Personeelsblad Jessa Ziekenhuis - mei 2012 by Jessa Ziekenhuis

JESS!

mei | juni â&#x20AC;&#x2DC;12 Jaargang 3 - nummer 15

Personeelsmagazine Jessa Ziekenhuis

van a tot z

Servicegericht debiteurenbeheer Robotica in de revalidatie startschot Jessa Ziekenhuis

Puzzelp lezier voor de k ids

mei | juni ‘12

Jessa nu en in de toekomst Een gloednieuw ziekenhuis voor de Hasseltse campussen, waar we onze patiënten nog beter kunnen behandelen;

Column

begin juli zetten we een stap dichter bij de realisatie van deze droom. Dan sturen we immers het bouwkundig en financieel plan van onze nieuwbouw naar de overheid. Binnenkort hoor je hier meer over. De concretisering van deze toekomstplannen dwingt ons meteen ook om vooruit te denken. Want het ‘Jessa Ziekenhuis van de toekomst’ gaat uiteraard verder dan een (weliswaar gigantisch grote) hoop stenen en een ‘state of the art’ infrastructuur, al zijn dit zeker goede hulpmiddelen in onze zorg voor de patiënt. Als patiënt kom je vaak in een acute fase van je ziekte-

proces in het ziekenhuis terecht. Dit ziekteproces is slechts één van de schakels in je volledige levensproces. Hoe gaan we hier als ziekenhuis mee om? En hoe ziet de Jessazorg van de toekomst eruit? We merken nu al verschuivingen in onze manier van denken. Waar we als ziekenhuis vroeger vrijwel uitsluitend op het curatieve aspect gefocust waren, spelen we nu ook meer en meer een rol in de preventieve zorg, het voorkomen van klachten. Enkele voorbeelden hiervan zijn preventieve initiatieven samen met de eerste lijn, de preventieve programma’s om obesitas bij kinderen (en volwassenen) tegen te gaan, de preventieve aanpak binnen het hartcentrum (ReGo) om zo (nieuwe) hartklachten te voorkomen, enz... Een tweede tendens is patiënten zo lang mogelijk in hun thuisomgeving houden of ze sneller en beter terug in hun thuisomgeving krijgen. Onder meer ons revalidatiecentrum levert bij dit laatste zeer goed werk. Zo zorgt de inzet van geavanceerde robotica zoals de staprobot Lokomat er voor dat revalidanten sneller met bepaalde revalidatie kunnen starten en een beter resultaat kunnen bereiken (zie pagina 13). Een ander initiatief waarin we als ziekenhuis een belangrijke rol spelen, is het artikel 107-project ‘Reling’ of Regionaal Limburgs Initiatief Geestelijke Gezondheidszorg, waarbij mobiele teams ingezet worden om psychiatrische patiënten in hun thuissituatie te begeleiden (zie pagina 4). Of denk maar aan de inspanningen van onze geriatriediensten en sociale dienst om samen met externe partners naar zo goed mogelijke oplossingen te zoeken voor bejaarden die niet zonder ondersteuning naar hun thuissituatie terug kunnen. In ons ‘ziekenhuis van de toekomst’ zullen zowel preventie als het helpen begeleiden van patiënten in hun thuissituatie meer en meer aandacht krijgen. Maar intussen staan we voor de zorg voor de patiënt van nu. Een zorg die we ‘servicegericht en hoffelijk’ willen aanbieden. Met aan de rand een snuifje ‘Jessa spaart’, al willen we zeker niet op onze zorg besparen. Hoe doen we dat dan? In dit nummer vind je enkele zeer inspirerende verhalen over zowel servicegerichtheid als spaarzaamheid. En hoe deze beide soms hand in hand gaan. Zeker interessant om eens te lezen, voor of na je verlof. Rest mij alleen nog iedereen een heerlijk ontspannende vakantie toe te wensen!

Dr. Yves Breysem Algemeen directeur

Roparun Redactie: Erna Desiron, Kristof Hayen, Ludo Hermans, Nydia Leemans, Christa Meekers, Eddy Reners, Ilse Schalenbourg, Katrien Vangrunderbeeck, Lieve Verbiest en Brigitte Celis Hoofd- en eindredactie: Brigitte Celis Verantwoordelijke uitgever: vzw Jessa Ziekenhuis, Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt Werkten ook mee aan dit nummer: Dr. Yves Breysem, Melissa Neijens, Annick Germeys, Reva 3, dienst debiteurenbeheer, dr. Bert Houben, Bette Gers, bureau ethisch comité, opnamedienst, Nordine Vandezande, Ludo Meyers, Els Volders, Kim Gijbels, Noël Vanstraelen, Griet Daems, Liselot Thijs, Nele Mommen, Jan Schraepen, Eline Vandepitte, Nadine Willems, Ingrid Hermans, Sonja Reckers en Inge Lenaers Op de cover: Annelies Smolders, psychologe-psychotherapeute slaaplabo Vormgeving: marjanwuyts Grafische Vormgeving

8 10 12 16 18 19

De 'Jessa spaart'-aanpak van Reva 3 Automatisering inschrijvingskiosken

Tips helpdesk ICT

Sondevoeding

Kwaliteitshappening

Puzzelplezier voor kids

23 24 26 30 32 34

Stichting Ambulance Wens

Roparun Cultuurmeting patiĂŤntveiligheid Ethiek in het Jessa Ziekenhuis Jessa Ziekenhuis en 'Een Hart voor Limburg' (Top)atlete Nele Mommen

Servicegericht debiteurenbeleid

Robotica & gaming in de revalidatie

Jessa Midsummer Party

De tuin op campus SU

mei | juni ‘12

Jess! van a tot z

Fimpje toont jaaroverzicht in een notendop

Jessa

Traditioneel verschijnt eind juni het jaaroverzicht van het Jessa Zieken-

Reisapotheek:

huis. In plaats van het gebruikelijke verslag in boekvorm, koos ons ziekenhuis dit jaar voor een nieuw, speels concept. Een kort filmpje neemt je aan de hand van leuke tekeningen in vogelvlucht mee doorheen de hoogtepunten van het Jessa-jaar 2011. Wie na het bekijken van het filmpje meer wil weten over wat er het voorbije jaar zoal in ons ziekenhuis leefde, kan aansluitend een kijkje nemen op de website waar een aantal initiatieven en cijfertjes verder toegelicht zijn in een digitaal boekje. Voor het eerst komen er ook een aantal zogenaamde ‘kwaliteitsindicatoren’ in het jaaroverzicht aan bod. Met het filmpje koos ons ziekenhuis voor een vernieuwend, maar tegelijkertijd kostenbewust concept. Helemaal in lijn met 'Jessa spaart!'.

Jessa bepaalt mee toekomst

psychiatrische zorg

in Limburg

België heeft een hoger suïcidecijfer dan de omlig-

psychiatrische patiënten in hun thuissituatie te bege-

gende landen, ook al hebben we in verhouding meer

leiden. Het Jessa Ziekenhuis is zeer sterk betrokken bij

bedden in psychiatrische instellingen. Daarom maakte

het project. Zo is zorgmanager psychiatrie Anita Jans

de overheid onlangs 5 miljoen euro vrij voor 10 Belgi-

voorzitter van de werkgroep ‘Mobiel team’ Reling en

sche projecten die dit probleem moeten aanpakken. 21

is Raf Remans, verpleegkundige op onze PAAZ, sinds

partners, onder wie het Jessa Ziekenhuis, dienden voor

1 mei fulltime gedetacheerd naar Reling als teamleider

een afgebakend gebied van Limburg het project Re-

in het mobiel team voor acuut psychiatrische patiën-

ling (Regionaal Limburgs Initiatief Geestelijke Gezond-

ten. Via Reling kan mogelijk de hoge druk op de PAAZ-

heidszorg) in. Dit project werd intussen goedgekeurd.

bedden wat verminderen, evenals de druk op de spoed-

Binnen Reling werken 21 partners samen om maximaal

gevallendienst en kan er sneller ingegaan worden

te kunnen beantwoorden aan de noden in geestelijke

op een hulpvraag. Het project kan ook een oplossing

gezondheidszorg bij de bevolking in onze regio. Asster

bieden voor patiënten die uit het ziekenhuis ontslagen

is de promotor van het project. Het initiatief moet er-

worden maar nog nood hebben aan ondersteuning en

voor zorgen dat elke cliënt de steun krijgt die nodig

opvolging. Reling kan effectief het begin zijn van een

is, in acute situaties maar ook in nazorg. Zo worden

grote omwenteling in de gezondheidszorg waarbij de

er sinds mei in Limburg ambulante teams ingezet om

patiënt volledig centraal staat.

jaar wet op de patiëntenrechten

Op 18 april was het de Europese dag van de patiëntenrechten. Naar aanleiding van ‘10 jaar wet op de patiëntenrechten’, stonden op onze 3 campussen bemande infostanden de patiënt. Op campus SA gaf het patiëntenplatform de nodige uitleg aan bezoekers. Op campus VJ en campus SU waren de infostanden bemand door onze ombudsvrouwen en enkele collega’s. Medewerkers konden iets meer over de patiëntenrechten opsteken in de personeelsrestaurants of het cafetaria op campus SU.

