างเปี ยมพลังไม่รู้จกั เหน็ดเหนื อยตลอดการ เวิร์คช็อปสองวันเต็มแล้ว สิ งสําคัญที ฉนั เก็บเกี ยวกลับบ้านพร้อมกันไปด้วย คือแบบอย่างที ดีที เดวิดแสดงให้เห็น ความตั$งใจ ทุ่มเท ถ่ายทอดความรู ้ ผา่ นอารมณ์ขนั การเป็ นผูม้ ีทศั นคติที ดี ใจกว้างและมองโลกในแง่ดี หากนิยามของครู โยคะที ดีคือความสามารถในการ กระตุน้ บันดาลใจ และอํานวยความ สะดวกใ ห้ การฝึ กของนักเรี ยนเป็ นไปอย่างราบรื น
ฉัน ยื น ยัน ตรงนี$ ได้เ ลยว่ า เดวิด สเวนสั น เป็ นครู โ ยคะที ดี ที สุ ด คนหนึ งเลยล่ ะ
ศึ ก ษาแนวคิ ด และข้ อ มู ล เพิ ม เติ ม อื น ๆ เกี ย วกับ เดวิ ด สเวนสั น ได้ ท ี HTTP://WWW.ASHTANGA.NET