mei | juni ‘12

om bezoekers, patiënten én medewerkers meer informatie te geven over de rechten van

wat meenemen? Standaardkit

Exotische, avontuurlijke reis

• Persoonlijke geneesmiddelen

• Oral Rehydration Salts (ORS)

(denk aan anticonceptie) • Pijnstillend en koortswerend middel (Paracetamol of Ibuprofen) • Middel tegen reisziekte (Touristil® = cinnarizine + domperidone) • Middel tegen diarree (loperamide) • Middel tegen misselijkheid (domperidone of metoclopramide) • Middel tegen maagpijn (antacidum) • Laxeermiddel (macrogol of lactulose) • Middel tegen buikkrampen (Buscopan® = butylscopolamine) • Zalf tegen insectenbeten (op basis van hydrocortison (acetaat) 1%)

• Antibioticum * • Drinkwaterdesinfectiemiddel (jodium of chloor) of waterfilter • Insectenwerend middel (DEET), muskietennet • Antimalariamiddel afhankelijk van je bestemming * ° • Verplichte vaccins afhankelijk van je bestemming (op voorhand!) * ° • Eventueel een slaapmiddel voor lange vliegtuigreizen* (Stilnoct® = zolpidem) • Zalf tegen spierpijn (Voltaren emulgel® = diclofenac)

• Handgel op basis van alcohol • Middel tegen keelpijn, neusverstopping

Tips

• Zonnecrème met hoge beschermingsfac-

• Drink mineraalwater

tor, after-sun, lippenbalsem

of kook het leidingwater! • Let op het uurverschil

EHBO-kit • Koortsthermometer • Schaartje • (Blaren-)pleisters • Ontsmettingsmiddel (op basis van chloorhexidine of jood povidone)

voor inname van medicatie • Hou je persoonlijke medicatie bij een vliegreis in je handbagage • Zorg voor voldoende medicatie op verspreide plaatsen in je bagage • Als je koel te bewaren geneesmiddelen

• Steriele kompressen

gebruikt (vb. insuline): vraag op voorhand

• Gaasverband, elastische windel,

aan je apotheker hoe lang je deze op

snelverband

kamertemperatuur mag bewaren!

• (Teken-) pincet • Zalf voor brandwonden, schaafwonden (Flaminal® /Flamigel®)

* Voorschriftplichtig: raadpleeg je arts ° Raadpleeg de website van het Instituut voor Tropische Geneeskunde:

Specifieke reisapotheek Bergvakantie • Oral Rehydration Salts (ORS) • Middel tegen hoogteziekte * (Diamox® = Acetazolamide)

www.itg.be

Gebruik het ‘spaarvarkentje’ op je PC en bespaar stroom Sinds 10 mei is er op het bureaublad (startscherm) van iedere vaste PC een icoontje met een spaarvarkentje voorzien. Hiermee kan je je PC met een dubbelklik snel en gemakkelijk in ‘slaapstand’ brengen als je deze even niet gebruikt. Om de PC terug op te starten, duw je de startknop in, waarna het toestel binnen enkele seconden gebruiksklaar is. Even opnieuw inloggen en je kan verder werken. Een snelle en gemakkelijke oplossing! Bij sommige (oudere) toepassingen (zoals C2P) is het mogelijk dat deze na het ‘ontwaken’ opnieuw moeten worden opgestart. Het gaat echter om een kleine minderheid van toepassingen. Door het spaarvarkentje goed te gebruiken, kan je heel wat nutteloos stroomverbruik vermijden en werk je actief mee aan de campagne ‘Jessa spaart’. Alvast hartelijk dank voor je bijdrage!

mei | juni ‘12

oe kan je servicegericht en hoffelijk zijn als je job erin bestaat mensen aan te zetten hun ziekenhuisfactuur te betalen? Niet evident! De medewerkers van de dienst debiteurenbeheer volgden onlangs twee inspirerende workshops rond klantgericht denken en doen. Wat hebben ze geleerd? En hoe passen ze die kennis in de praktijk toe?

Servicegericht ... tot in het staartje Wat doet de afdeling debiteurenbeheer?

Een patiëntvriendelijke en servicegerichte

de teamleden om een workshop te volgen. Zo

Diensthoofd Katrien Heymans: “Ons team is

aanpak zijn dus de pijlers van jullie dienst?

staan ze sterker in hun schoenen en werken

een onderdeel van de afdeling debiteuren-

Katrien: “Klopt. En net daarom vonden we het

ze vooral nog efficiënter en klantvriendelijker.”

beheer en volgt voornamelijk de betaling van

nuttig om hieraan een workshop te wijden. We

de patiëntenfacturen op. Laattijdige betalers

stoten soms op moeilijke situaties: patiënten

Hoe zagen de workshops eruit?

sturen we herinneringen of als patiënten

die zich afvragen waarom de factuur niet door

Katrien: “We organiseerden 2 workshops van

het financieel moeilijk hebben, stellen we in

de verzekering aan het ziekenhuis werd be-

een halve dag. In de eerste workshop legden

overleg een afbetalingsplan voor. Hebben de

taald of klanten die minder tevreden zijn over

we de link naar de Jessa Strategiemap. Met

mensen een vraag over de betaling van de

hun ziekenhuiservaring. Kortom, klanten die

de hele dienst tekenden we de krijtlijnen van

factuur, dan helpen we ze telefonisch of aan

anders reageren dan we zouden willen en dat

onze missie uit. We vroegen ons af welke

de kassa verder.”

maakt ons werk moeilijker. Daarom beslisten

waarden we als afdeling wilden uitstralen.

Enkele cijfers

" Wat hebben we vandaag geleerd?” Joke Vandewal: “Iedereen was superenthousiast over de workshops. Soms ben je onzeker of je dingen wel op de juiste manier doet. Nu heeft ons team een missie – een duidelijke richting - en dat geeft een boost.” Anne-Sophie Colson: “Er is nu ook een grotere uniformiteit in aanpak. We benaderen situaties op dezelfde manier en passen dezelfde technieken toe.” “Hoe breng je een negatieve boodschap? Wanneer stel je welke vragen en hoe? Hoe dring je tot iemand door? Waarom is het belangrijk om je boodschap te herhalen en altijd je naam te zeggen? ... Met onze nieuwe kennis verbeteren we de klantgerichtheid en daar draait het uiteindelijk om.” Joke: “We praten er ook meer over. Hoe zou jij dit oplossen? En we sturen elkaar soms bij. Prettig!” Anne-Sophie: “Wij zijn de laatste schakel in de ziekenhuiservaring van patiënten. Ik vind het belangrijk dat we het Jessa-verhaal op een positieve manier kunnen afronden.”

In 2011 werden 828 nieuwe afbetalingsplannen afgesloten, goed voor een totaal bedrag van 546 836 euro. Gemiddeld zijn dit 69 afbetalingsplannen per maand. Van de afbetalingsplannen die in 2010 afgesloten werden, is 86% intussen betaald, voor 2011 is dit 74%. Een aantal afbetalingsplannen lopen nog, dus zullen deze percentages nog stijgen. Er werden 243 nieuwe dossiers collectieve schuldenregeling geopend voor een totaal bedrag van 126 467 euro. Gemiddeld zijn dat 20 dossiers per maand. Een collectieve schuldenregeling wordt door de patiënt aangevraagd bij de rechtbank in geval van overmatige schuldenlast. Een schuldbemiddelaar stelt dan een budget op voor de betrokkene, waarbij de schuldeisers een bepaald bedrag toegewezen krijgen. Vaak gebeurt er kwijtschelding voor de ziekenhuisfactuur. Van het bedrag dat aan de patiënten is gefactureerd voor het boekjaar 2010 (omzet), verwachten we dat ca. 2% uiteindelijk oninbaar verklaard zal worden. Uit een recente enquête van Zorgnet Vlaanderen (35 Vlaamse algemene ziekenhuizen) blijkt dit gemiddeld 2,2% te zijn. Op een omzet van ca. 21 mio euro betekent dit dat ons ziekenhuis ca. 420 000 euro kosten niet kan innen.

mei | juni ‘12

Vooraan op de foto onze gesprekspartners Anne-Sophie Colson, Katrien Heymans en Joke Vandewal

Aan het einde lag er een missie op tafel waar

Welke moeilijke patiëntsituaties komen jul-

iedereen achterstond. Ook stelden we een

lie tegen?

charter op dat iedereen van de afdeling bin-

Katrien: “Klanten die meteen in de aanval

Hoe pas je nu die kennis ‘on the job’ toe?

nenkort zal ondertekenen. De tweede work-

gaan omdat ze het niet eens zijn met het ge-

Katrien: “We hebben iedereen drie technieken

shop volgde een week later en focuste op

factureerde bedrag. Of patiënten die ons ver-

laten kiezen waaraan ze extra aandacht wil-

concrete technieken in levensechte situaties.

tellen over hun moeilijke financiële- of thuis-

len besteden. Regelmatig polsen we nu bij

Op voorhand had ik de collega’s gevraagd om

situatie. Soms doen patiënten ook hun hele

elkaar of we die effectief gebruiken en of ze

eens na te denken over problemen of voorval-

levensverhaal. Hoe kan je zoiets dan profes-

helpen. We hebben ook steekkaarten met een

len met patiënten waar ze onzeker waren over

sioneel en empathisch afblokken? In de work-

samenvatting van alle tips en tricks. Heel han-

de juiste aanpak. Met deze informatie bokste

shop namen we al die gevallen onder de loep

dig als je een patiënt aan de lijn hebt!”

de externe begeleider een workshop in elkaar.”

en kregen we heel veel praktische tips. Na-

dien zetten we de theorie om in de praktijk.”

Hoe kan ook jij

servicegericht communiceren? De tips van de dienst debiteurenbeheer kunnen ook voor jou nuttig zijn. Ontdek hier hoe je goed reageert op specifieke situaties – in contact met andere patiënten of als collega’s onder elkaar.

Vraag geen begrip, geef het Niet: ‘Ja maar mevrouw, u moet dat begrijpen, wij kunnen er ook niets aan doen’. Wel: ‘Ik begrijp dat u boos bent, ik doe er alles aan om het probleem zo snel mogelijk op te lossen’.

De sandwichtechniek Moet je minder aangenaam nieuws brengen? Verpak je boodschap dan zoals een sandwich: Start positief en laat zien dat je van goede wil bent, breng dan het onaangename nieuws en sluit af met een mogelijke oplossing. Vb: Ik zou het heel fijn vinden om je te helpen in de tuin. Vandaag kan ik jammer genoeg niet. Morgen heb ik wel tijd, zal ik dan langskomen?

In een notendop: LSD-techniek Doet een patiënt zijn probleem uit de doeken? Wimpel hem dan niet meteen af met ‘we gaan hiervoor een oplossing zoeken’. Luister actief, vraag door zodat je zeker bent dat je begrijpt wat hij bedoelt en vat zijn bezorgdheid luidop samen. Zo voelt hij zich begrepen en komt hij tot rust. En kan jij je terug focussen op de oplossing.

Geen gemaar Zeg je ‘Ik wil je graag helpen, maar...?’ Dan vergeet je gesprekspartner het eerste stuk van de zin meteen.

Empathie Een klacht bestaat voor 90% uit emotie en voor 10% uit inhoud. Luister daarom goed naar de patiënt en toon empathie. Voelt de klant dat je zijn emotie ernstig neemt, dan zwakt de inhoud van de klacht vanzelf af.

mei | juni ‘12

Reva3 zorgt voor originele aanpak ‘Jessa spaart’ O

p de afdeling Reva3 van campus SU gaat het project ‘Jessa spaart’ niet ongemerkt voorbij! Zo lanceerde de werkgroep die hiervoor op Reva3 werd opgericht onlangs een ‘Jessa spaart’-quiz bij de collega’s en zorgt een ‘facebook-infobord’ ervoor dat het thema op de afdeling blijft leven. Een leuke en originele aanpak! Nadat de eerste nieuwsbrief ‘Jessa spaart’

Quiz doet nadenken!

En we zijn alerter wat verspilling betreft. Ik

verscheen, zette diensthoofd Ann Ector dit

In eerste instantie ging de werkgroep op

merk bij mezelf en de collega’s bijvoorbeeld

thema op een dienstvergadering met de

zoek naar cijfermateriaal door prijzen op te

dat we nu telkens lichten uitdoen die onno-

vraag naar ideeën. Dit leverde anderhalve pa-

vragen en steekproeven op de afdeling te

dig op kamers staan te branden.” “Awel, ik doe

gina suggesties op, maar daarna viel het wat

houden. “Het is een hele zoektocht om vanuit

dat thuis zelfs,” lacht Bart. “En de laptop zet

stil. “Tot Ann mij op een gegeven ogenblik

het ziekenhuis gerichte cijfers te krijgen om

ik soms pas aan als het nachttarief begint te

vroeg om hier gericht rond gaan te werken,”

adequaat iets uit te werken, maar voor een

tellen.” Als bewustwording kan zo’n quiz blijk-

vertelt Bart Helpens van Reva 3. “Ik ben dan

aantal items is het ons toch al gelukt. Met die

baar tellen!

gestart met kandidaten te zoeken voor een

cijfergegevens hebben we een quiz in elkaar

werkgroep. We zitten met 6 in de werkgroep

gestoken en die tijdens een dienstvergade-

maar proberen uiteraard ook onze andere col-

ring gehouden. Er zaten bijvoorbeeld vragen

Voeding en leeg-volsysteem

lega’s te stimuleren om zoveel mogelijk met

in als ‘Wat is de kostprijs van een ontbijt?

De werkgroep op Reva3 koos intussen twee

het thema bezig te zijn. Ann geeft ons regel-

Hoeveel washandjes gebruiken we gemiddeld

grote items om rond te werken: ‘voeding en

matig goede tips en voor de rest krijgen we

per dag? Welke van deze 4 combinaties van

leeg-volsysteem’ enerzijds en ‘printen en pa-

carte blanche. Dat werkt fijn.”

incontinentiemateriaal is de duurste, enz.?”

pierverbruik’ anderzijds. “Uit de steekproeven

aldus Bart. “Zo’n quiz werkt wel! We zijn echt

bleek dat er zowel ’s morgens als ’s avonds

De bedoeling van de werkgroep is niet zomaar

achterover gevallen van de kostprijs van som-

heel wat ongeopende potjes confituur, boter

wat wilde ideeën te introduceren, maar ge-

mige materialen en de quizvragen weekten

e.d. op de plateaus van de revalidanten blijft

richt na te denken over de impact, haalbaar-

heel wat discussies los,” vult Carine Welle-

liggen,” aldus Carine. “Kunnen we die over-

heid en gebruiksvriendelijkheid van een idee

comme aan. “De hoogste score die een collega

schotten recupereren of met de keuken bekij-

en dit op lange termijn en voor het hele team.

haalde, was 12 op 29. Dat stemt tot naden-

ken of er minder op de plateaus kan komen?

“Dus: besparen ja, maar niet op kwaliteitsvolle

ken, hé. We staan hier op dienst nu allemaal

Dat soort dingen zoeken we nu uit. Verder

zorg!” klinkt het.

veel meer stil bij de kostprijs van materialen.

hebben we ook gemerkt dat we per dag ongeveer 3 van de 10 thermosflessen koffie weg moeten gieten. En in het leeg-volsysteem zitten materialen die (bijna) nooit gebruikt worden, met het risico dat producten verval-

Onze gesprekspartners waren:

De werkgroep De werkgroep op Reva 3 bestaat uit Bart Helpens (projectleider), Carine Wellecomme, Martine Wiame, Evelien Swennen, Marie-Josée Mullens en Marina Dekeyzer.

len zijn tegen dat je ze wel eens nodig hebt.” “We willen gaan bekijken hoe we die aantallen kunnen beperken,” gaat Bart verder. “Er zitten nu bijvoorbeeld maar liefst 4 nietjesmachines in ons leeg-volsysteem en een ‘spuitendrijver’ voor infuuspompen. Dat toestel is bij mijn weten één keer gebruikt sinds ik hier werk. Misschien is het wel een goede optie om, net zoals voor apotheekproducten, ook hiervoor een soort VANASkast in te richten voor alle

Bart Helpens

Carine Wellecomme

reva-afdelingen samen. Of dat haalbaar is, moeten we nog uitzoeken.”

mei | juni ‘12

ResQ-team QMusic snelt afdeling CD te hulp Van printen naar laptop

In de week van 7 tot 11 mei stuurde radiostation QMusic haar “ResQ-team” de wereld

Op Reva3 gaat er dagelijks heel wat papier door

in. Een hele week lang konden luisteraars beroep doen op de Q-dj’s om hen uit de nood

de printer. Bart: “Van briefingblad tot menu tot

te helpen. “Een super leuke manier om onze job eens extra in de kijker te zetten,” vond

bedbezettingslijst tot opnameteam... In 2011

verpleegkundige Inge Lenaers van de afdeling CD op campus Salvator. “Na overleg met

hebben we maar liefs 55 000 vellen papier

onze hoofdverpleegkundige Ine Bauters en de goedkeuring van de directie hebben we

verbruikt! Voor het briefingblad printen we nu

woensdag 9 mei een mail gestuurd naar QMusic. “Ons team bestaat volledig uit vrouwe-

al recto verso. En voor teamvergaderingen en

lijke verpleegkundigen,” vertelt Inge, “vandaar onze vraag om het team een paar uur met

het opnameteam denken we erover om te gaan

een mannelijke collega te versterken. 20 minuutjes later kregen we al telefoon dat ze op

werken met laptops in plaats van bv. wacht-

onze vraag zouden ingaan!”

lijsten in zesvoud af te printen. Een bijkomend voordeel is dat je op de laptop onmiddellijk alle

Vrijdag 11 mei, niet toevallig de dag van de zorgverlener, kreeg de afdeling QMusic-

aanpassingen kan doen en zo steeds een bij-

presentator en VTM-gezicht Showbizz Bart over de vloer. “We hebben hem meteen aan

gewerkte versie bij hebt. Het afprinten van het

het werk gezet,” lacht Inge. “Eerst kreeg hij uitleg over werken met een tillift, welke

menu voor onze revalidanten is nog zo’n papier-

heftechnieken we gebruiken en hoe hij op een correcte manier een ziekenhuisbed moet

verslinder. We onderzoeken daar de piste of dit

opmaken. Aansluitend heeft Bart het middageten helpen afruimen, de patiënten hun

zou kunnen via een ander informatiekanaal, bv.

koffie gebracht, de linnenkarren gevuld en ons geholpen met de medicatiebedeling. Hij

de tv’s. Je ziet, ideeën genoeg, maar we moeten

heeft zijn handen meer dan vol gehad van 12u30 tot 15u.”

ze uiteraard nog toetsen op haalbaarheid. Eén ding weten we al: de aanpak via de quiz heeft

“Er was de hele tijd een cameraman bij, waardoor alles live te volgen was op de website

zijn effect niet gemist. Misschien kunnen we

van QMusic en op het digitale TV-kanaal van QMusic. Vermits hij ook een paar keer ge-

deze aanpak op korte termijn ook doortrekken

beld heeft met QMusic om live verslag uit te brengen in de uitzending, hebben we heel

naar Reva 1 en 2. We merken trouwens dat zij

wat collega’s van andere afdelingen over de vloer gehad die eens kwamen kijken. Er zijn

ook wel te vinden zijn voor bepaalde ideeën die

zelfs een paar mensen van campus Virga Jesse afgekomen! Gelukkig was het die middag

op onze afdeling leven.”

relatief rustig op de afdeling en konden we er ook ruim onze tijd voor nemen. Achteraf hebben we enkel positieve reacties op de actie gehad, zowel van collega’s als van directie en onze patiënten.”

Facebook op magneetbord

Een uitgebreid fotoverslag van de avonturen van Showbizz Bart in het Jessa Ziekenhuis

De eerste stappen zijn gezet, maar de werk-

vind je in het fotoboek op Jessanet en op www.facebook.com/jessaziekenhuis.

groep wil het thema ‘Jessa spaart’ ook op langere termijn onder de aandacht houden. “Daarom voorzien we op een centrale plaats wat ik ons ‘facebook-infobord noem,” lacht Bart. “Hierop kunnen alle collega’s naast hun naam ideeën of reacties op ideeën kwijt, net zoals je dat op facebook doet. Zo kan iedereen niet alleen de stand van zaken opvolgen maar ook actief mee op zoek gaan naar oplossingen. Als we in ons opzet slagen, willen we graag andere diensten mee aanzetten om op de kar te springen.”

mei | juni ‘12

inds begin februari maakt de opnamedienst gebruik van een nieuw volgnummersysteem. Alle patiënten passeren via de inschrijvingskiosken, worden ingeschreven voor raadpleging via de kiosk of ontvangen een volgnummer. Kortere wachttijden en meer service voor de patiënt zijn maar twee voordelen. Want er zijn er meer. We namen zelf de proef op de som en vroegen enkele collega’s om tekst en uitleg.

Meer automatisering voor meer patiëntvriendelijkheid “Het automatiseren van de inschrijvingen is

tenstroom: hoe vlot verloopt die? Hoe lang

heeft geleid tot minder lange wachttijden

niet nieuw. De eerste versie van de kiosken

moet iemand wachten vooraleer hij geholpen

en mensen zijn sneller geholpen. We kennen

hebben we in 2010 op campus VJ geplaatst.

wordt? Waar moeten we bijsturen?”

ook minder piekmomenten. Bovendien zijn

Hiermee wilden we de service naar de patiën-

de piekmomenten vlugger voorbij omdat het

ten verhogen en de medewerkers op de afde-

aantal mensen dat zich op hetzelfde moment

ling ontlasten. Het resultaat van deze eerste

Hoe werkt het?

aan het loket aanmeldt, flink gedaald is. Ter-

automatiseringsstap overtrof onze voorzich-

“Je steekt je SIS-kaart of identiteitskaart in de

wijl we vroeger in de drukke ochtenduren 20

tige verwachtingen: 15 à 20% van de patiën-

kiosk. Vanaf dan vraagt het systeem je een

mensen in de wachtzaal hadden zitten, zijn er

ten schreef zich in via de kiosken”, zegt Nor-

aantal gegevens te bevestigen, zoals je per-

dat nu slechts 10. En de gemiddelde wacht-

dine Vandezande, projectmanager ICT.

soonsgegevens en doktersafspraak”, zegt An

tijd bedraagt nu amper 3 à 4 minuten.” Anke

Vanderspikken, medewerker opnamedienst.

Kelchtermans, medewerker opnamedienst:

“De patiënt wordt dan automatisch ingeschre-

“Daardoor neem je ook een stukje stress weg

Vlottere patiëntenstroom

ven en krijgt een printje met bevestiging van

bij de patiënten. Een volle wachtzaal schrikt

Maar het kon nog beter. Nordine: “Bij deze eer-

zijn afspraak en een wegbeschrijving naar

af: ‘ga ik wel op tijd zijn voor mijn afspraak?’

ste versie kon je als patiënt kiezen: of inschrij-

de juiste wachtzaal. Wil de patiënt toch een

Vandaag zijn er geen volle wachtzalen meer

ven aan de kiosk of een nummertje nemen

loketmedewerker spreken, komt hij voor een

en door zelf in te schrijven, ben je nog sneller

en aan het loket aanschuiven. Bij de nieuwe

opname of ingreep of kan de inschrijving niet

op je bestemming.”

versie – dit jaar geïnstalleerd op campus Virga

automatisch, dan krijgt hij een volgnummer.”

Jesse – passeren patiënten automatisch eerst Manager opnamedienst Martine Schepers:

En het resultaat?

Boost voor de patiëntvriendelijkheid

“Dankzij het nieuwe systeem hebben we een

Nordine: “Eén op twee patiënten wordt nu

Nordine: “Door de kaartlezing in het proces te

beter zicht gekregen op de totale patiën-

volautomatisch ingeschreven.” Martine: “Dit

vervroegen, krijgt de loketmedewerkster alle

langs de inschrijvingskiosken.”

Onze gesprekspartners waren:

Nordine Vandezande

Martine Schepers

Anke Kelchtermans

An Vanderspikken

“

De gemiddelde wachttijd bedraagt nu amper 3 à 4 minuten. Daardoor neem je een stukje stress weg bij de patiënten.

begroetingsruimte mortuarium in met kunstwerken H

et ziekenhuis heeft samen met de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten de begroetingsruimte van het mortuarium op campus Virga Jesse in een gepast kunstzinnig jasje gestoken. Vier studenten maakten elk een prachtig kunstwerk dat aansluit bij het thema verdriet en afscheid nemen. De kunstwerken zullen permanent tentoongesteld worden.

In de begroetingsruimte van het ziekenhuis wachten de lichamen van overleden patiënten op een transport door de begrafenisondernemer. Voor een aantal familieleden en relevante gegevens op haar scherm voordat

nabestaanden is het de plaats waar ze voor het eerst een groet kunnen brengen aan de

de patiënt zich bij haar aanmeldt. Dat bete-

overledene.

kent niet alleen een tijdswinst voor ons, het is ook een stuk patiëntvriendelijker. An: “Want

Om dit in alle waardigheid en sereniteit te kunnen doen, werd de begroetingsruimte op-

we kunnen de patiënt nu meteen met zijn of

gefrist met een nieuw laagje verf en aangepaste verlichting. Voor de inkleding ging het

haar naam aanspreken. Een stuk aangenamer!”

ziekenhuis een samenwerking aan met de afdeling Toegepaste Grafiek van de Stedelijke

“Daardoor kunnen we ook meer aandacht heb-

Academie voor Schone Kunsten te Hasselt. Vier studenten zorgden voor aangepaste

ben voor de kwaliteit van de inschrijving”, zegt

kunstwerken die neutraal zijn in elke cultuur. “We zijn voortdurend op zoek naar pro-

Anke. “Een enorm voordeel, want de info uit

jecten met een bepaalde visie,” legt docent Michel Gruyters uit. “Het was voor ons een

de patiëntinschrijving gaat naar 20, 30 andere

uitdaging om deze, aan verdriet geassocieerde, plaats aan te kleden.” De kunstwerken

toepassingen in het ziekenhuis, zoals het me-

zijn van de hand van:

disch dossier. Elke fout die hier ontstaat, moet 20, 30 keer rechtgezet worden. Soms kan dit

Greet Somers: een poëtische kanttekening bij het afscheid.

automatisch, maar vaak moet het manueel. De

Daniëlle De Doelder koos voor een vlucht naar het onbekende, de leegte

impact is dus enorm”, legt Nordine uit.

Willy Baerts presenteert een reeks votiefbeelden; een eerbewijs aan imaginaire personen getekend door het leven. Bernd Meuwissen stelt een soort tijdslijn voor.

Het gezicht van Jessa Martine: “Patiënten zijn gevoelig voor het

Het ziekenhuis is bijzonder blij met het eindresultaat en de fijne samenwerking met de

eerste contact met Jessa. Dat we de kwaliteit

Kunstacademie. “Het zijn stuk voor stuk mooie en gepaste kunstwerken die een eenvou-

van het onthaal verbeteren, is dus een goede

dige begroetingsruimte een extra dimensie geven,” aldus directeur patiëntenzorg Ludo

zaak voor iedereen.” “Leuk detail: op de nieu-

Meyers. “De samenwerking is zeker voor herhaling vatbaar.”

we schermen in de wachtzaal verschijnen er nieuwsfeeds van VRT en De Standaard. Voor je het weet, ben je aan de beurt!”, aldus Anke. Of alle drempels voor automatische inschrijving dan verdwenen zijn? An: “Die zijn er nog, maar we helpen en stimuleren patiënten om het toch te proberen. Oei, een computer, zie je sommigen denken. We overlopen dan samen de stappen. Achteraf zeggen de meesten: oh zo gemakkelijk! De volgende keer doe ik het zelf.” En wat met campus Salvator? “De bestelbon is gisteren verstuurd!”, lacht Nordine. “Ik hoop de kiosken nog voor de zomer te installeren.”

mei | juni ‘12

Kunstacademie kleedt

mei | juni ‘12

10 Tips van de helpdesk ICT

agelijks krijgt de helpdesk ICT gemiddeld 103 oproepen te verwerken. “Heel wat van die oproepen zouden echter vermeden kunnen worden,” klinkt het daar. “In onze ICT-policy vind je namelijk heel wat tips en een antwoord op heel wat van de veel voorkomende vragen die we hier binnen krijgen.” Hoog tijd dus om een paar puntjes op een rijtje te zetten.

Afzetten en herstarten, een dagelijks ritueel. Het is belangrijk om je pc regelmatig

ICT houdt software up to date

Je privé printer of tablet herstellen, zit niet in

De dienst ICT zorgt niet alleen voor de

hun takenpakket.

installatie van de nodige software op

opnieuw op te starten. Een pc die dagenlang

je pc, maar waakt er ook over dat alle soft-

ononderbroken blijft aan staan, wordt immers

ware continu up-to-date blijft. Zelf allerlei up-

steeds trager en trager. Uit ervaring blijkt dat

dates proberen te installeren heeft dus geen

pc’s die langer dan 2 dagen aan staan mak-

zin. Het lukt trouwens meestal niet omdat je

kelijk voor problemen zorgen. Sluit dus zeker

daar als gewone gebruiker niet voldoende

je pc ’s avonds af en start deze ’s morgens

rechten voor hebt.

Als je ’s morgens je pc opstart, ver-

tuur van patiënten Net zoals de helpdesk ICT geen onder-

steuning geeft op privé materiaal van medewerkers ondersteunt ze ook geen materiaal van patiënten. Gelieve patiënten dus niet door

terug op.

Onderbreek opstartprocedures niet

Geen ondersteuning voor appara-

Enkel beheersbare software

te sturen naar de helpdesk als hun iPod op tilt slaat.

Als je voor je werk bepaalde software nodig hebt die niet standaard op je pc

Je laptop is geen voetbal

schijnt er een zwart kadertje op je

geïnstalleerd is, neem dan gerust contact op

scherm. Via dat kadertje kan je het volledige

met de helpdesk. Zij bekijken of de software

opstartscript van je pc volgen. Het is heel be-

veilig en beheersbaar is. Indien dat geen pro-

langrijk dat je dit gewoon laat lopen tot het

bleem is, installeren ze de software graag op

kadertje automatisch verdwijnt. Onderbreek

je pc. Let wel; de nieuwe versie van het spel

gebruikt zijn. Het ziekenhuis probeert je van

zeker de opstartprocedure niet, want dan heb

Gran Turismo valt niet onder de rubriek “soft-

up-to-date materiaal te voorzien om mee te

je bijvoorbeeld geen toegang tot je netwerk-

ware die je nodig hebt voor je werk”.

werken. Probeer het met respect te behande-

Indien dit gebeurt, laat dat dan zo snel moge-

Bestanden opslaan op de harde schijf

lijk weten aan de helpdesk en wacht niet tot-

of het bureaublad van je pc is foute

dat je het toestel terug nodig hebt.

boel. Van die plaatsen kan immers geen back-

stalleert en terug verwijdert van zijn privé pc

up gemaakt worden. Als je pc zou crashen,

weet dat dit na verloop van tijd nogal eens

ben je dus alles kwijt. Gebruik daarom altijd

problemen met zich mee kan brengen. Pro-

een van de beschikbare netwerkschijven!

gramma’s die conflicten geven met elkaar en

Deze kan je terugvinden via “Deze Computer”

pc’s die uiteindelijk helemaal in de soep draai-

en dan bv. L- of K-schijf.

via een mailtje naar ict.helpdesk@jessazh.be met vermelding van de software en je PC- of laptopnaam.

Vermijd buitensporig gebruik van ICT-apparatuur De printers op de afdelingen

zijn niet geschikt om hele grote hoeveelheden af te drukken. Heb je een informatiebun-

en. Daarom gebeurt de installatie van nieuwe stallatie van nieuwe software aanvragen kan

en ergernis. Een ongeluk kan altijd gebeuren.

Foute versus juiste back-up

Iedereen die regelmatig software in-

software steeds door de dienst ICT. De in-

wel alsof laptops die op de helpdesk

binnen komen voor herstelling, als voetbal

len en je vermijdt sowieso een hoop defecten

schijven en netwerkprinters.

Installeer nooit zelf software op je

Euh… ? Inderdaad ja! Soms lijkt het

del van 100 pagina’s die je 25 keer wil prin-

Geen support op privé apparatuur

ten, neem dan even contact op met de interne

De dienst ICT is enkel verantwoordelijk

drukkerij in plaats van de printer van je afde-

voor de eigen apparatuur van het zie-

ling in overdrive te laten gaan.

kenhuis. Vermits in het ziekenhuis bijna 2200 PC’s, 500 laptops en 600 printers staan, heb-

De volledige ICT policy vind je op Jessanet

ben ze daar hun handen meer dan vol mee.

Ondersteunende diensten > ICT > policy ICT.

mei | juni ‘12

p dinsdag 8 mei organiseerde campus SU voor de eigen medewerkers en de collega’s van de revalidatieafdeling van campus VJ een avond rond het gebruik van robotica en gaming in de revalidatie. Een aantal paramedici gaf er hun collega’s uitleg over de ‘robots’ die op campus SU een belangrijk hulpmiddel betekenen bij de revalidatie.

Robotica en gaming in de revalidatie Zo’n 50-tal aanwezigen kregen om 19u een

voor de revalidanten voelt.”

warme verwelkoming door zorgmanager Luc

De Wii heeft, naast amusementswaarde in huiskamers, ook mogelijkheden binnen

Claes. Hooftherapeut Marc Michielsen leidde

Campus SU beschikt intussen over 4 belang-

de revalidatie. Zo helpt de Wii-Sport zowel

vervolgens het thema van de avond in met

rijke ‘robotachtige’ tools.

bij de revalidatie van het bovenste lidmaat

een korte toelichting over het gebruik van robotica en gaming in de revalidatie.

(bowling, tennis,….), als bij de revalidatie Robotarm Armeo: Het revalidatiebeleid be-

van het onderste lidmaat (ski-springen). De

paalt vaak in welke mate revalidanten hun

Wii-fit biedt mogelijkheden om de balans

arm nog zullen kunnen gebruiken in hun

te trainen en helpt de conditie op punt te

Best moeilijk en inspannend

verdere leven. De Armeo is een robotarm

stellen. Verder biedt de Wii de mogelijkheid

En dan werd het tijd om zelf eens een kijkje te

die door de patiënt aangedreven wordt en

om cognitieve functies te oefenen. Het

nemen en in de praktijk te ervaren hoe roboti-

waarmee patiënten al met hun arm kunnen

oefenen gebeurt spelenderwijs en op een

ca en games een belangrijke bijdrage kunnen

oefenen zodra er enig herstel aanwezig is.

aangename manier.

betekenen bij de revalidatie. Terwijl enkele

Zelfs heel kleine bewegingen leiden op het

collega’s verpleegkundigen graag hun mede-

scherm tot grote resultaten. Dat werkt sti-

“De Lokomat is de nieuwste aanwinst op

werking aan de demonstraties verleenden,

mulerend. De Armeo heeft zijn succes al in

campus SU. Deze staprobot maakt het

gaven paramedici van campus SU, die deze

diverse centra wereldwijd bewezen.

mogelijk revalidanten al heel vroeg in de revalidatiefase een stapervaring te bieden.

tools iedere dag gebruiken, de nodige uitleg. De aanwezigen kregen ook de gelegenheid

De Biorescue Balance Plate helpt de thera-

In de normale therapie kunnen deze reva-

om zelf de robots en games uit te proberen.

peuten zicht te krijgen op de mogelijkhe-

lidanten vaak maar enkele stapjes maken

“Best moeilijk om bijvoorbeeld met één oog

den van de revalidant om zijn evenwicht in

met hulp van de therapeut. Met de robot

afgeplakt een partijtje tennis te spelen op de

zit en stand te behouden. Naast diagnos-

kunnen ze enkele keren per week gedu-

Wii of je balans te vinden op de Balance Plate.

tiek is er ook mogelijkheid tot therapie. Zo

rende 30 minuten stappen. Hierdoor gaan

En het stappen in de staprobot was behoorlijk

wordt de balansplaat gebruikt om aan de

revalidanten sneller vooruit en is het eind-

inspannend,” klonk het. “Super dat we nu eens

hand van computerspelletjes (skiën, dool-

resultaat beter. Het is nog steeds de kine-

hebben kunnen zien wat de therapeuten alle-

hof, racen…) het evenwicht op een aange-

sist die de revalidant leert stappen, maar de

maal met deze toestellen doen en tegelijker-

name en automatische manier te oefenen.

Lokomat is een belangrijke toevoeging aan

tijd ook een beetje hebben ervaren hoe het

de therapie.

dat we nu een beetje “ Goed hebben kunnen ervaren hoe het voor de revalidanten voelt.

Met goesting aan het werk?! Begin juni startte de tweede fase van ‘Met goesting aan het werk?!’, een uniek onderzoeksprogramma van ons ziekenhuis in samenwerking met KULeuven en ISW-Limits. Medewerkers en artsen die vorig jaar deelnamen aan de online bevraging, kregen aumei | juni ‘12

tomatisch een uitnodiging hiervoor. Maar ook

wie deze kans toen miste, kan nog deelne-

Wereld-antitabakdag: investeren in gezondheid loont! Op de jaarlijkse wereld-antitabakdag op 31 mei, zetten de 3 campussen van ons ziekenhuis de deuren van het personeelsrestaurant open voor rokende medewerkers, artsen en studenten. Leden van de werkgroep Gezondheidspromotie en studenten-verpleegkunde

sensibili-

seerden rokende medewerkers en studenten om hun CO-gehalte te laten meten en hun nicotineafhankelijkheid te laten bepalen. Voor sommigen waren de waarden erg confronterend. Als roker kon je je laten adviseren over de effecten van rookstop op vlak van gezondheid, hoe je een succesvolle rookstop kan aanpakken en welke eerste concrete stappen je alvast kan zetten. Heel wat rokers stelden zich hiervoor open. Sommigen engageerden zich om de advie-

Jessa Ziekenhuis geeft studenten tips tijdens examenperiode

zen meteen toe te passen en het roken voor bekeken te houden. Anderen nemen iets meer bedenktijd en gaven aan dat de inzichten toch wel indruk maakten. Deze actie heeft in ieder geval een aantal (verstokte) rokers tot nadenken gestemd en hen hopelijk een stapje dichter bij een rookstop gebracht. Investeren in gezondheid loont! Ons ziekenhuis is sinds enkele jaren een rookvrij huis. Wat dat precies inhoudt, vind je op Jessanet > personeel > gezondheidspromotie > rookbeleid Jessa.

Reva 3, teambuilding @ Valkenburg! Vrijdag 11 mei stond de vijfde teambuilding

eerste mochten we ons terug kind voelen …

van Reva 3, campus SU op het programma. De

een paar dolle, voor de één al wat sneller dan

voorgaande dagen hadden we het weerbe-

de ander, ritjes op de rodelbaan. Aansluitend

richt op de voet gevolgd; gaat het regenen of

kregen we een tasje koffie met vlaai, waarna

niet? Het dagje avontuur startte al op de af-

we de gps in ons pollen kregen voor een heu-

deling met een lekker bord spaghetti, klaarge-

se twee uur durende “oorlogspad”wandeling,

maakt door enkele collega’s, om ons te voor-

met de nodige opdrachten, doorheen Valken-

zien van de nodige koolhydraten. Eenmaal in

burg. En of dat nog niet genoeg was, mochten

Valkenburg aangekomen, hoorden we dat het

we na de wandeling ook nog oorlogje spelen

programma volledig overhoop was gehaald

in een lasershootgame. Tegen dan rammel-

omdat de weergoden ons niet gunstig gezind

den de magen opnieuw en was de pizza heel

waren. Dan maar overschakelen op een volle-

welkom. Uitgeput maar voldaan vertrokken

dig aangepast programma, maar daar kwamen

we, met een ondergaande zon, opnieuw rich-

de eerste zonnestralen tevoorschijn. En je

ting Herk-de-Stad. Een echte aanrader … Voor

raadt het al … weer changement de decor. Als

meer info: www.agogoValkenburg.nl

men. Je krijgt via het programma inzicht in je

wie de vragenlijst verhoogde stresssignalen

werksituatie, werkbeleving en manier van

aangeeft. Later wordt het traject voor ieder-

omgaan met stress en werkdruk. Grijp dus ze-

een opengesteld. Deelnemen doe je door je

ker deze kans! Zo krijg je in de toekomst de

naam en e-mailadres vóór 6 augustus door

mogelijkheid om gedurende een jaar online,

te geven aan het onderzoeksteam. Contact-

via de computer, concrete adviezen op maat

persoon:

te ontvangen. In de eerste fase zullen die me-

Gezondheidspromotie

dewerkers en artsen kunnen deelnemen bij

sazh.be – (011-30)83 68.

Reckers, –

stafmedewerker sonja.reckers@jes-

Gauw even mailen In de vorige nummers van Jess kreeg je al een aantal tips voor een correct en efficiënt e-mailverkeer. In dit nummer sluiten we af met 10 tips over de inhoud van je Het ziekenhuis voerde in juni een leuke actie om studenten tijdens de examen-

e-mails.

periode een hart onder de riem te steken met praktische tips & tricks. De campagne startte begin juni via digitale mailings en facebook. De studenten konden op de

Inhoud

facebookpagina van ons ziekenhuis – gespreid over meerdere weken - leuke filmpjes

De tekst van je mail is ingedeeld zoals die

bekijken waarin een van onze experts hen handige do’s en dont’s aanreikte. Zo

van een brief, maar er is minder opsmuk

kwamen er tips rond voeding van diëtiste Bie Germeaux, gaf Enzo Olivieri nut-

en het moet korter.

tige informatie over beweging en vertelden psychologen Annelies Smolders en Nathalie Cardinaels de studenten respectievelijk alles over een gezonde slaap en het onder controle houden van de examenstress. Om de stress even helemaal weg te nemen, maakten de studenten bovendien kans op een leuke, toepasselijke prijs: een ontbijt voor 5 personen, op kot klaargemaakt (voeding) een luchtmatras van Quechua voor een goede nachtrust tijdens de festivalzomer (slaap) een zitbal voor een goede houding (beweging) 2 tickets voor een dagje ontspanning in Bobbejaanland (stress beheersen)

10 tips

1. Als je schrijft naar iemand die jou niet goed kent, moet je jezelf identificeren; 2. Schrijf in de eerste zin wat je wil zeggen of vragen; 3. Hou je zinnen kort en schrijf geen alinea’s die meer dan vijf regels van het scherm vullen. Het hele bericht mag

“Deze actie is een leuk initiatief naar studenten (en mogelijk toekomstige medewerkers) toe, en meteen ook een testcase,” licht Christa Meekers van de dienst

niet langer zijn dan een schermpje vol;

communicatie toe. “Het is onze bedoeling om vanaf het najaar meer en meer di-

4. Als je van de geadresseerde iets ver-

gitaal en via onze social media (facebook, twitter) met potentiële medewerkers te

wacht, zeg je dat duidelijk in de laat-

communiceren. Het is een doelgroep die we via deze weg goed kunnen bereiken

ste alinea;

én we werken meteen ook kostenbewust.”

5. Stuur bij voorkeur geen bijlage (‘attachment’) 6. Als dat toch nodig is, leg je in je bericht uit wat de lezer in die bijlage kan verwachten; 7. Laat een witregel tussen de alinea’s; 8. Kijk uit met ironie of gebruik een emoticon, bijvoorbeeld :-), maar overdrijf hier niet mee. 9. Gebruik geen afko’s, dat is voor sms. Dus geen thx of ff znn; 10. Zet geen woorden in hoofdletters, want dat lijkt op SCHREEUWEN.

Verzenden Vraag je, voor je op de verzendknop klikt, af of de lezer alles zal begrijpen en hoe hij zal reageren. Bron: De Standaard, maandag 17 oktober 2011

mei | juni ‘12

Sonja

mei | juni ‘12

Sondevoeding biedt tal van voordelen S

inds vorig jaar heeft ons ziekenhuis met Bette Gers een nutritiespecialiste in huis. Zij coördineert allerhande initiatieven rond (onder)voeding voor patiënten. Dat ze hierbij gesteund wordt door het team van diëtisten, het voedingsteam en sterk gemotiveerde artsen zoals abdominaal chirurg dr. Bert Houben is een groot pluspunt. Toch zoeken ze nog naar een breder draagvlak in huis. Jess sprak met dr. Bert Houben en Bette Gers.

Acties hebben uiteraard alleen maar zin als

In de komende periode willen Bette en het

dit alleen maar volmondig beamen: “We zijn er

artsen en verpleegkundigen ook overtuigd

voedingsteam, dat zo’n viertal keer per jaar

inderdaad om advies te geven. Op de dienst

zijn van de meerwaarde ervan. “Daarom heb-

samenkomt, vooral werken aan de sensibilise-

oncologie komen we bijvoorbeeld wekelijks

ben we het afgelopen jaar op een aantal uit-

ring rond sondevoeding.

met het voedingsteam samen en we merken

eenlopende vlakken gewerkt om de bewust-

dat de betrokken artsen er ook echt open

wording rond voeding en ondervoeding in ons

staan voor onze voedingsadviezen.”

ziekenhuis te stimuleren,” vertelt nutritiespe-

Van TPN naar sondevoeding

cialiste Bette Gers. “Het ging dan onder meer

“Indien een patiënt bijvoeding moet krijgen,

om volgende acties:

laten we als arts traditiegetrouw vaak paren-

Misvattingen over sondevoeding

Workshops TPN en sondevoeding tijdens

terale voeding (TPN) opstarten, terwijl in heel

De meeste artsen en verpleegkundigen staan

de kwaliteitshappening, met een sessie

wat gevallen sondevoeding een beter alter-

eerder onwennig tegenover sondevoeding.

specifiek naar artsen gericht.

natief is,” aldus dr. Bert Houben. “Het is dus

“Dat komt omdat hierover nogal wat misvat-

zeker aan te raden om samen met de diëtiste

tingen bestaan,” stelt dr. Houben. “Zo worden

of nutritiespecialiste te bekijken welke vorm

bijvoorbeeld diarreeklachten vaak onterecht

van bijvoeding de beste keuze is.” Bette kan

aan het opstarten van sondevoeding gelinkt.

De opstart van een oncologisch voedingsteam op B5/E5 campus VJ. De opstart van een screening malnutritie op pneumologie (VJ) en gastro-enterologie / digestieve oncologie (SA). De ontwikkeling van maandelijkse feedbackrapporten rond screening malnutritie.

Gemotiveerde artsen

gezocht voor voedingsteam

Een bijscholing voor de diëtisten over het

Het voedingsteam is nog op zoek naar artsen die actief wil-

gebruik van sondevoeding en parenterale

len meewerken aan het voedingsbeleid in ons ziekenhuis.

voeding.

Geïnteresseerden kunnen zich melden bij: Bette Gers, bette.

De uitbreiding van ons assortiment ener-

gers@jessazh.be. Ook voor advies over (bij)voeding of info- of

gie- en eiwitrijke voedingsmiddelen. Voor-

opleidingsmomenten tijdens dienstvergaderingen, kan je te-

beelden hiervan zijn volle melkproducten,

recht bij Bette:

verrijkte puree, verrijkte soep, echte boter,

011 30 85 32 (campus VJ)

rijstpap,….

011 28 94 73 (campus SA en SU)

Bijscholing van verpleegkundigen tijdens dagsessies of dienstvergaderingen.”

of bij de diëtisten: 011 30 85 30 of oproeper 85 30 (campus VJ) 011 28 94 73 of dect 80 26 (campus SA en SU)

De pluspunten van sondevoeding

De minpunten van parenterale voeding

• kant-en-klaar, inclusief vitamines en mineralen.

• fysiologisch; het maagdarmstelsel blijft functioneren.

• meer metabole ontregeling

mei | juni ‘12

• infectierisico

• bevordert de darmimmuniteit. De darmcellen, die een

• het maagdarmstelsel ligt volledig stil. Gevolgen: atrofie van de darmcellen

barrière vormen tegen ziektekiemen, sterven niet af maar behouden hun beschermende functie.

(afname van het aantal cellen en celfunctie)

• ingrijpend, aangezien er vaak een diepe

De patiënt krijgt dus hiermee alles wat hij of zij nodig

veneuze katheter moet geplaatst worden

heeft.

en een moeilijke opstart van de orale voeding

• weinig ingrijpend. Er is geen diepe veneuze katheter nodig, enkel een microsonde.

in een latere fase (diarree, maagdarmklachten, ...)

• veroorzaakt zelden infectieuze complicaties of metabole ontregeling (afwijking van leverwaardes, suikerspiegel die schommelt, enz.) • Nachtelijk (bij)voeden is mogelijk. Hierdoor kan de patiënt overdag vrij rondlopen (eventueel overdag eten, ’s nachts bijvoeding). • kost slechs één tiende van parenterale voeding ( 5 euro in plaats van 50 euro).

is veiliger voor de patiënt, “ Sondevoeding comfortabeler en geeft betere resultaten.

Maar de belangrijkste drempel is wellicht dat

terologen heeft bijvoorbeeld tijdens de kwa-

zeker de beste keuze.” Dr. Houben vat de voor-

zorgverstrekkers schrik hebben dat de patiënt

liteitsmaand de workshop rond sondevoeding

delen samen: “Sondevoeding is veiliger voor

het inbrengen van een sonde als vervelend

geleid. Ook tijdens dienstvergaderingen of

de patiënt, comfortabeler en efficiënter omdat

ervaart. Bij microsondes is dat echter veel

andere sessies komen zij soms tips geven

het betere resultaten geeft. Het is dus zeker in

minder het geval. En het inbrengen van een

over hoe je gemakkelijker een sonde kan in-

het belang van de patiënt om, waar mogelijk, te

katheter is ook niet zo aangenaam. Een son-

brengen. Die steun die we van artsen krijgen,

kiezen voor sondevoeding.” En bovenop al deze

de plaatsen hoeft trouwens niet door een

is een hele goede stimulans.”

voordelen voor de patiënt, kost sondevoeding

gastro-enteroloog te gebeuren. Het is een

ook maar een tiende (5 euro t.o.v. 50 euro) van

handeling die verpleegkundigen mogen stel-

parenterale voeding. Op dit ogenblik wordt er

len.” Sondes inbrengen zit inderdaad in de

Servicegericht en kostenbesparend

aan parenterale voeding ongeveer 500 000

opleiding voor verpleegkundigen. “Maar wel

Tot zover de vooroordelen over sondevoeding.

euro op jaarbasis uitgegeven. Waar mogelijk

nogal beperkt, dus wat extra opleiding is toch

Maar waarom moet sondevoeding eigenlijk

overschakelen van parenterale voeding naar

wel aangewezen,” raadt Bette aan. “We heb-

de voorkeur krijgen? “Dat hoeft niet altijd het

sondevoeding is dus een mooi voorbeeld van

ben hiervoor een goede samenwerking met

geval te zijn,” legt Bette uit. “Maar in vele ge-

hoe servicegerichtheid (kwaliteitsverhoging)

de gastro-enterologen. Eén van de gastro-en-

vallen en onder bepaalde voorwaarden is het

en kostenbesparing samen kunnen gaan.

De huidige

leden van het voedingsteam dr. Bert Houben (abdominale heelkunde – rectumkliniek)

Marc Aerts (hoofdverpleegkundige digestieve oncologie)

dr. Koen Theunissen (hematologie)

Gertie Ponet (hoofdverpleegkundige revalidatie)

dr. Toon Delva (geriatrie)

Elke De Troy (hoofdapotheker)

dr. Ester Geerts (anesthesiologie & ITE)

Caroline Devolder (apotheker)

dr. Filip Janssens

Elke Goris (apotheker)

(digestieve oncologie – gastro-enterologie – rectumkliniek)

Mariet Verslegers (hoofddiëtiste)

dr. Charlotte De Clercq (geriatrie)

Bette Gers (nutritiespecialiste)

dr. Joyce Steenberghs (revalidatie)

Margriet Goltstein (logopediste)

Guido Lempens (hoofdverpleegkundige geriatrie)

Rita Olaerts (manager voedingsdienst)

Noël Ceyssens (hoofdverpleegkundige oncologie)

Monique Winters (kwaliteitsmedewerker keuken)

Stafmedewerkers kwaliteit Kim en Els, hier in gezelschap van directeur patiëntenzorg Ludo Meyers: “We gaan met onze toolbox naar de afdelingen toe.”

mei | juni ‘12

inds jaar en dag is de kwaliteitshappening een vaste waarde in het Jessa Ziekenhuis. Elk jaar staat november bol van de interessante themadagen en workshops. Toch gooit de kwaliteitscel het vanaf nu over een andere boeg. Directeur patiëntenzorg Ludo Meyers en stafmedewerkers kwaliteit Kim Gijbels en Els Volders leggen uit hoe de vork in de steel zit.

Druk je stempel van ons ziekenhuis

op de kwaliteit

“Uit een interne rondvraag bleek dat de in-

initiatieven blijven leven en aansluiten bij

ook ’s avonds en ’s nachts. Er is dus continu

houd van onze kwaliteitshappening prak-

de echte noden op de afdelingen.” Kim: “We

kwaliteit nodig en dat lukt alleen met een

tischer mocht zijn, meer gericht op wat leeft

komen vanaf nu letterlijk naar de werkvloer.

gesmeerd team. Hoe meer je het individu ver-

op de werkvloer”, legt Els uit. Praktijkgerichte

Vroeger moesten medewerkers voor een

sterkt in het team, hoe beter voor de patiënt

workshops dus, minder theoretisch en voor-

workshop naar een aula of vergaderzaal, nu

en de organisatie.”

zien van bouwstenen waarmee de afdelingen

gaan wij naar de afdelingen om de initiatie-

aan de slag kunnen. “Vorig jaar waren we hier

ven en acties uit te leggen. Voor de concrete

al mee gestart, dit jaar gaan we nog een stap-

uitwerking van het thema krijgen de afdelin-

Maximale ondersteuning

je verder. We maken er een cyclus van – niet

gen hulp van de coördinator. We gaan dus bij

Zal het concept aanslaan? Ludo: “Iets nieuws

meer beperkt tot een maand, maar verspreid

wijze van spreken met onze toolbox naar de

lanceren is altijd spannend, maar ik ben ervan

over het hele jaar”, voegt Kim toe.

afdelingen toe.”

overtuigd dat het gaat lukken. We hebben met alle zorgclusters overlegd die allemaal positief reageerden. Het nieuwe concept past ook

Nieuw concept

Teamwork

in onze strategie waarbij stafleden de afde-

Ludo: “Dit jaar hebben we gekozen voor 5

Ludo: “Met onze nieuwe aanpak beklemtonen

lingen maximaal willen ondersteunen. Als de

kwaliteitsthema’s die aansluiten bij het al-

we ook dat werken aan kwaliteit een team-

relatie tussen die twee goed zit, dan is veel

gemeen ziekenhuisbeleid (zie kaderstukje).

gebeuren is. Bijvoorbeeld: een patiënt moet

mogelijk.” Els: “De leden van de kwaliteitscel

Per thema werkt een coördinator een aantal

niet alleen goede zorgen krijgen door de

gaan er samen voor om dit project te doen

projecten en acties uit waarmee de diensten

verpleegkundigen in de ochtenddienst, maar

slagen.”

aan de slag kunnen gaan. Elke dienst kiest één thema en één project dat wordt voorgesteld tijdens een dienstvergadering in oktober, november of december. In november organiseren we een themastudiedag met een voorstelling van alle projecten. Zo kan je zien hoe verschillende kwaliteitsinitiatieven vorm kregen. In het voorjaar 2013 volgt er nog een terugkoppeling van de realisaties. We volgen ook de impact op. En het beste initiatief? Dat kaapt de projectprijs weg, een bedrag om als dienst een teamactiviteit op touw te zetten.” Na het succes van vorig jaar, zullen er ook dit jaar lunchseminaries plaatsvinden voor artsen. Het centrale thema hiervoor is pijn.

dienst kiest één project “ Elke dat wordt voorgesteld tijdens een dienstvergadering en later tijdens een themastudiedag. "

Pijlers kwaliteitshappening 2012 Bejegening Hoe de klantgerichtheid verstevigen? Coördinator Katrien Moors Efficiëntie Samen meer doen met minder Coördinatoren Kim Gijbels en Pieter Willems Dossieranalyse Het in kaart brengen en bestendigen van de zorgkwaliteit Coördinatoren Kristel Diepvens en Els Volders Transfer Informatieverstrekking en naleving van richtlijnen optimaliseren Coördinatoren: Thijs Nelis en Bert Van Hoecke

De werkvloer op Els: “Het nieuwe zit hem dus ook in de opvolging nadien. Zo willen we ervoor zorgen dat

Zorg voor de medewerkers Hoe een tevredenheidsmeting tot kwaliteitsverbetering leidt Coördinator: Frank Clerix

I DS K

rek je deze zomer met je kinderen naar een leuke vakantiebestemming ver of dichtbij? Of blijven jullie gewoon lekker thuis in de tuin? Dan zijn je kinderen alvast enkele uurtjes stil met deze puzzels, raadseltjes en mopjes.

In deze zin zitten getallen verborgen. Wat is de som van al die getallen?

Martien tracht haar verdriet te verdringen door op het klavier een zelf geschreven muziekstuk te spelen.

J E O P M

Oplossing: ....................................................................................................................

plaatsen volgende e d k e o Z n rebusse via deze

P=B

-N

- gen

Oplossing: ...............................................................................

T=D

-N

H=M

+ EN

an. Er voor een ba endbureau tz ui t he j tuin, bi mt in een dieren Een man ko aap spelen ij: vr e tj . De man an ba tjes-baviaan is maar één grote manne n ee n s aap de va al te at verkleed wegens ziek heen en ga g da ghoek de oo en lg et hij uit zijn gaat er de vo n rots zit zi ee uwd op j na hi be ls .A t het knap apenkooi in men. Hij krijg ko j af hi m t or he op akbij is ho een leeuw de leeuw vl ls A . et ” ni u? ch ea zi tzendbur en beweegt k van het ui sst, ben jij oo “P : er st ui fl ge

- de

Oplossing: ...............................................................................

B=N

Oplossing: ...............................................................................

B=D

Oplossing: ...............................................................................

J E O P M

- TER

nde vissen. t over vliege he t ef he hij. er zien?' vraagt De onderwijz e die ooit ge lli ju n andeva sh d en twee vi 'Heeft ieman de markt, to p 'O t. ns Er t ' Ja, ik! ' roep dden...' ha e zi ru s ar la

S=E

- SSA

Oplossing: ...............................................................................

-T

MO P J E

Oplossing: ...............................................................................

S+

Oplossing: ...............................................................................

K=R

K=T

mei | juni ‘12

Puzzelplezier voor

+ KO

Oplossing: ...............................................................................

Op een avond komen regent twee v pijpen looien s t elen, e uit een 'Wat d n de e oen w biosco ne vlo e? Gaa op. He zegt te n we t t gen de e voet andere of nem : en we de hon d?'

mei | juni ‘12

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Ik ben de koning van de dieren Deze dieren loeien steeds Dit dier tellen we als we niet kunnen slapen (verkleinwoordje) Deze kevers zien we vooral in de maand mei Dit is een pasgeboren kip Deze dieren knorren vaak Deze dieren hebben een zeer hard schild op hun rug Deze dieren balken hard Deze dieren zwemmen in het water en kwaken ook veel Blaffen doen ze als ze een inbreker horen Deze dieren eten graag kaas en hebben schrik van de poes Deze dieren mekkeren vaak De naam van dit dier rijmt op plezant en heeft een slurf Kakelen doen de dieren als ze een ei gelegd hebben Dit dier heeft lange oren en eet graag wortelen (verkleinwoordje)

Kruisw Mannelijke koeien heten …….(Spanje) oordraa dsel Deze wormen zie je als het geregend heeft Dit dier is altijd fier en rijmt op gauw Zij hinnikken in de weide Dit zijn grote knaagdieren Deze dieren kunnen je steken en zitten vaak op bloemen Deze diertjes vliegen door de lucht, leggen eitjes in een nest Zij vliegen maar zijn kleiner en vaak kleuriger dan vogeltjes Deze dieren kwaken in de vijvers Deze vogels rijmen op druiven Deze vogels zijn nachtdieren en rijmen op huilen Deze beren hebben het steeds koud Deze insecten zoemen en rijmen op liegen Deze hond leeft in de zee (verkleinwoordje)

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

15 3

16 4

11 2

19 12

9 14 8

dier rborgen zinnen lgende

e ve Zoek d o in de v

r verstopt. Vind jij het

een die Doel: in elke zin zit er

Ha, anders kom ik zeker

niet!

of komen zij? Gaan we zelf op bezoek

l geld. Hij spaarde enorm vee

r oud. gen is zeker vijftig jaa 4 Deze brandweerwa er zijn voeten. 5 Hij voelde land ond rken, werd vlug rijk. erika vertrok om te we 6 Wie toen naar Am n staat. pan, terwijl de kast ope 7 Geef mij vlug een terstond af. 8 Men brak dat krot 9

bord lee dier? bv. Henk at zijn

Deze weg is lang.

je er zeker niet. 10 Met hoog tij geraak . nd Barend naar de kermis 11 Hij ging met zijn vrie s of Martin? 12 Wie is langer, Kee n erg lekker. 13 Ik vind die eierkoeke r de Romeinen. geleden woonden hie 14 Heel veel eeuwen . wol fijne sokken voor mij 15 Moeder breit van het hek. 16 De schilders lakken s. en zaten allerlei beestje 17 Bah, onder die ste

...............................................